IT Governance...

1

ไอซทธรรมาภบาล (ICT Governance)

IT Governance เปนหนาทและความรบผดชอบเกยวกบการจดการทดทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศควบคกนไปกบความสามารถดานอน ๆ ของคณะกรรมการและผบรหารระดบสงทใช

เปนกรอบและองคประกอบของกระบวนการบรหารงานในการปฏบตตามนโย บาย กลยทธเพอ

สรางศกยภาพ คณคาเพม และการเตบโตอยางยงยนอยางรคณคาใหกบองคกรควบคกนไปกบ

หลกการก ากบดแลกจการทดทแยกกนไมได ในกระบวนการบรหารความเสยงตามองคประกอบ

ของการจดการตงแตการวางแผน การจดองคกร การจดพนกงาน การด าเนนการและการควบคม

รปท 1 Road Map สกระบวนการ

2

1. ความหมายของ IT Governance

IT Governance / ITG หรอ ธรรมาภบาลทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ คอ รปแบบ

โครงสรางของความสมพนธและกระบวนการการจดการและการปฏบตในองคกร ทก ากบและ

ควบคมองคกรใหบรรลถงเปาประสงค โดยการสรางมลคาเพมใหเกดขน ในขณะเดยวกนกสามารถ

สรางความสมดลในการจดการกบความเสยงทเกดขนเทยบกบสงทไดรบจากเทคโนโลยสารสนเทศ

และจากกระบวนการทเกยวของ หรอ ITG คอ การบรหารดลยภาพทางดานการลงทนและ

กระบวนการจดการทางดานเทคโนโลยสารสนเทศกบการบรหารความเสยง และประโยชนทไดรบ

ในรปแบบตาง ๆ ทเกยวของกบ Intangible Assets / Value และ Tangible Assets / Value เพอสราง

คณคาเพมผาน Business process ส Business objectives ขององคกร ไดอยางมนใจ หรอเปน การ

บรหารกระบว นการความสมพนธ และดลยภาพ ระหวาง เปาประสงคทางธรกจกบเปาประสงค

ทางดานการจดการสารสนเทศ เพอใหมการบรหารความเสยงอยางเปนกระบวนการตามหลกการ

ของ COSO- ERM อยางผสมผสาน และ อยางบรณาการ กบมาตรฐานตางๆทเกยวของ

รปท 2 องคประกอบของการก ากบดแลกจการทดกบการบรหารความเสยง

3

2. IT Governance ส าคญอยางไร

IT Governance ท าใหเกดการบรหารและการบรณาการทเปนระบบ มระเบยบ เปนขนตอน

ลดความซ าซอน ลดความเสยง เพมศกยภาพโดยท างานขามสายงานได และประสานงานระหวาง

องคกรไดอยางรวดเรว ทนเ วลา มประสทธภาพสอดประสานกบ การด าเนนงานระดบตาง ๆ จาก

การใชความสามารถและศกยภาพของเทคโนโลยสารสนเทศ และทรพยากรตาง ๆ เพอการผลกดน

ความส าเรจ ของการจดการทวทงองคกรอยางเปนกระบวนการ

เทคโนโลยสารสนเทศสรางความเสยงใหม ๆ การสญเสยโอกาสทมผลต อประสทธภาพ

ประสทธผลในการด าเนนการ การปฏบตตามนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ประกาศ ค าสง ฯลฯ

รวมทงผลกระทบตอความนาเชอถอและความถกตองของการตรวจสอบและการจดท ารายงาน ซง

เปนหวใจของการบรหารและการควบคมภายในอยางคาดไมถง ในการบรหารงานระดบตาง ๆ ของ

องคกรควบคกนไปดวยดงนน การผสมผสานความสามารถดานตาง ๆ ขององคกรกบศกยภาพของ

ระบบงานและการจดการเทคโนโลยสารสนเทศทด จงเปนทงหนาทความรบผดชอบทไมอาจ

หลกเลยงไดของคณะกรรมการและผบรหารระดบสงขององคกรในปจจบน

ความส าคญของ IT Governance เคยงคกบความส าคญของ Corporate Governance ในทก

มมมองอยางแยกกนไมได ซงอาจสรปไดดงน

1. ความจ าเปนทตองมการควบคมการจดการ และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ เพอการ

บรรลกลยทธและเปาหมายขององคกรความกาวหนาในการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศมาก ท าให

ขอมลสามารถสงผานถงผรบไดอยางรวดเรวโดยปราศจากขอจ ากดดานเวลา ระยะทางและความ

รวดเรว องคกรทมการปฏบตงานในระบบอตโนมตจ าเปนตองมกลไกในการควบคมทดยงขน

โดยเฉพาะการควบคมทงระบบคอมพวเตอร และระบบเครอขาย ทงในดานของ Hardware และ

Software ซงระบบการควบคมจ าเปนตองพฒนาไปพรอมกบการพฒนาของเทคโนโลยทเกดขน

อยางรวดเรวและเปนไปแบบกาวกระโดด จงจ าเปนตองมการจดการความเสยงทมาพรอมกบการ

เปลยนแปลงนใหดยงขน ไมวาจะเปนการจดการกบขอมลทเปดเผย และขอมลทเปนความลบ

รวมท งการน าขอมลไปใชกระท าการทผดกฎหมาย ดงนน การบรหารความเสยงทเกยวของ

เทคโนโลยสารสนเทศจงกลายมาเปนสวนส าคญในการก ากบดแลกจการทดขององคกร (Corporate

Governance) ผบรหารจะตองสามารถตดสนใจไดวาควรจะลงทน ณ ระดบใดในเรองการรกษา

ความปลอดภ ยและการควบคม และจะรกษาจดสมดลอยางไรระหวางความเสยงทรบไดกบการ

4

ลงทนในดานการควบคม แตถาเปนเรองของการ ปฏบตตาม Compliance กเปนสงทองคกรไมอาจ

หลกเลยงได ตามหลก GRC (Governance-Risk management-Compliance) ทเปน first priority ของ

องคกรยคใหมในปจจบน

รปท 3 การบรหารความเสยงโดย GRC

2. ความจ าเปนของการควบคมและก ากบทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ตามกฎหมายท

ยอมรบในระดบสากล คอไมท าผด Compliance ( Not Doing the Wrong Thing- Laws/Rules and

Constraints ) แต

องคกรควรมนโยบายท จะด าเนนการในสงทถกและไดมาตรฐานตองเทานน องคกรตาง ๆ ทอยใน

ตลาดหลกทรพยในสหรฐฯ จ าเปนตองใหความส าคญกบการควบคมและการประมวลขอมลโดยม

5

การระบในกฎหมาย Sarbanes-Oxley Act, 2002 ใน section 404 ทกลาวถง “Management’s Report

on Internal Controls over Financial Reporting and Certification of Disclosure in Exchange Act

Periodic Reports” วารายงานของการควบคมภายในจะตองครอบคลมเนอหาดงน

2.1. การระบความรบผดชอบของผบรหารทมตอการจดการใหมการควบคมภายในในการ

จดท ารายงานทางการเงนขององคกร

2.2. การตรวจสอบของผบรหารถงความถกตองและความมประสทธผลในการควบคม

ภายในของการจดท ารายงานทางการเงนขององคกร ณ วนสนสดรอบการเงน

2.3. การระบถงกรอบการจดการในการประเมนความถกตองและความมประสทธผลใน

การควบคมภายในของการจดท ารายงานทางการเงนขององคกร

2.4. การตรวจรบรองโดยองคกรตรวจสอบบญชและรายงานถงการตรวจสอบของผบรหาร

ถงความถกตองและความมประสทธผลในการควบคมภายในของการจดท ารายงานทางการเงนของ

องคกร ซงการใชขอมลโดยพงพาเทคโนโลยสารสนเทศเปนสงทจ าเปน การมการควบคมทดในการ

จดการข อมลรวมทงการควบคมคณภาพและการรกษาความปลอดภยในการเขาถงขอมล จงม

ความส าคญอยางยง โดยปกตการเซนชอรบรองงบการเงนจะกระท าโดย CEO และ CFO แตปจจบน

เรมมหลายองคกรให CIOเซนชอรวมดวย โดยใหความส าคญกบ Technology Support เพอใหไดมา

ซงรายงานทางการเงนทเชอถอไดกอนทผสอบบญชจะรบรองงบการเงน

3. ความสมพนธของ Corporate Governance กบ IT Governance

IT Governance เปนสวนส าคญทรวมอยในความส าเรจของ Corporate Governance โดยจะ

เปนจดวดของการปรบปรงในดานประสทธผล และประสทธ ภาพของกระบวนการปฏบตงานของ

องคกร โดยธรรมาภบาลขององคกรจะเปนกรอบในการก าหนดแนวทางส าหรบธรรมาภ

บาลทางดาน เทคโนโลยสารสนเทศ สวนกจกรรม / กระบวนการตาง ๆ ขององคกร

จะตองใชขอมลจาก กจกรรม / กระบวนการของเทคโนโลยสารสนเทศ ดงน

6

รปท 4 ความสมพนธของ Corporate Governance กบ IT Governance

Corporate Governance จะก ากบ ควบคม เปนผขบเคลอน และก าหนดรปแบบของ IT

Governance ในขณะเดยวกน เทคโนโลยสารสนเทศกไดสนบสนนขอมลทจ าเปนตาง ๆ เพอใชใน

การวางแผนดานกลยทธ และในบางครงยงเปนสวนทมอทธพลในการสรางโอกาสใหม ๆ ใหกบ

องคกร จงถอไดวาเทคโนโลยสารสนเทศและการวางแผนดานกลยทธมความสมพนธแบบพงพากน

โดยกจกรรมในองคกร จ าเปนตองใชขอมลจาก IT Activities เพอใหบรรลวตถประสงคทางธรกจ

โดย IT Activities จะตองสอดคลองกบกจกรรมในองคกร และชวยใหองคกรสามารถใชประโยชน

จากขอมลอยางเตมทในการสรางประโยชนสงสด และไดผลตอบแทนจากการลงทนจากโอกาสทาง

ธรกจตาง ๆ รวมทงสามารถเพมความไดเปรยบในการแขงขนมากขน

โดยปกตแลวองคกร จะมการก ากบ บรหาร และ ควบคมโดยใชหลกการจดการและการ

ปฏบตทเหมาะสมหรอทดทสด หรอ Promotion of Best Practice ซงเปนขอหนงของหลก การก ากบ

ดแลกจการทด /CG เพอใหมนใจวาองคกรจะสามารถบรรลเปาประสงคทตองการ โดยตองมการ

ควบคมความเสยงจากตนเหตทดดวยเชนกน

ในขณะเดยวกนเทคโนโลยสารสนเทศกจ าเปนตองมการก ากบ บรหาร และควบคมทด

โดยยดหลกการของ Good Practices หรอ Best Practices เชน เดยวกน เพอใหขอมลและเทคโนโลย

ทใชในองคกรสามารถชวยใหองคกรบรรลวตถประสงคทางธรกจได รวมทงการใชทรพยากรต าง ๆ

อยางมเหตมผล และมการบรหารความเสยงทเหมาะสม

7

จากประเดนดงกลาวจะเปนพนฐานส าคญในการก าหนดแนวทางของกจกรรมทางดาน

เทคโนโลยสารสนเทศซงสามารถสรปลกษณะของกจกรรมหลกไดดงน

‟ การวางแผนและการจดการองคการ (Planning & Organization - PO)

‟ การจดหาและการน าระบบออกใชงานจรง (Acquisition & Implementation - AI)

‟ การสงมอบและการบ ารงรกษา (Delivery & Support - DS)

‟ การตดตาม (Monitoring - M)

โดยมวตถประสงคควบคไปกบการบรหารความเสยง (ในดานความปลอดภย ความเชอมน

และความสอดคลอง ของ IT Activities) และการไดมาซงประโยชนสงสด (ในดานการเพม

ประสทธภาพ และประสทธผล ) ผลลพธทไดในรปแบบของรายงาน จะบอกถง IT Activities วา

สามารถสอดคลอง และสนบสนนองคกรใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกรหรอไม

และท าไดดเพยงใดและอยางไรดงน

ขอบเขตของ IT Governance

รปท 5 สารสนเทศขององคกรและเทคโนโลยทเกยวของ

สนบสนนการบรรลวตถประสงคทางธรกจขององคกร

8

บทบาทของ CIO ทเปลยนไป เพอการสรางมลคาเพม

บทบาทหนาทของ CIO โดยปกตจะเนนถงการใหบรการในสวนของ Utility ตาง ๆ ในการ

รกษาระบบทใชอย ใหการปฏบตงาน / การใหบรการสามารถด าเนนไปได ซงรวมถงการบรหาร

จดการ ITArchitecture และใหความรความเขาใจและผลกดนในการคดคนพฒนาผลตภณฑ และ

Solutions ใหม ๆอยางไรกตามบทบาททมความส าคญมากขนและถอไดวาเปนปจจยสความส าเร จ

ในการจดการดานเทคโนโลยสารสนเทศในยคปจจบน คอ

1. เปนผวางกลยทธ น าเสนอแนวคดในการวางกลยทธขององคกรและบรหารความสมดล

ของการลงทนในกลมผลตภณฑและบรการตาง ๆ ในแตละ Business Unit และฝาย

2. ใชวธการการวเคราะหการลงทนและผลตอบแทนในการวเคราะ หความเสยงของ IT

Solutions ทจะน ามาใช ในการเพม Productivity สรางการเตบโตของรายไดใหเกดขน และลด

ตนทน

3. บรหารและวดผลการด าเนนงานและความสอดคลองของ IT Portfolio Fund (key role

ใน IT steering committee)

4. สอความร และความเปนผน าในการสอใ หเหนความส าคญและคณคาของเทคโนโลย

สารสนเทศ ทมตอองคกร รวมทงการบรหาร IT Investment ของระบบเทคโนโลยสารสนเทศทมอย

และทจะเกดใหม

5. บรหารและจดการบคลากรทางดาน เทคโนโลยสารสนเทศ เพอใหไดมาและรกษาไวซง

บคลากรทดทสด

6. บรหารการสอสารทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศใหทวทงองคกร รวมทงกาวขาม

การตอตานในองคกร

7. รกษาระดบความเสยงทมองเหนและยอมรบไดใน IT Portfolio และมนใจถง

ผลตอบแทนทางการเงนทอยในระดบทคาดไว

การจดตง IT Strategy Committee และ IT Steering Committee

การจดตงคณะกรรมการทางดานกลยทธเทคโนโลยสารสนเทศ และ IT Steering

Committee ถอไดวามความส าคญในการเรมตนกระบวนการบรหารเทคโนโลยสารสนเทศตาม

แนวทาง IT Governance โดยความรบผดชอบหลก คอการมงไปทการเพมคณคาในการใช

9

เทคโนโลยสารสนเทศ (IT Value) การบรหารความเสยงทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ (IT

Risks) และผลการปฏบตงานอนเนองมาจากการใช

เทคโนโลยสารสนเทศ (IT Performance)

1. IT Governance Institute ไดระบถงความส าคญของเทคโนโลยสารสนเทศทมตอการ

ด าเนนธรกจในปจจบนวา

1.1. องคกรสวนใหญในปจจบนไมสามารถจะด ารงอยไดถาไมมเทคโนโลยสารสนเทศ

โดยเฉพาะในกลมทด าเนนธรกจ ดานการสอสาร การบน การเงนการธนาคาร เปนตน

1.2. รปแบบทางธรกจในปจจบนทสามารถก าหนดอนาคตไดดวยเทคโนโลย

สารสนเทศ

1.3. ตนทนทางเทคโนโลยสารสนเทศทมควา มส าคญตอผลก าไรของธรกจ อน

เนองมาจากการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

1.4. การด าเนนธรกจอาจไมสามารถท าไดอยางเตมทในการบรรลเปาหมายทางธรกจถา

ขาดการสนบสนนการท างานจากระบบเทคโนโลยสารสนเทศอตโนมต

1.5. ความจ าเปนในการตอบสนองระดบการบรการ (Service Levels) ทไดมการตกลง

กบลกคารวมทงการปฏบตใหสอดคลองกบขอบงคบตาง ๆ

ผบรหารระดบสงขององคกรตาง ๆ ในฐานะกรรมการขององคกร ซงถอไดวาเปนตวแทน

ของผถอหน ไดตระหนกถงแนวโนมและความจ าเปนของการสรางคณคาในการใชงานเทคโนโลย

สารสนเทศและการบรหารความเสยงทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ โดยเฉพาะความส าคญ

ของขอมลทผบรหารใชในการตดสนใจซงจ าเปนจะตองเชอถอได และมการรกษาความปลอดภย

ของขอมลทเหมาะสม และจดนทท าใหขอมลทถอวาเปน Intangible Asset สามารถสรางคณคา

ใหแกธรกจในการเพมมลคาในตลาด และการมงไปสการด าเนนงานทมศกยภาพอยางเตมทไมใช

เพยงแคใหอยรอดเทานน

IT Governance ไมสามารถจะจดการแยกมาโดดเดยวไดแตควรจะตองรวมเปนสวนหนงของการ

บรหาร และจดการทด หรอ ธรรมาภบาลขององคกร (Enterprise Governance) โดยจ าเปนตองให

คณะกรรมการบรหารเนนย าและใหความส าคญเพอใหมนใจวา ผลตอบแทนจากการลงทนทางดาน

10

เทคโนโลยสารสนเทศสามารถสรางคณคาไดสงสด และมการบรหารความเสยงทเหมาะสม เพอให

ตอบสนองความตองการทางธรกจและบรรลเปาหมายทตองการไดอยางดลยภาพ

2. บทบาทของคณะกรรมการบรหารทเกยวของกบ IT Governance

บทบาทของคณะกรรมการบรหารทเกยวของกบ IT Governance จงสามารถท างานผานทาง

IT strategy committee และ IT Steering Committee และเปนผก าหนด Business Policy,

Information Policy,

IT Policy, IT Governance Organization, IT Governance Process และ Measurements ดง

รายละเอยดของระดบทเกยวของและหนาทความรบผดชอบดงน

ตารางท1 ระดบทเกยวของและหนาทความรบผดชอบ

IT Strategy Committee (Board Level) IT Strategy Committee (Board Level)

คณะกรรมการบรหารองคกร (Board) และ

ผเชยวชาญ (Specialist/non board)

„ ผบรหารระดบสงจากดานตาง ๆ

„ CIO

„ ทปรกษาทจ าเปนจากดานทเกยวของ

1. ใหค าแนะน าและขอมลเชงลกในดาน

เทคโนโลยสารสนเทศแกคณะกรรมการใน

ประเดนทเกยวกบ

1.1 การพฒนาของเชงลกในดานเทคโนโลย

สารสนเทศในมมมองทางดานธรกจทเกยวของ

1.2 การพจารณาถงความสอดคลองของเชงลก

ใน

ดานเทคโนโลยสารสนเทศกบทศทางของธรกจ

1.3 การบรรลวตถประสงคทางดานกลยทธ

ของเชงลกในดานเทคโนโลยสารสนเทศ

1. ตดสนใ จการลงทนทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศโดยรวมและจะจดสรรตนทน

อยางไร

2. อนมตรปแบบ IT Architecture ขององคกร

และท าใหเกดความสอดคลองกน

3. อนมตแผนโครงการและงบประมาณ รวมทง

จดล าดบความส าคญและ Milestones

4. ก าหนดและจดหา ทรพยากรทตองใช

5. คอยพจารณาอย างตอเนองวาโครงการทท า

นนสามารถบรรลตามความตองการของธรกจ

รวมทงมการประเมน Business Case อกครง

เผอวาตองมการปรบเปลยน

11

ตารางท1 (ตอ)





„ CIO


1.4 การมทรพยากรทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศทเพยงพอและเหมาะสม รวมทง

ทกษะทจ าเปนและ IT Infrastructure เพอให

สามารถบรรลเปาหมายของธรกจ

1.5 การรกษาระดบทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศใหอยในระดบทเหมาะสม ซงรวมถง

บทบาท คณคาและประโยชนทไดรบจากการใช

บรการดานเทคโนโลยสารสนเทศจากการลงทน

ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

1.6 พจารณาความกาวหนาของโครงการเชง

ลกในดานเทคโนโลยสารสนเทศขนาดใหญ

1.7 พจารณาความกาวหนาของโครงการเชง

ลกในดานเทคโนโลยสารสนเทศขนาดใหญ

1.8 ผลของธรกจทไดรบจากการใชเชงลกใน

ดานเทคโนโลยสารสนเทศ (สามารถสรางคณคา

ใหแกธรกจไดตามทคาดไว)

1 . 9 พจารณาความเสยงทเกยวของก บ

เทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงความเสยงทเกด

จากการไมปฏบตตามนโยบายดานเทคโนโลย


6. พจารณาตดตามแผนงานของโครงการวา

ใหผลตามทคาดหวงในระยะเวลาและ

งบประมาณทก าหนด

7. พจารณาตดตามการใชทรพยากรและความ

ขดแยงในการจดล าดบความส าคญทเกดขน

ระหวางหนวยงาน

เทคโนโลยสารสนเทศกบสวนงานตาง ๆ

8. ใหค าเสนอแนะและความจ าเปนในการ

ปรบเปลยนแผนกลยทธ เชน การจดล าดบ

ความส าคญ งบประมาณแนวทางการใช

เทคโนโลย การใชทรพยากร เปนตน

9. สอสารเปาหมาย/กลยทธ ใหแก Project Team

ตางๆ

10. เปน ผรบ ผด ช อ บ ห ลก แ ล ะ ผ ลก ดน

ดาน ITGovernance

11. ใหความชวยเหลอแกทมผบรหารในการ

พฒนากลยทธดานเทคโนโลยสารสนเทศ

12. ตดตามการบรหารงานดานเทคโนโลย

สารสนเทศ (Day-to-Day) และโครงการดาน

เทคโนโลยสารสนเทศ

12

ตารางท1 (ตอ)





„ CIO


1.10 พจารณาถงการจ า กดความเสยงทางดาน

เทคโนโลยสารสนเทศ

2 . ก าหนดทศทาง ทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศท

เกยวของกบกลยทธทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศใหแกผบรหาร

3. เปนผผลกดน IT Governance ในระดบคณะ -

กรรมการบรหาร (Board)

4. ใหค าปรกษาแกคณะกรรมการบรหารองคกร

และผบรหารในดานกลยทธเทคโนโลย


5. รบมอ บหมายจากคณะกรรมการบรหาร

องคกร ให

เปนผชแนะกลยทธดานเทคโนโลยสารสนเทศ

และเตรยมขออนมต

6. เนนประเดนทเกยวของกบกลยทธ ทงใน

ปจจบนและอนาคต

13. เนนประเดนทเกยวของกบการปฏบตงาน

13

โดยสามารถแจกแจงรายละเอยดถงหนาทความรบผดชอบของแตละระดบในแตละบทบาทไดดงน

2.1. Board of directors

2.1.1. Board of Directors

ความสอดคลองของกลยทธ (Strategic Alignment)

1) ก ากบฝายบรหารวาไดมการก าหนดกระบวนการในการวางแผนกลยทธท

2) เหนชอบและอนมตกลยทธทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทสอดคลองกบความ

ตองการขององคกร และของธรกจ

3) ใหการรบรองวาโครงสรางของ IT Organization สามารถรองรบและตอบสนอง

รปแบบของธรกจ และทศทางในอนาคต

การไดผลลพธทเพมคณคาใหธรกจ (Value Delivery)

1) ก ากบฝายบรหารวาไดมการก าหนดกระบวนการ และแนวทางในการปฏบ ตทชวย

ให IT สามารถสรางคณคาใหแกธรกจ

2) ก ากบดแลเพอใหมนใจวาการลงทนทางดาน IT (IT Investment) ทยอมรบไดนน ม

ความสมดลในการบรหารความเสยงเทยบกบประโยชนทไดรบตามงบประมาณ

การจดการทรพยากรดาน IT (IT Resource Management)

1) ตดตามฝายบรหารวามการจดการทรพยากรทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ อยางไร

เพอใหสามารถบรรลเปาหมายได

2) ก ากบดแลความสมดลในการจดการดานการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

ทท าใหองคกรสามารถด าเนนธรกจไดพรอมกบการสรางความเตบโตดวย

การบรหารความเสยง (Risk Management)

1) ตระหนกถงความเสยงทมากบ IT และการจ ากดความเสยงใหอยระดบทยอมรบได

2) ประเมนผลฝายจดการในการตดตามความเสยงทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

การวดผลการด าเนนงาน (Performance Management)

1) ประเมนผลการด าเนนงานของผบรหารระดบสงในดาน ของกลยทธเทคโนโลย

สารสนเทศในทางปฏบต

2) ท างานรวมกบผบรหารในการก าหนดและตดตามผลการด าเนนงานดานเทคโนโลย

สารสนเทศในระดบบน

14

2.1.2. IT Strategy Committee


1) ก าหนดทศทางกลยทธทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และความส อดคลองกบกล

ยทธของธรกจ

2) ใหแนวทางในการก าหนดนโยบาย เชน ดานความเสยง ดานงบประมาณการสราง

พนธมตร/คสญญา เปนตน

3) ตรวจสอบวามการปฏบตตามกลยทธ เชน การบรรลเปาหมาย /วตถประสงคทางกล

ยทธทก าหนด


1) ยนยนไดวา IT/ Business Architecture มความเหมาะสมในการสรางคณคาทาง

ธรกจไดสงสด

2) ก ากบการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการสรางคณคาใหแกองคกร

3) พจารณาผลตอบแทนจากการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและศกยภาพใน

การแขงขน


1) ใหค าชแนะในการก าหนดทศทางในการจดหา และการใชทรพยากรทางดาน IT

2) พจารณาการจดหา/จดสรรเงนทนส าหรบเทคโนโลยสารสนเทศในภาพรวมทงหมด

ขององคกร


1) ก ากบฝายบรหารในการก าหนดใหมทรพยาก รทเหมาะสมเพอใชในการบรหาร

ความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศ

2) พจารณาความเสยงในดานการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

3) ยนยนไดวาสามารถจดการความเสยงวกฤตตาง ๆ ได


1) ตรวจสอบวามการปฏบตตามกลยทธ เชน การบรรลเปาหมาย /วตถประสงคทางกล

ยทธทก าหนด

15

2) ทบทวนการวดผลทางดาน IT และผลของการใชงานทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศทสงผลตอธรกจ

2.2. Executive Management

2.2.1. CEO


1) ประสานเชอมโยงกลยทธเทคโนโลยสารสนเทศ

2) ประสานเชอมโยงการด าเนนงานดานเทคโนโลยสารสนเทศเขากบการด าเนนงาน

ทางธรกจ

3) สอสารเชอมโยงกลยทธและเปาหมายลงไปตามล าดบชนในองคกร

4) เปนสอเชอมโยงความจ าเปนทางธรกจเขากบความจ าเปนทางเทคโนโลย


1) ก ากบการมตนทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสม

2) ก าหนดความรบผดชอบรวมของธรกจในการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

3) ก ากบเพอใหมนใจวางบประมาณทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และแผนการ

ลงทนสอดคลองกบความเปนจรงและบรรจอยในแผนการเงน


1) ก ากบเพอใหมนใจวาบรษทฯมการใชประโยชนของขอมลและความรไดคมคามาก

ทสด

2) ก าหนดล าดบความส าคญของธรกจ (Business Priorities) และจดสรรทรพยากร

เพอใหการใชงานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเกดผลสงสด

3) จดโครงสรางองคกร และก าหนดความรบผดชอบ เพอใหสามารถน าพากลยทธ

ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศไปสการปฏบตได

4) ก าหนดบทบาทของ CIO และใหการสนบสนนเพอใหมนใจวา CIO จะตองเปน

สวนส าคญในการด าเนนธรกจและเปนผบรหารทมสวนรวมในการตดสนใจ


1) ใหการยอมรบในกรอบของการบรหารความเสยงตามมาตรฐาน COSOERM การ

ควบคมและการตรวจสอบตามฐานคงวามเสยง รวมทงการก ากบดแลทด (Governance)

16

2) ใหความรบผดชอบทางดานการจดการความเสยงและการควบคมเขาไปฝงตวอย ใน

กระบวนการท างานขององคกร

3) ตดตามความเสยงทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและใหการยอมรบความเสยง

คงเหลอทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทยอมรบได (Residual IT Risks) ภายในกรอบของ Risk

appetite หรอ ความเสยงทยอมรบไดขององคกร ทควรผานคว ามเหนชอบและอนมต

โดย คณะกรรมการ


1) ใหการรบรองผลของการด าเนนงานดานเทคโนโลยสารสนเทศการควบคมและ

ความเสยงของเทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงการยอมรบการตดสนใจทเปนอสระทางดาน

เทคโนโลยสารสนเทศ ในเรองส าคญ ๆ โดยก าหนด KPI ใหตรงกบเปาหมายทตองการอยางเปน

รปธรรม

2) ท างานรวมกบ CIO ในการก าหนด IT Balanced Scorecard เพอใหมนใจวามการ

เชอมโยงกบเปาหมายทางธรกจไดอยางมนใจ

รปท 6 เกณฑส าหรบมาตรการทมประสทธภาพ

17

2.2.2. Business Executive


1) เขาใจถงรปแบบ IT Organization ขององคกร รวมทงรปแบบ Infrastructure และ

ความสามารถ (Capabilities) ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

2) ผลกดนการก าหนดความตองการทางธรกจและเปนเจาของ

3) สนบสนนและเปน Project Sponsor ในโครงการ IT ทมความส าคญ


1) อนมตและควบคม service levels

2) เปนลกคาทรบบรการทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

3) ก าหนดและน าการบรการทางดานเทคโนโลยสารสนเทศใหม ๆ มาใช

4) ประเมนผลถงประโยชนทไดร บจากการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศท

รบผดชอบอย และเผยแพรใหทราบทวกน


1) จดสรรทรพยากรทจ าเปนในการควบคมและก ากบการด าเนนงานดาน IT (IT

Governance) ในการจดการโครงการและในการด าเนนงานตาง ๆ


1) ประเมนผลกระทบทางธรกจและน าเสนอเขาสกระบวนการการจดการความเสยงของ

องคกร


1) ใหการยอมรบและอนมต IT Balanced Scorecard

2) ตดตาม/พจารณา Service Levels

3) ใหความส าคญกบการจดการปญหาการด าเนนงานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ทงใน

การระบปญหาและการแกไข

18

รปท 7 พฒนาการวดระดบการบรหารความเสยง เพอการเตบโตอยางยงยน

2.2.3. CIO


1) ผลกดนการพฒนากลยทธทางดานเทคโน โลยสารสนเทศ และการน าไปปฏบต รวมทง

ใหสามารถสรางคณคาตามทมการวดผลไดตรงตามเวลา ในงบประมาณทมอย ทงในปจจบนและ

อนาคต

2) น านโยบายและมาตรฐานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศไปสการปฏบต

3) ใหความรความเขาใจแกผบรหารอน ๆ ในเรองของระดบการพ งพาของเทคโนโลย

สารสนเทศทมตอธรกจ ตนทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทเกยวของ ประเดนและมมมอง

ตาง ๆ ทางเทคโนโลย รวมทงความสามารถของเทคโนโลยสารสนเทศทมอย (IT Capabilities)


1) ชแจงและแสดงใหเหนถงคณคาทเทคโนโลยสารสนเทศสรางใหแกองคกร

2) หาแนวทางในการเพมคณคาจากการใชเทคโนโลยสารสนเทศโดยใชวธแบบเชงรก

19

3) เชอมโยงงบประมาณทางดานเทคโนโลยสารสนเทศเขากบวตถประสงคและเปาหมาย

เชงกลยทธ

4) สามารถจดการกบความคาดหวง ทางธรกจ และของผบรหารทมตอเทคโนโลย


5) ก าหนดระเบยบปฏบตทเขมงวดในการบรหารโครงการ


1) ก าหนด IT Infrastructure ทสงเสรมใหมการใชขอมลทางธรกจรวมกนในระดบตนทนท

เหมาะสม

2) สามารถจดใหมทรพยากรทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสมรวมทงความรความ

ช านาญ และ โครงสรางพนฐาน (Infrastructure) ทจะสามารถท าใหบรรลวตถประสงคตามกลยทธท

ก าหนดได

3) มการก าหนดบทบาท และการจดการบคลากรทมความส าคญในการสรางคณคาสงสด

จากการใชเทคโนโลยสารสนเทศไดอยางเหมาะสม

4) ก าหนดมาตรฐานของ Architecture และ เทคโนโลย


1) ประเมนความเสยง และมการลดความเสยงไดอยางมประสทธภาพ และสามารถแจง

ความเสยงใหผเกยวของหรอมสวนไดสวนเสยไดรบทราบ

2) มการก าหน ดบทบาท และการจดการบคลากรทมความส าคญในการจดการกบความ

เสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศไดอยางเหมาะสม


1) รบผดชอบการด าเนนงานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในแตละวน (Day-to-Day

Management) และทบทวนกระบวนการทางดานเท คโนโลยสารสนเทศ และการควบคมทางดาน

เทคโนโลยสารสนเทศอยเสมอ

2) น า IT Balanced Scorecard ไปสการปฏบตโดยมตวชวดผลการด าเนนงานทไมมากนก

แตมความละเอยดและชดเจนโดยมการประสานเชอมโยงโดยตรงกบกลยทธ

20

2.3. Committees ทประสานงานและสนบสนนการท างานของ Executive และ CIO

2.3.1. IT Steering Committee


1) จดล าดบความส าคญของโครงการตาง ๆ

2) ประเมนแตละโครงการวามความสอดคลองและเหมาะสมกบกลยทธหรอไม

3) พจารณา/ทบทวน IT portfolio เพอใหเกดความตอเนองกบกลยทธ


1) พจารณาอนมตและใหเงนทนกบแนวคดการพฒนาปรบปรงใหม ๆ และประเมนวาจะ

ชวยพฒนากระบวนการทางธรกจไดอยางไร

2) ใหมนใจวาไดมการระบตนทนทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศทงหมด รวมทงม

การวเคราะหตนทนเทยบกบประโยชนทไดรบ (Cost/Benefit Analysis)

3) มการพจารณาทบทวน IT Portfolio เพอการจดการตนทนทเหมาะสม


1) จดการสมดลของการลงทนระหวางการลงทนเพอสนบสนนกจกรรมในป จจบนกบการ

ลงทนเพอสรางความเตบโตใหธรกจ


1) ก ากบใหมการจดการความเสยงในทก ๆ โครงการ

2) สนบสนนและเปน Sponsor ทเกยวของกบกรอบของการบรหารความเสยง และการ

ควบคม รวมทงการก ากบดแลทด (Governance)

3) เปนผตดสนใจในเรองของ IT Governance ทส าคญ


1) ก าหนดการวดผลส าเรจของโครงการ

2) ตดตามผลและความคบหนาของโครงการเทคโนโลยสารสนเทศทส าคญตาง ๆ

3) ตดตามและก ากบกระบวนการของ IT Governance

21

2.3.2. Technology Council


1) ใหแนวทางทชดเจนเกยวกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลยทมผลตอธรกจทงทางตรง

และทางออม

2) ตดตามการเปลยนแปลงของเทคโนโลยทเกยวของและมผลตอธรกจ


1) ใหค าปรกษาแนะน าในการเลอกเทคโนโลยในกรอบมาตรฐานทมอย

2) ใหความชวยเหลอในการพจารณาการเปลยนแปลงตาง ๆ


1) ใหค าแนะน าในดานผลตภณฑของ infrastructure

2) ก า กบมาตรฐานทางเทคโนโลย แล ะขอปฏบตตามหลกบรหาร Compliance ( โปรดดรป

GRC ขางตน)


1) พจารณาวามการประเมนจดออนและผลกระทบของเทคโนโลยใหม ๆ ทเกดขน


1) ตรวจสอบการปฏบตทสอดคลองกบแนวทางและมาตรฐานของเทคโนโลย


1) ใหแนวทางเกยวกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลย

2) ตดตามการเปลยนแปลงของเทคโนโลยทเกยวของและมผลตอธรกจ


1) ใหค าปรกษาแนะน าในการเลอกเทคโนโลยในกรอบมาตรฐานทมอย

2) ใหความชวยเหลอในการพจารณาการเปลยนแปลงตาง ๆ


1) ใหค าแนะน าในดานผลตภณฑของ Infrastructure

2) ก ากบมาตรฐานทางเทคโนโลย และขอปฏบต

22


1) พจารณาวามการประเมนจดออนของเทคโนโลยใหม ๆ ทเกดขน


1) ตรวจสอบการปฏบตทสอดคลองกบแนวทางและมาตรฐานของเทคโนโลย

2.3.3. IT Architecture Review Board


1) เสนอแนะแนวทางดาน IT Architecture


1) ใหค าปรกษาแนะน าในการน าแนวทางดาน IT Architecture ไปใช


1) ก ากบการออกแบบ IT Architecture


1) ก ากบเพอใหมนใจวา IT Architecture มความสอดคลองกบกฎหมายขอบงคบ หลกการ

กฎเกณฑในการใชขอมล และการด าเนนธรกจอยางตอเนอง โดยไมมการตอรองเมอมอปสรรคใน

การปฏบตงาน ทงนควรตดตาม ศกษาจากหลก GRC (Governance-Risk Mgmt.-Compliance)


1) ตรวจสอบการปฏบตทสอดคลองกบแนวทาง Architecture

กจกรรมโดยรวมทเกยวกบ IT Governance และบทบาททเกยวของกบคณะกรรมการ

ตรวจสอบ และผบรหารขององคกร

โดยทวไป ปจจยทใชว ดความส าเรจทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและ IT Governance ท

ส าคญซงจะเชอมโยงน าไปสความส าเรจขององคกรโดยรวม จะพจารณาทางดานกฎหมาย ดาน

เทคนค ดานการจดองคกรและกระบวนการปฏบตงานทวทงองคกร ไมวาจะใชโปรแกรมประยกต

เพอการบรหารทรพยากรทวทงองค กร ซงอาจเปนระบบ Enterprise Resource Planning (ERP)

หรอไมกตาม การวางแผน การปฏบตการสอบทาน และการแกไข เพอน าไปสความคดในการ

พฒนางานดาน IT Governance ใหเปนสวนหนงของการก ากบดแลกจการทด (GCG) นน เปนทง

หนาทและความรบผดชอบของผบรหารระดบสงและคณะกรรมการของทกองคกร

23

รปท 7 การปรบปรงกระบวนการ ITG

กจกรรมดาน IT Governance จะประกอบดวย

1.1. ก าหนด IT Master Plan วธการปฏบตงานใหมทมกระบวนการทใชเทคโนโลย

สารสนเทศและค านงถงผลกระทบทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทมตอเปาหมายขอ งองคกรและ

วธการท างานใหม ๆ

1.2. ก าหนดความคาดหวง และผลตอบแทนเพอก าหนดแนวทางการใชเทคโนโลย

สารสนเทศอยางคมคา ทควรเขาใจถงคณคา จาก Intangible asset และ Tangible asset อยางเปน

กระบวนการ

1.3. มการพจารณา Physical Security และ Information Security Governance ทเปน

รปธรรมโดยเฉพาะจากขอก าหนดของหนวยงานภาครฐฯ และบคคลภายนอกทเกยวของ

1.4. ก าหนดหนาท ความรบผดชอบ การประสานงาน การใชเทคโนโลยสารสนเทศของแต

ละสายงานทวทงองคกรทสามารถท างานกบสายงานไดอยางลงตว

24

1.5. การพจารณาใชเทคโนโลยสารสน เทศสนบสนนกระบวนการปฏบตงานทงภายใน

และภายนอกองคกรอยางสอดคลอง และตอเนองทวถงกนทกระบบทส าคญขององคกร

1.6. ก าหนดจดควบคมของทกกระบวนการ และมการสอบทานตดตามในกระบวนการ

ปฏบตงาน

1.7. รวบรวม และบรหารทรพยากรอยางผสมผสานระหวาง IT Process และ

Business Process ตงแตการวางแผนการจดองคกร การพนกงาน การก ากบไปจนถงการตดตาม

1.8. การบรหาร และจดการกบความเสยงทเกยวของทวทงองคกรทรวมทงความเสยง

ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศตามคณลกษณะทด

1.9. จดใหมการวดผลการปฏบตงานทกสายงาน และภาพโดยรวมขององคกร โดยเนนการ

พลกฟน ดานปฏบตการ (Operation Turnaround) การพลกโฉมทางยทธศาสตร (Strategic

Turnaround)

1.10 . สอบทาน และรบรองคณภาพของผลการปฏบตงานโดยรวมจากการมการใช

เทคโนโลยสารสนเทศ และ IT Governance

1.11. การพจารณาความดความชอบจากการบรหาร และการปฏบตงานดาน IT Governance

อยางผสมผสาน ทวทงองคกรในสวนทเกยวของความตองการผลตอบแทนของการลงทนทสงขน

จากเทคโนโลยสารสนเทศความส าคญของ Information และ เทคโนโลยทพฒนา อนถอไดวาเปน

สนทรพยทมคาย งโดยเฉพาะในโลกของการแขงขนทรนแรง ผบรหารจะใหความส าคญและความ

คาดหวงกบเทคโนโลยสารสนเทศมากยงขน โดยเฉพาะการตอบสนองทรวดเรว มคณภาพ สามารถ

ใชงานไดหลากหลาย และสะดวกตอการใชงาน โดยใชเวลานอยลง เพมระดบการบรการใหดยงขน

โดยมตนทนทต า ลง รวมทงเกดความคมคาตามความคาดหวงของผทเกยวของกบการลงทนและ

ผลตอบแทนจากการลงทนดงน

1. ความตองการของผถอหนในดาน Return On Investment (ROI)

1.1. ความตองการในระยะสน / เปาหมายในดานของรายได และก าไร

1.2. ความตองการในระยะยาว / วตถประสงคขององคกร เพอการเตบโต

1.3. ผมสวนไดสวนเสย มความตองการเพมขนในสวนของขอมล การควบคม และการ

แสดงถงความส านกรบผดชอบ เพอใหมนใจวามการใชทรพยากรในระดบทเหมาะสม และมการ

ลงทนในชองทางทใหผลตอบแทนสงสด

25

1.4. คณะกรรมการองคกร จะมงเนนการลงทนทเกยวเนองกบการรกษาความปลอดภย การ

ด าเนนธรกจอยางตอเนอง (Business Continuity) Disaster Recovery, Infrastructure และ

สมรรถภาพของ Networking

1.5. มการวด ROI ทกไตรมาสแทนทจะเปนรายป และมองระยะเวลาคนทนแบบอตราเรง

โดยมงเนนการปฏบตแบบบรณาการและมการควบคมดานกระบวนการด าเนนงาน การประมวลผล

และการใชขอมล อยางเปนระบบ สามารถตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผล และวดความคมคา

สามารถท า IntangibleValue ใหเปน Tangible Value ได

ความไดเปรยบในดานการแขงขน และการเกดประสทธภาพดานตนทน

การแขงขนทรนแรงขนกอใหเกดการเปลยนแปลงขององคกรในดานตาง ๆ ไมวาจะเปน

1. การปรบเปลยนระบบและกระบวนการท างานใหกระชบขน โดยน าเทคโนโลย

สารสนเทศมาชวยในการปรบปรงเพอเพมความสามารถในการแขงขนมากขน

2. มการปรบขนาดขององคกรใหกระชบและมความเหมาะสม มการใชบรการจากภายนอก

มากขน

3. มการกระจายอ านาจและปรบโครงสรางองคกรใหเปนแนวราบมากขน สงเหลานม

ผลกระทบตอการปฏบตงานทงขององคกรเอกชน และองคกรของรฐบาล โดยเฉพาะการเนนไปท

การไดเปรยบในดานการแขงขน และการเกดประสทธภาพดานต นทน ซงเปนผลใหแตละองคกร

จ าเปนตองพงพาเทคโนโลยมากขน และกลายเปนยทธศาสตรทส าคญขององคกร

ความจ าเปนทตองมการควบคมการจดการและการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรรลผลทางกล

ยทธและเปาหมายขององคกร

ความกาวหนาในการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศมาก ท า ใหขอมลสามารถสงผานถงผรบไดอยาง

รวดเรวโดยปราศจากขอจ ากดดานเวลา ระยะทางและความรวดเรว ซงเปนผลเกยวเนองมาจาก

1. การพงพาการใชงานจาก ขอมล และระบบตาง ๆ ทเพมมากขน

2. การเพมขนของการใชขอมลเพอการบรหารและการจดการ รวมทงการยกศ กยภาพการ

แขงขน

26

3. การเปลยนแปลงของตนทน และ ขนาดของการลงทนของขอมล และ Information

Systemsในปจจบน และในอนาคต

4. ศกยภาพทเพมขนของเทคโนโลยทขบเคลอนการเปลยนแปลงใหเกดขนในองคกร

รวมทงปรบเปลยนหลกการการจดการและการปฏบตงาน ซงกอใหเกดโอกาสทางธรกจใหม ๆ และ

ชวยใหตนทนลดลงดวย การแขงขนทรนแรงขนกอใหเกดการเปลยนแปลงขององคกรในดานตาง ๆ

ไมวาจะเปนการปรบเปลยนระบบและกระบวนการท างานใหกระชบขน โดยน าเทคโนโลย

สารสนเทศมาชวยในการปรบปรงเพอเพมความสามารถในการแขงขนมากขน มการปรบขนาดของ

องคกรใหกระชบและมความเหมาะสม มการใชบรการจากภายนอกมากขน มการกระจายอ านาจ

และปรบโครงสรางองคกรใหเปนแนวราบมากขน สงเหลานมผลกระทบตอการปฏบตงานทงของ

องคกรเอกชน และองคกรของรฐบาล

โดยเฉพาะการเนนไปทการไดเปรยบใน ดานการแขงขน และการเกดประสทธภาพดาน

ตนทน ซงเปนผลใหแตละองคกรจ าเปนตองพงพาเทคโนโลยมากขน และกลายเปนยทธศาสตรท

ส าคญขององคกรสงเหลานทเกดขนท าใหหลายองคกรมองเหนความส าคญของ Information และ

เทคโนโลยทพฒนาอนถอไดวาเปนสนทรพ ยทมคายง โดยเฉพาะในโลกของการแขงขนทรนแรง

ผบรหารจะใหความส าคญและความคาดหวงกบเทคโนโลยสารสนเทศมากยงขนโดยเฉพาะการ

ตอบสนองทรวดเรว มคณภาพ สามารถใชงานไดหลากหลาย และสะดวกตอการใชงาน โดยใชเวลา

นอยลง เพมระดบการบรการใหดยงขน โดยม ตนทนทต าลงองคกรทมการปฏบตงานในระบบ

อตโนมตจ าเปนตองมกลไกในการควบคมทดยงขน โดยเฉพาะการควบคมทงระบบคอมพวเตอร

และ ระบบเครอขาย ทงในดานของ Hardware และ Software ซงระบบการควบคมจ าเปนตองพฒนา

ไปพรอมกบการพฒนาของเทคโนโลยทเกดข นอยางรวดเรวและเปนไปแบบกาวกระโดดหลาย

องคกรไดเลงเหนถงประโยชนทจะไดรบจากเทคโนโลย และส าหรบองคกรทประสบความส าเรจก

มความเขาใจและสามารถบรหารความเสยง ทมาพรอมกบการน าเทคโนโลยมาใชไดเปนอยางด

โดยเฉพาะการเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลยสารสนเ ทศไดเกดมากขนเปนล าดบและรวดเรว จง

จ าเปนตองมการจดการความเสยงทมาพรอมกบการเปลยนแปลงนใหดยงขน ไมวาจะเปนการ

จดการกบขอมลทเปดเผย และขอมลทเปนความลบ รวมทงการน าขอมลไปใชกระท าการทผด

กฎหมาย ดงนนการบรหารความเสยงทเก ยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ จงกลายมาเปนสวน

ส าคญในการก ากบดแลกจการทดขององคกร (Corporate Governance)

27

ทผานมาความตองการในการมกรอบมาตรฐาน ส าหรบการจดการเรองความปลอดภย และ

การควบคมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศมคอนขางมาก โดยเฉพาะองคกรทประสบความส า เรจ

ตาง ๆ ไดมความเขาใจ และประเมนคาของความเสยง เทยบกบขอจ ากดในการใชเทคโนโลย

สารสนเทศในทกระดบขององคกร เพอใหมนใจวาองคกรจะสามารถมการก ากบดแลทม

ประสทธผล และมการควบคมทเพยงพอในระดบบรหาร จะตองสามารถตดสนใจไดวาควรจะ

ลงทน ณ ระ ดบใดในเรองการรกษาความปลอดภยและการควบคม และจะรกษาจดสมดลอยางไร

ระหวางความเสยงทรบไดกบการลงทนในดานการควบคม ถงแมการรกษาความปลอดภยและการ

ควบคมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศจะชวยในการบรหารความเสยง แตความเสยงกยงคงมอย

ไมไดถกขจดออกไ ปทงหมดเพราะไมมผใดสามารถก าหนดระดบความเสยงไดชดเจนแนนอน

ดงนน ผบรหารจงตองก าหนดระดบความเสยงทรบได โดยเปรยบเทยบกบตนทนทตองลงทน ซง

ถอไดวาเปนการตดสนใจทคอนขางยาก ดงนนจงจ าเปนตองมกรอบมาตรฐาน เพอใหทราบถง

ระดบการยอมรบไดในการรกษาความปลอดภยและการควบคมดานเทคโนโลยสารสนเทศทเปน

หลกปฏบตทวไป เพอเทยบวดกบสภาวะของเทคโนโลยสารสนเทศในปจจบนและทจะเปนใน

อนาคตสวนของระดบผใช กตองมความมนใจวามการรกษาความปลอดภยและการควบคม อยาง

เพยงพอในการใชงานด านเทคโนโลยสารสนเทศไมวาจะเปนการใชบรการจากภายในองคกร หรอ

จากผใหบรการจากภายนอก ซงทผานมาการควบคมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศจะคอนขาง

สบสนเนองจากมการประเมนมาตรฐานหลายวธการจากหลายองคกร เชน ITSEC, TCSEC,

ISO 9000 และการประเมนการควบคมภายในแบบ COSO เปนตน ดงนนผใชเองจงจ าเปนตองม

หลกเบองตนเพอยดเปนแนวทางในสวนของผตรวจสอบกจ าเปนจะตองมมาตรฐานสากลในการ

ตรวจสอบเนองจากจะตองมจดยนในการใหแนวคดและเหตผลเกยวกบการตรวจสอบภายในกบ

ระดบบรหาร ซงถาปราศจากกรอบมาตรฐานแลวจะหาจดพจารณาถงระดบการรกษาความปลอดภย

และการควบคม ดานเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสมไดคอนขางยากการสรางคณคาเพมทางดาน

เทคโนโลยสารสนเทศและการจดการทางดาน IT Portfolio และ IT Management

การควบคมตนทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และสามารถสรางคณคาเพมและผลก าไร

ใหเพมขนได ดงนน จ าเปนตองมความเขาใจในกระบวนการบรหารงาน ในลกษณะสอดประสาน

และบรณาการทวทงองคกร ความเขาใจดงกลาวสามารถสรางความแตกตาง และยกระดบกา แขงขน

รวมทงการสรางความพงพอใจใหแกลกคา

28

1. การควบคมตนทนทา งดานเทคโนโลยสารสนเทศ และสามารถสรางคณคาเพมและผล

ก าไรใหเพมขนไดนนจ าเปนตองม

1.1. กระบวนการวางแผนทด

1.2. การตดสนใจในการใชทรพยากรทเหมาะสม

1.3. การมแผนงานและงบประมาณทกอใหเกดผล

ทผานมาจะพบวาองคกร / องคกร สวนใหญมกจะพบกบปญหา ในดาน การวางแผน การ

จดสรรและจดความส าคญของทรพยากรกบงาน การท างบประมาณ การวดผลการด าเนนงาน และ

อน ๆ ทมการจดการแบบตางคนตางท าเปนสวน ๆ และขาดการสอดประสานกนระหวางหนวยงาน

ทเกยวของขาดการเชอมโยงซงกนและกน ตวอยางทเหนได คอ องคกร / องคกร อาจมกลยทธใน

การด าเนนธรกจแตการวดผลการด าเนนงานนนไมสอดคลองกบกลยทธทมอย การวางแผนธรกจ

และเทคโนโลยสารสนเทศไมสอดคลองกน หรอกระบวนการด าเนนงานทมอยไมไดใชขอมลอย

บนฐานเดยวกนและไมเชอมโยงกน อกประการหนงคอองคกรสวนใหญ มกจะมการแบงงานชนดท

ตางคนตางท าตามสายงานเปนหลก จงมกขาดการสอดประสานและขาดการมองภาพรวมของ

องคกร รวมทงขาดการเชอมโยงเพอขามก าแพงทขวางแผนก / สวน / ฝาย ท าใหธรกจไมเชอมโยง

กน แตในบทบาทของเทคโนโลยสารสนเทศนนนอกเหนอจากการมการควบคมตนท นทางดาน

เทคโนโลยสารสนเทศและการสรางผลตอบแทนทดแลว เทคโนโลยสารสนเทศยงจะตองชวยใน

การเชอมตอ / เชอมโยงการด าเนนงานขององคกรดวยโครงสรางพนฐานของเทคโนโลยสารสนเทศ

(IT Infrastructure) จะตองสรางมาเพอเชอมโยงระบบขอมลเพอใหการท างานของแตละฝา ย

เชอมโยงและสอดประสานกนขามพรมแดนของแตละฝาย และในมมมองเดยวกน การวางแผนงาน

การจดล าดบความส าคญของงาน การจดสรรงบประมาณ ฯลฯ กจ าเปนตองเชอมโยงแตละฝาย

เพอใหเกดประสทธผลดวยการบรหารงบประมาณ และการจดการในโครงการตาง ๆ จะใหผลลพธ

ทดไดตอเมอผบรหาร และบคลากรในองคกรปฏบตไดอยางมประสทธผลโดยไมใชตางคนตางท า

หรอขาดการเชอมโยงกน

2. ขอสงเกตอาจพบไดเมอองคกรขาดการเชอมตอกนในการปฏบตงานในดานเทคโนโลย

สารสนเทศ คอ

2.1. แผนธรกจไมไดเปนตวก าหนดแผนเทคโนโลยสารสนเทศ

29

2.2. แผนเทคโนโลยสารสนเทศมงเนนดานเทคโนโลยมากกวา การสนองตอบ / สนบสนน

กลยทธขององคกร

2.3. ผบรหารไมไดเลงเหนวาเทคโนโลยสารสนเทศจะชวยสนบสนนกลยทธขององคกร

ได

2.4. โครงการทางดานเทคโนโลยสารสนเทศไมไดสนบสนนกลยทธขององคกร การใชจาย

ทางดานเทค โนโลยสารสนเทศ ในดานการดแลบ ารงรกษา IT Infrastructure และ Application

ไมไดสนบสนนกลยทธขององคกร

2.5. งบประมาณขององคกร / องคกร ไมไดน าสวนของการวางแผนทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศมาเกยวของดวย

2.6. แผนงานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศไมไดชวยใหผบรห ารสามารถใชในการ

ตดสนใจหรอใชในการก าหนด / บรหารโครงการและการท างบประมาณ

2.7. การบรหารและกบดแลเทคโนโลยสารสนเทศทด (IT Governance) ไมไดก ากบ

เทคโนโลยสารสนเทศไปในทศทางทสอดคลองกบธรกจสงเหลานทเกดขนกเนองมาจากความ

ลมเหลวในการวางแผนการท างานทไมสอดคลองกน ความลมเหลวในการจดล าดบความส าคญของ

งาน การขาดการสรางนวตกรรมใหม ๆ การขาดการวดผลการด าเนนงาน ทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศทสอดคลองกบกลยทธของธรกจ ซงเปนผลมาจากวฒนธรรมในการบรหารงานทไม

สอดคลองกนระหวางการบรหารธรกจกบเทคโนโลยสารสนเทศ

ดงนน การแกปญหาจดตาง ๆ นจะสามารถท าได โดยการพจารณาถงกระบวนการจดการ

ในมมมองของ Value Chain ในการน ากลยทธไปสการเพมคณคา / ผลก าไรได โดยมงเนนการ

เชอมโยง การวางแผนและการก าหนดกลยทธขององคกรเขากบ การวางแผนทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศ การก าหนดงบประมาณ การก าหนดกจกรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงการ

วดผลการด าเนนงานเพอตดตามผล ดงแผนภาพตอไปน

30

รปท 8 Value Chain ของการน ากลยทธไปสการเพมคณคาของผลก าไร / ผลตอบแทน

3. ปจจยสความส าเรจ

เปนหวใจส าคญยงของทก องคกรและในทกสายธรกจทควรเขาใจ ค าจ ากดความและ

ความหมายทแทจรงใหตรงกน ใชภาษาเดยวกน ความส าเรจขององคกรจะเกดขนไดตอเมอม

กระบวนการวางแผนทด มการตดสนใจในการใชทรพยากรทเหมาะสมและมการก าหนดแผนงาน

โครงการและงบประมาณทกอใหเกดผล โดยมก ารท างานแบบสอดประสานขามสายงานในแตละ

ฝาย ซงจะท าใหกจกรรมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศทไดก าหนดขนนน สามารถกอใหเกด

ประสทธผล รวมทงสามารถครอบคลมตนทน และวดถงผลตอบแทนทางธรกจทเกดขนได อยางไร

กตามสงเหลานจะเกดขนไดกยงขนกบ กระบวนก ารด าเนนงานและวฒนธรรมของการจดการดวย

ผลลพธทดนนประกอบดวย

1. การมโครงการทดขนกวาเดม

2. การคดเลอกโครงการทด

3. มการลดคาใชจายในสวนทไมกอใหเกดผล

4. การใชจายในปจจบนกอใหเกดผลทดขน

5. มการจดการทถกตองเหมาะสม

การพจารณาดวาบรษท / องคกรสามารถสรางผลลพธไดดเพยงใด ใหพจารณา

1. กระบวนการวางแผนทางธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศมการเชอมโยงและสอด

ประสานกนอยางเปนกระบวนการ

31

2. นวตกรรมใหม ๆ ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศมสวนอยในการวางแผนของธรกจและ

สรางใหเกดกลยทธธร กจใหมๆ รวมทงพฒนาการน ากลยทธของธรกจในปจจบนไปด าเนนการให

เกดผล

3. การลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ มการจดล าดบความส าคญ โดยพจารณาจากกล

ยทธของธรกจ ตควรเขาใจตรงกนดวยวา การปฏบตตาม กฎหมาย กฎเกณฑ ขอบงคบ และนโยบาย

เปนเรองทองคกรไมอาจหลกเลยงได

4. การใชจายทางดานเทคโนโลยสารสนเทศไมวาจะเปนการพฒนา การปฏบตการ การดแล

และบ ารงรกษาและการใหบรการ มความสอดคลองกบกลยทธและแผนของธรกจ

5. มการวดผลการด าเนนงานของเทคโนโลยสารสนเทศทงในดานผลทางธรกจ และดาน

เทคนคทเปนรปธรรม เปนไปตาม หลกการ การก าหนด KPI ทด

6. ทมผบรหารทงดานการจดการ และดานเทคโนโลยสารสนเทศมกระบวนการด าเนนงาน

ทสอดคลองกนเพอให เทคโนโลยสารสนเทศ สามารถเพมคณคาและกอใหเกดผลตอบแทน /ก าไร

ทดขน ความพงพอใจทดขน

7. กระบวนการวางแผนแล ะการจดการ มงเนนไปถงการลงทนทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศทงในดานการบ ารงรกษา / ใหบรการของระบบในปจจบน และในโครงการตาง ๆ ดวย

8. ผบรหารทงทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และในสวนธรกจ มสวนรวมในการปฏบต

ตามกระบวนการตาง ๆ ทกลาวมานอยางเตมท

จดตาง ๆ นถอไดวาเปนปจจยสความส าเรจในการจะท าใหมการตดสนใจทเหมาะสม และ

กอใหเกดผลลพธทด ทง 5 ประการดงทกลาวมาขางตน ซงจะเปนผลใหตนทนทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศลดลงและยงชวยหลกการในการจดการ เพอสราง Value Chain ในการน ากลยทธ ไปส

การเพมคณคาใหผลตอบแทนทางเทคโนโลยสารสนเทศหลกการทพจารณาไดวา องคกรมเครองมอ

ส าหรบผบรหารทงในดานเทคโนโลยสารสนเทศและในสวนทางธรกจ ในการพฒนากระบวนการ

การจดการ เพอน ากลยทธขององคกร ไปก าหนดโปรแกรมและแผนงานท เทคโนโลยสารสนเทศ

น าไปปฏบตไดม ดงน

1. การวางแผนในการก าหนด Strategic demand / supply

ตองก าหนดใหชดเจนวา องคกรตองการจะท าอะไรหรอทเรยกวา Strategic Intents (ความ

ตองการทางธรกจ ) โดยผบรหารทางดานธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศจะตองเขาใจในภาพ

32

เดยวกนวา องคกรก าลงจ ะไปในทศทางใด และเทคโนโลยสารสนเทศสามารถชวยเสรมในดานใด

ไดบาง โดยความตองการทางธรกจนจะก าหนด “ตวขบเคลอนทางธรกจ ” (Business Drivers) ซงจะ

ใชเปนตวก าหนดกลยทธทางดาน IT (Strategic IT Requirements) เพอใหบรรลถงความตองการทาง

ธรกจนน ๆกลย ทธทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ จะเปนแนวทางในการก าหนดความตองการ

ทางดาน IT (Strategic Demand for IT) โดยการวางแผนทางดาน IT (IT Strategic Planning) จะบง

บอกถงเทคโนโลยใด (Strategic Supply) ทสามารถเสรมใหกลยทธ IT บรรลได สงทไดล าดบ

ความส าคญกอนหลงซงจะเปนแผนงานเทคโนโลยสารสนเทศและแผนการปฏบตงาน

2. นวตกรรม

เปนไปไดวาเทคโนโลยสารสนเทศ สามารถสรางโอกาสทางธรกจ โดยทศทางของ

เทคโนโลยสารสนเทศ อาจชวยกอใหเกดโอกาสทางธรกจใหม ๆ และถกน าไปก าหนดเปนกลยทธ

ขององคกรและแผนการด าเนนงานได ผลทเกดข นคอ จะชวยใหองคกรสามารถสรางความ

ไดเปรยบในการแขงขนไดดยงขน

3. การจดล าดบความส าคญการประเมนโครงการเทคโนโลยสารสนเทศ ทมการน าเสนอ

และมการจดล าดบความส าคญ มการก าหนดทรพยากรทตองใชใหกบโครงการทสรางคณคาได

สงสด ท าใหองคกรสามารถบรหารจดการวาจะใชเงนไปกบโครงการใด ทกอใหเกดผลทดทสดกบ

กลยทธขององคกร และจดล าดบของโครงการตามผลทประเมน ซงจะท าใหมการใชเงนอยาง

ถกตองคมคา โดยผบรหารทงดานธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศไดมการตดสนใจรวมกน

4. ความสอดคลอง

ประเมนผลทไดรบจากกจกรรมทมอยในปจจบนวากจกรรมใด ควรไดรบการจดสรร

ทรพยากรให แทนทจะคดวากจกรรมเทคโนโลยสารสนเทศ ทกอยางทท าอยจะตองไดรบการ

สนบสนน โดยพจารณาวากจกรรมใดทไมกอใหเกดผล หรอไมสอดคลองกบกลยทธของธรกจ ก

ควรขจดออกไปเพอทจะไดจดสรรทรพยากรไปใหกบ กจกรรม IT ใหม ๆ ทชวยพฒนาใหองคกร

สามารถบรรลกลยทธทางธรกจไดและถอไดวาเปนการจดการการใชเงนทมเหตมผล เนองจากรบ

การพฒนาใหม ๆ ทเกดขนดวย

5. การวดผลการด าเนนงานการวดผลการด าเนนงานทางดานเทคโน โลยสารสนเทศ ท

สอดคลองกบองคกร การวดผลการด าเนนงานในดานเทคนคและการปฏบตงานนนท าไดไมยาก แต

การวดผลทเทคโนโลยสารสนเทศสรางคณคาใหกบองคกรนน กระท าไดคอนขางยาก ทดทสดคอ

33

การวดผลทผสมผสานทง 2 สวนเขาดวยกนดงนนจงจะตองมการก าห นดวาจะวดอะไร เขาใจได

อยางไร ซงผลทตองการคอ มการปรบปรงผลการด าเนนงาน เพราะมการวดผล และการปรบปรง

การสอสารทมตอผบรหารในสวนของธรกจใหดยงขนเพอใหเขาใจและปฏบตสอดคลองกนทงใน

สวนของเทคโนโลยสารสนเทศและสวนของบรหารธรกจ

โดย หลกการจดการทง 5 สวนนมงเนนถงวธการจดการ การประเมนคณคาของ IT

(ITImpact) การบรหาร Portfolio และการบรหารจดการทางดานวฒนธรรมขององคกร โดยการ

ประเมนคณคาของ IT จะชวยใหทราบวาอะไรทมความส าคญขององคกร การบรหาร Portfolio ชวย

ใหผบรหารต ดสนใจในการลงทนและจดล าดบความส าคญได รวาจะใชจายไปกบเทคโนโลย

สารสนเทศ เทาไร อยางไร และในดานวฒนธรรมขององคกรเองจะชวยใหผบรหารสามารถกาวขาม

สงกดขวางตาง ๆ ทท าใหกระบวนการท างานสามารถเชอมโยงและสอดประสานกนไดดยงขน

หลกการทง 5 จะชวยใหองคกรเชอมโยงการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ เขากบกลยทธ

ขององคกรได แตยงจ าเปนตองอาศยกระบวนการท างานทเชอมโยงกน เพอใหเกดการปฏบตท

ถกตองเหมาะสม อนจะสงผลใหเกดผลลพธทถกตองดวยเชนกน ดงแสดงในแผนภาพดงตอไปน

รปท 9 การเชอมโยง Value Chain ของกลยทธสการปฏบต

34

ความส าเรจสดทายอยทการน าไปปฏบต (Action) ทเหมาะสมถกตอง หมายถง

คณะกรรมการ ผบรหารทางดาน IT และ C-Level ตางๆ จะตองรวาสงทปฏบตอยนนสอดคลองกบ

กลยทธของธรกจหรอไม ถาไมสอดคลองกไมควรปฏบต เพอใหการควบคมตนทนเกดประสทธผล

และชวยใหเทคโนโลยสารสนเทศสามารถสรางคณคาเพม และใหผลตอบแทนทในมมมองตางๆ

สงขนแกธรกจได ทงนควรน าหลกการบรหารคณภาพมาใช นนคอ Plan-Do-Act- Check หรอ

P-D-A-C

รฐบาลอเลกทรอนกส (E-Goverment)

รฐบาลอเลกทรอนกส หรอทเรยกวา e-Government คอ วธการบรหารจดการภาครฐสมยใหม โดย

การใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและเครอขายสอสารเพอเพมประสทธภาพการด าเนนงานภาครฐ

ปรบปรงการบรการแกประชาชน การบรการดานขอมลและสารสนเทศเ พอสงเสรมการพฒนา

เศรษฐกจและสงคม ประชาชนมความใกลชดกบภาครฐมากขน สออเลกทรอนกสจะเปนเครองมอท

ส าคญในการเขาถงบรการของรฐ ประการส าคญจะตองมความรวมมออยางใกลชดและเตมใจจาก

ทง 3 ฝาย ไดแก ภาครฐ ภาคธรกจและประชาชน

ผลพลอยไดทส าคญทจะไดรบคอ ธรรมาภบาลและความโปรงใสทมมากขนในกระบวนการ

ท างานของระบบราชการ อนเนองมาจากการเปดเผยขอมล และประชาชนสามารถเขามาตรวจสอบ

ไดตลอกเวลาจงคาดวาจะน าไปสการลดคอรรปชนไดในทสด

e-Commerce คอบรการทางสออเลกทรอน กสแบบ B2C และ B2B เปนหลก e-Government

จะเปนแบบ G2G G2B และ G2C ระบบตองมความมนคงปลอดภยเพอแลกเปลยนขอมลระหวาง

หนวยงานของรฐ ประชาชนอนใจในการรบบรการและช าระ เงนคาบรการ ธรกจกสามารถ

ด าเนนการคาขายกบหนวยงานของรฐดวยความราบรน อนเทอร เนตเปนสอทางอเลกทรอนกสท

ส าคญในการใหบรการตามแนวทางรฐบาลอเลกทรอนกส

35

ตารางท 2 ความหมายของการแบงกลมตามผรบบรการของ e-Government

B2C ภาคธรกจสผบรโภค (Business to Consumer)

B2B ภาคธรกจสภาคธรกจ (Business to Business)

G2G ภาครฐสภาครฐดวยกน (Government to Government)

G2C ภาครฐสประชาชน (Government to Citizen)

G2B ภาครฐสภาคธรกจ (Government to Business)

G2E ภาครฐสภาคขาราชการและพนกงานของรฐ (Government to Employee)

ความหมายของการแบงกลมตามผรบบรการของ e-Government

1. รฐ กบ ประชาชน (G2C)

เปนการใหบรการของรฐสประชาชนโดยตรง โดยทบรการดงกลาวประชาชนจะสามารถ

ด าเนนธรกรรมโดยผานเครอขายสารสนเทศของรฐ เชน การช าระภาษ การจดทะเบยน การจาย

คาปรบ การรบฟงความคดเหนของประชาชน การมปฏสมพ นธระหวางตวแทนประชาชนกบผ

ลงคะแนนเสยงและการคนหาขอมลของรฐทด าเนนการใหบรการขอมลผานเวบไซต เปนตน โดยท

การด าเนนการตาง ๆ นนจะตองเปนการท างานแบบ Online และ Real Time มการรบรองและการ

โตตอบทมปฏสมพนธ

2. รฐ กบ เอกชน (G2B)

เปนการใหบรการภาคธรกจเอกชน โดยทรฐจะอ านวยความสะดวกตอภาคธรกจและ

อตสาหกรรมใหสามารถแขงขนกนโดยความเรวสง มประสทธภาพ และมขอมลทถกตองอยางเปน

ธรรมและโปรงใส เชน การจดทะเบยนทางการคา การลงทน และการสงเสรมการลงทน การจดซอ

จดจางทางอ เลกทรอนกส การสงออกและน าเขา การช าระภาษ และการชวยเหลอผประกอบการ

ขนาดกลางและเลก

3. รฐ กบ รฐ (G2G)

เปนรปแบบการท างานทเปลยนแปลงไปมากของหนวยราชการ ทการตดตอสอสารระหวาง

กนโดยกระดาษและลายเซนตในระบบเดมในระบบราชการเดม จะมการเปลยนแปลงไปดวยการใช

ระบบเครอขายสารสนเทศ และ ลายมอชออเลกทรอนกสเปนเครองมอในการแลกเปลยนขอมล

อยางเปนทางการเพอเพมความเรวในการด าเนนการ (Economy of Speed) ลดระยะเวลาในการสง

36

เอกสารและขอมลระหวางกน นอกจากนนยงเปนการบรณาการการใหบรก ารระหวางหนวยงาน

ภาครฐโดยการใชการเชอมตอโครงขายสารสนเทศเพอเออใหเกดการท างานรวมกน

(Collaboration) และการแลกเปลยนขอมลระหวางกน (Government Data Exchan) ทงนรวมไปถง

การเชอมโยงกบรฐบาลของตางชาต และองคกรปกครองทองถนอกดวย ระบบงานตา ง ๆ ทใชใน

เรองน ไดแก ระบบงาน Back Office ตาง ๆ ไดแก ระบบงานสารบรรณอเลกทรอนกส ระบบบญช

และการเงนระบบจดซอจดจางดวยอเลกทรอนกส เปนตน อยางไรกด จะตองมกระบวนการในการ

ลดแรงตอตานของบคลากรทคนเคยกบการท างานในระบบเดม

4. รฐ กบ ขาราชการและพนกงานของรฐ (G2E)

เปนการใหบรการทจ าเปนของพนกงานของรฐ (Employee) กบรฐบาล โดยทจะสรางระบบ

เพอชวยใหเกดเครองมอทจ าเปนในการปฏบตงาน และการด ารงชวต เชน ระบบสวสดการ ระบบท

ปรกษาทางกฎหมาย และขอบงคบในการปฏบตราชการ ระบบการพฒนาบคลากรภาครฐ เปนตน

เงอนไขการพฒนา e-Government โดยมผลส าเรจตรงกบความตองการของประชาชน

E-Governance จะตองมการพฒนา ใชประโยชน และบงคบใชนโยบาย กฎหมาย และ

กฎระเบยบอนใดทจ าเปนตอการสนบสนนการท างานของสงคมและเศรษฐกจใหม ท จะใช

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (สงคมดจตอล) เปนกลไกในการขบเคลอน

Digital Society สงคมดจตอล เปนสงคมและชมชนทกาวหนาทางวทยาการ ทประชาคมใน

กลมสามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกบชวตประจ าวน ในการท างาน และความ

บนเทง ตลอดจนมความสามารถในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส

Digital Divide เปนผลจากสงคมอเลกทรอนกสซงมประชาชนกลมทไมสามารถเขาถง

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารโดยเฉพาะอนเทอรเนต ท าใหประชาชนกลมนดอยโอกาศ

และไมสามารถเขาถงบรการ และขอมลขาว สารทรฐพงจดหาให ซงคนกลมนรวมถง คนทอยใน

ชนบท คนพการ คนทมปญหาทางภาษา และคนทไมสามารถปรบตวเขากบสงคมขอมลขาวสารได

ซงเปนจ านวนมากในประเทศไทย

จากเงอนไขทงสามประการทกลาวมานน e-Government จะตองพฒนาสงตอไปนใหเกดขน

1. เพมขดความสามมารถของประชาชนจ านวนมาก ใหเขาถงบรการของรฐ

37

2. เพมการมสวนรวมของประชาชน โดยท าใหเกดการปฏสมพนธระหวางประชาชนและหนวย

ราชการ

3. เพมความโปรงใสในกระบวนการท างานราชการ และปรบกระบวนทศน (Paradigm Shift) ของ

ระบบราชการตอเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

4. เพมความเชอมนของประชาชนในการรบบรการอยางปลอดภย และเปนสวนตว

สงท e-Government ไมไดเปน

e-Government ไมไดเปนยาสารพดโรคในทกปญหาทเกดขน แมกระทงประเทศทมการ

พฒนา e-Government ในระดบสงสด กไมสามา รถแกไขปญหาตาง ๆ ไดอยางหมดสน เชน การ

แกปญหาคอรปชนและการท างานทไมมประสทธภาพ ไดอยางสนเชง ถงแมวากระบวนการ

e-Government จะชวยสนบสนนการเปลยนแปลงกระบวนการท างานใหดขน มประสทธภาพทด

ยงขนกวาเดมในระดบหนง

การเกดของ e-Government ไมใชเพยงการซออปกรณสารสนเทศ เชน เครองคอมพวเตอร

จ านวนมาก ๆ หรอ การมเวบไซตของหนวยงานเทานน จะตองมการพฒนาทงระบบ

ประเภทของบรการ e-government

บรการทางอเลกทรอนกส เปนสงส าคญในการสรางรฐบาลอเลกทรอนกส ซงรฐบาลจะตองก าหนด

เปาหมายใหชดเจน เพอใหผรบบรการสามารถคาดหวงสงทควรจะไดรบจากรฐบาล บรการทาง

อเลกทรอนกสขนพนฐาน ไดแก

1. เผยแพรขอมล

2. บรการพนฐาน อาท ท าบตรประชาชน จดทะเบยน ขอใบอนญาต เสยภาษ ฯลฯ

3. ตดตอสอสารกบผรบบรการทางอเมล เครองมอสอสารไรสาย ฯลฯ

4. รบเรองราวรองทกข

5. ประมวลผลขอมลระหวางหนวยงาน

6. บรการรบช าระเงน

7. ส ารวจความคดเหน

ฯลฯ

38

องคประกอบของ e-Government

1. ความพรอมของผน า

เรองของ e-Government เปนการท างานทจะตอง ใชการตดสนใจของผบรหารประเทศใน

ลกษณะของ Top down ในระดบสง เนองจากตองอาศยการตดสนใจในการเปลยนแปลง

(Transformation) จ านวนมาก ทงกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ และวธการปฏบตงาน เพอแปลงงาน

จ านวนมากทเคยท าดวยมอ เปนระบบคอมพวเตอร และผานระบบอน เทอรเนต นอกจากนน ยง

ตองการสนบสนน คน เงน งบประมาณ จ านวนเพยงพอ และตอเนอง เปนระยะเวลานาน

ดงนนการท าใหเกด e-Government จะตองไดรบการผลกดนจากผน าประเทศ ให เกดการ

เปลยนแปลง รฐบาลไทยจดไดวาเปนประเทศทมผน าทศกยภาพและม งมนในการใชเทคโนโลย

สารสนเทศและการสอสาร "โดยการจดตงกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารขน เพอ

เปนผรบผดชอบในการพฒนาโครงการตาง ๆ ทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร"

นอกจากนความเปนผน าจะตองพฒนาปจจยตาง ๆ ทเกยวเนองในทกองคกรดงน

การเกยวของ / ความมงมนของผบรหารในระดบองคกร เชน CEO จะตองสนใจและมงมนใน

การพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และตองทมเททรพยากรทเกยวเนองในการพฒนา

อยางเตมท

โครงสรางการบรหารและกฎหมายควบคม ตาง ๆ จะตองมการปรบปรงโครงสรางและ

กระบวนการบรหาร ตลอดจนกฎหมายใหสามารถด าเนนงานตลอดจนปรบกระบวนการใหสามารถ

ใชเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสารไดอยางมประสทธภาพ

การบรหารโครงการ / การจดการดานการเงน โครงการดานเทคโนโลยสารสนเทศและการ

สอสารตองการการบรหารจดการทมประสทธภาพ มการวางแผนการจดการทางการเงนทด มกล

ยทธและมผลตอบแทนทสามารถชวดได

2.ความพรอมในเชงโครงสรางพนฐาน

การท าใหเกด e-Government จะตองมโครงสรางพนฐานทจ าเปนตอการเขาถงการใหบรการ

โดยสามารถแยกออกไดเปนความพรอมของเรองตาง ๆ ดงน

โครงขายการสอสารโทรคมนาคม ทพรอมใชเพอการสอสาร และสามารถเขาถงไดทกท

ทวถง และเทาเทยม ในกรณนรฐจะตองเรงพฒนาเครอขายโทรคมนาคมรวมถงปจยอนทท าให

39

กระแสสารสนเทศ (Flow of information) สามารถสงไปถงประชาชนอยางทวถง ในราคาทเปน

ธรรม ฮารดแวรและซอฟทแวร (Hardware and Software) ตองมอยางพอเพยงเพอใหทงภาครฐ และ

ประชาชนสามารถใชเครองมอในการใหบรการของภาครฐ และภาคประชาชนในการเขาถงบรการ

ตาง ๆ ทรฐจดท าให ทงน ฮารดแวรทเหมาะสมกบทองถน และภมประเทศ เชน ตบรการสาธารณะ

(Kiosk) และศนยโทรคมชมชน (Tele Center) อาจจะใชเปนเครองมอทรฐสามารถจดหาและสงไป

ยงพนทตาง ๆ ได

ทรพยากรมนษย (Human Resources) ขาราชการ และประชาชนจะตองมการพฒนาท กษะ

และเรยนรทจะยอมรบการเปลยนแปลงในการปฏบตงานและการใหและการรบบรการ เพอให

เกดผลแบบพลวตรอนเกดจากเทคโนโลยทเปลยนแปลงไป (Dynamic)

เนอหา และสอ (Content) จะตองมการพฒนาเนอหา ทเปนภาษาไทย (Local Content) จะตอง

มการปรบ แตงใหเหมาะสมกบเทคโนโลย ทงนทรพยากรมนษยจ านวนมากจะตองพฒนาเพอ

ปรบแตงเนอหาทตรงตามสงแวดลอม และโครงสรางของประเทศไทย

3. ความพรอมของภาครฐบาล

วนนรฐบาลไทยไดมกฎกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอเปนเจาภาพใน

การประสานงาน (Collaboration) และบรณาการ (Integration) เพอใหเกด e-Government โดยเรว

นอกจากนนยงมการจดตงศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารขนในระดบกระทรวงทก

กระทรวงเพอใหเปนศนยกลางประสาท

สงการและศนยรวมขอมลขาวสาร (Nerve Center , Ministry Operation Center - MOC) เพอทจะ

ด าเนนการรวบรวม และสงขอมลขาวสาร และการปฏบตการไปยงศนยปฏบตการนายกรฐมนตร

(Prime Minister Operation Center - PMOC) ตลอดจนใชในการตดสนใจและสงการของแตละ

กระทรวงอกดวย

ภาครฐในสวนตาง ๆ จะมความพรอม แต อาจจะมอปสรรคบาง ซงเปนธรรมชาตของการ

พฒนา e-Government ในทกประเทศอยแลว แตเนองจากไดรบการผลกดนจากผน าประเทศและ

ผบรหารในระดบสง ท าใหการใหบรการ e-Government มความเปนไปไดสงทจะประสบ

ความส าเรจ

40

4. ความพรอมของประชาชนและสงแวดลอม

ความส าเรจของ e-Government ทแทจรงจะตองมเปาหมายคอ ท าเพอประชาชนอยางทวถง

และเทาเทยม ดงนน "ความส าเรจของการออกแบบ e-Government คอ การยดประชาชนเปน

ศนยกลาง" เนองจากประชาชนในประเทศไทยมความแตกตางกนมาก ทงในดานของโอกาส และ

พนฐานการศกษา ความหลากหลายดงกลาวท าใหการบรการ เหมอน ๆ กน ไมสามารถกระจายส

ประชาชนทกกลมไดเทาเทยมกนประเทศไทยแบงกลมการใหบรการตอประชาชนเปาหมาย

ออกเปน 3 กลม

กลมผมความรระดบสง (Knowledge Worker) เปนกลมทมความสามารถทางปญญา และม

โอกาสในการศกษาสงในประเทศ กลมนเปนประชากรทมความพรอม และความคาดหวงสงตอการ

ใหบรการ e-Government ของรฐบาล ประมาณ 10 % ของประชาชน กลมนจะเปนกลมทมเครอง

คอมพวเตอรของตนเอง และสามารถเขาถงระบบอนเทอรเนตไดโดยตรง และยงเปนกลมท สามารถ

ใชบรการตาง ๆ ทภาครฐมในโครงการ e-Government โดยไมตองฝกอบรมเพมเตมแตอยางใด

กลมผมความรปานกลาง ไดแก ผประกอบการ ขนาดกลาง และขนาดยอม (SMEs) ประชาชน

ทวไป ตลอดจนนสตนกศกษา ประมาณ 30 % ของประชากรกลมนอาจจะมเครองม อเปนของ

ตนเอง หรอ สามารถเขาถงรานอนเทอรเนต หรอสถานทบรการของรฐในโครงการอนเทอรเนต

ต าบลได กลมนสามารถใชการฝกอบรมของสถาบนการศกษาตาง ๆ ใชตบรการ

อนเทอรเนต หรอ e-Government สาธารณะ และ การใชบรการ ณ ทท าการไปรษณยไทย ได

โดยตรง โด ยทอาจจะไมมเครองคอมพวเตอรสวนตวกได นอกจากนน กลมนยงเปนกลมทม

เครองโทรศพทตดตามตวจ านวนหนง ทสามารถจะใชในการท าธรกรรมทาง e-Government ไดอก

ดวย

กลมผมความรนอย และดอยโอกาส เปนผทมรายไดนอย การศกษานอย ม โอกาสการเขาถง

การศกษา และมโอกาสทางธรกจต า พวกนยงรวมไปถงผใชแรงงาน คนพการในรปแบบตาง ๆ และ

เกษตรกร ชาวไร ชาวนา ในชนบททหางไกล

ประเทศไทยมคนกลมนประมาณ 60 % ของประชากร กลมนจะเปนพวกทตกอยในเรองของ Digital

Divide ซงเปนพวกทตกอยในฐานะทไมสามารถหา ความร

41

และบรการ e-Government ทรฐบาลจดท าใหได โครงการ Tele Center และอนเทอรเนตต าบล ทจะ

ลงไปยงชนบท และชมชนตาง ๆ ตลอดจน ต Kiosk และทท าการไปรษณย จะเปนเครองมอในการ

ลดชองวางทางดจตอลของประชาชนในกลมนได

กลมภารกจ e-Government I

เนองจากบรการของภาครฐมอยหลากหลายตามความจ าเปนของลกษณะงานตามภารกจ

กฎหมาย ลกษณะของพนท ลกษณะของปญหา ดวยเหตผลดงกลาวการท า e-Government จงควรจด

กลมประเภทของการท างานในลกษณะแยกตามกลมการใหบรการ (Clustering) โดยการวเคราะห

จากภารกจของรฐบาลไทยไดขอสรปดงน

1. ภารกจของรฐบาลม 21 ขอ ดงตอไปน

1. สงเสรมการเพมรายไดประชาชาต

2. นโยบายการเงนการคลงและงบประมาณ

3. การจดสรรทรพยากร

4. สวสดการสงคม

5. โครงสรางพนฐาน เทคโนโลยขอมล ขาวสารและโทรคมนาคม

6. การสรางองคความรและเสรมสรางภมปญญา

7. ทรพยากรธรรมชาต

8. ทรพยากรมนษย

9. การเพมประสทธภาพการบรหาร

10. จดระบบตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผล

11. การสรางความสามารถในการแขงขน และภมคมกนของประเทศ

12. ความมนคงภายใน

13. ความมนคงภายนอก

14. ความเปนธรรมในสงคม

15ความสมพนธและการแขงขนกบตางประเทศ และการดแล ปกปองผลประโยชนของ

ประเทศ

16. สงแวดลอม

17. การเพมพลงประชาสงคม / ประเทศ

42

18. พฒนาคณภาพชวต การสงเสรมนนทนาการและการกฬา

19. การท านบ ารงศาสนา ศลปะ และวฒนธรรมของชาต

20. การดแลบรหารจดการทรพยสนของประเทศ

21. การกระจายรายได ขจดความยากจนและลดชองวางของรายได

ในการออกแบบเพอสรางการบรการภาครฐเนองจากมการใหขอมลเพอสรางเนอหา

(Content) ใหสอดคลองกบประชาชน จงตองจด Clustering of Services ซงการจดแบบนสามารถจด

ไดทงแบบกวางและแบบยอย ในกรณนจาก 21 ภารกจ ในมมมองของผใหบรการภาครฐ สามารถ

จดกลมไดเปน 9 Clusters ทงน ในมมมองของผรบบรการ สามารถรวมกลมลดลงไปไดอกเปน 4-5

Clusters ตอไปกได

2. เงอนไขในการพฒนา e-Government

การจดกลมภารกจทสมพนธกนเขาดวยกนนน จะเปนการงายในการพฒนาระบบทมขอบเขต

ทชดเจน เนองจากการก าหนดแบบกวางเกนไปนนจะสงผลกระทบตอเวลาและความส าเรจในการ

พฒนาระบบอยางมาก เพราะเงอนไขในการพฒนา e-Government จะตองพฒนาโดยการคดการ

ใหญ แตเรมเลก ๆ ใหส าเรจกอน และโตอยางรวดเรว และมคณภาพ (Think Big->Start Small และ

Grow Fast) เรมพฒนาระบบแบบปลาโลมาหลาย ๆ ตว ดกวาระบบแบบปลาวาฬตวเดยวทอยอาย

ระบบทใหญเกนไปจะประสบปยหาในการพฒนาทหาขอยตไมได

3. การรวมกลมภารกจ เปน กลมระบบสารสนเทศ

การจดกลมรวมภารกจของรฐ สามารถกลมระบบสารสนเทศทเกยวของออกเปน 9 กลม ได

ดงน

กลมท 1

ระบบสารสนเทศทางเศรษฐกจและขดความสามารถทางการแขงขน

การเพมรายได การเพมพนศกยภาพในการแขงขนของประเทศ ความรวมมอกบตางประเทศและการ

ปกปองผลประโยชน

กลมท 2

ระบบสารสนเทศทางการเงน การคลง และทรพยสน ระบบสารสนเทศ งบประมาณ

นโยบายการเงนการคลง การบรหารจดการทรพยากรและสนทรพยของประเทศ

43

กลมท 3

ระบบสารสนเทศทางสวสดการสงคม ระบบสารสนเทศบคลากร ระบบสารสนเทศทางการศกษา

สวสดการสงคม ทรพยากรมนษย

กลมท 4

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ระบบสารสนเทศเพอการควบคมและประเมนผล ระบบ

สารสนเทศในการท าบญช และตรวจเงนแผนดน

การเพมประสทธภาพการบรหารระบบตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผล

กลมท 5

โครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ ระบบเครอขายและอนเทอรเนต ระบบทางดวนขอมล

ทางการศกษา

การพฒนาโครงสรางพนฐานบรการขอมลขาวสารและเทคโนโลย

กลมท 6

ระบบสารสนเทศในการบรหารทรพยากรธรรมชาต GIS , Remote Sensing

การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต การท านบ ารงรกษาสงแวดลอม

กลมท 7

ระบบสารสนเทศทางความมนคง ระบบสารสนเทศทางทหาร ระบบสารสนเทศในกระบวนการ

ยตธรรม ระบบรองทกข ระบบรบฟงความคดเหน ระบบเตอนภย

ความมนคงภายในและภายนอก การรกษาความเปนธรรมในสงคม

กลมท 8

ระบบรบฟงความคดเหน ระบบรองทกข ระบบ e-Commerce ในโครงการหนง ต าบล หนง

ผลตภณฑ โครงการอนเตอรเนตต าบล

การเพมพลงประชาสงคม การพฒนาคณภาพชวต การกระจายรายได

กลมท 9

ระบบสารสนเทศในการเผยแพรพระศาสนา ระบบสารสนเทศดานวฒนธรรม

การท านบ ารงศาสนา ศลปะและวฒนาธรรมของชาต

44

การใช ICT พฒนาและบรหารก าลงคนเพอเพมประสทธภาพระบบราชการ

(ICT and Public Sector Reform and Administration)

นโยบายของรฐบาลทตองการเพมประสทธภาพใหกบระบบราชการ โดยปฏรประบบ

ราชการเรมจากการปรบโครงสรางหนวยงานในการบรหารระบบราชการ และมมาตรการตาง ๆ

เพอเพมประสทธภาพ โดยเฉพาะการพฒนาและบรหารก าลงคนนนคอ ขาราชการ ซงเปนหวใจ

ส าคญเปนพลงผลกดนและขบเคลอน การน าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT :

Information and Communication Technology) เขามาใชในการพฒนาและบรหารก าลงคน จงตอง

มความเขาใจถงรากฐานตงแต

นโยบาย ICT ของประเทศ

นโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา

การใช ICT เพอพฒนาบคลากร

การใช ICT เพอการบรหารก าลงคน

การใช ICT เพอพฒนาการบรการ

อปสรรคการน า ICT มาใชในการพฒนาและบรหารก าลงคน

ซง แตละประเดนลวนมความสอดคลองสมพนธกน อนจะสงผลไปสการเพม

ประสทธภาพใหกบระบบราชการโดยรวม

นโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

รฐบาลไดมการก าหนดกลยทธการพฒนาโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศทส าคญไว 5 กลม คอ

· เทคโนโลยสารสนเทศเพอการพฒนาดานภาครฐ (e-Government)

· เทคโนโลยสารสนเทศเพอการพฒนาดานพาณชย (e-Commerce)

· เทคโนโลยสารสนเทศเพอการพฒนาดานอตสาหกรรม (e-Industry)

· เทคโนโลยสารสนเทศเพอการพฒนาดานการศกษา (e-Education)

· เทคโนโลยสารสนเทศเพอการพฒนาดานสงคม (e-Society)

e-Government เปนเรองใหญทรฐบาลตองการใหเกดรฐบาลอเลกทรอนกส โดยแบงออกเปน 3

ดานคอ G to G (Government to Government) หนวยงานภาครฐตอภาครฐ , G to B

45

(Government to Business) หนวยงานภาครฐตอภาคธรกจ แ ละ G to C (Government to Citizen)

หนวยงานภาครฐตอภาคประชาชน โดยมการจดตงศนยปฏบตการขอมลแหงชาต

PMOC (Prime Minister Operation Center)

MOC (Ministerial Operation Center)

POC (Provincial Operation Center)

DOC (Department Operation Center)

เปาหมายสงสดของรฐกคอ ตองการใหประชาชนทกคนม Smart Card ทสามารถแสดง

ขอมลของประชาชนทกคนในประเทศได (สรพงษ สบวงศล, 2546)

เมอน ากลยทธทง 5 นมาด าเนนการ โดยประสานสมพนธและเชอมโยงการด าเนนการของ

แตละกลมดวยการวางแผนและการปฏบตทรอบคอบ บนพนฐานของปจจยส าคญอกสามดานทจะ

เปนสอน าไปสเศรษฐกจและสงคมแหงภมปญญาและการเรยนร คอ การสรางทรพยากรมนษย การ

สงเสรมนวตกรรม และโครงสรางพนฐานสารสน เทศและอตสาหกรรมสารสนเทศ เชอวาในสบป

ขางหนาประเทศไทยจะมการพฒนาไปสเปาหมายขางตนไดอยางเหมาะสม

ยทธศาสตรตามแผนแมบทเพอพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ไดก าหนด

ยทธศาสตรหลกทง 7 ดาน ไดแก

- ยทธศาสตรท 1 การพฒนาอตสาหกรรม ICT เพอใหเปนผน าในภมภาค

- ยทธศาสตรท 2 การใช ICT เพอยกระดบและพฒนาคณภาพชวตของคนไทยและสงคม ไทย

- ยทธศาสตรท 3 การปฏรปและการสรางศกยภาพเพอการวจยและพฒนา ICT

- ยทธศาสตรท 4 การยกระดบศกยภาพพนฐานของสงคมไทยเพอการแขงขนในอนาคต

- ยทธศาสตรท 5 การพฒนาศกยภาพของผประกอบการเพอมงขยายตลาดตางประเทศ

- ยทธศาสตรท 6 การสงเสรมผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมใช ICT

- ยทธศาสตรท 7 การน า ICT มาใชประโยชนในการบรหารและการใหบรการของภาครฐ

เปาหมายการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ ภาครฐ เปนเปาหมายทครอบคลมการพฒนา

เทคโนโลยสารสนเทศในภาครฐทงในการบรหารราชการสวนกลาง สวนภมภาคและการบรหาร

ราชการสวนทองถน โดยเปาหมายการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศภาครฐ ม 2 เปาหมายหลกคอ

46

1. ระบบบรหาร (Back Office) ประกอบดวยงานสารบรรณ งานพสด งานบคลากร งานการเงนและ

บญช และงานงบประมาณการใชเทคโนโลยสารสนเทศครบวงจรภายในป พ.ศ.2547

2. ระบบบรการ (Front office) ตามลกษณะงานของหนวยงานตาง ๆ ใหบรการผานระบบ

อเลกทรอนกสไดรอยละ 70 ภายในป พ.ศ.2548 และครบทกขนตอนภายในป พ.ศ.2553

นโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา

นโยบายการน าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชเพอการศกษา ไดมการก าหนดกลยทธ

การพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศในภาคการศกษา (e-Education) ประกอบดวยยทธศาสตร 6 ดาน

ไดแก

- ยทธศาสตรท 1 การบรหารนโยบายแล ะการบรหารจดการทมประสทธภาพ (Policy and

Management)

- ยทธศาสตรท 2 การพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศเพอการศกษา

- ยทธศาสตรท 3 การพฒนาทรพยากรมนษย

- ยทธศาสตรท 4 การพฒนาสาระทางการศกษาและการสรางความร

- 5. ยทธศาสตรท 5 การสรางความเสมอภาคใน การเขาถงและการใชประโยชนสาระ

การศกษาเพอการเรยนร

- 6. ยทธศาสตรท 6 การสรางเครอขายการเรยนร

ขณะทกระทรวงศกษาธการไดก าหนดเปนยทธศาสตรการน า ICT มาใชในการพฒนา

การศกษาโดยเนนยทธศาสตร 4 ประการดวยกนคอ

1. ยทธศาสตรท 1 การเทคโนโลยสารสนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนรของผเรยน

สงเสรม สนบสนน ใหผเรยนใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการเรยนรจากแหลงและ

วธการทหลากหลาย โดยจดใหมการพฒนาสออเลกทรอนกส พฒนาผสอนและบคลากรทางการ

ศกษา พฒนาหลกสตรใหเออตอการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนการสอน

เพมประสทธภาพการเรยนทางไกล จดใหมศนยขอมลสออเลกทรอนกส (Courseware Center) ใหม

การเรยนการสอนผานระบบอเลกทรอนกส (e-Learning) จดท าหนงสออเลกทรอนกส (e-Book) จด

ใหมหองสมดอ เลกทรอนกส (e-Library) เพอสงเสรมใหเกดการเรยนรไดดวยตนเองอยางตอเนอง

ตลอดชวต (Lifelong Learning) น าไปสสงคมแหงคณธรรมและสงคมแหงภมปญญาและการเรยนร

47

2. ยทธศาสตรท 2 การใชเทคโนโลยสารสนเทศพฒนาการบรหารจดการและใหบรการ

ทางการศกษ าพฒนาระบบงานคอมพวเตอร ระบบฐานขอมลเพอการบรหารจดการ และพฒนา

บคลากรทกระดบทเกยวของ โดยความรวมมอกบสถาบนอดมศกษาทมความพรอมและเอกชน

สรางศนยปฏบตการสารสนเทศ (Operation Center) เชอมโยงแลกเปลยนขอมลระดบชาตและระดบ

กระทรวง รวมทง สงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพมประสทธภาพการบรหารจดการ และ

ใหบรการทางการศกษา ดวยระบบอเลกทรอนกสทสอดคลองกบการปฏรประบบราชการ

3. ยทธศาสตรท 3 การผลตและพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศผลตและพฒนา

บคลากร เพอรองรบความตองการก าลงคนด านเทคโนโลยสารสนเทศ โดยจดใหมการพฒนา

หลกสตรเทคโนโลยสารสนเทศในทกระดบกรศกษา พฒนาผสอนและนกวจย สงเสรมการวจย

และน าผลการวจยไปประยกตใช รวมทงประสานความรวมมอกบองคกรของรฐและเอกชนทงใน

และตางประเทศ ในการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ เพอการพฒนาการศกษาและ

อตสาหกรรม

4. ยทธศาสตรท 4 การกระจายโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษาจดให

มและกระจายโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศอยางทวถง มงเนนการจดหา

และใชทรพยากรทางดานเครอขายรวมกน จดหาระบบคอมพวเตอร และซอฟต แวรทใชในการ

ด าเนนการอยางถกตองตามกฎหมาย โดยรวมมอกบภาครฐ เอกชน ชมชน และทองถน เตรยม

บคลากรปฏบตงานดานเทคโนโลยสารสนเทศใหเพยงพอ รวมทงการสรางมลคาเพม และการซอม

บ ารงรกษาอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศทมอยใหมประสทธภาพในการใชปฏบตงาน

การน านโยบายดานการศกษาสการปฏบตของกระทรวงศกษาธการโดยเฉพาะนโยบาย 12

ขอ มความชดเจนในนโยบายขอท 3 ทแสดงถงความส าคญโดยก าหนดเปนนโยบายพฒนา

เทคโนโลยการศกษาและเครอขายสารสนเทศ (ปองพล อดเรกสาร, 2546)

1.พฒนาศกยภาพคร อาจารย บคลากรทางการ ศกษา และผบรหารใหเชยวชาญในการใช

และพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ

2. พฒนาเนอหา สอ และซอฟตแวร

3. จดวางโครงสรางพนฐานและพฒนาระบบ เครอขายเทคโนโลยสารสนเทศให

ครอบคลมสถานศกษาทกระดบและหนวยงานทเกยวของในการบรหารจดการศกษา

48

4. จดซอ จดหา ระบบคอมพวเตอรและอปกรณ ส าหรบการเรยนการสอนและการบรหาร

จดการ

5. จดใหมองคกรหรอสวนงานและบคคลก ากบดแลงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ รวมทง

การวจยพฒนางานดานเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา

ICT ไดเขามามบทบาทในระบบราชการมากขนไมวา จะเปนระบบ GFMIS

(Government Fiscal Management Information System) , GIF (Geography Information System),

e-Revenue , e-Auction, e-Procurement ฯลฯ ในระบบการศกษากมความพยายามจะน าเอาระบบ

EMIS (Educational Management Information System) เขามาใชมากขน แตระบบทจะน าไปใช

โดยเฉพาะเจาะจง เพอพฒนาและบรหารก าลงคนเพอเพมประสทธภาพโดยตรงกจะมอย

โดยเฉพาะ เมอเนนลงไปเพอมงในการพฒนาทรพยากรมนษย (HRD : Human Resource

Development) ในสงคมสารสนเทศ (Information Society) อนเปนสงคมยคใหมทรฐบาลตองการ

ใหมงไปสเปาหมาย การพฒนาทรพยากรมนษยโดยเฉพาะในระบบราชการ โดยมงเนนน า ICT

เขามาชวยในการพฒนาและบรหารก าลงคนเปนสงทตองท าความเขาใจเปนเรองเฉพาะ เนองจากม

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหลายอยางทสามารถน าเขามาชวยใน การพฒนาก าลงคนแต

เหมาะสมและสอดคลองตรงตามสภาพของระบบราชการจ าเปนตองศกษาใหถองแท เปนทเขาใจ

กนวา ICT เปนเทคโนโลยทมประโยชนและเปนทยอมรบ โดยมมมมองหลก ๆ ในการน ามาใช

พฒนาและบรหารก าลงคนของระบบราชการตามแนวทางนโยบาย ICT เพอพฒนาการศกษาอย 3

ดานดวยกนคอ

1. การใช ICT เพอพฒนาบคลากร

2. การใช ICT เพอการบรหารก าลงคน

3. การใช ICT เพอพฒนาการบรการ

ลกษณะของการน า ICT เขามาชวยเพมประสทธภาพในระบบราชการ คอ การน า ICT มา

พฒนาบคลากรกคอ การพฒนาทรพยากรมนษย ในขณะ เดยวกนกตองจดกระบวนการในการ

บรหารใหสอดคลองกบการพฒนาซงกตองใช ICT เชนกน และถาน ามาพฒนาบคคลและจดการ

บรหารเปนอยางดแลว แตโครงสรางพนฐานของการใช ICT ไมดพอ กไมสามารถเพม

ประสทธภาพของระบบราชการในการใหบรการประชาชน ทงสา มดานมเปาหมายในการ

ด าเนนการทแตกตางกน ดานหนงเปนการพฒนาบคลากรดานหนงเปนการใชเพอการบรหารจดการ

49

และอกดานหนงเปนการใชเพอการบรการส าหรบบคลากรและการบรหาร ซงจะสงผลกบ

ผรบบรการคอ ประชาชน สามมมมองจงเปนเรองทสอดคลองกนถา รฐบาลตองการประสทธภาพ

ในระบบราชการ การฝกอบรมคอมพวเตอรแกขาราชการ โดยเรมทผบงคบบญชาระดบตน

ผบรหารระดบกลาง และผบรหารระดบกองนน เปนกาวแรกในการสรางใหขาราชการม

ความคนเคยกบเครองคอมพวเตอรซงเปนอปกรณส าคญของการท างานในยคโลกา ภวตน แมวาจะม

ขาราชการผานการอบรมแลวเกอบ 100 ,000 คน แตไมมผลเพยงพอทจะผลกดนใหผบรหาร

ระดบสงเหนความส าคญ เขาใจ และสงการเพอใหเกดการปรบกระบวนการท างานทเปนประเพณ

ปฏบตของหนวยงานของรฐ เพอน าไปสการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอประโย ชนสงสด ลด

คาใชจายอนเกดจากการใชทรพยากรในระยะยาว

การศกษาวจยไดชใหเหนวาการทการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศในภาครฐยงไม

ประสบความส าเรจ เนองจากมอปสรรคทงดานการพฒนาระบบขอมล การพฒนาบคลากร และการ

ปรบปรงการบรหารและการบร การของภาครฐ ปจจยส าคญแหงความส าเรจประการหนงคอ

ขาราชการระดบสง หรอกลมผบรหาร ผซงมอ านาจตดสนใจในเรองตางๆขององคกร การศกษา

พบวาหากหนวยงานใด ผบรหารระดบสงมความเขาใจในศกยภาพ ผลกระทบของเทคโนโลย

สารสนเทศ และการประยกตใชเทคโนโลยสา รสนเทศเพอด าเนนงานอยางมประสทธภาพ

หนวยงานนนจะมความกาวหนาดานเทคโนโลยสารสนเทศ สงผลดตอการบรหารและการบรการ

แกประชาชนอยางเหนไดชด

การใช ICT เพอพฒนา บรหารบคลากรและการบรการ

การพฒนาบคลากรทางการศกษาแตเดมนนใชการฝกอบรมเปนประ การส าคญ มหลกสตร

วธการอบรม ระยะเวลาของการอบรม การวดผลและประเมนผล ก าหนดไวแนนอนตายตว จงท า

ใหขาดความยดหยนและไมสามารถจะพฒนาบคลากรทางการศกษาทมอยเปนจ านวนมากได

ครอบคลมและทวถงได (เสรมศกด วศาลาภรณและคณะ , 2545) การน า ICT มาใชในการพฒนา

บคคลสามารถกระท าไดหลายรปแบบไดแก

การใชคอมพวเตอรฝกอบรม (Computer-Based Training)

การใชเวบฝกอบรม (Web-Based Training)

การประชมทางไกลดวยเสยง (Audio Conference)

การประชมทางไกลดวยภาพ (Video Conference)

50

การประชมทางไกลดวยระบบโทรศพท (Teleconference)

ฯลฯ

การใชเครอขายในการฝกอบรมจดวาเปนรปแบบหนงของการศกษาทางไกล (Distance

Education) ประเภทหนง เพราะระบบเครอขายทเชอมโยงตอถงกน โดยผรบการอบรมอยตาง

สถานทและหางไกลกน แตการเรยนรในแบบเครอขายลกษณะนทมทงภาพ เสยง และขอมลใหกบ

ผเรยนซงสามารถเรยนไดทงในเวลาจรง (Real-time) และไมใชเวลาจรง (Non-real-time) กตามท า

ได จะสอสารแบบสองทาง (Two way communication) หรอทางเดยว แบบเหนหนาผสอน (Face-to

face) หรอไมเหนกได (Chute, Sayers and Gardner, 1997) ไมวาจะเปนการฝกอบรมโดย

อนเทอรเนตหรอการฝก

อบรมโดยคอมพวเตอรชวยการฝกอบรม (Computer-Based Training : CBT) กยอมตองใช

คอมพวเตอรเปนเครองมอ แตอะไรคอขอแตกตางระหวางการใชเวบฝกอบรมกบคอมพวเตอรชวย

ฝกอบรม ซงแยกความแตกตางไดนนคอ

ตารางท 3 ความแตกตางคอมพวเตอรชวยการฝกอบรม และ เวบฝกอบรมกบคอมพวเตอรชวย

ฝกอบรม

การอบรมดวย CBT การอบรมดวย WBT

1. CBT มเฉพาะเนอหาทก าหนดในการฝกภาย

ระบบทออกแบบไว

2. CBT ไมสามารถซกถามหรอเสนอแนะขอคด

เหนใด ๆ ไดทนท หรอไมรวาจะถามใคร

3. ถา CBT ก าหนดใหฝกและเรยนรดวยตนเอง

ทบาน ทบานกตองศกษาคนเดยวไมมการ

แลกเปลยนคดเหน ความคดเหนหรอแนวคดได

ในทนทระหวางอบรมขาดปฏสมพนธกบผอน

4. CBT มสภาพเหมอนเครองมอชนดหนง ท น า

หองฝกอบรมเขามาชวยในการฝกอบรม ขาด

ความรสกในการเปนหองเรยนหรอ

หองฝกอบรมจรง

1. WBT สามารถเชอมโยงไปยงเวบไซดอน ๆ

ไดอกมากมาย

2. WBT สามารถซกถามไดทนทโดย Chat หรอ

สอบถามไดดวยอเมล

3. WBT แมจะก าหนดใหเรยนรดวยตนเอง โดย

ศกษาคนเดยว แตกแลกเปลยนความกบผเขารบ

การอบรมคนอน ๆ ไดโดยหองสนทนาในเวบ

4. WBT สามารถจ าลองลกษณะของในแบบท

เรยกวาหองเรยนเสมอน (Virtual Classroom)

ท าใหใหเหมอนหองเรยน

51

ความแตกตางระหวางการฝกอบรมโดยการใชคอมพวเตอรฝกอบรม ไมวาจะในรปของ

แผนดสก หรอซดรอมเพอการฝกอบรม จะยงเปนสอส าหรบการฝกอบรมตอไป ตราบใดทระบบ

อนเทอรเนตยงไมแพรหลาย การตดตงยงกระท าไ ดไมทวถง และยงขาดผรหรอเขาใจใน

กระบวนการออกแบบระบบเพอการฝกอบรม (ปรชญนนท นลสข, 2542)

เทคโนโลยอนเทอรเนตไดแสดงใหเหนวาเปนสอททรงพลงทจะเขามาพฒนาใชในการ

ฝกอบรมไดอยางมประสทธภาพ ซงกระท าไดทงภายในแล ะภายนอกสถานททกแหงหนทก

สถานทจะเปนแหลงทใชอนเทอรเนตเพอการฝกอบรมได เนองจากสามารถเขาถงไดในทกทของ

หนวยงานทมระบบนตดตงอย อนเทอรเนตเปนมตรกบผใช เขาถงขอมลไดงายตลอด 24 ชวโมง

เรยนรในเวลาใดกได มประสทธภา พสงเมอเทยบกบราคาไมตองกลาวถงความนยมทเพมมากขน

ทกวน สามารถอบรมไดดวยตนเองท งทท างานและทบาน เปนมตใหมของเครองมอและ

กระบวนการในการฝกอบรม

(Pollack and Masters, 1997) ซงเราสามารถแสดงใหเหนประโยชนของการใชอนเทอรเนตในการ

ฝกอบรมไดแก

1. การฝกอบรมเขาถงทกหนวยงานทมอนเทอรเนตตดตงอย

2. การฝกอบรมกระท าไดโดยผเขารบการอบรมไมตองทงงานประจ าเพอมาอบรม

3. ไมตองเสยคาใชจายในการฝกอบรม เชน คาทพก คาอาหาร ของวาง ฯลฯ

4. การฝกอบรมกระท าไดตลอด 24 ชวโมง

5. การจ ดฝกอบรมมลกษณะทผเขาอบรมเปนศนยกลาง การเรยนรเกดขนกบตวผเขาอบรมเอง

โดยตรง (Self-directed)

6. การเรยนรเปนไปตามความกาวหนาของผเขารบการฝกอบรมเอง (Self-pacing)

7. สามารถทบทวนบทเรยนและเนอหาไดตลอดเวลา

8. สามารถซกถามหรอเสนอแนะ หรอถามค าถามได ดวยเครองมอบนเวบ

9. สามารถแลกเปลยนขอคดเหนระหวางผเขารบการอบรมไดโดยเครองมอสอสารในระบบ

อนเทอรเนตทง ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) หรอหองสนทนา (Chat Room) ฯลฯ

10. ไมมพธการ

การบรหารงานบคลากรถอเปนงานส าคญของการบรหารระบบราชการ การน า ICT เขามา

ชวยในการบรหารจะชวยใหระบบราชการมประสทธภาพอยางยง

52

อปสรรคในการน า ICT มาใชเพอพฒนาและบรหารบคคล

การใช ICT เพอพฒนาบคลากร เพอบรหารงานและเพอบรการโดยเฉพาะหนวยงานทาง

การศกษา จะประสบความส าเรจไดอยางไรในเมอยงขาดงบประมาณ ทนสนบสนน ครผสอนและ

เทคโนโลยอยางมากในสถานศกษาตาง ๆ (ครรชต มาลยวงศและคณะ , 2544) ลกษณะของปญหาก

คลายคลงทงในระดบมธยมศกษาและประถมศกษา โรงเรยนยงขาดแคลนงบประมาณ เครอง

คอมพวเตอรและระบบอนเนตแมวาครอาจารยจะมความสนใจการใชคอมพวเตอรอยางมากกตามท

(กลวตรา ภงคานนท และสชาดา ชยวฒน, 2545)

ในขณะททกษะทางดานคอมพวเตอรและอนเทอรเนตเปนปจจยส าคญตอความส าเรจใน

การพฒนาและบรหารบคลากร ในการเพมประสทธภาพระบบราชการในกา รใช ICT เพอพฒนา

ทางดานการศกษา เนองจากมครและบคลากรทางการศกษาจ านวนมากทมทศนะทไมดในการใช

คอมพวเตอรอนมาจากเหตผลส าคญทสดคอ ทกษะการใชคอมพวเตอรไมด ท าใหยากตอการน า

ICT เขาไปใชในการพฒนาบคลากรเหลานน (Miller, Lu and Thapanee, 2004)

การพฒนาบคคลไมไดมปญหาเฉพาะดานเทคโนโลยเทานน หากแตเกยวพนอยางแยกไมออกกบ

การพฒนาดานอน ๆ ของสงคม รวมทงปญหาเรอรงของประเทศ อาท ความยากจน การศกษาทม

ผลสมฤทธต า ปญหาการบรหารจดการเศรษฐกจ ปญหาคอรปชน ความไมแนนอน ทางการเมองก

เปนอปสรรคส าคญในการน า ICT มาพฒนาและบรหารบคคล เพราะการเปลยนแปลงรฐมนตร

หลายคนมคณะท างานหลายชด การลดชองวางและปญหาของ ICT จงตองแกปญหาตาง ๆ ดวย

จากนนจงจะน า ICT มาใชไดอยางเหมาะสม หากปญหาพนฐานตาง ๆ ไมไดรบการแก ไข อาจ

เปนการลงทนทสญเปลาหรอไมคมคา (กษตธร ภภราดย และสรนทร ไชยศกดา, 2544)

โดยเฉพาะปญหาใหญทสดกคอ เมอพฒนาบคลกร การบรหารและการบรการ โดยน า

ICT เขามาใชแลว จะท าการประเมนผลความส าเรจอยางไร จะท าการประเม นจากการพฒนา

โดยใชการปฏบตเปนฐาน (Performance ‟ based development) หรอประเมนจากการพฒนาโดยใช

ผลลพธเปนฐาน (Result ‟ based development) เปนการประเมนตนเอง และผอนประเมน ทงผให

การพฒนาและผรบการพฒนาเพราะความไมเชอถอทงวธการประเมน ก ระบวนการประเมน หรอ

คนประเมน ท าใหการประเมนไมสบความส าเรจและท าใหเทคโนโลยกลายเปนสงทมราคาแพง

โดยทไมสามารถประเมนผลส าเรจจากกระบวนการไดอยางชดเจน

53

คอรปชน กบ ICT (ICT and Corruption)

การทจรตเกดจากความรวมมอของ 3 ฝาย มผปฏบตงา นเปนขาราชการประจ ารวมกบ

นกการเมองและนกธรกจเปนกลมรเรมโครงการหรอเรยกวา “เจาของโครงการ ” ตงแตขอ

งบประมาณจนถงการจดหา วางแผนรวมกบผขาย มการผกขาด (monopoly) หรอ “ฮว” รวมมอกน

กระท าการทจรตคอรรปชนไดปฏบตอยางถกตองตามขนตอนข องระเบยบ ดงนายกรณ จาตกวนช

รฐมนตรวาการกระทรวงการคลงไดเปดเผยขอต าหนของธนาคารโลก วาไทยเปนประเทศเดยวใน

โลก ทใชระบบ e-Auction จดซอจดจางสนคาทกประเภทท าใหลาชา ไมไดชวยลดการรวไหลและ

ยงเปนอปสรรคตอการเบกจาย (หนงสอพมพกรงเทพธรกจ , 5 กรกฎาคม 2552, หนา 4)

ประเดนการทจรตคอรรปชนเปนปญหาสากล ทกประเทศตางยอมรบวาเปนภยรายแรง เปน

อปสรรคในการพฒนา สงผลกระทบตอสงคมโดยรวมตงแตดานเศรษฐกจ การเมอง ความมนคง

ของชาต ท าลายความยตธรรม ความชอบธรรมและหลกนตรฐ (rule of law) ท าลายคณคาทาง

จรยธรรมของมวลมนษย รวมถงท าลายระบอบประชาธปไตย และไดถกน ามาอางเปนเหตปฏวต

รฐประหารในหลายประเทศ โดยเฉพาะประเทศทก าลงพฒนา

ส าหรบประเทศไทย การทจรตเปนปญหาทตองแกไขโดยเรงดวนของประเทศ ไดสงผล

กระทบทกภาคสวนในสงคม หากรฐบาลแ ละประชาชนไมใหความสนใจในปญหานและรบหา

ทางแกไขอยางจรงจง จะท าใหสงคม เศรษฐกจ และระบบการเมองของประเทศไทยเสอมโทรมลง

อยางรวดเรวตามหนงสอ Discourses ของมาเคยเวลล (Machiavelli) ทเหนวาอนตรายจะเกดไดงาย

ทสดตอรฐ เมอประชาชนหรอพลเมองพาก นคดแตเรองสวนตวเฉพาะตนหรอครอบครว โดยละทง

ความรบผดชอบบานเมอง เรยกวา “คอรรปชน ” (เอนก เหลาธรรมทศน ,2550. แปรถน เปลยนฐาน

สรางการปกครองทองถนใหเปนรากฐานประชาธปไตย , หนา 48)

e-Government Procurement แกปญหาทจรตไดจรงหรอ

การจดซอจดจางดวยวธการทางอเลกทรอนกส หรอเรยกวา “e-Auction” ซงเปนระบบการ

ประมลครบทงกระบวนการจดซอจดจางภาครฐ (integration system) ซงหลายประเทศไดน าวธ e-

Auction มาใชในการจดหา รฐไดรบผลส าเรจอยางดดวยเงอนไขทแตกตางกน

ส าหรบรฐบ าลไทยไดพฒนาระบบการจดซอจดจางสขนมาตรฐานสากลดวยวธการ

e-Auction โดยยดหลกความโปรงใส มการแขงขนกนอยางเปนธรรม ประหยด คมคา ม

54

ประสทธภาพและประสทธผล รบผดชอบตอผลส าเรจของงานเปนประโยชนตอทางราชการตาม

ขอก าหนดในระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสดดวยวธการทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2549

ตอมาเมอเดอนมถนายน 2552 ส านกมาตรฐานการจดซอจดจางภาครฐ กรมบญชกลาง ได

พฒนาโครงการคมอการจดซอจดจางภาครฐดวยระบบอเลกทรอนกส (e-Government Procurement

System หรอ e-GP) โดยปรบปรงกลไกและวธการบรหารพสดภาครฐเพอแกปญหาและอปสรรค

การรวไหลจากการทจรตทรฐตองจายคาสนคา และคาบรการในราคาสง สวนระเบยบ e-Auction

เมอไดน ามาปฏบตจรง ผลปรากฏวาหนวยงานใดทไมมการทจรต รฐจะไดประโยชนมาก ในทาง

กลบก น e-Auction กลายเปนการเออประโยชนใหกบกลมผแสวงหาผลประโยชนโดยอาศย

ต าแหนงอ านาจหนาทเบยดบงทรพยสนสวนรวม มาเปนผลประโยชนของตนและพรรคพวกไดงาย

ยงขน

ปจจบนการทจรตคอรรปชนยงเปนปญหาระดบโลก ระดบภมภาค และเปนปญหาส าคญยง

ของประเ ทศไทย โดยเฉพาะการจดซอจดจางในหนวยงานของรฐ ซงมมลคาถงรอยละ 4 ของ

ผลตภณฑมวลรวมประชาชาต (GDP) เปนเงนจ านวนมากทไดเกบภาษจากประชาชนทงประเทศ

เพอน าไปใชพฒนาใหเกดประโยชนตอสาธารณะสงสด ผมหนาทรบผดชอบโดยเฉพาะเปนบคคล

สาธารณะจ าเป นตองปกปองผลประโยชนของสวนรวม ความรนแรงของการทจรตมแนวโนม

สงขน ส านกวจยเอแบคโพลลไดเสนอผลงานวจยจากการส ารวจประชาชนจ านวน 1,228 ครวเรอน

รวม 17 จงหวดของประเทศ จากรอยละ 67.4 ในเดอนเมษายน 2551 เปนรอยละ 84.5 และในการ

ส ารวจลาสดรอยละ 51.2 ยอมร บรฐบาลททจรตคอรรปชนโดยคดวา “ทกรฐบาลมการทจรต

คอรรปชนดวยกนทงสน ถาทจรตคอรรปชนแลวท าใหประเทศชาตรงเรอง ประชาชนกนดอยดเปน

เรองทยอมรบได ” จงเปนปญหาทนาเปนหวงตออนาคตและภาพลกษณของประเทศไทยเปนอยาง

ยง

นอกจากก ลาวถงปญหาการทจรตคอรรปชนทเกดจากการจดซอจดจางแลว จะวเคราะห

เบองตนถงวงเงนทรวไหลในปงบประมาณ 2552 และยกกรณศกษาของ e-Auction ทท าใหฮวกนได

ซงอธบายไดดวยทฤษฎหวหนา- ตวแทน พรอมทงบทสรปและขอเสนอแนะวา รฐจะแกปญหาการ

ทจรตคอรรปชนไดอยางไร

55

ปญหาการจดซอ

ปญหาการทจรตคอรรปชน การจดซอจดจางในหนวยงานของรฐรวมทงภาคเอกชน ยงเปน

ปญหาใหญของประเทศไทย นบวนยงมการโกงกนและแยบยลมากขนเรอยๆ ตงแตฝายธรการ

ระดบลางจนถงขาราชการระดบสง ผบรหารประเทศ และนกการเมองผแสวงหาผลประโยชนโดยม

ชอบ เกดความเสยหายตอระบบการบรหารราชการ การปกครอง และน าไปสความลมเหลวของการ

พฒนาประเทศ ในทสดการทจรตคอรรปชนเปรยบเสมอนเปนเชอโรคชนดรายแรงคลายเชอไวรส

ในไขหวดนก แพรขยายเชอตดตอไดอยางรวดเร ว เปนเชอโรคชนดไมตาย เมอใดมการปราบปราม

กจะหยดแลวเกดใหม คลายกบพฤตกรรมการทจรตคอรรปชนโดยเจาหนาทของรฐเปนสวนใหญท

รบผดชอบ ในการด าเนนงานจดซอจดจางทกระดบตงแตระดบชาตถงระดบองคการปกครองสวน

ทองถน (อปท.)

การทจรตคอรรปชนในสงคมมการยอมรบในวงราชการเองวา 1 ใน 4 ของขาราชการมการ

ทจรตคอรรปชนเกดขนทวประเทศไทย เปนกลมบคคลทมต าแหนงหนาท มอ านาจเออประโยชน

ใหแกนกธรกจภายในประเทศและขามชาต ซงเกดกบผตองการผลประโยชนทกระดบรายได การ

ตดสนบนบางโค รงการจายสงถง 25-40% (นพนธ พวพงศกรและคณะ ,2544. รายงานการวจย

คอรรปชนในประเทศไทย . ส านกงานก .พ. , หนา 3-15) ยงมการทจรตคอรรปชนในการจดซอจด

จางทกระดบใน 149 สวนราชการ ไมรวมขอมลของกระทรวงกลาโหม องคการมหาชน และองคกร

รปแบบอนในก ากบข องราชการฝายบรหารทมใชสวนราชการและรฐวสาหกจตางๆ ทใช

งบประมาณจากภาษของประชาชน

ภาษอากร กบ ICT (ICT and Taxation)

จากแผนยทธศาสตรกรมสรรพากร ประจ าปงบประมาณ 2553

56

รปท 10 แผนยทธศาสตรกรมสรรพากร

57

บรรณานกรม

IT Governance & Practical Road Map, คนเมอ กนยายน 2554,

www.tisa.or.th/articles/metha/ITG_04_07_2551_metha.pdf

กษตธร ภภราดย และสรนทร ไชยศกดา.(2544) กรอบแนวคดและความเปนมาของความเหลอล า

ในการเขาถงสารสนเทศและความร (Digital Divide) .กรงเทพฯ :

กลวตรา ภงคานนท และสชาดา ชยวฒน. (2545) รายงานส ารวจสถานภาพและความพรอมในการ

ใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษาของโรงเรยนประถมศกษาทว

ประเทศ.กรงเทพฯ : กลมงานเทคโนโลยกบการเรยนร ส านกงานคณะกรรมการการศกษา

แหงชาต.

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, ส านกงาน. การพฒนานโยบายการยกยองครผมผลงานดเดน.

http://www.thaiteacher.org/praise/praise_book/conclusion.html

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, ส านกงาน. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 กรงเทพ

มหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2542.

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, ส านกงาน. รางพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ….. กรงเทพ

มหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2543.

ครรชต มาลยวงศ และคณะ (2544 ) รายงานส ารวจสถานภาพและความพรอมในการใชงาน

คอมพวเตอร

และระบบอนเทอรเนตของโรงเรยนมธยมศกษาทวประเทศ . กรงเทพฯ : สถาบนเทคโนโลยเพอ

การศกษาแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

เทคโนโลยเพอการศกษาแหงชาต, สถาบน. นโยบายเทคโนโลยเพอการศกษา. กรงเทพมหานคร :

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2543.

ปองพล อดเรกสาร. (2546) การน านโยบายดานการศกษาสการปฏบตของกระทรวงศกษาธการ.

กรงเทพฯ : ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ.

ปรชญนนท นลสข. (2542). WBT : Web-Based Training เทคโนโลยเพอการอบรมครในอนาคต.

วารสารศกษาศาสตรปรทศน ปท 14 ฉบบท 2 พฤษภาคม-สงหาคม 2542 หนา 79-88

58

พฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต , ส านกงาน . ขดความสามารถในการแขงขนดาน

วทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศไทย ตอนท 2. กรงเทพมหานคร : ส านกงาน

พฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต, 2543.

ศกษาธการ , กระทรวง . แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศ กระทรวงศกษาธการ พ .ศ.2543-2545.

กรงเทพมหานคร : กระทรวงศกษาธการ, 2543.

สรพงษ สบวงศล . (2546 ) การใชเทคโนโลยสารสนเทศในการบรหาร . กรงเทพฯ : เอกสาร

ประกอบ.

การบรรยายโดยรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 11 กนยายน 2546

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาขาราชการและบคลากรของรฐ.

เสรมศกด วศาลาภรณและคณะ. (2545) รายงานการวจยรปแบบเครอขายการพฒนาครและบคลากร

ทางการศกษา ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ .ศ. 2542. กรงเทพฯ : ส านกงาน

คณะกรรมการขาราชการคร .ส านกงานเลขานการคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศ

แหงชาต (2545 ). แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศไทย

พ.ศ.2545-2549. กรงเทพฯ : ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.

ส านกงานเลขานการคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต . ( 2545 ). กรอบนโยบาย

เทคโนโลย

สารสนเทศ ระยะ พ.ศ.2544-2553 ของประเทศไทย. กรงเทพฯ : ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและ

เทคโนโลยแหงชาต.

อมรวชช นาครทรรพ ความจรงของแผนดน ล าดบท 2 : ครเกง ๆ ของเรามอยเตมแผนดน.

กรงเทพมหานคร : เจ.ฟลม โปรเซส, 2542.

Chute, A.G., Sayers, P.K. and Gardner, R.P. (1997). Networked Learning Environment. In

Teachning and Learning at a Distance : What It Takes to Effectively Design, Deliver, and

Evaluate Programs. T.E. Cyrs (Ed). San Francisco : Jossey-Bass Publishers.

Miller, M., Lu, M.Y. ,and Thapanee Thammetar. (2004) The Residual Impact of Information

Technology Exportation on Thai Higher Education. Educational and Communications

Technology Research and Development. 52(1) ,92-96.

59

Pollack, C. and Masters, R. (1997). “Using Internet Technologies to Enhance Training”.

Performance

Improvement. 36(2), February : 28-31.

Van Tiem, M.D., Moseley, L.J., and Dessinger, C.J. Fundamental of Performance Technology :

A Guide to Improving People, Process, and Performance. Performance Improvement.

March 2001 : 60-64.

รวบรวมโดย

ศรนย นาคถนอม

Sarun Nakthanom

www.sarun.org

IT Governance...

Documents

Transcript of IT Governance...