172

CROSS-CULTURAL, ‘OOMPAH-ROCK’ IDENTITIES: STYLISTIC UNIFICATION AND COMMON BACKGROUND IN THE MUSIC OF ROWWEN HÈZE AND LOS LOBOS CROSSCULTURELE ‘HOEMPAROCK’ – CULTURELE IDENTITEIT,

STILISTISCHE OVEREENKOMSTEN EN GEDEELDE ACHTERGROND

IN DE MUZIEK VAN ROWWEN HÈZE EN LOS LOBOS

Erin Bauer Erin Bauer holds a Ph.D. in Musicology from Claremont Graduate University in Southern California.

Her research examines the globalization of Texas-Mexican accordion music, called conjunto. Related

areas of interest include Los Lobos, Ry Cooder, and Rowwen Hèze.

Erin Bauer is gepromoveerd in de musicologie aan Claremont Graduate University in het zuiden van

Californië. Zij onderzoekt de globalisering van Texaans-Mexicaanse accordeonmuziek, de zogeheten

conjunto. In verband daarmee bestudeert ze de muziek van onder meer Los Lobos, Ry Cooder en

Rowwen Hèze.

Faced with too many cultural possibi­

lities in the chaos of modern life, musi­

cians around the world are often drawn

to what is familiar, although perhaps not

historically typical, to form a personal

sense of belonging outside of traditional

boundaries. In the case of Rowwen Hèze,

the socioeconomic background, symbo­

lic response to mainstream authority, and

accordion­based musical characteristics

of an American roots­rock band called

Los Lobos create a familiar sense of cul­

tural community, despite dramatic dif­

ferences of geographic circumstance. In

Musici overal ter wereld kiezen vaak voor

het vertrouwde uit de overstelpende hoe­

veelheid mogelijkheden die de chaos van

onze huidige, moderne cultuur ons biedt.

Daardoor ontstaan verwantschappen

buiten de traditionele muziekgenres om.

Zo voelt Rowwen Hèze zich, ondanks de

enorme geografische afstand, cultureel

verbonden met Los Lobos – een populai­

re chicano­rockgroep uit de arme Mexi­

caans­Amerikaanse regio van East Los

Angeles in het zuiden van Californië. In

nummers als ‘Bestel Mar’, ‘Kroenenberg’

en ‘De Moan’ op het album Boem (1991)

173

‘Bestel Mar’, ‘Kroenenberg,’ and ‘De Moan,’ from

the album Boem (1991), Rowwen Hèze take clo­

se stylistic influence from Los Lobos. This popular

Chicano rock group from the poor, Mexican­Ame­

rican region of East Los Angeles, in Southern Ca­

lifornia, provide Rowwen Hèze with a clear musical

model in ‘Anselma’ and ‘Ay Te Dejo En San Anto­

nio,’ from… And a Time to Dance (1983), and ‘Estoy

Sentado Aqui,’ from La Pistola y el Corazón (1988),

respectively.

Following the discovery of Los Lobos du­

ring the 1980s, Rowwen Hèze developed an ‘oom­

pah­rock’ amalgamation of the Dutch brass band

and American rock music, with additional features

of Texas­Mexican accordion music, called conjunto.

This socially significant, South Texas style of ensem­

ble music uses button accordion, bajo sexto, electric

bass, and drums to blend nineteenth­century Euro­

pean dance music with Mexican rhythmic charac­

teristics. Los Lobos similarly combine Texas­Mexi­

can conjunto with elements of American rock, jazz,

country, and R&B. Beyond rather signifi­

cant differences in language and location,

the two bands thus take part in the same

creative community. With almost identi­

cal musical recordings, Los Lobos and

Rowwen Hèze form a single, unified ar­

tistic style drawn from a common back­

ground of socioeconomic marginalizati­

on and a corresponding tradition of polka

rhythms, Western rock characteristics,

and Eastern­European accordion music.

Through the prominent European im­

migrant population in the Texas/Mexico

van Rowwen Hèze is de stilistische invloed van Los

Lobos onmiskenbaar. Respectievelijk ‘Anselma’ en

‘Ay Te Dejo En San Antonio’ van hun album… And

a Time to Dance (1983) en ‘Estoy Sentado Aqui’ van

La Pistola y el Corazón (1988) stonden model voor

deze nummers. Rowwen Hèze ontdekte de muziek

van Los Lobos in de jaren tachtig en heeft daarna

een eigen ‘hoemparock’ ontwikkeld – een menge­

ling van Nederlandse fanfare en Amerikaanse rock

met elementen van de Texaans­Mexicaanse conjunto.

Deze ensemblemuziek speelt een belangrijke rol in

het Zuid­Texaanse muziekleven. Zij brengt knop­ac­

cordeon, bajo sexto, elektrische basgitaar en drums

bij elkaar in een mengvorm van negentiende­eeuw­

se Europese dansmuziek en Mexicaanse ritmen. On­

danks de aanzienlijke verschillen in taal en plaats

horen beide bands daarom tot dezelfde muzikale ge­

meenschap. Met hun soms bijna identieke nummers

vertegenwoordigen Los Lobos en Rowwen Hèze

één artistieke stijl, geïnspireerd door een gedeelde

achtergrond van sociaaleconomische achterstelling

en een vergelijkbare traditie van polka­

ritmes en kenmerken van westerse rock

en Oost­Europese accordeonmuziek.

In Texas en Mexico vestigde zich aan

het begin van de twintigste eeuw een gro­

te stroom Europese immigranten en in

het zuiden van Nederland werd in die­

zelfde tijd de polka als dansmuziek popu­

lair. Daarom putten de twee bands voor

een groot deel uit hetzelfde erfgoed. Dat

de muziek van Rowwen Hèze zo op die

van Los Lobos lijkt, komt dus niet door

de overname van een muziekstijl uit de

Ondanks de

aanzienlijke

verschillen in

taal en plaats

horen beide

bands daarom

tot dezelfde

muzikale

gemeenschap.

174

Verenigde Staten maar door een herontdekking en

herinterpretatie van een in wezen lokale stijl. Hoewel

de melodie en instrumentatie van de Amerikaanse

en Nederlandse uitvoeringen van de nummers vrij­

wel identiek zijn, zijn de teksten in de twee talen heel

verschillend. Zo bestaat bijvoorbeeld het Spaanstali­

ge ‘Anselma’ uit zware dreigementen om een onbe­

antwoorde liefde terwijl het Limburgse ‘Bestel Mar’

region at the turn of the twentieth century and the

spread of polka music into the southern Nether­

lands around the same time, the cultural histories

of both bands derive largely from the same herita­

ge. Rowwen Hèze’s stylistic reliance on Los Lobos

is therefore not cultural appropriation from the Uni­

ted States, but a contemporary re­appropriation

and reinterpretation of a fundamentally local style.

175

over een gezellig avondje in de kroeg gaat.

Ook zijn de uitvoeringen van Rowwen

Hèze over het algemeen wat sneller. Maar

ondanks de verschillen in betekenis en

tempo, is de muziek in wezen hetzelfde.

Zelfs de snellere tempi van de Limburgse

groep vormen uiteindelijk slechts een iets

andere interpretatie van het nog steeds

Texaans­Mexicaanse ritme.

Tussen het Nederlandse Noord­Limburg en de

Mexicaans­Amerikaanse gemeenschap in East Los

Angeles – twee ogenschijnlijk heel verschillende cul­

turen – bestaat dus een verrassende creatieve con­

nectie. Een aantal overeenkomsten in de achtergrond

van beide bands valt op. Vanwege die gemeenschap­

pelijke sociaal­culturele achtergrond is het niet zo

verwonderlijk dat Rowwen Hèze en Los Lobos sa­

menkomen om een muziekstijl te creëren die de tra­

ditionele historische en geografische grenzen over­

schrijdt. Zij construeren hun culturele identiteit niet,

zoals gebruikelijk op historische categorieën als ras,

taal en plaats van herkomst, maar oriënteren zich op

maatschappelijke klasse en persoonlijke omstandig­

heden. Zo ontstaat een wereldomspannende cultu­

rele verwantschap waarin het meer gaat om econo­

mische positie – rijk versus arm, mainstream versus

minderheid – dan om Europa (of andere locaties)

versus Amerika.

De hele twintigste eeuw heeft East Los Angeles

in verhouding tot de omringende regio te kampen

gehad met ongelijke kansen op het gebied van on­

derwijs, werkgelegenheid en vertegenwoordiging in

de politiek. Daardoor is de arme, overwegend Mexi­

caans­Amerikaanse gemeenschap achtergebleven bij

Although the melodies and instrumenta­

tion are almost identical in the American

and Dutch versions of each song, the ly­

rics in each language are remarkably dis­

tinct. For example, while the Spanish

version of ‘Anselma’ describes the thre­

atening, tyrannical actions of unrequited

love, the Limburgish rendition of ‘Bestel

Mar’ relates a comfortable evening spent at the lo­

cal pub. The Limburgish versions of the songs are

also faster than their Spanish counterparts. However,

despite these differences in meaning and tempo, the

music is effectively the same. Even the faster tem­

pos in Rowwen Hèze’s renditions are only a slightly

different rhythmic interpretation of the continuing

Texas­Mexican tradition.

In the unexpected creative relationship between

the Limburg region of the Netherlands and the

Mexican­American community of East Los Ange­

les, certain similarities of background become clear.

This connection creates a ‘family of resemblan­

ce,’ in which seemingly disparate cultural groups

draw from parallel life experiences to form a cohe­

sive understanding from individual elements. With

common sociocultural experiences, it is not parti­

cularly surprising that Rowwen Hèze and Los Lo­

bos join together musically to create a shared ar­

tistic culture outside of traditional hereditary and

locational boundaries. This association thus shifts

the conventional consideration of cultural unifica­

tion through historical groupings of race, language,

and location to instead encompass individual iden­

tification based on class and personal constitution.

Global cultures then become more about economic

Ondanks de

verschillen

in betekenis

en tempo, is

de muziek

in wezen

hetzelfde

176

de overheersende Anglo­Amerikaanse bevolking van

Californië. Een vergelijkbare situatie deed zich voor

in het Noord­Limburgse dorp America, een plat­

telandsgemeenschap in de van oudsher armoedige

streek de Peel, waar vroeger voornamelijk turf werd

gewonnen. De inwoners van de stad Los Angeles zijn

multicultureel ingesteld, hoog opgeleid en dienover­

eenkomstig welvarend. De provincie Limburg, stra­

tegisch ingeklemd tussen de rest van Nederland,

Duitsland en België en daardoor internationaal geo­

riënteerd, heeft een vergelijkbaar bevoorrechte posi­

tie tegenover het economisch achtergebleven gebied

de Peel. East Los Angeles en de Peel hebben kortom

gemeen dat het minderheidsgemeenschappen zijn in

een politiek, economisch, talig, sociaal en cultureel

dominante omgeving.

Zowel Rowwen Hèze als Los Lobos

drukken zich uit in een minderheidstaal.

De dominante taal in het zuiden van Ca­

lifornië is Engels, maar Los Lobos zingt

en communiceert in het Spaans (in prin­

cipe gereserveerd voor thuisgebruik) of

een plaatselijke mengvorm van Spaans

en Engels die wel Spanglish wordt ge­

noemd. Rowwen Hèze zingt in het Lim­

burgse streekdialect. Door te kiezen voor

een taal die alleen een zeer beperkte be­

volkingsgroep verstaat, profileren beide

bands zich doelbewust als vertegenwoor­

digers van de eigen gemeenschap. Zo bin­

den ze een specifieke, zeer trouwe schare

fans aan zich en zetten ze zich af tegen de

cultuur van de meerderheid. Daar komt

bij dat de Nederlandse muziekpraktijk

positionality – rich versus poor; mainstream versus

minority – than Europe (or other geographic locati­

ons) versus America.

Throughout the twentieth century, East Los An­

geles has struggled to achieve equal opportunities of

education, employment, and political representati­

on as the surrounding areas. In this way, the poor,

primarily Mexican­American neighborhood has re­

mained marginalized in comparison to the dominant,

Anglo­American community in California. Similar­

ly, the village of America in the southern Dutch pro­

vince of Limburg is a rural community within the

historically impoverished De Peel region of the pro­

vince, best known economically for the extraction of

peat for fuel. While the city of Los Angeles exhibits

a general multiculturalism, sophistication, and asso­

ciated affluence, the province of Limburg,

strategically situated between Germa­

ny, Belgium, and the Netherlands, achie­

ves a similar measure of globalization and

economic advantage, particularly when

compared to the more financially down­

trodden De Peel. East Los Angeles and

the De Peel region of the Netherlands

can therefore be interpreted as analogous,

minority communities within politically,

economically, linguistically, socially, and

culturally dominant areas.

Rowwen Hèze and Los Lobos each

maintain a minority language within the

linguistic majority of the broader cultural

community. While the dominant langua­

ge of Southern California is English, Los

Lobos sing and communicate in Spanish

Door te kiezen

voor een taal

die alleen een

zeer beperkte

bevolkings-

groep verstaat,

profileren beide

bands zich

doelbewust

als vertegen-

woordigers

van de eigen

gemeenschap.

177

sinds de Tweede Wereldoorlog sterk gericht is op de

Anglo­Amerikaanse popcultuur. Zo beschouwd is de

dominante cultuur waarop Rowwen Hèze rea geert

dezelfde Amerikaanse cultuur als waartegen Los

Lobos zich afzet.

In reactie op de wereldwijde populariteit van de

Amerikaanse cultuur en de overheersende opvatting

over culturele identiteit in Europa is de laatste tijd in

beide werelddelen een tegenbeweging van minder­

heden aan de gang. Geografisch bepaalde verschil­

len blijven uiteraard bestaan, maar een diepere ar­

tistieke kloof tekent zich tegenwoordig af tussen rijk

en arm, ongeacht land of zelfs continent van oor­

sprong. De globalisering van de moderne populai­

re muziek houdt in dat een uniforme, in eerste in­

stantie op Amerikaanse invloeden geïnspireerde

(a language typically used only in the home) or a lo­

calized mixture of Spanish and English, often refer­

red to as ‘Spanglish.’ Similarly, Rowwen Hèze sing in

the regional Limburgish dialect. The conscious deci­

sion to invoke a language only really understood by

a closely localized population designates each group

as a willful, symbolic representation of their commu­

nity. In this way, each group attracts a separate, but

deeply loyal fan base and establishes a meaningful

response against the mainstream culture. In additi­

on, following the Second World War, Dutch musical

practices became largely dependent on Anglo­Ame­

rican popular styles. In this regard, the mainstream,

majority culture that Rowwen Hèze ostensibly res­

ponds against is the same American culture counter­

acted by the minority characteristics of Los Lobos.

In contemporary society, popular creative charac­

teristics from the United States work in combination

with the dominant sense of cultural identity throug­

hout Europe to establish a single, symbolic founda­

tion counter to the marginalized populations in both

regions. While certain geographic differences remain,

a deeper creative divide can now frequently be found

between rich and poor, regardless of country or even

continent of origin. In modern musical pursuits, po­

pular global culture is increasingly that: a set of uni­

fied, worldwide artistic practices initially drawn from

American influences, but progressively forming a

single, globalized understanding of creative identi­

ty throughout mainstream populations. In contrast,

minority communities often struggle to express lo­

cal identities outside of dominant practices. The geo­

graphically distant relationship between Los Lobos

and Rowwen Hèze does not represent American

178

muziekpraktijk meer en meer de overhand de krijgt.

Minderheden hebben steeds minder gelegenheid om

uitdrukking te geven aan hun regionale identiteit.

De verwantschap, over de geografische afstand heen,

tussen Rowwen Hèze en Los Lobos is geen teken van

Amerikaans imperialisme maar een overeenkom­

stige reactie van twee minderheidsgroepen op de do­

minante cultuur in Nederland (met name de Rand­

stad), respectievelijk de Verenigde Staten.

Los Lobos combineert de erfenis van de Mexi­

caans­Amerikaanse gemeenschap met elementen uit

de Amerikaanse mainstream muziek en claimt daar­

mee de dominante muziekpraktijk als een aspect van

de eigen culturele achtergrond. Daarmee spreekt de

band een breder publiek aan zonder de eigen etni­

sche en sociaaleconomische wortels te verloochenen.

Integendeel, de groep laat een krachtig eigen geluid

horen tegen het wijdverspreide fenomeen van dis­

criminatie. Op vergelijkbare manier kiest Rowwen

Hèze stelling in het verzet van de lokale minder­

heid tegen de gecommercialiseerde hegemonie van

de Nederlandse en Europese cultuur. Net als Los

Lobos houdt de Limburgse band vast aan het eigen

imperialism, but produces a combined response by

two similarly marginalized communities to the po­

werful, mainstream practices of both the dominant

area in the Netherlands (the so­called Randstad)

and the United States.

Los Lobos reclaim dominant practices as part

of their own cultural experience through the com­

bination of mainstream musical characteristics with

historical qualities of the Mexican­American com­

munity. By taking in popular external characteris­

tics and using their own cultural heritage to speak

to a broader community, the Los Angeles artists

have not betrayed their ethnic and socioeconomic

roots. Instead, the group have established a power­

ful, individual response to widespread discriminati­

on. The Limburg band display a similar struggle be­

tween life in the local, marginalized community and

the commercialized hegemony of the broader Dutch

and European culture. As with Los Lobos, Rowwen

Hèze maintain their own dialect and certain musi­

cal aspects of their sociocultural heritage, establis­

hing a strong base within their own ethnic and so­

cioeconomic population. Yet, the unique, minority

Op deze wijze kan populaire

muziek bijdragen aan nieuwe

betekenisgeving in onze

gecompliceerde en op allerlei

manieren verbonden wereld.

179

dialect en bepaalde aspecten van de eigen muzika­

le traditie. Niet alleen om de band met de plaatselij­

ke gemeenschap te verstevigen, maar ook als symbo­

lische reactie tegen de overheersende meerderheid.

De combinatie van typisch regionale kenmerken als

dialect met elementen uit de mainstream, zoals pop

en fanfare, maakt hun muziek bereikbaar voor pu­

bliek van zowel binnen als buiten de eigen streek.

Net als Los Lobos combineert Rowwen Hèze pop­

muziek met kenmerken uit de lokale en wereldwij­

de minderhedencultuur. Zo versterken zij de positie

van de plaatselijke minderheid binnen de dominante

cultuur. Bovendien schept de band door het gebruik

van exotischer muziekstijlen zoals die van Los Lobos

een ‘familieband’ met East Los Angeles.

De gedeelde sociaaleconomische achterstelling

vormt hier een sterkere band tussen de twee geogra­

fisch ver van elkaar verwijderde groepen muzikanten

dan dat bekende overwegingen van cultuurimperi­

alisme ze van elkaar doen verschillen. Beide bands

putten uit overeenkomstige maatschappelijke om­

standigheden voor hun eigen interpretatie van een

samenhangende artistieke gemeenschap. Dit doen

zij buiten de traditionele plaatselijke, nationale en

muzikale grenzen om. Op deze wijze kan populai­

re muziek bijdragen aan nieuwe betekenisgeving in

onze gecompliceerde en op allerlei manieren ver­

bonden wereld, gebaseerd op wijd verspreide over­

eenkomsten in sociaaleconomische omstandigheden

en, hoe onverwacht vaak ook, gedeelde tradities. Het

lijkt erop dat deze internationale verwantschap soms

beter geschikt is een culturele gemeenschap te be­

werkstelligen dan historische noties van een gedeel­

de taal en etnische en geografische herkomst alleen.

characteristics are set up not only as a connection

to the regional community, but also as a symbolic

response to majority dominance. The combination

of distinctly cultural characteristics, such as dialect,

with more mainstream elements, such as popular

music and the Dutch brass band, creates a funda­

mental accessibility both inside and outside the ori­

ginal geographic community. As with Los Lobos,

Rowwen Hèze use popular elements alongside local

and global minority associations to create a certain

power for the marginalized community within the

dominant realm. In addition, by referencing exter­

nal musical practices such as the Tex­Mex and Ame­

rican rock characteristics of Los Lobos, Rowwen

Hèze establish a ‘family of resemblance’ with East

Los Angeles.

In the case of Los Lobos and Rowwen Hèze, simi­

lar socioeconomic background and minority­based

marginalization connect the geographically distant

bands more than traditional considerations of cultu­

ral imperialism between the United States and Euro­

pe draw them apart. The groups use corresponding

social experiences to create their own interpretation

of a cohesive, creative community outside of typical

understandings of local and national, musical boun­

daries. In this way, popular music can help to rear­

ticulate a sense of meaning in our complicated and

highly interconnected world drawn from widespread

commonalities of socioeconomic background and

familiar, although often unexpected, heritage. This

worldwide connection sometimes seems to genera­

te a more appropriate cultural community than his­

torical notions of common language, ethnicity, and

location alone.