iii
İÇİNDEKİLER LİSTESİ TABLO LİSTESİ ......................................................................................................... x
GRAFİK LİSTESİ ...................................................................................................... xv
HARİTA LİSTESİ ..................................................................................................... xvi ŞEKİL LİSTESİ ....................................................................................................... xvii RESİM LİSTESİ ..................................................................................................... xviii KISALTMALAR LİSTESİ ......................................................................................... xix
I. GİRİŞ ....................................................................................................................... 1
I.1. AMAÇ VE KAPSAM ........................................................................................ 2
I.2. YASAL DAYANAK .......................................................................................... 4
I.3. YÖNTEM VE SÜREÇ ...................................................................................... 6
II. MEVCUT DURUM (YASAL VE FİZİKİ KISITLAYICILAR).................................... 8
II.1. PLANLAMA ALANININ TANIMI ....................................................................... 8
II.1.1. Küresel, Ülkesel ve Bölgesel Konum ............................................................8
II.1.2. İdari Yapılanma .............................................................................................8
II.2. DOĞAL YAPI ANALİZLERİ VE DOĞAL EŞİKLER ..................................... 10
II.2.1. Jeolojik, Topografik ve Morfolojik Yapı........................................................18
II.2.1.1. Topografik ve Morfolojik Yapı...............................................................18
II.2.1.2. Jeoloji ...................................................................................................21
II.2.1.2.1. Metamorfizma ve Mağmatizma.........................................................22
II.2.2. Depremsellik ve Deprem Tehlikesi..............................................................25
II.2.3. Yeraltı ve Yerüstü Su Sistemleri .....................................................................29
II.2.3.1. Hidrojeoloji (Yeraltı suları) ....................................................................29
II.2.3.2. Hidroloji (Yerüstü Suları) ......................................................................31
II.2.3.2.1. Akarsular .........................................................................................32
II.2.3.2.2. Göller ve Göletler .............................................................................35
II.2.4. Tarım Alanları ve Toprak Araştırmaları............................................................37
II.2.4.1. Edirne İli Arazi Varlığı...........................................................................37
II.2.4.2. Tarım Arazileri ve Doğal Öneme Sahip Alanlar....................................44
II.2.5. Orman Alanları ..............................................................................................52
II.2.5.1. Orman Alanları ve Özellikleri................................................................53
II.2.5.2. 6831 Sayılı Orman Kanunu 2. Maddesi ve B Fıkrası Gereğince Orman
Dışına Çıkartılan Alanlar ...................................................................................56
II.2.5.3. Özel Orman Alanları ...............................................................................56
iv
II.2.5.4. Doğal ve Ekolojik Öneme Sahip Alanlar.............................................. 57
II.2.5.4.1. Yasal Korunan Alanlar ..................................................................... 57
II.2.5.4.2. Ulusal ve Uluslar Arası Öneme Sahip Alanlar.................................... 58
II.2.5.5. Orman İçi Dinlenme/Rekreasyon Alanları ........................................... 62
II.2.6. Enerji Kaynakları ve Madenler ....................................................................... 63
II.2.6.1. Madenler.............................................................................................. 63
II.2.6.2. Metalik Maden Yatakları ...................................................................... 63
II.2.6.3. Endüstriyel Mineraller .......................................................................... 63
II.2.6.4. Enerji Kaynakları ................................................................................. 65
II.2.6.4.1. Kömür............................................................................................. 65
II.2.6.4.2. Doğalgaz-Petrol............................................................................... 66
II.2.6.4.3. Rüzgar............................................................................................ 66
II.2.6.4.4. Diğer Kaynaklar............................................................................... 67
II.2.7. Çevre Sorunları............................................................................................. 67
II.2.7.1. Hava Kirliliği ......................................................................................... 67
II.2.7.1.1. Edirne İli’nde Hava Kirliliğini Etkileyen Doğal Faktörler....................... 67
II.2.7.1.2. Edirne İli’nde Hava Kirliliğini Etkileyen Yapay Faktörler ...................... 69
II.2.7.1.3. Edirne İli’nde Hava Kirliliği Analiz Sonuçları....................................... 74
II.2.7.2. Su Kirliliği............................................................................................. 75
II.2.7.2.1. Evsel Kaynaklı Kirlilik ....................................................................... 76
II.2.7.2.2. Sanayiden Kaynaklanan Kirlilik......................................................... 76
II.2.7.2.3. Akarsularda Kirlilik ........................................................................... 77
II.2.7.2.4. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik Durumu............................. 80
II.2.7.2.5. Denizlerde Kirlilik Durumu................................................................ 84
II.2.7.2.6.Yeraltı Suları ve Kirlilik ...................................................................... 85
II.2.7.3. Toprak Kirliliği ...................................................................................... 86
II.2.7.4. Gürültü Kirliliği ..................................................................................... 91
II.3. FİZİKİ YAPI ANALİZLERİ.............................................................................92
II.3.1. Konut Alanları ............................................................................................... 93
II.3.2. Sanayi Alanları ve Depolama ..................................................................... 93
II.3.2.1. Edirne Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Siteleri ................ 95
II.3.3. Ulaşım.......................................................................................................... 96
II.3.3.1. Karayolları ........................................................................................... 96
II.3.3.2. Demiryolları ......................................................................................... 97
II.3.3.3. Denizyolları.......................................................................................... 98
II.3.3.4. Havayolları........................................................................................... 99
v
II.3.4. Tarihi, Kültürel ve Doğal Değerler .................................................................100
II.3.4.1. Tarihi Yapı ve Kültürel Değerler .........................................................100
II.3.4.2. Doğal Yapı ve Değerler ......................................................................102
II.3.5. Çevresel Altyapı ........................................................................................106
II.3.5.1. İçme Suyu ..........................................................................................106
II.3.5.2. Atık Su................................................................................................108
II.3.5.3. Edirne İli Katı Atık Durumu .................................................................110
II.3.5.4. Katı Atık Depolama Alanları ...............................................................113
II.4. SOSYO-EKONOMİK YAPI ......................................................................... 115
II.4.1. Demografik ve Sosyal Yapı ..........................................................................115
II.4.2. Ekonomik Yapı ............................................................................................123
II.4.2.1. Sektörel Analiz ...................................................................................123
II.4.2.2. Ekonomik Göstergeler........................................................................127
II.4.2.3. Tarım..................................................................................................134
II.4.2.3.1. Tarımsal Ağırlıklı Alt Sektörler .........................................................137
II.4.2.3.1.1. Bitkisel Üretim.......................................................................138
II.4.2.3.1.2. Hayvansal Üretim .................................................................146
II.4.2.3.2. Tarımsal Örgütlenme......................................................................150
II.4.2.4. Sanayi Sektörü .....................................................................................151
II.4.2.4.1. Sanayi Sektörünün Diğer Sektörler İçindeki Yeri ..............................151
II.4.2.4.2. Edirne İli Sanayi Firmalarında Çalışan Sayılarına Göre Büyüklük
Dağılımı........................................................................................................153
II.4.2.4.3. Edirne İli’nde Yatırımlara Uygulanan Teşvikler .................................155
II.4.2.5. Hizmet ................................................................................................157
II.4.2.6. Turizm ................................................................................................162
II.4.2.6.1. Konaklama Kapasitesi ve Ziyaretçi Sayısı........................................162
II.4.2.6.2. Yeme-İçme ve Alışveriş Olanakları..................................................166
II.4.2.6.3. Kültür, Sanat ve Spor Olanakları .....................................................166
II.5. MEVCUT PROJE, UYGULAMA VE SINIRLAYICILAR.................................. 169
II.5.1. Sınır Ötesi Projeler ve İşbirlikleri ...................................................................169
II.5.1.1. Bulgaristan ile Sınır Ötesi İşbirliği Programı.......................................169
II.5.1.2. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Sınır Ötesi İşbirliği Programı.................172
II.5.2. DSİ Projeleri ................................................................................................173
II.5.3. Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı 2007–2013..........................................175
II.5.4. Ulaşım Projeleri ...........................................................................................177
II.5.4.1. Asya ve Pasifik Sosyal ve Ekonomik Komisyonu (ESCAP) ...............177
II.5.4.2. Avrasya Karayolu Bağlantıları ............................................................178
vi
II.5.4.3. Uluslararası E Yolları Ağı .................................................................. 178
II.5.4.4. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ............................................... 179
II.5.4.5. TEM /Trans-Avrupa Kuzey-Güney Otoyolu Projesi ........................... 180
II.6. YÜRÜRLÜKTEKİ PLANLAR ........................................................................181
II.6.1. Üst Ölçekli Planlar ve 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası
Çevre Düzeni Planında Edirne İli İle İlgili Kararların Değerlendirilmesi ..................... 181
II.6.2. Alt Ölçekli Planlar........................................................................................ 185
III. PLANLAMA YAKLAŞIMI VE KARAR SÜRECİ ...................................................187
III.1. KATILIMCI PLANLAMA UYGULAMASI ...................................................187
III.1.1. Bilgilendirme Toplantıları ......................................................................... 188
III.1.2. İl Vizyonları Oluşturma ............................................................................ 188
III.1.3. Talep ve Önerilerin Alınması ve Değerlendirilmesi.................................. 189
III.1.4. Taslak Planın Sunulması ve Tartışılması ................................................ 189
III.2. 1/100.000 ÖLÇEKLİ ERGENE HAVZASI ÇEVRE DÜZENİ PLANI REVİZYONU ......................................................................................................190
III.2.1. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nın
Güncelleme Gerekçeleri ....................................................................................... 190
III.2.2. 1/100.000 Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu’nda Edirne İl
Bütününe İlişkin Plan Kararları .............................................................................. 195
III.3. DOĞAL YAPI SENTEZİ VE ERGENE HAVZASI ÇEVRE YÖNETİMİ MASTER PLANI DEĞERLENDİRMESİ...............................................................................197
III.3.1. Tarım ve Toprak ...................................................................................... 197
III.3.1.1. Tehditler............................................................................................ 198
III.3.1.2. Öneriler............................................................................................. 200
III.3.1.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve
Sakıncalı Alanların Tespiti .............................................................................. 203
III.3.2. Yerbilimleri ve Yeraltı Kaynakları................................................................. 204
III.3.2.1. Yerüstü Suları................................................................................... 204
III.3.2.1.1. Tehditler....................................................................................... 205
III.3.2.1.2. Öneriler........................................................................................ 206
III.3.2.2. Yeraltı Suları..................................................................................... 206
III.3.2.2.1. Tehditler....................................................................................... 206
III.3.2.2.2. Öneriler........................................................................................ 207
III.3.2.2.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve
Sakıncalı Alanların Tespiti............................................................................. 208
vii
III.3.2.3. Yeraltı Kaynakları ..............................................................................209
III.3.2.3.1. Tehditler........................................................................................209
III.3.2.3.2. Öneriler.........................................................................................209
III.3.2.3.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve
Sakıncalı Alanların Tespiti .............................................................................209
III.3.2.4. Depremsellik......................................................................................210
III.3.2.4.1. Tehditler........................................................................................210
III.3.2.4.2. Öneriler.........................................................................................210
III.3.2.4.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve
Sakıncalı Alanların Tespiti .............................................................................211
III.3.3. Orman Alanları ve Ekoloji.........................................................................211
III.3.3.1. Tehditler ............................................................................................212
III.3.3.2. Öneriler..............................................................................................213
III.3.3.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı
Alanların Tespiti ................................................................................................219
III.3.4. Çevre Sorunları ........................................................................................219
III.3.4.1. Tehditler ............................................................................................220
III.3.4.2. Öneriler..............................................................................................223
III.3.4.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı
Alanların Tespiti ................................................................................................227
III.3.5. Yerleşilebilirlik Analizi ...............................................................................229
III.3.6. Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı’nın İl Çevre Düzeni Planı ile
İlişkisi...................................................................................................................233
III.4. SORUN VE POTANSİYELLER ................................................................. 236
IV. PLAN KARARLARI ........................................................................................... 239
IV.1. PLANIN VİZYONU, AMAÇLARI ve HEDEFLERİ ......................................... 239
IV.1. 1. Planın Vizyonu ..........................................................................................239
IV.1. 2. Planın Amaçları.........................................................................................239
IV.1. 3. Planın Hedefleri.........................................................................................240
IV.2. DOĞAL YAPIYA İLİŞKİN PLAN KARARLARI............................................. 242
IV.2. 1. Tarım Alanları............................................................................................242
IV.2. 2. Yer Üstü Suları..........................................................................................246
IV.2. 3. Yer Altı Suları ............................................................................................247
IV.2. 4. Sakıncalı Alanlar .......................................................................................248
IV.2. 5. Yeraltı Kaynakları ......................................................................................249
IV.2. 6. Orman Alanları ..........................................................................................249
viii
IV.2. 7. Çevre Sorunları ........................................................................................ 252
IV.3. SOSYO-EKONOMİK YAPIYA İLİŞKİN PLAN KARARLARI ....................254
IV.3. 1. Nüfus...................................................................................................... 254
IV.3.2. Sektörel Yapı............................................................................................. 255
IV.3.2.1. Merkezler Kademelenmesi............................................................... 257
IV.3.2.2. Tarımsal Organize Bölgeler (TOB) ile Tarımsal Alt Bölgeler (TAB) . 258
IV.3.2.3. Turizm Sektörü................................................................................. 261
IV.4. FİZİKİ PLAN KARARLARI........................................................................264
IV.4.1. Yerleşme Alanları ...................................................................................... 264
IV.4.2. Çalışma Alanları ........................................................................................ 266
IV.4.3. Kentsel Hizmet ve Donatı Alanları .......................................................... 268
IV.5. ULAŞIMA İLİŞKİN PLAN KARARLARI .......................................................270
IV.5.1. Karayolu Ulaşım Sistemi............................................................................ 270
IV.5.2. Demiryolu Ulaşım Sistemi .......................................................................... 271
IV.5.3. Denizyolu Ulaşım Sistemi .......................................................................... 272
IV.5.4. Havayolu Ulaşım Sistemi ........................................................................ 272
IV.6. LOJİSTİK ve DEPOLAMA ALANLARINA İLİŞKİN PLAN KARARLARI.273
IV.7. PLAN İZLEME VE SONUÇLAR................................................................274
IV.8. YERLEŞMELER ÖZELİNDE PLAN KARARLARI....................................278
IV.8.1. Edirne Merkez İlçe..................................................................................... 278
IV.8.1.1. Genel Bilgiler.................................................................................... 278
IV.8.1.2. Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 289
IV.8.1.3. Plan Kararları..................................................................................... 289
IV.8.2. Enez İlçesi............................................................................................... 295
IV.8.2.1. Genel Bilgiler.................................................................................... 295
IV.8.2.2. Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 300
IV.8.2.3. Plan Kararları ................................................................................... 301
IV.8.3. Havsa İlçesi............................................................................................. 307
IV.8.3.1.Genel Bilgiler..................................................................................... 307
IV.8.3.2. Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 310
IV.8.3.3. Plan Kararları ................................................................................... 311
IV.8.4. İpsala İlçesi ............................................................................................... 315
IV.8.4.1. Genel Bilgiler.................................................................................... 315
IV.8.4.2. Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 322
IV.8.4.3. Plan Kararları ................................................................................... 323
IV.8.5. Keşan İlçesi............................................................................................... 328
IV.8.5.1. Genel Bilgiler.................................................................................... 328
ix
IV.8.5.2. Sorunlar ve Potansiyeller ..................................................................334
IV.8.5.3. Plan Kararları ....................................................................................336
IV.8.6. Lalapaşa İlçesi ...........................................................................................342
IV.8.6.1. Genel Bilgiler.....................................................................................342
IV.8.6.2. Sorunlar ve Potansiyeller ..................................................................345
IV.8.6.3. Plan Kararları ....................................................................................346
IV.8.7. Meriç İlçesi.................................................................................................350
IV.8.7.1. Genel Bilgiler.....................................................................................350
IV.8.7.2. Sorunlar ve Potansiyeller ..................................................................355
IV.8.7.3. Plan Kararları ....................................................................................355
IV.8.8. Süloğlu İlçesi..............................................................................................359
IV.8.8.1. Genel Bilgiler.....................................................................................359
IV.8.8.2. Sorunlar ve Potansiyeller ..................................................................363
IV.8.8.3. Plan Kararları ....................................................................................363
IV.8.9. Uzunköprü İlçesi ......................................................................................367
IV.8.9.1. Genel Bilgiler .....................................................................................367
IV.8.9.2. Sorunlar Potansiyeller........................................................................373
IV.8.9.3. Plan Kararları ....................................................................................373
KAYNAKÇA ........................................................................................................... 378
EKLER................................................................................................................... 391
EK–1: Ortak Hizmet Protokolü ........................................................................ 391
EK–2: Edirne İli’ne Ait Kükürtdioksit(SO2) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları–2006-2007........................................................................................ 396
EK–3: Edirne İli’ne Ait Partiküler Madde(PM) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları-2006-2007 ........................................................................................ 398
EK–4: Edirne İli’nde Sanayi Tesislerinden Alınan Atıksu Analiz Sonuçları....... 400
EK–5: Edirne İli Derelerindeki 2004, 2005, 2006 ve 2007 Yılları Analiz Sonuçlarının Yıllık Ortalamaları ve Su Kalite Sınıfları .................................. 404
EK–6: Edirne Yüzeysel Sulardaki Kirliliğin Bazı Parametlerle Değerlendirilmesi406
EK–7: İl Vizyonu Oluşturma-Birinci Kademe Çalışması Kapsamında Sorulan Sorular........................................................................................................................... 411
EK–8: 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Kapsamında Gerçekleştirilen Toplantılar.......................................................................................................... 414
EK–9: İlçe Vizyon Talepleri ve Plan Kararları Karşılaştırması ..................... 440
EK–10:1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Plan Lejandı .................................... 444
x
TABLO LİSTESİ Tablo II. 1. Edirne'İli’nin Komşu Ülkeler ve Bazı Merkezlere Olan Uzaklıkları .............................. 8 Tablo II. 2. Edirne İli, İlçeler Bazında Belediye ve Köy Sayıları .................................................... 9 Tablo II. 3. Deprem Açısından Dolgu ve Alüvyon Alanlarda Jeolojik Risklerin Derecelendirilmesi
............................................................................................................................................ 28 Tablo II. 4. Trakya Bölgesi Toplam Su Potansiyeli...................................................................... 29 Tablo II. 5. Edirne İli Yeraltı Suyu Potansiyeli ................................................................................. 31 Tablo II. 6. Süloğlu Barajı’nın Teknik Özellikleri .......................................................................... 32 Tablo II. 7. Meriç Nehri Su Potansiyeli (hm³)............................................................................... 34 Tablo II. 8. Meriç Nehri’nden Kullanılan Su Miktarı (hm³) ........................................................... 34 Tablo II. 9. Meriç Nehri’nden Kullanılacak Su Miktarı (hm³)........................................................ 34 Tablo II. 10. Edirne İli’nde Mevcut Göllerin Drenaj ve Depolama Alanları .................................. 37 Tablo II. 11. Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Kanunu (5403 Sayılı) Lejantına Göre
Sınıflandırılan Edirne İli Arazilerinin Alansal Dağılımı ........................................................ 41 Tablo II. 12. Edirne ili Doğal Yapı Arazi Kullanım Durumu.......................................................... 41 Tablo II. 13. Edirne İli Orman Alanları............................................................................................ 53 Tablo II. 14. Edirne İli Özel Orman Alanları .................................................................................... 56 Tablo II. 15. Edirne İli Orman İçi Mesire Yerleri........................................................................... 62 Tablo II. 16. Edirne İl Genelindeki Maden İşletme Ruhsatları ..................................................... 63 Tablo II. 17. Edirne İli’ndeki Mıcır Ocakları ve Güncel Durumları ............................................... 64 Tablo II. 18. Edirne İli’ndeki Kum-Çakıl Ocaklarının Dağılımları ve Güncel Durumları ............... 65 Tablo II. 19. Edirne Linyitlerinin Kalorifik Değerleri ..................................................................... 66 Tablo II. 20. Edirne İli’nin 2006 Yılına Ait Rüzgar Hız Değerleri.................................................. 66 Tablo II. 21. Edirne İl Sınırları İçinde Çeşitli Firmalara Verilen Rüzgar Santrali Lisans Hakları.. 67 Tablo II. 22. 2008 Yılı Edirne Merkez Rüzgar Hızı, Basınç ve Sıcaklık Değerleri....................... 68 Tablo II. 23. Edirne İli Meteorolojik Verileri ..................................................................................... 69 Tablo II. 24. Edirne’nin İlçe Bazında Yeşil Alan Miktarları........................................................... 70 Tablo II. 25. Edirne İli Yerleşmelerinde Kullanılan Yakıt Miktarları ............................................. 71 Tablo II. 26. Edirne İli Büyük Ölçekli Sanayi Tesisleri ................................................................. 72 Tablo II. 27. Edirne İli Orta ve Küçük Ölçekli Sanayi Tesisleri .................................................... 73 Tablo II. 28. Edirne İli sınırları İçerisinde Kirliliğe Maruz Kalmış Su Kaynakları ve Kirlenme
Nedenleri............................................................................................................................. 75 Tablo II. 29. Edirne İli Nüfusa Bağlı Evsel Atıksu Yükleri, 2007.................................................. 76 Tablo II. 30. Merkez İlçe’de Meriç Nehri’ne Direkt Deşarjı Bulunan Sanayi Tesisleri ................. 77 Tablo II. 31. Meriç, Lalapaşa, Enez, İpsala, Merkez İlçeleri’nden Meriç Nehri’ne Dolaylı Deşarjı
Bulunan Sanayi Tesisleri .................................................................................................... 77 Tablo II. 32. Sazlıdere, Lişko ve Havsa Derelerinin Kimyasal Analiz Sonuçları ......................... 79 Tablo II. 33. Gala Gölü Analiz Sonuçları ........................................................................................ 81 Tablo II. 34. Ölçüm İstasyonlarından Alınan Örneklere İlişkin Analiz Sonuçları ......................... 82 Tablo II. 35. Edirne İli 2006 Yılı Deniz Analizleri ............................................................................. 85 Tablo II. 36. Edirneİli’nde Bulunan Yeraltı Sularında İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Analiz
Sonuçları............................................................................................................................. 86 Tablo II. 37. Edirne İlçeleri 2007 Yılı Toplam Gübre Tüketimi..................................................... 87 Tablo II. 38. Edirne İli 2005 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri............................................. 89 Tablo II. 39. Edirne İli 2006 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri............................................. 89 Tablo II. 40. Edirne İli 2007 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri............................................. 90 Tablo II. 41. Edirneİli Gürültü Ölçümleri ......................................................................................... 92 Tablo II. 42. Edirne İli’nde İlçe Bazında Konut Alanı Büyüklükleri, Nüfusları ve Yoğunlukları .... 93
xi
Tablo II. 43. Edirne İli Planlı Sanayi Alanları Dağılımı ................................................................ 95 Tablo II. 44. Edirne İli Küçük Sanayi Siteleri ............................................................................... 96 Tablo II. 45. Türkiye ve Edirne İli’nde Sit Alanlarının Türlerine Göre Dağılımı ......................... 103 Tablo II. 46. Edirne İli Türlerine Göre Sit Alanlarının Sayısal Dağılımı ..................................... 104 Tablo II. 47. Edirne İli Sit Alanlarının Türlerine Göre İlçelerdeki Sayısal Dağılımı.................... 104 Tablo II. 48. Edirne İli Arkeolojik Sit Alanları ............................................................................. 105 Tablo II. 49. Edirne İli Doğal Sit Alanları ................................................................................... 105 Tablo II. 50. Edirne İli İçme ve Kullanma Suyu Depo, Arıtma Tesis, Abone Sayısı ve Şebeke
Uzunluğu........................................................................................................................... 107 Tablo II. 51. Edirne İli İçme ve Kullanma Suyu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu, 2006 (1) (1 000
m3/yıl) ............................................................................................................................... 107 Tablo II. 52. Edirne İlçeleri Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi Durumu.............................. 109 Tablo II. 53. Kanalizasyon Şebekesi ve Arıtma Tesisi Kullanım Durumlarına Göre Trakya
Bölgesi Belediye Sayıları ve Hizmet Ettikleri Nüfus Yüzdeleri, 2006 ............................... 109 Tablo II. 54. Atıksu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu, 2006(1) (1000 m3/yıl) ............................... 110 Tablo II. 55. Edirne İleçeleri Ortalama Günlük Evsel Katı Atık Miktarı...................................... 110 Tablo II. 56. Edirne İli Katı Atık Karakterizasyonu Yapılan Yerleşmelerin Analiz Sonuçları (2007-
2008 Kış) .......................................................................................................................... 111 Tablo II. 57. 2007 Yılında Yapılmış Olan Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Verilerine Göre,
Uzunköprü, Havsa Ve Süloğlu İlçeleri’nde Toplanan Katı Atık Miktarları ........................ 112 Tablo II. 58. Edirne İlçeleri 2007 Yılı Tıbbi Atık Miktarları ......................................................... 112 Tablo II. 59. Çevre ve Orman İl Müdürlüğü’nden Alınan Verilere Göre Edirne İli’nde
Oluşturulmuş Olan Birlikler Ve Kapsadığı Belediyeler ..................................................... 114 Tablo II. 60. Yıllara Göre Nüfuslar............................................................................................. 116 Tablo II. 61. Yıllara göre Edirne İlçeleri Nüfus Büyüklükleri ...................................................... 117 Tablo II. 62. Yıllara GöreEdirne İli İlçelerinin Kentsel Kırsal Nüfus Değişimi ............................ 118 Tablo II. 63. Türkiye ve Trakya Bölgesi Alınan-Verilen Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı (2000) 119 Tablo II. 64. Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyetine Göre Nüfus Dağılımı .................................... 120 Tablo II. 65. Edirne İli Yıllara Göre Nüfus Yoğunluğu (km²’ye düşen kişi sayısı)...................... 121 Tablo II. 66. İlçelere Göre Nüfus Yoğunluğu (km²’ye düşen kişi sayısı) ................................... 121 Tablo II. 67. Edirne İli Eğitim Göstergeleri................................................................................. 122 Tablo II. 68. Edirne İli Sağlık Göstergeleri................................................................................. 122 Tablo II. 69. Edirne İli Sektörel Dağılım Oranları ...................................................................... 124 Tablo II. 70. Edirne İli İktisadi Faaliyet Kollarına Göre GSYH İçinde Sektör Payları ................ 125 Tablo II. 71. Edirne İli İlçelere Göre Sektörel Dağılım............................................................... 126 Tablo II. 72. Edirne İli İlçe Merkezleri, Bucak ve Köylere Göre Sektörel Dağılım..................... 127 Tablo II. 73. Edirne İli İlçelere Göre Gerçek Aktivite Oranları ..................................................... 127 Tablo II. 74. Edirne İli İlçelere Göre 2007 Yılı Potansiyel Bağımlılık ve Aktivite Oranları ......... 128 Tablo II. 75. Edirne İli 12 ve Daha Yukarı Yaştaki Nüfus İçinde Cinsiyete Göre İşgücü Durumu
(İlçe Merkezi) .................................................................................................................... 129 Tablo II. 76. Edirne İli 12 ve Daha Yukarı Yaştaki Nüfus İçinde Cinsiyete Göre İşgücü Durumu
(İlçe Bütünü) ..................................................................................................................... 130 Tablo II. 77. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Bütünü) ........................................................................ 130 Tablo II. 78. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Merkezi).................................................................... 131 Tablo II. 79. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması ................................................. 132 Tablo II. 80. Merkez, Enez, Havsa, İpsala ve Keşan İlçeleri Sosyo-Ekonomik Göstergeleri* .. 133 Tablo II. 81. Lalapaşa, Meriç, Süloğlu ve Uzunköprü ilçeleri Sosyo-Ekonomik Göstergeler *.. 134 Tablo II. 82. Edirne İlçeleri Gelişmişlik Endeksi ve Tarımsal Üretim Değerinin Ülke İçindeki
Payına Göre Gelişmişlik Sıralaması Karşılaştırması........................................................ 136
xii
Tablo II. 83. Edirne İlçeleri’nde Tarım Sektöründe İstihdam Edilen Nüfusun İlçe Bütünü ile İlçe Merkezlerindeki Dağılım Oranlarının Karşılaştırılması ..................................................... 137
Tablo II. 84. Edirne İli 2002 Yılı Kamu Yatırımlarının Sektörlere Göre Dağılımı (Milyon TL.)... 137 Tablo II. 85. Edirne İlçeleri’nde Tarım Alanlarının Dağılımı ve Oranları.................................... 138 Tablo II. 86. Edirne İli’nde Bitkisel Üretimin İlçelere Göre Dağılımı ve Oranları (2006) ............ 139 Tablo II. 87. Edirne İli’nde Üretilen Tarla Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006) ........ 141 Tablo II. 88. Edirne İli Çeltik Ekiliş Alanları (da) ve Üretim Bilgileri (2004)................................ 142 Tablo II. 89. Edirne İli’nde Üretilen Sebze Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006) ...... 143 Tablo II. 90. Edirne İli’nde Üretilen Meyve Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)...... 145 Tablo II. 91. Edirne İli’nde Canlı Hayvan Varlığının İlçelere Göre Dağılımı (Adet) ................... 147 Tablo II. 92. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Dağılımı ......................... 148 Tablo II. 93. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Dağılımı ......................... 149 Tablo II. 94. Edirne İli Su Ürünleri Üretimi ................................................................................. 150 Tablo II. 95. Edirne İli’nde Tarıma Destek Veren Kuruluşlar ve Sağladığı Hizmetler (2004) .... 150 Tablo II. 96. İktisaden Faal Nüfusun Sektörlere Göre Dağılımları ............................................ 152 Tablo II. 97. Edirne İli İmalat Sanayi Alt Sektörler İtibariyle Sanayi Birim Sayılarının Dağılımı 152 Tablo II. 98. Edirne İli’ndeki İmalat Sanayi Birim Sayılarının İlçelere Göre Dağılımı ................ 153 Tablo II. 99. Edirne İli İmalat Sanayi Çalışanlarının İlçelere Göre Dağılımı .............................. 153 Tablo II. 100. Edirne İli Yatırımlara Uygulanan Genel Teşviklerin Sektörlere Göre Dağılımı
(1999)................................................................................................................................ 155 Tablo II. 101. Edirne İli Sektörlere Göre Yatırım Teşvikleri ....................................................... 156 Tablo II. 102. Marmara Bölgesi İlleri İstihdam ve İşgücü Büyüklükleri ...................................... 157 Tablo II. 103. Marmara Bölgesi İlleri İstihdam ve İşgücü Büyüklükleri: Edirne İli’nde 1980–2000
Yılları Arasında Hizmetler Sektörü İstihdamının Toplam İstihdam İçindeki Payı ............. 158 Tablo II. 104. Edirne İli’nde Hizmetler Sektörü Çalışanların Alt Sektörlere Göre Dağılımı ....... 159 Tablo II. 105. İlçelere Göre Hizmetler Sektörünün Toplam İstihdam İçerisindeki Oranı ........... 159 Tablo II. 106. Edirne İli Hizmetler Sektörü İstihdamının Alt Sektörlere ve İlçelere Göre Dağılımı
.......................................................................................................................................... 160 Tablo II. 107. Edirne İli Yıllar itibariyle İhracat Değerleri (1997–2000)...................................... 161 Tablo II. 108. Edirne İli Yıllar itibariyle İthalat Değerleri (1997–2000)....................................... 162 Tablo II. 109. 2003 Yılından İtibaren Sınır Kapılarından Giriş-Çıkış Yapan Turist Sayısı ........ 162 Tablo II. 110. Edirne Turizm Danışma Bürosundan Sözlü ve/veya Yazılı Enformasyon Alan Yerli
ve Yabancı Turistlerin Yıllara Göre Dağılımı .................................................................... 163 Tablo II. 111. Konaklama Tesislerine Gelen Ziyaretçiler (2004) ............................................... 163 Tablo II. 112. Kültür ve Turizm Bakanlığı İşletme Belgeli Konaklama Tesislerine Gelen
Ziyaretçiler (2006) ............................................................................................................. 164 Tablo II. 113. Edirne İli’nde Yer Alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli Konaklama Tesisleri 164 Tablo II. 114. Edirne İli’nde Yer Alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli Tesislerin İlçelere
Dağılımı............................................................................................................................. 164 Tablo II. 115. Edirne İli’nde Yer Alan Belediye Belgeli Konaklama Tesisleri ............................ 165 Tablo II. 116. Edirne İli’nde Yer Alan Belediye Belgeli Konaklama Tesislerinin İlçelere Dağılımı
.......................................................................................................................................... 165 Tablo II. 117. Bakanlık Belgeli Yeme-İçme Tesisleri..................................................................... 166 Tablo II. 118. Edirne İli’nde Yapılan Festival ve Şenlikler ......................................................... 166 Tablo II. 119. Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ziyaretçi sayıları .................................... 167 Tablo II. 120. Türk İslam Eserleri Müzesi Ziyaretçi Sayıları ...................................................... 167 Tablo II. 121. Edirne Merkez İlçe’de Yer Alan Sinemalar.............................................................. 168 Tablo II. 122. Interreg IIIA Bulgaristan- Türkiye Sınırötesi İşbirliği Programının Öncelik ve
Tedbirleri ........................................................................................................................... 170 Tablo II. 123. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Programının Öncelik ve Tedbirleri.................. 173
xiii
Tablo II. 124. Edirne İli İşletilmekte Olan Barajlar ......................................................................... 174 Tablo II. 125. Edirne İli İnşaat Halindeki Barajlar.......................................................................... 174 Tablo II. 126. Edirne İli İnşaat Halindeki Barajlar.......................................................................... 174 Tablo II. 127. Edirne İli İşletilmekte Olan Göletler......................................................................... 175 Tablo II. 128. Marka kentlere İlişkin Eylem Araçları...................................................................... 176 Tablo II. 129. Ülkemizin Deniz Turizminden Hak Ettiği Payı Alması için Önerilen Eylem Araçları
.......................................................................................................................................... 176 Tablo II. 130. Edirne İl Bütününde Gerçekleştirilmiş Olan Planlar ............................................ 186 Tablo III. 1. Edirne İli Doğal Yapı Sentezine Göre Yerleşilebilirlik Kombinasyonları ................ 229 Tablo III. 2. Edirne İli’nde Yerleşilebilirlik Analizinde Alansal Dağılım ...................................... 230 Tablo III. 3. Edirne İli Yerleşilebilirlik Durumu ........................................................................... 231 Tablo IV. 1. Edirne İli İlçelere Göre Mevcut Nüfuslar ile Plan Hedef Nüfusları ......................... 255 Tablo IV. 2. Edirne İli İlçelere Göre 2023 Yılı Sektörel Dağılımları ve Çalışan Sayıları............ 256 Tablo IV. 3. Edirne İli İlçelere Göre Mevcut ve Öneri Sektörel Dağılım Oranları ...................... 256 Tablo IV. 4. Edirne İli Merkezler Kademelenmesi ..................................................................... 258 Tablo IV. 5. Turizm Temel Göstergeler ..................................................................................... 261 Tablo IV. 6. Edirne İl Bütünü Ortalama Ziyaretçi Sayısı 500.000 Olduğunda Yatak Kapasitesi263 Tablo IV. 7. Edirne İl Bütünü Ortalama Ziyaretçi Sayısı 1.000.000 Olduğunda Yatak Kapasitesi
.......................................................................................................................................... 263 Tablo IV. 8. Edirne İli İlçelere Göre 2023 Hedef Yılı Meskun ve Gelişme Konut Alanları......... 265 Tablo IV. 9. İlçelere Göre Kırsal Yerleşme Sayıları .................................................................. 265 Tablo IV. 10. Edirne İli Sanayi Alanlarının İlçelere Göre Büyüklüklerinin Dağılımı ................... 268 Tablo IV. 11. Planlanan Açık Alan ve Donatılar ........................................................................ 269 Tablo IV. 12. Planlanan Açık Alan ve Donatıların İlçelere Göre Dağılımı................................. 269 Tablo IV. 13. Merkez İlçe’nin Diğer Yerleşmelere Olan Uzaklığı .............................................. 279 Tablo IV. 14. Merkez İlçe Nüfus Değişimleri ............................................................................. 279 Tablo IV. 15. Merkez İlçe’ye Bağlı Köyler ve 2007 Nüfusları .................................................... 281 Tablo IV. 16. Merkez İlçe İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı ....... 282 Tablo IV. 17. Merkez İlçe Sanayi Yapısı-2003.......................................................................... 284 Tablo IV. 18. Edirne Kenti Sanayi Alanları ................................................................................ 284 Tablo IV. 19. Edirne Kenti Ticari Faaliyeti–2000....................................................................... 285 Tablo IV. 20. Merkez İlçe Arazi Sınıflarının Alansal Durumu.................................................... 286 Tablo IV. 21. Merkez İlçe Mevcut Arazi Kullanımı (2007 yılı) ................................................... 288 Tablo IV. 22. Merkez İlçe Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları .................................................... 288 Tablo IV. 23. Merkez İlçe Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 289 Tablo IV. 24. Merkez İlçe Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları ............................... 292 Tablo IV. 25. Merkez İlçe 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri......................................... 293 Tablo IV. 26. Enez İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusu................................................................. 296 Tablo IV. 27. Enez İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları .................. 296 Tablo IV. 28. Enez İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri............................................................ 297 Tablo IV. 29. Enez İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı ........ 297 Tablo IV. 30. Enez İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu..................................................... 298 Tablo IV. 31. Enez İlçesi 2007 yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları........................................ 299 Tablo IV. 32. Enez İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller .................................................................. 301 Tablo IV. 33. Enez İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları ................................ 305 Tablo IV. 34. Enez İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri.......................................... 306 Tablo IV. 35. Havsa İlçesi Nüfus Değişimi ................................................................................ 308 Tablo IV. 36. Havsa İlçesi’ne Bağlı Yerleşmelerin 2007 Yılına Ait Nüfusları ............................ 308
xiv
Tablo IV. 37. Havsa İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı..................... 309 Tablo IV. 38. Havsa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu ................................................... 309 Tablo IV. 39. Havsa İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................ 311 Tablo IV. 40. Havsa ilçesi Sektörlere Göre Çalışan Sayısı........................................................ 312 Tablo IV. 41. Havsa İlçesi 2023 Plan Karaları Alansal Büyükülükleri ....................................... 313 Tablo IV. 42. İpsala Sınır Kapısından Giriş Çıkış Yapan Yolcu ve Araç Sayıları...................... 316 Tablo IV. 43. İpsala İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusları............................................................. 317 Tablo IV. 44. İpsala İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları ................. 318 Tablo IV. 45. İpsala İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri........................................................... 318 Tablo IV. 46. İpsala İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı ....... 319 Tablo IV. 47. İpsala İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu.................................................... 320 Tablo IV. 48. İpsala İlçesi 2007 Yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları ...................................... 321 Tablo IV. 49. İpsala İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 322 Tablo IV. 50. İpsala İlçesi 2000 ve 2023 Yılları Sektörel Dağılım ve Çalışan Sayıları .............. 325 Tablo IV. 51. İpsala İlçesi 2023 Yılı Arazi Kullanımı Değerleri .................................................. 326 Tablo IV. 52. Keşan İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusları ............................................................ 330 Tablo IV. 53. Keşan İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri .......................................................... 330 Tablo IV. 54. Keşan İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları................. 331 Tablo IV. 55. Keşan İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı ...... 332 Tablo IV. 56. Keşan İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu ................................................... 332 Tablo IV. 57. Keşan İlçesi 2007 Yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları ..................................... 334 Tablo IV. 58. Keşan İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................ 335 Tablo IV. 59. Keşan İlçesi Mevcut ve Projeksiyon Nüfus Değerleri .......................................... 338 Tablo IV. 60. Keşan İlçesi 2000 ve 2023 Yılları Sektörel Dağılım ve Çalışan Sayıları ............. 339 Tablo IV. 61. Keşan İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri ........................................ 340 Tablo IV. 62. Lalapaşa İlçesi Nüfus ve Nüfus Büyüme Hızları.................................................. 343 Tablo IV. 63. Lalapaşa İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 Yılı Nüfus bilgisi ..................................... 343 Tablo IV. 64. Lalapaşa İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı ................ 344 Tablo IV. 65. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflandırmasının Alansal Durumu................................... 344 Tablo IV. 66. Lalapaşa İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ............................................................ 345 Tablo IV. 67. Lalapaşa İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları..................... 347 Tablo IV. 68. Lalapaşa İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri.................................... 348 Tablo IV. 69. Meriç İlçesi Nüfus Değişimleri.............................................................................. 351 Tablo IV. 70. Meriç İlçesi Belediyelerinin Nüfus Değişimi ......................................................... 351 Tablo IV. 71. Meriç İlçesi Köyleri 2007 yılı Köy Nüfusları.......................................................... 352 Tablo IV. 72. Meriç İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı ...................... 352 Tablo IV. 73. Meriç İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu..................................................... 353 Tablo IV. 74. Meriç İlçesi Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları..................................................... 354 Tablo IV. 75. Meriç İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller.................................................................. 355 Tablo IV. 76. Meriç İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları........................... 356 Tablo IV. 77. Meriç İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri.......................................... 357 Tablo IV. 78. Süloğlu İlçesi Yıllara göre Nüfuslar ve Nüfus Artış Oranlar ................................. 360 Tablo IV. 79. Süloğlu İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 Yılı Nüfus Bilgisi ....................................... 360 Tablo IV. 80. Süloğlu İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı................... 361 Tablo IV. 81. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu ................................................. 361 Tablo IV. 82. Süloğlu İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ................................................................. 363 Tablo IV. 83. Süloğlu İlçesi Sektörlere Göre Çalışan Sayısı ..................................................... 364 Tablo IV. 84. Süloğlu İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri ...................................... 365 Tablo IV. 85. Uzunköprü İlçesi 1990–2000–2007 Kır ve Kent Nüfusları................................... 368 Tablo IV. 86. Uzunköprü İlçesi Belediyelerin Nüfus Değişimi ................................................... 369
xv
Tablo IV. 87. Uzunköprü İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 yılı Erkek ve Kadın Nüfusları .............. 370 Tablo IV. 88. Uzunköprü İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışan Sayıları ..................... 371 Tablo IV. 89. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu............................................ 371 Tablo IV. 90. Uzunköprü İlçesi Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları............................................ 373 Tablo IV. 91. Uzunköprü İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller ......................................................... 373 Tablo IV. 92. Uzunköprü İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları.................. 375 Tablo IV. 93. Uzunköprü İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri................................. 376
GRAFİK LİSTESİ Grafik II. 1. Edirne İli Eğim Aralıklarının Alansal Dağılımı........................................................... 20 Grafik II. 2. Edirne İli Arazileri Büyük Toprak Gruplarının Oransal Dağılımı ............................... 43 Grafik II. 3. Edirne İli Arazi Varlığının AKK Sınıf Dağılımı (Anonim, 1993a) ............................... 44 Grafik II. 4. Edirne İli Arazilerinin Erozyon Özelliklerinin Oransal Dağılımı................................. 44 Grafik II. 5. Edirne İli Arazilerinin Eğim Özelliklerinin Oransal Dağılımı...................................... 44 Grafik II. 6. 2007 Yılı Edirne İli Kükürt Dioksit (SO2) Konsantrasyonlarının Hava Kalitesi Sınır
Değerlerine Göre Durumu .................................................................................................. 74 Grafik II. 7. 2007 Yılı Edirne İli Partiküler Madde(PM) Konsantrasyonlarının Hava Kalitesi Sınır
Değerlerine Göre Durumu .................................................................................................. 75 Grafik II. 8. Çeltik Ekim Dönemlerine Göre Toprakta Cd Değerlerinin Değişimi......................... 83 Grafik II. 9. Çeltik Ekim Dönemlerine Göre Toprakta Pb Değerlerinin Değişimi ......................... 83 Grafik II. 10. Merkez İlçe’de Toplanan Atıkların Kompozisyonu ............................................... 111 Grafik II. 11. Edirne Merkez, İpsala, Meriç ve Lalapaşa Geri Kazanılabilir Maddelerin Oranları
.......................................................................................................................................... 112 Grafik II. 12. Edirne ve Trakya Alt Bölgesi’nin Yıllara Göre Nüfus Değişimi ............................. 115 Grafik II. 13. 2000–2007 Yılları Arasında Türkiye ve Trakya Alt Bölgesi Nüfus Artış Oranları . 116 Grafik II. 14. Edirne İli İlçelere Göre Nüfus Değişimi (Kent ve Kır Toplamı) ............................. 117 Grafik II. 15. Edirne İli İlçelere Göre Köy-Kent Nüfus Değişimi................................................. 118 Grafik II. 16. Edirne İli İlçelere Göre Köy-Kent Nüfus Artış Oranları ......................................... 119 Grafik II. 17. Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyetine Göre Nüfus Dağılımı.................................... 120 Grafik II. 18. Edirne İli Sektörel Dağılım Oranları...................................................................... 124 Grafik II. 19. Edirne İli İlçelere Göre Sektörel Dağılım .............................................................. 126 Grafik II. 20. Edirne İli İşgücüne Katılım Oranı (İlçe Merkezleri) ............................................... 128 Grafik II. 21. Edirne İli İşgücüne Katılım Oranları (İlçe Bütünü) ................................................ 129 Grafik II. 22. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Bütünü)........................................................................ 130 Grafik II. 23. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Merkezi) ...................................................................... 131 Grafik II. 24. Edirne İlçeleri Gelişmişlik Endeksi ve Tarımsal Üretim Değerinin Ülke İçindeki
Payının Karşılaştırması .................................................................................................... 136 Grafik II. 25. Edirne İlçeleri’nde Tarım Alanları Dağılımı (%) .................................................... 138 Grafik II. 26. Edirne İli’nde Bitkisel Üretimin İlçelere Göre Dağılımı (ton)-2006........................ 140 Grafik II. 27. Edirne İli’nde Üretilen Tarla Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006) ....... 141 Grafik II. 28. Edirne İli’nde Üretilen Sebze Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006) ..... 144 Grafik II. 29. Edirne İli’nde Üretilen Meyve Ürünlerinin İlçelere Dağılımı (ton) (2006) .............. 145 Grafik II. 30. Edirne İli’nde Canlı Hayvan Varlığının İlçelere Göre Dağılımı (Adet) .................. 147 Grafik II. 31. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Oransal Dağılımı ........... 149 Grafik II. 32. Edirne İli’nde Sanayinin Büyüklük Dağılımı.......................................................... 154 Grafik II. 33. Edirne İli’nde Büyük Ölçekli Sanayinin Tesis Sayısına Göre Sektörel Dağılımı .. 154 Grafik II. 34. Edirne İli’nde Orta Ölçekli Sanayi Tesislerinin Sektörel Dağılımı......................... 154
xvi
Grafik II. 35. Marmara Bölgesi’nde İllere Göre Toplam İstihdam ve Hizmetler Sektörü İstihdamı Büyüklükleri....................................................................................................................... 158
Grafik II. 36. Edirne İli Hizmetler Sektörü İstihdamının Alt Sektörlere ve İlçelere Göre Dağılımı.......................................................................................................................................... 161
Grafik II. 37. Turizm Danışma Bürosundan Bilgi Alan Turistler................................................. 163 Grafik II. 38. Edirne İli’ndeki Toplam Konaklama Kapasitesinin İlçelere Göre Dağılımı ........... 165 Grafik II. 39. Sağlık Müzesi Ziyaretçi Sayılarının Yıllara Göre Dağılımı.................................... 168 Grafik III. 1. Edirne İli Yerleşilebilirlik Durumu Dağılımı............................................................. 231 Grafik IV. 1. Merkez İlçe Nüfus Değişimi................................................................................... 280 Grafik IV. 2. Merkez İlçe Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı ..................................................... 286 Grafik IV. 3. Enez İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri Değişimi................................................. 297 Grafik IV. 4. Enez İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı ...................................................... 298 Grafik IV. 5. Havsa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı .................................................... 310 Grafik IV. 6. İpsala İlçesi Şehir ve Köy Nüfusu Değişimleri....................................................... 319 Grafik IV. 7. İpsala İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı..................................................... 320 Grafik IV. 8. Keşan İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri Değişimi............................................. 330 Grafik IV. 9. Keşan İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı .................................................... 333 Grafik IV. 10. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı.............................................. 344 Grafik IV. 11. Meriç İlçesi Nüfus Değişimleri ............................................................................. 351 Grafik IV. 12. Meriç İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı ................................................... 353 Grafik IV. 13. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı ................................................ 362 Grafik IV. 14. Uzunköprü İlçesi 1990–2000–2007 Kır ve Kent Nüfusları .................................. 368 Grafik IV. 15. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı........................................... 372 HARİTA LİSTESİ Harita II. 1. Edirne İli Kabartı Haritası............................................................................................. 19 Harita II. 2. Edirne İli Eğim Modeli Haritası..................................................................................... 19 Harita II. 3. Edirne İli Yamaç Yönelimi (Bakı) Modeli....................................................................... 20 Harita II. 4. Edirne İli ve Çevresinin Jeoloji Haritası .................................................................... 24 Harita II. 5. 1.1.1998 Tarihinde Yürürlüğe Giren Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına Göre
Edirne İli Deprem Tehlike Haritası ...................................................................................... 26 Harita II. 6. Edirne İli’nin Mühendislik Jeolojisi ve Sismolojisi Özelliklerine Göre Zemin
Sınıflaması .......................................................................................................................... 26 Harita II. 7. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de
Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %2 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası................................................................................................................................ 27
Harita II. 8. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %10 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası................................................................................................................................ 27
Harita II. 9. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %50 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası................................................................................................................................ 28
Harita II. 10. Edirne İli ve Civarı Hidrojeoloji Haritası....................................................................... 31 Harita II. 11. Edirne İli Su Potansiyeli ve Baraj-Göl-Göletlere Ait Koruma Kuşakları .................. 36
xvii
Harita II. 12. Edirne İli Arazi Sınıflandırması ............................................................................... 42 Harita II. 13. Edirne İli Orman Alanları ........................................................................................... 55 Harita II. 14. Edirne İli Doğal ve Ekolojik Bütünlük Sağlayan Kaynakları.................................... 61 Harita II. 15. Edirne İli 2007 Yılı Gübre Tüketimi......................................................................... 88 Harita II. 16. Edirne İli 2005-2007 Yılları Arası Yüzeysel Sularda Nitrat Kirliliği Değişimi .......... 90 Harita II. 17. Edirne İlçeleri Yıllık Evsel ve Tıbbi Atık Üretim Miktarları .................................... 113 Harita II. 18. Edirne İli Katı Atık Depolama Yerleri ve Birlikler .................................................. 114 Harita III. 1. Edirne İli Doğal Yapı Sentezi................................................................................. 228 Harita III. 2. Edirne İli Doğal ve Ekolojik Eşikler ile Doğal Riskli Alanlara Göre Yerleşilebilir
Alanlar............................................................................................................................... 232 Harita IV. 1. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı ...................................................... 277 Harita IV. 2. Merkez İlçe Arazi Sınıflandırması ......................................................................... 287 Harita IV. 3. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Panı Merkez İlçe, İlçe Merkezi.............. 293 Harita IV. 4. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Panı Merkez İlçe ................................... 293 Harita IV. 5. Enez İlçesi Arazi Sınıflandırması .......................................................................... 299 Harita IV. 6. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Enez İlçe Merkezi ........................ 305 Harita IV. 7. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Enez İlçesi ................................... 306 Harita IV. 8. Havsa İlçesi Arazi Sınıflandırması ........................................................................ 310 Harita IV. 9. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Havsa İlçe Merkezi ........................ 312 Harita IV. 10. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Havsa İlçesi................................. 314 Harita IV. 11. İpsala İlçesi Arazi Sınıflandırması ....................................................................... 321 Harita IV. 12. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı İpsala İlçe Merkezi..................... 326 Harita IV. 13. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı İpsala İlçesi ................................ 327 Harita IV. 14. Keşan İlçesi Arazi Sınıflandırması ...................................................................... 333 Harita IV. 15. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Keşan İlçe Merkezi .................... 340 Harita IV. 16. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Keşan İlçesi ............................... 341 Harita IV. 17. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflandırması.................................................................. 345 Harita IV. 18. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Lalapaşa İlçe Merkezi................ 348 Harita IV. 19. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Lalapaşa İlçesi ........................... 349 Harita IV. 20. Meriç İlçesi Arazi Sınıflandırması........................................................................ 354 Harita IV. 21. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Meriç İlçe Merkezi...................... 357 Harita IV. 22. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Meriç İlçesi................................. 358 Harita IV. 23. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflandırması .................................................................... 362 Harita IV. 24. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Süloğlu İlçe Merkezi .................. 365 Harita IV. 25. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Süloğlu İlçesi.............................. 366 Harita IV. 26. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflandırması ............................................................... 372 Harita IV. 27. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Uzunköprü İlçesi ........................ 375 Harita IV. 28. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Uzunköprü İlçesi ........................ 377 ŞEKİL LİSTESİ Şekil I. 1. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu
ve 1/25.000 Ölçekli Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri Çevre Düzeni Planları-Planlama Süreci.................................................................................................................................... 7
Şekil II. 1. Edirne İli İlçe Belediye Sınırları .................................................................................... 9 Şekil II. 2. Gala Gölü Milli Parkı................................................................................................... 57
xviii
Şekil II. 3. Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan Koruma Bölgesi ...................................................... 58 Şekil II. 4. Gala Gölü Toprak Örneklerinin Alındığı Noktalar .......................................................... 82 Şekil II. 5. Edirne İli Yüzme Suyu Analiz Sonuçları ..................................................................... 85 Şekil II. 6. Trakya Bölgesi Mevcut Karayolları Güzergahı ........................................................... 97 Şekil II. 7. Trakya Bölgesindeki Mevcut Demiryolu Güzergâhı ................................................... 98 Şekil II. 8. Edirne İli Mevcut Balıkçı Barınakları............................................................................... 99 Şekil II. 9. Marmara Bölgesi İlleri Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması .............................. 123 Şekil II. 10. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Kademelendirilmesİ .................................... 133 Şekil II. 11. Asya ve Pasifik Otoyolu Türkiye Güzergahı ........................................................... 177 Şekil II. 12. Avrasya Karayolu Bağlantıları Türkiye Güzergahı ................................................. 178 Şekil II. 13. Uluslar arası E Yolları Türkiye Ağı ............................................................................. 179 Şekil II. 14. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Karadeniz Ring Koridoru.......................................... 180 Şekil II. 15. Türkiye’deki Tem Yolları Güzergahı........................................................................... 181 Şekil IV. 1. Edirne İli Merkezler Kademelenmesi ...................................................................... 258 Şekil IV. 2. Edirne İli TAB ve TOB’lerin Bulunduğu İlçeler ........................................................ 260 Şekil IV. 3. Havsa Lojistik Alanının Ulaşım İlişkileri................................................................... 274 Şekil IV. 4. Merkez İlçe Coğrafi Konum.....................................................................................278 Şekil IV. 5. Enez İlçesi Coğrafi Konum......................................................................................295 Şekil IV. 6. Havsa İlçesi Coğrafi Konum.................................................................................... 307 Şekil IV. 7. İpsala İlçesi Coğrafi Konum ....................................................................................315 Şekil IV. 8. Keşan İlçesi Coğrafi Konum.................................................................................... 328 Şekil IV. 9. Lalapaşa İlçesi Coğrafi Konum ............................................................................... 342 Şekil IV. 10. Meriç İlçesi Coğrafi Konum ................................................................................... 350 Şekil IV. 11. Süloğlu İlçesi Coğrafi Konum................................................................................ 359 Şekil IV. 12. Uzunköprü İlçesi Coğrafi Konum...........................................................................367 RESİM LİSTESİ Resim II. 1. Gala Gölü ................................................................................................................. 47 Resim II. 2. Gala Gölünde Çeltik Tarımı...................................................................................... 49 Resim II. 3. Edirne Mimar Sinan Havaalanı .............................................................................. 100 Resim II. 4. Rüstem Paşa Kervansarayı ...................................................................................... 101
xix
KISALTMALAR LİSTESİ AB: Avrupa Birliği
ADNKS: Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi
AGR: Uluslararası Ana Trafik Koridorları Avrupa Anlaşması (European Agreement on Main
International Traffic Arteries)
ALTID: Asya Kara Taşımacılığı Altyapısı Geliştirme Projesi (The Asian Land Transport
Infrastructure Development Project)
AR-GE: Araştırma Geliştirme
ASB: Avrupa Serbest Bölgesi
BİMTAŞ: Boğaziçi Peyzaj İnşaat Müşavirlik Teknik Hizmetler Ağaç Sanayi ve Ticaret Anonim
Şirketi
BOTAŞ: Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş.
CBS: Coğrafi Bilgi sistemi
ÇDR: Çevre Durum Raporu
CEEC: Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri (Central and Eastern European Countries)
ÇED: Çevresel Etki Değerlendirme
ÇOBM: Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü
DHMİ: Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü
DİE: Devlet İstatistik Enstitüsü
DLH: Demiryollar, Limanlar ve Havameydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü
DPT: Devlet Planlama Teşlilatı
DTÖ: Dünya Ticaret Örgütü
ECO: Ekonomi İşbirliği Teşkilatı
ESCAP: Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu
ESDP: Avrupa Mekansal Gelişme Perspektifi (European Spatial Development Perspective)
GEEAYK: Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu
GSYİH: Gayri Safi Yurt İçi Hasıla
GYO: Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı
GZFT: Güçlü- Zayıf Yanlar, Fırsatlar- Tehditler Analizi
HES: Hidroelektrik Santral İBB: İstanbul Büyükşehir Belediyesi
İOBM: İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü
İBBS: İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması
İMP: İstanbul Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi
İSKİ: İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi
İZAYDAŞ: İzmit Atık Yakma ve Depolama Şirketi
KAF: Kuzey Anadolu Fayı
KGM: Karayolları Genel Müdürlüğü
KOBİ: Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler
xx
KOSGEB: Küçük ve Orta ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı
KSS: Küçük Sanayi Sitesi
KVS: Kısa Vadede Sınır Değeri
KVTVKK: Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu
LNG: Liquid Natural Gas
LPG: Likit Petrol Gazları (Liquid Petroleum Gas)
MERBİS: Mera Bilgi Sistemi Projesi
MTA: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü
NATO: North Atlantic Treaty Organization
ORKÖY: Orman - Köy İlişkileri Genel Müdürlüğü
OSB: Organize Sanayi Bölgesi
PM: Partikül Madde
STATİP: Sorunlu Toprak Alanlarının İyileştirilmesi Projesi
STK: Sivil Toplum Kuruluşları
TAB: Tarımsal Alt Bölge
TCDD: Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları TCK: Türkiye Cumhuriyeti Karayolları
TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim A.Ş.
TEKEL: Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğü
TEM: Trans European Motorways
TEMA: Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı TENs: Trans Avrupa Ağları
TIR: Transports Internationaux Routiers TİGEM: Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü
TMMOB: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği
TMO: Toprak Mahsulleri Ofisi
TOB: Tarımsal Organize Bölge
TOKİ: T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi
TPAO: Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı
TRACECA: Avrupa-Kafkaslar-Asya Ulaşım Koridoru
TRAKAB: Trakya Kalkınma Birliği
TRAKYAKENT: Doğu-Batı Trakya Belediyeler Birliği
TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu
UN/ECE: Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu
UVS: Uzun Vadede Sınır Değeri
ÜSİAD: Üretken Sanayici ve İş Adamları Derneği
YAS: Yeraltı Su Kaynakları
YHKG: Yaban Hayatı Koruma Geliştirme Alanı
YİD: Yap-İşlet-Devret Modeli
YOGT: Yıllık Ortalama Günlük Trafik
1
I. GİRİŞ
Türkiye’nin Dokuzuncu Kalkınma Planı döneminde (2007–2013) tanımlanan vizyonu;
ülkenin Avrupa Birliği (AB) bünyesinde bölgesel bir odak halini almasıdır. Bu vizyon
doğrultusunda; Türkiye’nin komşularıyla iktisadi ve ticari ilişkilerini güçlendirmesi gereği
kaçınılmazdır. Bölgesel yaklaşımlar doğrultusunda Edirne Türkiye’nin Avrupa Birliği
(AB)’ne açılan kapısı konumundadır ve üyelik sonrası mekânsal olarak bütünleşmenin
başlangıç noktası olacaktır.
Bu gelişim öngörüleri ve eğilimler kapsamında kentin Trakya Bölgesi içindeki
konumunun belirlenmesi, ülke ölçeğinde etkinliğini arttıracak şekilde ekonomik
anlamda canlılığının sağlanması ve değişen dünya düzenine ayak uydurabilen, dinamik
bir yapıya kavuşturulması önem kazanmaktadır.
Türkiye’deki planlama pratiği göstermektedirki; parçacıl uygulamalar planlı
yerleşmelerin oluşmasında etkin olamamaktadır. Bütüncül bir yaklaşımla ele alınmayan
planlama süreçleri mevcut sorunların çözümünde başarılı olmamakta ve ilerleyen
yıllarda gerek ekonomik, gerek sosyal ve gerekse mekânsal anlamda çok daha ciddi
sorunlara yol açmaktadır. Bölgenin genel sorunu olan kırsaldaki işgücünün aktif bir
şekilde değerlendirilememesi, nüfusun dışa bağımlı ekonomik durumu ve dolayısıyla
oluşan göç ile bölge potansiyelleri değerlendirilememekte ve yeterli gelişim
sağlanamamaktadır. Bu yapı, tarım açısından ülke ölçeğinde önemli bir yeri olan
Edirne İli için büyük bir kayıp olarak nitelendirilebilir.
Planlama süreci açısından bölgesel bir yaklaşımla ele alınan Ergene Havzası Çevre
Düzeni Planı, bu kapsamda Trakya Bölgesi için çok olumlu bir gelişme olarak
değerlendirilmelidir. Ancak süreç itibari ile planın değişen koşullara cevap verebilecek
şekilde güncellenmesi ve AB süreci dâhili’nde mekânsal ve ekonomik gelişim
stratejilerinin güçlendirilmesi gerekmektedir.
1/25 000 ölçekli Edirne İli Çevre Düzeni Planı, 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi
Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı doğrultusunda, üst ölçekli planlar ve alt
ölçekli planlar arasındaki ilişkiyi sağlayacak ve üst ölçekli bu planın mekana
yansımasına aracılık edecek bir plan olarak gündeme gelmiştir.
Ayrıca planlama yaklaşımı, doğal değerlerin korunarak kullanılmasını sağlamak,
sağlıklı yaşam alanları oluşturmak ve İl’in; Bölge, Ülke ve Avrupa Birliği ölçeğinde
kimliğinin ve rolünün tanımlanması ile gelişme yönlerinin belirlenmesini sağlamaktır.
2
Plan raporu, İl’in doğal, ekonomik, sosyal potansiyellerini detaylı olarak ele almış, doğal
ve yapay eşikleri tanımlayarak, kentin tüm potansiyellerini değerlendirmesi açısından
yaklaşımlar geliştirmiştir.
I.1. AMAÇ VE KAPSAM
1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı, 2023 yılı için İl’in gelişmesinin çevreye
olan etkisini de gözeterek bilimsel ve teknolojik yöntemler yardımıyla katılımcı bir süreç
içinde kurgulanması sonucu ortaya çıkmış, kamu ve özel sektör yatırımları için yasal
kılavuz niteliğinde bir çalışmadır. Plan Raporu, plan kararlarını ve sürecini ortaya
koyan, hangi kararın nerede, niçin ve nasıl verildiğini izah eden bir açıklama raporudur.
Çevre Düzeni Planları’nın hazırlanması; ülke genelinde çarpık kentleşme ve
sanayileşmeyi önlemek; sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak; kentsel ve kırsal
gelişmeleri yönlendirmek; ekolojik, ekonomik, kültürel, sosyal ve fiziki değerlerin bir
bütün olarak ele alınmasını sağlamak; koruma-kullanma dengesini kurmak; stratejik
kararların ve genel arazi kullanım kararlarının üretilmesi yolu ile çevre sorunlarını
önlemek ve alt ölçekli planlara esas olacak kararların üretilmesi açısından önem arz
etmektedir1.
1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları ayrıca, raporun “I.2.Yasal Dayanak” ve
“I.3.Yöntem ve Süreç” kısımlarında detayları belirtilen Çevre ve Orman Bakanlığı,
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Trakya Kalkınma Birliği arasında imzalanan Ortak
Hizmet Protokolü’nde şu şekilde tanımlanmıştır:
“Dengeli ve sürdürülebilir kalkınma amacına uygun olarak ekonomik kararlar ile ekolojik
kararların bir arada düşünülmesine imkan veren, rasyonel doğal kaynak kullanımını
sağlamak üzere kalkınma planları ve bölge planları temel alınarak yapılan ve ana arazi
kullanım kararları ile bunlara ilişkin stratejileri belirleyen 1/100.000 ölçekli plan
hükümleri temel alınarak; öncelikli planlanması öngörülen Edirne, Kırklareli, Tekirdağ
İlleri’nin tamamını kapsayan 1/25.000 ölçekte hazırlanan, plan notları ve raporuyla
bütün olan üst ölçekli fiziksel planlardır.“
Bu Plan, Türkiye genelinden bakıldığında 2007–2013 dönemini kapsayan Dokuzuncu
Kalkınma Planı’nın Türkiye’nin kalkınması için öngördüğü vizyon ve stratejik
amaçlarına ulaşmayı hedefleyen bölgesel gelişme araçlarından biridir. Devlet Planlama
Teşkilatı (DPT) (2007), dünyada rekabetin yoğunlaştığı ve belirsizliklerin arttığı, 1 Çevre ve Orman Bakanlığı Resmi Web Sitesi’nden (Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü Sayfası) alınmıştır, Erişim Tarihi: 08.05.2008 Çevrim İçi Adres: http://www.cedgm.gov.tr/dosya/planlama/cdplanlari.htm)
3
küreselleşmenin her alanda etkili olduğu, bireyler, kurumlar ve uluslar için fırsatların ve
risklerin arttığı bu dönemde, Türkiye’nin ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda
bütüncül bir yaklaşımla gerçekleştireceği dönüşümleri ortaya koyan temel politika
dokümanı olan Dokuzuncu Kalkınma Planı’nın, “İstikrar içinde büyüyen, gelirini daha
adil paylaşan, küresel ölçekte rekabet gücüne sahip, bilgi toplumuna dönüşen, Avrupa
Birliği’ne (AB) üyelik için uyum sürecini tamamlamış bir Türkiye” vizyonu ve Uzun
Vadeli Strateji (2001–2023) çerçevesinde hazırlandığını belirtmiştir.
1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı, Dokuzuncu Kalkınma Planı’nın ana
vizyon ve stratejik amaçlarını il düzeyine taşırken, hedef yılı gereği zaman boyutu
açısından daha uzun bir döneme uzanmakta ve Onuncu Kalkınma Planı dönemini de
kapsamaktadır.
Söz konusu Plan, 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni
Plan Revizyonu kararları doğrultusunda üst ölçekli planlar ve alt ölçekli planlar
arasındaki ilişkiyi sağlayacak şekilde Edirne il sınırının tamamını kapsamaktadır ve il
sınırlarının tamamını kapsayan bir çevre düzeni planı olarak Edirne’de türünün ilk
örneğidir.
Planlama çalışmasında; teknik açıdan gelişmiş coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla
gerçekleştirilen detaylı doğal yapı analizlerinin sunduğu “teknik yetkinlik”, karar
geliştirme açısından katılımcı bir sürece dayandığı için “meşru zemin”, şehir ve bölge
disiplini açısından İl’i etkileyen yerleşmeler sistemleri olarak Marmara Bölgesi, Trakya,
İstanbul ile birlikte ele alan planlama yaklaşımıyla “bölgesel perspektif” gözetilmiştir.
Edirne İli’ni etkileyen ve etkileyebilecek olan dışsal faktörler ile içsel dinamikleri hesaba
katarak, mevcut ve olası sorunlar ve potansiyelleri ortaya çıkaran Plan, yapay ve doğal
çevre içinde sorunlara çözüm üretilmesini ve potansiyellerin İl gelişme hedeflerine
uygun olarak değerlendirilmesini sağlamıştır.
Plan’ın teknik ve yasal amaçları şunlardır;
• 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ile
Edirne İli içindeki 1/5.000 ölçekli nazım imar planları arasındaki plan hiyerarşisi
ilişkisini sağlamak,
• Bölgesel gelişim hedef ve stratejilerini yerleşmeler düzeyinde tanımlamak ve
mekansal dağılım stratejilerini belirlemek,
4
• 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nın
ölçek nedeniyle açıklık getiremediği konularda belirleyici ve bütünleştirici kararları
almak,
• Eşzamanlı yürütülen çalışmalar ile yerleşmeler detayındaki bilgi, bulgu, görüş,
talepler ile şekillenen karar süreçlerinin 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi
Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nın güncellenmesine katkı sağlayacak
şekilde geri-bildirimde bulunulmasını sağlamak ve
• İl içindeki 1/25.000 ölçekli planlar ile ilgili yasal, teknik, uygulamaya yönelik
karmaşayı ortadan kaldırmaktır.
I.2. YASAL DAYANAK
1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı, yasal dayanağını 5302 sayılı İl Özel
İdaresi Kanunu’ndan almaktadır. 22.2.2005 tarihinde kabul edilen ve 4.3.2005 tarihinde
25745 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İl Özel İdaresi Kanunu’nun
Üçüncü Bölümünün 6. Maddesi, İl Özel İdaresinin mahallî müşterek nitelikte olmak
şartıyla İl’in çevre düzeni planını yapmakla görevli ve yetkili olduğunu belirtmektedir.
Kanun’un 6.Maddesi İl Çevre Düzeni Planları ile ilgili olarak; “İl Çevre Düzeni Planı;
valinin koordinasyonunda, Büyükşehirlerde Büyükşehir Belediyeleri, diğer illerde il
belediyesi ve İl Özel İdaresi ile birlikte yapılır. İl Çevre Düzeni Planı belediye meclisi ile
il genel meclisi tarafından onaylanır.” hükmüne yer vermektedir.
Ülke genelinde çevre düzeni planları ile ilgili görev, yetki ve sorumluluklar konusunda
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığı arasında yargıya taşınan
uyuşmazlık, daha çok bir ilden daha büyük alanları kapsayan alanlarda yapılan planlar
ile ilgilidir. 1/50.000 ve 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planlarının yapımı ile ilgili yetkili
kuruluş olan Çevre ve Orman Bakanlığı, Edirne’nin de içinde bulunduğu TR 21
İstatistiki Bölgesi’nde 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nı yaptırmış ve İl Çevre
Düzeni Planlama Çalışmaları ile eşzamanlı yürüyen revizyon çalışmalarına katılmış,
denetlemiş ve takip etmiştir.
Planlama çalışmalarında kurumlar arası eşgüdüm önemli bir yer tutmuştur. Yetki
tartışmasının dışında, içerik ve işlevsellik açısından kurumlar arası doğru iletişim ve
etkili eşgüdüm uygulama sürecinde ana ilkeler doğrultusunda ve amaçlara hizmet
edecek şekilde önem taşımaktadır. Bu doğrultuda Edirne İl Çevre Düzeni Plan
Çalışmaları ana ilke ve amaçlar doğrultusunda farklı kurum ve kuruluşları aynı
doğrultuya sevk etme konusunda önemli bir deneyim teşkil etmiş olup, uygulamada da
birlikte hareket edecek aktörlerin uygulanacak olan Plan’ın hazırlığında da birlikte
5
hareket etmeleri dikkat çekicidir. Buradaki temel soru, planlama sürecine katılan
aktörlerin birey olarak görev sürelerinin kurumsal temsiliyetinin sürekliliğine ne
derecede katkı sağlayıp sağlamadığıdır.
İl Çevre Düzeni Planı’nın hazırlanmasında bir diğer yasal dayanak ise plan hazırlama
sürecini de kapsayan Çevre ve Orman Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile
Trakya Kalkınma Birliği arasında imzalanan, “Çevre ve Orman Bakanlığı, İstanbul
Büyükşehir Belediyesi İle Trakya Kalkınma Birliği Arasında; “1/100.000 ölçekli Trakya
Alt Bölgesi Ergene Havzası, İstanbul İl Çevre Düzeni, Kocaeli İl Çevre Düzeni ile
Sakarya, Düzce, Yalova ve Bilecik Çevre Düzeni Planları’nın uyumlaştırılması ile
Trakya Alt Bölgesi (Edirne-Kırklareli-Tekirdağ İlleri) 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni
Planları’nın Üretilmesine İlişkin Ortak Hizmet Protokolü” dür.
Protokolde, İstanbul Metropolü’nün etkileri ve Marmara Havzası’nda yer alan tüm illerin
(Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bilecik, Yalova, Bursa,
Balıkesir, Çanakkale) arasındaki sosyal, ekonomik, işlevsel ve fiziksel etkileşimlerin de
dikkate alınarak; Marmara Havzası’nda yer alan alt bölgelerde hazırlanmış veya
hazırlanmakta olan üst ölçekli planların yönlendirilmesinin sağlanmasını ve bu
kapsamda; Marmara Havzası’nda yürürlükte bulunan Çevre Düzeni Planları ile
yürürlükte bulunan 1/100.000 ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Plan Kararları’nın,
işlevsel, mekansal ve fiziksel olarak uyumunu; ekonomisi ve ekolojisi iç içe olan ve
birbirlerini karşılıklı etkileyen ve etkilenen alt bölgeler arasında plan bütünlüğünü
sağlamak üzere; plan stratejileri, kararları ve uygulamalarının en üst düzeyde
belirlenmesini amaçlamaktadır.
Bu doğrultuda Marmara Havzası, Birinci Etap Planlama Alt Bölgesi Edirne, Tekirdağ ve
Kırklareli (Trakya Alt Bölgesi), İstanbul, Kocaeli, Yalova, Sakarya, Düzce, Bilecik İlleri
ve İkinci Etap Planlama Alt Bölgesi (Çanakkale ve Balıkesir İlleri) olmak üzere iki
planlama alt bölgesine ayrılmıştır. Marmara Havzası’nda yer alan Bursa İl’inin ise ayrı
olarak değerlendirilmesi kararlaştırılmıştır.
Bu alt bölgelerden Birinci Etap Planlama Alt Bölgesi’nde yürütülecek çalışmalar söz
konusu protokol kapsamında tanımlanmıştır.
Marmara Havzası’nda yürütülecek çalışmalarda yerel yönetim birlikleri ile işbirliklerinin
kurulmasının esas alındığı protokol kapsamında Birinci Etap Planlama Alt Bölgesi’nde
Trakya Kalkınma Birliği (TRAKAB) ile birlikte çalışılacaktır.
6
Bu protokol kapsamında yürütülecek çalışmalar ise aşağıdaki gibidir:
• Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri’ni kapsayan 1/100.000 ölçekli Trakya Alt
Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ile 1/100.000 ölçekli İstanbul İl
Çevre Düzeni Planı, 1/100.000 ölçekli Kocaeli İl Çevre Düzeni Planı ve Alt
Bölge’nin diğer illerinin çevre düzeni planlarının birlikte değerlendirilerek her bir
plandaki uyumsuzlukların belirlenmesi
• Marmara Havzası bütününde alt bölge üst ölçekli planının bütünlük ve uyumunun
sağlanması, var ise eksikliklerinin tamamlanması ve
• Bu çalışmalar ışığında Trakya Alt Bölgesi’nde hazırlanması gereken Edirne,
Kırklareli, Tekirdağ İlleri’nin 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın
hazırlanmasıdır.
I.3. YÖNTEM VE SÜREÇ
1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı’nın hazırlanmasında yasa ile
yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlar, yetkinlik konusundaki tercihleri sebebi ile planlama
çalışmalarında İstanbul deneyim ve birikiminden yararlanmak istediklerini beyan
etmişlerdir. İlgili kuruluşlar bir protokol çeçevesinde kamu kurumları arası bir ortak
çalışma yaklaşımını benimsemişlerdir.
Söz konusu protokol İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından
uygun bulunmuş ve planlama süreci ihale süreçlerinden bağımsız olarak kamu
kurumları arasında ortak hizmet üretilmesi esasına dayandırılmıştır. Protokol gereği, İl
Çevre Düzeni Planı’nın teknik çalışmaları İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) adına,
İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı koordinasyonunda, İBB Başkanlığı destek birimi
olarak İMP2 uzman ve teknik ekiplerince yürütülmüştür.
Planlama sürecinde düzenlenen katılımcı halk toplantıları ve uzman toplantılarına
Çevre ve Orman Bakanlığı, Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) ve Planlama Genel
Müdürlülüğü uzman ve yöneticileri katılım sağlamıştır.
İl’deki planlama çalışmaları Edirne Valiliği’nin koordinasyonunda, Edirne İl Özel İdaresi,
İl’de bulunan Bakanlık birimleri ve diğer bölge müdürlükleri ile etkin bir işbirliği ve İl’de
bulunan mahalli idareler ile uzun soluklu istişare süreçleri ile yürütülmüştür.
2 İMP İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi, doğrudan İBB Başkanlığı’na bağlı bir danışma birimidir. Merkez insan kaynakları ve lojistik olarak bir belediye iştiraki olan BİMTAŞ (Boğaziçi Peyzaj İnşaat Müşavirlik Teknik Hizmetler Ağaç Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi) tarafından desteklenmektedir.
7
Çalışmada izlenen yöntem; araştırma ve analiz, sentez ve taslak çalışmaları olarak
kurgulanmıştır. Tüm aşamalar yine tasarlanan katılımcı toplantılar sayesinde mümkün
olduğunca şeffaf bir süreç olarak Plan’dan etkilenecek ve kararları etkileyecek tarafların
iştiraki ile tamamlanmıştır.
Planlama süreci sırasıyla 5 ana bölümden oluşmaktadır:
• Veri / Bilgi Toplama,
• Veri / Bilgi Oluşturma,
• Plan Altlığının Oluşturulması,
• Sentez Çalışmasının Oluşturulması,
• Taslak Planın Oluşturulması
Söz konusu beş bölüm kapsamında, detaylı planlama süreci aşağıdaki şekilde
görülmektedir.
Şekil I. 1. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu ve 1/25.000 Ölçekli Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri Çevre Düzeni Planları-Planlama Süreci
8
II. MEVCUT DURUM (YASAL VE FİZİKİ KISITLAYICILAR)
1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Raporu’nun 2. bölümü 6 alt bölümden
oluşmaktadır. Bu bölümlerde; planlama alanının tanımı, doğal yapı analizleri ve doğal
eşikler, fiziki yapı analizleri, sosyo-ekonomik yapı, mevcut proje, uygulama ve
sınırlayıcılar ve yürürlükteki planlar açıklanmıştır.
II.1. PLANLAMA ALANININ TANIMI
II.1.1. Küresel, Ülkesel ve Bölgesel Konum
Edirne, ülkenin Avrupa Birliği’ne açılan kapısı konumundadır. Üyelik sonrası mekânsal
olarak bütünleşmenin başlangıç noktası olmakla birlikte, konumu itibari ile Balkan
ülkeleri ile olan komşuluğu kapsamında önemli ekonomik etkileşimlere sahip olacaktır.
Planlama alanı, Edirne İli’nin idari sınırlarının içeren alan olarak tanımlanmıştır. Trakya
Yarımadası’nın batısında yer alan Edirne; doğuda Tekirdağ ve Kırklareli İlleri, batıda
Yunanistan, kuzeyde Bulgaristan, güneyde Çanakkale İli ile çevrilidir. Kuzeyde
Istıranca Dağları, orta bölümde Ergene Havzası, güneyde dağ ve platolarla Meriç
Deltası, İl’in yüzey şekillerini oluşturur. Meriç, Tunca, Arda ve Ergene Nehirleri’nin belli
bölümleri il sınırları içindedir. İl’in yüzölçümü 6.276 km2’ dir. Yüzölçümü olarak Türkiye
sıralamasında 58. sırada yer almaktadır.
Tablo II. 1. Edirne'İli’nin Komşu Ülkeler ve Bazı Merkezlere Olan Uzaklıkları Edirne-İstanbul: 235 km Edirne-Ankara: 688 km Edirne-Pazarkule: 13 km
Edirne-Çanakkale: 230 km Edirne-İzmir: 534 km Edirne-İpsala: 110 km
Edirne-Tekirdağ: 160 km Edirne-Kırklareli: 62 km Edirne-Kapıkule: 18 km
Kaynak: Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
II.1.2. İdari Yapılanma
Edirne İli, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri ile birlikte, İBBS’ye göre TR 21 Tekirdağ Alt
Bölgesi olarak adlandırılan Düzey 2 bölgesini oluşturmaktadır. İl sınırları içerisinde 9
adet ilçe belediyesi, 17 adet belde belediyesi ve bunlara bağlı 248 adet köy yerleşimi
bulunmaktadır.
9
Şekil II. 1. Edirne İli İlçe Belediye Sınırları
İlçe belediyeleri; Merkez, Enez, Havsa, İpsala, Keşan, Lalapaşa, Meriç, Süloğlu ve
Uzunköprü’dür. İl sınırları dâhilindeki belediyelerin yedi adedi, 1990 yılından sonra
kurulmuştur.
Tablo II. 2. Edirne İli, İlçeler Bazında Belediye ve Köy Sayıları
İlçe Adı Belediye Sayısı*
(2007) Köy Sayısı*
(2007) İlçe’nin Alanı
(ha)
Merkez 1 37 82.100
Enez 1 19 45.796
Havsa 1 22 59.829
İpsala 7 16 51.993
Keşan 6 44 132.840
Lalapaşa 1 27 57.274
Meriç 3 21 43.113
Süloğlu 1 10 31.062
Uzunköprü 3 52 122.349
Toplam 24 248 626.356
Kaynak: *TÜİK, 2007
10
İpsala İlçesi’ne bağlı Hacı, İbriktepe, Kocahıdır ve Sultan Belediyeleri, Keşan İlçesi’ne
bağlı Çamlıca, Mecidiye, Paşayiğit ve Yenimuhacir Belediyeleri ile Uzunköprü İlçesi’ne
Bağlı Çöpköy, Kurtbey ve Yeniköy Belediyeleri 6.3.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5747
sayılı Kanun’a göre ilk Genel Mahalli İdareler seçiminden itibaren geçerli olmak üzere,
belediyelikleri kaldırılarak köye dönüştürülecek beldeler olarak belirlenmişlerdir. Ancak
Yüksek Seçim Kurulu’nun 153 numaralı kararına göre;
• Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen Adrese Dayalı Nüfus Sayımı
sonuçlarına Danıştay kararında öngörülen süre içinde iptal davası açan,
• Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 22/03/2008
tarihinden önce 5393 sayılı Yasanın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile
nüfusu 2.000’in üzerine çıkan,
• “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiş
turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri”
kapsamında kalanlar ile “Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca saptanan 2008 yılı
turizm öncelikli yöreler” listesinde yer alan beldelerden, 5747 sayılı Yasanın eki (44)
sayılı liste kapsamına giren belediyeler, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan mahalli
idareler seçimlerine belde olarak katılabilmiştir. Ancak, Uzunköprü İlçesi’ne bağlı
Çöpköy ve Yeniköy Belediyeleri mahalli idare olarak Uzunköprü Mahallesi’ne
bağlandıkları için seçimlere katılamamıştır.
II.2. DOĞAL YAPI ANALİZLERİ VE DOĞAL EŞİKLER
Yöntem
Doğal yapı analizlerinin yöntemi; tarım ve toprak araştırmaları, yerbilimleri
araştırmaları, orman alanları ve ekoloji araştırmaları, çevre sorunları başlıkları altında
açıklanmaktadır.
Tarım ve Toprak Araştırmaları
İl arazi varlığının, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda belirtilen
lejand çerçevesinde sayısal envanterinin çıkartılması ve çevre düzeni planlarında
kullanılacak şekilde diğer veriler olan orman, mera, yerleşim alanları vb. temel
katmanları ile birleştirilerek bir sayısal veri tabanının oluşturulması için çalışmalar
aşağıda belirtilen veri toplama, veri girişi ve toprak veri tabanı oluşturulması ile veri
analizleri ve revizyon çalışmaları aşamalarında gerçekleştirilmiştir.
11
Veri Toplama
Çevre düzeni planında altlık olarak dikkate alınması yasal olarak zorunlu olan veriler,
tek kaynak durumunda olan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve İl Müdürlükleri’nin
yaptıkları önceki çalışmalardan elde edilmiştir. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın
planlamış olduğu Sorunlu Tarım Alanlarının Tespiti ve İyileştirilmesi Projesi (STATİP)
çerçevesinde il sınırları içerisinde yer alan arazilerin kullanım şekilleri ve toprakların
kullanıma uygunluğu ile ilgili bir çalışma yapılmıştır. Bu proje sonucunda üretilen
haritalar, Edirne İli arazi varlığı potansiyelinin belirlenmesi çalışmalarında dikkate
alınan temel kaynaklardan bir tanesini oluşturmaktadır.
Dikkate alınan bir diğer önemli kaynak ise, TOPRAKSU Genel Müdürlüğü tarafından
1984 yılında arazi çalışmaları bitirilmiş, 1993 yılında Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü
tarafından yayınlanmış “Edirne İli Arazi Varlığı” rapor ve haritasıdır. Temel toprak
etütleri çerçevesinde gerçekleştirilen, halen kullanılmakta olan ve 1/25.000 ölçekli
olarak yapılan bu sınıflandırma, İl’in sahip olduğu detaylı tek toprak haritasıdır. Bu
haritada topraklar, bulundukları iklim kuşakları ve ana materyallerini temel alınarak
zonal, azonal ve intrazonal olmak üzere 3 ordo ve 7 büyük toprak grubu düzeyinde
sınıflandırılmıştır.
Arazi varlığı veri tabanının oluşturulmasında kullanılan bir diğer kaynak ise, 1/25.000
ölçekli standart topoğrafik haritalardır. Ayrıca, dikili alanların belirlenmesinde yardımcı
veri olarak, BİMTAŞ-İstanbul Metropoliten Planlama Merkezi (İMP) arşivlerinden
sağlanan 2,5 m çözünürlüklü, Haziran 2006 tarihinde çekimi yapılmış SPOT uydu
görüntüsü kullanılmıştır.
Veri tabanında bulunması zorunlu bir diğer temel veri ise mera bilgileridir. Mera bilgileri,
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından 2007 yılında tamamlanan Mera Bilgi Sistemi
(MERBİS) projesi sonucunda üretilen haritalardan elde edilmiştir. Tarımsal amaçlı
kullanılabilecek arazilerin sınırlarının genel olarak belirlenebilmesi için gereksinim
duyulan sayısal “orman haritaları” ise BİMTAŞ-İMP Doğal Yapı grubu içerisindeki
orman alanları araştırma grubundan sağlanmıştır.
İl sınırları içerisinde önceden izinlendirilen ya da izinsiz olarak tesislerini oluşturan
sanayi ve yerleşim alanlarının, toprak haritası üzerine işaretlenmesi gerçekleştirilmiştir.
Özellikle veri tabanında arazi tanımlamalarını etkileyecek bu tür kullanım şekilleri,
Tarım İl Müdürlüğü ve İl Özel İdare arşivlerinden sağlanan belgeler İl Arazi
Sınıflandırma Haritası üzerine işaretlenmiştir. Bu çalışmaların güncellenmesine devam
edilmesi gerekmektedir.
12
Veri Girişi ve Toprak Veri Tabanı Oluşturulması
Çevre Düzeni Planı’nın temel hedeflerinden birisinin İstanbul Çevre Düzeni Planı ile
bütünlük oluşturması olduğu dikkate alınarak, toprak ve arazi kullanım haritası ile ilgili
projeksiyon ve koordinat sistemleri, önceden oluşturulan İstanbul ili toprak veri tabanı
ile aynı olması planlanmıştır. Bu amaçla farklı yazılım ve formatlarda hazırlanan
verilerin ve harita projeksiyon sistemi UTM, geodetic datum’u ise European 1950
olacak şekilde koordinat dönüşümleri yapılmıştır.
Edirne İli arazilerinin Temel Toprak Haritaları, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü
tarafından hazırlanan “Edirne İli Arazi Varlığı” envanterinden sağlanmıştır. Toprak
derinliği, bünye, tuzluluk, alkalilik, drenaj, taş-kayalılık, erozyon, eğim, Arazi Kullanım
Kabiliyet Sınıfı (AKK) vb. toprak ve arazi özelliklerini içeren haritalar, “shape”
formatında Tarım İl Müdürlüğü’nden sayısal olarak sağlanmıştır. Temel toprak haritaları
üzerinde belirtilen “Şimdiki Arazi Kullanım Şekilleri”, haritanın hazırlandığı tarihin eski
(1984) olması nedeniyle dikkate alınmamıştır. Önceden hazırlanan il sınırları içerisine
yerleştirilen temel toprak haritaları üzerine çakışacak şekilde, shape formatına
dönüştürülmüş “STATİP” haritaları ayrı bir katman olarak girilmiştir. Yine bu aşamada,
önemli arazi kullanım şekillerinden olan mera vasıflı arazilerin kadastral sınırları
kurumlardan talep edilmiştir. İl’in mera haritaları, Tarım Bakanlığı tarafından yaptırılan
Mera Bilgi Sistemi (MERBİS) Projesi verilerinden elde edilerek veri tabanına bir katman
olarak girilmiştir. Edirne İli’nin, 5403 sayılı yasada belirtilen lejanda göre toprakların
sınıflandırılmasında eğim özelliklerinin kontrol edilebilmesi ve yerleşim alan isimlerine
ulaşılabilmesi için 1/25.000 ölçekli standart haritalara gereksinim duyulmuştur. Bu
nedenle paftalar taranarak “raster” formatına dönüştürülmüş, daha sonra
koordinatlandırılarak sayısal il mozaiği oluşturulmuş ve veri tabanına ayrı bir katman
olarak ilave edilmiştir. Veri tabanında etkili olarak kullanılan bir başka “raster” veriyi ise,
Haziran 2006 tarihinde çekimi yapılmış, 2,5 m çözünürlüğündeki SPOT uydu
görüntüleri oluşturmuştur.
Arazi gözlemlerine dayalı olarak oluşturulan, toprak ve arazi kullanım poligon
bilgilerinin orman ile ilgili sınırları kesinlik arz etmemektedir. Orman sınırlarının
kesinleştirilmesi için, Orman Bölge Müdürlükleri tarafından hazırlanan sayısal orman
kadastral paftaları, İMP orman araştırma grubundan sayısal olarak elde edilmiş ve bir
katman olarak veri tabanına girilmiştir.
Edirne İli arazi varlığı ve kullanım şekillerinin güncel olarak haritalanabilmesi için, il
sınırları içerisindeki tarım dışı amaçla izinlendirilen alanlara ait verilere gereksinim
13
duyulmuştur. Bu amaçla, ilgili kurumlara yapılan başvuruların izin alması ve
uygulamaya geçmesi durumunda, veri tabanı içerisindeki toprak haritasına işlenmesi
gerekmektedir. Tarım dışı arazi kullanımı amaçlı başvuruların, tarımsal durumu ile ilgili
görüş alınması zorunluluğu nedeniyle, Tarım İl Müdürlükleri ve İl Özel İdareleri’ne
yapılan başvuruların arşiv bilgileri incelenmiş ve dosyalarındaki haritalarından
yararlanılarak, toprak haritası üzerine yerleri işaretlenmiştir.
Veri Analizleri ve Revizyon Çalışmaları
Planda temel alınacak, güncel toprak ve arazi kullanım haritasının oluşturulabilmesi için
öncelikle elde edilen veriler birleştirilmiş ve uyumsuzluklar belirlenmiştir. Toprak
Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile tanımlanan lejand dikkate alınarak marjinal
tarım, mutlak tarım, dikili tarım ve özel ürün arazileri öncelikli olarak belirlenmiştir. Bu
amaçla, Tarım İl Müdürlükleri’nin yürüttüğü STATİP çalışmalarından üretilen sayısal
harita temel alınmıştır. Ancak, Mutlak ve Marjinal arazilerin belirlenmesi için 5403 sayılı
yasa ve yönetmeliklerinde belirtilen eğim ve toprak derinliği kriterlerinin, STATİP
haritası ile uyum sağlaması için, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yoğun
arazi çalışmaları sonucunda üretilen temel toprak haritalarından yararlanılmıştır. Bu
amaçla, coğrafi bilgi sistemi kurallarına göre oluşturulan veri tabanındaki katmanlar
arası sorgulamalar yapılmış ve hatalar belirlenmiştir. Bu sorgulama sonucunda I. , II.
sınıf arazilerinin tamamı ve III. sınıf araziler ile sulu tarım yapılan arazilerin mutlak
tarım arazisi içerisinde bırakılmasına çalışılmıştır. Edirne İli’nde sulu tarım arazilerinin
tamamına yakın bir bölümü düz eğimli I. sınıf ve hafif eğimli II. sınıf araziler üzerinde
yer almaktadırlar. III. sınıf arazilerin eğim ve toprak derinliği koşulunu sağlayanlar
mutlak tarım ya da özel ürün arazisi, diğerleri marjinal tarım arazisi olarak
haritalanmıştır. Bu aşamada, standart topoğrafik haritaların eğim bilgilerinden de
yararlanılmıştır. Tarım İl Müdürlüğü tarafından yapılan STATİP çalışmalarında, dikili
tarım ve özel ürün arazilerin belirlenmesinde güçlük çekildiği, bu grup arazilerin
doğruluk oranının arttırılarak bir revizyon gereksinimi olduğu bildirilmiştir. Bağ, meyve
ağaçları vb. dikili alanların belirlenmesinde 1 m veya daha yüksek çözünürlüklü uydu
görüntüleri kullanılması gerekmektedir. Ancak bu projede, belirtilen çözünürlükte uydu
görüntüsü sağlanamamıştır. Çalışma hassasiyetinin biraz daha arttırılabilmesi için, İMP
arşivinde mevcut olan, 2,5 m yersel çözünürlükte SPOT uydu görüntüsü alternatif veri
kaynağı olarak kullanılmıştır. Temel toprak haritaları ve STATİP projesi çerçevesinde
üretilen haritalardan yararlanılarak dikili alanlar çizilmiştir. Bu yolla belirlenen dikili
alanlar ile SPOT uydu görüntüsü çakıştırılarak belirlenebildiği ölçüde dikili alanlar
kontrol edilmiştir. Belirgin olarak görülemeyen bazı önemli bölgelere ise Tarım İl
14
Müdürlüğü ve İMP Doğal Yapı Toprak Araştırmaları grubu uzmanları tarafından arazi
çalışmaları düzenlenmiş ve arazi kullanım şekli kesinleştirilmiştir.
Yerbilimleri Araştırmaları
Yerbilimleri Araştırmaları, Jeoloji, Jeomorfoloji, Hidroloji (Yerüstü Suları), Hidrojeoloji
(Yeraltı Suları), Mühendislik Jeolojisi-Arazi Kullanımı ve Sismoloji-Depremsellik
konularına göre üretilen veri ve bilgileri içermektedir:
Yukarıda anılan çalışmalarda “Genel Çalışma Yöntemi” olarak;
• Var olan veri, bilgi, şekil ve haritaların sağlanarak gruplandırılması, kontrolü ve
denetimi, hatalı verilerin temizlenmesi, harita, şekil ve görüntülerin bilgisayar
ortamına aktarılması, koordinat dönüşümlerinin gerçekleştirilmesi,
• Sayısal ve sözel (metinsel) verilerin süzme, ileri süzme, sorgulama ve her türlü
dönüşüme olanak sağlayan amaca uygun şekil ve formatta bilgisayar ortamına
aktarılması ve verilerin güncelleştirmesinin yapılması, amacı ile arazi ve bürodaki
ilave çalışmaların tamamlanması,
• Verilerin analizi yapılarak, haritaların ve üç boyutlu arazi modellerinin
oluşturulması,
• GIS ortamında objelerin (nokta, çizgi, alan) özniteliklerinin veri tabanında
tanımlanması ile çeşitli senaryolara göre üretilen veri matrisleri Koruma-Kullanma
yaklaşımını esas alan arazi kullanım modellerinin üretilmesi,
• Üretilen arazi kullanım modellerinin irdelenmesi, sonuçlarının stratejik ve Nazım
Plan Kararlarına yansıtılması benimsenmiştir.
Trakya Bölgesi için, Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü’nce üretilmiş
1/250.000, 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli genel jeoloji haritalarından çalışmaların her
aşamasında yararlanılmıştır.
Jeomorfolojik çalışmalar kapsamında tamamlanan eğim analizi için kullanılmış olan
veriler yardımıyla Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli İlleri bazında ortografik ve vektörel
yapıda eş yükselti modelleri oluşturulmuştur. Bu çalışmalar, 10 m aralıklı yükselti
farkları kullanılarak yapılmıştır. 50 m aralıklı topografik eğriler kullanılarak konturlar
arası plan alanı ve yüzey alanları ayrı ayrı hesaplanarak çalışma alanının “Eşyükselti
Modeli” çıkarılmıştır.
Hidroloji (Yerüstü Suları) ile ilgili bilgiler, ISKI ve DSI XI. Bölge Genel Müdürlüğü ile
birlikte çalışılarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmalar kapsamında İçme ve Kullanma
sularının sağlandığı Doğal ve Yapay Göller, bunların korunması, Sulak ve Bataklık
15
alanlar ile Sel-Taşkın Alanlarının saptanması ele alınmıştır. Metodoloji itibariyle,
öncelikle, su kaynaklarının kullanımı, korunması ve su kaynaklarının oluşturduğu
zararlardan korunulması konusunda literatür taraması yapılmış; bu süreçte de ilgili
kurum ve kuruluşlar (ISKI ve DSI XI. Bölge) ile temasa geçilerek günümüze kadar
oluşturulmuş veri ve dökümanları elde edilerek birlikte değerlendirilmiştir.
Yüzey ve yeraltı suları ile bazı bölgelerde oluşan Sulak ve Bataklık Alanlar; sağladıkları
nem ve dolayısı ile yoğun bitki örtüleriyle sene boyunca çok çeşitli bitki ve hayvan
türlerine ev sahipliği yapmaktadırlar.
Taşkın sınırlarının saptanmasına yönelik DSI XI. Bölge Genel Müdürlüğü ile temasa
geçilerek taşkın sınırlarının veri ve dokümanları elde edilerek sayısallaştırılma
yapılmıştır.
Hidrojeoloji (Yeraltı Suları) çalışmaları kapsamında DSI XI. Bölge Genel Müdürlüğü
Yeraltı Suları Dairesi Başkanlığı ile birlikte yeraltı suyu besleme alanı sınırları
belirlenmiş ve sayısallaştırılmıştır.
Mühendislik Jeolojisi-Arazi Kullanımı çalışmaları, İl genelinde tamamlanan ayrıntılı
yerbilimleri çalışmalarına dayanarak, elde edilen bilgiler çeşitli mühendislik
uygulamalarında, “Mühendislik Jeolojisi” kapsamında değerlendirilmiştir.
Sismoloji ve depremsellik çalışmaları kapsamında, daha önce hazırlanan yayınlar
derlenmiş, tarihsel ve aletsel dönem verileri, deprem tehlike modelleri ve haritalar
objektif bir değerlendirmeye tabi tutulmuş, homojen nitelikli yeni bir deprem kataloğu
oluşturulmuş, deprem kaynak zonları bulunmuş ve olasılıksal deprem tehlike haritası
hesaplanmıştır.
Trakya ve çevresinin tarihsel (1900 yılı öncesi) ve aletsel dönem (1900 yılı sonrası)
depremsellik karakteri incelenmiştir. Mw ölçeğine göre homojenleştirilmiş yeni bir
deprem kataloğu oluşturulmuş ve haritalanmıştır. Söz konusu veri ve bulgulara
dayanarak Trakya’yı etkileyebilecek depremleri yaratması olası aktif fay zonları
(potansiyel deprem kaynak zonları) belirlenmiştir. Bulunan kaynak zonları içerisindeki
fay üzerinde beklenen karakteristik olası en büyük ve en küçük deprem büyüklük
sınırları atanmış ve a ve b katsayıları hesaplanmıştır. Trakya için zemin sınıflaması
yapılmıştır. Farklı araştırmacılara ait ivme azalım bağıntıları incelenmiş ve
karşılaştırılmıştır. Poisson olasılıksal modeline göre 50 yılda %2, %10 ve %50 aşılma
olasılıklarına göre beklenen en büyük yatay ivme (PGA, cm/s2) değerleri hesaplanarak
16
alternatif deprem tehlike haritası zemin etkilerine bağlı olarak hazırlanmış ve şu anda
yürürlükte olan Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası ile karşılaştırılmıştır.
Orman Alanları ve Ekoloji Araştırmaları
Edirne orman alanları incelenerek, orman sınırları, orman alanlarının üretim durumu,
ekosistem çeşitliliği, biyolojik çeşitlilik, flora-fauna çeşitliliği, doğa koruma açısından
ulusal ve uluslararası çapta önem taşıyan habitatlar ve bunların sahip olduğu özellikle
koruma altına alınması gereken endemik türler, koruma statüleri (milli park, tabiatı
koruma alanı, sit alanı, vb.) gibi sahip oldukları özellikler tanımlanmıştır. Bu kapsamda
Çanakkale ve İstanbul Orman Bölge Müdürlükleri ve ilgili birimleri ile görüşmeler
yapılmış, resmi görüşlerini belirtir uygun ölçek ve detayda haritalar ile sayısal veriler
temin edilmiştir. Elde edilen bu bilgi ve veriler tablo ve grafiklerle ifadelendirilerek rapor
haline getirilmiştir.
Bölgedeki orman alanlarının sorumluluğu, Çanakkale ve İstanbul Orman Bölge
Müdürlükleri’ne aittir. İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü sınırları içindeki orman varlığına
ait kadastro çalışmaları büyük ölçüde tamamlamıştır. Ancak Edirne İli’nin orta ve güney
kesimlerinde de orman kadastrosunda eksikler bulunmaktadır.
Planlama alanlarındaki orman kadastro verileri sayısal ortamda birleştirilirken İstanbul
Orman Bölge ve Çanakkale Orman Bölge Müdürlükleri ile düzenli bilgi alışverişi
sağlanmıştır. Bu çalışmalar sırasında İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü
sorumluluğundaki alanlarda orman kadastrosunun büyük ölçüde tamamlanmış ve dijital
ortama aktarılmış olduğu, Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü sorumluluğundaki
Keşan Orman İşletme Müdürlüğü’nde ise orman kadastrosunun önemli bir bölümünün
yapılmış olmasına karşın dijital ortama aktarılmamış olduğu görülmüştür. Bu nedenle,
Edirne İli’nin orta ve güney kesimleriyle, Tekirdağ İli’nin batısı ve Malkara İlçesi’nin
kuzey bölümünde yer alan 1/5.000 ölçekli toplam 650 adet orman kadastral paftası,
BİMTAŞ-İMP bünyesinde yapılan çalışmalarla tamamlanmış ve dijital veri haline
getirilmiştir. Hazırlanan bu veriler, güvenirliliği bakımından mevcut askeri pafta ve uydu
görüntüleriyle çakıştırılmış, özellikle sayısallaştırma sürecinde askeri paftalardaki röper
noktaları dikkate alınarak hata oranları minimum seviyeye indirgenmiştir.
Halihazırda orman kadastrosu yapılmamış alanlarda, orman varlığının tespiti, orman
işletme şefliği bazında, askeri altlıklar ve uydu fotoğraflarıyla desteklenen Orman
Amenajman Planı (işletme planı) kullanılarak hazırlanmıştır. Bu alanlardaki orman
sınırında karşılaşılabilecek teknik yanlışlıkları önlemek için Tarım İl Müdürlükleri’nin
17
hazırladığı, 1/25.000 ölçekli STATİP projelerindeki arazi sınıfı bilgilerinden
faydalanılmıştır.
Planlama sürecinde, orman kadastrosu tamamlanmış ve onaylanmış resmi orman
kadastro çalışmaları, revize edilerek güncellemeleri yapılmış ve plan çalışmalarında en
güncel verinin kullanılması sağlanmıştır.
Trakya Alt Bölgesi’nin orman alanlarının yoğunluk kazandığı kuzey ve güney
kesimlerinde, 2/B parsellerinin üzerinde yapılaşmanın sınırlı olduğu ve önemli
bölümünde tarımsal faaliyetlerin devam ettiği gözlenmiştir. Bu sebeple 2/B parsellerinin
orman varlığına tekrar kazandırılması konusunda önemli engeller bulunmamaktadır.
Ancak tarımsal faaliyetlerin ağırlıkta olduğu Alt Bölge’nin orta kesimlerinde, tarımsal
açıdan mutlak korunacak tarım arazileri üzerinde kalan 2/B parsellerinin, bu statüde
değerlendirilmesi, ekolojik sürdürebilirlik açısından faydalı olacaktır. Bununla birlikte
ileri yıllarda söz konusu alanlardaki imar faaliyetlerini engellemek için, parsellerdeki
mülkiyetin hazinede kalması koşulu getirilmelidir. Tarımsal varlığın korunmasının uygun
olduğu yerler dışındaki 2/B parsellerinde, parselin bulunduğu konum, parselin mevcut
arazi kullanımı ve yakın çevre özellikleri dikkate alınarak, orman varlığına
kazandırılması gerekmektedir.
Kentsel yerleşmelerin yoğun olduğu bölgelerin, yakın çevresindeki 2/B parselleri
üzerinde yapılaşma tespit edilmiştir. İleriki yıllarda 2/B parsellerinin satılması
durumunda bölgedeki verimli ve geniş tarım alanları ile orman varlığının, kentsel
gelişme baskısı altında kalacağı unutulmamalıdır. Bu kapsamdaki 2/B parsellerinin
yeniden orman varlığına dönüştürülmesi ve kent ormanı statüsünde işletilmesi, Plan
bütünündeki ekolojik yaklaşımı destekleyecektir.
Çevre Sorunları
Çevre Sorunları başlığı altındaki çalışmalar hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği ve
katı atık olarak dört alt başlıkta hazırlanmıştır.
Hava Kirliliği: Edirne İli’nin 2006–2007 (2006 yılı öncesinde hava kirliliği ölçüm
istasyonu bulunmamaktadır) yıllarına ait hava kirliliği ölçüm istasyonları verilerinin
değerlendirilmesi neticesinde, hava kirletici parametrelerin (SO2 ve PM) sahip oldukları
konsantrasyon değerlerine göre hava kirliliği değişimi incelenmiştir.
Su Kirliliği: Edirne İli’ne ait su kaynakları potansiyeli belirlenerek, kaynakları tehdit
eden kirlilik nedenleri ve boyutları incelenmiştir. DSİ XI. Bölge Müdürlüğü, İl Çevre ve
18
Orman Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü ve İl Merkezi Belediyeleri ile yapılan görüşmeler
sonucunda toplanan veriler değerlendirilerek kaynakların en çok tehdit altında olduğu
noktalar harita üzerinde gösterilmiştir.
Toprak Kirliliği: En önemli toprak kirleticilerinden kimyasal zirai ilaçlar ve kimyevi
gübrelerin 2005, 2006 ve 2007 yıllarına ait kullanım miktarlarının değişimi incelenmiştir.
Tarım İl Müdürlüğü’nün toprak kirlenmesi kontrolü çerçevesinde yapmış olduğu aylık
nitrat analizlerinin yıllık bazda değerlendirmesi yapılmıştır ve nitrat değerlerinin
haritasal olarak düşükten yükseğe doğru grafiklerle gösterimi yapılmıştır.
Katı Atık: Katı atıkların sebep olduğu çevre sorunlarının tespiti doğrultusunda İl Çevre
ve Orman Müdürlüğü ve İl Merkezi Belediyesi’nden evsel ve tıbbi kaynaklı atık
miktarları ile mevcut depolama yöntemleriyle ilgili bilgi alınarak harita üzerine
işlenmiştir.
II.2.1. Jeolojik, Topografik ve Morfolojik Yapı
II.2.1.1. Topografik ve Morfolojik Yapı
Jeomorfolojik çalışmalar kapsamında tamamlanan eğim analizi için kullanılan veriler
yardımıyla Edirne il bazında ortografik ve vektörel yapıda eş yükselti modelleri (kabartı
haritası) oluşturulmuştur. Buna göre ilin güney ve kuzey kesimleri daha yüksektir.
1/25.000 ölçekli Edirne İli topoğrafik eğim analiz haritaları; % 0–5, % 5–10, % 10–15, % 15–
20, % 20–25, % 25–30, % 30–35, % 35–75 ve % 75 üstü eğim aralıklarına göre
hazırlanmıştır. Buna göre alanın;
• % 43’ü % 0–5
• % 36’sı % 5–10,
• % 13’ü % 10–15,
• % 5’i % 15–20,
• % 2’si % 20–25,
• % 1’i % 25–30 eğim aralığında yer almaktadır.
20
Grafik II. 1. Edirne İli Eğim Aralıklarının Alansal Dağılımı
43%
36%
13%
5% 2%1%0%
0%0%
% 0_5% 5_10% 10_15% 15_20% 20_25% 25_30% 30_35% 35_75% >75
Edirne İli’ndeki yönelişler; kuzey, güney, doğu, batı ve ara yönler; kuzey batı, kuzey
doğu, güney batı ve güney doğu olmak üzere yamaç yönelimi bakımından irdelenmiştir.
Harita II. 3. Edirne İli Yamaç Yönelimi (Bakı) Modeli
Edirne İli’nin dağları, ovaları, akarsuları ve gölleri ile ilgili bilgiler aşağıda verilmektedir:
Dağlar: İldeki temel dağlar Batı Istıranca Dağları ile Uzunköprü Dağları’dır. Batı
Istıranca Dağları Edirne İli’nin Kuzeyini, Lalapaşa İlçesi’ni, kaplar. Koru Dağı ise Keşan
İlçesi’nin güneydoğusunu kaplar. Buradaki Yerlisu Tepesi; 725 m ile İl’in en yüksek
tepesidir. Candır Dağı; İpsala ve Enez İlçeleri’nin doğal sınırını oluşturur. Çandır
Tepesi’nin yüksekliği 385 m’dir. Uzunköprü Dağları ise Uzunköprü İlçesi’nin
21
güneydoğusundaki dağlık kesimi olmakla birlikte, Uzunköprü Dağları’ndaki en yüksek
tepesi Süleymaniye Tepesi olup 378 m’dir.
Ovalar: Tunca Ovası, Kazanova Ovası, İpsala Ovası ve Ergene Ovası göze çarpan
önemli ovalardır. Tunca Ovası Tunca Irmağı vadisindeki küçük parçalar halindeki
ovalardan oluşur. Kazanova Ovası ise Meriç Vadisi’nde Kapıkule ile Edirne arasında
yer alır. İpsala Ovası Meriç Vadisi’ndedir ve İpsala İlçesi topraklarının çoğunu içine
alararak, Enez’e kadar uzanır. İl’in en büyük ovasıdır. Ergene Ovası ise Ergene
Vadisi’nde yer alır. Uzunköprü ve Meriç İlçe topraklarının büyük bir bölümünü içine alır.
Ovanın toprakları çok verimli olup, her çeşit bitki üretimine elverişlidir. Edirne
ovalarında çeltik, pancar, ayçiçeği, süpürge, mısır, kabak, karpuz ve kavun çok
yetiştirilir.
Akarsular: Edirne’nin önemli akarsuları Meriç, Tunca, Arda ve Ergene Nehirleri’dir.
Meriç Nehri Bulgaristan’da doğar Türk Topraklarında Arda, Tunca, Ergene kollarını
alarak Enez’de denize dökülür. Meriç Nehri Türk Yunan sınırını oluşturmakta ve Nehrin
batısında Yunanistan, doğusunda Türkiye Toprakları bulunmaktadır. Tunca Nehri ise
Bulgaristan’da doğup Suakacağı sınır köyünden Türk Topraklarına girerek, Edirne’de
Bülbül Adası’nda Meriç Irmağı ile birleşmektedir. Arda Nehri de Bulgaristan’da doğarak
Türk Yunan sınırındaki Marş Köprüsü’nün altında Meriç ile birleşmektedir. Ergene
Nehri ise Istıranca Dağları’ndaki Karatepe’den doğarak İpsala’da Meriç Nehri’ne
karışmaktadır.
Bu nehirlerin debileri Mart ve Nisan aylarında yoğun yağışlara bağlı olarak maksimum
seviyeye ulaşmakta, yaz aylarında azalmakla birlikte akışlarını sürdürmektedir. Yörenin
en önemli tarım potansiyeli olan çeltik ekim ve sulamalarında ise nehir debileri en az
seviyeye inmektedir.
Göller: Edirne İli’nde yer alan göller Gölbaba, Tekke, Bücürmene, Harmanlı, Gala,
Sığırcılı ve Pamuklu Gölleri’dir. Gölbaba Edirne Merkez İlçe’sine bağlı Büyükdöllük
Köyü ile Değirmenyeni Köyleri arasında, Tekke Gölü Enez İlçesi’nde, Bücürmene Gölü
Tekke Gölü’nün güneyinde, Harmanlı Gölü Enez İlçesi’nin güneyinde, Gala Gölü Enez,
İpsala, Keşan İlçeleri arasında, Sığırcılı Gölü İpsala, Karpuzlu Gölü’nün doğusunda ve
Pamuklu Göl ise İpsala, Karpuzlu Köyü’nün güneydoğusunda yer alır.
II.2.1.2. Jeoloji
Yörenin jeolojik yapısını Tersiyer Kuvarterner yaşlı birimler oluşturmaktadır. Yaşlıdan
gence doğru; Tersiyere ait Oligosen devrini Yenimuhacir Formasyonu, Üst Oligosen
22
devrine ait Danişment Formasyonu, Pliyosene ait Ergene Formasyonu ve Kuvarternere
ait Genç Çökelleri içeren alüvyonlar oluşturmaktadır.
Yenimuhacir Formasyonu: Keşan İlçesi’nin kuzey kesiminde Yenimuhacir Köyü
yakınlarında yüzlek verirler. Genellikle ince taneli elemanlardan (kil, silt, az kumtaşı)
oluşmuş sarı-kızıl kahve renktedir. Yer yer karbonatlı seviyelere rastlanır. Kil ağırlıklı
olduğundan yörede yapılan su yapılarında (baraj, gölet vs.) geçirimsiz doğal yapı
gereci olarak kullanılmaktadır. Ayrıca inşaat işlerinde tuğla-kiremit ham maddesi olarak
kullanılmaktadır. Formasyonun jeolojik kalınlığı yaklaşık 600 m’dir.
Danişment Formasyonu: Yenimuhacir Formasyonu üzerinde geçişli olarak yer
almaktadır. Kil- silt- kum ve çakıllı olan birim içerisinde, yer yer linyit oluşumlarına
rastlanılmaktadır. Yeraltı suyu bakımından zayıf akifer olarak bilinen bu formasyonun
kalınlığı 300–600 m arasında değişmektedir. Danişment Formasyonun üyesi olarak
kabul edilen Süloğlu Üyesi ise sarı, kahve renkli kumtaşı, kiltaşı, silttaşı ile yer yer
kömür bantlarından oluşan bir birimdir.
Ergene Formasyonu: Bu formasyon siltli, kumlu, çakıllı yer yer killi birimlerden
oluşmaktadır. Formasyonun kalınlığı 100–500 m arasında değişken olup, nitelikleri
açısından Trakya’nın akifer özelliğindeki en önemli yeraltı suyu bulunduran jeolojik
birimidir.
Alüvyon: Trakya yöresinde akarsu vadilerinde oluşmuş genç çökeller olup, kalınlıkları
akarsu yatağının konumuna bağlı olarak değişir. 2–20 m arasında kalınlık arz eden
alüvyonlarda killi, siltli kum ve çakıl birimleri gözlenir.
II.2.1.2.1. Metamorfizma ve Mağmatizma
Edirne İli’nin Kuzeyinde bulunan Lalapaşa İlçesi dolayı ve kuzey kesiminde bulunan
kayaçlar metamorfizma (başkalaşım) sonucu oluşmuşlardır. Hamzabeyli Köyü ve
civarında şerit halinde yayılan re kristalize kireç taşları bej-gri renklerde, taze yüzeyleri
şeker dokulu ve beyazdır. Birim tümü ile kontak metamorfizmanın etkisinde kalmıştır.
Lalapaşa civarında büyük bir alanda yüzlek veren kayaçlar genelde gnays, amfibolit
şist türündeki metamorfik kayaçlardır. Bunlar genelde iri biyotitli, benekli, açık renkli
feldispatlıdır. Bu kayaçlar yer yer kataklasik dokulu olup, bazen yeşil şist fasiyesinde,
çoğu zaman da yeşil şist fasiyesiyle amfibolit fasiyesi arasında yer almaktadır. Edirne
İli’nde Tersiyer yaşlı volkanik olaylar ile bazalt ve Andezitik tüf oluşumları
bulunmaktadır. Bazaltlar volkan bacaları şeklinde, eski kırık hatları boyunca çıkmıştır.
Bu bacalar İpsala civarında Asartepe'de, Oligosen formasyonlarının içinde yükselmiştir.
23
Keşan Küçükdoğanca Köyü ve Uzunköprü Harala Köy Kaletepe’de volkanik etkinlikler
sonucu oluşan geniş bazalt kayaçları yer almaktadır. Keşan’ın Kuzeydoğusunda
Karakaya Tepesi de Bazalt oluşumudur. Meriç İlçesi doğusunda mavimtırak gri renkli,
andezitik tüfler oldukça geniş bir yayılım gösterir. Enez İlçesi doğusunda Hisarlı
Dağları’nı oluşturan kalın andezit tüfleri uzanmaktadır. Bu oluşumlar genelde zayıf
zonlardan yeryüzüne çıkmış olan magmatik kökenlidir.
Edirne'nin jeolojik yapısı Paleolitik 1. zamanına ait bir kütle olan Istıranca Dağları’nın
çekirdek granit ve grasis diye adlandırılan eski kristal nitelikli billursal kayalık
yapılaşmalardan meydana gelmiştir3. Edirne İli’nde Meriç Havzası metamorfik ve tortul
kütleleri dağınık şekilde ele almaktadır.
Metamorfik Kütleler: Bunlar Istıranca masifini teşkil eder. Istıranca Dağları’nın
çekirdeği, Paleozoik denilen 1.zamanına ait bir kütledir. Metamorfik kütleler pliyosende
taşınma yolu ile meydana çıkmıştır. Istıranca masifinde gnays, mikaşist ve kuvarsit
kütleleri bulunmaktadır.
Gnays: İnce ve iri feldspatlı olmak üzere ikiye ayrılır. İri olan, Yoğun dolayları ile güney
doğusunda, ince olanları ise Devletliağaç Köyü yönünde ve masifin kuzey batısında
kalan sahada mevcuttur.
Mikaşist: Masifin güney batı yönünde kalan Devletliağaç Köyü ve Kesikli arasında
kalan arazide, fazla altere olmuş mikaşistlere rastlanır.
Volkanik Kütleler: Volkanik külteler petrografik karakterleri itibarıyla değişiklik arz
ederler. En çok rastlanan volkanik külteler bazalt, andezit, andezik tüf, volkanik bres ve
çok az olarak vitrofirdir. En çok Keşan çevresinde rastlanan bazaltlar, eosen flişi içinde,
tabakalar konkordans şeklinde bulunur.
Tortul Kütleler: Kalker külteleri Istıranca masifinin güney eteklerini takip ederek
Lalapaşa, Pınarhisar, Vize ve Saray İlçeleri’ni bir kordon gibi çevreler. Tortul külteler
deniz ve akarsu menşeli olarak ikiye ayrılır. Yegâne karasal kalkerler tortul
sedimentlerin en yaşlısıdır.
3 http://www.amedia.org/archive/trakyanet/edirne/tanitim.html
24
Harita II. 4. Edirne İli ve Çevresinin Jeoloji Haritası
Kaynak: Yurtsever, A., Çağlayan M.A., MTA, 1998
Jeolojik yapıyı Meriç Havzası içinde, özele indirgeyerek, yani Edirne İli’ni ele alarak
incelersek toprak çeşitlerinin Edirne Bölgesi içindeki dağılımı şöyledir:
• Lalapaşa civarındaki plato Eosen Devri’ne aittir. Arazi çimentosu kalker
(kireçtaşı) olan ufak elemanlı yumuşak bir kum taşı (gre) ile bunun üzerinde sert
kaba kalkerlerden müteşekkildir.
• Ergene bir dolgu sahasıdır. Jeolojik etütlere göre havzadaki dolgunun kalınlığı
500 m. kadardır. Çanağın esas deposunu teşkil eden miyosene ait oluşumlar,
kireç taşı, (kalker), kumlu kireç taşı (greli kalker) ve marn (kireç-kil
karışımı)’lardan meydana gelmiştir.
• Aşağı Ergene Vadisi ile Meriç arasında kalan saha genellikle Neojen devrine ait
gevşek taneli oluşumlardan (kireçtaşı, marn, kum ve çakıl) müteşekkildir.
Fosiller içeren gevşek kum taşından meydana gelmiş olup bunların arasında yer
yer bazalt lavların meydana getirdiği damarlara rastlanır.
25
• Koru Dağı ile Meriç Deltası arasında yer alan münferit tepelere gelince,
bunlardan Hızır İlyas Tepesi trakit denilen volkanik kayalardan oluşmuştur ve
üst Oligosen Devri’ne aittir. Yine Karahisar Köyü’nün yakın güneyindeki tepeler
tüflerden meydana gelmiştir. 4
II.2.2. Depremsellik ve Deprem Tehlikesi
Marmara Denizi’nde ve karada yapılan jeolojik, jeomorfolojik, jeofizik ve sismolojik
araştırmalar Trakya sınırları ve Edirne İli içerisindeki noktaları etkileyecek deprem
kaynak zonunun esas olarak Kuzey Marmara’da yer alan ve Saros Körfezi’ne uzanan
Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi içersindeki devamı üzerinde olacağına dair
genel bir bilimsel kanaat oluşturmuştur. Marmara Denizi içerisindeki 1509, 1766 ve
1912 depremlerinin bölgeyi önemli derecede etkilediği bilinmektedir.
Bilimsel bulgular 7 ve daha büyük bir depremin bu fay zonu üzerinde oluşma
olasılığının olasılıksal hesaplama yöntemlerine göre 2004 yılından itibaren gelecek 30
yılda %35 ile %70 arasında değiştiğini ortaya koymaktadır
Tarihsel verilere göre Bulgaristan ve Yunanistan dışında son 2000 yılda Edirne il
sınırları içerisinde karada büyük deprem episantırı (dış merkezi) yoktur. Yakın
çevresinde olmuş ve Edirne’yi etkilemiş en büyük deprem 1912 Mürefte-Şarköy
depremidir. Son yıllarda ilin güney batısında ve Yunanistan sınırları içerisinde görülen
deprem etkinliğinden hareketle olası deprem kaynağı dikkate alındığında İpsala
batısında yüksek yer ivmesi olasılığı bulunmaktadır.
Aşağıdaki haritadaki deprem tehlike derecelerini gösteren alanlar halen yürürlükte olan
Türkiye Deprem Bölgeleri haritasından alınmıştır. Edirne İli’nin kuzey kısmının büyük
bir bölümü 4. derece deprem bölgesidir. İl’in güney bölümünde ise 1., 2. ve 3. derece
deprem bölgeleri yer almaktadır ve ivme değerleri 0.2 g’den 0.4 g gibi daha büyük
değerlere doğru yükselmektedir.
Bu çalışmada elde edilen jeolojik, jeofizik ve jeoteknik verileri kullanarak ve Türkiye
Deprem Yönetmeliği’nde belirlenen zemin sınıflama kurallarına, Eurocode 8’den
esinlenerek verilen S dalgası ve hız sınıflamasına ve Kalkan ve Gülkan (2004)’de
önerilen S dalgası sınıflaması göz önüne alınarak Edirne İli için zemin sınıflaması
yapılmıştır.
4 http://www.edirneportal.com/edirne_jeoloji.asp
26
Harita II. 5. 1.1.1998 Tarihinde Yürürlüğe Giren Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına Göre Edirne İli Deprem Tehlike Haritası
Harita II. 6. Edirne İli’nin Mühendislik Jeolojisi ve Sismolojisi Özelliklerine Göre Zemin Sınıflaması
27
Harita II. 7. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %2 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası
Harita II. 8. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %10 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası
28
Harita II. 9. Edirne İli Sınırları İçerisinde Farklı Jeolojik Ve Jeoteknik Zemin Özellikleri de Gözönüne Alınarak Olasılıksal Yaklaşımla 50 Yılda %50 Aşılma Olasılığına Göre Dört Farklı Azalım Bağıntısına Göre Hesaplanmış Maksimum Ortalama Değer Deprem Tehlike Haritası
Bu çalışmaya özgü olarak Edirne İli için deprem tehlike haritaları 50 yılda %2, %10 ve
%50 aşılma olasılıklarına göre hazırlanmıştır. Bu haritalara göre Edirne İl sınırları
içerisinde beklenen ivme değerleri 50 yılda %10 aşılma olasılığı için güneyden kuzeye
azalarak 0,6 g ile 0,1 g arasında değişmektedir.
Edirne İl sınırları içerisinde maruz kalınabilecek ivme değerleri ve zemin sınıfı
gözönüne alındığında oluşabilecek jeolojik tehlikelerin kalitatif bir değerlendirilmesi
yapılmış ve bu amaçla aşağıdaki tablo hazırlanmıştır.
Tablo II. 3. Deprem Açısından Dolgu ve Alüvyon Alanlarda Jeolojik Risklerin Derecelendirilmesi Beklenen Maksimum
Etkin Yatay İvme
Dolgu Alanlarda
Zemin Büyütmesi Riski
Heyelanlı Alanlarda
Risk
Dolgu ve Alüvyon
Sahalarda Sıvılaşma Riski
Ao ≥ 0,4g Var Çok Fazla (1) Çok Fazla (1)
0,3g ≤ Ao < 0,4g Var Fazla (2) Fazla (2)
0,2g ≤ Ao < 0,3g Var Orta (3) Orta (3)
Ao < 0,2g Var Az (4) Az (4)
Her ne kadar hareketin periyoduna bağlı olmakla birlikte genel olarak 0.2 saniyeden
daha yüksek periyotlu ivmeler dolgu alanlarda büyüyecektir. Heyelan potansiyeli olan
yerlerde yer hareketinin ivmesinin büyümesi durumunda heyelanların harekete geçme
riski yükselmektedir.
29
Yukarıdaki tabloda verilen risk yorumları 1/25.000 ölçekli genel planlamalar için
kullanılabilir duyarlıktadır. Uygulama imar planlarının (1/5.000, 1/1.000) ölçek
ayrıntısında yapılması aşamasında jeolojik, jeofizik ve jeoteknik etütler sonucu elde
edilecek sayısal sınıflamalara göre deprem parametrelerinin ve ivme değerlerinin
yeniden belirlenmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, yeniden hesaplanan olasılıksal deprem tehlikesi haritasına göre Edirne il
sınırları içerisinde 50 yılda %2, %10 ve %50 aşılma olasılıklarına göre beklenen
maksimum yatay ivmeler aşılma olasılığına ve zemin özelliklerine bağlı olarak
güneyden kuzeye azalarak 0.6 g–0.1 g arasında değişmektedir.
II.2.3. Yeraltı ve Yerüstü Su Sistemleri
Trakya Alt Bölgesi; Meriç (Ergene) Havzası 14.560 km²; Kuzey Marmara Havzası
4.105 km² olmak üzere toplam alanı 18.665 km² olan iki alt havzadan oluşmaktadır.
Bölge; 9.461 milyon m³ yerüstü suyu ve 392,7 milyon m³ yeraltı suyu olmak üzere
toplam yıllık 9.853,7 milyon m³ su potansiyeline sahiptir. Bu suyun 7.739,3 milyon m³’ü
ise Edirne il sınırları içerisinde bulunmaktadır.
Tablo II. 4. Trakya Bölgesi Toplam Su Potansiyeli İller Su Potansiyeli (milyon m3)
Edirne 7.611
Kendi havzasından gelen 611
Yabancı havzadan gelen(Meriç Nehri sınır girişi) 5.842
Meriç’e Yunanistan kesiminden gelen 1.158
Kırklareli 1.137
Tekirdağ 713
Yüzey Suyu Toplamı 9.461
Trakya Bölgesi Yeraltı Suyu Potansiyeli
Edirne 128,3
Kırklareli 94,4
Tekirdağ 170
Yeraltı Suyu Toplamı 392,7
GENEL TOPLAM 9.853,7
Kaynak: DSİ XI. Bölge Müdürlüğü, 2008
II.2.3.1. Hidrojeoloji (Yeraltı suları)
Edirne İli’ndeki yeraltı suyu kaynakları İl’in kuzey, orta ve güney bölgelerinde olup,
buralardaki dağılımına göre incelenebilmektedir.
30
Kuzeydeki kaynaklar Lalapaşa İlçesi ve dolayındaki çatlaklı kayalardan çıkmaktadır.
Edirne İli’nin kuzey bölgesindeki kalkerlerin erime ile genişletilmiş (karstik)
çatlaklarından beslenen yeraltı suları sağlanabilmektedir. İlin kuzeybatısında Edirne
Merkez İlçe ve civarında pliyosen kil, kum, çakıl’dan oluşan taneli birimlerde serbest ve
basınçlı akiferler oluşmuştur.
İl’in orta kısımlarında Ergene Nehri kollarında ve Meriç Nehri boyunca görülen geçirilen
birimlerde serbest ve basınçlı akiferler yer almaktadır. Meriç Nehri boyunca görülen
alüvyonlarda sığ kuyular ile yeraltı suyu sağlanmaktadır. Miyosen yaşlı, kum-çakıl ve
silt’den oluşan akiferlerden de yeraltı suyu sağlanmaktadır. İl’de özellikle Höyüklü,
Karakasım, Doyran ve Tayakadın Köyü bölgelerinde alüvyon akiferlerinde çok derin
sondaj kuyuları açılmıştır. Anılan yerleşim yerlerinde içme suları bu derin kuyulardan
sağlanmaktadır. Hasköy ile Havsa İlçesi arasında da yeterli yeraltı suyu sağlanabilecek
birimler mevcuttur.
İlin güneyinde, Keşan İlçesi’nin kuzeyinde düşük verimli serbest akiferler
bulunmaktadır. Uzunköprü’nün kuzeyindeki Kırcasalih Bölgesi’ndeki serbest ve basınçlı
akiferlerden yeterli miktarda yeraltı suyu sağlanmaktadır. Keşan İlçesi’nin güney
kısmında, Saros Körfezi’nin kuzeyinde ve Uzunköprü-Keşan arasındaki akiferler verimli
değildir. Keşan İlçesi’nin Kuzey kısımlarındaki Oligosen, kumtaşı, marn, şeyl
formasyonları da; yeraltı suları açısından verimli değildir. Benzer şekilde Keşan
İlçesi’nin güneyinde ve Saros Körfezi’nin kuzeyindeki Oligosen, filişleride yeraltı suları
bakımından zayıf akifer niteliğindedir.
İlin güneyinde, Gala Gölü civarı ve Hisarlı Dağı civarındaki birimlerin su taşıma özelliği
orta derecededir. Buradaki volkanik tüf, agdomera, breş türündeki kayaçlarda yeraltı
suları yönünden oldukça verimli serbest ve basınçlı akiferler yer almaktadır.
Edirne İli güneybatısındaki formasyonlarda verimli, serbest ve basınçlı akiferler
gelişmiştir. İpsala ve civarında Oligosen yaşlı kil taşı ve silt taşı formasyonları ile
pliosen yaşlı kil, silt, kum, çakıldan oluşan birimler bulunmaktadır. İpsala Ovası
Kuvarterner, yaşlı kil, silt, kum ve az çakıl içeren alüvyon birimlerinden oluşmaktadır.
Bu formasyonlar zayıf akifer özelliği taşımakta olup bunlardan az miktarda kullanma
suyu alınabilmektedir. İpsala Ovası’ndaki akiferlerin Meriç Nehri kıyısında olanlar ile
Enez Ovası’ndaki, özellikle sahil şeridindeki akiferlerin yeraltı suları tuzludur. Edirne
İli’ndeki verimli akiferler, Hisarlı Dağları’nın çevrelediği Enez ve İpsala Ovaları’nda,
Meriç Nehri alüvyonları ile İl’in kuzey kesimlerinde yer almaktadır. Buralardaki kuyuların
debileri ortalama 35–50 lt/sn kadardır.
31
Kalite yönünden yeraltı suları genellikle içme suyu kalitesindedir. Bazı yerlerdeki yeraltı
sularının kalitesinin düşüklüğünden dolayı sadece sulamada kullanılmaktadır. Özellikle
İpsala Ovası ve Enez sahil şeridindeki yeraltı sularının tuzlu olması nedeniyle
sulamada da kullanılmamaktadır. Buralarda ancak tuzlu suda yetişebilen ürünleri
üretmek mümkündür.
Edirne İli’nin içme suyu Süloğlu Barajı’ndan ve Paşaçayır Mevkii’nde bulunan 2 adet
derin kuyudan karşılanmaktadır. Edirne İli yeraltı suyu potansiyeli aşağıdaki tablo ve
haritada özet olarak verilmektedir.
Tablo II. 5. Edirne İli Yeraltı Suyu Potansiyeli Rezerv Su Potansiyeli 392.70 hm³
Fiili Tahsis Toplamı 285.80 hm³
Fiili Tahsis (Sulama) 148.50 hm³
Fiili Tahsis (İçme ve Sanayi) 237.30 hm³
Kalan yeraltı Suyu Rezervi 6.90 hm³
Kaynak: Edirne İli Çevre Durum Raporu, 2007
Harita II. 10. Edirne İli ve Civarı Hidrojeoloji Haritası
Kaynak: DSİ. XI. Bölge Müdürlüğü 1996
II.2.3.2. Hidroloji (Yerüstü Suları)
Edirne İli’nin yerüstü sularını barajlar, akarsular, göller ve göletler oluşturmaktadır. İlde
yer alan barajlar Süloğlu İlçesi’ndeki Süloğlu Barajı ile göl kısmı Tekirdağ İli’nde yer
alan Kadıköy Barajı’dır.
32
Süloğlu Barajı: Bu baraj, Edirne İli sınırları içinde, İl’in 36 km kuzeydoğusundaki
Süloğlu İlçesi’ne 2.5 km uzaklıkta bulunan Süloğlu Deresi üzerindedir. Havzanın
ortalama yağışı 548 mm’dir. Süloğlu Baraj yeri ve göl sahası, gnays formasyonları ile
kaplıdır. Yeraltı suyu bakımından oldukça fakir olan sahada barajın başlıca akarsuyu
Süloğlu Deresi ve onun yan kollarıdır. Süloğlu Deresi’nin baraj yerinden itibaren
ortalama uzunluğu 30.8 km’dir. Diğer önemli dere ise 12.9 km uzunluktaki Sazlıdere’dir.
Edirne Merkez İlçe’nin su ihtiyacının önemli bir bölümü bu barajdan karşılanmaktadır.
Tablo II. 6. Süloğlu Barajı’nın Teknik Özellikleri Amacı Sulama+Taşkın Koruma+İçme Suyu+Kullanma Suyu
Tip Toprak+Kaya Yükseklik (Talvegten) 50.02 m, Yükseklik (Temelden) : 53.41 m Gövde Dolgu Hacmi 1.34 hm³ Toplam Depolama Hacmi 50.06 hm³ Aktif Hacim 46.78 hm³ Drenaj Alanı 207.07 km² Göl Alanı 386 ha Dolu Savak Kapasitesi 960 m³/s Dip Savak Kapasite 2.41 m³/s Sulama Sahası 3.500 ha (Net) İçme Suyu 8.200 hm³/yıl Taşkın Koruma 900 ha Niteliği I. ve II. Sınıf
Kadıköy Barajı: Baraj, Edirne İli’ne bağlı Keşan İlçesi’nin 13 km güneydoğusunda olup
bu barajın gölü Tekirdağ İli sınırları içindedir. 1973 yılında işletmeye açılmış olan baraj,
taşkın koruma, sulama amaçlarının yanında Keşan İlçesi’nin içme ve kullanma suyu
amacını da taşır. Kadıköy Barajı Keşan’a Keşan-Gelibolu Devlet karayolunun 12.
km’sinden ayrılan 7 km’lik toprak bir yolla bağlıdır. Baraj aksı Derbent Boğazı
Deresi’nin ovaya açıldığı dar bir boğaza yerleştirilmiştir.
Baraj’ın başlıca akarsuyu Derbent Deresi ve onun yan kolları olan Çayırlar Deresi,
Mesut Çiftliği Deresi ve Çiftlik Dere’dir. Derbent Boğazı Deresi, Koru Dağı’nın 650 m
yüksekliğindeki tepesinden çıkmakta olup, birçok küçük sel yataklarından beslenerek
kuzeye doğru akmaktadır. Genişçe bir kıvrım yaparak Derbent Boğazı’na giren dere,
yağmur ve kar sularıyla beslenmekte olup, bu özelliğinden dolayı suları azalıp
çoğalmaktadır. Bölgedeki Yıllık ortalama yağış 709,6 mm’dir.
II.2.3.2.1. Akarsular
Edirne İli’nde bulunan en önemli akarsu Meriç Nehri olup, Nehrin ortalama debisi 157
m³/sn’dir. Meriç Nehri Bulgaristan’ın Rodop Dağları üzerinde Rila Tepesi’nden
33
doğmaktadır. Meriç Nehri Bulgaristan’da yaklaşık 200 km yol kat ederek Edirne
yakınlarında Karaağaç İstasyonu kuzeyinde Türk Topraklarına girer.
Meriç Nehri, Türk sınırları içinde ilk olarak Edirne’nin kuzeyinde Arda Nehri ile karışır ve
bundan sonra Edirne güneyinde Tunca Nehri, Meriç Nehri ile birleşir. Uzun bir süre
Türk Yunan sınırını çizerek akan Meriç Nehri’ne İpsala İlçesi yakınlarında Ergene Nehri
karışır. Meriç Nehri İpsala’nın güneyinde iki kola ayrılır. Birinci kol Türk Sınırını terk
ederek Yunanistan’a geçer ve Saros Körfezi’ne dökülür, diğer kol ise bataklıklar
oluşturarak Gala Gölü gibi göllenmeler yaparak Türk Topraklarından Enez yakınlarında
Saros Körfezi’ne dökülür. Meriç Nehri’nin Türk Topraklarındaki eğimi %0,2 ve
civarındadır. Genişliği yer yer 100 m civarında olup, 150-300 km yol kat etmektedir
eder. Meriç Nehri’nin debisi mevsimlere göre değişir. Kışın daha fazla olan akıntıya
sahip olan nehirdeki su miktarı yazın çok azalır. 1998 yılında Meriç Nehri’nin debisi
ortalama 157 m³/sn olarak belirlenmiştir. Meriç Nehri İpsala Köprüsü İstasyonu’nda
1979 yılından bu yana sürdürülmekte olan su kalitesi gözlem sonuçlarından elde edilen
ortalama değerlere göre, bu istasyonda nitrit azotu, toplam fosfor, demir ve bakır
parametreleri açısından su kalitesi Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nde verilen kriterlere
göre III. sınıf yani kirlenmiş su özelliği taşımaktadır.
Edirne İli’nde yer alan diğer önemli akarsu Ergene Nehri’dir. Ergene Nehri’ni oluşturan
havzanın yağış alanı 11.026 km² olup, Trakya’nın topraklarımızda kalan bölümünün
%46,5’ini kapsamaktadır. Ergene Havzası’nın Batısında Meriç Havzası, Kuzey ve
Doğusunda Yıldız Dağları (Istıranca), Güneyinde Işıklar ve Koru Dağları ile
sıralanmıştır. Ergene Havzası’nın büyük bir bölümü tarıma elverişli arazilerden
oluşmaktadır. Ergene Nehri Tekirdağ Saray İlçesi’nin Kuzeyinde Yıldız Dağları’nın 312
rakımlı Taşpınar Tepesi civarındaki kaynaklardan doğarak ve Ergene Nehri Deresi
adını alarak güneye doğru iner, soldan Sara ve Makine Dereleri’ni alarak güneybatıya
doğru yönelmektedir. İnanlı yakınlarında da Çorlu suyunu alarak Ergene Nehri adı
altında kuzeybatıya döner. Eski Bedir Köyü civarında batıya dönen Nehir, Düğüncülü,
Katrancı yakınlarında Lüleburgaz Deresi, Karakavak civarında Hayrabolu Deresi ile
birleşir. Katrancı yakınlarında Şeytan Deresi, Pehlivanköy yakınlarında da Ana Dereyi
(Teke-Süloğlu) alan Ergene Nehri güneybatıya yönelerek Uzunköprü’den geçer ve
Balabancık Köyü Batı kısmında 6.00 m kotlarında Meriç Nehri ile birleşir.
Meriç ve Ergene Havzası’nda çok sayıda DMİ ve DSİ’ye ait (HMİ) hidrometeoroloji
istasyonları ile EEİ ve DSİ’ye ait (AGİ) Akım Gözlem İstasyonları mevcuttur. Ergene
Havzası’nda bu güne kadar ölçülmüş en düşük sıcaklık -24.2 °C, en yüksek sıcaklık
34
42.8 °C ve yıllık ortalama sıcaklık miktarı 13 °C olup, yılık ortalama yağış miktarı 606.3
mm’dir. 1998 yılı Ergene Nehri’nin ortalama debisi 14 m³/sn’dir.
Tablo II. 7. Meriç Nehri Su Potansiyeli (hm³) Meriç Nehri Türkiye Girişi 4.084
Tunca Nehri Türkiye Girişi 673
Arda Nehri Türkiye Girişi 1085
Toplam giren su (Edirne) 5.842
Meriç Nehri’ne Türk Kesiminden Gelen Su 1.453
Meriç Nehri’ne Yunan Kesiminden Gelen Su 1.158
Toplam Meriç Nehri potansiyeli (Enez) 8.423
Kaynak: Edirne İli Çevre Durum Raporu, 2007
Tablo II. 8. Meriç Nehri’nden Kullanılan Su Miktarı (hm³) Kirişhane Pompaj Sulaması 11.33
Küplü Pompaj Sulaması 20.71
Altınyazı Barajı 47.69
Halk Sulamaları Toplamı 367.00
Toplam kullanılan su 446.73
Kaynak: Edirne İli Çevre Durum Raporu, 2007
Tablo II. 9. Meriç Nehri’nden Kullanılacak Su Miktarı (hm³) Yenikarpuzlu Göleti 32.85
Sultanköy Barajı 53.15
Koyuntepe Hamzadere Barajı 198.65
Çakmak Barajı 261.00
Hıdırköy-Korucuköy Sulaması 36.19
Çömlekköy Sulaması 12.00
Gölbaba Sulaması 59.00
Suakacağı Sulaması 280.00
Halk Sulamaları Toplamı 68.00
Kullanılacak Su 1000.84
Toplam Kullanılacak Su 1447.57
Kaynak: Edirne İli Çevre Durum Raporu, 2007
Ülkemizin Trakya topraklarının yaklaşık yarısı Ergene Havzası’ndadır. Ergene Nehri
194 km uzunluğunda ve drenaj alanı 10.730 km² olup, yıllık ortalama debisi 27.27
m³/sn’dir. Ergene Nehri Yıldız Dağları’nın 260 m kotlarındaki Ergene kaynağından
doğup, yaklaşık 7 m kotlarında Meriç Nehri’nde son bulmaktadır. Ergene Havzası’nın
doğu-batı uzunluğu 160 km, kuzey-güney uzunluğu 140 km’dir.
Ergene Nehirleri ve yan dereleri çevresinde tarıma elverişli 7 ile 60 m arasında 38.000
ha alüvyonel topraklar yer almaktadır ve bu topraklar Ergene Nehri ve yan derelerden
kısmi olarak sulanmaktadır. 60.250 m kotlarındaki 741.474 ha yamaç araziler genellikle
35
pliyosen (kum, kil, silt ve çakıl) bünyelidir. Yamaç arazilerin 24.720 ha’ı barajlardan,
2.300 ha göletlerden ve 13.530 ha yeraltı suyundan sulanmaktadır. Yağışlı yıllarda
Ergene Havzası’nın ancak %10’u sulanmaktadır.
Ergene Nehri’nin Büyükmandıra’dan itibaren mansaba kadar olan ovalarının sulanması
için yağışlı yıllarda barajlardan fazla sular dereler vasıtasıyla nehir yatağına
verilmektedir. İleriki yıllarda Ergene Ovası’nın 10.000 ha kısmı Çakmak Barajı’ndan
sulanması planlanmıştır. Hidrolojik bakımdan yağışlı yıllarda barajlardan 10.000 ha
Ergene Ovası’na sulama suyu bırakılmaktadır. Barajlardan bırakılan bu sular ovadaki
çeltik ürününün yetişmesini sağlamaktadır. Kurak yıllarda bu durum ortadan kalkacağı
için çiftçiler daha büyük zarar göreceklerdir. 1998 yılında DSİ tarafından Ergene
Nehri’ne 138 hm³ su bırakılmıştır.
II.2.3.2.2. Göller ve Göletler
Edirne İli’nde yer alan göllerin en önemlisi Gala Gölü’dür. Gala Gölü Enez İlçesi’nde yer
alan yaklaşık 10 km uzaklıkta göl ayağı aracılığı ile Meriç Nehri ve denize bağlantılı
alanı 5,6 km², en derin yerinde taban kodu -1.20 m olan bir alüvyon set gölüdür. Göl iki
kısımdan ibaret olup, Büyük Gala ve Küçük Gala Gölleri olarak kabul edilmektedir.
Küçük Gala’nın derinliği 1-1,5 m’dir. Göl tamamen sazlarla kaplıdır. Her ikisinin toplam
alanı 1.700 ha’dır. Diğer göllerden Enez İlçesi’nin güneyindeki Dalyan Gölü deniz ile
irtibatlı bir lagün gölüdür ve suyu tuzludur. Yine aynı yörede Pamuklu Gölü; yüksek su
seviyesinde bile 100 ha ulaşamamaktadır. Pamuklu Gölü’nün Kuzeyinde kalan Sığırcılı
(Karpuzlu) Gölü çorak bir bataklıktır. Suları tuzlu olmakla birlikte alanı 180 ha’dır.
Gala Gölü dağlardan gelen yağmur ve kar suları ile kış ve yaz aylarında Keşan ve
İpsala İlçeleri’nden gelen sularla beslenmekte olup, suyun en fazla olduğu dönemlerde
göl derinliği 1,5–2 m ve sahası en geniş yüzeye erişmektedir. Yaz aylarında ise sahası
daralmakta ve derinliği 0,50–1 m civarında değişmektedir. Gölün su ve balık kaynakları
olarak Meriç Nehri ile Gala Gölü ayağında bulunan 10 gözlü menfez ve bu menfezin 20
m alt tarafında bulunan balık geçicidir. Gala Gölü ile Enez Dalyanlarını birleştiren Enez
Drenaj kanalı 4 km’lik mesafeli kanal olup; Enez Dalyanları ile denize ve Meriç Nehri ile
bağlantılı irtibatlı olup, bu bağlantı sayesinde su devir daimi ile bir su sirkülasyonu
sağlanmaktadır.
Edirne İli’nde yer alan göletlerden Edirne-Keşan Dokuzdere Göleti ile Edirne-
Uzunköprü Değirmenci Göleti taşkın+sulama; diğer bütün göletler ise sulama amacıyla
yapılmıştır. Gölet tipi olarak da zonlu toprak dolgusu olan Edirne-Merkez Keramettin
36
Göleti dışında tüm göletler homojen toprak tipindedir. Göletlerin drenaj alanları ile
toplam depolama hacimleri aşağıda verilmektedir.
Harita II. 11. Edirne İli Su Potansiyeli ve Baraj-Göl-Göletlere Ait Koruma Kuşakları
37
Tablo II. 10. Edirne İli’nde Mevcut Göllerin Drenaj ve Depolama Alanları İlçe Gölet Adı Drenaj Alanı (km 2 ) Toplam Depolama Hacmi (hm 3 )
Korucuköy Göleti 15.60 0.380
Eskikadın Göleti 2.50 0.252
E.Doğanca Göleti 7.00 0.330
Keramettin Göleti 28.87 2.125
Merkez
Uzgaç Göleti 14.30 1.502
Kumdere Göleti 3.14 0.279 İpsala
Yenikarpuzlu Göleti 40.90 33.130
Dokuzdere Göleti 28.73 4.020
Mercan Göleti 42.70 3.523
Muzalıdere Göleti 9.88 0.970
Mecidiye Göleti 22.18 1.400
Kocadere Göleti 38.22 3.72
Koruklu Göleti 5.80 0.588
Boztepe Göleti 7.34 0.752
Kavakdere Göleti 13.63 1.343
Keşan
Y.Muhacir Göleti 5.31 0.48
Merkez Göleti 6.73 0.669
Kavaklı Göleti 1.94 0.199
Küpdere Göleti 5.6 0.504 Meriç
Doğanca Göleti 7.00 0.653
Kavacık Göleti 6.40 0.624
Başağıl Göleti 14.20 1.412
Beykonak Göleti 12.0 1.163
Kurtbey Göleti 17.12 3.250
Bülbüldere Göleti 15.29 1.391
Değirmenci Göleti 69.18 7.480
Kavakayazma Glt. 11.45 1.180
Uzunköprü
Çiftlikköy Göleti 4.25 0.430
Çavuşköy Göleti 26.69 0.202
Havsa Enez
Yolageldi Göleti 7.59 0.500
Kaynak: DSİ IX. Bölge Müdürlüğü 1998, Aktaran: Edirne Çevre Durum Raporu, 2007
II.2.4. Tarım Alanları ve Toprak Araştırmaları
II.2.4.1. Edirne İli Arazi Varlığı
Edirne İli arazi varlığı, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda
belirtilen lejanda göre dört ana başlık altında toplanmıştır. Bu yasa kapsamında ve
ayrıca 4342 sayılı Mera Kanunu’nda, kullanımı ve korunmasının gerekli olduğu
belirtilen mera alanlarına arazi varlığı içerisinde yer verilmiştir. Edirne İli arazi varlığını
38
gösterir harita lejandında yer verilen gruplara ait tanımlamalar aşağıda kısaca
açıklanmıştır (http://www.tarim.gov.tr).
Mutlak Tarım Arazileri; Bitkisel üretimde, toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik
özelliklerinin kombinasyonu yöre ortalamasında ürün alınabilmesi için sınırlayıcı
olmayan, topoğrafik sınırlamaları yok veya çok az olan, ülkenin tarımsal üretiminde
ülkesel, bölgesel veya yerel önemi nedeniyle tarımda kalması gereken, halihazır
tarımsal üretimde kullanılan veya bu amaçla kullanıma elverişli arazileri ‘Mutlak Tarım
Arazileri’ olarak tanımlanmıştır. Bu grup araziler, sulama olanaklarına göre ayrıca
“Kuru Mutlak Tarım Arazileri “ ve “Sulu Mutlak Tarım Arazileri” olarak iki ayrı alt
grup altında incelenmişlerdir. Sulu Mutlak Tarım Arazileri, Devlet yatırımları ile
sulamaya açılmış veya sulama projesi kapsamında olan arazileri kapsamaktadır. Bu
grup arazilerin tarım dışı kullanımı 5403 sayılı kanun ile yasaklanmıştır.
Bir arazi için mutlak tarım arazisi kararı verilebilmesi için sahip olması gereken temel
özelliklerden etkili toprak derinliğinin en az 50 cm olması ve eğim özelliğinin ise yörede
yıllık ortalama yağış miktarına göre; yağış 640 mm den az ise eğim en fazla %3,640
mm den fazla ise en fazla %8 olması gerekmektedir. Bundan başka, yöreye adapte
olmuş tarımı yapılan her tür bitkinin münavebeye girebildiği ve yöre ortalaması
üzerinde ürün alınabilen araziler Mutlak Tarım Arazisi olarak belirlenir. Ayrıca belirtilen
koşullara sahip olmamasına rağmen mutlak tarım arazileri içerisinde kalan marjinal
araziler de, tarımsal bütünlüğün sağlanabilmesi için Mutlak Tarım Arazisi olarak kabul
edilir. Bu durumun tam tersi durumda ise, yani özellikleri itibariyle Mutlak Tarım Arazisi
olsa bile tarımsal bütünlüğü olmadığı için ekonomik olarak tarımsal üretim yapılamayan
ve/veya tarım dışı kullanılan araziler içerisinde kalmış 1 ha’dan küçük alanlar Mutlak
Tarım Arazisi olarak kabul edilmez. Bu arazilerin tarımsal amaçlı kullanımında ifraz
veya tevhit yapılırken en küçük parselin 1 ha, eğimin %3’ten fazla olduğu yerlerde uzun
kenarın eğime dik olması; ekonomik tarımsal üretim ve arazi bozulmasının önlenmesi
açısından önemlidir. Ayrıca ülke ekonomisi ve ekolojik açıdan önemli fonksiyonları olan
bu araziler; Tarım ve Köyişleri Bakanlığının zorunlu özel amaçlar için vereceği izinler
hariç tarımsal amaç dışında kullanılmaması gerekmektedir.
Dikili Tarım Arazileri; Arazi özelliklerine bağlı kalmaksızın, sayıları, tür ve cinsine göre
Bakanlıkça belirlenecek asgari sayıda meyve, asma, fındık, fıstık, gül, çay ve benzeri
ağaç, ağaççık ve çalı formunda yöre ekolojisine uygun çok yıllık bitkilerin dikili olduğu
tarım arazileri “Dikili Tarım Arazileri” olarak tanımlanmıştır. Edirne İli dikili arazileri,
daha çok bağ ve meyveliklerden oluşmuştur. Dikili arazilerin özel ekolojik şartları
nedeniyle özel amenajman istekleri olup koruma ve kullanma prensiplerine uyulması
39
gereken alanlardır. Bu arazilerin de yerel ve ülkesel bazda ekolojik ve ekonomik önemi
nedeniyle amaç dışı kullanımı Bakanlığın izni ile özel amaçlar dışında söz konusu
değildir. Arazilerin ifraz ve tevhidinde en küçük parsel 0,5 ha, eğimin %3’ten fazla
olduğu yerlerde uzun kenar eğime dik olmalıdır.
Özel Ürün Arazileri; Mutlak tarım arazileri ve dikili tarım arazileri dışında, toprak ve
topoğrafik sınırlamaları nedeniyle yöreye adapte olmuş her tür bitkisel üretim
yapılamayan, sadece özel bitkisel ürünlerin yetiştiriciliği ile su ürünleri yetiştiriciliğinin ve
avcılığının yapılabildiği, ülkenin tarımsal üretiminde ülkesel, bölgesel veya yerel önemi
nedeni ile tarımda kalması gereken araziler özel ürün arazileri olarak tanımlanmıştır.
Bu araziler tarımsal üretim için mutlak tarım arazilerinden daha fazla toprak ve
topoğrafik sınırlamalara sahiptir. Yöreye adapte olmuş her tür bitkiye münavebede yer
verilemez. Sadece arazide bulunan sınırlamalara uyum sağlayan ve/veya münavebeye
alındığında arazi bozulmasına neden olmayan bitkilerin tarımı yapılabilir. Özel ürün
arazilerinde sulu tarım yapılmadığı zaman ekonomik üretim yapılması çoğunlukla
mümkün değildir. Bu arazilerde drenaj yetersizliği, tuzluluk-alkalilik, fazla eğim, toprak
erozyonu gibi çeşitli toprak ve topoğrafik sorunlara rastlanabilir. Bu sorunlar toprak
ıslahı, şeritsel ekim, sulu seki gibi yoğun amenajman çalışmalarıyla giderilebileceği gibi
bu şartlara dayanıklı bitkilerin tarımı da yapılabilir. Tarımsal amaçlı kullanım planları
yapılırken mevcut doğal ve kullanımdan kaynaklanan sorunların birlikte düşünülerek
planlanması, ifraz veya tevhit yapılırken en küçük parselin 1 ha, eğimin %3’ten fazla
olduğu yerlerde uzun kenarın eğime dik olmasına dikkat edilmelidir. Özel ürün
arazilerinin yerel ve ülkesel bazda ekolojik ve ekonomik önemi nedeniyle amaç dışı
kullanımı Bakanlığın özel amaçlar için vereceği izinler dışında önlenmelidir.
Edirne İli özel ürün arazilerinin çoğunluğu, potansiyel çeltik arazilerinden oluşmaktadır.
Bu arazilerde münavebeli olarak çeltik tarımı yapılmaktadır. Münavebeye giren diğer
bitkiler mısır, ayçiçeği, sebze vb. ekonomik değeri yüksek diğer tarım ürünlerinden
oluşmaktadır. Çeltik münavebesine yer yer buğday, arpa ve yonca gibi tahıl ve yem
bitkilerinin girdiği de belirlenmiştir.
Marjinal Tarım Arazileri; Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri ve dikili tarım
arazileri dışında kalan, toprak ve topoğrafik sınırlamaları nedeniyle üzerinde sadece
geleneksel toprak işlemeli tarımın yapıldığı, yerel önemi olan ve kullanım kararlarının
yerel ihtiyaçlara göre belirlendiği araziler “Marjinal Tarım Arazileri” olarak
tanımlanmıştır.
40
Bu arazilerin kullanım önceliklerini daha çok yerel ihtiyaçlar belirlediği için kullanım
kararlarını yerel otoriteler verebilir. Ülkenin gıda, yem, lif ve tomruk üretiminde diğer
arazilere göre daha az önemli olup daha çok yerel ihtiyaçların karşılanmasında ve
ekolojik zorunluluktan dolayı tarımsal faaliyetlere tahsis edilirler. Arazi sınırlamaları
fazla olduğu için yönetimi zor ve kontrolsüz kullanımlarda arazi bozulmaları oldukça
hızlıdır. Koruma, kontrol ve ekonomik tarımsal faaliyet için bu arazilerin ifraz ve
tevhidinde en küçük parselin 2 ha’dan büyük ve uzun kenarın eğime dik olması
gereklidir.
Çayır-Mera Arazileri; Çayır ve Mera arazileri 28.02.1998 tarihinde Resmi Gazete’de
yayınlanarak yürürlüğe giren Mera Kanunu’nda çayır ve mera arazileri aşağıdaki
şekilde tanımlamıştır. Taban suyunun yüksek bulunduğu veya sulanabilen yerlerde
biçilmeye elverişli, yem üretilen ve genellikle kuru ot üretimi için kullanılan yerler
“Çayır”, hayvanların otlatılması ve otundan yararlanılması için tahsis edilen veya
kadimden beri bu amaçla kullanılan yerler ise “Mera” olarak tanımlanmıştır.
Diğer Araziler; Çıplak kayalıklar, daimi karla kaplı alanlar, buzullar, akarsu yatakları,
kuru dere yatakları, kumullar, göl veya su yüzeyleri ile bitkisel üretim için toprağı
bulunmayan diğer arazi tipleridir. Bu çalışmada, sazlık-bataklık araziler, sahil kumulları,
ırmak yatakları vb. kullanım şekillerine sahip araziler “Diğer Araziler” başlığı altında
incelenmişlerdir.
Orman; Tarımsal amaçlar için kullanımı söz konusu olan kişiye mülk araziler dışında
ve Orman Genel Müdürlüğü kadastrosu içerisinde kalan arazilerden oluşturulan veri
tabanı da “Orman” olarak gösterilmiştir. 6831 Sayılı Orman Kanununa göre orman
sayılan yerlerdir.
Yerleşim Alanları; Tekirdağ il sınırları içerisinde yer alan ilçe, belde, köy ve sınırları
belirlenebilen mahalle ya da site, sanayi vb. bağımsız yerleşim alanları, oluşturulan veri
tabanında “Yerleşim Alanı” olarak tanımlanmıştır.
İl Genelinde Alansal Değerlendirme
Edirne İli arazi varlığının en büyük bölümünü 245.116 ha yüzölçüm ve %39,2’lik bir
oran ile kuru mutlak tarım arazileri oluşturmaktadır. Kuru mutlak tarım arazilerini,
109.429 ha yüzölçüm ile orman arazileri izlemektedir. Edirne il sınırları içerisinde
belirlenebilen dikili alan yüzölçümü yaklaşık 3200 ha olup, il arazi kullanımında %0,5’lik
orana sahiptir. En büyük alana sahip “Kuru Mutlak Tarım Arazileri” il sınırları içerisinde
her bölgeye yayılmakta ve özellikle orta ve kuzey bölümlerde yoğunlaşmaktadır.
41
Orman arazi kullanımı oldukça parçalı olup, kuru mutlak tarım arazileri ile iç içe geçmiş
durumdadır. Büyük parçalar şeklindeki orman örtüsünün bulunduğu kısımlar, ilin kuzey
ve güney sınırlarında yoğunlaşmıştır. Çeltik tarımı yapılan ve yapılmaya uygun
(potansiyel) çeltik alanları ile yöre ortalamasında verim alınabilecek hafif eğimli ve 50
cm’den derin topraklara sahip olmaları nedeniyle “Özel Ürün Arazileri” olarak
tanımlanan araziler ise toplam 64.126 ha genişliğindedir. Bu arazilerin Meriç ve Ergene
ırmak yatakları ve yan derelerinin sağ ve sol sahillerinde yer aldığı ve düz-düze yakın
eğimli alüvyal araziler üzerinde yoğunlaştığı belirlenmiştir. Aynı şekilde, “Sulu Mutlak
Tarım Arazileri”nin de, doğal su kaynaklarından yararlanılmasına bağlı olarak, Meriç ve
Ergene ırmakları ile yan dereleri boyunca uzanan alüvyal araziler üzerinde yer aldığı
belirlenmiştir. İl yüzölçümünün yaklaşık %7,6’lık bir bölümünü oluşturan marjinal tarım
arazileri, il yüzeyinin hemen hemen her tarafına dağılmış durumdadır. Edirne İli’nin
tarımsal üretim potansiyeli, ülke düzeyinde önemlidir. Ülkemizde üretilen çeltiğin
yaklaşık %52’lik ve ayçiçeğinin ise %25’lik bölümü Edirne il sınırlarında üretilmektedir.
Önemli yem bitkilerinden tritikalenin yaklaşık %18’lik bölümü de bu il sınırları içerisinde
üretilmektedir (Kaynak; Edirne Tarım İl Md., 2007).
Tablo II. 11. Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Kanunu (5403 Sayılı) Lejantına Göre Sınıflandırılan Edirne İli Arazilerinin Alansal Dağılımı Arazi Sınıflandırması Alan (Ha) %
Kuru Mutlak Tarım 245.116 39,2%
Sulu Mutlak Tarım 62.954 10,1%
Özel Ürün Arazisi 64.126 10,3%
Dikili Tarım 3.200 0,5%
Marjinal Tarım 47.353 7,6%
Mera Alanı 54.758 8,8%
Tarım Dışı İzinli Alan 1.069 0,2%
Diğer Alanlar 146.685 23,5%
Toplam 625.261 100,0%
Tablo II. 12. Edirne ili Doğal Yapı Arazi Kullanım Durumu Alanlar Edirne (ha) %
Tarım Alanları 422.749 22,5%
Orman Alanları 109.429 5,8%
2B Alanları 2.223 0,1%
Mera Alanları 54.758 2,9%
Diğer Alanlar 30.127 1,6%
Baraj, Göl, Gölet 5.975 0,3%
Toplam 625.261 33,2%
Trakya Alt Bölgesi Alanı 1.880.992 100,0%
43
Edirne İli 1/25.000 ölçekli toprak haritası önce Topraksu Genel Müdürlüğü tarafından
1971 yılında yapılmış, 1981–1984 yılları arasında ise aynı kurum tarafından
yenilenmiştir. 1985 yılında reorganizasyona tabi tutularak Köy Hizmetleri Genel
Müdürlüğü’ne dönüşen kurum tarafından sonraki yıllarda yayınlanmıştır. Bu yayına
göre, il sınırları içerisinde 7 adet büyük toprak grubu belirlenmiştir. Edirne İli
topraklarının oluşumunda rol alan jeolojik ana materyal çoğunlukla kireçsiz mağmatik
ve metamorfik kayaçlardan oluşmaktadır. Buna bağlı olarak üzerinde oluşan
topraklarının yaklaşık %64’lük bölümü Kireçsiz Kahverengi (U) ve Kireçsiz Kahverengi
Orman (N) büyük toprak grubu içerisinde yer almışlardır. Diğer büyük toprak
gruplarının Vertisol (V), Alüvyal (A), Hidromorfik Alüvyal (H), Kahverengi Orman
Toprağı (M) ve Rendzinalar (R) olduğu belirlenmiştir.
Grafik II. 2. Edirne İli Arazileri Büyük Toprak Gruplarının Oransal Dağılımı
13,953%2,250%
32,175%32,182%
0,003%16,433%
0,372%0,997%1,636%
AHNURVMSu YüzeyiDiğer
Kaynak: Anonim, 1993a
Edirne İli arazilerinin kullanım kabiliyet sınıfları incelendiğinde %48’lik bir bölümünün I.
ve II. sınıf verimli arazilerden oluştuğu görülmektedir. Bölge düzeyinde ekonomik
ölçüde ürün alınabilir III. ve IV. sınıf arazilerin toplamı ise, il arazi varlığının %39’luk bir
bölümünü oluşturmaktadır (Anonim, 1993a). Bu sonuç, il arazi varlığının %87’lik bir
bölümünün tarımsal üretime uygun olduğunu, bir başka deyişle %33 oranında olan
Türkiye tarımsal potansiyeline göre, Edirne İli tarımsal potansiyelinin oldukça yüksek
olduğunu göstermektedir. İl arazilerinin erozyon özellikleri, AKK sınıflarına uyumlu
olduğu görülmüş ve bu nedenle (1. ve 2. derece) düşük erozyon derecelerinin il
arazilerinin çoğunluğunu kapsadığı görülmüştür. Erozyona neden olan en önemli doğal
etmenlerden birisini, arazi eğimi oluşturmaktadır. Sadece erozyon açısından değil
işlemeli tarıma olumsuz etkisi nedeniyle eğimli arazilerin çok olması tarımsal üretimin
düşmesine de neden olmaktadır. Ancak, Edirne İli’nin yüksek tarımsal potansiyeline
uyumlu olarak, arazi eğimleri düşük ve tarımsal üretim için oldukça uygundur. İl arazi
44
varlığının %55’lik bölümünün %6’dan daha az bir eğime sahip olduğu belirlenmiştir.
Daha dik eğimli bölümler üzerinde ise çoğunlukla orman bitki örtüsü yer almaktadır.
Grafik II. 3. Edirne İli Arazi Varlığının AKK Sınıf Dağılımı (Anonim, 1993a)
36,37%31,56%
7,48%
0,13%
6,24% 6,78% 0,25% 11,19%
I. sınıfII.sınıfIII.sınıfIV.sınıfV.sınıfVI.sınıfVII.sınıfVIII.sınıf
Grafik II. 4. Edirne İli Arazilerinin Erozyon Özelliklerinin Oransal Dağılımı
36,70%
2,37%
60,78%
0,15%
I - Hiç veya çok azII - OrtaIII - ŞiddetliIV - Çok şiddetli
Grafik II. 5. Edirne İli Arazilerinin Eğim Özelliklerinin Oransal Dağılımı
24%
30%
30%
12% 4%I- % 0-2II - % 2-6III - % 6-12IV - % 12-20V - % 20-30
II.2.4.2. Tarım Arazileri ve Doğal Öneme Sahip Alanlar
Edirne İli sınırları içerisinde tarım arazileri açısından doğal öneme sahip alanlar, orman
içi arazileri ve doğal sulak-bataklık araziler olarak iki grupta incelenebilirler. Bu alanların
bazıları birlikte bulunmaktadırlar.
Edirne İli’ndeki sulak alanların önemli bir bölümü Meriç Deltası içerisinde yer
almaktadır. Ramsar Sözleşmesi’nde sulak alanlar, “Doğal veya yapay; devamlı veya
45
geçici; tatlı, acı veya tuzlu, durgun veya akıntılı, denizlerin gel-git hareketlerinin çekilme
devresinde derinliği altı metreyi geçmeyen bütün sular, sazlık, bataklık, sulak çayırlar
ve turbiyerler” olarak tanımlanmaktadırlar. Toprak, su, bitki ve hayvan türleri ve
besinlerin fiziksel, biyolojik ve kimyasal elemanlarını oluşturduğu karasal ve sucul
sistemlerden oluşan sulak alan ekosistemleri, sığ ve değişken su derinliğine, genellikle
yüksek üretkenliğe ve tür zenginliğine sahip ekosistemlerdir. Sulak alanların bu
işlevleri, insanlar için; balıkçılık, tarım, hayvancılık, saz üretimi, rekreasyonel
kullanımlar, su kaynağı sağlama, kerestecilik, hidroelektrik enerji üretimi, tuz üretimi,
bilimsel ve kültürel kaynak sağlama, taşkın ve erozyon kontrolü gibi çok sayıda yarar
sağlamakta ve yüksek bir ekonomik değer yaratmaktadır.
Ramsar Sözleşmesi’ne göre, “Bir sulak alanın ekolojik karakteri, o sulak alanın
biyolojik, kimyasal ve fiziksel unsurlarının yapısı ve aralarındaki ilişkilerin bütünüdür”.
Bir sulak alanda, su rejiminde ve su kalitesinde değişiklik, sulak alan ürünlerinin
sürdürülebilir olmayan tüketimi, sulak alandaki türlerin çeşitlerinin veya sayılarının
azalması, alanın tarım vb. başka amaçlar için kullanılması, sulak alan yönetim
mekanizmasının alana hakim olmaması ekolojik karakterindeki değişime yol açan
başlıca süreçlerdir. Bu nedenlerle sulak alanların doğal olarak sürdürülebilirliğinin
sağlanması, çevre düzeni plan kararlarında dikkate alınması gerekmektedir. Sanayi
(mevcut), tarım ve yerleşim alanlarından kaynaklanan kirlenmeler, içme, kullanma ve
sulama suyu temini amacıyla aşırı miktarda su alınması, sulak alanı besleyen suların
barajlarda tutulması veya yönlerinin değiştirilmesi, turizm ve ikinci konut amaçlı
yapılaşmalar, yabancı balık türlerinin göllere aşılanması, sazlıkların yakılması, tahribi,
kontrolsüz saz kesimi, su kuşlarını tehdit eden en önemli sorunlardan biri olan aşırı ve
yanlış avlanma sulak alanları tehdit eden başlıca problemlerdir.
Meriç Deltası Sulak Alanı: Meriç Nehri’nin Ege Denizi’ne döküldüğü Edirne İli İpsala
ve Enez İlçeleri sınırları içinde bulunan ve tümü yaklaşık 45.000 ha olan Meriç
Deltası’nın 7.000 ha’lık bölümünü Meriç Deltası Sulak Alanı kapsamaktadır (DSİ,
2003). Alan, 40° 45' 30''- 40° 48 00'' kuzey enlemleri ile 26° 07' 30''– 26° 17' 30'' doğu
boylamları arasında yer almaktadır (Edirne Valiliği, 2001).
Türkiye ve Yunanistan arasında paylaşılmış olan Meriç Deltası’nın, 9.267 ha’lık bölümü
Yunanistan topraklarındadır. Türkiye’ deki uluslararası önemi olan 16 adet A Sınıfı
sulak alandan biri olan Meriç Deltası Sulak Alanı Türkiye ve Yunanistan arasında
paylaşılmış olması ve deltayı oluşturan Meriç Irmağı ve kollarının komşu ülkelerden
ülkemize girişi, alanı diğer sulak alanlardan ayıran özelliklerdir. Sulak alanın
Yunanistan’da kalan 9.267 ha’lık bölümü, 1975 yılından bu yana Ramsar
46
Sözleşmesi’ne göre Uluslararası Önemi Olan sulak alan, Barselona Sözleşmesi’ne
göre Özel Olarak Korunan Alan, Avrupa Konseyi Direktifleri’ne göre Önemli Kuş Alanı
ve Özel Koruma Alanı’dır.
Deltadaki sulak alanlar, 3.400 ha’lık ırmak taşkın ovası ile Meriç Nehri, sürekli tatlı su
gölleri, sürekli ya da mevsimsel tuzlu/ acı göller ve mevsimsel tuzlu bataklıklar ile
kıyısal acı su lagünlerinden oluşan alanda tuza dayanıklı bitki örtüsü başta olmakla
birlikte, akarsu kıyısı ormanı örtüsü kalıntıları vardır. Meriç Deltası, kuşların ana göç
yolları üzerinde bulunması, ılıman iklimi ve göreceli olarak yalıtılmış olması; yaz
aylarında Meriç Irmağı’nın akımlarının azalması, deniz sularının ırmak ağzından girerek
menbaya doğru oldukça uzun mesafelerdeki alanları etkilemesine neden olması
yaşama alanlarında çeşitlilik yaratmaktadır. Delta, bitki türleri, tatlı ya da tuzlu sularda
yaşayan balık türleri, hem karada hem suda yaşayan canlı türleri, sürüngenler ve
memeli hayvan türleri ve kuş türleri açısından zengindir. Delta, göçmen kuşların kışın
konakladığı, ender ve tehlike altındaki türlerin ürediği bir alandır. Deltada, Avrupa’da
ender bulunan ya da hiç bulunmayan kuş türleri de konaklamaktadır. Sulak alan,
DSİ’nin Taşkın Koruma Projeleri sonucunda Meriç Nehri’nden yalıtılmıştır. Alana
ulaşan akımlar ıslak ve kurak dönemlere göre büyük değişiklikler (ortalama 198,96
hm3; ıslak dönem ortalama 248,76 hm3 ve kurak dönem ortalama 78,55 hm3)
göstermektedir. Komşu ülkeler ve özellikle Bulgaristan’ da ki uygulanan projeler
ırmaktaki akımları azaltmakla birlikte sulak alana gelen drenaj suları ortalama 71,75
hm3’tür. Meriç Irmağı ve kollarının toplam su potansiyeli 5.842 hm3’ tür. Komşu
ülkelerde yapılan 12 adet baraj (depolama hacmi 2.415 hm3) ve ülkemizde yapılan
barajlar (depolama hacmi 672 hm3), su rejimindeki değişikliklerin artmasına neden
olmuştur. Akımların azalması sonucunda deniz etkisi membaya doğru ilerlemiştir (DSİ,
2003).
Sulak alana drenaj suları girişinin engellenmesi ve temiz su sağlanması amacıyla, DSİ
XI. Bölge Müdürlüğü’nce geliştirilen Kuşaklama Seddeleri ve Temiz Su Sağlama
Projesi, 1995 yılında Yenikarpuzlu Depolaması ve Sulaması Projesi kapsamında ihale
edilmiştir. 1997’de bitirilmesi öngörülen uygulamaların sulama şebekesi yapımının
sürdüğü, sulak alanın iyileştirme sağlanması beklenen ve yapımına öncelik verilmesi
gereken yapıların (kuşaklama seddeleri, drenaj kanalı) inşaatına ise mali kaynak
yetersizliği nedeniyle başlanamadığı belirtilmektedir.
Gala Gölü ve çevresindeki göllerin mülkiyeti devletin tasarrufundadır. Küçük Gala Gölü
ve Pamuklu Gölleri ile çevresindeki 2.369 ha’lık alan 1991 yılında Tabiatı Koruma Alanı
ilan edilmiş ve yönetimi Orman Bakanlığı, Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel
47
Müdürlüğü ve Edirne Milli Parklar Başmühendisliği’ne verilmiştir (Edirne Valiliği vd.
2001). Ancak Tabiatı Koruma Alanı içerisinde 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu ile
çelişen bazı uygulamaları önlemek ve alanın sağlıklı biçimde yönetilmesini sağlamak
amacıyla sınır genişletme ve statü değişikliği çalışmalarına başlanmış olup deltanın
Gala Gölleri, Pamuklu Gölü ve Koyuntepe Sazlıkları’nı içeren 6.090 hektarlık bölümü
05.03.2005 tarihinde Milli Park ilan edilmiştir. Çevre ve Orman Bakanlıkları’nın
birleşmesinden sonra yönetim Edirne İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Doğa Koruma ve
Milli Parklar Şube Müdürlüğü’nce yürütülmektedir.
Meriç Deltası Sulak Alanı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme
Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğundadır. Göller Maliye Bakanlığı tarafından Su
Ürünleri Kooperatifleri’ne kiralanmaktadır. Göl çevresindeki alanların büyük bölümü
hazine ve vakıflara aittir. Bunun yanı sıra özel kişilere kiralanmakla birlikte kurutulan ve
sulamaya açılan alanların topraksız üretici köylülere dağıtımı ile ilgili çalışmalar
sürdürülmektedir. (Edirne Valiliği vd. 2001).
Meriç Deltası içerisinde doğal öneme sahip Dalyan, Gala, Pamuklu ve Sığırcı Gölleri yer almaktadır. Sulak alanda, Küçük Gala Gölü, Pamuklu Gölü ve çevresindeki 2369
ha’lık alan, 18 Ağustos 1991 tarih ve 20964 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve
Tabiatı Koruma Alanı ilan edilerek 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamına girmiştir.
Alanın 600 ha’lık bölümü Hisarlı Dağ eteklerindeki ormanlık araziden, 1700 ha’lık
bölümü sulak alandan oluşmaktadır (DSİ, 2003). Tabiatı Koruma Alanı; Gala Gölü,
lagün gölleri, sazlık ve bataklıkları kapsamamaktadır. Ancak; Dalyan, Taşaltı, Işık ve
Tuzla Gölleri ile Gala Gölü, Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun
16.05.1991 tarih ve 890 sayılı kararı ile 1992 yılında Sit Alanı (II. Derece Doğal Sit
Alanı) kapsamına alınmıştır.
Resim II. 1. Gala Gölü
48
Bölgede Aşağı Meriç, Aşağı Ergene, Dervent ve Doğanca Dereleri’nin alüvyonlarından
oluşan düz arazi ile Meriç, Hisarlı Dağ, Hızır İlyas Tepe yükseltilerini, Abdürrahim-
Mecidiye Penepleni ile İbriktepe-Altınyazı-Uzunköprü Peneplenini içeren tepelik arazi
ile peneplen şeklinde birbirinden farklı iki yeryüzü şekli ayırt edilmektedir (Kantarcı,
1989). Meriç Deltası içerisinde yer alan; Dalyan, Gala, Pamuklu ve Sığırcı Gölleri çevresinde, profil teşekkülü olmayan azonal, hidromorfik alüvyal topraklar yaygındır ve
tarıma elverişli değildirler. Bitki örtüsü kamış, saz ve tuzlu bataklık bitkileri olmak üzere
sucul bitkilerdir. Bu topraklar yer yer bataklıklar durumundadır ve yalnızca çeltik tarımı
yapılabilmektedir. pH'ları 7,5 dolayındadır ve çoğunlukla tuzludurlar (DSİ, 2003).
Meriç Deltası Sulak Alanı, İmar ve İskan Bakanlığı’nın 1972 yılında yürürlüğe koyduğu
Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası’na göre, 2. derece deprem bölgesidir.
Sulak alandaki göller; Büyük ve Küçük Gala Gölleri, Sığırcı Gölü ve Pamuklu Gölü ile
Ege Denizi kıyısındaki Taşaltı, Bücürmene ve Dalyan Gölleri’dir. Gala (Büyük) Gölü, bir
alüvyon-set gölü olup 1.177 km2’lik drenaj alanı ile sulak alandaki en önemli göldür.
Sulak alanda bulunan diğer göller, Sığırcı Gölü (Yenikarpuzlu Depolamasına
dönüştürülmüş) (190 ha) ve Pamuklu Gölü (188 ha) ile Taşaltı, Bücürmene ve Dalyan
Lagün Gölleri (550 ha)'dir. Yazın büyük bölümleri kuruyan ve tarım yapılan göller geniş
bataklıklarla çevrilidir. Pamuklu ve Gala Gölleri’ nin sularının nitelikleri mevsimlere göre
değişir ve kışın tatlı, yazın tuzludur.
Havza içerisinde doğal öneme sahip göller ve bu göllerin canlı yaşamını besleyen
akarsular en az göller kadar korunması gerekli doğal kaynakları oluşturmaktadır. Gala
Gölü’nü besleyen başlıca su kaynakları, İP–1 drenaj kanalı (Basamaklar Deresi),
Muzalı Deresi, diğer küçük dereler ve göl yüzeyine düşen yağışlardır. Göl, çevresinde
bulunan sulu tarım alanlarının önemli düzeydeki bölümü drenaj suları ile de özellikle
sulama mevsiminde beslenmektedir. Gölden su çıkışları göl ayağı ve buharlaşmalar ile
gerçekleşmekte, kurak dönemlerde çiftçiler tarafından sulama suyu çekilebilmektedir.
Gala Gölü’nü besleyen Basamaklar Deresi ve Muzalı Deresi havzalarından gelen su
yatakları bugün drenaj kanalı durumundadır. Alana farklı akarsulardan gelen sular
yıllara göre çok önemli ölçüde değişmektedir. 1980 yılından sonra havza su rejiminde
büyük değişiklikler ortaya çıktığı, 1980 öncesinin genellikle 1 yıl aralıklarla yinelenen
kurak dönemlerin, 1980 sonrasında farklı düzeylerde olmakla birlikte 7 yıla kadar
uzayabildiği (1988–1994) anlaşılmaktadır. Gala Gölü etrafında çoğu halk sulaması
şeklinde yaklaşık 15.000 ha alanda çeltik ekimi yapılmaktadır (Resim II.2).
49
Çeltik ekimi yapılan bu sahaların su ihtiyacı Altınyazı ve Sultanköy Barajları,
Yenikarpuzlu Göleti ve Meriç Nehri baraj akımlarından karşılanmaktadır. Bu nedenle
belirtilen kaynakların su toplama havzalarının temiz tutulması gerekmektedir. Bu
depolama tesislerinin rezervuarlarında depolanan suyun büyük bir kısmı kış aylarında
Meriç Nehri’nden pompajla terfi edilerek sağlanmaktadır. Sulama sahasının yıllık bitki
su ihtiyacı 12.000 m3/ha olup, Gala Gölü’ne yılda ortalama 36 hm3 su tahliye olduğu
tahmin edilmektedir (DSİ, 2002). Ayrıca göle, kurutmalardan yıllık ortalama 38,22 hm3
su gelmektedir. Gala Gölü, DSİ XI. Bölge Müdürlüğü’nce temelde taşkın koruma
amacıyla işletilmektedir. Gala Gölü havzasında yapımı planlanan sulamaların alanları
38.228 ha olduğu, bu alanlar içinde daha önce sulama şebekesi yapılmamış
kurutmalarla, su eksikliği bulunan ve halen işletmeye açılmamış sulamaların da
bulunduğu belirtilmektedir (DSİ, 2003).
Resim II. 2. Gala Gölünde Çeltik Tarımı
Meriç Deltası Sulak Alanı, tatlısu ve tuzlusu ekosistemleri, yarı karasal ve karasal
ekosistemlerinden oluşması nedeniyle, çok sayıda yabanıl hayvan türüne ve aralarında
geleceği tehlikede olan çok sayıda kuş türüne yaşama ortamı olmaktadır (Kırsal Çevre
ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, 2001). Delta; 54 cins bitkisel, 21 cins
hayvansal plankton, 47 tür dip canlısı, 39 tür su bitkisi, 20 tür balık barındırmaktadır ve
146 tür kuş barındırması nedeniyle uluslararası kriterlere göre Önemli Kuş Alanı’dır.
Gala Gölü’nde, farklı dönemlerde yapılan çalışmalarda, 54 cinsi bitkisel plankton, 21
cinsi hayvansal plankton olmak üzere, toplam 75 cins plankton saptanmıştır. Plankton
cinsleri ve yoğunlukları yıllara, mevsimlere, aylara ve gölün farklı kesimlerine göre
değişiklik göstermektedir. Gala Gölü’ nde dip canlıları faunası konusunda yapılan çeşitli
araştırmalarda 47 adet dip canlısı türü saptanmış (DSİ, 2003), 18 zoobentik organizma
50
grubu ile temsil edilen ortalama 4.988 birey/m2’in yanı sıra Chironomidae (Diptera)
familyasından 19 tür kaydedilmiştir (Edirne Valiliği vd. 2001).
Büyük Gala, Küçük Gala, Pamuklu Gölü ve Meriç Nehri’nin oluşturduğu tatlısu
ekosistemlerinde; kamış, hasırotu, sandalya sazı, dipotu, nilüfer, su sümbülü,
karaboynuzlu yaprak, suoku, ipliksi alg yaygındır (Kantarcı, 1989 ve Kırsal Çevre ve
Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, 2001).
Meriç Irmağı ve İpsala Seddesi arasındaki sazlık ve bataklıklar, çeltik tarımı yapılan ve
yapılamayan tuzlu bataklıklar, yarı karasal ekosistemleri oluşturmaktadır. Bu alan
askeri denetim altındaki birinci derecede yasak bölgedir. Kaya ve Kurtonur (2000),
geçmiş yıllarda Meriç Nehri yatağında bulunan subasar ormanlarının bugün yok
denecek kadar azaldığını belirtmişlerdir. Bu ormanlık alanlar tarım arazilerine
dönüştürülmüş ve dönüştürülmeye devam edilmektedir. Bu kısımda suoku, su
menekşesi, venüsotu, atkuyrukları, ayak otları, ayrık, darıcan, yabanıl darı, su sümbülü,
kındıra, dipotu, hasır otu, sandalya sazı, karaot, akkavak, ılgın ve söğüt türleri
bulunmaktadır (Kantarcı, 1989 ve Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma
Derneği, 2001).
Karasal ekosistemler, çeşitli meşe ve ardıç türlerinin toplulukları ile tahrip edilmiş
karışık ormanların bulunduğu ekosistemlerdir (Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları
Araştırma Derneği, 2001) Kantarcı (1989), bölgedeki doğal karasal ekosistemlerin
ormanlar olduğunu, ancak ormanların tahribata uğrayarak yer yer baltalıklara ve
çalılıklara dönüştüğünü belirtmiştir. Göle en yakın karasal ekosistem olan Hisarlı Dağ-
Hızır İlyas Tepe kesiminde; Kermes Meşesi, Tüylü Meşe, Kara Çalı, Saçlı Meşe, Macar
Meşesi, Mazı Meşesi, Çiçekli Dişbudak, Doğu Gürgeni, Geyik Dikeni, Yabanı Ahlat ve
Akçakesme gelişmektedir (Edirne Valiliği vd. 2001).
Gala Gölü’nde farklı dönemlerde yapılan çalışmalarda, 15 adedi tatlı su balığı, 5 adedi
göçmenbalık olan 20 tür kaydedilmiştir. Ongan (1994), 1986-1989 yıllarında üç yıl süre
ile yaptığı çalışmalarda; Perka, Kızılgöz, Sazan, Kızılkanat, Bulgar Sazanı, Turna
Balığı, Çapak, Yeşilsazan, Delice Balığı, Sudak, Tahta Balığı, Güneş Balığı, Tatlısu
Kefalı, Yılan Balığı ve Yayın Balığı türlerini tespit etmiştir. Yılan Balığı, Deniz Levreği,
Haskefal, Sarıyanak, Yelene’nin deniz kökenli balıklar olduğu (Edirne Valiliği vd.,
2001), tatlı su balık türlerinden 4 adedin (Sazan, Turna, Yayın ve Sudak), göçmen tür,
3 adedin (Yılan Balığı, Deniz levreği ve Haskefal) ekonomik olarak avlanan tür olduğu
kaydedilmiştir (DSİ, 2003).
51
Geçmişte, göçmen ve yerli balık tür ve stokları bakımından oldukça zengin olan
göllerdeki türler, Meriç Nehri’nin yatağının değiştirilmesi, taşkın önleme seddeleri ile
Meriç Nehri ile göllerin, dolayısıyla da deniz bağlantısının kesilmesi ve yoğun kirlilik
nedeniyle önemli ölçüde azalmıştır (www.cevreorman.gov.tr).
Gala Gölü’nde üretim Enez Balıkçılık İstihsal ve Satış Kooperatifi’nce yapılmaktadır.
Kooperatif Ege Denizi kıyısındaki dalyan (Dalyan, Bücürmene, Taşaltı) göllerinde de
çalışmaktadır. Yenikarpuzlu Göleti’nin işletmeye açılmasından sonra; Gölet ile sulak
alandaki drenaj kanallarında avcılık yapmak üzere Yenikarpuzlu Balıkçılık Kooperatifi
kurulmuştur (DSİ, 2003).
Ülkemize batıdan gelen kuş yolu üzerindeki ilk sulak alan olan Meriç Deltası kuş varlığı
yönünden çok zengin bir yapıya sahiptir. Delta’da bulunan göller, sazlıklar, çayırlıklar,
çeltik alanları, söğüt ve ılgınlardan oluşan ağaç toplulukları, su kuşlarının üreme,
beslenme, özellikle ılıman iklim koşullarının sağladığı avantajla kışlama sahası olarak
büyük önem taşımaktadır (www.cevreorman.gov.tr). Alanda bulunan kuşların
kuluçkaya yatan türlerden başlıcaları; Tepeli Kutan, Karabatak, Küçük Karabatak,
Balaban, Küçük Balaban, Gece Balıkçılı, Alaca Balıkçıl, Küçük Ak Balıkçıl, Erguvani
Balıkçıl, Çeltikçi, Kuğu, Boz Kaz, Pasbaş Dalağan, Deniz Kartalı, Şah Kartal, Küçük
Orman Kartalı, Kılıçgaga, Uzunbacak, Kara Sumru, Bıyıklı Sumru (Ertan vd., 1989),
Kaşıkçı, Bataklıkkırlangıcı, Küçük Sumru, Gri Balıkçıl (Kırsal Çevre ve Ormancılık
Sorunları Araştırma Derneği, 2001) ve bölgede kışlayan türlerden Küçük Karabatak,
Tepeli Pelikan, Kuğu, Ötücü Kuğu, Elmabaş Patka’dır (Kırsal Çevre ve Ormancılık
Sorunları Araştırma Derneği, 2001). Küçük Karabatak, Boz Kaz, Çamurcun, Yeşilbaş,
Boz Dalağan, Büyük Orman Kartalı, Sakarmeke gibi çok sayıda kuşun bölgede
barındığı ifade edilmektedir. Farklı zamanlarda yapılan kuş gözlem ve sayımlarının
sonuçları farklıdır. Meriç Deltası’nda 1985-1992 döneminde yapılan gözlemlerde 146
kuş türü saptandığı, saptanmayan türlerin de bulunabileceği ve bu konuda bilimsel
çalışmalar yapılması gerektiği bilinmektedir (Ertan vd., 1989).
Eğribük ve Gölbaba Sulak Alanları: Taşkın ovası, akarsu ve tatlısu gölü niteliklerini
taşıyan Eğribük ve Gölbaba Sulak Alanı Edirne’nin 10 km kuzeyinde, Büyükdöllük
Köyü’nün batısında, Tunca Nehri’nin yanında yer almaktadır. Suakacağı-Edirne
arasındaki geniş ovada Tunca Nehri, geniş kıvrımlar (bükler) yaparak akar. Bu ovada
bulunan Gölbaba Gölü her taşkında Tunca Nehri ile birleşir ve bütün ovayı kaplar.
Tunca Nehri’nin taşkınları Balkanlar’ın zengin alüvyonlu topraklarını ovaya taşır. Bu
olağanüstü zenginlik bütün canlı türlerini kendine çekmektedir.
52
Eğribük Havzası adını Tunca Nehri’nin ovada yaptığı menderes-büklerden almıştır.
Türkiye’ye kuzeyden Bulgaristan sınırından girmektedir. Taşkın ovası özelliği yağışlı
mevsimde görülür. Tunca nehri ovada ilerlerken Gölbaba’nın yanından geçer. Taşkın
zamanında göl ile Tunca Nehri birleşir ve ovayı kaplar. Göl ayrıca çevresindeki 4
çeşmeden ve yeraltı sularından sürekli beslenerek orta kısmında yıl boyunca bu
bulundurmaktadır. Göl yapı olarak çoğunlukla sazlıklardan oluşmuştur.
Sulak alanların kurutularak tarıma açılması, sivrisinek mücadelesi, sulak alanların
biyolojik çeşitliliğe olan katkısının anlaşılamamış olması sonucunda göle açılan drenaj
kanalı yoluyla göl suları Tunca Nehrine drene edilmektedir. Bu şekilde gölün bir kısmı
kurutulmuştur. Bu alanlarda şimdi çeltik tarımı yapılmaktadır.
Edirne İli’nde Merkez İlçe sınırları içerisinde ve Kent merkezine 10 km mesafede
Değirmenyeni Köyü, Büyükdöllük Köyü ve Yolüstü Köyü arasında kalan ve içerisinden
Tunca Nehri’nin geçtiği yaklaşık 1500 ha’lık alanı kapsayan Gölbaba ve Eğribük
Gölleri’nin bulunduğu alan, Kültür Bakanlığı, Edirne Kültür ve Tabiat Valıklarını Koruma
Kurulu’nun 25.09.1997 tarih ve 4218 sayılı kararı ile 1. Derece Doğal Sit Alanı ilan
edilmiştir.
Merkez Büyükdöllük Köyü Gölbaba Gölü: Bu gölde su içinde 2, kıyı ve çamurda 4
olmak üzere 6 bitki grubu saptanmıştır. Bu alanlarda baskın olarak bulunan su içi bitki
grupları “C. Demersun” ve “N. Alba”dır. Kıyı ve çamur habitatlarda ise Carex Distans L.
(Cyperaceae), Cirsium italicum, (Savi) Dc. (Compositae), Ph. Australis ve T.
Angustofolia bitki grupları bulunmaktadır. C. Demersun bitki grubu, gölün Kuzeybatı
ucunda 3-4 dekarlık Kocagöl adını alan kısımda dört örnek alanda saptanmıştır.
II.2.5. Orman Alanları
Orman alanları ve diğer doğal öneme sahip alanlara yönelik çalışmalar kapsamında
orman alanlarının sınırları, üretim durumu, ekosistem çeşitliliği, biyolojik çeşitlilik, flora-
fauna çeşitliliği, doğa koruma açısından ulusal ve uluslararası çapta önem taşıyan
habitatlar ve bunların sahip olduğu özellikle koruma altına alınması gereken endemik
türler, koruma statüleri (milli park, tabiatı koruma alanı, sit alanı, vb.) gibi özellikler
tanımlanmış, orman alanlarının önemi ve değeri vurgulanarak planlamaya altlık
oluşturması amaçlanmıştır.
Edirne İli planlama çalışmalarının Arc-Gis ortamında yapılması nedeniyle planlamaya
altlık oluşturacak sayısal değerler yine bu ortamdan elde edilen verilerle hazırlanmıştır.
53
Ancak aşağıda orman alanları ile ilgili verilen sayısal değerler ilgili kurum verileri
olduğundan dolayı Arc-Gis verileri ile farklılık göstermektedir.
II.2.5.1. Orman Alanları ve Özellikleri
Edirne İli’nin orman varlığının %19’unu (117.027,16 ha) ormanlık alan oluştururken
%81’ini (504.503 ha) orman dışı alanlar oluşturmaktadır. Edirne İli orman alanları,
İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü’ne bağlı olan Kırklareli Orman İşletme Müdürlüğü ve
Çanakkale Bölge Müdürlüğü’ne bağlı Keşan Orman İşletme Müdürlüğü’nün yetki alanı
içersinde olup bu müdürlüklere bağlı olan işletme şefliklerinin kontrolündedir.
Tablo II. 13. Edirne İli Orman Alanları Ormanlık
Alanlar
Toplamı
Orman Dışı
Alanlar
Toplamı
Özel
Ormanlar
Toplamı
Genel
Toplam Bölge
Müdürlüğü
İşletme
Müdürlüğü
İşletme
Şefliği
Alan (ha) Alan (ha) Alan (ha) Alan (ha)
İstanbul Kırklareli Edirne 30.548,50 190.145 230,12 220.923,60
Çanakkale Keşan Enez 18.336,70 23.890,70 42.227,40
Çanakkale Keşan Keşan 31.928,60 262.961,90 374,34 295.264,80
Çanakkale Keşan Korudağı 12.376,80 6.133,70 18.510,50
Çanakkale Keşan Çınarlıdere 23.232,10 21.371,70 44.603,80
TOPLAM 116.422,70 504.503 604,46 621.530,20
Kaynak: İOBM ve ÇOBM, 2007
Edirne İli orman alanları Kırklareli il sınırı ile Bulgaristan hududunun kesiştiği, kuzey ve
kuzeydoğu bölgeleriyle Enez-Keşan hattının güneyinde yayılış göstermektedir. Edirne
İli’nin genelinde sulak alan ekosistemi, antropojen step sahası ve kuru orman
alanlarının dağınık yayılış göstermesi ve büyük tarım alanlarının olması orman
alanlarının yayılış ve bütünleşmesini etkilemektedir.
Edirne İl Merkezi’nden Uzunköprü yönünde bulunan köy yerleşimlerinin yakın
çevresindeki orman alanları, büyük tarım alanlarıyla iç içedir. Bu nedenle, orman
alanlarının büyük bir kısmı parçalı dağılış gösteren meşe ormanlarıdır. Uzunköprü-
Meriç arasındaki, orman alanları Meriç yerleşiminin kuzeybatısı ve güneydoğusunda
yayılış göstermektedir. Kuzeybatı kesimindeki asli türler meşe olup, kısmen bozuk
meşelere ve ibreli türlere de rastlanmaktadır. Meriç yerleşiminin güneydoğusunda ise
meşe türleri hakim meşcereyi oluştururken, Saatağacı, Paşayemice Köyleri çevresinde
Karaçam ve Kızılçam plantasyonları yer almaktadır. Uzunköprü İlçesi’nin
güneydoğusunda kalan ormanlarda yapraklı türlerin, Ömerbeyli, Gazimehmet
köylerinde meşe türlerinin, Dereköy ve Hasanpınar Köyleri’nin güneyinde ise karışık
türlerin hakim olduğu meşcereler yer almaktadır. Beykonağı yerleşmesinin güneyinde
54
plantasyon sahaları bulunmaktadır. Süleymaniye, Karaburçak, Harmanlı, Kırköy
yerleşmelerinin yakın çevresindeki orman alanları, yapraklı türlerin yayılış gösterdiği
alanlardır ve meşe asli orman ağacıdır.
Enez-Keşan hattının güneyindeki orman alanları Saroz Körfezi’yle sınırlanmaktadır. İl
Merkezi ve İl’in orta kesimlerine göre doğal ve kültürel peyzaj özellikleri ve arazi
kullanım biçimleri nedeniyle, Edirne İli’nin güney kesimlerinde önemli turizm potansiyeli
mevcuttur. Özellikle Erikli ve Yayla Köyleri çevresindeki ikincil konut alanlarındaki
gelişme, alanın sahip olduğu turizm potansiyeli ve gelişme dinamikleri dikkate
alındığında orman alanları ve ekolojik değerler üzerindeki en büyük baskıyı
oluşturmaktadır. Bölgede Turizm Bakanlığı’nın belirlediği Saroz Körfezi Kültür ve
Turizm Koruma ve Geliştirme Bölgesi, mevcut ikincil konut bölgelerini içerdiği gibi bu
alanlar dışındaki bakir birçok doğal alanı da içermektedir. Mevcut orman ekosistemi ve
yakın çevresindeki tarım alanları da bu durumdan büyük ölçüde etkilenecektir. Enez
merkezden başlayarak Yenice, Çavuşköy, Büyükevren, Şabanmera, Koruklu, Yayla,
Erikli, Mecidiye, Gökçetepe Danişment, Sazlıdere Köyleri arasındaki ulaşım, Saroz
Körfezi’ne paralel şekilde devam etmektedir. Bu güzergahta mevcut karayolları olduğu
kadar, orman içi yollarda kullanılmaktadır. Edirne İli’nin güney kesimindeki tüm
köylerde tarımsal faaliyet alanları ve orman alanları arasında dengeli bir kullanım söz
konusudur. Yerleşimlerin kırsal karakterli olmaları ve gelişme potansiyellerinin düşük
olması nedeniyle, alan ihtiyacı sınırlı düzeydedir. Sadece Erikli, Yayla ve Danişment
Köyleri’nde ikincil konut baskısı yoğundur.
Enez merkezin kuzeydoğusundaki köylerde ağırlıklı olarak yapraklı ağaç türleri (BMa)
yer alırken, Hisarlı ve Çandır Köyleri’nin yakın çevresinde Kızılçam plantasyonları yer
almaktadır. Umurbey, Çeribaşı ve Akhoca Köyleri’nde de Kızılçam plantasyon sahaları
bulunmaktadır. Enez merkezin güneyinden Karagöl, Sultaniçe, Gülçavuş hattı boyunca
yoğun Sahilçamı ve Kızılçam (Çza3, Çzbc3, Çma) türleri yer almaktadır. Vakıf,
Karaincir, Yaylaköy, Erikli, Mecidiye arasındaki orman alanları Saroz Körfezi kıyısına
paralel devam etmekte ve hâkim meşcereyi meşe türleri oluşturmaktadır. Vakıf ve
Karaincirli bölgesinde Kızılçam, Yalıköy de ise kızılçam ile birlikte fıstıkçamı
plantasyonları yer almaktadır. Saros Körfezi’nin kuzeyi boyunca deniz seviyesine kadar
inen ve burada doğal yayılış gösteren Kızılçam ormanları, koylar, kumsal ve jeolojik
oluşumlarla birlikte alan, sahip olduğu bu kaynak değerlerinden dolayı, yüksek bir
peyzaj değeri taşımaktadır.
55
Harita II. 13. Edirne İli Orman Alanları
Keşan-Gelibolu karayolu ile Keşan-Sazlıdere arasındaki orman yolu arasında kalan
bölgedeki tüm kırsal yerleşmelerin yakın çevresindeki hakim meşcereyi kızılçam
plantasyonları oluşturmaktadır. Yerlisu yerleşiminin doğusunda Kızılçam (ÇzMab3,
ÇzMab2) türleriyle birlikte meşe ormanları yayılış göstermektedir. Mecidiye yerleşiminin
güneyinde de yapraklı türlerinin yayılış gösterdiği sınırlı alanlar bulunmaktadır. Söz
konusu alanlardaki orman alanları üzerinde baskı oluşturacak herhangi bir unsur
56
bulunmamaktadır. Enez merkezden başlayarak Sazlıdere Köyü’ne kadar uzanan sahil
hattı boyunca birçok lagün bulunmaktadır.
II.2.5.2. 6831 Sayılı Orman Kanunu 2. Maddesi ve B Fıkrası Gereğince Orman Dışına Çıkartılan Alanlar
Edirne İli, 2/B alanları Trakya Bölgesi’nde illere göre dağılımda %22’lik (4.984 ha) bir
pay almaktadır (İOBM ve ÇOBM, 2007) ve bu alanlar İl’in kuzey ve güney kesimlerinde
yoğunlaşmaktadır. Edirne İli’ndeki 2/B alanları üzerindeki doğal değerlere yönelik
mekansal açıdan henüz bir tehlike bulunmamaktadır.
II.2.5.3. Özel Orman Alanları
Devlet ormanları dışında, özel ve tüzel kişilerin mülkiyetinde olan ve bu kişilerce tapu
ile sahip olunan orman alanları özel orman alanları olarak tanımlanmaktadır. Edirne İli
sınırları içinde bulunan özel orman sayısı 11 olup, toplam alanı 604,46 ha’dır. Bunlar
Sarayiçi Tavuk Özel Ormanı, Çenetatar Özel Ormanı, Çıplakada Özel Ormanı,
Büyükuluşah Özel Ormanı, Küçükuluşah Özel Ormanı, Yenice Korusu (Bay Hasan),
Zehra Hanım Ormanı, Hasandere, Yerlisu, Yörüker Çiftliği ve Muratkoru Özel
Ormanları’dır.
Tablo II. 14. Edirne İli Özel Orman Alanları
Sıra Orman Bölge
Müdürlüğü
Orman İşletme
Müdürlüğü
Orman
İşletme Şefliği Özel Orman Adı Alan (ha)
1 İstanbul Kırklareli Merkez Sarayiçi Tavuk Özel Ormanı 49,4
2 İstanbul Kırklareli Merkez Çenetatar Özel Ormanı 66,01
3 İstanbul Kırklareli Merkez Çıplakada Özel Ormanı 57,19
4 İstanbul Kırklareli Merkez Büyükuluşah Özel Ormanı 44,1
5 İstanbul Kırklareli Merkez Küçükuluşah Özel Ormanı 13,42
6 Çanakkale Keşan Keşan Yenice Korusu (Bay Hasan) 42,98
7 Çanakkale Keşan Keşan Zehra Hanım Ormanı 72
8 Çanakkale Keşan Keşan Hasandere 37,72
9 Çanakkale Keşan Keşan Yerlisu 64,86
10 Çanakkale Keşan Keşan Yörüker Çiftliği 116,98
11 Çanakkale Keşan Keşan Muratkoru 39,8
Toplam 604,46
Kaynak: İOBM ve ÇOBM, 2007
57
II.2.5.4. Doğal ve Ekolojik Öneme Sahip Alanlar
II.2.5.4.1. Yasal Korunan Alanlar
Korunan Alanlar, öncelikle biyolojik çeşitliliğin, doğal ve kültürel kaynakların sürdürülebilir
korunmasını sağlamak amacıyla ayrılmış, çeşitli yönetim statüleri altında kendine özgü
yasalar ve araçlarla yönetilen kara ve deniz parçalarıdır (Uluslararası tanım IUCN, 1994).
Edirne il sınırları içinde Gala Gölü Milli Parkı (6.090 ha) ve Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan
Koruma Bölgesi (7.000 ha) yasal korunan alanlardır.
Gala Gölü Milli Parkı: Edirne İli, Enez ve İpsala İlçeleri sınırları içerisinde Meriç Deltası’nın
önemli bir kısmını oluşturan Küçük Gala Gölü ile Pamuklu Gölü’nü kapsayan 6.090 ha’lık
alan 2005 tarihinde Milli Park olarak ilan edilmiştir. Gala Gölü Milli Parkı, tatlı ve tuzlu su
bataklıkları, geniş sazlıkları, tatlı su gölleri ve lagünleri ile başta su kuşları olmak üzere
değişik türden ve oldukça zengin yaban hayatına ev sahipliği yapmaktadır. Özellikle tepeli
pelikan (Pelecanus crispus) çeltikçi (Plegads falcinellus) ve küçük karabatak (Phalac rocorox
pygmeus) gibi nesli son derece azalmış türler burada yaşamaktadır. Gala Gölü su ürünleri
yönünden de çok zengindir. Gölde sazan, sudak, tatlı su kefali, yılan balığı gibi ticari değeri
olan balıkların yanında, kuşların beşlenmesinde yer tutan balık türleri de bulunmaktadır (Gala
Gölü ve Çevresindeki Sulak Alanların Islahı ve Yönetim Planlaması Raporu, 2001)
Şekil II. 2. Gala Gölü Milli Parkı
Kaynak: İOBM ve ÇOBM, 2007
58
Edirne İli’nde Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği kapsamında 1 adet Sulak Alan Koruma
Bölgesi bulunmaktadır.
Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan Koruma Bölgesi: Edirne İli sınırları içinde 7.000 ha’lık
alan 2008 tarihinde Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan Koruma Bölgesi olarak ilan edilmiştir.
Meriç Deltası, Yunanistan-Türkiye sınırındaki geniş sazlıklar, mevsimsel bataklıklar, tatlı ve
tuzlu göller ile tarım alanlarından oluşan ve ender bulunabilen bir sulak alan ekosistemidir.
Deltada bulunan farklı sulakalan türleri su kuşları için önem taşımaktadır. Göller ve sulak
alanlar, Avrupa’dan gelen ve göç sırasında geçiş yapan kuş türleri tarafından ekolojik koridor
olarak kullanılmaktadır. Meriç Deltası sadece kuş türlerini barındırmakla kalmayıp diğer
omurgalı-omurgasız hayvanlar ve bitkiler içinde yaşam alanları oluşturan önemli bir biyolojik
rezervdir.
Şekil II. 3. Edirne-Meriç Deltası Sulak Alan Koruma Bölgesi
Kaynak: İOBM ve ÇOBM, 2007
II.2.5.4.2. Ulusal ve Uluslar Arası Öneme Sahip Alanlar
Avrupa çapında Önemli Bitki Alanları’nın belirlenmesi çalışması 1995 yılında Planta
Europa Konferansı ile başlamıştır. Türkiye ÖBA kriterlerini uygulayan ve çalışmalarını
tamamlayan ilk ülkedir. Bu kapsamda Ulusal ve Uluslararası öneme sahip birçok bitki
türlerini içinde barındıran Trakya Alt Bölgesi’nde 4 adet Önemli Bitki Alanı (ÖBA)
59
bulunmaktadır. Edirne İli sınırları içinde floristik açıdan zengin, nadir tür ve habitatların
bulunduğu bu alanlar, Meriç Deltası, Kuzey Saros Kıyıları ve Ergene Havzası’dır.
Alanda Önemli Kuş Alanı’da (ÖKA) bulunmaktadır. ÖKA, 1989 yılında Uluslararası
Kuşları Koruma Konseyi tarafından başlatılan ve dünyanın birçok ülkesinde yürütülen
bir projedir. Ülkemizde bu proje ve bu projeye yönelik envanter çalışması Doğal Hayatı
Koruma Derneği koordinatörlüğünde yürütülmüştür. Buna göre alanda tespit edilen 1
adet ÖKA bulunmaktadır.Bunlar; Meriç Deltası Önemli Kuş Alanı (ÖKA)’dır.
Alanda ayrıca Önemli Doğa Alanı (ÖDA) bulunmaktadır. ÖDA'lar Conservation
International, BirdLife International ve Planlife'ın önderliğinde on beş uzman tarafından
geliştirilen bilimsel kriterlere göre uluslararası öneme sahip olduğu kanıtlanmış
alanlardır (Eken ve ark. 2004). Türkiye'nin ÖDA'ları Doğa Derneği'nin önderliğinde, pek
çok kuruluşun ve bilim insanının katkısıyla tanımlanmıştır. Buna göre alanda 1 adet
ÖDA, Sırpsındığı Önemli Doğa Alanı (ÖDA) bulunmaktadır.
Arazi çalışmaları sonucu tespit edilen Saros Körfezi’ni çevreleyen doğal ormanlar ve
Korudağ Ağaçlandırma Sahası da alanda yer almaktadır.
Meriç Deltası Önemli Bitki Alanı (ÖBA): Marmara Bölgesi’nin en iyi durumdaki beş
sulak alanından ve Türkiye’nin en önemli dört tatlı su ekosisteminden biridir. Alan,
bataklıklarda ve mevsime bağlı su basan hafif tuzlu meralarda yetişen ve Avrupa’da
azalmaya yüz tutmuş taksonlar bakımından zengindir.
Kuzey Saros Kıyıları Önemli Bitki Alanı (ÖBA): Alanda Türkiye’de nadir bulunan
taksonlar yer alır. İçerdiği zengin bitki örtüsü ve tür çeşitliliği ile Ege kıyılarının
kuzeyindeki en önemli bitki alanıdır.
Ergene Havzası Önemli Bitki Alanı (ÖBA): Alanın florasında Türkiye’de başka bir
yerde kayıtlı olmayan ya da çok nadir olarak bulunan taksonların yer aldığı
bilinmektedir. Ergene Havzası ÖBA, bazıları Balkanlar’da endemik ve bazıları da
Avrupa’da yaygın bitki türlerinin yayılma alanlarının güneydoğu ucunu, fitososyoloji
açısından Türkiye’de bir benzeri bulunmayan Ergene Havzası’ndaki meralar ise Orta
Avrupa’nın tipik step ve ovalarında yer alan nispeten kurak, kalkerli meraların
güneydoğu uzantısını oluşturmaktadır.
Meriç Deltası Önemli Kuş Alanı (ÖKA): Ülkemize batıdan gelen kuş yolu üzerindeki
ilk sulak alan olan Meriç Deltası kuş varlığı yönünden çok zengin bir yapıya sahiptir.
Deltada bulunan göller, sazlıklar, çayırlıklar, çeltik alanları, söğüt ve ılgınlardan oluşan
60
ağaç toplulukları, su kuşlarının üreme, beslenme, özellikle ılıman iklim koşullarının
sağladığı avantajla kışlama sahası olarak büyük önem taşımaktadır.
Sırpsındığı Önemli Doğa Alanı (ÖDA): Sırpsındığı Türkiye, Bulgaristan ve
Yunanistan sınırının ortasında yer alan Meriç ve Tunca Nehirleri boyunca uzanan bir
alandır. Çok sayıda tarihi yerleşim, anıtmezar ve şehitlikleriyle bilinen Sırpsındığı Ovası
ve bu ovadan güneye doğru Meriç Nehri boyunca uzanan galeri ormanları ve taşkın
alanları bu sınırlar içinde kalır. Alan büyük ölçüde nehir ekosistemi ve tarım alanlarıyla
kaplıdır.
Sırpsındığı barındırdığı sukuşu kolonileri ve içsu balıkları nedeniyle önem taşır. Alanda
ayrıca nesli küresel ölçekte tehdit altında olan kuşlar, böcekler, sürüngenler, memeliler
ve balıklar da yeralmaktadır.
Saros Körfezini Çevreleyen Doğal Ormanlar: Körfezin kumulları Kuzey Ege
kumulları arasında günümüze kalan en iyi örneklerdir. Kumulların yüzey sularının
akışını engellemesi sonucunda alanın kuzeyinde mevsimsel hafif tuzlu lagünler
oluşmuştur. Buradaki kıyı kumulları Türkiye’nin diğer kumul sistemlerinden bitki varlığı
açısından çok farklıdır. Sınırlı yayılış gösteren endemik ve nadir türleri içeren, zengin
bitki örtüsüne sahip kumul alanlar, deniz kenarından karaya doğru değişik bir mozaik
oluşturmaktadır.
Saros Körfezi’ni çevreleyen doğal ormanlar (Mecidiye, Erikli, Yayla ve Sultaniçe’nin
kıyıları) ülkemizde endemik ve nesli küresel ölçekte tehlikede olan bitki türü Dianthus
ingoldbyi için önemlidir. Nesli küresel ölçekte tehlike altında olan kuş türleri için üreme
ve kışlama alanıdır. Ayrıca alan üreyen önemli memeli türleri, yaşayan sürüngen türleri
ve kelebek türleri için de önem taşımaktadır. Bölgedeki kıyı ve sulak alanların bir kısmı
birinci ve ikinci derece doğal sit statüsünde koruma altına alınmış olmasına rağmen
tehditler devam etmektedir.
Korudağ Ağaçlandırma Sahası: Korudağ’da ağaçlandırma çalışmaları 1961 yılında
Türkiye’nin maden direği ihtiyacını karşılamak amacıyla yerli ağaç türleri kullanılarak
bozuk orman alanlarının ağaçlandırılması amacıyla başlamıştır. Ancak mevcut
Korudağ ormanlarının yapısının bozukluğu, tohum ağacı bulunamaması ve ormanın
kendini yenileme imkanını kaybettiği gerekçesiyle kızılçam ve diğer egzotik türlerle
(sahil çamı, fıstık çamı) maden direği üretimini amaçlayan ağaçlandırmalara ağırlık
verilmiştir. Sonraki yıllarda bu amaç değiştirilerek koru işletmesine dönüştürülmüş ve
uygulama projesinde 30 yıl olarak belirlenen idare müddeti 60 yıl olarak uygulamaya
geçmiştir.
62
II.2.5.5. Orman İçi Dinlenme/Rekreasyon Alanları
Rekreasyonel ve estetik kaynak değerlerine sahip alanlarda halkın günübirlik ve/veya
geceleme ihtiyaçlarını karşılayan ve arazi kullanma özelliklerine göre gerekli yapı, tesis
ve donatılarla kullanıma açılan veya açılmak üzere Genel Müdürlükçe ayrılan orman ve
orman rejimine tabi sahalar ile Orman Genel Müdürlüğü’nün özel mülkiyetinde olup,
işletilmesi Genel Müdürlüğe verilmiş sahaları ifade eder (Mesire Yerleri Teknik
İzahnamesi).
Orman içi mesire alanlarının tefrik, tescil, tesis ve işletilmesine ait esas ve usulleri,
6831 Sayılı Orman Kanunu’nun 25. maddesi ile 2873 Sayılı Milli Parklar Yasası’na
istinaden çıkarılan ve 12.12.1986 tarih ve 19309 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan
Milli Parklar Yönetmeliği’ne göre yürütülmektedir. Orman içi mesire alanları; A, B, C ve
D tipi olmak üzere dörde ayrılmaktadır.
A Tipi: Yüksek ziyaretçi potansiyeline sahip, çadır, karavan, motor-karavan ve
bungalov tipi tesislerle sadece geceleme ve/veya gecelemenin yanında günübirlik
kullanım imkanı da sağlayan sahalardır (Mesire Yerleri Teknik İzahnamesi).
B Tipi: Yerleşim merkezlerinin yakın çevresinde veya rekreasyonel kaynak değerlerine
ve ziyaretçi potansiyeline sahip, sadece günübirlik kullanım imkanı sağlayan sahalardır
(Mesire Yerleri Teknik İzahnamesi).
C Tipi: “Ormanların sosyal, kültürel ve estetik fonksiyonlarını halkın hizmetine sunmak
amacıyla ormanlık alanlardan ayrılan rekreasyonel ve estetik kaynak değerlere sahip
olan sınırlı orman içi dinlenme yerleridir” şeklinde tanımlanmaktadır.
D Tipi: Ormanların sosyal, kültürel ve estetik fonksiyonlarını halkın hizmetine sunmak
amacıyla ormanlık alanlardan ayrılan rekreasyonel ve estetik kaynak değerlere sahip
olan geniş alanları kapsayan kent ormanlarıdır.
Edirne İli’nde 6831 Sayılı Orman Kanunu uyarınca halkın rekreasyon ihtiyacını
karşılamak amacıyla tescil edilmiş 5 adet Mesire Yeri bulunmaktadır. Tablo II. 15. Edirne İli Orman İçi Mesire Yerleri
Sıra No Mesire Yerleri Mesire Yeri
Tipi
Orman İşletme
Müdürlüğü
Orman İşletme
Şefliği Alan (Ha)
1 İzzet Arseven Kent Ormanı D Tipi Kırklareli Edirne 21,96
2 İzzet Arseven Mesire Yeri C Tipi Kırklareli Edirne 4,28
3 Danişment Mesire Yeri A Tipi Keşan Çınarlıdere 7,37
4 Gökçetepe Mesire Yeri A Tipi Keşan Çınarlıdere 13,05
5 Keşan Belediyesi Kocadere Mesire Yeri C Tipi Keşan Keşan 4,08
Genel Toplam 50,74
Kaynak: İOBM ve ÇOBM, 2007 A: Günübirlik ve Konaklamalı Kullanım Alanı, B: Sadece Günübirlik Kullanım Alanı
63
II.2.6. Enerji Kaynakları ve Madenler
II.2.6.1. Madenler
Edirne il sınırları içinde metalik ve metalik olmayan maden kaynaklarının yanında enerji
madenleri bulunmaktadır. T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre il
genelinde toplam 311 ruhsat verilmiştir. Bu ruhsatlardan 77’sinde üretimin
sürdürüldüğü anlaşılmaktadır. 225 ruhsat sahasında ise araştırma yapılmaktadır.
İşletme ruhsatlarının doğal kaynak türüne göre dağılımı aşağıda tablo ve grafiktedir.
Tablo II. 16. Edirne İl Genelindeki Maden İşletme Ruhsatları Kaynağın Türü Ruhsat Sayısı (%)
Kömür 43
Bentonit-Kaolen 4
Kuvars Kumu 4
Kalker 10
Çimento Kili 3
Tras 2
Bazalt 3
Tuğla Kili 3
Maden Türü Belli Olmayan 5
II.2.6.2. Metalik Maden Yatakları
MTA verilerine göre Edirne İli metalik maden yatakları yönünden fakirdir. İpsala’ya bağlı
Sultanköy yakınlarında düşük tenörlü ( %8.87 MnO2) manganez oluşumu belirlenmiştir.
Bu sahada tespit edilen manganezin görünür rezervi 2000 ton dolayındadır. Bu yatak
günümüzde işletilmemektedir.
II.2.6.3. Endüstriyel Mineraller
Edirne’de bentonit, florit, fosfat, kuvars kumu gibi endüstriyel minerallerin yanında
yapıtaşı, kırmataş (bazalt, kalker), kum-çakıl, tuğla kili ve çimento hammaddesi (tras,
kil, kalker) gibi oluşumlar bulunmaktadır.
Bentonit: Enez İlçesi sınırları içinde Çavuşköy, Yazır, Yenice, Hisarlı dolayında zengin
bentonit yatakları bulunmaktadır. Ara bentonit ya da Ca bentoniti türünden bu
oluşumlar halen işletilerek değerlendirilmektedir. Sondaj bentoniti, ağartma toprağı,
nem giderici, kedi kumu ve döküm bentoniti olarak değerlendirilen yöre bentonitleri ham
halde yurt dışına da ihraç edilmektedir. Enez yakınlarında endüstriyel bentonit işleyen
64
bir fabrika bulunmaktadır. MTA verilerine göre yörede belirlenen bentonit rezervi 5 000
000 tondur. Bunlara ek olarak Lalapaşa’da beyaz bentonit yatakları bulunmaktadır.
Florit: Lalapaşa’ya bağlı Vaysal köyü dolayında florit oluşumlarına rastlanmıştır. Bölge
rezervlerine yönelik bir çalışmaya rastlanmamaktadır.
Fosfat: Lalapaşa ilçe sınırları içinde Taşlımüsellim ve Domura köyleri yakınlarında
fosfat oluşumları belirlenmiştir. Rezerve yönelik bilgi bulunmamaktadır. MTA verilerine
göre mevcut oluşum %0.81 ile %17 oranında P2O5 içermektedir.
Kuvars Kumu: Lalapaşa ve Süloğlu dolayında Eosen resifal kalkerlerinin tabanında
kuvars kumu rezervleri belirlenmiştir. Bu oluşumun ekonomik seviyeleri işletilmektedir.
Döküm kumu olarak değerlendirilen kuvars kumu oluşumunun iri boyutlu seviyeleri
beton agregası olarak değerlendirilmektedir. Kuvars kumu oluşumunun rezervine
dönük bilgi bulunmamaktadır.
Tuğla Kili: Keşan ve Uzunköprü arasında kömürlü seri içinde tuğla üretimine uygun
zengin kil oluşumları bulunmaktadır. Danişment formasyonu içindeki bu killer Keşan
dolayındaki tuğla fabrikalarında kullanılmaktadır.
Çimento Hammaddeleri (Kireçtaşı, Marn, Kil, Traş): Lalapaşa çevresinde çimento
üretimine uygun kireçtaşı, marn ve kil oluşumları bulunmaktadır. Bu rezervler
Lalapaşa’da faal olan bir çimento fabrikası tarafından kullanılmaktadır. Buna ek olarak
Danişment formasyonu içinde rastlanan tüfitik düzeyler tras olarak kullanılmaktadır. Bu
tür hammaddelerin bölgedeki rezervleri çok zengindir.
Yapıtaşı: Edirne, Lalapaşa, Keşan ve Enez çevresinde zengin yapıtaşı yatakları
bulunmaktadır. Resifal kireçtaşlarının yanında Miyosen’e ait fosilli (lumaselli)
kireçtaşları antik dönemden bu yana kullanılagelmiştir. Bunlara ek olarak Keşan
dolayında kumtaşı rezervleri bulunmaktadır. Yeşil renkli bu taşlar dekoratif amaçla
kullanılmaktadır.
Mıcır: Mıcır üretimine uygun rezervler Keşan dolayında yer almaktadır. Faal olanlar
Mecidiye-İbrice Tepe dolayında kümelenmişlerdir.
Tablo II. 17. Edirne İli’ndeki Mıcır Ocakları ve Güncel Durumları İl/İlçe Mevkii Cinsi Maden Adı Güncel Durumu
Edirne/Keşan Mecidiye-İbrice Tepe Taş Ocağı Yentaş Faal
Edirne/Keşan Mecidiye-İbrice Tepe Taş Ocağı Yapıcı Faal
Edirne/Keşan Mecidiye-İbrice Tepe Taş Ocağı Cebisan Faal
Edirne/Keşan Mecidiye-İbrice Tepe Taş Ocağı Çebiler Faal
Kum-Çakıl: Edirne sınırları içinde Trakya ve Ergene formasyonları içinde kum-çakıl
oluşumları bulunmaktadır. Bu oluşumlar yıkama-eleme işlemlerinden sonra agrega
olarak değerlendirilmektedir.
65
Tablo II. 18. Edirne İli’ndeki Kum-Çakıl Ocaklarının Dağılımları ve Güncel Durumları Sıra Verildiği Tarih (MÇK Kararı) Bulunduğu Mevkii Ocağın Cinsi
1 21.04.1994–3 Keşan İlçesi, Kızkapan Köyü, Pırnartepe Tras Taşı
2 17.03.1994–2 Lalapaşa İlçesi, Hamzabeyli Köyü, Çiftlik Sırtı Taş Ocağı
3 17.03.1994–2 İpsala İlçesi, Turpçular Köyü, Kavakağılı Kum Ocağı
4 21.04.1994–3 İpsala İlçesi, Esetçe Köyü, Bağlık Mevkii Kum Ocağı
5 21.04.1994–3 İpsala İlçesi, Esetçe Köyü, Bağlık Mevkii Kum Ocağı
6 23.06.1994–4 Keşan İlçesi, Koruklu Köyü, Buzaklık Mevkii Kum Ocağı
7 04.11.1994–6 Enez İlçesi, Yenice Köyü, Karaağaçlık Kum Ocağı
8 18.04.1994–5 Uzunköprü İlçesi, Aşçıoğlu Mah. Kasap Ağıllı Kum-Çakıl Ocağı
9 21.04.1994–3 Merkez İlçe, Arnavutköy Fırınlar Sırtı Toprak-Kil Ocağı
10 04.11.1994–6 Uzunköprü İlçesi, Salarlı Köyü, Murattepe Kum-Çakıl Ocağı
11 04.11.1994–6 Merkez İlçe, Yeniimaret Mah. Gülbahçe Kum-Çakıl Ocağı
12 15.03.1995–3 Keşan İlçesi, Y.Zaferiye Mah., Sarıkız Taş Ocağı
13 14.05.1995–4 Merkez İlçe, Yolüstü Köyü, Taştarla Kum-Çakıl Ocağı
14 18.10.1995–7 Merkez İlçe, Elçili Köyü, Bağlık Kum-Çakıl Ocağı
16 18.10.1995–7 Merkez İlçe Doyran Köyü Çuçurluk Kum Ocağı
17 29.02.1996–2 Edirne Merkez, Kemal Köy, Kırşehri Hantarlı Kum-Çakıl Ocağı
18 29.02.1996–2 Edirne Merkez Ortaçayırlık İlçe, Yolüstü Köyü Kum-Çakıl Ocağı
19 19.04.1996–4 Keşan İlçesi, Yenimescit Mah. Karanlıkdere Kum-Çakıl Ocağı
20 17.07.1996–6 Merkez İlçe, Hatip Köy, Cevizlik Kum-Çakıl Ocağı
21 17.07.1996–6 Merkez İlçe, Eskikadın Köyü Kum-Çakıl Ocağı
22 17.07.1996–6 Merkez İlçe, Yıldırım Mah., Hıdırlık Kum-Çakıl Ocağı
23 17.07.1996–6 Merkez İlçe, Yıldırım Mah., Hıdırlık Kum-Çakıl Ocağı
24 01.10.1996–8 Merkez İlçe, Yıldırım Mah, Hıdırlık Kum-Çakıl Ocağı
Kaynaklar: Edirne Meteoroloji Müdürlüğü, Edirne Orman İşletme Müdürlüğü, Keşan Orman İşletme Müdürlüğü, Trakya Üniversitesi, Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü, DSİ. XI. Bölge Müdürlüğü, Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 1999
II.2.6.4. Enerji Kaynakları
II.2.6.4.1. Kömür
Edirne il sınırları içinde geniş bir alana dağılmış kömür yatakları bulunmaktadır.
Uzunköprü, Keşan, Meriç, Enez ve Edirne Merkez’de görülen bu linyit oluşumlarının
özellikleri aşağıda açıklanmıştır.
Öte yandan il genelinde belirlenmiş olan linyit rezervleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Bölgedeki oluşumlar halen işletilmektedir. Bölge linyitlerinin curuf yapması, kükürdünün
yüksek oluşu gibi olumsuz bazı özelliklerinin yanında doğalgazın etkisiyle de üretim
hacimleri hızla azalmaktadır. Bölgede en büyük üretim Uzunköprü İlçesi’nde
yapılmaktadır.
66
Tablo II. 19. Edirne Linyitlerinin Kalorifik Değerleri İlçe Adı Linyit Rezervlerinin Yerel Dağılımları Isıl Değer (Ortalama)
Uzunköprü 5.606.108 ton 4.300 Kcal/kg.
Keşan 2.063.788 ton 4.500 Kcal/kg.
Meriç 50.000 ton 4.000 Kcal/Kg.
Enez 500.000 ton 4.250 Kcal/Kg.
Merkez 250.000 ton 4.000 Kcal/Kg.
Kaynak: Edirne Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü, 1999
II.2.6.4.2. Doğalgaz-Petrol
Edirne’de doğalgaz rezervleri bulunmamaktadır. Edirne il sınırları içinde gerçekleştirilen
araştırma sondajlarında doğalgaza rastlanmıştır. Rezerv belirlemeye dönük çalışmalar
sürdürülmektedir.
II.2.6.4.3. Rüzgar
Edirne İli’nde rüzgar enerjisinden yararlanılmamaktadır. 2006 yılına ait rüzgar ölçüm hızları
aşağıdaki tabloda verilmiştir. Enerji Bakanlığı verilerine göre yıllık ortalama hızı 5.4 m/sn‘den
düşük olan bölgelere rüzgar santralinin kurulması uygun değildir. Bu durumda, mevcut
ölçümlere göre Edirne İli’nde yatırım yapılabilir düzeyde rüzgar enerjisi bulunmamaktadır.
Oysa il sınırları içinde aşağıdaki tabloda listelenen lokasyonlarda ilgili firmalara toplam kurulu
gücü 595 megawatt olan rüzgar santrali lisansı verilmiştir.
Tablo II. 20. Edirne İli’nin 2006 Yılına Ait Rüzgar Hız Değerleri
Kaynak: Edirne Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü, 2006
Aylar Hakim Rüzgar Ortalama (M/Sn)
Ocak Nne 2,7
Şubat Nne 1,7
Mart S 2,3
Nisan Nne 1,8
Mayıs Nne 1,7
Haziran Nne 1,4
Temmuz Nne 2,0
Ağustos Nne 1,6
Eylül Nne 1,6
Ekim Nne 1,7
Kasım Nne 1,5
Aralık Nne 1,2
Yıllık Ortalama 1,8
67
Tablo II. 21. Edirne İl Sınırları İçinde Çeşitli Firmalara Verilen Rüzgar Santrali Lisans Hakları
(Arşiv No) Firma Tesis Adı Mekanik Kurulu Gücü
(MW)
2187 Meriç Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş. Hamzabeyli 3
2209 Trakya Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş. Hisarlı 16
2310 Boreas Enerji Üretim Sistemleri San. Ve Tic. A.Ş. Boreas III 20
2311 Boreas Enerji Üretim Sistemleri San. Ve Tic. A.Ş. Boreas II 20
2371 Das Yenilenebilir Enerjiler Tic. Ve San. Ltd. Şti Çandar Dağı 34
2377 Das Yenilenebilir Enerjiler Tic. Ve San. Ltd. Şti Subaşı 48
2409 Sone Enerji Yatırım Üretim ve Tic. A.Ş. Korudağı 24
2433 Konum Enerji Yat. Ür. Ve Tic. A.Ş. Süloğlu 60
2517 Çekim Enerji Yat. Üretim Tic. A.Ş. Çandır 20
2888 Balres Rüzgar Enerji Üretimi San. Ve Tic.A. Ş. Mecidiye 100
2890 Çanres Rüzgar Enerji Üretimi San. Ve Tic.A. Ş. Sadıllı 100
2892 Çanres Rüzgar Enerji Üretimi San. Ve Tic.A. Ş. Sazlıdere 100
2928 Osres Rüzgar Enerji Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kızılcaterzi 50
TOPLAM 595
Kaynak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
II.2.6.4.4. Diğer Kaynaklar
İl sınırları içinde hidroelektrik enerjisi ve nükleer enerji kaynakları bulunmamaktadır.
II.2.7. Çevre Sorunları
Çevre sorunları hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği ve gürültü kirliliği başlıkları altında
incelenmiştir.
II.2.7.1. Hava Kirliliği
Hava kirliliğini etkileyen faktörler iki ana başlık altında incelenmiştir. Doğal faktörler;
rüzgar, basınç, sıcaklık ve nem, yağışlar ve seller, yapay faktörler ise; nüfus
yoğunluğu-plansız yapılaşma, yeşil alanların azalması, ısınmada kullanılan yakıtlar ve
sanayiden kaynaklanan emisyonlar alt başlıklarında incelenmiştir.
II.2.7.1.1. Edirne İli’nde Hava Kirliliğini Etkileyen Doğal Faktörler
Rüzgar, Basınç, Sıcaklık ve Nem
Atmosfere verilen kirleticilerin dağılma ve yayılmalarında, rüzgârın sahip olduğu hızı ve
yönü etkili bir rol oynamaktadır. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nden alınan
verilere göre aşağıdaki tabloda 13 Ağustos 2008 Edirne Merkez, İpsala ve Uzunköprü
İlçeleri’ne ait Rüzgar Hızı, Basınç ve Sıcaklık değerleri görülmektedir.
68
Tablo II. 22. 2008 Yılı Edirne Merkez Rüzgar Hızı, Basınç ve Sıcaklık Değerleri İstasyon Adı Yıl Rüzgar Hızı (km/sa) Basınç (hPa) Sıcaklık (°C) Nem (%)
Edirne Merkez 2008 12 1012.1 35,2 26 İpsala 2008 15 1012.2 33.7 36 Uzunköprü 2008 15 1.012 33.5 32
Kaynak: www.meteor.gov.tr
Bölgede 2006 yılı ölçümlerine göre hakim rüzgar “NNE” kuzey-kuzeydoğu yönünde ve
ortalama rüzgar hızı 1,8 m/s dir. 2006 yılı ölçümlerine göre yıllık basınç oranının 1.011,1
mb/hg ve basıncın en düşük olduğu Ağustos ayında 1.003,8 mb/hg ile en yüksek olduğu
Aralık ayında ise 1021,8 mb/hg dir. 2006 yılı ölçümlerine göre Ağustos ayında yılın en
yüksek sıcaklık değeri 33,6 ˚C ve şubat ayında en düşük değer -3,1 ˚C olarak tespit
edilmiştir. Bölgenin nem oranlarına bakıldığında ise, 2006 yılı ölçümlerine göre yıllık ortalama
nisbi nem; %70,8’dir. Nemin en düşük olduğu ay Ağustos ayı %57, en yüksek olduğu ay ise
Aralık ayı olup, %85’dir. 2006 yılı ölçümlerine göre Aralık ayı 14 gün ile sisin en yoğun olduğu
ay olarak saptanmıştır.
Yağışlar ve Seller: 2006 yılında Edirne İli’ndeki yağış türü genelde yağmur ve kar
şeklindedir. Yıllık toplam yağış miktarı 685,8 mm’dir. Yağışın en fazla olduğu ay 122,8 mm ile
Mart ayı, en az olduğu ay ise 24,0 mm ile Nisan ayıdır.
2006 yılı ölçümlerine göre; Ocak ayında 4, Şubat ayında 6, Mart aylarında 3, Kasım ayında 1
ve Aralık ayında 1 gün kar yağışı görülmüş olup, diğer aylarda kar yağışı görülmemiştir. 2006
yılı ölçümlerine göre Ocak ayı 24 gün ile en çok don olduğu aydır.
Edirne İli ve çevresinde sel olayı yerleşim yerlerinde görülmeyip açık arazide dere ve
ovalarda yağışa bağımlı olarak kısmi şekilde görülmektedir. Oluşum nedeni dere veya su
yollarının açılmasıdır. Sedde ile kontrol altına alınmaktadır.
2006 yılı itibariyle, Nisan ayı en kurak ay olmuştur. Bu ay içerisinde 24,0 mm yağış
görülmüştür. Edirne İli’ne ait 2006 yılı iklimsel verileri aşağıdaki tabloda verilmektedir.
69
Tablo II. 23. Edirne İli Meteorolojik Verileri
Aylar Rüzgar
(M/Sn)
Basınç
(Mb/Hg)
Nisbi
Nem
(%)
Sisli
Gün
Ortalama
Sıcaklık
(°C)
Buharlaşma Ve
Transparasyon
(Mm)
Toplam
Yağış
Miktarı (Mm)
Seller
(Gün)
Karlı
Gün
Sayısı
Donlu
Gün
Sayısı
Ocak 2,7 1.018,7 74 2 0,3 - 56,4 - 4 24
Şubat 1,7 1.009,2 81 7 3,3 - 55,7 - 6 16
Mart 2,3 1.005,8 76 1 8,5 - 122,8 - 3 4
Nisan 1,8 1.007,8 65 - 14,0 107,3 24,0 - - -
Mayıs 1,7 1.009,8 63 - 18,4 165,7 36,5 - - -
Haziran 1,4 1.009,7 64 - 22,4 161,0 87,8 - - -
Temmuz 2,0 1.009,3 60 - 23,8 196,9 62,1 - - -
Ağustos 1,6 1.003,8 57 - 26,2 202,8 40,9 - - -
Eylül 1,6 1.010,8 68 - 19,8 111,8 86,0 - - -
Ekim 1,7 1.011,8 77 7 14,7 52,4 54,9 - - -
Kasım 1,5 1.014,7 80 9 8,2 1,8 25,8 - 1 4
Aralık 1,2 1.021,8 85 14 3,8 - 32,9 - 1 15
Yıllık
Toplam 21,2 12.133,2 850 40 163,4 999,7 685,8 - 15 63
Yıllık Ort. 1,8 1.011,1 70,8 13,6 83,3 57,5
Kaynak: Edirne İll Çevre Durum Raporu, 2006
II.2.7.1.2. Edirne İli’nde Hava Kirliliğini Etkileyen Yapay Faktörler
Yerleşimde Plansız Yapılaşma
Edirne İli 1970–1975 yıllarına kadar mevcut yerleşim dokusu üzerinde eski konumunu
muhafaza etmiştir. Merkez İlçe’de sınır kapılarından Kapıkule istikametinde fabrikalaşmanın
artması, sınır komşularının ticarete getirdiği hareketlilik, 1980 yıllarına doğru akademi olarak
yüksek okulların açılması ve dolayısıyla kente yatırımların artması ve kısmen büyük
kentlerdeki yüksek nüfusun etkisiyle kente olan göçler yapılaşmanın artmasında önemli rol
oynamıştır. Tren istasyonu civarında görülen kaçak yapılaşma düzensiz yapılaşmaya örnek
teşkil etmektedir. Düzensiz yapılaşma sonuç olarak, alt yapının yetersiz kalmasına ve
düzensiz büyümesine neden olmaktadır. İlçe’de genel olarak kışın oluşan rüzgârların şiddeti
az olmaktadır. Bölgenin topoğrafik yapısı değerlendirildiğinde, rüzgârların yetersiz esmekte
olduğu görülmektedir. Ayrıca rüzgârların esme yönüne dik doğrultuda oluşan plansız
yapılaşmanın olduğu da düşünüldüğünde, hava sirkülâsyonun yetersiz kaldığı görülmektedir.
Havanın ortamda dağılımının olmaması, belli bölgelerde hava kirliliğinin yoğun olmasına
sebep olmaktadır.
Keşan İlçesi geçmiş yıllarda çevre köylerinden göç almış ve kaçak yapılaşmalar ortaya
çıkmıştır. Ancak yaklaşık 1984 yılından sonra sorunlu yerlerde arazi düzenleme çalışmaları
yapılmıştır. Uzunköprü İlçesi’nde ve Havza İlçesi’nde de göç yaşanmamaktadır. Göçün
olmayışının en büyük nedeni sanayinin az olmasıdır. Geniş bir alanı kapsayan bir planlama
70
yapıldığından dolayı plansız yapılaşma durumu yoktur. Sahip olduğu nüfusa göre altyapı
durumu ihtiyacı karşılayacak kapasitedir.
Yeşil Alanların Azalması
1998 yılında, Edirne İl Merkezi’nde E–5 karayolunun güneydoğu kısmında kalan bölgenin
çeşitli yerlerinde yeşil alan dokusu arttırılmıştır. Kırkpınar, Tavuk Ormanı’nda başlayan setler
boyunca kentin batı ve güney istikametlerini kavrayan yeşil bir kuşak görülmektedir.
Edirne Merkez İlçe’de bulunan yeşil alanlar, kentin büyüme göstermesinden dolayı
azalmaktadır. Tabloda görüldüğü gibi özellikle Yenikarpuzlu, Çamlıca ve Beğendik
yerleşmelerinde kişi başına düşen yeşil alan miktarının az olduğu göze çarpmaktadır. Bu
azalma kentin kirlenen havasını olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.
Tablo II. 24. Edirne’nin İlçe Bazında Yeşil Alan Miktarları İlçeler Toplam Yeşil Alan
(M2)
Kişi Başına Düşen
Yeşil Alan (M2)
Yeşil Alanda Kullanılan
Ağaç Türü
Uzunköprü 400.000 10 Yapraklı Ağaçlar
Kurtbey - 6 Genelde Kavak, Meşe, Karaağaç ve Söğüt Ağaçları
Çöpköy 20.000 5 Meşe, Gürgen Az Miktarda Çam ve Kavak
Kırcasalih 25.000 -
Yeniköy 25.000 12,5 Kavak, Akasya, Çınar, Ardıç Ve Çam
Meriç 435.500 - -
Subaşı - 5 -
Lalapaşa - - Akçaağaç, Çınar, Akasya
İbriktepe - - Ağaçlandırma Planı Yok
Yenikarpuzlu 60.000 0,02 Çam, Selvi, Söğüt, Salkım ve Çınar
İpsala 159.900 7 -
Enez 2.000.000 - -
Keşan 460.000 7,67 -
Çamlıca 19.400 1,3 Başta Çam Olmak Üzere Meşe, Çınar, Pırnar
Yenimuhacir - - -
Beğendik 7.000 3 -
Havza - 7 -
Kaynak: Çevre Durum Raporu, 2006
Isınmada Kullanılan Yakıtlar
Edirne İli hava kirliliği açısından 1. derece kirli iller arasındadır. İl’deki hava kalitesini izlemek
amacı ile 2005 yılında Hava Kalitesi İzleme İstasyonu yapılmıştır.
Edirne’nin ilçeleri genelinde konutlarda ısınma amaçlı tüketilen yakıt türlerini öncelikle kömür
ve odun oluşturmaktadır. Bazı ilçelerde de gaz ya da sıvı yakıtlar kullanılmaktadır.
71
Uzunköprü ve Kurtbey Belediyeleri’nde ısınma için ayrıca elektrik tüketimi de olmaktadır.
Edirne İli’nde 2005–2006 kış sezonunda hava ve çevre kalitesinin daha da iyileştirilmesi
doğrultusunda kullanılacak kömürlerin torbalanarak satışının yapılması sağlanmıştır. Meriç
ve Havza İlçeleri’nde havaya verilen emisyonların kirlilik etkisi az olmaktadır. (Çevre Durum
Raporu, 2006).
Tablo II. 25. Edirne İli Yerleşmelerinde Kullanılan Yakıt Miktarları
Bölgeler Kullanılan Kömür
Miktarı (Ton)
Kullanılan Odun
Miktarı (Ton)
Kullanılan Fuel-Oil
Miktarı (Ton)
Kullanılan Motorin
Miktarı (Ton)
Merkez 96.000 12.000 2.000
Uzunköprü 30.000 4.000 300
Kurtbey * Ψ
Çöpköy * Ψ
Kırcasalih * Ψ
Yeniköy * Ψ
Meriç 4.000 800
Subaşı * Ψ
Lalapaşa 1.000 500 10
İbriktepe * Ψ
Yenikarpuzlu *
İpsala * Ψ
Enez 3.000 2.000 150 25.000
Keşan 35.000 5.000 300
Çamlıca 300 1.000
Yenimuhacir * Ψ
Beğendik * Ψ
Havza 7.500–10.000 500–1.000 50–100
* : Kullanım miktarı belli olmayan kömür tüketimini gösterir. Ψ: Kullanım miktarı belli olmayan odun tüketimini gösterir. Kaynak: Çevre Durum Raporu, 2006
Sanayiden Kaynaklanan Emisyonlar
Sanayi tesislerinden kaynaklanan atmosferik kirleticiler, üretim sürecinin farklı kademelerinde
atılımla veya imalat aşamasında yakıt kullanılmasıyla oluşmaktadır. Oluşan kirleticiler karbon
monoksit, hidrokarbonlar, partikül ve azot oksitler olarak tanımlanabilir.
Edirne İli’nde mevcut 48 adet büyük ölçekli sanayi tesisi listesi ile 55 adet orta ve küçük
ölçekli sanayi tesisi yer almaktadır. Edirne İli’nde bulunan bazı sanayi tesislerinin kullandığı
yakıt türü ve endüstrinin türüne göre Çevre ve Orman Bakanlığı ve Valilik tarafından
belirlenmiş izne tabi tesisler listesine (Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği) göre dahil edildikleri
sınıflar aşağıdaki tabloda verilmektedir.
72
Tablo II. 26. Edirne İli Büyük Ölçekli Sanayi Tesisleri
Kaynak: www.edirne-cevreorman.gov.tr
Sanayi tesislerinde yapılan üretim sonucu gerekli ürünler yapılmakta ihtiyaçlar
karşılanmaktadır. Üretim sırasında enerji ihtiyacı için yakılan yakıtlar ve sanayilerin yaptıkları
işlemlerden oluşan kirleticiler, bacalarından kimyasal gazlar, tozlar ve dumanlar şeklinde
çıkarak havayı kirletmektedir. İl genelinde sanayi tesislerinde kömür, fuel-oil, LPG
emisyonları havaya verilmektedir. Çeşitli türde filtre kullanarak sağlanması gereken arıtmayı
sadece 5 sanayi tesisi yapmaktadır.
İLÇELER ENDÜSTRİYEL TESİSLER
Merkez
Edirne Giyim San.Tic.A.Ş. Kilim Gurubu Kartaltepe Mensucat San.Tic.A.Ş. Edirne Yağ San.Tic.A.Ş. Murat Yapı Tekstil San.Tic.A.Ş. Edirne Mermer Mıcır San.Tic.A.Ş. Kırkpınar Hazır Beton Ltd.Şti. Öztaş Kum Çakıl İnş.Pet.Ür.Tic. ve Paz.A.Ş. Modavizyon Tekstil San.Tic.A.Ş. Tekstiplik San.Tic.A.Ş. Olmuksa İnt. Paper Sabancı Ambalaj San.Tic.A.Ş. Dönertaş Trakya Un San.Tic.A.Ş. Nafiz Trakya Toprak San.Tic.A.Ş. Edirne Belediyesi Mezbaha Tesisi Öztürkler Gıda San.Tic.A.Ş.
Havza
Mamsan Gıda San.Tic.A.Ş. Kilim Mensucat San.Tic.A.Ş. Göktaşlar Gıda San.Tic.A.Ş. Gülbeyaz Un Gıda Mad.Ür.Paz.San.Tic.Ltd.Şti. Es Ticaret İth.İhr.San.Tic.Ltd.Şti.
Lalapaşa Çimentaş İzmir Türk Çimento A.Ş.
Uzunköprü
Tezcanlar Gıda San.Tic.A.Ş. Buzcular Un Çeltik Yağ San.Tic.A.Ş. Emin Tarım San.Tic.Ltd.Şti. Alemdar Gıda San.Tic.A.Ş. Rafine Tesisleri Kale Tarım San.Tic.A.Ş. Birlik Gıda San.Tic.Ltd.Şti. Alemdar Gıda San.Tic.A.Ş. Ham Yağ Tesisleri Özdimetokalı Gıda San.Tic.Ltd.Şti. Serhat Yağ Çeltik ve Gıda San.Tic.Ltd.Şti. Uzunköprü Belediyesi Mezbaha Tesisi Uz Yem Yağ San.Tic.A.Ş.
Keşan
Keşan Belediye Mezbaha Tesisi Konsa Konsantre Sanayi A.Ş. Trakya Ev Tarhanası ve Hazır Çorbalar Gıda Sanayi AEM Tarım Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. Adalı Süt Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. Taran Tarım Hayvancılık ve Gıda Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti. Tarım Taç San.Tic.A.Ş. Kale Madencilik (Tuğla) San.Tic.A.Ş.
Meriç Yalçın Koll.Şti. Öden Gıda San.Tic.Ltd.Şti.
Enez
Evren Deri Çirozlar Süt Mamülleri Gıda San.Tic.A.Ş. Dardanel Enez Konserve San.Tic.A.Ş. Bensan Aktifleştirilmiş Bentonit San.Tic.A.Ş.
İpsala İpsala Salça San.Tic.A.Ş. Günerler İth.İhr.San.Tic.Ltd.Şti. Başer Gıda San. ve Özel Sağlık Hiz.Tic.A.Ş.
73
Tablo II. 27. Edirne İli Orta ve Küçük Ölçekli Sanayi Tesisleri İLÇELER ENDÜSTRİYEL TESİSLER
Merkez Sezer Değirmencilik Tic.San.Ltd.Şti. – Un Trakya Un San. ve Tic. A.Ş. – Un Yardımcı Tarım Ür.Gıda San.Tic.Ltd.Şti.- Süt ve Süt Ürünleri
Uzunköprü
Abacı Ticaret – Burhanettin ÖZABACI – Süt ve Süt Ürünleri Akçiçek Gıda San. ve Tar. Ür. Tic. Ltd. Şti. – Tahin Altın Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Un Akel Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Ataşlar Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Başsel Atlı Tarım Ür. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Celal Engin Süt Mamulleri – Süt ve Süt Ürünleri Doruk Gıda Yapı Malzemeleri San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Güney Gıda Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Kara Tarım Ür. Paz. Ve Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Mert Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Okurlar Gıda Tarım San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Özkayalı Gıda San. T. A. Ş. – Çeltik Tekel Kırcasalih Şarap Fabrikası – Dökme Şarap Torun Pazarlama A. Ş. – Çeltik Yeniköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi – Süt ve Süt Ürünleri Yunus Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik
Keşan
Çalışkanlar Tarım Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Çuhacılar Otomotiv Ak. Tur. Tic ve San. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Engin Süt Ürünleri Gıda Tar. Hay. San. Tic. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Kale Tarım Ot. Ür. Tic. Ve San. Ltd. Şti. – Çeltik Mustafa AKSAL – Süt ve Süt Ürünleri Orhun Zahirecilik Süt. Ür. Tic. San. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Özdemir Üç Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. – Konfeksiyon Özevren Yem Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Yem Edirne Köy Kalkınma ve Di. Tar. Koop. Bir.- Çeltik Sınmazlar Gıda San. Tic. Ltb. Şti. – Çeltik Temiz – İş Koll. Şti. – Tahin VGS Gömlek Tekstil San. T. A. Ş. – Konfeksiyon Yayla Turizm İnşaat ve Gıda San. T. A. Ş. – Süt ve Süt Ürünleri Yetiş Dış Ticaret ve Gıda San. T. A. Ş. – Çeltik Yenimuhacir Tarımsal Kalkınma Kooperatifi – Süt ve Süt Ürünleri Yılma Tekstil İth. İhr. Ltd. Şti. – Konfeksiyon Yörükoğulları Gıda San. T. A. Ş. – Un Yıldız Kiremit Tuğla ve Asmolen San. T. A. Ş. – Tuğla
İpsala
Akalın Tarım Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti – Çeltik Anıl Un San. Tic. Ltd. Şti. – Un Çeltik Tic. Mad. San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Ekunsan Gıda Mad. San. Tic. Ltd. Şti. – Un Kemal Balıkçılık İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. -Su Ürünleri Serhat Tarım Ür. San. Tic. Ltd. Şti. – Çeltik Sultan Un San. A. Ş. – Un Yetiş Dış Ticaret ve Gıda San. A. Ş. – Çeltik
Havza
Bobin Havsa Konfeksiyon San. Tic. A. Ş. – Konfeksiyon Gültaş Gıda San. Tic. Ltd. Şti. – Süt ve Süt Ürünleri Bato Et Ürünleri – Et Ürünleri İlmek Havsa Konfeksiyon San. Tic. Ltd. Şti. – Konfeksiyon Kobal Tekstil ve Giyim San. Tic. Ltd. Şti. – Konfeksiyon Muteks Tekstil San. Tic. Ltd. Şti. – Mefruşat Öztürkler Un Yem San. T. A. Ş. – Yem
Meriç Meriç Yem Zahire ve Nak. San. Tic. Ltd. Şti. – Yem Yalçın Koll. Şti. – Çeltik
Kaynak: www.edirne-cevreorman.gov.tr
74
II.2.7.1.3. Edirne İli’nde Hava Kirliliği Analiz Sonuçları
Edirne İli için hava kalitesi durumu, Çevre ve Orman Bakanlığı’na ait Hava Kalitesi Ölçüm
İstasyonundan sürekli olarak takip edilmektedir. Buradan elde edilen verilere göre, Edirne
İli’nde hava kirliliğine sebep olan parametrelerden partiküler madde (PM) ve kükürt dioksit
(SO2)’e ait 2006 ve 2007 yılları ölçüm sonuçları Ek’de ve aşağıdaki grafiklerde verilmektedir.
Analizler günlük ölçüm sonuçlarını belirten konsantrasyonlardır. Veri olmayan tarihlerde
ölçüm sonucu bulunmamaktadır. Fakat bölgenin hava kirliliğini saptamak açısından, ilde
hava kalitesi ölçüm istasyonu için tek istasyonun bulunması yetersiz kalmaktadır.
Grafik II. 6. 2007 Yılı Edirne İli Kükürt Dioksit (SO2) Konsantrasyonlarının Hava Kalitesi Sınır Değerlerine Göre Durumu
SO2 Ölçüm Sonuçları-2007
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Gün
Kon
sant
rasy
on (µ
g/m
³)
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
Sını
r Ko
nsan
tras
yonl
arı (
µg/m
³)Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran TemmuzAğustos Eylül Ekim Kasım Aralık UVS Sınırı KVS Sınırı
Kaynak: İMP, 2008 (Çevre ve Orman Bakanlığı, Edirne İli’ne Ait Partiküler Madde(PM) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları–2007 verisine göre üretilmiştir.)
Edirne İli için 2006 yılından itibaren Hava Kalitesi İzleme çalışmaları yürütülmektedir. Bu
çalışmalar kapsamında ölçülmüş olan değerler Hava Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde
belirtilen konsantrasyonları sağlayıp sağlamadığı incelenmiştir. Kükürt dioksit değerleri 2006
ve 2007 yılları Ocak, Şubat ve Aralık ayları içinde günlük sonuçlar zaman zaman Hava
Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde yer alan UVS sınırını geçmektedir. Ancak her iki yıl için aylık
ortalamalar bu sınırın altındadır. Partiküler madde konsantrasyonları yıllara göre
değerlendirildiğinde; 2006 yılında ölçülen partiküler madde kirliliğinin 2007 yılına göre daha
fazla olduğu görülmektedir. Her iki yıl için günlük konsantrasyonlara bakıldığında, UVS sınırı
bazı günlerde aşılmıştır. 2006 yılı en yüksek ay ortalaması 143 µg/m³ ile Aralık ayı olmuştur.
2007 yılında Ekim, Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat aylarının günlük konsantrasyon değerleri
Grafik II.9’da görüldüğü gibi UVS sınırını zaman zaman geçmiştir.
75
Grafik II. 7. 2007 Yılı Edirne İli Partiküler Madde(PM) Konsantrasyonlarının Hava Kalitesi Sınır Değerlerine Göre Durumu
PM Ölçüm Sonuçları-2007
0
50
100
150
200
250
300
350
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
Gün
Kons
antr
asyo
n (µ
g/m
³)
0
50
100
150
200
250
300
350
Sını
r Kon
sant
rasy
onla
rı (µ
g/m
³)
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran TemmuzAğustos Eylül Ekim Kasım Aralık UVS Sınırı KVS Sınırı
Kaynak: İMP, 2008 (Çevre ve Orman Bakanlığı, Edirne İli’ne Ait Partiküler Madde(PM) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları–2007 verisine göre üretilmiştir.)
Yukarıdaki grafikler sonucunda; genel olarak hava kirliliğinin sonbahar-kış sezonunda daha
yüksek değerler aldığı görülmektedir. Bunun en önemli sebebini ısınmada kullanılan yakıtlar
oluşturmaktadır. Özellikle hem kükürt dioksit hem de partiküler madde parametresinin en
yüksek değerleri kış sezonunda görülmüştür. Her iki yıl içinde yaz sezonu hava kirliliği
parametreleri düşük değerler almakta ve Yönetmelikte geçen sınır değerlerini
geçmemektedir.
II.2.7.2. Su Kirliliği
Edirne il genelinde 2005 yılında yapılmış olan İl Çevre Sorunları ve Öncelikleri Envanteri
Çalışması’nda kirliliğe maruz kalmış su kaynakları ve kirlenme nedenleri tablosal olarak
ortaya konmuştur.
Tablo II. 28. Edirne İli sınırları İçerisinde Kirliliğe Maruz Kalmış Su Kaynakları ve Kirlenme Nedenleri Su Kaynağı Evsel Sıvı
Atıklar
Evsel Katı
Atıklar
Sanayi
Atıkları
Zirai
Faaliyetler
Denizcilik Diğer
Ergene Nehri X X X
Meriç Nehri X X X
Tunca Nehri X X X
Arda Nehri X
Kaynaklar: Edirne Çevre ve Orman Müdürlüğü
İl sınırları içinde yerleşim merkezlerinde atık sulardan kaynaklanan kirliliğin nedenleri;
• İl merkezinde evsel nitelikli atıksuların arıtılmaması
76
• Küçük sanayilerde toplu arıtmanın mümkün olmaması
• Küçük yerleşim merkezlerinde arıtma işleminin yapılmamasıdır (Edirne İl Çevre
Sorunları ve Öncelikleri Envanteri, 2005).
II.2.7.2.1. Evsel Kaynaklı Kirlilik
Edirne İli’nde, nüfus artışına bağlı olarak meydana gelen BOI5, toplam azot ve toplam fosfor
parametreleri kirlilik yüklerindeki artışlar, aşağıda verilen birim kirlilik yükleri kabul edilerek
hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar aşağıdaki tabloda verilmektedir.
Tablo II. 29. Edirne İli Nüfusa Bağlı Evsel Atıksu Yükleri, 2007 İlçe Adı Nüfus BOI5 (kg/gün) Toplam N (kg/gün) Toplam P (kg/gün)
Merkez 150.717 7.335 1.205 452
Enez 10.714 535 85 32
Havsa 21.533 1.076 172 64
İpsala 30.240 1.512 242 90
Keşan 77.442 3.872 619 232
Lalapaşa 8.406 420 67 25
Meriç 16.959 848 135 50
Süloğlu 9.474 473 75 28
Uzunköprü 70.977 3.548 567 213
Toplam 396.462 19.823 3.171 1.189
BOI5=50gr/kişi-gün, Toplam N= 8 gr/kişi-gün, Toplam P= 3 gr/kişi-gün
Kentsel yerleşme alanlarında kanalizasyon şebekesinin olmaması veya yetersiz olması, atık
suların alıcı ortama deşarjı öncesi arıtılmaması, düzensiz kentleşme nedeniyle altyapı
çalışmalarının sağlıklı gerçekleştirilememesi ve buna bağlı olarak atık su yönetimi
yapılamaması sebebiyle evsel atık sular, yeraltı suyunda ve yüzeysel sularda kirliliğe neden
olmaktadır.
II.2.7.2.2. Sanayiden Kaynaklanan Kirlilik
Edirne İli sınırları içerisindeki sanayi kuruluşlarının deşarj noktaları ve atık su arıtma
durumları aşağıdaki tablolarda görülmektedir. Edirne Merkez ve İlçeleri’nde bulunan
sanayi tesislerinde tesis atık su analizleri yaptırılmıştır. 4 Eylül 1988 ve 19919 sayılı
Resmi Gazete’de yayınlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ndeki sektörlere göre
belirlenmiş parametrik değerler incelendiğinde, arıtma ünitesinin olmadığı tesislerin
hepsinde değerlerin standartların çok üzerinde olduğu görülmüştür (Edirne İli Çevre
Durum Raporu, 2006).
77
Tablo II. 30. Merkez İlçe’de Meriç Nehri’ne Direkt Deşarjı Bulunan Sanayi Tesisleri
Tesis adı Debi
(m 3 /gün)
Tesisin
Durumu
Arıtma
Tesisi
Deşarj
İzni
Deşarj
Yeri
Murat Yapı Tekstil San.T.A.Ş. 50 Faaliyette Mevcut Var Meriç Nehri
Edirne Giyim San. Tic. A.Ş. 17 Faaliyette Mevcut Var Meriç Nehri
KiIim Grubu Kartaltepe Mens. San. Tic.A. Ş. 1.945 Faaliyette Mevcut Var Meriç Nehri
Toplam Debi: 2012 Kaynak: İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008
Tablo II. 31. Meriç, Lalapaşa, Enez, İpsala, Merkez İlçeleri’nden Meriç Nehri’ne Dolaylı Deşarjı Bulunan Sanayi Tesisleri
Tesis adı Debi Tesisin Durumu
Arıtma Tesisi
Deşarj İzni
Deşarj Yeri
Lalapaşa Çimentaş İzmir Çimento A.Ş. 120 Faaliyette Mevcut Var Sinanköv Deresi
Meriç Oden Gıda San.Tic. Ltd.Şti. 45 Faaliyette Mevcut Var Meriç Deresi
Dardanel Enez Konserve San. Tic.A.Ş. 500
Faaliyette Değil Mevcut Var Dolaylı Olarak
Meriç Nehri Enez Çankaya Mad. İnş.Turz. Nak.Tar.Tic. Ltd.Şti. 40 Faaliyette Mevcut Var Çavuşköy
Deresi Güner Yağ Gıda San.Tic. Ltd.Şti. (Yağlı Tohumlardan Yağ Çıkarılması ve Sıvı Yağ Rafınasyonu) 30
Faaliyette
Arıtma Tesisi Mevcut, ancak dolum işlemi yapılmakta.
Yok Hamzadere
Kemal Balıkçılık İhr.Ltd.Şti. 10 Faaliyette Mevcut Var Kemer Deresi
İpsala
ipsala Salça San. TicA.Ş. 120Faaliyette Değil Mevcut Var Hamzadere
Tekstiplik San.Tic.A.Ş. (Sentetik Tekstil Terbiyesi ve Benzeri) 300
Faaliyette Değil Mevcut Var Sazlıdere
Deresi
OImuksa İnt. Paper Sabancı Ambalaj San.Tic.A.Ş. 2200 Faaliyette Mevcut Var Sazlıdere
Deresi Edirne Yağ San.Tic.A.Ş. (Gıda Sanavi) 200 Faaliyette Mevcut Var Helvacı
Deresi Modavizyon Tekstil San.Tic.A.Ş. 30 Faaliyette Mevcut Var Hadımağa Deresi
Akman Tekstil San.Tic.A.Ş. 30 Faaliyette Mevcut Var Bahçe (Çim) Sulama Oztaş Hazır Beton San.Tic.A.Ş. 120 Faaliyette Mevcut Var Helvacı Deresi
Sezer Kardeşler Yağ Yem Gıda San.Tic.Ltd.Şti. 200 Faaliyette Mevcut Var Sazlıdere
Merkez
Oztürkler Yem ve Yağ San.Tic.A.Ş. 20 Faaliyette Mevcut Var Sazlıdere
Kaynak: İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008
II.2.7.2.3. Akarsularda Kirlilik
Edirne İli’nde DSİ XI. Bölge Müdürlüğü’nce yürütülen Meriç ve Ergene Nehri su kalitesi
gözlem istasyonları: Arda Nehri- Eski Demiryolu Köprüsü, Meriç Nehri- Kapıkule girişi,
Tunca Nehri- Suakacağı, Meriç Nehri-Edirne çıkışı, Meriç Nehri- Eskiköy, Meriç Nehri-
İpsala Köprüsü, Meriç Nehri-Enez-II, Ergene Nehri-Uzunköprü, Ergene Nehri-Alpullu ve
Çorlu Suyu-Çerkezköy çıkışı’dır.
Edirne İli Çevre ve Orman Müdürlüğü’nce;
• Meriç Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı noktadan,
78
• Edirne Merkez İlçe çıkışından,
• Tunca Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı noktadan,
• Arda Nehri’nin de Meriç Nehri’ne karışmadan önceki bir noktadan,
• Ergene Nehri Tekirdağ İl sınırından giriş yaptığı noktadan (Muhacirkadı Köyü),
• Uzunköprü Köprü altından,
• Meriç Nehri ile birleştiği noktadan (Adasarhanlı Köyü) nehir suyu numuneleri
alınmakta ve Müdürlüğümüz imkanları ile analizleri yapılarak nehirlerin kirlilik yükü
takip edilmektedir.
Nehirlere ait kimyasal analiz neticeleri 2872 Sayılı Çevre Kanunu’na dayanılarak
çıkarılmış olan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Kıta içi Su Kaynaklarının Sınıflarına Göre
Kalite Kriterleri’ne göre değerlendirilmektedir:
• Sınıf I: Yüksek Kaliteli Su
• Sınıf II: Az Kirlenmiş Su
• Sınıf III: Kirli Su
• Sınıf IV: Çok Kirlenmiş Su
Meriç Nehri’nin Bulgaristan’dan girdiği noktada yapılan analizlerde; Nitrit azotu, Demir,
Bakır, Krom, Mangan, Amonyum Azotu, Kobalt, Nikel, Kurşun miktarları açısından
tarihlere göre değişken olarak II. III, IV. sınıf kirli nehir suyu özelliği taşıdığı tespit
edilmiştir. Edirne İli’nden de bir miktar kirlilik alan Meriç Nehri, Tunca ve Arda
Nehirleri’nin birleşmesinden dolayı debi artışı olmakta ve bazı parametrelerde düşüş
gözlenmektedir. Tunca Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı noktaya yakın bölgede
yapılan analizlerde, Nitrit Azotu, Bakır, Krom, Kobalt, Nikel, Kurşun miktarları açısından
tarihlere göre değişken olarak II., III. Sınıf kirli nehir suyu özelliği taşıdığı tespit
edilmiştir.
Arda Nehri’nin Yunanistan’dan giriş yaptığı noktada yapılan analizlerde, genelde I. Sınıf
parametreler içerdiği, Nitrit Azotu, Kobalt, Nikel parametrelerinin II. ve III. sınıf kirlilik
yükü taşıdığı tespit edilmiştir.
Ergene Nehri geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İlleri’nin sanayi ve evsel atıklarını
alarak Edirne İli’ne Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır. Yapılan analizlerde
genelde IV. sınıf parametreler içerdiği gözlenmektedir. Bakır, nikel, kurşun
parametrelerinin III. sınıf, amonyum azotu, krom, nikel, nitrit azotu ve kobalt
parametrelerinin IV. sınıf kirlilik yükü taşıdığı tespit edilmiştir.
79
Meriç Nehri İpsala Köprüsü İstasyonunda 1979 yılından beri sürdürülmekte olan su
kalitesi gözlem sonuçlarından elde edilen ortalama değerlere göre, bu istasyonda nitrit
azotu, toplam fosfor, demir ve bakır parametreleri açısından su kalitesi Su Kirliliği
Kontrolü Yönetmeliğinde verilen kriterlere göre III. sınıf su özelliği taşımaktadır.
Edirne İli’nde sularını Ergene Nehri’ne boşaltan derelerin kirlilik durumunu ortaya
koymak için Trakya Üniversitesi, Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı çalışmaları
kapsamında; Sazlıdere, Lişko ve Havsa Dereleri’nde kimyasal analizler yapmıştır. Bu
analizler sonucunda; Meriç’e bağlanan Sazlıderede, en önemli kirlilik kaynağının,
akıntısı boyunca bölgeden yoğun bir şekilde aldığı evsel atıksular olduğu belirlenmiştir.
Lişko deresinin iki farklı noktasında (sanayinin yoğun olduğu bölge ile derenin Ergene
Nehri’ne bağlanmadan önceki noktası) yapılan analizlerde ise kirliliğin sanayi kaynaklı
olduğu, akıntı olmaması nedeniyle de kirliliğin taşınmadığı belirlenmiştir. Havsa
Deresi’nin de kirlilik yoğunluğunun başta evsel atık sular olmak üzere, sanayinin
deşarjından kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Tablo II. 32. Sazlıdere, Lişko ve Havsa Derelerinin Kimyasal Analiz Sonuçları
Parametreler Sazlıdere Lişko Deresi
(Yoğun Sanayi Bölgesi)
Lişko Deresi
(Ergene Bağlantısı) Havsa Deresi
Sıcaklık (0C) 15 18 17
pH 7,12 6,06 7,42 7,75
Çözünmüş
Oksijen (mg/lt) 2,67 0,50 1,88
BOD5 (mg/lt) 48 43 27 20
COD (mg/lt) 162 990 17 31
AKM (mg/lt) 6 45 6 5
NH4- (mg/lt) 0,06 0,07 0,06 0,08
Renk Açık gri, bulanık Kirli beyaz Az bulanık Açık sarı, bulanık
Koku Taze fekal kirlenme
yoğun hissedilmekte
Yağ sanayi atık
suyunun kokusu Kokusuz
Fekal kirlenme
kokusu
Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004
Bölgenin evsel atıksularını toplayan Havsa Deresi kirlilik yoğunluğunu bu şekilde
oluşturmaktadır. Bölgede bulunan birkaç sanayi kuruluşu da deşarjlarını bu dereye
yapmaktadır. Ancak, belirtildiği gibi kirliliğin yoğunluğunu evsel atıksular
belirlemektedir. Bu bölgedeki bütün yerleşim birimleri, kanal olarak kullandıkları bu dere
ile atıksularını Ergene Nehrine vermektedirler.
Su kirliliği durumunun takibi açısından yüzeysel sularda DSİ’nin yürütmekte olduğu su
kalitesi analizleri incelenmiştir. Edirne İli içerisindeki yer alan numune alma noktaları
Arda, Meriç, Ergene ve Tunca Nehirleri ile Sazlıdere üzerindedir. Bu noktalarda 2006
80
ve 2007 yılları arasındaki su kalitesi parametrelerine ait ölçülen mevcut aylık değerler
incelenmiştir.
Numune alma noktalarının kirlilik durumunun incelenmesi için, su kirliliği açısından
önemli bazı parametreler seçilmiştir. Bu parametreler üzerinden yola çıkılarak aylık
analiz sonuçlarından yararlanılmış ve yıllık ortalamalar bulunmuştur. Bulunan yıllık
ortalama ölçüm değerlerinin Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ne göre uygunluğunun
araştırılması açısından su kalitesi sınıfı tespit edilmiştir. İl Çevre ve Orman
Müdürlüğü’nün Edirne Çevre Koruma Vakfı’na ait Su Kirliliği Laboratuarı kullanılarak
yapılan Meriç, Ergene, Tunca ve Arda Nehirleri’ne ait 2005 ve 2006 yılları analiz
sonuçları ve Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği standartlarına göre değerlendirilmesi ise
Ek’lerde verilmektedir.
Yapılan incelemelere göre Meriç Nehri’nin Bulgaristan’dan girdiği noktada yapılan
analizlerde; Nitrit Azotu, Demir, Bakır, Krom, Mangan, Amonyum Azotu, Kobalt, Nikel,
Kurşun miktarları açısından tarihlere göre değişken olarak II., III, IV. Sınıf kirli nehir
suyu özelliği taşıdığı tespit edilmiştir. Edirne İli’nde de bir miktar kirlilik alan Meriç
Nehrinde, Tunca ve Arda Nehirleri’nin birleşmesinden dolayı debi artışı olmakta ve bazı
parametrelerde düşüş gözlenmektedir. Tunca Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı
noktaya yakın bölgede yapılan analizlerde, Nitrit Azotu, Bakır, Krom, Kobalt, Nikel,
Kurşun miktarları açısından tarihlere göre değişken olarak II., III. Sınıf kirli nehir suyu
özelliği taşıdığı tespit edilmiştir. Arda Nehri’nin Yunanistan’dan giriş yaptığı noktada
yapılan analizlerde, genelde I. Sınıf parametreler içerdiği, Nitrit Azotu, Kobalt, Nikel
parametrelerinin II. ve III. Sınıf kirlilik yükü taşıdığı tespit edilmiştir. Ergene Nehri
geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İllerinin sanayi ve evsel atıklarını alarak İle
Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır. Yapılan analizlerde genelde IV. sınıf
parametreler içerdiği gözlenmektedir. Bakır, nikel, kurşun parametrelerinin III. sınıf,
amonyum azotu, krom, nikel, nitrit azotu ve kobalt parametrelerinin IV. sınıf kirlilik yükü
taşıdığı tespit edilmiştir. (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).
II.2.7.2.4. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik Durumu
İpsala’da yer alan Pamuklu Gölü vasfını rusubatla dolduğu için kaybetmiştir. Enez Gala
Gölü; DSİ tarafından tesisler yapılmadan önce diğer tabi göller ile Gala ve Pamuklu
Gölleri de Meriç Nehri’nin taşkın ve rusubi tesiri altında kalmaktayken, 1962–1965
yıllarında DSİ teşkilatında inşaatı yapılan Ergene ve İpsala Seddeleri ile bu durum
engellenmiştir. Bu hali ile Gala Gölü’nün drenaj alanı 469 km²’dir. Gala Gölü; Büyük
81
Gala ve Küçük Gala olmak üzere iki bölüme ayrılmaktadır. Küçük Gala’nın derinliği;
1/1.5 m’dir. Küçük Gala Gölü göl olma vasfını rusubatla dolduğu için kaybetmiştir.
Meriç Nehri yoluyla denizden beslenen Gala Gölü’nün suları elektriksel iletkenliği
yüksek oldukça tuzlu su niteliğindedir. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ndeki “Göller,
göletler, bataklıklar ve baraj haznelerinin ötrifikasyon kontrolü sınır değerlerine
bakıldığında askıdaki katı madde, azot ve fosfor değerlerinin bu sınırları aşmakta
olduğu görülmektedir. Ayrıca göl çıkışında yapılan ölçümlerde kirlenmiş su
standartlarına uyan kurşun saptanmıştır (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).
Tablo II. 33. Gala Gölü Analiz Sonuçları Ölçülen Değerler Parametreler
18.02.1998 10.06.1998 19.08.1998 27.09.2006
T (OC) 7 26 23 19
PH 7.9 8.1 7.7 7,5
EC (Mmho/cm) 567 1.038 2125
TDS (mg /l)) 363 665 1360
SS ( mg/l) 139 20 23
Turb (NTU) 130 25 25
M-Al (mg/l CaCO3) 150 235 235
Cl (mg/l) 89.3 159.5 492
NH3-N (mg/l) 0.50 0.66 0.56
NO2-N (mg/l) 0.010 0 0 0,008
NO3-N (mg/l) 0.60 0 0 0,7
DO (mg/l) 13.6 7.6 7
PV (mg/l) 3.44 6.08 7.92
BOD5 (mg/l) 2.3 3.9 6
PO4(mg/l) 0.34 0.20 0
SO4 (mg/l) 55 88 95
Na (mg/l) 48.30 108.10 299 25
K (mg/l) 3.90 6.63 8.58
Ca (mg/l) 50 54 50
Mg (mg/l) 19.5 35.3 48.6
COD (mg/l) - - - 29
B (mg/l) 0 - -
Fe (mg/l) - 0.44 0,08
Kaynak: Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007
Edirne İli’nde Gala Gölü dışındaki mevcut göllerde tarımın yarattığı gübre ve zirai
ilaçlardan bir kirlenme olabilmektedir. Göllerde sanayi atıklarının deşarjları söz konusu
değildir. Ancak yoğun kullanımlar ile Gala ve Pamuklu Gölleri’ne yapılan deşarjlar bu
göllerin su kalitesini önemli ölçüde değiştirmiştir.
82
Tarımsal faaliyetler, toprak ve kirletici yükler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile bir
yıllık periyotta üç defa olmak üzere Gala Gölü etrafında değişik yerlerden toprak
örnekleri alınarak, ağır metal analizleri yapılmıştır (Zal, 2006).
Şekil II. 4. Gala Gölü Toprak Örneklerinin Alındığı Noktalar
Kaynak: Zal, 2006
Tablo II. 34. Ölçüm İstasyonlarından Alınan Örneklere İlişkin Analiz Sonuçları Cd Değeri Pb Değeri
Ölçüm İstasyonu Ekim
Öncesi
Ekim
Dönemi
Hasat
Sonrası
Ekim
Öncesi
Ekim
Dönemi
Hasat
Sonrası
Karpuzlu 9,147 15,32 1,04 12,326 14,326 9,05
Deşarj 20,995 23,567 2,65 11,86 18,866 29,5
Tarla 18,325 20,942 2,71 19,96 25,51 31,7
K.Gala 12,961 23,961 2,09 15,571 19,601 15,9
B.Gala 15,92 24,92 2,53 24,025 29,126 34,1
Menfez 20,232 27,902 2,62 25,271 33,371 29,6
Kaynak: Zal, 2006
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere ekim öncesi ve ekim zamanında su kullanımının
artmasına paralel olarak topraktaki Cd değerleri hızla yükselmekte ve normalitenin 25
katını aşmaktadır. Hasat döneminde ise bu değerler hızla düşmektedir. Ancak burada
dikkati çeken diğer bir özellik; Yenisığırcı göleti çıkışında nispeten düşük Cd değerleri
İpsala-1 Kanalına (İP-1) doğru hızla yükselmekte, göllere girdikten sonra bu değer
nispeten düşmektedir. Bu durum göllerin filtrasyon işlevinin bir sonucu olmalıdır. Ancak
Gala Gölünden çıkan suyun çoğunlukla Taşyarma Kanalı aracılığı ile Taşaaltı
Lagünü’ne verildiği düşünüldüğünde, yeni ve ciddi bir sorunla karşı karşıya kalındığının
da bir göstergesidir. Enez’in doğusu ve güneyinde yer alan Taşaltı ve diğer lagünler
83
yörede balıkçılık açısından önemli bir ekonomik kaynaktır. Bu kirletici yüklerin lagünlere
olası etkisi konusunda herhangi bir veri elde edilememiştir. Ancak büyük bir olasılıkla
bu lagünler kirletici yüklerin olumsuz sonuçlarından etkilenmektedir (Zal, 2006).
Grafik II. 8. Çeltik Ekim Dönemlerine Göre Toprakta Cd Değerlerinin Değişimi
Kaynak: Zal, 2006
Grafik II. 9. Çeltik Ekim Dönemlerine Göre Toprakta Pb Değerlerinin Değişimi
Kaynak: Zal, 2006
Benzer bir durum Pb değerlerinin seyrinde de gözlemlenmektedir. Genelde göller Pb
değerlerinin düşük olduğu alanlar iken tarım arazileri ile Gala Gölü çıkışında 10 gözlü
menfezin bulunduğu kesim bu değerlerin çok yüksek seyrettiği yerlerdir. Ancak ilginç
olabilecek bir durum hasat döneminde Pb değerlerinin çok yükselmesidir ki bu olasılıkla
yoğunlaşan traktör ve makinelerin (biçer-döver vb.) egzoz atıklarının bir sonucudur.
Gala Gölü’nü kirleten etkenler aşağıdaki gibidir:
• Göl seviyesinin düşmesi sonucu meydana gelen kot farkı nedeniyle göl, deniz
suyunun etkisinde kalmakta olup, göl suyunun tuz konsantrasyonu ve elektriksel
iletkenliği artmaktadır. Birçok balık türü bu yüksek tuz konsantrasyonuna
dayanamayıp ölmektedir.
84
• Göle drenaj suları ile gelen nitratlı ve fosfatlı gübreler, aynı zamanda göl
seviyesinin düşmesi sonucu suyun fazla ısınması, kökü ve gövdesi su içinde
bulunan yeşil bitkilerin hızla çoğalmasına, gelişmesine su sathının üstüne kadar
çıkarak adacıklar oluşmasına neden olmaktadır. Diğer taraftan da ölen bu bitkilerin
hızla bozulmaları, dip çamurunda kokuşmalara neden olmaktadır. Bu durumda dip
çamuru içinde bulunan zoobentos büyük oranda telef olmaktadır. Bu da gıdasını
kısmen dip çamuru içersindeki bentik organizmalardan temin eden bazı balık
türlerini yeterli şekilde beslenmesini engellemektedir.
• Gölde bu şekilde aşırı çoğalan yeşil bitkiler özümlemede, göl suyundaki
karbondioksiti hızla tüketmekte, karbondioksitin çok azalması mevcut dengenin
bozulmasına ve PH’sının birden artmasına neden olabilmektedir.
• Gerek drenaj suları ile gelen katı maddeler ve gerekse gölde hızla çoğalan, bir
taraftan da ölen yeşil bitkilerle göl dolmaktadır.
II.2.7.2.5. Denizlerde Kirlilik Durumu
İlin Keşan ve Enez İlçelerinin Saros Körfezi’ne kıyısı mevcuttur. Enez İlçesi’nde liman
açılmasına rağmen deniz ulaşımı yoğun olmadığından kirlilik söz konusu değildir.
Denize, sanayi tesislerinden atık ve deşarj yapılmamaktadır. Ancak yerleşim
yerlerinden gelen kanalizasyonlar denize verilmektedir. Aşağıdaki tabloda 2006 yılı
Edirne İli’nde yapılmış olan deniz analiz sonuçları verilmiştir.
Edirne İl Sağlık Müdürlüğü tarafından, deniz suyu kirliliğinin kontrolü ve yüzme suyu
kullanımına uygunluğu açısından Keşan ve Enez sahillerinden belirli noktalardan
analizler yapılmaktadır. İlde, Müdürlük komisyonunca belirlenen 8 adet numune alma
noktası bulunmaktadır.
Deniz suyu kirliliği sahil kısımlarında 2005–2006–2007 yılları için değerlendirildiğinde,
toplam koliform değerlerinin yıllara göre artış gösterdiği görülmektedir. Yönetmeliğe
göre, sınır değeri geçen Toplam koliform ve Fekal koliform için analiz sonuçlarının
%20’lik kabul edilebilir tolerans yüzdesi bulunmaktadır. Bu tolerans yüzdesi Fekal
Streptekok için %10 olmaktadır. Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği’nde belirtilen
mikrobiyolojik analizlerin Toplam Koliform, Fekal Koliform ve Fekal Streptekok için
yüzme ve eğlen-dinlen amacıyla kullanılan suların sağlaması gereken sınır değerlerini
aşan analiz sonuçları vurgulanmıştır.
85
Tablo II. 35. Edirne İli 2006 Yılı Deniz Analizleri
Numune Nokta
Topl
am K
olifo
rm
Feka
l Kol
ifoırm
Feka
l Ste
rpte
kok
Topl
am K
olifo
rm
Feka
l Kol
ifoırm
Feka
l Ste
rpte
kok
Topl
am K
olifo
rm
Feka
l Kol
ifoırm
Feka
l Ste
rpte
kok
Topl
am K
olifo
rm
Feka
l Kol
ifoırm
Feka
l Ste
rpte
kok
Haziran Temmuz Ağustos Eylül
Gökçetepe Plajı 0 0 0 100 70 0 0 0 0 0 0 0
Mecidiye Plajı 0 0 0 200 50 0 15 0 0 0 0 0
Erikli Plajı 0 0 0 80 0 0 50 0 0 0 0 0
Yayla Plajı 0 0 0 150 50 17 15 0 0 0 0 0
Altınkum Plajı 0 0 0 100 0 0 15 0 0 0 0 0
Kırkpınar Plajı 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Sultaniçe Plajı 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Gülçavuş Plajı 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Büyükevren Plajı 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Kaynak: Hıfzısıhha Enstitüsü Müdürlüğü, 2006
Şekil II. 5. Edirne İli Yüzme Suyu Analiz Sonuçları
II.2.7.2.6.Yeraltı Suları ve Kirlilik
Edirne İli’nde içmesuyu sağlayan yeraltı su kuyularının bulunduğu alanlarda YAS
genellikle Kuzey-Güney doğrultulu akımlarla beslenmektedir. (Yani yamaçlardan Meriç
Vadisine doğru) Bu nedenle kuyuların, bulunduğu alanın kuzey tarafında, yeraltı
suyunu kirletebilecek tesislerin yapımından kaçınılmalıdır.
86
Bu kuyuların derinlikleri 50-60 m olup, genellikle yüzeyden beslenmektedir. Su alınan
birimin üzerinde yüzey sularına engel olacak geçirimsiz birim yoktur. Bu nedenle Meriç
Nehri’nin kirli olması düşünülerek Meriç Vadisine yaklaşılmamaktadır. Şu anda Edirne
İli’nde yer alan yeraltı sularına sızan ve doğrudan deşarj yapılan sıvı atıklar ile kirlilik
söz konusu değildir (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).
Tablo II. 36. Edirneİli’nde Bulunan Yeraltı Sularında İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Analiz Sonuçları İÇMESUYU KİMYASAL ANALİZ RAPORU
Numunenin
Alındığı Yer Edirne Belediyesi Havsa Belediyesi Enez Belediyesi Uzunköprü Belediyesi
Kuyu No 41630 K4 L2 U1
Numunenin
Alındığı Tarih 29.05.2006 12.09.2006 29.05.2006 12.09.2006 07.06.2006 20.09.2006 29.05.2006 21.09.2006
PARAMETRELER
Sıcaklık 0C 15 15 17 17 20 20 18 18,5
Ec 25 0C de
Mikromhos/cm 1.502,88 993,78 595,2 613,27 819,89 769,73 438,24 546,4
PH 7 7,4 7,4 7,4 7,4 7,3 7,2 7,3
Koku Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok Yok
Görünüş ve Renk
Berrak ve
Renksiz
Berrak ve
Renksiz
Berrak ve
Renksiz
Berrak ve
Renksiz
Berrak ve
Renksiz
Berrak ve
Renksiz
Berrak ve
Renksiz
Berrak ve
Renksiz
Sertlik Fr.S0 58 41,5 23 28 21 22,5 17 23
Geçici Sertlik Fr.S0 39,5 27 23 24,5 21 22,5 16,5 21,5
Kalıcı Sertlik Fr.S0 18,5 14,5 0 3,5 0 SIFIR 0,5 1,5
Kalsiyum mg/L 132 88 48 52 64 70 44 76
Magnezyum mg/L 60,8 47,4 26,8 36,5 12,2 12,2 14,6 9,7
Sülfat mg/L 200 142 15 13 40 33 19 27
Klorür mg/L 127,62 69,5 41,12 42,5 70,9 70,9 31,2 41,1
Karbonat mg/L
(CaCO3 cinsinden) 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR
Bikarbonat mg/L
(CaCO3 cinsinden) 395 270 245 245 255 275 165 215
Nitrit mg/L 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR
Nitrat mg/L 88,6 44,3 11,74 14,18 7,75 14,18 3,32 2,22
Amonyak mg/L 0 SIFIR 0 SIFIR 0 SIFIR 0 0,15
Organik Madde
mg/L
(KMnO4 cinsinden) 0,8 0,8 0,64 0,56 0,64 0,64 1,04 0,64
Kaynak: DSİ XI. Bölge Müdürlüğü, 2008
II.2.7.3. Toprak Kirliliği
Edirne İli’nin rezerv su potansiyeli 392,70 hm³ olup bunun 148,50 hm³’lük kısmı
sulamaya ve 237,30 hm³’lük kısmı da içme ve sulamaya ayrılmıştır. Kalan yeraltı suyu
rezervi ise, 6,90 hm³’dür (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007). İlin toplam arazi varlığı
olan 627.595 ha arazinin 382.407 ha tarım arazisi, 104.228 ha’ı orman arazisi, 81.279
ha’ı çayır-mera arazisidir. Tarım dışı arazi ise 59,681 ha’dır (Edirne İl Çevre Durum
Raporu, 2007).
87
Bölgede sık sık uygulanan anız yakmanın toprak üzerinde, anız yakılması ile oluşan
sıcaklığın mikrobiyolojik gruplar üzerinde öldürücü etkiye neden olması, toprağın kil
fraksiyonunu pişirmesi, organik maddenin yok olması sonucu topraktaki
mikroorganizmalar ve küçük canlılar zarar görmesi ve biyolojik aktivitenin azalması gibi
olumsuzluklara neden olmaktadır
Edirne İl Tarım Müdürlüğü, Bitki Koruma Şube Müdürlüğü’nden alınan verilere göre
Edirne’de zirai mücadele uygulamalarında kullanılan toplam ilaç miktarı 2006 yılında
765.994,4 kg/Lt ve 2007 yılında 683.754,7kg/Lt’dir (Edirne İl Tarım Müdürlüğü, 2007).
Zirai mücadele ilaçlarının yanında toprak kirliliğine neden olan bir diğer etmen olan
tüketilen gübre miktarı Edirne İl Tarım Müdürlüğü Destekleme Şubesi’nin verilerine
göre aşağıdaki tabloda görülmektedir. Buna göre tüketilen gübre miktarı tarımsal üretim
değeri en yüksek ve en fazla tarım arazisine sahip Uzunköprü İlçesi’ndedir. Uzunköprü
İlçesi’ni sırasıyla Havsa, İpsala ve Keşan İlçeleri izlemektedir. Tüketilen gübre
miktarının fazla olması yüzeysel sularda nitrat kirliğinin artmasına neden olmaktadır.
Tablo II. 37. Edirne İlçeleri 2007 Yılı Toplam Gübre Tüketimi İlçe adı Gübre Miktarı (Ton)
Merkez 9.117
Keşan 24.802
Enez 3.230
İpsala 25.256
Meriç 10.157
Uzunköprü 32.801
Havsa 25.113
Lalapaşa 7.383
Süloğlu 7.639
Kaynak: Edirne İl Tarım Müdürlüğü Destekleme Şubesi, 2007
88
Harita II. 15. Edirne İli 2007 Yılı Gübre Tüketimi
Edirne Tarım İl Müdürlüğü’nden alınan 2005, 2006 ve 2007 yılı yüzeysel su analizleri
aşağıdaki tablolarda görülmektedir. 2005 yılında 10 noktada, 2006 yılında 15 noktada
ve 2007 yılında ise 10 noktada analiz yapılmıştır. Buna göre 2005 yılında Süloğlu
Barajı park altı ile giriş kısmından ve Kavakayazma Göleti’nde alınan numunelerde en
yüksek nitrat değerleri Nisan ayında, Taşlı Müsellim Göleti’nde Mayıs ve Temmuz
ayında, Doyran Köyü Göleti’nde Kasım ayında, Topdere Göleti’nde Şubat ayında,
Altınyazı Baraj Göleti’nde Nisan ayında, Sultanköy Göleti’nde ekim ve Kasım ayında,
Gala Gölü Balıkçı Barınakları yanında Ocak ayında ve Gala Gölü Gözetleme Kulesi
89
yanından alınan numunelerde en yüksek nitrat değeri Ekim ayında çıkmaktadır. 2006
yılında ise Tunca Nehrinden Mart ve Ekim ayında, Beğendik Göleti’nden Ağustos
ayında ve Sultanköy Göleti’nden Mayıs ayında alınan numunelerdeki nitrat değerleri
bölge ortalamalarının çok üzerindedir. 2007 yılında tüm nehirlerden alınan
numunelerde Haziran ayı nitrat değerleri en yüksek noktaya ulaşmaktadır.
Tablo II. 38. Edirne İli 2005 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri 2005 YILI AYLARA GÖRE NO3 DEĞERLERİ
İstasyon Adı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ort.
Süloğlu
Barajı
(Park Altı) 0,56 3,9 3,9 4 4,2 1,7 2,4 1,5 3,5 1,38 1,2 1,44 2,47
Sül Oğlu
Barajı (Giriş) 0,84 3,4 3,6 4,2 4,4 1,98 2,6 1,54 0,24 1,62 1,22 1,98 2,30
Taşlı
Müsellim
Göleti 2,5 3,9 3,8 2,5 4,3 3,7 4,3 1,66 1,3 2,14 1,62 0,76 2,71
Doyran Köyü
Göleti 0,24 0,19 0,5 0,48 0,64 0,5 0,02 1,5 0,04 1,8 3,7 0,72 0,86
Kavakayazma
Göleti 1,36 1,6 1,4 1,78 3,36 1,88 1,76 0,68 1,1 0,6 1,74 1,8 1,59
Topdere Göleti 1,4 2,7 1,34 1,16 1,22 1,5 2,5 1,64 1,2 0,64 1,08 1,9 1,52
Altınyazı
Baraj
Göleti 1,74 2,1 3,5 4,1 1,66 1,02 0,54 1,28 0,84 0,88 3,1 1,88 1,89
Sultanköy
Göleti 1 0,84 0,84 2,5 1,44 1,16 0,6 1,5 0,42 3,6 3,6 2,5 1,67
Gala Gölü
Balıkçı
Barınakları Yanı 5 0,42 0,76 1,48 0,66 3,1 3,9 2,7 3,6 3,2 2,8 2,1 2,48
Gala Gölü
Gözetleme
Kulesi Yanı 0,1 0,66 0,22 1,6 2,06 0,56 1,4 1,34 0,86 2,5 2,6 1,78 1,31
Kaynak: Edirne İl Tarım Müdürlüğü, 2007
Tablo II. 39. Edirne İli 2006 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri 2006 YILI AYLARA GÖRE NO3 DEĞERLERİ
İSTASYON ADI Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Ort.
Tunca Nehri 2,9 33,28 1,22 1,48 1,54 1,8 1,6 1,75 28 1,84 7,54
Meriç Nehri 2,3 2,68 1,34 2,4 1,92 1,32 1,4 1,74 2 2,3 1,94
Süloğlu Göleti 2,32 1,08 0,94 2,12 2,3 2,4 0,64 2,9 0,74 1,82 1,73
Beğendik Göleti 2,7 2,9 2 4,3 4,2 3,5 27,6 2,9 2,4 1,34 5,38
Sultanköy Göleti 2,32 1,28 4,3 12,8 4,4 1,88 2 2,2 2,1 1,14 3,44
Değirmenci Göleti 3,28 4,78 0,9 0,62 2,36 1,16 0,62 0,6 1,66 0,8 1,68
Yeni Karpuzlu Göleti 1,06 0,78 0,8 0,88 0,7 29,3 2,2 2,4 0,84 1,7 4,07
Gala Gölü 2,3 1,13 1,28 2,28 0,18 1,2 1,8 2,2 1,38 0,6 1,44
Budakdoğanca Göleti 1,2 0,44 0,78 1,46 2,6 1,3 0,4 1,4 0,38 0,74 1,07
Kaynak: Edirne İl Tarım Müdürlüğü, 2007
90
Tablo II. 40. Edirne İli 2007 Yılı Yüzeysel Sularda Nitrat Değerleri 2007 Yılı Aylara Göre NO3 Değerleri
İstasyon Adı Mart Haziran Eylül Ortalama
Tunca Nehri 0,22 0,96 0,31 0,50
Meriç Nehri 0,87 11 0,22 4,03
Süloğlu Göleti 0,16 0,9 0,16 0,41
Beğendik Göleti 0,64 1,65 0,34 0,88
Sultanköy Göleti 0,34 2,3 0,42 1,02
Değirmençi Göleti 0 0,65 0,41 0,35
Yeni Karpuzlu Göleti 0 7,2 0,7 2,63
Gala Gölü 1,2 2,2 0,82 1,41
Keşan Kadıköy Göleti 2,6 1,2 1,90
Budak Oğanca Göleti 0,6 2,2 0,19 1,00
Kaynak: Edirne İl Tarım Müdürlüğü, 2007
Harita II. 16. Edirne İli 2005-2007 Yılları Arası Yüzeysel Sularda Nitrat Kirliliği Değişimi
91
II.2.7.4. Gürültü Kirliliği
11 Aralık 1986 tarihli ve 19308 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Gürültü Kontrol
Yönetmeliği’nde, ses; titreşim yapan bir kaynağın hava basıncında yaptığı
dalgalanmalar ile oluşan ve insanda işitme duygusunu uyaran fiziksel bir hadise olarak
tanımlanmıştır. Yine aynı yönetmelikte, gürültü gelişigüzel bir yapısı olan bir ses
spektrumudur ki, subjektif olarak, istenmeyen ses biçiminde tanımlanır denilmektedir.
Sağlık açısından değerlendirildiğinde ise gürültü, insanların işitme sağlığını ve
algılamasını olumsuz etkileyen, fizyolojik ve psikolojik dengelerini bozabilen, iş verimini
azaltan, çevre ortamının niteliğini değiştiren bir çevre kirliliğine neden olmaktadır.
Çevre gürültüleri; gürültü kaynağı ve gürültüye maruz kalan kişilerin aynı çevre içindeki
konumlarına ve gürültünün yayılma yollarına bağlı olarak iki grupta incelenebilir
(Öztürk, 2006):
Yapı içi gürültüler: Yapı içinde yer alan ve her türlü elektronik mekanik sistemler ve
hayati faaliyetlerden meydana gelen bütün gürültülerdir. Yapı içi gürültüleri; yüksek
konuşma ve müzik sesleri, ev araçları gürültüleri, ayak sesi, eşya çekme, sürtünme vb
darbeler ve mekanik sistem gürültülerinden (havalandırma, asansör vb) meydana
gelmektedir.
Yapı dışı çevre gürültüleri: Gerek yapı içindeki hacimleri gerekse yapı dışındaki açık
alanları kullanan kişileri etkileyen ve yapı dışında yer alan kaynaklardan yayılan
gürültülerdir. Bu gürültüler de kendi içlerinde gruplandırılabilmektedir: Ulaşım, endüstri,
inşaat, rekreasyon ve ticari amaçlı gürültülerden oluşmaktadır.
Gürültü kontrolü, herhangi bir ses kaynağından yayılan gürültü niteliğine sahip sesleri,
kabul edilebilir seviyeye indirmek, akustik özelliğini değiştirmek, etki süresini azaltmak,
hoşa giden veya daha az rahatsız eden bir başka ses ile maskelemek gibi yöntemlerle
zararlı etkilerini tamamen veya kısmen yok etmek için yapılan işlemleri kapsamaktadır.
Aşağıdaki tabloda, Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı verilerine göre, Edirne’deki
gürültü düzeyleri görülmektedir.
Gürültü ölçümleri incelendiğinde, kent yerlesim alanlarındaki çevresel gürültünün
önemli bir kısmını oluşturan motorlu araç trafiğinin yoğun olduğu yerlerde gürültü
değerlerinin yüksek çıktığı görülmektedir.
92
Tablo II. 41. Edirneİli Gürültü Ölçümleri 5.07.2001 Hacısahaf Mah. 1 55.3 " " 2 55.9 " " 3 58.1 " Sarayiçi Seddesi 4 56.2 " " 5 59.7 " " 6 69.0 " " 7 62.3 4.07.2001 - 8 70.2 6.07.2001 - 9 60.1 " Lalapaşa-Süloğlu Çıkışı 10 70.7 4.07.2001 E-5 Kapıkule Çıkışı 11 63.3 " - 12 53.9 " Saraçlar Kavşağı 13 89.2 (65.7) 5.07.2001 - 14 63.1 4.07.2001 Çilingirler Çarşısı Girişi 15 88.8 (75.4) " Eski İstanbul Yolu 16 76.3 " Ayşekadın Kavşağı 17 84.4 (73.4) 4.07.2001 SSK Hastane Kavşağı 18 74.2 " T.Ü. Ayşekadın Yerleşkesi Kavşağı 19 75.7 (62.9) 6.07.2001 - 20 54.4 " Migros Kavşağı 21 83.7 (67.6) " - 22 59.0 " Kutlutaş Kavşağı 23 76.3 (63.6) " T.Ü. Tıp Fakültesi 24 60.6 " - 25 64.8 (58.4)
Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı, 2004 Gündüz Ölçümleri 14.00–17.00 Saatleri Arasında, Parantez İçindeki Gece Ölçümleri 6.07.2001 Tarihinde 21.00–23.00 Saatleri Arasında Yapılmıştır.
II.3. FİZİKİ YAPI ANALİZLERİ
Fiziki yapı konut alanları, sanayi alanları, lojistik, ulaşım, teknik altyapı, tarihi ve kültürel
değerler alt başlıkları altında incelenmiştir.
Edirne İli’ndeki konut alanlarına ilişkin bilgilerin derlenmesinde, TÜİK ve DPT’na ait
verilerin yanı sıra uydu görüntülerinden yararlanılmıştır. Yapılaşmış alanlar uydu
görüntüleri üzerinden tespit edilerek sayısallaştırılmıştır, elde edilen veriler
doğrultusunda farklı nitelik ve yoğunluklardaki konut alanlarının İl genelindeki konumları
belirlenmiştir.
Sanayi alanlarında ise İl genelindeki konumları ve alansal büyüklükleri tespit edilmiş ve
sanayinin yoğunlaştığı bölgeler belirlenmiştir. Diğer yandan belirlenen sanayi alanları
yürürlükteki planlar ve tarım dışı kullanım izinleri ile çakıştırılarak yasallık durumları
açısından da değerlendirilmiştir. Yapılan bu çalışmalar sonucunda İl genelindeki
mevcut sanayi altyapısının niteliksel ve niceliksel olarak ortaya konması ve sanayinin
93
gelişme eğilimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Sanayi alanlarının belirlenmesinde
uygulanan yöntem, sanayi alanlarının uydu görüntüleri üzerinden tespit edilerek
sayısallaştırılması ve ardından elde edilen verilerin arazi tespitleri ve yetkilerle
gerçekleştirilen görüşmeler doğrultusunda doğrulanması olmuştur.
İl genelindeki ulaşım altyapısı, karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu alt
başlıklarında altında incelenmiştir. Bu konuya ilişkin bilgiler, resmi kurumlardan elde
edilen veriler doğrultusunda oluşturulmuştur. Teknik altyapı alt başlığında ise
içmesuyu, atıksu ve katı atık depolama konuları incelenmiştir.
II.3.1. Konut Alanları
Edirne il bütününde belediye statüsüne sahip yerleşmelerde toplam 3.327,3 ha meskun
konut alanı bulunmaktadır. Edirne İli’nin Merkez, Uzunköprü, Keşan ve İpsala
İlçeleri’nde, diğer ilçelere oranla daha fazla konut alanı bulunmaktadır. Bunun nedenleri
arasında bu dört İlçe’nin de nüfus değerlerinin diğer ilçelere oranla daha fazla
olmasıdır. Bunun yanında Keşan İlçesi ikinci konut alanlarının yoğun olduğu bir
bölgedir.
Tablo II. 42. Edirne İli’nde İlçe Bazında Konut Alanı Büyüklükleri, Nüfusları ve Yoğunlukları
İlçe Adı Mevcut Konut Alanı
Büyüklüğü (Ha)* Nüfus 2007
Yoğunluk (Kişi/Ha)
Merkez 954,40 136.070 142,57
Enez 50,8 3.752 73,86
Havsa 158,6 8.547 53,89
İpsala 513,4 19.738 38,45
Keşan 675 62.574 92,70
Lalapaşa 28,6 1.864 65,17
Meriç 142,1 10.272 72,29
Süloğlu 133,3 5.040 37,81
Uzunköprü 671,1 47.524 70,82
Toplam 3.327,30 295.381 88,77
Kaynak: *Yürürlükteki Planlar
II.3.2. Sanayi Alanları ve Depolama
Edirne’nin sanayileşme sürecini etkileyen en önemli faktörlerden biri Edirne’nin 1969’da
Kalkınmada Öncelikli İller kapsamına alınmasıdır. Edirne’nin içinde bulunduğu konum
itibariyle yurt içi ve yurt dışı ulaşım olanaklarının genişliği, İstanbul gibi büyük bir sanayi
ve ticaret metropolüne yakın oluşu, büyük sanayi gruplarının ilgisini çekmiş; özellikle
tekstil konusunda faaliyet gösteren işletmeler 1990’lı yıllardan sonra Edirne’de
gelişmeye başlamıştır.
94
İl’de bulunan sanayi işletmelerinin büyük bir bölümü un, yağ ve süt konusunda faaliyet
gösteren işletmelerden oluşmaktadır. Ayrıca ilde yetiştirilen çeltiğin işlenebilmesi
amacıyla çok sayıda çeltik işleme fabrikaları da kurulmuştur.
İl’deki sanayileşme Tekirdağ ve Kırklareli İlleri’ne göre daha yavaştır. İl’in en önemli
sektörü tarımsal üretime dayalı işleyen gıda sanayidir. Bunlar çeltik, un, yağ, süt ve süt
ürünleri vb. tesislerdir. Ayrıca ilde son yıllarda tekstil sektöründe de önemli gelişmeler
yaşanmaya başlamıştır. İl’in en hızlı sanayileşen ilçeleri ise Merkez ve Uzunköprü
İlçeleri’dir. Özellikle Uzunköprü İlçesi’nde yağ ve çeltik işleme konusunda faaliyet
gösteren çok sayıda işletme bulunmaktadır.
Edirne İli’nde sanayileşme Merkez, Uzunköprü ve Keşan İlçeleri’nde yoğunlaşmıştır.
Edirne Merkez, İpsala ve Havsa İlçeleri’nde özellikle gıda sanayi konusunda, tekstil
sektöründe faaliyet gösteren işletmeler ise Merkez, Havsa ve Keşan İlçeleri’nde faaliyet
göstermektedir.
Edirne İli’nin Meriç İlçesi Uzunköprü İlçesi’nin alt bölgesi olup, ticari ilişkileri daha çok
Uzunköprü İlçesi’ne doğrudur. Uzunköprü İlçesi aynı zamanda Kırklareli İli’nin
Pehlivanköy ve Babaeski İlçeleri ile Tekirdağ İli Hayrabolu İlçesi’nden de
etkilenmektedir. Aynı zamanda bu ilçelerden de Uzunköprü’ye doğru bir mal ve hizmet
akışı olmaktadır. Uzunköprü İlçesi’nde yağ sanayinin gelişmiş olması nedeniyle bu
ilçelerden ayçiçeği alımı yapılmaktadır.
Enez ve İpsala İlçeleri ise Keşan İlçesi’nin alt bölgesidir. Bu ilçelerin kentsel etki alanı
Keşan İlçesi’ne doğru yönelmiştir. Bu durumda Edirne İli üç merkezli bir yapı
göstermektedir. Bunlar Edirne Merkez, Uzunköprü ve Keşan İlçeleri’dir.
1995 yılı itibariyle toplam 111 sanayi tesisi var iken; bu rakam 2002 yılı sonunda 162’ye
ulaşmıştır. Bunların çoğu gıda sanayinde faaliyet göstermektedir. Bu sanayi
tesislerinde toplam 7.088 işçi çalışmaktadır. Ayrıca, İl dahilinde 8 tanesi bitirilmiş ve
hizmete açılmış küçük sanayi sitesi bulunmaktadır. Küçük sanayi sitesilerine ilişkin
detaylı bilgi aşağıda belirtilmiştir (Edirne Ticaret ve Sanayi Odası, www.etso.org.tr).
Edirne İli genelinde planlı sanayi alanlarına bakıldığında; yürürlükteki planlar
kapsamında 780 ha sanayi alanının yanı sıra 62 ha da depolama alanının mevcut
olduğu görülmektedir. Planlarla önerilen sanayi alanlarının Keşan ve Merkez
İlçeleri’nde yoğunlaştığı, diğer taraftan depolama alanlarının %90’ının da Keşan
İlçesi’nde bulunduğu tespit edilmiştir.
95
Tablo II. 43. Edirne İli Planlı Sanayi Alanları Dağılımı İlçeler Planlı Sanayi (ha) % Depolama %
Edirne Toplam 780,2 100 62,2 100
Merkez 301 38,60
Meriç 15,1 1,90 5,3 8,50
İpsala 32,3 4,10
Keşan 347,9 44,60 56,9 91,5
Enez 9,5 1,20
Süloğlu
Lalapaşa 10,9 1,40
Uzunköprü 39,4 5,00
Havsa 24,1 3,10
Kaynak: Yürürlükteki Planlar
II.3.2.1. Edirne Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Siteleri
Edirne’de sanayinin gelişmesine büyük katkı sağlanması, sanayinin ihtiyaç duyulduğu
alanlarda uygun altyapı ve çevre imkanlarının yaratılması, kentsel gelişmeyi
yönlendirebilecek yerel girişimci ve ortaklıklar tarafından, orta ölçekli sanayi
imalathanelerinin kurulup geliştirilmelerinin sağlanması ve son yıllarda artan kırsal ve
kentsel göçün önüne geçilerek yoğun işsizlik potansiyeline istihdam alanları yaratılması
amacıyla 5.000, 7.500, 10.000 ve 15.000 m2 büyüklüğünde 63 adet sanayi parseli
olarak planlanan Edirne OSB, Süloğlu İlçesi’nde Domurcalı Köyü sınırları içinde inşa
edilmiştir.
Edirne OSB, yapılmakta olan Edirne-Lalapaşa-Hamzabeyli yoluna 30 km mesafede
olmakla birlikte yeni açılacak olan ve Bulgaristan’a sınır Hamzabeyli Gümrük Kapısı’na
25 km mesafededir. Edirne OSB’de kazı ve dolgu işleri tamamlanmış 7.325 m yol,
kanalizasyon için 6.775 m muhtelif çaplı büz (3.300 m’si döşenmiş) ve yağmur suyu
için 7.450 m muhtelif çaplı büz (2.415 m’si döşenmiş) döşeme amaçlı inşaat işleri
yapılacaktır.
1994 yılında yapılmaya başlanan OSB için ayrılan 107 ha büyüklüğündeki alan
üzerinde; 59 ha sanayi parsellerinin yanı sıra, 8 ha sosyal ve idari binalar, 3 ha teknik
hizmet alanı, 12 ha yollar ve 25 ha yeşil alan olarak planlanmıştır.
Edirne’de ilk Küçük Sanayi Sitesi (KSS) 1979 yılında faaliyete geçmiştir. Edirne Merkez
İlçe’de bulunan KSS alanında 398 işyeri bulunmaktadır. Lalapaşa İlçesi’nde 51 işyeri
kapasiteli, Uzunköprü İlçesi’nde 339 işyeri kapasiteli, Keşan İlçesi’nde 923 işyeri
kapasiteli iki adet ve Meriç İlçesi’nde 36 işyeri kapasiteli toplam 7 adet 1792 işyerine
sahip KSS bulunmaktadır. Bu Küçük Sanayi Siteleri’nde yaklaşık olarak 5500 kişi
96
çalışmaktadır. Süloğlu İlçesi’nde ise 45 işyeri kapasiteli bir KSS %18 doluluk oranı ile
faaliyet göstermektedir. Aşağıdaki tabloda Sanayi ve Ticaret Odasının 2005 yılı
verilerine dayanarak ildeki KSS’ler inin işyeri ve istihdam sayıları gösterilmektedir.
Bunun dışında Edirne Merkez İlçe’de, D–100 karayolunun güneyinde 32 ha
büyüklüğünde 1 adet KSS daha bulunmaktadır.
Tablo II. 44. Edirne İli Küçük Sanayi Siteleri
Adı Toplam İşyeri
Sayısı
Dolu İşyeri
Sayısı
Boş İşyeri
Sayısı
Doluluk
Oranı
Mevcut
İstihdam
Edirne KSS 398 397 7 98 % 950
Keşan II KSS 485 436 49 90 % 1.080
Keşan KSS 438 430 8 98 % 1.080
Uzunköprü KSS 339 309 30 91 % 1.650
Lalapaşa KSS 51 24 27 47 % 30
Meriç KSS 36 28 8 78 % 25
Süloğlu KSS 45 8 37 18 % 8
Kaynak: Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Yıllık Sanayi ve Ticaret Durum Raporu–2005
II.3.3. Ulaşım
II.3.3.1. Karayolları
Edirne İli’nde ulaşım türleri arasında en yoğun kullanılan karayolu ulaşımıdır. Uluslar
arası öneme sahip olan İstanbul-Kapıkule TEM otoyolu (O-3), Alt Bölge’deki ulaşım alt
yapısının ana aksını oluşturmaktadır. 1995 yılından bu yana Karayolları Genel
Müdürlüğü tarafından Edirne’de 43 km otoyol inşaatı tamamlanmıştır. 1. kademe taşıt
yolu olan TEM, İl’in ve Bölge’nin en önemli ulaşım aksıdır. Doğu-Batı yönünde ilerleyen
bu aks üzerinde, Bulgaristan sınırında Kapıkule Sınır Kapısı (Edirne) yer almakta,
bunun dışında Yunanistan ve Bulgaristan sınırı boyunca da 3 adet sınır kapısı daha
vardır. İpsala Sınır Kapısı (İpsala) ve Hamzabey Sınır Kapısı (Lalapaşa), karayolu sınır
kapılarıdır. Eskiköy (Uzunköprü) Sınır Kapısı ise demiryolu taşımacılığında
kullanılmaktadır.
İl bütününde 2. kademe taşıt yolları, doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusundadır.
Kuzey-güney doğrultusundaki mevcut D-550 Keşan-Uzunköprü-Edirne karayolu,
Edirne İli’nin Saroz ve Çanakkale ile olan bağlantısını sağlar. Bu aksın kademesinin
artırılması kararı alınmıştır. Doğu-Batı doğrultusundaki mevcut D–100 Kınalı-Çorlu-
Lüleburgaz-Edirne-Kapıkule karayolu otoyoldan sonra bölgenin ulaşım iskeletini
oluşturan en önemli bağlantıdır ve Kapıkule sınır kapısından Bulgaristan’a geçişi
sağlamaktadır. D–110 Keşan-İpsala karayolu ise ilin güney bölgesini besleyen ve
doğuda Tekirdağ ve Kırklareli, batıda Yunanistan ile bağlantıyı sağlayan önemli bir
97
diğer aksıdır. Ayrıca bu aks üzerinde Yunanistan sınırında İpsala Sınır Kapısı (İpsala)
yer almaktadır. D–555 Tekirdağ-Hayrabolu-Uzunköprü-Eskiköy ve D–020 Kırklareli-
Edirne karayolları bölgesel ulaşımı kolaylaştıran diğer bağlantılardır.
Şekil II. 6. Trakya Bölgesi Mevcut Karayolları Güzergahı
Kaynak: http://www.kgm.gov.tr/
II.3.3.2. Demiryolları
Sirkeci’den başlayan demiryolu hattı Edirne sınırlarında ikiye ayrılmaktadır. Bir hat
güneyden devam edip Uzunköprü üzerinden Eskiköy Sınır Kapısı (Uzunköprü) ile
Yunanistan’a, diğer hat ise kuzeyden devam edip Edirne Merkez’den Kapıkule hudut
kapısı ile Bulgaristan’a bağlanmaktadır. Türkiye ile Avrupa ülkeleri arasındaki tren
bağlantısı İstanbul-Bükreş-İstanbul arasında her gün karşılıklı çalışan Bosfor Ekspresi
ve İstanbul-Selanik-İstanbul arasında her gün karşılıklı çalışan tren seferi ile
sağlanmaktadır, İstanbul-Sofya, İstanbul-Belgrad, İstanbul-Budapeşte ve İstanbul-
Kişinev bağlantısı ise Bosfor Ekspresine bağlanan vagonlarla sağlanmaktadır.
İstanbul’dan Trakya’ya giden bölgesel yolcu trenleri Sirkeci’den hareket edip
Çerkezköy, Çorlu, Muratlı İstasyonları’ndan Uzunköprü ve Edirne İstasyonları’na yolcu
TEM otoyolu
Devlet yolu Beton asfalt yol
98
ve yük taşımacılığı yapmaktadır. Bölgedeki demiryolu hattı ihracat ve ithalat yapan
firmalar için büyük kolaylık sağlamaktadır.
Mevcut demiryolu dışında Avrupa Hızlı Tren Projesi’nin güzergâhı, mevcut demiryolu
ile neredeyse paralel bir şekilde ilerlemektedir. Bu proje bağlamında Havsa ilçesi ve
Edirne Merkez İlçe’si olmak üzere 2 adet istasyon, Edirne İli sınırları içerisinde yer
alacaktır.
Şekil II. 7. Trakya Bölgesindeki Mevcut Demiryolu Güzergâhı
Kaynak:www.tcdd.gov.tr
II.3.3.3. Denizyolları
Mevcut durumda il genelinde deniz taşımacılığı kullanılmamakla beraber ilin güneyinde
yer alan Enez ve Keşan İlçeleri’nin kıyıları boyunca yer yer balıkçı barınakları
görülmektedir. İl’de 4 adet balıkçı barınağı bulunmaktadır. Bunlar Sultaniçe (Enez),
Enez, İbrice (Keşan) ve Yaylaköy Balıkçı Barınakları’dır. DLH Genel Müdürlüğü
tarafından Enez Sultaniçe ve Keşan Yaylaköy Balıkçı Barınakları’nda yat limanı
inşaatına devam edilmektedir5.
Ana mendirek boyu 200 m tali mendirek boyu 40 m olan İbrice Balıkçı Barınağı 25
balıkçı gemisi kapasitesine sahiptir. Ana mendirek boyu 580 m olan Sultaniçe Balıkçı
Barınağı 100 balıkçı gemisi kapasitesine sahiptir. 125 balıkçı gemisi ve 2 adet 1.000
tonluk gemi kapasitesi ile en büyük kapasiteye sahip Enez Balıkçı Barınağı’nın ana
mendirek boyu 845 m ve tali mendirek boyu 240 m’dir6. DLH Genel Müdürlüğü
5 http://www.dlh.gov.tr/dlh/menu-istatistikler/insaati_devam_eden_isler 6 http://www.kkgm.gov.tr/birim/su_urn/balikci_barinak.html
99
tarafından tarım sektöründen ayrılan ödenekle kurulmuş Enez Balıkçı Barınağı’nda su
ürünleri kooperatifi bulunmakta ve 100 ortağa hizmet vermektedir. Edirne ÇDP
çalışması bağlamında Enez İlçesi’ne verilen kimliğin (turizm) desteklenmesi amacı ile
İlçe’nin güneybatısında yer alan balıkçı barınağı, Yat Limanı ve Deniz Sınır Kapısı
olarak önerilmiştir. Bu öneri Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2025 yılı Vizyon
çalışmasında da yer almaktadır. Bu yat limanı ile sınır ötesi ilişkilerin artırılması ve
kıyı/deniz turizminin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Şekil II. 8. Edirne İli Mevcut Balıkçı Barınakları
II.3.3.4. Havayolları
Merkez Demirhanlı Köyü sınırları içinde Ulaştırma Bakanlığı tarafından 25 Eylül 1997
tarihinde havaalanı yapılması kararlaştırılmış, 1.239.025,5 m2 arazi tahsis edilmiştir. Projesi
16 Ekim 1997 tarihinde başlanan havaalanı inşaatının 16 Ekim 1999 taihine kadar bitirilmesi
planlanarak, inşaata önce 2 bin 105 m’lik pistin yapımıyla başlanmıştır. Tamamlandığında
100 kişilik uçakların inip kalkmasına olanak sağlayacak stol tipi havaalanı olması
planlanmasına rağmen, 20 Eylül 1999 tarihine kadar sadece pist için dolgu yapımı
tamamlanabilmiştir. Ardından da bütün inşaat durmuştur.
Edirne Mimar Sinan Havaalanının pist uzunluğu 3000 m. genişliği ise 45 m. olarak
planlanmış olup, günümüze kadar 930 milyar TL. harcama yapılmıştır.
100
Resim II. 3. Edirne Mimar Sinan Havaalanı
Kaynak: http://www.ucuyorum.com/showthread.php?t=63431-jpg
II.3.4. Tarihi, Kültürel ve Doğal Değerler
İlk çağlarda Traklar tarafından kurulan Edirne, Roma İmparatoru Hadrianus tarafından
baştan sona yenilenmiştir. Bir dönem Bizans Devleti’nce ele geçirildikten sonra, 1361
yılında I. Murat tarafından fethedilerek, Osmanlı devleti’nin başkenti yapılmış ve 1453
yılında İstanbul’un fethine kadar bu statüsünü sürdürmüştür.
1959 yılında Edirne’nin Çardakaltı Mevkii’nde yapılan kazılar neticesinde, Cilâlıtaş ve
Bakır-Tunç medeniyetiyle ilgili bir yerleşim sahasının ortaya çıkarılışı, Edirne ve yakın
çevresinin en eski devirlerden beri iskân bölgesi olduğunu göstermektedir. Daha
sonraki devirlerde Akalar, Persler, Galatlar, Roma ve Bizans gibi çeşitli
imparatorlukların üzerinde kurulduğunu göstermektedir.
II.3.4.1. Tarihi Yapı ve Kültürel Değerler
Edirne İli’nde tarihi ve kültürel eserler arasında Enez Antik Kenti, Lalapaşa İlçesi’nde
M.Ö. 2000 sonları ile M.Ö. 1000 başlarından kalma “dolmenler”, Sultan 1. Murat
tarafından yaptırılan ilk saraydan sonra Sultan II. Murat döneminde, 1450 yılında
Tunca’nın batısında, inşaatına başlanan, daha sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından
tamamlatılan Edirne Sarayı, Mimar Sinan’ın ustalık eseri Selimiye Cami, Cihannüma
101
Kasrı, Kum Kasrı Hamamı, Babusseade, Matbahi Amide ve Adalet Kasrı kalıntıları da
kentte yer almaktadır.
Bunların yanı sıra 1413–1414 yılları arasında yapılan Eski Camii, Mimar Sinan’ın
eserlerinden Defterdar Camii, II. Beyazıt Camii ve Külliyesi, Muradiye Camii, Üç
Şerefeli Camii, Yıldırım Camii, Sokullu Külliyesi, Sweti George Kilisesi, Yahudi Havrası
Edirne Kent Merkezi’nde ve Fatih Cami (Enez Ayasofyası) Enez’de yer alan diğer
önemli dini yapılardır. Osmanlı mimarlığının ilginç örneklerinden biri olan Rüstem Paşa
Ekmekçioğlu Ahmed Paşa Kervansarayları da kentte yer alan diğer önemli yapılardır.
Edirne’nin köprüleri de büyük bir tarihi ve mimari zenginliği arz etmektedir. Meriç, Arda
ve Tunca gibi akarsuların üzerinde yapılmış köprülerden, 1451 yılında yapılan
Şahabettin Paşa (Saraçhane) Köprüsü on iki kemerli ve on bir ayaklıdır. 1452’de
yaptırılan Fatih Köprüsü, 1488’de Mimar Hayrettin’in yapıtı olan Beyazıt Köprüsü,
1560’da Mimar Sinan’ın eserleri arasında yer alan Saray (Kanuni) Köprüsü, 1608-1615
yılları arasında Sedefkar Mehmed Ağa’nın yaptığı Ekmekçizade Ahmed Paşa Köprüsü
ve 1842-1847 yılları arasında Meriç’le Arda’nın birleştiği yerde tamamlanan Meriç
Köprüsü (Yeni Köprü) Edirne’nin önemli köprüleridir. Diğer köprüler; Bonce Köprüsü,
Saraçhane Köprüsü, Saray Köprüsü, Tunca Köprüsü ve Yalnız Göz Köprüsü’dür. Geçiş
yolları üzerinde bulunan kente gelişme döneminde hem artan ekonomi ve ticaret
yoğunluğunu karşılamak hem de cami ve imaretlere gelir sağlamak amacıyla birçok
han, bedesten ve çarşı inşa edilmiştir. Bunlar Eski Cami’ye vakıf olarak yaptırılan
bedesten, Ali Paşa Kapalı Çarşısı ve Selimiye Arastası’dır. Bunların yanında 1357
yılından günümüze değin sürdürülen Tarihi Kırkpınar yağlı Güreşleri, dünyanın en eski
güreş festivalidir.
Resim II. 4. Rüstem Paşa Kervansarayı
Kaynak: http://www.trakya.edu.tr/edirneweb/edirne_foto3.htm
102
II.3.4.2. Doğal Yapı ve Değerler
Milli Park: Edirne İli sınırları içinde, 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu kapsamında, Gala
Gölü Milli Parkı olmak üzere 1 adet Milli Park bulunmaktadır
Tabiatı Koruma Alanı: Meriç deltasının önemli bir kısmını oluşturan Küçük Gala Gölü
ve Pamuklu Gölü’nü kapsayan 2.369 ha’lık alan 1991 tarihinde Tabiatı Koruma Alanı
olarak ilan edilmiştir. 1992 yılında ise Gala Gölü ve Pamuklu Gölleri ile Taşaltı,
Bücürnene ve Dalyan Lagün Gölleri’ni de kapsayacak biçimde alana "Sit Alanı" statüsü
verilmiştir.
Bölgedeki en önemli kuş göç yollarından biri üzerinde bulunan Gala Gölü Milli Parkı,
tatlı ve tuzlu su bataklıkları, geniş sazlıklar, tatlı su gölleri, lagünleri, başta su kuşları
olmak üzere değişik türden ve oldukça zengin yaban hayatına sahiptir.
Doğa koruma açısından ulusal ve uluslar arası önem arz eden, fakat yasal açıdan
herhangi bir koruma statüsü olmayan ya da belli bir kısmı koruma altına alınmış, tehdit
altındaki alanlar, korunması gereken alanlar olarak göz önünde bulundurularak ele
alınmıştır. Bu bağlamda Doğa Koruma Derneği’nin konuya yönelik yaptığı
çalışmalardan elde edilen verilere göre bu alanlar; Meriç Deltası, Saros Körfezi ve
Sırpsındığı’dır.
Diğer bir doğal sit alanı olan Kırkpınar da, Tavuk Ormanı’nda başlayan setler boyunca
kentin batı ve güney istikametlerini kavrayan doğal sit alanı olarak yeşil bir kuşak
görülmektedir.
Sit Alanları: Türkiye’de Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında,
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sorumluluğundaki 20 bölge koruma kurulu tarafından
sürdürülmekte olan koruma uygulamaları içinde en önemli konulardan biri sit
alanlarıdır. Türkiye genelinde toplam 8.963 adet sit alanı mevcuttur.7. Bu sit alanlarının
62 adedi Edirne İli’nde yer almaktadır.8
Türkiye’de bulunan sit alanlarının %79’u arkeolojik, %12’si doğal, %2’si kentsel, %2’si
tarihi ve %5’i ise diğer sit alanlarıdır (üst üste sit alanları). Edirne’deki sit alanlarının
türlerine göre dağılımlarında ise; arkeolojik sit alanları (%47) Türkiye ortalamasının
oldukça gerisinde, buna karşın doğal sit alanları %45’lik değer ile oldukça üstündedir.
Edirne’deki kentsel sit alanları oranı %5; tarihi sit alanları oranı ise %3’dür.
7 Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın web sayfasında yer alan bilgilerden elde edilmiştir. 8 Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın web sayfasında yer alan bilgiler ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden elde edilen Kültür Bakanlığı Edirne KTVKK kurum görüşlerinden elde edilen sit alanı bilgilerinin toplamı
103
Tablo II. 45. Türkiye ve Edirne İli’nde Sit Alanlarının Türlerine Göre Dağılımı Türkiye Edirne Edirne/Türkiye
Sit Alanı Türleri Sayı % Sayı % %
Doğal Sit Alanı 1.109 12 28 45 3
Arkeolojik Sit Alanı 7.097 79 29 47 0
Kentsel Sit Alanı 202 2 3 5 1
Tarihi Sit Alanı 138 2 2 3 1
Karma Sit Alanı 417 5 0 0 0
Toplam 8.963 100 62 100 1
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden elde edilen Kültür Bakanlığı Edirne KTVKK kararları
Edirne İli’ndeki sit alanlarının tescil kararlarının yıllara göre dağılımları incelendiğinde,
1951 yılında kurulan Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun
(GEEAYK) 1971 tarihli Eski Eserler Yasası uyarınca 1971–1983 yılları arasında
Edirne’de toplam 2 adet sit alanı tescil kararı aldığı görülmektedir.
1983 yılında yürürlüğe giren 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası
kapsamında, GEEAYK’nun yerine ikame edilen bölge kurullarının kurulmasının
tamamlandığı 1989 yılına kadar geçen sürede ise Edirne’de 5 adet sit alanı ilan
edilmiştir.
1989–1999 yılları arasında ise gerek sürenin on yıl olması açısından, gerekse sit alanı
ilanlarının Türkiye genelinde kurulan bölge kurulları sayesinde artmaya başlaması
nedeniyle, en yüksek sayıda sit alanı ilanı bu dönemde yapılmış ve Edirne’de toplam
45 adet tescil kararı alınmıştır.
2000 yılından itibaren geçen 7 yıllık süre içinde ise Edirne’de toplam 10 adet tescil
kararı bulunmaktadır. Edirne il bütünündeki tescil karar sayılarının sit alanı türlerine
göre dağılımı incelendiğinde, sayısal bakımdan, doğal ve arkeolojik sit alanlarının
birbirine yakın ve en yüksek değere sahip olduğu görülmektedir. Tarihi ve kentsel sit
alanları sayıları ise birbirine yakın olmakla birlikte oldukça azdır.
104
Tablo II. 46. Edirne İli Türlerine Göre Sit Alanlarının Sayısal Dağılımı Sit Alanı Türü Sit Alanı Sayısı (%)
Doğal Sit Alanı 28 45
1.Derece Doğal Sit Alanı 11 17
2.Derece Doğal Sit Alanı 7 11
3.Derece Doğal Sit Alanı 8 13
1-3. Derece Doğal Sit Alanı 1 2
Derecelendirilmemiş Doğal Sit Alanı 1 2
Arkeolojik Sit Alanı 29 47
1.Derece Arkeolojik Sit Alanı 21 35
2.Derece Arkeolojik Sit Alanı 2 3
3.Derece Arkeolojik Sit Alanı 2 3
1-3. Derece Doğal Sit Alanı 2 3
Derecelendirilmemiş Arkeolojik Sit Alanı 2 3
Kentsel Sit Alanı 3 5
Tarihi Sit Alanı 2 3
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı Ve İl Kültür Ve Turizm Müdürlüğü’nden Elde Edilen Kültür Bakanlığı Edirne KTVKK Kararları
Edirne’de farklı tarihlerde alınan 97 adet kurul kararı ile 62 adet sit alanı ilan edilmiştir.
Bunların türlerine ve derecelerine göre ilçelerdeki dağılımı ise aşağıdaki tabloda
verilmektedir.
Sit alanlarının ilçelerdeki sayısal değerlerine bakıldığında Merkez ve Keşan İlçeleri’nin
öne çıktığı görülmektedir.
Tablo II. 47. Edirne İli Sit Alanlarının Türlerine Göre İlçelerdeki Sayısal Dağılımı Arkeolojik Doğal Tarihi Kentsel
Lalapaşa 6
Edirne Merkez 9 4 2 3
Süloğlu 2
Meriç 1
Uzunköprü 2
İpsala 1
Enez 5 9
Keşan 3 14
Havsa 1
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden Elde Edilen Kültür Bakanlığı Edirne KTVKK Kararları
Edirne Kentsel Siti, Edirne Merkez’de 27.05.1988/8 tarih ve sayıyla kabul edilmiştir.
Kale İçi Semti, Selimiye Camii ve çevresini kapsamaktadır. Ayrıca Ayşekadın Semti ve
Kervansaray Bölgesi yine 27.05.1988/8 tarih ve sayıyla kentsel sit ilan edilmiştir.
105
Sarayiçi yöresinde bulunan Sarayiçi Tarihi Siti I.Derece Tarihi Sit kabul edilmektedir.
04.04.1991 tarih ve 861 no’lu karar ile tarihi sit ilan edilmiştir. İl’de bulunan bazı
arkeolojik ve doğal sit alanları aşağıdaki tablolarda verilmektedir.
Tablo II. 48. Edirne İli Arkeolojik Sit Alanları Adı Yeri Özellikleri
Enez Kalesi Enez-Merkez (21.11.1991/1005) I.Derece Ark. Sit.
Büyük ve Küçük Sancaktepe ile
Çataltepe Tümülüsleri Enez-Merkez (21.11.1991/ 1005) I. Derece Ark. Sit
Çavuşköy Manastır Mevkii Sit Alanı Enez-Çavuşköy (21.11.1991/ 1005) I.Derece Ark. Sit.
Yeniceköy Manastır Mevkii Sit Alanı Enez-Yeniceköy (21.11.1991/ 1005) I.Derece Ark. Sit.
Hocaçeşme Höyüğü Enez-Yeniceköy (21.11.1991/ 1005) I.Derece Ark. Sit.
Lalapaşa Mezarlığı Lalapaşa-Merkez (04.04.1991/855) I.Derece Ark. Sit.
Hasköy Mezarlığı Havsa-Hasköy (06.04.1991/622) III. Derece Ark. Sit
Eskikadın Mezarlığı Edirne-
Eskikadın Köyü (10.05.1990/665) III Derece Ark. Sit.
Roma Metropolü Enez-Merkez (21.11.1991/ 1005) II.Derece Ark. Sit.
Gökçetepe Bizans Kalesi Keşan Mecidiye I.Derece Ark. Sit (1392)
Kaletepe Kalesi Gökçetepe Sahili I.Derece Ark. Sit (1393)
Tümülüs ve Höyükler Hasköy-Havsa-
Damlıca Mevkii III.Derece Ark. Sit (622)
Gaziömer Bey Mah.Selimiye Sok. Enez Merkez I.Derece Ark. Sit (1218)
Kaynak: Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü
Tablo II. 49. Edirne İli Doğal Sit Alanları Adı Yeri Özellikleri
Dalyan, Taşaltı Işık, Tuzla Gölleri
Doğal Sit
Enez-Merkez (07.05.1992/1121) II.Derece Doğal Sit Alanı
Enez Büyük Gala Gölü Doğal Siti Enez (07.05.1992/1121) I.Derece Doğal Sit Alanlı
Pazarkule Devlet Ormanı Söğütlük (08.11.1990/796) II.Derece Doğal Sit Alanı
Karaağaç Söğütlük Devlet Ormanı Söğütlük (08.11.1990/796) II.Derece Doğal Sit Alanı
Asker Söğütlüğü Devlet Ormanı Söğütlük (08.11.1990/796) II.Derece Doğal Sit Alanı
Top Söğüt Devlet Ormanı Söğütlük (08.11.1990/796) II.Derece Doğal Sit Alanı
Sarayiçi Tavuk Özel Ormanı Sarayiçi (04.04.1991/861) (08.11.1990/796)
I.Derece Doğal Sit Alanı
Enez Gala Gölü Doğal Sit İpsala-Enez Arası (15.02.1991/834) I.Derece Doğal Sit Alanı
Kaynak: Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü
106
II.3.5. Çevresel Altyapı
II.3.5.1. İçme Suyu
Edirne Merkez İlçe’ye 2 adet derin kuyudan sadece içme suyu ve 1993 yılı Kasım
ayından itibaren de Süloğlu Barajı’ndan içme ve kullanma suyu verilmektedir. Bu
kuyularda su miktarı 15–20 lt/sn civarındadır. Edirne merkezine Süloğlu Barajı’ndan
gelen su, arıtma tesisinde işlenerek, temiz ve sağlıklı duruma getirilip şehre
pompalanmaktadır. Tesisin su işleme kapasitesi 10.000.000 m³/yıl olup, 360 lt/sn su
şehre verilmektedir. Şehir şebekesi yaklaşık 450 km uzunluğundadır. Çelik boru, AÇM.
Boru, pik boru, pimaş borularından oluşmaktadır. Şebekenin tamamı yeraltından
geçirilmiştir.
Keşan Merkez İlçesi’nin içme ve kullanma suyu İlçe’ye 22 km uzaklıkta Kadıköy
Barajı’ndan sağlanmaktadır. Baraj kapasitesi 60 milyon m3’tür. Terfi hattının uzunluğu
17.900 m’dir. Bu hattın 9.980 m’si çelik, 7.920 m’si de AÇB. borudan teşekkül
etmektedir. Şehir içi şebekesi ise font (pik) plastik ve AÇB. borulardan oluşmaktadır.
Uzunköprü Merkez İlçesi’nin içme ve kullanma suyu İlçe’ye 24 km mesafedeki
Kırcasalih Yöresi Su Kuyularından karşılanmaktadır. Mevcut olan 4 adet kuyudan
İlçe’ye 40 lt/sn su verilmektedir. İsale hattı asbest boru olup, Şehir için şebekesi kısmen
asbest boru kısmen de PVC borudur.
İpsala Merkez İlçe’nin içme ve kullanma suyu Ağırköy Mevkii’ndeki 2 adet derin
kuyudan sağlanmaktadır. Meriç, Enez, Havsa, Süloğlu, Lalapaşa İlçeleri’nin içme suyu
ihtiyaçları Belediyelerce açılan derin kuyu ve artezyenlerden karşılanmakta olup, iç
şebekeleri genelde asbest ve PVC borudan oluşmaktadır.
İl genelinde içme suyu şebekeleri olmayan yerleşim birimi yoktur. İçme suyu şebekeleri
İller Bankası aracılığıyla yapılmış olup, yeni yerleşime açılan alanlarda da Belediyeler
kendi imkanları ile şebekelerinin noksanlıklarını tamamlamaktadır. Kırsal alandaki
yerleşim birimlerine içme suyunun dağıtımı Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü’nün
koordinasyonu ile yapılmaktadır.
Aşağıdaki tabloda, Edirne Valiliği’nden alınan verilere göre; içme ve kullanma suyunun
şebeke uzunluğu, içme suyu arıtma tesisi sayısı ve toplam depo sayısı verilmektedir.
107
Tablo II. 50. Edirne İli İçme ve Kullanma Suyu Depo, Arıtma Tesis, Abone Sayısı ve Şebeke Uzunluğu
Toplam
Depo Sayısı
Toplam Arıtma
Tesis Sayısı
Toplam İçmesuyu
Şebeke Uzunluğu (Km)
Toplam Su
Abone Sayısı
İl Belediyesi Edirne-İl Merkezi 7 1 455 48.000
Enez-İlçe Merkezi 4 0 82,0 4.105
Havsa-İlçe Merkezi 2 0 35,0 3.287
İpsala-İlçe Merkezi 3 0 50,1 2.840
Keşan-İlçe Merkezi 7 2 160 20.000
Lalapaşa-İlçe Merkezi 1 0 15 532
Meriç-İlçe Merkezi 2 0 32 1.318
Süloğlu-İlçe Merkezi 1 0 22,2 1.150
İlçe Belediyesi
Uzunköprü-İlçe Merkezi 3 0 105 14.300
Çamlıca-Bucak Merkezi 0 0 6 411
Çöpköy-Bucak Merkezi 3 0 15 641
İbriktepe-Bucak Merkezi 2 0 27 839
Kırcasalih-Bucak Merkezi 2 0 20 1.450
Küplü-Bucak Merkezi 1 0 12 950
Beğendik 1 1 12,0 720
Esetçe 1 0 8,7 613
Hacı 3 0 7,0 410
Kocahıdır 1 0 10,0 360
Kurtbey 1 0 18 847
Mecidiye 4 0 20 445
Paşayiğit 1 0 520
Subaşı 1 0 5,0 633
Sultan 1 0 4,0 515
Yenikarpuzlu 1 0 6,0 880
Yeniköy 0 0 18,0 559
Kasaba
Belediyesi
Yenimuhacir 3 0 572
Not: Enez, Süloğlu, Esetçe, Hacı, Subaşı Belediye Verileri 2006 Yılı Verileridir, Diğer Belediye Verileri 2007 Yılı Verileridir. Kaynak: Edirne Valiliği, 2007
2006 yılı istatistiklerine göre; Edirne İli yaklaşık olarak toplam 35.006.000 m3 (Faal
olmayan içme suyu arıtma tesislerinin kapasiteleri de dahil olmak üzere) içme ve
kullanma suyu arıtma kapasitesine sahiptir.
Tablo II. 51. Edirne İli İçme ve Kullanma Suyu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu, 2006 (1) (1 000 m3/yıl)
Toplam Fiziksel Arıtma Konvansiyonel Arıtma İller
Tesis
Sayısı Kapasite
Arıtılan
Miktar
Tesis
SayısıKapasite
Arıtılan
Miktar
Tesis
Sayısı Kapasite
Arıtılan
Miktar
Edirne 3 35.006 7.309 2 5.047 2.012 1 29.959 5.296
Kırklareli 4 10.810 6.171 3 1.349 501 1 9.461 5.670
Tekirdağ 3 9.839 1.302 1 694 120 2 9.145 1.182
Kaynak: TÜİK, 2008 (1)Faal olmayan içmesuyu arıtma tesislerinin kapasiteleri de dahil edilmiştir.
108
II.3.5.2. Atık Su
Edirne Merkez Belediyesi’nin şehir kanalizasyon şebekesi İller Bankası aracılığı ile
yapılmıştır ve şebeke 3 ayrı merkezde toplanmaktadır. Bu istasyonlardan pompalar
vasıtasıyla herhangi bir arıtmaya tabii tutulmadan Meriç Nehri’ne verilmektedir. Yağmur
suyu kanalı mevcut değildir. Nehre atılan kanalizasyon suyu takriben 5.380.000 m²/yıl
mertebesindedir (Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).
İl’in kanalizasyon hattı 450 km’dir. Kanalizasyon, yağmur suyu şebekesi ve arıtma
tesisi ihalesi yapılmış olup, 1997 yılı Aralık ayında yüklenici firmaya yer teslimi yapılmış
ve imalata 1998 yılı Mayıs ayında başlanmıştır. Bu proje ile tüm belediye mücavir
sahası içindeki yerlerin tamamına şebeke döşenecektir. Eski şebekenin problemli olan
kısımları revize edilecek ayrıca Şehir Merkezinde yağmur suyu toplama kanalları
yapılacaktır. Bu proje ile kanalizasyon atık suları sulamada kullanılabilecek derecede
arıtılarak Meriç Nehri’ne deşarj edilecek ya da tarla sulaması için kullanılabilecektir
(Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007).
Keşan merkez yerleşim yerinde eski yıllarda yapılmış kanalizasyon şebekesine ilaveler
yapılmış olup, yağmur suyu kanalı yoktur. Şehrin muhtelif yerlerinden geçmekte olan
derelere kanalizasyon suları herhangi bir arıtma ve işleme tabi tutulmadan
verilmektedir. Uzunköprü İlçesi’ne ise yağmur suyu ile müşterek çalışan bir
kanalizasyon şebekesi yapılmış olmasına rağmen, arıtma tesisi mevcut değildir. Atık
sular şehrin içinden geçen Kırkkavak Deresine akıtılmakta ve Ergene Nehri’ne açık bir
durumda verilmektedir. İlçe sınırları içerisinde bulunan 10 adet firmanın çoğu ham yağ
sanayidir ve 1 adet belediyeye ait mezbaha tesisi bulunmaktadır. İlçe sınırları içinde
bulunan tüm tesislerin arıtma üniteleri mevcuttur. Hamyağ rafineri tesislerinin 2 tanesi
kapalı sistem çalışmaktadır. Tüm tesisler atık sularını arıttıktan sonra dereye deşarj
etmektedirler. Süloğlu İlçesi’nde de arıtma sistemi bulunmadığından atık sular
arıtılmadan deşarj edilmekte, fakat atık sular fosseptik çukurlarında toplandığı için
kısmen dinlendirildiğinden kanalizasyon deşarj noktasında gözle görülür kirlenme
bulunmamaktadır. Meriç, İpsala, Enez, Havsa ve Lalapaşa İlçeleri’nde de iptidai şekilde
yapılmış kanalizasyon şebekeleri olmasına rağmen arıtma tesisleri yoktur. Atık sular
yerleşim yerlerinin yakınından geçen derelere deşarj olmaktadır. Edirne’de
kanalizasyon hizmeti veren belediyeler tarafından, 2006 yılı itibariyle toplanan atıksu
miktarı yaklaşık olarak 12 milyon m3’tür. İlde, 26 belediye’den 22’sinin kanalizasyon
şebekesi ile 1 belediyenin de arıtma tesisi ile hizmet vermekte olduğu tespit edilmiştir.
109
Tablo II. 52. Edirne İlçeleri Kanalizasyon ve Atıksu Arıtma Tesisi Durumu Atıksu Arıtma Tesisi Durumu
Belediye Adı Belde
Belediyesi Adı
Atıksuyun Deşarj Edildiği
Havza Adı Mevcut Proje İhale İnşaat
Keşan Meriç X
Çamlıca Meriç
Mecidiye Meriç X
Yenimuhacir Meriç Var X
Beğendik Meriç - - - -
Keşan
Paşayiğit Meriç
Edirne Edirne Meriç X
Enez Enez Ege Denizi Meriç X
Havsa Havsa Ergene X
Lalapaşa Lalapaşa Meriç X
İpsala Meriç
Sultan Meriç X
Hacı Meriç
İbriktepe Meriç
Yenikarpuzlu Meriç X
Kocahıdır Meriç
İpsala
Esetçe Meriç X
Meriç Meriç
Kuplu Meriç Meriç
Subaşı Meriç
Suloglu Suloglu Ergene X
Uzunköprü Ergene X
Çopkoy Ergene
Kurtbey Ergene
Kırcasalıh Ergene
Uzunköprü
Yenıkoy Ergene
Kaynak: T.C. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008 *Şebeke bitirilmiş ancak faal değil.
Tablo II. 53. Kanalizasyon Şebekesi ve Arıtma Tesisi Kullanım Durumlarına Göre Trakya Bölgesi Belediye Sayıları ve Hizmet Ettikleri Nüfus Yüzdeleri, 2006 Edirne Kırklareli Tekirdağ TÜRKİYE
Toplam Belediye Sayısı 26 26 33 3.225
Toplam Belediye Nüfusu 293.517 261.321 627.892 58.581.515
Anket Uygulanan Belediye Sayısı 26 26 33 3.225
Anket Uygulanan Belediye Nüfusu 293 517 261.321 627.892 58.581.515
Derin Deniz Deşarjı Yapan Belediye Sayısı - 1 1 92
Hizmet Verilen Belediye Sayısı 22 23 29 2.321
Hizmet Verilen Belediye Nüfusu 261.923 233.509 576.390 50.856.943
Kanalizasyon Şebekesi
Hizmet Verilen Nüfusun Belediye
Nüfusu İçindeki Yüzdesi 89 89 92 87
Hizmet Verilen Belediye Sayısı 1 1 5 362
Hizmet Verilen Belediye Nüfusu 1.864 515 22.381 29.643.258Atıksu Arıtma Tesisi
Hizmet Verilen Nüfusun Belediye
Nüfusu İçindeki Yüzdesi 1 0 4 51
Kaynak: TÜİK,2008 *2004 yılı verisi
110
Tablo II. 54. Atıksu Arıtma Tesisi Mevcut Durumu, 2006(1) (1000 m3/yıl) Edirne Kırklareli Tekirdağ TÜRKİYE
Anket Uygulanan Belediye Sayısı 26 26 33 3.225
Tesis Sayısı 1 1 5 184
Kapasite 158 80 3.022 3.648.198 Toplam
Arıtılan Miktar 158 50 1.699 2.140.494
Tesis Sayısı - - 1 26
Kapasite - - 550 1.329.470 Fiziksel Arıtma
Arıtılan Miktar - - 550 714.404
Tesis Sayısı 1 1 4 135
Kapasite 158 80 2.472 1.510.835 Biyolojik Arıtma
Arıtılan Miktar 158 50 1.149 926.581
Tesis Sayısı - - - 23
Kapasite - - - 807.893 Gelişmiş Arıtma
Arıtılan Miktar - - - 499.509
(1) Faal olmayan atıksu arıtma tesislerinin kapasiteleri dahil edilmiştir. Kaynak: TÜİK,2008
II.3.5.3. Edirne İli Katı Atık Durumu
Edirne İli Çevre Durum Raporu verilerine göre 2006 yılında ilçelerde ortalama günlük
toplanan evsel katı atıklar aşağıdaki tabloda görülmektedir.
Tablo II. 55. Edirne İleçeleri Ortalama Günlük Evsel Katı Atık Miktarı Yerleşim Yeri Ortalama Günlük Toplanan
Atık Miktarı (ton/gün)
Edirne Merkez 240
Enez Merkez 7
Havsa Merkez 10
İpsala Merkez 20
Keşan Merkez 50
Lalapaşa Merkez 5
Meriç Merkez 4
Süloğlu Merkez 6
Uzunköprü Merkez 50
TOPLAM 389
Kaynak: Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007
Merkez İlçe’de toplanan atıkların kompozisyonu ise aşağıdaki grafikde görülmektedir
(Edirne İli İl Çevre Durum Raporu, 2007).
111
Grafik II. 10. Merkez İlçe’de Toplanan Atıkların Kompozisyonu
Atık Kompozisyonu
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Yiyecek AtıklarıKağıt-KartonPlastikNaylonMetal TenekeAlüminyumCamDeriKemikLastikTaş ToprakOdunTekstilBahçe Atıklarıİnce Katı Atıklar
Kaynak: Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007
Edirne Belediyesi, Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü tarafından 2007-2008 kış
sezonunda gerçekleştirilen, Edirne Merkez, Havsa, Lalapaşa ve Süloğlu İlçeleri katı
atık karakterizasyonu analiz sonuçları aşağıdaki tabloda görülmektedir. Çalışma
sonuçlarına göre, katı atık bileşenleri arasında en fazla paya sahip ilk üç grup sırasıyla
kül, mutfak atıkları ve plastiktir. Edirne İli Çevre Durum Raporu’nun (2007) verilerine
göre, 2004 yılında toplanan katı atık içindeki geri kazanılabilir maddelerin Edirne
Merkez, İpsala, Meriç, Lalapaşa, Keşan, Enez ve Uzunköprü İlçeleri’ndeki yüzdeleri
aşağıda görülmektedir.
Tablo II. 56. Edirne İli Katı Atık Karakterizasyonu Yapılan Yerleşmelerin Analiz Sonuçları (2007-2008 Kış)
Katı Atık Bileşenleri (%) Merkez Havsa Lalapaşa Süloğlu
Mutfak Atıkları 24,6 32 37,8 17,2
Kağıt 3,9 5,2 2,3 4,1
Karton 3,1 2,1 1,3 3,3
Hacimli Karton 1,9 1,8 0,9 1,6
Plastik 14,9 15 7,7 15
Cam 4,3 1,4 0,3 0,8
Metal 0,5 0,4 1 0,4
Hacimli Metal
Atık Elektrik ve Elektronik Ekipman
Tehlikeli Atık 0,3 0,1 0,1 0,4
Park ve Bahçe Atıkları 1,3
Diğer Yanmayanlar (kül) 39,2 40,6 45 56
Diğer Yanabilenler 6 1,4 3,6 1,2
Diğer Yanabilir Hacimli Atıklar
Diğer Yanamayan Hacimli Atıklar
Kaynak: Edirne Belediyesi, 2008
112
Tablo II. 57. 2007 Yılında Yapılmış Olan Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Verilerine Göre, Uzunköprü, Havsa Ve Süloğlu İlçeleri’nde Toplanan Katı Atık Miktarları
Uzunköprü Havsa Süloğlu
Nüfus 36.500 8.404 6.546
Toplanan Katı 25 ton/gün 5 ton/gün 5 ton/gün
Kişi Başına Düşen Katı Atık Miktarı 0,68 kg/gün 0,59 kg/gün 0,76 kg/gün
Deponi Alanına Gelen Tıbbi Atık Miktarı 45 kg/gün 5 kg/gün 5 kg/gün
*Deponi alanına gelen çöplerin tamamı ilçe merkezinden olup, köylerin çöpleri alınmamaktadır.
Grafik II. 11. Edirne Merkez, İpsala, Meriç ve Lalapaşa Geri Kazanılabilir Maddelerin Oranları
0
10
20
30
40
50
60
Merkez Havsa Lalapaşa Süloğlu
Mutfak Atıkları Kağıt Karton Hacimli Karton
Plastik Cam Metal Tehlikeli Atık
Park ve Bahçe Atıkları Diğer Yanmayanlar (kül) Diğer Yanabilenler
Kaynak: Edirne İl Çevre Durum Raporu, 2007
Edirne Çevre ve Orman İl Müdürlüğü’nden alınan verilere göre 2007 yılında Edirne
İlçeleri’nden toplanan tıbbi atık miktarları aşağıdaki tabloda görülmektedir.
Tablo II. 58. Edirne İlçeleri 2007 Yılı Tıbbi Atık Miktarları İlçe Adı Tıbbi Atık Miktarı (kg/yıl)
Lalapaşa 2.040
Merkez 475.861
Havsa 2.220
Uzunköprü 37.246
Meriç 4.260
İpsala 11.296
Keşan 17.013
Süloğlu 13.505
Enez 4.154
Kaynak: Edirne İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2008
113
Harita II. 17. Edirne İlçeleri Yıllık Evsel ve Tıbbi Atık Üretim Miktarları
II.3.5.4. Katı Atık Depolama Alanları
Edirne İli sınırları içerisinde evsel katı atıkların bertarafı vahşi depolama yöntemi ile
gerçekleştirilmektedir. Belediyeler, genelde kuru dere yatakları olan, depolama alanı
olarak seçtikleri yerlerde evsel katı atıkları depolamakta, tıbbi atıklar ise kireçlenerek
depolanmaktadır. Trakya Bölgesindeki tek tıbbi atık sterilizasyon tesisi Edirne Merkez
İlçe’de bulunmakta olup, bölge geneli için yetersiz kalmaktadır.
Atıkların, vahşi depolama yöntemiyle depolanmasının getirmiş olduğu olumsuz
çevresel etkilerin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak, ilde düzenli depolama
yöntemine geçiş ihtiyacı bulunmaktadır.
114
Tablo II. 59. Çevre ve Orman İl Müdürlüğü’nden Alınan Verilere Göre Edirne İli’nde Oluşturulmuş Olan Birlikler Ve Kapsadığı Belediyeler
EDİKAB GÜNEKAB OREKAB
• Edirne Merkez Belediyesi
• Havsa Belediyesi
• Lalapaşa Belediyesi
• Süloğlu Belediyesi
• Keşan Belediyesi
• Enez Belediyesi
• İpsala Belediyesi
• Uzunköprü Belediyesi
• Meriç Belediyesi
Bu çerçevede, GUNEKAB için Keşan Paşayiğit Köyü Kocayarma Devlet Ormanı’nda
18,7 ha’lık bir alan seçilerek ÇED’i onaylanmıştır. OREKAB için ise, Uzunköprü İlçesi
Kavak Köyü’nde seçilen 26,7 hektarlık arazinin ÇED’i onaylanmamıştır. GÜNEKAB için
ağaçsız ormanlık alan, OREKAB için ise meralık alan tahsis edilirken, EDİKAB için
yerseçimi çalışmaları tamamlanmış olup, proje aşamasına geçilmiştir. Aşağıdaki
haritada belediyelerin kullandıkları mevcut katı atık vahşi depo alanları, oluşturulan katı
atık birlikler ve düzenli depolama için seçilen yerler görülmektedir.
Harita II. 18. Edirne İli Katı Atık Depolama Yerleri ve Birlikler
115
II.4. SOSYO-EKONOMİK YAPI
II.4.1. Demografik ve Sosyal Yapı
Edirne İli’nin 2007 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 396.562 kişidir. Trakya Alt Bölgesi
bütününde 1990–2007 yılları arasındaki nüfusun arttığı gözlenmektedir. Buna karşın
Edirne İli’nin nüfusu 90’lı yıllara gelinceye dek artış eğilimi gösterirken 90’lı yıllardan
sonra düşüş eğilimi göstermektedir. 1980’li yıllarda sanayinin gelişmesi ile alt bölge
bütününde nüfus artışında etkin olan il Tekirdağ İli’dir. Edirne İli ise bu yapı içerisinde,
ülke genelinde önemli tarım toprakları barındırmasına karşın, özellikle kırsalda
kaybettiği nüfus ile nüfus ve istihdam açısından azalan bir değişim göstermektedir.
Grafik II. 12. Edirne ve Trakya Alt Bölgesi’nin Yıllara Göre Nüfus Değişimi
0
200000
400000
600000
800000
1000000
1200000
1400000
1600000
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1997 2000 2007
Trakya
Edime
Tekirdağ
Kırklareli
Kaynak: TUİK, 2007
Ülke genelinde 2000–2007 yılları arasında nüfus %4 oranında artarken Trakya Alt
Bölgesi’nde % 7 oranında artmıştır. Edirne ve Kırklareli İlleri 2000 yılı itibari ile artan
oranda göç verdiğinden 2000–2007 yılları arasında Edirne’de nüfusun %1,5 azaldığı;
Kırklareli de ise % 1,45 arttığı görülmektedir. Tekirdağ İli sanayi fonksiyonunun çekim
etkisi ile bölgesinin artış oranının çok üstünde %16’lık nüfus artışı göstermektedir.
116
Tablo II. 60. Yıllara Göre Nüfuslar Yıllar Türkiye Trakya Edime Tekirdağ Kırklareli
1960 27.754.820 792.431 276.479 274.806 241.146
1965 31.391.421 849.001 303.234 287.381 258.386
1970 35.605.176 876.502 316.425 302.946 257.131
1975 40.347.719 929.118 340.732 319.987 268.399
1980 44.736.957 1.007.436 363.286 360.742 283.408
1985 50.664.458 1.089.457 389.638 402.721 297.098
1990 56.433.035 1.182.953 404.599 468.842 309.512
1997 62.865.574 1.284.387 309.125 567.396 318.866
2000 67.845.216 1.357.616 402.606 626.549 328.461
2007 70.586.256 1.458.214 396.562 728.396 333.256
Kaynak: TUİK, 2007
Grafik II. 13. 2000–2007 Yılları Arasında Türkiye ve Trakya Alt Bölgesi Nüfus Artış Oranları
-4-2
02
4
68
10
1214
16
18
Türkiye Trakya Edime Tekirdağ Kırklareli
Kaynak: TUİK, 2007
Nüfus büyüklüğü ilçeler ölçeğinde ele alındığında, Merkez İlçe ilk sırada yer almaktadır.
Merkez İlçe’yi Keşan ve Uzunköprü İlçeleri izlemekte, İpsala İlçesi ise dördüncü sırada
yer almaktadır. Merkez ve Keşan ilçelerinde nüfus artarken, diğer ilçelerde
azalmaktadır. Merkez ve Keşan İlçeleri’ndeki nüfusun düzenli artış göstermesinin
sebebi bu ilçelerde sanayi ve hizmetler sektörünün daha hızlı gelişmesinden
kaynaklanmaktadır. İl’in diğer ilçeleri Enez, Havsa, İpsala, Lalapaşa, Meriç, Süloğlu ve
Uzunköprü İlçeleri ise nüfus kaybetmektedir.
117
Tablo II. 61. Yıllara göre Edirne İlçeleri Nüfus Büyüklükleri 1990–2000 2000–2007
İlçeler 1990 2000 2007 %Fark %Fark
Merkez 124.361 140.830 150.717 13,24 7,02
Enez 12.700 11.929 10.714 -6,07 -10,19
Havsa 27.900 24.027 21.533 -13,88 -10,38
İpsala 36.122 33.564 30.240 -7,08 -9,09
Keşan 71.133 77.637 77.442 9,14 -0,25
Lalapaşa 11.297 10.154 8.406 -10,12 -17,21
Meriç 25.896 19.052 16.959 -26,43 -10,99
Süloğlu 11.634 11.927 9.474 2,52 -20,57
Uzunköprü 83.556 73.486 70.977 -12,05 -3,41
Toplam 404.599 402.606 396.462 -0,49 -1,53
Kaynak: TUİK, 2007
Grafik II. 14. Edirne İli İlçelere Göre Nüfus Değişimi (Kent ve Kır Toplamı)
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
Edirne
Merk
ez
Edirne
Enez
Edirne
Hav
sa
Edirne
İpsa
la
Edirne
Keşan
Edirne
Lalap
aşa
Edirne
Meri
ç
Edirne
Süleoğ
lu
Edirne
Uzu
nköprü
1990
2000
2007
Kaynak: TUİK, 2007
İlçeler köy-kent nüfus dağılımları açısından değerlendirildiğinde; Edirne İli’nin kentsel
nüfusunun Merkez ve Keşan İlçeleri’nde yoğunlaştığı görülmektedir. Mevcut yapıda
Organize Sanayi Bölgesi’nin etkisi ile Süloğlu İlçesi de kentsel nüfusu kırsal
nüfusundan yüksek olan ilçelerden biridir. Edirne Merkez İlçe, hizmetler sektörü ağırlıklı
gelişme eğilimi ve sınır-ötesi ilişkileri ile kentsel aktivitelerin yoğunlaştığı bir odak olarak
tüm kente hizmet vermektedir.
118
Tablo II. 62. Yıllara GöreEdirne İli İlçelerinin Kentsel Kırsal Nüfus Değişimi 2000 Nüfusu 2007 Nüfusu
Şehir Nüfusu Kır Nüfusu Şehir Nüfusu Kır Nüfusu İlçeler Kişi % Kişi % Toplam Kişi % Kişi % Toplam
Merkez 119.298 84,7 21.532 15,3 140.830 136.070 90,3 14.647 9,7 150.717
Enez 3.941 33,0 7.988 67,0 11.929 3.752 35,0 6.962 65,0 10.714
Havsa 8.081 33,6 15.946 66,4 24.027 8.547 39,7 12.986 60,3 21.533
İpsala 8.471 25,2 25.093 74,8 33.564 7.851 26,0 22.389 74,0 30.240
Keşan 42.755 55,1 34.882 44,9 77.637 54.366 70,2 23.076 29,8 77.442
Lalapaşa 2.270 22,4 7.884 77,6 10.154 1.864 22,2 6.542 77,8 8.406
Meriç 3.382 17,8 15.670 82,2 19.052 3.196 18,8 13.763 81,2 16.959
Süloğlu 6.548 54,9 5.379 45,1 11.927 5.040 53,2 4.434 46,8 9.474
Uzunköprü 36.162 49,2 37.324 50,8 73.486 39.123 55,1 31.854 44,9 70.977
Toplam 230.908 57,4 171.698 42,6 402.606 259.809 65,5 136.653 34,5 396.462
Kaynak: TUİK, 2007
Grafik II. 15. Edirne İli İlçelere Göre Köy-Kent Nüfus Değişimi
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
Merke
zEn
ez
Havsa
İpsala
Keşa
n
Lalap
aşa
Meriç
Süloğ
lu
Uzunk
öprü
Topla
m
kent
kır
Kaynak: TUİK, 2007
Yıllara ait şehir ve köy nüfusları incelenecek olursa; Edirne Merkez İlçe haricinde
hemen hemen bütün ilçelerde nüfus azalma eğilimindedir. Edirne Merkez’de şehir
nüfusu %14 artarken köy nüfusu %32 gerilemiştir. Edirne’ye ait ilçelerde köy nüfusları
hızla düşmektedir. Bunların arasında en çarpıcıları %32 ile Merkez İlçe ve %33.85 ile
Keşan İlçeleri’ndedir. İlçelere göre şehir nüfusları %14 Merkez İlçe’de, %5,77 Enez’de,
%27 Keşan’da %8,19 Uzunköprü’de artmaktadır. Keşan köy nüfusundaki azalışı şehir
nüfusundaki artış dengelemektedir.
119
Grafik II. 16. Edirne İli İlçelere Göre Köy-Kent Nüfus Artış Oranları
-30
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
Merke
zEne
z
Havsa
İpsala
Keşan
Lalap
aşa
Meriç
Süleoğ
lu
Uzunk
öprü
TOPLA
M
1990-2000 2000-2007
Kaynak: TUİK, 2007
Edirne İli 2000 yılı alınan ve verilen göç rakamlarına bakıldığında 35.973 kişi göç
alırken 41.079 kişi göç vermektedir. Net göç de -5.106 kişidir. Buna göre, Edirne 2000
yılı verilerine göre %-14,04 net göç hızı ile göç veren bir eğilim göstermektedir. Göç
istatistiklerine Trakya Alt Bölgesi bütününde bakıldığında, Edirne’nin eksi (-) değerlere
sahip olduğu, Kırklareli İli’nin ise net göç hızının ‰18,03 olduğu görülmektedir.
Tekirdağ ise %96,81 ile bölgesinin en yüksek net göç hızına sahip ilidir.
Tablo II. 63. Türkiye ve Trakya Bölgesi Alınan-Verilen Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı (2000) Bölge Adı 2000 Yılı Daimi
İkametgâh Nüfusu (1) Aldığı Göç
Verdiği Göç
Net Göç
Net Göç Hızı (%0)
Türkiye 60.752.995 4.098.356 4.098.356 - -Tekirdağ, Edirne, Kırklareli 1.212.141 133.681 82.182 51.499 43,41Tekirdağ 555.916 88.618 37.283 51.335 96,81Edirne 361.227 35.973 41.079 -5.106 -14,04Kırklareli 294.998 29.968 24.698 5.270 18,03
Kaynak: www.tuik.gov.tr adresinden alınan veriler kullanılarak hazırlanmıştır.
Yaş gruplarının dağılımı açısından il incelendiğinde 20–24 yaş aralığı çok yüksek
çıkmaktadır. Bu durumu ildeki Trakya Üniversitesi’nde okuyan genç nüfusa bağlamak
mümkündür. Bununla beraber 20–24 yaş aralığından sonraki aralıklarda nüfus
azalmaktadır. Bu da Trakya Üniversitesi’nde okuyan öğrencilerin eğitim bittikten sonra
ilden ayrıldıklarını ve bunun dışındaki genç nüfusun da il dışına göçtüğünü
göstermektedir.
120
Tablo II. 64. Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyetine Göre Nüfus Dağılımı Yaş grubu Toplam Erkek Kadın
0–4 20.238 10.369 9.869
5–9 23.447 12.054 11.393
10–14 26.445 13.668 12.777
15–19 28.544 14.590 13.954
20–24 38.685 23.514 15.171
25–29 31.822 17.372 14.450
30–34 28.869 14.630 14.239
35–39 28.547 14.428 14.119
40–44 30.294 15.072 15.222
45–49 31.018 15.864 15.154
50–54 28.217 14.483 13.734
55–59 22.317 11.585 10.732
60–64 15.742 7.702 8.040
65–69 13.031 6.013 7.018
70–74 12.348 5.472 6.876
75–79 9.798 4.120 5.678
80–84 4.904 1.867 3.037
85–89 1.661 620 1.041
90+ 535 146 389
Kaynak: TUİK, 2007
Grafik II. 17. Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyetine Göre Nüfus Dağılımı
Edirne İli Yaş Grubu ve Cinsiyete Göre Nüfus Dağılımı
-300
00
-250
00
-200
00
-150
00
-100
00
-500
0 0
5000
1000
0
1500
0
2000
0
0-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
80-84
85-89
90+
ErkekKadın
Kaynak: TUİK, 2007
121
1990–2007 yılları arasında Edirne İli’nde km²’ye düşen insan sayısı 66 kişiden 65’e
düşmüştür. Nüfusun azalması ile doğru orantılı olarak yoğunluk azalmıştır. Buna
karşılık Tekirdağ Türkiye ortalamasının çok üstünde 115 km²’ye yükselmiştir. Bununla
birlikte, İl’de görülen artış Trakya Alt Bölgesi genelinde görülen artışın da üzerindedir.
Edirne İli’nde nüfus azalırken, Kırklareli İli’nde durağan bir yapıya geçmiş, Tekirdağ’da
ise artarak yükselmektedir.
Tablo II. 65. Edirne İli Yıllara Göre Nüfus Yoğunluğu (km²’ye düşen kişi sayısı) Yıl Edirne Tekirdağ Kırklareli İstanbul Türkiye
1990 66 75 49 1.326 69
2000 66 99 52 1.818 83
2007* 65 115 53 2.420 92
Kaynak: DİE, 2002, www.tuik.gov.tr 2007 yılı nüfus yoğunluğu değerleri, 2007 yılı TÜİK nüfus verileri kullanılarak hesaplanmıştır.
İlçeler ölçeğinde yoğunluklara bakıldığında Keşan ve Merkez İlçe’de yıllar itibariyle
yoğunlukların arttığı gözlemlenirken özellikle Meriç ve Uzunköprü İlçeleri’nde
yoğunluğun düştüğü görülmektedir.
Tablo II. 66. İlçelere Göre Nüfus Yoğunluğu (km²’ye düşen kişi sayısı) Yıl 1990 2000
Enez 29 27
Havsa 47 41
İpsala 55 51
Keşan 60 65
Lalapaşa 24 22
Meriç 70 51
Merkez 86 97
Süloğlu 33 34
Uzunköprü 69 61
Kaynak: DİE, 2002, www.tuik.gov.tr
İl’in okuma-yazma oranları incelendiğinde kırsal nitelikler gösterdiği görülmektedir.
Bölge bütününde okuma-yazma bilme oranına bakıldığında Tekirdağ ve Kırklareli’nde
bu rakamların oldukça yüksek olduğu görülürken Edirne İli’nin okuma-yazma oranı
açısından bölge içinde en son sırada yer aldığı gözlemlenmektedir. Merkez İlçe,
Lalapaşa ve Süloğlu’nda okuma yazma bilme oranları yüksektir. Yüksek öğretim
mezunlarının oranı Merkez İlçe’de çok yüksek, Keşan’da Türkiye ortalamasına yakın,
diğer ilçelerde ise çok düşüktür. Merkez İlçe’de üniversite bulunması, bu durumun en
önemli gerekçesi olarak değerlendirilebilir. Yüksek öğretime geçişte en başarılı
kentlerden birisi olan Edirne’de Trakya Üniversitesi, ülke genelindeki hızlı gelişen
üniversitelerinden biridir. Trakya Üniversitesi’ne bağlı Tıp Fakültesi, Fen Edebiyat
122
Fakültesi, Mimarlık-Mühendislik Fakültesi, Eğitim Fakültesi ve İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi, Eğitim Fakültesi adı ile 5 fakülte, 8 yüksek okul, 3 Enstitüsü, 12 Araştırma ve
Uygulama Merkezi ve 1 adet Devlet Konservatuarında toplam 13.089 öğrenci öğrenim
görmektedir.
Tablo II. 67. Edirne İli Eğitim Göstergeleri
İL Eğitim Sek.
Gelişmişlik
Endeksi
Eğitim
Sek.
Sırası
Genel
Gelişmişlik
Sırası
Okur-
Yazar9
Okur-
Yazar
Kadın10
Üniversite11 İlkokul12 Lise13 Meslek
Lisesi14
İstanbul 1,68865 2 1 93,39 89,49 11,92 121,97 41,96 27,30
Kırklareli 1,25311 7 11 92,88 89,05 7,17 103,22 47,61 32,81
Tekirdağ 1,24269 8 7 93,01 89,30 7,42 104,72 38,62 39,26
Edirne 1,08879 12 16 88,89 83,34 8,91 101,90 44,34 33,25
Kaynak: İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, DPT,2003
Sağlık istatistiklerine bakıldığında Edirne’nin diğer illerden ve Türkiye genelinden
oldukça yukarıda olduğu görülmektedir. Gerek yüz bin kişi başına sağlık personeli
sayısı gerekse yatak sayısı açısından Edirne bölgenin sağlık üssü olma eğiliminde
görülmektedir. Bunda en önemli etken Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi’dir. Edirne’de
mevcut nüfusun giderek azaldığı dikkate alınırsa sağlıkla ilgili yapılacak olan yatırımlar
iyi değerlendirilmelidir. Edirne İli merkezinde 2 adet Devlet Hastanesi, 1 Adet Göğüs
Hastalıkları Hastanesi, 1 adet Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, 12 adet
Sağlık Ocağı, 1 adet Özel Hastane ve 2 adet özel poliklinik bulunmaktadır.
Tablo II. 68. Edirne İli Sağlık Göstergeleri
İL Sağlık Sek.
Gelişmişlik
Endeksi
Sağlık Sek.
Sırası
Genel
Gelişmişlik
Sırası
Bebek
Ölüm15 Hekim16
Diş
Hekimi17 Eczane18
Hastane
Yatağı19
İstanbul 2,56186 3 1 39 20,58 4,77 4,38 34,14
Edirne 1,54585 7 16 38 19,5 2,38 3,2 30,95
Kırklareli 0,70599 15 11 34 9,07 1,89 3,53 21,92
Tekirdağ 0,00775 35 7 39 9,53 0,37 3,08 16,74
Kaynak: İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, DPT,2003
9 Okur-Yazar Nüfus Oranı %(2000) 10 Okur-Yazar Kadın Nüfusun Toplam Kadın Nüfusa Oranı %(2000) 11 Üniversite Bitirenlerin 22+ Yaş Nüfusa Oranı %(2000) 12 İlkokullar Okullaşma Oranı %(2000-01) 13 Liseler Okullaşma Oranı %(2000-01) 14 Mesleki ve Teknik Liseler Okullaşma Oranı %(2000-01) 15 Bebek Ölüm Oranı ‰ (2000) 16 Onbin Kişiye Düşen Hekim Sayısı (2000) 17 Onbin Kişiye Düşen Diş Hekimi Sayısı (2000) 18 Onbin Kişiye Düşen Eczane Sayısı (2000) 19 Onbin Kişiye Düşen Hastane Yatağı Sayısı (2000)
123
II.4.2. Ekonomik Yapı
Ekonomik yapı başlığı sektörel analiz, ekonomik göstergeler, tarım, sanayi, hizmetler
ve turizm alt başlıkları altında incelenmiştir.
II.4.2.1. Sektörel Analiz
Edirne İli Trakya Bölgesi içinde ekonomik gelişmişlik açısından en geri kalmış bölgedir.
Bölgede ağırlıklı geçim kaynağını tarım ve hizmet sektörleri oluşturmaktadır. Sanayi
sektörü Trakya Bölgesi içindeki diğer illere göre daha zayıftır ve bu durum bölgenin
ekonomik geri kalmışlığını açıklamaktadır.
Şekil II. 9. Marmara Bölgesi İlleri Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması
Kaynak: İllerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, DPT, 2003
Edirne İli, Devlet Planlama Teşkilatı’nın 2003 yılında Türkiye genelinde 81 il düzeyinde
yaptığı “İllerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”na göre 16. sırada,
kendi bölgesi içinde ise 8. sırada yer almaktadır.
İl’de istihdam edilen nüfus 4 ana sektör altında incelenmiştir. Bu sektörler tarım, hizmet,
sanayi ve inşaat sektörleridir. Ancak inşaat sektörü, gruplandırmalarda hizmet sektörü
ile birlikte hesaplamalara katılmıştır. Bunun yanında tam olarak belirlenemeyen iş
kolları iyi tanımlanmamış faaliyetler altında ele alınmaktadır.
124
Tablo II. 69. Edirne İli Sektörel Dağılım Oranları
Tarım Sanayi Hizmet İyi Tanımlanmamış
Faaliyetler Yıllar Kişi % Kişi % Kişi % Kişi % Toplam
1980 128.901 65,3 13.441 6,8 54.338 27,5 569 0,3 197.249
1985 125.451 60,8 16.000 7,8 64.122 31,1 598 0,3 206.171
1990 130.797 59,8 16.972 7,8 70.183 32,1 836 0,4 218.788
2000 97.404 49,6 17.688 9,0 80.820 41,2 477 0,2 196.389
Kaynak: DİE 2002a
1980–2000 döneminde istihdamın sektörel yapısında önemli değişimler olmuştur.
Genel olarak bakıldığında, toplam istihdam içinde en yüksek paya sahip olan tarım
sektörünün, toplam istihdam içindeki payı giderek azalmaktadır. Aynı dönemde sanayi
sektörünün payı düşük bir hızla artarken, hizmet sektörünün payında sürekli bir artış
gözlenmektedir.
Grafik II. 18. Edirne İli Sektörel Dağılım Oranları
65,360,8 59,8
49,6
6,8 7,8 7,8 9,0
27,531,1 32,1
41,2
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
1980 1985 1990 2000
Tarım
Sanayi
Hizmet
Kaynak: DİE 2002a
İstihdamın sektörel dağılımı yanında GSYİH’nın iktisadi faaliyet kollarına göre
bölüşümü dağılımı incelendiğinde tarım sektörünün payı giderek azalırken, hizmet
sektörünün payı giderek artmaktadır. Aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere Edirne’nin
GSYIH’sınde tarım sektörünün payı yıllar itibariyle giderek düşmüştür. 1987–2001
yılları arasında bu pay %40,5’den %27,9’a kadar gerilemiş, toplamda %12,6 kayba
uğramıştır. Sanayi sektörü toplamında ve alt sektörlere göre dağılımında GSYİH’daki
paylarında bir gerileme söz konusudur. Burada değerlendirilen son veri yılının ülkenin
büyük çaplı bir krize girdiği 2001 yılı olması, gerilemeyi açıklamada yardımcı olabilir.
Sanayi sektöründeki gerilemeye rağmen, hizmet sektörü toplamı ve alt sektörlerin
hemen hemen tamamında bir artış söz konusudur.
125
Benzer bir durum istihdamın sektörel dağılımında da görüldüğüne göre bahsedilen
verilerden, tarım sektöründeki istihdam ve GSYİH’daki kaybının hizmet sektörüne
kaydığı söylenebilir.
Tablo II. 70. Edirne İli İktisadi Faaliyet Kollarına Göre GSYH İçinde Sektör Payları
İktisadi Faaliyet Kolları 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001
Tarım Sektörü Toplamı 41,1 44,8 37,7 30 23,5 26,5 28,8 30,4 26,3 35,6 32,7 34,1 27,9
Çiftçilik Ve Hayvancılık 40,2 43,8 35,9 28,6 21,8 25,1 27,4 29,1 25,2 34,3 31,3 32,9 26,9
Ormancılık 0,3 0,3 0,2 0,4 0,3 0,2 0,2 0,4 0,2 0,3 0,4 0,3 0,3
Balıkçılık 0,6 0,8 1,5 1,1 1,3 1,1 1,2 1 0,8 1 1,1 0,9 0,7
Sanayi Sektörü Toplam
(İnşaat Sanayi Hariç) 12,1 10,4 11,3 12,6 13,5 13,8 14 13,2 15,7 14,1 11,6 11,9 12,1
Madencilik Ve Taş
Ocakçılığı 0,8 0,7 0,6 0,7 0,6 0,5 0,5 0,4 0,3 0,2 0,3 0,4 0,4
İmalat Sanayi 10,8 9,3 10,1 11,3 12,2 12,5 12,6 11,9 14,8 13,4 10,5 10,8 10,8
Elektrik, Gaz Ve Su 0,5 0,5 0,7 0,7 0,7 0,7 0,9 0,9 0,6 0,5 0,8 0,7 0,9
İnşaat Sanayi 8,7 9,4 12,4 9,5 12,4 13,8 6,9 7,2 5,4 5,3 5,1 4 3,6
Ticaret 11,4 12,6 13,4 15,5 16,1 16,4 17,6 17,6 14,9 12,4 13,4 14 16,3
Toptan Ve Perakende
Ticaret 9,9 10,8 11,6 13,2 13,8 14 15,1 14,9 12,3 10,2 11,2 11,6 13,1
Otel Lokanta Hizmetleri 1,5 1,9 1,8 2,3 2,3 2,4 2,5 2,7 2,6 2,2 2,2 2,4 3,3
Ulaştırma ve
Haberleşme 9,6 9,6 11 12,1 12,3 12,9 12,8 14 13 11 12,9 12,9 16
Mali Müesseseler 6,7 8 7,6 9,9 8,5 5,1 7,6 10 8,8 8,7 8,1 5,8 6,2
Konut Sahipliği 2,1 1,9 2,3 2,4 2,1 1,7 1,8 1,5 1,3 1,7 2,4 3,5 3,9
Serbest Meslek
Hizmetleri 2,2 2,5 2,8 3 3,1 3,2 3,1 3,2 2,8 2,5 2,4 2,4 2,7
(Eksi) İzafi Banka
Hizmetleri 3,4 10,3 11 10,4 7,1 6,9 6 12 1,8 3,4 3,4 2,1 4,4
Sektörler Toplamı 90,5 89,1 87,6 84,7 84,2 86,4 86,5 85,3 86,4 87,9 85,2 86,5 84,5
Devlet Hizmeti 8 9,5 11 13,6 13,9 11,9 11,6 12,9 12 11 13,5 11,9 13,6
Kar Amacı Olmayan
Özel Hizmet Kurumu 0,1 0,1 0,1 0,2 0,1 0 0 0 0 0 0,1 0,1 0,1
Toplam 98,6 98,7 98,7 98,5 98,3 98,3 98,1 98,3 98,5 98,9 98,7 98,4 98,2
İthalat Vergileri 1,4 1,3 1,3 1,5 1,7 1,7 1,9 1,7 1,5 1,1 1,3 1,6 1,8
GSYIH Alıcı Fiyatlarıyla 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100
Kaynak: T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Ulusal Hesaplar Veri Tabanı
İstihdamın sektörel dağılımının ilçelere göre paylaşımına bakıldığında, en fazla çalışanı
barındıran üç ilçe (Edirne İli çalışan sayısının yarısından fazlası) Edirne Merkez, Keşan
ve Uzunköprü İlçeleri’dir. Edirne Merkez, Keşan ve Süloğlu İlçeleri’nde hizmet
sektöründe çalışan nüfus yoğunluk kazanırken, diğer bütün ilçelerde tarım sektöründe
çalışanlar yoğunluktadır.
126
Tablo II. 71. Edirne İli İlçelere Göre Sektörel Dağılım
Tarım Sanayi Hizmet
İyi Tanımlanmamış
Faaliyetler
İLÇELER Kişi % Kişi % Kişi % Kişi % TOPLAM
Merkez 11.245 20,4 7.863 14,3 35.659 64,8 239 0,4 55.006
Enez 4.620 70,8 360 5,5 1.534 23,5 16 0,2 6.530
Havsa 9.215 69,5 1.609 12,1 2.426 18,3 18 0,1 13.268
İpsala 15.136 76,4 887 4,5 3.744 18,9 37 0,2 19.804
Keşan 17.144 44,5 2.896 7,5 18.402 47,8 56 0,1 38.498
Lalapaşa 4.966 72,1 317 4,6 1.604 23,3 0 0,0 6.887
Meriç 10.071 85,1 238 2,0 1.516 12,8 7 0,1 11.832
Süloğlu 3.674 43,7 158 1,9 4.575 54,4 7 0,1 8.414
Uzunköprü 21.333 59,0 3.354 9,3 11.355 31,4 91 0,3 36.133
TOPLAM 97.404 49,6 17.682 9,0 80.815 41,2 471 0,2 196.372
Kaynak: DİE, 2000
Grafik II. 19. Edirne İli İlçelere Göre Sektörel Dağılım
70,8 69,576,4
44,5
72,1
85,1
43,7
59,0
5,512,1
4,5 7,5 4,6 2,0 1,99,3
64,8
23,518,9
47,8
23,3
12,8
54,4
31,4
20,414,3
18,3
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,070,0
80,0
90,0
Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü
Tarım Sanayi Hizmet
Kaynak: DİE, 2000
İstihdamın sektörel dağılımında ilçe merkezleri incelendiğinde, bütün ilçelerde hizmet
sektöründe çalışanların fazla olduğu görülmektedir. Bunun yanında Edirne Merkez,
Havsa ve Uzunköprü İlçeleri’nde sanayi sektöründe çalışanlar diğer ilçe merkezlerine
oranla daha yüksektir.
127
Tablo II. 72. Edirne İli İlçe Merkezleri, Bucak ve Köylere Göre Sektörel Dağılım
Tarım Sanayi Hizmet
İyi Tanımlanmamış
Faaliyetler Toplam
İlçe Merkezleri Kişi % Kişi % Kişi % Kişi %
Merkez 1.353 3,3 6.573 16,3 32.288 79,8 222 0,5 40.436
Enez 174 14,4 161 13,3 867 71,8 6 0,5 1.208
Havsa 220 9,4 625 26,7 1.485 63,5 7 0,3 2.337
İpsala 344 12,0 275 9,6 2.232 77,7 20 0,7 2.871
Keşan 536 4,0 1.789 13,4 10.938 82,2 40 0,3 13.303
Lalapaşa 75 5,9 101 7,9 1.096 86,1 1 0,1 1.273
Meriç 267 24,4 114 10,4 711 65,0 2 0,2 1.094
Süloğlu 241 5,2 74 1,6 4.318 93,1 6 0,1 4.639
Uzunköprü 609 5,2 2.140 18,4 8.833 75,8 65 0,6 11.647
Bucak ve Köyler Toplamı
93.585 79,6 5.836 5,0 18.052 15,4 108 0,1 117.581
Toplam 97.404 49,6 17.688 9,0 80.820 41,2 477 0,2 196.389
Kaynak: DİE, 2002a
II.4.2.2. Ekonomik Göstergeler
Edirne İli’nin mevcut ekonomik yapısını yansıtacak göstergelerden aktivite ve bağımlılık
oranları, işgücü durumu ve DPT’nin yapmış olduğu çalışmada kullanılan sosyal ve
ekonomik göstergeler incelenmiştir.
Aktivite ve Bağımlılık Oranları
Edirne il bütünü kırsal karakterli bir yapı sergilemektedir. Bu sebeple kırsal üretimin
yoğun olduğu ilçeler olan İpsala, Lalapaşa, Meriç ve Süloğlu İlçeleri’nde aktivite
oranları tarım sektöründe çalışanların yoğun olmasına bağlı olarak yüksektir. Hizmet
sektörü ve sanayi sektörünün diğer ilçelere oranla daha yüksek olduğu Merkez, Keşan
ve Uzunköprü İlçeleri’nde ise aktivite oranı diğer ilçelere oranla daha düşüktür.
Tablo II. 73. Edirne İli İlçelere Göre Gerçek Aktivite Oranları İlçeler Şehir Nüfusu Kır Nüfusu Toplam Nüfus Çalışan Nüfus Aktivite Oranı
Merkez 119.298 21.532 140.830 55.007 39,06
Enez 3.941 7.988 11.929 6.531 54,75
Havsa 8.081 15.946 24.027 13.270 55,23
İpsala 8.471 25.093 33.564 19.807 59,01
Keşan 42.755 34.882 77.637 38.498 49,59
Lalapaşa 2.270 7.884 10.154 6.892 67,87
Meriç 3.382 15.670 19.052 11.832 62,10
Süloğlu 6.548 5.379 11.927 8.419 70,59
Uzunköprü 36.162 37.324 73.486 36.133 49,17
Toplam 230.908 171.698 402.606 196.389 48,78
Kaynak: DİE, 2000
128
İl bütününde çalışma çağı nüfusu yüksektir ve bu durum potansiyel aktivite
oranlarındaki yüksekliği açıklamaktadır. Potansiyel bağımlılık oranları ise tüm ilçelerde
birbirlerine yakın değerlerde olup düşüktür.
Tablo II. 74. Edirne İli İlçelere Göre 2007 Yılı Potansiyel Bağımlılık ve Aktivite Oranları
Potansiyel Bağımlı
Nüfus
(0–14 ve 65+)
Potansiyel Çalışan
Nüfus
(15–64)
Toplam
Nüfus
Potansiyel Bağımlılık
Oranı
(0–14 ve 65+)
Potansiyel
Aktivite Oran
(15–64)
Merkez 38.679 112.038 140.830 27,47 79,56
Enez 3.408 7.306 11.929 28,57 61,25
Havsa 6.509 15.024 24.027 27,09 62,53
İpsala 9.104 21.136 33.564 27,12 62,97
Keşan 22.257 55.185 77.637 28,67 71,08
Lalapaşa 2.590 5.816 10.154 25,51 57,28
Meriç 5.388 11.571 19.052 28,28 60,73
Süloğlu 2.458 7.016 11.927 20,61 58,82
Uzunköprü 22.014 48.963 73.486 29,96 66,63
Toplam 112.407 284.055 402.606 27,92 70,55
Kaynak: TÜİK, 2007
İşgücü Durumu
Edirne İli’nde yer alan ilçelerin merkezlerindeki işgücüne katılım oranları incelendiğinde
erkeklerde bu oranın kadınlara oranla oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Ancak ilçe
merkezlerinde kadınların işgücüne katılım oranı oldukça düşüktür. Kadınlarda işgücüne
katılma oranının en yüksek olduğu ilçe merkezi Edirne Merkez İlçe, en düşük olduğu
ilçe ise Süloğlu İlçesi’dir. Lalapaşa İlçe Merkezi’nde işgücüne katılım oranı hem
kadınlarda hem de erkeklerde ilçe ortalamasının oldukça üzerindedir.
Grafik II. 20. Edirne İli İşgücüne Katılım Oranı (İlçe Merkezleri)
69,0
86,5
66,7
76,7
69,7
86,6
66,6 67,5
62,1
69,675,5
11,23,9
19,320,513,911,1
16,612,1
21,4
0,010,020,030,040,050,060,070,080,090,0
100,0
Merkez
Enez
Havsa
İpsala
Keşan
Lalap
aşa
Meriç
Süloğlu
Uzunk
öprü
Bucak
ve K
öyler
Topla
mı
Erkek Kadın
Kaynak: DİE, 2002a
129
Tablo II. 75. Edirne İli 12 ve Daha Yukarı Yaştaki Nüfus İçinde Cinsiyete Göre İşgücü Durumu (İlçe Merkezi)
İşgücü
İstihdam İşsiz Toplam İşgücü
İşgücünde Olmayan
Toplam 12+ Nüfus
İşgücüne Katılım Oranı
ILCE ADI E* K** E* K** E* K** E* K** E* K** E* K**
Merkez 32.363 8.073 2.596 2.046 34.959 10.119 17.531 37.087 52.509 47.210 66,6 21,4
Enez 1.079 129 98 41 1.177 170 564 1.230 1.743 1.400 67,5 12,1
Havsa 1.869 468 189 102 2.058 570 1.255 2.866 3.315 3.436 62,1 16,6
İpsala 2.618 253 169 84 2.787 337 1.217 2.704 4.004 3.041 69,6 11,1
Keşan 11.408 1.895 895 451 12.303 2.346 5.507 14.480 17.819 16.829 69,0 13,9
Lalapaşa 1.172 101 23 22 1.195 123 185 477 1.381 600 86,5 20,5
Meriç 932 162 112 74 1.044 236 517 985 1.566 1.221 66,7 19,3
Süloğlu 4.495 144 44 45 4.539 189 285 902 5.916 4.825 76,7 3,9
Uzunköprü 10.414 1.233 557 355 10.971 1.588 4.769 12.555 15.742 14.144 69,7 11,2
Bucak ve Köyler Toplamı
66.011 51.570 1.633 783 67.644 52.353 10.415 16.970 78.147 69.365 86,6 75,5
Toplam 132.361 64.028 6.316 4.003 138.677 68.031 42.245 90.256 182.142 162.071 76,1 42,0
Kaynak: DİE, 2002a *E: Erkek **K: Kadın
İşgücüne katılım oranı, ilçe bütününde incelendiğinde ise, İş gücüne erkeklerin katılım
oranının, ilçelerin hepsinde, kadınlara oranla daha yüksek olduğu görülür. Tarımsal
istihdamın yüksek olduğu ilçelerde işgücüne katılım oranı il ortalamasına göre oldukça
yüksektir. Merkez ilçe, Keşan ve Uzunköprü gibi hizmet sektörünün yoğun olduğu
ilçelerde işgücüne katılım oranı hem erkeklerde hem de kadınlarda diğer ilçelere oranla
daha düşüktür. Bu ilçelerde kadınların işgücüne katılım oranı il ortalamasının oldukça
altındadır.
Grafik II. 21. Edirne İli İşgücüne Katılım Oranları (İlçe Bütünü)
63,9
39,8
71,1 69,060,4
43,6
77,3
91,281,9
88,9
79,5
81,7
77,8
79,3
69,6
29,1
54,9 56,9
0,010,020,030,040,050,060,070,080,090,0
100,0
MERKEZENEZ
HAVSA
İPSALA
KEŞAN
LALA
PAŞA
MERİÇ
SÜLOĞLU
UZUNKÖPRÜ
Erkek Kadın
Kaynak: DİE,2000
Süloğlu ve Meriç ilçeleri erkek işgücü oranın oldukça yüksek olduğu ilçelerdir. Ancak bu
ilçelerde kadınların işgücüne katılım oranı erkeklerinkine oranla oldukça geridedir.
130
Tablo II. 76. Edirne İli 12 ve Daha Yukarı Yaştaki Nüfus İçinde Cinsiyete Göre İşgücü Durumu (İlçe Bütünü)
İşgücü
İstihdam İşsiz Toplam İşgücü
İşgücünde Olmayan
Toplam 12+ Nüfus
İşgücüne Katılım Oranı
ILCE ADI E* K** E* K** E* K** E* K** E* K** E* K**
Merkez 41.045 13.962 2.772 2.195 43.817 16.157 19.044 39.362 62.933 55.543 69,6 29,1
Enez 4.020 2.511 167 70 4.187 2.581 1.090 2.114 5.280 4.698 79,3 54,9
Havsa 7.581 5.689 333 194 7.914 5.883 2.251 4.456 10.167 10.340 77,8 56,9
İpsala 11.612 8.195 464 161 12.076 8.356 2.700 4.720 14.777 13.078 81,7 63,9
Keşan 27.391 11.107 1.208 578 28.599 11.685 7.354 17.674 35.971 29.363 79,5 39,8
Lalapaşa 4.191 2.701 71 50 4.262 2.751 530 1.116 4.793 3.871 88,9 71,1
Meriç 6.627 5.205 262 196 6.889 5.401 1.507 2.417 8.412 7.824 81,9 69,0
Süloğlu 6.421 1.998 109 66 6.530 2.064 628 1.355 7.163 3.419 91,2 60,4
Uzunköprü 23.473 12.660 930 493 24.403 13.153 7.141 17.042 31.555 30.201 77,3 43,6
Toplam 132.361 64.028 6.316 4.003 138.677 68.031 42.245 90.256 181.051 158.337 76,6 43,0
Kaynak: DİE, 2000 *E: Erkek **K: Kadın
Edirne İli 2000 yılı DİE verilerine göre işsizlik oranı erkeklerde daha yüksektir. Merkez
İlçe’de ise tüm Edirne’ye oranla daha yüksek bir işsizlik hem erkeklerde hem de
kadınlarda görülmektedir. Tarımsal yapının ağırlıklı olduğu Lalapaşa İlçesi’nde ise
işsizlik oranı diğer ilçelere oranla oldukça düşüktür.
Tablo II. 77. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Bütünü) İlçe Adı Erkek Kadın
Merkez 4,4 4,0
Enez 3,2 1,5
Havsa 3,3 1,9
İpsala 3,1 1,2
Keşan 3,4 2,0
Lalapaşa 1,5 1,3
Meriç 3,1 2,5
Süloğlu 1,5 1,9
Uzunköprü 2,9 1,6
Toplam 3,5 2,5
Kaynak: DİE, 2000
Grafik II. 22. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Bütünü)
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
MERKEZENEZ
HAVSA
İPSALA
KEŞAN
LALA
PAŞA
MERİÇ
SÜLEOĞ
LU
UZUNKÖPRÜ
TOPLA
M
Erkek Kadın Kaynak: DİE, 2000
131
İlçe Merkezlerindeki işsizlik oranları incelendiğinde ise Meriç ilçe merkezinde hem
erkeklerde hem de kadınlarda yoğun bir işsizlik yaşandığı görülmektedir. Bunun
yanında sırasıyla Havsa, Enez, Keşan ve Merkez ilçe merkezlerinde işsizlik oranları il
ortalamasının üzerindedir.
Tablo II. 78. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Merkezi) İlçe Merkezi Erkek Kadın
Merkez 4,9 4,3
Enez 5,6 2,9
Havsa 5,7 3,0
İpsala 4,2 2,8
Keşan 5,0 2,7
Lalapaşa 1,7 3,7
Meriç 7,2 6,1
Süloğlu 0,7 0,9
Uzunköprü 3,5 2,5
Bucak ve Köyler Toplamı 2,1 1,1
Kaynak: DİE, 2002a
Grafik II. 23. Edirne İli İşsizlik Oranı (İlçe Merkezi)
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
Merkez
Enez
Havsa
İpsala
Keşan
Lalap
aşa
Meriç
Süloğlu
Uzunk
öprü
Bucak
ve K
öyler
Topla
mı
Erkek Kadın
Kaynak: DİE, 2002a
Sosyal ve Ekonomik Göstergeler
Devlet Planlama Teşkilatı tarafından yapılan “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik
Sıralaması Araştırması” tüm Türkiye’yi kapsayan ve ilçelerin sosyo ekonomik
gelişmişlikleri açısından karşılaştırılmasına olanak veren bir çalışmadır. Araştırmanın
genel çerçevesini, veri seti olarak kullanılan 32 adet sosyo-ekonomik değişken
oluşturmaktadır. Bu veriler Devlet İstatistik Enstitüsü’nün 2000 yılı Genel Nüfus Sayımı
sonuçlarından elde edilmiştir.
132
Araştırmada kullanılan değişkenlerin büyük bir çoğunluğu, “fert başına düşen” değerleri
veya oransal büyüklükleri yansıtmaktadır. Dolayısıyla, sosyal ve ekonomik
göstergelerin ilçe toplam nüfusuna oranını ifade eden fert başına düşen değerler veya
oransal büyüklükler, ilçelerin sıralamadaki konumlarını belirleyen önemli bir etken
niteliğindedir. Bu çerçevede, ilçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasını
belirleyen başlıca unsurlar; ilçelerdeki demografik yapının, işgücü talebinin, istihdamın
sektörel dağılımının, eğitim ve sağlık hizmetlerinin, fiziki ve sosyal altyapı olanaklarının,
üretim seviyesinin ve gelir düzeyinin ilçe nüfusunun ihtiyaçlarını karşılamada
sağladıkları başarı olmaktadır. Sıralama değerlendirilirken dikkat edilmesi gereken
diğer bir konu ise; ülke idari bölünüşündeki yönetim kademelerinden biri olan “ilçe”
tanımıyla ilgilidir. İlçeler, illerde olduğu gibi, genellikle ilçe merkeziyle
özdeşleştirilmektedir. Araştırmada analiz konusu olan ilçe, ülke merkezi idare
bölümlerinden biri olan ve ilçe merkezi ile bucak ve köylerini de kapsayan yerleşim
birimidir.
2000 yılı idari bölünüşüne göre İstanbul, Ankara ve İzmir illerinin Büyükşehir ilçeleri
dışında kalan ülke genelindeki toplam 872 İlçe’nin sosyo-ekonomik gelişmişlik
sıralaması yapılmıştır. İlçeler gelişme düzeylerine göre altı kademeye ayrılmıştır. Bu
kapsamda, Edirne Merkez ve Keşan ilçeleri ikinci kademe gelişmiş ilçeler grubunda yer
almakta, kalan ilçelerden Lalapaşa, Süloğlu, Havsa, İpsala, Enez ve Uzunköprü ise 3.
kademe gelişmiş ilçeler grubunda yer almaktadır. Meriç İlçesi ise dördüncü kademe
gelişmiş ilçeler grubunda yer almakta olup, Trakya Bölgesi’nde dördüncü kademe
gelişmiş ilçeler grubunda yer alan tek ilçedir. Meriç İlçesi’nin sosyal ve ekonomik
açıdan Bölgenin bütününe göre geri kalmışlığının sebeplerinden biri, Trakya Bölgesi’ne
entegrasyon açısından ulaşım bağlantılarının zayıf kalmasıdır.
Tablo II. 79. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması
İlçeler Gelişmişlik Sıralaması
(872 ilçe içerisinde) Gelişmişlik Grubu Gelişmişlik Endeksi
Merkez 30 2 2,14004
Keşan 135 2 0,84485
Uzunköprü 203 3 0,41792
Havsa 258 3 0,19245
Enez 297 3 0,06856
Süloğlu 302 3 0,08383
İpsala 415 3 -0,17208
Lalapaşa 472 3 -0,26206
Meriç 643 4 -0,58358
Kaynak: DPT, 2004
133
Tüm ekonomik ve sosyal göstergeler Edirne İli’nde Merkez ve Keşan İlçeleri’nin diğer
ilçelere oranla daha gelişmiş olduğunu göstermektedir. Bu iki ilçeyi izleyen diğer ilçe ise
Uzunköprü İlçesi’dir. Bunun temel sebebi bu ilçelerde tarımsal üretime bağlı gıda
sanayi ile tekstil sanayi ve hizmet sektörlerinin gelişmiş olmasıdır.
Şekil II. 10. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Kademelendirilmesİ
Kaynak: DPT, 2004
Tablo II. 80. Merkez, Enez, Havsa, İpsala ve Keşan İlçeleri Sosyo-Ekonomik Göstergeleri* Merkez Enez Havsa İpsala Keşan
Sosyo-Ekonomik Göstergeler Değ
er
Sıra
lam
a
Değ
er
Sıra
lam
a
Değ
er
Sıra
lam
a
Değ
er
Sıra
lam
a
Değ
er
Sıra
lam
a
Nüfus 140.830 67 11.929 737 24.027 536 33.564 412 77.637 166
Şehirleşme Oranı (%) 84,71 23 33,04 587 33,63 574 25,24 725 55,07 227
Nüfus Artış Hızı (%) 12,43 300 -6,26 611 -14,94 728 -7,34 627 8,75 355
Nüfus Yoğunluğu 170 101 28 649 41 503 52 409 66 311
Nüfus Bağımlılık Oranı (%) 37,03 858 45,08 799 45,46 789 44,08 819 39,81 850
Ortalama Hanehalkı Büyüklüğü 3,57 806 3,52 816 3,84 728 4,05 668 3,72 769
Tarım Sektöründe Çalışanlar Oranı (%) 20,44 858 70,74 524 69,44 541 76,42 395 44,53 771
Sanayi Sektöründe Çalışanlar Oranı(%) 14,3 82 5,51 316 12,13 111 4,49 393 7,52 229
Hizmetler Sektöründe Çalışanlar Oranı(%) 65,26 15 23,75 323 18,43 504 19,09 472 47,95 72
İşsizlik Oranı(%) 8,28 201 3,5 650 3,82 600 3,06 703 4,43 515
Okur Yazar Oranı (%) 92,29 69 85,76 411 89,59 182 86,51 372 87,41 304
Bebek Ölüm Oranı (Binde) 29,88 692 24,31 795 32,11 630 28,7 719 43,14 334
Fert Başına Genel Bütçe Geliri (Bin TL) 381.612 28 56435 311 102336 149 94556 168 118022 130
Vergi Gelirlerinin Ülke İçindeki Payı (%) 0,16423 41 0,00449 471 0,0116 297 0,01129 299 0,04627 124
Tarımsal Üretimin Ülke İçindeki Payı 0,18525 148 0,06358 411 0,11309 270 0,26377 98 0,24323 111
Kaynak: DPT, 2004, *İstanbul, Ankara ve İzmir Büyükşehirlerinin merkez ilçeleri hariç tutularak, Türkiye’nin 2000 yılındaki idari bölünüşüne göre 872 ilçeyi kapsamaktadır.
134
Tablo II. 81. Lalapaşa, Meriç, Süloğlu ve Uzunköprü ilçeleri Sosyo-Ekonomik Göstergeler * Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü
Sosyo-Ekonomik Göstergeler Değ
er
Sıra
lam
a
Değ
er
Sıra
lam
a
Değ
er
Sıra
lam
a
Değ
er
Sıra
lam
a
Nüfus 10.154 773 19.052 617 11.927 738 73.486 184
Şehirleşme Oranı (%) 22,36 775 17,75 825 54,9 229 49,21 312
Nüfus Artış Hızı (%) -10,66 680 -30,68 837 2,49 458 -12,84 702
Nüfus Yoğunluğu 22 738 51 414 35 571 61 347
Nüfus Bağımlılık Oranı (%) 44,24 818 46,51 772 30,21 867 47,15 762
Ortalama Hanehalkı Büyüklüğü 4,02 684 3,91 711 4,1 657 3,79 751
Tarım Sektöründe Çalışanlar Oranı (%) 72,05 501 85,12 128 43,64 776 59,04 678
Sanayi Sektöründe Çalışanlar Oranı(%) 4,61 376 2,01 659 1,89 678 9,28 178
Hizmetler Sektöründe Çalışanlar Oranı(%) 23,33 330 12,87 737 54,47 45 31,68 189
İşsizlik Oranı(%) 1,73 843 3,73 613 2,04 826 3,79 606
Okur Yazar Oranı (%) 89,99 160 82,48 579 90,67 133 86,53 370
Bebek Ölüm Oranı (Binde) 29,85 694 33,67 591 42,55 355 46,25 266
Fert Başına Genel Bütçe Geliri (Bin TL) 77.862 210 46239 365 51105 337 131078 108
Vergi Gelirlerinin Ülke İçindeki Payı (%) 0,00355 524 0,00514 444 0,00382 510 0,03757 142
Tarımsal Üretimin Ülke İçindeki Payı 0,05017 468 0,15786 191 0,02858 591 0,29386 81
Kaynak: DPT, 2004 *İstanbul, Ankara ve İzmir Büyükşehirlerinin merkez ilçeleri hariç tutularak, Türkiye’nin 2000 yılındaki idari bölünüşüne göre 872 ilçeyi kapsamaktadır.
Yukarıdaki tablolarda ilçelerin sosyo ekonomik gelişmişlik araştırmasında kullanılan
değişkenlerden bazıları gösterilmiştir. İlçelerin sosyo ekonomik göstergeleri değerlerinin
yanında yer alan sıralama sütununda, ilçelerin araştırmada kullanılan 872 ilçe içindeki yeri
karşılaştırılmıştır (872 ilçe İstanbul, Ankara ve İzmir Büyükşehirlerinin merkez ilçelerini
kapsam dışında tutmaktadır). İlçelerden Merkez ilçe şehirleşme oranı, hizmet sektöründe
çalışanlar oranı, fert başına genel bütçe geliri ve vergi gelirlerinin ülke içindeki payı
değişkenlerinde, Türkiye’deki 2000 yılı idari bölünüşüne göre 872 ilçe arasında ilk 50 ilçe
arasında yer alabilmiştir. Süloğlu İlçesi’ndeki hizmet sektöründe çalışanlar oranının yüksek
olması da, bu değişken açısından ilk 50 ilçe arasında yer almasını sağlamıştır.
II.4.2.3. Tarım
Türkiye ekonomisinde son 30 yıllık süre zarfında sanayi sektörü lehine önemli yapısal
değişimler yaşanıp, tarımsal istihdamda bir azalma olmasına rağmen tarım sektörü
Edirne İl ekonomisindeki önemini halen korumaktadır. Edirne İli, Trakya
Yarımadası’nda; kuzeyde Istranca Dağları, güneyinde Koru Dağları ve Ege Denizi-
Saroz Körfezi, batısında Meriç Nehri ve Meriç Ovası, doğusunda da Ergene Ovası’nı
içine almakta olup, İl topraklarının % 80'i tarıma elverişlidir. İl, içinde yer aldığı coğrafi
135
konumu, sahip olduğu iklim ve ekolojisi, pazara yakınlığı, işlenen yaklaşık 422.749 ha20
tarım arazisi ile tarımsal üretim açısından Türkiye için önemli bir yere sahiptir.
Edirne’de bulunan tarımsal işletmelerin ağırlıklı olarak ürettiği buğday, ayçiçeği ve çeltik
gibi ürünlerde, Türkiye ve Dünya ortalamasının üzerinde verim alınmakta olup, hatta
bazılarında Avrupa Birliği ve ABD verim ortalamalarına ulaşılmış bulunmaktadır. Bugün
Edirne, ülke ayçiçeği üretiminin yaklaşık %22’sini, çeltik ekilişinin %42,9’unu üretiminin
ise %45,4’ünü tek başına karşılamakta olup, aynı zamanda hayvansal üretimde de öne
çıkmaktadır. (TC Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Edirne Tarım Master Planı, Ocak 2005)
DPT Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü tarafından 2003 yılında
hazırlanan “İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”
raporunun hazırlanmasında dikkate alınan ve 10 başlık altında toplanan göstergelerden
biri de tarım göstergeleridir. Tarım göstergeleri; illerin, kırsal nüfus başına düşen
tarımsal üretim değeri ile ülke tarımsal üretim değeri içindeki payını gösteren
değişkenlerden oluşturulmuştur. Kırsal nüfus başına düşen tarımsal üretim değeri
değişkeni, tarım sektöründe çalışan kesimin gelir düzeyini ve verimliliği yansıtmaktadır.
Tarımsal üretim değerinin ülke tarımsal üretiminin içindeki payı ise, illerin tarımsal
üretim değerine yaptıkları katkıyı gösterdiği gibi, tarımsal potansiyeli ve üretimin gerçek
boyutlarını ortaya koymaktadır. Buna göre; Edirne İli kırsal nüfus başına tarımsal üretim
değeri 1.754 YTL olup, 1.187 YTL olan Marmara Bölgesi ve 1.124 YTL olan Türkiye
ortalamasının üzerinde bir değere sahiptir. Edirne’nin tarımsal üretim değerinin Türkiye
içindeki payı ise %1,13 olup, Marmara Bölgesi illerinin (11 il) toplam payı %16,13’tür.
Aynı kurum tarafından 2004 yılında hazırlanan “İlçelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik
Sıralaması Araştırması” raporuna göre Edirne ilçelerinin gelişmişlik sıralaması ve
tarımsal üretimin ülke içindeki payına göre sıralaması aşağıda tablo ve grafik halinde
verilmektedir.
20 Tarım Bakanlığı “STATİP” haritaları, Mera Bilgi Sistemi (MERBİS) Projesi verileri ve Haziran 2006 tarihinde çekimi yapılmış, 2,5 metre çözünürlüğündeki SPOT uydu görüntüleri çakıştırılarak elde edilen altlık paftadan hesaplanmıştır.
136
Tablo II. 82. Edirne İlçeleri Gelişmişlik Endeksi ve Tarımsal Üretim Değerinin Ülke İçindeki Payına Göre Gelişmişlik Sıralaması Karşılaştırması
İlçeler Gelişmişlik
Grubu
Gelişmişlik
Sıralaması
(872 İlçe
İçerisinde)
Gelişmişlik
Endeksi
Tarımsal
Üretimin Ülke
İçindeki Payı
(%)
Tarımsal Üretimin Ülke
İçindeki Payına Göre
Sıralama (872 İlçe
İçerisinde)
Merkez 2 30 2,14004 0,18525 148
Keşan 2 135 0,84485 0,24323 111
Uzunköprü 3 203 0,41792 0,29386 81
Havsa 3 258 0,19245 0,11309 270
Enez 3 297 0,06856 0,06358 411
Süloğlu 3 302 0,06363 0,02858 591
İpsala 3 415 -0,17208 0,26377 98
Lalapaşa 3 472 -0,26206 0,05017 468
Meriç 4 643 -0,58358 0,15786 191
Kaynak: DPT, 2004
Tarımsal üretimi ülke içinde yüksek olan ilçeler çeltik üretiminin yapıldığı Meriç ve
Ergene nehirleriyle bağlantılı olan İpsala İlçesi başta olmak üzere Meriç ve Uzunköprü
ilçeleridir. Keşan İlçesi’nin tarımsal üretim değerinin yüksek olması ise hayvansal
üretim değerinin yüksek olmasından kaynaklanmaktadır.
Grafik II. 24. Edirne İlçeleri Gelişmişlik Endeksi ve Tarımsal Üretim Değerinin Ülke İçindeki Payının Karşılaştırması
-1
-0,5
0
0,5
1
1,5
2
2,5
Merkez Keşan Uzunköprü Havsa Enez Süloğlu İpsala Lalapaşa Meriç
Gelişmişlik Endeksi Tarımsal Üretimin Ülke İçindeki Payı (%)
Kaynak: DPT, 2004
2000 yılı verilerine göre iktisadi faaliyet kollarından tarım sektörünün istihdam oranı
Edirne İli’nde %49,6’dır. İl genelinde en yüksek tarım istihdam oranına sahip olan
ilçeler sırasıyla; %85,1 ile Meriç, %76,4 ile İpsala ve %72 ile Lalapaşa ilçeleridir. Enez
(%70,7), Havsa (%69,4) ve Uzunköprü (%59) İlçeleri de Edirne il bütünündeki tarım
istihdam oranının üzerinde oranlara sahip ilçelerdir.
137
Aşağıda tablo halinde Edirne İli’nde tarım sektöründe istihdam edilen nüfusun, ilçe
bütünü ile birlikte ilçe merkezlerindeki dağılım oranları da verilmektedir. İlçe
merkezlerindeki tarım istihdam oranları incelendiğinde, %35,3 ile İl Merkezi ve %16,6
ile Uzunköprü İlçe merkezlerinin öne çıktığı görülmektedir.
Tablo II. 83. Edirne İlçeleri’nde Tarım Sektöründe İstihdam Edilen Nüfusun İlçe Bütünü ile İlçe Merkezlerindeki Dağılım Oranlarının Karşılaştırılması
Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süleoğlu Uzunköprü Toplam
Şehir 1.196 166 200 318 472 65 185 196 568 3.366
Köy 4.702 2.154 4.303 7.223 7.994 2.417 4.853 1.664 9.832 45.142
Toplam 5.898 2.320 4.503 7.541 8.466 2.482 5.038 1.860 10.400 48.508
Kaynak: DİE, 2000
Edirne İli’nde toplam 337 adet tarım sektörüne yönelik proje mevcuttur. Kamu
yatırımları sektöre göre ele alındığında, proje tutarında; tarım sektörü 638,6 Trilyon TL
ile 1. sırada yer almaktadır. Diğer Kamu Hizmetleri 74,9 Trilyon TL ile 2. sırada yer
almakta, Eğitim sektörü ise 28,5 Trilyon TL ile 3. sıradadır. Tarım sektörünün kamu
yatırımlarında birinci sırayı almasının temel sebebi sektörün doğal kaynaklara
bağımlılığından dolayı gelişmesi için devlet desteğine ihtiyaç duymasıdır.
Tablo II. 84. Edirne İli 2002 Yılı Kamu Yatırımlarının Sektörlere Göre Dağılımı (Milyon TL.)
Sektör Proje Sayısı Proje Tutarı 2002 Yılı
Ödeneği
Program Yılına Kadar
Yapılan Harcama
Tarım 80 638.624.502 14.139.632 158.520.498
Ulaştırma 23 24.666.850 2.716.000 10.494.000
Eğitim 13 28.520.000 7.305.000 8.958.008
Sağlık 21 27.167.000 1.853.000 23.065.875
Enerji 49 4.171.000 3.645.000 2.728.546
Gençlik Spor 4 3.002.645 510.000 1.247.979
Haberleşme 58 0 0 0
Kültür 17 2.525.400 1.000 1.106.225
Turizm 10 775.000 0 23.885
Diğer Kamu Hizm. 62 7.502.428 10.928.032 25.742.565
Toplam 337 804.474.825 41.097.664 231.887.578
Kaynak: DPT, 2002
II.4.2.3.1. Tarımsal Ağırlıklı Alt Sektörler
Tarım sektörü, bitkisel ve hayvansal üretim alt sektörleri bazında değerlendirilmiş olup,
bitkisel üretim tarla bitkileri, sebze ve meyve üretimi; hayvansal üretim ise canlı hayvan
varlığı ve hayvansal ürün üretimi olarak çeşitlenmektedir.
138
II.4.2.3.1.1. Bitkisel Üretim
TUİK Tarım İstatistikleri 2006 yılı verilerine göre, Edirne İli’nde tarım alanları toplam
370.192 ha ve ekilen tarım alanı 355.445 ha dır. İşlenen tarım arazileri ilçe bazında
incelendiğinde, en fazla ekilen tarım alanına sahip ilçeler sırasıyla; %18,9 ile
Uzunköprü, %18,4 ile Merkez İlçe, %14,9 ile İpsala ve %14 ile Keşan ilçeleri olup, Enez
(%4,5), Süloğlu (%4,6), Meriç (%5,8) ve Lalapaşa (%6,8) ilçeleri ise en az tarım
alanına sahip ilçeler olarak görülmektedir.
İlçe bazında tarım alanları dağılımı ve oransal karşılaştırması aşağıda tablo ve grafik
halinde verilmektedir. Buna göre; il genelinde her türlü tarım faaliyeti yürütülmekle
birlikte Uzunköprü İlçesi kuru tarım ürünleri, meyve ve sebze üretiminde ilde ilk sırayı
almaktadır.
Tablo II. 85. Edirne İlçeleri’nde Tarım Alanlarının Dağılımı ve Oranları Toplam
Alan %
Ekilen
Tarla Alanı %
Nadas
Alanı %
Sebze
Bahçeleri Alanı %
Meyve
Alanı %
Merkez 66.801 18.0% 65.266 18.4% 0 0.0% 1.287 11.9% 2.483 8.9%
Enez 18.008 4.9% 16.069 4.5% 1.001 87.7% 699 6.5% 2.390 8.6%
Havsa 44.129 11.9% 43.524 12.2% 0 0.0% 319 3.0% 2.851 10.2%
İpsala 54.164 14.6% 52.907 14.9% 0 0.0% 1.085 10.0% 1.713 6.1%
Keşan 52.445 14.2% 49.649 14.0% 0 0.0% 2.527 23.4% 2.686 9.6%
Lalapaşa 24.301 6.6% 24.173 6.8% 0 0.0% 12 0.1% 1.149 4.1%
Meriç 22.835 6.2% 20.609 5.8% 140 12.3% 1.988 18.4% 985 3.5%
Süloğlu 16.473 4.4% 16.209 4.6% 0 0.0% 173 1.6% 910 3.3%
Uzunköprü 71.036 19.2% 67.039 18.9% 0 0.0% 2.719 25.2% 12.782 45.7%
Toplam 370.192 100.0% 355.445 100.0% 1.141 100.0% 10.809 100.0% 27.949 100.0%
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
Grafik II. 25. Edirne İlçeleri’nde Tarım Alanları Dağılımı (%)
0.0%
5.0%
10.0%
15.0%
20.0%
25.0%
30.0%
35.0%
40.0%
45.0%
50.0%
Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süleoğlu Uzunköprü
Ekilen tarla alanı Sebze bahçeleri alanı Meyve alanı
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2007 yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
139
İlçe bazında bitkisel üretimin türlere göre dağılımı tarım alanlarının ilçelere dağılımı ile
oransal olarak benzerlik göstermekte olduğu görülmektedir. Toplam bitkisel üretim
1.861.650 tondur ve bunun %20,6’sı Uzunköprü, %17,1’i İpsala ve %16,9’u Merkez
İlçeleri’nden elde edilmektedir. En az bitkisel üretime sahip ilçeler Süloğlu ve Lalapaşa
ilçeleridir ve İl’deki toplam bitkisel üretimin yalnızca %8,2’si bu iki İlçe’den
karşılanmaktadır.
TÜİK tarım istatistikleri 2006 yılı verilerine göre; İl’de toplam 1.555.966 ton tarla bitkisi,
281.052 ton sebze, 24.632 ton da meyve üretilmektedir. İl’deki toplam tarla bitkisi
üretiminin yaklaşık %55’ini bitkisel üretimin en fazla olduğu, Merkez ilçe, İpsala ve
Uzunköprü İlçeleri’nden elde edilmektedir. Sebze üretiminin en fazla olduğu ilçeler ise,
başta Meriç (%23,2) olmak üzere sırasıyla İpsala (%20,9) ile Uzunköprü (%20,5)
ilçeleri olup, İl’deki toplam sebze üretiminin yaklaşık %65’i söz konusu üç İlçe’de
gerçekleşmektedir.
Tablo II. 86. Edirne İli’nde Bitkisel Üretimin İlçelere Göre Dağılımı ve Oranları (2006)
Toplam Bitkisel
Üretim (Ton) %
Tarla Bitkileri (Ton)
% Meyve (Ton)
% Sebze (Ton)
%
Merkez 314.117 16,9% 294.207 18,9% 2.457 10,0% 17.453 6,2%
Enez 108.612 5,8% 87.912 5,6% 2.122 8,6% 18.578 6,6%
Havsa 174.133 9,4% 164.794 10,6% 2.716 11,0% 6.623 2,4%
İpsala 318.521 17,1% 258.742 16,6% 1.040 4,2% 58.739 20,9%
Keşan 263.062 14,1% 205.018 13,2% 4.086 16,6% 53.958 19,2%
Lalapaşa 78.268 4,2% 77.135 5,0% 834 3,4% 299 0,1%
Meriç 146.980 7,9% 81.437 5,2% 456 1,9% 65.087 23,2%
Süloğlu 73.736 4,0% 70.766 4,5% 339 1,4% 2.631 0,9%
Uzunköprü 384.221 20,6% 315.955 20,3% 10.582 43,0% 57.684 20,5%
Toplam 1.861.650 100,0% 1.555.966 100,0% 24.632 100,0% 281.052 100,0%
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
Uzunköprü meyve üretiminin en yüksek olduğu ilçedir ve İlçe’deki meyve üretimi İl’deki
toplam üretimin %43’ünü oluşturmaktadır. Uzunköprü İlçesi’nden sonra %16,6’lık
oranla en fazla meyve Keşan İlçesi’nde (%16,6) üretilmektedir.
140
Grafik II. 26. Edirne İli’nde Bitkisel Üretimin İlçelere Göre Dağılımı (ton)-2006
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
İl Merkezi Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü
tarla bitkileri meyve sebze
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
A. Tarla Bitkileri Üretimi
İnsanların gereksinim duyduğu gıda maddeleri ile hayvan yemleri ve endüstri
hammadde ve ihracat mallarını geniş ölçüde tarla bitkileri tarımı sağlamaktadır. Tarla
Bitkileri tarımı ülkemiz tarım üretiminde önemli bir yer tutmaktadır.
Trakya bölgesinde öne çıkan tarla ürünleri üretim miktarları incelendiğinde buğdayın ilk
sırayı aldığı ve onu sırasıyla ayçiçeği, pirinç, bakla, kolza ve sarımsağın izlediği
görülmektedir. Özellikle yağlı tohumlu bitkilerde üretimin bölgede yüksek olduğu ve
Türkiye içerisinde %55 olan ekilişe nispetle üretimin kolzada %90, ayçiçeğinde
%80’lere varan düzeyde gerçekleştiği dikkat çekmektedir. Dikkati çeken bir diğer ürün
ise çeltiktir. Türkiye toplam çeltik üretiminin %57’si bu bölgede gerçekleşmektedir. Yine
ürün bazında bakıldığında bakla bitkisinin toplam üretimi Türkiye’nin %52’si
düzeyindedir. Bölge illeri bazında kıyaslandığında, Tekirdağ İli kolza, ayçiçeği ve
kuşyemi üretimi, Edirne İli pirinç ve ayçiçeği üretimi, Balıkesir İli bakla ve sarımsak
üretimi, Çanakkale İli kolza ve bakla üretimi bakımından zenginlikleri ile dikkat
çekmektedirler.21
Tarla bitkileri kendi içinde tahıllar, baklagiller, endüstriyel bitkiler, yağlı tohumlar, yumru
bitkiler ve yem bitkileri olarak 6 başlık altında gruplandırılmaktadır. İl’de üretilen toplam
tarla ürünlerinin %61,7’sini tahıllar, %13,9’unu yağlı tohumlar, %18,3’ini yem bitkileri,
21 T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, TR 2 Batı Marmara Bölgesi Tarım Master Planı 2007
141
%5,4’ünü endüstri bitkileri, %0,7’sini yumru bitkiler, %0,1’ini ise baklagiller
oluşturmaktadır.
Edirne İli’nde 2006 yılında toplam 1.555.966 ton tarla ürünü üretimi gerçekleştirilmiştir.
En fazla tarla bitkisi %20,3 ile Uzunköprü, %18,9 ile Merkez, %16,6 ile İpsala
İlçeleri’nden elde edilmiştir.
Tablo II. 87. Edirne İli’nde Üretilen Tarla Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)
Baklagiller
Endüstriyel
Bitkiler Tahıllar
Yağlı
Tohumlar
Yem
Bitkileri
Yumru
Bitkiler
Toplam
Tarla
Merkez 307 8.124 198.861 35.436 48.797 2.682 294.207
Enez 167 312 35.520 7.513 42.800 1.600 87.912
Havsa 120 2.013 80.572 20.034 61.055 1.000 164.794
İpsala 16 11.101 201.154 29.217 17.254 0 258.742
Keşan 313 13.879 112.275 39.651 36.700 2.200 205.018
Lalapaşa 0 0 47.656 8.139 21.320 20 77.135
Meriç 0 3.783 58.752 14.567 4.335 0 81.437
Süloğlu 20 3.275 28.870 12.521 25.740 340 70.766
Uzunköprü 255 41.679 195.791 48.470 26.400 3.360 315.955
Toplam 1.198 84.166 959.451 215.548 284.401 11.202 1.555.966
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
Edirne İli’nde yetiştirilen tarla bitkileri içerisinde ağırlıklı grup olan tahılların %60’ı
Merkez, İpsala ve Uzunköprü İlçeleri’nde, yağlı tohumların %57’si Merkez, Keşan ve
Uzunköprü İlçeleri’nde, yem bitkilerinin ise %50’si Merkez, Havsa ve Keşan İlçeleri’nde
üretilmektedir.
Grafik II. 27. Edirne İli’nde Üretilen Tarla Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü
baklagiller endüstriyel bitkiler tahıllar yağlı tohumlar yem bitkileri yumru bitkiler
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
142
Edirne İli’nde ülke üretimindeki payı ile öne çıkan tarla bitkileri Ayçiçeği, Çeltik ve
Buğday üretimidir. Ayçiçeği, ekim alanı olarak Buğdaydan sonra ikinci sırayı
almaktadır.
Ayçiçeğinin tohumlarında bulunan % 40–45 oranındaki yağ, yağ sanayinin, çeşitli gıda
sanayilerinin, kimya, kozmetik ve boya sanayilerinin ham maddesi olarak
kullanılmaktadır. Yağı alındıktan sonra kalan küspesi %40 protein içeriği ile yem sanayi
için değerli bir kaynaktır. Ayrıca yem bitkisi olarak da yetiştirilen ayçiçeği, tarlada
çürütülmek suretiyle tabii gübre olarak da kullanılmaktadır. İlde üretilen ayçiçeğinin
tamamı pazarlanmaktadır. İşletme içi tüketim söz konusu değildir. İlde ayçiçeğinin
başlıca alıcısı Trakya Birlik ve bölgedeki yağ sanayicileridir.
Edirne İli 2003 yılı itibariyle Ayçiçeği ekim alanı olarak Türkiye Ayçiçeği ekim alanının
% 20’sini kaplamakta olup, üretim miktarı olarak da %22’sini oluşturmaktadır. (TC Tarım
Ve Köyişleri Bakanlığı Edirne Tarım Master Planı, Ocak 2005)
Edirne İli için en önemli ürün çeltiktir. 2003 yılı verilerine göre İl, Türkiye çeltik ekilişinin
%42,9’unu üretiminin ise %45,4’ünü karşılamaktadır. İlin ortalama çeltik verimi 550-750
kg civarındadır.
Tablo II. 88. Edirne İli Çeltik Ekiliş Alanları (da) ve Üretim Bilgileri (2004) İlçe Köy
Sayısı Üretici Sayısı
Ruhsatlı Ekiliş (da)
Üretim (ton)
Ruhsatsız Ekiliş (da)
Üretim (ton)
Ekiliş Alanı Toplamı
(da)
Üretim (ton)
Merkez 15 1.313 23.024 17.682 9.043 6.945 32.067 24.627
Enez 6 235 0 0 8.000 6.144 8.000 6.144
Havsa 11 465 4.971 3.679 1.803 1.385 6.774 5.074
İpsala 14 2.122 140.340 107.781 38.074 29.241 178.414 137.022
Keşan 11 194 9.325 7.161 9.085 6.977 18.410 14.138
Meriç 22 3.485 38.000 29.184 7.000 5.376 45.000 34.560
Uzunköprü 28 2.664 26.512 20.361 17.143 13.166 43.655 33.527
Toplam 107 10.438 242.172 185.848 90.148 69.234 332.320 255.092
Kaynak: Edirne Tarım İl Müdürlüğü, 2004
Edirne’de 7 İlçe’de, 107 köyde çeltik tarımı 10.438 üretici tarafından yapılmaktadır. İl’de
üretici başına düşen ortalama çeltik arazisi 31,8 da olmasına rağmen özellikle İpsala
bölgesinde tek veya bir aileden birkaç kardeşe ait büyük çeltik arazileri bulunmaktadır.
Ayrıca bu büyük arazilerin sahibi olanların bazılarının çeltik fabrikası sahibi olduğu da
üretici düzeyinde yapılan araştırmalar sonucu anlaşılmıştır. Hatta bu fabrika
sahiplerinin işlediği çeltik alanının Türkiye’nin %20-25’i civarında olduğu tespit
edilmiştir. Edirne’de çeltik tarımının yaygınlaşmasında ve uzun yıllardır sürüp
gitmesindeki en büyük neden Meriç ve Ergene nehirlerinin çeltik üretiminde önemli bir
143
su kaynağı olmasındandır. Edirne tarımında önemli bir yeri bulunan buğdaydan da
yılda ortalama 600.000–700.000 ton ürün elde edilmektedir (Edirne Tarım İl Müdürlüğü,
2004).
B. Sebze Üretimi
Edirne İli’nde 281.052 tonluk sebze üretimi sağlanmaktadır. En fazla sebze üretimi
%23,2 ile Meriç, %20,9 ile İpsala ve %20,5 ile Uzunköprü İlçeleri’nde yapılmaktadır.
Sebzeler kendi içinde yaprağı yenen sebzeler, baklagil sebzeler, meyvesi yenen
sebzeler, soğansı-yumru-kök sebzeler ve diğer sebzeler olarak gruplandırılmaktadır.
İl’de üretilen toplam sebze ürünlerinin %93,3’ünü meyvesi yenen sebzeler, %3,6’sını
yaprağı yenen sebzeler, %0,8’i baklagil sebzeler, %2’sini soğansı-yumru-kök sebzeler
oluşturmaktadır.
Tablo II. 89. Edirne İli’nde Üretilen Sebze Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)
Baklagil
Sebzeler
Diğer
Sebzeler
Meyvesi Yenen
Sebzeler
SoğansıYumru-
Kök Sebzeler
YaprağıYenen
Sebzeler Toplam
Merkez 1.257 71 11.779 1.612 2.734 17.453
Enez 200 0 17.925 20 433 18.578
Havsa 45 0 6.345 3 230 6.623
İpsala 1 0 58.729 0 9 58.739
Keşan 555 600 44.971 3.515 4.317 53.958
Lalapaşa 0 0 276 20 3 299
Meriç 45 0 64.784 77 181 65.087
Süloğlu 0 0 2.335 0 296 2.631
Uzunköprü 258 0 55.136 367 1.923 57.684
Toplam 2.361 671 262.280 5.614 10.126 281.052
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
Sebze gruplarının ilçelere göre üretim miktarlarına göre; Edirne İli’nde yetiştirilen
sebzeler içerisinde ağırlıklı grup olan meyvesi yenen sebzelerin yaklaşık %67’si İpsala,
Meriç ve Uzunköprü İlçeleri’nde, yaprağı yenen sebzelerin yaklaşık %90’ı Merkez,
Keşan ve Uzunköprü İlçeleri’nde üretilmektedir. Baklagil sebzelerin ve soğansı-yumru-
kök sebzelerin yaklaşık %97’sinin ise yine bu 3 İlçe’de üretildiği, görülmektedir.
144
Grafik II. 28. Edirne İli’nde Üretilen Sebze Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü
baklagil sebzeler diğer sebzeler meyvesi yenen sebzeler
soğansı-yumru-kök sebzeler yaprağı yenen sebzeler
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
Türkiye genelinde tarım alanlarının %3’ünde sebze üretimi yapılmaktadır. Edirne İli’nde
de sebze tarımı yapılan alan %3’tür. Edirne İli’nde sebze ekilişleri son yıllarda artış
göstermiştir. Bunun da nedeni Enez İlçesi’nde kurulan Dardanel’in sebze işleme
fabrikasıdır. İl Sebze tarımının gelişmesine müsait bir durumdadır. Bununla birlikte
üretim planlamasının olmamasından dolayı fiyat istikrarsızlıkları ve pazarlama
problemleri sebze üretim alanlarını kısıtlamaktadır.22
C. Meyve Üretimi
Edirne İli’nde toplam meyve üretimi 24.632 tondur. İl’deki meyve üretiminin ilçelere
dağılımı incelendiğinde; meyve üretiminin büyük bir kısmının (%43’ünün) Uzunköprü
İlçesi’nde gerçekleştiği görülmektedir.
Meyveler kendi içlerinde Trakya Alt Bölgesi’nde yetişen türler de dikkate alınarak;
yumuşak çekirdekliler, taş çekirdekliler, sert kabuklular, üzüm ve üzümsüler ve zeytin
olarak gruplandırılmıştır. Söz konusu meyve gruplarına göre üretim değerlerine
bakıldığında; Edirne İli’ndeki toplam meyve üretiminin %63,1’ini üzüm ve üzümsüler
(15.553 ton), %21,6’sını yumuşak çekirdekliler (5.314 ton), %11,5’ini taş çekirdekliler
(2844 ton) ve %3,7’sini sert kabuklular (921 ton) oluşturmaktadır.
22 T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, TR 2 Batı Marmara Bölgesi Tarım Master Planı 2007
145
Tablo II. 90. Edirne İli’nde Üretilen Meyve Ürünlerinin İlçelere Göre Dağılımı (ton) (2006)
Sert
Kabuklular %
Taş
Çekirdekliler %
Üzüm Ve
Üzümsüler %
Yumuşak
Çekirdekliler % Toplam
Merkez 272 29,5% 434 15,3% 1.065 6,8% 686 12,9% 2.457
Enez 80 8,7% 201 7,1% 1.000 6,4% 841 15,8% 2.122
Havsa 61 6,6% 838 29,5% 1.263 8,1% 554 10,4% 2.716
İpsala 73 7,9% 164 5,8% 670 4,3% 133 2,5% 1.040
Keşan 251 27,3% 534 18,8% 1.366 8,8% 1.935 36,4% 4.086
Lalapaşa 52 5,6% 54 1,9% 592 3,8% 136 2,6% 834
Meriç 62 6,7% 88 3,1% 100 0,6% 206 3,9% 456
Süloğlu 17 1,8% 10 0,4% 300 1,9% 12 0,2% 339
Uzunköprü 53 5,8% 521 18,3% 9.197 59,1% 811 15,3% 10.582
Toplam 921 100,0% 2.844 100,0% 15.553 100,0% 5.314 100,0% 24.632
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
Yukarıdaki tabloda 2006 yılı TÜİK tarım istatistiklerine göre meyve gruplarının ilçelere
göre üretim miktarları verilmektedir. Buna göre; Edirne İli’nde yetiştirilen meyveler
içerisinde ağırlıklı grup olan üzüm ve üzümsülerin %59,1’i Uzunköprü’de (9.197 ton),
%8,8’i Keşan’da (1.366 ton) yetiştirilmektedir.
Yine TÜİK 2006 yılı tarım istatistiklerine göre; üzüm ve üzümsüler grubunda bulunan
meyve türlerinden üzüm, hem Trakya Alt Bölgesi genelinde hem de Edirne İli’nde
üretim miktarı bakımından öne çıkmaktadır. Trakya Alt Bölgesi’nden ülke üzüm
üretiminin %3,4’ü karşılanmaktadır.
Grafik II. 29. Edirne İli’nde Üretilen Meyve Ürünlerinin İlçelere Dağılımı (ton) (2006)
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü
sert kabuklular taş çekirdekliler üzüm ve üzümsüler yumuşak çekirdekliler
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Bitkisel Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
146
II.4.2.3.1.2. Hayvansal Üretim
Edirne’de hayvancılık yıllardan beri geleneksel bir şekilde bitkisel üretimin yanında ek
bir faaliyet kolu olarak yürütülmektedir. Edirne’deki tarımsal işletmelerin %1,5 gibi
küçük bir oranında yalnızca hayvancılık yapılırken, %70,3 gibi büyük bir oranında
bitkisel üretim ve hayvancılık birlikte yapılmaktadır. İlde, damızlık sığır potansiyelinin
tam kullanımının sağlanması, sığır yetiştiriciliği sektöründe kârlılığın artırılması, ülke
şartlarına uygun bir sığır yetiştiriciliği bilgi sisteminin oluşturulması, yetiştirici birliklerinin
kurulması ve damızlık taleplerinin yurtiçinden karşılanması amacıyla 1994 yılından bu
yana Türk-Alman Teknik İşbirliği çerçevesinde “Sığır Yetiştiriciliği Enformasyon Sistemi
Projesi” yürütülmektedir.
Edirne’de hayvancılık yıllar itibariyle düzensiz bir seyir izlemiştir. Arıcılık faaliyetleri
hariç, tüm hayvancılık faaliyetlerinde gerileme söz konusudur. İlde büyük baş ve
küçükbaş hayvancılığın gelişmesinde en büyük kısıt mera alanlarının az olmasıdır.
Edirne İli’nde mera alanları toplam arazi varlığının sadece %12,95’ ini kapsamaktadır.
Oysaki Türkiye ortalamasında mera alanlarının oranı %26’dır. Diğer bir kısıtta Türkiye
genelinde olduğu gibi Edirne’de de yem bitkisi ekilişlerinin çok düşük oranda olmasıdır.
Yem bitkilerinin toplam tarla bitkisi ekilişleri içinde oranı sadece %3’dür. (Edirne Tarım
İl Müdürlüğü, 2004)
A. Canlı Hayvan Varlığı
Edirne İli’nde çeşitli hayvan türleri görülmektedir. İldeki kültür ırkı ve melez hayvan
varlığı uzun yıllardan beri başarılı bir şekilde uygulanan suni tohumlamanın sonucu
olarak karşımıza çıkmaktadır. Edirne İli’nde özellikle süt sığırcılığının kültür ırkı ve
melez hayvanların kullanılması gerek süt ve gerekse et verimini artırmaktadır.
İlde geçtiğimiz yıllara nazaran arıcılıkta da bir artış gözlenmektedir. Bu artıştaki en
önemli sebep ise son yıllarda Özel İdare kaynaklı projelerle ana arı ve kovan
dağıtılmasıdır. Arıların; İlde önemli bir ekilişe sahip olan ayçiçeğinin döllenmesindeki
rolü de düşünüldüğünde arı sayısının artması ile birlikte ayçiçeği veriminin de artması
kaçınılmazdır.
Trakya Alt Bölgesi genelinde olduğu gibi, Edirne İli’nde de büyükbaş, küçükbaş ve
kanatlı hayvan varlığı sayısı öne çıkmaktadır. TÜİK 2006 yılı tarım istatistiklerine göre
toplam büyükbaş hayvan sayısı 140.479’dur. Küçükbaş hayvan sayısında bu değer
daha yüksek olup, 223.294’tür. Kanatlı hayvan sayısı ise ildeki en yüksek değer olup
320.485’tür.
147
Tablo II. 91. Edirne İli’nde Canlı Hayvan Varlığının İlçelere Göre Dağılımı (Adet) Hayvan
Türü Hayvan Adı Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü Toplam
Sığır (Kültür) 5.252 1.817 10.190 5.705 18.675 3.120 5.100 4.015 18.246 72.120
Manda 70 6 0 0 0 0 0 0 0 76
Sığır(Melez) 10.281 5.715 6.812 7.355 3.800 11.906 1.085 4.720 8.999 60.673
Sığır(Yerli) 1.477 2.469 0 2.200 180 769 130 385 0 7.610
Büyükbaş
Toplam 17.080 10.007 17.002 15.260 22.655 15.795 6.315 9.120 27.245 140.479
Koyun (Yerli) 15.750 13.023 12.730 17.250 24.430 16.482 11.410 7.250 55.284 173.609
Keçi (Kıl) 200 13.221 57 730 19.450 0 0 235 5.455 39.348
Koyun
(Merinos) 2.150 2.462 0 250 4.920 210 345 0 0 10.337
Küçükbaş
Toplam 18.100 28.706 12.787 18.230 48.800 16.692 11.755 7.485 60.739 223.294
Et Tavuğu 13.705 3.212 0 450 0 3.020 0 4.100 3.920 28.407
Yumurta
Tavuğu 17.575 9.510 58.000 9.350 53.918 12.500 35.853 9.300 41.600 247.606
Hindi 3.520 647 2.000 2.750 1.959 605 1.120 350 2.060 15.011
Kaz 1.400 847 2.200 1.450 559 195 885 240 1.680 9.456
Ördek 1.320 2.672 2.000 1.700 3.973 590 4.100 800 2.850 20.005
Kanatlı Hayvan
Toplam 37.520 16.888 64.200 15.700 60.409 16.910 41.958 14.790 52.110 320.485
Arıcılık Kovan Sayısı
7.389 5.279 2.700 2.543 0 2.191 405 3.250 8.250 32.007
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Hayvansal Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
Edirne İli’nde besi hayvancılığının Keşan, Havsa ve Uzunköprü İlçeleri’nde yoğunlaştığı
görülmektedir. Büyükbaş hayvan varlığının yaklaşık %19,4’ü Uzunköprü, %16,1’i ise
Keşan İlçesi’nde, küçükbaş hayvanların ise yine %27,2’si Uzunköprü, %21,9’u Keşan
İlçesi’nde, Kanatlı hayvanların ise %20’si Havsa, %18,8’i Keşan İlçeleri’nde
bulunmaktadır.
Grafik II. 30. Edirne İli’nde Canlı Hayvan Varlığının İlçelere Göre Dağılımı (Adet)
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
merkez enez havsa ipsala keşan lalapaşa meriç süloğlu uzunköprü
Büyükbaş Küçükbaş Kanatlı Hayvan Arıcılık
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Hayvansal Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
148
B. Hayvansal Ürünler
Trakya Alt Bölgesi genelinde besicilik yanında hayvansal ürün üretimi de miktar ve
kalite bakımından ülke içinde önemli bir yere sahiptir.
Tablo II. 92. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Dağılımı
Süt
(Ton)
Kırmızı Et
Toplam
(Ton)
Deri Toplam
(Adet)
Yün Kıl
Tiftik (Ton)
Kümes Et
(Ton)
Yumurta
Sayısı
Bal Üretimi
(Ton)
Balmumu
Üretimi
(Ton)
Merkez 22.321 652 8.784 39 0 1.494 96 2
Enez 13.818 37 1.232 42 0 1.176 167 0
Havsa 24.164 398 3.326 25 60 6.894 50 0
İpsala 22.120 85 1.923 36 0 2.338 71 3
Keşan 35.251 3.965 39.700 72 0 7.214 400 8
Lalapaşa 21.447 33 942 35 0 900 56 0
Meriç 11.559 60 1.380 24 0 1.870 5 0
Süloğlu 21.286 48 979 15 0 1.395 59 0
Uzunköprü 64.836 1.055 10.556 114 0 3.120 95 4
Toplam 236.802 6.333 68.822 402 60 26.401 999 17
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Hayvansal Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
TÜİK 2006 yılı tarım istatistiklerine göre; Edirne İli’nde 6.333 ton kırmızı et, 60 ton
kümes hayvanı eti, 236 802 ton süt, 68.822 adet deri (büyükbaş-küçükbaş), 402 ton
yün, kıl, tiftik, 26.401 adet yumurta, 999 ton bal ve 17 ton balmumu üretilmektedir.
Aşağıdaki tablolarda İl’de üretilen hayvansal ürünlerin 2006 yılı verilerine göre ilçelere
göre dağılımı ve dağılım oranları verilmektedir. İlçeler bazındaki bu dağılım
incelendiğinde Edirne ilçeleri içinde Keşan ve Uzunköprü ilçeleri hayvansal üretimde
öne çıkan ilçeler olarak görülmektedir.
İl’deki kırmızı et üretiminin yaklaşık %80’i, süt üretiminin yaklaşık %42’si, deri üretiminin
yaklaşık %73’ü, yün-kıl -tiftik üretiminin de yaklaşık %46’sı Uzunköprü ve Keşan
İlçeleri’nden elde edilmektedir. Kümes eti üretiminin hepsi Havsa, yumurta üretiminin
yaklaşık %63’ü Havsa ve Keşan, bal üretiminin yaklaşık %58’i Enez ve Keşan,
balmumu üretiminin ise yaklaşık %70’i Keşan ve Uzunköprü İlçeleri’nden elde
edilmektedir.
149
Grafik II. 31. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Oransal Dağılımı
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü
Süt (Ton) Et toplam (ton) Deri toplam (adet) Yün kıl tif tik (ton)
Yumurta Sayısı Bal üretimi (ton) Balmumu üretimi (ton)
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Hayvansal Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
Tablo II. 93. Edirne İli’nde Hayvansal Ürün Üretiminin İlçelere Göre Dağılımı Hayvansal
Ürünler
Hayvan
Adı Merkez Enez Havsa İpsala Keşan Lalapaşa Meriç Süloğlu Uzunköprü Toplam
Büyükbaş 506 6 356 38 3.521 8 25 24 901 5.385
Küçükbaş 146 31 42 47 444 25 35 24 154 948
Kümes 0 0 60 0 0 0 0 0 0 60Et (Ton)
Toplam 652 37 458 85 3.965 33 60 48 1055 6.393
Büyükbaş 21.872 12.721 23.824 21.442 34.407 20.735 11.065 21.017 62.795 229.878
Küçükbaş 449 1097 340 673 844 712 494 269 2041 6.919Süt (Ton)
Toplam 22.321 13.818 24.164 22.115 35.251 21.447 11.559 21.286 64.836 236.797
Büyükbaş 2.443 35 1.645 200 16.912 42 117 131 4.294 25.819
Küçükbaş 6.341 1.197 1.660 1.723 22.788 900 1.263 848 6.262 42.982Deri (Adet)
Toplam 8.784 1.232 3.305 1.923 39.700 942 1.380 979 10.556 68.801
Yün-Kıl-Tiftik
(Ton) Toplam 39 42 25 36 72 35 24 15 114 402
Yumurta
(Bin Adet) Toplam 1.494 1.176 6.894 2338 7214 900 1.870 1.395 3.120 26.401
Bal (Ton) Toplam 96 167 50 71 400 56 5 59 95 999
Balmumu (Ton) Toplam 2 0 0 3 8 0 0 0 4 17
Kaynak: www.tuik.gov.tr (2006 yılı “Hayvansal Üretim İstatistikleri”nden derlenmiştir)
C. Su Ürünleri Üretimi
Edirne İli’nde su ürünleri üretimi ağırlıklı olarak Enez ve Keşan kıyı şeridinde
yapılmaktadır. Denizlerde İstavrit, Hamsi, Palamut, Levrek, Lüfer, Çinokop ve Karides
İstihsali 1 Eylül–30 Nisan tarihleri arasında yoğun bir şekilde yapılmakta, diğer
dönemlerde ise Su Ürünleri Sirkülerince müsaade edilen av araçları ile küçük balıkçı
tekneleri tarafından tür yasağı olmayan su ürünleri avcılığı yapılmaktadır. İlde toplam
4.440 ton su ürünleri üretilmektedir. Bunun yaklaşık 75 tonu tatlı su, 4366 tonu deniz
balıkları üretimidir.
150
Tablo II. 94. Edirne İli Su Ürünleri Üretimi Deniz Balık Üretimi (Ton) Tatlı Su Balık Üretimi (Ton)
Dil Pisi 1,4 Kaya Balığı 0,24
Dülger 0,5 Kefal 5,5
Hamsi 2.300,00 Levrek 8
Lüfer 26 Sazan 24,42
Kırlangıç 0,85 Yayın 0,9
Kolyoz 15 Yılan 0,3
Sardalya 1.950,00 Turna 5,7
Sarpa 10,8 Diğer 29,81
Tekir 4,45
Ahtapot 34
Uskumru 18
Mürekkep Balığı 5
Toplam 4.366,00 TOPLAM 74,87
Genel Toplam 4.440,87
Kaynak: Edirne Tarım İl Müdürlüğü, 2004
II.4.2.3.2. Tarımsal Örgütlenme
Edirne İli’nde tarımsal üretimin önemi göz ardı edilmemelidir. İldeki tarımsal üretm
gerek üretim değerleri, gerekse de üretim kalitesi açısından Türkiye içinde oldukça
büyük bir öneme sahiptir. İlde bu sektörü desteklemek amacıyla pek çok kuruluş
bulunmaktadır. Bunlar genel olarak tarımsal üretimi destekleme hizmetlerini yerine
getirmektedirler.
Tablo II. 95. Edirne İli’nde Tarıma Destek Veren Kuruluşlar ve Sağladığı Hizmetler (2004) Verilen Hizmetler İlgili Kurum
Yayım Eğitim Tarım İl Müdürlüğü
Araştırma Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Sulama DSİ (Büyük Ölçekli) Köy Hizmetleri (Küçük Ölçekli)
Orman Köylerini Kalkındırma Orman Bakanlığı
Veteriner Hizmetleri Tarım İl Müdürlüğü, Özel Veteriner Hekimler
Suni Tohumlama ve Damızlık Hizmetleri Hayvan Yetiştiricileri Birliği ve Özel Veteriner Hekimler
Tarımsal Girdiler
(Tohum, Gübre, Zirai Mücadele)
Özel Şirketler, Tarım İl Müdürlüğü, Köy Koop,
Diğer Çiftçiler
Tarımsal Kredi T.C. Ziraat Bankası, Denizbank, Tarım Kredi Koop.
Ürün Pazarı T.M.O, Tüccarlar, Borsa, Sanayiciler
Süt Toplama ve Pazarlama Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri, Özel Sektör kuruluşları
Et İşleme Özel Sektör
Kredi Kaynakları Tarım Bakanlığı, İl Özel İdaresi, Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Vakfı, Köylere Hizmet Götürme Birlikleri
Kaynak: T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Edirne Tarım Master Planı, 2005
151
II.4.2.4. Sanayi Sektörü
Edirne, Trakya Alt Bölgesi’nde sanayi açısından en az gelişmiş İl’dir. Cumhuriyet
sonrasında 1950'lerde tarım kesiminde tarımsal mekanizasyon ve gübre kullanımına
başlanması ile 1970'li yıllarda tarım ürünleri işleyen küçük işletmelerden oluşan Edirne
sanayi, İl’in 1969 yılında kalkınmada öncelikli iller kapsamına alınıp teşvik görmesinden
sonra, genellikle il dışı sermaye tarafından yatırımlarla gelişmiştir (Trakya Üniversitesi,
Ergene Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004).
TEM ve D–100 gibi önemli ulaşım bağlantılarının arasında olması ve 1970’lerden sonra
teşvik almaya başlaması, Edirne dışı özel sermayenin, özellikle dokuma alanında
yatırımlara girişmesine sebep olmuştur. Yurtiçi ve yurtdışı ulaşım olanaklarının genişliği
ve İstanbul gibi büyük bir sanayi ve ticaret kentine yakınlığı zamanla büyük sanayi
gruplarının ilgisini çekmeye başlamıştır.
Edirne de sanayileşme 1976 yılına kadar devam etmiştir. 1976 yılında ilin kalkınmada
öncelikli iller kapsamından çıkarılması ile yapılan yatırımlar durmuş, bu tarihten sonra
gerçekleştirilenler ise mevcut tesislere ilave ve modernizasyon şeklinde olmuştur (Trakya
Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004).
İlde mevcut tüm fabrikalarda üretilen mallar hem yurt içine hem yurt dışına (tekstil gibi) ihraç
edilmekle birlikte, tarım ürünleri (ayçiçeği yağı, buğday unu ve pirinç) satılıp, daha çok
dayanıklı tüketim malları alınmaktadır (http://www.edirne.gov.tr/genelbilgiler/ekonomi.htm).
II.4.2.4.1. Sanayi Sektörünün Diğer Sektörler İçindeki Yeri
2000 yılı Temel Ekonomik ve Sosyal Göstergelerine göre Marmara Bölgesi’nde İmalat
Sanayi sektöründeki faal nüfus oranı %24’dür. Edirne İli’ne bakıldığında ise imalat
sanayideki faal nüfusun %7 oranlarına düştüğü görülmektedir. Bu bağlamda ildeki
tarımsal faaliyetlerin imalat sanayiye göre daha yüksek olduğu görülmektedir.
152
Tablo II. 96. İktisaden Faal Nüfusun Sektörlere Göre Dağılımları
Sayı % Sayı % Sayı %Ziraat, avcılık, ormancılık ve balıkçılık 12.547.796 53,6 1.529.109 28,9 130,797 59,8Madencilik ve taşocakçılığı 130,823 0,6 21,096 0,4 2,066 0,9İmalat sanayi 2.781.717 11,9 1.249.306 23,6 14,521 6,6Elektrik, gaz ve su 80,324 0,3 18,087 0,3 385 0,2İnşaat 1.184.242 5,1 370,44 7,0 6,711 3,1
Toptan ve perakende ticaret ve hizmet. 1.854.306 7,9 691,632 13,1 13,896 6,4Ulaştırma, haberleşme ve depolama 775,427 3,3 250,594 4,7 5,72 2,6Mali kurumlar, sigorta hizmetleri 541,742 2,3 228,476 4,3 3,365 1,5Toplum hizmetleri sosyal ve kişisel hiz. 3.344.033 14,3 873,695 16,5 40,491 18,5İyi tanımlanmamış faaliyetler 141,483 0,6 60,21 1,1 836 0,4
Toplam 23.381.893 100,0 5.292.645 100,0 218,788 100,0
SektörlerTürkiye Marmara Edirne
Kaynak: DİE, 2002a
TOBB’un 2006 yılı verilerine göre Edirne’de gıda sektöründe faaliyet gösteren birim
sayısının imalat sanayi içindeki payı %76,8 gibi yüksek bir değer taşımaktadır. Bunu
%8,6 ile tekstil sektörü izlemektedir.
Tablo II. 97. Edirne İli İmalat Sanayi Alt Sektörler İtibariyle Sanayi Birim Sayılarının Dağılımı Sektörler Firma Sayısı %
Gıda 285 76,8%
Tekstil 32 8,6%
Ağaç Ürünleri 2 0,5%
Kağıt ve Basım Sanayi 2 0,5%
Kimya 13 3,5%
Toprak, Cam, Çimento Sanayi 18 4,9%
Metal Sektörü 0 0,0%
Metal Eşya, Makine, Elektrik, Ulaşım Araçları Sanayi 16 4,3%
Diğer İmalat 3 0,8%
Toplam 371 100,0%
Kaynak: TOBB Sanayi Veri Tabanı, 2006
Edirne İli’nde sanayileşmenin en yoğun olduğu alanlar Merkez, Uzunköprü ve Keşan
İlçeleri’ndedir. Bunun yanında Merkez, İpsala ve Havsa İlçeleri’nde de özellikle gıda
sanayi konusunda gelişmeler görülmektedir. Tekstil sektöründe faaliyet gösteren
işletmelerin ise Merkez ve Keşan İlçeleri’nde olduğu görülmektedir.
153
Tablo II. 98. Edirne İli’ndeki İmalat Sanayi Birim Sayılarının İlçelere Göre Dağılımı Sektör Merkez Uzunköprü İpsala Keşan Meriç Enez Lalapaşa Havsa Toplam
Tekstil 10 - - - - - - 2 12Gıda 11 41 11 19 5 3 - 7 97Metal, Otomotiv 8 5 - 1 - - - 1 15Taş ve Toprak 4 - - 4 - 2 1 - 11Ambalaj, Kağıt 1 - - - - 1 - - 2Hayvan Yemi 1 3 1 2 1 8Diğer 8 - - 2 - - - 10Toplam 43 49 12 28 5 6 1 11 155
Kaynak: Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Yıllıkları,2001
İmalat sanayi işgücünün ilçelere dağılımını gösteren aşağıdaki tabloda da görüldüğü
üzere, imalat sanayi çalışanlarının %58’ini Merkez İlçe, %15’ini Uzunköprü ve %14’ünü
Keşan İlçesi oluşturmaktadır.
Tablo II. 99. Edirne İli İmalat Sanayi Çalışanlarının İlçelere Göre Dağılımı İlçeler Toplam Sanayi Çalışanı İmalat İlçe Toplamına Oran
Merkez 37.750 6.384 58,1%
Enez 1.523 132 1,2%
Havsa 2.724 632 5,8%
İpsala 3.444 439 4,0%
Keşan 16.318 1.485 13,5%
Lalapaşa 462 25 0,2%
Meriç 2.571 151 1,4%
Süloğlu 2.894 65 0,6%
Uzunköprü 12.805 1.669 15,2%
İl Toplamı 80.491 10.982 100,0%
Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004
II.4.2.4.2. Edirne İli Sanayi Firmalarında Çalışan Sayılarına Göre Büyüklük Dağılımı
Edirne'de sanayi kuruluşlarının %25'i (18 adet) çok küçük ölçekli, %44'ü (33 adet)
küçük ölçekli, %17'si (13 adet) orta ölçekli ve %14'ü (10 adet) büyük ölçekli firmalardan
oluşmaktadır. Grafikden de görüldüğü üzere 10 adet büyük ölçekli sanayinin %60'ı (6
adet) tekstil sektöründe, %30'u (3 adet) gıda sektöründe, %10’u ise taş toprağa dayalı
sanayi sektöründe yer almaktadır23 (Trakya Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni Plan
Raporu, 2004).
13 adet orta ölçekli sanayinin %42'si (5 adet) gıda sektöründe, %33'ü (4 adet) taş ve
toprağa dayalı sanayi sektöründe, %17'si tekstil sektöründe ve %8'i ise (1 adet) kağıt
231–9 kişi çalıştıran firmalar “Çok küçük ölçekli”, 10–49 kişi çalıştıran firmalar “Küçük ölçekli”, 50–99 kişi çalıştıran firmalar “Orta ölçekli”, 100+ kişi çalıştıran firmalar “Büyük ölçekli” sanayi kuruluşu olarak kabul edilmektedir.
154
sektöründe yer almaktadır. Edirne’deki çok küçük ve küçük ölçekli tesisler genellikle
gıda sektöründe faaliyet göstermektedir (Trakya Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni
Plan Raporu, 2004).
Grafik II. 32. Edirne İli’nde Sanayinin Büyüklük Dağılımı
Küçük Ölçekli (10-49)44%
Orta Ölçekli (50-99)17%
Büyük Ölçekli (100+)14%
Çok Küçük Ölçekli (1-9)
25%
Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004
Grafik II. 33. Edirne İli’nde Büyük Ölçekli Sanayinin Tesis Sayısına Göre Sektörel Dağılımı
Tekstil60%
Gıda30%
Taş Toprağa
Day. San.10%
Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004
Grafik II. 34. Edirne İli’nde Orta Ölçekli Sanayi Tesislerinin Sektörel Dağılımı
Gıda42%
Tekstil17%
Taş Toprağa Day. San.33%
Kağıt8%
Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Çevre Düzeni Plan Raporu, 2004
155
II.4.2.4.3. Edirne İli’nde Yatırımlara Uygulanan Teşvikler
Yatırımlara uygulanan genel teşvik tedbirleri kapsamında, 1999 yılında Edirne’de 17
işletmeye yatırım teşviki verilmiştir. Yatırım teşviki alan işletmelerden 8’i imalat sanayi
sektöründe, 7’si hizmetler sektöründe ve 2’si madencilik sektöründe faaliyet
göstermektedir.
Tablo II. 100. Edirne İli Yatırımlara Uygulanan Genel Teşviklerin Sektörlere Göre Dağılımı (1999)
Tarım 109 94.592.065 94.592.065 84 5Madencilik 93 55.493.998 55.493.898 70 3
İmalat 1,602 2.049.556.543 2.049.328.049 3.047.251 91Enerji 48 206.116.020 206.116.020 281 534
Hizmetler 1,116 2.322.164.826 2.321.994.826 2.725.921 94
Toplam 2,968 4.727.923.452 4.727.524.858 5.773.607 727
Tarım - - - - -Madencilik 2 360 360 15 35İmalat 8 59.440.792 59.440.792 137 466Enerji - - - - -Hizmetler 7 2.159.877 2.159.877 2 247Toplam 17 61.601.029 61.601.029 154 748
Sektör (Milyon TL)Türkiye
Edirne
AdetToplam Yatırım Sabit Yatırım
Döviz taahhüdü
(Bin $)İstihdam
(Kişi)
Kaynak: DİE, 2002a
1999 yılı itibariyle Türkiye genelinde yapılan yatırım teşviklerinin %1,3 oranına yakını
Edirne İli sınırları içindedir. Özellikle toplam yatırım bakımından İmalat Sanayi
sektörünün %98 oranıyla önde olduğu görülmektedir. Diğer taraftan yapılan yatırım ve
teşvikler sonucunda sırasıyla İmalat sektöründe 466, Hizmetler sektöründeyse 247
kişiye istihdam sağlanmıştır.
1999 yılı sonrasında 2003, 2004 ve 2005 yılları arasında sabit yatırım oranlarının
düştüğü görülmekte ise de; özellikle 2004 yılında “Dokuma ve Giyim İmalat Sanayi” alt
sektöründe yapılan yatırımlarla birlikte 360 kişiye bölgede istihdam sağlanmıştır.
2006 yılında tüm sektörler değerlendirildiğinde bölgenin sabit yatırım açısından en çok
teşvik aldığı yıl olduğu görülmektedir. Bu dönemde yapılan sabit yatırımlarla birlikte
İmalat sektöründe 520, toplamda ise 621 kişiye istihdam sağlanmıştır. “Dokuma ve
Giyim İmalat Sanayi” ve “Kağıt İmalat Sanayi” alt sektörlerinde teşviklerin ön plana
çıktığı yılda; Hizmetler sektöründe de 7 adet teşvikin yapıldığı görülmektedir. 2006–
156
2008 yılları arasında yapılan yatırımlarda sabit yatırım bedelleri toplamı açısından
büyük bir düşüş yaşanırken, 2008 yılında yapılan yatırımlar İmalat sektöründen Hizmet
sektörüne kaymıştır. 2007 ve 2008 yılında toplam 482 kişiye istihdam sağlanmıştır.
Tablo II. 101. Edirne İli Sektörlere Göre Yatırım Teşvikleri Yıllar Sektör Alt Sektör Belge Sayısı
(Adet)
Sabit Yatırım
(Milyon TL.)
İthal Edilecek Makine
Teçhizat Tutarı (1000 $)
İstihdam
(Kişi)
Tarım Hayvancılık 1 2.144.387 86 15
İmalat Gıda ve İçki 2 23.074.130 13.061 51
İmalat Dokuma ve Giyim 1 433.420 100 100
Hizmetler Ulaştırma 1 1.230.000 309 8
2003
Toplam 5 26.881.937 13.556 174
İmalat Gıda ve İçki 1 24.741.130 12.621 31
İmalat Dokuma ve Giyim 3 22.855.000 11.150 360
İmalat Kimya 1 541.142 42 22
Hizmetler Turizm 1 1.385.792 - 20
Hizmetler Altyapı 1 460.000 30
2004
Toplam 7 49.983.064 23.843 433
İmalat Gıda ve İçki 3 4.498.790 1.078 65
İmalat Kimya 1 4.611.000 - 25
İmalat Çimento 2 8.560.000 2.812 53
Hizmetler Ulaştırma 4 3.398.950 - 51
Hizmetler Altyapı 9 7.709.054 1.364 30
2005
Toplam 19 28.777.794 5.254 224
Tarım Hayvancılık 1 10.891.950 537 40
İmalat Gıda ve İçki 1 6.095.453 3.267 40
İmalat Dokuma ve Giyim 1 25.952.280 14.238 240
İmalat Kağıt 1 465.565.000 263.066 200
Hizmetler Turizm 1 2.409.705 - 40
Hizmetler Altyapı 7 6.075.490 1.748 61
2006
Toplam 12 516.989.878 282.856 621
Madencilik İstihraç ve İşleme 1 4.000.000 - 20
İmalat Gıda ve İçki 1 2.537.638 162 10
İmalat Dokuma ve Giyim 1 18.914.216 11.956 100
İmalat Kağıt 2 8.683.476 5.330 95
Hizmetler Sağlık 1 4.411.380 229 140
2007
Toplam 6 38.546.710 17.677 365
İmalat Gıda ve İçki 2 2.781.050 187 27
Hizmetler Ulaştırma 2 28.050.000 21.599 90
Hizmetler Turizm 1 534.646 -
Hizmetler Diğerleri 1 2.085.000 -
Hizmetler Altyapı 1 2.025.000 -
2008
Toplam 7 35.475.696 21.786 117
Kaynak: T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı 2008
157
II.4.2.5. Hizmet
2000 yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre, Türkiye nüfusunun yaklaşık %25’i (17
Milyon kişi) Marmara Bölgesi’nde yaşamaktadır. Marmara Bölgesi’nin sahip olduğu
nüfusun %8’i Trakya Alt Bölgesi’nde, %2,3’ü ise Edirne’de yaşamaktadır.
İllerin gelişmişlik düzeyleri incelendiğinde, İstanbul Metropolü; hem Marmara
Bölgesi’nin hem de ülkenin merkezi olarak ilk sırada yer almaktadır. Kocaeli ve Bursa
İstanbul’un hinterlandında yer alan banliyöler olarak gelişirken; Tekirdağ, Yalova,
Kırklareli, Edirne ve Sakarya İlleri ise İstanbul Metropoliten Alanı Alt Bölgesi’nde yer
almalarından kaynaklanan gelişim süreci içinde bulunmaktadırlar.
İşgücünün ağırlıklı olarak sanayi ve ticaret kollarında istihdam edidiği Marmara
Bölgesi’nde, istihdamının illere göre dağılımına bakıldığında, İstanbul’un istihdamının
Marmara Bölgesi’nin toplam istihdamının %51’i oluşturduğu görülmektedir. Bursa ve
Kocaeli İlleri İstanbul’u takip ederken, Edirne İli ise toplam istihdamı ile bölge toplam
istihdamından %2,8 pay alarak bölge içinde 8. sırada yer almaktadır.
Tablo II. 102. Marmara Bölgesi İlleri İstihdam ve İşgücü Büyüklükleri İller Toplam İstihdam Hizmetler Sektörü Oran (%)
İstanbul 3.471.400 1.851.030 53,3
Bursa 825.511 274.353 33,2
Kocaeli 502.950 162.061 32,2
Balıkesir 474.981 143.413 30,2
Sakarya 314.903 89.566 28,4
Tekirdağ 301.628 93.035 30,8
Çanakkale 237.699 73.563 30,9
Edirne 196.389 74.895 38,1
Kırklareli 166.262 51.779 31,1
Düzce 156.841 33.351 21,2
Bilecik 85.543 25.962 30,3
Yalova 72.800 25.286 34,7
Toplam 6.806.907 2.898.294
Kaynak: DİE, 2000
Hizmetler sektöründe istihdam edilen nüfus açısından Marmara Bölgesi genelinde
değerlendirme yapıldığında İstanbul, toplam 1.851.030 hizmetler çalışanı ile bölgede
yer alan toplam hizmetler çalışanının %53,3’ünü istihdam etmektedir. Edirne İli ise
toplam 74.895 hizmetler çalışanı ile Marmara Bölgesi’nde 7. sırada yer almakta ve
Marmara Bölgesi toplam hizmetler sektörü çalışanının %2,5’ini istihdam etmektedir.
Edirne İli’nin toplam istihdamının %38,1’ini ise hizmetler sektörü oluşturmaktadır.
158
Grafik II. 35. Marmara Bölgesi’nde İllere Göre Toplam İstihdam ve Hizmetler Sektörü İstihdamı Büyüklükleri
34,730,321,231,138,130,9
30,828,430,232,233,2
53,3
0
1.000.000
2.000.000
3.000.000
4.000.000
5.000.000
6.000.000
İstan
bul
Bursa
Kocae
li
Balıke
sir
Sakary
a
Tekir
dağ
Çanak
kale
Edirne
Kırkl
areli
Düzce
Bilecik
Yalova
Toplam İstihdam Hizmetler SektörüO (%)
Kaynak: DİE, 2000
Edirne İli’nde hizmetler sektörünün yıllar itibariyle gelişimi incelendiğinde, sektörün
1980 yılında toplam istihdam içinden aldığı pay %24,8 iken bu oran 1990 yılında
%29’a, 2000 yılında ise %38,1’e yükselmiştir.
Tablo II. 103. Marmara Bölgesi İlleri İstihdam ve İşgücü Büyüklükleri: Edirne İli’nde 1980–2000 Yılları Arasında Hizmetler Sektörü İstihdamının Toplam İstihdam İçindeki Payı
İnşaat Hizmet Yıl Kişi % Kişi %
Toplam
1980 5.395 2,7 48.943 24,8 197.249
1985 5.506 2,7 58.616 28,4 206.171
1990 6.711 3,1 63.472 29 218.788
2000 5.925 3 74.895 38,1 196.389
Kaynak: DİE, 2000
Edirne İli’nde hizmetler sektörünün alt sektörler dağılımı incelendiğinde, sektör
içerisinde %65,7 (52.945 kişi) ile Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler alt
sektörü çalışanlarının ilk sırada geldiği görülmektedir. Bu alt sektörün İl toplam
istihdamı içindeki payı ise %25’tir.
Hizmetler alt sektörleri dağılımında ikinci sırada 16.539 kişi çalışanı ve %22,1’lik pay ile
“Toptan, Perakende Ticaret, Lokanta ve Oteller” alt sektörü gelmektedir. Alt sektörün İl
toplam istihdamı içindeki payı ise %8,4 olmaktadır. Hizmetler sektörü içinde payı en
yüksek üçüncü sektör %6,8 ile “Ulaştırma, Haberleşme, Depolama” alt sektörüdür.
Sektörün İl toplam istihdamı içindeki payı %2,6 ve çalışan sayısı 5.101’dir.
159
Son olarak, “Mali Kurumlar, Sigorta, Taşınmaz Mallara Ait İşler ve Kurumları, Yardımcı
İş Hizmetleri” alt sektörünün İl bütününde çalışan sayısı 4.071 kişi ve hizmetler sektörü
içindeki payı %5,4’tür. Toplam istihdam içindeki payı ise %2,1’dir.
Tablo II. 104. Edirne İli’nde Hizmetler Sektörü Çalışanların Alt Sektörlere Göre Dağılımı
Hizmetler Sektörü Alt Sektörleri Çalışan
Sayısı
Hizmetler Sektörü
İçindeki Payı (%)
Toplam İstihdam
İçindeki Payı (%)
Toptan, Perakende Ticaret, Lokanta, Otel 16.539 22,1 8,4
Ulaştırma, Haberleşme, Depolama 5.101 6,8 2,6
Mali Kurumlar 4.071 5,4 2,1
Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler 49.184 65,7 25,0
Toplam 74.895 100,0 38,1
Kaynak: DİE, 2000
Edirne’de hizmetler sektörü istihdamının ilçelere göre dağılımına bakıldığında, İl bütünü
hizmetler sektörü çalışanlarının %44’ünün Edirne Merkez’de istihdam ettiği
görülmektedir. İl Merkezi olması hizmetler sektörünün gelişimini de tetiklemiştir. Toplam
hizmetler sektörü çalışanlarının %22,5‘i ise Keşan İlçesi’nde istihdam etmektedir.
Çünkü Keşan İlçesi ilin güney kesiminin hizmet merkezidir. İl genelinde hizmetler
sektörü istihdamının yoğunlaştığı bir diğer ilçe, toplam hizmetler istihdamının içinden
aldığı %14,1’lik pay ile Uzunköprü İlçesi’dir. Süloğlu İlçesi ise İl bütünü hizmetler
sektörü toplam istihdamı içinden %6’lık bir pay almaktadır. İlçelerde hizmetler
sektörünün ilçe toplam istihdamı içindeki payına bakıldığında, toplam istihdam içinden
en yüksek hizmetler sektörü payını alan ilçe %64,8 ile Merkez İlçe olmaktadır. İkinci
sırada %54,4 ile Süloğlu İlçesi olmaktadır. Süloğlu İlçesi’ni %47,8’i oranı ile Keşan
İlçesi takip etmektedir.
Tablo II. 105. İlçelere Göre Hizmetler Sektörünün Toplam İstihdam İçerisindeki Oranı
İlçe Toplam
İstihdam
Hizmetler
İstihdam
İl Toplam Hizmetler
İstihdamı İçinde Oran
Toplam İstihdam
İçinde Oran
Merkez 55.006 33.231 44,4 16,9
Enez 6.530 1.237 1,7 0,6
Havsa 13.268 2.125 2,8 1,1
İpsala 19.804 3.406 4,5 1,7
Keşan 38.498 16.847 22,5 8,6
Lalapaşa 6.887 1.547 2,1 0,8
Meriç 11.832 1.434 1,9 0,7
Süloğlu 8.414 4.523 6,0 2,3
Uzunköprü 36.133 10.541 14,1 5,4
Toplam 196.389 74.895 100,0 38,1
Kaynak: DİE, 2000
160
Hizmetler sektörü alt sektörlerinin, ilçelere göre dağılımında tüm ilçelerde “Toplum
Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler” alt sektörünün hizmetler sektörü toplam
istihdamı içinde en yüksek payı aldığı görülmektedir. Bu alt sektörü “Toptan ve
Perakende Ticaret, Lokanta ve Oteller” alt sektörü izleyerek ikinci sırayı almaktadır.
Tablo II. 106. Edirne İli Hizmetler Sektörü İstihdamının Alt Sektörlere ve İlçelere Göre Dağılımı Toptan ve
Perakende Ticaret
Lokanta ve Oteller
Ulaştırma,
Haberleşme ve
Depolama
Mali
Kurumlar
Toplum Hizmetleri
Sosyal ve Kişisel
Hizmetler
İlçeler Kişi % Kişi % Kişi % Kişi %
Toplam
Hizmetler
Merkez 7.090 21 2.476 7 2.010 6 21.655 65 33.231
Enez 289 23 79 6 80 6 789 64 1.237
Havsa 676 32 280 13 157 7 1.012 48 2.125
İpsala 669 20 244 7 188 6 2.305 68 3.406
Keşan 4.192 25 944 6 844 5 10.867 65 16.847
Lalapaşa 165 11 57 4 49 3 1.276 82 1.547
Meriç 292 20 75 5 89 6 978 68 1.434
Süloğlu 192 4 50 1 38 1 4.243 94 4.523
Uzunköprü 2.974 28 892 8 616 6 6.059 57 10.541
Toplam 16.539 22 5.101 7 4.071 5 49.184 66 74.895
Kaynak: DİE, 2000
Edirne İli’nde yapılan ticaret, büyük ölçüde tarımsal ürünlere dayanmaktadır. Ayçiçeği,
şeker pancarı gibi sanayi bitkileri; buğday, pirinç gibi tahıllar, süt ve süt ürünleri
bölgedeki fabrikalarda ve imalathanelerde işlendiğinden, il içi ve dışı ticarete konu olan
en önemli ürünlerdir.
1970’lerden itibaren de İl ticari hayatına tekstil, konfeksiyon gibi sanayi ürünleri dahil
olmuştur. İl’in en fazla ticari ilişki içerisinde bulunduğu iller İstanbul ve Tekirdağ’dır. Bu
illerden daha ziyade dayanıklı tüketim malları alınmaktadır. İl ticaret hasılasının
%82’sini Toptan ve Perakende Ticaret ve %18’ini ise Otel, Lokanta Hizmetleri
oluşturmaktadır (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007).
Edirne’de ticaret hayatına etki eden başlıca kuruluşlar; Merkez ilçe, İpsala, Keşan ve
Uzunköprü İlçeleri’nde faaliyet göstermekte olan 966 üyeli 4 adet Ticaret Borsası,
Merkez ilçe, Keşan ve Uzunköprü İlçeleri’nde bulunan 6.055 üyeli 3 adet Ticaret ve
Sanayi Odası, 507 Sayılı Kanuna göre kurulmuş Edirne Esnaf ve Sanatkarlar Odaları
Birliği bünyesinde faaliyet gösteren 42 adet meslek odası, 110 bini aşkın üyeli Trakya
Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği ve 1.075 adet ortağı bulunan çeşitli
alanlarda faaliyet gösteren kooperatiflerdir. Bunun yanı sıra İl genelinde 1.706 şirket
mevcut olup bunların 98’i kolektif şirket, 134’ü anonim şirket ve 1.476’sı limited şirkettir.
161
Grafik II. 36. Edirne İli Hizmetler Sektörü İstihdamının Alt Sektörlere ve İlçelere Göre Dağılımı
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Edirne Ene
z
Havsa
İpsala
Keşan
Lalap
aşa
Meriç
Süloğlu
Uzunk
öprü
Topla
m
Toptan ve Perakende Ticaret Lokanta ve Oteller Ulaştırma, Haberleşme ve DepolamaMali Kurumlar Toplum Hizmetleri Sosyal ve Kiş isel Hizmetler
Kaynak: DİE, 2000
İlçeler itibariyle baktığımızda şirketleşmenin 921 şirketle Merkez İlçe’de yoğunlaştığı,
bunu 460 şirketle Keşan ve 159 şirketle Uzunköprü İlçeleri’nin izlediği dikkat
çekmektedir. İl genelindeki 4 adet ticaret borsasında 12 ana gruptan oluşan madde
bulunmakta ve bu grupların içerisinde 50 çeşit ürün yer almaktadır (Edirne Merkez İlçe
Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007). İldeki dış ticaret yapısına bakıldığında ise,
Edirne’nin Yunanistan ve Bulgaristan ülkeleriyle sınır komşusu olması ve Balkan
ülkelerine de yakınlığından dolayı dış ticaret ilişkilerinin yıllar içinde arttığı
görülmektedir.
Tablo II. 107. Edirne İli Yıllar itibariyle İhracat Değerleri (1997–2000) 1997 1998 1999 2000
Gar Gümrük Müdürlüğü 33.112 47.633 15.691 33.090
İpsala Gümrük Müdürlüğü 2.100 2.397 2.885 2.514
Toplam (Bin $ ) 35.212 50.030 18.576 35.604
Aktaran: Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007 *Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün yayınladığı “Edirne Sanayi Potansiyeli ve Yatırım Alanları Araştırması–2001” raporundan alınmıştır.
1997–2000 yıllarında Gar ve İpsala Gümrük Müdürlüğü verilerine göre yapılan ihracat
ve ithalat değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo incelendiğinde 1998 yılı ihracat
değeri en yüksek ve ithalat değeri de en düşük yıl olarak görülmektedir. (Edirne Merkez
İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007).
162
Tablo II. 108. Edirne İli Yıllar itibariyle İthalat Değerleri (1997–2000) 1997 1998 1999 2000
Gar Gümrük Müdürlüğü 783.575 434.260 448.271 585.469
İpsala Gümrük Müdürlüğü - - 3.212 2.007
Toplam (Bin $ ) 783.575 434.260 451.483 587.476
Kaynak Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007 Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün yayınladığı “Edirne Sanayi Potansiyeli ve Yatırım Alanları Araştırması–2001” raporundan alınmıştır.
II.4.2.6. Turizm
II.4.2.6.1. Konaklama Kapasitesi ve Ziyaretçi Sayısı
Edirne İli’nde turizm sektöründe ziyaretçi sayıları, konaklama kapasitesi ve ildeki müze,
sinema ve tiyatro gibi turizmi tamamlayıcı elemanlar incelenmiş, doğal, tarihi ve kültürel
yapısıyla birçok potansiyele sahip olan İl bütününde turizmin hak ettiği payı alamadığı
ortaya çıkmıştır.
Edirne, ikisi demiryolu, dördü karayolu ulaşım bağlantısına sahip toplam 5 adet sınır
kapısı ile Bulgaristan ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya bağlanmaktadır. Türkiye’ye
bu kapılardan 2006 yılında giriş yapan turist sayısı 3.041.813 kişidir.
Tablo II. 109. 2003 Yılından İtibaren Sınır Kapılarından Giriş-Çıkış Yapan Turist Sayısı 2003 YILI 2004 YILI 2005 YILI 2006 YILI Kapının Adı
Giriş Çıkış Giriş Çıkış Giriş Çıkış Giriş Çıkış
Kapıkule 1.646.042 1.654.015 2.160.396 2.128.346 2.494.436 2.421.075 1.934.193 1.998.067
Kapıkule DDY 84.154 64.175 56.748 48.580 55.163 43.364 42.628 42.052
Pazarkule 83.542 92.260 120.794 133.832 139.602 145.398 173.526 187.241
U. köprü DDY 6.791 7.264 5.721 5.506 14.389 13.516 19.649 19.081
İpsala 624.943 511.666 670.278 556.784 777.125 663.645 757.740 653.114
Hamzabeyli 49.374 96.296 114.077 111.794
Toplam 2.445.472 2.329.380 3.013.937 2.873.048 3.530.089 3.383.294 3.041.813 3.011.349
Kaynak: Edirne İl Kültür Turizm Müdürlüğü, 2008
Ancak Edirne İli’ne girdikten sonra kalan kişi sayısı oldukça düşüktür. Örneğin Edirne Merkez
İlçe’de yer alan Turizm Danışma Merkezi’ne başvuran kişi sayısı 2007 yılında yalnızca
10.647 kişidir. Turizm Bilgi Merkezi’ne gelen kişi sayısı yıllar itibariyle incelendiğinde ise artış
yaşandığı görülmektedir. Bununla birlikte aşağıdaki grafiğe göre son yıllarda danışma
merkezine başvuran yerli turist sayısı yabancı turist sayısını geçmektedir.
163
Tablo II. 110. Edirne Turizm Danışma Bürosundan Sözlü ve/veya Yazılı Enformasyon Alan Yerli ve Yabancı Turistlerin Yıllara Göre Dağılımı
2003 2004 2005 2006 2007
Yerli 1.808 2.081 2.174 3.159 6.103
Yabancı 3.807 4.333 4.375 3.802 4.544
Toplam 5.615 6.414 6.549 6.961 10.647
Kaynak: Edirne İl Kültür Turizm Müdürlüğü, 2008
Grafik II. 37. Turizm Danışma Bürosundan Bilgi Alan Turistler
Turizm Danışma Bürosundan Bilgi Alan Turistler
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
2003 2004 2005 2006 2007
Yerli Yabancı Toplam
Kaynak: Edirne İll Kültür Turizm Müdürlüğü, 2008
Edirne İli’ndeki ziyaretçi ve geceleme sayıları oldukça düşüktür. 2004 yılı verilerine göre tüm
ilde konaklayan kişi sayısı 173.290 kişidir. Ortalama kalış süresi de oldukça düşük olup, 1,4
gecedir. Bu durumu yaratan etmenlerin başında Edirne’nin turizm açısından sahip olduğu
potansiyellerin yeterince tanıtılamaması ve değerlendirilememesinin yanında konaklama
tesislerinin nitelik olarak yetersiz olması gelmektedir.
Tablo II. 111. Konaklama Tesislerine Gelen Ziyaretçiler (2004)24 Belediye Belgeli Tesisler Bakanlık Belgeli Tesisler Toplam
Ziyaretçi
Konaklayan
Kişi Sayısı
Geceleme
Sayısı
Ortalama
Kalış
Süresi
Konaklayan
Kişi Sayısı
Geceleme
Sayısı
Ortalama
Kalış
Süresi
Konaklayan
Kişi Sayısı
Geceleme
Sayısı
Ortalama
Kalış
Süresi[1]
Yerli 5.496 11.054 2 7.618 8.836 1,2 13.114 19.890 1,6
Yabancı 68.097 106.594 1,6 92.079 112.550 1,2 160.176 219.144 1,4
Toplam 73.593 117 648 1,6 99.697 121.386 1,2 173.290 239.034 1,4
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2004
24 Konaklama tesisleri ile ilgili istatistiklerde Belediye Belgeli tesislerde yalnızca 2004 yılı verilerine ulaşılabilmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı işletme belgeli tesisler için en son 2006 yılı verilerine ulaşılmış, ancak bu tabloda karşılaştırma yapılabilmesi açısından 2004 yılına ait veriler kullanılmıştır.
164
Tablo II. 112. Kültür ve Turizm Bakanlığı İşletme Belgeli Konaklama Tesislerine Gelen Ziyaretçiler (2006)
Konaklayan Kişi Sayısı Geceleme Sayısı Ortalama Kalış Süresi
Yerli Ziyaretçi 5.633 7.626 1,4
Yabancı Ziyaretçi 97.925 129.066 1,3
Toplam 103.558 136.692 1,3
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006
Tablo II. 113. Edirne İli’nde Yer Alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli Konaklama Tesisleri Turizm Yatırım Belgeli Turizm İşletme Belgeli
Tür ve Sınıf Tesis Sayısı Oda Sayısı Yatak Sayısı Tesis Sayısı Oda Sayısı Yatak Sayısı
5 Yıldızlı Otel 1 120 243
3 Yıldızlı Otel 2 70 138 1 67 131
2 Yıldızlı Otel 9 431 828
1 Yıldızlı Otel 1 11 22 1 16 32
2. Sınıf Motel 1 10 20
Motel 1 19 40 1 18 40
Pansiyon 1 8 10
Kamping 1 30 90
Özel Belgeli 2 84 173
Toplam 6 228 453 16 656 1.314
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006
Tablo II. 114. Edirne İli’nde Yer Alan Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli Tesislerin İlçelere Dağılımı
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006
Turizm Yatırım Belgeli Turizm İşletme Belgeli
İlçeler Tür ve Sınıf Tesis Sayısı
Oda Sayısı
Yatak Sayısı
Tesis Sayısı
Oda Sayısı
Yatak Sayısı
Merkez İlçe Toplam 2 160 321 10 442 8935 Yıldızlı Otel 1 120 243 3 Yıldızlı Otel 1 40 78 2 Yıldızlı Otel 6 318 6102. Sınıf Motel 1 10 20Kamping 1 30 90
Merkez Özel Belgeli 2 84 173Enez Pansiyon 1 8 10 Havsa Motel 1 18 40
Keşan Toplam 1 11 22 3 142 2733 Yıldızlı Otel 1 67 1312 Yıldızlı Otel 2 75 142
Keşan 1 Yıldızlı Otel 1 11 22 Lalapaşa 3 Yıldızlı Otel 1 30 60
Uzunköprü Toplam 1 19 40 2 54 1082 Yıldızlı Otel 1 38 761 Yıldızlı Otel 1 16 32
Uzunköprü Motel 1 19 40
165
Edirne İli’nin toplam yatak kapasitesi 2006 yılı verilerine göre 3.551’dir. Yatak kapasitesi
Kültür ve Turizm Bakanlığı Belgeli İşletme ve Yatırım Belgeli Tesisler ile Belediye Belgeli
Tesisler’in toplamından oluşmaktadır. Bu tesislerin birçoğu 2 yıldızlı otellerdir ve konaklama
kapasitesi nitelik ve nicelik açısından yetersizdir.
Tablo II. 115. Edirne İli’nde Yer Alan Belediye Belgeli Konaklama Tesisleri Tesis Sayısı Oda sayısı Yatak Sayısı
Otel 23 692 1.403
Motel 2 92 190
Pansiyon 1 8 20
Kamping 2 73 171
Toplam 28 865 1.784
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006
Tablo II. 116. Edirne İli’nde Yer Alan Belediye Belgeli Konaklama Tesislerinin İlçelere Dağılımı İlçe Konaklama Türü Tesis Sayısı Oda Sayısı Yatak Sayısı
Otel 7 176 353Merkez
Kamping 2 73 171
Otel 2 25 60Enez
Motel 2 92 190
Havsa Otel 1 23 44
İpsala Otel 1 16 32
Otel 8 338 679Keşan
Pansiyon 1 8 20
Meriç Otel 1 17 40
Uzunköprü Otel 3 97 195
Toplam 28 865 1.784
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006
Konaklama tesisleri Edirne Merkez İlçe’de (%49) yoğunlaşmaktadır. Kalan tesislerin %28’i
Keşan İlçesi’nde, %10’u Uzunköprü İlçesi’nde ve %7’si Enez İlçesi’nde yer almaktadır.
Grafik II. 38. Edirne İli’ndeki Toplam Konaklama Kapasitesinin İlçelere Göre Dağılımı
49%
7%
28%
2%10%
1%
1% 2%
Merkez Enez Havsa İpsalaKeşan Lalapaşa Meriç Uzunköprü
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006
166
II.4.2.6.2. Yeme-İçme ve Alışveriş Olanakları
Edirne’de bulunan Bakanlık Belgeli yeme içme tesisleri toplam 2 tane ve 373 kişi
kapasitelidir. Edirne’nin Bulgaristan ve Yunanistan’la olan ulaşım bağlantıları, sahip olduğu
kültürel ve doğal potansiyeller düşünüldüğünde bu değerler son derece yetersiz kalmaktadır.
İlde Bakanlık Belgeli eğlence tesisi yalnızca 1 tanedir ve 120 kişilik kapasiteye sahiptir. Aynı
şekilde Bakanlık belgeli diğer tesislerden yüzme havuzu sadece Merkez İlçe’de yer
almaktadır.
Tablo II. 117. Bakanlık Belgeli Yeme-İçme Tesisleri Turizm Yatırım Belgeli Turizm İşletme Belgeli
İlçeler Tür ve Sınıf Tesis Sayısı Kapasite (Kişi) Tesis Sayısı Kapasite (Kişi)
Merkez Günübirlik Tesis 1 125
İpsala Mola Noktası 1 248
Toplam 1 248 1 125
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006
II.4.2.6.3. Kültür, Sanat ve Spor Olanakları
Edirne; Trakya Üniversitesi’nin burada yer alması, Yunanistan ve Bulgaristan’la olan
komşuluğu ve İl’in hemen hemen her İlçesi’nde düzenlenen festival ve şenlikleri
düşünüldüğünde özellikle genç nüfus için bir festival kenti olabilecek özellikler
barındırmaktadır. Ancak aşağıdaki tablolarda yer alan değerler, bu potansiyelini
kullanamadığını göstermektedir. İlin hemen hemen her İlçesi’nde yılın belirli zamanlarında
etkinlikler düzenlenmektedir. Bu etkinlikler genellikle Dallık ve Hıdrellez şenlikleridir.
Tablo II. 118. Edirne İli’nde Yapılan Festival ve Şenlikler Şenlik adı Yeri ve tarihi Düzenleyen Kuruluş
Beyköy dallığı ve Mayalar ilkbahar şenlikleri Meriç
Kakava Şenlikleri Merkez - 05 Mayıs Edirne Belediye Başkanlığı
Keşan Dallık Keşan - Mayıs 1.-2.Haftası Keşan Belediye Başkanlığı
Enez Dallık Festivali Enez - Mayıs 2.Haftası Enez Belediye Başkanlığı
Balık Festivali Enez -Haziran’ın ilk haftası
Hıdrellez Şenliği Lalapaşa
Kültür Sanat ve Spor Şenlikleri Merkez - 21–29 Mayıs Trakya Üniversitesi
Uzunköprü Dallık Festivali Uzunköprü - Mayıs 4.Haftası Uzunköprü Belediye Bşk.
Kırkpınar Yağlı Güreşleri Merkez - 20–26 Haziran Edirne Belediye Başkanlığı
Lalapaşa Yağlı Güreşleri Lalapaşa - Ağustos 1.Haftası Lalapaşa Belediye Başkanlığı
İpsala Çeltik Kültür ve Sanat Festivali İpsala - 17–19 Ağustos İpsala Belediye Başkanlığı
Hıdrellez Şenliği İpsala -6 Mayıs
Kaynak:http://www.kultur.gov.tr/TR/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF0D262A49C727F2325F34BD1143AC14A2
167
Edirne’de yer alan müzeler toplamda 7 tanedir ve hepsi Edirne Merkez İlçe’de
konumlanmıştır. İl’deki bakanlığa bağlı müzeler, Edirne Etnografya ve Arkeoloji Müzesi ile
Türk-İslam Eserleri Müzesi’dir. Özel Müzeler ise, Edirne Trakya Üniversitesi Lozan Müzesi,
Edirne Trakya Üniversitesi Çağdaş Resim Heykel Müzesi, Edirne Trakya Üniversitesi II.
Beyazıt Sağlık Müzesi, Edirne Vali Fahri Yücel Edirne Kent Tarihi Müzesi ve Edirne Özel
Vakıf Eserleri Müzesi’dir.
Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi
Şehirde ilk müze 1925 yılından Selimiye Camii Külliyesi’nde Darülsibyan’da depo olarak
kurulmuştur. Daha sonra 1971 yılında yeni binasına taşınarak Arkeoloji ve Etnografya
Müzesi olarak ziyarete açılmıştır. İki bölümden oluşan müzede prehistorik dönemlerden
Osmanlı Dönemine kadar pek çok eser sergilenmektedir. Müze 2007 yılının Mayıs ayından
itibaren tadilattadır.
Tablo II. 119. Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ziyaretçi sayıları25 Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Ziyaretçi Sayısı (2007)
Yerli Ziyaretçi 4.520
Yabancı Ziyaretçi 14
Toplam 4.534
Kaynak: Edirne Müze Müdürlüğü, 2007
Edirne Türk İslam Eserleri Müzesi
Müze, Selimiye Camii avlusunda Darülkur’a Medresesi’nde yer alır. 1569–1575 yıllarında
Selimiye Camii ile birlikte Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Medresenin 14 odasında ve
avluda Osmanlı Dönemine ait birçok eser sergilenmektedir.
Tablo II. 120. Türk İslam Eserleri Müzesi Ziyaretçi Sayıları Türk İslam Eserleri Müzesi Ziyaretçi Sayısı (2007)
Yerli Ziyaretçi 24.766
Yabancı Ziyaretçi 264
Toplam 25.030
Kaynak: Edirne Müze Müdürlüğü, 2007
Lozan Anıtı ve Müzesi
Lozan ve Dünya barışını simgeleyen anıtın yanında “Lozan ve İsmet İnönü” belgeleri
sergilenmektedir.
25 Müze ziyaretçi sayılarının düşük olmasının nedeni 2007 yılının Mayıs ayından sonra kapalı olmasındandır. Müzenin 2006 yılı toplam ziyaretçi sayısı 13.695 kişidir.
168
Trakya Üniversitesi Sultan II. Beyazıt Külliyesi Sağlık Müzesi
Müze, Sultan II. Beyazıt Külliyesi içindeki Darüşşifa bölümünde yer almaktadır. Külliye ise
Fatih Sultan Mehmet'in oğlu ve 8. Osmanlı Padişahı Sultan II. Beyazıt tarafından
yaptırılmıştır. Sitenin mimarının Hayrettin olduğuna dair yaygın bir görüş vardır. Darüşşifanın,
Trakya Üniversitesi bünyesinde Sağlık Müzesi’ne dönüştürülmesi çalışmalarına ise 1993
yılında başlanmıştır. Müzede hekimliğin gelişmesi ve değişik sağlık hizmetleri hakkında geniş
bilgileri içeren bölümler bulunmaktadır.
Grafik II. 39. Sağlık Müzesi Ziyaretçi Sayılarının Yıllara Göre Dağılımı
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Kaynak: http://www.trakya.edu.tr/kulliye/ziyaret.html
Sinemalar
Edirne Merkez İlçe’de yer alan toplam sinema sayısı 3, toplam kapasite ise 2.490 kişidir.
Tablo II. 121. Edirne Merkez İlçe’de Yer Alan Sinemalar Sinemalar Kapasite (Kişi)
Edirne Sinemarine (Kültür Yatırımı Belgeli) 520
Carmen Sineması Merkez Şubesi 500
Carmen Sineması Ayşekadın Şubesi 1.470
Toplam 2.490
Kaynak: Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2008
Spor Aktiviteleri
Bunun dışında Saros Körfezi spor aktiviteleri için de tercih edilen bir mekandır. Özellikle
dalma sporu Saros Körfezi’nde birçok noktada yapılmaktadır. Spor yanında Körfez de
İstanbul ve Trakya Üniversitelerinin yaz kampı alanları da mevcut olup, genellikle bahsedilen
169
üniversitelerin öğrencileri tarafından kullanılmaktadır. Saros Körfezi spor aktivitelerine olanak
tanıyarak genç nüfusu yaz aylarında çekecek potansiyellere sahiptir.
II.5. MEVCUT PROJE, UYGULAMA VE SINIRLAYICILAR
II.5.1. Sınır Ötesi Projeler ve İşbirlikleri
AB Bölgelerarası İşbirliği Programları ulus ötesi, bölgelerarası ve sınır ötesi işbirlikleri
olmak üzere üç başlık altında toplanmaktadır. Bu oluşum içerisinde işbirliğinin
uygulandığı mekansal ölçek, ulus ötesinde büyük bir coğrafyayı kapsarken,
bölgelerarasında biraz daha küçülmekte ve sınır ötesi işbirliklerinde ise daha küçük bir
mekanı kapsamaktadır. Avrupa Birliği bir yandan tanımlanan bölgeler arasında ortak
çalışma alanlarına ve işbirliğine dayalı bir gelişmeyi önerirken diğer yandan belirlediği
öncelik alanları doğrultusunda hareket eden ve proje üreten bölgeler için ciddi
kaynaklar ayırmaktadır.
Ulus ötesi işbirliği programları INTERREG IIIB kapsamında finansal olarak
desteklenmekte ve Avrupa’yı 11’e ayırarak birçok farklı devletin sınırları içinde alt
bölgeler tanımlamaktadır. Bu başlıktaki projelerin özellikle sürdürülebilir ve bütünleşmiş
bir Avrupa hedefine hizmet etmesi beklenmektedir. İkinci olarak karşımıza çıkan
bölgelerarası işbirliği, bölgesel gelişme politikalarının ve araçlarının etkinliğini artırmayı
ve bunun da büyük ölçekli bilgi değişimi ve deneyimlerin paylaşılması yoluyla
yapılmasını özendirmektedir. Bölgelerarası işbirliği Avrupa’yı dörde ayırarak (kuzey,
güney, doğu, batı) az gelişmiş bölgelere dikkat çekmeye çalışmakta ve bu bölgelerin
dezavantajlı durumlarının giderilmesini amaçlamaktadır. Bu kapsamda araştırma,
teknolojik gelişme, girişimcilik, bilgi toplumu, vb. projelerine destek vermektedir (Erkut
ve diğ., 2007a).
Bir diğer işbirliği türü olan INTERREG IIIA sınır ötesi işbirliği, sınır bölgelerinde yer
alan, genellikle az gelişmiş bölgelerin birlikte hareket ederek gelişmesine yönelik
desteklerde bulunmaktadır. Trakya Alt Bölgesi’nde Yunanistan ve Bulgaristan ile sınır
komşusu olan Edirne bu kapsamda işbirliği oluşturulacak mekanlar içermektedir.
II.5.1.1. Bulgaristan ile Sınır Ötesi İşbirliği Programı26
Avrupa Birliği’nin desteklediği “Bulgaristan ile Sınır Ötesi İşbirliği Programı” her iki ülke
sınırında yer alan; Türkiye tarafında Edirne ve Kırklareli illeri ile Bulgaristan tarafında
26 http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/bulgaristan.htm
170
Hasköy, Yambol ve Burgaz idari yerleşme birimleri arasındaki yerel işbirliğini
kapsamaktadır. Program 2004 yılında uygulanmaya başlanmış olup, 2004–2006
dönemini kapsamaktadır. Programın genel amacı,
• Türkiye-Bulgaristan arasındaki sınır bölgesinin, yerel/bölgesel kalkınma alanında
sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde desteklenmesi,
• Sınırın her iki tarafında işbirliği ağlarının oluşturulması ve geliştirilmesi, bu ağlar ile
Avrupa Birliği ağları arasında bağlantı kurulmasının teşvik edilmesidir.
Tablo II. 122. Interreg IIIA Bulgaristan- Türkiye Sınırötesi İşbirliği Programının Öncelik ve Tedbirleri
ÖNCELİKLER TEDBİRLER/FAALİYETLER
1. ÖNCELİK
Sınır Ötesi Altyapı
1. öncelik/1. tedbir
Sınır ötesi alt yapıların geliştirilmesi ve modernizasyonu
2. ÖNCELİK
Çevrenin Korunması,
Geliştirilmesi ve Yönetimi
2. öncelik/1. tedbir
Bütünleştirilmiş su
yönetimi ve koruması
2. öncelik/2. tedbir Doğal kaynaklar ve
biyolojik çeşitliliğin korunması ve
sürdürülebilirliğinin sağlanması
2. öncelik/3. tedbir
Doğal afetlerde işbirliği
3. ÖNCELİK
Kişisel/Toplumsal
Faaliyetler
Aşağıdaki alanlarda yarışma usulüyle ortak projeler desteklenmektedir:
• Ekonomik kalkınma;
• Turizm;
• Kültür alışverişi;
• Yerel düzeyde kurumsal kapasite oluşturma.
Kaynak: http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/bulgaristan.htm
2004–2006 Türkiye-Bulgaristan Sınırötesi İşbirliği (SÖİ) Programının Ortak
Programlama Belgesi’nde tanımlanmış olan öncelik alanlarına ve 1628/94 ve 2760/98
sayılı Avrupa Komisyonu tüzüklerine göre projelerin öncelikli olarak ekonomik
kalkınma, turizm, kültür alışverişi, yerel ve bölgesel düzeyde kurumsal kapasite
oluşturulması sektörlerinde olacaktır.
Ekonomik Kalkınma
Sınır ötesi işbirliği aracılığı ile sınır bölgesinde katma değer yaratılması, insan
kaynaklarının geliştirilerek yerel istihdamın artırılması, kadınların ve gençlerin iş gücü
piyasasına yeterli ve etkin katılımı için fırsatların sunulması amaçlanmaktadır. Bu
kapsamda, sınır bölgesinin ekonomisini güçlendirmeye yönelik projeler
desteklenecektir. Bu projeler küçük ölçekli işletmelerin destekleyici kurum ve kuruluşlar
(ticaret odası vb.) aracılığıyla desteklenmesi, özel veri tabanları kurulması, bilgi ve
deneyimlerin paylaşılması, karşılıklı teknik bilgi alışverişinde bulunulması, ortak eğitim
faaliyetlerinin düzenlenmesi, bilgi teknolojileri başta olmak üzere yeni teknolojilerin
entegrasyonuna ilişkin faaliyetler düzenlenmesi, pazarlama girişimleri, fuarlar ve
tanıtım faaliyetleri gerçekleştirilmesi, destekleyici kurum ve kuruluşlar arasında sınır
171
ötesi yapılar ve ortaklıkların kurulması, gümrük hizmetlerinin iyileştirilmesi başlıklarını
kapsamalıdır.
Turizm
Turizmin geliştirilmesine yönelik küçük ölçekli projeler desteklenecektir. Desteklenen
projeler;
• Sınır bölgesinde ortak kültürel, mimari, sanatsal, tarihi ve doğal kaynakların geri
kazanılması, korunması ve tanınırlığının artırılması,
• Sınır bölgesindeki tarihi ve kültürel merkezlerin ortak mirasa ve çevreye zarar vermeden
turistlerin ilgisini çekecek merkezlere dönüştürülmesi,
• Turizmde mevsime bağımlılığı azaltmaya yönelik olarak alternatif turizm çeşitlerinin
geliştirilmesine yönelik olarak stratejiler oluşturulması,
• Ortak sınır ötesi tatil paketlerinin hazırlanması,
• Bölge turizminin ortak tanıtılması ve pazarlanması,
• Sınırın her iki tarafında modern turizm sanayisinin standartları ve gereksinimleri
doğrultusunda hizmetlere kalite ve çeşitlilik getirilmesi,
• Özel kobi eğitimleri ve ilgili insan kaynakları geliştirme programlarının düzenlenmesi,
• Sınır bölgesinde turizm sektöründe faaliyet gösteren kurumların kapasitelerinin
geliştirilmesi konularında olacaktır.
Kültür Alışverişi
Sınır bölgesinin her iki tarafında bulunan yerel gruplar arasında hali hazırda mevcut ve
yeni kurulmakta olan kültür alışverişinin teşvik edilmesine yönelik projeler
desteklenecektir. Desteklenen projeler; sınır bölgesindeki geleneklerin ve kültürel
mirasın korunması, gençler arasında toplantılar ve kültür alışverişi, sanat ve spor
faaliyetleri, yeni teknolojiler ve buluşlarla bölgenin kültürünün ve geleneklerinin
araştırılmasına yönelik ortak bilimsel araştırmalar ve çalışmalar yapılması amacıyla
üniversitelerarası işbirliği alanlarındadır.
Yerel ve Bölgesel Düzeyde Kurumsal Kapasitenin Oluşturulması
Yerel ve bölgesel kamu idareleri ile demokratik toplumun diğer unsurlarında (ticaret,
sanayi ve ziraat odaları, ticaret birlikleri, sendikalar, sivil toplum kuruluşları, okul ve
üniversiteler, vb.) kapasite oluşturulması ve geliştirilmesine yönelik projeler
desteklenecektir. Örneğin karşılıklı ziyaretlerle teknik bilgi alışverişi ve deneyim
aktarımı, bölgenin en ücra köşelerine dahi hizmet sağlanabilirliğin artırılması amacıyla
172
ilgili kurumlar arasında teknik bilgi paylaşımı (örn. sağlık hizmeti), eğitim kurslarının
açılması desteklenecek bazı proje başlıklarıdır.
Ortak Küçük Projeler Fonu (OKPF) kapsamında desteklenecek uygun projeler
aşağıdaki koşulları da sağlamalıdır:
• Güçlü ve kanıtlanmış bir sınır ötesi etkiye sahip olmalıdır (Ortak projelere, özellikle
Türk ve Bulgar proje ortakları tarafından birlikte finanse edilen projelere öncelik
verilecektir).
• Gerçekçi ve şeffaf mali koşulları haiz olmalıdır.
• Uygulama için hazır olmalıdır.
• Hiç bir koşulda uzun dönemli ulusal veya bölgesel kalkınma planlarına ve belediye
planlarına aykırı olmamalıdır (bölgenin/ilin/belediyenin kalkınmasına yönelik genel
stratejilerin ve planların bir parçası olan projelere öncelik verilecektir).
• Mümkünse, yenilikçi yaklaşımları (örn. pilot projeler) haiz olmalıdır.
II.5.1.2. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Sınır Ötesi İşbirliği Programı27
Interreg III, 2000–2006 programlama dönemi için, Avrupa Birliği’nde, bölgeler arası
işbirliğini teşvik etmeyi amaçlayan bir Topluluk girişimidir. Interreg girişimi, sınır ötesi,
uluslar arası ve bölgeler arası işbirliğini sağlayarak, kıtanın dengeli kalkınmasının
desteklenmesi yoluyla, AB genelinde ekonomik ve sosyal uyumun güçlendirilmesi için
tasarlanmıştır.
Interreg III’ün genel hedefi, ulusal sınırların, dengeli gelişme ve Avrupa kıtasının
birleşimine engel olmamasının sağlanması ve bölgeler arası işbirliğinin geliştirilmesidir.
Komşu bölgeler arasında sınır ötesi işbirliği, ortak gelişme stratejileri yoluyla sınır ötesi
sosyal ve ekonomik merkezlerin geliştirilmesini amaçlamaktadır. Önerilecek projelerin
sınır ötesi etkisinin olması önem taşımaktadır. Sınır ötesi etki ile ifade edilmek istenen,
projelerin sınır bölgesinin sorunlarının çözümüne hizmet etmesi ve/veya sınırın her iki
yakasının işbirliğini geliştirmeye katkıda bulunmasıdır. Interreg kapsamında sınır
bölgelerine odaklanılmasının sebebi, bu bölgelerin ülkedeki merkezlerle bağlantılarının
zor olması ve bu nedenle ekonomik ve sosyal desteğe ihtiyaçlarının olmasıdır.
Interreg III kapsamında, Türkiye ile Yunanistan’ın sınır illeri arasındaki mevcut işbirliğini
Avrupa Birliği kaynaklarıyla desteklemek ve geliştirmek üzere, “Interreg III/A
Yunanistan-Türkiye Programı” başlatılmıştır. Söz konusu program, 2004–2006 dönemi
27 http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/yunanistan.htm
173
için strateji, öncelik ve tedbirleri içeren bir “Ortak Programlama Belgesi” (Joint
Programming Document) ve Program Tamamlayıcı (Programme Complement) Belgesi
çerçevesinde uygulanacaktır.
Programın Türkiye tarafı bütçesi; 15 Milyon Euro’su Türkiye-AB Katılım Öncesi Mali
İşbirliği Fonundan ve 4.355 Bin Euro’su öz kaynaklardan (T.C. katkısı) olmak üzere,
toplam 19.355 Bin Euro’dur28. Program, Türkiye tarafında Yunanistan ile kara ve deniz
sınırı bulunan 6 ili kapsamaktadır. Bu iller; Aydın, Balıkesir, Çanakkale, Edirne, İzmir ve
Muğla’dır. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Programının aşağıda belirtilen öncelik ve
tedbirler çerçevesinde uygulanması öngörülmektedir.
Tablo II. 123. Interreg III/A Yunanistan-Türkiye Programının Öncelik ve Tedbirleri
Öncelik I
1. Sınır Ötesi Altyapı
2. Ulaştırma ve sınır ötesi altyapı ağları
3. İnsan ve mal geçişinin güvenliği
Öncelik II
1. Ekonomik Gelişme ve İstihdam
2. Sınır ötesi girişimciliğin güçlendirilmesi
3. Turizmin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi
4. İnsan kaynakları ve istihdamın geliştirilmesi
Öncelik III
1. Yaşam Kalitesi / Çevre / Kültür
2. Doğal çevrenin korunması, geliştirilmesi ve yönetimi
3. Kültürel faaliyetlerin desteklenmesi
4. Sınır ötesi işbirliğinin desteklenmesi amacıyla eğitim kurumları arasında işbirliği
5. Sağlık
Öncelik IV
1. Teknik Yardım
2. Program Yönetimi
3. Teknik Destek
Kaynak: http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/yunanistan.htm
II.5.2. DSİ Projeleri
Edirne il bütününde işletilmekte olan 5 adet baraj bulunmaktadır. Genel olarak sulama
amaçlı olan bu barajlar, toplamda 23.916 ha’lık alana hizmet etmektedir. Bunun
haricinde 37 adet işletilmekte olan gölet, 3 adet inşaat halinde baraj ve 11 adet inşaat
halinde gölet bulunmaktadır. Ayrıca işletilmekte olan 7 adet sulama tesisi, 111 adet
taşkın koruma, erozyon ve rusubat kontrol sistemi ve 5 adet içme suyu tesisi
bulunmaktadır.
28 http://www.dpt.gov.tr/bgyu/trabbkp/yunanistan.htm
174
Tablo II. 124. Edirne İli İşletilmekte Olan Barajlar Adı Yeri Amaç Sulama Alanı (Ha)
Altınyazı Barajı Edirne- Merkez Sulama ve Taşkın Koruma 7.524,00
Alıç Regülatörü İpsala Kış Aylarında Altınyazı Barajını Takviye Etme 59,00
Kadıköy Barajı
Keşan Sulama, Taşkın Koruma ve Keşan İlçesi’ne
İçme ve Kullanma Suyu Temini 4.551,00
Süloğlu Barajı
Edirne- Merkez Sulama, Taşkın Koruma ve Edirne İli’ne
İçme ve Kullanma Suyu Temini 4.009,00
Sultanköy Barajı İpsala Sulama 7.773,00
Toplam 23.916,00
Kaynak: DSİ, 2007
Tablo II. 125. Edirne İli İnşaat Halindeki Barajlar Hamzadere Barajı İpsala Sulama 31.126,00
Koyuntepe Barajı İpsala Sulame ve Taşkın Koruma 362,00
Çakmak Barajı Edirne-Merkez, Uzunköprü, Meriç Sulama 38.000,00
Toplam 69.488,00
Kaynak: DSİ, 2007
Tablo II. 126. Edirne İli İnşaat Halindeki Barajlar Keramettin Göleti Edirne-Merkez Keramettin Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması -
Kadıköy Göleti Keşan Kadıköy Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması İlave 36 Ha
Çavuşköy Göleti Enez Çavuşköy Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması İlave 149 Ha
Karlıköy Göleti Keşan Karlıköy Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 93 Ha
Kurtbey Göleti Uzunköprü Kurtbey Göletinin İletim Hattı İlave 30 Ha
Mahmutköy Göleti Keşan Mahmutköt Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 114 Ha
Karaincirli Göleti Enez Karaincirli Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 168 Ha
Gazimehmet Göleti Uzunköprü Gazimehmet Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 185 Ha
Beyköy Göleti Keşan Beyköy Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 53 Ha
Elmalı Göleti Uzunköprü Elmalı Göletinin Yükseltilmesi ve Sulaması 53 Ha
Toplam 881 Ha
Kaynak: DSİ, 2007
175
Tablo II. 127. Edirne İli İşletilmekte Olan Göletler Korucuköy Göleti Merkez Sulama 56,00 Eskikadın Göleti Merkez Sulama 36,00 B. Doğanca Göleti Merkez Sulama 42,00 Uzgaç Göleti Merkez Sulama 266,00 Keramettin Göleti Merkez Sulama 655,00 Kumdere Göleti İpsala Sulama 27,80 Yenikarpuzlu Göleti İpsala Sulama 2.868,00 Dokuzdere Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma - Mercan Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma - Muzalıdere Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 97,00 Mecidiye Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 217,00 Kocadere Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 381,00 Koruklu Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 76,00 Boztepe Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 66,00 Kavakdere Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 135,00 Kadıköy Göleti Keşan Sulama ve Taşkın Koruma 69,00 K. Doğanca Göleti Keşan Sulama 425,00 Çamlıca Göleti Keşan Sulama ve İçme Suyu 99,00 Beğendik Göleti Keşan Sulama ve İçme Suyu 103,00 Yenimuhacir Göleti Keşan Sulama 42,40 Karasatı Göleti Keşan Sulama 101,40 Merkez Göleti Meriç Sulama 82,00 Kavaklı Göleti Meriç Sulama 28,00 Küpdere Göleti Meriç Sulama 60,60 K. Doğanca Göleti Meriç Sulama 60,70 Kavacık Göleti Uzunköprü Sulama 53,00 Başağıl Göleti Uzunköprü Sulama 78,00 Beykonak Göleti Uzunköprü Sulama 70,60 Kurtbey Göleti Uzunköprü Sulama 234,00 Bülbüldere Göleti Uzunköprü Sulama 89,00 Değirmenci Göleti Uzunköprü Sulama ve Taşkın Koruma 476,00 Yağmurca Göleti Uzunköprü Sulama 85,00 Gazihalil Göleti Uzunköprü Sulama 30,15 Çiftlikköy Göleti Uzunköprü Sulama 47,80 Kavakayazma Göleti Uzunköprü Sulama 150,68 Osmanlı Göleti Havsa Sulama 76,35 Çavuşköy Göleti Enez Sulama 223,00 Toplam 7.607,48 Kaynak: DSİ, 2007
II.5.3. Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı 2007–2013
Türkiye Turizm Stratejisi 2023 yılı öngörülerek hazırlanmış olmakla birlikte hedeflere yönelik
öngörülerini 2013 yılı için somutlaştırmaktadır. Tüm Türkiye’yi kapsayan eylem planında
Trakya Bölgesi’ne ilişkin stratejiler özellikle mekana ilişkin ipuçlarının yer aldıkları noktalarda
özetlenmeye çalışılmıştır. Eylem planı içinde Ulaşım ve Altyapının Güçlendirilmesi başlığı
altında Trakya Bölgesi’ne ilişkin yer alan ilk strateji Marka Kentlerle ilgilidir. Bu Bölgede
önerilen marka kent Edirne’dir.
176
Tablo II. 128. Marka kentlere İlişkin Eylem Araçları
No Eylem Açıklama Sorumlu ve İlgili Kuruluşlar Başlangıç
Tarihi Süre
27
Marka
Kentlerdeki
Altyapı
Eksiklikleri
Marka kentlerde altyapı
eksikliklerinin tamamlanması için
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yerel
Yönetimler ve ilgili kuruluşlar işbirliği
içinde uygulamalar
gerçekleştireceklerdir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı(S)
Yerel Yönetimler (S)
Çevre ve Orman Bakanlığı(İ)
Karayolları Gn. Md. (S)
Ulaştırma Bakanlığı (S)
TCDD (S)
TUROFED (S)
Hizmet Birlikleri (i)
Sivil Toplum Kuruluşları (İ)
2007 6 yıl
Kaynak: Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı 2007–2013
Ülkemizin deniz turizminden hak ettiği payı alması için önerilen stratejilerinden biri balıkçı
barınaklarının arttırılmasıdır. Aşağıdaki tabloda Trakya Bölgesi’nde önerilen balıkçı
barınakları ve yat limanları gösterilmektedir. 2009 yılında yapımına başlanılması planlanan
yatırımların 2 yıl içinde tamamlanması öngörülmektedir.
Tablo II. 129. Ülkemizin Deniz Turizminden Hak Ettiği Payı Alması için Önerilen Eylem Araçları No Eylem Açıklama Sorumlu ve İlgili
Kuruluşlar Başlangıç
Tarihi Süre
Marmara ve Karadeniz’de bulunan
balıkçı barınaklarının yat turizmine
kazandırılmasına yönelik eylem planı ve
gerekli yasal düzenlemeler
gerçekleştirilecektir. Bu çerçevede yat
turizmine yönelik fizibilite ve uygulama
projeleri hazırlanacak balıkçı barınakları
aşağıda verilmektedir. Enez Balıkçı Barınağı ve Yat Limanı
İğneada Balıkçı Barınağı ve Yat Limanı
37 Balıkçı
Barınakları
Kıyıköy Balıkçı Barınağı ve Yat Limanı
Ulaştırma Bakanlığı (İ)
DLH (İ)
Tarım ve Köy İşleri
Bakanlığı (S)
Kültür ve Turizm
Bakanlığı (İ)
Deniz Ticaret Odası (İ)
Deniz Turizmi Birliği (İ)
2009 2 yıl
Ülkemizin sahip olduğu turizm
odaklarının çeşitlendirilmesi ve
turizmden elde edilen gelirin artırılması
için yat limanları özel önem verilecektir.
Bu çerçevede, aşağıda verilen alanlarda
yat limanı fizibilite ve uygulama projeleri
gerçekleştirilecektir.
38 Yat
Limanları
Saros Körfezi Yat Limanı
Ulaştırma Bakanlığı(İ)
DLH(S)
Tarım ve Köy İşleri
Bakanlığı (İ)
Kültür ve Turizm
Bakanlığı(İ)
Deniz Ticaret Odası(İ)
Deniz Turizmi Birliği(İ)
2007 2 yıl
Kaynak: Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı 2007–2013
177
II.5.4. Ulaşım Projeleri
Edirne İlini kapsayan ulaşım projeleri, Asya ve Pasifik Sosyal ve Ekonomik Komisyonu
(ESCAP), Avrasya Karayolu Bağlantıları, Uluslararası E Yolları Ağı, TEM (Trans-
Avrupa Kuzey-Güney Otoyolu Projesi) ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı
projelerinin içinde yer alan bağlantıları kapsamaktadır.
II.5.4.1. Asya ve Pasifik Sosyal ve Ekonomik Komisyonu (ESCAP)
Türkiye’nin 18 Temmuz 1996’da hukuken üye olduğu ESCAP, Asya ve Pasifik
bölgesinde güvenilir ve etkili ulaşım bağlantılarının kurulmasıyla bölgesel ve
uluslararası ticaret ve turizmin hızlandırılmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Birleşmiş
Milletlerin Ekonomik ve Sosyal Komisyonu’nca Asya ve Uzakdoğu Ekonomik
Komisyonu adı altında kurulmuş 1992 Yılında ESCAP tarafından Asya Kara
Taşımacılığı Altyapısı Geliştirme (ALTID) Projesi kapsamında Asya Karayolu ve Asya
Demiryolu ve Trans-Asya Demiryolunu kapsayacak şekilde Asya Ulaşım Ağları
oluşturulmuştur. Türkiye İran üzerinden Orta Asya’yı Avrupa’ya bağlayan koridor da
bulunmaktadır.
Türkiye’nin Orta Asya’yı Avrupa’ya bağlayan bağlantısı Edirne Kapıkule’den başlayıp
doğuda Sarp ve Gürbulak kapılarına uzanmaktadır. ESCAP üye ülkeleri arasında
ilişkilerin güçlendirilmesi, uluslararası ticaret ve turizmin geliştirilmesi amacıyla
uluslararası ulaştırma ve çevre koşullarına uyumlu bir Asya Karayolu ağının
geliştirilmesi gereklidir.
Şekil II. 11. Asya ve Pasifik Otoyolu Türkiye Güzergahı
Kaynak:http://testsite2.turksat.com.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=27&Itemid=55
178
Birleşmiş Milletler, Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu 22-28 Nisan 2004
tarihleri arasında yapılan 60. Toplantıda Asya Karayolu Hükümetlerarası Anlaşması
Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu üyesi 32 adet ülkenin imzasına
açılmıştır. 2005 yılında yürürlüğe giren anlaşmayla üye ülkeler Asya Karayolu ağlarını
transit yolcu ve yük taşımacılığı hizmet seviyesini yükselterek sürdürülebilir karayolu
ulaşım sistemini hedeflemektedir.
II.5.4.2. Avrasya Karayolu Bağlantıları
2000 yılından bu yana, BM/İç Kara Ulaşım Komitesi BM/AEK- BM/ESCAP iki kıtadaki
ticari ve turistik faaliyetleri kolaylaştırmak için uluslararası ulaştırma bağlantılarının
kapasitelerini güçlendirmeyi hedeflemektedir. Coğrafi konumu nedeniyle de Türkiye bu
ağ içinde önemli bir yer teşkil etmektedir.
Ülkemizdeki uzunluğu 3.020 Km olan Avrasya Karayolu Bağlantıları tüm ulusal ve
uluslararası yol kullanıcıları için Avrupa’ya kolay erişim sağlamaktadır. Kesimlerinin bir
kısmı halen yapım halinde olan Karadeniz Sahil Yolu da Kafkasya ve Asya’dan
Avrupa’ya Edirne üzerinden de Bulgaristan’a erişim sağlamaktadır.
Şekil II. 12. Avrasya Karayolu Bağlantıları Türkiye Güzergahı
Kaynak:http://testsite2.turksat.com.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=27&Itemid=55
II.5.4.3. Uluslararası E Yolları Ağı
Türkiye, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN/ECE) Uluslararası Ana
Trafik Arterleri Oluşturulması Deklarasyonu ağının Güneydoğu Avrupa uzantısında yer
almaktadır. Bu deklarasyona göre Türkiye’ye iki ana arter girmektedir. Bunlar
179
Bulgaristan sınırından (Kapıkule) giren E–80 ile Yunanistan sınırından (İpsala) giren E–
90 numaralı arterlerdir. Bu iki ana güzergah Anadolu üzerinden Türkiye’nin Güney ve
Doğu sınırındaki Ortadoğu ve Asya uluslararası yol ağlarına ulaşmaktadır.
Şekil II. 13. Uluslar arası E Yolları Türkiye Ağı
Kaynak:http://testsite2.turksat.com.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=27&Itemid=55
II.5.4.4. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı
25 Haziran 1992’de İstanbul’da Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan, Romanya,
Arnavutluk, Ermenistan, Gürcistan, Moldova ve Ukrayna arasında Karadeniz Ekonomik
İşbirliği Zirvesi Deklarasyonu imzalanmıştır. Bu işbirliğinin ana hedefi, bölgede ulaşım
ağı ve gelişimi için gerekli zeminin oluşturulmasıdır.
Türkiye’deki Karadeniz Ring Koridoru doğu ile batı arasında yeni bir bağlantı
oluşturmaktadır. Bu nedenle, iki şeritli karayolu standardı daha yüksek bölünmüş yola
dönüştürülecektir. Bu koridor, ana yol ağımızı Karadeniz ülkelerine, Kafkasya’ya, feri
yoluyla da Hazar Denizinden, Orta Asya ve Uzak Doğu’ya bağlayacaktır. Karadeniz
Ring Koridorunun kesim kesim tamamlanarak bir an önce hizmete girmesi
planlanmıştır. Söz konusu güzergah, Karadeniz Ekonomik İşbirliği ülkelerini Avrupa’ya
bağlayacaktır.
180
Şekil II. 14. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Karadeniz Ring Koridoru
Kaynak:http://testsite2.turksat.com.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=27&Itemid=55
II.5.4.5. TEM /Trans-Avrupa Kuzey-Güney Otoyolu Projesi
13 üye ülke (Avusturya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Macaristan, İtalya,
Polonya, Romanya, Türkiye, Hırvatistan, Litvanya, Gürcistan, Bosna Hersek) ve üç
gözlemci statüde ülkeden (İsveç, Ukrayna ve Yugoslavya) oluşan proje, Baltık,
Adriyatik, Ege ve Kara Deniz’i bağlayan modern bir otoyol ve ekspres yol sisteminin
inşasını ve yönetimini amaçlamaktadır.
Trans-Avrupa Kuzey-Güney Otoyolu (TEM) Projesi, 25 yılı aşkın süre boyunca
faaliyette bulunan Avrupa ulaştırma sisteminin bölgesel altyapı projelerinden birisidir.
Proje Merkez Ofisi Varşova (Polonya)’da bulunmaktadır. 2005 yılında Ermenistan ve
Azerbaycan’ın üyelikleri ile üye sayısı 15’e çıkmıştır. TEM Projesi, bölünmüş ve her biri
en az iki şeritli (iki şeritli bölünmüş yol), yüksek kapasiteli, standartlara uygun, güvenli,
hızlı ve konforlu bir yol ağıyla bölgede modern trafik hizmetinde bir kalite sağlamayı ve
bu yolla tüm Avrupa kıtasının sosyal ve ekonomik gelişmesine katkıda bulunmayı
hedeflemiştir. Toplam uzunluğu 1.1.2006 tarihi itibarıyla 23.325 Km olan Kuzey-Güney
Avrupa Otoyolu Projesi yol ağının ülkemiz sınırları içinde kalan bölümü yaklaşık 6.896
Km. olup, bu uzunluk tüm ağın yaklaşık %29’unu oluşturmaktadır.
Proje, Türkiye sınırları içerisinde Kapıkule Sınır Kapısından başlayıp, Doğuda Sarp,
Gürbulak Sınır Kapılarına, Güneyde Cilvegözü ve Habur Sınır Kapılarına ulaşmaktadır.
TEM Projesi kapsamında yer alan yollarımızın büyük bölümü aynı zamanda
181
Uluslararası Avrupa Yol Ağı Şebekesinin (E-YOLLARI) bir parçasıdır. TEM yol ağının
geçtiği üye ülkelerin Avrupa Ulaşım Altyapısının bir parçası olarak kabul edilmesi,
Avrupa Birliği entegrasyonu ve genişlemesi amacıyla sürdürülen sürekli değişim
çabaları sonucunda entegrasyonu sağlayacak projeler üretilmesine ve çeşitli
kuruluşlarla yakın işbirliği sağlanmasına katkıda bulunmaktadır. Bu kapsamda 2003
yılında TEM Proje Ofisi tarafından başlatılan TEM Master Planı çalışması
tamamlanmıştır.
Şekil II. 15. Türkiye’deki Tem Yolları Güzergahı
Kaynak:http://testsite2.turksat.com.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=27&Itemid=55
II.6. YÜRÜRLÜKTEKİ PLANLAR
II.6.1. Üst Ölçekli Planlar ve 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planında Edirne İli İle İlgili Kararların Değerlendirilmesi
1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı; 2872 sayılı
Çevre Kanunu’na göre hazırlanmıştır. Trakya Üniversitesi ile Çevre Bakanlığı arasında
11 Kasım 1999 tarihinde imzalanan sözleşme uyarınca hazırlıklarına başlanılan Plan,
yaklaşık 750 günlük bir çalışma süresi sonucunda oluşturulmuş ve 13 Temmuz 2004
tarihinde Çevre Bakanlığı tarafından onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Plan’da, Trakya
Bölgesi’nin 15–20 yıllık bir perspektifte nasıl bir vizyon çerçevesinde biçimlendirileceği,
bu vizyona bağlı olarak ne tür hedefler ve bu hedeflere ulaşmak için ne tür stratejilerin
izleneceği sistematik bir yaklaşımla belirtilmemekte ancak vizyon olmaksızın da amaç
ve hedeflerin tanımlanmış olduğu görülmektedir.
182
Plan’ın amacı; 2020 yılını hedef alarak, Trakya Bölgesi’nde sürdürülebilir, yaşanabilir
bir çevre yaratılmasını; Bölge’nin tarımsal, turistik ve tarihsel kimliğinin korunmasını ve
Türkiye’nin kalkınma politikaları kapsamında sektörel gelişme hedeflerine uygun olarak
belirlenen planlama ilkeleri doğrultusunda sağlıklı gelişmesini ve büyümesini
sağlamaktır.
Trakya Alt Bölge’sinde sanayi açısından en az gelişmiş il olan Edirne, Avrupa'yı petrol
üreten Ortadoğu'ya bağlayan en kısa güzergah olan D–100 karayolu üzerinde olması
ve 1969 yılında Kalkınmada Öncelikli İller kapsamına alınıp teşvik görmesinden sonra,
genellikle İl dışı sermaye tarafından gerçekleştirilen yatırımlarla gelişmiştir. Yurtiçi ve
yurtdışı ulaşım olanaklarının genişliği ve İstanbul gibi büyük bir sanayi ve ticaret
kentine yakınlığı, büyük sanayi gruplarının ilgisini çekmiştir. Önemli karayolu giriş-çıkış
kapılarına, turizm potansiyeline ve kaynaklarına rağmen gerekli gelişim Alt Bölge’de
sağlanamamış olup; konaklama, yeme-içme ve eğlence tesislerinin sayısı yetersiz
kalmıştır.
Alt Bölge’nin sosyal yapısı irdelendiğinde, nüfus yoğunluklarının topografik eşiklere ve
çalışma alanlarının yığılmalarına paralel bir dağılım izlediği görülmektedir. Nüfus
yoğunlukları; Havza’nın içinde, topografyanın eşik oluşturmadığı bölgelerde, otobana
paralel bölgelerde, Edirne İli’nin sınır bölgelerinde ve Tekirdağ İli’nin kıyı bölgelerinde
artarken; topografyanın yükseldiği kuzey bölgelerde düşmektedir.
Güçlü ulusal ulaşım ağlarını barındıran Trakya Alt Bölgesi, İstanbul Metropolü’nden
Avrupa bağlantısını sağlayan üç ana karayoluna sahiptir. Bu karayollarından birincisi
İstanbul-Kapıkule O–3 otoyolu, ikincisi yine İstanbul-Kapıkule bağlantısı D–100
karayolu, üçüncüsü ise Kınalı-İpsala bağlantısı D–110 karayoludur.
Edirne ve Kırklareli İlleri’nde sadece tarımsal sanayi ağırlıklı organize sanayi alanları
oluşturulmasına öncelik verilecek ve bu illerin tarımsal kimlikleri korunacaktır. Trakya
Alt Bölgesinde hizmet sektörüne yönelik kullanımlar ile turizm desteklenecek tarihsel
yerleşimlerin kimlikleri korunacaktır. İlçeler ve belde belediyeleri itibariyle Trakya Alt
Bölgesi’nde öngörülen 2020 yılı nüfus dengelerini ve plan bütünlüğünü bozacak
noktasal sanayi, konut, ikincil konut kullanım kararları oluşturulamaz.
1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nda planlama
bölgeleri oluşturulmuş olup, planlama bölgelerinin gelişimine ilişkin stratejiler
geliştirilmiştir. Bu planlama Bölgeleri, Edirne-Pazarkule-Kapıkule Aksı Planlama
Bölgesi, Meriç Planlama Bölgesi ve Saros Körfezi Kıyı Şeridi ve Ganoslar Planlama
183
Bölgesi’dir. Planlama Bölgeleri dışında kalan kentsel yerleşmelerle ilgili plan kararları
ise ayrıca belirtilmiştir.
Edirne–Pazarkule–Kapıkule Aksı Planlama Bölgesi Edirne Merkez İlçe Belediyesi sınırlarını kapsayan planlama bölgesi ile ilgili temel plan
kararları çalışmada aşağıdaki şekilde yer almıştır:
7.2.9.a.Planlama bölgesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 220.000 kişi Merkez İlçe
belediyesinde, 10.000 kişi ise kırsal yerleşmelerde yer almak üzere toplam 230.000 kişi
olarak öngörülmektedir.
7.2.9.b.Sınır kenti olması nedeni ile Pazarkule–Kapıkule aksı bir bütün olarak 1/25.000
ölçekli çevre düzeni planı şeklinde ele alınacaktır. Bu plan gerçekleştirilmeden alt
ölçekli planlar yapılamaz.
7.2.9.c.Planlama Bölgesinde egemen işlevler olarak sırası ile Hizmetler (Üniversite,
Askeri Birlik, Kamu Kurum ve kuruluşları), Sanayi ve Tarım öngörülmekte olup, sanayi
tesislerinin çevre kirliliği yaratmayacak şekilde ve özellikle tarıma dayalı türlerde
geliştirilmesi sağlanacaktır.
7.2.9.d.Edirne kentinin tarihsel perspektifte tarihsel ve kültürel kimliği ve fizik
mekandaki yansımaları dikkate alındığında arkeolojik, kentsel ve doğal sit özellikleri ön
plana çıkartılacak şekilde planlanması ve tarihsel ve kültürel kimliğine dayalı bir
turizmin geliştirilmesi sağlanacaktır.
7.2.9.e.Uluslararası su özelliği taşıyan Meriç Nehri ile ilgili Yunanistan ve Bulgaristan ile
Dışişleri Bakanlığı’nca sürdürülen ilişkiler sonucu uluslar arası bir planlama söz konusu
olduğunda 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının bu plan ile bütünlüğü sağlanacaktır.
Meriç Planlama Bölgesi Bu planlama bölgesi Meriç Nehri’nin hayat verdiği Meriç, İpsala ile Uzunköprü ve Enez
İlçeleri’nin bir kısmını kapsamakta olup, Meriç Nehri’nin uluslar arası bir nehir
olmasından dolayı uluslar arası seviyede planlamayı gerektirmektedir. Planlama
Bölgesi’nin 2020 yılı tahmini maksimum nüfusunun 64.500 kişi ilçe belediyelerinde,
58.835 kişi ise belde belediyeleri ve köylerde olmak üzere toplam 123.335 olacağı
öngörülmüştür Planlama Bölgesi ile ilgili temel plan kararları çalışmada aşağıdaki
şekilde yer almıştır:
7.2.4.a. Planlama Bölgesi’nin sahip olduğu özelliklerden dolayı, bu bölgede
planlamanın ekolojik temelli olması gerekmektedir. Plan, hem alt bölgede var olan
ekolojik özellikleri korumaya, hem de bunları ortaya çıkararak, alt bölgede bir eko-
turizm potansiyeli yaratmaya yönelik olacaktır.
7.2.4.b. Planlama Bölgesi ağırlıklı olarak tarımsal özellikler sergilemekte olduğundan,
burada yapılacak planlama çalışması tarım ağırlıklı olacaktır.
184
7.2.4.c. Planlama Bölgesi’nde noktasal olarak, tarıma dayalı sanayi türleri yer alacaktır.
Bunun dışında sanayi türleri yer alamaz.
7.2.4.d. Planlama Bölgesi’nde mevcut yerleşme dokusunu bozmayacak şekilde
konaklama tesisleri yer alacaktır.
Saros Körfezi Kıyı Şeridi ve Ganoslar Planlama Bölgesi Enez ve Keşan İlçeleri’nin Saros Körfezi’nde ve Ganos Ormanları’nda kalan kısımlarını
kapsayan planlama bölgesi ile ilgili temel plan kararları çalışmada şu şkildedir.
7.2.8.a. Bölgede, belde belediyeleri dışında kentsel bir yerleşme bulunmamaktadır.
Planlama bölgesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 4.369 kişi belde belediyelerinde, 25.631
kişi ise kırsal yerleşmelerde yer almak üzere toplam 30.000 kişi olarak
öngörülmektedir.
7.2.8.b. Saros Körfezi civarı, ve Ganosların Saros Körfezi’ne bakan yamaçları flora ve
fauna açısından son derece zengindir. Bu nedenle, plansız gelişmeyi önlemek
amacıyla, bölgedeki ormanları, yaban hayatını ve deniz ile kumsalı korumaya yönelik
1/25 000 ölçekli çevre düzeni planı yapılmadan herhangi bir gelişmeye izin verilemez.
7.2.8.c.Bu planlama alanında ekolojik ve tarihi özellikler ele alınarak koruma- kullanma
dengesini gözeten kültür turizmi ve deniz-kum turizmi ile eko turizmin gelişmesi
sağlanacaktır.
Edirne İli’nde Yer Alan Kentsel Yerleşmeler Planlama Bölgeleri dışında Edirne’de yer alan kentsel yerleşmelerden Keşan,
Lalapaşa, Süloğlu ve Havsa ile ilgili plan kararları geliştirilmiştir.
7.3.2.1.Keşan Yerleşmesi
a) Keşan yerleşmesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 60.000 kişidir.
b) Keşan Yerleşmesini İstanbul- Tekirdağ –İpsala sınır kapısı ulaşım aksı ile Edirne–
Kırklareli-Havsa–Çanakkale ulaşım aksını kesiştiği noktada yer alması ve
hinterlandındaki doğal ve kültürel değerlere sahip olması nedenleri ile tarımsal
ağırlığını sürdürmesinin yanında, Saros Körfezi kıyılarında ve orman alanlarındaki
potansiyelleri dikkate alındığında turizm ve ticaret alt sektörleri geliştirilecektir.
c) Bu gelişme ışığında yerleşmede küçük sanatların çevre kirliliği yaratmaksızın
geliştirilmesi sağlanacaktır.
d) 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planları yapılmadan alt ölçekli planlar yapılamaz.
7.3.2.2. Lalapaşa Yerleşmesi
a) Lalapaşa yerleşmesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 6.000 kişidir.
b) Lalapaşa yerleşmesi tarımdaki gelişmelere paralel olarak tarımsal ağırlığını
sürdürecektir.
185
c) 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planları yapılmadan alt ölçekli planlar yapılamaz.
7.3.2.3. Süloğlu Yerleşmesi
a) Süloğlu yerleşmesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 10.000 kişidir.
b) Süloğlu yerleşmesi tarımdaki gelişmelere paralel olarak tarımsal ağırlığını
sürdürecektir.
c) 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planları yapılmadan alt ölçekli planlar yapılamaz.
7.3.2.4.Havsa Yerleşmesi
a) Havsa yerleşmesinde 2020 yılı tahmini nüfusu 10.000 kişidir.
b) Havsa yerleşmesi, tarımdaki gelişmelere paralel olarak tarımsal ağırlığını
sürdürülecektir.
c) 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planları yapılmadan alt ölçekli planlar yapılamaz.
II.6.2. Alt Ölçekli Planlar
Onanlı imar planı bulunan 23 belediyenin 16’sı imar planlarını 1990’dan sonra tasdik
etmişlerdir. Edirne İli belediyelerinin 19’u 20.000’den az nüfusa sahiptir ve Edirne
Merkez Belediyesi dışındakiler, yapılan projeksiyon hesaplarına göre nüfus
kaybetmektedir. Planlama alanı sınırları dahilindeki pek çok yerleşmenin onanlı
uygulama imar planlarına ait plan izah raporları temin edilemediğinden, plan ile
önerilen çeşitli kullanım alanlarının büyüklükleri ile planlama nüfusları onanlı planlar
üzerinde yapılan ölçümlerle hesaplanabilmiştir.
186
Tablo II. 130. Edirne İl Bütününde Gerçekleştirilmiş Olan Planlar Onanlı İmar Planı
1/1000 Belediye
Kuruluş
Tarihi
Belediye
Alanı
(Ha.)
Mücavir
Alan
(Ha.) 1/ 5
000
Ona
ma
Tarih
i
Plan
İzah
Rap
oru
ma
Alanı
(Ha
)Ko
nut
Alan
ları
(Ha)
Tica
ret
Alan
ları
(Ha)
Sana
yi
Alan
ları
(Ha)
Plan
la
ma
Nüf
usu
2010
Yılı
Nüf
usu
Edirne 1867 17. 100 12 470 + 1987 - 551.85 259.36 12.14 24.85 77. 450 127 .753
Enez 1953 9 .190 - + 1996 + 251.00 90.00 2.40 - 4 .779 3 .048
Havsa 1941 7 .300 - + 1992 Rev. 1997 + 550.00 270.00 3.25 17.25 60. 000 4 .325
İpsala 1923 6. 652 - + 1990 + 275.00 103.58 2.40 19.20 22 .500 6 .966
Hacı 1994 4 .200 - + 1999 - 85.00 75.00 1.40 - 25 .000 4 .107
İbriktepe 1960 5. 789 - + 1994 - 170.65 73.10 2.40 1.50 11. 500 4 .760
Kocahıdır 1998 1 .910
İmar Planı Yapımı İşi Yeni İhale Edildi 5 .539
Esetçe 1998 95 - İmar Planı Yapımı İşi Yeni İhale Edildi 4 .828
Sultan 1992 4 .850 - + 1999 + 99.85 60.82 1.16 0.79 4 .500 4 .129
Y. Karpuzlu 1978 10 .586 - - 1987 - 114.35 81.70 1.70 - 12 .500 2. 415
Keşan 1866 7 .210 - + 1994 + 547.90 197.00 15.00 25.00 67 .150 58 .117
Beğendik 1971 4 .950 - + 1976 - 125.00 83.20 0.12 2.40 3 .750 2. 892
Çamlıca 1971 93 - İmar Planı İle İlgili Verilere Ulaşılamadı 1 .976
Mecidiye 1995 4 .395 - - 2001 - 143.67 43.50 2.24 0.50 5 .000 1. 900
Paşayiğit 1999 80 - İmar Planı Yapımı İşi Yeni İhale Edildi 2 .935
Y. Muhacır 1989 6. 110 - + 1995 + 228.08 57.63 2.13 - 7 .000 2 .191
Lalapaşa 1945 2 .945 - + 1985 + 126.12 45.41 1.10 1.44 6 .080 1 .685
Meriç 1922 5 .140 - + 1993 - 270.00 94.00 0 55 8.00 22 .500 2 .084
Küplü 1960 1.500 - - 1993 - 176.00 65.00 1.47 1.25 4 .505 1 .939
Subaşı 1992 3 .536 - + 1995 + 237.00 131.00 1.10 - 5 .000 1 .258
Süloğlu 1967 7 .280 - - 1995 - 281.00 57.00 2.00 2.70 12 .000 5 .418
Uzunköprü 1923 10 .490 - + 1977 + 364.66 187.60 4.97 25.00 53 .000 29 .294
Çöpköy 1960 4 .219 - + 1999 + 165.87 91.31 2.14 0.85 3 .000 2 .315
Kırcasalih 1949 6 .188 - - 1988 - 300.00 94.50 1.40 2.10 15. 000 4 .970
Kurtbey 1964 7 .553 - - 1987 - 165.50 88.60 1.50 4.40 14 .000 2 .788
Yeniköy 1960 4 .936 - -
1969
Rev. 1990 + 132.00 56.63 0.84 - 4 .530 3 .170
Toplam 139 .447 12 470 5 500.65 2 398.39 66.49 137.23 440 .744 247 .467
Kaynak: Trakya Üniversitesi, Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı, 2004
187
III. PLANLAMA YAKLAŞIMI VE KARAR SÜRECİ
III.1. KATILIMCI PLANLAMA UYGULAMASI
1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı çalışmalarında izlenen planlama
yaklaşımı dahili’nde yerel aktörlerin planlama sürecine katılımı ilkesi benimsenmiştir.
Bu ilke, planlama çalışmalarının başında kurgulanmış ve hem 1/100.000 Ölçekli
Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu, hem de üç il (Edirne, Tekirdağ ve
Kırklareli) için yapılan 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Plan çalışmalarını kapsamaktadır.
Trakya Alt Bölgesi’nin temel karakterini, kirliliğin ciddi boyutlara ulaştığı bir su
havzasının oluşturması ve temel sorununu bu su havzasını tehdit eden sanayi
tesislerinin oluşturması nedeniyle, söz konusu süreçte, aktörler arasındaki çatışma
keskin olmuştur. Fakat Trakya Alt Bölgesi halkının planlamaya katılım isteğinin
azımsanmayacak kadar yoğun olması, yaşadığı coğrafyanın sorunlarını bilmesi ve
kenti hakkında söz sahibi olmak istemesi, planlama grubu açısından önemli bir avantaj
oluşturmuştur.
Planlama çalışmasının başında 4 aşamadan oluşan bir katılım süreci öngörülmüştür.
1. aşama olan bilgilendirme toplantılarında; planlama yaklaşımı, süreç ve planlama
ekibi hakkında bilgi verilmesi, bölge halkının soruları, beklentileri ve endişeleri hakkında
bir ön izlenim edinilmesi amaçlanmıştır.
2. aşama olan “talep ve önerilerin alınması ve değerlendirilmesi” süreci planlama süreci
ile birlikte başlayan ve planın sunulmasına kadar devam eden bir süreçtir. Bu
aşamada, aktörlerden gelen talep ve öneriler değerlendirilmiş, söz konusu talep ve
önerilerin plan kararlarına nasıl yansıtılacağı ile ilgili çalışmalar gerçekleştirilmiştir.
3. aşama, “taslak planın sunulması ve tartışılması” sürecinde, belli başlı kent
merkezlerinde taslak planın tanıtılması, tartışmaya açılması ve yerelin (yerel
yönetimler, kurum ve kuruluşlar, sivil toplum örgütleri, özel sektör ve kişiler v.b.) öneri
ve eleştirilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
4. aşama, son olarak “planın sunulması” aşamasında, planın il genel meclislerine ve üç
ilin merkez ilçe belediye meclislerine tanıtılması amaçlanmıştır.
Fakat planlama sürecinde, “katılım süreci”nin kapsamı genişletilmiş ve 5 aşama olarak
uygulanmıştır. Söz konusu katılım sürecindeki aşamalar aşağıdaki gibidir:
• Aşama; bilgilendirme toplantıları
• Aşama; il vizyonlarını oluşturma
• Aşama; talep ve önerilerin alınması ve değerlendirilmesi
188
• Aşama; taslak planın sunulması ve tartışılması
• Aşama; planın sunulması
III.1.1. Bilgilendirme Toplantıları
Edirne İli’nin bütün ilçelerinde gerçekleştirilen bilgilendirme toplantılarında; plan
kademelenmesi, Protokol, bölge yaklaşımı, planlama yaklaşımı, çalışma takvimi ve
organizasyon yapısı konularında bilgi verilmiştir. Toplantılara TRAKAB Temsilcileri,
Belediye Başkanlıkları, Kaymakamlıklar, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis
Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri,
Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği
(TMMOB) Odaları ve diğer odalar, Sivil Toplum Kuruluşları ve Basın Mensupları davet
edilmiştir.
İlçelerde yapılan bu toplantılar dışında, farklı platformlarda da bilgilendirme amaçlı
toplantılar gerçekleştirilmiştir. Bilgilendirme toplantıları sonucunda plan süreci ve
planlama çalışmaları konusunda farkındalık hissedilir biçimde artmıştır. Bilgilendirme
toplantılarının bir diğer önemli faydası da planlama ekibinin bölgeyi tanıması ve bölge
halkı ile birebir iletişim kurması olmuştur. Bu sürecin bölge halkının beklentilerini
anlamada son derece önemli katkısı olmuştur.
III.1.2. İl Vizyonları Oluşturma
Katılım sürecinin ikinci aşaması olan “İl Vizyonu Oluşturma” aşaması iki kademede
tasarlanmıştır. 1. Kademe çalışması; İl’de yer alan tüm ilçe ve belde belediyelerinin
önderliğinde, yerleşmelerinde düzenledikleri geniş katılımlı “vizyon oluşturma”
toplantılarının düzenlenmesi ve sonuçlarının raporlanmasıdır. Öncelikle, IMP-Trakya
Planlama Grubu tarafından bir rehber doküman hazırlanarak, belediyelere iletilmiştir.
Rehber dokümanda tartışma konuları, sürdürülebilir gelişmenin üç bileşeni olan;
ekonomik gelişme, çevresel sürdürülebilirlik ve sosyal boyut esas alınarak
tasarlanmıştır. Ayrıca dokümana hedeflerin gerçekleşme süreci ile ilgili zaman
boyutunu irdeleyen sorular da eklenmiştir.
Toplantıların sonuçları, katılımcı listeleri ile birlikte IMP-Trakya Planlama Grubu’na
iletilmiştir. Ayrıca Edirne Valiliği’nin önderliğinde ve Edirne Valisi’nin de katılımı ile ilçe
merkezlerinde vizyon toplantıları yapılmıştır. Bunun yanında Valilik önderliğinde
düzenlenen toplantılarda, yer ve mevkii belirtir şekilde öneriler bulunmaktadır. Vizyon
dokümanlarının değerlendirilmesinde her yerleşimin kendisi için yaptığı tespitler ve
beklentiler, yakın çevresindeki diğer yerleşimler ve tüm bölge ölçeği dikkate alınarak
189
değerlendirilmiştir. Her bir vizyon dokümanının özetlendiği tablolar, 1/100.000 Ölçekli
Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu Raporu’nda ek olarak sunulmaktadır.
İl vizyonlarını oluşturma aşaması 1. Kademe Toplantılarının ardından, “1/100.000
Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ve 1/100.000 Ölçekli İstanbul İl Bütünü
Çevre Düzeni Planı’nın Uyumlulaştırılması Çalıştayı” düzenlenmiştir. Trakya ve
İstanbul’dan ilgili kurum ve kuruluşlar ve Trakya’da faaliyet gösteren sivil toplum
örgütlerinin katıldığı Çalıştay’ın konusu ve değerlendirmesi 1/100.000 Ölçekli Ergene
Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu’nda detaylı olarak açıklanmaktadır.
İl vizyonlarını oluşturma aşaması 2. Kademe Toplantıları, 1. Kademe çalışmanın
sonuçlarının tartışıldığı toplantılar olmuştur. Edirne İli’ndeki ilçelerde düzenlenen ve
kaymakamlar, ilçe ve belde belediye başkanları, ticaret ve sanayi odaları başkanları,
ilgili meslek odaları ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve yerel basın temsilcilerinin
davet edildiği bu toplantılarda, vizyonlara ek olarak, “Çalıştay”da tartışılan konular da
tartışılmıştır.
III.1.3. Talep ve Önerilerin Alınması ve Değerlendirilmesi
Planlama sürecinin başından itibaren İl’deki belediyeler, İl Özel İdaresi ve halk;
planlama grubuna, 1/25.000 ölçekli plan çalışması için talep ve önerilerini
aktarmışlardır. Planın tamamlanmasına kadar olan sürede, bu konuda toplantılar
düzenlenmiş, yerleşimlerin ilgili belediyelerine talep ve önerilerinin ne şekilde
değerlendirildiği konusunda bilgi verilmiştir.
III.1.4. Taslak Planın Sunulması ve Tartışılması
Bilgilendirme toplantıları, il vizyonlarının oluşturulması, talep ve önerilerin alınması ve
değerlendirilmesi aşamalarının ardından; planlama ekibi tarafından plan kararları
oluşturulmaya başlanmış, İl bütününe yönelik ve bununla birlikte ilçeler özelinde taslak
planlar oluşturulmuştur. Oluşturulan taslak planlar ve alınan plan kararları Edirne
Valiliği’nin öncülüğünde düzenlenen ve ilgili tüm aktörlerin davet edildiği, Çevre ve
Orman Bakanlığı temsilcilerinin de katılımı ile gerçekleştirilen toplantıda ilgililere
aktarılmış, kararlar tartışmaya açılmış ve katılımcılardan değerlendirmeler alınmıştır.
190
III.2. 1/100.000 ÖLÇEKLİ ERGENE HAVZASI ÇEVRE DÜZENİ PLANI REVİZYONU
III.2.1. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı’nın Güncelleme Gerekçeleri
2004 yılında onaylanan ve dönemi için yeterince kapsamlı ve detaylı bilgi ve çerçeveye
sahip 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı
aşağıda başlıkları belirtilen gerekçelere dayandırılarak güncellenmiştir;
1.Yasal Gelişmeler: 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre
Düzeni Planı’nın güncellenmesi için iki ana yasal gerekçe; 04.03.2005 tarihinde Resmi
Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ve
19.07.2005 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 5403 sayılı Toprak
Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’dur. 5302 sayılı Kanun, il düzeyinde Çevre Düzeni
Planı hazırlanmasını gündeme getirirken, 5403 sayılı Kanun ise imar planlarını ve
ruhsat işlerini etkileyen yeni toprak sınıflandırmasını yasal gereklilik olarak ortaya
koymaktadır.
2. Kapsam ve Hükümler: 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre
Düzeni Planı’nda üst ölçekli plan kararlarına ek olarak daha alt ölçeklere konu
olabilecek ve uygulamaya yönelik plan kararları ve plan hükümleri de bulunmaktadır.
Trakya bütününe yönelik üst ölçekli bir planın olmadığı dönemin koşulları dikkate
alındığında anlamlı olabilecek olan bu kapsam, gelinen süreç noktasında ve yaşanan
deneyimler çerçevesinde gerek Trakya’da gerek Çevre ve Orman Bakanlığı’nda
uygulamaya yönelik çeşitli sorunları beraberinde getirmiştir. Yapılaşma koşullarına
kadar detaylanmış karar ve hükümlerin üst ölçekli planların değil alt ölçekli planların
kapsamı dahilinde yer alması gerekmektedir. Plan Hükümleri ile ilgili çeşitli toplantılar
Çevre ve Orman Bakanlığı’nda gerçekleştirilmiş, yürütülen planlama çalışmalarında
Edirne İl Özel İdaresi başta olmak üzere çeşitli yerel yönetim birimleri Plan
hükümlerindeki maddelerden bazılarının değiştirilmesi için öneriler geliştirmiştir.
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle Plan’da daha sonradan
yapılacağı karara bağlanan planlama alt-bölgelerindeki 1/25.000 ölçekli planların
hazırlanmasına ihtiyaç kalmamıştır. Bununla birlikte güncelleme çalışmalarında
yapılmış olan planlar dikkate alınmış ve Plan’da yer alan bu alt bölgelere daha hassas
yaklaşılmıştır.
3. Güncel Veri ve Bilgi: 2004 yılından sonra ilgili yeni yasal düzenlemeler ve
gelişmeler ışığında Trakya bütünü için doğal yapı ve yeni nüfus verileri ortaya çıkmış
191
ve oluşturulmuştur. Yeni toprak sınıflandırması, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK)
2007 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verileri gibi güncel veriler ve bunlardan
oluşturulan bilgilerin plana yansıması gerekmektedir.
4. Coğrafi Bilgi Sistemi Tabanlı Teknoloji: Güncelleme çalışmalarında kullanılan
Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) tabanlı veri toplama ve analizi süreci, koordinatlı haritalar
ile uyumlu hale getirilerek karar verme sürecinde önemli bir teknolojik üstünlük
sağlamıştır. Koordinat düzleminde aynı alana ilişkin farklı veri kümelerinin birlikte
sorgulanabilmesini, öneri ve taleplerin değerlendirilmesinde belirsiz kalabilecek
yorumların önüne geçilmesini sağlamış ve böylelikle nesnel (objektif) bir zeminde
kararların geliştirilmesine olanak yaratmıştır. Bu bilgi yönetimi kurgusu, Plan’ın
uygulama sürecine de olumlu bir teknolojik altyapı oluşturma açısından katkı
sağlamaktadır. Bu altyapı, Plan’ın güncelleme gerekçelerinin tümüne yanıt verebilecek
ve yeni koşullarda yeni bir plan üretme ve yatırım kararları geliştirme konularında
yardımcı olabilecek, maliyet-etkin çözümler üretilmesine katkı sağlayacaktır.
Plan’ın CBS altyapısı ile hazırlanmasının belki de en önemli katkısı, planlama
sisteminin kilitlendiği önemli bir husus olan alt ölçekli planların üst ölçekli planlara
uygun şekilde yapılmasına yönelik yasal düzenlemelerin işlevsiz hale gelmesidir. CBS,
ölçek ne kadar değişirse değişsin koordinat sistemi ile ilişkilendirilen ve güncelleneceği
varsayılan bilgiler yardımıyla ölçekler arası uyumu teknik olarak neredeyse
garantileyen bir sistemdir. Ancak bu bilgi sisteminin yönetiminin sağlanması ön
koşuldur.
Sonuç olarak kullanılan teknoloji, Plan güncelleme çalışmalarında tüm doğal yapı
verilerinin sayısal ortamda kesiştirilerek, Plan kararlarındaki çelişki ve örtüşmelerin
ortaya çıkarılması bağlamında ‘karar destek’ işlevi sağlamıştır. Buna ek olarak
‘planlama yönetimi’, kent yönetimi ve işletimi gibi önemli alanlara da ‘bilgi altyapısı
oluşturma’ işlevi sağlamıştır.
5. Katılımcı Planlama Yöntemi: Trakya planlama çalışmalarında TRAKAB
Yönetimi’nin öncülüğünde, planlama sürecinin açık, şeffaf ve katılımcı bir süreçte
geliştirilmesi tercihi, planların meşruiyeti ve uygulamada ortaya çıkabilecek sorunların
kısmi oranda ortadan kaldırılarak planların daha çok sahiplenilen ve benimsenen bir
araç haline dönüşmesinde ayırt edici bir özelliktir. Çağdaş şehir ve bölge planlaması
tekniğinin gereği olarak dünyanın birçok şehrinde uygulana gelen “katılımcı” karar alma
mekanizmaları ve seviyeleri her ülke ve kent-bölgede farklılık göstermektedir. Trakya
planlamasının iki ana ilkesinden biri olan “katılımcılık” operasyonel düzeyde 5 aşamalı
192
olarak kurgulanmıştır. Bu aşamalar raporun “III.1. Katılımcı Planlama Uygulaması”
bölümünde açıklanmaktadır.
6. Alt Ölçekli Planlardan Geri Bildirim: Bu kapsamdaki geri bildirim gerekçeleri iki
başlık altında toplanabilir; bunlardan ilki Plan güncelleme çalışmaları ile eşzamanlı
yürütülen 1/25.000 ölçekli il çevre düzeni planları; ikincisi ise 2007 yılından önce
hazırlanan ve farklı ölçeklere sahip çevre düzeni planları, nazım imar ve uygulama imar
planlarıdır.
İl Özel İdaresi Kanunu gereği Plan bölgesinin kapsadığı üç il için yürütülen 1/25.000
ölçekli çevre düzeni planı çalışmaları, hem detaylı bilgi hem de aktörler arası daha
fazla etkileşim sağlamış, bu çerçevede oluşturulan kararların üst ölçekteki Plan
kararlarını geri-beslemesi gerekmiştir.
7. Üst Ölçekli Plan Uyumlulaştırması: Plan güncellemesinin ana gerekçelerinden biri
mevzuatımızda yer almasına karşılık bir türlü hayata geçemeyen bölgesel ölçekli
planların eksikliği karşısında, işlevsel olarak ihtiyacı duyulan komşu iller arası üst
ölçekli planların uyumlu hale getirilmesidir. Bunun temel önemi büyük kamu yatırımları
ve işlevsel kararların birbirlerini etkilemesi gerçekliğinin planlara yansıtılması
gerekliliğidir. Bu noktada Trakya’daki üç ilin birlikte çalışılması olumlu olmakla birlikte
Trakya’nın komşusu olan ve Marmara Bölgesi ve Türkiye’nin ekonomik olarak en büyük
metropolü olan 1/100.000 Ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı ile uyumlu bir planlama
sürecine girişmesi Türkiye tarihinde bir ilk olma özelliğine sahip bir gelişmedir.
Ortak hizmet protokolünün kapsamında Marmara Bölgesi’ndeki çevre düzeni
planlarının uyumlulaştırılması gündeme getirilmiştir. Trakya’daki üç ilin birbirleri ile
uyumunun yanı sıra Trakya’ya komşu illerin üst ölçekli planlarının uyumlu hale
getirilmesi için çeşitli toplantılar, görüşmeler ve çalıştaylar düzenlenmiştir. İstanbul’un
üst ölçekli plan kararlarının oluşturulmasında Trakya’nın sürekli olarak göz önünde
tutulması ve Trakya üst ölçekli planının güncellenmesinde İstanbul’un göz önünde
tutulması, deneyimlenen süreç çerçevesinde ilk algılandığından farklı bir düzeye
ulaşmıştır.
8. Ülkesel ve Bölgesel Çerçeve
Ulusüstü Bölge: AB Uyum Süreci ve Sınır Ötesi Etkileşim: AB’nin kurumsal yapısı
içinde mevcut ve olası dinamikleri algılamak ve yeni yapılanmaların üreteceği politika
ve stratejileri takip etmek ve yorumlamak, adaylık sürecinde bulunan ve 2016 yılında
AB üyesi olması öngörülen Türkiye için artık kaçınılmaz olmaktadır. Bununla birlikte;
193
Türkiye’nin AB’ye açılan kapısı konumundaki Trakya Bölgesi’nin bu anlamda
konumunun tanımlanması üyelik sonrası üstleneceği rollerin belirlenmesi açısından
önem taşımaktadır.
Avrupa Birliği mekansal gelişme politikaları Avrupa Mekansal Gelişme Perspektifi
(ESDP-European Spatial Development Perspective) tarafından ele alınmakta ve
yönetilmektedir. Bunun dışında Avrupa Konseyi 2004 yılında, 2007-2013 dönemi için
bölgesel politikalar içeren 3. Ekonomik ve Sosyal Uyum Raporu’nu yayınlamıştır. Bu
raporda belirlenen bölgesel politika öncelikleri yakınsama, bölgesel rekabet gücü ve
istihdam, Avrupa bölgesel ortaklığı veya işbirliği adında 3 başlık altında toplanmaktadır.
AB bütçesinin yaklaşık olarak üçte biri bölgesel kalkınma, ekonomik ve sosyal uyumun
sağlanması için ayrılmıştır. Bu kaynaklar Yapısal Fonlar ve Uyum Fonu aracılığıyla
sağlanmaktadır. Yapısal Fonların temel amacı üye ülke ve bölgeler arasındaki sosyal
ve ekonomik gelişmişlik farklarını azaltmaktır. Uyum Fonu, Birliğin geri kalmış
ülkelerine yardım amaçlı oluşturulmuştur. Bunun yanı sıra, Topluluk girişimleri
kapsamında “INTERREG III, URBAN II, EQUAL ve Leader +” başlıkları altında
sağlanan fonlar da bulunmaktadır.
INTERREG III kapsamında, Avrupa Topluluğu içindeki ortak sınır bölgelerinde, Birlik
üyesi ülkelerle sınırları bulunan ülkelerin sınır bölgeleri arasında ve Birliğin kendi
içindeki bölgeler arasında işbirliğinin sağlanması amaçlanmaktadır. Ayrıca, aday
ülkelerin üyelik öncesinde gelişmelerine katkıda bulunmak amacıyla katılım öncesi mali
yardımlar bulunmaktadır. Bu fonlar, PHARE, ISPA ve SAPARD başlıkları altında
toplanmaktadır. PHARE, Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkelerine yönelik, katılım öncesi
AB’ye uyum, ekonomik ve sosyal uyuma yöneliktir. ISPA, çevre ve ulaşım altyapısının
geliştirilmesi yönünde destek sağlamaktadır. SAPARD ise sürdürülebilir tarımsal ve
kırsal kalkınmayı desteklemek amacıyla oluşturulmuştur.
Ulusal: Kalkınma Planları ve Strateji Belgeleri ile Türkiye İlişkisi: 2004 yılında ve daha
sonrasında hazırlanan ve onaylanan 9. Kalkınma Planı ile merkezi yönetim birimleri
tarafından hazırlanan strateji belgelerinin Plan güncelleme çalışmalarına girdi
sağlaması söz konusudur.
Bu çalışmalar; Devlet Planlama Teşkilatı tarafından yayımlanan “Ulusal Kırsal
Kalkınma Stratejisi”, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nca hazırlanan, 30.11.2004 tarih ve
2004/92 Sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile onaylanan ulusal “Tarım Stratejisi
(2006-2010)” Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca hazırlanan, 28.02.2007 tarih ve 2007/4
Sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile onaylanan “Türkiye Turizm Stratejisi (2023)”
194
ve “Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı (2007-2013)” ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından hazırlanan ve 2007 yılında yayımlanan “TR2
Batı Marmara Bölgesi Tarım Master Planı”dır.
Bölgesel: Marmara Bölgesi ve İstanbul ile Etkileşim: Bölgesel ölçekte iki önemli husus
ön plana çıkmaktadır. Bunlar; Marmara Bölgesi işlevsel bütünlük ve dengeli gelişme
yaklaşımı ile eylem alanları ve Trakya Alt Bölgesi’nin tanımlanmasıdır.
Ülkenin diğer illeri ile İstanbul ili arasındaki sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi sürekli
farklılık arz ederken, böylesine farklılığın Marmara Bölgesi illeri ile diğer ülke illeri
arasında olduğu kadar İstanbul ile diğer Marmara Bölgesi illeri arasında da olduğu bir
gerçektir. İçinde İstanbul’un da yer aldığı Marmara Bölgesi ile ülkenin diğer bölgeleri
arasındaki gelişmişlik makası sürekli açık kalmıştır. İnsan gücü, mal ve sermayenin
oluşturduğu ülke kaynaklarının akışı da, kesintiye uğramaksızın İstanbul ve yakın
çevresine yönelmiştir.
Makro ve mikro düzey mekansal merkezler arasında konumlanan meso düzey
merkezlerin; kır kökenli taleplere duyarlılığının arttırılması ve büyük kentlerin işlevlerini
üstlenmeye yönlendirilmesi, yeni stratejik yaklaşımların dayanak noktasını
oluşturmaktadır. Çok merkezli planlama yaklaşımının (poly-centric planning approach)
felsefesi; ulaşım ve iletişim teknolojisindeki gelişmelerin ışığında meso düzeydeki
merkezlerin sayısını çoğaltarak ve etkinliğini arttırarak, ara kademe kentsel çekim
noktaları ve kentsel merkezler oluşturmaktır. Böylelikle kır-kent arası kutuplaşma
giderilebilecek ve aşırı yük üstlenen metropollerin işlevleri alternatif kentsel merkezler
tarafından üstlenilebilecektir.
Çok merkezli mekansal gelişme stratejisinin uygulanması sonucunda, bölgeler arası
kutuplaşmalar ve farklılıklar giderek ortadan kalkacak ve dengeli gelişme
gerçekleşebilecektir.
Gelişmişlik düzeyi düşük olan bölgelerde; bölgesel, altbölgesel, orta ve kırsal
merkezlerin güçlendirilerek, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi ve ülke
düzeyinde dengeli kalkınmaya geçilmesi anlamına gelen çok merkezli dengeli
mekansal kalkınma (poly-centric balanced spatial development) yaklaşımının, Marmara
Bölgesi ve İstanbul Metropolü bütününde yorumlanması ve değerlendirilmesi
gerekmektedir.
9. Kapasite Geliştirme ve Kalkınma Ajansı Altyapısına Destek: Sürdürülebilir
kalkınmanın bir aracı olarak planlamanın etkin ve etkili bir rol oynayabilmesi ve sadece
195
yasal bir zorunluluk olarak algılanmasının önüne geçilebilmesi için ilgili aktörlerin
kapasitesi ve aktörler arası iletişimin kalitesi önem taşımaktadır. Bu bağlamda sadece
teknik düzeyde hazırlanan ve onaylanan bir planın, karar aşamasından uygulamaya
kadar planı etkileyecek ve plandan etkilenecek kesimlerce benimsenmeden ve
anlaşılmadan yasal bir geçerlilik kazanması, anılan etkinlik ve etkililik düzeyini
düşürecektir. Mevcut kurumsal kapasitelerin değişen koşullarda ortaya çıkan yeni
kurumları oluşturmasında “öğrenme” süreci temel kapasite göstergesi olmaktadır.
Trakya’da karar vericiler, özel sektör, teknik uzmanlar, sivil toplum, kamuoyu ve yerel
basının planlama sürecini katılımcı bir yöntem ile deneyimlemeleri, yakın gelecekte
yasal çerçevesi oturacak olan ve İBBS Düzey 2’de (TR21) kurulacak olan kalkınma
ajansı altyapısı olan Trakya Kalkınma Birliği’nin (TRAKAB) etkin bir yönetişim aygıtına
dönüşmesine katkı sağlayacaktır. Ajanslar kuruldukları zaman ekonomik gelişmeyi ve
yatırımları yönlendirmek ile yükümlü olacak olup bunu bir plan dahili’nde
gerçekleştirmeleri beklenmektedir.
Anılan tüm aktörler ve planlama uzmanları için aşağıdaki kapasite alanlarında bir
girişim ve gelişim söz konusu olmakla birlikte ajans kurulurken ve kurulduktan sonra
ihtiyaç duyulacak kapasite geliştirme program ve projeleri için ihtiyaç belirlemeye
yönelik deneyim süreci gerçekleştirilmiştir;
Katılımcı planlama anlayışının uygulanması sürecinde yukarıda bahsedilen kapasite
geliştirici deneyim alanları şunlardır;
• Birbirinden öğrenme ve birlikte çalışma kültürünü teşvik etme
• Deneyim ve pratik bilgi ile bilimsel ve teknik bilgilerin birlikte kullanımı
• Farkındalık ve bilinç arttırılarak ortak anlayış oluşturma
• Mantıksal ve gerçekçi düşünme
• Duyarlılık ve sahiplenme oluşturma
• Etkin bilişim teknolojileri kullanımı
• Merkezi yönetime destek
• Karar oluşturma kalitesini artırmak
III.2.2. 1/100.000 Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu’nda Edirne İl Bütününe İlişkin Plan Kararları
1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu,
kısa dönemde mevcut sorunları çözmeyi, diğer yandan sürdürülebilirlik ilkesi
çerçevesinde bölgede önerdiği yeni işlevler ve işlevler arası bağlantılar ile bölgede
196
ekonomik kalkınmanın sağlanmasını hedeflemektedir. Tarımsal potansiyelin en verimli
şekilde değerlendirilmesi yoluyla ise kırsal kalkınmanın sağlanmasını ve böylelikle kır-
kent nüfus dengesinin oluşturulmasını amaçlamaktadır. Plan kararlarının
oluşturulmasında, mevcut potansiyel ve eğilimler en önemli girdi olarak alınmıştır. Bu
doğrultuda, Edirne ve Kırklareli illeri öne çıkan tarımsal potansiyelleri açısından
desteklenirken, Tekirdağ İli öncelikli olarak bölgenin hizmet ve sanayi merkezini
oluşturacak şekilde desteklenmiştir.
Doğal değerlerin ve kaynakların değerlendirilmesi açısından ise, Trakya Alt Bölgesi’nin
kuzeyinde Karadeniz ve güneyinde Ege Denizi kıyılarında yer alan mikro coğrafyalar
Istranca ve Ganos Dağları’nın ormanlarla bütünleşmesi sonucu türdeşlik arz ederken;
kuzey kesimler ekolojik tarım ve eko-turizm potansiyeli, güney kesimler ise eko-turizm
potansiyellerine göz önünde bulundurularak değerlendirilmiştir.
1/100.000 Plan Revizyonu’nun ana hedeflerinden biri olan “nüfusun yerinde tutulması
ve istihdam edilmesi” ilkesine paralel olarak, Edirne İli yerleşimlerinin, mevcut
potansiyelleri doğrultusunda değerlendirilerek fonksiyonel gelişimlerinin sağlanması
önerilmiştir. Bununla birlikte Edirne İli’nin Yunanistan ve Bulgaristan ile olan sınırı ve
sahip olduğu doğal ve kültürel değerler ile yarattığı turizm değeri “marka kent” olma
potansiyelini ortaya koymaktadır. Bu plan döneminde bu özelliği desteklenecek ve
geliştirilecektir.
Bu çerçevede, Keşan, Uzunköprü, Lalapaşa, Havsa, Meriç, İpsala, Enez ve Merkez
ilçelerinin sahip oldukları orman ürünleri ya da tarım ürünlerine yönelik yerel
potansiyellerin değerlendirilmesi yoluyla bu ilçelerde Tarımsal Organize Bölge (TOB)
ve Tarımsal Alt Bölge (TAB) işlevlerinin desteklenmesi ve sağlanacak kırsal kalkınma
aracılığıyla yerel ekonomilerin geliştirilmesi öngörülmektedir. Diğer yandan, Edirne
Merkez ve Keşan İlçeleri tarımsal merkezlerle çevrili olmaları ve turizm merkezlerine
yakınlıklarından dolayı hem bölgesel ölçekte hem de yerel ölçekte çevresine hizmet
verecek hizmet-ticaret ve eğitim merkezleri olarak geliştirilmeleri öngörülmüştür. Edirne
Merkez ve Uzunköprü İlçeleri bağcılık ve kültüre dayalı turizmin geliştirileceği mekânlar,
Enez İlçesi ise sahip olduğu arkeolojik değerlerden dolayı arkeolojik turizmin
geliştirileceği ilçeler olarak öngörülmüştür.
İl genelinde geliştirilmesi öngörülen fonksiyonların, yaygın ve gelişmiş bir ulaşım ağı ile
bağlantılarının ve sürekliliğinin sağlanması amaçlanmaktadır. 1/100.000 ölçekli Plan
Revizyonu’nun ulaşım kararları açısından temel hedefi, karayollarının ağırlığının
demiryolu ve denizyolu ulaşımına aktarılmasıdır. Anılan temel hedef doğrultusunda,
197
demiryolu projeleri desteklenmiş ve yolcu-yük taşımacılığının ağırlıklı olarak demiryolu
ve denizyoluna aktarılmasına yönelik düzenlemeler tanımlanmıştır. Diğer yandan, İl
sınırları içerisinde bulunan mevcut demiryolu hattı ve hızlı tren projesi öneri istasyonları
gibi unsurların, yerleşmeler için önerilen işlevsel gelişmeleri de destekleyecek nitelikte
olmasına önem verilmiştir.
Trakya Alt Bölgesi’nin Saroz Körfezi’nde yer alan Edirne İli, konumu dolayısıyla uluslar
arası bağlantılar açısından da stratejik bir öneme sahiptir. Dolayısıyla mevcut ulaşım
sisteminin güçlendirilmesinin yanı sıra, Bulgaristan ve Yunanistan ile kurulacak işlevsel
bağlantılar da önem taşımaktadır. İlin kuzeyindeki Hamzabey ve Kapıkule sınır kapıları
ile batısındaki Pazarkule, Eskiköy ve İpsala Sınır Kapıları’nın güçlü ve entegre olmuş
ulaşım sistemleriyle desteklenmesi hedeflenmektedir. Bu yüzden sınır kapılarına giden
bağlantıların iyileştirilmesi ve öneri demiryolu hattının İpsala sınır kapısına kadar
uzanması öngörülmüştür.
Edirne İli’nde 1/100.000 ölçekli Plan Revizyonun temel hedeflerinden olan, “demiryolu
ve denizyolu ağırlıklı ulaşım sistemine geçiş” kapsamında, yerleşmelere biçilen roller
paralelinde, Keşan ve Enez İlçeleri’nde turizm amaçlı yat limanları önerilmiştir.
III.3. DOĞAL YAPI SENTEZİ VE ERGENE HAVZASI ÇEVRE YÖNETİMİ MASTER PLANI DEĞERLENDİRMESİ
III.3.1. Tarım ve Toprak
Edirne İli arazi varlığı 625.260 ha yüzölçüme sahiptir. Kuru mutlak tarım arazileri ilin en
geniş (%39,2) arazilerini oluşturmakla birlikte özellikle orta ve kuzey bölümlerde
yoğunlaşmaktadır. Kuru mutlak tarım arazilerini %17,50’lik oran ile orman arazisi
izlemektedir. Orman arazi kullanımı oldukça parçalı olup, kuru mutlak tarım arazileri ile
iç içe geçmiş durumdadır. Çoğunlukla ilin kuzey ve güney sınırlarında yoğunlaşmıştır.
Sulu mutlak tarım arazileri, %10,1 orana sahiptir ve doğal su kaynaklarından
yararlanılmasına bağlı olarak, Meriç ve Ergene Irmakları ile yan dereleri boyunca
uzanan alüvyal araziler üzerinde yer almaktadır. Halen çeltik tarımı yapılan ve
yapılmaya uygun (potansiyel) alanları da içeren özel ürün arazilerinin il arazilerine oranı
ise %10,3’dür. Bu arazilerin Meriç ve Ergene ırmak yatakları ve yan derelerinin sağ ve
sol sahillerinde yer aldığı ve düz-düze yakın eğimli alüvyal araziler üzerinde
yoğunlaştığı belirlenmiştir. Edirne İli’nde, ilgili Bakanlık tarafından uygun görüldüğü
takdirde, tarım dışı kullanımlar için elverişli olabilecek marjinal tarım arazilerinin az
olduğu göze çarpmaktadır. Hayvancılık açısından önemli olan mera alanları il
yüzölçümünün yaklaşık %8,7’lik bir bölümünü oluşturmaktadır.
198
Edirne İli’nin tarımsal üretim potansiyeli, ülke düzeyinde oldukça önemlidir. Ülkemizde
üretilen çeltiğin yaklaşık %52’lik ve ayçiçeğinin ise %25’lik bölümü Edirne il sınırlarında
üretilmektedir. Önemli yem bitkilerinden tritikalenin yaklaşık %18’lik bölümü de bu il
sınırları içerisinde üretilmektedir (Dezcan, 2006). Edirne İli arazilerinin yüksek tarımsal
potansiyeline uyumlu olarak, eğimleri düşüktür ve toprak işlemeli tarımsal üretim için
oldukça uygundur.
III.3.1.1. Tehditler
• Tarımsal işlevlerin sürdürülebilmesinde sınırlamaların olduğu, IV ve daha yukarı
AKK sınıfına (sığ topraklı ve dik eğimli araziler) sahip, genellikle hububat üretiminde
kullanılan Tarımsal Niteliği Sınırlı Alanların, herhangi bir önlem alınmadan, mevcut
durumuyla toprak işlemeli tarım yapılmaya devam edilmesi erozyona bağlı olarak
toprak kaybına ve hızla verimsizleşmeye neden olmaktadır.
• Sulama suyu yetersizliği nedeniyle, özellikle Telmata kurutmasında tarım
yapılabilen alanlar çok düşük düzeyde kalmıştır. Sulama, Meriç ırmağından çiftçi
olanakları ile pompajla sağlanan sularla yapılmakta, Meriç'de su yetersiz olduğunda
ise sulama yapılamamaktadır (DSİ, 2003).
• Tabiatı Koruma Alanı sınırları içerisinde bulunan Pamuklu Gölü drene edilerek bir
bölümü tarım arazisine dönüştürülerek çeltik ekimi yapılmaktadır. Bu nedenle,
özellikle yaz aylarında su seviyesi korunamamakta ve gölün büyük bir bölümünde
su seviyesi düşmektedir.
• Pamuklu ve Gala Göllerinde tarla açmak veya satmak amacıyla kaçak saz kesimi
yapılmasından dolayı, bölgede kuşların en uygun yaşama ve yuvalanma alanı
olarak kabul edebileceğimiz Pamuklu Gölü büyük bir çevresel problemle karşı
karşıyadır.
• Küçük Gala Gölü kenarında Hisarlı Dağ eteğinde bulunan taş ocağı bölgede
yaşayan yaban hayvanlarını tedirgin edecek şekilde gürültü kirliliği yaratmaktadır.
• Gala Gölü’nde su kirliğindeki artış, av yasaklarına uyulmaması ve aşırı avlanma, su
rejimindeki değişiklikler ve Meriç ağzının tıkanması vb. sebeplerden ötürü balık
üretimi sürekli olarak azalmakta ve ekonomik bir faaliyet olmaktan çıkmaktadır.
• İlaçlama döneminde sulama kanalları ve göl çevresinde, zirai ilaçlardan
kaynaklanan balık ve suda yaşayan birçok omurgalı ve omurgasız hayvan kirlenme
sonucu yok olmaktadır.
• Çeltiklerin sulanması için bölgedeki koruma önemine sahip tüm sulak alanlardan ve
göllerden su çekilmektedir.
199
• Bulgaristan’dan gelen Meriç ve Tunca Nehirleri önemli miktarda sanayi ve tarım
kaynaklı kirliliğini Aşağı Meriç Havzası’na taşınmaktadır.
• Erozyona bağlı olarak yüzey akış suları ile taşınan depozitlerle Gala Gölü ve
çevresindeki gölcüklerin önemli bir bölümü dolarak sazlık haline gelerek yok olma
baskısı altında kalmıştır.
• Ergene Irmak suyuna karışan kirlilik oranı yüksek sanayi atıkları tarımsal ekonomik
kayıplara ve ekolojik tahribata neden olmaktadır.
• Lalapaşa, Merkez ilçe ve Uzunköprü İlçeleri’nde çok eğimli ve erozyon tehdidi
altında bulunan araziler yer almaktadır.
• Monokültür tarım şeklinin yaygın olarak yapılması, toprakların verimsizleşmesine
zemin hazırlamaktadır.
• Bilinçsiz toprak işlemeli tarım, eğimli bölgelerde erozyona neden olmaktadır.
• Edirne Merkez ve Keşan İlçeleri’nde, çöpler toplanıp çöp alanına ayırım
yapılmadan dökülmektedir.
• İldeki riskli ve yanlış arazi kullanım şekillerinden biri de orman içi tarım arazilerinin
varlığıdır.
• İpsala İlçesi’nde yoğun olmak üzere, topoğrafik konumu ve toprak bünyesine bağlı
olarak yüzey ve iç drenaj koşulları yetersiz olan arazilerin tarımsal kullanımlarında
önemli düzeyde sınırlamalar ve verim düşüklüğü meydana geldiği görülmektedir.
• Başta miras hukuku olmak üzere çeşitli nedenlerle bölünmüş, çok parçalı ve küçük
yüzölçümlü köy tarımsal arazilerinin, gerek toprak işleme gerekse sulama vb. temel
tarımsal uygulamalar açısından yetersiz duruma düşmektedir.
• Sulama şebekelerinde parseller çok küçük ve şekilleri düzensiz olduğundan sulama
kanallarına doğrudan doğruya bağlanmamakta komşu parsellerden su taşımak
bazen ciddi zararlara ve anlaşmazlıklara yol açmaktadır.
• Çoğunluğu Keşan, İpsala, Merkez ve Havsa ilçe sınırlarında yer alan alan verimli (I.
ve II. sınıf) araziler, sulama suyu yetersizliği nedeniyle kuru mutlak tarım arazisi
olarak kullanılmaktadır.
• Meraların parçalı ve küçük yüzölçümlü olmaları amacı, dışında kullanılmasına
neden olmaktadır.
• Aşırı otlatma ve mera ıslah projelerinin yeterli düzeylerde yapılamaması, meraların
cazibesini azaltmaktadır.
• Lalapaşa İlçesi’nde oluşturulacak sanayi ya da geleneksel tarım uygulamaları
sonucunda oluşacak kirlilikten, sadece bu bölge değil bölgenin güneyinde bulunan
diğer ilçe arazileri de etkilenecektir.,
200
III.3.1.2. Öneriler
• Edirne İl ekonomisi tarım ağırlıklı olup, tarımsal üretim potansiyeli ülke düzeyinde
önemlidir. Tarımsal üretim ve kullanım potansiyeli yüksek arazilerin amaçları
dışında kullanılmaması gerekmektedir. Bu amaçla, il düzeyinde korunması önerilen
tarım arazileri haritalanmıştır. Toprak ve verim özellikleri dikkate alınarak bu
araziler iki grupta tanımlanmıştır.
o Arazi sınıflandırma sonuçlarına göre farklı kategorilerde ancak yasal olarak
korunması gereken sulu ve kuru mutlak tarım arazileri, dikili araziler, özel
ürün arazileri ve çayır-meralar mutlak korunacak tarım arazileridir. Bu
arazilerin amaç dışı kullanımı engellenmelidir.
o Tarımsal üretim gücü orta ve halen tarımsal üretim amacıyla kullanılabilen,
toprak yetersizliği ve eğim vb. sınırlayıcı etmenlere sahip III. Sınıf Arazi
Kullanım Kabiliyet sınıfındaki marjinal arazileri öncelikli korunacak tarım
arazileridir. Bu arazilerin amaç dışı kullanımı engellenmelidir.
• Kuşların beslenme ortamlarının sürekliliğinin sağlanması için sulak alanları
besleyen tatlı su kaynaklarının sulama ve diğer amaçlar için kullanılması, kuşlara
hem yuva hem de besin kaynağı olan sazlık, ağaç ve ağaççıkların kesilmesi
engellenmelidir.
• Cimra Seddesi ile Gala Gölü arasında kalan sığ göl tabanında çeltik ekimi
yapılmamalı ve sulak alanların kurutularak tarıma açılması engellenmelidir.
• Sulak alanlarda su kuşlarının sağladığı zenginlik, ekoturizm açısından ekonomik
avantaj olarak değerlendirilmelidir.
• Gala Gölü’nün derinliğinin korunması için projeler üretilmelidir.
• Cimra ve Telmata drenaj boşaltma pompa istasyonları drenaj sularının, tarımsal
uygulamaların yoğun ve suyun en kirli olduğu Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında
göl ortamlarına deşarj edilmesi önlenmelidir.
• Uluslararası projeler ile akarsu sahillerindeki erozyon ve kirlilik etmenleri kontrol
altına alınmalıdır.
• Yörenin turistik imkanları göz önünde tutularak geliştirilmelidir. Avcılık ve deniz
turizmi için pansiyonculuk teşvik edilmelidir. Meriç Deltası’nın korunması ve avcılık-
balıkçılık üretim alanı olarak geliştirilmesi için Yunanistan ile uluslararası işbirliği
olanakları aranmalıdır.
• Edirne İli’nin, sahip olduğu potansiyeli oranında su ürünleri üretiminin arttırılması
için, araştırma ve geliştirme projelerinin yapılması, balıkçıların başta su kirliliği,
201
barınak ve pazarlama sorunları olmak üzere üretim sorunlarının ele alınması
gerekmektedir.
• Bölge üniversiteleri ve ilgili diğer kurumlar su ürünleri araştırmalarına daha fazla
kaynak aktarmalı ve zamana bağlı değişimleri izleyerek sulak alan yönetim
modelleri üretmelidir.
• Ergene ırmak suyuna, toksitesi yüksek kimyasal madde bulaşımını sağlayan sanayi
kuruluşlarının acilen arıtma tesisi oluşturması ya da bölge dışına çıkartılması
sağlanmalıdır. Bu durum, gerek akarsu yataklarında gerekse birikim alanlarındaki
sulak alan ekosistemine zarar vermekte ve yaşamsal boyutta tehdit
oluşturmaktadır.
• Gala Gölü’nün Hisarlı Dağı’na bakan yamaçlarında acilen toprak muhafaza
tedbirlerinin arttırılması ve mevcut bitki örtüsünün yoğunlaştırılması gerekmektedir.
• Eğimli bölgelerde toprak muhafaza önlemleri alındıktan sonra, damlama sulama
sistemi tesis edilmesi ya da yağışa bağlı dikili tarımın (bahçe tarımı) teşvik edilmesi
gerekmektedir.
• Toprak verimliliği düşük olan bölgelerde, tarımsal üretim getirisinin arttırılması ve
buna bağlı olarak toprakların sürdürülebilir bir şekilde tarımsal amaçla
kullanımlarının sağlanabilmesi için ekolojik tarım (bağ, meyve) ürünlerinin
yetiştiriciliği mutlaka teşvik edilmelidir. Süloğlu ve Lalapaşa’da yer alan arazilerin
özellikle bağ ve meyve yetiştiriciliğine çok uygun olduğu, bu konuda üretici
eğilimlerinin de bulunduğu gözlenmiştir.
• Erozyona neden olacak eğime paralel sürüm ve anızın yakılması vb. uygulamalar
önlenmelidir.
• Drenajı yetersiz olan arazilerin, İl özel idare ve diğer sorumlu kurum ve kuruluşlar
tarafından yapılacak projeler çerçevesinde drenaj sistemi tesis edilerek arazi drenaj
koşulları iyileştirilmelidir.
• Tarımda kullanılan gübre ve pestisitlerin aşırı kullanımlarının önlenmesi için, kayıt
ve denetim mekanizması düzgün olarak işletilmelidir.
• Edirne İli’nde, bugüne kadar 30 köyün toplulaştırma projelerine başlanmış, bazıları
tamamlanmıştır. Ancak, il düzeyinde yeni ve daha büyük toplulaştırma alanlarının
oluşturulması ile parçalanmış, dağılmış arazilerin modern işletmecilik esaslarına
göre birleştirilmesi, tarla içi yol şebekesinin yapılması, yüzey tesviyesi, sulama
randımanının arttırılması, genel drenaj tahliye sisteminin ve sulama sistemlerinin
oluşturulması sağlanmalıdır.
202
• Genel arazi kullanımı içerisinde dağınık halde bulunan küçük ölçekli mera
alanlarının, diğer kullanım fonksiyonları tarafından baskı altına alınarak zamanla
yok olmasının önüne geçmek mera alanlarının toplulaştırılması yapılmalıdır.
• Ürün deseni seçiminde, toprak istekleri, ülke ya da bölge gıda maddesi istekleri ve
pazarı dikkate alınmalıdır. Ayrıca, münavebeli ve polikültür tarım uygulamalarının
yapılması, tarımsal arazilerin sürdürülebilirliği açısından gerekmektedir.
• Edirne İli Çevre Düzeni Planı’nın tamamlanmasından sonra, tarımsal kullanıma
ayrılan arazilerin, Tarım Bakanlığı kontrolünde, ülke tarımsal üretim stratejisiyle
uyumlu olarak, 1/5.000 ölçek detayında tarımsal arazi kullanım planlarının
yapılması gerekmektedir.
• Tarımsal arazi kullanım planlarının başarılı olabilmesi için arazilerin konum,
mülkiyet ve toprak özelliklerinin parsel öz nitelik bilgisi olarak girileceği bir il arazi
bilgi sisteminin oluşturulması gereklidir.
• Verimli kuru mutlak tarım arazilerinin sulama suyu noksanlığı nedeniyle üretim
potansiyelinin altında kullanılması sonucu ortaya çıkan verim kaybının önlenmesi
için, Edirne İli’nde DSİ tarafından henüz planlama çalışmalarının devam ettiği
bildirilen sulama projelerinin bir an önce kaynak sağlanıp tamamlanması
gerekmektedir.
• Kırsal kesimdeki tarımsal istihdamı geliştirmek, aynı zamanda köyden kente göçü
de önlemek için hayvancılığın cazip hale getirilmesi oldukça önemlidir.
• Mera Islahı ve Amenajmanı Projeleri ile ot verimini artırmak ve erozyonun önüne
geçmek için, yabancı bitkilerle mücadele edilmesi ve gerekli hallerde tohum
ekilerek ot kalite ve yoğunluğunun arttırılması gerekmektedir.
• Mera alanlarının çevresi tel ya da canlı çitlerle (Yabani iğde, kuşburnu vb.)
çevrilerek doğal sınırlar oluşturulması sağlanmalıdır.
• Mera üzerinde hayvanlar için gölgelik teşkil etmek üzere ağaçlar (Akasya, Kestane
ağacı vb.) dikilmelidir.
• Meralarda otlatmayı düzenleyici yapı ve tesisler kurulmalı, otlatılacak hayvan sayısı
dikkate alınıp, meralar otlatma parsellerine ayrılarak otlatma planlarının
hazırlanması gerekmektedir.
• Edirne il sınırları içerisinde, özellikle Meriç ve Tunca nehir boylarında, organik çeltik
yetiştiriciliği önerilmelidir. “Organik özel ürün arazileri” olarak tanımlanabilecek bu
araziler özellikle ırmak yatağına yakın bölgelerde seçilmelidir. Bu bölgelerde
yapılabilecek organik çeltik yetiştiriciliği, su kaynaklarının, tarım ilacı ve inorganik
gübrelerden kaynaklanabilecek kirlilik yükünü azaltacaktır.
203
• Akarsu su kaynakları çevresinde organik meyvecilik teşvik edilmelidir. Su
kaynaklarının kirliliği açısından oldukça önemli olan bu öneri kullanım şekli,
“organik dikili tarım alanları” tanımlamasıyla bölgeler düzeyinde önerilmelidir.
• İl sahil ve iç su kaynaklarının yanı sıra tatlı su ve deniz su ürünleri yetiştiriciliği
potansiyeline sahiptir. Bunlara yönelik üretimin artırılması için araştırma ve
geliştirme projelerinin yapılması, balıkçıların başta su kirliliği, barınak ve pazarlama
sorunları olmak üzere üretim sorunlarının ele alınması gerekmekte ve tatlı su
ürünleri üretim alanları ıslah edilmeli, üreticilik teşvik edilmelidir.
III.3.1.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı Alanların Tespiti
Koruma Alanları:
Tarımsal niteliği korunacak alanlar, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım
Kanunu ile tanımlanan ve Tarım İl Müdürlüğü tarafından sınırları belirlenen tarımsal
arazileri içerir. Edirne İli ekonomisi tarım ağırlıklı olup tarımsal üretim potansiyeli, ülke
düzeyinde önemlidir. Tarımsal üretim ve kullanım potansiyeli yüksek arazilerin amaçları
dışında kullanılmaması gerekmektedir. Bu amaçla, il düzeyinde korunması önerilen
tarım arazileri haritalanmıştır. Bu araziler; arazi sınıflandırma sonuçlarına göre farklı
kategorilerde ancak yasal olarak korunması gereken sulu ve kuru mutlak tarım
arazileri, dikili araziler, özel ürün arazileri ve çayır-meralardır.
Mutlak Tarım Arazisi: Bitkisel üretimde; toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik
özelliklerinin kombinasyonu yöre ortalamasında ürün alınabilmesi için sınırlayıcı
olmayan, topografik sınırlamaları olmayan veya çok az olan; ülkesel, bölgesel veya
yerel önemi bulunan, hâlihazırda tarımsal üretimde kullanılan veya bu amaçla
kullanıma elverişli olan arazileridir.
Özel Ürün Arazisi: Mutlak tarım arazileri dışında kalan, toprak ve topografik
sınırlamaları nedeniyle yöreye adapte olmuş bitki türlerinin tamamının tarımının
yapılamadığı ancak özel bitkisel ürünlerin yetiştiriciliği ile su ürünleri yetiştiriciliğinin ve
avcılığının yapılabildiği, ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan arazilerdir.
Dikili Tarım Arazisi: Mutlak ve özel ürün arazileri dışında kalan ve üzerinde yöre
ekolojisine uygun çok yıllık ağaç, ağaççık ve çalı formundaki bitkilerin tarımı yapılan,
ülkesel, bölgesel veya yerel önemi bulunan arazilerdir.
204
Marjinal Tarım Alanları: Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri ve dikili tarım
arazileri dışında kalan, toprak ve topografik sınırlamalar nedeniyle üzerinde bölge
ortalamasının altında ürün alınabilen tarım arazileridir.
Mera Alanları: 4342 sayılı Mera Kanunu uyarınca saptanmış/saptanacak alanlardır.
Sorun Alanları:
• Eğimli arazilerde, erozyona sebebiyet verecek şekilde bilinçsizce toprak işlemeli
tarım yapılarak toprakların aşınmasına, toprak derinliğinin önemli ölçüde
azalmasına sebebiyet verilmiştir. Bu araziler halen düşük verimli tarım arazileri
olarak ve nadaslı kuru tarım amacıyla kullanılmaktadır.
• Topografik konumlarına ve toprak bünyelerine bağlı olarak yüzey ve iç drenaj
koşulları yetersiz ve kötü durumda olan araziler ya tamamen tarımsal kullanıma
uygun değildir ya da tarımsal kullanımlarında önemli düzeyde sınırlamalar ve verim
düşüklüğü söz konusudur.
Sakıncalı Alanlar:
• Göllere yakın, çeltik üretimi yapılan alanlarda sulama suyu yetersizliği nedeniyle
göllerden su çekilmektedir. Yapılan bu uygulama sulak alanların kurumasına neden
olmaktadır. Doğal kaynakların korunması açısından, sulak alanlar çeltik üretimi için
kurutularak tarım arazilerine dönüştürülmesi sakıncalıdır.
• Havzadaki sulak alan azalması, gelecekte tarımsal alana dönüştürülmüş
kesimlerde taşkın riskini arttırabilir. Bunun sonucunda arazi yüzeyinde göllenmeler
meydana gelmekte ve tarımsal verimliği düşürmektedir.
III.3.2. Yerbilimleri ve Yeraltı Kaynakları
III.3.2.1. Yerüstü Suları
Trakya bölgesi genelinde, içme ve kullanma amaçlı su ihtiyacı yeraltı ve yüzey suyu
kaynaklarından karşılanmaktadır. Yüzeysel su kaynaklarının %3,77’si göletlerden,
%96,23’ü ise barajlardan sağlanmaktadır. Edirne İli’nin içme suyu ihtiyacı ise, yeraltı su
kaynaklarından ve barajlardan sağlanmaktadır. Edirne İli’nde bulunan en önemli akarsu
Meriç Nehri olup, Nehrin ortalama debisi 157 m³/sn’dir Edirne İli’nde yer alan diğer
önemli akarsu Ergene Nehri’dir Ergene Nehri’ni oluşturan havzanın yağış alanı 11.026
km² olup, Trakya’nın %46,5’ini kapsamaktadır.
205
Edirne Bölgesindeki içme ve kullanma suyu baraj ve göletlerin sabit koruma kuşakları
Çevre Bakanlığı’nın 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete Yayımlanan ‘Su
Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ ve 13.02.2008 tarihinde, 26786 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan yönetmelik esaslarına göre belirlenmiştir. İçme Suyu Amaçlı Baraj ve
Göletlerin Mutlak ve Kısa Mesafe Koruma Kuşakları tanımlanmıştır.
III.3.2.1.1. Tehditler
• Kentsel yerleşme alanlarında kanalizasyon şebekesinin olmaması veya yetersiz
olması, atıksuların alıcı ortama deşarjı öncesi arıtılmaması, düzensiz kentleşme
nedeniyle altyapı çalışmalarının sağlıklı gerçekleştirilememesi ve buna bağlı olarak
atıksu yönetimi yapılamaması sebebiyle evsel atıksular, yeraltı suyunda ve
yüzeysel suların bazılarında kirliliğe neden olmaktadır.
• Genel olarak sanayi ve modern tarımda kimyasal gübre ve ilaç kullanımı su
kaynaklarını kirletmektedir. Özellikle sanayideki atık sular yüksek oranda tuz ve
ağır metaller içermektedir. Hızlı ve denetimsiz kullanımla kirletilen suyun doğrudan
yerüstü sularına (derelere) verilmesi önce yüzey sularının, daha sonra da bunlarla
beslenen yeraltı suyu akiferlerinin kirlenmesine neden olabilmektedir.
• Edirne İli’ndeki su kirliliği kaynaklarının en önemli nedenlerinden birini konut
alanlarından kaynaklanan evsel kirlilik yükü oluşturmaktadır. Ergene Nehri, Edirne
İli sınırları içerisinde evsel ve endüstriyel atıkların deşarj edildiği alıcı ortam
özelliğindedir. Bu nehir, geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İllerinin atıklarını
alarak, Edirne İli’ne Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır.
• Gala Gölü ve çevresindeki alanların Meriç Irmağı taşkınlarından korunmasından
sonra, tarımsal faaliyet yoğunlaşmıştır.
• Hisarlı Dağı eteklerinde ağaç kesilmesi ve hayvan otlatılarak erozyonun
hızlandırılmasına bağlı olarak sulak alandaki göllere boşalan kanallar aracılığıyla
taşınan yamaç molozları gölün kısmen dolmasına neden olmaktadır.
• Mevcut yerleşim alanları ve sanayi tesislerinden kaynaklanan kirlilik nedeniyle il
sınırlarına dışarıdan giren Meriç, Tunca ve Ergene Nehirleri’nin sulama suyu
kalitesi kirlilik nedeni ile çok düşmüş ve Ergene suyunun kullanılması önemli ölçüde
sakıncalı hale gelmiştir.
• Edirne İli’nde bilinçsiz ve gereğinden fazla kullanılan gübrelerin su kaynaklarına
etkisi nitrat kirliliği şeklinde ortaya çıkmaktadır. Nitrat kirliliği etkisinin en yoğun
olarak, Beğendik ve Yeni Karpuzlu Göleti ile Meriç ve Tunca Nehirleri’nde olduğu
söylenebilir.
206
III.3.2.1.2. Öneriler
• Bölgenin kuzeyi sanayi alanı olarak düşünülmemeli kimyasal gübre ve ilaç
kullanımı sınırlandırılmalıdır.
• Bölgede yaşamsal önem taşıyan yerüstü su kaynaklarının depolanarak
kullanılmasına (gölet, baraj vb.) önem ve öncelik verilmeli, yeraltı su kaynakları
daha çok “rezerv” olarak korunmalıdır.
• İçme suyu havzalarının orta ve uzun mesafedeki koruma kuşaklarındaki
yapılaşmalar rehabilite edilmelidir.
• Planlama çalışmaları ile belirlenmiş sanayi alanları dışına sanayi tesisi izni
verilmemeli, sanayi gelişimi ihtisas Organize Sanayi Bölgeleri oluşturularak kontrol
altına alınmalıdır.
• Su toplama havzalarının korunmasına yönelik planlama politikaları belirlenmeli,
özellikle Ergene Havzasında su kalitesi yönetimi ve nehir kalitesinin iyileştirilmesi
için güçlü bir "Havza Yönetimi" ve etkin bir denetim yaklaşımı benimsenmelidir.
III.3.2.2. Yeraltı Suları
Edirne İli’nde içme suyu ihtiyacının bir kısmı yeraltı sularından karşılanmaktadır. Edirne
Merkez ve İlçeleri’ne içme suyu sağlayan su kuyuları Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü
tarafından açılmıştır. Edirne İli’nde akiferler, Hisarlı Dağları’nın çevrelediği Enez
Ovası’nda, İpsala Ovası, Meriç Nehri alüvyonları ile İl’in Kuzey kesimlerinde yer
almaktadır. İl’deki yeraltı sularının debileri ortalama 35–50 lt/sn iken diğer bölgelerdeki
yeraltı su kaynaklarının debileri ortalama 35-40 lt/sn civarındadır. İlde özellikle Höyüklü,
Karakasım, Doyran ve Tayakadın Köyü bölgelerinde alüvyon akiferlerinde derin kuyular
yer almaktadır. Bu yerleşim yerlerinde içme suyu bu kuyulardan sağlanmaktadır.
Hasköy ile Havsa İlçesi arasında da yeterli yeraltı suyu mevcuttur. Uzunköprü İlçesi ve
çevresinde bunun yanı sıra kuzeyindeki Kırcasalih bölgesinde serbest basınçlı akiferler
bulunmaktadır.
III.3.2.2.1. Tehditler
• Sanayi ve modern tarımda kimyasal gübre ve ilaç kullanımı su kaynaklarını
kirletmektedir. Özellikle sanayideki atık sular yüksek oranda tuz ve ağır metaller
içermekte, Bu durum yeraltı sularının kirlenmesini doğurmaktadır.
• Edirne İli’ndeki su kirliliği kaynaklarının en önemli nedenlerinden birini konut
alanlarının sebep olduğu evsel kirlilik yükü oluşturmaktadır. Özellikle kanalizasyon
207
sisteminin olmadığı yerlerde septik çukurlardan sızan sular yeraltı suyuna
taşınabilmekte ve yeraltı sularının kirlenmesine neden olmaktadır.
• Bulgaristan’dan gelen Meriç ve Tunca Nehirleri önemli miktarda sanayi ve tarım
kaynaklı kirliliği aşağı Meriç Havzası’na taşımaktadır. Bunun yanı sıra gübre ve
zirai ilaçların denetimsiz kullanımı da yeraltı sularında kirliliğine neden olmaktadır.
• İpsala Ovası ve Enez sahil şeridindeki yeraltı suları aşırı tuzlu olması nedeniyle
sulamada kullanılamamaktadır.
III.3.2.2.2. Öneriler
• Yeraltı su kaynakları kullanımı denetim altına alınmalı ve azaltılmalıdır.
• Yeraltı sularının kirlenmesinin önlenmesi amacıyla her türlü kimyasal madde,
proses ve arıtma çamurları ve çöp çürütme tankları ile özel atıklar ve benzeri
maddelerin depolama tankları sızdırmaz nitelikli olarak yapılmalıdır.
• Yeraltı sularının içme suyu amacıyla kullanıldığı bölgelerde, kullanılan tarım ilaçları
doğal şartlarda parçalanabilir ve canlılarda uzun süreli birikim yapmayacak
türlerden seçilmelidir.
• İlke olarak atık sularla sulama yapılmamalı, yapılmasının zorunlu olduğu hallerde,
sulama suyu miktarı ve sulama programı, bu suların yeraltı suyuna sızarak kalıcı bir
kirlenmeye yol açma tehlikesini en aza indirecek şekilde düzenlenmelidir.
• Tüm yerleşmelerde kanalizasyon sistemi bir an önce tamamlanmalı, evsel atık su
arıtma tesisleri kurdurulmalı ve işletilmelidir.
• Yeraltı suyu beslenim alanları önemli bir koruma alanıdır. Lalapaşa İlçesi ve
dolayındaki çatlaklı kayalardan çok sayıda kaynak çıkmaktadır. Edirne İli’nin kuzey
bölgesindeki kalkerlerin erime ile genişletilmiş (karstik) çatlaklarından beslenen
yeraltı suları potansiyeli çok yüksek alanlardır. Bu bölgelerde yapılaşmadan
kaçınılmalıdır.
• Su Kalite Kontrol Yönetmeliği kapsamında sürekli ve yoğun denetimler
gerçekleştirilmeli, ceza miktarları caydırıcı olması bakımından yeniden
düzenlenmelidir.
• Sanayi tesisleri için izinsiz kuyu açılması mutlaka önlenmelidir. Arıtma tesisi
ve/veya katı atık depolama projeleri tamamlanmadan sanayi tesisi ruhsatı, su
ihtiyaç belgesi, su tahsis belgesi verilmemelidir.
• Yeraltı suyu alanları 167 sayılı Yeraltı Suları Kanunu Yönetmeliği hükümlerine göre
korunmalıdır.
208
III.3.2.2.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı Alanların Tespiti
Yerbilimleri Açısından Koruma Alanları
Yerüstü Suları
İçme ve kullanma suyu amaçlı tüm barajlar ve göletler koruma alanı kapsamında
değerlendirilmelidir.
Trakya bölgesindeki içme ve kullanma suyu baraj ve göletlerin sabit koruma kuşakları
Çevre Bakanlığı’nın 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete Yayımlanan ‘Su
Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ esaslarına göre uygulanmıştır. Ancak, 13/02/2008 tarihli ve
26786 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmeliğin 9. ve 10. maddelerinde tanımlanmış olan Mutlak Koruma Alanı 0-100m ‘den 0-300m ve Kısa Mesafeli Koruma
Alanı 300-1000m olarak değiştirilmiştir.
Ülke sınırını oluşturan Meriç Nehri ve bu nehrin Ergene Nehri kolu ile katılım
kesimlerindeki taşkın alanları mutlak korunacak alanlar kapsamındadır. Bu alanlar DSI
XI. Bölgenin yönetim ve denetimi altındadır.
Taşkın Alanları, Sazlık ve Bataklıklar
Taşkın alanları alüvyal tabanlı yayvan yamaçlı geniş vadi tabanlarında, özellikle tali
akarsuların Meriç ve Ergene Nehirlerine katılım yerlerinde genişlemektedir. Bu alanlar
sakıncalı alanlardır.
Yerbilimleri Açısından Sakıncalı Alanlar (Yerbilimleri Açısından Öncelikli Korunması Gereken Alanlar)
Edirne İli kuzeyindeki karstik kireçtaşlarının bulunduğu Lalapaşa İlçesi dolayı yeraltı
suyu beslenmesi açısından önem taşımaktadır. Bu kesimde yüzey sularının
süzülmesini ve kirlilik doğuran yapılaşmalardan özenle kaçınılmalıdır.
Meriç ve Ergene Nehirleri kollarının yer aldığı, Uzunköprü, Havza dolaylarındaki yeraltı
suyu beslenme alanlarında ise, yeraltı suyu kullanımı DSI XI. Bölge denetiminde
yönlendirilmelidir.
209
III.3.2.3. Yeraltı Kaynakları
Edirne il sınırları içinde metalik ve metalik olmayan maden kaynaklarının yanında enerji
madenleri de bulunmaktadır. T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre il
genelinde toplam 311 ruhsat verilmiştir. Bu ruhsatlardan 77’sinde üretim devam
etmekte, 225’inde ise araştırma yapılmaktadır.
III.3.2.3.1. Tehditler
• Küçük Gala Gölü kenarında ve Hisarlı Dağ eteğindeki taş ocağı Tabiatı Koruma
Alanı içinde kalmaktadır. Taş rezervi çok kısıtlı olan Edirne İli için önemli olan bu
kaynak çevre dengeleri göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir.
• Petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki hızlı artış nedeniyle cüruf yapan ve yüksek kül-
kükürt içerikli bölge kömürlerine olan talep yeniden canlanacak ve buna bağlı çevre
sorunları artacaktır.
• Enerji açığının karşılanması paralelinde düşük kalorili, yüksek kül-kükürt ve nem
içerikli Meriç kömürlerinin termik santral yakıtı olarak işletilmesi gündeme gelmiştir.
• Asit aktivasyonu yoluyla değerlendirilen Enez bentonitlerinin endüstriyel dönüşümü
çevresel kirlilik oluşturabilir.
III.3.2.3.2. Öneriler
• Taş rezervi son derece sınırlı olan Edirne İli’ndeki benzeri rezervlerin kontrollü ve
denetimli bir anlayışla işletilmelerine izin verilmelidir.
• Cevher hazırlama ya da özel yakma sistemlerinden yararlanılması koşuluyla
Uzunköprü-Keşan linyit yataklarının kapalı yöntemle işletilmelerine izin verilmelidir.
• Düşük kalorili Meriç linyitlerinin yeraltında yakma ya da yerinde gazlaştırma yoluyla
işletilmelerine izin verilmelidir.
• Bölgedeki rüzgar potansiyeli enerji açığının giderilmesinde birincil öncelik olarak ele
alınmalıdır.
III.3.2.3.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı Alanların Tespiti
Edirne’de kömür, taş, bentonit ve silis kumu rezerv alanları korunması gereken
alanlardır. Açık ocak işletmeleri önemli bir sorundur. İşletme sonrası ve sırasında
arazinin rekreasyonu birinci önceliklerde ele alınmalıdır. Meriç kömür alanı düşük
kalorili olduğundan sakıncalı alandır. İşletilmesi halinde ekolojik sorun ve yeraltı suyu
sorununa yol açabilecektir.
210
III.3.2.4. Depremsellik
Proje kapsamında izlenen yöntem gereği Trakya ve çevresinin deprem tehlikesine
yönelik önceki yayınlar derlenmiş, tarihsel ve aletsel dönem verileri, deprem tehlike
modelleri ve haritalar objektif bir değerlendirmeye tabi tutulmuş, homojen nitelikli yeni
bir deprem kataloğu oluşturulmuş, deprem kaynak zonları bulunmuş ve olasılıksal
deprem tehlike haritası hesaplanmıştır.
Poisson olasılıksal modeline göre 50 yılda %2, %10 ve %50 aşılma olasılıklarına göre
beklenen en büyük yatay ivme (PGA, cm/s2) değerleri hesaplanarak alternatif deprem
tehlike haritası zemin etkilerine bağlı olarak hazırlanmış ve şu anda yürürlükte olan
Türkiye Deprem Bölgeleri haritası ile karşılaştırılmıştır.
III.3.2.4.1. Tehditler
• Halen yürürlükte olan Türkiye Deprem Bölgeleri haritasından alınan verilere göre
Edirne İli’nin kuzey kısmının büyük bir bölümü 4. derece deprem bölgesidir. Edirne
İli’nin güney bölümünde ise 1., 2. ve 3. derece deprem bölgeleri yer almakta ve
ivme değerleri 0.2g den daha büyük değerlere doğru yükselmektedir. Edirne il
sınırları içerisinde beklenen ivme değerleri güneyden kuzeye azalarak 0.6 g ile 0.1
g arasında değişmektedir.
• İlin güneyinde kıyıda yer alan dolgu ve alüvyon alanlarının deprem sırasındaki
zemin davranış özellikleri göz önünde bulundurulduğunda olası deprem anında bu
alanlarda jeolojik, hidrolojik-hidrojeolojik, sismotektonik/depremsellik kökenli
potansiyel tehlike alanları olarak görülmektedir. Yerbilimleri Sentezi Haritasında
tariflenen bu alanlar başta deprem olmak üzere doğal afetler açısından risk
taşımaktadır.
• İl sınırları içinde olası bir deprem anında heyelan potansiyeli olan yerlerde ivme
değerleri açısından yüksek risk taşıdığından bu yerler planlamada dikkate
alınmalıdır.
III.3.2.4.2. Öneriler
• Plan kararlarının, deprem başta olmak üzere doğal ve teknolojik afet riskleri dikkate
alınarak üretilmesi gerekmektedir.
• 1/25.000 ölçekli genel planlamalar için kullanılabilir duyarlılıkta olsa da mevcut
Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası bölgesel ve yerel ölçekteki deprem tehlikesini
belirlemeye yanıt veremediğinden, büyük mühendislik yapılarına (baraj, köprü,
viyadük, çok katlı konutlar vb.) cevap verecek ve proje alanları için farklı olasılıkları
211
ve spektral özellikleri içeren, jeolojik yapıları da göz önünde bulundurun ayrıntılı
deprem tehlikesi haritası üretilmelidir.
• İl sınırları içerisindeki alanlarda ileriye dönük olarak seçilecek bazı noktalarda
kuvvetli hareket sismografı çalıştırılmalıdır.
• Saroz kıyılarında yer alacak kullanımların ve uygulanacak önlemlerinin buradaki
dolgu ve alüvyon alanlarının deprem sırasındaki zemin davranış özellikleri, zemin
sıvılaşması gibi faktörler göz önünde bulundurularak belirlenmesi gerekmektedir.
III.3.2.4.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı Alanların Tespiti
• Kıyı kesimlerdeki dolgu ve alüvyon alanlar, heyelan bölgeleri, taşkın alanları, sazlık
ve bataklıklar, Edirne İli’nin güney kıyıları, Meriç ve Ergene nehir yatakları boyunca
uzanan alanlar zemin büyütmesi ve yüksek ivme değerleri nedeniyle yerleşim
açısından sakıncalı alanlar kapsamına girmektedir. Kıyılarda Tsunami oluşma
tehlikesinden dolayı kıyı yapılarında bu tehlike göz önünde bulundurulmalıdır.
• Edirne İli’nin kuzey kısmının büyük bir bölümü 4. derece deprem bölgesidir. Edirne
İli’nin güney bölümünde ise 1., 2. ve 3. derece deprem bölgeleri yer almakta ve
ivme değerleri 0.2g den daha büyük değerlere doğru yükselmektedir. Edirne il
sınırları içerisinde beklenen ivme değerleri güneyden kuzeye azalarak 0.5 g ile 0.1
g arasında değişmektedir.
• Bunun yanı sıra yerbilimleri sentezinde zemin büyütmesinin ve ivme değerlerinin
en fazla olduğu yerler ile heyelan bölgelerinin bulunduğu alanlar depreme aşırı
hassas alanlar olarak tariflenmiştir. Bu alanlar sakıncalı alanlar kategorisine girse
de Edirne il sınırları içerisinde görülmemektedir.
III.3.3. Orman Alanları ve Ekoloji
Edirne İli’nin %17,50’sini orman alanları oluştururken %82,50’sini orman dışı alanlar
oluşturmaktadır. Edirne İli orman alanları Kırklareli il sınırı ile Bulgaristan hududunun
kesiştiği, kuzey ve kuzeydoğu bölgeleriyle Enez-Keşan hattının güneyinde yayılış
göstermektedir. Edirne İli’nin genelinde sulak alan ekosistemi, antropojen step sahası,
kuru orman alanlarının dağınık yayılış göstermesi ve büyük tarım alanlarının olması
orman alanlarının verimli şekilde yayılış göstermesini engellemiştir.
212
III.3.3.1. Tehditler
• Edirne İli’ndeki 2/B alanları ilin kuzey ve güney bölümlerinde yer almaktadır. Edirne
İli’ndeki 2/B alanlarının üzerinde yapılaşmanın ve alansal büyüklüklerin sınırlı
olması nedeniyle, orman alanları açısından öncelikli bir risk oluşturmamaktadır.
• Edirne İli’nin kuzeyinde ve orta kesimlerinde köy yerleşimlerindeki nüfusun
azalması, nedeniyle ileri yıllarda yörede sahipsizliğin artmasıyla, bölgedeki sosyo-
ekonomik yapı değişerek, orman alanları üzerinde baskı oluşturacaktır.
• Edirne İli’nin güney kesimleri önemli turizm potansiyeli mevcuttur. Turizm
potansiyeli ve gelişme dinamikleri dikkate alındığında orman alanları ve ekolojik
değerler üzerindeki en büyük baskının ikincil konutlar olduğu görülmektedir.
Özellikle Erikli ve Yayla köyleri çevresindeki ikincil konut alanlarındaki gelişme,
alanın sahip olduğu turizm potansiyeli ve gelişme dinamikleri dikkate alındığında
orman alanları ve ekolojik değerler üzerindeki ciddi tehditler oluşturduğu
unutulmamalıdır. Söz konusu alanlardaki tarımsal faaliyetlerin azalması sonucunda,
tarım ekosistemindeki bozulma orman varlığını doğrudan etkileyecektir.
• Turizm Bakanlığı’nın 2007 yılında Saroz Körfezinde belirlediği turizm bölgesi,
bölgedeki mevcut ikincil konut etkisini arttıracak ve alanın büyük bir bölümünü
kapsayan orman ekosistemi bu gelişmelerden önemli derecede etkilenerek, büyük
ölçüde tahribata uğrayacaktır.
• Enez-Keşan hattının güneyinde büyük alanlar ihtiva eden ibreli plantasyon
alanlarının sık dikimli olması ve silvikültürel çalışmalardaki aksaklıklar nedeniyle,
orman varlığı bölgesel ölçekte yangın tehlikesi altındadır.
• Ormanların tahribine yol açmış müdahaleler ağaç türlerinin yetişme ortamlarının
bozulmasına neden olmaktadır. Bu durum baltalıklarda toprağın erozyona maruz
kalması, toprak derinliliğinin azalması, toprağın fakirleşmesi ve strüktürünün
değişmesi gibi olumsuzlukları beraberinde getirmektedir.
• Koruma statüsü olmayan ya da kısmen koruma altında olan alanlarda biyolojik
çeşitlilik açısından Ulusal ve Uluslar arası öneme sahip nadir bitki ve hayvan türleri
risk altındadır.
• Bölgede tespit edilen 134 kuş türünden, üçü “yurdumuzda soyu tükenme
tehlikesiyle karşı karşıya olan” tür durumundadır. Yine, 23 kuş türü “yurdumuzda
önemli ölçüde tehlike altında bulunan”, 31 tür “yurdumuzda bulunan tehlike
altındaki”, 19 tür “soyu gizli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan”, 6 tür
“yurdumuzdan transit geçen veya kış ziyaretçisi olan ve yüksek tükenme tehlikesi
altındaki”, 11 tür “yurdumuzdan transit geçen veya kış ziyaretçisi olan tükenme
tehlikesi altındaki” kuş türleridir.
213
• Edirne İli’nin güney kesimlerinde, çeltik tarımını genişletme çalışmaları yasadışı
olarak sürmektedir. Geçmişte balık stokları bakımından oldukça zengin olan göller
(Keşan), Meriç Nehri’nin yatağının değiştirilmesi, taşkın önleme seddeleri ile Meriç
Nehri ve göllerin, dolayısıyla da deniz bağlantısının bozulması ve yoğun kirlilik
nedeniyle önemli ölçüde azalmıştır.
III.3.3.2. Öneriler
• Orman alanlarında olabilecek yangınların yerleşim alanlarına ve yerleşim
alanlarında olabilecek yangınların orman alanlarına sıçrama risklerine karşı eğimin
düz ve düze yakın olduğu yerlerde 100m, eğimin dik olduğu yerlerde ise 100m’den
az olmamak koşuluyla “Koruma Bandı”nın oluşturulması ve oluşturulan bu bant
içerisinde her türlü imar faaliyetinin yasaklanması gerekmektedir.
• Hazineye ait 2/B alanları, Trakya Bölgesinde, gerek orman alanları gerekse diğer
ekosistemler için önemli bir tehdit unsurudur. İl genelinde 2/B parselleri üzerinde
yapılaşma olmaması nedeniyle, 2/B alanlarının orman varlığına kazandırılması,
ekolojik sürdürülebilirliğin devamlılığı açısından son derece yararlı olacaktır. Ayrıca,
6831 sayılı yasada 2/B alanlarıyla ilgili plan hükümlerinde, yasada belirtilen orman
köylüsüne yönelik faydalanma ve yararlanma maddelerine uyulmalıdır.
• Özel ormanlar, 6831 Sayılı Orman Kanunun 50, 51, 52, 53, 54, 55 ve 56.
maddelerine göre işlem görür. Bu ormanlardaki yapılaşma 52. madde hükümleri ve
buna bağlı yönetmeliklere göre düzenlenir. Özel orman alanlarında yapılacak
yapılarda, yerel yönetimlerin imar izni doğrultusunda ve orman ekosistemine uygun
çok katlı olmayan doğayla bütünleşen, yapıların inşasına özen gösterilmelidir.
• Orman alanları ve yakın çevresinde yer alan ve çok parçalı bir yapı sergileyen tarım
alanları, Trakya genelindeki en önemli ekosistemlerdir. Her iki ekosistemdeki
tahribatın ve bozulmanın eş zamanlı olarak doğrudan söz konusu alanlara etkisi
olacaktır. Bu nedenle denetim mekanizmasının ilgili bakanlıklar düzeyinde
oluşturulması gerekmektedir. Gerek kaçak kullanımların gerekse uygun olmayan
uygulamaların önüne geçilebilmesi için arazi kullanım kararlarının, ilgili
bakanlıklarca ortak alınması gerekmektedir. Bu bağlamda, arazi toplulaştırmasına
imkan sağlayacak gerekli yasal düzenlemeler süratle uygulamaya geçirilmelidir.
• İnsan yerleşimi; ekosistemler, türler ve genetik çeşitlilik üzerinde olumsuz etkiye yol
açmaktadır. Tarım, ormancılık, ticari balıkçılık, kentsel kalkınma, madencilik, petrol
ve gaz kullanımı, ulaşım alt yapısı ve diğer insan faaliyetlerinin her biri doğal
kaynaklar üzerinde değişen oranlarda etkide bulunmaktadır. Bu etkenlerin en aza
indirilmesi gerekmektedir.
214
• Orman ve diğer ekosistemler için önemli tehdit oluşturan mevcut sanayi
tesislerindeki üretim, lojistik, dağıtım süreçlerindeki yaşanan olumsuzlukları
azaltacak teknik yükümlülükler eksiksiz yerine getirilmelidir.
• Orman varlığını tehdit edebilecek konut ve sanayi gelişme alanlarında denetimlerde
Çevre Orman Bakanlığı daha aktif rol almalı ve yaptırımlarını arttırmalıdır.
Denetimleri sağlayacak kontrol mekanizmasının sürekliliği ve değerlendirme
kriterleri “gerçek zamanlı” veri ağı ve gözlem istasyonlarıyla desteklenmelidir.
• Orman alanları ile iç içe bulunan tarım alanlarında, hatalı gübreleme ve
kimyasalların kullanımının kontrol altında tutulması gerekmektedir. Çünkü bunların
kullanımı fauna üzerinde negatif etki yapmakta, özellikle kuş popülasyonunun
önemli ölçüde azalmasına neden olmaktadır.
• Orman alanlarının yakın çevresinde gelişme gösteren ikinci konut alanlarında ve
turizm bölgelerinde alınacak plan kararlarının, orman varlığı ve dolayısıyla diğer
ekosistem alanları açısından tehdit oluşturmaması için, gerekli çalışmaların 1/1000
ve alt ölçekli plan kararlarına dayandırılması gerekmektedir.
• Trakya’nın güneyinde Korudağ Ağaçlandırma Sahası ile Saros Körfezine paralel
uzanan özellikle saf iğne yapraklı ormanlar ile karışık orman alanlarındaki yüksek
yangın riski nedeniyle, silvikültürel müdahaleler doğrultusunda aralama ve bakım
çalışması ivedilikle yapılmalıdır. Gelecek yıllarda yapılacak ağaçlandırma
çalışmalarında bölgenin yetişme ortamı koşullarına uygun doğal türlerin
seçilmesine özen gösterilmelidir.
• Saros Körfezinin kuzeyi boyunca deniz seviyesine kadar inen ve burada doğal
yayılış gösteren Kızılçam ormanları, koylar, kumsal ve jeolojik oluşumlarla birlikte
alan, sahip olduğu bu kaynak değerlerinden dolayı, yüksek bir peyzaj değeri
taşımaktadır. Bundan dolayı, bu alanların bütünlüğünü tehdit edecek her türlü tesis
ve yapılaşmaya izin verilmemelidir.
• Karaçam ve kızılçam plantasyonlarının yoğun olduğu orman içi açıklıklarda,
bölgesel ekonomiye destek sağlayacak fıstıkçamı plantasyonuna ağırlık verilmelidir.
Ayrıca Saroz Körfezi boyunca kıyıya paralel yayılış gösteren Doğal Kızılçam
Ormanları da Muhafaza Ormanı Statüsüne alınmalıdır.
• Turizm Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu turizm alanı sınırı içine giren orman alanları
ve yakın çevresindeki diğer habitatların sahip olduğu değerlerin önemli ölçüde
tahrip olacağı dikkate alınarak, turizm alanı sınırının yeniden değerlendirilmesi
gereklidir.
• Enez-Keşan arasındaki köy yerleşimlerindeki ikincil konut alanlarına yönelik önleyici
faaliyetlerin süratle uygulanması gerekmektedir. Teknik ve sosyal altyapı
215
gereklilikleri tamamlanmamış söz konusu alanlarda çevrenin büyük ölçüde tahrip
olduğu görülmektedir. Kontrolsüz yapılaşma nedeniyle, tarım alanlarının imara konu
olduğu tespit edilmiştir. Tarım alanlarındaki bu bozulma gelecek yıllarda alandaki
hassas ve özellikli diğer ekosistemleri de tehdit edeceği göz önünde
bulundurulmalıdır.
• Edirne İli bütününde, orman yaban hayatında önemli bir tehdit unsuru olan usulsüz
ve kaçak avlanma konusunda, düzensiz avcılık faaliyetlerinin önlenmesi, avcılık ve
avlanmaya yönelik yönetim planlarının (av amenajmanı) yapılması ve geliştirilmesi
gerekmektedir.
• Hazırlanacak Av Amenajman Planları doğrultusunda avcılık faaliyetlerinin, Çevre ve
Orman Bakanlığı ve ilgili taşra teşkilatları tarafından yönetim ve denetim
faaliyetlerinin bir plan çerçevesinde sürdürülmesi gerekmektedir.
• Orman Amenajman Planları yapılırken odun üretimi hedefli planlama yerine çok
amaçlı ve işlevsel planlamaya geçilerek ekosistem yaklaşımlı orman işletmeciliği
yapılmalıdır. Hassas yetişme ortamı koşullarına sahip olan yerlerin işletilmesinin
koruma amacına yönelik oluşturulması gerekmektedir. Özellikle nadir ve risk
altındaki populasyonlar koruma statüsüne alınmalıdır. Bu amaçla, biyolojik
çeşitliliğin orman amenajman planlarına yansıtılması gerekmektedir (Pilot Proje:
GEF II).
• Doğa koruma açısından büyük öneme sahip alanlarda, biyolojik çeşitliliği korumak
amacıyla, Tabiatı Koruma Alanı, Milli Park ve benzeri Korunan Alanlar belirlenmeli ve
yaygınlaştırılmalıdır.
• Korunan alanların yönetimiyle ilgili biyolojik çeşitliliği destekleyen yasal
düzenlemelerin hazırlanması ve sınır ötesi işbirliğiyle korunan alanlar ağı
oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Mevcutta sınırlı şekilde korunan Meriç
Deltasının Yunanistan tarafındaki kesimi Özel Çevre Koruma Alanı olarak tescil
edilmiştir. Meriç Deltasının, sınır ötesi işbirliği programıyla bölgesel ölçekte
bütünlüğü sağlayacak şekilde korunmasına yönelik projeler desteklenmelidir.
• Popülasyon düzeyinde türlere ait envanter çalışmalarının yapılarak veri tabanının
teşkil edilmesi, sayısal ortamda haritalara aktarılmasıyla fauna elemanları ve yaşam
ortamlarının konumları, alan büyüklükleri ve sınırlarını gösteren biyotop haritalarının
hazırlanması gerekmektedir.
• Doğa koruma için farklı koruma kategorilerine göre, koruma altında bulunan türlerin
populasyon düzeyinde yayılışlarının bilinmesi özellikle mekan planlamasında
önemlidir. Bu nedenle, Avrupa Birliği düzeyinde başlatılmış olan Natura 2000 ve
216
FHH (Flora-Fauna Habitat) Programları için gerekli alt yapı da gerçekleşmiş
olacaktır.
• Koruma statüsü oluşturulan alanlarda, biyolojik çeşitliliğe yönelik hazırlanacak Uzun
Dönemli Yönetim Planlarında alandaki endemik ve nadir türlerin korunmasına
yönelik denetim mekanizması oluşturulmalıdır.
• Kıyı ekosistemleri, deniz ve kara ekosistemlerinin kesiştikleri önemli ani geçiş
bölgeleri, ekoton olmaları nedeniyle oldukça özel ekosistemler olup, bunlar içinde
kumullar biyolojik çeşitlilik açısından kendine özgü unsurları bünyesinde
barındırmaktadır. Bu nedenle Saros Körfezi boyunca yer alan ve herhangi bir
koruma statüsü bulunmayan kumul alanlar koruma altına alınmalıdır.
• Kuru orman ekosistemlerinin biyolojik çeşitlilik açısından, özellikle önemli flora
elemanlarını barındırmaları nedeniyle, korunmaları gerekmektedir.
• Avrupa-Afrika göç yolu (Batı Palearktik Bölgedeki kuş göç yolları) üzerinde kuş
türleri için bir dinlenme noktası olan bölgelerin (Meriç Deltası, Gala Gölü) sahip
olduğu ekosistem çeşitliliği (orman, sulak alan, kumul ekosistemi) korunmalı, göç
yolu olarak kullanılan güzergahın önemli ekolojik koridor olduğu unutulmamalıdır.
• Biyolojik çeşitlilik açısından nadir, endemik ve nesli tükenme tehlikesiyle karşı
karşıya olan hayvan türlerinin doğal yaşam alanı olarak belirlenmiş bölgeler
(Önemli Kuş Alanı ve Önemli Doğa Alanı) ile yakın çevresi bir bütün olarak ve
uluslar arası anlaşmalar gereğince korunmalıdır (Bern Sözleşmesi vb.).
• Sulak alanlar, biyolojik çeşitliliğin en zengin olduğu yaşam alanları olmasına karşın,
bozulmaya ve çevresel etkenlerin değişikliğine de en duyarlı ortamlardır. Söz
konusu alanların bütününün bölgesel ölçekte koruma statüsüne kavuşturulması
gerekmektedir (Meriç Deltası).
• Meriç Deltası başta su kuşları olmak üzere biyolojik çeşitlilik açısından büyük önem
taşımaktadır. Özellikle göçmen türler için yaşamsal öneme sahip olan Meriç Deltası
ve çevresindeki sulak alanların korunması, alandaki ulusal ve uluslararası çapta
önem taşıyan habitat ve biyolojik çeşitliliğe zarar verecek faaliyetlerin önlenmesi
gereklidir.
• Gala Gölü Milli Parkı sınırları içindeki mutlak koruma zonunda ve çevresindeki çeltik
tarımı faaliyetlerinde, Meriç Nehri’nden kaçak su çekiminin engellenmesi, üretimde
kullanılan kimyasalların asgari düzeye indirilmesi ve nehre üretim sonunda yapılan
kaçak deşarjların engellenmesi gereklidir.
• Gala Gölü Milli Parkı sınırları içindeki otlatma faaliyetlerine son verilmesi ve Milli
Park içindeki orman statüsündeki alanların korumaya alınması gerekmektedir.
217
• Gala Gölü ve yakın çevresindeki göçmen kuşların konaklamasına imkan sağlayan
sulak alanların doğal özelliklerinin devamlılığını sağlayacak önlemlerin alınarak,
Milli Parkın önemli bir çekim merkezi olması sağlanabilir.
• Ulusal ve uluslararası ölçekte önemli doğal değerlere sahip Gala Gölü Milli
Parkı’nın sınırları koruma altına alınarak dışarıdan kontrolsüz girişler
engellenmelidir. Milli Park’ın gerektirdiği idari ve hizmet yapıları da tamamlanmalı,
ulusal ve uluslar arası ölçekte tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine yer verilmelidir.
Tüm bu çalışmaların yönetim ve organizasyonu için gerekli “Uzun Devreli Yönetim
Planı” ivedilikle oluşturulmalıdır.
• Özel statüye sahip alanlarda oluşturulacak bilgi ağıyla ekosistem ve türler
açısından tehlike oluşturacak unsurlar zamanında tespit edilerek bozulmalar ve
tahriplerin önüne geçilmelidir.
• Orman alanları içindeki farklı ekosistemler, başta kuş ve memeliler olmak üzere tüm
fauna için uygun ortam sağlamaktadır. Ancak günümüzde baltalık ormanların
koruya dönüştürülmesi ve bazı bölümlerdeki egzotik tür uygulamalarının başarısız
oluşu, ormanların mevcut kompozisyonunu yaban hayatının aleyhine olarak
değiştirmektedir. Bu nedenle, ormanların işletilmesinde ve planlanmasında tür
çeşitliliği sağlayacak uygulamalara orman varlığı içinde yer verilmelidir.
• Sürdürülebilir yararlanmanın ilk unsuru yabani flora ve faunanın kendi doğal
ekosistemleri içinde yaşatılmasıdır. Burada yararlanma ile doğal yaşam alanları ve
canlı popülasyonları arasında mutlak bir denge kurulmalıdır. Bu amaçla, korunan
alanlar ağının tamamlanması, bozulmuş ekosistemlerin restore edilmesi, biyolojik
kaynakların sürdürülebilir kullanımının sağlanması, yabancı ve modifiye
organizmalar ile insan yerleşimlerinin olumsuz etkilerinin önlenmesi sağlanmalıdır.
• Trakya’daki önemli doğal değerlerden biri olan orman varlığının korunması ve
geliştirilmesine yönelik olarak, Çevre Orman Bakanlığı, Yerel Yönetimler,
Üniversiteler ve Sivil Toplum Kuruluşları’nın, sosyal kalkınmaya yönelik
bilgilendirme ve tanıtım faaliyetlerini eşgüdüm içinde sürdürmesi gerekmektedir.
• Bölge halkının orman alanlarından daha fazla faydalanılmasına yönelik projelerde
eş zamanlı olarak, orman varlığının ekolojik sürdürebilirliği desteklenirken, bölge
halkının sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarını da karşılayabilmesine özen gösteren
yaklaşımlara ağırlık verilmelidir. Bu bağlamda, planlamaya halk katılımının
sağlanması, projelerin başarısını olumlu yönde etkileyecektir.
• Orman varlığının korunması ve devamlılığının sağlanmasındaki en önemli unsur
orman-halk ilişkisidir. Orman köylüsünün orman ile olan ilişkisi ağırlıklı olarak
ekonomik olarak gözükse de, orman köylüsünün varlığı ve ormanı sahiplenmesi,
218
ormanın koruması ve geliştirilmesinde en belirleyici unsurdur. Bu oto kontrol
mekanizmasındaki devamlık, kırsal alanlardaki en önemli denetim mekanizmasıdır.
Kentsel alanlardaki orman varlığının da, kullanıcılar tarafından daha verimli
kullanılmasına yönelik olarak, söz konusu alanlarda rekreasyonel aktiviteleri
arttırılmalıdır.
• Orman-deniz ilişkisinin uygun olduğu alanlardaki, doğal kaynak değerlerinin
rekreasyon aktivitesine yönelik olarak düzenlenmesi, yöresel ve bölgesel
kalkınmayı destekleyecektir. Enez bölgesindeki turizm potansiyelinin artırılmasına
yönelik olarak bölgedeki sulak alanlar ve lagünler pasif rekreasyona yönelik olarak
doğal peyzaj kaynak değeri olarak değerlendirilebilir.
• Edirne İli genelindeki mevcut orman içi rekreasyon alanları Edirne İl Merkezi’nde
yoğunlaşmıştır. İlin güney kesimlerindeki mesire yerlerinin büyük bir bölümü ise
yıpranmıştır. Öncelikli olarak, bu tesislerin güncel kullanıcı beklentilerine yönelik
olarak yenilenmesi ve gerektiği takdirde sınırların genişletilerek bölgesel ölçekte de
hizmet vermesi sağlanabilir.
• Koruma altındaki alanlarda flora ve fauna çeşitliliği, özellikli ekosistemlerin
sergilendiği sınırlı alanlarda ise bölgesel, ulusal ve uluslar arası ölçekte pasif
rekreasyona yönelik faaliyetlere yer verilmelidir. Bu bağlamda, söz konusu
alanlarda gerek bilimsel araştırmalara hizmet edecek gözlem noktaları, yağmur
barınakları ile günlük kullanıma yönelik seyir terasları, gözetleme kuleleri gibi
ekipmanlara yer verilmelidir.
• Edirne İli, orman köylerinde, ekonomik ve ekolojik sürdürülebilirliğinin devamı
sağlayacak eko turizm faaliyetlerine ağırlık verilmelidir.
• İl genelindeki kırsal alanlarda bozuk orman varlığının korunması sağlayacak ve
ekonomik gelir elde edilerek yöresel ölçekte kalkınmayı ve ekolojik sürdürülebilirliği
devam ettirecek, ceviz, kavak ve fıstık çamı plantasyonlarına ağırlık verilmelidir.
• Odun ve odun dışı ürünler dışındaki hizmet ve faydalanmalarda (orman alanlarında
avcılık, eko-turizm, rekreasyon vb.) orman köylüsünün menfaatlerine gerekli özenin
gösterilmesi için uygun koşullar sağlanmalı ve orman köylüsünün bu yeni oluşuma
tam katılımını sağlamak gerekmektedir. Bu bağlamda, yem, tıbbi-aromatik bitkiler,
meyve, mantar, su kaynakları, rekreasyon, av-yaban hayatı, avcılık, vb. gelir
potansiyellerinden yararlanmalarının artırılması için uygun modellerin ve gerekli
tedbirlerin orman teşkilatı, yerel halk ve diğer ilgi grupları işbirliği ile yürütülecek
pilot projeler kapsamında araştırmalarla geliştirilmesi ve uygulamalarının
yaygınlaştırılması hedeflenmelidir.
219
III.3.3.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı Alanların Tespiti
Koruma Alanları:
6831 Sayılı yasayla tanımlanan orman alanları (Orman Kadastral Sınırları) ile hali
hazırda orman vasfına haiz olmasına karşın, orman kadastrosu henüz yapılmamış
veya teknik aksaklıklar nedeniyle orman kadastrosu tamamlanmamış alanlardaki
orman varlığı, koruma statüsündeki alanlardır ve bölgesel ölçekte doğal kaynak
değerleri mutlak korunacak alan kapsamında değerlendirilmiştir.
6831 yasayla tanımlanan orman alanları üzerindeki tüm tasarruf Hazine adına, Çevre
Orman Bakanlığı ve ilgili taşra teşkilatlarınca yürütülmektedir. Orman alanı üzerinde yer
alan özel orman, orman içi rekreasyon alanları, özel koruma bölgeleri de 6831 sayılı
yasaya tabi alanlardır ve dolayısıyla koruma alanı statüsü bu alanlar için de geçerlidir.
Orman kadastro çalışmaları hali hazırda yapılmamış veya tamamlanmış, ancak orman
varlığının mevcudiyetinin bulunduğu sahalarda, Orman İşletme Müdürlüklerince onaylı
Orman Amenajman Planlarından (Yönetim Planı) faydalanılarak muhtemel orman
alanları sınırları oluşturulmuştur. Dolayısıyla bu alanlar da koruma statüsündedir.
Sorun Alanları
Bilim ve fen bakımından Orman vasfını yitiren ve orman kanunun 2/B maddesine
istinaden orman varlığı dışına çıkarılan alanlar, orman ekosistemi açısından sorunlu
bölgelerdir. İlin kuzey ve orta bölümlerindeki 2/B parselleri, bölgedeki yerleşimlerin
kırsal karakterli olması ve gelişme baskısının az olması nedeniyle, orman varlığı
üzerinde önemli riskler oluşturmamaktadır. Ancak ilin güney kesimlerinde Turizm
Bakanlığının gündeminde olan Turizm Bölgesi, bölge orman varlığı üzerindeki mevcut
ikincil konut baskısını giderek artıracaktır.
III.3.4. Çevre Sorunları
Çevre sorunlarının başında gelen hava su ve toprak kirliliği ile katı atıklar Edirne İli için
çevreyi tehdit edecek boyutlardadır. İlin topografik yapısı gözönünde bulundurulmadan
oluşan yapılaşma, yetersiz yeşil alanlar ve ısınmada kullanılan yakıtlar hava kirliliğinin
en önemli nedenlerindendir. Su kaynaklarına bakıldığında ise, yetersiz altyapı, yanlış
gübre ve zirai ilaç kullanımı, sanayi ve evsel kaynaklı atık suların nehirlere deşarjı
büyük ölçüde kirliliğe neden olmaktadır. Ayrıca katı atıkların vahşi depolama yöntemi
220
ile bertaraf edilmesi, tıbbi atık gibi özel atıkların genelde evsel atıklarla beraber
depolanması da çevre ve insan sağlığını tehdit etmektedir. Çevre kirliliği kapsamında
ele alınan hava, su, toprak kirliliği ile katı atıklar ayrı düşünülmemeli, bunlardan birini
tehdit eden bir kirletici kaynağın uzun vadede tüm çevreyi kirleteceği unutulmamalıdır.
III.3.4.1. Tehditler
Hava
• Edirne İli hava kirliliği açısından 1. derece kirli iller arasındadır.
• Kışın oluşan rüzgârların şiddetinin az olması ve bölgenin topografik yapısı ayrıca
rüzgârların esme yönüne dik doğrultuda oluşan plansız yapılaşmanın varlığı hava
sirkülâsyonunu yetersiz bırakmakta, havanın ortamda dağılamaması belli
bölgelerde hava kirliliğinin yoğun olmasına sebep olmaktadır.
• Edirne İli’nde bulunan yeşil alanlar, kentin büyüme göstermesinden dolayı
azalmaktadır. Yenikarpuzlu, Çamlıca ve Beğendik İlçeleri’nde kişi başına düşen
yeşil alan miktarının azlığı göze çarpmaktadır. Bu azalma kentin kirlenen havasını
olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında yer almaktadır.
• Kullanılan ısınma yöntemleri hava kirliliğini etkilemektedir. İlçeler genelinde
konutlarda ısınma amaçlı tüketilen yakıt türlerini öncelikle kömür ve odun
oluşturmaktadır. Bazı ilçelerde de gaz ya da sıvı yakıtlar kullanılmaktadır.
• Hava kirliliğinin sonbahar-kış sezonunda daha yüksek değerler aldığı
görülmektedir. Bunun en önemli sebebini ısınmada kullanılan yakıtlar
oluşturmaktadır.
• Sanayi tesislerinden kaynaklanan atmosferik kirleticiler, üretim sürecinin farklı
kademelerinde atılımla veya imalat aşamasında yakıt kullanılmasıyla oluşmaktadır.
Üretim sırasında enerji ihtiyacı için yakılan yakıtlar ve sanayilerin yaptıkları
işlemlerden oluşan kirleticiler, bacalarından kimyasal gazlar, tozlar ve dumanlar
şeklinde çıkarak havayı kirletmektedir. İl genelinde sanayi tesislerinde kömür, fuel-
oil ve LPG emisyonları havaya verilmektedir.
• Sanayi tesislerinde filtre kullanımı yaygın değildir. Kükürt dioksit değerleri 2006 ve
2007 yılları Ocak, Şubat ve Aralık ayları içinde günlük sonuçlar zaman zaman Hava
Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde yer alan UVS’yi (Uzun Vadeli Sınır Değeri)
geçmektedir.
221
Su
• Sanayi ve modern tarımda kimyasal gübre ve ilaç kullanımı su kaynaklarını
kirletmektedir. Özellikle sanayideki atık sular yüksek oranda tuz ve ağır metalleri
içermektedir.
• Edirne İli’ndeki su kirliliği kaynaklarının en önemli nedenlerinden birini konut
alanlarının sebep olduğu evsel kirlilik yükü oluşturmaktadır. Edirne İli’nde iki önemli
nehirden biri olan Ergene Nehri, geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İlleri’nin
atıklarını alarak, Edirne İli’ne Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır. Ergene
Nehri, Edirne sınırları içerisinde evsel ve endüstriyel atıkların deşarj edildiği alıcı
ortam özelliğindedir.
• Edirne Merkez Belediyesi’nin şehir kanalizasyon şebekesi İller Bankası aracılığı ile
yapılmıştır ve şebeke 3 ayrı merkezde toplanmaktadır. Bu istasyonlardan pompalar
vasıtasıyla herhangi bir arıtmaya tabii tutulmadan Meriç Nehri’ne verilmektedir.
Ayrıca yağmur suyu kanalı mevcut değildir.
• Mevcut yerleşim alanları ve sanayi tesislerinden kaynaklanan kirlilik nedeniyle il
sınırlarına dışarıdan giren Meriç, Tunca ve Ergene Irmakları’nın sulama suyu
kalitesi çok düşmüş ve Ergene suyunun kullanılması sakıncalı hale gelmiştir.
• Irmak suyuna toksitesi yüksek kimyasal madde bulaşımına bağlı olarak kirlenen
suların kullanılamaması nedeniyle gerek tarımsal ekonomik kayıplar gerekse
ekolojik tahribat önemli düzeylere ulaşmış durumdadır. Bu durum, gerek akarsu
yataklarında gerekse birikim alanlarındaki sulak alan ekosistemine zarar vermekte
ve yaşamsal boyutta tehdit oluşturmaktadır. Ayrıca, su kaynaklarından
yararlanılarak üretilebilecek su ürünleri potansiyelini de olumsuz etkilemektedir.
• Sulak alanlara olan kirlilik ve göl içerisinde feyezan taşınma baskısı sadece
bölgeden kaynaklanmamaktadır. Yunanistan ve Bulgaristan’dan kaynaklanan uzak
çevre sorunları da etkili olmaktadır. Erozyon sonucu yan dereler ile taşınmış
depozitler; Meriç yatağında Dimetoka-Gemiciköy (Yukarı) arasındaki, Meriç-Ergene
kavşağında Gemiciköy (Aşağı)-Adasarhalı-Balabanköy üçgenindeki ve Paşaköy-
Kaldırkoz (Poros)-Ferrecik arasındaki eski gölü, Enez-Karpuzlu-Koyuntepe
arasındaki eski göl alanını doldurmuş ve bu alanlar sazlıklar haline gelmiştir.
• Bulgaristan’dan gelen Meriç ve Tunca Nehirleri önemli miktarda sanayi ve tarım
kaynaklı kirlilik de Aşağı Meriç Havzası’ na taşınmaktadır. Ayrıca Bulgaristan’ın
Meriç üzerindeki barajında su tutulduğu için Aşağı Meriç Vadisi sulama suyu
sıkıntısı çekmektedir (Anonim, 1993b).
222
• Kentsel yerleşme alanlarında kanalizasyon şebekesinin olmaması veya yetersiz
olması, atık suların alıcı ortama deşarjı öncesi arıtılmaması, düzensiz kentleşme
nedeniyle altyapı çalışmalarının sağlıklı gerçekleştirilememesi ve buna bağlı olarak
atık su yönetimi yapılamaması sebebiyle evsel atık sular, yeraltı suyunda ve
yüzeysel sularda kirliliğe neden olmaktadır.
• Meriç Nehri’nin Bulgaristan’dan girdiği noktada yapılan analizlerde; Nitrit azotu,
Demir, Bakır, Krom, Mangan, Amonyum Azotu, Kobalt, Nikel, Kurşun miktarları
açısından tarihlere göre değişken olarak II., III, IV. sınıf kirli nehir suyu özelliği
taşıdığı tespit edilmiştir. Edirne İli’nden de bir miktar kirlilik alan Meriç Nehrinde
Tunca ve Arda Nehirlerinin birleşmesinden dolayı debi artışı olmaktadır.
• Tunca Nehri’nin Bulgaristan’dan giriş yaptığı noktaya yakın bölgede yapılan
analizlerde, II., III. Sınıf kirli nehir suyu özelliği taşıdığı tespit edilmiştir.
• Arda Nehri’nin Yunanistan’dan giriş yaptığı noktada yapılan analizlerde, genelde I.
Sınıf parametreler içerdiği, Nitrit Azotu, Kobalt, Nikel parametrelerinin II. ve III. sınıf
kirlilik yükü taşıdığı tespit edilmiştir.
• Ergene Nehri geçmiş olduğu Tekirdağ ve Kırklareli İllerinin sanayi ve evsel atıklarını
alarak Edirne İli’ne Muhacirkadı Köyü’nden giriş yapmaktadır. Yapılan analizlerde
genelde IV. sınıf parametreler içerdiği gözlenmektedir. Bakır, nikel, kurşun
parametrelerinin III. sınıf, amonyum azotu, krom, nikel, nitrit azotu ve kobalt
parametrelerinin IV. sınıf kirlilik yükü taşıdığı tespit edilmiştir.
• Meriç’e bağlanan Sazlıdere’de, en önemli kirlilik kaynağının, akıntısı boyunca
bölgeden yoğun bir şekilde aldığı evsel atıksular olduğu belirlenmiştir.
• Lişko deresinin iki farklı noktasında (sanayinin yoğun olduğu bölge ile derenin
Ergene Nehrine bağlanmadan önceki noktası) yapılan analizlerde ise kirliliğin
sanayi kaynaklı olduğu, akıntı olmaması nedeniyle de kirliliğin taşınmadığı
belirlenmiştir. Havsa deresinin de kirlilik yoğunluğunun başta evsel atık sular olmak
üzere, sanayinin deşarjından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Bu bölgedeki bütün
yerleşim birimleri, kanal olarak kullandıkları bu dere ile atık sularını Ergene Nehrine
vermektedirler.
• İpsala Köyünde yer alan Pamuklu Gölü vasfını rusubatla dolduğu için kaybetmiştir.
• Yoğun kullanımlar ile Gala ve Pamuklu Göllerine yapılan deşarjlar bu göllerin su
kalitesini önemli ölçüde değiştirmiştir
• Yerleşim yerlerinden gelen kanalizasyonlar denize deşarj edilmektedir.
• Edirne İli’nde bilinçsiz ve gereğinden fazla kullanılan gübrelerin su kaynaklarına
etkisi nitrat kirliliği şeklinde ortaya çıkmaktadır. Nitrat kirliliğin etkisinin en yoğun
223
olarak, Beğendik ve Yeni Karpuzlu Göleti ile Meriç ve Tunca Nehirleri’nde olduğu
söylenmektedir.
Toprak
• Bölgede sık sık uygulanan anız yakmanın toprak üzerinde, anız yakılması ile
oluşan sıcaklığın mikrobiyolojik gruplar üzerinde öldürücü etkiye neden olması,
toprağın kil fraksiyonunu pişirmesi, organik maddenin yok olması sonucu topraktaki
mikroorganizmaların ve küçük canlıların zarar görmesi ve biyolojik aktivitenin
azalması gibi olumsuzluklara neden olmaktadır.
Katı Atık
• Edirne İli sınırları içerisinde evsel katı atıkların bertarafı vahşi depolama yöntemi ile
gerçekleştirilmektedir. Belediyeler, genelde kuru dere yatakları olan, depolama
alanı olarak seçtikleri yerlerde evsel katı atıkları depolamakta, tıbbi atıklar ise
kireçlenerek depolanmaktadır.
• Edirne Merkez ve Keşan İlçesi’nde çöpler toplanıp çöp alanına ayırım yapılmadan
dökülmektedir.
III.3.4.2. Öneriler
Hava Kirliliği
• Mevcut yakıtlar iyileştirilmelidir.
• Alternatif yakıt yakma teknikleri geliştirilmelidir.
• Doğal gaz kullanımı yaygınlaştırılmalıdır.
• Taşıt teknolojileri geliştirilmelidir.
• Sanayi tesisleri baca gazı arıtmaları kullanmalıdır.
• Sanayi tesisleri yerleşim merkezleri dışında yer seçmelidir.
• Toplu taşımacılık yaygınlaştırılmalıdır.
• Yeşil alanlar arttırılmalıdır.
• Planlarda özellikle rüzgâr gibi meteorolojik faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.
• Yerleşik alan dokusu içinde hâkim rüzgâr yönleri dikkate alınarak kuzey-güney
aksları boyunca hava koridorları oluşturulmalıdır.
• Sanayi tesislerindeki bacaların hava filtreleri denetlenmelidir.
• Daha geniş ölçüm ağı oluşturulmalıdır.
• Diğer parametrelerin de ölçümü sağlanmalıdır.
• Sürekli ve düzenli ölçümler yapılmalıdır.
224
• Halkın bilinçlendirilmesi (okullar, sivil toplum kuruluşları vb) konusunda çalışmalar
yapılmalıdır.
Su Kirliliği
• Tüm yerleşmelerde kanalizasyon sistemi bir an önce tamamlanmalı ve evsel atık su
arıtma tesisleri kurdurulmalı ve işletilmelidir.
• Yağış sularının drenajı sağlanmalıdır.
• Su kullanımında öncelikli olarak yüzeysel su kaynakları tercih edilmeli ve yeraltı su
kaynakları kullanımı denetim altına alınmalı ve azaltılmalıdır.
• Ergene Nehri boyunca sabit numune alma noktaları belirlenerek, uzaktan izleme
metoduyla takibi yapılmalıdır.
• Ergene Nehri temizleme planı hazırlanmalı ve temizleme modeli geliştirilmelidir.
• Sanayi tesislerinden çıkan atık suların arıtılmadan deşarj edilmesine izin
verilmemelidir.
• Mevcut sanayinin çoğunluğunu çok su üreten tekstil ve boya fabrikaları
oluşturmaktadır. Bunların tükettikleri suların geri kazanılması ve proseslerinde
tekrar kullanımı sağlanmalıdır.
• Ham çamur, işlenmiş arıtma çamuru ve kompostun toprakta uygulamaları için
gerekli önlemleri alınmalıdır.
• Sanayi gelişmesine ayrılan alanlarda yeni kurulacak sanayi tesislerinin Çevre
Mevzuatı uyarınca gerekli her türlü önlemi almaları sağlanmalıdır. Bir başka deyişle
zorunlu minimum bir ön arıtmadan geçtikten sonra atıksularını evsel nitelikli
atıksularla birleştirmeleri ve bu suretle atıksuların ortak tesislerde karışarak
arıtılması ilkesi benimsenmelidir. Bu şekliyle, uyumlu sanayiden kaynaklanan
organik kirlenme yüklerine (BOİ5, KOİ) teknik kısıtlama getirilmeyecek, ancak bu
kaynaklardan oluşturdukları kirletici yüklerin ortak tesislerde arıtılma bedeli tahsis
edilecektir. Bu yönetim biçiminin ayrıntıları ise, proje gerçekleşme aşamasında bir
yönetmelikle belirlenmelidir. Ancak, yönetmelikte de mutlaka yer alması gereken
husus, sanayi tesislerinin –bireysel arıtma yapsınlar ya da yapmasınlar atıksularını
gelişigüzel çevreye boşaltmak yerine mutlaka sağlanacak kolektör sistemine
bağlanmaları zorunluluğu olmalıdır. Bu durumda, tam arıtması olan tesislerden de
atıksuların uzaklaştırılması hizmeti karşılığı olarak, hidrolik yüke dayalı bir bedel
tahsil edilmelidir.
• Su toplama havzalarının korunmasına yönelik planlama politikalarının belirlenmesi
gerekmektedir. Özellikle Ergene Havzasında su kalitesi yönetimi ve nehir kalitesinin
iyileştirilmesi için güçlü bir havza yönetimine ve etkin bir denetime ihtiyaç
225
bulunmaktadır. Merkezden bu yönetim/denetim faaliyetlerin etkinliği göz önüne
alındığında havza yönetimi için kurumsal yapılanmanın önemi büyüktür. Bu
doğrultuda bir “Havza Çevre Yönetim Kurumu”’na ihtiyaç duyulmaktadır.
• Ergene Havzasının bir yönetime kavuşturulmasının uygun olacağından hareketle
en kısa zamanda çözüme ulaşmak amacıyla İSKİ modeline benzer bir modelin
Trakya Bölgesi için de uygulanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
• Münferit sanayi tesislerinin OSB’ler şeklinde örgütlenmesi ve Su Kirliliği Kontrol
Yönetmeliği gereği yapılan denetimlerin daha verimli bir şekilde yapılması için
sanayi kuruluşlarının dağılımı ve coğrafik özellikleri dikkate alınarak ortak atık su
arıtma tesisi, atık su karakterizasyonu ve kirlenme profili çıkartılarak kurdurulmalı
ve işletilmelidir.
• Su Kalite Kontrol Yönetmeliği kapsamında sürekli ve yoğun denetimlerin
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
• Ceza miktarları caydırıcı olması bakımından yeniden düzenlenmelidir.
• Kuyuların DSİ tarafından etkili bir şekilde denetlenmesi sağlanmalıdır.
• Yeraltı suyu kullanımlarında rezervin tamamının tahsis edildiği yerlerde yeni tahsis
yapılmasına izin verilmemelidir.
• Sanayi tesislerinin izinsiz kuyu açması önlenmelidir.
• Arıtma tesisi ve/veya katı atık depolama projeleri tamamlanmadan sanayi tesisi
ruhsatı, su ihtiyaç belgesi, su tahsis belgesi verilmemelidir.
• Halkın bilinçlendirilmesi (okullar, sivil toplum kuruluşları vb) konusunda çalışmalar
yoğunlaştırılmalıdır.
Toprak Kirliliği
• Ergene nehrindeki özellikle evsel ve sanayi kökenli kirlilik, bölgede yetiştirilen tarım
ürünlerini, tarım alanlarını ve su ürünleri yaşamını tehdit etmektedir. Kirliliğin devam
etmesi durumunda tarımsal alanların verimleri düşecek ve bölgenin tarımsal
potansiyeli zarar görecektir. Bu durumun önüne geçilmesi açısından su
kaynaklarının kirliliği mutlaka kontrol altına alınmalıdır.
• Sulama projelerinde daha az suya ihtiyaç duyulan sulama yöntemleri tercih
edilmelidir.
• Eski sanayi bölgelerinde kirlenmiş zeminlerin ıslahı yapılmalıdır.
• Tarım alanlarında verimi artırmak için kullanılan gübre ve zirai ilaçların tüketim
miktarı gereğinden fazla olmamalıdır.
• Anız yakılmasının ekolojik dengeye, yeşil alanlara ve hava emisyonlarına karşı
olumsuz etkisi kontrol altına alınmalıdır.
226
• Edirne ve Kırklareli İlleri’nde tarımsal sanayi ağırlıklı OSB’lerin oluşturulmasına
özen gösterilmelidir.
• Tarımda kullanılan gübre ve pestisitlerin aşırı kullanımlarının önlenmesi için, kayıt
ve denetim mekanizması düzgün olarak işletilmelidir.
• Gübre ve zirai ilaçların toprağa uygulanması konusunda tarımla uğraşanlar
eğitilmeli ve bilinçlendirilmelidir.
Katı Atık
• Mevcut vahşi depolama alanları rehabilite edilmelidir. (Örneğin Tunca Nehri’ne 70
m mesafede bulunan vahşi depolama çevre açısından ciddi tehlike
oluşturmaktadır).
• Yerleşim ve sanayi birimleri için ortak işletilen, ekonomik, kontrollü ve sadece
Ergene Nehrini değil tüm çevreyi hızla kirleten tehlikeli ve katı atıkların depolandığı
“çağdaş katı atık depolama” tesisler yapılmalı ve faaliyete geçirilmelidir.
• Katı Atık Depolama Sahaları, yerleşim merkezlerine en az 1 km uzaklıkta
konumlanmalıdır.
• Atıkların kaynağında ayrışımının yapılması sağlanmalıdır.
• Toplanıp depolanan atıkların, yeniden kazanılması sağlanmalıdır.
• Ambalaj atıklarının %40’lık geri kazanım hedefine ulaşılabilmesi doğrultusunda;
• Atık kumbaraları yaygınlaştırılmalı, kaynakta ayrışım yapılmalı ve atık geri
dönüşüm merkezleri oluşturulmalıdır.
• Katı Atık Depolama Projeleri yerüstü ve yeraltı suyu beslenme alanlarına doğrudan
etki yapacak sahalarda yapılmamalıdır.
• Özellikle OSB ve bağımsız sanayi kuruluşlarının atık ve artıklarının düzenli
kontrolünün sağlanmasını oluşturan bir çerçeve uygulama yönergesi
oluşturulmalıdır.
• Tıbbi atıklar düzenli bir şekilde toplanmalıdır (konteynırların denetimi, kumbaraların
denetimi, personelin denetimi, kaynakta ayrışım).
• Hastane personelinin eğitilmesi sağlanmalıdır.
• Görsel uyarıcılar, etkili bir şekilde kullanılmalıdır.
• Katı atıklar için, uygun yer seçimi yapılarak düzenli depolama sahaları
oluşturulmalıdır.
• Tıbbi atık sterilizasyon tesisleri kurulmalıdır. Bu tesisler, düzenli depo alanlarına
yakın olmalı böylece tesisten çıkan tıbbi atıkların hem evsel atıklarla beraber
depolanması sağlanmalı hem de oluşabilecek ekonomik kayıpların önüne geçilmesi
hedef olmalıdır.
227
III.3.4.3. Sürdürülebilirlik Kapsamında; Koruma Alanları, Sorun Alanları ve Sakıncalı Alanların Tespiti
Edirne İli’nde içme suyu yeraltı su kaynaklarından ve barajlardan karşılanmaktadır.
Lalapaşa İlçesi ve dolayındaki çatlaklı kayalardan çok sayıda kaynak çıkmaktadır.
Edirne İli’nin kuzey bölgesi yeraltı suları bakımından potansiyeli yüksek bir bölgedir.
Hasköy ile Havsa İlçesi arasında da yeterli yeraltı suyu sağlanabilecek birimler
mevcuttur. İnsan ve çevre sağlığı açısından ele alındığında, Edirne’deki koruma
alanlarının su toplama havzaları olduğu görülmektedir. Göl, gölet ve akarsu koruma
kuşakları ile yeraltı su kaynaklarının koruma kuşakları, su kirliliğinin önlenmesi
açısından, yerleşim ve sanayinin olumsuz etkilerinden kesinlikle korunması gerekli
alanlardır. Ergene Nehri ve yan kollarına atıksu deşarjının mutlaka engellenmesi
gereklidir. Ayrıca sahil şeritleri özellikle deniz kirliliği açısından yapılaşmalara karşı
korunmalıdır. Ege Denizi sahil şeridinin Edirne il sınırları içerisinde kalan kısmı
korunması gerekli alanlardır.
İlde OSB’ler dışında bulunan sanayi kuruluşları çevre kirliliği açısından sorunlu alanları
teşkil etmektedir. Sanayideki arıtma tesislerinin yetersizliği veya denetimdeki zayıflıklar
insan ve çevre sağlığını ciddi boyutlarda tehdit etmektedir. Plansız şekilde gelişen
yerleşmeler beraberinde altyapı sorunu getirmektedir. Tekirdağ ve Kırklareli’nden
sanayi ve evsel kaynaklı kirlilik yüküyle Edirne’ye giren Ergene Nehri sorunlu alan
çerçevesinde değerlendirilmeli ve nehir için uygun uzun vadeli temizleme modeli
geliştirilmelidir.
Edirne İli sınırları içerisinde evsel katı atıkların vahşi depolama adı verilen düzensiz
depolama yöntemiyle araziye gelişi güzel bırakılması sonucu olumsuz birçok çevresel
etki meydana gelmektedir. Belediyeler, genelde kuru dere yatakları olan, depolama
alanı olarak seçtikleri yerlerde evsel katı atıkları depolamaktadır. Tıbbi atıklar ise
kireçlenerek depolama alanında gömülmektedir. Bu yüzden, İldeki vahşi depolama
alanları son derece sakıncalı alanlardır. Bu gibi alanlarda, çöp sızıntı suları, biriken
gazlar başlıca tehlikelerdir. Bunun yanında görüntü kirliliği, evcil ve yaban
hayvanlarının depolama alanlarını habitat olarak kullanması ve bunun sonucu olarak
mikrobiyal hastalıkların yayılması, düzenli depolama alanında kemirgen ve haşerelerin
üremesi ve istilası, katı atıkların rüzgarla düzenli depolama alanı dışına taşınması,
koku, heyelan vb. oluşumlar meydana gelmektedir. İlde düzenli depolama alanlarıyla
ilgili çalışmalar devam etmekte olup, mevcut depo yerleriyle ilgili önlemler de acilen
alınmalıdır.
229
III.3.5. Yerleşilebilirlik Analizi
Edirne İli’nde Doğal Riskli Alanlar ile Doğal ve Ekolojik Bütünlük Sağlayan Kaynaklar
birbiri ile örtüşmektedir. Bu kapsamda ortaya çıkan yerleşilebilirlik kombinasyonu ve
durum değerlendirmesi aşağıdaki tabloda verilmektedir.
Tablo III. 1. Edirne İli Doğal Yapı Sentezine Göre Yerleşilebilirlik Kombinasyonları Doğal Riskli Alan-Doğal ve Ekolojik
Eşik Çakışma Kombinasyonları Durum Değerlendirmesi Yerleşilebilirlik
Mutlak Doğal Riskli Alan-
Mutlak Orman Alanı
6831 sayılı Orman Kanuna tabi ve Su Kirliliği
Yönetmeliği Kapsamındaki Alanlar Yerleşilemez
Mutlak Doğal Riskli Alan-
Öncelikli Orman Alanı
6831 sayılı Orman Kanununa tabi olacak ve
Su Kirliliği Yönetmeliği Kapsamındaki
Alanlar
Yerleşilemez
Mutlak Doğal Riskli Alan–
Sınırlı Orman Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez
Mutlak Doğal Riskli Alan–
Mutlak Tarım Alanı
5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi
Kullanımı Kanununa tabi alanlar, Yerleşilemez
Mutlak Doğal Riskli Alan-
Öncelikli Tarım Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez
Mutlak Doğal Riskli Alan-
Sınırlı Tarım Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez
Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Mutlak Orman Alanı 6831 sayılı Orman Kanuna tabi alanlar Yerleşilemez
Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Öncelikli Orman Alanı
6831 sayılı Orman Kanununa tabi olacak
alanlar Yerleşilemez
Bataklık, bataklık/sazlık, bataklık/sulak,
kamışlık, kamışlık/sulak, sazlık, sazlık/sulak,
kumulla, doğal plaj ve kumsallar
Yerleşilemez Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Sınırlı Orman Alanı Taşkın, aktif heyelan, depreme hassas
bölge
Önlemli
Yerleşilebilir
Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Mutlak Tarım Alanı
5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi
Kullanımı Kanununa tabi alanlar, Yerleşilemez
Bataklık, bataklık/sazlık, bataklık/sulak
kamışlık, kamışlık/sulak, sazlık, sazlık/sulak
kumullar, doğal plaj ve kumsallar
Yerleşilemez Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Öncelikli Tarım Alanı Taşkın, aktif heyelan, depreme hassas
bölge
Önlemli
Yerleşilebilir
Bataklık, bataklık/sazlık, bataklık/sulak
kamışlık, kamışlık/sulak, sazlık, sazlık/sulak
kumullar, doğal plaj ve kumsallar
Yerleşilemez Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Sınırlı Tarım Alanı Taşkın, aktif heyelan, depreme hassas
bölge
Önlemli
Yerleşilebilir
230
Tablo III. 2. Edirne İli’nde Yerleşilebilirlik Analizinde Alansal Dağılım Doğal Riskli Alan-Doğal ve Ekolojik
Eşik Çakışma Kombinasyonları Durum Değerlendirmesi Yerleşilebilirlik
Edirne
(ha)
1-Mutlak Doğal Riskli Alan-
Mutlak Orman Alanı
6831 sayılı Orman Kanuna tabi ve Su Kirliliği
Yönetmeliği Kapsamındaki Alanlar Yerleşilemez 80.047
2-Mutlak Doğal Riskli Alan-
Öncelikli Orman Alanı ***
6831 sayılı Orman Kanununa tabi olacak ve Su
Kirliliği Yönetmeliği Kapsamındaki Alanlar Yerleşilemez 29.440
3-Mutlak Doğal Riskli Alan–
Sınırlı Orman Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez 19
4-Mutlak Doğal Riskli Alan–
Mutlak Tarım Alanı
5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı
Kanununa tabi alanlar, Yerleşilemez 377.299
5-Mutlak Doğal Riskli Alan-
Öncelikli Tarım Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez 21
6-Mutlak Doğal Riskli Alan-
Sınırlı Tarım Alanı Su Kirliliği Yönetmeliğine tabi Alanlar Yerleşilemez 326
7-Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Mutlak Orman Alanı 6831 sayılı Orman Kanuna tabi alanlar Yerleşilemez -
8-Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Öncelikli Orman Alanı 6831 sayılı Orman Kanununa tabi olacak alanlar Yerleşilemez -
Bataklık, bataklık/sazlık, bataklık/sulak
kamışlık, kamışlık/sulak, sazlık, sazlık/sulak
kumullar, doğal plaj ve kumsallar
Yerleşilemez 4 9-Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Sınırlı Orman Alanı
Taşkın, aktif heyelan depreme hassas bölge Önlemli
Yerleşilebilir 8
10-Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Mutlak Tarım Alanı Yasal Statü Yerleşilemez
Bataklık, bataklık/sazlık, bataklık/sulak kamışlık,
kamışlık/sulak, sazlık, sazlık/sulak kumullar, doğal
plaj ve kumsallar
Yerleşilemez 2 11-Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Öncelikli Tarım Alanı
Taşkın, aktif heyelan depreme hassas bölge Önlemli
Yerleşilebilir 128
Bataklık, bataklık/sazlık, bataklık/sulak
kamışlık, kamışlık/sulak, sazlık, sazlık/sulak
kumullar, doğal plaj ve kumsallar
Yerleşilemez 2.766 12-Öncelikli Doğal Riskli Alan-
Sınırlı Tarım Alanı
Taşkın, aktif heyelan depreme hassas bölge Önlemli
Yerleşilebilir 6.282
13-Sınırlı Orman Alanı Orman Vasfını yitirmiş 2/B Parselleri Yerleşilebilir 2.580
14- Öncelikli Tarım Alanı Mutlak tarım arazileri dışında kalan, 3. ve 4.AKK
sınıf içerisinde yer alan Marjinal Tarım Arazileri Yerleşilebilir 13.801
15- Sınırlı Tarım Alanı 4. ve daha yukarı AKK sınıfındaki Marjinal Tarım
Arazileri Yerleşilebilir 31.563
Edirne İli’nin %8’ini yerleşilebilir alan, %1’ini önlemli yerleşilebilir alan, %78’ini
yerleşilemez alan oluşturmaktadır.
231
Tablo III. 3. Edirne İli Yerleşilebilirlik Durumu Yerleşilebilirlik Durumu Edirne
Yerleşilemez Alan 489.924
Önlemli Yerleşilebilir Alan 6.418
Yerleşilebilir Alan 47.944
Diğer Alanlar 80.975
Toplam 625.261
Grafik III. 1. Edirne İli Yerleşilebilirlik Durumu Dağılımı
78%13%
8%1%
Yerleşilemez Alan Önlemli Yerleşilebilir Alan
Yerleşilebilir Alan Diğer Alanlar
Edirne İli Yerleşilebilirlik Analizinin mekansal dağılımına bakıldığında ortaya çıkan
yerleşilebilir alanlar aşağıda verilmektedir.
1. Lalapaşa İlçesi’nin kuzey ve kuzeybatısında,
2. Merkez İlçesi’nin kuzeyinde,
3. Süloğlu İlçesi’nin doğusunda,
4. Havsa İlçesi’nin güneybatısında,
5. Uzunköprü İlçesi’nin güney-güneydoğu-kuzeyinde,
6. Meriç İlçesi’nin kuzey ve doğusunda,
7. İpsala İlçesi’nin kuzey ve doğusunda,
8. Keşan İlçesi’nin kuzeyinde ve güney kesimlerinde ise dağınık,
9. Enez İlçesi genelinde dağınık olarak bulunan alanlardır.
232
Harita III. 2. Edirne İli Doğal ve Ekolojik Eşikler ile Doğal Riskli Alanlara Göre Yerleşilebilir Alanlar
233
III.3.6. Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı’nın İl Çevre Düzeni Planı ile İlişkisi
Bu bölümde, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Su Ve
Toprak Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından İşlem GIS Şirketi’ne hazırlatılan Ergene
Havzası Çevre Yönetimi Master Planı incelenmekte, anılan planın 1/100.000 ölçekli
Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu ve 1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre
Düzeni Planı ile ilişkilerine değinilmektedir.
Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı’nda verimli doğal kaynaklara sahip ve
endüstriyel yapılanmanın önemli alt bölgelerinden olan Trakya Alt Bölgesi’ndeki
faaliyetlerin ve gelişimlerin çevreye etkisi gözden geçirilmiştir. Ergene Havzası
ölçeğinde kirlilikler, kirlilik kaynakları ve nedenleri incelenip tespit edilerek, acil
çözümler üzerinde durulmuş, bu çözümlerin uygulanmasında gerek duyulacak teknik,
organizasyonel, finansal ve yasal alanlarda atılması gereken adımlar, yerel ve merkezi
kategorilerde belirlenmeye çalışılmıştır.
Bu plan ile Ergene Havzası’ndaki kirlenmenin büyüklüğünün belirlenmesi ve çevresel
zararları giderebilecek kısa, orta ve uzun vadede uygulanabilecek çözüm önerilerinin
geliştirilmesi amaçlanmıştır. Ergene Havzası’nda şu ana kadar yapılmış olan
çalışmaların verileri toplanmış, kirlilikten kurtarmak için geliştirilen öneriler
değerlendirilmiş ve bir su kalitesi yönetim modeli oluşturulmuştur. Bununla beraber
etkili bir su yönetimi için görev ve yetkilerin bölge düzeyine aktarılmasının gerekliliği
ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, Çevre ve Orman Bakanlığı’nın yasal yetkilere sahip
olması ve örgütsel gelişme kabiliyetini geliştirmeye çalışması, fiziki planlama yetkisi ve
Devlet Su İşleri’nin bu bakanlığa bağlanması bir fırsat olarak değerlendirilmektedir.
Yine bu süreçte benzer yetkilerle donatılmış kamu kurumlarının olması veya birbirini
tamamlayıcı farklı sorumluluk ve yetki alanına sahip kurumların aynı sektöre ve aynı
coğrafi mekâna ilişkin karar üretmelerinde farklılaşmalara ya da tıkanmalara yol
açmaları, yerel eşgüdüm ve bilgi akışının önemini kaçınılmaz olarak ortaya
çıkarmaktadır.
Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli il sınırları içinde çevre sorunlarını çözmek ve bölgesel
kalkınmayı desteklemek için Trakya Kalkınma Birliği (TRAKAB) kurulmuştur. Birliğin
amacı “Trakya Bölgesi’nde; gelir getiren, bölge dışına göçü azaltan, bölge ve ülke
ortalamaları arasındaki gelişmişlik farklılıklarını azaltan çalışmalar yoluyla, bölgedeki
zengin doğal, kültürel ve üretime yönelik değerler üzerine kurulmuş, sürdürülebilir
kalkınmanın mümkün olan en kısa sürede sağlanması doğrultusunda, bölgede bulunan
234
yerleşim birimlerinin sosyal, kültürel ve ekonomik kalkınmalarına yönelik her türlü
çalışmaları yapmak, yaptırmak ve bu amaçla ilgili, kamu ve özel kurum ve kuruluşlar ile
işbirliği yapmaktır.” TRAKAB demokratik katılımla oluşturulmuş bir birliktir.
1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan
Revizyonu’nda, AB çevre mevzuatı, çevrenin sürdürülebilirliği ve su kirliliği hakkındaki
yerel hukuki uygulamalar ve Avrupa ülkelerindeki örnekler incelenerek “Ergene Nehri
Su Kalite Yönetim Modeli” oluşturulması hedeflenmiştir. Rapor içinde birçok analitik
çalışma yapılmış ve bu çalışmalar neticesinde evsel, endüstriyel ve tarımsal
kirleticilerin Ergene Nehri’ne katıldığı andan itibaren fiziksel, kimyasal ve biyolojik
dönüşüm süreçlerinin başlamakta olduğu ve nehir boyunca farklı kompozisyonlara
ulaştığı görülmüştür. Pilot bölge olarak Çorlu-Çerkezköy alt havzasında uygulanan
model, kirletici kaynakların Ergene Nehri üzerindeki katkı oranları belirlenmiş ve su
kalitesinin iyileştirilmesine yönelik senaryolar incelenmiştir. “Su Kalite Kontrol
Yönetmeliği” kapsamında Ergene Nehri’nin su kalitesinin iyileştirilmesi için atık su
miktar ve koşulları belirlenmiştir. Ayrıca evsel nitelikli atık suların arıtılmasına yönelik iki
adet atık su arıtım tesisi projelendirilmiş ve şartnamesi hazırlanmıştır. Proje
kapsamında bir kirlilik çalışması, model çalışması, atık su arıtma tesisleri proje önerisi,
kurumsal altyapı çalışması ve eğitim çalışmalarının yapılması hedeflenmiştir. İlgili
merkezi ve yerel birimleri ile sivil örgütlenmelerin Ergene Havzası’na yönelik tespit
ettikleri sorunlar ve öneriler ve yine kurumların yapacakları kanun yetki ile ilgili çözüm
ve öneriler tek tek alınmış, bölgedeki sanayi tesislerinin ve atık depolama alanlarının ve
atık su durumunun envanteri çıkarılmıştır. Tüm bu yapılanların neticesinde kısa, orta ve
uzun vadede “kirlenmenin engellenmesi ve giderilmesi eylem planı” hazırlanmıştır.
Bu haliyle Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı raporu ile 1/100.000 ölçekli
Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyonu amaç ve kararları
değerlendirildiğinde; her iki plan da bir an önce etkili bir “Havza Yönetim Modeli”nin
oluşturulması gerektiğine işaret etmektedir.
1/100.000 ölçekli ÇDP Revizyonu, DSİ’nin belirlediği baraj ve göletlerin koruma
alanlarında kimyasal gübre kullanımını yapan tarımsal faaliyetlere engellemeyi ve
alternatif uygulamalar teşvik edilmesini vurgularken, gereğinden fazla ve denetim dışı
yeraltı suyu çekim işlemlerinin kontrol altına alınması, ilave kuyu açılmasının
yasaklanacağı alanların genişletilmesini ifade etmektedir. Ergene Çevre Yönetimi
Master Planı da yeraltı sularının kullanımını kısıtlamakta ve kullanımını denetlemekte
rezervin tamamının tahsis edildiği yerlerde yeni tahsis yapmak yerine mevcut olanların
revize edilmesini öngörmektedir. DSİ’nin çözüm önerileri içinde havzada suyun tek elde
235
toplanması ve korunması için DSİ’nin yetkili olması ve entegre proje üreterek, su
temininin gelişigüzel açılan kuyularla yapılmaması için denetleyici olması gerektiğini
belirtmektedir. Planda kuyularının denetiminin DSİ tarafından yapılmasını
öngörmektedir.
Her iki plan da tarım alanlarında modern sulama yöntemlerine geçişi desteklemekte ve
tarım fazlası suların akarsulara drenajına engel olunması ve tarım alanlarının
drenajının projelendirilmesi gerekliliği üzerinde durmaktadır. Özellikle yeraltı sularının
içme suyu olarak kullanıldığı bölgelerde, kullanılan tarım ilaçlarının doğal şartlarda
parçalanabilir ve hiçbir canlı hayatına zarar vermeyecek özellikte olması
gerekmektedir. Bu yüzden 1/100.000 ölçekli ÇDP Revizyonu’nda alt ölçek planlarda
organik dikili tarım alanlarının belirlenmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
1/100.000 ölçekli ÇDP Revizyonu ile arıtma tesisi ve/veya katı atık depolama projeleri
tamamlanmadan sanayi tesisi ruhsatı, su ihtiyaç belgesi, su tahsis belgesi
verilmeyeceği belirtilmekte, Ergene Havzası Çevre Yönetim Master Planı da sanayi
tesislerinin ve OSB’lerin atık ve artıklarının düzenli izlenmesi ve bir çerçeve uygulama
yönergesinin oluşturulmasına işaret etmektedir.
Her iki plan da kirliliğinin önlenmesi için bölgede plansız sanayi yapılanmasına izin
vermemekte ve OSB dışında kalanların OSB’lere taşınmasını veya coğrafi konumları
uygunsa OSB olarak yapılandırılmaları gerekliliğini savunmaktadır.
Atıksuların ve katı atıkların bölgesel bir arıtma tesisinde toplanıp tekrar kullanıma hazır
hale getirilmesi için çalışmalar yapılması öngörülmektedir. Yine ham çamur, işlenmiş
çamur ve kompostun toprakta uygulamaları için gerekli önlemlerin alınması
gerekmektedir.
Ergene Nehri üzerinde gözlem istasyonları kurularak değişimlerin sistematik olarak
gözlenmesi ve hidrolojik ve hidrojeolojik yeni modellerin oluşturulması uzun dönemli
çözüm önerileridir.
Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı ile 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi
Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı Revizyonu ve 1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre
Düzeni Planı, Ergene Havzası’ndaki kirlilik ile ilgili durum tespitlerini ortaya koymuş ve
benzer çözüm önerileri sunmuşlardır. Bununla beraber çözüm önerilerinin
uygulanabileceği araçlar ve yönetim modelinin de geliştirilmesi gerekmektedir. Her ne
kadar Çevre Yönetimi Master Planı Raporu kapsamındaki tespitlere ve varsayımlara
dayalı bir su kalite yönetim modeli oluşturmuş olsa da, bu veriler fiziksel ve kimsayal
236
süreçleri ve sorumlulukları belirlememektedir. Bütün bu çalışmalar çözüm önerilerinin
uygulanabilirliğinin ve denetiminin sürdürülebilirlik için en önemli konu olduğunu
vurgulamaktadır. Ayrıca ilgili kurumlar belirlenmiş sorumlulukları kısmen tanımlanmış
ve entegrasyonu ve denetimi sağlayacak AB Çevre Su Direktifi konusunda yerel bir
örgütlenmeye ihtiyaç duyulmaktadır. Gerekli yasal düzenlemelerinde yapılması birliği
meşrulaştıracak ve faaliyet alanını tanımlamış olacaktır. Söz konusu örgütlenme biçimi
“Havza Çevre Yönetim Kurumu” haline getirilmelidir. Çevre Orman Bakanlığı’nın
altındaki kurumlar ve ilgili diğer kurumlar ile çalışabilir hale gelmelidir. Bütün bunlarla
birlikte yapılan 1/100.000 Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan
Revizyonu ve 1/25.000 ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı, Ergene Havzası Çevre
Yönetimi Master Planı’nı desteklemekte ve amaçlara ulaşım açısından eşgüdüm ve
birliktelik oluşturmaktadır. Trakya Alt Bölgesi’nde yapılmış bu çalışmalar bir fırsat kabul
edilip bir an önce uygun örgütlenme biçimi ve gerekli araçların oluşturulması
gerekmektedir.
III.4. SORUN VE POTANSİYELLER
Edirne, Avrupa’yı İstanbul ve Ortadoğu'ya bağlayan yol üzerinde konumlanması
nedeniyle oldukça avantajlı durumdadır. Bunun yanında 5 adet sınır kapısıyla
Yunanistan ve Bulgaristan ülkelerine açılmaktadır. Bu sınır kapıları ile birlikte İl’de
bulunan sınır ticaret bölgesi ithalat ve ihracat trafiğini desteklemekte ve
hızlandırmaktadır. AB üyelik sürecinde bulunan ülkemiz için yerel ve bölgesel
işbirliklerin oluşumu Edirne İli’ni Türkiye içinde oldukça önemli bir konuma
getirmektedir. İl’den geçen ve Avrupa Hızlı Tren Projesi ise İl’in konumundan
kaynaklanan önemini daha da arttıracak, ülkenin yurtdışına açılan kapısı olma özelliğini
pekiştirecektir.
Edirne İli aynı zamanda korunmuş, geniş ve verimli tarım topraklarının yanı sıra
tarımsal üretimde alternatif ürün yetiştirilmesine olanak sağlayacak nitelikte tarım
kalitesi ve işgücünü de barındırmaktadır. Ülke genelinde tarım alanlarının özellikle
büyük kentlerde her geçen gün kentleşme baskısı altında yok olduğu, tarımsal
işgücünde kopmaların yaşandığı ve tarımsal üretimde verimliliğinin azaldığı göz
önünde bulundurulursa İl, Türkiye genelinde tarım sektöründe önde gelen yerlerden biri
olabilme potansiyeline sahiptir. Bunun yanı sıra İl’de bulunan Trakya Üniversitesi’ne
bağlı Ziraat Fakültesi tarım sektörünün veriminin daha da arttırılmasında etkili
olabilecektir. DSİ’nin hazırladığı sulama projeleri de sektörün gelişimini
desteklemektedir.
237
İl’in turizm potansiyeli ise diğer bir avantaj olarak karşımıza çıkmaktadır. İl’in tarihi
geçmişi ve arkeolojik potansiyelleri kullanılarak alternatif turizm olanaklarının
yaratılması, ekolojik tarım ve turizm altyapısını karşılayacak doğal ve tarihi
potansiyellere sahip olması, Gala Gölü Tabiat Parkı, Saroz Körfezi ve diğer sahip
olduğu eşsiz doğal kaynaklar, Meriç Nehri ve Ergene Nehri’nin sunduğu doğa turizmi
potansiyeli, yat turizmi, sağlık turizmi açısından doğal ve teknik altyapının varlığı, sivil
ve anıtsal mimari örneklerin alanda yer alması turizmin başat sektör olarak
geliştirilmesinde kullanılabilecek önemli potansiyellerdir. Kültür ve Turizm Bakanlığı,
Saroz Körfezi Kültür ve Turizm Geliştirme Bölgesi Projesi ise turizm potansiyelini
tetikleyecek ve harekete geçirecek bir projedir.
İl sağlık hizmetleri açısından Trakya Bölgesi içinde önemli bir yere sahiptir. Trakya
Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim, sağlık ve kentsel canlılık gibi birçok unsurda önemli
bir potansiyel oluşturmaktadır.
Trakya Kalkınma Birliği, Trakya Bölgesi’nde bulunan üç ili-Edirne, Tekirdağ ve
Kırklareli- temsil etme yetkisine sahiptir. İşbirliği sağlama, ortak proje üretme, bölgesel
ölçekte gelişme tanımlayabilme vb. yetkilerinden dolayı, böyle bir birliğe sahip olması
Edirne İli açısından önemli bir fırsattır.
Bütün bu avantajların ve potansiyellerin yanı sıra ildeki kültür ve turizm potansiyellerinin
doğru ve etkin bir şekilde kullanılamaması ve turizmi destekleyecek en önemli
unsurlardan biri olan ulaşım entegrasyonunun yeterince sağlanamaması İl’deki turizm
gelişmesinin önündeki en büyük engel olarak karşımıza çıkmaktadır.
Gelişme potansiyellerini destekleyecek fiziksel ve ekonomik altyapının
desteklenmemesi sonucu İl’in tarımsal üretimini değerlendirecek şekilde ve sektörde
sanayileşme fırsatı bulamaması, sektörel uzmanlaşmanın ve örgütlenmenin olmaması,
üretimde kalite ve denetim eksiklikleri sonucu insan kaynağı potansiyeli yeterince
değerlendirilememekte, İl dışarı göç vererek nüfus kaybetmektedir.
Sınır ötesi ilişkilerinin iyi değerlendirilememesiyle birlikte sınır ötesi ticaretin zayıf
olması İl’in gelişiminde en büyük engellerden biridir. Bu nedenle ticaretin geliştirilmesi
amacıyla sınır ötesi ilişkileri iyi kurgulanmalı, İl’in Türkiye’nin Avrupa’ya açılan bir ticaret
merkezi olma kimliği güçlendirilmelidir.
Bunun yanında dağınık ve organize olmayan sanayi alanlarının doğal yapı üzerinde
yarattığı olumsuz etkiler, Ergene Havzası’ndaki kirliliğin denetim altına alınmaması ve
238
Meriç Nehri’nin kirliliği ilin doğal yapı değerleri ve tarım alanları üzerinde önemli bir
tehdit oluşturmaktadır.
Edirne İli’nin güney bölümü 1., 2. ve 3. derece deprem bölgelerinde yer almaktadır.
Deprem açısından en riskli alan olan Marmara Denizi kıyılarında gelişen ve yılın büyük
bir bölümü kullanılmayan ikinci konut alanları, boş konut stoğu oluşturması bakımından
İl açısından problem olmaktadır. Fakat bu alanların bölgedeki turizm potansiyeli
düşünülerek turizme kazandırılması veya doğal eşikler dikkate alınarak yeniden
doğaya kazandırılması gereken alanların değerlendirilmesi bölgenin sosyal ve
ekonomik gelişimi açısından önem kazanan konulardan olmaktadır.
Mekansal organizasyon ve üst ölçekli bölgesel yaklaşımlar arası ilişkiyi sağlayacak
planlar, Edirne İli’nin sahip olduğu sorunları çözebilmek, potansiyelleri
değerlendirebilmek ve gelişim stratejilerini tanımlayabilmek açısından rehber
niteliktedir. Söz konusu planların eksikliği yerleşimin sahip olduğu en büyük sorundur.
239
IV. PLAN KARARLARI
IV.1. PLANIN VİZYONU, AMAÇLARI ve HEDEFLERİ
IV.1. 1. Planın Vizyonu
1/100.000 Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Revizyon Planı’nda Trakya Alt
Bölgesi, toplam tarımsal üretim değerleri (TÜİK 2006 verilerine göre Türkiye toplam
ayçiçeği üretiminin %64’ü, çeltik üretiminin %49,5’u ve buğday üretiminin %9,7si
Trakya Alt Bölgesi’nden karşılanmaktadır) ve jeopolitik özellikleri nedeni ile ülke içinde
stratejik bir öneme sahip olduğu belirtilmektedir. Fakat son yıllarda ülke genelinde
geleneksel sanayi merkezlerinin sanayi yüklerini çevre kentlere yüklemeye başlaması,
İstanbul ve Marmara Bölgesi büyüme eğilimlerinden kaynaklanan liman ihtiyacı,
Ergene Havzası’nın en büyük tehdit ve/veya fırsatlarını oluşturmaktadır. Zira, İstanbul
başta olmak üzere diğer kentlerden özellikle Çerkezköy ve Çorlu’ya yığılmaya başlayan
sanayi fonksiyonlarının Ergene Havzası’nda yol açtığı kirlilik ve susuzluk, tarımsal
üretimi olumsuz yönde etkileyen önemli bir faktör olmuştur. Sonuç olarak, tarımın uzun
dönemde negatif yönde etkilenmesi, işsizliğe ve nüfus kaybına, özellikle kırsal
alanlardan göçlere neden olmuştur. Edirne bu göçlerden en fazla etkilenen illerden biri
olmuştur.
Diğer taraftan, 1/100.000 Ölçekli Ergene Havzası Çevre Düzeni Revizyon Planı’nda
Trakya Alt Bölgesi; jeo-politik özellikleri (İstanbul-Marmara Bölgesi ve Avrupa’ya
yakınlığ ), içsel potansiyelleri, Avrupa Birliği (AB)’ne geçiş süreci ve bölgeye kadar
uzanan uluslar arası projeler düşünüldüğünde; ülkenin Avrupa’ya açılan kapısı olarak
değerlendirilmiştir.
Tüm anlatılanlar ve katılım toplantıları çerçevesinde, bölgenin potansiyellerini
maksimum ölçüde değerlendirerek ulusal ve uluslar arası anlamda gelişmesinin
sağlanması amacı ile 1/25.000 ölçekli Edirne İli 2023 planlama vizyonu; “ekonomik
etkinlik düzeyi açısından tarım, turizm ve hizmet potansiyellerini maksimum düzeyde
değerlendiren, Trakya Alt Bölgesi bütününde sınır ötesi ekonomik ilişkilerin yönlendirildiği,
güçlü ulaşım ilişkilerine ve sürdürülebilir yaşam çevrelerine sahip bir odak yaratılması” olarak
belirlenmiştir.
IV.1. 2. Planın Amaçları
“Ekonomik etkinlik düzeyi açısından tarım ve turizm potansiyellerini maksimum
düzeyde değerlendiren, Trakya Bölgesi bütününde sınır ötesi ekonomik ilişkilerin
240
yönlendirildiği, güçlü ulaşım ilişkilerine ve sürdürülebilir yaşam çevrelerine sahip bir
odak yaratılması” vizyonuna ulaşmak için geliştirilen temel plan amaçları, doğal yapı ve
çevreye ilişkin amaçlar ve sosyo-ekonomik yapıya ilişkin amaçlar olarak iki temel başlık
altında aşağıda yer almaktadır. Söz konusu amaçlara ulaşmak için belirlenen ve İl
bütününe yönelik amaçlara hizmet eden plan hedefleri de ilerleyen bölümde
açıklanmaktadır.
Doğal Yapı ve Çevreye İlişkin Amaçlar:
Amaç 1. Doğal alanların ve kaynakların korunması, geliştirilmesi, etkin ve sürdürülebilir
kullanımının sağlanması Amaç 2. Çevre kirliliğinin önlenmesi
Sosyo-Ekonomik Yapıya İlişkin Amaçlar:
Amaç 1. Tarımsal üretim potansiyelinin sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde ön plana
çıkarılması ve ekonomik etkinlik düzeyinin artırılması
Amaç 2. İl’in sahip olduğu doğal-kültürel kaynakların alternatif turizm doğrultusunda
çeşitlendirilmesi ve turizmden elde edilen gelirin artırılması
Amaç 3. Fonksiyon alanları arasındaki ulaşım ilişkilerinin güçlendirilmesi
IV.1. 3. Planın Hedefleri
Doğal Yapı ve Çevreye İlişkin Hedefler:
Amaç 1. Doğal alanların ve kaynakların korunması, geliştirilmesi, etkin ve sürdürülebilir kullanımının sağlanması Hedefler:
• Su kaynaklarını, orman alanlarını, biyolojik çeşitliliği ve toprak kaynaklarını
korumak
• Doğal kaynakların korunması hakkında halkın bilinçlendirilmesine yönelik eğitim
olanakları sağlamak
• Doğal kaynakların koruma-kullanma dengesini sağlamak
Amaç 2. Çevre kirliliğinin önlenmesi Hedefler:
• Katı atık yönetimini etkinleştirmek
• Hava, su ve toprak kirliliğini azaltmak
• Sanayi atıklarının etkin denetimini sağlamak
• Çevre yönetimi için kurum ve kuruluşlar arası işbirliği ağlarını güçlendirmek
241
• Yerel halkın çevre duyarlılığı konusunda bilinçlendirilmesine yönelik eğitim
çalışmaları yapmak
Sosyo-Ekonomik Yapıya İlişkin Hedefler:
Amaç 1. Tarımsal üretim potansiyelin sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde ön plana çıkartılması ve ekonomik etkinlik düzeyinin artırılması Hedefler:
• Tarım potansiyeli olan yerleşmelerde Tarımsal Alt Bölgeler ve Tarımsal Organize
Bölgeler oluşturmak, üretim organizasyonunu en iyi şekilde sağlayarak ürün
kalitesi ve üretim kapasitesini arttırmak
• Edirne İli’nin; istihdam olanakları ve hizmet sunumları açısından bağcılık ve
tarımsal üretim potansiyelini organize bir şekilde değerlendirmek ve mevcut ticari
aktivite ve sanayi alanlarını yerleşmelerin kimlikleri ve doğal özellikleri
kapsamında yeniden ele alarak uygun mekânsal dağılım şemalarını belirlemek
• Edirne İli özelinde yeni bir merkezler kademelenmesi kurgulayarak işlevsel ve
mekânsal ilişkileri düzenlemek
Amaç 2. Turizm sezonunun tüm yıla yayılması ve turizmden elde edilen gelirin artırılması Hedefler:
• İl’in sahip olduğu doğal-kültürel kaynakları; doğa turizmi, kırsal turizm, yat ve kıyı
turizmi, av turizmi, agro-eko turizm ve inanç turizmi gibi alternatif turizm türleri ile
çeşitlendirmek
• Tarih ve kültür turizmine olanak sağlayacak tarihi kaynakları korumak ve
tanıtımlarının yapılmasını sağlamak
• Doğal, tarihi ve kültürel kaynakların ve değerlerin turizme açılarak
değerlendirmesinde sürdürülebilirlik ilkesini benimsemek
• Turizm gelirlerinin arttırılmasına yönelik teknik altyapıyı güçlendirmek ve nitelikli
işgücü oluşturmaya yönelik eğitim olanakları sağlamak
Amaç 3. Fonksiyon alanları arasındaki ulaşım ilişkilerinin güçlendirilmesi Hedefler:
• İşlev alanları arasındaki ilişkiyi demiryolu sistemlerini destekleyerek sağlamak
• Mevcut ulaşım sistemlerine alternatif olarak, yeni denizyolu ve demiryolu sistemleri
oluşturmak ve geliştirmek
242
IV.2. DOĞAL YAPIYA İLİŞKİN PLAN KARARLARI
Doğal yapının korunması ve devamlılığının sağlanmasındaki en önemli unsur insandır.
Kentlinin doğal kaynaklarla olan ilişkisi ağırlıklı olarak faydacılık olarak gözükse de,
insanın varlığı, doğal kaynakları sahiplenmesi, koruması ve geliştirilmesinde en
belirleyici unsurdur. Bu alanlardan daha fazla faydalanılmasına yönelik projelerde, eş
zamanlı olarak, hem ekolojik sürdürülebilirlik desteklenirken, hem de bölge halkının
sosyal ve ekonomik ihtiyaçlarını da karşılayabilmesine özen gösteren yaklaşımlara
ağırlık verilmelidir. Bu bağlamda, planlamaya halk katılımının sağlanması, koruma
kullanma dengesinin oluşmasını olumlu yönde etkileyecektir.
IV.2. 1. Tarım Alanları
Edirne İli ekonomisi tarım ağırlıklı olup tarımsal üretim potansiyeli, ülke düzeyinde
önemli bir yere sahiptir. Tarımsal üretim ve kullanım potansiyeli yüksek arazilerin
amaçları dışında kullanılmaması gerekmektedir. Bu amaçla, il düzeyinde korunması
önerilen tarım arazileri haritalanmıştır. Toprak ve verim özellikleri dikkate alınarak bu
araziler üç grupta tanımlanmıştır. Arazi sınıflandırma sonuçlarına göre farklı
kategorilerde ancak yasal olarak korunması gereken sulu ve kuru mutlak tarım
arazileri, dikili araziler, özel ürün arazileri ve çayır-meralar mutlak korunacak tarım
arazileri olup, 1. Öncelikle Korunacak Tarım Arazileridir. Tarımsal üretim gücü orta
ve halen tarımsal üretim amacıyla kullanılabilen, toprak yetersizliği ve eğim vb.
sınırlayıcı etmenlere sahip III. Sınıf Arazi Kullanım Kabiliyet sınıfındaki marjinal arazileri
2. Öncelikle Korunacak Tarım Arazileridir. Bu arazilerin amaç dışı kullanımı
engellenmelidir. Tarımsal niteliği son derece sınırlı olan IV. Sınıf ve üzeri Arazi
Kullanım Kabiliyetindeki marjinal tarım arazileri ise Tarımsal Niteliği Sınırlı Alanlar olarak gruplanmıştır. Buna göre;
• Eğimli bölgelerde toprak muhafaza önlemleri alındıktan sonra, yağışa bağlı dikili
tarım (bahçe tarımı) teşvik edilmektedir.
• Süloğlu ve Lalapaşa İlçeleri’nde yer alan arazilerde özellikle bağ ve meyve
yetiştiriciliği yapılması teşvik edilmektedir.
• Tarımda kullanılan gübre ve pestisitlerin aşırı kullanımlarının önlenmesi için, kayıt
ve denetim mekanizmasının düzgün olarak işletilmesi gerekmektedir.
• İl düzeyinde yeni ve daha büyük toplulaştırma alanlarının oluşturulması ile
parçalanmış, dağılmış arazilerin modern işletmecilik esaslarına göre birleştirilmesi,
tarla içi yol şebekesinin yapılması, yüzey tesviyesi, sulama randımanının
243
arttırılması, genel drenaj tahliye sisteminin ve sulama sistemlerinin oluşturulması
sağlanmalıdır.
• Genel arazi kullanımı içerisinde dağınık halde bulunan küçük ölçekli mera
alanlarının, diğer kullanım fonksiyonları tarafından baskı altına alınarak zamanla
yok olmasının önüne geçmek amacıyla mera alanlarının toplulaştırılması
yapılmalıdır.
• Edirne İli Çevre Düzeni Planı’nın tamamlanmasından sonra, tarımsal kullanıma
ayrılan arazilerin, Tarım Bakanlığı kontrolünde, ülke tarımsal üretim stratejisiyle
uyumlu olarak, 1/5000 ölçekli detayda tarımsal arazi kullanım planları yapılmalıdır.
• Tarımsal arazi kullanım planlarının başarılı olabilmesi için arazilerin konum,
mülkiyet ve toprak özelliklerinin parsel öz nitelik bilgisi olarak girileceği bir il arazi
bilgi sistemi oluşturulmalıdır.
• Verimli kuru mutlak tarım arazilerinin sulama suyu noksanlığı nedeniyle üretim
potansiyelinin altında kullanılması ve ortaya çıkan verim kaybının önlenmesi için,
Edirne İli’nde DSİ tarafından henüz planlama çalışmalarının devam ettiği bildirilen
sulama projelerine bir an önce kaynak sağlanması ve bu projelerin tamamlanması
gerekmektedir.
• Edirne il sınırları içerisinde, özellikle Meriç ve Tunca nehir boylarında, organik çeltik
yetiştiriciliği yaygınlaştırılmalıdır.
• Akarsu su kaynakları çevresinde organik meyvecilik teşvik edilmektedir.
• Toprak özellikleri ve çevre ekosistemi uygun olan bölgelerde organik tarım
uygulamasına geçilmesi teşvik edilmektedir.
• Tarım arazileri az olan, ormana bitişik köylerde ekolojik tarım ve kontrollü tıbbı
aromatik bitki toplayıcılığı, organik hayvancılık ve arıcılık geliştirilmektedir.
• Edirne İli’nde organik tarıma uygun önemli alanlar aşağıda verilmektedir:
Organik ve Ekolojik Tarım Yapılacak Bölgeler: 1. Karaağaç Mahallesi (meyvecilik)
2. Yıldırım Beyazıt Mahallesi (sebze ve meyvecilik)
3. Süloğlu İlçesi (organik üretim)
4. Lalapaşa İlçesi ( organik üretim)
5. Keşan İlçe hudutları içerisinde olan Koru dağı eteklerinde kalan köyler (organik
üretim)
6. Meriç ve Tunca Nehir boylarındaki araziler (organik çeltik )
7. Süloğlu, Uzunköprü, Enez, Keşan İlçe sınırlarındaki Meriç, Ergene ve Edirne
Merkez İlçe sınırlarındaki Tunca Nehri ve bunlara bağlanan yan dere boyları ile
Lalapaşa İlçesi’nde yer alan sulu tarım arazileridir (organik meyvecilik).
244
Eko Turizm ve Deniz Turizmi Yapılacak Bölgeler: 1. Deniz turizmi ile birlikte eko turizm önerilen köyler; Yaylaköy, Mecidiye, Erikli,
Yerlisu, Danişment, Gökçetepe
2. Deniz turizmi önerilen köyler; Büyükevren, Gülçavuş, Karaincirli, Sultaniçe, Vakıf
• Tarım arazileri az olan, ormana bitişik köyler için de ekolojik tarım ve kontrollü tıbbı
aromatik bitki toplayıcılığı, organik hayvancılık ve arıcılık faaliyetleri desteklenen
yerleşmeler aşağıdaki gibidir:
Orman İçi Tıbbi-Aromatik Bitki Toplayıcılığı, Organik Arıcılık, Organik Hayvancılık Yapılacak Bölgeler: Tıbbı Aromatik Bitki Toplayıcılığı
1. Keşan, Enez ve Lalapaşa ilçe sınırlarında yer alan ormaniçi köyler Keşan ilçe
sınırlarında, orman içinde yer almamakla birlikte tarım arazileri az olan, ormana
bitişik köyler
2. Enez İlçesi’nde Çandır ve Hisarlı Köyleri
3. Keşan İlçesi’nde yer alan orman içi köyler; Beyköy, Yaylaköy, Çelebi, Danişment,
Kızkapan, Koruklu, Mercan, Pınar, Sazlıdere, Suluca, Şabanmera, Yerlisu,
Yeşilköy.
Organik Arıcılık ve Hayvancılık
1. Enez İlçesi’nde Hisarlı Köyü,
2. Enez İlçesi’nde Ormana bitişik köylerden; Abdurrahim, Büyükevren, Çavuşköy,
Çeribaşı, Gülçavuş, Hasköy, Işıklı, Karaincirli, Kocaali, Küçükevren, Sultaniçe,
Sütçüler, Şehitler, Umurbey, Vakıf, Yazır, Yenice Köyleri
3. Keşan İlçesi’nde Akhoca, Altıntaş, Bahçeköy, Barağı, Büyükdoğanca, Çeltik,
Çobançeşme, Dişbudak, Erikli, Kadıköy, Karacaali, Karahisar, Karasatı, Karlı,
Kılıçköy, Kozköy, Küçükdoğanca, Lalacık, Mahmutköy, Maltepe, Orhaniye,
Seydiköy, Şükrüköy, İzzetiye, Gökçetepe
• Tarımsal tesislerin bir plan çerçevesinde bir araya getirilmesi ile, başta çevre
koruma ve gıda maddesi üretiminde hijyenik koşullarda kontrol edilme kolaylığı
sağlayabileceği, üretici-sanayici-pazarlayıcı entegrasyonunun gerçekleştirilebileceği
alanların oluşturulması gerekmektedir. Bu amaçla, Tarımsal Organize Bölgeler
(Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri) oluşturulmalıdır. Tarımsal
Organize Bölgelerin iki kategoride oluşturulması önerilmiştir. Bunlar; tarıma dayalı
çeşitli faaliyetleri ve tarımsal üretimin yanında entegre tesislerini de barındıran
Tarımsal Organize Bölgeler (TOB) ve sadece bitkisel ve hayvansal üretimin
yapıldığı, 5403 sayılı yasada (3. Madde) tanımlanan “Tarımsal tesislerin” yer
245
alabileceği Tarımsal Alt Bölgeler (TAB) şeklindedir. TOB ve TAB’lar için yerleşim ve
fonksiyona ilişkin kriterler şöyledir:
1) TAB içerisinde, tarım ve hayvan yetiştiriciliğini destekleyen, hububat,
meyve, sebze için uygun tarım alanları, sebze ve çiçek yetiştiriciliği için
seralar, mantarcılık, hayvancılık gibi sektörler ve 5403 sayılı yasada (3.
Madde) tanımlanan “tarımsal tesisler” yer almakta, buna karşılık sanayi
fonksiyonları kesinlikle yer almamaktadır.
2) TOB’ların, yerleşim alanı yönünde akan dere yakınında ve hâkim rüzgâr
yönünde olmaması, yerleşim alanlarına en az 1 km mesafede olması önem
taşımaktadır.
3) Organik atıkların özellikle su kaynaklarına bulaşması engellenmelidir.
Hayvancılık tesislerinin yer aldığı bölgelerde teknik olarak planlanmış,
zemini uygun gübre çukurları bulunmalıdır.
4) Tarımsal Organize Bölgeler doğal koruma alanlarına yakın olmalı ve
yerleşim alanının gelişim bölgeleri yönünde olmamalıdır.
5) Hayvancılığın yer alacağı organize tarım bölgeleri içerisinde ya da
çevresindeki arazilerde yem bitkisi üretimi yapılması teşvik edilmektedir.
6) TOB’lar içerisinde “Sözleşmeli Tarımsal Üretim Modeli” uygulanmalıdır.
7) TOB ve TAB alanları içerisinde, tarımsal tesis ya da entegre tesisleri için
marjinal tarım arazileri bulunmalıdır.
8) Tarım dışı tesis olarak kabul edilen ve bölge içerisinde, ancak bölge
içerisindeki marjinal tarım arazileri üzerinde yer almak koşulu ile mezat,
soğuk hava depoları, ilk el tarımsal ürün işleme tesisleri, ambalajlama-
paketleme tesisleri, et ve süt ürünleri işleme ya da entegre tesisleri,
hayvancılık borsası, laboratuar, hayvan kliniği, biogaz tesisleri, yem
fabrikaları, zeytin işleme ve zeytin yağı atölye/fabrikaları, meyve suyu, şarap
üretim tesisleri, hayvancılık tesisleri, AR-GE ve yönetim binaları vb. tesislere
yer verilmektedir.
9) Bu bölgede kirlilik yaratabilecek metal, plastik, tekstil, boya vb. kimyasal
hammaddenin ağırlıklı olarak kullanıldığı, tarımsal amaç taşımayan sanayi
tesisleri yer almamaktadır.
10) Küçük ve orta ölçekli işletmeler, birlik veya kooperatifler şeklinde
örgütlenerek TOB ve TAB’lar içerisinde yatırım ve üretim yapabilir.
• Bu kriterler doğrultusunda, İl sınırları içerisinde önerilen TOB ve TAB alanları
aşağıdaki gibidir;
246
Tarımsal Organize Bölgeler (TOB) 1. Havsa İlçesi’nde; Kuzucu ve Abalar Köyleri civarındaki marjinal araziler,
2. Keşan İlçesi’nde; Paşayiğit ve Lalacık Köyleri civarındaki marjinal araziler,
3. Lalapaşa İlçesi’nde; Sinanköy ve Kavaklı Köyleri civarındaki marjinal araziler,
4. Uzunköprü İlçesi’nde; Malkoç ve Başağıl Köyleri civarındaki marjinal araziler,
5. Meriç İlçesi’nde; Merkez civarındaki marjinal araziler,
6. İpsala İlçesi’nde; Esetçe Köyü civarındaki marjinal araziler.
Tarımsal Alt Bölgeler (TAB) 1. Havsa İlçesi’nde; Azatlı ve Orhaniye Köyleri civarındaki marjinal araziler,
2. Uzunköprü İlçesi’nde; Kavacık ve Hamidiye Köyleri civarındaki marjinal araziler,
3. Edirne Merkez İlçesi’nde; Muratçalı ve Korucu Köyleri civarındaki marjinal araziler,
4. Meriç İlçesi’nde; Olacak ve Kavaklı Köyleri civarındaki marjinal araziler,
5. Enez İlçesi’nde; Merkez, Yenice ve Çataltepe yerleşmeleri arasında kalan marjinal
arazilerdir.
6. Süloğlu İlçesi’nde; Küküler ve Büyükgerdelli Köyleri civarındaki marjinal araziler.
IV.2. 2. Yer Üstü Suları
Edirne İli’ndeki içme ve kullanma suyu baraj ve göletlerin sabit koruma kuşakları Çevre
Bakanlığı’nın 13/02/2008 tarih ve 26786 sayılı Resmi Gazete Yayımlanan ‘Su Kirliliği
Kontrol Yönetmeliği’ esaslarına göre uygulanmıştır. İçme Suyu Amaçlı Baraj ve
Göletlerin Mutlak ve Kısa Mesafe Koruma Kuşakları tanımlanmıştır.
Koruma kuşaklarında “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği” ilkelerine uyulması
gerekmektedir. Bahsedilen yönetmeliğe göre içme suyu amaçlı baraj ve göletlerin
mutlak ve kısa mesafe koruma kuşaklarında; “Hangi amaçla olursa olsun hiçbir şekilde
yapı yapılmaz. Mezarlık kurulamaz. Sıvı ve katı atıklar dökülemez, depolanamaz.
Ancak, DSİ’nin görüşü alınarak hazırlanacak peyzaj planları doğrultusunda, toprak
geçirimliliğini engelleyici betonlaştırma gibi faaliyetler yapılmamak ve doğal yapıyı
bozmamak kaydıyla ağaçlandırma yapılarak gezi, seyir, açık spor alanları ve balık
tutma cepleri teşkil edilebilir. Bu cepler su alma yapısına 300 m’den daha yakın
olamaz. Zorunlu hallerde yolların bu alandan geçecek olan kısımlarında sadece
ulaşımla ilgili işlevlerine izin verilebilir. Dinlenme tesisi, akaryakıt istasyonu, vb. tesisler
yapılamaz.” Buna göre;
• Bölgede tarımsal faaliyetlerde kimyasal gübre ve ilaç kullanımı sınırlandırılmalıdır.
247
• Bölgede yaşamsal önem taşıyan yerüstü su kaynaklarının depolanarak
kullanılmasına (gölet, baraj vb.) önem ve öncelik verilmeli, yeraltı su kaynakları
daha çok “rezerv” olarak korunmalıdır.
• İçme suyu havzalarının orta ve uzun mesafedeki yapılaşmaları rehabilite
edilmelidir.
• Planlama çalışmaları ile belirlenmiş sanayi alanları dışına sanayi tesisi izni
verilmemeli, sanayi gelişimi tarımsal ihtisas Organize Sanayi Bölgeleri
oluşturularak kontrol altına alınmalıdır.
• Su toplama havzalarının korunmasına yönelik planlama politikaları belirlenmeli,
özellikle Ergene Havzasında su kalitesi yönetimi ve nehir kalitesinin iyileştirilmesi
için güçlü bir "Havza Yönetimi" ve etkin bir denetim yaklaşımı benimsenmelidir.
IV.2. 3. Yer Altı Suları
Edirne İli’nde içme suyu ihtiyacının bir kısmı yeraltı sularından karşılanmaktadır. Edirne
Merkez ve İlçeleri’ne içme suyu sağlayan su kuyuları Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü tarafından
açılmıştır.
• Yeraltı su kaynakları kullanımı denetim altına alınmalı ve azaltılmalıdır.
• Yeraltı sularının kirlenmesinin önlenmesi amacıyla her türlü kimyasal madde,
proses ve arıtma çamurları ve çöp çürütme tankları ile özel atıklar ve benzeri
maddelerin depolama tankları sızdırmaz nitelikli olarak yapılmalıdır.
• Yeraltı sularının içme suyu amacıyla kullanıldığı bölgelerde, kullanılan tarım ilaçları
doğal şartlarda parçalanabilir ve canlılarda uzun süreli birikim yapmayacak
türlerden seçilmelidir.
• İlke olarak atık sularla sulama yapılmamalı, yapılmasının zorunlu olduğu hallerde,
sulama suyu miktarı ve sulama programı, bu suların yeraltı suyuna sızarak kalıcı bir
kirlenmeye yol açma tehlikesini en aza indirecek şekilde düzenlenmelidir.
• Tüm yerleşmelerde kanalizasyon sistemi bir an önce tamamlanmalı, evsel atık su
arıtma tesisleri kurdurulmalı ve işletilmelidir.
• Yeraltı suyu beslenim alanları olan Lalapaşa İlçesi ve dolayındaki çatlaklı kayalar
ve Edirne’nin kuzey bölgesindeki kalkerli alanlarda doğal yapı korunmalıdır.
• Sanayi tesisleri için izinsiz kuyu açılması önlenmeli, arıtma tesisi ve/veya katı atık
depolama projeleri tamamlanmadan sanayi tesisi ruhsatı, su ihtiyaç ve su tahsis
belgesi verilmemelidir.
• Yeraltı suyu bölgeleri 167 sayılı Yeraltı Suları Kanunu Yönetmeliği hükümlerine
göre korunmalıdır.
248
IV.2. 4. Sakıncalı Alanlar
Taşkın alanları, sazlık ve bataklıklar, heyelan bölgeleri, depreme aşırı duyarlı alanlar ile
Kumullar, Doğal Plajlar ve Kumsallar sakıncalı alanlardır. Buna göre;
• Taşkınları alüvyal tabanlı yayvan yamaçlı geniş vadi tabanlarında özellikle tali
akarsuların Meriç ve Ergene Nehirleri’ne katılım noktalarında genişlemektedir. Bu
alanlarda alt ölçekli planlarda, taşkın önleme çalışmaları tamamlanıncaya kadar
yapılaşma izni verilmemeli, taşkından korunmayı ve zararlarını azaltmayı
amaçlayan yapılaşma şartları benimsenmelidir.
• Sazlık ve bataklık alanlar yapılaşmaya açılmamalıdır.
• Saros Körfezi kıyı şeridi boyunca genişlikleri 30-50m civarında olan kumullar ve
kumsallar bulunmaktadır. Bu alanlarda turizm ve hizmet amaçlı ahşap geçici
yapılaşmalar dışındaki yapı türlerine izin verilmemektedir.
• Heyelan Riski Yüksek Sakıncalı Bölge olarak tanımlanan alanlarda ayrıntılı
çalışmalarla belirlendikten ve ilgili kurumsal onayları alındıktan sonra arazi kullanım
kararları alt ölçekli planlarda kesinleştirilmelidir. Bu alanların bölgesel olarak ele
alınması, gerekli iyileştirme ve heyelan önleme çalışmaları yapılmadan
yapılaşmaya izin verilmemelidir. Bölge geneli için tanımlanacak olan özel koşullara
göre yapılaşma izni verilmelidir.
• İl sınırları içerisindeki alanlarda jeoloji ve sismoloji konularındaki akademik ve
mühendislik çalışmaları arttırılmalıdır. İleriye dönük olarak seçilecek bazı
noktalarda kuvvetli hareket sismografı çalıştırılmalı ve kayıtları analiz edilmelidir.
• Büyük mühendislik yapılarının deprem sırasında maruz kalacağı davranış
biçimlerini incelemek için bu yapılara ait kuvvetli hareket sismograflarıyla teçhiz
edilmeli ve uygulama imar planlarının (1/5.000; 1/1.000) ölçek ayrıntısında jeolojik,
jeofizik ve jeoteknik etütler sonucu elde edilecek sayısal sınıflamalara göre deprem
parametrelerinin ve ivme değerlerinin yeniden belirlenmesi gereklidir.
• Kıyılarda tsunami oluşma tehlikesi vardır. Deprem senaryoları beklenen tsunami
yüksekliğinin 1-4 m arasında değişebileceğini göstermektedir. Kıyılarda yer alacak
kullanımların ve uygulanacak önlemlerinin buradaki dolgu ve alüvyon alanlarının
deprem sırasındaki zemin davranış özellikleri, zemin sıvılaşması gibi faktörler göz
önünde bulundurularak alt ölçekli planlarda detaylı incelenerek belirlenmelidir.
• Saroz kıyılarında yer alacak kullanımların ve uygulanacak önlemlerinin buradaki
dolgu ve alüvyon alanlarının deprem sırasındaki zemin davranış özellikleri, zemin
sıvılaşması gibi faktörler göz önünde bulundurularak belirlenmesi gerekmektedir.
249
IV.2. 5. Yeraltı Kaynakları
Edirne il sınırları içinde metalik ve metalik olmayan maden kaynaklarının yanında enerji
madenleri bulunmaktadır. Açık maden ocaklarında işletim sona erdikten sonra düzenli
rehabilitasyon ve rekreasyon çalışmaları yapılmalıdır.
• Taş rezervi son derece sınırlı olan Edirne İli’ndeki benzeri rezervlerin kontrollü ve
denetimli olarak işletilmelerine izin verilmelidir.
• Cevher hazırlama ya da özel yakma sistemlerinden yararlanılması koşuluyla
Uzunköprü-Keşan linyit yataklarının kapalı yöntemle işletilmelerine izin verilmelidir.
• Bölgedeki rüzgar potansiyeli enerji açığının giderilmesinde birincil öncelik olarak ele
alınmalıdır.
IV.2. 6. Orman Alanları
6831 Sayılı Kanun ile tanımlanan orman varlığına tabi alanlar, orman alanları, orman
vasfı olup ancak orman kadastrosu henüz yapılmamış veya teknik aksaklıklar
nedeniyle orman kadastrosu tamamlanmamış alanlardan oluşmaktadır.
6831 Sayılı Orman Kanunu’na istinaden orman alanları kesinlikle imara kapalı
alanlardır. Bu nedenle, orman varlığı üzerindeki tüm tasarruf Çevre Orman Bakanlığı
ve ilgili taşra teşkilatlarınca yürütülmektedir. Dolayısıyla orman alanları, bölgesel
ölçekte doğal kaynak değerleri olup mutlak korunacak alan kapsamındadır. Özel
Orman alanları da, orman kadastral sınırları içinde bulunduğundan orman kanuna tabi
olup mutlak koruma alanlarıdır.
1/25.000 Ölçekli İl Çevre Düzeni Planı’nda orman kadastrosunun geçmesiyle orman
alanı vasfı kazanacak söz konusu alanlar “Öncelikli Korunması Gerekli Alanlar”
kapsamında değerlendirilmiştir. Ancak söz konusu alanların yapılacak alt ölçekli
planlarda, “Mutlak Korunması Gerekli Alanlar” statüsünde değerlendirilmesi daha doğru
olacaktır. Buna göre;
• Orman alanlarında olabilecek yangınların yerleşim alanlarına ve yerleşim
alanlarında olabilecek yangınların orman alanlarına sıçrama risklerine karşı eğimin
düz ve düze yakın olduğu yerlerde 100 m, eğimin dik olduğu yerlerde ise 100 m’den
az olmamak koşuluyla “Koruma Bandı”nın oluşturulması ve oluşturulan bu bant
içerisinde her türlü imar faaliyetinin yasaklanması gerekmektedir.
250
• İl genelinde 2/B parsellerinde üzerinde yapılaşma olmaması nedeniyle, bu alanları,
orman varlığına kazandırılması, ayrıca, 2/B alanlarının 6831 sayılı yasa
kapsamında orman köylüsünün yararlanması sağlanmalıdır.
• Özel orman alanlarında yapılacak yapılarda, yerel yönetimlerin imar izni
doğrultusunda ve orman ekosistemine uygun çok katlı olmayan doğayla bütünleşen
yapıların inşasına izin verilmemektedir.
• Orman varlığını tehdit edebilecek konut ve sanayi gelişme alanlarında denetimlerde
Çevre Orman Bakanlığı daha aktif rol almalı, denetimleri sağlayacak kontrol
mekanizmasının sürekliliği ve değerlendirme kriterleri “gerçek zamanlı” veri ağı ve
gözlem istasyonlarıyla desteklenmelidir.
• Orman alanlarının yakın çevresinde gelişme gösteren ikinci konut ve turizm
bölgelerinde alınacak plan kararlarının, orman varlığı ve dolayısıyla diğer ekosistem
alanları açısından tehdit oluşturmaması için, gerekli çalışmaların 1/1000 ve alt
ölçekli plan kararlarına dayandırılması gerekmektedir.
• Saros Körfezi’nin kuzeyi boyunca deniz seviyesine kadar inen ve burada doğal
yayılış gösteren Kızılçam ormanları, koylar, kumsal ve jeolojik oluşumlarla birlikte,
sahip olduğu bu kaynak değerlerinden dolayı, yüksek bir peyzaj değeri taşıdığı için,
bütünlüğünü tehdit edecek her türlü tesis ve yapılaşmaya izin verilmemektedir.
• Karaçam ve kızılçam plantasyonlarının yoğun olduğu orman içi açıklıklarda,
bölgesel ekonomiye destek sağlayacak fıstıkçamı plantasyonuna ağırlık verilmeli,
Saroz Körfezi boyunca kıyıya paralel yayılış gösteren doğal Kızılçam ormanları da
Muhafaza Ormanı statüsüne alınmalıdır.
• Bölgedeki biyolojik çeşitliliğin orman amenajman planlarına yansıtılması
gerekmektedir.
• Doğa koruma açısından büyük öneme sahip alanlarda, biyolojik çeşitliliği korumak
amacıyla, Tabiatı Koruma Alanı, Milli Park ve benzeri Korunan Alanlar geliştirilmeli ve
yaygınlaştırılmalıdır.
• Meriç Deltası’nın, sınır ötesi işbirliği programıyla bölgesel ölçekte bütünlüğü
sağlayacak şekilde korunmasına yönelik projeler desteklenmelidir.
• Popülasyon düzeyinde türlere ait envanter çalışmalarının yapılarak, veri tabanının
teşkil edilmesi, sayısal ortamda haritalara aktarılmasıyla, fauna elemanları ve
yaşam ortamlarının konumları, alan büyüklükleri ve sınırlarını gösteren biyotop
haritalarının hazırlanması gerekmektedir.
• Saros Körfezi boyunca yer alan ve herhangi bir koruma statüsü bulunmayan kumul
alanlar koruma altına alınmaktadır.
251
• Avrupa-Afrika göç yolu (Batı Palearktik Bölgedeki kuş göç yolları) üzerinde kuş
türleri için bir dinlenme noktası olan bölgelerin (Meriç Deltası, Gala Gölü) sahip
olduğu ekosistem çeşitliliği (orman, sulak alan, kumul ekosistemi) korunacaktır.
• Edirne İli sınırları içerisinde doğa koruma açısından ulusal ve uluslar arası önem
arz eden, Meriç Deltası, Saros Körfezi ve Sırpsındığı alanları korunacaktır.
• Sulak alanların bütününün bölgesel ölçekte koruma statüsüne kavuşturulması
gerekmektedir (Meriç Deltası).
• Gala Gölü Milli Parkı sınırları içindeki otlatma faaliyetlerine son verilmesi ve Milli
Park içindeki orman statüsündeki alanların korumaya alınması gereklidir.
• Ulusal ve uluslararası ölçekte önemli doğal değerlere sahip Gala Gölü Milli
Parkı’nın gerektirdiği idari ve hizmet yapıları da tamamlanmalı, ulusal ve uluslar
arası ölçekte tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine yer verilmelidir. Tüm bu
çalışmaların yönetim ve organizasyonu için gerekli “Uzun Devreli Yönetim Planı”
ivedilikle oluşturulmalıdır.
• Özel statüye sahip alanlarda oluşturulacak bilgi ağıyla ekosistem ve türler
açısından tehlike oluşturacak unsurlar zamanında tespit edilerek bozulmalar ve
tahriplerin önüne geçilmelidir.
• Ormanların işletilmesinde ve planlanmasında tür çeşitliliği sağlayacak uygulamalara
orman varlığı içinde yer verilmelidir.
• Trakya Bölgesi’ndeki önemli doğal değerlerden biri olan orman varlığının koruması
ve geliştirilmesine yönelik olarak, Çevre Orman Bakanlığı, Yerel Yönetimler,
Üniversiteler ve Sivil Toplum Kuruluşları’nın, sosyal kalkınmaya yönelik
bilgilendirme ve tanıtım faaliyetlerini eşgüdüm içinde sürdürmesi gerekmektedir.
• Kentsel alanlardaki orman varlığının kullanıcılar tarafından daha verimli
kullanılmasına yönelik olarak, söz konusu alanlarda rekreasyonel aktiviteler
arttırılmalıdır.
• İl genelindeki, kırsal alanlarda bozuk orman varlığının korunması sağlayacak ve
ekonomik gelir elde edilerek yöresel ölçekte kalkınmayı ve ekolojik sürdürülebilirliği
devam ettirecek, ceviz, kavak ve fıstık çamı plantasyonlarına ağırlık verilmelidir.
• Odun ve odun dışı ürünler dışındaki hizmet ve faydalanmalarda (orman alanlarında
avcılık, eko-turizm, rekreasyon vb.) orman köylüsünün menfaatlerine gerekli özenin
gösterilmesi için uygun koşullar sağlanmalı ve orman köylüsünün bu yeni oluşuma
tam katılımını sağlamak gerekmektedir. Bu bağlamda, yem, tıbbi-aromatik bitkiler,
meyve, mantar, su kaynakları, rekreasyon, av-yaban hayatı, avcılık, vb. gelir
potansiyellerinden yararlanmalarının artırılması için uygun modellerin ve gerekli
tedbirlerin orman teşkilatı, yerel halk ve diğer ilgi grupları işbirliği ile yürütülecek
252
pilot projeler araştırmalarla geliştirilmesi ve uygulamalarının yaygınlaştırılması
hedeflenmelidir.
• Edirne İli’ndeki orman içi öneri rekreasyon alanları halihazırda yöre halkı tarafından
kullanılan alanlardır. Orman ve kıyı rekreasyonuna yönelik aktivitelerin beraber
yapılabileceği bu alanlar Enez İlçesi’ne bağlı Karagöl Mevkii, Vakıf Köyü, Sultaniçe
Köyü, Gülçavuş Köyü, Büyükevren Köyü ve Enez Merkez’de yer almaktadır. Bu
alanların organize şekilde işletilmesi halinde yöre halkına gelir sağlayacağı göz
önünde bulundurulmalıdır.
IV.2. 7. Çevre Sorunları
Çevre sorunlarının başında gelen hava su ve toprak kirliliği ile katı atıklar Edirne için de
çevreyi tehdit edecek boyutlardadır. İl’in topoğrafik yapısı gözönünde bulundurulmadan
oluşan yapılaşma, yetersiz yeşil alanlar, ısınmada kullanılan yakıtlar hava kirliliğinin en
önemli nedenlerindendir. Su kaynaklarına bakıldığında ise, yetersiz altyapı, yanlış
gübre ve zirai ilaç kullanımı, sanayi ve evsel kaynaklı atık suların nehirlere deşarjı
büyük ölçüde kirliliğe neden olmaktadır. Ayrıca katı atıkların vahşi depolama yöntemi
ile bertaraf edilmesi, tıbbi atık gibi özel atıkların genelde evsel atıklarla beraber
depolanması da çevre ve insan sağlığını tehdit etmektedir.
Hava Kirliliği
• Mevcut yakıtlar iyileştirilmelidir.
• Alternatif yakıt yakma teknikleri geliştirilmeli, doğal gaz kullanımı
yaygınlaştırılmalıdır.
• Taşıt teknolojileri geliştirilmeli, toplu taşımacılık yaygınlaştırılmalıdır.
• Sanayi tesislerini baca gazı arıtmaları kullanmaları zorunlu tutulmalı, sanayi
tesisleri yerleşim merkezleri dışında bırakılmalıdır.
• Yeşil alanlar arttırılmalı, yerleşik alan dokusu içinde hâkim rüzgâr yönleri dikkate
alınarak kuzey-güney aksları boyunca hava koridorları oluşturulmalıdır.
• Sürekli ve düzenli ölçümler yapılmalıdır.
Su Kirliliği
• Tüm yerleşmelerde kanalizasyon sistemi bir an önce tamamlanmalı ve evsel atık su
arıtma tesisleri kurdurulmalı ve işletilmelidir.
• Ergene Nehri boyunca sabit numune alma noktaları belirlenerek, uzaktan izleme
metoduyla takibi yapılmalıdır.
• Ergene Nehri temizleme planı hazırlanmalı ve temizleme modeli geliştirilmelidir.
253
• Sanayi tesislerinden çıkan atık suların arıtılmadan deşarj edilmesine izin
verilmemelidir.
• Ham çamur, işlenmiş arıtma çamuru ve kompostun topraktaki uygulamaları için
gerekli önlemler alınmalıdır.
• Sanayi gelişmesine ayrılan alanlarda yeni kurulacak sanayi tesislerinin Çevre
Mevzuatı uyarınca gerekli her türlü önlemi almaları koşuluyla, bir başka deyişle
zorunlu minimum bir ön arıtmadan geçtikten sonra atıksularını evsel nitelikli
atıksularla birleştirmeleri ve bu suretle atıksuların ortak tesislerde karışarak
arıtılması ilkesi benimsenmelidir.
• Özellikle Ergene Havzası’nda su kalitesi yönetimi ve nehir kalitesinin iyileştirilmesi
için güçlü bir havza yönetimine ve etkin bir denetime ihtiyaç bulunmaktadır. Bu
doğrultuda bir “Havza Çevre Yönetim Kurumu”’na ihtiyaç bulunmaktadır.
• Münferit sanayi tesislerinin OSB’ler şeklinde örgütlenmesi ve Su Kirliliği Kontrol
Yönetmeliği gereği yapılan denetimlerin daha verimli bir şekilde yapılması için
sanayi kuruluşlarının dağılımı ve coğrafik özellikleri dikkate alınarak ortak atık su
arıtma tesisi, atık su karakterizasyonu ve kirlenme profili çıkartılarak kurdurulmalı
ve işletilmelidir.
• Yeni sanayi yatırımları OSB’lere yönlendirilmeli, OSB’ler dışında sanayi tesislerine
izin verilmemeli, izinsiz kuyu açmaları önlenmelidir.
• Arıtma tesisi ve/veya katı atık depolama projeleri tamamlanmadan sanayi tesisi
ruhsatı, su ihtiyaç belgesi, su tahsis belgesi verilmemelidir.
• Ceza miktarları caydırıcı olması bakımından yeniden düzenlenmelidir.
• Kuyuların DSİ tarafından etkili bir şekilde denetlenmesi sağlanmalıdır.
• Yeraltı suyu kullanımlarında rezervin tamamının tahsis edildiği yerlerde yeni tahsis
yapılmasına izin verilmemelidir.
Toprak Kirliliği
• Ergene Nehri’ndeki özellikle evsel ve sanayi kökenli kirlilik, bölgede yetiştirilen tarım
ürünlerini, tarım alanlarını ve su ürünleri yaşamını tehdit etmektedir. Kirliliğin devam
etmesi durumunda tarımsal alanların verimleri düşecek ve bölgenin tarımsal
potansiyeli zarar görecektir. Bu durumun önüne geçilmesi açısından su
kaynaklarının kirliliği mutlaka kontrol altına alınmalıdır.
• Eski sanayi bölgelerinde kirlenmiş zeminlerin ıslahı yapılmalıdır.
• Tarım alanlarında verimi artırmak için kullanılan gübre ve zirai ilaçların tüketim
miktarı gereğinden fazla olmamalıdır, tarımla uğraşanlar bu konuda eğitilmeli ve
bilinçlendirilmelidir.
254
• Tarımda kullanılan gübre ve pestisitlerin aşırı kullanımlarının önlenmesi için, kayıt
ve denetim mekanizması düzgün olarak işletilmelidir.
Katı Atık
• Mevcut vahşi depolama alanları rehabilite edilmelidir.
• Yerleşim ve sanayi birimleri için ortak işletilen, ekonomik, kontrollü ve sadece
Ergene Nehri’ni değil tüm çevreyi hızla kirleten tehlikeli ve katı atıkların depolandığı
“çağdaş katı atık depolama” tesisler yapılmalı ve faaliyete geçirilmelidir.
• Katı Atık Depolama Sahaları, yerleşim merkezlerine en az 1 km uzaklıkta
konumlanmalıdır.
• Toplanıp depolanan atıkların, yeniden kazanılması sağlanmalıdır.
• Katı Atık Depolama Projeleri yerüstü ve yeraltı suyu beslenme alanlarına doğrudan
etki yapacak sahalarda yapılmamalıdır.
• Tıbbi atıklar düzenli bir şekilde toplanmalı ve tıbbi atık sterilizasyon tesisleri
kurulmalıdır. Bu tesisler, düzenli depo alanlarına yakın olmalı böylece tesisten
çıkan tıbbi atıkların hem evsel atıklarla beraber depolanması sağlanmalı hem de
oluşabilecek ekonomik kayıpların önüne geçilmesi sağlanmalıdır.
• Katı atıkların yanında tehlikeli atıklar, tıbbi atıklar da dikkate alınarak İZAYDAŞ’ın
bir benzerinin de Trakya’da kurulmasına yönelik çalışmalar başlatılmalıdır.
IV.3. SOSYO-EKONOMİK YAPIYA İLİŞKİN PLAN KARARLARI
Edirne İli’nde sosyo-ekonomik kalkınmayı sağlamak için önerilen fonksiyonlar ve
değişiklikler nüfus ve sektörel yapı başlıkları altında incelenmiştir. Sosyal ve ekonomik
açıdan yapılacak değişikliklerin temel amaçları;
Tarımsal potansiyeli yüksek olan İl’de, tarımsal verimliliği artırarak kırsal
nüfus kaybının önlenmesi,
Sınırötesi bağlantıları güçlendirilerek Balkanlar bütününde entegrasyonun
artırılmasının sağlanması,
İlin mevcut yapısını ve eğilimlerinı dikkate alarak tarım, sanayi ve hizmet
sektörlerinde dengenin oluşturulması.
IV.3. 1. Nüfus
Planla, 2007 yılında 396.462 kişi olan Edirne İli toplam nüfusunun 2023 yılında 485.600
kişiye çıkarılması hedeflenmiştir. Doğal nüfus artışına göre İl nüfusu 2023 yılında
427.535 kişi olacaktır. Plan hedef nüfusundaki artışın motorları;
255
Kırsal kalkınmayı ve tarımsal üretimi destekleyerek kırsal göçü azaltacak Tarımsal
Organize Bölgeler ile Tarımsal Alt Bölgeler,
Tarımsal üretimle eşgüdümlü işleyecek ve özendirecek tarımsal sanayi sektörü,
Doğal, tarihi ve kültürel özellikleri ile bu özelliklerin sürdürülebilir olmasına
yarayacak turizm alanlarıyla birlikte nitelikli hizmet alanları,
Yunanistan ve Bulgaristan ile komşu olan İl’in hem sınırötesi ilişkilerini
güçlendirmek, hem de ilin kendi içindeki entegrasyonunu kolaylaştıracak ulaşım
bağlantılarının güçlendirilmesi olacaktır.
Edirne İli nüfusunun en büyük ilçesi toplam 205.000 kişi ile Merkez İlçe olacaktır
(%42,2). Bunu izleyen ilçeler Keşan (%19,2) ile Uzunköprü (%15,4) İlçeleri olacak ve
bu üç İlçe’nin nüfusları toplamı İl nüfusunun %76,8’ini oluşturacaktır. Merkez İlçe,
Keşan, Süloğlu ve Uzunköprü ilçeleri kentsel nüfusun İlçe’nin tüm nüfusuna oranla,
mevcut durumda olduğu gibi, daha yoğun olduğu ilçeler olacaktır. Diğer ilçelerde ise
kırsal nüfus kentsel nüfusa oranla daha yoğun olacaktır.
Tablo IV. 1. Edirne İli İlçelere Göre Mevcut Nüfuslar ile Plan Hedef Nüfusları 2007 Nüfusu 2023 Trend Nüfusu 2023 Plan Nüfusu
İlçeler Şehir Nüfusu
Köy Nüfusu Toplam Şehir
Nüfusu Köy
Nüfusu Toplam Şehir Nüfusu
Köy Nüfusu Toplam
Merkez 136.070 14.647 150.717 187.163 9.070 196.233 190.000 15.000 205.000
Enez 3.752 6.962 10.714 4.107 4.967 9.074 7.000 7.500 14.500
Havsa 8.547 12.986 21.533 7.680 8.442 16.122 9.000 15.000 24.000
İpsala 7.851 22.389 30.240 6.398 17.749 24.147 9.600 22.500 32.100
Keşan 54.366 23.076 77.442 75.200 16.456 91.656 69.000 24.000 93.000
Lalapaşa 1.864 6.542 8.406 2.863 3.957 6.820 4.000 7.000 11.000
Meriç 3.196 13.763 16.959 1.887 8.440 10.327 5.000 13.000 18.000
Süloğlu 5.040 4.434 9.474 5.884 2.534 8.418 8.500 4.500 13.000
Uzunköprü 39.123 31.854 70.977 45.418 19.320 64.738 45.000 30.000 75.000Toplam 259.809 136.653 396.462 336.600 90.935 427.535 347.100 138.500 485.600
IV.3.2. Sektörel Yapı
Edirne’de tarım ve turizm sektörü ağırlıklı bir gelişim olacaktır. Tarım sektörü 2000 yılı
verilerine göre sektörel istihdamın %50’sini oluşturmaktadır ve bu değerin 2023 yılında
%43’e düşmesi beklenmektedir. Tarım ve sanayi sektörlerinde Tarımsal Organize
Bölgeler ve Tarımsal Alt Bölgeler29 ile tarım ve sanayi yapılarının entegre
çalışmasından kaynaklanacak üretim ve verimlilik artışı yaşanması beklenirken, hizmet
sektörlerinde (özellikle turizm sektöründe) yaşanacak istihdam artışının tarım
sektöründeki istihdam artışını kısmen de olsa düşürmesi beklenmektedir. Bunun
29 Bkz. IV.3.2.2. Tarımsal Organize Bölgeler ve Tarımsal Alt Bölgeler
256
yanında sanayi sektöründeki istihdamın %9’dan %10’a, hizmet sektöründeki istihdamın
ise %41’den %46’ya yükselmesi beklenmektedir.
Tablo IV. 2. Edirne İli İlçelere Göre 2023 Yılı Sektörel Dağılımları ve Çalışan Sayıları
Sanayi % Hizmetler % Tarım %
ToplamÇalışan
Nüfus AktiviteOranı
Merkez 10.000 13 50.000 67 15.000 20 75.000 205.000 37
Enez 400 6 1.900 26 5.000 68 7.300 14.500 50
Havsa 1.500 12 2.400 20 8.200 68 12.100 24.000 50
İpsala 1.100 6 3.700 20 14.000 74 18.800 32.100 59
Keşan 3.300 7 22.000 50 19.000 43 44.300 93.000 48
Lalapaşa 1.000 14 1.500 21 4.500 65 7.000 11.000 64
Meriç 300 3 2.500 25 7.200 72 10.000 18.000 56
Süloğlu 1.000 12 4.500 53 3.000 35 8.500 13.000 65
Uzunköprü 4.000 11 13.000 36 19.000 53 36.000 75.000 48
Toplam 22.600 10 101.500 46 94.900 43 219.000 485.600 45
İlçeler özelinde mevcut ve öneri istihdamın sektörel dağılım oranları incelendiğinde;
Merkez İlçe, Keşan, Uzunköprü ve Süloğlu İlçeleri’nin hizmetler sektöründe ağırlıklı bir
istihdam yapısı olacakken, diğer ilçelerin tamamında kırsal nüfusun yoğunluğuna bağlı
olarak tarım sektöründe istihdam edenler diğer sektörlere oranla fazla olacaktır.
İl bütünündeki hizmet ağında 1. Kademe Kentsel Merkez Edirne Merkez İlçe olacaktır.
Keşan 2. Kademe, Uzunköprü ve Havsa İlçeleri 3. Kademe ve Enez, Lalapaşa, Meriç,
İpsala ve Süloğlu 4. Kademe Kentsel Merkezler olacaktır.30
Tablo IV. 3. Edirne İli İlçelere Göre Mevcut ve Öneri Sektörel Dağılım Oranları Tarım (%) Sanayi (%) Hizmet (%)
İlçeler 2000 2007 2023 2000 2007 2023 2000 2007 2023
Merkez 20 20 20 14 14 13 65 65 67
Enez 71 71 68 6 6 5 23 24 26
Havsa 69 69 68 12 12 12 18 18 20
İpsala 76 76 74 4 5 6 19 19 20
Keşan 45 45 43 8 8 7 48 48 50
Lalapaşa 72 72 65 5 5 14 23 23 21
Meriç 85 85 72 2 2 3 13 13 25
Süloğlu 44 44 35 2 2 12 54 55 53
Uzunköprü 59 59 53 9 9 11 31 32 36
Toplam 50 47 43 9 10 10 41 44 46
30 Bkz. IV.3.2.1. Merkezler Kademelenmesi
257
IV.3.2.1. Merkezler Kademelenmesi
1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Plan
kararlarında, 2007 verilerine göre, bölgeler arası ve bölge içi dengelenmelere katkı
sağlamak üzere, ulaşım eksenlerine dayalı olarak beklenen etkileşimlerin ve
gelişmelerin yanı sıra; Trakya Bölgesi’nde kademeli merkez yerleşimler sisteminde
stratejik rol üstlenecek yerleşimler beş grupta kurgulanmıştır. Bu çerçevede; Tekirdağ İl
Merkezi I. Kademe Kentsel Merkezler Grubu’nu oluştururken, Çerkezköy, Çorlu, Edirne İl Merkezi, Keşan, Lüleburgaz ve Kırklareli Tekirdağ İl Merkezi II. Kademe
Kentsel Merkezler Grubu’nu oluşturmaktadır. Babaeski, Marmara Ereğlisi, Muratlı,
Saray, Şarköy, Uzunköprü, Havsa, Vize, Malkara ve Hayrabolu III. Kademe Kentsel
Merkezler Grubu’nu da İpsala, Enez, Demirköy, Kofçaz, Meriç, Lalapaşa, Pehlivanköy, Pınarhisar ve Süloğlu tarafından oluşturulan IV. Kademe Kentsel
Merkezler Grubu izlemektedir.
Trakya Alt Bölgesi bütününde Edirne Merkez 1. Kademe Kentsel Merkez olarak
önerilmiş olup, mevcut durumuna paralel olarak çevre ilçe ve kırsal merkezlere hizmet
edecek ticaret-hizmet, eğitim merkezi olarak önerilmektedir. Edirne İl Merkezi’ne,
hizmet merkezi kimliği dışında, sahip olduğu tarih turizmi potansiyeli, sağlık hizmetleri
ve önemli stratejik konumu sebebi ile küresel ölçekte geliştirilecek “marka kent”
fonksiyonu yüklenmiştir. Bu doğrultuda kentte kültürel turizm canlandırılacak ve kentin
uluslar arası bir çekim noktası olması sağlanacaktır. Keşan ise bölge içindeki
konumuna, ana ulaşım akslarının üzerinde bulunmasına ve eğilimlerine (mevcutta da
2. kademe merkez olması) paralel olarak 2. kademe merkez olarak önerilmiştir. Keşan
ilçe merkezinde önerilen gelişmede, Tekirdağ-İpsala ve Edirne-Çanakkale
bağlantılarının kesişiminde yer alması ve önemli tarımsal merkezlerle çevrelenmesi
önemli bir rol oynamaktadır. Günümüzde de III. Kademe Merkez olan Uzunköprü İlçesi
tarımsal özelikleri ile ön plana çıktığı için, öncelikle çevresindeki kırsal merkezlere,
planla getirilen TAB ve TOB alanları yardımı ile hizmet verecek şekilde Havsa İlçesi ile
birlikte 3. derece merkez olarak önerilmiştir. İpsala, Süloğlu, Enez, Lalapaşa ve Meriç
ilçeleri ise IV. Kademe Kentsel Merkezler olarak önerilmiş olup, buna göre fonksiyonları
barındıracak yerleşmeler olacaktır.
258
Tablo IV. 4. Edirne İli Merkezler Kademelenmesi İlçe 2023 Hizmet Sektörü
Oranı (%) Merkez
Kademelenmesi 2023 Nüfusu
Merkez 67 1 205.000
Keşan 50 2 93.000
Uzunköprü 36 3 75.000
Havsa 20 3 24.000
İpsala 20 4 32.100
Meriç 25 4 18.000
Süloğlu 53 4 13.000
Enez 26 4 14.500
Lalapaşa 21 4 11.000
Şekil IV. 1. Edirne İli Merkezler Kademelenmesi
IV.3.2.2. Tarımsal Organize Bölgeler (TOB) ile Tarımsal Alt Bölgeler (TAB)
Edirne İli’nde tarımsal üretimin ve toprak kullanımının sürekliliğinin sağlanması, tarım
nüfusunun yerinde istihdam edilmesi ve gelir kaynaklarının arttırılması ya da yeni
kaynakların oluşturulması, tarımsal tesislerinin bir plan çerçevesinde bir araya
getirilmesi ve üretici-sanayici-pazarlayıcı entegrasyonunun gerçekleşmesi amacıyla
259
Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri olan “Tarımsal Organize Bölge”ler (TOB) önerilmiştir.
TOB’lar besicilik, süt sığırcılığı, meyvecilik, sebzecilik, seracılık, çiçekçilik vb tarımsal
üretim ve ürün işleme faaliyetlerinin bir arada yapıldığı, disipline edildiği, tek elden sevk
ve idare edildiği ve desteklendiği alanlar olacaktır. İçerisinde; hububat, meyve ve sebze
üretimi için uygun tarım alanları, sebze ve çiçek yetiştiriciliği için seralar, mantarcılık,
hayvancılık ve et entegre tesisleri, otlaklar, tarımsal işletmeler, tarımsal ürün paketleme
tesisleri, meyve işleme tesisleri, soğuk hava depoları, yem depoları, TOB işletmelerinin
ön arıtma yada toplu arıtma tesisleri, organik atıkların geri dönüşüm tesisleri, hayvan
klinikleri, kireçli ölü hayvan gömü çukurları, tarımsal araç-gereç parkları, tarımsal ürün
pazarlama hizmetleri, ürün borsası, tarımsal eğitim merkezleri, tarımsal Ar-Ge ve
laboratuar alanları gibi Tarım Bakanlığının bölge stratejisine uygun ve olumlu görüş
verebileceği tesisler yer alacak, bunun dışındaki, tekstil, boya sanayi, metal veya
plastik hammaddeleri kullanan vb kirletici sanayiye ve tarımsal ürünlerin doğrudan
işlenmediği sanayi işletmelerine kesinlikle yer verilemeyecektir. TOB içerisinde tarım ve
hayvancılığa dayalı sanayi fonksiyonları toplam TOB alanının en fazla %10 unu
oluşturacak ve TOB alanı içerisindeki marjinal araziler üzerinde yer alabileceklerdir.
Tarımsal Organize Bölgelerin yanında “Tarımsal Alt Bölge”ler (TAB) tarımsal üretimi ve
kırsal kalkınmayı desteklemek üzere önerilmektedir. TAB’lar, sanayi fonksiyonlarının kesinlikle yer almayacağı, tarım ve hayvan yetiştiriciliğini destekleyen, hububat, meyve,
sebze üretimi için uygun, meralar, mantarcılık, orman ürünleri, sebze ve çiçek yetiştiriciliği için
seralar, depo veya soğuk hava deposu, mandıra vb sadece 5403 sayılı toprak koruma ve
arazi kullanım kanunun 3. maddesinde tanımlanan “tarımsal yapılar” fonksiyonlarını
barındıran alanlar olacaktır. TAB içindeki fonksiyonlar, bulunduğu bölgenin yerel iklim ve
tarımsal potansiyeline, ekolojik ve ekonomik kaynağının ağırlığına göre belirlenecektir.
1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı kapsamında önerilen TOB-TAB bölgeleri
planda birer ikon ile işaretlenmiştir. TOB-TAB bölgeleri ve yakın çevresinde, 1/5000 ya
da daha büyük ölçekli düzeyde yapılacak çalışmalar ile parsel düzeyinde, mülkiyet
bilgileri de dikkate alınarak yer ve sınır belirlemesi işleminin, yerel organizasyonların
önderliğinde kurulmuş bir komisyon tarafından yapılması gerekmektedir. Edirne Planı kapsamında önerilen TOB-TAB alanları aşağıdaki gibidir:
1. TOB-Havsa İlçesi’nde, Kuzucu ve Abalar Köyleri arasındaki marjinal araziler,
2. TOB-Keşan İlçesi’nde, Paşayiğit ve Lalacık Köyleri arasındaki marjinal arazileri,
3. TOB-Lalapaşa İlçesi’nde, Sinanköy ve Kavaklı Köyleri civarındaki marjinal arazileri,
260
4. TOB-Uzunköprü İlçesi’nde, Malkoç ve Başağıl Köyleri civarındaki marjinal arazileri,
5. TOB-Meriç İlçesi’nde, Merkez civarındaki marjinal arazileri,
6. TOB-İpsala İlçesi’nde Esetçe Köyü civarındaki marjinal arazileri,
7. TAB-Havsa İlçesi’nde, Azatlı ve Orhaniye Köyleri civarındaki marjinal arazileri,
8. TAB-Uzunköprü İlçesi’nde, Kavacık ve Hamidiye Köyleri civarındaki marjinal arazileri,
9. TAB-Edirne Merkez İlçe’de, Muratçalı ve Korucu Köyleri arasındaki marjinal arazileri,
10. TAB-Meriç İlçesi’nde, Olacak ve Kavaklı Köyleri civarındaki marjinal arazileri,
11. TAB-Enez İlçesi Merkez, Yenice ve Çataltepe yerleşmeleri arasında kalan marjinal
arazileri
12. Süloğlu İlçesi’nde, Küküler ve Büyükgerdelli Köyleri civarındaki marjinal arazileridir.
Şekil IV. 2. Edirne İli TAB ve TOB’lerin Bulunduğu İlçeler
Şekilde de görüldüğü gibi, bölgenin iç kısımlarında kalan ya da tarım ve orman
alanlarına yakın ilçe merkezlerinin, bölge genelinde etki alanlarının genişliğine bağlı
olarak, kırsal kalkınmaya dengeli bir hizmet sağlayacakları düşünülmektedir. Bu durum,
dengesiz nüfus ve işgücü dağılımının giderilmesi ve seyrelme alanlarının tekrar nüfus
tutma süreçlerine geçebilmeleri için gereklidir.
261
IV.3.2.3. Turizm Sektörü
Edirne İli sahip olduğu doğal ve kültürel potansiyelleriyle turizmden hak ettiği payı
alamamaktadır. Sınır kapılarından giriş yapan ziyaretçi sayısı 2006 yılında 3.041.81331
kişi iken, İl’deki toplam ziyaretçi sayısı yalnızca 103.558 kişidir. Ziyaretçi sayısının bu
kadar az olmasının sebepleri temel olarak, tanıtım ve sunum ile konaklama
kapasitesinin nitelik ve niceliksel olarak yetersiz olmasıyla ilişkilidir.
Tablo IV. 5. Turizm Temel Göstergeler Toplam Ziyaretçi
Sayısı
Yatak
Kapasitesi
Ortalama Kalış
Süresi
Yıllık Doluluk
Oranı Edirne Toplam
103.558 3.551 1,3 %33,28
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2006
Aşağıda ziyaretçi sayısını ve ziyaret süresini artırmak üzere amaç-hedef-stratejiler
verilmektedir:
Amaç 1. Genç nüfus göçü veren bir yerleşme olduğu dikkate alınarak, turizm sektöründe çalışan istihdamın artırılması amacıyla
Hedef 1. Bölgenin tanıtım stratejilerini geliştirmek ve arttırmak
• Kolay algılanabilir ve çabuk yaygınlaştırılabilir tanıtım malzemeleri
üretilecek (Web sayfaları, broşürler, kitapçıklar, kısa filmler vb.)
• Turizmin geliştirilmesinde Sivil Toplum Kuruluşları’nın etkinliği artırılacak
• Bölgenin internet ortamına etkin bir biçimde taşınması sağlanacak-
geliştirilecek turizm çeşitlerinde envanterin tamamlanması ve herkesin
ulaşabileceği bilgi haline dönüştürülmesi sağlanacak, online veri tabanı
geliştirerek internet ortamında rezervasyon sistemleri geliştirilecek
Hedef 2. Turizm personeline yönelik eğitimi arttırmak
• Kaçak rehberliğin engellenmesi için, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca
profesyonel turist rehberi sınavı ve kursu açılması sağlanacak
• Sınır kapılarında, gelen turistleri yönlendirmek amacıyla Edirne turizmiyle
ilgili gelen acente ve personeller yer alacak
Hedef 3. Yerli ve yabancı turist sayısını, konaklama kapasitesi niteliksel ve
niceliksel olarak arttırmak
• Yunanistan ve Bulgaristan’la ortak turizm güzergahları düzenlenecek
• Ülkeler arasında turist giriş-çıkışı kolaylaştıran sistemler geliştirilecek
• Ulaşım sistemlerinin birbirine entegre çalışması sağlanacak 31 İMP-Kültür Endüstrileri-Kültür ve Turizm Grubu ile Edirne İl Kültür Turizm Müdürlüğü tarafından 2008 yılında gerçekleştirilen toplantı çıktısı.
262
• Meriç Nehri temizlendikten sonra, ulaşım ve su sporları amaçlı kullanılacak
• Enez’de balıkçı barınakları geliştirilerek yat turizmine hizmet verecek
• Enez ve Keşan İlçeleri’ne bağlı köylerde, doğal üretim desteklenerek kırsal
turizm geliştirilecek
• Saros Körfezi’nde dalış gibi spor aktiviteleri geliştirilecek
• Uzunköprü, Yeniköy ve Merkez çevresindeki köylerde bağcılık ve buna
bağlı bir kültürün geliştirilmesiyle turizme hizmet verecek
• Edirne Kent Merkezi başta olmak üzere festival kültürü geliştirilecek
• Enez, İpsala ve Uzunköprü İlçeleri’nde av turizmi geliştirilecek
Amaç 2. Edirne’nin sahip olduğu doğal ve kültürel potansiyellerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla
Hedef 1. Doğal ve kültürel kaynakları korumanın temel olduğu bir sektör girdisi
olarak kullanılarak turizm çeşitliliğini arttırmak
• Saros Körfezi’ndeki ikinci konut yoğunluğunun azaltılarak bu bölgede
yaratılacak turizm aktivitelerine bağlı olarak turizm tesis alanına dönüşümü
desteklenecek
• Edirne Kent Merkezi’nde festival ve kültür turizminin canlandırılmasıyla
kent, bir marka kent haline getirilecek
• Kültür turizmi altında Keşan müzik kültürü canlandırılacak
• Doğa ve kıyı turizmi altında Saros Körfezi’nde yat turizmiyle birlikte kıyı
turizmi geliştirilecek
• Doğa Turizmi altında Ganos Ormanları ve Korudağ’ın doğa turizmi
açısından sunduğu potansiyeller kullanılarak doğa turizmi geliştirilecek
• Gala Gölü Milli Parkı ve çevresinde kuş gözlemciliği gibi günübirlik
aktiviteler desteklenecek
• Gala Gölü Milli Parkı’nda üniversitelerin yapacağı araştırmalar
desteklenecek, bu faaliyetler için konaklama Enez’de yer alacak
• Arkeolojik turizm altında Lalapaşa’da bulunan arkeolojik miras, Edirne Kent
Merkezi turlarına dahil edilecek, buradaki günübirlik turizm faaliyetleri
artacak
• Arkeolojik turizmle ilişkili uygulamalar kapsamında Enez Antik Kenti açık
hava müzesine dönüştürülecek
Edirne turizminde geliştirilecek öneriler için, gelecek ziyaretçi sayısı temel alınarak
farklı senaryolar geliştirilmiştir. Bu senaryolarda ziyaretçi sayısı 500.000 ve 1.000.000
263
kişi olduğunda doluluk oranları ve ortalama kalış süreleri farklılaştırılarak, mevcut yatak
kapasitesine eklenecek ilave yatak kapasitesi tahmin edilmiştir. Önerilen 6 farklı
senaryo turizmde oluşturulacak yatak kapasitesi için izlenecek yolu belirtmekte olup,
hangi yolun seçileceğine alt ölçekli planlarda karar verilmesi uygun olacaktır.
Tablo IV. 6. Edirne İl Bütünü Ortalama Ziyaretçi Sayısı 500.000 Olduğunda Yatak Kapasitesi Doluluk Oranı 40% 50% 60%
Ortalama Kalış Süresi 2 2,5 3 2 2,5 3 2 2,5 3
Öngörülen Yatak Kapasitesi
6.849 8.562 10.274 5.479 6.849 8.219 4.566 5.708 6.849
İlave Yatak 3.298 5.011 6.723 1.928 3.298 4.668 1.015 2.157 3.298
Ortalama ziyaretçi sayısı 500.000 kişi olduğunda, doluluk oranı ve ortalama kalış
süresinde yapılacak değişikliklerle elde edilen sonuçlar yukarıdaki tabloda
gösterilmektedir. Ziyaretçi sayısı 500.000 kişi olduğunda yatak kapasitesini ortalama iki
kat artıracak senaryolar tercih edilmiştir. Buradaki değerlerden Edirne İli’ne uygun
olanlar;
Senaryo 1- Yıllık Doluluk oranı %40, ortalama kalış süresi 2 gün, ilave yatak kapasitesi
3.298: Bu senaryo, Edirne’ye turizm yatırımlarının artmaya başlamasıyla, turizmde
karlılığın arttığı ilk yıllarda izlenecek bir durumu yansıtmaktadır. Saros Körfezi’nde kıyı
turizmi aktivitelerinin artması, turizmi dört mevsime yayacak alternatif turizm türlerinin
oluşmasıyla ortalama kalış süresi ve doluluk oranının artacağı düşünülerek bu
değerlerin daha yüksek tutulmasına karar verilmiştir.
Senaryo 2-Yıllık Doluluk oranı %50, ortalama kalış süresi 2,5 gün, ilave yatak
kapasitesi 3.298: Ziyaretçi sayısının 500.000 kişi olmasıyla oluşacak bu değerler uzun
dönemli bir turizm politikasıyla elde edilebilecek hedeflerdir.
Senaryo 3- Yıllık Doluluk oranı %60, ortalama kalış süresi 3 gün, ilave yatak kapasitesi
3.298: Geliştirilecek politikalarla ortalama kalış süresini 1,3 günden 3 güne, doluluk
oranını ise %33’ten %60’a çıkarmak, Edirne’ye biçilen vizyon ve geliştirilecek diğer
sektörler dikkate alındığında, gerçekleştirilmesi zor gözükmektedir.
Tablo IV. 7. Edirne İl Bütünü Ortalama Ziyaretçi Sayısı 1.000.000 Olduğunda Yatak Kapasitesi Doluluk Oranı 40% 50% 60%
Ortalama Kalış
Süresi 2 2,5 3 2 2,5 3 2 2,5 3
Öngörülen Yatak Kapasitesi 13.699 17.123 20.548 10.959 13.699 16.438 9.132 11.416 13.699
İlave Yatak 10.148 13.572 16.997 7.408 10.148 12.887 5.581 7.865 10.148
264
Ortalama ziyaretçi sayısı 1.000.000 kişi olduğunda, doluluk oranı ve ortalama kalış
süresinde yapılacak değişikliklerle elde edilen sonuçlar yukarıdaki tabloda
gösterilmektedir. Ziyaretçi sayısı 1.000.000 kişi olduğunda yatak kapasitesini ortalama
dört kat artıracak senaryolar tercih edilmiştir. Buradaki değerlerden Edirne’ye uygun
olanlar;
Senaryo 4- Yıllık Doluluk oranı %40, ortalama kalış süresi 2 gün, ilave yatak kapasitesi
10.148: Ziyaretçi sayısının 1.000.000 kişiye çıkması mevcut durumdaki tanıtım ve
sunum ile konaklama kapasitesinin niteliksel açıdan artışıyla mümkün olacaktır. Böyle
bir durumda, doluluk oranındaki artış %40’tan, ortalama kalış süresindeki artış da 2
günden fazla olacaktır.
Senaryo 5- Yıllık Doluluk oranı %50, ortalama kalış süresi 2,5 gün, ilave yatak
kapasitesi 10.148: Turizmi dört mevsime yayacak aktiviteler, uluslararası işbirlikleriyle
turist sayısını artıracak politikalar, bu değerlerin gerçekleşmesini mümkün kılabilir.
Senaryo 6- Yıllık Doluluk oranı %60, ortalama kalış süresi 3 gün, ilave yatak kapasitesi
10.148: Bu değerler, Edirne’nin turizm açısından mevcut kapasitesi ve önerilen turizm
türleri düşünüldüğünde gerçekleşmesi güç gözüken değerlerdir.
Sonuç olarak Edirne sahip olduğu anıtsal ve sivil mimarlık eserleri, tarihi değerleri ve
doğal imkanlarıyla zengin bir turizm kentidir. Edirne Kent Merkezi yerli ve yabancı
turistler tarafından tercih edilen, Enez ve Lalapaşa’daki arkeolojik alanlarla ortak
turların düzenlendiği bir marka kent olabilecek özellikleri barındırmaktadır. Saros
Körfezi yat ve kıyı turizmi ile spor ve kamp alanları ile genç turistler tarafından tercih
edilen bir doğa cenneti ve Meriç Nehri temizlenmiş haliyle ulaşım ve spor oyunları için
tercih edilecek bir nehir olmaya adaydır. Edirne İli’nde turizm sektörü daha çok
gelişebilecek potansiyellere sahiptir. Bunun geliştirilmesi için, tanıtım, altyapı ve
teşviklerin yanında yerel belediyeler, merkezi hükümet ve sivil toplum örgütlerine
görevler düşmekte, öncelikle bu kurumların entegre biçimde iş görmeleri
gerekmektedir.
IV.4. FİZİKİ PLAN KARARLARI
IV.4.1. Yerleşme Alanları
Yerleşme alanları açısından plan kararları 3 alt başlık altında toplanmıştır. Bunlar
Meskun Konut Alanları, Gelişme Konut Alanları ve Kırsal Yerleşim Alanları’dır.
265
Meskun ve Gelişme Konut Alanları ele alınırken 9 ilçe ve bu 9 İlçe’ye bağlı 15 belde
incelenmiştir (Keşan’da 5, İpsala’da 6, Meriç’de 2 ve Uzunköprü’de 2 Belde
bulunmaktadır). Toplamda 24 yerleşmenin meskun ve gelişme konut alanı verileri
değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda Edirne geneli için tanımlanan kimlikler
ve öneri fonksiyonlar doğrultusunda plan şehir nüfusu olan 347.100 kişinin 6.279,4 ha‘lık
konut alanında yaşaması öngörülmektedir.
Tablo IV. 8. Edirne İli İlçelere Göre 2023 Hedef Yılı Meskun ve Gelişme Konut Alanları Meskun Konut Alanı (ha) Gelişme Konut Alan (ha)ı 2023 Şehir Nüfusu
Merkez 959,4 758 190.000
Enez 50,8 221,3 7.000
Havsa 158,6 153,6 9.000
İpsala 513,4 283 9.600
Keşan 675 506,1 69.000
Lalapaşa 28,6 134,7 4.000
Meriç 142,1 176,4 5.000
Süloğlu 133,3 103,4 8.500
Uzunköprü 671,1 610,6 45.000
Toplam 3.332,30 2.947,10 347.100
Köy Yerleşik Alanları orman köyü statüsündeki yerleşmeler ve köy yerleşme
alanlarının meskun ve gelişme alanlarını kapsamaktadır. Kültürel ve tarihsel kimliğini
korumuş olan kırsal yerleşmeler, doğal ve yapay çevrenin uyum içinde olduğu alanlar
olarak ön plana çıkmaktadır. Tarihsel süreç içinde kendi mimari kültürünü yaratan
özgün karakterin muhafaza edilebilmesi ve köy yerleşimlerinin doğal çevre ile
uyumunun sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla planlama çalışmalarının kırsal alanlar
için farklı kriterleri ön plana çıkarması gerekmektedir. Bu kapsamda doğal kaynakların,
sosyal ve ekonomik açıdan kırsal yapının korunması ve ekolojik sürdürülebilirliğin
sağlanması bu planın ana ilkelerini oluşturmaktadır.
Edirne bütününde toplam 248 adet kırsal yerleşme bulunmaktadır. Bunların büyük
çoğunluğu Uzunköprü, Keşan ve Merkez İlçelere bağlı yerleşmelerdir.
Bölgedeki kırsal yerleşmeler için tarımsal karakterinin sürdürülmesi öngörülmektedir.
Bunun yanında ek olarak Keşan ve Enez İlçeleri’ne bağlı kırsal yerleşmeler için deniz
ve eko-turizm gibi aktiviteler tanımlanmaktadır.
Kırsal karakterli yerleşimler planda şematik olarak gösterilmiş olup, sınırları alt ölçekli
planlarda netleştirilecektir. Kırsal gelişme alanları, köy idari sınırı içindeki yerleşik nüfus
ve doğal nüfus artışına mekansal çözümler oluşturmak amacıyla kırsal yerleşim
karakteri de dikkate alınarak önerilmiştir. Bu alanların yapı yoğunlukları, cephe
266
derinlikleri, parsel büyüklükleri, ifraz, tevhit, çatı eğimi, kat adeti, yol kaplaması gibi
özellik ve kullanımlara ait sınırlar, alt ölçekli planlar ile belirlenecektir.
Tablo IV. 9. İlçelere Göre Kırsal Yerleşme Sayıları İlçe Adı Köy Sayısı 2023 Hedef Kırsal Nüfusu
Merkez 37 15.000
Enez 19 7.500
Havsa 22 15.000
İpsala 16 22.500
Keşan 44 24.000
Lalapaşa 27 7.000
Meriç 21 13.000
Süloğlu 10 4.500
Uzunköprü 52 30.000
Toplam 248 138.500
Kaynak: www.edirne.gov.tr
IV.4.2. Çalışma Alanları
Çalışma alanları; Ticaret ve Hizmet Alanları, Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanları,
Sanayi Alanları, Sınır Ticaret Bölgesi, Turizm ve Kültür Amaçlı Kullanımlar ve
Rekreasyon Alanları alt başlıkları altında değerlendirilmektedir.
1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planı ile 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene
Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı’nda öngörülen kimliklerin İl bütününün yanısıra
ilçelerde de tanımlanması hedeflenmiştir. Edirne İli mevcuttaki eğilimleri doğrultusunda
hizmet kimliği ile ön plana çıkmaktadır. Merkez İlçe olarak İl Merkezi; hizmet, ticaret,
eğitim ve kültür aktivitelerinin merkezidir. Keşan İlçesi ise öncelikle turizm sektörünün,
daha sonra tarıma dayalı sanayinin gelişimi sonucu artan hizmet ihtiyaçlarını
karşılamaya yönelik gelişecek hizmet merkezidir. İl genelinde 368 ha ticaret ve hizmet
alanı kararı getirilmiştir. Bunun büyük çoğunluğu planda ticaret-hizmet sektörünün
gelişmesi öngörülen Merkez ve Keşan İlçeleri’ndedir. Bunun yanında diğer ilçelerin
hepsinde de kendi ihtiyaçlarını gidermek amacıyla ticaret ve hizmet alanları
önerilmektedir.
Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanları “Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği”nde,
içerisinde motel ve lokantada bulunabilen akaryakıt ve bakım istasyonları, resmi ve
sosyal tesisler, dumansız, kokusuz atık ve artık bırakmayan ve çevre sağlığı yönünden
tehlike yaratmayan imalathaneler ile patlayıcı, parlayıcı ve yanıcı maddeler içermeyen
depoların yapılabileceği alanlar olarak tanımlanmaktadır. Bu alanlar tanımın
genişliğinden de anlaşılacağı gibi planla kesin bir hükme bağlanmadan zamanla
267
şekillenen ihtiyaçlara göre kullanılabilmektedir. Merkez, İpsala, Keşan, Süloğlu, Havsa,
Lalapaşa ve Uzunköprü İlçeleri’nde olmak üzere İl genelinde toplam 1.088,3 ha konut
dışı kentsel çalışma alanı önerilmektedir. Bu alanlar yasal tanımdaki fonksiyonlar
doğrultusunda, ihtiyaçlar paralelinde alt ölçekli planlarda işlevlendirilecektir.
Turizm ve Kültür Amaçlı Kullanım Alanları Enez, Keşan, Uzunköprü ve Merkez
İlçeleri’nde olmak üzere Edirne genelinde toplamda 233,6 ha olarak öngörülmektedir.
Bu alanlar genellikle İl Merkezi’nde ve ilçelerin kıyı ya da kıyıya yakın kesimlerinde
bulunmaktadır. Bu yüzden bu alanlarda kültür ve turizm kapsamında değerlendirilmek
üzere yapılaşmaya gidilebilecek, bu konsept dışında herhangi bir kullanıma izin
verilmeyecektir.
Ayrıca Saros Körfezi’nin de bulunduğu ilin güney kıyı kesimim 08.12.2006 tarihinde
2006/11264 sayılı kararla Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi ilan edilmiştir.
Bunun yanında Enez İlçesi’nde de 8 ha’lık alansal kullanıma sahip balıkçı barınağı ve
bir yat liman alanı önerilmektedir.
Rekreasyon Alanları açık ve yeşil alan ihtiyacı başta olmak üzere, kent içinde ve
çevresinde günübirlik kullanıma yönelik eğlenme, dinlenme, piknik ihtiyaçlarının
karşılanabileceği alanlardır. Söz konusu alanlarda günübirlik turizm tesislerine de izin
verilebilmektedir. Planda, İl genelinde 9 İlçe’ye toplamda 1.152,3 ha günübirlik turizm
ve rekreasyon alanı önerilmiştir.
Keşan İlçesi’ndeki Yaylaköy, Mecidiye, Erikli, Yerlisu, Danişment ve Gökçetepe köyleri
Saroz Körfezi’ne yakın olup sahilleri deniz turizmine hizmet vermektedir. Bu köy
merkezleri deniz turizmi ile birlikte eko-turizm faaliyetleri potansiyeline sahiptirler.
Ayrıca yine Keşan İlçesi’nde yer alan Beyköy, Yaylaköy, Çelebi, Danişment, Kızkapan,
Koruklu, Mercan, Pırnar, Sazlıdere, Suluca, Şabanmera, Yeşilköy ve Yerlisu
Köyleri’nde ekolojik tarım ve kontrollü tıbbı aromatik bitki toplayıcılığı; Akhoca, Altıntaş,
Bahçeköy, Barağı, Büyükdoğanca, Çeltik, Çobançeşme, Dişbudak, Erikli, Kadıköy,
Karacaali, Karahisar, Karasatı, Karlı, Kılıçköy, Kozköy, Küçükdoğanca, Lalacık,
Mahmutköy, Maltepe, Orhaniye, Seydiköy, Şükrüköy, İzzetiye, Gökçetepe Köyleri’nde
ise ipek böcekçiliği ve organik hayvancılık önerilmektedir.
Enez İlçesi’nde ise Çandır ve Hisarlı köylerinde ekolojik tarım, organik arıcılık ve orman
içi kontrollü tıbbi-aromatik bitki toplayıcılığı fonksiyonlarına yer verilmektedir. Belirtilen
amaçlara yönelik olarak alt ölçekte planlanabilecek ormana bitişik köyler ise;
Abdurrahim, Büyükevren, Çavuşköy, Çeribaşı, Gülçavuş, Hasköy, Işıklı, Karaincirli,
268
Kocaali, Küçükevren, Sultaniçe, Sütçüler, Şehitler, Umurbey, Vakıf, Yazır, Yenice
köyleridir. Bu köylerde organik hayvancılığa yer verilmektedir.
İl genelinde sanayi alanları Keşan ve Edirne Merkez İlçe’de yoğunlaşmaktadır. Bu
ilçeler dışındaki sanayi alanları genellikle planlı alanlardan oluşmakta ve KSS’lerde
yoğunlaşmaktadır. Süloğlu İlçesi’nde yer alan Edirne OSB haricinde büyük sanayi
alanlarından söz edilememektedir. Önerilen sanayi alanlarında kırsal yerleşimleri
destekleyen tarıma ve hayvancılığa dayalı sanayi fonksiyonlarının teşviki ve TOB ve
TAB’ların kurulması ile tarımsal faaliyetlerin ve kırsal kalkınmanın desteklenmesi ilkeleri
benimsenmiştir. Bu planda daha çok mevcut planlı sanayi alanları korunarak ve yeni
sanayi alanları açılmayarak sanayi gelişimi sınırlı tutulmaktadır.
Tablo IV. 10. Edirne İli Sanayi Alanlarının İlçelere Göre Büyüklüklerinin Dağılımı KSS OSB KSS ve OSB Dışında Kalan Sanayi Alanları
Merkez 6,9 299,9
Enez 0 9,5
Havsa 5,9 33,3
İpsala 18 17,3
Keşan 0 325,9
Lalapaşa 13,9 61,7
Meriç 0 15,5
Süloğlu 5,7 253,9 0
Uzunköprü 27,3 26,7
Toplam 80,6 253,9 789,8
Sınır Ticaret Bölgesi bir ülkenin siyasi sınırları içinde ancak gümrük sınırları dışında
kalan ihracatı geliştirmek amacıyla ticari ve sınai faaliyetlere özel teşvikler sağlanan ve
bu faaliyetlerin hızlı ve doğru şekilde yapılabilmesi için gerekli her türlü hizmetin
sunulduğu alanlardır. İl bütününde sadece Merkez İlçe’de 234,9 ha Sınır Ticaret
Bölgesi önerilmektedir. Bu alan yer seçimi itibariyle sınır kapılarına yakın tutularak
buradaki işletmelerin dış piyasalardaki rekabet gücünü artırmak ve İl’in ticaret işlevinin
güçlendirmek hedeflenmiştir.
IV.4.3. Kentsel Hizmet ve Donatı Alanları
Donatı Alanları, Üniversite Kampüs Alanları, Fuar Alanı, Atık Depolama Alanı ve Afet
İskan Alanları alt başlıkları altında değerlendirilmektedir. İl bütününde toplamda 2.177,5
ha açık alan ve donatı alanları önerilmiştir.
269
Tablo IV. 11. Planlanan Açık Alan ve Donatılar Fonksiyon Alan (Ha)
Afet İskân Alanı 771,3
Donatı Alanı 556,5
Fuar Alanı 87,3
Üniversite Alanı 717
Teknik Altyapı Alanı 45,4
Toplam 2177,5
Aşağıdaki tablosal gösterimde hangi fonksiyonun hangi İlçe’de önerildiği
gösterilmektedir. Planda, Keşan, Enez ve Merkez İlçeleri için üniversite fonksiyonu
getirilmiş ve kampus alanları gösterilmiştir. Ayrıca Merkez İlçe’ye organik ve
konvansiyonel tarım ürünlerinin sergilenmesi amacıyla 87,3 ha fuar alanı önerilmektedir. Bu fuar alanı; aktif açık alanlarla birlikte sanayi, tarım vb. gibi ürünlerin
sergilendiği ulusal ve uluslararası nitelikte fuar düzenlenmesi amacına yönelik olarak
çağdaş, teknolojik sosyal tesis ve ilgili yönetim merkezleri ile donanmış alanlardan
oluşacaktır.
Tablo IV. 12. Planlanan Açık Alan ve Donatıların İlçelere Göre Dağılımı
Donatı Alanları
Afet İskan Alanları
Fuar Alanı
Üniversite Alanları
Atık Depolama Alanı
Merkez
Enez
Havsa
İpsala
Keşan
Lalapaşa
Meriç
Süloğlu
Uzunköprü
*Renklendirilmiş olan hücreler, karşılık geldikleri sütundaki fonksiyonun ilgili İlçe’de var olduğunu göstermektedir.
Bütün ilçelere kendi ihtiyaçları doğrultusunda daha çok alt ölçekli planlarda belirlenecek
büyüklükte ve işlevde rekreasyon alanları önerilmektedir. Bunun yanında yine bütün
ilçelerde 1/25.000 ölçekte gösterilebilecek büyüklükte olan donatı alanları belirlenmiş
olmakla birlikte işlevleri alt ölçekli planlarda belirlenecektir.
Bütün ilçelere bölgenin jeolojik yapısından ya da ortaya çıkacak herhangi bir
olağanüstü durumdan dolayı ilçe nüfusunun %10’unu 100 kişi/ha yoğunlukta
yerleştirmek amacıyla kararlaştırılan afet iskan sahaları toplamda 771,3 ha’dır.
270
Atıkların, vahşi depolama yöntemiyle depolanmasının getirmiş olduğu olumsuz
çevresel etkilerin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak, ilde atık depolama alanlarına
yer verilmiştir. Bu atık depolama alanlarını oluşturacak birlikler, Edirne Valiliği Çevre ve
Orman İl Müdürlüğü’nden alınan verilere göre EDİKAP, OREKAB ve GÜNEKAB’dır.
EDİKAB; Edirne Merkez, Havsa, Lalapaşa ve Süloğlu Belediyeleri, GÜNEKAB; Keşan,
Enez ve İpsala Belediyeleri, OREKAB; Uzunköprü ve Meriç Belediyelerini
kapsamaktadır.
GUNEKAB için Keşan Paşayiğit Köyü Kocayarma Devlet Ormanı’nda 18,7 ha’lık bir
alan seçilmiş ve ÇED’i onaylanmıştır. OREKAB için ise, Uzunköprü İlçesi Kavak
Köyü’nde seçilen 26,7 ha’lik arazinin ÇED’i onaylanmamıştır. GÜNEKAB için ağaçsız
ormanlık alan ve OREKAB için meralık alan tahsis edilirken, EDİKAB için henüz yer
seçimi yapılamamıştır.
İlin ihtiyaç duyduğu bütün donatı alanları planda gösterilmemiş olup, mahalle
ölçeğindeki donatı alanları konut alanlarının içinde alt ölçekli planlarla çözümlenecektir.
IV.5. ULAŞIMA İLİŞKİN PLAN KARARLARI
IV.5.1. Karayolu Ulaşım Sistemi
Edirne İli’nde en yoğun kullanılan ulaşım türü karayollarıdır. 1. kademe taşıt yolu olan
TEM İl’in ve bölgenin en önemli ulaşım aksıdır. Doğu-Batı yönünde ilerleyen bu aks
üzerinde, Bulgaristan sınırında Kapıkule Sınır Kapısı (Edirne) yer almaktadır. Bunun
dışında Yunanistan ve Bulgaristan sınırı boyunca 4 adet sınır kapısı daha vardır.
Bunlar; Pazarkule Sınır Kapısı (Edirne), İpsala Sınır Kapısı (İpsala) ve Hamzabey Sınır
Kapısı (Lalapaşa), karayolu sınır kapılarıdır. Eskiköy Sınır Kapısı (Uzunköprü) ise
demiryolu taşımacılığında kullanılmaktadır.
İl bütününde 2. kademe taşıt yolları, doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusundadır.
Kuzey-güney doğrultusundaki mevcut D–550 Keşan-Uzunköprü-Havsa karayolu,
Edirne İli’nin Saroz ve Çanakkale ile olan bağlantısını sağlamaktadır. Bu plan
döneminde bu bağlantı güçlendirilecektir.
Doğu-Batı doğrultusundaki mevcut D–110 Kınalı-Tekirdağ-Keşan-İpsala devlet yolu ise
İl’in güney bölgesini besleyen ve doğuda Tekirdağ ve Kırklareli, batıda Yunanistan ile
bağlantıyı sağlayan önemli bir diğer akstır. İpsala sınır kapısına giden bu aks sınıra
erişimi kolaylaştırmak için güçlendirilecektir. D–100 Kınalı-Çorlu-Havsa-Edirne karayolu
da kapasitesi genişletilecek ve bağlantısı güçlendirilecek diğer önemli karayoludur.
271
Eskiköy sınır kapısı ile karayolu bağlantısının güçlendirilmesi kararı çerçevesinde,
Tekirdağ-Hayrabolu arasındaki D–555 numaralı Devlet yolu ile Hayrabolu-Uzunköprü-
Eskiköy arasındaki 59-78 ve 22-34 numaralı İl yollarının 1. Derece Karayolu
standardına yükseltilmesi öngörülmüştür. Bunun yanı sıra Havsa-Uzunköprü-Keşan-
Çanakkale bağlantısını güçlendirmek amacıyla 1. derece bölünmüş yol standartına
getirilmesi öngörülmektedir.
İl’in kuzeyinde bulunan Süloğlu ve Lalapaşa İlçeleri arasındaki mevcut taşıt yolunun
niteliği ve kapasitesi artırılarak; 2. kademe taşıt yolu haline getirilmiştir. Bu taşıt yolunun
kademesinin artırılmasında Süloğlu’nda bulunan ve İl bütününe hizmet edecek OSB
alanı, önemli bir etken olmuştur. Bölgedeki turizm faaliyetlerine erişilebilirliği artırmak
için Enez–İpsala–Meriç-Eskiköy bağlantısının da güçlendirilmesi öngörülmektedir.
Planda, Eskiköy Sınır Kapısı’nı Uzunköprü’ye bağlayacak ikinci kademe bir karayolu
önerilmektedir. Bunun yanında Edirne Merkez ilçe ile Pazarkule ve Kapıkule Sınır
Kapısı’nı bağlayacak Edirne Çevreyolu-Pazarkule Gümrük Kapısı Arası Bağlantı Yolu
önerilmektedir. Bu yol ile Edirne Merkez İlçe’nin otoyol ile irtibatının sağlanması, sit
alanlarının ve köprülerin ulaşım yükünün azaltılması ve kentin batı kesiminin gelişimine
katkı sağlaması beklenmektedir.
Keşan-Uzunköprü ilçelerinin bağlayacak Yeniçiftlik-Sultan-Türkobası arasında bu
alanların erişilebilirliğini güçlendirmek amacıyla 2. derece bağlantı yolu önerilmektedir.
İkinci kademe mevcut taşıt yollarının ise iyileştirilmesi plan kararları arasında yer
almıştır.
IV.5.2. Demiryolu Ulaşım Sistemi
Edirne İli demiryolu taşıma sistemi, İstanbul-Tekirdağ-Kırklareli-Edirne aksı boyunca
doğu-batı yönünde uzanmaktadır. Demiryolu, Bulgaristan sınırında Kapıkule Sınır
Kapısı’na (Edirne), Edirne Merkez yerleşmenin kuzeyinden geçerek ulaşmaktadır.
Ayrıca demiryolu, Edirne İli’nin doğu sınırında Uzunköprü İlçesi’nde farklı bir kola
ayrılıp; Uzunköprü yerleşik alanının kuzeyinden geçerek Eskiköy Sınır Kapısı’na
(Uzunköprü) ulaşmaktadır.
Mevcut demiryolu dışında Avrupa Hızlı Tren Projesi’nin güzergâhı, mevcut demiryolu
ile neredeyse paralel bir şekilde ilerlemektedir. Bu proje bağlamında Havsa ve Merkez
İlçeleri olmak üzere 2 adet istasyon, Edirne İli sınırları içerisinde yer almaktadır.
272
1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı
kapsamında ağırlıklı olarak yük taşımacılığında kullanılmak üzere Trakya Bölgesi’nin
doğu-batı aksında Sirkeci-Marmara Ereğlisi-Tekirdağ Merkez-Malkara-Keşan-İpsala
boyunca uzanan bir demiryolu hattı önerilmiştir.
IV.5.3. Denizyolu Ulaşım Sistemi
Mevcut durumda il genelinde deniz taşımacılığı kullanılmamaktadır. Bununla beraber
Enez ve Keşan kıyılarında yeralan mevcut balıkçı barınaklarının kapasitelerinin
geliştirilmesi ve özellikle turizm sektörü için çekici bir unsur olması hedeflenmektedir.
Edirne İli’nin kıyılarında Sultaniçe Balıkçı Barınağı (Enez), Enez Balıkçı Barınağı, İbrice
Balıkçı Barınağı (Keşan) ve Yaylaköy Balıkçı Barınağı olmak üzere dört adet balıkçı
barınağı yer almaktadır. DLH Genel Müdürlüğü tarafından Sultaniçe Balıkçı Barınağı ve
Keşan Yaylaköy Balıkçı Barınağı’nda yat limanı inşaatına devam edilmektedir32.
Planda, Enez İlçesi’ne verilen kimliğin (turizm) desteklenmesi amacı ile İlçe’nin
güneybatısında yer alan balıkçı barınağı, Yat Limanı olarak geliştirilmiştir. Bu öneri
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2023 yılı vizyon çalışmasında da yer almaktadır. Bu yat
limanı ile sınır ötesi ilişkilerin artırılması ve kıyı/deniz turizminin geliştirilmesi
hedeflenmektedir.
IV.5.4. Havayolu Ulaşım Sistemi
Osmanlı İmparatorluğuna başkentlik yapmış, dünyaca ünlü mimarımız Sinan’ın en
önemli eserlerini barındıran Edirne’nin 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene
Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı’nda kültür turizminde öne çıkarılması
amaçlanmış ve Edirne, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2023 Türkiye Turizm Stratejileri
doğrultusunda Marka Kent olarak kimliklendirilmiştir. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne açılan
kapısı olarak son derece stratejik bir öneme sahip olan Edirne için ayrıca Plan’da, Sınır
Ticaret Bölgesi, Balkan Ticaret Merkezi ve Havsa’da Lojistik Merkez öngörülmüştür.
Plan’da tüm bu fonksiyonlarının işlevsel bütünselliği çerçevesinde ilin ulaşım
altyapısının güçlendirilmesi hedeflenmektedir.
Edirne, iki demiryolu ve dört karayolu girişi olmak üzere toplam 5 adet sınır kapısı ile
Bulgaristan ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya bağlanmaktadır. Planda mevcut
karayolu sistemlerinin iyileştirilmesi öngörülmüş ve Avrupa Hızlı Tren Hattı projesi ile
de bölgenin demiryolu altyapısı güçlendirilmiştir. Bununla birlikte bölgenin havayolu
sistemini güçlendirmek ve karayolu-demiryolu-denizyolu ve havayolu entegrasyonunun 32 http://www.dlh.gov.tr/dlh/menu-istatistikler/insaati_devam_eden_isler
273
sağlanması amacıyla Edirne Merkez İlçe’nin Demirhanlı Köyü sınırları içinde yer alan
16 Ekim 1997 tarihinde projesine başlanmış olmasına rağmen inşaatı
tamamlanamayan Mimar Sinan Havaalanı’nın bu amaca tahsis edilen, 147,8 ha’lık bir
alanda bitirilerek faaliyete geçmesi öngörülmektedir.
IV.6. LOJİSTİK ve DEPOLAMA ALANLARINA İLİŞKİN PLAN KARARLARI
Tarım faaliyetlerinin yoğun ve farklı ulaşım seçeneklerinin birbiri ile bütünleştiği Edirne
İli Havsa İlçesi’nde, bölgedeki tarımsal üretimi toplayıp dağıtacak 266,9 ha’lık bir alana
lojistik merkez önerilmektedir. Bu lojistik alan ile özellikle bölgedeki TAB ve TOB’ları
desteklemek, tarımsal üretimin lojistik hizmetlerini geliştirmek ve bütüncül ve organize
depolama ve paketleme faaliyetlerini sağlamak amaçlanmaktadır.
Lojistik alan D-100 karayolunun üzerinde, mevcut demiryolu ve TEM otoyolunun
arasında kalmaktadır. Bu yüzden Lojistik merkezden D-100 (E-5) ve TEM otoyolu
üzerinden karayolu, bölgeye yakın 3 istasyondan demiryolu ve Akport limanından
denizyolu taşımacılığı yapılabilecektir.
Alanın Kapıkule Sınır Kapısına 39 km, Pazarkule Sınır Kapısına 34 km ve Hamzabeyli
Sınır Kapısına 61 km mesafede oluşu sınır ötesi ticaret açısından önemli avantajlar
sağlamaktadır. Demiryolu bağlantısıyla da, Tekirdağ limanlarından denizyolu
taşımacılığı ve Kapıkule ve Eskiköy sınır kapılarından demiryolu taşımacılığı mümkün
olacaktır. Lojistik alan Edirne İstasyonuna 21 km, Abalar İstasyonuna 9 km, Kırcasalih
İistasyonuna 17 km ve Tekirdağ Akport Limanı’na 119 km uzaklıktadır.
Bunun yanı sıra İpsala İlçesi’ne de sınır kapısı olmasından dolayı Havsa İlçesi’ne göre
daha küçük ölçekli olmak üzere 84,5 ha’lık bir lojistik alan daha önerilmiştir. Bu alan da
tarım ürünlerinin toplanıp dağıtılacağıbir alan olarak öngörülmektedir.
Lojistik alanının yanında, sanayi hammaddesi ve mamul ürünleri gibi her türlü ara ve
ana malı depolamak, paketlemek amacıyla ayrılacak ve düzenlenecek depolama
alanları İpsala, Keşan, Meriç ve Süloğlu İlçeleri’nde 156,9 ha olarak önerilmektedir. Bu
alanlar çalışma alanları arasındaki entegrasyonu kolaylaştıracaktır.
274
Şekil IV. 3. Havsa Lojistik Alanının Ulaşım İlişkileri
IV.7. PLAN İZLEME VE SONUÇLAR
Edirne İli, Türkiye’nin Avrupa’ya açılan kapısı konumundadır. 5 adet sınır kapısı ve
Sınır Ticaret Bölgesi Edirne İli’ni Türkiye içinde oldukça önemli bir konuma
getirmektedir.
Edirne, ülkenin tarımsal üretimi içinde de çok önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye’deki
ayçiçeği üretiminin yaklaşık %22’sini, çeltik ekiminin %42,9’unu, çeltik üretiminin ise
%45,4’ünü tek başına karşılamakta olan Edirne, aynı zamanda hayvansal üretimde de
öne çıkan üretim değerlerine sahiptir (TC Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Edirne Tarım
Master Planı, Ocak 2005). Ancak, verimli ve yüksek nitelikli tarım topraklarının yoğun
olarak yer aldığı Edirne’de;
• Tek tip tarıma dayalı sanayi faaliyetleri,
• Tarımsal üretimde, çok çeşitli üretime yönelmemek nedeniyle, ürün kaybı ve tek tip
üretim neticesinde yaşanan toprak erozyonu,
• Yanlış, eksik veya fazla gübreleme nedeniyle, sulama amaçlı kullanılan yeraltı ve
yüzey sularında kirlenme gibi ciddi problemlerle karşı karşıya olan tarımsal üretim,
gerekli şekilde değerlendirilememekte, dolayısıyla ürün ve emek kaybına neden
olmaktadır. Bu durum ekonomik açıdan sadece il bütününde değil aynı zamanda
bölge ölçeğinden ülke ölçeğine kadar önemli bir sorun olarak nitelendirilebilir.
İl hayvancılık açısından değerlendirildiğinde; büyükbaş hayvancılığın etkin olduğu
görülmektedir. Hayvancılık aile işletmeciliği şeklinde faaliyet gösteren küçük ölçekli
275
işletmelerde yapılmakta ve üretilen sütler, yine bölgede bulunan mandıra ve süt işleme
tesislerinde değerlendirilmektedir. Genel anlamda tarım ve hayvancılığa dayalı üretim
aile ölçeğinde kısıtlı kalmakta üretimin organizasyonu il genelinde sağlanamamaktadır.
Doğal yapının sunduğu potansiyeller açısından ülke ölçeğinde önemli toprakların yer
aldığı ilin kapasitesi maksimum düzeyde değerlendirilememektedir. Üretimin
çeşitliliğinin sağlanması ile denetim ve organizasyonunun yapılması bu sektörlerin
gelişimi açısından ilk sırada gelmesi gereken ilkelerdendir. Tarımsal üretimin, yetiştirme
aşamasından başlayarak işleme, dağıtım ve satış aşamasına kadar bir bütün olarak
değerlendirilmesi ve tarım sektörünün sanayi ve hizmet sektörleri ile birlikte ele alınarak
geliştirilmesine yönelik kurgulanacak stratejiler ile Edirne İli uzmanlaşmış bir tarımsal
üretim merkezi olarak değerlendirilebilecektir.
Edirne, doğanın ve kültürel değerlerin turizmle buluşarak oluşturduğu alternatif turizm
türleri açısından da önemli potansiyeller taşımaktadır. Örneğin;
• Kent merkezi başta olmak üzere, Lalapaşa’da bulunan arkeolojik miras ve Enez
antik kentindeki, tarihi ve kültürel miras bütünsel bir yaklaşımla değerlendirildiğinde
İl’i önemli bir cazibe noktası haline getirecektir.
• Gala Gölü ve çevresi kuş gözlem alanı olarak değerlendirilmesi gereken bir
alandır.
• Saroz Körfezi ise bölgeye kimlik kazandıran önemli bir doğal oluşum olarak kıyı
turizmi dışında da çok çeşitli turizm olanakları sunmaktadır. Körfezin spor
aktiviteleri açısından sunduğu fırsatlar mevcut yapıda organize bir şekilde
değerlendirilmemektedir. Yat turizmi ve spor aktivitelerinin birlikte
değerlendirilmesi, turizm açısından bölgenin canlılığını sağlayacak bir potansiyel
olarak ortaya çıkmaktadır.
• Ganos Ormanları ve Korudağ, doğa turizmi açısından önemli fırsatlar sunmaktadır.
• Tüm bu potansiyellere ek olarak yerleşmenin tarımsal kimliği de önemli bir turizm
potansiyeli olarak değerlendirilmelidir. Yerel kimliğin ön plana çıkartılması ve
turizme girdi olarak değerlendirilmesi, son yıllarda dikkat çeken turizm
uygulamalarından biridir. Uzunköprü Yeniköy ve Edirne Merkez çevresindeki köyler
başta olmak üzere tüm ilde yapılan bağcılık ve ilde öngörülen organik tarım
potansiyeli ekolojik turizm kapsamında değerlendirilerek, hem ekonomik bir aktivite
olarak desteklenmeli hem de turizmin çeşitliliğinin sağlanması açısından
değerlendirilmelidir. Yerleşmeler arası yerel bağların güçlendirilmesi ve bağcılık vb.
aktivitelerin festivaller, şenlikler gibi aktiviteler ile desteklenmesi de halkın bu tür
fonksiyonları benimsemesi ve sahiplenmesi açısından önem teşkil etmektedir.
276
Özellikle doğal yapısının sunduğu potansiyeller oldukça fazla olmasına karşın, bu
potansiyellerin sadece tüketime yönelik kullanılması, İl’deki doğal değerlerin zarar
görmesine ve hatta kaybına neden olmaktadır. Bu durum bir taraftan turizmi olumsuz
yönde etkilerken, bir taraftan da yaşam kalitesi açısından ciddi sorunları beraberinde
getirmektedir. Saroz Körfezi ve çevresinde ise ikinci konut baskısı doğal yapının
tahribatına neden olmakla birlikte, kıyı kullanımını da olumsuz yönde etkilemektedir.
Edirne İli’nde doğal yapı üzerindeki bir diğer sorun, üretimin yarattığı kirlilik olarak
tanımlanabilir. Denetimsiz bir yapı içinde işleyen tarımsal ve endüstriyel üretimden
kaynaklanan başıboş ve arıtmasız deşarjın yarattığı aşırı kirlilik Ergene Nehri’nin
tarımsal sulama amaçlı kullanılmasını engellemektedir. Ergene Nehri’ndeki bu aşırı
kirlilik, sularını boşalttığı Meriç Nehri’ni de etkilemekte ve böylece, Meriç’in
mansabındaki tarımsal ürünler ile her türlü canlıyı da olumsuz yönde etkilemektedir.
Buna ek olarak ildeki konaklama kapasitesinin nitelik ve nicelik olarak yetersiz olması
ve turizm potansiyellerinin ziyaretçi ve yatırımcılara sunumunda tanıtım eksikliği,
turizmin gelişimindeki en önemli sorunlardan biri olarak dikkat çekmektedir. Bir sınır
kenti olan Edirne’de, sınırdan giriş yapan yabancı ve yerli ziyaretçiler İl’in turizm
potansiyelleri hakkında bilgilendirilmekte ve yönlendirilmekte yetersiz kalmaktadır.
Yunanistan ve Bulgaristan sınır kapılarından giriş-çıkış yapan ziyaretçi sayısı fazla
olmasına rağmen, İl’i ziyaret eden turist sayısı azdır. Bu durum, kentin çekiciliğinin etkin
biçimde sunulamaması ve dolayısıyla kentin sadece bir geçiş noktası olarak
kullanılmasından kaynaklanmaktadır. Sınır-ötesi işbirliklerinin oluşturulması ekonomik
anlamda sadece ticaret ve sanayi açısından değil aynı zamanda turizm açısından da
gelişimi destekleyecek önemli bir oluşum olarak değerlendirilmelidir.
Görüldüğü üzere Kent; doğal, tarihi ve kültürel değer ve potansiyelleri açısından
turizme yönelik önemli girdilere sahiptir. Koruma-kullanma dengesi sağlanarak
sürdürülebilirliğe odaklanan bir yaklaşımla ele alınması gereken bu girdiler, bölge
genelinde ve kent bütününde benimsenecek ve uygulanacak turizm planlaması ile
etkinlik kazanabilecek, Edirne’nin bir Marka Kent olarak yükselmesinin yolunu
açabilecektir.
278
IV.8. YERLEŞMELER ÖZELİNDE PLAN KARARLARI
IV.8.1. Edirne Merkez İlçe
IV.8.1.1. Genel Bilgiler
Ülkenin batısındaki komşularının ikisine de sınırı olan coğrafi konum ve sınırötesi
ilişkiler açısından son derece önemli bir noktada yer alan Edirne Merkez İlçe’nin
kuzeydoğusunda Lalapaşa İlçesi, doğusunda Süloğlu ve Havsa İlçeleri, güneyinde
Uzunköprü İlçesi ve batısında Yunanistan’ın Orestiada yerleşmesi ve Bulgaristan’ın
Svilengrad yerleşmesi yer almaktadır.
Şekil IV. 4. Merkez İlçe Coğrafi Konum
Edirne D-100 ve TEM Otoyolu bağlantılarının ülkemizdeki uç noktalarının ulaştığı bir
merkez olarak, karayolu ulaşımı açısından oldukça kolay erişilebilir bir durumdadır.
Sirkeci-Halkalı demiryolu hattı Kırklareli İli’ne bağlı Pehlivanköy İlçesi’nde iki kola
ayrılmaktadır. Bir kol Edirne Merkez İlçe’den geçerek Kapıkule Sınır Kapısı karayolu ile
Bulgaristan’a ve Pazarkule Sınır Kapısı karayolları ile Yunanistan’a bağlanmaktadır.
279
Yüzölçümü 830 km2 (DİE, 2002a) olan İlçe’nin çeşitli yerleşmelere uzaklığı aşağıdaki
tablodaki gibidir.
Tablo IV. 13. Merkez İlçe’nin Diğer Yerleşmelere Olan Uzaklığı Yerleşme Adı Uzaklık (km)
Bulgaristan(Kapıkule) 18
Yunanistan (Pazarkule) 13
Çanakkale 230
İstanbul 235
Tekirdağ 160
Enez 160
İpsala 110
Havsa 27
Keşan 112
Lalapaşa 27
Meriç 93
Uzunköprü 68
Kaynak: Lüleburgaz Karayolları 11. Şube Şefliği, 1994, Aktaran: Edirne Çevre Durum Raporu 2007
1959 yılında Edirne’nin Çardakaltı Mevkii’nde yapılan kazılar neticesinde, Cilâlıtaş ve
Bakır-Tunç medeniyetiyle ilgili bir yerleşim sahasının ortaya çıkarılışı, Edirne ve yakın
çevresinin en eski devirlerden beri iskân bölgesi olduğunu göstermektedir. Daha
sonraki devirlerde Akalar, Persler, Galatlar, Roma ve Bizans gibi çeşitli
imparatorlukların üzerinde kurulduğunu göstermektedir. İlk çağlarda Traklar tarafından
kurulan Edirne, Roma İmparatoru Hadrianus tarafından baştan sona yenilenmiştir. Bir
dönem Bizans İmparatorluğu tarafından ele geçirilmiş, 1361 yılında I. Murat tarafından
fethedilerek, Osmanlı Devleti’nin başkenti olmuş ve 1453 yılında İstanbul’un fethine
kadar bu statüsünü sürdürmüştür.
Nüfus ve İdari Yapı
1 belediye ve 37 köyden oluşan Merkez İlçe’nin 2007 yılı nüfusu 150.717 kişidir. Bu
nüfusun %9,7’sini kırsal nüfus, %90,3’ünü kentsel nüfus oluşturmaktadır. Kentsel
nüfusu zaman içinde artan İlçe’nin kırsal nüfusu ise giderek azalmaktadır.
Tablo IV. 14. Merkez İlçe Nüfus Değişimleri Şehir Nüfusu % Kır Nüfusu % Toplam
1990* 102.345 82,3 22.016 17,7 124.361
2000* 119.298 84,7 21.532 15,3 140.830
2007** 136.070 90,3 14.647 9,7 150.717
Kaynak: * DİE, 2002a; ** TÜİK, 2007
280
Grafik IV. 1. Merkez İlçe Nüfus Değişimi
102.345
119.298
136.070
22.016 21.53214.647
124.361
140.380150.717
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
140.000
160.000
1990 2000 2007
Şehir Nüfusu Kır Nüfusu Toplam
Kaynak: DİE, 2002a; TÜİK, 2007
Merkez İlçe’ye bağlı köylerin bağlı oldukları bucak ve 2007 yılı kadın erkek nüfusları
aşağıdaki tabloda görülmektedir. Buna göre en yüksek nüfuslu köyler Karakasım
Bucağı’na bağlı Doyran, Tayakadın ve Üyüklüatar Köyleri ile Sırpsındığı Bucağı’na
bağlı Kemal Köyü’dür. Nüfusu en düşük olan köyler ise Merkez Bucağı’na bağlı Bosna
ve Suakacağı Köyleri ile Sırpsındığı Bucağı’na bağlı Budakdoğanca Köyü’dür
281
Tablo IV. 15. Merkez İlçe’ye Bağlı Köyler ve 2007 Nüfusları Köy Adı Bağlı olduğu Bucak Erkek Kadın Toplam Nüfus
Doyran Karakasım 446 453 899
Elçili Karakasım 224 246 470
Karakasim Karakasım 283 299 582
Orhaniye Karakasım 244 234 478
Tayakadın Karakasım 853 807 1.660
Üyüklütatar Karakasım 441 442 883
Avariz Merkez 175 151 326
Bosna Merkez 28 6 34
Büyükdöllük Merkez 404 420 824
Değirmenyeni Merkez 245 241 486
Demirhanlı Merkez 255 259 514
Eskikadın Merkez 228 224 452
Hacıumur Merkez 194 192 386
Hasanağa Merkez 83 79 162
Hatipköy Merkez 74 65 139
Hıdırağa Merkez 120 123 243
İskender Merkez 300 314 614
Karayusuf Merkez 89 77 166
Kayapa Merkez 81 79 160
Korucu Merkez 117 105 222
Kösençiftliği Merkez 162 160 322
Küçükdöllük Merkez 70 70 140
Menekşesofular Merkez 128 131 259
Muratcalı Merkez 97 92 189
Musabeyli Merkez 227 250 477
Sazlıdere Merkez 305 291 596
Suakacağı Merkez 44 42 86
Yenikadın Merkez 247 243 490
Yolüstü Merkez 160 161 321
Ahi Sırpsındığı 74 75 149
Budakdoğanca Sırpsındığı 48 50 98
Büyükismailce Sırpsındığı 131 134 265
Ekmekçi Sırpsındığı 56 49 105
Karabulut Sırpsındığı 58 56 114
Kemal Sırpsındığı 548 543 1.091
Sarayakpınar Sırpsındığı 63 65 128
Uzgaç Sırpsındığı 60 57 117
Kaynak: TÜİK, 2007
282
Ekonomik Yapı
Merkez İlçe’de istihdamın sektörel dağılımı incelendiğinde hizmetler sektöründe çalışanların
daha fazla olduğu görülmektedir. Bu durum kentin tüm Edirne’ye hizmet veren 1. Kademe
Kentsel Merkez olmasından kaynaklanmaktadır. İl genelindeki ticaret, eğitim, sağlık, kültür ve
kamu hizmetlerinin çoğu bu merkezden karşılanmaktadır. İlçe’de 2000 yılı çalışan sayısı
55.006 kişi olup, aktivite oranı %39,1’dir.
Tablo IV. 16. Merkez İlçe İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı Sektörler Kişi %
Tarım 11.245 20,4
Sanayi 7.863 14,3
Hizmet 35.659 64,8
İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 239 0,4
Toplam 55.006 100
Kaynak: DİE, 2000
Tarım: Edirne İli’nin ekonomisi tarım ağırlıklıdır. Bununla birlikte İl’in Avrupa’yı İstanbul
ve Ortadoğu’ya bağlayan karayolu ve demiryolu üzerinde olması, tarım dışı etkinliklerin
de gelişmesini sağlamış ve bu güzergah üzerinde yer alan Merkez İlçe’de de tarım dışı
etkinlikler artmıştır. Merkez İlçe’de İl genelinde olduğu gibi tarımda ağırlık bitkisel
üretimde olup, hayvancılık bitkisel üretimden sonra gelmektedir. Ekilen bitkiler arasında
sanayi bitkilerinden ayçiçeği ve tahıllardan buğday büyük önem taşımaktadır. İlçe’de
küçük ve orta büyüklükteki işletmeler egemendir.
Ayçiçeğinin tohumlarında bulunan %40-45 oranındaki yağ, yağ sanayinin, çeşitli gıda
sanayilerinin, kimya, kozmetik ve boya sanayilerinin ham maddesi olarak
kullanılmaktadır. Yağı alındıktan sonra kalan küspesi %40 protein içeriği ile yem sanayi
için değerli bir kaynaktır. Ayrıca yem bitkisi olarak da yetiştirilen ayçiçeği, tarlada
çürütülmek suretiyle tabii gübre olarak da kullanılmaktadır. Üretilen ayçiçeğinin tamamı
pazarlanmaktadır. İşletme içi tüketim söz konusu değildir. Ayçiçeğinin başlıca alıcısı
Trakya Birlik ve bölgedeki yağ sanayicileridir (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak
Plan Raporu, 2007).
Edirne’de hayvancılık yıllardan beri geleneksel bir şekilde bitkisel üretimin yanında ek
bir faaliyet kolu olarak yürütülmektedir. Edirne’deki tarımsal işletmelerin %1,5 gibi
küçük bir oranda yalnızca hayvancılık yapılırken, %70,3 gibi büyük bir oranda bitkisel
üretim ve hayvancılık birlikte yapılmaktadır. İl’de, damızlık sığır potansiyelinin tam
kullanımının sağlanması, sığır yetiştiriciliği sektöründe kârlılığın artırılması, ülke
şartlarına uygun bir sığır yetiştiriciliği bilgi sisteminin oluşturulması, yetiştirici birliklerinin
283
kurulması ve damızlık taleplerinin yurtiçinden karşılanması amacıyla 1994 yılından bu
yana Türk-Alman Teknik İşbirliği çerçevesinde “Sığır Yetiştiriciliği Enformasyon Sistemi
Projesi” yürütülmektedir. Edirne’de hayvancılık yıllar itibariyle düzensiz bir seyir
izlemiştir. Arıcılık faaliyetleri hariç, tüm hayvancılık faaliyetlerinde gerileme söz
konusudur.
Sanayi: Edirne sanayi sektörü bakımından çok gelişmiş durumda değildir. Tüm İl
genelinde olduğu gibi Merkez İlçe’de de 1970-1976 dönemlerinde (Bu dönemde Edirne
“Kalkınmada Öncelikli İl” statüsündedir) hızlı bir sanayileşme olmuş ancak 1976
yılından sonra bu gelişme durmuştur. Bu gelişmenin durmasının nedenleri Edirne’nin
“Kalkınmada Öncelikli İl” durumundan çıkarılması ve İstanbul’un batı kesiminde yer
alan Çorlu ve Çerkezköy gibi yerleşimlerde sanayi sektörünün hızlı bir gelişim
göstermesidir (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007).
Sanayi İl Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre 2003 yılı itibariyle Edirne’de organize
tesis niteliğinde 24 sanayi kuruluşu bulunmaktadır. Bu sanayi kuruluşlarına toplam
3.393 kişi çalışmaktadır. Sanayi kuruluşlarında en büyük istihdam 896 çalışana sahip
Modavizyon Tekstil Sanayi’de görülmektedir. Kentte tekstil sektörü en gelişmiş sanayi
grubudur. Bu grubu gıda ve madencilik sektörleri izlemektedir (Edirne Merkez İlçe
Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007). Kentte organize nitelikli sanayiler dışında 2
adet Küçük Sanayi Sitesi bulunmaktadır. 1978 yılında faaliyete geçen 1. Küçük Sanayi
Sitesi’nde 333 işyeri ve bu işyerlerinde çalışan 1.712 kişi bulunmaktadır. 1998 yılında
faaliyete geçen 2. Küçük Sanayi Sitesi’nde ise 413 işyerinde 928 çalışan
bulunmaktadır. Her iki sanayi sitesinde de ağırlıkla oto tamir ve demir doğrama
işletmeleri yer almaktadır (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu,
2007).
Edirne kentinde organize nitelikli kuruluşlar ile küçük sanayi sitesindeki işletmeler
dışında düşük kapasiteli olan 596 adet “Küçük Sanatlar” işletmeleri de bulunmaktadır.
Bu işletmeler gerek çalışan gerek kapasite açısından küçük işletmeler olup, bu
işletmelerde; süpürgecilik, tenekecilik gibi kente özgü faaliyetler ve diğer sanayi
faaliyetleri de bulunulmaktadır. Yerinde yapılmış çalışmalar sonucu kentte Küçük
Sanatlar işletmelerinde toplam 1.234 çalışan tespit edilmiştir. Kentte sanayi sektörü
kapsamında değerlendirilebilecek inşaat sektöründe ise toplam 2.260 kişi
çalışmaktadır. İnşaat faaliyetleri özellikle İlçe’nin doğu kesiminde yeni gelişen
kooperatif alanlarında yoğunlaşmaktadır. İlçe’de yer alan sanayi grupları ve çalışan
sayıları aşağıdaki tabloda sunulmaktadır. (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak
Plan Raporu, 2007).
284
Tablo IV. 17. Merkez İlçe Sanayi Yapısı-2003 Sanayi Grubu Adet Çalışan Sayısı
Organize Nitelikli Sanayi Kuruluşları 24 3393
Küçük Sanayi Sitesi Kuruluşları 746 2640
Küçük Sanatlar Kuruluşları 596 1234
İnşaat Faaliyetleri - 2260
Toplam 1366 9527
Kaynak: Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007 *Bu tablo Sanayi İl Müdürlüğünden alınan bilgiler ve yerinde yapılmış ticaret analizi çalışmalarından faydalanılarak hazırlanmıştır.
Edirne Merkez İlçe’de toplam 301 ha planlı sanayi alanı yer almaktadır. Bu alan Edirne
İli’ndeki toplam 780,2 ha sanayi alanının %38,6’sını oluşturmaktadır. 301 ha’lık planlı sanayi
alanının tamamı yapılaşmamıştır.
Tablo IV. 18. Edirne Kenti Sanayi Alanları İlçeler Planlı Sanayi (ha) %
Edirne Toplam 780,2 100
Merkez 301 38,60
Hizmet: Merkez İlçe genel idari hizmetler açısından oldukça gelişmiş durumdadır.
Kentte genel idari hizmet sunan 71 adet resmi kurum bulunmaktadır. Bu resmi
kurumlarda toplam 4.200 personel görev almaktadır. Yerinde yapılan arazi kullanım
çalışması sonuçlarına göre kentte yaklaşık 131 ha’lık resmi kurum alanı bulunmaktadır
(Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007).
Edirne ticareti büyük ölçüde tarımsal ürünlere dayanmaktadır. Ayçiçeği, şeker pancarı
gibi sanayi bitkileri; buğday, pirinç gibi tahıllar ve süt ve süt ürünleri bölgedeki
fabrikalarda ve imalathanelerde işlendiğinden, iç ve dış ticarete konu olan en önemli
ürünlerdir. Kentin bir sınır yerleşimi olması, ulaşım imkanlarının fazla olması gibi
nedenlerden dolayı ticaret sektörü oldukça gelişmiş durumdadır. Kentin ticari faaliyetine
yön veren kuruluşlar (2000 yıl sonu verilerine göre); 2.841 üyeli Ticaret ve Sanayi
Odası, 468 üyeli Ticaret Borsası, 1.075 ortaklı Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış
Kooperatifleri Birliği, 969 adet şirket (75 kollektif, 71 anonim, 823 limited şirket) ve 381
adet çeşitli amaçlarla kurulmuş kooperatiftir (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak
Plan Raporu, 2007).
Yerinde yapılmış ayrıntılı analiz çalışmaları sonucunda kentte toplam 6.103 ticari
işletme bulunduğu, bunların 4.662’si faal durumda iken, diğerlerinin depo ve boş
işletmeler olduğu ve faaliyette olan işletmelerde toplam 7.536 çalışan (kentte ticaret
sektöründe çalışan nüfus) bulunduğu tespit edilmiştir (Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni
Taslak Plan Raporu, 2007).
285
Tablo IV. 19. Edirne Kenti Ticari Faaliyeti–2000 Ticari Kuruluş Üye Sayısı Açıklama
Ticaret ve Sanayi Odası 2.841 Yıllık 35.milyon dolarlık ihracat yapılmış
Ticaret Borsası 468 Yıllık İşlem hacmi 154 trilyondur.
Şirket 969 75 kollektif, 71 AŞ, 823 LTD.Şti
Kooperatif 381 -
Kaynak: Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007
Turizm : Edirne, zengin tarihi ve kültürel mirasının yanı sıra doğal değerleri açısından
da büyük bir zenginlik ve çeşitlilik sunmaktadır. Osmanlı Devleti’ne 92 yıl başkentlik
yapmış kent, sivil mimarlık örnekleri, Mimar Sinan’ın ustalık eseri Selimiye Cami başta
olmak üzere camileri, festival ve şenlikleriyle yaşayan bir müzedir. Ayrıca 2 adet sınır
kapısı ile Bulgaristan ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya bağlanan kent, TEM ve D-
100 gibi önemli ulaşım bağlantıları üzerinde bulunmaktadır.
Ancak İlçe’deki turizm potansiyeli yeterince kullanılamamaktadır. Turizm sektörünün
karşı karşıya olduğu sorunlar;
• Konaklama kapasitesinin nitelik ve nicelik olarak yetersiz olması
• İlçe’deki turizm potansiyellerini ziyaretçi ve yatırımcılara sunumda tanıtım eksikliği
• Sınır kapılarındaki personelin ve kaçak rehberlerin gelen ziyaretçileri Edirne’deki
turizm faaliyetleri hakkında yönlendirmekte yetersiz kalması
• Yunanistan ve Bulgaristan ile aramızda olan sınır kapılarından giriş-çıkış yapan
ziyaretçi sayısı fazla olmasına rağmen, ilçeyi ziyaret eden turist sayısının az olması
• Meriç, Tunca ve Arda Nehirlerindeki kirlilik
• Sivil toplum kuruluşlarının turizmi geliştirme konusunda yetersiz kalmaları
• Turizmin geliştirilmesinde önemli konulardan biri olan sınır ötesi işbirliklerinin
oluşturulmaması
• Ulaşım sisteminin entegre olmaması; demir-kara-hava ve deniz ulaşımı
bağlantılarının zayıf olmasıdır.
Bu sorunlara gidermeye yönelik çözümler üretilmesi sonucunda da kentte turizm
sektörü gelişecektir.
Arazi Kullanımı
Merkez İlçe arazilerinin yaklaşık %70’lik bir bölümü sulu ve kuru mutlak tarım
arazilerinden oluşmaktadır. Kuru mutlak arazi varlığı aşağıdaki tablo ve grafikte
görüldüğü üzere yaklaşık 46.926 ha genişliğindedir. Merkez İlçe arazilerinin bir başka
önemli özelliği ise, İl arazi yüzeyinin %9,5’lik bir bölümünün mera arazilerinden
oluşmasıdır.
286
Tablo IV. 20. Merkez İlçe Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)
Kuru Mutlak Tarım 46.926,10
Sulu Mutlak Tarım 8.637,87
Özel Ürün Arazisi 7.796,71
Dikili Tarım 174,35
Marjinal Tarım 3.319,43
Mera Alanı 7.754,09
Tarım Dışı İzinli Alan 244,07
Diğer Alanlar 7.130,31
Toplam 81.982,93
Grafik IV. 2. Merkez İlçe Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı
57,2%
2,1% 0,3% 9,5% 4,0% 0,2%9,5%
10,5%6,6%
Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıTarım Dışı İzinli Alan Orman AlanlarıDiğer Alanlar
287
Harita IV. 2. Merkez İlçe Arazi Sınıflandırması
İlçe’deki kentsel arazi kullanım ise Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan
Raporu 2007 yılı verilerine göre aşağıdaki tablodaki gibidir. Buna göre taslak planda
değerlendirilen alanın en büyük kısmını %86,32 oranı ile tarım alanları oluşturmaktadır.
Tarım alanları dışındaki en büyük alansal kullanımlar ise sırasıyla mevcut konut
alanları, askeri alanlar ve üniversite alanıdır.
288
Tablo IV. 21. Merkez İlçe Mevcut Arazi Kullanımı (2007 yılı) Fonksiyonlar Alan (ha) Oran %
Askeri Alan 688 1,70
Mevcut (İskan) Yerleşme 2.317 5,74
MİA 50 0,12
Sanayi Alanları 340 0,84
Resmi Kurumlar 269 0,67
Toptan Ticaret 14 0,03
Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 59 0,15
Gümrük Alanı 99 0,25
Terminal 4 0,01
Eğitim (Üniversite) 608 1,50
Boş Arsa 277 0,69
Orman Alanı 183 0,45
Tarım Alanı 34.873 86,32
Fuar Alanı 12 0,03
Dereler 597 1,48
Yollar 10 0,02
Toplam 40.400 100,00
Kaynak: Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007
Edirne Merkez İlçe eğitim alanlarına bakıldığında ise İlçe’de 3 adet okul öncesi okul, 46
adet İlköğretim okulu, 12 adet genel lise ve 6 adet meslek lisesi bulunduğu
görülmüştür. Yüksek öğretimde ise Merkez İlçe’de; Trakya Üniversitesi’ne bağlı Tıp
Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Mimarlık-Mühendislik Fakültesi, Eğitim Fakültesi,
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi adı ile 5 fakülte, 8 yüksek okul, 3 Enstitü, 12
Araştırma ve Uygulama Merkezi ve 1 adet Devlet Konservatuarında toplam 13.089
öğrencinin öğrenim görmekte olduğu görülmektedir. Bunların yanında İlçe’de 3 adet
kütüphane yer almaktadır (Edirne Çevre Durum Raporu, 2007).
Tablo IV. 22. Merkez İlçe Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Genel Lise Meslek Lisesi
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Merkez
3 70 1.267 46 908 16.202 12 356 4.663 6 292 3.342
Kaynak: Edirne Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007
İlçe’nin sağlık imkânları incelendiğinde, 2 adet Devlet Hastanesi, 1 Adet Göğüs
Hastalıkları Hastanesi, 1 adet Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, 12 adet
Sağlık Ocağı, 1 adet Özel Hastane ve 2 adet özel poliklinik bulunduğu görülmektedir.
289
IV.8.1.2. Sorunlar ve Potansiyeller
İlçe ile ilgili verilen bilgiler ışığında sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Tablo IV. 23. Merkez İlçe Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller
• Sınır ötesi ilişkilerin değerlendirilememesi
• Tarımsal üretim verimliliğinin düşük olmasından
kaynaklanan kırsal göç
• Tarım ve sanayi sektörleri arasında herhangi bir
eşgüdüm mekanizmasının işlememesinden
kaynaklanan verimsizlik
• Meriç, Tunca ve Arda nehirlerindeki kirlilik
• Konaklama kapasitesinin nitelik ve nicelik olarak
yetersiz olması
• İlçe’deki turizm potansiyellerini ziyaretçi ve
yatırımcılara sunumda tanıtım eksikliği
• Kaçak rehberlerin ve sınır kapılarındaki
personelin gelen ziyaretçileri Edirne’deki turizm
faaliyetleri hakkında yönlendirmekte yetersiz
kalması
• Yunanistan ve Bulgaristan’la olan sınır
kapılarından giriş-çıkış yapan ziyaretçi sayısının
fazla olmasına rağmen, ilçeyi ziyaret eden turist
sayısının az olması
• Sivil toplum kuruluşlarının turizmi geliştirme
konusunda yetersiz kalmaları
• Ulaşım sisteminin entegre olmaması; demir-
kara-hava ve deniz ulaşımı bağlantılarının zayıf
olması
• Yunanistan ve Bulgaristan’la olan sınır
kapıları ve ulaşım bağlantıları ile sınırötesi
işbirliklerini geliştirilebilme imkânı
• TEM ve D–100 ve Bulgaristan demiryolu
ulaşım bağlantıları gibi önemli aksların
ortasında yer alması
• Bitkisel üretimde çeşitli sanayi ürünleri
üretiminden ülke ortalamasının üzerinde
verim alınması (ayçiçeği)
• Edirne Merkez çevresindeki köylerde
bağcılık ve organik tarım yapabilme imkânı
• 3 farklı medeniyete ev sahipliği yapmış
kentteki tarihi ve kültürel değerler ile marka
kent olma potansiyeli
• Arda, Tunca ve Meriç Nehirleri ile kent
ormanlarının oluşturduğu doğal değerler
• Trakya Üniversitesinin İlçe’de yer almasının
oluşturduğu kültür ve eğitim potansiyeli
• Güçlü yerel bağlar
IV.8.1.3. Plan Kararları
Merkez İlçesi’nin vizyonu; bir yandan tarımsal üretim sanayi sektörü ile entegre edilerek, bir
yandan da organik tarım ve bağcılık aktiviteleri geliştirilerek tarımsal verimliliğin artırıldığı;
doğal, tarihi ve kültürel değerlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanarak turizmin canlandırıldığı ve
tüm Edirne İli’ne ticaret-hizmet-eğitim-sağlık ve kültürel açıdan bir merkez olacak marka kent olmaktır.
Merkez İlçe var olan potansiyelleri kapsamında değerlendirilmiş olup, ön plana çıkan
tarihi geçmişi, coğrafi konumu, eğitim, sağlık ve kültür potansiyelleri doğrultusunda ele
alınmıştır. Bu kapsamda hizmet ve turizm sektörleri odaklı bir gelişim göstermesi
290
beklenen İlçe’de, bir yandan sağlık ve kültür turizmi geliştirilecek, bir yandan da tarım
sektöründe yapılacak değişikliklerle ekonomik gelişmesi sağlanacaktır.
Edirne Merkez 1. Kademe Kentsel Merkez olarak önerilmiş olup, mevcut durumuna
paralel olarak çevre ilçe ve kırsal merkezlere hizmet edecek ticaret-hizmet ve eğitim
merkezi olarak önerilmektedir. Edirne İl Merkezi’ne, hizmet merkezi kimliği dışında,
sahip olduğu tarih turizmi potansiyeli, sağlık hizmetleri ve önemli stratejik konumu
sebebi ile küresel ölçekte geliştirilecek “Marka Kent” fonksiyonu yüklenmiştir. Bu
doğrultuda kentte kültür turizmi canlandırılacak ve kentin uluslar arası bir çekim noktası
olması sağlanacaktır. Bu doğrultuda önerilen amaç-hedef ve stratejiler aşağıdaki
gibidir:
Amaç 1. Marka Kent yaratılması
Hedef 1. Bölgenin tanıtım stratejilerini geliştirilmek ve artırmak
• Bölgenin internet ortamına etkin bir biçimde taşınması sağlanacaktır. (Teklif
edilen turizm çeşitlerinde envanterin tamamlanması ve herkesin
ulaşabileceği bilgi haline dönüştürülmesi, online veri tabanı geliştirerek
internet ortamında rezervasyon sistemlerinin geliştirilmesi gibi)
• Kolay algılanabilir ve çabuk yaygınlaştırılabilir tanıtım malzemelerinin
üretilmesi sağlanacaktır. (Web sayfaları, broşürler, kitapçıklar, kısa filmler
vb.)
• Turizmin geliştirilmesinde Sivil Toplum Kuruluşları’nın etkinliğinin artırılması
sağlanacaktır.
• Kent Merkezi’nin Uluslararası Açık Hava Müzesi olması yolunda yasal
düzenlemeler yapılacaktır.
Hedef 2. Turizm personeline yönelik eğitimi artırmak
• Kaçak rehberliğin engellenmesi için, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca
profesyonel turist rehberi sınavı ve kurslarının açılması sağlanacaktır.
• Sınır kapılarında Edirne turizmiyle ilgili gelen turistleri yönlendirebilecek
acente ve personellerin yer alması sağlanacaktır.
Hedef 3. Yerli ve yabancı turist sayısını ve konaklama kapasitesini niteliksel ve
niceliksel olarak artırmak
• Yunanistan ve Bulgaristan’la ortak güzergâhlar düzenlenecektir.
• Ülkeler arasında turist giriş-çıkışını kolaylaştıran sistemler geliştirilecektir.
• Ulaşım sistemlerinin entegre çalışması sağlanacaktır.
291
• Merkez çevresindeki köylerde bağcılık ve buna bağlı niş pazar
geliştirilecektir.
• Yunanistan, Bulgaristan ve Türkiye’deki gençlere yönelik festivallerin
düzenlenmesiyle festival kültürü geliştirilecek ve gençlere yönelik aktiviteler
artırılacaktır.
• Meriç ve Tuna Nehirleri’nin temizlenmesi ile nehir kullanımları su sporları ve
doğa turizmine yönelik aktiviteler ile canlandırılacaktır.
• Karaağaç ve Kaleiçi Bölgeleri’ndeki tarihi dokunun bölgesel turizm
yaklaşımları kapsamında rehabilitasyonu ve bu doğrultuda uygun
fonksiyonlar ile desteklenerek turizme kazandırılması sağlanacaktır.
Amaç 2. Tarımsal verimliliğin artırması
Hedef 1.Tarım ve sanayi sektörleri arasındaki uyumu sağlamak
• Muratçalı ve Korucu Köyleri’ndeki marjinal tarım arazileri üzerinde önerilen 1 adet
TAB ile tarım ve hayvancılık potansiyeli denetimli ve organize bir şekilde
değerlendirilerek, tarımsal üretimin sanayi girdisi olarak kullanılması sağlanacaktır.
Hedef 2. Organik tarım ve dikili tarım aktivitelerini artırmak
• Merkez İlçe’de önerilen “Festival-Fuar Alanı” ile organik ve konvansiyonel tarımın
ulusal ve uluslar arası tanıtımı yapılacaktır. Aynı zamanda İl bütününde önerilen sınır
ötesi işbirliği ile oluşacak yeni açılımlara olanak sağlamak amacıyla üniversite, yerel
ve merkezi yönetim koordinasyonu ile kalifiye iş gücünün yetiştirilmesi sağlanacaktır.
• 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda belirtilen hükümler
doğrultusunda belirlenen dikili tarım alanlarında bağcılık faaliyetleri geliştirilecektir.
• İlçe bütününde organik tarımı teşvik edecek projeler Tarım İl Müdürlüğü aracılığıyla
desteklenecektir.
Amaç 3. Ekonomik aktivitelerin çeşitliliğinin artırılması
Hedef 1. Tüm Edirne İli’ne hitap eden Merkez’in mevcut donatı kapasitesini
düzenleyerek ekonomik aktivitelerde çeşitliliği artırmak
• Hinterland nüfusu ve ticaret ve hizmet kenti olma yönündeki gelişmeler kapsamında
Merkez İlçe İl bütününde 1. Kademe Kentsel Merkez olacaktır.
• Sanayi alanlarında ileri teknoloji kullanımına geçilecektir.
Hedef 2. Sınırötesi işbirliklerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek
• Sınır ötesi işbirliği programları altında çeşitli projeler geliştirilecektir.
292
• Merkezde oluşturulacak Sınır Ticaret Bölgesi ile kentin uluslar arası ticaret ilişkileri
geliştirilecek ve bu doğrultuda yerel merkezi yönetimler ile üniversite ortaklığında
sınır ötesi işbirliği desteklenecektir.
• Pazarkule sınır kapısı ile Kapıkule sınır kapısına giden ulaşım yolu ikinci kademe bir
karayolu ulaşım bağlantısıyla bütünleştirilecektir.
Bu kapsamda; mevcut durumda bir hizmet kenti olan Merkez İlçe’nin 150.717 kişi olan 2007
nüfusu, öngörülen kimlik ve gelişme eğilimleri kapsamında 2023 yılında, kır: 15.000 ve kent:
190.000 kişi olarak toplamda 205.000 kişi olacağı öngörülmektedir. Toplam çalışan sayısının
ise 2023 yılında 75.000 kişi olması beklenmektedir. Buna göre 2000 yılı aktivite oranı
%39’dan 2023 yılında %37’ye düşecektir. Buradaki düşüşün temel sebebi hizmet sektöründe
çalışan sayılarının artacak olmasıdır.
Tablo IV. 24. Merkez İlçe Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023
Merkez İlçe Sayı % Sayı %
Tarım 11.245 20 15.000 20
Sanayi 7.863 14 10.000 13
Hizmet 35.659 65 50.000 67
Toplam Çalışan Sayısı 55.006 100 75.000 100
Mevcut planlı sanayi alanlarından Kapıkule yolu üzerinde yaklaşık 235 ha’lık sanayi
alanının Sınır Ticaret Bölgesi’ne dönüştürülerek sınırötesi ticaretin arttırılması
önerilmektedir. Bunun dışındaki mevcut planlarla önerilen sanayi ve küçük sanayi
alanları işlevlerine devam edecektir. Mevcut onaylı plan kararlarında yer alan mevcut
ve gelişme konut alanları da değerlendirilerek plana işlenmiştir. İlçe’de önerilen
fonksiyonların plana göre alansal büyüklükleri aşağıdaki tablodaki gibi olacaktır.
293
Tablo IV. 25. Merkez İlçe 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %
Afet İskân Sahası 218,9 1,20%
Askeri Alan 384,9 2,11%
Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 11931,6 65,37%
Donatı Alanı 131,2 0,72%
Fuar Alanı 87,3 0,48%
Gelişme Konut Alanı 758 4,15%
Havaalanı 147,8 0,81%
Köy Yerleşim Alanı 1.769,20 9,69%
Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 228,7 1,25%
Küçük Sanayi Alanı 6,8 0,04%
Meskun Konut Alanı 959,4 5,26%
Rekreasyon Alanı 210,7 1,15%
Sanayi Alanı 299,9 1,64%
Sınır Ticaret Bölgesi 234,9 1,29%
Ticaret, Hizmet Alanı 93,6 0,51%
Turizmve Kültür Amaçlı Kullanımlar 143,7 0,79%
Üniversite ve Kampus Alanı 646,6 3,54%
Fonksiyonlar Toplamı 18.253,20 100,00%
Harita IV. 3. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Panı Merkez İlçe, İlçe Merkezi
İlçe’nin coğrafi konumundan dolayı deprem kuşağı içinde yer alması ve diğer jeolojik
özellikleri göz önüne alınarak 218,9 ha büyüklüğünde bir Afet İskan Sahası’na yer
verilmiştir. Bu alan ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve
güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 plan hedef
nüfusunun %10’u kadar büyüklüğünde ve 100 kişi/ha yoğunluk olacak şekilde
belirlenmiştir.
295
IV.8.2. Enez İlçesi
IV.8.2.1. Genel Bilgiler
Enez İlçesi, Edirne İli’nin güneybatısında yer almaktadır. İlçe’nin 21 km kuzeyinde İpsala,
60 km doğusunda Keşan İlçesi, güneyinde ve batısında Ege Denizi ve Yunanistan yer
almakta olup, toplam yüzölçümü 458 km 2 dir. Bu bakımdan İl’in yedinci büyüklükteki
ilçesidir. Arazilerinin 1/3’ü ormanlık olup, genel olarak fundalık olan orman alanlarına
son zamanlarda orman teşkilatınca çam fidanı dikilmiştir. İlçe’nin doğusunda 423 m ile
en yüksek yeri olan volkanik kayalardan meydana gelen Çandır Dağı yer almaktadır.
İlçe’de yer alan başlıca göller doğuda Gala Gölü, Karaincirli ile Vakıf Köyü arasında Tuz
Gölü, batıda Karagöl, İlçe Merkezi ile deniz arasında Dalyan Gölü ile Üzmene ve
Taşaltı Gölleri’dir. Akarsuların en önemlisi ise aynı zamanda Türk-Yunan sınırını teşkil
eden Meriç Nehri’dir.
Şekil IV. 5. Enez İlçesi Coğrafi Konum
296
Enez’i Keşan ve Edirne’ye bağlayan 180 km’lik yol asfalttır. Enez-Keşan arasındaki 60
km’lik yol ise sıcak asfalt olarak tamamlanmıştır. Bölgede devlet karayolu olarak
sadece Enez-Keşan karayolu mevcuttur. Havaalanı olmamakla birlikte, ulaşım hem
kara hem deniz yoluyla sağlanmaktadır.
Nüfus ve İdari Yapı
2007 yılında belediye statüsüne sahip tek yerleşme olan Enez Belediyesi’nde 3.752 kişi
yaşamaktadır. Enez İlçesi’ne bağlı 19 köyde yaşayan kişi sayısı 6.962’dir. İlçe’de kırsal
alanların kentsel alana göre daha fazla nüfusa sahip olduğu görülmektedir.
Tablo IV. 26. Enez İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusu 2007 Toplam Erkek Kadın
Enez 3.752 1.956 1.796
Kaynak: www.tuik.gov.tr
Tablo IV. 27. Enez İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları Köy Toplam Erkek Kadın
Abdurrahim 309 142 167
Büyükevren 801 399 402
Çandır 7 5 2
Çavuşköy 479 257 222
Çeribaşı 263 120 143
Gülçavuş 206 102 104
Hasköy 330 159 171
Hisarlı 130 63 67
Işıklı 271 140 131
Karaincirli 627 316 311
Kocaeli 228 107 121
Küçükevren 242 121 121
Sultaniçe 1.047 538 509
Sütçüler 159 75 84
Şehitler 319 156 163
Umurbey 44 24 20
Vakıf 349 171 178
Yazır 159 82 77
Yenice 992 506 486
Toplam 6.962 3.483 3.479
Kaynak: www.tuik.gov.tr
2007 yıl TÜİK verilerine göre Enez İlçesi’nde en fazla nüfusa sahip olan köyler
Sultaniçe ve Yenice Köyleri’dir. En az nüfusa sahip köy ise 7 kişi ile Çandır Köyü’dür.
İlçe nüfusu, 1990 genel nüfus sayımına göre 12.700 kişi iken, 2007 yılında 10.714
kişiye düşmektedir. 17 senede İlçe’nin toplam nüfusu yaklaşık 2.000 kişi azalmıştır.
297
Genel olarak ise ilçe merkezinin nüfusunun sabit kaldığı kırsal nüfusun ise azaldığı
görülmektedir.
Tablo IV. 28. Enez İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri
Toplam
Nüfus
Şehir
Nüfusu
Köy
Nüfusu
Şehir Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
Köy Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
1990 12.700 3.509 9.191 27,63 72,37
2000 11.929 3.941 7.988 33,04 66,96
2007 10.714 3.752 6.962 35,02 64,98
Kaynak: www.tuik.gov.tr
Grafik IV. 3. Enez İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri Değişimi
0100020003000400050006000700080009000
10000
1990 2000 2007
Şehir nüfusu Köy nüfusu
Kaynak: www.tuik.gov.tr
Ekonomik Yapı
Enez İlçesi’nde 2000 yılı DİE verilerine göre 6.530 kişi çalışmaktadır. Çalışanların %70,8’i
tarım sektöründe, %5,5’i sanayi sektöründe, %23,5’i de hizmetler sektöründe yer almaktadır.
Geçimini tarım, hayvancılık, balıkçılık, turizm ve ticaret ile sağlayan ilçe küçük bir sahil
kentidir. Tarımda bitkisel üretim daha ağırlıklı olmakla birlikte önemli ölçüde de hayvansal
üretim yapılmaktadır.
Tablo IV. 29. Enez İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı Sektörler (2000) Kişi %
Tarım 4.620 70,8
Sanayi 360 5,5
Hizmet 1.534 23,5
İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 16 0,2
Toplam 6.530 100
Kaynak: DİE, 2000
298
Arazi Kullanımı
Edirne İli’nin güney uç bölgesinde yer alan Enez İlçesi Yunanistan ile ülke sınırında yer
almaktadır. Edirne ilçeleri arasında, sınırlarında en çok orman örtüsü bulunan ilçe
Enez’dir. Yaklaşık 45.875 ha yüzölçümlü İlçe’nin yaklaşık %45’lik bir bölümü orman ile
kaplıdır. Arazi büyüklüğü bakımından ikinci sırayı alan kuru mutlak tarım arazilerinin
yüzölçümü ise yaklaşık 10.515 ha’dır.
Tablo IV. 30. Enez İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)
Kuru Mutlak Tarım 10.514,26
Sulu Mutlak Tarım 1.801,16
Özel Ürün Arazisi 2.222,48
Dikili Tarım 131,27
Marjinal Tarım 3.031,71
Mera Alanı 1.263,38
Diğer Alanlar 26.910
Toplam 45.874,37
Grafik IV. 4. Enez İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı
2,3%11,8%
22,9%
4,8%
3,9%
0,3%6,6%2,8%
44,6%
Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıOrman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar
299
Harita IV. 5. Enez İlçesi Arazi Sınıflandırması
İlçe’de yer alan eğitim kurumları incelendiğinde, 6 adet ilköğretim ve 1 adet ortaöğretim
okulu bulunduğu ve bununla birlikte 2007 yılı verilerine göre toplam 7 okulda 1.249
öğrencinin eğitim aldığı görülmektedir.
Tablo IV. 31. Enez İlçesi 2007 yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim
Genel Lise Meslek Lisesi
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Enez 0 6 76 6 59 1.176 1 8 97 0 0 0
Kaynak: Edirne Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007
300
İlçe’de yer alan sağlık kurumları ise 25 yataklı Devlet Hastanesi, Merkez ve Hasköy'de
birer adet olmak üzere 2 adet Sağlık Ocağı, 1 adet Hudut Sahilleri Sağlık Denetleme
Merkezi ile 11 adet Sağlık Evi’dir.
Sosyal tesis olarak merkezde belediye düğün salonu, sahilde İstanbul Üniversitesi ve
Trakya Üniversitesi Dinlenme Tesisleri yer almaktadır. Sosyal yaşantı, gelişen bu
imkanlara paralel olarak iyileşmiştir.
IV.8.2.2. Sorunlar ve Potansiyeller
Trakya’nın en önemli akarsularından biri olan Meriç Nehri’nin denize döküldüğü yerde,
yarımada üzerinde kurulmuş olan Enez’de tarihin erken dönemlerinden itibaren
yerleşmeler peş peşe birbirini izlemiştir. Eski dönemlerdeki önemini zamanla yitiren
kentte sosyo-ekonomik problemlerin ortaya çıktığı görülmektedir. Kentte yaşayanlar
arasında işsizlik ve buna dayalı gelir düşüklüğünün ileri düzeyde olduğu bilinmektedir.
İlçe’deki plansız gelişme fiziksel mekanın yanında sosyo-ekonomik yaşantıda da
olumsuz etkilere sebep olmaktadır. Plansız gelişen ikinci konut alanlarının ekonomik
getirisinin olmamasının yanı sıra doğal alanlar üzerinde yaptıkları tahribat kentteki en
önemli sorunların başında gelmektedir. Bunun yanında var olan potansiyellerin kentin
gelişimi doğrultusunda kullanılmaması da diğer bir sorun olarak belirlenmektedir.
Turizm Bakanlığının 2007 yılında Saroz Körfezi’nde belirlediği Kültür ve Turizm Koruma
ve Gelişim Bölgesi’nin kıyı alanlardaki mevcut ikinci konut etkisini arttıracağı ve alanın
büyük bir bölümünü kapsayan orman ekosisteminin bu gelişmelerden son derece kötü
etkilenerek, büyük ölçüde tahribata uğrayacağından endişe duyulmaktadır.
301
Tablo IV. 32. Enez İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller
• İlçe’nin deprem bölgesi olmasının yanı sıra orman
yangını riskinin varlığı
• Enez-Keşan hattında yer alan orman alanlarında
bölgesel ölçekte yangın tehlikesi
• Yerleşim alanlarının sulak alanlara doğru
genişlemesi
• Kıyı alanlardaki ikinci konutlar
• Jeolojik açıdan sorunlu alanlarda bulunan konut
alanları
• Plansız yapılaşmadan dolayı doğal hayat ve
ekolojik dengenin tehdit altında olması
• İkinci konut alanları dolayısıyla nüfusun mevsimsel
olarak dalgalanması
• Kontrolsüz yapılaşma nedeniyle, tarım alanlarının
imara açılması
• Hizmet ve turizm sektörünün geliştirilmesi için
gerekli olan nitelikli eleman eksikliği
• Turizmin gelişmesini sağlayacak turizm
altyapısının ve tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin
gelişmemiş olması
• Turizm gelişiminin, daha çok İstanbul ve diğer
çevre illerden gelenlerin yazlık (ikinci) konut
talebine dayalı olması
• Sınırötesi ticarette mesafe nedeniyle elde ettiği
avantajı gerekli altyapı eksikliği nedeniyle Tekirdağ
ve Malkara gibi merkezlere karşı kullanamaması
• Halkın turizm konusundaki bilinçsizliği
• Turizm girdilerinin sunum kalitesinin eksikliği
• Turizmde markalaşma olmaması
• İlçe’de bulunan doğal plajlar ile deniz
turizmi potansiyeli
• Güçlü görsel imaj
• Su sporları için uygun sahillerin
bulunması
• Tarım alanları ve kültür turizmi öğeleri
ve Gala Gölünün Eko turizm için önemli
potansiyel oluşturması
• Köylerin karakteristiklerini hala koruyor
olmaları ile köy pansiyonculuğu yapılabilme
potansiyeli
• Turizm Bakanlığınca ilan edilen “Saroz
Körfezi Kültür ve Turizm Koruma ve
Geliştirme Bölgesi”nin ilçe turizminin
gelişiminde bir artı değer oluşturması
• Enez’in kuzey bölgeleri arasında kalan
geniş ovalar, sazlık, bataklık ve göllerde;
uçar, ormanlık bölgelerde yaban domuzu
ve diğer kara hayvanları avcılığı ile av
turizmi potansiyeli
• Balıkçı barınaklarının kıyı turizmine destek
vererek Yunanistan’a yakınlığı nedeniyle
bir deniz sınır kapısı olma potansiyeli
IV.8.2.3. Plan Kararları
Enez İlçesi’nin vizyonu; Enez’in kendine özgü koşulları çerçevesinde doğal çevreye,
tarihi mirasa ve kültürel dokuya duyarlı, sürdürülebilir niteliğinin yanı sıra yerel kaynak
kullanımına uygun turizm yapılanmasını gerçekleştirmektir.
İlçe özellikle doğal kaynakları ve değerleri ile ön plana çıkmaktadır. Gala Gölü Milli
Parkı, güneyinde bulunan orman alanları, kıyı şeridi ve sınır ötesi ilişkileri, İlçe’nin
kimliğini belirleyen temel unsurlardır. Bu kapsamda öngörülen yapı tarım ve turizm
sektörleri üzerine kurgulanırken, kent için öngörülen kimlik turizmdir.
302
Amaç 1. Ekonomik gelişmenin sağlanması
Hedef 1. Turizme yönelik konaklama kapasitesini, elemanların nitelik ve sayısını, turizm
çeşitliliğini artırmak ve tanıtım araçlarını çoğaltmak
• Turizm sektöründe çalışan elemanlara gerekli eğitim verilerek hizmet kalitesinin
yükseltilmesi sağlanacaktır.
• Sivil mimarlık özelliği taşıyan ve koruma altına alınması gereken alanların tespit
ve tescillerinin yapılarak turizmi geliştirmede girdi olarak kullanılması
sağlanacaktır.
• Kültürel varlıkların tanıtımına yönelik çalışmalar yapılacaktır (tanıtıcı kitap,
broşür, afiş ve harita gibi materyal bastırılması vb.)
• Konaklama ve turizm faaliyetlerini kapsayan bilgilere kolay erişimin sağlanması
için gerekli altyapı oluşturulacaktır.
• Öğrenci gençlik kampları, doğa turizmi ve kültür turizmi kapsamında
değerlendirilecek, özendirilecek ve bu konuda su ve doğa sporları gibi olanaklar
sağlanacaktır.
• Büyük otellerin yerine pansiyonculuk ve butik oteller ile bölgenin doğal ve
kültürel kimliği korunarak desteklenecek, özellikle yöre halkının bu konuda
eğitimi sağlanacak ve özendirilecektir.
• Golf alanı önerilerek golf turizminin İlçe’de gelişmesi desteklenecektir.
• İlçe’deki Enez Kalesi gibi tarihi değerler kültür turizmi kapsamında
değerlendirilecektir.
• Yat turizmine yönelik altyapı ve mekânsal gelişmeler değerlendirilerek deniz
turizmi ve deniz ulaşımı çekici hale getirilecektir. Ayrıca bu konuda potansiyel
doğal değerler de kullanılarak; Aleksandra Yat Limanı’na (Yunanistan) alternatif
oluşturulacaktır.
• Enez-Uzunköprü yolunun aktive edilmesi sağlanacaktır.
Hedef 2. Ekoturizmi geliştirmek.
• Tarımsal alanlar korunacaktır.
• Bağcılık ve meyvecilik özendirilecek ve desteklenecektir
• Enez İlçe sınırındaki Meriç boylarında organik meyvecilik desteklenecektir.
• Organik tarım ve alternatif ürün yetiştirilmesi konusunda mevcut tarımsal altyapı
değerlendirilecek ve yerel halk bu konuda bilgilendirilecektir.
• Meriç Deltası’nın korunması ve avcılık-balıkçılık üretim alanı olarak geliştirilmesi
için Yunanistan ile uluslararası işbirliği olanakları geliştirilecektir.
303
• Alternatif tarım ve doğal turizm alt ölçekli planlarda birlikte düşünülerek
değerlendirilecektir.
• İlçe’de, av turizmi açısından potansiyel alanlar bulunmaktadır ve yurtdışından
bu amaçla gelen turistler vardır. Av turizmi geliştirilmeli, bunun için alanlar
belirlenmeli ve buna yönelik konaklama ihtiyaçlarının karşılanması
öngörülmektedir. Bu alanlarda gerekli av organizasyonları yapılarak İlçe’nin av
turizminde çevre il ve ilçelerin ihtiyacını karşılama doğrultusunda öne
çıkarılması düşünülmektedir. Bunun için gerekli envanterin çıkarılması ve
avcılık amenajmanının yapılması gerekmektedir. Böylece uygun alanlar da
kontrollü olarak av turizmine açılabilecektir. Av turizmi açısından potansiyel alan
olan Gala Gölü ve çevresi bu anlamda değerlendirilecektir.
• Mevcut göller ve arkeolojik alanlar doğa ve kültür turizmi kapsamında
değerlendirilecektir.
• Çandır ve Hisarlı Köyleri’nde ekolojik tarım, organik arıcılık, organik hayvancılık
ve orman içi kontrollü tıbbi-aromatik bitki toplayıcılığı desteklenecek ve
örgütlenecektir.
Hedef 3. Tarım sektörünü geliştirmek
• Marjinal araziler üzerinde, tarımsal üretimin ve toprak kullanımının sürekliliğinin
sağlanması, tarım nüfusunun yerinde istihdam edilmesi ve gelir kaynaklarının
arttırılması ya da yeni kaynaklar oluşturulması, tarımsal tesislerin bir plan
çerçevesinde bir araya getirilmesi, başta çevre koruma ve gıda maddesi
hijyenik koşulları olmak üzere kontrol edilme kolaylığı sağlayabilecek, üretici-
sanayici-pazarlayıcı entegrasyonunun gerçekleştirilebileceği TAB’lar
önerilmektedir. TAB bölgeleri içerisinde, tarım ve hayvan yetiştiriciliğini
destekleyen, hububat, meyve, sebze için uygun tarım alanları, sebze ve çiçek
yetiştiriciliği için seralar, mantarcılık, hayvancılık gibi sektörler ve 5403 sayılı
yasada (3. Madde) tanımlanan “tarımsal tesisler” yer alacak; buna karşılık,
sanayi fonksiyonlarına kesinlikle yer verilmeyecektir.
• Tarımsal eğitim desteklenecek ve üretim kalitesinin standartlaştırılması
sağlanacaktır.
• Sulama olanaklarının artırılması ve ürün çeşitliliği konularında araştırma ve
çalışmalar yapılacaktır.
• Su ürünleri üretiminin arttırılması için, araştırma ve geliştirme projelerinin
yapılması, balıkçıların başta su kirliliği, barınak ve pazarlama sorunları olmak
üzere üretim sorunlarının ele alınması sağlanacaktır.
304
• Enez İlçesi’nde, su ürünleri potansiyelinin arttırılması yönünde işbirliği
yapılabilecek bir Su Ürünleri Kooperatifi mevcut olup, halen deniz mahsulü
ürünlerinin pazarlanmasında yardımcı olmaktadır. Bu kooperatifin güçlenmesi
sağlanarak, balıkçılığın yoğun olduğu Sultaniçe ve Vakıfköy’ün bu kapsamda
örgütlenmesi teşvik edilecektir.
Hedef 4. Ticaret-hizmet fonksiyonunu geliştirmek
• Enez, bölge içindeki konumuna ve gelişme eğilimlerine paralel olarak IV.
Kademe Kentsel Merkez olarak önerilmektedir.
Hedef 5. Doğal ve kültürel çevrenin sürdürülebilir kullanımını sağlamak
• Enez-Keşan arasındaki köy yerleşimlerindeki ikinci konut alanlarına yönelik
önleyici faaliyetlerin süratle uygulanması gerekmektedir. Teknik ve sosyal
altyapı gereklilikleri tamamlanmamış söz konusu alanlarda çevrenin büyük
ölçüde tahrip olduğu, kontrolsüz yapılaşma nedeniyle, tarım alanlarının imara
konu olduğu görülmektedir. Tarım alanlarındaki bu bozulmanın gelecek yıllarda
alandaki hassas ve özellikli diğer ekosistemleri de tehdit edeceği göz önünde
bulundurularak bu alanlarda ikinci konutların çoğalması engellenecek ve bu
alanların toprak yapısı göz önüne alınarak dönüşümü sağlanacaktır.
• Herhangi bir afet durumunda yerleşilecek Afet İskan Sahası’nın oluşturulması
öngörülmektedir.
• Saroz kıyılarında yer alacak kullanımlar deprem faktörü göz önüne alınarak
belirlenecektir.
• Gala Gölü Milli Parkı sınırları içinde kalan mutlak koruma alanı ve çevresindeki
çeltik tarımı faaliyetlerinde, Meriç Nehri’nden kaçak su çekiminin engellenmesi,
üretimde kullanılan kimyasalların asgari düzeye indirilmesi ve Nehir’e üretim
sırasında yapılan kaçak deşarjların engellenmesi sağlanacaktır.
• Hisardağı Mevkii’nde doğal potansiyeli kullanma amacıyla rüzgar enerjisi
santrali kurulacaktır.
Hedef 6. Sınır ötesi işbirliklerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek
• Sınır ötesi işbirliği programları altında çeşitli projeler geliştirilecektir.
• Sınır ötesi işbirliği ile oluşacak yeni açılımlara olanak sağlamak amacıyla
üniversite, yerel ve merkezi yönetim koordinasyonu ile kalifiye iş gücünün
yetiştirilmesi sağlanacaktır.
Alınan plan kararları doğrultusunda, sadece doğal nüfus artışı dikkate alınarak yapılan
2023 yılı nüfus projeksiyonları sonucunda şehir nüfusu 4.107, kır nüfusu ise 4.967
olarak toplamda 9.074 kişidir. İlçe için öngörülen turizm kimliği paralelinde alınan plan
kararları doğrultusunda 2023 yılında, kır nüfusu 7.500 kişi, kent nüfusu ise 7.000 kişi olarak
305
toplam 14.500 kişi olacağı öngörülmektedir. İlçe’deki 2000 yılı aktivite oranı %54,75’dir.
İlçe’ye önerilen turizm kenti kimliğiyle birlikte aktivite oranının da 2023 yılında %51’e
düşeceği varsayılmıştır. Bunun nedeni; tarım sektöründe çalışan yüzdesinin (çalışan
sayısında artış olmasına rağmen) düşmesi ve buna karşılık hizmetler sektöründe
istihdam yüzdesinin artmasıdır. İlçe’de 2000 yılında toplam çalışan sayısı, 6.530 kişi
iken 2023 yılında bu rakam 7.300 kişiye çıkacaktır.
Tablo IV. 33. Enez İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023
Enez Kişi % Kişi %
Tarım 4.620 70,8% 5.000 68,0%
Sanayi 360 5,5% 400 5,9%
Hizmet 1.534 23,5% 1.900 26,1%
Toplam 6.530 100,0% 7.300 100,0%
*2000 yılında toplam çalışan sayısında 16 kişi iyi tanımlanmamış faaliyetlerde istihdam etmektedir.
Kentin gelişme eğilimleri ve nüfus projeksiyonu göz önüne alınarak toplamda 272,1 ha
mevcut ve gelişme konut alanı önerilmektedir. Bunun yanı sıra kentin kendi ihtiyaçlarını
karşılaması amacıyla 26,1 ha donatı alanı ve 16 ha da ticaret-hizmet alanı
önerilmektedir. İlçe’nin ekonomik yapısını hareketlendirecek işlev olarak öngörülen
turizm sektörü için toplamda 44,6 ha alan, ayrıca 180,5 ha da golf alanı ayrılmaktadır.
Harita IV. 6. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Enez İlçe Merkezi
306
Tablo IV. 34. Enez İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %
Afet İskân Sahası 21,2 0,66%
Askeri Alan 158,4 4,90%
Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 730,7 22,60%
Donatı Alanı 26,1 0,81%
Gelişme Konut Alanı 221,3 6,84%
Golf Alanı 180,5 5,58%
Köy Yerleşim Alanları 1.183,40 36,60%
Liman 8 0,25%
Meskun Konut Alanı 331,2 10,24%
Rekreasyon Alanı 285,8 8,84%
Sanayi Alanı 9,5 0,29%
Ticaret ve Hizmet Alanı 16 0,49%
Turizm-ve Kültür Amaçlı Kullanımlar 44,6 1,38%
Üniversite ve Kampus Alanı 16,5 0,51%
Fonksiyonlar Toplamı 3.233,20 100,00%
İlçe’nin coğrafi konumundan dolayı deprem kuşağı içinde yer alması ve diğer jeolojik
özellikleri göz önüne alınarak 21,2 ha Afet İskan Sahası önerilmektedir. Bu alan İlçe
Merkezi’nin doğusunda ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı
ve güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 plan hedef
nüfusunun %10’u kadar büyüklüğünde ve 100 kişi/ha yoğunlukta seçilmiştir.
Harita IV. 7. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Enez İlçesi
307
IV.8.3. Havsa İlçesi
IV.8.3.1.Genel Bilgiler
Havsa İlçesi, Edirne İli’nin doğusunda yer almaktadır. İlçe’nin doğusunda Kırklareli,
batısında ve kuzeyinde Edirne Merkez İlçe, güneyinde ise Uzunköprü İlçesi yer
almaktadır. İlçe’ye ulaşım D-100 karayolu üzerinden sağlanmaktadır. İl Merkezi’ne
uzaklığı 27 km’dir.
İlçe topraklarının büyük çoğunluğu tarımsal niteliği korunacak tarım topraklarından
oluşmaktadır. İlçe’nin kuzeyi yeraltı suyu besleme alanı, batısında da sulama amaçlı
kullanılmak üzere planlanan Çakmak Barajı bulunmaktadır.
Şekil IV. 6. Havsa İlçesi Coğrafi Konum
Nüfus ve İdari Yapı
2007 yılı nüfus sayımına göre İlçe nüfusu 21.533 kişidir. Nüfusun 8.547’si (%40)
kentsel alanda yaşarken 12.896 (%60) kişisi kırsal alanda yaşamaktadır.
308
İlçe’deki nüfus artışı düşüş eğilimindedir. 1990–2000 yılları arasında nüfus %13,9
azalırken 2000–2007 yılları arasında %10,4 oranında azalmıştır. Nüfustaki bu düşüş
oranı Edirne bütünündeki düşüş oranından çok daha yüksektir.
Tablo IV. 35. Havsa İlçesi Nüfus Değişimi
Toplam Nüfus
Şehir Nüfusu
Köy Nüfusu
Şehir Nüfusunun Toplam Nüfus İçindeki Oranı (%)
Köy Nüfusunun Toplam Nüfus İçindeki Oranı (%)
1990 27.900 9.237 18.663 33 672000 24.027 8.081 15.946 34 662007 21.533 12.986 8.547 60 40Kaynak: TÜİK, 2007
İlçe’nin toplam alanı 59.830 ha’dır. Havsa İlçesi idari olarak 1 belediyeden ve 22
köyden oluşmaktadır. Havsa İlçesi’ne bağlı köylerin 2007 yılı nüfusları aşağıdaki
tabloda verilmiştir. Buna göre en yüksek nüfusa sahip köyler Merkez Bucağı’na bağlı
Abalar, Oğulpaşa, Osmanlı ve Şerbettar Köyleri, en düşük nüfusa sahip köy ise
Bostanlı Köyü’dür.
Tablo IV. 36. Havsa İlçesi’ne Bağlı Yerleşmelerin 2007 Yılına Ait Nüfusları İlçe Bucak Köy Toplam Nüfus
Havsa Hasköy Arpaç 385
Havsa Hasköy Habiller 339
Havsa Hasköy Hasköy 763
Havsa Hasköy Musulca 380
Havsa Hasköy Söğütlüdere 267
Havsa Merkez Abalar 1.368
Havsa Merkez Azatlı 990
Havsa Merkez Bakışlar 290
Havsa Merkez Bostanlı 156
Havsa Merkez Çukurköy 324
Havsa Merkez Kabaağaç 280
Havsa Merkez Köseömer 399
Havsa Merkez Kulubalık 282
Havsa Merkez Kuzucu 341
Havsa Merkez Naipyusuf 604
Havsa Merkez Necatiye 710
Havsa Merkez Oğulpaşa 1.117
Havsa Merkez Osmanlı 1.290
Havsa Merkez Şerbettar 1.008
Havsa Merkez Tahal 262
Havsa Merkez Taptık 548
Havsa Merkez Yolageldi 883
Kaynak: TÜİK, 2007
309
Ekonomik Yapı
İlçe’deki temel ekonomik faaliyet tarım sektöründe yoğunlaşmıştır. Tarım sektörünü
hizmetler ve sanayi sektörü takip etmektedir. 2000 yılı DİE nüfus verilerine göre çalışan
sayısı 13.268 kişi ve aktivite oranı %55,2’dir. Çalışan nüfusun %69,5’i (9.215) tarım
sektöründe, %18,3’ü (2.426) hizmet sektöründe, %12,1’i de (1.609) sanayi sektöründe
yer almaktadır. Toplam çalışan nüfusun %57’si erkek, %43’ü kadındır.
Tablo IV. 37. Havsa İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı Sektörler Kişi %
Tarım 9.215 69,5
Sanayi 1.609 12,1
Hizmet 2.426 18,3
İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 18 0,1
Toplam 13.268 100
Kaynak: DİE, 2000
Arazi Kullanımı
İlçe arazilerinin %66’lık bölümü kuru, %12’lik bölümü de sulu mutlak tarım arazisidir ve
arazilerin yaklaşık %80’lik bölümü verimli tarımsal üretim gücüne sahiptir. İlçe
akarsularının birbirine paralel bir şekilde kuzey-güney yönünde akması, çevrelerinde
yine birbirine paralel sulu tarım arazilerinin şekillenmesine neden olmuştur. Toplam
arazi varlığının sadece %4,7’lik bir bölümünü oluşturan marjinal nitelikli araziler ise
çoğunlukla güneybatı bölgelerinde yoğunlaşmıştır.
Tablo IV. 38. Havsa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)
Kuru Mutlak Tarım 39.164,10
Sulu Mutlak Tarım 7.205,99
Özel Ürün Arazisi 804,33
Dikili Tarım 167,47
Marjinal Tarım 2.831,34
Mera Alanı 6.936,66
Tarım Dışı İzinli Alan 266,96
Diğer Alanlar 2.453,94
Toplam 59.830,79
310
Grafik IV. 5. Havsa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı
65,5%
12,0%1,3%
0,3%4,7%11,6%
0,4%
0,5%
3,7%
Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıTarım Dışı İzinli Alan Orman AlanlarıDiğer Alanlar
Harita IV. 8. Havsa İlçesi Arazi Sınıflandırması
IV.8.3.2. Sorunlar ve Potansiyeller
Havsa İlçesi’ne ait belirlenen sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü
gibidir.
311
Tablo IV. 39. Havsa İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller
• Kırsal ve kentsel göç
• Kirletici sanayi atıklarının Ergene Havzası’na deşarj
edilmesi
• Tarımsal üretimdeki bilinçsizlik, ilaçlama ve
gübrelemede yapılan temel hataların, ürün
verimliliğini düşürmesi ve toprak niteliğini bozması
• Geniş tarım topraklarına sahip olması
• Güçlü ulaşım bağlantıları üzerinde yer
alması
IV.8.3.3. Plan Kararları
Havsa İlçesi’nin vizyonu; “Merkez İlçe ve öngörülen Tarımsal Organize Bölgeler ile
güçlü ilişki kurabilen ve uzmanlaşmış lojistik faaliyetler ile ekonomik kalkınmasını
destekleyecek bir lojistik merkez” olmaktır.
Amaç 1. Ekonomik kalkınmanın güçlendirilmesi
Hedef 1. Tarımsal üretimin kalitesini yükseltmek ve ürün çeşitliliğine gitmek
• Tarımsal faaliyeti organize etmek için Azatlı ve Orhaniye Köyleri çevresindeki
marjinal arazilerde TAB, Kuzucu ve Abalar Köyleri arasındaki marjinal arazilerde
TOB oluşturulacaktır.
• Tarımsal ürünlerin verim ve kalitesinin, yeni tarımsal organizasyonlar ve üretim
şekilleri ile arttırılması sağlanacaktır.
• Planda belirlenen minimum ve maksimum büyüklükler dâhİli’nde yerleşmelerin
çevresinde hayvancılık işletmelerinin düzenli ve kontrollü bir şekilde yer alması
sağlanacaktır.
Hedef 2. Sanayi ve lojistik sektörlerinin kontrollü ve organize biçimde gelişimini sağlamak
• Tekstil, gıda ve tarıma dayalı sanayinin desteklenmesi ve yüksek teknoloji ile üretim
yapması sağlanacaktır.
• Bölgeyi ekonomik olarak kalkındıracak sanayi bölgesi organizasyonunu
gerçekleştirmek için dağınık sanayiler Süloğlu İlçesi’nde yer alan OSB altında
toplanacaktır.
• Zarbun Bölgesi; Edirne İli’nin tamamına hizmet vererek, bölgenin tarımsal üretimini
toplayıp dağıtacak ve sınır ötesi ticari faaliyetleri güçlendirecek bir lojistik merkez
olacaktır.
• Sanayi gelişimleri, bölge nüfusuna istihdam sağlayacak şekilde yerel işgücü ve
potansiyeller özelinde geliştirilecektir.
312
Amaç 2. Yaşam kalitesinin artırılması
Hedef 1. Ergene Havzası’nı kirlilikten korumak
• Kirletici sanayi faaliyetlerine izin verilmeyecektir.
• Evsel atıkların çevreye deşarj edilmesi engellenecektir.
Hedef 2. Havsa İlçesi’nin mevcut fiziki yapısını düzenlemek
• Mevcut kültür varlıklarının bakımı yapılacak ve tanıtımı gerçekleştirilecektir.
• Havsa’nın Avrupa Hızlı Tren Hattı’nda bir durak olması sağlanacaktır.
• Meslek yüksekokulunun nitelik ve kapasitesi artırılacaktır.
Havsa İlçesi’nin 2007 nüfusu 21.533 kişidir. İlçe’nin 2023 yılında nüfus artış hızına göre
beklenen nüfusu ise 16.122 kişidir. İlçe’nin gelişme dinamikleri ve il bütünündeki konumu göz
önünde bulundurularak 2023 yılı plan nüfusu kır: 11.000 kişi ve kent: 13.000 kişi olmak üzere
toplam 24.000 kişi olarak belirlenmiştir.
2023 yılında Havsa İlçe bütününde aktivite oranının %50 olacağı ve 12.100 kişinin
istihdam edileceği yapılan çalışmalar sonucunda belirlenmiştir. 2000 yılı DİE verilerine
göre çalışan sayısı 13.250 kişi iken, çalışan sayısının 2023 yılında 12.100 kişi olarak
belirlenmesi, istihdamın gelecekte çok fazla değişmeyeceği yönünde
algılanabilmektedir. Ancak burada unutulmaması gereken, 2000 yılında 24.027 kişi
olan Havsa ilçe nüfusunun 2007 yılında 21.533 kişiye düştüğüdür. 2007 yılına ilişkin
istihdam verileri olmadığından mevcut durum ve gelecek çalışan sayıları ve sektörel
dağılım oranları karşılaştırmaları 2000 yılı verileri (DİE) kullanılarak yapılmıştır. İlçe ile
ilgili yapılan gözlemler ve araştırmalar neticesinde 2000 yılına göre düşen 2007 ilçe
nüfusu paralelinde, 2007 yılı istihdamının da düştüğü varsayılmaktadır. Başka bir
anlatımla, 2023 çalışan nüfusu 2007 çalışan nüfusuna göre önerilen plan hedef nüfusu
doğrultusunda artmaktadır.
Tablo IV. 40. Havsa ilçesi Sektörlere Göre Çalışan Sayısı 2000 2023
Havsa Çalışan Sayısı % Çalışan Sayısı % Tarım 9.215 69,5 8.200 68 Sanayi 1.609 12,2 1.500 12 Hizmet 2.426 18,3 2.400 20 Toplam/Aktivite Oranı 13.250 55,2 12.100 50
Plan dönemi sonunda İlçe’de, istihdamın sektörel dağılımın %68 oranında tarım, %20
oranında hizmetler ve %12 oranında sanayi sektöründe olacağı öngörülmektedir. Bu
dağılım sonucunda; 12.100 çalışan kişi arasında, 8.200 kişinin tarım sektöründe, 2.400
313
kişinin hizmetler sektöründe, 1.500 kişinin ise sanayi sektöründe çalışacağı
öngörülmüştür.
Harita IV. 9. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Havsa İlçe Merkezi
Plan kararları doğrultusunda oluşacak 2023 yılı arazi kullanımına ilişkin fonksiyon
büyüklükleri aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir. İlçe’nin jeolojik özellikleri göz önüne
alınarak 167,6 ha Afet İskan Sahası öngörülmektedir. Bu alan ana yollara yakın,
herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve
yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 plan hedef nüfusunun %10’u kadar büyüklüğünde
ve 100 kişi/ha yoğunluk olacak şekilde belirlenmiştir.
Tablo IV. 41. Havsa İlçesi 2023 Plan Karaları Alansal Büyükülükleri Fonksiyon Alan (Ha) %
Afet İskân Sahası 167,6 7,30%
Askeri Alan 5,4 0,24%
Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 40,4 1,76%
Donatı Alanı 28,6 1,25%
Gelişme Konut Alanı 153,6 6,69%
Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 94,6 4,12%
Küçük Sanayi Alanı 5,9 0,26%
Köy Yerleşim Alanları 1305 56,83%
Lojistik Alan 266,9 11,62%
Meskun Konut Alanı 158,6 6,91%
Rekreasyon Alanı 26,9 1,17%
Sanayi Alanı 33,3 1,45%
Ticaret ve Hizmet Alanı 9,7 0,42%
Fonksiyonlar Toplamı 2.296,50 100,00%
315
IV.8.4. İpsala İlçesi
IV.8.4.1. Genel Bilgiler
İpsala İlçesi, kuzeybatıda Meriç, kuzeydoğuda Uzunköprü, doğuda ve güneyde Keşan,
güneybatıda Enez İlçeleri ile çevrilidir. İl’in güneybatısında yer alan İpsala, alçak
tepelerle engebeleşmiş, dalgalı düzlüklerden oluşan bir doğal yapı gösterir. Kuzey ve
doğu kesimlerinin 100-300 m arasında değişen yükseltiler, batı kesimini ise aşağı Meriç
Ovası’nın bir parçasını oluşturan İpsala Ovası kaplamaktadır. Meriç Irmağı ve kollarıyla
sulanan ve sık sık su baskınına uğrayan Ova, 1960’larda Meriç Irmağı boyunca yapılan
setlerle İl’in en büyük ve verimli tarım alanlarından biri durumuna getirilmiştir. Batıda
Meriç, kuzeybatıda da Ergene Irmakları İlçe’nin doğal sınırını çizmektedir. Ergene
Nehri’nin kollarından Basamaklar Deresi üzerinde sulama ve taşkın önleme amacıyla
kurulan Altınyazı Barajı göl alanının bir bölümü, Yeni Karpuzlu Göleti ve Sultanköy
Barajı da ilçe sınırları içinde yer almaktadır.
Şekil IV. 7. İpsala İlçesi Coğrafi Konum
316
İpsala İlçe Merkezi, İpsala Ovası’nın kuzeydoğusundaki bir tepenin yamacında
kurulmuştur. İlçe Edirne İl Merkezi’ne 108 km uzaklıktadır. İlçe’nin komşu ilçelerle
bağlantısı kara yoluyla gerçekleşmekte ve İlçe’ye Keşan İlçesi’nden ulaşılmaktadır.
İlçe’nin 2 km güneyinden geçerek Yunanistan sınırındaki İpsala Sınır Kapısı’na ulaşan
E-25 karayolu, Keşan’da Eceabat’tan gelen E-24 karayoluyla kavşak yapmaktadır. Bu
karayolu kasabadan geçen bir yolla Havsa ve Silivri yakınlarındaki iki noktadan D-100
karayolu ile birleşmektedir. İpsala Sınır Kapısı, Türkiye-Yunanistan sınırında ülkenin
Avrupa’ya açılan en modern sınır kapısı olma özelliğine sahiptir. İpsala Sınır Kapısı;
Yap-İşlet-Devret modeliyle 25.12.2001 tarihinde UMAT Gümrük ve Turizm İşletmeleri
A.Ş.’ne yapılmak üzere ihale edilmiş, 29.09.2002 tarihinde faaliyete başlamıştır.
Yaklaşık 106.000 metrekarelik bir alan üzerine tesis edilen sınır kapısı ithalat, ihracat,
yolcu (yerli-yabancı turist ve işçiler) ve transit geçiş işlemlerinin en yoğun ve hızlı
yapıldığı kapıdır.
Tablo IV. 42. İpsala Sınır Kapısından Giriş Çıkış Yapan Yolcu ve Araç Sayıları Giriş Yılı Tır Otobüs Oto Yolcu Çıkış Yılı Tır Otobüs Oto Yolcu
1995 12.103 1.693 34.163 181.574 1995 11.959 1.853 35.342 197.991
1996 16.485 2.731 57.790 259.638 1996 14.556 2.993 51.950 256.163
1997 15.709 3.910 70.947 329.349 1997 14.886 2.916 54.563 264.238
1998 16.637 2.760 69.663 313.691 1998 14.708 2.678 53.060 267.457
1999 20.971 2.685 75.090 327.212 1999 18.426 2.630 65.077 301.274
2000 23.001 3.730 97.392 407.598 2000 21.833 3.765 75.763 373.275
2001 31.574 3.909 104.281 491.416 2001 28.974 3.881 80.119 415.739
2002 39.402 4.424 128.809 527.243 2002 33.029 4.278 96.229 468.917
2003 46.558 5.108 147.199 545.936 2003 41.749 4.952 110.998 510.365
2004 50.815 5.890 150.112 647.244 2004 45.934 5.315 109.863 573.813
2005 55.622 6.738 175.638 624.289 2005 51.761 6.280 131.468 667.440
2006 53.500 4.478 176.943 687065 2006 50.819 4204 129.349 626.454
2007
(5aylık)
23.047 2.361 37.627 225.052 2007
(5aylık)
25.956 2.348 23.189 144.584
Kaynak: www.ipsala.gov.tr
Nüfus ve İdari Yapı
İpsala İlçesi’nde biri ilçe merkezi 6’sı belde (Esetçe, Kocahıdır, Sultan, İbriktepe, Hacı
ve Yeni Karpuzlu) olmak üzere 7 adet belediye teşkilatı ve 16 adet köy bulunmaktadır.
317
Tablo IV. 43. İpsala İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusları Belediye Toplam Erkek Kadın
İpsala Belediyesi 7.851 4.073 3.778
Sultan Belediyesi 1.648 840 808
Hacı Belediyesi 1.716 859 857
İbriktepe Belediyesi 1.789 910 879
Yenikarpuzlu Belediyesi 3.309 1.671 1.638
Kocahıdır Belediyesi 1.183 630 553
Esetçe Belediyesi 2.242 1.195 1.047
Toplam 19.738 10.178 9.560
Kaynak: www.tuik.gov.tr
Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere İlçe Merkezi ve 6 beldede toplam 19.738 kişi
yaşamaktadır. Bu nüfusun büyük çoğunluğu merkez belediyede yaşamakta
olduğundan, diğer belediyelerin nüfusları oldukça düşüktür. Belediye teşkilatı olmayan
yerlerde ise toplamda 10.502 kişi yaşamakta ve bu nüfusun büyük çoğunluğu merkez
belediyeye bağlı köylerde yer almaktadır.
İpsala İlçesi’ne bağlı Hacı, İbriktepe, Kocahıdır ve Sultan Belediyeleri 6.3.2008
tarihinde yürürlüğe giren 5747 sayılı Kanun’a göre ilk Genel Mahalli İdareler
seçiminden itibaren geçerli olmak üzere, belediyelikleri kaldırılarak köye
dönüştürülecek beldeler olarak belirlenmişlerdir. Ancak Yüksek Seçim Kurulu’nun 153
numaralı kararına göre;
• Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen Adrese Dayalı Nüfus Sayımı
sonuçlarına Danıştay kararında öngörülen süre içinde iptal davası açan,
• Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı yasanın yürürlüğe girdiği 22/03/2008
tarihinden önce 5393 sayılı Yasanın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile
nüfusu 2.000’in üzerine çıkan,
• “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiş
turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri”
kapsamında kalanlar ile “Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca saptanan 2008 yılı
turizm öncelikli yöreler” listesinde yer alan beldelerden, 5747 sayılı Yasanın eki (44)
sayılı liste kapsamına giren belediyeler, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan mahalli
idareler seçimlerine belde olarak katılabilmiştir.
318
Tablo IV. 44. İpsala İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları Köy Toplam Erkek Kadın
Ahır 300 162 138
Hıdırköy 287 142 145
Korucu 548 263 285
Koyuntepe 891 477 414
Aliço Pehlivan 1.865 981 884
Kumdere 992 492 500
Küçükdoğanca 168 87 81
Paşaköy 1.193 620 573
Sarıcaali 761 387 374
Sarpdere 546 287 259
Turpcular 762 388 374
Merkez
Yapıldak 456 232 224
Balabancık 644 343 301
Karaağaç 265 135 130
Pazardere 588 307 281 İbriktepe
Tevfikiye 236 115 121
Toplam 10.502 5.418 5.084
Kaynak: www.tuik.gov.tr
İlçe nüfusu 1990 yılında 36.122 iken, 2000 genel nüfus sayımına göre 33.564 kişiye,
2007 yılında ise 30.240 kişiye düşmektedir. 2007 nüfusunun %25,9’u İlçe Merkezi’nde,
22.389 kişisi (%74) ise belde ve köylerde yaşamaktadır.
Tablo IV. 45. İpsala İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri
İpsala Toplam
Nüfus
Şehir
Nüfusu
Köy
Nüfusu
Şehir Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
Köy Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
1990 36.122 9.212 26.910 25,50 74,50
2000 33.564 8.471 25.093 25,24 74,76
2007 30.240 7.851 22.389 25,96 74,04
Kaynak: www.tuik.gov.tr
319
Grafik IV. 6. İpsala İlçesi Şehir ve Köy Nüfusu Değişimleri
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
1990 2000 2007
Şehir nüfusu Köy nüfusu
Kaynak: www.tuik.gov.tr
Ekonomik Yapı
İpsala İlçesi’nin 2000 yılı DİE verilerine göre toplam çalışan sayısı 19.804 kişidir.
Toplam çalışanların %76’sı tarım sektöründe, %4,5’i sanayi sektöründe ve %18,9’u
hizmetler sektöründe çalışmaktadır. İlçe’nin ekonomik yapısında tarım sektörü hakim
olup ağırlık bitkisel üretimdedir ve katma değeri yüksek çeltik ekimi yaygındır.
Tablo IV. 46. İpsala İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı Sektörler Kişi %
Tarım 15.136 76,4
Sanayi 887 4,5
Hizmet 3.744 18,9
İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 37 0,2
Toplam 19.804 100
Kaynak: DİE, 2000
Arazi Kullanımı
İpsala İlçesi arazi varlığının önemli bir bölümünü kuru tarım arazileri (%44,5) ile özel
ürün arazileri (%24,6) oluşturmaktadır. İpsala İlçesi’nde yaklaşık 5.651 ha sulu mutlak
tarım arazisi ile 32.760 ha kuru mutlak tarım arazileri olmak üzere toplam 56.675 ha
yüksek verimli tarım arazisi mevcuttur. Tarım dışı amaçla kullanılabilecek marjinal
arazileri ise yaklaşık 2.484 ha ile tüm ilçe yüzölçümünün %3,4’lük bölümünü
oluşturmaktadır.
320
Tablo IV. 47. İpsala İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha) %
Kuru Mutlak Tarım 32.759,31 44,53
Sulu Mutlak Tarım 5.650,89 7,68
Özel Ürün Arazisi 18.076,24 24,57
Dikili Tarım 188,75 0,26
Marjinal Tarım 2.484,08 3,38
Mera Alanı 5.292,36 7,19
Tarım Dışı İzinli Alan 197,05 0,27
Diğer Alanlar 8.921,98 8,30
Toplam 73.570,66 100,00
İlçe içerisinde başta çeltik olmak üzere çeşitli tarımsal ürünlerin yetiştirildiği özel
ürünlerin ilçe arazilerine oranı, yaklaşık %25’tir. Bu araziler çoğunlukla İlçe’nin batı
bölümünde, Meriç Nehri kıyısında yer almaktadır.
Grafik IV. 7. İpsala İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı
44,5%
7,2%
7,7%
24,6%
0,3%3,4% 0,3%
3,6%0,2%
8,3%
Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıTarım Dışı İzinli Alan Orman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar
321
Harita IV. 11. İpsala İlçesi Arazi Sınıflandırması
2007 yılı verilerine göre İlçe’de 1 adet okul öncesi, 16 adet ilköğretim ve 2 adet
ortaöğretim okulu bulunmakta ve bu okullarda toplam 3.846 öğrenci eğitim görmektedir.
Tablo IV. 48. İpsala İlçesi 2007 Yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim
Genel Lise Meslek Lisesi
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
İpsala 1 19 246 16 93 3.200 1 1 47 1 22 353
Kaynak: Edirne Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007
İlçe’de Trakya Üniversitesi İpsala Meslek Yüksekokulu, Trakya Üniversitesi
Rektörlüğü’ne bağlı olarak 2002–2003 eğitim-öğretim yılında kurulmuştur. 2003-2004
eğitim öğretim yılında Gümrük İşletme ve Endüstriyel Elektronik programlarında toplam
59 öğrenci ile öğretime başlamıştır. Daha sonra 2005-2006 Eğitim-Öğretim döneminde
322
30 kontenjanlık “Dış Ticaret” Programı açılarak Eğitim-Öğretime başlamıştır.
Yüksekokula devam eden öğrenci sayısı 250 olup 2005-2006 dönemi sonuna kadar 80
öğrenci mezun olmuştur.
İlçe’de 1 adet halk kütüphanesi (İbriktepe Belde Kütüphanesi) bulunmaktadır. Bunun
yanı sıra 1 adet devlet hastanesi ve 4 adet sağlık ocağı bulunmaktadır (Hacıköy,
İbriktepe, Kocahıdır ve Yenikarpuzlu Sağlık Ocakları).
IV.8.4.2. Sorunlar ve Potansiyeller
İpsala İlçesi’nde yaşanan sosyo-ekonomik problemler ve bunların yol açtığı yaşam
kalitesi düşüklüğü İlçe’de en önemli sorun olarak görülmektedir. Bunun yanında var
olan potansiyellerin kentin gelişimi doğrultusunda kullanılmaması da diğer bir sorun
olarak belirlenmiştir.
Tablo IV. 49. İpsala İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller
• İlçe’nin alansal olarak genişlemesinde sınırlayıcı rol
oynayan mutlak tarım alanlarının varlığı
• Yerleşim alanlarının çevresini kuşatan taşkın alanları
• Jeolojik açıdan sorunlu alanlarda bulunan konut
alanları
• Topografik konumu ve toprak bünyesine bağlı olarak
yüzey ve iç drenaj koşulları yetersiz olan arazilerin
tarımsal kullanımlarında önemli düzeyde sınırlamalar
ve verim düşüklüğü yaratması
• Verimli (I. ve II. sınıf) arazilerin, sulama suyu yetersizliği
nedeniyle kuru mutlak tarım arazisi olarak kullanılması
• İpsala Ovası’ndaki yeraltı sularının aşırı tuzlu olması
nedeniyle sulamada kullanılamaması
• Sınırötesi ticarette mesafe ve gümrük kapısı nedeniyle
elde ettiği avantajın, hizmet kalitesi düşüklüğü
nedeniyle değerlendirilememesi
• Güçlü ulaşım bağlantılarına sahip olmaması
• Kuruluşu çok eskilere dayanan İlçe’de mevcut eserlerin
zamanın yıpratıcı etkisi altında yıkılmış olması
(Günümüzde ancak bir kaçı ayakta kalabilmiştir).
• Kentte temiz enerji kaynaklarının kullanılmaması
• Tarımsal üretimdeki bilinçsizlik, ilaçlama ve
gübrelemede yapılan temel hataların, ürün verimliliğini
düşürmesi ve toprak niteliğini bozması
• İpsala Sınır Kapısı’nın kentte başat
ekonomik aktivite olan tarım ve hizmet
sektörlerinin gelişiminde bir avantaj olması
• Türkiye’nin, Birleşmiş Milletler Avrupa
Ekonomik Komisyonu (UN/ECE)
Uluslararası Ana Trafik Arterleri
Oluşturulması Deklarasyonu ağının
Güneydoğu Avrupa uzantısında yer alması
• Avlak alanların bölgede av turizminin
gelişmesinde önemli potansiyel teşkil
etmesi
• Trakya Üniversitesi Meslek
Yüksekokulu’nun bulunması
323
IV.8.4.3. Plan Kararları
İpsala İlçesi’nin vizyonu; Doğal kaynakların ve tarım alanlarının korunduğu, tarımsal
üretimin etkin ve verimli şekilde gerçekleştirildiği ve sınır kapısı olmasından
kaynaklanan potansiyelini etkin bir şekilde kullanan tarım ve tarıma dayalı ekonomi
yapılanmasını gerçekleştirmektir.
Bu kapsamda sahip olduğu geniş tarım alanları, özel ürün arazileri (Meriç Nehri
boyunca uzanan çeltik arazileri), ulaşım ve sınır ötesi ilişkileri, İlçe’de ön plana çıkan
unsurlardır. Öngörülen yapı hizmet ve tarım sektörü üzerine kurgulanırken, kent için
öngörülen kimlik sınır ötesi ilişkiler bağlamında kurgulanan “Tarım Kenti” olmasıdır.
Amaç. Ekonomik gelişmenin sağlanması
Hedef 1. Tarım sektörünü desteklemek
• Esetçe yerleşmesi civarındaki marjinal arazilerde önerilen TOB ile tarımsal
üretimin ve ekonominin geliştirilmesi desteklenecek ve yerel işgücü organize
üretime dâhil edilecek, bu kapsamda ürün kalite ve kapasitesi arttırılacak ve
yeni istihdam olanakları sağlanacaktır.
• Edirne İli’nin tamamına hizmet vererek, bölgenin tarımsal üretimini toplayıp
dağıtacak ve sınır ötesi ticari faaliyetleri güçlendirecek bir lojistik alan
oluşturulacaktır.
• Hayvancılık cazip hale getirilecektir.
• Bağcılık gibi alternatif tarım ürünleri geliştirilecek, alternatif tarım alanları olarak
İbriktepe’de bağcılık özendirilecektir.
• Organik tarım ve alternatif ürün yetiştirilmesi konusunda mevcut tarımsal altyapı
değerlendirilecek ve tarımsal eğitim desteklenecektir.
• Tarım ürünleri arasında en büyük üretim potansiyeline sahip olan çeltik üretimi
desteklenecektir.
• Çeltik komisyonu kurularak, üniversite aracılığıyla toprak üzerinde
araştırma/inceleme çalışmalarının yapılması sağlanacaktır.
• Sulak alanlar ve tarım alanları korunacak ve sulanabilir alanların ve ürün
çeşitliliğinin artırılması için araştırmalar ve çalışmalar yapılacak ve
desteklenecektir.
• İlçe’ye Trakya Üniversitesi’ne bağlı tarımsal üretimde uzmanlaşmayı, verimliliği
ve organik tarım üretimini arttırmaya yönelik olarak, İpsala ve Yenikarpuzlu’da
tarıma yönelik eğitim veren bir lise kurulması öngörülmektedir.
324
Hedef 2. Eko-turizmi teşvik etmek
• Gala Gölü Milli Parkı altenatif turizm potansiyelleri açısından (kuş gözlemciliği,
gençlik kampları, biyolojik çeşitliliğe yönelik atölye çalışmaları gibi)
değerlendirilecektir.
• Av turizmi açısından potansiyel alan olan Gala Gölü çevresi bu anlamda
değerlendirilecek, gelen turistlerin konaklama sorunu ise yerel pansiyonlar ve
mevcut dokuya uygun butik otel konaklama tarzı ile çözümlenecektir.
Hedef 3. Ticaret-Hizmet Fonksiyonunu Geliştirmek
• İpsala İlçesi mevcut konumu ve belirlenen hedef ve stratejiler doğrultusunda IV.
Kademe Kentsel Merkez olarak öngörülmektedir.
• Özellikle tarımsal ticari birliklerin kurulması desteklenecektir.
• Sınır kapısı olmasından gelen ve AB üyeliğinin gündeme gelmesi ile oluşacak
ticaret ve hizmet potansiyeli değerlendirilecektir.
• Sınır ötesi işbirliği ile oluşacak yeni açılımlara olanak sağlamak amacıyla
üniversite, yerel ve merkezi yönetim koordinasyonu ile kalifiye iş gücünün
yetiştirilmesi sağlanacaktır.
• Meslek kursları ile işgücü eğitim düzeyinin ve işgücü miktarının arttırılması
desteklenecektir.
Hedef 4. Ulaşım yapısını güçlendirilmek
• İstanbul-İpsala sınır kapısı bağlantısı güçlendirilecek, yük taşımacılığını
sağlayacak yeni bir demiryolu güzergâhı oluşturulucaktır.
• Diğer ilçelere olan bağlantı yollarının iyileştirilmesi sağlanacaktır.
• İpsala sınır kapısına giden doğu-batı doğrultusundaki mevcut D-110 Kınalı-
Tekirdağ-Keşan-İpsala devlet yolu sınıra erişimi kolaylaştırmak için
güçlendirilecektir.
• Meriç Köprüsü’ne (İpsala Sınır Kapısı), gelecekte doğacak ulaşım talebine
hizmet edecek ikinci bir köprü yapılacaktır.
• İpsala-Enez arasında Gala Gölü Milli Parkı’na ulaşımı sağlayarak turizm
olanaklarına erişimi kolaylaştıracak karayolunun kapasitesi geliştirilecektir.
Hedef 5. Sınır ötesi işbirliklerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek
• Sınır ötesi işbirliği programları altında çeşitli projeler geliştirilecektir.
Hedef 6. Doğal ve kültürel yapının sürdürülebilirliğini sağlamak
• Cimra Seddesi ile Gala Gölü arasında kalan sığ göl tabanında çeltik ekimi
yapılması engellenecektir.
• Ergene Nehri’nin yarattığı kirliliğin önlenmesi için gerekli çalışmalar
başlatılacak ve desteklenecektir.
325
• Gala Gölü Milli Parkı’ndaki doğal hayat olumsuz etkileyen ilaçlama faaliyetleri
denetlenecek, tarımsal amaçlı bio-gübre kullanımı özendirilecektir.
Alınan plan kararları doğrultusunda, sadece doğal nüfus artışı dikkate alınarak yapılan
2023 yılı nüfus projeksiyonları sonucunda şehir trend nüfusu 6.398, kır trend nüfusu ise
17.749 olmak üzere toplamda 24.147 kişidir. İlçe için öngörülen tarım ve hizmet kimliği
paralelinde alınan plan kararları doğrultusunda 2023 yılında, kır nüfusu 22.500 kişi, kent:
nüfusu ise 9.600 kişi olmak üzere toplam ilçe plan hedef nüfusu 32.100 kişi olarak
belirlenmiştir.
Toplam çalışan sayısı 2023 yılında 18.800 kişi olacaktır. Bu doğrultuda %59 olan
aktivite oranının önerilen tarım ve ticaret kenti kimliğiyle birlikte yine %59 olacağı
varsayılmaktadır. Bunun nedeni ise İlçe için yine tarım sektörünün hakim sektör olarak
öngörülmesidir. Toplam istihdam içinde tarım sektörünün payı %74,5 olarak
kurgulanmaktadır.
Tablo IV. 50. İpsala İlçesi 2000 ve 2023 Yılları Sektörel Dağılım ve Çalışan Sayıları 2000 2023
İpsala Kişi % Kişi %
Tarım 15.136 76,6% 14.000 74,5%
Sanayi 887 4,5% 1.100 5,9%
Hizmet 3.744 18,9% 3.700 19,7%
Toplam 19.767 100,0% 18.800 100,0%
Projeksiyon nüfusları ve kentin gelişme eğilimleri dikkate alınarak gelişme konut alanı
283ha olarak planlanmıştır. Şehir Merkezi’nin batı yakası taşkın alanı içinde
kaldığından dolayı kentin daha çok güneye doğru gelişeceği öngörülmektedir. Önerilen
konut dışı kentsel çalışma alanı 35,8 ha’dır. Bu alanın da kentin ihtiyaçlarına yönelik
olarak sanayi faaliyetleri dışında ticaret-hizmet alanı olarak kullanılması
öngörülmektedir. İlçe’nin ekonomik yapısını hareketlendirecek işlev olarak öngörülen
ticaret-hizmet sektörü için ayrıca İlçe’de toplam 52,6 ha’lık bir alan ayrılmaktadır. İlçe’ye
17,3 ha daha çok tarıma dayalı üretim yapan sanayi faaliyetleri önerilmektedir. Bununla
birlikte mevcutta 18 ha kent yaşamı için gerekli olan küçük imalathanelerin yer aldığı
Küçük Sanayi Sitesi bulunmakta, kent merkezinde bulunan, kent strüktürüne ve kentsel
yaşam kalitesine olumsuz yönde etkide bulunan küçük ve orta ölçekli imalathanelerin
kent merkezinden bu alana desantralizasyonu öngörülmektedir.
326
Harita IV. 12. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı İpsala İlçe Merkezi
İlçe’nin konumundan dolayı deprem tehlikesi ve diğer jeolojik özellikleri göz önüne
alınarak 23,9 ha Afet İskan Sahası önerilmektedir. Bu alan İlçe Merkezi’nin doğusunda
ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve güvenilir şekilde
ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 projeksiyon nüfusunun %10’u
kadar büyüklüğünde 100 kişi/ha yoğunlukta seçilmiştir.
Tablo IV. 51. İpsala İlçesi 2023 Yılı Arazi Kullanımı Değerleri Fonksiyon Alan (Ha) %
Afet İskân Sahası 23,9 0,34%
Askeri Alan 17,2 0,24%
Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 4585,8 64,47%
Depolama Alanı 81,2 1,14%
Gelişme Konut Alanı 283 3,98%
Gümrük Alanı 60,4 0,85%
Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 35,8 0,50%
Küçük Sanayi Alanı 18 0,25%
Köy Yerleşim Alanları 1.232,80 17,33%
Lojistik Alan 84,5 1,19%
Meskun Konut Alanı 513,4 7,22%
Rekreasyon Alanı 107,4 1,51%
Sanayi Alanı 17,3 0,24%
Ticaret ve Hizmet Alanı 52,6 0,74%
Fonksiyonlar Toplamı 7.113,30 100,00%
328
IV.8.5. Keşan İlçesi
IV.8.5.1. Genel Bilgiler
Edirne İli’nin güneyinde bulunan Keşan İlçesi, batıda Enez ve İpsala, kuzeyde
Uzunköprü, güneyde ise Saroz Körfezi ile çevrilidir. İlçe merkezi 17,5 km 2 olup, köy ve
kasabaları 1069,5 km 2 yüzölçümlüdür. Toplam yüzölçümü 1087 km 2 olan Keşan'ın
denizden yüksekliği 100 m’dir. En yüksek noktası ise 371 m ile Hızırilyas (Hıdrellez)
Tepesi’dir.
Şekil IV. 8. Keşan İlçesi Coğrafi Konum
Saros sahil şeridi ve burada yer alan Erikli, Mecidiye, Yayla, Gökçetepe, Sazlıdere gibi
sayfiye yerleri deniz, orman ve piknik amaçlı kullanılan yaz turizmi merkezleridir. Temiz
denizi ve yakınlığı Keşan'ı yaz turizminin ilgi odağı haline dönüştürmüştür. Orfoz
balığıyla ünlenen Saros Körfezi amatör balıkçılar için de son derece önemlidir. Saros
Körfezi’nde 144 çeşit balık, 170 çeşit sualtı canlısı vardır. Körfez otoepürasyon denilen
dünyanın kendi kendini temizleyebilen üç körfezinden biridir. Bunun yanı sıra dalış
turizmi (scuba diving), doğa yürüyüşü (trekking) tarzı turizm etkinlikleri için oldukça
329
elverişlidir. Gökçetepe ve Danişment sahillerinde ise T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı
Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü’ne bağlı günübirlik ve yataklı dinlenme
tesisleri yer almaktadır.
İlçe; Edirne, Çanakkale, Yunanistan, Tekirdağ, karayollarının kesiştiği kavşak
noktasında yer almaktadır. İl Merkezi’ne 112 km, Tekirdağ iline 87 Km, Yunanistan
sınırına 30 km, Çanakkale İli’nin Gelibolu İlçesi’ne 67 km. uzaklıktadır. Yollar asfalt
olup, yılın her mevsimi ulaşıma açıktır. İlçe’nin köyler ile bağlantısı iyidir ve ulaşım
sorunu bulunmamaktadır.
Nüfus ve İdari Yapı
Keşan İlçesi’nde biri İlçe Merkezi olmak üzere 6 adet belediye teşkilatı (Beğendik,
Çamlıca, Mecidiye, Paşayiğit ve Yenimuhacir), 44 adet köy ve 8 adet mahalle
bulunmaktadır. Keşan İlçesi’ne bağlı Çamlıca, Mecidiye, Paşayiğit ve Yenimuhacir
Belediyeleri 6.3.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5747 sayılı Kanun’a göre ilk Genel
Mahalli İdareler seçiminden itibaren geçerli olmak üzere, belediyelikleri kaldırılarak
köye dönüştürülecek beldeler olarak belirlenmişlerdir. Ancak Yüksek Seçim Kurulu’nun
153 numaralı kararına göre;
• Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen Adrese Dayalı Nüfus Sayımı
sonuçlarına Danıştay kararında öngörülen süre içinde iptal davası açan,
• Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 22/03/2008
tarihinden önce 5393 sayılı Yasanın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile
nüfusu 2.000’in üzerine çıkan,
• “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiş
turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri”
kapsamında kalanlar ile “Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca saptanan 2008 yılı
turizm öncelikli yöreler” listesinde yer alan beldelerden, 5747 sayılı Yasanın eki (44)
sayılı liste kapsamına giren belediyeler, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan mahalli
idareler seçimlerine belde olarak katılabilmiştir.
Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere 2007 yılında belediye statüsüne sahip yerleşme
alanlarında 62.574 kişi yaşamaktadır. Bunun büyük çoğunluğu Keşan Merkez’de
yaşamakla birlikte diğer belediyelerin nüfusu oldukça düşüktür (toplam 14.868 kişi).
Aşağıdaki tabloda İlçe’ye bağlı köylerin 2007 yılı nüfusları görülmektedir. Buna göre
İlçe’de en büyük nüfusa bağlı köy Merkez Belediye’ye bağlı Türkmen Köyü, en düşük
nüfuslu köy ise Mecidiye Belediyesine bağlı Yeşilköy’dür.
330
Tablo IV. 52. Keşan İlçesi 2007 Yılı Belediye Nüfusları Toplam Erkek Kadın
Keşan Belediyesi 54.366 28.475 25.891
Mecidiye Belediyesi 1.108 558 550
Çamlıca Belediyesi 1.476 786 690
Yenimuhacir Belediyesi 1.924 1.010 914
Beğendik Belediyesi 2.216 1.186 1.030
Paşayiğit Belediyesi 1.484 769 715
Toplam 62.574 32.784 29.790
Kaynak: www.tuik.gov.tr
İlçe nüfusu, 1990 genel nüfus sayımına göre 71.133 kişi iken, 2007 yılında 77.442
kişiye çıkmaktadır. Nüfusun 54.366 kişisi İlçe Merkezi’nde, 23.076 kişisi ise belde ve
köylerde yaşamaktadır. İlçe’de tarımsal faaliyetlerin yanında tarıma dayalı sanayi de
gelişmeye başladığından, kentsel nüfus kırsal nüfustan fazladır.
Tablo IV. 53. Keşan İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri
YILLAR Toplam
Nüfus
Şehir
Nüfusu
Köy
Nüfusu
Şehir Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
Köy Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
1990 71.133 40.656 30.477 57,15 42,85
2000 77.637 42.755 34.882 55,07 44,93
2007 77.442 54.366 23.076 70,2 29,8
Kaynak: www.tuik.gov.tr
Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere ilçe nüfusu 1990-2007 yılları arasında
artmaktadır. Genel olarak İlçe Merkezi ve beldelerin nüfusu artarken, kırsal
yerleşmelerin nüfus kaybettiği görülmektedir. Bunun en temel nedeni ülkesel ölçekte
yaşanan yanlış tarım politikaları ve tarım alanlarının verimsiz kullanılması sonucu
tarımsal alandan kopmaların yaşanmasıdır.
Grafik IV. 8. Keşan İlçesi Şehir ve Köy Nüfus Değerleri Değişimi
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
1990 2000 2007
Şehir nüfusu Köy nüfusu
Kaynak: www.tuik.gov.tr
331
Tablo IV. 54. Keşan İlçesi 2007 Yılı Belediye Teşkilatı Olmayan Yerlerin Nüfusları Bucak Köy Toplam Erkek Kadın
Akçeşme 187 96 91
Altıntaş 519 253 266
Boztepe 452 226 226
Çobançeşmesi 385 196 189
Gündüzler 119 60 59
İzzetiye 861 429 432
Karacaali 313 152 161
Karahisar 283 133 150
Karasatı 155 76 79
Kılıçköy 472 232 240
Kozköy 528 254 274
Küçükdoğanca 407 193 214
Lalacık 185 86 99
Maltepe 328 166 162
Siğilli 750 373 377
Türkmen 898 450 448
Merkez
Yeniceçiftlik 181 91 90
Suluca 445 242 203
Akhoca 481 231 250
Barağı 152 80 72
Beyköy 169 84 85
Çelebi 99 50 49
Çeltik 256 126 130
Danişment 120 61 59
Dişbudak 134 66 68
Erikli 223 112 111
Kızkapan 264 131 133
Koruklu 131 66 65
Orhaniye 426 214 212
Şabanmera 301 145 156
Yaylaköy 286 148 138
Mecidiye
Yeşilköy 94 46 48
Bahçeköy 498 239 259
Büyükdoğanca 167 77 90
Gökçetepe 455 226 229
Kadıköy 584 288 296
Karlı 462 235 227
Mahmutköy 496 238 258
Mercan 123 57 66
Pırnar 506 258 248
Sazlıdere 240 131 109
Seydiköy 261 126 135
Şükrüköy 279 134 145
Yerlisu
Yerlisu 193 98 95
Toplam 14.868 7.375 7.493
Kaynak: www.tuik.gov.tr
332
Ekonomik Yapı
Keşan İlçesi’nin DİE 2000 yılı verilerine göre toplam çalışan sayısı 38.498 kişidir.
Toplam çalışan sayısının %44,5’i tarım sektöründe, %7,5’i sanayi sektöründe ve
%47,8’i hizmetler sektöründe çalışmaktadır. Keşan, Edirne İli bütününde sanayi ve
hizmetler sektörünün İl’in genel yapısına oranla daha fazla ağırlık kazandığı bir
yerleşmedir.
Tablo IV. 55. Keşan İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Sektörel Dağılımı Sektörler Kişi %
Tarım 17.144 44,5
Sanayi 2.896 7,6
Hizmet 18.402 47,8
İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 56 0,1
Toplam 38.498 100
Kaynak: DİE, 2000
Arazi Kullanımı
İl’in güney bölümlerinde yer alan ve en büyük yüzölçümüne sahip ilçe olan (111.422
ha) Keşan arazilerinin, 41.284 ha’lık bölümü (%37,1) orman arazileri ile örtülüdür. İlçe,
orman, mera ve yerleşim arazileri dışında yaklaşık %50 oranında tarımsal niteliği olan
arazilere sahiptir.
Tablo IV. 56. Keşan İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)
Kuru Mutlak Tarım 29.634,42
Sulu Mutlak Tarım 11.700,18
Özel Ürün Arazisi 4.666,75
Dikili Tarım 127,96
Marjinal Tarım 12.797,18
Mera Alanı 5.078,13
Tarım Dışı İzinli Alan 143,39
Diğer Alanlar 47.274,33
Toplam 111.422,34
Keşan İlçesi’nde dikkat çeken bir özellik sulu mutlak tarım arazilerinin ilçe
yüzölçümünün %10,5’ine ulaşmasıdır. İlçe sınırlarının %11,5’luk bölümünü oluşturan
marjinal araziler daha çok İlçe’nin kuzey bölümlerinde yer alırken, orman bitki örtüsü
İlçe’nin güney bölümlerinde yoğunlaşmıştır.
333
Grafik IV. 9. Keşan İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı
26,6%
10,5%
4,2%0,1%11,5%0,1%
4,6%
37,1%
0,6% 4,8%
Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıTarım Dışı İzinli Alan Orman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar
Harita IV. 14. Keşan İlçesi Arazi Sınıflandırması
334
2007 yılı verilerine göre İlçe’de 2 adet okul öncesi, 23 adet ilköğretim ve 9 adet
ortaöğretim okulunda toplam 12.740 öğrenci eğitim almaktadır.
Tablo IV. 57. Keşan İlçesi 2007 Yılı Okul-Öğrenci-Öğretmen Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Orta Öğretim
Genel Lise Meslek Lisesi
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Keşan
2 30 523 23 369 8.613 4 108 2.003 5 120 1.601
Kaynak: Edirne Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007
Keşan İlçesi’nde Trakya Üniversitesi’ne bağlı Keşan Meslek Yüksek Okulu ile çevre
ilçelerin kendisine olan bağının daha da arttığı gözlenmektedir. Motor, Elektrik,
Besicilik, Turizm ve Otelcilik, Çocuk Gelişimi ve Su Ürünleri Programlarını bünyesinde
barındıran yüksek okul İlçe’nin barındırdığı potansiyelleri geliştirme ve iyileştirmeye
katkıda bulunabilecektir.
Keşan'da ayrıca bir halk kütüphanesi, dört özel dershane, üç özel sürücü kursu, Halk
Eğitim Merkezi, Çıraklık Eğitim Merkezi gibi kuruluşlar da ilçe eğitim ve öğretiminin
diğer önemli unsurlarıdır.
İlçe merkezinde bir adet sinema vardır, ayrıca kültür sarayı inşaatı devam etmektedir.
Bunun yanında 1 adet 200 yataklı Devlet Hastanesi, 1 adet Özel Hastane (Özel Keşan
Vatan Hastanesi), 1 adet Tıp Merkezi (Özel Keşan Tıp Merkezi), 4 adet Sağlık Ocağı, 1
adet Verem Savaş Dispanseri, 1 adet Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi, 1
adet Toplum Sağlığı Merkezi, 23 adet Aile Hekimliği, 1 adet Halk Sağlığı Laboratuarı, 1
adet 112 Acil Sağlık Hizmetleri Birimi, 2 adet Özel Diyaliz Merkezi, 1 adet Fizik Tedavi
ve Rehabilitasyon Merkezi ile 1 adet Sosyal Sigortalar Kurumu Dispanseri mevcuttur.
IV.8.5.2. Sorunlar ve Potansiyeller
Keşan İlçesi’ndeki sosyo-ekonomik problemlerin ve buna bağlı sorunların özellikle İlçe
Merkez’inde yoğunlaştığı, bu alanlarda yaşayanlar arasında işsizlik ve buna dayalı gelir
düşüklüğünün ileri düzeyde olduğu bilinmektedir. İlçe’deki plansız gelişme fiziksel
mekanın yanında sosyo-ekonomik yaşantıda da olumsuz etkilere sebep olmaktadır.
Bunun yanında var olan potansiyellerin kentin gelişimi doğrultusunda kullanılmaması
da diğer bir sorun olarak belirlenmektedir.
Ayrıca kentin gelişiminde dış ulaşım bağlantıları açısından Çanakkale-Edirne duble
yolunun tamamlanmamış olması, demiryolu ve deniz yolu ulaşımının olmaması kentin
335
gelişiminde yavaşlatıcı rol oynamaktadır. Bunun yanında kentte temiz enerji
kaynaklarının kullanılmaması da çevresel sorun olarak belirlenmektedir.
Tablo IV. 58. Keşan İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller
• İlçe’nin deprem bölgesi olmasının yanı sıra orman
yangını riskinin varlığı
• İlçe’nin alansal olarak genişlemesinde sınırlayıcı
rol oynayan mutlak tarım ve orman alanlarının
varlığı
• Perakende ve toptan ticaret sektörünün
geliştirilmesi için gerekli olan nitelikli eleman
eksikliği
• Turizmin gelişmesine yönelik olarak turizm
altyapısının ve tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin
gelişmemiş olması
• Turizm gelişiminin, daha çok İstanbul ve diğer
çevre illerden gelenler ile Keşan kent merkezinde
yaşayanların yazlık (ikinci) konut talebine dayalı
olması
• Kıyı alanlarda ve mutlak tarım alanları üzerinde
ikinci konutların varlığı
• Jeolojik açıdan sorunlu alanlarda bulunan konut
alanları
• Halkın turizm konusunda tecrübesinin az olması
• Turizm girdilerinde sunum kalitesinin eksikliği
• Turizmde markalaşma olmaması
• Sınırötesi ticarette mesafe nedeniyle elde ettiği
avantajı, hizmet kalitesi, otopark, vb sorunlar
nedeniyle Tekirdağ ve Malkara gibi merkezlere
karşı kullanamaması (Erkut ve diğ., 2007b)
• Kırsal yerleşmelerde tarımsal arazinin bölünmüş
olması ve buna dayalı verimsiz sulama ve üretimin
yanı sıra sulanabilir arazilerin yetersizliği ve soğuk
hava deposu olmaması gibi sorunların bölgede
gıda imalat sanayi gelişimini engellemesi
• Plansız yapılaşmadan dolayı doğal hayat ve
ekolojik dengenin tehdit altında olması (Erkut ve
diğ., 2007b)
• Nüfusun mevsimsel olarak dalgalanması (Erkut ve
diğ., 2007b)
• Yeni ticaret alanlarının gelişmesi olanağı
• İmalat sanayinde gıda sektörünün
gelişimine yönelik potansiyeller
• Saros Körfezi’nin Kültür ve Turizm
Bakanlığı tarafından “Kültür ve Turizm
Koruma ve Geliştirme Bölgesi” ilan
edilmesi
• Saros Körfezi’nin T.C. Kültür Bakanlığı
Türkiye Turizm Stratejisi 2023
Raporu’nda “Turizm Kenti” olarak
belirlenmiş olması
• Trakya Üniversitesinin bölgede turizm
sektörüne yönelik bir bölüm açacak
olması
336
IV.8.5.3. Plan Kararları
Keşan İlçesi’nin vizyonu; “Keşan’ın kendine özgü yerel kaynak kullanımına uygun ve
doğal çevreye duyarlı turizm, hizmet ve sanayi yapılanmasını” gerçekleştirmektir.
İlçe sahip olduğu orman varlığı, kıyı alanları ve Saroz Körfezi, ulaşım alternatifleri ve
sınır ötesi ilişkiler ile birlikte bölge içinde ön plana çıkmaktadır. Bu bağlamda İlçe’de
sanayi ve hizmet sektörleri ana sektörler olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda öngörülen
yapı turizm, hizmet ve tarıma dayalı sanayi sektörü üzerine kurgulanırken, kent için
öngörülen kimlik sanayi ve hizmettir.
Amaç. Sosyo-ekonomik gelişmenin sağlanması
Hedef 1. Tarım sektörünün ve tarımsal sanayinin desteklenmesi
• Tarımsal üretimin ve toprak kullanımının sürekliliğinin sağlanması, tarım
nüfusunun yerinde istihdam edilmesi ve gelir kaynaklarının arttırılması ya da
yeni kaynaklar oluşturulması, tarımsal tesislerin bir plan çerçevesinde bir araya
getirilmesi, başta çevre koruma ve gıda maddesi hijyenik koşulları olmak üzere
kontrol edilme kolaylığı sağlayabilecek, üretici-sanayici-pazarlayıcı
entegrasyonunun gerçekleştirilebileceği bir Tarımsal Organize Bölge Lalacık-
Paşayiğit Mevkii’nde oluşturulacaktır.
• Sulama olanaklarının iyileştirilmesiyle tarımsal üretimde verim artırılacaktır.
• İlçe’ye Trakya Üniversitesi’ne bağlı tarımsal üretimde uzmanlaşmayı, verimliliği
ve organik tarım üretimini arttırmaya yönelik olarak ziraat fakültesi açılması
öngörülmektedir.
• Tarımsal üretimi artırmak amacıyla İlçe’de dağınık halde bulunan tarım
arazilerinde arazi toplulaştırma planlamasına başlanacaktır.
• Organik tarım ve alternatif ürün yetiştirilmesi konusunda mevcut tarımsal altyapı
değerlendirilecek, yerel halk bu konuda bilgilendirilecek ve Koru Dağı
eteklerinde kalan köylerde organik tarım yapılması teşvik edilecektir.
• Tarımsal eğitim desteklenecek ve üretim kalitesinin standartlaştırılması
sağlanacaktır.
• Hayvancılık cazip hale getirilecektir.
• Tarımsal üretim ve kullanım potansiyeli yüksek arazilerin amaçları dışında
kullanılması engellenecektir.
• Mevcut sanayi alanları sıhhileştirilerek doğal çevrenin koruma-kullanma dengesi
kapsamında küçük ölçekli tarımsal sanayi teşvik edilecektir.
Hedef 2. Turizm sektörünü geliştirmek
337
• Turizm sektöründe çalışan elemanlara gerekli eğitim verilerek hizmet kalitesinin
yükseltilmesi sağlanacaktır.
• Sivil mimarlık özelliği taşıyan ve koruma altına alınması gereken alanların tespit
ve tescillerinin yapılarak turizmi geliştirmede girdi olarak kullanılması
sağlanacaktır.
• Kültürel varlıkların tanıtımına yönelik çalışmalar yapılacaktır (tanıtıcı kitap,
broşür, afiş ve harita gibi materyal bastırılması vb.).
• Saroz kıyılarında yer alacak turizm ve rekreatif amaçlı kullanımlar deprem
faktörü göz önüne alınarak belirlenecektir.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Türkiye Turizm Stratejisi 2023
çalışmasında önerilen “Saros Körfezi Turizm Kenti” ve “Saros Kültür ve Turizm
Koruma ve Gelişim Bölgesi” stratejileri kapsamında bölgenin turizm amaçlı
kullanımı ve yapılanması sağlanacaktır.
• İlçe’nin sahip olduğu kıyı şeridi deniz turizmi amaçlı değerlendirilecektir.
• Turizm sektöründe konaklama sorunu büyük oteller yerine pansiyon ve butik
otel konaklama tarzı ile bölgenin doğal ve kültürel kimliği korunarak
çözümlenecek, bu kapsamda yöre halkının bu konuda eğitim, sermaye vb.
şekilde özendirilmesi ve desteklenmesi sağlanacaktır.
• Konaklama ve turizm faaliyetlerini kapsayan bilgilere kolay erişimin sağlanması
için gerekli altyapı oluşturulacaktır.
• Korudağ’da turizm ve rekreasyon işlevleri, Mecidiye-Gökçetepe civarında ise ekolojik
turizm desteklenecektir.
• Keşan’daki balıkçı barınakları düzenlenecek ve yat limanıyla birlikte deniz
ulaşımında kullanılacak ve yat turizmi geliştirilecektir.
• Saroz Körfezi’nde Erikli, Yayla, Gökçetepe, Sazlıdere bölgelerinde turizm
faaliyetleri, yelken ve rüzgar sörfü açısından değerlendirilecektir.
Hedef 3. Ticaret-Hizmet sektörünü geliştirmek
• Keşan bölge içindeki konumuna, ana ulaşım akslarının üzerinde bulunmasına
ve eğilimlerine paralel olarak 2. Kademe Kentsel Merkez olarak önerilmektedir.
• Bu alanda nitelikli eleman sağlanması amacıyla eğitim amaçlı program, seminer
veya fuar gibi aktivitelerin düzenlenmesi sağlanacaktır.
• Ticari birliklerin kurulması desteklenecektir.
• Sınır ötesi işbirliği ile oluşacak ticaret-hizmet ve tarıma dayalı sanayi faaliyetleri
için üniversite, yerel ve merkezi yönetim koordinasyonu ve meslek kursları ile
kalifiye iş gücünün yetiştirilmesi sağlanacaktır.
338
Hedef 4. Ulaşımı çeşitlendirmek
• Balıkçı barınaklarının geliştirilerek yat limanı olarak işlevlendirilmesi ve
ulaşımda kullanılması sağlanacaktır.
• Diğer ilçelere olan bağlantı yollarının iyileştirilmesi sağlanacaktır.
• Yük taşımacılığında demiryolu alternatif ulaşım çeşidi olarak ele alınacaktır.
• Keşan-Eskiköy karayolunun iyileştirilmesi öngörülmektedir.
• Keşan-Uzunköprü İlçeleri’nin ulaşım bağlantısının güçlendirilmesi amacıyla
Yeniçiftlik-Sultan-Türkobası arasına 2. derece bağlantı yolu önerilmektedir.
1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı’nda
2000 yılında 42.755 olan Keşan kent merkezi nüfusunun 2020 yılında 45.000-60.000
kişiye ulaşacağı öngörülmüştür. İlçe nüfusunun ise 90.505-105.505 aralığında olacağı
tahmin edilmiştir.
Edirne İli, 1996’ da 18. gelişmiş il iken, 2003 yılında 16. sıraya yükselmiştir. Edirne
genelindeki gelişime karşın, Keşan gerileyerek 117. sıradan 135. sıraya düşmüştür.
(DPT, 1996 ve 2003). Keşan İlçesi’nin sosyo-ekonomik düzeyindeki gerilemede,
tarımda teknolojik gelişmeye bağlı olarak belli bir sosyal grubun yaşadığı işsizlik ve
ülke genelindeki bölgesel eşitsizliklerin bir sonucu olarak yaşanan göç hareketinin
temel etkenler arasında olduğu düşünülmektedir.
Sadece doğal nüfus artışı dikkate alınarak yapılan 2023 yılı nüfus projeksiyonları
sonucunda şehir trend nüfusu 75.200, kır trend nüfusu ise 16.456 kişidir. İlçe için
öngörülen sanayi ve hizmet kimliği paralelinde alınan plan kararları doğrultusunda 2023
yılında, kır plan nüfusunun 24.000 kişi, kent plan nüfusunun ise 69.000 kişi olmak
üzere toplam ilçe nüfusunun 93.000 kişi olacağı düşünülmüştür.
Tablo IV. 59. Keşan İlçesi Mevcut ve Projeksiyon Nüfus Değerleri
Mevcut Nüfus
(2007)
Projeksiyon Nüfusu
(2023)
Plan Hedef Nüfusu
(2023)
Keşan 77.442 93.000 91.000
İlçe’deki 2000 yılı aktivite oranı %49,59’dur. İlçe’ye önerilen hizmet ve sanayi kenti
kimliğiyle birlikte aktivite oranının %48’e düşeceği öngörülmektedir. Bunun nedeni ise
İlçe’deki ticaret-hizmet ve sanayi sektörlerinde çalışan sayısının artmasıdır. Tarım
sektöründe çalışan sayısının artış göstermekle birlikte toplam içindeki yüzdesi
azalmaktadır. İlçe’de 2000 yılında toplam çalışan sayısı 38.442 kişi iken 2023 yılında
44.300 kişi olacaktır.
339
Tablo IV. 60. Keşan İlçesi 2000 ve 2023 Yılları Sektörel Dağılım ve Çalışan Sayıları 2000 2023
Keşan Kişi % Kişi %
Tarım 17.144 44,6% 19.000 42,9%
Sanayi 2.896 7,5% 3.300 7,4%
Hizmet 18.402 47,9% 22.000 49,6%
Toplam 38.442 100,0% 44.300 100,0%
Keşan kent merkezinin mevcut kent dokusu yoğun yapılaşmıştır. Kavşak noktasında
bulunması sebebiyle ileriki yıllarda gelişme potansiyeli yüksek olmakla birlikte kent
merkezinin bu gelişmeye cevap vermesinde sorunlar çıkacağı kesindir. Bu durumlar ve
projeksiyon nüfusları dikkate alınarak gelişme konut alanı 506,1 ha olarak
planlanmıştır.
Planda, İlçe Merkezi’nin hemen batısında 586,1 ha konut dışı kentsel çalışma alanına yer
verilmektedir. Bu alan 3030 Sayılı Kanun Kapsamı Dışında Kalan Belediyeler Tip İmar
Yönetmeliği’nde, içerisinde motel ve lokantada bulunabilen akaryakıt ve bakım
istasyonları, resmi ve sosyal tesisler, dumansız, kokusuz atık ve artık bırakmayan ve
çevre sağlığı yönünden tehlike yaratmayan imalathaneler ile patlayıcı, parlayıcı ve
yanıcı maddeler içermeyen depoların yapılabileceği alanlar olarak tanımlanmaktadır.
Kentin ticaret merkezi olarak kurgulanmasından yola çıkılarak bu alanın ticaret işlevleri
amaçlı kullanılması yerinde olacaktır.
İlçe’nin ekonomik yapısını hareketlendirecek işlev olarak öngörülen ticaret-hizmet
sektörü için İlçe’de toplam 72,6 ha’lık bir alan ayrılmaktadır. Bir diğer ekonomik
potansiyel olarak turizm sektörü için ise 40,9 ha’lık bir alan öngörülmektedir.
İlçe’ye toplamda 325,9 ha sanayi, 57,9 ha da depolama alanı önerilmektedir. Bunun
yanı sıra ilçe merkezinde 2,1 ha’lık alan kaplayan kent için öncelikli gerekli olan küçük
imalathanelerin bulunduğu Küçük Sanayi Sitesi bulunmaktadır. Kent merkezinde yer
alan, kent strüktürüne ve kentsel yaşam kalitesine olumsuz yönde etkide bulunan
küçük ve orta ölçekli imalathanelerin kent merkezinden bu alana desantralizasyonu
öngörülmektedir. Böylece kente önemli düzeyde gerekli olan ama kent üzerinde de
olumsuz etkileri olan imalathaneler bir araya toplanacak ve kentin çeperinde yer
alacaktır. Bununla birlikte atıkların, vahşi depolama yöntemiyle depolanmasının
getirmiş olduğu olumsuz çevresel etkilerin ortadan kaldırılmasına ve çevresel kirliliğin
azaltılmasına yönelik olarak; Lalacık-Paşayiğit Mevkii’nde 18,7 ha’lık atık depolama
alanına yer verilmektedir.
340
Tablo IV. 61. Keşan İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %
Afet İskân Sahası 129,3 1,89%
Ağaçandırılıcak Alan 5,7 0,08%
Askeri Alan 560 8,18%
Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 835,3 12,20%
Depolama Alanı 57,9 0,85%
Donatı Alanı 148,5 2,17%
Gelişme Konut Alanı 506,1 7,39%
Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 586,1 8,56%
Kırsal Yerleşimler 2.489,70 36,36%
Mevcut Konut Alanı 675 9,86%
Sanayi Alanı 325,9 4,76%
Spor Alanları 6 0,09%
Teknik Altyapı Alanı 18,7 0,27%
Ticaret, Hizmet Alanı 72,6 1,06%
Turizm-Kültür Alanı 40,9 0,60%
Üniversite Alanı 53,9 0,79%
Yeşil Alan 335 4,89%
Fonksiyonlar Toplamı 6.846,60 100,00%
Planda, Trakya Bölgesi’nin güneyinden doğu-batı aksı boyunca uzanan ve İlçe’den
geçen bir demiryolu hattı kararı getirilmektedir. Bu demiryolu ağırlıklı olarak yük
taşımacılığında kullanılacak ve İpsala Sınır Kapısı’na kadar devam ettirilecektir.
Harita IV. 15. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Keşan İlçe Merkezi
341
İlçe’nin konumundan dolayı deprem tehlikesi ve diğer jeolojik özellikleri göz önüne
alınarak 129,3 ha büyüklüğünde bir Afet İskan Sahası’na yer verilmiştir. Ana yollara
yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve
yerleşilebilecek bu alan, 2023 projeksiyon nüfusunun %10’u kadar büyüklüğünde 100
kişi/ha yoğunlukta olacak şekilde öngörülmüştür.
Harita IV. 16. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Keşan İlçesi
342
IV.8.6. Lalapaşa İlçesi
IV.8.6.1. Genel Bilgiler
Lalapaşa İlçesi, Edirne İli’nin kuzeyinde yer almaktadır. İlçe kuzeyde Bulgaristan’a sınır
olup batıda Edirne Merkez ve güneyde Süloğlu İlçesi ile komşudur. İlçe’nin Edirne
Merkez’e uzaklığı 27 km’dir. İlçe boyunca Batı Istranca Dağları uzanır.
Şekil IV. 9. Lalapaşa İlçesi Coğrafi Konum
İlçe’ye ulaşım, TEM üzerinden Edirne’ye gelen otoyoldan ayrılan devlet yolu ile
sağlanmaktadır. İlçe Hamzabey sınır kapısı ile Bulgaristan’a karayolu bağlantısı
sağlamaktadır.
Nüfus ve İdari Yapı
2007 nüfus sayımına göre; 8.406 kişinin yaşadığı İlçe’de nüfus düşüş eğilimindedir.
2007 yılı nüfus sayımına göre İlçe’deki nüfusun %22’si (1.864) kentsel alanda yaşarken
%78’i (6.542) kırsal alanda yaşamaktadır.
343
Tablo IV. 62. Lalapaşa İlçesi Nüfus ve Nüfus Büyüme Hızları
YILLAR Toplam
Nüfus
Şehir
Nüfusu
Köy
Nüfusu
Şehir Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
Köy Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
1990 11.297 1.248 10.049 11 89
2000 10.154 2.270 7.884 22 78
2007 8.406 1.864 6542 22 78
Kaynak: TÜİK, 2007
1990–2000 yılları arasında ilçe nüfusu yaklaşık %10 azalırken bu düşüş oranı 2000-
2007 yılları arasında %17’ye yükselmiştir. İlçe’nin nüfus artış oranı düşmektedir ve
düşüş hızı Edirne İli’nden daha yüksektir. Lalapaşa İlçesi’nin toplamı 57.274 ha’dır.
Lalapaşa İlçesi Merkez Belediyesi ile 27 köyden oluşmaktadır. 2007 yılı köy nüfusları
aşağıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre İlçe’de en yüksek nüfusa sahip köy
Çölekakpınar Köyü, en düşük nüfusa sahip köy ise Hüseyinpınar Köyü’dür.
Tablo IV. 63. Lalapaşa İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 Yılı Nüfus bilgisi İlçe Bucak Köy Toplam Nüfus
Lalapaşa Merkez Büyüköğünlü 291
Lalapaşa Merkez Çalıdere 101
Lalapaşa Merkez Çatma 68
Lalapaşa Merkez Çömlek 143
Lalapaşa Merkez Çömlekakpınar 634
Lalapaşa Merkez Demirköy 320
Lalapaşa Merkez Doğanköy 120
Lalapaşa Merkez Dombay 201
Lalapaşa Merkez Hacıdanışment 500
Lalapaşa Merkez Hacılar 70
Lalapaşa Merkez Hamzabeyli 264
Lalapaşa Merkez Hanlıyenice 298
Lalapaşa Merkez Hüseyinpınar 20
Lalapaşa Merkez Kalkansöğüt 118
Lalapaşa Merkez Kavaklı 125
Lalapaşa Merkez Küçüköğünlü 271
Lalapaşa Merkez Ömeroba 296
Lalapaşa Merkez Ortakçı 387
Lalapaşa Merkez Saksağan 30
Lalapaşa Merkez Sarıdanışment 319
Lalapaşa Merkez Sinanköy 571
Lalapaşa Merkez Süleymandanışment 295
Lalapaşa Merkez Taşlımüsellim 312
Lalapaşa Merkez Tuğlalık 84
Lalapaşa Merkez Uzunbayır 89
Lalapaşa Merkez Vaysal 513
Lalapaşa Merkez Yünlüce 102
Toplam 6.542
Kaynak: TÜİK, 2007
344
Ekonomik Yapı
İlçe’deki temel ekonomik faaliyet tarımdır. 2000 yılı çalışan oranlarına bakıldığında
toplam çalışanların %72,1’i tarımda istihdam edilmektedir. Geri kalan istihdamın
%23,3’ü hizmetler sektöründe çalışırken %4,6’sı sanayi sektöründe yer almaktadır.
Tablo IV. 64. Lalapaşa İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı Sektörler Kişi %
Tarım 4.966 72,1
Sanayi 317 4,6
Hizmet 1.604 23,3
Toplam 6.887 100
Kaynak: DİE, 2000
Arazi Kullanımı
Lalapaşa İlçesi toplam alanı 57.760 ha olup, bunun %31,5’ini orman alanları,
%27,9’unu kuru ve sulu mutlak tarım arazileri , %14,8’ini özel tarım arazileri ve
%11,5’ini marjinal tarım alanları oluşturmaktadır.
Tablo IV. 65. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflandırmasının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha) Kuru Mutlak Tarım 15.719,12
Sulu Mutlak Tarım 414,90
Özel Ürün Arazisi 8.544,11
Dikili Tarım 89,55
Marjinal Tarım 6.638,84
Mera Alanı 6.396,48
Tarım Dışı İzinli Alan 47,54
Diğer Alanlar 19.909
Toplam 57.760,00
Grafik IV. 10. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı
27,2%31,5%
11,1%0,1%
0,5% 2,5%
0,7%
14,8%
0,2%11,5%
Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıTarım Dışı İzinli Alan Orman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar
345
Harita IV. 17. Lalapaşa İlçesi Arazi Sınıflandırması
IV.8.6.2. Sorunlar ve Potansiyeller
Lalapaşa İlçesi’ne ait sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir.
Tablo IV. 66. Lalapaşa İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller
• Tarımsal üretimin verimli olmaması
• İl bütününe oranla az gelişmiş olması
• Çalışan sayısının düşük olması
• İlinin en çok nüfus veren ilçesi olması
• Yerel nüfusunu istihdam edecek işletmelere
sahip olmaması
• Lalapaşa İlçesi’ndeki kanalizasyon şebekesinin
geçici olması ve arıtma tesisine sahip
olmaması
• Atık suların Meriç Nehri’ne deşarj edilmesi
• Sanayiden ve tarımsal faaliyetlerden
kaynaklanan kirliliğin İlçe’nin güneyindeki
tarımsal araziler için risk oluşturması
• Okuma yazma oranının yüksek olması
• Sinanköy’ün sahip olduğu arkeolojik miras
• Tarım topraklarının meyve ve bağcılık için
çok uygun olması
• Sulu tarım arazilerinin organik tarım üretimi
için uygun olması
• Aromatik bitki toplayıcılığı için orman
köylerinin elverişli olması
• Hayvancılık faaliyetlerinin devam ettirilmesi
• Sanayi alanının kontrollü biçimde gelişmesi
346
IV.8.6.3. Plan Kararları
Lalapaşa İlçesi’nin vizyonu; “Tarım alanlarının ve kültür varlıklarının korunarak tarıma
dayalı sanayi ile etkin şekilde gerçekleştirildiği ve kültür değerleri ile çevresi için
ekoturizm hizmeti verecek ve sınır ötesi ile erişimi kolaylaştırıcı bir merkez” olmaktır.
Amaç 1. Sosyo-ekonomik kalkınmanın gerçekleştirilmesi
Hedef 1. Tarımsal faaliyetler ve endüstriyel üretimde işgücü potansiyelini artırmak ve
üretimde çeşitliliğe gitmek
• Sanayi bölgeleri, tarımsal ürün alanları ve merkezler arasındaki erişilebilirlik
kolaylaştırılacaktır.
• Sinanköy Mevkii’nde marjinal tarım arazileri üzerinde TOB oluşturulacaktır.
• TOB ile Edirne OSB arasında oluşturulacak karayolu bağlantısıyla fonksiyonlar
arası ilişki sağlanacaktır.
• Bağcılık ve meyve yetiştiriciliği teşvik edilecektir.
• Mevcut sanayi alanları sıhhileştirilerek doğal çevrenin koruma-kullanma dengesi
kapsamında küçük ölçekli tarımsal sanayi teşvik edilecektir.
• Sanayi istihdamı niteliğini artırma amaçlı eğitim verilecektir.
Hedef 2. Sınır ötesi işbirliklerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek
• Sınır ötesi işbirliği programları altında çeşitli projeler geliştirilecektir.
• Edirne-Lalapaşa ve Süloğlu-Lalapaşa ulaşım bağlantıları güçlendirilecektir.
Hedef 3. Turizm faaliyetlerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek
• Kültürel mirasın koruması sağlanacak ve kültürel envanter çıkarılacaktır.
• Doğal değerler korunarak özellikle İlçe’nin kuzeyinde ekolojik turizm
yapılabilmesi için yeni fırsatlar yaratılacaktır.
• Sinanköy’deki tarihi ve kültürel değerler bölgesel yaklaşımla koruma altına
alınacak ve kent bütününe yönelik geliştirilecek turizm güzergâhı kapsamında
değerlendirilecektir.
Amaç 2. Doğal ve kültürel değerlerin sürdürebilirliğinin sağlanması
Hedef: Fiziksel yapılaşmayı doğal ve fiziksel eşikleri gözeterek gerçekleştirmek
• Lalapaşa İlçesi’nin kuzeyindeki yeraltı suyu besleme alanlarında yapılaşma
engellenecektir.
• Sinanköy gibi planda belirtilen tarihi ve arkeolojik değerlerin korunmasına
yönelik gerekli çalışmalar bu plan döneminde başlatılacaktır.
347
• Tarım-mera alanları, doğal potansiyellerin mekânsal gelişim şemalarında 1.
derece eşik olarak belirlenecek ve bu alanların korunması planlarla
desteklenecektir.
Mevcut ekonomik kimliği tarım sektörü olan İlçe’nin 2007 nüfusu 8.406 kişidir. Nüfusun
1.864 kişisi kentsel alanda yaşarken 6.542 kişisi kırsal alanda yaşamaktadır.
Öngörülen kimlik ve plan kararları doğrultusunda 2023 yılı için plan nüfusu 11.000
kişidir ve bu nüfusun 7.000 kişisinin kentsel alanda 4.000 kişisinin kırsal alanda
yaşayacağı öngörülmektedir.
2000 yılı DİE verilerine göre çalışan sayısı 6.887 kişi iken, çalışan sayısının 2023 yılı
için 7.000 kişi olarak belirlenmesi, istihdamın gelecekte çok fazla değişmeyeceği
yönünde algılanabilmektedir. Ancak burada unutulmaması gereken, 2000 yılında
10.154 kişi olan Lalapaşa ilçe nüfusunun 2007 yılında 8.406 kişiye düştüğüdür. 2007
yılına ilişkin istihdam verileri olmadığından mevcut durum ve gelecek çalışan sayıları ve
sektörel dağılım oranları karşılaştırmaları 2000 yılı verileri (DİE) kullanılarak yapılmıştır.
İlçe ile ilgili yapılan gözlemler ve araştırmalar neticesinde 2000 yılına göre düşen 2007
ilçe nüfusu paralelinde, 2007 yılı istihdamının da düştüğü varsayılmaktadır. Başka bir
anlatımla, 2023 çalışan nüfusu 2007 çalışan nüfusuna göre önerilen plan hedef nüfusu
doğrultusunda artmaktadır.
Mevcut durumda tarımsal üretim odaklı ekonomik faaliyet plan döneminde tarımsal
sanayi TOB ile desteklenecektir. Bu sebeple çalışan sayısı öngörülen plan hedef
nüfusu doğrultusunda artarken, 2000 yılında %68 olan aktivite oranı plan döneminde
(2023) %63’e düşecektir.
Tablo IV. 67. Lalapaşa İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023
Lalapaşa Sayı % Sayı %
Tarım 4.966 72 4.500 64,5
Sanayi 317 5 1.000 14,1
Hizmet 1.604 23 1.500 21,4
Toplam/Aktivite Oranı 6.887 68 7.000 63
348
Harita IV. 18. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Lalapaşa İlçe Merkezi
Bu plan döneminde arazi kullanım kararları mevcut planlar dikkate alınarak
oluşturulmuştur. Mevcut planlardaki konut alanları ve konut gelişme alanları onaylı
planlardaki gibidir. İlçe’nin güneyindeki marjinal arazilerde 21,5 ha büyüklüğünde bir
Afet İskan Sahası’na yer verilmiştir.
Tablo IV. 68. Lalapaşa İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %
Afet İskân Sahası 21,5 0,30%
Askeri Alan 6,3 0,09%
Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 5696,2 79,99%
Donatı Alanı 12,4 0,17%
Gelişme Konut Alanı 134,7 1,89%
Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 62,9 0,88%
Küçük Sanayi Alanı 13,9 0,20%
Köy Yerleşim Alanları 1.059,20 14,87%
Meskunt Konut Alanı 28,6 0,40%
Rekreasyon Alanı 11,5 0,16%
Sanayi Alanı 61,7 0,87%
Ticaret ve Hizmet Alanı 12 0,17%
Fonksiyonlar Toplamı 7.120,90 100,00%
350
IV.8.7. Meriç İlçesi
IV.8.7.1. Genel Bilgiler
Meriç İlçesi’nin doğusunda Uzunköprü, güneyinde İpsala, kuzeyinde ve batısında ise
Yunanistan yer alır. İlçe’nin Yunanistan sınırına uzaklığı 56 km ve Edirne Merkez
İlçe’ye uzaklığı 90 km’dir. İlçe’nin yüzölçümü ise 372 km 2 ’dir (DİE, 2002a). İlçe’ye
karayolu ulaşımı D–550 (Havsa-Keşan) ve D–110 (Tekirdağ-İpsala) Devlet
Karayollarına bağlanan bir aks ile sağlanmaktadır.
Şekil IV. 10. Meriç İlçesi Coğrafi Konum
Nüfus ve İdari Yapı
İlçe’nin 2007 yılı şehir nüfusu 3.196 kişi, kır nüfusu ise 13.763 kişidir. Meriç İlçesi’nin
nüfusu 1990 yılından 2000 yılına kadar hem şehirde hem de kırsal alanda giderek
azalmaktadır. Buradan da kırsal nüfusun Meriç kenti dışındaki kentlere göç ettiği
sonucu çıkarılabilmektedir. Göçü tetikleyen temel faktörler olarak Trakya bütününde
Çorlu ve Çerkezköy İlçeleri’ndeki sanayi alanlarının nüfus çekmesi, İstanbul’a yakınlık
351
ve İlçe’deki ekonomik faaliyetlerden elde edilen getirinin düşük olması
söylenebilmektedir.
Tablo IV. 69. Meriç İlçesi Nüfus Değişimleri Şehir Nüfusu % Kır Nüfusu % Toplam
1990* 5.021 19,4 20.875 80,6 25.896
2000* 3.382 17,8 15.670 82,2 19.052
2007** 3.196 18,9 13.763 81,2 16.959
Kaynak: *DİE, 2002a; **TÜİK, 2007
Grafik IV. 11. Meriç İlçesi Nüfus Değişimleri
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
1990 2000 2007
Şehir Nüfusu Kır Nüfusu Toplam
Kaynak: *DİE, 2002a; **TÜİK, 2007
Subaşı ve Küplü Belde Belediyeleri Meriç İlçesi’ne bağlı belediyelerdir. İlçe’de yer alan
belediyelerin nüfus değişimleri aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir. Buna göre tüm
belediyelerin nüfusu zaman içinde giderek azalmaktadır. Özellikle Meriç ve Küplü
Belediyeleri’nin 1990 yılından bu yana kaybettiği nüfus, belediyelerin 1990 yılındaki
nüfuslarına göre yarıdan fazladır.
Tablo IV. 70. Meriç İlçesi Belediyelerinin Nüfus Değişimi Belediyeler 1965 1970 1980 1985 1990 1997 2000 2007
Meriç * * * * 5.021 3.913 3.382 3.196
Küplü * * * * 3.831 3.627 * 3.006
Subaşı 2.000 2.200 2.950 2.850 2.761 2.286 2.206 2.206
Kaynak: www.yerelnet.org.tr *Bu yıllarla ilgili veriye ulaşılamamıştır.
İlçe’de toplam 21 köy yer almaktadır. Köylerin 2007 nüfusları aşağıdaki tablodaki
gibidir. İlçe’deki en büyük nüfusa sahip köy Küplü Belediyesi’ne bağlı 1194 kişi nüfuslu
Adasarhanlı Köyü’dür. En düşük nüfuslu köy ise Merkez Belediyesi’ne bağlı 125 kişi
nüfuslu Karahamza Köyü’dür.
352
Tablo IV. 71. Meriç İlçesi Köyleri 2007 yılı Köy Nüfusları Köy Adı Bağlı olduğu Bucak Erkek Kadın Toplam Nüfus
Adasarhanlı Küplü 589 605 1.194
Büyükaltıağaç Küplü 378 352 730
Küçükaltıağaç Küplü 155 170 325
Akçadam Merkez 258 244 502
Akıncılar Merkez 56 57 113
Alibey Merkez 165 145 310
Hasırcıarnavutköy Merkez 311 318 629
Kadıdondurma Merkez 440 459 899
Karahamza Merkez 62 63 125
Karayusuflu Merkez 195 175 370
Kavaklı Merkez 247 246 493
Küpdere Merkez 86 84 170
Nasuhbey Merkez 162 184 346
Olacak Merkez 110 129 239
Paşayenice Merkez 79 61 140
Rahmanca Merkez 177 168 345
Saatağacı Merkez 104 101 205
Serem Merkez 184 181 365
Umurca Merkez 176 192 368
Yakupbey Merkez 110 114 224
Yenicegörece Merkez 223 236 459
Kaynak: TÜİK, 2007
Ekonomik Yapı
İlçe’deki çalışanların 2000 yılına göre iktisadi faaliyet kollarına göre dağılımı
incelendiğinde tarım sektöründe çalışanların toplam sektörler içindeki payının %85,1
olduğu görülmektedir. İlçe’nin 2000 yılı aktivite oranı bu sebeple yüksek olup,
%62,1’dir. Hizmet sektöründe çalışan sayısı 2000 yılı verisine göre 1.516 kişidir ve
toplam sektörler içindeki payı %12,8’dir. Sanayide çalışanların sayısı ise oldukça
düşüktür. İlçe’de 15,1 ha planlı sanayi alanı ve 36 işyerinden oluşan 1 adet KSS
bulunmaktadır.
Tablo IV. 72. Meriç İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı Sektörler Kişi %
Tarım 10.071 85,1
Sanayi 238 2
Hizmet 1.516 12,8
İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 7 0,1
Toplam 11.832 100
Kaynak: DİE, 2000
353
Arazi Kullanım
Toplam 42.747 ha yüzölçümlü ilçe arazilerinin 8.244 ha’lık bölümünü orman alanları
kaplamaktadır. Alansal büyüklük olarak orman arazilerine yakın olan kuru mutlak tarım
arazileri, ilçe arazilerinin %23,8’lik kısmını, çeltik tarımının yaygın olarak yapıldığı özel
ürün arazileri ise yaklaşık %18,4’lük bölümünü kapsamaktadır. Aşağıdaki haritada
görüldüğü üzere orman ve tarım arazileri iç içe girmiş durumdadır. Daha çok Meriç
Irmağı kenarında yoğunlaşan sulu tarım ve özel ürün arazileri ise, ilçe tarımsal üretimi
ve ekonomisi içerisinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır.
Tablo IV. 73. Meriç İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)
Kuru Mutlak Tarım 10.189,12
Sulu Mutlak Tarım 4.833,09
Özel Ürün Arazisi 7.885,19
Dikili Tarım 236,98
Marjinal Tarım 4.630,51
Mera Alanı 4.564,93
Diğer Alanlar 10.407,19
Toplam 42.747,01
Grafik IV. 12. Meriç İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı
11,3%
18,4%
19,3%
10,7%
10,8% 0,6%
23,8%0,1% 5,0% Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıOrman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar
354
Harita IV. 20. Meriç İlçesi Arazi Sınıflandırması
Aşağıdaki tabloda ise Meriç İlçesi’nde yer alan okul, öğretmen ve öğrenci sayıları
görülmektedir. Bunun yanında İlçe’de Kadıdondurma Köy Kütüphanesi ve Adasarhanlı
Köy Kütüphanesi olarak 2 adet kütüphane bulunmaktadır.
Tablo IV. 74. Meriç İlçesi Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Genel Lise Meslek Lisesi
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Meriç
- 10 113 11 80 1525 1 5 79 1 13 213
Kaynak: Edirne Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007
355
IV.8.7.2. Sorunlar ve Potansiyeller
Meriç İlçesi’ne ait sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir.
Tablo IV. 75. Meriç İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller
• Kırsal ve kentsel göç
• Ergene Havzasında sanayi alanlarının yarattığı
kirliliğin tarımsal üretimi olumsuz yönde
etkilemesi
• Ergene Havzasında yaşanan kirliliğinin içme
suyu kaynaklarını tehdit etmesi
• Tarımsal yapıda eğitim ve altyapı imkanlarının
yetersiz olması
• Tarımsal üretimdeki bilinçsizlik, ilaçlama ve
gübrelemede yapılan temel hataların, ürün
verimliliğini düşürmesi ve toprak niteliğini
bozması
• Verimli tarım topraklarının varlığı
• Katma değeri yüksek ürünlerin (çeltik gibi)
üretimi
• Meriç Nehri’ nin sulu tarıma olanak
vererek tarımsal üretimi desteklemesi
IV.8.7.3. Plan Kararları
Meriç İlçesi’nin vizyonu; “tarıma dayalı ekonomisi Ergene Nehri’ndeki kirlilik
önlenerek ve tarıma dayalı sanayi geliştirilerek güçlendirilmiş bir ilçe” olmaktır.
Bu vizyonu gerçekleştirmek için İlçe’de yapılması gerekenler amaç, hedef ve stratejiler
altında değerlendirilmiştir. Yunanistan sınırında yer alan İlçe’de tarımsal ekonominin
güçlendirilmesi göçü önleyecektir. Planla Uzunköprü ve İpsala İlçeleri’nin demiryolu ve
karayolu sınır kapıları ile sınırötesi ilişkilerin artacağı bir bağlantı üzerinde yer almaları
önerilmektedir. Meriç İlçesi de Uzunköprü ve İpsala arasındaki ulaşım ağının ortasında
yer almaktadır. Uzunköprü-İpsala arasındaki karayolunun güçlendirilerek ikinci kademe
karayoluna dönüştürülmesi İlçe’nin diğer ilçelerle entegrasyonunu artıracaktır.
Amaç. Meriç İlçesi’nin tarımsal yapısının güçlendirilmesi
Hedef 1. Tarım alanlarını korumak
• Küplü’de geliştirilen sulama sahası projesi tarımsal üretim kapsamında bütünsel
bir yaklaşımla değerlendirilecektir.
• Tarımsal üretiminde sulama ve bilinçli tarıma yönelik yaklaşımlar geliştirilecektir.
• Meralarda ıslah projeleri ve çalışmaları gerçekleştirilecektir.
• Arazi toplulaştırma çalışmaları yapılacaktır.
Hedef 2. Tarımsal üretimde verimliliği artırmak
356
• Organik tarım (organik çeltik üretimi vb.) ve alternatif ürün yetiştirilmesi (ceviz,
badem vb.) konusunda mevcut tarımsal altyapı değerlendirilecek ve yerel halk
bu konuda bilgilendirilecektir.
• Meriç Nehri kenarındaki alanlarda ekolojik turizmin desteklenmesi için tarımsal
üretim değeri yüksek ürün çeşitliliği sağlanacaktır.
• Olacak ve Kavaklı Köyleri çevresindeki marjinal arazilerde önerilen TAB ve
Umurca ve Kadıdondurma köyleri civarındaki marjinal arazilere önerilen TOB ile
tarımsal üretim ve ekonomi geliştirilecektir.
• Tarımsal eğitim desteklenecek ve üretim kalitesinin standartlaştırılması
sağlanacaktır.
• Meriç İlçesi’ni Uzunköprü ve İpsala’ya ve buradan yurtiçi ve yurtdışına bağlayan
hat olan Uzunköprü-İpsala karayolunun geliştirilmesi, bölgede üretilen tarımsal
ürünlerin bölge dışına taşınmasını kolaylaştıracaktır.
Önerilen plan kararları doğrultusunda Meriç İlçesi’nin 16.959 kişi olan 2007 yılı nüfusu,
İlçe’nin gelişme dinamikleri ve il bütününde alınan kararlar doğrultusunda 2023 yılında kır:
13.000 kişi ve kent: 5.000 kişi olmak üzere toplam 18.000 kişi olacaktır. 2000 yılı DİE
verilerine göre çalışan sayısı 11.832 kişi iken, çalışan sayısının 2023 yılında 10.000 kişi
olarak belirlenmesi, istihdamın gelecekte çok fazla değişmeyeceği yönünde
algılanabilmektedir. Ancak burada unutulmaması gereken, 2000 yılında 19.052 kişi
olan Meriç ilçe nüfusunun 2007 yılında 16.959 kişiye düştüğüdür. İlçe ile ilgili yapılan
gözlemler ve araştırmalar neticesinde 2000 yılına göre düşen 2007 ilçe nüfusu
paralelinde, 2007 yılı istihdamının da düştüğü varsayılmaktadır. Başka bir anlatımla,
2023 çalışan nüfusu 2007 çalışan nüfusuna göre önerilen plan hedef nüfusu
doğrultusunda artmaktadır.
İlçe’de tarım ve sanayi aktivitelerindeki ekonomik verimliliğin artması hizmetler
sektöründe çalışan sayısını artıracaktır. Hizmetler sektöründeki artışın diğer bir sebebi
de ekolojik turizmin desteklenmesi olacaktır. Buna göre 2000 yılı verilerine göre %62,1
olan aktivite oranı 2023 yılında %56’ya düşecektir.
Tablo IV. 76. Meriç İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023
Meriç Sayı % Sayı %
Tarım 10.071 85,1 7.200 72
Sanayi 238 2 300 3
Hizmet 1.516 12,8 2.500 25
Toplam Çalışan Sayısı 11.832 100 10.000 100
357
Harita IV. 21. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Meriç İlçe Merkezi
İlçe’deki sanayi alanları ve gelişme konut alanları mevcut onaylı planlar dikkate
alınarak oluşturulmuştur. İlçe’nin konumundan dolayı deprem tehlikesi ve diğer jeolojik
özellikleri göz önüne alınarak 59,8 ha büyüklüğünde bir Afet İskan Sahası’na yer
verilmiştir. Ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı ve güvenilir
şekilde ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bu alan 2023 projeksiyon nüfusunun %10’u
büyüklüğünde 100 kişi/ha yoğunluk olacak şekilde öngörülmüştür. Plan kararları
doğrultusunda oluşacak fonksiyonların alansal büyüklüğü aşağıdaki tabloda görüldüğü
gibidir.
Tablo IV. 77. Meriç İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %
Afet İskân Sahası 59,8 0,91%
Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 5097,2 77,91%
Depolama Alanı 5,3 0,08%
Donatı Alanı 11,7 0,18%
Gelişme Konut Alanı 176,4 2,70%
Kırsal Yerleşimler 985,9 15,07%
Mevcut Konut Alanı 142,1 2,17%
Sanayi Alanı 15,5 0,24%
Ticaret, Hizmet Alanı 17,4 0,27%
Yeşil Alan 30,8 0,47%
Fonksiyonlar Toplamı 6.542,10 100,00%
359
IV.8.8. Süloğlu İlçesi
IV.8.8.1. Genel Bilgiler
Süloğlu İlçesi İl’in kuzey doğusunda yer almaktadır. Konum itibari ile Merkez İlçe ve
Kırklareli arasında yer alan İlçe’nin kuzeyinde Lalapaşa ve güneyinde Havsa ilçesi yer
almaktadır. Yüzölçümü 250 km²dir. Edirne Merkez İlçe’ye uzaklığı 44 km’dir. İlçe’ye
ulaşım, TEM üzerinden Edirne’ye gelen otoyoldan ayrılan devlet yolu ile
sağlanmaktadır
Şekil IV. 11. Süloğlu İlçesi Coğrafi Konum
Sanayi üretim potansiyeli ile yerleşmeler arası ve sınır ötesi ekonomik ilişkiler
açısından önemli bir noktadadır. Edirne İl bütününde Süloğlu OSB dışında daha büyük
bir sanayi oluşumu bulunmamaktadır. Bölgesel gelişim şeması kapsamında kuzeyde
İstanbul’a dek uzanan sanayi aksının Edirne ayağını oluşturan ilçe, üretimin
organizasyonu açısından İl genelinde yönlendirici olmaktadır.
360
İlçe büyük kısmı tarımsal niteliği korunacak alanlar ve diğer ilçelere göre daha büyük
olan mera alanları ile kaplıdır. Edirne İli’nin içme suyu ihtiyacı ilçe sınırlarındaki Süloğlu
Barajı’ndan karşılanmaktadır.
Nüfus ve İdari Yapı
2007 yılı nüfus sayımına göre İlçe’nin nüfusu 9.474 kişidir. Nüfusun %53’ü kentsel
alanda, %47’si ise kırsal alanda yaşamaktadır.
Tablo IV. 78. Süloğlu İlçesi Yıllara göre Nüfuslar ve Nüfus Artış Oranlar
YILLAR Toplam
Nüfus
Şehir
Nüfusu
Köy
Nüfusu
Şehir Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
Köy Nüfusunun Toplam
Nüfus İçindeki Oranı (%)
1990 11.634 4.452 7.182 38,3 61,7
2000 11.927 6.548 5.379 54,9 45,1
2007 9.474 5.040 4.434 53,2 46,8
Kaynak: TÜİK, 2007
İlçe’deki nüfus artışı düşüş eğilimindedir. 1990–2000 yılları arasında nüfus %2,5
oranında artarken, 2000–2007 yılları arasında %20,5 oranında düşmüştür. Nüfustaki
bu düşüş oranı Edirne İl bütünündeki nüfus düşüş oranının çok üzerindedir.
İlçe’nin toplam alanı 31.061ha’dır. Süloğlu İlçesi, Merkez Belediyesi ile birlikte 10
köyden oluşmaktadır. 2007 yılı köy nüfusları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Buna göre
en yüksek nüfuslu köy Büyükgerdelli Köyü, en düşük nüfuslu köy ise Sülecik Köyü’dür.
Tablo IV. 79. Süloğlu İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 Yılı Nüfus Bilgisi İlçe Bucak Köy Toplam Nüfus
Süloğlu Merkez Akardere 594
Süloğlu Merkez Büyükgerdelli 1.029
Süloğlu Merkez Domurcali 281
Süloğlu Merkez Geçkinli 675
Süloğlu Merkez Keramettin 395
Süloğlu Merkez Küküler 199
Süloğlu Merkez Sülecik 178
Süloğlu Merkez Taşlisekban 342
Süloğlu Merkez Tatarlar 401
Süloğlu Merkez Yağcili 340
TOPLAM 4.434
Kaynak: TÜİK, 2007
361
Ekonomik Yapı
İlçe’deki temel ekonomik faaliyet hizmetler sektöründe yoğunlaşmıştır. 2000 yılı nüfus
verilerine göre çalışan sayısı 8.414 kişi ve aktivite oranı %70,6’dır. Çalışan nüfusun
%54,4’ü hizmetler sektöründe, %43,6’si tarım sektöründe, %1,9’u ise sanayi
sektöründe yer almaktadır. Toplam çalışan nüfusun %76’sı erkek, %24’ü kadındır.
Tablo IV. 80. Süloğlu İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışanların Dağılımı Sektörler Kişi %
Tarım 3.674 43,6
Sanayi 158 1,9
Hizmet 4.575 54,4
İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 7 0,1
Toplam 8.414 100
Kaynak: DİE, 2000
Arazi Kullanımı
Edirne ilçeleri arasında en az marjinal arazilere sahip ilçelerden biri olan Süloğlu İlçesi
%14,7’lik bir oranla diğer ilçelere göre daha geniş mera arazilerine sahiptir. Toplam
31.060 ha yüzölçümlü Süloğlu İlçesi’nin yaklaşık 13.892 ha’lık bir bölümü kuru mutlak
tarım arazilerinden oluşmaktadır. İlçe sınırları içerisinde mevcut olan yaklaşık 4.063 ha
orman ve 210 ha 2B arazisi, İlçe’nin kuzey bölümlerinde yoğunlaşmıştır. Orman
arazilerinin, genellikle mera ve kuru mutlak tarım arazileri ile birlikte yer aldıkları
görülmüştür.
Tablo IV. 81. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha)
Kuru Mutlak Tarım 13.892,52
Sulu Mutlak Tarım 5.351,02
Özel Ürün Arazisi 673,86
Dikili Tarım 2,52
Marjinal Tarım 590,08
Mera Alanı 4.783,43
Tarım Dışı İzinli Alan 170,43
Diğer Alanlar 5.596,78
Toplam 31.060,64
362
Grafik IV. 13. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı
44,7%
13,1%
4,3%
0,7%
0,5%15,4%
1,9% 0,01%
2,2%
17,2%
Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıTarım Dışı İzinli Alan Orman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar
Harita IV. 23. Süloğlu İlçesi Arazi Sınıflandırması
363
IV.8.8.2. Sorunlar ve Potansiyeller
Süloğlu İlçesi’ne ait sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir.
Tablo IV. 82. Süloğlu İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller
• İş olanaklarının sınırlı olması
• Kentsel ve kırsal nüfus kaybı
• Hayvancılık işletmelerinin atıklarını dışarıya vermesi
• Köy yerleşik alanlarından çıkan atıkların dışarıya
verilmesi
• İlçe’de yer alan verimli tarım toprakları
• Hayvancılık potansiyeli
• İlçe’de Organize Sanayi Bölgesi’nin yer alması
IV.8.8.3. Plan Kararları
Süloğlu İlçesi’nin vizyonu; “Tarım alanlarının korunduğu ve etkin tarımsal üretimin
gerçekleştiği, hayvancılık işletmelerinin organize olduğu, OSB ile güçlü ve denetimli bir
sanayiye sahip, merkez ile ilişkileri güçlü bir ilçe” olmaktır.
Amaç 1. Göçün engellenmesi için ekonomik kalkınmanın sağlanması Hedef. Yerel işgücünü istihdam edecek ekonomik faaliyetlerinin geliştirilmesi
• Mevcut Organize Sanayi bölgesinin verimli kullanımı sağlanacak ve çevresi ile
ekonomik işbirliği güçlendirilecektir.
• OSB’nin verimli kullanılması için ilçe bütünündeki dağınık sanayinin OSB’ye
toplanması sağlanacaktır.
• Çevre ilçeler ve merkezdeki hizmet faaliyetleri ile özellikle OSB alanının
ilişkilerini güçlendirmek için erişilebilirliği kolaylaştırılacak Süloğlu ve Lalapaşa
arasındaki taşıt yolunun niteliği ve kapasitesi geliştirilecektir.
• Sanayi alanları ile merkezler arasındaki ilişki güçlendirilecektir.
• Bağ ve meyve yetiştiriciliği teşvik edilecektir.
• Tarım ve hayvancılık faaliyetleri organize edilecek, üretim ve satış
organizasyonu sağlanacaktır.
Amaç 2. Doğal kaynakların ve kültürel değerlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması
Hedef: İlçe’nin sahip olduğu tarım topraklarının ve su kaynaklarının korunması
• Kirletici sanayi faaliyetlerine izin verilmeyecek, evsel atıkların çevreye deşarj
edilmesi engellenecektir.
• Sanayi alanlarının yer seçimi konusunda tarım alanları ve diğer doğal
potansiyeller 1. derece eşik olarak değerlendirilecektir.
364
• Hayvancılık sektörü için yer seçerken, kirletici etkiler dikkate alınarak yaşam
kalitesi odaklı yaklaşım ile desteklenecek ve geliştirilecektir.
• Ergene Havzası ile olan ilişkisi kapsamında sanayi alanlarının denetimi
sağlanacaktır.
İlçe’nin 2023 yılında nüfus artış hızına göre beklenen nüfusu 8.418 kişidir. Süloğlu
İlçesi için 2023 yılı için öngörülen plan nüfusu ise 13.000 kişidir. Bu nüfusun
%65,4’ünün kentsel alanda, %34,6’sının ise kırsal alanda yaşaması öngörülmektedir.
2023 yılında Süloğlu ilçe bütününde aktivite oranının %65 olacağı ve 8.500 kişinin
istihdam edileceği yapılan çalışmalar sonucunda belirlenmiştir. 2000 yılı DİE verilerine
göre çalışan sayısı 8.407 kişi iken, çalışan sayısının 2023 yılında 8.500 kişi olarak
belirlenmesi, istihdamın gelecekte çok fazla değişmeyeceği yönünde
algılanabilmektedir. 2007 yılına ilişkin istihdam verileri olmadığından mevcut durum ve
gelecek çalışan sayıları ve sektörel dağılım oranları karşılaştırmaları 2000 yılı verileri
(DİE) kullanılarak yapılmıştır. İlçe ile ilgili yapılan gözlemler ve araştırmalar neticesinde
2000 yılına göre düşen 2007 ilçe nüfusu paralelinde, 2007 yılı istihdamının da düştüğü
varsayılmaktadır. Plan dönemi sonunda İlçe’de, sektörel dağılımın %35,3 oranında
tarım, %52,9 oranında hizmetler ve %11,8 oranında sanayi olacağı öngörülmektedir.
Bu dağılım sonucunda; 8.500 çalışanın, 3.000’inin tarım sektöründe, 4.500’ünüN
hizmetler sektöründe, 1.500’ünün ise sanayi sektöründe çalışacağı öngörülmüştür.
Tablo IV. 83. Süloğlu İlçesi Sektörlere Göre Çalışan Sayısı 2000 2023
Süloğlu Çalışan Sayısı % Çalışan Sayısı %
Tarım 3.674 43,7 3.000 35,3
Sanayi 158 1,9 1.000 11,8
Hizmet 4.575 54,4 4.500 52,9
Toplam/ Aktivite Oranı 8.407 70,6 8500 65
Plan döneminde arazi kullanımı kararları mevcut onaylı planlar dikkate alınarak
hazırlanmıştır. Yerleşik alanın kuzeyindeki marjinal arazilerde 45,6 ha Afet İskan
Sahası öngörülmüştür. İlçe’de aynı zamanda kentsel ihtiyaçları karşılamak üzere 5,7 ha’lık
alan kaplayan bir küçük sanayi sitesi bulunmaktadır.
365
Harita IV. 24. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Süloğlu İlçe Merkezi
Tablo IV. 84. Süloğlu İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %
Afet İskân Sahası 45,6 0,82%
Askeri Alan 79,7 1,44%
Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 3.855,60 69,59%
Depolama Alanı 6,7 0,12%
Donatı Alanı 17,9 0,32%
Gelişme Konut Alanı 103,4 1,87%
Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 5 0,09%
Küçük Sanayi Alanı 5,7 0,10%
Kırsal Yerleşimler 523,4 9,45%
Mevcut Konut Alanı 133,3 2,41%
Mezarlık 6,7 0,12%
Organize Sanayi Bölgesi 253,9 4,58%
Ticaret, Hizmet Alanı 18,1 0,33%
Yeşil Alan 25,8 0,47%
Fonksiyonlar Toplamı 459,8 8,30%
367
IV.8.9. Uzunköprü İlçesi
IV.8.9.1. Genel Bilgiler
İlçe’nin kuzeyinde Edirne Merkez ve Havsa İlçeleri, Doğusunda Pehlivanköy ve
Hayrabolu ilçeleri, Güneyinde Malkara ile Keşan İlçeleri ve Batısında ise Meriç İlçesi ile
Yunanistan ülkesinin Didymoticho Yerleşmesi yer almaktadır. İlçe’nin yüz ölçümü 1.213
km²’dir (DİE, 2002a).
Şekil IV. 12. Uzunköprü İlçesi Coğrafi Konum
İlçe, özellikle ulaşım ilişkileriyle bölgeye entegrasyon açısından önemli bir noktada yer
almaktadır. D–100 (Kınalı-Edirne Merkez) ile D–110 (Tekirdağ-İpsala) Devlet
Karayolunu Havsa ile Keşan arasında birbirine bağlayan karayolu D–550 Uzunköprü
İlçesi’nden geçmektedir. Bunun yanında Sirkeci-Halkalı demiryolu hattı Kırklareli iline
bağlı Pehlivanköy İlçesi’nde iki kola ayrılır, bir kol Uzunköprü İlçesi’nden geçerek
Eskiköy Sınır Kapısından Yunanistan’a ulaşır. İlçe’nin Edirne Merkez’e olan uzaklığı 68
368
km’dir. İstanbul’a uzaklığı demiryolu ile 271 km, karayolu ile 248 km olan İlçe’nin Keşan
İlçesi’ne uzaklığı ise 47 km’dir.
Nüfus ve İdari Yapı
İlçe’nin 2007 yılı nüfusu 70.977 kişidir ve bu nüfusun %44,9’u kırsal alanda, %55,1’i
kentsel alanda yaşamaktadır. 1990–2007 yılları arasındaki nüfus değişimi
incelendiğinde İlçe’nin hem kırsal hem de kentsel alanda nüfus kaybettiği
görülmektedir.
Tablo IV. 85. Uzunköprü İlçesi 1990–2000–2007 Kır ve Kent Nüfusları Şehir Nüfusu % Kır Nüfusu % Toplam
1990* 34.741 41,6 48.815 58,4 83.556
2000* 36.162 49,2 37.324 50,8 73.486
2007** 39.123 55,1 31.854 44,9 70.977
Kaynak: DİE 2002a, TÜİK 2007
Grafik IV. 14. Uzunköprü İlçesi 1990–2000–2007 Kır ve Kent Nüfusları
34.74139.123
48.815
37.32431.854
83.556
73.486 70.977
36.162
0
10.000
20.000
30.000
40.000
50.000
60.000
70.000
80.000
90.000
1990 2000 2007
Şehir Nüfusu Kır Nüfusu Toplam
Kaynak: DİE 2002a, TÜİK 2007
Uzunköprü İlçesi’ne bağlı 3 belediye ve 52 adet köy bulunmaktadır. İlçe’ye bağlı
Belediyeler, Uzunköprü Belediyesi, Kırcasalih Belediyesi ve Kurtbey Belediyesidir.
Belediyelere ait nüfus değişimleri aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir. 2007 yılında en
yüksek nüfuslu belediye 39.123 kişi ile Uzunköprü Belediyesidir. Uzunköprü Belediyesi
dışındaki belediyelerin tümü nüfus kaybetmektedir. Bu durumu etkileyen faktörlerden
biri de 2007 yılı nüfuslarının Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre olmasıdır.
369
Tablo IV. 86. Uzunköprü İlçesi Belediyelerin Nüfus Değişimi Belediyeler 1960 1965 1970 1980 1985 1990 1997 2000 2007
Uzunköprü * * * * * 34.741 36.483 * 39.123
Kırcasalih 3.180 3.350 3.477 3.974 4.375 4.281 4.017 3.922 3.731
Kurtbey * * * 2.907 3.004 2.871 2.248 * 1.886
Kaynak: www.yerelnet.org.tr *Bu yıllarla ilgili veriye ulaşılamamıştır.
2007 yılında Uzunköprü köylerinin kadın ve erkek nüfusları aşağıdaki tablodaki gibidir.
Buna göre en yüksek nüfuslu köyler Çöpköy Belediyesine bağlı Elmalı, Yağmurca
Köyleri, Hamidiye Bucağına bağlı Dereköy, Harmanlı, Hasanpınar, Süleymaniye
Köyleri ile Merkez Bucağına bağlı Kavacık ve Salarlı Köyleridir.
Uzunköprü İlçesi’ne Bağlı Çöpköy, Kurtbey ve Yeniköy Belediyeleri 6.3.2008 tarihinde
yürürlüğe giren 5747 sayılı Kanun’a göre ilk Genel Mahalli İdareler seçiminden itibaren
geçerli olmak üzere, belediyelikleri kaldırılarak köye dönüştürülecek beldeler olarak
belirlenmişlerdir. Ancak Yüksek Seçim Kurulu’nun 153 numaralı kararına göre;
• Türkiye İstatistik Kurumu tarafından gerçekleştirilen Adrese Dayalı Nüfus Sayımı
sonuçlarına Danıştay kararında öngörülen süre içinde iptal davası açan,
• Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılması Hakkında 5747 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 22/03/2008
tarihinden önce 5393 sayılı Yasanın 8. maddesi uyarınca yapılan katılma işlemi ile
nüfusu 2.000’in üzerine çıkan,
• “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilmiş
turizm bölge, alan ve merkezleri ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri”
kapsamında kalanlar ile “Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca saptanan 2008 yılı
turizm öncelikli yöreler” listesinde yer alan beldelerden, 5747 sayılı Yasanın eki (44)
sayılı liste kapsamına giren belediyeler, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan mahalli
idareler seçimlerine belde olarak katılabilmiştir. Ancak, Uzunköprü İlçesi’ne Bağlı
Çöpköy ve Yeniköy Belediyeleri mahalli idare olarak Uzunköprü Mahallesine
bağlandıkları için seçimlere katılamamıştır.
370
Tablo IV. 87. Uzunköprü İlçesi’ne Bağlı Köylerin 2007 yılı Erkek ve Kadın Nüfusları Köy Adı Bağlı olduğu Bucak Erkek Kadın Toplam Nüfus
Başağil Çöpköy 242 212 454
Bayramlı Çöpköy 227 259 486
Beykonağı Çöpköy 99 84 183
Bildir Çöpköy 100 100 200
Danişment Çöpköy 162 157 319
Elmalı Çöpköy 393 404 797
Gazimehmet Çöpköy 196 191 387
Karabürçek Çöpköy 224 211 435
Muhacırkadı Çöpköy 182 184 366
Ömerbey Çöpköy 163 156 319
Sipahi Çöpköy 198 176 374
Sultanşah Çöpköy 177 162 339
Turnacı Çöpköy 147 155 302
Yağmurca Çöpköy 505 432 937
Alıç Hamidiye 140 150 290
Altınyazı Hamidiye 226 225 451
Balaban Hamidiye 270 283 553
Balabankoru Hamidiye 226 223 449
Çavuşlu Hamidiye 323 296 619
Çobanpınar Hamidiye 45 51 96
Dereköy Hamidiye 470 467 937
Hamidiye Hamidiye 178 177 355
Harmanlı Hamidiye 668 638 1.306
Hasanpınar Hamidiye 321 298 619
Kadıağılı Hamidiye 100 101 201
Kadıköy Hamidiye 130 145 275
Karapınar Hamidiye 295 254 549
Kavakayazma Hamidiye 110 101 211
Kırköy Hamidiye 195 172 367
Maksutlu Hamidiye 285 309 594
Süleymaniye Hamidiye 347 317 664
Türkobası Hamidiye 204 208 412
Aslıhan Kırcasalih 381 378 759
Meşeli Kırcasalih 71 80 151
Sazlımalkoç Kırcasalih 243 226 469
Çakmakköy Merkez 221 253 474
Çalıköy Merkez 164 171 335
Çiftlikköy Merkez 98 116 214
Değirmenci Merkez 223 255 478
Eskiköy Merkez 129 144 273
Gemici Merkez 116 106 222
Hamitli Merkez 225 251 476
Karayayla Merkez 129 122 251
Kavacık Merkez 448 482 930
Kiremitçisalih Merkez 285 289 574
Kırkkavak Merkez 326 360 686
Kurdu Merkez 142 149 291
Kurttepe Merkez 70 60 130
Malkoçköy Merkez 240 226 466
Saçlımüsellim Merkez 66 58 124
Salarlı Merkez 467 470 937
Sığırcılı Merkez 179 188 367
Kaynak: TÜİK, 2007
371
Ekonomik Yapı
Tarımsal üretim kapasitesi yüksek olan Uzunköprü İlçesi Edirne İli’nde mevcut
durumda 3. Kademe Merkez niteliğindedir. İlçe’de istihdamın sektörlere göre dağılımı
incelendiğinde tarım sektörünün önde olduğu görülmektedir. İlçe’nin toplam çalışan
sayısı 36.133 kişi olup, 2000 yılı aktivite oranı %49,1’dir. Aktivite oranının yüksekliği
tarım sektöründe çalışanların diğer sektörlere oranla daha fazla olmasıyla ilişkilidir.
Tablo IV. 88. Uzunköprü İlçesi İktisadi Faaliyet Kollarına Göre Çalışan Sayıları Sektörler Kişi %
Tarım 21.333 59
Sanayi 3.354 9,3
Hizmet 11.355 31,4
İyi Tanımlanmamış Faaliyetler 91 0,3
Toplam 36.133 100
Kaynak: DİE, 2000
Tarım ve hayvancılığın gelişmiş olduğu İlçe’de ekonomi tarımsal ağırlıklıdır. Ayçiçeği
yağı, un ve pirinç üretiminde uzmanlaşmış İlçe’nin ticareti daha çok iç piyasaya
yöneliktir ve bu ürünlere dayalı tarımsal sanayi söz konusudur. Hayvansal ürünlerden
sütün ilçe içindeki üretimi Türkiye ortalamasının üzerinde olup, İlçe’de bulunan peynir
fabrikaları tarafından girdi olarak kullanılmaktadır. Bunun dışındaki sanayi alt sektörleri
İl’in Kalkınmada Öncelikli Yöre olarak gösterildiği 1969–1975 yılları arasında
gelişmiştir. 1991 yılında faaliyete geçen Küçük Sanayi Sitesi 11 ha büyüklüğündedir ve
bu alanda 339 işyeri bulunmaktadır. İlçe’de karşılanamayan eğitim, sağlık ve kamusal
hizmetler Edirne Merkez İlçe’den karşılanmaktadır.
Arazi Kullanım
Uzunköprü’de tarım arazilerinin oranı diğer arazi kullanım türlerine oranla daha
yüksektir. Yüksek verimde ve ekonomik olarak tarımsal kullanımı söz konusu olan
mutlak tarım arazileri ile dikili ve özel ürün arazilerinin toplamı, yaklaşık %65’dir.
Tablo IV. 89. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Durumu Arazi Sınıflandırması Alan (Ha) Kuru Mutlak Tarım 46.317,14
Sulu Mutlak Tarım 17.358,75
Özel Ürün Arazisi 13.456,39
Dikili Tarım 2.081,14
Marjinal Tarım 11.029,82
Mera Alanı 12.530,72
Diğer Alanlar 18.238,11
Toplam 121.012,07
372
Grafik IV. 15. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflarının Alansal Dağılımı
11,1%1,7%
9,1%
10,4%
10,3% 0,01% 4,7%38,3%
14,3%
Kuru Mutlak TarımSulu Mutlak TarımÖzel Ürün ArazisiDikili TarımMarjinal TarımMera AlanıOrman Alanları2B AlanıDiğer Alanlar
Harita IV. 26. Uzunköprü İlçesi Arazi Sınıflandırması
Uzunköprü İlçesi’nde okul öncesinde 1, ilköğretimde 38, genel lise olarak 2 ve meslek
lisesi olarak 5 adet okul bulunmaktadır. Bunun yanında İlçe’de 3 adet kütüphane yer
almaktadır.
373
Tablo IV. 90. Uzunköprü İlçesi Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları Okul Öncesi İlköğretim Genel Lise Meslek Lisesi
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Oku
l
Öğr
etm
en
Öğr
enci
Uzunköprü
1 31 514 38 344 7.577 2 77 1.226 5 121 1.776
Kaynak: Edirne Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007
IV.8.9.2. Sorunlar Potansiyeller
Uzunköprü İlçesi’ne ait sorunlar ve potansiyeller aşağıdaki tabloda görüldüğü gibidir.
Tablo IV. 91. Uzunköprü İlçesi Sorunlar ve Potansiyeller Sorunlar Potansiyeller
• Kentsel ve kırsal nüfus kaybı
• Ergene Havzasında sanayi alanlarının yarattığı
kirliliğin tarımsal üretimi olumsuz yönde
etkilemesi
• Ergene Havzasında yaşanan kirliliğinin içme
suyu kaynaklarını tehdit etmesi
• Ergene Nehri kolu Kırkkavak deresinden
kaynaklanan taşkın problemi
• Tarımsal üretimdeki bilinçsizlik, ilaçlama ve
gübrelemede yapılan temel hataların, ürün
verimliliğini düşürmesi ve toprak niteliğini
bozması
• Yunanistan ile olan sınır bağlantısı
(Uzunköprü-Eskiköy karayolu sınır kapısı
henüz açılmamıştır)
• Avrupa’ya uzanan demiryolu bağlantısının
İlçe’den geçmesi
• Ülke ortalamasının üzerinde verim elde
edilebilen tarım toprakları
• Tarımda bağcılık için dikili tarım
topraklarının ve alternatif tarım ürünlerinin
varlığı (ceviz, badem vb.)
• Bitkisel üretimde ayçiçeği, meyve ve sebze
gibi katma değeri yüksek ürünlerin üretimi
• Tarihi Taşköprü ve diğer kültür varlıkları gibi
turizm potansiyelleri
IV.8.9.3. Plan Kararları
Uzunköprü İlçesi’nin vizyonu; “tarımsal yapısı katma değeri yüksek tarımsal ürün üretimi
ve bu ürünlerin sanayide girdi olarak kullanılması ile güçlendirilmiş; çevresindeki kırsal
yerleşmeler için bir merkez” olmaktır.
Mevcut durumda III. Kademe Merkez olan Uzunköprü İlçesi tarımsal özelikleri ile ön
plana çıktığı için, öncelikle çevresindeki kırsal merkezlere hizmet verecek 3. Kademe
Kensel Merkez olarak önerilmiştir. İlçe için önerilen vizyonu gerçekleştirmek üzere
aşağıdaki amaç doğrultusunda gerçekleştirilecek hedef ve stratejiler önerilmiştir.
İlçe’nin tarımsal yapısı güçlendirilerek, sanayi sektörüyle entegre çalışması sağlanacak
ve buna bağlı olarak da hizmetler sektöründe çalışanların sayısı artacaktır.
374
Amaç 1. Tarım sektörünün güçlendirilmesi
Hedef 1. Tarımsal altyapıyı geliştirmek
• Tarımsal alanlar korunacaktır.
• Sulanabilirlik olanaklarının arttırılması için araştırmalar yapılacaktır.
• Hayvancılık ve tarım konusunda bölge insanına yönelik bilgilendirme ve
geliştirme amaçlı programlar organize edilecektir.
• Meslek yüksek okulunun kalitesi ve kapasitesi artırılacaktır.
• Eskiköy kara sınır kapısı açılarak; sınır ötesi işbirliği olanakları artırılacaktır.
• Uzunköprü-Eskiköy arası ulaşım bağlantısı ile Uzunköprü-Keşan ve Uzunköprü-
Hayrabolu arası ulaşım bağlantıları güçlendirilecektir.
Hedef 2. Tarım sektöründe katma değeri yüksek ürün üretimine geçişi sağlamak
• Ürün çeşitliliğinin artırılması konusunda çalışmalar yapılacaktır.
• Bağcılık ve meyvecilik özendirilecek ve teşvik edilecektir.
• Yerel halk bağcılık ve meyvecilik hakkında bilgilendirilecektir.
• Bağcılık aktivitelerine yönelik turizm potansiyeli değerlendirilecektir.
• Malkoç ve Başağıl köyleri civarındaki marjinal arazilerinde TOB ile Kavacık ve
Hamidiye köyleri civarındaki marjinal arazilerinde TAB önerilerek tarımsal
üretim ve ekonomi geliştirilecektir.
• Organik çeltik üretimine yönelik projeler Tarım İl Müdürlüğü tarafından
desteklenecektir.
Amaç 2. Ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi
Hedef 1. Sınır ötesi işbirliklerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek
• Sınır ötesi işbirliği programları altında çeşitli projeler geliştirilecektir.
Hedef 2. Turizm sektörünün geliştirilmesi
• Uzunköprü kentinde yer alan tarihi Taşköprü gibi potansiyeller değerlendirilerek
turizm aktiviteleri çeşitlendirilecektir.
Hedef 3. Ulaşım bağlantılarının geliştirilmesi
• Keşan-Uzunköprü ilçelerinin bağlayacak Yeniçiftlik-Sultan-Türkobası arası
2.derece bağlantı yolu önerilmektedir.
Önerilen stratejiler doğrultusunda 2007 yılı nüfusu 70.977 olan Uzunköprü İlçesi’nin
2023 yılı nüfusu kır;30.000 kişi, kent:45.000 kişi olmak üzere toplam 75.000 olması
beklenmektedir. Tarımsal yapı sanayi ile birlikte işleyen bir şekilde kurgulandığından,
sanayi ve hizmet sektörlerinde tarım sektörüne oranla küçük bir artış yaşanacak bu
durum %49 olan 2000 yılı aktivite oranını 2023 yılında %48’e düşürecektir.
375
Tablo IV. 92. Uzunköprü İlçesi Sektörlere Göre Mevcut ve Öneri Çalışan Sayıları 2000 2023
Uzunköprü Sayı % Sayı %
Tarım 21.333 59 19.000 53
Sanayi 3.354 9 4.000 11
Hizmet 11.355 31 13.000 36
Toplam Çalışan Sayısı 36.133 100 36.000 100
Harita IV. 27. 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Uzunköprü İlçesi
Uzunköprü İlçesi’nde yer alan mevcut onaylı planlara göre gelişme konut alanları ve
sanayi alanları oluşturulmuştur. Mevcut durumda yer alan Küçük Sanayi Sitesi de
kullanılmaya devam edecektir. İlçe’nin konumundan dolayı deprem tehlikesi ve diğer
jeolojik özellikleri göz önüne alınarak 83,5 ha büyüklüğünde bir Afet İskan Sahası’na
yer verilmektedir. Bu alan ana yollara yakın, herhangi bir doğal afet durumunda en hızlı
ve güvenilir şekilde ulaşılabilecek ve yerleşilebilecek bir alan olarak 2023 projeksiyon
nüfusunun %10’u büyüklüğünde 100 kişi/ha yoğunlukta olacak şekilde öngörülmüştür.
Planda, atıkların vahşi depolama yöntemiyle depolanmasının getirmiş olduğu olumsuz
çevresel etkilerin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak, atık depolama alanı
önerilmektedir. Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü’nden alınan verilere göre
Uzunköprü ve Meriç Belediyeleri’ni kapsayan OREKAB Birliği, Atık Depolama Alanının
376
düzenlenmesi amacıyla oluşturulmuştur. Uzunköprü İlçesi Kavak Köyünde Uzunköprü
ve Meriç Belediyeleri tarafından seçilen 26,7 ha büyüklüğündeki arazi 1/25.000 Ölçekli
Edirne Çevre Düzeni Planında atık depolama alanı olarak önerilmiş olup henüz ÇED’i
onaylanmamıştır. OREKAB atık depolama alanı için meralık alan tahsis edilmiştir.
Önerilen plan kararları doğrultusunda oluşacak fonksiyonların alansal büyüklükleri
aşağıdaki gibidir.
Tablo IV. 93. Uzunköprü İlçesi 2023 Plan Kararları Alansal Büyüklükleri Fonksiyon Alan (Ha) %
Afet İskân Sahası 83,5 1,60%
Ağaçlandırılıcak Alan 40,5 0,77%
Askeri Alan 200,5 3,83%
Askeri Güvenlik ve Yasak Bölge 485,5 9,28%
Gelişme Konut Alanı 610,6 11,67%
Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı 75,2 1,44%
Küçük Sanayi Alanı 27,3 0,52%
Donatı Alanı 98,9 1,89%
Kırsal Yerleşimler 2.685,50 51,34%
Mevcut Konut Alanı 671,1 12,83%
Sanayi Alanı 26,7 0,51%
Teknik Altyapı Alanı 26,7 0,51%
Ticaret, Hizmet Alanı 76 1,45%
Turizm-Kültür Alanı 4,4 0,08%
Yeşil Alan 118,4 2,26%
Fonksiyonlar Toplamı 5.230,80 100,00%
378
KAYNAKÇA
• 12.12.1986 tarih ve 19309 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Parklar
Yönetmeliği
• 2872 Sayılı Çevre Kanunu.
• 2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu.
• 31.12.2004 tarih ve 25687 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü
Yönetmeliği
• 4915 Sayılı Kara Avcılığı Kanunu
• 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu
• 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu
• 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu.
• 5747 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun.
• Akpınar, N., 2006. Kentsel Katı Atıklardan Enerji Üretimi, Yüksek Lisans Tezi, İTÜ
Enerji Enstitüsü, İstanbul.
• Aksu H., Vural A., 2004. İçme Suyu Kaynaklı Mikrobiyolojik Risklerin
Değerlendirilmesi, Tesisat, 98 (2): 120–131.
• Akyüz, H. S., Hartleb, R., Barka, A., Altunel, E., Sunal, G., Meyer B. and Armijo, R.,
2002. Surface rupture and slip distribution of the 12 November 1999 Duzce
earthquake (M 7.1), north Anatolian Fault, Bolu, Turkey, Bull. Seism. Soc. Am, 92,
61–66.
• Algan Kızıloğlu F.T., Bilen S., 2005. Toprak Kirlenmesi ve Biyolojik Çevre, Atatürk
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 36 (1), 83-88, 2005 ISSN 1300-9036, Erzurum.
• Alptekiz,Ö., İlkışık, O.M., Ezen, Ü. and Üçer, S.B., 1990. Seismicity and the Crustal
structure of Western Anatolia.Inter.Earth.Scien.Congress on Aegean Region,1-6
October 1990,Vol: 1-12 (Tebliğ)
• Altinok, Y., Alpar, B. and Yaltirak, C., 2003. Sarkoy-Murefte 1912 earthquake’s
tsunami: Extension of the associated faulting in the Marmara Sea, Turkey, J.
Seismol., 7, 329– 346.
• Ambraseys N.N. and Jackson J.A., 1998. Faulting Associated With Historical And
Recent Earthquakes in The Eastern Mediterranean Region, Geophysical Journal
International, GJI 133, 390–406 Page 3. 392
• Ambraseys, N. N., Douglas, J., Sarma, S. K. and Smit, P. M., 2005. Equations for
Estimation of Strong Ground Motions from Shallow Crustal Earthquakes Using Data
379
From Europe and Middle East: horizontal peak ground acceleration and spectral
acceleration, Bull. of Earth. Engineering, 3, 1-53.
• Ambraseys, N. N., Simpson, K. A., Bommmer, J. J., 1996. Prediction of horizontal
response spectra Europe, Earthquake Eng.Struct.Dyn.25 (4), 371-400.
• Ambraseys, N.N. and Finkel, C., 1987. The Saros-Marmara earthquake of 9
August 1912, Earthquake Eng. Struct. Dyn., 15, 189–211.
• Ambraseys, N.N. and Finkel, C., 1991. Long-term seismicity of Istanbul and of the
Marmara Sea region, Terra Nova, 3, 527–539.
• Ambraseys, N.N. and Finkel, C., 1995. The Seismicity of Turkey and Adjacent
Areas 1500–1800, 240 pp., Eren Yayincilik ve Kitapcilik, Istanbul, Turkey.
• Ambraseys, N.N., 2002. The seismic activity of the Marmara Sea region during the
last 2000 years, Bull. Seism. Soc. Am. 92, 1–18.
• Anonim, 1993a. Edirne İli Arazi Varlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları,
Yayın no: 22, Ankara
• Anonim, 2001. Edirne Valiliği, Çevre İl Müdürlüğü, Tarım İl Müdürlüğü, Milli Eğitim
Müdürlüğü, Trakya Üniversitesi, DSİ Genel Müdürlüğü, DSİ XI. Bölge Müdürlüğü,
Gala Gölü ve Çevresindeki Sulak Alanların Islahı ve Yönetim Planlaması Raporu
sf.1–13, 17–26, Edirne, 2001
• Anonim, 2007. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar
Genel Müdürlüğü, Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi Projesi (GEF II),
Yönetim Planı, İğneada Koruma Alanı Planlama ve Yönetimi Danışmanlık
Hizmetleri, Hibe No: TF–023556, Haziran 2007.
• Armijo, R., Pondard, N., Meyer, B., Uçarkuş, G., Mercier de Le´pinay, B.,
Malavieille, J., Dominguez, S., Gustcher, M., Schmidt, S., Beck, C., Çağatay, N.,
Çakır, Z., İmren, C., Eriş, K., Natalin, B., Özalaybey, S., Tolun, L., Lefe`vre, I.,
Seeber, L., Gasperini, L., Rangin, C., Emre, O. and Sarikavak, K., 2005. Submarine
fault scarps in the Sea of Marmara pull-apart (North Anatolian Fault): Implications
for seismic hazard in Istanbul, Geochemistry, Geophysics, Geosystems, An
Electronic Journal of the Earth Sciences, Published by AGU and the Geochemical
Society, Volume 6, Number 6, Q06009, doi:10.1029/2004GC000896, ISSN: 1525-
2027.
• Atakan, K., Ojeda, A., Meghraoui, M., Barka, A.A. Erdik, M. ve Bodare, A., 2002.
Seismic hazard in Istanbul following the 17 August 1999 İzmit and 12 November
1999 Düzce earthquakes, Bull. Seism. Soc. Amer., 92,1, 466-482.
• Atalay, İ., 1983. Türkiye Vejetasyon Coğrafyasına Giriş, Ege Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi Yayınları No:19, İzmir.
380
• Bender, B. and Perkins, D.M., 1987. SEIRISK III: A computer program for seismic
hazard estimation: U,S. Geol. Surv, Bull. No.1772.
• BİMTAŞ, 2005. İstanbul Büyükşehir Nazım İmar Planı Analitik Etüdler İşi İhalesi
Kapsamında Yapılması Gereken Analizlerin Değerlendirilmesi, Ekolojik ve Biyolojik
Yapı Analizi, İstanbul
• BİMTAŞ, 2007. Atıklar, Katı Atık Alanları-Endüstriyel Atıklar, İstanbul.
• Boore K. M., Joyner, W. B. and Fumal, T. E., 1997. Equations for Estimating
Horizontal Response Spectra and Peak Acceleration from Western North American
Earthquakes: A Summary of Recent Work, Seism. Res. Lett., Vol. 68, No. 1, 128–
153.
• Burak, S., Duranyıldız İ., Yetiş Ü., 1997. Ulusal Çevre Eylem Planı: Su Kaynaklan
Yönetimi, Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara.
• Büyükcangaz H., Korukçu A., 2002. Sulama Projelerinin Çevresel Etki
Değerlendirmesi (ÇED), Su Havzalarında Toprak ve Su Kaynaklarının Korunması,
Yönetimi ve Geliştirilmesi Sempozyumu, 18–20 Eylül 2002, Hatay
• Byfield, A. ve Özhatay, N. (1996), Türkiye’nin Kuzey Kumullarının Korunmasına
Yönelik Rapor, DHKD, 1996.
• Can A., Eryener D., 1997. Sanayi ve Şehir Kaynaklı Hava Kirliliği ve Önlemleri,
Trakya Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Temmuz-Ağustos-Eylül
1997, Sayı:24, Edirne.
• Canıtez, N., Büyükaşıkoğlu, S. ve Güçlü, U., 1982. Seismicity of Sinop and Trakya
(Thrace) nuclear power plant sites and their vicinity, Project No: TEK -81-22,
August 1982, s: 442.
• Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü Arşivi
• Çelik H., Turan M.A., Başar H., Katkat A.V., 2004. Amonyumlu Gübreleme ve
Nitrifikasyon İnhibitörünün Kaya Fosfatın Çözünürlüğü Üzerine Etkisi, Uludağ
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 18 (2): 97-108.
• Çepel N., Ergün C., 2006. Küresel Isınma-Temel Çevre Sorunları, Tema Vakfı,
www.tema.org.tr/tr/cevre_kutup/kuresel_isinma/pdf/KureselIsinma.pdf
• ÇDR, 2005, Kırklareli İli Çevre Durum Raporu
• Demir A. vd., 2000. Sanayi Tesisleri Denetim Kılavuzu, Yıldız Teknik Üniversitesi
İnşaat Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Yıldız, İstanbul
• Demirarslan, K. O., 2005. Kentleşme ve Çevre Sorunları Bağlamında Katı Atıklar ve
Kocaeli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Kocaeli.
381
• Dezcan N. , 2006. 2006 Yılı Çalışma Raporu, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, İl
Müdürlüğü, Edirne.
• DİE, 2000 Genel Nüfus Sayımı
• DİE, 2002a. 2000 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri,
Edirne, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara
• DİE, 2002b. 2002 Genel Sanayi ve İşyerleri Sayımı, İller, Ankara.
• DİE, 2003. 2000 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri,
Türkiye, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara.
• Dimitrov D.S., Chabalier, J.-B., Ruegg, J.-C., Armijo, R., Meyer, B. and Botev, E.,
2004. The 1928 Plovdiv seequence (Bulgaria): fault model constrained from
geodetic data and surface breaks, Geophysical Journal International, pp.1-9
• DPT, 2000. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Çevre Özel İhtisas Komisyon
Raporu, Devlet Planlama Teşkilatı Yayın ve Temsil Dairesi Başkanlığı Yayın ve
Basım Şube Müdürlüğü, Ankara.
• DPT, 2000. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Gübre Sanayi Özel İhtisas
Komisyonu Raporu, Devlet Planlama Teşkilatı Yayın ve Temsil Dairesi Başkanlığı
Yayın ve Basım Şube Müdürlüğü, Ankara.
• DPT, 2001. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Tarım İlaçları Alt Komisyon
Raporu, Kimya Sanayi Özel İhtisas Komisyonu, Devlet Planlama Teşkilatı Yayın ve
Temsil Dairesi Başkanlığı Yayın ve Basım Şube Müdürlüğü, Ankara.
• DPT, 2003. İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması
Araştırması, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Yayın no: DPT
2671, Ankara.
• DPT, 2004. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, Bölgesel
Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara.
• DPT, 2006. Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013, Devlet Planlama Teşkilatı
Yayın ve Temsil Dairesi Başkanlığı Yayın ve Basım Şube Müdürlüğü, Ankara.
• DSİ, 2003. Devlet Su İşleri XI. Bölge Müdürlüğü, Meriç Deltası Sulak Alanı'nın
İyileştirilmesi (Rehabilitasyonu) Üzerinde Araştırmalar sf.1-3, 5-15, 34-36, 44-65,
70-89, Edirne, 2003
• DSI, 2008. 2008 Yılı Mutabakat Toplantısı, Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı Suları
Şube Müdürlüğü Sunumu, DSI XI. Bölge Müdürlüğü, Edirne.
• DSİ, 2007. 2008 Yılı Program-Bütçe Toplantısı Takdim Raporu
• Duran, M., 2002. Türkiye’de Yatırımlara Sağlanan Teşvikler ve Etkinliği, Hazine
Müsteşarlığı Araştırma-İnceleme Dizisi no:32, s:43, Ankara.
382
• Edirne Merkez İlçe Çevre Düzeni Taslak Plan Raporu, 2007. Yayınlanmamıştır.
Edirne Belediyesi vasıtasıyla elimize ulaşmıştır.
• Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü Yıllık Sanayi ve Ticaret Durum Raporu, 2005
• Edirne Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü, Yıllık Sanayi ve Ticaret Durum Raporu, 2001
• Erdoğan, A. O., 2004. Türkiye’de Optimum Maliyete Dayalı Atıksu Arıtma Tesisi
Tasarımı, Doktora Tezi, İTÜ, İstanbul.
• Eren, H., 1997. Batı Trakya Türkleri, İstanbul.
• Ergin, K., Güçlü, U. ve Uz, Z, 1967. Türkiye ve civarının deprem kataloğu, Milattan
sonra 11-1964, İTÜ Maden Fakültesi Arz Fiziği Enstitüsü Yayınları, No: 24
• Erinç, S., 2000. Jeomorfoloji I (5. Basım)(Güncelleştirenler: A.Ertek ve C.Güneysu).
Der Yay. İstanbul.
• Erinç, S., 2001. Jeomorfoloji II (3. Basım)(Güncelleştirenler: A.Ertek ve
C.Güneysu). Der Yay. İstanbul.
• Erkut, G., Baypınar, M.B., Özgen, C., Albayrak, A.N., Çetin, B., Ataoğlu, B., 2007a.
İstanbul’un Bir Sınırötesi Sosyo-Ekonomik Merkez Olarak Gelişimi Açısından Batı
Marmara ve Sınırötesi İlişkilerinin Değerlendirilmesi, İBB-BİMTAŞ, İstanbul.
• Erkut, G., Baypınar, M.B., Albayrak, A.N., 2007b. Keşan Kenti Gelişme Stratejileri
ve Stratejik Planlama Toplantısı Raporu, Keşan Kent Konseyi, Keşan Belediyesi ve
İstanbul teknik Üniversitesi, Keşan.
• Ertan, vd. ,1989. Türkiye'nin Önemli Kuş Alanları ,Ertan, A., Kılı, A. ve Kasparek, M.
(1989, 1990 ve 1992), İstanbul
• Esen S.E., 2002. “Türkiye’nin Kentsel Çevre Altyapısı (Atıksu Bertarafı)Yatırım
İhtiyacı, Fayda-Maliyet Analizleri ve Strateji Önerisi (2002–2023)”, Uzmanlık Tezi,
T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Uzmanlık Tezleri, Yayın No: DPT 2656.
• Gala Gölü ve Çevresindeki Sulak Alanların Islahı ve Yönetim Planlaması Raporu,
2001. Edirne Valiliği, Trakya Üniversitesi, D.S.İ. Genel Müdürlüğü, D.S.İ. Bölge
Müdürlüğü, Tema Vakfı, Edirne, Temmuz 2001.
• Gala Gölü Milli Parkı İlan Edilmesiyle İlgili 28.02.2005 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı.
• Güher, H. ve Kırgız, T. (2007), Gala Gölü Milli Parkı’nda Makrofitler ile
Mikrocrustacea (Cladocera, Copepoda) İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Trakya
Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü, 2007.
• Guidoboni, E., Comastri, A. and Trania, G., 1994. Catalogue of Ancient
Earthquakes in the Mediterranean Area up to 10th Century, Instituto Nazionale di
Geofisica, Rome.
• Güler Ç., 1997. Toprak Kirliliği, T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri
Genel Müdürlüğü, Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi, No: 40, Ankara.
383
• Güney M., Onay T.T., 2006. TEM Otoyolu Elmalı Baraj Bölgesi Topraktaki Ağır
Metal Kirliliğinin Belirlenmesi, İTÜ 10. Endüstriyel Kirlenme Kontrolü Sempozyumu,
7-9 Haziran 2006, İstanbul.
• Güven A., Kahvecioğlu Ö., Kartal G., Timur S., 2004. Metallerin Çevresel Etkileri-III,
Metalurji Dergisi, Cilt 138, TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası.
• Haktanır K., 1986. Çevre Kirlenmesi İle İlişkili Olarak Pestisitlerin ve Ağır Metallerin
Topraktaki Biyolojik Olaylar Üzerine Etkileri, Çevre Kirliliği Ve Kirleticilerin İnsan
Bedenine Etkileri – Hava, Su, Toprak Kirliliği Ve Atık İlaç Ve Kimyasalların İnsan
Vücuduna Etkileri Sempozyum Bildirileri, 6–8 Ocak 1986.
• Haktanır K., Cangir C., Arcak Ç., Arcak S., 2000. Toprak Kaynakları ve Kullanımı,
Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, TMMOB, Ziraat Mühendisleri
Odası, (Tebliğ 2000) 1. Cilt, Sayfa 203–229.
• Hubert-Ferrari, A., Barka, A., Jacques, E.., Nalbant, S. S., Meyer, B., Armijo, R.,
Tapponnier, P. and King G. C. P., 2000. Seismic hazard in the Marmara Sea
region following the 17 August 1999 Izmit earthquake Nature , Vol 404, 269-272.
• Irmak, A. ve Kantarcı, M.D., 1980. Trakya’nın Orman Yetişme Bölgelerinin
Sınıflandırılması, İ.Ü. O.F. Yayınları, İ.Ü. Yayın No:2636, O.F. Yayın No:276,
İstanbul.
• İBB-JICA Raporu, 2002. İstanbul Büyükşehir Belediyesi-Japan International
Coorperation Agency, Mikrobölgeleme Raporu,
http://www.ibb.gov.tr/trTR/Kurumsal/YonetimSemasi/Baskan/GenelSekreter/ImarGe
nelSekreterYardimcisi/PlanlamaveImarDaireBsk/ZeminveDepremIncelemeMud/De
premMiniSite/Calismalarimiz/MikrobolgelemeVeRisk/.
• İlhan A.İ., Dündar C., Öz N., Kılınç H., 2006. Hava Kirliliği ve Asit Yağmurlarının
Çevre ve İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri, Devlet Meteoroloji Genel Müdürlüğü
Araştırma Dosyaları, Ankara.
• İSO, 2004. Avrupa Birliği’ne Tam Üyelik Sürecinde İstanbul Sanayi Odaları Meslek
Komiteleri Sektör Stratejileri Geliştirme Projesi, Kimya Sektörü Raporu, İstanbul.
• İBB - İMP, 2006. İstanbul İl Çevre Düzeni Planı Raporu, İstanbul.
• İBB, 2009. İstanbul İl Çevre Düzeni Planı Raporu, İstanbul.
• İMP-BİMTAŞ, Kültür Endüstrileri Araştırma Grubu, Edirne, Kırklareli Ve Tekirdağ
İllerindeki Sit Alanlarının Analizi Raporu, 2008.
• İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü Arşivi
• İTÜ-TEK Projeleri 1978–1981, 1986–1989. Silifke-Anamur ve Sinop çevresinde
mikrodeprem etkinliğinin incelenmesi amacıyla bölgede deprem istasyonları kurma,
384
saha çalışmalarını yönetme, deprem yerlerinin saptanması ve rapor hazırlama
çalışmaları.
• Kahvecioğlu Ö., Kartal G., Güven A., Timur S., 2003. Metallerin Çevresel Etkileri-I,
Metalurji Dergisi, Cilt 136, TMMOB Metalurji Mühendisleri Odası.
• Kalkan, E. ve Gülkan, P., (2004), Site-Dependent Spectra Derived from Ground
Motion Records in Turkey, Earthquake Spectra, Volume 20, No. 4, pages 1111–
1138.
• Kantarcı, 1989. Hisarlı Dağ ile Gala Gölü ve Çevresinin Ekolojik Özellikleri ve
Yörenin Tabiatı Koruma Alanı Olarak Değerlendirilmesi Olanakları. Gala Gölü ve
Sorunları Sempozyumu Tebliğleri, DHKD Bilimsel Yayınlar Serisi, 12–24. 1989
• Karadağ, D., 2002. İstanbul Katı Atık Yönetiminde İlçe Belediyelerin Rolü Ve Katı
Atık Bertaraf Maliyetlerinin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü Fen Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul.
• Karaman M.R., Brohi A.R., Güneş A., İnal A., Alpaslan M., 2000. Yöresel Degisik
Azotlu Gübre Uygulamalarının Tokat Bölgesinde Yetiştirilen Bazı Kışlık Sebzelerin
Nitrat Akümülasyonuna Etkisi, Turk J Agric For 24 1–9© TÜBITAK.
• Karaöz, Ö., 1997. Trakya’da Hava Kirliliğinin İğne Yapraklardaki Kükürt Birikimi İle
Belirlenmesi, Trakya’da Sanayileşme ve Çevre Sempozyumu II, 06-08 Kasım,
Kırklareli.
• Karpuzcu M., 1994. Çevre Kirlenmesi ve Kontrolü, Boğaziçi Üniversitesi Çevre
Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kaya, M. Kurtonur, C. 2000. Gala Gölü ve Çevresinin Ornitolojik Açıdan Önemi ve
Bazı Ekolojik Sorunları. XV. Ulusal Biyoloji Kongresi, Çevre ve Ekoloji Seksiyonu.
5–9 Eylül 2000, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kayabalı, K., 2000. Sismik Tehlike Analizi:Teori ve Uygulama Seismic Hazard
Analysis; Theory and Application. Jooloji Mühendisliği, 46/J8-43,1995, Ankara
Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ankara.
• Kaykıoğlu, G. ve Ekmekyapar, F., 2005. “Ergene Havzasında Endüstriyel İşlem
Suyu Olarak Kullanılan Yeraltı Sularının Özellikleri Üzerine Bir Araştırma", Trakya
Üniversitesi, J Sci, 6(1): 85-91.
• Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği, 2001. Kırsal Çevre Yıllığı
2001, www.kirsalcevre.org.tr
• Kocaer O.F., 2003. Metallerle Kirlenmiş Toprakların Temizlenmesinde Uygulanan
Teknolojiler, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı
1, Bursa.
385
• Kotzev, V., Nakov, R., Burchfiel, B., King, R., Reilinger, R., 2001. “GPS study of
active tectonics in Bulgaria: results from 1996 to 1998”, J.of Geodynamics, 31, pp.
189-200,
• Köleli N., Kantar Ç., 2005. Fosfat Kayası, Fosforik Asit ve Fosforlu Gübrelerdeki
Toksik Ağır Metal (Cd, Pb, Ni, As) Konsantrasyonu, Çevre Koruma ve Araştırma
Vakfı Ekoloji Dergisi, 14, 55, 1-5.
• Lebküchner, R., F., 1957-1969. Orta Trakya Oligoseninin Jeolojisi Hakkında
• Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, 2008. Enerji Hammadde Etüt ve Arama
Dairesi Başkanlığı, 2008 yılı 6 aylık faaliyet raporu ( 01.01.2008–30.06.2008)
• Oğuz, B., 2005. Evsel Katı Atıkların Geri Kazanımı Programlarına Katılımı Etkileyen
Faktörlerin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, Adana.
• Osman Erdem, 1994.Türkiye’nin Kuş Cennetleri, T.C. Çevre Bakanlığı Yayınları.
• Öbek E., Tatar Ş.Y., Hasar H., Arslan E.I., İpek U., 2004. Kentsel ve Endüstriyel
Atıksu Arıtma Tesisi Arıtma Çamurlarındaki Ağır Metal Düzeylerinin
Değerlendirilmesi, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 16(1), 31–
38.
• Özcan H.K., Borat M., Bayat C., 2005. Katı Atık Depo Sahası Gazları ve Çevresel
Etkileri, II. Mühendislik Bilimleri Genç Araştırmacılar Kongresi, İstanbul.
• Özhatay, N., Byfield, A. ve Atay, S. 2005. Türkiye’nin 122 Önemli Bitki Alanı, WWF
Türkiye, İstanbul.
• Özkan B., Akçaöz H.V., Karadeniz F., 2002. An Economic Analysis Of Pesticide
And Fertiliser Application In Citrus Production In Turkey, Journal Of Agricultural
Research, Tanta University, Special Issue Vol: 28 (3/11): 1008–1019.
• Özmen Y., 2005. Türkiye’de Tarım İlaçlarının Kullanımı ve Üretimi, Türkiye Ziraat
Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3 – 7 Ocak 2005, Ankara.
• Öztopal A., Şen Z., 1997. İstanbul Hava Kirliliği Verilerinin Tesir Yarıçapları, İTÜ
Meteroloji Mühendisliği Bölümü, İstanbul (Tübitak).
• Öztürk, İ., 2006. Çevre Gürültüsü Analizleri ve İstanbul'da Seçilen Bir Pilot Bölgede
Gürültü Haritasının Elde Edilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü.
• Öztürk, İ., Timur, H., Koşkan, U., 2005. Atıksu Arıtımının Esasları, T.C. Çevre ve
Orman Bakanlığı, İstanbul.
• Öztürk, M., 2005. Şehir İçi Bölgelerde Hava Kirliliğinin Sağlık Üzerine Etkileri, T. C.
Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara.
386
• Parsons, T., 2004. Recalculated probability of M > 7 earthquakes beneath the Sea
of Marmara, Turkey, J. Geophys. Res., 109, B05304, doi:10.1029/2003JB002667.
• Parsons, T., Toda, S., Stein, R. S., Barka, A., and Dieterich, J. H., 2000.
Heightened odds of large earthquakes near Istanbul:An interaction-based
probability calculation, Science, 288, 661–665.
• Peavy, H.S., Rowe D.R., Tchobanoglous, G., 1985. Environmental Engineering,
International Edition, McGraw-Hill Book Company, Singapore.
• Pınar, N. ve Lahn, E., 1952. Türkiye Depremleri İzahlı Kataloğu. Bayındırlık
Bakanlığı, Yapı ve İmar İşleri Reisliği, No. 6, Ankara.
• Sarı M., 1998. Toprak ve Toprak Oluşumu, Çevre ve İnsan Ders Kitabı, T.C.
Anadolu Üniversitesi Yay. No:1017, Açıköğretim Fakültesi Yay. No:560, Eskişehir.
• Sofuoğlu A., 2003. Hava Kirliliği, Vizyon 2023: Bilim ve Teknoloji Stratejileri
Teknoloji Öngörü Projesi Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Tematik Paneli Vizyon
ve Öngörü Raporu, Ankara
• Soysal, H., Sipahioglu, S., Kolçak, D. ve Altınok, Y., 1981. Turkiye ve Cevresinin
Tarihsel Deprem Katalogu (M.O. 2100– M.S. 1900), TUBITAK, Project Number
TBAG 341, Istanbul.
• Şanlısoy A., 2002. İstanbul’daki Su Toplama Havzalarında Yaşanan Sorunlar,
Nedenleri ve Çözüm Önerileri Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,
Maslak, İstanbul.
• Şentürk, K., Karaköse, C., 1998. 1:100000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, MTA.
• T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Veri Tabanları
• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Tarım Müdürlüğü
• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Sağlık Müdürlüğü
• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Çevre ve Orman Müdürlüğü
• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Turizm ve Kültür Müdürlüğü
• T.C. Edirne Valiliği, Milli Eğitim Müdürlüğü
• T.C. Edirne Valiliği, Edirne ve Ticaret Müdürlüğü
• T.C. Edirne Valiliği, Edirne Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü XI. Bölge
Müdürlüğü, 2008 Yılı Program - Bütçe Toplantısı, Takdim Raporu, Edirne, 2007.
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü XI. Bölge
Müdürlüğü, “Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı Suları Şube Müdürlüğü 2008 yılı
Mutabakat Toplantısı“, Edirne, 2008.
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü XI. Bölge
Müdürlüğü, “Taşkın Gerçeği“, Edirne, 2006.
387
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, XI. DSİ Bölge Müdürlüğü Takdim Raporu, “Taşkın-
Kurutma ve Islah Tesisleri”, Edirne, 2006.
• T. C. Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü, 2004. Türkiye
Çevre Atlası, Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı, Ankara
• T. C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2006. ÇED Rehberi – Atık Bertaraf Tesisleri.
• T.C. Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, 2003, AB.Uyum Çalışmaları-
Çevre, www.abgs.gov.tr/up2003/up_files/pdf/IV-22.pdf
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı (2005), 1. Çevre ve Ormancılık Şurası Genel
Sekreterliği, Şura Hazırlık Çalışma Komisyonları, İkinci Komisyon: Sürdürülebilir
Kalkınma Sürecinde Çevre Yönetimi, “Su ve Atıksu Yönetimi”, Alt Komisyon
Raporu, Ankara.
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü ve Orman
Amenajman Planları (2003–2022).
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü ve Orman
Amenajman Planları (2005–2024).
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü ve Orman
Amenajman Planları (2005–2014).
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü ve Orman
Amenajman Planları (2002–2012).
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2005. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü,
Edirne İl Çevre Durum Raporu, Ankara.
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2006. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü,
Türkiye Çevre Durum Raporu, Ankara.
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2007. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü,
Türkiye Çevre Durum Raporu, Ankara.
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2005. Edirne Valiliği, Edirne İl Çevre Sorunları ve
Öncelikleri Envanteri.
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2007. Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master
Planı Raporu, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Su ve Toprak Yönetimi Dairesi
Başkanlığı, Ankara.
• T.C. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar
Şube Müdürlüğü, Brifing Dosyası, 2004.
• T.C. Edirne Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Edirne İl Çevre Sorunları ve
Öncelikleri Envanteri, 2005.
• T.C. Kültür ve Turizm Bankalığı, 2007. Türkiye Turizm Stratejisi 2023, Eylem Planı
2007–2013, Ankara.
388
• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 2007. TR2 Batı Marmara Bölgesi Tarım Master
Planı.
• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 2005. Edirne Tarım Master Planı
• T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, 2001. Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel
Müdürlüğü, Edirne Sanayi Potansiyeli ve Yatırım Alanları Araştırması.
• Tchobanoglous, G., Theisen H., Vigil S.A., 1993. Integrated Solid Waste
Management, Engineering Principles and Management Issues.
• TEAE, 2003. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü TEAE-Bakış Dergisi, Sayı:2,
Nüsha:3, Yıl:2003, ISSN 1303–8346, Ankara.
• Tok H.H., Sağlam T., 1989. Toprak Kirlenmesi, Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat
Fakültesi; 79 Derleme Yayın No : 5, Tekirdağ.
• Toraman, Ö. Y. ve Topal H., 2003. Katı Atık ve Arıtma Çamurlarının
Değerlendirilmesinde Alternatif Termal Teknolojiler ve Uygulamaları, Gazi
Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 18, No 1, s. 19-33, 2003.
• Trakya Üniversitesi, 2004. 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası
Çevre Düzeni Planı Raporu.
• Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası, 1996. T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet
İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araştırma Dairesi, Ankara.
• Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları I, Doğa Derneği, 2006, Ankara.
• TÜSİAD, 2002. Avrupa Birliği Çevre Mevzuatına Uyum Süreci, Türk Sanayici ve
İşadamları Derneği, Yayın No: Tüsiad-T/2002-9/331, Eylül 2002, İstanbul.
• Uslu O., Türkman A., 1987. Su Kirliliği ve Kontrolü, T.C. Başbakanlık Çevre Genel
Müdürlüğü Yayınları Eğitim Dizisi, Ankara.
• Wall, D.K., Zeiss, C., 1995. Municipal Landfill Biodegradition and Settlement,
Journal of Environmental Engineering, ASCE, 121; 214–224.
• Yazgan, M.S., 1998. GAP Bölgesi İçin Uygun Pestisit Taşınım Modeli Üzerine Bir
Araştırma, 2. GAP Mühendislik Kongresi, 9-11 Mayıs 1998, Şanlıurfa.
• Yılmaz, R. ve Serbest, D. (2005), Saros Körfezi Kıyı Kumulları Üzerindeki Çevresel
Etkilerin Araştırılması
• Yurtsever, A. ve Çağlayan M.A., 1998. 1/100.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları,
MTA, Ankara.
• Yüksel M., 2006. Toprak Oluşumu ve Önemi, Tema Vakfı Çevre Kütüphanesi,
www.tema.org.tr/tr/cevre_kutup.../erozyon/pdf/Toprakolusumuveonemı.pdf
• Zabunoğlu S., Karaçal İ., 1986. Toprak, Su ve Bitki Kirlenmesine Gübrelemenin
Etkisi, Çevre Kirliliği ve Kirleticilerin İnsan Bedenine Etkileri – Hava, Su, Toprak
389
Kirliliği ve Atık İlaç ve Kimyasalların İnsan Vücuduna Etkileri Sempozyum Bildirileri,
6–8 Ocak 1986.
• Zal, N., 2006. Aşağı Meriç Vadisi Taşkın Ovası’nın Biyosfer Rezervi Olarak
Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, Ankara.
• Zengin F. K., Munzuroğlu Ö., 2005. 2. Fasulye Fidelerinin (Phaseolus vulgaris
L.Strike) Klorofil ve Karotenoid Miktarı Üzerine Bazı Ağır Metallerin (Ni+2, Co+2,
Cr+3, Zn+2) Etkileri, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17 (1),
164–172.
• Zengin F. K., Munzuroğlu Ö., 2005. Kobalt ve Çinkonun Fasulye Fidelerinin Kök,
Gövde ve Yaprak Büyümesi Üzerine Etkileri, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik
Bilimleri Dergisi, 17 (1), 97–106.
İnternet Kaynakları
• Çorlu Avrupa Serbest Bölgesi http://www.asb.com.tr, Erişim Tarihi: 2008.
• Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi, www.dsi.gov.tr, Erişim
Tarihi: 2008.
• Doğu-Batı Trakya Belediyeler Birliği İnternet Sitesi, www.trakyakent.org, Erişim
Tarihi: 2008.
• Devlet Demiryolları, Limanlar, Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü Resmi
İnternet Sitesi, www.dlh.gov.tr, Erişim Tarihi: 2008.
• Edirne Belediyesi Resmi Web Sitesi, www.edirne.bel.tr
• Edirne Bilgi Portalı http://www.edirneportal.com
• Edirne Ticaret ve Sanayi Odası, www.etso.org.tr
• Enez Kaymakamlığı Ana Sayfası http://www.enez.gov.tr
• İpsala Kaymakamlığı Ana Sayfası http://www.ipsala.gov.tr
• İstanbul Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme Sanayi ve Ticaret A.Ş.
http://www.istac.com.tr
• Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği
http://www.kirsalcevre.org.tr
• Mesire Yerleri Teknik İzahnamesi
http://www.milliparklar.gov.tr/mesire/teknikizahname.htm, Erişim Tarihi: 2008
• T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı Ana Sayfası
http://www.toki.gov.tr
390
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Ana sayfası http://www.cevreorman.gov.tr
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Genel Müdürlüğü,www.cedgm.gov.tr
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Ana
Sayfası http://www.meteor.gov.tr
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel
Müdürlüğü Ana Sayfası http://www.milliparklar.gov.tr/bolumler/dkoruma
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Ana Sayfası
http://www.dsi.gov.tr
• T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Edirne Çevre ve Orman İl Müdürlüğü Ana
Sayfası http://www.edirne-cevreorman.gov.tr
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Ana Sayfası http://www.kultur.gov.tr
• T.C. Sağlık Bakanlığı Edirne İl Sağlık Müdürlüğü Ana sayfası
http://www.edirnesm.gov.tr
• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Resmi Web Sitesi, www.tarim.gov.tr
• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Ana
Sayfası http://www.kkgm.gov.tr
• T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel
Müdürlüğü Resmi Web Sitesi, www.tugem.gov.tr
• T. C. Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı
Genel Müdürlüğü http://www.dlh.gov.tr
• T.C. Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü Ana Sayfası
http://www.kgm.gov.tr
• T.C. Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü Ana Sayfası
http://testsite2.turksat.com.tr
• T.C. Ulaştırma Bakanlığı TRACECA Türkiye Ulusal Sekreterliği Ana Sayfası
http://www.traceca.org.tr
• Trakya Üniversitesi Ana Sayfası
http://www.trakya.edu.tr/edirneweb/edirne_foto3.htm
• Türkiye İstatistik Kurumu Ana Sayfası http://www.tuik.gov.tr
• Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği
http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/23053.html
• United Nations Economic Comission for Europe Ana Sayfası
http://www.unece.org
• Yerel Yönetimler Portalı http://www.yerelnet.org.tr
391
EKLER
EK–1: Ortak Hizmet Protokolü
Çevre ve Orman Bakanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Trakya Kalkınma Birliği Arasında
1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası, İstanbul İl Çevre Düzeni, Kocaeli İl Çevre Düzeni
ve Sakarya, Düzce, Yalova ve Bilecik Çevre Düzeni Planlarının Uyumlaştırılması ile Trakya Alt Bölgesi
(Edirne-Kırklareli-Tekirdağ İlleri) 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planlarının Üretilmesine İlişkin Ortak
Hizmet Protokolü
TARAFLAR
MADDE 1: İşbu Ortak Hizmet Protokolü’nün Tarafları Çevre ve Orman Bakanlığı (Bakanlık) ve
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ile bu protokol ile belirlenen birinci etap çalışmalar için
Trakya Kalkınma Birliği (TRAKAB)’dir.
AMAÇ
MADDE 2: Marmara Havzasında yer alan tüm iller (Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul,
Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bilecik, Yalova, Bursa, Balıkesir, Çanakkale) arasındaki sosyal,
ekonomik, işlevsel ve fiziksel etkileşimlerin İstanbul Metropolü’nün etkileri dikkate alınarak,
Marmara Havzasında yer alan Alt-Bölgelerde hazırlanmış veya hazırlanmakta olan üst ölçekli
planların yönlendirilmesini, Marmara Havzasında yürürlükte bulunan Çevre Düzeni Planları ile
yürürlükte bulunan 1/100.000 ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı kararlarının, işlevsel,
mekansal ve fiziksel olarak uyumunu, ekonomisi ve ekolojisi iç içe olan ve birbirlerini karşılıklı
etkileyen ve etkilenen alt bölgeler arasında plan bütünlüğünü sağlamak üzere plan stratejileri,
kararları ve uygulamaların en üst düzeyde belirlenmesi amacıyla Ortak Hizmet Protokolü
düzenlenmiştir.
KONU ve KAPSAM
MADDE 3: İşbu Protokolün konusu, Marmara Havzasındaki yapılmış ve yapılacak olan Çevre
Düzeni Planları ile İstanbul İl Çevre Düzeni Planının birlikte değerlendirilerek uyumsuzlukların
belirlenmesi ve Marmara Havzası genelinde plan bütünlüğü ve uyumun sağlanmasıdır.
Bu doğrultuda Marmara Havzası, planlama bakımından aşağıda belirtilen planlama alt-
bölgelerine ayrılmış ve söz konusu planlama alt-bölgelerinde yürütülecek çalışmalar belirtilen
sırayla gerçekleştirilmek üzere etaplanmıştır.
1. Birinci Etap Planlama Alt-Bölgesi: Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli (Trakya Alt Bölgesi),
İstanbul, Kocaeli, Yalova, Sakarya, Düzce, Bilecik illeri
2. İkinci Etap Planlama Alt-Bölgesi: Çanakkale ve Balıkesir illeri
392
Marmara Havzası’nda yer alan Bursa ili ayrı olarak değerlendirilecektir.
Söz konusu alt bölgelerden Birinci Etap Planlama Alt-Bölgesi’nde yürütülecek çalışmalar işbu
protokol kapsamında tanımlanmış olup diğer alt bölgelere dair ayrıntılar, Çevre ve Orman
Bakanlığı’nın gözetiminde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yürüteceği işbirliği çalışmaları ile
ortaya konacak, İkinci Etap Alt-Bölge çalışmaları olarak yürütülecektir.
Marmara Havzası’nda yürütülecek çalışmalarda yerel yönetim birlikleri ile işbirlikleri kurmak
esastır. Bu protokol kapsamında birinci etap olarak belirlenen planlama alt-bölgesinde Trakya
Kalkınma Birliği (TRAKAB), Marmara Havzası bütünü olarak belirlenen alanda (Birinci ve İkinci
Etap Planlama Alt-Bölgelerinde) ise Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği (MBB) ile birlikte
çalışılacaktır.
BİRİNCİ ETAP PLANLAMA ALT-BÖLGESİ’NDE YÜRÜTÜLECEK ÇALIŞMALAR
MADDE 4: Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli illerini kapsayan 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi
Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ile 1/100.000 ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı ve
1/100.000 ölçekli Kocaeli İl Çevre Düzeni Planı ile alt-bölgenin diğer illerinin Çevre Düzeni
Planları birlikte değerlendirilerek her bir plandaki uyumsuzlukların belirlenmesi ve Marmara
Havzası bütününde alt bölge üst ölçekli planının bütünlük ve uyumunun sağlanması, var ise
eksikliklerinin tamamlanması, bu çalışmalar ışığında Trakya Alt Bölgesi’nde hazırlanması
gereken Edirne, Kırklareli, Tekirdağ İlleri’nin 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın
hazırlanması işlerini kapsar.
HUKUKSAL DAYANAK
MADDE 5: İşbu Ortak Hizmet Protokolü Anayasanın 56’ncı, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun
56’ncı maddesi ile TRAKAB’ı kuran Bakanlar Kurulu’nun 08.03.2004 Tarih ve 2004/6994 sayılı
Kararı, 5393 sayılı Belediye Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 5302 sayılı İl
Özel İdaresi Kanunu, 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu ve 5491 sayılı Çevre
Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 6’ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
MALİYET
MADDE 6: 1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ile
1/100.000 Ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı arasında uyum sağlamak ve, Edirne, Tekirdağ
ve Kırklareli İlleri 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın hazırlanması için belirlenen maliyeti
2.600.000.- YTL’dir. Bu maliyet 8. maddedeki miktarlar çerçevesinde TRAKAB, İstanbul
Büyükşehir Belediyesi ve Çevre ve Orman Bakanlığı’nca karşılanacaktır.
393
TANIMLAR
MADDE 7:
1. Planlama Alt-Bölgesi Çevre Düzeni Planı: Yürürlükteki 1/100.000 ölçekli Trakya Alt
Bölgesi-Ergene Havzası-Çevre Düzeni Planı’nın, 1/100.000 ölçekli İstanbul İl Çevre
Düzeni planı ve 1/100.000 ölçekli Kocaeli İl Çevre Düzeni Planı ile alt-bölgenin diğer
illerinin Çevre Düzeni Planları birlikte değerlendirilerek, gerekli uyarlamaların geliştirildiği;
dengeli ve sürdürülebilir kalkınma amacına uygun olarak ekonomik kararlar ile ekolojik
kararların bir arada düşünülmesine imkan veren, rasyonel doğal kaynak kullanımını
sağlamak üzere kalkınma planları ve bölge planları temel alınarak yapılan ve ana arazi
kullanım kararları ve bunlara ilişkin stratejileri belirleyen, 1/100.000 ölçekte hazırlanan
plan notları ve raporuyla bütün olan üst ölçekli fiziksel plandır.
2. 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planları: Dengeli ve sürdürülebilir kalkınma amacına
uygun olarak ekonomik kararlar ile ekolojik kararların bir arada düşünülmesine imkan
veren, rasyonel doğal kaynak kullanımını sağlamak üzere kalkınma planları ve bölge
planları temel alınarak yapılan ve ana arazi kullanım kararları ile bunlara ilişkin stratejileri
belirleyen 1/100.000 ölçekli plan hükümleri temel alınarak öncelikli planlanması öngörülen
Edirne, Kırklareli, Tekirdağ İlleri’nin tamamını kapsayan 1/25.000 ölçekte hazırlanan,
plan notları ve raporuyla bütün olan üst ölçekli fiziksel planlarıdır.
3. Görevli, Uzman ve Danışman: İşbu Ortak Hizmet Protokolü kapsamında yer alan
çalışmalarda teknik katkıda ve destek hizmetinde bulunacak olan Bakanlık, TRAKAB ve
TRAKAB’a üye idareler ve İBB görevlileri ile bunların uzman ve danışmanlarıdır.
TARAFLARIN SORUMLULUKLARI
MADDE 8: Taraflar 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi – Ergene Havzası, İstanbul İli Çevre
Düzeni ve Kocaeli İl Çevre Düzeni ve planlama alt-bölgesi içinde yer alan diğer illerinin Çevre
Düzeni Planları’nın uyum çalışmaları ile Trakya Alt-Bölgesi’nde 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni
Planları çalışmaları sırasında kullanılabilecek mevcut harita, plan, rapor ile diğer belge ve
bilgileri kullanıma sunacaklardır.
Planlama alanı içerisinde zaman içinde olabilecek doğal ve ekolojik değişiklikler nedeniyle plan
üzerinde yapılması zorunlu revizyon ve değişikliklerde protokol taraflarının görüşleri alınarak
işlem yapılacaktır.
8.1. Bakanlık Sorumlulukları
8.1.1. Çalışmalar sırasında bakanlık Merkez ve Taşra teşkilatlarının ilgili kurumlar ve yetkilileri
arasında koordinasyonu sağlamak,
394
8.1.2. Çalışmalarda Bakanlığın ilgili birimlerinin bilgi ve imkanlarından yararlanılmasını
sağlamak,
8.1.3. Yapılacak çalışmaları doğrudan izlemek ve çalışmaların her aşamasında hazırlananlara
ilişkin değerlendirme ve görüşleri bildirmek ve gerekli durumlarda toplantı yapmak,
8.1.4. Taraflarca getirilen uyum önerilerine ilişkin görüş oluşturarak, uygun görülenler ve
üzerinde uzlaşılanlar için gerekli izin ve onayı vermek,
8.1.5. Hazırlanan üst ölçekli planla ilgili uzlaşmanın sağlanması sonrasında, 5491 sayılı Kanun
uyarınca onaylamak.
8.1.6. Taraflar’ın yapacakları çalışma maliyetlerinin karşılanması ve giderlerin ödenmesi için
planlama çalışmaları maliyetlerine 100.000 (Yüz Bin) YTL katkıda bulunmak.
8.2. TRAKAB’ın Sorumlulukları
8.2.1. Çalışmalar sırasında başta Bakanlık olmak üzere Merkezi Hükümet kurumları ve yetkilileri
ile koordinasyonu sağlamak ve gerekli yasal prosedürün yerine getirilmesini sağlamak.
8.2.2. 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın hazırlanması sürecinde plan önerilerini kendi
organlarında değerlendirerek görüş oluşturmak ve bu doğrultuda planların yapımını
yönlendirmek,
8.2.3. Çalışma kapsamındaki yerleşmelerin Yerel Yöneticileri, Valilik ve diğer ilgili birimleri
arasında koordinasyonu sağlamak ve buralardaki bilgi kaynaklarını ve belgelerini
kullanıma sunmak; 1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planları’nın yapımı ve onaylanması
süreçlerinde gerekli yasal prosedürün yerine getirilmesini sağlamak,
8.2.4. Çalışmalarda TRAKAB’daki ilgili tüm birimlerin bilgi ve olanaklarından yararlanılmasını
sağlamak,
8.2.5. Yapılacak çalışmaları doğrudan ve danışmanları aracılığıyla izlemek ve çalışmaların her
aşamasında hazırlananlara ilişkin değerlendirme ve görüşleri en kısa sürede bildirmek ve
gerekli durumlarda toplantı düzenlemek,
8.2.6. Trakya Bölgesi’nde yapılacak toplantıların organizasyonunu yürütmek ve çalışma mekanı,
yer ve ulaşıma ilişkin lojistik destek sağlamak,
8.2.7. Tarafların birlikte onayladıkları çalışma maliyetlerinin karşılanması ve giderlerin ödenmesi
için planlama çalışmaları maliyetlerine 500.000 (Beş Yüz Bin) YTL katkıda bulunmak.
8.3. İBB’nin Sorumlulukları
8.3.1. 1/100.000 ölçekli İstanbul ve Trakya Alt Bölgesi – Ergene Havzası - Çevre Düzeni
Planları’nın uyum çalışmalarını taraflar arasında uzlaşma sağlanarak yapmak, yaptırmak,
Bakanlığın onayına sunmak ve 1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planları’na ilişkin
çalışmaları Bakanlık ve TRAKAB’ın gerekli katkılarından yararlanarak yapmak veya
yaptırmak, etkin teknik destek ve müşavirlik hizmeti vermek,
8.3.2. Vereceği desteklere ilişkin gerekli örgütlenme, görevlendirme ve işbölümü önerilerini ve iş
programını hazırlayarak bu bilgileri TRAKAB’a ve Bakanlık’a 20 gün içerisinde öncelikle
sunmak; 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları’nın yapımına özel olarak TRAKAB ile
395
birlikte hazırlanan “1/25.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planları’nın Yapımına Ait Çalışma
Yönergesi”ne uymak veya uyulmasını sağlamak,
8.3.3. İstanbul’da yapılacak toplantılarla ilgili olarak yer ve ulaşıma ilişkin lojistik destek
sağlamak,
8.3.4. Plan çalışmalarında İBB’deki tüm ilgili teknik birimlerin bilgi ve olanaklarından Taraflarca
yararlanılmasını sağlamak,
8.3.5. Bakanlık ve TRAKAB yetkililerinin İBB yetkili ve ilgilileriyle doğrudan iletişim ve
görüşmelerde bulunmalarını sağlamak,
8.3.6. Taraflar’ın birlikte onayladıkları çalışma maliyetlerinin karşılanması ve giderinin ödenmesi
için planlama çalışmaları maliyetlerine 2.000.000 (iki milyon) YTL katkıda bulunmak.
PROTOKOL’ÜN FESHİ
MADDE 9: Taraflar karşılıklı mutabakata varmak ve koşullarını belirlemek suretiyle işbu Ortak
Hizmet Protokolünü sona erdirebilirler.
YÜRÜRLÜK VE SONA ERME
MADDE 10: İşbu Ortak Hizmet Protokol’ü Taraflar’ca imzalandığı tarihten itibaren ve Taraflar’ın
ilgili organlarınca onaylamasıyla yürürlüğe girer; birinci etap planlama bölgesinde yürütülen
planlama çalışmalarının tamamlanması ve ilgili idarelerce onaylanmasıyla sona erer. 1/100.000
ölçekli çevre düzeni planı çalışmaları ile 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planı çalışması eş
zamanlı yürütülecek olup yapılacak işlerin toplam süresi 12 ay olup , her halükarda Çevre
Düzeni Planlarının yapım süreci 31.12.2007 tarihini aşmayacaktır.
10 (on) ana maddeden ibaret olan işbu Ortak Hizmet Protokolü ………………………. tarihinde 3
(üç) nüsha olarak Taraflar’ca tanzim edilmiş ve imza altına alınmıştır.
396
EK–2: Edirne İli’ne Ait Kükürtdioksit(SO2) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları–2006-2007
EDİRNE - 2006 Yılı Kükürtdioksit(SO2) Ölçüm Sonuçları (µg/m³) Gün
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
1 83 237 72 69 29 24 11 29 19 35 110
2 75 189 61 118 29 11 3 16 2 48 126
3 147 188 100 53 28 32 4 22 12 32 149
4 38 230 90 29 23 15 14 16 108
5 72 229 111 30 15 1 10 18 8 99
6 105 162 62 41 22 1 7 30 11 73 70
7 20 102 29 52 13 2 4 20 16 147 175
8 93 130 5 42 43 13 4 15 10 4 60 94
9 105 172 63 34 22 11 6 28 12 1
10 120 176 94 44 10 11 3 33 10 2 38 8
11 109 166 143 66 19 15 3 11 0 67 7
12 91 139 51 10 10 2 17 1 133 38
13 107 214 24 10 15 2 11 2 1 114 32
14 140 210 17 20 11 2 10 2 2 52 74
15 149 216 39 10 17 3 16 2 10 93 115
16 169 155 44 11 12 13 8 44 192 164
17 194 141 69 9 5 14 2 23 168 215
18 264 125 60 35 20 13 14 2 47 84 62
19 252 168 60 16 19 4 14 5 41 62 25
20 101 130 32 14 35 3 14 42 25 91 19
21 196 69 29 9 33 5 14 10 36 111 7
22 160 36 32 23 21 2 14 6 36 138 60
23 192 21 20 18 24 1 2 27 85 101
24 116 85 57 25 20 3 1 21 102 112
25 110 41 48 27 18 7 0 13 134 137
26 107 20 104 23 19 5 6 14 51 142
27 185 31 83 23 15 3 16 16 32 18 141
28 204 117 124 30 22 5 25 4 40 24 149
29 239 123 26 37 7 7 2 39 18 226
30 284 76 11 22 11 13 2 41 49 181
31 255 66 19 6 12 12 197
Ort. 144,6 139,3 79,53 41,08 22,23 18,8095 4,48148 13,5185 10,54 19,23 82,19 104,8
* Ölçümler 24 saatliktir.
Kaynak: Çevre ve Orman Bakanlığı, 2007
397
EDİRNE - 2007 Yılı Kükürtdioksit(SO2) Ölçüm Sonuçları (µg/m³) Gün
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
1 155 107 66 13 28 8 1 2 12 1 64 130
2 155 82 129 50 14 3 1 2 2 0 55 144
3 119 146 95 96 2 2 1 6 0 46 161
4 48 92 78 59 2 4 4 12 1 48 78
5 157 70 53 100 2 11 3 13 3 22 55
6 96 159 95 39 2 14 1 15 6 37 41
7 98 155 119 31 1 11 3 18 9 71 19
8 144 120 143 31 2 14 7 8 5 83 98
9 134 116 67 31 1 5 17 7 2 97 132
10 74 26 116 39 2 7 10 11 1 75 70
11 59 69 145 56 3 9 11 6 2 36 48
12 266 112 85 35 6 6 5 11 2 57 87
13 42 70 155 48 5 3 6 14 2 102 101
14 60 38 122 52 4 8 8 8 8 50 100
15 159 45 105 51 6 4 11 6 3 72 51
16 159 104 124 38 4 6 4 6 5 19 40 104
17 123 108 139 64 9 13 4 4 4 65 39 63
18 81 68 103 66 8 25 7 5 7 69 27 124
19 89 83 106 80 7 17 9 5 6 86 21 161
20 89 111 89 69 4 30 8 1 6 44 19 194
21 159 143 80 46 2 17 2 7 1 24 26 93
22 129 214 42 41 2 11 4 20 0 8 70 91
23 125 110 26 46 2 13 4 7 0 21 109 107
24 57 121 15 27 3 19 8 5 0 27 103 121
25 24 105 47 52 6 15 11 8 2 6 52
26 17 116 69 37 5 12 9 5 3 5 53
27 10 154 50 25 5 17 3 9 17 5 45 107
28 23 144 56 33 3 17 1 4 11 5 48 104
29 53 94 33 3 10 3 1 19 5 101 148
30 98 77 42 4 5 2 4 5 5 143 138
31 79 68 9 4 3 36 90
Ort. 99,39 106,7 88,97 47,67 6,556 9,2 5,90323 5,96774 7,833 15,32 60,37 102,1
* Ölçümler 24 saatliktir.
Kaynak: Çevre ve Orman Bakanlığı, 2007
398
EK–3: Edirne İli’ne Ait Partiküler Madde(PM) Parametresi Ölçüm Analiz Sonuçları-2006-2007
EDİRNE - 2006 Yılı Partiküler Madde(PM) Ölçüm Sonuçları (µg/m³) Gün
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
1 171 193 73 134 46 106 95 73 38 75 41 55
2 134 179 91 116 49 51 66 57 41 64 83 118
3 169 223 131 96 54 86 28 72 57 87 78 118
4 120 227 148 50 81 44 56 93 71 129
5 101 249 105 63 62 37 69 75 76 240
6 62 91 56 54 37 82 73 88 72 206
7 32 88 67 61 41 51 42 103 118 260
8 46 60 44 75 62 48 59 67 72 42 218
9 48 87 48 40 69 41 85 73 73 32
10 64 106 85 55 70 50 71 64 75 38 97 81
11 54 154 97 108 82 64 52 71 47 121 95
12 42 213 93 54 46 46 66 38 76 146
13 53 126 85 47 77 54 68 32 42 117 65
14 60 107 63 60 46 59 57 35 43 109 106
15 66 115 35 48 73 53 85 34 47 98 204
16 74 85 60 90 66 76 96 66 59 159 231
17 175 76 89 105 48 40 123 44 83 150 199
18 265 131 78 74 96 104 70 123 47 40 172 190
19 152 112 94 94 66 97 47 123 75 45 169 123
20 105 75 76 94 79 106 40 123 103 48 109 146
21 122 86 103 61 65 54 123 73 88 120 47
22 130 66 99 111 63 82 40 123 61 117 131 54
23 155 94 103 91 73 86 40 53 83 111 67
24 74 82 143 61 107 63 43 38 73 75 160
25 67 55 55 70 85 72 67 37 68 100 162
26 67 45 67 64 83 50 68 58 71 121 186
27 65 54 102 122 55 56 41 70 94 88 75 70
28 114 83 134 71 91 61 52 76 62 96 62 115
29 194 113 53 78 71 92 60 47 168 69 151
30 183 111 44 66 69 61 55 50 54 200
31 215 112 99 71 59 148
Ort. 109 118,6 91,96 82,8 67,65 69 55,7742 80,1852 58,86 69,66 103,3 143
* Ölçümler 24 saatliktir.
Kaynak: Çevre ve Orman Bakanlığı, 2007
399
EDİRNE - 2007 Yılı Partiküler Madde(PM) Ölçüm Sonuçları (µg/m³) Gün
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
1 135 68 80 45 64 38 63 102 61 94 190
2 135 117 85 65 69 43 79 68 55 105 169
3 80 69 81 121 47 31 32 47 84 148
4 53 50 69 123 60 51 55 55 65 119
5 121 43 62 121 77 57 67 67 55 82
6 79 48 109 125 40 79 116 52 32
7 137 110 90 136 45 60 52 141 38 44
8 131 95 105 136 45 50 46 70 100 71
9 102 71 71 136 52 58 43 60 128 96
10 115 45 76 106 66 90 49 50 85 80
11 155 73 69 106 56 79 63 52 43 59
12 70 72 55 84 65 48 67 46 65 183
13 96 84 101 55 43 57 61 51 91 67
14 102 73 75 37 56 46 58 82 60
15 117 72 89 44 57 72 28 186 41
16 152 64 92 52 41 53 48 66 56 99 48
17 162 117 91 47 57 51 52 53 124 76 74
18 171 47 101 59 79 64 76 90 187 55 53
19 114 47 114 102 71 70 63 86 197 48 73
20 80 91 105 89 63 75 40 81 153 40 106
21 83 123 107 83 68 50 79 28 51 36 137
22 94 97 109 83 72 54 72 24 45 101 166
23 94 110 54 66 59 69 83 37 44 206 241
24 63 116 67 66 108 106 77 34 57 246 168
25 56 57 79 80 69 107 50 64 125 258
26 65 53 56 57 98 112 81 62 93 189
27 45 87 68 47 105 65 104 62 99 134
28 45 107 66 55 132 37 97 62 82 131
29 66 74 60 98 46 101 62 83 93
30 79 61 87 46 40 65 88 62 200 161
31 63 62 70 71 76 141
Ort. 99,37 79,89 79,24 84,67 63,5 83,4545 61,6774 61,6154 64,07 74,87 95,4 116,6
* Ölçümler 24 saatliktir.
Kaynak: Çevre ve Orman Bakanlığı, 2007
400
EK–4: Edirne İli’nde Sanayi Tesislerinden Alınan Atıksu Analiz Sonuçları
1-EDİRNE YAĞYAN. TİC. A.Ş. Atatürk Bulvarı EDİRNE
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 13.02.2006
COD 200 mg/lt 53
Yağ ve Gres 60 mg/lt 8
PH 6-9 8,18
2-OLMUKSA İNTERNATİONAL PAPER SABANCI AMBALAJ A.Ş. Tayakadın Köyü Yolu Üzeri EDİRNE
Tablo:13-2 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 27.03.2006 24.05.2006 25.05.2006 09.11.2006
BOD5 270 mg/lt
COD 870 mg/lt 128 183 233 161
AKM 80 mg/lt 6 9 12 2
ÇKM 4,5 ml/lt 0,01 0,02 0,03 0,1
PH 6-9
3-TEKSTİPLİK SAN.TİC.A.Ş. Sazlıdere Mevkii EDİRNE
Tablo:10-7 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 13.02.2006 27.03.2006 24.04.2006 24.05.2006
BOD5 100 mg/lt
COD 400 mg/lt 178 122 151 292
Sülfür 0,1 mg/lt 0,01 0,03 0,05 0,1
Fenol 1 mg/lt 0,06 0,03 0,25 0,85
Zn 12 mg/lt 0 0 0 0
PH 6-9 7,52 7,27 7,95 7,83
4-KİLİM GRUBU KARTALTEPE MENSUCAT SAN.TİC.A.Ş. Sazlıdere Mevkii EDİRNE
Tablo:10-3 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 24.05.2006
BOD5 90 mg/lt
COD 250 mg/lt 266
AKM 160 mg/lt 96
NH4-N 5 mg/lt 7,8
S. Klor 0,3 mg/lt 0,003
T.Krom 2 mg/lt 0,04
Sülfür 0,1 mg/lt 0,02
Sülfit 1 mg/lt 0
Yağ ve Gres 10 mg/lt 5,6
PH 6-9 7,46
5-EDİRNE GİYİM SAN.TİC.A.Ş. Kapıkule Yolu Üzeri EDİRNE
Tablo:21-1 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 30.03.2006
BOD5 50 mg/lt 22
COD 180 mg/lt 141
AKM 70 mg/lt 4
PH 6-9 7,25
6-MURAT YAPI TEKSTİL SAN.TİC.A.Ş. Kapıkule Yolu Üzeri EDİRNE
Tablo:21-1 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 30.03.2006
401
BOD5 50 mg/lt 45
COD 180 mg/lt 137
AKM 70 mg/lt 5
PH 6-9 7,57
7-MODAVİZYON TEKSTİL SAN.TİC.A.Ş. Kapıkule Yolu Üzeri EDİRNE
Tablo:21-1 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
BOD5 50 mg/lt
COD 180 mg/lt
AKM 70 mg/lt
PH 6-9
8-KIRKPINAR HAZIR BETON LTD.ŞTİ. E-80 Karayolu Mevkii EDİRNE
Tablo:7-5 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
AKM 100 mg/lt
Krom 0,3 mg/lt
Yağ ve Gres 10 mg/lt
PH 6-9
9-ALEMDAR GIDA SAN.TİC.A.Ş. Yeniköy UZUNKÖPRÜ
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 24.02.2006 12.14.06
COD 200 mg/lt 262 241
Yağ ve Gres 60 mg/lt 47 49
PH 6-9 7,2 7,76
10-KALE TARIM SAN.TİC.A.Ş. Köprübaşı Mevkii UZUNKÖPRÜ
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI (Tesis çalışmadığından atıksu numunesi alınamamıştır)
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
COD 200 mg/lt
Yağ ve Gres 60 mg/lt
PH 6-9
11-ALEMDAR GIDA SAN.TİC.A.Ş. (Rafine Tesisi) Köprübaşı Mevkii UZUNKÖPRÜ
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI (Tesis çalışmadığından atıksu numunesi alınamamıştır)
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 24.02.2006 12.14.06
COD 200 mg/lt 262 241
Yağ ve Gres 60 mg/lt 47 49
PH 6-9 7,2 8,11
12-TEZCANLAR GIDA SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri 3. km UZUNKÖPRÜ
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI (Tesis çalışmadığından atıksu numunesi alınamamıştır)
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
COD 200 mg/lt
Yağ ve Gres 60 mg/lt
PH 6-9
13-SERHAD YAĞ ÇELTİK GIDA SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri 4. km UZUNKÖPRÜ
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI (Tesis çalışmadığından atıksu numunesi alınamamıştır)
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
COD 200 mg/lt
Yağ ve Gres 60 mg/lt
PH 6-9
14-BUZULCULAR UN YAĞ ÇELTİK SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri 5. km UZUNKÖPRÜ
402
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 05.04.06. 27.04.2006 31.05.2006
COD 200 mg/lt 131 123 81
Yağ ve Gres 60 mg/lt 8 6,8 9
PH 6-9 7,42 6,79 7,8
15-EMİN TARIM SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri 6. km UZUNKÖPRÜ
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 16.02.2006
COD 200 mg/lt 212
Yağ ve Gres 60 mg/lt 14
PH 6-9 7,75
16-BİRLİK GIDA SAN.TİC.A.Ş. Keşan Yolu Üzeri UZUNKÖPRÜ
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
COD 200 mg/lt
Yağ ve Gres 60 mg/lt
PH 6-9
17-ÖDEN GIDA SAN.TİC.LTD.A.Ş. Merkez Caddesi MERİÇ
Tablo:5-4 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
COD 200 mg/lt
Yağ ve Gres 60 mg/lt
PH 6-9
18-KEŞAN BELEDİYESİ MEZBAHA TESİSİ Mezarlık Mevkii KEŞAN
Tablo:5-6 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
COD 250 mg/lt
Yağ ve Gres 20 mg/lt
PH 6-9
19-BENSAN AKTİFLEŞTİRİLMİŞ BENTONİT SAN.TİC.A.Ş. Büyükevren Belediyesi Yapraklı Mevkii ENEZ
Tablo:7-5 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
BOD5 200 mg/lt
COD 400 mg/lt
AKM 200 mg/lt
Yağ ve Gres 20 mg/lt
T.Fosfor 2 mg/lt
T.Krom 2 mg/lt
Krom 0,5 mg/lt
Kurşun 2 mg/lt
Kadmiyum 0,1 mg/lt
Demir 10 mg/lt
Florür 15 mg/lt
Bakır 3 mg/lt
Çinko 5 mg/lt
PH 6-9
20- ÇİROZLAR SÜT MAMÜLLERİ GIDA SAN. TİC. A.Ş. Büyükevren Mevkii ENEZ
403
Tablo:5-3 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 23.06.2005
BOD5 150 mg/lt
COD 170 mg/lt 3523
Yağ ve Gres 60 mg/lt 259
PH 6-9 6,78
21- ADALI ÜRÜNLERİ SAN. TİC. LTD . ŞTİ. Çeltik Köyü KEŞAN
Tablo:5-3 ANALİZ SONUÇLARI (Tesis çalışmadığından atıksu numunesi alınamamıştır)
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
BOD5 50 mg/lt
COD 170 mg/lt
Yağ ve Gres 60 mg/lt
PH 6-9
22- TARIM TAC SAN. TİC. A.Ş. İpsala Yolu Üzeri 2. km KEŞAN
Tablo:5-3 ANALİZ SONUÇLARI (Tesis çalışmadığından atıksu numunesi alınamamıştır)
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 19.04.2005
BOD5 50 mg/lt
COD 170 mg/lt 100
Yağ ve Gres 60 mg/lt 10
PH 6-9 7,89
23- NURLU SÜT TARIM ÜRÜNLERİ SAN. TİC. LTD. İTİ. Karakasım Köyü Mevkii EDİRNE
Tablo:5-3 ANALİZ SONUÇLARI (Tesis çalışmadığından atıksu numunesi alınamamıştır)
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 06.10.2005 25.11.2005 07.12.2005
BOD5 50 mg/lt
COD 170 mg/lt 56 128 88
Yağ ve Gres 60 mg/lt 17 33,2 16,8
PH 6-9 8,39 7,92 7,8
24- ÇİMENTAŞ İZMİR ÇİMENTO FABRİKASI TÜRK. A.Ş. Sinanköy Mevkii LALAPAŞA
Tablo:21-1 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 15.02.2006 03.04.2006
BOD5 50 mg/lt 12 12
COD 170 mg/lt 38 85
Yağ ve Gres 70 mg/lt 2 10
PH 6-9 7,01 7,01
25- İPSALA SALÇA SAN. A.Ş. Ovabalığı Mevkii / İPSALA
Tablo:5-9 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi
BOD5 60 mg/lt
AKM 200 mg/lt
PH 6-9
26- UZUNKÖPRÜ BELEDİYESİMEZBAHA TESİSİ Mezarlık Mevkii KEŞAN
Tablo:5-6 ANALİZ SONUÇLARI
Parametre
Sınır
Değerleri Birimi 07.09.2005
BOD
COD 250 mg/lt 1184
Yağ ve Gres 20 mg/lt 23
PH 6-9 7,4
404
EK–5: Edirne İli Derelerindeki 2004, 2005, 2006 ve 2007 Yılları Analiz Sonuçlarının Yıllık Ortalamaları ve Su Kalite Sınıfları
* SKS: Su Kalite Sınıfı 2004
İstasyon Adı Ve Yeri Nh4-N SKS No3-N SKS Do SKS O-Po4 SKS Cod SKS Bod5 SKS
Meriç Nehri Karasaz
Sualmaağzı 3 Iv 1,21 I 6,95 Iı 1,66 Iv 9,77 Iı
Gala Gölü Çıkışı 0,7 I 0,47 I 7,56 Iı 0,48 Iı 5,22 I
Meriç Nehri İpsala
Köprüsü 0,95 I 1,74 I 7,84 Iı 1,01 Iv 13 I 2,84 I
Meriç Nehri Eski Köy 0,25 I 1,69 I 7,8 Iı 0,68 Iv 12,2 I 1,78 I
Meriç Nehri Edirne Çıkışı 0,32 I 2,25 I 8,53 I 0,84 Iv 2,8 I
Arda Nehri Eski
Demiryolu Köprüsü 0,504 I 0,64 I 8,38 I 0,082 I 8,8 I 1,06 I
Tunca Nehri Su Akacağı 0,26 I 2,07 I 8,6 I 0,74 Iv 8,8 I 1,9 I
Meriç Nehri Kapıkule 0,3 I 2,53 I 8,31 I 0,78 Iv 10,66 I 2,22 I
Meriç Nehri Enez Iı 0,85 I 1,75 I 7,98 Iı 0,96 Iv 5,77 I
Sazlıdere Olmuk Çıkışı 1,3 Iı 0,45 I 3,86 Iıı 0,48 Iı 56,4 Iı 38,4 Iv
Sazlıdere Olmuk Girişi 0,61 I 3,94 I 5,44 Iıı 0,79 Iv 32,6 I 8,18 Iı
Ergene Nehri Uzunköprü 13,24 Iv 0,4 I 2,9 Iv 4,43 Iv 101 Iv 27,78 Iv
2005
İstasyon Adı Ve Yeri NH4-N SKS NO3-N SKS DO SKS O-PO4 SKS COD SKS BOD5 SKS
Meriç Nehri Karasaz
Sualmaağzı 1,72 Iı 1,4 I 4,1 Iıı 1,1 Iv 6,43 I
Gala Gölü Çıkışı 0,57 I 0,1 I 5,6 Iıı 0,26 Iı 2,17 I
Meriç Nehri İpsala
Köprüsü 0,58 I 2 I 4,3 Iıı 0,69 Iv 28,3 I 3,4 I
Meriç Nehri Eski Köy 0,24 I 2,1 I 4,9 Iıı 0,63 Iı 34 I 4 I
Meriç Nehri Edirne Çıkışı 6 Iv 2,1 I 6,3 Iı 0,6 Iı 4,53 I
Arda Nehri Eski
Demiryolu Köprüsü 0,21 I 1 I 5,2 Iıı 0,15 I 26,8 I 2 I
Tunca Nehri Su Akacağı 0,36 I 2,3 I 5,8 Iıı 0,5 Iı 25 I 4,2 I
Meriç Nehri Kapıkule 0,32 I 1,9 I 5,8 Iıı 0,62 Iı 33,6 I 2,83 I
Meriç Nehri Enez Iı 0,48 I 2,4 I 5 Iıı 2,4 Iv 3,97 I
Sazlıdere Olmuk Çıkışı 0,9 I 0,3 I 2,2 Iv 0,58 Iı 45,2 I 23,6 Iv
Sazlıdere Olmuk Girişi 0,49 I 6,1 I 2,9 Iv 0,71 Iv 19,6 I 8,8 Iı
Ergene Nehri Uzunköprü 1,22 Iı 0,1 I 1,3 Iv 5,44 Iv 252 Iv 36,8 Iv
405
2006
İstasyon Adı Ve Yeri NH4-N SKS NO3-N SKS DO SKS O-PO4 SKS COD SKS BOD5 SKS
Meriç Nehri Karasaz
Sualmaağzı 1,88 II 0,1 I 4,9 III 0,86 IV 6,5 I
Gala Gölü Çıkışı 0,65 I 0,44 I 5,4 III 0,33 II 7 I
Meriç Nehri İpsala
Köprüsü 0,43 I 1,18 I 5,3 III 22,59 IV 58,3 II 5,25 I
Meriç Nehri Eski Köy 0,25 I 1,54 I 6 II 0,58 II 54 II 6 I
Meriç Nehri Edirne Çıkışı 4 IV 3,73 I 6 II 0,36 II 3,5 I
Arda Nehri Eski
Demiryolu Köprüsü 0,18 I 0,79 I 5,8 III 0,12 I 53,3 II 2,5 I
Tunca Nehri Su Akacağı 0,25 I 2,74 I 5,7 III 0,5 II 57,3 II 3,25 I
Meriç Nehri Kapıkule 0,29 I 1,7 I 6 II 0,63 II 57,7 II 3,25 I
Meriç Nehri Enez Iı 0,44 I 2 I 5,9 III 0,55 II 5 I
Sazlıdere Olmuk Çıkışı 1,12 II 1,83 I 3,8 III 0,53 II 27,7 II 11,67 II
Sazlıdere Olmuk Girişi 0,83 I 6,22 I 4,1 III 0,88 IV 4 II 6,33 I
Ergene Nehri Uzunköprü 5 IV 0,98 I 2,7 IV 4,42 IV 30 II 26,33 IV
2007
İstasyon Adı Ve Yeri NH4-N SKS NO3-N SKS DO SKS PO4 SKS COD SKS BOD5 SKS
Meriç Nehri Karasaz
Sualmaağzı 2,028 IV 0,608 I 7,56 II 1,066 IV 16,25 II
Gala Gölü Çıkışı 0,932 I 0,18 I 7,18 II 0,386 II 13,75 II
Meriç Nehri İpsala
Köprüsü 0,812 I 0,904 I 8,92 I 0,746 IV 19,35 I 12,4 II
Meriç Nehri Eski Köy 0,302 I 1,168 I 8,56 I 0,666 IV 10,46 I 8,75 II
Meriç Nehri Edirne Çıkışı 0,32 I 1,822 I 9,52 I 0,742 IV 6,25 I
Arda N. Eski Demiryolu
Köprüsü 0,2 I 0,412 I 7,36 II 0,12 I 7,95 I 10,25 II
Tunca Nehri Su Akacağı 0,378 I 1,672 I 9,42 I 0,862 IV 11,35 I 9,5 II
Meriç Nehri Kapıkule 0,364 I 1,758 I 8,72 I 0,756 IV 11,28 I 9,75 II
Meriç Nehri Enez Iı 0,564 I 0,984 I 9,28 I 0,732 IV 8,75 II
Sazlıdere Olmuk Çıkışı 1,676 II 1,28 I 4,46 III 0,652 IV 60,55 II 22,33 IV
Sazlıdere Olmuk Girişi 1,066 II 4,072 I 6,06 II 0,884 IV 20,15 I 22 IV
Ergene Nehri Uzunköprü 13,49 IV 0 I 0,96 IV 4,56 IV 85,63 IV 73 IV
406
EK–6: Edirne Yüzeysel Sulardaki Kirliliğin Bazı Parametlerle Değerlendirilmesi
NO4-N’in Yıllara Göre Değişimi
411
EK–7: İl Vizyonu Oluşturma-Birinci Kademe Çalışması Kapsamında Sorulan Sorular
1/25.000 Ölçekli İl Çevre Düzeni Planı ile İlinizin 25 yıllık gelişme politikaları ortaya konacaktır.
Planın onayından sonra, İlinizin gelişmesine dair alınacak tüm kararlar bu plana uygun
olmalıdır.
Planın hazırlanma sürecinde, katılımcı bir planlama anlayışı izlenmekte ve kararların yerel
düzeyde alınmasına özen gösterilmektedir.
Vizyon belirleme aşaması, yerel düzeyde planlamaya doğrudan katkı sağlanan en önemli
aşamadır. Vizyon belirleme çalışması iki kademeli olarak tasarlanmıştır:
Birinci kademede, elinizde bulunan bu yönlendirici soru formu yardımıyla, her yerleşim
biriminde, ilçe merkezinde, beldenizde / köyünüzde düzenleyeceğiniz geniş katılımlı bir
toplantıyla ortak vizyon oluşturmanız beklenmektedir.
İkinci kademede (il vizyonu oluşturma) ise, il merkezinde il bütünü vizyonunun tartışılacağı
büyük bir toplantı düzenlenecektir. Burada birinci kademede sizin tarafınızdan oluşturulan
vizyon dokümanları paylaşılacak, değerlendirilecek ve tartışılacaktır. Yerelden gelen vizyon
görüşleri (sizin görüşleriniz), il bütünü vizyonunun ana eksenini oluşturacaktır.
Birinci kademe çalışma elinizdeki soru formu esas alınarak sizin tarafınızdan yürütülecektir.
İkinci kademe İl Bütünü çalışması ise Trakya Planlama Ekibi tarafından organize edilecektir.
Sağlıklı bir vizyon oluşturabilmek için aşağıdaki koşulları yerine getirmelisiniz;
• Vizyon, mutlaka beldenizde bulunan tüm sivil toplum kuruluş temsilcilerinin (her türlü dernek, vakıf, yurttaş girişimi, vb.), siyasi parti temsilcilerinin, özel sektör temsilcilerinin (esnaf odaları, ticaret ve sanayi odaları, vb.), kurulduysa Kent Konseyi’nin ve Yerel Gündem 21’in ve beldenizde bulunan kamu kurumlarının
katılımları ile düzenleyeceğiniz bir tartışma oturumunda ve her bir konu hakkında ortak karara varılmasıyla oluşturulmalıdır.
• Beldenizin vizyonunu oluştururken sizlere yardımcı olması amacıyla aşağıda bazı sorular
sorulmuştur. Yapılan geniş katılımlı toplantıda bu soruların tümü tartışılmalı ve mutlaka cevap verilmelidir. Hazırlanan planın üst ölçekli bir plan olduğu, bu planda temel
gelişme kararlarının yer alacağı, parsel bazındaki isteklerin bu süreçte
değerlendirilemeyeceği bilinmelidir. Cevaplarınız geneli ifade etmelidir.
• Tüm katılımcıların üzerinde görüş birliğine varacağı bu doküman, ekinde katılımcıların adı, imzaları ve temsil ettikleri kurum belirtilerek, bize gönderilmelidir.
Alınan kararlara itirazı olanlar, bu itirazlarını imzalarıyla birlikte yazılı olarak
açıklamalıdırlar.
• Aşağıdaki sorular dışında eklemek istediğiniz konular varsa bunları da belirtiniz.
412
• Beldenizde yürüteceğiniz çalışmanın 1 ay içinde tamamlanması gerekmektedir.
• Beldeniz için istediklerinizin yanında, İSTEMEDİKLERİNİZİ de mutlaka belirtmelisiniz.
• Anlaşılmayan her durumda, bizimle iletişime geçmekte lütfen tereddüt etmeyiniz.
İletişim için, Dr. Arzu Başaran Uysal: 0(212) 245 99 00 /dahili 1355
Başak Çetin Uraz: 0(212) 245 99 00 /dahili 1426
Tartışma Konuları-Sorular (Aşağıdaki sorularda geçen BELDE sözcüğü, yerleşim yerinizi (il merkezi, ilçe, belde belediyesi) ifade etmektedir.)
EKONOMİ BOYUTU
E-1. Beldenizde, hangi ekonomik faaliyetleri öncelikli olarak görmek istersiniz?
E-2. Beldenizde yer almasını istediğiniz ekonomik sektörlere bağlı olarak bir ortalama gelir seviyesi tahmini yapınız
E-3. Beldenizin bölgedeki ekonomik avantajları, üstünlükleri nelerdir? Neden?
E-4. Beldenizin bölgedeki ekonomik dezavantajları nelerdir? Neden?
E-5. Beldenizin hangi konularda potansiyeli olduğunu düşünüyorsunuz? Neden?
E-6. Bölgede diğer yerleşimlerin hangi konularda sizden iyi olduklarını düşünüyorsunuz? Neden?
E-7. Bölgede diğer yerleşimlere göre hangi konularda daha iyi olduğunuzu düşünüyorsunuz? Neden?
E-8. Bölgede diğer yerleşimlerle hangi konularda rekabet ediyorsunuz? Hangi yerleşimlerle?
E-9. Bölgede hangi beldelerle hangi konularda işbirliği yapabilirsiniz?
SOSYAL BOYUT
413
S-1. Beldenizdeki sosyal altyapı olanaklarını (eğitim, sağlık, ulaşım, vb.) yeterlilik ve kalite açısından değerlendiriniz.
S-2. Beldenizdeki sosyal hizmetleri (rekreasyon olanakları - yeşil alanlar, kültürel faaliyetler vb.) yeterlilik ve kalite açısından değerlendiriniz.
S-3. Beldenizdeki sosyal yaşamı (kültürel etkinlikler, insan ilişkileri, vb.) olumlu ve olumsuz yanlarıyla değerlendiriniz.
S-4. Beldenizde nüfus hareketlerini (göç alması, göç vermesi, alınan / verilen göçün niteliği, beldeye etkileri vb.) olumlu ve olumsuz yanlarıyla değerlendiriniz. Beldenizin sağlıklı büyüme hızı hakkında görüşlerinizi bildiriniz.
ÇEVRE BOYUTU
Ç-1. Beldenizdeki ve çevresindeki çevre sorunları (su kirliliği, hava kirliliği, toprak kirliliği gibi) nelerdir? Bunları önem sırasına göre sıralayınız. Olası çözüm önerileri neler olabilir?
Ç-2. Beldenizde, gelecekte yaşanması muhtemel bir çevre sorunu ya da tehdidi görüyor musunuz?
Ç-3. Beldenizdeki kentsel altyapının (içmesuyu arıtma tesisleri, dağıtım şebekeleri, kanalizasyon şebekeleri, atıksu arıtma tesisleri, katı atık/çöp, transfer, depolama/ yakma tesisleri vb.) yeterli olduğunu düşünüyor musunuz? Söz konusu çevre hizmetleri yönetimi nasıl geliştirilebilir?
Ç-4. Beldenizde nüfus artışı, sanayileşme, konut alanlarının büyümesi gibi gelişmelerin çevreye olabilecek etkilerini değerlendiriniz.
Ç-5. Beldenizdeki doğal değerlerin ve doğal kaynakların beldeniz için oluşturduğu potansiyeli değerlendiriniz.
ZAMAN BOYUTU
Z-1. Yukarıdaki sorularda tartıştığınız konuları düşünerek beldenizin 25 yıl sonraki halini nasıl hayal ediyorsunuz?
Z-2. Yukarıdaki sorulara verdiğiniz cevapları dikkate alarak, 25 yıl sonrası için 5’er yıllık hedefleriniz neler olmalıdır?
414
EK–8: 1/25.000 Ölçekli Edirne İl Çevre Düzeni Planı Kapsamında Gerçekleştirilen Toplantılar
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
27.12.2006
Tekirdağ Valiliği, Marmara Ereğlisi Belediyesi, Çorlu Belediyesi, Çerkezköy Belediyesi, Lüleburgaz Belediyesi ile görüşmeler
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN; Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ
Edirne, 09.01.2007 TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı ve TRAKAB Genel Kurul Toplantısı
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN; Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK; Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Emre ŞAHİN
Kırklareli, 24.01.2007
"Kırklareli Geleceğini Konuşuyor" Paneli
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ve Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK
Çorlu, 25.01.2007 Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı Tanıtım Toplantısı
Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ
İMP, 31.01.2007 Çorlu-Büyükyoncalı Belediyesi ile görüşme
Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Sinan ÖZDEN, Serkan YILMAZ, Başak ÇETİN URAZ ve Emre ŞAHİN; Büyükyoncalı Belediyesi'nden Eren YÜZBAŞI ve Şehir Plancısı Erdal KANLI
Edirne,15.02.2007 Edirne İl Koordinasyon Toplantısı
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ; Edirne Valiliği İl Özel İdaresi Genel Sekreteri İlhami DOĞAN; TRAKAB'dan Şenol FİLİZ ve Yüksel BAYRAK; İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürü Ender ÖZDEN ve Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü'nden Cihat MALAY
Edirne, 21.02.2007
Edirne İlçe Merkezi "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantısı
Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK ile Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ; TRAKAB temsilcileri, Edirne İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeriye, Kaymakamlar, Üniversiteler, Meslek Odaları, Ticaret ve Sanayi Odası ve STK’lar
Tekirdağ, 22.02.2007
Tekirdağ İl Koordinasyon Toplantısı
Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK ile Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Emrah ENGİNDENİZ; Tekirdağ Valisi Aydın Nezih DOĞAN, İl Genel Sekreteri Mustafa YEL, Vali Yrd Mustafa KARSLIOĞLU, İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Md Dilşad ERGİN, Tekirdağ Belediyesi temsilcisi Levent TURAN
Lüleburgaz, 24.02.2007
Mimarlar Odası Lüleburgaz Temsilciliği'nin düzenlediği panel
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. K.Taylan DERİCİOĞLU ve grup üyesi Sinan ÖZDEN
415
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Tekirdağ İl Merkezi "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantısı
İMP Proje Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite yetkilileri, meslek odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası, siyasi parti temsilcileri, STK’lar ve basın mensupları
Kırklareli, 02.03.2007
Kırklareli İl Koordinasyon Toplantısı
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ; Kırklareli Valisi Hüseyin Avni COŞ, İl Genel Sek. Raif KELEP, İl Çevre ve Orman Md. Fikri ERBAŞ, Şube Md. Önder PAKDEMİR, Bayındırlık Md. Belkız AKKAN, Müdür Yrd. Selda BİLGİN, Şube Md. Tümay BAGATIR, Şehir Plancısı Hüseyin ŞEN, İmar ve Kentsel İyileştirme Md. Osman Somer YETER, Etüt Proje Md. Adnan DEMİRTAŞ, Belediye Harita Müh. Basri GÜREL, Belediye İmar Md. Erkan GÜLER
Lüleburgaz, 07.03.2007
Lüleburgaz Belediye Başkanı ile görüşme
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ
Edirne "Trakya'nın Planlı Geleceği" Paneli
Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ve grup üyesi Sinan ÖZDEN
Havsa, 08.03.2007
Edirne İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim yetkilileri, Üniversite yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası yetkilileri, Ticaret Borsası yetkilileri, TMMOB Odaları ve diğer Odalar’dan temsilciler, STK temsilcileri ve basın mensupları
Uzunköprü, 08.03.2007
Edirne İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim yetkilileri, Üniversite yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
İpsala, 09.03.2007
Edirne İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim yetkilileri, Üniversite yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Meriç, 09.03.2007
Edirne İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim yetkilileri, Üniversite yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
416
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Kırklareli, 13.03.2007
Kırklareli İl Merkezi "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantısı
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim yetkilileri, Üniversite yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Lalapaşa, 14.03.2007
Edirne İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Süloğlu, 14.03.2007
Edirne İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Lüleburgaz, 22.03.2007
Kırklareli İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Marmara Ereğlisi, 27.03.2007
Tekirdağ İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Sanayi Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Okay AÇIL; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Çorlu, 27.03.2007
Tekirdağ İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; Sanayi Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Okay AÇIL; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Çerkezköy, 28.03.2007
Tekirdağ İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
417
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Saray, 28.03.2007
Tekirdağ İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Muratlı, 29.03.2007
Tekirdağ İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ ile Sanayi Grubu Üyesi Burcu MÜDERRİSOĞLU; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Hayrabolu, 29.03.2007
Tekirdağ İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Elif KISAR KORAMAZ ile Sanayi Grubu Üyesi Burcu MÜDERRİSOĞLU; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Malkara, 30.03.2007
Tekirdağ İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
Şarköy, 30.03.2007
Tekirdağ İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN ve Serkan YILMAZ; Belediye Başkanlıkları, Belediye Meclis Üyeleri, İl Genel Meclis Üyeleri (İlçe temsilcileri), Muhtarlıklar, Askeri Birim Yetkilileri, Üniversite Yetkilileri, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, TMMOB Odaları ve diğer Odalar, STK temsilcileri ve basın mensupları
İMP, 31.03.2007 Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü ile Toplantı
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof.Dr. Hasan Hayri TOK, Orman Alanları ve Ekoloji Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Ö. Bülend SEÇKİN, Metropoliten Planlama Grubu Yürütücüsü Murat Diren, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. K. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Elif KISAR KORAMAZ ve Seçil ÖZALP; ÇED ve Planlama Genel Müdürü Osman TÜZÜN, Daire Başkanı Y. Erdal KAYAPINAR ile Şehir Plancıları İlkem İlktan GÜL, Hüseyin EYDURAN ve Havva ÖZKIR
Ankara, 03.04.2007 İşlem Firması ile Toplantı Ülke Bölge Planlama Grubu üyesi Sinan ÖZDEN
Ankara, 03.04.2007 Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Toplantı Ülke Bölge Planlama Grubu üyesi Sinan ÖZDEN
Edirne, 13.04.2007 TRAKAB Genel Kurul Toplantısı
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ve Ülke Bölge Planlama Grubu Üyesi Serkan YILMAZ
418
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Enez, 24.04.2007
Edirne İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyesi Sinan ÖZDEN; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları
Keşan, 24.04.2007
Edirne İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyesi Sinan ÖZDEN; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları
İstanbul, 26.04.2007
9. Kırsal Alan Planlaması Semineri "Havza Ölçeğinde Planlama Deneyimleri ve Kırsal Alanlar - Yeşilırmak ve Ergene Havzaları Planlama Çalışmaları"
Ülke Bölge Planlama Grubu Koordinatörü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile grup üyeleri Sinan ÖZDEN, Arzu BAŞARAN UYSAL, Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ
Pehlivanköy, 07.05.2007
Kırklareli İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ, Elif KISAR KORAMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları
Babaeski, 07.05.2007
Kırklareli İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ, Elif KISAR KORAMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları
Kofçaz, 08.05.2007
Kırklareli İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ, Elif KISAR KORAMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları
Pınarhisar, 08.05.2007
Kırklareli İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ, Elif KISAR KORAMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları
419
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Demirköy, 09.05.2007
Kırklareli İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ, Elif KISAR KORAMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları
Vize, 10.05.2007
Kırklareli İlçeleri "Trakya Planlama Çalışmaları" Tanıtım ve Bilgilendirme Toplantıları
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ, Elif KISAR KORAMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; TRAKAB temsilcileri, İl Protokolü, İl Genel Meclisi üyeleri, İl Müdürlükleri, Belediye Başkanları, Belediye Meclis üyeleri, Askeri Birim yetkilileri, Kaymakamlar, Üniversite temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, Ticaret ve Sanayi Odası temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, STK temsilcileri ve basın mensupları
İMP, 16.05.2007 TOKİ ile görüşme
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan Özden, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ, Arzu BAŞARAN UYSAL, Elif KISAR KORAMAZ, Ergüder FALAY ve Seçil ÖZALP; TOKİ çalışanları Yavuz ÇELİK, Ali KURT
Keşan, 17.05.2007 Kent Konseyi Toplantısı Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan Özden, Başak ÇETİN URAZ, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL
Uzunköprü, 01.06.2007
Trakab Yönetim Kurulu Toplantısı
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Ergüder FALAY
İMP, 22.06.2007 Kırklareli Belediyesi ile görüşme
Ülke Bölge Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Ergüder FALAY, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; Kırklareli Belediye Başkanı Cavit ÇAĞLAYAN ve İmar Müdürü Basri GÜREL
İMP, 25.06.2007 Kırklareli İl Özel İdaresi ile görüşme
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Ergüder FALAY, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL
İMP, 25.06.2007 Trakya Sanayici İş Adamları Derneği ile görüşme
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Ergüder FALAY, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL
İMP, 26.06.2007 Kavaklı Belediye Başkanı ile görüşme
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Ergüder FALAY, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL
İMP, 03.07.2007 Karaağaç Belediye Başkanı ile görüşme
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Ergüder FALAY, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL
İMP, 05.07.2007 Trakya Sanayici İş Adamları Derneği ile görüşme
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ, Ergüder FALAY, Serkan YILMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL
İMP, 09.07.2007 Marmaracık Belediyesi ile görüşme
Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Ergüder FALAY
Edirne, 07.08.2007 TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı
Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Sinan ÖZDEN, Elif KISAR KORAMAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı Proje Ekibi (İşlem GIS)
Keşan, 22.08.2007 Kent Konseyi Toplantısı Ülke Bölge Planlama Grubu Üyeleri Sinan ÖZDEN ve Başak ÇETİN URAZ
420
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Ankara, 29.08.2007 Çevre ve Orman Bakanlığı ile Toplantı
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ve Ülke Bölge Planlama Grubu üyesi Sinan ÖZDEN; Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, TRAKAB yetkilileri, Trakya Bölgesi Valilikleri, İl Çevre ve Orman Müdürlükleri, İl Tarım Müdürlükleri ve İl Özel İdareleri (İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü)
İMP, 11.09.2007 Trakya Planlama Çalışmaları Çalıştayı
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Metropoliten Planlama Grubu Yürütücüsü Murat DİREN, Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK, Sanayi Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Cengiz GİRİTLİOĞLU, Ülke ve Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ve aynı gruptan Ergüder FALAY, Sinan ÖZDEN, Başak ÇETİN URAZ ve Elif KISAR KORAMAZ; İTÜ Bölge Planlama Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gülden ERKUT, İTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ulaştırma Ana Bilim Dalı Öğretim Gör. Prof. Dr. Nadir YAYLA ve Prof. Dr. Güngör EVREN, Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği’den Caner ZANBAK
İMP, 12.09.2007 Trakya Planlama Çalışmaları Çalıştayı
Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Hasan Hayri TOK, Metropoliten Planlama Grubu Yürütücüsü Murat DİREN, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç Dr. Taylan DERİCİOĞLU ve aynı gruptan Ergüder FALAY, Sinan ÖZDEN, Serkan YILMAZ, Elif KISAR KORAMAZ, Başak ÇETİN URAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL ile Doğu Yakası Güney Planlama Grubu Yürütücüsü Özdemir SÖNMEZ; İBB Genel Sekreter Yardımcısı İrfan UZUN, Şehir Planlama Müdürü Uğur İNAN ile aynı müdürlükten Mehmet ÇAKILCIOĞLU, Timuçin KURT ve Nazlı BUDAN, Planlama Müdürü Engin YETKİN, Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü yetkilisi Şakir ÂŞIK, Stratejik Planlama Müdürü Mustafa Kemal İŞLER, Projeler Müdürlüğü temsilcisi Çiğdem ÇAKAR; Kırklareli İmar ve Şehircilik Müdürü Selahattin MİNSOLMAZ, Kırklareli İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Raif KELEP, Şehir Plancısı Hüseyin ŞEN, İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürü Osman Yeter SOMER, Kırklareli İl Çevre ve Orman Müdürü Fikri ERBAŞ, Edirne İl Özel İdaresi’nden Okay AÇIL, TRAKAB’dan Şenol FİLİZ, Lüleburgaz Belediyesi temsilcisi Yasemin YILMAZ, Tekirdağ İli Vali Yardımcısı Mustafa YEL ve Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilisi Dilşad ERGİN
Tekirdağ, 02.10.2007
Tekirdağ Valiliği tarafından İlçe Merkezlerinde Düzenlenen İl Vizyonu Oluşturma Toplantıları- Hayrabolu İlçesi
İMP- Planlama Grubu koordinatör ve temsilcileri, Tekirdağ Valisi, Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, Kaymakam, Tekirdağ İl Genel Meclis üyeleri, İlçe belediye başkanları, ilgili meslek odaları ve STK yetkilileri
Tekirdağ, 05.10.2007
Tekirdağ Valiliği tarafından İlçe Merkezlerinde Düzenlenen İl Vizyonu Oluşturma Toplantıları- Saray İlçesi
İMP- Planlama Grubu koordinatör ve temsilcileri, Tekirdağ Valisi, Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, Kaymakam, Tekirdağ İl Genel Meclis üyeleri, İlçe belediye başkanları, ilgili meslek odaları ve sivil toplum kuruluşları yetkilileri, ilgili meslek odaları ve STK yetkilileri
421
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Tekirdağ, 08.10.2007
Tekirdağ Valiliği tarafından İlçe Merkezlerinde Düzenlenen İl Vizyonu Oluşturma Toplantıları- Malkara İlçesi
İMP- Planlama Grubu koordinatör ve temsilcileri, Tekirdağ Valisi, Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, Kaymakam, Tekirdağ İl Genel Meclis üyeleri, Sanayi ve Ticaret Odası temsilcileri, İlçe belediye başkanları, ilgili meslek odaları ve STK yetkilileri
İMP, 05.11.2007 Trakya Bölgesi'ndeki İl Özel idareleri ile görüşme
Ülke Bölge Grubu Üyeleri; Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri İl Genel Sekreterleri, İl Özel İdareleri ve Müdürlükleri’nden temsilciler
Trakya, 08-09-10.11.2007
Edirne ve Tekirdağ Valilikleri, Keşan ve Marmara Ereğlisi Belediye Başkanlıkları ve Çerkezköy Belde Belediye Başkanlıkları ile görüşmeler
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ile Ülke Bölge Grubu Üyeleri Serkan YILMAZ ve Ergüder FALAY
İMP, 13.11.2007 İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
GIS Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. İbrahim BAZ ve grup üyesi Semih NOGAY ER, Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Grubu Yürütücü Yardımcısı Prof. Dr. Yusuf KURUCU, Ülke Bölge Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. Taylan DERİCİOĞLU ile aynı grup üyeleri Elif KISAR KORAMAZ, Başak ÇETİN URAZ ve Arzu BAŞARAN UYSAL; İBB Genel Sekreter Yardımcısı İrfan UZUN, BİMTAŞ Genel Müdürü Ahmet AĞIRMAN, İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Davut ÇAKIR, Teknik Müdürü Enver BÜYÜK, İBB Planlama Müdürlüğü’nden İhsan YILMAZ, M. Şule PEHLİVAN
Trakya, 13-14-15 .11.2007
Kırklareli Valiliği ile Lüleburgaz ilçe ve belde belediye başkanlıkları ile görüşmeler
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ile Ülke Bölge Grubu Üyeleri Serkan YILMAZ ve Ergüder FALAY
Edirne, 20.11.2007 Edirne İl Vizyonu Toplantısı Ülke Bölge Planlama Grubu üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Serkan YILMAZ
Trakya, 27.11.2007 Çerkezköy ilçe ve Veliköy, Kızılpınar ve Karaağaç belde Belediyeleri ile görüşmeler
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN ile Ülke Bölge Grubu Üyeleri Serkan YILMAZ ve Ergüder FALAY
İMP, 30.11-01.12.2007
1/100.000 Ölçekli Trakya Altbölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Planı ve 1/100.000 Ölçekli İstanbul İl Bütünü Çevre Düzeni Planı’nın Uyumlulaştırılması Konulu Çalıştay
İMP grup yürütücüleri ve diğer grup üyeleri, İBB Şehir Planlama Müdürlüğü temsilcileri; Çevre ve Orman Bakanlığı, Trakya Kalkınma Birliği ve Trakya Bölgesi'nden temsilciler
İMP, 05.12.2007 Velimeşe Belediyesi ile görüşme
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN, Ülke Bölge Planlama Grubu Yürütücüsü Doç. Dr. K. Taylan DERİCİOĞLU ve aynı grup üyeleri Serkan YILMAZ ve Ergüder FALAY; Velimeşe Belediye Başkanı İzzet TEZEL ve Harita Mühendisi Mustafa AYDOĞDU
İMP, 05.12.2007 Ulaşım ve lojistik konulu toplantı
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN; Muratlı Belediye Başkanı Nebi TEPE, Detay Mühendislik’ten Kamil KAHRAMAN ve Setta Mühendislikten İbrahim KOMAYLI
İMP, 15.01-27.03. 2007
Kırklareli Merkez, Kavaklı, Lüleburgaz, Büyükkarıştıran, Vize ve Kırıkköy Belediyeleri ile görüşmeler
İMP Kırklareli Planlama Grubu; Kırklareli Merkez, Kavaklı, Lüleburgaz, Büyükkarıştıran, Vize ve Kırıkköy Belediyelerinin Yetkilileri
Tekirdağ, 25.01.2008
TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu koordinatörleri ve üyeleri
İMP, 30.01.2008 İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu koordinatörleri ve üyeleri
422
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
İMP, 12.02.2008 Trakya Planlama Çalışmaları Koordinasyon Toplantısı
İMP Koordinatörü Prof. Hüseyin KAPTAN; İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; İBB Şehir Planlama Müdürlüğü temsilcileri; Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü temsilcisi İlkem İlktan GÜL
İMP, 13.02.2008 Trakya Planlama Çalışmaları Bilgilendirme Toplantısı
İMP Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü temsilcisi İlkem İlktan GÜL, Tekirdağ İl Özel İdaresi Temsilcileri Dilşad ERGİN ve Kemal ERSOYLU
İMP, 15.02.2008 Keşan ilçesi temsilcileriyle toplantı
İMP-Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyeleri; Keşan Belediye Başkanı, Kent Konseyi, çeşitli Sivil Toplum Kuruluşları ve basın temsilcileri
İMP, 15.02.2008 Kırklareli Belediyesi ile görüşme
İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyesi Başak ÇETİN URAZ; Kırklareli Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürü Basri Gürel
İMP, 22.02.2008 Yeniçiftlik Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Başak ÇETİN URAZ; Yeniçiftlik Belediyesinden teknik ve idari personeller
İMP, 26.02.2008 Kızılpınar Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Cihan SARI; Kızılpınar Belediyesi temsilcileri
İMP, 26.02.2008 Trakya Sanayici İş Adamları Derneği ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Miray ÖZKAN; Trakya Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Ender ÖNEN
Edirne, 28.02.2008
Edirne Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü, Edirne Belediyesi Su Kanalizasyon Müdürlüğü ve Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü ile toplantılar
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Edirne Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürü Erdal UYGUN ve temsilci Gürcan UÇAK, Edirne Belediyesi Su Kanalizasyon Müdürü Mehmet İNCİDEĞER ve Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü temsilcileri Tülin BAYRAK ve Ersin AKBABA
Edirne, 28.02.2008
Edirne Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü ve Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü ile toplantılar
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Edirne Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğün'den Gürcan UÇAK ve Edirne Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü temsilcileri Tülin BAYRAK
Kırklareli, 03.03.2008
Kırklareli Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürlüğü, İl Özel İdaresi Su Kanal Hizmetleri Müdürlüğü, İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü ile toplantılar
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Kırklareli Valiliği Çevre ve Orman İl Müdürü Fikri ERBAŞ, İl Özel İdaresi Su Kanal Hizmetleri Müdürü Mahmut USLU, İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürü Osman Somer YETER
Kırklareli, 03.03.2008
Kırklareli Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Kırklareli Belediyesi temsilcisi ve KIRKKAB 1 Başkanı Aydemir Can
Çerkezköy, 03.03.2008
Çerkezköy ilçesi temsilcileriyle toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Araştırmaları yürütücüleri Prof.Dr. Erdoğan YÜZER ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Aydın BAKIR ve Serdar AYDOĞAN; Çerkezköy Sanayi Bölge Müdürü Mehmet ÖZTÜRK, Müdür Yardımcısı Kadir KARAKAYA ve Kimyager Selvinaz KURU
Tekirdağ İl Geneli, 03.03.2008 Teknik geziler
İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Araştırmaları yürütücüleri Prof.Dr. Erdoğan YÜZER ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Aydın BAKIR ve Serdar AYDOĞAN; Çerkezköy Sanayi Bölge Müdürü Mehmet ÖZTÜRK, Müdür Yardımcısı Kadir KARAKAYA ve Kimyager Selvinaz KURU
423
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Tekirdağ İl Geneli, 04.03.2008 Teknik geziler
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Mürefte Belediye Başkanı Abdullah PERÇİN ve Fen İşleri Müdürü Ahmet DEMİRCAN
Şarköy, 04.03.2008 Şarköy Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Şarköy Belediye Başkan Yardımcısı Osman KURT ve Fen İşleri Müdürü Nilgün ERGENEKON
Kırklareli İl Geneli, 05.03.2008 Teknik geziler
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Ahu CEYLAN DOĞAN, A. Didem ÖZDEMİR ve Pınar POLATKAN; Lüleburgaz İmar Müdürü Selahattin MİNSOLMAZ
05-06.03.2008 Teknik geziler İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Derya ÖZKAN, Zeynep KORKMAZ, Mine GÖKDEMİR ve Evren ORAL
Ankara, 06.03.2008 DPT ile toplantı
İMP Koordinatörü Prof. Dr. İbrahim BAZ, İMP- Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İ.B.B. Genel Sekreter Yardımcısı İrfan UZUN
Çorlu, 07.03.2008
Çorlu Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü, Çorlu Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü – Çevre Koruma Birimi ve Çorlu Belediyesi Su İşleri Sorumlusu ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Funda KESİCİ OCAK; Çorlu Belediye personelleri Zeynep Tutku ÇELENK, Sema KURT, Ali GEYİK
Tekirdağ, 07.03.2008 Teknik gezi
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Ekibi yürütücü yardımcısı Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve Trakya Planlama Grubu üyeleri Erol ERÇAL ve Fırat PEKER; Tekirdağ Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri
İMP, 11.03.2008
Lalapaşa Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Lalapaşa Belediyesi temsilcileri
İMP, 11-12.03.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İBB ve İMP'nin üst düzey yöneticileri, İMP- Trakya Planlama Grubu Proje Yürütücüleri, Şehir Planlama Dairesi üyeleri
İMP, 12.03.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İBB Genel Sekreter Yardımcısı İrfan UZUN, İBB Şehir Planlama Müdürlüğü'nden temsilciler, İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur Şenarslan
İMP, 13.03.2008 DLH ile toplantı
DLH, İBB, İMP üst düzey yöneticileri ve İMP- Trakya Planlama Grubu Proje koordinatörleri ve grup temsilcileri
İMP, 14.03.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Proje Koordinatörleri ve grup üyeleri; İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri
Tekirdağ, 14.03.2008 Teknik gezi
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Ekip yürütücü yardımcısı Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve grup üyeleri Erol ERÇAL ve Fırat PEKER; Tekirdağ Tarım İl Müdürlüğü'nden yetkililer
Çerkezköy, 15.03.2008
Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN; Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi Müdürü Mehmet ÖZDOĞAN
İMP, 17.03.2008
Uzunköprü Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Uzunköprü Belediye Başkanı Ercan ÇOBANOĞLU ile Belediye temsilcileri İbrahim AKALIN, Adnan KARAKAYA, Hasan Tahsin AVCI; Sedat ÇAKIR, Hasan VAR, Murat HOŞGÖR, Bülent CEYLAN ve Tülay MANİSA
424
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Edirne, 17-19.03.2008
Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Zeynep KORKMAZ, Evren ORAL ve Mine GÖKDEMİR; Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu temsilcileri
Kırklareli İl Geneli, 18.03.2008 Teknik geziler
İMP- Trakya Planlama Grubu/Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve İBB Şehir Planlama Müdür Yardımcısı İhsan YILMAZ; Vize ve Babaeski Belediyesi temsilcileri
Edirne, 19.03.2008 Saroz Körfezi konulu toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Derya ÖZKAN, Evren ORAL ve Uğur ŞENASLAN; Edirne İl Özel İdaresi ve Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu temsilcileri
İMP, 20.03.2008
Ulaş, Çorlu Merkez, Velimeşe, Misinli ve Barbaros Belediyeleri ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Ulaş, Çorlu Merkez, Velimeşe, Misinli ve Barbaros Belediyeleri temsilcileri
İMP, 21.03.2008 Saroz Körfezi konulu toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Derya ÖZKAN, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR; Kültür ve Turizm Bakanlığı temsilcileri
Edirne, 24.03.2008 Edirne Belediyesi ile görüşme
İMP Koordinatörü Prof. Dr. İbrahim BAZ, İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN; Adnan ÇALIŞKAN; Edirne Belediye Başkanı Namık Kemal DÖLENEKEN
Edirne, 24.03.2008 Edirne Bilgilendirme Toplantısı
İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Davut ÇAKIR, Planlama Müdürlüğü Temsilcileri, İMP Koordinatörü Prof. Dr. İbrahim BAZ, İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri ve Trakya Planlama grubu üyeleri, İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyeleri; Edirne İli yerel yönetimleri yetkilileri, STK temsilcileri
Edirne, 26.03.2008 Edirne Valiliği ile toplantı İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Edirne Valilik temsilcileri
Tekirdağ, 26.03.2008
Tekirdağ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi yetkilileri ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Derya ÖZKAN; Tekirdağ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi yetkilileri
Tekirdağ, 26.03.2008
Tekirdağ İli Vizyon Değerlendirme Toplantısı
İMP Koordinatörü Prof. Dr. İbrahim BAZ, İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN ve grup üyeleri, İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri
Kırklareli, 27.03.2008
Kırklareli İli Vizyon Toplantısı
İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyeleri; İl'deki yerel yönetimler ve STK temsilcileri
Edirne, 27.03.2008 Edirne DSİ 11. Bölge Müdürlüğü ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu/ Doğal Yapı Ekibi yürütücülerinden İsmail ERİŞ, grup üyeleri Aydın BAKIR ve Serdar AYDOĞAN; DSİ 11. Bölge Müdürlüğü Planlama Şube Müdürü Bahattin YILMAZ ve Yeraltı suları Şube Müdürü Müdürü Necmettin MÜLAYİMOĞLU
Tekirdağ, 31.03.2008 Tekirdağ İli Vizyon Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN ve Trakya Planlama Grubu üyeleri, İl'deki yerel yönetimler ve STK temsilcileri
İMP, 31.03.2008
Lalapaşa Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN
İMP, 01.04.2008
Keşan Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Keşan Belediyesi temsilcileri Sebahattin EREN, Selçuk TARIM, Mehmet KABAKAN
425
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
İMP, 02.04.2008
Kırıkköy Belediyesi ile görüşme
İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyeleri Ahu CEYLAN DOĞAN, A. Didem ÖZDEMİR, Pınar POLATKAN; Kırıkköy Belediyesi temsilcisi
Hayrabolu, 02.04.2008
Hayrabolu Organize Sanayi Bölgesi yetkilileriyle görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN; Hayrabolu Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı Burçin ÇOLAKOĞLU
Kırklareli, 03.04.2008
Kırklareli İl Genel Meclis Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Ulaş AKIN; TRAKAB yetkilileri Tümay SOYBAY ve Şenol FİLİZ
Kırklareli, 03.04.2008
Kırklareli Belediye Meclis Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Ulaş AKIN; TRAKAB yetkilileri Tümay SOYBAY ve Şenol FİLİZ
İMP, 03.04.2008
Edirne Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Şebnem GEMALMAZ; Edirne Belediyesi yetkilileri Dinçer ASAR ve Hakan MUTLU
Edirne, 04.04.2008 Edirne İl Genel Meclis Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Ulaş AKIN; TRAKAB yetkilileri Tümay SOYBAY ve Şenol FİLİZ
İMP, 04.04.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN; Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Tarım Alanları ve Toprak Araştırma Ekibi yürütücü yardımcısı Yusuf KURUCU
İMP, 04.04.2008
Şarköy Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, İMP-Trakya Planlama Grubu üyeleri Cihan SARI, Zeren ALPAGUT BARKANA, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Aydın BAKIR; Şarköy Belediyesi temsilcileri
Kırklareli İl Geneli, 06.04.2008 Teknik Geziler İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK
İMP, 07.04.2008
Havsa Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Havsa Belediye Başkanı Recep ÖZEN ve belediye temsilcileri
İMP, 08.04.2008
Pınarhisar ve Vize İlçe Toplantıları (Pınarhisar ve Yenice Belediyeleri ile Vize, Çakıllı, Sergen ve Kıyıköy Belediyeleri)
İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve planlama grubu üyeleri; Pınarhiar ve Vize İlçeleri yerel yönetimleri ve STK temsilcileri
İMP, 08.04.2008
Kofçaz ve Demirköy İlçe Toplantıları (Kofçaz Belediyesi ile Demirköy ve İğneada Belediyeleri)
İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri Ahu CEYLAN DOĞAN, A. Didem ÖZDEMİR, Pınar POLATKAN, Evrim ÖZKAN TÖRE ve Mine GÖKDEMİR
İMP, 08.04.2008 Marmara Ereğlisi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri; Marmara Ereğlisi Belediye Başkanı İbrahim UYAN, belediye yetkilileri ve OPET Müdürü
Keşan, 08.04.2008 Teknik gezi
İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Ekibi yürütücülerinden Metin GÜLENÇ ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Yaşam ULUSOY, Alpay ADALI ve Yeşim Birgül UYGUR AYVA
İMP, 08.04.2008
Evrensekiz Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Ahu CEYLAN DOĞAN; Evrensekiz Belediyesi yetkilisi
İMP, 08.04.2008
Lalapaşa Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyesi Uğur ŞENARSLAN; Evrensekiz Belediyesi yetkilileri
426
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
İMP, 09.04.2008
Kırklareli Merkez İlçe Toplantısı (Kırklareli Merkez, İnece, Üsküp, Kavaklı ve Kaynarca Belediyeleri)
İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyeleri; İl'deki yerel yönetimler ve STK temsilcileri
Edirne, 09.04.2008 Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile toplantı İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Derya ÖZKAN
Şarköy, 09.04.2008 Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Erdoğan YÜZER, Prof. Dr. Haluk EYİDOĞAN ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Alpay ADALI, Fırat PEKER, Melis ÇAĞLAR, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ, Zeren ALPAGUT BARKANA ve Cihan SARI; Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri
Malkara, 09.04.2008 Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Erdoğan YÜZER, Prof. Dr. Haluk EYİDOĞAN ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Alpay ADALI, Fırat PEKER, Melis ÇAĞLAR, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ, Zeren ALPAGUT BARKANA ve Cihan SARI; Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri
Hayrabolu, 09.04.2008
Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Erdoğan YÜZER, Prof. Dr. Haluk EYİDOĞAN ve İsmail ERİŞ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Alpay ADALI, Fırat PEKER, Melis ÇAĞLAR, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ, Zeren ALPAGUT BARKANA ve Cihan SARI; Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri
Edirne, 09-15.04.2008
Lalapaşa, Uzunköprü, Havsa, Keşan, Beğendik, Paşayiğit, Enez, Yenikarpuzlu, Esetçe, Kocahıdır, İpsala, Küplü, Meriç, Kırcasalih, Yeniköy, Süloğlu, Subaşı belediyeleri ile görüşmeler
İMP-Trakya Planlama Grubu üyesi Evren ORAL
İMP, 10.04.2008
Lüleburgaz İlçe Toplantısı (Lüleburgaz Merkez, Ahmetbey, Sakızköy ve Kırıkköy Belediyeleri)
İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyeleri; İl'deki yerel yönetimler ve STK temsilcileri
İMP, 11.04.2008
Babaeski ve Pehlivanköy İlçe Toplantısı (Babaeski Merkez, Alpulu, Sinanlı, Büyükmandıra ve Karahalil Belediyeleri ile Pehlivanköy Belediyesi)
İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyeleri; İl'deki yerel yönetimler ve STK temsilcileri
İMP, 11.04.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ ve Trakya Planlama Grubu üyeleri Uğur ŞENARSLAN ve Derya ÖZKAN
427
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Çorlu, 11.04.2008
Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, grup üyeleri Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN ve Cihan SARI; Trakya Planlama Grubu üyesi Burcu ATAOĞLU; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve İsmail ERİŞ; grup üyeleri Fırat PEKER, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri
Çerkezköy, 11.04.2008
Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, grup üyeleri Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN ve Cihan SARI; Trakya Planlama Grubu üyesi Burcu ATAOĞLU; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve İsmail ERİŞ; grup üyeleri Fırat PEKER, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Kaymakamlar, ilçe ve belde belediye başkanları, ticaret ve sanayi odaları başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri
Saray, 11.04.2008
Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, grup üyeleri Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN ve Cihan SARI; Trakya Planlama Grubu üyesi Burcu ATAOĞLU; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Yusuf KURUCU ve İsmail ERİŞ; grup üyeleri Fırat PEKER, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri
Kırklareli İl Geneli, 13.04.2008 Teknik geziler İMP- Trakya Planlama Grubu/Planlama Alt Bölgeleri
Koordinatörü Gülay ÇEVİK
İMP, 14.04.2008
Evrensekiz ve Büyükkarıştıran Belediyeleri Toplantısı (Evrensekiz ve Büyükkariştıran Belediyeleri)
İMP- Trakya Planlama Grubu/Kırklareli Proje Grubu üyeleri
Marmara-Ereğlisi, 14.04.2008
Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu ATAOĞLU, Ulaş AKIN, Başak ÇETİN URAZ, Özge İMREK, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ, Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN, Cihan SARI, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Haluk EYİDOĞAN ve İsmail ERİŞ, Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri
Muratlı, 14.04.2008 Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu ATAOĞLU, Ulaş AKIN, Başak ÇETİN URAZ, Özge İMREK, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ, Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN, Cihan SARI, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Haluk EYİDOĞAN ve İsmail ERİŞ, Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri
428
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Tekirdağ, 14.04.2008
Katılımcı planlama sürecinin “vizyon değerlendirme” aşaması
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN, Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu ATAOĞLU, Ulaş AKIN, Başak ÇETİN URAZ, Özge İMREK, Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ, Zeren ALPAGUT BARKANA, Hülya OLCAN, Cihan SARI, Erol ERÇAL ve Funda KESİCİ OCAK; Doğal Yapı Ekibi yürütücüleri Prof. Dr. Haluk EYİDOĞAN ve İsmail ERİŞ, Kaymakamlar, İlçe ve Belde Belediye Başkanları, Ticaret ve Sanayi Odaları Başkanları, ilgili meslek odaları ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları, yerel basın temsilcileri
Tekirdağ, 14.04.2008
Tekirdağ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE ve Zeynep KORKMAZ
Tekirdağ, 14.04.2008
Tekirdağ İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyesi Evrim ÖZKAN TÖRE
Kırklareli, 16.04.2008
Kırklareli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR
Kırklareli, 16.04.2008
Kırklareli Tarım İl Müdürlüğü ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR
Kırklareli, 16.04.2008
Kırklareli Valiliği İl Planlama Koordinasyon Müdürlüğü ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR
İMP, 17.04.2008
Kırklareli Belediyesi ile görüşme
İMP- Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyesi A. Didem ÖZDEMİR; Kırklareli Belediyesi yetkilisi Erkan GÜLER
Demirköy, 17.04.2008 Teknik gezi
İMP- Trakya Planlama Grubu/Doğal Yapı Ekibi yürütücülerinden Metin GÜLENÇ ve İsmail ERİŞ, grup üyeleri Yaşam ULUSOY, Alpay ADALI, Yeşim Birgül UYGUR AYVA, Esra YAZICI, Funda KESİCİ OCAK, Aydın BAKIR, Duygu VAR; Trakya Planlama grubu üyesi Mine GÖKDEMİR; Demirköy Orman İşletme Müdürlüğü yetkilileri
Edirne, 18.04.2008 TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı
Trakya Planlama ekibi üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Ulaş AKIN; TRAKAB Meclis üyeleri
Kırklareli, 21.04.2008 KÖYKOOP ile görüşme İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN
TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR
Kırklareli, 21.04.2008
Topçubaba'yı Anma ve Yaşatma Kültür Derneği ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR
Kırklareli, 21.04.2008 Ziraat Odası ile görüşme İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN
TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR İMP, 22.04.2008 Çorlu Belediyesi ile görüşme İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Grubu
üyeleri Tekirdağ, 22.04.2008
Tekirdağ İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR
Tekirdağ, 22.04.2008
Tekirdağ Merkez Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR
Tekirdağ, 22.04.2008
Tekirdağ Bağcılık Enstitüsü ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Evrim ÖZKAN TÖRE, Zeynep KORKMAZ ve Mine GÖKDEMİR
İMP, 24.04.2008
İğneada Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu/Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve grup üyesi Pınar POLATKAN; İğneada Belediye Yetkilileri ve TRAÇİM Yetkilileri
Malkara, 25.04.2008 Malkara Organize Sanayi Bölgesi yetkilileri ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN; Malkara Organize Sanayi Bölgesi Müdürü Recep KARACA
İMP, 25.04.2008
TRAKAB Yönetim Kurulu Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu/Edirne Proje Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Kırklareli Proje Koordinatörü Gülay ÇEVİK; TRAKAB Danışmanı Sinan ÖZDEN
429
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
İMP, 25.04.2008
Trakya Planlama Çalışmaları Ulaşım Planı ve Koordinasyon Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu/Tekirdağ Proje Koordinatörü Murat DİREN ve Trakya Planlama Grubu üyeleri
Kırklareli, 28.04.2008
Kırklareli Ticaret ve Sanayi Odası ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN, İstatistikçi ve Ekonometrist Yrd. Doç. Dr. Kutluk Kaan Sümer; Kırklareli Valiliği Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü yetkilileri
Kırklareli, 29.04.2008
Kırklareli Ticaret ve Sanayi Odası ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN, İstatistikçi ve Ekonometrist Yrd. Doç. Dr. Kutluk Kaan Sümer; Kırklareli Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hasan BUZOL
Kırklareli, 29.04.2008
Kırklareli Ticaret ve Sanayi İl Müdürlüğü ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN, İstatistikçi ve Ekonometrist Yrd. Doç. Dr. Kutluk Kaan Sümer; Kırklareli Ticaret ve Sanayi İl Müdürü ve Organize Sanayi Bölgesi Vekil Müdürü Gültekin HADİ
Edirne, 30.04.2008 Edirne Ticaret ve Sanayi Odası ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu MÜDERRİSOĞLU ve Ali Fuat BAŞMAN, İstatistikçi ve Ekonometrist Yrd. Doç. Dr. Kutluk Kaan Sümer; Edirne Ticaret ve Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ümit MIHLAYANLAR
İMP, 02.05.2008
İstanbul ve Trakya 1/100.000 Ölçekli Planlama Çalışmalarının Uyumlulaştırılması Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri
İMP, 02.05.2008
Karayolları 1. ve 17. Bölge Müdürlükleri ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu koordinatörleri ve üyeleri; Karayolları 1. ve 17. Bölge Müdürlükleri Temsilcileri
Keşan, 05.05.2008 Keşan Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Trakya Planlama Grubu üyleri Uğur ŞENARSLAN ve Evren ORAL
Uzunköprü, 05.05.2008
Uzunköprü Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Trakya Planlama Grubu üyeleri Uğur ŞENARSLAN ve Evren ORAL
İMP, 08.05.2008
Çevre ve Orman Bakanlığı ile Toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyeleri Bahriye AK, Süleyman BALYEMEZ, Fırat PEKER, Aydın BAKIR, Funda KESİCİ OCAK, Alpay ADALI, Burcu ATAOĞLU ve Ulaş AKIN; Doğal Yapı Ekibi yürütücülerinden Metin GÜLENÇ; Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Planlama Genel Müdürlüğü temsilcileri İlkem İlktan GÜL ve Hüseyin EYDURAN
İMP, 12.05.2008
Tekirdağ İl Özel İdaresi ile görüşme İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri
İMP, 23.05.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri
İMP, 06.06.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri
İMP, 12.06.2008
1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Çevre Düzeni Plan Revizyon Toplantısı
İMP Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; İBB Şehir Planlama Müdürlüğü'nden temsilciler; TRAKAB Yönetim Kurulu Üyeleri; Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli İlleri Özel İdareleri, Çevre ve Orman Müdürlükleri ve Tarım İl Müdürlükleri'nden Temsilciler
Lüleburgaz, 20.06.2008 Arazi Çalışması Trakya Planlama Grubu üyeleri Ali Fuat BAŞMAN,
Ahu CEYLAN DOĞAN ve Pınar POLATKAN
İMP, 04.07.2008
1/25.000 Ölçekli Tekirdağ İl Çevre Düzeni Plan Çalışmaları
İMP Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri
430
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Edirne, 09.07.2008 TRAKAB Meclis Toplantısı Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Başak ÇETİN URAZ ve Ulaş AKIN; TRAKAB Meclis üyeleri
Tekirdağ, 16.07.2008 Tekirdağ Valiliği ile Toplantı İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri,
Tekirdağ Valilik yetkilileri
Tekirdağ, 23.07.2008
1/25.000 Ölçekli Tekirdağ İl Çevre Düzeni Plan Çalışmaları
Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi, Tekirdağ yerel yönetimleri ve STK'lar
Kırklareli, 24.07.2008
1/25.000 Ölçekli Kırklareli İl Çevre Düzeni Plan Çalışmaları
Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi yetkilileri, Kırklareli yerel yönetimleri ve STK'lar
İMP, 28.07.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri
İMP, 01.08.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri
Hayrabolu ve Saray, 11.08.2008
Belediye Temsilcileriyle görüşme ve teknik gezi
Tekirdağ Planlama Grubu üyeleri Burcu ATAOĞLU ve Zeren ALPAGUT BARKANA
Çorlu, Çerkezköy ve Muratlı, 17.08.2008
Belediye Temsilcileriyle görüşme ve teknik gezi
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri Cihan SARI, Derya ÖZKAN, Zeynep KORKMAZ, Zeynep ÖZDEMİR EREN ve Ali Fuat BAŞMAN
Babaeski ve Kırklareli, 18.08.2008
Belediye Temsilcileriyle görüşme ve teknik gezi
İMP- Trakya Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyesi Evren ORAL
İMP, 19.08.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri
Çerkezköy, 20.08.2008
Belediye Temsilcileriyle görüşme ve teknik gezi
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Ali Fuat BAŞMAN ve Zeynep KORKMAZ
Tekirdağ Merkez, 21.08.2008
Belediye Temsilcileriyle görüşme ve teknik gezi
İMP- Trakya Planlama Grubu üyeleri Özge İMREK ve Funda KARATAY EVREN
İMP, 25.08.2008
İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri
Edirne, 29.08.2008 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'nın hazırlanması hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, Edirne İl Özel İdaresi yetkilileri, Trakya Kalkınma Birliği Başkanlığı temsilcileri, İBB Başkanlığı temsilcileri
Ankara, 04.09.2008 Çevre ve Orman Bakanlığı ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri; İBB yetkilileri; Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri; Tekirdağ Valiliği yetkilileri
İMP, 04.09.2008
Kırklareli Belediyesi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK ve Trakya Planlama Grubu üyeleri Evren ORAL, Duygu VAR, Ulaş AKIN; Vize Belediyesi yetkilileri
Tekirdağ, 08.10.2008 Tekirdağ Valiliği ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri, İBB yetkilileri, Tekirdağ Valiliği yetkilileri, Kırklareli Valiliği yetkilileri, Edirne Valiliği yetkilileri
Ankara, 20.10.2008
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'nın hazırlanması sürecinde kaçak sanayilere ilişkin çözüm oluşturma amaçlı toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü temsilcileri, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Üretim Genel Müdürlüğü temsilcileri, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Küçük Sanatlar ve Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğü
431
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR İMP, 27.11.2008
Çevre Ve Orman Bakanlığı ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri
İMP, 02.01.2009
Tekirdağ İl Özel İdaresi ile görüşme
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri ve Tekirdağ İl Özel İdaresi temsilcileri
İMP, 02.01.2009
Tekirdağ plan hükümleri kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri
İMP, 08.01.2009
Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı itirazları hakkında toplantı
İMP- Planlama Grubu yürütücüleri ve üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü yetkilileri
İMP, 21.01.2009
Çevre ve Orman Bakanlığı ve Edirne, Kırklareli, Tekirdağ il özel idareleri
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu uzmanları ve üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ il özel idareleri temsilcileri
İMP, 21.01.2009
Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleriyle ilgili toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu uzmanları ve üyeleri, İMP Koordinatörü İbrahim Baz, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri
İMP, 22.01.2009
Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleriyle ilgili İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri
İMP, 29.01.2009
Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleriyle ilgili İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri
İMP, 03.02.2009
Lüleburgaz Belediyesi ile görüşme
İMP- Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama grubu üyeleri Evren ORAL, Duygu VAR, Elif KISAR KORAMAZ; Lüleburgaz Belediyesi yetkilileri
İMP, 09.02.2009
Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleriyle ilgili İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri
İMP, 23.02.2009
Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleriyle ilgili İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 02.03.2009
Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleriyle ilgili İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 04-05.03.2009
Çevre ve Orman Bakanlığı ile çalışmalar
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri
432
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
04-06.03.2009
Çevre ve Orman Bakanlığı ile Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümlerine ilişkin toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri
İMP, 09.03.2009
Çevre ve Orman Bakanlığı ile yapılan Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleri toplantısının değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 23.03.2009
Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ve hükümleriyle ilgili İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK
İMP, 27.03.2009
Tekirdağ plan raporu kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 08.04.2009
Trakya 1/100.000 ölçekli plan kararları ve gösterimleri kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 10.04.2009
Trakya 1/100.000 ölçekli plan kararları ve gösterimleri kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
Tekirdağ, 14.04.2009
Tekirdağ İl Genel Meclisi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclis üyeleri
Tekirdağ, 15.04.2009
Kırklareli İl Özel İdaresi ile değerlendirmeler
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri ve Kırklareli İl Özel İdaresi üyeleri
Tekirdağ, 15.04.2009
Edirne İl Özel İdaresi ile değerlendirmeler
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri ve Edirne İl Özel İdaresi üyeleri
Tekirdağ, 16.04.2009
Tekirdağ İl Özel İdaresi ile değerlendirmeler
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri ve Tekirdağ İl Özel İdaresi üyeleri
İMP, 20.04.2009
Tekirdağ 1/25.000 ölçkli plan kararları ile ilgili bilgilendirme toplantısının değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 27.04.2009
Tekirdağ plan raporu kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
Edirne, 24.04.2009 TRAKAB Meclis Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, TRAKAB Meclis üyeleri
433
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Kırklareli, 04.05.2009
Kırklareli İl Genel Meclisi ve Kırklareli Merkez Belediye Meclisi üyelerine Plan’ın sunumu
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri; Kırklareli İl Genel Meclisi ve Kırklareli Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi,
Edirne, 06.05.2009
Edirne İl Genel Meclisi ve Edirne Merkez Belediye Meclisi üyelerine Plan’ın sunumu
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyeleri; Edirne İl Genel Meclisi ve Edirne Merkez Belediye Meclisi üyeleri; Edirne İl Özel İdaresi
Tekirdağ, 06.05.2009
Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Merkez Belediye Meclisi üyelerine Plan’ın sunumu
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyeleri; Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Merkez Belediye Meclisi üyeleri; Tekirdağ İl Özel İdaresi
Tekirdağ, 07.05.2009
Trakya 1/100.000 ve 1/25.000 ölçekli planlar ile ilgili bilgilendirme toplantısı
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ; Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK; Trakya Planlama Grubu üyeleri; Tekirdağ Valisi, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri, Tekirdağ Belediyesi yetkilileri, Belediye Meclis üyeleri, kamu kurumları yetkilileri, STK’lar
İMP, 11.05.2009
Trakya 1/100.000 ölçekli plan teslimi ve 1/25.000 ölçekli plan raporları ile ilgili İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri
İMP, 14.05.2009
Şehir Plancıları Odası ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Şehir Plancıları Odası yetkilileri
İMP, 15.05.2009
Tekirdağ plan raporu ile düzeltmeler kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 08.06.2009
Plan hükümleriyle ilgili toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri
Yoncalı, 10.06.2009 Yoncalı Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Yoncalı Belediye Başkanı ve yetkilileri
İMP, 23.06.2009
ŞPO ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, ŞPO üyeleri
İMP, 24.06.2009
Çevre ve Orman Bakanlığı, TEİAŞ ve TKİ ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, TEİAŞ temsilcileri, TKİ temsilcileri
İMP, 25.06.2009
Çevre ve Orman Bakanlığı, TEİAŞ ve TKİ ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, TEİAŞ temsilcileri, TKİ temsilcileri
İMP, 28.07.2009
Çevre ve Orman Bakanlığı ile plan kararları değerlendirme toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri
İMP, 31.07.2009
İMP Plan danışmanları ile Termik Santral hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri
434
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
İMP, 07.08.2009 Edirne Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye yetkilileri
İMP, 18.08.2009
Velimeşe Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Velimeşe Belediye Başkanı ve yetkilileri
İMP, 18.08.2009
İBB Şehir Planlama Müdürlüğü ile yasal süreç, protokol ve plan hükümleri hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, İBB Şehir Planlama Müdürlüğü üyeleri
İMP, 31.08.2009
Çevre ve Orman Bakanlığı ile termik santral hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri
İMP, 02.09.2009
Lüleburgaz Belediyesi ile 1/25.000 ölçekli Kırklareli planı hakkında toplantı
Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye Başkanı ve yetkilileri
İMP, 08.09.2009
Kırklareli Belediyesi ile 1/25.000 ölçekli Kırklareli planı hakkında toplantı
Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye yetkilileri
İMP, 14.09.2009
Tekirdağ İl Özel İdaresi ile Plan Hükümleri toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri Dilşad Ergin, Kemal Ersoylu
İMP, 01.10.2009 Misinli Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Misinli Belediyesi Başkanı ve yetkilileri
İMP, 07.10.2009
Tekirdağ plan raporu ile düzeltmeler kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 16.10.2009
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na gelen itirazların değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 22.10.2009
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na gelen itirazların değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 02.11.2009 Veliköy Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Veliköy Belediyesi Başkanı ve yetkilileri
İMP, 09.11.2009
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na gelen itirazların değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 20.11.2009
Tekirdağ Belediyesi ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Tekirdağ Belediyesi yetkilileri
435
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
İMP, 03.12.2009
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na gelen itirazların değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 10.12.2009
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na gelen itirazların değerlendirilmesi kapsamında İMP Trakya Planlama Grubu İç Toplantısı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu
İMP, 18.12.2009 Saray Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, Saray Belediyesi Başkanı ve yetkilileri
İMP, 04.01.2010
İBB Şehir Planlama Müdürlüğü ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, İMP Trakya Planlama Grubu, İBB Genel Sekreter Yardımcısı İrfan Uzun, Şehir Planlama Müdürlüğü yetkilileri ve üyeleri
İMP, 08.01.2010
Çevre ve Orman Bakanlığı ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri
Edirne, 13.01.2010
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne İl Genel Meclisi ve Edirne Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Edirne İl Özel İdaresi, Edirne Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, STK'lar
Kırklareli, 14.01.2010
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Genel Meclisi ve Kırklareli Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi, Kırklareli Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, STK'lar
Tekirdağ, 15.01.2010
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi, Tekirdağ Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, Meslek Odaları temsilcileri, STK'lar
İMP, 29.01.2010
Uzunköprü Kaymakamlığı ile 1/25.000 ölçekli Edirne ÇDP hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri
Çorlu, 18.03.2010
Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı ile toplantı
Trakya Planlama Grubu üyeleri Alpay ADALI, İBB Şehir Planlama Müdürlüğü üyesi Sema REYHAN, Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı yetkilileri
İMP, 31.03.2010 Veliköy Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye Başkanı ve yardımcıları
İMP, 07.04.2010
Çevre ve Orman Bakanlığı ile 1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı yetkilileri
İMP, 19.04.2010
Edirne, Kırklareli, Tekirdağ İl Özel İdareleri ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ İl Özel İdareleri yetkilileri
436
TARİH/YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Tekirdağ, 19.04.2010 Saray Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri Burcu Ataoğlu ve Bahriye Tutanç, Saray Belediyesi temsilcileri
İMP, 21.04.2010
Tekirdağ İl Özel İdaresi ile 1/25.000 ölçekli Tekirdağ ÇDP hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri
Çorlu, 26.04.2010
Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı ile toplantı
Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri Alpay Adalı ve Ali Fuat Başman, Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı yetkilileri
İMP, 28.04.2010 Meriç Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Belediye Başkanı, İmar Müdürü
Edirne, 12.05.2010
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne İl Genel Meclisi ve Edirne Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Edirne İl Özel İdaresi, Edirne Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, ilgili meslek odaları ve STK temsilcileri
Tekirdağ, 13.05.2010
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi, Tekirdağ Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, ilgili meslek odaları ve STK temsilcileri
Kırklareli, 14.05.2010
1/100.000 ölçekli Trakya Planı'na itirazların değerlendirilmesi hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Genel Meclisi ve Kırklareli Merkez Belediye Meclisi üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi, Kırklareli Valilik yetkilileri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, ilgili meslek odaları ve STK temsilcileri
İMP, 28.05.2010
Lüleburgaz Belediyesi İmar Müdürlüğü ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Lüleburgaz Belediyesi İmar Müdürlüğü üyeleri
İMP, 02.06.2010
Kırklareli Belediyesi ile toplantı
Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyesi Duygu VAR, Kırklareli Belediyesi yetkilileri
Ankara, 02.06.2010 ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, ÇED ve Planlama Genel Müdürü, Daire Başkanı ve uzmanlar, Çevre Yönetimi Genel Müdürü ve Daire Başkanı
Ankara, 02.06.2010
Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü ile Ergene Havzası Eylem Planı hakkında toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Müdürlüğü yetkilileri
Tekirdağ, 07.06.2010
Tekirdağ İl Genel Meclisi ve Tekirdağ Belediye Meclisi'ne sunum
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay ÇEVİK, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Belediye Başkanı ve yardımcıları, tüm İl Genel Meclis ve Belediye Meclis üyeleri
İMP, 09.06.2010 Veliköy Belediyesi ile toplantı
İMP- Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir SÖNMEZ, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Belediye Başkanı ve İmar Müdürü
437
TARİH / YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
Ankara, 02.06.2010
Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü'nde İl Çevre Düzeni Planı ile ilgili toplantı
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Çevre ve Orman Bakanlığı Çed Planlama ve Çevre Yönetimi Gn. Müdürlüğü temsilcileri, Tekirdağ Valiliği yetkilileri
Tekirdağ, 07.06.2010
Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümleri Hk.
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi yetkilileri
İstanbul, 15.06.2010
Tekirdağ ÇDP'nin Saray İlçe Merkezi plan kararları hk.
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Saray Belediye Başkanı ve Belediyenin imarla ilgili yetkilileri
İstanbul, 16.06.2010
1/100.000 Trakya Planı ve plan hükümlerine itirazların değerlendirilmesi
Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Genel Müdürlüğü yetkilileri, İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,
Edirne, 22.06.2010
1/100.000 Trakya Planına itirazların değerlendirilmesi ve 1/25.000 Edirne İl ÇDP hk. Toplantı
Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, İlgili Meslek Odaları, STK temsilcileri, İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne İl Gn. Meclisi ve Edirne Belediye Meclisi Üyeleri, Edirne İl Özel İdaresi, Edirne Belediyesi ve Valiliği'nin imarla ilgili yetkilileri, ilgili kurum yetkilileri
Kırklareli, 23.06.2010
1/100.000 Trakya Planına itirazların değerlendirilmesi ve 1/25.000 Kırklareli İl ÇDP hk. Toplantı
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, İlgili Meslek Odaları, STK temsilcileri, Kırklareli İl Gn. Meclisi ve Kırklareli Belediye Meclisi Üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi, Kırklareli Belediyesi ve Valiliği'nin imarla ilgili yetkilileri, ilgili kurum yetkilileri,
Tekirdağ, 24.06.2010
1/100.000 Trakya Planına itirazların değerlendirilmesi ve 1/25.000 Tekirdağ İl ÇDP hk. Toplantı
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri, İlgili Meslek Odaları, STK temsilcileri, Tekirdağ İl Gn. Meclisi ve Tekirdağ Belediye Meclisi Üyeleri, Tekirdağ İl Özel İdaresi, Tekirdağ Belediyesi ve Valiliği'nin imarla ilgili yetkilileri, ilgili kurum yetkilileri
Edirne, 24.08.2010
1/25.000 Edirne İl ÇDP ve Plan Hükümleri hk. Toplantı
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,
İstanbul 13.10.2010
Edirne ve Kırklareli İl ÇDP Plan Hükümleri Toplantısı
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne ve Kırklareli İl Özel İdaresi, Edirne ve Kırklareli Belediye imar yetkilileri
438
TARİH / YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
İstanbul 22.10.2010
Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümleri hk.
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi ve Kırklareli Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri, imar komisyonu başkanı
Tekirdağ, 27.10.2010
Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümleri Taslağı ile ilgili Toplantı
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Belediye Meclisi ve İl Genel Meclisi Üyeleri, Tekirdağ Belediyesi ve İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer
İstanbul, 05.11.2010
İstanbul Valiliği İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü 2010-II. Dönem İl Koordinasyon Kurulu Toplantı Kararları
Tekirdağ, 10.11.2011
Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümleri Hk.
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi Üyeleri, İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer, Tekirdağ Belediye Meclisi üyeleri ve Tekirdağ Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri
Kırklareli, 24.11.2010
Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümleri Taslağı ile ilgili Toplantı
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,Kırklareli Belediye Meclisi ve İl Genel Meclisi Üyeleri, Kırlareli Belediyesi ve İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer
Tekirdağ, 23.11.2011
Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümleri Hk.
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ İl Genel Meclisi Üyeleri, İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer, Tekirdağ Belediye Meclisi üyeleri ve Tekirdağ Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri
İstanbul, 02.12.2010
Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümleri İle ilgili Belediyeler taleplerinin değerlendirilmesi
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli Belediye Yetkilileri
İstanbul 15.12.2010
Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümleri hk.
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli Belediye Yetkilileri
Edirne, 29.12.2010
Edirne ÇDP ve Plan Hükümlerinin değerlendirilmesi
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne Belediye Meclisi ve Edirne Belediyesi ve İl Özel İdare'nin imarla ilgili yetkilileri
Tekirdağ, 01.12.2011
Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümlerinin Tekirdağ İl Merkezi ile ilgili kararların değerlendirilmesi
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Belediye Meclisi üyeleri ve Tekirdağ Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri
439
TARİH / YER TOPLANTININ ADI KATILIMCILAR
İstanbul 10.01.2011
Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümleri hk.
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli Belediye Yetkilileri
Edirne, 20.01.2011
Edirne ÇDP ve Plan Hükümlerine gelen itirazların değerlendirilmesi
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Edirne Belediye Meclisi ve Edirne Belediyesi ve İl Özel İdare'nin imarla ilgili yetkilileri
İstanbul 24.01.2011
Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümlerinin Yoncalı ve Saray Belediyesi İle ilgili kararları
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Saray ve Yoncalı Belediye Başkanları, Belediyelerin imarla ilgili yetkilileri ve planlama ekibi
İstanbul 26.01.2011
Kırklareli ÇDP'nin Vize İlçe Merkezi plan kararları hk.
Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Vize Belediye Başkanı, Belediye yetkilileri ve planlama ekibi
İMP, 04.02.2011
Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümlerinin Kızılpınar Belediyesi İle ilgili kararları
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Tekirdağ Kızılpınar Belediye yetkilileri
İstanbul 16.02.2011
Kırklareli ÇDP'nin Demirköy İlçe Merkezi plan kararları hk.
Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Demirköy Belediye Başkanı ve Belediyenin imarla ilgili yetkilileri
İstanbul, 17.02.2011
Tekirdağ Çevre Düzeni Plan ve Plan Hükümleri Hk.
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri,Tekirdağ Belediye Meclisi ve İl Genel Meclisi Üyeleri, Tekirdağ Belediyesi ve İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer
İstanbul, 18.02.2011
Kırklareli ÇDP ve Plan Hükümlerinin değerlendirilmesi
Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Kırklareli İl Özel İdaresi imarla ilgili yetkililer
İstanbul, 28.02.2011
Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Planlama Müdürlüğü İle Toplantı
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, İMP Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çevre ve Orman Bakanlığı temsilcileri,
İstanbul 02.03.2011
Kırklareli ÇDP'nin Pehlivanköy İlçe Merkezi plan kararları hk.
Planlama Alt Bölgeleri Koordinatörü Gülay Çevik, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Pehlivanköy Belediye Başkanı ve Belediyenin imarla ilgili yetkilileri
İstanbul 24.01.2011
Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümlerinin Çerkezköy Belediyesi İle ilgili kararları
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, Trakya Planlama Grubu üyeleri, Çerkezköy Belediye Başkanı, Belediyenin imarla ilgili yetkilileri ve planlama ekibi
Ankara, 27.04.2011
Tekirdağ ÇDP ve Plan Hükümleri
İMP-Trakya Planlama Grubu Koordinatörü Özdemir Sönmez, ÇOB.,ÇED Genel Müdürlüğü yetkilileri, Tekirdağ İl Özel İdaresi ve Çorlu Belediyesinin imarla ilgili yetkilileri
440
EK–9: İlçe Vizyon Talepleri ve Plan Kararları Karşılaştırması LALAPAŞA BELEDİYESİ
TALEPLER İMP KARARLARI OSB alanının İlçe’deki etkisi planda değerlendirilmelidir.
Edirne OSB ile ilişkileri güçlendirmek üzere ulaşım bağlantılarının güçlendirilmesi öngörülmektedir.
İşgücü için gerekli konut alanı ihtiyacı planda değerlendirilmelidir.
Mevcut planlar değerlendirilerek açılan gelişme konut alanları korunmuştur(mevcut konut alanının yaklaşık 3 katı büyüklüğünde).
Eğitim programları ile sanayi için işgücü sağlanması göz önünde bulundurulmalıdır
Sanayi istihdamı niteliğini artırma amaçlı eğitim verilmesi öngörülmektedir.
Turizm potansiyeli olan alanların değerlendirilmelidir. (Sinanköy)
Tarihi ve arkeolojik değerlerin korunarak turizm güzergahı içinde yeralması öngörülmektedir.
Hamzabeyli sınır kapısı ve bununla bağlantılı tesisler ve fonksiyonlar ele alınmalıdır.
Sınır ötesi işbirliği programları içinde yeni projeler üretilmesi ve sınır kapısı ile Edirne merkez arasındaki ulaşım bağlantılarının iyileştirilmesi öngörülmektedir.
Tarım ve hayvancılık odaklı yapının devam ettirilmesi düşünülmelidir.
Sinanköy mevkiinde marjinal tarım arazileri üserinde Tarımsal Organize Bölge (TOB) önerilmektedir.
SÜLOĞLU BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI
OSB alanının genişletilmesi planlarda yer almalıdır. Dağınık sanayi alanlarının OSB altında tutulması ev çevresi ile ilişkilerinin güçlendirilmesi öngörülmektedir.
OSB alanındaki nüfusun konut ihtiyacı göz önünde bulundurulmalıdır.
Mevcut planlar değerlendirilerek gelişme konut alanları korunmuştur.
Tarım ve hayvancılık ağırlıklı yapının devam ettirilmesi, büyük ölçekli işletmelerin kurulması sağlanmalıdır.
Bağcılık ve meyvecilik teşvik edilmektedir. Tarım ve hayvancılık faaliyetleri organize edilecek, üretim ve satış organizasyonu sağlanacaktır
Organize hayvancılık tesislerinin kurulması planda yer almalıdır.
Havsa ve Lalapaşa'da TAB ve TOB bölgeleri tarımsal faaliyetlerin organizasyonunu kolaylaştıracak ve yeni pazarlar sağlayacaktır.
HAVSA BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI
ZARBUN sanayi bölgesinin OSB olarak planlarda yer almalıdır.
Zarbun sanayi bölgesinin konumu, bölgenin vizyonu ve yatırımlar dikkate alınarak lojistik alan olması öngörülmektedir.
Göç eden nüfusun bölgede istihdam edilmesine yönelik çalışmalar ele alınmalıdır.
Lojistik alan ve bölgedeki tarımsal organize bölgeler ile yeni istihdam olanakları sağlanabilecektir.
OSB yatırımı ile gerekli istihdamın bölgeden sağlanması göz önünde tutulmalıdır.
Edirne Merkez İlçe’deki OSB ve Lojistik alan yeni istihdam alanları ve gelişme olanakları yaratacaktır.
Ulaşım projeleri ile İlçe’nin odak noktası olma özelliğinin kuvvetlendirilmesi planda değerlendirilmelidir.
Organize hayvancılık alanları planlanmalıdır. TAB ve TOB önerilmektedir. İlçe’nin Avrupa ile Hızlı Tren bağlantısında kavşak noktası olacağı planlarda yer almalıdır.
Plan kararlarında İlçe’nin ulaşım bağlantıları dikkate alınmıştır.
Kavşak noktası olma özelliği ve OSB’si ile Edirne il merkezinin yükünü hafifletecek bir ikincil merkez haline gelmesi düşünülmelidir.
Çevresinin lojistik merkezi olması öngörülmektedir.
MERİÇ BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI
441
Meriç Nehrindeki su potansiyelinin değerlendirilmesine yönelik plan kararları alınmalıdır. Yeraltı ve yerüstü su kirliliği engellenmelidir.
Küplü’de geliştirilen sulama sahası projesi tarımsal üretim kapsamında bütünsel bir yaklaşımla değerlendirilecektir. Bir yandan da organik çeltik üretimi Meriç Nehri kenarında yaygınlaştırılacak, bu durum da Nehrin kirliliğini azaltacaktır.
Bilinçsiz tarımsal üretimin bilgilendirme çalışmaları ile düzene sokulması
Tarımsal üretiminde sulama ve bilinçli tarıma yönelik yaklaşımlar geliştirilecektir.
Mera ıslah çalışmaları yapılmalıdır. Bu çalışmaların yapılacağı alanlar belirlenmelidir.
Meralarda ıslah projeleri ve çalışmaları gerçekleştirilecektir.
Arazi toplulaştırma çalışmaları yapılmalıdır. Arazi toplulaştırma çalışmaları yapılacaktır.
UZUNKÖPRÜ BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI
Uzunköprü-Eskiköy sınır kapısının açılması, planda değerlendirilmelidir.
Mevcut durumda demiryolu bağlantısı olan Eskiköy sınır kapısının karayolu için de açılarak Uzunköprü-Tekirdağ ile olan ulaşım bağlantısı güçlendirilecektir.
OSB alanı ve Termik santral ile bu OSB’de enerji ihtiyacının karşılanması önerisi planlama çalışmalarında değerlendirilmelidir.
Edirne İli’nde sanayi sektörünün gelişme eğilimleri irdelendiğinde Süloğlu İlçesi’nde faaliyette olan OSB'nin ilde gerçekleşecek sanayi faaliyetlerini karşılamada yeterli olduğuna karar verilmiştir.
Avrupa ile demiryolu bağlantısına yönelik öneriler geliştirilmelidir.
Avrupa Hızlı tren hattı Havsa İlçesi’nden geçmektedir. Havsa ilçesi ile Uzunköprü arasındaki karayolu bağlantısı geliştirilecektir.
Tarihi Taşköprü turizm amacına yönelik olarak planlarda yer almalıdır.
Uzunköprü kentinde yer alan potansiyeller turizm sektörünün geliştirilmesinde kullanılacaktır.
Madencilik faaliyetleri ile büyük kömür rezervlerinin değerlendirilmesi göz önünde tutulmalıdır.
Bölgede yer alan madencilik ve kömür rezervlerinin ülke kömür rezervlerinin %1'inin daha altında olması ve bunun yanında zeminüstü toprak yapısının (AKK sınıfına göre 1. Derece tarım Toprağı) zeminaltı değerler kadar önemli olması nedeniyle bölged çıkarlılacak maden rezervleri için maden çıkarım teknikleri gelişene kadar beklenmesi ülke ve bölgenin çıkarları açısından daha yararlı olacaktır.
Alternatif tarım (bağcılık, ceviz, badem vb. ağaçlandırma) faaliyetleri planda yer almalıdır.
Tarım sektörünün geliştirilmesi için katma değeri yüksek ürün üretimine geçiş teşvik edilecektir.
Çakmak Barajı ve buna bağlı sulama projeleri planda yer almalıdır.
Sulanabilirlik olanaklarının arttırılması için araştırmalar yapılacaktır.
Keşan-İpsala-Meriç ortak OSB kurulması konusu planda değerlendirilmelidir.
Edirne İli’nde sanayi sektörünün gelişme eğilimleri irdelendiğinde Süloğlu İlçesi’nde faaliyette olan OSB'nin ilde gerçekleşecek sanayi faaliyetlerini karşılamada yeterli olduğuna karar verilmiştir.
Hayvancılık amaçlı OSB kurulmasına yönelik yaklaşımlar değerlendirilmelidir.
Uzunköprü İlçesi’nde Malkoç ve Başağıl köyleri civarındaki marjinal arazilerinde Tarımsal Organize Bölge (TOB) ile Kavacık ve Hamidiye köyleri civarındaki marjinal arazilerinde Tarımsal Organize Alt Bölge (TAB) önerilerek tarım ve sanayi sektörleri arasındaki entegrasyon sağlanacaktır, ildeki hayvansal üretimde bu alanlarda işlenerek İlçe’nin ekonomik kazancının artması sağlanacaktır.
İPSALA BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI Tarımsal üretimi arttıracak, alternatif tarımı teşvik edecek projeler (bağcılık, ceviz, badem vb. ağaçları) geliştirilmelidir.
Alternatif tarımı geliştirmek üzere özel ürün yetiştiriciliği plan kararlarında değerlendirilmiştir.
OSB alanı (Tarıma dayalı) kurulması önerileri göz önünde bulundurulmalıdır.
Esetçe yerleşmesi civarındaki marjinal araziler üzerinde tarımsal alt bölge oluşumu önerilmektedir.
442
Sınır kapısı, Tekirdağ liman bağlantıları ve bu etkileşimle bağlantılı ticari faaliyetler ile depolama faaliyetlerinin İlçe’de yer alması önerileri değerlendirilmelidir.
İlçe’de bu kapsamda değil sınır kapısı ve ulaşım bağlantıları avantajı doğrultusunda ticaret-hizmet ve tarımsal faaliyetlerin desteklenmesi öngörülmektedir.
Av turizmi geliştirilmelidir. Av turizmi açısından potansiyel alan olan Gala Gölü çevresi bu anlamda değerlendirilecektir.
Tarımsal üretimi destekleyecek eğitim yatırımları (Ziraat fakültesi, Yenikarpuzluda lise vb.) yapılmalıdır.
İlçe’ye Trakya Üniversitesi’ne bağlı tarımsal üretimde uzmanlaşmayı, verimliliği ve organik tarım üretimini arttırmaya yönelik olarak ziraat fakültesi açılması, Yenikarpuzlu’da tarıma yönelik eğitim veren bir lise kurulması öngörülmektedir.
ENEZ BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI
Sulu tarım projeleri desteklenmelidir. Sulama olanakları arttırılarak tarımsal üretim desteklenecek, sulu tarımın nehir kenarlarında yapılması engellenecektir.
Alternatif tarım (meyvecilik, bağcılık) geliştirilmelidir. Bağcılık ve meyvecilik özendirilecek ve desteklenecektir
Av ve golf turizmi geliştirilmelidir. Golf alanı önerilerek golf turizmininve av turizminin İlçe’de gelişmesi desteklenecektir
Deniz turizmi geliştirilmelidir. Yat turizmine yönelik altyapı ve mekânsal gelişmeler değerlendirilerek deniz turizmi ve deniz ulaşımı çekici hale getirilecektir.
Karagöl avcılık, balıkçılık amaçlı kullanılması konusu planda değerlendirilmelidir.
Meriç Deltasının korunması ve avcılık-balıkçılık üretim alanı olarak geliştirilmesi için Yunanistan’la uluslararası işbirliği olanakları geliştirilecektir
Madencilik faaliyetlerine yönelik rezervler değerlendirilmelidir.
Bölgede yer alan madencilik ve kömür rezervlerinin ülke kömür rezervlerinin %1'inin daha altında olması ve bunun yanında zeminüstü toprak yapısının (AKK sınıfına göre 1. Derece tarım Toprağı) zeminaltı değerler kadar önemli olması nedeniyle bölged çıkarlılacak maden rezervleri için maden çıkarım teknikleri gelişene kadar beklenmesi ülke ve bölgenin çıkarları açısından daha yararlı olacaktır.
Genç nüfus için tekstil atölyeleri kurulması konusu planda değerlendirilmelidir.
İstihdam sağlamak amacıyla turizm ve ticaret-hizmet faaliyetlerinin gelişimi desteklenecektir.
Balıkçı barınağı olarak kullanılan alanda Liman yapılması ve Gümrük kapısı olarak kullanılması konusu planlarda yer almalıdır.
Balıkçı barınağının kapasitesinin arttırılarak yat limanı olarak kullanılması ve İlçe’de yat turizminin desteklenmesi öngörülmektedir.
Rüzgar Enerjisinden Faydalanma Projeleri geliştirilmelidir. Rüzgar enerjisinin geliştirilmesine teşvik edilecektir.
KEŞAN BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI
Saroz Körfezi turizm faaliyetlerine yönelik kullanımlar açısından değerlendirilmelidir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Türkiye Turizm Strateji 2023 kapsamında önerilen “Saros Körfezi Turizm Kenti” ve “Saros Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi” stratejileri kapsamında bölgenin turizm amaçlı kullanımı ve yapılanması sağlanacaktır.
Yeraltı kaynaklarını değerlendirmek üzere madencilik faaliyetlerinin geliştirilmesi sağlanmalıdır.
Bölgede yer alan madencilik ve kömür rezervlerinin ülke kömür rezervlerinin %1'inin daha altında olması ve bunun yanında zeminüstü toprak yapısının (AKK sınıfına göre 1. Derece tarım Toprağı) zeminaltı değerler kadar önemli olması nedeniyle bölged çıkarlılacak maden rezervleri için maden çıkarım teknikleri gelişene kadar beklenmesi ülke ve bölgenin çıkarları açısından daha yararlı olacaktır.
443
Demiryolu bağlantısının güçlendirilmesine yönelik öneriler geliştirilmelidir.
Yük taşımacılığında demiryolu alternatif ulaşım çeşidi olarak ele alınacaktır
Korudağ rekreasyon amaçlı kullanımlar açısından değerlendirilmelidir.
Korudağ’da turizm ve rekreasyon işlevleri, Mecidiye-Gökçetepe civarında ise ekolojik turizm desteklenecektir.
Tarımsal üretime yönelik sanayi önerileri geliştirilmelidir.
Üretici-sanayici-pazarlayıcı entegrasyonunun gerçekleştirilebileceği bir Tarımsal Organize Bölge Lalacık-Paşayiğit mevkiinde oluşturulucaktır.
Rüzgar Enerjisine yönelik projeler değerlendirilmelidir. Rüzgar enerjisinin geliştirilmesine teşvik edilecektir.
İlçe’nin hinterlandı için bir merkez (ticaret ve hizmetler sektörüne yönelik faaliyetler) olma özelliği göz önünde bulundurulmalıdır.
Keşan bölge içindeki konumuna, ana ulaşım akslarının üzerinde bulunmasına ve eğilimlerine (mevcutta da 2. kademe merkez olması) paralel olarak 2. Kademe Merkez olarak önerilmektedir.
MERKEZ BELEDİYESİ TALEPLER İMP KARARLARI
Eğitim-Kültür-Turizm kenti olarak planlanmalıdır. Kentin Eğitim-Kültür-Turizm potansiyeli değerlendirilerek bu yönlerini ortaya çıkaracak marka kent olarak geliştirilmiştir.
Balkan Ticaret Merkezi projesi planlarda yer almalıdır.
Edirne kenti çıkışında Kapıkule sınır kapısı yakınlarında önerilen Sınır Ticaret Bölgesi ile sınırötesi ilişkiler artırılacaktır.
Mimar Sinan Havaalanı projesi değerlendirilmelidir.
Kentin ve bölgenin havaalanı ihtiyacı değerlendirilmiş, söz konusu ihtiyacın Çorlu'da oluşturulacak hava limanı ile giderilmesinin uygun olacağına karar verilerek, Mimar Sinan Hava limanı alanının fuar alanı olarak değerlendirilmesinin bölge ihitiyaçlarını daha iyi karşılacağı düşünülmüştür.
Teknopark projesi ile ileri teknolojili sanayinin teşvik edilmesi ve desteklenmesi sağlanmalıdır.
Bölge bütününde Çerkezköy İlçesi’nde önerilen Teknopark projesi ile ileri teknoloji kullanan sanayinin teşvik edilmesi sağlanmış olacaktır.
Edirne-Kapıkule aksında sınır kapısına yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.
Kapıkule sınır kapısının altyapısının geliştirilmesine yönelik kararlar alt ölçekli planlarda geliştirilecektir.
Merkezdeki yoğun tarihsel değerlerin turizm amacıyla değerlendirilmesine yönelik projeler geliştirilmelidir.
Edirne kentinin marka kent olmasını sağlamak amacıyla, kentin tarihsel geçmişi önemli bir girdi olarak kullanılacak ve bu doğrultuda kentin uluslar arası açıkhava müzesi olması için gerekli yasal düzenlemeler başlatılacaktır.
Top Related