Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice din prima jumătate a secolului al...

49
Annales Universitatis Apulensis. Series Historica, 17/I, pp. 231-279 COMERCIANŢII GRECI DIN TRANSILVANIA ÎN SURSE STATISTICE DIN PRIMA JUMĂTATE A SECOLULUI AL XVIII-LEA DANIEL DUMITRAN Cercetarea sistematică a evoluţiilor economice şi sociale din perioada preindustrială, respectiv a implicaţiilor acestora în sfera culturală şi spirituală, necesită o nouă inventariere, pe cât posibil exhaustivă, a surselor. La această concluzie au condus cu deosebire cercetările mai recente consacrate şi în istoriografia românească istoriei oraşelor, care au constituit, în perioada menţionată, mediile definitorii ale transformărilor societăţii. Investigaţiile de istorie regională ilustrează evoluţiile similare din teritoriile răsăritene ale Monarhiei habsburgice, chiar dacă, în cazul Transilvaniei, nivelul urbanizării a rămas unul relativ modest. Asemenea Ungariei, Principatul intracarpatic s-a integrat în reţeaua rutelor comerciale care legau centrul de sud-estul european, iar o contribuţie de primă importanţă în realizarea schimburilor zonale au avut- o comercianţii „greci” – nume ce desemna în mai mare măsură statutul profesional şi apartenenţa confesională a acestora, decât originea etnică, deseori destul de variată. Cunoaşterea numărului şi a situaţiei lor detaliate a reprezentat de la început o prioritate a Curţii vieneze, care a încercat să favorizeze aşezarea lor stabilă pe teritoriul Imperiului. Listele şi acţiunile de conscriere realizate de autorităţile fiscale ale Principatului în primele decenii de după integrarea Transilvaniei în Imperiu ilustrează acest fapt. Sursele editate în continuare reprezintă rezultatul investigaţiei efectuate în fondurile Arhiva fiscală a Transilvaniei şi Arhiva Guberniului Transilvaniei – Conscripţii mixte, păstrate la Arhivele Naţionale Maghiare (Colecţia de microfilme), cunoscute până acum doar prin câteva menţiuni bibliografice. Este neîndoielnic că fondurile originale conţin şi alte izvoare de acest tip, dar la care nu am avut deocamdată acces. Încercarea de a contura planul unei cercetări mai ample consacrate prezenţei şi rolului „grecilor” în Transilvania m-a îndemnat totuşi să valorific sursele identificate până în acest moment. O primă evaluare a lor am făcut-o într-un studiu publicat recent, unde am menţionat şi referinţele bibliografice anterioare 1 . Conf. univ. dr., Universitatea „1 Decembrie 1918” Alba Iulia, Facultatea de Istorie şi Filologie. 1 Daniel Dumitran, „Spre o reală toleranţă pentru răsăriteni? Problema concivilităţii în oraşele libere din Transilvania”, în vol. Identitate confesională şi toleranţă religioasă în secolele XVIII- XXI. Lucrările Conferinţei ştiinţifice internaţionale organizate la Alba Iulia, 14-15 octombrie 2011, editori Daniel Dumitran, Botond Gudor, Cluj-Napoca, Editura Mega, 2011, pp. 261-267.

Transcript of Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice din prima jumătate a secolului al...

Annales Universitatis Apulensis. Series Historica, 17/I, pp. 231-279

COMERCIANŢII GRECI DIN TRANSILVANIA ÎN SURSE STATISTICE DIN PRIMA JUMĂTATE A SECOLULUI AL XVIII-LEA

DANIEL DUMITRAN

Cercetarea sistematică a evoluţiilor economice şi sociale din perioada preindustrială, respectiv a implicaţiilor acestora în sfera culturală şi spirituală, necesită o nouă inventariere, pe cât posibil exhaustivă, a surselor. La această concluzie au condus cu deosebire cercetările mai recente consacrate şi în istoriografia românească istoriei oraşelor, care au constituit, în perioada menţionată, mediile definitorii ale transformărilor societăţii. Investigaţiile de istorie regională ilustrează evoluţiile similare din teritoriile răsăritene ale Monarhiei habsburgice, chiar dacă, în cazul Transilvaniei, nivelul urbanizării a rămas unul relativ modest. Asemenea Ungariei, Principatul intracarpatic s-a integrat în reţeaua rutelor comerciale care legau centrul de sud-estul european, iar o contribuţie de primă importanţă în realizarea schimburilor zonale au avut-o comercianţii „greci” – nume ce desemna în mai mare măsură statutul profesional şi apartenenţa confesională a acestora, decât originea etnică, deseori destul de variată. Cunoaşterea numărului şi a situaţiei lor detaliate a reprezentat de la început o prioritate a Curţii vieneze, care a încercat să favorizeze aşezarea lor stabilă pe teritoriul Imperiului. Listele şi acţiunile de conscriere realizate de autorităţile fiscale ale Principatului în primele decenii de după integrarea Transilvaniei în Imperiu ilustrează acest fapt.

Sursele editate în continuare reprezintă rezultatul investigaţiei efectuate în fondurile Arhiva fiscală a Transilvaniei şi Arhiva Guberniului Transilvaniei – Conscripţii mixte, păstrate la Arhivele Naţionale Maghiare (Colecţia de microfilme), cunoscute până acum doar prin câteva menţiuni bibliografice. Este neîndoielnic că fondurile originale conţin şi alte izvoare de acest tip, dar la care nu am avut deocamdată acces. Încercarea de a contura planul unei cercetări mai ample consacrate prezenţei şi rolului „grecilor” în Transilvania m-a îndemnat totuşi să valorific sursele identificate până în acest moment. O primă evaluare a lor am făcut-o într-un studiu publicat recent, unde am menţionat şi referinţele bibliografice anterioare1.

Conf. univ. dr., Universitatea „1 Decembrie 1918” Alba Iulia, Facultatea de Istorie şi Filologie. 1 Daniel Dumitran, „Spre o reală toleranţă pentru răsăriteni? Problema concivilităţii în oraşele libere din Transilvania”, în vol. Identitate confesională şi toleranţă religioasă în secolele XVIII-XXI. Lucrările Conferinţei ştiinţifice internaţionale organizate la Alba Iulia, 14-15 octombrie 2011, editori Daniel Dumitran, Botond Gudor, Cluj-Napoca, Editura Mega, 2011, pp. 261-267.

DANIEL DUMITRAN

232

I. Connumeratio Graecorum in Regno Transylvaniae residentium ad mandatum

Excelsi Regii Gubernii anno 1702 per Sigismundum Székely et Andream Bartha peracta.

Magyar Országos Levéltar, fond F 234. Erdélyi országos kormányhatósági levéltárak. Erdélyi fiscalis levéltár, VId. Székrény, fasc. 1 (mf. 32102), f. 43r-48v (concept); f. 64r-70v (original). Numele celor doi conscriptori nu sunt menţionate în titlul general al conceptului. /43r/ Compania Graecorum Cibiniensium juxta connumerationem Domini Sigismundi Székely et Domini Andrea Bartha Graecus Nomine Jeni Georgius Sortovánj Alexander Kavécsi Komán Fagarasi Graecus Mika Orbán Johannes Fekete Nicolaus Velenczei Bunja Alvisztamo Thomas Tatár Kománj Petro de le Compan Johannes Rácz Graecus Jeni Johannes Szikszai Demetrius Paulus Literati Stephanus Jeni Johannes Alexander Zoltán Kis Stephanus Safránjos Todoran Tanaszi Karaszu Stephanus Graecus /43v/ Johannes Policsan Senior Tanaszi

/64r/Compania Cibiniensis Jeno Gőrőg Georgius Sorsovány Alexander Kávecsi Koman Fogarasi Mika Gőrőg Orbán Joannes Fekete Nicolaus Welenczei Bunnya Aloiz Sztamo Thomas Tatár Komán Petrus de Compán Jován Rátz Jeni Joannes Szikszai /64v/ Demetrius Paulus Déák Stephanus Jeni Joannes Alexander Zoltán Kiss Stephanus Sáffrányos Thodoran Thomászi Kárászu Stephanus Gőrőg Joannes Policsán Thanászi Senex

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

233

Cristophorus Policsan Demetrius Policsan Paulus Sinka Margarit Demetrius Mira Difftor Hacsi Jeni Jován Margarit Jsák Panajot Sztamatji Anasztasi Dima Quidam Graecum apud Simeonem fabrum cultrarium hospitator. Leffterus apud Georgium Literati hospitator. Szávul Koszta Pendada Johannes Theodorus Kis Nicolaus Demetrius Theodorus Rosa Georgius Grammatica Száva Kis Graecus Koszta Catechus Jeni Demetrius Turnai Juvánko Christophorus Sellymes Anasztási Georgius Fekete Szemű Chirit Pencze Theodorus Zoltán Judex Graecorum Georgius Kis Georgius Czompo Demetrius Murgán /44r/ Stephanus Murgán Manul Pendada Trandatiir Vendritty Stephanus Pano

Christophorus PolicsánDemetrius Policsán Paulus Sinka Margarith Demetrius Mira Hacsi Jeni Difftor Jován Margarith Isacus Panajjot Sztámáti Anastasius Dima Unus Graecus, apud Simonem culciferrarium. Leffter, apud Georgium Déák. Szávul /65r/ Koszta Pendada Joannes Theodorus Kiss Nicolaus Demeter Theodorus Rosa Georgius Grammatica Szává Kiss Koszta Gőrőg Jeni Catechus Demetrius Turnai Juvanko Christophorus Selymes Anasztasius Georgius Fekete Szemű Chirith Pencse Theodorus Zoltán Judex Graecorum Georgius Kiss Georgius Czompo Demetrius Murgán Stephanus Murgán Manul Pendada Trandatyir Vendrity Stephanus Pano

DANIEL DUMITRAN

234

Vaszilit Angyalaki Kozma Demetrius Georgius Farkas Kosztandin Georgius Graecus Nicolaus Demetrius Clemens Adamus Paulus Donar Nyikolcsa Georgius Johannes Fagarasi Ladislaus Fagarasi Kozma Harsányi Georgius Székely Szávul Jurgako Sun Argir Anasztasi Paulus Janatji Quidam apud Georgium Szabo Tabaca quaestum faciens. Georgius Szokore Thomas Semel Jonatji Sal Dima Jován Bogdánj Panagoti Theodor Thomás Rácz Kosztandin Rácz Graecus Vlád Muntján /44v/ Graecus Stoján Graecus Sztaverno Nefert Graecus Stán Georgius Graecus Summa personarum numero 108.

VászilitAngyalaki Kozma Demetrius Georgius Farkas /65v/ Constantinus Georgius Gőrőg Nicolaus Demeter Kelemen Adamus Paulus Donár Nyikolcsa Georgius Joannes Fogarasi Ladislaus Fogarasi Kozma Harsányi Georgius Székely Szávul Jurgako Sun Argir Anastasius Palko Jánátyi Unus tabacarius apud Georgium Szabo. Georgius Szokore Thomas Semel Jonatyi Sal Dima Jován Bogdán Panagoti Theodorus /66r/ Thomas Rátz Constantinus Rátz Vlád Muntyán Gőrőg Sztoján Gőrőg Sztaverno Gőrőg Nefert Sztán Gőrőg Georgius Gőrőg Summa personarum numero 108.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

235

Sede Cibiniensi in Szeliste Graecus Apostol Stankul Szirbul Iván Iován Summa personarum numero 3. Compania Graecorum Coronensium juxta connumerationem Domini Sigismundi Székelj, et Domini Andreae Bartha Nika Judex Graecorum Georgius Gugut Jeni de Trapezon Jgnatius Gácsi Giurgye Thomas Ternovai antea Companiae Graecae solvit tributum nunc est servus domini Patris Nicolai, habet debitum ad fl. 1000. Antonius Trapezoni Trapezoni Grigori et Pana Georgius Trapezoni Demetrius Ternovai Demetrius Trapezoni Lefter Trapezoni Simeon Nicapoli Mircze Michaël Trapezoni apud Johannem Ziszul. Michaël Trapezoni apud uxorem Johannis Molnár. Trapezoni Andreae et Simeon /45r/ Tanaszi Dimka Summa personarum numero 20 vel 21. Graeci Bolgárszegiensis Sunt tales qui per fundum civitatis habitant, et civitati contribuunt, de mercatura ad Companiam Cibiniensem, qui iis negotiantur. Demetrius Nicolaus

Sede Cibiniensi, pagoque Szeliste Apostolus Gőrőg Sztánkul Szirbul Iván Jován Summa personarum numero 3. Compagnia Coronensis Nika Graecorum Judex Georgius Gugutz Jeni ex Trapezon Ignatius Gátsi Giurgye Thomas Ternovai, Nicolai Pater servitor. Antonius Trapezoni Gligori et Pana Trapezoni /66v/ Georgius Trapezoni Dima ex Ternova Demetrius Leffter Trapezoni Simeon Trapezoni Mircse ex Nicopoli Michaël Trapezoni, apud Joannem Zisznul. Michaël Trapezoni, apud Joannem Molnár. Andreas et Simon Trapezoni Thanaszi Dinka Summa personarum numero 20 vel 21. Ex Bolgárszeg Demetrius Miklos

DANIEL DUMITRAN

236

Chire Sztinul Georgius Bukur Nicolaus Kozma Alexius Pap Theodor Safranjicza Johannes Lucacs dicit se non habere quaestum. Duca Grigul Mihály István Szava Juvon Száva Sztratje Chiricze alias Georgius Száva Todor Servul Demetrius Zereszlán est pauper quaestum non habet. Andreas Marlamán similiter. Graecus Jene Chire Sistik Georgius Creczul Gener Kirszulis Jovacsko Graecus Kirro Ilica Kirlán Graecus Jene non negotiatur, civitati contribuit. Graecus Sztoje Michaël Kozák non negotiatur. Summa personarum numero 24. /45v/ Graeci Fagarasiensis nomina ut intellexi civitati Fagaras solvint tributum. Georgius Literati Graecus Jván Georgius Pap Ladislaus Graecus Juon Szimon Georgius Arbonas Johannes Nemes Gericse Graecus Luca Georgius Bolgarszegi Thomas Gaftona

Sztinul ChireGeorgius Bukur Nicolaus Kozma Alexius Pap Theodorus Saffranicza Joannes Lukáts Duka Grigul Stephanus Mihály Juvon Szává Sztrátye Szává Georgius Kiricze alias Szává Theodorus Servul /67r/ Demetrius Zereszlán, pauper. Andreas Márlámán, similiter. Jene Gőrőg Chire Sistik Georgius Kreczul Jovásko, gener Kirszul. Kirro Gőrőg Illika Kerlán Jene Gőrőg Sztoje Gőrőg Michaël Kozák Summa personarum numero 24. Fogarasiensis Georgius Déák Iván Gőrőg Georgius Pap Ladislaus Gőrőg Juon Szimon Georgius Arbonás Joannes Nemes Gericse Luka Gőrőg Georgius Bolgárszegi Thomas Gaftona

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

237

Zacharia Joan Sorban Marko Vaszilaka Sztoján Simeon Muntjan Nicola Arbonas Sofiai Johannes Andreas Bogdánj Georgius Sztroi Michaël Sztroi Paulus Graecus Johannes Kunuza Poman Kosztandin Nicula Serbulné Ladislaus Senior Aleszu Markul Marias Dutka Marin Muntjan Nicolaus Boer Sorbán et Mathias Czikámi filii Ladislaus Szabo Uxor Michaëlis Literati Stephanus Hoszszumezei Georgius Matheus Ladislaus Bolgarszegi /46r/ Graecus Jeni Georgius Enjedi Johannes cum suo fraterculo Juon Sohanul Georgius Szakszenas In Kopacsel Georgius In Pojana Marul Graecus Jorga Grecus Georgius In Kercze Ricz Péter

ZachariaIván Sorbán /67v/ Márko Vászilaka Sztoján Simon Muntyán Nicolaus Arbonas Joannes Sofiai Andreas Bogdán Georgius Sztroi Michaël Sztroi Paulus Gőrőg Joannes Knnuza Constantinus Pomán Nicolaus Serbulne Ladislaus Őreg Aleszu Márkul Marjas Dutka Marin Muntyán Nicolaus Boër Sorbán et Matthe filij cujusdam zingari. Ladislaus Szabo Conjunx quondam Michaëlis Déák Stephanus Hoszszumezei Georgius Mathe Ladislaus Bolgárszegi Jeni Gőrőg Georgius Enyedi Juon cum fratre minor natu. /68r/ Juon Sohanul Georgius Szakszenás In Kopacsel Georgius In Pojana Marul Jorga Gőrőg Georgius Gőrőg In Kretz Petrus Rácz

DANIEL DUMITRAN

238

Personae numero 47. In Segesvár Graecus Jeni In Szász Sebes Graecus Pater Kirit Graecus Georgius Pap, homines castrat. In Szent Pál juxta connumerationem Domini Andreae Szabo et Domini Andreae Both. Nicolaus Graecus Iván Graecus In Hunyad juxta connumerationem Domini Georgii Földvári et Domini Gregorii Eperjesi. Lázár Graecus civitati solvit tributum. In Vád Graecus Petrus Graecus Mathaeus Graecus Petrus Senior /46v/ 1 In Háttzeg Nicolaus Görög Graecus Ivan Nicolaus Görög Lázár Görög Lucas Görög Iván Görög Georgius Bordán Thomas Görög Graecus Iván Graecus Illia

Summa personarum numero 47. In Segesvár Jeni Gőrőg In Szász Sebes Pater Kirit Gőrőg Georgius Pap alias Gőrőg In Szent Pál juxta connumerationem Andreae Both et Andreae Szabo. Nicolaus Gőrőg Iván Gőrőg /68v/ In Hunyad juxta connumerationem Georgij Főldvári et Gregorij Eperjesi. Lázár Gőrőg In Vád Petrus Gőrőg Mathaeus Gőrőg Petrus Gőrőg Senex In Háttzeg Nicolaus Gőrőg Iván Gőrőg Nikula Gőrőg Lázár Gőrőg Luka Gőrőg Iván Gőrőg Georgius Bordán Thomas Gőrőg Iván Gőrőg Illia Gőrőg

1 Consemnare ulterioară: 157 ex Februario 1772.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

239

In Gyogj Graecus Brasza Raduly In Brád Graecus Hora non negotiatur. Cum nobilibus contribuit. Personae numero 22. Item in Brád Demetrius Katona Petrus Szabo In Criscsor Graecus Crista Graecus Abram Hiriza Alexa Johannes Barb In Cserecsa Moldován Vaszil In Ribicze Graecus Joan Saxopoli Vaszil Moldován civitati ita

contribuunt ut inquilini.

Graecus RizaGraecus Sztana

Personae numero 9. In Veteri Thorda juxta connu/47r/merationem Domini Johannis Szilvási. Paulus Graecus Graecus Dona Uxor Thomae Görög Uxor Moyszae Görög Bratan Vartolome Mardsinán Opra Uxor Monola Graeci Brátán Personae numero 7.

In GyogyBrassa Radul Gőrőg In Brád Flora Gőrőg Personae numero 22. /69r/ Item in Brád Demetrius Katona Petrus Szabo In Kriscsor Kriszta Gőrőg Abrám Gőrőg Alexa Hiriza Iuon Bárb In Cserecson Vaszil Moldován In Ribicze Iván Gőrőg In Szászváros Vászil Moldován ejusdem loci

inquilini. Ricza GőrőgSztáná Gőrőg

Personae numero 9. In Ó Thorda, juxta connumerationem Joannis Szilvási. Paulus Gőrőg Dona Gőrőg Gőrőg Thománé Gőrőg Mojszáné /69v/ Brátán Vártolomé Mardsinán Opra Monola Gőrőg Brátáné Personae numero 7.

DANIEL DUMITRAN

240

In Tövis Demetrius Graecus Graecus Pána Item Croati negotiatores numero 4. Personae numero 6. Graeci Carolienses Demetrius Farkas Judex Culcitrarius Koszta Graecus Dime Graecus Alexander Kenderesi alias Nicolaus Graecus Sigismundus Rácz Thomas Graecus Graecus Lándor Graecus Markullj Johannes Horvath Muntján alias Stephanus Graecus Paulus Panthazi Muntján alias uxor Simeonis Görög Michaël Német Johannes Culcitrarius Isachus Moldován Uxor Georgii Kira nihil habet. Bujkán Sztán Muntján alias Petrus Mészáros Laurentius Ujfalusi Johannes Kokovanul /47v/ Nicolaus Olosz Graecus Vaszilátzi Personae numero 23. Graeci Claudiopolitani et Colosmonostorenses Demetrius Borbély Johannes Görög Gasparus Bihari Theodor Görög In Zalathna Georgius gener Sztojani Georgius Muntján

In TővisDemetrius Gőrőg Páná Gőrőg Item Horváth quaestor numero 4. Personae numero 6. Carolinenses Demetrius Farkas Iudex Koszta Paplan csinálo Dime Gőrőg Alexander Gőrőg Nicolaus Kenderesi alias Gőrőg Sigismundus Rácz Thomas Gőrőg Landor Gőrőg Márkuly Gőrőg Joannes Horváth Stephanus Muntyán alias Gőrőg Paulus Pántázi Gőrőg Simonné alias Muntyán /70r/ Michaël Németh Joannes Paplan csinálo Isacus Moldován Kira Győrgyné Sztán Bujkán Petrus Muntyán alias Mészáros Laurentius Ujfalusi Joannes Kokovánul Nicolaus Olosz Vászilátyi Gőrőg Personae Nro 23. Claudiopolitani et in Colos Monostra Demetrius Borbély Joannes Gőrőg Casparus Bihari Theodorus Gőrőg In Zalathna Gyurka, gener Sztoján Georgius Muntyán

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

241

Csiriza ThogjerRácz Vucza Graecus Sztojan Zmiades de Pastoribus In Igen Simeon Graecus gener Kosztae Muntján Duka Graecus Kira In Mihalczfalva Thomas Graecus est pauper In Sárd Graecus Radul Cave coctor Albensis nomine Zaharias nec noscit suam modicam facultatem. Andreas Bán absentavit se. Collaterales Graeci Albensis Georgius Komanj Adamus Graecus Moldován Jankul Uxor Thomae Tatár Georgius Grecus /48r/ Personae numero 22. Georgius Görög in Hoszszu Macskás Paulus Görög in Kiden Thomas Görög in Panczél Czéh Personae 3. Numerus Graecorum in summa 229 [sic!]. /48v/ Fasc. 1mus. 1702. Conscriptio Graecorum facta ex mandato Gubernii Anno 1702. Per Sigismundum Székely et Andream Bartha. [În continuare, acelaşi text în limba greacă.]

Thogyer ChirisaVucsa Rátz Sztoján Gőrőg Zmiádos ex Popis. /70v/ H. Fasc. 1mus Graecorum. Nro 4. 1702. Conscriptiones Graecorum de Anno 1702. Ex Archivo Fiscali.

DANIEL DUMITRAN

242

II. Specificatio Graecorum Companiam Cibiniensem constituentium

Magyar Országos Levéltar, fond F 49. Gubernium Transylvanicum levéltára. Vegyes conscriptiok, fasc. 11 (mf. 8653), 5 p. (original).

/1/ 1. Meleniki Márton cum famulo, hospitium habet apud domum prudentis ac circumspecti domini Matthiae Eisenberger Senatoris Cibiniensis in platea Sarkanttju Ucza vulgo appellata existentem. 2. Biro Száva cum famulo, hospitum habet in domo Valentini Kiszling mercatoris in platea vulgo Disznodi Ucza. 3. Zoltán Thodor cum famulo, hospitium habet in domo Andreae Kiszling in platea vulgo Meszáros Ucza. 4. Kosztattyi Kozma cum famulo, in domo Sebastiani Haan aurifabri, in platea praememorata Meszszáros Ucza. 5. Sáfrányos Márton, cum famulo, in domo Georgii Schuller aurifabri, in Foro Majori. 6. Meleniki Kozma, cum famulo, apud relictam viduam venerabilis quon/2/dam Gabrielis Ritter, Pastoris Orboensis, in platea Disznodi Ucza. 7. Meliniki Demeter, cum famulo in domo Andreae Kléész Pellionis, in platea Disznodi Ucza. 8. Gligor Andre cum famulo, in domo Georgii Reiszmarcker in platea Disznodi Ucza. 9. Meleniki Pál in domo Georgii Fellekever, in platea Disznodi Ucza. 10. Macedone Marton, cum famulo, in domo venerabilis domini Bartholomei Bausner Pastoris Orboensis, in Foro Majori. 11. Horvath György cum familia, in domo Joannis Zigler, in platea Meszszáros Ucza. 12. Alvizi Marton, cum famulo, in domo Simonis Weber pellionis, in platea Riskássa Ucza. 13. Kozma Pendade, cum famulo, in domo Petri Schuster, in platea Meszszáros Ucza. /3/ 14. Abraham György, cum famulo, in domo Petri Weiszkircher, in platea Meszszáros Ucza. 15. Panna Adám cum familia, in domo Jacobi Schun, in platea Meszszáros Ucza. 16. Foszto János, cum famulo, in domo relictae viduae Caspari quondam Vajdae, in Foro Majori. 17. Anasztászi Gyika, cum famulo, in domo domini Georgii Schemelij, in platea Riskássa Ucza. 18. Csekerdettyi János, cum famulo, in domo dominorum a Hallerstein in Foro Majori.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

243

19. Thodor János, cum famulo, in domo Andreae Scherer, in platea Disznodi Ucza. 20. Kiriczi Biro, cum famulo, in domo venerabilis ac clarissimi M. Petri Herrmann Pastor Nagj Sinkensis, in Foro Minori. 21. Zaharias Dedo, cum famulo, in domo relictae viduae Simonis quondam Steiller, in platea Meszszáros Ucza. /4/ 22. Lefter János, in domo Sebastiani Haan aurifabri in platea toties memorata Meszszáros Ucza. 23. Tatár János, cum familia, in domo Joannis Bausner pellionis in Foro Minori. 24. Brassaj Anthon cum familia, in domo Andreae Gűndesch, in platea Vizakna Ucza vulgo vocata. 25. Peter Bakán, cum familia, in domo Joannis Gundhart, in Foro Minori. 26. Puplacsán János cum familia in domo Pauli Femger, in Foro Minori. 27. Anasztasz, cum socijs Carolina quidem commoratur, ibique mercaturam suam exercet; sed huc contribuit. NB. Quatuor sunt adhuc, qui dum hic essent, in nostram Companiam, vel Societatem, numerabantur; sed elapso est annus a quo Transylvaniam deser-nerunt, neque quidpiam hic e mercibus suis residui habent.

/5/ Quamquidem praemissam specificationem, ad mandatum Excellentissimi ac Illustrissimi Domini Domini Sigismundi Comitis Kornis L. B. de Göncz Ruszka, Sacratissimae Caesareae Regii Majestatis Consiliarij Intimi, ac per Principatu Transylvaniae, et Partes regni Hungariae Gubernatoris Regii Domini nostri Gratiosissimi; et exmissionem Spectabilis ac Generosi Domini, Domini Samuelis Köleseri de Keres Eer, antefatae Suae Majestatis Sacratissimae Secretarij Provincialis Transilvanici, et in Gubernio ibidem Regio Referendarij, ex relatione judicis moderni, Societatis Graecorum Cibiniensium, juramentum de et super praetactae suae relationis veritate praestare nolentis et denegantis, descripsimus, iisdem, ea qua par est submissione et reverentiam eandem, ut commissum fuit praesentantes. Cibinij die 6ta Maji Anno 1716. (L. S.) Gregorius Gyulaj

et (L. S.) Georgius Schirmer in Cancellaria Provinciali Transilvanica

Jurati Notarij.

DANIEL DUMITRAN

244

III.

Conscriptio Compagniae Graecae Cibiniensis, anno 1732, per me infra scriptum peracta.

Magyar Országos Levéltar, fond F 234. Erdélyi országos kormányhatósági levéltárak. Erdélyi fiscalis levéltár, VId. Székrény, fasc. 4 (mf. 32103), f. 511r-514v (original).

/511r/ Constantinus Koppán cum suo socio, in hospitio, in domo Olesziana, et

platea Schporer Gasze. Anastasius Stephano, cum suis sociis, hospitium habet in domo Klokneriana. Georgius Horvath solus, hospitium habet in domo Gaspariana, plateaque

lanionum. Demetrius Moldovan solus, hospitium habet in platea Heldanensi, et domo

Klosziana. Constantinus Mavrodi, cum socio, hospitium habet in domo Segesváriensi,

plateaque lanionum. Joannes Stephan cum socio, hospitium habet in domo cothurnarij Franck vocati,

et platea lanionum. Nicolaus Alviz cum socio, qui Stephano Alviz successit, hospitium habet in

domo Kirchmaÿeriana, penes coëmeterium Lutheranum, in ferreo ut vocant angulo.

Demetrius Kordupelis, solus, habitat in domo dominae viduae Ritterianae, plateaque Heldanensi.

Sztojus Hacsi solus, habitat in domo Halleriana. /511v/ Demetrius Margarith cum socio, hospitium habet in domo domini

moderni Hopner, platea lanionum. Demetrius Janos, ad partes Turcicas migravit, nullumque exercet quaestum. Saffirius Mamel, solus, habitat in domo Medgyesiana, plateaque lanionum. Constans Luka solus, habet hospitium in domo Segesváriensi. Constantinus Laszkaricz, mediis exhaustus, Demetrio Margarith se adjunxit. Comanus Bakan solus, hospitium habet in domo moderni domini Hopner. Eleutherius Angyel, aeque se adjunxit Constantino Mavrodin ob praedictam

causam. Joannes Leondi solus, habitat in domo Gaspariana, foroque majori. Dimia Popa mortuus est. Joannes Adam solus, hospitium habet in domo Medgyesiensi plateaque

lanionum. Theodorus Csingo solus, habitat in platea lanionum, domo Simonis Eiszenberger

Schmigmarij. Joannes Marko solus, habitat in platea Heldanensi, domo Judicis Nundinarum

Jacobi Kokelli. Thomas Kozma solus, Judex, habitat in domo Stolleriana plateaque lanionum.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

245

Andreas Gregori solus, habitat in domo Schoszburgiana platea lanionum. /514r/ Andreas Dabiza solus, habitat in domo Klokneriana, foroque majori. Georgius Szabo solus, habitat penes domum Judicis moderni Nundinarum, in

platea Heldanensi Andreae Kléé. Cÿriacus Szmolenczki, habitat in domo Gaspariana, foroque majori. Rácz Vaszily solus, habitat in platea Neppendorffensi, penes molam Pastoris

Cibiniensis. Demetrius Pana solus, habitat in platea

fabrorum. Hi quatuor singillatim, et annuatim per 2. 3. ad summum 4 R. contribuunt.

Panajot Dragovicz solus, habitat in domo Harthnekiana penes dominum Verder.

Demetrius Fogarasi solus, habitat in platea nova.

Margarith Cassa, habitat in platea Neppendorffensi.

Sunt praeterea duae viduae, et tres aliae adhuc in summam pauperiori redactae personae, quae ad contribuendum penitus incapaces, nec numero Compagniae adscriptae sunt, verum e misericordia solum per compagniam aluntur. Sig. Cibinÿ die ult. Decembris 1732. Joannes Jos. Nagy de Csatar m. p. /514v/ K. Fasc. 4. Conscr. Graecor. Conscriptio Graecae Compagniae Cibiniensis dd. ult. Decembris 1732. Ex Archivo Fisco Camerali.

DANIEL DUMITRAN

246

IV.

Conscriptio Graecae Compagniae Cibiniensis ad ordines Illustrissimi Domini Excelsae Camerae Aulicae Consiliarij, nec non rerum cameraticarum in Principatu Transylvaniae Supremi Directoris, earundemque in Valachia Austriaca

repraesentantis Lib. Bar. a Rebentisch per nos infra scriptos modo sequenti peracta.

Magyar Országos Levéltar, fond F 234. Erdélyi országos kormányhatósági levéltárak. Erdélyi fiscalis levéltár, VId. Székrény, fasc. 4 (mf. 32102), f. 38r-41v (original).

/38r/ Thomas Kozma Judex Companiae exemptus.Anastasius Stephan Uxoratus in Turcia seu Bulgaria, negotiatur mercibus Turcicis, officinam non

habet, sed tentoria per nundinas erigit, moratur in domo Klokneriana.Constantinus KopanMartinus Kopan Joannes Hazy

Exercent quaestum mercibus Turcicis, quandoque etiam Germanicis, omnes tres tenent unam officinam, habitant in domo Oleschiana.

Georgius Horvath Uxoratus negotiatur mercibus Germanicis seu Lypsia allatis, comoratur in domo Caspariana et habet officinam.

/38v/ Demetrius Moldovan Uxoratus in Transylvania, comorans in domo Klesesiana in platea Heldau sita, negotiatur Venetijs cera et mercibus inde latis, habet officinam.

Constantinus Mavrodin alias MartonEleoterius Angel

Uxoratus in Turcia.Aeque in Turcia uxoratus, unum eundemque quaestum exercentes mercibus Turcicis, habent officinam, et habitant in domo Segesvariensi.

Joannes StephanAlexius Lazar

Uxoratus in Macedonia.Caelebs, exercent ambo unum eundemque quaestum mercibus Turcicis, habent officinam et morantur in domo Frankiana.

Demetrius MargarithConstantinus Hazy Laskariz

Negotiantur mercibus Turcicis, habent officinam, et morantur in domo Hermaniana.

Kosta Luca Uxoratus, mercibus Germanicis negotiatur, habet officinam, moratur in domo

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

247

Segesvariensi. Ivan André Juvenis et socius superioris Kostae Lucae./39r/ Joannes Marko Uxoratus, quaesturatur mercibus Veneticis, officinam non habet, sed in grosso

suas merces distrahit, comoratur in platea Heldau in domo Kűkőliana.Saphyrus Manoli Uxoratus, negotiatur mercibus Lypsia allatis, habet officinam, et moratur in

domo Mediaschiensi.Constantinus Marton Juvenis, socius superioris Saphyri Manoli.Ratz Vaszyli Uxoratus, habitat in platea Nependorffiensi penes molendinum Pastoris in

domo angulari, bobus quaesturatur.Komanus, seu Clemens Bakan Quaesturatur mercibus Turcicis, seu fructibus ficeis, oleo, et alijs materialibus,

habet officinam, et habitat in domo Paulifabrici.Alexius Alviz Uxoratus in Macedonia, negotiatur mercibus Turcicis, moratur in domo

Klokneriana. Christophorus Janos Ex Turcia oriundus, caelebs mercibus Turcicis negotiatur./39v/ Constans Stephan Negotiatur cera et mercibus Veneticis, habitat in domo Hermaniana.Nicolaus AlvizNicolaus Nedelko

Ex Turcia oriundi, mercibus Turcicis negotiatur, officinam non habent, sed in grosso merces suas vendunt, in nundinis vero tentoria erigant, morantur in domo Kirchmayeriana.

Demetrius Kordupali Uxoratus in Turcia, mercibus Turcicis negotiatur, habitat in domo Ritteriana, et habet officinam.

Stanati HazyPana Manolj

Coelibes unum eundemque quaestum exercent mercibus Turcicis in una societate, habent officinam et morantur in domo Halleriana.

Joannes Adam Mercibus Turcicis negotiatur, habet officinam, moratur in domo Mediaschiensi. Theodorus Zingo Uxoratus in Turcia, negotiatur mercibus /40r/ Germanicis, officinam non habet,

sed tentoria in nundinis erigit, moratur penes Dominum Generalem Perceptorem Nagy.

Andreas Gregori Uxoratus in Turcia, minutijs negotiatur, pauper institor, habitat in Domo Segesvariensi, officinam non habet.

DANIEL DUMITRAN

248

Andreas Dabicz Moratur in domo Klokneriana, negotiatur serico et gossypis filato, officinam non habet.

Gregorius Szabo Negotiatur lana et gossypio, officinam non habet, moratur in domo Klejana. Cyriacus Smolensky Negotiatur serico et gossypio filato, officinam non habet, habitat in domo

Caspariana.Demetrius Pana Uxoratus, moratur in platea fabrorum, quaesturatur fructibus Turcicis, pauper,

officinam non habet.Georgius Nika Moratur in domo Hartenekiana, recenter advenit, et inchoavit quaestum

Germanicum. /40v/ Pana Dragovicz Negotiatur lana seu pano ex Heldau, habitat in domo Hartenekiana.Demetrius Fogarasi Uxoratus, negotiatur aromatibus, pauper, habitat in nova platea.Margarith Casa Pauper servit apud alios, habet uxorem, habitatque in platea Nependorffensi. Extreme PauperesVidua Atanasi Tatar Vidua Demetrij Polizani

quae computantur pro uno mercatore contribuente.

Numero 40. Actum Cibinij 10ma Septembris 1733. (L. S.) Petrus Dobra m. p.

(L. S.) Matthias Strittich m. pa Caes. Cameralis Cancellista.

/41v/ E. Fasc. 2dus Graecorum. 10ma Septembris 1733 Conscriptio Graecae Companiae Cibiniensis peracta 10 Septembris 1733. Nro 19. E Archivio Fiscali.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

249

V.

Conscriptio, seu examen Graecorum Carolinae, et in Seebes commorantium

Magyar Országos Levéltar, fond F 234. Erdélyi országos kormányhatósági levéltárak. Erdélyi fiscalis levéltár, VId. Székrény, fasc. 4 (mf. 32103), f. 531r-537v (original).

/531r/ Carolinenses

1mo. Unde oriundus, cujus nationis an uxoratus? Constitutus primus Graecus Duka Thanászi

annorum 65. Respondet ad 1mum. Valachus ex Transalpina Pitestiensis uxoratus absque prolibus.

2do. A quo tempore in Transylvania et in loco quo moratur?

Moram trahit in Transylvania ab annis quinquaginta duobus, Carolinae vero ab annis quadraginta duobus.

3tio. An sit in Transylvania domiciliatus, an scilicet habeat propriam domum, et a quo tempore?

Domum possidet Carolinae propriam immediate ab ipsius adventu.

4to. An antequam domicilium fixisset fuerit sub aliqua Compagnia, et cum illa contribuerit, sub qua et quantum annuatim?

Ante fixum Carolinae domicilium asserit se fuisse in Compagnia Cibiniensi, et illi contribuisse prius 5 dein 6 ultimo autem 20 florenos non denegat.

5to. An non etiam post fixum domicilium in Transylvania, contribuerit ad aliquam Compagniam praeter quantum cadens in domicilium?

Praeter quantum cadens in suum Domicilium, nullae alterae Companiae quidquam contribuerit.

6to. Cum sit domiciliatus quo titulo, et an simul appertinentiis possidet?

Domicilium suum possidet ut civis Carolinae, penes hoc in oppido Igen domum, et vineas duas.

/531v/ 7mo. Qualem, et quibus rebus quaestum

DANIEL DUMITRAN

250

suum exerceat an solum intra limites hujus Principatus vel etiam in alias provincias?

Quaestum suum exercet cum diversis mercibus videlicet sindone, serico, pipere, funibus, alijsque parvi momenti rebus, et quidem tantum intra limites Transylvaniae.

8vo. Si non sit amplius sub Compagnia, a quo tempore ab illa recessit, et qua de causa?

Recessit a Compagnia ante 42 annos, et quidem ex hac ratione, quod melius per se, quam cum Compagnia subsistere potuerit, et cum civis factus sit, non potuerit ad duas partes contribuere.

9no. Sub qua potestate, iurisdictione, sub cujus protectione de praesenti persistit, et ubi contribuit?

Est sub potestate, et iurisdictione iudicis civitatis Carolinensis, et contribuit cum caeteris civibus. Anno elapso 12 praesenti vero 14 flor. et propter domicilium in Igen, et ob mentionatas duas vineas anno praeterito 3. modo autem 4. persolvendo florenos.

Secundus Graecus Rácz Cosztándin annorum 40. Ad 1mum. Dicit se natione Rascianum natum in

Valachia Turcica, et quidem in civitate Csernavoda uxoratum quatuor prolibus. 2dum. Venit in Transylvaniam ante 25 annos hinc inde vagans, moratur Carolinae ab annis 15. 3tium. Domicilium habet proprium Carolinae a tottidem annis. /532r/ 4tum. Sub nulla Compagnia fuisse se profitetur, nullaeque compagniae quidquam contribuent. 5tum. Praeter quantum cadens in domicilium (a nulla compagnia habuit dependentiam) et ideo nullae etiam contribuit. 6tum. Domicilium suum Carolinae possidet ut civis absque appertinentijs. 7mum. Quaestum suum exercet intra limites Transylvaniae varijs mercibus uti: tela, serico,

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

251

sulfure, pipere, funibus, alijsque parvi momenti rebus. 8vum. Refert se ad quartum punctum. 9num. Est sub potestate, et iurisdictione iudicis civitatis Carolinensis et contribuit cum caeteris civibus annis elapsis 12 modo vero 16 persolvendo florenos!

Tertius Graecus Vizaknai Iuvon annorum 55. Ad 1mum. Est Transylvanus, natione Valachus

Vizaknaiensis viduus absque prolibus. 2dum. Ab annis undecim moratur Carolinae, conferens se ex Vizakna. 3tium. Possidet domicilium Carolinae proprium ab undecim annis. 4tum. Ante fixum domicilium dicit se fuisse sub Compagnia Cibiniensi contribuisseque eidem annuatim 6 flor., inde Vizaknam venit, ibidemque uxorem sibi ducens, et domum possidens solvit Vizaknensibus annuatim 6 flor. /532v/ 5tum. Praeter quantum cadens in domicilium, nullae alterae compagniae contribuit. 6tum. Domum suam possidet ut civis absque appertinentijs. 7mum. Quaestum exercet intra limites Transylvaniae vilis momenti rebus. 8vum. Sicut primus, et quidem ex ratione primi fatentis, recedens a Compagnia ante 25 annos. 9num. Est sub potestate, et iurisdictione iudicis civitatis Carolinensis, contribuens annuatim 8 flor.

Quartus Graecus Gőrőg Antoni annorum 47. Ad 1mum. Natione Graecus natus in Turcia et

quidem in loco Melinik, uxoratus quinque prolibus. 2dum. Haesit Cibinij per decem annos, Carolinae vero per viginti. 3tium. Carolinae possidet propriam domum ab annis viginti. 4tum. Ante fixum Carolinae domicilium erat sub Compania Cibiniensi unacum parente suo, solventes ambo Compagniae annuatim 30 eo

DANIEL DUMITRAN

252

autem redeunte in patriam solvit 10 florenos. 5tum. Praeter quantum cadens in domicilium, nullae alterae compagniae contribuit. /533r/ 6tus. Domicilium Carolinae possidet ut civis, absque appertinentijs. 7mum. Quaestum exercet tam Turcicis quam alijs mercibus, procurans sibi adferri per alios tam ex Turcia, quam ex Austria cujus merces valent ad summum sexcentos florenos. 8vum. Recessit a compagnia ante 20 annos, ex hac ratione, quod et companiae, et civitati contribuere non sufficiat. 9num. Sub potestate, et iurisdictione iudicis civitatis Carolinensis persistit, contribuens prioribus annis 12 modo vero 16. flor.

Quintus Graecus Sima Iuon annorum 25. Ad 1mum. Est natione Valachus ex Valachia

Caesarea Ribnikiensis, uxoratus habens unam prolem. 2dum. Moram trahit in Transylvania ab annis 15 Carolinae vero per annos quatuor. 3tium. Proprium domicilium possidet a medio anno. 4tum. Antequam venisset Carolinam erat sub Compania Cibiniensi, solvens eidem annuatim 5 ultimatim florenos decem. 5tum. Post ipsius Carolinam adventum praeter quantum in se cadens, a civitate impositum, nullae companiae contribuit quidquam. /533v/ 6tum. Domum suam possidet ut civis absque appertinentijs. 7mum. Quaestum exercet intra limites Transylvaniae cum varijs mercibus uti alij superiores. 8vum. Recessit a compania ante 5 annos, et quidem hac de causa, quod per se magis placuerit oeconomisare, quam cum compagnia. 9num. Est sub potestate, et iurisdictione iudicis civitatis Carolinensis contribuens hactenus annuatim flor. 6 modo autem decem.

Sextus Graecus Gőrőg Pána annorum 30. Ad 1mum. Natione Graecus ex partibus turcicis, et

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

253

quidem ex loco Csernavoda uxoratus habens duas proles. 2dum. Moratur in Transylvania ab annis quindecim: Cibinij ut servus undecim annis, Carolinae vero 4. 3tium. Proprium domicilium possidet Carolinae a tribus annis. 4tum. Ante fixum Carolinae domicilium erat in Compagnia Cibiniensi, solvens annuatim eidem 5 florenos. 5tum. Praeter quantum cadens in domicilium nulli alteri contribuit quidquam. /534r/ 6tum. Domicilium suum possidet ut civis absque appertinentijs. 7mum. Quaestum exercet intra limites Transylvaniae cum diversis mercibus parvi momenti rebus. 8vum. Recessit a compagnia ante quatuor annos, et quidem hac ratione quod ad duas partes contribuere non potuerit. 9num. Est sub postestate, et iurisdictione iudicis hujus loci, contribuens annuatim 7 hoc anno vero 8 flor.

Septimus Graecus Hasi Demeter annorum 50. Ad 1mum. Est natione Valachus, Transylvanus

Carolinensis uxoratus absque prolibus. 2dum. Constanter mansit semper Carolinae. 3tium. Possidet domum propriam ab annis circiter 16 ante ut inquilinus. 4tum. Sub nulla unquam compania exstitit. 5tum. Praeter quantum cadens in domicilium, nullae companiae contribuit. 6tum. Praeter domicilium nullas possidet appertinentias, illud autem ut civis tenet. 7mum. Quaestum exercet varijs mercibus uti superiores, et quidem tantum intra limites Transylvaniae. 8vum. Refert se ad quartum punctum. /534v/ 9num. Est sub potestate et iurisdictione iudicis loci, solvens anno elapso 9 modo vero 10 flor.

Octavus Graecus Constan-

DANIEL DUMITRAN

254

din Dima annorum 70. Ad 1mum. Est natione Graecus ex partibus turcicis, et quidem ex loco Filipololi [!] uxoratus absque prolibus. 2dum. Moratur in Transylvania ab annis quadraginta quinque, intra quos septem annis Cibinij, viginti duobus Carolinae, reliquos vero ut miles disperdens. 3tium. Domiciliatus Carolinae ab annis viginti duobus. 4to. Sub nulla compania fuit postquam fixisset domicilium, antea vero dependebat a Compania Cibiniensi, solvens eidem annuatim prius duos, ultimo autem 3. flor. 5to. Post fixum Carolinae domicilium nullae companiae quidquam contribuit. 6tum. Praeter domum quam possidet ut civis, nullas alias possidet appertinentias. 7mum. Quaestum exercet mercibus varijs parvi momenti uti priores. 8vum. A compagnia recessit ante viginti sex annos ob ratione quod ad duas partes contribuere non valeat. /535r/ 9num. Est sub protectione, et iurisdictione civitatis, contribuens annuatim subinde 12 subinde 15 anno vero praesenti sedecim florenos.

Nonus Graecus Dima Macedon annorum 45. Ad 1mum. Est natione Graecus ex partibus turcicis,

et quidem ex loco Doirán uxoratus habens unam prolem. 2dum. Moratur in ditione Suae Majestatis a juventute sua: et quidem annis 15 Aradini, 6 Tőmősvarini, 7 in fabrica vitraria Szászvárósiensi, residuum vero Carolinae consummens! 3tium. Ut inquilinus annuatim solvit domum, quam inhabitat. 4tum. Sub nulla unquam compagnia fuisse se testatur. 5tum. Cum sub nulla fuerit compagnia, ideo nullae etiam contribuit. 6tum. Sub titulo inquilini tenet domicilium, sine domo, et qbsque appertinentijs. 7mum. Quaestum exercet varijs rebus uti priores.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

255

8vum. Sub nulla compagnia fuit, neque ab ulla recessit. 9num. Est sub potestate, et iurisdictione iudicis civitatis Carolinensis contribuens annuatim 6 flor.

Decimus Graecus, Duka Abrahám annorum 32. Ad 1mum. Natione Valachus, Transylvanus

Carolinensis uxoratus habens duas proles. /535v/ 2dum. Semper Carolinae mansit. 3tium. Domiciliatus Carolinae ab annis sex. 4tum. Sub nulla unquam compagnia fuit, neque ullae quidquam contribuit. 5tum. Cum sub nulla fuerit compagnia praeter quantum cadens in domum nullae etiam contribuit. 6tum. Domicilium possidet uti civis penes hoc vineam unam in oppido Igen. 7mum. Quaestum exercet intra limites Transylvaniae mercibus varijs, uti superiores. 8vum. Refert se ad quartum punctum. 9num. Est sub potestate, et iurisdictione iudicis loci solvens annuatim tributum flor. decem, et ob mentionatam vineam in Igen flor. 1½.

Continuata Conscriptio in Civitate Seebes die 12 Novembris.

Primus Graecus Sima Miklos annorum 50. Ad 1mum. Est natione Graecus, Transylvanus, natus

in Seebes, uxoratus habens 5 proles. 2dum. Mansit semper in Seebes. 3tium. Domicilium possidet in Sebes a parentibus suis jure successorio in eundem cadens. 4tum. Sub nulla unquam Compagnia existebat. /536r/ 5tum. Cum sub nulla fuerit Compagnia (praeter quantum cadens in domicilium) nullae etiam contribuit. 6tum. Praeter domum quam possidet, habet vineam unam in terrirorio Seebesiensi. 7mum. Quaestum suum exercet varijs mercibus, vilis momenti rebus, et quidem intra limites Transylvaniae. 8vum. Refert se ad quartum punctum. 9num. Est sub potestate, et iurisdictione iudicis

DANIEL DUMITRAN

256

regij, loci ejusdem, solvens annuatim flor. 12 ad summum sedecim.

Secundus Graecus Mun-tyán Iuon annorum 53. Ad 1mum. Est natione Valachus, ex Valachia

Austriaca, Ribnikiensis uxoratus duabus prolibus. 2dum. Venit in Transylvaniam ante 26 annos, et moram trahit in Sebes a tottidem annis. 3tium. Ut inquilinus solvit domicilium, quod inhabitat. 4tum. Sub nulla unquam fuit compagnia, nullae etiam contribuit. 5tum. Refert se ad immediate antecedens punctum. 6tum. Cum sit inquilinus nullum habet domicilium, nullasque appertinentias. /536v/ 7mum. Quaestum exercet uti praecedens. 8vum. Refert se ad quartum punctum. 9num. Est sub iurisdictione, et potestate iudicis regij, solvens annuatim subinde 6 subinde 8 modo autem 10 florenos.

Sunt adhuc praeter his duobus, duae viduae merces fere nullius momenti habentes, quarum mariti secundum assertionem antecedentium sub nulla unquam fuere compagnia.

Praeter his omnibus, est adhuc unus Carolinae domiciliatus potentior omnibus, nomine Drágós Iván, qui quovis anno bis, subinde etiam ter solet Viennam exire pro mercibus, uti actu etiam est in itinere Viennensi, de quo genuinam relationem dare non possumus. Sig. Carolinae die 14ta Novembris 1733. (L. S.) Franciscus Hermán Szebesi m. p.V. Capituli Ecclesiae in Transylvania Albae Carolinensis alter Requisitor

(L. S.) Josephus Antonius de Schrek m. p.

Sal. Officij Contrarotulator Ponderum Magister

/537v/ G. Fasc. 4. Comp. Graecor. 12. Conscriptio Graecorum Carolinam et Szasz Sebes inhabitantium dd. 14ta Novembris 1733. Nro 2. Ex archivo fisco Camerali.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

257

VI.

Conscriptio mercatorum ad gratiosam ordinationem Illustrissimi Domini Domini Liberi Baronis a Rebentisch actualis Camerae Aulicae Consiliarij, nec non Supremi in Haereditarii Principatu Transylvania et Austriaca Vallachia Supremi

Cameralium Directoris in oppidis: Nagy Enyed, Thorda, et Collos peracta. Mense Novembri 1733.

Magyar Országos Levéltar, fond F 234. Erdélyi országos kormányhatósági levéltárak. Erdélyi fiscalis levéltár, VId. Székrény, fasc. 4 (mf. 32103), f. 538r-542v (original).

/538v-539r/ 1mo 2do 3tio 4to 5to 6to 7mo 8vo

Quomodo vocetur? Unde oriun-dus? Cujus nationis, reli-gionis et an uxoratus sit?

A quo tem-pore in Tran-sylvania et loco quo mo-ratur?

An sit in Transylvania natus domi-ciliatus pro-prie vel im-proprie a quo tempore?

An ante domiciliatio-nem fuisset alicui com-pagniae mer-catorum in-corporatus? Nec ne?

An non fixo jam domicilis alicui tali compagniae contribuerit cum quanto annue desti-nato?

Quo titulo sit domiciliatus? An et apper-tinentias, et quales nam habeat?

Quibus me-rcibus suum questum exerceat? Intra solum, vel etiam extra limites patriae? Et unde merces?

Sub quorum vel cujus ma-nutentione, jurisdictione, et protecti-one existant? Qualis taxa vel contribu-tio annualis?

Oppidum Enyedinum

Quoniam in illo oppido secundum ordines ab Excelso Camerali Supremo Directoris nobis infra subscriptis gratiose transmissos Graecos vel Vallachos mercatores non reperimus (ne gratis iter fecisse videamur) illos qui quaestum exercent conscribere voluimus hungaros! uti sequuntur:

Fogarasi Panthaz Joseph 33 annorum Hungaricae

Ab infantia vita primor-dis servilia.

Domiciliatus propria domo uno et medio anno.

Nunquam. Nunquam. Jure consanguini-tatis consor-tis cum 2 frustis vine-

Mercibus: tela, sindone, calantica, se-rico, aromati-bus, vitris

Oppidi in annuali con-tributione 8 vel 9 flor. Rh. et onerum

DANIEL DUMITRAN

258

nationis, Reformatae religionis, uxoratus.

tae. etc. a Graecis vel Armenis in publicis nundinis em-ptis, et intra limites pa-triae solum distrahare soleo.

publicorum supportati-one, secun-dum quan-tum majus vel minus oppido impositum.

Georgius Kis Peter 56 annorum Hungaricae nationis, Reformatae religionis, uxoratus.

Ut superior. Domiciliatus propria domo a 20 annis.

Nunquam. Nunquam. Jure emptionis cum 4 frustis vinetae.

Mercibus ut antecedens per omnia, hoc tandem addito habeo, et chartam circiter 50 scapos ab Illustrissima Domina Vi-dua Comiti-ssa Josephi Teleki (ut in-tra limites Patriae dis-traham).

Oppidi in annuali con-tributione 9 vel decem flor. Rh. et onerum pu-blicorum supportati-one, secun-dum quan-tum minus vel majus op-pido impo-situm.

Gyerek Istvan 40 annorum

Ut superior. Domiciliatus propria domo a 7 annis.

Nunquam. Nunquam. Jure oppigno-rationis cum 3 frustis

Mercibus: tela, sindone, calantica, se-

Oppidi in annuali con-tributione 4

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

259

Hungaricae nationis, Reformatae religionis, uxoratus.

vinetae. rico, aroma-tibus, pulve-ribus byteis, scrupulis in nundinis pu-blicis a Graecis, vel Armenis em-ptis et intra limites patri-ae solum dis-trahere soleo.

vel 5 flor. Rh. et onerum supportati-one, uti su-periores.

Szabalai Daniel 56 annorum Hungaricae nationis, Reformatae religionis, uxoratus.

Ut superiores.

Domiciliatus propria domo a 30 annis.

Nunquam. Nunquam. Jure consan-ginitatis con-sortis cum 5 frustis vine-tae, 3 frustis terrae arra-bilis.

Mercibus: tela, sindone, calantica, aromatibus, pulveribus byteis, scru-pulis, serico, sonis sariceis, ligulis a Graecis vel Armenis in publicis nun-dinis emptis, item ferro ex Hungaria, et Hunyad, et

Oppidi in annuali con-tributione 20 et 24 flor. Rh. et one-rum suppor-tatione uti superiores a proportione.

DANIEL DUMITRAN

260

Toroczko ad-ducto etc. et haec omnia in patria tan-tum distra-here soleo.

/539v-540r /Oppidum ThordaMoëses Miklos Moldavus Aknensis 40 annorum uxoratus.

Ab infantia vita servili primordio dein 17 annis propria quaestura.

Domiciliatus domo propria 20 annis.

Nunquam. Nunquam. Jure emp-torio cum 4 frustis vine-tae 2 frustis terrae arra-biles.

Mercibus: tela, sindone, calantica, aromatibus, piscibus sal-sis, pulveri-bus byteis, scrupulis, pa-no in patria confecto a Graecis in publicis nun-dinis emptis et in patria solum distra-here soleo.

Oppidi in annuali con-tributione 9 vel 10 flor. Rh. cum one-rum publi-corum sup-portatione, secundum quantum op-pido minus vel majus im-positum.

Demeter Miklos 40 annorum

Ab infantia vita servili.

Domiciliatus domo propria a 20 annis

Nunquam. Nunquam. Jure emp-torio cum 1 frusto vine-

Mercibus: tela, sindone, calantica,

Oppidi in annuali con-ributione 15

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

261

Graecae ritus Valachae nationis transalutanus ex Bukerest.

cum questura.

tae. pulveribus byteis, scru-pulis, tibia-lijs, manicis materijs lana factis, cultris, aromatibus, ligulis, fim-bris charta, et minoris sortis rusticanis Lipsia, vel etiam Vienna proprijs sum-ptibus adduc-tis, et intra limites patri-ae solum dis-trahere soleo.

vel sedecem flor. Rh. cum onerum publicorum supportatione uti su-perior.

Relicta vidua Muntjan Ivaskul 40 annorum Graecae ritus Vallachicae nationis ut superior.

Uti supe-riores post maritum.

Domiciliata uti superi-ores.

Nunquam. Nunquam. Jure emptorio cum vineto[?].

Mercibus, ut proxime an-tecedens at-tamen in pa-tria a Graeciset Armenis emptis et in-tra limites patriae solum

Oppidi vi-vente marito meo uti superior.

DANIEL DUMITRAN

262

distrahere soleo.

Consors Martini Racz obequitatoris oeconomiae Caesi dicti 48 annorum, illa Reformatae religionis, Hungaricae nationis, maritata ut supra expli-catum.

Ab infantia. Domiciliata domo propria a 16 annis semper cum quaestura.

Nunquam. Nunquam. Jure emp-torio cum 2 frustis vine-tae, 1 frusto foeneti, 1 frusto terrae arrabilis.

Mercibus: te-la, sindone, calantica, a-romatibus, sarico, pulve-ribus byteis,scrupulis, in-tegris sclopo-rum imple-turis a Grae-cis vel Arme-nis emptis, ferro Thoro-czko adducto intra limites patriae solum distrahere soleo.

Camerae Sa-linaris Thor-dae in contri-butione nul-la, onerum publicorum supportati-one nulla, ob servitium mariti ob-equitatoratus Caesi oeco-nomiae.

/540v-541r/Oppido CollosKostan Radul 35 annorum Graecae ritus transalpinus Kimpalongi-

15 annis in Transylvania.8 annis in Collos prius vita servili

Domiciliatus domo propria a 7 annis.

Nunquam. Nunquam. Jure emp-torio cum nullis appe-rtinentijs.

Mercibus: tela, sindone, calantica, aromatibus, pulveribus

Oppidi tribus annis secun-dum accor-dam cum Senator fac-

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

263

ensis. secundo quaestura sequenti.

byteis, lanis decoloratis, serico, a Graecis vel Armenis in publicis nun-dinis emptis, item ferro in Thoroczko a me ipse emp-to et in lo-cum huc ad-ducto, et haec omnia inter limites patriae dis-trahere soleo.

tam 4 flor. Rh. ex post vero usque modo 10 flor. Rh. per mo-dum taxa pro sublata one-rum publi-corum sup-portatione dein contri-butionem a capite sin-gulis annis 2 fl. Rh. 16 cr. hoc secun-dum quan-tum oppi-dum impo-situm.

Moldovan Lupul 40 annorum Graecae ritus, nationeTransylvanus

Ab infantia in Tran-sylvania 11 annis in Collos.

Domiciliatus domo propria a 5 annis.

Ipse nun-quam; sed meus parens, ego non ob disturbium temporis, et

Nunquam. Jure emp-torio cum nullis apper-tinentijs.

Mercibus: per omnia ut antecedens, addito melle,et cera hinc inde in pagis

Oppidi uti antecedens per omnia aequaliter.

DANIEL DUMITRAN

264

origine Moldavia Szucs Aknensis uxoratus.

vivo uti honeste potui.

emptis, mer-ces vero a Graecis, et Armenis hic in Patria emo, et intra limites pa-triae solum distrahere soleo.

Notandum videtur, quod in his praecedenter conscriptis locis adhuc reperiantur vetullae viduatae mercibus pagadebis in patria emptis et distrahere solitis contributiones, et onera publica, quaelibet in suo loco a proportione supportans, quae conscribi meritae visae sunt.

Caeterum senquuntur loca, in quibus prosus nullum hujus sortis hominem invenimus vertere dignabuntur. /541v-542r/ Miroslo, Csestve, Felvincz, Koveset [?], Egerbegy, Polyan, Szent Mihail falva, Pusta Csan, Mező Csan, Rod, Ajton, Bóóz, Pata: inventus nullus.

Quod Praecedentium locorum Mercatores secundum suetam, et seriem a nobis inventorum mercium sint ad mandatum citatorium caesarium Claudiopoli ex Cancellaria Regij Gubernij Excelsi ordinaria pro hoc actu necessarie extradatum die 10ma mensis Martij, et sic juramentaliter absque favore et extraordinario personarum respectu conscripti; stat haec nostra in fidem syngraphica corroboratio. Signatur Thordae 20mum Novembris 1733. (L. S.) Adamus Ignatius DollingerCaesi Salis Magulator m. p.

(L. S.) Georgius Kocsardi Magulator m. p.

/542v/ M. Fasc. 4. Comp. Graecor. Conscriptio Mercatorum Nagy Enyed, Thorda, et Collos inhabitantium dd. 20 Novembris 1733. 9. Nro 3. Ex archivo fisco Camerali.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

265

VII. Conscriptio Graecorum in Districtu Tricesimae Bisztricensis commorantium

Magyar Országos Levéltar, fond F 234. Erdélyi országos kormányhatósági levéltárak. Erdélyi fiscalis levéltár, VId. Székrény, fasc. 4 (mf. 32103), f. 575r-576v (original).

/575r/ 1a Unde oriundus? Cujus nationis, et an uxoratus? 2o A quo tempore in Transylvania est, et in loco quo moratum? 3o An sit in Transylvania domiciliatus an habeat propriam domum, et a quo tempore? 4o An antequam domicilium fixisset fuerit sub aliqua compagnia et cum illa contribuerit, sub qua et quantum annuatim? 5o An non etiam post fixum in Transylvania domicilium contribuerit ad aliquam compagniam praeter quantum cadens in domicilium? 6o Cum sit domiciliatus, quo titulo, et an simul appertinentias possideat? 7o Qualem, et quibus rebus suum quaestum exercent, an solum intra limites hujus Principatus, vel etiam in alias provincias? 8a Si non sit amplius sub compagnia, a quo tempore ab illa recessit, et qua de causa? 9a Sub qua potestate, iurisdictione, vel sub cujus protectione persistit, et ubi contribuit?

Ad 1mum

Graecus Ivan uxoratus, qui adhuc tempore prioris belli Turcici a quodam Christiano milite in Banatu captus qua puer, et a certo Graeco quaestore comptus est, tandem post aliquot servitutis suae annos manumissus ad possessionem Naszod se recepit ubi ab annis 40 delitescit.

Ad 2dum Responsum est in puncto 1mo.

Ad 3um Domicilium quoque iure uxorio possidet a 30 ferme annis.

Ad 4tum Sub nulla unquam compagniam fuerat, per consequens neque ad ullam contribuit.

Ad 5tum Patet responsio ex puncto immediate praecedenti.

Ad 6tum Domicilium possidet per uxorem, cum appertinentijs ad idem spectantibus.

Ad 7mum Cum exigui valoris rebus minutioribus uti sunt: acus, lana colorata, et his similibus quaestum exercet intra limites solummodo hujus Principatus.

Ad 8vum Nihil, cum nunquam sub aliqua fuerit compagnia.

/575v/ Ad 9num Sub protectione iudicis Bisztricensis persistit, et ad instar aliorum pagen-sium ad pagum contribuit.

DANIEL DUMITRAN

266

Ad 1mum

Jacobus Kozak Armenus, celebs, hic Bisztricij natus, cujus parentes ex Moldavia ad has transmigrarunt partes.

Ad 2dum In loco educationis hic Bisztricij residet ab annis 30.

Ad 3um Domum propriam habet nullam, neque apertinentias, verum censum hospitij annuatim praestare tenetur.

Ad 4tum Parentes ejus ubi ex Moldavia ad has transivissent partes, sub Compagnia Armenorum Bisztricensium hic pro priori degentium fuerant, ad quam annuatim florenum unum contribuere obligabantur.

Ad 5tum Responsum est in puncto priori.

/576r/ Ad 6tum Nec domum ullam, neque apperti-nentias, uti jam in puncto 3o decla-ratum est possidet.

Ad 7mum Fasciam comunem, telam Eperiesi-ensem et Polonicam, antipendia Valachica, pelles caprioras crudas, et his similia intra hujus Principatus limites venalia exponit.

Ad 8vum A quo Bisztricio Szamos Ujvarinum transmigrarunt Armeni a Compagnia eorundem recessit, cum nimia pressus paupertate ibidem ad instar aliorum domum sibi aedificare capax non fuerit.

Ad 9num Dependentiam a dominum iudice Bisztricensi habet, et ad communi-tatem Bisztricensem praeter censum hospitis annuatim fl. 8 contribuit.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

267

Signatum Bisztricij 24. Novembris 1733. (L. S.) Stephanus Mihalócz m. pria

Tricesimator Bisztricensis. /576v N. Fasc. 4. Comp. Graecor. 3. Conscriptio Graecorum Districtum Tricesimae Bisztricensis inhabitantium dd. 24ta Novembris 1733. Nro 4. Ex archivo fisco Camerali.

VIII. Conscriptio Graecorum circa Dees, Szamos-Ujvár, et illorum circumferentia

commorantium a nobis infrascriptis ex mandato Inclitae Directionis Cameraticae peracta.

Magyar Országos Levéltar, fond F 234. Erdélyi országos kormányhatósági levéltárak. Erdélyi fiscalis levéltár, VId. Székrény, fasc. 4 (mf. 32103), f. 570r-573v (original). /570r/ Formula praescripta conscribendi: Primo Unde oriundus, cujus nationis, et an uxoratus? 2do A quo tempore in Transilvania, et in loco quo moratur? 3tio An sit in Transilvania domiciliatus, an scilicet habeat propriam domum, et a quo tempore? 4to An antequam domicilium fixisset fuerit sub aliqua compagnia, et cum illa contribuerit, sub qua? Et quantum annuatim? 5to An non etiam post factum in Transilvania domicilium contribuerit ad aliquam compagniam praeter quantum cadens in Domicilium. 6to Cum sit domiciliatus quo titulo et an simul appertinentias possideat? 7mo Qualem et quibus rebus quaestum suum exerceat, an solum intra limites hujus Principatus, vel etiam in alias provincias? /570v/ 8o Si non sit amplius sub compagnia, a quo tempore ab illa recessit, et qua de causa? 9o Sub quia potestate, iurisdictione, vel

Primus ad Holló-Mező comitatus Szólnok Interioris nomine Farkas Lup, absens, siquidem cum minutijs suis mercibus ad nundinas iverit, nihilominus tamen patet illum ex relatione aliorum natum, esse in praedicto pago Holló-Mező et quidem a parentibus libertinis; nunquam fuisse sub aliqua compagnia, nec alibi contribuisse, aut acta contribuere nisi comitatui, cujus omnimodae iuris-dictioni habet prouti alÿ pagenses debent subesse, mercimonia habet tantummodo minutissimas, octo vel decem florenos circiter valentia Szamos-Ujvarini nec non in alijs nundinis ab Armenis et alijs quaes-toribus redemptas.Secundus ad Dees pariter absens, Johannes Horváth vocatus, Claudiopoli natus a sex autem annos se Deesinum recepit domiciliumque ibidem fixit, bona alia non possidet nisi domun-culam istam et unam vineam, merces habet minutas, decem circiter fl.

DANIEL DUMITRAN

268

sub cujus protectione de praesenti persistit et ubi contribuit?

valoris quas pariter ab Armenis Szamos-Ujvarini coemit, subest iurisdictioni oppidi et comitatus cui cum reliquis oppidanis contribuit.

Tertius iterum ad Dees Szantai Győrgy vocatus. Ad 1mum. Oriundus ex Thorda, natione Hungarus, et uxoratus. Ad 2dum. Erunt sex anni a quo incepi merces habere. Ad 3tium. A parentibus nullum quidem habeo domicilium, nisi ab uxore moderna aquisitum possint etiam modicam terram arabilem, et pratum duos circiter currus feni procreans. Ad 4tum. Antequam fixissem domicili-um Deesini, servivi dominis magna-tibus, nunquam autem sub aliqua fui compagnia, quia commercium nec exercui. Ad 5tum. Nunquam ad aliquam com-pagniam, sed a tempore fixi Deesini domicilij mei, semper oppido reli-quorum instar incolarum contribui. Ad 6tum. Jam responsum est in 3tio. /571r/ Ad 7mum. Minutis tantummodo mercibus 12 circiter fl. valentibus v. g. modico pipere, lana colorata, tabaca pipa, thure, filo tincto etc. quae omnia ab Armenis Szamos-Ujvarini [-------]1 in finitimis tantum Deesino proximis locis negotiatis extra provinciam autem (cum rei pretium non sit) exportare non soleo. Ad 8vum. Jam responsum est in 4to. Ad 9num. Subsum reliquorum instar oppidanorum jurisdictioni et potestati ductoris et oppidi Dees cui etiam contribuo, prouti caeteri oppidani.

1 Cuvânt ilizibil.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

269

Quartus ad Kérő comitatus ejusdem, Kalmar Pankó vocatus. Ad 1mum. Oriundus ex pago Cremenyi comitatu Szolnok Interior, natione Valachus et caelebs. Ad 2dum. Semper habitavi in Tran-silvania, quaestum autem incepi exer-cere 4 abhinc annis. Ad 3tium. Fundum meum habeo proprijs pecunijs emptam, ubi etiam domun-culam construxi ante duos annos. Ad 4tum. Nihil, quia semper servivi magnatibus. Ad 5tum pariformiter nihil. /571v/ Ad 6tum. Appertinentias agrum nempe et similia non habeo. Ad 7mum. Minutissimis uti possum tantummodo quaestum meum exer-cere mercimonijs v. g. tela colorata, strammatur nuncupata, pipere, acubus, tabaca etc. quae omnia in nundinis, et alibi locorum ab alijs quaestoribus congregare soleo. Ad 8vum nihil. Ad 9num. Omnimodam dependentiam habeo a comitatu cui etiam una cum pagensibus contribuo.

Quintus in oppido Retteg comitatui eodem Márk Nicolai apellatus. Ad 1mum. Sum ortus ex praefato pago Holló-Mező, uxoratus, et unicum habens filiolum. Ad 2dum. A 4 aut 5 abhinc annis sedeo in fundo domini Joannis Varadi. Ad 3tium. In Holló-Mező quidem possideo domum una cum fratre meo Gregorio, qui locus a parentibus nostris ad nos est devolutus. Ad 4tum. Nunquam fui sub aliqua compagnia, sed semper comitatui contribui. Ad 5tum nihil.

DANIEL DUMITRAN

270

/572r/ Ad 6tum. Jam responsum est in tertio. Ad 7um. Minutioribus tantum mercibus v. g. pipere, bandelicis, colorata lana etc. ad summum fl. 8 valentibus, quas Szamos-Ujvarini ab Armenis redimo, quaestum exerceo, et quidem intra limites provinciae in nundinis nempe hic in Retteg, et alibi in comitatu haberi solitis. Ad 8vum. Nihil siquidem nunquam sub aliqua fuerim compagnia. Ad 9um. Sum sub iurisdictione, potes-tate, et protectione tam domini terres-tris mei, quam etiam Incytus Comitatus Szolnok Interior, cui prae-ter alia onera consveta oppidanorum instar contribuo.

Sextus iterum ad Retteg nomine Lengyel Demeter. Ad 1um. A parentibus quidem habeo originem ex Polonia, sed natus sum in Retteg comitatu Szolnok Interior. Ad 2dum. Jam responsum est in primo. Ad 3tium. Propriam non habeo domum, sed elocatam a domino Stephano Rettegi. Ad 4tum. Nunquam sub aliqua fui compagnia. Ad 5um. Jam responsum est in 4to. /572v/ Ad 6tum. Possideo duas vineas sub titulo hypothecae. Ad 7um. Talibus negotior mercibus, prouti Mark Nikolai 8 circiter fl. valentibus. Ad 8vum. Jam responsum est in quarto. Ad 9um. Sum sub eadem potestate et jurisdictione qua meus collega fatens antecedens nempe Inclytus Comitatus Szolnok Interior.

Septimus pariter ad Retteg, Lengyel Lázár vocatus frater antecedentis

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

271

Demetry Lengyel.Ad 1um. Ex Polonia sum oriundus 2 habens ab uxore filios. Ad 2dum prouti antecedens. Ad 3tium. Nullam habeo propriam domum, sed conductam a domino Michaele Alsó nobili de Retteg. Ad 4tum et 5um prouti antecedens. Ad 6tum. Nihil possideo, nisi censu. Ad reliqua omnia prouti antecedens.

Octavus in eodem comitatu Szolnok Interior Molduvan Lup vocatus natione Valachus, absens quidem a domo fertur interea, quod parens illius venisset ex Moldavia, domiciliumque fuisset in pago Csicso-Keresztur comitatu eodem; merces mitas habet, sicut et antecedens, contribuit comita-tui cum reliquis pagensibus.

/573r/ Nonus in pago Magyaros comitatu Dobocensis. Ad 1um. Vocor Lukacs Andron, natus in Moldavia, uxoratus, 3 habens proles. Ad 2dum. A pueritia veni in Transilvaniam Szamos-Ujvariense, et inde me recepi ad pagum Alakarja pro elaboratione pellium. Ad 3tium. Frequentius commoror apud fratrem meum Szamos-Ujvarini. Ad 4tum. Semper fui sub Compagnia Szamos-Ujvariense et ibidem contribui. Ad 5tum nihil. Ad 6tum tantum. Ad 7um. Merces nunquam habui, sed tantum pelles vulgo kordovány fratri meo elaboravi, quas etiam in nundinis Transilvanicis hinc inde divendidit. Ad 8vum. Etiam hodiedum contribuo Compagniae Armeno-Szamos-Ujvari-ensi. Ad 9num. Adhuc sum sub jurisdictione

DANIEL DUMITRAN

272

judicis Szamos-Ujvariensis. Signatum Szamos-Ujvár die 30ma Novembris Anno 1733 per nos: (L. S.) Jacobum Albergett m. p.

Magulator Deesiensium.(L. S.) Christophorum Tattrosi m. p.

Tricesimator. /573v/ N. Fasc. 4. Comp. Graecor. Conscriptio Graecorum circa Deés et Szamosujvar Latifuntium dd. 30ma Novembris 1733. Nro 5 Ex archivo fisco Camerali.

IX.

Conscriptio partim ex Transaluthanis partibus hucce adventorium, partim vero hic in Provincia generatorum, tam Graecorum, quam Vallachicorum

negotiatorum, quaestum juxta cujuslibet posse, intra, vel etiam extra limites hujus provinciae exercere consvetorum ex mandato Inclyti Supremi Cameratici

Directoratus hujatis per nos infrascriptos, suscepta, et peracta est modo sequenti.

Magyar Országos Levéltar, fond F 234. Erdélyi országos kormányhatósági levéltárak. Erdélyi fiscalis levéltár, VId. Székrény, fasc. 4 (mf. 32103), f. 564r-566v (original).

/564r/ In Libera Civitate M. Vasarhelly reperiuntur Andreas Gőrőg oriundus ex parte Turcica in Graecia habita civitate

Tyrnova dicta uxoratus, a juventute in Transylvania, in M. Vasarhelly vero a 22bus annis moratur ubi etiam proprium domicilium a circiter tribus annis sibi procuravit in sui stabilem imposterum etiam futuram mansionem, et quidem cum omnibus ad idem domicilium spectantibus appertinentijs, videlicet agris, foenetis, et vineis, qui licet cum alijs compagnijs Graecorum neque ante, neque post comprehensum proprium suum domicilium quidquam contribuerit, tamen cum civitate semper, ante obventum domicilium pro suo posse, ex post vero cum alijs civibus contribuere dicitur. Mercimonia habet diversi generis, tanquam unus bonus negotiator, exceptis ad solvendum habitis suis debitis adminus valoris Rfl. 5000 mercaturque intra limites hujus patriae sub potestate, et jurisdictione civitatis existens.

Vidua quondam Georgij Birda ex praecitata civitate vivendi et a quatuor annis demortui M. Vasarhellyini domiciliata quidem, proposeque tam apertinentias agros, prata, quam etiam merces exigui valoris 200 Rfl. adminus habet, tamen cum ijsdem intra tantum limites hujus provinciae quaestum exercet, sub potestate, et jurisdictione civitatis, cum qua etiam, tam vivento, tam mortuo marito contribuit, existens.

Vidua quondam Georgij Arnot oriundi ex Rasgrad dicta ique partibus Turcicis habita civitate, qua defacto nubsit cuidam Michaeli Tilomi dicto studioso nullum proprium domicilium habens, quaestum cum suis exiguis

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

273

/564v/ mercibus valoris adminus 200 Rfl. intra tantum limites hujus Transylvaniae exercet, et neque vivente priori marito, nec post obitum ejusdem cum aliqua alia compagnia Graecorum, verum semper cum civitate M. Vasarhelly pro posse contribuit, sub cujus etiam protectione, et jurisdictione persistit.

Nicolaus Gőrőg oriundus ex parentibus Graecis Compagniae Graecorum Cibiniensis, unde Marus Vasarhelinum perveniendo ibi per aliquot annos serviens tandem etiam non solum suam mansionem fixisse verum etiam ibidem uxorem duxisse testatur, nullum proprium domicilium, merces etiam solum valoris 500 Rfl. habet, cumque nulla Graecorum compagnia, verum semper pro posse cum civitate, sub cujus potestate, et jurisdictione etiam defacto existit, contribuit.

Nicolaus Fogarasi Vallachus ex Fogaras, uxoratus, quidem sed neque proprium domicilium, neque merces plures, quam ad minus valorem Rfl. 30 habet, intra solum limites hujus patriae tanquam pauper negotiator suum quaestum exercet, contribuitque pro suo posse cum civitate sub cujus potestate, et jurisdictione existit.

Joannes Rosnaj oriundus Coronae, uxoratus, qui propriam domunculam cum appertinentijs ad illam spectantibus quidem habet, sed merces exiguas valores Rfl. 100 cum quibus intra limites hujus patriae quaestum solummodo exercet, nec alibi unquam contribuit, quam cum civibus, sub quorum potestate, et jurisdictione persistit.

Georgius Bukur oriundus in Marus Vasarhelly parentibus Vallachis, uxoratus, nullum proprium domicilium, merces etiam tantum valorem Rfl. 100 habet, cum quibus hac in patria tantum quaestum facit, neque cum ulla alia compagnia Graecorum, quam cum civitatensibus, sub quorum jurisdictione est, contribuit.

Vidua quondam Martini Gőrőg unde oriundi? ignoretur, ipsamet habet propriam domum cum apertinentiis merces etiam valorem Rfl. 400. cum quibus sicut praecedentes intra solummodo limites hujus /565r/ provinciae quaestum exercet, nec cum alia Graecorum compagnia, sed cum civibus, sub quorum potestate est, contribuit.

Vidua Stephani Gőrőg oriundi ex supra annotata civitate Tyrnova dicta, quae domum propriam cum omnibus apertinentijs agris, foenetis, et vineis habet, nec non tenet propria virtute fornicem cum mercibus valorem Rfl. 1000 cum quibus quaestum in hac solum provincia exercet, cum ulla alia compagnia Graecorum neque illa, neque defunctus suus maritus unquam contribuit, quam cum civitate, sub cujus potestate, et jurisdictione est.

Georgius Gőrőg quondam superioris Stephani Gőrőg filius, uxoratus, qui etiam separatum a matre domicilium habet cum omnibus apertinentijs, et merces adminus valoris Rfl. 1000 quaestum hic in provincia saltem exercet et sicut sunt parens, ita nec ipse cum aliqua Graeca compagnia quidquam

DANIEL DUMITRAN

274

contribuit, sed semper cum civitatensibus, quibus incorporatus est, suum pensum pesolvit.

Stephanus Gőrőg frater uterinus praecedentis, uxoratus, in omnibus sicut suus frater Georgius possessionatus.

Reperiuntur in Comitatu de Kűkőllő pago Fiscali Radnoth Joannes Raitar et Joannes Moldovan qui ambo ex Moldavia oriundi

natione Vallachi, ab infantia quidem in Transylvania hinc inde servientes, a quo vero uxorati sunt in Radnoth morabantur, propria domicilia non habent, habitant enim in fundis nobilitaribus, pro quibus annualem taxam per tres, quatuor quandoque flor. Hung. pago vero loco portionis ambo Hfl. sex solvere consueverunt. Quaestum exercent hac in Provincia tantum cum mercibus ex diversis minutijs videlicet panno simpliciori unius et duorum sigillorum gozipio /565v/ filato, et non filato, falcibus, aromatibus, et id genus alijs minutijs existentibus, et cujuslibet ad 200 Rfl. valorem semet extendentibus. Sub potestate, et jurisdictione pagi existunt.

In Comitatu Albensi pago Peterlaka dicto Joannes Moldovan natione Vallachus, oriundus ex Moldavia, uxoratus. In ejusdem comitatus pago Gabud dicto Theodorus Gabudan Vallachus oriundus ex ipso pago Gabud, uxoratus. Item in ejusdem comitatus pago Gimbucz dicto Demetrius Moldovan etiam Vallachus oriundus ex Moldavia, uxoratus.

Qui omnes tres nullis proprijs domicilijs gaudent verum in hac modo, modo in alia domo de, et super annua mansione cum taxae alicujus modicae pensione conveniunt, mercimonia habent exigui valoris, et ferme uniformia cujuslibet valoris Rfl. 100. Quaestum vero hinc, et inde per pagos, et nundinas pro posse suo exercent intra limites hujus provinciae tantum, cum nullaque compagnia quidquam contribuerunt, quam priores duo per duas libras cerae flavae pro Ecclesia Vallachica annuatim praestare solebant, tertius vero cum pagensibus in omnibus oneribus contribuit. Subsunt enim potestati et jurisdictioni comitatus.

In Colosiensi comitatu pago Batos dicto Joannes Ruszul Polonus indeque oriundus, uxoratus. Vaszilie Muntyan oriundus ex Transaluthanis partibus, viduus. Georgius Muntyan quoque ex ijs partibus, uxoratus. Simeon Moldovan ex Moldavia, uxoratus. Ieremias Moldovan pariter inde oriundus, celebs. Hi quinque mercatores

propria habitacula quidem non habent, verum quid pro quo annuatim Saxonibus propter concessa habitacula solvunt in supra mentionato pago Batos commorantes et residentes. Qui etiam nihil cum alijs Graecorum compagnijs unquam /566r/ solvisse, aut contribuere fatentur; merces minutiores solummodo

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

275

habent, sed prout ex alijs inteleximus bene possessionati sunt, juxta propriam fassionem ipsorum cujuslibet ad 200 Rfl. valorem semet extendere. Hi quoque quid pro quo annuatim solvere pago consveverunt mercanturque intra limites hujus provinciae, subsunt enim potestati, et jurisdictioni pagensium.

In comitatu Thordensi pago Harasztos dicto Montyan Szimion oriundus ex Moldavia, uxoratus, qui quidem a 16

annis hac in provincia, a tribus et medio annis vero quaesturam sicut et priores intra tantum limites hujus provinciae cum sat exiguis mercibus valoris videlicet Rfl. 50 dicitur; hic quoque nihil cum alijs compagnijs contribuere compertus, nullumque proprium habitaculum habet, dat enim hic quoque quid pro quo annuatim pro quarterio, contribuit juxta posse cum pagensibus, quorum potestati, et jurisdictioni subest.

Cujus quidem praemissae hujusmodi conscriptionis nostrae seriem, prout ea per nos tum ad relationes per nos fideliter acceptas, tum etiam ipsorummet propriam fassionem existit expedita, et peracta, sub sigillis nostris usualibus, manuumque propriarum subscriptionibus fide nostra mediante extradedimus. In M. Vasarhelly die 15ta Januarii 1734. (L. S.) Franciscus Jacobus Lobmayr m. p.

Caes. Anonae officialis.(L. S.) Mathias Holló m. p.

Caes. Fisc. Dominij Radnoth Provisor.

/566v/ N. Fasc. 4. Comp. Graecor. Vásárhelij. Conscriptio Graecorum et Vallachicorum Negociatorum in Vasarhelly et fiscali pago Radnoth commoratium dd. 13ta Ianuarii 1734. Nro 7. Ex archivo fisco Camerali.

DANIEL DUMITRAN

276

X.

Conscriptio Graecorum Negotiatorum in Compagnia Cibiniensi existentium 17351

Magyar Országos Levéltar, fond F 234. Erdélyi országos kormányhatósági levéltárak. Erdélyi fiscalis levéltár, VId. Székrény, fasc. 4 (mf. 32102), f. 42r-47r (original).

/43r/ Conscriptio Graecorum Negotiatorum hic Cibinij commorantium, gracioso utriusque Dicasterij tam Inclyti Supremi Directorij Cameratici hujatis, quam Excelsi Regij Gubernij Jussu, per nos infrascriptos, ad id specialiter

deputatos, illo quantum per Constitutorum fassiones potuit, meliori modo, sequenti serie peracta. Pro Inclyto Supremo Directorio Cameratico.

/44v-45r/ Nomina negotiatorum in Compagnia existentium

Cujus nationis?

Unde oriundus?

An uxo-ratus, an caelebs?

Ubi uxoratus?

An solus, aut cum socio nego-tiatur?

Ubi, in, aut extra pro-vinciam?

Cujus gene-ris merci-bus?

Quantum contribuit annuatim?

Rh. fl.

Xri

Stephanus Anastasi

Graecus Ternovensis Uxoratus In Turcia Cum 2 socijs

In provincia Germanicis, et Turcicis

135 -

Constandinus Koppan

Graecus Melinekiensis Uxoratus In Turcia Cum 2 socijs

In provincia Germanicis, et Turcicis

99 -

Georgius Manolle

Graecus Hic natus Uxoratus Hic Solus In provincia Germanicis 63 -

1 Consemnare: Pr. 2a Septembris 1735.

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

277

Coszta Stephan

Graecus Ianinensis Caelebs Solus In provincia Germanicis, et Turcicis

36 -

Mavrodinus Costandin

Graecus Melinekiensis Uxoratus In Turcia Cum socio In provincia Germanicis, et Turcicis

58 30

Joannes Stephan

Graecus Ianinensis Uxoratus In Turcia Cum socio In provincia Turcicis solum

67 30

Coszte Luka Polonus Drohobitziensis Uxoratus Hic Ejus socius defunctus

In provincia Germanicis 72 5

Zaffirius Manolla

Graecus Hic natus Uxoratus Hic Solus In provincia Germanicis 36

Joannes Markul

Graecus Bukurestiensis Uxoratus Hic Solus In, et extra provincia

Venetiis, et Cera

35 2

Dumitru Cordupali

Graecus Melinekiensis Uxoratus In Turcia Solus In provincia Turcicis 34 12

Nika Nedelko Graecus Ternovensis Uxoratus Hic Cum socio In provincia Turcicis 54

Sztamatius Dima

Graecus Melinekiensis Caelebs Cum socio In provincia Germanicis, et Turcicis

37 48

Latus facit 728 7 Vertatur

/45v-46r/ Latus translatam 728,07

Margarith Demeter

Graecus Ternovensis Uxoratus In Turcia Cum socio In provincia Germanicis, et Hungarico

31 30

Theodorus Csingo

Graecus Ternovensis Uxoratus In Turcia Solus In, et extra provinciam

Germaniciset Turcicis

18

DANIEL DUMITRAN

278

Gregorius Sartor

Valachus Bukurestiensis Caelebs Solus In provincia Lana 16 40

Comanus Bakan

Valachus Transylvanus Viduus Solus In provincia Bakania 22 30

Andreas Dabisa

Graecus Ternovensis Caelebs Cum socio In provincia Turcicis 30 36

Costa Panajot Graecus Melinekiensis Caelebs Solus In provincia Turcicis 27

Georgius Arpasi

Valachus Transylvanus Caelebs Solus In provincia Germanicis 18

Basilius Bulgar

Valachus Transylvanus Uxoratus Hic Solus Extra provinciam

Bobus 12 30

Joannes Adam

Graecus Ternovensis Caelebs Solus In provincia Turcicis 10 48

Demetrius Fogarasi

Valachus Transylvanus Uxoratus Hic Solus In provincia Aromatibus 10 48

Panajot Pana Graecus Ternovensis Caelebs Solus In provincia Hujatibus 9

Costandin Mavrodin Iunior

Graecus Melinekiensis Caelebs Solus In provincia Turcicis 9

Summa facit 944 29 Sunt sub Iurisdictione Camerali.

Notandum hic: /46v/ Notandum hic: quod tametsi in mandato camerali, aeque ac commissione guberniali pariformiter investigatio etiam facultatum nobis districte injuncta sit; cui nostra instructioni nos quoque firmiter insistendo, in facultates singulorum sedulo inquisiverimus; nihilominus judex illorum, nomine totius Compagniae hujatis acriter contradixit, asserendo ipsos hic in provincia nullibi esse possessionatos, verum mercibus solum modo quaesturam, et oeconomiam

Comercianţii greci din Transilvania în surse statistice

279

suam exercere, quae merces jam in telonijs, et tricesimis investigatae, praestitis desuper praestandis, ulteriori examine, et disquisitione non indigerent, consequenter flagitatam a nobis ulteriorem facultatum suarum investigationem simpliciter deprecati sunt.

Sunt praeterea per pauci aliquot natione quidem Graeci; sed extra Compagniam constituti, et dicuntur esse aliorum servi, et una cum suis familijs mere mendici, qui aliorum beneficentia aluntur. Insuper nonnulli etiam Bulgari potissimum hinc inde vagabundi, qui reali quaestura, et facultatibus destituti, multo minus possessionati, ab aliquo tempore, utcunque vitam suam hic misere agere referuntur.

/47r/ Cujus quidem praemissae conscriptionis seriem juxta constitutorum fassiones taliter per nos peractam ad gratiosa ut supra mandata, sigillis nostris usualibus, manuumque propriarum subscriptionibus corroboratam, pro debito nostro obsequio, praesentibus humillime exhibemus. Signatur Cibinij die 16ta Augusti Anno 1735. (L. S.) Adamus Banovich m. p.Primarius tracti Cibiniensis

(L. S.) Petrus Binder m. p. Senator Cibiniensis

(L. S.) Samuel Dobosi m. p.