AUUKATIIr fANUNU'llUll 3yA ltlADDESi tti ttuvoutAilrlAsl soRullu uE

q0z0M tiilERitERi

$amit DEMiRrt

6zrt:Bu yazrda; "Avukatlrk Kanunu'nun 35' maddesinde d0zenlenmig olan uzlagmantn

uygulanmryor rnu, uygulunuttyor mu?" sorusunun cevabt aranmtgtlr ' Avukatlara

i lAm nitel i$inde belge Vti*u ofuntg' veren-d0zenlemenin uygulanmasr on[indeki

enge l |e rVeuygu|ay |c |avukat |a r tn te rc ih le r indeetk i | io |ansebep|er ta r t lq | lm lgvesomut qozum onerileri sunulmugtur'

€:# Anahtar Kelimeler: Avukattrk Kanunu (35/A maddesi), Avukatl,rk Kanunu Yiinetmetigi'

AvukathkUcreti ,Uzlagma,uztalmaTekti f i ,UztagmaTutanalr,Miizakere,MiizakereterinGizl i t i -!i, Mi.izakere Teknikleri, Koruyucu Avukatttk'

T Tukularmuza Avukathk Kanunu'nun 35/A maddesiyle giren "uzlag-

Hma,,kurumu;uygulanmamasrylaiinlenmigvedoktrindesatrlarara-I |.,;.*tutrtiuri!-enleme oiarak kalmrqtrr. Bu diizenleme ile mad-

de gerekgesinde geqen ifadeyle: "mahkemelerin i9 yiikiiniin azalmasr a-

maglanmaktadrr,,'35lAmaddesiAltematifQtjziimYollan(AlternativeDispute Resolution, eon) iq"ti.inde avukata en etkin roliin verildifi yol

olarak hukukumuza gi.-litli. Kanunkoyucu adalet mekanizmasrmn iqleyi-

;;d" ;;g"gilmez bii role sahip olan arukatlara' mahkeme drqr yollarla u-

yuqmazlrkq6ziimtivesonugtatatmiledicigticesahipuzlaqmatutana[rntyazmaolana[r tantmtqtr' Ancak maddenin bugilne kadar iqlerlik kazanarrn-

hfr yoniindeki giiriiqler apr basmaktadrr'

Konuyu Qok Yiinlii inceleme Gereklilifinin Sebepleri

. Zamanla geqitli ortamlarda,35lA maddesinin uygulanmasr konusunda

avukatlann bir direncinin oldugu konusunda ortak bir frkir olugmugtur' Buna

;il; Uk ;mizde "r;;;

tritanagr.ile giiziime kavuqturulan uvrqmazlk

,"Vrri"tifiqu'n bir kayri veya istatistik tutulmadrpr igin bu fory$aki de[er-

i"iAi.-"f"i objektif verilerl dayanmamaktad'' 35/A maddesinin uygulan-

,nuargrrrr' peqinen kabulii ve bu qekilde yaprlacak tespit' gerqekten uygulan-

&tail

(.) Avukat, Ankara Barosu

Tcrai ltft* Dcrgai

6IaE

rxyorsa b''na iligkh gergek sebeplerin arastrnlmanasma l'e uygulanmemasorununun gergek nedenlerinin goziimsriz kalmaya devam etmesine nedenolacaktr. Maddenin iglev kazanmamasmrn sebepleri gok b;y"tru incelenme_di[i stirece, sorunun ve goztim yollanmn tespiti de miimktin degrdir. Bunedenle konu, gergek hayatta ya$anan bir ihtilafin goziimii igin avutata nt-yag duyrlmasr amndan itibaren daha gok manevi yonleriyle'ele almacak r-e35/A maddesinin daha iyi anlagrlabilmesi, uygulamamn vuvgrnrur-*, iqiodiizenlemenin unsurlan ve g6ziim <inerileri iizerinde ourutacatitrr.

Tiirkiyeode Avukata Ne Zaman Gidilir?

ulkemizde alukata ulagmrg uyuqmazhklann, golunlukla daha rince ta-raflann uzlagma yoniindeki qabalanrun sonugs'z kaldr[r veya iizerinde higmiizakere edilmeden- inatlagma nedeniyle g<iziimsiiz mrargi uyugmazhklaroldugu gcizlemlenmektgdir Avukata bagl,urmamn et uir mitiyet oldu[unundiigriniildii[ii Ulkemizde, bu ek maliyete katlanmayakarar verilmeden <incego[unlukla elden gelen biittin yollar denenmig olmaktadrr. v*i i;rt.-rfJ"bir uyuqmazhlrn avukatla gciziilmesi karan, go[unlukla miivekkilin goziimkonusunda umut ve beklentisinin kalmadr[r durumlarda verilmekleorr. Bah_sedilen durumda, a'ukata tevdi edilen davamn ,,uzlagma,, ile gdztimlenmesidaha en baqta olanakh gririilmemektedir. Bu tablomrn nedeni olarak, urt"_mizde "koruyucu avukathk" kiilttirtiniin geliqmemiq olmasr ou ltxt"rit"uitir.Qiinkii koruyucu avukl!,. verece[i tavsiyilerie uyugmattprn ofriyu grkmasrihtimalini en aza indirebilirdi.

35/A'mn uyguranmasr tintinde duran en biiyiik sorunlardan biri de uzra6_ma yoluna gidilmesi halinde, uzlaqma siirecinin siirelere herhangi bir etkisininolmamasrdr. Miivekkiller dava agmayr son qdziim yolu olarak g6rdiiklerinden,avukat oniine gelen uyugmazrrklar, go!'nlukla iuru ug^u ;r;;t' agnmdansrkrntrlr ul.ngmazhklara dontiqmtigtiir. A*kut, uzlaqma giti o zamana kadarsonug dolurmamrg bir yofiazamankaybetmektense, ontine gelen davada en iyip_o-z_r-syonu ahp en iyi getiriyi elde etmek igin hazrrlanmai, tercit

"oeceltir.Hdlbuki 35/A ile birlikte miizakere siireci boyunca higbir siirenin iqleme_yecefinin diizenlenmesi, siire agrsrndan ,,srlagrk" durumlarda bile, uzlaq_manln bir giiziim yolu olarak varhfrm korumasrm saflayacakh.

Avukattan Ne Beklenir?

Yukarrda krsaca cizetremeye qahgtr[rmrz durumdaki mtivekkil, uzraqmaile qdziim arama ihtimalini kafasrndan .il-iq, umutsuz ve gergin bir psikolo_jiyle avukatrna gitti[inde, artrk yapdmasr g"."k"n, hukuk;,i*rogt <ilgiideen krsa zamanda dava agrlmasr ve bu duruma sebep oldu$u inanrlan karqrtarafi, halk diliyle "mahkemelerde siirtindiirecek', yola tus;;r;;rrdrr. Birbakrg agrsr sorunundan kaynaklanan bu yaklaqrm, halkm gdziinde avukatnbir dg alma vasrtasr olarak g<iriilmesinin de bir sonucudur.

Yargilamarun her agamasmda avukattan, hakkrn en sert gekilde aranma-st, gerekli ya da gereksiz oldulunun pek cinemi olmakszm durusma srrasrnda

tfl I-b j[t5 th- Scr * QH Orr-i

go$mlukla hikirulrr- strn zalrya nrmlklar atrnasr beklenil' Hatta

".-,rt to- d1111Fra|dr Cot tz kmuSmasrndan fikayet eden mtvekkil 6r-

neklerine rastlanabilir- Bu sll'dda avukann sSylediklerinin neye hiznet ettiEi

1a da yargrlamanrn s€yrini eftilelp etkilemeyecelinin pek onemi yoktur...

Uzlagma igin Mflvekkilin itna ndimesi ve Oq Atma Duygusunun

Besfinlmast Sorunu

Miivekkil adliyeyi og alma yeri olarak giirmekten kurtulmadrgr siirece,

avukatrn '\tzlasma; igin kargr taraf ile bit araya gelinmesi ihtimalinden bah-

setmesi; miivekkilin giiziinde, davaya yapilacak en biiyiik ihanet olarak algt-

lanmasr kuwetle muhtemeldir. Aynca miivekkilin zedelenen gururu, uzlaq-

ma a$amaslna gelmektense hakkrm geq ya da eksik de olsa adliye vasrtasryla

almayr tercih etmesine neden olabilir. Bu trkamkhkta en biiyiik etken, mii-

vetkilin karqr taraftan gelece[e iligkin bir beklentisinin kalmamasr ya da

bangma ihtimalinden bir grkanmn olmamasr olabilir. Miivekkilin iknast sii-

recinde, og alma hislerinin bastrnlabilmesi igin, davalagmamn gekigmenin

devamr igin iyi bir yol olmadrfrndan; tig almarun, nefret etmenin kendi hayat

kalitesini dtiqiirecelinden bahsedilmelidir. Ayrrca miivekkili motive edecek

en iyi strylemlerden biri de uzlagma ve banqmamn saflarrmasryla karqr tarafla

siirecek itiqtittit kdrl olabilece[i, ticarette ve ikili iliqkilerde gerginliklerin

kimseye grlar saflamadr[rdrr. rJzlagma ile, davalagma siirecinden daha erken

utagrtabitecek "iitem sonucu", miivekkile dzellikle anlatrlmald'' Burada

diger dnemli nokta ise, taraf vekillerinin 35/A maddesine aynt oranda hdkim

oliralanyla ilgilidir. Taraflann konu ile ilgili ilgilerinin ve bilgilednin denk

olmamair miiiakerelerin baqansmt da olumsuz yonde etkileyebilecektir.

Taraflarrn Bir Araya Gelmesi ve uzlagma Teklifini Kimin Yapacaft

Sorunu

Ticari uyuqmazhklardataraflann uzlagma igin bir araya gelmesi nispeten

daha kolaydrr. Yukarrda da bahsedildi[i gibi taraflann qrkarlanmn, iligkideki

sorunlann gdziilmesiyle diizelmesi ihtimali, onlan uzlagmaya motive eden en

bnyiik etkendir. Bu durumda taraflann kendileri yerine, uyugmazh[a profes-

yonelce yaklagabilecek taraf avukatlanndan birinin diler taraf avukatma

ieklif gotiirmeri aunu tercih edilebilir bir yoldur. Qiinkii ticai yaqamda zayf

olanrn ya da dezavantajh oldupu diiqiiniilen tarafm uzlaqma yanltst olacapt

inanrgr ve tinyargrsr nakim olabilmektedir. Bu duruma mtivekkilin, kargt

tarafin uzlaqma t;Hifini kabul edip etmedi[inden gok' teklifin gotiiriilmesin-

den sonra kargr tarafin tavrrlanmn ne oldu[unu merak etmesi ve bununla

ilgilenmesi omek giisterilebilir.

Ancak. s6z konusu olan duygusal etkenlerin alrr bastrlr bir uyuqmazhk

ise, bu durumda taraflanbi araya getirmek, uzlaqma mtizakerelerinden bile

,oilu bir siireg olabilir. Qiinkii taraflann bulunduklan pozisyonu sa[lam

tutma kaygrlanrun arkaslnda, zaytflamtq ve ylpmnmlg duygulan vardr' Bu

nedenle geiqet isteklerin -solan soyma diye tabir edilen yiintem ile- ortaya

grt<arrtma'arlr bir iliqkide, taraflann uyuqmazhlrn sebebi; hatta bahanesi ola-

slar

e$E

Tcrzi }tffi Dcrgid

rak su y0ziinde tuttuklan etkenler flzerinden mftrakere €mt udapadanbeklenen neticenin ahnamamasr ile sonuglanacaktr.

Avukatlarrn Miizakere Teknikleri Konusundaki Bilgl ve Yetenekleri

Dikkat gekilmesi gereken bir konu da avukathk mesle[inde avukatn so-run gozme ve olaylan ele alma konusundaki yaklagrmlandrr. Bize hulokepitimimizin bagmdan, avukathk stajrmrzda ve devamrnda meslek hayatr-mtzda tek bir strateji agrlanmrgtr. Bu kazanmak ya da kaybetmek olarak<izetlenebilir. Beyinlerimiz bu kurala gore bigimlenmiq ve bakrg aqrlanmz buanlayrqla qekillenmigtir. igimizi yaparken gergekler ve gergek sebepler yerinegekli gergeklerin, hatalann ve kazanlmlann daha gok ilgi qektili ve davakazandrrdr$r olmugtur. Davalagan, gekigmeyi mesle[inin gere$i olarak gcirenavukatrn meslek hayatrnda "solan soyma ydntemine", baqvurarak 'ogergek

ilgileri" bulmasma gerek yoktur. Davalagmay dprenmig bir avukat iqin bi-linmeyen bir bolge olan uzlaqma, gekinilen bir yol olarak kalmaktadrr. Mes-lepimizi esneklegtirmek ve mahkeme drgr gdziim yollannm uygulamadakiyaygrnh[rnr artrrabilmek igin yaprlmasr gerekenlerin baqmda, hukukgulara,hukuk fakiiltesinden baqlamlarak miizakere tekniklerinin o$retilmesidir.

Miizakere teknikleri hakkrnda yeterince bilgi ve beceri sahibi olmayantaraf vekillerinin, aqalrda metni verilen Tiirkiye Barolar Birlifi AvukathkKanunu Yonetmeli[i'nin 16. maddesinde kendilerine yiiklenen "taraflarahukuki durumlart hakhnda bilgi verir, griziim dnerilerinde bulunur ve uzlaq-ma konusunda taraflan teSvik ederler" qeklindeki grirevi hakkryla yerinegetirmeleri mtimkiin olamayacaktu. Miizakere teknikleri yaprsr itibarrylagatr$ma dozunu azaltmayr da amagladrfmdan, miizakerede yaklaglmm yaplctolmamasr halinde, bir araya gelen taraflann pozisyonlan ve vekillerinin tu-tumlan, mahkemelerde olabilecefi gibi, bir gekigmeden ileri gidemeyebilir.

Yukarrdaki agrklamalanmdan da anlaqrlabilece[i gibi, 35/A maddesindemtizakere usul ve geklinin yeterince diizenlenmemiq olmasr, avukatlann ge-nel bir mtizakere elitimi almamrg olmalan; hayal diinyalannda canlandra-madrklan ya da daha once bir trrnefini tecriibe etmedikleri stiregten kagnma-lanna neden olabilmektedir.

Miizakerelerdeki Gizlilik Sorunu

Miizakerelerin gizlili$ sorunu, Tiirkiye Barolar Birli[i Aurkathk Kanu-nu Yonetmelili'nin 16. maddesinde diizenlenmigtir. Miizakere stireciningtivenli[i igin boylesine gerekli bir dtizenlemenin, Kanunkoyucunun goziin-den kagmasr karqrsmda bu agr[rn Ttirkiye Barolar Birlifi tarafindan yaprlanyonetmelik ile kapatrlmasr yoluna gidildigi anlagrlmaktadrr. Qiinkii maddenindifer unsurlan kadar onem arz eden miizakerelerin gizlilipi, srf bu oneminedeniyle 3 5/A maddesi igerisinde diizenlenmesi gerekmektedir.

Ydnetmelilin bu diizenlemesi ile, baganszhk ile sonuglanacak bir mii-zakere sonrasmda agrlacak veya stirmekte olan bir davada, taraflardan birininuzlagma mtizakereleri sayesinde uzlagma bulmak amacryla ortaya koydu[u

;5f1;r/n1rr 35/A HaOaesinin Ufglannra Sorunr.r rr Q6ziin Oncricri

beyan ve iffianmn, yarglama srrasrnda di[er taraf lehine sonuglar do$ur-masrnm dnlenmesi amaglanml$tf.

Yonetmelifin ilgili boliimii goyledir:

,r(JzlaSma miiZukereleri strflstnda turaflarca veya avukatlartncs yapr-

lan beyan ve ikrarlar, u4,lagmanm sa{lanamamast hslinde gegerli olmaytp,uzlasma konusuyla itgili olarak aElmry ve duha sonrs agilucak davalarda

taraflar aleyhine delil otarsk kullantlamaz. Uzla$ma miizakereleri esna-

smda anlasmazhk konusunda beyan edilen hususlar taruflarca ve avukat-lanncu higbir Sekilde aEklanamaz."

Taraflardan birinin gizlilipi ihlal edecek qekilde miizakeredeki ikrar ve

beyanlan kullanmasmm yaptmmt olarak bunlann gegersiz kabul edilmesineiligkin "yargrlarna usuliine" yonetmelik bir diizenlemenin yiinetmelik ileyaprlmast son derece Yanhgtrr.

Dikkat gekilmesi gereken di[er bir konu da gizlilik ile korunacalr sayr-lan delil tiirleridir. Yonetmelik "beyan" ve "ikrar"lann gizlili[ini korumakta-

drr. Burada miizakerelerin tamamen sozlii yaprlacalt sonucu grkanlabilir.

Qinkii korunacak herhangi bir belge veya ba$kaca bir delilden ve bunlann

daha sonra ileri siirtilemezlifinden bahsedilmemektedir. Bu konudaki mupldk

durum taraflann miizakereden kagmmasma neden olacak irnemdedir. Taraf-

lann miizakerelerin olumlu sonuqlanmamast halinde, yiizlegecekleri dava

siirecinin, kendileri agnmdan gi.ivenli olabilmesi igin, miizakerelerin tama-men s$zlii olmast, beyanlara iliqkin herhangi bir tutanak ya da belge diizen-lenmemesi gerekecektir.

Avukatrn Psikolojisi - Kaygrlan - Tercihleri

a. Emek - Ucret Tartrgmasr: Tiirkiye'de avukatlk mesle[i a$m rekabetinyaqandrfr mesleklerin bagrnda gelmektedir. Yaganan rekabet dogrudandosruya arukathk iicretlerine yansrmakta, ige daha gok ihtiyag duyan mes-

lekiaqlanmrz en uygun fiyatr verme gabasrna girigmektedirlef. Ya$anan a-

vukat enflasyonu karqrsmda avukatlar, bir ig yaparak emeklerinin karqilt[t-

ru almaktan gok, zorunlu ve acil ihtiyaglanm giderecek acil pnaya eriqmekaygrsr iginde ig kabul etmektedirler. Qizdi[im bu tablo tamamen gozleme

dayanmakta olup geng alukatlarda daha gok rastlandr[rm da belirtmek ge-

rekir. Bahsedilen kaygrlar ile kabul edilen igin, dava agrlmasrna sebep ola-

calr agrktr. Agrlacak davamn kazantlmast durumunda hak edilecek yasal

vek6let iicreti ve bunun da icra takibiyle tahsil edilmesiyle elde edilecekiicretler toplamr, avukatrn gelece[e atrlmrg kazang beklentileridir.

b. Mtivekkillerin iicret Ahqkanhklan: Tiirkiye'de yabano iilkelerde gorme-

ye ahgtr[rmrz qekilde "saat iicreti" ile irlgtilen bir iicretlendirme ahgkanltltbulgnmamaktadr. Kendisine gelen i9 igin mesaisinden ayydr[r her saat igin

iicret alacairm bilen bir avukatm, oniindeki olaya bakrqr ve giiziim lgin iire-

tece[i yirntemler de farkh olacaktr. Saat iicretiyle gahgan alukat, gofunluk-

la miivekkilinin uzun vadeli damqmam da oldufundan, avukat; miigterisini

6IEil

T.rdltttDcrlid

6leE

kaybeUnemek igin' lrc'ftt - emek ve itm lxsa ffi tffihni d€ng€sinigcizetuek zorunda kalac€kbr. Bahsedilen FlCaflm' F{-!,nayl

"rrut"t iq-

tavsrye edilebilir bir g<iziim yontemine d6ntqulrebilecektir.

Meslelimizde yaganan agm rekabet ve gegmig ahgkanrrklar dogrultu-sunda ulkemizde, alrnan igin iicreti, g"tt"llikl" durranln sonucuna veyadava sonunda elde edilecek kazamm iizerinden belirlenen bir orana bag_lanmaktadrr. Son gtinlerde rastladrlrm orneklerde avukatlar, sonuca g6resdzlegme yaptrklan dava igin masraf bile almamaktadrrlar. igin iicretininbu gekilde belirlenmesi, uyugmazh$m artrk avukat tavsiyesiyle uzlagma-ya yonelmesini imkdnsrz hale getirmektedir.

c. Miizakerelerdeki Avukaflrk Ucreti sorunu: "Dava,, sonucuna grireyaprlan bir iicret srizlegmesi, daha sonra uzlagma yolunun tercih edilmesive bunun da baganh sonuglanmasr halinde, awkatm iicret srizleqmesikapsamrnda bir iqin gergeklegmemig olmasr nedeniyle, bekledili kazanctelde edememesi ile sonuglanacalrndan, miivekkilini uzlagmaya y6nlen-dirmeme veya caydrma gibi yollara baqvurmasr miimktindtir. Ayncakazanian bir dava neticesinde hak edilecek yasal kargr taraf vekdlet iic-reti de, avukatrn uzlaqma konusundaki tavnm qekillendirmektedir.

ilgili Mevzuahn Maddelerinin ve unsurrarrnrn incerenmesi

Avukathk Kanunu

"Uzlagma saflama:

Madde 35/A - Avukatlar dava aElmadan veya dava agtlmry olup da he-nilz durusma baslamadan cince kendilerine intikal eden is ve iavalirda, ta-raflarm kendi iradeleriyle istem sonucu elde edebilecekleri konulara inhisaretmek kaydtyla, miivekkilleriyte birtikte kary taraft uzlasmaya davet edebilir-ler. Kary taraf bu davete icabet eder ve uzrasma sa{laruria, uzlasma konu-sunu, yerini, tarihini, karsilrkh yerine getirmeleri gereken hususlan igerentutanak, avukatlar ile miivekkilleri taraftndan birtikte imza altma qhntr. Bututanaklar 09/06/1932 tarihli ve 2004 sayilr icra ve igas Kanununun 38,incimqddesi anlammda ilam niteli{indedir. "

Madde Gerekgesi: Maddeyle getirilen dilzenremeyle mahkemelerin isyilkiiniin azalmast amaglanmaktadr. Buna gdre dava aElmadan ewel veyadava aElmakla beraber durusmaya baslanmadan rince avukatlar kendilerineintikal eden is ve davalarda, taraflann kendi iradeleriyle istem sonucunuelde edebilecekleri konulara inhisar etmek kaydtyla, kary taraf avukatmtuzlasmaya davet edebilecektir. Taraf vehilleri ve miivekkilleri ha)r olduklarthalde dilzenlenen uzlasma metni icra ve ipas Kanununun 3g,inci maddesin-de srizil edilen ildm niteli{inde olacaktr.

Maddenin Unsurlarlnln incelenmesi:

l- "Avukatlur, ... miivekkilleriyle birtikte kary taraft uzrasmaya davetedebilirler." Bu unsurun lafnndan avukatrn, ,,sadece,' mtivekkiii ile birlikte

ffl I-- :DA ll*r- f.frgtrc Scu: n $ocilm Orcrfct

kaqr tarafirumundan, 'rzleyrmrn kebulu ydnindeki irade beyanrnrn da karqr taraf ve

vekilince bembefce r-erilmesi gelektigi sonucu dofmaktadr. Buna gtire avu-

katn, kargr tarafi kendi karar ve iradesiyle uzlaqmaya davet etmesi ve karqt

taraf vekilinin de mflvekkilinden ba[rmsrz uzlagma teklifini kabul etmesi

miimkiin de[ildir.

Diizenleme bu haliyle taraflan ve avukatlarrm birbirine ba[rmh krlmak-

ta; bu durum da, uzlaqma igin ikna olmast gereken iki ta1fta1 ziyade, iki

avukat ve en az iki miivekkilin de ikna olmast gereklilili ile kargr karqtya

- kalnmasma neden olmaktadrr.

2- "Avukatlar dava agtlmadan veya dava aqlmq olup da henilz d'u-

ru''ma baslamadun 6nce kendilerine intikal eden iS ve davalarda..." Buna

gOre uzlaqma ancak taraflar arasrndaki avukata intikal etmig ihtilaf hakkmda,

iava agrlmadanya dadurugma baqlamadan iince konu edilebilecektir' Burada

maddenin uyguianabilirli[inin son giintiniin, durugmalann bagladt$ giin

oldu[u sonucu ortaya qrkmaktadrr. usul Hukuku agtsrndan durugmalann

baqla:masrmn, "ilk durugma giinti" ile aym giini.i ifade etmedili agtktrr. Dava-

mn agrldr[r, durugma giiniiniin tensiple belirlendili bir davada, duru$ma

grintintin Javahya tebli! edilememesi durumunda, duruqmalar baqlamry say-

Iamayacaktrr. Duruqmalann baglamast ndan, o'tataf teqkilinin tamamlanma-

sl"nt ve "tahkikata baqlanmasrmn" anlaqrlmasr gerektili kanaatindeyim'

Krsacasr taraf tegkilinin saflanacafr durugmaya kadar 35/A maddesi uyannca

uzlagma miizakeresi yaprliuitir. Tahkikat baqladrktan sonra yaprlacak anlaq-

m4 .,sulh" htkmiinie-olacafrndan 35/A maddesinin uygulama alantndan

qrkmrq olacaklr. Yargrlama siirerken sulh olunmast ve bunun mahkemece

verilecek hiikme esas ahnmasmm saflanmasl, sonug olarak bir ilam elde

edilmesini saflayacaktrr. Ancak sulh neticesinde mahkemece verilen karar

"uzlaqma tutana[r"mn aksine kesin hiiktim tegkil edecektir'

3- "Avukatlur... Kendilerine intikal eden is ve davalarda ... kary tara-

fi uzlasmaya duvet edebilirler." Maddede gegen "dava" ifadesinden, mah-"k"-"

"rurina kaydedilmiq ancak taraf teqkili tamamlanarak tahkikata baq-

lanmamrg uyuqmazh[r; "iq"ten ise heniiz herhangi bir davaya konu olmamrq

oyoq*uritgi anlamak miimkiindiir. Bununla birlikte maddedeki "ig" kavraml

ile neyin li'astedildifi iizerinde durulmasr gerekmektedir. Buna giire avukata

miiveickili tarafindan getirilen usul hukuku agrsmdan dava saytlmayacak

igler, icra takipleri bu kavram kapsamrna girebilecektir. Ancak; "icra takibi-

ne,, konu iglei"ig" kavramr igerisinde deferlendirilebilecek midir? Bana gcire

icra takibine konu olabilecek ihtilaflar da bu madde kapsamrnda vzlaqmaya

konu olabilecektir. Ancak tizerinde durulmast gereken nokta icra takibinin

baglamasrndan iince ya da baqladrysa takibin hangi aqamasma kadar uzlagma

davetinin yaprlabilece$idir. Buradaki boqluktan Kanunkoyucunun, sadece

davaya konu olabilecek konularda uzlaqmamn mtimkiin olmasrm istedi[i

geklinde dar yorum da yaprlmasr mtimkiindtir. Ancak uzlagmarun iglevi taraf-

ian mahkemeye yonlendirmemek oldufuna gore geniq yorum yapmak dopru

slar

Tcnei lltf Dc.gid

6laEU

olacaktr. Bu nedenle icra takipleri aqrsrndan da -raktin lcsinlesrrmi$ oLmaslnl", "duruqmalann baqlamasr" aqamasryla dzdeglegirmet m'mkun gilrtilmektedir.

4- u...taraflarun kendi iradeteriyle istem sonuca elde edebilecekleri ko_nulara inhisar etmek kaydryla..." Taraflartn kendi iradeleriyle ilam hiikmiin_de metin elde edebilecekleri konulan o'kamu diizenine iliqkin olmayan,, konu_lar olarak ifade etmenil y*hc olmayacalr inancrndayrm. ya da Boiglar Kanu-nunun 19. ve 20. maddelerine aykrn olmayacak gekilde ..scizlegme serbestisi,,kapsammda kalan konular olarak yorumlamak -ti-tti" olacaktrr.

- 5- uKary taruf... davete icabet eder (ise) ...' Taraflardan birinin uzlapmadavetine diler tarafin icabet etmemesi halinde uzlagmanm g.rg"ti"g-"yece!iagrktrr. Taraflar agsmdan davete icabet etmeme, usul hukud airsrndan bir hakfuvb*u sebep olmayacaktrr. Ancak miizakereler boyunca, hak'diiqiirticii siire_lerin iglemeyece[ine iliqkin bir dtizenlemenin hukukumuzda olmadr[r akrllar_dan grkanlmamahdrr. uzlagma davetine olumlu yamt verilmesi halinde mitza_kerelerin ne kadar siirecefi, durugmalar baglamadan once baqlamrg miizakere_lerin durugmalar bagladrktan sonra (taraf teqkili sa$lanmasrndan sonra; devamedip etmeyeceli, miizakerelerin devamrmn mahkerne tarafindan bekletici me_sele sayrhp sayrlmayaca[r gibi dururnlar diizenlemeye muhtag konulardrr.

6- "...tutanak, svukatrar ile miivekkilteri tarafindan birrikte imza artuna ahn r." Maddenin biitiiniintin diizenlenig tarzrndan miizakerelerin sankibir oturumda tamamTanacapr, araverilmeden yaprlacak miizakerelere taraf vevekillerinin katrlacapr izlenimi edinilmektedii. lrttizakerelerin bir oturumdanuzun stirmesi,hatta aylar siirmesi olasrhk dahilindedir. Hal boyle olunca heroturuma, taraf ve vekillerinin katrlmasr gerektili sonucunu grtarmak miim_kiin olacaktrr. Kanunkoyucunun her bii tarafti vekiliyle ,.ulJ*",, olmasrgerektipi yoniindeki diizenlemesi, "iq sahibi" taraflardan her birinin, mtizake-renin avukat kadar bir esash unsurunu tegkil ettili anlayrgrndan ileri gelmek_tedir. Mtizakerelere sadece avukatlann katrhmryla devam edilebilecegi yo_liinde yorum yapmak, qadde sistematili igindi de[erlendirildi[inde miim-kiin gcirtinmemektedir. Madde biittintinden davetin, miizakerererir ve tutana-!m imzalanmasr siireqlerinin tamamrnda mtivekkillerin de hazr bulunacaprsonucu grkmaktadrr. Maddenin kaleme ahnrq bigimi, miizakere yonteminbelirlenmesini ve miivekkillerin awkatlanna miizakere konusunda'inisiyatiftammalannr engelleyen niteliktedir.

Tiirkiye Barolar Birlifi Avukaflrk Kanunu yiinetmelifit.r

"Uzlagma Miizakereleri

Madde 16 - Avukqtltk Kqnununun 35/A maddesine gcire avukatrar, davaaElmadan veya dava aElmry orup ta heniiz durusma basiamadan rince kendi-lerine intikal eden is ve davalqrda, taraflann kendi irqieleriyle istem sonucu

r) R.G.: 19.06.2002-24zgo

HE-lt ll*- l.trrts Scr n QA Lrrli

elde d&1&i *: fu ene kaleyla rfrvek*illerile karst

urafa w kag E{Efrfu }n,EltiHeri uzlo{ma teHifinin kabulfr halinde

uzl ayna mbakselqiai Yfiairl er.

Uzla'smamilza]rereleriStTsmdaavukntlar,taraflarahulatkidurumlurthakkmdq bilgi verir, q,zilm iinerilerinde bulunur ve uzlasmalart konusunda

t ar afl art teSvik e d er ler.

Avukatlar,uzlasmamiizakerelerisrasmda'uyusmazh{mtaraflartara-smda yansu ui, s"t imn hareket etmeye ve taraflardan higbirinin etkisi ulfin-

da kaimakstzm taraflart uzlastrrmaya dzen gdsterirler'

(Jzlasma ,nerisinde bulunan avukat, iinerinin kabulil halinde, uzlasma

miizakerelerinin yaptlaca{t yeri ve zamant kary tarafa bildirir'

(Jzlastrma miizakereleri, aksi kararlasnnlma&kqa yalntzca uzlasmazb

lm taraflartnm ve avukatlannm knnlmryla gergekleStirilir'

(Jzlasma milzakereleri srasmda taraflarca veya avukatlannga yapilan

beyan ve ikrarlar, uzlasmarun sa{lanamamtafi halinde geqerli olmaytp' uz-

laima konusuyla ilgili Llarak oqrl*rS ve daha sonra aElacqk davalarda tq-

ffin ol"yhiie det"il olqrak kullarulamaz. (Jzlasma miizakereleri esnasmda

oitos*orirk konusunda beyan edilen hususlar taraJlarca ve avukatlannca

hi qbir S ekil d e a gtkl anamaz' "

"Uzlaqma Tutanafrmn $ekli

MaddelT-Uzlasmami)zakerelerisonundaanlasmasallanmauhalin-de uzlasma konusu ie uzlasma sonucunda alman kararlar, miizakerelere

katilan svukatlar ve anlasmazh{m taraJlannca en qz iki nilsha olarak tanzim

olunacak bir tutanqkla tespit edilir ve imza alttna almtr'

Bu tutana{m Su hususlart iqermesi gerekir:

a)Milzakerelerekatilanqvukatlannadt,soyadt,adresvebalholdukla-rr Baro sicil numarqlart,

b) Tutana{m dilzenlendi{i yer ve tarih'

c)Taraflannvevarsctkanunitemsilcilertnin,tercilman,tarukvebilirki-silerii t tmiit ve ikametgdhlart; alacakh taraf yabancr i.ilkede oturuyorsa

Ttirkiy e' de gds terece{i ikametgdh,

d)TaraJlararasmdakiuyusmazhltnktsavedzliibirsekildeanlafilmastve uzlasmarun konusu,

e) Uzlasma sonunda vanlan anlasma,

flUzlaqmamilzakerelerinekafilantara/Iannyeavukatlartnimzalan.(Jzlasmasonucuhsmmda,uyuSmazlt{lnneSekildeq-dzilldilfr)niln'uz-

laqma giderlerinin, uzlasma dava aEldfttan sonra yapilmrysa' yarglama

hirS vi efderlerinin payiasnrma Seklinin, taraflann talep sonuqlanndsn her

6Ttsil

Terai ]fft*Dcrgi'i

biri hakktnda veilen karar ile taraJlara yfrklenen fuvten w tottnot hak-larun, miimklinse srq numarafi alnnda birer birer, aqrl stehe vv tereddiltuyandumayacak S ekilde gdsterilmesi gerehir.

Bu Sekilde dilzenlenen uzlasma tutana{tntn ash, tutana{t dilzenleyenavukat ya du avukatlarda kalr ve drnefi taraflara verilir. "

Avukathk Asgari Ucret Tarifesir)

"Uzlagma tutanafrnrn hazrrlanmasrnda iicret

MADDE 15 - (1) Avukatltk Kanununun 35/A maddesinde srizii edirenuzlasma tutana{mm haztrlqnmastnda, konusu itibarryla gdrevli mahkemeleriqin, bu Tarifenin ilgili hsmlannda belirlenen ilcretin % si uygularur."

Avukattrk Kanunu 35/A Maddesinin iglerlik Kazanmasr igin eiiziimOnerileri

1. Tiirkiye Barolar Birlili ve Barolar tarafindan dtizenlenecek konferans,panel, gahqma gruplan gibi etkinliklerle maddenin tanrtilmasr, drnek uz-lagma tutanaklanmn geliqtirilmesi ve bu konuda aydmlatrcr basilr mater-yalin da[rtrlmasr gerekmektedir.

2. Miizakere teknikleri Hukuk Fakiiltelerinin miifredatrna girmeli ve bukonuda yaprlacak gahqmalar dzendirilmelidir. Barolann yiiriittiikleri stajprogramlannda alukat stajyerlerine mahkeme drgr griziim yollan ve mii-zakere teknikleri konulannda uygulamah gahgmalar yaptrnlmahdrr.

3. Avukathk ucret Sozlegmeleri dava sonucunda iicrete hak kazanrlmasrgartmdan anndnlmah, gerek dava gerekse bunun drqrndaki her t{irliimahkeme drqr gtiziim ydntemlerinin baqansmr da kapsayacak qekilde iic-ret srizleqmeleri yaprlmahdrr.

4, Adli istatistik mekanizrnasr mahkeme drgr goztim yollannr da kapsaya-cak gekilde tekrar diZenlenmeli ve uzlagma miizakerelerinin sayrsr vebaqansmm iilgiilmesini sallayacak diizenlemeler yaprlmahdrr. Bu ttir birdiizenleme yaprlrrken yeni bir kiilfet, veri kirlili[i yaratrlmasmdan gokmahkeme drqr goziim yollanna ilginin olgiilmesi ve bilimsel olarak de-lerlendirilmesinin yolu agrlmahdrr. uygulamanrn arttr[ma iligkin verile-rin yaymlanmasr konuya ilgiyi de artracaktr.

5. Ulkemizde "Koru1rucu Avukathk"m yerleqmesi iqin, avukatlara davadrgr ve rincesi ig olanaklan saflayan yasal diizenlemeler yaprlarak avu-katm mahkeme dryr g<iziim yollanndaki rolti artrnlmahdr.

6, 35/A maddesi uyannca yaprlacak uzlagma miLakereleri boyunca kanun-lardaki hak diigiiriicii siirelerin iqlemeyecefine iligkin diizenleme yaprl-mahdr.

r) R.G.: 13.12.2006-2637s

hH* r--irrr,rrr :E A lfeddaiir LrtlrArl,n€ Sonrr,l rc Q6anm Oncrki

7. -\rukulir llmrmu yonetmeli[i ile dtzenlenen "mizakerelerin gizlilili-

ne..re-ge{ersizdelil ',eiliqkindtizenleme35/Amaddesinindevammatu!-"."kg.kildeyasaldiizenlemeyaprlarakbukonular..kanun''giiven-cesine ahnmahdrr.

g. Ulkemizde avukata her tiirlii mesaisi igin saat iicreti odenmesi geklinde

yaprlacak au"nie-e, miivekkil ve alukatrn giiziimde uzlaqmayr tercih

etmelerinde etkili olacaktrr'

g.35/Amaddesiuyanncayaprlacakmiizakereler insi i resivebirdenfazlaoturumdagergetteqeuite""^4aedikkatealrnarak,mtizakereleritarafa-vukatlanmn ytirtitetitecefi, anlagmamn sa[lanmasr halinde- miivekkille-

rin onaymm sallanmasr ilin imzalannm gerekecepi yiiniinde aqrkhk ge-

tirecek diizenleme yaprlmahdrr'

Yaprlan biiyiik deligikler sonucunda, CMUK'da yer alan

y.tr#i$i#Knffi ""Hl"H?ffilffi:Effi:,"HllH

"uwetlerinden, Cumhurivet savcrlanna

i}fi*,U#*rqm1,H;ffi il=:*tIlmuk"lffin Jl";i11l,li#ili** *

uorusrurmaEvL

&?d