Giang vien CHUONG 6 Y CHI education84
Transcript of Giang vien CHUONG 6 Y CHI education84
CHƯƠNG 6: Ý CHÍ VÀ HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ
ThS.Nguyễn Văn Long, giáo viên trường mù Nguyễn Đình Chiểu
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 2 GV: Trần Chí Vĩnh Long
MỤC TIÊU Về kiến thức:
Phân tích được khái niệm ý chí, hành động ý chí và
cấu trúc của hành động ý chí.
Về kỹ năng:
Vận dụng các hiểu biết về ý chí và hành động ý chí
để phân tích, giải thích các hiện tượng tâm lý có liên
quan.
Về thái độ:
Quan tâm tới việc vận dụng những hiểu biết về ý chí
và hành động ý chí để học tập và rèn luyện.
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 3 GV: Trần Chí Vĩnh Long
1. Tập thể giảng viên Bộ môn Tâm lý học, Khoa Giáo dục, trường Đại học KHXH&NV (chủ biên, 2006), Đề cương bài giảng Tâm lý học đại cương, Tp. Hồ Chí Minh.
2. Nguyễn Quang Uẩn (chủ biên, 1996), Tâm lý học đại cương, NXB ĐHQG, Hà Nội.
3. Nguyễn Quang Uẩn (chủ biên, 2005), Tâm lý học, NXB Giáo Dục, Hà Nội.
4. Trần Trọng Thủy (chủ biên, 2002), Bài tập thực hành tâm lý học, NXB ĐHQG, Hà Nội.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 4 GV: Trần Chí Vĩnh Long
KHÁI NIỆM VỀ Ý CHÍ I.
HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ II.
Khái niệm về ý chí 1.
Vai trò của ý chí 2.
Khái niệm về hành động ý chí 1.
Cấu trúc của một hành động ý chí 2.
NỘI DUNG
Các phẩm chất ý chí của nhân cách 3.
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 5 GV: Trần Chí Vĩnh Long
I. Khái niệm về ý chí
1. Khái niệm ý chí
Là mặt năng động
của ý thức, biểu
hiện ở năng lực
thực hiện những
hành động có
mục đích đòi hỏi
có sự nỗ lực khắc
phục khó khăn.
VĐV khiếm thị Mirooslava
Sedlackova, người Czech
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 6 GV: Trần Chí Vĩnh Long
• Mặt năng động của ý thức bởi lẽ ý chí chỉ xuất hiện khi chủ thể gặp tình huống có chứa đựng những trở ngại.
• Ý chí mang tính chủ thể cao. Vì vậy, ý chí được xem là một phẩm chất của nhân cách.
• Khi đánh giá ý chí cần phải xem xét đồng thời cường độ ý chí và nội dung đạo đức của ý chí.
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 7 GV: Trần Chí Vĩnh Long
2. Vai trò của ý chí – giúp
con người
• Tổ chức mọi hoạt động có
ích và hợp lý nhất.
• Cải tạo được tự nhiên và
xã hội, sáng tạo và đạt
được những thành công.
• Hoạt động tâm lý với một
nội dung hoàn toàn mới. Huyền thoại Pheidippides
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 8 GV: Trần Chí Vĩnh Long
3. CÁC PHẨM CHẤT CỦA Ý CHÍ
Tính
độc
lập
Tính
quyết
đoán
Tính
mục
đích
Tính
kiên
trì Tính
tự kiềm
chế-tự
chủ
Tính
tự chủ
Các
phẩm
chất
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 9 GV: Trần Chí Vĩnh Long
Tính mục đích:
Là kỹ năng của con người biết đề ra cho
cuộc sống của mình những mục đích
gần, xa, biết bắt hành vi của mình phục
tùng các mục đích ấy.
• Phụ thuộc vào thế giới quan và
nguyên tắc đạo đức.
• Mang tính chất giai cấp.
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 10 GV: Trần Chí Vĩnh Long
Tính kiên trì:
Là kỹ năng đạt được mục đích đề ra dù
cho con người đạt tới chúng có lâu dài
và gian khổ đến đâu chăng nữa.
• Khó khăn chỉ làm chậm mong muốn tiếp
tục công việc.
• Kiên trì không phải là lì lợm không có khả
năng từ bỏ sai lâm do tự ái và biết sai
nhưng vẫn ngoan cố.
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 11 GV: Trần Chí Vĩnh Long
Tính tự kiềm chế - tự chủ:
Là khả năng làm chủ được bản
thân.Người tự chủ thắng được:
• Những thúc đẩy không mong muốn,
• Những tác động có tính chất xung động
(sợ hãi, giận dữ) ở trong mình,
• Làm cho con người tự phê phán mình
giúp họ tránh được những hành vi không
suy nghĩ.
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 12 GV: Trần Chí Vĩnh Long
Tính dũng cảm:
Khả năng sẵn sàng và nhanh chóng vươn tới mục đích bất chấp khó khăn nguy hiểm cho tính mạng hay lợi ích cá nhân.
“những doanh nhân xuất sắc nhất đều có chung một số đặc điểm: Sự thông minh, nhanh nhạy – Sự cương quyết, quả cảm – và Sự may mắn.”
(Bài viết của Anthony Tjan trên Harvard Business Publishing)
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 13 GV: Trần Chí Vĩnh Long
Tính quyết đoán:
Là khả năng đưa ra được những quyết
định kịp thời và cứng rắn mà không có
những sự giao động không cần thiết.
• Tính quyết đoán không thể hiện trong
những hành động thiếu suy nghĩ.
• Tiền đề của tính quyết đoán là tình
dũng cảm.
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 14 GV: Trần Chí Vĩnh Long
Tính độc lập:
Là năng lực quyết định và thực hiện hành
động đã dự định mà không chịu ảnh
hưởng của một ai.
• Không dễ bị ám thị tính dễ bị ám thị là một
phẩm chất xấu.
• Tính độc lập chân chính khác với tính
bướng bỉnh, bất luận đúng sai đều chống
lại những ảnh hưởng bên ngoài
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 15 GV: Trần Chí Vĩnh Long Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 16 GV: Trần Chí Vĩnh Long
II. Hành động ý chí
1. Khái niệm về
hành động ý chí
Là hành động có
ý thức trong đó
chứa đựng đầy đủ
các phẩm chất
của ý chí. VĐV bơi lội Nguyễn Văn Chung
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 17 GV: Trần Chí Vĩnh Long
Hành động ý chí có đặc tính:
• Có mục đích đề ra từ trước một cách có ý
thức.
• Có lựa chọn phương tiện, biện pháp để
thực hiện mục đích.
• Có theo dõi, kiểm tra, điều khiển, nỗ lực
khắc phục những khó khăn trong quá trình
thực hiện mục đích.
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 18 GV: Trần Chí Vĩnh Long
Phân loại HĐYC:
• HĐYC đơn giản chỉ có
một đặc tính;
• HĐYC điển hình có cả
ba đặc tính;
• HĐYC cấp bách với ba
đặc tính trên hoà nhập
và không rõ ràng. VĐV Hou Bin đang tự kéo
mình lên để châm đuốc.
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 19 GV: Trần Chí Vĩnh Long
2. Cấu trúc của một hành động ý chí
điển hình
a. Giai đoạn chuẩn bị
b. Giai đoạn thực hiện
c. Giai đoạn đánh giá kết quả hành động
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 20 GV: Trần Chí Vĩnh Long
a. Giai đoạn chuẩn bị
Là giai đoạn suy nghĩ
cân nhắc các khả năng
khác nhau:
• Đặt ra và ý thức rõ ràng
mục đích của hành
động;
• Lập kế hoạch và lựa
chọn phương pháp,
phương tiện hành
động;
• Quyết định hành động.
Xuất phát
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 21 GV: Trần Chí Vĩnh Long
b. Giai đoạn thực hiện
Thiếu giai đoạn này
thì sẽ không còn
hành động ý chí nữa.
• Hành động ý chí bên
ngoài
• Hành động ý chí bên
trong Về đích
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 22 GV: Trần Chí Vĩnh Long
c. Giai đoạn đánh giá kết quả hành động
Đánh giá các kết đã đạt được, nhằm rút kinh nghiệm lần sau
• Tự đánh giá (tốt – xấu)
• Tập thể đánh giá (tuyên dương – phê bình)
Vinh quang
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 23 GV: Trần Chí Vĩnh Long
“Người không chí như thuyền không lái, như ngựa không
cương trôi dạt lông bông không ra thế nào cả”
(Vương Dương Minh)
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 24 GV: Trần Chí Vĩnh Long
“Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi… mà
khó vì lòng người ngại núi e sông” (Nguyễn Bá Học)
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp
Chương 6: Ý chí và hành động ý chí 25 GV: Trần Chí Vĩnh Long
“Không có việc gì khó.
Chỉ sợ lòng không bền.
Đào núi và lấp biển.
Quyết chí ắt làm nên” (Bác Hồ)
Tài liệu độc quyền của www.education84.com do thành viên CLB giảng viên trẻ cung cấp