içindekiler listesi - EDİRNE İL ÖZEL İDARESİ

iii

İÇİNDEKİLER LİSTESİ TABLO LİSTESİ ......................................................................................................... x

GRAFİK LİSTESİ ...................................................................................................... xv

HARİTA LİSTESİ ..................................................................................................... xvi ŞEKİL LİSTESİ ....................................................................................................... xvii RESİM LİSTESİ ..................................................................................................... xviii KISALTMALAR LİSTESİ ......................................................................................... xix

I. GİRİŞ ....................................................................................................................... 1

I.1. AMAÇ VE KAPSAM ........................................................................................ 2

I.2. YASAL DAYANAK .......................................................................................... 4

I.3. YÖNTEM VE SÜREÇ ...................................................................................... 6

II. MEVCUT DURUM (YASAL VE FİZİKİ KISITLAYICILAR).................................... 8

II.1. PLANLAMA ALANININ TANIMI ....................................................................... 8

II.1.1. Küresel, Ülkesel ve Bölgesel Konum ............................................................8

II.1.2. İdari Yapılanma .............................................................................................8

II.2. DOĞAL YAPI ANALİZLERİ VE DOĞAL EŞİKLER ..................................... 10

II.2.1. Jeolojik, Topografik ve Morfolojik Yapı........................................................18

II.2.1.1. Topografik ve Morfolojik Yapı...............................................................18

II.2.1.2. Jeoloji ...................................................................................................21

II.2.1.2.1. Metamorfizma ve Mağmatizma.........................................................22

II.2.2. Depremsellik ve Deprem Tehlikesi..............................................................25

II.2.3. Yeraltı ve Yerüstü Su Sistemleri .....................................................................29

II.2.3.1. Hidrojeoloji (Yeraltı suları) ....................................................................29

II.2.3.2. Hidroloji (Yerüstü Suları) ......................................................................31

II.2.3.2.1. Akarsular .........................................................................................32

II.2.3.2.2. Göller ve Göletler .............................................................................35

II.2.4. Tarım Alanları ve Toprak Araştırmaları............................................................37

II.2.4.1. Edirne İli Arazi Varlığı...........................................................................37

II.2.4.2. Tarım Arazileri ve Doğal Öneme Sahip Alanlar....................................44

II.2.5. Orman Alanları ..............................................................................................52

II.2.5.1. Orman Alanları ve Özellikleri................................................................53

II.2.5.2. 6831 Sayılı Orman Kanunu 2. Maddesi ve B Fıkrası Gereğince Orman

Dışına Çıkartılan Alanlar ...................................................................................56

II.2.5.3. Özel Orman Alanları ...............................................................................56

iv

II.2.5.4. Doğal ve Ekolojik Öneme Sahip Alanlar.............................................. 57

II.2.5.4.1. Yasal Korunan Alanlar ..................................................................... 57

II.2.5.4.2. Ulusal ve Uluslar Arası Öneme Sahip Alanlar.................................... 58

II.2.5.5. Orman İçi Dinlenme/Rekreasyon Alanları ........................................... 62

II.2.6. Enerji Kaynakları ve Madenler ....................................................................... 63

II.2.6.1. Madenler.............................................................................................. 63

II.2.6.2. Metalik Maden Yatakları ...................................................................... 63

II.2.6.3. Endüstriyel Mineraller .......................................................................... 63

II.2.6.4. Enerji Kaynakları ................................................................................. 65

II.2.6.4.1. Kömür............................................................................................. 65

II.2.6.4.2. Doğalgaz-Petrol............................................................................... 66

II.2.6.4.3. Rüzgar............................................................................................ 66

II.2.6.4.4. Diğer Kaynaklar............................................................................... 67

II.2.7. Çevre Sorunları............................................................................................. 67

II.2.7.1. Hava Kirliliği ......................................................................................... 67

II.2.7.1.1. Edirne İli’nde Hava Kirliliğini Etkileyen Doğal Faktörler....................... 67

II.2.7.1.2. Edirne İli’nde Hava Kirliliğini Etkileyen Yapay Faktörler ...................... 69

II.2.7.1.3. Edirne İli’nde Hava Kirliliği Analiz Sonuçları....................................... 74

II.2.7.2. Su Kirliliği............................................................................................. 75

II.2.7.2.1. Evsel Kaynaklı Kirlilik ....................................................................... 76

II.2.7.2.2. Sanayiden Kaynaklanan Kirlilik......................................................... 76

II.2.7.2.3. Akarsularda Kirlilik ........................................................................... 77

II.2.7.2.4. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik Durumu............................. 80

II.2.7.2.5. Denizlerde Kirlilik Durumu................................................................ 84

II.2.7.2.6.Yeraltı Suları ve Kirlilik ...................................................................... 85

II.2.7.3. Toprak Kirliliği ...................................................................................... 86

II.2.7.4. Gürültü Kirliliği ..................................................................................... 91

II.3. FİZİKİ YAPI ANALİZLERİ.............................................................................92

II.3.1. Konut Alanları ............................................................................................... 93

II.3.2. Sanayi Alanları ve Depolama ..................................................................... 93

II.3.2.1. Edirne Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Siteleri ................ 95

II.3.3. Ulaşım.......................................................................................................... 96

II.3.3.1. Karayolları ........................................................................................... 96

II.3.3.2. Demiryolları ......................................................................................... 97

II.3.3.3. Denizyolları.......................................................................................... 98

II.3.3.4. Havayolları........................................................................................... 99

v

II.3.4. Tarihi, Kültürel ve Doğal Değerler .................................................................100

II.3.4.1. Tarihi Yapı ve Kültürel Değerler .........................................................100

II.3.4.2. Doğal Yapı ve Değerler ......................................................................102

II.3.5. Çevresel Altyapı ........................................................................................106

II.3.5.1. İçme Suyu ..........................................................................................106

II.3.5.2. Atık Su................................................................................................108

II.3.5.3. Edirne İli Katı Atık Durumu .................................................................110

II.3.5.4. Katı Atık Depolama Alanları ...............................................................113

II.4. SOSYO-EKONOMİK YAPI ......................................................................... 115

II.4.1. Demografik ve Sosyal Yapı ..........................................................................115

II.4.2. Ekonomik Yapı ............................................................................................123

II.4.2.1. Sektörel Analiz ...................................................................................123

II.4.2.2. Ekonomik Göstergeler........................................................................127

II.4.2.3. Tarım..................................................................................................134

II.4.2.3.1. Tarımsal Ağırlıklı Alt Sektörler .........................................................137

II.4.2.3.1.1. Bitkisel Üretim.......................................................................138

II.4.2.3.1.2. Hayvansal Üretim .................................................................146

II.4.2.3.2. Tarımsal Örgütlenme......................................................................150

II.4.2.4. Sanayi Sektörü .....................................................................................151

II.4.2.4.1. Sanayi Sektörünün Diğer Sektörler İçindeki Yeri ..............................151

II.4.2.4.2. Edirne İli Sanayi Firmalarında Çalışan Sayılarına Göre Büyüklük

Dağılımı........................................................................................................153

II.4.2.4.3. Edirne İli’nde Yatırımlara Uygulanan Teşvikler .................................155

II.4.2.5. Hizmet ................................................................................................157

II.4.2.6. Turizm ................................................................................................162

II.4.2.6.1. Konaklama Kapasitesi ve Ziyaretçi Sayısı........................................162

II.4.2.6.2. Yeme-İçme ve Alışveriş Olanakları..................................................166

II.4.2.6.3. Kültür, Sanat ve Spor Olanakları .....................................................166

II.5. MEVCUT PROJE, UYGULAMA VE SINIRLAYICILAR.................................. 169

II.5.1. Sınır Ötesi Projeler ve İşbirlikleri ...................................................................169

II.5.1.1. Bulgaristan ile Sınır Ötesi İşbirliği Programı.......................................169

II.5.1.2. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Sınır Ötesi İşbirliği Programı.................172

II.5.2. DSİ Projeleri ................................................................................................173

II.5.3. Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı 2007–2013..........................................175

II.5.4. Ulaşım Projeleri ...........................................................................................177

II.5.4.1. Asya ve Pasifik Sosyal ve Ekonomik Komisyonu (ESCAP) ...............177

II.5.4.2. Avrasya Karayolu Bağlantıları ............................................................178

vi

II.5.4.3. Uluslararası E Yolları Ağı .................................................................. 178

II.5.4.4. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ............................................... 179

II.5.4.5. TEM /Trans-Avrupa Kuzey-Güney Otoyolu Projesi ........................... 180

II.6. YÜRÜRLÜKTEKİ PLANLAR ........................................................................181

II.6.1. Üst Ölçekli Planlar ve 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası

Çevre Düzeni Planında Edirne İli İle İlgili Kararların Değerlendirilmesi ..................... 181

II.6.2. Alt Ölçekli Planlar........................................................................................ 185

III. PLANLAMA YAKLAŞIMI VE KARAR SÜRECİ ...................................................187

III.1. KATILIMCI PLANLAMA UYGULAMASI ...................................................187

III.1.1. Bilgilendirme Toplantıları ......................................................................... 188

III.1.2. İl Vizyonları Oluşturma ............................................................................ 188

III.1.3. Talep ve Önerilerin Alınması ve Değerlendirilmesi.................................. 189

III.1.4. Taslak Planın Sunulması ve Tartışılması ................................................ 189

III.2. 1/100.000 ÖLÇEKLİ ERGENE HAVZASI ÇEVRE DÜZENİ PLANI REVİZYONU ......................................................................................................190

III.2.1. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nın

Güncelleme Gerekçeleri ....................................................................................... 190

III.2.2. 1/100.000 Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu’nda Edirne İl

Bütününe İlişkin Plan Kararları .............................................................................. 195

III.3. DOĞAL YAPI SENTEZİ VE ERGENE HAVZASI ÇEVRE YÖNETİMİ MASTER PLANI DEĞERLENDİRMESİ...............................................................................197

III.3.1. Tarım ve Toprak ...................................................................................... 197

III.3.1.1. Tehditler............................................................................................ 198

III.3.1.2. Öneriler............................................................................................. 200

III.3.1.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve

Sakıncalı Alanların Tespiti .............................................................................. 203

III.3.2. Yerbilimleri ve Yeraltı Kaynakları................................................................. 204

III.3.2.1. Yerüstü Suları................................................................................... 204

III.3.2.1.1. Tehditler....................................................................................... 205

III.3.2.1.2. Öneriler........................................................................................ 206

III.3.2.2. Yeraltı Suları..................................................................................... 206

III.3.2.2.1. Tehditler....................................................................................... 206

III.3.2.2.2. Öneriler........................................................................................ 207

III.3.2.2.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve

Sakıncalı Alanların Tespiti............................................................................. 208

vii

III.3.2.3. Yeraltı Kaynakları ..............................................................................209

III.3.2.3.1. Tehditler........................................................................................209

III.3.2.3.2. Öneriler.........................................................................................209


Sakıncalı Alanların Tespiti .............................................................................209

III.3.2.4. Depremsellik......................................................................................210

III.3.2.4.1. Tehditler........................................................................................210

III.3.2.4.2. Öneriler.........................................................................................210


Sakıncalı Alanların Tespiti .............................................................................211

III.3.3. Orman Alanları ve Ekoloji.........................................................................211

III.3.3.1. Tehditler ............................................................................................212

III.3.3.2. Öneriler..............................................................................................213

III.3.3.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı

Alanların Tespiti ................................................................................................219

III.3.4. Çevre Sorunları ........................................................................................219

III.3.4.1. Tehditler ............................................................................................220

III.3.4.2. Öneriler..............................................................................................223

III.3.4.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı

Alanların Tespiti ................................................................................................227

III.3.5. Yerleşilebilirlik Analizi ...............................................................................229

III.3.6. Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı’nın İl Çevre Düzeni Planı ile

İlişkisi...................................................................................................................233

III.4. SORUN VE POTANSİYELLER ................................................................. 236

IV. PLAN KARARLARI ........................................................................................... 239

IV.1. PLANIN VİZYONU, AMAÇLARI ve HEDEFLERİ ......................................... 239

IV.1. 1. Planın Vizyonu ..........................................................................................239

IV.1. 2. Planın Amaçları.........................................................................................239

IV.1. 3. Planın Hedefleri.........................................................................................240

IV.2. DOĞAL YAPIYA İLİŞKİN PLAN KARARLARI............................................. 242

IV.2. 1. Tarım Alanları............................................................................................242

IV.2. 2. Yer Üstü Suları..........................................................................................246

IV.2. 3. Yer Altı Suları ............................................................................................247

IV.2. 4. Sakıncalı Alanlar .......................................................................................248

IV.2. 5. Yeraltı Kaynakları ......................................................................................249

IV.2. 6. Orman Alanları ..........................................................................................249

viii

IV.2. 7. Çevre Sorunları ........................................................................................ 252

IV.3. SOSYO-EKONOMİK YAPIYA İLİŞKİN PLAN KARARLARI ....................254

IV.3. 1. Nüfus...................................................................................................... 254

IV.3.2. Sektörel Yapı............................................................................................. 255

IV.3.2.1. Merkezler Kademelenmesi............................................................... 257

IV.3.2.2. Tarımsal Organize Bölgeler (TOB) ile Tarımsal Alt Bölgeler (TAB) . 258

IV.3.2.3. Turizm Sektörü................................................................................. 261

IV.4. FİZİKİ PLAN KARARLARI........................................................................264

IV.4.1. Yerleşme Alanları ...................................................................................... 264

IV.4.2. Çalışma Alanları ........................................................................................ 266

IV.4.3. Kentsel Hizmet ve Donatı Alanları .......................................................... 268

IV.5. ULAŞIMA İLİŞKİN PLAN KARARLARI .......................................................270

IV.5.1. Karayolu Ulaşım Sistemi............................................................................ 270

IV.5.2. Demiryolu Ulaşım Sistemi .......................................................................... 271

IV.5.3. Denizyolu Ulaşım Sistemi .......................................................................... 272

IV.5.4. Havayolu Ulaşım Sistemi ........................................................................ 272

IV.6. LOJİSTİK ve DEPOLAMA ALANLARINA İLİŞKİN PLAN KARARLARI.273

IV.7. PLAN İZLEME VE SONUÇLAR................................................................274

IV.8. YERLEŞMELER ÖZELİNDE PLAN KARARLARI....................................278

IV.8.1. Edirne Merkez İlçe..................................................................................... 278

IV.8.1.1. Genel Bilgiler.................................................................................... 278

IV.8.1.2. Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 289

IV.8.1.3. Plan Kararları..................................................................................... 289

IV.8.2. Enez İlçesi............................................................................................... 295



IV.8.2.3. Plan Kararları ................................................................................... 301

IV.8.3. Havsa İlçesi............................................................................................. 307

IV.8.3.1.Genel Bilgiler..................................................................................... 307



IV.8.4. İpsala İlçesi ............................................................................................... 315




IV.8.5. Keşan İlçesi............................................................................................... 328


ix

IV.8.5.2. Sorunlar ve Potansiyeller ..................................................................334

IV.8.5.3. Plan Kararları ....................................................................................336

IV.8.6. Lalapaşa İlçesi ...........................................................................................342

IV.8.6.1. Genel Bilgiler.....................................................................................342



IV.8.7. Meriç İlçesi.................................................................................................350




IV.8.8. Süloğlu İlçesi..............................................................................................359




IV.8.9. Uzunköprü İlçesi ......................................................................................367

IV.8.9.1. Genel Bilgiler .....................................................................................367

IV.8.9.2. Sorunlar Potansiyeller........................................................................373


KAYNAKÇA ........................................................................................................... 378

EKLER................................................................................................................... 391

EK–1: Ortak Hizmet Protokolü ........................................................................ 391

EK–2: Edirne İli’ne Ait Kükürtdioksit(SO2) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları–2006-2007........................................................................................ 396

EK–3: Edirne İli’ne Ait Partiküler Madde(PM) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları-2006-2007 ........................................................................................ 398

EK–4: Edirne İli’nde Sanayi Tesislerinden Alınan Atıksu Analiz Sonuçları....... 400

EK–5: Edirne İli Derelerindeki 2004, 2005, 2006 ve 2007 Yılları Analiz Sonuçlarının Yıllık Ortalamaları ve Su Kalite Sınıfları .................................. 404

EK–6: Edirne Yüzeysel Sulardaki Kirliliğin Bazı Parametlerle Değerlendirilmesi406

EK–7: İl Vizyonu Oluşturma-Birinci Kademe Çalışması Kapsamında Sorulan Sorular........................................................................................................................... 411

EK–8: 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Kapsamında Gerçekleştirilen Toplantılar.......................................................................................................... 414

EK–9: İlçe Vizyon Talepleri ve Plan Kararları Karşılaştırması ..................... 440

EK–10:1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Plan Lejandı .................................... 444

x

TABLO LİSTESİ Tablo II. 1. Edirne'İli’nin Komşu Ülkeler ve Bazı Merkezlere Olan Uzaklıkları .............................. 8 Tablo II. 2. Edirne İli, İlçeler Bazında Belediye ve Köy Sayıları .................................................... 9 Tablo II. 3. Deprem Açısından Dolgu ve Alüvyon Alanlarda Jeolojik Risklerin Derecelendirilmesi

............................................................................................................................................ 28 Tablo II. 4. Trakya Bölgesi Toplam Su Potansiyeli...................................................................... 29 Tablo II. 5. Edirne İli Yeraltı Suyu Potansiyeli ................................................................................. 31 Tablo II. 6. Süloğlu Barajı’nın Teknik Özellikleri .......................................................................... 32 Tablo II. 7. Meriç Nehri Su Potansiyeli (hm³)............................................................................... 34 Tablo II. 8. Meriç Nehri’nden Kullanılan Su Miktarı (hm³) ........................................................... 34 Tablo II. 9. Meriç Nehri’nden Kullanılacak Su Miktarı (hm³)........................................................ 34 Tablo II. 10. Edirne İli’nde Mevcut Göllerin Drenaj ve Depolama Alanları .................................. 37 Tablo II. 11. Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Kanunu (5403 Sayılı) Lejantına Göre

Sınıflandırılan Edirne İli Arazilerinin Alansal Dağılımı ........................................................ 41 Tablo II. 12. Edirne ili Doğal Yapı Arazi Kullanım Durumu.......................................................... 41 Tablo II. 13. Edirne İli Orman Alanları............................................................................................ 53 Tablo II. 14. Edirne İli Özel Orman Alanları .................................................................................... 56 Tablo II. 15. Edirne İli Orman İçi Mesire Yerleri........................................................................... 62 Tablo II. 16. Edirne İl Genelindeki Maden İşletme Ruhsatları ..................................................... 63 Tablo II. 17. Edirne İli’ndeki Mıcır Ocakları ve Güncel Durumları ............................................... 64 Tablo II. 18. Edirne İli’ndeki Kum-Çakıl Ocaklarının Dağılımları ve Güncel Durumları ............... 65 Tablo II. 19. Edirne Linyitlerinin Kalorifik Değerleri ..................................................................... 66 Tablo II. 20. Edirne İli’nin 2006 Yılına Ait Rüzgar Hız Değerleri.................................................. 66 Tablo II. 21. Edirne İl Sınırları İçinde Çeşitli Firmalara Verilen Rüzgar Santrali Lisans Hakları.. 67 Tablo II. 22. 2008 Yılı Edirne Merkez Rüzgar Hızı, Basınç ve Sıcaklık Değerleri....................... 68 Tablo II. 23. Edirne İli Meteorolojik Verileri ..................................................................................... 69 Tablo II. 24. Edirne’nin İlçe Bazında Yeşil Alan Miktarları........................................................... 70 Tablo II. 25. Edirne İli Yerleşmelerinde Kullanılan Yakıt Miktarları ............................................. 71 Tablo II. 26. Edirne İli Büyük Ölçekli Sanayi Tesisleri ................................................................. 72 Tablo II. 27. Edirne İli Orta ve Küçük Ölçekli Sanayi Tesisleri .................................................... 73 Tablo II. 28. Edirne İli sınırları İçerisinde Kirliliğe Maruz Kalmış Su Kaynakları ve Kirlenme

Nedenleri............................................................................................................................. 75 Tablo II. 29. Edirne İli Nüfusa Bağlı Evsel Atıksu Yükleri, 2007.................................................. 76 Tablo II. 30. Merkez İlçe’de Meriç Nehri’ne Direkt Deşarjı Bulunan Sanayi Tesisleri ................. 77 Tablo II. 31. Meriç, Lalapaşa, Enez, İpsala, Merkez İlçeleri’nden Meriç Nehri’ne Dolaylı Deşarjı

Bulunan Sanayi Tesisleri .................................................................................................... 77 Tablo II. 32. Sazlıdere, Lişko ve Havsa Derelerinin Kimyasal Analiz Sonuçları ......................... 79 Tablo II. 33. Gala Gölü Analiz Sonuçları ........................................................................................ 81 Tablo II. 34. Ölçüm İstasyonlarından Alınan Örneklere İlişkin Analiz Sonuçları ......................... 82 Tablo II. 35. Edirne İli 2006 Yılı Deniz Analizleri ............................................................................. 85 Tablo II. 36. Edirneİli’nde Bulunan Yeraltı Sularında İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Analiz

Sonuçları............................................................................................................................. 86 Tablo II. 37. Edirne İlçeleri 2007 Yılı Toplam Gübre Tüketimi..................................................... 87 Tablo II. 38. Edirne İli 2005 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri............................................. 89 Tablo II. 39. Edirne İli 2006 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri............................................. 89 Tablo II. 40. Edirne İli 2007 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri............................................. 90 Tablo II. 41. Edirneİli Gürültü Ölçümleri ......................................................................................... 92 Tablo II. 42. Edirne İli’nde İlçe Bazında Konut Alanı Büyüklükleri, Nüfusları ve Yoğunlukları .... 93

xi

Tablo II. 43. Edirne İli Planlı Sanayi Alanları Dağılımı ................................................................ 95 Tablo II. 44. Edirne İli Küçük Sanayi Siteleri ............................................................................... 96 Tablo II. 45. Türkiye ve Edirne İli’nde Sit Alanlarının Türlerine Göre Dağılımı ......................... 103 Tablo II. 46. Edirne İli Türlerine Göre Sit Alanlarının Sayısal Dağılımı ..................................... 104 Tablo II. 47. Edirne İli Sit Alanlarının Türlerine Göre İlçelerdeki Sayısal Dağılımı.................... 104 Tablo II. 48. Edirne İli Arkeolojik Sit Alanları ............................................................................. 105 Tablo II. 49. Edirne İli Doğal Sit Alanları ................................................................................... 105 Tablo II. 50. Edirne İli İçme ve Kullanma Suyu Depo, Arıtma Tesis, Abone Sayısı ve Şebeke

Uzunluğu........................................................................................................................... 107 Tablo II. 51. Edirne İli İçme ve Kullanma Suyu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu, 2006 (1) (1 000

m3/yıl) ............................................................................................................................... 107 Tablo II. 52. Edirne İlçeleri Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi Durumu.............................. 109 Tablo II. 53. Kanalizasyon Şebekesi ve Arıtma Tesisi Kullanım Durumlarına Göre Trakya

Bölgesi Belediye Sayıları ve Hizmet Ettikleri Nüfus Yüzdeleri, 2006 ............................... 109 Tablo II. 54. Atıksu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu, 2006(1) (1000 m3/yıl) ............................... 110 Tablo II. 55. Edirne İleçeleri Ortalama Günlük Evsel Katı Atık Miktarı...................................... 110 Tablo II. 56. Edirne İli Katı Atık Karakterizasyonu Yapılan Yerleşmelerin Analiz Sonuçları (2007-

2008 Kış) .......................................................................................................................... 111 Tablo II. 57. 2007 Yılında Yapılmış Olan Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Verilerine Göre,

Uzunköprü, Havsa Ve Süloğlu İlçeleri’nde Toplanan Katı Atık Miktarları ........................ 112 Tablo II. 58. Edirne İlçeleri 2007 Yılı Tıbbi Atık Miktarları ......................................................... 112 Tablo II. 59. Çevre ve Orman İl Müdürlüğü’nden Alınan Verilere Göre Edirne İli’nde

Oluşturulmuş Olan Birlikler Ve Kapsadığı Belediyeler ..................................................... 114 Tablo II. 60. Yıllara Göre Nüfuslar............................................................................................. 116 Tablo II. 61. Yıllara göre Edirne İlçeleri Nüfus Büyüklükleri ...................................................... 117 Tablo II. 62. Yıllara GöreEdirne İli İlçelerinin Kentsel Kırsal Nüfus Değişimi ............................ 118 Tablo II. 63. Türkiye ve Trakya Bölgesi Alınan-Verilen Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı (2000) 119 Tablo II. 64. Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyetine Göre Nüfus Dağılımı .................................... 120 Tablo II. 65. Edirne İli Yıllara Göre Nüfus Yoğunluğu (km²’ye düşen kişi sayısı)...................... 121 Tablo II. 66. İlçelere Göre Nüfus Yoğunluğu (km²’ye düşen kişi sayısı) ................................... 121 Tablo II. 67. Edirne İli Eğitim Göstergeleri................................................................................. 122 Tablo II. 68. Edirne İli Sağlık Göstergeleri................................................................................. 122 Tablo II. 69. Edirne İli Sektörel Dağılım Oranları ...................................................................... 124 Tablo II. 70. Edirne İli İktisadi Faaliyet Kollarına Göre GSYH İçinde Sektör Payları ................ 125 Tablo II. 71. Edirne İli İlçelere Göre Sektörel Dağılım............................................................... 126 Tablo II. 72. Edirne İli İlçe Merkezleri, Bucak ve Köylere Göre Sektörel Dağılım..................... 127 Tablo II. 73. Edirne İli İlçelere Göre Gerçek Aktivite Oranları ..................................................... 127 Tablo II. 74. Edirne İli İlçelere Göre 2007 Yılı Potansiyel Bağımlılık ve Aktivite Oranları ......... 128 Tablo II. 75. Edirne İli 12 ve Daha Yukarı Yaştaki Nüfus İçinde Cinsiyete Göre İşgücü Durumu

(İlçe Merkezi) .................................................................................................................... 129 Tablo II. 76. Edirne İli 12 ve Daha Yukarı Yaştaki Nüfus İçinde Cinsiyete Göre İşgücü Durumu

(İlçe Bütünü) ..................................................................................................................... 130 Tablo II. 77. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Bütünü) ........................................................................ 130 Tablo II. 78. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Merkezi).................................................................... 131 Tablo II. 79. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması ................................................. 132 Tablo II. 80. Merkez, Enez, Havsa, İpsala ve Keşan İlçeleri Sosyo-Ekonomik Göstergeleri* .. 133 Tablo II. 81. Lalapaşa, Meriç, Süloğlu ve Uzunköprü ilçeleri Sosyo-Ekonomik Göstergeler *.. 134 Tablo II. 82. Edirne İlçeleri Gelişmişlik Endeksi ve Tarımsal Üretim Değerinin Ülke İçindeki

Payına Göre Gelişmişlik Sıralaması Karşılaştırması........................................................ 136

xii

Tablo II. 83. Edirne İlçeleri’nde Tarım Sektöründe İstihdam Edilen Nüfusun İlçe Bütünü ile İlçe Merkezlerindeki Dağılım Oranlarının Karşılaştırılması ..................................................... 137

Tablo II. 84. Edirne İli 2002 Yılı Kamu Yatırımlarının Sektörlere Göre Dağılımı (Milyon TL.)... 137 Tablo II. 85. Edirne İlçeleri’nde Tarım Alanlarının Dağılımı ve Oranları.................................... 138 Tablo II. 86. Edirne İli’nde Bitkisel Üretimin İlçelere Göre Dağılımı ve Oranları (2006) ............ 139 Tablo II. 87. Edirne İli’nde Üretilen Tarla Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006) ........ 141 Tablo II. 88. Edirne İli Çeltik Ekiliş Alanları (da) ve Üretim Bilgileri (2004)................................ 142 Tablo II. 89. Edirne İli’nde Üretilen Sebze Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006) ...... 143 Tablo II. 90. Edirne İli’nde Üretilen Meyve Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)...... 145 Tablo II. 91. Edirne İli’nde Canlı Hayvan Varlığının İlçelere Göre Dağılımı (Adet) ................... 147 Tablo II. 92. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Dağılımı ......................... 148 Tablo II. 93. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Dağılımı ......................... 149 Tablo II. 94. Edirne İli Su Ürünleri Üretimi ................................................................................. 150 Tablo II. 95. Edirne İli’nde Tarıma Destek Veren Kuruluşlar ve Sağladığı Hizmetler (2004) .... 150 Tablo II. 96. İktisaden Faal Nüfusun Sektörlere Göre Dağılımları ............................................ 152 Tablo II. 97. Edirne İli İmalat Sanayi Alt Sektörler İtibariyle Sanayi Birim Sayılarının Dağılımı 152 Tablo II. 98. Edirne İli’ndeki İmalat Sanayi Birim Sayılarının İlçelere Göre Dağılımı ................ 153 Tablo II. 99. Edirne İli İmalat Sanayi Çalışanlarının İlçelere Göre Dağılımı .............................. 153 Tablo II. 100. Edirne İli Yatırımlara Uygulanan Genel Teşviklerin Sektörlere Göre Dağılımı

(1999)................................................................................................................................ 155 Tablo II. 101. Edirne İli Sektörlere Göre Yatırım Teşvikleri ....................................................... 156 Tablo II. 102. Marmara Bölgesi İlleri İstihdam ve İşgücü Büyüklükleri ...................................... 157 Tablo II. 103. Marmara Bölgesi İlleri İstihdam ve İşgücü Büyüklükleri: Edirne İli’nde 1980–2000

Yılları Arasında Hizmetler Sektörü İstihdamının Toplam İstihdam İçindeki Payı ............. 158 Tablo II. 104. Edirne İli’nde Hizmetler Sektörü Çalışanların Alt Sektörlere Göre Dağılımı ....... 159 Tablo II. 105. İlçelere Göre Hizmetler Sektörünün Toplam İstihdam İçerisindeki Oranı ........... 159 Tablo II. 106. Edirne İli Hizmetler Sektörü İstihdamının Alt Sektörlere ve İlçelere Göre Dağılımı

.......................................................................................................................................... 160 Tablo II. 107. Edirne İli Yıllar itibariyle İhracat Değerleri (1997–2000)...................................... 161 Tablo II. 108. Edirne İli Yıllar itibariyle İthalat Değerleri (1997–2000)....................................... 162 Tablo II. 109. 2003 Yılından İtibaren Sınır Kapılarından Giriş-Çıkış Yapan Turist Sayısı ........ 162 Tablo II. 110. Edirne Turizm Danışma Bürosundan Sözlü ve/veya Yazılı Enformasyon Alan Yerli

ve Yabancı Turistlerin Yıllara Göre Dağılımı .................................................................... 163 Tablo II. 111. Konaklama Tesislerine Gelen Ziyaretçiler (2004) ............................................... 163 Tablo II. 112. Kültür ve Turizm Bakanlığı İşletme Belgeli Konaklama Tesislerine Gelen

Ziyaretçiler (2006) ............................................................................................................. 164 Tablo II. 113. Edirne İli’nde Yer Alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli Konaklama Tesisleri 164 Tablo II. 114. Edirne İli’nde Yer Alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli Tesislerin İlçelere

Dağılımı............................................................................................................................. 164 Tablo II. 115. Edirne İli’nde Yer Alan Belediye Belgeli Konaklama Tesisleri ............................ 165 Tablo II. 116. Edirne İli’nde Yer Alan Belediye Belgeli Konaklama Tesislerinin İlçelere Dağılımı

.......................................................................................................................................... 165 Tablo II. 117. Bakanlık Belgeli Yeme-İçme Tesisleri..................................................................... 166 Tablo II. 118. Edirne İli’nde Yapılan Festival ve Şenlikler ......................................................... 166 Tablo II. 119. Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ziyaretçi sayıları .................................... 167 Tablo II. 120. Türk İslam Eserleri Müzesi Ziyaretçi Sayıları ...................................................... 167 Tablo II. 121. Edirne Merkez İlçe’de Yer Alan Sinemalar.............................................................. 168 Tablo II. 122. Interreg IIIA Bulgaristan- Türkiye Sınırötesi İşbirliği Programının Öncelik ve

Tedbirleri ........................................................................................................................... 170 Tablo II. 123. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Programının Öncelik ve Tedbirleri.................. 173

xiii

Tablo II. 124. Edirne İli İşletilmekte Olan Barajlar ......................................................................... 174 Tablo II. 125. Edirne İli İnşaat Halindeki Barajlar.......................................................................... 174 Tablo II. 126. Edirne İli İnşaat Halindeki Barajlar.......................................................................... 174 Tablo II. 127. Edirne İli İşletilmekte Olan Göletler......................................................................... 175 Tablo II. 128. Marka kentlere İlişkin Eylem Araçları...................................................................... 176 Tablo II. 129. Ülkemizin Deniz Turizminden Hak Ettiği Payı Alması için Önerilen Eylem Araçları

.......................................................................................................................................... 176 Tablo II. 130. Edirne İl Bütününde Gerçekleştirilmiş Olan Planlar ............................................ 186 Tablo III. 1. Edirne İli Doğal Yapı Sentezine Göre Yerleşilebilirlik Kombinasyonları ................ 229 Tablo III. 2. Edirne İli’nde Yerleşilebilirlik Analizinde Alansal Dağılım ...................................... 230 Tablo III. 3. Edirne İli Yerleşilebilirlik Durumu ........................................................................... 231 Tablo IV. 1. Edirne İli İlçelere Göre Mevcut Nüfuslar ile Plan Hedef Nüfusları ......................... 255 Tablo IV. 2. Edirne İli İlçelere Göre 2023 Yılı Sektörel Dağılımları ve Çalışan Sayıları............ 256 Tablo IV. 3. Edirne İli İlçelere Göre Mevcut ve Öneri Sektörel Dağılım Oranları ...................... 256 Tablo IV. 4. Edirne İli Merkezler Kademelenmesi ..................................................................... 258 Tablo IV. 5. Turizm Temel Göstergeler ..................................................................................... 261 Tablo IV. 6. Edirne İl Bütünü Ortalama Ziyaretçi Sayısı 500.000 Olduğunda Yatak Kapasitesi263 Tablo IV. 7. Edirne İl Bütünü Ortalama Ziyaretçi Sayısı 1.000.000 Olduğunda Yatak Kapasitesi

.......................................................................................................................................... 263 Tablo IV. 8. Edirne İli İlçelere Göre 2023 Hedef Yılı Meskun ve Gelişme Konut Alanları......... 265 Tablo IV. 9. İlçelere Göre Kırsal Yerleşme Sayıları .................................................................. 265 Tablo IV. 10. Edirne İli Sanayi Alanlarının İlçelere Göre Büyüklüklerinin Dağılımı ................... 268 Tablo IV. 11. Planlanan Açık Alan ve Donatılar ........................................................................ 269 Tablo IV. 12. Planlanan Açık Alan ve Donatıların İlçelere Göre Dağılımı................................. 269 Tablo IV. 13. Merkez İlçe’nin Diğer Yerleşmelere Olan Uzaklığı .............................................. 279 Tablo IV. 14. Merkez İlçe Nüfus Değişimleri ............................................................................. 279 Tablo IV. 15. Merkez İlçe’ye Bağlı Köyler ve 2007 Nüfusları .................................................... 281 Tablo IV. 16. Merkez İlçe İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı ....... 282 Tablo IV. 17. Merkez İlçe Sanayi Yapısı-2003.......................................................................... 284 Tablo IV. 18. Edirne Kenti Sanayi Alanları ................................................................................ 284 Tablo IV. 19. Edirne Kenti Ticari Faaliyeti–2000....................................................................... 285 Tablo IV. 20. Merkez İlçe Arazi Sınıflarının Alansal Durumu.................................................... 286 Tablo IV. 21. Merkez İlçe Mevcut Arazi Kullanımı (2007 yılı) ................................................... 288 Tablo IV. 22. Merkez İlçe Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları .................................................... 288 Tablo IV. 23. Merkez İlçe Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 289 Tablo IV. 24. Merkez İlçe Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları ............................... 292 Tablo IV. 25. Merkez İlçe 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri......................................... 293 Tablo IV. 26. Enez İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusu................................................................. 296 Tablo IV. 27. Enez İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları .................. 296 Tablo IV. 28. Enez İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri............................................................ 297 Tablo IV. 29. Enez İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı ........ 297 Tablo IV. 30. Enez İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu..................................................... 298 Tablo IV. 31. Enez İlçesi 2007 yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları........................................ 299 Tablo IV. 32. Enez İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller .................................................................. 301 Tablo IV. 33. Enez İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları ................................ 305 Tablo IV. 34. Enez İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri.......................................... 306 Tablo IV. 35. Havsa İlçesi Nüfus Değişimi ................................................................................ 308 Tablo IV. 36. Havsa İlçesi’ne Bağlı Yerleşmelerin 2007 Yılına Ait Nüfusları ............................ 308

xiv

Tablo IV. 37. Havsa İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı..................... 309 Tablo IV. 38. Havsa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu ................................................... 309 Tablo IV. 39. Havsa İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................ 311 Tablo IV. 40. Havsa ilçesi Sektörlere Göre Çalışan Sayısı........................................................ 312 Tablo IV. 41. Havsa İlçesi 2023 Plan Karaları Alansal Büyükülükleri ....................................... 313 Tablo IV. 42. İpsala Sınır Kapısından Giriş Çıkış Yapan Yolcu ve Araç Sayıları...................... 316 Tablo IV. 43. İpsala İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusları............................................................. 317 Tablo IV. 44. İpsala İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları ................. 318 Tablo IV. 45. İpsala İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri........................................................... 318 Tablo IV. 46. İpsala İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı ....... 319 Tablo IV. 47. İpsala İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu.................................................... 320 Tablo IV. 48. İpsala İlçesi 2007 Yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları ...................................... 321 Tablo IV. 49. İpsala İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 322 Tablo IV. 50. İpsala İlçesi 2000 ve 2023 Yılları Sektörel Dağılım ve Çalışan Sayıları .............. 325 Tablo IV. 51. İpsala İlçesi 2023 Yılı Arazi Kullanımı Değerleri .................................................. 326 Tablo IV. 52. Keşan İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusları ............................................................ 330 Tablo IV. 53. Keşan İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri .......................................................... 330 Tablo IV. 54. Keşan İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları................. 331 Tablo IV. 55. Keşan İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı ...... 332 Tablo IV. 56. Keşan İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu ................................................... 332 Tablo IV. 57. Keşan İlçesi 2007 Yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları ..................................... 334 Tablo IV. 58. Keşan İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................ 335 Tablo IV. 59. Keşan İlçesi Mevcut ve Projeksiyon Nüfus Değerleri .......................................... 338 Tablo IV. 60. Keşan İlçesi 2000 ve 2023 Yılları Sektörel Dağılım ve Çalışan Sayıları ............. 339 Tablo IV. 61. Keşan İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri ........................................ 340 Tablo IV. 62. Lalapaşa İlçesi Nüfus ve Nüfus Büyüme Hızları.................................................. 343 Tablo IV. 63. Lalapaşa İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 Yılı Nüfus bilgisi ..................................... 343 Tablo IV. 64. Lalapaşa İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı ................ 344 Tablo IV. 65. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflandırmasının Alansal Durumu................................... 344 Tablo IV. 66. Lalapaşa İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ............................................................ 345 Tablo IV. 67. Lalapaşa İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları..................... 347 Tablo IV. 68. Lalapaşa İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri.................................... 348 Tablo IV. 69. Meriç İlçesi Nüfus Değişimleri.............................................................................. 351 Tablo IV. 70. Meriç İlçesi Belediyelerinin Nüfus Değişimi ......................................................... 351 Tablo IV. 71. Meriç İlçesi Köyleri 2007 yılı Köy Nüfusları.......................................................... 352 Tablo IV. 72. Meriç İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı ...................... 352 Tablo IV. 73. Meriç İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu..................................................... 353 Tablo IV. 74. Meriç İlçesi Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları..................................................... 354 Tablo IV. 75. Meriç İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller.................................................................. 355 Tablo IV. 76. Meriç İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları........................... 356 Tablo IV. 77. Meriç İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri.......................................... 357 Tablo IV. 78. Süloğlu İlçesi Yıllara göre Nüfuslar ve Nüfus Artış Oranlar ................................. 360 Tablo IV. 79. Süloğlu İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 Yılı Nüfus Bilgisi ....................................... 360 Tablo IV. 80. Süloğlu İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı................... 361 Tablo IV. 81. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu ................................................. 361 Tablo IV. 82. Süloğlu İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 363 Tablo IV. 83. Süloğlu İlçesi Sektörlere Göre Çalışan Sayısı ..................................................... 364 Tablo IV. 84. Süloğlu İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri ...................................... 365 Tablo IV. 85. Uzunköprü İlçesi 1990–2000–2007 Kır ve Kent Nüfusları................................... 368 Tablo IV. 86. Uzunköprü İlçesi Belediyelerin Nüfus Değişimi ................................................... 369

xv

Tablo IV. 87. Uzunköprü İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 yılı Erkek ve Kadın Nüfusları .............. 370 Tablo IV. 88. Uzunköprü İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışan Sayıları ..................... 371 Tablo IV. 89. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu............................................ 371 Tablo IV. 90. Uzunköprü İlçesi Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları............................................ 373 Tablo IV. 91. Uzunköprü İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ......................................................... 373 Tablo IV. 92. Uzunköprü İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları.................. 375 Tablo IV. 93. Uzunköprü İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri................................. 376

GRAFİK LİSTESİ Grafik II. 1. Edirne İli Eğim Aralıklarının Alansal Dağılımı........................................................... 20 Grafik II. 2. Edirne İli Arazileri Büyük Toprak Gruplarının Oransal Dağılımı ............................... 43 Grafik II. 3. Edirne İli Arazi Varlığının AKK Sınıf Dağılımı (Anonim, 1993a) ............................... 44 Grafik II. 4. Edirne İli Arazilerinin Erozyon Özelliklerinin Oransal Dağılımı................................. 44 Grafik II. 5. Edirne İli Arazilerinin Eğim Özelliklerinin Oransal Dağılımı...................................... 44 Grafik II. 6. 2007 Yılı Edirne İli Kükürt Dioksit (SO2) Konsantrasyonlarının Hava Kalitesi Sınır

Değerlerine Göre Durumu .................................................................................................. 74 Grafik II. 7. 2007 Yılı Edirne İli Partiküler Madde(PM) Konsantrasyonlarının Hava Kalitesi Sınır

Değerlerine Göre Durumu .................................................................................................. 75 Grafik II. 8. Çeltik Ekim Dönemlerine Göre Toprakta Cd Değerlerinin Değişimi......................... 83 Grafik II. 9. Çeltik Ekim Dönemlerine Göre Toprakta Pb Değerlerinin Değişimi ......................... 83 Grafik II. 10. Merkez İlçe’de Toplanan Atıkların Kompozisyonu ............................................... 111 Grafik II. 11. Edirne Merkez, İpsala, Meriç ve Lalapaşa Geri Kazanılabilir Maddelerin Oranları

.......................................................................................................................................... 112 Grafik II. 12. Edirne ve Trakya Alt Bölgesi’nin Yıllara Göre Nüfus Değişimi ............................. 115 Grafik II. 13. 2000–2007 Yılları Arasında Türkiye ve Trakya Alt Bölgesi Nüfus Artış Oranları . 116 Grafik II. 14. Edirne İli İlçelere Göre Nüfus Değişimi (Kent ve Kır Toplamı) ............................. 117 Grafik II. 15. Edirne İli İlçelere Göre Köy-Kent Nüfus Değişimi................................................. 118 Grafik II. 16. Edirne İli İlçelere Göre Köy-Kent Nüfus Artış Oranları ......................................... 119 Grafik II. 17. Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyetine Göre Nüfus Dağılımı.................................... 120 Grafik II. 18. Edirne İli Sektörel Dağılım Oranları...................................................................... 124 Grafik II. 19. Edirne İli İlçelere Göre Sektörel Dağılım .............................................................. 126 Grafik II. 20. Edirne İli İşgücüne Katılım Oranı (İlçe Merkezleri) ............................................... 128 Grafik II. 21. Edirne İli İşgücüne Katılım Oranları (İlçe Bütünü) ................................................ 129 Grafik II. 22. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Bütünü)........................................................................ 130 Grafik II. 23. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Merkezi) ...................................................................... 131 Grafik II. 24. Edirne İlçeleri Gelişmişlik Endeksi ve Tarımsal Üretim Değerinin Ülke İçindeki

Payının Karşılaştırması .................................................................................................... 136 Grafik II. 25. Edirne İlçeleri’nde Tarım Alanları Dağılımı (%) .................................................... 138 Grafik II. 26. Edirne İli’nde Bitkisel Üretimin İlçelere Göre Dağılımı (ton)-2006........................ 140 Grafik II. 27. Edirne İli’nde Üretilen Tarla Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006) ....... 141 Grafik II. 28. Edirne İli’nde Üretilen Sebze Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006) ..... 144 Grafik II. 29. Edirne İli’nde Üretilen Meyve Ürünlerinin İlçelere Dağılımı (ton) (2006) .............. 145 Grafik II. 30. Edirne İli’nde Canlı Hayvan Varlığının İlçelere Göre Dağılımı (Adet) .................. 147 Grafik II. 31. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Oransal Dağılımı ........... 149 Grafik II. 32. Edirne İli’nde Sanayinin Büyüklük Dağılımı.......................................................... 154 Grafik II. 33. Edirne İli’nde Büyük Ölçekli Sanayinin Tesis Sayısına Göre Sektörel Dağılımı .. 154 Grafik II. 34. Edirne İli’nde Orta Ölçekli Sanayi Tesislerinin Sektörel Dağılımı......................... 154

xvi

Grafik II. 35. Marmara Bölgesi’nde İllere Göre Toplam İstihdam ve Hizmetler Sektörü İstihdamı Büyüklükleri....................................................................................................................... 158

Grafik II. 36. Edirne İli Hizmetler Sektörü İstihdamının Alt Sektörlere ve İlçelere Göre Dağılımı.......................................................................................................................................... 161

Grafik II. 37. Turizm Danışma Bürosundan Bilgi Alan Turistler................................................. 163 Grafik II. 38. Edirne İli’ndeki Toplam Konaklama Kapasitesinin İlçelere Göre Dağılımı ........... 165 Grafik II. 39. Sağlık Müzesi Ziyaretçi Sayılarının Yıllara Göre Dağılımı.................................... 168 Grafik III. 1. Edirne İli Yerleşilebilirlik Durumu Dağılımı............................................................. 231 Grafik IV. 1. Merkez İlçe Nüfus Değişimi................................................................................... 280 Grafik IV. 2. Merkez İlçe Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı ..................................................... 286 Grafik IV. 3. Enez İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri Değişimi................................................. 297 Grafik IV. 4. Enez İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı ...................................................... 298 Grafik IV. 5. Havsa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı .................................................... 310 Grafik IV. 6. İpsala İlçesi Şehir ve Köy Nüfusu Değişimleri....................................................... 319 Grafik IV. 7. İpsala İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı..................................................... 320 Grafik IV. 8. Keşan İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri Değişimi............................................. 330 Grafik IV. 9. Keşan İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı .................................................... 333 Grafik IV. 10. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı.............................................. 344 Grafik IV. 11. Meriç İlçesi Nüfus Değişimleri ............................................................................. 351 Grafik IV. 12. Meriç İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı ................................................... 353 Grafik IV. 13. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı ................................................ 362 Grafik IV. 14. Uzunköprü İlçesi 1990–2000–2007 Kır ve Kent Nüfusları .................................. 368 Grafik IV. 15. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı........................................... 372 HARİTA LİSTESİ Harita II. 1. Edirne İli Kabartı Haritası............................................................................................. 19 Harita II. 2. Edirne İli Eğim Modeli Haritası..................................................................................... 19 Harita II. 3. Edirne İli Yamaç Yönelimi (Bakı) Modeli....................................................................... 20 Harita II. 4. Edirne İli ve Çevresinin Jeoloji Haritası .................................................................... 24 Harita II. 5. 1.1.1998 Tarihinde Yürürlüğe Giren Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına Göre

Edirne İli Deprem Tehlike Haritası ...................................................................................... 26 Harita II. 6. Edirne İli’nin Mühendislik Jeolojisi ve Sismolojisi Özelliklerine Göre Zemin

Sınıflaması .......................................................................................................................... 26 Harita II. 7. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de

Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %2 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası................................................................................................................................ 27

Harita II. 8. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %10 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası................................................................................................................................ 27

Harita II. 9. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %50 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası................................................................................................................................ 28

Harita II. 10. Edirne İli ve Civarı Hidrojeoloji Haritası....................................................................... 31 Harita II. 11. Edirne İli Su Potansiyeli ve Baraj-Göl-Göletlere Ait Koruma Kuşakları .................. 36

xvii

Harita II. 12. Edirne İli Arazi Sınıflandırması ............................................................................... 42 Harita II. 13. Edirne İli Orman Alanları ........................................................................................... 55 Harita II. 14. Edirne İli Doğal ve Ekolojik Bütünlük Sağlayan Kaynakları.................................... 61 Harita II. 15. Edirne İli 2007 Yılı Gübre Tüketimi......................................................................... 88 Harita II. 16. Edirne İli 2005-2007 Yılları Arası Yüzeysel Sularda Nitrat Kirliliği Değişimi .......... 90 Harita II. 17. Edirne İlçeleri Yıllık Evsel ve Tıbbi Atık Üretim Miktarları .................................... 113 Harita II. 18. Edirne İli Katı Atık Depolama Yerleri ve Birlikler .................................................. 114 Harita III. 1. Edirne İli Doğal Yapı Sentezi................................................................................. 228 Harita III. 2. Edirne İli Doğal ve Ekolojik Eşikler ile Doğal Riskli Alanlara Göre Yerleşilebilir

Alanlar............................................................................................................................... 232 Harita IV. 1. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı ...................................................... 277 Harita IV. 2. Merkez İlçe Arazi Sınıflandırması ......................................................................... 287 Harita IV. 3. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Panı Merkez İlçe, İlçe Merkezi.............. 293 Harita IV. 4. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Panı Merkez İlçe ................................... 293 Harita IV. 5. Enez İlçesi Arazi Sınıflandırması .......................................................................... 299 Harita IV. 6. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Enez İlçe Merkezi ........................ 305 Harita IV. 7. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Enez İlçesi ................................... 306 Harita IV. 8. Havsa İlçesi Arazi Sınıflandırması ........................................................................ 310 Harita IV. 9. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Havsa İlçe Merkezi ........................ 312 Harita IV. 10. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Havsa İlçesi................................. 314 Harita IV. 11. İpsala İlçesi Arazi Sınıflandırması ....................................................................... 321 Harita IV. 12. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı İpsala İlçe Merkezi..................... 326 Harita IV. 13. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı İpsala İlçesi ................................ 327 Harita IV. 14. Keşan İlçesi Arazi Sınıflandırması ...................................................................... 333 Harita IV. 15. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Keşan İlçe Merkezi .................... 340 Harita IV. 16. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Keşan İlçesi ............................... 341 Harita IV. 17. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflandırması.................................................................. 345 Harita IV. 18. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Lalapaşa İlçe Merkezi................ 348 Harita IV. 19. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Lalapaşa İlçesi ........................... 349 Harita IV. 20. Meriç İlçesi Arazi Sınıflandırması........................................................................ 354 Harita IV. 21. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Meriç İlçe Merkezi...................... 357 Harita IV. 22. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Meriç İlçesi................................. 358 Harita IV. 23. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflandırması .................................................................... 362 Harita IV. 24. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Süloğlu İlçe Merkezi .................. 365 Harita IV. 25. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Süloğlu İlçesi.............................. 366 Harita IV. 26. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflandırması ............................................................... 372 Harita IV. 27. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Uzunköprü İlçesi ........................ 375 Harita IV. 28. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Uzunköprü İlçesi ........................ 377 ŞEKİL LİSTESİ Şekil I. 1. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu

ve 1/25.000 Ölçekli Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri Çevre Düzeni Planları-Planlama Süreci.................................................................................................................................... 7

Şekil II. 1. Edirne İli İlçe Belediye Sınırları .................................................................................... 9 Şekil II. 2. Gala Gölü Milli Parkı................................................................................................... 57

xviii

Şekil II. 3. Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan Koruma Bölgesi ...................................................... 58 Şekil II. 4. Gala Gölü Toprak Örneklerinin Alındığı Noktalar .......................................................... 82 Şekil II. 5. Edirne İli Yüzme Suyu Analiz Sonuçları ..................................................................... 85 Şekil II. 6. Trakya Bölgesi Mevcut Karayolları Güzergahı ........................................................... 97 Şekil II. 7. Trakya Bölgesindeki Mevcut Demiryolu Güzergâhı ................................................... 98 Şekil II. 8. Edirne İli Mevcut Balıkçı Barınakları............................................................................... 99 Şekil II. 9. Marmara Bölgesi İlleri Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması .............................. 123 Şekil II. 10. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Kademelendirilmesİ .................................... 133 Şekil II. 11. Asya ve Pasifik Otoyolu Türkiye Güzergahı ........................................................... 177 Şekil II. 12. Avrasya Karayolu Bağlantıları Türkiye Güzergahı ................................................. 178 Şekil II. 13. Uluslar arası E Yolları Türkiye Ağı ............................................................................. 179 Şekil II. 14. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Karadeniz Ring Koridoru.......................................... 180 Şekil II. 15. Türkiye’deki Tem Yolları Güzergahı........................................................................... 181 Şekil IV. 1. Edirne İli Merkezler Kademelenmesi ...................................................................... 258 Şekil IV. 2. Edirne İli TAB ve TOB’lerin Bulunduğu İlçeler ........................................................ 260 Şekil IV. 3. Havsa Lojistik Alanının Ulaşım İlişkileri................................................................... 274 Şekil IV. 4. Merkez İlçe Coğrafi Konum.....................................................................................278 Şekil IV. 5. Enez İlçesi Coğrafi Konum......................................................................................295 Şekil IV. 6. Havsa İlçesi Coğrafi Konum.................................................................................... 307 Şekil IV. 7. İpsala İlçesi Coğrafi Konum ....................................................................................315 Şekil IV. 8. Keşan İlçesi Coğrafi Konum.................................................................................... 328 Şekil IV. 9. Lalapaşa İlçesi Coğrafi Konum ............................................................................... 342 Şekil IV. 10. Meriç İlçesi Coğrafi Konum ................................................................................... 350 Şekil IV. 11. Süloğlu İlçesi Coğrafi Konum................................................................................ 359 Şekil IV. 12. Uzunköprü İlçesi Coğrafi Konum...........................................................................367 RESİM LİSTESİ Resim II. 1. Gala Gölü ................................................................................................................. 47 Resim II. 2. Gala Gölünde Çeltik Tarımı...................................................................................... 49 Resim II. 3. Edirne Mimar Sinan Havaalanı .............................................................................. 100 Resim II. 4. Rüstem Paşa Kervansarayı ...................................................................................... 101

xix

KISALTMALAR LİSTESİ AB: Avrupa Birliği

ADNKS: Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi

AGR: Uluslararası Ana Trafik Koridorları Avrupa Anlaşması (European Agreement on Main

International Traffic Arteries)

ALTID: Asya Kara Taşımacılığı Altyapısı Geliştirme Projesi (The Asian Land Transport

Infrastructure Development Project)

AR-GE: Araştırma Geliştirme

ASB: Avrupa Serbest Bölgesi

BİMTAŞ: Boğaziçi Peyzaj İnşaat Müşavirlik Teknik Hizmetler Ağaç Sanayi ve Ticaret Anonim

Şirketi

BOTAŞ: Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş.

CBS: Coğrafi Bilgi sistemi

ÇDR: Çevre Durum Raporu

CEEC: Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri (Central and Eastern European Countries)

ÇED: Çevresel Etki Değerlendirme

ÇOBM: Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü

DHMİ: Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü

DİE: Devlet İstatistik Enstitüsü

DLH: Demiryollar, Limanlar ve Havameydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü

DPT: Devlet Planlama Teşlilatı

DTÖ: Dünya Ticaret Örgütü

ECO: Ekonomi İşbirliği Teşkilatı

ESCAP: Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu

ESDP: Avrupa Mekansal Gelişme Perspektifi (European Spatial Development Perspective)

GEEAYK: Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu

GSYİH: Gayri Safi Yurt İçi Hasıla

GYO: Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı

GZFT: Güçlü- Zayıf Yanlar, Fırsatlar- Tehditler Analizi

HES: Hidroelektrik Santral İBB: İstanbul Büyükşehir Belediyesi

İOBM: İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü

İBBS: İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması

İMP: İstanbul Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi

İSKİ: İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi

İZAYDAŞ: İzmit Atık Yakma ve Depolama Şirketi

KAF: Kuzey Anadolu Fayı

KGM: Karayolları Genel Müdürlüğü

KOBİ: Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler

xx

KOSGEB: Küçük ve Orta ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı

KSS: Küçük Sanayi Sitesi

KVS: Kısa Vadede Sınır Değeri

KVTVKK: Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu

LNG: Liquid Natural Gas

LPG: Likit Petrol Gazları (Liquid Petroleum Gas)

MERBİS: Mera Bilgi Sistemi Projesi

MTA: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü

NATO: North Atlantic Treaty Organization

ORKÖY: Orman - Köy İlişkileri Genel Müdürlüğü

OSB: Organize Sanayi Bölgesi

PM: Partikül Madde

STATİP: Sorunlu Toprak Alanlarının İyileştirilmesi Projesi

STK: Sivil Toplum Kuruluşları

TAB: Tarımsal Alt Bölge

TCDD: Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları TCK: Türkiye Cumhuriyeti Karayolları

TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim A.Ş.

TEKEL: Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğü

TEM: Trans European Motorways

TEMA: Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı TENs: Trans Avrupa Ağları

TIR: Transports Internationaux Routiers TİGEM: Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü

TMMOB: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği

TMO: Toprak Mahsulleri Ofisi

TOB: Tarımsal Organize Bölge

TOKİ: T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi

TPAO: Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı

TRACECA: Avrupa-Kafkaslar-Asya Ulaşım Koridoru

TRAKAB: Trakya Kalkınma Birliği

TRAKYAKENT: Doğu-Batı Trakya Belediyeler Birliği

TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu

UN/ECE: Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu

UVS: Uzun Vadede Sınır Değeri

ÜSİAD: Üretken Sanayici ve İş Adamları Derneği

YAS: Yeraltı Su Kaynakları

YHKG: Yaban Hayatı Koruma Geliştirme Alanı

YİD: Yap-İşlet-Devret Modeli

YOGT: Yıllık Ortalama Günlük Trafik

1

I. GİRİŞ

Türkiye’nin Dokuzuncu Kalkınma Planı döneminde (2007–2013) tanımlanan vizyonu;

ülkenin Avrupa Birliği (AB) bünyesinde bölgesel bir odak halini almasıdır. Bu vizyon

doğrultusunda; Türkiye’nin komşularıyla iktisadi ve ticari ilişkilerini güçlendirmesi gereği

kaçınılmazdır. Bölgesel yaklaşımlar doğrultusunda Edirne Türkiye’nin Avrupa Birliği

(AB)’ne açılan kapısı konumundadır ve üyelik sonrası mekânsal olarak bütünleşmenin

başlangıç noktası olacaktır.

Bu gelişim öngörüleri ve eğilimler kapsamında kentin Trakya Bölgesi içindeki

konumunun belirlenmesi, ülke ölçeğinde etkinliğini arttıracak şekilde ekonomik

anlamda canlılığının sağlanması ve değişen dünya düzenine ayak uydurabilen, dinamik

bir yapıya kavuşturulması önem kazanmaktadır.

Türkiye’deki planlama pratiği göstermektedirki; parçacıl uygulamalar planlı

yerleşmelerin oluşmasında etkin olamamaktadır. Bütüncül bir yaklaşımla ele alınmayan

planlama süreçleri mevcut sorunların çözümünde başarılı olmamakta ve ilerleyen

yıllarda gerek ekonomik, gerek sosyal ve gerekse mekânsal anlamda çok daha ciddi

sorunlara yol açmaktadır. Bölgenin genel sorunu olan kırsaldaki işgücünün aktif bir

şekilde değerlendirilememesi, nüfusun dışa bağımlı ekonomik durumu ve dolayısıyla

oluşan göç ile bölge potansiyelleri değerlendirilememekte ve yeterli gelişim

sağlanamamaktadır. Bu yapı, tarım açısından ülke ölçeğinde önemli bir yeri olan

Edirne İli için büyük bir kayıp olarak nitelendirilebilir.

Planlama süreci açısından bölgesel bir yaklaşımla ele alınan Ergene Havzası Çevre

Düzeni Planı, bu kapsamda Trakya Bölgesi için çok olumlu bir gelişme olarak

değerlendirilmelidir. Ancak süreç itibari ile planın değişen koşullara cevap verebilecek

şekilde güncellenmesi ve AB süreci dâhili’nde mekânsal ve ekonomik gelişim

stratejilerinin güçlendirilmesi gerekmektedir.

1/25 000 ölçekli Edirne İli Çevre Düzeni Planı, 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi

Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı doğrultusunda, üst ölçekli planlar ve alt

ölçekli planlar arasındaki ilişkiyi sağlayacak ve üst ölçekli bu planın mekana

yansımasına aracılık edecek bir plan olarak gündeme gelmiştir.

Ayrıca planlama yaklaşımı, doğal değerlerin korunarak kullanılmasını sağlamak,

sağlıklı yaşam alanları oluşturmak ve İl’in; Bölge, Ülke ve Avrupa Birliği ölçeğinde

kimliğinin ve rolünün tanımlanması ile gelişme yönlerinin belirlenmesini sağlamaktır.

2

Plan raporu, İl’in doğal, ekonomik, sosyal potansiyellerini detaylı olarak ele almış, doğal

ve yapay eşikleri tanımlayarak, kentin tüm potansiyellerini değerlendirmesi açısından

yaklaşımlar geliştirmiştir.

I.1. AMAÇ VE KAPSAM

1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı, 2023 yılı için İl’in gelişmesinin çevreye

olan etkisini de gözeterek bilimsel ve teknolojik yöntemler yardımıyla katılımcı bir süreç

içinde kurgulanması sonucu ortaya çıkmış, kamu ve özel sektör yatırımları için yasal

kılavuz niteliğinde bir çalışmadır. Plan Raporu, plan kararlarını ve sürecini ortaya

koyan, hangi kararın nerede, niçin ve nasıl verildiğini izah eden bir açıklama raporudur.

Çevre Düzeni Planları’nın hazırlanması; ülke genelinde çarpık kentleşme ve

sanayileşmeyi önlemek; sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak; kentsel ve kırsal

gelişmeleri yönlendirmek; ekolojik, ekonomik, kültürel, sosyal ve fiziki değerlerin bir

bütün olarak ele alınmasını sağlamak; koruma-kullanma dengesini kurmak; stratejik

kararların ve genel arazi kullanım kararlarının üretilmesi yolu ile çevre sorunlarını

önlemek ve alt ölçekli planlara esas olacak kararların üretilmesi açısından önem arz

etmektedir1.

1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları ayrıca, raporun “I.2.Yasal Dayanak” ve

“I.3.Yöntem ve Süreç” kısımlarında detayları belirtilen Çevre ve Orman Bakanlığı,

İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Trakya Kalkınma Birliği arasında imzalanan Ortak

Hizmet Protokolü’nde şu şekilde tanımlanmıştır:

“Dengeli ve sürdürülebilir kalkınma amacına uygun olarak ekonomik kararlar ile ekolojik

kararların bir arada düşünülmesine imkan veren, rasyonel doğal kaynak kullanımını

sağlamak üzere kalkınma planları ve bölge planları temel alınarak yapılan ve ana arazi

kullanım kararları ile bunlara ilişkin stratejileri belirleyen 1/100.000 ölçekli plan

hükümleri temel alınarak; öncelikli planlanması öngörülen Edirne, Kırklareli, Tekirdağ

İlleri’nin tamamını kapsayan 1/25.000 ölçekte hazırlanan, plan notları ve raporuyla

bütün olan üst ölçekli fiziksel planlardır.“

Bu Plan, Türkiye genelinden bakıldığında 2007–2013 dönemini kapsayan Dokuzuncu

Kalkınma Planı’nın Türkiye’nin kalkınması için öngördüğü vizyon ve stratejik

amaçlarına ulaşmayı hedefleyen bölgesel gelişme araçlarından biridir. Devlet Planlama

Teşkilatı (DPT) (2007), dünyada rekabetin yoğunlaştığı ve belirsizliklerin arttığı, 1 Çevre ve Orman Bakanlığı Resmi Web Sitesi’nden (Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü Sayfası) alınmıştır, Erişim Tarihi: 08.05.2008 Çevrim İçi Adres: http://www.cedgm.gov.tr/dosya/planlama/cdplanlari.htm)

3

küreselleşmenin her alanda etkili olduğu, bireyler, kurumlar ve uluslar için fırsatların ve

risklerin arttığı bu dönemde, Türkiye’nin ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda

bütüncül bir yaklaşımla gerçekleştireceği dönüşümleri ortaya koyan temel politika

dokümanı olan Dokuzuncu Kalkınma Planı’nın, “İstikrar içinde büyüyen, gelirini daha

adil paylaşan, küresel ölçekte rekabet gücüne sahip, bilgi toplumuna dönüşen, Avrupa

Birliği’ne (AB) üyelik için uyum sürecini tamamlamış bir Türkiye” vizyonu ve Uzun

Vadeli Strateji (2001–2023) çerçevesinde hazırlandığını belirtmiştir.

1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı, Dokuzuncu Kalkınma Planı’nın ana

vizyon ve stratejik amaçlarını il düzeyine taşırken, hedef yılı gereği zaman boyutu

açısından daha uzun bir döneme uzanmakta ve Onuncu Kalkınma Planı dönemini de

kapsamaktadır.

Söz konusu Plan, 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni

Plan Revizyonu kararları doğrultusunda üst ölçekli planlar ve alt ölçekli planlar

arasındaki ilişkiyi sağlayacak şekilde Edirne il sınırının tamamını kapsamaktadır ve il

sınırlarının tamamını kapsayan bir çevre düzeni planı olarak Edirne’de türünün ilk

örneğidir.

Planlama çalışmasında; teknik açıdan gelişmiş coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla

gerçekleştirilen detaylı doğal yapı analizlerinin sunduğu “teknik yetkinlik”, karar

geliştirme açısından katılımcı bir sürece dayandığı için “meşru zemin”, şehir ve bölge

disiplini açısından İl’i etkileyen yerleşmeler sistemleri olarak Marmara Bölgesi, Trakya,

İstanbul ile birlikte ele alan planlama yaklaşımıyla “bölgesel perspektif” gözetilmiştir.

Edirne İli’ni etkileyen ve etkileyebilecek olan dışsal faktörler ile içsel dinamikleri hesaba

katarak, mevcut ve olası sorunlar ve potansiyelleri ortaya çıkaran Plan, yapay ve doğal

çevre içinde sorunlara çözüm üretilmesini ve potansiyellerin İl gelişme hedeflerine

uygun olarak değerlendirilmesini sağlamıştır.

Plan’ın teknik ve yasal amaçları şunlardır;

• 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ile

Edirne İli içindeki 1/5.000 ölçekli nazım imar planları arasındaki plan hiyerarşisi

ilişkisini sağlamak,

• Bölgesel gelişim hedef ve stratejilerini yerleşmeler düzeyinde tanımlamak ve

mekansal dağılım stratejilerini belirlemek,

4

• 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nın

ölçek nedeniyle açıklık getiremediği konularda belirleyici ve bütünleştirici kararları

almak,

• Eşzamanlı yürütülen çalışmalar ile yerleşmeler detayındaki bilgi, bulgu, görüş,

talepler ile şekillenen karar süreçlerinin 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi

Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nın güncellenmesine katkı sağlayacak

şekilde geri-bildirimde bulunulmasını sağlamak ve

• İl içindeki 1/25.000 ölçekli planlar ile ilgili yasal, teknik, uygulamaya yönelik

karmaşayı ortadan kaldırmaktır.

I.2. YASAL DAYANAK

1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı, yasal dayanağını 5302 sayılı İl Özel

İdaresi Kanunu’ndan almaktadır. 22.2.2005 tarihinde kabul edilen ve 4.3.2005 tarihinde

25745 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İl Özel İdaresi Kanunu’nun

Üçüncü Bölümünün 6. Maddesi, İl Özel İdaresinin mahallî müşterek nitelikte olmak

şartıyla İl’in çevre düzeni planını yapmakla görevli ve yetkili olduğunu belirtmektedir.

Kanun’un 6.Maddesi İl Çevre Düzeni Planları ile ilgili olarak; “İl Çevre Düzeni Planı;

valinin koordinasyonunda, Büyükşehirlerde Büyükşehir Belediyeleri, diğer illerde il

belediyesi ve İl Özel İdaresi ile birlikte yapılır. İl Çevre Düzeni Planı belediye meclisi ile

il genel meclisi tarafından onaylanır.” hükmüne yer vermektedir.

Ülke genelinde çevre düzeni planları ile ilgili görev, yetki ve sorumluluklar konusunda

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığı arasında yargıya taşınan

uyuşmazlık, daha çok bir ilden daha büyük alanları kapsayan alanlarda yapılan planlar

ile ilgilidir. 1/50.000 ve 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planlarının yapımı ile ilgili yetkili

kuruluş olan Çevre ve Orman Bakanlığı, Edirne’nin de içinde bulunduğu TR 21

İstatistiki Bölgesi’nde 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nı yaptırmış ve İl Çevre

Düzeni Planlama Çalışmaları ile eşzamanlı yürüyen revizyon çalışmalarına katılmış,

denetlemiş ve takip etmiştir.

Planlama çalışmalarında kurumlar arası eşgüdüm önemli bir yer tutmuştur. Yetki

tartışmasının dışında, içerik ve işlevsellik açısından kurumlar arası doğru iletişim ve

etkili eşgüdüm uygulama sürecinde ana ilkeler doğrultusunda ve amaçlara hizmet

edecek şekilde önem taşımaktadır. Bu doğrultuda Edirne İl Çevre Düzeni Plan

Çalışmaları ana ilke ve amaçlar doğrultusunda farklı kurum ve kuruluşları aynı

doğrultuya sevk etme konusunda önemli bir deneyim teşkil etmiş olup, uygulamada da

birlikte hareket edecek aktörlerin uygulanacak olan Plan’ın hazırlığında da birlikte

5

hareket etmeleri dikkat çekicidir. Buradaki temel soru, planlama sürecine katılan

aktörlerin birey olarak görev sürelerinin kurumsal temsiliyetinin sürekliliğine ne

derecede katkı sağlayıp sağlamadığıdır.

İl Çevre Düzeni Planı’nın hazırlanmasında bir diğer yasal dayanak ise plan hazırlama

sürecini de kapsayan Çevre ve Orman Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile

Trakya Kalkınma Birliği arasında imzalanan, “Çevre ve Orman Bakanlığı, İstanbul

Büyükşehir Belediyesi İle Trakya Kalkınma Birliği Arasında; “1/100.000 ölçekli Trakya

Alt Bölgesi Ergene Havzası, İstanbul İl Çevre Düzeni, Kocaeli İl Çevre Düzeni ile

Sakarya, Düzce, Yalova ve Bilecik Çevre Düzeni Planları’nın uyumlaştırılması ile

Trakya Alt Bölgesi (Edirne-Kırklareli-Tekirdağ İlleri) 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni

Planları’nın Üretilmesine İlişkin Ortak Hizmet Protokolü” dür.

Protokolde, İstanbul Metropolü’nün etkileri ve Marmara Havzası’nda yer alan tüm illerin

(Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bilecik, Yalova, Bursa,

Balıkesir, Çanakkale) arasındaki sosyal, ekonomik, işlevsel ve fiziksel etkileşimlerin de

dikkate alınarak; Marmara Havzası’nda yer alan alt bölgelerde hazırlanmış veya

hazırlanmakta olan üst ölçekli planların yönlendirilmesinin sağlanmasını ve bu

kapsamda; Marmara Havzası’nda yürürlükte bulunan Çevre Düzeni Planları ile

yürürlükte bulunan 1/100.000 ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Plan Kararları’nın,

işlevsel, mekansal ve fiziksel olarak uyumunu; ekonomisi ve ekolojisi iç içe olan ve

birbirlerini karşılıklı etkileyen ve etkilenen alt bölgeler arasında plan bütünlüğünü

sağlamak üzere; plan stratejileri, kararları ve uygulamalarının en üst düzeyde

belirlenmesini amaçlamaktadır.

Bu doğrultuda Marmara Havzası, Birinci Etap Planlama Alt Bölgesi Edirne, Tekirdağ ve

Kırklareli (Trakya Alt Bölgesi), İstanbul, Kocaeli, Yalova, Sakarya, Düzce, Bilecik İlleri

ve İkinci Etap Planlama Alt Bölgesi (Çanakkale ve Balıkesir İlleri) olmak üzere iki

planlama alt bölgesine ayrılmıştır. Marmara Havzası’nda yer alan Bursa İl’inin ise ayrı

olarak değerlendirilmesi kararlaştırılmıştır.

Bu alt bölgelerden Birinci Etap Planlama Alt Bölgesi’nde yürütülecek çalışmalar söz

konusu protokol kapsamında tanımlanmıştır.

Marmara Havzası’nda yürütülecek çalışmalarda yerel yönetim birlikleri ile işbirliklerinin

kurulmasının esas alındığı protokol kapsamında Birinci Etap Planlama Alt Bölgesi’nde

Trakya Kalkınma Birliği (TRAKAB) ile birlikte çalışılacaktır.

6

Bu protokol kapsamında yürütülecek çalışmalar ise aşağıdaki gibidir:

• Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri’ni kapsayan 1/100.000 ölçekli Trakya Alt

Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ile 1/100.000 ölçekli İstanbul İl

Çevre Düzeni Planı, 1/100.000 ölçekli Kocaeli İl Çevre Düzeni Planı ve Alt

Bölge’nin diğer illerinin çevre düzeni planlarının birlikte değerlendirilerek her bir

plandaki uyumsuzlukların belirlenmesi

• Marmara Havzası bütününde alt bölge üst ölçekli planının bütünlük ve uyumunun

sağlanması, var ise eksikliklerinin tamamlanması ve

• Bu çalışmalar ışığında Trakya Alt Bölgesi’nde hazırlanması gereken Edirne,

Kırklareli, Tekirdağ İlleri’nin 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın

hazırlanmasıdır.

I.3. YÖNTEM VE SÜREÇ

1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı’nın hazırlanmasında yasa ile

yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlar, yetkinlik konusundaki tercihleri sebebi ile planlama

çalışmalarında İstanbul deneyim ve birikiminden yararlanmak istediklerini beyan

etmişlerdir. İlgili kuruluşlar bir protokol çeçevesinde kamu kurumları arası bir ortak

çalışma yaklaşımını benimsemişlerdir.

Söz konusu protokol İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından

uygun bulunmuş ve planlama süreci ihale süreçlerinden bağımsız olarak kamu

kurumları arasında ortak hizmet üretilmesi esasına dayandırılmıştır. Protokol gereği, İl

Çevre Düzeni Planı’nın teknik çalışmaları İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) adına,

İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı koordinasyonunda, İBB Başkanlığı destek birimi

olarak İMP2 uzman ve teknik ekiplerince yürütülmüştür.

Planlama sürecinde düzenlenen katılımcı halk toplantıları ve uzman toplantılarına

Çevre ve Orman Bakanlığı, Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) ve Planlama Genel

Müdürlülüğü uzman ve yöneticileri katılım sağlamıştır.

İl’deki planlama çalışmaları Edirne Valiliği’nin koordinasyonunda, Edirne İl Özel İdaresi,

İl’de bulunan Bakanlık birimleri ve diğer bölge müdürlükleri ile etkin bir işbirliği ve İl’de

bulunan mahalli idareler ile uzun soluklu istişare süreçleri ile yürütülmüştür.

2 İMP İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi, doğrudan İBB Başkanlığı’na bağlı bir danışma birimidir. Merkez insan kaynakları ve lojistik olarak bir belediye iştiraki olan BİMTAŞ (Boğaziçi Peyzaj İnşaat Müşavirlik Teknik Hizmetler Ağaç Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi) tarafından desteklenmektedir.

7

Çalışmada izlenen yöntem; araştırma ve analiz, sentez ve taslak çalışmaları olarak

kurgulanmıştır. Tüm aşamalar yine tasarlanan katılımcı toplantılar sayesinde mümkün

olduğunca şeffaf bir süreç olarak Plan’dan etkilenecek ve kararları etkileyecek tarafların

iştiraki ile tamamlanmıştır.

Planlama süreci sırasıyla 5 ana bölümden oluşmaktadır:

• Veri / Bilgi Toplama,

• Veri / Bilgi Oluşturma,

• Plan Altlığının Oluşturulması,

• Sentez Çalışmasının Oluşturulması,

• Taslak Planın Oluşturulması

Söz konusu beş bölüm kapsamında, detaylı planlama süreci aşağıdaki şekilde

görülmektedir.

Şekil I. 1. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu ve 1/25.000 Ölçekli Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri Çevre Düzeni Planları-Planlama Süreci

8

II. MEVCUT DURUM (YASAL VE FİZİKİ KISITLAYICILAR)

1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Raporu’nun 2. bölümü 6 alt bölümden

oluşmaktadır. Bu bölümlerde; planlama alanının tanımı, doğal yapı analizleri ve doğal

eşikler, fiziki yapı analizleri, sosyo-ekonomik yapı, mevcut proje, uygulama ve

sınırlayıcılar ve yürürlükteki planlar açıklanmıştır.

II.1. PLANLAMA ALANININ TANIMI

II.1.1. Küresel, Ülkesel ve Bölgesel Konum

Edirne, ülkenin Avrupa Birliği’ne açılan kapısı konumundadır. Üyelik sonrası mekânsal

olarak bütünleşmenin başlangıç noktası olmakla birlikte, konumu itibari ile Balkan

ülkeleri ile olan komşuluğu kapsamında önemli ekonomik etkileşimlere sahip olacaktır.

Planlama alanı, Edirne İli’nin idari sınırlarının içeren alan olarak tanımlanmıştır. Trakya

Yarımadası’nın batısında yer alan Edirne; doğuda Tekirdağ ve Kırklareli İlleri, batıda

Yunanistan, kuzeyde Bulgaristan, güneyde Çanakkale İli ile çevrilidir. Kuzeyde

Istıranca Dağları, orta bölümde Ergene Havzası, güneyde dağ ve platolarla Meriç

Deltası, İl’in yüzey şekillerini oluşturur. Meriç, Tunca, Arda ve Ergene Nehirleri’nin belli

bölümleri il sınırları içindedir. İl’in yüzölçümü 6.276 km2’ dir. Yüzölçümü olarak Türkiye

sıralamasında 58. sırada yer almaktadır.

Tablo II. 1. Edirne'İli’nin Komşu Ülkeler ve Bazı Merkezlere Olan Uzaklıkları Edirne-İstanbul: 235 km Edirne-Ankara: 688 km Edirne-Pazarkule: 13 km

Edirne-Çanakkale: 230 km Edirne-İzmir: 534 km Edirne-İpsala: 110 km

Edirne-Tekirdağ: 160 km Edirne-Kırklareli: 62 km Edirne-Kapıkule: 18 km

Kaynak: Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

II.1.2. İdari Yapılanma

Edirne İli, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri ile birlikte, İBBS’ye göre TR 21 Tekirdağ Alt

Bölgesi olarak adlandırılan Düzey 2 bölgesini oluşturmaktadır. İl sınırları içerisinde 9

adet ilçe belediyesi, 17 adet belde belediyesi ve bunlara bağlı 248 adet köy yerleşimi

bulunmaktadır.

9

Şekil II. 1. Edirne İli İlçe Belediye Sınırları

İlçe belediyeleri; Merkez, Enez, Havsa, İpsala, Keşan, Lalapaşa, Meriç, Süloğlu ve

Uzunköprü’dür. İl sınırları dâhilindeki belediyelerin yedi adedi, 1990 yılından sonra

kurulmuştur.

Tablo II. 2. Edirne İli, İlçeler Bazında Belediye ve Köy Sayıları

İlçe Adı Belediye Sayısı*

(2007) Köy Sayısı*

(2007) İlçe’nin Alanı

(ha)

Merkez 1 37 82.100

Enez 1 19 45.796

Havsa 1 22 59.829

İpsala 7 16 51.993

Keşan 6 44 132.840

Lalapaşa 1 27 57.274

Meriç 3 21 43.113

Süloğlu 1 10 31.062

Uzunköprü 3 52 122.349

Toplam 24 248 626.356

Kaynak: *TÜİK, 2007

10

İpsala İlçesi’ne bağlı Hacı, İbriktepe, Kocahıdır ve Sultan Belediyeleri, Keşan İlçesi’ne

bağlı Çamlıca, Mecidiye, Paşayiğit ve Yenimuhacir Belediyeleri ile Uzunköprü İlçesi’ne

Bağlı Çöpköy, Kurtbey ve Yeniköy Belediyeleri 6.3.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5747

sayılı Kanun’a göre ilk Genel Mahalli İdareler seçiminden itibaren geçerli olmak üzere,

belediyelikleri kaldırılarak köye dönüştürülecek beldeler olarak belirlenmişlerdir. Ancak

Yüksek Seçim Kurulu’nun 153 numaralı kararına göre;

• Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen Adrese Dayalı Nüfus Sayımı

sonuçlarına Danıştay kararında öngörülen süre içinde iptal davası açan,

• Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda

Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 22/03/2008

tarihinden önce 5393 sayılı Yasanın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile

nüfusu 2.000’in üzerine çıkan,

• “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiş

turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri”

kapsamında kalanlar ile “Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca saptanan 2008 yılı

turizm öncelikli yöreler” listesinde yer alan beldelerden, 5747 sayılı Yasanın eki (44)

sayılı liste kapsamına giren belediyeler, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan mahalli

idareler seçimlerine belde olarak katılabilmiştir. Ancak, Uzunköprü İlçesi’ne bağlı

Çöpköy ve Yeniköy Belediyeleri mahalli idare olarak Uzunköprü Mahallesi’ne

bağlandıkları için seçimlere katılamamıştır.

II.2. DOĞAL YAPI ANALİZLERİ VE DOĞAL EŞİKLER

Yöntem

Doğal yapı analizlerinin yöntemi; tarım ve toprak araştırmaları, yerbilimleri

araştırmaları, orman alanları ve ekoloji araştırmaları, çevre sorunları başlıkları altında

açıklanmaktadır.

Tarım ve Toprak Araştırmaları

İl arazi varlığının, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda belirtilen

lejand çerçevesinde sayısal envanterinin çıkartılması ve çevre düzeni planlarında

kullanılacak şekilde diğer veriler olan orman, mera, yerleşim alanları vb. temel

katmanları ile birleştirilerek bir sayısal veri tabanının oluşturulması için çalışmalar

aşağıda belirtilen veri toplama, veri girişi ve toprak veri tabanı oluşturulması ile veri

analizleri ve revizyon çalışmaları aşamalarında gerçekleştirilmiştir.

11

Veri Toplama

Çevre düzeni planında altlık olarak dikkate alınması yasal olarak zorunlu olan veriler,

tek kaynak durumunda olan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve İl Müdürlükleri’nin

yaptıkları önceki çalışmalardan elde edilmiştir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın

planlamış olduğu Sorunlu Tarım Alanlarının Tespiti ve İyileştirilmesi Projesi (STATİP)

çerçevesinde il sınırları içerisinde yer alan arazilerin kullanım şekilleri ve toprakların

kullanıma uygunluğu ile ilgili bir çalışma yapılmıştır. Bu proje sonucunda üretilen

haritalar, Edirne İli arazi varlığı potansiyelinin belirlenmesi çalışmalarında dikkate

alınan temel kaynaklardan bir tanesini oluşturmaktadır.

Dikkate alınan bir diğer önemli kaynak ise, TOPRAKSU Genel Müdürlüğü tarafından

1984 yılında arazi çalışmaları bitirilmiş, 1993 yılında Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü

tarafından yayınlanmış “Edirne İli Arazi Varlığı” rapor ve haritasıdır. Temel toprak

etütleri çerçevesinde gerçekleştirilen, halen kullanılmakta olan ve 1/25.000 ölçekli

olarak yapılan bu sınıflandırma, İl’in sahip olduğu detaylı tek toprak haritasıdır. Bu

haritada topraklar, bulundukları iklim kuşakları ve ana materyallerini temel alınarak

zonal, azonal ve intrazonal olmak üzere 3 ordo ve 7 büyük toprak grubu düzeyinde

sınıflandırılmıştır.

Arazi varlığı veri tabanının oluşturulmasında kullanılan bir diğer kaynak ise, 1/25.000

ölçekli standart topoğrafik haritalardır. Ayrıca, dikili alanların belirlenmesinde yardımcı

veri olarak, BİMTAŞ-İstanbul Metropoliten Planlama Merkezi (İMP) arşivlerinden

sağlanan 2,5 m çözünürlüklü, Haziran 2006 tarihinde çekimi yapılmış SPOT uydu

görüntüsü kullanılmıştır.

Veri tabanında bulunması zorunlu bir diğer temel veri ise mera bilgileridir. Mera bilgileri,

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından 2007 yılında tamamlanan Mera Bilgi Sistemi

(MERBİS) projesi sonucunda üretilen haritalardan elde edilmiştir. Tarımsal amaçlı

kullanılabilecek arazilerin sınırlarının genel olarak belirlenebilmesi için gereksinim

duyulan sayısal “orman haritaları” ise BİMTAŞ-İMP Doğal Yapı grubu içerisindeki

orman alanları araştırma grubundan sağlanmıştır.

İl sınırları içerisinde önceden izinlendirilen ya da izinsiz olarak tesislerini oluşturan

sanayi ve yerleşim alanlarının, toprak haritası üzerine işaretlenmesi gerçekleştirilmiştir.

Özellikle veri tabanında arazi tanımlamalarını etkileyecek bu tür kullanım şekilleri,

Tarım İl Müdürlüğü ve İl Özel İdare arşivlerinden sağlanan belgeler İl Arazi

Sınıflandırma Haritası üzerine işaretlenmiştir. Bu çalışmaların güncellenmesine devam

edilmesi gerekmektedir.

12

Veri Girişi ve Toprak Veri Tabanı Oluşturulması

Çevre Düzeni Planı’nın temel hedeflerinden birisinin İstanbul Çevre Düzeni Planı ile

bütünlük oluşturması olduğu dikkate alınarak, toprak ve arazi kullanım haritası ile ilgili

projeksiyon ve koordinat sistemleri, önceden oluşturulan İstanbul ili toprak veri tabanı

ile aynı olması planlanmıştır. Bu amaçla farklı yazılım ve formatlarda hazırlanan

verilerin ve harita projeksiyon sistemi UTM, geodetic datum’u ise European 1950

olacak şekilde koordinat dönüşümleri yapılmıştır.

Edirne İli arazilerinin Temel Toprak Haritaları, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü

tarafından hazırlanan “Edirne İli Arazi Varlığı” envanterinden sağlanmıştır. Toprak

derinliği, bünye, tuzluluk, alkalilik, drenaj, taş-kayalılık, erozyon, eğim, Arazi Kullanım

Kabiliyet Sınıfı (AKK) vb. toprak ve arazi özelliklerini içeren haritalar, “shape”

formatında Tarım İl Müdürlüğü’nden sayısal olarak sağlanmıştır. Temel toprak haritaları

üzerinde belirtilen “Şimdiki Arazi Kullanım Şekilleri”, haritanın hazırlandığı tarihin eski

(1984) olması nedeniyle dikkate alınmamıştır. Önceden hazırlanan il sınırları içerisine

yerleştirilen temel toprak haritaları üzerine çakışacak şekilde, shape formatına

dönüştürülmüş “STATİP” haritaları ayrı bir katman olarak girilmiştir. Yine bu aşamada,

önemli arazi kullanım şekillerinden olan mera vasıflı arazilerin kadastral sınırları

kurumlardan talep edilmiştir. İl’in mera haritaları, Tarım Bakanlığı tarafından yaptırılan

Mera Bilgi Sistemi (MERBİS) Projesi verilerinden elde edilerek veri tabanına bir katman

olarak girilmiştir. Edirne İli’nin, 5403 sayılı yasada belirtilen lejanda göre toprakların

sınıflandırılmasında eğim özelliklerinin kontrol edilebilmesi ve yerleşim alan isimlerine

ulaşılabilmesi için 1/25.000 ölçekli standart haritalara gereksinim duyulmuştur. Bu

nedenle paftalar taranarak “raster” formatına dönüştürülmüş, daha sonra

koordinatlandırılarak sayısal il mozaiği oluşturulmuş ve veri tabanına ayrı bir katman

olarak ilave edilmiştir. Veri tabanında etkili olarak kullanılan bir başka “raster” veriyi ise,

Haziran 2006 tarihinde çekimi yapılmış, 2,5 m çözünürlüğündeki SPOT uydu

görüntüleri oluşturmuştur.

Arazi gözlemlerine dayalı olarak oluşturulan, toprak ve arazi kullanım poligon

bilgilerinin orman ile ilgili sınırları kesinlik arz etmemektedir. Orman sınırlarının

kesinleştirilmesi için, Orman Bölge Müdürlükleri tarafından hazırlanan sayısal orman

kadastral paftaları, İMP orman araştırma grubundan sayısal olarak elde edilmiş ve bir

katman olarak veri tabanına girilmiştir.

Edirne İli arazi varlığı ve kullanım şekillerinin güncel olarak haritalanabilmesi için, il

sınırları içerisindeki tarım dışı amaçla izinlendirilen alanlara ait verilere gereksinim

13

duyulmuştur. Bu amaçla, ilgili kurumlara yapılan başvuruların izin alması ve

uygulamaya geçmesi durumunda, veri tabanı içerisindeki toprak haritasına işlenmesi

gerekmektedir. Tarım dışı arazi kullanımı amaçlı başvuruların, tarımsal durumu ile ilgili

görüş alınması zorunluluğu nedeniyle, Tarım İl Müdürlükleri ve İl Özel İdareleri’ne

yapılan başvuruların arşiv bilgileri incelenmiş ve dosyalarındaki haritalarından

yararlanılarak, toprak haritası üzerine yerleri işaretlenmiştir.

Veri Analizleri ve Revizyon Çalışmaları

Planda temel alınacak, güncel toprak ve arazi kullanım haritasının oluşturulabilmesi için

öncelikle elde edilen veriler birleştirilmiş ve uyumsuzluklar belirlenmiştir. Toprak

Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile tanımlanan lejand dikkate alınarak marjinal

tarım, mutlak tarım, dikili tarım ve özel ürün arazileri öncelikli olarak belirlenmiştir. Bu

amaçla, Tarım İl Müdürlükleri’nin yürüttüğü STATİP çalışmalarından üretilen sayısal

harita temel alınmıştır. Ancak, Mutlak ve Marjinal arazilerin belirlenmesi için 5403 sayılı

yasa ve yönetmeliklerinde belirtilen eğim ve toprak derinliği kriterlerinin, STATİP

haritası ile uyum sağlaması için, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yoğun

arazi çalışmaları sonucunda üretilen temel toprak haritalarından yararlanılmıştır. Bu

amaçla, coğrafi bilgi sistemi kurallarına göre oluşturulan veri tabanındaki katmanlar

arası sorgulamalar yapılmış ve hatalar belirlenmiştir. Bu sorgulama sonucunda I. , II.

sınıf arazilerinin tamamı ve III. sınıf araziler ile sulu tarım yapılan arazilerin mutlak

tarım arazisi içerisinde bırakılmasına çalışılmıştır. Edirne İli’nde sulu tarım arazilerinin

tamamına yakın bir bölümü düz eğimli I. sınıf ve hafif eğimli II. sınıf araziler üzerinde

yer almaktadırlar. III. sınıf arazilerin eğim ve toprak derinliği koşulunu sağlayanlar

mutlak tarım ya da özel ürün arazisi, diğerleri marjinal tarım arazisi olarak

haritalanmıştır. Bu aşamada, standart topoğrafik haritaların eğim bilgilerinden de

yararlanılmıştır. Tarım İl Müdürlüğü tarafından yapılan STATİP çalışmalarında, dikili

tarım ve özel ürün arazilerin belirlenmesinde güçlük çekildiği, bu grup arazilerin

doğruluk oranının arttırılarak bir revizyon gereksinimi olduğu bildirilmiştir. Bağ, meyve

ağaçları vb. dikili alanların belirlenmesinde 1 m veya daha yüksek çözünürlüklü uydu

görüntüleri kullanılması gerekmektedir. Ancak bu projede, belirtilen çözünürlükte uydu

görüntüsü sağlanamamıştır. Çalışma hassasiyetinin biraz daha arttırılabilmesi için, İMP

arşivinde mevcut olan, 2,5 m yersel çözünürlükte SPOT uydu görüntüsü alternatif veri

kaynağı olarak kullanılmıştır. Temel toprak haritaları ve STATİP projesi çerçevesinde

üretilen haritalardan yararlanılarak dikili alanlar çizilmiştir. Bu yolla belirlenen dikili

alanlar ile SPOT uydu görüntüsü çakıştırılarak belirlenebildiği ölçüde dikili alanlar

kontrol edilmiştir. Belirgin olarak görülemeyen bazı önemli bölgelere ise Tarım İl

14

Müdürlüğü ve İMP Doğal Yapı Toprak Araştırmaları grubu uzmanları tarafından arazi

çalışmaları düzenlenmiş ve arazi kullanım şekli kesinleştirilmiştir.

Yerbilimleri Araştırmaları

Yerbilimleri Araştırmaları, Jeoloji, Jeomorfoloji, Hidroloji (Yerüstü Suları), Hidrojeoloji

(Yeraltı Suları), Mühendislik Jeolojisi-Arazi Kullanımı ve Sismoloji-Depremsellik

konularına göre üretilen veri ve bilgileri içermektedir:

Yukarıda anılan çalışmalarda “Genel Çalışma Yöntemi” olarak;

• Var olan veri, bilgi, şekil ve haritaların sağlanarak gruplandırılması, kontrolü ve

denetimi, hatalı verilerin temizlenmesi, harita, şekil ve görüntülerin bilgisayar

ortamına aktarılması, koordinat dönüşümlerinin gerçekleştirilmesi,

• Sayısal ve sözel (metinsel) verilerin süzme, ileri süzme, sorgulama ve her türlü

dönüşüme olanak sağlayan amaca uygun şekil ve formatta bilgisayar ortamına

aktarılması ve verilerin güncelleştirmesinin yapılması, amacı ile arazi ve bürodaki

ilave çalışmaların tamamlanması,

• Verilerin analizi yapılarak, haritaların ve üç boyutlu arazi modellerinin

oluşturulması,

• GIS ortamında objelerin (nokta, çizgi, alan) özniteliklerinin veri tabanında

tanımlanması ile çeşitli senaryolara göre üretilen veri matrisleri Koruma-Kullanma

yaklaşımını esas alan arazi kullanım modellerinin üretilmesi,

• Üretilen arazi kullanım modellerinin irdelenmesi, sonuçlarının stratejik ve Nazım

Plan Kararlarına yansıtılması benimsenmiştir.

Trakya Bölgesi için, Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü’nce üretilmiş

1/250.000, 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli genel jeoloji haritalarından çalışmaların her

aşamasında yararlanılmıştır.

Jeomorfolojik çalışmalar kapsamında tamamlanan eğim analizi için kullanılmış olan

veriler yardımıyla Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli İlleri bazında ortografik ve vektörel

yapıda eş yükselti modelleri oluşturulmuştur. Bu çalışmalar, 10 m aralıklı yükselti

farkları kullanılarak yapılmıştır. 50 m aralıklı topografik eğriler kullanılarak konturlar

arası plan alanı ve yüzey alanları ayrı ayrı hesaplanarak çalışma alanının “Eşyükselti

Modeli” çıkarılmıştır.

Hidroloji (Yerüstü Suları) ile ilgili bilgiler, ISKI ve DSI XI. Bölge Genel Müdürlüğü ile

birlikte çalışılarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmalar kapsamında İçme ve Kullanma

sularının sağlandığı Doğal ve Yapay Göller, bunların korunması, Sulak ve Bataklık

15

alanlar ile Sel-Taşkın Alanlarının saptanması ele alınmıştır. Metodoloji itibariyle,

öncelikle, su kaynaklarının kullanımı, korunması ve su kaynaklarının oluşturduğu

zararlardan korunulması konusunda literatür taraması yapılmış; bu süreçte de ilgili

kurum ve kuruluşlar (ISKI ve DSI XI. Bölge) ile temasa geçilerek günümüze kadar

oluşturulmuş veri ve dökümanları elde edilerek birlikte değerlendirilmiştir.

Yüzey ve yeraltı suları ile bazı bölgelerde oluşan Sulak ve Bataklık Alanlar; sağladıkları

nem ve dolayısı ile yoğun bitki örtüleriyle sene boyunca çok çeşitli bitki ve hayvan

türlerine ev sahipliği yapmaktadırlar.

Taşkın sınırlarının saptanmasına yönelik DSI XI. Bölge Genel Müdürlüğü ile temasa

geçilerek taşkın sınırlarının veri ve dokümanları elde edilerek sayısallaştırılma

yapılmıştır.

Hidrojeoloji (Yeraltı Suları) çalışmaları kapsamında DSI XI. Bölge Genel Müdürlüğü

Yeraltı Suları Dairesi Başkanlığı ile birlikte yeraltı suyu besleme alanı sınırları

belirlenmiş ve sayısallaştırılmıştır.

Mühendislik Jeolojisi-Arazi Kullanımı çalışmaları, İl genelinde tamamlanan ayrıntılı

yerbilimleri çalışmalarına dayanarak, elde edilen bilgiler çeşitli mühendislik

uygulamalarında, “Mühendislik Jeolojisi” kapsamında değerlendirilmiştir.

Sismoloji ve depremsellik çalışmaları kapsamında, daha önce hazırlanan yayınlar

derlenmiş, tarihsel ve aletsel dönem verileri, deprem tehlike modelleri ve haritalar

objektif bir değerlendirmeye tabi tutulmuş, homojen nitelikli yeni bir deprem kataloğu

oluşturulmuş, deprem kaynak zonları bulunmuş ve olasılıksal deprem tehlike haritası

hesaplanmıştır.

Trakya ve çevresinin tarihsel (1900 yılı öncesi) ve aletsel dönem (1900 yılı sonrası)

depremsellik karakteri incelenmiştir. Mw ölçeğine göre homojenleştirilmiş yeni bir

deprem kataloğu oluşturulmuş ve haritalanmıştır. Söz konusu veri ve bulgulara

dayanarak Trakya’yı etkileyebilecek depremleri yaratması olası aktif fay zonları

(potansiyel deprem kaynak zonları) belirlenmiştir. Bulunan kaynak zonları içerisindeki

fay üzerinde beklenen karakteristik olası en büyük ve en küçük deprem büyüklük

sınırları atanmış ve a ve b katsayıları hesaplanmıştır. Trakya için zemin sınıflaması

yapılmıştır. Farklı araştırmacılara ait ivme azalım bağıntıları incelenmiş ve

karşılaştırılmıştır. Poisson olasılıksal modeline göre 50 yılda %2, %10 ve %50 aşılma

olasılıklarına göre beklenen en büyük yatay ivme (PGA, cm/s2) değerleri hesaplanarak

16

alternatif deprem tehlike haritası zemin etkilerine bağlı olarak hazırlanmış ve şu anda

yürürlükte olan Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası ile karşılaştırılmıştır.

Orman Alanları ve Ekoloji Araştırmaları

Edirne orman alanları incelenerek, orman sınırları, orman alanlarının üretim durumu,

ekosistem çeşitliliği, biyolojik çeşitlilik, flora-fauna çeşitliliği, doğa koruma açısından

ulusal ve uluslararası çapta önem taşıyan habitatlar ve bunların sahip olduğu özellikle

koruma altına alınması gereken endemik türler, koruma statüleri (milli park, tabiatı

koruma alanı, sit alanı, vb.) gibi sahip oldukları özellikler tanımlanmıştır. Bu kapsamda

Çanakkale ve İstanbul Orman Bölge Müdürlükleri ve ilgili birimleri ile görüşmeler

yapılmış, resmi görüşlerini belirtir uygun ölçek ve detayda haritalar ile sayısal veriler

temin edilmiştir. Elde edilen bu bilgi ve veriler tablo ve grafiklerle ifadelendirilerek rapor

haline getirilmiştir.

Bölgedeki orman alanlarının sorumluluğu, Çanakkale ve İstanbul Orman Bölge

Müdürlükleri’ne aittir. İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü sınırları içindeki orman varlığına

ait kadastro çalışmaları büyük ölçüde tamamlamıştır. Ancak Edirne İli’nin orta ve güney

kesimlerinde de orman kadastrosunda eksikler bulunmaktadır.

Planlama alanlarındaki orman kadastro verileri sayısal ortamda birleştirilirken İstanbul

Orman Bölge ve Çanakkale Orman Bölge Müdürlükleri ile düzenli bilgi alışverişi

sağlanmıştır. Bu çalışmalar sırasında İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü

sorumluluğundaki alanlarda orman kadastrosunun büyük ölçüde tamamlanmış ve dijital

ortama aktarılmış olduğu, Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü sorumluluğundaki

Keşan Orman İşletme Müdürlüğü’nde ise orman kadastrosunun önemli bir bölümünün

yapılmış olmasına karşın dijital ortama aktarılmamış olduğu görülmüştür. Bu nedenle,

Edirne İli’nin orta ve güney kesimleriyle, Tekirdağ İli’nin batısı ve Malkara İlçesi’nin

kuzey bölümünde yer alan 1/5.000 ölçekli toplam 650 adet orman kadastral paftası,

BİMTAŞ-İMP bünyesinde yapılan çalışmalarla tamamlanmış ve dijital veri haline

getirilmiştir. Hazırlanan bu veriler, güvenirliliği bakımından mevcut askeri pafta ve uydu

görüntüleriyle çakıştırılmış, özellikle sayısallaştırma sürecinde askeri paftalardaki röper

noktaları dikkate alınarak hata oranları minimum seviyeye indirgenmiştir.

Halihazırda orman kadastrosu yapılmamış alanlarda, orman varlığının tespiti, orman

işletme şefliği bazında, askeri altlıklar ve uydu fotoğraflarıyla desteklenen Orman

Amenajman Planı (işletme planı) kullanılarak hazırlanmıştır. Bu alanlardaki orman

sınırında karşılaşılabilecek teknik yanlışlıkları önlemek için Tarım İl Müdürlükleri’nin

17

hazırladığı, 1/25.000 ölçekli STATİP projelerindeki arazi sınıfı bilgilerinden

faydalanılmıştır.

Planlama sürecinde, orman kadastrosu tamamlanmış ve onaylanmış resmi orman

kadastro çalışmaları, revize edilerek güncellemeleri yapılmış ve plan çalışmalarında en

güncel verinin kullanılması sağlanmıştır.

Trakya Alt Bölgesi’nin orman alanlarının yoğunluk kazandığı kuzey ve güney

kesimlerinde, 2/B parsellerinin üzerinde yapılaşmanın sınırlı olduğu ve önemli

bölümünde tarımsal faaliyetlerin devam ettiği gözlenmiştir. Bu sebeple 2/B parsellerinin

orman varlığına tekrar kazandırılması konusunda önemli engeller bulunmamaktadır.

Ancak tarımsal faaliyetlerin ağırlıkta olduğu Alt Bölge’nin orta kesimlerinde, tarımsal

açıdan mutlak korunacak tarım arazileri üzerinde kalan 2/B parsellerinin, bu statüde

değerlendirilmesi, ekolojik sürdürebilirlik açısından faydalı olacaktır. Bununla birlikte

ileri yıllarda söz konusu alanlardaki imar faaliyetlerini engellemek için, parsellerdeki

mülkiyetin hazinede kalması koşulu getirilmelidir. Tarımsal varlığın korunmasının uygun

olduğu yerler dışındaki 2/B parsellerinde, parselin bulunduğu konum, parselin mevcut

arazi kullanımı ve yakın çevre özellikleri dikkate alınarak, orman varlığına

kazandırılması gerekmektedir.

Kentsel yerleşmelerin yoğun olduğu bölgelerin, yakın çevresindeki 2/B parselleri

üzerinde yapılaşma tespit edilmiştir. İleriki yıllarda 2/B parsellerinin satılması

durumunda bölgedeki verimli ve geniş tarım alanları ile orman varlığının, kentsel

gelişme baskısı altında kalacağı unutulmamalıdır. Bu kapsamdaki 2/B parsellerinin

yeniden orman varlığına dönüştürülmesi ve kent ormanı statüsünde işletilmesi, Plan

bütünündeki ekolojik yaklaşımı destekleyecektir.

Çevre Sorunları

Çevre Sorunları başlığı altındaki çalışmalar hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği ve

katı atık olarak dört alt başlıkta hazırlanmıştır.

Hava Kirliliği: Edirne İli’nin 2006–2007 (2006 yılı öncesinde hava kirliliği ölçüm

istasyonu bulunmamaktadır) yıllarına ait hava kirliliği ölçüm istasyonları verilerinin

değerlendirilmesi neticesinde, hava kirletici parametrelerin (SO2 ve PM) sahip oldukları

konsantrasyon değerlerine göre hava kirliliği değişimi incelenmiştir.

Su Kirliliği: Edirne İli’ne ait su kaynakları potansiyeli belirlenerek, kaynakları tehdit

eden kirlilik nedenleri ve boyutları incelenmiştir. DSİ XI. Bölge Müdürlüğü, İl Çevre ve

18

Orman Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü ve İl Merkezi Belediyeleri ile yapılan görüşmeler

sonucunda toplanan veriler değerlendirilerek kaynakların en çok tehdit altında olduğu

noktalar harita üzerinde gösterilmiştir.

Toprak Kirliliği: En önemli toprak kirleticilerinden kimyasal zirai ilaçlar ve kimyevi

gübrelerin 2005, 2006 ve 2007 yıllarına ait kullanım miktarlarının değişimi incelenmiştir.

Tarım İl Müdürlüğü’nün toprak kirlenmesi kontrolü çerçevesinde yapmış olduğu aylık

nitrat analizlerinin yıllık bazda değerlendirmesi yapılmıştır ve nitrat değerlerinin

haritasal olarak düşükten yükseğe doğru grafiklerle gösterimi yapılmıştır.

Katı Atık: Katı atıkların sebep olduğu çevre sorunlarının tespiti doğrultusunda İl Çevre

ve Orman Müdürlüğü ve İl Merkezi Belediyesi’nden evsel ve tıbbi kaynaklı atık

miktarları ile mevcut depolama yöntemleriyle ilgili bilgi alınarak harita üzerine

işlenmiştir.

II.2.1. Jeolojik, Topografik ve Morfolojik Yapı

II.2.1.1. Topografik ve Morfolojik Yapı

Jeomorfolojik çalışmalar kapsamında tamamlanan eğim analizi için kullanılan veriler

yardımıyla Edirne il bazında ortografik ve vektörel yapıda eş yükselti modelleri (kabartı

haritası) oluşturulmuştur. Buna göre ilin güney ve kuzey kesimleri daha yüksektir.

1/25.000 ölçekli Edirne İli topoğrafik eğim analiz haritaları; % 0–5, % 5–10, % 10–15, % 15–

20, % 20–25, % 25–30, % 30–35, % 35–75 ve % 75 üstü eğim aralıklarına göre

hazırlanmıştır. Buna göre alanın;

• % 43’ü % 0–5

• % 36’sı % 5–10,

• % 13’ü % 10–15,

• % 5’i % 15–20,

• % 2’si % 20–25,

• % 1’i % 25–30 eğim aralığında yer almaktadır.

19

Harita II. 1. Edirne İli Kabartı Haritası

Harita II. 2. Edirne İli Eğim Modeli Haritası

20

Grafik II. 1. Edirne İli Eğim Aralıklarının Alansal Dağılımı

43%

36%

13%

5% 2%1%0%

0%0%

% 0_5% 5_10% 10_15% 15_20% 20_25% 25_30% 30_35% 35_75% >75

Edirne İli’ndeki yönelişler; kuzey, güney, doğu, batı ve ara yönler; kuzey batı, kuzey

doğu, güney batı ve güney doğu olmak üzere yamaç yönelimi bakımından irdelenmiştir.

Harita II. 3. Edirne İli Yamaç Yönelimi (Bakı) Modeli

Edirne İli’nin dağları, ovaları, akarsuları ve gölleri ile ilgili bilgiler aşağıda verilmektedir:

Dağlar: İldeki temel dağlar Batı Istıranca Dağları ile Uzunköprü Dağları’dır. Batı

Istıranca Dağları Edirne İli’nin Kuzeyini, Lalapaşa İlçesi’ni, kaplar. Koru Dağı ise Keşan

İlçesi’nin güneydoğusunu kaplar. Buradaki Yerlisu Tepesi; 725 m ile İl’in en yüksek

tepesidir. Candır Dağı; İpsala ve Enez İlçeleri’nin doğal sınırını oluşturur. Çandır

Tepesi’nin yüksekliği 385 m’dir. Uzunköprü Dağları ise Uzunköprü İlçesi’nin

21

güneydoğusundaki dağlık kesimi olmakla birlikte, Uzunköprü Dağları’ndaki en yüksek

tepesi Süleymaniye Tepesi olup 378 m’dir.

Ovalar: Tunca Ovası, Kazanova Ovası, İpsala Ovası ve Ergene Ovası göze çarpan

önemli ovalardır. Tunca Ovası Tunca Irmağı vadisindeki küçük parçalar halindeki

ovalardan oluşur. Kazanova Ovası ise Meriç Vadisi’nde Kapıkule ile Edirne arasında

yer alır. İpsala Ovası Meriç Vadisi’ndedir ve İpsala İlçesi topraklarının çoğunu içine

alararak, Enez’e kadar uzanır. İl’in en büyük ovasıdır. Ergene Ovası ise Ergene

Vadisi’nde yer alır. Uzunköprü ve Meriç İlçe topraklarının büyük bir bölümünü içine alır.

Ovanın toprakları çok verimli olup, her çeşit bitki üretimine elverişlidir. Edirne

ovalarında çeltik, pancar, ayçiçeği, süpürge, mısır, kabak, karpuz ve kavun çok

yetiştirilir.

Akarsular: Edirne’nin önemli akarsuları Meriç, Tunca, Arda ve Ergene Nehirleri’dir.

Meriç Nehri Bulgaristan’da doğar Türk Topraklarında Arda, Tunca, Ergene kollarını

alarak Enez’de denize dökülür. Meriç Nehri Türk Yunan sınırını oluşturmakta ve Nehrin

batısında Yunanistan, doğusunda Türkiye Toprakları bulunmaktadır. Tunca Nehri ise

Bulgaristan’da doğup Suakacağı sınır köyünden Türk Topraklarına girerek, Edirne’de

Bülbül Adası’nda Meriç Irmağı ile birleşmektedir. Arda Nehri de Bulgaristan’da doğarak

Türk Yunan sınırındaki Marş Köprüsü’nün altında Meriç ile birleşmektedir. Ergene

Nehri ise Istıranca Dağları’ndaki Karatepe’den doğarak İpsala’da Meriç Nehri’ne

karışmaktadır.

Bu nehirlerin debileri Mart ve Nisan aylarında yoğun yağışlara bağlı olarak maksimum

seviyeye ulaşmakta, yaz aylarında azalmakla birlikte akışlarını sürdürmektedir. Yörenin

en önemli tarım potansiyeli olan çeltik ekim ve sulamalarında ise nehir debileri en az

seviyeye inmektedir.

Göller: Edirne İli’nde yer alan göller Gölbaba, Tekke, Bücürmene, Harmanlı, Gala,

Sığırcılı ve Pamuklu Gölleri’dir. Gölbaba Edirne Merkez İlçe’sine bağlı Büyükdöllük

Köyü ile Değirmenyeni Köyleri arasında, Tekke Gölü Enez İlçesi’nde, Bücürmene Gölü

Tekke Gölü’nün güneyinde, Harmanlı Gölü Enez İlçesi’nin güneyinde, Gala Gölü Enez,

İpsala, Keşan İlçeleri arasında, Sığırcılı Gölü İpsala, Karpuzlu Gölü’nün doğusunda ve

Pamuklu Göl ise İpsala, Karpuzlu Köyü’nün güneydoğusunda yer alır.

II.2.1.2. Jeoloji

Yörenin jeolojik yapısını Tersiyer Kuvarterner yaşlı birimler oluşturmaktadır. Yaşlıdan

gence doğru; Tersiyere ait Oligosen devrini Yenimuhacir Formasyonu, Üst Oligosen

22

devrine ait Danişment Formasyonu, Pliyosene ait Ergene Formasyonu ve Kuvarternere

ait Genç Çökelleri içeren alüvyonlar oluşturmaktadır.

Yenimuhacir Formasyonu: Keşan İlçesi’nin kuzey kesiminde Yenimuhacir Köyü

yakınlarında yüzlek verirler. Genellikle ince taneli elemanlardan (kil, silt, az kumtaşı)

oluşmuş sarı-kızıl kahve renktedir. Yer yer karbonatlı seviyelere rastlanır. Kil ağırlıklı

olduğundan yörede yapılan su yapılarında (baraj, gölet vs.) geçirimsiz doğal yapı

gereci olarak kullanılmaktadır. Ayrıca inşaat işlerinde tuğla-kiremit ham maddesi olarak

kullanılmaktadır. Formasyonun jeolojik kalınlığı yaklaşık 600 m’dir.

Danişment Formasyonu: Yenimuhacir Formasyonu üzerinde geçişli olarak yer

almaktadır. Kil- silt- kum ve çakıllı olan birim içerisinde, yer yer linyit oluşumlarına

rastlanılmaktadır. Yeraltı suyu bakımından zayıf akifer olarak bilinen bu formasyonun

kalınlığı 300–600 m arasında değişmektedir. Danişment Formasyonun üyesi olarak

kabul edilen Süloğlu Üyesi ise sarı, kahve renkli kumtaşı, kiltaşı, silttaşı ile yer yer

kömür bantlarından oluşan bir birimdir.

Ergene Formasyonu: Bu formasyon siltli, kumlu, çakıllı yer yer killi birimlerden

oluşmaktadır. Formasyonun kalınlığı 100–500 m arasında değişken olup, nitelikleri

açısından Trakya’nın akifer özelliğindeki en önemli yeraltı suyu bulunduran jeolojik

birimidir.

Alüvyon: Trakya yöresinde akarsu vadilerinde oluşmuş genç çökeller olup, kalınlıkları

akarsu yatağının konumuna bağlı olarak değişir. 2–20 m arasında kalınlık arz eden

alüvyonlarda killi, siltli kum ve çakıl birimleri gözlenir.

II.2.1.2.1. Metamorfizma ve Mağmatizma

Edirne İli’nin Kuzeyinde bulunan Lalapaşa İlçesi dolayı ve kuzey kesiminde bulunan

kayaçlar metamorfizma (başkalaşım) sonucu oluşmuşlardır. Hamzabeyli Köyü ve

civarında şerit halinde yayılan re kristalize kireç taşları bej-gri renklerde, taze yüzeyleri

şeker dokulu ve beyazdır. Birim tümü ile kontak metamorfizmanın etkisinde kalmıştır.

Lalapaşa civarında büyük bir alanda yüzlek veren kayaçlar genelde gnays, amfibolit

şist türündeki metamorfik kayaçlardır. Bunlar genelde iri biyotitli, benekli, açık renkli

feldispatlıdır. Bu kayaçlar yer yer kataklasik dokulu olup, bazen yeşil şist fasiyesinde,

çoğu zaman da yeşil şist fasiyesiyle amfibolit fasiyesi arasında yer almaktadır. Edirne

İli’nde Tersiyer yaşlı volkanik olaylar ile bazalt ve Andezitik tüf oluşumları

bulunmaktadır. Bazaltlar volkan bacaları şeklinde, eski kırık hatları boyunca çıkmıştır.

Bu bacalar İpsala civarında Asartepe'de, Oligosen formasyonlarının içinde yükselmiştir.

23

Keşan Küçükdoğanca Köyü ve Uzunköprü Harala Köy Kaletepe’de volkanik etkinlikler

sonucu oluşan geniş bazalt kayaçları yer almaktadır. Keşan’ın Kuzeydoğusunda

Karakaya Tepesi de Bazalt oluşumudur. Meriç İlçesi doğusunda mavimtırak gri renkli,

andezitik tüfler oldukça geniş bir yayılım gösterir. Enez İlçesi doğusunda Hisarlı

Dağları’nı oluşturan kalın andezit tüfleri uzanmaktadır. Bu oluşumlar genelde zayıf

zonlardan yeryüzüne çıkmış olan magmatik kökenlidir.

Edirne'nin jeolojik yapısı Paleolitik 1. zamanına ait bir kütle olan Istıranca Dağları’nın

çekirdek granit ve grasis diye adlandırılan eski kristal nitelikli billursal kayalık

yapılaşmalardan meydana gelmiştir3. Edirne İli’nde Meriç Havzası metamorfik ve tortul

kütleleri dağınık şekilde ele almaktadır.

Metamorfik Kütleler: Bunlar Istıranca masifini teşkil eder. Istıranca Dağları’nın

çekirdeği, Paleozoik denilen 1.zamanına ait bir kütledir. Metamorfik kütleler pliyosende

taşınma yolu ile meydana çıkmıştır. Istıranca masifinde gnays, mikaşist ve kuvarsit

kütleleri bulunmaktadır.

Gnays: İnce ve iri feldspatlı olmak üzere ikiye ayrılır. İri olan, Yoğun dolayları ile güney

doğusunda, ince olanları ise Devletliağaç Köyü yönünde ve masifin kuzey batısında

kalan sahada mevcuttur.

Mikaşist: Masifin güney batı yönünde kalan Devletliağaç Köyü ve Kesikli arasında

kalan arazide, fazla altere olmuş mikaşistlere rastlanır.

Volkanik Kütleler: Volkanik külteler petrografik karakterleri itibarıyla değişiklik arz

ederler. En çok rastlanan volkanik külteler bazalt, andezit, andezik tüf, volkanik bres ve

çok az olarak vitrofirdir. En çok Keşan çevresinde rastlanan bazaltlar, eosen flişi içinde,

tabakalar konkordans şeklinde bulunur.

Tortul Kütleler: Kalker külteleri Istıranca masifinin güney eteklerini takip ederek

Lalapaşa, Pınarhisar, Vize ve Saray İlçeleri’ni bir kordon gibi çevreler. Tortul külteler

deniz ve akarsu menşeli olarak ikiye ayrılır. Yegâne karasal kalkerler tortul

sedimentlerin en yaşlısıdır.

3 http://www.amedia.org/archive/trakyanet/edirne/tanitim.html

24

Harita II. 4. Edirne İli ve Çevresinin Jeoloji Haritası

Kaynak: Yurtsever, A., Çağlayan M.A., MTA, 1998

Jeolojik yapıyı Meriç Havzası içinde, özele indirgeyerek, yani Edirne İli’ni ele alarak

incelersek toprak çeşitlerinin Edirne Bölgesi içindeki dağılımı şöyledir:

• Lalapaşa civarındaki plato Eosen Devri’ne aittir. Arazi çimentosu kalker

(kireçtaşı) olan ufak elemanlı yumuşak bir kum taşı (gre) ile bunun üzerinde sert

kaba kalkerlerden müteşekkildir.

• Ergene bir dolgu sahasıdır. Jeolojik etütlere göre havzadaki dolgunun kalınlığı

500 m. kadardır. Çanağın esas deposunu teşkil eden miyosene ait oluşumlar,

kireç taşı, (kalker), kumlu kireç taşı (greli kalker) ve marn (kireç-kil

karışımı)’lardan meydana gelmiştir.

• Aşağı Ergene Vadisi ile Meriç arasında kalan saha genellikle Neojen devrine ait

gevşek taneli oluşumlardan (kireçtaşı, marn, kum ve çakıl) müteşekkildir.

Fosiller içeren gevşek kum taşından meydana gelmiş olup bunların arasında yer

yer bazalt lavların meydana getirdiği damarlara rastlanır.

25

• Koru Dağı ile Meriç Deltası arasında yer alan münferit tepelere gelince,

bunlardan Hızır İlyas Tepesi trakit denilen volkanik kayalardan oluşmuştur ve

üst Oligosen Devri’ne aittir. Yine Karahisar Köyü’nün yakın güneyindeki tepeler

tüflerden meydana gelmiştir. 4

II.2.2. Depremsellik ve Deprem Tehlikesi

Marmara Denizi’nde ve karada yapılan jeolojik, jeomorfolojik, jeofizik ve sismolojik

araştırmalar Trakya sınırları ve Edirne İli içerisindeki noktaları etkileyecek deprem

kaynak zonunun esas olarak Kuzey Marmara’da yer alan ve Saros Körfezi’ne uzanan

Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi içersindeki devamı üzerinde olacağına dair

genel bir bilimsel kanaat oluşturmuştur. Marmara Denizi içerisindeki 1509, 1766 ve

1912 depremlerinin bölgeyi önemli derecede etkilediği bilinmektedir.

Bilimsel bulgular 7 ve daha büyük bir depremin bu fay zonu üzerinde oluşma

olasılığının olasılıksal hesaplama yöntemlerine göre 2004 yılından itibaren gelecek 30

yılda %35 ile %70 arasında değiştiğini ortaya koymaktadır

Tarihsel verilere göre Bulgaristan ve Yunanistan dışında son 2000 yılda Edirne il

sınırları içerisinde karada büyük deprem episantırı (dış merkezi) yoktur. Yakın

çevresinde olmuş ve Edirne’yi etkilemiş en büyük deprem 1912 Mürefte-Şarköy

depremidir. Son yıllarda ilin güney batısında ve Yunanistan sınırları içerisinde görülen

deprem etkinliğinden hareketle olası deprem kaynağı dikkate alındığında İpsala

batısında yüksek yer ivmesi olasılığı bulunmaktadır.

Aşağıdaki haritadaki deprem tehlike derecelerini gösteren alanlar halen yürürlükte olan

Türkiye Deprem Bölgeleri haritasından alınmıştır. Edirne İli’nin kuzey kısmının büyük

bir bölümü 4. derece deprem bölgesidir. İl’in güney bölümünde ise 1., 2. ve 3. derece

deprem bölgeleri yer almaktadır ve ivme değerleri 0.2 g’den 0.4 g gibi daha büyük

değerlere doğru yükselmektedir.

Bu çalışmada elde edilen jeolojik, jeofizik ve jeoteknik verileri kullanarak ve Türkiye

Deprem Yönetmeliği’nde belirlenen zemin sınıflama kurallarına, Eurocode 8’den

esinlenerek verilen S dalgası ve hız sınıflamasına ve Kalkan ve Gülkan (2004)’de

önerilen S dalgası sınıflaması göz önüne alınarak Edirne İli için zemin sınıflaması

yapılmıştır.

4 http://www.edirneportal.com/edirne_jeoloji.asp

26

Harita II. 5. 1.1.1998 Tarihinde Yürürlüğe Giren Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına Göre Edirne İli Deprem Tehlike Haritası

Harita II. 6. Edirne İli’nin Mühendislik Jeolojisi ve Sismolojisi Özelliklerine Göre Zemin Sınıflaması

27

Harita II. 7. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %2 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası


28


Bu çalışmaya özgü olarak Edirne İli için deprem tehlike haritaları 50 yılda %2, %10 ve

%50 aşılma olasılıklarına göre hazırlanmıştır. Bu haritalara göre Edirne İl sınırları

içerisinde beklenen ivme değerleri 50 yılda %10 aşılma olasılığı için güneyden kuzeye

azalarak 0,6 g ile 0,1 g arasında değişmektedir.

Edirne İl sınırları içerisinde maruz kalınabilecek ivme değerleri ve zemin sınıfı

gözönüne alındığında oluşabilecek jeolojik tehlikelerin kalitatif bir değerlendirilmesi

yapılmış ve bu amaçla aşağıdaki tablo hazırlanmıştır.

Tablo II. 3. Deprem Açısından Dolgu ve Alüvyon Alanlarda Jeolojik Risklerin Derecelendirilmesi Beklenen Maksimum

Etkin Yatay İvme

Dolgu Alanlarda

Zemin Büyütmesi Riski

Heyelanlı Alanlarda

Risk

Dolgu ve Alüvyon

Sahalarda Sıvılaşma Riski

Ao ≥ 0,4g Var Çok Fazla (1) Çok Fazla (1)

0,3g ≤ Ao < 0,4g Var Fazla (2) Fazla (2)

0,2g ≤ Ao < 0,3g Var Orta (3) Orta (3)

Ao < 0,2g Var Az (4) Az (4)

Her ne kadar hareketin periyoduna bağlı olmakla birlikte genel olarak 0.2 saniyeden

daha yüksek periyotlu ivmeler dolgu alanlarda büyüyecektir. Heyelan potansiyeli olan

yerlerde yer hareketinin ivmesinin büyümesi durumunda heyelanların harekete geçme

riski yükselmektedir.

29

Yukarıdaki tabloda verilen risk yorumları 1/25.000 ölçekli genel planlamalar için

kullanılabilir duyarlıktadır. Uygulama imar planlarının (1/5.000, 1/1.000) ölçek

ayrıntısında yapılması aşamasında jeolojik, jeofizik ve jeoteknik etütler sonucu elde

edilecek sayısal sınıflamalara göre deprem parametrelerinin ve ivme değerlerinin

yeniden belirlenmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, yeniden hesaplanan olasılıksal deprem tehlikesi haritasına göre Edirne il

sınırları içerisinde 50 yılda %2, %10 ve %50 aşılma olasılıklarına göre beklenen

maksimum yatay ivmeler aşılma olasılığına ve zemin özelliklerine bağlı olarak

güneyden kuzeye azalarak 0.6 g–0.1 g arasında değişmektedir.

II.2.3. Yeraltı ve Yerüstü Su Sistemleri

Trakya Alt Bölgesi; Meriç (Ergene) Havzası 14.560 km²; Kuzey Marmara Havzası

4.105 km² olmak üzere toplam alanı 18.665 km² olan iki alt havzadan oluşmaktadır.

Bölge; 9.461 milyon m³ yerüstü suyu ve 392,7 milyon m³ yeraltı suyu olmak üzere

toplam yıllık 9.853,7 milyon m³ su potansiyeline sahiptir. Bu suyun 7.739,3 milyon m³’ü

ise Edirne il sınırları içerisinde bulunmaktadır.

Tablo II. 4. Trakya Bölgesi Toplam Su Potansiyeli İller Su Potansiyeli (milyon m3)

Edirne 7.611

Kendi havzasından gelen 611

Yabancı havzadan gelen(Meriç Nehri sınır girişi) 5.842

Meriç’e Yunanistan kesiminden gelen 1.158

Kırklareli 1.137

Tekirdağ 713

Yüzey Suyu Toplamı 9.461

Trakya Bölgesi Yeraltı Suyu Potansiyeli

Edirne 128,3

Kırklareli 94,4

Tekirdağ 170

Yeraltı Suyu Toplamı 392,7

GENEL TOPLAM 9.853,7

Kaynak: DSİ XI. Bölge Müdürlüğü, 2008

II.2.3.1. Hidrojeoloji (Yeraltı suları)

Edirne İli’ndeki yeraltı suyu kaynakları İl’in kuzey, orta ve güney bölgelerinde olup,

buralardaki dağılımına göre incelenebilmektedir.

30

Kuzeydeki kaynaklar Lalapaşa İlçesi ve dolayındaki çatlaklı kayalardan çıkmaktadır.

Edirne İli’nin kuzey bölgesindeki kalkerlerin erime ile genişletilmiş (karstik)

çatlaklarından beslenen yeraltı suları sağlanabilmektedir. İlin kuzeybatısında Edirne

Merkez İlçe ve civarında pliyosen kil, kum, çakıl’dan oluşan taneli birimlerde serbest ve

basınçlı akiferler oluşmuştur.

İl’in orta kısımlarında Ergene Nehri kollarında ve Meriç Nehri boyunca görülen geçirilen

birimlerde serbest ve basınçlı akiferler yer almaktadır. Meriç Nehri boyunca görülen

alüvyonlarda sığ kuyular ile yeraltı suyu sağlanmaktadır. Miyosen yaşlı, kum-çakıl ve

silt’den oluşan akiferlerden de yeraltı suyu sağlanmaktadır. İl’de özellikle Höyüklü,

Karakasım, Doyran ve Tayakadın Köyü bölgelerinde alüvyon akiferlerinde çok derin

sondaj kuyuları açılmıştır. Anılan yerleşim yerlerinde içme suları bu derin kuyulardan

sağlanmaktadır. Hasköy ile Havsa İlçesi arasında da yeterli yeraltı suyu sağlanabilecek

birimler mevcuttur.

İlin güneyinde, Keşan İlçesi’nin kuzeyinde düşük verimli serbest akiferler

bulunmaktadır. Uzunköprü’nün kuzeyindeki Kırcasalih Bölgesi’ndeki serbest ve basınçlı

akiferlerden yeterli miktarda yeraltı suyu sağlanmaktadır. Keşan İlçesi’nin güney

kısmında, Saros Körfezi’nin kuzeyinde ve Uzunköprü-Keşan arasındaki akiferler verimli

değildir. Keşan İlçesi’nin Kuzey kısımlarındaki Oligosen, kumtaşı, marn, şeyl

formasyonları da; yeraltı suları açısından verimli değildir. Benzer şekilde Keşan

İlçesi’nin güneyinde ve Saros Körfezi’nin kuzeyindeki Oligosen, filişleride yeraltı suları

bakımından zayıf akifer niteliğindedir.

İlin güneyinde, Gala Gölü civarı ve Hisarlı Dağı civarındaki birimlerin su taşıma özelliği

orta derecededir. Buradaki volkanik tüf, agdomera, breş türündeki kayaçlarda yeraltı

suları yönünden oldukça verimli serbest ve basınçlı akiferler yer almaktadır.

Edirne İli güneybatısındaki formasyonlarda verimli, serbest ve basınçlı akiferler

gelişmiştir. İpsala ve civarında Oligosen yaşlı kil taşı ve silt taşı formasyonları ile

pliosen yaşlı kil, silt, kum, çakıldan oluşan birimler bulunmaktadır. İpsala Ovası

Kuvarterner, yaşlı kil, silt, kum ve az çakıl içeren alüvyon birimlerinden oluşmaktadır.

Bu formasyonlar zayıf akifer özelliği taşımakta olup bunlardan az miktarda kullanma

suyu alınabilmektedir. İpsala Ovası’ndaki akiferlerin Meriç Nehri kıyısında olanlar ile

Enez Ovası’ndaki, özellikle sahil şeridindeki akiferlerin yeraltı suları tuzludur. Edirne

İli’ndeki verimli akiferler, Hisarlı Dağları’nın çevrelediği Enez ve İpsala Ovaları’nda,

Meriç Nehri alüvyonları ile İl’in kuzey kesimlerinde yer almaktadır. Buralardaki kuyuların

debileri ortalama 35–50 lt/sn kadardır.

31

Kalite yönünden yeraltı suları genellikle içme suyu kalitesindedir. Bazı yerlerdeki yeraltı

sularının kalitesinin düşüklüğünden dolayı sadece sulamada kullanılmaktadır. Özellikle

İpsala Ovası ve Enez sahil şeridindeki yeraltı sularının tuzlu olması nedeniyle

sulamada da kullanılmamaktadır. Buralarda ancak tuzlu suda yetişebilen ürünleri

üretmek mümkündür.

Edirne İli’nin içme suyu Süloğlu Barajı’ndan ve Paşaçayır Mevkii’nde bulunan 2 adet

derin kuyudan karşılanmaktadır. Edirne İli yeraltı suyu potansiyeli aşağıdaki tablo ve

haritada özet olarak verilmektedir.

Tablo II. 5. Edirne İli Yeraltı Suyu Potansiyeli Rezerv Su Potansiyeli 392.70 hm³

Fiili Tahsis Toplamı 285.80 hm³

Fiili Tahsis (Sulama) 148.50 hm³

Fiili Tahsis (İçme ve Sanayi) 237.30 hm³

Kalan yeraltı Suyu Rezervi 6.90 hm³

Kaynak: Edirne İli Çevre Durum Raporu, 2007

Harita II. 10. Edirne İli ve Civarı Hidrojeoloji Haritası

Kaynak: DSİ. XI. Bölge Müdürlüğü 1996

II.2.3.2. Hidroloji (Yerüstü Suları)

Edirne İli’nin yerüstü sularını barajlar, akarsular, göller ve göletler oluşturmaktadır. İlde

yer alan barajlar Süloğlu İlçesi’ndeki Süloğlu Barajı ile göl kısmı Tekirdağ İli’nde yer

alan Kadıköy Barajı’dır.

32

Süloğlu Barajı: Bu baraj, Edirne İli sınırları içinde, İl’in 36 km kuzeydoğusundaki

Süloğlu İlçesi’ne 2.5 km uzaklıkta bulunan Süloğlu Deresi üzerindedir. Havzanın

ortalama yağışı 548 mm’dir. Süloğlu Baraj yeri ve göl sahası, gnays formasyonları ile

kaplıdır. Yeraltı suyu bakımından oldukça fakir olan sahada barajın başlıca akarsuyu

Süloğlu Deresi ve onun yan kollarıdır. Süloğlu Deresi’nin baraj yerinden itibaren

ortalama uzunluğu 30.8 km’dir. Diğer önemli dere ise 12.9 km uzunluktaki Sazlıdere’dir.

Edirne Merkez İlçe’nin su ihtiyacının önemli bir bölümü bu barajdan karşılanmaktadır.

Tablo II. 6. Süloğlu Barajı’nın Teknik Özellikleri Amacı Sulama+Taşkın Koruma+İçme Suyu+Kullanma Suyu

Tip Toprak+Kaya Yükseklik (Talvegten) 50.02 m, Yükseklik (Temelden) : 53.41 m Gövde Dolgu Hacmi 1.34 hm³ Toplam Depolama Hacmi 50.06 hm³ Aktif Hacim 46.78 hm³ Drenaj Alanı 207.07 km² Göl Alanı 386 ha Dolu Savak Kapasitesi 960 m³/s Dip Savak Kapasite 2.41 m³/s Sulama Sahası 3.500 ha (Net) İçme Suyu 8.200 hm³/yıl Taşkın Koruma 900 ha Niteliği I. ve II. Sınıf

Kadıköy Barajı: Baraj, Edirne İli’ne bağlı Keşan İlçesi’nin 13 km güneydoğusunda olup

bu barajın gölü Tekirdağ İli sınırları içindedir. 1973 yılında işletmeye açılmış olan baraj,

taşkın koruma, sulama amaçlarının yanında Keşan İlçesi’nin içme ve kullanma suyu

amacını da taşır. Kadıköy Barajı Keşan’a Keşan-Gelibolu Devlet karayolunun 12.

km’sinden ayrılan 7 km’lik toprak bir yolla bağlıdır. Baraj aksı Derbent Boğazı

Deresi’nin ovaya açıldığı dar bir boğaza yerleştirilmiştir.

Baraj’ın başlıca akarsuyu Derbent Deresi ve onun yan kolları olan Çayırlar Deresi,

Mesut Çiftliği Deresi ve Çiftlik Dere’dir. Derbent Boğazı Deresi, Koru Dağı’nın 650 m

yüksekliğindeki tepesinden çıkmakta olup, birçok küçük sel yataklarından beslenerek

kuzeye doğru akmaktadır. Genişçe bir kıvrım yaparak Derbent Boğazı’na giren dere,

yağmur ve kar sularıyla beslenmekte olup, bu özelliğinden dolayı suları azalıp

çoğalmaktadır. Bölgedeki Yıllık ortalama yağış 709,6 mm’dir.

II.2.3.2.1. Akarsular

Edirne İli’nde bulunan en önemli akarsu Meriç Nehri olup, Nehrin ortalama debisi 157

m³/sn’dir. Meriç Nehri Bulgaristan’ın Rodop Dağları üzerinde Rila Tepesi’nden

33

doğmaktadır. Meriç Nehri Bulgaristan’da yaklaşık 200 km yol kat ederek Edirne

yakınlarında Karaağaç İstasyonu kuzeyinde Türk Topraklarına girer.

Meriç Nehri, Türk sınırları içinde ilk olarak Edirne’nin kuzeyinde Arda Nehri ile karışır ve

bundan sonra Edirne güneyinde Tunca Nehri, Meriç Nehri ile birleşir. Uzun bir süre

Türk Yunan sınırını çizerek akan Meriç Nehri’ne İpsala İlçesi yakınlarında Ergene Nehri

karışır. Meriç Nehri İpsala’nın güneyinde iki kola ayrılır. Birinci kol Türk Sınırını terk

ederek Yunanistan’a geçer ve Saros Körfezi’ne dökülür, diğer kol ise bataklıklar

oluşturarak Gala Gölü gibi göllenmeler yaparak Türk Topraklarından Enez yakınlarında

Saros Körfezi’ne dökülür. Meriç Nehri’nin Türk Topraklarındaki eğimi %0,2 ve

civarındadır. Genişliği yer yer 100 m civarında olup, 150-300 km yol kat etmektedir

eder. Meriç Nehri’nin debisi mevsimlere göre değişir. Kışın daha fazla olan akıntıya

sahip olan nehirdeki su miktarı yazın çok azalır. 1998 yılında Meriç Nehri’nin debisi

ortalama 157 m³/sn olarak belirlenmiştir. Meriç Nehri İpsala Köprüsü İstasyonu’nda

1979 yılından bu yana sürdürülmekte olan su kalitesi gözlem sonuçlarından elde edilen

ortalama değerlere göre, bu istasyonda nitrit azotu, toplam fosfor, demir ve bakır

parametreleri açısından su kalitesi Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nde verilen kriterlere

göre III. sınıf yani kirlenmiş su özelliği taşımaktadır.

Edirne İli’nde yer alan diğer önemli akarsu Ergene Nehri’dir. Ergene Nehri’ni oluşturan

havzanın yağış alanı 11.026 km² olup, Trakya’nın topraklarımızda kalan bölümünün

%46,5’ini kapsamaktadır. Ergene Havzası’nın Batısında Meriç Havzası, Kuzey ve

Doğusunda Yıldız Dağları (Istıranca), Güneyinde Işıklar ve Koru Dağları ile

sıralanmıştır. Ergene Havzası’nın büyük bir bölümü tarıma elverişli arazilerden

oluşmaktadır. Ergene Nehri Tekirdağ Saray İlçesi’nin Kuzeyinde Yıldız Dağları’nın 312

rakımlı Taşpınar Tepesi civarındaki kaynaklardan doğarak ve Ergene Nehri Deresi

adını alarak güneye doğru iner, soldan Sara ve Makine Dereleri’ni alarak güneybatıya

doğru yönelmektedir. İnanlı yakınlarında da Çorlu suyunu alarak Ergene Nehri adı

altında kuzeybatıya döner. Eski Bedir Köyü civarında batıya dönen Nehir, Düğüncülü,

Katrancı yakınlarında Lüleburgaz Deresi, Karakavak civarında Hayrabolu Deresi ile

birleşir. Katrancı yakınlarında Şeytan Deresi, Pehlivanköy yakınlarında da Ana Dereyi

(Teke-Süloğlu) alan Ergene Nehri güneybatıya yönelerek Uzunköprü’den geçer ve

Balabancık Köyü Batı kısmında 6.00 m kotlarında Meriç Nehri ile birleşir.

Meriç ve Ergene Havzası’nda çok sayıda DMİ ve DSİ’ye ait (HMİ) hidrometeoroloji

istasyonları ile EEİ ve DSİ’ye ait (AGİ) Akım Gözlem İstasyonları mevcuttur. Ergene

Havzası’nda bu güne kadar ölçülmüş en düşük sıcaklık -24.2 °C, en yüksek sıcaklık

34

42.8 °C ve yıllık ortalama sıcaklık miktarı 13 °C olup, yılık ortalama yağış miktarı 606.3

mm’dir. 1998 yılı Ergene Nehri’nin ortalama debisi 14 m³/sn’dir.

Tablo II. 7. Meriç Nehri Su Potansiyeli (hm³) Meriç Nehri Türkiye Girişi 4.084

Tunca Nehri Türkiye Girişi 673

Arda Nehri Türkiye Girişi 1085

Toplam giren su (Edirne) 5.842

Meriç Nehri’ne Türk Kesiminden Gelen Su 1.453

Meriç Nehri’ne Yunan Kesiminden Gelen Su 1.158

Toplam Meriç Nehri potansiyeli (Enez) 8.423


Tablo II. 8. Meriç Nehri’nden Kullanılan Su Miktarı (hm³) Kirişhane Pompaj Sulaması 11.33

Küplü Pompaj Sulaması 20.71

Altınyazı Barajı 47.69

Halk Sulamaları Toplamı 367.00

Toplam kullanılan su 446.73


Tablo II. 9. Meriç Nehri’nden Kullanılacak Su Miktarı (hm³) Yenikarpuzlu Göleti 32.85

Sultanköy Barajı 53.15

Koyuntepe Hamzadere Barajı 198.65

Çakmak Barajı 261.00

Hıdırköy-Korucuköy Sulaması 36.19

Çömlekköy Sulaması 12.00

Gölbaba Sulaması 59.00

Suakacağı Sulaması 280.00

Halk Sulamaları Toplamı 68.00

Kullanılacak Su 1000.84

Toplam Kullanılacak Su 1447.57


Ülkemizin Trakya topraklarının yaklaşık yarısı Ergene Havzası’ndadır. Ergene Nehri

194 km uzunluğunda ve drenaj alanı 10.730 km² olup, yıllık ortalama debisi 27.27

m³/sn’dir. Ergene Nehri Yıldız Dağları’nın 260 m kotlarındaki Ergene kaynağından

doğup, yaklaşık 7 m kotlarında Meriç Nehri’nde son bulmaktadır. Ergene Havzası’nın

doğu-batı uzunluğu 160 km, kuzey-güney uzunluğu 140 km’dir.

Ergene Nehirleri ve yan dereleri çevresinde tarıma elverişli 7 ile 60 m arasında 38.000

ha alüvyonel topraklar yer almaktadır ve bu topraklar Ergene Nehri ve yan derelerden

kısmi olarak sulanmaktadır. 60.250 m kotlarındaki 741.474 ha yamaç araziler genellikle

35

pliyosen (kum, kil, silt ve çakıl) bünyelidir. Yamaç arazilerin 24.720 ha’ı barajlardan,

2.300 ha göletlerden ve 13.530 ha yeraltı suyundan sulanmaktadır. Yağışlı yıllarda

Ergene Havzası’nın ancak %10’u sulanmaktadır.

Ergene Nehri’nin Büyükmandıra’dan itibaren mansaba kadar olan ovalarının sulanması

için yağışlı yıllarda barajlardan fazla sular dereler vasıtasıyla nehir yatağına

verilmektedir. İleriki yıllarda Ergene Ovası’nın 10.000 ha kısmı Çakmak Barajı’ndan

sulanması planlanmıştır. Hidrolojik bakımdan yağışlı yıllarda barajlardan 10.000 ha

Ergene Ovası’na sulama suyu bırakılmaktadır. Barajlardan bırakılan bu sular ovadaki

çeltik ürününün yetişmesini sağlamaktadır. Kurak yıllarda bu durum ortadan kalkacağı

için çiftçiler daha büyük zarar göreceklerdir. 1998 yılında DSİ tarafından Ergene

Nehri’ne 138 hm³ su bırakılmıştır.

II.2.3.2.2. Göller ve Göletler

Edirne İli’nde yer alan göllerin en önemlisi Gala Gölü’dür. Gala Gölü Enez İlçesi’nde yer

alan yaklaşık 10 km uzaklıkta göl ayağı aracılığı ile Meriç Nehri ve denize bağlantılı

alanı 5,6 km², en derin yerinde taban kodu -1.20 m olan bir alüvyon set gölüdür. Göl iki

kısımdan ibaret olup, Büyük Gala ve Küçük Gala Gölleri olarak kabul edilmektedir.

Küçük Gala’nın derinliği 1-1,5 m’dir. Göl tamamen sazlarla kaplıdır. Her ikisinin toplam

alanı 1.700 ha’dır. Diğer göllerden Enez İlçesi’nin güneyindeki Dalyan Gölü deniz ile

irtibatlı bir lagün gölüdür ve suyu tuzludur. Yine aynı yörede Pamuklu Gölü; yüksek su

seviyesinde bile 100 ha ulaşamamaktadır. Pamuklu Gölü’nün Kuzeyinde kalan Sığırcılı

(Karpuzlu) Gölü çorak bir bataklıktır. Suları tuzlu olmakla birlikte alanı 180 ha’dır.

Gala Gölü dağlardan gelen yağmur ve kar suları ile kış ve yaz aylarında Keşan ve

İpsala İlçeleri’nden gelen sularla beslenmekte olup, suyun en fazla olduğu dönemlerde

göl derinliği 1,5–2 m ve sahası en geniş yüzeye erişmektedir. Yaz aylarında ise sahası

daralmakta ve derinliği 0,50–1 m civarında değişmektedir. Gölün su ve balık kaynakları

olarak Meriç Nehri ile Gala Gölü ayağında bulunan 10 gözlü menfez ve bu menfezin 20

m alt tarafında bulunan balık geçicidir. Gala Gölü ile Enez Dalyanlarını birleştiren Enez

Drenaj kanalı 4 km’lik mesafeli kanal olup; Enez Dalyanları ile denize ve Meriç Nehri ile

bağlantılı irtibatlı olup, bu bağlantı sayesinde su devir daimi ile bir su sirkülasyonu

sağlanmaktadır.

Edirne İli’nde yer alan göletlerden Edirne-Keşan Dokuzdere Göleti ile Edirne-

Uzunköprü Değirmenci Göleti taşkın+sulama; diğer bütün göletler ise sulama amacıyla

yapılmıştır. Gölet tipi olarak da zonlu toprak dolgusu olan Edirne-Merkez Keramettin

36

Göleti dışında tüm göletler homojen toprak tipindedir. Göletlerin drenaj alanları ile

toplam depolama hacimleri aşağıda verilmektedir.

Harita II. 11. Edirne İli Su Potansiyeli ve Baraj-Göl-Göletlere Ait Koruma Kuşakları

37

Tablo II. 10. Edirne İli’nde Mevcut Göllerin Drenaj ve Depolama Alanları İlçe Gölet Adı Drenaj Alanı (km 2 ) Toplam Depolama Hacmi (hm 3 )

Korucuköy Göleti 15.60 0.380

Eskikadın Göleti 2.50 0.252

E.Doğanca Göleti 7.00 0.330

Keramettin Göleti 28.87 2.125

Merkez

Uzgaç Göleti 14.30 1.502

Kumdere Göleti 3.14 0.279 İpsala

Yenikarpuzlu Göleti 40.90 33.130

Dokuzdere Göleti 28.73 4.020

Mercan Göleti 42.70 3.523

Muzalıdere Göleti 9.88 0.970

Mecidiye Göleti 22.18 1.400

Kocadere Göleti 38.22 3.72

Koruklu Göleti 5.80 0.588

Boztepe Göleti 7.34 0.752

Kavakdere Göleti 13.63 1.343

Keşan

Y.Muhacir Göleti 5.31 0.48

Merkez Göleti 6.73 0.669

Kavaklı Göleti 1.94 0.199

Küpdere Göleti 5.6 0.504 Meriç

Doğanca Göleti 7.00 0.653

Kavacık Göleti 6.40 0.624

Başağıl Göleti 14.20 1.412

Beykonak Göleti 12.0 1.163

Kurtbey Göleti 17.12 3.250

Bülbüldere Göleti 15.29 1.391

Değirmenci Göleti 69.18 7.480

Kavakayazma Glt. 11.45 1.180

Uzunköprü

Çiftlikköy Göleti 4.25 0.430

Çavuşköy Göleti 26.69 0.202

Havsa Enez

Yolageldi Göleti 7.59 0.500

Kaynak: DSİ IX. Bölge Müdürlüğü 1998, Aktaran: Edirne Çevre Durum Raporu, 2007

II.2.4. Tarım Alanları ve Toprak Araştırmaları

II.2.4.1. Edirne İli Arazi Varlığı

Edirne İli arazi varlığı, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda

belirtilen lejanda göre dört ana başlık altında toplanmıştır. Bu yasa kapsamında ve

ayrıca 4342 sayılı Mera Kanunu’nda, kullanımı ve korunmasının gerekli olduğu

belirtilen mera alanlarına arazi varlığı içerisinde yer verilmiştir. Edirne İli arazi varlığını

38

gösterir harita lejandında yer verilen gruplara ait tanımlamalar aşağıda kısaca

açıklanmıştır (http://www.tarim.gov.tr).

Mutlak Tarım Arazileri; Bitkisel üretimde, toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik

özelliklerinin kombinasyonu yöre ortalamasında ürün alınabilmesi için sınırlayıcı

olmayan, topoğrafik sınırlamaları yok veya çok az olan, ülkenin tarımsal üretiminde

ülkesel, bölgesel veya yerel önemi nedeniyle tarımda kalması gereken, halihazır

tarımsal üretimde kullanılan veya bu amaçla kullanıma elverişli arazileri ‘Mutlak Tarım

Arazileri’ olarak tanımlanmıştır. Bu grup araziler, sulama olanaklarına göre ayrıca

“Kuru Mutlak Tarım Arazileri “ ve “Sulu Mutlak Tarım Arazileri” olarak iki ayrı alt

grup altında incelenmişlerdir. Sulu Mutlak Tarım Arazileri, Devlet yatırımları ile

sulamaya açılmış veya sulama projesi kapsamında olan arazileri kapsamaktadır. Bu

grup arazilerin tarım dışı kullanımı 5403 sayılı kanun ile yasaklanmıştır.

Bir arazi için mutlak tarım arazisi kararı verilebilmesi için sahip olması gereken temel

özelliklerden etkili toprak derinliğinin en az 50 cm olması ve eğim özelliğinin ise yörede

yıllık ortalama yağış miktarına göre; yağış 640 mm den az ise eğim en fazla %3,640

mm den fazla ise en fazla %8 olması gerekmektedir. Bundan başka, yöreye adapte

olmuş tarımı yapılan her tür bitkinin münavebeye girebildiği ve yöre ortalaması

üzerinde ürün alınabilen araziler Mutlak Tarım Arazisi olarak belirlenir. Ayrıca belirtilen

koşullara sahip olmamasına rağmen mutlak tarım arazileri içerisinde kalan marjinal

araziler de, tarımsal bütünlüğün sağlanabilmesi için Mutlak Tarım Arazisi olarak kabul

edilir. Bu durumun tam tersi durumda ise, yani özellikleri itibariyle Mutlak Tarım Arazisi

olsa bile tarımsal bütünlüğü olmadığı için ekonomik olarak tarımsal üretim yapılamayan

ve/veya tarım dışı kullanılan araziler içerisinde kalmış 1 ha’dan küçük alanlar Mutlak

Tarım Arazisi olarak kabul edilmez. Bu arazilerin tarımsal amaçlı kullanımında ifraz

veya tevhit yapılırken en küçük parselin 1 ha, eğimin %3’ten fazla olduğu yerlerde uzun

kenarın eğime dik olması; ekonomik tarımsal üretim ve arazi bozulmasının önlenmesi

açısından önemlidir. Ayrıca ülke ekonomisi ve ekolojik açıdan önemli fonksiyonları olan

bu araziler; Tarım ve Köyişleri Bakanlığının zorunlu özel amaçlar için vereceği izinler

hariç tarımsal amaç dışında kullanılmaması gerekmektedir.

Dikili Tarım Arazileri; Arazi özelliklerine bağlı kalmaksızın, sayıları, tür ve cinsine göre

Bakanlıkça belirlenecek asgari sayıda meyve, asma, fındık, fıstık, gül, çay ve benzeri

ağaç, ağaççık ve çalı formunda yöre ekolojisine uygun çok yıllık bitkilerin dikili olduğu

tarım arazileri “Dikili Tarım Arazileri” olarak tanımlanmıştır. Edirne İli dikili arazileri,

daha çok bağ ve meyveliklerden oluşmuştur. Dikili arazilerin özel ekolojik şartları

nedeniyle özel amenajman istekleri olup koruma ve kullanma prensiplerine uyulması

39

gereken alanlardır. Bu arazilerin de yerel ve ülkesel bazda ekolojik ve ekonomik önemi

nedeniyle amaç dışı kullanımı Bakanlığın izni ile özel amaçlar dışında söz konusu

değildir. Arazilerin ifraz ve tevhidinde en küçük parsel 0,5 ha, eğimin %3’ten fazla

olduğu yerlerde uzun kenar eğime dik olmalıdır.

Özel Ürün Arazileri; Mutlak tarım arazileri ve dikili tarım arazileri dışında, toprak ve

topoğrafik sınırlamaları nedeniyle yöreye adapte olmuş her tür bitkisel üretim

yapılamayan, sadece özel bitkisel ürünlerin yetiştiriciliği ile su ürünleri yetiştiriciliğinin ve

avcılığının yapılabildiği, ülkenin tarımsal üretiminde ülkesel, bölgesel veya yerel önemi

nedeni ile tarımda kalması gereken araziler özel ürün arazileri olarak tanımlanmıştır.

Bu araziler tarımsal üretim için mutlak tarım arazilerinden daha fazla toprak ve

topoğrafik sınırlamalara sahiptir. Yöreye adapte olmuş her tür bitkiye münavebede yer

verilemez. Sadece arazide bulunan sınırlamalara uyum sağlayan ve/veya münavebeye

alındığında arazi bozulmasına neden olmayan bitkilerin tarımı yapılabilir. Özel ürün

arazilerinde sulu tarım yapılmadığı zaman ekonomik üretim yapılması çoğunlukla

mümkün değildir. Bu arazilerde drenaj yetersizliği, tuzluluk-alkalilik, fazla eğim, toprak

erozyonu gibi çeşitli toprak ve topoğrafik sorunlara rastlanabilir. Bu sorunlar toprak

ıslahı, şeritsel ekim, sulu seki gibi yoğun amenajman çalışmalarıyla giderilebileceği gibi

bu şartlara dayanıklı bitkilerin tarımı da yapılabilir. Tarımsal amaçlı kullanım planları

yapılırken mevcut doğal ve kullanımdan kaynaklanan sorunların birlikte düşünülerek

planlanması, ifraz veya tevhit yapılırken en küçük parselin 1 ha, eğimin %3’ten fazla

olduğu yerlerde uzun kenarın eğime dik olmasına dikkat edilmelidir. Özel ürün

arazilerinin yerel ve ülkesel bazda ekolojik ve ekonomik önemi nedeniyle amaç dışı

kullanımı Bakanlığın özel amaçlar için vereceği izinler dışında önlenmelidir.

Edirne İli özel ürün arazilerinin çoğunluğu, potansiyel çeltik arazilerinden oluşmaktadır.

Bu arazilerde münavebeli olarak çeltik tarımı yapılmaktadır. Münavebeye giren diğer

bitkiler mısır, ayçiçeği, sebze vb. ekonomik değeri yüksek diğer tarım ürünlerinden

oluşmaktadır. Çeltik münavebesine yer yer buğday, arpa ve yonca gibi tahıl ve yem

bitkilerinin girdiği de belirlenmiştir.

Marjinal Tarım Arazileri; Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri ve dikili tarım

arazileri dışında kalan, toprak ve topoğrafik sınırlamaları nedeniyle üzerinde sadece

geleneksel toprak işlemeli tarımın yapıldığı, yerel önemi olan ve kullanım kararlarının

yerel ihtiyaçlara göre belirlendiği araziler “Marjinal Tarım Arazileri” olarak

tanımlanmıştır.

40

Bu arazilerin kullanım önceliklerini daha çok yerel ihtiyaçlar belirlediği için kullanım

kararlarını yerel otoriteler verebilir. Ülkenin gıda, yem, lif ve tomruk üretiminde diğer

arazilere göre daha az önemli olup daha çok yerel ihtiyaçların karşılanmasında ve

ekolojik zorunluluktan dolayı tarımsal faaliyetlere tahsis edilirler. Arazi sınırlamaları

fazla olduğu için yönetimi zor ve kontrolsüz kullanımlarda arazi bozulmaları oldukça

hızlıdır. Koruma, kontrol ve ekonomik tarımsal faaliyet için bu arazilerin ifraz ve

tevhidinde en küçük parselin 2 ha’dan büyük ve uzun kenarın eğime dik olması

gereklidir.

Çayır-Mera Arazileri; Çayır ve Mera arazileri 28.02.1998 tarihinde Resmi Gazete’de

yayınlanarak yürürlüğe giren Mera Kanunu’nda çayır ve mera arazileri aşağıdaki

şekilde tanımlamıştır. Taban suyunun yüksek bulunduğu veya sulanabilen yerlerde

biçilmeye elverişli, yem üretilen ve genellikle kuru ot üretimi için kullanılan yerler

“Çayır”, hayvanların otlatılması ve otundan yararlanılması için tahsis edilen veya

kadimden beri bu amaçla kullanılan yerler ise “Mera” olarak tanımlanmıştır.

Diğer Araziler; Çıplak kayalıklar, daimi karla kaplı alanlar, buzullar, akarsu yatakları,

kuru dere yatakları, kumullar, göl veya su yüzeyleri ile bitkisel üretim için toprağı

bulunmayan diğer arazi tipleridir. Bu çalışmada, sazlık-bataklık araziler, sahil kumulları,

ırmak yatakları vb. kullanım şekillerine sahip araziler “Diğer Araziler” başlığı altında

incelenmişlerdir.

Orman; Tarımsal amaçlar için kullanımı söz konusu olan kişiye mülk araziler dışında

ve Orman Genel Müdürlüğü kadastrosu içerisinde kalan arazilerden oluşturulan veri

tabanı da “Orman” olarak gösterilmiştir. 6831 Sayılı Orman Kanununa göre orman

sayılan yerlerdir.

Yerleşim Alanları; Tekirdağ il sınırları içerisinde yer alan ilçe, belde, köy ve sınırları

belirlenebilen mahalle ya da site, sanayi vb. bağımsız yerleşim alanları, oluşturulan veri

tabanında “Yerleşim Alanı” olarak tanımlanmıştır.

İl Genelinde Alansal Değerlendirme

Edirne İli arazi varlığının en büyük bölümünü 245.116 ha yüzölçüm ve %39,2’lik bir

oran ile kuru mutlak tarım arazileri oluşturmaktadır. Kuru mutlak tarım arazilerini,

109.429 ha yüzölçüm ile orman arazileri izlemektedir. Edirne il sınırları içerisinde

belirlenebilen dikili alan yüzölçümü yaklaşık 3200 ha olup, il arazi kullanımında %0,5’lik

orana sahiptir. En büyük alana sahip “Kuru Mutlak Tarım Arazileri” il sınırları içerisinde

her bölgeye yayılmakta ve özellikle orta ve kuzey bölümlerde yoğunlaşmaktadır.

41

Orman arazi kullanımı oldukça parçalı olup, kuru mutlak tarım arazileri ile iç içe geçmiş

durumdadır. Büyük parçalar şeklindeki orman örtüsünün bulunduğu kısımlar, ilin kuzey

ve güney sınırlarında yoğunlaşmıştır. Çeltik tarımı yapılan ve yapılmaya uygun

(potansiyel) çeltik alanları ile yöre ortalamasında verim alınabilecek hafif eğimli ve 50

cm’den derin topraklara sahip olmaları nedeniyle “Özel Ürün Arazileri” olarak

tanımlanan araziler ise toplam 64.126 ha genişliğindedir. Bu arazilerin Meriç ve Ergene

ırmak yatakları ve yan derelerinin sağ ve sol sahillerinde yer aldığı ve düz-düze yakın

eğimli alüvyal araziler üzerinde yoğunlaştığı belirlenmiştir. Aynı şekilde, “Sulu Mutlak

Tarım Arazileri”nin de, doğal su kaynaklarından yararlanılmasına bağlı olarak, Meriç ve

Ergene ırmakları ile yan dereleri boyunca uzanan alüvyal araziler üzerinde yer aldığı

belirlenmiştir. İl yüzölçümünün yaklaşık %7,6’lık bir bölümünü oluşturan marjinal tarım

arazileri, il yüzeyinin hemen hemen her tarafına dağılmış durumdadır. Edirne İli’nin

tarımsal üretim potansiyeli, ülke düzeyinde önemlidir. Ülkemizde üretilen çeltiğin

yaklaşık %52’lik ve ayçiçeğinin ise %25’lik bölümü Edirne il sınırlarında üretilmektedir.

Önemli yem bitkilerinden tritikalenin yaklaşık %18’lik bölümü de bu il sınırları içerisinde

üretilmektedir (Kaynak; Edirne Tarım İl Md., 2007).

Tablo II. 11. Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Kanunu (5403 Sayılı) Lejantına Göre Sınıflandırılan Edirne İli Arazilerinin Alansal Dağılımı Arazi Sınıflandırması Alan (Ha) %

Kuru Mutlak Tarım 245.116 39,2%

Sulu Mutlak Tarım 62.954 10,1%

Özel Ürün Arazisi 64.126 10,3%

Dikili Tarım 3.200 0,5%

Marjinal Tarım 47.353 7,6%

Mera Alanı 54.758 8,8%

Tarım Dışı İzinli Alan 1.069 0,2%

Diğer Alanlar 146.685 23,5%

Toplam 625.261 100,0%

Tablo II. 12. Edirne ili Doğal Yapı Arazi Kullanım Durumu Alanlar Edirne (ha) %

Tarım Alanları 422.749 22,5%

Orman Alanları 109.429 5,8%

2B Alanları 2.223 0,1%

Mera Alanları 54.758 2,9%

Diğer Alanlar 30.127 1,6%

Baraj, Göl, Gölet 5.975 0,3%

Toplam 625.261 33,2%

Trakya Alt Bölgesi Alanı 1.880.992 100,0%

42

Harita II. 12. Edirne İli Arazi Sınıflandırması

43

Edirne İli 1/25.000 ölçekli toprak haritası önce Topraksu Genel Müdürlüğü tarafından

1971 yılında yapılmış, 1981–1984 yılları arasında ise aynı kurum tarafından

yenilenmiştir. 1985 yılında reorganizasyona tabi tutularak Köy Hizmetleri Genel

Müdürlüğü’ne dönüşen kurum tarafından sonraki yıllarda yayınlanmıştır. Bu yayına

göre, il sınırları içerisinde 7 adet büyük toprak grubu belirlenmiştir. Edirne İli

topraklarının oluşumunda rol alan jeolojik ana materyal çoğunlukla kireçsiz mağmatik

ve metamorfik kayaçlardan oluşmaktadır. Buna bağlı olarak üzerinde oluşan

topraklarının yaklaşık %64’lük bölümü Kireçsiz Kahverengi (U) ve Kireçsiz Kahverengi

Orman (N) büyük toprak grubu içerisinde yer almışlardır. Diğer büyük toprak

gruplarının Vertisol (V), Alüvyal (A), Hidromorfik Alüvyal (H), Kahverengi Orman

Toprağı (M) ve Rendzinalar (R) olduğu belirlenmiştir.

Grafik II. 2. Edirne İli Arazileri Büyük Toprak Gruplarının Oransal Dağılımı

13,953%2,250%

32,175%32,182%

0,003%16,433%

0,372%0,997%1,636%

AHNURVMSu YüzeyiDiğer

Kaynak: Anonim, 1993a

Edirne İli arazilerinin kullanım kabiliyet sınıfları incelendiğinde %48’lik bir bölümünün I.

ve II. sınıf verimli arazilerden oluştuğu görülmektedir. Bölge düzeyinde ekonomik

ölçüde ürün alınabilir III. ve IV. sınıf arazilerin toplamı ise, il arazi varlığının %39’luk bir

bölümünü oluşturmaktadır (Anonim, 1993a). Bu sonuç, il arazi varlığının %87’lik bir

bölümünün tarımsal üretime uygun olduğunu, bir başka deyişle %33 oranında olan

Türkiye tarımsal potansiyeline göre, Edirne İli tarımsal potansiyelinin oldukça yüksek

olduğunu göstermektedir. İl arazilerinin erozyon özellikleri, AKK sınıflarına uyumlu

olduğu görülmüş ve bu nedenle (1. ve 2. derece) düşük erozyon derecelerinin il

arazilerinin çoğunluğunu kapsadığı görülmüştür. Erozyona neden olan en önemli doğal

etmenlerden birisini, arazi eğimi oluşturmaktadır. Sadece erozyon açısından değil

işlemeli tarıma olumsuz etkisi nedeniyle eğimli arazilerin çok olması tarımsal üretimin

düşmesine de neden olmaktadır. Ancak, Edirne İli’nin yüksek tarımsal potansiyeline

uyumlu olarak, arazi eğimleri düşük ve tarımsal üretim için oldukça uygundur. İl arazi

44

varlığının %55’lik bölümünün %6’dan daha az bir eğime sahip olduğu belirlenmiştir.

Daha dik eğimli bölümler üzerinde ise çoğunlukla orman bitki örtüsü yer almaktadır.

Grafik II. 3. Edirne İli Arazi Varlığının AKK Sınıf Dağılımı (Anonim, 1993a)

36,37%31,56%

7,48%

0,13%

6,24% 6,78% 0,25% 11,19%

I. sınıfII.sınıfIII.sınıfIV.sınıfV.sınıfVI.sınıfVII.sınıfVIII.sınıf

Grafik II. 4. Edirne İli Arazilerinin Erozyon Özelliklerinin Oransal Dağılımı

36,70%

2,37%

60,78%

0,15%

I - Hiç veya çok azII - OrtaIII - ŞiddetliIV - Çok şiddetli

Grafik II. 5. Edirne İli Arazilerinin Eğim Özelliklerinin Oransal Dağılımı

24%

30%

30%

12% 4%I- % 0-2II - % 2-6III - % 6-12IV - % 12-20V - % 20-30

II.2.4.2. Tarım Arazileri ve Doğal Öneme Sahip Alanlar

Edirne İli sınırları içerisinde tarım arazileri açısından doğal öneme sahip alanlar, orman

içi arazileri ve doğal sulak-bataklık araziler olarak iki grupta incelenebilirler. Bu alanların

bazıları birlikte bulunmaktadırlar.

Edirne İli’ndeki sulak alanların önemli bir bölümü Meriç Deltası içerisinde yer

almaktadır. Ramsar Sözleşmesi’nde sulak alanlar, “Doğal veya yapay; devamlı veya

45

geçici; tatlı, acı veya tuzlu, durgun veya akıntılı, denizlerin gel-git hareketlerinin çekilme

devresinde derinliği altı metreyi geçmeyen bütün sular, sazlık, bataklık, sulak çayırlar

ve turbiyerler” olarak tanımlanmaktadırlar. Toprak, su, bitki ve hayvan türleri ve

besinlerin fiziksel, biyolojik ve kimyasal elemanlarını oluşturduğu karasal ve sucul

sistemlerden oluşan sulak alan ekosistemleri, sığ ve değişken su derinliğine, genellikle

yüksek üretkenliğe ve tür zenginliğine sahip ekosistemlerdir. Sulak alanların bu

işlevleri, insanlar için; balıkçılık, tarım, hayvancılık, saz üretimi, rekreasyonel

kullanımlar, su kaynağı sağlama, kerestecilik, hidroelektrik enerji üretimi, tuz üretimi,

bilimsel ve kültürel kaynak sağlama, taşkın ve erozyon kontrolü gibi çok sayıda yarar

sağlamakta ve yüksek bir ekonomik değer yaratmaktadır.

Ramsar Sözleşmesi’ne göre, “Bir sulak alanın ekolojik karakteri, o sulak alanın

biyolojik, kimyasal ve fiziksel unsurlarının yapısı ve aralarındaki ilişkilerin bütünüdür”.

Bir sulak alanda, su rejiminde ve su kalitesinde değişiklik, sulak alan ürünlerinin

sürdürülebilir olmayan tüketimi, sulak alandaki türlerin çeşitlerinin veya sayılarının

azalması, alanın tarım vb. başka amaçlar için kullanılması, sulak alan yönetim

mekanizmasının alana hakim olmaması ekolojik karakterindeki değişime yol açan

başlıca süreçlerdir. Bu nedenlerle sulak alanların doğal olarak sürdürülebilirliğinin

sağlanması, çevre düzeni plan kararlarında dikkate alınması gerekmektedir. Sanayi

(mevcut), tarım ve yerleşim alanlarından kaynaklanan kirlenmeler, içme, kullanma ve

sulama suyu temini amacıyla aşırı miktarda su alınması, sulak alanı besleyen suların

barajlarda tutulması veya yönlerinin değiştirilmesi, turizm ve ikinci konut amaçlı

yapılaşmalar, yabancı balık türlerinin göllere aşılanması, sazlıkların yakılması, tahribi,

kontrolsüz saz kesimi, su kuşlarını tehdit eden en önemli sorunlardan biri olan aşırı ve

yanlış avlanma sulak alanları tehdit eden başlıca problemlerdir.

Meriç Deltası Sulak Alanı: Meriç Nehri’nin Ege Denizi’ne döküldüğü Edirne İli İpsala

ve Enez İlçeleri sınırları içinde bulunan ve tümü yaklaşık 45.000 ha olan Meriç

Deltası’nın 7.000 ha’lık bölümünü Meriç Deltası Sulak Alanı kapsamaktadır (DSİ,

2003). Alan, 40° 45' 30''- 40° 48 00'' kuzey enlemleri ile 26° 07' 30''– 26° 17' 30'' doğu

boylamları arasında yer almaktadır (Edirne Valiliği, 2001).

Türkiye ve Yunanistan arasında paylaşılmış olan Meriç Deltası’nın, 9.267 ha’lık bölümü

Yunanistan topraklarındadır. Türkiye’ deki uluslararası önemi olan 16 adet A Sınıfı

sulak alandan biri olan Meriç Deltası Sulak Alanı Türkiye ve Yunanistan arasında

paylaşılmış olması ve deltayı oluşturan Meriç Irmağı ve kollarının komşu ülkelerden

ülkemize girişi, alanı diğer sulak alanlardan ayıran özelliklerdir. Sulak alanın

Yunanistan’da kalan 9.267 ha’lık bölümü, 1975 yılından bu yana Ramsar

46

Sözleşmesi’ne göre Uluslararası Önemi Olan sulak alan, Barselona Sözleşmesi’ne

göre Özel Olarak Korunan Alan, Avrupa Konseyi Direktifleri’ne göre Önemli Kuş Alanı

ve Özel Koruma Alanı’dır.

Deltadaki sulak alanlar, 3.400 ha’lık ırmak taşkın ovası ile Meriç Nehri, sürekli tatlı su

gölleri, sürekli ya da mevsimsel tuzlu/ acı göller ve mevsimsel tuzlu bataklıklar ile

kıyısal acı su lagünlerinden oluşan alanda tuza dayanıklı bitki örtüsü başta olmakla

birlikte, akarsu kıyısı ormanı örtüsü kalıntıları vardır. Meriç Deltası, kuşların ana göç

yolları üzerinde bulunması, ılıman iklimi ve göreceli olarak yalıtılmış olması; yaz

aylarında Meriç Irmağı’nın akımlarının azalması, deniz sularının ırmak ağzından girerek

menbaya doğru oldukça uzun mesafelerdeki alanları etkilemesine neden olması

yaşama alanlarında çeşitlilik yaratmaktadır. Delta, bitki türleri, tatlı ya da tuzlu sularda

yaşayan balık türleri, hem karada hem suda yaşayan canlı türleri, sürüngenler ve

memeli hayvan türleri ve kuş türleri açısından zengindir. Delta, göçmen kuşların kışın

konakladığı, ender ve tehlike altındaki türlerin ürediği bir alandır. Deltada, Avrupa’da

ender bulunan ya da hiç bulunmayan kuş türleri de konaklamaktadır. Sulak alan,

DSİ’nin Taşkın Koruma Projeleri sonucunda Meriç Nehri’nden yalıtılmıştır. Alana

ulaşan akımlar ıslak ve kurak dönemlere göre büyük değişiklikler (ortalama 198,96

hm3; ıslak dönem ortalama 248,76 hm3 ve kurak dönem ortalama 78,55 hm3)

göstermektedir. Komşu ülkeler ve özellikle Bulgaristan’ da ki uygulanan projeler

ırmaktaki akımları azaltmakla birlikte sulak alana gelen drenaj suları ortalama 71,75

hm3’tür. Meriç Irmağı ve kollarının toplam su potansiyeli 5.842 hm3’ tür. Komşu

ülkelerde yapılan 12 adet baraj (depolama hacmi 2.415 hm3) ve ülkemizde yapılan

barajlar (depolama hacmi 672 hm3), su rejimindeki değişikliklerin artmasına neden

olmuştur. Akımların azalması sonucunda deniz etkisi membaya doğru ilerlemiştir (DSİ,

2003).

Sulak alana drenaj suları girişinin engellenmesi ve temiz su sağlanması amacıyla, DSİ

XI. Bölge Müdürlüğü’nce geliştirilen Kuşaklama Seddeleri ve Temiz Su Sağlama

Projesi, 1995 yılında Yenikarpuzlu Depolaması ve Sulaması Projesi kapsamında ihale

edilmiştir. 1997’de bitirilmesi öngörülen uygulamaların sulama şebekesi yapımının

sürdüğü, sulak alanın iyileştirme sağlanması beklenen ve yapımına öncelik verilmesi

gereken yapıların (kuşaklama seddeleri, drenaj kanalı) inşaatına ise mali kaynak

yetersizliği nedeniyle başlanamadığı belirtilmektedir.

Gala Gölü ve çevresindeki göllerin mülkiyeti devletin tasarrufundadır. Küçük Gala Gölü

ve Pamuklu Gölleri ile çevresindeki 2.369 ha’lık alan 1991 yılında Tabiatı Koruma Alanı

ilan edilmiş ve yönetimi Orman Bakanlığı, Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel

47

Müdürlüğü ve Edirne Milli Parklar Başmühendisliği’ne verilmiştir (Edirne Valiliği vd.

2001). Ancak Tabiatı Koruma Alanı içerisinde 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu ile

çelişen bazı uygulamaları önlemek ve alanın sağlıklı biçimde yönetilmesini sağlamak

amacıyla sınır genişletme ve statü değişikliği çalışmalarına başlanmış olup deltanın

Gala Gölleri, Pamuklu Gölü ve Koyuntepe Sazlıkları’nı içeren 6.090 hektarlık bölümü

05.03.2005 tarihinde Milli Park ilan edilmiştir. Çevre ve Orman Bakanlıkları’nın

birleşmesinden sonra yönetim Edirne İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Doğa Koruma ve

Milli Parklar Şube Müdürlüğü’nce yürütülmektedir.

Meriç Deltası Sulak Alanı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme

Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğundadır. Göller Maliye Bakanlığı tarafından Su

Ürünleri Kooperatifleri’ne kiralanmaktadır. Göl çevresindeki alanların büyük bölümü

hazine ve vakıflara aittir. Bunun yanı sıra özel kişilere kiralanmakla birlikte kurutulan ve

sulamaya açılan alanların topraksız üretici köylülere dağıtımı ile ilgili çalışmalar

sürdürülmektedir. (Edirne Valiliği vd. 2001).

Meriç Deltası içerisinde doğal öneme sahip Dalyan, Gala, Pamuklu ve Sığırcı Gölleri yer almaktadır. Sulak alanda, Küçük Gala Gölü, Pamuklu Gölü ve çevresindeki 2369

ha’lık alan, 18 Ağustos 1991 tarih ve 20964 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve

Tabiatı Koruma Alanı ilan edilerek 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamına girmiştir.

Alanın 600 ha’lık bölümü Hisarlı Dağ eteklerindeki ormanlık araziden, 1700 ha’lık

bölümü sulak alandan oluşmaktadır (DSİ, 2003). Tabiatı Koruma Alanı; Gala Gölü,

lagün gölleri, sazlık ve bataklıkları kapsamamaktadır. Ancak; Dalyan, Taşaltı, Işık ve

Tuzla Gölleri ile Gala Gölü, Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun

16.05.1991 tarih ve 890 sayılı kararı ile 1992 yılında Sit Alanı (II. Derece Doğal Sit

Alanı) kapsamına alınmıştır.

Resim II. 1. Gala Gölü

48

Bölgede Aşağı Meriç, Aşağı Ergene, Dervent ve Doğanca Dereleri’nin alüvyonlarından

oluşan düz arazi ile Meriç, Hisarlı Dağ, Hızır İlyas Tepe yükseltilerini, Abdürrahim-

Mecidiye Penepleni ile İbriktepe-Altınyazı-Uzunköprü Peneplenini içeren tepelik arazi

ile peneplen şeklinde birbirinden farklı iki yeryüzü şekli ayırt edilmektedir (Kantarcı,

1989). Meriç Deltası içerisinde yer alan; Dalyan, Gala, Pamuklu ve Sığırcı Gölleri çevresinde, profil teşekkülü olmayan azonal, hidromorfik alüvyal topraklar yaygındır ve

tarıma elverişli değildirler. Bitki örtüsü kamış, saz ve tuzlu bataklık bitkileri olmak üzere

sucul bitkilerdir. Bu topraklar yer yer bataklıklar durumundadır ve yalnızca çeltik tarımı

yapılabilmektedir. pH'ları 7,5 dolayındadır ve çoğunlukla tuzludurlar (DSİ, 2003).

Meriç Deltası Sulak Alanı, İmar ve İskan Bakanlığı’nın 1972 yılında yürürlüğe koyduğu

Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası’na göre, 2. derece deprem bölgesidir.

Sulak alandaki göller; Büyük ve Küçük Gala Gölleri, Sığırcı Gölü ve Pamuklu Gölü ile

Ege Denizi kıyısındaki Taşaltı, Bücürmene ve Dalyan Gölleri’dir. Gala (Büyük) Gölü, bir

alüvyon-set gölü olup 1.177 km2’lik drenaj alanı ile sulak alandaki en önemli göldür.

Sulak alanda bulunan diğer göller, Sığırcı Gölü (Yenikarpuzlu Depolamasına

dönüştürülmüş) (190 ha) ve Pamuklu Gölü (188 ha) ile Taşaltı, Bücürmene ve Dalyan

Lagün Gölleri (550 ha)'dir. Yazın büyük bölümleri kuruyan ve tarım yapılan göller geniş

bataklıklarla çevrilidir. Pamuklu ve Gala Gölleri’ nin sularının nitelikleri mevsimlere göre

değişir ve kışın tatlı, yazın tuzludur.

Havza içerisinde doğal öneme sahip göller ve bu göllerin canlı yaşamını besleyen

akarsular en az göller kadar korunması gerekli doğal kaynakları oluşturmaktadır. Gala

Gölü’nü besleyen başlıca su kaynakları, İP–1 drenaj kanalı (Basamaklar Deresi),

Muzalı Deresi, diğer küçük dereler ve göl yüzeyine düşen yağışlardır. Göl, çevresinde

bulunan sulu tarım alanlarının önemli düzeydeki bölümü drenaj suları ile de özellikle

sulama mevsiminde beslenmektedir. Gölden su çıkışları göl ayağı ve buharlaşmalar ile

gerçekleşmekte, kurak dönemlerde çiftçiler tarafından sulama suyu çekilebilmektedir.

Gala Gölü’nü besleyen Basamaklar Deresi ve Muzalı Deresi havzalarından gelen su

yatakları bugün drenaj kanalı durumundadır. Alana farklı akarsulardan gelen sular

yıllara göre çok önemli ölçüde değişmektedir. 1980 yılından sonra havza su rejiminde

büyük değişiklikler ortaya çıktığı, 1980 öncesinin genellikle 1 yıl aralıklarla yinelenen

kurak dönemlerin, 1980 sonrasında farklı düzeylerde olmakla birlikte 7 yıla kadar

uzayabildiği (1988–1994) anlaşılmaktadır. Gala Gölü etrafında çoğu halk sulaması

şeklinde yaklaşık 15.000 ha alanda çeltik ekimi yapılmaktadır (Resim II.2).

49

Çeltik ekimi yapılan bu sahaların su ihtiyacı Altınyazı ve Sultanköy Barajları,

Yenikarpuzlu Göleti ve Meriç Nehri baraj akımlarından karşılanmaktadır. Bu nedenle

belirtilen kaynakların su toplama havzalarının temiz tutulması gerekmektedir. Bu

depolama tesislerinin rezervuarlarında depolanan suyun büyük bir kısmı kış aylarında

Meriç Nehri’nden pompajla terfi edilerek sağlanmaktadır. Sulama sahasının yıllık bitki

su ihtiyacı 12.000 m3/ha olup, Gala Gölü’ne yılda ortalama 36 hm3 su tahliye olduğu

tahmin edilmektedir (DSİ, 2002). Ayrıca göle, kurutmalardan yıllık ortalama 38,22 hm3

su gelmektedir. Gala Gölü, DSİ XI. Bölge Müdürlüğü’nce temelde taşkın koruma

amacıyla işletilmektedir. Gala Gölü havzasında yapımı planlanan sulamaların alanları

38.228 ha olduğu, bu alanlar içinde daha önce sulama şebekesi yapılmamış

kurutmalarla, su eksikliği bulunan ve halen işletmeye açılmamış sulamaların da

bulunduğu belirtilmektedir (DSİ, 2003).

Resim II. 2. Gala Gölünde Çeltik Tarımı

Meriç Deltası Sulak Alanı, tatlısu ve tuzlusu ekosistemleri, yarı karasal ve karasal

ekosistemlerinden oluşması nedeniyle, çok sayıda yabanıl hayvan türüne ve aralarında

geleceği tehlikede olan çok sayıda kuş türüne yaşama ortamı olmaktadır (Kırsal Çevre

ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, 2001). Delta; 54 cins bitkisel, 21 cins

hayvansal plankton, 47 tür dip canlısı, 39 tür su bitkisi, 20 tür balık barındırmaktadır ve

146 tür kuş barındırması nedeniyle uluslararası kriterlere göre Önemli Kuş Alanı’dır.

Gala Gölü’nde, farklı dönemlerde yapılan çalışmalarda, 54 cinsi bitkisel plankton, 21

cinsi hayvansal plankton olmak üzere, toplam 75 cins plankton saptanmıştır. Plankton

cinsleri ve yoğunlukları yıllara, mevsimlere, aylara ve gölün farklı kesimlerine göre

değişiklik göstermektedir. Gala Gölü’ nde dip canlıları faunası konusunda yapılan çeşitli

araştırmalarda 47 adet dip canlısı türü saptanmış (DSİ, 2003), 18 zoobentik organizma

50

grubu ile temsil edilen ortalama 4.988 birey/m2’in yanı sıra Chironomidae (Diptera)

familyasından 19 tür kaydedilmiştir (Edirne Valiliği vd. 2001).

Büyük Gala, Küçük Gala, Pamuklu Gölü ve Meriç Nehri’nin oluşturduğu tatlısu

ekosistemlerinde; kamış, hasırotu, sandalya sazı, dipotu, nilüfer, su sümbülü,

karaboynuzlu yaprak, suoku, ipliksi alg yaygındır (Kantarcı, 1989 ve Kırsal Çevre ve

Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, 2001).

Meriç Irmağı ve İpsala Seddesi arasındaki sazlık ve bataklıklar, çeltik tarımı yapılan ve

yapılamayan tuzlu bataklıklar, yarı karasal ekosistemleri oluşturmaktadır. Bu alan

askeri denetim altındaki birinci derecede yasak bölgedir. Kaya ve Kurtonur (2000),

geçmiş yıllarda Meriç Nehri yatağında bulunan subasar ormanlarının bugün yok

denecek kadar azaldığını belirtmişlerdir. Bu ormanlık alanlar tarım arazilerine

dönüştürülmüş ve dönüştürülmeye devam edilmektedir. Bu kısımda suoku, su

menekşesi, venüsotu, atkuyrukları, ayak otları, ayrık, darıcan, yabanıl darı, su sümbülü,

kındıra, dipotu, hasır otu, sandalya sazı, karaot, akkavak, ılgın ve söğüt türleri

bulunmaktadır (Kantarcı, 1989 ve Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma

Derneği, 2001).

Karasal ekosistemler, çeşitli meşe ve ardıç türlerinin toplulukları ile tahrip edilmiş

karışık ormanların bulunduğu ekosistemlerdir (Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları

Araştırma Derneği, 2001) Kantarcı (1989), bölgedeki doğal karasal ekosistemlerin

ormanlar olduğunu, ancak ormanların tahribata uğrayarak yer yer baltalıklara ve

çalılıklara dönüştüğünü belirtmiştir. Göle en yakın karasal ekosistem olan Hisarlı Dağ-

Hızır İlyas Tepe kesiminde; Kermes Meşesi, Tüylü Meşe, Kara Çalı, Saçlı Meşe, Macar

Meşesi, Mazı Meşesi, Çiçekli Dişbudak, Doğu Gürgeni, Geyik Dikeni, Yabanı Ahlat ve

Akçakesme gelişmektedir (Edirne Valiliği vd. 2001).

Gala Gölü’nde farklı dönemlerde yapılan çalışmalarda, 15 adedi tatlı su balığı, 5 adedi

göçmenbalık olan 20 tür kaydedilmiştir. Ongan (1994), 1986-1989 yıllarında üç yıl süre

ile yaptığı çalışmalarda; Perka, Kızılgöz, Sazan, Kızılkanat, Bulgar Sazanı, Turna

Balığı, Çapak, Yeşilsazan, Delice Balığı, Sudak, Tahta Balığı, Güneş Balığı, Tatlısu

Kefalı, Yılan Balığı ve Yayın Balığı türlerini tespit etmiştir. Yılan Balığı, Deniz Levreği,

Haskefal, Sarıyanak, Yelene’nin deniz kökenli balıklar olduğu (Edirne Valiliği vd.,

2001), tatlı su balık türlerinden 4 adedin (Sazan, Turna, Yayın ve Sudak), göçmen tür,

3 adedin (Yılan Balığı, Deniz levreği ve Haskefal) ekonomik olarak avlanan tür olduğu

kaydedilmiştir (DSİ, 2003).

51

Geçmişte, göçmen ve yerli balık tür ve stokları bakımından oldukça zengin olan

göllerdeki türler, Meriç Nehri’nin yatağının değiştirilmesi, taşkın önleme seddeleri ile

Meriç Nehri ile göllerin, dolayısıyla da deniz bağlantısının kesilmesi ve yoğun kirlilik

nedeniyle önemli ölçüde azalmıştır (www.cevreorman.gov.tr).

Gala Gölü’nde üretim Enez Balıkçılık İstihsal ve Satış Kooperatifi’nce yapılmaktadır.

Kooperatif Ege Denizi kıyısındaki dalyan (Dalyan, Bücürmene, Taşaltı) göllerinde de

çalışmaktadır. Yenikarpuzlu Göleti’nin işletmeye açılmasından sonra; Gölet ile sulak

alandaki drenaj kanallarında avcılık yapmak üzere Yenikarpuzlu Balıkçılık Kooperatifi

kurulmuştur (DSİ, 2003).

Ülkemize batıdan gelen kuş yolu üzerindeki ilk sulak alan olan Meriç Deltası kuş varlığı

yönünden çok zengin bir yapıya sahiptir. Delta’da bulunan göller, sazlıklar, çayırlıklar,

çeltik alanları, söğüt ve ılgınlardan oluşan ağaç toplulukları, su kuşlarının üreme,

beslenme, özellikle ılıman iklim koşullarının sağladığı avantajla kışlama sahası olarak

büyük önem taşımaktadır (www.cevreorman.gov.tr). Alanda bulunan kuşların

kuluçkaya yatan türlerden başlıcaları; Tepeli Kutan, Karabatak, Küçük Karabatak,

Balaban, Küçük Balaban, Gece Balıkçılı, Alaca Balıkçıl, Küçük Ak Balıkçıl, Erguvani

Balıkçıl, Çeltikçi, Kuğu, Boz Kaz, Pasbaş Dalağan, Deniz Kartalı, Şah Kartal, Küçük

Orman Kartalı, Kılıçgaga, Uzunbacak, Kara Sumru, Bıyıklı Sumru (Ertan vd., 1989),

Kaşıkçı, Bataklıkkırlangıcı, Küçük Sumru, Gri Balıkçıl (Kırsal Çevre ve Ormancılık

Sorunları Araştırma Derneği, 2001) ve bölgede kışlayan türlerden Küçük Karabatak,

Tepeli Pelikan, Kuğu, Ötücü Kuğu, Elmabaş Patka’dır (Kırsal Çevre ve Ormancılık

Sorunları Araştırma Derneği, 2001). Küçük Karabatak, Boz Kaz, Çamurcun, Yeşilbaş,

Boz Dalağan, Büyük Orman Kartalı, Sakarmeke gibi çok sayıda kuşun bölgede

barındığı ifade edilmektedir. Farklı zamanlarda yapılan kuş gözlem ve sayımlarının

sonuçları farklıdır. Meriç Deltası’nda 1985-1992 döneminde yapılan gözlemlerde 146

kuş türü saptandığı, saptanmayan türlerin de bulunabileceği ve bu konuda bilimsel

çalışmalar yapılması gerektiği bilinmektedir (Ertan vd., 1989).

Eğribük ve Gölbaba Sulak Alanları: Taşkın ovası, akarsu ve tatlısu gölü niteliklerini

taşıyan Eğribük ve Gölbaba Sulak Alanı Edirne’nin 10 km kuzeyinde, Büyükdöllük

Köyü’nün batısında, Tunca Nehri’nin yanında yer almaktadır. Suakacağı-Edirne

arasındaki geniş ovada Tunca Nehri, geniş kıvrımlar (bükler) yaparak akar. Bu ovada

bulunan Gölbaba Gölü her taşkında Tunca Nehri ile birleşir ve bütün ovayı kaplar.

Tunca Nehri’nin taşkınları Balkanlar’ın zengin alüvyonlu topraklarını ovaya taşır. Bu

olağanüstü zenginlik bütün canlı türlerini kendine çekmektedir.

52

Eğribük Havzası adını Tunca Nehri’nin ovada yaptığı menderes-büklerden almıştır.

Türkiye’ye kuzeyden Bulgaristan sınırından girmektedir. Taşkın ovası özelliği yağışlı

mevsimde görülür. Tunca nehri ovada ilerlerken Gölbaba’nın yanından geçer. Taşkın

zamanında göl ile Tunca Nehri birleşir ve ovayı kaplar. Göl ayrıca çevresindeki 4

çeşmeden ve yeraltı sularından sürekli beslenerek orta kısmında yıl boyunca bu

bulundurmaktadır. Göl yapı olarak çoğunlukla sazlıklardan oluşmuştur.

Sulak alanların kurutularak tarıma açılması, sivrisinek mücadelesi, sulak alanların

biyolojik çeşitliliğe olan katkısının anlaşılamamış olması sonucunda göle açılan drenaj

kanalı yoluyla göl suları Tunca Nehrine drene edilmektedir. Bu şekilde gölün bir kısmı

kurutulmuştur. Bu alanlarda şimdi çeltik tarımı yapılmaktadır.

Edirne İli’nde Merkez İlçe sınırları içerisinde ve Kent merkezine 10 km mesafede

Değirmenyeni Köyü, Büyükdöllük Köyü ve Yolüstü Köyü arasında kalan ve içerisinden

Tunca Nehri’nin geçtiği yaklaşık 1500 ha’lık alanı kapsayan Gölbaba ve Eğribük

Gölleri’nin bulunduğu alan, Kültür Bakanlığı, Edirne Kültür ve Tabiat Valıklarını Koruma

Kurulu’nun 25.09.1997 tarih ve 4218 sayılı kararı ile 1. Derece Doğal Sit Alanı ilan

edilmiştir.

Merkez Büyükdöllük Köyü Gölbaba Gölü: Bu gölde su içinde 2, kıyı ve çamurda 4

olmak üzere 6 bitki grubu saptanmıştır. Bu alanlarda baskın olarak bulunan su içi bitki

grupları “C. Demersun” ve “N. Alba”dır. Kıyı ve çamur habitatlarda ise Carex Distans L.

(Cyperaceae), Cirsium italicum, (Savi) Dc. (Compositae), Ph. Australis ve T.

Angustofolia bitki grupları bulunmaktadır. C. Demersun bitki grubu, gölün Kuzeybatı

ucunda 3-4 dekarlık Kocagöl adını alan kısımda dört örnek alanda saptanmıştır.

II.2.5. Orman Alanları

Orman alanları ve diğer doğal öneme sahip alanlara yönelik çalışmalar kapsamında

orman alanlarının sınırları, üretim durumu, ekosistem çeşitliliği, biyolojik çeşitlilik, flora-

fauna çeşitliliği, doğa koruma açısından ulusal ve uluslararası çapta önem taşıyan

habitatlar ve bunların sahip olduğu özellikle koruma altına alınması gereken endemik

türler, koruma statüleri (milli park, tabiatı koruma alanı, sit alanı, vb.) gibi özellikler

tanımlanmış, orman alanlarının önemi ve değeri vurgulanarak planlamaya altlık

oluşturması amaçlanmıştır.

Edirne İli planlama çalışmalarının Arc-Gis ortamında yapılması nedeniyle planlamaya

altlık oluşturacak sayısal değerler yine bu ortamdan elde edilen verilerle hazırlanmıştır.

53

Ancak aşağıda orman alanları ile ilgili verilen sayısal değerler ilgili kurum verileri

olduğundan dolayı Arc-Gis verileri ile farklılık göstermektedir.

II.2.5.1. Orman Alanları ve Özellikleri

Edirne İli’nin orman varlığının %19’unu (117.027,16 ha) ormanlık alan oluştururken

%81’ini (504.503 ha) orman dışı alanlar oluşturmaktadır. Edirne İli orman alanları,

İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü’ne bağlı olan Kırklareli Orman İşletme Müdürlüğü ve

Çanakkale Bölge Müdürlüğü’ne bağlı Keşan Orman İşletme Müdürlüğü’nün yetki alanı

içersinde olup bu müdürlüklere bağlı olan işletme şefliklerinin kontrolündedir.

Tablo II. 13. Edirne İli Orman Alanları Ormanlık

Alanlar

Toplamı

Orman Dışı

Alanlar

Toplamı

Özel

Ormanlar

Toplamı

Genel

Toplam Bölge

Müdürlüğü

İşletme

Müdürlüğü

İşletme

Şefliği

Alan (ha) Alan (ha) Alan (ha) Alan (ha)

İstanbul Kırklareli Edirne 30.548,50 190.145 230,12 220.923,60

Çanakkale Keşan Enez 18.336,70 23.890,70 42.227,40

Çanakkale Keşan Keşan 31.928,60 262.961,90 374,34 295.264,80

Çanakkale Keşan Korudağı 12.376,80 6.133,70 18.510,50

Çanakkale Keşan Çınarlıdere 23.232,10 21.371,70 44.603,80

TOPLAM 116.422,70 504.503 604,46 621.530,20

Kaynak: İOBM ve ÇOBM, 2007

Edirne İli orman alanları Kırklareli il sınırı ile Bulgaristan hududunun kesiştiği, kuzey ve

kuzeydoğu bölgeleriyle Enez-Keşan hattının güneyinde yayılış göstermektedir. Edirne

İli’nin genelinde sulak alan ekosistemi, antropojen step sahası ve kuru orman

alanlarının dağınık yayılış göstermesi ve büyük tarım alanlarının olması orman

alanlarının yayılış ve bütünleşmesini etkilemektedir.

Edirne İl Merkezi’nden Uzunköprü yönünde bulunan köy yerleşimlerinin yakın

çevresindeki orman alanları, büyük tarım alanlarıyla iç içedir. Bu nedenle, orman

alanlarının büyük bir kısmı parçalı dağılış gösteren meşe ormanlarıdır. Uzunköprü-

Meriç arasındaki, orman alanları Meriç yerleşiminin kuzeybatısı ve güneydoğusunda

yayılış göstermektedir. Kuzeybatı kesimindeki asli türler meşe olup, kısmen bozuk

meşelere ve ibreli türlere de rastlanmaktadır. Meriç yerleşiminin güneydoğusunda ise

meşe türleri hakim meşcereyi oluştururken, Saatağacı, Paşayemice Köyleri çevresinde

Karaçam ve Kızılçam plantasyonları yer almaktadır. Uzunköprü İlçesi’nin

güneydoğusunda kalan ormanlarda yapraklı türlerin, Ömerbeyli, Gazimehmet

köylerinde meşe türlerinin, Dereköy ve Hasanpınar Köyleri’nin güneyinde ise karışık

türlerin hakim olduğu meşcereler yer almaktadır. Beykonağı yerleşmesinin güneyinde

54

plantasyon sahaları bulunmaktadır. Süleymaniye, Karaburçak, Harmanlı, Kırköy

yerleşmelerinin yakın çevresindeki orman alanları, yapraklı türlerin yayılış gösterdiği

alanlardır ve meşe asli orman ağacıdır.

Enez-Keşan hattının güneyindeki orman alanları Saroz Körfezi’yle sınırlanmaktadır. İl

Merkezi ve İl’in orta kesimlerine göre doğal ve kültürel peyzaj özellikleri ve arazi

kullanım biçimleri nedeniyle, Edirne İli’nin güney kesimlerinde önemli turizm potansiyeli

mevcuttur. Özellikle Erikli ve Yayla Köyleri çevresindeki ikincil konut alanlarındaki

gelişme, alanın sahip olduğu turizm potansiyeli ve gelişme dinamikleri dikkate

alındığında orman alanları ve ekolojik değerler üzerindeki en büyük baskıyı

oluşturmaktadır. Bölgede Turizm Bakanlığı’nın belirlediği Saroz Körfezi Kültür ve

Turizm Koruma ve Geliştirme Bölgesi, mevcut ikincil konut bölgelerini içerdiği gibi bu

alanlar dışındaki bakir birçok doğal alanı da içermektedir. Mevcut orman ekosistemi ve

yakın çevresindeki tarım alanları da bu durumdan büyük ölçüde etkilenecektir. Enez

merkezden başlayarak Yenice, Çavuşköy, Büyükevren, Şabanmera, Koruklu, Yayla,

Erikli, Mecidiye, Gökçetepe Danişment, Sazlıdere Köyleri arasındaki ulaşım, Saroz

Körfezi’ne paralel şekilde devam etmektedir. Bu güzergahta mevcut karayolları olduğu

kadar, orman içi yollarda kullanılmaktadır. Edirne İli’nin güney kesimindeki tüm

köylerde tarımsal faaliyet alanları ve orman alanları arasında dengeli bir kullanım söz

konusudur. Yerleşimlerin kırsal karakterli olmaları ve gelişme potansiyellerinin düşük

olması nedeniyle, alan ihtiyacı sınırlı düzeydedir. Sadece Erikli, Yayla ve Danişment

Köyleri’nde ikincil konut baskısı yoğundur.

Enez merkezin kuzeydoğusundaki köylerde ağırlıklı olarak yapraklı ağaç türleri (BMa)

yer alırken, Hisarlı ve Çandır Köyleri’nin yakın çevresinde Kızılçam plantasyonları yer

almaktadır. Umurbey, Çeribaşı ve Akhoca Köyleri’nde de Kızılçam plantasyon sahaları

bulunmaktadır. Enez merkezin güneyinden Karagöl, Sultaniçe, Gülçavuş hattı boyunca

yoğun Sahilçamı ve Kızılçam (Çza3, Çzbc3, Çma) türleri yer almaktadır. Vakıf,

Karaincir, Yaylaköy, Erikli, Mecidiye arasındaki orman alanları Saroz Körfezi kıyısına

paralel devam etmekte ve hâkim meşcereyi meşe türleri oluşturmaktadır. Vakıf ve

Karaincirli bölgesinde Kızılçam, Yalıköy de ise kızılçam ile birlikte fıstıkçamı

plantasyonları yer almaktadır. Saros Körfezi’nin kuzeyi boyunca deniz seviyesine kadar

inen ve burada doğal yayılış gösteren Kızılçam ormanları, koylar, kumsal ve jeolojik

oluşumlarla birlikte alan, sahip olduğu bu kaynak değerlerinden dolayı, yüksek bir

peyzaj değeri taşımaktadır.

55

Harita II. 13. Edirne İli Orman Alanları

Keşan-Gelibolu karayolu ile Keşan-Sazlıdere arasındaki orman yolu arasında kalan

bölgedeki tüm kırsal yerleşmelerin yakın çevresindeki hakim meşcereyi kızılçam

plantasyonları oluşturmaktadır. Yerlisu yerleşiminin doğusunda Kızılçam (ÇzMab3,

ÇzMab2) türleriyle birlikte meşe ormanları yayılış göstermektedir. Mecidiye yerleşiminin

güneyinde de yapraklı türlerinin yayılış gösterdiği sınırlı alanlar bulunmaktadır. Söz

konusu alanlardaki orman alanları üzerinde baskı oluşturacak herhangi bir unsur

56

bulunmamaktadır. Enez merkezden başlayarak Sazlıdere Köyü’ne kadar uzanan sahil

hattı boyunca birçok lagün bulunmaktadır.

II.2.5.2. 6831 Sayılı Orman Kanunu 2. Maddesi ve B Fıkrası Gereğince Orman Dışına Çıkartılan Alanlar

Edirne İli, 2/B alanları Trakya Bölgesi’nde illere göre dağılımda %22’lik (4.984 ha) bir

pay almaktadır (İOBM ve ÇOBM, 2007) ve bu alanlar İl’in kuzey ve güney kesimlerinde

yoğunlaşmaktadır. Edirne İli’ndeki 2/B alanları üzerindeki doğal değerlere yönelik

mekansal açıdan henüz bir tehlike bulunmamaktadır.

II.2.5.3. Özel Orman Alanları

Devlet ormanları dışında, özel ve tüzel kişilerin mülkiyetinde olan ve bu kişilerce tapu

ile sahip olunan orman alanları özel orman alanları olarak tanımlanmaktadır. Edirne İli

sınırları içinde bulunan özel orman sayısı 11 olup, toplam alanı 604,46 ha’dır. Bunlar

Sarayiçi Tavuk Özel Ormanı, Çenetatar Özel Ormanı, Çıplakada Özel Ormanı,

Büyükuluşah Özel Ormanı, Küçükuluşah Özel Ormanı, Yenice Korusu (Bay Hasan),

Zehra Hanım Ormanı, Hasandere, Yerlisu, Yörüker Çiftliği ve Muratkoru Özel

Ormanları’dır.

Tablo II. 14. Edirne İli Özel Orman Alanları

Sıra Orman Bölge

Müdürlüğü

Orman İşletme

Müdürlüğü

Orman

İşletme Şefliği Özel Orman Adı Alan (ha)

1 İstanbul Kırklareli Merkez Sarayiçi Tavuk Özel Ormanı 49,4

2 İstanbul Kırklareli Merkez Çenetatar Özel Ormanı 66,01

3 İstanbul Kırklareli Merkez Çıplakada Özel Ormanı 57,19

4 İstanbul Kırklareli Merkez Büyükuluşah Özel Ormanı 44,1

5 İstanbul Kırklareli Merkez Küçükuluşah Özel Ormanı 13,42

6 Çanakkale Keşan Keşan Yenice Korusu (Bay Hasan) 42,98

7 Çanakkale Keşan Keşan Zehra Hanım Ormanı 72

8 Çanakkale Keşan Keşan Hasandere 37,72

9 Çanakkale Keşan Keşan Yerlisu 64,86

10 Çanakkale Keşan Keşan Yörüker Çiftliği 116,98

11 Çanakkale Keşan Keşan Muratkoru 39,8

Toplam 604,46


57

II.2.5.4. Doğal ve Ekolojik Öneme Sahip Alanlar

II.2.5.4.1. Yasal Korunan Alanlar

Korunan Alanlar, öncelikle biyolojik çeşitliliğin, doğal ve kültürel kaynakların sürdürülebilir

korunmasını sağlamak amacıyla ayrılmış, çeşitli yönetim statüleri altında kendine özgü

yasalar ve araçlarla yönetilen kara ve deniz parçalarıdır (Uluslararası tanım IUCN, 1994).

Edirne il sınırları içinde Gala Gölü Milli Parkı (6.090 ha) ve Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan

Koruma Bölgesi (7.000 ha) yasal korunan alanlardır.

Gala Gölü Milli Parkı: Edirne İli, Enez ve İpsala İlçeleri sınırları içerisinde Meriç Deltası’nın

önemli bir kısmını oluşturan Küçük Gala Gölü ile Pamuklu Gölü’nü kapsayan 6.090 ha’lık

alan 2005 tarihinde Milli Park olarak ilan edilmiştir. Gala Gölü Milli Parkı, tatlı ve tuzlu su

bataklıkları, geniş sazlıkları, tatlı su gölleri ve lagünleri ile başta su kuşları olmak üzere

değişik türden ve oldukça zengin yaban hayatına ev sahipliği yapmaktadır. Özellikle tepeli

pelikan (Pelecanus crispus) çeltikçi (Plegads falcinellus) ve küçük karabatak (Phalac rocorox

pygmeus) gibi nesli son derece azalmış türler burada yaşamaktadır. Gala Gölü su ürünleri

yönünden de çok zengindir. Gölde sazan, sudak, tatlı su kefali, yılan balığı gibi ticari değeri

olan balıkların yanında, kuşların beşlenmesinde yer tutan balık türleri de bulunmaktadır (Gala

Gölü ve Çevresindeki Sulak Alanların Islahı ve Yönetim Planlaması Raporu, 2001)

Şekil II. 2. Gala Gölü Milli Parkı


58

Edirne İli’nde Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği kapsamında 1 adet Sulak Alan Koruma

Bölgesi bulunmaktadır.

Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan Koruma Bölgesi: Edirne İli sınırları içinde 7.000 ha’lık

alan 2008 tarihinde Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan Koruma Bölgesi olarak ilan edilmiştir.

Meriç Deltası, Yunanistan-Türkiye sınırındaki geniş sazlıklar, mevsimsel bataklıklar, tatlı ve

tuzlu göller ile tarım alanlarından oluşan ve ender bulunabilen bir sulak alan ekosistemidir.

Deltada bulunan farklı sulakalan türleri su kuşları için önem taşımaktadır. Göller ve sulak

alanlar, Avrupa’dan gelen ve göç sırasında geçiş yapan kuş türleri tarafından ekolojik koridor

olarak kullanılmaktadır. Meriç Deltası sadece kuş türlerini barındırmakla kalmayıp diğer

omurgalı-omurgasız hayvanlar ve bitkiler içinde yaşam alanları oluşturan önemli bir biyolojik

rezervdir.

Şekil II. 3. Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan Koruma Bölgesi


II.2.5.4.2. Ulusal ve Uluslar Arası Öneme Sahip Alanlar

Avrupa çapında Önemli Bitki Alanları’nın belirlenmesi çalışması 1995 yılında Planta

Europa Konferansı ile başlamıştır. Türkiye ÖBA kriterlerini uygulayan ve çalışmalarını

tamamlayan ilk ülkedir. Bu kapsamda Ulusal ve Uluslararası öneme sahip birçok bitki

türlerini içinde barındıran Trakya Alt Bölgesi’nde 4 adet Önemli Bitki Alanı (ÖBA)

59

bulunmaktadır. Edirne İli sınırları içinde floristik açıdan zengin, nadir tür ve habitatların

bulunduğu bu alanlar, Meriç Deltası, Kuzey Saros Kıyıları ve Ergene Havzası’dır.

Alanda Önemli Kuş Alanı’da (ÖKA) bulunmaktadır. ÖKA, 1989 yılında Uluslararası

Kuşları Koruma Konseyi tarafından başlatılan ve dünyanın birçok ülkesinde yürütülen

bir projedir. Ülkemizde bu proje ve bu projeye yönelik envanter çalışması Doğal Hayatı

Koruma Derneği koordinatörlüğünde yürütülmüştür. Buna göre alanda tespit edilen 1

adet ÖKA bulunmaktadır.Bunlar; Meriç Deltası Önemli Kuş Alanı (ÖKA)’dır.

Alanda ayrıca Önemli Doğa Alanı (ÖDA) bulunmaktadır. ÖDA'lar Conservation

International, BirdLife International ve Planlife'ın önderliğinde on beş uzman tarafından

geliştirilen bilimsel kriterlere göre uluslararası öneme sahip olduğu kanıtlanmış

alanlardır (Eken ve ark. 2004). Türkiye'nin ÖDA'ları Doğa Derneği'nin önderliğinde, pek

çok kuruluşun ve bilim insanının katkısıyla tanımlanmıştır. Buna göre alanda 1 adet

ÖDA, Sırpsındığı Önemli Doğa Alanı (ÖDA) bulunmaktadır.

Arazi çalışmaları sonucu tespit edilen Saros Körfezi’ni çevreleyen doğal ormanlar ve

Korudağ Ağaçlandırma Sahası da alanda yer almaktadır.

Meriç Deltası Önemli Bitki Alanı (ÖBA): Marmara Bölgesi’nin en iyi durumdaki beş

sulak alanından ve Türkiye’nin en önemli dört tatlı su ekosisteminden biridir. Alan,

bataklıklarda ve mevsime bağlı su basan hafif tuzlu meralarda yetişen ve Avrupa’da

azalmaya yüz tutmuş taksonlar bakımından zengindir.

Kuzey Saros Kıyıları Önemli Bitki Alanı (ÖBA): Alanda Türkiye’de nadir bulunan

taksonlar yer alır. İçerdiği zengin bitki örtüsü ve tür çeşitliliği ile Ege kıyılarının

kuzeyindeki en önemli bitki alanıdır.

Ergene Havzası Önemli Bitki Alanı (ÖBA): Alanın florasında Türkiye’de başka bir

yerde kayıtlı olmayan ya da çok nadir olarak bulunan taksonların yer aldığı

bilinmektedir. Ergene Havzası ÖBA, bazıları Balkanlar’da endemik ve bazıları da

Avrupa’da yaygın bitki türlerinin yayılma alanlarının güneydoğu ucunu, fitososyoloji

açısından Türkiye’de bir benzeri bulunmayan Ergene Havzası’ndaki meralar ise Orta

Avrupa’nın tipik step ve ovalarında yer alan nispeten kurak, kalkerli meraların

güneydoğu uzantısını oluşturmaktadır.

Meriç Deltası Önemli Kuş Alanı (ÖKA): Ülkemize batıdan gelen kuş yolu üzerindeki

ilk sulak alan olan Meriç Deltası kuş varlığı yönünden çok zengin bir yapıya sahiptir.

Deltada bulunan göller, sazlıklar, çayırlıklar, çeltik alanları, söğüt ve ılgınlardan oluşan

60

ağaç toplulukları, su kuşlarının üreme, beslenme, özellikle ılıman iklim koşullarının

sağladığı avantajla kışlama sahası olarak büyük önem taşımaktadır.

Sırpsındığı Önemli Doğa Alanı (ÖDA): Sırpsındığı Türkiye, Bulgaristan ve

Yunanistan sınırının ortasında yer alan Meriç ve Tunca Nehirleri boyunca uzanan bir

alandır. Çok sayıda tarihi yerleşim, anıtmezar ve şehitlikleriyle bilinen Sırpsındığı Ovası

ve bu ovadan güneye doğru Meriç Nehri boyunca uzanan galeri ormanları ve taşkın

alanları bu sınırlar içinde kalır. Alan büyük ölçüde nehir ekosistemi ve tarım alanlarıyla

kaplıdır.

Sırpsındığı barındırdığı sukuşu kolonileri ve içsu balıkları nedeniyle önem taşır. Alanda

ayrıca nesli küresel ölçekte tehdit altında olan kuşlar, böcekler, sürüngenler, memeliler

ve balıklar da yeralmaktadır.

Saros Körfezini Çevreleyen Doğal Ormanlar: Körfezin kumulları Kuzey Ege

kumulları arasında günümüze kalan en iyi örneklerdir. Kumulların yüzey sularının

akışını engellemesi sonucunda alanın kuzeyinde mevsimsel hafif tuzlu lagünler

oluşmuştur. Buradaki kıyı kumulları Türkiye’nin diğer kumul sistemlerinden bitki varlığı

açısından çok farklıdır. Sınırlı yayılış gösteren endemik ve nadir türleri içeren, zengin

bitki örtüsüne sahip kumul alanlar, deniz kenarından karaya doğru değişik bir mozaik

oluşturmaktadır.

Saros Körfezi’ni çevreleyen doğal ormanlar (Mecidiye, Erikli, Yayla ve Sultaniçe’nin

kıyıları) ülkemizde endemik ve nesli küresel ölçekte tehlikede olan bitki türü Dianthus

ingoldbyi için önemlidir. Nesli küresel ölçekte tehlike altında olan kuş türleri için üreme

ve kışlama alanıdır. Ayrıca alan üreyen önemli memeli türleri, yaşayan sürüngen türleri

ve kelebek türleri için de önem taşımaktadır. Bölgedeki kıyı ve sulak alanların bir kısmı

birinci ve ikinci derece doğal sit statüsünde koruma altına alınmış olmasına rağmen

tehditler devam etmektedir.

Korudağ Ağaçlandırma Sahası: Korudağ’da ağaçlandırma çalışmaları 1961 yılında

Türkiye’nin maden direği ihtiyacını karşılamak amacıyla yerli ağaç türleri kullanılarak

bozuk orman alanlarının ağaçlandırılması amacıyla başlamıştır. Ancak mevcut

Korudağ ormanlarının yapısının bozukluğu, tohum ağacı bulunamaması ve ormanın

kendini yenileme imkanını kaybettiği gerekçesiyle kızılçam ve diğer egzotik türlerle

(sahil çamı, fıstık çamı) maden direği üretimini amaçlayan ağaçlandırmalara ağırlık

verilmiştir. Sonraki yıllarda bu amaç değiştirilerek koru işletmesine dönüştürülmüş ve

uygulama projesinde 30 yıl olarak belirlenen idare müddeti 60 yıl olarak uygulamaya

geçmiştir.

61

Harita II. 14. Edirne İli Doğal ve Ekolojik Bütünlük Sağlayan Kaynakları

62

II.2.5.5. Orman İçi Dinlenme/Rekreasyon Alanları

Rekreasyonel ve estetik kaynak değerlerine sahip alanlarda halkın günübirlik ve/veya

geceleme ihtiyaçlarını karşılayan ve arazi kullanma özelliklerine göre gerekli yapı, tesis

ve donatılarla kullanıma açılan veya açılmak üzere Genel Müdürlükçe ayrılan orman ve

orman rejimine tabi sahalar ile Orman Genel Müdürlüğü’nün özel mülkiyetinde olup,

işletilmesi Genel Müdürlüğe verilmiş sahaları ifade eder (Mesire Yerleri Teknik

İzahnamesi).

Orman içi mesire alanlarının tefrik, tescil, tesis ve işletilmesine ait esas ve usulleri,

6831 Sayılı Orman Kanunu’nun 25. maddesi ile 2873 Sayılı Milli Parklar Yasası’na

istinaden çıkarılan ve 12.12.1986 tarih ve 19309 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan

Milli Parklar Yönetmeliği’ne göre yürütülmektedir. Orman içi mesire alanları; A, B, C ve

D tipi olmak üzere dörde ayrılmaktadır.

A Tipi: Yüksek ziyaretçi potansiyeline sahip, çadır, karavan, motor-karavan ve

bungalov tipi tesislerle sadece geceleme ve/veya gecelemenin yanında günübirlik

kullanım imkanı da sağlayan sahalardır (Mesire Yerleri Teknik İzahnamesi).

B Tipi: Yerleşim merkezlerinin yakın çevresinde veya rekreasyonel kaynak değerlerine

ve ziyaretçi potansiyeline sahip, sadece günübirlik kullanım imkanı sağlayan sahalardır

(Mesire Yerleri Teknik İzahnamesi).

C Tipi: “Ormanların sosyal, kültürel ve estetik fonksiyonlarını halkın hizmetine sunmak

amacıyla ormanlık alanlardan ayrılan rekreasyonel ve estetik kaynak değerlere sahip

olan sınırlı orman içi dinlenme yerleridir” şeklinde tanımlanmaktadır.

D Tipi: Ormanların sosyal, kültürel ve estetik fonksiyonlarını halkın hizmetine sunmak

amacıyla ormanlık alanlardan ayrılan rekreasyonel ve estetik kaynak değerlere sahip

olan geniş alanları kapsayan kent ormanlarıdır.

Edirne İli’nde 6831 Sayılı Orman Kanunu uyarınca halkın rekreasyon ihtiyacını

karşılamak amacıyla tescil edilmiş 5 adet Mesire Yeri bulunmaktadır. Tablo II. 15. Edirne İli Orman İçi Mesire Yerleri

Sıra No Mesire Yerleri Mesire Yeri

Tipi

Orman İşletme

Müdürlüğü

Orman İşletme

Şefliği Alan (Ha)

1 İzzet Arseven Kent Ormanı D Tipi Kırklareli Edirne 21,96

2 İzzet Arseven Mesire Yeri C Tipi Kırklareli Edirne 4,28

3 Danişment Mesire Yeri A Tipi Keşan Çınarlıdere 7,37

4 Gökçetepe Mesire Yeri A Tipi Keşan Çınarlıdere 13,05

5 Keşan Belediyesi Kocadere Mesire Yeri C Tipi Keşan Keşan 4,08

Genel Toplam 50,74

Kaynak: İOBM ve ÇOBM, 2007 A: Günübirlik ve Konaklamalı Kullanım Alanı, B: Sadece Günübirlik Kullanım Alanı

63

II.2.6. Enerji Kaynakları ve Madenler

II.2.6.1. Madenler

Edirne il sınırları içinde metalik ve metalik olmayan maden kaynaklarının yanında enerji

madenleri bulunmaktadır. T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre il

genelinde toplam 311 ruhsat verilmiştir. Bu ruhsatlardan 77’sinde üretimin

sürdürüldüğü anlaşılmaktadır. 225 ruhsat sahasında ise araştırma yapılmaktadır.

İşletme ruhsatlarının doğal kaynak türüne göre dağılımı aşağıda tablo ve grafiktedir.

Tablo II. 16. Edirne İl Genelindeki Maden İşletme Ruhsatları Kaynağın Türü Ruhsat Sayısı (%)

Kömür 43

Bentonit-Kaolen 4

Kuvars Kumu 4

Kalker 10

Çimento Kili 3

Tras 2

Bazalt 3

Tuğla Kili 3

Maden Türü Belli Olmayan 5

II.2.6.2. Metalik Maden Yatakları

MTA verilerine göre Edirne İli metalik maden yatakları yönünden fakirdir. İpsala’ya bağlı

Sultanköy yakınlarında düşük tenörlü ( %8.87 MnO2) manganez oluşumu belirlenmiştir.

Bu sahada tespit edilen manganezin görünür rezervi 2000 ton dolayındadır. Bu yatak

günümüzde işletilmemektedir.

II.2.6.3. Endüstriyel Mineraller

Edirne’de bentonit, florit, fosfat, kuvars kumu gibi endüstriyel minerallerin yanında

yapıtaşı, kırmataş (bazalt, kalker), kum-çakıl, tuğla kili ve çimento hammaddesi (tras,

kil, kalker) gibi oluşumlar bulunmaktadır.

Bentonit: Enez İlçesi sınırları içinde Çavuşköy, Yazır, Yenice, Hisarlı dolayında zengin

bentonit yatakları bulunmaktadır. Ara bentonit ya da Ca bentoniti türünden bu

oluşumlar halen işletilerek değerlendirilmektedir. Sondaj bentoniti, ağartma toprağı,

nem giderici, kedi kumu ve döküm bentoniti olarak değerlendirilen yöre bentonitleri ham

halde yurt dışına da ihraç edilmektedir. Enez yakınlarında endüstriyel bentonit işleyen

64

bir fabrika bulunmaktadır. MTA verilerine göre yörede belirlenen bentonit rezervi 5 000

000 tondur. Bunlara ek olarak Lalapaşa’da beyaz bentonit yatakları bulunmaktadır.

Florit: Lalapaşa’ya bağlı Vaysal köyü dolayında florit oluşumlarına rastlanmıştır. Bölge

rezervlerine yönelik bir çalışmaya rastlanmamaktadır.

Fosfat: Lalapaşa ilçe sınırları içinde Taşlımüsellim ve Domura köyleri yakınlarında

fosfat oluşumları belirlenmiştir. Rezerve yönelik bilgi bulunmamaktadır. MTA verilerine

göre mevcut oluşum %0.81 ile %17 oranında P2O5 içermektedir.

Kuvars Kumu: Lalapaşa ve Süloğlu dolayında Eosen resifal kalkerlerinin tabanında

kuvars kumu rezervleri belirlenmiştir. Bu oluşumun ekonomik seviyeleri işletilmektedir.

Döküm kumu olarak değerlendirilen kuvars kumu oluşumunun iri boyutlu seviyeleri

beton agregası olarak değerlendirilmektedir. Kuvars kumu oluşumunun rezervine

dönük bilgi bulunmamaktadır.

Tuğla Kili: Keşan ve Uzunköprü arasında kömürlü seri içinde tuğla üretimine uygun

zengin kil oluşumları bulunmaktadır. Danişment formasyonu içindeki bu killer Keşan

dolayındaki tuğla fabrikalarında kullanılmaktadır.

Çimento Hammaddeleri (Kireçtaşı, Marn, Kil, Traş): Lalapaşa çevresinde çimento

üretimine uygun kireçtaşı, marn ve kil oluşumları bulunmaktadır. Bu rezervler

Lalapaşa’da faal olan bir çimento fabrikası tarafından kullanılmaktadır. Buna ek olarak

Danişment formasyonu içinde rastlanan tüfitik düzeyler tras olarak kullanılmaktadır. Bu

tür hammaddelerin bölgedeki rezervleri çok zengindir.

Yapıtaşı: Edirne, Lalapaşa, Keşan ve Enez çevresinde zengin yapıtaşı yatakları

bulunmaktadır. Resifal kireçtaşlarının yanında Miyosen’e ait fosilli (lumaselli)

kireçtaşları antik dönemden bu yana kullanılagelmiştir. Bunlara ek olarak Keşan

dolayında kumtaşı rezervleri bulunmaktadır. Yeşil renkli bu taşlar dekoratif amaçla

kullanılmaktadır.

Mıcır: Mıcır üretimine uygun rezervler Keşan dolayında yer almaktadır. Faal olanlar

Mecidiye-İbrice Tepe dolayında kümelenmişlerdir.

Tablo II. 17. Edirne İli’ndeki Mıcır Ocakları ve Güncel Durumları İl/İlçe Mevkii Cinsi Maden Adı Güncel Durumu

Edirne/Keşan Mecidiye-İbrice Tepe Taş Ocağı Yentaş Faal

Edirne/Keşan Mecidiye-İbrice Tepe Taş Ocağı Yapıcı Faal

Edirne/Keşan Mecidiye-İbrice Tepe Taş Ocağı Cebisan Faal

Edirne/Keşan Mecidiye-İbrice Tepe Taş Ocağı Çebiler Faal

Kum-Çakıl: Edirne sınırları içinde Trakya ve Ergene formasyonları içinde kum-çakıl

oluşumları bulunmaktadır. Bu oluşumlar yıkama-eleme işlemlerinden sonra agrega

olarak değerlendirilmektedir.

65

Tablo II. 18. Edirne İli’ndeki Kum-Çakıl Ocaklarının Dağılımları ve Güncel Durumları Sıra Verildiği Tarih (MÇK Kararı) Bulunduğu Mevkii Ocağın Cinsi

1 21.04.1994–3 Keşan İlçesi, Kızkapan Köyü, Pırnartepe Tras Taşı

2 17.03.1994–2 Lalapaşa İlçesi, Hamzabeyli Köyü, Çiftlik Sırtı Taş Ocağı

3 17.03.1994–2 İpsala İlçesi, Turpçular Köyü, Kavakağılı Kum Ocağı

4 21.04.1994–3 İpsala İlçesi, Esetçe Köyü, Bağlık Mevkii Kum Ocağı

5 21.04.1994–3 İpsala İlçesi, Esetçe Köyü, Bağlık Mevkii Kum Ocağı

6 23.06.1994–4 Keşan İlçesi, Koruklu Köyü, Buzaklık Mevkii Kum Ocağı

7 04.11.1994–6 Enez İlçesi, Yenice Köyü, Karaağaçlık Kum Ocağı

8 18.04.1994–5 Uzunköprü İlçesi, Aşçıoğlu Mah. Kasap Ağıllı Kum-Çakıl Ocağı

9 21.04.1994–3 Merkez İlçe, Arnavutköy Fırınlar Sırtı Toprak-Kil Ocağı

10 04.11.1994–6 Uzunköprü İlçesi, Salarlı Köyü, Murattepe Kum-Çakıl Ocağı

11 04.11.1994–6 Merkez İlçe, Yeniimaret Mah. Gülbahçe Kum-Çakıl Ocağı

12 15.03.1995–3 Keşan İlçesi, Y.Zaferiye Mah., Sarıkız Taş Ocağı

13 14.05.1995–4 Merkez İlçe, Yolüstü Köyü, Taştarla Kum-Çakıl Ocağı

14 18.10.1995–7 Merkez İlçe, Elçili Köyü, Bağlık Kum-Çakıl Ocağı

16 18.10.1995–7 Merkez İlçe Doyran Köyü Çuçurluk Kum Ocağı

17 29.02.1996–2 Edirne Merkez, Kemal Köy, Kırşehri Hantarlı Kum-Çakıl Ocağı

18 29.02.1996–2 Edirne Merkez Ortaçayırlık İlçe, Yolüstü Köyü Kum-Çakıl Ocağı

19 19.04.1996–4 Keşan İlçesi, Yenimescit Mah. Karanlıkdere Kum-Çakıl Ocağı

20 17.07.1996–6 Merkez İlçe, Hatip Köy, Cevizlik Kum-Çakıl Ocağı

21 17.07.1996–6 Merkez İlçe, Eskikadın Köyü Kum-Çakıl Ocağı

22 17.07.1996–6 Merkez İlçe, Yıldırım Mah., Hıdırlık Kum-Çakıl Ocağı

23 17.07.1996–6 Merkez İlçe, Yıldırım Mah., Hıdırlık Kum-Çakıl Ocağı

24 01.10.1996–8 Merkez İlçe, Yıldırım Mah, Hıdırlık Kum-Çakıl Ocağı

Kaynaklar: Edirne Meteoroloji Müdürlüğü, Edirne Orman İşletme Müdürlüğü, Keşan Orman İşletme Müdürlüğü, Trakya Üniversitesi, Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü, DSİ. XI. Bölge Müdürlüğü, Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 1999

II.2.6.4. Enerji Kaynakları

II.2.6.4.1. Kömür

Edirne il sınırları içinde geniş bir alana dağılmış kömür yatakları bulunmaktadır.

Uzunköprü, Keşan, Meriç, Enez ve Edirne Merkez’de görülen bu linyit oluşumlarının

özellikleri aşağıda açıklanmıştır.

Öte yandan il genelinde belirlenmiş olan linyit rezervleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Bölgedeki oluşumlar halen işletilmektedir. Bölge linyitlerinin curuf yapması, kükürdünün

yüksek oluşu gibi olumsuz bazı özelliklerinin yanında doğalgazın etkisiyle de üretim

hacimleri hızla azalmaktadır. Bölgede en büyük üretim Uzunköprü İlçesi’nde

yapılmaktadır.

66

Tablo II. 19. Edirne Linyitlerinin Kalorifik Değerleri İlçe Adı Linyit Rezervlerinin Yerel Dağılımları Isıl Değer (Ortalama)

Uzunköprü 5.606.108 ton 4.300 Kcal/kg.

Keşan 2.063.788 ton 4.500 Kcal/kg.

Meriç 50.000 ton 4.000 Kcal/Kg.

Enez 500.000 ton 4.250 Kcal/Kg.

Merkez 250.000 ton 4.000 Kcal/Kg.

Kaynak: Edirne Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü, 1999

II.2.6.4.2. Doğalgaz-Petrol

Edirne’de doğalgaz rezervleri bulunmamaktadır. Edirne il sınırları içinde gerçekleştirilen

araştırma sondajlarında doğalgaza rastlanmıştır. Rezerv belirlemeye dönük çalışmalar

sürdürülmektedir.

II.2.6.4.3. Rüzgar

Edirne İli’nde rüzgar enerjisinden yararlanılmamaktadır. 2006 yılına ait rüzgar ölçüm hızları

aşağıdaki tabloda verilmiştir. Enerji Bakanlığı verilerine göre yıllık ortalama hızı 5.4 m/sn‘den

düşük olan bölgelere rüzgar santralinin kurulması uygun değildir. Bu durumda, mevcut

ölçümlere göre Edirne İli’nde yatırım yapılabilir düzeyde rüzgar enerjisi bulunmamaktadır.

Oysa il sınırları içinde aşağıdaki tabloda listelenen lokasyonlarda ilgili firmalara toplam kurulu

gücü 595 megawatt olan rüzgar santrali lisansı verilmiştir.

Tablo II. 20. Edirne İli’nin 2006 Yılına Ait Rüzgar Hız Değerleri

Kaynak: Edirne Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü, 2006

Aylar Hakim Rüzgar Ortalama (M/Sn)

Ocak Nne 2,7

Şubat Nne 1,7

Mart S 2,3

Nisan Nne 1,8

Mayıs Nne 1,7

Haziran Nne 1,4

Temmuz Nne 2,0

Ağustos Nne 1,6

Eylül Nne 1,6

Ekim Nne 1,7

Kasım Nne 1,5

Aralık Nne 1,2

Yıllık Ortalama 1,8

67

Tablo II. 21. Edirne İl Sınırları İçinde Çeşitli Firmalara Verilen Rüzgar Santrali Lisans Hakları

(Arşiv No) Firma Tesis Adı Mekanik Kurulu Gücü

(MW)

2187 Meriç Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş. Hamzabeyli 3

2209 Trakya Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş. Hisarlı 16

2310 Boreas Enerji Üretim Sistemleri San. Ve Tic. A.Ş. Boreas III 20

2311 Boreas Enerji Üretim Sistemleri San. Ve Tic. A.Ş. Boreas II 20

2371 Das Yenilenebilir Enerjiler Tic. Ve San. Ltd. Şti Çandar Dağı 34

2377 Das Yenilenebilir Enerjiler Tic. Ve San. Ltd. Şti Subaşı 48

2409 Sone Enerji Yatırım Üretim ve Tic. A.Ş. Korudağı 24

2433 Konum Enerji Yat. Ür. Ve Tic. A.Ş. Süloğlu 60

2517 Çekim Enerji Yat. Üretim Tic. A.Ş. Çandır 20

2888 Balres Rüzgar Enerji Üretimi San. Ve Tic.A. Ş. Mecidiye 100

2890 Çanres Rüzgar Enerji Üretimi San. Ve Tic.A. Ş. Sadıllı 100

2892 Çanres Rüzgar Enerji Üretimi San. Ve Tic.A. Ş. Sazlıdere 100

2928 Osres Rüzgar Enerji Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kızılcaterzi 50

TOPLAM 595

Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

II.2.6.4.4. Diğer Kaynaklar

İl sınırları içinde hidroelektrik enerjisi ve nükleer enerji kaynakları bulunmamaktadır.

II.2.7. Çevre Sorunları

Çevre sorunları hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği ve gürültü kirliliği başlıkları altında

incelenmiştir.

II.2.7.1. Hava Kirliliği

Hava kirliliğini etkileyen faktörler iki ana başlık altında incelenmiştir. Doğal faktörler;

rüzgar, basınç, sıcaklık ve nem, yağışlar ve seller, yapay faktörler ise; nüfus

yoğunluğu-plansız yapılaşma, yeşil alanların azalması, ısınmada kullanılan yakıtlar ve

sanayiden kaynaklanan emisyonlar alt başlıklarında incelenmiştir.

II.2.7.1.1. Edirne İli’nde Hava Kirliliğini Etkileyen Doğal Faktörler

Rüzgar, Basınç, Sıcaklık ve Nem

Atmosfere verilen kirleticilerin dağılma ve yayılmalarında, rüzgârın sahip olduğu hızı ve

yönü etkili bir rol oynamaktadır. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nden alınan

verilere göre aşağıdaki tabloda 13 Ağustos 2008 Edirne Merkez, İpsala ve Uzunköprü

İlçeleri’ne ait Rüzgar Hızı, Basınç ve Sıcaklık değerleri görülmektedir.

68

Tablo II. 22. 2008 Yılı Edirne Merkez Rüzgar Hızı, Basınç ve Sıcaklık Değerleri İstasyon Adı Yıl Rüzgar Hızı (km/sa) Basınç (hPa) Sıcaklık (°C) Nem (%)

Edirne Merkez 2008 12 1012.1 35,2 26 İpsala 2008 15 1012.2 33.7 36 Uzunköprü 2008 15 1.012 33.5 32

Kaynak: www.meteor.gov.tr

Bölgede 2006 yılı ölçümlerine göre hakim rüzgar “NNE” kuzey-kuzeydoğu yönünde ve

ortalama rüzgar hızı 1,8 m/s dir. 2006 yılı ölçümlerine göre yıllık basınç oranının 1.011,1

mb/hg ve basıncın en düşük olduğu Ağustos ayında 1.003,8 mb/hg ile en yüksek olduğu

Aralık ayında ise 1021,8 mb/hg dir. 2006 yılı ölçümlerine göre Ağustos ayında yılın en

yüksek sıcaklık değeri 33,6 ˚C ve şubat ayında en düşük değer -3,1 ˚C olarak tespit

edilmiştir. Bölgenin nem oranlarına bakıldığında ise, 2006 yılı ölçümlerine göre yıllık ortalama

nisbi nem; %70,8’dir. Nemin en düşük olduğu ay Ağustos ayı %57, en yüksek olduğu ay ise

Aralık ayı olup, %85’dir. 2006 yılı ölçümlerine göre Aralık ayı 14 gün ile sisin en yoğun olduğu

ay olarak saptanmıştır.

Yağışlar ve Seller: 2006 yılında Edirne İli’ndeki yağış türü genelde yağmur ve kar

şeklindedir. Yıllık toplam yağış miktarı 685,8 mm’dir. Yağışın en fazla olduğu ay 122,8 mm ile

Mart ayı, en az olduğu ay ise 24,0 mm ile Nisan ayıdır.

2006 yılı ölçümlerine göre; Ocak ayında 4, Şubat ayında 6, Mart aylarında 3, Kasım ayında 1

ve Aralık ayında 1 gün kar yağışı görülmüş olup, diğer aylarda kar yağışı görülmemiştir. 2006

yılı ölçümlerine göre Ocak ayı 24 gün ile en çok don olduğu aydır.

Edirne İli ve çevresinde sel olayı yerleşim yerlerinde görülmeyip açık arazide dere ve

ovalarda yağışa bağımlı olarak kısmi şekilde görülmektedir. Oluşum nedeni dere veya su

yollarının açılmasıdır. Sedde ile kontrol altına alınmaktadır.

2006 yılı itibariyle, Nisan ayı en kurak ay olmuştur. Bu ay içerisinde 24,0 mm yağış

görülmüştür. Edirne İli’ne ait 2006 yılı iklimsel verileri aşağıdaki tabloda verilmektedir.

69

Tablo II. 23. Edirne İli Meteorolojik Verileri

Aylar Rüzgar

(M/Sn)

Basınç

(Mb/Hg)

Nisbi

Nem

(%)

Sisli

Gün

Ortalama

Sıcaklık

(°C)

Buharlaşma Ve

Transparasyon

(Mm)

Toplam

Yağış

Miktarı (Mm)

Seller

(Gün)

Karlı

Gün

Sayısı

Donlu

Gün

Sayısı

Ocak 2,7 1.018,7 74 2 0,3 - 56,4 - 4 24

Şubat 1,7 1.009,2 81 7 3,3 - 55,7 - 6 16

Mart 2,3 1.005,8 76 1 8,5 - 122,8 - 3 4

Nisan 1,8 1.007,8 65 - 14,0 107,3 24,0 - - -

Mayıs 1,7 1.009,8 63 - 18,4 165,7 36,5 - - -

Haziran 1,4 1.009,7 64 - 22,4 161,0 87,8 - - -

Temmuz 2,0 1.009,3 60 - 23,8 196,9 62,1 - - -

Ağustos 1,6 1.003,8 57 - 26,2 202,8 40,9 - - -

Eylül 1,6 1.010,8 68 - 19,8 111,8 86,0 - - -

Ekim 1,7 1.011,8 77 7 14,7 52,4 54,9 - - -

Kasım 1,5 1.014,7 80 9 8,2 1,8 25,8 - 1 4

Aralık 1,2 1.021,8 85 14 3,8 - 32,9 - 1 15

Yıllık

Toplam 21,2 12.133,2 850 40 163,4 999,7 685,8 - 15 63

Yıllık Ort. 1,8 1.011,1 70,8 13,6 83,3 57,5

Kaynak: Edirne İll Çevre Durum Raporu, 2006

II.2.7.1.2. Edirne İli’nde Hava Kirliliğini Etkileyen Yapay Faktörler

Yerleşimde Plansız Yapılaşma

Edirne İli 1970–1975 yıllarına kadar mevcut yerleşim dokusu üzerinde eski konumunu

muhafaza etmiştir. Merkez İlçe’de sınır kapılarından Kapıkule istikametinde fabrikalaşmanın

artması, sınır komşularının ticarete getirdiği hareketlilik, 1980 yıllarına doğru akademi olarak

yüksek okulların açılması ve dolayısıyla kente yatırımların artması ve kısmen büyük

kentlerdeki yüksek nüfusun etkisiyle kente olan göçler yapılaşmanın artmasında önemli rol

oynamıştır. Tren istasyonu civarında görülen kaçak yapılaşma düzensiz yapılaşmaya örnek

teşkil etmektedir. Düzensiz yapılaşma sonuç olarak, alt yapının yetersiz kalmasına ve

düzensiz büyümesine neden olmaktadır. İlçe’de genel olarak kışın oluşan rüzgârların şiddeti

az olmaktadır. Bölgenin topoğrafik yapısı değerlendirildiğinde, rüzgârların yetersiz esmekte

olduğu görülmektedir. Ayrıca rüzgârların esme yönüne dik doğrultuda oluşan plansız

yapılaşmanın olduğu da düşünüldüğünde, hava sirkülâsyonun yetersiz kaldığı görülmektedir.

Havanın ortamda dağılımının olmaması, belli bölgelerde hava kirliliğinin yoğun olmasına

sebep olmaktadır.

Keşan İlçesi geçmiş yıllarda çevre köylerinden göç almış ve kaçak yapılaşmalar ortaya

çıkmıştır. Ancak yaklaşık 1984 yılından sonra sorunlu yerlerde arazi düzenleme çalışmaları

yapılmıştır. Uzunköprü İlçesi’nde ve Havza İlçesi’nde de göç yaşanmamaktadır. Göçün

olmayışının en büyük nedeni sanayinin az olmasıdır. Geniş bir alanı kapsayan bir planlama

70

yapıldığından dolayı plansız yapılaşma durumu yoktur. Sahip olduğu nüfusa göre altyapı

durumu ihtiyacı karşılayacak kapasitedir.

Yeşil Alanların Azalması

1998 yılında, Edirne İl Merkezi’nde E–5 karayolunun güneydoğu kısmında kalan bölgenin

çeşitli yerlerinde yeşil alan dokusu arttırılmıştır. Kırkpınar, Tavuk Ormanı’nda başlayan setler

boyunca kentin batı ve güney istikametlerini kavrayan yeşil bir kuşak görülmektedir.

Edirne Merkez İlçe’de bulunan yeşil alanlar, kentin büyüme göstermesinden dolayı

azalmaktadır. Tabloda görüldüğü gibi özellikle Yenikarpuzlu, Çamlıca ve Beğendik

yerleşmelerinde kişi başına düşen yeşil alan miktarının az olduğu göze çarpmaktadır. Bu

azalma kentin kirlenen havasını olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.

Tablo II. 24. Edirne’nin İlçe Bazında Yeşil Alan Miktarları İlçeler Toplam Yeşil Alan

(M2)

Kişi Başına Düşen

Yeşil Alan (M2)

Yeşil Alanda Kullanılan

Ağaç Türü

Uzunköprü 400.000 10 Yapraklı Ağaçlar

Kurtbey - 6 Genelde Kavak, Meşe, Karaağaç ve Söğüt Ağaçları

Çöpköy 20.000 5 Meşe, Gürgen Az Miktarda Çam ve Kavak

Kırcasalih 25.000 -

Yeniköy 25.000 12,5 Kavak, Akasya, Çınar, Ardıç Ve Çam

Meriç 435.500 - -

Subaşı - 5 -

Lalapaşa - - Akçaağaç, Çınar, Akasya

İbriktepe - - Ağaçlandırma Planı Yok

Yenikarpuzlu 60.000 0,02 Çam, Selvi, Söğüt, Salkım ve Çınar

İpsala 159.900 7 -

Enez 2.000.000 - -

Keşan 460.000 7,67 -

Çamlıca 19.400 1,3 Başta Çam Olmak Üzere Meşe, Çınar, Pırnar

Yenimuhacir - - -

Beğendik 7.000 3 -

Havza - 7 -

Kaynak: Çevre Durum Raporu, 2006

Isınmada Kullanılan Yakıtlar

Edirne İli hava kirliliği açısından 1. derece kirli iller arasındadır. İl’deki hava kalitesini izlemek

amacı ile 2005 yılında Hava Kalitesi İzleme İstasyonu yapılmıştır.

Edirne’nin ilçeleri genelinde konutlarda ısınma amaçlı tüketilen yakıt türlerini öncelikle kömür

ve odun oluşturmaktadır. Bazı ilçelerde de gaz ya da sıvı yakıtlar kullanılmaktadır.

71

Uzunköprü ve Kurtbey Belediyeleri’nde ısınma için ayrıca elektrik tüketimi de olmaktadır.

Edirne İli’nde 2005–2006 kış sezonunda hava ve çevre kalitesinin daha da iyileştirilmesi

doğrultusunda kullanılacak kömürlerin torbalanarak satışının yapılması sağlanmıştır. Meriç

ve Havza İlçeleri’nde havaya verilen emisyonların kirlilik etkisi az olmaktadır. (Çevre Durum

Raporu, 2006).

Tablo II. 25. Edirne İli Yerleşmelerinde Kullanılan Yakıt Miktarları

Bölgeler Kullanılan Kömür

Miktarı (Ton)

Kullanılan Odun

Miktarı (Ton)

Kullanılan Fuel-Oil

Miktarı (Ton)

Kullanılan Motorin

Miktarı (Ton)

Merkez 96.000 12.000 2.000

Uzunköprü 30.000 4.000 300

Kurtbey * Ψ

Çöpköy * Ψ

Kırcasalih * Ψ

Yeniköy * Ψ

Meriç 4.000 800

Subaşı * Ψ

Lalapaşa 1.000 500 10

İbriktepe * Ψ

Yenikarpuzlu *

İpsala * Ψ

Enez 3.000 2.000 150 25.000

Keşan 35.000 5.000 300

Çamlıca 300 1.000

Yenimuhacir * Ψ

Beğendik * Ψ

Havza 7.500–10.000 500–1.000 50–100

* : Kullanım miktarı belli olmayan kömür tüketimini gösterir. Ψ: Kullanım miktarı belli olmayan odun tüketimini gösterir. Kaynak: Çevre Durum Raporu, 2006

Sanayiden Kaynaklanan Emisyonlar

Sanayi tesislerinden kaynaklanan atmosferik kirleticiler, üretim sürecinin farklı kademelerinde

atılımla veya imalat aşamasında yakıt kullanılmasıyla oluşmaktadır. Oluşan kirleticiler karbon

monoksit, hidrokarbonlar, partikül ve azot oksitler olarak tanımlanabilir.

Edirne İli’nde mevcut 48 adet büyük ölçekli sanayi tesisi listesi ile 55 adet orta ve küçük

ölçekli sanayi tesisi yer almaktadır. Edirne İli’nde bulunan bazı sanayi tesislerinin kullandığı

yakıt türü ve endüstrinin türüne göre Çevre ve Orman Bakanlığı ve Valilik tarafından

belirlenmiş izne tabi tesisler listesine (Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği) göre dahil edildikleri

sınıflar aşağıdaki tabloda verilmektedir.

72

Tablo II. 26. Edirne İli Büyük Ölçekli Sanayi Tesisleri

Kaynak: www.edirne-cevreorman.gov.tr

Sanayi tesislerinde yapılan üretim sonucu gerekli ürünler yapılmakta ihtiyaçlar

karşılanmaktadır. Üretim sırasında enerji ihtiyacı için yakılan yakıtlar ve sanayilerin yaptıkları

işlemlerden oluşan kirleticiler, bacalarından kimyasal gazlar, tozlar ve dumanlar şeklinde

çıkarak havayı kirletmektedir. İl genelinde sanayi tesislerinde kömür, fuel-oil, LPG

emisyonları havaya verilmektedir. Çeşitli türde filtre kullanarak sağlanması gereken arıtmayı

sadece 5 sanayi tesisi yapmaktadır.

İLÇELER ENDÜSTRİYEL TESİSLER

Merkez

Edirne Giyim San.Tic.A.Ş. Kilim Gurubu Kartaltepe Mensucat San.Tic.A.Ş. Edirne Yağ San.Tic.A.Ş. Murat Yapı Tekstil San.Tic.A.Ş. Edirne Mermer Mıcır San.Tic.A.Ş. Kırkpınar Hazır Beton Ltd.Şti. Öztaş Kum Çakıl İnş.Pet.Ür.Tic. ve Paz.A.Ş. Modavizyon Tekstil San.Tic.A.Ş. Tekstiplik San.Tic.A.Ş. Olmuksa İnt. Paper Sabancı Ambalaj San.Tic.A.Ş. Dönertaş Trakya Un San.Tic.A.Ş. Nafiz Trakya Toprak San.Tic.A.Ş. Edirne Belediyesi Mezbaha Tesisi Öztürkler Gıda San.Tic.A.Ş.

Havza

Mamsan Gıda San.Tic.A.Ş. Kilim Mensucat San.Tic.A.Ş. Göktaşlar Gıda San.Tic.A.Ş. Gülbeyaz Un Gıda Mad.Ür.Paz.San.Tic.Ltd.Şti. Es Ticaret İth.İhr.San.Tic.Ltd.Şti.

Lalapaşa Çimentaş İzmir Türk Çimento A.Ş.

Uzunköprü

Tezcanlar Gıda San.Tic.A.Ş. Buzcular Un Çeltik Yağ San.Tic.A.Ş. Emin Tarım San.Tic.Ltd.Şti. Alemdar Gıda San.Tic.A.Ş. Rafine Tesisleri Kale Tarım San.Tic.A.Ş. Birlik Gıda San.Tic.Ltd.Şti. Alemdar Gıda San.Tic.A.Ş. Ham Yağ Tesisleri Özdimetokalı Gıda San.Tic.Ltd.Şti. Serhat Yağ Çeltik ve Gıda San.Tic.Ltd.Şti. Uzunköprü Belediyesi Mezbaha Tesisi Uz Yem Yağ San.Tic.A.Ş.

Keşan

Keşan Belediye Mezbaha Tesisi Konsa Konsantre Sanayi A.Ş. Trakya Ev Tarhanası ve Hazır Çorbalar Gıda Sanayi AEM Tarım Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. Adalı Süt Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. Taran Tarım Hayvancılık ve Gıda Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. Tarım Taç San.Tic.A.Ş. Kale Madencilik (Tuğla) San.Tic.A.Ş.

Meriç Yalçın Koll.Şti. Öden Gıda San.Tic.Ltd.Şti.

Enez

Evren Deri Çirozlar Süt Mamülleri Gıda San.Tic.A.Ş. Dardanel Enez Konserve San.Tic.A.Ş. Bensan Aktifleştirilmiş Bentonit San.Tic.A.Ş.

İpsala İpsala Salça San.Tic.A.Ş. Günerler İth.İhr.San.Tic.Ltd.Şti. Başer Gıda San. ve Özel Sağlık Hiz.Tic.A.Ş.

73

Tablo II. 27. Edirne İli Orta ve Küçük Ölçekli Sanayi Tesisleri İLÇELER ENDÜSTRİYEL TESİSLER

Merkez Sezer Değirmencilik Tic.San.Ltd.Şti. – Un Trakya Un San. ve Tic. A.Ş. – Un Yardımcı Tarım Ür.Gıda San.Tic.Ltd.Şti.- Süt ve Süt Ürünleri

Uzunköprü

Abacı Ticaret – Burhanettin ÖZABACI – Süt ve Süt Ürünleri Akçiçek Gıda San. ve Tar. Ür. Tic. Ltd. Şti. – Tahin Altın Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Un Akel Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Ataşlar Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Başsel Atlı Tarım Ür. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Celal Engin Süt Mamulleri – Süt ve Süt Ürünleri Doruk Gıda Yapı Malzemeleri San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Güney Gıda Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Kara Tarım Ür. Paz. Ve Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Mert Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Okurlar Gıda Tarım San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Özkayalı Gıda San. T. A. Ş. – Çeltik Tekel Kırcasalih Şarap Fabrikası – Dökme Şarap Torun Pazarlama A. Ş. – Çeltik Yeniköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi – Süt ve Süt Ürünleri Yunus Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik

Keşan

Çalışkanlar Tarım Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Çuhacılar Otomotiv Ak. Tur. Tic ve San. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Engin Süt Ürünleri Gıda Tar. Hay. San. Tic. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Kale Tarım Ot. Ür. Tic. Ve San. Ltd. Şti. – Çeltik Mustafa AKSAL – Süt ve Süt Ürünleri Orhun Zahirecilik Süt. Ür. Tic. San. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Özdemir Üç Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. – Konfeksiyon Özevren Yem Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Yem Edirne Köy Kalkınma ve Di. Tar. Koop. Bir.- Çeltik Sınmazlar Gıda San. Tic. Ltb. Şti. – Çeltik Temiz – İş Koll. Şti. – Tahin VGS Gömlek Tekstil San. T. A. Ş. – Konfeksiyon Yayla Turizm İnşaat ve Gıda San. T. A. Ş. – Süt ve Süt Ürünleri Yetiş Dış Ticaret ve Gıda San. T. A. Ş. – Çeltik Yenimuhacir Tarımsal Kalkınma Kooperatifi – Süt ve Süt Ürünleri Yılma Tekstil İth. İhr. Ltd. Şti. – Konfeksiyon Yörükoğulları Gıda San. T. A. Ş. – Un Yıldız Kiremit Tuğla ve Asmolen San. T. A. Ş. – Tuğla

İpsala

Akalın Tarım Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti – Çeltik Anıl Un San. Tic. Ltd. Şti. – Un Çeltik Tic. Mad. San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Ekunsan Gıda Mad. San. Tic. Ltd. Şti. – Un Kemal Balıkçılık İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. -Su Ürünleri Serhat Tarım Ür. San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Sultan Un San. A. Ş. – Un Yetiş Dış Ticaret ve Gıda San. A. Ş. – Çeltik

Havza

Bobin Havsa Konfeksiyon San. Tic. A. Ş. – Konfeksiyon Gültaş Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Bato Et Ürünleri – Et Ürünleri İlmek Havsa Konfeksiyon San. Tic. Ltd. Şti. – Konfeksiyon Kobal Tekstil ve Giyim San. Tic. Ltd. Şti. – Konfeksiyon Muteks Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. – Mefruşat Öztürkler Un Yem San. T. A. Ş. – Yem

Meriç Meriç Yem Zahire ve Nak. San. Tic. Ltd. Şti. – Yem Yalçın Koll. Şti. – Çeltik

Kaynak: www.edirne-cevreorman.gov.tr

74

II.2.7.1.3. Edirne İli’nde Hava Kirliliği Analiz Sonuçları

Edirne İli için hava kalitesi durumu, Çevre ve Orman Bakanlığı’na ait Hava Kalitesi Ölçüm

İstasyonundan sürekli olarak takip edilmektedir. Buradan elde edilen verilere göre, Edirne

İli’nde hava kirliliğine sebep olan parametrelerden partiküler madde (PM) ve kükürt dioksit

(SO2)’e ait 2006 ve 2007 yılları ölçüm sonuçları Ek’de ve aşağıdaki grafiklerde verilmektedir.

Analizler günlük ölçüm sonuçlarını belirten konsantrasyonlardır. Veri olmayan tarihlerde

ölçüm sonucu bulunmamaktadır. Fakat bölgenin hava kirliliğini saptamak açısından, ilde

hava kalitesi ölçüm istasyonu için tek istasyonun bulunması yetersiz kalmaktadır.

Grafik II. 6. 2007 Yılı Edirne İli Kükürt Dioksit (SO2) Konsantrasyonlarının Hava Kalitesi Sınır Değerlerine Göre Durumu

SO2 Ölçüm Sonuçları-2007

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Gün

Kon

sant

rasy

on (µ

g/m

³)

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

Sını

r Ko

nsan

tras

yonl

arı (

µg/m

³)Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran TemmuzAğustos Eylül Ekim Kasım Aralık UVS Sınırı KVS Sınırı

Kaynak: İMP, 2008 (Çevre ve Orman Bakanlığı, Edirne İli’ne Ait Partiküler Madde(PM) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları–2007 verisine göre üretilmiştir.)

Edirne İli için 2006 yılından itibaren Hava Kalitesi İzleme çalışmaları yürütülmektedir. Bu

çalışmalar kapsamında ölçülmüş olan değerler Hava Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde

belirtilen konsantrasyonları sağlayıp sağlamadığı incelenmiştir. Kükürt dioksit değerleri 2006

ve 2007 yılları Ocak, Şubat ve Aralık ayları içinde günlük sonuçlar zaman zaman Hava

Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde yer alan UVS sınırını geçmektedir. Ancak her iki yıl için aylık

ortalamalar bu sınırın altındadır. Partiküler madde konsantrasyonları yıllara göre

değerlendirildiğinde; 2006 yılında ölçülen partiküler madde kirliliğinin 2007 yılına göre daha

fazla olduğu görülmektedir. Her iki yıl için günlük konsantrasyonlara bakıldığında, UVS sınırı

bazı günlerde aşılmıştır. 2006 yılı en yüksek ay ortalaması 143 µg/m³ ile Aralık ayı olmuştur.

2007 yılında Ekim, Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat aylarının günlük konsantrasyon değerleri

Grafik II.9’da görüldüğü gibi UVS sınırını zaman zaman geçmiştir.

75

Grafik II. 7. 2007 Yılı Edirne İli Partiküler Madde(PM) Konsantrasyonlarının Hava Kalitesi Sınır Değerlerine Göre Durumu

PM Ölçüm Sonuçları-2007

0

50

100

150

200

250

300

350

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Gün

Kons

antr

asyo

n (µ

g/m

³)

0

50

100

150

200

250

300

350

Sını

r Kon

sant

rasy

onla

rı (µ

g/m

³)

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran TemmuzAğustos Eylül Ekim Kasım Aralık UVS Sınırı KVS Sınırı

Kaynak: İMP, 2008 (Çevre ve Orman Bakanlığı, Edirne İli’ne Ait Partiküler Madde(PM) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları–2007 verisine göre üretilmiştir.)

Yukarıdaki grafikler sonucunda; genel olarak hava kirliliğinin sonbahar-kış sezonunda daha

yüksek değerler aldığı görülmektedir. Bunun en önemli sebebini ısınmada kullanılan yakıtlar

oluşturmaktadır. Özellikle hem kükürt dioksit hem de partiküler madde parametresinin en

yüksek değerleri kış sezonunda görülmüştür. Her iki yıl içinde yaz sezonu hava kirliliği

parametreleri düşük değerler almakta ve Yönetmelikte geçen sınır değerlerini

geçmemektedir.

II.2.7.2. Su Kirliliği

Edirne il genelinde 2005 yılında yapılmış olan İl Çevre Sorunları ve Öncelikleri Envanteri

Çalışması’nda kirliliğe maruz kalmış su kaynakları ve kirlenme nedenleri tablosal olarak

ortaya konmuştur.

Tablo II. 28. Edirne İli sınırları İçerisinde Kirliliğe Maruz Kalmış Su Kaynakları ve Kirlenme Nedenleri Su Kaynağı Evsel Sıvı

Atıklar

Evsel Katı

Atıklar

Sanayi

Atıkları

Zirai

Faaliyetler

Denizcilik Diğer

Ergene Nehri X X X

Meriç Nehri X X X

Tunca Nehri X X X

Arda Nehri X

Kaynaklar: Edirne Çevre ve Orman Müdürlüğü

İl sınırları içinde yerleşim merkezlerinde atık sulardan kaynaklanan kirliliğin nedenleri;

• İl merkezinde evsel nitelikli atıksuların arıtılmaması

76

• Küçük sanayilerde toplu arıtmanın mümkün olmaması

• Küçük yerleşim merkezlerinde arıtma işleminin yapılmamasıdır (Edirne İl Çevre

Sorunları ve Öncelikleri Envanteri, 2005).

II.2.7.2.1. Evsel Kaynaklı Kirlilik

Edirne İli’nde, nüfus artışına bağlı olarak meydana gelen BOI5, toplam azot ve toplam fosfor

parametreleri kirlilik yüklerindeki artışlar, aşağıda verilen birim kirlilik yükleri kabul edilerek

hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar aşağıdaki tabloda verilmektedir.

Tablo II. 29. Edirne İli Nüfusa Bağlı Evsel Atıksu Yükleri, 2007 İlçe Adı Nüfus BOI5 (kg/gün) Toplam N (kg/gün) Toplam P (kg/gün)

Merkez 150.717 7.335 1.205 452

Enez 10.714 535 85 32

Havsa 21.533 1.076 172 64

İpsala 30.240 1.512 242 90

Keşan 77.442 3.872 619 232

Lalapaşa 8.406 420 67 25

Meriç 16.959 848 135 50

Süloğlu 9.474 473 75 28

Uzunköprü 70.977 3.548 567 213

Toplam 396.462 19.823 3.171 1.189

BOI5=50gr/kişi-gün, Toplam N= 8 gr/kişi-gün, Toplam P= 3 gr/kişi-gün

Kentsel yerleşme alanlarında kanalizasyon şebekesinin olmaması veya yetersiz olması, atık

suların alıcı ortama deşarjı öncesi arıtılmaması, düzensiz kentleşme nedeniyle altyapı

çalışmalarının sağlıklı gerçekleştirilememesi ve buna bağlı olarak atık su yönetimi

yapılamaması sebebiyle evsel atık sular, yeraltı suyunda ve yüzeysel sularda kirliliğe neden

olmaktadır.

II.2.7.2.2. Sanayiden Kaynaklanan Kirlilik

Edirne İli sınırları içerisindeki sanayi kuruluşlarının deşarj noktaları ve atık su arıtma

durumları aşağıdaki tablolarda görülmektedir. Edirne Merkez ve İlçeleri’nde bulunan

sanayi tesislerinde tesis atık su analizleri yaptırılmıştır. 4 Eylül 1988 ve 19919 sayılı

Resmi Gazete’de yayınlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ndeki sektörlere göre

belirlenmiş parametrik değerler incelendiğinde, arıtma ünitesinin olmadığı tesislerin

hepsinde değerlerin standartların çok üzerinde olduğu görülmüştür (Edirne İli Çevre

Durum Raporu, 2006).

77

Tablo II. 30. Merkez İlçe’de Meriç Nehri’ne Direkt Deşarjı Bulunan Sanayi Tesisleri

Tesis adı Debi

(m 3 /gün)

Tesisin

Durumu

Arıtma

Tesisi

Deşarj

İzni

Deşarj

Yeri

Murat Yapı Tekstil San.T.A.Ş. 50 Faaliyette Mevcut Var Meriç Nehri

Edirne Giyim San. Tic. A.Ş. 17 Faaliyette Mevcut Var Meriç Nehri

KiIim Grubu Kartaltepe Mens. San. Tic.A. Ş. 1.945 Faaliyette Mevcut Var Meriç Nehri

Toplam Debi: 2012 Kaynak: İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008

Tablo II. 31. Meriç, Lalapaşa, Enez, İpsala, Merkez İlçeleri’nden Meriç Nehri’ne Dolaylı Deşarjı Bulunan Sanayi Tesisleri

Tesis adı Debi Tesisin Durumu

Arıtma Tesisi

Deşarj İzni

Deşarj Yeri

Lalapaşa Çimentaş İzmir Çimento A.Ş. 120 Faaliyette Mevcut Var Sinanköv Deresi

Meriç Oden Gıda San.Tic. Ltd.Şti. 45 Faaliyette Mevcut Var Meriç Deresi

Dardanel Enez Konserve San. Tic.A.Ş. 500

Faaliyette Değil Mevcut Var Dolaylı Olarak

Meriç Nehri Enez Çankaya Mad. İnş.Turz. Nak.Tar.Tic. Ltd.Şti. 40 Faaliyette Mevcut Var Çavuşköy

Deresi Güner Yağ Gıda San.Tic. Ltd.Şti. (Yağlı Tohumlardan Yağ Çıkarılması ve Sıvı Yağ Rafınasyonu) 30

Faaliyette

Arıtma Tesisi Mevcut, ancak dolum işlemi yapılmakta.

Yok Hamzadere

Kemal Balıkçılık İhr.Ltd.Şti. 10 Faaliyette Mevcut Var Kemer Deresi

İpsala

ipsala Salça San. TicA.Ş. 120Faaliyette Değil Mevcut Var Hamzadere

Tekstiplik San.Tic.A.Ş. (Sentetik Tekstil Terbiyesi ve Benzeri) 300

Faaliyette Değil Mevcut Var Sazlıdere

Deresi

OImuksa İnt. Paper Sabancı Ambalaj San.Tic.A.Ş. 2200 Faaliyette Mevcut Var Sazlıdere

Deresi Edirne Yağ San.Tic.A.Ş. (Gıda Sanavi) 200 Faaliyette Mevcut Var Helvacı

Deresi Modavizyon Tekstil San.Tic.A.Ş. 30 Faaliyette Mevcut Var Hadımağa Deresi

Akman Tekstil San.Tic.A.Ş. 30 Faaliyette Mevcut Var Bahçe (Çim) Sulama Oztaş Hazır Beton San.Tic.A.Ş. 120 Faaliyette Mevcut Var Helvacı Deresi

Sezer Kardeşler Yağ Yem Gıda San.Tic.Ltd.Şti. 200 Faaliyette Mevcut Var Sazlıdere

Merkez

Oztürkler Yem ve Yağ San.Tic.A.Ş. 20 Faaliyette Mevcut Var Sazlıdere

Kaynak: İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008

II.2.7.2.3. Akarsularda Kirlilik

Edirne İli’nde DSİ XI. Bölge Müdürlüğü’nce yürütülen Meriç ve Ergene Nehri su kalitesi

gözlem istasyonları: Arda Nehri- Eski Demiryolu Köprüsü, Meriç Nehri- Kapıkule girişi,

Tunca Nehri- Suakacağı, Meriç Nehri-Edirne çıkışı, Meriç Nehri- Eskiköy, Meriç Nehri-

İpsala Köprüsü, Meriç Nehri-Enez-II, Ergene Nehri-Uzunköprü, Ergene Nehri-Alpullu ve

Çorlu Suyu-Çerkezköy çıkışı’dır.

Edirne İli Çevre ve Orman Müdürlüğü’nce;

• Meriç Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı noktadan,

78

• Edirne Merkez İlçe çıkışından,

• Tunca Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı noktadan,

• Arda Nehri’nin de Meriç Nehri’ne karışmadan önceki bir noktadan,

• Ergene Nehri Tekirdağ İl sınırından giriş yaptığı noktadan (Muhacirkadı Köyü),

• Uzunköprü Köprü altından,

• Meriç Nehri ile birleştiği noktadan (Adasarhanlı Köyü) nehir suyu numuneleri

alınmakta ve Müdürlüğümüz imkanları ile analizleri yapılarak nehirlerin kirlilik yükü

takip edilmektedir.

Nehirlere ait kimyasal analiz neticeleri 2872 Sayılı Çevre Kanunu’na dayanılarak

çıkarılmış olan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Kıta içi Su Kaynaklarının Sınıflarına Göre

Kalite Kriterleri’ne göre değerlendirilmektedir:

• Sınıf I: Yüksek Kaliteli Su

• Sınıf II: Az Kirlenmiş Su

• Sınıf III: Kirli Su

• Sınıf IV: Çok Kirlenmiş Su

Meriç Nehri’nin Bulgaristan’dan girdiği noktada yapılan analizlerde; Nitrit azotu, Demir,

Bakır, Krom, Mangan, Amonyum Azotu, Kobalt, Nikel, Kurşun miktarları açısından

tarihlere göre değişken olarak II. III, IV. sınıf kirli nehir suyu özelliği taşıdığı tespit

edilmiştir. Edirne İli’nden de bir miktar kirlilik alan Meriç Nehri, Tunca ve Arda

Nehirleri’nin birleşmesinden dolayı debi artışı olmakta ve bazı parametrelerde düşüş

gözlenmektedir. Tunca Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı noktaya yakın bölgede

yapılan analizlerde, Nitrit Azotu, Bakır, Krom, Kobalt, Nikel, Kurşun miktarları açısından

tarihlere göre değişken olarak II., III. Sınıf kirli nehir suyu özelliği taşıdığı tespit

edilmiştir.

Arda Nehri’nin Yunanistan’dan giriş yaptığı noktada yapılan analizlerde, genelde I. Sınıf

parametreler içerdiği, Nitrit Azotu, Kobalt, Nikel parametrelerinin II. ve III. sınıf kirlilik

yükü taşıdığı tespit edilmiştir.

Ergene Nehri geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İlleri’nin sanayi ve evsel atıklarını

alarak Edirne İli’ne Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır. Yapılan analizlerde

genelde IV. sınıf parametreler içerdiği gözlenmektedir. Bakır, nikel, kurşun

parametrelerinin III. sınıf, amonyum azotu, krom, nikel, nitrit azotu ve kobalt

parametrelerinin IV. sınıf kirlilik yükü taşıdığı tespit edilmiştir.

79

Meriç Nehri İpsala Köprüsü İstasyonunda 1979 yılından beri sürdürülmekte olan su

kalitesi gözlem sonuçlarından elde edilen ortalama değerlere göre, bu istasyonda nitrit

azotu, toplam fosfor, demir ve bakır parametreleri açısından su kalitesi Su Kirliliği

Kontrolü Yönetmeliğinde verilen kriterlere göre III. sınıf su özelliği taşımaktadır.

Edirne İli’nde sularını Ergene Nehri’ne boşaltan derelerin kirlilik durumunu ortaya

koymak için Trakya Üniversitesi, Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı çalışmaları

kapsamında; Sazlıdere, Lişko ve Havsa Dereleri’nde kimyasal analizler yapmıştır. Bu

analizler sonucunda; Meriç’e bağlanan Sazlıderede, en önemli kirlilik kaynağının,

akıntısı boyunca bölgeden yoğun bir şekilde aldığı evsel atıksular olduğu belirlenmiştir.

Lişko deresinin iki farklı noktasında (sanayinin yoğun olduğu bölge ile derenin Ergene

Nehri’ne bağlanmadan önceki noktası) yapılan analizlerde ise kirliliğin sanayi kaynaklı

olduğu, akıntı olmaması nedeniyle de kirliliğin taşınmadığı belirlenmiştir. Havsa

Deresi’nin de kirlilik yoğunluğunun başta evsel atık sular olmak üzere, sanayinin

deşarjından kaynaklandığı tespit edilmiştir.

Tablo II. 32. Sazlıdere, Lişko ve Havsa Derelerinin Kimyasal Analiz Sonuçları

Parametreler Sazlıdere Lişko Deresi

(Yoğun Sanayi Bölgesi)

Lişko Deresi

(Ergene Bağlantısı) Havsa Deresi

Sıcaklık (0C) 15 18 17

pH 7,12 6,06 7,42 7,75

Çözünmüş

Oksijen (mg/lt) 2,67 0,50 1,88

BOD5 (mg/lt) 48 43 27 20

COD (mg/lt) 162 990 17 31

AKM (mg/lt) 6 45 6 5

NH4- (mg/lt) 0,06 0,07 0,06 0,08

Renk Açık gri, bulanık Kirli beyaz Az bulanık Açık sarı, bulanık

Koku Taze fekal kirlenme

yoğun hissedilmekte

Yağ sanayi atık

suyunun kokusu Kokusuz

Fekal kirlenme

kokusu

Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004

Bölgenin evsel atıksularını toplayan Havsa Deresi kirlilik yoğunluğunu bu şekilde

oluşturmaktadır. Bölgede bulunan birkaç sanayi kuruluşu da deşarjlarını bu dereye

yapmaktadır. Ancak, belirtildiği gibi kirliliğin yoğunluğunu evsel atıksular

belirlemektedir. Bu bölgedeki bütün yerleşim birimleri, kanal olarak kullandıkları bu dere

ile atıksularını Ergene Nehrine vermektedirler.

Su kirliliği durumunun takibi açısından yüzeysel sularda DSİ’nin yürütmekte olduğu su

kalitesi analizleri incelenmiştir. Edirne İli içerisindeki yer alan numune alma noktaları

Arda, Meriç, Ergene ve Tunca Nehirleri ile Sazlıdere üzerindedir. Bu noktalarda 2006

80

ve 2007 yılları arasındaki su kalitesi parametrelerine ait ölçülen mevcut aylık değerler

incelenmiştir.

Numune alma noktalarının kirlilik durumunun incelenmesi için, su kirliliği açısından

önemli bazı parametreler seçilmiştir. Bu parametreler üzerinden yola çıkılarak aylık

analiz sonuçlarından yararlanılmış ve yıllık ortalamalar bulunmuştur. Bulunan yıllık

ortalama ölçüm değerlerinin Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ne göre uygunluğunun

araştırılması açısından su kalitesi sınıfı tespit edilmiştir. İl Çevre ve Orman

Müdürlüğü’nün Edirne Çevre Koruma Vakfı’na ait Su Kirliliği Laboratuarı kullanılarak

yapılan Meriç, Ergene, Tunca ve Arda Nehirleri’ne ait 2005 ve 2006 yılları analiz

sonuçları ve Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği standartlarına göre değerlendirilmesi ise

Ek’lerde verilmektedir.

Yapılan incelemelere göre Meriç Nehri’nin Bulgaristan’dan girdiği noktada yapılan

analizlerde; Nitrit Azotu, Demir, Bakır, Krom, Mangan, Amonyum Azotu, Kobalt, Nikel,

Kurşun miktarları açısından tarihlere göre değişken olarak II., III, IV. Sınıf kirli nehir

suyu özelliği taşıdığı tespit edilmiştir. Edirne İli’nde de bir miktar kirlilik alan Meriç

Nehrinde, Tunca ve Arda Nehirleri’nin birleşmesinden dolayı debi artışı olmakta ve bazı

parametrelerde düşüş gözlenmektedir. Tunca Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı

noktaya yakın bölgede yapılan analizlerde, Nitrit Azotu, Bakır, Krom, Kobalt, Nikel,

Kurşun miktarları açısından tarihlere göre değişken olarak II., III. Sınıf kirli nehir suyu

özelliği taşıdığı tespit edilmiştir. Arda Nehri’nin Yunanistan’dan giriş yaptığı noktada

yapılan analizlerde, genelde I. Sınıf parametreler içerdiği, Nitrit Azotu, Kobalt, Nikel

parametrelerinin II. ve III. Sınıf kirlilik yükü taşıdığı tespit edilmiştir. Ergene Nehri

geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İllerinin sanayi ve evsel atıklarını alarak İle

Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır. Yapılan analizlerde genelde IV. sınıf

parametreler içerdiği gözlenmektedir. Bakır, nikel, kurşun parametrelerinin III. sınıf,

amonyum azotu, krom, nikel, nitrit azotu ve kobalt parametrelerinin IV. sınıf kirlilik yükü

taşıdığı tespit edilmiştir. (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).

II.2.7.2.4. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik Durumu

İpsala’da yer alan Pamuklu Gölü vasfını rusubatla dolduğu için kaybetmiştir. Enez Gala

Gölü; DSİ tarafından tesisler yapılmadan önce diğer tabi göller ile Gala ve Pamuklu

Gölleri de Meriç Nehri’nin taşkın ve rusubi tesiri altında kalmaktayken, 1962–1965

yıllarında DSİ teşkilatında inşaatı yapılan Ergene ve İpsala Seddeleri ile bu durum

engellenmiştir. Bu hali ile Gala Gölü’nün drenaj alanı 469 km²’dir. Gala Gölü; Büyük

81

Gala ve Küçük Gala olmak üzere iki bölüme ayrılmaktadır. Küçük Gala’nın derinliği;

1/1.5 m’dir. Küçük Gala Gölü göl olma vasfını rusubatla dolduğu için kaybetmiştir.

Meriç Nehri yoluyla denizden beslenen Gala Gölü’nün suları elektriksel iletkenliği

yüksek oldukça tuzlu su niteliğindedir. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ndeki “Göller,

göletler, bataklıklar ve baraj haznelerinin ötrifikasyon kontrolü sınır değerlerine

bakıldığında askıdaki katı madde, azot ve fosfor değerlerinin bu sınırları aşmakta

olduğu görülmektedir. Ayrıca göl çıkışında yapılan ölçümlerde kirlenmiş su

standartlarına uyan kurşun saptanmıştır (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).

Tablo II. 33. Gala Gölü Analiz Sonuçları Ölçülen Değerler Parametreler

18.02.1998 10.06.1998 19.08.1998 27.09.2006

T (OC) 7 26 23 19

PH 7.9 8.1 7.7 7,5

EC (Mmho/cm) 567 1.038 2125

TDS (mg /l)) 363 665 1360

SS ( mg/l) 139 20 23

Turb (NTU) 130 25 25

M-Al (mg/l CaCO3) 150 235 235

Cl (mg/l) 89.3 159.5 492

NH3-N (mg/l) 0.50 0.66 0.56

NO2-N (mg/l) 0.010 0 0 0,008

NO3-N (mg/l) 0.60 0 0 0,7

DO (mg/l) 13.6 7.6 7

PV (mg/l) 3.44 6.08 7.92

BOD5 (mg/l) 2.3 3.9 6

PO4(mg/l) 0.34 0.20 0

SO4 (mg/l) 55 88 95

Na (mg/l) 48.30 108.10 299 25

K (mg/l) 3.90 6.63 8.58

Ca (mg/l) 50 54 50

Mg (mg/l) 19.5 35.3 48.6

COD (mg/l) - - - 29

B (mg/l) 0 - -

Fe (mg/l) - 0.44 0,08

Kaynak: Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007

Edirne İli’nde Gala Gölü dışındaki mevcut göllerde tarımın yarattığı gübre ve zirai

ilaçlardan bir kirlenme olabilmektedir. Göllerde sanayi atıklarının deşarjları söz konusu

değildir. Ancak yoğun kullanımlar ile Gala ve Pamuklu Gölleri’ne yapılan deşarjlar bu

göllerin su kalitesini önemli ölçüde değiştirmiştir.

82

Tarımsal faaliyetler, toprak ve kirletici yükler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile bir

yıllık periyotta üç defa olmak üzere Gala Gölü etrafında değişik yerlerden toprak

örnekleri alınarak, ağır metal analizleri yapılmıştır (Zal, 2006).

Şekil II. 4. Gala Gölü Toprak Örneklerinin Alındığı Noktalar

Kaynak: Zal, 2006

Tablo II. 34. Ölçüm İstasyonlarından Alınan Örneklere İlişkin Analiz Sonuçları Cd Değeri Pb Değeri

Ölçüm İstasyonu Ekim

Öncesi

Ekim

Dönemi

Hasat

Sonrası

Ekim

Öncesi

Ekim

Dönemi

Hasat

Sonrası

Karpuzlu 9,147 15,32 1,04 12,326 14,326 9,05

Deşarj 20,995 23,567 2,65 11,86 18,866 29,5

Tarla 18,325 20,942 2,71 19,96 25,51 31,7

K.Gala 12,961 23,961 2,09 15,571 19,601 15,9

B.Gala 15,92 24,92 2,53 24,025 29,126 34,1

Menfez 20,232 27,902 2,62 25,271 33,371 29,6

Kaynak: Zal, 2006

Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere ekim öncesi ve ekim zamanında su kullanımının

artmasına paralel olarak topraktaki Cd değerleri hızla yükselmekte ve normalitenin 25

katını aşmaktadır. Hasat döneminde ise bu değerler hızla düşmektedir. Ancak burada

dikkati çeken diğer bir özellik; Yenisığırcı göleti çıkışında nispeten düşük Cd değerleri

İpsala-1 Kanalına (İP-1) doğru hızla yükselmekte, göllere girdikten sonra bu değer

nispeten düşmektedir. Bu durum göllerin filtrasyon işlevinin bir sonucu olmalıdır. Ancak

Gala Gölünden çıkan suyun çoğunlukla Taşyarma Kanalı aracılığı ile Taşaaltı

Lagünü’ne verildiği düşünüldüğünde, yeni ve ciddi bir sorunla karşı karşıya kalındığının

da bir göstergesidir. Enez’in doğusu ve güneyinde yer alan Taşaltı ve diğer lagünler

83

yörede balıkçılık açısından önemli bir ekonomik kaynaktır. Bu kirletici yüklerin lagünlere

olası etkisi konusunda herhangi bir veri elde edilememiştir. Ancak büyük bir olasılıkla

bu lagünler kirletici yüklerin olumsuz sonuçlarından etkilenmektedir (Zal, 2006).

Grafik II. 8. Çeltik Ekim Dönemlerine Göre Toprakta Cd Değerlerinin Değişimi

Kaynak: Zal, 2006

Grafik II. 9. Çeltik Ekim Dönemlerine Göre Toprakta Pb Değerlerinin Değişimi

Kaynak: Zal, 2006

Benzer bir durum Pb değerlerinin seyrinde de gözlemlenmektedir. Genelde göller Pb

değerlerinin düşük olduğu alanlar iken tarım arazileri ile Gala Gölü çıkışında 10 gözlü

menfezin bulunduğu kesim bu değerlerin çok yüksek seyrettiği yerlerdir. Ancak ilginç

olabilecek bir durum hasat döneminde Pb değerlerinin çok yükselmesidir ki bu olasılıkla

yoğunlaşan traktör ve makinelerin (biçer-döver vb.) egzoz atıklarının bir sonucudur.

Gala Gölü’nü kirleten etkenler aşağıdaki gibidir:

• Göl seviyesinin düşmesi sonucu meydana gelen kot farkı nedeniyle göl, deniz

suyunun etkisinde kalmakta olup, göl suyunun tuz konsantrasyonu ve elektriksel

iletkenliği artmaktadır. Birçok balık türü bu yüksek tuz konsantrasyonuna

dayanamayıp ölmektedir.

84

• Göle drenaj suları ile gelen nitratlı ve fosfatlı gübreler, aynı zamanda göl

seviyesinin düşmesi sonucu suyun fazla ısınması, kökü ve gövdesi su içinde

bulunan yeşil bitkilerin hızla çoğalmasına, gelişmesine su sathının üstüne kadar

çıkarak adacıklar oluşmasına neden olmaktadır. Diğer taraftan da ölen bu bitkilerin

hızla bozulmaları, dip çamurunda kokuşmalara neden olmaktadır. Bu durumda dip

çamuru içinde bulunan zoobentos büyük oranda telef olmaktadır. Bu da gıdasını

kısmen dip çamuru içersindeki bentik organizmalardan temin eden bazı balık

türlerini yeterli şekilde beslenmesini engellemektedir.

• Gölde bu şekilde aşırı çoğalan yeşil bitkiler özümlemede, göl suyundaki

karbondioksiti hızla tüketmekte, karbondioksitin çok azalması mevcut dengenin

bozulmasına ve PH’sının birden artmasına neden olabilmektedir.

• Gerek drenaj suları ile gelen katı maddeler ve gerekse gölde hızla çoğalan, bir

taraftan da ölen yeşil bitkilerle göl dolmaktadır.

II.2.7.2.5. Denizlerde Kirlilik Durumu

İlin Keşan ve Enez İlçelerinin Saros Körfezi’ne kıyısı mevcuttur. Enez İlçesi’nde liman

açılmasına rağmen deniz ulaşımı yoğun olmadığından kirlilik söz konusu değildir.

Denize, sanayi tesislerinden atık ve deşarj yapılmamaktadır. Ancak yerleşim

yerlerinden gelen kanalizasyonlar denize verilmektedir. Aşağıdaki tabloda 2006 yılı

Edirne İli’nde yapılmış olan deniz analiz sonuçları verilmiştir.

Edirne İl Sağlık Müdürlüğü tarafından, deniz suyu kirliliğinin kontrolü ve yüzme suyu

kullanımına uygunluğu açısından Keşan ve Enez sahillerinden belirli noktalardan

analizler yapılmaktadır. İlde, Müdürlük komisyonunca belirlenen 8 adet numune alma

noktası bulunmaktadır.

Deniz suyu kirliliği sahil kısımlarında 2005–2006–2007 yılları için değerlendirildiğinde,

toplam koliform değerlerinin yıllara göre artış gösterdiği görülmektedir. Yönetmeliğe

göre, sınır değeri geçen Toplam koliform ve Fekal koliform için analiz sonuçlarının

%20’lik kabul edilebilir tolerans yüzdesi bulunmaktadır. Bu tolerans yüzdesi Fekal

Streptekok için %10 olmaktadır. Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği’nde belirtilen

mikrobiyolojik analizlerin Toplam Koliform, Fekal Koliform ve Fekal Streptekok için

yüzme ve eğlen-dinlen amacıyla kullanılan suların sağlaması gereken sınır değerlerini

aşan analiz sonuçları vurgulanmıştır.

85

Tablo II. 35. Edirne İli 2006 Yılı Deniz Analizleri

Numune Nokta

Topl

am K

olifo

rm

Feka

l Kol

ifoırm

Feka

l Ste

rpte

kok

Topl

am K

olifo

rm

Feka

l Kol

ifoırm

Feka

l Ste

rpte

kok

Topl

am K

olifo

rm

Feka

l Kol

ifoırm

Feka

l Ste

rpte

kok

Topl

am K

olifo

rm

Feka

l Kol

ifoırm

Feka

l Ste

rpte

kok

Haziran Temmuz Ağustos Eylül

Gökçetepe Plajı 0 0 0 100 70 0 0 0 0 0 0 0

Mecidiye Plajı 0 0 0 200 50 0 15 0 0 0 0 0

Erikli Plajı 0 0 0 80 0 0 50 0 0 0 0 0

Yayla Plajı 0 0 0 150 50 17 15 0 0 0 0 0

Altınkum Plajı 0 0 0 100 0 0 15 0 0 0 0 0

Kırkpınar Plajı 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Sultaniçe Plajı 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Gülçavuş Plajı 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Büyükevren Plajı 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Kaynak: Hıfzısıhha Enstitüsü Müdürlüğü, 2006

Şekil II. 5. Edirne İli Yüzme Suyu Analiz Sonuçları

II.2.7.2.6.Yeraltı Suları ve Kirlilik

Edirne İli’nde içmesuyu sağlayan yeraltı su kuyularının bulunduğu alanlarda YAS

genellikle Kuzey-Güney doğrultulu akımlarla beslenmektedir. (Yani yamaçlardan Meriç

Vadisine doğru) Bu nedenle kuyuların, bulunduğu alanın kuzey tarafında, yeraltı

suyunu kirletebilecek tesislerin yapımından kaçınılmalıdır.

86

Bu kuyuların derinlikleri 50-60 m olup, genellikle yüzeyden beslenmektedir. Su alınan

birimin üzerinde yüzey sularına engel olacak geçirimsiz birim yoktur. Bu nedenle Meriç

Nehri’nin kirli olması düşünülerek Meriç Vadisine yaklaşılmamaktadır. Şu anda Edirne

İli’nde yer alan yeraltı sularına sızan ve doğrudan deşarj yapılan sıvı atıklar ile kirlilik

söz konusu değildir (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).

Tablo II. 36. Edirneİli’nde Bulunan Yeraltı Sularında İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Analiz Sonuçları İÇMESUYU KİMYASAL ANALİZ RAPORU

Numunenin

Alındığı Yer Edirne Belediyesi Havsa Belediyesi Enez Belediyesi Uzunköprü Belediyesi

Kuyu No 41630 K4 L2 U1

Numunenin

Alındığı Tarih 29.05.2006 12.09.2006 29.05.2006 12.09.2006 07.06.2006 20.09.2006 29.05.2006 21.09.2006

PARAMETRELER

Sıcaklık 0C 15 15 17 17 20 20 18 18,5

Ec 25 0C de

Mikromhos/cm 1.502,88 993,78 595,2 613,27 819,89 769,73 438,24 546,4

PH 7 7,4 7,4 7,4 7,4 7,3 7,2 7,3

Koku Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok

Görünüş ve Renk

Berrak ve

Renksiz

Berrak ve

Renksiz

Berrak ve

Renksiz

Berrak ve

Renksiz

Berrak ve

Renksiz

Berrak ve

Renksiz

Berrak ve

Renksiz

Berrak ve

Renksiz

Sertlik Fr.S0 58 41,5 23 28 21 22,5 17 23

Geçici Sertlik Fr.S0 39,5 27 23 24,5 21 22,5 16,5 21,5

Kalıcı Sertlik Fr.S0 18,5 14,5 0 3,5 0 SIFIR 0,5 1,5

Kalsiyum mg/L 132 88 48 52 64 70 44 76

Magnezyum mg/L 60,8 47,4 26,8 36,5 12,2 12,2 14,6 9,7

Sülfat mg/L 200 142 15 13 40 33 19 27

Klorür mg/L 127,62 69,5 41,12 42,5 70,9 70,9 31,2 41,1

Karbonat mg/L

(CaCO3 cinsinden) 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR

Bikarbonat mg/L

(CaCO3 cinsinden) 395 270 245 245 255 275 165 215

Nitrit mg/L 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR

Nitrat mg/L 88,6 44,3 11,74 14,18 7,75 14,18 3,32 2,22

Amonyak mg/L 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR 0 0,15

Organik Madde

mg/L

(KMnO4 cinsinden) 0,8 0,8 0,64 0,56 0,64 0,64 1,04 0,64

Kaynak: DSİ XI. Bölge Müdürlüğü, 2008

II.2.7.3. Toprak Kirliliği

Edirne İli’nin rezerv su potansiyeli 392,70 hm³ olup bunun 148,50 hm³’lük kısmı

sulamaya ve 237,30 hm³’lük kısmı da içme ve sulamaya ayrılmıştır. Kalan yeraltı suyu

rezervi ise, 6,90 hm³’dür (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007). İlin toplam arazi varlığı

olan 627.595 ha arazinin 382.407 ha tarım arazisi, 104.228 ha’ı orman arazisi, 81.279

ha’ı çayır-mera arazisidir. Tarım dışı arazi ise 59,681 ha’dır (Edirne İl Çevre Durum

Raporu, 2007).

87

Bölgede sık sık uygulanan anız yakmanın toprak üzerinde, anız yakılması ile oluşan

sıcaklığın mikrobiyolojik gruplar üzerinde öldürücü etkiye neden olması, toprağın kil

fraksiyonunu pişirmesi, organik maddenin yok olması sonucu topraktaki

mikroorganizmalar ve küçük canlılar zarar görmesi ve biyolojik aktivitenin azalması gibi

olumsuzluklara neden olmaktadır

Edirne İl Tarım Müdürlüğü, Bitki Koruma Şube Müdürlüğü’nden alınan verilere göre

Edirne’de zirai mücadele uygulamalarında kullanılan toplam ilaç miktarı 2006 yılında

765.994,4 kg/Lt ve 2007 yılında 683.754,7kg/Lt’dir (Edirne İl Tarım Müdürlüğü, 2007).

Zirai mücadele ilaçlarının yanında toprak kirliliğine neden olan bir diğer etmen olan

tüketilen gübre miktarı Edirne İl Tarım Müdürlüğü Destekleme Şubesi’nin verilerine

göre aşağıdaki tabloda görülmektedir. Buna göre tüketilen gübre miktarı tarımsal üretim

değeri en yüksek ve en fazla tarım arazisine sahip Uzunköprü İlçesi’ndedir. Uzunköprü

İlçesi’ni sırasıyla Havsa, İpsala ve Keşan İlçeleri izlemektedir. Tüketilen gübre

miktarının fazla olması yüzeysel sularda nitrat kirliğinin artmasına neden olmaktadır.

Tablo II. 37. Edirne İlçeleri 2007 Yılı Toplam Gübre Tüketimi İlçe adı Gübre Miktarı (Ton)

Merkez 9.117

Keşan 24.802

Enez 3.230

İpsala 25.256

Meriç 10.157

Uzunköprü 32.801

Havsa 25.113

Lalapaşa 7.383

Süloğlu 7.639

Kaynak: Edirne İl Tarım Müdürlüğü Destekleme Şubesi, 2007

88

Harita II. 15. Edirne İli 2007 Yılı Gübre Tüketimi

Edirne Tarım İl Müdürlüğü’nden alınan 2005, 2006 ve 2007 yılı yüzeysel su analizleri

aşağıdaki tablolarda görülmektedir. 2005 yılında 10 noktada, 2006 yılında 15 noktada

ve 2007 yılında ise 10 noktada analiz yapılmıştır. Buna göre 2005 yılında Süloğlu

Barajı park altı ile giriş kısmından ve Kavakayazma Göleti’nde alınan numunelerde en

yüksek nitrat değerleri Nisan ayında, Taşlı Müsellim Göleti’nde Mayıs ve Temmuz

ayında, Doyran Köyü Göleti’nde Kasım ayında, Topdere Göleti’nde Şubat ayında,

Altınyazı Baraj Göleti’nde Nisan ayında, Sultanköy Göleti’nde ekim ve Kasım ayında,

Gala Gölü Balıkçı Barınakları yanında Ocak ayında ve Gala Gölü Gözetleme Kulesi

89

yanından alınan numunelerde en yüksek nitrat değeri Ekim ayında çıkmaktadır. 2006

yılında ise Tunca Nehrinden Mart ve Ekim ayında, Beğendik Göleti’nden Ağustos

ayında ve Sultanköy Göleti’nden Mayıs ayında alınan numunelerdeki nitrat değerleri

bölge ortalamalarının çok üzerindedir. 2007 yılında tüm nehirlerden alınan

numunelerde Haziran ayı nitrat değerleri en yüksek noktaya ulaşmaktadır.

Tablo II. 38. Edirne İli 2005 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri 2005 YILI AYLARA GÖRE NO3 DEĞERLERİ

İstasyon Adı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ort.

Süloğlu

Barajı

(Park Altı) 0,56 3,9 3,9 4 4,2 1,7 2,4 1,5 3,5 1,38 1,2 1,44 2,47

Sül Oğlu

Barajı (Giriş) 0,84 3,4 3,6 4,2 4,4 1,98 2,6 1,54 0,24 1,62 1,22 1,98 2,30

Taşlı

Müsellim

Göleti 2,5 3,9 3,8 2,5 4,3 3,7 4,3 1,66 1,3 2,14 1,62 0,76 2,71

Doyran Köyü

Göleti 0,24 0,19 0,5 0,48 0,64 0,5 0,02 1,5 0,04 1,8 3,7 0,72 0,86

Kavakayazma

Göleti 1,36 1,6 1,4 1,78 3,36 1,88 1,76 0,68 1,1 0,6 1,74 1,8 1,59

Topdere Göleti 1,4 2,7 1,34 1,16 1,22 1,5 2,5 1,64 1,2 0,64 1,08 1,9 1,52

Altınyazı

Baraj

Göleti 1,74 2,1 3,5 4,1 1,66 1,02 0,54 1,28 0,84 0,88 3,1 1,88 1,89

Sultanköy

Göleti 1 0,84 0,84 2,5 1,44 1,16 0,6 1,5 0,42 3,6 3,6 2,5 1,67

Gala Gölü

Balıkçı

Barınakları Yanı 5 0,42 0,76 1,48 0,66 3,1 3,9 2,7 3,6 3,2 2,8 2,1 2,48

Gala Gölü

Gözetleme

Kulesi Yanı 0,1 0,66 0,22 1,6 2,06 0,56 1,4 1,34 0,86 2,5 2,6 1,78 1,31

Kaynak: Edirne İl Tarım Müdürlüğü, 2007

Tablo II. 39. Edirne İli 2006 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri 2006 YILI AYLARA GÖRE NO3 DEĞERLERİ

İSTASYON ADI Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Ort.

Tunca Nehri 2,9 33,28 1,22 1,48 1,54 1,8 1,6 1,75 28 1,84 7,54

Meriç Nehri 2,3 2,68 1,34 2,4 1,92 1,32 1,4 1,74 2 2,3 1,94

Süloğlu Göleti 2,32 1,08 0,94 2,12 2,3 2,4 0,64 2,9 0,74 1,82 1,73

Beğendik Göleti 2,7 2,9 2 4,3 4,2 3,5 27,6 2,9 2,4 1,34 5,38

Sultanköy Göleti 2,32 1,28 4,3 12,8 4,4 1,88 2 2,2 2,1 1,14 3,44

Değirmenci Göleti 3,28 4,78 0,9 0,62 2,36 1,16 0,62 0,6 1,66 0,8 1,68

Yeni Karpuzlu Göleti 1,06 0,78 0,8 0,88 0,7 29,3 2,2 2,4 0,84 1,7 4,07

Gala Gölü 2,3 1,13 1,28 2,28 0,18 1,2 1,8 2,2 1,38 0,6 1,44

Budakdoğanca Göleti 1,2 0,44 0,78 1,46 2,6 1,3 0,4 1,4 0,38 0,74 1,07


90

Tablo II. 40. Edirne İli 2007 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri 2007 Yılı Aylara Göre NO3 Değerleri

İstasyon Adı Mart Haziran Eylül Ortalama

Tunca Nehri 0,22 0,96 0,31 0,50

Meriç Nehri 0,87 11 0,22 4,03

Süloğlu Göleti 0,16 0,9 0,16 0,41

Beğendik Göleti 0,64 1,65 0,34 0,88

Sultanköy Göleti 0,34 2,3 0,42 1,02

Değirmençi Göleti 0 0,65 0,41 0,35

Yeni Karpuzlu Göleti 0 7,2 0,7 2,63

Gala Gölü 1,2 2,2 0,82 1,41

Keşan Kadıköy Göleti 2,6 1,2 1,90

Budak Oğanca Göleti 0,6 2,2 0,19 1,00


Harita II. 16. Edirne İli 2005-2007 Yılları Arası Yüzeysel Sularda Nitrat Kirliliği Değişimi

91

II.2.7.4. Gürültü Kirliliği

11 Aralık 1986 tarihli ve 19308 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Gürültü Kontrol

Yönetmeliği’nde, ses; titreşim yapan bir kaynağın hava basıncında yaptığı

dalgalanmalar ile oluşan ve insanda işitme duygusunu uyaran fiziksel bir hadise olarak

tanımlanmıştır. Yine aynı yönetmelikte, gürültü gelişigüzel bir yapısı olan bir ses

spektrumudur ki, subjektif olarak, istenmeyen ses biçiminde tanımlanır denilmektedir.

Sağlık açısından değerlendirildiğinde ise gürültü, insanların işitme sağlığını ve

algılamasını olumsuz etkileyen, fizyolojik ve psikolojik dengelerini bozabilen, iş verimini

azaltan, çevre ortamının niteliğini değiştiren bir çevre kirliliğine neden olmaktadır.

Çevre gürültüleri; gürültü kaynağı ve gürültüye maruz kalan kişilerin aynı çevre içindeki

konumlarına ve gürültünün yayılma yollarına bağlı olarak iki grupta incelenebilir

(Öztürk, 2006):

Yapı içi gürültüler: Yapı içinde yer alan ve her türlü elektronik mekanik sistemler ve

hayati faaliyetlerden meydana gelen bütün gürültülerdir. Yapı içi gürültüleri; yüksek

konuşma ve müzik sesleri, ev araçları gürültüleri, ayak sesi, eşya çekme, sürtünme vb

darbeler ve mekanik sistem gürültülerinden (havalandırma, asansör vb) meydana

gelmektedir.

Yapı dışı çevre gürültüleri: Gerek yapı içindeki hacimleri gerekse yapı dışındaki açık

alanları kullanan kişileri etkileyen ve yapı dışında yer alan kaynaklardan yayılan

gürültülerdir. Bu gürültüler de kendi içlerinde gruplandırılabilmektedir: Ulaşım, endüstri,

inşaat, rekreasyon ve ticari amaçlı gürültülerden oluşmaktadır.

Gürültü kontrolü, herhangi bir ses kaynağından yayılan gürültü niteliğine sahip sesleri,

kabul edilebilir seviyeye indirmek, akustik özelliğini değiştirmek, etki süresini azaltmak,

hoşa giden veya daha az rahatsız eden bir başka ses ile maskelemek gibi yöntemlerle

zararlı etkilerini tamamen veya kısmen yok etmek için yapılan işlemleri kapsamaktadır.

Aşağıdaki tabloda, Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı verilerine göre, Edirne’deki

gürültü düzeyleri görülmektedir.

Gürültü ölçümleri incelendiğinde, kent yerlesim alanlarındaki çevresel gürültünün

önemli bir kısmını oluşturan motorlu araç trafiğinin yoğun olduğu yerlerde gürültü

değerlerinin yüksek çıktığı görülmektedir.

92

Tablo II. 41. Edirneİli Gürültü Ölçümleri 5.07.2001 Hacısahaf Mah. 1 55.3 " " 2 55.9 " " 3 58.1 " Sarayiçi Seddesi 4 56.2 " " 5 59.7 " " 6 69.0 " " 7 62.3 4.07.2001 - 8 70.2 6.07.2001 - 9 60.1 " Lalapaşa-Süloğlu Çıkışı 10 70.7 4.07.2001 E-5 Kapıkule Çıkışı 11 63.3 " - 12 53.9 " Saraçlar Kavşağı 13 89.2 (65.7) 5.07.2001 - 14 63.1 4.07.2001 Çilingirler Çarşısı Girişi 15 88.8 (75.4) " Eski İstanbul Yolu 16 76.3 " Ayşekadın Kavşağı 17 84.4 (73.4) 4.07.2001 SSK Hastane Kavşağı 18 74.2 " T.Ü. Ayşekadın Yerleşkesi Kavşağı 19 75.7 (62.9) 6.07.2001 - 20 54.4 " Migros Kavşağı 21 83.7 (67.6) " - 22 59.0 " Kutlutaş Kavşağı 23 76.3 (63.6) " T.Ü. Tıp Fakültesi 24 60.6 " - 25 64.8 (58.4)

Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı, 2004 Gündüz Ölçümleri 14.00–17.00 Saatleri Arasında, Parantez İçindeki Gece Ölçümleri 6.07.2001 Tarihinde 21.00–23.00 Saatleri Arasında Yapılmıştır.

II.3. FİZİKİ YAPI ANALİZLERİ

Fiziki yapı konut alanları, sanayi alanları, lojistik, ulaşım, teknik altyapı, tarihi ve kültürel

değerler alt başlıkları altında incelenmiştir.

Edirne İli’ndeki konut alanlarına ilişkin bilgilerin derlenmesinde, TÜİK ve DPT’na ait

verilerin yanı sıra uydu görüntülerinden yararlanılmıştır. Yapılaşmış alanlar uydu

görüntüleri üzerinden tespit edilerek sayısallaştırılmıştır, elde edilen veriler

doğrultusunda farklı nitelik ve yoğunluklardaki konut alanlarının İl genelindeki konumları

belirlenmiştir.

Sanayi alanlarında ise İl genelindeki konumları ve alansal büyüklükleri tespit edilmiş ve

sanayinin yoğunlaştığı bölgeler belirlenmiştir. Diğer yandan belirlenen sanayi alanları

yürürlükteki planlar ve tarım dışı kullanım izinleri ile çakıştırılarak yasallık durumları

açısından da değerlendirilmiştir. Yapılan bu çalışmalar sonucunda İl genelindeki

mevcut sanayi altyapısının niteliksel ve niceliksel olarak ortaya konması ve sanayinin

93

gelişme eğilimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Sanayi alanlarının belirlenmesinde

uygulanan yöntem, sanayi alanlarının uydu görüntüleri üzerinden tespit edilerek

sayısallaştırılması ve ardından elde edilen verilerin arazi tespitleri ve yetkilerle

gerçekleştirilen görüşmeler doğrultusunda doğrulanması olmuştur.

İl genelindeki ulaşım altyapısı, karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu alt

başlıklarında altında incelenmiştir. Bu konuya ilişkin bilgiler, resmi kurumlardan elde

edilen veriler doğrultusunda oluşturulmuştur. Teknik altyapı alt başlığında ise

içmesuyu, atıksu ve katı atık depolama konuları incelenmiştir.

II.3.1. Konut Alanları

Edirne il bütününde belediye statüsüne sahip yerleşmelerde toplam 3.327,3 ha meskun

konut alanı bulunmaktadır. Edirne İli’nin Merkez, Uzunköprü, Keşan ve İpsala

İlçeleri’nde, diğer ilçelere oranla daha fazla konut alanı bulunmaktadır. Bunun nedenleri

arasında bu dört İlçe’nin de nüfus değerlerinin diğer ilçelere oranla daha fazla

olmasıdır. Bunun yanında Keşan İlçesi ikinci konut alanlarının yoğun olduğu bir

bölgedir.

Tablo II. 42. Edirne İli’nde İlçe Bazında Konut Alanı Büyüklükleri, Nüfusları ve Yoğunlukları

İlçe Adı Mevcut Konut Alanı

Büyüklüğü (Ha)* Nüfus 2007

Yoğunluk (Kişi/Ha)

Merkez 954,40 136.070 142,57

Enez 50,8 3.752 73,86

Havsa 158,6 8.547 53,89

İpsala 513,4 19.738 38,45

Keşan 675 62.574 92,70

Lalapaşa 28,6 1.864 65,17

Meriç 142,1 10.272 72,29

Süloğlu 133,3 5.040 37,81

Uzunköprü 671,1 47.524 70,82

Toplam 3.327,30 295.381 88,77

Kaynak: *Yürürlükteki Planlar

II.3.2. Sanayi Alanları ve Depolama

Edirne’nin sanayileşme sürecini etkileyen en önemli faktörlerden biri Edirne’nin 1969’da

Kalkınmada Öncelikli İller kapsamına alınmasıdır. Edirne’nin içinde bulunduğu konum

itibariyle yurt içi ve yurt dışı ulaşım olanaklarının genişliği, İstanbul gibi büyük bir sanayi

ve ticaret metropolüne yakın oluşu, büyük sanayi gruplarının ilgisini çekmiş; özellikle

tekstil konusunda faaliyet gösteren işletmeler 1990’lı yıllardan sonra Edirne’de

gelişmeye başlamıştır.

94

İl’de bulunan sanayi işletmelerinin büyük bir bölümü un, yağ ve süt konusunda faaliyet

gösteren işletmelerden oluşmaktadır. Ayrıca ilde yetiştirilen çeltiğin işlenebilmesi

amacıyla çok sayıda çeltik işleme fabrikaları da kurulmuştur.

İl’deki sanayileşme Tekirdağ ve Kırklareli İlleri’ne göre daha yavaştır. İl’in en önemli

sektörü tarımsal üretime dayalı işleyen gıda sanayidir. Bunlar çeltik, un, yağ, süt ve süt

ürünleri vb. tesislerdir. Ayrıca ilde son yıllarda tekstil sektöründe de önemli gelişmeler

yaşanmaya başlamıştır. İl’in en hızlı sanayileşen ilçeleri ise Merkez ve Uzunköprü

İlçeleri’dir. Özellikle Uzunköprü İlçesi’nde yağ ve çeltik işleme konusunda faaliyet

gösteren çok sayıda işletme bulunmaktadır.

Edirne İli’nde sanayileşme Merkez, Uzunköprü ve Keşan İlçeleri’nde yoğunlaşmıştır.

Edirne Merkez, İpsala ve Havsa İlçeleri’nde özellikle gıda sanayi konusunda, tekstil

sektöründe faaliyet gösteren işletmeler ise Merkez, Havsa ve Keşan İlçeleri’nde faaliyet

göstermektedir.

Edirne İli’nin Meriç İlçesi Uzunköprü İlçesi’nin alt bölgesi olup, ticari ilişkileri daha çok

Uzunköprü İlçesi’ne doğrudur. Uzunköprü İlçesi aynı zamanda Kırklareli İli’nin

Pehlivanköy ve Babaeski İlçeleri ile Tekirdağ İli Hayrabolu İlçesi’nden de

etkilenmektedir. Aynı zamanda bu ilçelerden de Uzunköprü’ye doğru bir mal ve hizmet

akışı olmaktadır. Uzunköprü İlçesi’nde yağ sanayinin gelişmiş olması nedeniyle bu

ilçelerden ayçiçeği alımı yapılmaktadır.

Enez ve İpsala İlçeleri ise Keşan İlçesi’nin alt bölgesidir. Bu ilçelerin kentsel etki alanı

Keşan İlçesi’ne doğru yönelmiştir. Bu durumda Edirne İli üç merkezli bir yapı

göstermektedir. Bunlar Edirne Merkez, Uzunköprü ve Keşan İlçeleri’dir.

1995 yılı itibariyle toplam 111 sanayi tesisi var iken; bu rakam 2002 yılı sonunda 162’ye

ulaşmıştır. Bunların çoğu gıda sanayinde faaliyet göstermektedir. Bu sanayi

tesislerinde toplam 7.088 işçi çalışmaktadır. Ayrıca, İl dahilinde 8 tanesi bitirilmiş ve

hizmete açılmış küçük sanayi sitesi bulunmaktadır. Küçük sanayi sitesilerine ilişkin

detaylı bilgi aşağıda belirtilmiştir (Edirne Ticaret ve Sanayi Odası, www.etso.org.tr).

Edirne İli genelinde planlı sanayi alanlarına bakıldığında; yürürlükteki planlar

kapsamında 780 ha sanayi alanının yanı sıra 62 ha da depolama alanının mevcut

olduğu görülmektedir. Planlarla önerilen sanayi alanlarının Keşan ve Merkez

İlçeleri’nde yoğunlaştığı, diğer taraftan depolama alanlarının %90’ının da Keşan

İlçesi’nde bulunduğu tespit edilmiştir.

95

Tablo II. 43. Edirne İli Planlı Sanayi Alanları Dağılımı İlçeler Planlı Sanayi (ha) % Depolama %

Edirne Toplam 780,2 100 62,2 100

Merkez 301 38,60

Meriç 15,1 1,90 5,3 8,50

İpsala 32,3 4,10

Keşan 347,9 44,60 56,9 91,5

Enez 9,5 1,20

Süloğlu

Lalapaşa 10,9 1,40

Uzunköprü 39,4 5,00

Havsa 24,1 3,10

Kaynak: Yürürlükteki Planlar

II.3.2.1. Edirne Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Siteleri

Edirne’de sanayinin gelişmesine büyük katkı sağlanması, sanayinin ihtiyaç duyulduğu

alanlarda uygun altyapı ve çevre imkanlarının yaratılması, kentsel gelişmeyi

yönlendirebilecek yerel girişimci ve ortaklıklar tarafından, orta ölçekli sanayi

imalathanelerinin kurulup geliştirilmelerinin sağlanması ve son yıllarda artan kırsal ve

kentsel göçün önüne geçilerek yoğun işsizlik potansiyeline istihdam alanları yaratılması

amacıyla 5.000, 7.500, 10.000 ve 15.000 m2 büyüklüğünde 63 adet sanayi parseli

olarak planlanan Edirne OSB, Süloğlu İlçesi’nde Domurcalı Köyü sınırları içinde inşa

edilmiştir.

Edirne OSB, yapılmakta olan Edirne-Lalapaşa-Hamzabeyli yoluna 30 km mesafede

olmakla birlikte yeni açılacak olan ve Bulgaristan’a sınır Hamzabeyli Gümrük Kapısı’na

25 km mesafededir. Edirne OSB’de kazı ve dolgu işleri tamamlanmış 7.325 m yol,

kanalizasyon için 6.775 m muhtelif çaplı büz (3.300 m’si döşenmiş) ve yağmur suyu

için 7.450 m muhtelif çaplı büz (2.415 m’si döşenmiş) döşeme amaçlı inşaat işleri

yapılacaktır.

1994 yılında yapılmaya başlanan OSB için ayrılan 107 ha büyüklüğündeki alan

üzerinde; 59 ha sanayi parsellerinin yanı sıra, 8 ha sosyal ve idari binalar, 3 ha teknik

hizmet alanı, 12 ha yollar ve 25 ha yeşil alan olarak planlanmıştır.

Edirne’de ilk Küçük Sanayi Sitesi (KSS) 1979 yılında faaliyete geçmiştir. Edirne Merkez

İlçe’de bulunan KSS alanında 398 işyeri bulunmaktadır. Lalapaşa İlçesi’nde 51 işyeri

kapasiteli, Uzunköprü İlçesi’nde 339 işyeri kapasiteli, Keşan İlçesi’nde 923 işyeri

kapasiteli iki adet ve Meriç İlçesi’nde 36 işyeri kapasiteli toplam 7 adet 1792 işyerine

sahip KSS bulunmaktadır. Bu Küçük Sanayi Siteleri’nde yaklaşık olarak 5500 kişi

96

çalışmaktadır. Süloğlu İlçesi’nde ise 45 işyeri kapasiteli bir KSS %18 doluluk oranı ile

faaliyet göstermektedir. Aşağıdaki tabloda Sanayi ve Ticaret Odasının 2005 yılı

verilerine dayanarak ildeki KSS’ler inin işyeri ve istihdam sayıları gösterilmektedir.

Bunun dışında Edirne Merkez İlçe’de, D–100 karayolunun güneyinde 32 ha

büyüklüğünde 1 adet KSS daha bulunmaktadır.

Tablo II. 44. Edirne İli Küçük Sanayi Siteleri

Adı Toplam İşyeri

Sayısı

Dolu İşyeri

Sayısı

Boş İşyeri

Sayısı

Doluluk

Oranı

Mevcut

İstihdam

Edirne KSS 398 397 7 98 % 950

Keşan II KSS 485 436 49 90 % 1.080

Keşan KSS 438 430 8 98 % 1.080

Uzunköprü KSS 339 309 30 91 % 1.650

Lalapaşa KSS 51 24 27 47 % 30

Meriç KSS 36 28 8 78 % 25

Süloğlu KSS 45 8 37 18 % 8

Kaynak: Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Yıllık Sanayi ve Ticaret Durum Raporu–2005

II.3.3. Ulaşım

II.3.3.1. Karayolları

Edirne İli’nde ulaşım türleri arasında en yoğun kullanılan karayolu ulaşımıdır. Uluslar

arası öneme sahip olan İstanbul-Kapıkule TEM otoyolu (O-3), Alt Bölge’deki ulaşım alt

yapısının ana aksını oluşturmaktadır. 1995 yılından bu yana Karayolları Genel

Müdürlüğü tarafından Edirne’de 43 km otoyol inşaatı tamamlanmıştır. 1. kademe taşıt

yolu olan TEM, İl’in ve Bölge’nin en önemli ulaşım aksıdır. Doğu-Batı yönünde ilerleyen

bu aks üzerinde, Bulgaristan sınırında Kapıkule Sınır Kapısı (Edirne) yer almakta,

bunun dışında Yunanistan ve Bulgaristan sınırı boyunca da 3 adet sınır kapısı daha

vardır. İpsala Sınır Kapısı (İpsala) ve Hamzabey Sınır Kapısı (Lalapaşa), karayolu sınır

kapılarıdır. Eskiköy (Uzunköprü) Sınır Kapısı ise demiryolu taşımacılığında

kullanılmaktadır.

İl bütününde 2. kademe taşıt yolları, doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusundadır.

Kuzey-güney doğrultusundaki mevcut D-550 Keşan-Uzunköprü-Edirne karayolu,

Edirne İli’nin Saroz ve Çanakkale ile olan bağlantısını sağlar. Bu aksın kademesinin

artırılması kararı alınmıştır. Doğu-Batı doğrultusundaki mevcut D–100 Kınalı-Çorlu-

Lüleburgaz-Edirne-Kapıkule karayolu otoyoldan sonra bölgenin ulaşım iskeletini

oluşturan en önemli bağlantıdır ve Kapıkule sınır kapısından Bulgaristan’a geçişi

sağlamaktadır. D–110 Keşan-İpsala karayolu ise ilin güney bölgesini besleyen ve

doğuda Tekirdağ ve Kırklareli, batıda Yunanistan ile bağlantıyı sağlayan önemli bir

97

diğer aksıdır. Ayrıca bu aks üzerinde Yunanistan sınırında İpsala Sınır Kapısı (İpsala)

yer almaktadır. D–555 Tekirdağ-Hayrabolu-Uzunköprü-Eskiköy ve D–020 Kırklareli-

Edirne karayolları bölgesel ulaşımı kolaylaştıran diğer bağlantılardır.

Şekil II. 6. Trakya Bölgesi Mevcut Karayolları Güzergahı

Kaynak: http://www.kgm.gov.tr/

II.3.3.2. Demiryolları

Sirkeci’den başlayan demiryolu hattı Edirne sınırlarında ikiye ayrılmaktadır. Bir hat

güneyden devam edip Uzunköprü üzerinden Eskiköy Sınır Kapısı (Uzunköprü) ile

Yunanistan’a, diğer hat ise kuzeyden devam edip Edirne Merkez’den Kapıkule hudut

kapısı ile Bulgaristan’a bağlanmaktadır. Türkiye ile Avrupa ülkeleri arasındaki tren

bağlantısı İstanbul-Bükreş-İstanbul arasında her gün karşılıklı çalışan Bosfor Ekspresi

ve İstanbul-Selanik-İstanbul arasında her gün karşılıklı çalışan tren seferi ile

sağlanmaktadır, İstanbul-Sofya, İstanbul-Belgrad, İstanbul-Budapeşte ve İstanbul-

Kişinev bağlantısı ise Bosfor Ekspresine bağlanan vagonlarla sağlanmaktadır.

İstanbul’dan Trakya’ya giden bölgesel yolcu trenleri Sirkeci’den hareket edip

Çerkezköy, Çorlu, Muratlı İstasyonları’ndan Uzunköprü ve Edirne İstasyonları’na yolcu

TEM otoyolu

Devlet yolu Beton asfalt yol

98

ve yük taşımacılığı yapmaktadır. Bölgedeki demiryolu hattı ihracat ve ithalat yapan

firmalar için büyük kolaylık sağlamaktadır.

Mevcut demiryolu dışında Avrupa Hızlı Tren Projesi’nin güzergâhı, mevcut demiryolu

ile neredeyse paralel bir şekilde ilerlemektedir. Bu proje bağlamında Havsa ilçesi ve

Edirne Merkez İlçe’si olmak üzere 2 adet istasyon, Edirne İli sınırları içerisinde yer

alacaktır.

Şekil II. 7. Trakya Bölgesindeki Mevcut Demiryolu Güzergâhı

Kaynak:www.tcdd.gov.tr

II.3.3.3. Denizyolları

Mevcut durumda il genelinde deniz taşımacılığı kullanılmamakla beraber ilin güneyinde

yer alan Enez ve Keşan İlçeleri’nin kıyıları boyunca yer yer balıkçı barınakları

görülmektedir. İl’de 4 adet balıkçı barınağı bulunmaktadır. Bunlar Sultaniçe (Enez),

Enez, İbrice (Keşan) ve Yaylaköy Balıkçı Barınakları’dır. DLH Genel Müdürlüğü

tarafından Enez Sultaniçe ve Keşan Yaylaköy Balıkçı Barınakları’nda yat limanı

inşaatına devam edilmektedir5.

Ana mendirek boyu 200 m tali mendirek boyu 40 m olan İbrice Balıkçı Barınağı 25

balıkçı gemisi kapasitesine sahiptir. Ana mendirek boyu 580 m olan Sultaniçe Balıkçı

Barınağı 100 balıkçı gemisi kapasitesine sahiptir. 125 balıkçı gemisi ve 2 adet 1.000

tonluk gemi kapasitesi ile en büyük kapasiteye sahip Enez Balıkçı Barınağı’nın ana

mendirek boyu 845 m ve tali mendirek boyu 240 m’dir6. DLH Genel Müdürlüğü

5 http://www.dlh.gov.tr/dlh/menu-istatistikler/insaati_devam_eden_isler 6 http://www.kkgm.gov.tr/birim/su_urn/balikci_barinak.html

99

tarafından tarım sektöründen ayrılan ödenekle kurulmuş Enez Balıkçı Barınağı’nda su

ürünleri kooperatifi bulunmakta ve 100 ortağa hizmet vermektedir. Edirne ÇDP

çalışması bağlamında Enez İlçesi’ne verilen kimliğin (turizm) desteklenmesi amacı ile

İlçe’nin güneybatısında yer alan balıkçı barınağı, Yat Limanı ve Deniz Sınır Kapısı

olarak önerilmiştir. Bu öneri Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2025 yılı Vizyon

çalışmasında da yer almaktadır. Bu yat limanı ile sınır ötesi ilişkilerin artırılması ve

kıyı/deniz turizminin geliştirilmesi hedeflenmektedir.

Şekil II. 8. Edirne İli Mevcut Balıkçı Barınakları

II.3.3.4. Havayolları

Merkez Demirhanlı Köyü sınırları içinde Ulaştırma Bakanlığı tarafından 25 Eylül 1997

tarihinde havaalanı yapılması kararlaştırılmış, 1.239.025,5 m2 arazi tahsis edilmiştir. Projesi

16 Ekim 1997 tarihinde başlanan havaalanı inşaatının 16 Ekim 1999 taihine kadar bitirilmesi

planlanarak, inşaata önce 2 bin 105 m’lik pistin yapımıyla başlanmıştır. Tamamlandığında

100 kişilik uçakların inip kalkmasına olanak sağlayacak stol tipi havaalanı olması

planlanmasına rağmen, 20 Eylül 1999 tarihine kadar sadece pist için dolgu yapımı

tamamlanabilmiştir. Ardından da bütün inşaat durmuştur.

Edirne Mimar Sinan Havaalanının pist uzunluğu 3000 m. genişliği ise 45 m. olarak

planlanmış olup, günümüze kadar 930 milyar TL. harcama yapılmıştır.

100

Resim II. 3. Edirne Mimar Sinan Havaalanı

Kaynak: http://www.ucuyorum.com/showthread.php?t=63431-jpg

II.3.4. Tarihi, Kültürel ve Doğal Değerler

İlk çağlarda Traklar tarafından kurulan Edirne, Roma İmparatoru Hadrianus tarafından

baştan sona yenilenmiştir. Bir dönem Bizans Devleti’nce ele geçirildikten sonra, 1361

yılında I. Murat tarafından fethedilerek, Osmanlı devleti’nin başkenti yapılmış ve 1453

yılında İstanbul’un fethine kadar bu statüsünü sürdürmüştür.

1959 yılında Edirne’nin Çardakaltı Mevkii’nde yapılan kazılar neticesinde, Cilâlıtaş ve

Bakır-Tunç medeniyetiyle ilgili bir yerleşim sahasının ortaya çıkarılışı, Edirne ve yakın

çevresinin en eski devirlerden beri iskân bölgesi olduğunu göstermektedir. Daha

sonraki devirlerde Akalar, Persler, Galatlar, Roma ve Bizans gibi çeşitli

imparatorlukların üzerinde kurulduğunu göstermektedir.

II.3.4.1. Tarihi Yapı ve Kültürel Değerler

Edirne İli’nde tarihi ve kültürel eserler arasında Enez Antik Kenti, Lalapaşa İlçesi’nde

M.Ö. 2000 sonları ile M.Ö. 1000 başlarından kalma “dolmenler”, Sultan 1. Murat

tarafından yaptırılan ilk saraydan sonra Sultan II. Murat döneminde, 1450 yılında

Tunca’nın batısında, inşaatına başlanan, daha sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından

tamamlatılan Edirne Sarayı, Mimar Sinan’ın ustalık eseri Selimiye Cami, Cihannüma

101

Kasrı, Kum Kasrı Hamamı, Babusseade, Matbahi Amide ve Adalet Kasrı kalıntıları da

kentte yer almaktadır.

Bunların yanı sıra 1413–1414 yılları arasında yapılan Eski Camii, Mimar Sinan’ın

eserlerinden Defterdar Camii, II. Beyazıt Camii ve Külliyesi, Muradiye Camii, Üç

Şerefeli Camii, Yıldırım Camii, Sokullu Külliyesi, Sweti George Kilisesi, Yahudi Havrası

Edirne Kent Merkezi’nde ve Fatih Cami (Enez Ayasofyası) Enez’de yer alan diğer

önemli dini yapılardır. Osmanlı mimarlığının ilginç örneklerinden biri olan Rüstem Paşa

Ekmekçioğlu Ahmed Paşa Kervansarayları da kentte yer alan diğer önemli yapılardır.

Edirne’nin köprüleri de büyük bir tarihi ve mimari zenginliği arz etmektedir. Meriç, Arda

ve Tunca gibi akarsuların üzerinde yapılmış köprülerden, 1451 yılında yapılan

Şahabettin Paşa (Saraçhane) Köprüsü on iki kemerli ve on bir ayaklıdır. 1452’de

yaptırılan Fatih Köprüsü, 1488’de Mimar Hayrettin’in yapıtı olan Beyazıt Köprüsü,

1560’da Mimar Sinan’ın eserleri arasında yer alan Saray (Kanuni) Köprüsü, 1608-1615

yılları arasında Sedefkar Mehmed Ağa’nın yaptığı Ekmekçizade Ahmed Paşa Köprüsü

ve 1842-1847 yılları arasında Meriç’le Arda’nın birleştiği yerde tamamlanan Meriç

Köprüsü (Yeni Köprü) Edirne’nin önemli köprüleridir. Diğer köprüler; Bonce Köprüsü,

Saraçhane Köprüsü, Saray Köprüsü, Tunca Köprüsü ve Yalnız Göz Köprüsü’dür. Geçiş

yolları üzerinde bulunan kente gelişme döneminde hem artan ekonomi ve ticaret

yoğunluğunu karşılamak hem de cami ve imaretlere gelir sağlamak amacıyla birçok

han, bedesten ve çarşı inşa edilmiştir. Bunlar Eski Cami’ye vakıf olarak yaptırılan

bedesten, Ali Paşa Kapalı Çarşısı ve Selimiye Arastası’dır. Bunların yanında 1357

yılından günümüze değin sürdürülen Tarihi Kırkpınar yağlı Güreşleri, dünyanın en eski

güreş festivalidir.

Resim II. 4. Rüstem Paşa Kervansarayı

Kaynak: http://www.trakya.edu.tr/edirneweb/edirne_foto3.htm

102

II.3.4.2. Doğal Yapı ve Değerler

Milli Park: Edirne İli sınırları içinde, 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamında, Gala

Gölü Milli Parkı olmak üzere 1 adet Milli Park bulunmaktadır

Tabiatı Koruma Alanı: Meriç deltasının önemli bir kısmını oluşturan Küçük Gala Gölü

ve Pamuklu Gölü’nü kapsayan 2.369 ha’lık alan 1991 tarihinde Tabiatı Koruma Alanı

olarak ilan edilmiştir. 1992 yılında ise Gala Gölü ve Pamuklu Gölleri ile Taşaltı,

Bücürnene ve Dalyan Lagün Gölleri’ni de kapsayacak biçimde alana "Sit Alanı" statüsü

verilmiştir.

Bölgedeki en önemli kuş göç yollarından biri üzerinde bulunan Gala Gölü Milli Parkı,

tatlı ve tuzlu su bataklıkları, geniş sazlıklar, tatlı su gölleri, lagünleri, başta su kuşları

olmak üzere değişik türden ve oldukça zengin yaban hayatına sahiptir.

Doğa koruma açısından ulusal ve uluslar arası önem arz eden, fakat yasal açıdan

herhangi bir koruma statüsü olmayan ya da belli bir kısmı koruma altına alınmış, tehdit

altındaki alanlar, korunması gereken alanlar olarak göz önünde bulundurularak ele

alınmıştır. Bu bağlamda Doğa Koruma Derneği’nin konuya yönelik yaptığı

çalışmalardan elde edilen verilere göre bu alanlar; Meriç Deltası, Saros Körfezi ve

Sırpsındığı’dır.

Diğer bir doğal sit alanı olan Kırkpınar da, Tavuk Ormanı’nda başlayan setler boyunca

kentin batı ve güney istikametlerini kavrayan doğal sit alanı olarak yeşil bir kuşak

görülmektedir.

Sit Alanları: Türkiye’de Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında,

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sorumluluğundaki 20 bölge koruma kurulu tarafından

sürdürülmekte olan koruma uygulamaları içinde en önemli konulardan biri sit

alanlarıdır. Türkiye genelinde toplam 8.963 adet sit alanı mevcuttur.7. Bu sit alanlarının

62 adedi Edirne İli’nde yer almaktadır.8

Türkiye’de bulunan sit alanlarının %79’u arkeolojik, %12’si doğal, %2’si kentsel, %2’si

tarihi ve %5’i ise diğer sit alanlarıdır (üst üste sit alanları). Edirne’deki sit alanlarının

türlerine göre dağılımlarında ise; arkeolojik sit alanları (%47) Türkiye ortalamasının

oldukça gerisinde, buna karşın doğal sit alanları %45’lik değer ile oldukça üstündedir.

Edirne’deki kentsel sit alanları oranı %5; tarihi sit alanları oranı ise %3’dür.

7 Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın web sayfasında yer alan bilgilerden elde edilmiştir. 8 Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın web sayfasında yer alan bilgiler ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden elde edilen Kültür Bakanlığı Edirne KTVKK kurum görüşlerinden elde edilen sit alanı bilgilerinin toplamı

103

Tablo II. 45. Türkiye ve Edirne İli’nde Sit Alanlarının Türlerine Göre Dağılımı Türkiye Edirne Edirne/Türkiye

Sit Alanı Türleri Sayı % Sayı % %

Doğal Sit Alanı 1.109 12 28 45 3

Arkeolojik Sit Alanı 7.097 79 29 47 0

Kentsel Sit Alanı 202 2 3 5 1

Tarihi Sit Alanı 138 2 2 3 1

Karma Sit Alanı 417 5 0 0 0

Toplam 8.963 100 62 100 1

Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden elde edilen Kültür Bakanlığı Edirne KTVKK kararları

Edirne İli’ndeki sit alanlarının tescil kararlarının yıllara göre dağılımları incelendiğinde,

1951 yılında kurulan Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun

(GEEAYK) 1971 tarihli Eski Eserler Yasası uyarınca 1971–1983 yılları arasında

Edirne’de toplam 2 adet sit alanı tescil kararı aldığı görülmektedir.

1983 yılında yürürlüğe giren 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası

kapsamında, GEEAYK’nun yerine ikame edilen bölge kurullarının kurulmasının

tamamlandığı 1989 yılına kadar geçen sürede ise Edirne’de 5 adet sit alanı ilan

edilmiştir.

1989–1999 yılları arasında ise gerek sürenin on yıl olması açısından, gerekse sit alanı

ilanlarının Türkiye genelinde kurulan bölge kurulları sayesinde artmaya başlaması

nedeniyle, en yüksek sayıda sit alanı ilanı bu dönemde yapılmış ve Edirne’de toplam

45 adet tescil kararı alınmıştır.

2000 yılından itibaren geçen 7 yıllık süre içinde ise Edirne’de toplam 10 adet tescil

kararı bulunmaktadır. Edirne il bütünündeki tescil karar sayılarının sit alanı türlerine

göre dağılımı incelendiğinde, sayısal bakımdan, doğal ve arkeolojik sit alanlarının

birbirine yakın ve en yüksek değere sahip olduğu görülmektedir. Tarihi ve kentsel sit

alanları sayıları ise birbirine yakın olmakla birlikte oldukça azdır.

104

Tablo II. 46. Edirne İli Türlerine Göre Sit Alanlarının Sayısal Dağılımı Sit Alanı Türü Sit Alanı Sayısı (%)

Doğal Sit Alanı 28 45

1.Derece Doğal Sit Alanı 11 17



1-3. Derece Doğal Sit Alanı 1 2

Derecelendirilmemiş Doğal Sit Alanı 1 2

Arkeolojik Sit Alanı 29 47

1.Derece Arkeolojik Sit Alanı 21 35



1-3. Derece Doğal Sit Alanı 2 3

Derecelendirilmemiş Arkeolojik Sit Alanı 2 3

Kentsel Sit Alanı 3 5

Tarihi Sit Alanı 2 3

Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı Ve İl Kültür Ve Turizm Müdürlüğü’nden Elde Edilen Kültür Bakanlığı Edirne KTVKK Kararları

Edirne’de farklı tarihlerde alınan 97 adet kurul kararı ile 62 adet sit alanı ilan edilmiştir.

Bunların türlerine ve derecelerine göre ilçelerdeki dağılımı ise aşağıdaki tabloda

verilmektedir.

Sit alanlarının ilçelerdeki sayısal değerlerine bakıldığında Merkez ve Keşan İlçeleri’nin

öne çıktığı görülmektedir.

Tablo II. 47. Edirne İli Sit Alanlarının Türlerine Göre İlçelerdeki Sayısal Dağılımı Arkeolojik Doğal Tarihi Kentsel

Lalapaşa 6

Edirne Merkez 9 4 2 3

Süloğlu 2

Meriç 1

Uzunköprü 2

İpsala 1

Enez 5 9

Keşan 3 14

Havsa 1

Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden Elde Edilen Kültür Bakanlığı Edirne KTVKK Kararları

Edirne Kentsel Siti, Edirne Merkez’de 27.05.1988/8 tarih ve sayıyla kabul edilmiştir.

Kale İçi Semti, Selimiye Camii ve çevresini kapsamaktadır. Ayrıca Ayşekadın Semti ve

Kervansaray Bölgesi yine 27.05.1988/8 tarih ve sayıyla kentsel sit ilan edilmiştir.

105

Sarayiçi yöresinde bulunan Sarayiçi Tarihi Siti I.Derece Tarihi Sit kabul edilmektedir.

04.04.1991 tarih ve 861 no’lu karar ile tarihi sit ilan edilmiştir. İl’de bulunan bazı

arkeolojik ve doğal sit alanları aşağıdaki tablolarda verilmektedir.

Tablo II. 48. Edirne İli Arkeolojik Sit Alanları Adı Yeri Özellikleri

Enez Kalesi Enez-Merkez (21.11.1991/1005) I.Derece Ark. Sit.

Büyük ve Küçük Sancaktepe ile

Çataltepe Tümülüsleri Enez-Merkez (21.11.1991/ 1005) I. Derece Ark. Sit

Çavuşköy Manastır Mevkii Sit Alanı Enez-Çavuşköy (21.11.1991/ 1005) I.Derece Ark. Sit.

Yeniceköy Manastır Mevkii Sit Alanı Enez-Yeniceköy (21.11.1991/ 1005) I.Derece Ark. Sit.

Hocaçeşme Höyüğü Enez-Yeniceköy (21.11.1991/ 1005) I.Derece Ark. Sit.

Lalapaşa Mezarlığı Lalapaşa-Merkez (04.04.1991/855) I.Derece Ark. Sit.

Hasköy Mezarlığı Havsa-Hasköy (06.04.1991/622) III. Derece Ark. Sit

Eskikadın Mezarlığı Edirne-

Eskikadın Köyü (10.05.1990/665) III Derece Ark. Sit.

Roma Metropolü Enez-Merkez (21.11.1991/ 1005) II.Derece Ark. Sit.

Gökçetepe Bizans Kalesi Keşan Mecidiye I.Derece Ark. Sit (1392)

Kaletepe Kalesi Gökçetepe Sahili I.Derece Ark. Sit (1393)

Tümülüs ve Höyükler Hasköy-Havsa-

Damlıca Mevkii III.Derece Ark. Sit (622)

Gaziömer Bey Mah.Selimiye Sok. Enez Merkez I.Derece Ark. Sit (1218)

Kaynak: Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü

Tablo II. 49. Edirne İli Doğal Sit Alanları Adı Yeri Özellikleri

Dalyan, Taşaltı Işık, Tuzla Gölleri

Doğal Sit

Enez-Merkez (07.05.1992/1121) II.Derece Doğal Sit Alanı

Enez Büyük Gala Gölü Doğal Siti Enez (07.05.1992/1121) I.Derece Doğal Sit Alanlı

Pazarkule Devlet Ormanı Söğütlük (08.11.1990/796) II.Derece Doğal Sit Alanı

Karaağaç Söğütlük Devlet Ormanı Söğütlük (08.11.1990/796) II.Derece Doğal Sit Alanı

Asker Söğütlüğü Devlet Ormanı Söğütlük (08.11.1990/796) II.Derece Doğal Sit Alanı

Top Söğüt Devlet Ormanı Söğütlük (08.11.1990/796) II.Derece Doğal Sit Alanı

Sarayiçi Tavuk Özel Ormanı Sarayiçi (04.04.1991/861) (08.11.1990/796)

I.Derece Doğal Sit Alanı

Enez Gala Gölü Doğal Sit İpsala-Enez Arası (15.02.1991/834) I.Derece Doğal Sit Alanı

Kaynak: Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü

106

II.3.5. Çevresel Altyapı

II.3.5.1. İçme Suyu

Edirne Merkez İlçe’ye 2 adet derin kuyudan sadece içme suyu ve 1993 yılı Kasım

ayından itibaren de Süloğlu Barajı’ndan içme ve kullanma suyu verilmektedir. Bu

kuyularda su miktarı 15–20 lt/sn civarındadır. Edirne merkezine Süloğlu Barajı’ndan

gelen su, arıtma tesisinde işlenerek, temiz ve sağlıklı duruma getirilip şehre

pompalanmaktadır. Tesisin su işleme kapasitesi 10.000.000 m³/yıl olup, 360 lt/sn su

şehre verilmektedir. Şehir şebekesi yaklaşık 450 km uzunluğundadır. Çelik boru, AÇM.

Boru, pik boru, pimaş borularından oluşmaktadır. Şebekenin tamamı yeraltından

geçirilmiştir.

Keşan Merkez İlçesi’nin içme ve kullanma suyu İlçe’ye 22 km uzaklıkta Kadıköy

Barajı’ndan sağlanmaktadır. Baraj kapasitesi 60 milyon m3’tür. Terfi hattının uzunluğu

17.900 m’dir. Bu hattın 9.980 m’si çelik, 7.920 m’si de AÇB. borudan teşekkül

etmektedir. Şehir içi şebekesi ise font (pik) plastik ve AÇB. borulardan oluşmaktadır.

Uzunköprü Merkez İlçesi’nin içme ve kullanma suyu İlçe’ye 24 km mesafedeki

Kırcasalih Yöresi Su Kuyularından karşılanmaktadır. Mevcut olan 4 adet kuyudan

İlçe’ye 40 lt/sn su verilmektedir. İsale hattı asbest boru olup, Şehir için şebekesi kısmen

asbest boru kısmen de PVC borudur.

İpsala Merkez İlçe’nin içme ve kullanma suyu Ağırköy Mevkii’ndeki 2 adet derin

kuyudan sağlanmaktadır. Meriç, Enez, Havsa, Süloğlu, Lalapaşa İlçeleri’nin içme suyu

ihtiyaçları Belediyelerce açılan derin kuyu ve artezyenlerden karşılanmakta olup, iç

şebekeleri genelde asbest ve PVC borudan oluşmaktadır.

İl genelinde içme suyu şebekeleri olmayan yerleşim birimi yoktur. İçme suyu şebekeleri

İller Bankası aracılığıyla yapılmış olup, yeni yerleşime açılan alanlarda da Belediyeler

kendi imkanları ile şebekelerinin noksanlıklarını tamamlamaktadır. Kırsal alandaki

yerleşim birimlerine içme suyunun dağıtımı Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü’nün

koordinasyonu ile yapılmaktadır.

Aşağıdaki tabloda, Edirne Valiliği’nden alınan verilere göre; içme ve kullanma suyunun

şebeke uzunluğu, içme suyu arıtma tesisi sayısı ve toplam depo sayısı verilmektedir.

107

Tablo II. 50. Edirne İli İçme ve Kullanma Suyu Depo, Arıtma Tesis, Abone Sayısı ve Şebeke Uzunluğu

Toplam

Depo Sayısı

Toplam Arıtma

Tesis Sayısı

Toplam İçmesuyu

Şebeke Uzunluğu (Km)

Toplam Su

Abone Sayısı

İl Belediyesi Edirne-İl Merkezi 7 1 455 48.000

Enez-İlçe Merkezi 4 0 82,0 4.105

Havsa-İlçe Merkezi 2 0 35,0 3.287

İpsala-İlçe Merkezi 3 0 50,1 2.840

Keşan-İlçe Merkezi 7 2 160 20.000

Lalapaşa-İlçe Merkezi 1 0 15 532

Meriç-İlçe Merkezi 2 0 32 1.318

Süloğlu-İlçe Merkezi 1 0 22,2 1.150

İlçe Belediyesi

Uzunköprü-İlçe Merkezi 3 0 105 14.300

Çamlıca-Bucak Merkezi 0 0 6 411

Çöpköy-Bucak Merkezi 3 0 15 641

İbriktepe-Bucak Merkezi 2 0 27 839

Kırcasalih-Bucak Merkezi 2 0 20 1.450

Küplü-Bucak Merkezi 1 0 12 950

Beğendik 1 1 12,0 720

Esetçe 1 0 8,7 613

Hacı 3 0 7,0 410

Kocahıdır 1 0 10,0 360

Kurtbey 1 0 18 847

Mecidiye 4 0 20 445

Paşayiğit 1 0 520

Subaşı 1 0 5,0 633

Sultan 1 0 4,0 515

Yenikarpuzlu 1 0 6,0 880

Yeniköy 0 0 18,0 559

Kasaba

Belediyesi

Yenimuhacir 3 0 572

Not: Enez, Süloğlu, Esetçe, Hacı, Subaşı Belediye Verileri 2006 Yılı Verileridir, Diğer Belediye Verileri 2007 Yılı Verileridir. Kaynak: Edirne Valiliği, 2007

2006 yılı istatistiklerine göre; Edirne İli yaklaşık olarak toplam 35.006.000 m3 (Faal

olmayan içme suyu arıtma tesislerinin kapasiteleri de dahil olmak üzere) içme ve

kullanma suyu arıtma kapasitesine sahiptir.

Tablo II. 51. Edirne İli İçme ve Kullanma Suyu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu, 2006 (1) (1 000 m3/yıl)

Toplam Fiziksel Arıtma Konvansiyonel Arıtma İller

Tesis

Sayısı Kapasite

Arıtılan

Miktar

Tesis

SayısıKapasite

Arıtılan

Miktar

Tesis

Sayısı Kapasite

Arıtılan

Miktar

Edirne 3 35.006 7.309 2 5.047 2.012 1 29.959 5.296

Kırklareli 4 10.810 6.171 3 1.349 501 1 9.461 5.670

Tekirdağ 3 9.839 1.302 1 694 120 2 9.145 1.182

Kaynak: TÜİK, 2008 (1)Faal olmayan içmesuyu arıtma tesislerinin kapasiteleri de dahil edilmiştir.

108

II.3.5.2. Atık Su

Edirne Merkez Belediyesi’nin şehir kanalizasyon şebekesi İller Bankası aracılığı ile

yapılmıştır ve şebeke 3 ayrı merkezde toplanmaktadır. Bu istasyonlardan pompalar

vasıtasıyla herhangi bir arıtmaya tabii tutulmadan Meriç Nehri’ne verilmektedir. Yağmur

suyu kanalı mevcut değildir. Nehre atılan kanalizasyon suyu takriben 5.380.000 m²/yıl

mertebesindedir (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).

İl’in kanalizasyon hattı 450 km’dir. Kanalizasyon, yağmur suyu şebekesi ve arıtma

tesisi ihalesi yapılmış olup, 1997 yılı Aralık ayında yüklenici firmaya yer teslimi yapılmış

ve imalata 1998 yılı Mayıs ayında başlanmıştır. Bu proje ile tüm belediye mücavir

sahası içindeki yerlerin tamamına şebeke döşenecektir. Eski şebekenin problemli olan

kısımları revize edilecek ayrıca Şehir Merkezinde yağmur suyu toplama kanalları

yapılacaktır. Bu proje ile kanalizasyon atık suları sulamada kullanılabilecek derecede

arıtılarak Meriç Nehri’ne deşarj edilecek ya da tarla sulaması için kullanılabilecektir

(Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).

Keşan merkez yerleşim yerinde eski yıllarda yapılmış kanalizasyon şebekesine ilaveler

yapılmış olup, yağmur suyu kanalı yoktur. Şehrin muhtelif yerlerinden geçmekte olan

derelere kanalizasyon suları herhangi bir arıtma ve işleme tabi tutulmadan

verilmektedir. Uzunköprü İlçesi’ne ise yağmur suyu ile müşterek çalışan bir

kanalizasyon şebekesi yapılmış olmasına rağmen, arıtma tesisi mevcut değildir. Atık

sular şehrin içinden geçen Kırkkavak Deresine akıtılmakta ve Ergene Nehri’ne açık bir

durumda verilmektedir. İlçe sınırları içerisinde bulunan 10 adet firmanın çoğu ham yağ

sanayidir ve 1 adet belediyeye ait mezbaha tesisi bulunmaktadır. İlçe sınırları içinde

bulunan tüm tesislerin arıtma üniteleri mevcuttur. Hamyağ rafineri tesislerinin 2 tanesi

kapalı sistem çalışmaktadır. Tüm tesisler atık sularını arıttıktan sonra dereye deşarj

etmektedirler. Süloğlu İlçesi’nde de arıtma sistemi bulunmadığından atık sular

arıtılmadan deşarj edilmekte, fakat atık sular fosseptik çukurlarında toplandığı için

kısmen dinlendirildiğinden kanalizasyon deşarj noktasında gözle görülür kirlenme

bulunmamaktadır. Meriç, İpsala, Enez, Havsa ve Lalapaşa İlçeleri’nde de iptidai şekilde

yapılmış kanalizasyon şebekeleri olmasına rağmen arıtma tesisleri yoktur. Atık sular

yerleşim yerlerinin yakınından geçen derelere deşarj olmaktadır. Edirne’de

kanalizasyon hizmeti veren belediyeler tarafından, 2006 yılı itibariyle toplanan atıksu

miktarı yaklaşık olarak 12 milyon m3’tür. İlde, 26 belediye’den 22’sinin kanalizasyon

şebekesi ile 1 belediyenin de arıtma tesisi ile hizmet vermekte olduğu tespit edilmiştir.

109

Tablo II. 52. Edirne İlçeleri Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi Durumu Atıksu Arıtma Tesisi Durumu

Belediye Adı Belde

Belediyesi Adı

Atıksuyun Deşarj Edildiği

Havza Adı Mevcut Proje İhale İnşaat

Keşan Meriç X

Çamlıca Meriç

Mecidiye Meriç X

Yenimuhacir Meriç Var X

Beğendik Meriç - - - -

Keşan

Paşayiğit Meriç

Edirne Edirne Meriç X

Enez Enez Ege Denizi Meriç X

Havsa Havsa Ergene X

Lalapaşa Lalapaşa Meriç X

İpsala Meriç

Sultan Meriç X

Hacı Meriç

İbriktepe Meriç

Yenikarpuzlu Meriç X

Kocahıdır Meriç

İpsala

Esetçe Meriç X

Meriç Meriç

Kuplu Meriç Meriç

Subaşı Meriç

Suloglu Suloglu Ergene X

Uzunköprü Ergene X

Çopkoy Ergene

Kurtbey Ergene

Kırcasalıh Ergene

Uzunköprü

Yenıkoy Ergene

Kaynak: T.C. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008 *Şebeke bitirilmiş ancak faal değil.

Tablo II. 53. Kanalizasyon Şebekesi ve Arıtma Tesisi Kullanım Durumlarına Göre Trakya Bölgesi Belediye Sayıları ve Hizmet Ettikleri Nüfus Yüzdeleri, 2006 Edirne Kırklareli Tekirdağ TÜRKİYE

Toplam Belediye Sayısı 26 26 33 3.225

Toplam Belediye Nüfusu 293.517 261.321 627.892 58.581.515

Anket Uygulanan Belediye Sayısı 26 26 33 3.225

Anket Uygulanan Belediye Nüfusu 293 517 261.321 627.892 58.581.515

Derin Deniz Deşarjı Yapan Belediye Sayısı - 1 1 92

Hizmet Verilen Belediye Sayısı 22 23 29 2.321

Hizmet Verilen Belediye Nüfusu 261.923 233.509 576.390 50.856.943

Kanalizasyon Şebekesi

Hizmet Verilen Nüfusun Belediye

Nüfusu İçindeki Yüzdesi 89 89 92 87

Hizmet Verilen Belediye Sayısı 1 1 5 362

Hizmet Verilen Belediye Nüfusu 1.864 515 22.381 29.643.258Atıksu Arıtma Tesisi

Hizmet Verilen Nüfusun Belediye

Nüfusu İçindeki Yüzdesi 1 0 4 51

Kaynak: TÜİK,2008 *2004 yılı verisi

110

Tablo II. 54. Atıksu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu, 2006(1) (1000 m3/yıl) Edirne Kırklareli Tekirdağ TÜRKİYE

Anket Uygulanan Belediye Sayısı 26 26 33 3.225

Tesis Sayısı 1 1 5 184

Kapasite 158 80 3.022 3.648.198 Toplam

Arıtılan Miktar 158 50 1.699 2.140.494

Tesis Sayısı - - 1 26

Kapasite - - 550 1.329.470 Fiziksel Arıtma

Arıtılan Miktar - - 550 714.404

Tesis Sayısı 1 1 4 135

Kapasite 158 80 2.472 1.510.835 Biyolojik Arıtma

Arıtılan Miktar 158 50 1.149 926.581

Tesis Sayısı - - - 23

Kapasite - - - 807.893 Gelişmiş Arıtma

Arıtılan Miktar - - - 499.509

(1) Faal olmayan atıksu arıtma tesislerinin kapasiteleri dahil edilmiştir. Kaynak: TÜİK,2008

II.3.5.3. Edirne İli Katı Atık Durumu

Edirne İli Çevre Durum Raporu verilerine göre 2006 yılında ilçelerde ortalama günlük

toplanan evsel katı atıklar aşağıdaki tabloda görülmektedir.

Tablo II. 55. Edirne İleçeleri Ortalama Günlük Evsel Katı Atık Miktarı Yerleşim Yeri Ortalama Günlük Toplanan

Atık Miktarı (ton/gün)

Edirne Merkez 240

Enez Merkez 7

Havsa Merkez 10

İpsala Merkez 20

Keşan Merkez 50

Lalapaşa Merkez 5

Meriç Merkez 4

Süloğlu Merkez 6

Uzunköprü Merkez 50

TOPLAM 389


Merkez İlçe’de toplanan atıkların kompozisyonu ise aşağıdaki grafikde görülmektedir

(Edirne İli İl Çevre Durum Raporu, 2007).

111

Grafik II. 10. Merkez İlçe’de Toplanan Atıkların Kompozisyonu

Atık Kompozisyonu

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Yiyecek AtıklarıKağıt-KartonPlastikNaylonMetal TenekeAlüminyumCamDeriKemikLastikTaş ToprakOdunTekstilBahçe Atıklarıİnce Katı Atıklar


Edirne Belediyesi, Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü tarafından 2007-2008 kış

sezonunda gerçekleştirilen, Edirne Merkez, Havsa, Lalapaşa ve Süloğlu İlçeleri katı

atık karakterizasyonu analiz sonuçları aşağıdaki tabloda görülmektedir. Çalışma

sonuçlarına göre, katı atık bileşenleri arasında en fazla paya sahip ilk üç grup sırasıyla

kül, mutfak atıkları ve plastiktir. Edirne İli Çevre Durum Raporu’nun (2007) verilerine

göre, 2004 yılında toplanan katı atık içindeki geri kazanılabilir maddelerin Edirne

Merkez, İpsala, Meriç, Lalapaşa, Keşan, Enez ve Uzunköprü İlçeleri’ndeki yüzdeleri

aşağıda görülmektedir.

Tablo II. 56. Edirne İli Katı Atık Karakterizasyonu Yapılan Yerleşmelerin Analiz Sonuçları (2007-2008 Kış)

Katı Atık Bileşenleri (%) Merkez Havsa Lalapaşa Süloğlu

Mutfak Atıkları 24,6 32 37,8 17,2

Kağıt 3,9 5,2 2,3 4,1

Karton 3,1 2,1 1,3 3,3

Hacimli Karton 1,9 1,8 0,9 1,6

Plastik 14,9 15 7,7 15

Cam 4,3 1,4 0,3 0,8

Metal 0,5 0,4 1 0,4

Hacimli Metal

Atık Elektrik ve Elektronik Ekipman

Tehlikeli Atık 0,3 0,1 0,1 0,4

Park ve Bahçe Atıkları 1,3

Diğer Yanmayanlar (kül) 39,2 40,6 45 56

Diğer Yanabilenler 6 1,4 3,6 1,2

Diğer Yanabilir Hacimli Atıklar

Diğer Yanamayan Hacimli Atıklar

Kaynak: Edirne Belediyesi, 2008

112

Tablo II. 57. 2007 Yılında Yapılmış Olan Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Verilerine Göre, Uzunköprü, Havsa Ve Süloğlu İlçeleri’nde Toplanan Katı Atık Miktarları

Uzunköprü Havsa Süloğlu

Nüfus 36.500 8.404 6.546

Toplanan Katı 25 ton/gün 5 ton/gün 5 ton/gün

Kişi Başına Düşen Katı Atık Miktarı 0,68 kg/gün 0,59 kg/gün 0,76 kg/gün

Deponi Alanına Gelen Tıbbi Atık Miktarı 45 kg/gün 5 kg/gün 5 kg/gün

*Deponi alanına gelen çöplerin tamamı ilçe merkezinden olup, köylerin çöpleri alınmamaktadır.

Grafik II. 11. Edirne Merkez, İpsala, Meriç ve Lalapaşa Geri Kazanılabilir Maddelerin Oranları

0

10

20

30

40

50

60

Merkez Havsa Lalapaşa Süloğlu

Mutfak Atıkları Kağıt Karton Hacimli Karton

Plastik Cam Metal Tehlikeli Atık

Park ve Bahçe Atıkları Diğer Yanmayanlar (kül) Diğer Yanabilenler


Edirne Çevre ve Orman İl Müdürlüğü’nden alınan verilere göre 2007 yılında Edirne

İlçeleri’nden toplanan tıbbi atık miktarları aşağıdaki tabloda görülmektedir.

Tablo II. 58. Edirne İlçeleri 2007 Yılı Tıbbi Atık Miktarları İlçe Adı Tıbbi Atık Miktarı (kg/yıl)

Lalapaşa 2.040

Merkez 475.861

Havsa 2.220

Uzunköprü 37.246

Meriç 4.260

İpsala 11.296

Keşan 17.013

Süloğlu 13.505

Enez 4.154

Kaynak: Edirne İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008

113

Harita II. 17. Edirne İlçeleri Yıllık Evsel ve Tıbbi Atık Üretim Miktarları

II.3.5.4. Katı Atık Depolama Alanları

Edirne İli sınırları içerisinde evsel katı atıkların bertarafı vahşi depolama yöntemi ile

gerçekleştirilmektedir. Belediyeler, genelde kuru dere yatakları olan, depolama alanı

olarak seçtikleri yerlerde evsel katı atıkları depolamakta, tıbbi atıklar ise kireçlenerek

depolanmaktadır. Trakya Bölgesindeki tek tıbbi atık sterilizasyon tesisi Edirne Merkez

İlçe’de bulunmakta olup, bölge geneli için yetersiz kalmaktadır.

Atıkların, vahşi depolama yöntemiyle depolanmasının getirmiş olduğu olumsuz

çevresel etkilerin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak, ilde düzenli depolama

yöntemine geçiş ihtiyacı bulunmaktadır.

114

Tablo II. 59. Çevre ve Orman İl Müdürlüğü’nden Alınan Verilere Göre Edirne İli’nde Oluşturulmuş Olan Birlikler Ve Kapsadığı Belediyeler

EDİKAB GÜNEKAB OREKAB

• Edirne Merkez Belediyesi

• Havsa Belediyesi

• Lalapaşa Belediyesi

• Süloğlu Belediyesi

• Keşan Belediyesi

• Enez Belediyesi

• İpsala Belediyesi

• Uzunköprü Belediyesi

• Meriç Belediyesi

Bu çerçevede, GUNEKAB için Keşan Paşayiğit Köyü Kocayarma Devlet Ormanı’nda

18,7 ha’lık bir alan seçilerek ÇED’i onaylanmıştır. OREKAB için ise, Uzunköprü İlçesi

Kavak Köyü’nde seçilen 26,7 hektarlık arazinin ÇED’i onaylanmamıştır. GÜNEKAB için

ağaçsız ormanlık alan, OREKAB için ise meralık alan tahsis edilirken, EDİKAB için

yerseçimi çalışmaları tamamlanmış olup, proje aşamasına geçilmiştir. Aşağıdaki

haritada belediyelerin kullandıkları mevcut katı atık vahşi depo alanları, oluşturulan katı

atık birlikler ve düzenli depolama için seçilen yerler görülmektedir.

Harita II. 18. Edirne İli Katı Atık Depolama Yerleri ve Birlikler

115

II.4. SOSYO-EKONOMİK YAPI

II.4.1. Demografik ve Sosyal Yapı

Edirne İli’nin 2007 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 396.562 kişidir. Trakya Alt Bölgesi

bütününde 1990–2007 yılları arasındaki nüfusun arttığı gözlenmektedir. Buna karşın

Edirne İli’nin nüfusu 90’lı yıllara gelinceye dek artış eğilimi gösterirken 90’lı yıllardan

sonra düşüş eğilimi göstermektedir. 1980’li yıllarda sanayinin gelişmesi ile alt bölge

bütününde nüfus artışında etkin olan il Tekirdağ İli’dir. Edirne İli ise bu yapı içerisinde,

ülke genelinde önemli tarım toprakları barındırmasına karşın, özellikle kırsalda

kaybettiği nüfus ile nüfus ve istihdam açısından azalan bir değişim göstermektedir.

Grafik II. 12. Edirne ve Trakya Alt Bölgesi’nin Yıllara Göre Nüfus Değişimi

0

200000

400000

600000

800000

1000000

1200000

1400000

1600000

1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1997 2000 2007

Trakya

Edime

Tekirdağ

Kırklareli

Kaynak: TUİK, 2007

Ülke genelinde 2000–2007 yılları arasında nüfus %4 oranında artarken Trakya Alt

Bölgesi’nde % 7 oranında artmıştır. Edirne ve Kırklareli İlleri 2000 yılı itibari ile artan

oranda göç verdiğinden 2000–2007 yılları arasında Edirne’de nüfusun %1,5 azaldığı;

Kırklareli de ise % 1,45 arttığı görülmektedir. Tekirdağ İli sanayi fonksiyonunun çekim

etkisi ile bölgesinin artış oranının çok üstünde %16’lık nüfus artışı göstermektedir.

116

Tablo II. 60. Yıllara Göre Nüfuslar Yıllar Türkiye Trakya Edime Tekirdağ Kırklareli

1960 27.754.820 792.431 276.479 274.806 241.146

1965 31.391.421 849.001 303.234 287.381 258.386

1970 35.605.176 876.502 316.425 302.946 257.131

1975 40.347.719 929.118 340.732 319.987 268.399

1980 44.736.957 1.007.436 363.286 360.742 283.408

1985 50.664.458 1.089.457 389.638 402.721 297.098

1990 56.433.035 1.182.953 404.599 468.842 309.512

1997 62.865.574 1.284.387 309.125 567.396 318.866

2000 67.845.216 1.357.616 402.606 626.549 328.461

2007 70.586.256 1.458.214 396.562 728.396 333.256

Kaynak: TUİK, 2007

Grafik II. 13. 2000–2007 Yılları Arasında Türkiye ve Trakya Alt Bölgesi Nüfus Artış Oranları

-4-2

02

4

68

10

1214

16

18

Türkiye Trakya Edime Tekirdağ Kırklareli

Kaynak: TUİK, 2007

Nüfus büyüklüğü ilçeler ölçeğinde ele alındığında, Merkez İlçe ilk sırada yer almaktadır.

Merkez İlçe’yi Keşan ve Uzunköprü İlçeleri izlemekte, İpsala İlçesi ise dördüncü sırada

yer almaktadır. Merkez ve Keşan ilçelerinde nüfus artarken, diğer ilçelerde

azalmaktadır. Merkez ve Keşan İlçeleri’ndeki nüfusun düzenli artış göstermesinin

sebebi bu ilçelerde sanayi ve hizmetler sektörünün daha hızlı gelişmesinden

kaynaklanmaktadır. İl’in diğer ilçeleri Enez, Havsa, İpsala, Lalapaşa, Meriç, Süloğlu ve

Uzunköprü İlçeleri ise nüfus kaybetmektedir.

117

Tablo II. 61. Yıllara göre Edirne İlçeleri Nüfus Büyüklükleri 1990–2000 2000–2007

İlçeler 1990 2000 2007 %Fark %Fark

Merkez 124.361 140.830 150.717 13,24 7,02

Enez 12.700 11.929 10.714 -6,07 -10,19

Havsa 27.900 24.027 21.533 -13,88 -10,38

İpsala 36.122 33.564 30.240 -7,08 -9,09

Keşan 71.133 77.637 77.442 9,14 -0,25

Lalapaşa 11.297 10.154 8.406 -10,12 -17,21

Meriç 25.896 19.052 16.959 -26,43 -10,99

Süloğlu 11.634 11.927 9.474 2,52 -20,57

Uzunköprü 83.556 73.486 70.977 -12,05 -3,41

Toplam 404.599 402.606 396.462 -0,49 -1,53

Kaynak: TUİK, 2007

Grafik II. 14. Edirne İli İlçelere Göre Nüfus Değişimi (Kent ve Kır Toplamı)

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

140000

160000

Edirne

Merk

ez

Edirne

Enez

Edirne

Hav

sa

Edirne

İpsa

la

Edirne

Keşan

Edirne

Lalap

aşa

Edirne

Meri

ç

Edirne

Süleoğ

lu

Edirne

Uzu

nköprü

1990

2000

2007

Kaynak: TUİK, 2007

İlçeler köy-kent nüfus dağılımları açısından değerlendirildiğinde; Edirne İli’nin kentsel

nüfusunun Merkez ve Keşan İlçeleri’nde yoğunlaştığı görülmektedir. Mevcut yapıda

Organize Sanayi Bölgesi’nin etkisi ile Süloğlu İlçesi de kentsel nüfusu kırsal

nüfusundan yüksek olan ilçelerden biridir. Edirne Merkez İlçe, hizmetler sektörü ağırlıklı

gelişme eğilimi ve sınır-ötesi ilişkileri ile kentsel aktivitelerin yoğunlaştığı bir odak olarak

tüm kente hizmet vermektedir.

118

Tablo II. 62. Yıllara GöreEdirne İli İlçelerinin Kentsel Kırsal Nüfus Değişimi 2000 Nüfusu 2007 Nüfusu

Şehir Nüfusu Kır Nüfusu Şehir Nüfusu Kır Nüfusu İlçeler Kişi % Kişi % Toplam Kişi % Kişi % Toplam

Merkez 119.298 84,7 21.532 15,3 140.830 136.070 90,3 14.647 9,7 150.717

Enez 3.941 33,0 7.988 67,0 11.929 3.752 35,0 6.962 65,0 10.714

Havsa 8.081 33,6 15.946 66,4 24.027 8.547 39,7 12.986 60,3 21.533

İpsala 8.471 25,2 25.093 74,8 33.564 7.851 26,0 22.389 74,0 30.240

Keşan 42.755 55,1 34.882 44,9 77.637 54.366 70,2 23.076 29,8 77.442

Lalapaşa 2.270 22,4 7.884 77,6 10.154 1.864 22,2 6.542 77,8 8.406

Meriç 3.382 17,8 15.670 82,2 19.052 3.196 18,8 13.763 81,2 16.959

Süloğlu 6.548 54,9 5.379 45,1 11.927 5.040 53,2 4.434 46,8 9.474

Uzunköprü 36.162 49,2 37.324 50,8 73.486 39.123 55,1 31.854 44,9 70.977

Toplam 230.908 57,4 171.698 42,6 402.606 259.809 65,5 136.653 34,5 396.462

Kaynak: TUİK, 2007

Grafik II. 15. Edirne İli İlçelere Göre Köy-Kent Nüfus Değişimi

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

Merke

zEn

ez

Havsa

İpsala

Keşa

n

Lalap

aşa

Meriç

Süloğ

lu

Uzunk

öprü

Topla

m

kent

kır

Kaynak: TUİK, 2007

Yıllara ait şehir ve köy nüfusları incelenecek olursa; Edirne Merkez İlçe haricinde

hemen hemen bütün ilçelerde nüfus azalma eğilimindedir. Edirne Merkez’de şehir

nüfusu %14 artarken köy nüfusu %32 gerilemiştir. Edirne’ye ait ilçelerde köy nüfusları

hızla düşmektedir. Bunların arasında en çarpıcıları %32 ile Merkez İlçe ve %33.85 ile

Keşan İlçeleri’ndedir. İlçelere göre şehir nüfusları %14 Merkez İlçe’de, %5,77 Enez’de,

%27 Keşan’da %8,19 Uzunköprü’de artmaktadır. Keşan köy nüfusundaki azalışı şehir

nüfusundaki artış dengelemektedir.

119

Grafik II. 16. Edirne İli İlçelere Göre Köy-Kent Nüfus Artış Oranları

-30

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

Merke

zEne

z

Havsa

İpsala

Keşan

Lalap

aşa

Meriç

Süleoğ

lu

Uzunk

öprü

TOPLA

M

1990-2000 2000-2007

Kaynak: TUİK, 2007

Edirne İli 2000 yılı alınan ve verilen göç rakamlarına bakıldığında 35.973 kişi göç

alırken 41.079 kişi göç vermektedir. Net göç de -5.106 kişidir. Buna göre, Edirne 2000

yılı verilerine göre %-14,04 net göç hızı ile göç veren bir eğilim göstermektedir. Göç

istatistiklerine Trakya Alt Bölgesi bütününde bakıldığında, Edirne’nin eksi (-) değerlere

sahip olduğu, Kırklareli İli’nin ise net göç hızının ‰18,03 olduğu görülmektedir.

Tekirdağ ise %96,81 ile bölgesinin en yüksek net göç hızına sahip ilidir.

Tablo II. 63. Türkiye ve Trakya Bölgesi Alınan-Verilen Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı (2000) Bölge Adı 2000 Yılı Daimi

İkametgâh Nüfusu (1) Aldığı Göç

Verdiği Göç

Net Göç

Net Göç Hızı (%0)

Türkiye 60.752.995 4.098.356 4.098.356 - -Tekirdağ, Edirne, Kırklareli 1.212.141 133.681 82.182 51.499 43,41Tekirdağ 555.916 88.618 37.283 51.335 96,81Edirne 361.227 35.973 41.079 -5.106 -14,04Kırklareli 294.998 29.968 24.698 5.270 18,03

Kaynak: www.tuik.gov.tr adresinden alınan veriler kullanılarak hazırlanmıştır.

Yaş gruplarının dağılımı açısından il incelendiğinde 20–24 yaş aralığı çok yüksek

çıkmaktadır. Bu durumu ildeki Trakya Üniversitesi’nde okuyan genç nüfusa bağlamak

mümkündür. Bununla beraber 20–24 yaş aralığından sonraki aralıklarda nüfus

azalmaktadır. Bu da Trakya Üniversitesi’nde okuyan öğrencilerin eğitim bittikten sonra

ilden ayrıldıklarını ve bunun dışındaki genç nüfusun da il dışına göçtüğünü

göstermektedir.

120

Tablo II. 64. Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyetine Göre Nüfus Dağılımı Yaş grubu Toplam Erkek Kadın

0–4 20.238 10.369 9.869

5–9 23.447 12.054 11.393

10–14 26.445 13.668 12.777

15–19 28.544 14.590 13.954

20–24 38.685 23.514 15.171

25–29 31.822 17.372 14.450

30–34 28.869 14.630 14.239

35–39 28.547 14.428 14.119

40–44 30.294 15.072 15.222

45–49 31.018 15.864 15.154

50–54 28.217 14.483 13.734

55–59 22.317 11.585 10.732

60–64 15.742 7.702 8.040

65–69 13.031 6.013 7.018

70–74 12.348 5.472 6.876

75–79 9.798 4.120 5.678

80–84 4.904 1.867 3.037

85–89 1.661 620 1.041

90+ 535 146 389

Kaynak: TUİK, 2007

Grafik II. 17. Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyetine Göre Nüfus Dağılımı

Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyete Göre Nüfus Dağılımı

-300

00

-250

00

-200

00

-150

00

-100

00

-500

0 0

5000

1000

0

1500

0

2000

0

0-4

5-9

10-14

15-19

20-24

25-29

30-34

35-39

40-44

45-49

50-54

55-59

60-64

65-69

70-74

75-79

80-84

85-89

90+

ErkekKadın

Kaynak: TUİK, 2007

121

1990–2007 yılları arasında Edirne İli’nde km²’ye düşen insan sayısı 66 kişiden 65’e

düşmüştür. Nüfusun azalması ile doğru orantılı olarak yoğunluk azalmıştır. Buna

karşılık Tekirdağ Türkiye ortalamasının çok üstünde 115 km²’ye yükselmiştir. Bununla

birlikte, İl’de görülen artış Trakya Alt Bölgesi genelinde görülen artışın da üzerindedir.

Edirne İli’nde nüfus azalırken, Kırklareli İli’nde durağan bir yapıya geçmiş, Tekirdağ’da

ise artarak yükselmektedir.

Tablo II. 65. Edirne İli Yıllara Göre Nüfus Yoğunluğu (km²’ye düşen kişi sayısı) Yıl Edirne Tekirdağ Kırklareli İstanbul Türkiye

1990 66 75 49 1.326 69

2000 66 99 52 1.818 83

2007* 65 115 53 2.420 92

Kaynak: DİE, 2002, www.tuik.gov.tr 2007 yılı nüfus yoğunluğu değerleri, 2007 yılı TÜİK nüfus verileri kullanılarak hesaplanmıştır.

İlçeler ölçeğinde yoğunluklara bakıldığında Keşan ve Merkez İlçe’de yıllar itibariyle

yoğunlukların arttığı gözlemlenirken özellikle Meriç ve Uzunköprü İlçeleri’nde

yoğunluğun düştüğü görülmektedir.

Tablo II. 66. İlçelere Göre Nüfus Yoğunluğu (km²’ye düşen kişi sayısı) Yıl 1990 2000

Enez 29 27

Havsa 47 41

İpsala 55 51

Keşan 60 65

Lalapaşa 24 22

Meriç 70 51

Merkez 86 97

Süloğlu 33 34

Uzunköprü 69 61

Kaynak: DİE, 2002, www.tuik.gov.tr

İl’in okuma-yazma oranları incelendiğinde kırsal nitelikler gösterdiği görülmektedir.

Bölge bütününde okuma-yazma bilme oranına bakıldığında Tekirdağ ve Kırklareli’nde

bu rakamların oldukça yüksek olduğu görülürken Edirne İli’nin okuma-yazma oranı

açısından bölge içinde en son sırada yer aldığı gözlemlenmektedir. Merkez İlçe,

Lalapaşa ve Süloğlu’nda okuma yazma bilme oranları yüksektir. Yüksek öğretim

mezunlarının oranı Merkez İlçe’de çok yüksek, Keşan’da Türkiye ortalamasına yakın,

diğer ilçelerde ise çok düşüktür. Merkez İlçe’de üniversite bulunması, bu durumun en

önemli gerekçesi olarak değerlendirilebilir. Yüksek öğretime geçişte en başarılı

kentlerden birisi olan Edirne’de Trakya Üniversitesi, ülke genelindeki hızlı gelişen

üniversitelerinden biridir. Trakya Üniversitesi’ne bağlı Tıp Fakültesi, Fen Edebiyat

122

Fakültesi, Mimarlık-Mühendislik Fakültesi, Eğitim Fakültesi ve İktisadi ve İdari Bilimler

Fakültesi, Eğitim Fakültesi adı ile 5 fakülte, 8 yüksek okul, 3 Enstitüsü, 12 Araştırma ve

Uygulama Merkezi ve 1 adet Devlet Konservatuarında toplam 13.089 öğrenci öğrenim

görmektedir.

Tablo II. 67. Edirne İli Eğitim Göstergeleri

İL Eğitim Sek.

Gelişmişlik

Endeksi

Eğitim

Sek.

Sırası

Genel

Gelişmişlik

Sırası

Okur-

Yazar9

Okur-

Yazar

Kadın10

Üniversite11 İlkokul12 Lise13 Meslek

Lisesi14

İstanbul 1,68865 2 1 93,39 89,49 11,92 121,97 41,96 27,30

Kırklareli 1,25311 7 11 92,88 89,05 7,17 103,22 47,61 32,81

Tekirdağ 1,24269 8 7 93,01 89,30 7,42 104,72 38,62 39,26

Edirne 1,08879 12 16 88,89 83,34 8,91 101,90 44,34 33,25

Kaynak: İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, DPT,2003

Sağlık istatistiklerine bakıldığında Edirne’nin diğer illerden ve Türkiye genelinden

oldukça yukarıda olduğu görülmektedir. Gerek yüz bin kişi başına sağlık personeli

sayısı gerekse yatak sayısı açısından Edirne bölgenin sağlık üssü olma eğiliminde

görülmektedir. Bunda en önemli etken Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi’dir. Edirne’de

mevcut nüfusun giderek azaldığı dikkate alınırsa sağlıkla ilgili yapılacak olan yatırımlar

iyi değerlendirilmelidir. Edirne İli merkezinde 2 adet Devlet Hastanesi, 1 Adet Göğüs

Hastalıkları Hastanesi, 1 adet Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, 12 adet

Sağlık Ocağı, 1 adet Özel Hastane ve 2 adet özel poliklinik bulunmaktadır.

Tablo II. 68. Edirne İli Sağlık Göstergeleri

İL Sağlık Sek.

Gelişmişlik

Endeksi

Sağlık Sek.

Sırası

Genel

Gelişmişlik

Sırası

Bebek

Ölüm15 Hekim16

Diş

Hekimi17 Eczane18

Hastane

Yatağı19

İstanbul 2,56186 3 1 39 20,58 4,77 4,38 34,14

Edirne 1,54585 7 16 38 19,5 2,38 3,2 30,95

Kırklareli 0,70599 15 11 34 9,07 1,89 3,53 21,92

Tekirdağ 0,00775 35 7 39 9,53 0,37 3,08 16,74

Kaynak: İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, DPT,2003

9 Okur-Yazar Nüfus Oranı %(2000) 10 Okur-Yazar Kadın Nüfusun Toplam Kadın Nüfusa Oranı %(2000) 11 Üniversite Bitirenlerin 22+ Yaş Nüfusa Oranı %(2000) 12 İlkokullar Okullaşma Oranı %(2000-01) 13 Liseler Okullaşma Oranı %(2000-01) 14 Mesleki ve Teknik Liseler Okullaşma Oranı %(2000-01) 15 Bebek Ölüm Oranı ‰ (2000) 16 Onbin Kişiye Düşen Hekim Sayısı (2000) 17 Onbin Kişiye Düşen Diş Hekimi Sayısı (2000) 18 Onbin Kişiye Düşen Eczane Sayısı (2000) 19 Onbin Kişiye Düşen Hastane Yatağı Sayısı (2000)

123

II.4.2. Ekonomik Yapı

Ekonomik yapı başlığı sektörel analiz, ekonomik göstergeler, tarım, sanayi, hizmetler

ve turizm alt başlıkları altında incelenmiştir.

II.4.2.1. Sektörel Analiz

Edirne İli Trakya Bölgesi içinde ekonomik gelişmişlik açısından en geri kalmış bölgedir.

Bölgede ağırlıklı geçim kaynağını tarım ve hizmet sektörleri oluşturmaktadır. Sanayi

sektörü Trakya Bölgesi içindeki diğer illere göre daha zayıftır ve bu durum bölgenin

ekonomik geri kalmışlığını açıklamaktadır.

Şekil II. 9. Marmara Bölgesi İlleri Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması

Kaynak: İllerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, DPT, 2003

Edirne İli, Devlet Planlama Teşkilatı’nın 2003 yılında Türkiye genelinde 81 il düzeyinde

yaptığı “İllerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”na göre 16. sırada,

kendi bölgesi içinde ise 8. sırada yer almaktadır.

İl’de istihdam edilen nüfus 4 ana sektör altında incelenmiştir. Bu sektörler tarım, hizmet,

sanayi ve inşaat sektörleridir. Ancak inşaat sektörü, gruplandırmalarda hizmet sektörü

ile birlikte hesaplamalara katılmıştır. Bunun yanında tam olarak belirlenemeyen iş

kolları iyi tanımlanmamış faaliyetler altında ele alınmaktadır.

124

Tablo II. 69. Edirne İli Sektörel Dağılım Oranları

Tarım Sanayi Hizmet İyi Tanımlanmamış

Faaliyetler Yıllar Kişi % Kişi % Kişi % Kişi % Toplam

1980 128.901 65,3 13.441 6,8 54.338 27,5 569 0,3 197.249

1985 125.451 60,8 16.000 7,8 64.122 31,1 598 0,3 206.171

1990 130.797 59,8 16.972 7,8 70.183 32,1 836 0,4 218.788

2000 97.404 49,6 17.688 9,0 80.820 41,2 477 0,2 196.389

Kaynak: DİE 2002a

1980–2000 döneminde istihdamın sektörel yapısında önemli değişimler olmuştur.

Genel olarak bakıldığında, toplam istihdam içinde en yüksek paya sahip olan tarım

sektörünün, toplam istihdam içindeki payı giderek azalmaktadır. Aynı dönemde sanayi

sektörünün payı düşük bir hızla artarken, hizmet sektörünün payında sürekli bir artış

gözlenmektedir.

Grafik II. 18. Edirne İli Sektörel Dağılım Oranları

65,360,8 59,8

49,6

6,8 7,8 7,8 9,0

27,531,1 32,1

41,2

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

1980 1985 1990 2000

Tarım

Sanayi

Hizmet

Kaynak: DİE 2002a

İstihdamın sektörel dağılımı yanında GSYİH’nın iktisadi faaliyet kollarına göre

bölüşümü dağılımı incelendiğinde tarım sektörünün payı giderek azalırken, hizmet

sektörünün payı giderek artmaktadır. Aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere Edirne’nin

GSYIH’sınde tarım sektörünün payı yıllar itibariyle giderek düşmüştür. 1987–2001

yılları arasında bu pay %40,5’den %27,9’a kadar gerilemiş, toplamda %12,6 kayba

uğramıştır. Sanayi sektörü toplamında ve alt sektörlere göre dağılımında GSYİH’daki

paylarında bir gerileme söz konusudur. Burada değerlendirilen son veri yılının ülkenin

büyük çaplı bir krize girdiği 2001 yılı olması, gerilemeyi açıklamada yardımcı olabilir.

Sanayi sektöründeki gerilemeye rağmen, hizmet sektörü toplamı ve alt sektörlerin

hemen hemen tamamında bir artış söz konusudur.

125

Benzer bir durum istihdamın sektörel dağılımında da görüldüğüne göre bahsedilen

verilerden, tarım sektöründeki istihdam ve GSYİH’daki kaybının hizmet sektörüne

kaydığı söylenebilir.

Tablo II. 70. Edirne İli İktisadi Faaliyet Kollarına Göre GSYH İçinde Sektör Payları

İktisadi Faaliyet Kolları 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001

Tarım Sektörü Toplamı 41,1 44,8 37,7 30 23,5 26,5 28,8 30,4 26,3 35,6 32,7 34,1 27,9

Çiftçilik Ve Hayvancılık 40,2 43,8 35,9 28,6 21,8 25,1 27,4 29,1 25,2 34,3 31,3 32,9 26,9

Ormancılık 0,3 0,3 0,2 0,4 0,3 0,2 0,2 0,4 0,2 0,3 0,4 0,3 0,3

Balıkçılık 0,6 0,8 1,5 1,1 1,3 1,1 1,2 1 0,8 1 1,1 0,9 0,7

Sanayi Sektörü Toplam

(İnşaat Sanayi Hariç) 12,1 10,4 11,3 12,6 13,5 13,8 14 13,2 15,7 14,1 11,6 11,9 12,1

Madencilik Ve Taş

Ocakçılığı 0,8 0,7 0,6 0,7 0,6 0,5 0,5 0,4 0,3 0,2 0,3 0,4 0,4

İmalat Sanayi 10,8 9,3 10,1 11,3 12,2 12,5 12,6 11,9 14,8 13,4 10,5 10,8 10,8

Elektrik, Gaz Ve Su 0,5 0,5 0,7 0,7 0,7 0,7 0,9 0,9 0,6 0,5 0,8 0,7 0,9

İnşaat Sanayi 8,7 9,4 12,4 9,5 12,4 13,8 6,9 7,2 5,4 5,3 5,1 4 3,6

Ticaret 11,4 12,6 13,4 15,5 16,1 16,4 17,6 17,6 14,9 12,4 13,4 14 16,3

Toptan Ve Perakende

Ticaret 9,9 10,8 11,6 13,2 13,8 14 15,1 14,9 12,3 10,2 11,2 11,6 13,1

Otel Lokanta Hizmetleri 1,5 1,9 1,8 2,3 2,3 2,4 2,5 2,7 2,6 2,2 2,2 2,4 3,3

Ulaştırma ve

Haberleşme 9,6 9,6 11 12,1 12,3 12,9 12,8 14 13 11 12,9 12,9 16

Mali Müesseseler 6,7 8 7,6 9,9 8,5 5,1 7,6 10 8,8 8,7 8,1 5,8 6,2

Konut Sahipliği 2,1 1,9 2,3 2,4 2,1 1,7 1,8 1,5 1,3 1,7 2,4 3,5 3,9

Serbest Meslek

Hizmetleri 2,2 2,5 2,8 3 3,1 3,2 3,1 3,2 2,8 2,5 2,4 2,4 2,7

(Eksi) İzafi Banka

Hizmetleri 3,4 10,3 11 10,4 7,1 6,9 6 12 1,8 3,4 3,4 2,1 4,4

Sektörler Toplamı 90,5 89,1 87,6 84,7 84,2 86,4 86,5 85,3 86,4 87,9 85,2 86,5 84,5

Devlet Hizmeti 8 9,5 11 13,6 13,9 11,9 11,6 12,9 12 11 13,5 11,9 13,6

Kar Amacı Olmayan

Özel Hizmet Kurumu 0,1 0,1 0,1 0,2 0,1 0 0 0 0 0 0,1 0,1 0,1

Toplam 98,6 98,7 98,7 98,5 98,3 98,3 98,1 98,3 98,5 98,9 98,7 98,4 98,2

İthalat Vergileri 1,4 1,3 1,3 1,5 1,7 1,7 1,9 1,7 1,5 1,1 1,3 1,6 1,8

GSYIH Alıcı Fiyatlarıyla 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100

Kaynak: T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Ulusal Hesaplar Veri Tabanı

İstihdamın sektörel dağılımının ilçelere göre paylaşımına bakıldığında, en fazla çalışanı

barındıran üç ilçe (Edirne İli çalışan sayısının yarısından fazlası) Edirne Merkez, Keşan

ve Uzunköprü İlçeleri’dir. Edirne Merkez, Keşan ve Süloğlu İlçeleri’nde hizmet

sektöründe çalışan nüfus yoğunluk kazanırken, diğer bütün ilçelerde tarım sektöründe

çalışanlar yoğunluktadır.

126

Tablo II. 71. Edirne İli İlçelere Göre Sektörel Dağılım

Tarım Sanayi Hizmet

İyi Tanımlanmamış

Faaliyetler

İLÇELER Kişi % Kişi % Kişi % Kişi % TOPLAM

Merkez 11.245 20,4 7.863 14,3 35.659 64,8 239 0,4 55.006

Enez 4.620 70,8 360 5,5 1.534 23,5 16 0,2 6.530

Havsa 9.215 69,5 1.609 12,1 2.426 18,3 18 0,1 13.268

İpsala 15.136 76,4 887 4,5 3.744 18,9 37 0,2 19.804

Keşan 17.144 44,5 2.896 7,5 18.402 47,8 56 0,1 38.498

Lalapaşa 4.966 72,1 317 4,6 1.604 23,3 0 0,0 6.887

Meriç 10.071 85,1 238 2,0 1.516 12,8 7 0,1 11.832

Süloğlu 3.674 43,7 158 1,9 4.575 54,4 7 0,1 8.414

Uzunköprü 21.333 59,0 3.354 9,3 11.355 31,4 91 0,3 36.133

TOPLAM 97.404 49,6 17.682 9,0 80.815 41,2 471 0,2 196.372

Kaynak: DİE, 2000

Grafik II. 19. Edirne İli İlçelere Göre Sektörel Dağılım

70,8 69,576,4

44,5

72,1

85,1

43,7

59,0

5,512,1

4,5 7,5 4,6 2,0 1,99,3

64,8

23,518,9

47,8

23,3

12,8

54,4

31,4

20,414,3

18,3

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,070,0

80,0

90,0

Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü


Kaynak: DİE, 2000

İstihdamın sektörel dağılımında ilçe merkezleri incelendiğinde, bütün ilçelerde hizmet

sektöründe çalışanların fazla olduğu görülmektedir. Bunun yanında Edirne Merkez,

Havsa ve Uzunköprü İlçeleri’nde sanayi sektöründe çalışanlar diğer ilçe merkezlerine

oranla daha yüksektir.

127

Tablo II. 72. Edirne İli İlçe Merkezleri, Bucak ve Köylere Göre Sektörel Dağılım


İyi Tanımlanmamış

Faaliyetler Toplam

İlçe Merkezleri Kişi % Kişi % Kişi % Kişi %

Merkez 1.353 3,3 6.573 16,3 32.288 79,8 222 0,5 40.436

Enez 174 14,4 161 13,3 867 71,8 6 0,5 1.208

Havsa 220 9,4 625 26,7 1.485 63,5 7 0,3 2.337

İpsala 344 12,0 275 9,6 2.232 77,7 20 0,7 2.871

Keşan 536 4,0 1.789 13,4 10.938 82,2 40 0,3 13.303

Lalapaşa 75 5,9 101 7,9 1.096 86,1 1 0,1 1.273

Meriç 267 24,4 114 10,4 711 65,0 2 0,2 1.094

Süloğlu 241 5,2 74 1,6 4.318 93,1 6 0,1 4.639

Uzunköprü 609 5,2 2.140 18,4 8.833 75,8 65 0,6 11.647

Bucak ve Köyler Toplamı

93.585 79,6 5.836 5,0 18.052 15,4 108 0,1 117.581

Toplam 97.404 49,6 17.688 9,0 80.820 41,2 477 0,2 196.389

Kaynak: DİE, 2002a

II.4.2.2. Ekonomik Göstergeler

Edirne İli’nin mevcut ekonomik yapısını yansıtacak göstergelerden aktivite ve bağımlılık

oranları, işgücü durumu ve DPT’nin yapmış olduğu çalışmada kullanılan sosyal ve

ekonomik göstergeler incelenmiştir.

Aktivite ve Bağımlılık Oranları

Edirne il bütünü kırsal karakterli bir yapı sergilemektedir. Bu sebeple kırsal üretimin

yoğun olduğu ilçeler olan İpsala, Lalapaşa, Meriç ve Süloğlu İlçeleri’nde aktivite

oranları tarım sektöründe çalışanların yoğun olmasına bağlı olarak yüksektir. Hizmet

sektörü ve sanayi sektörünün diğer ilçelere oranla daha yüksek olduğu Merkez, Keşan

ve Uzunköprü İlçeleri’nde ise aktivite oranı diğer ilçelere oranla daha düşüktür.

Tablo II. 73. Edirne İli İlçelere Göre Gerçek Aktivite Oranları İlçeler Şehir Nüfusu Kır Nüfusu Toplam Nüfus Çalışan Nüfus Aktivite Oranı

Merkez 119.298 21.532 140.830 55.007 39,06

Enez 3.941 7.988 11.929 6.531 54,75

Havsa 8.081 15.946 24.027 13.270 55,23

İpsala 8.471 25.093 33.564 19.807 59,01

Keşan 42.755 34.882 77.637 38.498 49,59

Lalapaşa 2.270 7.884 10.154 6.892 67,87

Meriç 3.382 15.670 19.052 11.832 62,10

Süloğlu 6.548 5.379 11.927 8.419 70,59

Uzunköprü 36.162 37.324 73.486 36.133 49,17

Toplam 230.908 171.698 402.606 196.389 48,78

Kaynak: DİE, 2000

128

İl bütününde çalışma çağı nüfusu yüksektir ve bu durum potansiyel aktivite

oranlarındaki yüksekliği açıklamaktadır. Potansiyel bağımlılık oranları ise tüm ilçelerde

birbirlerine yakın değerlerde olup düşüktür.

Tablo II. 74. Edirne İli İlçelere Göre 2007 Yılı Potansiyel Bağımlılık ve Aktivite Oranları

Potansiyel Bağımlı

Nüfus

(0–14 ve 65+)

Potansiyel Çalışan

Nüfus

(15–64)

Toplam

Nüfus

Potansiyel Bağımlılık

Oranı

(0–14 ve 65+)

Potansiyel

Aktivite Oran

(15–64)

Merkez 38.679 112.038 140.830 27,47 79,56

Enez 3.408 7.306 11.929 28,57 61,25

Havsa 6.509 15.024 24.027 27,09 62,53

İpsala 9.104 21.136 33.564 27,12 62,97

Keşan 22.257 55.185 77.637 28,67 71,08

Lalapaşa 2.590 5.816 10.154 25,51 57,28

Meriç 5.388 11.571 19.052 28,28 60,73

Süloğlu 2.458 7.016 11.927 20,61 58,82

Uzunköprü 22.014 48.963 73.486 29,96 66,63

Toplam 112.407 284.055 402.606 27,92 70,55

Kaynak: TÜİK, 2007

İşgücü Durumu

Edirne İli’nde yer alan ilçelerin merkezlerindeki işgücüne katılım oranları incelendiğinde

erkeklerde bu oranın kadınlara oranla oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Ancak ilçe

merkezlerinde kadınların işgücüne katılım oranı oldukça düşüktür. Kadınlarda işgücüne

katılma oranının en yüksek olduğu ilçe merkezi Edirne Merkez İlçe, en düşük olduğu

ilçe ise Süloğlu İlçesi’dir. Lalapaşa İlçe Merkezi’nde işgücüne katılım oranı hem

kadınlarda hem de erkeklerde ilçe ortalamasının oldukça üzerindedir.

Grafik II. 20. Edirne İli İşgücüne Katılım Oranı (İlçe Merkezleri)

69,0

86,5

66,7

76,7

69,7

86,6

66,6 67,5

62,1

69,675,5

11,23,9

19,320,513,911,1

16,612,1

21,4

0,010,020,030,040,050,060,070,080,090,0

100,0

Merkez

Enez

Havsa

İpsala

Keşan

Lalap

aşa

Meriç

Süloğlu

Uzunk

öprü

Bucak

ve K

öyler

Topla

mı

Erkek Kadın

Kaynak: DİE, 2002a

129

Tablo II. 75. Edirne İli 12 ve Daha Yukarı Yaştaki Nüfus İçinde Cinsiyete Göre İşgücü Durumu (İlçe Merkezi)

İşgücü

İstihdam İşsiz Toplam İşgücü

İşgücünde Olmayan

Toplam 12+ Nüfus

İşgücüne Katılım Oranı

ILCE ADI E* K** E* K** E* K** E* K** E* K** E* K**

Merkez 32.363 8.073 2.596 2.046 34.959 10.119 17.531 37.087 52.509 47.210 66,6 21,4

Enez 1.079 129 98 41 1.177 170 564 1.230 1.743 1.400 67,5 12,1

Havsa 1.869 468 189 102 2.058 570 1.255 2.866 3.315 3.436 62,1 16,6

İpsala 2.618 253 169 84 2.787 337 1.217 2.704 4.004 3.041 69,6 11,1

Keşan 11.408 1.895 895 451 12.303 2.346 5.507 14.480 17.819 16.829 69,0 13,9

Lalapaşa 1.172 101 23 22 1.195 123 185 477 1.381 600 86,5 20,5

Meriç 932 162 112 74 1.044 236 517 985 1.566 1.221 66,7 19,3

Süloğlu 4.495 144 44 45 4.539 189 285 902 5.916 4.825 76,7 3,9

Uzunköprü 10.414 1.233 557 355 10.971 1.588 4.769 12.555 15.742 14.144 69,7 11,2

Bucak ve Köyler Toplamı

66.011 51.570 1.633 783 67.644 52.353 10.415 16.970 78.147 69.365 86,6 75,5

Toplam 132.361 64.028 6.316 4.003 138.677 68.031 42.245 90.256 182.142 162.071 76,1 42,0

Kaynak: DİE, 2002a *E: Erkek **K: Kadın

İşgücüne katılım oranı, ilçe bütününde incelendiğinde ise, İş gücüne erkeklerin katılım

oranının, ilçelerin hepsinde, kadınlara oranla daha yüksek olduğu görülür. Tarımsal

istihdamın yüksek olduğu ilçelerde işgücüne katılım oranı il ortalamasına göre oldukça

yüksektir. Merkez ilçe, Keşan ve Uzunköprü gibi hizmet sektörünün yoğun olduğu

ilçelerde işgücüne katılım oranı hem erkeklerde hem de kadınlarda diğer ilçelere oranla

daha düşüktür. Bu ilçelerde kadınların işgücüne katılım oranı il ortalamasının oldukça

altındadır.

Grafik II. 21. Edirne İli İşgücüne Katılım Oranları (İlçe Bütünü)

63,9

39,8

71,1 69,060,4

43,6

77,3

91,281,9

88,9

79,5

81,7

77,8

79,3

69,6

29,1

54,9 56,9

0,010,020,030,040,050,060,070,080,090,0

100,0

MERKEZENEZ

HAVSA

İPSALA

KEŞAN

LALA

PAŞA

MERİÇ

SÜLOĞLU

UZUNKÖPRÜ

Erkek Kadın

Kaynak: DİE,2000

Süloğlu ve Meriç ilçeleri erkek işgücü oranın oldukça yüksek olduğu ilçelerdir. Ancak bu

ilçelerde kadınların işgücüne katılım oranı erkeklerinkine oranla oldukça geridedir.

130

Tablo II. 76. Edirne İli 12 ve Daha Yukarı Yaştaki Nüfus İçinde Cinsiyete Göre İşgücü Durumu (İlçe Bütünü)

İşgücü

İstihdam İşsiz Toplam İşgücü

İşgücünde Olmayan

Toplam 12+ Nüfus

İşgücüne Katılım Oranı

ILCE ADI E* K** E* K** E* K** E* K** E* K** E* K**

Merkez 41.045 13.962 2.772 2.195 43.817 16.157 19.044 39.362 62.933 55.543 69,6 29,1

Enez 4.020 2.511 167 70 4.187 2.581 1.090 2.114 5.280 4.698 79,3 54,9

Havsa 7.581 5.689 333 194 7.914 5.883 2.251 4.456 10.167 10.340 77,8 56,9

İpsala 11.612 8.195 464 161 12.076 8.356 2.700 4.720 14.777 13.078 81,7 63,9

Keşan 27.391 11.107 1.208 578 28.599 11.685 7.354 17.674 35.971 29.363 79,5 39,8

Lalapaşa 4.191 2.701 71 50 4.262 2.751 530 1.116 4.793 3.871 88,9 71,1

Meriç 6.627 5.205 262 196 6.889 5.401 1.507 2.417 8.412 7.824 81,9 69,0

Süloğlu 6.421 1.998 109 66 6.530 2.064 628 1.355 7.163 3.419 91,2 60,4

Uzunköprü 23.473 12.660 930 493 24.403 13.153 7.141 17.042 31.555 30.201 77,3 43,6

Toplam 132.361 64.028 6.316 4.003 138.677 68.031 42.245 90.256 181.051 158.337 76,6 43,0

Kaynak: DİE, 2000 *E: Erkek **K: Kadın

Edirne İli 2000 yılı DİE verilerine göre işsizlik oranı erkeklerde daha yüksektir. Merkez

İlçe’de ise tüm Edirne’ye oranla daha yüksek bir işsizlik hem erkeklerde hem de

kadınlarda görülmektedir. Tarımsal yapının ağırlıklı olduğu Lalapaşa İlçesi’nde ise

işsizlik oranı diğer ilçelere oranla oldukça düşüktür.

Tablo II. 77. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Bütünü) İlçe Adı Erkek Kadın

Merkez 4,4 4,0

Enez 3,2 1,5

Havsa 3,3 1,9

İpsala 3,1 1,2

Keşan 3,4 2,0

Lalapaşa 1,5 1,3

Meriç 3,1 2,5

Süloğlu 1,5 1,9

Uzunköprü 2,9 1,6

Toplam 3,5 2,5

Kaynak: DİE, 2000

Grafik II. 22. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Bütünü)

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

MERKEZENEZ

HAVSA

İPSALA

KEŞAN

LALA

PAŞA

MERİÇ

SÜLEOĞ

LU

UZUNKÖPRÜ

TOPLA

M

Erkek Kadın Kaynak: DİE, 2000

131

İlçe Merkezlerindeki işsizlik oranları incelendiğinde ise Meriç ilçe merkezinde hem

erkeklerde hem de kadınlarda yoğun bir işsizlik yaşandığı görülmektedir. Bunun

yanında sırasıyla Havsa, Enez, Keşan ve Merkez ilçe merkezlerinde işsizlik oranları il

ortalamasının üzerindedir.

Tablo II. 78. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Merkezi) İlçe Merkezi Erkek Kadın

Merkez 4,9 4,3

Enez 5,6 2,9

Havsa 5,7 3,0

İpsala 4,2 2,8

Keşan 5,0 2,7

Lalapaşa 1,7 3,7

Meriç 7,2 6,1

Süloğlu 0,7 0,9

Uzunköprü 3,5 2,5

Bucak ve Köyler Toplamı 2,1 1,1

Kaynak: DİE, 2002a

Grafik II. 23. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Merkezi)

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,0

Merkez

Enez

Havsa

İpsala

Keşan

Lalap

aşa

Meriç

Süloğlu

Uzunk

öprü

Bucak

ve K

öyler

Topla

mı

Erkek Kadın

Kaynak: DİE, 2002a

Sosyal ve Ekonomik Göstergeler

Devlet Planlama Teşkilatı tarafından yapılan “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik

Sıralaması Araştırması” tüm Türkiye’yi kapsayan ve ilçelerin sosyo ekonomik

gelişmişlikleri açısından karşılaştırılmasına olanak veren bir çalışmadır. Araştırmanın

genel çerçevesini, veri seti olarak kullanılan 32 adet sosyo-ekonomik değişken

oluşturmaktadır. Bu veriler Devlet İstatistik Enstitüsü’nün 2000 yılı Genel Nüfus Sayımı

sonuçlarından elde edilmiştir.

132

Araştırmada kullanılan değişkenlerin büyük bir çoğunluğu, “fert başına düşen” değerleri

veya oransal büyüklükleri yansıtmaktadır. Dolayısıyla, sosyal ve ekonomik

göstergelerin ilçe toplam nüfusuna oranını ifade eden fert başına düşen değerler veya

oransal büyüklükler, ilçelerin sıralamadaki konumlarını belirleyen önemli bir etken

niteliğindedir. Bu çerçevede, ilçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasını

belirleyen başlıca unsurlar; ilçelerdeki demografik yapının, işgücü talebinin, istihdamın

sektörel dağılımının, eğitim ve sağlık hizmetlerinin, fiziki ve sosyal altyapı olanaklarının,

üretim seviyesinin ve gelir düzeyinin ilçe nüfusunun ihtiyaçlarını karşılamada

sağladıkları başarı olmaktadır. Sıralama değerlendirilirken dikkat edilmesi gereken

diğer bir konu ise; ülke idari bölünüşündeki yönetim kademelerinden biri olan “ilçe”

tanımıyla ilgilidir. İlçeler, illerde olduğu gibi, genellikle ilçe merkeziyle

özdeşleştirilmektedir. Araştırmada analiz konusu olan ilçe, ülke merkezi idare

bölümlerinden biri olan ve ilçe merkezi ile bucak ve köylerini de kapsayan yerleşim

birimidir.

2000 yılı idari bölünüşüne göre İstanbul, Ankara ve İzmir illerinin Büyükşehir ilçeleri

dışında kalan ülke genelindeki toplam 872 İlçe’nin sosyo-ekonomik gelişmişlik

sıralaması yapılmıştır. İlçeler gelişme düzeylerine göre altı kademeye ayrılmıştır. Bu

kapsamda, Edirne Merkez ve Keşan ilçeleri ikinci kademe gelişmiş ilçeler grubunda yer

almakta, kalan ilçelerden Lalapaşa, Süloğlu, Havsa, İpsala, Enez ve Uzunköprü ise 3.

kademe gelişmiş ilçeler grubunda yer almaktadır. Meriç İlçesi ise dördüncü kademe

gelişmiş ilçeler grubunda yer almakta olup, Trakya Bölgesi’nde dördüncü kademe

gelişmiş ilçeler grubunda yer alan tek ilçedir. Meriç İlçesi’nin sosyal ve ekonomik

açıdan Bölgenin bütününe göre geri kalmışlığının sebeplerinden biri, Trakya Bölgesi’ne

entegrasyon açısından ulaşım bağlantılarının zayıf kalmasıdır.

Tablo II. 79. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması

İlçeler Gelişmişlik Sıralaması

(872 ilçe içerisinde) Gelişmişlik Grubu Gelişmişlik Endeksi

Merkez 30 2 2,14004

Keşan 135 2 0,84485

Uzunköprü 203 3 0,41792

Havsa 258 3 0,19245

Enez 297 3 0,06856

Süloğlu 302 3 0,08383

İpsala 415 3 -0,17208

Lalapaşa 472 3 -0,26206

Meriç 643 4 -0,58358

Kaynak: DPT, 2004

133

Tüm ekonomik ve sosyal göstergeler Edirne İli’nde Merkez ve Keşan İlçeleri’nin diğer

ilçelere oranla daha gelişmiş olduğunu göstermektedir. Bu iki ilçeyi izleyen diğer ilçe ise

Uzunköprü İlçesi’dir. Bunun temel sebebi bu ilçelerde tarımsal üretime bağlı gıda

sanayi ile tekstil sanayi ve hizmet sektörlerinin gelişmiş olmasıdır.

Şekil II. 10. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Kademelendirilmesİ

Kaynak: DPT, 2004

Tablo II. 80. Merkez, Enez, Havsa, İpsala ve Keşan İlçeleri Sosyo-Ekonomik Göstergeleri* Merkez Enez Havsa İpsala Keşan

Sosyo-Ekonomik Göstergeler Değ

er

Sıra

lam

a

Değ

er

Sıra

lam

a

Değ

er

Sıra

lam

a

Değ

er

Sıra

lam

a

Değ

er

Sıra

lam

a

Nüfus 140.830 67 11.929 737 24.027 536 33.564 412 77.637 166

Şehirleşme Oranı (%) 84,71 23 33,04 587 33,63 574 25,24 725 55,07 227

Nüfus Artış Hızı (%) 12,43 300 -6,26 611 -14,94 728 -7,34 627 8,75 355

Nüfus Yoğunluğu 170 101 28 649 41 503 52 409 66 311

Nüfus Bağımlılık Oranı (%) 37,03 858 45,08 799 45,46 789 44,08 819 39,81 850

Ortalama Hanehalkı Büyüklüğü 3,57 806 3,52 816 3,84 728 4,05 668 3,72 769

Tarım Sektöründe Çalışanlar Oranı (%) 20,44 858 70,74 524 69,44 541 76,42 395 44,53 771

Sanayi Sektöründe Çalışanlar Oranı(%) 14,3 82 5,51 316 12,13 111 4,49 393 7,52 229

Hizmetler Sektöründe Çalışanlar Oranı(%) 65,26 15 23,75 323 18,43 504 19,09 472 47,95 72

İşsizlik Oranı(%) 8,28 201 3,5 650 3,82 600 3,06 703 4,43 515

Okur Yazar Oranı (%) 92,29 69 85,76 411 89,59 182 86,51 372 87,41 304

Bebek Ölüm Oranı (Binde) 29,88 692 24,31 795 32,11 630 28,7 719 43,14 334

Fert Başına Genel Bütçe Geliri (Bin TL) 381.612 28 56435 311 102336 149 94556 168 118022 130

Vergi Gelirlerinin Ülke İçindeki Payı (%) 0,16423 41 0,00449 471 0,0116 297 0,01129 299 0,04627 124

Tarımsal Üretimin Ülke İçindeki Payı 0,18525 148 0,06358 411 0,11309 270 0,26377 98 0,24323 111

Kaynak: DPT, 2004, *İstanbul, Ankara ve İzmir Büyükşehirlerinin merkez ilçeleri hariç tutularak, Türkiye’nin 2000 yılındaki idari bölünüşüne göre 872 ilçeyi kapsamaktadır.

134

Tablo II. 81. Lalapaşa, Meriç, Süloğlu ve Uzunköprü ilçeleri Sosyo-Ekonomik Göstergeler * Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü

Sosyo-Ekonomik Göstergeler Değ

er

Sıra

lam

a

Değ

er

Sıra

lam

a

Değ

er

Sıra

lam

a

Değ

er

Sıra

lam

a

Nüfus 10.154 773 19.052 617 11.927 738 73.486 184

Şehirleşme Oranı (%) 22,36 775 17,75 825 54,9 229 49,21 312

Nüfus Artış Hızı (%) -10,66 680 -30,68 837 2,49 458 -12,84 702

Nüfus Yoğunluğu 22 738 51 414 35 571 61 347

Nüfus Bağımlılık Oranı (%) 44,24 818 46,51 772 30,21 867 47,15 762

Ortalama Hanehalkı Büyüklüğü 4,02 684 3,91 711 4,1 657 3,79 751

Tarım Sektöründe Çalışanlar Oranı (%) 72,05 501 85,12 128 43,64 776 59,04 678

Sanayi Sektöründe Çalışanlar Oranı(%) 4,61 376 2,01 659 1,89 678 9,28 178

Hizmetler Sektöründe Çalışanlar Oranı(%) 23,33 330 12,87 737 54,47 45 31,68 189

İşsizlik Oranı(%) 1,73 843 3,73 613 2,04 826 3,79 606

Okur Yazar Oranı (%) 89,99 160 82,48 579 90,67 133 86,53 370

Bebek Ölüm Oranı (Binde) 29,85 694 33,67 591 42,55 355 46,25 266

Fert Başına Genel Bütçe Geliri (Bin TL) 77.862 210 46239 365 51105 337 131078 108

Vergi Gelirlerinin Ülke İçindeki Payı (%) 0,00355 524 0,00514 444 0,00382 510 0,03757 142

Tarımsal Üretimin Ülke İçindeki Payı 0,05017 468 0,15786 191 0,02858 591 0,29386 81

Kaynak: DPT, 2004 *İstanbul, Ankara ve İzmir Büyükşehirlerinin merkez ilçeleri hariç tutularak, Türkiye’nin 2000 yılındaki idari bölünüşüne göre 872 ilçeyi kapsamaktadır.

Yukarıdaki tablolarda ilçelerin sosyo ekonomik gelişmişlik araştırmasında kullanılan

değişkenlerden bazıları gösterilmiştir. İlçelerin sosyo ekonomik göstergeleri değerlerinin

yanında yer alan sıralama sütununda, ilçelerin araştırmada kullanılan 872 ilçe içindeki yeri

karşılaştırılmıştır (872 ilçe İstanbul, Ankara ve İzmir Büyükşehirlerinin merkez ilçelerini

kapsam dışında tutmaktadır). İlçelerden Merkez ilçe şehirleşme oranı, hizmet sektöründe

çalışanlar oranı, fert başına genel bütçe geliri ve vergi gelirlerinin ülke içindeki payı

değişkenlerinde, Türkiye’deki 2000 yılı idari bölünüşüne göre 872 ilçe arasında ilk 50 ilçe

arasında yer alabilmiştir. Süloğlu İlçesi’ndeki hizmet sektöründe çalışanlar oranının yüksek

olması da, bu değişken açısından ilk 50 ilçe arasında yer almasını sağlamıştır.

II.4.2.3. Tarım

Türkiye ekonomisinde son 30 yıllık süre zarfında sanayi sektörü lehine önemli yapısal

değişimler yaşanıp, tarımsal istihdamda bir azalma olmasına rağmen tarım sektörü

Edirne İl ekonomisindeki önemini halen korumaktadır. Edirne İli, Trakya

Yarımadası’nda; kuzeyde Istranca Dağları, güneyinde Koru Dağları ve Ege Denizi-

Saroz Körfezi, batısında Meriç Nehri ve Meriç Ovası, doğusunda da Ergene Ovası’nı

içine almakta olup, İl topraklarının % 80'i tarıma elverişlidir. İl, içinde yer aldığı coğrafi

135

konumu, sahip olduğu iklim ve ekolojisi, pazara yakınlığı, işlenen yaklaşık 422.749 ha20

tarım arazisi ile tarımsal üretim açısından Türkiye için önemli bir yere sahiptir.

Edirne’de bulunan tarımsal işletmelerin ağırlıklı olarak ürettiği buğday, ayçiçeği ve çeltik

gibi ürünlerde, Türkiye ve Dünya ortalamasının üzerinde verim alınmakta olup, hatta

bazılarında Avrupa Birliği ve ABD verim ortalamalarına ulaşılmış bulunmaktadır. Bugün

Edirne, ülke ayçiçeği üretiminin yaklaşık %22’sini, çeltik ekilişinin %42,9’unu üretiminin

ise %45,4’ünü tek başına karşılamakta olup, aynı zamanda hayvansal üretimde de öne

çıkmaktadır. (TC Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Edirne Tarım Master Planı, Ocak 2005)

DPT Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü tarafından 2003 yılında

hazırlanan “İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”

raporunun hazırlanmasında dikkate alınan ve 10 başlık altında toplanan göstergelerden

biri de tarım göstergeleridir. Tarım göstergeleri; illerin, kırsal nüfus başına düşen

tarımsal üretim değeri ile ülke tarımsal üretim değeri içindeki payını gösteren

değişkenlerden oluşturulmuştur. Kırsal nüfus başına düşen tarımsal üretim değeri

değişkeni, tarım sektöründe çalışan kesimin gelir düzeyini ve verimliliği yansıtmaktadır.

Tarımsal üretim değerinin ülke tarımsal üretiminin içindeki payı ise, illerin tarımsal

üretim değerine yaptıkları katkıyı gösterdiği gibi, tarımsal potansiyeli ve üretimin gerçek

boyutlarını ortaya koymaktadır. Buna göre; Edirne İli kırsal nüfus başına tarımsal üretim

değeri 1.754 YTL olup, 1.187 YTL olan Marmara Bölgesi ve 1.124 YTL olan Türkiye

ortalamasının üzerinde bir değere sahiptir. Edirne’nin tarımsal üretim değerinin Türkiye

içindeki payı ise %1,13 olup, Marmara Bölgesi illerinin (11 il) toplam payı %16,13’tür.

Aynı kurum tarafından 2004 yılında hazırlanan “İlçelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik

Sıralaması Araştırması” raporuna göre Edirne ilçelerinin gelişmişlik sıralaması ve

tarımsal üretimin ülke içindeki payına göre sıralaması aşağıda tablo ve grafik halinde

verilmektedir.

20 Tarım Bakanlığı “STATİP” haritaları, Mera Bilgi Sistemi (MERBİS) Projesi verileri ve Haziran 2006 tarihinde çekimi yapılmış, 2,5 metre çözünürlüğündeki SPOT uydu görüntüleri çakıştırılarak elde edilen altlık paftadan hesaplanmıştır.

136

Tablo II. 82. Edirne İlçeleri Gelişmişlik Endeksi ve Tarımsal Üretim Değerinin Ülke İçindeki Payına Göre Gelişmişlik Sıralaması Karşılaştırması

İlçeler Gelişmişlik

Grubu

Gelişmişlik

Sıralaması

(872 İlçe

İçerisinde)

Gelişmişlik

Endeksi

Tarımsal

Üretimin Ülke

İçindeki Payı

(%)

Tarımsal Üretimin Ülke

İçindeki Payına Göre

Sıralama (872 İlçe

İçerisinde)

Merkez 2 30 2,14004 0,18525 148

Keşan 2 135 0,84485 0,24323 111

Uzunköprü 3 203 0,41792 0,29386 81

Havsa 3 258 0,19245 0,11309 270

Enez 3 297 0,06856 0,06358 411

Süloğlu 3 302 0,06363 0,02858 591

İpsala 3 415 -0,17208 0,26377 98

Lalapaşa 3 472 -0,26206 0,05017 468

Meriç 4 643 -0,58358 0,15786 191

Kaynak: DPT, 2004

Tarımsal üretimi ülke içinde yüksek olan ilçeler çeltik üretiminin yapıldığı Meriç ve

Ergene nehirleriyle bağlantılı olan İpsala İlçesi başta olmak üzere Meriç ve Uzunköprü

ilçeleridir. Keşan İlçesi’nin tarımsal üretim değerinin yüksek olması ise hayvansal

üretim değerinin yüksek olmasından kaynaklanmaktadır.

Grafik II. 24. Edirne İlçeleri Gelişmişlik Endeksi ve Tarımsal Üretim Değerinin Ülke İçindeki Payının Karşılaştırması

-1

-0,5

0

0,5

1

1,5

2

2,5

Merkez Keşan Uzunköprü Havsa Enez Süloğlu İpsala Lalapaşa Meriç

Gelişmişlik Endeksi Tarımsal Üretimin Ülke İçindeki Payı (%)

Kaynak: DPT, 2004

2000 yılı verilerine göre iktisadi faaliyet kollarından tarım sektörünün istihdam oranı

Edirne İli’nde %49,6’dır. İl genelinde en yüksek tarım istihdam oranına sahip olan

ilçeler sırasıyla; %85,1 ile Meriç, %76,4 ile İpsala ve %72 ile Lalapaşa ilçeleridir. Enez

(%70,7), Havsa (%69,4) ve Uzunköprü (%59) İlçeleri de Edirne il bütünündeki tarım

istihdam oranının üzerinde oranlara sahip ilçelerdir.

137

Aşağıda tablo halinde Edirne İli’nde tarım sektöründe istihdam edilen nüfusun, ilçe

bütünü ile birlikte ilçe merkezlerindeki dağılım oranları da verilmektedir. İlçe

merkezlerindeki tarım istihdam oranları incelendiğinde, %35,3 ile İl Merkezi ve %16,6

ile Uzunköprü İlçe merkezlerinin öne çıktığı görülmektedir.

Tablo II. 83. Edirne İlçeleri’nde Tarım Sektöründe İstihdam Edilen Nüfusun İlçe Bütünü ile İlçe Merkezlerindeki Dağılım Oranlarının Karşılaştırılması

Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süleoğlu Uzunköprü Toplam

Şehir 1.196 166 200 318 472 65 185 196 568 3.366

Köy 4.702 2.154 4.303 7.223 7.994 2.417 4.853 1.664 9.832 45.142

Toplam 5.898 2.320 4.503 7.541 8.466 2.482 5.038 1.860 10.400 48.508

Kaynak: DİE, 2000

Edirne İli’nde toplam 337 adet tarım sektörüne yönelik proje mevcuttur. Kamu

yatırımları sektöre göre ele alındığında, proje tutarında; tarım sektörü 638,6 Trilyon TL

ile 1. sırada yer almaktadır. Diğer Kamu Hizmetleri 74,9 Trilyon TL ile 2. sırada yer

almakta, Eğitim sektörü ise 28,5 Trilyon TL ile 3. sıradadır. Tarım sektörünün kamu

yatırımlarında birinci sırayı almasının temel sebebi sektörün doğal kaynaklara

bağımlılığından dolayı gelişmesi için devlet desteğine ihtiyaç duymasıdır.

Tablo II. 84. Edirne İli 2002 Yılı Kamu Yatırımlarının Sektörlere Göre Dağılımı (Milyon TL.)

Sektör Proje Sayısı Proje Tutarı 2002 Yılı

Ödeneği

Program Yılına Kadar

Yapılan Harcama

Tarım 80 638.624.502 14.139.632 158.520.498

Ulaştırma 23 24.666.850 2.716.000 10.494.000

Eğitim 13 28.520.000 7.305.000 8.958.008

Sağlık 21 27.167.000 1.853.000 23.065.875

Enerji 49 4.171.000 3.645.000 2.728.546

Gençlik Spor 4 3.002.645 510.000 1.247.979

Haberleşme 58 0 0 0

Kültür 17 2.525.400 1.000 1.106.225

Turizm 10 775.000 0 23.885

Diğer Kamu Hizm. 62 7.502.428 10.928.032 25.742.565

Toplam 337 804.474.825 41.097.664 231.887.578

Kaynak: DPT, 2002

II.4.2.3.1. Tarımsal Ağırlıklı Alt Sektörler

Tarım sektörü, bitkisel ve hayvansal üretim alt sektörleri bazında değerlendirilmiş olup,

bitkisel üretim tarla bitkileri, sebze ve meyve üretimi; hayvansal üretim ise canlı hayvan

varlığı ve hayvansal ürün üretimi olarak çeşitlenmektedir.

138

II.4.2.3.1.1. Bitkisel Üretim

TUİK Tarım İstatistikleri 2006 yılı verilerine göre, Edirne İli’nde tarım alanları toplam

370.192 ha ve ekilen tarım alanı 355.445 ha dır. İşlenen tarım arazileri ilçe bazında

incelendiğinde, en fazla ekilen tarım alanına sahip ilçeler sırasıyla; %18,9 ile

Uzunköprü, %18,4 ile Merkez İlçe, %14,9 ile İpsala ve %14 ile Keşan ilçeleri olup, Enez

(%4,5), Süloğlu (%4,6), Meriç (%5,8) ve Lalapaşa (%6,8) ilçeleri ise en az tarım

alanına sahip ilçeler olarak görülmektedir.

İlçe bazında tarım alanları dağılımı ve oransal karşılaştırması aşağıda tablo ve grafik

halinde verilmektedir. Buna göre; il genelinde her türlü tarım faaliyeti yürütülmekle

birlikte Uzunköprü İlçesi kuru tarım ürünleri, meyve ve sebze üretiminde ilde ilk sırayı

almaktadır.

Tablo II. 85. Edirne İlçeleri’nde Tarım Alanlarının Dağılımı ve Oranları Toplam

Alan %

Ekilen

Tarla Alanı %

Nadas

Alanı %

Sebze

Bahçeleri Alanı %

Meyve

Alanı %

Merkez 66.801 18.0% 65.266 18.4% 0 0.0% 1.287 11.9% 2.483 8.9%

Enez 18.008 4.9% 16.069 4.5% 1.001 87.7% 699 6.5% 2.390 8.6%

Havsa 44.129 11.9% 43.524 12.2% 0 0.0% 319 3.0% 2.851 10.2%

İpsala 54.164 14.6% 52.907 14.9% 0 0.0% 1.085 10.0% 1.713 6.1%

Keşan 52.445 14.2% 49.649 14.0% 0 0.0% 2.527 23.4% 2.686 9.6%

Lalapaşa 24.301 6.6% 24.173 6.8% 0 0.0% 12 0.1% 1.149 4.1%

Meriç 22.835 6.2% 20.609 5.8% 140 12.3% 1.988 18.4% 985 3.5%

Süloğlu 16.473 4.4% 16.209 4.6% 0 0.0% 173 1.6% 910 3.3%

Uzunköprü 71.036 19.2% 67.039 18.9% 0 0.0% 2.719 25.2% 12.782 45.7%

Toplam 370.192 100.0% 355.445 100.0% 1.141 100.0% 10.809 100.0% 27.949 100.0%

Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)

Grafik II. 25. Edirne İlçeleri’nde Tarım Alanları Dağılımı (%)

0.0%

5.0%

10.0%

15.0%

20.0%

25.0%

30.0%

35.0%

40.0%

45.0%

50.0%

Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süleoğlu Uzunköprü

Ekilen tarla alanı Sebze bahçeleri alanı Meyve alanı


139

İlçe bazında bitkisel üretimin türlere göre dağılımı tarım alanlarının ilçelere dağılımı ile

oransal olarak benzerlik göstermekte olduğu görülmektedir. Toplam bitkisel üretim

1.861.650 tondur ve bunun %20,6’sı Uzunköprü, %17,1’i İpsala ve %16,9’u Merkez

İlçeleri’nden elde edilmektedir. En az bitkisel üretime sahip ilçeler Süloğlu ve Lalapaşa

ilçeleridir ve İl’deki toplam bitkisel üretimin yalnızca %8,2’si bu iki İlçe’den

karşılanmaktadır.

TÜİK tarım istatistikleri 2006 yılı verilerine göre; İl’de toplam 1.555.966 ton tarla bitkisi,

281.052 ton sebze, 24.632 ton da meyve üretilmektedir. İl’deki toplam tarla bitkisi

üretiminin yaklaşık %55’ini bitkisel üretimin en fazla olduğu, Merkez ilçe, İpsala ve

Uzunköprü İlçeleri’nden elde edilmektedir. Sebze üretiminin en fazla olduğu ilçeler ise,

başta Meriç (%23,2) olmak üzere sırasıyla İpsala (%20,9) ile Uzunköprü (%20,5)

ilçeleri olup, İl’deki toplam sebze üretiminin yaklaşık %65’i söz konusu üç İlçe’de

gerçekleşmektedir.

Tablo II. 86. Edirne İli’nde Bitkisel Üretimin İlçelere Göre Dağılımı ve Oranları (2006)

Toplam Bitkisel

Üretim (Ton) %

Tarla Bitkileri (Ton)

% Meyve (Ton)

% Sebze (Ton)

%

Merkez 314.117 16,9% 294.207 18,9% 2.457 10,0% 17.453 6,2%

Enez 108.612 5,8% 87.912 5,6% 2.122 8,6% 18.578 6,6%

Havsa 174.133 9,4% 164.794 10,6% 2.716 11,0% 6.623 2,4%

İpsala 318.521 17,1% 258.742 16,6% 1.040 4,2% 58.739 20,9%

Keşan 263.062 14,1% 205.018 13,2% 4.086 16,6% 53.958 19,2%

Lalapaşa 78.268 4,2% 77.135 5,0% 834 3,4% 299 0,1%

Meriç 146.980 7,9% 81.437 5,2% 456 1,9% 65.087 23,2%

Süloğlu 73.736 4,0% 70.766 4,5% 339 1,4% 2.631 0,9%

Uzunköprü 384.221 20,6% 315.955 20,3% 10.582 43,0% 57.684 20,5%

Toplam 1.861.650 100,0% 1.555.966 100,0% 24.632 100,0% 281.052 100,0%


Uzunköprü meyve üretiminin en yüksek olduğu ilçedir ve İlçe’deki meyve üretimi İl’deki

toplam üretimin %43’ünü oluşturmaktadır. Uzunköprü İlçesi’nden sonra %16,6’lık

oranla en fazla meyve Keşan İlçesi’nde (%16,6) üretilmektedir.

140

Grafik II. 26. Edirne İli’nde Bitkisel Üretimin İlçelere Göre Dağılımı (ton)-2006

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

İl Merkezi Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü

tarla bitkileri meyve sebze


A. Tarla Bitkileri Üretimi

İnsanların gereksinim duyduğu gıda maddeleri ile hayvan yemleri ve endüstri

hammadde ve ihracat mallarını geniş ölçüde tarla bitkileri tarımı sağlamaktadır. Tarla

Bitkileri tarımı ülkemiz tarım üretiminde önemli bir yer tutmaktadır.

Trakya bölgesinde öne çıkan tarla ürünleri üretim miktarları incelendiğinde buğdayın ilk

sırayı aldığı ve onu sırasıyla ayçiçeği, pirinç, bakla, kolza ve sarımsağın izlediği

görülmektedir. Özellikle yağlı tohumlu bitkilerde üretimin bölgede yüksek olduğu ve

Türkiye içerisinde %55 olan ekilişe nispetle üretimin kolzada %90, ayçiçeğinde

%80’lere varan düzeyde gerçekleştiği dikkat çekmektedir. Dikkati çeken bir diğer ürün

ise çeltiktir. Türkiye toplam çeltik üretiminin %57’si bu bölgede gerçekleşmektedir. Yine

ürün bazında bakıldığında bakla bitkisinin toplam üretimi Türkiye’nin %52’si

düzeyindedir. Bölge illeri bazında kıyaslandığında, Tekirdağ İli kolza, ayçiçeği ve

kuşyemi üretimi, Edirne İli pirinç ve ayçiçeği üretimi, Balıkesir İli bakla ve sarımsak

üretimi, Çanakkale İli kolza ve bakla üretimi bakımından zenginlikleri ile dikkat

çekmektedirler.21

Tarla bitkileri kendi içinde tahıllar, baklagiller, endüstriyel bitkiler, yağlı tohumlar, yumru

bitkiler ve yem bitkileri olarak 6 başlık altında gruplandırılmaktadır. İl’de üretilen toplam

tarla ürünlerinin %61,7’sini tahıllar, %13,9’unu yağlı tohumlar, %18,3’ini yem bitkileri,

21 T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, TR 2 Batı Marmara Bölgesi Tarım Master Planı 2007

141

%5,4’ünü endüstri bitkileri, %0,7’sini yumru bitkiler, %0,1’ini ise baklagiller

oluşturmaktadır.

Edirne İli’nde 2006 yılında toplam 1.555.966 ton tarla ürünü üretimi gerçekleştirilmiştir.

En fazla tarla bitkisi %20,3 ile Uzunköprü, %18,9 ile Merkez, %16,6 ile İpsala

İlçeleri’nden elde edilmiştir.

Tablo II. 87. Edirne İli’nde Üretilen Tarla Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)

Baklagiller

Endüstriyel

Bitkiler Tahıllar

Yağlı

Tohumlar

Yem

Bitkileri

Yumru

Bitkiler

Toplam

Tarla

Merkez 307 8.124 198.861 35.436 48.797 2.682 294.207

Enez 167 312 35.520 7.513 42.800 1.600 87.912

Havsa 120 2.013 80.572 20.034 61.055 1.000 164.794

İpsala 16 11.101 201.154 29.217 17.254 0 258.742

Keşan 313 13.879 112.275 39.651 36.700 2.200 205.018

Lalapaşa 0 0 47.656 8.139 21.320 20 77.135

Meriç 0 3.783 58.752 14.567 4.335 0 81.437

Süloğlu 20 3.275 28.870 12.521 25.740 340 70.766

Uzunköprü 255 41.679 195.791 48.470 26.400 3.360 315.955

Toplam 1.198 84.166 959.451 215.548 284.401 11.202 1.555.966

Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)

Edirne İli’nde yetiştirilen tarla bitkileri içerisinde ağırlıklı grup olan tahılların %60’ı

Merkez, İpsala ve Uzunköprü İlçeleri’nde, yağlı tohumların %57’si Merkez, Keşan ve

Uzunköprü İlçeleri’nde, yem bitkilerinin ise %50’si Merkez, Havsa ve Keşan İlçeleri’nde

üretilmektedir.

Grafik II. 27. Edirne İli’nde Üretilen Tarla Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000


baklagiller endüstriyel bitkiler tahıllar yağlı tohumlar yem bitkileri yumru bitkiler


142

Edirne İli’nde ülke üretimindeki payı ile öne çıkan tarla bitkileri Ayçiçeği, Çeltik ve

Buğday üretimidir. Ayçiçeği, ekim alanı olarak Buğdaydan sonra ikinci sırayı

almaktadır.

Ayçiçeğinin tohumlarında bulunan % 40–45 oranındaki yağ, yağ sanayinin, çeşitli gıda

sanayilerinin, kimya, kozmetik ve boya sanayilerinin ham maddesi olarak

kullanılmaktadır. Yağı alındıktan sonra kalan küspesi %40 protein içeriği ile yem sanayi

için değerli bir kaynaktır. Ayrıca yem bitkisi olarak da yetiştirilen ayçiçeği, tarlada

çürütülmek suretiyle tabii gübre olarak da kullanılmaktadır. İlde üretilen ayçiçeğinin

tamamı pazarlanmaktadır. İşletme içi tüketim söz konusu değildir. İlde ayçiçeğinin

başlıca alıcısı Trakya Birlik ve bölgedeki yağ sanayicileridir.

Edirne İli 2003 yılı itibariyle Ayçiçeği ekim alanı olarak Türkiye Ayçiçeği ekim alanının

% 20’sini kaplamakta olup, üretim miktarı olarak da %22’sini oluşturmaktadır. (TC Tarım

Ve Köyişleri Bakanlığı Edirne Tarım Master Planı, Ocak 2005)

Edirne İli için en önemli ürün çeltiktir. 2003 yılı verilerine göre İl, Türkiye çeltik ekilişinin

%42,9’unu üretiminin ise %45,4’ünü karşılamaktadır. İlin ortalama çeltik verimi 550-750

kg civarındadır.

Tablo II. 88. Edirne İli Çeltik Ekiliş Alanları (da) ve Üretim Bilgileri (2004) İlçe Köy

Sayısı Üretici Sayısı

Ruhsatlı Ekiliş (da)

Üretim (ton)

Ruhsatsız Ekiliş (da)

Üretim (ton)

Ekiliş Alanı Toplamı

(da)

Üretim (ton)

Merkez 15 1.313 23.024 17.682 9.043 6.945 32.067 24.627

Enez 6 235 0 0 8.000 6.144 8.000 6.144

Havsa 11 465 4.971 3.679 1.803 1.385 6.774 5.074

İpsala 14 2.122 140.340 107.781 38.074 29.241 178.414 137.022

Keşan 11 194 9.325 7.161 9.085 6.977 18.410 14.138

Meriç 22 3.485 38.000 29.184 7.000 5.376 45.000 34.560

Uzunköprü 28 2.664 26.512 20.361 17.143 13.166 43.655 33.527

Toplam 107 10.438 242.172 185.848 90.148 69.234 332.320 255.092

Kaynak: Edirne Tarım İl Müdürlüğü, 2004

Edirne’de 7 İlçe’de, 107 köyde çeltik tarımı 10.438 üretici tarafından yapılmaktadır. İl’de

üretici başına düşen ortalama çeltik arazisi 31,8 da olmasına rağmen özellikle İpsala

bölgesinde tek veya bir aileden birkaç kardeşe ait büyük çeltik arazileri bulunmaktadır.

Ayrıca bu büyük arazilerin sahibi olanların bazılarının çeltik fabrikası sahibi olduğu da

üretici düzeyinde yapılan araştırmalar sonucu anlaşılmıştır. Hatta bu fabrika

sahiplerinin işlediği çeltik alanının Türkiye’nin %20-25’i civarında olduğu tespit

edilmiştir. Edirne’de çeltik tarımının yaygınlaşmasında ve uzun yıllardır sürüp

gitmesindeki en büyük neden Meriç ve Ergene nehirlerinin çeltik üretiminde önemli bir

143

su kaynağı olmasındandır. Edirne tarımında önemli bir yeri bulunan buğdaydan da

yılda ortalama 600.000–700.000 ton ürün elde edilmektedir (Edirne Tarım İl Müdürlüğü,

2004).

B. Sebze Üretimi

Edirne İli’nde 281.052 tonluk sebze üretimi sağlanmaktadır. En fazla sebze üretimi

%23,2 ile Meriç, %20,9 ile İpsala ve %20,5 ile Uzunköprü İlçeleri’nde yapılmaktadır.

Sebzeler kendi içinde yaprağı yenen sebzeler, baklagil sebzeler, meyvesi yenen

sebzeler, soğansı-yumru-kök sebzeler ve diğer sebzeler olarak gruplandırılmaktadır.

İl’de üretilen toplam sebze ürünlerinin %93,3’ünü meyvesi yenen sebzeler, %3,6’sını

yaprağı yenen sebzeler, %0,8’i baklagil sebzeler, %2’sini soğansı-yumru-kök sebzeler

oluşturmaktadır.

Tablo II. 89. Edirne İli’nde Üretilen Sebze Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)

Baklagil

Sebzeler

Diğer

Sebzeler

Meyvesi Yenen

Sebzeler

SoğansıYumru-

Kök Sebzeler

YaprağıYenen

Sebzeler Toplam

Merkez 1.257 71 11.779 1.612 2.734 17.453

Enez 200 0 17.925 20 433 18.578

Havsa 45 0 6.345 3 230 6.623

İpsala 1 0 58.729 0 9 58.739

Keşan 555 600 44.971 3.515 4.317 53.958

Lalapaşa 0 0 276 20 3 299

Meriç 45 0 64.784 77 181 65.087

Süloğlu 0 0 2.335 0 296 2.631

Uzunköprü 258 0 55.136 367 1.923 57.684

Toplam 2.361 671 262.280 5.614 10.126 281.052


Sebze gruplarının ilçelere göre üretim miktarlarına göre; Edirne İli’nde yetiştirilen

sebzeler içerisinde ağırlıklı grup olan meyvesi yenen sebzelerin yaklaşık %67’si İpsala,

Meriç ve Uzunköprü İlçeleri’nde, yaprağı yenen sebzelerin yaklaşık %90’ı Merkez,

Keşan ve Uzunköprü İlçeleri’nde üretilmektedir. Baklagil sebzelerin ve soğansı-yumru-

kök sebzelerin yaklaşık %97’sinin ise yine bu 3 İlçe’de üretildiği, görülmektedir.

144

Grafik II. 28. Edirne İli’nde Üretilen Sebze Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000


baklagil sebzeler diğer sebzeler meyvesi yenen sebzeler

soğansı-yumru-kök sebzeler yaprağı yenen sebzeler


Türkiye genelinde tarım alanlarının %3’ünde sebze üretimi yapılmaktadır. Edirne İli’nde

de sebze tarımı yapılan alan %3’tür. Edirne İli’nde sebze ekilişleri son yıllarda artış

göstermiştir. Bunun da nedeni Enez İlçesi’nde kurulan Dardanel’in sebze işleme

fabrikasıdır. İl Sebze tarımının gelişmesine müsait bir durumdadır. Bununla birlikte

üretim planlamasının olmamasından dolayı fiyat istikrarsızlıkları ve pazarlama

problemleri sebze üretim alanlarını kısıtlamaktadır.22

C. Meyve Üretimi

Edirne İli’nde toplam meyve üretimi 24.632 tondur. İl’deki meyve üretiminin ilçelere

dağılımı incelendiğinde; meyve üretiminin büyük bir kısmının (%43’ünün) Uzunköprü

İlçesi’nde gerçekleştiği görülmektedir.

Meyveler kendi içlerinde Trakya Alt Bölgesi’nde yetişen türler de dikkate alınarak;

yumuşak çekirdekliler, taş çekirdekliler, sert kabuklular, üzüm ve üzümsüler ve zeytin

olarak gruplandırılmıştır. Söz konusu meyve gruplarına göre üretim değerlerine

bakıldığında; Edirne İli’ndeki toplam meyve üretiminin %63,1’ini üzüm ve üzümsüler

(15.553 ton), %21,6’sını yumuşak çekirdekliler (5.314 ton), %11,5’ini taş çekirdekliler

(2844 ton) ve %3,7’sini sert kabuklular (921 ton) oluşturmaktadır.

22 T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, TR 2 Batı Marmara Bölgesi Tarım Master Planı 2007

145

Tablo II. 90. Edirne İli’nde Üretilen Meyve Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)

Sert

Kabuklular %

Taş

Çekirdekliler %

Üzüm Ve

Üzümsüler %

Yumuşak

Çekirdekliler % Toplam

Merkez 272 29,5% 434 15,3% 1.065 6,8% 686 12,9% 2.457

Enez 80 8,7% 201 7,1% 1.000 6,4% 841 15,8% 2.122

Havsa 61 6,6% 838 29,5% 1.263 8,1% 554 10,4% 2.716

İpsala 73 7,9% 164 5,8% 670 4,3% 133 2,5% 1.040

Keşan 251 27,3% 534 18,8% 1.366 8,8% 1.935 36,4% 4.086

Lalapaşa 52 5,6% 54 1,9% 592 3,8% 136 2,6% 834

Meriç 62 6,7% 88 3,1% 100 0,6% 206 3,9% 456

Süloğlu 17 1,8% 10 0,4% 300 1,9% 12 0,2% 339

Uzunköprü 53 5,8% 521 18,3% 9.197 59,1% 811 15,3% 10.582

Toplam 921 100,0% 2.844 100,0% 15.553 100,0% 5.314 100,0% 24.632


Yukarıdaki tabloda 2006 yılı TÜİK tarım istatistiklerine göre meyve gruplarının ilçelere

göre üretim miktarları verilmektedir. Buna göre; Edirne İli’nde yetiştirilen meyveler

içerisinde ağırlıklı grup olan üzüm ve üzümsülerin %59,1’i Uzunköprü’de (9.197 ton),

%8,8’i Keşan’da (1.366 ton) yetiştirilmektedir.

Yine TÜİK 2006 yılı tarım istatistiklerine göre; üzüm ve üzümsüler grubunda bulunan

meyve türlerinden üzüm, hem Trakya Alt Bölgesi genelinde hem de Edirne İli’nde

üretim miktarı bakımından öne çıkmaktadır. Trakya Alt Bölgesi’nden ülke üzüm

üretiminin %3,4’ü karşılanmaktadır.

Grafik II. 29. Edirne İli’nde Üretilen Meyve Ürünlerinin İlçelere Dağılımı (ton) (2006)

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000


sert kabuklular taş çekirdekliler üzüm ve üzümsüler yumuşak çekirdekliler


146

II.4.2.3.1.2. Hayvansal Üretim

Edirne’de hayvancılık yıllardan beri geleneksel bir şekilde bitkisel üretimin yanında ek

bir faaliyet kolu olarak yürütülmektedir. Edirne’deki tarımsal işletmelerin %1,5 gibi

küçük bir oranında yalnızca hayvancılık yapılırken, %70,3 gibi büyük bir oranında

bitkisel üretim ve hayvancılık birlikte yapılmaktadır. İlde, damızlık sığır potansiyelinin

tam kullanımının sağlanması, sığır yetiştiriciliği sektöründe kârlılığın artırılması, ülke

şartlarına uygun bir sığır yetiştiriciliği bilgi sisteminin oluşturulması, yetiştirici birliklerinin

kurulması ve damızlık taleplerinin yurtiçinden karşılanması amacıyla 1994 yılından bu

yana Türk-Alman Teknik İşbirliği çerçevesinde “Sığır Yetiştiriciliği Enformasyon Sistemi

Projesi” yürütülmektedir.

Edirne’de hayvancılık yıllar itibariyle düzensiz bir seyir izlemiştir. Arıcılık faaliyetleri

hariç, tüm hayvancılık faaliyetlerinde gerileme söz konusudur. İlde büyük baş ve

küçükbaş hayvancılığın gelişmesinde en büyük kısıt mera alanlarının az olmasıdır.

Edirne İli’nde mera alanları toplam arazi varlığının sadece %12,95’ ini kapsamaktadır.

Oysaki Türkiye ortalamasında mera alanlarının oranı %26’dır. Diğer bir kısıtta Türkiye

genelinde olduğu gibi Edirne’de de yem bitkisi ekilişlerinin çok düşük oranda olmasıdır.

Yem bitkilerinin toplam tarla bitkisi ekilişleri içinde oranı sadece %3’dür. (Edirne Tarım

İl Müdürlüğü, 2004)

A. Canlı Hayvan Varlığı

Edirne İli’nde çeşitli hayvan türleri görülmektedir. İldeki kültür ırkı ve melez hayvan

varlığı uzun yıllardan beri başarılı bir şekilde uygulanan suni tohumlamanın sonucu

olarak karşımıza çıkmaktadır. Edirne İli’nde özellikle süt sığırcılığının kültür ırkı ve

melez hayvanların kullanılması gerek süt ve gerekse et verimini artırmaktadır.

İlde geçtiğimiz yıllara nazaran arıcılıkta da bir artış gözlenmektedir. Bu artıştaki en

önemli sebep ise son yıllarda Özel İdare kaynaklı projelerle ana arı ve kovan

dağıtılmasıdır. Arıların; İlde önemli bir ekilişe sahip olan ayçiçeğinin döllenmesindeki

rolü de düşünüldüğünde arı sayısının artması ile birlikte ayçiçeği veriminin de artması

kaçınılmazdır.

Trakya Alt Bölgesi genelinde olduğu gibi, Edirne İli’nde de büyükbaş, küçükbaş ve

kanatlı hayvan varlığı sayısı öne çıkmaktadır. TÜİK 2006 yılı tarım istatistiklerine göre

toplam büyükbaş hayvan sayısı 140.479’dur. Küçükbaş hayvan sayısında bu değer

daha yüksek olup, 223.294’tür. Kanatlı hayvan sayısı ise ildeki en yüksek değer olup

320.485’tür.

147

Tablo II. 91. Edirne İli’nde Canlı Hayvan Varlığının İlçelere Göre Dağılımı (Adet) Hayvan

Türü Hayvan Adı Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü Toplam

Sığır (Kültür) 5.252 1.817 10.190 5.705 18.675 3.120 5.100 4.015 18.246 72.120

Manda 70 6 0 0 0 0 0 0 0 76

Sığır(Melez) 10.281 5.715 6.812 7.355 3.800 11.906 1.085 4.720 8.999 60.673

Sığır(Yerli) 1.477 2.469 0 2.200 180 769 130 385 0 7.610

Büyükbaş

Toplam 17.080 10.007 17.002 15.260 22.655 15.795 6.315 9.120 27.245 140.479

Koyun (Yerli) 15.750 13.023 12.730 17.250 24.430 16.482 11.410 7.250 55.284 173.609

Keçi (Kıl) 200 13.221 57 730 19.450 0 0 235 5.455 39.348

Koyun

(Merinos) 2.150 2.462 0 250 4.920 210 345 0 0 10.337

Küçükbaş

Toplam 18.100 28.706 12.787 18.230 48.800 16.692 11.755 7.485 60.739 223.294

Et Tavuğu 13.705 3.212 0 450 0 3.020 0 4.100 3.920 28.407

Yumurta

Tavuğu 17.575 9.510 58.000 9.350 53.918 12.500 35.853 9.300 41.600 247.606

Hindi 3.520 647 2.000 2.750 1.959 605 1.120 350 2.060 15.011

Kaz 1.400 847 2.200 1.450 559 195 885 240 1.680 9.456

Ördek 1.320 2.672 2.000 1.700 3.973 590 4.100 800 2.850 20.005

Kanatlı Hayvan

Toplam 37.520 16.888 64.200 15.700 60.409 16.910 41.958 14.790 52.110 320.485

Arıcılık Kovan Sayısı

7.389 5.279 2.700 2.543 0 2.191 405 3.250 8.250 32.007

Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Hayvansal Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)

Edirne İli’nde besi hayvancılığının Keşan, Havsa ve Uzunköprü İlçeleri’nde yoğunlaştığı

görülmektedir. Büyükbaş hayvan varlığının yaklaşık %19,4’ü Uzunköprü, %16,1’i ise

Keşan İlçesi’nde, küçükbaş hayvanların ise yine %27,2’si Uzunköprü, %21,9’u Keşan

İlçesi’nde, Kanatlı hayvanların ise %20’si Havsa, %18,8’i Keşan İlçeleri’nde

bulunmaktadır.

Grafik II. 30. Edirne İli’nde Canlı Hayvan Varlığının İlçelere Göre Dağılımı (Adet)

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

merkez enez havsa ipsala keşan lalapaşa meriç süloğlu uzunköprü

Büyükbaş Küçükbaş Kanatlı Hayvan Arıcılık


148

B. Hayvansal Ürünler

Trakya Alt Bölgesi genelinde besicilik yanında hayvansal ürün üretimi de miktar ve

kalite bakımından ülke içinde önemli bir yere sahiptir.

Tablo II. 92. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Dağılımı

Süt

(Ton)

Kırmızı Et

Toplam

(Ton)

Deri Toplam

(Adet)

Yün Kıl

Tiftik (Ton)

Kümes Et

(Ton)

Yumurta

Sayısı

Bal Üretimi

(Ton)

Balmumu

Üretimi

(Ton)

Merkez 22.321 652 8.784 39 0 1.494 96 2

Enez 13.818 37 1.232 42 0 1.176 167 0

Havsa 24.164 398 3.326 25 60 6.894 50 0

İpsala 22.120 85 1.923 36 0 2.338 71 3

Keşan 35.251 3.965 39.700 72 0 7.214 400 8

Lalapaşa 21.447 33 942 35 0 900 56 0

Meriç 11.559 60 1.380 24 0 1.870 5 0

Süloğlu 21.286 48 979 15 0 1.395 59 0

Uzunköprü 64.836 1.055 10.556 114 0 3.120 95 4

Toplam 236.802 6.333 68.822 402 60 26.401 999 17


TÜİK 2006 yılı tarım istatistiklerine göre; Edirne İli’nde 6.333 ton kırmızı et, 60 ton

kümes hayvanı eti, 236 802 ton süt, 68.822 adet deri (büyükbaş-küçükbaş), 402 ton

yün, kıl, tiftik, 26.401 adet yumurta, 999 ton bal ve 17 ton balmumu üretilmektedir.

Aşağıdaki tablolarda İl’de üretilen hayvansal ürünlerin 2006 yılı verilerine göre ilçelere

göre dağılımı ve dağılım oranları verilmektedir. İlçeler bazındaki bu dağılım

incelendiğinde Edirne ilçeleri içinde Keşan ve Uzunköprü ilçeleri hayvansal üretimde

öne çıkan ilçeler olarak görülmektedir.

İl’deki kırmızı et üretiminin yaklaşık %80’i, süt üretiminin yaklaşık %42’si, deri üretiminin

yaklaşık %73’ü, yün-kıl -tiftik üretiminin de yaklaşık %46’sı Uzunköprü ve Keşan

İlçeleri’nden elde edilmektedir. Kümes eti üretiminin hepsi Havsa, yumurta üretiminin

yaklaşık %63’ü Havsa ve Keşan, bal üretiminin yaklaşık %58’i Enez ve Keşan,

balmumu üretiminin ise yaklaşık %70’i Keşan ve Uzunköprü İlçeleri’nden elde

edilmektedir.

149

Grafik II. 31. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Oransal Dağılımı

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

60,0%

70,0%


Süt (Ton) Et toplam (ton) Deri toplam (adet) Yün kıl tif tik (ton)

Yumurta Sayısı Bal üretimi (ton) Balmumu üretimi (ton)


Tablo II. 93. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Dağılımı Hayvansal

Ürünler

Hayvan

Adı Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü Toplam

Büyükbaş 506 6 356 38 3.521 8 25 24 901 5.385

Küçükbaş 146 31 42 47 444 25 35 24 154 948

Kümes 0 0 60 0 0 0 0 0 0 60Et (Ton)

Toplam 652 37 458 85 3.965 33 60 48 1055 6.393

Büyükbaş 21.872 12.721 23.824 21.442 34.407 20.735 11.065 21.017 62.795 229.878

Küçükbaş 449 1097 340 673 844 712 494 269 2041 6.919Süt (Ton)

Toplam 22.321 13.818 24.164 22.115 35.251 21.447 11.559 21.286 64.836 236.797

Büyükbaş 2.443 35 1.645 200 16.912 42 117 131 4.294 25.819

Küçükbaş 6.341 1.197 1.660 1.723 22.788 900 1.263 848 6.262 42.982Deri (Adet)

Toplam 8.784 1.232 3.305 1.923 39.700 942 1.380 979 10.556 68.801

Yün-Kıl-Tiftik

(Ton) Toplam 39 42 25 36 72 35 24 15 114 402

Yumurta

(Bin Adet) Toplam 1.494 1.176 6.894 2338 7214 900 1.870 1.395 3.120 26.401

Bal (Ton) Toplam 96 167 50 71 400 56 5 59 95 999

Balmumu (Ton) Toplam 2 0 0 3 8 0 0 0 4 17


C. Su Ürünleri Üretimi

Edirne İli’nde su ürünleri üretimi ağırlıklı olarak Enez ve Keşan kıyı şeridinde

yapılmaktadır. Denizlerde İstavrit, Hamsi, Palamut, Levrek, Lüfer, Çinokop ve Karides

İstihsali 1 Eylül–30 Nisan tarihleri arasında yoğun bir şekilde yapılmakta, diğer

dönemlerde ise Su Ürünleri Sirkülerince müsaade edilen av araçları ile küçük balıkçı

tekneleri tarafından tür yasağı olmayan su ürünleri avcılığı yapılmaktadır. İlde toplam

4.440 ton su ürünleri üretilmektedir. Bunun yaklaşık 75 tonu tatlı su, 4366 tonu deniz

balıkları üretimidir.

150

Tablo II. 94. Edirne İli Su Ürünleri Üretimi Deniz Balık Üretimi (Ton) Tatlı Su Balık Üretimi (Ton)

Dil Pisi 1,4 Kaya Balığı 0,24

Dülger 0,5 Kefal 5,5

Hamsi 2.300,00 Levrek 8

Lüfer 26 Sazan 24,42

Kırlangıç 0,85 Yayın 0,9

Kolyoz 15 Yılan 0,3

Sardalya 1.950,00 Turna 5,7

Sarpa 10,8 Diğer 29,81

Tekir 4,45

Ahtapot 34

Uskumru 18

Mürekkep Balığı 5

Toplam 4.366,00 TOPLAM 74,87

Genel Toplam 4.440,87

Kaynak: Edirne Tarım İl Müdürlüğü, 2004

II.4.2.3.2. Tarımsal Örgütlenme

Edirne İli’nde tarımsal üretimin önemi göz ardı edilmemelidir. İldeki tarımsal üretm

gerek üretim değerleri, gerekse de üretim kalitesi açısından Türkiye içinde oldukça

büyük bir öneme sahiptir. İlde bu sektörü desteklemek amacıyla pek çok kuruluş

bulunmaktadır. Bunlar genel olarak tarımsal üretimi destekleme hizmetlerini yerine

getirmektedirler.

Tablo II. 95. Edirne İli’nde Tarıma Destek Veren Kuruluşlar ve Sağladığı Hizmetler (2004) Verilen Hizmetler İlgili Kurum

Yayım Eğitim Tarım İl Müdürlüğü

Araştırma Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü

Sulama DSİ (Büyük Ölçekli) Köy Hizmetleri (Küçük Ölçekli)

Orman Köylerini Kalkındırma Orman Bakanlığı

Veteriner Hizmetleri Tarım İl Müdürlüğü, Özel Veteriner Hekimler

Suni Tohumlama ve Damızlık Hizmetleri Hayvan Yetiştiricileri Birliği ve Özel Veteriner Hekimler

Tarımsal Girdiler

(Tohum, Gübre, Zirai Mücadele)

Özel Şirketler, Tarım İl Müdürlüğü, Köy Koop,

Diğer Çiftçiler

Tarımsal Kredi T.C. Ziraat Bankası, Denizbank, Tarım Kredi Koop.

Ürün Pazarı T.M.O, Tüccarlar, Borsa, Sanayiciler

Süt Toplama ve Pazarlama Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri, Özel Sektör kuruluşları

Et İşleme Özel Sektör

Kredi Kaynakları Tarım Bakanlığı, İl Özel İdaresi, Sosyal Yardımlaşma ve

Dayanışma Vakfı, Köylere Hizmet Götürme Birlikleri

Kaynak: T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Edirne Tarım Master Planı, 2005

151

II.4.2.4. Sanayi Sektörü

Edirne, Trakya Alt Bölgesi’nde sanayi açısından en az gelişmiş İl’dir. Cumhuriyet

sonrasında 1950'lerde tarım kesiminde tarımsal mekanizasyon ve gübre kullanımına

başlanması ile 1970'li yıllarda tarım ürünleri işleyen küçük işletmelerden oluşan Edirne

sanayi, İl’in 1969 yılında kalkınmada öncelikli iller kapsamına alınıp teşvik görmesinden

sonra, genellikle il dışı sermaye tarafından yatırımlarla gelişmiştir (Trakya Üniversitesi,

Ergene Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004).

TEM ve D–100 gibi önemli ulaşım bağlantılarının arasında olması ve 1970’lerden sonra

teşvik almaya başlaması, Edirne dışı özel sermayenin, özellikle dokuma alanında

yatırımlara girişmesine sebep olmuştur. Yurtiçi ve yurtdışı ulaşım olanaklarının genişliği

ve İstanbul gibi büyük bir sanayi ve ticaret kentine yakınlığı zamanla büyük sanayi

gruplarının ilgisini çekmeye başlamıştır.

Edirne de sanayileşme 1976 yılına kadar devam etmiştir. 1976 yılında ilin kalkınmada

öncelikli iller kapsamından çıkarılması ile yapılan yatırımlar durmuş, bu tarihten sonra

gerçekleştirilenler ise mevcut tesislere ilave ve modernizasyon şeklinde olmuştur (Trakya

Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004).

İlde mevcut tüm fabrikalarda üretilen mallar hem yurt içine hem yurt dışına (tekstil gibi) ihraç

edilmekle birlikte, tarım ürünleri (ayçiçeği yağı, buğday unu ve pirinç) satılıp, daha çok

dayanıklı tüketim malları alınmaktadır (http://www.edirne.gov.tr/genelbilgiler/ekonomi.htm).

II.4.2.4.1. Sanayi Sektörünün Diğer Sektörler İçindeki Yeri

2000 yılı Temel Ekonomik ve Sosyal Göstergelerine göre Marmara Bölgesi’nde İmalat

Sanayi sektöründeki faal nüfus oranı %24’dür. Edirne İli’ne bakıldığında ise imalat

sanayideki faal nüfusun %7 oranlarına düştüğü görülmektedir. Bu bağlamda ildeki

tarımsal faaliyetlerin imalat sanayiye göre daha yüksek olduğu görülmektedir.

152

Tablo II. 96. İktisaden Faal Nüfusun Sektörlere Göre Dağılımları

Sayı % Sayı % Sayı %Ziraat, avcılık, ormancılık ve balıkçılık 12.547.796 53,6 1.529.109 28,9 130,797 59,8Madencilik ve taşocakçılığı 130,823 0,6 21,096 0,4 2,066 0,9İmalat sanayi 2.781.717 11,9 1.249.306 23,6 14,521 6,6Elektrik, gaz ve su 80,324 0,3 18,087 0,3 385 0,2İnşaat 1.184.242 5,1 370,44 7,0 6,711 3,1

Toptan ve perakende ticaret ve hizmet. 1.854.306 7,9 691,632 13,1 13,896 6,4Ulaştırma, haberleşme ve depolama 775,427 3,3 250,594 4,7 5,72 2,6Mali kurumlar, sigorta hizmetleri 541,742 2,3 228,476 4,3 3,365 1,5Toplum hizmetleri sosyal ve kişisel hiz. 3.344.033 14,3 873,695 16,5 40,491 18,5İyi tanımlanmamış faaliyetler 141,483 0,6 60,21 1,1 836 0,4

Toplam 23.381.893 100,0 5.292.645 100,0 218,788 100,0

SektörlerTürkiye Marmara Edirne

Kaynak: DİE, 2002a

TOBB’un 2006 yılı verilerine göre Edirne’de gıda sektöründe faaliyet gösteren birim

sayısının imalat sanayi içindeki payı %76,8 gibi yüksek bir değer taşımaktadır. Bunu

%8,6 ile tekstil sektörü izlemektedir.

Tablo II. 97. Edirne İli İmalat Sanayi Alt Sektörler İtibariyle Sanayi Birim Sayılarının Dağılımı Sektörler Firma Sayısı %

Gıda 285 76,8%

Tekstil 32 8,6%

Ağaç Ürünleri 2 0,5%

Kağıt ve Basım Sanayi 2 0,5%

Kimya 13 3,5%

Toprak, Cam, Çimento Sanayi 18 4,9%

Metal Sektörü 0 0,0%

Metal Eşya, Makine, Elektrik, Ulaşım Araçları Sanayi 16 4,3%

Diğer İmalat 3 0,8%

Toplam 371 100,0%

Kaynak: TOBB Sanayi Veri Tabanı, 2006

Edirne İli’nde sanayileşmenin en yoğun olduğu alanlar Merkez, Uzunköprü ve Keşan

İlçeleri’ndedir. Bunun yanında Merkez, İpsala ve Havsa İlçeleri’nde de özellikle gıda

sanayi konusunda gelişmeler görülmektedir. Tekstil sektöründe faaliyet gösteren

işletmelerin ise Merkez ve Keşan İlçeleri’nde olduğu görülmektedir.

153

Tablo II. 98. Edirne İli’ndeki İmalat Sanayi Birim Sayılarının İlçelere Göre Dağılımı Sektör Merkez Uzunköprü İpsala Keşan Meriç Enez Lalapaşa Havsa Toplam

Tekstil 10 - - - - - - 2 12Gıda 11 41 11 19 5 3 - 7 97Metal, Otomotiv 8 5 - 1 - - - 1 15Taş ve Toprak 4 - - 4 - 2 1 - 11Ambalaj, Kağıt 1 - - - - 1 - - 2Hayvan Yemi 1 3 1 2 1 8Diğer 8 - - 2 - - - 10Toplam 43 49 12 28 5 6 1 11 155

Kaynak: Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Yıllıkları,2001

İmalat sanayi işgücünün ilçelere dağılımını gösteren aşağıdaki tabloda da görüldüğü

üzere, imalat sanayi çalışanlarının %58’ini Merkez İlçe, %15’ini Uzunköprü ve %14’ünü

Keşan İlçesi oluşturmaktadır.

Tablo II. 99. Edirne İli İmalat Sanayi Çalışanlarının İlçelere Göre Dağılımı İlçeler Toplam Sanayi Çalışanı İmalat İlçe Toplamına Oran

Merkez 37.750 6.384 58,1%

Enez 1.523 132 1,2%

Havsa 2.724 632 5,8%

İpsala 3.444 439 4,0%

Keşan 16.318 1.485 13,5%

Lalapaşa 462 25 0,2%

Meriç 2.571 151 1,4%

Süloğlu 2.894 65 0,6%

Uzunköprü 12.805 1.669 15,2%

İl Toplamı 80.491 10.982 100,0%

Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004

II.4.2.4.2. Edirne İli Sanayi Firmalarında Çalışan Sayılarına Göre Büyüklük Dağılımı

Edirne'de sanayi kuruluşlarının %25'i (18 adet) çok küçük ölçekli, %44'ü (33 adet)

küçük ölçekli, %17'si (13 adet) orta ölçekli ve %14'ü (10 adet) büyük ölçekli firmalardan

oluşmaktadır. Grafikden de görüldüğü üzere 10 adet büyük ölçekli sanayinin %60'ı (6

adet) tekstil sektöründe, %30'u (3 adet) gıda sektöründe, %10’u ise taş toprağa dayalı

sanayi sektöründe yer almaktadır23 (Trakya Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni Plan

Raporu, 2004).

13 adet orta ölçekli sanayinin %42'si (5 adet) gıda sektöründe, %33'ü (4 adet) taş ve

toprağa dayalı sanayi sektöründe, %17'si tekstil sektöründe ve %8'i ise (1 adet) kağıt

231–9 kişi çalıştıran firmalar “Çok küçük ölçekli”, 10–49 kişi çalıştıran firmalar “Küçük ölçekli”, 50–99 kişi çalıştıran firmalar “Orta ölçekli”, 100+ kişi çalıştıran firmalar “Büyük ölçekli” sanayi kuruluşu olarak kabul edilmektedir.

154

sektöründe yer almaktadır. Edirne’deki çok küçük ve küçük ölçekli tesisler genellikle

gıda sektöründe faaliyet göstermektedir (Trakya Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni

Plan Raporu, 2004).

Grafik II. 32. Edirne İli’nde Sanayinin Büyüklük Dağılımı

Küçük Ölçekli (10-49)44%

Orta Ölçekli (50-99)17%

Büyük Ölçekli (100+)14%

Çok Küçük Ölçekli (1-9)

25%


Grafik II. 33. Edirne İli’nde Büyük Ölçekli Sanayinin Tesis Sayısına Göre Sektörel Dağılımı

Tekstil60%

Gıda30%

Taş Toprağa

Day. San.10%


Grafik II. 34. Edirne İli’nde Orta Ölçekli Sanayi Tesislerinin Sektörel Dağılımı

Gıda42%

Tekstil17%

Taş Toprağa Day. San.33%

Kağıt8%


155

II.4.2.4.3. Edirne İli’nde Yatırımlara Uygulanan Teşvikler

Yatırımlara uygulanan genel teşvik tedbirleri kapsamında, 1999 yılında Edirne’de 17

işletmeye yatırım teşviki verilmiştir. Yatırım teşviki alan işletmelerden 8’i imalat sanayi

sektöründe, 7’si hizmetler sektöründe ve 2’si madencilik sektöründe faaliyet

göstermektedir.

Tablo II. 100. Edirne İli Yatırımlara Uygulanan Genel Teşviklerin Sektörlere Göre Dağılımı (1999)

Tarım 109 94.592.065 94.592.065 84 5Madencilik 93 55.493.998 55.493.898 70 3

İmalat 1,602 2.049.556.543 2.049.328.049 3.047.251 91Enerji 48 206.116.020 206.116.020 281 534

Hizmetler 1,116 2.322.164.826 2.321.994.826 2.725.921 94

Toplam 2,968 4.727.923.452 4.727.524.858 5.773.607 727

Tarım - - - - -Madencilik 2 360 360 15 35İmalat 8 59.440.792 59.440.792 137 466Enerji - - - - -Hizmetler 7 2.159.877 2.159.877 2 247Toplam 17 61.601.029 61.601.029 154 748

Sektör (Milyon TL)Türkiye

Edirne

AdetToplam Yatırım Sabit Yatırım

Döviz taahhüdü

(Bin $)İstihdam

(Kişi)

Kaynak: DİE, 2002a

1999 yılı itibariyle Türkiye genelinde yapılan yatırım teşviklerinin %1,3 oranına yakını

Edirne İli sınırları içindedir. Özellikle toplam yatırım bakımından İmalat Sanayi

sektörünün %98 oranıyla önde olduğu görülmektedir. Diğer taraftan yapılan yatırım ve

teşvikler sonucunda sırasıyla İmalat sektöründe 466, Hizmetler sektöründeyse 247

kişiye istihdam sağlanmıştır.

1999 yılı sonrasında 2003, 2004 ve 2005 yılları arasında sabit yatırım oranlarının

düştüğü görülmekte ise de; özellikle 2004 yılında “Dokuma ve Giyim İmalat Sanayi” alt

sektöründe yapılan yatırımlarla birlikte 360 kişiye bölgede istihdam sağlanmıştır.

2006 yılında tüm sektörler değerlendirildiğinde bölgenin sabit yatırım açısından en çok

teşvik aldığı yıl olduğu görülmektedir. Bu dönemde yapılan sabit yatırımlarla birlikte

İmalat sektöründe 520, toplamda ise 621 kişiye istihdam sağlanmıştır. “Dokuma ve

Giyim İmalat Sanayi” ve “Kağıt İmalat Sanayi” alt sektörlerinde teşviklerin ön plana

çıktığı yılda; Hizmetler sektöründe de 7 adet teşvikin yapıldığı görülmektedir. 2006–

156

2008 yılları arasında yapılan yatırımlarda sabit yatırım bedelleri toplamı açısından

büyük bir düşüş yaşanırken, 2008 yılında yapılan yatırımlar İmalat sektöründen Hizmet

sektörüne kaymıştır. 2007 ve 2008 yılında toplam 482 kişiye istihdam sağlanmıştır.

Tablo II. 101. Edirne İli Sektörlere Göre Yatırım Teşvikleri Yıllar Sektör Alt Sektör Belge Sayısı

(Adet)

Sabit Yatırım

(Milyon TL.)

İthal Edilecek Makine

Teçhizat Tutarı (1000 $)

İstihdam

(Kişi)

Tarım Hayvancılık 1 2.144.387 86 15

İmalat Gıda ve İçki 2 23.074.130 13.061 51

İmalat Dokuma ve Giyim 1 433.420 100 100

Hizmetler Ulaştırma 1 1.230.000 309 8

2003

Toplam 5 26.881.937 13.556 174


İmalat Dokuma ve Giyim 3 22.855.000 11.150 360

İmalat Kimya 1 541.142 42 22

Hizmetler Turizm 1 1.385.792 - 20

Hizmetler Altyapı 1 460.000 30

2004

Toplam 7 49.983.064 23.843 433


İmalat Kimya 1 4.611.000 - 25

İmalat Çimento 2 8.560.000 2.812 53

Hizmetler Ulaştırma 4 3.398.950 - 51

Hizmetler Altyapı 9 7.709.054 1.364 30

2005

Toplam 19 28.777.794 5.254 224

Tarım Hayvancılık 1 10.891.950 537 40



İmalat Kağıt 1 465.565.000 263.066 200

Hizmetler Turizm 1 2.409.705 - 40

Hizmetler Altyapı 7 6.075.490 1.748 61

2006

Toplam 12 516.989.878 282.856 621

Madencilik İstihraç ve İşleme 1 4.000.000 - 20

İmalat Gıda ve İçki 1 2.537.638 162 10


İmalat Kağıt 2 8.683.476 5.330 95

Hizmetler Sağlık 1 4.411.380 229 140

2007

Toplam 6 38.546.710 17.677 365

İmalat Gıda ve İçki 2 2.781.050 187 27

Hizmetler Ulaştırma 2 28.050.000 21.599 90

Hizmetler Turizm 1 534.646 -

Hizmetler Diğerleri 1 2.085.000 -

Hizmetler Altyapı 1 2.025.000 -

2008

Toplam 7 35.475.696 21.786 117

Kaynak: T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı 2008

157

II.4.2.5. Hizmet

2000 yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre, Türkiye nüfusunun yaklaşık %25’i (17

Milyon kişi) Marmara Bölgesi’nde yaşamaktadır. Marmara Bölgesi’nin sahip olduğu

nüfusun %8’i Trakya Alt Bölgesi’nde, %2,3’ü ise Edirne’de yaşamaktadır.

İllerin gelişmişlik düzeyleri incelendiğinde, İstanbul Metropolü; hem Marmara

Bölgesi’nin hem de ülkenin merkezi olarak ilk sırada yer almaktadır. Kocaeli ve Bursa

İstanbul’un hinterlandında yer alan banliyöler olarak gelişirken; Tekirdağ, Yalova,

Kırklareli, Edirne ve Sakarya İlleri ise İstanbul Metropoliten Alanı Alt Bölgesi’nde yer

almalarından kaynaklanan gelişim süreci içinde bulunmaktadırlar.

İşgücünün ağırlıklı olarak sanayi ve ticaret kollarında istihdam edidiği Marmara

Bölgesi’nde, istihdamının illere göre dağılımına bakıldığında, İstanbul’un istihdamının

Marmara Bölgesi’nin toplam istihdamının %51’i oluşturduğu görülmektedir. Bursa ve

Kocaeli İlleri İstanbul’u takip ederken, Edirne İli ise toplam istihdamı ile bölge toplam

istihdamından %2,8 pay alarak bölge içinde 8. sırada yer almaktadır.

Tablo II. 102. Marmara Bölgesi İlleri İstihdam ve İşgücü Büyüklükleri İller Toplam İstihdam Hizmetler Sektörü Oran (%)

İstanbul 3.471.400 1.851.030 53,3

Bursa 825.511 274.353 33,2

Kocaeli 502.950 162.061 32,2

Balıkesir 474.981 143.413 30,2

Sakarya 314.903 89.566 28,4

Tekirdağ 301.628 93.035 30,8

Çanakkale 237.699 73.563 30,9

Edirne 196.389 74.895 38,1

Kırklareli 166.262 51.779 31,1

Düzce 156.841 33.351 21,2

Bilecik 85.543 25.962 30,3

Yalova 72.800 25.286 34,7

Toplam 6.806.907 2.898.294

Kaynak: DİE, 2000

Hizmetler sektöründe istihdam edilen nüfus açısından Marmara Bölgesi genelinde

değerlendirme yapıldığında İstanbul, toplam 1.851.030 hizmetler çalışanı ile bölgede

yer alan toplam hizmetler çalışanının %53,3’ünü istihdam etmektedir. Edirne İli ise

toplam 74.895 hizmetler çalışanı ile Marmara Bölgesi’nde 7. sırada yer almakta ve

Marmara Bölgesi toplam hizmetler sektörü çalışanının %2,5’ini istihdam etmektedir.

Edirne İli’nin toplam istihdamının %38,1’ini ise hizmetler sektörü oluşturmaktadır.

158

Grafik II. 35. Marmara Bölgesi’nde İllere Göre Toplam İstihdam ve Hizmetler Sektörü İstihdamı Büyüklükleri

34,730,321,231,138,130,9

30,828,430,232,233,2

53,3

0

1.000.000

2.000.000

3.000.000

4.000.000

5.000.000

6.000.000

İstan

bul

Bursa

Kocae

li

Balıke

sir

Sakary

a

Tekir

dağ

Çanak

kale

Edirne

Kırkl

areli

Düzce

Bilecik

Yalova

Toplam İstihdam Hizmetler SektörüO (%)

Kaynak: DİE, 2000

Edirne İli’nde hizmetler sektörünün yıllar itibariyle gelişimi incelendiğinde, sektörün

1980 yılında toplam istihdam içinden aldığı pay %24,8 iken bu oran 1990 yılında

%29’a, 2000 yılında ise %38,1’e yükselmiştir.

Tablo II. 103. Marmara Bölgesi İlleri İstihdam ve İşgücü Büyüklükleri: Edirne İli’nde 1980–2000 Yılları Arasında Hizmetler Sektörü İstihdamının Toplam İstihdam İçindeki Payı

İnşaat Hizmet Yıl Kişi % Kişi %

Toplam

1980 5.395 2,7 48.943 24,8 197.249

1985 5.506 2,7 58.616 28,4 206.171

1990 6.711 3,1 63.472 29 218.788

2000 5.925 3 74.895 38,1 196.389

Kaynak: DİE, 2000

Edirne İli’nde hizmetler sektörünün alt sektörler dağılımı incelendiğinde, sektör

içerisinde %65,7 (52.945 kişi) ile Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler alt

sektörü çalışanlarının ilk sırada geldiği görülmektedir. Bu alt sektörün İl toplam

istihdamı içindeki payı ise %25’tir.

Hizmetler alt sektörleri dağılımında ikinci sırada 16.539 kişi çalışanı ve %22,1’lik pay ile

“Toptan, Perakende Ticaret, Lokanta ve Oteller” alt sektörü gelmektedir. Alt sektörün İl

toplam istihdamı içindeki payı ise %8,4 olmaktadır. Hizmetler sektörü içinde payı en

yüksek üçüncü sektör %6,8 ile “Ulaştırma, Haberleşme, Depolama” alt sektörüdür.

Sektörün İl toplam istihdamı içindeki payı %2,6 ve çalışan sayısı 5.101’dir.

159

Son olarak, “Mali Kurumlar, Sigorta, Taşınmaz Mallara Ait İşler ve Kurumları, Yardımcı

İş Hizmetleri” alt sektörünün İl bütününde çalışan sayısı 4.071 kişi ve hizmetler sektörü

içindeki payı %5,4’tür. Toplam istihdam içindeki payı ise %2,1’dir.

Tablo II. 104. Edirne İli’nde Hizmetler Sektörü Çalışanların Alt Sektörlere Göre Dağılımı

Hizmetler Sektörü Alt Sektörleri Çalışan

Sayısı

Hizmetler Sektörü

İçindeki Payı (%)

Toplam İstihdam

İçindeki Payı (%)

Toptan, Perakende Ticaret, Lokanta, Otel 16.539 22,1 8,4

Ulaştırma, Haberleşme, Depolama 5.101 6,8 2,6

Mali Kurumlar 4.071 5,4 2,1

Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler 49.184 65,7 25,0

Toplam 74.895 100,0 38,1

Kaynak: DİE, 2000

Edirne’de hizmetler sektörü istihdamının ilçelere göre dağılımına bakıldığında, İl bütünü

hizmetler sektörü çalışanlarının %44’ünün Edirne Merkez’de istihdam ettiği

görülmektedir. İl Merkezi olması hizmetler sektörünün gelişimini de tetiklemiştir. Toplam

hizmetler sektörü çalışanlarının %22,5‘i ise Keşan İlçesi’nde istihdam etmektedir.

Çünkü Keşan İlçesi ilin güney kesiminin hizmet merkezidir. İl genelinde hizmetler

sektörü istihdamının yoğunlaştığı bir diğer ilçe, toplam hizmetler istihdamının içinden

aldığı %14,1’lik pay ile Uzunköprü İlçesi’dir. Süloğlu İlçesi ise İl bütünü hizmetler

sektörü toplam istihdamı içinden %6’lık bir pay almaktadır. İlçelerde hizmetler

sektörünün ilçe toplam istihdamı içindeki payına bakıldığında, toplam istihdam içinden

en yüksek hizmetler sektörü payını alan ilçe %64,8 ile Merkez İlçe olmaktadır. İkinci

sırada %54,4 ile Süloğlu İlçesi olmaktadır. Süloğlu İlçesi’ni %47,8’i oranı ile Keşan

İlçesi takip etmektedir.

Tablo II. 105. İlçelere Göre Hizmetler Sektörünün Toplam İstihdam İçerisindeki Oranı

İlçe Toplam

İstihdam

Hizmetler

İstihdam

İl Toplam Hizmetler

İstihdamı İçinde Oran

Toplam İstihdam

İçinde Oran

Merkez 55.006 33.231 44,4 16,9

Enez 6.530 1.237 1,7 0,6

Havsa 13.268 2.125 2,8 1,1

İpsala 19.804 3.406 4,5 1,7

Keşan 38.498 16.847 22,5 8,6

Lalapaşa 6.887 1.547 2,1 0,8

Meriç 11.832 1.434 1,9 0,7

Süloğlu 8.414 4.523 6,0 2,3

Uzunköprü 36.133 10.541 14,1 5,4

Toplam 196.389 74.895 100,0 38,1

Kaynak: DİE, 2000

160

Hizmetler sektörü alt sektörlerinin, ilçelere göre dağılımında tüm ilçelerde “Toplum

Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler” alt sektörünün hizmetler sektörü toplam

istihdamı içinde en yüksek payı aldığı görülmektedir. Bu alt sektörü “Toptan ve

Perakende Ticaret, Lokanta ve Oteller” alt sektörü izleyerek ikinci sırayı almaktadır.

Tablo II. 106. Edirne İli Hizmetler Sektörü İstihdamının Alt Sektörlere ve İlçelere Göre Dağılımı Toptan ve

Perakende Ticaret

Lokanta ve Oteller

Ulaştırma,

Haberleşme ve

Depolama

Mali

Kurumlar

Toplum Hizmetleri

Sosyal ve Kişisel

Hizmetler

İlçeler Kişi % Kişi % Kişi % Kişi %

Toplam

Hizmetler

Merkez 7.090 21 2.476 7 2.010 6 21.655 65 33.231

Enez 289 23 79 6 80 6 789 64 1.237

Havsa 676 32 280 13 157 7 1.012 48 2.125

İpsala 669 20 244 7 188 6 2.305 68 3.406

Keşan 4.192 25 944 6 844 5 10.867 65 16.847

Lalapaşa 165 11 57 4 49 3 1.276 82 1.547

Meriç 292 20 75 5 89 6 978 68 1.434

Süloğlu 192 4 50 1 38 1 4.243 94 4.523

Uzunköprü 2.974 28 892 8 616 6 6.059 57 10.541

Toplam 16.539 22 5.101 7 4.071 5 49.184 66 74.895

Kaynak: DİE, 2000

Edirne İli’nde yapılan ticaret, büyük ölçüde tarımsal ürünlere dayanmaktadır. Ayçiçeği,

şeker pancarı gibi sanayi bitkileri; buğday, pirinç gibi tahıllar, süt ve süt ürünleri

bölgedeki fabrikalarda ve imalathanelerde işlendiğinden, il içi ve dışı ticarete konu olan

en önemli ürünlerdir.

1970’lerden itibaren de İl ticari hayatına tekstil, konfeksiyon gibi sanayi ürünleri dahil

olmuştur. İl’in en fazla ticari ilişki içerisinde bulunduğu iller İstanbul ve Tekirdağ’dır. Bu

illerden daha ziyade dayanıklı tüketim malları alınmaktadır. İl ticaret hasılasının

%82’sini Toptan ve Perakende Ticaret ve %18’ini ise Otel, Lokanta Hizmetleri

oluşturmaktadır (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007).

Edirne’de ticaret hayatına etki eden başlıca kuruluşlar; Merkez ilçe, İpsala, Keşan ve

Uzunköprü İlçeleri’nde faaliyet göstermekte olan 966 üyeli 4 adet Ticaret Borsası,

Merkez ilçe, Keşan ve Uzunköprü İlçeleri’nde bulunan 6.055 üyeli 3 adet Ticaret ve

Sanayi Odası, 507 Sayılı Kanuna göre kurulmuş Edirne Esnaf ve Sanatkarlar Odaları

Birliği bünyesinde faaliyet gösteren 42 adet meslek odası, 110 bini aşkın üyeli Trakya

Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği ve 1.075 adet ortağı bulunan çeşitli

alanlarda faaliyet gösteren kooperatiflerdir. Bunun yanı sıra İl genelinde 1.706 şirket

mevcut olup bunların 98’i kolektif şirket, 134’ü anonim şirket ve 1.476’sı limited şirkettir.

161

Grafik II. 36. Edirne İli Hizmetler Sektörü İstihdamının Alt Sektörlere ve İlçelere Göre Dağılımı

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Edirne Ene

z

Havsa

İpsala

Keşan

Lalap

aşa

Meriç

Süloğlu

Uzunk

öprü

Topla

m

Toptan ve Perakende Ticaret Lokanta ve Oteller Ulaştırma, Haberleşme ve DepolamaMali Kurumlar Toplum Hizmetleri Sosyal ve Kiş isel Hizmetler

Kaynak: DİE, 2000

İlçeler itibariyle baktığımızda şirketleşmenin 921 şirketle Merkez İlçe’de yoğunlaştığı,

bunu 460 şirketle Keşan ve 159 şirketle Uzunköprü İlçeleri’nin izlediği dikkat

çekmektedir. İl genelindeki 4 adet ticaret borsasında 12 ana gruptan oluşan madde

bulunmakta ve bu grupların içerisinde 50 çeşit ürün yer almaktadır (Edirne Merkez İlçe

Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007). İldeki dış ticaret yapısına bakıldığında ise,

Edirne’nin Yunanistan ve Bulgaristan ülkeleriyle sınır komşusu olması ve Balkan

ülkelerine de yakınlığından dolayı dış ticaret ilişkilerinin yıllar içinde arttığı

görülmektedir.

Tablo II. 107. Edirne İli Yıllar itibariyle İhracat Değerleri (1997–2000) 1997 1998 1999 2000

Gar Gümrük Müdürlüğü 33.112 47.633 15.691 33.090

İpsala Gümrük Müdürlüğü 2.100 2.397 2.885 2.514

Toplam (Bin $ ) 35.212 50.030 18.576 35.604

Aktaran: Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007 *Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün yayınladığı “Edirne Sanayi Potansiyeli ve Yatırım Alanları Araştırması–2001” raporundan alınmıştır.

1997–2000 yıllarında Gar ve İpsala Gümrük Müdürlüğü verilerine göre yapılan ihracat

ve ithalat değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo incelendiğinde 1998 yılı ihracat

değeri en yüksek ve ithalat değeri de en düşük yıl olarak görülmektedir. (Edirne Merkez

İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007).

162

Tablo II. 108. Edirne İli Yıllar itibariyle İthalat Değerleri (1997–2000) 1997 1998 1999 2000

Gar Gümrük Müdürlüğü 783.575 434.260 448.271 585.469

İpsala Gümrük Müdürlüğü - - 3.212 2.007

Toplam (Bin $ ) 783.575 434.260 451.483 587.476

Kaynak Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007 Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün yayınladığı “Edirne Sanayi Potansiyeli ve Yatırım Alanları Araştırması–2001” raporundan alınmıştır.

II.4.2.6. Turizm

II.4.2.6.1. Konaklama Kapasitesi ve Ziyaretçi Sayısı

Edirne İli’nde turizm sektöründe ziyaretçi sayıları, konaklama kapasitesi ve ildeki müze,

sinema ve tiyatro gibi turizmi tamamlayıcı elemanlar incelenmiş, doğal, tarihi ve kültürel

yapısıyla birçok potansiyele sahip olan İl bütününde turizmin hak ettiği payı alamadığı

ortaya çıkmıştır.

Edirne, ikisi demiryolu, dördü karayolu ulaşım bağlantısına sahip toplam 5 adet sınır

kapısı ile Bulgaristan ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya bağlanmaktadır. Türkiye’ye

bu kapılardan 2006 yılında giriş yapan turist sayısı 3.041.813 kişidir.

Tablo II. 109. 2003 Yılından İtibaren Sınır Kapılarından Giriş-Çıkış Yapan Turist Sayısı 2003 YILI 2004 YILI 2005 YILI 2006 YILI Kapının Adı

Giriş Çıkış Giriş Çıkış Giriş Çıkış Giriş Çıkış

Kapıkule 1.646.042 1.654.015 2.160.396 2.128.346 2.494.436 2.421.075 1.934.193 1.998.067

Kapıkule DDY 84.154 64.175 56.748 48.580 55.163 43.364 42.628 42.052

Pazarkule 83.542 92.260 120.794 133.832 139.602 145.398 173.526 187.241

U. köprü DDY 6.791 7.264 5.721 5.506 14.389 13.516 19.649 19.081

İpsala 624.943 511.666 670.278 556.784 777.125 663.645 757.740 653.114

Hamzabeyli 49.374 96.296 114.077 111.794

Toplam 2.445.472 2.329.380 3.013.937 2.873.048 3.530.089 3.383.294 3.041.813 3.011.349

Kaynak: Edirne İl Kültür Turizm Müdürlüğü, 2008

Ancak Edirne İli’ne girdikten sonra kalan kişi sayısı oldukça düşüktür. Örneğin Edirne Merkez

İlçe’de yer alan Turizm Danışma Merkezi’ne başvuran kişi sayısı 2007 yılında yalnızca

10.647 kişidir. Turizm Bilgi Merkezi’ne gelen kişi sayısı yıllar itibariyle incelendiğinde ise artış

yaşandığı görülmektedir. Bununla birlikte aşağıdaki grafiğe göre son yıllarda danışma

merkezine başvuran yerli turist sayısı yabancı turist sayısını geçmektedir.

163

Tablo II. 110. Edirne Turizm Danışma Bürosundan Sözlü ve/veya Yazılı Enformasyon Alan Yerli ve Yabancı Turistlerin Yıllara Göre Dağılımı

2003 2004 2005 2006 2007

Yerli 1.808 2.081 2.174 3.159 6.103

Yabancı 3.807 4.333 4.375 3.802 4.544

Toplam 5.615 6.414 6.549 6.961 10.647

Kaynak: Edirne İl Kültür Turizm Müdürlüğü, 2008

Grafik II. 37. Turizm Danışma Bürosundan Bilgi Alan Turistler

Turizm Danışma Bürosundan Bilgi Alan Turistler

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

2003 2004 2005 2006 2007

Yerli Yabancı Toplam

Kaynak: Edirne İll Kültür Turizm Müdürlüğü, 2008

Edirne İli’ndeki ziyaretçi ve geceleme sayıları oldukça düşüktür. 2004 yılı verilerine göre tüm

ilde konaklayan kişi sayısı 173.290 kişidir. Ortalama kalış süresi de oldukça düşük olup, 1,4

gecedir. Bu durumu yaratan etmenlerin başında Edirne’nin turizm açısından sahip olduğu

potansiyellerin yeterince tanıtılamaması ve değerlendirilememesinin yanında konaklama

tesislerinin nitelik olarak yetersiz olması gelmektedir.

Tablo II. 111. Konaklama Tesislerine Gelen Ziyaretçiler (2004)24 Belediye Belgeli Tesisler Bakanlık Belgeli Tesisler Toplam

Ziyaretçi

Konaklayan

Kişi Sayısı

Geceleme

Sayısı

Ortalama

Kalış

Süresi

Konaklayan

Kişi Sayısı

Geceleme

Sayısı

Ortalama

Kalış

Süresi

Konaklayan

Kişi Sayısı

Geceleme

Sayısı

Ortalama

Kalış

Süresi[1]

Yerli 5.496 11.054 2 7.618 8.836 1,2 13.114 19.890 1,6

Yabancı 68.097 106.594 1,6 92.079 112.550 1,2 160.176 219.144 1,4

Toplam 73.593 117 648 1,6 99.697 121.386 1,2 173.290 239.034 1,4

Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2004

24 Konaklama tesisleri ile ilgili istatistiklerde Belediye Belgeli tesislerde yalnızca 2004 yılı verilerine ulaşılabilmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı işletme belgeli tesisler için en son 2006 yılı verilerine ulaşılmış, ancak bu tabloda karşılaştırma yapılabilmesi açısından 2004 yılına ait veriler kullanılmıştır.

164

Tablo II. 112. Kültür ve Turizm Bakanlığı İşletme Belgeli Konaklama Tesislerine Gelen Ziyaretçiler (2006)

Konaklayan Kişi Sayısı Geceleme Sayısı Ortalama Kalış Süresi

Yerli Ziyaretçi 5.633 7.626 1,4

Yabancı Ziyaretçi 97.925 129.066 1,3

Toplam 103.558 136.692 1,3


Tablo II. 113. Edirne İli’nde Yer Alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli Konaklama Tesisleri Turizm Yatırım Belgeli Turizm İşletme Belgeli

Tür ve Sınıf Tesis Sayısı Oda Sayısı Yatak Sayısı Tesis Sayısı Oda Sayısı Yatak Sayısı

5 Yıldızlı Otel 1 120 243

3 Yıldızlı Otel 2 70 138 1 67 131

2 Yıldızlı Otel 9 431 828

1 Yıldızlı Otel 1 11 22 1 16 32

2. Sınıf Motel 1 10 20

Motel 1 19 40 1 18 40

Pansiyon 1 8 10

Kamping 1 30 90

Özel Belgeli 2 84 173

Toplam 6 228 453 16 656 1.314


Tablo II. 114. Edirne İli’nde Yer Alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli Tesislerin İlçelere Dağılımı


Turizm Yatırım Belgeli Turizm İşletme Belgeli

İlçeler Tür ve Sınıf Tesis Sayısı

Oda Sayısı

Yatak Sayısı

Tesis Sayısı

Oda Sayısı

Yatak Sayısı

Merkez İlçe Toplam 2 160 321 10 442 8935 Yıldızlı Otel 1 120 243 3 Yıldızlı Otel 1 40 78 2 Yıldızlı Otel 6 318 6102. Sınıf Motel 1 10 20Kamping 1 30 90

Merkez Özel Belgeli 2 84 173Enez Pansiyon 1 8 10 Havsa Motel 1 18 40

Keşan Toplam 1 11 22 3 142 2733 Yıldızlı Otel 1 67 1312 Yıldızlı Otel 2 75 142

Keşan 1 Yıldızlı Otel 1 11 22 Lalapaşa 3 Yıldızlı Otel 1 30 60

Uzunköprü Toplam 1 19 40 2 54 1082 Yıldızlı Otel 1 38 761 Yıldızlı Otel 1 16 32

Uzunköprü Motel 1 19 40

165

Edirne İli’nin toplam yatak kapasitesi 2006 yılı verilerine göre 3.551’dir. Yatak kapasitesi

Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli İşletme ve Yatırım Belgeli Tesisler ile Belediye Belgeli

Tesisler’in toplamından oluşmaktadır. Bu tesislerin birçoğu 2 yıldızlı otellerdir ve konaklama

kapasitesi nitelik ve nicelik açısından yetersizdir.

Tablo II. 115. Edirne İli’nde Yer Alan Belediye Belgeli Konaklama Tesisleri Tesis Sayısı Oda sayısı Yatak Sayısı

Otel 23 692 1.403

Motel 2 92 190

Pansiyon 1 8 20

Kamping 2 73 171

Toplam 28 865 1.784


Tablo II. 116. Edirne İli’nde Yer Alan Belediye Belgeli Konaklama Tesislerinin İlçelere Dağılımı İlçe Konaklama Türü Tesis Sayısı Oda Sayısı Yatak Sayısı

Otel 7 176 353Merkez

Kamping 2 73 171

Otel 2 25 60Enez

Motel 2 92 190

Havsa Otel 1 23 44

İpsala Otel 1 16 32

Otel 8 338 679Keşan

Pansiyon 1 8 20

Meriç Otel 1 17 40

Uzunköprü Otel 3 97 195

Toplam 28 865 1.784


Konaklama tesisleri Edirne Merkez İlçe’de (%49) yoğunlaşmaktadır. Kalan tesislerin %28’i

Keşan İlçesi’nde, %10’u Uzunköprü İlçesi’nde ve %7’si Enez İlçesi’nde yer almaktadır.

Grafik II. 38. Edirne İli’ndeki Toplam Konaklama Kapasitesinin İlçelere Göre Dağılımı

49%

7%

28%

2%10%

1%

1% 2%

Merkez Enez Havsa İpsalaKeşan Lalapaşa Meriç Uzunköprü


166

II.4.2.6.2. Yeme-İçme ve Alışveriş Olanakları

Edirne’de bulunan Bakanlık Belgeli yeme içme tesisleri toplam 2 tane ve 373 kişi

kapasitelidir. Edirne’nin Bulgaristan ve Yunanistan’la olan ulaşım bağlantıları, sahip olduğu

kültürel ve doğal potansiyeller düşünüldüğünde bu değerler son derece yetersiz kalmaktadır.

İlde Bakanlık Belgeli eğlence tesisi yalnızca 1 tanedir ve 120 kişilik kapasiteye sahiptir. Aynı

şekilde Bakanlık belgeli diğer tesislerden yüzme havuzu sadece Merkez İlçe’de yer

almaktadır.

Tablo II. 117. Bakanlık Belgeli Yeme-İçme Tesisleri Turizm Yatırım Belgeli Turizm İşletme Belgeli

İlçeler Tür ve Sınıf Tesis Sayısı Kapasite (Kişi) Tesis Sayısı Kapasite (Kişi)

Merkez Günübirlik Tesis 1 125

İpsala Mola Noktası 1 248

Toplam 1 248 1 125


II.4.2.6.3. Kültür, Sanat ve Spor Olanakları

Edirne; Trakya Üniversitesi’nin burada yer alması, Yunanistan ve Bulgaristan’la olan

komşuluğu ve İl’in hemen hemen her İlçesi’nde düzenlenen festival ve şenlikleri

düşünüldüğünde özellikle genç nüfus için bir festival kenti olabilecek özellikler

barındırmaktadır. Ancak aşağıdaki tablolarda yer alan değerler, bu potansiyelini

kullanamadığını göstermektedir. İlin hemen hemen her İlçesi’nde yılın belirli zamanlarında

etkinlikler düzenlenmektedir. Bu etkinlikler genellikle Dallık ve Hıdrellez şenlikleridir.

Tablo II. 118. Edirne İli’nde Yapılan Festival ve Şenlikler Şenlik adı Yeri ve tarihi Düzenleyen Kuruluş

Beyköy dallığı ve Mayalar ilkbahar şenlikleri Meriç

Kakava Şenlikleri Merkez - 05 Mayıs Edirne Belediye Başkanlığı

Keşan Dallık Keşan - Mayıs 1.-2.Haftası Keşan Belediye Başkanlığı

Enez Dallık Festivali Enez - Mayıs 2.Haftası Enez Belediye Başkanlığı

Balık Festivali Enez -Haziran’ın ilk haftası

Hıdrellez Şenliği Lalapaşa

Kültür Sanat ve Spor Şenlikleri Merkez - 21–29 Mayıs Trakya Üniversitesi

Uzunköprü Dallık Festivali Uzunköprü - Mayıs 4.Haftası Uzunköprü Belediye Bşk.

Kırkpınar Yağlı Güreşleri Merkez - 20–26 Haziran Edirne Belediye Başkanlığı

Lalapaşa Yağlı Güreşleri Lalapaşa - Ağustos 1.Haftası Lalapaşa Belediye Başkanlığı

İpsala Çeltik Kültür ve Sanat Festivali İpsala - 17–19 Ağustos İpsala Belediye Başkanlığı

Hıdrellez Şenliği İpsala -6 Mayıs

Kaynak:http://www.kultur.gov.tr/TR/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF0D262A49C727F2325F34BD1143AC14A2

167

Edirne’de yer alan müzeler toplamda 7 tanedir ve hepsi Edirne Merkez İlçe’de

konumlanmıştır. İl’deki bakanlığa bağlı müzeler, Edirne Etnografya ve Arkeoloji Müzesi ile

Türk-İslam Eserleri Müzesi’dir. Özel Müzeler ise, Edirne Trakya Üniversitesi Lozan Müzesi,

Edirne Trakya Üniversitesi Çağdaş Resim Heykel Müzesi, Edirne Trakya Üniversitesi II.

Beyazıt Sağlık Müzesi, Edirne Vali Fahri Yücel Edirne Kent Tarihi Müzesi ve Edirne Özel

Vakıf Eserleri Müzesi’dir.

Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi

Şehirde ilk müze 1925 yılından Selimiye Camii Külliyesi’nde Darülsibyan’da depo olarak

kurulmuştur. Daha sonra 1971 yılında yeni binasına taşınarak Arkeoloji ve Etnografya

Müzesi olarak ziyarete açılmıştır. İki bölümden oluşan müzede prehistorik dönemlerden

Osmanlı Dönemine kadar pek çok eser sergilenmektedir. Müze 2007 yılının Mayıs ayından

itibaren tadilattadır.

Tablo II. 119. Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ziyaretçi sayıları25 Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Ziyaretçi Sayısı (2007)

Yerli Ziyaretçi 4.520

Yabancı Ziyaretçi 14

Toplam 4.534

Kaynak: Edirne Müze Müdürlüğü, 2007

Edirne Türk İslam Eserleri Müzesi

Müze, Selimiye Camii avlusunda Darülkur’a Medresesi’nde yer alır. 1569–1575 yıllarında

Selimiye Camii ile birlikte Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Medresenin 14 odasında ve

avluda Osmanlı Dönemine ait birçok eser sergilenmektedir.

Tablo II. 120. Türk İslam Eserleri Müzesi Ziyaretçi Sayıları Türk İslam Eserleri Müzesi Ziyaretçi Sayısı (2007)

Yerli Ziyaretçi 24.766

Yabancı Ziyaretçi 264

Toplam 25.030

Kaynak: Edirne Müze Müdürlüğü, 2007

Lozan Anıtı ve Müzesi

Lozan ve Dünya barışını simgeleyen anıtın yanında “Lozan ve İsmet İnönü” belgeleri

sergilenmektedir.

25 Müze ziyaretçi sayılarının düşük olmasının nedeni 2007 yılının Mayıs ayından sonra kapalı olmasındandır. Müzenin 2006 yılı toplam ziyaretçi sayısı 13.695 kişidir.

168

Trakya Üniversitesi Sultan II. Beyazıt Külliyesi Sağlık Müzesi

Müze, Sultan II. Beyazıt Külliyesi içindeki Darüşşifa bölümünde yer almaktadır. Külliye ise

Fatih Sultan Mehmet'in oğlu ve 8. Osmanlı Padişahı Sultan II. Beyazıt tarafından

yaptırılmıştır. Sitenin mimarının Hayrettin olduğuna dair yaygın bir görüş vardır. Darüşşifanın,

Trakya Üniversitesi bünyesinde Sağlık Müzesi’ne dönüştürülmesi çalışmalarına ise 1993

yılında başlanmıştır. Müzede hekimliğin gelişmesi ve değişik sağlık hizmetleri hakkında geniş

bilgileri içeren bölümler bulunmaktadır.

Grafik II. 39. Sağlık Müzesi Ziyaretçi Sayılarının Yıllara Göre Dağılımı

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

140000

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Kaynak: http://www.trakya.edu.tr/kulliye/ziyaret.html

Sinemalar

Edirne Merkez İlçe’de yer alan toplam sinema sayısı 3, toplam kapasite ise 2.490 kişidir.

Tablo II. 121. Edirne Merkez İlçe’de Yer Alan Sinemalar Sinemalar Kapasite (Kişi)

Edirne Sinemarine (Kültür Yatırımı Belgeli) 520

Carmen Sineması Merkez Şubesi 500

Carmen Sineması Ayşekadın Şubesi 1.470

Toplam 2.490

Kaynak: Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2008

Spor Aktiviteleri

Bunun dışında Saros Körfezi spor aktiviteleri için de tercih edilen bir mekandır. Özellikle

dalma sporu Saros Körfezi’nde birçok noktada yapılmaktadır. Spor yanında Körfez de

İstanbul ve Trakya Üniversitelerinin yaz kampı alanları da mevcut olup, genellikle bahsedilen

169

üniversitelerin öğrencileri tarafından kullanılmaktadır. Saros Körfezi spor aktivitelerine olanak

tanıyarak genç nüfusu yaz aylarında çekecek potansiyellere sahiptir.

II.5. MEVCUT PROJE, UYGULAMA VE SINIRLAYICILAR

II.5.1. Sınır Ötesi Projeler ve İşbirlikleri

AB Bölgelerarası İşbirliği Programları ulus ötesi, bölgelerarası ve sınır ötesi işbirlikleri

olmak üzere üç başlık altında toplanmaktadır. Bu oluşum içerisinde işbirliğinin

uygulandığı mekansal ölçek, ulus ötesinde büyük bir coğrafyayı kapsarken,

bölgelerarasında biraz daha küçülmekte ve sınır ötesi işbirliklerinde ise daha küçük bir

mekanı kapsamaktadır. Avrupa Birliği bir yandan tanımlanan bölgeler arasında ortak

çalışma alanlarına ve işbirliğine dayalı bir gelişmeyi önerirken diğer yandan belirlediği

öncelik alanları doğrultusunda hareket eden ve proje üreten bölgeler için ciddi

kaynaklar ayırmaktadır.

Ulus ötesi işbirliği programları INTERREG IIIB kapsamında finansal olarak

desteklenmekte ve Avrupa’yı 11’e ayırarak birçok farklı devletin sınırları içinde alt

bölgeler tanımlamaktadır. Bu başlıktaki projelerin özellikle sürdürülebilir ve bütünleşmiş

bir Avrupa hedefine hizmet etmesi beklenmektedir. İkinci olarak karşımıza çıkan

bölgelerarası işbirliği, bölgesel gelişme politikalarının ve araçlarının etkinliğini artırmayı

ve bunun da büyük ölçekli bilgi değişimi ve deneyimlerin paylaşılması yoluyla

yapılmasını özendirmektedir. Bölgelerarası işbirliği Avrupa’yı dörde ayırarak (kuzey,

güney, doğu, batı) az gelişmiş bölgelere dikkat çekmeye çalışmakta ve bu bölgelerin

dezavantajlı durumlarının giderilmesini amaçlamaktadır. Bu kapsamda araştırma,

teknolojik gelişme, girişimcilik, bilgi toplumu, vb. projelerine destek vermektedir (Erkut

ve diğ., 2007a).

Bir diğer işbirliği türü olan INTERREG IIIA sınır ötesi işbirliği, sınır bölgelerinde yer

alan, genellikle az gelişmiş bölgelerin birlikte hareket ederek gelişmesine yönelik

desteklerde bulunmaktadır. Trakya Alt Bölgesi’nde Yunanistan ve Bulgaristan ile sınır

komşusu olan Edirne bu kapsamda işbirliği oluşturulacak mekanlar içermektedir.

II.5.1.1. Bulgaristan ile Sınır Ötesi İşbirliği Programı26

Avrupa Birliği’nin desteklediği “Bulgaristan ile Sınır Ötesi İşbirliği Programı” her iki ülke

sınırında yer alan; Türkiye tarafında Edirne ve Kırklareli illeri ile Bulgaristan tarafında

26 http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/bulgaristan.htm

170

Hasköy, Yambol ve Burgaz idari yerleşme birimleri arasındaki yerel işbirliğini

kapsamaktadır. Program 2004 yılında uygulanmaya başlanmış olup, 2004–2006

dönemini kapsamaktadır. Programın genel amacı,

• Türkiye-Bulgaristan arasındaki sınır bölgesinin, yerel/bölgesel kalkınma alanında

sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde desteklenmesi,

• Sınırın her iki tarafında işbirliği ağlarının oluşturulması ve geliştirilmesi, bu ağlar ile

Avrupa Birliği ağları arasında bağlantı kurulmasının teşvik edilmesidir.

Tablo II. 122. Interreg IIIA Bulgaristan- Türkiye Sınırötesi İşbirliği Programının Öncelik ve Tedbirleri

ÖNCELİKLER TEDBİRLER/FAALİYETLER

1. ÖNCELİK

Sınır Ötesi Altyapı

1. öncelik/1. tedbir

Sınır ötesi alt yapıların geliştirilmesi ve modernizasyonu

2. ÖNCELİK

Çevrenin Korunması,

Geliştirilmesi ve Yönetimi


Bütünleştirilmiş su

yönetimi ve koruması

2. öncelik/2. tedbir Doğal kaynaklar ve

biyolojik çeşitliliğin korunması ve

sürdürülebilirliğinin sağlanması


Doğal afetlerde işbirliği

3. ÖNCELİK

Kişisel/Toplumsal

Faaliyetler

Aşağıdaki alanlarda yarışma usulüyle ortak projeler desteklenmektedir:

• Ekonomik kalkınma;

• Turizm;

• Kültür alışverişi;

• Yerel düzeyde kurumsal kapasite oluşturma.

Kaynak: http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/bulgaristan.htm

2004–2006 Türkiye-Bulgaristan Sınırötesi İşbirliği (SÖİ) Programının Ortak

Programlama Belgesi’nde tanımlanmış olan öncelik alanlarına ve 1628/94 ve 2760/98

sayılı Avrupa Komisyonu tüzüklerine göre projelerin öncelikli olarak ekonomik

kalkınma, turizm, kültür alışverişi, yerel ve bölgesel düzeyde kurumsal kapasite

oluşturulması sektörlerinde olacaktır.

Ekonomik Kalkınma

Sınır ötesi işbirliği aracılığı ile sınır bölgesinde katma değer yaratılması, insan

kaynaklarının geliştirilerek yerel istihdamın artırılması, kadınların ve gençlerin iş gücü

piyasasına yeterli ve etkin katılımı için fırsatların sunulması amaçlanmaktadır. Bu

kapsamda, sınır bölgesinin ekonomisini güçlendirmeye yönelik projeler

desteklenecektir. Bu projeler küçük ölçekli işletmelerin destekleyici kurum ve kuruluşlar

(ticaret odası vb.) aracılığıyla desteklenmesi, özel veri tabanları kurulması, bilgi ve

deneyimlerin paylaşılması, karşılıklı teknik bilgi alışverişinde bulunulması, ortak eğitim

faaliyetlerinin düzenlenmesi, bilgi teknolojileri başta olmak üzere yeni teknolojilerin

entegrasyonuna ilişkin faaliyetler düzenlenmesi, pazarlama girişimleri, fuarlar ve

tanıtım faaliyetleri gerçekleştirilmesi, destekleyici kurum ve kuruluşlar arasında sınır

171

ötesi yapılar ve ortaklıkların kurulması, gümrük hizmetlerinin iyileştirilmesi başlıklarını

kapsamalıdır.

Turizm

Turizmin geliştirilmesine yönelik küçük ölçekli projeler desteklenecektir. Desteklenen

projeler;

• Sınır bölgesinde ortak kültürel, mimari, sanatsal, tarihi ve doğal kaynakların geri

kazanılması, korunması ve tanınırlığının artırılması,

• Sınır bölgesindeki tarihi ve kültürel merkezlerin ortak mirasa ve çevreye zarar vermeden

turistlerin ilgisini çekecek merkezlere dönüştürülmesi,

• Turizmde mevsime bağımlılığı azaltmaya yönelik olarak alternatif turizm çeşitlerinin

geliştirilmesine yönelik olarak stratejiler oluşturulması,

• Ortak sınır ötesi tatil paketlerinin hazırlanması,

• Bölge turizminin ortak tanıtılması ve pazarlanması,

• Sınırın her iki tarafında modern turizm sanayisinin standartları ve gereksinimleri

doğrultusunda hizmetlere kalite ve çeşitlilik getirilmesi,

• Özel kobi eğitimleri ve ilgili insan kaynakları geliştirme programlarının düzenlenmesi,

• Sınır bölgesinde turizm sektöründe faaliyet gösteren kurumların kapasitelerinin

geliştirilmesi konularında olacaktır.

Kültür Alışverişi

Sınır bölgesinin her iki tarafında bulunan yerel gruplar arasında hali hazırda mevcut ve

yeni kurulmakta olan kültür alışverişinin teşvik edilmesine yönelik projeler

desteklenecektir. Desteklenen projeler; sınır bölgesindeki geleneklerin ve kültürel

mirasın korunması, gençler arasında toplantılar ve kültür alışverişi, sanat ve spor

faaliyetleri, yeni teknolojiler ve buluşlarla bölgenin kültürünün ve geleneklerinin

araştırılmasına yönelik ortak bilimsel araştırmalar ve çalışmalar yapılması amacıyla

üniversitelerarası işbirliği alanlarındadır.

Yerel ve Bölgesel Düzeyde Kurumsal Kapasitenin Oluşturulması

Yerel ve bölgesel kamu idareleri ile demokratik toplumun diğer unsurlarında (ticaret,

sanayi ve ziraat odaları, ticaret birlikleri, sendikalar, sivil toplum kuruluşları, okul ve

üniversiteler, vb.) kapasite oluşturulması ve geliştirilmesine yönelik projeler

desteklenecektir. Örneğin karşılıklı ziyaretlerle teknik bilgi alışverişi ve deneyim

aktarımı, bölgenin en ücra köşelerine dahi hizmet sağlanabilirliğin artırılması amacıyla

172

ilgili kurumlar arasında teknik bilgi paylaşımı (örn. sağlık hizmeti), eğitim kurslarının

açılması desteklenecek bazı proje başlıklarıdır.

Ortak Küçük Projeler Fonu (OKPF) kapsamında desteklenecek uygun projeler

aşağıdaki koşulları da sağlamalıdır:

• Güçlü ve kanıtlanmış bir sınır ötesi etkiye sahip olmalıdır (Ortak projelere, özellikle

Türk ve Bulgar proje ortakları tarafından birlikte finanse edilen projelere öncelik

verilecektir).

• Gerçekçi ve şeffaf mali koşulları haiz olmalıdır.

• Uygulama için hazır olmalıdır.

• Hiç bir koşulda uzun dönemli ulusal veya bölgesel kalkınma planlarına ve belediye

planlarına aykırı olmamalıdır (bölgenin/ilin/belediyenin kalkınmasına yönelik genel

stratejilerin ve planların bir parçası olan projelere öncelik verilecektir).

• Mümkünse, yenilikçi yaklaşımları (örn. pilot projeler) haiz olmalıdır.

II.5.1.2. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Sınır Ötesi İşbirliği Programı27

Interreg III, 2000–2006 programlama dönemi için, Avrupa Birliği’nde, bölgeler arası

işbirliğini teşvik etmeyi amaçlayan bir Topluluk girişimidir. Interreg girişimi, sınır ötesi,

uluslar arası ve bölgeler arası işbirliğini sağlayarak, kıtanın dengeli kalkınmasının

desteklenmesi yoluyla, AB genelinde ekonomik ve sosyal uyumun güçlendirilmesi için

tasarlanmıştır.

Interreg III’ün genel hedefi, ulusal sınırların, dengeli gelişme ve Avrupa kıtasının

birleşimine engel olmamasının sağlanması ve bölgeler arası işbirliğinin geliştirilmesidir.

Komşu bölgeler arasında sınır ötesi işbirliği, ortak gelişme stratejileri yoluyla sınır ötesi

sosyal ve ekonomik merkezlerin geliştirilmesini amaçlamaktadır. Önerilecek projelerin

sınır ötesi etkisinin olması önem taşımaktadır. Sınır ötesi etki ile ifade edilmek istenen,

projelerin sınır bölgesinin sorunlarının çözümüne hizmet etmesi ve/veya sınırın her iki

yakasının işbirliğini geliştirmeye katkıda bulunmasıdır. Interreg kapsamında sınır

bölgelerine odaklanılmasının sebebi, bu bölgelerin ülkedeki merkezlerle bağlantılarının

zor olması ve bu nedenle ekonomik ve sosyal desteğe ihtiyaçlarının olmasıdır.

Interreg III kapsamında, Türkiye ile Yunanistan’ın sınır illeri arasındaki mevcut işbirliğini

Avrupa Birliği kaynaklarıyla desteklemek ve geliştirmek üzere, “Interreg III/A

Yunanistan-Türkiye Programı” başlatılmıştır. Söz konusu program, 2004–2006 dönemi

27 http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/yunanistan.htm

173

için strateji, öncelik ve tedbirleri içeren bir “Ortak Programlama Belgesi” (Joint

Programming Document) ve Program Tamamlayıcı (Programme Complement) Belgesi

çerçevesinde uygulanacaktır.

Programın Türkiye tarafı bütçesi; 15 Milyon Euro’su Türkiye-AB Katılım Öncesi Mali

İşbirliği Fonundan ve 4.355 Bin Euro’su öz kaynaklardan (T.C. katkısı) olmak üzere,

toplam 19.355 Bin Euro’dur28. Program, Türkiye tarafında Yunanistan ile kara ve deniz

sınırı bulunan 6 ili kapsamaktadır. Bu iller; Aydın, Balıkesir, Çanakkale, Edirne, İzmir ve

Muğla’dır. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Programının aşağıda belirtilen öncelik ve

tedbirler çerçevesinde uygulanması öngörülmektedir.

Tablo II. 123. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Programının Öncelik ve Tedbirleri

Öncelik I

1. Sınır Ötesi Altyapı

2. Ulaştırma ve sınır ötesi altyapı ağları

3. İnsan ve mal geçişinin güvenliği

Öncelik II

1. Ekonomik Gelişme ve İstihdam

2. Sınır ötesi girişimciliğin güçlendirilmesi

3. Turizmin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi

4. İnsan kaynakları ve istihdamın geliştirilmesi

Öncelik III

1. Yaşam Kalitesi / Çevre / Kültür

2. Doğal çevrenin korunması, geliştirilmesi ve yönetimi

3. Kültürel faaliyetlerin desteklenmesi

4. Sınır ötesi işbirliğinin desteklenmesi amacıyla eğitim kurumları arasında işbirliği

5. Sağlık

Öncelik IV

1. Teknik Yardım

2. Program Yönetimi

3. Teknik Destek

Kaynak: http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/yunanistan.htm

II.5.2. DSİ Projeleri

Edirne il bütününde işletilmekte olan 5 adet baraj bulunmaktadır. Genel olarak sulama

amaçlı olan bu barajlar, toplamda 23.916 ha’lık alana hizmet etmektedir. Bunun

haricinde 37 adet işletilmekte olan gölet, 3 adet inşaat halinde baraj ve 11 adet inşaat

halinde gölet bulunmaktadır. Ayrıca işletilmekte olan 7 adet sulama tesisi, 111 adet

taşkın koruma, erozyon ve rusubat kontrol sistemi ve 5 adet içme suyu tesisi

bulunmaktadır.

28 http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/yunanistan.htm

174

Tablo II. 124. Edirne İli İşletilmekte Olan Barajlar Adı Yeri Amaç Sulama Alanı (Ha)

Altınyazı Barajı Edirne- Merkez Sulama ve Taşkın Koruma 7.524,00

Alıç Regülatörü İpsala Kış Aylarında Altınyazı Barajını Takviye Etme 59,00

Kadıköy Barajı

Keşan Sulama, Taşkın Koruma ve Keşan İlçesi’ne

İçme ve Kullanma Suyu Temini 4.551,00

Süloğlu Barajı

Edirne- Merkez Sulama, Taşkın Koruma ve Edirne İli’ne

İçme ve Kullanma Suyu Temini 4.009,00

Sultanköy Barajı İpsala Sulama 7.773,00

Toplam 23.916,00

Kaynak: DSİ, 2007

Tablo II. 125. Edirne İli İnşaat Halindeki Barajlar Hamzadere Barajı İpsala Sulama 31.126,00

Koyuntepe Barajı İpsala Sulame ve Taşkın Koruma 362,00

Çakmak Barajı Edirne-Merkez, Uzunköprü, Meriç Sulama 38.000,00

Toplam 69.488,00

Kaynak: DSİ, 2007

Tablo II. 126. Edirne İli İnşaat Halindeki Barajlar Keramettin Göleti Edirne-Merkez Keramettin Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması -

Kadıköy Göleti Keşan Kadıköy Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması İlave 36 Ha

Çavuşköy Göleti Enez Çavuşköy Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması İlave 149 Ha

Karlıköy Göleti Keşan Karlıköy Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 93 Ha

Kurtbey Göleti Uzunköprü Kurtbey Göletinin İletim Hattı İlave 30 Ha

Mahmutköy Göleti Keşan Mahmutköt Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 114 Ha

Karaincirli Göleti Enez Karaincirli Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 168 Ha

Gazimehmet Göleti Uzunköprü Gazimehmet Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 185 Ha

Beyköy Göleti Keşan Beyköy Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 53 Ha

Elmalı Göleti Uzunköprü Elmalı Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 53 Ha

Toplam 881 Ha

Kaynak: DSİ, 2007

175

Tablo II. 127. Edirne İli İşletilmekte Olan Göletler Korucuköy Göleti Merkez Sulama 56,00 Eskikadın Göleti Merkez Sulama 36,00 B. Doğanca Göleti Merkez Sulama 42,00 Uzgaç Göleti Merkez Sulama 266,00 Keramettin Göleti Merkez Sulama 655,00 Kumdere Göleti İpsala Sulama 27,80 Yenikarpuzlu Göleti İpsala Sulama 2.868,00 Dokuzdere Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma - Mercan Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma - Muzalıdere Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 97,00 Mecidiye Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 217,00 Kocadere Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 381,00 Koruklu Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 76,00 Boztepe Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 66,00 Kavakdere Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 135,00 Kadıköy Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 69,00 K. Doğanca Göleti Keşan Sulama 425,00 Çamlıca Göleti Keşan Sulama ve İçme Suyu 99,00 Beğendik Göleti Keşan Sulama ve İçme Suyu 103,00 Yenimuhacir Göleti Keşan Sulama 42,40 Karasatı Göleti Keşan Sulama 101,40 Merkez Göleti Meriç Sulama 82,00 Kavaklı Göleti Meriç Sulama 28,00 Küpdere Göleti Meriç Sulama 60,60 K. Doğanca Göleti Meriç Sulama 60,70 Kavacık Göleti Uzunköprü Sulama 53,00 Başağıl Göleti Uzunköprü Sulama 78,00 Beykonak Göleti Uzunköprü Sulama 70,60 Kurtbey Göleti Uzunköprü Sulama 234,00 Bülbüldere Göleti Uzunköprü Sulama 89,00 Değirmenci Göleti Uzunköprü Sulama ve Taşkın Koruma 476,00 Yağmurca Göleti Uzunköprü Sulama 85,00 Gazihalil Göleti Uzunköprü Sulama 30,15 Çiftlikköy Göleti Uzunköprü Sulama 47,80 Kavakayazma Göleti Uzunköprü Sulama 150,68 Osmanlı Göleti Havsa Sulama 76,35 Çavuşköy Göleti Enez Sulama 223,00 Toplam 7.607,48 Kaynak: DSİ, 2007

II.5.3. Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı 2007–2013

Türkiye Turizm Stratejisi 2023 yılı öngörülerek hazırlanmış olmakla birlikte hedeflere yönelik

öngörülerini 2013 yılı için somutlaştırmaktadır. Tüm Türkiye’yi kapsayan eylem planında

Trakya Bölgesi’ne ilişkin stratejiler özellikle mekana ilişkin ipuçlarının yer aldıkları noktalarda

özetlenmeye çalışılmıştır. Eylem planı içinde Ulaşım ve Altyapının Güçlendirilmesi başlığı

altında Trakya Bölgesi’ne ilişkin yer alan ilk strateji Marka Kentlerle ilgilidir. Bu Bölgede

önerilen marka kent Edirne’dir.

176

Tablo II. 128. Marka kentlere İlişkin Eylem Araçları

No Eylem Açıklama Sorumlu ve İlgili Kuruluşlar Başlangıç

Tarihi Süre

27

Marka

Kentlerdeki

Altyapı

Eksiklikleri

Marka kentlerde altyapı

eksikliklerinin tamamlanması için

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yerel

Yönetimler ve ilgili kuruluşlar işbirliği

içinde uygulamalar

gerçekleştireceklerdir.

Kültür ve Turizm Bakanlığı(S)

Yerel Yönetimler (S)

Çevre ve Orman Bakanlığı(İ)

Karayolları Gn. Md. (S)

Ulaştırma Bakanlığı (S)

TCDD (S)

TUROFED (S)

Hizmet Birlikleri (i)

Sivil Toplum Kuruluşları (İ)

2007 6 yıl

Kaynak: Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı 2007–2013

Ülkemizin deniz turizminden hak ettiği payı alması için önerilen stratejilerinden biri balıkçı

barınaklarının arttırılmasıdır. Aşağıdaki tabloda Trakya Bölgesi’nde önerilen balıkçı

barınakları ve yat limanları gösterilmektedir. 2009 yılında yapımına başlanılması planlanan

yatırımların 2 yıl içinde tamamlanması öngörülmektedir.

Tablo II. 129. Ülkemizin Deniz Turizminden Hak Ettiği Payı Alması için Önerilen Eylem Araçları No Eylem Açıklama Sorumlu ve İlgili

Kuruluşlar Başlangıç

Tarihi Süre

Marmara ve Karadeniz’de bulunan

balıkçı barınaklarının yat turizmine

kazandırılmasına yönelik eylem planı ve

gerekli yasal düzenlemeler

gerçekleştirilecektir. Bu çerçevede yat

turizmine yönelik fizibilite ve uygulama

projeleri hazırlanacak balıkçı barınakları

aşağıda verilmektedir. Enez Balıkçı Barınağı ve Yat Limanı

İğneada Balıkçı Barınağı ve Yat Limanı

37 Balıkçı

Barınakları

Kıyıköy Balıkçı Barınağı ve Yat Limanı

Ulaştırma Bakanlığı (İ)

DLH (İ)

Tarım ve Köy İşleri

Bakanlığı (S)

Kültür ve Turizm

Bakanlığı (İ)

Deniz Ticaret Odası (İ)

Deniz Turizmi Birliği (İ)

2009 2 yıl

Ülkemizin sahip olduğu turizm

odaklarının çeşitlendirilmesi ve

turizmden elde edilen gelirin artırılması

için yat limanları özel önem verilecektir.

Bu çerçevede, aşağıda verilen alanlarda

yat limanı fizibilite ve uygulama projeleri

gerçekleştirilecektir.

38 Yat

Limanları

Saros Körfezi Yat Limanı

Ulaştırma Bakanlığı(İ)

DLH(S)

Tarım ve Köy İşleri

Bakanlığı (İ)

Kültür ve Turizm

Bakanlığı(İ)

Deniz Ticaret Odası(İ)

Deniz Turizmi Birliği(İ)

2007 2 yıl

Kaynak: Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı 2007–2013

177

II.5.4. Ulaşım Projeleri

Edirne İlini kapsayan ulaşım projeleri, Asya ve Pasifik Sosyal ve Ekonomik Komisyonu

(ESCAP), Avrasya Karayolu Bağlantıları, Uluslararası E Yolları Ağı, TEM (Trans-

Avrupa Kuzey-Güney Otoyolu Projesi) ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı

projelerinin içinde yer alan bağlantıları kapsamaktadır.

II.5.4.1. Asya ve Pasifik Sosyal ve Ekonomik Komisyonu (ESCAP)

Türkiye’nin 18 Temmuz 1996’da hukuken üye olduğu ESCAP, Asya ve Pasifik

bölgesinde güvenilir ve etkili ulaşım bağlantılarının kurulmasıyla bölgesel ve

uluslararası ticaret ve turizmin hızlandırılmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Birleşmiş

Milletlerin Ekonomik ve Sosyal Komisyonu’nca Asya ve Uzakdoğu Ekonomik

Komisyonu adı altında kurulmuş 1992 Yılında ESCAP tarafından Asya Kara

Taşımacılığı Altyapısı Geliştirme (ALTID) Projesi kapsamında Asya Karayolu ve Asya

Demiryolu ve Trans-Asya Demiryolunu kapsayacak şekilde Asya Ulaşım Ağları

oluşturulmuştur. Türkiye İran üzerinden Orta Asya’yı Avrupa’ya bağlayan koridor da

bulunmaktadır.

Türkiye’nin Orta Asya’yı Avrupa’ya bağlayan bağlantısı Edirne Kapıkule’den başlayıp

doğuda Sarp ve Gürbulak kapılarına uzanmaktadır. ESCAP üye ülkeleri arasında

ilişkilerin güçlendirilmesi, uluslararası ticaret ve turizmin geliştirilmesi amacıyla

uluslararası ulaştırma ve çevre koşullarına uyumlu bir Asya Karayolu ağının

geliştirilmesi gereklidir.

Şekil II. 11. Asya ve Pasifik Otoyolu Türkiye Güzergahı

Kaynak:http://testsite2.turksat.com.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=27&Itemid=55

178

Birleşmiş Milletler, Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu 22-28 Nisan 2004

tarihleri arasında yapılan 60. Toplantıda Asya Karayolu Hükümetlerarası Anlaşması

Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu üyesi 32 adet ülkenin imzasına

açılmıştır. 2005 yılında yürürlüğe giren anlaşmayla üye ülkeler Asya Karayolu ağlarını

transit yolcu ve yük taşımacılığı hizmet seviyesini yükselterek sürdürülebilir karayolu

ulaşım sistemini hedeflemektedir.

II.5.4.2. Avrasya Karayolu Bağlantıları

2000 yılından bu yana, BM/İç Kara Ulaşım Komitesi BM/AEK- BM/ESCAP iki kıtadaki

ticari ve turistik faaliyetleri kolaylaştırmak için uluslararası ulaştırma bağlantılarının

kapasitelerini güçlendirmeyi hedeflemektedir. Coğrafi konumu nedeniyle de Türkiye bu

ağ içinde önemli bir yer teşkil etmektedir.

Ülkemizdeki uzunluğu 3.020 Km olan Avrasya Karayolu Bağlantıları tüm ulusal ve

uluslararası yol kullanıcıları için Avrupa’ya kolay erişim sağlamaktadır. Kesimlerinin bir

kısmı halen yapım halinde olan Karadeniz Sahil Yolu da Kafkasya ve Asya’dan

Avrupa’ya Edirne üzerinden de Bulgaristan’a erişim sağlamaktadır.

Şekil II. 12. Avrasya Karayolu Bağlantıları Türkiye Güzergahı


II.5.4.3. Uluslararası E Yolları Ağı

Türkiye, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN/ECE) Uluslararası Ana

Trafik Arterleri Oluşturulması Deklarasyonu ağının Güneydoğu Avrupa uzantısında yer

almaktadır. Bu deklarasyona göre Türkiye’ye iki ana arter girmektedir. Bunlar

179

Bulgaristan sınırından (Kapıkule) giren E–80 ile Yunanistan sınırından (İpsala) giren E–

90 numaralı arterlerdir. Bu iki ana güzergah Anadolu üzerinden Türkiye’nin Güney ve

Doğu sınırındaki Ortadoğu ve Asya uluslararası yol ağlarına ulaşmaktadır.

Şekil II. 13. Uluslar arası E Yolları Türkiye Ağı


II.5.4.4. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı

25 Haziran 1992’de İstanbul’da Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan, Romanya,

Arnavutluk, Ermenistan, Gürcistan, Moldova ve Ukrayna arasında Karadeniz Ekonomik

İşbirliği Zirvesi Deklarasyonu imzalanmıştır. Bu işbirliğinin ana hedefi, bölgede ulaşım

ağı ve gelişimi için gerekli zeminin oluşturulmasıdır.

Türkiye’deki Karadeniz Ring Koridoru doğu ile batı arasında yeni bir bağlantı

oluşturmaktadır. Bu nedenle, iki şeritli karayolu standardı daha yüksek bölünmüş yola

dönüştürülecektir. Bu koridor, ana yol ağımızı Karadeniz ülkelerine, Kafkasya’ya, feri

yoluyla da Hazar Denizinden, Orta Asya ve Uzak Doğu’ya bağlayacaktır. Karadeniz

Ring Koridorunun kesim kesim tamamlanarak bir an önce hizmete girmesi

planlanmıştır. Söz konusu güzergah, Karadeniz Ekonomik İşbirliği ülkelerini Avrupa’ya

bağlayacaktır.

180

Şekil II. 14. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Karadeniz Ring Koridoru


II.5.4.5. TEM /Trans-Avrupa Kuzey-Güney Otoyolu Projesi

13 üye ülke (Avusturya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Macaristan, İtalya,

Polonya, Romanya, Türkiye, Hırvatistan, Litvanya, Gürcistan, Bosna Hersek) ve üç

gözlemci statüde ülkeden (İsveç, Ukrayna ve Yugoslavya) oluşan proje, Baltık,

Adriyatik, Ege ve Kara Deniz’i bağlayan modern bir otoyol ve ekspres yol sisteminin

inşasını ve yönetimini amaçlamaktadır.

Trans-Avrupa Kuzey-Güney Otoyolu (TEM) Projesi, 25 yılı aşkın süre boyunca

faaliyette bulunan Avrupa ulaştırma sisteminin bölgesel altyapı projelerinden birisidir.

Proje Merkez Ofisi Varşova (Polonya)’da bulunmaktadır. 2005 yılında Ermenistan ve

Azerbaycan’ın üyelikleri ile üye sayısı 15’e çıkmıştır. TEM Projesi, bölünmüş ve her biri

en az iki şeritli (iki şeritli bölünmüş yol), yüksek kapasiteli, standartlara uygun, güvenli,

hızlı ve konforlu bir yol ağıyla bölgede modern trafik hizmetinde bir kalite sağlamayı ve

bu yolla tüm Avrupa kıtasının sosyal ve ekonomik gelişmesine katkıda bulunmayı

hedeflemiştir. Toplam uzunluğu 1.1.2006 tarihi itibarıyla 23.325 Km olan Kuzey-Güney

Avrupa Otoyolu Projesi yol ağının ülkemiz sınırları içinde kalan bölümü yaklaşık 6.896

Km. olup, bu uzunluk tüm ağın yaklaşık %29’unu oluşturmaktadır.

Proje, Türkiye sınırları içerisinde Kapıkule Sınır Kapısından başlayıp, Doğuda Sarp,

Gürbulak Sınır Kapılarına, Güneyde Cilvegözü ve Habur Sınır Kapılarına ulaşmaktadır.

TEM Projesi kapsamında yer alan yollarımızın büyük bölümü aynı zamanda

181

Uluslararası Avrupa Yol Ağı Şebekesinin (E-YOLLARI) bir parçasıdır. TEM yol ağının

geçtiği üye ülkelerin Avrupa Ulaşım Altyapısının bir parçası olarak kabul edilmesi,

Avrupa Birliği entegrasyonu ve genişlemesi amacıyla sürdürülen sürekli değişim

çabaları sonucunda entegrasyonu sağlayacak projeler üretilmesine ve çeşitli

kuruluşlarla yakın işbirliği sağlanmasına katkıda bulunmaktadır. Bu kapsamda 2003

yılında TEM Proje Ofisi tarafından başlatılan TEM Master Planı çalışması

tamamlanmıştır.

Şekil II. 15. Türkiye’deki Tem Yolları Güzergahı


II.6. YÜRÜRLÜKTEKİ PLANLAR

II.6.1. Üst Ölçekli Planlar ve 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planında Edirne İli İle İlgili Kararların Değerlendirilmesi

1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı; 2872 sayılı

Çevre Kanunu’na göre hazırlanmıştır. Trakya Üniversitesi ile Çevre Bakanlığı arasında

11 Kasım 1999 tarihinde imzalanan sözleşme uyarınca hazırlıklarına başlanılan Plan,

yaklaşık 750 günlük bir çalışma süresi sonucunda oluşturulmuş ve 13 Temmuz 2004

tarihinde Çevre Bakanlığı tarafından onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Plan’da, Trakya

Bölgesi’nin 15–20 yıllık bir perspektifte nasıl bir vizyon çerçevesinde biçimlendirileceği,

bu vizyona bağlı olarak ne tür hedefler ve bu hedeflere ulaşmak için ne tür stratejilerin

izleneceği sistematik bir yaklaşımla belirtilmemekte ancak vizyon olmaksızın da amaç

ve hedeflerin tanımlanmış olduğu görülmektedir.

182

Plan’ın amacı; 2020 yılını hedef alarak, Trakya Bölgesi’nde sürdürülebilir, yaşanabilir

bir çevre yaratılmasını; Bölge’nin tarımsal, turistik ve tarihsel kimliğinin korunmasını ve

Türkiye’nin kalkınma politikaları kapsamında sektörel gelişme hedeflerine uygun olarak

belirlenen planlama ilkeleri doğrultusunda sağlıklı gelişmesini ve büyümesini

sağlamaktır.

Trakya Alt Bölge’sinde sanayi açısından en az gelişmiş il olan Edirne, Avrupa'yı petrol

üreten Ortadoğu'ya bağlayan en kısa güzergah olan D–100 karayolu üzerinde olması

ve 1969 yılında Kalkınmada Öncelikli İller kapsamına alınıp teşvik görmesinden sonra,

genellikle İl dışı sermaye tarafından gerçekleştirilen yatırımlarla gelişmiştir. Yurtiçi ve

yurtdışı ulaşım olanaklarının genişliği ve İstanbul gibi büyük bir sanayi ve ticaret

kentine yakınlığı, büyük sanayi gruplarının ilgisini çekmiştir. Önemli karayolu giriş-çıkış

kapılarına, turizm potansiyeline ve kaynaklarına rağmen gerekli gelişim Alt Bölge’de

sağlanamamış olup; konaklama, yeme-içme ve eğlence tesislerinin sayısı yetersiz

kalmıştır.

Alt Bölge’nin sosyal yapısı irdelendiğinde, nüfus yoğunluklarının topografik eşiklere ve

çalışma alanlarının yığılmalarına paralel bir dağılım izlediği görülmektedir. Nüfus

yoğunlukları; Havza’nın içinde, topografyanın eşik oluşturmadığı bölgelerde, otobana

paralel bölgelerde, Edirne İli’nin sınır bölgelerinde ve Tekirdağ İli’nin kıyı bölgelerinde

artarken; topografyanın yükseldiği kuzey bölgelerde düşmektedir.

Güçlü ulusal ulaşım ağlarını barındıran Trakya Alt Bölgesi, İstanbul Metropolü’nden

Avrupa bağlantısını sağlayan üç ana karayoluna sahiptir. Bu karayollarından birincisi

İstanbul-Kapıkule O–3 otoyolu, ikincisi yine İstanbul-Kapıkule bağlantısı D–100

karayolu, üçüncüsü ise Kınalı-İpsala bağlantısı D–110 karayoludur.

Edirne ve Kırklareli İlleri’nde sadece tarımsal sanayi ağırlıklı organize sanayi alanları

oluşturulmasına öncelik verilecek ve bu illerin tarımsal kimlikleri korunacaktır. Trakya

Alt Bölgesinde hizmet sektörüne yönelik kullanımlar ile turizm desteklenecek tarihsel

yerleşimlerin kimlikleri korunacaktır. İlçeler ve belde belediyeleri itibariyle Trakya Alt

Bölgesi’nde öngörülen 2020 yılı nüfus dengelerini ve plan bütünlüğünü bozacak

noktasal sanayi, konut, ikincil konut kullanım kararları oluşturulamaz.

1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nda planlama

bölgeleri oluşturulmuş olup, planlama bölgelerinin gelişimine ilişkin stratejiler

geliştirilmiştir. Bu planlama Bölgeleri, Edirne-Pazarkule-Kapıkule Aksı Planlama

Bölgesi, Meriç Planlama Bölgesi ve Saros Körfezi Kıyı Şeridi ve Ganoslar Planlama

183

Bölgesi’dir. Planlama Bölgeleri dışında kalan kentsel yerleşmelerle ilgili plan kararları

ise ayrıca belirtilmiştir.

Edirne–Pazarkule–Kapıkule Aksı Planlama Bölgesi Edirne Merkez İlçe Belediyesi sınırlarını kapsayan planlama bölgesi ile ilgili temel plan

kararları çalışmada aşağıdaki şekilde yer almıştır:

7.2.9.a.Planlama bölgesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 220.000 kişi Merkez İlçe

belediyesinde, 10.000 kişi ise kırsal yerleşmelerde yer almak üzere toplam 230.000 kişi

olarak öngörülmektedir.

7.2.9.b.Sınır kenti olması nedeni ile Pazarkule–Kapıkule aksı bir bütün olarak 1/25.000

ölçekli çevre düzeni planı şeklinde ele alınacaktır. Bu plan gerçekleştirilmeden alt

ölçekli planlar yapılamaz.

7.2.9.c.Planlama Bölgesinde egemen işlevler olarak sırası ile Hizmetler (Üniversite,

Askeri Birlik, Kamu Kurum ve kuruluşları), Sanayi ve Tarım öngörülmekte olup, sanayi

tesislerinin çevre kirliliği yaratmayacak şekilde ve özellikle tarıma dayalı türlerde

geliştirilmesi sağlanacaktır.

7.2.9.d.Edirne kentinin tarihsel perspektifte tarihsel ve kültürel kimliği ve fizik

mekandaki yansımaları dikkate alındığında arkeolojik, kentsel ve doğal sit özellikleri ön

plana çıkartılacak şekilde planlanması ve tarihsel ve kültürel kimliğine dayalı bir

turizmin geliştirilmesi sağlanacaktır.

7.2.9.e.Uluslararası su özelliği taşıyan Meriç Nehri ile ilgili Yunanistan ve Bulgaristan ile

Dışişleri Bakanlığı’nca sürdürülen ilişkiler sonucu uluslar arası bir planlama söz konusu

olduğunda 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının bu plan ile bütünlüğü sağlanacaktır.

Meriç Planlama Bölgesi Bu planlama bölgesi Meriç Nehri’nin hayat verdiği Meriç, İpsala ile Uzunköprü ve Enez

İlçeleri’nin bir kısmını kapsamakta olup, Meriç Nehri’nin uluslar arası bir nehir

olmasından dolayı uluslar arası seviyede planlamayı gerektirmektedir. Planlama

Bölgesi’nin 2020 yılı tahmini maksimum nüfusunun 64.500 kişi ilçe belediyelerinde,

58.835 kişi ise belde belediyeleri ve köylerde olmak üzere toplam 123.335 olacağı

öngörülmüştür Planlama Bölgesi ile ilgili temel plan kararları çalışmada aşağıdaki

şekilde yer almıştır:

7.2.4.a. Planlama Bölgesi’nin sahip olduğu özelliklerden dolayı, bu bölgede

planlamanın ekolojik temelli olması gerekmektedir. Plan, hem alt bölgede var olan

ekolojik özellikleri korumaya, hem de bunları ortaya çıkararak, alt bölgede bir eko-

turizm potansiyeli yaratmaya yönelik olacaktır.

7.2.4.b. Planlama Bölgesi ağırlıklı olarak tarımsal özellikler sergilemekte olduğundan,

burada yapılacak planlama çalışması tarım ağırlıklı olacaktır.

184

7.2.4.c. Planlama Bölgesi’nde noktasal olarak, tarıma dayalı sanayi türleri yer alacaktır.

Bunun dışında sanayi türleri yer alamaz.

7.2.4.d. Planlama Bölgesi’nde mevcut yerleşme dokusunu bozmayacak şekilde

konaklama tesisleri yer alacaktır.

Saros Körfezi Kıyı Şeridi ve Ganoslar Planlama Bölgesi Enez ve Keşan İlçeleri’nin Saros Körfezi’nde ve Ganos Ormanları’nda kalan kısımlarını

kapsayan planlama bölgesi ile ilgili temel plan kararları çalışmada şu şkildedir.

7.2.8.a. Bölgede, belde belediyeleri dışında kentsel bir yerleşme bulunmamaktadır.

Planlama bölgesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 4.369 kişi belde belediyelerinde, 25.631

kişi ise kırsal yerleşmelerde yer almak üzere toplam 30.000 kişi olarak

öngörülmektedir.

7.2.8.b. Saros Körfezi civarı, ve Ganosların Saros Körfezi’ne bakan yamaçları flora ve

fauna açısından son derece zengindir. Bu nedenle, plansız gelişmeyi önlemek

amacıyla, bölgedeki ormanları, yaban hayatını ve deniz ile kumsalı korumaya yönelik

1/25 000 ölçekli çevre düzeni planı yapılmadan herhangi bir gelişmeye izin verilemez.

7.2.8.c.Bu planlama alanında ekolojik ve tarihi özellikler ele alınarak koruma- kullanma

dengesini gözeten kültür turizmi ve deniz-kum turizmi ile eko turizmin gelişmesi

sağlanacaktır.

Edirne İli’nde Yer Alan Kentsel Yerleşmeler Planlama Bölgeleri dışında Edirne’de yer alan kentsel yerleşmelerden Keşan,

Lalapaşa, Süloğlu ve Havsa ile ilgili plan kararları geliştirilmiştir.

7.3.2.1.Keşan Yerleşmesi

a) Keşan yerleşmesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 60.000 kişidir.

b) Keşan Yerleşmesini İstanbul- Tekirdağ –İpsala sınır kapısı ulaşım aksı ile Edirne–

Kırklareli-Havsa–Çanakkale ulaşım aksını kesiştiği noktada yer alması ve

hinterlandındaki doğal ve kültürel değerlere sahip olması nedenleri ile tarımsal

ağırlığını sürdürmesinin yanında, Saros Körfezi kıyılarında ve orman alanlarındaki

potansiyelleri dikkate alındığında turizm ve ticaret alt sektörleri geliştirilecektir.

c) Bu gelişme ışığında yerleşmede küçük sanatların çevre kirliliği yaratmaksızın

geliştirilmesi sağlanacaktır.

d) 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planları yapılmadan alt ölçekli planlar yapılamaz.

7.3.2.2. Lalapaşa Yerleşmesi

a) Lalapaşa yerleşmesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 6.000 kişidir.

b) Lalapaşa yerleşmesi tarımdaki gelişmelere paralel olarak tarımsal ağırlığını

sürdürecektir.

185

c) 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planları yapılmadan alt ölçekli planlar yapılamaz.

7.3.2.3. Süloğlu Yerleşmesi

a) Süloğlu yerleşmesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 10.000 kişidir.

b) Süloğlu yerleşmesi tarımdaki gelişmelere paralel olarak tarımsal ağırlığını

sürdürecektir.


7.3.2.4.Havsa Yerleşmesi

a) Havsa yerleşmesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 10.000 kişidir.

b) Havsa yerleşmesi, tarımdaki gelişmelere paralel olarak tarımsal ağırlığını

sürdürülecektir.


II.6.2. Alt Ölçekli Planlar

Onanlı imar planı bulunan 23 belediyenin 16’sı imar planlarını 1990’dan sonra tasdik

etmişlerdir. Edirne İli belediyelerinin 19’u 20.000’den az nüfusa sahiptir ve Edirne

Merkez Belediyesi dışındakiler, yapılan projeksiyon hesaplarına göre nüfus

kaybetmektedir. Planlama alanı sınırları dahilindeki pek çok yerleşmenin onanlı

uygulama imar planlarına ait plan izah raporları temin edilemediğinden, plan ile

önerilen çeşitli kullanım alanlarının büyüklükleri ile planlama nüfusları onanlı planlar

üzerinde yapılan ölçümlerle hesaplanabilmiştir.

186

Tablo II. 130. Edirne İl Bütününde Gerçekleştirilmiş Olan Planlar Onanlı İmar Planı

1/1000 Belediye

Kuruluş

Tarihi

Belediye

Alanı

(Ha.)

Mücavir

Alan

(Ha.) 1/ 5

000

Ona

ma

Tarih

i

Plan

İzah

Rap

oru

ma

Alanı

(Ha

)Ko

nut

Alan

ları

(Ha)

Tica

ret

Alan

ları

(Ha)

Sana

yi

Alan

ları

(Ha)

Plan

la

ma

Nüf

usu

2010

Yılı

Nüf

usu

Edirne 1867 17. 100 12 470 + 1987 - 551.85 259.36 12.14 24.85 77. 450 127 .753

Enez 1953 9 .190 - + 1996 + 251.00 90.00 2.40 - 4 .779 3 .048

Havsa 1941 7 .300 - + 1992 Rev. 1997 + 550.00 270.00 3.25 17.25 60. 000 4 .325

İpsala 1923 6. 652 - + 1990 + 275.00 103.58 2.40 19.20 22 .500 6 .966

Hacı 1994 4 .200 - + 1999 - 85.00 75.00 1.40 - 25 .000 4 .107

İbriktepe 1960 5. 789 - + 1994 - 170.65 73.10 2.40 1.50 11. 500 4 .760

Kocahıdır 1998 1 .910

İmar Planı Yapımı İşi Yeni İhale Edildi 5 .539

Esetçe 1998 95 - İmar Planı Yapımı İşi Yeni İhale Edildi 4 .828

Sultan 1992 4 .850 - + 1999 + 99.85 60.82 1.16 0.79 4 .500 4 .129

Y. Karpuzlu 1978 10 .586 - - 1987 - 114.35 81.70 1.70 - 12 .500 2. 415

Keşan 1866 7 .210 - + 1994 + 547.90 197.00 15.00 25.00 67 .150 58 .117

Beğendik 1971 4 .950 - + 1976 - 125.00 83.20 0.12 2.40 3 .750 2. 892

Çamlıca 1971 93 - İmar Planı İle İlgili Verilere Ulaşılamadı 1 .976

Mecidiye 1995 4 .395 - - 2001 - 143.67 43.50 2.24 0.50 5 .000 1. 900

Paşayiğit 1999 80 - İmar Planı Yapımı İşi Yeni İhale Edildi 2 .935

Y. Muhacır 1989 6. 110 - + 1995 + 228.08 57.63 2.13 - 7 .000 2 .191

Lalapaşa 1945 2 .945 - + 1985 + 126.12 45.41 1.10 1.44 6 .080 1 .685

Meriç 1922 5 .140 - + 1993 - 270.00 94.00 0 55 8.00 22 .500 2 .084

Küplü 1960 1.500 - - 1993 - 176.00 65.00 1.47 1.25 4 .505 1 .939

Subaşı 1992 3 .536 - + 1995 + 237.00 131.00 1.10 - 5 .000 1 .258

Süloğlu 1967 7 .280 - - 1995 - 281.00 57.00 2.00 2.70 12 .000 5 .418

Uzunköprü 1923 10 .490 - + 1977 + 364.66 187.60 4.97 25.00 53 .000 29 .294

Çöpköy 1960 4 .219 - + 1999 + 165.87 91.31 2.14 0.85 3 .000 2 .315

Kırcasalih 1949 6 .188 - - 1988 - 300.00 94.50 1.40 2.10 15. 000 4 .970

Kurtbey 1964 7 .553 - - 1987 - 165.50 88.60 1.50 4.40 14 .000 2 .788

Yeniköy 1960 4 .936 - -

1969

Rev. 1990 + 132.00 56.63 0.84 - 4 .530 3 .170

Toplam 139 .447 12 470 5 500.65 2 398.39 66.49 137.23 440 .744 247 .467

Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı, 2004

187

III. PLANLAMA YAKLAŞIMI VE KARAR SÜRECİ

III.1. KATILIMCI PLANLAMA UYGULAMASI

1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı çalışmalarında izlenen planlama

yaklaşımı dahili’nde yerel aktörlerin planlama sürecine katılımı ilkesi benimsenmiştir.

Bu ilke, planlama çalışmalarının başında kurgulanmış ve hem 1/100.000 Ölçekli

Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu, hem de üç il (Edirne, Tekirdağ ve

Kırklareli) için yapılan 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Plan çalışmalarını kapsamaktadır.

Trakya Alt Bölgesi’nin temel karakterini, kirliliğin ciddi boyutlara ulaştığı bir su

havzasının oluşturması ve temel sorununu bu su havzasını tehdit eden sanayi

tesislerinin oluşturması nedeniyle, söz konusu süreçte, aktörler arasındaki çatışma

keskin olmuştur. Fakat Trakya Alt Bölgesi halkının planlamaya katılım isteğinin

azımsanmayacak kadar yoğun olması, yaşadığı coğrafyanın sorunlarını bilmesi ve

kenti hakkında söz sahibi olmak istemesi, planlama grubu açısından önemli bir avantaj

oluşturmuştur.

Planlama çalışmasının başında 4 aşamadan oluşan bir katılım süreci öngörülmüştür.

1. aşama olan bilgilendirme toplantılarında; planlama yaklaşımı, süreç ve planlama

ekibi hakkında bilgi verilmesi, bölge halkının soruları, beklentileri ve endişeleri hakkında

bir ön izlenim edinilmesi amaçlanmıştır.

2. aşama olan “talep ve önerilerin alınması ve değerlendirilmesi” süreci planlama süreci

ile birlikte başlayan ve planın sunulmasına kadar devam eden bir süreçtir. Bu

aşamada, aktörlerden gelen talep ve öneriler değerlendirilmiş, söz konusu talep ve

önerilerin plan kararlarına nasıl yansıtılacağı ile ilgili çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

3. aşama, “taslak planın sunulması ve tartışılması” sürecinde, belli başlı kent

merkezlerinde taslak planın tanıtılması, tartışmaya açılması ve yerelin (yerel

yönetimler, kurum ve kuruluşlar, sivil toplum örgütleri, özel sektör ve kişiler v.b.) öneri

ve eleştirilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

4. aşama, son olarak “planın sunulması” aşamasında, planın il genel meclislerine ve üç

ilin merkez ilçe belediye meclislerine tanıtılması amaçlanmıştır.

Fakat planlama sürecinde, “katılım süreci”nin kapsamı genişletilmiş ve 5 aşama olarak

uygulanmıştır. Söz konusu katılım sürecindeki aşamalar aşağıdaki gibidir:

• Aşama; bilgilendirme toplantıları

• Aşama; il vizyonlarını oluşturma

• Aşama; talep ve önerilerin alınması ve değerlendirilmesi

188

• Aşama; taslak planın sunulması ve tartışılması

• Aşama; planın sunulması

III.1.1. Bilgilendirme Toplantıları

Edirne İli’nin bütün ilçelerinde gerçekleştirilen bilgilendirme toplantılarında; plan

kademelenmesi, Protokol, bölge yaklaşımı, planlama yaklaşımı, çalışma takvimi ve

organizasyon yapısı konularında bilgi verilmiştir. Toplantılara TRAKAB Temsilcileri,

Belediye Başkanlıkları, Kaymakamlıklar, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis

Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri,

Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği

(TMMOB) Odaları ve diğer odalar, Sivil Toplum Kuruluşları ve Basın Mensupları davet

edilmiştir.

İlçelerde yapılan bu toplantılar dışında, farklı platformlarda da bilgilendirme amaçlı

toplantılar gerçekleştirilmiştir. Bilgilendirme toplantıları sonucunda plan süreci ve

planlama çalışmaları konusunda farkındalık hissedilir biçimde artmıştır. Bilgilendirme

toplantılarının bir diğer önemli faydası da planlama ekibinin bölgeyi tanıması ve bölge

halkı ile birebir iletişim kurması olmuştur. Bu sürecin bölge halkının beklentilerini

anlamada son derece önemli katkısı olmuştur.

III.1.2. İl Vizyonları Oluşturma

Katılım sürecinin ikinci aşaması olan “İl Vizyonu Oluşturma” aşaması iki kademede

tasarlanmıştır. 1. Kademe çalışması; İl’de yer alan tüm ilçe ve belde belediyelerinin

önderliğinde, yerleşmelerinde düzenledikleri geniş katılımlı “vizyon oluşturma”

toplantılarının düzenlenmesi ve sonuçlarının raporlanmasıdır. Öncelikle, IMP-Trakya

Planlama Grubu tarafından bir rehber doküman hazırlanarak, belediyelere iletilmiştir.

Rehber dokümanda tartışma konuları, sürdürülebilir gelişmenin üç bileşeni olan;

ekonomik gelişme, çevresel sürdürülebilirlik ve sosyal boyut esas alınarak

tasarlanmıştır. Ayrıca dokümana hedeflerin gerçekleşme süreci ile ilgili zaman

boyutunu irdeleyen sorular da eklenmiştir.

Toplantıların sonuçları, katılımcı listeleri ile birlikte IMP-Trakya Planlama Grubu’na

iletilmiştir. Ayrıca Edirne Valiliği’nin önderliğinde ve Edirne Valisi’nin de katılımı ile ilçe

merkezlerinde vizyon toplantıları yapılmıştır. Bunun yanında Valilik önderliğinde

düzenlenen toplantılarda, yer ve mevkii belirtir şekilde öneriler bulunmaktadır. Vizyon

dokümanlarının değerlendirilmesinde her yerleşimin kendisi için yaptığı tespitler ve

beklentiler, yakın çevresindeki diğer yerleşimler ve tüm bölge ölçeği dikkate alınarak

189

değerlendirilmiştir. Her bir vizyon dokümanının özetlendiği tablolar, 1/100.000 Ölçekli

Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu Raporu’nda ek olarak sunulmaktadır.

İl vizyonlarını oluşturma aşaması 1. Kademe Toplantılarının ardından, “1/100.000

Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ve 1/100.000 Ölçekli İstanbul İl Bütünü

Çevre Düzeni Planı’nın Uyumlulaştırılması Çalıştayı” düzenlenmiştir. Trakya ve

İstanbul’dan ilgili kurum ve kuruluşlar ve Trakya’da faaliyet gösteren sivil toplum

örgütlerinin katıldığı Çalıştay’ın konusu ve değerlendirmesi 1/100.000 Ölçekli Ergene

Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu’nda detaylı olarak açıklanmaktadır.

İl vizyonlarını oluşturma aşaması 2. Kademe Toplantıları, 1. Kademe çalışmanın

sonuçlarının tartışıldığı toplantılar olmuştur. Edirne İli’ndeki ilçelerde düzenlenen ve

kaymakamlar, ilçe ve belde belediye başkanları, ticaret ve sanayi odaları başkanları,

ilgili meslek odaları ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve yerel basın temsilcilerinin

davet edildiği bu toplantılarda, vizyonlara ek olarak, “Çalıştay”da tartışılan konular da

tartışılmıştır.

III.1.3. Talep ve Önerilerin Alınması ve Değerlendirilmesi

Planlama sürecinin başından itibaren İl’deki belediyeler, İl Özel İdaresi ve halk;

planlama grubuna, 1/25.000 ölçekli plan çalışması için talep ve önerilerini

aktarmışlardır. Planın tamamlanmasına kadar olan sürede, bu konuda toplantılar

düzenlenmiş, yerleşimlerin ilgili belediyelerine talep ve önerilerinin ne şekilde

değerlendirildiği konusunda bilgi verilmiştir.

III.1.4. Taslak Planın Sunulması ve Tartışılması

Bilgilendirme toplantıları, il vizyonlarının oluşturulması, talep ve önerilerin alınması ve

değerlendirilmesi aşamalarının ardından; planlama ekibi tarafından plan kararları

oluşturulmaya başlanmış, İl bütününe yönelik ve bununla birlikte ilçeler özelinde taslak

planlar oluşturulmuştur. Oluşturulan taslak planlar ve alınan plan kararları Edirne

Valiliği’nin öncülüğünde düzenlenen ve ilgili tüm aktörlerin davet edildiği, Çevre ve

Orman Bakanlığı temsilcilerinin de katılımı ile gerçekleştirilen toplantıda ilgililere

aktarılmış, kararlar tartışmaya açılmış ve katılımcılardan değerlendirmeler alınmıştır.

190

III.2. 1/100.000 ÖLÇEKLİ ERGENE HAVZASI ÇEVRE DÜZENİ PLANI REVİZYONU

III.2.1. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nın Güncelleme Gerekçeleri

2004 yılında onaylanan ve dönemi için yeterince kapsamlı ve detaylı bilgi ve çerçeveye

sahip 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı

aşağıda başlıkları belirtilen gerekçelere dayandırılarak güncellenmiştir;

1.Yasal Gelişmeler: 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre

Düzeni Planı’nın güncellenmesi için iki ana yasal gerekçe; 04.03.2005 tarihinde Resmi

Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ve

19.07.2005 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 5403 sayılı Toprak

Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’dur. 5302 sayılı Kanun, il düzeyinde Çevre Düzeni

Planı hazırlanmasını gündeme getirirken, 5403 sayılı Kanun ise imar planlarını ve

ruhsat işlerini etkileyen yeni toprak sınıflandırmasını yasal gereklilik olarak ortaya

koymaktadır.

2. Kapsam ve Hükümler: 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre

Düzeni Planı’nda üst ölçekli plan kararlarına ek olarak daha alt ölçeklere konu

olabilecek ve uygulamaya yönelik plan kararları ve plan hükümleri de bulunmaktadır.

Trakya bütününe yönelik üst ölçekli bir planın olmadığı dönemin koşulları dikkate

alındığında anlamlı olabilecek olan bu kapsam, gelinen süreç noktasında ve yaşanan

deneyimler çerçevesinde gerek Trakya’da gerek Çevre ve Orman Bakanlığı’nda

uygulamaya yönelik çeşitli sorunları beraberinde getirmiştir. Yapılaşma koşullarına

kadar detaylanmış karar ve hükümlerin üst ölçekli planların değil alt ölçekli planların

kapsamı dahilinde yer alması gerekmektedir. Plan Hükümleri ile ilgili çeşitli toplantılar

Çevre ve Orman Bakanlığı’nda gerçekleştirilmiş, yürütülen planlama çalışmalarında

Edirne İl Özel İdaresi başta olmak üzere çeşitli yerel yönetim birimleri Plan

hükümlerindeki maddelerden bazılarının değiştirilmesi için öneriler geliştirmiştir.

5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle Plan’da daha sonradan

yapılacağı karara bağlanan planlama alt-bölgelerindeki 1/25.000 ölçekli planların

hazırlanmasına ihtiyaç kalmamıştır. Bununla birlikte güncelleme çalışmalarında

yapılmış olan planlar dikkate alınmış ve Plan’da yer alan bu alt bölgelere daha hassas

yaklaşılmıştır.

3. Güncel Veri ve Bilgi: 2004 yılından sonra ilgili yeni yasal düzenlemeler ve

gelişmeler ışığında Trakya bütünü için doğal yapı ve yeni nüfus verileri ortaya çıkmış

191

ve oluşturulmuştur. Yeni toprak sınıflandırması, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK)

2007 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verileri gibi güncel veriler ve bunlardan

oluşturulan bilgilerin plana yansıması gerekmektedir.

4. Coğrafi Bilgi Sistemi Tabanlı Teknoloji: Güncelleme çalışmalarında kullanılan

Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) tabanlı veri toplama ve analizi süreci, koordinatlı haritalar

ile uyumlu hale getirilerek karar verme sürecinde önemli bir teknolojik üstünlük

sağlamıştır. Koordinat düzleminde aynı alana ilişkin farklı veri kümelerinin birlikte

sorgulanabilmesini, öneri ve taleplerin değerlendirilmesinde belirsiz kalabilecek

yorumların önüne geçilmesini sağlamış ve böylelikle nesnel (objektif) bir zeminde

kararların geliştirilmesine olanak yaratmıştır. Bu bilgi yönetimi kurgusu, Plan’ın

uygulama sürecine de olumlu bir teknolojik altyapı oluşturma açısından katkı

sağlamaktadır. Bu altyapı, Plan’ın güncelleme gerekçelerinin tümüne yanıt verebilecek

ve yeni koşullarda yeni bir plan üretme ve yatırım kararları geliştirme konularında

yardımcı olabilecek, maliyet-etkin çözümler üretilmesine katkı sağlayacaktır.

Plan’ın CBS altyapısı ile hazırlanmasının belki de en önemli katkısı, planlama

sisteminin kilitlendiği önemli bir husus olan alt ölçekli planların üst ölçekli planlara

uygun şekilde yapılmasına yönelik yasal düzenlemelerin işlevsiz hale gelmesidir. CBS,

ölçek ne kadar değişirse değişsin koordinat sistemi ile ilişkilendirilen ve güncelleneceği

varsayılan bilgiler yardımıyla ölçekler arası uyumu teknik olarak neredeyse

garantileyen bir sistemdir. Ancak bu bilgi sisteminin yönetiminin sağlanması ön

koşuldur.

Sonuç olarak kullanılan teknoloji, Plan güncelleme çalışmalarında tüm doğal yapı

verilerinin sayısal ortamda kesiştirilerek, Plan kararlarındaki çelişki ve örtüşmelerin

ortaya çıkarılması bağlamında ‘karar destek’ işlevi sağlamıştır. Buna ek olarak

‘planlama yönetimi’, kent yönetimi ve işletimi gibi önemli alanlara da ‘bilgi altyapısı

oluşturma’ işlevi sağlamıştır.

5. Katılımcı Planlama Yöntemi: Trakya planlama çalışmalarında TRAKAB

Yönetimi’nin öncülüğünde, planlama sürecinin açık, şeffaf ve katılımcı bir süreçte

geliştirilmesi tercihi, planların meşruiyeti ve uygulamada ortaya çıkabilecek sorunların

kısmi oranda ortadan kaldırılarak planların daha çok sahiplenilen ve benimsenen bir

araç haline dönüşmesinde ayırt edici bir özelliktir. Çağdaş şehir ve bölge planlaması

tekniğinin gereği olarak dünyanın birçok şehrinde uygulana gelen “katılımcı” karar alma

mekanizmaları ve seviyeleri her ülke ve kent-bölgede farklılık göstermektedir. Trakya

planlamasının iki ana ilkesinden biri olan “katılımcılık” operasyonel düzeyde 5 aşamalı

192

olarak kurgulanmıştır. Bu aşamalar raporun “III.1. Katılımcı Planlama Uygulaması”

bölümünde açıklanmaktadır.

6. Alt Ölçekli Planlardan Geri Bildirim: Bu kapsamdaki geri bildirim gerekçeleri iki

başlık altında toplanabilir; bunlardan ilki Plan güncelleme çalışmaları ile eşzamanlı

yürütülen 1/25.000 ölçekli il çevre düzeni planları; ikincisi ise 2007 yılından önce

hazırlanan ve farklı ölçeklere sahip çevre düzeni planları, nazım imar ve uygulama imar

planlarıdır.

İl Özel İdaresi Kanunu gereği Plan bölgesinin kapsadığı üç il için yürütülen 1/25.000

ölçekli çevre düzeni planı çalışmaları, hem detaylı bilgi hem de aktörler arası daha

fazla etkileşim sağlamış, bu çerçevede oluşturulan kararların üst ölçekteki Plan

kararlarını geri-beslemesi gerekmiştir.

7. Üst Ölçekli Plan Uyumlulaştırması: Plan güncellemesinin ana gerekçelerinden biri

mevzuatımızda yer almasına karşılık bir türlü hayata geçemeyen bölgesel ölçekli

planların eksikliği karşısında, işlevsel olarak ihtiyacı duyulan komşu iller arası üst

ölçekli planların uyumlu hale getirilmesidir. Bunun temel önemi büyük kamu yatırımları

ve işlevsel kararların birbirlerini etkilemesi gerçekliğinin planlara yansıtılması

gerekliliğidir. Bu noktada Trakya’daki üç ilin birlikte çalışılması olumlu olmakla birlikte

Trakya’nın komşusu olan ve Marmara Bölgesi ve Türkiye’nin ekonomik olarak en büyük

metropolü olan 1/100.000 Ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı ile uyumlu bir planlama

sürecine girişmesi Türkiye tarihinde bir ilk olma özelliğine sahip bir gelişmedir.

Ortak hizmet protokolünün kapsamında Marmara Bölgesi’ndeki çevre düzeni

planlarının uyumlulaştırılması gündeme getirilmiştir. Trakya’daki üç ilin birbirleri ile

uyumunun yanı sıra Trakya’ya komşu illerin üst ölçekli planlarının uyumlu hale

getirilmesi için çeşitli toplantılar, görüşmeler ve çalıştaylar düzenlenmiştir. İstanbul’un

üst ölçekli plan kararlarının oluşturulmasında Trakya’nın sürekli olarak göz önünde

tutulması ve Trakya üst ölçekli planının güncellenmesinde İstanbul’un göz önünde

tutulması, deneyimlenen süreç çerçevesinde ilk algılandığından farklı bir düzeye

ulaşmıştır.

8. Ülkesel ve Bölgesel Çerçeve

Ulusüstü Bölge: AB Uyum Süreci ve Sınır Ötesi Etkileşim: AB’nin kurumsal yapısı

içinde mevcut ve olası dinamikleri algılamak ve yeni yapılanmaların üreteceği politika

ve stratejileri takip etmek ve yorumlamak, adaylık sürecinde bulunan ve 2016 yılında

AB üyesi olması öngörülen Türkiye için artık kaçınılmaz olmaktadır. Bununla birlikte;

193

Türkiye’nin AB’ye açılan kapısı konumundaki Trakya Bölgesi’nin bu anlamda

konumunun tanımlanması üyelik sonrası üstleneceği rollerin belirlenmesi açısından

önem taşımaktadır.

Avrupa Birliği mekansal gelişme politikaları Avrupa Mekansal Gelişme Perspektifi

(ESDP-European Spatial Development Perspective) tarafından ele alınmakta ve

yönetilmektedir. Bunun dışında Avrupa Konseyi 2004 yılında, 2007-2013 dönemi için

bölgesel politikalar içeren 3. Ekonomik ve Sosyal Uyum Raporu’nu yayınlamıştır. Bu

raporda belirlenen bölgesel politika öncelikleri yakınsama, bölgesel rekabet gücü ve

istihdam, Avrupa bölgesel ortaklığı veya işbirliği adında 3 başlık altında toplanmaktadır.

AB bütçesinin yaklaşık olarak üçte biri bölgesel kalkınma, ekonomik ve sosyal uyumun

sağlanması için ayrılmıştır. Bu kaynaklar Yapısal Fonlar ve Uyum Fonu aracılığıyla

sağlanmaktadır. Yapısal Fonların temel amacı üye ülke ve bölgeler arasındaki sosyal

ve ekonomik gelişmişlik farklarını azaltmaktır. Uyum Fonu, Birliğin geri kalmış

ülkelerine yardım amaçlı oluşturulmuştur. Bunun yanı sıra, Topluluk girişimleri

kapsamında “INTERREG III, URBAN II, EQUAL ve Leader +” başlıkları altında

sağlanan fonlar da bulunmaktadır.

INTERREG III kapsamında, Avrupa Topluluğu içindeki ortak sınır bölgelerinde, Birlik

üyesi ülkelerle sınırları bulunan ülkelerin sınır bölgeleri arasında ve Birliğin kendi

içindeki bölgeler arasında işbirliğinin sağlanması amaçlanmaktadır. Ayrıca, aday

ülkelerin üyelik öncesinde gelişmelerine katkıda bulunmak amacıyla katılım öncesi mali

yardımlar bulunmaktadır. Bu fonlar, PHARE, ISPA ve SAPARD başlıkları altında

toplanmaktadır. PHARE, Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkelerine yönelik, katılım öncesi

AB’ye uyum, ekonomik ve sosyal uyuma yöneliktir. ISPA, çevre ve ulaşım altyapısının

geliştirilmesi yönünde destek sağlamaktadır. SAPARD ise sürdürülebilir tarımsal ve

kırsal kalkınmayı desteklemek amacıyla oluşturulmuştur.

Ulusal: Kalkınma Planları ve Strateji Belgeleri ile Türkiye İlişkisi: 2004 yılında ve daha

sonrasında hazırlanan ve onaylanan 9. Kalkınma Planı ile merkezi yönetim birimleri

tarafından hazırlanan strateji belgelerinin Plan güncelleme çalışmalarına girdi

sağlaması söz konusudur.

Bu çalışmalar; Devlet Planlama Teşkilatı tarafından yayımlanan “Ulusal Kırsal

Kalkınma Stratejisi”, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nca hazırlanan, 30.11.2004 tarih ve

2004/92 Sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile onaylanan ulusal “Tarım Stratejisi

(2006-2010)” Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca hazırlanan, 28.02.2007 tarih ve 2007/4

Sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile onaylanan “Türkiye Turizm Stratejisi (2023)”

194

ve “Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı (2007-2013)” ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından hazırlanan ve 2007 yılında yayımlanan “TR2

Batı Marmara Bölgesi Tarım Master Planı”dır.

Bölgesel: Marmara Bölgesi ve İstanbul ile Etkileşim: Bölgesel ölçekte iki önemli husus

ön plana çıkmaktadır. Bunlar; Marmara Bölgesi işlevsel bütünlük ve dengeli gelişme

yaklaşımı ile eylem alanları ve Trakya Alt Bölgesi’nin tanımlanmasıdır.

Ülkenin diğer illeri ile İstanbul ili arasındaki sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi sürekli

farklılık arz ederken, böylesine farklılığın Marmara Bölgesi illeri ile diğer ülke illeri

arasında olduğu kadar İstanbul ile diğer Marmara Bölgesi illeri arasında da olduğu bir

gerçektir. İçinde İstanbul’un da yer aldığı Marmara Bölgesi ile ülkenin diğer bölgeleri

arasındaki gelişmişlik makası sürekli açık kalmıştır. İnsan gücü, mal ve sermayenin

oluşturduğu ülke kaynaklarının akışı da, kesintiye uğramaksızın İstanbul ve yakın

çevresine yönelmiştir.

Makro ve mikro düzey mekansal merkezler arasında konumlanan meso düzey

merkezlerin; kır kökenli taleplere duyarlılığının arttırılması ve büyük kentlerin işlevlerini

üstlenmeye yönlendirilmesi, yeni stratejik yaklaşımların dayanak noktasını

oluşturmaktadır. Çok merkezli planlama yaklaşımının (poly-centric planning approach)

felsefesi; ulaşım ve iletişim teknolojisindeki gelişmelerin ışığında meso düzeydeki

merkezlerin sayısını çoğaltarak ve etkinliğini arttırarak, ara kademe kentsel çekim

noktaları ve kentsel merkezler oluşturmaktır. Böylelikle kır-kent arası kutuplaşma

giderilebilecek ve aşırı yük üstlenen metropollerin işlevleri alternatif kentsel merkezler

tarafından üstlenilebilecektir.

Çok merkezli mekansal gelişme stratejisinin uygulanması sonucunda, bölgeler arası

kutuplaşmalar ve farklılıklar giderek ortadan kalkacak ve dengeli gelişme

gerçekleşebilecektir.

Gelişmişlik düzeyi düşük olan bölgelerde; bölgesel, altbölgesel, orta ve kırsal

merkezlerin güçlendirilerek, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi ve ülke

düzeyinde dengeli kalkınmaya geçilmesi anlamına gelen çok merkezli dengeli

mekansal kalkınma (poly-centric balanced spatial development) yaklaşımının, Marmara

Bölgesi ve İstanbul Metropolü bütününde yorumlanması ve değerlendirilmesi

gerekmektedir.

9. Kapasite Geliştirme ve Kalkınma Ajansı Altyapısına Destek: Sürdürülebilir

kalkınmanın bir aracı olarak planlamanın etkin ve etkili bir rol oynayabilmesi ve sadece

195

yasal bir zorunluluk olarak algılanmasının önüne geçilebilmesi için ilgili aktörlerin

kapasitesi ve aktörler arası iletişimin kalitesi önem taşımaktadır. Bu bağlamda sadece

teknik düzeyde hazırlanan ve onaylanan bir planın, karar aşamasından uygulamaya

kadar planı etkileyecek ve plandan etkilenecek kesimlerce benimsenmeden ve

anlaşılmadan yasal bir geçerlilik kazanması, anılan etkinlik ve etkililik düzeyini

düşürecektir. Mevcut kurumsal kapasitelerin değişen koşullarda ortaya çıkan yeni

kurumları oluşturmasında “öğrenme” süreci temel kapasite göstergesi olmaktadır.

Trakya’da karar vericiler, özel sektör, teknik uzmanlar, sivil toplum, kamuoyu ve yerel

basının planlama sürecini katılımcı bir yöntem ile deneyimlemeleri, yakın gelecekte

yasal çerçevesi oturacak olan ve İBBS Düzey 2’de (TR21) kurulacak olan kalkınma

ajansı altyapısı olan Trakya Kalkınma Birliği’nin (TRAKAB) etkin bir yönetişim aygıtına

dönüşmesine katkı sağlayacaktır. Ajanslar kuruldukları zaman ekonomik gelişmeyi ve

yatırımları yönlendirmek ile yükümlü olacak olup bunu bir plan dahili’nde

gerçekleştirmeleri beklenmektedir.

Anılan tüm aktörler ve planlama uzmanları için aşağıdaki kapasite alanlarında bir

girişim ve gelişim söz konusu olmakla birlikte ajans kurulurken ve kurulduktan sonra

ihtiyaç duyulacak kapasite geliştirme program ve projeleri için ihtiyaç belirlemeye

yönelik deneyim süreci gerçekleştirilmiştir;

Katılımcı planlama anlayışının uygulanması sürecinde yukarıda bahsedilen kapasite

geliştirici deneyim alanları şunlardır;

• Birbirinden öğrenme ve birlikte çalışma kültürünü teşvik etme

• Deneyim ve pratik bilgi ile bilimsel ve teknik bilgilerin birlikte kullanımı

• Farkındalık ve bilinç arttırılarak ortak anlayış oluşturma

• Mantıksal ve gerçekçi düşünme

• Duyarlılık ve sahiplenme oluşturma

• Etkin bilişim teknolojileri kullanımı

• Merkezi yönetime destek

• Karar oluşturma kalitesini artırmak

III.2.2. 1/100.000 Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu’nda Edirne İl Bütününe İlişkin Plan Kararları

1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu,

kısa dönemde mevcut sorunları çözmeyi, diğer yandan sürdürülebilirlik ilkesi

çerçevesinde bölgede önerdiği yeni işlevler ve işlevler arası bağlantılar ile bölgede

196

ekonomik kalkınmanın sağlanmasını hedeflemektedir. Tarımsal potansiyelin en verimli

şekilde değerlendirilmesi yoluyla ise kırsal kalkınmanın sağlanmasını ve böylelikle kır-

kent nüfus dengesinin oluşturulmasını amaçlamaktadır. Plan kararlarının

oluşturulmasında, mevcut potansiyel ve eğilimler en önemli girdi olarak alınmıştır. Bu

doğrultuda, Edirne ve Kırklareli illeri öne çıkan tarımsal potansiyelleri açısından

desteklenirken, Tekirdağ İli öncelikli olarak bölgenin hizmet ve sanayi merkezini

oluşturacak şekilde desteklenmiştir.

Doğal değerlerin ve kaynakların değerlendirilmesi açısından ise, Trakya Alt Bölgesi’nin

kuzeyinde Karadeniz ve güneyinde Ege Denizi kıyılarında yer alan mikro coğrafyalar

Istranca ve Ganos Dağları’nın ormanlarla bütünleşmesi sonucu türdeşlik arz ederken;

kuzey kesimler ekolojik tarım ve eko-turizm potansiyeli, güney kesimler ise eko-turizm

potansiyellerine göz önünde bulundurularak değerlendirilmiştir.

1/100.000 Plan Revizyonu’nun ana hedeflerinden biri olan “nüfusun yerinde tutulması

ve istihdam edilmesi” ilkesine paralel olarak, Edirne İli yerleşimlerinin, mevcut

potansiyelleri doğrultusunda değerlendirilerek fonksiyonel gelişimlerinin sağlanması

önerilmiştir. Bununla birlikte Edirne İli’nin Yunanistan ve Bulgaristan ile olan sınırı ve

sahip olduğu doğal ve kültürel değerler ile yarattığı turizm değeri “marka kent” olma

potansiyelini ortaya koymaktadır. Bu plan döneminde bu özelliği desteklenecek ve

geliştirilecektir.

Bu çerçevede, Keşan, Uzunköprü, Lalapaşa, Havsa, Meriç, İpsala, Enez ve Merkez

ilçelerinin sahip oldukları orman ürünleri ya da tarım ürünlerine yönelik yerel

potansiyellerin değerlendirilmesi yoluyla bu ilçelerde Tarımsal Organize Bölge (TOB)

ve Tarımsal Alt Bölge (TAB) işlevlerinin desteklenmesi ve sağlanacak kırsal kalkınma

aracılığıyla yerel ekonomilerin geliştirilmesi öngörülmektedir. Diğer yandan, Edirne

Merkez ve Keşan İlçeleri tarımsal merkezlerle çevrili olmaları ve turizm merkezlerine

yakınlıklarından dolayı hem bölgesel ölçekte hem de yerel ölçekte çevresine hizmet

verecek hizmet-ticaret ve eğitim merkezleri olarak geliştirilmeleri öngörülmüştür. Edirne

Merkez ve Uzunköprü İlçeleri bağcılık ve kültüre dayalı turizmin geliştirileceği mekânlar,

Enez İlçesi ise sahip olduğu arkeolojik değerlerden dolayı arkeolojik turizmin

geliştirileceği ilçeler olarak öngörülmüştür.

İl genelinde geliştirilmesi öngörülen fonksiyonların, yaygın ve gelişmiş bir ulaşım ağı ile

bağlantılarının ve sürekliliğinin sağlanması amaçlanmaktadır. 1/100.000 ölçekli Plan

Revizyonu’nun ulaşım kararları açısından temel hedefi, karayollarının ağırlığının

demiryolu ve denizyolu ulaşımına aktarılmasıdır. Anılan temel hedef doğrultusunda,

197

demiryolu projeleri desteklenmiş ve yolcu-yük taşımacılığının ağırlıklı olarak demiryolu

ve denizyoluna aktarılmasına yönelik düzenlemeler tanımlanmıştır. Diğer yandan, İl

sınırları içerisinde bulunan mevcut demiryolu hattı ve hızlı tren projesi öneri istasyonları

gibi unsurların, yerleşmeler için önerilen işlevsel gelişmeleri de destekleyecek nitelikte

olmasına önem verilmiştir.

Trakya Alt Bölgesi’nin Saroz Körfezi’nde yer alan Edirne İli, konumu dolayısıyla uluslar

arası bağlantılar açısından da stratejik bir öneme sahiptir. Dolayısıyla mevcut ulaşım

sisteminin güçlendirilmesinin yanı sıra, Bulgaristan ve Yunanistan ile kurulacak işlevsel

bağlantılar da önem taşımaktadır. İlin kuzeyindeki Hamzabey ve Kapıkule sınır kapıları

ile batısındaki Pazarkule, Eskiköy ve İpsala Sınır Kapıları’nın güçlü ve entegre olmuş

ulaşım sistemleriyle desteklenmesi hedeflenmektedir. Bu yüzden sınır kapılarına giden

bağlantıların iyileştirilmesi ve öneri demiryolu hattının İpsala sınır kapısına kadar

uzanması öngörülmüştür.

Edirne İli’nde 1/100.000 ölçekli Plan Revizyonun temel hedeflerinden olan, “demiryolu

ve denizyolu ağırlıklı ulaşım sistemine geçiş” kapsamında, yerleşmelere biçilen roller

paralelinde, Keşan ve Enez İlçeleri’nde turizm amaçlı yat limanları önerilmiştir.

III.3. DOĞAL YAPI SENTEZİ VE ERGENE HAVZASI ÇEVRE YÖNETİMİ MASTER PLANI DEĞERLENDİRMESİ

III.3.1. Tarım ve Toprak

Edirne İli arazi varlığı 625.260 ha yüzölçüme sahiptir. Kuru mutlak tarım arazileri ilin en

geniş (%39,2) arazilerini oluşturmakla birlikte özellikle orta ve kuzey bölümlerde

yoğunlaşmaktadır. Kuru mutlak tarım arazilerini %17,50’lik oran ile orman arazisi

izlemektedir. Orman arazi kullanımı oldukça parçalı olup, kuru mutlak tarım arazileri ile

iç içe geçmiş durumdadır. Çoğunlukla ilin kuzey ve güney sınırlarında yoğunlaşmıştır.

Sulu mutlak tarım arazileri, %10,1 orana sahiptir ve doğal su kaynaklarından

yararlanılmasına bağlı olarak, Meriç ve Ergene Irmakları ile yan dereleri boyunca

uzanan alüvyal araziler üzerinde yer almaktadır. Halen çeltik tarımı yapılan ve

yapılmaya uygun (potansiyel) alanları da içeren özel ürün arazilerinin il arazilerine oranı

ise %10,3’dür. Bu arazilerin Meriç ve Ergene ırmak yatakları ve yan derelerinin sağ ve

sol sahillerinde yer aldığı ve düz-düze yakın eğimli alüvyal araziler üzerinde

yoğunlaştığı belirlenmiştir. Edirne İli’nde, ilgili Bakanlık tarafından uygun görüldüğü

takdirde, tarım dışı kullanımlar için elverişli olabilecek marjinal tarım arazilerinin az

olduğu göze çarpmaktadır. Hayvancılık açısından önemli olan mera alanları il

yüzölçümünün yaklaşık %8,7’lik bir bölümünü oluşturmaktadır.

198

Edirne İli’nin tarımsal üretim potansiyeli, ülke düzeyinde oldukça önemlidir. Ülkemizde

üretilen çeltiğin yaklaşık %52’lik ve ayçiçeğinin ise %25’lik bölümü Edirne il sınırlarında

üretilmektedir. Önemli yem bitkilerinden tritikalenin yaklaşık %18’lik bölümü de bu il

sınırları içerisinde üretilmektedir (Dezcan, 2006). Edirne İli arazilerinin yüksek tarımsal

potansiyeline uyumlu olarak, eğimleri düşüktür ve toprak işlemeli tarımsal üretim için

oldukça uygundur.

III.3.1.1. Tehditler

• Tarımsal işlevlerin sürdürülebilmesinde sınırlamaların olduğu, IV ve daha yukarı

AKK sınıfına (sığ topraklı ve dik eğimli araziler) sahip, genellikle hububat üretiminde

kullanılan Tarımsal Niteliği Sınırlı Alanların, herhangi bir önlem alınmadan, mevcut

durumuyla toprak işlemeli tarım yapılmaya devam edilmesi erozyona bağlı olarak

toprak kaybına ve hızla verimsizleşmeye neden olmaktadır.

• Sulama suyu yetersizliği nedeniyle, özellikle Telmata kurutmasında tarım

yapılabilen alanlar çok düşük düzeyde kalmıştır. Sulama, Meriç ırmağından çiftçi

olanakları ile pompajla sağlanan sularla yapılmakta, Meriç'de su yetersiz olduğunda

ise sulama yapılamamaktadır (DSİ, 2003).

• Tabiatı Koruma Alanı sınırları içerisinde bulunan Pamuklu Gölü drene edilerek bir

bölümü tarım arazisine dönüştürülerek çeltik ekimi yapılmaktadır. Bu nedenle,

özellikle yaz aylarında su seviyesi korunamamakta ve gölün büyük bir bölümünde

su seviyesi düşmektedir.

• Pamuklu ve Gala Göllerinde tarla açmak veya satmak amacıyla kaçak saz kesimi

yapılmasından dolayı, bölgede kuşların en uygun yaşama ve yuvalanma alanı

olarak kabul edebileceğimiz Pamuklu Gölü büyük bir çevresel problemle karşı

karşıyadır.

• Küçük Gala Gölü kenarında Hisarlı Dağ eteğinde bulunan taş ocağı bölgede

yaşayan yaban hayvanlarını tedirgin edecek şekilde gürültü kirliliği yaratmaktadır.

• Gala Gölü’nde su kirliğindeki artış, av yasaklarına uyulmaması ve aşırı avlanma, su

rejimindeki değişiklikler ve Meriç ağzının tıkanması vb. sebeplerden ötürü balık

üretimi sürekli olarak azalmakta ve ekonomik bir faaliyet olmaktan çıkmaktadır.

• İlaçlama döneminde sulama kanalları ve göl çevresinde, zirai ilaçlardan

kaynaklanan balık ve suda yaşayan birçok omurgalı ve omurgasız hayvan kirlenme

sonucu yok olmaktadır.

• Çeltiklerin sulanması için bölgedeki koruma önemine sahip tüm sulak alanlardan ve

göllerden su çekilmektedir.

199

• Bulgaristan’dan gelen Meriç ve Tunca Nehirleri önemli miktarda sanayi ve tarım

kaynaklı kirliliğini Aşağı Meriç Havzası’na taşınmaktadır.

• Erozyona bağlı olarak yüzey akış suları ile taşınan depozitlerle Gala Gölü ve

çevresindeki gölcüklerin önemli bir bölümü dolarak sazlık haline gelerek yok olma

baskısı altında kalmıştır.

• Ergene Irmak suyuna karışan kirlilik oranı yüksek sanayi atıkları tarımsal ekonomik

kayıplara ve ekolojik tahribata neden olmaktadır.

• Lalapaşa, Merkez ilçe ve Uzunköprü İlçeleri’nde çok eğimli ve erozyon tehdidi

altında bulunan araziler yer almaktadır.

• Monokültür tarım şeklinin yaygın olarak yapılması, toprakların verimsizleşmesine

zemin hazırlamaktadır.

• Bilinçsiz toprak işlemeli tarım, eğimli bölgelerde erozyona neden olmaktadır.

• Edirne Merkez ve Keşan İlçeleri’nde, çöpler toplanıp çöp alanına ayırım

yapılmadan dökülmektedir.

• İldeki riskli ve yanlış arazi kullanım şekillerinden biri de orman içi tarım arazilerinin

varlığıdır.

• İpsala İlçesi’nde yoğun olmak üzere, topoğrafik konumu ve toprak bünyesine bağlı

olarak yüzey ve iç drenaj koşulları yetersiz olan arazilerin tarımsal kullanımlarında

önemli düzeyde sınırlamalar ve verim düşüklüğü meydana geldiği görülmektedir.

• Başta miras hukuku olmak üzere çeşitli nedenlerle bölünmüş, çok parçalı ve küçük

yüzölçümlü köy tarımsal arazilerinin, gerek toprak işleme gerekse sulama vb. temel

tarımsal uygulamalar açısından yetersiz duruma düşmektedir.

• Sulama şebekelerinde parseller çok küçük ve şekilleri düzensiz olduğundan sulama

kanallarına doğrudan doğruya bağlanmamakta komşu parsellerden su taşımak

bazen ciddi zararlara ve anlaşmazlıklara yol açmaktadır.

• Çoğunluğu Keşan, İpsala, Merkez ve Havsa ilçe sınırlarında yer alan alan verimli (I.

ve II. sınıf) araziler, sulama suyu yetersizliği nedeniyle kuru mutlak tarım arazisi

olarak kullanılmaktadır.

• Meraların parçalı ve küçük yüzölçümlü olmaları amacı, dışında kullanılmasına

neden olmaktadır.

• Aşırı otlatma ve mera ıslah projelerinin yeterli düzeylerde yapılamaması, meraların

cazibesini azaltmaktadır.

• Lalapaşa İlçesi’nde oluşturulacak sanayi ya da geleneksel tarım uygulamaları

sonucunda oluşacak kirlilikten, sadece bu bölge değil bölgenin güneyinde bulunan

diğer ilçe arazileri de etkilenecektir.,

200

III.3.1.2. Öneriler

• Edirne İl ekonomisi tarım ağırlıklı olup, tarımsal üretim potansiyeli ülke düzeyinde

önemlidir. Tarımsal üretim ve kullanım potansiyeli yüksek arazilerin amaçları

dışında kullanılmaması gerekmektedir. Bu amaçla, il düzeyinde korunması önerilen

tarım arazileri haritalanmıştır. Toprak ve verim özellikleri dikkate alınarak bu

araziler iki grupta tanımlanmıştır.

o Arazi sınıflandırma sonuçlarına göre farklı kategorilerde ancak yasal olarak

korunması gereken sulu ve kuru mutlak tarım arazileri, dikili araziler, özel

ürün arazileri ve çayır-meralar mutlak korunacak tarım arazileridir. Bu

arazilerin amaç dışı kullanımı engellenmelidir.

o Tarımsal üretim gücü orta ve halen tarımsal üretim amacıyla kullanılabilen,

toprak yetersizliği ve eğim vb. sınırlayıcı etmenlere sahip III. Sınıf Arazi

Kullanım Kabiliyet sınıfındaki marjinal arazileri öncelikli korunacak tarım

arazileridir. Bu arazilerin amaç dışı kullanımı engellenmelidir.

• Kuşların beslenme ortamlarının sürekliliğinin sağlanması için sulak alanları

besleyen tatlı su kaynaklarının sulama ve diğer amaçlar için kullanılması, kuşlara

hem yuva hem de besin kaynağı olan sazlık, ağaç ve ağaççıkların kesilmesi

engellenmelidir.

• Cimra Seddesi ile Gala Gölü arasında kalan sığ göl tabanında çeltik ekimi

yapılmamalı ve sulak alanların kurutularak tarıma açılması engellenmelidir.

• Sulak alanlarda su kuşlarının sağladığı zenginlik, ekoturizm açısından ekonomik

avantaj olarak değerlendirilmelidir.

• Gala Gölü’nün derinliğinin korunması için projeler üretilmelidir.

• Cimra ve Telmata drenaj boşaltma pompa istasyonları drenaj sularının, tarımsal

uygulamaların yoğun ve suyun en kirli olduğu Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında

göl ortamlarına deşarj edilmesi önlenmelidir.

• Uluslararası projeler ile akarsu sahillerindeki erozyon ve kirlilik etmenleri kontrol

altına alınmalıdır.

• Yörenin turistik imkanları göz önünde tutularak geliştirilmelidir. Avcılık ve deniz

turizmi için pansiyonculuk teşvik edilmelidir. Meriç Deltası’nın korunması ve avcılık-

balıkçılık üretim alanı olarak geliştirilmesi için Yunanistan ile uluslararası işbirliği

olanakları aranmalıdır.

• Edirne İli’nin, sahip olduğu potansiyeli oranında su ürünleri üretiminin arttırılması

için, araştırma ve geliştirme projelerinin yapılması, balıkçıların başta su kirliliği,

201

barınak ve pazarlama sorunları olmak üzere üretim sorunlarının ele alınması

gerekmektedir.

• Bölge üniversiteleri ve ilgili diğer kurumlar su ürünleri araştırmalarına daha fazla

kaynak aktarmalı ve zamana bağlı değişimleri izleyerek sulak alan yönetim

modelleri üretmelidir.

• Ergene ırmak suyuna, toksitesi yüksek kimyasal madde bulaşımını sağlayan sanayi

kuruluşlarının acilen arıtma tesisi oluşturması ya da bölge dışına çıkartılması

sağlanmalıdır. Bu durum, gerek akarsu yataklarında gerekse birikim alanlarındaki

sulak alan ekosistemine zarar vermekte ve yaşamsal boyutta tehdit

oluşturmaktadır.

• Gala Gölü’nün Hisarlı Dağı’na bakan yamaçlarında acilen toprak muhafaza

tedbirlerinin arttırılması ve mevcut bitki örtüsünün yoğunlaştırılması gerekmektedir.

• Eğimli bölgelerde toprak muhafaza önlemleri alındıktan sonra, damlama sulama

sistemi tesis edilmesi ya da yağışa bağlı dikili tarımın (bahçe tarımı) teşvik edilmesi

gerekmektedir.

• Toprak verimliliği düşük olan bölgelerde, tarımsal üretim getirisinin arttırılması ve

buna bağlı olarak toprakların sürdürülebilir bir şekilde tarımsal amaçla

kullanımlarının sağlanabilmesi için ekolojik tarım (bağ, meyve) ürünlerinin

yetiştiriciliği mutlaka teşvik edilmelidir. Süloğlu ve Lalapaşa’da yer alan arazilerin

özellikle bağ ve meyve yetiştiriciliğine çok uygun olduğu, bu konuda üretici

eğilimlerinin de bulunduğu gözlenmiştir.

• Erozyona neden olacak eğime paralel sürüm ve anızın yakılması vb. uygulamalar

önlenmelidir.

• Drenajı yetersiz olan arazilerin, İl özel idare ve diğer sorumlu kurum ve kuruluşlar

tarafından yapılacak projeler çerçevesinde drenaj sistemi tesis edilerek arazi drenaj

koşulları iyileştirilmelidir.

• Tarımda kullanılan gübre ve pestisitlerin aşırı kullanımlarının önlenmesi için, kayıt

ve denetim mekanizması düzgün olarak işletilmelidir.

• Edirne İli’nde, bugüne kadar 30 köyün toplulaştırma projelerine başlanmış, bazıları

tamamlanmıştır. Ancak, il düzeyinde yeni ve daha büyük toplulaştırma alanlarının

oluşturulması ile parçalanmış, dağılmış arazilerin modern işletmecilik esaslarına

göre birleştirilmesi, tarla içi yol şebekesinin yapılması, yüzey tesviyesi, sulama

randımanının arttırılması, genel drenaj tahliye sisteminin ve sulama sistemlerinin

oluşturulması sağlanmalıdır.

202

• Genel arazi kullanımı içerisinde dağınık halde bulunan küçük ölçekli mera

alanlarının, diğer kullanım fonksiyonları tarafından baskı altına alınarak zamanla

yok olmasının önüne geçmek mera alanlarının toplulaştırılması yapılmalıdır.

• Ürün deseni seçiminde, toprak istekleri, ülke ya da bölge gıda maddesi istekleri ve

pazarı dikkate alınmalıdır. Ayrıca, münavebeli ve polikültür tarım uygulamalarının

yapılması, tarımsal arazilerin sürdürülebilirliği açısından gerekmektedir.

• Edirne İli Çevre Düzeni Planı’nın tamamlanmasından sonra, tarımsal kullanıma

ayrılan arazilerin, Tarım Bakanlığı kontrolünde, ülke tarımsal üretim stratejisiyle

uyumlu olarak, 1/5.000 ölçek detayında tarımsal arazi kullanım planlarının

yapılması gerekmektedir.

• Tarımsal arazi kullanım planlarının başarılı olabilmesi için arazilerin konum,

mülkiyet ve toprak özelliklerinin parsel öz nitelik bilgisi olarak girileceği bir il arazi

bilgi sisteminin oluşturulması gereklidir.

• Verimli kuru mutlak tarım arazilerinin sulama suyu noksanlığı nedeniyle üretim

potansiyelinin altında kullanılması sonucu ortaya çıkan verim kaybının önlenmesi

için, Edirne İli’nde DSİ tarafından henüz planlama çalışmalarının devam ettiği

bildirilen sulama projelerinin bir an önce kaynak sağlanıp tamamlanması

gerekmektedir.

• Kırsal kesimdeki tarımsal istihdamı geliştirmek, aynı zamanda köyden kente göçü

de önlemek için hayvancılığın cazip hale getirilmesi oldukça önemlidir.

• Mera Islahı ve Amenajmanı Projeleri ile ot verimini artırmak ve erozyonun önüne

geçmek için, yabancı bitkilerle mücadele edilmesi ve gerekli hallerde tohum

ekilerek ot kalite ve yoğunluğunun arttırılması gerekmektedir.

• Mera alanlarının çevresi tel ya da canlı çitlerle (Yabani iğde, kuşburnu vb.)

çevrilerek doğal sınırlar oluşturulması sağlanmalıdır.

• Mera üzerinde hayvanlar için gölgelik teşkil etmek üzere ağaçlar (Akasya, Kestane

ağacı vb.) dikilmelidir.

• Meralarda otlatmayı düzenleyici yapı ve tesisler kurulmalı, otlatılacak hayvan sayısı

dikkate alınıp, meralar otlatma parsellerine ayrılarak otlatma planlarının

hazırlanması gerekmektedir.

• Edirne il sınırları içerisinde, özellikle Meriç ve Tunca nehir boylarında, organik çeltik

yetiştiriciliği önerilmelidir. “Organik özel ürün arazileri” olarak tanımlanabilecek bu

araziler özellikle ırmak yatağına yakın bölgelerde seçilmelidir. Bu bölgelerde

yapılabilecek organik çeltik yetiştiriciliği, su kaynaklarının, tarım ilacı ve inorganik

gübrelerden kaynaklanabilecek kirlilik yükünü azaltacaktır.

203

• Akarsu su kaynakları çevresinde organik meyvecilik teşvik edilmelidir. Su

kaynaklarının kirliliği açısından oldukça önemli olan bu öneri kullanım şekli,

“organik dikili tarım alanları” tanımlamasıyla bölgeler düzeyinde önerilmelidir.

• İl sahil ve iç su kaynaklarının yanı sıra tatlı su ve deniz su ürünleri yetiştiriciliği

potansiyeline sahiptir. Bunlara yönelik üretimin artırılması için araştırma ve

geliştirme projelerinin yapılması, balıkçıların başta su kirliliği, barınak ve pazarlama

sorunları olmak üzere üretim sorunlarının ele alınması gerekmekte ve tatlı su

ürünleri üretim alanları ıslah edilmeli, üreticilik teşvik edilmelidir.

III.3.1.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı Alanların Tespiti

Koruma Alanları:

Tarımsal niteliği korunacak alanlar, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım

Kanunu ile tanımlanan ve Tarım İl Müdürlüğü tarafından sınırları belirlenen tarımsal

arazileri içerir. Edirne İli ekonomisi tarım ağırlıklı olup tarımsal üretim potansiyeli, ülke

düzeyinde önemlidir. Tarımsal üretim ve kullanım potansiyeli yüksek arazilerin amaçları

dışında kullanılmaması gerekmektedir. Bu amaçla, il düzeyinde korunması önerilen

tarım arazileri haritalanmıştır. Bu araziler; arazi sınıflandırma sonuçlarına göre farklı

kategorilerde ancak yasal olarak korunması gereken sulu ve kuru mutlak tarım

arazileri, dikili araziler, özel ürün arazileri ve çayır-meralardır.

Mutlak Tarım Arazisi: Bitkisel üretimde; toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik

özelliklerinin kombinasyonu yöre ortalamasında ürün alınabilmesi için sınırlayıcı

olmayan, topografik sınırlamaları olmayan veya çok az olan; ülkesel, bölgesel veya

yerel önemi bulunan, hâlihazırda tarımsal üretimde kullanılan veya bu amaçla

kullanıma elverişli olan arazileridir.

Özel Ürün Arazisi: Mutlak tarım arazileri dışında kalan, toprak ve topografik

sınırlamaları nedeniyle yöreye adapte olmuş bitki türlerinin tamamının tarımının

yapılamadığı ancak özel bitkisel ürünlerin yetiştiriciliği ile su ürünleri yetiştiriciliğinin ve

avcılığının yapılabildiği, ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan arazilerdir.

Dikili Tarım Arazisi: Mutlak ve özel ürün arazileri dışında kalan ve üzerinde yöre

ekolojisine uygun çok yıllık ağaç, ağaççık ve çalı formundaki bitkilerin tarımı yapılan,

ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan arazilerdir.

204

Marjinal Tarım Alanları: Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri ve dikili tarım

arazileri dışında kalan, toprak ve topografik sınırlamalar nedeniyle üzerinde bölge

ortalamasının altında ürün alınabilen tarım arazileridir.

Mera Alanları: 4342 sayılı Mera Kanunu uyarınca saptanmış/saptanacak alanlardır.

Sorun Alanları:

• Eğimli arazilerde, erozyona sebebiyet verecek şekilde bilinçsizce toprak işlemeli

tarım yapılarak toprakların aşınmasına, toprak derinliğinin önemli ölçüde

azalmasına sebebiyet verilmiştir. Bu araziler halen düşük verimli tarım arazileri

olarak ve nadaslı kuru tarım amacıyla kullanılmaktadır.

• Topografik konumlarına ve toprak bünyelerine bağlı olarak yüzey ve iç drenaj

koşulları yetersiz ve kötü durumda olan araziler ya tamamen tarımsal kullanıma

uygun değildir ya da tarımsal kullanımlarında önemli düzeyde sınırlamalar ve verim

düşüklüğü söz konusudur.

Sakıncalı Alanlar:

• Göllere yakın, çeltik üretimi yapılan alanlarda sulama suyu yetersizliği nedeniyle

göllerden su çekilmektedir. Yapılan bu uygulama sulak alanların kurumasına neden

olmaktadır. Doğal kaynakların korunması açısından, sulak alanlar çeltik üretimi için

kurutularak tarım arazilerine dönüştürülmesi sakıncalıdır.

• Havzadaki sulak alan azalması, gelecekte tarımsal alana dönüştürülmüş

kesimlerde taşkın riskini arttırabilir. Bunun sonucunda arazi yüzeyinde göllenmeler

meydana gelmekte ve tarımsal verimliği düşürmektedir.

III.3.2. Yerbilimleri ve Yeraltı Kaynakları

III.3.2.1. Yerüstü Suları

Trakya bölgesi genelinde, içme ve kullanma amaçlı su ihtiyacı yeraltı ve yüzey suyu

kaynaklarından karşılanmaktadır. Yüzeysel su kaynaklarının %3,77’si göletlerden,

%96,23’ü ise barajlardan sağlanmaktadır. Edirne İli’nin içme suyu ihtiyacı ise, yeraltı su

kaynaklarından ve barajlardan sağlanmaktadır. Edirne İli’nde bulunan en önemli akarsu

Meriç Nehri olup, Nehrin ortalama debisi 157 m³/sn’dir Edirne İli’nde yer alan diğer

önemli akarsu Ergene Nehri’dir Ergene Nehri’ni oluşturan havzanın yağış alanı 11.026

km² olup, Trakya’nın %46,5’ini kapsamaktadır.

205

Edirne Bölgesindeki içme ve kullanma suyu baraj ve göletlerin sabit koruma kuşakları

Çevre Bakanlığı’nın 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete Yayımlanan ‘Su

Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ ve 13.02.2008 tarihinde, 26786 sayılı Resmi Gazetede

yayımlanan yönetmelik esaslarına göre belirlenmiştir. İçme Suyu Amaçlı Baraj ve

Göletlerin Mutlak ve Kısa Mesafe Koruma Kuşakları tanımlanmıştır.

III.3.2.1.1. Tehditler

• Kentsel yerleşme alanlarında kanalizasyon şebekesinin olmaması veya yetersiz

olması, atıksuların alıcı ortama deşarjı öncesi arıtılmaması, düzensiz kentleşme

nedeniyle altyapı çalışmalarının sağlıklı gerçekleştirilememesi ve buna bağlı olarak

atıksu yönetimi yapılamaması sebebiyle evsel atıksular, yeraltı suyunda ve

yüzeysel suların bazılarında kirliliğe neden olmaktadır.

• Genel olarak sanayi ve modern tarımda kimyasal gübre ve ilaç kullanımı su

kaynaklarını kirletmektedir. Özellikle sanayideki atık sular yüksek oranda tuz ve

ağır metaller içermektedir. Hızlı ve denetimsiz kullanımla kirletilen suyun doğrudan

yerüstü sularına (derelere) verilmesi önce yüzey sularının, daha sonra da bunlarla

beslenen yeraltı suyu akiferlerinin kirlenmesine neden olabilmektedir.

• Edirne İli’ndeki su kirliliği kaynaklarının en önemli nedenlerinden birini konut

alanlarından kaynaklanan evsel kirlilik yükü oluşturmaktadır. Ergene Nehri, Edirne

İli sınırları içerisinde evsel ve endüstriyel atıkların deşarj edildiği alıcı ortam

özelliğindedir. Bu nehir, geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İllerinin atıklarını

alarak, Edirne İli’ne Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır.

• Gala Gölü ve çevresindeki alanların Meriç Irmağı taşkınlarından korunmasından

sonra, tarımsal faaliyet yoğunlaşmıştır.

• Hisarlı Dağı eteklerinde ağaç kesilmesi ve hayvan otlatılarak erozyonun

hızlandırılmasına bağlı olarak sulak alandaki göllere boşalan kanallar aracılığıyla

taşınan yamaç molozları gölün kısmen dolmasına neden olmaktadır.

• Mevcut yerleşim alanları ve sanayi tesislerinden kaynaklanan kirlilik nedeniyle il

sınırlarına dışarıdan giren Meriç, Tunca ve Ergene Nehirleri’nin sulama suyu

kalitesi kirlilik nedeni ile çok düşmüş ve Ergene suyunun kullanılması önemli ölçüde

sakıncalı hale gelmiştir.

• Edirne İli’nde bilinçsiz ve gereğinden fazla kullanılan gübrelerin su kaynaklarına

etkisi nitrat kirliliği şeklinde ortaya çıkmaktadır. Nitrat kirliliği etkisinin en yoğun

olarak, Beğendik ve Yeni Karpuzlu Göleti ile Meriç ve Tunca Nehirleri’nde olduğu

söylenebilir.

206

III.3.2.1.2. Öneriler

• Bölgenin kuzeyi sanayi alanı olarak düşünülmemeli kimyasal gübre ve ilaç

kullanımı sınırlandırılmalıdır.

• Bölgede yaşamsal önem taşıyan yerüstü su kaynaklarının depolanarak

kullanılmasına (gölet, baraj vb.) önem ve öncelik verilmeli, yeraltı su kaynakları

daha çok “rezerv” olarak korunmalıdır.

• İçme suyu havzalarının orta ve uzun mesafedeki koruma kuşaklarındaki

yapılaşmalar rehabilite edilmelidir.

• Planlama çalışmaları ile belirlenmiş sanayi alanları dışına sanayi tesisi izni

verilmemeli, sanayi gelişimi ihtisas Organize Sanayi Bölgeleri oluşturularak kontrol

altına alınmalıdır.

• Su toplama havzalarının korunmasına yönelik planlama politikaları belirlenmeli,

özellikle Ergene Havzasında su kalitesi yönetimi ve nehir kalitesinin iyileştirilmesi

için güçlü bir "Havza Yönetimi" ve etkin bir denetim yaklaşımı benimsenmelidir.

III.3.2.2. Yeraltı Suları

Edirne İli’nde içme suyu ihtiyacının bir kısmı yeraltı sularından karşılanmaktadır. Edirne

Merkez ve İlçeleri’ne içme suyu sağlayan su kuyuları Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü

tarafından açılmıştır. Edirne İli’nde akiferler, Hisarlı Dağları’nın çevrelediği Enez

Ovası’nda, İpsala Ovası, Meriç Nehri alüvyonları ile İl’in Kuzey kesimlerinde yer

almaktadır. İl’deki yeraltı sularının debileri ortalama 35–50 lt/sn iken diğer bölgelerdeki

yeraltı su kaynaklarının debileri ortalama 35-40 lt/sn civarındadır. İlde özellikle Höyüklü,

Karakasım, Doyran ve Tayakadın Köyü bölgelerinde alüvyon akiferlerinde derin kuyular

yer almaktadır. Bu yerleşim yerlerinde içme suyu bu kuyulardan sağlanmaktadır.

Hasköy ile Havsa İlçesi arasında da yeterli yeraltı suyu mevcuttur. Uzunköprü İlçesi ve

çevresinde bunun yanı sıra kuzeyindeki Kırcasalih bölgesinde serbest basınçlı akiferler

bulunmaktadır.


• Sanayi ve modern tarımda kimyasal gübre ve ilaç kullanımı su kaynaklarını

kirletmektedir. Özellikle sanayideki atık sular yüksek oranda tuz ve ağır metaller

içermekte, Bu durum yeraltı sularının kirlenmesini doğurmaktadır.


alanlarının sebep olduğu evsel kirlilik yükü oluşturmaktadır. Özellikle kanalizasyon

207

sisteminin olmadığı yerlerde septik çukurlardan sızan sular yeraltı suyuna

taşınabilmekte ve yeraltı sularının kirlenmesine neden olmaktadır.


kaynaklı kirliliği aşağı Meriç Havzası’na taşımaktadır. Bunun yanı sıra gübre ve

zirai ilaçların denetimsiz kullanımı da yeraltı sularında kirliliğine neden olmaktadır.

• İpsala Ovası ve Enez sahil şeridindeki yeraltı suları aşırı tuzlu olması nedeniyle

sulamada kullanılamamaktadır.


• Yeraltı su kaynakları kullanımı denetim altına alınmalı ve azaltılmalıdır.

• Yeraltı sularının kirlenmesinin önlenmesi amacıyla her türlü kimyasal madde,

proses ve arıtma çamurları ve çöp çürütme tankları ile özel atıklar ve benzeri

maddelerin depolama tankları sızdırmaz nitelikli olarak yapılmalıdır.

• Yeraltı sularının içme suyu amacıyla kullanıldığı bölgelerde, kullanılan tarım ilaçları

doğal şartlarda parçalanabilir ve canlılarda uzun süreli birikim yapmayacak

türlerden seçilmelidir.

• İlke olarak atık sularla sulama yapılmamalı, yapılmasının zorunlu olduğu hallerde,

sulama suyu miktarı ve sulama programı, bu suların yeraltı suyuna sızarak kalıcı bir

kirlenmeye yol açma tehlikesini en aza indirecek şekilde düzenlenmelidir.

• Tüm yerleşmelerde kanalizasyon sistemi bir an önce tamamlanmalı, evsel atık su

arıtma tesisleri kurdurulmalı ve işletilmelidir.

• Yeraltı suyu beslenim alanları önemli bir koruma alanıdır. Lalapaşa İlçesi ve

dolayındaki çatlaklı kayalardan çok sayıda kaynak çıkmaktadır. Edirne İli’nin kuzey

bölgesindeki kalkerlerin erime ile genişletilmiş (karstik) çatlaklarından beslenen

yeraltı suları potansiyeli çok yüksek alanlardır. Bu bölgelerde yapılaşmadan

kaçınılmalıdır.

• Su Kalite Kontrol Yönetmeliği kapsamında sürekli ve yoğun denetimler

gerçekleştirilmeli, ceza miktarları caydırıcı olması bakımından yeniden

düzenlenmelidir.

• Sanayi tesisleri için izinsiz kuyu açılması mutlaka önlenmelidir. Arıtma tesisi

ve/veya katı atık depolama projeleri tamamlanmadan sanayi tesisi ruhsatı, su

ihtiyaç belgesi, su tahsis belgesi verilmemelidir.

• Yeraltı suyu alanları 167 sayılı Yeraltı Suları Kanunu Yönetmeliği hükümlerine göre

korunmalıdır.

208

III.3.2.2.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı Alanların Tespiti

Yerbilimleri Açısından Koruma Alanları

Yerüstü Suları

İçme ve kullanma suyu amaçlı tüm barajlar ve göletler koruma alanı kapsamında

değerlendirilmelidir.

Trakya bölgesindeki içme ve kullanma suyu baraj ve göletlerin sabit koruma kuşakları

Çevre Bakanlığı’nın 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete Yayımlanan ‘Su

Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ esaslarına göre uygulanmıştır. Ancak, 13/02/2008 tarihli ve

26786 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmeliğin 9. ve 10. maddelerinde tanımlanmış olan Mutlak Koruma Alanı 0-100m ‘den 0-300m ve Kısa Mesafeli Koruma

Alanı 300-1000m olarak değiştirilmiştir.

Ülke sınırını oluşturan Meriç Nehri ve bu nehrin Ergene Nehri kolu ile katılım

kesimlerindeki taşkın alanları mutlak korunacak alanlar kapsamındadır. Bu alanlar DSI

XI. Bölgenin yönetim ve denetimi altındadır.

Taşkın Alanları, Sazlık ve Bataklıklar

Taşkın alanları alüvyal tabanlı yayvan yamaçlı geniş vadi tabanlarında, özellikle tali

akarsuların Meriç ve Ergene Nehirlerine katılım yerlerinde genişlemektedir. Bu alanlar

sakıncalı alanlardır.

Yerbilimleri Açısından Sakıncalı Alanlar (Yerbilimleri Açısından Öncelikli Korunması Gereken Alanlar)

Edirne İli kuzeyindeki karstik kireçtaşlarının bulunduğu Lalapaşa İlçesi dolayı yeraltı

suyu beslenmesi açısından önem taşımaktadır. Bu kesimde yüzey sularının

süzülmesini ve kirlilik doğuran yapılaşmalardan özenle kaçınılmalıdır.

Meriç ve Ergene Nehirleri kollarının yer aldığı, Uzunköprü, Havza dolaylarındaki yeraltı

suyu beslenme alanlarında ise, yeraltı suyu kullanımı DSI XI. Bölge denetiminde

yönlendirilmelidir.

209

III.3.2.3. Yeraltı Kaynakları


madenleri de bulunmaktadır. T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre il

genelinde toplam 311 ruhsat verilmiştir. Bu ruhsatlardan 77’sinde üretim devam

etmekte, 225’inde ise araştırma yapılmaktadır.


• Küçük Gala Gölü kenarında ve Hisarlı Dağ eteğindeki taş ocağı Tabiatı Koruma

Alanı içinde kalmaktadır. Taş rezervi çok kısıtlı olan Edirne İli için önemli olan bu

kaynak çevre dengeleri göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir.

• Petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki hızlı artış nedeniyle cüruf yapan ve yüksek kül-

kükürt içerikli bölge kömürlerine olan talep yeniden canlanacak ve buna bağlı çevre

sorunları artacaktır.

• Enerji açığının karşılanması paralelinde düşük kalorili, yüksek kül-kükürt ve nem

içerikli Meriç kömürlerinin termik santral yakıtı olarak işletilmesi gündeme gelmiştir.

• Asit aktivasyonu yoluyla değerlendirilen Enez bentonitlerinin endüstriyel dönüşümü

çevresel kirlilik oluşturabilir.


• Taş rezervi son derece sınırlı olan Edirne İli’ndeki benzeri rezervlerin kontrollü ve

denetimli bir anlayışla işletilmelerine izin verilmelidir.

• Cevher hazırlama ya da özel yakma sistemlerinden yararlanılması koşuluyla

Uzunköprü-Keşan linyit yataklarının kapalı yöntemle işletilmelerine izin verilmelidir.

• Düşük kalorili Meriç linyitlerinin yeraltında yakma ya da yerinde gazlaştırma yoluyla

işletilmelerine izin verilmelidir.

• Bölgedeki rüzgar potansiyeli enerji açığının giderilmesinde birincil öncelik olarak ele

alınmalıdır.


Edirne’de kömür, taş, bentonit ve silis kumu rezerv alanları korunması gereken

alanlardır. Açık ocak işletmeleri önemli bir sorundur. İşletme sonrası ve sırasında

arazinin rekreasyonu birinci önceliklerde ele alınmalıdır. Meriç kömür alanı düşük

kalorili olduğundan sakıncalı alandır. İşletilmesi halinde ekolojik sorun ve yeraltı suyu

sorununa yol açabilecektir.

210

III.3.2.4. Depremsellik

Proje kapsamında izlenen yöntem gereği Trakya ve çevresinin deprem tehlikesine

yönelik önceki yayınlar derlenmiş, tarihsel ve aletsel dönem verileri, deprem tehlike

modelleri ve haritalar objektif bir değerlendirmeye tabi tutulmuş, homojen nitelikli yeni

bir deprem kataloğu oluşturulmuş, deprem kaynak zonları bulunmuş ve olasılıksal

deprem tehlike haritası hesaplanmıştır.

Poisson olasılıksal modeline göre 50 yılda %2, %10 ve %50 aşılma olasılıklarına göre

beklenen en büyük yatay ivme (PGA, cm/s2) değerleri hesaplanarak alternatif deprem

tehlike haritası zemin etkilerine bağlı olarak hazırlanmış ve şu anda yürürlükte olan

Türkiye Deprem Bölgeleri haritası ile karşılaştırılmıştır.


• Halen yürürlükte olan Türkiye Deprem Bölgeleri haritasından alınan verilere göre

Edirne İli’nin kuzey kısmının büyük bir bölümü 4. derece deprem bölgesidir. Edirne

İli’nin güney bölümünde ise 1., 2. ve 3. derece deprem bölgeleri yer almakta ve

ivme değerleri 0.2g den daha büyük değerlere doğru yükselmektedir. Edirne il

sınırları içerisinde beklenen ivme değerleri güneyden kuzeye azalarak 0.6 g ile 0.1

g arasında değişmektedir.

• İlin güneyinde kıyıda yer alan dolgu ve alüvyon alanlarının deprem sırasındaki

zemin davranış özellikleri göz önünde bulundurulduğunda olası deprem anında bu

alanlarda jeolojik, hidrolojik-hidrojeolojik, sismotektonik/depremsellik kökenli

potansiyel tehlike alanları olarak görülmektedir. Yerbilimleri Sentezi Haritasında

tariflenen bu alanlar başta deprem olmak üzere doğal afetler açısından risk

taşımaktadır.

• İl sınırları içinde olası bir deprem anında heyelan potansiyeli olan yerlerde ivme

değerleri açısından yüksek risk taşıdığından bu yerler planlamada dikkate

alınmalıdır.


• Plan kararlarının, deprem başta olmak üzere doğal ve teknolojik afet riskleri dikkate

alınarak üretilmesi gerekmektedir.

• 1/25.000 ölçekli genel planlamalar için kullanılabilir duyarlılıkta olsa da mevcut

Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası bölgesel ve yerel ölçekteki deprem tehlikesini

belirlemeye yanıt veremediğinden, büyük mühendislik yapılarına (baraj, köprü,

viyadük, çok katlı konutlar vb.) cevap verecek ve proje alanları için farklı olasılıkları

211

ve spektral özellikleri içeren, jeolojik yapıları da göz önünde bulundurun ayrıntılı

deprem tehlikesi haritası üretilmelidir.

• İl sınırları içerisindeki alanlarda ileriye dönük olarak seçilecek bazı noktalarda

kuvvetli hareket sismografı çalıştırılmalıdır.

• Saroz kıyılarında yer alacak kullanımların ve uygulanacak önlemlerinin buradaki

dolgu ve alüvyon alanlarının deprem sırasındaki zemin davranış özellikleri, zemin

sıvılaşması gibi faktörler göz önünde bulundurularak belirlenmesi gerekmektedir.


• Kıyı kesimlerdeki dolgu ve alüvyon alanlar, heyelan bölgeleri, taşkın alanları, sazlık

ve bataklıklar, Edirne İli’nin güney kıyıları, Meriç ve Ergene nehir yatakları boyunca

uzanan alanlar zemin büyütmesi ve yüksek ivme değerleri nedeniyle yerleşim

açısından sakıncalı alanlar kapsamına girmektedir. Kıyılarda Tsunami oluşma

tehlikesinden dolayı kıyı yapılarında bu tehlike göz önünde bulundurulmalıdır.

• Edirne İli’nin kuzey kısmının büyük bir bölümü 4. derece deprem bölgesidir. Edirne

İli’nin güney bölümünde ise 1., 2. ve 3. derece deprem bölgeleri yer almakta ve

ivme değerleri 0.2g den daha büyük değerlere doğru yükselmektedir. Edirne il

sınırları içerisinde beklenen ivme değerleri güneyden kuzeye azalarak 0.5 g ile 0.1

g arasında değişmektedir.

• Bunun yanı sıra yerbilimleri sentezinde zemin büyütmesinin ve ivme değerlerinin

en fazla olduğu yerler ile heyelan bölgelerinin bulunduğu alanlar depreme aşırı

hassas alanlar olarak tariflenmiştir. Bu alanlar sakıncalı alanlar kategorisine girse

de Edirne il sınırları içerisinde görülmemektedir.

III.3.3. Orman Alanları ve Ekoloji

Edirne İli’nin %17,50’sini orman alanları oluştururken %82,50’sini orman dışı alanlar

oluşturmaktadır. Edirne İli orman alanları Kırklareli il sınırı ile Bulgaristan hududunun

kesiştiği, kuzey ve kuzeydoğu bölgeleriyle Enez-Keşan hattının güneyinde yayılış

göstermektedir. Edirne İli’nin genelinde sulak alan ekosistemi, antropojen step sahası,

kuru orman alanlarının dağınık yayılış göstermesi ve büyük tarım alanlarının olması

orman alanlarının verimli şekilde yayılış göstermesini engellemiştir.

212


• Edirne İli’ndeki 2/B alanları ilin kuzey ve güney bölümlerinde yer almaktadır. Edirne

İli’ndeki 2/B alanlarının üzerinde yapılaşmanın ve alansal büyüklüklerin sınırlı

olması nedeniyle, orman alanları açısından öncelikli bir risk oluşturmamaktadır.

• Edirne İli’nin kuzeyinde ve orta kesimlerinde köy yerleşimlerindeki nüfusun

azalması, nedeniyle ileri yıllarda yörede sahipsizliğin artmasıyla, bölgedeki sosyo-

ekonomik yapı değişerek, orman alanları üzerinde baskı oluşturacaktır.

• Edirne İli’nin güney kesimleri önemli turizm potansiyeli mevcuttur. Turizm

potansiyeli ve gelişme dinamikleri dikkate alındığında orman alanları ve ekolojik

değerler üzerindeki en büyük baskının ikincil konutlar olduğu görülmektedir.

Özellikle Erikli ve Yayla köyleri çevresindeki ikincil konut alanlarındaki gelişme,

alanın sahip olduğu turizm potansiyeli ve gelişme dinamikleri dikkate alındığında

orman alanları ve ekolojik değerler üzerindeki ciddi tehditler oluşturduğu

unutulmamalıdır. Söz konusu alanlardaki tarımsal faaliyetlerin azalması sonucunda,

tarım ekosistemindeki bozulma orman varlığını doğrudan etkileyecektir.

• Turizm Bakanlığı’nın 2007 yılında Saroz Körfezinde belirlediği turizm bölgesi,

bölgedeki mevcut ikincil konut etkisini arttıracak ve alanın büyük bir bölümünü

kapsayan orman ekosistemi bu gelişmelerden önemli derecede etkilenerek, büyük

ölçüde tahribata uğrayacaktır.

• Enez-Keşan hattının güneyinde büyük alanlar ihtiva eden ibreli plantasyon

alanlarının sık dikimli olması ve silvikültürel çalışmalardaki aksaklıklar nedeniyle,

orman varlığı bölgesel ölçekte yangın tehlikesi altındadır.

• Ormanların tahribine yol açmış müdahaleler ağaç türlerinin yetişme ortamlarının

bozulmasına neden olmaktadır. Bu durum baltalıklarda toprağın erozyona maruz

kalması, toprak derinliliğinin azalması, toprağın fakirleşmesi ve strüktürünün

değişmesi gibi olumsuzlukları beraberinde getirmektedir.

• Koruma statüsü olmayan ya da kısmen koruma altında olan alanlarda biyolojik

çeşitlilik açısından Ulusal ve Uluslar arası öneme sahip nadir bitki ve hayvan türleri

risk altındadır.

• Bölgede tespit edilen 134 kuş türünden, üçü “yurdumuzda soyu tükenme

tehlikesiyle karşı karşıya olan” tür durumundadır. Yine, 23 kuş türü “yurdumuzda

önemli ölçüde tehlike altında bulunan”, 31 tür “yurdumuzda bulunan tehlike

altındaki”, 19 tür “soyu gizli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan”, 6 tür

“yurdumuzdan transit geçen veya kış ziyaretçisi olan ve yüksek tükenme tehlikesi

altındaki”, 11 tür “yurdumuzdan transit geçen veya kış ziyaretçisi olan tükenme

tehlikesi altındaki” kuş türleridir.

213

• Edirne İli’nin güney kesimlerinde, çeltik tarımını genişletme çalışmaları yasadışı

olarak sürmektedir. Geçmişte balık stokları bakımından oldukça zengin olan göller

(Keşan), Meriç Nehri’nin yatağının değiştirilmesi, taşkın önleme seddeleri ile Meriç

Nehri ve göllerin, dolayısıyla da deniz bağlantısının bozulması ve yoğun kirlilik

nedeniyle önemli ölçüde azalmıştır.


• Orman alanlarında olabilecek yangınların yerleşim alanlarına ve yerleşim

alanlarında olabilecek yangınların orman alanlarına sıçrama risklerine karşı eğimin

düz ve düze yakın olduğu yerlerde 100m, eğimin dik olduğu yerlerde ise 100m’den

az olmamak koşuluyla “Koruma Bandı”nın oluşturulması ve oluşturulan bu bant

içerisinde her türlü imar faaliyetinin yasaklanması gerekmektedir.

• Hazineye ait 2/B alanları, Trakya Bölgesinde, gerek orman alanları gerekse diğer

ekosistemler için önemli bir tehdit unsurudur. İl genelinde 2/B parselleri üzerinde

yapılaşma olmaması nedeniyle, 2/B alanlarının orman varlığına kazandırılması,

ekolojik sürdürülebilirliğin devamlılığı açısından son derece yararlı olacaktır. Ayrıca,

6831 sayılı yasada 2/B alanlarıyla ilgili plan hükümlerinde, yasada belirtilen orman

köylüsüne yönelik faydalanma ve yararlanma maddelerine uyulmalıdır.

• Özel ormanlar, 6831 Sayılı Orman Kanunun 50, 51, 52, 53, 54, 55 ve 56.

maddelerine göre işlem görür. Bu ormanlardaki yapılaşma 52. madde hükümleri ve

buna bağlı yönetmeliklere göre düzenlenir. Özel orman alanlarında yapılacak

yapılarda, yerel yönetimlerin imar izni doğrultusunda ve orman ekosistemine uygun

çok katlı olmayan doğayla bütünleşen, yapıların inşasına özen gösterilmelidir.

• Orman alanları ve yakın çevresinde yer alan ve çok parçalı bir yapı sergileyen tarım

alanları, Trakya genelindeki en önemli ekosistemlerdir. Her iki ekosistemdeki

tahribatın ve bozulmanın eş zamanlı olarak doğrudan söz konusu alanlara etkisi

olacaktır. Bu nedenle denetim mekanizmasının ilgili bakanlıklar düzeyinde

oluşturulması gerekmektedir. Gerek kaçak kullanımların gerekse uygun olmayan

uygulamaların önüne geçilebilmesi için arazi kullanım kararlarının, ilgili

bakanlıklarca ortak alınması gerekmektedir. Bu bağlamda, arazi toplulaştırmasına

imkan sağlayacak gerekli yasal düzenlemeler süratle uygulamaya geçirilmelidir.

• İnsan yerleşimi; ekosistemler, türler ve genetik çeşitlilik üzerinde olumsuz etkiye yol

açmaktadır. Tarım, ormancılık, ticari balıkçılık, kentsel kalkınma, madencilik, petrol

ve gaz kullanımı, ulaşım alt yapısı ve diğer insan faaliyetlerinin her biri doğal

kaynaklar üzerinde değişen oranlarda etkide bulunmaktadır. Bu etkenlerin en aza

indirilmesi gerekmektedir.

214

• Orman ve diğer ekosistemler için önemli tehdit oluşturan mevcut sanayi

tesislerindeki üretim, lojistik, dağıtım süreçlerindeki yaşanan olumsuzlukları

azaltacak teknik yükümlülükler eksiksiz yerine getirilmelidir.

• Orman varlığını tehdit edebilecek konut ve sanayi gelişme alanlarında denetimlerde

Çevre Orman Bakanlığı daha aktif rol almalı ve yaptırımlarını arttırmalıdır.

Denetimleri sağlayacak kontrol mekanizmasının sürekliliği ve değerlendirme

kriterleri “gerçek zamanlı” veri ağı ve gözlem istasyonlarıyla desteklenmelidir.

• Orman alanları ile iç içe bulunan tarım alanlarında, hatalı gübreleme ve

kimyasalların kullanımının kontrol altında tutulması gerekmektedir. Çünkü bunların

kullanımı fauna üzerinde negatif etki yapmakta, özellikle kuş popülasyonunun

önemli ölçüde azalmasına neden olmaktadır.

• Orman alanlarının yakın çevresinde gelişme gösteren ikinci konut alanlarında ve

turizm bölgelerinde alınacak plan kararlarının, orman varlığı ve dolayısıyla diğer

ekosistem alanları açısından tehdit oluşturmaması için, gerekli çalışmaların 1/1000

ve alt ölçekli plan kararlarına dayandırılması gerekmektedir.

• Trakya’nın güneyinde Korudağ Ağaçlandırma Sahası ile Saros Körfezine paralel

uzanan özellikle saf iğne yapraklı ormanlar ile karışık orman alanlarındaki yüksek

yangın riski nedeniyle, silvikültürel müdahaleler doğrultusunda aralama ve bakım

çalışması ivedilikle yapılmalıdır. Gelecek yıllarda yapılacak ağaçlandırma

çalışmalarında bölgenin yetişme ortamı koşullarına uygun doğal türlerin

seçilmesine özen gösterilmelidir.

• Saros Körfezinin kuzeyi boyunca deniz seviyesine kadar inen ve burada doğal

yayılış gösteren Kızılçam ormanları, koylar, kumsal ve jeolojik oluşumlarla birlikte

alan, sahip olduğu bu kaynak değerlerinden dolayı, yüksek bir peyzaj değeri

taşımaktadır. Bundan dolayı, bu alanların bütünlüğünü tehdit edecek her türlü tesis

ve yapılaşmaya izin verilmemelidir.

• Karaçam ve kızılçam plantasyonlarının yoğun olduğu orman içi açıklıklarda,

bölgesel ekonomiye destek sağlayacak fıstıkçamı plantasyonuna ağırlık verilmelidir.

Ayrıca Saroz Körfezi boyunca kıyıya paralel yayılış gösteren Doğal Kızılçam

Ormanları da Muhafaza Ormanı Statüsüne alınmalıdır.

• Turizm Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu turizm alanı sınırı içine giren orman alanları

ve yakın çevresindeki diğer habitatların sahip olduğu değerlerin önemli ölçüde

tahrip olacağı dikkate alınarak, turizm alanı sınırının yeniden değerlendirilmesi

gereklidir.

• Enez-Keşan arasındaki köy yerleşimlerindeki ikincil konut alanlarına yönelik önleyici

faaliyetlerin süratle uygulanması gerekmektedir. Teknik ve sosyal altyapı

215

gereklilikleri tamamlanmamış söz konusu alanlarda çevrenin büyük ölçüde tahrip

olduğu görülmektedir. Kontrolsüz yapılaşma nedeniyle, tarım alanlarının imara konu

olduğu tespit edilmiştir. Tarım alanlarındaki bu bozulma gelecek yıllarda alandaki

hassas ve özellikli diğer ekosistemleri de tehdit edeceği göz önünde

bulundurulmalıdır.

• Edirne İli bütününde, orman yaban hayatında önemli bir tehdit unsuru olan usulsüz

ve kaçak avlanma konusunda, düzensiz avcılık faaliyetlerinin önlenmesi, avcılık ve

avlanmaya yönelik yönetim planlarının (av amenajmanı) yapılması ve geliştirilmesi

gerekmektedir.

• Hazırlanacak Av Amenajman Planları doğrultusunda avcılık faaliyetlerinin, Çevre ve

Orman Bakanlığı ve ilgili taşra teşkilatları tarafından yönetim ve denetim

faaliyetlerinin bir plan çerçevesinde sürdürülmesi gerekmektedir.

• Orman Amenajman Planları yapılırken odun üretimi hedefli planlama yerine çok

amaçlı ve işlevsel planlamaya geçilerek ekosistem yaklaşımlı orman işletmeciliği

yapılmalıdır. Hassas yetişme ortamı koşullarına sahip olan yerlerin işletilmesinin

koruma amacına yönelik oluşturulması gerekmektedir. Özellikle nadir ve risk

altındaki populasyonlar koruma statüsüne alınmalıdır. Bu amaçla, biyolojik

çeşitliliğin orman amenajman planlarına yansıtılması gerekmektedir (Pilot Proje:

GEF II).

• Doğa koruma açısından büyük öneme sahip alanlarda, biyolojik çeşitliliği korumak

amacıyla, Tabiatı Koruma Alanı, Milli Park ve benzeri Korunan Alanlar belirlenmeli ve

yaygınlaştırılmalıdır.

• Korunan alanların yönetimiyle ilgili biyolojik çeşitliliği destekleyen yasal

düzenlemelerin hazırlanması ve sınır ötesi işbirliğiyle korunan alanlar ağı

oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Mevcutta sınırlı şekilde korunan Meriç

Deltasının Yunanistan tarafındaki kesimi Özel Çevre Koruma Alanı olarak tescil

edilmiştir. Meriç Deltasının, sınır ötesi işbirliği programıyla bölgesel ölçekte

bütünlüğü sağlayacak şekilde korunmasına yönelik projeler desteklenmelidir.

• Popülasyon düzeyinde türlere ait envanter çalışmalarının yapılarak veri tabanının

teşkil edilmesi, sayısal ortamda haritalara aktarılmasıyla fauna elemanları ve yaşam

ortamlarının konumları, alan büyüklükleri ve sınırlarını gösteren biyotop haritalarının

hazırlanması gerekmektedir.

• Doğa koruma için farklı koruma kategorilerine göre, koruma altında bulunan türlerin

populasyon düzeyinde yayılışlarının bilinmesi özellikle mekan planlamasında

önemlidir. Bu nedenle, Avrupa Birliği düzeyinde başlatılmış olan Natura 2000 ve

216

FHH (Flora-Fauna Habitat) Programları için gerekli alt yapı da gerçekleşmiş

olacaktır.

• Koruma statüsü oluşturulan alanlarda, biyolojik çeşitliliğe yönelik hazırlanacak Uzun

Dönemli Yönetim Planlarında alandaki endemik ve nadir türlerin korunmasına

yönelik denetim mekanizması oluşturulmalıdır.

• Kıyı ekosistemleri, deniz ve kara ekosistemlerinin kesiştikleri önemli ani geçiş

bölgeleri, ekoton olmaları nedeniyle oldukça özel ekosistemler olup, bunlar içinde

kumullar biyolojik çeşitlilik açısından kendine özgü unsurları bünyesinde

barındırmaktadır. Bu nedenle Saros Körfezi boyunca yer alan ve herhangi bir

koruma statüsü bulunmayan kumul alanlar koruma altına alınmalıdır.

• Kuru orman ekosistemlerinin biyolojik çeşitlilik açısından, özellikle önemli flora

elemanlarını barındırmaları nedeniyle, korunmaları gerekmektedir.

• Avrupa-Afrika göç yolu (Batı Palearktik Bölgedeki kuş göç yolları) üzerinde kuş

türleri için bir dinlenme noktası olan bölgelerin (Meriç Deltası, Gala Gölü) sahip

olduğu ekosistem çeşitliliği (orman, sulak alan, kumul ekosistemi) korunmalı, göç

yolu olarak kullanılan güzergahın önemli ekolojik koridor olduğu unutulmamalıdır.

• Biyolojik çeşitlilik açısından nadir, endemik ve nesli tükenme tehlikesiyle karşı

karşıya olan hayvan türlerinin doğal yaşam alanı olarak belirlenmiş bölgeler

(Önemli Kuş Alanı ve Önemli Doğa Alanı) ile yakın çevresi bir bütün olarak ve

uluslar arası anlaşmalar gereğince korunmalıdır (Bern Sözleşmesi vb.).

• Sulak alanlar, biyolojik çeşitliliğin en zengin olduğu yaşam alanları olmasına karşın,

bozulmaya ve çevresel etkenlerin değişikliğine de en duyarlı ortamlardır. Söz

konusu alanların bütününün bölgesel ölçekte koruma statüsüne kavuşturulması

gerekmektedir (Meriç Deltası).

• Meriç Deltası başta su kuşları olmak üzere biyolojik çeşitlilik açısından büyük önem

taşımaktadır. Özellikle göçmen türler için yaşamsal öneme sahip olan Meriç Deltası

ve çevresindeki sulak alanların korunması, alandaki ulusal ve uluslararası çapta

önem taşıyan habitat ve biyolojik çeşitliliğe zarar verecek faaliyetlerin önlenmesi

gereklidir.

• Gala Gölü Milli Parkı sınırları içindeki mutlak koruma zonunda ve çevresindeki çeltik

tarımı faaliyetlerinde, Meriç Nehri’nden kaçak su çekiminin engellenmesi, üretimde

kullanılan kimyasalların asgari düzeye indirilmesi ve nehre üretim sonunda yapılan

kaçak deşarjların engellenmesi gereklidir.

• Gala Gölü Milli Parkı sınırları içindeki otlatma faaliyetlerine son verilmesi ve Milli

Park içindeki orman statüsündeki alanların korumaya alınması gerekmektedir.

217

• Gala Gölü ve yakın çevresindeki göçmen kuşların konaklamasına imkan sağlayan

sulak alanların doğal özelliklerinin devamlılığını sağlayacak önlemlerin alınarak,

Milli Parkın önemli bir çekim merkezi olması sağlanabilir.

• Ulusal ve uluslararası ölçekte önemli doğal değerlere sahip Gala Gölü Milli

Parkı’nın sınırları koruma altına alınarak dışarıdan kontrolsüz girişler

engellenmelidir. Milli Park’ın gerektirdiği idari ve hizmet yapıları da tamamlanmalı,

ulusal ve uluslar arası ölçekte tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine yer verilmelidir.

Tüm bu çalışmaların yönetim ve organizasyonu için gerekli “Uzun Devreli Yönetim

Planı” ivedilikle oluşturulmalıdır.

• Özel statüye sahip alanlarda oluşturulacak bilgi ağıyla ekosistem ve türler

açısından tehlike oluşturacak unsurlar zamanında tespit edilerek bozulmalar ve

tahriplerin önüne geçilmelidir.

• Orman alanları içindeki farklı ekosistemler, başta kuş ve memeliler olmak üzere tüm

fauna için uygun ortam sağlamaktadır. Ancak günümüzde baltalık ormanların

koruya dönüştürülmesi ve bazı bölümlerdeki egzotik tür uygulamalarının başarısız

oluşu, ormanların mevcut kompozisyonunu yaban hayatının aleyhine olarak

değiştirmektedir. Bu nedenle, ormanların işletilmesinde ve planlanmasında tür

çeşitliliği sağlayacak uygulamalara orman varlığı içinde yer verilmelidir.

• Sürdürülebilir yararlanmanın ilk unsuru yabani flora ve faunanın kendi doğal

ekosistemleri içinde yaşatılmasıdır. Burada yararlanma ile doğal yaşam alanları ve

canlı popülasyonları arasında mutlak bir denge kurulmalıdır. Bu amaçla, korunan

alanlar ağının tamamlanması, bozulmuş ekosistemlerin restore edilmesi, biyolojik

kaynakların sürdürülebilir kullanımının sağlanması, yabancı ve modifiye

organizmalar ile insan yerleşimlerinin olumsuz etkilerinin önlenmesi sağlanmalıdır.

• Trakya’daki önemli doğal değerlerden biri olan orman varlığının korunması ve

geliştirilmesine yönelik olarak, Çevre Orman Bakanlığı, Yerel Yönetimler,

Üniversiteler ve Sivil Toplum Kuruluşları’nın, sosyal kalkınmaya yönelik

bilgilendirme ve tanıtım faaliyetlerini eşgüdüm içinde sürdürmesi gerekmektedir.

• Bölge halkının orman alanlarından daha fazla faydalanılmasına yönelik projelerde

eş zamanlı olarak, orman varlığının ekolojik sürdürebilirliği desteklenirken, bölge

halkının sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarını da karşılayabilmesine özen gösteren

yaklaşımlara ağırlık verilmelidir. Bu bağlamda, planlamaya halk katılımının

sağlanması, projelerin başarısını olumlu yönde etkileyecektir.

• Orman varlığının korunması ve devamlılığının sağlanmasındaki en önemli unsur

orman-halk ilişkisidir. Orman köylüsünün orman ile olan ilişkisi ağırlıklı olarak

ekonomik olarak gözükse de, orman köylüsünün varlığı ve ormanı sahiplenmesi,

218

ormanın koruması ve geliştirilmesinde en belirleyici unsurdur. Bu oto kontrol

mekanizmasındaki devamlık, kırsal alanlardaki en önemli denetim mekanizmasıdır.

Kentsel alanlardaki orman varlığının da, kullanıcılar tarafından daha verimli

kullanılmasına yönelik olarak, söz konusu alanlarda rekreasyonel aktiviteleri

arttırılmalıdır.

• Orman-deniz ilişkisinin uygun olduğu alanlardaki, doğal kaynak değerlerinin

rekreasyon aktivitesine yönelik olarak düzenlenmesi, yöresel ve bölgesel

kalkınmayı destekleyecektir. Enez bölgesindeki turizm potansiyelinin artırılmasına

yönelik olarak bölgedeki sulak alanlar ve lagünler pasif rekreasyona yönelik olarak

doğal peyzaj kaynak değeri olarak değerlendirilebilir.

• Edirne İli genelindeki mevcut orman içi rekreasyon alanları Edirne İl Merkezi’nde

yoğunlaşmıştır. İlin güney kesimlerindeki mesire yerlerinin büyük bir bölümü ise

yıpranmıştır. Öncelikli olarak, bu tesislerin güncel kullanıcı beklentilerine yönelik

olarak yenilenmesi ve gerektiği takdirde sınırların genişletilerek bölgesel ölçekte de

hizmet vermesi sağlanabilir.

• Koruma altındaki alanlarda flora ve fauna çeşitliliği, özellikli ekosistemlerin

sergilendiği sınırlı alanlarda ise bölgesel, ulusal ve uluslar arası ölçekte pasif

rekreasyona yönelik faaliyetlere yer verilmelidir. Bu bağlamda, söz konusu

alanlarda gerek bilimsel araştırmalara hizmet edecek gözlem noktaları, yağmur

barınakları ile günlük kullanıma yönelik seyir terasları, gözetleme kuleleri gibi

ekipmanlara yer verilmelidir.

• Edirne İli, orman köylerinde, ekonomik ve ekolojik sürdürülebilirliğinin devamı

sağlayacak eko turizm faaliyetlerine ağırlık verilmelidir.

• İl genelindeki kırsal alanlarda bozuk orman varlığının korunması sağlayacak ve

ekonomik gelir elde edilerek yöresel ölçekte kalkınmayı ve ekolojik sürdürülebilirliği

devam ettirecek, ceviz, kavak ve fıstık çamı plantasyonlarına ağırlık verilmelidir.

• Odun ve odun dışı ürünler dışındaki hizmet ve faydalanmalarda (orman alanlarında

avcılık, eko-turizm, rekreasyon vb.) orman köylüsünün menfaatlerine gerekli özenin

gösterilmesi için uygun koşullar sağlanmalı ve orman köylüsünün bu yeni oluşuma

tam katılımını sağlamak gerekmektedir. Bu bağlamda, yem, tıbbi-aromatik bitkiler,

meyve, mantar, su kaynakları, rekreasyon, av-yaban hayatı, avcılık, vb. gelir

potansiyellerinden yararlanmalarının artırılması için uygun modellerin ve gerekli

tedbirlerin orman teşkilatı, yerel halk ve diğer ilgi grupları işbirliği ile yürütülecek

pilot projeler kapsamında araştırmalarla geliştirilmesi ve uygulamalarının

yaygınlaştırılması hedeflenmelidir.

219


Koruma Alanları:

6831 Sayılı yasayla tanımlanan orman alanları (Orman Kadastral Sınırları) ile hali

hazırda orman vasfına haiz olmasına karşın, orman kadastrosu henüz yapılmamış

veya teknik aksaklıklar nedeniyle orman kadastrosu tamamlanmamış alanlardaki

orman varlığı, koruma statüsündeki alanlardır ve bölgesel ölçekte doğal kaynak

değerleri mutlak korunacak alan kapsamında değerlendirilmiştir.

6831 yasayla tanımlanan orman alanları üzerindeki tüm tasarruf Hazine adına, Çevre

Orman Bakanlığı ve ilgili taşra teşkilatlarınca yürütülmektedir. Orman alanı üzerinde yer

alan özel orman, orman içi rekreasyon alanları, özel koruma bölgeleri de 6831 sayılı

yasaya tabi alanlardır ve dolayısıyla koruma alanı statüsü bu alanlar için de geçerlidir.

Orman kadastro çalışmaları hali hazırda yapılmamış veya tamamlanmış, ancak orman

varlığının mevcudiyetinin bulunduğu sahalarda, Orman İşletme Müdürlüklerince onaylı

Orman Amenajman Planlarından (Yönetim Planı) faydalanılarak muhtemel orman

alanları sınırları oluşturulmuştur. Dolayısıyla bu alanlar da koruma statüsündedir.

Sorun Alanları

Bilim ve fen bakımından Orman vasfını yitiren ve orman kanunun 2/B maddesine

istinaden orman varlığı dışına çıkarılan alanlar, orman ekosistemi açısından sorunlu

bölgelerdir. İlin kuzey ve orta bölümlerindeki 2/B parselleri, bölgedeki yerleşimlerin

kırsal karakterli olması ve gelişme baskısının az olması nedeniyle, orman varlığı

üzerinde önemli riskler oluşturmamaktadır. Ancak ilin güney kesimlerinde Turizm

Bakanlığının gündeminde olan Turizm Bölgesi, bölge orman varlığı üzerindeki mevcut

ikincil konut baskısını giderek artıracaktır.

III.3.4. Çevre Sorunları

Çevre sorunlarının başında gelen hava su ve toprak kirliliği ile katı atıklar Edirne İli için

çevreyi tehdit edecek boyutlardadır. İlin topografik yapısı gözönünde bulundurulmadan

oluşan yapılaşma, yetersiz yeşil alanlar ve ısınmada kullanılan yakıtlar hava kirliliğinin

en önemli nedenlerindendir. Su kaynaklarına bakıldığında ise, yetersiz altyapı, yanlış

gübre ve zirai ilaç kullanımı, sanayi ve evsel kaynaklı atık suların nehirlere deşarjı

büyük ölçüde kirliliğe neden olmaktadır. Ayrıca katı atıkların vahşi depolama yöntemi

220

ile bertaraf edilmesi, tıbbi atık gibi özel atıkların genelde evsel atıklarla beraber

depolanması da çevre ve insan sağlığını tehdit etmektedir. Çevre kirliliği kapsamında

ele alınan hava, su, toprak kirliliği ile katı atıklar ayrı düşünülmemeli, bunlardan birini

tehdit eden bir kirletici kaynağın uzun vadede tüm çevreyi kirleteceği unutulmamalıdır.


Hava

• Edirne İli hava kirliliği açısından 1. derece kirli iller arasındadır.

• Kışın oluşan rüzgârların şiddetinin az olması ve bölgenin topografik yapısı ayrıca

rüzgârların esme yönüne dik doğrultuda oluşan plansız yapılaşmanın varlığı hava

sirkülâsyonunu yetersiz bırakmakta, havanın ortamda dağılamaması belli

bölgelerde hava kirliliğinin yoğun olmasına sebep olmaktadır.

• Edirne İli’nde bulunan yeşil alanlar, kentin büyüme göstermesinden dolayı

azalmaktadır. Yenikarpuzlu, Çamlıca ve Beğendik İlçeleri’nde kişi başına düşen

yeşil alan miktarının azlığı göze çarpmaktadır. Bu azalma kentin kirlenen havasını

olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.

• Kullanılan ısınma yöntemleri hava kirliliğini etkilemektedir. İlçeler genelinde

konutlarda ısınma amaçlı tüketilen yakıt türlerini öncelikle kömür ve odun

oluşturmaktadır. Bazı ilçelerde de gaz ya da sıvı yakıtlar kullanılmaktadır.

• Hava kirliliğinin sonbahar-kış sezonunda daha yüksek değerler aldığı

görülmektedir. Bunun en önemli sebebini ısınmada kullanılan yakıtlar

oluşturmaktadır.

• Sanayi tesislerinden kaynaklanan atmosferik kirleticiler, üretim sürecinin farklı

kademelerinde atılımla veya imalat aşamasında yakıt kullanılmasıyla oluşmaktadır.

Üretim sırasında enerji ihtiyacı için yakılan yakıtlar ve sanayilerin yaptıkları

işlemlerden oluşan kirleticiler, bacalarından kimyasal gazlar, tozlar ve dumanlar

şeklinde çıkarak havayı kirletmektedir. İl genelinde sanayi tesislerinde kömür, fuel-

oil ve LPG emisyonları havaya verilmektedir.

• Sanayi tesislerinde filtre kullanımı yaygın değildir. Kükürt dioksit değerleri 2006 ve

2007 yılları Ocak, Şubat ve Aralık ayları içinde günlük sonuçlar zaman zaman Hava

Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde yer alan UVS’yi (Uzun Vadeli Sınır Değeri)

geçmektedir.

221

Su

• Sanayi ve modern tarımda kimyasal gübre ve ilaç kullanımı su kaynaklarını

kirletmektedir. Özellikle sanayideki atık sular yüksek oranda tuz ve ağır metalleri

içermektedir.


alanlarının sebep olduğu evsel kirlilik yükü oluşturmaktadır. Edirne İli’nde iki önemli

nehirden biri olan Ergene Nehri, geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İlleri’nin

atıklarını alarak, Edirne İli’ne Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır. Ergene

Nehri, Edirne sınırları içerisinde evsel ve endüstriyel atıkların deşarj edildiği alıcı

ortam özelliğindedir.

• Edirne Merkez Belediyesi’nin şehir kanalizasyon şebekesi İller Bankası aracılığı ile

yapılmıştır ve şebeke 3 ayrı merkezde toplanmaktadır. Bu istasyonlardan pompalar

vasıtasıyla herhangi bir arıtmaya tabii tutulmadan Meriç Nehri’ne verilmektedir.

Ayrıca yağmur suyu kanalı mevcut değildir.

• Mevcut yerleşim alanları ve sanayi tesislerinden kaynaklanan kirlilik nedeniyle il

sınırlarına dışarıdan giren Meriç, Tunca ve Ergene Irmakları’nın sulama suyu

kalitesi çok düşmüş ve Ergene suyunun kullanılması sakıncalı hale gelmiştir.

• Irmak suyuna toksitesi yüksek kimyasal madde bulaşımına bağlı olarak kirlenen

suların kullanılamaması nedeniyle gerek tarımsal ekonomik kayıplar gerekse

ekolojik tahribat önemli düzeylere ulaşmış durumdadır. Bu durum, gerek akarsu

yataklarında gerekse birikim alanlarındaki sulak alan ekosistemine zarar vermekte

ve yaşamsal boyutta tehdit oluşturmaktadır. Ayrıca, su kaynaklarından

yararlanılarak üretilebilecek su ürünleri potansiyelini de olumsuz etkilemektedir.

• Sulak alanlara olan kirlilik ve göl içerisinde feyezan taşınma baskısı sadece

bölgeden kaynaklanmamaktadır. Yunanistan ve Bulgaristan’dan kaynaklanan uzak

çevre sorunları da etkili olmaktadır. Erozyon sonucu yan dereler ile taşınmış

depozitler; Meriç yatağında Dimetoka-Gemiciköy (Yukarı) arasındaki, Meriç-Ergene

kavşağında Gemiciköy (Aşağı)-Adasarhalı-Balabanköy üçgenindeki ve Paşaköy-

Kaldırkoz (Poros)-Ferrecik arasındaki eski gölü, Enez-Karpuzlu-Koyuntepe

arasındaki eski göl alanını doldurmuş ve bu alanlar sazlıklar haline gelmiştir.


kaynaklı kirlilik de Aşağı Meriç Havzası’ na taşınmaktadır. Ayrıca Bulgaristan’ın

Meriç üzerindeki barajında su tutulduğu için Aşağı Meriç Vadisi sulama suyu

sıkıntısı çekmektedir (Anonim, 1993b).

222

• Kentsel yerleşme alanlarında kanalizasyon şebekesinin olmaması veya yetersiz

olması, atık suların alıcı ortama deşarjı öncesi arıtılmaması, düzensiz kentleşme

nedeniyle altyapı çalışmalarının sağlıklı gerçekleştirilememesi ve buna bağlı olarak

atık su yönetimi yapılamaması sebebiyle evsel atık sular, yeraltı suyunda ve

yüzeysel sularda kirliliğe neden olmaktadır.

• Meriç Nehri’nin Bulgaristan’dan girdiği noktada yapılan analizlerde; Nitrit azotu,

Demir, Bakır, Krom, Mangan, Amonyum Azotu, Kobalt, Nikel, Kurşun miktarları

açısından tarihlere göre değişken olarak II., III, IV. sınıf kirli nehir suyu özelliği

taşıdığı tespit edilmiştir. Edirne İli’nden de bir miktar kirlilik alan Meriç Nehrinde

Tunca ve Arda Nehirlerinin birleşmesinden dolayı debi artışı olmaktadır.

• Tunca Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı noktaya yakın bölgede yapılan

analizlerde, II., III. Sınıf kirli nehir suyu özelliği taşıdığı tespit edilmiştir.

• Arda Nehri’nin Yunanistan’dan giriş yaptığı noktada yapılan analizlerde, genelde I.

Sınıf parametreler içerdiği, Nitrit Azotu, Kobalt, Nikel parametrelerinin II. ve III. sınıf

kirlilik yükü taşıdığı tespit edilmiştir.

• Ergene Nehri geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İllerinin sanayi ve evsel atıklarını

alarak Edirne İli’ne Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır. Yapılan analizlerde

genelde IV. sınıf parametreler içerdiği gözlenmektedir. Bakır, nikel, kurşun

parametrelerinin III. sınıf, amonyum azotu, krom, nikel, nitrit azotu ve kobalt

parametrelerinin IV. sınıf kirlilik yükü taşıdığı tespit edilmiştir.

• Meriç’e bağlanan Sazlıdere’de, en önemli kirlilik kaynağının, akıntısı boyunca

bölgeden yoğun bir şekilde aldığı evsel atıksular olduğu belirlenmiştir.

• Lişko deresinin iki farklı noktasında (sanayinin yoğun olduğu bölge ile derenin

Ergene Nehrine bağlanmadan önceki noktası) yapılan analizlerde ise kirliliğin

sanayi kaynaklı olduğu, akıntı olmaması nedeniyle de kirliliğin taşınmadığı

belirlenmiştir. Havsa deresinin de kirlilik yoğunluğunun başta evsel atık sular olmak

üzere, sanayinin deşarjından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Bu bölgedeki bütün

yerleşim birimleri, kanal olarak kullandıkları bu dere ile atık sularını Ergene Nehrine

vermektedirler.

• İpsala Köyünde yer alan Pamuklu Gölü vasfını rusubatla dolduğu için kaybetmiştir.

• Yoğun kullanımlar ile Gala ve Pamuklu Göllerine yapılan deşarjlar bu göllerin su

kalitesini önemli ölçüde değiştirmiştir

• Yerleşim yerlerinden gelen kanalizasyonlar denize deşarj edilmektedir.

• Edirne İli’nde bilinçsiz ve gereğinden fazla kullanılan gübrelerin su kaynaklarına

etkisi nitrat kirliliği şeklinde ortaya çıkmaktadır. Nitrat kirliliğin etkisinin en yoğun

223

olarak, Beğendik ve Yeni Karpuzlu Göleti ile Meriç ve Tunca Nehirleri’nde olduğu

söylenmektedir.

Toprak

• Bölgede sık sık uygulanan anız yakmanın toprak üzerinde, anız yakılması ile

oluşan sıcaklığın mikrobiyolojik gruplar üzerinde öldürücü etkiye neden olması,

toprağın kil fraksiyonunu pişirmesi, organik maddenin yok olması sonucu topraktaki

mikroorganizmaların ve küçük canlıların zarar görmesi ve biyolojik aktivitenin

azalması gibi olumsuzluklara neden olmaktadır.

Katı Atık

• Edirne İli sınırları içerisinde evsel katı atıkların bertarafı vahşi depolama yöntemi ile

gerçekleştirilmektedir. Belediyeler, genelde kuru dere yatakları olan, depolama

alanı olarak seçtikleri yerlerde evsel katı atıkları depolamakta, tıbbi atıklar ise

kireçlenerek depolanmaktadır.

• Edirne Merkez ve Keşan İlçesi’nde çöpler toplanıp çöp alanına ayırım yapılmadan

dökülmektedir.


Hava Kirliliği

• Mevcut yakıtlar iyileştirilmelidir.

• Alternatif yakıt yakma teknikleri geliştirilmelidir.

• Doğal gaz kullanımı yaygınlaştırılmalıdır.

• Taşıt teknolojileri geliştirilmelidir.

• Sanayi tesisleri baca gazı arıtmaları kullanmalıdır.

• Sanayi tesisleri yerleşim merkezleri dışında yer seçmelidir.

• Toplu taşımacılık yaygınlaştırılmalıdır.

• Yeşil alanlar arttırılmalıdır.

• Planlarda özellikle rüzgâr gibi meteorolojik faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.

• Yerleşik alan dokusu içinde hâkim rüzgâr yönleri dikkate alınarak kuzey-güney

aksları boyunca hava koridorları oluşturulmalıdır.

• Sanayi tesislerindeki bacaların hava filtreleri denetlenmelidir.

• Daha geniş ölçüm ağı oluşturulmalıdır.

• Diğer parametrelerin de ölçümü sağlanmalıdır.

• Sürekli ve düzenli ölçümler yapılmalıdır.

224

• Halkın bilinçlendirilmesi (okullar, sivil toplum kuruluşları vb) konusunda çalışmalar

yapılmalıdır.

Su Kirliliği

• Tüm yerleşmelerde kanalizasyon sistemi bir an önce tamamlanmalı ve evsel atık su


• Yağış sularının drenajı sağlanmalıdır.

• Su kullanımında öncelikli olarak yüzeysel su kaynakları tercih edilmeli ve yeraltı su

kaynakları kullanımı denetim altına alınmalı ve azaltılmalıdır.

• Ergene Nehri boyunca sabit numune alma noktaları belirlenerek, uzaktan izleme

metoduyla takibi yapılmalıdır.

• Ergene Nehri temizleme planı hazırlanmalı ve temizleme modeli geliştirilmelidir.

• Sanayi tesislerinden çıkan atık suların arıtılmadan deşarj edilmesine izin

verilmemelidir.

• Mevcut sanayinin çoğunluğunu çok su üreten tekstil ve boya fabrikaları

oluşturmaktadır. Bunların tükettikleri suların geri kazanılması ve proseslerinde

tekrar kullanımı sağlanmalıdır.

• Ham çamur, işlenmiş arıtma çamuru ve kompostun toprakta uygulamaları için

gerekli önlemleri alınmalıdır.

• Sanayi gelişmesine ayrılan alanlarda yeni kurulacak sanayi tesislerinin Çevre

Mevzuatı uyarınca gerekli her türlü önlemi almaları sağlanmalıdır. Bir başka deyişle

zorunlu minimum bir ön arıtmadan geçtikten sonra atıksularını evsel nitelikli

atıksularla birleştirmeleri ve bu suretle atıksuların ortak tesislerde karışarak

arıtılması ilkesi benimsenmelidir. Bu şekliyle, uyumlu sanayiden kaynaklanan

organik kirlenme yüklerine (BOİ5, KOİ) teknik kısıtlama getirilmeyecek, ancak bu

kaynaklardan oluşturdukları kirletici yüklerin ortak tesislerde arıtılma bedeli tahsis

edilecektir. Bu yönetim biçiminin ayrıntıları ise, proje gerçekleşme aşamasında bir

yönetmelikle belirlenmelidir. Ancak, yönetmelikte de mutlaka yer alması gereken

husus, sanayi tesislerinin –bireysel arıtma yapsınlar ya da yapmasınlar atıksularını

gelişigüzel çevreye boşaltmak yerine mutlaka sağlanacak kolektör sistemine

bağlanmaları zorunluluğu olmalıdır. Bu durumda, tam arıtması olan tesislerden de

atıksuların uzaklaştırılması hizmeti karşılığı olarak, hidrolik yüke dayalı bir bedel

tahsil edilmelidir.

• Su toplama havzalarının korunmasına yönelik planlama politikalarının belirlenmesi

gerekmektedir. Özellikle Ergene Havzasında su kalitesi yönetimi ve nehir kalitesinin

iyileştirilmesi için güçlü bir havza yönetimine ve etkin bir denetime ihtiyaç

225

bulunmaktadır. Merkezden bu yönetim/denetim faaliyetlerin etkinliği göz önüne

alındığında havza yönetimi için kurumsal yapılanmanın önemi büyüktür. Bu

doğrultuda bir “Havza Çevre Yönetim Kurumu”’na ihtiyaç duyulmaktadır.

• Ergene Havzasının bir yönetime kavuşturulmasının uygun olacağından hareketle

en kısa zamanda çözüme ulaşmak amacıyla İSKİ modeline benzer bir modelin

Trakya Bölgesi için de uygulanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

• Münferit sanayi tesislerinin OSB’ler şeklinde örgütlenmesi ve Su Kirliliği Kontrol

Yönetmeliği gereği yapılan denetimlerin daha verimli bir şekilde yapılması için

sanayi kuruluşlarının dağılımı ve coğrafik özellikleri dikkate alınarak ortak atık su

arıtma tesisi, atık su karakterizasyonu ve kirlenme profili çıkartılarak kurdurulmalı

ve işletilmelidir.

• Su Kalite Kontrol Yönetmeliği kapsamında sürekli ve yoğun denetimlerin

gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

• Ceza miktarları caydırıcı olması bakımından yeniden düzenlenmelidir.

• Kuyuların DSİ tarafından etkili bir şekilde denetlenmesi sağlanmalıdır.

• Yeraltı suyu kullanımlarında rezervin tamamının tahsis edildiği yerlerde yeni tahsis

yapılmasına izin verilmemelidir.

• Sanayi tesislerinin izinsiz kuyu açması önlenmelidir.

• Arıtma tesisi ve/veya katı atık depolama projeleri tamamlanmadan sanayi tesisi

ruhsatı, su ihtiyaç belgesi, su tahsis belgesi verilmemelidir.

• Halkın bilinçlendirilmesi (okullar, sivil toplum kuruluşları vb) konusunda çalışmalar

yoğunlaştırılmalıdır.

Toprak Kirliliği

• Ergene nehrindeki özellikle evsel ve sanayi kökenli kirlilik, bölgede yetiştirilen tarım

ürünlerini, tarım alanlarını ve su ürünleri yaşamını tehdit etmektedir. Kirliliğin devam

etmesi durumunda tarımsal alanların verimleri düşecek ve bölgenin tarımsal

potansiyeli zarar görecektir. Bu durumun önüne geçilmesi açısından su

kaynaklarının kirliliği mutlaka kontrol altına alınmalıdır.

• Sulama projelerinde daha az suya ihtiyaç duyulan sulama yöntemleri tercih

edilmelidir.

• Eski sanayi bölgelerinde kirlenmiş zeminlerin ıslahı yapılmalıdır.

• Tarım alanlarında verimi artırmak için kullanılan gübre ve zirai ilaçların tüketim

miktarı gereğinden fazla olmamalıdır.

• Anız yakılmasının ekolojik dengeye, yeşil alanlara ve hava emisyonlarına karşı

olumsuz etkisi kontrol altına alınmalıdır.

226

• Edirne ve Kırklareli İlleri’nde tarımsal sanayi ağırlıklı OSB’lerin oluşturulmasına

özen gösterilmelidir.



• Gübre ve zirai ilaçların toprağa uygulanması konusunda tarımla uğraşanlar

eğitilmeli ve bilinçlendirilmelidir.

Katı Atık

• Mevcut vahşi depolama alanları rehabilite edilmelidir. (Örneğin Tunca Nehri’ne 70

m mesafede bulunan vahşi depolama çevre açısından ciddi tehlike

oluşturmaktadır).

• Yerleşim ve sanayi birimleri için ortak işletilen, ekonomik, kontrollü ve sadece

Ergene Nehrini değil tüm çevreyi hızla kirleten tehlikeli ve katı atıkların depolandığı

“çağdaş katı atık depolama” tesisler yapılmalı ve faaliyete geçirilmelidir.

• Katı Atık Depolama Sahaları, yerleşim merkezlerine en az 1 km uzaklıkta

konumlanmalıdır.

• Atıkların kaynağında ayrışımının yapılması sağlanmalıdır.

• Toplanıp depolanan atıkların, yeniden kazanılması sağlanmalıdır.

• Ambalaj atıklarının %40’lık geri kazanım hedefine ulaşılabilmesi doğrultusunda;

• Atık kumbaraları yaygınlaştırılmalı, kaynakta ayrışım yapılmalı ve atık geri

dönüşüm merkezleri oluşturulmalıdır.

• Katı Atık Depolama Projeleri yerüstü ve yeraltı suyu beslenme alanlarına doğrudan

etki yapacak sahalarda yapılmamalıdır.

• Özellikle OSB ve bağımsız sanayi kuruluşlarının atık ve artıklarının düzenli

kontrolünün sağlanmasını oluşturan bir çerçeve uygulama yönergesi

oluşturulmalıdır.

• Tıbbi atıklar düzenli bir şekilde toplanmalıdır (konteynırların denetimi, kumbaraların

denetimi, personelin denetimi, kaynakta ayrışım).

• Hastane personelinin eğitilmesi sağlanmalıdır.

• Görsel uyarıcılar, etkili bir şekilde kullanılmalıdır.

• Katı atıklar için, uygun yer seçimi yapılarak düzenli depolama sahaları

oluşturulmalıdır.

• Tıbbi atık sterilizasyon tesisleri kurulmalıdır. Bu tesisler, düzenli depo alanlarına

yakın olmalı böylece tesisten çıkan tıbbi atıkların hem evsel atıklarla beraber

depolanması sağlanmalı hem de oluşabilecek ekonomik kayıpların önüne geçilmesi

hedef olmalıdır.

227


Edirne İli’nde içme suyu yeraltı su kaynaklarından ve barajlardan karşılanmaktadır.

Lalapaşa İlçesi ve dolayındaki çatlaklı kayalardan çok sayıda kaynak çıkmaktadır.

Edirne İli’nin kuzey bölgesi yeraltı suları bakımından potansiyeli yüksek bir bölgedir.

Hasköy ile Havsa İlçesi arasında da yeterli yeraltı suyu sağlanabilecek birimler

mevcuttur. İnsan ve çevre sağlığı açısından ele alındığında, Edirne’deki koruma

alanlarının su toplama havzaları olduğu görülmektedir. Göl, gölet ve akarsu koruma

kuşakları ile yeraltı su kaynaklarının koruma kuşakları, su kirliliğinin önlenmesi

açısından, yerleşim ve sanayinin olumsuz etkilerinden kesinlikle korunması gerekli

alanlardır. Ergene Nehri ve yan kollarına atıksu deşarjının mutlaka engellenmesi

gereklidir. Ayrıca sahil şeritleri özellikle deniz kirliliği açısından yapılaşmalara karşı

korunmalıdır. Ege Denizi sahil şeridinin Edirne il sınırları içerisinde kalan kısmı

korunması gerekli alanlardır.

İlde OSB’ler dışında bulunan sanayi kuruluşları çevre kirliliği açısından sorunlu alanları

teşkil etmektedir. Sanayideki arıtma tesislerinin yetersizliği veya denetimdeki zayıflıklar

insan ve çevre sağlığını ciddi boyutlarda tehdit etmektedir. Plansız şekilde gelişen

yerleşmeler beraberinde altyapı sorunu getirmektedir. Tekirdağ ve Kırklareli’nden

sanayi ve evsel kaynaklı kirlilik yüküyle Edirne’ye giren Ergene Nehri sorunlu alan

çerçevesinde değerlendirilmeli ve nehir için uygun uzun vadeli temizleme modeli

geliştirilmelidir.

Edirne İli sınırları içerisinde evsel katı atıkların vahşi depolama adı verilen düzensiz

depolama yöntemiyle araziye gelişi güzel bırakılması sonucu olumsuz birçok çevresel

etki meydana gelmektedir. Belediyeler, genelde kuru dere yatakları olan, depolama

alanı olarak seçtikleri yerlerde evsel katı atıkları depolamaktadır. Tıbbi atıklar ise

kireçlenerek depolama alanında gömülmektedir. Bu yüzden, İldeki vahşi depolama

alanları son derece sakıncalı alanlardır. Bu gibi alanlarda, çöp sızıntı suları, biriken

gazlar başlıca tehlikelerdir. Bunun yanında görüntü kirliliği, evcil ve yaban

hayvanlarının depolama alanlarını habitat olarak kullanması ve bunun sonucu olarak

mikrobiyal hastalıkların yayılması, düzenli depolama alanında kemirgen ve haşerelerin

üremesi ve istilası, katı atıkların rüzgarla düzenli depolama alanı dışına taşınması,

koku, heyelan vb. oluşumlar meydana gelmektedir. İlde düzenli depolama alanlarıyla

ilgili çalışmalar devam etmekte olup, mevcut depo yerleriyle ilgili önlemler de acilen

alınmalıdır.

228

Harita III. 1. Edirne İli Doğal Yapı Sentezi

229

III.3.5. Yerleşilebilirlik Analizi

Edirne İli’nde Doğal Riskli Alanlar ile Doğal ve Ekolojik Bütünlük Sağlayan Kaynaklar

birbiri ile örtüşmektedir. Bu kapsamda ortaya çıkan yerleşilebilirlik kombinasyonu ve

durum değerlendirmesi aşağıdaki tabloda verilmektedir.

Tablo III. 1. Edirne İli Doğal Yapı Sentezine Göre Yerleşilebilirlik Kombinasyonları Doğal Riskli Alan-Doğal ve Ekolojik

Eşik Çakışma Kombinasyonları Durum Değerlendirmesi Yerleşilebilirlik

Mutlak Doğal Riskli Alan-

Mutlak Orman Alanı

6831 sayılı Orman Kanuna tabi ve Su Kirliliği

Yönetmeliği Kapsamındaki Alanlar Yerleşilemez


Öncelikli Orman Alanı

6831 sayılı Orman Kanununa tabi olacak ve

Su Kirliliği Yönetmeliği Kapsamındaki

Alanlar

Yerleşilemez

Mutlak Doğal Riskli Alan–

Sınırlı Orman Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez

Mutlak Doğal Riskli Alan–

Mutlak Tarım Alanı

5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi

Kullanımı Kanununa tabi alanlar, Yerleşilemez


Öncelikli Tarım Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez


Sınırlı Tarım Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez

Öncelikli Doğal Riskli Alan-

Mutlak Orman Alanı 6831 sayılı Orman Kanuna tabi alanlar Yerleşilemez


Öncelikli Orman Alanı

6831 sayılı Orman Kanununa tabi olacak

alanlar Yerleşilemez

Bataklık, bataklık/sazlık, bataklık/sulak,

kamışlık, kamışlık/sulak, sazlık, sazlık/sulak,

kumulla, doğal plaj ve kumsallar

Yerleşilemez Öncelikli Doğal Riskli Alan-

Sınırlı Orman Alanı Taşkın, aktif heyelan, depreme hassas

bölge

Önlemli

Yerleşilebilir



5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi

Kullanımı Kanununa tabi alanlar, Yerleşilemez

Bataklık, bataklık/sazlık, bataklık/sulak

kamışlık, kamışlık/sulak, sazlık, sazlık/sulak

kumullar, doğal plaj ve kumsallar


Öncelikli Tarım Alanı Taşkın, aktif heyelan, depreme hassas

bölge

Önlemli

Yerleşilebilir





Sınırlı Tarım Alanı Taşkın, aktif heyelan, depreme hassas

bölge

Önlemli

Yerleşilebilir

230

Tablo III. 2. Edirne İli’nde Yerleşilebilirlik Analizinde Alansal Dağılım Doğal Riskli Alan-Doğal ve Ekolojik

Eşik Çakışma Kombinasyonları Durum Değerlendirmesi Yerleşilebilirlik

Edirne

(ha)

1-Mutlak Doğal Riskli Alan-

Mutlak Orman Alanı

6831 sayılı Orman Kanuna tabi ve Su Kirliliği

Yönetmeliği Kapsamındaki Alanlar Yerleşilemez 80.047


Öncelikli Orman Alanı ***

6831 sayılı Orman Kanununa tabi olacak ve Su

Kirliliği Yönetmeliği Kapsamındaki Alanlar Yerleşilemez 29.440

3-Mutlak Doğal Riskli Alan–

Sınırlı Orman Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez 19

4-Mutlak Doğal Riskli Alan–


5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı

Kanununa tabi alanlar, Yerleşilemez 377.299


Öncelikli Tarım Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez 21


Sınırlı Tarım Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez 326

7-Öncelikli Doğal Riskli Alan-

Mutlak Orman Alanı 6831 sayılı Orman Kanuna tabi alanlar Yerleşilemez -


Öncelikli Orman Alanı 6831 sayılı Orman Kanununa tabi olacak alanlar Yerleşilemez -




Yerleşilemez 4 9-Öncelikli Doğal Riskli Alan-

Sınırlı Orman Alanı

Taşkın, aktif heyelan depreme hassas bölge Önlemli

Yerleşilebilir 8


Mutlak Tarım Alanı Yasal Statü Yerleşilemez

Bataklık, bataklık/sazlık, bataklık/sulak kamışlık,

kamışlık/sulak, sazlık, sazlık/sulak kumullar, doğal

plaj ve kumsallar

Yerleşilemez 2 11-Öncelikli Doğal Riskli Alan-

Öncelikli Tarım Alanı


Yerleşilebilir 128




Yerleşilemez 2.766 12-Öncelikli Doğal Riskli Alan-

Sınırlı Tarım Alanı


Yerleşilebilir 6.282

13-Sınırlı Orman Alanı Orman Vasfını yitirmiş 2/B Parselleri Yerleşilebilir 2.580

14- Öncelikli Tarım Alanı Mutlak tarım arazileri dışında kalan, 3. ve 4.AKK

sınıf içerisinde yer alan Marjinal Tarım Arazileri Yerleşilebilir 13.801

15- Sınırlı Tarım Alanı 4. ve daha yukarı AKK sınıfındaki Marjinal Tarım

Arazileri Yerleşilebilir 31.563

Edirne İli’nin %8’ini yerleşilebilir alan, %1’ini önlemli yerleşilebilir alan, %78’ini

yerleşilemez alan oluşturmaktadır.

231

Tablo III. 3. Edirne İli Yerleşilebilirlik Durumu Yerleşilebilirlik Durumu Edirne

Yerleşilemez Alan 489.924

Önlemli Yerleşilebilir Alan 6.418

Yerleşilebilir Alan 47.944

Diğer Alanlar 80.975

Toplam 625.261

Grafik III. 1. Edirne İli Yerleşilebilirlik Durumu Dağılımı

78%13%

8%1%

Yerleşilemez Alan Önlemli Yerleşilebilir Alan

Yerleşilebilir Alan Diğer Alanlar

Edirne İli Yerleşilebilirlik Analizinin mekansal dağılımına bakıldığında ortaya çıkan

yerleşilebilir alanlar aşağıda verilmektedir.

1. Lalapaşa İlçesi’nin kuzey ve kuzeybatısında,

2. Merkez İlçesi’nin kuzeyinde,

3. Süloğlu İlçesi’nin doğusunda,

4. Havsa İlçesi’nin güneybatısında,

5. Uzunköprü İlçesi’nin güney-güneydoğu-kuzeyinde,

6. Meriç İlçesi’nin kuzey ve doğusunda,

7. İpsala İlçesi’nin kuzey ve doğusunda,

8. Keşan İlçesi’nin kuzeyinde ve güney kesimlerinde ise dağınık,

9. Enez İlçesi genelinde dağınık olarak bulunan alanlardır.

232

Harita III. 2. Edirne İli Doğal ve Ekolojik Eşikler ile Doğal Riskli Alanlara Göre Yerleşilebilir Alanlar

233

III.3.6. Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı’nın İl Çevre Düzeni Planı ile İlişkisi

Bu bölümde, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Su Ve

Toprak Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından İşlem GIS Şirketi’ne hazırlatılan Ergene

Havzası Çevre Yönetimi Master Planı incelenmekte, anılan planın 1/100.000 ölçekli

Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu ve 1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre

Düzeni Planı ile ilişkilerine değinilmektedir.

Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı’nda verimli doğal kaynaklara sahip ve

endüstriyel yapılanmanın önemli alt bölgelerinden olan Trakya Alt Bölgesi’ndeki

faaliyetlerin ve gelişimlerin çevreye etkisi gözden geçirilmiştir. Ergene Havzası

ölçeğinde kirlilikler, kirlilik kaynakları ve nedenleri incelenip tespit edilerek, acil

çözümler üzerinde durulmuş, bu çözümlerin uygulanmasında gerek duyulacak teknik,

organizasyonel, finansal ve yasal alanlarda atılması gereken adımlar, yerel ve merkezi

kategorilerde belirlenmeye çalışılmıştır.

Bu plan ile Ergene Havzası’ndaki kirlenmenin büyüklüğünün belirlenmesi ve çevresel

zararları giderebilecek kısa, orta ve uzun vadede uygulanabilecek çözüm önerilerinin

geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ergene Havzası’nda şu ana kadar yapılmış olan

çalışmaların verileri toplanmış, kirlilikten kurtarmak için geliştirilen öneriler

değerlendirilmiş ve bir su kalitesi yönetim modeli oluşturulmuştur. Bununla beraber

etkili bir su yönetimi için görev ve yetkilerin bölge düzeyine aktarılmasının gerekliliği

ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, Çevre ve Orman Bakanlığı’nın yasal yetkilere sahip

olması ve örgütsel gelişme kabiliyetini geliştirmeye çalışması, fiziki planlama yetkisi ve

Devlet Su İşleri’nin bu bakanlığa bağlanması bir fırsat olarak değerlendirilmektedir.

Yine bu süreçte benzer yetkilerle donatılmış kamu kurumlarının olması veya birbirini

tamamlayıcı farklı sorumluluk ve yetki alanına sahip kurumların aynı sektöre ve aynı

coğrafi mekâna ilişkin karar üretmelerinde farklılaşmalara ya da tıkanmalara yol

açmaları, yerel eşgüdüm ve bilgi akışının önemini kaçınılmaz olarak ortaya

çıkarmaktadır.

Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli il sınırları içinde çevre sorunlarını çözmek ve bölgesel

kalkınmayı desteklemek için Trakya Kalkınma Birliği (TRAKAB) kurulmuştur. Birliğin

amacı “Trakya Bölgesi’nde; gelir getiren, bölge dışına göçü azaltan, bölge ve ülke

ortalamaları arasındaki gelişmişlik farklılıklarını azaltan çalışmalar yoluyla, bölgedeki

zengin doğal, kültürel ve üretime yönelik değerler üzerine kurulmuş, sürdürülebilir

kalkınmanın mümkün olan en kısa sürede sağlanması doğrultusunda, bölgede bulunan

234

yerleşim birimlerinin sosyal, kültürel ve ekonomik kalkınmalarına yönelik her türlü

çalışmaları yapmak, yaptırmak ve bu amaçla ilgili, kamu ve özel kurum ve kuruluşlar ile

işbirliği yapmaktır.” TRAKAB demokratik katılımla oluşturulmuş bir birliktir.

1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan

Revizyonu’nda, AB çevre mevzuatı, çevrenin sürdürülebilirliği ve su kirliliği hakkındaki

yerel hukuki uygulamalar ve Avrupa ülkelerindeki örnekler incelenerek “Ergene Nehri

Su Kalite Yönetim Modeli” oluşturulması hedeflenmiştir. Rapor içinde birçok analitik

çalışma yapılmış ve bu çalışmalar neticesinde evsel, endüstriyel ve tarımsal

kirleticilerin Ergene Nehri’ne katıldığı andan itibaren fiziksel, kimyasal ve biyolojik

dönüşüm süreçlerinin başlamakta olduğu ve nehir boyunca farklı kompozisyonlara

ulaştığı görülmüştür. Pilot bölge olarak Çorlu-Çerkezköy alt havzasında uygulanan

model, kirletici kaynakların Ergene Nehri üzerindeki katkı oranları belirlenmiş ve su

kalitesinin iyileştirilmesine yönelik senaryolar incelenmiştir. “Su Kalite Kontrol

Yönetmeliği” kapsamında Ergene Nehri’nin su kalitesinin iyileştirilmesi için atık su

miktar ve koşulları belirlenmiştir. Ayrıca evsel nitelikli atık suların arıtılmasına yönelik iki

adet atık su arıtım tesisi projelendirilmiş ve şartnamesi hazırlanmıştır. Proje

kapsamında bir kirlilik çalışması, model çalışması, atık su arıtma tesisleri proje önerisi,

kurumsal altyapı çalışması ve eğitim çalışmalarının yapılması hedeflenmiştir. İlgili

merkezi ve yerel birimleri ile sivil örgütlenmelerin Ergene Havzası’na yönelik tespit

ettikleri sorunlar ve öneriler ve yine kurumların yapacakları kanun yetki ile ilgili çözüm

ve öneriler tek tek alınmış, bölgedeki sanayi tesislerinin ve atık depolama alanlarının ve

atık su durumunun envanteri çıkarılmıştır. Tüm bu yapılanların neticesinde kısa, orta ve

uzun vadede “kirlenmenin engellenmesi ve giderilmesi eylem planı” hazırlanmıştır.

Bu haliyle Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı raporu ile 1/100.000 ölçekli

Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu amaç ve kararları

değerlendirildiğinde; her iki plan da bir an önce etkili bir “Havza Yönetim Modeli”nin

oluşturulması gerektiğine işaret etmektedir.

1/100.000 ölçekli ÇDP Revizyonu, DSİ’nin belirlediği baraj ve göletlerin koruma

alanlarında kimyasal gübre kullanımını yapan tarımsal faaliyetlere engellemeyi ve

alternatif uygulamalar teşvik edilmesini vurgularken, gereğinden fazla ve denetim dışı

yeraltı suyu çekim işlemlerinin kontrol altına alınması, ilave kuyu açılmasının

yasaklanacağı alanların genişletilmesini ifade etmektedir. Ergene Çevre Yönetimi

Master Planı da yeraltı sularının kullanımını kısıtlamakta ve kullanımını denetlemekte

rezervin tamamının tahsis edildiği yerlerde yeni tahsis yapmak yerine mevcut olanların

revize edilmesini öngörmektedir. DSİ’nin çözüm önerileri içinde havzada suyun tek elde

235

toplanması ve korunması için DSİ’nin yetkili olması ve entegre proje üreterek, su

temininin gelişigüzel açılan kuyularla yapılmaması için denetleyici olması gerektiğini

belirtmektedir. Planda kuyularının denetiminin DSİ tarafından yapılmasını

öngörmektedir.

Her iki plan da tarım alanlarında modern sulama yöntemlerine geçişi desteklemekte ve

tarım fazlası suların akarsulara drenajına engel olunması ve tarım alanlarının

drenajının projelendirilmesi gerekliliği üzerinde durmaktadır. Özellikle yeraltı sularının

içme suyu olarak kullanıldığı bölgelerde, kullanılan tarım ilaçlarının doğal şartlarda

parçalanabilir ve hiçbir canlı hayatına zarar vermeyecek özellikte olması

gerekmektedir. Bu yüzden 1/100.000 ölçekli ÇDP Revizyonu’nda alt ölçek planlarda

organik dikili tarım alanlarının belirlenmesi gerektiğini vurgulamaktadır.

1/100.000 ölçekli ÇDP Revizyonu ile arıtma tesisi ve/veya katı atık depolama projeleri

tamamlanmadan sanayi tesisi ruhsatı, su ihtiyaç belgesi, su tahsis belgesi

verilmeyeceği belirtilmekte, Ergene Havzası Çevre Yönetim Master Planı da sanayi

tesislerinin ve OSB’lerin atık ve artıklarının düzenli izlenmesi ve bir çerçeve uygulama

yönergesinin oluşturulmasına işaret etmektedir.

Her iki plan da kirliliğinin önlenmesi için bölgede plansız sanayi yapılanmasına izin

vermemekte ve OSB dışında kalanların OSB’lere taşınmasını veya coğrafi konumları

uygunsa OSB olarak yapılandırılmaları gerekliliğini savunmaktadır.

Atıksuların ve katı atıkların bölgesel bir arıtma tesisinde toplanıp tekrar kullanıma hazır

hale getirilmesi için çalışmalar yapılması öngörülmektedir. Yine ham çamur, işlenmiş

çamur ve kompostun toprakta uygulamaları için gerekli önlemlerin alınması

gerekmektedir.

Ergene Nehri üzerinde gözlem istasyonları kurularak değişimlerin sistematik olarak

gözlenmesi ve hidrolojik ve hidrojeolojik yeni modellerin oluşturulması uzun dönemli

çözüm önerileridir.

Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı ile 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi

Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu ve 1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre

Düzeni Planı, Ergene Havzası’ndaki kirlilik ile ilgili durum tespitlerini ortaya koymuş ve

benzer çözüm önerileri sunmuşlardır. Bununla beraber çözüm önerilerinin

uygulanabileceği araçlar ve yönetim modelinin de geliştirilmesi gerekmektedir. Her ne

kadar Çevre Yönetimi Master Planı Raporu kapsamındaki tespitlere ve varsayımlara

dayalı bir su kalite yönetim modeli oluşturmuş olsa da, bu veriler fiziksel ve kimsayal

236

süreçleri ve sorumlulukları belirlememektedir. Bütün bu çalışmalar çözüm önerilerinin

uygulanabilirliğinin ve denetiminin sürdürülebilirlik için en önemli konu olduğunu

vurgulamaktadır. Ayrıca ilgili kurumlar belirlenmiş sorumlulukları kısmen tanımlanmış

ve entegrasyonu ve denetimi sağlayacak AB Çevre Su Direktifi konusunda yerel bir

örgütlenmeye ihtiyaç duyulmaktadır. Gerekli yasal düzenlemelerinde yapılması birliği

meşrulaştıracak ve faaliyet alanını tanımlamış olacaktır. Söz konusu örgütlenme biçimi

“Havza Çevre Yönetim Kurumu” haline getirilmelidir. Çevre Orman Bakanlığı’nın

altındaki kurumlar ve ilgili diğer kurumlar ile çalışabilir hale gelmelidir. Bütün bunlarla

birlikte yapılan 1/100.000 Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan

Revizyonu ve 1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı, Ergene Havzası Çevre

Yönetimi Master Planı’nı desteklemekte ve amaçlara ulaşım açısından eşgüdüm ve

birliktelik oluşturmaktadır. Trakya Alt Bölgesi’nde yapılmış bu çalışmalar bir fırsat kabul

edilip bir an önce uygun örgütlenme biçimi ve gerekli araçların oluşturulması

gerekmektedir.

III.4. SORUN VE POTANSİYELLER

Edirne, Avrupa’yı İstanbul ve Ortadoğu'ya bağlayan yol üzerinde konumlanması

nedeniyle oldukça avantajlı durumdadır. Bunun yanında 5 adet sınır kapısıyla

Yunanistan ve Bulgaristan ülkelerine açılmaktadır. Bu sınır kapıları ile birlikte İl’de

bulunan sınır ticaret bölgesi ithalat ve ihracat trafiğini desteklemekte ve

hızlandırmaktadır. AB üyelik sürecinde bulunan ülkemiz için yerel ve bölgesel

işbirliklerin oluşumu Edirne İli’ni Türkiye içinde oldukça önemli bir konuma

getirmektedir. İl’den geçen ve Avrupa Hızlı Tren Projesi ise İl’in konumundan

kaynaklanan önemini daha da arttıracak, ülkenin yurtdışına açılan kapısı olma özelliğini

pekiştirecektir.

Edirne İli aynı zamanda korunmuş, geniş ve verimli tarım topraklarının yanı sıra

tarımsal üretimde alternatif ürün yetiştirilmesine olanak sağlayacak nitelikte tarım

kalitesi ve işgücünü de barındırmaktadır. Ülke genelinde tarım alanlarının özellikle

büyük kentlerde her geçen gün kentleşme baskısı altında yok olduğu, tarımsal

işgücünde kopmaların yaşandığı ve tarımsal üretimde verimliliğinin azaldığı göz

önünde bulundurulursa İl, Türkiye genelinde tarım sektöründe önde gelen yerlerden biri

olabilme potansiyeline sahiptir. Bunun yanı sıra İl’de bulunan Trakya Üniversitesi’ne

bağlı Ziraat Fakültesi tarım sektörünün veriminin daha da arttırılmasında etkili

olabilecektir. DSİ’nin hazırladığı sulama projeleri de sektörün gelişimini

desteklemektedir.

237

İl’in turizm potansiyeli ise diğer bir avantaj olarak karşımıza çıkmaktadır. İl’in tarihi

geçmişi ve arkeolojik potansiyelleri kullanılarak alternatif turizm olanaklarının

yaratılması, ekolojik tarım ve turizm altyapısını karşılayacak doğal ve tarihi

potansiyellere sahip olması, Gala Gölü Tabiat Parkı, Saroz Körfezi ve diğer sahip

olduğu eşsiz doğal kaynaklar, Meriç Nehri ve Ergene Nehri’nin sunduğu doğa turizmi

potansiyeli, yat turizmi, sağlık turizmi açısından doğal ve teknik altyapının varlığı, sivil

ve anıtsal mimari örneklerin alanda yer alması turizmin başat sektör olarak

geliştirilmesinde kullanılabilecek önemli potansiyellerdir. Kültür ve Turizm Bakanlığı,

Saroz Körfezi Kültür ve Turizm Geliştirme Bölgesi Projesi ise turizm potansiyelini

tetikleyecek ve harekete geçirecek bir projedir.

İl sağlık hizmetleri açısından Trakya Bölgesi içinde önemli bir yere sahiptir. Trakya

Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim, sağlık ve kentsel canlılık gibi birçok unsurda önemli

bir potansiyel oluşturmaktadır.

Trakya Kalkınma Birliği, Trakya Bölgesi’nde bulunan üç ili-Edirne, Tekirdağ ve

Kırklareli- temsil etme yetkisine sahiptir. İşbirliği sağlama, ortak proje üretme, bölgesel

ölçekte gelişme tanımlayabilme vb. yetkilerinden dolayı, böyle bir birliğe sahip olması

Edirne İli açısından önemli bir fırsattır.

Bütün bu avantajların ve potansiyellerin yanı sıra ildeki kültür ve turizm potansiyellerinin

doğru ve etkin bir şekilde kullanılamaması ve turizmi destekleyecek en önemli

unsurlardan biri olan ulaşım entegrasyonunun yeterince sağlanamaması İl’deki turizm

gelişmesinin önündeki en büyük engel olarak karşımıza çıkmaktadır.

Gelişme potansiyellerini destekleyecek fiziksel ve ekonomik altyapının

desteklenmemesi sonucu İl’in tarımsal üretimini değerlendirecek şekilde ve sektörde

sanayileşme fırsatı bulamaması, sektörel uzmanlaşmanın ve örgütlenmenin olmaması,

üretimde kalite ve denetim eksiklikleri sonucu insan kaynağı potansiyeli yeterince

değerlendirilememekte, İl dışarı göç vererek nüfus kaybetmektedir.

Sınır ötesi ilişkilerinin iyi değerlendirilememesiyle birlikte sınır ötesi ticaretin zayıf

olması İl’in gelişiminde en büyük engellerden biridir. Bu nedenle ticaretin geliştirilmesi

amacıyla sınır ötesi ilişkileri iyi kurgulanmalı, İl’in Türkiye’nin Avrupa’ya açılan bir ticaret

merkezi olma kimliği güçlendirilmelidir.

Bunun yanında dağınık ve organize olmayan sanayi alanlarının doğal yapı üzerinde

yarattığı olumsuz etkiler, Ergene Havzası’ndaki kirliliğin denetim altına alınmaması ve

238

Meriç Nehri’nin kirliliği ilin doğal yapı değerleri ve tarım alanları üzerinde önemli bir

tehdit oluşturmaktadır.

Edirne İli’nin güney bölümü 1., 2. ve 3. derece deprem bölgelerinde yer almaktadır.

Deprem açısından en riskli alan olan Marmara Denizi kıyılarında gelişen ve yılın büyük

bir bölümü kullanılmayan ikinci konut alanları, boş konut stoğu oluşturması bakımından

İl açısından problem olmaktadır. Fakat bu alanların bölgedeki turizm potansiyeli

düşünülerek turizme kazandırılması veya doğal eşikler dikkate alınarak yeniden

doğaya kazandırılması gereken alanların değerlendirilmesi bölgenin sosyal ve

ekonomik gelişimi açısından önem kazanan konulardan olmaktadır.

Mekansal organizasyon ve üst ölçekli bölgesel yaklaşımlar arası ilişkiyi sağlayacak

planlar, Edirne İli’nin sahip olduğu sorunları çözebilmek, potansiyelleri

değerlendirebilmek ve gelişim stratejilerini tanımlayabilmek açısından rehber

niteliktedir. Söz konusu planların eksikliği yerleşimin sahip olduğu en büyük sorundur.

239

IV. PLAN KARARLARI

IV.1. PLANIN VİZYONU, AMAÇLARI ve HEDEFLERİ

IV.1. 1. Planın Vizyonu

1/100.000 Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Revizyon Planı’nda Trakya Alt

Bölgesi, toplam tarımsal üretim değerleri (TÜİK 2006 verilerine göre Türkiye toplam

ayçiçeği üretiminin %64’ü, çeltik üretiminin %49,5’u ve buğday üretiminin %9,7si

Trakya Alt Bölgesi’nden karşılanmaktadır) ve jeopolitik özellikleri nedeni ile ülke içinde

stratejik bir öneme sahip olduğu belirtilmektedir. Fakat son yıllarda ülke genelinde

geleneksel sanayi merkezlerinin sanayi yüklerini çevre kentlere yüklemeye başlaması,

İstanbul ve Marmara Bölgesi büyüme eğilimlerinden kaynaklanan liman ihtiyacı,

Ergene Havzası’nın en büyük tehdit ve/veya fırsatlarını oluşturmaktadır. Zira, İstanbul

başta olmak üzere diğer kentlerden özellikle Çerkezköy ve Çorlu’ya yığılmaya başlayan

sanayi fonksiyonlarının Ergene Havzası’nda yol açtığı kirlilik ve susuzluk, tarımsal

üretimi olumsuz yönde etkileyen önemli bir faktör olmuştur. Sonuç olarak, tarımın uzun

dönemde negatif yönde etkilenmesi, işsizliğe ve nüfus kaybına, özellikle kırsal

alanlardan göçlere neden olmuştur. Edirne bu göçlerden en fazla etkilenen illerden biri

olmuştur.

Diğer taraftan, 1/100.000 Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Revizyon Planı’nda

Trakya Alt Bölgesi; jeo-politik özellikleri (İstanbul-Marmara Bölgesi ve Avrupa’ya

yakınlığ ), içsel potansiyelleri, Avrupa Birliği (AB)’ne geçiş süreci ve bölgeye kadar

uzanan uluslar arası projeler düşünüldüğünde; ülkenin Avrupa’ya açılan kapısı olarak

değerlendirilmiştir.

Tüm anlatılanlar ve katılım toplantıları çerçevesinde, bölgenin potansiyellerini

maksimum ölçüde değerlendirerek ulusal ve uluslar arası anlamda gelişmesinin

sağlanması amacı ile 1/25.000 ölçekli Edirne İli 2023 planlama vizyonu; “ekonomik

etkinlik düzeyi açısından tarım, turizm ve hizmet potansiyellerini maksimum düzeyde

değerlendiren, Trakya Alt Bölgesi bütününde sınır ötesi ekonomik ilişkilerin yönlendirildiği,

güçlü ulaşım ilişkilerine ve sürdürülebilir yaşam çevrelerine sahip bir odak yaratılması” olarak

belirlenmiştir.

IV.1. 2. Planın Amaçları

“Ekonomik etkinlik düzeyi açısından tarım ve turizm potansiyellerini maksimum

düzeyde değerlendiren, Trakya Bölgesi bütününde sınır ötesi ekonomik ilişkilerin

240

yönlendirildiği, güçlü ulaşım ilişkilerine ve sürdürülebilir yaşam çevrelerine sahip bir

odak yaratılması” vizyonuna ulaşmak için geliştirilen temel plan amaçları, doğal yapı ve

çevreye ilişkin amaçlar ve sosyo-ekonomik yapıya ilişkin amaçlar olarak iki temel başlık

altında aşağıda yer almaktadır. Söz konusu amaçlara ulaşmak için belirlenen ve İl

bütününe yönelik amaçlara hizmet eden plan hedefleri de ilerleyen bölümde

açıklanmaktadır.

Doğal Yapı ve Çevreye İlişkin Amaçlar:

Amaç 1. Doğal alanların ve kaynakların korunması, geliştirilmesi, etkin ve sürdürülebilir

kullanımının sağlanması Amaç 2. Çevre kirliliğinin önlenmesi

Sosyo-Ekonomik Yapıya İlişkin Amaçlar:

Amaç 1. Tarımsal üretim potansiyelinin sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde ön plana

çıkarılması ve ekonomik etkinlik düzeyinin artırılması

Amaç 2. İl’in sahip olduğu doğal-kültürel kaynakların alternatif turizm doğrultusunda

çeşitlendirilmesi ve turizmden elde edilen gelirin artırılması

Amaç 3. Fonksiyon alanları arasındaki ulaşım ilişkilerinin güçlendirilmesi

IV.1. 3. Planın Hedefleri

Doğal Yapı ve Çevreye İlişkin Hedefler:

Amaç 1. Doğal alanların ve kaynakların korunması, geliştirilmesi, etkin ve sürdürülebilir kullanımının sağlanması Hedefler:

• Su kaynaklarını, orman alanlarını, biyolojik çeşitliliği ve toprak kaynaklarını

korumak

• Doğal kaynakların korunması hakkında halkın bilinçlendirilmesine yönelik eğitim

olanakları sağlamak

• Doğal kaynakların koruma-kullanma dengesini sağlamak

Amaç 2. Çevre kirliliğinin önlenmesi Hedefler:

• Katı atık yönetimini etkinleştirmek

• Hava, su ve toprak kirliliğini azaltmak

• Sanayi atıklarının etkin denetimini sağlamak

• Çevre yönetimi için kurum ve kuruluşlar arası işbirliği ağlarını güçlendirmek

241

• Yerel halkın çevre duyarlılığı konusunda bilinçlendirilmesine yönelik eğitim

çalışmaları yapmak

Sosyo-Ekonomik Yapıya İlişkin Hedefler:

Amaç 1. Tarımsal üretim potansiyelin sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde ön plana çıkartılması ve ekonomik etkinlik düzeyinin artırılması Hedefler:

• Tarım potansiyeli olan yerleşmelerde Tarımsal Alt Bölgeler ve Tarımsal Organize

Bölgeler oluşturmak, üretim organizasyonunu en iyi şekilde sağlayarak ürün

kalitesi ve üretim kapasitesini arttırmak

• Edirne İli’nin; istihdam olanakları ve hizmet sunumları açısından bağcılık ve

tarımsal üretim potansiyelini organize bir şekilde değerlendirmek ve mevcut ticari

aktivite ve sanayi alanlarını yerleşmelerin kimlikleri ve doğal özellikleri

kapsamında yeniden ele alarak uygun mekânsal dağılım şemalarını belirlemek

• Edirne İli özelinde yeni bir merkezler kademelenmesi kurgulayarak işlevsel ve

mekânsal ilişkileri düzenlemek

Amaç 2. Turizm sezonunun tüm yıla yayılması ve turizmden elde edilen gelirin artırılması Hedefler:

• İl’in sahip olduğu doğal-kültürel kaynakları; doğa turizmi, kırsal turizm, yat ve kıyı

turizmi, av turizmi, agro-eko turizm ve inanç turizmi gibi alternatif turizm türleri ile

çeşitlendirmek

• Tarih ve kültür turizmine olanak sağlayacak tarihi kaynakları korumak ve

tanıtımlarının yapılmasını sağlamak

• Doğal, tarihi ve kültürel kaynakların ve değerlerin turizme açılarak

değerlendirmesinde sürdürülebilirlik ilkesini benimsemek

• Turizm gelirlerinin arttırılmasına yönelik teknik altyapıyı güçlendirmek ve nitelikli

işgücü oluşturmaya yönelik eğitim olanakları sağlamak

Amaç 3. Fonksiyon alanları arasındaki ulaşım ilişkilerinin güçlendirilmesi Hedefler:

• İşlev alanları arasındaki ilişkiyi demiryolu sistemlerini destekleyerek sağlamak

• Mevcut ulaşım sistemlerine alternatif olarak, yeni denizyolu ve demiryolu sistemleri

oluşturmak ve geliştirmek

242

IV.2. DOĞAL YAPIYA İLİŞKİN PLAN KARARLARI

Doğal yapının korunması ve devamlılığının sağlanmasındaki en önemli unsur insandır.

Kentlinin doğal kaynaklarla olan ilişkisi ağırlıklı olarak faydacılık olarak gözükse de,

insanın varlığı, doğal kaynakları sahiplenmesi, koruması ve geliştirilmesinde en

belirleyici unsurdur. Bu alanlardan daha fazla faydalanılmasına yönelik projelerde, eş

zamanlı olarak, hem ekolojik sürdürülebilirlik desteklenirken, hem de bölge halkının

sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarını da karşılayabilmesine özen gösteren yaklaşımlara

ağırlık verilmelidir. Bu bağlamda, planlamaya halk katılımının sağlanması, koruma

kullanma dengesinin oluşmasını olumlu yönde etkileyecektir.

IV.2. 1. Tarım Alanları

Edirne İli ekonomisi tarım ağırlıklı olup tarımsal üretim potansiyeli, ülke düzeyinde

önemli bir yere sahiptir. Tarımsal üretim ve kullanım potansiyeli yüksek arazilerin

amaçları dışında kullanılmaması gerekmektedir. Bu amaçla, il düzeyinde korunması

önerilen tarım arazileri haritalanmıştır. Toprak ve verim özellikleri dikkate alınarak bu

araziler üç grupta tanımlanmıştır. Arazi sınıflandırma sonuçlarına göre farklı

kategorilerde ancak yasal olarak korunması gereken sulu ve kuru mutlak tarım

arazileri, dikili araziler, özel ürün arazileri ve çayır-meralar mutlak korunacak tarım

arazileri olup, 1. Öncelikle Korunacak Tarım Arazileridir. Tarımsal üretim gücü orta

ve halen tarımsal üretim amacıyla kullanılabilen, toprak yetersizliği ve eğim vb.

sınırlayıcı etmenlere sahip III. Sınıf Arazi Kullanım Kabiliyet sınıfındaki marjinal arazileri

2. Öncelikle Korunacak Tarım Arazileridir. Bu arazilerin amaç dışı kullanımı

engellenmelidir. Tarımsal niteliği son derece sınırlı olan IV. Sınıf ve üzeri Arazi

Kullanım Kabiliyetindeki marjinal tarım arazileri ise Tarımsal Niteliği Sınırlı Alanlar olarak gruplanmıştır. Buna göre;

• Eğimli bölgelerde toprak muhafaza önlemleri alındıktan sonra, yağışa bağlı dikili

tarım (bahçe tarımı) teşvik edilmektedir.

• Süloğlu ve Lalapaşa İlçeleri’nde yer alan arazilerde özellikle bağ ve meyve

yetiştiriciliği yapılması teşvik edilmektedir.


ve denetim mekanizmasının düzgün olarak işletilmesi gerekmektedir.

• İl düzeyinde yeni ve daha büyük toplulaştırma alanlarının oluşturulması ile

parçalanmış, dağılmış arazilerin modern işletmecilik esaslarına göre birleştirilmesi,

tarla içi yol şebekesinin yapılması, yüzey tesviyesi, sulama randımanının

243

arttırılması, genel drenaj tahliye sisteminin ve sulama sistemlerinin oluşturulması

sağlanmalıdır.

• Genel arazi kullanımı içerisinde dağınık halde bulunan küçük ölçekli mera

alanlarının, diğer kullanım fonksiyonları tarafından baskı altına alınarak zamanla

yok olmasının önüne geçmek amacıyla mera alanlarının toplulaştırılması

yapılmalıdır.

• Edirne İli Çevre Düzeni Planı’nın tamamlanmasından sonra, tarımsal kullanıma

ayrılan arazilerin, Tarım Bakanlığı kontrolünde, ülke tarımsal üretim stratejisiyle

uyumlu olarak, 1/5000 ölçekli detayda tarımsal arazi kullanım planları yapılmalıdır.

• Tarımsal arazi kullanım planlarının başarılı olabilmesi için arazilerin konum,

mülkiyet ve toprak özelliklerinin parsel öz nitelik bilgisi olarak girileceği bir il arazi

bilgi sistemi oluşturulmalıdır.

• Verimli kuru mutlak tarım arazilerinin sulama suyu noksanlığı nedeniyle üretim

potansiyelinin altında kullanılması ve ortaya çıkan verim kaybının önlenmesi için,

Edirne İli’nde DSİ tarafından henüz planlama çalışmalarının devam ettiği bildirilen

sulama projelerine bir an önce kaynak sağlanması ve bu projelerin tamamlanması

gerekmektedir.

• Edirne il sınırları içerisinde, özellikle Meriç ve Tunca nehir boylarında, organik çeltik

yetiştiriciliği yaygınlaştırılmalıdır.

• Akarsu su kaynakları çevresinde organik meyvecilik teşvik edilmektedir.

• Toprak özellikleri ve çevre ekosistemi uygun olan bölgelerde organik tarım

uygulamasına geçilmesi teşvik edilmektedir.

• Tarım arazileri az olan, ormana bitişik köylerde ekolojik tarım ve kontrollü tıbbı

aromatik bitki toplayıcılığı, organik hayvancılık ve arıcılık geliştirilmektedir.

• Edirne İli’nde organik tarıma uygun önemli alanlar aşağıda verilmektedir:

Organik ve Ekolojik Tarım Yapılacak Bölgeler: 1. Karaağaç Mahallesi (meyvecilik)

2. Yıldırım Beyazıt Mahallesi (sebze ve meyvecilik)

3. Süloğlu İlçesi (organik üretim)

4. Lalapaşa İlçesi ( organik üretim)

5. Keşan İlçe hudutları içerisinde olan Koru dağı eteklerinde kalan köyler (organik

üretim)

6. Meriç ve Tunca Nehir boylarındaki araziler (organik çeltik )

7. Süloğlu, Uzunköprü, Enez, Keşan İlçe sınırlarındaki Meriç, Ergene ve Edirne

Merkez İlçe sınırlarındaki Tunca Nehri ve bunlara bağlanan yan dere boyları ile

Lalapaşa İlçesi’nde yer alan sulu tarım arazileridir (organik meyvecilik).

244

Eko Turizm ve Deniz Turizmi Yapılacak Bölgeler: 1. Deniz turizmi ile birlikte eko turizm önerilen köyler; Yaylaköy, Mecidiye, Erikli,

Yerlisu, Danişment, Gökçetepe

2. Deniz turizmi önerilen köyler; Büyükevren, Gülçavuş, Karaincirli, Sultaniçe, Vakıf

• Tarım arazileri az olan, ormana bitişik köyler için de ekolojik tarım ve kontrollü tıbbı

aromatik bitki toplayıcılığı, organik hayvancılık ve arıcılık faaliyetleri desteklenen

yerleşmeler aşağıdaki gibidir:

Orman İçi Tıbbi-Aromatik Bitki Toplayıcılığı, Organik Arıcılık, Organik Hayvancılık Yapılacak Bölgeler: Tıbbı Aromatik Bitki Toplayıcılığı

1. Keşan, Enez ve Lalapaşa ilçe sınırlarında yer alan ormaniçi köyler Keşan ilçe

sınırlarında, orman içinde yer almamakla birlikte tarım arazileri az olan, ormana

bitişik köyler

2. Enez İlçesi’nde Çandır ve Hisarlı Köyleri

3. Keşan İlçesi’nde yer alan orman içi köyler; Beyköy, Yaylaköy, Çelebi, Danişment,

Kızkapan, Koruklu, Mercan, Pınar, Sazlıdere, Suluca, Şabanmera, Yerlisu,

Yeşilköy.

Organik Arıcılık ve Hayvancılık

1. Enez İlçesi’nde Hisarlı Köyü,

2. Enez İlçesi’nde Ormana bitişik köylerden; Abdurrahim, Büyükevren, Çavuşköy,

Çeribaşı, Gülçavuş, Hasköy, Işıklı, Karaincirli, Kocaali, Küçükevren, Sultaniçe,

Sütçüler, Şehitler, Umurbey, Vakıf, Yazır, Yenice Köyleri

3. Keşan İlçesi’nde Akhoca, Altıntaş, Bahçeköy, Barağı, Büyükdoğanca, Çeltik,

Çobançeşme, Dişbudak, Erikli, Kadıköy, Karacaali, Karahisar, Karasatı, Karlı,

Kılıçköy, Kozköy, Küçükdoğanca, Lalacık, Mahmutköy, Maltepe, Orhaniye,

Seydiköy, Şükrüköy, İzzetiye, Gökçetepe

• Tarımsal tesislerin bir plan çerçevesinde bir araya getirilmesi ile, başta çevre

koruma ve gıda maddesi üretiminde hijyenik koşullarda kontrol edilme kolaylığı

sağlayabileceği, üretici-sanayici-pazarlayıcı entegrasyonunun gerçekleştirilebileceği

alanların oluşturulması gerekmektedir. Bu amaçla, Tarımsal Organize Bölgeler

(Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri) oluşturulmalıdır. Tarımsal

Organize Bölgelerin iki kategoride oluşturulması önerilmiştir. Bunlar; tarıma dayalı

çeşitli faaliyetleri ve tarımsal üretimin yanında entegre tesislerini de barındıran

Tarımsal Organize Bölgeler (TOB) ve sadece bitkisel ve hayvansal üretimin

yapıldığı, 5403 sayılı yasada (3. Madde) tanımlanan “Tarımsal tesislerin” yer

245

alabileceği Tarımsal Alt Bölgeler (TAB) şeklindedir. TOB ve TAB’lar için yerleşim ve

fonksiyona ilişkin kriterler şöyledir:

1) TAB içerisinde, tarım ve hayvan yetiştiriciliğini destekleyen, hububat,

meyve, sebze için uygun tarım alanları, sebze ve çiçek yetiştiriciliği için

seralar, mantarcılık, hayvancılık gibi sektörler ve 5403 sayılı yasada (3.

Madde) tanımlanan “tarımsal tesisler” yer almakta, buna karşılık sanayi

fonksiyonları kesinlikle yer almamaktadır.

2) TOB’ların, yerleşim alanı yönünde akan dere yakınında ve hâkim rüzgâr

yönünde olmaması, yerleşim alanlarına en az 1 km mesafede olması önem

taşımaktadır.

3) Organik atıkların özellikle su kaynaklarına bulaşması engellenmelidir.

Hayvancılık tesislerinin yer aldığı bölgelerde teknik olarak planlanmış,

zemini uygun gübre çukurları bulunmalıdır.

4) Tarımsal Organize Bölgeler doğal koruma alanlarına yakın olmalı ve

yerleşim alanının gelişim bölgeleri yönünde olmamalıdır.

5) Hayvancılığın yer alacağı organize tarım bölgeleri içerisinde ya da

çevresindeki arazilerde yem bitkisi üretimi yapılması teşvik edilmektedir.

6) TOB’lar içerisinde “Sözleşmeli Tarımsal Üretim Modeli” uygulanmalıdır.

7) TOB ve TAB alanları içerisinde, tarımsal tesis ya da entegre tesisleri için

marjinal tarım arazileri bulunmalıdır.

8) Tarım dışı tesis olarak kabul edilen ve bölge içerisinde, ancak bölge

içerisindeki marjinal tarım arazileri üzerinde yer almak koşulu ile mezat,

soğuk hava depoları, ilk el tarımsal ürün işleme tesisleri, ambalajlama-

paketleme tesisleri, et ve süt ürünleri işleme ya da entegre tesisleri,

hayvancılık borsası, laboratuar, hayvan kliniği, biogaz tesisleri, yem

fabrikaları, zeytin işleme ve zeytin yağı atölye/fabrikaları, meyve suyu, şarap

üretim tesisleri, hayvancılık tesisleri, AR-GE ve yönetim binaları vb. tesislere

yer verilmektedir.

9) Bu bölgede kirlilik yaratabilecek metal, plastik, tekstil, boya vb. kimyasal

hammaddenin ağırlıklı olarak kullanıldığı, tarımsal amaç taşımayan sanayi

tesisleri yer almamaktadır.

10) Küçük ve orta ölçekli işletmeler, birlik veya kooperatifler şeklinde

örgütlenerek TOB ve TAB’lar içerisinde yatırım ve üretim yapabilir.

• Bu kriterler doğrultusunda, İl sınırları içerisinde önerilen TOB ve TAB alanları

aşağıdaki gibidir;

246

Tarımsal Organize Bölgeler (TOB) 1. Havsa İlçesi’nde; Kuzucu ve Abalar Köyleri civarındaki marjinal araziler,

2. Keşan İlçesi’nde; Paşayiğit ve Lalacık Köyleri civarındaki marjinal araziler,

3. Lalapaşa İlçesi’nde; Sinanköy ve Kavaklı Köyleri civarındaki marjinal araziler,

4. Uzunköprü İlçesi’nde; Malkoç ve Başağıl Köyleri civarındaki marjinal araziler,

5. Meriç İlçesi’nde; Merkez civarındaki marjinal araziler,

6. İpsala İlçesi’nde; Esetçe Köyü civarındaki marjinal araziler.

Tarımsal Alt Bölgeler (TAB) 1. Havsa İlçesi’nde; Azatlı ve Orhaniye Köyleri civarındaki marjinal araziler,

2. Uzunköprü İlçesi’nde; Kavacık ve Hamidiye Köyleri civarındaki marjinal araziler,

3. Edirne Merkez İlçesi’nde; Muratçalı ve Korucu Köyleri civarındaki marjinal araziler,

4. Meriç İlçesi’nde; Olacak ve Kavaklı Köyleri civarındaki marjinal araziler,

5. Enez İlçesi’nde; Merkez, Yenice ve Çataltepe yerleşmeleri arasında kalan marjinal

arazilerdir.

6. Süloğlu İlçesi’nde; Küküler ve Büyükgerdelli Köyleri civarındaki marjinal araziler.

IV.2. 2. Yer Üstü Suları

Edirne İli’ndeki içme ve kullanma suyu baraj ve göletlerin sabit koruma kuşakları Çevre

Bakanlığı’nın 13/02/2008 tarih ve 26786 sayılı Resmi Gazete Yayımlanan ‘Su Kirliliği

Kontrol Yönetmeliği’ esaslarına göre uygulanmıştır. İçme Suyu Amaçlı Baraj ve

Göletlerin Mutlak ve Kısa Mesafe Koruma Kuşakları tanımlanmıştır.

Koruma kuşaklarında “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği” ilkelerine uyulması

gerekmektedir. Bahsedilen yönetmeliğe göre içme suyu amaçlı baraj ve göletlerin

mutlak ve kısa mesafe koruma kuşaklarında; “Hangi amaçla olursa olsun hiçbir şekilde

yapı yapılmaz. Mezarlık kurulamaz. Sıvı ve katı atıklar dökülemez, depolanamaz.

Ancak, DSİ’nin görüşü alınarak hazırlanacak peyzaj planları doğrultusunda, toprak

geçirimliliğini engelleyici betonlaştırma gibi faaliyetler yapılmamak ve doğal yapıyı

bozmamak kaydıyla ağaçlandırma yapılarak gezi, seyir, açık spor alanları ve balık

tutma cepleri teşkil edilebilir. Bu cepler su alma yapısına 300 m’den daha yakın

olamaz. Zorunlu hallerde yolların bu alandan geçecek olan kısımlarında sadece

ulaşımla ilgili işlevlerine izin verilebilir. Dinlenme tesisi, akaryakıt istasyonu, vb. tesisler

yapılamaz.” Buna göre;

• Bölgede tarımsal faaliyetlerde kimyasal gübre ve ilaç kullanımı sınırlandırılmalıdır.

247

• Bölgede yaşamsal önem taşıyan yerüstü su kaynaklarının depolanarak

kullanılmasına (gölet, baraj vb.) önem ve öncelik verilmeli, yeraltı su kaynakları

daha çok “rezerv” olarak korunmalıdır.

• İçme suyu havzalarının orta ve uzun mesafedeki yapılaşmaları rehabilite

edilmelidir.

• Planlama çalışmaları ile belirlenmiş sanayi alanları dışına sanayi tesisi izni

verilmemeli, sanayi gelişimi tarımsal ihtisas Organize Sanayi Bölgeleri

oluşturularak kontrol altına alınmalıdır.

• Su toplama havzalarının korunmasına yönelik planlama politikaları belirlenmeli,

özellikle Ergene Havzasında su kalitesi yönetimi ve nehir kalitesinin iyileştirilmesi

için güçlü bir "Havza Yönetimi" ve etkin bir denetim yaklaşımı benimsenmelidir.

IV.2. 3. Yer Altı Suları

Edirne İli’nde içme suyu ihtiyacının bir kısmı yeraltı sularından karşılanmaktadır. Edirne

Merkez ve İlçeleri’ne içme suyu sağlayan su kuyuları Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü tarafından

açılmıştır.

• Yeraltı su kaynakları kullanımı denetim altına alınmalı ve azaltılmalıdır.

• Yeraltı sularının kirlenmesinin önlenmesi amacıyla her türlü kimyasal madde,

proses ve arıtma çamurları ve çöp çürütme tankları ile özel atıklar ve benzeri

maddelerin depolama tankları sızdırmaz nitelikli olarak yapılmalıdır.

• Yeraltı sularının içme suyu amacıyla kullanıldığı bölgelerde, kullanılan tarım ilaçları

doğal şartlarda parçalanabilir ve canlılarda uzun süreli birikim yapmayacak

türlerden seçilmelidir.

• İlke olarak atık sularla sulama yapılmamalı, yapılmasının zorunlu olduğu hallerde,

sulama suyu miktarı ve sulama programı, bu suların yeraltı suyuna sızarak kalıcı bir

kirlenmeye yol açma tehlikesini en aza indirecek şekilde düzenlenmelidir.

• Tüm yerleşmelerde kanalizasyon sistemi bir an önce tamamlanmalı, evsel atık su


• Yeraltı suyu beslenim alanları olan Lalapaşa İlçesi ve dolayındaki çatlaklı kayalar

ve Edirne’nin kuzey bölgesindeki kalkerli alanlarda doğal yapı korunmalıdır.

• Sanayi tesisleri için izinsiz kuyu açılması önlenmeli, arıtma tesisi ve/veya katı atık

depolama projeleri tamamlanmadan sanayi tesisi ruhsatı, su ihtiyaç ve su tahsis

belgesi verilmemelidir.

• Yeraltı suyu bölgeleri 167 sayılı Yeraltı Suları Kanunu Yönetmeliği hükümlerine

göre korunmalıdır.

248

IV.2. 4. Sakıncalı Alanlar

Taşkın alanları, sazlık ve bataklıklar, heyelan bölgeleri, depreme aşırı duyarlı alanlar ile

Kumullar, Doğal Plajlar ve Kumsallar sakıncalı alanlardır. Buna göre;

• Taşkınları alüvyal tabanlı yayvan yamaçlı geniş vadi tabanlarında özellikle tali

akarsuların Meriç ve Ergene Nehirleri’ne katılım noktalarında genişlemektedir. Bu

alanlarda alt ölçekli planlarda, taşkın önleme çalışmaları tamamlanıncaya kadar

yapılaşma izni verilmemeli, taşkından korunmayı ve zararlarını azaltmayı

amaçlayan yapılaşma şartları benimsenmelidir.

• Sazlık ve bataklık alanlar yapılaşmaya açılmamalıdır.

• Saros Körfezi kıyı şeridi boyunca genişlikleri 30-50m civarında olan kumullar ve

kumsallar bulunmaktadır. Bu alanlarda turizm ve hizmet amaçlı ahşap geçici

yapılaşmalar dışındaki yapı türlerine izin verilmemektedir.

• Heyelan Riski Yüksek Sakıncalı Bölge olarak tanımlanan alanlarda ayrıntılı

çalışmalarla belirlendikten ve ilgili kurumsal onayları alındıktan sonra arazi kullanım

kararları alt ölçekli planlarda kesinleştirilmelidir. Bu alanların bölgesel olarak ele

alınması, gerekli iyileştirme ve heyelan önleme çalışmaları yapılmadan

yapılaşmaya izin verilmemelidir. Bölge geneli için tanımlanacak olan özel koşullara

göre yapılaşma izni verilmelidir.

• İl sınırları içerisindeki alanlarda jeoloji ve sismoloji konularındaki akademik ve

mühendislik çalışmaları arttırılmalıdır. İleriye dönük olarak seçilecek bazı

noktalarda kuvvetli hareket sismografı çalıştırılmalı ve kayıtları analiz edilmelidir.

• Büyük mühendislik yapılarının deprem sırasında maruz kalacağı davranış

biçimlerini incelemek için bu yapılara ait kuvvetli hareket sismograflarıyla teçhiz

edilmeli ve uygulama imar planlarının (1/5.000; 1/1.000) ölçek ayrıntısında jeolojik,

jeofizik ve jeoteknik etütler sonucu elde edilecek sayısal sınıflamalara göre deprem

parametrelerinin ve ivme değerlerinin yeniden belirlenmesi gereklidir.

• Kıyılarda tsunami oluşma tehlikesi vardır. Deprem senaryoları beklenen tsunami

yüksekliğinin 1-4 m arasında değişebileceğini göstermektedir. Kıyılarda yer alacak

kullanımların ve uygulanacak önlemlerinin buradaki dolgu ve alüvyon alanlarının

deprem sırasındaki zemin davranış özellikleri, zemin sıvılaşması gibi faktörler göz

önünde bulundurularak alt ölçekli planlarda detaylı incelenerek belirlenmelidir.

• Saroz kıyılarında yer alacak kullanımların ve uygulanacak önlemlerinin buradaki

dolgu ve alüvyon alanlarının deprem sırasındaki zemin davranış özellikleri, zemin

sıvılaşması gibi faktörler göz önünde bulundurularak belirlenmesi gerekmektedir.

249

IV.2. 5. Yeraltı Kaynakları


madenleri bulunmaktadır. Açık maden ocaklarında işletim sona erdikten sonra düzenli

rehabilitasyon ve rekreasyon çalışmaları yapılmalıdır.

• Taş rezervi son derece sınırlı olan Edirne İli’ndeki benzeri rezervlerin kontrollü ve

denetimli olarak işletilmelerine izin verilmelidir.

• Cevher hazırlama ya da özel yakma sistemlerinden yararlanılması koşuluyla

Uzunköprü-Keşan linyit yataklarının kapalı yöntemle işletilmelerine izin verilmelidir.

• Bölgedeki rüzgar potansiyeli enerji açığının giderilmesinde birincil öncelik olarak ele

alınmalıdır.

IV.2. 6. Orman Alanları

6831 Sayılı Kanun ile tanımlanan orman varlığına tabi alanlar, orman alanları, orman

vasfı olup ancak orman kadastrosu henüz yapılmamış veya teknik aksaklıklar

nedeniyle orman kadastrosu tamamlanmamış alanlardan oluşmaktadır.

6831 Sayılı Orman Kanunu’na istinaden orman alanları kesinlikle imara kapalı

alanlardır. Bu nedenle, orman varlığı üzerindeki tüm tasarruf Çevre Orman Bakanlığı

ve ilgili taşra teşkilatlarınca yürütülmektedir. Dolayısıyla orman alanları, bölgesel

ölçekte doğal kaynak değerleri olup mutlak korunacak alan kapsamındadır. Özel

Orman alanları da, orman kadastral sınırları içinde bulunduğundan orman kanuna tabi

olup mutlak koruma alanlarıdır.

1/25.000 Ölçekli İl Çevre Düzeni Planı’nda orman kadastrosunun geçmesiyle orman

alanı vasfı kazanacak söz konusu alanlar “Öncelikli Korunması Gerekli Alanlar”

kapsamında değerlendirilmiştir. Ancak söz konusu alanların yapılacak alt ölçekli

planlarda, “Mutlak Korunması Gerekli Alanlar” statüsünde değerlendirilmesi daha doğru

olacaktır. Buna göre;

• Orman alanlarında olabilecek yangınların yerleşim alanlarına ve yerleşim

alanlarında olabilecek yangınların orman alanlarına sıçrama risklerine karşı eğimin

düz ve düze yakın olduğu yerlerde 100 m, eğimin dik olduğu yerlerde ise 100 m’den

az olmamak koşuluyla “Koruma Bandı”nın oluşturulması ve oluşturulan bu bant

içerisinde her türlü imar faaliyetinin yasaklanması gerekmektedir.

250

• İl genelinde 2/B parsellerinde üzerinde yapılaşma olmaması nedeniyle, bu alanları,

orman varlığına kazandırılması, ayrıca, 2/B alanlarının 6831 sayılı yasa

kapsamında orman köylüsünün yararlanması sağlanmalıdır.

• Özel orman alanlarında yapılacak yapılarda, yerel yönetimlerin imar izni

doğrultusunda ve orman ekosistemine uygun çok katlı olmayan doğayla bütünleşen

yapıların inşasına izin verilmemektedir.

• Orman varlığını tehdit edebilecek konut ve sanayi gelişme alanlarında denetimlerde

Çevre Orman Bakanlığı daha aktif rol almalı, denetimleri sağlayacak kontrol

mekanizmasının sürekliliği ve değerlendirme kriterleri “gerçek zamanlı” veri ağı ve

gözlem istasyonlarıyla desteklenmelidir.

• Orman alanlarının yakın çevresinde gelişme gösteren ikinci konut ve turizm

bölgelerinde alınacak plan kararlarının, orman varlığı ve dolayısıyla diğer ekosistem

alanları açısından tehdit oluşturmaması için, gerekli çalışmaların 1/1000 ve alt

ölçekli plan kararlarına dayandırılması gerekmektedir.

• Saros Körfezi’nin kuzeyi boyunca deniz seviyesine kadar inen ve burada doğal

yayılış gösteren Kızılçam ormanları, koylar, kumsal ve jeolojik oluşumlarla birlikte,

sahip olduğu bu kaynak değerlerinden dolayı, yüksek bir peyzaj değeri taşıdığı için,

bütünlüğünü tehdit edecek her türlü tesis ve yapılaşmaya izin verilmemektedir.

• Karaçam ve kızılçam plantasyonlarının yoğun olduğu orman içi açıklıklarda,

bölgesel ekonomiye destek sağlayacak fıstıkçamı plantasyonuna ağırlık verilmeli,

Saroz Körfezi boyunca kıyıya paralel yayılış gösteren doğal Kızılçam ormanları da

Muhafaza Ormanı statüsüne alınmalıdır.

• Bölgedeki biyolojik çeşitliliğin orman amenajman planlarına yansıtılması

gerekmektedir.

• Doğa koruma açısından büyük öneme sahip alanlarda, biyolojik çeşitliliği korumak

amacıyla, Tabiatı Koruma Alanı, Milli Park ve benzeri Korunan Alanlar geliştirilmeli ve


• Meriç Deltası’nın, sınır ötesi işbirliği programıyla bölgesel ölçekte bütünlüğü

sağlayacak şekilde korunmasına yönelik projeler desteklenmelidir.

• Popülasyon düzeyinde türlere ait envanter çalışmalarının yapılarak, veri tabanının

teşkil edilmesi, sayısal ortamda haritalara aktarılmasıyla, fauna elemanları ve

yaşam ortamlarının konumları, alan büyüklükleri ve sınırlarını gösteren biyotop

haritalarının hazırlanması gerekmektedir.

• Saros Körfezi boyunca yer alan ve herhangi bir koruma statüsü bulunmayan kumul

alanlar koruma altına alınmaktadır.

251

• Avrupa-Afrika göç yolu (Batı Palearktik Bölgedeki kuş göç yolları) üzerinde kuş

türleri için bir dinlenme noktası olan bölgelerin (Meriç Deltası, Gala Gölü) sahip

olduğu ekosistem çeşitliliği (orman, sulak alan, kumul ekosistemi) korunacaktır.

• Edirne İli sınırları içerisinde doğa koruma açısından ulusal ve uluslar arası önem

arz eden, Meriç Deltası, Saros Körfezi ve Sırpsındığı alanları korunacaktır.

• Sulak alanların bütününün bölgesel ölçekte koruma statüsüne kavuşturulması

gerekmektedir (Meriç Deltası).

• Gala Gölü Milli Parkı sınırları içindeki otlatma faaliyetlerine son verilmesi ve Milli

Park içindeki orman statüsündeki alanların korumaya alınması gereklidir.

• Ulusal ve uluslararası ölçekte önemli doğal değerlere sahip Gala Gölü Milli

Parkı’nın gerektirdiği idari ve hizmet yapıları da tamamlanmalı, ulusal ve uluslar

arası ölçekte tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine yer verilmelidir. Tüm bu

çalışmaların yönetim ve organizasyonu için gerekli “Uzun Devreli Yönetim Planı”

ivedilikle oluşturulmalıdır.

• Özel statüye sahip alanlarda oluşturulacak bilgi ağıyla ekosistem ve türler

açısından tehlike oluşturacak unsurlar zamanında tespit edilerek bozulmalar ve

tahriplerin önüne geçilmelidir.

• Ormanların işletilmesinde ve planlanmasında tür çeşitliliği sağlayacak uygulamalara

orman varlığı içinde yer verilmelidir.

• Trakya Bölgesi’ndeki önemli doğal değerlerden biri olan orman varlığının koruması

ve geliştirilmesine yönelik olarak, Çevre Orman Bakanlığı, Yerel Yönetimler,

Üniversiteler ve Sivil Toplum Kuruluşları’nın, sosyal kalkınmaya yönelik

bilgilendirme ve tanıtım faaliyetlerini eşgüdüm içinde sürdürmesi gerekmektedir.

• Kentsel alanlardaki orman varlığının kullanıcılar tarafından daha verimli

kullanılmasına yönelik olarak, söz konusu alanlarda rekreasyonel aktiviteler

arttırılmalıdır.

• İl genelindeki, kırsal alanlarda bozuk orman varlığının korunması sağlayacak ve

ekonomik gelir elde edilerek yöresel ölçekte kalkınmayı ve ekolojik sürdürülebilirliği

devam ettirecek, ceviz, kavak ve fıstık çamı plantasyonlarına ağırlık verilmelidir.

• Odun ve odun dışı ürünler dışındaki hizmet ve faydalanmalarda (orman alanlarında

avcılık, eko-turizm, rekreasyon vb.) orman köylüsünün menfaatlerine gerekli özenin

gösterilmesi için uygun koşullar sağlanmalı ve orman köylüsünün bu yeni oluşuma

tam katılımını sağlamak gerekmektedir. Bu bağlamda, yem, tıbbi-aromatik bitkiler,

meyve, mantar, su kaynakları, rekreasyon, av-yaban hayatı, avcılık, vb. gelir

potansiyellerinden yararlanmalarının artırılması için uygun modellerin ve gerekli

tedbirlerin orman teşkilatı, yerel halk ve diğer ilgi grupları işbirliği ile yürütülecek

252

pilot projeler araştırmalarla geliştirilmesi ve uygulamalarının yaygınlaştırılması

hedeflenmelidir.

• Edirne İli’ndeki orman içi öneri rekreasyon alanları halihazırda yöre halkı tarafından

kullanılan alanlardır. Orman ve kıyı rekreasyonuna yönelik aktivitelerin beraber

yapılabileceği bu alanlar Enez İlçesi’ne bağlı Karagöl Mevkii, Vakıf Köyü, Sultaniçe

Köyü, Gülçavuş Köyü, Büyükevren Köyü ve Enez Merkez’de yer almaktadır. Bu

alanların organize şekilde işletilmesi halinde yöre halkına gelir sağlayacağı göz

önünde bulundurulmalıdır.

IV.2. 7. Çevre Sorunları

Çevre sorunlarının başında gelen hava su ve toprak kirliliği ile katı atıklar Edirne için de

çevreyi tehdit edecek boyutlardadır. İl’in topoğrafik yapısı gözönünde bulundurulmadan

oluşan yapılaşma, yetersiz yeşil alanlar, ısınmada kullanılan yakıtlar hava kirliliğinin en

önemli nedenlerindendir. Su kaynaklarına bakıldığında ise, yetersiz altyapı, yanlış

gübre ve zirai ilaç kullanımı, sanayi ve evsel kaynaklı atık suların nehirlere deşarjı

büyük ölçüde kirliliğe neden olmaktadır. Ayrıca katı atıkların vahşi depolama yöntemi

ile bertaraf edilmesi, tıbbi atık gibi özel atıkların genelde evsel atıklarla beraber

depolanması da çevre ve insan sağlığını tehdit etmektedir.

Hava Kirliliği

• Mevcut yakıtlar iyileştirilmelidir.

• Alternatif yakıt yakma teknikleri geliştirilmeli, doğal gaz kullanımı


• Taşıt teknolojileri geliştirilmeli, toplu taşımacılık yaygınlaştırılmalıdır.

• Sanayi tesislerini baca gazı arıtmaları kullanmaları zorunlu tutulmalı, sanayi

tesisleri yerleşim merkezleri dışında bırakılmalıdır.

• Yeşil alanlar arttırılmalı, yerleşik alan dokusu içinde hâkim rüzgâr yönleri dikkate

alınarak kuzey-güney aksları boyunca hava koridorları oluşturulmalıdır.

• Sürekli ve düzenli ölçümler yapılmalıdır.

Su Kirliliği

• Tüm yerleşmelerde kanalizasyon sistemi bir an önce tamamlanmalı ve evsel atık su


• Ergene Nehri boyunca sabit numune alma noktaları belirlenerek, uzaktan izleme

metoduyla takibi yapılmalıdır.

• Ergene Nehri temizleme planı hazırlanmalı ve temizleme modeli geliştirilmelidir.

253

• Sanayi tesislerinden çıkan atık suların arıtılmadan deşarj edilmesine izin

verilmemelidir.

• Ham çamur, işlenmiş arıtma çamuru ve kompostun topraktaki uygulamaları için

gerekli önlemler alınmalıdır.

• Sanayi gelişmesine ayrılan alanlarda yeni kurulacak sanayi tesislerinin Çevre

Mevzuatı uyarınca gerekli her türlü önlemi almaları koşuluyla, bir başka deyişle

zorunlu minimum bir ön arıtmadan geçtikten sonra atıksularını evsel nitelikli

atıksularla birleştirmeleri ve bu suretle atıksuların ortak tesislerde karışarak

arıtılması ilkesi benimsenmelidir.

• Özellikle Ergene Havzası’nda su kalitesi yönetimi ve nehir kalitesinin iyileştirilmesi

için güçlü bir havza yönetimine ve etkin bir denetime ihtiyaç bulunmaktadır. Bu

doğrultuda bir “Havza Çevre Yönetim Kurumu”’na ihtiyaç bulunmaktadır.

• Münferit sanayi tesislerinin OSB’ler şeklinde örgütlenmesi ve Su Kirliliği Kontrol

Yönetmeliği gereği yapılan denetimlerin daha verimli bir şekilde yapılması için

sanayi kuruluşlarının dağılımı ve coğrafik özellikleri dikkate alınarak ortak atık su

arıtma tesisi, atık su karakterizasyonu ve kirlenme profili çıkartılarak kurdurulmalı

ve işletilmelidir.

• Yeni sanayi yatırımları OSB’lere yönlendirilmeli, OSB’ler dışında sanayi tesislerine

izin verilmemeli, izinsiz kuyu açmaları önlenmelidir.

• Arıtma tesisi ve/veya katı atık depolama projeleri tamamlanmadan sanayi tesisi

ruhsatı, su ihtiyaç belgesi, su tahsis belgesi verilmemelidir.

• Ceza miktarları caydırıcı olması bakımından yeniden düzenlenmelidir.

• Kuyuların DSİ tarafından etkili bir şekilde denetlenmesi sağlanmalıdır.

• Yeraltı suyu kullanımlarında rezervin tamamının tahsis edildiği yerlerde yeni tahsis

yapılmasına izin verilmemelidir.

Toprak Kirliliği

• Ergene Nehri’ndeki özellikle evsel ve sanayi kökenli kirlilik, bölgede yetiştirilen tarım

ürünlerini, tarım alanlarını ve su ürünleri yaşamını tehdit etmektedir. Kirliliğin devam

etmesi durumunda tarımsal alanların verimleri düşecek ve bölgenin tarımsal

potansiyeli zarar görecektir. Bu durumun önüne geçilmesi açısından su

kaynaklarının kirliliği mutlaka kontrol altına alınmalıdır.

• Eski sanayi bölgelerinde kirlenmiş zeminlerin ıslahı yapılmalıdır.

• Tarım alanlarında verimi artırmak için kullanılan gübre ve zirai ilaçların tüketim

miktarı gereğinden fazla olmamalıdır, tarımla uğraşanlar bu konuda eğitilmeli ve

bilinçlendirilmelidir.

254



Katı Atık

• Mevcut vahşi depolama alanları rehabilite edilmelidir.

• Yerleşim ve sanayi birimleri için ortak işletilen, ekonomik, kontrollü ve sadece

Ergene Nehri’ni değil tüm çevreyi hızla kirleten tehlikeli ve katı atıkların depolandığı

“çağdaş katı atık depolama” tesisler yapılmalı ve faaliyete geçirilmelidir.

• Katı Atık Depolama Sahaları, yerleşim merkezlerine en az 1 km uzaklıkta

konumlanmalıdır.

• Toplanıp depolanan atıkların, yeniden kazanılması sağlanmalıdır.

• Katı Atık Depolama Projeleri yerüstü ve yeraltı suyu beslenme alanlarına doğrudan

etki yapacak sahalarda yapılmamalıdır.

• Tıbbi atıklar düzenli bir şekilde toplanmalı ve tıbbi atık sterilizasyon tesisleri

kurulmalıdır. Bu tesisler, düzenli depo alanlarına yakın olmalı böylece tesisten

çıkan tıbbi atıkların hem evsel atıklarla beraber depolanması sağlanmalı hem de

oluşabilecek ekonomik kayıpların önüne geçilmesi sağlanmalıdır.

• Katı atıkların yanında tehlikeli atıklar, tıbbi atıklar da dikkate alınarak İZAYDAŞ’ın

bir benzerinin de Trakya’da kurulmasına yönelik çalışmalar başlatılmalıdır.

IV.3. SOSYO-EKONOMİK YAPIYA İLİŞKİN PLAN KARARLARI

Edirne İli’nde sosyo-ekonomik kalkınmayı sağlamak için önerilen fonksiyonlar ve

değişiklikler nüfus ve sektörel yapı başlıkları altında incelenmiştir. Sosyal ve ekonomik

açıdan yapılacak değişikliklerin temel amaçları;

Tarımsal potansiyeli yüksek olan İl’de, tarımsal verimliliği artırarak kırsal

nüfus kaybının önlenmesi,

Sınırötesi bağlantıları güçlendirilerek Balkanlar bütününde entegrasyonun

artırılmasının sağlanması,

İlin mevcut yapısını ve eğilimlerinı dikkate alarak tarım, sanayi ve hizmet

sektörlerinde dengenin oluşturulması.

IV.3. 1. Nüfus

Planla, 2007 yılında 396.462 kişi olan Edirne İli toplam nüfusunun 2023 yılında 485.600

kişiye çıkarılması hedeflenmiştir. Doğal nüfus artışına göre İl nüfusu 2023 yılında

427.535 kişi olacaktır. Plan hedef nüfusundaki artışın motorları;

255

Kırsal kalkınmayı ve tarımsal üretimi destekleyerek kırsal göçü azaltacak Tarımsal

Organize Bölgeler ile Tarımsal Alt Bölgeler,

Tarımsal üretimle eşgüdümlü işleyecek ve özendirecek tarımsal sanayi sektörü,

Doğal, tarihi ve kültürel özellikleri ile bu özelliklerin sürdürülebilir olmasına

yarayacak turizm alanlarıyla birlikte nitelikli hizmet alanları,

Yunanistan ve Bulgaristan ile komşu olan İl’in hem sınırötesi ilişkilerini

güçlendirmek, hem de ilin kendi içindeki entegrasyonunu kolaylaştıracak ulaşım

bağlantılarının güçlendirilmesi olacaktır.

Edirne İli nüfusunun en büyük ilçesi toplam 205.000 kişi ile Merkez İlçe olacaktır

(%42,2). Bunu izleyen ilçeler Keşan (%19,2) ile Uzunköprü (%15,4) İlçeleri olacak ve

bu üç İlçe’nin nüfusları toplamı İl nüfusunun %76,8’ini oluşturacaktır. Merkez İlçe,

Keşan, Süloğlu ve Uzunköprü ilçeleri kentsel nüfusun İlçe’nin tüm nüfusuna oranla,

mevcut durumda olduğu gibi, daha yoğun olduğu ilçeler olacaktır. Diğer ilçelerde ise

kırsal nüfus kentsel nüfusa oranla daha yoğun olacaktır.

Tablo IV. 1. Edirne İli İlçelere Göre Mevcut Nüfuslar ile Plan Hedef Nüfusları 2007 Nüfusu 2023 Trend Nüfusu 2023 Plan Nüfusu

İlçeler Şehir Nüfusu

Köy Nüfusu Toplam Şehir

Nüfusu Köy

Nüfusu Toplam Şehir Nüfusu

Köy Nüfusu Toplam

Merkez 136.070 14.647 150.717 187.163 9.070 196.233 190.000 15.000 205.000

Enez 3.752 6.962 10.714 4.107 4.967 9.074 7.000 7.500 14.500

Havsa 8.547 12.986 21.533 7.680 8.442 16.122 9.000 15.000 24.000

İpsala 7.851 22.389 30.240 6.398 17.749 24.147 9.600 22.500 32.100

Keşan 54.366 23.076 77.442 75.200 16.456 91.656 69.000 24.000 93.000

Lalapaşa 1.864 6.542 8.406 2.863 3.957 6.820 4.000 7.000 11.000

Meriç 3.196 13.763 16.959 1.887 8.440 10.327 5.000 13.000 18.000

Süloğlu 5.040 4.434 9.474 5.884 2.534 8.418 8.500 4.500 13.000

Uzunköprü 39.123 31.854 70.977 45.418 19.320 64.738 45.000 30.000 75.000Toplam 259.809 136.653 396.462 336.600 90.935 427.535 347.100 138.500 485.600

IV.3.2. Sektörel Yapı

Edirne’de tarım ve turizm sektörü ağırlıklı bir gelişim olacaktır. Tarım sektörü 2000 yılı

verilerine göre sektörel istihdamın %50’sini oluşturmaktadır ve bu değerin 2023 yılında

%43’e düşmesi beklenmektedir. Tarım ve sanayi sektörlerinde Tarımsal Organize

Bölgeler ve Tarımsal Alt Bölgeler29 ile tarım ve sanayi yapılarının entegre

çalışmasından kaynaklanacak üretim ve verimlilik artışı yaşanması beklenirken, hizmet

sektörlerinde (özellikle turizm sektöründe) yaşanacak istihdam artışının tarım

sektöründeki istihdam artışını kısmen de olsa düşürmesi beklenmektedir. Bunun

29 Bkz. IV.3.2.2. Tarımsal Organize Bölgeler ve Tarımsal Alt Bölgeler

256

yanında sanayi sektöründeki istihdamın %9’dan %10’a, hizmet sektöründeki istihdamın

ise %41’den %46’ya yükselmesi beklenmektedir.

Tablo IV. 2. Edirne İli İlçelere Göre 2023 Yılı Sektörel Dağılımları ve Çalışan Sayıları

Sanayi % Hizmetler % Tarım %

ToplamÇalışan

Nüfus AktiviteOranı

Merkez 10.000 13 50.000 67 15.000 20 75.000 205.000 37

Enez 400 6 1.900 26 5.000 68 7.300 14.500 50

Havsa 1.500 12 2.400 20 8.200 68 12.100 24.000 50

İpsala 1.100 6 3.700 20 14.000 74 18.800 32.100 59

Keşan 3.300 7 22.000 50 19.000 43 44.300 93.000 48

Lalapaşa 1.000 14 1.500 21 4.500 65 7.000 11.000 64

Meriç 300 3 2.500 25 7.200 72 10.000 18.000 56

Süloğlu 1.000 12 4.500 53 3.000 35 8.500 13.000 65

Uzunköprü 4.000 11 13.000 36 19.000 53 36.000 75.000 48

Toplam 22.600 10 101.500 46 94.900 43 219.000 485.600 45

İlçeler özelinde mevcut ve öneri istihdamın sektörel dağılım oranları incelendiğinde;

Merkez İlçe, Keşan, Uzunköprü ve Süloğlu İlçeleri’nin hizmetler sektöründe ağırlıklı bir

istihdam yapısı olacakken, diğer ilçelerin tamamında kırsal nüfusun yoğunluğuna bağlı

olarak tarım sektöründe istihdam edenler diğer sektörlere oranla fazla olacaktır.

İl bütünündeki hizmet ağında 1. Kademe Kentsel Merkez Edirne Merkez İlçe olacaktır.

Keşan 2. Kademe, Uzunköprü ve Havsa İlçeleri 3. Kademe ve Enez, Lalapaşa, Meriç,

İpsala ve Süloğlu 4. Kademe Kentsel Merkezler olacaktır.30

Tablo IV. 3. Edirne İli İlçelere Göre Mevcut ve Öneri Sektörel Dağılım Oranları Tarım (%) Sanayi (%) Hizmet (%)

İlçeler 2000 2007 2023 2000 2007 2023 2000 2007 2023

Merkez 20 20 20 14 14 13 65 65 67

Enez 71 71 68 6 6 5 23 24 26

Havsa 69 69 68 12 12 12 18 18 20

İpsala 76 76 74 4 5 6 19 19 20

Keşan 45 45 43 8 8 7 48 48 50

Lalapaşa 72 72 65 5 5 14 23 23 21

Meriç 85 85 72 2 2 3 13 13 25

Süloğlu 44 44 35 2 2 12 54 55 53

Uzunköprü 59 59 53 9 9 11 31 32 36

Toplam 50 47 43 9 10 10 41 44 46

30 Bkz. IV.3.2.1. Merkezler Kademelenmesi

257

IV.3.2.1. Merkezler Kademelenmesi

1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Plan

kararlarında, 2007 verilerine göre, bölgeler arası ve bölge içi dengelenmelere katkı

sağlamak üzere, ulaşım eksenlerine dayalı olarak beklenen etkileşimlerin ve

gelişmelerin yanı sıra; Trakya Bölgesi’nde kademeli merkez yerleşimler sisteminde

stratejik rol üstlenecek yerleşimler beş grupta kurgulanmıştır. Bu çerçevede; Tekirdağ İl

Merkezi I. Kademe Kentsel Merkezler Grubu’nu oluştururken, Çerkezköy, Çorlu, Edirne İl Merkezi, Keşan, Lüleburgaz ve Kırklareli Tekirdağ İl Merkezi II. Kademe

Kentsel Merkezler Grubu’nu oluşturmaktadır. Babaeski, Marmara Ereğlisi, Muratlı,

Saray, Şarköy, Uzunköprü, Havsa, Vize, Malkara ve Hayrabolu III. Kademe Kentsel

Merkezler Grubu’nu da İpsala, Enez, Demirköy, Kofçaz, Meriç, Lalapaşa, Pehlivanköy, Pınarhisar ve Süloğlu tarafından oluşturulan IV. Kademe Kentsel

Merkezler Grubu izlemektedir.

Trakya Alt Bölgesi bütününde Edirne Merkez 1. Kademe Kentsel Merkez olarak

önerilmiş olup, mevcut durumuna paralel olarak çevre ilçe ve kırsal merkezlere hizmet

edecek ticaret-hizmet, eğitim merkezi olarak önerilmektedir. Edirne İl Merkezi’ne,

hizmet merkezi kimliği dışında, sahip olduğu tarih turizmi potansiyeli, sağlık hizmetleri

ve önemli stratejik konumu sebebi ile küresel ölçekte geliştirilecek “marka kent”

fonksiyonu yüklenmiştir. Bu doğrultuda kentte kültürel turizm canlandırılacak ve kentin

uluslar arası bir çekim noktası olması sağlanacaktır. Keşan ise bölge içindeki

konumuna, ana ulaşım akslarının üzerinde bulunmasına ve eğilimlerine (mevcutta da

2. kademe merkez olması) paralel olarak 2. kademe merkez olarak önerilmiştir. Keşan

ilçe merkezinde önerilen gelişmede, Tekirdağ-İpsala ve Edirne-Çanakkale

bağlantılarının kesişiminde yer alması ve önemli tarımsal merkezlerle çevrelenmesi

önemli bir rol oynamaktadır. Günümüzde de III. Kademe Merkez olan Uzunköprü İlçesi

tarımsal özelikleri ile ön plana çıktığı için, öncelikle çevresindeki kırsal merkezlere,

planla getirilen TAB ve TOB alanları yardımı ile hizmet verecek şekilde Havsa İlçesi ile

birlikte 3. derece merkez olarak önerilmiştir. İpsala, Süloğlu, Enez, Lalapaşa ve Meriç

ilçeleri ise IV. Kademe Kentsel Merkezler olarak önerilmiş olup, buna göre fonksiyonları

barındıracak yerleşmeler olacaktır.

258

Tablo IV. 4. Edirne İli Merkezler Kademelenmesi İlçe 2023 Hizmet Sektörü

Oranı (%) Merkez

Kademelenmesi 2023 Nüfusu

Merkez 67 1 205.000

Keşan 50 2 93.000

Uzunköprü 36 3 75.000

Havsa 20 3 24.000

İpsala 20 4 32.100

Meriç 25 4 18.000

Süloğlu 53 4 13.000

Enez 26 4 14.500

Lalapaşa 21 4 11.000

Şekil IV. 1. Edirne İli Merkezler Kademelenmesi

IV.3.2.2. Tarımsal Organize Bölgeler (TOB) ile Tarımsal Alt Bölgeler (TAB)

Edirne İli’nde tarımsal üretimin ve toprak kullanımının sürekliliğinin sağlanması, tarım

nüfusunun yerinde istihdam edilmesi ve gelir kaynaklarının arttırılması ya da yeni

kaynakların oluşturulması, tarımsal tesislerinin bir plan çerçevesinde bir araya

getirilmesi ve üretici-sanayici-pazarlayıcı entegrasyonunun gerçekleşmesi amacıyla

259

Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri olan “Tarımsal Organize Bölge”ler (TOB) önerilmiştir.

TOB’lar besicilik, süt sığırcılığı, meyvecilik, sebzecilik, seracılık, çiçekçilik vb tarımsal

üretim ve ürün işleme faaliyetlerinin bir arada yapıldığı, disipline edildiği, tek elden sevk

ve idare edildiği ve desteklendiği alanlar olacaktır. İçerisinde; hububat, meyve ve sebze

üretimi için uygun tarım alanları, sebze ve çiçek yetiştiriciliği için seralar, mantarcılık,

hayvancılık ve et entegre tesisleri, otlaklar, tarımsal işletmeler, tarımsal ürün paketleme

tesisleri, meyve işleme tesisleri, soğuk hava depoları, yem depoları, TOB işletmelerinin

ön arıtma yada toplu arıtma tesisleri, organik atıkların geri dönüşüm tesisleri, hayvan

klinikleri, kireçli ölü hayvan gömü çukurları, tarımsal araç-gereç parkları, tarımsal ürün

pazarlama hizmetleri, ürün borsası, tarımsal eğitim merkezleri, tarımsal Ar-Ge ve

laboratuar alanları gibi Tarım Bakanlığının bölge stratejisine uygun ve olumlu görüş

verebileceği tesisler yer alacak, bunun dışındaki, tekstil, boya sanayi, metal veya

plastik hammaddeleri kullanan vb kirletici sanayiye ve tarımsal ürünlerin doğrudan

işlenmediği sanayi işletmelerine kesinlikle yer verilemeyecektir. TOB içerisinde tarım ve

hayvancılığa dayalı sanayi fonksiyonları toplam TOB alanının en fazla %10 unu

oluşturacak ve TOB alanı içerisindeki marjinal araziler üzerinde yer alabileceklerdir.

Tarımsal Organize Bölgelerin yanında “Tarımsal Alt Bölge”ler (TAB) tarımsal üretimi ve

kırsal kalkınmayı desteklemek üzere önerilmektedir. TAB’lar, sanayi fonksiyonlarının kesinlikle yer almayacağı, tarım ve hayvan yetiştiriciliğini destekleyen, hububat, meyve,

sebze üretimi için uygun, meralar, mantarcılık, orman ürünleri, sebze ve çiçek yetiştiriciliği için

seralar, depo veya soğuk hava deposu, mandıra vb sadece 5403 sayılı toprak koruma ve

arazi kullanım kanunun 3. maddesinde tanımlanan “tarımsal yapılar” fonksiyonlarını

barındıran alanlar olacaktır. TAB içindeki fonksiyonlar, bulunduğu bölgenin yerel iklim ve

tarımsal potansiyeline, ekolojik ve ekonomik kaynağının ağırlığına göre belirlenecektir.

1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı kapsamında önerilen TOB-TAB bölgeleri

planda birer ikon ile işaretlenmiştir. TOB-TAB bölgeleri ve yakın çevresinde, 1/5000 ya

da daha büyük ölçekli düzeyde yapılacak çalışmalar ile parsel düzeyinde, mülkiyet

bilgileri de dikkate alınarak yer ve sınır belirlemesi işleminin, yerel organizasyonların

önderliğinde kurulmuş bir komisyon tarafından yapılması gerekmektedir. Edirne Planı kapsamında önerilen TOB-TAB alanları aşağıdaki gibidir:

1. TOB-Havsa İlçesi’nde, Kuzucu ve Abalar Köyleri arasındaki marjinal araziler,

2. TOB-Keşan İlçesi’nde, Paşayiğit ve Lalacık Köyleri arasındaki marjinal arazileri,

3. TOB-Lalapaşa İlçesi’nde, Sinanköy ve Kavaklı Köyleri civarındaki marjinal arazileri,

260

4. TOB-Uzunköprü İlçesi’nde, Malkoç ve Başağıl Köyleri civarındaki marjinal arazileri,

5. TOB-Meriç İlçesi’nde, Merkez civarındaki marjinal arazileri,

6. TOB-İpsala İlçesi’nde Esetçe Köyü civarındaki marjinal arazileri,

7. TAB-Havsa İlçesi’nde, Azatlı ve Orhaniye Köyleri civarındaki marjinal arazileri,

8. TAB-Uzunköprü İlçesi’nde, Kavacık ve Hamidiye Köyleri civarındaki marjinal arazileri,

9. TAB-Edirne Merkez İlçe’de, Muratçalı ve Korucu Köyleri arasındaki marjinal arazileri,

10. TAB-Meriç İlçesi’nde, Olacak ve Kavaklı Köyleri civarındaki marjinal arazileri,

11. TAB-Enez İlçesi Merkez, Yenice ve Çataltepe yerleşmeleri arasında kalan marjinal

arazileri

12. Süloğlu İlçesi’nde, Küküler ve Büyükgerdelli Köyleri civarındaki marjinal arazileridir.

Şekil IV. 2. Edirne İli TAB ve TOB’lerin Bulunduğu İlçeler

Şekilde de görüldüğü gibi, bölgenin iç kısımlarında kalan ya da tarım ve orman

alanlarına yakın ilçe merkezlerinin, bölge genelinde etki alanlarının genişliğine bağlı

olarak, kırsal kalkınmaya dengeli bir hizmet sağlayacakları düşünülmektedir. Bu durum,

dengesiz nüfus ve işgücü dağılımının giderilmesi ve seyrelme alanlarının tekrar nüfus

tutma süreçlerine geçebilmeleri için gereklidir.

261

IV.3.2.3. Turizm Sektörü

Edirne İli sahip olduğu doğal ve kültürel potansiyelleriyle turizmden hak ettiği payı

alamamaktadır. Sınır kapılarından giriş yapan ziyaretçi sayısı 2006 yılında 3.041.81331

kişi iken, İl’deki toplam ziyaretçi sayısı yalnızca 103.558 kişidir. Ziyaretçi sayısının bu

kadar az olmasının sebepleri temel olarak, tanıtım ve sunum ile konaklama

kapasitesinin nitelik ve niceliksel olarak yetersiz olmasıyla ilişkilidir.

Tablo IV. 5. Turizm Temel Göstergeler Toplam Ziyaretçi

Sayısı

Yatak

Kapasitesi

Ortalama Kalış

Süresi

Yıllık Doluluk

Oranı Edirne Toplam

103.558 3.551 1,3 %33,28


Aşağıda ziyaretçi sayısını ve ziyaret süresini artırmak üzere amaç-hedef-stratejiler

verilmektedir:

Amaç 1. Genç nüfus göçü veren bir yerleşme olduğu dikkate alınarak, turizm sektöründe çalışan istihdamın artırılması amacıyla

Hedef 1. Bölgenin tanıtım stratejilerini geliştirmek ve arttırmak

• Kolay algılanabilir ve çabuk yaygınlaştırılabilir tanıtım malzemeleri

üretilecek (Web sayfaları, broşürler, kitapçıklar, kısa filmler vb.)

• Turizmin geliştirilmesinde Sivil Toplum Kuruluşları’nın etkinliği artırılacak

• Bölgenin internet ortamına etkin bir biçimde taşınması sağlanacak-

geliştirilecek turizm çeşitlerinde envanterin tamamlanması ve herkesin

ulaşabileceği bilgi haline dönüştürülmesi sağlanacak, online veri tabanı

geliştirerek internet ortamında rezervasyon sistemleri geliştirilecek

Hedef 2. Turizm personeline yönelik eğitimi arttırmak

• Kaçak rehberliğin engellenmesi için, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca

profesyonel turist rehberi sınavı ve kursu açılması sağlanacak

• Sınır kapılarında, gelen turistleri yönlendirmek amacıyla Edirne turizmiyle

ilgili gelen acente ve personeller yer alacak

Hedef 3. Yerli ve yabancı turist sayısını, konaklama kapasitesi niteliksel ve

niceliksel olarak arttırmak

• Yunanistan ve Bulgaristan’la ortak turizm güzergahları düzenlenecek

• Ülkeler arasında turist giriş-çıkışı kolaylaştıran sistemler geliştirilecek

• Ulaşım sistemlerinin birbirine entegre çalışması sağlanacak 31 İMP-Kültür Endüstrileri-Kültür ve Turizm Grubu ile Edirne İl Kültür Turizm Müdürlüğü tarafından 2008 yılında gerçekleştirilen toplantı çıktısı.

262

• Meriç Nehri temizlendikten sonra, ulaşım ve su sporları amaçlı kullanılacak

• Enez’de balıkçı barınakları geliştirilerek yat turizmine hizmet verecek

• Enez ve Keşan İlçeleri’ne bağlı köylerde, doğal üretim desteklenerek kırsal

turizm geliştirilecek

• Saros Körfezi’nde dalış gibi spor aktiviteleri geliştirilecek

• Uzunköprü, Yeniköy ve Merkez çevresindeki köylerde bağcılık ve buna

bağlı bir kültürün geliştirilmesiyle turizme hizmet verecek

• Edirne Kent Merkezi başta olmak üzere festival kültürü geliştirilecek

• Enez, İpsala ve Uzunköprü İlçeleri’nde av turizmi geliştirilecek

Amaç 2. Edirne’nin sahip olduğu doğal ve kültürel potansiyellerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla

Hedef 1. Doğal ve kültürel kaynakları korumanın temel olduğu bir sektör girdisi

olarak kullanılarak turizm çeşitliliğini arttırmak

• Saros Körfezi’ndeki ikinci konut yoğunluğunun azaltılarak bu bölgede

yaratılacak turizm aktivitelerine bağlı olarak turizm tesis alanına dönüşümü

desteklenecek

• Edirne Kent Merkezi’nde festival ve kültür turizminin canlandırılmasıyla

kent, bir marka kent haline getirilecek

• Kültür turizmi altında Keşan müzik kültürü canlandırılacak

• Doğa ve kıyı turizmi altında Saros Körfezi’nde yat turizmiyle birlikte kıyı

turizmi geliştirilecek

• Doğa Turizmi altında Ganos Ormanları ve Korudağ’ın doğa turizmi

açısından sunduğu potansiyeller kullanılarak doğa turizmi geliştirilecek

• Gala Gölü Milli Parkı ve çevresinde kuş gözlemciliği gibi günübirlik

aktiviteler desteklenecek

• Gala Gölü Milli Parkı’nda üniversitelerin yapacağı araştırmalar

desteklenecek, bu faaliyetler için konaklama Enez’de yer alacak

• Arkeolojik turizm altında Lalapaşa’da bulunan arkeolojik miras, Edirne Kent

Merkezi turlarına dahil edilecek, buradaki günübirlik turizm faaliyetleri

artacak

• Arkeolojik turizmle ilişkili uygulamalar kapsamında Enez Antik Kenti açık

hava müzesine dönüştürülecek

Edirne turizminde geliştirilecek öneriler için, gelecek ziyaretçi sayısı temel alınarak

farklı senaryolar geliştirilmiştir. Bu senaryolarda ziyaretçi sayısı 500.000 ve 1.000.000

263

kişi olduğunda doluluk oranları ve ortalama kalış süreleri farklılaştırılarak, mevcut yatak

kapasitesine eklenecek ilave yatak kapasitesi tahmin edilmiştir. Önerilen 6 farklı

senaryo turizmde oluşturulacak yatak kapasitesi için izlenecek yolu belirtmekte olup,

hangi yolun seçileceğine alt ölçekli planlarda karar verilmesi uygun olacaktır.

Tablo IV. 6. Edirne İl Bütünü Ortalama Ziyaretçi Sayısı 500.000 Olduğunda Yatak Kapasitesi Doluluk Oranı 40% 50% 60%

Ortalama Kalış Süresi 2 2,5 3 2 2,5 3 2 2,5 3

Öngörülen Yatak Kapasitesi

6.849 8.562 10.274 5.479 6.849 8.219 4.566 5.708 6.849

İlave Yatak 3.298 5.011 6.723 1.928 3.298 4.668 1.015 2.157 3.298

Ortalama ziyaretçi sayısı 500.000 kişi olduğunda, doluluk oranı ve ortalama kalış

süresinde yapılacak değişikliklerle elde edilen sonuçlar yukarıdaki tabloda

gösterilmektedir. Ziyaretçi sayısı 500.000 kişi olduğunda yatak kapasitesini ortalama iki

kat artıracak senaryolar tercih edilmiştir. Buradaki değerlerden Edirne İli’ne uygun

olanlar;

Senaryo 1- Yıllık Doluluk oranı %40, ortalama kalış süresi 2 gün, ilave yatak kapasitesi

3.298: Bu senaryo, Edirne’ye turizm yatırımlarının artmaya başlamasıyla, turizmde

karlılığın arttığı ilk yıllarda izlenecek bir durumu yansıtmaktadır. Saros Körfezi’nde kıyı

turizmi aktivitelerinin artması, turizmi dört mevsime yayacak alternatif turizm türlerinin

oluşmasıyla ortalama kalış süresi ve doluluk oranının artacağı düşünülerek bu

değerlerin daha yüksek tutulmasına karar verilmiştir.

Senaryo 2-Yıllık Doluluk oranı %50, ortalama kalış süresi 2,5 gün, ilave yatak

kapasitesi 3.298: Ziyaretçi sayısının 500.000 kişi olmasıyla oluşacak bu değerler uzun

dönemli bir turizm politikasıyla elde edilebilecek hedeflerdir.


3.298: Geliştirilecek politikalarla ortalama kalış süresini 1,3 günden 3 güne, doluluk

oranını ise %33’ten %60’a çıkarmak, Edirne’ye biçilen vizyon ve geliştirilecek diğer

sektörler dikkate alındığında, gerçekleştirilmesi zor gözükmektedir.

Tablo IV. 7. Edirne İl Bütünü Ortalama Ziyaretçi Sayısı 1.000.000 Olduğunda Yatak Kapasitesi Doluluk Oranı 40% 50% 60%

Ortalama Kalış

Süresi 2 2,5 3 2 2,5 3 2 2,5 3

Öngörülen Yatak Kapasitesi 13.699 17.123 20.548 10.959 13.699 16.438 9.132 11.416 13.699

İlave Yatak 10.148 13.572 16.997 7.408 10.148 12.887 5.581 7.865 10.148

264

Ortalama ziyaretçi sayısı 1.000.000 kişi olduğunda, doluluk oranı ve ortalama kalış

süresinde yapılacak değişikliklerle elde edilen sonuçlar yukarıdaki tabloda

gösterilmektedir. Ziyaretçi sayısı 1.000.000 kişi olduğunda yatak kapasitesini ortalama

dört kat artıracak senaryolar tercih edilmiştir. Buradaki değerlerden Edirne’ye uygun

olanlar;


10.148: Ziyaretçi sayısının 1.000.000 kişiye çıkması mevcut durumdaki tanıtım ve

sunum ile konaklama kapasitesinin niteliksel açıdan artışıyla mümkün olacaktır. Böyle

bir durumda, doluluk oranındaki artış %40’tan, ortalama kalış süresindeki artış da 2

günden fazla olacaktır.

Senaryo 5- Yıllık Doluluk oranı %50, ortalama kalış süresi 2,5 gün, ilave yatak

kapasitesi 10.148: Turizmi dört mevsime yayacak aktiviteler, uluslararası işbirlikleriyle

turist sayısını artıracak politikalar, bu değerlerin gerçekleşmesini mümkün kılabilir.


10.148: Bu değerler, Edirne’nin turizm açısından mevcut kapasitesi ve önerilen turizm

türleri düşünüldüğünde gerçekleşmesi güç gözüken değerlerdir.

Sonuç olarak Edirne sahip olduğu anıtsal ve sivil mimarlık eserleri, tarihi değerleri ve

doğal imkanlarıyla zengin bir turizm kentidir. Edirne Kent Merkezi yerli ve yabancı

turistler tarafından tercih edilen, Enez ve Lalapaşa’daki arkeolojik alanlarla ortak

turların düzenlendiği bir marka kent olabilecek özellikleri barındırmaktadır. Saros

Körfezi yat ve kıyı turizmi ile spor ve kamp alanları ile genç turistler tarafından tercih

edilen bir doğa cenneti ve Meriç Nehri temizlenmiş haliyle ulaşım ve spor oyunları için

tercih edilecek bir nehir olmaya adaydır. Edirne İli’nde turizm sektörü daha çok

gelişebilecek potansiyellere sahiptir. Bunun geliştirilmesi için, tanıtım, altyapı ve

teşviklerin yanında yerel belediyeler, merkezi hükümet ve sivil toplum örgütlerine

görevler düşmekte, öncelikle bu kurumların entegre biçimde iş görmeleri

gerekmektedir.

IV.4. FİZİKİ PLAN KARARLARI

IV.4.1. Yerleşme Alanları

Yerleşme alanları açısından plan kararları 3 alt başlık altında toplanmıştır. Bunlar

Meskun Konut Alanları, Gelişme Konut Alanları ve Kırsal Yerleşim Alanları’dır.

265

Meskun ve Gelişme Konut Alanları ele alınırken 9 ilçe ve bu 9 İlçe’ye bağlı 15 belde

incelenmiştir (Keşan’da 5, İpsala’da 6, Meriç’de 2 ve Uzunköprü’de 2 Belde

bulunmaktadır). Toplamda 24 yerleşmenin meskun ve gelişme konut alanı verileri

değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda Edirne geneli için tanımlanan kimlikler

ve öneri fonksiyonlar doğrultusunda plan şehir nüfusu olan 347.100 kişinin 6.279,4 ha‘lık

konut alanında yaşaması öngörülmektedir.

Tablo IV. 8. Edirne İli İlçelere Göre 2023 Hedef Yılı Meskun ve Gelişme Konut Alanları Meskun Konut Alanı (ha) Gelişme Konut Alan (ha)ı 2023 Şehir Nüfusu

Merkez 959,4 758 190.000

Enez 50,8 221,3 7.000

Havsa 158,6 153,6 9.000

İpsala 513,4 283 9.600

Keşan 675 506,1 69.000

Lalapaşa 28,6 134,7 4.000

Meriç 142,1 176,4 5.000

Süloğlu 133,3 103,4 8.500

Uzunköprü 671,1 610,6 45.000

Toplam 3.332,30 2.947,10 347.100

Köy Yerleşik Alanları orman köyü statüsündeki yerleşmeler ve köy yerleşme

alanlarının meskun ve gelişme alanlarını kapsamaktadır. Kültürel ve tarihsel kimliğini

korumuş olan kırsal yerleşmeler, doğal ve yapay çevrenin uyum içinde olduğu alanlar

olarak ön plana çıkmaktadır. Tarihsel süreç içinde kendi mimari kültürünü yaratan

özgün karakterin muhafaza edilebilmesi ve köy yerleşimlerinin doğal çevre ile

uyumunun sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla planlama çalışmalarının kırsal alanlar

için farklı kriterleri ön plana çıkarması gerekmektedir. Bu kapsamda doğal kaynakların,

sosyal ve ekonomik açıdan kırsal yapının korunması ve ekolojik sürdürülebilirliğin

sağlanması bu planın ana ilkelerini oluşturmaktadır.

Edirne bütününde toplam 248 adet kırsal yerleşme bulunmaktadır. Bunların büyük

çoğunluğu Uzunköprü, Keşan ve Merkez İlçelere bağlı yerleşmelerdir.

Bölgedeki kırsal yerleşmeler için tarımsal karakterinin sürdürülmesi öngörülmektedir.

Bunun yanında ek olarak Keşan ve Enez İlçeleri’ne bağlı kırsal yerleşmeler için deniz

ve eko-turizm gibi aktiviteler tanımlanmaktadır.

Kırsal karakterli yerleşimler planda şematik olarak gösterilmiş olup, sınırları alt ölçekli

planlarda netleştirilecektir. Kırsal gelişme alanları, köy idari sınırı içindeki yerleşik nüfus

ve doğal nüfus artışına mekansal çözümler oluşturmak amacıyla kırsal yerleşim

karakteri de dikkate alınarak önerilmiştir. Bu alanların yapı yoğunlukları, cephe

266

derinlikleri, parsel büyüklükleri, ifraz, tevhit, çatı eğimi, kat adeti, yol kaplaması gibi

özellik ve kullanımlara ait sınırlar, alt ölçekli planlar ile belirlenecektir.

Tablo IV. 9. İlçelere Göre Kırsal Yerleşme Sayıları İlçe Adı Köy Sayısı 2023 Hedef Kırsal Nüfusu

Merkez 37 15.000

Enez 19 7.500

Havsa 22 15.000

İpsala 16 22.500

Keşan 44 24.000

Lalapaşa 27 7.000

Meriç 21 13.000

Süloğlu 10 4.500

Uzunköprü 52 30.000

Toplam 248 138.500

Kaynak: www.edirne.gov.tr

IV.4.2. Çalışma Alanları

Çalışma alanları; Ticaret ve Hizmet Alanları, Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanları,

Sanayi Alanları, Sınır Ticaret Bölgesi, Turizm ve Kültür Amaçlı Kullanımlar ve

Rekreasyon Alanları alt başlıkları altında değerlendirilmektedir.

1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planı ile 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene

Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı’nda öngörülen kimliklerin İl bütününün yanısıra

ilçelerde de tanımlanması hedeflenmiştir. Edirne İli mevcuttaki eğilimleri doğrultusunda

hizmet kimliği ile ön plana çıkmaktadır. Merkez İlçe olarak İl Merkezi; hizmet, ticaret,

eğitim ve kültür aktivitelerinin merkezidir. Keşan İlçesi ise öncelikle turizm sektörünün,

daha sonra tarıma dayalı sanayinin gelişimi sonucu artan hizmet ihtiyaçlarını

karşılamaya yönelik gelişecek hizmet merkezidir. İl genelinde 368 ha ticaret ve hizmet

alanı kararı getirilmiştir. Bunun büyük çoğunluğu planda ticaret-hizmet sektörünün

gelişmesi öngörülen Merkez ve Keşan İlçeleri’ndedir. Bunun yanında diğer ilçelerin

hepsinde de kendi ihtiyaçlarını gidermek amacıyla ticaret ve hizmet alanları

önerilmektedir.

Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanları “Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği”nde,

içerisinde motel ve lokantada bulunabilen akaryakıt ve bakım istasyonları, resmi ve

sosyal tesisler, dumansız, kokusuz atık ve artık bırakmayan ve çevre sağlığı yönünden

tehlike yaratmayan imalathaneler ile patlayıcı, parlayıcı ve yanıcı maddeler içermeyen

depoların yapılabileceği alanlar olarak tanımlanmaktadır. Bu alanlar tanımın

genişliğinden de anlaşılacağı gibi planla kesin bir hükme bağlanmadan zamanla

267

şekillenen ihtiyaçlara göre kullanılabilmektedir. Merkez, İpsala, Keşan, Süloğlu, Havsa,

Lalapaşa ve Uzunköprü İlçeleri’nde olmak üzere İl genelinde toplam 1.088,3 ha konut

dışı kentsel çalışma alanı önerilmektedir. Bu alanlar yasal tanımdaki fonksiyonlar

doğrultusunda, ihtiyaçlar paralelinde alt ölçekli planlarda işlevlendirilecektir.

Turizm ve Kültür Amaçlı Kullanım Alanları Enez, Keşan, Uzunköprü ve Merkez

İlçeleri’nde olmak üzere Edirne genelinde toplamda 233,6 ha olarak öngörülmektedir.

Bu alanlar genellikle İl Merkezi’nde ve ilçelerin kıyı ya da kıyıya yakın kesimlerinde

bulunmaktadır. Bu yüzden bu alanlarda kültür ve turizm kapsamında değerlendirilmek

üzere yapılaşmaya gidilebilecek, bu konsept dışında herhangi bir kullanıma izin

verilmeyecektir.

Ayrıca Saros Körfezi’nin de bulunduğu ilin güney kıyı kesimim 08.12.2006 tarihinde

2006/11264 sayılı kararla Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi ilan edilmiştir.

Bunun yanında Enez İlçesi’nde de 8 ha’lık alansal kullanıma sahip balıkçı barınağı ve

bir yat liman alanı önerilmektedir.

Rekreasyon Alanları açık ve yeşil alan ihtiyacı başta olmak üzere, kent içinde ve

çevresinde günübirlik kullanıma yönelik eğlenme, dinlenme, piknik ihtiyaçlarının

karşılanabileceği alanlardır. Söz konusu alanlarda günübirlik turizm tesislerine de izin

verilebilmektedir. Planda, İl genelinde 9 İlçe’ye toplamda 1.152,3 ha günübirlik turizm

ve rekreasyon alanı önerilmiştir.

Keşan İlçesi’ndeki Yaylaköy, Mecidiye, Erikli, Yerlisu, Danişment ve Gökçetepe köyleri

Saroz Körfezi’ne yakın olup sahilleri deniz turizmine hizmet vermektedir. Bu köy

merkezleri deniz turizmi ile birlikte eko-turizm faaliyetleri potansiyeline sahiptirler.

Ayrıca yine Keşan İlçesi’nde yer alan Beyköy, Yaylaköy, Çelebi, Danişment, Kızkapan,

Koruklu, Mercan, Pırnar, Sazlıdere, Suluca, Şabanmera, Yeşilköy ve Yerlisu

Köyleri’nde ekolojik tarım ve kontrollü tıbbı aromatik bitki toplayıcılığı; Akhoca, Altıntaş,

Bahçeköy, Barağı, Büyükdoğanca, Çeltik, Çobançeşme, Dişbudak, Erikli, Kadıköy,

Karacaali, Karahisar, Karasatı, Karlı, Kılıçköy, Kozköy, Küçükdoğanca, Lalacık,

Mahmutköy, Maltepe, Orhaniye, Seydiköy, Şükrüköy, İzzetiye, Gökçetepe Köyleri’nde

ise ipek böcekçiliği ve organik hayvancılık önerilmektedir.

Enez İlçesi’nde ise Çandır ve Hisarlı köylerinde ekolojik tarım, organik arıcılık ve orman

içi kontrollü tıbbi-aromatik bitki toplayıcılığı fonksiyonlarına yer verilmektedir. Belirtilen

amaçlara yönelik olarak alt ölçekte planlanabilecek ormana bitişik köyler ise;

Abdurrahim, Büyükevren, Çavuşköy, Çeribaşı, Gülçavuş, Hasköy, Işıklı, Karaincirli,

268

Kocaali, Küçükevren, Sultaniçe, Sütçüler, Şehitler, Umurbey, Vakıf, Yazır, Yenice

köyleridir. Bu köylerde organik hayvancılığa yer verilmektedir.

İl genelinde sanayi alanları Keşan ve Edirne Merkez İlçe’de yoğunlaşmaktadır. Bu

ilçeler dışındaki sanayi alanları genellikle planlı alanlardan oluşmakta ve KSS’lerde

yoğunlaşmaktadır. Süloğlu İlçesi’nde yer alan Edirne OSB haricinde büyük sanayi

alanlarından söz edilememektedir. Önerilen sanayi alanlarında kırsal yerleşimleri

destekleyen tarıma ve hayvancılığa dayalı sanayi fonksiyonlarının teşviki ve TOB ve

TAB’ların kurulması ile tarımsal faaliyetlerin ve kırsal kalkınmanın desteklenmesi ilkeleri

benimsenmiştir. Bu planda daha çok mevcut planlı sanayi alanları korunarak ve yeni

sanayi alanları açılmayarak sanayi gelişimi sınırlı tutulmaktadır.

Tablo IV. 10. Edirne İli Sanayi Alanlarının İlçelere Göre Büyüklüklerinin Dağılımı KSS OSB KSS ve OSB Dışında Kalan Sanayi Alanları

Merkez 6,9 299,9

Enez 0 9,5

Havsa 5,9 33,3

İpsala 18 17,3

Keşan 0 325,9

Lalapaşa 13,9 61,7

Meriç 0 15,5

Süloğlu 5,7 253,9 0

Uzunköprü 27,3 26,7

Toplam 80,6 253,9 789,8

Sınır Ticaret Bölgesi bir ülkenin siyasi sınırları içinde ancak gümrük sınırları dışında

kalan ihracatı geliştirmek amacıyla ticari ve sınai faaliyetlere özel teşvikler sağlanan ve

bu faaliyetlerin hızlı ve doğru şekilde yapılabilmesi için gerekli her türlü hizmetin

sunulduğu alanlardır. İl bütününde sadece Merkez İlçe’de 234,9 ha Sınır Ticaret

Bölgesi önerilmektedir. Bu alan yer seçimi itibariyle sınır kapılarına yakın tutularak

buradaki işletmelerin dış piyasalardaki rekabet gücünü artırmak ve İl’in ticaret işlevinin

güçlendirmek hedeflenmiştir.

IV.4.3. Kentsel Hizmet ve Donatı Alanları

Donatı Alanları, Üniversite Kampüs Alanları, Fuar Alanı, Atık Depolama Alanı ve Afet

İskan Alanları alt başlıkları altında değerlendirilmektedir. İl bütününde toplamda 2.177,5

ha açık alan ve donatı alanları önerilmiştir.

269

Tablo IV. 11. Planlanan Açık Alan ve Donatılar Fonksiyon Alan (Ha)

Afet İskân Alanı 771,3

Donatı Alanı 556,5

Fuar Alanı 87,3

Üniversite Alanı 717

Teknik Altyapı Alanı 45,4

Toplam 2177,5

Aşağıdaki tablosal gösterimde hangi fonksiyonun hangi İlçe’de önerildiği

gösterilmektedir. Planda, Keşan, Enez ve Merkez İlçeleri için üniversite fonksiyonu

getirilmiş ve kampus alanları gösterilmiştir. Ayrıca Merkez İlçe’ye organik ve

konvansiyonel tarım ürünlerinin sergilenmesi amacıyla 87,3 ha fuar alanı önerilmektedir. Bu fuar alanı; aktif açık alanlarla birlikte sanayi, tarım vb. gibi ürünlerin

sergilendiği ulusal ve uluslararası nitelikte fuar düzenlenmesi amacına yönelik olarak

çağdaş, teknolojik sosyal tesis ve ilgili yönetim merkezleri ile donanmış alanlardan

oluşacaktır.

Tablo IV. 12. Planlanan Açık Alan ve Donatıların İlçelere Göre Dağılımı

Donatı Alanları

Afet İskan Alanları

Fuar Alanı

Üniversite Alanları

Atık Depolama Alanı

Merkez

Enez

Havsa

İpsala

Keşan

Lalapaşa

Meriç

Süloğlu

Uzunköprü

*Renklendirilmiş olan hücreler, karşılık geldikleri sütundaki fonksiyonun ilgili İlçe’de var olduğunu göstermektedir.

Bütün ilçelere kendi ihtiyaçları doğrultusunda daha çok alt ölçekli planlarda belirlenecek

büyüklükte ve işlevde rekreasyon alanları önerilmektedir. Bunun yanında yine bütün

ilçelerde 1/25.000 ölçekte gösterilebilecek büyüklükte olan donatı alanları belirlenmiş

olmakla birlikte işlevleri alt ölçekli planlarda belirlenecektir.

Bütün ilçelere bölgenin jeolojik yapısından ya da ortaya çıkacak herhangi bir

olağanüstü durumdan dolayı ilçe nüfusunun %10’unu 100 kişi/ha yoğunlukta

yerleştirmek amacıyla kararlaştırılan afet iskan sahaları toplamda 771,3 ha’dır.

270

Atıkların, vahşi depolama yöntemiyle depolanmasının getirmiş olduğu olumsuz

çevresel etkilerin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak, ilde atık depolama alanlarına

yer verilmiştir. Bu atık depolama alanlarını oluşturacak birlikler, Edirne Valiliği Çevre ve

Orman İl Müdürlüğü’nden alınan verilere göre EDİKAP, OREKAB ve GÜNEKAB’dır.

EDİKAB; Edirne Merkez, Havsa, Lalapaşa ve Süloğlu Belediyeleri, GÜNEKAB; Keşan,

Enez ve İpsala Belediyeleri, OREKAB; Uzunköprü ve Meriç Belediyelerini

kapsamaktadır.

GUNEKAB için Keşan Paşayiğit Köyü Kocayarma Devlet Ormanı’nda 18,7 ha’lık bir

alan seçilmiş ve ÇED’i onaylanmıştır. OREKAB için ise, Uzunköprü İlçesi Kavak

Köyü’nde seçilen 26,7 ha’lik arazinin ÇED’i onaylanmamıştır. GÜNEKAB için ağaçsız

ormanlık alan ve OREKAB için meralık alan tahsis edilirken, EDİKAB için henüz yer

seçimi yapılamamıştır.

İlin ihtiyaç duyduğu bütün donatı alanları planda gösterilmemiş olup, mahalle

ölçeğindeki donatı alanları konut alanlarının içinde alt ölçekli planlarla çözümlenecektir.

IV.5. ULAŞIMA İLİŞKİN PLAN KARARLARI

IV.5.1. Karayolu Ulaşım Sistemi

Edirne İli’nde en yoğun kullanılan ulaşım türü karayollarıdır. 1. kademe taşıt yolu olan

TEM İl’in ve bölgenin en önemli ulaşım aksıdır. Doğu-Batı yönünde ilerleyen bu aks

üzerinde, Bulgaristan sınırında Kapıkule Sınır Kapısı (Edirne) yer almaktadır. Bunun

dışında Yunanistan ve Bulgaristan sınırı boyunca 4 adet sınır kapısı daha vardır.

Bunlar; Pazarkule Sınır Kapısı (Edirne), İpsala Sınır Kapısı (İpsala) ve Hamzabey Sınır

Kapısı (Lalapaşa), karayolu sınır kapılarıdır. Eskiköy Sınır Kapısı (Uzunköprü) ise

demiryolu taşımacılığında kullanılmaktadır.

İl bütününde 2. kademe taşıt yolları, doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusundadır.

Kuzey-güney doğrultusundaki mevcut D–550 Keşan-Uzunköprü-Havsa karayolu,

Edirne İli’nin Saroz ve Çanakkale ile olan bağlantısını sağlamaktadır. Bu plan

döneminde bu bağlantı güçlendirilecektir.

Doğu-Batı doğrultusundaki mevcut D–110 Kınalı-Tekirdağ-Keşan-İpsala devlet yolu ise

İl’in güney bölgesini besleyen ve doğuda Tekirdağ ve Kırklareli, batıda Yunanistan ile

bağlantıyı sağlayan önemli bir diğer akstır. İpsala sınır kapısına giden bu aks sınıra

erişimi kolaylaştırmak için güçlendirilecektir. D–100 Kınalı-Çorlu-Havsa-Edirne karayolu

da kapasitesi genişletilecek ve bağlantısı güçlendirilecek diğer önemli karayoludur.

271

Eskiköy sınır kapısı ile karayolu bağlantısının güçlendirilmesi kararı çerçevesinde,

Tekirdağ-Hayrabolu arasındaki D–555 numaralı Devlet yolu ile Hayrabolu-Uzunköprü-

Eskiköy arasındaki 59-78 ve 22-34 numaralı İl yollarının 1. Derece Karayolu

standardına yükseltilmesi öngörülmüştür. Bunun yanı sıra Havsa-Uzunköprü-Keşan-

Çanakkale bağlantısını güçlendirmek amacıyla 1. derece bölünmüş yol standartına

getirilmesi öngörülmektedir.

İl’in kuzeyinde bulunan Süloğlu ve Lalapaşa İlçeleri arasındaki mevcut taşıt yolunun

niteliği ve kapasitesi artırılarak; 2. kademe taşıt yolu haline getirilmiştir. Bu taşıt yolunun

kademesinin artırılmasında Süloğlu’nda bulunan ve İl bütününe hizmet edecek OSB

alanı, önemli bir etken olmuştur. Bölgedeki turizm faaliyetlerine erişilebilirliği artırmak

için Enez–İpsala–Meriç-Eskiköy bağlantısının da güçlendirilmesi öngörülmektedir.

Planda, Eskiköy Sınır Kapısı’nı Uzunköprü’ye bağlayacak ikinci kademe bir karayolu

önerilmektedir. Bunun yanında Edirne Merkez ilçe ile Pazarkule ve Kapıkule Sınır

Kapısı’nı bağlayacak Edirne Çevreyolu-Pazarkule Gümrük Kapısı Arası Bağlantı Yolu

önerilmektedir. Bu yol ile Edirne Merkez İlçe’nin otoyol ile irtibatının sağlanması, sit

alanlarının ve köprülerin ulaşım yükünün azaltılması ve kentin batı kesiminin gelişimine

katkı sağlaması beklenmektedir.

Keşan-Uzunköprü ilçelerinin bağlayacak Yeniçiftlik-Sultan-Türkobası arasında bu

alanların erişilebilirliğini güçlendirmek amacıyla 2. derece bağlantı yolu önerilmektedir.

İkinci kademe mevcut taşıt yollarının ise iyileştirilmesi plan kararları arasında yer

almıştır.

IV.5.2. Demiryolu Ulaşım Sistemi

Edirne İli demiryolu taşıma sistemi, İstanbul-Tekirdağ-Kırklareli-Edirne aksı boyunca

doğu-batı yönünde uzanmaktadır. Demiryolu, Bulgaristan sınırında Kapıkule Sınır

Kapısı’na (Edirne), Edirne Merkez yerleşmenin kuzeyinden geçerek ulaşmaktadır.

Ayrıca demiryolu, Edirne İli’nin doğu sınırında Uzunköprü İlçesi’nde farklı bir kola

ayrılıp; Uzunköprü yerleşik alanının kuzeyinden geçerek Eskiköy Sınır Kapısı’na

(Uzunköprü) ulaşmaktadır.

Mevcut demiryolu dışında Avrupa Hızlı Tren Projesi’nin güzergâhı, mevcut demiryolu

ile neredeyse paralel bir şekilde ilerlemektedir. Bu proje bağlamında Havsa ve Merkez

İlçeleri olmak üzere 2 adet istasyon, Edirne İli sınırları içerisinde yer almaktadır.

272

1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı

kapsamında ağırlıklı olarak yük taşımacılığında kullanılmak üzere Trakya Bölgesi’nin

doğu-batı aksında Sirkeci-Marmara Ereğlisi-Tekirdağ Merkez-Malkara-Keşan-İpsala

boyunca uzanan bir demiryolu hattı önerilmiştir.

IV.5.3. Denizyolu Ulaşım Sistemi

Mevcut durumda il genelinde deniz taşımacılığı kullanılmamaktadır. Bununla beraber

Enez ve Keşan kıyılarında yeralan mevcut balıkçı barınaklarının kapasitelerinin

geliştirilmesi ve özellikle turizm sektörü için çekici bir unsur olması hedeflenmektedir.

Edirne İli’nin kıyılarında Sultaniçe Balıkçı Barınağı (Enez), Enez Balıkçı Barınağı, İbrice

Balıkçı Barınağı (Keşan) ve Yaylaköy Balıkçı Barınağı olmak üzere dört adet balıkçı

barınağı yer almaktadır. DLH Genel Müdürlüğü tarafından Sultaniçe Balıkçı Barınağı ve

Keşan Yaylaköy Balıkçı Barınağı’nda yat limanı inşaatına devam edilmektedir32.

Planda, Enez İlçesi’ne verilen kimliğin (turizm) desteklenmesi amacı ile İlçe’nin

güneybatısında yer alan balıkçı barınağı, Yat Limanı olarak geliştirilmiştir. Bu öneri

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2023 yılı vizyon çalışmasında da yer almaktadır. Bu yat

limanı ile sınır ötesi ilişkilerin artırılması ve kıyı/deniz turizminin geliştirilmesi

hedeflenmektedir.

IV.5.4. Havayolu Ulaşım Sistemi

Osmanlı İmparatorluğuna başkentlik yapmış, dünyaca ünlü mimarımız Sinan’ın en

önemli eserlerini barındıran Edirne’nin 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene

Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı’nda kültür turizminde öne çıkarılması

amaçlanmış ve Edirne, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2023 Türkiye Turizm Stratejileri

doğrultusunda Marka Kent olarak kimliklendirilmiştir. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne açılan

kapısı olarak son derece stratejik bir öneme sahip olan Edirne için ayrıca Plan’da, Sınır

Ticaret Bölgesi, Balkan Ticaret Merkezi ve Havsa’da Lojistik Merkez öngörülmüştür.

Plan’da tüm bu fonksiyonlarının işlevsel bütünselliği çerçevesinde ilin ulaşım

altyapısının güçlendirilmesi hedeflenmektedir.

Edirne, iki demiryolu ve dört karayolu girişi olmak üzere toplam 5 adet sınır kapısı ile

Bulgaristan ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya bağlanmaktadır. Planda mevcut

karayolu sistemlerinin iyileştirilmesi öngörülmüş ve Avrupa Hızlı Tren Hattı projesi ile

de bölgenin demiryolu altyapısı güçlendirilmiştir. Bununla birlikte bölgenin havayolu

sistemini güçlendirmek ve karayolu-demiryolu-denizyolu ve havayolu entegrasyonunun 32 http://www.dlh.gov.tr/dlh/menu-istatistikler/insaati_devam_eden_isler

273

sağlanması amacıyla Edirne Merkez İlçe’nin Demirhanlı Köyü sınırları içinde yer alan

16 Ekim 1997 tarihinde projesine başlanmış olmasına rağmen inşaatı

tamamlanamayan Mimar Sinan Havaalanı’nın bu amaca tahsis edilen, 147,8 ha’lık bir

alanda bitirilerek faaliyete geçmesi öngörülmektedir.

IV.6. LOJİSTİK ve DEPOLAMA ALANLARINA İLİŞKİN PLAN KARARLARI

Tarım faaliyetlerinin yoğun ve farklı ulaşım seçeneklerinin birbiri ile bütünleştiği Edirne

İli Havsa İlçesi’nde, bölgedeki tarımsal üretimi toplayıp dağıtacak 266,9 ha’lık bir alana

lojistik merkez önerilmektedir. Bu lojistik alan ile özellikle bölgedeki TAB ve TOB’ları

desteklemek, tarımsal üretimin lojistik hizmetlerini geliştirmek ve bütüncül ve organize

depolama ve paketleme faaliyetlerini sağlamak amaçlanmaktadır.

Lojistik alan D-100 karayolunun üzerinde, mevcut demiryolu ve TEM otoyolunun

arasında kalmaktadır. Bu yüzden Lojistik merkezden D-100 (E-5) ve TEM otoyolu

üzerinden karayolu, bölgeye yakın 3 istasyondan demiryolu ve Akport limanından

denizyolu taşımacılığı yapılabilecektir.

Alanın Kapıkule Sınır Kapısına 39 km, Pazarkule Sınır Kapısına 34 km ve Hamzabeyli

Sınır Kapısına 61 km mesafede oluşu sınır ötesi ticaret açısından önemli avantajlar

sağlamaktadır. Demiryolu bağlantısıyla da, Tekirdağ limanlarından denizyolu

taşımacılığı ve Kapıkule ve Eskiköy sınır kapılarından demiryolu taşımacılığı mümkün

olacaktır. Lojistik alan Edirne İstasyonuna 21 km, Abalar İstasyonuna 9 km, Kırcasalih

İistasyonuna 17 km ve Tekirdağ Akport Limanı’na 119 km uzaklıktadır.

Bunun yanı sıra İpsala İlçesi’ne de sınır kapısı olmasından dolayı Havsa İlçesi’ne göre

daha küçük ölçekli olmak üzere 84,5 ha’lık bir lojistik alan daha önerilmiştir. Bu alan da

tarım ürünlerinin toplanıp dağıtılacağıbir alan olarak öngörülmektedir.

Lojistik alanının yanında, sanayi hammaddesi ve mamul ürünleri gibi her türlü ara ve

ana malı depolamak, paketlemek amacıyla ayrılacak ve düzenlenecek depolama

alanları İpsala, Keşan, Meriç ve Süloğlu İlçeleri’nde 156,9 ha olarak önerilmektedir. Bu

alanlar çalışma alanları arasındaki entegrasyonu kolaylaştıracaktır.

274

Şekil IV. 3. Havsa Lojistik Alanının Ulaşım İlişkileri

IV.7. PLAN İZLEME VE SONUÇLAR

Edirne İli, Türkiye’nin Avrupa’ya açılan kapısı konumundadır. 5 adet sınır kapısı ve

Sınır Ticaret Bölgesi Edirne İli’ni Türkiye içinde oldukça önemli bir konuma

getirmektedir.

Edirne, ülkenin tarımsal üretimi içinde de çok önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye’deki

ayçiçeği üretiminin yaklaşık %22’sini, çeltik ekiminin %42,9’unu, çeltik üretiminin ise

%45,4’ünü tek başına karşılamakta olan Edirne, aynı zamanda hayvansal üretimde de

öne çıkan üretim değerlerine sahiptir (TC Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Edirne Tarım

Master Planı, Ocak 2005). Ancak, verimli ve yüksek nitelikli tarım topraklarının yoğun

olarak yer aldığı Edirne’de;

• Tek tip tarıma dayalı sanayi faaliyetleri,

• Tarımsal üretimde, çok çeşitli üretime yönelmemek nedeniyle, ürün kaybı ve tek tip

üretim neticesinde yaşanan toprak erozyonu,

• Yanlış, eksik veya fazla gübreleme nedeniyle, sulama amaçlı kullanılan yeraltı ve

yüzey sularında kirlenme gibi ciddi problemlerle karşı karşıya olan tarımsal üretim,

gerekli şekilde değerlendirilememekte, dolayısıyla ürün ve emek kaybına neden

olmaktadır. Bu durum ekonomik açıdan sadece il bütününde değil aynı zamanda

bölge ölçeğinden ülke ölçeğine kadar önemli bir sorun olarak nitelendirilebilir.

İl hayvancılık açısından değerlendirildiğinde; büyükbaş hayvancılığın etkin olduğu

görülmektedir. Hayvancılık aile işletmeciliği şeklinde faaliyet gösteren küçük ölçekli

275

işletmelerde yapılmakta ve üretilen sütler, yine bölgede bulunan mandıra ve süt işleme

tesislerinde değerlendirilmektedir. Genel anlamda tarım ve hayvancılığa dayalı üretim

aile ölçeğinde kısıtlı kalmakta üretimin organizasyonu il genelinde sağlanamamaktadır.

Doğal yapının sunduğu potansiyeller açısından ülke ölçeğinde önemli toprakların yer

aldığı ilin kapasitesi maksimum düzeyde değerlendirilememektedir. Üretimin

çeşitliliğinin sağlanması ile denetim ve organizasyonunun yapılması bu sektörlerin

gelişimi açısından ilk sırada gelmesi gereken ilkelerdendir. Tarımsal üretimin, yetiştirme

aşamasından başlayarak işleme, dağıtım ve satış aşamasına kadar bir bütün olarak

değerlendirilmesi ve tarım sektörünün sanayi ve hizmet sektörleri ile birlikte ele alınarak

geliştirilmesine yönelik kurgulanacak stratejiler ile Edirne İli uzmanlaşmış bir tarımsal

üretim merkezi olarak değerlendirilebilecektir.

Edirne, doğanın ve kültürel değerlerin turizmle buluşarak oluşturduğu alternatif turizm

türleri açısından da önemli potansiyeller taşımaktadır. Örneğin;

• Kent merkezi başta olmak üzere, Lalapaşa’da bulunan arkeolojik miras ve Enez

antik kentindeki, tarihi ve kültürel miras bütünsel bir yaklaşımla değerlendirildiğinde

İl’i önemli bir cazibe noktası haline getirecektir.

• Gala Gölü ve çevresi kuş gözlem alanı olarak değerlendirilmesi gereken bir

alandır.

• Saroz Körfezi ise bölgeye kimlik kazandıran önemli bir doğal oluşum olarak kıyı

turizmi dışında da çok çeşitli turizm olanakları sunmaktadır. Körfezin spor

aktiviteleri açısından sunduğu fırsatlar mevcut yapıda organize bir şekilde

değerlendirilmemektedir. Yat turizmi ve spor aktivitelerinin birlikte

değerlendirilmesi, turizm açısından bölgenin canlılığını sağlayacak bir potansiyel

olarak ortaya çıkmaktadır.

• Ganos Ormanları ve Korudağ, doğa turizmi açısından önemli fırsatlar sunmaktadır.

• Tüm bu potansiyellere ek olarak yerleşmenin tarımsal kimliği de önemli bir turizm

potansiyeli olarak değerlendirilmelidir. Yerel kimliğin ön plana çıkartılması ve

turizme girdi olarak değerlendirilmesi, son yıllarda dikkat çeken turizm

uygulamalarından biridir. Uzunköprü Yeniköy ve Edirne Merkez çevresindeki köyler

başta olmak üzere tüm ilde yapılan bağcılık ve ilde öngörülen organik tarım

potansiyeli ekolojik turizm kapsamında değerlendirilerek, hem ekonomik bir aktivite

olarak desteklenmeli hem de turizmin çeşitliliğinin sağlanması açısından

değerlendirilmelidir. Yerleşmeler arası yerel bağların güçlendirilmesi ve bağcılık vb.

aktivitelerin festivaller, şenlikler gibi aktiviteler ile desteklenmesi de halkın bu tür

fonksiyonları benimsemesi ve sahiplenmesi açısından önem teşkil etmektedir.

276

Özellikle doğal yapısının sunduğu potansiyeller oldukça fazla olmasına karşın, bu

potansiyellerin sadece tüketime yönelik kullanılması, İl’deki doğal değerlerin zarar

görmesine ve hatta kaybına neden olmaktadır. Bu durum bir taraftan turizmi olumsuz

yönde etkilerken, bir taraftan da yaşam kalitesi açısından ciddi sorunları beraberinde

getirmektedir. Saroz Körfezi ve çevresinde ise ikinci konut baskısı doğal yapının

tahribatına neden olmakla birlikte, kıyı kullanımını da olumsuz yönde etkilemektedir.

Edirne İli’nde doğal yapı üzerindeki bir diğer sorun, üretimin yarattığı kirlilik olarak

tanımlanabilir. Denetimsiz bir yapı içinde işleyen tarımsal ve endüstriyel üretimden

kaynaklanan başıboş ve arıtmasız deşarjın yarattığı aşırı kirlilik Ergene Nehri’nin

tarımsal sulama amaçlı kullanılmasını engellemektedir. Ergene Nehri’ndeki bu aşırı

kirlilik, sularını boşalttığı Meriç Nehri’ni de etkilemekte ve böylece, Meriç’in

mansabındaki tarımsal ürünler ile her türlü canlıyı da olumsuz yönde etkilemektedir.

Buna ek olarak ildeki konaklama kapasitesinin nitelik ve nicelik olarak yetersiz olması

ve turizm potansiyellerinin ziyaretçi ve yatırımcılara sunumunda tanıtım eksikliği,

turizmin gelişimindeki en önemli sorunlardan biri olarak dikkat çekmektedir. Bir sınır

kenti olan Edirne’de, sınırdan giriş yapan yabancı ve yerli ziyaretçiler İl’in turizm

potansiyelleri hakkında bilgilendirilmekte ve yönlendirilmekte yetersiz kalmaktadır.

Yunanistan ve Bulgaristan sınır kapılarından giriş-çıkış yapan ziyaretçi sayısı fazla

olmasına rağmen, İl’i ziyaret eden turist sayısı azdır. Bu durum, kentin çekiciliğinin etkin

biçimde sunulamaması ve dolayısıyla kentin sadece bir geçiş noktası olarak

kullanılmasından kaynaklanmaktadır. Sınır-ötesi işbirliklerinin oluşturulması ekonomik

anlamda sadece ticaret ve sanayi açısından değil aynı zamanda turizm açısından da

gelişimi destekleyecek önemli bir oluşum olarak değerlendirilmelidir.

Görüldüğü üzere Kent; doğal, tarihi ve kültürel değer ve potansiyelleri açısından

turizme yönelik önemli girdilere sahiptir. Koruma-kullanma dengesi sağlanarak

sürdürülebilirliğe odaklanan bir yaklaşımla ele alınması gereken bu girdiler, bölge

genelinde ve kent bütününde benimsenecek ve uygulanacak turizm planlaması ile

etkinlik kazanabilecek, Edirne’nin bir Marka Kent olarak yükselmesinin yolunu

açabilecektir.

277

Harita IV. 1. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı

278

IV.8. YERLEŞMELER ÖZELİNDE PLAN KARARLARI

IV.8.1. Edirne Merkez İlçe

IV.8.1.1. Genel Bilgiler

Ülkenin batısındaki komşularının ikisine de sınırı olan coğrafi konum ve sınırötesi

ilişkiler açısından son derece önemli bir noktada yer alan Edirne Merkez İlçe’nin

kuzeydoğusunda Lalapaşa İlçesi, doğusunda Süloğlu ve Havsa İlçeleri, güneyinde

Uzunköprü İlçesi ve batısında Yunanistan’ın Orestiada yerleşmesi ve Bulgaristan’ın

Svilengrad yerleşmesi yer almaktadır.

Şekil IV. 4. Merkez İlçe Coğrafi Konum

Edirne D-100 ve TEM Otoyolu bağlantılarının ülkemizdeki uç noktalarının ulaştığı bir

merkez olarak, karayolu ulaşımı açısından oldukça kolay erişilebilir bir durumdadır.

Sirkeci-Halkalı demiryolu hattı Kırklareli İli’ne bağlı Pehlivanköy İlçesi’nde iki kola

ayrılmaktadır. Bir kol Edirne Merkez İlçe’den geçerek Kapıkule Sınır Kapısı karayolu ile

Bulgaristan’a ve Pazarkule Sınır Kapısı karayolları ile Yunanistan’a bağlanmaktadır.

279

Yüzölçümü 830 km2 (DİE, 2002a) olan İlçe’nin çeşitli yerleşmelere uzaklığı aşağıdaki

tablodaki gibidir.

Tablo IV. 13. Merkez İlçe’nin Diğer Yerleşmelere Olan Uzaklığı Yerleşme Adı Uzaklık (km)

Bulgaristan(Kapıkule) 18

Yunanistan (Pazarkule) 13

Çanakkale 230

İstanbul 235

Tekirdağ 160

Enez 160

İpsala 110

Havsa 27

Keşan 112

Lalapaşa 27

Meriç 93

Uzunköprü 68

Kaynak: Lüleburgaz Karayolları 11. Şube Şefliği, 1994, Aktaran: Edirne Çevre Durum Raporu 2007

1959 yılında Edirne’nin Çardakaltı Mevkii’nde yapılan kazılar neticesinde, Cilâlıtaş ve

Bakır-Tunç medeniyetiyle ilgili bir yerleşim sahasının ortaya çıkarılışı, Edirne ve yakın

çevresinin en eski devirlerden beri iskân bölgesi olduğunu göstermektedir. Daha

sonraki devirlerde Akalar, Persler, Galatlar, Roma ve Bizans gibi çeşitli

imparatorlukların üzerinde kurulduğunu göstermektedir. İlk çağlarda Traklar tarafından

kurulan Edirne, Roma İmparatoru Hadrianus tarafından baştan sona yenilenmiştir. Bir

dönem Bizans İmparatorluğu tarafından ele geçirilmiş, 1361 yılında I. Murat tarafından

fethedilerek, Osmanlı Devleti’nin başkenti olmuş ve 1453 yılında İstanbul’un fethine

kadar bu statüsünü sürdürmüştür.

Nüfus ve İdari Yapı

1 belediye ve 37 köyden oluşan Merkez İlçe’nin 2007 yılı nüfusu 150.717 kişidir. Bu

nüfusun %9,7’sini kırsal nüfus, %90,3’ünü kentsel nüfus oluşturmaktadır. Kentsel

nüfusu zaman içinde artan İlçe’nin kırsal nüfusu ise giderek azalmaktadır.

Tablo IV. 14. Merkez İlçe Nüfus Değişimleri Şehir Nüfusu % Kır Nüfusu % Toplam

1990* 102.345 82,3 22.016 17,7 124.361

2000* 119.298 84,7 21.532 15,3 140.830

2007** 136.070 90,3 14.647 9,7 150.717

Kaynak: * DİE, 2002a; ** TÜİK, 2007

280

Grafik IV. 1. Merkez İlçe Nüfus Değişimi

102.345

119.298

136.070

22.016 21.53214.647

124.361

140.380150.717

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

160.000

1990 2000 2007

Şehir Nüfusu Kır Nüfusu Toplam

Kaynak: DİE, 2002a; TÜİK, 2007

Merkez İlçe’ye bağlı köylerin bağlı oldukları bucak ve 2007 yılı kadın erkek nüfusları

aşağıdaki tabloda görülmektedir. Buna göre en yüksek nüfuslu köyler Karakasım

Bucağı’na bağlı Doyran, Tayakadın ve Üyüklüatar Köyleri ile Sırpsındığı Bucağı’na

bağlı Kemal Köyü’dür. Nüfusu en düşük olan köyler ise Merkez Bucağı’na bağlı Bosna

ve Suakacağı Köyleri ile Sırpsındığı Bucağı’na bağlı Budakdoğanca Köyü’dür

281

Tablo IV. 15. Merkez İlçe’ye Bağlı Köyler ve 2007 Nüfusları Köy Adı Bağlı olduğu Bucak Erkek Kadın Toplam Nüfus

Doyran Karakasım 446 453 899

Elçili Karakasım 224 246 470

Karakasim Karakasım 283 299 582

Orhaniye Karakasım 244 234 478

Tayakadın Karakasım 853 807 1.660

Üyüklütatar Karakasım 441 442 883

Avariz Merkez 175 151 326

Bosna Merkez 28 6 34

Büyükdöllük Merkez 404 420 824

Değirmenyeni Merkez 245 241 486

Demirhanlı Merkez 255 259 514

Eskikadın Merkez 228 224 452

Hacıumur Merkez 194 192 386

Hasanağa Merkez 83 79 162

Hatipköy Merkez 74 65 139

Hıdırağa Merkez 120 123 243

İskender Merkez 300 314 614

Karayusuf Merkez 89 77 166

Kayapa Merkez 81 79 160

Korucu Merkez 117 105 222

Kösençiftliği Merkez 162 160 322

Küçükdöllük Merkez 70 70 140

Menekşesofular Merkez 128 131 259

Muratcalı Merkez 97 92 189

Musabeyli Merkez 227 250 477

Sazlıdere Merkez 305 291 596

Suakacağı Merkez 44 42 86

Yenikadın Merkez 247 243 490

Yolüstü Merkez 160 161 321

Ahi Sırpsındığı 74 75 149

Budakdoğanca Sırpsındığı 48 50 98

Büyükismailce Sırpsındığı 131 134 265

Ekmekçi Sırpsındığı 56 49 105

Karabulut Sırpsındığı 58 56 114

Kemal Sırpsındığı 548 543 1.091

Sarayakpınar Sırpsındığı 63 65 128

Uzgaç Sırpsındığı 60 57 117


282

Ekonomik Yapı

Merkez İlçe’de istihdamın sektörel dağılımı incelendiğinde hizmetler sektöründe çalışanların

daha fazla olduğu görülmektedir. Bu durum kentin tüm Edirne’ye hizmet veren 1. Kademe

Kentsel Merkez olmasından kaynaklanmaktadır. İl genelindeki ticaret, eğitim, sağlık, kültür ve

kamu hizmetlerinin çoğu bu merkezden karşılanmaktadır. İlçe’de 2000 yılı çalışan sayısı

55.006 kişi olup, aktivite oranı %39,1’dir.

Tablo IV. 16. Merkez İlçe İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı Sektörler Kişi %

Tarım 11.245 20,4

Sanayi 7.863 14,3

Hizmet 35.659 64,8

İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 239 0,4

Toplam 55.006 100

Kaynak: DİE, 2000

Tarım: Edirne İli’nin ekonomisi tarım ağırlıklıdır. Bununla birlikte İl’in Avrupa’yı İstanbul

ve Ortadoğu’ya bağlayan karayolu ve demiryolu üzerinde olması, tarım dışı etkinliklerin

de gelişmesini sağlamış ve bu güzergah üzerinde yer alan Merkez İlçe’de de tarım dışı

etkinlikler artmıştır. Merkez İlçe’de İl genelinde olduğu gibi tarımda ağırlık bitkisel

üretimde olup, hayvancılık bitkisel üretimden sonra gelmektedir. Ekilen bitkiler arasında

sanayi bitkilerinden ayçiçeği ve tahıllardan buğday büyük önem taşımaktadır. İlçe’de

küçük ve orta büyüklükteki işletmeler egemendir.

Ayçiçeğinin tohumlarında bulunan %40-45 oranındaki yağ, yağ sanayinin, çeşitli gıda

sanayilerinin, kimya, kozmetik ve boya sanayilerinin ham maddesi olarak

kullanılmaktadır. Yağı alındıktan sonra kalan küspesi %40 protein içeriği ile yem sanayi

için değerli bir kaynaktır. Ayrıca yem bitkisi olarak da yetiştirilen ayçiçeği, tarlada

çürütülmek suretiyle tabii gübre olarak da kullanılmaktadır. Üretilen ayçiçeğinin tamamı

pazarlanmaktadır. İşletme içi tüketim söz konusu değildir. Ayçiçeğinin başlıca alıcısı

Trakya Birlik ve bölgedeki yağ sanayicileridir (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak

Plan Raporu, 2007).

Edirne’de hayvancılık yıllardan beri geleneksel bir şekilde bitkisel üretimin yanında ek

bir faaliyet kolu olarak yürütülmektedir. Edirne’deki tarımsal işletmelerin %1,5 gibi

küçük bir oranda yalnızca hayvancılık yapılırken, %70,3 gibi büyük bir oranda bitkisel

üretim ve hayvancılık birlikte yapılmaktadır. İl’de, damızlık sığır potansiyelinin tam

kullanımının sağlanması, sığır yetiştiriciliği sektöründe kârlılığın artırılması, ülke

şartlarına uygun bir sığır yetiştiriciliği bilgi sisteminin oluşturulması, yetiştirici birliklerinin

283

kurulması ve damızlık taleplerinin yurtiçinden karşılanması amacıyla 1994 yılından bu

yana Türk-Alman Teknik İşbirliği çerçevesinde “Sığır Yetiştiriciliği Enformasyon Sistemi

Projesi” yürütülmektedir. Edirne’de hayvancılık yıllar itibariyle düzensiz bir seyir

izlemiştir. Arıcılık faaliyetleri hariç, tüm hayvancılık faaliyetlerinde gerileme söz

konusudur.

Sanayi: Edirne sanayi sektörü bakımından çok gelişmiş durumda değildir. Tüm İl

genelinde olduğu gibi Merkez İlçe’de de 1970-1976 dönemlerinde (Bu dönemde Edirne

“Kalkınmada Öncelikli İl” statüsündedir) hızlı bir sanayileşme olmuş ancak 1976

yılından sonra bu gelişme durmuştur. Bu gelişmenin durmasının nedenleri Edirne’nin

“Kalkınmada Öncelikli İl” durumundan çıkarılması ve İstanbul’un batı kesiminde yer

alan Çorlu ve Çerkezköy gibi yerleşimlerde sanayi sektörünün hızlı bir gelişim

göstermesidir (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007).

Sanayi İl Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre 2003 yılı itibariyle Edirne’de organize

tesis niteliğinde 24 sanayi kuruluşu bulunmaktadır. Bu sanayi kuruluşlarına toplam

3.393 kişi çalışmaktadır. Sanayi kuruluşlarında en büyük istihdam 896 çalışana sahip

Modavizyon Tekstil Sanayi’de görülmektedir. Kentte tekstil sektörü en gelişmiş sanayi

grubudur. Bu grubu gıda ve madencilik sektörleri izlemektedir (Edirne Merkez İlçe

Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007). Kentte organize nitelikli sanayiler dışında 2

adet Küçük Sanayi Sitesi bulunmaktadır. 1978 yılında faaliyete geçen 1. Küçük Sanayi

Sitesi’nde 333 işyeri ve bu işyerlerinde çalışan 1.712 kişi bulunmaktadır. 1998 yılında

faaliyete geçen 2. Küçük Sanayi Sitesi’nde ise 413 işyerinde 928 çalışan

bulunmaktadır. Her iki sanayi sitesinde de ağırlıkla oto tamir ve demir doğrama

işletmeleri yer almaktadır (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu,

2007).

Edirne kentinde organize nitelikli kuruluşlar ile küçük sanayi sitesindeki işletmeler

dışında düşük kapasiteli olan 596 adet “Küçük Sanatlar” işletmeleri de bulunmaktadır.

Bu işletmeler gerek çalışan gerek kapasite açısından küçük işletmeler olup, bu

işletmelerde; süpürgecilik, tenekecilik gibi kente özgü faaliyetler ve diğer sanayi

faaliyetleri de bulunulmaktadır. Yerinde yapılmış çalışmalar sonucu kentte Küçük

Sanatlar işletmelerinde toplam 1.234 çalışan tespit edilmiştir. Kentte sanayi sektörü

kapsamında değerlendirilebilecek inşaat sektöründe ise toplam 2.260 kişi

çalışmaktadır. İnşaat faaliyetleri özellikle İlçe’nin doğu kesiminde yeni gelişen

kooperatif alanlarında yoğunlaşmaktadır. İlçe’de yer alan sanayi grupları ve çalışan

sayıları aşağıdaki tabloda sunulmaktadır. (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak

Plan Raporu, 2007).

284

Tablo IV. 17. Merkez İlçe Sanayi Yapısı-2003 Sanayi Grubu Adet Çalışan Sayısı

Organize Nitelikli Sanayi Kuruluşları 24 3393

Küçük Sanayi Sitesi Kuruluşları 746 2640

Küçük Sanatlar Kuruluşları 596 1234

İnşaat Faaliyetleri - 2260

Toplam 1366 9527

Kaynak: Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007 *Bu tablo Sanayi İl Müdürlüğünden alınan bilgiler ve yerinde yapılmış ticaret analizi çalışmalarından faydalanılarak hazırlanmıştır.

Edirne Merkez İlçe’de toplam 301 ha planlı sanayi alanı yer almaktadır. Bu alan Edirne

İli’ndeki toplam 780,2 ha sanayi alanının %38,6’sını oluşturmaktadır. 301 ha’lık planlı sanayi

alanının tamamı yapılaşmamıştır.

Tablo IV. 18. Edirne Kenti Sanayi Alanları İlçeler Planlı Sanayi (ha) %

Edirne Toplam 780,2 100

Merkez 301 38,60

Hizmet: Merkez İlçe genel idari hizmetler açısından oldukça gelişmiş durumdadır.

Kentte genel idari hizmet sunan 71 adet resmi kurum bulunmaktadır. Bu resmi

kurumlarda toplam 4.200 personel görev almaktadır. Yerinde yapılan arazi kullanım

çalışması sonuçlarına göre kentte yaklaşık 131 ha’lık resmi kurum alanı bulunmaktadır

(Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007).

Edirne ticareti büyük ölçüde tarımsal ürünlere dayanmaktadır. Ayçiçeği, şeker pancarı

gibi sanayi bitkileri; buğday, pirinç gibi tahıllar ve süt ve süt ürünleri bölgedeki

fabrikalarda ve imalathanelerde işlendiğinden, iç ve dış ticarete konu olan en önemli

ürünlerdir. Kentin bir sınır yerleşimi olması, ulaşım imkanlarının fazla olması gibi

nedenlerden dolayı ticaret sektörü oldukça gelişmiş durumdadır. Kentin ticari faaliyetine

yön veren kuruluşlar (2000 yıl sonu verilerine göre); 2.841 üyeli Ticaret ve Sanayi

Odası, 468 üyeli Ticaret Borsası, 1.075 ortaklı Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış

Kooperatifleri Birliği, 969 adet şirket (75 kollektif, 71 anonim, 823 limited şirket) ve 381

adet çeşitli amaçlarla kurulmuş kooperatiftir (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak

Plan Raporu, 2007).

Yerinde yapılmış ayrıntılı analiz çalışmaları sonucunda kentte toplam 6.103 ticari

işletme bulunduğu, bunların 4.662’si faal durumda iken, diğerlerinin depo ve boş

işletmeler olduğu ve faaliyette olan işletmelerde toplam 7.536 çalışan (kentte ticaret

sektöründe çalışan nüfus) bulunduğu tespit edilmiştir (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni

Taslak Plan Raporu, 2007).

285

Tablo IV. 19. Edirne Kenti Ticari Faaliyeti–2000 Ticari Kuruluş Üye Sayısı Açıklama

Ticaret ve Sanayi Odası 2.841 Yıllık 35.milyon dolarlık ihracat yapılmış

Ticaret Borsası 468 Yıllık İşlem hacmi 154 trilyondur.

Şirket 969 75 kollektif, 71 AŞ, 823 LTD.Şti

Kooperatif 381 -

Kaynak: Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007

Turizm : Edirne, zengin tarihi ve kültürel mirasının yanı sıra doğal değerleri açısından

da büyük bir zenginlik ve çeşitlilik sunmaktadır. Osmanlı Devleti’ne 92 yıl başkentlik

yapmış kent, sivil mimarlık örnekleri, Mimar Sinan’ın ustalık eseri Selimiye Cami başta

olmak üzere camileri, festival ve şenlikleriyle yaşayan bir müzedir. Ayrıca 2 adet sınır

kapısı ile Bulgaristan ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya bağlanan kent, TEM ve D-

100 gibi önemli ulaşım bağlantıları üzerinde bulunmaktadır.

Ancak İlçe’deki turizm potansiyeli yeterince kullanılamamaktadır. Turizm sektörünün

karşı karşıya olduğu sorunlar;

• Konaklama kapasitesinin nitelik ve nicelik olarak yetersiz olması

• İlçe’deki turizm potansiyellerini ziyaretçi ve yatırımcılara sunumda tanıtım eksikliği

• Sınır kapılarındaki personelin ve kaçak rehberlerin gelen ziyaretçileri Edirne’deki

turizm faaliyetleri hakkında yönlendirmekte yetersiz kalması

• Yunanistan ve Bulgaristan ile aramızda olan sınır kapılarından giriş-çıkış yapan

ziyaretçi sayısı fazla olmasına rağmen, ilçeyi ziyaret eden turist sayısının az olması

• Meriç, Tunca ve Arda Nehirlerindeki kirlilik

• Sivil toplum kuruluşlarının turizmi geliştirme konusunda yetersiz kalmaları

• Turizmin geliştirilmesinde önemli konulardan biri olan sınır ötesi işbirliklerinin

oluşturulmaması

• Ulaşım sisteminin entegre olmaması; demir-kara-hava ve deniz ulaşımı

bağlantılarının zayıf olmasıdır.

Bu sorunlara gidermeye yönelik çözümler üretilmesi sonucunda da kentte turizm

sektörü gelişecektir.

Arazi Kullanımı

Merkez İlçe arazilerinin yaklaşık %70’lik bir bölümü sulu ve kuru mutlak tarım

arazilerinden oluşmaktadır. Kuru mutlak arazi varlığı aşağıdaki tablo ve grafikte

görüldüğü üzere yaklaşık 46.926 ha genişliğindedir. Merkez İlçe arazilerinin bir başka

önemli özelliği ise, İl arazi yüzeyinin %9,5’lik bir bölümünün mera arazilerinden

oluşmasıdır.

286

Tablo IV. 20. Merkez İlçe Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)

Kuru Mutlak Tarım 46.926,10

Sulu Mutlak Tarım 8.637,87

Özel Ürün Arazisi 7.796,71

Dikili Tarım 174,35

Marjinal Tarım 3.319,43

Mera Alanı 7.754,09

Tarım Dışı İzinli Alan 244,07

Diğer Alanlar 7.130,31

Toplam 81.982,93

Grafik IV. 2. Merkez İlçe Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı

57,2%

2,1% 0,3% 9,5% 4,0% 0,2%9,5%

10,5%6,6%

Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıTarım Dışı İzinli Alan Orman AlanlarıDiğer Alanlar

287

Harita IV. 2. Merkez İlçe Arazi Sınıflandırması

İlçe’deki kentsel arazi kullanım ise Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan

Raporu 2007 yılı verilerine göre aşağıdaki tablodaki gibidir. Buna göre taslak planda

değerlendirilen alanın en büyük kısmını %86,32 oranı ile tarım alanları oluşturmaktadır.

Tarım alanları dışındaki en büyük alansal kullanımlar ise sırasıyla mevcut konut

alanları, askeri alanlar ve üniversite alanıdır.

288

Tablo IV. 21. Merkez İlçe Mevcut Arazi Kullanımı (2007 yılı) Fonksiyonlar Alan (ha) Oran %

Askeri Alan 688 1,70

Mevcut (İskan) Yerleşme 2.317 5,74

MİA 50 0,12

Sanayi Alanları 340 0,84

Resmi Kurumlar 269 0,67

Toptan Ticaret 14 0,03

Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 59 0,15

Gümrük Alanı 99 0,25

Terminal 4 0,01

Eğitim (Üniversite) 608 1,50

Boş Arsa 277 0,69

Orman Alanı 183 0,45

Tarım Alanı 34.873 86,32

Fuar Alanı 12 0,03

Dereler 597 1,48

Yollar 10 0,02

Toplam 40.400 100,00

Kaynak: Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007

Edirne Merkez İlçe eğitim alanlarına bakıldığında ise İlçe’de 3 adet okul öncesi okul, 46

adet İlköğretim okulu, 12 adet genel lise ve 6 adet meslek lisesi bulunduğu

görülmüştür. Yüksek öğretimde ise Merkez İlçe’de; Trakya Üniversitesi’ne bağlı Tıp

Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Mimarlık-Mühendislik Fakültesi, Eğitim Fakültesi,

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi adı ile 5 fakülte, 8 yüksek okul, 3 Enstitü, 12

Araştırma ve Uygulama Merkezi ve 1 adet Devlet Konservatuarında toplam 13.089

öğrencinin öğrenim görmekte olduğu görülmektedir. Bunların yanında İlçe’de 3 adet

kütüphane yer almaktadır (Edirne Çevre Durum Raporu, 2007).

Tablo IV. 22. Merkez İlçe Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Genel Lise Meslek Lisesi

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Merkez

3 70 1.267 46 908 16.202 12 356 4.663 6 292 3.342

Kaynak: Edirne Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007

İlçe’nin sağlık imkânları incelendiğinde, 2 adet Devlet Hastanesi, 1 Adet Göğüs

Hastalıkları Hastanesi, 1 adet Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, 12 adet

Sağlık Ocağı, 1 adet Özel Hastane ve 2 adet özel poliklinik bulunduğu görülmektedir.

289

IV.8.1.2. Sorunlar ve Potansiyeller

İlçe ile ilgili verilen bilgiler ışığında sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Tablo IV. 23. Merkez İlçe Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller

• Sınır ötesi ilişkilerin değerlendirilememesi

• Tarımsal üretim verimliliğinin düşük olmasından

kaynaklanan kırsal göç

• Tarım ve sanayi sektörleri arasında herhangi bir

eşgüdüm mekanizmasının işlememesinden

kaynaklanan verimsizlik

• Meriç, Tunca ve Arda nehirlerindeki kirlilik

• Konaklama kapasitesinin nitelik ve nicelik olarak

yetersiz olması

• İlçe’deki turizm potansiyellerini ziyaretçi ve

yatırımcılara sunumda tanıtım eksikliği

• Kaçak rehberlerin ve sınır kapılarındaki

personelin gelen ziyaretçileri Edirne’deki turizm

faaliyetleri hakkında yönlendirmekte yetersiz

kalması

• Yunanistan ve Bulgaristan’la olan sınır

kapılarından giriş-çıkış yapan ziyaretçi sayısının

fazla olmasına rağmen, ilçeyi ziyaret eden turist

sayısının az olması

• Sivil toplum kuruluşlarının turizmi geliştirme

konusunda yetersiz kalmaları

• Ulaşım sisteminin entegre olmaması; demir-

kara-hava ve deniz ulaşımı bağlantılarının zayıf

olması

• Yunanistan ve Bulgaristan’la olan sınır

kapıları ve ulaşım bağlantıları ile sınırötesi

işbirliklerini geliştirilebilme imkânı

• TEM ve D–100 ve Bulgaristan demiryolu

ulaşım bağlantıları gibi önemli aksların

ortasında yer alması

• Bitkisel üretimde çeşitli sanayi ürünleri

üretiminden ülke ortalamasının üzerinde

verim alınması (ayçiçeği)

• Edirne Merkez çevresindeki köylerde

bağcılık ve organik tarım yapabilme imkânı

• 3 farklı medeniyete ev sahipliği yapmış

kentteki tarihi ve kültürel değerler ile marka

kent olma potansiyeli

• Arda, Tunca ve Meriç Nehirleri ile kent

ormanlarının oluşturduğu doğal değerler

• Trakya Üniversitesinin İlçe’de yer almasının

oluşturduğu kültür ve eğitim potansiyeli

• Güçlü yerel bağlar

IV.8.1.3. Plan Kararları

Merkez İlçesi’nin vizyonu; bir yandan tarımsal üretim sanayi sektörü ile entegre edilerek, bir

yandan da organik tarım ve bağcılık aktiviteleri geliştirilerek tarımsal verimliliğin artırıldığı;

doğal, tarihi ve kültürel değerlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanarak turizmin canlandırıldığı ve

tüm Edirne İli’ne ticaret-hizmet-eğitim-sağlık ve kültürel açıdan bir merkez olacak marka kent olmaktır.

Merkez İlçe var olan potansiyelleri kapsamında değerlendirilmiş olup, ön plana çıkan

tarihi geçmişi, coğrafi konumu, eğitim, sağlık ve kültür potansiyelleri doğrultusunda ele

alınmıştır. Bu kapsamda hizmet ve turizm sektörleri odaklı bir gelişim göstermesi

290

beklenen İlçe’de, bir yandan sağlık ve kültür turizmi geliştirilecek, bir yandan da tarım

sektöründe yapılacak değişikliklerle ekonomik gelişmesi sağlanacaktır.

Edirne Merkez 1. Kademe Kentsel Merkez olarak önerilmiş olup, mevcut durumuna

paralel olarak çevre ilçe ve kırsal merkezlere hizmet edecek ticaret-hizmet ve eğitim

merkezi olarak önerilmektedir. Edirne İl Merkezi’ne, hizmet merkezi kimliği dışında,

sahip olduğu tarih turizmi potansiyeli, sağlık hizmetleri ve önemli stratejik konumu

sebebi ile küresel ölçekte geliştirilecek “Marka Kent” fonksiyonu yüklenmiştir. Bu

doğrultuda kentte kültür turizmi canlandırılacak ve kentin uluslar arası bir çekim noktası

olması sağlanacaktır. Bu doğrultuda önerilen amaç-hedef ve stratejiler aşağıdaki

gibidir:

Amaç 1. Marka Kent yaratılması

Hedef 1. Bölgenin tanıtım stratejilerini geliştirilmek ve artırmak

• Bölgenin internet ortamına etkin bir biçimde taşınması sağlanacaktır. (Teklif

edilen turizm çeşitlerinde envanterin tamamlanması ve herkesin

ulaşabileceği bilgi haline dönüştürülmesi, online veri tabanı geliştirerek

internet ortamında rezervasyon sistemlerinin geliştirilmesi gibi)

• Kolay algılanabilir ve çabuk yaygınlaştırılabilir tanıtım malzemelerinin

üretilmesi sağlanacaktır. (Web sayfaları, broşürler, kitapçıklar, kısa filmler

vb.)

• Turizmin geliştirilmesinde Sivil Toplum Kuruluşları’nın etkinliğinin artırılması

sağlanacaktır.

• Kent Merkezi’nin Uluslararası Açık Hava Müzesi olması yolunda yasal

düzenlemeler yapılacaktır.

Hedef 2. Turizm personeline yönelik eğitimi artırmak

• Kaçak rehberliğin engellenmesi için, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca

profesyonel turist rehberi sınavı ve kurslarının açılması sağlanacaktır.

• Sınır kapılarında Edirne turizmiyle ilgili gelen turistleri yönlendirebilecek

acente ve personellerin yer alması sağlanacaktır.

Hedef 3. Yerli ve yabancı turist sayısını ve konaklama kapasitesini niteliksel ve

niceliksel olarak artırmak

• Yunanistan ve Bulgaristan’la ortak güzergâhlar düzenlenecektir.

• Ülkeler arasında turist giriş-çıkışını kolaylaştıran sistemler geliştirilecektir.

• Ulaşım sistemlerinin entegre çalışması sağlanacaktır.

291

• Merkez çevresindeki köylerde bağcılık ve buna bağlı niş pazar

geliştirilecektir.

• Yunanistan, Bulgaristan ve Türkiye’deki gençlere yönelik festivallerin

düzenlenmesiyle festival kültürü geliştirilecek ve gençlere yönelik aktiviteler

artırılacaktır.

• Meriç ve Tuna Nehirleri’nin temizlenmesi ile nehir kullanımları su sporları ve

doğa turizmine yönelik aktiviteler ile canlandırılacaktır.

• Karaağaç ve Kaleiçi Bölgeleri’ndeki tarihi dokunun bölgesel turizm

yaklaşımları kapsamında rehabilitasyonu ve bu doğrultuda uygun

fonksiyonlar ile desteklenerek turizme kazandırılması sağlanacaktır.

Amaç 2. Tarımsal verimliliğin artırması

Hedef 1.Tarım ve sanayi sektörleri arasındaki uyumu sağlamak

• Muratçalı ve Korucu Köyleri’ndeki marjinal tarım arazileri üzerinde önerilen 1 adet

TAB ile tarım ve hayvancılık potansiyeli denetimli ve organize bir şekilde

değerlendirilerek, tarımsal üretimin sanayi girdisi olarak kullanılması sağlanacaktır.

Hedef 2. Organik tarım ve dikili tarım aktivitelerini artırmak

• Merkez İlçe’de önerilen “Festival-Fuar Alanı” ile organik ve konvansiyonel tarımın

ulusal ve uluslar arası tanıtımı yapılacaktır. Aynı zamanda İl bütününde önerilen sınır

ötesi işbirliği ile oluşacak yeni açılımlara olanak sağlamak amacıyla üniversite, yerel

ve merkezi yönetim koordinasyonu ile kalifiye iş gücünün yetiştirilmesi sağlanacaktır.

• 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda belirtilen hükümler

doğrultusunda belirlenen dikili tarım alanlarında bağcılık faaliyetleri geliştirilecektir.

• İlçe bütününde organik tarımı teşvik edecek projeler Tarım İl Müdürlüğü aracılığıyla

desteklenecektir.

Amaç 3. Ekonomik aktivitelerin çeşitliliğinin artırılması

Hedef 1. Tüm Edirne İli’ne hitap eden Merkez’in mevcut donatı kapasitesini

düzenleyerek ekonomik aktivitelerde çeşitliliği artırmak

• Hinterland nüfusu ve ticaret ve hizmet kenti olma yönündeki gelişmeler kapsamında

Merkez İlçe İl bütününde 1. Kademe Kentsel Merkez olacaktır.

• Sanayi alanlarında ileri teknoloji kullanımına geçilecektir.

Hedef 2. Sınırötesi işbirliklerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek

• Sınır ötesi işbirliği programları altında çeşitli projeler geliştirilecektir.

292

• Merkezde oluşturulacak Sınır Ticaret Bölgesi ile kentin uluslar arası ticaret ilişkileri

geliştirilecek ve bu doğrultuda yerel merkezi yönetimler ile üniversite ortaklığında

sınır ötesi işbirliği desteklenecektir.

• Pazarkule sınır kapısı ile Kapıkule sınır kapısına giden ulaşım yolu ikinci kademe bir

karayolu ulaşım bağlantısıyla bütünleştirilecektir.

Bu kapsamda; mevcut durumda bir hizmet kenti olan Merkez İlçe’nin 150.717 kişi olan 2007

nüfusu, öngörülen kimlik ve gelişme eğilimleri kapsamında 2023 yılında, kır: 15.000 ve kent:

190.000 kişi olarak toplamda 205.000 kişi olacağı öngörülmektedir. Toplam çalışan sayısının

ise 2023 yılında 75.000 kişi olması beklenmektedir. Buna göre 2000 yılı aktivite oranı

%39’dan 2023 yılında %37’ye düşecektir. Buradaki düşüşün temel sebebi hizmet sektöründe

çalışan sayılarının artacak olmasıdır.

Tablo IV. 24. Merkez İlçe Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023

Merkez İlçe Sayı % Sayı %

Tarım 11.245 20 15.000 20

Sanayi 7.863 14 10.000 13

Hizmet 35.659 65 50.000 67

Toplam Çalışan Sayısı 55.006 100 75.000 100

Mevcut planlı sanayi alanlarından Kapıkule yolu üzerinde yaklaşık 235 ha’lık sanayi

alanının Sınır Ticaret Bölgesi’ne dönüştürülerek sınırötesi ticaretin arttırılması

önerilmektedir. Bunun dışındaki mevcut planlarla önerilen sanayi ve küçük sanayi

alanları işlevlerine devam edecektir. Mevcut onaylı plan kararlarında yer alan mevcut

ve gelişme konut alanları da değerlendirilerek plana işlenmiştir. İlçe’de önerilen

fonksiyonların plana göre alansal büyüklükleri aşağıdaki tablodaki gibi olacaktır.

293

Tablo IV. 25. Merkez İlçe 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %

Afet İskân Sahası 218,9 1,20%

Askeri Alan 384,9 2,11%

Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 11931,6 65,37%

Donatı Alanı 131,2 0,72%

Fuar Alanı 87,3 0,48%

Gelişme Konut Alanı 758 4,15%

Havaalanı 147,8 0,81%

Köy Yerleşim Alanı 1.769,20 9,69%

Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 228,7 1,25%

Küçük Sanayi Alanı 6,8 0,04%

Meskun Konut Alanı 959,4 5,26%

Rekreasyon Alanı 210,7 1,15%

Sanayi Alanı 299,9 1,64%

Sınır Ticaret Bölgesi 234,9 1,29%

Ticaret, Hizmet Alanı 93,6 0,51%

Turizmve Kültür Amaçlı Kullanımlar 143,7 0,79%

Üniversite ve Kampus Alanı 646,6 3,54%

Fonksiyonlar Toplamı 18.253,20 100,00%

Harita IV. 3. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Panı Merkez İlçe, İlçe Merkezi

İlçe’nin coğrafi konumundan dolayı deprem kuşağı içinde yer alması ve diğer jeolojik

özellikleri göz önüne alınarak 218,9 ha büyüklüğünde bir Afet İskan Sahası’na yer

verilmiştir. Bu alan ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve

güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 plan hedef

nüfusunun %10’u kadar büyüklüğünde ve 100 kişi/ha yoğunluk olacak şekilde

belirlenmiştir.

294

Harita IV. 4. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Panı Merkez İlçe

295

IV.8.2. Enez İlçesi


Enez İlçesi, Edirne İli’nin güneybatısında yer almaktadır. İlçe’nin 21 km kuzeyinde İpsala,

60 km doğusunda Keşan İlçesi, güneyinde ve batısında Ege Denizi ve Yunanistan yer

almakta olup, toplam yüzölçümü 458 km 2 dir. Bu bakımdan İl’in yedinci büyüklükteki

ilçesidir. Arazilerinin 1/3’ü ormanlık olup, genel olarak fundalık olan orman alanlarına

son zamanlarda orman teşkilatınca çam fidanı dikilmiştir. İlçe’nin doğusunda 423 m ile

en yüksek yeri olan volkanik kayalardan meydana gelen Çandır Dağı yer almaktadır.

İlçe’de yer alan başlıca göller doğuda Gala Gölü, Karaincirli ile Vakıf Köyü arasında Tuz

Gölü, batıda Karagöl, İlçe Merkezi ile deniz arasında Dalyan Gölü ile Üzmene ve

Taşaltı Gölleri’dir. Akarsuların en önemlisi ise aynı zamanda Türk-Yunan sınırını teşkil

eden Meriç Nehri’dir.

Şekil IV. 5. Enez İlçesi Coğrafi Konum

296

Enez’i Keşan ve Edirne’ye bağlayan 180 km’lik yol asfalttır. Enez-Keşan arasındaki 60

km’lik yol ise sıcak asfalt olarak tamamlanmıştır. Bölgede devlet karayolu olarak

sadece Enez-Keşan karayolu mevcuttur. Havaalanı olmamakla birlikte, ulaşım hem

kara hem deniz yoluyla sağlanmaktadır.


2007 yılında belediye statüsüne sahip tek yerleşme olan Enez Belediyesi’nde 3.752 kişi

yaşamaktadır. Enez İlçesi’ne bağlı 19 köyde yaşayan kişi sayısı 6.962’dir. İlçe’de kırsal

alanların kentsel alana göre daha fazla nüfusa sahip olduğu görülmektedir.

Tablo IV. 26. Enez İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusu 2007 Toplam Erkek Kadın

Enez 3.752 1.956 1.796

Kaynak: www.tuik.gov.tr

Tablo IV. 27. Enez İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları Köy Toplam Erkek Kadın

Abdurrahim 309 142 167

Büyükevren 801 399 402

Çandır 7 5 2

Çavuşköy 479 257 222

Çeribaşı 263 120 143

Gülçavuş 206 102 104

Hasköy 330 159 171

Hisarlı 130 63 67

Işıklı 271 140 131

Karaincirli 627 316 311

Kocaeli 228 107 121

Küçükevren 242 121 121

Sultaniçe 1.047 538 509

Sütçüler 159 75 84

Şehitler 319 156 163

Umurbey 44 24 20

Vakıf 349 171 178

Yazır 159 82 77

Yenice 992 506 486

Toplam 6.962 3.483 3.479


2007 yıl TÜİK verilerine göre Enez İlçesi’nde en fazla nüfusa sahip olan köyler

Sultaniçe ve Yenice Köyleri’dir. En az nüfusa sahip köy ise 7 kişi ile Çandır Köyü’dür.

İlçe nüfusu, 1990 genel nüfus sayımına göre 12.700 kişi iken, 2007 yılında 10.714

kişiye düşmektedir. 17 senede İlçe’nin toplam nüfusu yaklaşık 2.000 kişi azalmıştır.

297

Genel olarak ise ilçe merkezinin nüfusunun sabit kaldığı kırsal nüfusun ise azaldığı

görülmektedir.

Tablo IV. 28. Enez İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri

Toplam

Nüfus

Şehir

Nüfusu

Köy

Nüfusu

Şehir Nüfusunun Toplam

Nüfus İçindeki Oranı (%)

Köy Nüfusunun Toplam


1990 12.700 3.509 9.191 27,63 72,37

2000 11.929 3.941 7.988 33,04 66,96

2007 10.714 3.752 6.962 35,02 64,98


Grafik IV. 3. Enez İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri Değişimi

0100020003000400050006000700080009000

10000

1990 2000 2007

Şehir nüfusu Köy nüfusu


Ekonomik Yapı

Enez İlçesi’nde 2000 yılı DİE verilerine göre 6.530 kişi çalışmaktadır. Çalışanların %70,8’i

tarım sektöründe, %5,5’i sanayi sektöründe, %23,5’i de hizmetler sektöründe yer almaktadır.

Geçimini tarım, hayvancılık, balıkçılık, turizm ve ticaret ile sağlayan ilçe küçük bir sahil

kentidir. Tarımda bitkisel üretim daha ağırlıklı olmakla birlikte önemli ölçüde de hayvansal

üretim yapılmaktadır.

Tablo IV. 29. Enez İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı Sektörler (2000) Kişi %

Tarım 4.620 70,8

Sanayi 360 5,5

Hizmet 1.534 23,5


Toplam 6.530 100

Kaynak: DİE, 2000

298

Arazi Kullanımı

Edirne İli’nin güney uç bölgesinde yer alan Enez İlçesi Yunanistan ile ülke sınırında yer

almaktadır. Edirne ilçeleri arasında, sınırlarında en çok orman örtüsü bulunan ilçe

Enez’dir. Yaklaşık 45.875 ha yüzölçümlü İlçe’nin yaklaşık %45’lik bir bölümü orman ile

kaplıdır. Arazi büyüklüğü bakımından ikinci sırayı alan kuru mutlak tarım arazilerinin

yüzölçümü ise yaklaşık 10.515 ha’dır.

Tablo IV. 30. Enez İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)








Toplam 45.874,37

Grafik IV. 4. Enez İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı

2,3%11,8%

22,9%

4,8%

3,9%

0,3%6,6%2,8%

44,6%

Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıOrman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar

299

Harita IV. 5. Enez İlçesi Arazi Sınıflandırması

İlçe’de yer alan eğitim kurumları incelendiğinde, 6 adet ilköğretim ve 1 adet ortaöğretim

okulu bulunduğu ve bununla birlikte 2007 yılı verilerine göre toplam 7 okulda 1.249

öğrencinin eğitim aldığı görülmektedir.

Tablo IV. 31. Enez İlçesi 2007 yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim

Genel Lise Meslek Lisesi

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Enez 0 6 76 6 59 1.176 1 8 97 0 0 0


300

İlçe’de yer alan sağlık kurumları ise 25 yataklı Devlet Hastanesi, Merkez ve Hasköy'de

birer adet olmak üzere 2 adet Sağlık Ocağı, 1 adet Hudut Sahilleri Sağlık Denetleme

Merkezi ile 11 adet Sağlık Evi’dir.

Sosyal tesis olarak merkezde belediye düğün salonu, sahilde İstanbul Üniversitesi ve

Trakya Üniversitesi Dinlenme Tesisleri yer almaktadır. Sosyal yaşantı, gelişen bu

imkanlara paralel olarak iyileşmiştir.


Trakya’nın en önemli akarsularından biri olan Meriç Nehri’nin denize döküldüğü yerde,

yarımada üzerinde kurulmuş olan Enez’de tarihin erken dönemlerinden itibaren

yerleşmeler peş peşe birbirini izlemiştir. Eski dönemlerdeki önemini zamanla yitiren

kentte sosyo-ekonomik problemlerin ortaya çıktığı görülmektedir. Kentte yaşayanlar

arasında işsizlik ve buna dayalı gelir düşüklüğünün ileri düzeyde olduğu bilinmektedir.

İlçe’deki plansız gelişme fiziksel mekanın yanında sosyo-ekonomik yaşantıda da

olumsuz etkilere sebep olmaktadır. Plansız gelişen ikinci konut alanlarının ekonomik

getirisinin olmamasının yanı sıra doğal alanlar üzerinde yaptıkları tahribat kentteki en

önemli sorunların başında gelmektedir. Bunun yanında var olan potansiyellerin kentin

gelişimi doğrultusunda kullanılmaması da diğer bir sorun olarak belirlenmektedir.

Turizm Bakanlığının 2007 yılında Saroz Körfezi’nde belirlediği Kültür ve Turizm Koruma

ve Gelişim Bölgesi’nin kıyı alanlardaki mevcut ikinci konut etkisini arttıracağı ve alanın

büyük bir bölümünü kapsayan orman ekosisteminin bu gelişmelerden son derece kötü

etkilenerek, büyük ölçüde tahribata uğrayacağından endişe duyulmaktadır.

301

Tablo IV. 32. Enez İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller

• İlçe’nin deprem bölgesi olmasının yanı sıra orman

yangını riskinin varlığı

• Enez-Keşan hattında yer alan orman alanlarında

bölgesel ölçekte yangın tehlikesi

• Yerleşim alanlarının sulak alanlara doğru

genişlemesi

• Kıyı alanlardaki ikinci konutlar

• Jeolojik açıdan sorunlu alanlarda bulunan konut

alanları

• Plansız yapılaşmadan dolayı doğal hayat ve

ekolojik dengenin tehdit altında olması

• İkinci konut alanları dolayısıyla nüfusun mevsimsel

olarak dalgalanması

• Kontrolsüz yapılaşma nedeniyle, tarım alanlarının

imara açılması

• Hizmet ve turizm sektörünün geliştirilmesi için

gerekli olan nitelikli eleman eksikliği

• Turizmin gelişmesini sağlayacak turizm

altyapısının ve tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin

gelişmemiş olması

• Turizm gelişiminin, daha çok İstanbul ve diğer

çevre illerden gelenlerin yazlık (ikinci) konut

talebine dayalı olması

• Sınırötesi ticarette mesafe nedeniyle elde ettiği

avantajı gerekli altyapı eksikliği nedeniyle Tekirdağ

ve Malkara gibi merkezlere karşı kullanamaması

• Halkın turizm konusundaki bilinçsizliği

• Turizm girdilerinin sunum kalitesinin eksikliği

• Turizmde markalaşma olmaması

• İlçe’de bulunan doğal plajlar ile deniz

turizmi potansiyeli

• Güçlü görsel imaj

• Su sporları için uygun sahillerin

bulunması

• Tarım alanları ve kültür turizmi öğeleri

ve Gala Gölünün Eko turizm için önemli

potansiyel oluşturması

• Köylerin karakteristiklerini hala koruyor

olmaları ile köy pansiyonculuğu yapılabilme

potansiyeli

• Turizm Bakanlığınca ilan edilen “Saroz

Körfezi Kültür ve Turizm Koruma ve

Geliştirme Bölgesi”nin ilçe turizminin

gelişiminde bir artı değer oluşturması

• Enez’in kuzey bölgeleri arasında kalan

geniş ovalar, sazlık, bataklık ve göllerde;

uçar, ormanlık bölgelerde yaban domuzu

ve diğer kara hayvanları avcılığı ile av

turizmi potansiyeli

• Balıkçı barınaklarının kıyı turizmine destek

vererek Yunanistan’a yakınlığı nedeniyle

bir deniz sınır kapısı olma potansiyeli


Enez İlçesi’nin vizyonu; Enez’in kendine özgü koşulları çerçevesinde doğal çevreye,

tarihi mirasa ve kültürel dokuya duyarlı, sürdürülebilir niteliğinin yanı sıra yerel kaynak

kullanımına uygun turizm yapılanmasını gerçekleştirmektir.

İlçe özellikle doğal kaynakları ve değerleri ile ön plana çıkmaktadır. Gala Gölü Milli

Parkı, güneyinde bulunan orman alanları, kıyı şeridi ve sınır ötesi ilişkileri, İlçe’nin

kimliğini belirleyen temel unsurlardır. Bu kapsamda öngörülen yapı tarım ve turizm

sektörleri üzerine kurgulanırken, kent için öngörülen kimlik turizmdir.

302

Amaç 1. Ekonomik gelişmenin sağlanması

Hedef 1. Turizme yönelik konaklama kapasitesini, elemanların nitelik ve sayısını, turizm

çeşitliliğini artırmak ve tanıtım araçlarını çoğaltmak

• Turizm sektöründe çalışan elemanlara gerekli eğitim verilerek hizmet kalitesinin

yükseltilmesi sağlanacaktır.

• Sivil mimarlık özelliği taşıyan ve koruma altına alınması gereken alanların tespit

ve tescillerinin yapılarak turizmi geliştirmede girdi olarak kullanılması

sağlanacaktır.

• Kültürel varlıkların tanıtımına yönelik çalışmalar yapılacaktır (tanıtıcı kitap,

broşür, afiş ve harita gibi materyal bastırılması vb.)

• Konaklama ve turizm faaliyetlerini kapsayan bilgilere kolay erişimin sağlanması

için gerekli altyapı oluşturulacaktır.

• Öğrenci gençlik kampları, doğa turizmi ve kültür turizmi kapsamında

değerlendirilecek, özendirilecek ve bu konuda su ve doğa sporları gibi olanaklar

sağlanacaktır.

• Büyük otellerin yerine pansiyonculuk ve butik oteller ile bölgenin doğal ve

kültürel kimliği korunarak desteklenecek, özellikle yöre halkının bu konuda

eğitimi sağlanacak ve özendirilecektir.

• Golf alanı önerilerek golf turizminin İlçe’de gelişmesi desteklenecektir.

• İlçe’deki Enez Kalesi gibi tarihi değerler kültür turizmi kapsamında

değerlendirilecektir.

• Yat turizmine yönelik altyapı ve mekânsal gelişmeler değerlendirilerek deniz

turizmi ve deniz ulaşımı çekici hale getirilecektir. Ayrıca bu konuda potansiyel

doğal değerler de kullanılarak; Aleksandra Yat Limanı’na (Yunanistan) alternatif

oluşturulacaktır.

• Enez-Uzunköprü yolunun aktive edilmesi sağlanacaktır.

Hedef 2. Ekoturizmi geliştirmek.

• Tarımsal alanlar korunacaktır.

• Bağcılık ve meyvecilik özendirilecek ve desteklenecektir

• Enez İlçe sınırındaki Meriç boylarında organik meyvecilik desteklenecektir.

• Organik tarım ve alternatif ürün yetiştirilmesi konusunda mevcut tarımsal altyapı

değerlendirilecek ve yerel halk bu konuda bilgilendirilecektir.

• Meriç Deltası’nın korunması ve avcılık-balıkçılık üretim alanı olarak geliştirilmesi

için Yunanistan ile uluslararası işbirliği olanakları geliştirilecektir.

303

• Alternatif tarım ve doğal turizm alt ölçekli planlarda birlikte düşünülerek


• İlçe’de, av turizmi açısından potansiyel alanlar bulunmaktadır ve yurtdışından

bu amaçla gelen turistler vardır. Av turizmi geliştirilmeli, bunun için alanlar

belirlenmeli ve buna yönelik konaklama ihtiyaçlarının karşılanması

öngörülmektedir. Bu alanlarda gerekli av organizasyonları yapılarak İlçe’nin av

turizminde çevre il ve ilçelerin ihtiyacını karşılama doğrultusunda öne

çıkarılması düşünülmektedir. Bunun için gerekli envanterin çıkarılması ve

avcılık amenajmanının yapılması gerekmektedir. Böylece uygun alanlar da

kontrollü olarak av turizmine açılabilecektir. Av turizmi açısından potansiyel alan

olan Gala Gölü ve çevresi bu anlamda değerlendirilecektir.

• Mevcut göller ve arkeolojik alanlar doğa ve kültür turizmi kapsamında


• Çandır ve Hisarlı Köyleri’nde ekolojik tarım, organik arıcılık, organik hayvancılık

ve orman içi kontrollü tıbbi-aromatik bitki toplayıcılığı desteklenecek ve

örgütlenecektir.

Hedef 3. Tarım sektörünü geliştirmek

• Marjinal araziler üzerinde, tarımsal üretimin ve toprak kullanımının sürekliliğinin

sağlanması, tarım nüfusunun yerinde istihdam edilmesi ve gelir kaynaklarının

arttırılması ya da yeni kaynaklar oluşturulması, tarımsal tesislerin bir plan

çerçevesinde bir araya getirilmesi, başta çevre koruma ve gıda maddesi

hijyenik koşulları olmak üzere kontrol edilme kolaylığı sağlayabilecek, üretici-

sanayici-pazarlayıcı entegrasyonunun gerçekleştirilebileceği TAB’lar

önerilmektedir. TAB bölgeleri içerisinde, tarım ve hayvan yetiştiriciliğini

destekleyen, hububat, meyve, sebze için uygun tarım alanları, sebze ve çiçek

yetiştiriciliği için seralar, mantarcılık, hayvancılık gibi sektörler ve 5403 sayılı

yasada (3. Madde) tanımlanan “tarımsal tesisler” yer alacak; buna karşılık,

sanayi fonksiyonlarına kesinlikle yer verilmeyecektir.

• Tarımsal eğitim desteklenecek ve üretim kalitesinin standartlaştırılması

sağlanacaktır.

• Sulama olanaklarının artırılması ve ürün çeşitliliği konularında araştırma ve

çalışmalar yapılacaktır.

• Su ürünleri üretiminin arttırılması için, araştırma ve geliştirme projelerinin

yapılması, balıkçıların başta su kirliliği, barınak ve pazarlama sorunları olmak

üzere üretim sorunlarının ele alınması sağlanacaktır.

304

• Enez İlçesi’nde, su ürünleri potansiyelinin arttırılması yönünde işbirliği

yapılabilecek bir Su Ürünleri Kooperatifi mevcut olup, halen deniz mahsulü

ürünlerinin pazarlanmasında yardımcı olmaktadır. Bu kooperatifin güçlenmesi

sağlanarak, balıkçılığın yoğun olduğu Sultaniçe ve Vakıfköy’ün bu kapsamda

örgütlenmesi teşvik edilecektir.

Hedef 4. Ticaret-hizmet fonksiyonunu geliştirmek

• Enez, bölge içindeki konumuna ve gelişme eğilimlerine paralel olarak IV.

Kademe Kentsel Merkez olarak önerilmektedir.

Hedef 5. Doğal ve kültürel çevrenin sürdürülebilir kullanımını sağlamak

• Enez-Keşan arasındaki köy yerleşimlerindeki ikinci konut alanlarına yönelik

önleyici faaliyetlerin süratle uygulanması gerekmektedir. Teknik ve sosyal

altyapı gereklilikleri tamamlanmamış söz konusu alanlarda çevrenin büyük

ölçüde tahrip olduğu, kontrolsüz yapılaşma nedeniyle, tarım alanlarının imara

konu olduğu görülmektedir. Tarım alanlarındaki bu bozulmanın gelecek yıllarda

alandaki hassas ve özellikli diğer ekosistemleri de tehdit edeceği göz önünde

bulundurularak bu alanlarda ikinci konutların çoğalması engellenecek ve bu

alanların toprak yapısı göz önüne alınarak dönüşümü sağlanacaktır.

• Herhangi bir afet durumunda yerleşilecek Afet İskan Sahası’nın oluşturulması

öngörülmektedir.

• Saroz kıyılarında yer alacak kullanımlar deprem faktörü göz önüne alınarak

belirlenecektir.

• Gala Gölü Milli Parkı sınırları içinde kalan mutlak koruma alanı ve çevresindeki

çeltik tarımı faaliyetlerinde, Meriç Nehri’nden kaçak su çekiminin engellenmesi,

üretimde kullanılan kimyasalların asgari düzeye indirilmesi ve Nehir’e üretim

sırasında yapılan kaçak deşarjların engellenmesi sağlanacaktır.

• Hisardağı Mevkii’nde doğal potansiyeli kullanma amacıyla rüzgar enerjisi

santrali kurulacaktır.

Hedef 6. Sınır ötesi işbirliklerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek


• Sınır ötesi işbirliği ile oluşacak yeni açılımlara olanak sağlamak amacıyla

üniversite, yerel ve merkezi yönetim koordinasyonu ile kalifiye iş gücünün

yetiştirilmesi sağlanacaktır.

Alınan plan kararları doğrultusunda, sadece doğal nüfus artışı dikkate alınarak yapılan

2023 yılı nüfus projeksiyonları sonucunda şehir nüfusu 4.107, kır nüfusu ise 4.967

olarak toplamda 9.074 kişidir. İlçe için öngörülen turizm kimliği paralelinde alınan plan

kararları doğrultusunda 2023 yılında, kır nüfusu 7.500 kişi, kent nüfusu ise 7.000 kişi olarak

305

toplam 14.500 kişi olacağı öngörülmektedir. İlçe’deki 2000 yılı aktivite oranı %54,75’dir.

İlçe’ye önerilen turizm kenti kimliğiyle birlikte aktivite oranının da 2023 yılında %51’e

düşeceği varsayılmıştır. Bunun nedeni; tarım sektöründe çalışan yüzdesinin (çalışan

sayısında artış olmasına rağmen) düşmesi ve buna karşılık hizmetler sektöründe

istihdam yüzdesinin artmasıdır. İlçe’de 2000 yılında toplam çalışan sayısı, 6.530 kişi

iken 2023 yılında bu rakam 7.300 kişiye çıkacaktır.

Tablo IV. 33. Enez İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023

Enez Kişi % Kişi %

Tarım 4.620 70,8% 5.000 68,0%

Sanayi 360 5,5% 400 5,9%

Hizmet 1.534 23,5% 1.900 26,1%

Toplam 6.530 100,0% 7.300 100,0%

*2000 yılında toplam çalışan sayısında 16 kişi iyi tanımlanmamış faaliyetlerde istihdam etmektedir.

Kentin gelişme eğilimleri ve nüfus projeksiyonu göz önüne alınarak toplamda 272,1 ha

mevcut ve gelişme konut alanı önerilmektedir. Bunun yanı sıra kentin kendi ihtiyaçlarını

karşılaması amacıyla 26,1 ha donatı alanı ve 16 ha da ticaret-hizmet alanı

önerilmektedir. İlçe’nin ekonomik yapısını hareketlendirecek işlev olarak öngörülen

turizm sektörü için toplamda 44,6 ha alan, ayrıca 180,5 ha da golf alanı ayrılmaktadır.

Harita IV. 6. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Enez İlçe Merkezi

306

Tablo IV. 34. Enez İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %





Gelişme Konut Alanı 221,3 6,84%

Golf Alanı 180,5 5,58%

Köy Yerleşim Alanları 1.183,40 36,60%

Liman 8 0,25%




Ticaret ve Hizmet Alanı 16 0,49%

Turizm-ve Kültür Amaçlı Kullanımlar 44,6 1,38%

Üniversite ve Kampus Alanı 16,5 0,51%


İlçe’nin coğrafi konumundan dolayı deprem kuşağı içinde yer alması ve diğer jeolojik

özellikleri göz önüne alınarak 21,2 ha Afet İskan Sahası önerilmektedir. Bu alan İlçe

Merkezi’nin doğusunda ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı

ve güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 plan hedef

nüfusunun %10’u kadar büyüklüğünde ve 100 kişi/ha yoğunlukta seçilmiştir.

Harita IV. 7. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Enez İlçesi

307

IV.8.3. Havsa İlçesi

IV.8.3.1.Genel Bilgiler

Havsa İlçesi, Edirne İli’nin doğusunda yer almaktadır. İlçe’nin doğusunda Kırklareli,

batısında ve kuzeyinde Edirne Merkez İlçe, güneyinde ise Uzunköprü İlçesi yer

almaktadır. İlçe’ye ulaşım D-100 karayolu üzerinden sağlanmaktadır. İl Merkezi’ne

uzaklığı 27 km’dir.

İlçe topraklarının büyük çoğunluğu tarımsal niteliği korunacak tarım topraklarından

oluşmaktadır. İlçe’nin kuzeyi yeraltı suyu besleme alanı, batısında da sulama amaçlı

kullanılmak üzere planlanan Çakmak Barajı bulunmaktadır.

Şekil IV. 6. Havsa İlçesi Coğrafi Konum


2007 yılı nüfus sayımına göre İlçe nüfusu 21.533 kişidir. Nüfusun 8.547’si (%40)

kentsel alanda yaşarken 12.896 (%60) kişisi kırsal alanda yaşamaktadır.

308

İlçe’deki nüfus artışı düşüş eğilimindedir. 1990–2000 yılları arasında nüfus %13,9

azalırken 2000–2007 yılları arasında %10,4 oranında azalmıştır. Nüfustaki bu düşüş

oranı Edirne bütünündeki düşüş oranından çok daha yüksektir.

Tablo IV. 35. Havsa İlçesi Nüfus Değişimi

Toplam Nüfus

Şehir Nüfusu

Köy Nüfusu

Şehir Nüfusunun Toplam Nüfus İçindeki Oranı (%)

Köy Nüfusunun Toplam Nüfus İçindeki Oranı (%)

1990 27.900 9.237 18.663 33 672000 24.027 8.081 15.946 34 662007 21.533 12.986 8.547 60 40Kaynak: TÜİK, 2007

İlçe’nin toplam alanı 59.830 ha’dır. Havsa İlçesi idari olarak 1 belediyeden ve 22

köyden oluşmaktadır. Havsa İlçesi’ne bağlı köylerin 2007 yılı nüfusları aşağıdaki

tabloda verilmiştir. Buna göre en yüksek nüfusa sahip köyler Merkez Bucağı’na bağlı

Abalar, Oğulpaşa, Osmanlı ve Şerbettar Köyleri, en düşük nüfusa sahip köy ise

Bostanlı Köyü’dür.

Tablo IV. 36. Havsa İlçesi’ne Bağlı Yerleşmelerin 2007 Yılına Ait Nüfusları İlçe Bucak Köy Toplam Nüfus

Havsa Hasköy Arpaç 385

Havsa Hasköy Habiller 339

Havsa Hasköy Hasköy 763

Havsa Hasköy Musulca 380

Havsa Hasköy Söğütlüdere 267

Havsa Merkez Abalar 1.368

Havsa Merkez Azatlı 990

Havsa Merkez Bakışlar 290

Havsa Merkez Bostanlı 156

Havsa Merkez Çukurköy 324

Havsa Merkez Kabaağaç 280

Havsa Merkez Köseömer 399

Havsa Merkez Kulubalık 282

Havsa Merkez Kuzucu 341

Havsa Merkez Naipyusuf 604

Havsa Merkez Necatiye 710

Havsa Merkez Oğulpaşa 1.117

Havsa Merkez Osmanlı 1.290

Havsa Merkez Şerbettar 1.008

Havsa Merkez Tahal 262

Havsa Merkez Taptık 548

Havsa Merkez Yolageldi 883


309

Ekonomik Yapı

İlçe’deki temel ekonomik faaliyet tarım sektöründe yoğunlaşmıştır. Tarım sektörünü

hizmetler ve sanayi sektörü takip etmektedir. 2000 yılı DİE nüfus verilerine göre çalışan

sayısı 13.268 kişi ve aktivite oranı %55,2’dir. Çalışan nüfusun %69,5’i (9.215) tarım

sektöründe, %18,3’ü (2.426) hizmet sektöründe, %12,1’i de (1.609) sanayi sektöründe

yer almaktadır. Toplam çalışan nüfusun %57’si erkek, %43’ü kadındır.

Tablo IV. 37. Havsa İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı Sektörler Kişi %

Tarım 9.215 69,5

Sanayi 1.609 12,1

Hizmet 2.426 18,3


Toplam 13.268 100

Kaynak: DİE, 2000

Arazi Kullanımı

İlçe arazilerinin %66’lık bölümü kuru, %12’lik bölümü de sulu mutlak tarım arazisidir ve

arazilerin yaklaşık %80’lik bölümü verimli tarımsal üretim gücüne sahiptir. İlçe

akarsularının birbirine paralel bir şekilde kuzey-güney yönünde akması, çevrelerinde

yine birbirine paralel sulu tarım arazilerinin şekillenmesine neden olmuştur. Toplam

arazi varlığının sadece %4,7’lik bir bölümünü oluşturan marjinal nitelikli araziler ise

çoğunlukla güneybatı bölgelerinde yoğunlaşmıştır.

Tablo IV. 38. Havsa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)



Özel Ürün Arazisi 804,33






Toplam 59.830,79

310

Grafik IV. 5. Havsa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı

65,5%

12,0%1,3%

0,3%4,7%11,6%

0,4%

0,5%

3,7%

Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıTarım Dışı İzinli Alan Orman AlanlarıDiğer Alanlar

Harita IV. 8. Havsa İlçesi Arazi Sınıflandırması


Havsa İlçesi’ne ait belirlenen sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü

gibidir.

311

Tablo IV. 39. Havsa İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller

• Kırsal ve kentsel göç

• Kirletici sanayi atıklarının Ergene Havzası’na deşarj

edilmesi

• Tarımsal üretimdeki bilinçsizlik, ilaçlama ve

gübrelemede yapılan temel hataların, ürün

verimliliğini düşürmesi ve toprak niteliğini bozması

• Geniş tarım topraklarına sahip olması

• Güçlü ulaşım bağlantıları üzerinde yer

alması


Havsa İlçesi’nin vizyonu; “Merkez İlçe ve öngörülen Tarımsal Organize Bölgeler ile

güçlü ilişki kurabilen ve uzmanlaşmış lojistik faaliyetler ile ekonomik kalkınmasını

destekleyecek bir lojistik merkez” olmaktır.

Amaç 1. Ekonomik kalkınmanın güçlendirilmesi

Hedef 1. Tarımsal üretimin kalitesini yükseltmek ve ürün çeşitliliğine gitmek

• Tarımsal faaliyeti organize etmek için Azatlı ve Orhaniye Köyleri çevresindeki

marjinal arazilerde TAB, Kuzucu ve Abalar Köyleri arasındaki marjinal arazilerde

TOB oluşturulacaktır.

• Tarımsal ürünlerin verim ve kalitesinin, yeni tarımsal organizasyonlar ve üretim

şekilleri ile arttırılması sağlanacaktır.

• Planda belirlenen minimum ve maksimum büyüklükler dâhİli’nde yerleşmelerin

çevresinde hayvancılık işletmelerinin düzenli ve kontrollü bir şekilde yer alması

sağlanacaktır.

Hedef 2. Sanayi ve lojistik sektörlerinin kontrollü ve organize biçimde gelişimini sağlamak

• Tekstil, gıda ve tarıma dayalı sanayinin desteklenmesi ve yüksek teknoloji ile üretim

yapması sağlanacaktır.

• Bölgeyi ekonomik olarak kalkındıracak sanayi bölgesi organizasyonunu

gerçekleştirmek için dağınık sanayiler Süloğlu İlçesi’nde yer alan OSB altında

toplanacaktır.

• Zarbun Bölgesi; Edirne İli’nin tamamına hizmet vererek, bölgenin tarımsal üretimini

toplayıp dağıtacak ve sınır ötesi ticari faaliyetleri güçlendirecek bir lojistik merkez

olacaktır.

• Sanayi gelişimleri, bölge nüfusuna istihdam sağlayacak şekilde yerel işgücü ve

potansiyeller özelinde geliştirilecektir.

312

Amaç 2. Yaşam kalitesinin artırılması

Hedef 1. Ergene Havzası’nı kirlilikten korumak

• Kirletici sanayi faaliyetlerine izin verilmeyecektir.

• Evsel atıkların çevreye deşarj edilmesi engellenecektir.

Hedef 2. Havsa İlçesi’nin mevcut fiziki yapısını düzenlemek

• Mevcut kültür varlıklarının bakımı yapılacak ve tanıtımı gerçekleştirilecektir.

• Havsa’nın Avrupa Hızlı Tren Hattı’nda bir durak olması sağlanacaktır.

• Meslek yüksekokulunun nitelik ve kapasitesi artırılacaktır.

Havsa İlçesi’nin 2007 nüfusu 21.533 kişidir. İlçe’nin 2023 yılında nüfus artış hızına göre

beklenen nüfusu ise 16.122 kişidir. İlçe’nin gelişme dinamikleri ve il bütünündeki konumu göz

önünde bulundurularak 2023 yılı plan nüfusu kır: 11.000 kişi ve kent: 13.000 kişi olmak üzere

toplam 24.000 kişi olarak belirlenmiştir.

2023 yılında Havsa İlçe bütününde aktivite oranının %50 olacağı ve 12.100 kişinin

istihdam edileceği yapılan çalışmalar sonucunda belirlenmiştir. 2000 yılı DİE verilerine

göre çalışan sayısı 13.250 kişi iken, çalışan sayısının 2023 yılında 12.100 kişi olarak

belirlenmesi, istihdamın gelecekte çok fazla değişmeyeceği yönünde

algılanabilmektedir. Ancak burada unutulmaması gereken, 2000 yılında 24.027 kişi

olan Havsa ilçe nüfusunun 2007 yılında 21.533 kişiye düştüğüdür. 2007 yılına ilişkin

istihdam verileri olmadığından mevcut durum ve gelecek çalışan sayıları ve sektörel

dağılım oranları karşılaştırmaları 2000 yılı verileri (DİE) kullanılarak yapılmıştır. İlçe ile

ilgili yapılan gözlemler ve araştırmalar neticesinde 2000 yılına göre düşen 2007 ilçe

nüfusu paralelinde, 2007 yılı istihdamının da düştüğü varsayılmaktadır. Başka bir

anlatımla, 2023 çalışan nüfusu 2007 çalışan nüfusuna göre önerilen plan hedef nüfusu

doğrultusunda artmaktadır.

Tablo IV. 40. Havsa ilçesi Sektörlere Göre Çalışan Sayısı 2000 2023

Havsa Çalışan Sayısı % Çalışan Sayısı % Tarım 9.215 69,5 8.200 68 Sanayi 1.609 12,2 1.500 12 Hizmet 2.426 18,3 2.400 20 Toplam/Aktivite Oranı 13.250 55,2 12.100 50

Plan dönemi sonunda İlçe’de, istihdamın sektörel dağılımın %68 oranında tarım, %20

oranında hizmetler ve %12 oranında sanayi sektöründe olacağı öngörülmektedir. Bu

dağılım sonucunda; 12.100 çalışan kişi arasında, 8.200 kişinin tarım sektöründe, 2.400

313

kişinin hizmetler sektöründe, 1.500 kişinin ise sanayi sektöründe çalışacağı

öngörülmüştür.

Harita IV. 9. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Havsa İlçe Merkezi

Plan kararları doğrultusunda oluşacak 2023 yılı arazi kullanımına ilişkin fonksiyon

büyüklükleri aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir. İlçe’nin jeolojik özellikleri göz önüne

alınarak 167,6 ha Afet İskan Sahası öngörülmektedir. Bu alan ana yollara yakın,

herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve

yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 plan hedef nüfusunun %10’u kadar büyüklüğünde

ve 100 kişi/ha yoğunluk olacak şekilde belirlenmiştir.

Tablo IV. 41. Havsa İlçesi 2023 Plan Karaları Alansal Büyükülükleri Fonksiyon Alan (Ha) %








Köy Yerleşim Alanları 1305 56,83%

Lojistik Alan 266,9 11,62%




Ticaret ve Hizmet Alanı 9,7 0,42%


314

Harita IV. 10. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Havsa İlçesi

315

IV.8.4. İpsala İlçesi


İpsala İlçesi, kuzeybatıda Meriç, kuzeydoğuda Uzunköprü, doğuda ve güneyde Keşan,

güneybatıda Enez İlçeleri ile çevrilidir. İl’in güneybatısında yer alan İpsala, alçak

tepelerle engebeleşmiş, dalgalı düzlüklerden oluşan bir doğal yapı gösterir. Kuzey ve

doğu kesimlerinin 100-300 m arasında değişen yükseltiler, batı kesimini ise aşağı Meriç

Ovası’nın bir parçasını oluşturan İpsala Ovası kaplamaktadır. Meriç Irmağı ve kollarıyla

sulanan ve sık sık su baskınına uğrayan Ova, 1960’larda Meriç Irmağı boyunca yapılan

setlerle İl’in en büyük ve verimli tarım alanlarından biri durumuna getirilmiştir. Batıda

Meriç, kuzeybatıda da Ergene Irmakları İlçe’nin doğal sınırını çizmektedir. Ergene

Nehri’nin kollarından Basamaklar Deresi üzerinde sulama ve taşkın önleme amacıyla

kurulan Altınyazı Barajı göl alanının bir bölümü, Yeni Karpuzlu Göleti ve Sultanköy

Barajı da ilçe sınırları içinde yer almaktadır.

Şekil IV. 7. İpsala İlçesi Coğrafi Konum

316

İpsala İlçe Merkezi, İpsala Ovası’nın kuzeydoğusundaki bir tepenin yamacında

kurulmuştur. İlçe Edirne İl Merkezi’ne 108 km uzaklıktadır. İlçe’nin komşu ilçelerle

bağlantısı kara yoluyla gerçekleşmekte ve İlçe’ye Keşan İlçesi’nden ulaşılmaktadır.

İlçe’nin 2 km güneyinden geçerek Yunanistan sınırındaki İpsala Sınır Kapısı’na ulaşan

E-25 karayolu, Keşan’da Eceabat’tan gelen E-24 karayoluyla kavşak yapmaktadır. Bu

karayolu kasabadan geçen bir yolla Havsa ve Silivri yakınlarındaki iki noktadan D-100

karayolu ile birleşmektedir. İpsala Sınır Kapısı, Türkiye-Yunanistan sınırında ülkenin

Avrupa’ya açılan en modern sınır kapısı olma özelliğine sahiptir. İpsala Sınır Kapısı;

Yap-İşlet-Devret modeliyle 25.12.2001 tarihinde UMAT Gümrük ve Turizm İşletmeleri

A.Ş.’ne yapılmak üzere ihale edilmiş, 29.09.2002 tarihinde faaliyete başlamıştır.

Yaklaşık 106.000 metrekarelik bir alan üzerine tesis edilen sınır kapısı ithalat, ihracat,

yolcu (yerli-yabancı turist ve işçiler) ve transit geçiş işlemlerinin en yoğun ve hızlı

yapıldığı kapıdır.

Tablo IV. 42. İpsala Sınır Kapısından Giriş Çıkış Yapan Yolcu ve Araç Sayıları Giriş Yılı Tır Otobüs Oto Yolcu Çıkış Yılı Tır Otobüs Oto Yolcu

1995 12.103 1.693 34.163 181.574 1995 11.959 1.853 35.342 197.991

1996 16.485 2.731 57.790 259.638 1996 14.556 2.993 51.950 256.163

1997 15.709 3.910 70.947 329.349 1997 14.886 2.916 54.563 264.238

1998 16.637 2.760 69.663 313.691 1998 14.708 2.678 53.060 267.457

1999 20.971 2.685 75.090 327.212 1999 18.426 2.630 65.077 301.274

2000 23.001 3.730 97.392 407.598 2000 21.833 3.765 75.763 373.275

2001 31.574 3.909 104.281 491.416 2001 28.974 3.881 80.119 415.739

2002 39.402 4.424 128.809 527.243 2002 33.029 4.278 96.229 468.917

2003 46.558 5.108 147.199 545.936 2003 41.749 4.952 110.998 510.365

2004 50.815 5.890 150.112 647.244 2004 45.934 5.315 109.863 573.813

2005 55.622 6.738 175.638 624.289 2005 51.761 6.280 131.468 667.440

2006 53.500 4.478 176.943 687065 2006 50.819 4204 129.349 626.454

2007

(5aylık)

23.047 2.361 37.627 225.052 2007

(5aylık)

25.956 2.348 23.189 144.584

Kaynak: www.ipsala.gov.tr


İpsala İlçesi’nde biri ilçe merkezi 6’sı belde (Esetçe, Kocahıdır, Sultan, İbriktepe, Hacı

ve Yeni Karpuzlu) olmak üzere 7 adet belediye teşkilatı ve 16 adet köy bulunmaktadır.

317

Tablo IV. 43. İpsala İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusları Belediye Toplam Erkek Kadın

İpsala Belediyesi 7.851 4.073 3.778

Sultan Belediyesi 1.648 840 808

Hacı Belediyesi 1.716 859 857

İbriktepe Belediyesi 1.789 910 879

Yenikarpuzlu Belediyesi 3.309 1.671 1.638

Kocahıdır Belediyesi 1.183 630 553

Esetçe Belediyesi 2.242 1.195 1.047

Toplam 19.738 10.178 9.560


Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere İlçe Merkezi ve 6 beldede toplam 19.738 kişi

yaşamaktadır. Bu nüfusun büyük çoğunluğu merkez belediyede yaşamakta

olduğundan, diğer belediyelerin nüfusları oldukça düşüktür. Belediye teşkilatı olmayan

yerlerde ise toplamda 10.502 kişi yaşamakta ve bu nüfusun büyük çoğunluğu merkez

belediyeye bağlı köylerde yer almaktadır.

İpsala İlçesi’ne bağlı Hacı, İbriktepe, Kocahıdır ve Sultan Belediyeleri 6.3.2008

tarihinde yürürlüğe giren 5747 sayılı Kanun’a göre ilk Genel Mahalli İdareler

seçiminden itibaren geçerli olmak üzere, belediyelikleri kaldırılarak köye

dönüştürülecek beldeler olarak belirlenmişlerdir. Ancak Yüksek Seçim Kurulu’nun 153

numaralı kararına göre;




Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı yasanın yürürlüğe girdiği 22/03/2008








idareler seçimlerine belde olarak katılabilmiştir.

318

Tablo IV. 44. İpsala İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları Köy Toplam Erkek Kadın

Ahır 300 162 138

Hıdırköy 287 142 145

Korucu 548 263 285

Koyuntepe 891 477 414

Aliço Pehlivan 1.865 981 884

Kumdere 992 492 500

Küçükdoğanca 168 87 81

Paşaköy 1.193 620 573

Sarıcaali 761 387 374

Sarpdere 546 287 259

Turpcular 762 388 374

Merkez

Yapıldak 456 232 224

Balabancık 644 343 301

Karaağaç 265 135 130

Pazardere 588 307 281 İbriktepe

Tevfikiye 236 115 121

Toplam 10.502 5.418 5.084


İlçe nüfusu 1990 yılında 36.122 iken, 2000 genel nüfus sayımına göre 33.564 kişiye,

2007 yılında ise 30.240 kişiye düşmektedir. 2007 nüfusunun %25,9’u İlçe Merkezi’nde,

22.389 kişisi (%74) ise belde ve köylerde yaşamaktadır.

Tablo IV. 45. İpsala İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri

İpsala Toplam

Nüfus

Şehir

Nüfusu

Köy

Nüfusu





1990 36.122 9.212 26.910 25,50 74,50

2000 33.564 8.471 25.093 25,24 74,76

2007 30.240 7.851 22.389 25,96 74,04


319

Grafik IV. 6. İpsala İlçesi Şehir ve Köy Nüfusu Değişimleri

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

1990 2000 2007



Ekonomik Yapı

İpsala İlçesi’nin 2000 yılı DİE verilerine göre toplam çalışan sayısı 19.804 kişidir.

Toplam çalışanların %76’sı tarım sektöründe, %4,5’i sanayi sektöründe ve %18,9’u

hizmetler sektöründe çalışmaktadır. İlçe’nin ekonomik yapısında tarım sektörü hakim

olup ağırlık bitkisel üretimdedir ve katma değeri yüksek çeltik ekimi yaygındır.

Tablo IV. 46. İpsala İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı Sektörler Kişi %

Tarım 15.136 76,4

Sanayi 887 4,5

Hizmet 3.744 18,9


Toplam 19.804 100

Kaynak: DİE, 2000

Arazi Kullanımı

İpsala İlçesi arazi varlığının önemli bir bölümünü kuru tarım arazileri (%44,5) ile özel

ürün arazileri (%24,6) oluşturmaktadır. İpsala İlçesi’nde yaklaşık 5.651 ha sulu mutlak

tarım arazisi ile 32.760 ha kuru mutlak tarım arazileri olmak üzere toplam 56.675 ha

yüksek verimli tarım arazisi mevcuttur. Tarım dışı amaçla kullanılabilecek marjinal

arazileri ise yaklaşık 2.484 ha ile tüm ilçe yüzölçümünün %3,4’lük bölümünü

oluşturmaktadır.

320

Tablo IV. 47. İpsala İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha) %

Kuru Mutlak Tarım 32.759,31 44,53

Sulu Mutlak Tarım 5.650,89 7,68

Özel Ürün Arazisi 18.076,24 24,57

Dikili Tarım 188,75 0,26

Marjinal Tarım 2.484,08 3,38

Mera Alanı 5.292,36 7,19

Tarım Dışı İzinli Alan 197,05 0,27

Diğer Alanlar 8.921,98 8,30

Toplam 73.570,66 100,00

İlçe içerisinde başta çeltik olmak üzere çeşitli tarımsal ürünlerin yetiştirildiği özel

ürünlerin ilçe arazilerine oranı, yaklaşık %25’tir. Bu araziler çoğunlukla İlçe’nin batı

bölümünde, Meriç Nehri kıyısında yer almaktadır.

Grafik IV. 7. İpsala İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı

44,5%

7,2%

7,7%

24,6%

0,3%3,4% 0,3%

3,6%0,2%

8,3%

Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıTarım Dışı İzinli Alan Orman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar

321

Harita IV. 11. İpsala İlçesi Arazi Sınıflandırması

2007 yılı verilerine göre İlçe’de 1 adet okul öncesi, 16 adet ilköğretim ve 2 adet

ortaöğretim okulu bulunmakta ve bu okullarda toplam 3.846 öğrenci eğitim görmektedir.

Tablo IV. 48. İpsala İlçesi 2007 Yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim


Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

İpsala 1 19 246 16 93 3.200 1 1 47 1 22 353


İlçe’de Trakya Üniversitesi İpsala Meslek Yüksekokulu, Trakya Üniversitesi

Rektörlüğü’ne bağlı olarak 2002–2003 eğitim-öğretim yılında kurulmuştur. 2003-2004

eğitim öğretim yılında Gümrük İşletme ve Endüstriyel Elektronik programlarında toplam

59 öğrenci ile öğretime başlamıştır. Daha sonra 2005-2006 Eğitim-Öğretim döneminde

322

30 kontenjanlık “Dış Ticaret” Programı açılarak Eğitim-Öğretime başlamıştır.

Yüksekokula devam eden öğrenci sayısı 250 olup 2005-2006 dönemi sonuna kadar 80

öğrenci mezun olmuştur.

İlçe’de 1 adet halk kütüphanesi (İbriktepe Belde Kütüphanesi) bulunmaktadır. Bunun

yanı sıra 1 adet devlet hastanesi ve 4 adet sağlık ocağı bulunmaktadır (Hacıköy,

İbriktepe, Kocahıdır ve Yenikarpuzlu Sağlık Ocakları).


İpsala İlçesi’nde yaşanan sosyo-ekonomik problemler ve bunların yol açtığı yaşam

kalitesi düşüklüğü İlçe’de en önemli sorun olarak görülmektedir. Bunun yanında var

olan potansiyellerin kentin gelişimi doğrultusunda kullanılmaması da diğer bir sorun

olarak belirlenmiştir.

Tablo IV. 49. İpsala İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller

• İlçe’nin alansal olarak genişlemesinde sınırlayıcı rol

oynayan mutlak tarım alanlarının varlığı

• Yerleşim alanlarının çevresini kuşatan taşkın alanları


alanları

• Topografik konumu ve toprak bünyesine bağlı olarak

yüzey ve iç drenaj koşulları yetersiz olan arazilerin

tarımsal kullanımlarında önemli düzeyde sınırlamalar

ve verim düşüklüğü yaratması

• Verimli (I. ve II. sınıf) arazilerin, sulama suyu yetersizliği

nedeniyle kuru mutlak tarım arazisi olarak kullanılması

• İpsala Ovası’ndaki yeraltı sularının aşırı tuzlu olması

nedeniyle sulamada kullanılamaması

• Sınırötesi ticarette mesafe ve gümrük kapısı nedeniyle

elde ettiği avantajın, hizmet kalitesi düşüklüğü

nedeniyle değerlendirilememesi

• Güçlü ulaşım bağlantılarına sahip olmaması

• Kuruluşu çok eskilere dayanan İlçe’de mevcut eserlerin

zamanın yıpratıcı etkisi altında yıkılmış olması

(Günümüzde ancak bir kaçı ayakta kalabilmiştir).

• Kentte temiz enerji kaynaklarının kullanılmaması


gübrelemede yapılan temel hataların, ürün verimliliğini

düşürmesi ve toprak niteliğini bozması

• İpsala Sınır Kapısı’nın kentte başat

ekonomik aktivite olan tarım ve hizmet

sektörlerinin gelişiminde bir avantaj olması

• Türkiye’nin, Birleşmiş Milletler Avrupa

Ekonomik Komisyonu (UN/ECE)

Uluslararası Ana Trafik Arterleri

Oluşturulması Deklarasyonu ağının

Güneydoğu Avrupa uzantısında yer alması

• Avlak alanların bölgede av turizminin

gelişmesinde önemli potansiyel teşkil

etmesi

• Trakya Üniversitesi Meslek

Yüksekokulu’nun bulunması

323


İpsala İlçesi’nin vizyonu; Doğal kaynakların ve tarım alanlarının korunduğu, tarımsal

üretimin etkin ve verimli şekilde gerçekleştirildiği ve sınır kapısı olmasından

kaynaklanan potansiyelini etkin bir şekilde kullanan tarım ve tarıma dayalı ekonomi

yapılanmasını gerçekleştirmektir.

Bu kapsamda sahip olduğu geniş tarım alanları, özel ürün arazileri (Meriç Nehri

boyunca uzanan çeltik arazileri), ulaşım ve sınır ötesi ilişkileri, İlçe’de ön plana çıkan

unsurlardır. Öngörülen yapı hizmet ve tarım sektörü üzerine kurgulanırken, kent için

öngörülen kimlik sınır ötesi ilişkiler bağlamında kurgulanan “Tarım Kenti” olmasıdır.

Amaç. Ekonomik gelişmenin sağlanması

Hedef 1. Tarım sektörünü desteklemek

• Esetçe yerleşmesi civarındaki marjinal arazilerde önerilen TOB ile tarımsal

üretimin ve ekonominin geliştirilmesi desteklenecek ve yerel işgücü organize

üretime dâhil edilecek, bu kapsamda ürün kalite ve kapasitesi arttırılacak ve

yeni istihdam olanakları sağlanacaktır.

• Edirne İli’nin tamamına hizmet vererek, bölgenin tarımsal üretimini toplayıp

dağıtacak ve sınır ötesi ticari faaliyetleri güçlendirecek bir lojistik alan

oluşturulacaktır.

• Hayvancılık cazip hale getirilecektir.

• Bağcılık gibi alternatif tarım ürünleri geliştirilecek, alternatif tarım alanları olarak

İbriktepe’de bağcılık özendirilecektir.


değerlendirilecek ve tarımsal eğitim desteklenecektir.

• Tarım ürünleri arasında en büyük üretim potansiyeline sahip olan çeltik üretimi

desteklenecektir.

• Çeltik komisyonu kurularak, üniversite aracılığıyla toprak üzerinde

araştırma/inceleme çalışmalarının yapılması sağlanacaktır.

• Sulak alanlar ve tarım alanları korunacak ve sulanabilir alanların ve ürün

çeşitliliğinin artırılması için araştırmalar ve çalışmalar yapılacak ve

desteklenecektir.

• İlçe’ye Trakya Üniversitesi’ne bağlı tarımsal üretimde uzmanlaşmayı, verimliliği

ve organik tarım üretimini arttırmaya yönelik olarak, İpsala ve Yenikarpuzlu’da

tarıma yönelik eğitim veren bir lise kurulması öngörülmektedir.

324

Hedef 2. Eko-turizmi teşvik etmek

• Gala Gölü Milli Parkı altenatif turizm potansiyelleri açısından (kuş gözlemciliği,

gençlik kampları, biyolojik çeşitliliğe yönelik atölye çalışmaları gibi)


• Av turizmi açısından potansiyel alan olan Gala Gölü çevresi bu anlamda

değerlendirilecek, gelen turistlerin konaklama sorunu ise yerel pansiyonlar ve

mevcut dokuya uygun butik otel konaklama tarzı ile çözümlenecektir.

Hedef 3. Ticaret-Hizmet Fonksiyonunu Geliştirmek

• İpsala İlçesi mevcut konumu ve belirlenen hedef ve stratejiler doğrultusunda IV.

Kademe Kentsel Merkez olarak öngörülmektedir.

• Özellikle tarımsal ticari birliklerin kurulması desteklenecektir.

• Sınır kapısı olmasından gelen ve AB üyeliğinin gündeme gelmesi ile oluşacak

ticaret ve hizmet potansiyeli değerlendirilecektir.

• Sınır ötesi işbirliği ile oluşacak yeni açılımlara olanak sağlamak amacıyla

üniversite, yerel ve merkezi yönetim koordinasyonu ile kalifiye iş gücünün

yetiştirilmesi sağlanacaktır.

• Meslek kursları ile işgücü eğitim düzeyinin ve işgücü miktarının arttırılması

desteklenecektir.

Hedef 4. Ulaşım yapısını güçlendirilmek

• İstanbul-İpsala sınır kapısı bağlantısı güçlendirilecek, yük taşımacılığını

sağlayacak yeni bir demiryolu güzergâhı oluşturulucaktır.

• Diğer ilçelere olan bağlantı yollarının iyileştirilmesi sağlanacaktır.

• İpsala sınır kapısına giden doğu-batı doğrultusundaki mevcut D-110 Kınalı-

Tekirdağ-Keşan-İpsala devlet yolu sınıra erişimi kolaylaştırmak için

güçlendirilecektir.

• Meriç Köprüsü’ne (İpsala Sınır Kapısı), gelecekte doğacak ulaşım talebine

hizmet edecek ikinci bir köprü yapılacaktır.

• İpsala-Enez arasında Gala Gölü Milli Parkı’na ulaşımı sağlayarak turizm

olanaklarına erişimi kolaylaştıracak karayolunun kapasitesi geliştirilecektir.



Hedef 6. Doğal ve kültürel yapının sürdürülebilirliğini sağlamak

• Cimra Seddesi ile Gala Gölü arasında kalan sığ göl tabanında çeltik ekimi

yapılması engellenecektir.

• Ergene Nehri’nin yarattığı kirliliğin önlenmesi için gerekli çalışmalar

başlatılacak ve desteklenecektir.

325

• Gala Gölü Milli Parkı’ndaki doğal hayat olumsuz etkileyen ilaçlama faaliyetleri

denetlenecek, tarımsal amaçlı bio-gübre kullanımı özendirilecektir.

Alınan plan kararları doğrultusunda, sadece doğal nüfus artışı dikkate alınarak yapılan

2023 yılı nüfus projeksiyonları sonucunda şehir trend nüfusu 6.398, kır trend nüfusu ise

17.749 olmak üzere toplamda 24.147 kişidir. İlçe için öngörülen tarım ve hizmet kimliği

paralelinde alınan plan kararları doğrultusunda 2023 yılında, kır nüfusu 22.500 kişi, kent:

nüfusu ise 9.600 kişi olmak üzere toplam ilçe plan hedef nüfusu 32.100 kişi olarak

belirlenmiştir.

Toplam çalışan sayısı 2023 yılında 18.800 kişi olacaktır. Bu doğrultuda %59 olan

aktivite oranının önerilen tarım ve ticaret kenti kimliğiyle birlikte yine %59 olacağı

varsayılmaktadır. Bunun nedeni ise İlçe için yine tarım sektörünün hakim sektör olarak

öngörülmesidir. Toplam istihdam içinde tarım sektörünün payı %74,5 olarak

kurgulanmaktadır.

Tablo IV. 50. İpsala İlçesi 2000 ve 2023 Yılları Sektörel Dağılım ve Çalışan Sayıları 2000 2023

İpsala Kişi % Kişi %

Tarım 15.136 76,6% 14.000 74,5%

Sanayi 887 4,5% 1.100 5,9%

Hizmet 3.744 18,9% 3.700 19,7%

Toplam 19.767 100,0% 18.800 100,0%

Projeksiyon nüfusları ve kentin gelişme eğilimleri dikkate alınarak gelişme konut alanı

283ha olarak planlanmıştır. Şehir Merkezi’nin batı yakası taşkın alanı içinde

kaldığından dolayı kentin daha çok güneye doğru gelişeceği öngörülmektedir. Önerilen

konut dışı kentsel çalışma alanı 35,8 ha’dır. Bu alanın da kentin ihtiyaçlarına yönelik

olarak sanayi faaliyetleri dışında ticaret-hizmet alanı olarak kullanılması

öngörülmektedir. İlçe’nin ekonomik yapısını hareketlendirecek işlev olarak öngörülen

ticaret-hizmet sektörü için ayrıca İlçe’de toplam 52,6 ha’lık bir alan ayrılmaktadır. İlçe’ye

17,3 ha daha çok tarıma dayalı üretim yapan sanayi faaliyetleri önerilmektedir. Bununla

birlikte mevcutta 18 ha kent yaşamı için gerekli olan küçük imalathanelerin yer aldığı

Küçük Sanayi Sitesi bulunmakta, kent merkezinde bulunan, kent strüktürüne ve kentsel

yaşam kalitesine olumsuz yönde etkide bulunan küçük ve orta ölçekli imalathanelerin

kent merkezinden bu alana desantralizasyonu öngörülmektedir.

326

Harita IV. 12. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı İpsala İlçe Merkezi

İlçe’nin konumundan dolayı deprem tehlikesi ve diğer jeolojik özellikleri göz önüne

alınarak 23,9 ha Afet İskan Sahası önerilmektedir. Bu alan İlçe Merkezi’nin doğusunda

ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve güvenilir şekilde

ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 projeksiyon nüfusunun %10’u

kadar büyüklüğünde 100 kişi/ha yoğunlukta seçilmiştir.

Tablo IV. 51. İpsala İlçesi 2023 Yılı Arazi Kullanımı Değerleri Fonksiyon Alan (Ha) %




Depolama Alanı 81,2 1,14%

Gelişme Konut Alanı 283 3,98%

Gümrük Alanı 60,4 0,85%


Küçük Sanayi Alanı 18 0,25%


Lojistik Alan 84,5 1,19%




Ticaret ve Hizmet Alanı 52,6 0,74%


327

Harita IV. 13. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı İpsala İlçesi

328

IV.8.5. Keşan İlçesi


Edirne İli’nin güneyinde bulunan Keşan İlçesi, batıda Enez ve İpsala, kuzeyde

Uzunköprü, güneyde ise Saroz Körfezi ile çevrilidir. İlçe merkezi 17,5 km 2 olup, köy ve

kasabaları 1069,5 km 2 yüzölçümlüdür. Toplam yüzölçümü 1087 km 2 olan Keşan'ın

denizden yüksekliği 100 m’dir. En yüksek noktası ise 371 m ile Hızırilyas (Hıdrellez)

Tepesi’dir.

Şekil IV. 8. Keşan İlçesi Coğrafi Konum

Saros sahil şeridi ve burada yer alan Erikli, Mecidiye, Yayla, Gökçetepe, Sazlıdere gibi

sayfiye yerleri deniz, orman ve piknik amaçlı kullanılan yaz turizmi merkezleridir. Temiz

denizi ve yakınlığı Keşan'ı yaz turizminin ilgi odağı haline dönüştürmüştür. Orfoz

balığıyla ünlenen Saros Körfezi amatör balıkçılar için de son derece önemlidir. Saros

Körfezi’nde 144 çeşit balık, 170 çeşit sualtı canlısı vardır. Körfez otoepürasyon denilen

dünyanın kendi kendini temizleyebilen üç körfezinden biridir. Bunun yanı sıra dalış

turizmi (scuba diving), doğa yürüyüşü (trekking) tarzı turizm etkinlikleri için oldukça

329

elverişlidir. Gökçetepe ve Danişment sahillerinde ise T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı

Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü’ne bağlı günübirlik ve yataklı dinlenme

tesisleri yer almaktadır.

İlçe; Edirne, Çanakkale, Yunanistan, Tekirdağ, karayollarının kesiştiği kavşak

noktasında yer almaktadır. İl Merkezi’ne 112 km, Tekirdağ iline 87 Km, Yunanistan

sınırına 30 km, Çanakkale İli’nin Gelibolu İlçesi’ne 67 km. uzaklıktadır. Yollar asfalt

olup, yılın her mevsimi ulaşıma açıktır. İlçe’nin köyler ile bağlantısı iyidir ve ulaşım

sorunu bulunmamaktadır.


Keşan İlçesi’nde biri İlçe Merkezi olmak üzere 6 adet belediye teşkilatı (Beğendik,

Çamlıca, Mecidiye, Paşayiğit ve Yenimuhacir), 44 adet köy ve 8 adet mahalle

bulunmaktadır. Keşan İlçesi’ne bağlı Çamlıca, Mecidiye, Paşayiğit ve Yenimuhacir

Belediyeleri 6.3.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5747 sayılı Kanun’a göre ilk Genel

Mahalli İdareler seçiminden itibaren geçerli olmak üzere, belediyelikleri kaldırılarak

köye dönüştürülecek beldeler olarak belirlenmişlerdir. Ancak Yüksek Seçim Kurulu’nun

153 numaralı kararına göre;












idareler seçimlerine belde olarak katılabilmiştir.

Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere 2007 yılında belediye statüsüne sahip yerleşme

alanlarında 62.574 kişi yaşamaktadır. Bunun büyük çoğunluğu Keşan Merkez’de

yaşamakla birlikte diğer belediyelerin nüfusu oldukça düşüktür (toplam 14.868 kişi).

Aşağıdaki tabloda İlçe’ye bağlı köylerin 2007 yılı nüfusları görülmektedir. Buna göre

İlçe’de en büyük nüfusa bağlı köy Merkez Belediye’ye bağlı Türkmen Köyü, en düşük

nüfuslu köy ise Mecidiye Belediyesine bağlı Yeşilköy’dür.

330

Tablo IV. 52. Keşan İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusları Toplam Erkek Kadın

Keşan Belediyesi 54.366 28.475 25.891

Mecidiye Belediyesi 1.108 558 550

Çamlıca Belediyesi 1.476 786 690

Yenimuhacir Belediyesi 1.924 1.010 914

Beğendik Belediyesi 2.216 1.186 1.030

Paşayiğit Belediyesi 1.484 769 715

Toplam 62.574 32.784 29.790


İlçe nüfusu, 1990 genel nüfus sayımına göre 71.133 kişi iken, 2007 yılında 77.442

kişiye çıkmaktadır. Nüfusun 54.366 kişisi İlçe Merkezi’nde, 23.076 kişisi ise belde ve

köylerde yaşamaktadır. İlçe’de tarımsal faaliyetlerin yanında tarıma dayalı sanayi de

gelişmeye başladığından, kentsel nüfus kırsal nüfustan fazladır.

Tablo IV. 53. Keşan İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri

YILLAR Toplam

Nüfus

Şehir

Nüfusu

Köy

Nüfusu





1990 71.133 40.656 30.477 57,15 42,85

2000 77.637 42.755 34.882 55,07 44,93

2007 77.442 54.366 23.076 70,2 29,8


Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere ilçe nüfusu 1990-2007 yılları arasında

artmaktadır. Genel olarak İlçe Merkezi ve beldelerin nüfusu artarken, kırsal

yerleşmelerin nüfus kaybettiği görülmektedir. Bunun en temel nedeni ülkesel ölçekte

yaşanan yanlış tarım politikaları ve tarım alanlarının verimsiz kullanılması sonucu

tarımsal alandan kopmaların yaşanmasıdır.

Grafik IV. 8. Keşan İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri Değişimi

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

1990 2000 2007



331

Tablo IV. 54. Keşan İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları Bucak Köy Toplam Erkek Kadın

Akçeşme 187 96 91

Altıntaş 519 253 266

Boztepe 452 226 226

Çobançeşmesi 385 196 189

Gündüzler 119 60 59

İzzetiye 861 429 432

Karacaali 313 152 161

Karahisar 283 133 150

Karasatı 155 76 79

Kılıçköy 472 232 240

Kozköy 528 254 274

Küçükdoğanca 407 193 214

Lalacık 185 86 99

Maltepe 328 166 162

Siğilli 750 373 377

Türkmen 898 450 448

Merkez

Yeniceçiftlik 181 91 90

Suluca 445 242 203

Akhoca 481 231 250

Barağı 152 80 72

Beyköy 169 84 85

Çelebi 99 50 49

Çeltik 256 126 130

Danişment 120 61 59

Dişbudak 134 66 68

Erikli 223 112 111

Kızkapan 264 131 133

Koruklu 131 66 65

Orhaniye 426 214 212

Şabanmera 301 145 156

Yaylaköy 286 148 138

Mecidiye

Yeşilköy 94 46 48

Bahçeköy 498 239 259

Büyükdoğanca 167 77 90

Gökçetepe 455 226 229

Kadıköy 584 288 296

Karlı 462 235 227

Mahmutköy 496 238 258

Mercan 123 57 66

Pırnar 506 258 248

Sazlıdere 240 131 109

Seydiköy 261 126 135

Şükrüköy 279 134 145

Yerlisu

Yerlisu 193 98 95

Toplam 14.868 7.375 7.493


332

Ekonomik Yapı

Keşan İlçesi’nin DİE 2000 yılı verilerine göre toplam çalışan sayısı 38.498 kişidir.

Toplam çalışan sayısının %44,5’i tarım sektöründe, %7,5’i sanayi sektöründe ve

%47,8’i hizmetler sektöründe çalışmaktadır. Keşan, Edirne İli bütününde sanayi ve

hizmetler sektörünün İl’in genel yapısına oranla daha fazla ağırlık kazandığı bir

yerleşmedir.

Tablo IV. 55. Keşan İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı Sektörler Kişi %

Tarım 17.144 44,5

Sanayi 2.896 7,6

Hizmet 18.402 47,8


Toplam 38.498 100

Kaynak: DİE, 2000

Arazi Kullanımı

İl’in güney bölümlerinde yer alan ve en büyük yüzölçümüne sahip ilçe olan (111.422

ha) Keşan arazilerinin, 41.284 ha’lık bölümü (%37,1) orman arazileri ile örtülüdür. İlçe,

orman, mera ve yerleşim arazileri dışında yaklaşık %50 oranında tarımsal niteliği olan

arazilere sahiptir.

Tablo IV. 56. Keşan İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)









Toplam 111.422,34

Keşan İlçesi’nde dikkat çeken bir özellik sulu mutlak tarım arazilerinin ilçe

yüzölçümünün %10,5’ine ulaşmasıdır. İlçe sınırlarının %11,5’luk bölümünü oluşturan

marjinal araziler daha çok İlçe’nin kuzey bölümlerinde yer alırken, orman bitki örtüsü

İlçe’nin güney bölümlerinde yoğunlaşmıştır.

333

Grafik IV. 9. Keşan İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı

26,6%

10,5%

4,2%0,1%11,5%0,1%

4,6%

37,1%

0,6% 4,8%


Harita IV. 14. Keşan İlçesi Arazi Sınıflandırması

334

2007 yılı verilerine göre İlçe’de 2 adet okul öncesi, 23 adet ilköğretim ve 9 adet

ortaöğretim okulunda toplam 12.740 öğrenci eğitim almaktadır.

Tablo IV. 57. Keşan İlçesi 2007 Yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim


Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Keşan

2 30 523 23 369 8.613 4 108 2.003 5 120 1.601


Keşan İlçesi’nde Trakya Üniversitesi’ne bağlı Keşan Meslek Yüksek Okulu ile çevre

ilçelerin kendisine olan bağının daha da arttığı gözlenmektedir. Motor, Elektrik,

Besicilik, Turizm ve Otelcilik, Çocuk Gelişimi ve Su Ürünleri Programlarını bünyesinde

barındıran yüksek okul İlçe’nin barındırdığı potansiyelleri geliştirme ve iyileştirmeye

katkıda bulunabilecektir.

Keşan'da ayrıca bir halk kütüphanesi, dört özel dershane, üç özel sürücü kursu, Halk

Eğitim Merkezi, Çıraklık Eğitim Merkezi gibi kuruluşlar da ilçe eğitim ve öğretiminin

diğer önemli unsurlarıdır.

İlçe merkezinde bir adet sinema vardır, ayrıca kültür sarayı inşaatı devam etmektedir.

Bunun yanında 1 adet 200 yataklı Devlet Hastanesi, 1 adet Özel Hastane (Özel Keşan

Vatan Hastanesi), 1 adet Tıp Merkezi (Özel Keşan Tıp Merkezi), 4 adet Sağlık Ocağı, 1

adet Verem Savaş Dispanseri, 1 adet Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi, 1

adet Toplum Sağlığı Merkezi, 23 adet Aile Hekimliği, 1 adet Halk Sağlığı Laboratuarı, 1

adet 112 Acil Sağlık Hizmetleri Birimi, 2 adet Özel Diyaliz Merkezi, 1 adet Fizik Tedavi

ve Rehabilitasyon Merkezi ile 1 adet Sosyal Sigortalar Kurumu Dispanseri mevcuttur.


Keşan İlçesi’ndeki sosyo-ekonomik problemlerin ve buna bağlı sorunların özellikle İlçe

Merkez’inde yoğunlaştığı, bu alanlarda yaşayanlar arasında işsizlik ve buna dayalı gelir

düşüklüğünün ileri düzeyde olduğu bilinmektedir. İlçe’deki plansız gelişme fiziksel

mekanın yanında sosyo-ekonomik yaşantıda da olumsuz etkilere sebep olmaktadır.

Bunun yanında var olan potansiyellerin kentin gelişimi doğrultusunda kullanılmaması

da diğer bir sorun olarak belirlenmektedir.

Ayrıca kentin gelişiminde dış ulaşım bağlantıları açısından Çanakkale-Edirne duble

yolunun tamamlanmamış olması, demiryolu ve deniz yolu ulaşımının olmaması kentin

335

gelişiminde yavaşlatıcı rol oynamaktadır. Bunun yanında kentte temiz enerji

kaynaklarının kullanılmaması da çevresel sorun olarak belirlenmektedir.

Tablo IV. 58. Keşan İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller

• İlçe’nin deprem bölgesi olmasının yanı sıra orman

yangını riskinin varlığı

• İlçe’nin alansal olarak genişlemesinde sınırlayıcı

rol oynayan mutlak tarım ve orman alanlarının

varlığı

• Perakende ve toptan ticaret sektörünün

geliştirilmesi için gerekli olan nitelikli eleman

eksikliği

• Turizmin gelişmesine yönelik olarak turizm

altyapısının ve tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin

gelişmemiş olması

• Turizm gelişiminin, daha çok İstanbul ve diğer

çevre illerden gelenler ile Keşan kent merkezinde

yaşayanların yazlık (ikinci) konut talebine dayalı

olması

• Kıyı alanlarda ve mutlak tarım alanları üzerinde

ikinci konutların varlığı


alanları

• Halkın turizm konusunda tecrübesinin az olması

• Turizm girdilerinde sunum kalitesinin eksikliği

• Turizmde markalaşma olmaması

• Sınırötesi ticarette mesafe nedeniyle elde ettiği

avantajı, hizmet kalitesi, otopark, vb sorunlar

nedeniyle Tekirdağ ve Malkara gibi merkezlere

karşı kullanamaması (Erkut ve diğ., 2007b)

• Kırsal yerleşmelerde tarımsal arazinin bölünmüş

olması ve buna dayalı verimsiz sulama ve üretimin

yanı sıra sulanabilir arazilerin yetersizliği ve soğuk

hava deposu olmaması gibi sorunların bölgede

gıda imalat sanayi gelişimini engellemesi

• Plansız yapılaşmadan dolayı doğal hayat ve

ekolojik dengenin tehdit altında olması (Erkut ve

diğ., 2007b)

• Nüfusun mevsimsel olarak dalgalanması (Erkut ve

diğ., 2007b)

• Yeni ticaret alanlarının gelişmesi olanağı

• İmalat sanayinde gıda sektörünün

gelişimine yönelik potansiyeller

• Saros Körfezi’nin Kültür ve Turizm

Bakanlığı tarafından “Kültür ve Turizm

Koruma ve Geliştirme Bölgesi” ilan

edilmesi

• Saros Körfezi’nin T.C. Kültür Bakanlığı

Türkiye Turizm Stratejisi 2023

Raporu’nda “Turizm Kenti” olarak

belirlenmiş olması

• Trakya Üniversitesinin bölgede turizm

sektörüne yönelik bir bölüm açacak

olması

336


Keşan İlçesi’nin vizyonu; “Keşan’ın kendine özgü yerel kaynak kullanımına uygun ve

doğal çevreye duyarlı turizm, hizmet ve sanayi yapılanmasını” gerçekleştirmektir.

İlçe sahip olduğu orman varlığı, kıyı alanları ve Saroz Körfezi, ulaşım alternatifleri ve

sınır ötesi ilişkiler ile birlikte bölge içinde ön plana çıkmaktadır. Bu bağlamda İlçe’de

sanayi ve hizmet sektörleri ana sektörler olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda öngörülen

yapı turizm, hizmet ve tarıma dayalı sanayi sektörü üzerine kurgulanırken, kent için

öngörülen kimlik sanayi ve hizmettir.

Amaç. Sosyo-ekonomik gelişmenin sağlanması

Hedef 1. Tarım sektörünün ve tarımsal sanayinin desteklenmesi

• Tarımsal üretimin ve toprak kullanımının sürekliliğinin sağlanması, tarım

nüfusunun yerinde istihdam edilmesi ve gelir kaynaklarının arttırılması ya da

yeni kaynaklar oluşturulması, tarımsal tesislerin bir plan çerçevesinde bir araya

getirilmesi, başta çevre koruma ve gıda maddesi hijyenik koşulları olmak üzere

kontrol edilme kolaylığı sağlayabilecek, üretici-sanayici-pazarlayıcı

entegrasyonunun gerçekleştirilebileceği bir Tarımsal Organize Bölge Lalacık-

Paşayiğit Mevkii’nde oluşturulacaktır.

• Sulama olanaklarının iyileştirilmesiyle tarımsal üretimde verim artırılacaktır.

• İlçe’ye Trakya Üniversitesi’ne bağlı tarımsal üretimde uzmanlaşmayı, verimliliği

ve organik tarım üretimini arttırmaya yönelik olarak ziraat fakültesi açılması

öngörülmektedir.

• Tarımsal üretimi artırmak amacıyla İlçe’de dağınık halde bulunan tarım

arazilerinde arazi toplulaştırma planlamasına başlanacaktır.


değerlendirilecek, yerel halk bu konuda bilgilendirilecek ve Koru Dağı

eteklerinde kalan köylerde organik tarım yapılması teşvik edilecektir.


sağlanacaktır.

• Hayvancılık cazip hale getirilecektir.

• Tarımsal üretim ve kullanım potansiyeli yüksek arazilerin amaçları dışında

kullanılması engellenecektir.

• Mevcut sanayi alanları sıhhileştirilerek doğal çevrenin koruma-kullanma dengesi

kapsamında küçük ölçekli tarımsal sanayi teşvik edilecektir.

Hedef 2. Turizm sektörünü geliştirmek

337

• Turizm sektöründe çalışan elemanlara gerekli eğitim verilerek hizmet kalitesinin

yükseltilmesi sağlanacaktır.

• Sivil mimarlık özelliği taşıyan ve koruma altına alınması gereken alanların tespit

ve tescillerinin yapılarak turizmi geliştirmede girdi olarak kullanılması

sağlanacaktır.

• Kültürel varlıkların tanıtımına yönelik çalışmalar yapılacaktır (tanıtıcı kitap,

broşür, afiş ve harita gibi materyal bastırılması vb.).

• Saroz kıyılarında yer alacak turizm ve rekreatif amaçlı kullanımlar deprem

faktörü göz önüne alınarak belirlenecektir.

• Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Türkiye Turizm Stratejisi 2023

çalışmasında önerilen “Saros Körfezi Turizm Kenti” ve “Saros Kültür ve Turizm

Koruma ve Gelişim Bölgesi” stratejileri kapsamında bölgenin turizm amaçlı

kullanımı ve yapılanması sağlanacaktır.

• İlçe’nin sahip olduğu kıyı şeridi deniz turizmi amaçlı değerlendirilecektir.

• Turizm sektöründe konaklama sorunu büyük oteller yerine pansiyon ve butik

otel konaklama tarzı ile bölgenin doğal ve kültürel kimliği korunarak

çözümlenecek, bu kapsamda yöre halkının bu konuda eğitim, sermaye vb.

şekilde özendirilmesi ve desteklenmesi sağlanacaktır.

• Konaklama ve turizm faaliyetlerini kapsayan bilgilere kolay erişimin sağlanması

için gerekli altyapı oluşturulacaktır.

• Korudağ’da turizm ve rekreasyon işlevleri, Mecidiye-Gökçetepe civarında ise ekolojik

turizm desteklenecektir.

• Keşan’daki balıkçı barınakları düzenlenecek ve yat limanıyla birlikte deniz

ulaşımında kullanılacak ve yat turizmi geliştirilecektir.

• Saroz Körfezi’nde Erikli, Yayla, Gökçetepe, Sazlıdere bölgelerinde turizm

faaliyetleri, yelken ve rüzgar sörfü açısından değerlendirilecektir.

Hedef 3. Ticaret-Hizmet sektörünü geliştirmek

• Keşan bölge içindeki konumuna, ana ulaşım akslarının üzerinde bulunmasına

ve eğilimlerine paralel olarak 2. Kademe Kentsel Merkez olarak önerilmektedir.

• Bu alanda nitelikli eleman sağlanması amacıyla eğitim amaçlı program, seminer

veya fuar gibi aktivitelerin düzenlenmesi sağlanacaktır.

• Ticari birliklerin kurulması desteklenecektir.

• Sınır ötesi işbirliği ile oluşacak ticaret-hizmet ve tarıma dayalı sanayi faaliyetleri

için üniversite, yerel ve merkezi yönetim koordinasyonu ve meslek kursları ile

kalifiye iş gücünün yetiştirilmesi sağlanacaktır.

338

Hedef 4. Ulaşımı çeşitlendirmek

• Balıkçı barınaklarının geliştirilerek yat limanı olarak işlevlendirilmesi ve

ulaşımda kullanılması sağlanacaktır.

• Diğer ilçelere olan bağlantı yollarının iyileştirilmesi sağlanacaktır.

• Yük taşımacılığında demiryolu alternatif ulaşım çeşidi olarak ele alınacaktır.

• Keşan-Eskiköy karayolunun iyileştirilmesi öngörülmektedir.

• Keşan-Uzunköprü İlçeleri’nin ulaşım bağlantısının güçlendirilmesi amacıyla

Yeniçiftlik-Sultan-Türkobası arasına 2. derece bağlantı yolu önerilmektedir.

1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı’nda

2000 yılında 42.755 olan Keşan kent merkezi nüfusunun 2020 yılında 45.000-60.000

kişiye ulaşacağı öngörülmüştür. İlçe nüfusunun ise 90.505-105.505 aralığında olacağı

tahmin edilmiştir.

Edirne İli, 1996’ da 18. gelişmiş il iken, 2003 yılında 16. sıraya yükselmiştir. Edirne

genelindeki gelişime karşın, Keşan gerileyerek 117. sıradan 135. sıraya düşmüştür.

(DPT, 1996 ve 2003). Keşan İlçesi’nin sosyo-ekonomik düzeyindeki gerilemede,

tarımda teknolojik gelişmeye bağlı olarak belli bir sosyal grubun yaşadığı işsizlik ve

ülke genelindeki bölgesel eşitsizliklerin bir sonucu olarak yaşanan göç hareketinin

temel etkenler arasında olduğu düşünülmektedir.

Sadece doğal nüfus artışı dikkate alınarak yapılan 2023 yılı nüfus projeksiyonları

sonucunda şehir trend nüfusu 75.200, kır trend nüfusu ise 16.456 kişidir. İlçe için

öngörülen sanayi ve hizmet kimliği paralelinde alınan plan kararları doğrultusunda 2023

yılında, kır plan nüfusunun 24.000 kişi, kent plan nüfusunun ise 69.000 kişi olmak

üzere toplam ilçe nüfusunun 93.000 kişi olacağı düşünülmüştür.

Tablo IV. 59. Keşan İlçesi Mevcut ve Projeksiyon Nüfus Değerleri

Mevcut Nüfus

(2007)

Projeksiyon Nüfusu

(2023)

Plan Hedef Nüfusu

(2023)

Keşan 77.442 93.000 91.000

İlçe’deki 2000 yılı aktivite oranı %49,59’dur. İlçe’ye önerilen hizmet ve sanayi kenti

kimliğiyle birlikte aktivite oranının %48’e düşeceği öngörülmektedir. Bunun nedeni ise

İlçe’deki ticaret-hizmet ve sanayi sektörlerinde çalışan sayısının artmasıdır. Tarım

sektöründe çalışan sayısının artış göstermekle birlikte toplam içindeki yüzdesi

azalmaktadır. İlçe’de 2000 yılında toplam çalışan sayısı 38.442 kişi iken 2023 yılında

44.300 kişi olacaktır.

339

Tablo IV. 60. Keşan İlçesi 2000 ve 2023 Yılları Sektörel Dağılım ve Çalışan Sayıları 2000 2023

Keşan Kişi % Kişi %

Tarım 17.144 44,6% 19.000 42,9%

Sanayi 2.896 7,5% 3.300 7,4%

Hizmet 18.402 47,9% 22.000 49,6%

Toplam 38.442 100,0% 44.300 100,0%

Keşan kent merkezinin mevcut kent dokusu yoğun yapılaşmıştır. Kavşak noktasında

bulunması sebebiyle ileriki yıllarda gelişme potansiyeli yüksek olmakla birlikte kent

merkezinin bu gelişmeye cevap vermesinde sorunlar çıkacağı kesindir. Bu durumlar ve

projeksiyon nüfusları dikkate alınarak gelişme konut alanı 506,1 ha olarak

planlanmıştır.

Planda, İlçe Merkezi’nin hemen batısında 586,1 ha konut dışı kentsel çalışma alanına yer

verilmektedir. Bu alan 3030 Sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar

Yönetmeliği’nde, içerisinde motel ve lokantada bulunabilen akaryakıt ve bakım

istasyonları, resmi ve sosyal tesisler, dumansız, kokusuz atık ve artık bırakmayan ve

çevre sağlığı yönünden tehlike yaratmayan imalathaneler ile patlayıcı, parlayıcı ve

yanıcı maddeler içermeyen depoların yapılabileceği alanlar olarak tanımlanmaktadır.

Kentin ticaret merkezi olarak kurgulanmasından yola çıkılarak bu alanın ticaret işlevleri

amaçlı kullanılması yerinde olacaktır.

İlçe’nin ekonomik yapısını hareketlendirecek işlev olarak öngörülen ticaret-hizmet

sektörü için İlçe’de toplam 72,6 ha’lık bir alan ayrılmaktadır. Bir diğer ekonomik

potansiyel olarak turizm sektörü için ise 40,9 ha’lık bir alan öngörülmektedir.

İlçe’ye toplamda 325,9 ha sanayi, 57,9 ha da depolama alanı önerilmektedir. Bunun

yanı sıra ilçe merkezinde 2,1 ha’lık alan kaplayan kent için öncelikli gerekli olan küçük

imalathanelerin bulunduğu Küçük Sanayi Sitesi bulunmaktadır. Kent merkezinde yer

alan, kent strüktürüne ve kentsel yaşam kalitesine olumsuz yönde etkide bulunan

küçük ve orta ölçekli imalathanelerin kent merkezinden bu alana desantralizasyonu

öngörülmektedir. Böylece kente önemli düzeyde gerekli olan ama kent üzerinde de

olumsuz etkileri olan imalathaneler bir araya toplanacak ve kentin çeperinde yer

alacaktır. Bununla birlikte atıkların, vahşi depolama yöntemiyle depolanmasının

getirmiş olduğu olumsuz çevresel etkilerin ortadan kaldırılmasına ve çevresel kirliliğin

azaltılmasına yönelik olarak; Lalacık-Paşayiğit Mevkii’nde 18,7 ha’lık atık depolama

alanına yer verilmektedir.

340

Tablo IV. 61. Keşan İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %


Ağaçandırılıcak Alan 5,7 0,08%

Askeri Alan 560 8,18%






Kırsal Yerleşimler 2.489,70 36,36%

Mevcut Konut Alanı 675 9,86%


Spor Alanları 6 0,09%

Teknik Altyapı Alanı 18,7 0,27%


Turizm-Kültür Alanı 40,9 0,60%

Üniversite Alanı 53,9 0,79%

Yeşil Alan 335 4,89%


Planda, Trakya Bölgesi’nin güneyinden doğu-batı aksı boyunca uzanan ve İlçe’den

geçen bir demiryolu hattı kararı getirilmektedir. Bu demiryolu ağırlıklı olarak yük

taşımacılığında kullanılacak ve İpsala Sınır Kapısı’na kadar devam ettirilecektir.

Harita IV. 15. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Keşan İlçe Merkezi

341

İlçe’nin konumundan dolayı deprem tehlikesi ve diğer jeolojik özellikleri göz önüne

alınarak 129,3 ha büyüklüğünde bir Afet İskan Sahası’na yer verilmiştir. Ana yollara

yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve

yerleşilebilecek bu alan, 2023 projeksiyon nüfusunun %10’u kadar büyüklüğünde 100

kişi/ha yoğunlukta olacak şekilde öngörülmüştür.

Harita IV. 16. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Keşan İlçesi

342

IV.8.6. Lalapaşa İlçesi


Lalapaşa İlçesi, Edirne İli’nin kuzeyinde yer almaktadır. İlçe kuzeyde Bulgaristan’a sınır

olup batıda Edirne Merkez ve güneyde Süloğlu İlçesi ile komşudur. İlçe’nin Edirne

Merkez’e uzaklığı 27 km’dir. İlçe boyunca Batı Istranca Dağları uzanır.

Şekil IV. 9. Lalapaşa İlçesi Coğrafi Konum

İlçe’ye ulaşım, TEM üzerinden Edirne’ye gelen otoyoldan ayrılan devlet yolu ile

sağlanmaktadır. İlçe Hamzabey sınır kapısı ile Bulgaristan’a karayolu bağlantısı

sağlamaktadır.


2007 nüfus sayımına göre; 8.406 kişinin yaşadığı İlçe’de nüfus düşüş eğilimindedir.

2007 yılı nüfus sayımına göre İlçe’deki nüfusun %22’si (1.864) kentsel alanda yaşarken

%78’i (6.542) kırsal alanda yaşamaktadır.

343

Tablo IV. 62. Lalapaşa İlçesi Nüfus ve Nüfus Büyüme Hızları

YILLAR Toplam

Nüfus

Şehir

Nüfusu

Köy

Nüfusu





1990 11.297 1.248 10.049 11 89

2000 10.154 2.270 7.884 22 78

2007 8.406 1.864 6542 22 78


1990–2000 yılları arasında ilçe nüfusu yaklaşık %10 azalırken bu düşüş oranı 2000-

2007 yılları arasında %17’ye yükselmiştir. İlçe’nin nüfus artış oranı düşmektedir ve

düşüş hızı Edirne İli’nden daha yüksektir. Lalapaşa İlçesi’nin toplamı 57.274 ha’dır.

Lalapaşa İlçesi Merkez Belediyesi ile 27 köyden oluşmaktadır. 2007 yılı köy nüfusları

aşağıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre İlçe’de en yüksek nüfusa sahip köy

Çölekakpınar Köyü, en düşük nüfusa sahip köy ise Hüseyinpınar Köyü’dür.

Tablo IV. 63. Lalapaşa İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 Yılı Nüfus bilgisi İlçe Bucak Köy Toplam Nüfus

Lalapaşa Merkez Büyüköğünlü 291

Lalapaşa Merkez Çalıdere 101

Lalapaşa Merkez Çatma 68

Lalapaşa Merkez Çömlek 143

Lalapaşa Merkez Çömlekakpınar 634

Lalapaşa Merkez Demirköy 320

Lalapaşa Merkez Doğanköy 120

Lalapaşa Merkez Dombay 201

Lalapaşa Merkez Hacıdanışment 500

Lalapaşa Merkez Hacılar 70

Lalapaşa Merkez Hamzabeyli 264

Lalapaşa Merkez Hanlıyenice 298

Lalapaşa Merkez Hüseyinpınar 20

Lalapaşa Merkez Kalkansöğüt 118

Lalapaşa Merkez Kavaklı 125

Lalapaşa Merkez Küçüköğünlü 271

Lalapaşa Merkez Ömeroba 296

Lalapaşa Merkez Ortakçı 387

Lalapaşa Merkez Saksağan 30

Lalapaşa Merkez Sarıdanışment 319

Lalapaşa Merkez Sinanköy 571

Lalapaşa Merkez Süleymandanışment 295

Lalapaşa Merkez Taşlımüsellim 312

Lalapaşa Merkez Tuğlalık 84

Lalapaşa Merkez Uzunbayır 89

Lalapaşa Merkez Vaysal 513

Lalapaşa Merkez Yünlüce 102

Toplam 6.542


344

Ekonomik Yapı

İlçe’deki temel ekonomik faaliyet tarımdır. 2000 yılı çalışan oranlarına bakıldığında

toplam çalışanların %72,1’i tarımda istihdam edilmektedir. Geri kalan istihdamın

%23,3’ü hizmetler sektöründe çalışırken %4,6’sı sanayi sektöründe yer almaktadır.

Tablo IV. 64. Lalapaşa İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı Sektörler Kişi %

Tarım 4.966 72,1

Sanayi 317 4,6

Hizmet 1.604 23,3

Toplam 6.887 100

Kaynak: DİE, 2000

Arazi Kullanımı

Lalapaşa İlçesi toplam alanı 57.760 ha olup, bunun %31,5’ini orman alanları,

%27,9’unu kuru ve sulu mutlak tarım arazileri , %14,8’ini özel tarım arazileri ve

%11,5’ini marjinal tarım alanları oluşturmaktadır.

Tablo IV. 65. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflandırmasının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha) Kuru Mutlak Tarım 15.719,12

Sulu Mutlak Tarım 414,90


Dikili Tarım 89,55





Toplam 57.760,00

Grafik IV. 10. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı

27,2%31,5%

11,1%0,1%

0,5% 2,5%

0,7%

14,8%

0,2%11,5%


345

Harita IV. 17. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflandırması


Lalapaşa İlçesi’ne ait sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir.

Tablo IV. 66. Lalapaşa İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller

• Tarımsal üretimin verimli olmaması

• İl bütününe oranla az gelişmiş olması

• Çalışan sayısının düşük olması

• İlinin en çok nüfus veren ilçesi olması

• Yerel nüfusunu istihdam edecek işletmelere

sahip olmaması

• Lalapaşa İlçesi’ndeki kanalizasyon şebekesinin

geçici olması ve arıtma tesisine sahip

olmaması

• Atık suların Meriç Nehri’ne deşarj edilmesi

• Sanayiden ve tarımsal faaliyetlerden

kaynaklanan kirliliğin İlçe’nin güneyindeki

tarımsal araziler için risk oluşturması

• Okuma yazma oranının yüksek olması

• Sinanköy’ün sahip olduğu arkeolojik miras

• Tarım topraklarının meyve ve bağcılık için

çok uygun olması

• Sulu tarım arazilerinin organik tarım üretimi

için uygun olması

• Aromatik bitki toplayıcılığı için orman

köylerinin elverişli olması

• Hayvancılık faaliyetlerinin devam ettirilmesi

• Sanayi alanının kontrollü biçimde gelişmesi

346


Lalapaşa İlçesi’nin vizyonu; “Tarım alanlarının ve kültür varlıklarının korunarak tarıma

dayalı sanayi ile etkin şekilde gerçekleştirildiği ve kültür değerleri ile çevresi için

ekoturizm hizmeti verecek ve sınır ötesi ile erişimi kolaylaştırıcı bir merkez” olmaktır.

Amaç 1. Sosyo-ekonomik kalkınmanın gerçekleştirilmesi

Hedef 1. Tarımsal faaliyetler ve endüstriyel üretimde işgücü potansiyelini artırmak ve

üretimde çeşitliliğe gitmek

• Sanayi bölgeleri, tarımsal ürün alanları ve merkezler arasındaki erişilebilirlik

kolaylaştırılacaktır.

• Sinanköy Mevkii’nde marjinal tarım arazileri üzerinde TOB oluşturulacaktır.

• TOB ile Edirne OSB arasında oluşturulacak karayolu bağlantısıyla fonksiyonlar

arası ilişki sağlanacaktır.

• Bağcılık ve meyve yetiştiriciliği teşvik edilecektir.

• Mevcut sanayi alanları sıhhileştirilerek doğal çevrenin koruma-kullanma dengesi

kapsamında küçük ölçekli tarımsal sanayi teşvik edilecektir.

• Sanayi istihdamı niteliğini artırma amaçlı eğitim verilecektir.



• Edirne-Lalapaşa ve Süloğlu-Lalapaşa ulaşım bağlantıları güçlendirilecektir.

Hedef 3. Turizm faaliyetlerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek

• Kültürel mirasın koruması sağlanacak ve kültürel envanter çıkarılacaktır.

• Doğal değerler korunarak özellikle İlçe’nin kuzeyinde ekolojik turizm

yapılabilmesi için yeni fırsatlar yaratılacaktır.

• Sinanköy’deki tarihi ve kültürel değerler bölgesel yaklaşımla koruma altına

alınacak ve kent bütününe yönelik geliştirilecek turizm güzergâhı kapsamında


Amaç 2. Doğal ve kültürel değerlerin sürdürebilirliğinin sağlanması

Hedef: Fiziksel yapılaşmayı doğal ve fiziksel eşikleri gözeterek gerçekleştirmek

• Lalapaşa İlçesi’nin kuzeyindeki yeraltı suyu besleme alanlarında yapılaşma

engellenecektir.

• Sinanköy gibi planda belirtilen tarihi ve arkeolojik değerlerin korunmasına

yönelik gerekli çalışmalar bu plan döneminde başlatılacaktır.

347

• Tarım-mera alanları, doğal potansiyellerin mekânsal gelişim şemalarında 1.

derece eşik olarak belirlenecek ve bu alanların korunması planlarla

desteklenecektir.

Mevcut ekonomik kimliği tarım sektörü olan İlçe’nin 2007 nüfusu 8.406 kişidir. Nüfusun

1.864 kişisi kentsel alanda yaşarken 6.542 kişisi kırsal alanda yaşamaktadır.

Öngörülen kimlik ve plan kararları doğrultusunda 2023 yılı için plan nüfusu 11.000

kişidir ve bu nüfusun 7.000 kişisinin kentsel alanda 4.000 kişisinin kırsal alanda

yaşayacağı öngörülmektedir.

2000 yılı DİE verilerine göre çalışan sayısı 6.887 kişi iken, çalışan sayısının 2023 yılı

için 7.000 kişi olarak belirlenmesi, istihdamın gelecekte çok fazla değişmeyeceği

yönünde algılanabilmektedir. Ancak burada unutulmaması gereken, 2000 yılında

10.154 kişi olan Lalapaşa ilçe nüfusunun 2007 yılında 8.406 kişiye düştüğüdür. 2007

yılına ilişkin istihdam verileri olmadığından mevcut durum ve gelecek çalışan sayıları ve

sektörel dağılım oranları karşılaştırmaları 2000 yılı verileri (DİE) kullanılarak yapılmıştır.

İlçe ile ilgili yapılan gözlemler ve araştırmalar neticesinde 2000 yılına göre düşen 2007

ilçe nüfusu paralelinde, 2007 yılı istihdamının da düştüğü varsayılmaktadır. Başka bir

anlatımla, 2023 çalışan nüfusu 2007 çalışan nüfusuna göre önerilen plan hedef nüfusu


Mevcut durumda tarımsal üretim odaklı ekonomik faaliyet plan döneminde tarımsal

sanayi TOB ile desteklenecektir. Bu sebeple çalışan sayısı öngörülen plan hedef

nüfusu doğrultusunda artarken, 2000 yılında %68 olan aktivite oranı plan döneminde

(2023) %63’e düşecektir.

Tablo IV. 67. Lalapaşa İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023

Lalapaşa Sayı % Sayı %

Tarım 4.966 72 4.500 64,5

Sanayi 317 5 1.000 14,1

Hizmet 1.604 23 1.500 21,4

Toplam/Aktivite Oranı 6.887 68 7.000 63

348

Harita IV. 18. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Lalapaşa İlçe Merkezi

Bu plan döneminde arazi kullanım kararları mevcut planlar dikkate alınarak

oluşturulmuştur. Mevcut planlardaki konut alanları ve konut gelişme alanları onaylı

planlardaki gibidir. İlçe’nin güneyindeki marjinal arazilerde 21,5 ha büyüklüğünde bir

Afet İskan Sahası’na yer verilmiştir.

Tablo IV. 68. Lalapaşa İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %









Meskunt Konut Alanı 28,6 0,40%



Ticaret ve Hizmet Alanı 12 0,17%


349

Harita IV. 19. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Lalapaşa İlçesi

350

IV.8.7. Meriç İlçesi


Meriç İlçesi’nin doğusunda Uzunköprü, güneyinde İpsala, kuzeyinde ve batısında ise

Yunanistan yer alır. İlçe’nin Yunanistan sınırına uzaklığı 56 km ve Edirne Merkez

İlçe’ye uzaklığı 90 km’dir. İlçe’nin yüzölçümü ise 372 km 2 ’dir (DİE, 2002a). İlçe’ye

karayolu ulaşımı D–550 (Havsa-Keşan) ve D–110 (Tekirdağ-İpsala) Devlet

Karayollarına bağlanan bir aks ile sağlanmaktadır.

Şekil IV. 10. Meriç İlçesi Coğrafi Konum


İlçe’nin 2007 yılı şehir nüfusu 3.196 kişi, kır nüfusu ise 13.763 kişidir. Meriç İlçesi’nin

nüfusu 1990 yılından 2000 yılına kadar hem şehirde hem de kırsal alanda giderek

azalmaktadır. Buradan da kırsal nüfusun Meriç kenti dışındaki kentlere göç ettiği

sonucu çıkarılabilmektedir. Göçü tetikleyen temel faktörler olarak Trakya bütününde

Çorlu ve Çerkezköy İlçeleri’ndeki sanayi alanlarının nüfus çekmesi, İstanbul’a yakınlık

351

ve İlçe’deki ekonomik faaliyetlerden elde edilen getirinin düşük olması

söylenebilmektedir.

Tablo IV. 69. Meriç İlçesi Nüfus Değişimleri Şehir Nüfusu % Kır Nüfusu % Toplam

1990* 5.021 19,4 20.875 80,6 25.896

2000* 3.382 17,8 15.670 82,2 19.052

2007** 3.196 18,9 13.763 81,2 16.959

Kaynak: *DİE, 2002a; **TÜİK, 2007

Grafik IV. 11. Meriç İlçesi Nüfus Değişimleri

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

1990 2000 2007


Kaynak: *DİE, 2002a; **TÜİK, 2007

Subaşı ve Küplü Belde Belediyeleri Meriç İlçesi’ne bağlı belediyelerdir. İlçe’de yer alan

belediyelerin nüfus değişimleri aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir. Buna göre tüm

belediyelerin nüfusu zaman içinde giderek azalmaktadır. Özellikle Meriç ve Küplü

Belediyeleri’nin 1990 yılından bu yana kaybettiği nüfus, belediyelerin 1990 yılındaki

nüfuslarına göre yarıdan fazladır.

Tablo IV. 70. Meriç İlçesi Belediyelerinin Nüfus Değişimi Belediyeler 1965 1970 1980 1985 1990 1997 2000 2007

Meriç * * * * 5.021 3.913 3.382 3.196

Küplü * * * * 3.831 3.627 * 3.006

Subaşı 2.000 2.200 2.950 2.850 2.761 2.286 2.206 2.206

Kaynak: www.yerelnet.org.tr *Bu yıllarla ilgili veriye ulaşılamamıştır.

İlçe’de toplam 21 köy yer almaktadır. Köylerin 2007 nüfusları aşağıdaki tablodaki

gibidir. İlçe’deki en büyük nüfusa sahip köy Küplü Belediyesi’ne bağlı 1194 kişi nüfuslu

Adasarhanlı Köyü’dür. En düşük nüfuslu köy ise Merkez Belediyesi’ne bağlı 125 kişi

nüfuslu Karahamza Köyü’dür.

352

Tablo IV. 71. Meriç İlçesi Köyleri 2007 yılı Köy Nüfusları Köy Adı Bağlı olduğu Bucak Erkek Kadın Toplam Nüfus

Adasarhanlı Küplü 589 605 1.194

Büyükaltıağaç Küplü 378 352 730

Küçükaltıağaç Küplü 155 170 325

Akçadam Merkez 258 244 502

Akıncılar Merkez 56 57 113

Alibey Merkez 165 145 310

Hasırcıarnavutköy Merkez 311 318 629

Kadıdondurma Merkez 440 459 899

Karahamza Merkez 62 63 125

Karayusuflu Merkez 195 175 370

Kavaklı Merkez 247 246 493

Küpdere Merkez 86 84 170

Nasuhbey Merkez 162 184 346

Olacak Merkez 110 129 239

Paşayenice Merkez 79 61 140

Rahmanca Merkez 177 168 345

Saatağacı Merkez 104 101 205

Serem Merkez 184 181 365

Umurca Merkez 176 192 368

Yakupbey Merkez 110 114 224

Yenicegörece Merkez 223 236 459


Ekonomik Yapı

İlçe’deki çalışanların 2000 yılına göre iktisadi faaliyet kollarına göre dağılımı

incelendiğinde tarım sektöründe çalışanların toplam sektörler içindeki payının %85,1

olduğu görülmektedir. İlçe’nin 2000 yılı aktivite oranı bu sebeple yüksek olup,

%62,1’dir. Hizmet sektöründe çalışan sayısı 2000 yılı verisine göre 1.516 kişidir ve

toplam sektörler içindeki payı %12,8’dir. Sanayide çalışanların sayısı ise oldukça

düşüktür. İlçe’de 15,1 ha planlı sanayi alanı ve 36 işyerinden oluşan 1 adet KSS

bulunmaktadır.

Tablo IV. 72. Meriç İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı Sektörler Kişi %

Tarım 10.071 85,1

Sanayi 238 2

Hizmet 1.516 12,8


Toplam 11.832 100

Kaynak: DİE, 2000

353

Arazi Kullanım

Toplam 42.747 ha yüzölçümlü ilçe arazilerinin 8.244 ha’lık bölümünü orman alanları

kaplamaktadır. Alansal büyüklük olarak orman arazilerine yakın olan kuru mutlak tarım

arazileri, ilçe arazilerinin %23,8’lik kısmını, çeltik tarımının yaygın olarak yapıldığı özel

ürün arazileri ise yaklaşık %18,4’lük bölümünü kapsamaktadır. Aşağıdaki haritada

görüldüğü üzere orman ve tarım arazileri iç içe girmiş durumdadır. Daha çok Meriç

Irmağı kenarında yoğunlaşan sulu tarım ve özel ürün arazileri ise, ilçe tarımsal üretimi

ve ekonomisi içerisinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır.

Tablo IV. 73. Meriç İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)








Toplam 42.747,01

Grafik IV. 12. Meriç İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı

11,3%

18,4%

19,3%

10,7%

10,8% 0,6%

23,8%0,1% 5,0% Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıOrman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar

354

Harita IV. 20. Meriç İlçesi Arazi Sınıflandırması

Aşağıdaki tabloda ise Meriç İlçesi’nde yer alan okul, öğretmen ve öğrenci sayıları

görülmektedir. Bunun yanında İlçe’de Kadıdondurma Köy Kütüphanesi ve Adasarhanlı

Köy Kütüphanesi olarak 2 adet kütüphane bulunmaktadır.

Tablo IV. 74. Meriç İlçesi Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Genel Lise Meslek Lisesi

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Meriç

- 10 113 11 80 1525 1 5 79 1 13 213


355


Meriç İlçesi’ne ait sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir.

Tablo IV. 75. Meriç İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller

• Kırsal ve kentsel göç

• Ergene Havzasında sanayi alanlarının yarattığı

kirliliğin tarımsal üretimi olumsuz yönde

etkilemesi

• Ergene Havzasında yaşanan kirliliğinin içme

suyu kaynaklarını tehdit etmesi

• Tarımsal yapıda eğitim ve altyapı imkanlarının

yetersiz olması



verimliliğini düşürmesi ve toprak niteliğini

bozması

• Verimli tarım topraklarının varlığı

• Katma değeri yüksek ürünlerin (çeltik gibi)

üretimi

• Meriç Nehri’ nin sulu tarıma olanak

vererek tarımsal üretimi desteklemesi


Meriç İlçesi’nin vizyonu; “tarıma dayalı ekonomisi Ergene Nehri’ndeki kirlilik

önlenerek ve tarıma dayalı sanayi geliştirilerek güçlendirilmiş bir ilçe” olmaktır.

Bu vizyonu gerçekleştirmek için İlçe’de yapılması gerekenler amaç, hedef ve stratejiler

altında değerlendirilmiştir. Yunanistan sınırında yer alan İlçe’de tarımsal ekonominin

güçlendirilmesi göçü önleyecektir. Planla Uzunköprü ve İpsala İlçeleri’nin demiryolu ve

karayolu sınır kapıları ile sınırötesi ilişkilerin artacağı bir bağlantı üzerinde yer almaları

önerilmektedir. Meriç İlçesi de Uzunköprü ve İpsala arasındaki ulaşım ağının ortasında

yer almaktadır. Uzunköprü-İpsala arasındaki karayolunun güçlendirilerek ikinci kademe

karayoluna dönüştürülmesi İlçe’nin diğer ilçelerle entegrasyonunu artıracaktır.

Amaç. Meriç İlçesi’nin tarımsal yapısının güçlendirilmesi

Hedef 1. Tarım alanlarını korumak

• Küplü’de geliştirilen sulama sahası projesi tarımsal üretim kapsamında bütünsel

bir yaklaşımla değerlendirilecektir.

• Tarımsal üretiminde sulama ve bilinçli tarıma yönelik yaklaşımlar geliştirilecektir.

• Meralarda ıslah projeleri ve çalışmaları gerçekleştirilecektir.

• Arazi toplulaştırma çalışmaları yapılacaktır.

Hedef 2. Tarımsal üretimde verimliliği artırmak

356

• Organik tarım (organik çeltik üretimi vb.) ve alternatif ürün yetiştirilmesi (ceviz,

badem vb.) konusunda mevcut tarımsal altyapı değerlendirilecek ve yerel halk

bu konuda bilgilendirilecektir.

• Meriç Nehri kenarındaki alanlarda ekolojik turizmin desteklenmesi için tarımsal

üretim değeri yüksek ürün çeşitliliği sağlanacaktır.

• Olacak ve Kavaklı Köyleri çevresindeki marjinal arazilerde önerilen TAB ve

Umurca ve Kadıdondurma köyleri civarındaki marjinal arazilere önerilen TOB ile

tarımsal üretim ve ekonomi geliştirilecektir.


sağlanacaktır.

• Meriç İlçesi’ni Uzunköprü ve İpsala’ya ve buradan yurtiçi ve yurtdışına bağlayan

hat olan Uzunköprü-İpsala karayolunun geliştirilmesi, bölgede üretilen tarımsal

ürünlerin bölge dışına taşınmasını kolaylaştıracaktır.

Önerilen plan kararları doğrultusunda Meriç İlçesi’nin 16.959 kişi olan 2007 yılı nüfusu,

İlçe’nin gelişme dinamikleri ve il bütününde alınan kararlar doğrultusunda 2023 yılında kır:

13.000 kişi ve kent: 5.000 kişi olmak üzere toplam 18.000 kişi olacaktır. 2000 yılı DİE

verilerine göre çalışan sayısı 11.832 kişi iken, çalışan sayısının 2023 yılında 10.000 kişi

olarak belirlenmesi, istihdamın gelecekte çok fazla değişmeyeceği yönünde

algılanabilmektedir. Ancak burada unutulmaması gereken, 2000 yılında 19.052 kişi

olan Meriç ilçe nüfusunun 2007 yılında 16.959 kişiye düştüğüdür. İlçe ile ilgili yapılan

gözlemler ve araştırmalar neticesinde 2000 yılına göre düşen 2007 ilçe nüfusu

paralelinde, 2007 yılı istihdamının da düştüğü varsayılmaktadır. Başka bir anlatımla,

2023 çalışan nüfusu 2007 çalışan nüfusuna göre önerilen plan hedef nüfusu


İlçe’de tarım ve sanayi aktivitelerindeki ekonomik verimliliğin artması hizmetler

sektöründe çalışan sayısını artıracaktır. Hizmetler sektöründeki artışın diğer bir sebebi

de ekolojik turizmin desteklenmesi olacaktır. Buna göre 2000 yılı verilerine göre %62,1

olan aktivite oranı 2023 yılında %56’ya düşecektir.

Tablo IV. 76. Meriç İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023

Meriç Sayı % Sayı %

Tarım 10.071 85,1 7.200 72

Sanayi 238 2 300 3

Hizmet 1.516 12,8 2.500 25


357

Harita IV. 21. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Meriç İlçe Merkezi

İlçe’deki sanayi alanları ve gelişme konut alanları mevcut onaylı planlar dikkate

alınarak oluşturulmuştur. İlçe’nin konumundan dolayı deprem tehlikesi ve diğer jeolojik

özellikleri göz önüne alınarak 59,8 ha büyüklüğünde bir Afet İskan Sahası’na yer

verilmiştir. Ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve güvenilir

şekilde ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bu alan 2023 projeksiyon nüfusunun %10’u

büyüklüğünde 100 kişi/ha yoğunluk olacak şekilde öngörülmüştür. Plan kararları

doğrultusunda oluşacak fonksiyonların alansal büyüklüğü aşağıdaki tabloda görüldüğü

gibidir.

Tablo IV. 77. Meriç İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %






Kırsal Yerleşimler 985,9 15,07%

Mevcut Konut Alanı 142,1 2,17%



Yeşil Alan 30,8 0,47%


358

Harita IV. 22. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Meriç İlçesi

359

IV.8.8. Süloğlu İlçesi


Süloğlu İlçesi İl’in kuzey doğusunda yer almaktadır. Konum itibari ile Merkez İlçe ve

Kırklareli arasında yer alan İlçe’nin kuzeyinde Lalapaşa ve güneyinde Havsa ilçesi yer

almaktadır. Yüzölçümü 250 km²dir. Edirne Merkez İlçe’ye uzaklığı 44 km’dir. İlçe’ye

ulaşım, TEM üzerinden Edirne’ye gelen otoyoldan ayrılan devlet yolu ile

sağlanmaktadır

Şekil IV. 11. Süloğlu İlçesi Coğrafi Konum

Sanayi üretim potansiyeli ile yerleşmeler arası ve sınır ötesi ekonomik ilişkiler

açısından önemli bir noktadadır. Edirne İl bütününde Süloğlu OSB dışında daha büyük

bir sanayi oluşumu bulunmamaktadır. Bölgesel gelişim şeması kapsamında kuzeyde

İstanbul’a dek uzanan sanayi aksının Edirne ayağını oluşturan ilçe, üretimin

organizasyonu açısından İl genelinde yönlendirici olmaktadır.

360

İlçe büyük kısmı tarımsal niteliği korunacak alanlar ve diğer ilçelere göre daha büyük

olan mera alanları ile kaplıdır. Edirne İli’nin içme suyu ihtiyacı ilçe sınırlarındaki Süloğlu

Barajı’ndan karşılanmaktadır.


2007 yılı nüfus sayımına göre İlçe’nin nüfusu 9.474 kişidir. Nüfusun %53’ü kentsel

alanda, %47’si ise kırsal alanda yaşamaktadır.

Tablo IV. 78. Süloğlu İlçesi Yıllara göre Nüfuslar ve Nüfus Artış Oranlar

YILLAR Toplam

Nüfus

Şehir

Nüfusu

Köy

Nüfusu





1990 11.634 4.452 7.182 38,3 61,7

2000 11.927 6.548 5.379 54,9 45,1

2007 9.474 5.040 4.434 53,2 46,8


İlçe’deki nüfus artışı düşüş eğilimindedir. 1990–2000 yılları arasında nüfus %2,5

oranında artarken, 2000–2007 yılları arasında %20,5 oranında düşmüştür. Nüfustaki

bu düşüş oranı Edirne İl bütünündeki nüfus düşüş oranının çok üzerindedir.

İlçe’nin toplam alanı 31.061ha’dır. Süloğlu İlçesi, Merkez Belediyesi ile birlikte 10

köyden oluşmaktadır. 2007 yılı köy nüfusları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre

en yüksek nüfuslu köy Büyükgerdelli Köyü, en düşük nüfuslu köy ise Sülecik Köyü’dür.

Tablo IV. 79. Süloğlu İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 Yılı Nüfus Bilgisi İlçe Bucak Köy Toplam Nüfus

Süloğlu Merkez Akardere 594

Süloğlu Merkez Büyükgerdelli 1.029

Süloğlu Merkez Domurcali 281

Süloğlu Merkez Geçkinli 675

Süloğlu Merkez Keramettin 395

Süloğlu Merkez Küküler 199

Süloğlu Merkez Sülecik 178

Süloğlu Merkez Taşlisekban 342

Süloğlu Merkez Tatarlar 401

Süloğlu Merkez Yağcili 340

TOPLAM 4.434


361

Ekonomik Yapı

İlçe’deki temel ekonomik faaliyet hizmetler sektöründe yoğunlaşmıştır. 2000 yılı nüfus

verilerine göre çalışan sayısı 8.414 kişi ve aktivite oranı %70,6’dır. Çalışan nüfusun

%54,4’ü hizmetler sektöründe, %43,6’si tarım sektöründe, %1,9’u ise sanayi

sektöründe yer almaktadır. Toplam çalışan nüfusun %76’sı erkek, %24’ü kadındır.

Tablo IV. 80. Süloğlu İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı Sektörler Kişi %

Tarım 3.674 43,6

Sanayi 158 1,9

Hizmet 4.575 54,4


Toplam 8.414 100

Kaynak: DİE, 2000

Arazi Kullanımı

Edirne ilçeleri arasında en az marjinal arazilere sahip ilçelerden biri olan Süloğlu İlçesi

%14,7’lik bir oranla diğer ilçelere göre daha geniş mera arazilerine sahiptir. Toplam

31.060 ha yüzölçümlü Süloğlu İlçesi’nin yaklaşık 13.892 ha’lık bir bölümü kuru mutlak

tarım arazilerinden oluşmaktadır. İlçe sınırları içerisinde mevcut olan yaklaşık 4.063 ha

orman ve 210 ha 2B arazisi, İlçe’nin kuzey bölümlerinde yoğunlaşmıştır. Orman

arazilerinin, genellikle mera ve kuru mutlak tarım arazileri ile birlikte yer aldıkları

görülmüştür.

Tablo IV. 81. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)



Özel Ürün Arazisi 673,86

Dikili Tarım 2,52

Marjinal Tarım 590,08




Toplam 31.060,64

362

Grafik IV. 13. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı

44,7%

13,1%

4,3%

0,7%

0,5%15,4%

1,9% 0,01%

2,2%

17,2%


Harita IV. 23. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflandırması

363


Süloğlu İlçesi’ne ait sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir.

Tablo IV. 82. Süloğlu İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller

• İş olanaklarının sınırlı olması

• Kentsel ve kırsal nüfus kaybı

• Hayvancılık işletmelerinin atıklarını dışarıya vermesi

• Köy yerleşik alanlarından çıkan atıkların dışarıya

verilmesi

• İlçe’de yer alan verimli tarım toprakları

• Hayvancılık potansiyeli

• İlçe’de Organize Sanayi Bölgesi’nin yer alması


Süloğlu İlçesi’nin vizyonu; “Tarım alanlarının korunduğu ve etkin tarımsal üretimin

gerçekleştiği, hayvancılık işletmelerinin organize olduğu, OSB ile güçlü ve denetimli bir

sanayiye sahip, merkez ile ilişkileri güçlü bir ilçe” olmaktır.

Amaç 1. Göçün engellenmesi için ekonomik kalkınmanın sağlanması Hedef. Yerel işgücünü istihdam edecek ekonomik faaliyetlerinin geliştirilmesi

• Mevcut Organize Sanayi bölgesinin verimli kullanımı sağlanacak ve çevresi ile

ekonomik işbirliği güçlendirilecektir.

• OSB’nin verimli kullanılması için ilçe bütünündeki dağınık sanayinin OSB’ye

toplanması sağlanacaktır.

• Çevre ilçeler ve merkezdeki hizmet faaliyetleri ile özellikle OSB alanının

ilişkilerini güçlendirmek için erişilebilirliği kolaylaştırılacak Süloğlu ve Lalapaşa

arasındaki taşıt yolunun niteliği ve kapasitesi geliştirilecektir.

• Sanayi alanları ile merkezler arasındaki ilişki güçlendirilecektir.

• Bağ ve meyve yetiştiriciliği teşvik edilecektir.

• Tarım ve hayvancılık faaliyetleri organize edilecek, üretim ve satış

organizasyonu sağlanacaktır.

Amaç 2. Doğal kaynakların ve kültürel değerlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması

Hedef: İlçe’nin sahip olduğu tarım topraklarının ve su kaynaklarının korunması

• Kirletici sanayi faaliyetlerine izin verilmeyecek, evsel atıkların çevreye deşarj

edilmesi engellenecektir.

• Sanayi alanlarının yer seçimi konusunda tarım alanları ve diğer doğal

potansiyeller 1. derece eşik olarak değerlendirilecektir.

364

• Hayvancılık sektörü için yer seçerken, kirletici etkiler dikkate alınarak yaşam

kalitesi odaklı yaklaşım ile desteklenecek ve geliştirilecektir.

• Ergene Havzası ile olan ilişkisi kapsamında sanayi alanlarının denetimi

sağlanacaktır.

İlçe’nin 2023 yılında nüfus artış hızına göre beklenen nüfusu 8.418 kişidir. Süloğlu

İlçesi için 2023 yılı için öngörülen plan nüfusu ise 13.000 kişidir. Bu nüfusun

%65,4’ünün kentsel alanda, %34,6’sının ise kırsal alanda yaşaması öngörülmektedir.

2023 yılında Süloğlu ilçe bütününde aktivite oranının %65 olacağı ve 8.500 kişinin

istihdam edileceği yapılan çalışmalar sonucunda belirlenmiştir. 2000 yılı DİE verilerine

göre çalışan sayısı 8.407 kişi iken, çalışan sayısının 2023 yılında 8.500 kişi olarak

belirlenmesi, istihdamın gelecekte çok fazla değişmeyeceği yönünde

algılanabilmektedir. 2007 yılına ilişkin istihdam verileri olmadığından mevcut durum ve

gelecek çalışan sayıları ve sektörel dağılım oranları karşılaştırmaları 2000 yılı verileri

(DİE) kullanılarak yapılmıştır. İlçe ile ilgili yapılan gözlemler ve araştırmalar neticesinde

2000 yılına göre düşen 2007 ilçe nüfusu paralelinde, 2007 yılı istihdamının da düştüğü

varsayılmaktadır. Plan dönemi sonunda İlçe’de, sektörel dağılımın %35,3 oranında

tarım, %52,9 oranında hizmetler ve %11,8 oranında sanayi olacağı öngörülmektedir.

Bu dağılım sonucunda; 8.500 çalışanın, 3.000’inin tarım sektöründe, 4.500’ünüN

hizmetler sektöründe, 1.500’ünün ise sanayi sektöründe çalışacağı öngörülmüştür.

Tablo IV. 83. Süloğlu İlçesi Sektörlere Göre Çalışan Sayısı 2000 2023

Süloğlu Çalışan Sayısı % Çalışan Sayısı %

Tarım 3.674 43,7 3.000 35,3

Sanayi 158 1,9 1.000 11,8

Hizmet 4.575 54,4 4.500 52,9

Toplam/ Aktivite Oranı 8.407 70,6 8500 65

Plan döneminde arazi kullanımı kararları mevcut onaylı planlar dikkate alınarak

hazırlanmıştır. Yerleşik alanın kuzeyindeki marjinal arazilerde 45,6 ha Afet İskan

Sahası öngörülmüştür. İlçe’de aynı zamanda kentsel ihtiyaçları karşılamak üzere 5,7 ha’lık

alan kaplayan bir küçük sanayi sitesi bulunmaktadır.

365

Harita IV. 24. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Süloğlu İlçe Merkezi

Tablo IV. 84. Süloğlu İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %



Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 3.855,60 69,59%




Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 5 0,09%


Kırsal Yerleşimler 523,4 9,45%


Mezarlık 6,7 0,12%

Organize Sanayi Bölgesi 253,9 4,58%



Fonksiyonlar Toplamı 459,8 8,30%

366

Harita IV. 25. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Süloğlu İlçesi

367

IV.8.9. Uzunköprü İlçesi


İlçe’nin kuzeyinde Edirne Merkez ve Havsa İlçeleri, Doğusunda Pehlivanköy ve

Hayrabolu ilçeleri, Güneyinde Malkara ile Keşan İlçeleri ve Batısında ise Meriç İlçesi ile

Yunanistan ülkesinin Didymoticho Yerleşmesi yer almaktadır. İlçe’nin yüz ölçümü 1.213

km²’dir (DİE, 2002a).

Şekil IV. 12. Uzunköprü İlçesi Coğrafi Konum

İlçe, özellikle ulaşım ilişkileriyle bölgeye entegrasyon açısından önemli bir noktada yer

almaktadır. D–100 (Kınalı-Edirne Merkez) ile D–110 (Tekirdağ-İpsala) Devlet

Karayolunu Havsa ile Keşan arasında birbirine bağlayan karayolu D–550 Uzunköprü

İlçesi’nden geçmektedir. Bunun yanında Sirkeci-Halkalı demiryolu hattı Kırklareli iline

bağlı Pehlivanköy İlçesi’nde iki kola ayrılır, bir kol Uzunköprü İlçesi’nden geçerek

Eskiköy Sınır Kapısından Yunanistan’a ulaşır. İlçe’nin Edirne Merkez’e olan uzaklığı 68

368

km’dir. İstanbul’a uzaklığı demiryolu ile 271 km, karayolu ile 248 km olan İlçe’nin Keşan

İlçesi’ne uzaklığı ise 47 km’dir.


İlçe’nin 2007 yılı nüfusu 70.977 kişidir ve bu nüfusun %44,9’u kırsal alanda, %55,1’i

kentsel alanda yaşamaktadır. 1990–2007 yılları arasındaki nüfus değişimi

incelendiğinde İlçe’nin hem kırsal hem de kentsel alanda nüfus kaybettiği

görülmektedir.

Tablo IV. 85. Uzunköprü İlçesi 1990–2000–2007 Kır ve Kent Nüfusları Şehir Nüfusu % Kır Nüfusu % Toplam

1990* 34.741 41,6 48.815 58,4 83.556

2000* 36.162 49,2 37.324 50,8 73.486

2007** 39.123 55,1 31.854 44,9 70.977

Kaynak: DİE 2002a, TÜİK 2007

Grafik IV. 14. Uzunköprü İlçesi 1990–2000–2007 Kır ve Kent Nüfusları

34.74139.123

48.815

37.32431.854

83.556

73.486 70.977

36.162

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

1990 2000 2007


Kaynak: DİE 2002a, TÜİK 2007

Uzunköprü İlçesi’ne bağlı 3 belediye ve 52 adet köy bulunmaktadır. İlçe’ye bağlı

Belediyeler, Uzunköprü Belediyesi, Kırcasalih Belediyesi ve Kurtbey Belediyesidir.

Belediyelere ait nüfus değişimleri aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir. 2007 yılında en

yüksek nüfuslu belediye 39.123 kişi ile Uzunköprü Belediyesidir. Uzunköprü Belediyesi

dışındaki belediyelerin tümü nüfus kaybetmektedir. Bu durumu etkileyen faktörlerden

biri de 2007 yılı nüfuslarının Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre olmasıdır.

369

Tablo IV. 86. Uzunköprü İlçesi Belediyelerin Nüfus Değişimi Belediyeler 1960 1965 1970 1980 1985 1990 1997 2000 2007

Uzunköprü * * * * * 34.741 36.483 * 39.123

Kırcasalih 3.180 3.350 3.477 3.974 4.375 4.281 4.017 3.922 3.731

Kurtbey * * * 2.907 3.004 2.871 2.248 * 1.886

Kaynak: www.yerelnet.org.tr *Bu yıllarla ilgili veriye ulaşılamamıştır.

2007 yılında Uzunköprü köylerinin kadın ve erkek nüfusları aşağıdaki tablodaki gibidir.

Buna göre en yüksek nüfuslu köyler Çöpköy Belediyesine bağlı Elmalı, Yağmurca

Köyleri, Hamidiye Bucağına bağlı Dereköy, Harmanlı, Hasanpınar, Süleymaniye

Köyleri ile Merkez Bucağına bağlı Kavacık ve Salarlı Köyleridir.

Uzunköprü İlçesi’ne Bağlı Çöpköy, Kurtbey ve Yeniköy Belediyeleri 6.3.2008 tarihinde

yürürlüğe giren 5747 sayılı Kanun’a göre ilk Genel Mahalli İdareler seçiminden itibaren

geçerli olmak üzere, belediyelikleri kaldırılarak köye dönüştürülecek beldeler olarak

belirlenmişlerdir. Ancak Yüksek Seçim Kurulu’nun 153 numaralı kararına göre;












idareler seçimlerine belde olarak katılabilmiştir. Ancak, Uzunköprü İlçesi’ne Bağlı

Çöpköy ve Yeniköy Belediyeleri mahalli idare olarak Uzunköprü Mahallesine

bağlandıkları için seçimlere katılamamıştır.

370

Tablo IV. 87. Uzunköprü İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 yılı Erkek ve Kadın Nüfusları Köy Adı Bağlı olduğu Bucak Erkek Kadın Toplam Nüfus

Başağil Çöpköy 242 212 454

Bayramlı Çöpköy 227 259 486

Beykonağı Çöpköy 99 84 183

Bildir Çöpköy 100 100 200

Danişment Çöpköy 162 157 319

Elmalı Çöpköy 393 404 797

Gazimehmet Çöpköy 196 191 387

Karabürçek Çöpköy 224 211 435

Muhacırkadı Çöpköy 182 184 366

Ömerbey Çöpköy 163 156 319

Sipahi Çöpköy 198 176 374

Sultanşah Çöpköy 177 162 339

Turnacı Çöpköy 147 155 302

Yağmurca Çöpköy 505 432 937

Alıç Hamidiye 140 150 290

Altınyazı Hamidiye 226 225 451

Balaban Hamidiye 270 283 553

Balabankoru Hamidiye 226 223 449

Çavuşlu Hamidiye 323 296 619

Çobanpınar Hamidiye 45 51 96

Dereköy Hamidiye 470 467 937

Hamidiye Hamidiye 178 177 355

Harmanlı Hamidiye 668 638 1.306

Hasanpınar Hamidiye 321 298 619

Kadıağılı Hamidiye 100 101 201

Kadıköy Hamidiye 130 145 275

Karapınar Hamidiye 295 254 549

Kavakayazma Hamidiye 110 101 211

Kırköy Hamidiye 195 172 367

Maksutlu Hamidiye 285 309 594

Süleymaniye Hamidiye 347 317 664

Türkobası Hamidiye 204 208 412

Aslıhan Kırcasalih 381 378 759

Meşeli Kırcasalih 71 80 151

Sazlımalkoç Kırcasalih 243 226 469

Çakmakköy Merkez 221 253 474

Çalıköy Merkez 164 171 335

Çiftlikköy Merkez 98 116 214

Değirmenci Merkez 223 255 478

Eskiköy Merkez 129 144 273

Gemici Merkez 116 106 222

Hamitli Merkez 225 251 476

Karayayla Merkez 129 122 251

Kavacık Merkez 448 482 930

Kiremitçisalih Merkez 285 289 574

Kırkkavak Merkez 326 360 686

Kurdu Merkez 142 149 291

Kurttepe Merkez 70 60 130

Malkoçköy Merkez 240 226 466

Saçlımüsellim Merkez 66 58 124

Salarlı Merkez 467 470 937

Sığırcılı Merkez 179 188 367


371

Ekonomik Yapı

Tarımsal üretim kapasitesi yüksek olan Uzunköprü İlçesi Edirne İli’nde mevcut

durumda 3. Kademe Merkez niteliğindedir. İlçe’de istihdamın sektörlere göre dağılımı

incelendiğinde tarım sektörünün önde olduğu görülmektedir. İlçe’nin toplam çalışan

sayısı 36.133 kişi olup, 2000 yılı aktivite oranı %49,1’dir. Aktivite oranının yüksekliği

tarım sektöründe çalışanların diğer sektörlere oranla daha fazla olmasıyla ilişkilidir.

Tablo IV. 88. Uzunköprü İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışan Sayıları Sektörler Kişi %

Tarım 21.333 59

Sanayi 3.354 9,3

Hizmet 11.355 31,4


Toplam 36.133 100

Kaynak: DİE, 2000

Tarım ve hayvancılığın gelişmiş olduğu İlçe’de ekonomi tarımsal ağırlıklıdır. Ayçiçeği

yağı, un ve pirinç üretiminde uzmanlaşmış İlçe’nin ticareti daha çok iç piyasaya

yöneliktir ve bu ürünlere dayalı tarımsal sanayi söz konusudur. Hayvansal ürünlerden

sütün ilçe içindeki üretimi Türkiye ortalamasının üzerinde olup, İlçe’de bulunan peynir

fabrikaları tarafından girdi olarak kullanılmaktadır. Bunun dışındaki sanayi alt sektörleri

İl’in Kalkınmada Öncelikli Yöre olarak gösterildiği 1969–1975 yılları arasında

gelişmiştir. 1991 yılında faaliyete geçen Küçük Sanayi Sitesi 11 ha büyüklüğündedir ve

bu alanda 339 işyeri bulunmaktadır. İlçe’de karşılanamayan eğitim, sağlık ve kamusal

hizmetler Edirne Merkez İlçe’den karşılanmaktadır.

Arazi Kullanım

Uzunköprü’de tarım arazilerinin oranı diğer arazi kullanım türlerine oranla daha

yüksektir. Yüksek verimde ve ekonomik olarak tarımsal kullanımı söz konusu olan

mutlak tarım arazileri ile dikili ve özel ürün arazilerinin toplamı, yaklaşık %65’dir.

Tablo IV. 89. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha) Kuru Mutlak Tarım 46.317,14



Dikili Tarım 2.081,14




Toplam 121.012,07

372

Grafik IV. 15. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı

11,1%1,7%

9,1%

10,4%

10,3% 0,01% 4,7%38,3%

14,3%

Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıOrman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar

Harita IV. 26. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflandırması

Uzunköprü İlçesi’nde okul öncesinde 1, ilköğretimde 38, genel lise olarak 2 ve meslek

lisesi olarak 5 adet okul bulunmaktadır. Bunun yanında İlçe’de 3 adet kütüphane yer

almaktadır.

373

Tablo IV. 90. Uzunköprü İlçesi Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Genel Lise Meslek Lisesi

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Oku

l

Öğr

etm

en

Öğr

enci

Uzunköprü

1 31 514 38 344 7.577 2 77 1.226 5 121 1.776


IV.8.9.2. Sorunlar Potansiyeller

Uzunköprü İlçesi’ne ait sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir.

Tablo IV. 91. Uzunköprü İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller

• Kentsel ve kırsal nüfus kaybı

• Ergene Havzasında sanayi alanlarının yarattığı

kirliliğin tarımsal üretimi olumsuz yönde

etkilemesi

• Ergene Havzasında yaşanan kirliliğinin içme

suyu kaynaklarını tehdit etmesi

• Ergene Nehri kolu Kırkkavak deresinden

kaynaklanan taşkın problemi



verimliliğini düşürmesi ve toprak niteliğini

bozması

• Yunanistan ile olan sınır bağlantısı

(Uzunköprü-Eskiköy karayolu sınır kapısı

henüz açılmamıştır)

• Avrupa’ya uzanan demiryolu bağlantısının

İlçe’den geçmesi

• Ülke ortalamasının üzerinde verim elde

edilebilen tarım toprakları

• Tarımda bağcılık için dikili tarım

topraklarının ve alternatif tarım ürünlerinin

varlığı (ceviz, badem vb.)

• Bitkisel üretimde ayçiçeği, meyve ve sebze

gibi katma değeri yüksek ürünlerin üretimi

• Tarihi Taşköprü ve diğer kültür varlıkları gibi

turizm potansiyelleri


Uzunköprü İlçesi’nin vizyonu; “tarımsal yapısı katma değeri yüksek tarımsal ürün üretimi

ve bu ürünlerin sanayide girdi olarak kullanılması ile güçlendirilmiş; çevresindeki kırsal

yerleşmeler için bir merkez” olmaktır.

Mevcut durumda III. Kademe Merkez olan Uzunköprü İlçesi tarımsal özelikleri ile ön

plana çıktığı için, öncelikle çevresindeki kırsal merkezlere hizmet verecek 3. Kademe

Kensel Merkez olarak önerilmiştir. İlçe için önerilen vizyonu gerçekleştirmek üzere

aşağıdaki amaç doğrultusunda gerçekleştirilecek hedef ve stratejiler önerilmiştir.

İlçe’nin tarımsal yapısı güçlendirilerek, sanayi sektörüyle entegre çalışması sağlanacak

ve buna bağlı olarak da hizmetler sektöründe çalışanların sayısı artacaktır.

374

Amaç 1. Tarım sektörünün güçlendirilmesi

Hedef 1. Tarımsal altyapıyı geliştirmek

• Tarımsal alanlar korunacaktır.

• Sulanabilirlik olanaklarının arttırılması için araştırmalar yapılacaktır.

• Hayvancılık ve tarım konusunda bölge insanına yönelik bilgilendirme ve

geliştirme amaçlı programlar organize edilecektir.

• Meslek yüksek okulunun kalitesi ve kapasitesi artırılacaktır.

• Eskiköy kara sınır kapısı açılarak; sınır ötesi işbirliği olanakları artırılacaktır.

• Uzunköprü-Eskiköy arası ulaşım bağlantısı ile Uzunköprü-Keşan ve Uzunköprü-

Hayrabolu arası ulaşım bağlantıları güçlendirilecektir.

Hedef 2. Tarım sektöründe katma değeri yüksek ürün üretimine geçişi sağlamak

• Ürün çeşitliliğinin artırılması konusunda çalışmalar yapılacaktır.

• Bağcılık ve meyvecilik özendirilecek ve teşvik edilecektir.

• Yerel halk bağcılık ve meyvecilik hakkında bilgilendirilecektir.

• Bağcılık aktivitelerine yönelik turizm potansiyeli değerlendirilecektir.

• Malkoç ve Başağıl köyleri civarındaki marjinal arazilerinde TOB ile Kavacık ve

Hamidiye köyleri civarındaki marjinal arazilerinde TAB önerilerek tarımsal

üretim ve ekonomi geliştirilecektir.

• Organik çeltik üretimine yönelik projeler Tarım İl Müdürlüğü tarafından

desteklenecektir.

Amaç 2. Ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi



Hedef 2. Turizm sektörünün geliştirilmesi

• Uzunköprü kentinde yer alan tarihi Taşköprü gibi potansiyeller değerlendirilerek

turizm aktiviteleri çeşitlendirilecektir.

Hedef 3. Ulaşım bağlantılarının geliştirilmesi

• Keşan-Uzunköprü ilçelerinin bağlayacak Yeniçiftlik-Sultan-Türkobası arası

2.derece bağlantı yolu önerilmektedir.

Önerilen stratejiler doğrultusunda 2007 yılı nüfusu 70.977 olan Uzunköprü İlçesi’nin

2023 yılı nüfusu kır;30.000 kişi, kent:45.000 kişi olmak üzere toplam 75.000 olması

beklenmektedir. Tarımsal yapı sanayi ile birlikte işleyen bir şekilde kurgulandığından,

sanayi ve hizmet sektörlerinde tarım sektörüne oranla küçük bir artış yaşanacak bu

durum %49 olan 2000 yılı aktivite oranını 2023 yılında %48’e düşürecektir.

375

Tablo IV. 92. Uzunköprü İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023

Uzunköprü Sayı % Sayı %

Tarım 21.333 59 19.000 53

Sanayi 3.354 9 4.000 11

Hizmet 11.355 31 13.000 36


Harita IV. 27. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Uzunköprü İlçesi

Uzunköprü İlçesi’nde yer alan mevcut onaylı planlara göre gelişme konut alanları ve

sanayi alanları oluşturulmuştur. Mevcut durumda yer alan Küçük Sanayi Sitesi de

kullanılmaya devam edecektir. İlçe’nin konumundan dolayı deprem tehlikesi ve diğer

jeolojik özellikleri göz önüne alınarak 83,5 ha büyüklüğünde bir Afet İskan Sahası’na

yer verilmektedir. Bu alan ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı

ve güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 projeksiyon

nüfusunun %10’u büyüklüğünde 100 kişi/ha yoğunlukta olacak şekilde öngörülmüştür.

Planda, atıkların vahşi depolama yöntemiyle depolanmasının getirmiş olduğu olumsuz

çevresel etkilerin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak, atık depolama alanı

önerilmektedir. Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü’nden alınan verilere göre

Uzunköprü ve Meriç Belediyeleri’ni kapsayan OREKAB Birliği, Atık Depolama Alanının

376

düzenlenmesi amacıyla oluşturulmuştur. Uzunköprü İlçesi Kavak Köyünde Uzunköprü

ve Meriç Belediyeleri tarafından seçilen 26,7 ha büyüklüğündeki arazi 1/25.000 Ölçekli

Edirne Çevre Düzeni Planında atık depolama alanı olarak önerilmiş olup henüz ÇED’i

onaylanmamıştır. OREKAB atık depolama alanı için meralık alan tahsis edilmiştir.

Önerilen plan kararları doğrultusunda oluşacak fonksiyonların alansal büyüklükleri

aşağıdaki gibidir.

Tablo IV. 93. Uzunköprü İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %


Ağaçlandırılıcak Alan 40,5 0,77%







Kırsal Yerleşimler 2.685,50 51,34%



Teknik Altyapı Alanı 26,7 0,51%

Ticaret, Hizmet Alanı 76 1,45%

Turizm-Kültür Alanı 4,4 0,08%



377

Harita IV. 28. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Uzunköprü İlçesi

378

KAYNAKÇA

• 12.12.1986 tarih ve 19309 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Parklar

Yönetmeliği

• 2872 Sayılı Çevre Kanunu.

• 2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu.

• 31.12.2004 tarih ve 25687 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü

Yönetmeliği

• 4915 Sayılı Kara Avcılığı Kanunu

• 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu

• 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu

• 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu.

• 5747 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı

Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun.

• Akpınar, N., 2006. Kentsel Katı Atıklardan Enerji Üretimi, Yüksek Lisans Tezi, İTÜ

Enerji Enstitüsü, İstanbul.

• Aksu H., Vural A., 2004. İçme Suyu Kaynaklı Mikrobiyolojik Risklerin

Değerlendirilmesi, Tesisat, 98 (2): 120–131.

• Akyüz, H. S., Hartleb, R., Barka, A., Altunel, E., Sunal, G., Meyer B. and Armijo, R.,

2002. Surface rupture and slip distribution of the 12 November 1999 Duzce

earthquake (M 7.1), north Anatolian Fault, Bolu, Turkey, Bull. Seism. Soc. Am, 92,

61–66.

• Algan Kızıloğlu F.T., Bilen S., 2005. Toprak Kirlenmesi ve Biyolojik Çevre, Atatürk

Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 36 (1), 83-88, 2005 ISSN 1300-9036, Erzurum.

• Alptekiz,Ö., İlkışık, O.M., Ezen, Ü. and Üçer, S.B., 1990. Seismicity and the Crustal

structure of Western Anatolia.Inter.Earth.Scien.Congress on Aegean Region,1-6

October 1990,Vol: 1-12 (Tebliğ)

• Altinok, Y., Alpar, B. and Yaltirak, C., 2003. Sarkoy-Murefte 1912 earthquake’s

tsunami: Extension of the associated faulting in the Marmara Sea, Turkey, J.

Seismol., 7, 329– 346.

• Ambraseys N.N. and Jackson J.A., 1998. Faulting Associated With Historical And

Recent Earthquakes in The Eastern Mediterranean Region, Geophysical Journal

International, GJI 133, 390–406 Page 3. 392

• Ambraseys, N. N., Douglas, J., Sarma, S. K. and Smit, P. M., 2005. Equations for

Estimation of Strong Ground Motions from Shallow Crustal Earthquakes Using Data

379

From Europe and Middle East: horizontal peak ground acceleration and spectral

acceleration, Bull. of Earth. Engineering, 3, 1-53.

• Ambraseys, N. N., Simpson, K. A., Bommmer, J. J., 1996. Prediction of horizontal

response spectra Europe, Earthquake Eng.Struct.Dyn.25 (4), 371-400.

• Ambraseys, N.N. and Finkel, C., 1987. The Saros-Marmara earthquake of 9

August 1912, Earthquake Eng. Struct. Dyn., 15, 189–211.

• Ambraseys, N.N. and Finkel, C., 1991. Long-term seismicity of Istanbul and of the

Marmara Sea region, Terra Nova, 3, 527–539.

• Ambraseys, N.N. and Finkel, C., 1995. The Seismicity of Turkey and Adjacent

Areas 1500–1800, 240 pp., Eren Yayincilik ve Kitapcilik, Istanbul, Turkey.

• Ambraseys, N.N., 2002. The seismic activity of the Marmara Sea region during the

last 2000 years, Bull. Seism. Soc. Am. 92, 1–18.

• Anonim, 1993a. Edirne İli Arazi Varlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları,

Yayın no: 22, Ankara

• Anonim, 2001. Edirne Valiliği, Çevre İl Müdürlüğü, Tarım İl Müdürlüğü, Milli Eğitim

Müdürlüğü, Trakya Üniversitesi, DSİ Genel Müdürlüğü, DSİ XI. Bölge Müdürlüğü,

Gala Gölü ve Çevresindeki Sulak Alanların Islahı ve Yönetim Planlaması Raporu

sf.1–13, 17–26, Edirne, 2001

• Anonim, 2007. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar

Genel Müdürlüğü, Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi Projesi (GEF II),

Yönetim Planı, İğneada Koruma Alanı Planlama ve Yönetimi Danışmanlık

Hizmetleri, Hibe No: TF–023556, Haziran 2007.

• Armijo, R., Pondard, N., Meyer, B., Uçarkuş, G., Mercier de Le´pinay, B.,

Malavieille, J., Dominguez, S., Gustcher, M., Schmidt, S., Beck, C., Çağatay, N.,

Çakır, Z., İmren, C., Eriş, K., Natalin, B., Özalaybey, S., Tolun, L., Lefe`vre, I.,

Seeber, L., Gasperini, L., Rangin, C., Emre, O. and Sarikavak, K., 2005. Submarine

fault scarps in the Sea of Marmara pull-apart (North Anatolian Fault): Implications

for seismic hazard in Istanbul, Geochemistry, Geophysics, Geosystems, An

Electronic Journal of the Earth Sciences, Published by AGU and the Geochemical

Society, Volume 6, Number 6, Q06009, doi:10.1029/2004GC000896, ISSN: 1525-

2027.

• Atakan, K., Ojeda, A., Meghraoui, M., Barka, A.A. Erdik, M. ve Bodare, A., 2002.

Seismic hazard in Istanbul following the 17 August 1999 İzmit and 12 November

1999 Düzce earthquakes, Bull. Seism. Soc. Amer., 92,1, 466-482.

• Atalay, İ., 1983. Türkiye Vejetasyon Coğrafyasına Giriş, Ege Üniversitesi Edebiyat

Fakültesi Yayınları No:19, İzmir.

380

• Bender, B. and Perkins, D.M., 1987. SEIRISK III: A computer program for seismic

hazard estimation: U,S. Geol. Surv, Bull. No.1772.

• BİMTAŞ, 2005. İstanbul Büyükşehir Nazım İmar Planı Analitik Etüdler İşi İhalesi

Kapsamında Yapılması Gereken Analizlerin Değerlendirilmesi, Ekolojik ve Biyolojik

Yapı Analizi, İstanbul

• BİMTAŞ, 2007. Atıklar, Katı Atık Alanları-Endüstriyel Atıklar, İstanbul.

• Boore K. M., Joyner, W. B. and Fumal, T. E., 1997. Equations for Estimating

Horizontal Response Spectra and Peak Acceleration from Western North American

Earthquakes: A Summary of Recent Work, Seism. Res. Lett., Vol. 68, No. 1, 128–

153.

• Burak, S., Duranyıldız İ., Yetiş Ü., 1997. Ulusal Çevre Eylem Planı: Su Kaynaklan

Yönetimi, Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara.

• Büyükcangaz H., Korukçu A., 2002. Sulama Projelerinin Çevresel Etki

Değerlendirmesi (ÇED), Su Havzalarında Toprak ve Su Kaynaklarının Korunması,

Yönetimi ve Geliştirilmesi Sempozyumu, 18–20 Eylül 2002, Hatay

• Byfield, A. ve Özhatay, N. (1996), Türkiye’nin Kuzey Kumullarının Korunmasına

Yönelik Rapor, DHKD, 1996.

• Can A., Eryener D., 1997. Sanayi ve Şehir Kaynaklı Hava Kirliliği ve Önlemleri,

Trakya Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Temmuz-Ağustos-Eylül

1997, Sayı:24, Edirne.

• Canıtez, N., Büyükaşıkoğlu, S. ve Güçlü, U., 1982. Seismicity of Sinop and Trakya

(Thrace) nuclear power plant sites and their vicinity, Project No: TEK -81-22,

August 1982, s: 442.

• Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü Arşivi

• Çelik H., Turan M.A., Başar H., Katkat A.V., 2004. Amonyumlu Gübreleme ve

Nitrifikasyon İnhibitörünün Kaya Fosfatın Çözünürlüğü Üzerine Etkisi, Uludağ

Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 18 (2): 97-108.

• Çepel N., Ergün C., 2006. Küresel Isınma-Temel Çevre Sorunları, Tema Vakfı,

www.tema.org.tr/tr/cevre_kutup/kuresel_isinma/pdf/KureselIsinma.pdf

• ÇDR, 2005, Kırklareli İli Çevre Durum Raporu

• Demir A. vd., 2000. Sanayi Tesisleri Denetim Kılavuzu, Yıldız Teknik Üniversitesi

İnşaat Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Yıldız, İstanbul

• Demirarslan, K. O., 2005. Kentleşme ve Çevre Sorunları Bağlamında Katı Atıklar ve

Kocaeli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,

Kocaeli.

381

• Dezcan N. , 2006. 2006 Yılı Çalışma Raporu, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, İl

Müdürlüğü, Edirne.

• DİE, 2000 Genel Nüfus Sayımı

• DİE, 2002a. 2000 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri,

Edirne, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara

• DİE, 2002b. 2002 Genel Sanayi ve İşyerleri Sayımı, İller, Ankara.

• DİE, 2003. 2000 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri,

Türkiye, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara.

• Dimitrov D.S., Chabalier, J.-B., Ruegg, J.-C., Armijo, R., Meyer, B. and Botev, E.,

2004. The 1928 Plovdiv seequence (Bulgaria): fault model constrained from

geodetic data and surface breaks, Geophysical Journal International, pp.1-9

• DPT, 2000. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Çevre Özel İhtisas Komisyon

Raporu, Devlet Planlama Teşkilatı Yayın ve Temsil Dairesi Başkanlığı Yayın ve

Basım Şube Müdürlüğü, Ankara.

• DPT, 2000. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Gübre Sanayi Özel İhtisas

Komisyonu Raporu, Devlet Planlama Teşkilatı Yayın ve Temsil Dairesi Başkanlığı

Yayın ve Basım Şube Müdürlüğü, Ankara.

• DPT, 2001. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Tarım İlaçları Alt Komisyon

Raporu, Kimya Sanayi Özel İhtisas Komisyonu, Devlet Planlama Teşkilatı Yayın ve

Temsil Dairesi Başkanlığı Yayın ve Basım Şube Müdürlüğü, Ankara.

• DPT, 2003. İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması

Araştırması, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Yayın no: DPT

2671, Ankara.

• DPT, 2004. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, Bölgesel

Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara.

• DPT, 2006. Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013, Devlet Planlama Teşkilatı

Yayın ve Temsil Dairesi Başkanlığı Yayın ve Basım Şube Müdürlüğü, Ankara.

• DSİ, 2003. Devlet Su İşleri XI. Bölge Müdürlüğü, Meriç Deltası Sulak Alanı'nın

İyileştirilmesi (Rehabilitasyonu) Üzerinde Araştırmalar sf.1-3, 5-15, 34-36, 44-65,

70-89, Edirne, 2003

• DSI, 2008. 2008 Yılı Mutabakat Toplantısı, Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı Suları

Şube Müdürlüğü Sunumu, DSI XI. Bölge Müdürlüğü, Edirne.

• DSİ, 2007. 2008 Yılı Program-Bütçe Toplantısı Takdim Raporu

• Duran, M., 2002. Türkiye’de Yatırımlara Sağlanan Teşvikler ve Etkinliği, Hazine

Müsteşarlığı Araştırma-İnceleme Dizisi no:32, s:43, Ankara.

382

• Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007. Yayınlanmamıştır.

Edirne Belediyesi vasıtasıyla elimize ulaşmıştır.

• Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Yıllık Sanayi ve Ticaret Durum Raporu, 2005

• Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü, Yıllık Sanayi ve Ticaret Durum Raporu, 2001

• Erdoğan, A. O., 2004. Türkiye’de Optimum Maliyete Dayalı Atıksu Arıtma Tesisi

Tasarımı, Doktora Tezi, İTÜ, İstanbul.

• Eren, H., 1997. Batı Trakya Türkleri, İstanbul.

• Ergin, K., Güçlü, U. ve Uz, Z, 1967. Türkiye ve civarının deprem kataloğu, Milattan

sonra 11-1964, İTÜ Maden Fakültesi Arz Fiziği Enstitüsü Yayınları, No: 24

• Erinç, S., 2000. Jeomorfoloji I (5. Basım)(Güncelleştirenler: A.Ertek ve C.Güneysu).

Der Yay. İstanbul.

• Erinç, S., 2001. Jeomorfoloji II (3. Basım)(Güncelleştirenler: A.Ertek ve

C.Güneysu). Der Yay. İstanbul.

• Erkut, G., Baypınar, M.B., Özgen, C., Albayrak, A.N., Çetin, B., Ataoğlu, B., 2007a.

İstanbul’un Bir Sınırötesi Sosyo-Ekonomik Merkez Olarak Gelişimi Açısından Batı

Marmara ve Sınırötesi İlişkilerinin Değerlendirilmesi, İBB-BİMTAŞ, İstanbul.

• Erkut, G., Baypınar, M.B., Albayrak, A.N., 2007b. Keşan Kenti Gelişme Stratejileri

ve Stratejik Planlama Toplantısı Raporu, Keşan Kent Konseyi, Keşan Belediyesi ve

İstanbul teknik Üniversitesi, Keşan.

• Ertan, vd. ,1989. Türkiye'nin Önemli Kuş Alanları ,Ertan, A., Kılı, A. ve Kasparek, M.

(1989, 1990 ve 1992), İstanbul

• Esen S.E., 2002. “Türkiye’nin Kentsel Çevre Altyapısı (Atıksu Bertarafı)Yatırım

İhtiyacı, Fayda-Maliyet Analizleri ve Strateji Önerisi (2002–2023)”, Uzmanlık Tezi,

T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Uzmanlık Tezleri, Yayın No: DPT 2656.

• Gala Gölü ve Çevresindeki Sulak Alanların Islahı ve Yönetim Planlaması Raporu,

2001. Edirne Valiliği, Trakya Üniversitesi, D.S.İ. Genel Müdürlüğü, D.S.İ. Bölge

Müdürlüğü, Tema Vakfı, Edirne, Temmuz 2001.

• Gala Gölü Milli Parkı İlan Edilmesiyle İlgili 28.02.2005 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı.

• Güher, H. ve Kırgız, T. (2007), Gala Gölü Milli Parkı’nda Makrofitler ile

Mikrocrustacea (Cladocera, Copepoda) İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Trakya

Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü, 2007.

• Guidoboni, E., Comastri, A. and Trania, G., 1994. Catalogue of Ancient

Earthquakes in the Mediterranean Area up to 10th Century, Instituto Nazionale di

Geofisica, Rome.

• Güler Ç., 1997. Toprak Kirliliği, T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri

Genel Müdürlüğü, Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi, No: 40, Ankara.

383

• Güney M., Onay T.T., 2006. TEM Otoyolu Elmalı Baraj Bölgesi Topraktaki Ağır

Metal Kirliliğinin Belirlenmesi, İTÜ 10. Endüstriyel Kirlenme Kontrolü Sempozyumu,

7-9 Haziran 2006, İstanbul.

• Güven A., Kahvecioğlu Ö., Kartal G., Timur S., 2004. Metallerin Çevresel Etkileri-III,

Metalurji Dergisi, Cilt 138, TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası.

• Haktanır K., 1986. Çevre Kirlenmesi İle İlişkili Olarak Pestisitlerin ve Ağır Metallerin

Topraktaki Biyolojik Olaylar Üzerine Etkileri, Çevre Kirliliği Ve Kirleticilerin İnsan

Bedenine Etkileri – Hava, Su, Toprak Kirliliği Ve Atık İlaç Ve Kimyasalların İnsan

Vücuduna Etkileri Sempozyum Bildirileri, 6–8 Ocak 1986.

• Haktanır K., Cangir C., Arcak Ç., Arcak S., 2000. Toprak Kaynakları ve Kullanımı,

Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, TMMOB, Ziraat Mühendisleri

Odası, (Tebliğ 2000) 1. Cilt, Sayfa 203–229.

• Hubert-Ferrari, A., Barka, A., Jacques, E.., Nalbant, S. S., Meyer, B., Armijo, R.,

Tapponnier, P. and King G. C. P., 2000. Seismic hazard in the Marmara Sea

region following the 17 August 1999 Izmit earthquake Nature , Vol 404, 269-272.

• Irmak, A. ve Kantarcı, M.D., 1980. Trakya’nın Orman Yetişme Bölgelerinin

Sınıflandırılması, İ.Ü. O.F. Yayınları, İ.Ü. Yayın No:2636, O.F. Yayın No:276,

İstanbul.

• İBB-JICA Raporu, 2002. İstanbul Büyükşehir Belediyesi-Japan International

Coorperation Agency, Mikrobölgeleme Raporu,

http://www.ibb.gov.tr/trTR/Kurumsal/YonetimSemasi/Baskan/GenelSekreter/ImarGe

nelSekreterYardimcisi/PlanlamaveImarDaireBsk/ZeminveDepremIncelemeMud/De

premMiniSite/Calismalarimiz/MikrobolgelemeVeRisk/.

• İlhan A.İ., Dündar C., Öz N., Kılınç H., 2006. Hava Kirliliği ve Asit Yağmurlarının

Çevre ve İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri, Devlet Meteoroloji Genel Müdürlüğü

Araştırma Dosyaları, Ankara.

• İSO, 2004. Avrupa Birliği’ne Tam Üyelik Sürecinde İstanbul Sanayi Odaları Meslek

Komiteleri Sektör Stratejileri Geliştirme Projesi, Kimya Sektörü Raporu, İstanbul.

• İBB - İMP, 2006. İstanbul İl Çevre Düzeni Planı Raporu, İstanbul.

• İBB, 2009. İstanbul İl Çevre Düzeni Planı Raporu, İstanbul.

• İMP-BİMTAŞ, Kültür Endüstrileri Araştırma Grubu, Edirne, Kırklareli Ve Tekirdağ

İllerindeki Sit Alanlarının Analizi Raporu, 2008.

• İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü Arşivi

• İTÜ-TEK Projeleri 1978–1981, 1986–1989. Silifke-Anamur ve Sinop çevresinde

mikrodeprem etkinliğinin incelenmesi amacıyla bölgede deprem istasyonları kurma,

384

saha çalışmalarını yönetme, deprem yerlerinin saptanması ve rapor hazırlama

çalışmaları.

• Kahvecioğlu Ö., Kartal G., Güven A., Timur S., 2003. Metallerin Çevresel Etkileri-I,

Metalurji Dergisi, Cilt 136, TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası.

• Kalkan, E. ve Gülkan, P., (2004), Site-Dependent Spectra Derived from Ground

Motion Records in Turkey, Earthquake Spectra, Volume 20, No. 4, pages 1111–

1138.

• Kantarcı, 1989. Hisarlı Dağ ile Gala Gölü ve Çevresinin Ekolojik Özellikleri ve

Yörenin Tabiatı Koruma Alanı Olarak Değerlendirilmesi Olanakları. Gala Gölü ve

Sorunları Sempozyumu Tebliğleri, DHKD Bilimsel Yayınlar Serisi, 12–24. 1989

• Karadağ, D., 2002. İstanbul Katı Atık Yönetiminde İlçe Belediyelerin Rolü Ve Katı

Atık Bertaraf Maliyetlerinin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü Fen Bilimleri

Enstitüsü, İstanbul.

• Karaman M.R., Brohi A.R., Güneş A., İnal A., Alpaslan M., 2000. Yöresel Degisik

Azotlu Gübre Uygulamalarının Tokat Bölgesinde Yetiştirilen Bazı Kışlık Sebzelerin

Nitrat Akümülasyonuna Etkisi, Turk J Agric For 24 1–9© TÜBITAK.

• Karaöz, Ö., 1997. Trakya’da Hava Kirliliğinin İğne Yapraklardaki Kükürt Birikimi İle

Belirlenmesi, Trakya’da Sanayileşme ve Çevre Sempozyumu II, 06-08 Kasım,

Kırklareli.

• Karpuzcu M., 1994. Çevre Kirlenmesi ve Kontrolü, Boğaziçi Üniversitesi Çevre

Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

• Kaya, M. Kurtonur, C. 2000. Gala Gölü ve Çevresinin Ornitolojik Açıdan Önemi ve

Bazı Ekolojik Sorunları. XV. Ulusal Biyoloji Kongresi, Çevre ve Ekoloji Seksiyonu.

5–9 Eylül 2000, Ankara Üniversitesi, Ankara.

• Kayabalı, K., 2000. Sismik Tehlike Analizi:Teori ve Uygulama Seismic Hazard

Analysis; Theory and Application. Jooloji Mühendisliği, 46/J8-43,1995, Ankara

Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ankara.

• Kaykıoğlu, G. ve Ekmekyapar, F., 2005. “Ergene Havzasında Endüstriyel İşlem

Suyu Olarak Kullanılan Yeraltı Sularının Özellikleri Üzerine Bir Araştırma", Trakya

Üniversitesi, J Sci, 6(1): 85-91.

• Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, 2001. Kırsal Çevre Yıllığı

2001, www.kirsalcevre.org.tr

• Kocaer O.F., 2003. Metallerle Kirlenmiş Toprakların Temizlenmesinde Uygulanan

Teknolojiler, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı

1, Bursa.

385

• Kotzev, V., Nakov, R., Burchfiel, B., King, R., Reilinger, R., 2001. “GPS study of

active tectonics in Bulgaria: results from 1996 to 1998”, J.of Geodynamics, 31, pp.

189-200,

• Köleli N., Kantar Ç., 2005. Fosfat Kayası, Fosforik Asit ve Fosforlu Gübrelerdeki

Toksik Ağır Metal (Cd, Pb, Ni, As) Konsantrasyonu, Çevre Koruma ve Araştırma

Vakfı Ekoloji Dergisi, 14, 55, 1-5.

• Lebküchner, R., F., 1957-1969. Orta Trakya Oligoseninin Jeolojisi Hakkında

• Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, 2008. Enerji Hammadde Etüt ve Arama

Dairesi Başkanlığı, 2008 yılı 6 aylık faaliyet raporu ( 01.01.2008–30.06.2008)

• Oğuz, B., 2005. Evsel Katı Atıkların Geri Kazanımı Programlarına Katılımı Etkileyen

Faktörlerin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri

Enstitüsü, Adana.

• Osman Erdem, 1994.Türkiye’nin Kuş Cennetleri, T.C. Çevre Bakanlığı Yayınları.

• Öbek E., Tatar Ş.Y., Hasar H., Arslan E.I., İpek U., 2004. Kentsel ve Endüstriyel

Atıksu Arıtma Tesisi Arıtma Çamurlarındaki Ağır Metal Düzeylerinin

Değerlendirilmesi, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 16(1), 31–

38.

• Özcan H.K., Borat M., Bayat C., 2005. Katı Atık Depo Sahası Gazları ve Çevresel

Etkileri, II. Mühendislik Bilimleri Genç Araştırmacılar Kongresi, İstanbul.

• Özhatay, N., Byfield, A. ve Atay, S. 2005. Türkiye’nin 122 Önemli Bitki Alanı, WWF

Türkiye, İstanbul.

• Özkan B., Akçaöz H.V., Karadeniz F., 2002. An Economic Analysis Of Pesticide

And Fertiliser Application In Citrus Production In Turkey, Journal Of Agricultural

Research, Tanta University, Special Issue Vol: 28 (3/11): 1008–1019.

• Özmen Y., 2005. Türkiye’de Tarım İlaçlarının Kullanımı ve Üretimi, Türkiye Ziraat

Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3 – 7 Ocak 2005, Ankara.

• Öztopal A., Şen Z., 1997. İstanbul Hava Kirliliği Verilerinin Tesir Yarıçapları, İTÜ

Meteroloji Mühendisliği Bölümü, İstanbul (Tübitak).

• Öztürk, İ., 2006. Çevre Gürültüsü Analizleri ve İstanbul'da Seçilen Bir Pilot Bölgede

Gürültü Haritasının Elde Edilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Fen

Bilimleri Enstitüsü.

• Öztürk, İ., Timur, H., Koşkan, U., 2005. Atıksu Arıtımının Esasları, T.C. Çevre ve

Orman Bakanlığı, İstanbul.

• Öztürk, M., 2005. Şehir İçi Bölgelerde Hava Kirliliğinin Sağlık Üzerine Etkileri, T. C.

Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara.

386

• Parsons, T., 2004. Recalculated probability of M > 7 earthquakes beneath the Sea

of Marmara, Turkey, J. Geophys. Res., 109, B05304, doi:10.1029/2003JB002667.

• Parsons, T., Toda, S., Stein, R. S., Barka, A., and Dieterich, J. H., 2000.

Heightened odds of large earthquakes near Istanbul:An interaction-based

probability calculation, Science, 288, 661–665.

• Peavy, H.S., Rowe D.R., Tchobanoglous, G., 1985. Environmental Engineering,

International Edition, McGraw-Hill Book Company, Singapore.

• Pınar, N. ve Lahn, E., 1952. Türkiye Depremleri İzahlı Kataloğu. Bayındırlık

Bakanlığı, Yapı ve İmar İşleri Reisliği, No. 6, Ankara.

• Sarı M., 1998. Toprak ve Toprak Oluşumu, Çevre ve İnsan Ders Kitabı, T.C.

Anadolu Üniversitesi Yay. No:1017, Açıköğretim Fakültesi Yay. No:560, Eskişehir.

• Sofuoğlu A., 2003. Hava Kirliliği, Vizyon 2023: Bilim ve Teknoloji Stratejileri

Teknoloji Öngörü Projesi Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Tematik Paneli Vizyon

ve Öngörü Raporu, Ankara

• Soysal, H., Sipahioglu, S., Kolçak, D. ve Altınok, Y., 1981. Turkiye ve Cevresinin

Tarihsel Deprem Katalogu (M.O. 2100– M.S. 1900), TUBITAK, Project Number

TBAG 341, Istanbul.

• Şanlısoy A., 2002. İstanbul’daki Su Toplama Havzalarında Yaşanan Sorunlar,

Nedenleri ve Çözüm Önerileri Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,

Maslak, İstanbul.

• Şentürk, K., Karaköse, C., 1998. 1:100000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, MTA.

• T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Veri Tabanları

• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Tarım Müdürlüğü

• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Sağlık Müdürlüğü

• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Çevre ve Orman Müdürlüğü

• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Turizm ve Kültür Müdürlüğü

• T.C. Edirne Valiliği, Milli Eğitim Müdürlüğü

• T.C. Edirne Valiliği, Edirne ve Ticaret Müdürlüğü

• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü XI. Bölge

Müdürlüğü, 2008 Yılı Program - Bütçe Toplantısı, Takdim Raporu, Edirne, 2007.


Müdürlüğü, “Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı Suları Şube Müdürlüğü 2008 yılı

Mutabakat Toplantısı“, Edirne, 2008.


Müdürlüğü, “Taşkın Gerçeği“, Edirne, 2006.

387

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, XI. DSİ Bölge Müdürlüğü Takdim Raporu, “Taşkın-

Kurutma ve Islah Tesisleri”, Edirne, 2006.

• T. C. Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü, 2004. Türkiye

Çevre Atlası, Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı, Ankara

• T. C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2006. ÇED Rehberi – Atık Bertaraf Tesisleri.

• T.C. Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, 2003, AB.Uyum Çalışmaları-

Çevre, www.abgs.gov.tr/up2003/up_files/pdf/IV-22.pdf

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı (2005), 1. Çevre ve Ormancılık Şurası Genel

Sekreterliği, Şura Hazırlık Çalışma Komisyonları, İkinci Komisyon: Sürdürülebilir

Kalkınma Sürecinde Çevre Yönetimi, “Su ve Atıksu Yönetimi”, Alt Komisyon

Raporu, Ankara.

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü ve Orman

Amenajman Planları (2003–2022).





• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü ve Orman


• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2005. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü,

Edirne İl Çevre Durum Raporu, Ankara.


Türkiye Çevre Durum Raporu, Ankara.


Türkiye Çevre Durum Raporu, Ankara.

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2005. Edirne Valiliği, Edirne İl Çevre Sorunları ve

Öncelikleri Envanteri.

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2007. Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master

Planı Raporu, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Su ve Toprak Yönetimi Dairesi

Başkanlığı, Ankara.

• T.C. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar

Şube Müdürlüğü, Brifing Dosyası, 2004.

• T.C. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Edirne İl Çevre Sorunları ve

Öncelikleri Envanteri, 2005.

• T.C. Kültür ve Turizm Bankalığı, 2007. Türkiye Turizm Stratejisi 2023, Eylem Planı

2007–2013, Ankara.

388

• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 2007. TR2 Batı Marmara Bölgesi Tarım Master

Planı.

• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 2005. Edirne Tarım Master Planı

• T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, 2001. Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel

Müdürlüğü, Edirne Sanayi Potansiyeli ve Yatırım Alanları Araştırması.

• Tchobanoglous, G., Theisen H., Vigil S.A., 1993. Integrated Solid Waste

Management, Engineering Principles and Management Issues.

• TEAE, 2003. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü TEAE-Bakış Dergisi, Sayı:2,

Nüsha:3, Yıl:2003, ISSN 1303–8346, Ankara.

• Tok H.H., Sağlam T., 1989. Toprak Kirlenmesi, Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat

Fakültesi; 79 Derleme Yayın No : 5, Tekirdağ.

• Toraman, Ö. Y. ve Topal H., 2003. Katı Atık ve Arıtma Çamurlarının

Değerlendirilmesinde Alternatif Termal Teknolojiler ve Uygulamaları, Gazi

Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 18, No 1, s. 19-33, 2003.

• Trakya Üniversitesi, 2004. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası

Çevre Düzeni Planı Raporu.

• Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası, 1996. T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet

İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araştırma Dairesi, Ankara.

• Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları I, Doğa Derneği, 2006, Ankara.

• TÜSİAD, 2002. Avrupa Birliği Çevre Mevzuatına Uyum Süreci, Türk Sanayici ve

İşadamları Derneği, Yayın No: Tüsiad-T/2002-9/331, Eylül 2002, İstanbul.

• Uslu O., Türkman A., 1987. Su Kirliliği ve Kontrolü, T.C. Başbakanlık Çevre Genel

Müdürlüğü Yayınları Eğitim Dizisi, Ankara.

• Wall, D.K., Zeiss, C., 1995. Municipal Landfill Biodegradition and Settlement,

Journal of Environmental Engineering, ASCE, 121; 214–224.

• Yazgan, M.S., 1998. GAP Bölgesi İçin Uygun Pestisit Taşınım Modeli Üzerine Bir

Araştırma, 2. GAP Mühendislik Kongresi, 9-11 Mayıs 1998, Şanlıurfa.

• Yılmaz, R. ve Serbest, D. (2005), Saros Körfezi Kıyı Kumulları Üzerindeki Çevresel

Etkilerin Araştırılması

• Yurtsever, A. ve Çağlayan M.A., 1998. 1/100.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları,

MTA, Ankara.

• Yüksel M., 2006. Toprak Oluşumu ve Önemi, Tema Vakfı Çevre Kütüphanesi,

www.tema.org.tr/tr/cevre_kutup.../erozyon/pdf/Toprakolusumuveonemı.pdf

• Zabunoğlu S., Karaçal İ., 1986. Toprak, Su ve Bitki Kirlenmesine Gübrelemenin

Etkisi, Çevre Kirliliği ve Kirleticilerin İnsan Bedenine Etkileri – Hava, Su, Toprak

389

Kirliliği ve Atık İlaç ve Kimyasalların İnsan Vücuduna Etkileri Sempozyum Bildirileri,

6–8 Ocak 1986.

• Zal, N., 2006. Aşağı Meriç Vadisi Taşkın Ovası’nın Biyosfer Rezervi Olarak

Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri

Enstitüsü, Ankara.

• Zengin F. K., Munzuroğlu Ö., 2005. 2. Fasulye Fidelerinin (Phaseolus vulgaris

L.Strike) Klorofil ve Karotenoid Miktarı Üzerine Bazı Ağır Metallerin (Ni+2, Co+2,

Cr+3, Zn+2) Etkileri, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17 (1),

164–172.

• Zengin F. K., Munzuroğlu Ö., 2005. Kobalt ve Çinkonun Fasulye Fidelerinin Kök,

Gövde ve Yaprak Büyümesi Üzerine Etkileri, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik

Bilimleri Dergisi, 17 (1), 97–106.

İnternet Kaynakları

• Çorlu Avrupa Serbest Bölgesi http://www.asb.com.tr, Erişim Tarihi: 2008.

• Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi, www.dsi.gov.tr, Erişim

Tarihi: 2008.

• Doğu-Batı Trakya Belediyeler Birliği İnternet Sitesi, www.trakyakent.org, Erişim

Tarihi: 2008.

• Devlet Demiryolları, Limanlar, Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü Resmi

İnternet Sitesi, www.dlh.gov.tr, Erişim Tarihi: 2008.

• Edirne Belediyesi Resmi Web Sitesi, www.edirne.bel.tr

• Edirne Bilgi Portalı http://www.edirneportal.com

• Edirne Ticaret ve Sanayi Odası, www.etso.org.tr

• Enez Kaymakamlığı Ana Sayfası http://www.enez.gov.tr

• İpsala Kaymakamlığı Ana Sayfası http://www.ipsala.gov.tr

• İstanbul Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme Sanayi ve Ticaret A.Ş.

http://www.istac.com.tr

• Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği

http://www.kirsalcevre.org.tr

• Mesire Yerleri Teknik İzahnamesi

http://www.milliparklar.gov.tr/mesire/teknikizahname.htm, Erişim Tarihi: 2008

• T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı Ana Sayfası

http://www.toki.gov.tr

390

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Ana sayfası http://www.cevreorman.gov.tr

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Genel Müdürlüğü,www.cedgm.gov.tr

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Ana

Sayfası http://www.meteor.gov.tr

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel

Müdürlüğü Ana Sayfası http://www.milliparklar.gov.tr/bolumler/dkoruma

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Ana Sayfası

http://www.dsi.gov.tr

• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Edirne Çevre ve Orman İl Müdürlüğü Ana

Sayfası http://www.edirne-cevreorman.gov.tr

• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Ana Sayfası http://www.kultur.gov.tr

• T.C. Sağlık Bakanlığı Edirne İl Sağlık Müdürlüğü Ana sayfası

http://www.edirnesm.gov.tr

• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Resmi Web Sitesi, www.tarim.gov.tr

• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Ana

Sayfası http://www.kkgm.gov.tr

• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel

Müdürlüğü Resmi Web Sitesi, www.tugem.gov.tr

• T. C. Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı

Genel Müdürlüğü http://www.dlh.gov.tr

• T.C. Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü Ana Sayfası

http://www.kgm.gov.tr

• T.C. Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü Ana Sayfası

http://testsite2.turksat.com.tr

• T.C. Ulaştırma Bakanlığı TRACECA Türkiye Ulusal Sekreterliği Ana Sayfası

http://www.traceca.org.tr

• Trakya Üniversitesi Ana Sayfası

http://www.trakya.edu.tr/edirneweb/edirne_foto3.htm

• Türkiye İstatistik Kurumu Ana Sayfası http://www.tuik.gov.tr

• Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği

http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/23053.html

• United Nations Economic Comission for Europe Ana Sayfası

http://www.unece.org

• Yerel Yönetimler Portalı http://www.yerelnet.org.tr

391

EKLER

EK–1: Ortak Hizmet Protokolü

Çevre ve Orman Bakanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Trakya Kalkınma Birliği Arasında

1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası, İstanbul İl Çevre Düzeni, Kocaeli İl Çevre Düzeni

ve Sakarya, Düzce, Yalova ve Bilecik Çevre Düzeni Planlarının Uyumlaştırılması ile Trakya Alt Bölgesi

(Edirne-Kırklareli-Tekirdağ İlleri) 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planlarının Üretilmesine İlişkin Ortak

Hizmet Protokolü

TARAFLAR

MADDE 1: İşbu Ortak Hizmet Protokolü’nün Tarafları Çevre ve Orman Bakanlığı (Bakanlık) ve

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ile bu protokol ile belirlenen birinci etap çalışmalar için

Trakya Kalkınma Birliği (TRAKAB)’dir.

AMAÇ

MADDE 2: Marmara Havzasında yer alan tüm iller (Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul,

Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bilecik, Yalova, Bursa, Balıkesir, Çanakkale) arasındaki sosyal,

ekonomik, işlevsel ve fiziksel etkileşimlerin İstanbul Metropolü’nün etkileri dikkate alınarak,

Marmara Havzasında yer alan Alt-Bölgelerde hazırlanmış veya hazırlanmakta olan üst ölçekli

planların yönlendirilmesini, Marmara Havzasında yürürlükte bulunan Çevre Düzeni Planları ile

yürürlükte bulunan 1/100.000 ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı kararlarının, işlevsel,

mekansal ve fiziksel olarak uyumunu, ekonomisi ve ekolojisi iç içe olan ve birbirlerini karşılıklı

etkileyen ve etkilenen alt bölgeler arasında plan bütünlüğünü sağlamak üzere plan stratejileri,

kararları ve uygulamaların en üst düzeyde belirlenmesi amacıyla Ortak Hizmet Protokolü

düzenlenmiştir.

KONU ve KAPSAM

MADDE 3: İşbu Protokolün konusu, Marmara Havzasındaki yapılmış ve yapılacak olan Çevre

Düzeni Planları ile İstanbul İl Çevre Düzeni Planının birlikte değerlendirilerek uyumsuzlukların

belirlenmesi ve Marmara Havzası genelinde plan bütünlüğü ve uyumun sağlanmasıdır.

Bu doğrultuda Marmara Havzası, planlama bakımından aşağıda belirtilen planlama alt-

bölgelerine ayrılmış ve söz konusu planlama alt-bölgelerinde yürütülecek çalışmalar belirtilen

sırayla gerçekleştirilmek üzere etaplanmıştır.

1. Birinci Etap Planlama Alt-Bölgesi: Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli (Trakya Alt Bölgesi),

İstanbul, Kocaeli, Yalova, Sakarya, Düzce, Bilecik illeri

2. İkinci Etap Planlama Alt-Bölgesi: Çanakkale ve Balıkesir illeri

392

Marmara Havzası’nda yer alan Bursa ili ayrı olarak değerlendirilecektir.

Söz konusu alt bölgelerden Birinci Etap Planlama Alt-Bölgesi’nde yürütülecek çalışmalar işbu

protokol kapsamında tanımlanmış olup diğer alt bölgelere dair ayrıntılar, Çevre ve Orman

Bakanlığı’nın gözetiminde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yürüteceği işbirliği çalışmaları ile

ortaya konacak, İkinci Etap Alt-Bölge çalışmaları olarak yürütülecektir.

Marmara Havzası’nda yürütülecek çalışmalarda yerel yönetim birlikleri ile işbirlikleri kurmak

esastır. Bu protokol kapsamında birinci etap olarak belirlenen planlama alt-bölgesinde Trakya

Kalkınma Birliği (TRAKAB), Marmara Havzası bütünü olarak belirlenen alanda (Birinci ve İkinci

Etap Planlama Alt-Bölgelerinde) ise Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği (MBB) ile birlikte

çalışılacaktır.

BİRİNCİ ETAP PLANLAMA ALT-BÖLGESİ’NDE YÜRÜTÜLECEK ÇALIŞMALAR

MADDE 4: Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli illerini kapsayan 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi

Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ile 1/100.000 ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı ve

1/100.000 ölçekli Kocaeli İl Çevre Düzeni Planı ile alt-bölgenin diğer illerinin Çevre Düzeni

Planları birlikte değerlendirilerek her bir plandaki uyumsuzlukların belirlenmesi ve Marmara

Havzası bütününde alt bölge üst ölçekli planının bütünlük ve uyumunun sağlanması, var ise

eksikliklerinin tamamlanması, bu çalışmalar ışığında Trakya Alt Bölgesi’nde hazırlanması

gereken Edirne, Kırklareli, Tekirdağ İlleri’nin 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın

hazırlanması işlerini kapsar.

HUKUKSAL DAYANAK

MADDE 5: İşbu Ortak Hizmet Protokolü Anayasanın 56’ncı, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun

56’ncı maddesi ile TRAKAB’ı kuran Bakanlar Kurulu’nun 08.03.2004 Tarih ve 2004/6994 sayılı

Kararı, 5393 sayılı Belediye Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 5302 sayılı İl

Özel İdaresi Kanunu, 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu ve 5491 sayılı Çevre

Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 6’ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

MALİYET

MADDE 6: 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ile

1/100.000 Ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı arasında uyum sağlamak ve, Edirne, Tekirdağ

ve Kırklareli İlleri 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın hazırlanması için belirlenen maliyeti

2.600.000.- YTL’dir. Bu maliyet 8. maddedeki miktarlar çerçevesinde TRAKAB, İstanbul

Büyükşehir Belediyesi ve Çevre ve Orman Bakanlığı’nca karşılanacaktır.

393

TANIMLAR

MADDE 7:

1. Planlama Alt-Bölgesi Çevre Düzeni Planı: Yürürlükteki 1/100.000 ölçekli Trakya Alt

Bölgesi-Ergene Havzası-Çevre Düzeni Planı’nın, 1/100.000 ölçekli İstanbul İl Çevre

Düzeni planı ve 1/100.000 ölçekli Kocaeli İl Çevre Düzeni Planı ile alt-bölgenin diğer

illerinin Çevre Düzeni Planları birlikte değerlendirilerek, gerekli uyarlamaların geliştirildiği;

dengeli ve sürdürülebilir kalkınma amacına uygun olarak ekonomik kararlar ile ekolojik

kararların bir arada düşünülmesine imkan veren, rasyonel doğal kaynak kullanımını

sağlamak üzere kalkınma planları ve bölge planları temel alınarak yapılan ve ana arazi

kullanım kararları ve bunlara ilişkin stratejileri belirleyen, 1/100.000 ölçekte hazırlanan

plan notları ve raporuyla bütün olan üst ölçekli fiziksel plandır.

2. 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planları: Dengeli ve sürdürülebilir kalkınma amacına

uygun olarak ekonomik kararlar ile ekolojik kararların bir arada düşünülmesine imkan

veren, rasyonel doğal kaynak kullanımını sağlamak üzere kalkınma planları ve bölge

planları temel alınarak yapılan ve ana arazi kullanım kararları ile bunlara ilişkin stratejileri

belirleyen 1/100.000 ölçekli plan hükümleri temel alınarak öncelikli planlanması öngörülen

Edirne, Kırklareli, Tekirdağ İlleri’nin tamamını kapsayan 1/25.000 ölçekte hazırlanan,

plan notları ve raporuyla bütün olan üst ölçekli fiziksel planlarıdır.

3. Görevli, Uzman ve Danışman: İşbu Ortak Hizmet Protokolü kapsamında yer alan

çalışmalarda teknik katkıda ve destek hizmetinde bulunacak olan Bakanlık, TRAKAB ve

TRAKAB’a üye idareler ve İBB görevlileri ile bunların uzman ve danışmanlarıdır.

TARAFLARIN SORUMLULUKLARI

MADDE 8: Taraflar 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi – Ergene Havzası, İstanbul İli Çevre

Düzeni ve Kocaeli İl Çevre Düzeni ve planlama alt-bölgesi içinde yer alan diğer illerinin Çevre

Düzeni Planları’nın uyum çalışmaları ile Trakya Alt-Bölgesi’nde 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni

Planları çalışmaları sırasında kullanılabilecek mevcut harita, plan, rapor ile diğer belge ve

bilgileri kullanıma sunacaklardır.

Planlama alanı içerisinde zaman içinde olabilecek doğal ve ekolojik değişiklikler nedeniyle plan

üzerinde yapılması zorunlu revizyon ve değişikliklerde protokol taraflarının görüşleri alınarak

işlem yapılacaktır.

8.1. Bakanlık Sorumlulukları

8.1.1. Çalışmalar sırasında bakanlık Merkez ve Taşra teşkilatlarının ilgili kurumlar ve yetkilileri

arasında koordinasyonu sağlamak,

394

8.1.2. Çalışmalarda Bakanlığın ilgili birimlerinin bilgi ve imkanlarından yararlanılmasını

sağlamak,

8.1.3. Yapılacak çalışmaları doğrudan izlemek ve çalışmaların her aşamasında hazırlananlara

ilişkin değerlendirme ve görüşleri bildirmek ve gerekli durumlarda toplantı yapmak,

8.1.4. Taraflarca getirilen uyum önerilerine ilişkin görüş oluşturarak, uygun görülenler ve

üzerinde uzlaşılanlar için gerekli izin ve onayı vermek,

8.1.5. Hazırlanan üst ölçekli planla ilgili uzlaşmanın sağlanması sonrasında, 5491 sayılı Kanun

uyarınca onaylamak.

8.1.6. Taraflar’ın yapacakları çalışma maliyetlerinin karşılanması ve giderlerin ödenmesi için

planlama çalışmaları maliyetlerine 100.000 (Yüz Bin) YTL katkıda bulunmak.

8.2. TRAKAB’ın Sorumlulukları

8.2.1. Çalışmalar sırasında başta Bakanlık olmak üzere Merkezi Hükümet kurumları ve yetkilileri

ile koordinasyonu sağlamak ve gerekli yasal prosedürün yerine getirilmesini sağlamak.

8.2.2. 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın hazırlanması sürecinde plan önerilerini kendi

organlarında değerlendirerek görüş oluşturmak ve bu doğrultuda planların yapımını

yönlendirmek,

8.2.3. Çalışma kapsamındaki yerleşmelerin Yerel Yöneticileri, Valilik ve diğer ilgili birimleri

arasında koordinasyonu sağlamak ve buralardaki bilgi kaynaklarını ve belgelerini

kullanıma sunmak; 1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planları’nın yapımı ve onaylanması

süreçlerinde gerekli yasal prosedürün yerine getirilmesini sağlamak,

8.2.4. Çalışmalarda TRAKAB’daki ilgili tüm birimlerin bilgi ve olanaklarından yararlanılmasını

sağlamak,

8.2.5. Yapılacak çalışmaları doğrudan ve danışmanları aracılığıyla izlemek ve çalışmaların her

aşamasında hazırlananlara ilişkin değerlendirme ve görüşleri en kısa sürede bildirmek ve

gerekli durumlarda toplantı düzenlemek,

8.2.6. Trakya Bölgesi’nde yapılacak toplantıların organizasyonunu yürütmek ve çalışma mekanı,

yer ve ulaşıma ilişkin lojistik destek sağlamak,

8.2.7. Tarafların birlikte onayladıkları çalışma maliyetlerinin karşılanması ve giderlerin ödenmesi

için planlama çalışmaları maliyetlerine 500.000 (Beş Yüz Bin) YTL katkıda bulunmak.

8.3. İBB’nin Sorumlulukları

8.3.1. 1/100.000 ölçekli İstanbul ve Trakya Alt Bölgesi – Ergene Havzası - Çevre Düzeni

Planları’nın uyum çalışmalarını taraflar arasında uzlaşma sağlanarak yapmak, yaptırmak,

Bakanlığın onayına sunmak ve 1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planları’na ilişkin

çalışmaları Bakanlık ve TRAKAB’ın gerekli katkılarından yararlanarak yapmak veya

yaptırmak, etkin teknik destek ve müşavirlik hizmeti vermek,

8.3.2. Vereceği desteklere ilişkin gerekli örgütlenme, görevlendirme ve işbölümü önerilerini ve iş

programını hazırlayarak bu bilgileri TRAKAB’a ve Bakanlık’a 20 gün içerisinde öncelikle

sunmak; 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın yapımına özel olarak TRAKAB ile

395

birlikte hazırlanan “1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planları’nın Yapımına Ait Çalışma

Yönergesi”ne uymak veya uyulmasını sağlamak,

8.3.3. İstanbul’da yapılacak toplantılarla ilgili olarak yer ve ulaşıma ilişkin lojistik destek

sağlamak,

8.3.4. Plan çalışmalarında İBB’deki tüm ilgili teknik birimlerin bilgi ve olanaklarından Taraflarca

yararlanılmasını sağlamak,

8.3.5. Bakanlık ve TRAKAB yetkililerinin İBB yetkili ve ilgilileriyle doğrudan iletişim ve

görüşmelerde bulunmalarını sağlamak,

8.3.6. Taraflar’ın birlikte onayladıkları çalışma maliyetlerinin karşılanması ve giderinin ödenmesi

için planlama çalışmaları maliyetlerine 2.000.000 (iki milyon) YTL katkıda bulunmak.

PROTOKOL’ÜN FESHİ

MADDE 9: Taraflar karşılıklı mutabakata varmak ve koşullarını belirlemek suretiyle işbu Ortak

Hizmet Protokolünü sona erdirebilirler.

YÜRÜRLÜK VE SONA ERME

MADDE 10: İşbu Ortak Hizmet Protokol’ü Taraflar’ca imzalandığı tarihten itibaren ve Taraflar’ın

ilgili organlarınca onaylamasıyla yürürlüğe girer; birinci etap planlama bölgesinde yürütülen

planlama çalışmalarının tamamlanması ve ilgili idarelerce onaylanmasıyla sona erer. 1/100.000

ölçekli çevre düzeni planı çalışmaları ile 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planı çalışması eş

zamanlı yürütülecek olup yapılacak işlerin toplam süresi 12 ay olup , her halükarda Çevre

Düzeni Planlarının yapım süreci 31.12.2007 tarihini aşmayacaktır.

10 (on) ana maddeden ibaret olan işbu Ortak Hizmet Protokolü ………………………. tarihinde 3

(üç) nüsha olarak Taraflar’ca tanzim edilmiş ve imza altına alınmıştır.

396

EK–2: Edirne İli’ne Ait Kükürtdioksit(SO2) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları–2006-2007

EDİRNE - 2006 Yılı Kükürtdioksit(SO2) Ölçüm Sonuçları (µg/m³) Gün

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

1 83 237 72 69 29 24 11 29 19 35 110

2 75 189 61 118 29 11 3 16 2 48 126

3 147 188 100 53 28 32 4 22 12 32 149

4 38 230 90 29 23 15 14 16 108

5 72 229 111 30 15 1 10 18 8 99

6 105 162 62 41 22 1 7 30 11 73 70

7 20 102 29 52 13 2 4 20 16 147 175

8 93 130 5 42 43 13 4 15 10 4 60 94

9 105 172 63 34 22 11 6 28 12 1

10 120 176 94 44 10 11 3 33 10 2 38 8

11 109 166 143 66 19 15 3 11 0 67 7

12 91 139 51 10 10 2 17 1 133 38

13 107 214 24 10 15 2 11 2 1 114 32

14 140 210 17 20 11 2 10 2 2 52 74

15 149 216 39 10 17 3 16 2 10 93 115

16 169 155 44 11 12 13 8 44 192 164

17 194 141 69 9 5 14 2 23 168 215

18 264 125 60 35 20 13 14 2 47 84 62

19 252 168 60 16 19 4 14 5 41 62 25

20 101 130 32 14 35 3 14 42 25 91 19

21 196 69 29 9 33 5 14 10 36 111 7

22 160 36 32 23 21 2 14 6 36 138 60

23 192 21 20 18 24 1 2 27 85 101

24 116 85 57 25 20 3 1 21 102 112

25 110 41 48 27 18 7 0 13 134 137

26 107 20 104 23 19 5 6 14 51 142

27 185 31 83 23 15 3 16 16 32 18 141

28 204 117 124 30 22 5 25 4 40 24 149

29 239 123 26 37 7 7 2 39 18 226

30 284 76 11 22 11 13 2 41 49 181

31 255 66 19 6 12 12 197

Ort. 144,6 139,3 79,53 41,08 22,23 18,8095 4,48148 13,5185 10,54 19,23 82,19 104,8

* Ölçümler 24 saatliktir.

Kaynak: Çevre ve Orman Bakanlığı, 2007

397

EDİRNE - 2007 Yılı Kükürtdioksit(SO2) Ölçüm Sonuçları (µg/m³) Gün


1 155 107 66 13 28 8 1 2 12 1 64 130

2 155 82 129 50 14 3 1 2 2 0 55 144

3 119 146 95 96 2 2 1 6 0 46 161

4 48 92 78 59 2 4 4 12 1 48 78

5 157 70 53 100 2 11 3 13 3 22 55

6 96 159 95 39 2 14 1 15 6 37 41

7 98 155 119 31 1 11 3 18 9 71 19

8 144 120 143 31 2 14 7 8 5 83 98

9 134 116 67 31 1 5 17 7 2 97 132

10 74 26 116 39 2 7 10 11 1 75 70

11 59 69 145 56 3 9 11 6 2 36 48

12 266 112 85 35 6 6 5 11 2 57 87

13 42 70 155 48 5 3 6 14 2 102 101

14 60 38 122 52 4 8 8 8 8 50 100

15 159 45 105 51 6 4 11 6 3 72 51

16 159 104 124 38 4 6 4 6 5 19 40 104

17 123 108 139 64 9 13 4 4 4 65 39 63

18 81 68 103 66 8 25 7 5 7 69 27 124

19 89 83 106 80 7 17 9 5 6 86 21 161

20 89 111 89 69 4 30 8 1 6 44 19 194

21 159 143 80 46 2 17 2 7 1 24 26 93

22 129 214 42 41 2 11 4 20 0 8 70 91

23 125 110 26 46 2 13 4 7 0 21 109 107

24 57 121 15 27 3 19 8 5 0 27 103 121

25 24 105 47 52 6 15 11 8 2 6 52

26 17 116 69 37 5 12 9 5 3 5 53

27 10 154 50 25 5 17 3 9 17 5 45 107

28 23 144 56 33 3 17 1 4 11 5 48 104

29 53 94 33 3 10 3 1 19 5 101 148

30 98 77 42 4 5 2 4 5 5 143 138

31 79 68 9 4 3 36 90

Ort. 99,39 106,7 88,97 47,67 6,556 9,2 5,90323 5,96774 7,833 15,32 60,37 102,1



398

EK–3: Edirne İli’ne Ait Partiküler Madde(PM) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları-2006-2007

EDİRNE - 2006 Yılı Partiküler Madde(PM) Ölçüm Sonuçları (µg/m³) Gün


1 171 193 73 134 46 106 95 73 38 75 41 55

2 134 179 91 116 49 51 66 57 41 64 83 118

3 169 223 131 96 54 86 28 72 57 87 78 118

4 120 227 148 50 81 44 56 93 71 129

5 101 249 105 63 62 37 69 75 76 240

6 62 91 56 54 37 82 73 88 72 206

7 32 88 67 61 41 51 42 103 118 260

8 46 60 44 75 62 48 59 67 72 42 218

9 48 87 48 40 69 41 85 73 73 32

10 64 106 85 55 70 50 71 64 75 38 97 81

11 54 154 97 108 82 64 52 71 47 121 95

12 42 213 93 54 46 46 66 38 76 146

13 53 126 85 47 77 54 68 32 42 117 65

14 60 107 63 60 46 59 57 35 43 109 106

15 66 115 35 48 73 53 85 34 47 98 204

16 74 85 60 90 66 76 96 66 59 159 231

17 175 76 89 105 48 40 123 44 83 150 199

18 265 131 78 74 96 104 70 123 47 40 172 190

19 152 112 94 94 66 97 47 123 75 45 169 123

20 105 75 76 94 79 106 40 123 103 48 109 146

21 122 86 103 61 65 54 123 73 88 120 47

22 130 66 99 111 63 82 40 123 61 117 131 54

23 155 94 103 91 73 86 40 53 83 111 67

24 74 82 143 61 107 63 43 38 73 75 160

25 67 55 55 70 85 72 67 37 68 100 162

26 67 45 67 64 83 50 68 58 71 121 186

27 65 54 102 122 55 56 41 70 94 88 75 70

28 114 83 134 71 91 61 52 76 62 96 62 115

29 194 113 53 78 71 92 60 47 168 69 151

30 183 111 44 66 69 61 55 50 54 200

31 215 112 99 71 59 148

Ort. 109 118,6 91,96 82,8 67,65 69 55,7742 80,1852 58,86 69,66 103,3 143



399

EDİRNE - 2007 Yılı Partiküler Madde(PM) Ölçüm Sonuçları (µg/m³) Gün


1 135 68 80 45 64 38 63 102 61 94 190

2 135 117 85 65 69 43 79 68 55 105 169

3 80 69 81 121 47 31 32 47 84 148

4 53 50 69 123 60 51 55 55 65 119

5 121 43 62 121 77 57 67 67 55 82

6 79 48 109 125 40 79 116 52 32

7 137 110 90 136 45 60 52 141 38 44

8 131 95 105 136 45 50 46 70 100 71

9 102 71 71 136 52 58 43 60 128 96

10 115 45 76 106 66 90 49 50 85 80

11 155 73 69 106 56 79 63 52 43 59

12 70 72 55 84 65 48 67 46 65 183

13 96 84 101 55 43 57 61 51 91 67

14 102 73 75 37 56 46 58 82 60

15 117 72 89 44 57 72 28 186 41

16 152 64 92 52 41 53 48 66 56 99 48

17 162 117 91 47 57 51 52 53 124 76 74

18 171 47 101 59 79 64 76 90 187 55 53

19 114 47 114 102 71 70 63 86 197 48 73

20 80 91 105 89 63 75 40 81 153 40 106

21 83 123 107 83 68 50 79 28 51 36 137

22 94 97 109 83 72 54 72 24 45 101 166

23 94 110 54 66 59 69 83 37 44 206 241

24 63 116 67 66 108 106 77 34 57 246 168

25 56 57 79 80 69 107 50 64 125 258

26 65 53 56 57 98 112 81 62 93 189

27 45 87 68 47 105 65 104 62 99 134

28 45 107 66 55 132 37 97 62 82 131

29 66 74 60 98 46 101 62 83 93

30 79 61 87 46 40 65 88 62 200 161

31 63 62 70 71 76 141

Ort. 99,37 79,89 79,24 84,67 63,5 83,4545 61,6774 61,6154 64,07 74,87 95,4 116,6



400

EK–4: Edirne İli’nde Sanayi Tesislerinden Alınan Atıksu Analiz Sonuçları

1-EDİRNE YAĞYAN. TİC. A.Ş. Atatürk Bulvarı EDİRNE

Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI

Parametre

Sınır

Değerleri Birimi 13.02.2006

COD 200 mg/lt 53

Yağ ve Gres 60 mg/lt 8

PH 6-9 8,18

2-OLMUKSA İNTERNATİONAL PAPER SABANCI AMBALAJ A.Ş. Tayakadın Köyü Yolu Üzeri EDİRNE


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi 27.03.2006 24.05.2006 25.05.2006 09.11.2006

BOD5 270 mg/lt

COD 870 mg/lt 128 183 233 161

AKM 80 mg/lt 6 9 12 2

ÇKM 4,5 ml/lt 0,01 0,02 0,03 0,1

PH 6-9

3-TEKSTİPLİK SAN.TİC.A.Ş. Sazlıdere Mevkii EDİRNE


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi 13.02.2006 27.03.2006 24.04.2006 24.05.2006

BOD5 100 mg/lt

COD 400 mg/lt 178 122 151 292

Sülfür 0,1 mg/lt 0,01 0,03 0,05 0,1

Fenol 1 mg/lt 0,06 0,03 0,25 0,85

Zn 12 mg/lt 0 0 0 0

PH 6-9 7,52 7,27 7,95 7,83

4-KİLİM GRUBU KARTALTEPE MENSUCAT SAN.TİC.A.Ş. Sazlıdere Mevkii EDİRNE


Parametre

Sınır


BOD5 90 mg/lt

COD 250 mg/lt 266

AKM 160 mg/lt 96

NH4-N 5 mg/lt 7,8

S. Klor 0,3 mg/lt 0,003

T.Krom 2 mg/lt 0,04

Sülfür 0,1 mg/lt 0,02

Sülfit 1 mg/lt 0

Yağ ve Gres 10 mg/lt 5,6

PH 6-9 7,46

5-EDİRNE GİYİM SAN.TİC.A.Ş. Kapıkule Yolu Üzeri EDİRNE


Parametre

Sınır


BOD5 50 mg/lt 22

COD 180 mg/lt 141

AKM 70 mg/lt 4

PH 6-9 7,25

6-MURAT YAPI TEKSTİL SAN.TİC.A.Ş. Kapıkule Yolu Üzeri EDİRNE


Parametre

Sınır


401

BOD5 50 mg/lt 45

COD 180 mg/lt 137

AKM 70 mg/lt 5

PH 6-9 7,57

7-MODAVİZYON TEKSTİL SAN.TİC.A.Ş. Kapıkule Yolu Üzeri EDİRNE


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

BOD5 50 mg/lt

COD 180 mg/lt

AKM 70 mg/lt

PH 6-9

8-KIRKPINAR HAZIR BETON LTD.ŞTİ. E-80 Karayolu Mevkii EDİRNE


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

AKM 100 mg/lt

Krom 0,3 mg/lt

Yağ ve Gres 10 mg/lt

PH 6-9

9-ALEMDAR GIDA SAN.TİC.A.Ş. Yeniköy UZUNKÖPRÜ


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi 24.02.2006 12.14.06

COD 200 mg/lt 262 241

Yağ ve Gres 60 mg/lt 47 49

PH 6-9 7,2 7,76

10-KALE TARIM SAN.TİC.A.Ş. Köprübaşı Mevkii UZUNKÖPRÜ

Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI (Tesis çalışmadığından atıksu numunesi alınamamıştır)

Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

COD 200 mg/lt


PH 6-9

11-ALEMDAR GIDA SAN.TİC.A.Ş. (Rafine Tesisi) Köprübaşı Mevkii UZUNKÖPRÜ


Parametre

Sınır


COD 200 mg/lt 262 241


PH 6-9 7,2 8,11

12-TEZCANLAR GIDA SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri 3. km UZUNKÖPRÜ


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

COD 200 mg/lt


PH 6-9

13-SERHAD YAĞ ÇELTİK GIDA SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri 4. km UZUNKÖPRÜ


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

COD 200 mg/lt


PH 6-9

14-BUZULCULAR UN YAĞ ÇELTİK SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri 5. km UZUNKÖPRÜ

402


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi 05.04.06. 27.04.2006 31.05.2006

COD 200 mg/lt 131 123 81

Yağ ve Gres 60 mg/lt 8 6,8 9

PH 6-9 7,42 6,79 7,8

15-EMİN TARIM SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri 6. km UZUNKÖPRÜ


Parametre

Sınır


COD 200 mg/lt 212


PH 6-9 7,75

16-BİRLİK GIDA SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri UZUNKÖPRÜ


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

COD 200 mg/lt


PH 6-9

17-ÖDEN GIDA SAN.TİC.LTD.A.Ş. Merkez Caddesi MERİÇ


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

COD 200 mg/lt


PH 6-9

18-KEŞAN BELEDİYESİ MEZBAHA TESİSİ Mezarlık Mevkii KEŞAN


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

COD 250 mg/lt


PH 6-9

19-BENSAN AKTİFLEŞTİRİLMİŞ BENTONİT SAN.TİC.A.Ş. Büyükevren Belediyesi Yapraklı Mevkii ENEZ


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

BOD5 200 mg/lt

COD 400 mg/lt

AKM 200 mg/lt


T.Fosfor 2 mg/lt

T.Krom 2 mg/lt

Krom 0,5 mg/lt

Kurşun 2 mg/lt

Kadmiyum 0,1 mg/lt

Demir 10 mg/lt

Florür 15 mg/lt

Bakır 3 mg/lt

Çinko 5 mg/lt

PH 6-9

20- ÇİROZLAR SÜT MAMÜLLERİ GIDA SAN. TİC. A.Ş. Büyükevren Mevkii ENEZ

403


Parametre

Sınır


BOD5 150 mg/lt

COD 170 mg/lt 3523


PH 6-9 6,78

21- ADALI ÜRÜNLERİ SAN. TİC. LTD . ŞTİ. Çeltik Köyü KEŞAN


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

BOD5 50 mg/lt

COD 170 mg/lt


PH 6-9

22- TARIM TAC SAN. TİC. A.Ş. İpsala Yolu Üzeri 2. km KEŞAN


Parametre

Sınır


BOD5 50 mg/lt

COD 170 mg/lt 100


PH 6-9 7,89

23- NURLU SÜT TARIM ÜRÜNLERİ SAN. TİC. LTD. İTİ. Karakasım Köyü Mevkii EDİRNE


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi 06.10.2005 25.11.2005 07.12.2005

BOD5 50 mg/lt

COD 170 mg/lt 56 128 88

Yağ ve Gres 60 mg/lt 17 33,2 16,8

PH 6-9 8,39 7,92 7,8

24- ÇİMENTAŞ İZMİR ÇİMENTO FABRİKASI TÜRK. A.Ş. Sinanköy Mevkii LALAPAŞA


Parametre

Sınır


BOD5 50 mg/lt 12 12

COD 170 mg/lt 38 85


PH 6-9 7,01 7,01

25- İPSALA SALÇA SAN. A.Ş. Ovabalığı Mevkii / İPSALA


Parametre

Sınır

Değerleri Birimi

BOD5 60 mg/lt

AKM 200 mg/lt

PH 6-9

26- UZUNKÖPRÜ BELEDİYESİMEZBAHA TESİSİ Mezarlık Mevkii KEŞAN


Parametre

Sınır


BOD

COD 250 mg/lt 1184


PH 6-9 7,4

404

EK–5: Edirne İli Derelerindeki 2004, 2005, 2006 ve 2007 Yılları Analiz Sonuçlarının Yıllık Ortalamaları ve Su Kalite Sınıfları

* SKS: Su Kalite Sınıfı 2004

İstasyon Adı Ve Yeri Nh4-N SKS No3-N SKS Do SKS O-Po4 SKS Cod SKS Bod5 SKS

Meriç Nehri Karasaz

Sualmaağzı 3 Iv 1,21 I 6,95 Iı 1,66 Iv 9,77 Iı

Gala Gölü Çıkışı 0,7 I 0,47 I 7,56 Iı 0,48 Iı 5,22 I

Meriç Nehri İpsala

Köprüsü 0,95 I 1,74 I 7,84 Iı 1,01 Iv 13 I 2,84 I

Meriç Nehri Eski Köy 0,25 I 1,69 I 7,8 Iı 0,68 Iv 12,2 I 1,78 I

Meriç Nehri Edirne Çıkışı 0,32 I 2,25 I 8,53 I 0,84 Iv 2,8 I

Arda Nehri Eski

Demiryolu Köprüsü 0,504 I 0,64 I 8,38 I 0,082 I 8,8 I 1,06 I

Tunca Nehri Su Akacağı 0,26 I 2,07 I 8,6 I 0,74 Iv 8,8 I 1,9 I

Meriç Nehri Kapıkule 0,3 I 2,53 I 8,31 I 0,78 Iv 10,66 I 2,22 I

Meriç Nehri Enez Iı 0,85 I 1,75 I 7,98 Iı 0,96 Iv 5,77 I

Sazlıdere Olmuk Çıkışı 1,3 Iı 0,45 I 3,86 Iıı 0,48 Iı 56,4 Iı 38,4 Iv

Sazlıdere Olmuk Girişi 0,61 I 3,94 I 5,44 Iıı 0,79 Iv 32,6 I 8,18 Iı

Ergene Nehri Uzunköprü 13,24 Iv 0,4 I 2,9 Iv 4,43 Iv 101 Iv 27,78 Iv

2005

İstasyon Adı Ve Yeri NH4-N SKS NO3-N SKS DO SKS O-PO4 SKS COD SKS BOD5 SKS


Sualmaağzı 1,72 Iı 1,4 I 4,1 Iıı 1,1 Iv 6,43 I

Gala Gölü Çıkışı 0,57 I 0,1 I 5,6 Iıı 0,26 Iı 2,17 I


Köprüsü 0,58 I 2 I 4,3 Iıı 0,69 Iv 28,3 I 3,4 I

Meriç Nehri Eski Köy 0,24 I 2,1 I 4,9 Iıı 0,63 Iı 34 I 4 I

Meriç Nehri Edirne Çıkışı 6 Iv 2,1 I 6,3 Iı 0,6 Iı 4,53 I

Arda Nehri Eski

Demiryolu Köprüsü 0,21 I 1 I 5,2 Iıı 0,15 I 26,8 I 2 I

Tunca Nehri Su Akacağı 0,36 I 2,3 I 5,8 Iıı 0,5 Iı 25 I 4,2 I

Meriç Nehri Kapıkule 0,32 I 1,9 I 5,8 Iıı 0,62 Iı 33,6 I 2,83 I

Meriç Nehri Enez Iı 0,48 I 2,4 I 5 Iıı 2,4 Iv 3,97 I

Sazlıdere Olmuk Çıkışı 0,9 I 0,3 I 2,2 Iv 0,58 Iı 45,2 I 23,6 Iv

Sazlıdere Olmuk Girişi 0,49 I 6,1 I 2,9 Iv 0,71 Iv 19,6 I 8,8 Iı

Ergene Nehri Uzunköprü 1,22 Iı 0,1 I 1,3 Iv 5,44 Iv 252 Iv 36,8 Iv

405

2006

İstasyon Adı Ve Yeri NH4-N SKS NO3-N SKS DO SKS O-PO4 SKS COD SKS BOD5 SKS


Sualmaağzı 1,88 II 0,1 I 4,9 III 0,86 IV 6,5 I

Gala Gölü Çıkışı 0,65 I 0,44 I 5,4 III 0,33 II 7 I


Köprüsü 0,43 I 1,18 I 5,3 III 22,59 IV 58,3 II 5,25 I

Meriç Nehri Eski Köy 0,25 I 1,54 I 6 II 0,58 II 54 II 6 I

Meriç Nehri Edirne Çıkışı 4 IV 3,73 I 6 II 0,36 II 3,5 I

Arda Nehri Eski

Demiryolu Köprüsü 0,18 I 0,79 I 5,8 III 0,12 I 53,3 II 2,5 I

Tunca Nehri Su Akacağı 0,25 I 2,74 I 5,7 III 0,5 II 57,3 II 3,25 I

Meriç Nehri Kapıkule 0,29 I 1,7 I 6 II 0,63 II 57,7 II 3,25 I

Meriç Nehri Enez Iı 0,44 I 2 I 5,9 III 0,55 II 5 I

Sazlıdere Olmuk Çıkışı 1,12 II 1,83 I 3,8 III 0,53 II 27,7 II 11,67 II

Sazlıdere Olmuk Girişi 0,83 I 6,22 I 4,1 III 0,88 IV 4 II 6,33 I

Ergene Nehri Uzunköprü 5 IV 0,98 I 2,7 IV 4,42 IV 30 II 26,33 IV

2007

İstasyon Adı Ve Yeri NH4-N SKS NO3-N SKS DO SKS PO4 SKS COD SKS BOD5 SKS


Sualmaağzı 2,028 IV 0,608 I 7,56 II 1,066 IV 16,25 II

Gala Gölü Çıkışı 0,932 I 0,18 I 7,18 II 0,386 II 13,75 II


Köprüsü 0,812 I 0,904 I 8,92 I 0,746 IV 19,35 I 12,4 II

Meriç Nehri Eski Köy 0,302 I 1,168 I 8,56 I 0,666 IV 10,46 I 8,75 II

Meriç Nehri Edirne Çıkışı 0,32 I 1,822 I 9,52 I 0,742 IV 6,25 I

Arda N. Eski Demiryolu

Köprüsü 0,2 I 0,412 I 7,36 II 0,12 I 7,95 I 10,25 II

Tunca Nehri Su Akacağı 0,378 I 1,672 I 9,42 I 0,862 IV 11,35 I 9,5 II

Meriç Nehri Kapıkule 0,364 I 1,758 I 8,72 I 0,756 IV 11,28 I 9,75 II

Meriç Nehri Enez Iı 0,564 I 0,984 I 9,28 I 0,732 IV 8,75 II

Sazlıdere Olmuk Çıkışı 1,676 II 1,28 I 4,46 III 0,652 IV 60,55 II 22,33 IV

Sazlıdere Olmuk Girişi 1,066 II 4,072 I 6,06 II 0,884 IV 20,15 I 22 IV

Ergene Nehri Uzunköprü 13,49 IV 0 I 0,96 IV 4,56 IV 85,63 IV 73 IV

406

EK–6: Edirne Yüzeysel Sulardaki Kirliliğin Bazı Parametlerle Değerlendirilmesi

NO4-N’in Yıllara Göre Değişimi

407

Edirne Yüzeysel Sulardaki Çözünmüş Oksijenin Yıllara Göre Değişimi

408

Edirne Yüzeysel Sulardaki Fosfatın Yıllara Göre Değişimi

409

Edirne Yüzeysel Sulardaki Kimyasal Oksijen İhtiyacının Yıllara Göre Değişimi

410

Edirne Yüzeysel Sulardaki BOD İhtiyacının Yıllara Göre Değişimi

411

EK–7: İl Vizyonu Oluşturma-Birinci Kademe Çalışması Kapsamında Sorulan Sorular

1/25.000 Ölçekli İl Çevre Düzeni Planı ile İlinizin 25 yıllık gelişme politikaları ortaya konacaktır.

Planın onayından sonra, İlinizin gelişmesine dair alınacak tüm kararlar bu plana uygun

olmalıdır.

Planın hazırlanma sürecinde, katılımcı bir planlama anlayışı izlenmekte ve kararların yerel

düzeyde alınmasına özen gösterilmektedir.

Vizyon belirleme aşaması, yerel düzeyde planlamaya doğrudan katkı sağlanan en önemli

aşamadır. Vizyon belirleme çalışması iki kademeli olarak tasarlanmıştır:

Birinci kademede, elinizde bulunan bu yönlendirici soru formu yardımıyla, her yerleşim

biriminde, ilçe merkezinde, beldenizde / köyünüzde düzenleyeceğiniz geniş katılımlı bir

toplantıyla ortak vizyon oluşturmanız beklenmektedir.

İkinci kademede (il vizyonu oluşturma) ise, il merkezinde il bütünü vizyonunun tartışılacağı

büyük bir toplantı düzenlenecektir. Burada birinci kademede sizin tarafınızdan oluşturulan

vizyon dokümanları paylaşılacak, değerlendirilecek ve tartışılacaktır. Yerelden gelen vizyon

görüşleri (sizin görüşleriniz), il bütünü vizyonunun ana eksenini oluşturacaktır.

Birinci kademe çalışma elinizdeki soru formu esas alınarak sizin tarafınızdan yürütülecektir.

İkinci kademe İl Bütünü çalışması ise Trakya Planlama Ekibi tarafından organize edilecektir.

Sağlıklı bir vizyon oluşturabilmek için aşağıdaki koşulları yerine getirmelisiniz;

• Vizyon, mutlaka beldenizde bulunan tüm sivil toplum kuruluş temsilcilerinin (her türlü dernek, vakıf, yurttaş girişimi, vb.), siyasi parti temsilcilerinin, özel sektör temsilcilerinin (esnaf odaları, ticaret ve sanayi odaları, vb.), kurulduysa Kent Konseyi’nin ve Yerel Gündem 21’in ve beldenizde bulunan kamu kurumlarının

katılımları ile düzenleyeceğiniz bir tartışma oturumunda ve her bir konu hakkında ortak karara varılmasıyla oluşturulmalıdır.

• Beldenizin vizyonunu oluştururken sizlere yardımcı olması amacıyla aşağıda bazı sorular

sorulmuştur. Yapılan geniş katılımlı toplantıda bu soruların tümü tartışılmalı ve mutlaka cevap verilmelidir. Hazırlanan planın üst ölçekli bir plan olduğu, bu planda temel

gelişme kararlarının yer alacağı, parsel bazındaki isteklerin bu süreçte

değerlendirilemeyeceği bilinmelidir. Cevaplarınız geneli ifade etmelidir.

• Tüm katılımcıların üzerinde görüş birliğine varacağı bu doküman, ekinde katılımcıların adı, imzaları ve temsil ettikleri kurum belirtilerek, bize gönderilmelidir.

Alınan kararlara itirazı olanlar, bu itirazlarını imzalarıyla birlikte yazılı olarak

açıklamalıdırlar.

• Aşağıdaki sorular dışında eklemek istediğiniz konular varsa bunları da belirtiniz.

412

• Beldenizde yürüteceğiniz çalışmanın 1 ay içinde tamamlanması gerekmektedir.

• Beldeniz için istediklerinizin yanında, İSTEMEDİKLERİNİZİ de mutlaka belirtmelisiniz.

• Anlaşılmayan her durumda, bizimle iletişime geçmekte lütfen tereddüt etmeyiniz.

İletişim için, Dr. Arzu Başaran Uysal: 0(212) 245 99 00 /dahili 1355

Başak Çetin Uraz: 0(212) 245 99 00 /dahili 1426

Tartışma Konuları-Sorular (Aşağıdaki sorularda geçen BELDE sözcüğü, yerleşim yerinizi (il merkezi, ilçe, belde belediyesi) ifade etmektedir.)

EKONOMİ BOYUTU

E-1. Beldenizde, hangi ekonomik faaliyetleri öncelikli olarak görmek istersiniz?

E-2. Beldenizde yer almasını istediğiniz ekonomik sektörlere bağlı olarak bir ortalama gelir seviyesi tahmini yapınız

E-3. Beldenizin bölgedeki ekonomik avantajları, üstünlükleri nelerdir? Neden?

E-4. Beldenizin bölgedeki ekonomik dezavantajları nelerdir? Neden?

E-5. Beldenizin hangi konularda potansiyeli olduğunu düşünüyorsunuz? Neden?

E-6. Bölgede diğer yerleşimlerin hangi konularda sizden iyi olduklarını düşünüyorsunuz? Neden?

E-7. Bölgede diğer yerleşimlere göre hangi konularda daha iyi olduğunuzu düşünüyorsunuz? Neden?

E-8. Bölgede diğer yerleşimlerle hangi konularda rekabet ediyorsunuz? Hangi yerleşimlerle?

E-9. Bölgede hangi beldelerle hangi konularda işbirliği yapabilirsiniz?

SOSYAL BOYUT

413

S-1. Beldenizdeki sosyal altyapı olanaklarını (eğitim, sağlık, ulaşım, vb.) yeterlilik ve kalite açısından değerlendiriniz.

S-2. Beldenizdeki sosyal hizmetleri (rekreasyon olanakları - yeşil alanlar, kültürel faaliyetler vb.) yeterlilik ve kalite açısından değerlendiriniz.

S-3. Beldenizdeki sosyal yaşamı (kültürel etkinlikler, insan ilişkileri, vb.) olumlu ve olumsuz yanlarıyla değerlendiriniz.

S-4. Beldenizde nüfus hareketlerini (göç alması, göç vermesi, alınan / verilen göçün niteliği, beldeye etkileri vb.) olumlu ve olumsuz yanlarıyla değerlendiriniz. Beldenizin sağlıklı büyüme hızı hakkında görüşlerinizi bildiriniz.

ÇEVRE BOYUTU

Ç-1. Beldenizdeki ve çevresindeki çevre sorunları (su kirliliği, hava kirliliği, toprak kirliliği gibi) nelerdir? Bunları önem sırasına göre sıralayınız. Olası çözüm önerileri neler olabilir?

Ç-2. Beldenizde, gelecekte yaşanması muhtemel bir çevre sorunu ya da tehdidi görüyor musunuz?

Ç-3. Beldenizdeki kentsel altyapının (içmesuyu arıtma tesisleri, dağıtım şebekeleri, kanalizasyon şebekeleri, atıksu arıtma tesisleri, katı atık/çöp, transfer, depolama/ yakma tesisleri vb.) yeterli olduğunu düşünüyor musunuz? Söz konusu çevre hizmetleri yönetimi nasıl geliştirilebilir?

Ç-4. Beldenizde nüfus artışı, sanayileşme, konut alanlarının büyümesi gibi gelişmelerin çevreye olabilecek etkilerini değerlendiriniz.

Ç-5. Beldenizdeki doğal değerlerin ve doğal kaynakların beldeniz için oluşturduğu potansiyeli değerlendiriniz.

ZAMAN BOYUTU

Z-1. Yukarıdaki sorularda tartıştığınız konuları düşünerek beldenizin 25 yıl sonraki halini nasıl hayal ediyorsunuz?

Z-2. Yukarıdaki sorulara verdiğiniz cevapları dikkate alarak, 25 yıl sonrası için 5’er yıllık hedefleriniz neler olmalıdır?

414

EK–8: 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Kapsamında Gerçekleştirilen Toplantılar

TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR

27.12.2006

Tekirdağ Valiliği, Marmara Ereğlisi Belediyesi, Çorlu Belediyesi, Çerkezköy Belediyesi, Lüleburgaz Belediyesi ile görüşmeler

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN; Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ

Edirne, 09.01.2007 TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı ve TRAKAB Genel Kurul Toplantısı

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN; Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK; Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Emre ŞAHİN

Kırklareli, 24.01.2007

"Kırklareli Geleceğini Konuşuyor" Paneli

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ve Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK

Çorlu, 25.01.2007 Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı Tanıtım Toplantısı

Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ

İMP, 31.01.2007 Çorlu-Büyükyoncalı Belediyesi ile görüşme

Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Sinan ÖZDEN, Serkan YILMAZ, Başak ÇETİN URAZ ve Emre ŞAHİN; Büyükyoncalı Belediyesi'nden Eren YÜZBAŞI ve Şehir Plancısı Erdal KANLI

Edirne,15.02.2007 Edirne İl Koordinasyon Toplantısı

Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ; Edirne Valiliği İl Özel İdaresi Genel Sekreteri İlhami DOĞAN; TRAKAB'dan Şenol FİLİZ ve Yüksel BAYRAK; İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürü Ender ÖZDEN ve Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü'nden Cihat MALAY

Edirne, 21.02.2007

Edirne İlçe Merkezi "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantısı

Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK ile Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ; TRAKAB temsilcileri, Edirne İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeriye, Kaymakamlar, Üniversiteler, Meslek Odaları, Ticaret ve Sanayi Odası ve STK’lar

Tekirdağ, 22.02.2007

Tekirdağ İl Koordinasyon Toplantısı

Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK ile Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Emrah ENGİNDENİZ; Tekirdağ Valisi Aydın Nezih DOĞAN, İl Genel Sekreteri Mustafa YEL, Vali Yrd Mustafa KARSLIOĞLU, İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Md Dilşad ERGİN, Tekirdağ Belediyesi temsilcisi Levent TURAN

Lüleburgaz, 24.02.2007

Mimarlar Odası Lüleburgaz Temsilciliği'nin düzenlediği panel

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. K.Taylan DERİCİOĞLU ve grup üyesi Sinan ÖZDEN

415


Tekirdağ İl Merkezi "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantısı

İMP Proje Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite yetkilileri, meslek odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası, siyasi parti temsilcileri, STK’lar ve basın mensupları


Kırklareli İl Koordinasyon Toplantısı

Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ; Kırklareli Valisi Hüseyin Avni COŞ, İl Genel Sek. Raif KELEP, İl Çevre ve Orman Md. Fikri ERBAŞ, Şube Md. Önder PAKDEMİR, Bayındırlık Md. Belkız AKKAN, Müdür Yrd. Selda BİLGİN, Şube Md. Tümay BAGATIR, Şehir Plancısı Hüseyin ŞEN, İmar ve Kentsel İyileştirme Md. Osman Somer YETER, Etüt Proje Md. Adnan DEMİRTAŞ, Belediye Harita Müh. Basri GÜREL, Belediye İmar Md. Erkan GÜLER


Lüleburgaz Belediye Başkanı ile görüşme

Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ

Edirne "Trakya'nın Planlı Geleceği" Paneli

Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ve grup üyesi Sinan ÖZDEN

Havsa, 08.03.2007

Edirne İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları

Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim yetkilileri, Üniversite yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası yetkilileri, Ticaret Borsası yetkilileri, TMMOB Odaları ve diğer Odalar’dan temsilciler, STK temsilcileri ve basın mensupları

Uzunköprü, 08.03.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim yetkilileri, Üniversite yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları

İpsala, 09.03.2007



Meriç, 09.03.2007



416



Kırklareli İl Merkezi "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantısı


Lalapaşa, 14.03.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları

Süloğlu, 14.03.2007




Kırklareli İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları


Marmara Ereğlisi, 27.03.2007

Tekirdağ İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları

Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Sanayi Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Okay AÇIL; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları

Çorlu, 27.03.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Sanayi Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Okay AÇIL; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları

Çerkezköy, 28.03.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları

417


Saray, 28.03.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları

Muratlı, 29.03.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ ile Sanayi Grubu Üyesi Burcu MÜDERRİSOĞLU; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları

Hayrabolu, 29.03.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ ile Sanayi Grubu Üyesi Burcu MÜDERRİSOĞLU; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları

Malkara, 30.03.2007



Şarköy, 30.03.2007



İMP, 31.03.2007 Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü ile Toplantı

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof.Dr. Hasan Hayri TOK, Orman Alanları ve Ekoloji Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Ö. Bülend SEÇKİN, Metropoliten Planlama Grubu Yürütücüsü Murat Diren, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. K. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Elif KISAR KORAMAZ ve Seçil ÖZALP; ÇED ve Planlama Genel Müdürü Osman TÜZÜN, Daire Başkanı Y. Erdal KAYAPINAR ile Şehir Plancıları İlkem İlktan GÜL, Hüseyin EYDURAN ve Havva ÖZKIR

Ankara, 03.04.2007 İşlem Firması ile Toplantı Ülke Bölge Planlama Grubu üyesi Sinan ÖZDEN

Ankara, 03.04.2007 Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Toplantı Ülke Bölge Planlama Grubu üyesi Sinan ÖZDEN

Edirne, 13.04.2007 TRAKAB Genel Kurul Toplantısı

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ve Ülke Bölge Planlama Grubu Üyesi Serkan YILMAZ

418


Enez, 24.04.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu Üyesi Sinan ÖZDEN; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları

Keşan, 24.04.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu Üyesi Sinan ÖZDEN; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları

İstanbul, 26.04.2007

9. Kırsal Alan Planlaması Semineri "Havza Ölçeğinde Planlama Deneyimleri ve Kırsal Alanlar - Yeşilırmak ve Ergene Havzaları Planlama Çalışmaları"

Ülke Bölge Planlama Grubu Koordinatörü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Arzu BAŞARAN UYSAL, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ

Pehlivanköy, 07.05.2007


Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ, Elif KISAR KORAMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları

Babaeski, 07.05.2007



Kofçaz, 08.05.2007



Pınarhisar, 08.05.2007



419


Demirköy, 09.05.2007



Vize, 10.05.2007



İMP, 16.05.2007 TOKİ ile görüşme

Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan Özden, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ, Arzu BAŞARAN UYSAL, Elif KISAR KORAMAZ, Ergüder FALAY ve Seçil ÖZALP; TOKİ çalışanları Yavuz ÇELİK, Ali KURT

Keşan, 17.05.2007 Kent Konseyi Toplantısı Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan Özden, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL


Trakab Yönetim Kurulu Toplantısı

Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Ergüder FALAY

İMP, 22.06.2007 Kırklareli Belediyesi ile görüşme

Ülke Bölge Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Ergüder FALAY, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; Kırklareli Belediye Başkanı Cavit ÇAĞLAYAN ve İmar Müdürü Basri GÜREL

İMP, 25.06.2007 Kırklareli İl Özel İdaresi ile görüşme

Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Ergüder FALAY, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL

İMP, 25.06.2007 Trakya Sanayici İş Adamları Derneği ile görüşme


İMP, 26.06.2007 Kavaklı Belediye Başkanı ile görüşme


İMP, 03.07.2007 Karaağaç Belediye Başkanı ile görüşme




İMP, 09.07.2007 Marmaracık Belediyesi ile görüşme

Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Ergüder FALAY

Edirne, 07.08.2007 TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı

Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Sinan ÖZDEN, Elif KISAR KORAMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı Proje Ekibi (İşlem GIS)

Keşan, 22.08.2007 Kent Konseyi Toplantısı Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN ve Başak ÇETİN URAZ

420


Ankara, 29.08.2007 Çevre ve Orman Bakanlığı ile Toplantı

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ve Ülke Bölge Planlama Grubu üyesi Sinan ÖZDEN; Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, TRAKAB yetkilileri, Trakya Bölgesi Valilikleri, İl Çevre ve Orman Müdürlükleri, İl Tarım Müdürlükleri ve İl Özel İdareleri (İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü)

İMP, 11.09.2007 Trakya Planlama Çalışmaları Çalıştayı

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Metropoliten Planlama Grubu Yürütücüsü Murat DİREN, Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK, Sanayi Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Cengiz GİRİTLİOĞLU, Ülke ve Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ve aynı gruptan Ergüder FALAY, Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; İTÜ Bölge Planlama Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gülden ERKUT, İTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ulaştırma Ana Bilim Dalı Öğretim Gör. Prof. Dr. Nadir YAYLA ve Prof. Dr. Güngör EVREN, Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği’den Caner ZANBAK

İMP, 12.09.2007 Trakya Planlama Çalışmaları Çalıştayı

Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK, Metropoliten Planlama Grubu Yürütücüsü Murat DİREN, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç Dr. Taylan DERİCİOĞLU ve aynı gruptan Ergüder FALAY, Sinan ÖZDEN, Serkan YILMAZ, Elif KISAR KORAMAZ, Başak ÇETİN URAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL ile Doğu Yakası Güney Planlama Grubu Yürütücüsü Özdemir SÖNMEZ; İBB Genel Sekreter Yardımcısı İrfan UZUN, Şehir Planlama Müdürü Uğur İNAN ile aynı müdürlükten Mehmet ÇAKILCIOĞLU, Timuçin KURT ve Nazlı BUDAN, Planlama Müdürü Engin YETKİN, Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü yetkilisi Şakir ÂŞIK, Stratejik Planlama Müdürü Mustafa Kemal İŞLER, Projeler Müdürlüğü temsilcisi Çiğdem ÇAKAR; Kırklareli İmar ve Şehircilik Müdürü Selahattin MİNSOLMAZ, Kırklareli İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Raif KELEP, Şehir Plancısı Hüseyin ŞEN, İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürü Osman Yeter SOMER, Kırklareli İl Çevre ve Orman Müdürü Fikri ERBAŞ, Edirne İl Özel İdaresi’nden Okay AÇIL, TRAKAB’dan Şenol FİLİZ, Lüleburgaz Belediyesi temsilcisi Yasemin YILMAZ, Tekirdağ İli Vali Yardımcısı Mustafa YEL ve Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilisi Dilşad ERGİN


Tekirdağ Valiliği tarafından İlçe Merkezlerinde Düzenlenen İl Vizyonu Oluşturma Toplantıları- Hayrabolu İlçesi

İMP- Planlama Grubu koordinatör ve temsilcileri, Tekirdağ Valisi, Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, Kaymakam, Tekirdağ İl Genel Meclis üyeleri, İlçe belediye başkanları, ilgili meslek odaları ve STK yetkilileri


Tekirdağ Valiliği tarafından İlçe Merkezlerinde Düzenlenen İl Vizyonu Oluşturma Toplantıları- Saray İlçesi

İMP- Planlama Grubu koordinatör ve temsilcileri, Tekirdağ Valisi, Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, Kaymakam, Tekirdağ İl Genel Meclis üyeleri, İlçe belediye başkanları, ilgili meslek odaları ve sivil toplum kuruluşları yetkilileri, ilgili meslek odaları ve STK yetkilileri

421



Tekirdağ Valiliği tarafından İlçe Merkezlerinde Düzenlenen İl Vizyonu Oluşturma Toplantıları- Malkara İlçesi

İMP- Planlama Grubu koordinatör ve temsilcileri, Tekirdağ Valisi, Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, Kaymakam, Tekirdağ İl Genel Meclis üyeleri, Sanayi ve Ticaret Odası temsilcileri, İlçe belediye başkanları, ilgili meslek odaları ve STK yetkilileri

İMP, 05.11.2007 Trakya Bölgesi'ndeki İl Özel idareleri ile görüşme

Ülke Bölge Grubu Üyeleri; Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri İl Genel Sekreterleri, İl Özel İdareleri ve Müdürlükleri’nden temsilciler

Trakya, 08-09-10.11.2007

Edirne ve Tekirdağ Valilikleri, Keşan ve Marmara Ereğlisi Belediye Başkanlıkları ve Çerkezköy Belde Belediye Başkanlıkları ile görüşmeler

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ile Ülke Bölge Grubu Üyeleri Serkan YILMAZ ve Ergüder FALAY

İMP, 13.11.2007 İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı

GIS Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. İbrahim BAZ ve grup üyesi Semih NOGAY ER, Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücü Yardımcısı Prof. Dr. Yusuf KURUCU, Ülke Bölge Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile aynı grup üyeleri Elif KISAR KORAMAZ, Başak ÇETİN URAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; İBB Genel Sekreter Yardımcısı İrfan UZUN, BİMTAŞ Genel Müdürü Ahmet AĞIRMAN, İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Davut ÇAKIR, Teknik Müdürü Enver BÜYÜK, İBB Planlama Müdürlüğü’nden İhsan YILMAZ, M. Şule PEHLİVAN

Trakya, 13-14-15 .11.2007

Kırklareli Valiliği ile Lüleburgaz ilçe ve belde belediye başkanlıkları ile görüşmeler


Edirne, 20.11.2007 Edirne İl Vizyonu Toplantısı Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ

Trakya, 27.11.2007 Çerkezköy ilçe ve Veliköy, Kızılpınar ve Karaağaç belde Belediyeleri ile görüşmeler


İMP, 30.11-01.12.2007

1/100.000 Ölçekli Trakya Altbölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ve 1/100.000 Ölçekli İstanbul İl Bütünü Çevre Düzeni Planı’nın Uyumlulaştırılması Konulu Çalıştay

İMP grup yürütücüleri ve diğer grup üyeleri, İBB Şehir Planlama Müdürlüğü temsilcileri; Çevre ve Orman Bakanlığı, Trakya Kalkınma Birliği ve Trakya Bölgesi'nden temsilciler

İMP, 05.12.2007 Velimeşe Belediyesi ile görüşme

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. K. Taylan DERİCİOĞLU ve aynı grup üyeleri Serkan YILMAZ ve Ergüder FALAY; Velimeşe Belediye Başkanı İzzet TEZEL ve Harita Mühendisi Mustafa AYDOĞDU

İMP, 05.12.2007 Ulaşım ve lojistik konulu toplantı

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN; Muratlı Belediye Başkanı Nebi TEPE, Detay Mühendislik’ten Kamil KAHRAMAN ve Setta Mühendislikten İbrahim KOMAYLI

İMP, 15.01-27.03. 2007

Kırklareli Merkez, Kavaklı, Lüleburgaz, Büyükkarıştıran, Vize ve Kırıkköy Belediyeleri ile görüşmeler

İMP Kırklareli Planlama Grubu; Kırklareli Merkez, Kavaklı, Lüleburgaz, Büyükkarıştıran, Vize ve Kırıkköy Belediyelerinin Yetkilileri


TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu koordinatörleri ve üyeleri

İMP, 30.01.2008 İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu koordinatörleri ve üyeleri

422


İMP, 12.02.2008 Trakya Planlama Çalışmaları Koordinasyon Toplantısı

İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN; İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; İBB Şehir Planlama Müdürlüğü temsilcileri; Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü temsilcisi İlkem İlktan GÜL

İMP, 13.02.2008 Trakya Planlama Çalışmaları Bilgilendirme Toplantısı

İMP Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü temsilcisi İlkem İlktan GÜL, Tekirdağ İl Özel İdaresi Temsilcileri Dilşad ERGİN ve Kemal ERSOYLU

İMP, 15.02.2008 Keşan ilçesi temsilcileriyle toplantı

İMP-Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyeleri; Keşan Belediye Başkanı, Kent Konseyi, çeşitli Sivil Toplum Kuruluşları ve basın temsilcileri

İMP, 15.02.2008 Kırklareli Belediyesi ile görüşme

İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyesi Başak ÇETİN URAZ; Kırklareli Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürü Basri Gürel

İMP, 22.02.2008 Yeniçiftlik Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Başak ÇETİN URAZ; Yeniçiftlik Belediyesinden teknik ve idari personeller

İMP, 26.02.2008 Kızılpınar Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Cihan SARI; Kızılpınar Belediyesi temsilcileri


İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Miray ÖZKAN; Trakya Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Ender ÖNEN

Edirne, 28.02.2008

Edirne Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü, Edirne Belediyesi Su Kanalizasyon Müdürlüğü ve Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü ile toplantılar

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Edirne Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürü Erdal UYGUN ve temsilci Gürcan UÇAK, Edirne Belediyesi Su Kanalizasyon Müdürü Mehmet İNCİDEĞER ve Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü temsilcileri Tülin BAYRAK ve Ersin AKBABA

Edirne, 28.02.2008

Edirne Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü ve Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü ile toplantılar

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Edirne Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğün'den Gürcan UÇAK ve Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü temsilcileri Tülin BAYRAK


Kırklareli Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü, İl Özel İdaresi Su Kanal Hizmetleri Müdürlüğü, İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü ile toplantılar

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Kırklareli Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürü Fikri ERBAŞ, İl Özel İdaresi Su Kanal Hizmetleri Müdürü Mahmut USLU, İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürü Osman Somer YETER


Kırklareli Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Kırklareli Belediyesi temsilcisi ve KIRKKAB 1 Başkanı Aydemir Can


Çerkezköy ilçesi temsilcileriyle toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Araştırmaları yürütücüleri Prof.Dr. Erdoğan YÜZER ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Aydın BAKIR ve Serdar AYDOĞAN; Çerkezköy Sanayi Bölge Müdürü Mehmet ÖZTÜRK, Müdür Yardımcısı Kadir KARAKAYA ve Kimyager Selvinaz KURU

Tekirdağ İl Geneli, 03.03.2008 Teknik geziler

İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Araştırmaları yürütücüleri Prof.Dr. Erdoğan YÜZER ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Aydın BAKIR ve Serdar AYDOĞAN; Çerkezköy Sanayi Bölge Müdürü Mehmet ÖZTÜRK, Müdür Yardımcısı Kadir KARAKAYA ve Kimyager Selvinaz KURU

423


Tekirdağ İl Geneli, 04.03.2008 Teknik geziler

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Mürefte Belediye Başkanı Abdullah PERÇİN ve Fen İşleri Müdürü Ahmet DEMİRCAN

Şarköy, 04.03.2008 Şarköy Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Şarköy Belediye Başkan Yardımcısı Osman KURT ve Fen İşleri Müdürü Nilgün ERGENEKON

Kırklareli İl Geneli, 05.03.2008 Teknik geziler

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Ahu CEYLAN DOĞAN, A. Didem ÖZDEMİR ve Pınar POLATKAN; Lüleburgaz İmar Müdürü Selahattin MİNSOLMAZ

05-06.03.2008 Teknik geziler İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Derya ÖZKAN, Zeynep KORKMAZ, Mine GÖKDEMİR ve Evren ORAL

Ankara, 06.03.2008 DPT ile toplantı

İMP Koordinatörü Prof. Dr. İbrahim BAZ, İMP- Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İ.B.B. Genel Sekreter Yardımcısı İrfan UZUN

Çorlu, 07.03.2008

Çorlu Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü, Çorlu Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü – Çevre Koruma Birimi ve Çorlu Belediyesi Su İşleri Sorumlusu ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Çorlu Belediye personelleri Zeynep Tutku ÇELENK, Sema KURT, Ali GEYİK

Tekirdağ, 07.03.2008 Teknik gezi

İMP- Trakya Planlama Grubu/Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Ekibi yürütücü yardımcısı Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve Trakya Planlama Grubu üyeleri Erol ERÇAL ve Fırat PEKER; Tekirdağ Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri

İMP, 11.03.2008

Lalapaşa Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Lalapaşa Belediyesi temsilcileri

İMP, 11-12.03.2008

İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı

İBB ve İMP'nin üst düzey yöneticileri, İMP- Trakya Planlama Grubu Proje Yürütücüleri, Şehir Planlama Dairesi üyeleri

İMP, 12.03.2008


İBB Genel Sekreter Yardımcısı İrfan UZUN, İBB Şehir Planlama Müdürlüğü'nden temsilciler, İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur Şenarslan

İMP, 13.03.2008 DLH ile toplantı

DLH, İBB, İMP üst düzey yöneticileri ve İMP- Trakya Planlama Grubu Proje koordinatörleri ve grup temsilcileri

İMP, 14.03.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu Proje Koordinatörleri ve grup üyeleri; İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri

Tekirdağ, 14.03.2008 Teknik gezi

İMP- Trakya Planlama Grubu/Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Ekip yürütücü yardımcısı Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve grup üyeleri Erol ERÇAL ve Fırat PEKER; Tekirdağ Tarım İl Müdürlüğü'nden yetkililer


Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN; Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi Müdürü Mehmet ÖZDOĞAN

İMP, 17.03.2008

Uzunköprü Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Uzunköprü Belediye Başkanı Ercan ÇOBANOĞLU ile Belediye temsilcileri İbrahim AKALIN, Adnan KARAKAYA, Hasan Tahsin AVCI; Sedat ÇAKIR, Hasan VAR, Murat HOŞGÖR, Bülent CEYLAN ve Tülay MANİSA

424


Edirne, 17-19.03.2008

Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Zeynep KORKMAZ, Evren ORAL ve Mine GÖKDEMİR; Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu temsilcileri

Kırklareli İl Geneli, 18.03.2008 Teknik geziler

İMP- Trakya Planlama Grubu/Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve İBB Şehir Planlama Müdür Yardımcısı İhsan YILMAZ; Vize ve Babaeski Belediyesi temsilcileri

Edirne, 19.03.2008 Saroz Körfezi konulu toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Derya ÖZKAN, Evren ORAL ve Uğur ŞENASLAN; Edirne İl Özel İdaresi ve Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu temsilcileri

İMP, 20.03.2008

Ulaş, Çorlu Merkez, Velimeşe, Misinli ve Barbaros Belediyeleri ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Ulaş, Çorlu Merkez, Velimeşe, Misinli ve Barbaros Belediyeleri temsilcileri

İMP, 21.03.2008 Saroz Körfezi konulu toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Derya ÖZKAN, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR; Kültür ve Turizm Bakanlığı temsilcileri

Edirne, 24.03.2008 Edirne Belediyesi ile görüşme

İMP Koordinatörü Prof. Dr. İbrahim BAZ, İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN; Adnan ÇALIŞKAN; Edirne Belediye Başkanı Namık Kemal DÖLENEKEN

Edirne, 24.03.2008 Edirne Bilgilendirme Toplantısı

İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Davut ÇAKIR, Planlama Müdürlüğü Temsilcileri, İMP Koordinatörü Prof. Dr. İbrahim BAZ, İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri ve Trakya Planlama grubu üyeleri, İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyeleri; Edirne İli yerel yönetimleri yetkilileri, STK temsilcileri

Edirne, 26.03.2008 Edirne Valiliği ile toplantı İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Edirne Valilik temsilcileri


Tekirdağ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi yetkilileri ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Derya ÖZKAN; Tekirdağ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi yetkilileri


Tekirdağ İli Vizyon Değerlendirme Toplantısı

İMP Koordinatörü Prof. Dr. İbrahim BAZ, İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN ve grup üyeleri, İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri


Kırklareli İli Vizyon Toplantısı

İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyeleri; İl'deki yerel yönetimler ve STK temsilcileri

Edirne, 27.03.2008 Edirne DSİ 11. Bölge Müdürlüğü ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu/ Doğal Yapı Ekibi yürütücülerinden İsmail ERİŞ, grup üyeleri Aydın BAKIR ve Serdar AYDOĞAN; DSİ 11. Bölge Müdürlüğü Planlama Şube Müdürü Bahattin YILMAZ ve Yeraltı suları Şube Müdürü Müdürü Necmettin MÜLAYİMOĞLU

Tekirdağ, 31.03.2008 Tekirdağ İli Vizyon Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN ve Trakya Planlama Grubu üyeleri, İl'deki yerel yönetimler ve STK temsilcileri

İMP, 31.03.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN

İMP, 01.04.2008

Keşan Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Keşan Belediyesi temsilcileri Sebahattin EREN, Selçuk TARIM, Mehmet KABAKAN

425


İMP, 02.04.2008

Kırıkköy Belediyesi ile görüşme

İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyeleri Ahu CEYLAN DOĞAN, A. Didem ÖZDEMİR, Pınar POLATKAN; Kırıkköy Belediyesi temsilcisi


Hayrabolu Organize Sanayi Bölgesi yetkilileriyle görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN; Hayrabolu Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı Burçin ÇOLAKOĞLU


Kırklareli İl Genel Meclis Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Ulaş AKIN; TRAKAB yetkilileri Tümay SOYBAY ve Şenol FİLİZ


Kırklareli Belediye Meclis Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Ulaş AKIN; TRAKAB yetkilileri Tümay SOYBAY ve Şenol FİLİZ

İMP, 03.04.2008

Edirne Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Şebnem GEMALMAZ; Edirne Belediyesi yetkilileri Dinçer ASAR ve Hakan MUTLU

Edirne, 04.04.2008 Edirne İl Genel Meclis Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Ulaş AKIN; TRAKAB yetkilileri Tümay SOYBAY ve Şenol FİLİZ

İMP, 04.04.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN; Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Ekibi yürütücü yardımcısı Yusuf KURUCU

İMP, 04.04.2008

Şarköy Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, İMP-Trakya Planlama Grubu üyeleri Cihan SARI, Zeren ALPAGUT BARKANA, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Aydın BAKIR; Şarköy Belediyesi temsilcileri

Kırklareli İl Geneli, 06.04.2008 Teknik Geziler İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK

İMP, 07.04.2008

Havsa Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Havsa Belediye Başkanı Recep ÖZEN ve belediye temsilcileri

İMP, 08.04.2008

Pınarhisar ve Vize İlçe Toplantıları (Pınarhisar ve Yenice Belediyeleri ile Vize, Çakıllı, Sergen ve Kıyıköy Belediyeleri)

İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve planlama grubu üyeleri; Pınarhiar ve Vize İlçeleri yerel yönetimleri ve STK temsilcileri

İMP, 08.04.2008

Kofçaz ve Demirköy İlçe Toplantıları (Kofçaz Belediyesi ile Demirköy ve İğneada Belediyeleri)

İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri Ahu CEYLAN DOĞAN, A. Didem ÖZDEMİR, Pınar POLATKAN, Evrim ÖZKAN TÖRE ve Mine GÖKDEMİR

İMP, 08.04.2008 Marmara Ereğlisi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Marmara Ereğlisi Belediye Başkanı İbrahim UYAN, belediye yetkilileri ve OPET Müdürü

Keşan, 08.04.2008 Teknik gezi

İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Ekibi yürütücülerinden Metin GÜLENÇ ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Yaşam ULUSOY, Alpay ADALI ve Yeşim Birgül UYGUR AYVA

İMP, 08.04.2008

Evrensekiz Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Ahu CEYLAN DOĞAN; Evrensekiz Belediyesi yetkilisi

İMP, 08.04.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Evrensekiz Belediyesi yetkilileri

426


İMP, 09.04.2008

Kırklareli Merkez İlçe Toplantısı (Kırklareli Merkez, İnece, Üsküp, Kavaklı ve Kaynarca Belediyeleri)


Edirne, 09.04.2008 Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile toplantı İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Derya ÖZKAN

Şarköy, 09.04.2008 Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması

İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Erdoğan YÜZER, Prof. Dr. Haluk EYİDOĞAN ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Alpay ADALI, Fırat PEKER, Melis ÇAĞLAR, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ, Zeren ALPAGUT BARKANA ve Cihan SARI; Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri

Malkara, 09.04.2008 Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması



Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması


Edirne, 09-15.04.2008

Lalapaşa, Uzunköprü, Havsa, Keşan, Beğendik, Paşayiğit, Enez, Yenikarpuzlu, Esetçe, Kocahıdır, İpsala, Küplü, Meriç, Kırcasalih, Yeniköy, Süloğlu, Subaşı belediyeleri ile görüşmeler

İMP-Trakya Planlama Grubu üyesi Evren ORAL

İMP, 10.04.2008

Lüleburgaz İlçe Toplantısı (Lüleburgaz Merkez, Ahmetbey, Sakızköy ve Kırıkköy Belediyeleri)


İMP, 11.04.2008

Babaeski ve Pehlivanköy İlçe Toplantısı (Babaeski Merkez, Alpulu, Sinanlı, Büyükmandıra ve Karahalil Belediyeleri ile Pehlivanköy Belediyesi)


İMP, 11.04.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyeleri Uğur ŞENARSLAN ve Derya ÖZKAN

427


Çorlu, 11.04.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, grup üyeleri Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN ve Cihan SARI; Trakya Planlama Grubu üyesi Burcu ATAOĞLU; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve İsmail ERİŞ; grup üyeleri Fırat PEKER, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri



İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, grup üyeleri Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN ve Cihan SARI; Trakya Planlama Grubu üyesi Burcu ATAOĞLU; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve İsmail ERİŞ; grup üyeleri Fırat PEKER, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Kaymakamlar, ilçe ve belde belediye başkanları, ticaret ve sanayi odaları başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri

Saray, 11.04.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, grup üyeleri Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN ve Cihan SARI; Trakya Planlama Grubu üyesi Burcu ATAOĞLU; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve İsmail ERİŞ; grup üyeleri Fırat PEKER, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri

Kırklareli İl Geneli, 13.04.2008 Teknik geziler İMP- Trakya Planlama Grubu/Planlama Alt Bölgeleri

Koordinatörü Gülay ÇEVİK

İMP, 14.04.2008

Evrensekiz ve Büyükkarıştıran Belediyeleri Toplantısı (Evrensekiz ve Büyükkariştıran Belediyeleri)

İMP- Trakya Planlama Grubu/Kırklareli Proje Grubu üyeleri

Marmara-Ereğlisi, 14.04.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu ATAOĞLU, Ulaş AKIN, Başak ÇETİN URAZ, Özge İMREK, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ, Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN, Cihan SARI, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Haluk EYİDOĞAN ve İsmail ERİŞ, Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri

Muratlı, 14.04.2008 Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması


428






Tekirdağ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE ve Zeynep KORKMAZ


Tekirdağ İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Evrim ÖZKAN TÖRE


Kırklareli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR


Kırklareli Tarım İl Müdürlüğü ile görüşme



Kırklareli Valiliği İl Planlama Koordinasyon Müdürlüğü ile görüşme


İMP, 17.04.2008


İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyesi A. Didem ÖZDEMİR; Kırklareli Belediyesi yetkilisi Erkan GÜLER

Demirköy, 17.04.2008 Teknik gezi

İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Ekibi yürütücülerinden Metin GÜLENÇ ve İsmail ERİŞ, grup üyeleri Yaşam ULUSOY, Alpay ADALI, Yeşim Birgül UYGUR AYVA, Esra YAZICI, Funda KESİCİ OCAK, Aydın BAKIR, Duygu VAR; Trakya Planlama grubu üyesi Mine GÖKDEMİR; Demirköy Orman İşletme Müdürlüğü yetkilileri

Edirne, 18.04.2008 TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı

Trakya Planlama ekibi üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Ulaş AKIN; TRAKAB Meclis üyeleri

Kırklareli, 21.04.2008 KÖYKOOP ile görüşme İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN

TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR


Topçubaba'yı Anma ve Yaşatma Kültür Derneği ile görüşme


Kırklareli, 21.04.2008 Ziraat Odası ile görüşme İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN

TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR İMP, 22.04.2008 Çorlu Belediyesi ile görüşme İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Grubu

üyeleri Tekirdağ, 22.04.2008

Tekirdağ İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile görüşme



Tekirdağ Merkez Belediyesi ile görüşme



Tekirdağ Bağcılık Enstitüsü ile görüşme


İMP, 24.04.2008

İğneada Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu/Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve grup üyesi Pınar POLATKAN; İğneada Belediye Yetkilileri ve TRAÇİM Yetkilileri

Malkara, 25.04.2008 Malkara Organize Sanayi Bölgesi yetkilileri ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN; Malkara Organize Sanayi Bölgesi Müdürü Recep KARACA

İMP, 25.04.2008

TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK; TRAKAB Danışmanı Sinan ÖZDEN

429


İMP, 25.04.2008

Trakya Planlama Çalışmaları Ulaşım Planı ve Koordinasyon Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN ve Trakya Planlama Grubu üyeleri


Kırklareli Ticaret ve Sanayi Odası ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN, İstatistikçi ve Ekonometrist Yrd. Doç. Dr. Kutluk Kaan Sümer; Kırklareli Valiliği Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü yetkilileri


Kırklareli Ticaret ve Sanayi Odası ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN, İstatistikçi ve Ekonometrist Yrd. Doç. Dr. Kutluk Kaan Sümer; Kırklareli Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hasan BUZOL


Kırklareli Ticaret ve Sanayi İl Müdürlüğü ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN, İstatistikçi ve Ekonometrist Yrd. Doç. Dr. Kutluk Kaan Sümer; Kırklareli Ticaret ve Sanayi İl Müdürü ve Organize Sanayi Bölgesi Vekil Müdürü Gültekin HADİ

Edirne, 30.04.2008 Edirne Ticaret ve Sanayi Odası ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN, İstatistikçi ve Ekonometrist Yrd. Doç. Dr. Kutluk Kaan Sümer; Edirne Ticaret ve Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ümit MIHLAYANLAR

İMP, 02.05.2008

İstanbul ve Trakya 1/100.000 Ölçekli Planlama Çalışmalarının Uyumlulaştırılması Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri

İMP, 02.05.2008

Karayolları 1. ve 17. Bölge Müdürlükleri ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu koordinatörleri ve üyeleri; Karayolları 1. ve 17. Bölge Müdürlükleri Temsilcileri

Keşan, 05.05.2008 Keşan Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Trakya Planlama Grubu üyleri Uğur ŞENARSLAN ve Evren ORAL


Uzunköprü Belediyesi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Trakya Planlama Grubu üyeleri Uğur ŞENARSLAN ve Evren ORAL

İMP, 08.05.2008

Çevre ve Orman Bakanlığı ile Toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyeleri Bahriye AK, Süleyman BALYEMEZ, Fırat PEKER, Aydın BAKIR, Funda KESİCİ OCAK, Alpay ADALI, Burcu ATAOĞLU ve Ulaş AKIN; Doğal Yapı Ekibi yürütücülerinden Metin GÜLENÇ; Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Planlama Genel Müdürlüğü temsilcileri İlkem İlktan GÜL ve Hüseyin EYDURAN

İMP, 12.05.2008

Tekirdağ İl Özel İdaresi ile görüşme İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri

İMP, 23.05.2008

İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri

İMP, 06.06.2008


İMP, 12.06.2008

1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyon Toplantısı

İMP Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; İBB Şehir Planlama Müdürlüğü'nden temsilciler; TRAKAB Yönetim Kurulu Üyeleri; Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri Özel İdareleri, Çevre ve Orman Müdürlükleri ve Tarım İl Müdürlükleri'nden Temsilciler

Lüleburgaz, 20.06.2008 Arazi Çalışması Trakya Planlama Grubu üyeleri Ali Fuat BAŞMAN,

Ahu CEYLAN DOĞAN ve Pınar POLATKAN

İMP, 04.07.2008

1/25.000 Ölçekli Tekirdağ İl Çevre Düzeni Plan Çalışmaları

İMP Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri

430


Edirne, 09.07.2008 TRAKAB Meclis Toplantısı Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Ulaş AKIN; TRAKAB Meclis üyeleri

Tekirdağ, 16.07.2008 Tekirdağ Valiliği ile Toplantı İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri,

Tekirdağ Valilik yetkilileri


1/25.000 Ölçekli Tekirdağ İl Çevre Düzeni Plan Çalışmaları

Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi, Tekirdağ yerel yönetimleri ve STK'lar


1/25.000 Ölçekli Kırklareli İl Çevre Düzeni Plan Çalışmaları

Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi yetkilileri, Kırklareli yerel yönetimleri ve STK'lar

İMP, 28.07.2008


İMP, 01.08.2008


Hayrabolu ve Saray, 11.08.2008

Belediye Temsilcileriyle görüşme ve teknik gezi

Tekirdağ Planlama Grubu üyeleri Burcu ATAOĞLU ve Zeren ALPAGUT BARKANA

Çorlu, Çerkezköy ve Muratlı, 17.08.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Cihan SARI, Derya ÖZKAN, Zeynep KORKMAZ, Zeynep ÖZDEMİR EREN ve Ali Fuat BAŞMAN

Babaeski ve Kırklareli, 18.08.2008


İMP- Trakya Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyesi Evren ORAL

İMP, 19.08.2008




İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Ali Fuat BAŞMAN ve Zeynep KORKMAZ

Tekirdağ Merkez, 21.08.2008


İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Özge İMREK ve Funda KARATAY EVREN

İMP, 25.08.2008


Edirne, 29.08.2008 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'nın hazırlanması hakkında toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, Edirne İl Özel İdaresi yetkilileri, Trakya Kalkınma Birliği Başkanlığı temsilcileri, İBB Başkanlığı temsilcileri

Ankara, 04.09.2008 Çevre ve Orman Bakanlığı ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; İBB yetkilileri; Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri; Tekirdağ Valiliği yetkilileri

İMP, 04.09.2008


İMP- Trakya Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyeleri Evren ORAL, Duygu VAR, Ulaş AKIN; Vize Belediyesi yetkilileri

Tekirdağ, 08.10.2008 Tekirdağ Valiliği ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri, İBB yetkilileri, Tekirdağ Valiliği yetkilileri, Kırklareli Valiliği yetkilileri, Edirne Valiliği yetkilileri

Ankara, 20.10.2008

1/100.000 ölçekli Trakya Planı'nın hazırlanması sürecinde kaçak sanayilere ilişkin çözüm oluşturma amaçlı toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü temsilcileri, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Üretim Genel Müdürlüğü temsilcileri, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Küçük Sanatlar ve Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğü

431

TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR İMP, 27.11.2008

Çevre Ve Orman Bakanlığı ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri

İMP, 02.01.2009

Tekirdağ İl Özel İdaresi ile görüşme

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri ve Tekirdağ İl Özel İdaresi temsilcileri

İMP, 02.01.2009

Tekirdağ plan hükümleri kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri

İMP, 08.01.2009

Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı itirazları hakkında toplantı

İMP- Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü yetkilileri

İMP, 21.01.2009

Çevre ve Orman Bakanlığı ve Edirne, Kırklareli, Tekirdağ il özel idareleri

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu uzmanları ve üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ il özel idareleri temsilcileri

İMP, 21.01.2009

Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleriyle ilgili toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu uzmanları ve üyeleri, İMP Koordinatörü İbrahim Baz, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri

İMP, 22.01.2009

Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleriyle ilgili İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


İMP, 29.01.2009



İMP, 03.02.2009

Lüleburgaz Belediyesi ile görüşme

İMP- Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama grubu üyeleri Evren ORAL, Duygu VAR, Elif KISAR KORAMAZ; Lüleburgaz Belediyesi yetkilileri

İMP, 09.02.2009



İMP, 23.02.2009


İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu

İMP, 02.03.2009



İMP, 04-05.03.2009

Çevre ve Orman Bakanlığı ile çalışmalar

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri

432


04-06.03.2009

Çevre ve Orman Bakanlığı ile Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümlerine ilişkin toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri

İMP, 09.03.2009

Çevre ve Orman Bakanlığı ile yapılan Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleri toplantısının değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


İMP, 23.03.2009


İMP Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK

İMP, 27.03.2009

Tekirdağ plan raporu kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


İMP, 08.04.2009

Trakya 1/100.000 ölçekli plan kararları ve gösterimleri kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


İMP, 10.04.2009

Trakya 1/100.000 ölçekli plan kararları ve gösterimleri kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı



Tekirdağ İl Genel Meclisi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclis üyeleri


Kırklareli İl Özel İdaresi ile değerlendirmeler

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri ve Kırklareli İl Özel İdaresi üyeleri


Edirne İl Özel İdaresi ile değerlendirmeler

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri ve Edirne İl Özel İdaresi üyeleri


Tekirdağ İl Özel İdaresi ile değerlendirmeler

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri ve Tekirdağ İl Özel İdaresi üyeleri

İMP, 20.04.2009

Tekirdağ 1/25.000 ölçkli plan kararları ile ilgili bilgilendirme toplantısının değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


İMP, 27.04.2009

Tekirdağ plan raporu kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


Edirne, 24.04.2009 TRAKAB Meclis Toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, TRAKAB Meclis üyeleri

433



Kırklareli İl Genel Meclisi ve Kırklareli Merkez Belediye Meclisi üyelerine Plan’ın sunumu

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri; Kırklareli İl Genel Meclisi ve Kırklareli Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi,

Edirne, 06.05.2009

Edirne İl Genel Meclisi ve Edirne Merkez Belediye Meclisi üyelerine Plan’ın sunumu

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyeleri; Edirne İl Genel Meclisi ve Edirne Merkez Belediye Meclisi üyeleri; Edirne İl Özel İdaresi


Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Merkez Belediye Meclisi üyelerine Plan’ın sunumu

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyeleri; Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Merkez Belediye Meclisi üyeleri; Tekirdağ İl Özel İdaresi


Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli planlar ile ilgili bilgilendirme toplantısı

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyeleri; Tekirdağ Valisi, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri, Tekirdağ Belediyesi yetkilileri, Belediye Meclis üyeleri, kamu kurumları yetkilileri, STK’lar

İMP, 11.05.2009

Trakya 1/100.000 ölçekli plan teslimi ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ile ilgili İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


İMP, 14.05.2009

Şehir Plancıları Odası ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Şehir Plancıları Odası yetkilileri

İMP, 15.05.2009

Tekirdağ plan raporu ile düzeltmeler kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


İMP, 08.06.2009

Plan hükümleriyle ilgili toplantı


Yoncalı, 10.06.2009 Yoncalı Belediyesi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Yoncalı Belediye Başkanı ve yetkilileri

İMP, 23.06.2009

ŞPO ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı hakkında toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, ŞPO üyeleri

İMP, 24.06.2009

Çevre ve Orman Bakanlığı, TEİAŞ ve TKİ ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, TEİAŞ temsilcileri, TKİ temsilcileri

İMP, 25.06.2009

Çevre ve Orman Bakanlığı, TEİAŞ ve TKİ ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, TEİAŞ temsilcileri, TKİ temsilcileri

İMP, 28.07.2009

Çevre ve Orman Bakanlığı ile plan kararları değerlendirme toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri

İMP, 31.07.2009

İMP Plan danışmanları ile Termik Santral hakkında toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri

434


İMP, 07.08.2009 Edirne Belediyesi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye yetkilileri

İMP, 18.08.2009

Velimeşe Belediyesi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Velimeşe Belediye Başkanı ve yetkilileri

İMP, 18.08.2009

İBB Şehir Planlama Müdürlüğü ile yasal süreç, protokol ve plan hükümleri hakkında toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, İBB Şehir Planlama Müdürlüğü üyeleri

İMP, 31.08.2009

Çevre ve Orman Bakanlığı ile termik santral hakkında toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri

İMP, 02.09.2009

Lüleburgaz Belediyesi ile 1/25.000 ölçekli Kırklareli planı hakkında toplantı

Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye Başkanı ve yetkilileri

İMP, 08.09.2009

Kırklareli Belediyesi ile 1/25.000 ölçekli Kırklareli planı hakkında toplantı

Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye yetkilileri

İMP, 14.09.2009

Tekirdağ İl Özel İdaresi ile Plan Hükümleri toplantısı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri Dilşad Ergin, Kemal Ersoylu

İMP, 01.10.2009 Misinli Belediyesi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Misinli Belediyesi Başkanı ve yetkilileri

İMP, 07.10.2009

Tekirdağ plan raporu ile düzeltmeler kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


İMP, 16.10.2009

1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na gelen itirazların değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı


İMP, 22.10.2009



İMP, 02.11.2009 Veliköy Belediyesi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Veliköy Belediyesi Başkanı ve yetkilileri

İMP, 09.11.2009



İMP, 20.11.2009

Tekirdağ Belediyesi ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Tekirdağ Belediyesi yetkilileri

435


İMP, 03.12.2009



İMP, 10.12.2009



İMP, 18.12.2009 Saray Belediyesi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Saray Belediyesi Başkanı ve yetkilileri

İMP, 04.01.2010

İBB Şehir Planlama Müdürlüğü ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, İBB Genel Sekreter Yardımcısı İrfan Uzun, Şehir Planlama Müdürlüğü yetkilileri ve üyeleri

İMP, 08.01.2010

Çevre ve Orman Bakanlığı ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı


Edirne, 13.01.2010

1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı

Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne İl Genel Meclisi ve Edirne Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Edirne İl Özel İdaresi, Edirne Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, STK'lar



İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Genel Meclisi ve Kırklareli Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi, Kırklareli Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, STK'lar



İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi, Tekirdağ Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, STK'lar

İMP, 29.01.2010

Uzunköprü Kaymakamlığı ile 1/25.000 ölçekli Edirne ÇDP hakkında toplantı


Çorlu, 18.03.2010

Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı ile toplantı

Trakya Planlama Grubu üyeleri Alpay ADALI, İBB Şehir Planlama Müdürlüğü üyesi Sema REYHAN, Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı yetkilileri


İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye Başkanı ve yardımcıları

İMP, 07.04.2010

Çevre ve Orman Bakanlığı ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı


İMP, 19.04.2010

Edirne, Kırklareli, Tekirdağ İl Özel İdareleri ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ İl Özel İdareleri yetkilileri

436


Tekirdağ, 19.04.2010 Saray Belediyesi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu Ataoğlu ve Bahriye Tutanç, Saray Belediyesi temsilcileri

İMP, 21.04.2010

Tekirdağ İl Özel İdaresi ile 1/25.000 ölçekli Tekirdağ ÇDP hakkında toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri

Çorlu, 26.04.2010

Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı ile toplantı

Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri Alpay Adalı ve Ali Fuat Başman, Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı yetkilileri

İMP, 28.04.2010 Meriç Belediyesi ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye Başkanı, İmar Müdürü

Edirne, 12.05.2010


İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne İl Genel Meclisi ve Edirne Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Edirne İl Özel İdaresi, Edirne Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, ilgili meslek odaları ve STK temsilcileri



İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi, Tekirdağ Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, ilgili meslek odaları ve STK temsilcileri



İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Genel Meclisi ve Kırklareli Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi, Kırklareli Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, ilgili meslek odaları ve STK temsilcileri

İMP, 28.05.2010

Lüleburgaz Belediyesi İmar Müdürlüğü ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Lüleburgaz Belediyesi İmar Müdürlüğü üyeleri

İMP, 02.06.2010

Kırklareli Belediyesi ile toplantı

Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyesi Duygu VAR, Kırklareli Belediyesi yetkilileri

Ankara, 02.06.2010 ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü ile toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, ÇED ve Planlama Genel Müdürü, Daire Başkanı ve uzmanlar, Çevre Yönetimi Genel Müdürü ve Daire Başkanı

Ankara, 02.06.2010

Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü ile Ergene Havzası Eylem Planı hakkında toplantı

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Müdürlüğü yetkilileri


Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Belediye Meclisi'ne sunum

İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Belediye Başkanı ve yardımcıları, tüm İl Genel Meclis ve Belediye Meclis üyeleri


İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Belediye Başkanı ve İmar Müdürü

437

TARİH / YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR

Ankara, 02.06.2010

Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü'nde İl Çevre Düzeni Planı ile ilgili toplantı

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Çevre ve Orman Bakanlığı Çed Planlama ve Çevre Yönetimi Gn. Müdürlüğü temsilcileri, Tekirdağ Valiliği yetkilileri


Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümleri Hk.

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri


Tekirdağ ÇDP'nin Saray İlçe Merkezi plan kararları hk.

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Saray Belediye Başkanı ve Belediyenin imarla ilgili yetkilileri


1/100.000 Trakya Planı ve plan hükümlerine itirazların değerlendirilmesi

Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Genel Müdürlüğü yetkilileri, İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,

Edirne, 22.06.2010

1/100.000 Trakya Planına itirazların değerlendirilmesi ve 1/25.000 Edirne İl ÇDP hk. Toplantı

Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, İlgili Meslek Odaları, STK temsilcileri, İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne İl Gn. Meclisi ve Edirne Belediye Meclisi Üyeleri, Edirne İl Özel İdaresi, Edirne Belediyesi ve Valiliği'nin imarla ilgili yetkilileri, ilgili kurum yetkilileri


1/100.000 Trakya Planına itirazların değerlendirilmesi ve 1/25.000 Kırklareli İl ÇDP hk. Toplantı

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, İlgili Meslek Odaları, STK temsilcileri, Kırklareli İl Gn. Meclisi ve Kırklareli Belediye Meclisi Üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi, Kırklareli Belediyesi ve Valiliği'nin imarla ilgili yetkilileri, ilgili kurum yetkilileri,


1/100.000 Trakya Planına itirazların değerlendirilmesi ve 1/25.000 Tekirdağ İl ÇDP hk. Toplantı

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, İlgili Meslek Odaları, STK temsilcileri, Tekirdağ İl Gn. Meclisi ve Tekirdağ Belediye Meclisi Üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi, Tekirdağ Belediyesi ve Valiliği'nin imarla ilgili yetkilileri, ilgili kurum yetkilileri

Edirne, 24.08.2010

1/25.000 Edirne İl ÇDP ve Plan Hükümleri hk. Toplantı

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,

İstanbul 13.10.2010

Edirne ve Kırklareli İl ÇDP Plan Hükümleri Toplantısı

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne ve Kırklareli İl Özel İdaresi, Edirne ve Kırklareli Belediye imar yetkilileri

438



Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümleri hk.

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi ve Kırklareli Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri, imar komisyonu başkanı


Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümleri Taslağı ile ilgili Toplantı

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Belediye Meclisi ve İl Genel Meclisi Üyeleri, Tekirdağ Belediyesi ve İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer


İstanbul Valiliği İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü 2010-II. Dönem İl Koordinasyon Kurulu Toplantı Kararları



İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi Üyeleri, İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer, Tekirdağ Belediye Meclisi üyeleri ve Tekirdağ Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri


Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümleri Taslağı ile ilgili Toplantı

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,Kırklareli Belediye Meclisi ve İl Genel Meclisi Üyeleri, Kırlareli Belediyesi ve İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer



İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi Üyeleri, İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer, Tekirdağ Belediye Meclisi üyeleri ve Tekirdağ Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri


Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümleri İle ilgili Belediyeler taleplerinin değerlendirilmesi

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli Belediye Yetkilileri




Edirne, 29.12.2010

Edirne ÇDP ve Plan Hükümlerinin değerlendirilmesi

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne Belediye Meclisi ve Edirne Belediyesi ve İl Özel İdare'nin imarla ilgili yetkilileri


Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümlerinin Tekirdağ İl Merkezi ile ilgili kararların değerlendirilmesi

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Belediye Meclisi üyeleri ve Tekirdağ Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri

439





Edirne, 20.01.2011

Edirne ÇDP ve Plan Hükümlerine gelen itirazların değerlendirilmesi

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne Belediye Meclisi ve Edirne Belediyesi ve İl Özel İdare'nin imarla ilgili yetkilileri


Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümlerinin Yoncalı ve Saray Belediyesi İle ilgili kararları

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Saray ve Yoncalı Belediye Başkanları, Belediyelerin imarla ilgili yetkilileri ve planlama ekibi


Kırklareli ÇDP'nin Vize İlçe Merkezi plan kararları hk.

Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Vize Belediye Başkanı, Belediye yetkilileri ve planlama ekibi

İMP, 04.02.2011

Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümlerinin Kızılpınar Belediyesi İle ilgili kararları

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Kızılpınar Belediye yetkilileri


Kırklareli ÇDP'nin Demirköy İlçe Merkezi plan kararları hk.

Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Demirköy Belediye Başkanı ve Belediyenin imarla ilgili yetkilileri


Tekirdağ Çevre Düzeni Plan ve Plan Hükümleri Hk.

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,Tekirdağ Belediye Meclisi ve İl Genel Meclisi Üyeleri, Tekirdağ Belediyesi ve İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer


Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümlerinin değerlendirilmesi

Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer


Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Planlama Müdürlüğü İle Toplantı

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri,


Kırklareli ÇDP'nin Pehlivanköy İlçe Merkezi plan kararları hk.

Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Pehlivanköy Belediye Başkanı ve Belediyenin imarla ilgili yetkilileri


Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümlerinin Çerkezköy Belediyesi İle ilgili kararları

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çerkezköy Belediye Başkanı, Belediyenin imarla ilgili yetkilileri ve planlama ekibi

Ankara, 27.04.2011

Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümleri

İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, ÇOB.,ÇED Genel Müdürlüğü yetkilileri, Tekirdağ İl Özel İdaresi ve Çorlu Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri

440

EK–9: İlçe Vizyon Talepleri ve Plan Kararları Karşılaştırması LALAPAŞA BELEDİYESİ

TALEPLER İMP KARARLARI OSB alanının İlçe’deki etkisi planda değerlendirilmelidir.

Edirne OSB ile ilişkileri güçlendirmek üzere ulaşım bağlantılarının güçlendirilmesi öngörülmektedir.

İşgücü için gerekli konut alanı ihtiyacı planda değerlendirilmelidir.

Mevcut planlar değerlendirilerek açılan gelişme konut alanları korunmuştur(mevcut konut alanının yaklaşık 3 katı büyüklüğünde).

Eğitim programları ile sanayi için işgücü sağlanması göz önünde bulundurulmalıdır

Sanayi istihdamı niteliğini artırma amaçlı eğitim verilmesi öngörülmektedir.

Turizm potansiyeli olan alanların değerlendirilmelidir. (Sinanköy)

Tarihi ve arkeolojik değerlerin korunarak turizm güzergahı içinde yeralması öngörülmektedir.

Hamzabeyli sınır kapısı ve bununla bağlantılı tesisler ve fonksiyonlar ele alınmalıdır.

Sınır ötesi işbirliği programları içinde yeni projeler üretilmesi ve sınır kapısı ile Edirne merkez arasındaki ulaşım bağlantılarının iyileştirilmesi öngörülmektedir.

Tarım ve hayvancılık odaklı yapının devam ettirilmesi düşünülmelidir.

Sinanköy mevkiinde marjinal tarım arazileri üserinde Tarımsal Organize Bölge (TOB) önerilmektedir.

SÜLOĞLU BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI

OSB alanının genişletilmesi planlarda yer almalıdır. Dağınık sanayi alanlarının OSB altında tutulması ev çevresi ile ilişkilerinin güçlendirilmesi öngörülmektedir.

OSB alanındaki nüfusun konut ihtiyacı göz önünde bulundurulmalıdır.

Mevcut planlar değerlendirilerek gelişme konut alanları korunmuştur.

Tarım ve hayvancılık ağırlıklı yapının devam ettirilmesi, büyük ölçekli işletmelerin kurulması sağlanmalıdır.

Bağcılık ve meyvecilik teşvik edilmektedir. Tarım ve hayvancılık faaliyetleri organize edilecek, üretim ve satış organizasyonu sağlanacaktır

Organize hayvancılık tesislerinin kurulması planda yer almalıdır.

Havsa ve Lalapaşa'da TAB ve TOB bölgeleri tarımsal faaliyetlerin organizasyonunu kolaylaştıracak ve yeni pazarlar sağlayacaktır.

HAVSA BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI

ZARBUN sanayi bölgesinin OSB olarak planlarda yer almalıdır.

Zarbun sanayi bölgesinin konumu, bölgenin vizyonu ve yatırımlar dikkate alınarak lojistik alan olması öngörülmektedir.

Göç eden nüfusun bölgede istihdam edilmesine yönelik çalışmalar ele alınmalıdır.

Lojistik alan ve bölgedeki tarımsal organize bölgeler ile yeni istihdam olanakları sağlanabilecektir.

OSB yatırımı ile gerekli istihdamın bölgeden sağlanması göz önünde tutulmalıdır.

Edirne Merkez İlçe’deki OSB ve Lojistik alan yeni istihdam alanları ve gelişme olanakları yaratacaktır.

Ulaşım projeleri ile İlçe’nin odak noktası olma özelliğinin kuvvetlendirilmesi planda değerlendirilmelidir.

Organize hayvancılık alanları planlanmalıdır. TAB ve TOB önerilmektedir. İlçe’nin Avrupa ile Hızlı Tren bağlantısında kavşak noktası olacağı planlarda yer almalıdır.

Plan kararlarında İlçe’nin ulaşım bağlantıları dikkate alınmıştır.

Kavşak noktası olma özelliği ve OSB’si ile Edirne il merkezinin yükünü hafifletecek bir ikincil merkez haline gelmesi düşünülmelidir.

Çevresinin lojistik merkezi olması öngörülmektedir.

MERİÇ BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI

441

Meriç Nehrindeki su potansiyelinin değerlendirilmesine yönelik plan kararları alınmalıdır. Yeraltı ve yerüstü su kirliliği engellenmelidir.

Küplü’de geliştirilen sulama sahası projesi tarımsal üretim kapsamında bütünsel bir yaklaşımla değerlendirilecektir. Bir yandan da organik çeltik üretimi Meriç Nehri kenarında yaygınlaştırılacak, bu durum da Nehrin kirliliğini azaltacaktır.

Bilinçsiz tarımsal üretimin bilgilendirme çalışmaları ile düzene sokulması

Tarımsal üretiminde sulama ve bilinçli tarıma yönelik yaklaşımlar geliştirilecektir.

Mera ıslah çalışmaları yapılmalıdır. Bu çalışmaların yapılacağı alanlar belirlenmelidir.

Meralarda ıslah projeleri ve çalışmaları gerçekleştirilecektir.

Arazi toplulaştırma çalışmaları yapılmalıdır. Arazi toplulaştırma çalışmaları yapılacaktır.

UZUNKÖPRÜ BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI

Uzunköprü-Eskiköy sınır kapısının açılması, planda değerlendirilmelidir.

Mevcut durumda demiryolu bağlantısı olan Eskiköy sınır kapısının karayolu için de açılarak Uzunköprü-Tekirdağ ile olan ulaşım bağlantısı güçlendirilecektir.

OSB alanı ve Termik santral ile bu OSB’de enerji ihtiyacının karşılanması önerisi planlama çalışmalarında değerlendirilmelidir.

Edirne İli’nde sanayi sektörünün gelişme eğilimleri irdelendiğinde Süloğlu İlçesi’nde faaliyette olan OSB'nin ilde gerçekleşecek sanayi faaliyetlerini karşılamada yeterli olduğuna karar verilmiştir.

Avrupa ile demiryolu bağlantısına yönelik öneriler geliştirilmelidir.

Avrupa Hızlı tren hattı Havsa İlçesi’nden geçmektedir. Havsa ilçesi ile Uzunköprü arasındaki karayolu bağlantısı geliştirilecektir.

Tarihi Taşköprü turizm amacına yönelik olarak planlarda yer almalıdır.

Uzunköprü kentinde yer alan potansiyeller turizm sektörünün geliştirilmesinde kullanılacaktır.

Madencilik faaliyetleri ile büyük kömür rezervlerinin değerlendirilmesi göz önünde tutulmalıdır.

Bölgede yer alan madencilik ve kömür rezervlerinin ülke kömür rezervlerinin %1'inin daha altında olması ve bunun yanında zeminüstü toprak yapısının (AKK sınıfına göre 1. Derece tarım Toprağı) zeminaltı değerler kadar önemli olması nedeniyle bölged çıkarlılacak maden rezervleri için maden çıkarım teknikleri gelişene kadar beklenmesi ülke ve bölgenin çıkarları açısından daha yararlı olacaktır.

Alternatif tarım (bağcılık, ceviz, badem vb. ağaçlandırma) faaliyetleri planda yer almalıdır.

Tarım sektörünün geliştirilmesi için katma değeri yüksek ürün üretimine geçiş teşvik edilecektir.

Çakmak Barajı ve buna bağlı sulama projeleri planda yer almalıdır.

Sulanabilirlik olanaklarının arttırılması için araştırmalar yapılacaktır.

Keşan-İpsala-Meriç ortak OSB kurulması konusu planda değerlendirilmelidir.

Edirne İli’nde sanayi sektörünün gelişme eğilimleri irdelendiğinde Süloğlu İlçesi’nde faaliyette olan OSB'nin ilde gerçekleşecek sanayi faaliyetlerini karşılamada yeterli olduğuna karar verilmiştir.

Hayvancılık amaçlı OSB kurulmasına yönelik yaklaşımlar değerlendirilmelidir.

Uzunköprü İlçesi’nde Malkoç ve Başağıl köyleri civarındaki marjinal arazilerinde Tarımsal Organize Bölge (TOB) ile Kavacık ve Hamidiye köyleri civarındaki marjinal arazilerinde Tarımsal Organize Alt Bölge (TAB) önerilerek tarım ve sanayi sektörleri arasındaki entegrasyon sağlanacaktır, ildeki hayvansal üretimde bu alanlarda işlenerek İlçe’nin ekonomik kazancının artması sağlanacaktır.

İPSALA BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI Tarımsal üretimi arttıracak, alternatif tarımı teşvik edecek projeler (bağcılık, ceviz, badem vb. ağaçları) geliştirilmelidir.

Alternatif tarımı geliştirmek üzere özel ürün yetiştiriciliği plan kararlarında değerlendirilmiştir.

OSB alanı (Tarıma dayalı) kurulması önerileri göz önünde bulundurulmalıdır.

Esetçe yerleşmesi civarındaki marjinal araziler üzerinde tarımsal alt bölge oluşumu önerilmektedir.

442

Sınır kapısı, Tekirdağ liman bağlantıları ve bu etkileşimle bağlantılı ticari faaliyetler ile depolama faaliyetlerinin İlçe’de yer alması önerileri değerlendirilmelidir.

İlçe’de bu kapsamda değil sınır kapısı ve ulaşım bağlantıları avantajı doğrultusunda ticaret-hizmet ve tarımsal faaliyetlerin desteklenmesi öngörülmektedir.

Av turizmi geliştirilmelidir. Av turizmi açısından potansiyel alan olan Gala Gölü çevresi bu anlamda değerlendirilecektir.

Tarımsal üretimi destekleyecek eğitim yatırımları (Ziraat fakültesi, Yenikarpuzluda lise vb.) yapılmalıdır.

İlçe’ye Trakya Üniversitesi’ne bağlı tarımsal üretimde uzmanlaşmayı, verimliliği ve organik tarım üretimini arttırmaya yönelik olarak ziraat fakültesi açılması, Yenikarpuzlu’da tarıma yönelik eğitim veren bir lise kurulması öngörülmektedir.

ENEZ BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI

Sulu tarım projeleri desteklenmelidir. Sulama olanakları arttırılarak tarımsal üretim desteklenecek, sulu tarımın nehir kenarlarında yapılması engellenecektir.

Alternatif tarım (meyvecilik, bağcılık) geliştirilmelidir. Bağcılık ve meyvecilik özendirilecek ve desteklenecektir

Av ve golf turizmi geliştirilmelidir. Golf alanı önerilerek golf turizmininve av turizminin İlçe’de gelişmesi desteklenecektir

Deniz turizmi geliştirilmelidir. Yat turizmine yönelik altyapı ve mekânsal gelişmeler değerlendirilerek deniz turizmi ve deniz ulaşımı çekici hale getirilecektir.

Karagöl avcılık, balıkçılık amaçlı kullanılması konusu planda değerlendirilmelidir.

Meriç Deltasının korunması ve avcılık-balıkçılık üretim alanı olarak geliştirilmesi için Yunanistan’la uluslararası işbirliği olanakları geliştirilecektir

Madencilik faaliyetlerine yönelik rezervler değerlendirilmelidir.


Genç nüfus için tekstil atölyeleri kurulması konusu planda değerlendirilmelidir.

İstihdam sağlamak amacıyla turizm ve ticaret-hizmet faaliyetlerinin gelişimi desteklenecektir.

Balıkçı barınağı olarak kullanılan alanda Liman yapılması ve Gümrük kapısı olarak kullanılması konusu planlarda yer almalıdır.

Balıkçı barınağının kapasitesinin arttırılarak yat limanı olarak kullanılması ve İlçe’de yat turizminin desteklenmesi öngörülmektedir.

Rüzgar Enerjisinden Faydalanma Projeleri geliştirilmelidir. Rüzgar enerjisinin geliştirilmesine teşvik edilecektir.

KEŞAN BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI

Saroz Körfezi turizm faaliyetlerine yönelik kullanımlar açısından değerlendirilmelidir.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Türkiye Turizm Strateji 2023 kapsamında önerilen “Saros Körfezi Turizm Kenti” ve “Saros Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi” stratejileri kapsamında bölgenin turizm amaçlı kullanımı ve yapılanması sağlanacaktır.

Yeraltı kaynaklarını değerlendirmek üzere madencilik faaliyetlerinin geliştirilmesi sağlanmalıdır.


443

Demiryolu bağlantısının güçlendirilmesine yönelik öneriler geliştirilmelidir.

Yük taşımacılığında demiryolu alternatif ulaşım çeşidi olarak ele alınacaktır

Korudağ rekreasyon amaçlı kullanımlar açısından değerlendirilmelidir.

Korudağ’da turizm ve rekreasyon işlevleri, Mecidiye-Gökçetepe civarında ise ekolojik turizm desteklenecektir.

Tarımsal üretime yönelik sanayi önerileri geliştirilmelidir.

Üretici-sanayici-pazarlayıcı entegrasyonunun gerçekleştirilebileceği bir Tarımsal Organize Bölge Lalacık-Paşayiğit mevkiinde oluşturulucaktır.

Rüzgar Enerjisine yönelik projeler değerlendirilmelidir. Rüzgar enerjisinin geliştirilmesine teşvik edilecektir.

İlçe’nin hinterlandı için bir merkez (ticaret ve hizmetler sektörüne yönelik faaliyetler) olma özelliği göz önünde bulundurulmalıdır.

Keşan bölge içindeki konumuna, ana ulaşım akslarının üzerinde bulunmasına ve eğilimlerine (mevcutta da 2. kademe merkez olması) paralel olarak 2. Kademe Merkez olarak önerilmektedir.

MERKEZ BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI

Eğitim-Kültür-Turizm kenti olarak planlanmalıdır. Kentin Eğitim-Kültür-Turizm potansiyeli değerlendirilerek bu yönlerini ortaya çıkaracak marka kent olarak geliştirilmiştir.

Balkan Ticaret Merkezi projesi planlarda yer almalıdır.

Edirne kenti çıkışında Kapıkule sınır kapısı yakınlarında önerilen Sınır Ticaret Bölgesi ile sınırötesi ilişkiler artırılacaktır.

Mimar Sinan Havaalanı projesi değerlendirilmelidir.

Kentin ve bölgenin havaalanı ihtiyacı değerlendirilmiş, söz konusu ihtiyacın Çorlu'da oluşturulacak hava limanı ile giderilmesinin uygun olacağına karar verilerek, Mimar Sinan Hava limanı alanının fuar alanı olarak değerlendirilmesinin bölge ihitiyaçlarını daha iyi karşılacağı düşünülmüştür.

Teknopark projesi ile ileri teknolojili sanayinin teşvik edilmesi ve desteklenmesi sağlanmalıdır.

Bölge bütününde Çerkezköy İlçesi’nde önerilen Teknopark projesi ile ileri teknoloji kullanan sanayinin teşvik edilmesi sağlanmış olacaktır.

Edirne-Kapıkule aksında sınır kapısına yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.

Kapıkule sınır kapısının altyapısının geliştirilmesine yönelik kararlar alt ölçekli planlarda geliştirilecektir.

Merkezdeki yoğun tarihsel değerlerin turizm amacıyla değerlendirilmesine yönelik projeler geliştirilmelidir.

Edirne kentinin marka kent olmasını sağlamak amacıyla, kentin tarihsel geçmişi önemli bir girdi olarak kullanılacak ve bu doğrultuda kentin uluslar arası açıkhava müzesi olması için gerekli yasal düzenlemeler başlatılacaktır.

444

EK–10:1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Plan Lejandı

içindekiler listesi - EDİRNE İL ÖZEL İDARESİ

Documents

Transcript of içindekiler listesi - EDİRNE İL ÖZEL İDARESİ