Anadolu Tarihi Coğrafyası IIDers 1

Doç. Dr. Ahmet Tolga TekAnadolu Üniversitesi Arkeoloji

Bölümü

Bu datashow vermekte olduğum «Anadolu Tarihi Coğrafyası II» dersi kapsamında kullanılmak üzere eğitim amaçlı hazırlanmıştır. İçerisinde kullanılan imgeler muhtelif internet kaynaklarından ve kitaplardan temin edilmiştir; büyük bir kısmı ise tarafımdan yerinde fotoğraflanmıştır. Bu imgelerin tamamının yayın hakları fotoğrafları çeken kişilere aittir; eğitim amaçlı olarak kullanımı uluslararası kanunlarla serbesttir, ancak ticari ve benzeri kullanımları için fotoğraf sahiplerinden izin alınması gerekmektedir.

Bu datashowun başka üniversitelerde de eğitim amaçlı olarak kullanımında benim açımdan hiçbir sorun bulunmamaktadır. Ancak dersi geliştirmek açısından içerisine yapılacak herhangi bir eklentide tarafıma da haber verilmesini rica ediyorum.

This datashow has been prepared to be used as teaching material during the «Historical Geography of Asia Minor II» course I am teaching. All the images it contains have been collected from various internet sources and books; most of the photos were taken by myself in the archaeological sites. All copyrights regarding the usage of these photos belong to their original sources (photographers and authors etc). Although usage of these material for educational purposes is allowed by international law; for any other usage the owners of the images should be contacted and permission requested from them.

I personally do not mind the usage of this datashow as teaching material at other educational institutions. But I would be extremely grateful to be contacted for any additions or corrections to the datashow to develop my own course.

Karia

Latmos Herakleiası, prehistorik Kaya resimleri

M.Ö. 2. bin Hitit ve Mısır Metinlerinde KARKİŞA, KARAKİŞA,M.Ö. 1. bin Pers MetinlerindeKARKAolarak geçmektedir.

İlk önce Karlar’dan Homeros (İlyada 10, 428) bahseder: … “ Eumedes’in oğlu karşılık verdi, dedi ki:Dinle bak, anlatayım sana dosdoğrusunu,Kıyılara yakın Karialılar, kıvrık yaylı Paionlar var”…

(İlyada, II, 868-870), Karialilar’dan “Maiandros kıyılarında, yüksek doruklu Mykale’nin eteğinde oturan, kaba konuşan” ve Troia Savaşı’na Priamos’un yanında katılan bir halk olarak söz etmektedir.

Herodot (I, 171) bu konuda şunları bildirir: “Karialılar ana karaya adalardan gelmişlerdir. Eskiden Leleg adı altında adalarda otururlardı ve Minos uyruğundaydılar…. Çok sonraları Dorlar ve İonlar, Karialılar’ı adlardan çıkarmışlar, onlar da bunun üzerine ana karaya göçmüşlerdir. Giritliler’in Karialılar hakkında anlattıkları budur; ama Karialılar’ın kendileri bunu kabul etmezler; onlar ana karanın yerlisi olduklarını ve hep şimdiki adlarını taşıdıklarını söylerler. Mylasa’da (Milas) Zeus Karios’a ait çok eski bir tapınak gösterirler ki buraya, kardeş uluslar olarak Mysialılar ve Lydialılar kabul edilirlerdi”.

STRATONİKEİA

MYLASA, Baltalı Kapı

DOR HEKSAPOLİSİ (DOR ALTI KENTİ)

1- Lindos (Rhodos adasında) 2- Ialysos (Rhodos adasında) 3- Kamiros (Rhodos adasında) 4- Kos (İstanköy)5- Halikarnassos (Anadolu’da) 6- Knidos (Anadolu’da)

MAUSSOLLOS VE MAUSOLEUM

Kaunos da bulunan iki dilli (Karca ve Eski Yunanca) Yazıt

Kaunos = KbidLabraunda da bulunan Karca Yazıt

1- Zeus, 2- Apollon, 3- Leto, 4- Artemis, 5- Aphrodite, 6- Pluton ve Kore, 7- Hekate ve 8- İmparatorlar Tapınağı

TANRI VE TANRIÇALAR

A) Apollon İsotimos “saygınlıkta eşit” anlamına gelen Apollon Alabanda’da

B) Mylasa’da Zeus Karios (Karialı Zeus); C) Labraunda’da Zeus Labrandeus (Baltalı Zeus) ve ya Zeus

Stratios (Savaşçılar Önderi Zeus) ve ayrıca Zeus OsogosD) Alabanda, Keramos ve Stratonikeia’da Zeus Khrysaoris (Altın

kılıçlı Zeus)E) İasos’ta Zeus İdreus ve Zeus Megistos F) Panamara’da Zeus Panamareus; G) Hydissos’ta Zeus Areios; H) Aphrodisias’ta ise Zeus Nineodios I) Artemis, Bargylia ve Kindya’da Artemis Kindyas

İasos’da Artemis Astias’dır.J) Aphrodite Karios (Karialı Aphrodite) olarak Aphrodisias’ta K) Kaunos’da Aphrodite Euploia adı altında tapınılıyordu.

ÖLÜ GÖMME ADETLERİ

1- Kist – Sanduka Tipi Mezarlar

2- Dromoslu Oda Mezarlar3- Lahitler4- Kaya Mezarları5- Anıt Mezarlar

Sanduka Tipi Mezarlardan Örnekler

Dromoslu Oda Mezar

LAHİTLER

KAYA MEZARLARI

HALİKARNASSOSMAUSOLEION

MYLASA, GÜMÜŞKESEN MEZAR ANITI

1-Alabanda (Araphisar)2-Alinda (Karpuzlu)3-Amyzon (Mazın Kale)4-Antiokheia (Başaran)5-Aphrodisias (Geyre)6-Harpasa (Esenköy/Harpaz)7-Bargylia (Tuzla yakını)8-Brioula (Kuyucak)9-Bybassos (Hisarönü)10-Euromos (Selimiye/Ayaklı)

11-Pyskhos (Marmaris)12-Gergas (Gerga)13-Halikarnassos (Bodrum)14-Hydai (Damlıboğaz)15-Hyllarima 16-İasos (Kıyı Kışlacık)17-İdyma (Gökova iskelesi)

18-Kastabos19-Kaunos (Dalyan)20-Karyanda (Torba yakını)21-Kedreiai / Sedreiai (Sedir Adası)22-Keramos (Ören)23-Khalketor (Kuyu Köyü)24-Knidos 25-Labraunda (Labranda)26-Lagina (Turgut)27-Loryma (Reşadiye yarımadası)28-Mastaura (Bozyurt Köyü,Nazilli)29-Mobolla (Muğla)30-Mylasa (Milas)

31-Nysa (Sultanhisar)32-Olymos (Kafaca)33-Orthosia (Donduran,Yenipazar)34-Panamara (Bağyaka)35-Pedassa (Pisiköy)36-Stratonikeia (Eskihisar)37-Theangela 38-Tralleis (Aydın)39-Tripolis (Buharkent yakını)40-Uranium (Dikmen Dağı, Kenker Tepe)

Antiokhia ad Meandrum – Başaran (Aydın)

R. H. Söner, Antiokhia ad Meandrum Antik Kenti http://dergipark.gov.tr/download/article-file/327282

Salbakes (Babadağ), Denizli-Aydın sınırı

Apollonia SalbakeApollonia antik kenti ve Medet Höyüğü, Denizli ili, Tavas Apollonia antik kenti ve Medet Höyüğü, Denizli ili, Tavas ilçesinin 7 km batısında düz bir ova üzerinde kurulan ilçesinin 7 km batısında düz bir ova üzerinde kurulan Medet köyü yerleşim alanı içinde yer almaktadır.Medet köyü yerleşim alanı içinde yer almaktadır.

34

Tavas ovasının en verimli arazileri üzerinde kurulan Apollonia, batıda Tabae yolu ile Caria bölgesine, güneyde Sebastopolis yolu ile Likya bölgesine, doğuda Tavas yolu ile Likya bölgesiyle Frigya bölgesine ulaşımı bulunan antik kentlerden birisidir. Apollonia kentinin kuruluşu ile kesin belgeler bulunamamıştır. Ancak höyük buluntuları incelendiğinde ilk yerleşimin Tunç çağlarına kadar uzandığı ve kesintisiz olarak devam ettiği görülmektedir. Kentin Apollonia adını, Hellenistik dönemde aldığı ve en görkemli dönemini de Roma çağında yaşadığı anlaşılmaktadır. Hadrianus dönemine ait Apollon tapınağının temelleri ve yazıtlar günümüze kadar ulaşmıştır. Kentin MÖ. I. YY. ve MS. I. YY.' lar arasında kendi adına sikke bastırdığı ve sikkeler üzerinde tanrısal motiflerin olduğu görülmektedir.

HERAKLEİA SALBAKES Herakleia antik kenti Denizli ili, Tavas ilçesi, Vakıf Köyü sınırları içinde yer almaktadır. Bugün antik kentin bir kısmının üzerinde köy yerleşimi bulunur. Kent, Tabae (Davaz) Ovası’nın kuzey-doğu sonunda Salbakes (Babadağ) dağ silsilesinin eteklerinde Vakıf Köyünün bulunduğu alandadır. Antik kentin yönetim alanı, Aphrodisias’a komşu olarak küçük Timelos nehri tarafından sınırlandırılmıştır. Bu nedenle hem Aphrodisias’ın, hem de Herakleia’nın nehir tanrısı Timelos’tur. Bu tanrı her iki antik kentin Roma İmparatorluğu sikkeleri üzerinde gösterilmiştir. Kent adı Sikkeler üzerinde HERAKLEOTON olarak geçmektedir. Adından da anlaşılacağı üzere kent yarı tanrı kahraman Herakles adına kurulmuştur.

Tabae – Kale (Tavas)1950’ye kadar tepe üzerinde köy bulunmaktaydı. Modern yerleşim depremle tahrip olduktan sonra aşağı ovada tekrar kuruldu.

Tiyatrohamam

Bouleterion

Agora

Kaya Mezarları