FETHULLAH GÜLEN’DE SOSYAL AHLÂK TASAVVURU / FETHULLAH GÜLEN's SOCIAL MORALITY IMAGINATION...

37
T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ Sosyoloji Anabilim Dalı FETHULLAH GÜLEN’DE SOSYAL AHLÂK TASAVVURU DOKTORA TEZİ Yavuz ÇOBANOĞLU DANIŞMANI : Prof. Dr. Nihat ERDOĞAN

Transcript of FETHULLAH GÜLEN’DE SOSYAL AHLÂK TASAVVURU / FETHULLAH GÜLEN's SOCIAL MORALITY IMAGINATION...

T.C.EGE ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜSosyoloji Anabilim Dalı

FETHULLAH GÜLEN’DE SOSYAL AHLÂKTASAVVURU

DOKTORA TEZİ

Yavuz ÇOBANOĞLU

DANIŞMANI : Prof. Dr. Nihat ERDOĞAN

İZMİR-2008

İÇİNDEKİLER

Önsöz...................................................iii

Giriş......................................................1

I. BÖLÜMKavramsal Çerçeve...............................12“Sosyal Ahlâk” Kavramı Çerçevesinde Birey, Toplum ve Devlet

İlişkileri: Kant, Hegel, Durkheim, Weber.................12

II. BÖLÜMMetodolojik Yaklaşım............................43A) Dil, İdeoloji, Söylem.................................45

B) Neden Söylem Analizi?.................................49

III. BÖLÜMFethullah Gülen’in Sosyal Ahlâk Tasavvurundaki Ana

Temalar.........................................56A) Dini Temalar..........................................58

2

a. Kur’an..............................................65

b. Peygamber...........................................73

c. İman, Amel ve İnanç.................................77

d. Günah ve Sevap......................................86

B) “Geleneksel” Temalar..................................94

a. Terbiye.............................................96

b. Anne ve Baba Otoritesine Saygı.....................109

c. Tecrübe............................................114

d. Evlilik............................................116

e. Namus, İffet ve Nefis..............................122

f. Cemaat ve Dayanışma................................130

C) “Modern” Temalar.....................................136

a. Aile/Yuva..........................................139

b. Eğitim.............................................144

c. Akıl...............................................149

d. İlim ve Teknoloji..................................156

e. İlerleme Düşüncesi.................................167

IV. BÖLÜMSosyal Ahlâk Tasavvuru Açısından Ahlâkî Söylemin

İnşası..........................................174A) Kamusal Alanının Ahlâkî Düzeni.......................174

a. Varolmanın Kaçınılmaz Şartı: Devletin Bekâsı.......183

3

b. Toplumsal Disiplinin Ahlâkî Sureti: Otoriteye Saygı195

c. Geçmiş ve Gelenek ile Resmî Bir Bağlantı: Vatan ve

Millîlik Düşüncesi.................................202

d. Batılılaşmaya Karşı Güvenli Bir Sığınak: Cemaatleşme

...................................................212

e. Birlikte Yaşabilmenin Ahlâkî İlkeleri: Hoşgörü ve

Diyalog............................................223

B) Özel Alanın Ahlâkî Düzeni............................236

a. Kişilik Üzerinden Kimliğin Tarifi..................238

b. Korku ve Endişe İçinde Yaşamak.....................246

c. Eylem ve Aksiyona Geçmenin Önemi...................251

d. Gündelik Hayat İçin Ahlâkî Yol Haritaları..........259

SONUÇ“Altın Nesil” İdeali Etrafında Postmodern İzler

Taşıyan Bir Sosyal Ahlâk Hareketi: Gülen Cemaati268

Kaynakça................................................293

Gülen’den Seçilmiş Kaynakça..................................306

Özet....................................................310

Abstract.................................................311

Özgeçmiş................................................312

4

ÖNSÖZAhlâk sorunu, kökleri belki de insanlık tarihi kadar

eski bir meseleyi bizlere işaret etmektedir. Bununla

birlikte değişimin kaçınılmazlığının, tarih boyunca ahlâk

ilkelerini/normlarını farklı hızlarda da olsa değiştirdiği

söylenebilir. Dolayısıyla, nedenleri farklı da olsa, hızlı

değişimin yarattığı ahlâkî boşluklar, her dönemde ahlâk

sorununu en tartışmalı konulardan biri haline getirmiştir.

Antik Yunan Devletleri’nin sarsıntılı dönemlerinden,

Ortaçağ’a damga vuran Hıristiyan dünyanın sonunu hazırlayan

Rönesans ve Reform hareketlerine, Fransız İhtilâli’nin kaos

ortamından Bolşevik Devrimi’nin komünist dünya tasarımına,

I. ve II. Dünya Savaşları ertesinin yıkıntılarından

Sovyetler Birliği’nin çöküşüne ve hatta günümüzdeki

küreselleşme olgusuna kadar Dünya tarihinde iz bırakmış bir

çok olay, toplumların ahlâkî olarak sarsıldığı pek çok

durumla sonuçlanmıştır.

Bütün bu toplumsal bunalım anlarında kendisi de bir

ahlâkî varlık olan insan, kaçınılmaz şekilde bir ahlâkî tercihe

zorlanmaktadır. Fakat, zaten doğumuyla birlikte toplumsal

olarak inşa edilen bir ahlâkî yapının içerisine düşen

insanın bu seçiminde ne kadar özgür olduğu da ayrı bir

tartışma konusudur. Bu seçim sonrasında yaptığımız ahlâkî

tercihlerimizden dolayı başımıza çok da iyi şeyler gelmesi

ihtimalinin düşüklüğü, insanları, bireysel tercihler ile

5

toplumsal normlar arasındaki çatışmalı bölgeye doğru

sürüklemektedir.

Öyle ki, insanın ahlâkî bir varlık olması beraberinde

“iyi olanı/iyi olduğunu düşündüğünü” yapma çabasını getirse

de, bu onun her zaman “iyi olanı yaptığı” ya da “iyi

olduğu” anlamına gelmemektedir. Kezâ ahlâk, sadece iyi ile

kötü arasında geçen bir durum da değildir ve bu tanım

ahlâkın kapsamını, onu basitleştirecek şekilde,

daraltmaktadır. Buna karşın “iyi” ile “kötü” arasına

çizilen sınırlar daha önceden belirlenmiş olsa da, birey

için daima bir yorum payı bulunur. Bu nedenle, çoğu kez bu

kişisel yorum payı üzerinden davranışlar

meşrulaştırılmakta, “iyi” ile “kötü”nün zemini duruma,

zamana, riske, hatta politik, maddî veya kişisel çıkar

ilişkilerine göre değişebilmektedir. Bu durum, Zygmunt

Bauman’ın “ahlâkın müphemliği” dediği halden de öte bir

şeydir. Çünkü burada ahlâkî davranış olarak yapılan her türlü

eylem, zamanın havasına göre durum değiştirebildiği için

öncelikle ahlâkın tutarlı ve ilkeli olma şartlarına

uymamaktadır.

İşte bu yüzden, günümüzde yaşadığımız bütün bu

tutarsızlık, ilkesizlik ve “ahlâklılık” adına sunulan ahlâk

yoksunu düşünce ve hareketler, benim bu çalışma konusunu

seçmemdeki en önemli etkendir. Çünkü kuraldır ki, insan

rahatsızlık duyduğu konuya daha fazla ilgi duymakta ve o

konu üzerine diğer konulara oranla daha yoğunluklu olarak

6

kafa yormaktadır. Ahlâk gibi oldukça verimli ama bir o

kadar da toparlanıp metne dökülmesi güç ve sosyolojik

literatürde az yer alan bir konuya ilgi göstermem, bu

çalışmanın benim açımdan zahmetli olan kısmını

oluşturmuştur.

Sonuç olarak, bir konuyu anlama ve anlaşılır kılma

yolunda gösterilen her çaba, içerisinde emek, özveri, sabır

ve çalışma gücü isteyen bir süreci kapsar. Aynı süreçte pek

çok mecburiyeti bir koltuğa sığdırmanın zorluğu, bu

satırların yazarının omuzlarında tarifsiz acılar

bırakmıştır. Bu nedenle, bu süreçte yaşadığım bütün

zorluklar hayatım boyunca unutamayacağım anılar olarak

hafızamda hep taze kalacaktır.

Her çalışma gibi, bu çalışma da bazı kişilerin

özendirme, yol gösterme ve bilimsel desteklerinin izlerini

taşıyor. Öncelikle, tezimin son bir yılını kapsayan sürede

emekli olmasına rağmen büyük bir özveri göstererek tez

sürecime katkısını kesmeyen Sayın hocam Prof. Dr. Ülgen

OSKAY’a burada teşekkürlerimi belirtmek isterim. Onun dört

yıl süren tez görüşmelerimizde beni ilgiyle dinleyen,

tartışan ve getirdiği eleştiriler ile bu çalışmanın ortaya

çıkmasına yaptığı katkılar, benim için hep minnettarlıkla

anılacaktır.

Çalışmamın son yılında danışmanlığımı üstlenen Prof.

Dr. Nihat Erdoğan’a da mevcut süreci tamamlamamda

7

gösterdiği anlayış ve kolaylık için ayrıca teşekkür etmem

gerekmektedir.

Tez izleme komitemde yer alan ve gerek tez izleme

toplantılarında, gerekse de tez ile ilgili görüşmelerimizde

yönlendirici ve zihin açıcı yardımlarını benden esirgemeyen

Prof. Dr. Önal SAYIN ile Doç. Dr. Nilgün TOKER KILINÇ’a

değerli tavsiyeleri için çok teşekkür ederim. Bazı tez

izleme toplantılarındaki onların bana gösterdiği anlayışın

bu çalışmayı sürdürmemde olumlu anlamda etkiler yaptığını

da özellikle söylemek istiyorum.

Ayrıca sosyoloji bölümünden bu çalışmaya ufak da olsa

katkısı olmuş diğer hocalarımın yardımları da benim için

önemle hatırlanacaktır. Son olarak, bu tezi bitireceğime

olan inançlarını her fırsatta dile getiren herkese de gönül

desteklerinden dolayı minnettarım.

Kişisel bir anı olarak belirtmek isterim ki, son ödevi

teslim ettiğim ve doktoranın ders aşamasını bitirip tez

aşaması sürecine fiili olarak başladığım ilk gün uğradığım

bir kitapçıdan Alan Moorehead’ın “Darwin ve Beagle

Serüveni” adlı kitabı aldığımı anımsıyorum. Eve dönerken

otobüste inceleme fırsatı bulduğum bu eserde genç Darwin,

Beagle adlı gemiyle Galapagos Adaları’na doğru yolculuğa

çıkmaktaydı. Oysa ki, kitapta da ustalıkla işlendiği gibi,

yaşadıkları ve karşılaştıkları sonucu bu yolculuk ne

kendisinin ne de çevresindekilerin tahmin edemeyeceği kadar

ilginç bir sonla bitecekti. O gün içerisinde bulunduğum

8

durum ve teze başlama heyecanının da etkisiyle, Charles

Darwin’in araştırma için yola çıkma macerasıyla kendi

sürecimi benzer görmüş ve evde kitabın içerisine “Beagle

bugün demir aldı” diye yazmıştım. Evet, Beagle o gün demir

almıştı, bugün ise dört yıl süren bir yolculuğun sonunda

yorgun ama gururlu bir şekilde yola çıktığı limana geri

döndü. Okuyacağınız bu çalışma, işte bu yolculuğun bir

ürünüdür.

KAYNAKÇAIII. Ulusal Risale-i Nur Kongresi: I. Masa Sonuç Bildirisi

& Deklerasyon, İstanbul-26 Mart 2006

ABANT PLATFORMU: Din-Devlet ve Toplum, Gazeteciler ve

Yazarlar Vakfı Yayınları, İstanbul-2000

ABERCROMBIE, Nicholas, HILL, Stephen, TURNER, Bryan S:

Dictionary Of Sociology, Penguin Boks, London-1994

AGAİ, Bekim: “Gülen Hareketinin Eğitim Etiği”, Laik Devlet

ve Fethullah Gülen Hareketi, (Der: M. Hakan Yavuz & John L.

Esposito), (Çev: İbrahim Kapaklıkaya), Gelenek Yayınları,

İstanbul-2004

AĞAOĞULLARI, Mehmet Ali: Eski Yunan’da Siyaset Felsefesi,

Verso AŞ., Ankara-1989

9

AĞAOĞULLARI, Mehmet Ali & KÖKER, Levent: İmparatorluktan

Tanrı Devletine, İmge Kitabevi, Ankara-1996

AHMED, Akbar S. : Postmodernizm ve İslam, (Çev.: Osman Ç.

Deniztekin), Cep Kitapları A.Ş., İstanbul-1993

AKARSU, Bedia: Ahlâk Öğretileri, Remzi Kitabevi, İstanbul-

1982

AKSEKİ, A. HAMDİ: İslâm Dini – İtikad, İbâdet ve Ahlâk,

Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara-1972

AKTAY, Yasin: “İslâm Ahlâkı ve Modernliğin Ruhu”, Bilgi ve

Hikmet, Bahar 1993/2

AKTAY, Yasin: “Diaspora ve İstikrar / Bir Bilgi Yapısındaki

Kurucu Elementler”, Laik Devlet ve Fethullah Gülen

Hareketi, (Der: M. Hakan Yavuz & John L. Esposito), (Çev:

İbrahim Kapaklıkaya), Gelenek Yayınları, İstanbul-2004

ALKAN, Türker: Siyasal Ahlâk ve Siyasal Ahlâksızlık, Bilgi

Yayınevi, Ankara-1993

ALTHUSSER, Louis: İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları,

(Çev: Yusuf Alp, Mahmut Özışık), İletişim Yayınları,

İstanbul-1994

ARMAĞAN, Mustafa & ÜNAL, Ali: Medya Aynasında Fethullah

Gülen / Kozadan Kelebeğe, (Der: Mustafa Armağan & Ali

Ünal), Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları, İstanbul-

1999

10

ARON, Raymond: Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, (Çev:

Korkmaz Alemdar), Bilgi Yayınevi, Ankara-1994

ARSLAN, Abdurrahman: “Seküler Dünyada Müslümanlar”,

Birikim-Temmuz-1997

ARSLAN, Ahmet: İslâm, Demokrasi ve Türkiye, Vadi Yayınları,

Ankara-1999

ARSLAN, Hüsamettin: Epistemik Cemaat / Bir Bilim

Sosyolojisi Denemesi, Paradigma Yayınevi, İstanbul-1992

ATALAY, Orhan: Doğu-Batı Kaynaklarında Birlikte Yaşama,

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları, İstanbul-1999

AYDIN, Mehmet S. : Tanrı-Ahlâk İlişkisi, Türkiye Diyanet

Vakfı Yayınları, Basım yeri ve Basım Tarihi Belirtilmemiş

AQUINO’LU Thomas: “Summa Theologica (165-1269 yılları),

IaIIae, soru XCI, konu 2, sonuç ve yorum” adlı eserinden

aktaran: CUVILLIER, Armand: “Felsefe Yazılarından Seçilmiş

Metinler”, (Çev.: M. Mukadder Yakupoğlu), Bilim ve Sanat

Yayınları, Ankara-1996

BARTHES, Roland: Göstergebilimsel Serüven, (Çev: Mehmet

Rifat & Sema Rifat), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul-1993

BAUMAN, Zygmunt: Postmodern Etik, (Çev.: Alev Türker),

Ayrıntı Yayınları, İstanbul-1998

BAUMAN, Zygmunt: Küreselleşme, (Çev.: Abdullah Yılmaz),

Ayrıntı Yayınları, İstanbul-1999

11

BENHABIB, Seyla: Situating The Self / Gender, Community and

Postmodernism in Contemporary Ethics, Routledge, New York-

1992

BERGSON, Henri: Ahlâkın ve Dinin İki Kaynağı, (Çev: M.

Mukadder Yakupoğlu), Doğu Batı Yayınları, Ankara-2004

BİLGİ ve HİKMET: “Medine Vesikası – Bir Arada Yaşamanın

Formülü Nedir?”, Kış-1994, sayı: 5

BİLGİN, Nuri: Kolllektif Kimlik, Sistem Yayıncılık,

İstanbul-1995

BİLGİN, Nuri: İçerik Analizi, Ege Üniversitesi Edebiyat

Fakültesi Yayınları, Basım No: 109, İzmir-2000

BİRİKİM: “Medine Vesikası Üzerine Tartışmalar (II)”, Nisan-

1993, sayı: 48

BORATAV, Korkut: Türkiye’de Devletçilik, İmge Yayınevi,

İstanbul-2005

BULAÇ, Ali: “Medine Vesikası Üzerine Tartışmalar”, Birikim,

Mart-1993, Sayı: 47

BULAÇ, Ali: “Medine Vesikası Üzerine Tartışmalar (II)”,

Birikim, Nisan-1993, Sayı: 48

BULAÇ, Ali: Modern Ulus Devlet, İz Yayınları, İstanbul-1998

BUMİN, Kürşat: Otoriter Demagoji / Farklı Ol, Benim Gibi

Ol, İletişim Yayınları, İstanbul-2002

12

BURRELL, Sidney A. : “Calvinism, Capitalism, and the Middle

Classes: Some Afterthoughts on an Old Problem”, The Journal

of Modern History, Vol. 32, No. 2 (Jun., 1960)

CAN, Eyüp: Fethullah Gülen Hocaefendi ile Ufuk Turu,

Röportaj kitap, Ad Yayıncılık, İstanbul-1996

CAN, Kemal: “ ‘Yeşil Sermaye’ Laik Sisteme Ne Yaptı?”,

Birikim, Temmuz-1997, Sayı: 99

CASSIRER, Ernst: Devlet Efsanesi, (Çev: Nejla Arat), Remzi

Kitabevi, İstanbul-1984

CHIDIONESCO, Viladimir: “Karakter Terbiyesini Sağlayacak

Bir Din Telâkkisi”, Son Asrın İlim ve Fen Adamlarına Göre

İLİM-AHLÂK-ÎMAN, (Derleyen: M. Rahmi Balaban), Diyanet

İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara-Tarihsiz

COHEN, Anthony P. : Topluluğun Simgesel Kuruluşu, (Çev:

Mehmet Küçük), Dost Yayınları, Ankara-1999

COLES, Robert: The Moral Intelligence of Children / How to

Rise a Moral Child, Random House, New York-1997

COMTE, Auguste: Pozitivizm İlmihali (Le Catechisme

Positiviste), (Çev: Peyami Erman), Bilim ve Kültür Eserleri

Dizisi, Batı Klâsikleri, M.E.G.S.B. Devlet Kitapları, Milli

Eğitim Basımevi, İstanbul-1986

COWARD, Rosalind/ ELLIS, John: Dil ve Maddecilik, (Çev:

Esen Tarım), İletişim Yayınları, İstanbul-1985

13

CUVILLIER, Armand: Felsefe Yazılarından Seçilmiş Metinler,

(Çev: M. Mukadder Yakuboğlu), Bilim ve Sanat Yayınları,

Ankara-1996

ÇAĞRICI, Mustafa: “İslâm’da Eğitim-Ahlâk Meseleleri ve

Toplum Kalkınması”, İslâm Üzerine Düşünceler, Türkiye

Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara-1988

ÇAHA, Ömer: “İdeolojik Kamusalın Sivil Kamusala Dönüşümü”,

Doğu-Batı, Kasım/Aralık/Ocak-1998-9, Sayı: 5

ÇALIŞLAR, Oral: Fethullah Gülen’den Cemalettin Kaplan’a

(İslamiyet Üzerine Söyleşiler), Pencere Yayınları,

İstanbul-1997

ÇINAR, Menderes: “Yükselen Değerlerin İşadamı Cephesi:

MÜSİAD”, Birikim, Mart-1997, Sayı: 95

ÇOBANOĞLU, Yavuz: Tecrübeliler Cumhuriyeti, Radikal,

07.01.2004-Çarşamba

ÇUBUKÇU, İ. Agâh: İslâm’da Ahlâk ve Manevi Vazifeler,

Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Basım Yeri

Belirtilmemiş-Tarihsiz

DEMİR, Fahri: İslâm Ahlâkı, Diyanet İşleri Başkanlığı

Yayınları, Halk Kitapları Serisi 116, Basım Yılı ve Yeri

belirtilmemiş

DEVELLİOĞLU, Ferit: Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat,

Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara-1986

14

DITTMER, Lowell: “Political Symbolism/Toward a Theoretical

Synthesis”, World Politics, Vol.29, No: 4, July-1977

DİRLİK, Arif: “Bir Paradigma Olarak Çin Kapitalizmi Üzerine

Düşünceler”, Toplum ve Bilim, Kış-1995

DUBIEL, Helmut: Yeni Muhafazakârlık, (Çev: Erol Özbek),

İletişim Yayınları, İstanbul-1998

DUMAN, Doğan: Demokrasi Sürecinde Türkiye’de İslâmcılık,

Dokuz Eylül Yayınları, İzmir-1999

DURAN, Bünyamin: Akıl ve Ahlâk, Nesil Yayınları, İstanbul-

2002

DURKHEIM, Emile: Meslek Ahlâkı, (Çev: Mehmet KARASAN),

M.E.G.S.B. Yayınları, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul-1986

DURKHEIM, Emile: Selected Writings, (Edited: Anthony

Giddens), Cambridge University Press, New York-1991

DURKHEIM, Emile: Sosyolojik Yöntemin Kuralları, (Çev: Cenk

Saraçoğlu), Bordo-Siyah Klasik Yayınlar, İstanbul-2003

DURKHEIM, Emile: Ahlâk Eğitimi, (Çev: Oğuz Adanır), Dokuz

Eylül Yayınları, İzmir-2004

DUVERGER, Maurice: Politikaya Giriş, Varlık Yayınları,

İstanbul-1964

EAGLETON, Terry: İdeoloji, (Çev: Muttalip Özcan), İletişim

Yayınları, İstanbul-1996

15

EGE, Ragıp: “Medine Vesikası Mı, Hukuk Devleti Mi?”,

Birikim, Mart-1993

ELIADE, Mircea: Mitlerin Özellikleri, (Çev.: Sema Rifat),

Simavi Yayınları, İstanbul-1993

ERDOĞAN, Lâtif: Fethullah Gülen Hocaefendi “Küçük Dünyam”,

Ad Yayıncılık , İstanbul-1995

EROL, Nuran: New York Times Gerçeği nasıl Kuruyor? adlı

makale, Toplum ve Bilim, Güz-1995

FAKHRY, Majid: Ethical Theories in Islam, E.J. Brill,

Leiden-The Nedherlands, 1994

FEATHERSTONE, Mike: Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, (Çev:

Mehmet Küçük), Ayrıntı Yayınları, İstanbul-1996

FOUCAULT, Michel: Hapishanenin Doğuşu, (Çev: Mehmet Ali

Kılıçbay), İmge Kitabevi, Ankara-1992

GARAUDY, Roger: Sosyalizm ve Ahlâk, (Çev: Selâhattin

Hilâv), Gerçek Yayınevi, İstanbul-1965

GAZÂLÎ İmâm-ı: İslâm Ahlâkı, (Ter: ÂKİF Nuri), Sinan

Yayınevi, İstanbul-1969

GAZALİ, İmâm-ı: Huccet-Ül- İslâm Eyyühel Veled Tercümesi,

(Tercüme ve Hazırlayan: Hüseyin Hilmi Işık), İhlâs Vakfı

Yayınları, İstanbul-1979

16

GELLNER, Ernest: Milliyetçiliğe Bakmak, (Çev: Simten Coşar

& Saltuk Özertürk & Nalan Soyarık), İletişim Yayınları,

İstanbul-1998

GIDDENS, Anthony: Modernliğin Sonuçları, (Çev: Ersin

Kuşdil), Ayrıntı Yayınları, İstanbul-1994

GOETHE, Yohann Wolfgang Von: Faust, (Çev.: Sadi Irmak),

İstanbul Kitabevi, İstanbul-1973

GÖKALP, Ziya: “Millî Terbiye III-Terbiyenin gayesi nedir?

Fert mi, yoksa millet mi?”, Makaleler V, (Yayına

Hazırlayan: Rıza Kardaş), Kültür Bakanlığı Yayınları,

Ankara-1981

GÖKBERK, Macit: Felsefenin Evrimi , MEB Basımevi, İstanbul-

1979

GÖKBERK, Macit: Felsefe Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul-

1990

GÖLE, Nilüfer: Mühendisler ve İdeoloji, (Çev.: Eli Levi),

İletişim Yayınları, İstanbul-1986

GÖLE, Nilüfer: “80 Sonrası Politik Kültür”, Türkiye’de

Siyaset: Süreklilik ve Değişim, (Der: Ersin Kalaycıoğlu &

Ali Yaşar Sarıbay), İstanbul-Tarihsiz

GÖLE, Nilüfer:“Muhafazakârlığın Manalandırdığı Modernlik”,

Fethullah Gülen Hocaefendi ile Ufuk Turu, AD Yayıncılık,

İstanbul-1996

17

GÖLE, Nilüfer: İslâm’ın Yeni Kamusal Yüzleri/Bir Atölye

Çalışması, Metis Yayınları, İstanbul-2000

GÖRMÜŞ, Alper: “Uzun Vadeli ‘Kazanma’ Mücadelesi”, NTV MAG,

Ekim-2000

GÖZE, Ayferi: Siyasal Düşünceler ve Yönetimler, Beta Basım

Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul-1989

GRAMSCI, Antonio: Hapishane Defterleri, (Çev: Kenan Somer),

Onur Yayınları, İstanbul-1986

GREGOIRE, François: Büyük Ahlâk Doktrinleri, Varlık

Yayınları, İstanbul-1971

GULBENKIAN KOMİSYONU: “Sosyal Bilimleri Açın” , (Çev: Şirin

Tekeli), Metis Yay.-1996

GÜLALP, Haldun: Kimlikler Siyaseti / Türkiye’de Siyasal

İslâm’ın Temelleri, Metis Yayınları, İstanbul-2003

GÜLAY, Erol N.: “The Gülen Phenomenon: A Neo-Sufi Challenge

to Turkey’s Rival Elite?”, Critique; Critical Middle

Eastern Studies, Vol. 16, No. 1, Spring 2007

GÜNDEM, Mehmet: Fethullah Gülen’le 11 Gün, Alfa Yayınları,

İstanbul-2005

GÜNDÜZ, Mustafa: Ahlâk Sosyolojisi, Anı Yayıncılık, Ankara-

2005

GÜNGÖR, Erol: Ahlâk Psikolojisi ve Sosyal Ahlâk, Ötüken

Neşriyat A.Ş., İstanbul-2000

18

GÜREL, Şevket: İslâm’da Adâb-ı Muaşeret (Ahlâk-Terbiye),

Sondoğan Yayınları, İstanbul-1976

HABERMAS, Jürgen: Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, (Çev:

Tanıl Bora & Mithat Sancar), İletişim Yayınları, İstanbul-

1997

HAWKINS, M. F. : “Comte, Durkheim and The Sociology of

Primitive Religion”, Sociological Review, Vol. 27, No: 3,

1979

HEGEL, Georg Wilhelm Friedrich: Hukuk Felsefesinin

Prensipleri, (Çev: Cenap Karakaya), Sosyal Yayınlar,

İstanbul-1991

HEIMSOETH, Heinz: Immanuel Kant’ın Felsefesi, (Çev:

Takiyettin Mengüşoğlu), Remzi Kitabevi, İstanbul-1986

HELD, David: “Central Perspectives on the Modern State”,

(Eds.: David Held), State and Societies, New York University

Pres, New York-1983

HILLACH, Ansgar: “Siyaset Estetiği: Walter Benjamin’in

‘Alman Faşizminin Kuramları’ ”, Walter Benjamin / Estetize

Edilmiş Yaşam, (Der. ve Çev.: Ünsal Oskay), Dost Kitabevi,

İstanbul-1982

IRMAK, Hüseyin: “ ‘Medine Vesikası’ Tartışmaları Üzerine

İki Soru”, Birikim, Haziran-1994

İLMİHAL Cilt I (İman ve İbadetler), Türkiye Diyanet Vakfı-

İslâm Araştırmaları Merkezi, İstanbul-Tarihsiz

19

İLMİHAL Cilt II (İslâm ve Toplum), Türkiye Diyanet Vakfı-

İslâm Araştırmaları Merkezi, İstanbul-1999

İNAL, M. Ayşe: Haberi Okumak, Temuçin Yayınları, İstanbul-

1996

İNSEL, Ahmet: “Altın Nesil, Yeni Muhafazakârlık ve

Fethullah Gülen”, Birikim, Temmuz-1997, Sayı: 99

İNSEL, Ahmet: “Yeni Muhafazakârlık ve Fethullah Gülen”,

Yeni Yüzyıl, 25 Nisan 1997

İNSEL, Ahmet: “Neofeodal Devlette İlerlerken”, Radikal İKİ,

04 Mart 2007-Pazar

JAMESON, Fredric & LYOTARD, Jean-François & HABERMAS,

Jurgen: Postmodernizm, (Der: Necmi Zeka), (Çev: Gülengül

Naliş & Dumrul Sabuncuoğlu & Deniz Erksan), Kıyı Yayınları,

İstanbul-1994

JAY, Martin: Diyalektik İmgelem / Frankfurt Okulu ve Sosyal

Araştırmalar Enstitüsü Tarihi 1923-1950, (Çev.: Ünsal

Oskay), Ara Yayıncılık, İstanbul-1989

KADIOĞLU, Ayşe: “Yeni Muhafazakârlık Savaş Sever”, Radikal

Gazetesi eki Radikal İKİ, 02.02.2003

KANDİYOTİ, Deniz: “Kadın, İslâm ve Devlet: Karşılaştırmalı

Bir Yaklaşım”, Toplum ve Bilim, Bahar-Sayı: 53

KANT, Immanuel: Ethica-Etik Üzerine Dersler, (Çev: Oğuz

Özügül-Latinceler: Yasemin Özcan), Pencere Yayınları,

İstanbul-2003

20

KARA, İsmail: İslâmcıların Siyasî Görüşleri I (Hilafet ve

Meşrutiyet), Dergâh Yayınları, İstanbul-2001

KARASAN, Mehmet: “Çevirenin Önsözü”, Meslek Ahlâkı’nın

içinde, (Yazar: Emile Durkheim, Çev: Mehmet Karasan),

M.E.G.S.B. Yayınları, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul-1986

KAZANCI, A. Lütfi; ALGÜL, Hüseyin; ÇETİN, Osman; ERDİNÇ,

Cahit; ÖZDEMİRCİ, Hamza: Dinî Bilgiler Ders Kitabı (İtikad-

İbadet-Siyer-Ahlâk), Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları,

Ankara-1985

KILIÇBAY, Mehmet Ali: Doğu’nun Devleti Batı’nın

Cumhuriyeti, Gece Yayınları, Ankara-1992

KINALIZÂDE ALİ EFENDİ: Ahlâk (Ahlâk-î Alâ’î), (Baskıya Haz:

Hüseyin Algül), Tercüman Gazetesi 1001 Temel Eser, Kervan

Kitapçılık AŞ.-Basım Tarihi Belirtilmemiş

KIRAY, Mübeccel Belik : Ereğli / Ağır Sanayiden Önce Bir

Sahil Kasabası, Bağlam Yayıncılık, İstanbul-2000

KIVANÇ, Ümit: “İslâmcılar & Para-Pul: Bir Dönüşüm

Hikâyesi”, Birikim-99, Temmuz-1997

KOZANOĞLU, Can: İnternet Dolunay Cemaat, İletişim

Yayınları, İstanbul-1997

KÖMEÇOĞLU, Uğur: “Kutsal ile Kamusal: Fethullah Gülen

Cemaat Hareketi”, İslamın Yeni Kamusal Yüzleri, (Der:

Nilüfer Göle), Metis Yayınları, İstanbul-2000

21

KÖSEMİHAL, Nurettin Şazi: Durkheim Sosyolojisi, Remzi

Kitabevi, İstanbul-1971

Kur’ân-ı Kerim ve İzahlı Meâli: El-A’raf Sûresi, 199.

Ayet, (Türkçeleştiren: Ahmed Davudoğlu), Seha Neşriyet ve

Ticaret A.Ş., İstanbul-1988

KURU, Ahmet T. : “Modernite ile Müslüman Gelenek Arasında

Bir Orta Yol Arayışı: Fethullah Gülen Örneği”, Laik Devlet

ve Fethullah Gülen Hareketi, (Der: M. Hakan Yavuz ve John

Esposito), Gelenek Yayınları, İstanbul-2004

LAÇİNER, Ömer: “Postmodern Bir Dinî Hareket: Fethullah Hoca

Cemaati”, Birikim-76, Ağustos-1995

LALANDE, Andre: Kısa Gerekçeli Pratik Ahlâk, (Çev: M.

Coşkun Değirmencioğlu), MEB Yayınları, Ankara-2003

LEFEBVRE, Henri: Modern Dünyada Gündelik Hayat, (Çev: Işın

Gürbüz), İstanbul-1998

MARCUSE, Herbert: “Baskıcı Hoşgörü”, Görünmeyen Diktatör,

(Çev: Tanju Akerson), Derleyen ve Basan: Ararat Yayınevi,

İstanbul-1969

MARDİN, Şerif: Bediüzzaman Said Nursi Olayı, (Çev: Metin

Çulhaoğlu), İletişim Yayınları, İstanbul-1992

MARDİN, Şerif: Din ve İdeoloji, İletişim Yayınları,

İstanbul-1993

MARDİN, Şerif: Türkiye’de Toplum ve Siyaset, İletişim

Yayınları, İstanbul-1994

22

MARDİN, Şerif: Türk Modernleşmesi, (Çev: Mümtaz’er Türköne

& Tuncay Önder), İletişim Yayınları, İstanbul-1994

MARDİN, Şerif: “Türkiye Ne Malezya Olur Diyebilirim Ne De

Olmaz”, Ayşe Arman ile Röportaj, Hürriyet, 16 Eylül 2007

MICHEL, Thomas: “Sufism and Modernity in the Thought ofFethullah Gülen”,http://en.fgulen.com/content/view/2127/28/

MILLS, C. Wright: Toplumbilimsel Düşün, (Çev.: Ünsal

Oskay), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara-1979

ÖKE, Mim Kemal: Sunuş, GÜLEN, M. Fethullah: Yeşeren

Düşünceler (Çağ ve Nesil 6), Nil Yayınları, İzmir-1996

ÖVÜN, Özge: “Fethullah Gülen Düşüncesinde Kadının Yeri”,Berna Turam ile Söyleşi, Washington, 11.03.2006,http://www.voanews.com/turkish/archive/2006-03/2006-03-11-voa8.cfm ÖYMEN, M. Münir Raşit: Ahlâk Eğitimi ve Ahlâkın Testle

Ölçülmesi, Yayımlar ve Basılı Eğitim Malzemeleri Genel

Müdürlüğü, İstanbul-1975

ÖZCAN, İsmail: “İslâm Dininin Yeniliklere ve Sosyal Adalete

Bakışı”, İslâm Üzerine Düşünceler, Türkiye Diyanet Vakfı

Yayınları, Ankara-1988

ÖZDALGA, Elisabeth: İslâmcılığın Türkiye Seyri / Sosyolojik

Bir Perspektif, (Çev: Gamze Türkoğlu), İletişim Yayınları,

İstanbul-2006

ÖZDALGA, Elisabeth: “Worldly Asceticism in Islamic Casting

Fethullah Gülen’s Inspired Piety and Activism”, Critique,

23

sayı: 17 (Autumn)

ÖZEK, Ali: Hadislerle Ahlâkî Davranışlar, Hisar Yayınevi,

İstanbul-1979

ÖZEL, İsmet: Üç Mesele: Teknik, Medeniyet ve Yabancılaşma,

Çıdam Yayınları, İstanbul-1992

ÖZLEM,Doğan: Etik-Ahlâk Felsefesi- , İnkılap Yayınevi,

İstanbul-2004

ÖZSOY, Osman: Fethullah Gülen Hocaefendi ile Canlı Yayında

Gündem, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul-1998

PAZARLI, Osman: İslâmda Ahlâk, Remzi Kitabevi, İstanbul-

1980

POLAT, Fatih: “ ‘Ilımlı İslam’ın Ahir Zaman Peygamberi

Fuller ve Misyoneri Fethullah Gülen”, Özgürlük Dünyası,

Haziran-2004

POOLE, Ross: Ahlâk ve Modernlik, (Çev: Mehmet Küçük),

Ayrıntı Yayınları, İstanbul-1993

POPPER, Karl Raimund: Açık Toplum Düşmanları, Cilt II,

(Çev.: Harun Rızatepe), Türk Siyasî İlimler Derneği

Yayınları, Ankara-1968

RAINBOW, Paul & SULLIVAN, William: “Yorumcu Eğilim: Bir

Yaklaşımın Doğuşu”, Toplum Bilimlerindeki Yorumcu Yaklaşım,

(Çev: Taha Parla), Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul-

1990 ; Orijinal metin: TAYLOR, Charles: Interpretation and

Sciences of Man, Edited By: P. Rainbow & W. Sullivan,

24

Interpretive Social Science, (Berkeley: University of

California Pres-1979)

ROBINS, Kevin: İmaj, (Çev.: Nurçay Türkoğlu), Ayrıntı

Yayınları, İstanbul-1999

RODINSON, Maxime: İslam ve Kapitalizm, (Çev.: Orhan Suda),

Hürriyet Yayınları, İstanbul-1978

SABBAH, Fetna Ayt: İslamın Bilinçaltında Kadın, (Çev:

Ayşegül Erol), Ayrıntı Yayınları, İstanbul-1992

SAKAOĞLU, Necdet: “Medeniyet Değişmeleri Çerçevesinde Türkler’de

Ailede Eğitim”, Sosyo-Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi,

(Der.: Ezel Erverdi), T.C. Başbakanlık Aile Araştırmaları

Kurumu, Cilt-I, Ankara-1992, s. 373-374

SARIBAY, Ali Yaşar: Postmodernite, Sivil Toplum ve İslâm,

İletişim Yayınları, İstanbul-1994

SARIBAY, Ali Yaşar: Siyaset, Demokrasi ve Kimlik, Asa

Kitabevi, Bursa-1998

SARIBAY, Ali Yaşar & ÖĞÜN, Süleyman Seyfi: Bir Politikbilim

Perspektifi, Asa Kitabevi, Bursa-1998

SARITOPRAK, Zeki: “Fethullah Gülen/Nev’i Şahsına Münhasır

Bir Sûfî” adlı makale, Laik Devlet ve Fethullah Gülen

Hareketi, (Der: M. Hakan Yavuz & John L. Esposito), (Çev:

İbrahim Kapaklıkaya), Gelenek Yayınları, İstanbul-2004

SARUP, Madan: Post-Yapısalcılık ve Postmodernizm, (Çev: A.

Bâki Güçlü), Ark Yayınları, Ankara-1995

25

SAYILI, Aydın: Ortaçağ İslâm Dünyasında İlmî Çalışma

Temposundaki Ağırlaşmanın Bâzı Temel Sebepleri (Avrupa ile

Mukayese), D.T.C.F. Felsefe Araştırmaları Enstitü Dergisi,

Cilt 1, Ankara-1963

SENNETT, Richard: Kamusal İnsanın Çöküşü, (Çev.: Serpil

Durak & Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul-1996

SEVİNDİ, Nevval: Fethullah Gülen ile New York Sohbeti,

Sabah Yayıncılık, İstanbul-1997

SHIVELY, W. Phillips: Power & Choice / An Introduction to

Political Science, Mc Graw-Hill, Inc. , USA-1995

SILVERMAN, David: “Texts”, Interpreting Qualitative

Data/Methods For Analysing Talk, Text and İnteraction, Sage

Publications, London-1997

SMITH, Anthony D.: Millî Kimlik, (Çev: Bahadır Sina Şener),

İletişim Yayınları, İstanbul-1994

SÖZEN, Edibe: Söylem / Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç ve

Refleksivite, Paradigma Yayınları, İstanbul-1999

SWINGEWOOD, Alan: Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi, (Çev:

Osman Akınhay), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara-1998

ŞAYLAN,Gencay: “Türkiye’de İslamcı Siyaset”, Verso

Yayınları, Ankara-1992

ŞEKER, Mehmet: İslâm’da Sosyal Dayanışma Müesseseleri, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara-1991

26

ŞENTÜRK, Lütfi: İslâm Dininde Haramlar ve Büyük Günahlar,

Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Basım Yeri Verilmemiş-

Tarihsiz

TALİMCİLER, Ahmet: “İçerik Analizi”, Basılmamış Ders

Notları, 1998

TANYOL, Cahit: Sosyal Ahlâk/ Laik Ahlâka Giriş-I, İstanbul

Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul-1960

TAVUKÇUOĞLU, Mustafa & ERDEM, Hüsamettin: Eğitim

Fakülteleri için Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi, Mikro

Yayınları, Ankara-2002

TEICHMAN, Jenny: Social Ethics / A Student’s Guide,

Blackwell Publishers Ltd., Oxford-1999

THERBORN, Göran: İktidarın İdeolojisi ve İdeolojinin

İktidarı, (Çev: İrfan Cüre), İletişim Yayınları, İstanbul-

1989

THOMPSON, John B. : Studies in the Theory of Ideology,

Blackwell, Cambridge,1984

THOMSON, Anne: Critical Reasoning in Ethics / A Practical

Introduction, Routledge, London-1999

TIRYAKIAN, Edward A.: “Emile Durkheim”, Sosyolojik

Çözümlemenin Tarihi, Der.:Tom Bottomore & Robert Nisbet,

(Çev: Mete Tunçay & Aydın Uğur), (Makaleyi Çev: Ceylan

Tokluoğlu), V Yayınları, Ankara-1990

27

TOĞUŞLU, Erkan: “Gülen’s Theory of Adab and Ethical Values

of Gülen Movement”, “Değişen İslâm Dünyası: Fethullah Gülen

Hareketinin Katkıları” konulu Konferansa sunulan tebliğ,

London School of Economics, 26-27 Ekim 2007

TOPÇU, Nurettin: Ahlâk Nizamı, Hareket Yayınları, İstanbul-

1970

TOPRAK, Zafer: İttihat-Terakki ve Devletçilik / Türkiye’de

Ekonomi ve Toplum (1908-1950), Tarih Vakfı Yurt Yayınları,

İstanbul-1995

TOURAINE, ALAIN: Modernliğin Eleştirisi, (Çev: Hülya

Tufan), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul-1995

TOURAINE, ALAIN: Eşitliklerimiz ve Farklılıklarımızla

Birlikte Yaşayabilecek Miyiz?, (Çev: Olcay Kunal), Yapı

Kredi Yayınları, İstanbul-2000

TUNAYA, Tarık Zafer: İslâmcılık Cereyanı, Baha Matbaası,

İstanbul-1962

TURAM, Berna: “Millî Sadâkatler ve Uluslararası

Yükümlülükler / Kazakistanda’ki Gülen Cemaati Örneği”, Laik

Devlet ve Fethullah Gülen Hareketi (der: M. Hakan Yavuz &

John L. Esposito), (Çev: İbrahim Kapaklıkaya), Gelenek

Yayınları, İstanbul-2004

ULUDAĞ, Süleyman: İslâm’da Emir ve Yasakların Hikmeti,

Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara-Tarihsiz

28

ÜNAL, Ali: Bir Portre Denemesi M. Fethullah Gülen, Nil

Yayınları, İstanbul-2002

ÜNAL, İsmail: Fethullah Gülen’le Amerika’da Bir Ay, Işık

Yayınları, İstanbul-2001

VAN DIJK, Teun A. : “The Interdisciplinary Study of News as

Discours”, A Handbook of Qualitative Methodologies for Mass

Communication Research, (Edited By: Klaus Bruhn Jensen &

Nicholas W. Jankowski), Published by Routledge, London-1991

VERGİN, Nur: “Ufuk Turu Bir Analiz Değil, Bir Beste”,

Fethullah Gülen Hocaefendi İle Ufuk Turu, (Der.: Eyüp Can),

Ad Yayıncılık, İstanbul-1996

VIROLI, Maurizio: Vatan Aşkı, (Çev: Abdullah Yılmaz),

İletişim Yayınları, İstanbul-1997

WEBER, Max: Sosyoloji Yazıları, (Çev: Taha Parla), Hürriyet

Vakfı Yayınları, İstanbul-1993

WEBER, Max: Protestan Ahlâkı ve Kapitalizmin Ruhu, (Çev:

Zeynep Gürata), Ayraç Yayınları, Ankara-1997

WOODHALL, Ruth: “Organizing the Organization, Educating the

Educators: An Examination of Fethullah Gülen's Teaching and

the Membership of the Movement”,

http/www.fethullahgulenconference.

orghoustonproceedingsRWoodhall.pdf

YAVUZ, Kerim: “Din ve Güven”, Sosyal Bilimlerde Güven,

(Edit: Ferda Erdem), Vadi Yayınları, Ankara-2003

29

YAVUZ, M. Hakan: “Gülen, Çağdaş Bir Ulema-Aydın”, Medya

Aynasından Fethullah Gülen / Kozadan Kelebeğe, (Der:

Mustafa Armağan & Ali Ünal), Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı

Yayınları, İstanbul-1999

YAVUZ, M. Hakan: “Gülen Hareketi / Türk Püritenler”, Laik

Devlet ve Fethullah Gülen Hareketi, (Der: M. Hakan Yavuz &

John L. Esposito), (Çev: İbrahim Kapaklıkaya), Gelenek

Yayınları, İstanbul-2004

YAVUZ, M. Hakan: “Kamusal Alanda İslâm / Nur Hareketi

Örneği”, Laik Devlet ve Fethullah Gülen Hareketi, (Der: M.

Hakan Yavuz & John L. Esposito), (Çev: İbrahim

Kapaklıkaya), Gelenek Yayınları, İstanbul-2004

YAVUZ, M. Hakan & ESPOSITO, L. John: “Türkiye’de İslâm:

Laik Yoldan Geri Dönüş Mü?” adlı makale, Laik Devlet ve

Fethullah Gülen Hareketi, (Der: M. Hakan Yavuz & John L.

Esposito), (Çev: İbrahim Kapaklıkaya), Gelenek Yayınları,

İstanbul-2004

YAVUZ, M. Hakan: “Is There a Turkish Islam? The Emergence

of Convergence and Consensus”, Journal of Muslim Minority

Affairs, Vol. 24, No: 2, October-2004

YAZAR İSMİ YOK, Dinî Bilgiler Kılavuzu, Diyanet İşleri

Başkanlığı Yayınları, Ankara-1985

YENİŞEHİRLİOĞLU, Şahin: Hegel Felsefesi’nde Birey, Toplum,

Devlet İlişkileri, Birey ve Toplum Yayınları, Ankara-1985

30

YÜRÜŞEN, Melih: Liberal Bir Değer Olarak Ahlaki ve Siyasi

Hoşgörü, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul-1996

ZUBAIDA, Sami: İslâm, Halk ve Devlet, (Çev: Sami Oğuz),

İletişim Yayınları, İstanbul-1994

31

FETHULLAH GÜLEN’DEN SEÇİLİ KAYNAKÇA

“Sonsuz Nur” SERİSİ:

GÜLEN, M. Fethullah: İnsanlığın İftihar Tablosu (Sonsuz Nur

1), Feza Yayıncılık, İstanbul-1994

GÜLEN, M. Fethullah: İnsanlığın İftihar Tablosu (Sonsuz Nur

2), Feza Yayıncılık, İstanbul-1994

GÜLEN, M. Fethullah: İnsanlığın İftihar Tablosu (Sonsuz Nur

3), Nil Yayınları, İzmir-1996

“Kırık Testi” SERİSİ:

GÜLEN, M. Fethullah: Kırık Testi, Zaman Kitapçılık,

İstanbul-2003

GÜLEN, M. Fethullah: Sohbet-i Cânan (Kırık Testi 2),

Gazeteciler ve Yazarlar Derneği Yayınları, İstanbul-2004

GÜLEN, M. Fethullah: Gurbet Ufukları (Kırık Testi 3),

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları, İstanbul-2004

GÜLEN, M. Fethullah: Ümit Burcu (Kırık Testi 4), Türkiye

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları, İstanbul-2005

GÜLEN, M. Fethullah: İkindi Yağmurları (Kırık Testi 5),

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları, İstanbul-2006

32

GÜLEN, M. Fethullah: Diriliş Çağrısı (Kırık Testi 6),

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları, İstanbul-2007

GÜLEN, M. Fethullah: Ölümsüzlük İksiri (Kırık Testi 7),

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları, İstanbul-2007

“Çağ ve Nesil” SERİSİ:

GÜLEN, M. Fethullah: Çağ ve Nesil 1, Nil Yayınları, İzmir-

2006

GÜLEN, M. Fethullah: Buhranlar Anaforunda İnsan (Çağ ve

Nesil 2), T.Ö.V. Yayınları, İzmir-1996

GÜLEN, M. Fethullah: Yitirilmiş Cennete Doğru (Çağ ve Nesil

3), T.Ö.V. Yayınları, İzmir-1995

GÜLEN, M. Fethullah: Zamanın Altın Dilimi (Çağ ve Nesil 4),

Nil Yayınları, İzmir-2005

GÜLEN, M. Fethullah: Günler Baharı Soluklarken (Çağ ve

Nesil 5), Nil Yayınları, İzmir-2003

GÜLEN, M. Fethullah: Yeşeren Düşünceler (Çağ ve Nesil 6),

Nil Yayınları, İzmir-1996

GÜLEN, M. Fethullah: Işığın Göründüğü Ufuk (Çağ ve Nesil

7), Nil Yayınları, İzmir-2005 GÜLEN, M. Fethullah:

Örnekleri Kendinden Bir Hareket (Çağ ve Nesil 8), Nil

Yayınları, İstanbul-2003

33

“Asrın Getirdiği Tereddütler” SERİSİ:

GÜLEN, M. Fethullah: Asrın Getirdiği Tereddütler 1, Nil

Yayınları, İzmir-1996

GÜLEN, M. Fethullah: Asrın Getirdiği Tereddütler 2, Nil

Yayınları, İzmir-1998

GÜLEN, M. Fethullah: Asrın Getirdiği Tereddütler 3, T.Ö.V.

Yayınları, İzmir-1991

GÜLEN, M. Fethullah: Asrın Getirdiği Tereddütler 4, T.Ö.V.

Yayınları, İzmir-1997

“Fasıldan Fasıla” SERİSİ:

GÜLEN, M. Fethullah: Fasıldan Fasıla 1, Nil Yayınları,

İzmir-1995

GÜLEN, M. Fethullah: Fasıldan Fasıla 2, Nil Yayınları,

İzmir-1995

GÜLEN, M. Fethullah: Fasıldan Fasıla 3, Nil Yayınları,

İzmir-1996

GÜLEN, M. Fethullah: Fasıldan Fasıla 4, Nil Yayınları,

İstanbul-2001

GÜLEN, M. Fethullah: Fikir Atlası (Fasıldan Fasıla 5), Nil

Yayınları, İstanbul-2006

34

“Prizma” SERİSİ:

GÜLEN, M. Fethullah: Prizma 1, Nil Yayınları, Almanya-1997

GÜLEN, M. Fethullah: Prizma 2, Nil Yayınları, Almanya-1997

GÜLEN, M. Fethullah: Prizma 3, Nil Yayınları, İzmir-1999

GÜLEN, M. Fethullah: Prizma 4, Nil Yayınları, İstanbul-2003

GÜLEN, M. Fethullah: Kendi İklimimiz (Prizma 5), Nil

Yayınları, İzmir-2007

GÜLEN, M. Fethullah: İnancın Gölgesinde 1, Nil Yayınları,

Ankara-1996

GÜLEN, M. Fethullah: İnancın Gölgesinde 2, Nil Yayınları,

Ankara-1996

GÜLEN, M. Fethullah: Ruhumuzun Heykelini Dikerken, Feza

Gazetecilik AŞ., İstanbul-1998

GÜLEN, M. Fethullah: Kendi Dünyamıza Doğru (Ruhumuzun

Heykelini Dikerken 2), Nil Yayınları, İzmir-2005

GÜLEN, M. Fethullah: Altın Nesil, (Der.: Latif Erdoğan),

Akyol Matbaa İşletmesi, İzmir-1976

GÜLEN, M. Fethullah: Kur’ân’dan İdrake Yansıyanlar 1, Feza

Gazetecilik A.Ş. , İstanbul-2000

GÜLEN, M. Fethullah: Fâtiha Üzerine Mülâhazalar, Nil

Yayınları, İzmir-1996

35

GÜLEN, M. Fethullah: İrşâd Ekseni, Nil Yayınları, İzmir-

2001

GÜLEN, M. Fethullah: İ’lâ-yı Kelimetullah veya Cihad, Nil

Yayınları, İzmir-2001

GÜLEN, M. Fethullah: Çekirdekten Çınara (Bir Başka Açıdan

Ailede Eğitim), Nil Yayınları, İstanbul-2002

GÜLEN, M. Fethullah: İnsanın Özündeki Sevgi, Ufuk

Kitapları, İstanbul-2003

GÜLEN, M. Fethullah: Ölçü veya Yoldaki Işıklar, Nil

Yayınları, İstanbul-2003

GÜLEN, M. Fethullah: Beyan (Yağmur Serisi 1), Nil

Yayınları, İzmir-2004

GÜLEN, M. Fethullah: “Devlete İnanırım, Devletçi Değilim”,

M. Hakan Yavuz ile Röportaj, Milliyet-11.08.1997

GÜLEN, M. Fethullah: “Bulgar Gazetecilerin Sorularına

Cevaplar”, Medya Aynasında Fethullah Gülen (Kozadan

Kelebeğe), Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Yayınları,

İstanbul-1999

GÜLEN, M. Fethullah: “Tecdit-Teceddüt ya da Yenilenme ve

Yenileşme fantezisi”, 23.06.2004,

http://tr.fgulen.com/content/view/12377/3/

GÜLEN, M. Fethullah: Essays, Perspectives, Opinions, The

Fountain, Turkey-2002

36

GÜLEN, M. Fethullah: Peygamberimizin Yüce Ahlâkı, Peygamber

Sevgisi VCD’si, 14 Nisan 1991-Fatih Câmiî Pazar Vaazı, 1.

CD, Nil Yayınları, İstanbul-Yayın Tarihi yok

GÜLEN, M. Fethullah: Kahramanmaraş Vaazı-Allah’a ve

Resulü’ne Muhabbet (Anadolu Vaazları-1), 20 Şubat 1976,

Audio CD, Nil Yayınları, İzmir-2006

GÜLEN, M. Fethullah: İktisadî Mülâhazalar, Kasetlik Sohbet

Seti, 21-28, Nil Sesli Görüntü Eserleri Paz. San. ve Tic.

A.Ş., İstanbul-Tarihsiz

GÜLEN, M. Fethullah: İnterstar Tv’de yayınlanan röportajı,

6 Temmuz 1995; Web sayfası adresi:

http://tr.fgulen.com/content/view/233/5/

37