Decreto decurionum / ex decreto decurionum: un estudio epigráfico

13
Decreto decurionum / ex decreto decurionum: un estudio epigráfico Blanca Rodríguez Belló Barcelona, 16 de julio de 2015 [email protected] ub.academia.edu/blancarbello

Transcript of Decreto decurionum / ex decreto decurionum: un estudio epigráfico

Decreto decurionum / ex decreto decurionum: un estudio epigráfico

Blanca Rodríguez Belló

Barcelona, 16 de julio de 2015

[email protected]

ub.academia.edu/blancarbello

Premisas introductorias• El decreto de los decuriones como texto legal de la política local

• Théoret y los discursos de Cicerón• Baños y la variación Neroni / ad Neronem (mittere)

• Fasolini y la fórmula epigráfica decurial

• El uso de la epigrafía como fuente

Delimitación del estudio

• La fórmula decreto decurionum / ex decreto decurionum como un ejemplo histórico de alternancia entre giros casual y preposicional

• Delimitación geográfica

• Criterio de eliminación de inscripciones del corpus de estudio

Resultados estadísticos

90%

10%

Giro casual

Giro preposicional

Figura 1

Hispania CiteriorLusitaniaBaeticaAquitaniaLugdunensisNarbonensisAlpes PoeninaeAlpes CottidaeAlpes MarittimaeBelgicaBritanniaGermania InferiorGermania SuperiorRaetiaNoricumPannonia InferiorPannonia SuperiorDalmatiaCorsicaSardiniaSiciliaMauretania TingitanaMauretania CaesariensisAfrica Proconsularis

Total ocurrencias: 1.011

DD > d(ecreto) d(ecurionum)

IRCPacen 08 (= CIL II 5141), Ossonoba (Lusitania): [C(aio) Iuli]o L(uci) [f(ilio)] / [Quir(ina) F]elici/[ori] Vi[3]nsi / [fl]am[ini] et II/vir[o O]sson/ob(ensi) [L(ucius) V]areius / [S]am[i]arius / L(ucius) Ael[ius] Optatus / [C(aius)] A[cili]us Coma/[tus L(ucius) A]xiu[s] / [Tiro C(aio) Iul(io) F]eliciori / [amico ben]e meren/[tissimo e]t pientis/simo d(ecreto) d(ecurionum)

CIL II 270, Olisipo (Lusitania): Antoniae / Amoenae / h(ic) s(ita) e(st) / Ant(onius) Amoenus pater / d(ecreto) d(ecurionum)

AE 1972, 250: M(arco) Lucretio Q(uinti) f(ilio) / Quir(ina) / Iuliano / equo publico / proc(uratori) Auggg(ustorum) prov(inciae) / Baeticae item / proc(uratori) Kal(endarii) Vegetiani / item proc(uratori) XX her(editatium) / provinciarum / Baeticae et Lusitaniae / curatori rei p(ublicae) Italic(ensium) / splendidissima / res p(ublica) d(ecreto) d(ecurionum) / ob merita / eius

Resultados estadísticos

90%

10%

Giro casualGiro preposicional

75%

25%

Giro casual

Giro preposicional

Figura 1 Figura 2

Total ocurrencias: 1.011 Total ocurrencias: 39

Total corpus seleccionado Sin abreviaturas DD / ex DD

Resultados estadísticos

95.7%

4.3%

Giro casual

83%

17%

Giro casual

Giro preposicionalFigura 3

Figura 5

l(ocus) d(atus) d(ecreto) d(ecurionum)

Total ocurrencias: 491

d(ecreto) d(ecurionum) p(ublica) p(ecunia)

Sin fórmulas extensas

98.7%

1.3%

Giro casual

Figura 4

Análisis de estructuras en Hisp. Cit.

• CIL II2 14,1258, Tarraco: [Se]xt(o) Pompeio / [S]edatino / [A]quensi ex / p]rovincia / [A]quitanic(a) / [se]viro Augus(tali) / [d]ec(urioni) Laru(m) / [co]loniae Tar/[ra]c(onensium) Pomp(eia) Vere/cunda marito in/comparabili ex d(ecreto) d(ecurionum) d(edit)

• CIL II 3624, Saetabis: M(arco) Granio M(arci) f(ilio) / Gal(eria) Super[ian]o / cui omnes hono/res ob merita vit[ae] / a municipibus / suis oblati sunt / P(ublius) Cor(nelius) Iunianus / fratri ex d(ecreto) d(ecurionum) / honore / usus / ex testamento

• CIL II 2582, Lucus Augusti: D(is) M(anibus) s(acrum) / L(ucius) Aurelius / [- - -]aris[- - -] / veteranus leg(ionis) VII Gem(inae) P(iae) F(elicis) / Aurelia Messia / marito posuit / d(ecreto) d(ecurionum)

Análisis de estructuras en Hisp. Cit.

• CIL II 3541, Murcia: C(aius) Cornelius Carito L(ucius) Heius Labeo / IIvir(i) aquas ex d(ecreto) d(ecurionum) reficiendas / curarunt i(dem)q(ue) p(robarunt)

• CIL II 3425, Carthago Nova: Cn(aeus) Cornelius / L(uci) f(ilius) Gal(eria) Cinna / IIvir / murum long(um) p(edes) CII / ex d(ecreto) d(ecurionum) f(aciendum) c(uravit) i(dem)q(ue) p(robavit)

• CIL II 3426, Carthago Nova: M(arcus) Cornelius M(arci) f(ilius) / Gal(eria) Marcellus aug(ur) / quinq(uennalis) murum a porta / Popilia ad turrim / proximam ped(es) CXLVI et / ultra turr(im) p(edes) XI d(ecreto) d(ecurionum) f(aciendum) c(uravit) i(dem)q(ue) p(robavit).

Estructura semánticaDecreto decurion

umAcción Monumento

Causa directa o pura

Sujeto Acción Monumento

Ex decreto decurion

um

Causa indirecta

Conclusiones• Funcionamiento alternancia en el caso específico de decreto decurionum / ex decreto decurionum

• Matiz semántico expresado con mayor precisión con giros preposicionales

• Alternancia determinada por la semántica y, por tanto, en muchos casos por la subjetividad

• Resultados provisionales, casuísticas pendientes de estudio

Cuestiones para futuras investigaciones

• Decreto decurionum / decurionum decreto.

• Estudio de todos los epígrafes con la estructura personal comentada y su peso numérico entre los epígrafes con giro preposicional.

• Estudio comparado con estructuras similares procedentes del corpus literario.

MOLTES GRÀCIES!