A R TIS MED IC ZE

P R I N CI P E S

TOM U S TE R T IU S.

’

A R T I S M E D I C ZE.

P R IN C I P E SH I P P O C R A T E S . A R E T JE U 8 &

A L E X A N D E R , A U R E L I A N U S

C E L S U S , R H A Z E U S.

R E CE NS U I T ,P R /E FATUS E ST

A L BER TU S D E HA L L ER .

‘

a s xz s SOC I E T. R E G . S C I E NT . G o TT I N G .

S O D A L I S 1_\CA D D . R E G . S C I E NT. P A R I S.

CH I R . R E C. G A L Ì. . I M P . B E R O L . S U E C.

B ON. A R C A D . BA V A R . S o c . SC I E NT. BR I T.

ED I M B . U P'

S A L . BAT. BOT. F I O R . HE L V ET.

I N SE N A T U SU P R E M O BE R NE N S I D U…CE N9

T U M V I K

T O M U S I I I .

L A U 5 A N N E ;

Sumptibns F@RANC. G RASSET SO C I OR .

M. D . CC. LXX.

TA‘

BU L A TOM I TER T I I.

I D E M O R B I S LÌbCI‘ I.

2 D ]: M O R R I S Liber II.

3 D E M O R R I S Lìber lll.

4 D R M O RRI S Lib . IV.

5 M U L I R R R I U M Lib . I.

6 M U L I R R R I U M Lib JI.

%D E N A T U R A M U L I E B R I .

8 D E S T E R I L I B U &

9 B I3 M O R R I S V I R G I N U M.

I O D E M O R R O S A C R O.

fi I D R LN S A N I A

12 D R F L A T I B U S.

13 D E _

V I S U .

HI P P O;

D R S ii lB .E,RfIfR IMO;S.

p R ]ÉlF ' -A !T . Iì m

ÀÙE7OI' incei tm efi , neqzzej' "izì eOf dem

sm; cum f mili titi t"

libròy 150fl"

dere ,

m m multau€t8265 e'

x bis'

lzbr i'

î cztm'

t , q

'

L'z'

à zi

iz îfoft r is de

'

G 1

'

31'

L él'

"HT î-: SSA

L U M , velad H I P

S'

A L I E Yéf efi aut 30121—P Ò'

I' fìf B U M .

Uz'

i

'

r

'

m i 0 71s fini Izaq t& "È&f Gnidid]ì holoîMédic i .

'

é t iam é x F0 É s I' I 2'

071'

j58 14ia.

'

Ejlif énim

Medi5ex weterex carpfir unt quod ex‘

miizim' z'

y élifi'

è?en

t ii; nomu morb_

oz um fg:cier diflinx er int , utf ep temaut08 0 plezzr it ia

'z i

'

fpecieyfacer ent : idautemin nòfif is ’U!

t ium ejl. MezizcamemfaPt iam fuel"ex vifîm mat ionar e. .

p et zmtur , ant valida medicamentaf itti; alieno f iepe l

'

o

'

co

Liber p'

rimiz; eam theor i'am q

'

izcè"

’ad p ituitam d itt bilém morboz zmz r ef er;

patbolOgiaf et iam morborum'

peé? fl

ebr z'

;

Pr inc. Art .Med. TOm'

. III'

Ia H I P'

! O c R'

A «îT E S

D'

e iflo libro'

magnaeflf ufp icib veter ibtu ign0ttim

digh ior H l o c

'

R A T la, m'

jì

Qua: medic o ammadvertei1dzi i"1iI t £ quàefita;e fgq n fa; morborum caufae Inte rna.

ex ternae ‘

; m edendi o c'

cafiòrîe s‘ “ ac Iutem

pefiivitat'

es : re& e ac non re <îte di& a,a&a; bona :ac ’

_imalafpome am forteau: errore oborientia: quae praec ifee part e?. non c oglè fcà

'

nì rh edendi tempo ra

mgnuurp dex Ieni'

t z—Is : .pulm q ms th o'

rac is ,ata pulmoms

'

èryfi'

laten s tubercu

lam : f eb'

ris r1gor fudor ; pleu

rn_

nS, gc;ripneum p nia, f ebrisardens , ph reniris melanc h olig, (ubcmemum ac livi

malenti medico ammadver tendafimt ut

ad]!anter r eé?e interrog'

et eor um

onib'

uî r ef?e contradzm t .

( mOrbo f ufn ) curatione tum {'

c ite'

I efpondere vel

D I: M O R B I S .LJ

I B E R I.

lit , ac ‘rc é‘

te contradicere ; haec.eum an imadver

tere opo rtet . Primum quidem, qu ibus ( onu.

fis ) m orb i omnes h om inibus o riantur : deindevero , q ui m orbi habeant: necefl

'ario , po fiquamgemi ti f un t , aut l ongi [i nt , au t b reves , au t lcthal es au t partem aliquam corporis mu tilamaut non mu tilam reddant qui ,

'

quum ex ili

ternu t , ancipites (i nt , an ab ipfis mala , aut bonap roven iant : qu ibu s morbis in quo f nan1t ran f i tus fiat : quae Medici acgrotos c utantespro fpero fuccefl

'

u moliuntur : quaeaegro tantes inm o rb is bonaau t malaperpetiun tur ° quae intempe f

’cive au t dicuntur , aut fiunt Medico erga.

zegro tum , aut ab eegro ergaMedicum : quze

in arte accumte fiunt dicuntur ; qua: in ipi'arc éh 1; qu ze n on re&a: quod ejus prin.c ipium ,

aut: fin is aut m edium au t al iu'

d quide x h is , quod in earedte efi

'

e , vel non efl'

e dea

n10 11& ratun1 eflz'

: parva m agna ; niuléapanca: quod totum in eaunum e i’c ,

omniaquod unum : quee e ffici pofli 1nt , cumintelligere , tum dic er e , fiopus fit , n eque noi:f e , n eque dicere , n eque facere : qu odcunque

i n eafac ile , .quod arduum ; quod oppor tun i. .

tus , intempefiivitas ; qu1bu s ali is antibusfim ilis fi t ,

"

quibus Iiih il fim ilis : corporisqu id calidum, aut f r

'

figidum , . g

'

ut'

ficcu'

r

'

n , au t:h um idum ; quidham robu f’cum , aut debi le;aut den ìPum au t.,rarum: quae ex multis paucafiunt , —aut in :p ejus aut i n mel ius . quidqueb onel’te ,

'

vel turpiter ; vel tarde vel cito ; ve

'

l

re& e , vel non r e& e : quod malum malo fucc eder e necefl

'

e fit . H?eq animo verfa11tem In fer

m onibus Ob fervzire oportet , in q uo qu i s aut dic endo , aut interrogando , aut refponde11do pb

A ,21 1 %. 4 4 L - .i «c lo 4 5 I I ’

4.

h isaberret : an quae mu l taf unt: pancaefi'

e di…càt , quae màgnafunt , parva° quae fier i nonpofii mt , eafieri pofi

'

e'ali‘erat ; qu icqu id al iu d

dic endo peccarit , hoc modo obf ervando , con trariaoratione infe&ari .

C A P‘

U T 11.

Morbornm‘

ma/Ze , ìnte1me , eocz’er’

me ° morbi [etim

Ies ,‘ mut ilantes , longz , ato jrtrlz

'

cant es , qui in alias tranf emzt , qui alii: neccjf 1r io f upervemun

'

t .

Orbi i gitu r c rim es or1untur : ex h i s qu1

quae in " corpore infan t , tum abiÎe , tum à

‘

pitu ita; ex his vero quae extraobvcn i1ì1it , tumalabbribus , tum vulneribus ; qu in

'

acal ido f umam odum cale faciente ° ac f rigidd‘

m ref rigerant e ; ac li ceo plu s aeuh u h i ido plus aeq uo hum eéian te . Ac

b il is qu idem prtu itaunacum nafcentibu s mailcuniùr ; c orpor i aut plus , aut minu s in funt

'

:

mo rbos autem exhibent , partim qu idein‘ acibis

po1:ih us° ° param ve ro a' cal ido fupram odum

calefaciente , e f rigido Tupram odum re frigeram'

t é . Haec au tem, q uum fiunt , … ipfaobor iri nei

c efli tas ob tiné t In °vulneribus qu idem , qu 1bu‘

3

orafli n erv'

i «fau‘

cîiati funt , eOs d undos fieri ne ceilf e eit

‘

; quibus mufculoru r' n' ” capitafauciataf ù11t , in f em oribus praefertim : mori au tem , li

qu is vulneratùs f uerit in cereb ro au t fpmal i111edulla, a‘ut jecore , aut f epto tranl

"

ver fo , autveli ca, aùt ’venafanguinem eif undente , aut cordc ; nonautem mori vulneratum his 111 partibus

D E 11 0 11 13 1 5 L I B E R I.

in quibu s illae pa'

f t es non ini”

unb ; f cdab his quamlongifiim e ab f unt .

'

At hi m orbi ex necefli tate ,

q uum procreantur , m ortemafi°

crunt ; tabes ,aquaf ubter cutem ; mulierem …f etum u tero ge…r entem fi

, pulmonis in flammatio , aut f ebris ardens , aut pleuritis , au t. phren it is preb enderit ,

aut li eryfipelas in u tero-

.oriatur. Ancipites ve.

ro m orbi ) , u t enecent , aut - f ecus , eju fmodif unt ; pulmon is .inflammatio , f ebrisarden s , ph renitis , pleu ritis , angina, ; uva, hepatitis ; fpl

‘

enia.t is nephritis dy fenteria, in mu liere c ruèntum

pro fluvium, liti vero m in ime lethales , v n ifiqu idipfis accedat ,° diuturnae i1

’

1 articulos fiux iones ;m elancholia, podagra, ifch ias , crebra inanisegerendi voluntas quartana tertiana& rangur ia, l ippitudo , l epra, impetigo , arthritis . Mul

t i autem plerumque ab his inu tili redduntur ; fiderantur man ibus pedibu s , vocis impo ten tiatenen t

‘

ur , leviter refolvuntur .ab attabile “

;

claudi ab ifch iade fiunt oc ulis auditione or

bantur , a'

pituita_ilLuc incumbente. Longosau

t em hos efi'

e necefl'

e eli ; tabem , dy fen teriamp odagram , diuturnas in articu lo s flux iones , pituitam

.albam if ch iadem i’cranguriam ; f enibù s

vero , n eph rit idem : mulieribus au tem cruentum

p rofiuvium , haemorrh oidas , filì ulas. Febr is'

ve

ro arden s , phren itis , pulm onum i nflamrnatio , ,

angina, uva, p leuriti s cito dec ernunt.“

Hi aut em tran feunt ; ex pleuritide in f ebrem ardent em ; ex pleuritide in pulmonum infiammati…“

11em ; ex pu lmon is autem inflammation e f ebr isardens non fit ; dy f enteriaè fuccedit creb ra ina11is egerendi voluntas ; a. dy fenteriavero lienter iaem ergit ; ex lienteriain h ydropem ex pituitaalba, in h ydropem ; ex peripneumon iapleuritide i n . ( th oracis ) f uppurationem . Haec

- H I‘ P P —O C R

'

A T E S

vero malamahs fu‘

perven ire n eceflfe ell f i’rigor

c orripuerit , calar ign eus‘

f uccedit ; ac f i nervu sp raec1fus fuerit , convu lf i on em facit ; u t praec ifus

“

non coalef cat ,

‘ ac vehem enter infiamme

tur ; f i cerebrum_

con cuff um fuerit . , doln er it ; perdufli Cerebrum '

) i l lico vocem intercipi

n ecefl‘

e‘

efi , nequ e —Videre , nequ e zaudire . S ivero nvulneratum fu erit , f ebrem bilis vom itumf uccedere , corpori fque

'

partem aliquam lide fatanîperire ,° .om en tum f i ‘

e x ciderit , ip fum

putrefieri nece fi‘

e‘

e flt; q uod fi ‘ fangu is — ex vulne

f e au t venain Tupe’

riorem ven tr em flu x erit idin pu s verti necefl

°

e‘

e [h

C A P U T I I I.

Medenìli Occafioner mzllt .e'

, var ia, celer r z'

mae; medendi quoque intpemp ìfiim

'

tat e5 ; qua: r eéîe €45qua: non r e£?e in medicinaac chir urgiaaguntur ,

ac d icmzt zzr .

Ccafi ones autem ( u t f emel’

dicam m ultac' f unt , variae in arte ; qu emadm odum

m orbi ; aff e é ì iones eorum que curationes .

Ac v celerrimae qu idem f un t , qu ibus au t an imodeficié ritibus opitulari Oportct , au t q ui n equ eu rinam , n eque itercus reddere po fi

'

unt , aut quif uff ocantur , au t m ulierem parientem au t Vul…

n eratam l iberar e , au t quaecunque funt ejufmodi .

Et hac qu idem occafi ones celeres , n equ e con f ert

paulo poft ; nam plerique pau lo poli cam orium

tur.

‘

Occali o fane efi , quum horum quidpiamh omo patitur ; f iquis , antequam an imam efilet ,

juvetur , id , ubi“

tempore opportuno fumpferit ;

D E 111 9 11 11 1; L . 1 11 11'

11 I. 7

opitulat ur. Elt 1gitur haec fere opportunitas etiamin aliis m orb is : f empcr en im quocunque tempo. .

r e qu is opituletur , opportune opitulatur Q_ui

punque vero morbi , aut vulne1anon admortemf erun t , f ed, periculo fo. funt , dolores in ipfisobor

…iuntur , polîunt tamen , f qu1s re{tc

r it , f -f edat i 5. .his fane non mbi1ferunt adMedico rcmedia, ubi adn1dventur : e tei1im etiamn on prze fenti: Medico , ce ffare polTu11t. Suntautem ali i nadrb i , quibus occafi o eli , ut matutina.diei h oracurentur , 1

_

1ih ilq ue reiert , .an fummo

mane , _an, paulo p olierius z .alii vero m orbi funt ,

quibus f eri1el in d ie curandi darur.que refe rt i lo tempore : ali i, tertio quoque , au tq uarto ,.d1e ,al ii. etiam f en1el in m è 11fe ;z , aliiquidem, tertio. quoque meiife , n eque ref ert ant ert io ineun te , aut delinei11e Atque ej11fmodif unt occaf i ones in quibu s non aliarrrr, . quamhano. .ex quifitam diligentiam for tiuntur . ,Haecalt“tem praeter occaf ionem f unt ; .

quae qu idem mane curari oportebat , ii m eridie curen tur. , in tern .

peftiv.e curantur g. i tem hac ration e , .qnodad pejus. habent ob fadiam qbaud . ;opp ortun e curationem .

Vero celerius , f ive m eridie , five

no étu curantur , in ten1p.e iq

give curan tur ; (i vere curar

.i op orteat , bi em e c u rentur ; aut fi h ie

me oporteat , ael’cate cugentur aut fi quod jam

curari opp .rt

_eat , Àdip_

fum diff eratur ; .autggiuod

d ifi‘

erii opo r tuit , jam .curetur ; haec omn ia)intemp

'

efiive curantur . ;In, arte ) autemî ip fare& e haec fiun t ) . Non ,re& e

qu idem , fi, quum al ii13 m orb us fit , aliun_1 eif edicas ,° (i quum magnu s f t , parvum pronuncies ;fiquum parvus li t , magn um ; eum qui f uper

Res iuturus e fi , f uperl’citcm f uturum negare ;

A 4

° i H i rìr O

'

cî fx’ A

'

T'

1: si“

u*ratu3 efi , 110 11 òogh d foè r@ n ò

“ffe

S 111 corpore 1110b 9 in’

créiè àt ; fiqu is

medicam en to , aut pot1on€ mdig'

eat , L 11110 opu s ‘fitriefcif e ;

'

quèe2è fa11ari pòii‘

ui1t àu1ò 1’r faun1eì qui?efanaturìifiì" f éaffirin é u‘e . 11981:

ud1010 ’f é ‘hab e ‘

nt : ifiaverb àdf chi’

giàm ;È iilc

'

é'

ris aut tdbe10uli pu s ere‘

'

f raé ìù1’as luxa' tiori '

eS11011 °110fiè ; .

fpè

Ci‘ ”llòadh 1oto , i

’

ra‘éì 'ùr-ìn ì e ’

f it'

j'

n on”

ve f cam cdm in'

1n1ittit , de h 1ittè Ée'

noh

ue lapidem 111 °V61

‘

caCognof cef è ;< &‘

plis

110 11 nofl'

e

f ecafid19‘

ìiitt Urendd ,.e funduh

’

1 aut 10 11gifiudi1ie xi1n on adtinge1e ; & u r

_eroaut qù ze 11011 0

‘

p’

or

t et haec qu idem —n ò'

h re_é1e. Iiìaauten'

1 teé‘

te°,

m orbos cògi1o fc ere ,

"(1111t und e qui ip

f 0 1151n1long'

i , qui breve-is p & ‘

qui lechal es ,«qu1m1n iri1é lethîiles

"

c iint î J

q‘

u i ir°

r1inuu

i‘

11t'

e1‘cui"àndu q iì i cflta

'

ri pofi'

un'

t , cu’

rare ; qui1110111 pofiim t , h ofle ‘

qu'affl ob rem '

n'

ò n

cu ra’n tu ui cur'ationè ,£quoad

fieri po teflc; i is —At 11

oii'

é ru i-i tur ’

,

”eaf i”é òb' fervar

an h oi'1 re'

& e fiai1t ; iiquis (id ee ficcari opò‘

rte fs’

quze hum eé’care oportet g"ex fi‘

c é é tàautre opbrt

‘

et , ean on è x h ibeat ,° q111bu‘

s

in‘

dfafîare op o rtet àù t queeaitenua1îda, ‘.nonatte

nuèt $…au t'

refri 'aut calefiîdiefid—èì pù

'

trefameiida' , non

pùìî°eFatìiat 11111 éande111 h is ra.

D E 71W'

0'

R B r s L gem R I.

Ju ..C A" P£$U T ‘J V.

1 . . U'

, h

Qta@"ìn 7110rl7i5 jîtufiz . fjmnte y x bona€9"mala Ju.

n z mnt z'a tum per

'

pr'ofpem nu tart . .arlver am '

f ort en'

z .7

obor ta: mala; fgm edz'

co won . neceflìtat z'

» im…

' l

'

putentw . i w ; '

r'

r f î '

Al ia’au tem . i1i ‘m orbìs tum bona} tum m &" lafpon te h om inibm \

cont ingunt .

' Febrìqitan tì ’quidem .at: =b ilio fo ' bìliss * ( f uo tempore. )extradifperfaò,

‘

m bqnum : « ' f ub b'

utem vero eff ufa:ic

‘

difperfa,aegroio toleratu facilior , medeli =‘ti curatu : prq mptior ; eff ufaautem—i1r f u 11am *aliqua

‘

mn corporis parte… incumbens

m al’

um . Plenrit ide au t peripneumon iaÌaboram' t i aut f uppu

°

rato g al:vus perturbata.m alum : f e .

' b ric itantì verb , au t vu lnere fau ciato .alvus refigf’—C

'ata, malum . Suhaquo fo lien o f0: albag,q;e

p'ituitadetent o , alvus veh em enten per turbatd ,b 0 1ium . S i eryfipclas fon s diflì x f um intro ven

- tatur , m alum ; fi vero intu s e ff ufum— f oras ver:

tat‘

u r_, bonurn: Veh em en tì alvi profluvio deten

"

tp f u’

cceden s vom itus'

, bonum . Mulieri l’angu irnem îvomenti an enfiruaerumpere , b

'

onum . A‘

flux ione vero nares .au]: 0 5 flux ionemtran fire , boh um . &Mulieri ex îpartu convulfione

infeîìatee f ebre'

xh fuccedere , w bom lm… Et G di

fiéntio , ac . convulfio -’

f ebrem fupervcn ire , bonum .

‘

.Hze c en inr ejùfmodi ex nu l laMedicorum in fcitia, » n eque f c ient iw c ontingunt ,

non con tìng'

unt ; f ed fuaiìm‘

nte, , ac fortuifoCafu

'

oborie ll tiar eadem ration e nurfn ,juvant'

, tum«ladam . Haec autem Medich ih teitmurandum bo .

A 5

H :1 15 0 c M AoT 1 : 3

'

naf el ici fuccefl°

u* moliuntur z f i medieamento fiat .

f um purgante dato , per f uperiora infe riorap robe

"

pu rgent . Et fi mu lieri dato m edicam en

to , quod bilem au t pituitam deorf um purget

m en fes f upp'

reHi crumpane Et fi cui lienem fup'

p'

uratum habemti m edicam en to ex h ibito ,« quod

<b ilem pituitam deo rfum purget pus {ub l ie116 per in f eriorae x purgarunt , m orbo lìbe ra…r un t . Et fi calculam habenti , ex h ibìto medi‘

cam ento pu rgan te , calculum 111 m eatum u rinarium m edicam enti vi protru feruh t , ita,

"u t cum

ù ri11aexeat . Et fi pus in fuperio re veh treîe1:“(ubereulo ( colleà um ) habenti . , quod habeatri gnorantes , m edica“m è ntum quod p itui tam {urrf nm pu1get , ex h ibu erin t i{qu e pus vom ìtioneI ejecerit , faun iq ue evalerit. Et quam curandoeum , quì ex n 1edicamento peu . f upe tìorw purgari—fie . fupramodum purgatur , alvo r fp

'

onte r er‘

umr«

p ente , a“

vom itu ' fanum r eddiderint . At

haec adverfaf ortunaoperantu r . y S i ex h ibitm,

q ì od1bilem, aut pituitam_

f urf um educat ; medi;c umen to , venam in pecîì ore prec vom itione r

‘

u

p erin t , quum nullu s an teamanif el’cus 111 pe& orjedolor effet ,

”

m orbu s o riatu r. £ Si q uoque ; ,muliet i u m edicamen to lurf um;puugante cor fu 111 erumpat , »f e

’

tum

q ue abort1on e ejiciat . Et {uppuratum curanti f ,fialv'u s profluaft , 1p f uinquo pe rdat . Sique -

;dum

o culos curàt ac: Iublih it , d olore s incidun t :acwt'

iores , ac itacontingat , ocu li: rum pantìurì &Medicum accu fan t , quod ocul03

ifùbleverit: Et [i pu erperae in ventris do lore aliq

'

u id Medicu‘

3îex h ibuerit ,… : rn1ale l1abeat _ ;1 ,aut(e tiam pereab , Medicu s au& or e ll. Ac fere in

vulneribus , q-uze cunque malamans

e x*

caufi s neceflà’

riis fuccedunt ,u cum illacontini

https://www.forgottenbooks.com/join

rz H - 1 z f p c PGA r 11 s

aut u rit ; f i purulen tum u rat , i pus conf e qua£tu t ; fi f ecet ead em ratione . Et fi f raéturasr eé te componat ; {i quae corporis; pars naturali

*fitu ex ciderit ip fam . ,re& e ad natu ram compel

lat . Et quae vehem enter appreh endere oportet ,eaappreh endendo premere ; quae paulatim app reh endendafunt , appreh endendo non prem ere ,de ligando ex reétis m imm e diftortareddere ;

mequ e p remere , …qnae n on opor té t in con taé tu ubicunqu e contigerit , fuperflu ,

e,

.dolorem non

e x h ib ere . Atque haec qu idem mannum dexteritatis fun t . At digitis decen ter , aut probe , …autn on probe , aut l ongis aut brevibus appreh endere , aut probe deligar

'

e , univerfas deligaturas facere , non m arte ad mannum dex teritatempe rtin er e judicatur , f ed f epar fxt im…

C A B U T V I . ’

De palmonafizppum to ex per zpnezmionz'a; pitm

°

tazcapite dajlux u ; ,

venube 1 11171311111 ; veme w r i

cofie contraéîz'

one , ac de f uppztm t z'

curat ione , acinter itw.

pulmone , aut fuperiore , aut inferiorefuppu

’

rati Hunt , —a‘ut tubercu lafivefive inf eriore ventre , au t pulmon e

habent , aut intus u lcera, au t fangu inem vo…m un t , aut fpuunt , aut dolorem aliquem hab ent:vel in pecîtore , Ve l in dor f o : beec omn iai l lisc ontmgunt , ex his qu idem quee in corpore in

abile pitu ita, ex his vero quae ex trinoccu rrunt , ab aere infito calori comm i):

0 , ;q uin etiam alaboribus ac vulneribus'

. Et

o r.-

111 0 1 1 11 1 5 . L 1 13 11 11 I.

quicunque pu lmon e f uppu1ati Hunt , ab his fiunt.Si per1pneum on iaco1reptus , diebus judicatoriisnon

’

pmrgetur f ed f pu tum pituitain pu lmon e remaneat , f uppu ratus fit ;

'

qui fi c on fefixim

c uratus fuerit , plerumqu e elf ugit ; fi vero n e .

,

gle€taiuerint i l la111 pu lm one , co rrumpitur illif

que inl1aeren cibus ac putrelcentibu s , tum ulce

1atur palmo , pu é colligit ; n equ eamplius 111tro ad f e efl

‘

atu memorabile al im entum trahit ,n equeab eo qu idquam per f uperiorarcpurgaturied f ufib catur , iemper ditiîc ilius fpirat ,

r efpirando fiertit , indeque afuperiore pe& orer e f pirat , tandem vero fpu tis obturatu r , ac m o

r itu r . Fit au t’e,m f upp11ratu s , ii ipfi pituita

ex capite in , pulmonem deflux erit ; ac primumqu idem ut plurim um laten ter defluit , tenuem

que ru llini creat , f putum f olico . paulo ama….r iu s , calm que tenu is interdun1 : pro

gf ell°

u vero t emporis tum,pulmo exafperatur ,

tum int1is pituitaii1haeré fgen te , putrefcentee x ulceratu r po r1d11fque 111 pectore , doloremacu tum ante retro exh iber; calorefq11e acutio,res in corpus inc idunt , pu lm o prae calore. adf e pituitam» ex Corpore , pree c ipu eque ex capite ,t ral nt caput vero calefafium e corpore ; _

eamque putrefcentem fubcralfam ex fp, ,ui b quanto…vex o longius tempus procefi

'

erit , f ncer1us pus ex& f ebres acutiores fiunt , tufii fque crebra,

veh em ens , i nediavexat , ac tandem in f erioralvu s turbatur ; t urbatur autem apituit

'a; gituixavero e capite defcendit, Hic quum eo pervenerit , peti t , quemadmodum in fuperioribusdictum el’c , ubi, pu lmo purulen tus, putriduge x iliterit , aut«venter deorfum eruperi t . ,

Ab h ispraetereapuru le

‘

ntas fit pu lmo Quum venula…rum al ique in.. eQ . I llpt3 f1i,er it

°-rumpimr,

autcm

H arp; 11 o c R A - T 1 E s

‘ai—i

l‘

ài

bòribus ;‘

q11un1 rupta1 f uerit , fi crafliorq 11idè h f

- f11è ri‘

t venu la, p lu s fundit fangu in is ,fi

i fninu'

s ; partim qu é con feli im qui

d em f311'gu ii1en1i ,ex fpu it ; partim Vero “

n ifi con

venafue rit , in pulm onem funditur , in

co‘que °

pu tref cit , quum que putrefaéius fuerit ,,pif i: facit : proceden te Vero tempore“, interdum

pu'

s'

f inc erum , …interdum f ubcru en tum quandoque etiam î fangu in em fi uberius - repletaf ue

ipfaf fangu in is copiam conf ertim afeoni it , p11fque ;0rafiun1 praeacccden te , ac

t'

1

'

is'

putref cente pitu ita‘

ex fpu itu r: Hic li per mor….

b i in itia, antequam venafangu inem fundat ,i ? èh émen ter lax etur , *

( cu ratione ) ipracoccupetur‘

p‘

riu fquam e3<te‘

nu etur ac l e€to decumbat ,cap

’

11t = corrumpi“

reliquum que corpu s tab efcerein c ipiat , incolùm is

" '

zlb ejufmodi m orbo evaditat l i 1'1eglc éti ìs prebenderint itau t h is

" omnibu s -aut plerifque alf eé tus fit , perit .P è

'

i it' l‘autem '

h i aut ’ex : iis quae .ante dixi aut

cdpio fdîfanguine f& «

pluries per ve s

m iruru reje€tou At fi‘

venaquidem non om t1ino

irupfta* f uerit , f ed t onvulfì o . inu ipfa'

fiat ; fit au:t éni“p

'

raecìputz $ vè lu t varix , quod et iam con fei‘cim

q u idem 1'

J'

b i dolorem‘

quemdam'

tc…

filietn,‘

tufiim ficcaìnn1ò ràtìi n

'

egleòta» f uerit primum -

qu idem paucciiiiif, & t h 1n fmittit , moi:

etiam"cop'

iofiòrem fince‘

riorem patitu r quai:'

cun qu e in fuperioribus di&a"fu nt: t is con f er

'

t ,‘

fi ‘ è x ordia‘ cùrandos i u fceperis ut ma..unum emittarit , vi€tus“ration e utatur , ei

‘

q11a f i cciflimus maximee xarigu is —

eva’

dat: Ad ’l1unc vero eundem m odumetiam '

venuli'

sd n - latere , ' intu s .

. in li1perfic ie natan'

tibu'

s"faccidit. î £Q51un1 igitur afiè é ìae iùerint ,

D F. M O R B M L I B E'

R’I. I ;:

Ìvz'

n‘ ico l

‘ac fiunt , intus elevata: ; f i quidemn e

'

glcéiae f uerint , haec pe rpetiuntur , erum:

punt , ac ex fpuun t af é fanguincm cumque int e rdum fiu nt , ac plerumque pereunt : q uod (i incipiente m orbo curentur ,rur fus venu lae in loco ad latus f ublidunt ,h um iles fiunt . ‘Et pu lm o quidemab his lh ppuratus redditur , ab ip fo taliaperpet iuntur , fic

q 1ie ri1or iunt ur .

C -A P U T V I I .

De thow wì: cmpy emate ap imim e capite alefiu.

x ioné , apiem * i t irle , ap irm'

talater z' imper. .éîa, alabor e , €9

9

p enarup ia de veni r is in;

f er ior is firpp‘

um t i0ne , ejuf que ccm/25 ,.p z

'

tuz'

h e

[yi/is colla% one inter ‘

u ttam €g°

carnem con

®zzljîonibw .

T vero multis m odis'

f uperiore ' iventre fuppu rati h unt z e teri im q uum pitu ita

‘

multaecapite confertim

'

in fuperiorenr ventrem fiux erit ,

putref c it'

pus procreatu r : pu tre f0it autem maxim e diebu s uno viginti : hoc igitur pus ad}at' er

'aprocedens concutitur , & . intu s fluétuat .Hic , f i priufquam pus diu tius 1mmoretur , uratur ,

’

aut f ecetur , plerumqu e fanu s evadir. Fiumi:autem f uperio re ventre purulenti ex ‘ pleu ritide , quum veh emens - fuerit , n eque diebu s judicatoriis compu t

'

ruerit , n eque per f putum rej e& afuerit , fed 'adhaeref cen te pitu ita - bi le latusulceratunr fuerit ; quumque u lcu s faéturn f uerit ,ex f e pus %fi

°

undit , de vicin is l ocis prae calore pituitam ad f e adducit , haec ubi compu

'

H111 . P. 1P o c 11 à :T: E s

t ru it , - pus‘

t egx fpuitur. Interdurn vero , é tiam ex

ven is ianguis 1è .ad u lcus transfundit , “ putre…factu s , pu s procreatu r. Hic , fi , quam primum( cu randus fu feipiatuu , p ler umque ,

fan ‘

u s evadit ;

‘

fi vero h1egligatu r , , perit . Purulenti . quo

que etian'

1 —fiu1'

1t , fi pitu itae cap ite in latu s defluens :, adhaef erit ac putruerit 3 '

tum en im plerum que latus incenditu r , ead/emque p erpetitur , .

quae ex pleuritide , qu u _m pu rulentus fit… Finn t

etiam quum prae labore , au t ex ercitatione , aurquavisalia«eau fapars anter ior au t polterior ruptafuerit ; fic rupta, u t non con fetì im langu isex fpuatur , f ed . conVulfio in carn e contingat : caro au tem divulfapaucam h um iditatem attrahat ,fublivida. evadat ; quod qu idem ftatim

,

itaai?f e& us pra: robore bono corporis ) habitu nonf en tit , aut fi etiam f entiat , n ihil m olelì i efl

‘

e pu

tat . Hic quum perceper it fe , fic f ebribu s’

detineri

Ut ex tenuetur , aut ex pot ion ibus , aut venere ,aut quavisaliare ; caro vu lne

'

rataaliquantulumrelì ccatur , incale fcit , ex vic inis tum vèn is ,

tum carn ibus h ùm iditatemad fe t rahit quumque

attrax erit , t um et infiammatur doloremtenuem induc it , . tuflim raram .

mum ; deinde - magis ad fe, adl1,uc attrfnentioremque dolorem , tuilìm f requentioreminf ert ; primum

‘ qu idemaliquan tum purulentume x fpu it i nterdum vero f ublividum

’

& f ubcruen

tum : quo magis tem pus , procedit , eo ub er iusad fe trahit pu trefaoit , iplius carnis quan tump er initialiVid11111,

erat , id omne ulcus fit , dolo;remqu e ex c itatacu tum f eb rem , tulîim tum

m u ltam { tum c'

rebram pus fincerum per joutu111 ex fpuit .

SE ,C

,TIO.

11 1: 111 0 11 11 1 s L I B E R I. 17

S E C T I O 11.

Uod [i pu s in ventre moram trax erit , ab eo

totum corpu s , praec ipueque partes maximeV1c1na: incale fcunt ; incale fc ente autem corpore ,h um idum maxime collique fc it ; partim quidemafuperioribu s pa1ribus in li1perio rcm ventrem

praec ipu e condu it , pufque creatur , creato jamintu s additum ; partim vero ad in feriorem ven

t rem defiu it , ab coque in terdum alvus turbatur ,hom inem perim ir. Cibi en im ingelti , crudi

p er alvum f eeedt1nt , neque corpo ri ab his alim entum accedit ; n eque ipn ti per f uperioraaeq uabilis fit eXpur

C1atio , qu11m n imirum incale fcen s alvu s deo 1fum omniaad f e deducat . Et

f puro qu idem f utf ocatur , n on repurgatus Ftert it ; ab alvo autem fluente debil is evadit ,

p lerumque perim itur. In h ujuf modiautem m or

b is han c fiux ion em praecipue capu t praebet , n i

m irum quum cavum f i t , f uperiore parte 10catum ; quum en im ab alvo concale faé tum f ue

r it , tenu iflimam pituitam e corpore ad f e trahit ; quam in f e coac ervatam , ru r fus còn fertam

craflan1 , velu t di& um eli , r eddit ; parsqu idem ipfiùs in f uperiorem ven trem , pars Ver o i n inleriorem deflu it . Quum igitu r capu t flu er e , corpu fque reliquum non amplius ze quabiliterc olliqu ef ce re coeperit , n e u lt i qu idem f uperltites

evadunt . Ad pus en im quae adfiuunt mala quamquae eflluun t , magis ex fuperan t ; carne fque magi s amal is co '

. lique f cun t , quam ab ingelris ci…bis nu trian tu r . Hi fun t , qu i m orb is h uju fm odi

obfidentur ,atqueab his nonnull1brev1 qu idem pet eun t qu idam vero etiam mu l tum t em pu s trahunt .D i ff e rt en im corpu s acorpore , aetasabaetatePr inaAn . M ed . Tom . 111. B

ug . H I P P O C R A T E S

af fecîtioabaEe& i0 11e, anni tempu satempore in

quo aegrotaverint -

q uidam en im m orbos faciliusto leran t ; qu idam vero om nino to lerat e nequ eunt .Non igitur .

‘

certun1 tempu s in quo pereun t , datur , n eque an longum , au t breve ( f utu rumfit . ) Neque en im ccrtum h oc tempu s eli , quod

qu idam p r,o ferunt , q uum plerum que n equ e hocipf um fuppu

'

ret ; difiè rt en im annu s ab annoann i temp elias atempe f’cate :at (1 qu i s vel it rectede his cogno fcere ac dicere , i s fic cogno f cet ,

q uocunqu e ann i tempore perire , f uperelf e ,quae pat ian tur perpeti .At vero in ferio re ventre fuppurati fiuut, maxime

qu id em q uum pitu itaau t bil is inter carmem cu tim

aifat im co lleé tafuerit fiunt etiam aconvulfion ibu s, quum que venu laconvulfaruptaf uerit, fanguisefii1fus pu tre f c it , fuppuratu r . Qu od f i caroc onvulfaau t 00 11t11faf uerit , fanguinem ex ven is [i bi vic in is trahit , i squ e pu trelbit , ac fuppuratur . His, fi qu idem f e foras oli enderit ,

pu s ex ierit , fami evadunt ; f i vero f ua{pon te intro p rorupcrit , pereunt . Eff u fum au tem pus in

in f er iore ventre g enerari haudquaquam potèrit ,

velut in fuperiore ven tre fier i dictum eli , f ed

in tun ic is tub erculis innafcitur , velutam e

dié tum eli . Et li quidem in tro notas praebuer it , cogn itu diffic i l e eli ; n equ e en im ex concu lî

fion e … cognof cere l icet : cogno fcitur au tem maxim e ex dolore ub i f uerit , fi argillam , autal iu d quid h uju fcemodi impofueris , brevi id reficcat .

https://www.forgottenbooks.com/join

‘

H I P P O C R A T E

‘

s

quum n im irum toru s pulmo pu rulentus ac pu….

t ridus fit . Quod_

li extradifi°

ufum , intro verratur , pu lm onem que prebendat , hu ic fpes falutisnullaf uperelt. (luum en im anteareficcatus puln1o ad f ef e trax erit , non amplius tran fm ittit ;f ed con feltim pr ze ardore ac li c.c itate n equ e qu id

q uam amplius f ufc ipit , n equ e f urfum qu idquan1difiribuit ; f ed corrumpit .

Tubercu lum vero in pulmone°

fic oritu r . Quum

p itu ita,au t bil is coll ectaf uerit , putre fcit ; quamdiu qu idemadh uc crudum f uerit tum dolorem tenn em , tum tullim fiécam poli quam veromaturuerit , an teriore poli erio re parte acutusdolor oritu r , calores i

'

113/adunt ,ac tulli s veh e11iens.

Et fi qu idem pus quam c itilîim e matu ru erit , eruperìt , furfum vergat , ac totum ex fpuatur ven . .

t erqu e in quo pus erat , confidat ac reficcetur ,

prorfus' fanu s evadit : [i vero quam c itiliime m p

tum f uerit , matu ruerit , ac repu rgatum f ueritn equ e tam en p en itus reficcari pof ii t , f ed ipfumtubercu lum ex f e pus eti undat , pern ic io fum id

elt ; acapite , reliquoque corpo re pituitaadtubercu lum de lluens , p ì1trefcit , ae pu s gign iturac ex lpu itur quo hom o corruptus perit . Peritaut em ex ventris profiuvio ab his quaean teadiciai i

'

1n t ; ip foque con fabu lan te res omn es acqu eu t prior i tempore in tel l igen te , r eficcatur , ac r e

f rigeratur , omne fq ue corporis venae contrah untu r , quum n im irum ip farun1 fangu is af ebree x ul’ru s f i t ; inte rdum vero

'

tum ex tempor is lon

gitudine m orb i magn itudin e , tum etiam exinliantibus ac f uperven ie11tibus mu lti s . Q_u od f in eque fponte , n equ eam edii:am en tis mu l to tempore ruri1pi po fi i t dolorum veh em entiainediarulli ac f ebribus aegrotus con fum itur , ac pierum que pet it . Si vero juin ex tenuato in le

ma111 0 11 131 3 L I B E R I. 21

d o decumbenti pus eruperit , , n eque f i c admodum recreantur f ed eo modo

\perimuntur. Q uodf i quam c itilîime ruptum qu idem maturatumf uerit ; magnaque f ui parte ad f eptum t ran f 'verf um maturatum elf undatur , ltatim qu idem l evinshabere videtur ; p rogrelfuau tem temporis fi qui….

dem totum per fputum rejeeerit , ven ter in

quo pus inerat , con fidat , ac reli ccetur ; {imus

evadit verum fi tum tem pu s longius tum ipf e

deb ilior f uerit , n equ e c x fpuere pofli t , f ed per

u ltionem , aut f e é‘tionem pus exeat , con f eli im

quidem hoc fame etiam m odo levins habere videt ur ; p rogrefii1 tam en temporis ab his quae inprio re diéìaliint , perim itur . In latere au tem tu

b erenlaquidem oriuntur tum apituita, tum ab ile , eadem ration e , quain pulmone : alaborib us etiam fip nt , quum venaaliquadivulfaruptaf uerit , nequ e tam en prb rfus ruptaf uerit , f edin ip favulfurafac

‘taf i t .Si qu idem igitur ruptaf uer1t conf ei’cim fanguis

e x venaelf ufus putref cit ÎUppuratur : qu od fivulfurain venafaétaf i t haec quid em per exordiadolorem ex c itat pull

'

àt progrelTu vero temporisfangu inem ad carnem venatran fm ittit , hic incarn e pu tre fcen s in pus vertitu r . Eadem vero rat ion e caro , fi fame plus laboraverit , plu s etiamad f e fanguin is ex maxim e vicin is venis trahitc onf e fi im pus colligit : fi vero m inu s labo faverit

tardius trahit , f uppuratur . Qu ibu fdam aut em cum imbecilles in carn ibus aut ven is vulfuraefaé tai f uerin t , n on f uppurantur

'

, f ed diutu rnifiunt dolores , ruptiones vocantur . Et quaequ idem in carn e fiun t , hoc m odo fiùnt. (luumcaro afii icîta

.fuerit , aut divulfa aut:

a'ut ali qu id aliud perpeli'a l ivida velut ant ea:

dix i evadit , non lincero fanguin e , f ed tenui

B 3

22 H I P P O C R A T E S

aquofo , eoque'

p’au co : quu

'

m vero plus folito rc - I

ficcataf uerit tum incale f cit , tum d olorem ex…h ib et , ad f e ex venis carn ibus propinqu ish umiditatem trahit ; ac ub i f upram odum h u

m eé tataf uerit eaque h um iditas ab ip facarneadmodum incaluerit per totum corpus , qualisattraé tae fi dif pergitur . Et magis fane in venas , quam in carn es , f pargitur , quum venaemagis quam carn es trahant , quamquam etiamcarn es t rah un t ; quam vero ad copio fam corpor is h um iditatem exiguaacarn e attracîtaf ueritob fcura doloris e x pers evadit , pro m orbofa.tempori s traC“ru fanef c it . Q_

uod fi caro tum magis incaluerit c opio fam _

h um iditatem trax er it , dolorem ex h ib et , ad quamcunque co rp ori s partem ab ipfairruperit , ac incubueritdolor em acutum ex citat ; quidam putant ipli s1°

uptionem tran fmutatam ell‘

e ; at id fieri non pot elt : f ed quae fun t e ju smodi al ia, u lcer i funtproxima. At hum or de carn e per venas prorump it ; quumque incaluerit , c raflior copioli or

que evaferit , do lo rem exhiber , don ec r eliquo h um ori tenu itate f rigiditate lim ilis fiat . Quodattinet ad ea, quae in ven is acc idun t , ip faq uidem venain quan tum oonvellitu r , loco man et ;quum vero c oni7ulfaf uerit ( divellitur au temc on tentione violen tia) fim ilis lì t varici . Per…

cale f cit au tem ad fe mado rem quemdam h um idunr trah it ; mador autem abi le pituitaelt ;

“

quum qu e fangu is h umuditas de carnem ix tz

‘

1 fuerint , c raffef cit fang1ns , 1p feque mu l t ism odis , quaparte venam divelli

‘

c on tingit , f e ipf o morboli or longe liab ilior c opio iior eva…dit ; quum que copio li or f uer it , plen itudo , quo

cumqu e tandem contigerit , tra11s f è rtur , dolorem

que acutum adf ert , itaut qu ibusclam ruptio fibi

D E M OR R I S L I B E R I. 23

loco m igrall‘

e videatur . Quod li ad h umerumt ran fi re contingat , gravitatcm in manu ,

f luporem , ac torporem inducit : li in venamincubuerit , au t ad h um erum darf um tendat ,c on feltim p lerumque do lor f edatur. Fiun t etiamc onvulli ones alaboribu s ,acalibu s , ap laga,fi qu is onu s maju s tollat , a. cu f f ibus , ac lucia ejusmodi omn ibu s .

C A P U T IX.

De‘

fitpp zrrrtt0r !pn ob carnem , aut venum z ur/nem

tam ant rup tum ]hnat z'

one , r everfione , inte…

r im rmx: czrrat z'one qme an z'

m—odo er

t enda (CM S temprjìas , tempu: affaf ì‘m corpus , 85 alia.

Uicuuque au tem , avulneribus purulentifiun t , au t halia, aut pugione , au t jaculo

1ntro vu lnerati funt , quamdiu qu idem u l cu s perantiquum vu lnus foras r e fpiration em habuer ithac parte f rigidum in le adtrah it , calidumaf e em ittit ; tum pu s facil e tum fame fi quidal iud ; ex purgatu r .

’

Et li qu idem . tum in ternal“

pars , tum externafimul fanef cant , pen itus (zeger)fanu s evadit : li n au tem externaqu idem pars l‘an e fcat , internavero m inime purulen tus fit . Atfane fi f imul tum interna tum externapars fanatae (i nt ,

‘

cicatrix au tem in tu s debilis , afpera,l ividafiat quando

‘

que re frieatur u lcu s fic

pu rulentu s evadir rurfii s vero etiam ex ulceratur fiqu id plus juli o labo raverit, fie x tenuatusf uerit , fi p itu itaaut bilis ad cicatricem adfi

fi m orbo al io correptus ex tenuatus fuerit . Qy um autem ulcus ex ltiterit , five h oc mo

24 H I P P O C R A T E S

do , v‘

el f i pars externapriu s , quam interna,c oalef c zit , dolorem acu tum tuflim f ebrem

induc it ° ipf um que u lcus , quum amplius calidun1fit , (ibi ipli ref rigeration em inducir , af e ca… .

lidi1m ex halat , pusque ex pu rgatur , longiore

t empore curatu r , tardius là11efcit quand0quevero m in im e fan ef cit caro eten im ulcusque abardore corporis coquitu r , fupram odum h u

n1e é‘

tatur , ut nequ e ficcari , n equ e carmem produc ere , n equ e fanef cere queat ° verum proceden tet empore aegrotus m oritu r , quae priu s etiam dii tafunt ejusm odi pati tu r . At fi c ontige rit u t

e x crafli oribu s venis aliquavulneretur fangu isque intro fluat pu tre fcat , fuppuratus fit . Ac

Ii qu id em totum hoc pu s fpi1to r ejeé tum li t

vu ln eratavenacoaluerit , ulcu squ e in tus f o

g

îr is fanatùm fuerit , pror fus convalef cit : quod fi .

n equ e u lcu s in tu s coalefcere polli t , n equ e venafauciatacon folidetur , f edal ias atqueal ias fangui.n em e f fundat , etiam fi c on fel’cim vomatur ,

e x fpuatur , aut etiam pu tref cat , pu s ex f puatu t° °

p l erum que p erim itur au t fiatim fango in em von1ens ,

*aut po f’ceriori tempore , ab iisdem , quaep f i

'

ùà’ diélafun t , interf eé tus . At faepe qu ibu s ve. .na”àliquaavulneribu s aut q uibusdan1 laboribus , aut ex ercitation ibus au t al iacau faintusfauc iatur , q uum coalu erit , fa11a- eli

'

e venavidèb itur ite rum al io tempore rumpitur ; iterum

que rumpitur ex iisdem cau li s , aquibu s etiamp rius patiebatur . Quum vero iterum ruptae it ,fanguinem eif undit , con fel’rim que copio fum iangu i n em cr ebro vom entes in tereunt , au t f ubind e recen tem fangu in em vomunt ; m u ltum au tem

craflum pus per totum di em f puentes , eodem

aut con f 1111l1 m odo pereunt , velu t in alu s m o r…

b is dié tum e fi . At vero in his qu i ejusm odi

m : M O R B I S L I B E R I . 25“

aut limilibus m o rb is det inentur , m u l tum ad fa…c ilio rem au t dilii ciliorem liberationem intereli ,

virne f i t an mu l ier ; juven is , =an f cn cx mu

lier juvenc ula, an vc tuîa; ac pne rereaquoquequaann i tempel

’rate aeg m

'

ten t numc x aliam orbo , aut n on ex al io .c 1

‘

0 1011t . Dili ert etiamaff c é tus ab aff eé iu , maj or am ino ri , corpus acorpore , curat io ac uratione . His autem irad ifibre11tih us , tempu s etiam dilf crre u ccelli: eli ;

in aliis quidem longius fieri , al i is vero brevims ; al io s perire °aut non ; al iis quidemim orbos perdurare , maj ores eff e ; al i is verom inores , b revioris temporis ; aliis quoque adf eneétu tem u fque permanere , commori ; al iosvero ab ipli s b revi in terire . Et qu i quidem jun io t es eas patiun turaff ecî iones , quae alaboribusfieri diéiae f unt , i i plures veh ementiores

patiun tur , plusque c ze teris dolen t , con fel’cim

iis man ife ltae fiun t u t fanguinem au t fpuantaut vomant : f ed quaedam etiam oboricntiapm pter bonam corporis hab itudinem ip fos fugiunt .

Sen iores vero raro qu idem aliiciun tur ; quod fiafii c ian tur , debilius aHic iuntur , quum deb iliores

fint , f entiunt magis , ac maj orem cu ram hab ent incommodorum . Sen ior i igitu r haec per

initiaomnino m inu s contingunt , quam )U1110 11 ;

quumque Faé°

taf uerint , f enio ri quidem debilio

ra, juniori vero —veh ementioraacc idunt jun iori quidem , ut qu i corporis vegetas habet vir es ficcitatem , carnem que denfam val idam ,

ad o fi‘aadhaeref cen tem cu tem ei undiqueob ten tam , f i qu id plu s folito laboraverit, veh em en

t es convulfi ones magis der epent e con tingunt ,m ultaeque variae venarum carnium ruptio

n es : atqu e horum quaedam liatim quidenr maanì fefia‘

fiunt , quaedam vero poii er1ori temporeB S

'

’

26 H I B B‘

O C R A T B S

c omparent . Sènioribusautem corporis vigor nonin eli , carn esque circum o fi

'adiffiuun t , eutisque

carn es ambiens , ipfacaro raraeli ac debilis ;n eque tale quid pati polli t , u t junior , & ,

fi u idpatiatur

’

, leviter patitur , fiatimque manifel umredditu r . Adeo qu id em per afiè cîtiofium exordiadiFficilius jun iores quam f en iores liberanturq uum vero m orbu s con fpicuu s farftus fu eritau t pu s , aut fanguinem , au t u trum qu e ex fpuet int , qui qu idem jun iores f unt , qu um n im irumr obu ilum , ac den fum ip forum l i t corpu s , non

acquaii’

ter ab ulceribu s , quae pus ,in'

f uperioreven tre habent , repurgari polIunt : n equ e en impu lmo , q n tm denfior li t admodum adarteriast rah it art e f iaeque tenu es anguliae pu s , n ilipau cum raro , n on ex c ipiun t quar e

\ pus

in th orace ulceribus colligi , c ralTef ceren eoefi

’

e fit . At flo rentem aetatem transgrelfo pulm o rarior , magis cavu s ei’c , arteri2eque am .

p liores, adeo u t pu s in ven tre u lce ribus diu

t iu s non i mmoretur ; qu icqu id i11fuper accider it , i d totum apulmone in arterias furfum att rahi , con f el’rim que ex fpui 11ec elIe eli . In juniogre 1g1tur quam ali e6tiones f i n t veh em entior

'

es ,

purgatio pro fputi ratione n on procedat , f e

b res acutiores f requen t10 res ,

“

oriuntur ; doloresque acu ti tum ip ii us alf e éti0n is tum reliqui

corporis ineidun t , q uum n im irum venae robultze

fiut fanguin e ref e f tae : ubi vero Im c pe rcaluex int , ex iplis do lores al iasadaliam corporis part em pervadunt hi qu idem plerumque brevi

p erimuntur. f enio ribu s vero quum debiliores (i nt

aff eé tiones , ab his f pu tum repurgetur , tum

f ebre s len iores paucaeque o riuntur , tum do lo resadfun t quidem ,

- f ed l eves adfun t . Et ab h ujusm odi quidemalf ecîionibus ne fenes quidem pror

https://www.forgottenbooks.com/join

23 H I P P Ò C R A T É É

t i f uerint , fangu inem congelant ; n on penitustam en , n eque en im vivere hom o pofl

'

et fi fan . .

gu is mu l to denli or f rigidior f eipfo fieret . Ub i

i gitur fangu is refrigeratur , totum corpus re l iqoum ref rigerat i necefl

‘

e e it ; idque quum* hu ju £

m odi evenerit , r igor appellatur . Et li qu idemveh em en s r igor f uerit , veh em entior etiam eltt remor : fangu ine en im in le coeunte congeato , dum venae con trah untur , corpu s c on

t rah un t , t rem ere fac iunt . qu od f i m inu s in f e'

coeat fanguis , id qu idem rigor appellatur ° hor«t or au tem dic itur , quod eli debilifiìmum . At

ver o quod poll: rigorem 11eceffario corripiat f ebris

au t major , aut m inor , fic (fe res) habet . Quumfaaq u is percaluerit , perqu e vim e ruperit , rut f us

qu e ad f oam naturam redierit ; qu od p itd itzeb i l is fanguini um eli , f imul percalef cit ,fanguis ipf e multo calidior fit his igi.

tu:: pe rcalefaétis , pofi: rigorem prae fangu in is calid1tate f ebrem fuboriri necee eli . Sudor Veroiliam ob cau fam fub oritur . Qu ibuscunqu e m orbi

praecipu is ad judicationem diebu s judican tu r ,

i gn i s definit , qu idqu id eli: in fangu ine pitu ita:bilis tenuifli rh um , eli quatur f ecern iiur , par

tiruqu e extracorpu s abit partim vero intu s inc orpore relinquitur ; quod au tem

'acal or e atten uatur , vapor fit , cum fpiritu m ixtum f orasp rodit . Haec qu idem funt ejusm odi , ab h is f udor ot tum duc it : cu r au tem interdum qu idem °

calidus , interdi1m vero f rigidus f i t , itacont ingit . Calidus certe ex percale faé to mal o , ex u

Ito , attenuatoque , ac deh i l i n equ e admodum

mu l to f ecern itur ; cumque ex corpore calidio rem ’

e x cern i n ec eli è eli f rigidu s au tem ex mal o cop ioli ore f ecernitur , ex eo qu od relinqu itur

adh uc invalefcente , necdum patrefaé io , neque

ma1110 11 131 5 L I B E R I. 29

attenuato , n equ e e x uflo , f 1igidio r , crafiiorgraveolentior prodit . Hocque inde man if e ftumfit : qu i i rigidum f udorem e x f uda11t , ple1um quelongis mo rb isaeg1o tan t , invalc f cente mal o , quodin corpore relinqu itur , qu i vero caliduni f udorem em ittunt , c eleriusanorbis def ungun tur .

C A P U T X I.

ac per ipneumonùe , cum nto , acfinaf puto , 07

‘

t113'

, caufie par te: (e , czzm t io ;

qui pleur iticz'

, qui per ipnezmzonicz'

intcreantaut fixlw

“

, aut [apparat i evadant .

T vero pl eu ritis peripneumoniahoc m o

o oriuntur . P leuritis qu idem , quam cu

mulatae validac potionesadm odum o ccupaverin tavin o en im percalef cit totum corpu s , ac hume& atu r ; potiflimum vero bilis pituitapercale £cit ac h um eétarur : quum igitu r his commotish um eé tatis , temu len tum five fobrium r igore cor1 ipi cont ingit , qu ippe quod latus corporis praec ipue natu racarn e nudum fit , n equ e fit qu ioq uam i ntu s , ipfi quod renitatur , f ed cavum f i t

max im e r igorem f entit : quumque riguerit

per f rigeratum f uerit tum caro quae e(ì i n latere , tum venulae contrah untur convelluntu r ;quantum in ipfaccarn e , au t in eju s venulis ,

b i li s inefi; ac pitu itae , id magnaex parte , auttotum intro ad caliditatem propulfum , carn e ext raconden fata, f ecernitu r ad latus impingi…tur , dolorem qu e vehem en tem e; mitat percalef t it , propterque calorem ad f c ex proxim is ve…n is carnibus p i tuitam b11e111

,trah 1t

_

Atque

go’

H I P P O C . R ÀT E $‘

hoc ilm e m odo fit : cum vero quaead latus imapa&af unt putru e1int , per ij1utum reje&afuer int , couvalle fcun t . Qu od fi antiquum mul

tum ad latu s impaf tum fit al iud in fupc racc efierit , ilatim intereun t , quum ob falivae cop iam e x fpuere nequeant aut puru l en ti fiunt ,alii qu id em intereunt , al i i vero evadun t . Haec…au tem in f eptem , au t novem , aut u ndecim ,

aut quatuordec im diebu s , de f e indicium praeb ent ; dol orem quoque ad h um erum ad elavic ulam ad ax illam hac de cun faexcitan t .Venaq uae Tpl,e nitis vo catur ,al ien ead latus ten

dit , alatere vero ad h umorum ad manum fi

n iltram : jecorariaau tem in dex tram partem adeundem m odum ; quum qu e eju s pars quae in lat ere eli , arigore contraé tafuerit , fa11g

'

u ifque

in e’a. inh orruerit , alam , jugu lum h um erum

qu e petit , convellit , dolorem in fert . Ad

candem quoqu e rationem l oci circador f um abimpa& o lateri pitu itae bilis h uniò re percal e£cun t , lateris l ocis inf erio ribus q uandoq ue dolorem exhiber ; f x p_ e vero f i ad inf eriores partesc onver tatur , dolorem per venu las ad veficamt ra11fn1ittit , n1ult11m b ilio fum aeger ) m eiit ;

h ujufqu e m orbi cau fam princip ium r igorem

eH'

e ex iltimant . At vero peripn eumon iafit , quumc omm otam calefaétam pituitam bilein , calore ex vic inis locis pu lmo in f c t rax erit ad ea,quae jam in ipfo f un t : “ totum qu idem corpus

percale facit , doloremque praecipue dorio , coltis ,hum eris , ac ip inae ex h ibet ; quum nimirum abhis plurimam ad f e h umiditatem attrahat haequ e partes fupram odum re fi ccantur , n im ium

q ue—incale fcunt , Quum vero ad f e trax erit ,

bil is , ac pitu itaf ed em in pulmone fix erit , pu

trefcit , fuppuratur. Et , f i quidem praecipuis

D E M O R B I S L I B E R I. 32

indicatorn s diebu s putre fa&aper u tum rej e€taÎuerin t , f uperfles evadit (a:ger fi vero f ufc eperit qua: per 1111t1aobvenerun t , aliaque praetereaacc elleri11t , n equ e f puens , n eque putre faeiens i b pe raverit prae,00 piafuperven ien tiumplerumque hi m o riuntur . Quod li ad duosvigin ti dies perven iant , f eb risque dim ittat , ne

q ue in his per fpu tum repu rgat i fuerint , purulen ti fiunt : fiunt autem ex his maxim e , qu ibu s

p l euritis peripneum on iaveh em entillimae inciderunt . Fit au tem pleu ritis fiue i puto ,

peripneumon ia, amba2 ex eadem,cau i‘a, _

ex fic

c itate . Siccant vero cal ida, ubi f upram odumcale faciun t , f rigidaquoqu e , quum fupram o.

dum ref rigeran t : induraturautem latu s , con

vellitur‘

, qu ex q ue in eo f unt venuke , quantum in eo efi: pitu ita: bilis , id acal o re in tu s

bi em . Huis con f ert venam pertunderg in brachio fplenitidem appellatam , _

au t jecorariam , adu tram fane morbu s vergit : ficque lateris al iarum partium dolor levatur . Venaen im qu idquid in eain

_

e it bilis pitu itae , ipfius fanguinis m orboli , unacum his magnaex partef oras em ittit : pars vero ex'

carn e m edieam entis

potionibus diff unditur , f om en tis tepentibus

e x trin fecus admo tis ,adeo u t m orbus per totumcorpu s difpergatur .

_Vocatur au tem haec pleur i

tis fputi e x pers . Peripn eum oniavero , quum

ipfe etiam pu lmo fupram odum ex fi ecatus fuer it ,q uum que quod in eo bili s au t pitu itze ineli , ne

q ue mquab iliter putre faeit , n equ e per falivamr ejicit , quod in eo el’c h um iditatis , au t apotu , aut afo rb ition e , au t avicin is l ocis , idtotum n im iafice itate caliditate ex u rit . Hu iccon fert potiones bibere , qu ibu s pulmo hum e

32

é tatur ex fpu it : n if i en im e x fpu erit , durior

p u lmo evadit , fimulque areiòit , hom inemperim it.

c A P UTT‘

X II.

Fabr is ardenti; fitbjetì ’itm or tm , infizlt zu cazz/Ze,_[ymptomata in per ipnezmzorzz

'am trmzf tur , per

n icias ; de pl3r en z'

t ide melambolz'a, afarg zzine prudent ia, abile delir ium .

T vero {ebris arden s promptius bilio fos pre…h endit , co rripit etiam p itu ito f o s ; corr i p i t

au tem hoc m odo . @ m m bil is p er co1;g£pu s com…

m orafiierit , con tigerit , u t venae & fangu isb ilem traban t ( eam que copiofiii imam ex carn ibu s ventricu lo trabant qu i priu s inel

’t ,

qu ippe quod natu racalidi 1m us in corpore fangui s fit , quum ex carn ibus ven tr icu lo peròa….

luet ic , fupraeum qu i jam inefl: , ampliu s adh ucabile , reliquum et iam univerfum corpus p ercale fac it : quaedam fai1e partes ob copio fam h u

m iditatem pen itus reficcar i n equeunt : quod fi

r eficcatae fuerint , hom o perim itur : quaedam ve

r o in f umm is corporis partibu s , n im irum natura(i ceae , re faantu1 plu rimumque ex ipfis h um idum ex ur1tur ac ipias fi attinger e vel is , f rigidas ficcas comperi e3. Quap1optet qui f ebreardente corripiun tur , in tern is qu idem partibu saf ebr e u runtur , e x tern is vero f rigidi f un t , l inguaque fau ce s ab in tern o fpiritu , calo re e xafp erantur , arefiunt . (luidquidau tem bilis inven tricu l o veli cain eli , quod qu id em in ven

trieulo eli , interdum quidem per i nferio raextu r

M o an x s L I B E R I. 33

turbatur , plerumque vero prim is d iebu s , au t.quatuor , au t quinque evom itur ; evom itur aut em l1anc ob caufam . Q_

uum fuperior ventricu

Ius f upram odum incalue rit , ad f e trahit ,vom itus e x citatu ‘

r : ob idque ipfum ex f ebre arden te ex pleuritide , in peripneumon iam pot illimum m orbi tran i inu tantu r . Quum enim fu .

perior ventricu lus f upram odum incaluerit , ad f ef e t rahit , pulmoqu e ex c ipit , fitque peripneu

m onia;”ac pl erumque pereunt , quum n im irum

jam debiles (int ; alioque fuborto novo m orbo ,

dies produ cere n equ eunt , n ique eo dum fputumin pulmone conco étum f uerit ; f ed u t plur1mum.

deb ilitato mature pereunt : qu idam vero fuperf unt . Q_

u ibu s autem in ve li cam bilis al iquidcondu it , u rinaeruli

‘am ejitur ( oraii‘aautem a.

pituita) b ilio fum vero dejieitur , eo quod ex u

itaf un t , quae in ven tre infunt . Phren iti s aut em h o c m odo f e habet . Sanguis , qu i ine fl: ho;m in i , plurim um ad pruden tiam con f ert ; qui

dam vero dicun t , totum . Quum igitu r bi liscommotavenas fanguinein f ubierit , ex eon

f ueracompage m o tione fangu inem d1m ovet ,

f ero dilu ir , percale fac it : percale faé tus autem totum reliquum corpu s percale fac it , h o

m o del irar , nequ e apud f e eit z propter f ebrismagn itudinem , fangu in is f eroli in f uetam gen erationem agitationem . Qu i vero ph ren itide detinen tur , quod ad m entis alienation emm elan cholialaborant ibu s fun t afi im iles . Melamch oliaen im vexati quum ab ile pitu itafangu is co rruptus f uerit , m o rbo corripiuntu r ,

m en te alienantur , quidam etiam infan iunt ,

in ph ren itide eodem m odo . Q_uo vero bilis p i…

tu itam inor eit eo levior tum in famiatum ment i s

‘alienatio con tingit .

P r int . Art . Àl ea' . Tom . l I I.

H 1 p

’

p o c ai1 '

r as

AP U T X I I I.

Umle f ubcruentttm , lìm'

rlzzm fputum in plettr i;

t ide ac per iÌ nezmzonia;"

qui 89”

mule ex ?n c

lm morbzr ut Q=} f ebre ardente , eg? pbrerz zt zde inter èant .

T in pleuritide peripneumon iahanc obcau fani f ubcruentum l ividum iputum

e x f puunt . P er exordiaqu idem faepe n eutrum exf puu11t , n eque lividum nequ e f ubcruentumn oli

'

e autem oportet , m o rbum Vehem entem e ff e

quum vero fputun1 fub crali‘

um fpu ere coepet int

tum praecipue purgan tur. Ex fpu iturau tem ex veharum dili enfione , in pleuritide quid em , ex h is

quae f unt in latere in peripneum on iavero ex h isquae funt in pulm one , qui cal1ditatem ad f efetrab it . (luod fi regro ab f cefius in tro ruptu s fuerit , purulentus evadat , Fratini prim o die fangum em pu

'

s .) fubcru entum l ividum cun‘

1

ii11iVaex fpu it . Lividum autem afangu ine fitf i paucus fanguis ) ad mu l tam falivam com…

m ix tus f uerit , nequ e con fefi iri1 fpuatur , f ed

intu s f em ipu trefae‘tum eliquatum maneat ,in

c orpore . Ex pleuritide au tem in tereunt , qu1imc ircae x ordiacopio faqu idem pitu ita bili s lat eri impaétafue rit , multaque ex reliquo corpore praetereaadflu x erit quam n equ e fpuendo

ter copiam , n eque putrefaciendo fuperaferitaegrotus Arteriae au tem implentur ab h is

quae in tu s funt , pituitaac pu re , ob idque fier

tit , c rebroqu e indidem fuperne refpirat ; ad extremumautem omn iaobturantur , interit . Eo

dem ipfo m odo ex peripneumoniapereunt . Qui.

https://www.forgottenbooks.com/join

36 H I P P O C R A T E S

ma: . Hi enzm libr i plenifant nominibur morbor zmz ex :p eculiar i aliquafymptomate cognomen trahent iam ,

at f ebr is jingalt ienr , interficienr’

, palmo denf m

plennin Àl edicamentaf er ei

itbiqae eadem , quiet , 110

m itas , alc i laxat io , '

p t ifana, mel/ea acetofa,c ibi fais nominiba: definit i . In Libro tamen Il.

magi: ex virfì'm rat ione aux iliar epetantar , in li

bro t'

è r t zo ex re medicamentar ia: eflicacioraeadem ip/ie h l:/207”idì morboram melior e5

plear itidi: per ipneumonia empy emat ii quo:

eof dem etiam in Libro I . def er iptor r eper ias . Ad

Gnidio: medico: r ef eras , quod nimi5 vehementiamedicamentaf ere laudentar , at ad fpatam ex pe

diendam vir ideaer ìr radix ar i Helleborus , tha];

fia pepliam . G A L E N U 8 bar libro: magnumm eat parvumgae.

A R G U M E N T U M L I B R I.

Plurimae morborum {pec ie s docenrur , tum

umverfo c orpori tum varus partibuscapiti , c e rebro , naribus , auribus , o cu

lis , ori , fauc ibus , c orri , pulm onibus

afperte arteriae , pe& ori , dorlo im o ven

tri h epati‘J lie i1i , arrubus infiden

tium cuni —caufis fignis …curanone .

D B M O B B I S L I B E B I L 37

S E C T I O I.

C A P . U T I.

De capit i; intemper ie calidacum pituita, 89° bile ,

ejujip w fymptomat ibm ac effet? ibm , ur inacop iofa,jirangur ia, o if nr bebetndine , corpor i: craj]itudine , tumor e , probo color e , ulcer ibus , aur igiuof o colore , ur inadificnltat e , delir io , fapervom itavenarum , bilie/b vomita, aur ium jon ita,audit… gravitate cap it i; dolore , gravitatever t igine ; quidfiwguir .

Uum capu t immoderatius incaluerit , copiofau rinaredditur . Liquatur en im in eo

p i tu i ta; lique f cens au tem partim qu idem ad nares , partimad os , partim etiam per venus , quaepertin en t ad pudendum , f ecedit : quum au temad pudendum pervenerit m ej iraeger, eadem que pat itu

\r quae ab ur inae fiillieidio . (b um ve'

ro ocu

lorum venas pitu itaf ubierit , oculorum cal iginevexantur . Vili l $ en im aquoli or turb idior evad it , n equ e oculorum fplendor fim iliter fplendi

dus ell , neque fiquis cern ere vel it , appare t , u t

c um lucidus puru s erat . Hic quadrag‘

intadiebus po tiiiimum fanus evadir. (luod fi lon

go poll tempore ri1orbus redeat , cutis capitisc rallefeit , corpu s reliquum attollitur , cralîè fcit , ac bene coloratur . Huic pitu itaad carn esconvertitur ab hac crafl'

us elle videtu r . Carnes enim quum p erfu fae , elevatae , rariores[ i nt ex ven is fangu inem trah unt , ac proptereaaegri ben e colorati eli

‘

e videntu r.

Aliu s m orbu s . Capu t ulceribus impletur , cor

pu fque intum efcit , co lor ell:au rigino fus , & a1iaC 3

H I P P O C R A T E S

atquealiacorporis parte u lcera’

erumpun t f ebrisf ub inde corr ipit exant ibus aquafiuit . Quumhuic in capite pitu itaaliquantum b ilio fainnu tritafuerit u l ceraqu idemoriuntur , ubi fincipu t pitui

ta bile perf ui‘

um f uerit ,atque tum pitu itatum

b i lis rara, accumu latalit ; haec en im coni iRit , pu tre f cit , ex ulceratur : attenuataverop ituitaad au reatran fm ittitur . In reliquo aut em corpore ad eandem ration em quain capite ,

u l c'

eraoriun tu r , quaeunqu e in parte compu tre

facîtus fangu is bil is coacervatafueri'nt ; eaen imparte caro putre f c it u lceratur prae tereaqù eadvenientem pituitam bilem putrefacit pu f

q ue gignitur .

Aliu s-m orbus . Totum capu t dolor oblidet , bi

lem vom ir difficu ltate u rinae prem itur delirar.Hic qu id em doloreve xatur ob imm oderatum capit is calorem ; deliratau tem quun1 fangu is capitisab i l e pituitaadm odum calefa& us f uer it , p lusf o lite ,aitatu s : bilem autem vom it , quun111imir

‘

um ipi%in corpore fitagitata. Et caputpra: cal o read f e trahit , cralli flim um qu idem vom it tenuif

fimum vero ad f e trahit . Urinam au tem r edd it=

'

iii hoc m orbo ex iisdem cauli s , u t etiam inTUperi0 re

'd i& um efi .

1Aliu s m' orbu s . Si circacerebrum venulae (Pan…

-

gti i'

nem) fup é revomant nom en qu idem m orbo reé lum non ex itat , (neque en im fieri porel

‘

r u t venaaliqu

'afive ex minoribùs , five ex major ibu s f u

perevomat ) fupervom itum tam enappel lan t dicun t . Quod fi quam maxim e f uperevomat m orbus

“ab eo fieri m in im e videtur : non enim abono malum 0 riri poteflz , n equ eamalo u tique b’

oi1um fiat;n equ e rurfus bonum plu s juli o fier i poteiì : verumfi1perevomere videntur

'

, quum bili s aut pitu itavenas f ubierit . Vena: enimattollun tur pul

D E ‘- M O R B I S L I B E R I l. 39

faut , dolor toto capite oboritur , aurefque f o.

n itum percipiunt , n ihilaudiunt : ac f onitumquidem perc ipiunt , venis n im irum pulfantibusac palpitantibus ; tune enim f onitus in capite cli:.G raviter vero audiunt , partim quidem ob internum ftrepitum fonitum ; partim etiam ub i

c erebrum ip fum ambientes venulae attolluntut nam immoderatiori calore , vacuam circaau rem partem cerebrum ex fe implet ; & quum

n im irum par aé ris co pianon in fi t , velut priorit empore , n equ e ae qualem fonum e x h ibeat , ea,quae dicuntur , non aequaliter f e impritnunt , ind equ e gravis auditu s oboritur . Hic , f i quideme i ad nares , 'Î1u t ad os aqua pituitaerumpat ,fanus '

evadit : fi vero non erumpat , f eptimo f e

re die m oritu r . At f i in capite venae fuperevomuerint , f uperevomunt au tem ab iisdem , quaeaureadittaf un t ; quod vero h oc m odo fuperevomant , hoc fignum ell. Q_

uum qu is aut manum , au t capu t , au t al iam corporis partem itaaff eétam incidit , fangu is n iger , turbidus ,

‘ acmorbofus ef fluit ; quam quam n eque fanguinem no

m inare fas [i t , n ifi qui ruber , fincerus fluit.

Quum autem ab iisdem cau f i s fuperevomuerint ,

dolor , te11ebrico favertigo , gravitas capu t occupat ; do lor qu idem , prae immoderato fangu iri is“calore ; tenebrico favero vertigo , quum fanguisconf ertacopiaad faciem procefi

‘

erit ; gravitas aut em n im irum quum copiofior fanguis in capite ,magis biliofus morbofior , quam intus , fit .

4o H r r r o c n 11 ! r s

C A P U T I I.

Morbi capiti: ; cer ebr i fiderat io o]]i5 capit i; car ie; fider e iÈiar ; eoramqaeajf ec

°

laam can/ia, f igna, prognoji ica, fy mptomata.

Erebri fideratio f Si cerebrum fideratumf uerit , do lo r ex capite fpinam o ccupat ,

ad cor an im i deliqu ium f reqùen s accedit ,f udoradeit, aege' r fit in fomnis ex naribus fanguis fluit ; plerum qu e vero fangu inem vom it.Sideratur autenr h oc m od o cerebrum . Quumaut immoderatius calefaélur'

n au t ref rigeratumau t plu s lol ito b ilio f um au t pitu ito fum evaf eri tu bi vero horum al iqu id perpeli

'

um f uerit , ipinalem quoqu e m edullam fupram odum calefacit ;q uum que haec percale ibit , fp inae dolorem induc it . An ime autem linqu itu r , ubi pituita bilis ad cor confiilit coh fili ere vero his agitatis

, h um ectatis , 11ece ff e ell. Sudor autem praedolore fit . Sangu inem vero vom it , quum capit is quidem venaeacerebro cale faétae fuerint ; quae

.vero prope fpinam f unt , afpina; ipinaau tem ,

afpinali m edu l la; fpinalis m edul laacerebro ,

unde origin em dueit : quum igitur venae incaluerint fangu is in his e ff erbu erit , venae quid em capitis ip fum ad nares ad o s diftribuunt ;aipinavero ortae fangu ifluac , ad corpus . Hic

t ertio aut plerumqu e qu in to die m oritur .Aliu s

'

m orbu s . Do lor derepen te caput preb endit , fiatim que vo x cellat ,ac fu i impotens fit ; hicin traf eptem dies , nifi eum f ebris magna) cor

r ipuer it , interit ; f i namque corripuet it , convaleloir. Hae c au tem patitu r , quum ei fangu ismelanch olicus i n capite agitatus flux erit , max i

D E M O R R I S L I B E R I I. 41

m eque in partem , in q uaplurim ze f unt venulae , in cervicem d ico , ac pectus : deince psc ontinuo attonitu s fit , ac impo tens fanguine u i

m i1um pe1f rigerato : quod [i f uperior evale rit ,

i tau t fanguis incalefcat , live ab his quae oli eruntu1’ , five af ef e , attollitur , diflunditur ,

ac move tur , f pirationemque inducir , f 1um ef

c it , abile ibparatur , {im us evadit : fi ve

ro m inim e f uperaverit magis re f 1igeratur ,q uumque omn ino p erf rigeratus f uerit , cumquecalo r de fecerit , congelatur , n eque m over i pote’ lt , f ed mm itur. Quod f i ex ebrietatibus hacpatiatu r (e ten im , & h oc contingit) etiam m oriturCaries o lli s capitis . Q_

unai in olIe caries cont igerit dolor ex olIe invadir. Temp0 ris aut em progreffu , cutis acapite al iaatqu e al iapart e difcedit . Hic au tem his alii c itur , quum in

t raduplicaram olli s lam inam f ucceden s pituitar e fi ccatafuerit hac en im parte rare f c it , om

n is ab eo h um iditas deficit , q uum que aridumf i t , cutis ab eo difcedit . Hic m orbu s m in imelethal is e li .

Alius m orbu s . Siatton itus fiat ,an terius caputdolet o culis incon ftanrer videt, f opore detine

tur , venae pulfant , f ebris levis detinet, corp on s impoten tia. Hic his aHi citur , quum venae incapite cale fa€tae f uerint , cale fa6lae vero pitu itamadf eattrax erint . Morbi igitur principium inde oritu1‘ :ideo Ve i o anterius caput dolet , quod in eo venaef n t cralh flimae , cerebrumadanterio rem capitispartem 111agi3 1f tum quam polterim em li t . Propt ereaque o culis non videt , i l lac ) p rocumbentec e1ebro , ac infiammato . Impotentiaveroad mo

t um ideo 00 1pus ob li de t . Ubi venae pituitamadf e trax erin t , pituita: f 1igiditate fangu inem magisn unc , quam priori tempore , li ll i perf rigé

C i

43 H I P P O C R A T E

'

S

tum ell‘

e necell'

e eli : at dum langu is non movetut , fier i 11011 potel’e qu in corpu s quief cat ,

pro fundo lomno teri eatur . Q_uod fi quidem

fangu is reliq uumque corpus f uperaverit , adeo u t

calefcat (aeger ) , evadit : quod fi pitu itafuperaverit , fanguis mag13 ref rigeratur , co

'

ncrefc it : Ii re f rigerat10 concretio magis incre£can t , hom o prorfus ref rigeratus , ac congelatusp eu t .

C A P U T I I I .

Deangina, uva de gurgztlio;ze rubeh te , ac nigi*ef l

cente , tonjìllz'

x , È9°or is par t ibm afiéîz

'

1.

Ngina. Oritu r au tem angina quum pituitain capite agitata, deor fun1 confertim

fiux erit , in max illi s ac circac ervicem comiti

t erit . Hic falivam deglutire non potelt , vio lent er au tem refpirat ac Pcertit ac interdum etiameum f ebris detinet . Igitu r m orbus i nde oborit ur , interdum f ub ipfalingua, interdum pan.

lo fuprapectu s .Uva. Fitautem uva, quum ad gurgulionem a

“

capite pituitadefecnderit , ifque pendu lus rubic undus evadit f uccefi

'

u temporis n igrefcit ; n i

gref citau tem hoc m odo . G urgu l io veuo fus eli ,c rafi'

us ubi inflammatus elt cale f cit ,ac prae calore fauguinem ex venaatt rah it ab ipfo n igrellc it . (Luare nifi turgentem con fel’cinì f eces palp itando ’

fpiritum an imam elllant aegri venaenim

‘

percalefac it , prae calore c ircumltantiagurgulionèm locaimplet fanguine ,

b revi full‘

ocan…

tur . Tonli llae . Ton fi llzeau tem , partes f ub linguafitze , gingivzc , lingua, quaecunque h ujull

https://www.forgottenbooks.com/join

44 H I P P O C R A T E S

u triculum , aquaquam f erre poterit calidiflîmap lenum , adligare oportet , ip fun1 tepefieri f inex c ; ubi re frix erit al iam aquam infundere ;quod [i debilis evadat , cellat e ; interm ifli one

fa&a,/rurfus eadem repetere , —quoad veh emens

dolor rem iferit ; Il vero aq s non fubducatuream fubluere , propinatis u ri‘nam ducentibus ,aquam mu llam aquofam fuperb ibendam cx h ibere ;

quam maxim e foveatur ; fuecumque pt ifanaet enuem forbeat . Quod fi venter non fubducatur , m ercurialem aquacoc°tam contundito fuc

cum percolato , ejusque parem portionem cum

p tifanae fuoco permifceto , pan co m ell e fuocoadm ix to hnno ter die forb eat , vinumque m el

litum , aquo fun1 , album , m odicum , po ll: f orb it ionem propinato . At poli quam ei per nares muc o faeruperiut , u rinam erall

‘am reddiderit , do…lor eque ca

'

pitis liberatus f uerit , u tre nc ampliusu tatur , f ed mu lta cal idalotu s , u riuam m o

Ventia, aquam mu llam aquo fam bihat . Et

p rim is qu idem diebus m il ium delingat , cucu rb itam aut betas per triduum edat deinde cibis

q uam molliflim is , alvum maxim e f ubducentibus u tatur , parco f emper cibo addito . Diebus

vero'

quadragintac laplis ( tanto en im t emporem orbu s prze c ipue circum f cribitur ) ubi iplius caput repurgaveris priu s m edicamentam deorfum

purgan s e x h ibeb is ; li ann i tempel’ras perm iferit ,deinde f crum f eptem diebus propinabis , au t f i‘deb ilis fit , pauc ioribus . Quod li revertatur m or

bus toti corpori f om en to adh ibito poli ridie veratrum potui ex h ibeto ; deinde quan tum temporis tibi videbitur interm ittito tuncq ue capite r epu rgato , ex l1ibito m edicam ento deorfum pu rgante , capit i odio crultas inu rito duas quidem ad.aures , duas

'

in temporibus duas vero i n occi

D E MO R B I S L I B E R I I. 45

p itio h inc atqu e hinc ad cervicis initium duas“

in narib us juxtaoculorum 'augu lo s v‘enas au temjuxtaau res , quoad pullî1rc cefl

‘

ent , 1arito z f erram entis vero cuneoli lo1maparatis venas trau f

'

verflas perurito . Atque haec ub i leceris lan i tascontinget

C A P U T 1R

o o o o o o

De capzt z: ac t zbzam m ulcer zbm ac tum zdzs cru

r ibzu de cap it i; dolor e cum bili! vomita, És)”dyfi1r ia eorumqueaflì= 07uum czzrat z' one.

m orbus . Ulceribus caput impletu r ,

cru rai11tume f c1111t , velut ab aquae potutibiae ulce11bu s ) ofii1rciun tur ;ac li premas ,

colo r eli: aurigino fus , ulc eraque alias al iacorporis parte maxim e vero in t ibiis erum punt ,

pravaalpeé tu viden tur dep outavero infiammatione , celer iter fanantur , f eb risque lubinde cort ipit ; caput autem perpetuo cal et ex ant ibu saquafiu it . Quum fic habet m edicam entum eie x h ibeto , quod pituitam bil em f urfum pu r.

get f i qu idem f rigus fuerit ; ub i priu s foveriscal idalaveris . Deinde trium dierum interm if

f on e fatta, caput purgato po ficaqu e m edicam en

tum deorfiim pu rgan s bibendum dato quod f ianni tempus ferat , f erum deinèeps propinatofin m inu s , lac af 111num Pol’c purgationes aut em cibis quam paucillim is ; max im eque alvumf ubducentibus utatur , n equ e lavet. Quod fi capu t ulcere tur , linegniate ex vin i facce ullaparato , glandis putam en lzeviter t ritum adm ifceto ,

n i tri par i portione adm ix ta, qu ibus defriéì usm u ltacal idalavetur . Capu t autem inungatur

46 H 1 1 1 0 c 11 1 1 13 9

baccis lauri tritis gallis i nYrrha, thu re ,argen.

‘

t i flore , adipe fu illo , oleo,laurino ; qu ibus

c om i nix tis illi11ito . Poll: hae c autem von1iriòn ibus ter in m eufe utatu r , ex erceat f e , Calidtr.lavem r. Quod fi cum haec f eceri s , m orbu s qu idem ex reliquo corpore difeefl

‘

erit in capite au….temadh uc ipfi u lceraoriantu r rurf us capitegato m edicamentum deor f um pu rgans poli cap ropinato . Deinde Capu t de1*afun1 levibus incif uris inc idito quumque

- faugu is efHux erit con.

f ricato ; me x lan is fucc idis vino madentibus ob…

Volvito ; quumque folveris ongiade tergitonec made facito ; deinde in fper o cyparifli pucl

‘

e o leo fublinito ; laneisautem vincu lis , qu'

oadfauus evadat , u tatur .Alius morbus . Caput dolor Veh emens corripit ,ubi qu is Velpaululumagitatur , bilem votnif in

t erdum vero difiìculter m ilngit mentealienatut;quumquead f eptimum diem pervenerit , quandoque moritur z q uod fi f eptimum transm ifcrit , eti. .am nono ant undecimo die ni fi ei per nares vèl

aures efii ux erit : fi vero eruperit evadit : flu itautem aquaaliqua'atulum b ilio fa; deinde f uccefli1t emporis putrefaéta, pus gignitur. Qaum igituritahabuerit , quamdiu qu idem dolor veh emens te….nuerit , per initiaantequam ex naribus auribuse rumpat , fpongias aquacalidamadefaéìas capitipropius admoveto . Si vero his m1nime remittatu tte eo m odo quo in\ priore morbo u tito

'

1‘

.

Aquam au tem mu lfam aquofam bibat ; li n m i…

m is , poli mulfam , bibat aquam in quafarinac ràfli or macerataf uerit : ptil

'anx vero fuceum

f orbeat , vinum album aquo fum f uperbibat.Ubiau tem per au res eruperit , f ebrisque dp

lor remiferit , cibis u tatur alvum f ubducentibus ,

apaucis initio du& o , femper aliquid addendo

D E M OR B I S L I B E R II. 47

calidacaput lavet , au res aqual impidaproluat , fpougiamque lu el le , intiné tam imm ittat . Sivero neque li c t eli ccc tur , verum diuturnaflux iofiat , collutione fa&a, argenti f lo rem fandaracham , cerullî1m , lingu lapar i po rtione reunitert ritaimm ittito h is au res impleto , ac obturato ,

fi quid prze terlabatur , aliquid dc m edicam en toji1per injicito quum vero auris re fi ccatafueritubi ex purgavc ris , m edicamen tum ablu ito ; dein

\ de ( nam primum reli ccataob furdc fcit ) lcn ibusf oment is îpli aures lbveto : li c jeh im vix ac 10 11go tempore fedabitur. Moriuntur au tem , li etiam veh em ens dolo r au rem oc c upet , neque intraf eptem dies er11perit . Hune cal idamul talavato ,

fpongias aquacal idamaceratas , tepidas ex

prell‘as ad aurem adponito li vero n eque f ic

e rumpat , c i fomentum ad aurem -admoveto for

b ition ibusau tem potion ibus iisdem , qu ibus 111fuperioribus , u titor.

C A P U T V I.

De aquain cerebro colle3ajè u'

hydrocephalo ; der igore , dolore , f ebre per caput ; de venarumc ircacer ebrum , ac venarum in caput fapervomi ta; ac de eorum afi éì‘uzmz caafi5 fignir €9

’

curatione.

Lins m orbus . Si aquain t erebro fuerit ,dolor ac1'

1tus finciput , tempora interdumque al iacapitis parte detinet ; fub iudequ e rigo r ac f ebris ; oculorum regiones dolor occupat ,i ique caligant : pupillaf cin ditur , ex uno due

fib‘

i ccrnere videtu r ; fi furrex erit , ipfum tenebrico faVertigo prebendit , neque ventum , ne

148 H I P'

I’ O C R A T E S

que folem fultinet ; au res tinn iunt (auditoque)ltrepitu of fenditur ; falivam p ituitam vom it

quandoque vero etiam c ibos ; capitis cu tis ex te

nuatur , contaé‘1u gaudet . Quum fic habuer it , primum qu idem m edicamen tum purgansqu od fur fum p ituitam educar e x h ibeto polihae c caput pu rgato deinde interm illi one faé tam edicam en tum deorf um purgan s propinato ; m o x

e um cibis quam maxim e alvum fubducen tibusr eficito , f enlim f em per adjic iendo . Ubi vero jamfatis c iborum com ederit , jejunus vom itionibus

u tatur , len ticu lae deco& o m elle aceto adm ix .

to , o l erapriu s com eden s coqu e die quo vomue

r it , primum quidem cy ceonem liquidum bihat ;deinde lub ve fpcrari1 paucis cibis u tatur n equelavet ; acibis deambulet , mane , ventum

f olem devitan s n equead ignem accedat . Q uodfi c um haec f ecerit , fanu s evadet fat el’t ; ) linm inus , ubi eum vere primum quidem veratroan te pu rgaveris : deinde etiam in nares m edicam en tum in fundito , pan co tempore inter rn ili b ;deorf um pu rgato ; deinde poltquam cibis eum ref eceris de f hum incifo juxtalinc ipu t capite , adc erebrum , u squ e perforato, velu t f è

'

6tionem pertereb ram curato. .

Alius m orbu s : Rigor , dolor febris caput veXat , maxime veroadau t em temporaac finc iput o culorum region es dolet ; f uperc iliaincumb ere ei videntur ; caput gravitas detinet acIi qu is eum m overit , m ejer ac copio fe facil e m e

j it ;ac den tes torpor , Prupor detinet ; capitis venae attolluntu f pulfant ; quietem f erre nequit

f edan x iu s eli , prec dolore m entealienatu r. Hu ic,fi qu idem per nares au t aures eruperit , aquae ffluit aliquantum puru l enta,

'

cò nvalel‘

c it ; al ioquin in f eptem diebu s f ere m oritur . Hic m orbus

prac c1

D E 111 0 11 11 1 3 L I B E R I I. 49

piaccipue cx f ebre lipy 1iafit , q 11um febre h b n

1atus , n eque pu rgatus , aut cibis f c im plevcrit ,au t ineb riatus f uerit , aut in lolc lab oraverit .(Luum li c habu c rit , p1imum quidem langu inem.

e capite undecunque tibi viliuu fue rit , m ittito ;coque detrai to 1alb capite , ei 1c f 1ige ran t iaad…m oveto ; (i ven ter non lubducatur , f ublu ito

potn i autem ptili1nae fuecus l1igidus e x h ibcndus ,aquali1pe rb

'

ib enda. Q_uod li ad re frige ran tia

e i non rem ittat m orbu s m utatione fatta,ntre u titor , cale fac ito : ubi vero dolor l

'

edatus f uerit , cibis alvum f ubduccnt ibu s u tatur ,n equ e impleatu r .

, Q uum autem f edato dolo read vigef imum diem pervenerit , f om en to ip f i uscapiti adl1ibito , m edicamentum ad nares ad moveto , interm illi on e trium dierum fa&a, m e

dicam en tum deo rf um pu rgans propinato .

Alius m orbu s . Si venu la: fangu i‘

duae circacereb rum f uperevomuerin t , cerebrum calc f ecei intf ebris veh em ens ac do lor ad tempora, finci

put , po li criorem capitis partem detin et ;aures tinn iun t , ac fiatibus implen tur , n ihi l audit , auxin s el’c , prae dolore f e ip fe jaé tatHic qu into , au t f ex to die m oritur . Q_

uum li c

habucrit , capu t ip ii us cale fac 1to ; e ten im li peraures , au t nares aquaproruperit , m ortem elfagit . Si vero f ex dies evaf erit , eundem vi€rum ,

quemadm odum prio r e m orbo , in li ituito .

Alius m orbu s . Si venae in caput lb perevomuex int , dolor g1avis totum capu t detin et, ad cerv ic em ( pert1n 0 1t ) i11terdun1quc ad al ias cap iti spartes tran f mittit ; de inde ubi f urrex erit , eum

t enebr ico favert igo o ccumt , f eb ris au tem non

p reb endit . Quum i gitur li c habuerit , derafocapite , n ili t epe facîoriis c efiè rit , acapite f ront emquacapillus definit , f c indito quum au tem f e

Pr inc. Ar t .M ed. Tom . I I I .

so H I P P O C R A T E S

c ueris , didu é tacute ub i langu is deflux erit , tenu ifiim o fale con fpergito : pofiquam vero fangu is ellinx erit , ubi f e& ionem 00 1n po fueris , du

p lici filo totarn f e€tionem involve ; deinde fplen ium ceraac pice illitum , ulceri in feriore part e im pon ito , lanaf ucc idaappofitadeligatoad dies f eptem n e f olvito , n ili dolo r detineat ;q ui fi detin eat , f olvito . Aquam au tem , in quafarinahordei c raflior macerataf uerit quoad convaluerit , ei bibendam ex h ibeto ; ptili1nae verof uccnm f orbendum aquam etiam fuperbiben

dam dato .

C A P U T V I I.

Cerebr i bile *vexat i , cer ebr i fiderati , r epentini ca. .p it i; dolor i: , ac voci; interce

_pt ion ir ex t ema/ent ia, or tar , caz: .e , fymptomata, figna, prognoflica r emedia.

Lin s morbu s . Si cerebrum bil is vexer , f ebris len is rigor detin et , dolo rq ne toto

capite , maxim e vero ad tempora, ad finciput ,

ad o culorum r e gion es ; fuperciliaimpendere viden tur ad au res dolo r pervaditquandoqu e per nares bilis efiln it , oculi cal igant ; pleri fqu e qu idem ad dim idiam capitispartem do lor pervenit : quandoque etiam t otocapite oritur . Quum itahabuerit , ré frigerantiacapiti admoveto ub i dolor flnx io quieve

r it , apii fuecum in nares inli illato , n equ e laverquamdiu dolor detin et ; m i l ium t enn e , pancon1elle affulb , f orbear , aquam h ibat . Quodf i alvus non f ubducatur , brafii cas rodat ,

https://www.forgottenbooks.com/join

72 H I P P O C R A T E È

r ipiat , intraf ep tem dies mon tur quod (i c or.

r ipuerit , plerumqu e {anu s evadit : h ujul'

modi

au tem m orbus f en ior ibu s contingit magis , quamjun ioribu s . Hic , qnum (i o le habch it , m u l tacal idalavandus e li , quam maxim e f ovendu s ,e ique aquamullà tepidain os in itillanda. Qu odfi m en tis compos fiat , m orb um eli ugiatquum eum cibis re f ecer is Viribus val ere tibiVifu s f uerit , imm illb in nares ejus m edicam en topanc ifque inte rm ifli s diebu s m edicam en tum

deorfum pu rgan s propinato : n i fi enim purgaver is m etu s eli n e rur fus m orbus rever tatur .

Pere au tem ex priore m in im e evadunt .

Aliu s morbu s . At li qu is ex temulentiavoce defic iat, li qu idem jam con fel’rim eum f ebris corrip iat,convale f c it ; n i ii vero eorr ipuerit , intratertiumdiemm orituu Qaum au tem itahaben tem o f

f endéris , m u l tacal idalavato , fpongias aquaecalidae imm erfas ad capu t adm oveto , in narescepas detratto cortiee imm ittito . Hic f i qu idemapertis oculis voce r ecuperataad f e redeat ,n eque nugas loquatur , eo die le pore detentnsjaoer’

, po f’te ro vero convale f cit : qu od fi ex fu r.

gen s bil em vom uerit , infan it , ac maxim e diebu s qu inqu e , n i fi dorm iat , m oritur . Hu ic igitur hae c facere oportet ; multacal idalavare , do ..

n ec is ad f e redeat ; deinde 00 pio fo oleo illitum ,

in m ollibu s li ratis veii im entis conteétum recumbere

, n equ eapud eum lucernam ardere nequeloqu i : abaln eo en im u t plurimum dorm it , fidorm ierit , fanu s evadit . At poltquam ad f e r edierit , tribu s quatuorve primis diebus , m il iumtenue , an t pt ifa11ae fucenm f orbendum , vinumm ellitun1b ibendnm

’

ex h ibeto ; deinde cib is quamm olliflimis primumque paucis utatur.

D B M O R B I S L I B E R I I. 73

S E C T I'

O I I .

C A P U T V I I I .

Sideratio cer e"

br i ,,ofliy cap it i; car zer , jidere if im ;

eorum aflì .‘i zzum ]jmzptonaztamafie , flgzza, aaaciliadi .etet ica, pharmaceut ica, ac potilfizmmz

chirurgica.

Erebri fideratio . S i derat10 cerebrum )i11vaf erit , . dolo r paulatim an teri orem maxi

m e cap i tis pa1tem detin et , intum e f cit , l ive fc it , f cbrifque ac rigo r prel1endit . Q uum lichabuerit , quaparte tum e fcit , f ecare opo rtet ,

o s perpu rgatum radere , dou ce ad duplicatam lam inam pervcni

’at ; deinde 1ir f racturam cu rare .Caries . Qn um caries in o fi

'

e obo rtaf uerit , ex .

eaos dolor corr ipit ; hoc vero f ncceffu tempori sattenuatu r ,ac infiatur , in coqu e f ra& u racon tingit : quod f i han c 1c fecu cris , os fublatum , afp erum , fulvum repeiies ; qu ibu fdam vero etiamad cerebrum u fq 11e co rro fum . Qy um itahabent em ofib nderis , li qu idem u ltracorro fum fuer it , an ferre optimum , quam citiflim e u l cu scura1e : fi vero perforatum e“

n on f uerit , f ed afperum , derafun1ad duplicatani u fq1ie lam inam , fienti praeceden s cu rato .

Alius morbu s . b i quisatton itu s f t, capitisanteriore parte doleat , & o culis Videre non poii i t ; f edf opor 1pfun1 detineat ; tem porum venae pulf en t ,l evis f ebris , totin fque corporis impoten tiadeti

n eat, 1mm inuatnr qnum li c habu erit , tune eumm u l tacal idalavato , tum ad capu t calefaé toriaadmoveto . Af ori1entis vero my rrl1am aeris flo

D 3

H I P P O C R A'

I’

E S.

rem in nares in fundito : ptilî1nae f ùccum forbendum , aquam b ibendam dato . Et fi qu idemquum haec f eceris m el ius babear fat q eli:lin m inu s ( haec en im un icafpes eli ) ei finci

pu t f cindito ; quumqu e fanguis aHi ux erit labris con1po f t13 curato , deligato : quod n i lif c ideris , decimo ottavo , au t vigefimo die plerumque m oritu r .

C A P U T IX.

De tr iamangina;am eau,ac earam cura

t zone.

Ngina. Febris . corripit rigor , dolorcapitis , ‘

maxillae tum e f cunt , aegreque fputum deglutic , ex fpu it f enfim den fam falivam ,

in im i s fau cibu s ftertit . Ac fiappreh en falingnain fpex er is , gu rgu l io qu idem non magnu s ,i ed m o l lis eli ; fan ces au tem int er iores falivavifc idaimplen t1ir , n eque ex fc reare pote fi ; n equedecumbere fultine t , f ed f i decumbat , f uif ocatur .

Hù i1c Ii itaaff ectum oif enderis , haec fae ito . Im

p i im is quid em cùcùrbi tulas ad primam cervicisverteb ram adnioveto ; deinde capiti praerafo adau rem u traqu e ex parte apponito ubi cucu rb itulam ltriéte aptaver i s , quam plu rim o tempore adhaercre f inito . Deinde fufiì tum i l l i ex aceto , n i tro , origano naltnrtii f em ine parato ;q uae laeviter trita, pari aquae men fnraad acetump erm ix ta, panco o leo in itillato , macerato ;pofieam ollulam in fufa, operculoappofito ,arundine cavaindita, m ox prun i s impo fi taf ervefa.cito ; ubi per arundinis fiftulam f urfum va

D E M O R R I S L 1 11 11 11 I I. 7;

p or afcendc rit , eum aperto ore intro tral1at ,

cavens n e fau ces adurat . Foris au tem f pongiasaquacal idaimbu tas ad genas maxil las appo11at. Gargarifmus vero ipfi parandus ef i ex ori

gano , ru ta, fature ia, apio , m entha, panco‘

n itro ; aquaque m ulfaaquo faadmix ta, paucumacetum inli illato : pracdi€tarum h erbarum foliis

laevigatis ac tr itis , n itroqu e in camacerato , t c

os colluat . S i vero falivafuppriniaturtamyrti v irga, laevigata, f ummaojus

parte ten el lainfiexa, m ol l i lanaobvoluta, infpeéì is faucibus , falivam ex purgato ; f i ventern on f ubeat , glandem indito , au t cly l’cere f ubluito . Ptif’anae autem fuccum f orbear , aquaminlh per b ibat . Si vero ei tumo r enafcatur ,ad peétus intumefcat , rub icundum li t , ardeat , falu tis maj or fpes -

eli . Haec au t em ei fac iendaf unt : ubi foras infiammatio vertitur betasaquaf rigidaimbutasadm oveto tepidisau temos co lluat , ne laver. His faétis maxim e evaferit :m orbu s autem lethalis eli , pauciflim i evadun t.Aliaangina. Febri s do lo r capu t preh en

d it , fauces maxil lae infiammantur , n equ e falivam deglutire potel’c f ed crafi°am oopiofame x fpu it , aegre loqu itu r. Cluum fic habuerit , primum quidem '

eo , quo f upradix imus ,m odo cù curbitulam admoveto ; deinde fpongiam aquacal idaim but

'an‘

1 cervici max illisappon ito ; aquam au tem mulfam aquofam ad oscolluendum dato ptifanae fuccum forbere cogito . S i vero huic haec facienti falivanon exier it , f uffitum eodem m odo velut in fuperiore ,

parato . Si vero ad peétus aut ad cervicem infiammatio vertatur , betis au t cucurbitis concifis ,111 aquam‘

tepidam conjecîi is , f uperforbeat '

, 86frigidam bibat:, quo facilius fputum ex foreatur r

D 4

56 H I P ’ P O C R A T E S'

quum vero tumor—

,

in pc& ore ex tub & raverit ) ,plures evadunt . At f i fauc ibu s tumoribus f e

datis , ad pu lmonem m orbu s conver f us fuerit ,oon f eli in

'

1 f ebris lateris dolor in fuper corripit ,ubi h oc contigerit , plerumque m oritu r : quod

f i die s qu inq ue etfuger it , pu ru lentus evadir , n i

fi ip l‘

um con fellim t i i fT3 corr ipu e1it ; f i vero cor…r ipu er it , e x f c reato repurgato f puto , convalefic it . Hu ic , quamdiu do lor lateri s detin et , lat us calefac1endum , o f f erenda, quae pu lm on isinfiammation i conveniunt : quod (i qu inqu e d iesè ffuge1it , f eb1i s rem if erit , tu ffis vero detin eat , prim i s qu idem diebu s fo rbitionibus _utat ti1‘ : quum vero cibos fum ere oceoeperit , quamp ingu iilim os , maxim e falfos edat . At fi tu f

fis non adfuerit , verum purulen tum fieri cogno£eas ; ub i eoenaverit , . quumqu e dorm ire volet ,al l iaquam plu rimacrudaedat , vinum vino….film 111e1ae iu s fupe1b ibat : q uod (i fic qu ide

’

m ei

pus erupe1it , bene habet ; fin m inu s , po li ridieubi calidalaveris , q i tum e x h ibetò , && ii eru

p erit , velu t purulentum . cu rato .

Aliaangina. Linguae pars poli erior infiammatur,l ocufu fub ton lillisad gu ttu r, n equ e falivam , ne

qu eal iud qu idquam deglu tir e potelt ; f ed, fi coadiusf uerit ei per nares e flìuit . Q_

uum itahabuerit ,m entham viridem , apium, origanum , n i trum ,

thois rubri portionem: perito , m ellafubigito ,

iifqu e crafli oribu s redditis lingnam 111teriore parte , quatumet , illinito ; deinde ficus aquadecoqu ito , rh ois triti parvam portionem hoc fionumdeco& o macerato , eoque , fi pofli t , ad gargarizandum u tatur ; fin minu s , os colluat : aquam ,

vero , in quacrafliores farinae maeeratae fuerint ,potn i ex h ibeto . Ex trin f ecu s au tem co l lo ,

max illis cataplafmaex fat inacalida111 tep ido vi

D E M O R R I S L I B E R I . 57

110 , 0100 , 006111 impon ito , panes calidosadm oveto . Ut plurimum enim locu s f ub tonfillisad guttur {Uppurut z quod fi f un quidem fpon te

e nuperit , fanus evadit ; fi ve ro non erum pat , ubidigito contiger is un mol l e fit , acuto f erram entaad

Ò

digitum al ligato , perforato . His faé ì is mu l ticonvaîe fcunt : is vero 1110 1b113 m inim e lethali s eli .

C A P U T X .

°

De uva,_

tonfil/ì5 , lzngzuc tubew nlo , palati znflammufl one , 601um morbom m curat ioue.

Vam orbus . S i uvain faucibu s 0 1iatur ,

f ummus gurgu l io aquaim pletur , ejufqu e

pm s ex trem e rotunda, pel lucidafit , fpiration emq ue i11te1c ipit . Q 10d [ i maxillae u tra'que ex

parte infiammatae f uerint , '

.firai1guiatur : f i vero ,his non infiammatis , hic morbu s per f e con fiflat ,m inus m oritu r . Qy um fic habuerit , gurgu l io.n em digito appreh en fum , f urfuri1 ad palatunlapprefiu n1 extremapa1te przecidito , inde folio rum 110 1tc 11f u 111 decoc

"

tum ad gargarizandumdato ; far inam irigidam delinge ndam , aquamq ue f uperb ibendanr n eque levet .Tonfillze . Si ton fi llee oriuntur , fub max illisab

u traquc parte tum orfit , qu i ad con ta& um foris durus c it , totus gu rgu l io infiammàtur, Qy um f i chabuerit , imm ifib digito ton fì llas protrudito ; adgurgulionem ve1o ze ris fiorem (i ccum illinito ,

f olio rum condimen tariorum h orten f um deco éìum

in fo latum gai garizaqdum dato , ex trinfecus ,

q uapa1te tum or ePc , h ordeaceam farinam 111 vi

no oleo co&an1 i n cataplafmate tepidamD 1

H I P P O C R A T E S

m oveto . Ubi vero tuberculam olliaciTe tibividebuntur intu s contaéta, f calpello pertundi:

to : quaedam tam en etiam f uaf ponte f edantur .

Ranu la. S i ranu lafiat l inguatum et , pari:que fub ipfa, externa, ad contaéì um du rae fi , falivam deglu tire non potefiz. Q_

uum

fic habu erit , f pongiam aquacal idamadefaé tamappon ito , farinam h ordeaceam vino oleoinco éìzam , parte ex teriore quatum or eft , in

cataplafmate adm oveto ficuum deco& um gargariz et n ec lavet . Ubi vero purulentum

‘

f uerit , f ecato interdum autem f ua fponte’

etumgit c ittaf eétionem f edatur . Q uum

Vero f oras fuppuraverit p erurito .

Infiammatio in palato c onfifi en s . S i vero inflammatio in palato con ii iterit , intum e fc it & f uppurat .Qiium

‘ f ic habuer‘

it tuberculum urito ub i

Vero pus e x ierit reliquum elu ito primum

q u idem n itro aquatepida, deinde vino :

poflquanr au tem elueris uvam albam paffamdetraé ì is acinis t ritam in u fturam impon ito ; quumque e ffiux erit , vino meraco tepidoòolluat ubi qu id eder eau t f orbere vol et , ipon

giarn 1mnu tt1to ; ifiaque donec convalefcat , faeito .

C A P U T XI.

De quìnque polypir ; pendula oblongo mol/i

càrnof o ,i duro , naf am imp/ente ; pendula, ro

tundd ,‘

mòl/z'

cal/afa; €99cancr i; parvz

'

s jimilz

'

; eoruq re curatione.

Oiypus. Si polypu s oriatur in nafo , ex

’mediis cartilaginibus velut gurgulio depen

https://www.forgottenbooks.com/join

I

%"

o H I P P O C R A T E S

queum fac1to tenu i filo c onvolvito ; deindeal.ter1ìm prm c1p1um per laqu eum tranfm ittitomaj ore laqu eo facto ; n1ox princip ium per vir

gam [’canneam trajic ito . Polteaimm ilTum in nar es laqu€um , per fpecillum in cifum circum po

lypum ex tendito ; quo obdu éto , virgam per o s

t raji c i to eam que cort eptam trah ito , fpecillo 111

Pcar ungulae bi fulcae ad eundem m odum ( lub

gurgulione ) obfirmato . Ubi vero ex trax eris ,

velut f uperiorem ciì rato .

Aliu s polypu s Intu s circacartilaginem , du rum

quidaliquaex cau faadnaf c itu r,quod caro e ff e videtur ; [i vero ipfum attiger1s , f ouat velu t lapillu s .Qy um 1tahabuerit , nafum per f calpellum divifume x purgato , n1ox inu rito : atqu e h oc faé to nafumCon fuito , pen ic illum u ngu en to illitum impon eu s , u lcu s curato ;ac ub i circum pu tru erit , aer i sflorem

'

cum m ol l e illimito plun1beavero lam inainnnilla) percurato .

Aliu s polypus . i n cartilagin is lummaparte exobl iquo velu t can cri parvi ex oriun tu r . Hos aut em omnes inurere oportet , inulto s vero veratroadfpergere : ubi vero putrué rint , aeris flore cum

m elle ex purgare , p lumbealam inapercu taf e .

c A'

P U T X I I

De ìfì’ero f ine f ebre , €99iéîero Cum f eè re ,

E’OÌ’HWI Ci ll

'

filîî0fi6’.

Orbus regiu s . Color fit n iger circafaciem ,

p raecipueque partes in umbralatenteso cu l i ex virorc pallef cunt , l inguainf eriore parte , «venaeque Îub linguacraflìe f unt n igrae

11 12 111 0 11 3 1 3 L I B E R I I. 61

f cbre caret , u rinam c ralli1m b ilio li1mque reddit.’

Quum lic hab ue rit , prim um qu idem venas fubl inguaf ecato ; deind e ubi mu l tacalidalaveris ,afpl1odeli radices qu inqu e pari port ione , repu tgatas vino inco é tas , api i f oliis adm ix tis quant um manus capere po ili t , jeju1

'

10 b ib cndas exh ibe to : vin i du lcis tres dim idias hem inas ]Egi11e11f cs afib l

”as , ad dim idiam l1em inam f upcrlii

t em coqu ito ; hoc perm ix tum cx iifdcm propinato . Poli quam vero u rinam reddiderit , cibi salvum f ubduccntibus u tatur ; po li cibum , cic er album edat ; vinum al bum , copio li 1m ,

aquo fum b ibat: , apium porrum in cibo com edat . Haecau tem f eptem diebu s fac iat li qu i

dem in his co lor moderate ipfi repu rgatus ellevideatu r ; fin m inu s , al iis tribus eadem fac iat .Poli eavero un ius au t alteriu s d iei m orainterpoli ta, m edicam en tum ad nares admoveto ; deinde 1n edicam entum deor fum pu rgan s , ex quo bilis repurgetur , propinato : fi qu idem lien o f us

n on fuerit , lac afin inum au t f erum poli eabibendum dato . His faéì is co r1vale fc it .Alias m orbu s regiu s . Febris l evis p reb endit, ca….

pu t gravitas habet , nonnu llis et iam f ebris c efi‘at ;

ipfe vero ex viro re pal l idu s redditu r, praec ipuequeocu l i ; deb ilis eli , corporis adeli impotentia,u rinam c ralfam , ac cum viro t e pallidam em it tit .

Huno calidalavato u rinas ducen tiab ibendadato : quum au tem purior eff e tibi vifu s f ueritco lor m elio rapparuerit , m edicam en to naribusadmoto , etiam m edicam entum deo rf um purganspoli cadato . Cibis autem quam m olliflimis u tatu r , vinum album , dulce , aquofim1 h ibat . His1faétis fanus evadir.

j62 H I P P O C R A T E S

C A P U T X I I I .

De tr iam f ebr z'

mn abile ortam m curat z'

one.

Ebres ab ile . Si bile vex etur hom o , f ebri seum quotidie p reb e ndit ac dim ittit : detinet

au tem po ri1iim urn m eridie , os amarum eli ;cum l in e cibo f uerit , i d ip fum laedit ; ubi

vero comederit , angitur; pau cis quibufdamc ibis impletur , eos aver fatur , vom itiones ipf um inv

‘

adun t ; ad lumbo s cru ragravitas decumbit , m ultumque dorm it . Hu ic , li deol inan te f ebre f rigido copio fo fudore e x fudaverit ,n equ e f ebre liberetur , diuturnus m orbu s evaditfivero m in im e l

‘

udaverit , c it ius judicatur . Qy umfic habu erit ub i monum diem at tigeri1 , m edicam entum purgans e x h ibeto : fi en im Pcatim exordi en te f ebre e x h ibu eris , poliquam pu rgatusr it , f ebris revertitur , rurfufque m edicam entoindiget . Quum vero o s m in ime laborat , f edadimum ven trem torm inaincidunt m edicam entum

deo rfum purgan s propinato pofieaque lac al iminum , aut f erum , au t fuecum aliquem bibendumdato : quod fi deb il is fuerit , alvum f ubluito .

Verum an te m edicam enti purgan tis potionenr ,

f i qu is f ebric itet , mane qu idem aquam r’

11ulfamaquo fam ex h ibeto ; al io vero die , quo f ebris det inet , f rigidam quantam volet , bibendam dato :quum vero f ebris rem iferit , ptifa11ae fuccum , autm i l ium t enu e f orbendum vinum album , V i

n ofun1, aquofum f uperbibendum dato . (L'

uod fi

f ebricite t , n eque, n o é tu n equ e interdiu f ebris ren1iferit , ad contaé tum f up eriores qu idem partes calidas habeat ,, venter autem pedes f rigidi

D E M O R R I S L I B E R II."

63

(int , l inguaafpcra, hu ic m edicamen tum pur.

gans ne dederis ; f ed n10111e1111 111l11f 0 alvum f ub

luito , p t ifa1ize fuccum bis in die lrigidumIo rbendum dato , vinum aq uo fum fuperb iben

dum ; reliquo ve1o tempore aquam quam f rigidili imam bibendum . Hic Ii qu idem f eptimo diec x f udaverit , & f

‘

ebris eum dim iferit , ben e habet ;f in m inu s pl erumqu e decim o quarto die m oritu r .Aliaf ebris . Ex tri11lè c1:s ad contaé ium f e

bris levis eli , intu s vero ardet , l inguaiplius eli:afpera, naribus o re calidum e x fpirat . Q_

uum

vero d iem quintum attigerit , hypochondriaduraf unt , do lor ade i’c , co lor qualis in i6terodeten to apparet ,

- u rinamque crafii1m ac b ilio làmejicit . Hun c f i qu idem f eptimo die rigor ,veh emen s f ebris prebenderit ac e x fudaverit , benehabet ; [in m inus , f eptimo aut nono die m oritur.Corripitau tem maxim e hic m orbus , f i ann i tempus m in im e li ccum fuerit . (l uum (ic hab ueritquotidie cal idalavato , aquam m ulfam aquo famc 0 pio fam propinato ; fu ccum ptifanee f rigidumbis 111 die f orbendum dato ;af orb itione vero vinumb ibataquo fun1 album m odicum . Q_

uod f ialvusm inim e fubducatur cly ii ere proluatur , aut glan sindatur . Cibum qu oad f ebris rem i ferit ne exh ibeto ; ub i vero cefiaverit , m edicam entum deorf um pu rgan s b ibat : interdum en im revertiturm or

bus, li impurgatus permanferit : idem vero m orbusprebendit , f i fanguis fupram odum biliofus f uerit .Alteraf ebris . Si tertianaf ebris detineat , fi

qu idem non om ifii s tribu s invali onibu s quar.tapr el1endat , m edicam en tum deor fum pu rgan sp ropinato . Quod f i m edicam en to tibi m inim e indiget e vid eatur , pentaph y lli radices —acetubuli quantitate in aquat ritas bibendas dato . Si vero ne fic qu idem f edetur , ubi multa

64‘

H 1 P'

p O C R A T E S

cal idalaverit , t ri folium laf erpitii f uecum cumvino pari aquaadm ix ta propinato , .reclinatumq ue mu l tis veliim en tis , don ec e x f udet , contegi

to poli quam vero ex f udaverit f i li tiat , polen tamex aquab ibendam dato ; ve fperi vero m i lium te…nue co éi um ib rbeat vinum que f uperbibat ; cibisvero quam m olliflim is utatur, don ec f ebris dim ittat .

C A P U T X IV.

De f ebr z'

s quar tanacum tz'

one.

Ebris quartana. Quum f ebr is quartanadetinet , li qu idem ex al io m orbo n on pu rga

tum c epprit , m edicam entum deorfum purgansp ropinato ; deinde capu t repu rgato , poli eam edicam entum deo rfum pu rgan s iterum dato .

(luod fi nec his faé tis cefl"

et , i nterm il duabusp oli purgationem per in feriorainvafi onibusm u l tacalidaipfum lavato , f em en h yo feyaii 1i

magn itudine , mandrago ram pari portione ,

( filph ii ) fuceum trium fabarum quantitate ,tri folii parem modum ex vino m eraeo bibendume x h ibet0 . Si Vero robulius e ffe , bene val erelibi videatur , ex laii i tudin e ac i tinere f ebris ineo contra&aad quar tanam perdu éiafit , f om en

tis ipli admotis al liamel le macerataip f i exhibeto ; deinde l entis c remorem , m e l l e aceto adm ixto f uperb ibat : eum vero impletu s f uerit vo…

mat ; poli eacal idal otu s , poliquam re frix erit

cy ceon em ex aquab ibat ; circavefperam veroc ibis m ollibu s , n equ e m u ltis u tatur . Alteraautem acceii i on e , ub i cal idam u l talaveris ve

ii imem is eum con tex eris , quoad ex f ude t , e on

f efi im veratri albi radicum trium digito rum lon

gi tu

11 B M O R R I S L I B E R II. 6;

gitudinem , t rifol11 drachmae q uantitatem f ucc iIilph ii duarum fabarum pondus ex vino meraco , pr0p inato : quod li vom itiones ip fun1 corrip ian t , vomat ; fin m inu s , eodem m odo , poli:capitis purgationem . Cibis vero quam m ollifii

n1is‘

& acerrim is u tatur : quum autem ip f um accelli o invaferit , n e ,j ej unu s m edicamentum bibat.

C A P U T XV.

'De tr iplici pleur it ide , Eo”cujw que figni5 , €3

9

rat ione .

Lent i ti s . Pleuritis ub i preh enderit , f ebrisrigor detinet , do lor per lipinam ad p e

é tus , eret tacervice fpiratio ,tufli s , falivaalba, aliquantulum bilio fa, nequ e facilee x tulii t , per ingu inadolo r e fi , urinam cru

e nfam reddit . Quum li c habuerit , Ii qu idemf ebris fep timo die remifei it convale f cit : li… veron on rem if erit , m orbus ad undec imum au t decin1um quartum diem \pervenit . Itaqu e m u l ti his‘

ce diebus in tere-unt : fi vero decimum quartumd iem f uperet , evadit . (Luum itado lor affic it ,

f om entacal idaadm oveto : m el au tem etiam bi….bat , ip f um pari ati nfaacet i m en f ura‘

co é ium ;

d einde ad m el l is cotti aceti m en f uram aquaeu ndevigelimam po 1ì ion em affufam f en f im

crebro b ibendam dato poii eaqu e pauco affu foceto , aquam adm ifeeto . Milii quoque fu ec uni

pau co m el l e inli illato Ir igido , quantus eli l1em i

nae quadran s , in u troque cibatu f orb eat ; vinumvero album , vino fum , aq uo fum , m odicu m b i

—bat : vinum autem fit quam m olliii imum , ino

,dorum . (luum vero f ebris dim iferit , duobus q uiPr inc . A r t . Àl ezl. Tom . I I I . E

H i e e o c aa'

r as

dem d iebu s , m ilium bis die f orbeat , betas {i ravi [iim e apparatas com edat : poli haec catu l i au tavi culae deco é iae jus f orbeat ; paucas carnese dat . Reliquo vero tempore , p tee c ipue q uam diuam orbo detinebitur , m il ium in prandio adi in1at ; ve fper i autem t ibariis quam pauciii imismblliflim is u tatur .

Altera/ p l eu ritis . Febu s tu fii s detine t , r i

gor , lateris dolor , qum1doque etiam ad clavi.c ulam , fputum ex fpu it aliquanfiulum b ilio fum

fubcruentum . Quod fi ::egro con tigerit aMcefi"

um'

ruptum e ff e ip f i quaparte maxim e do lo r detin et , f om entacal idaadm oveto n ifimu l taf ebri s vex et , calida. lavato ; f i n m inu s , m in im e .In potu ,

verò dato favum dilutum in aquamaceratum ,

\

quoad ipii1m f ubdulce fac ie s poli eae t1am aquam i 111m ifcea3. M ilii autem fuecum b is

die f orb eat , vinum album aquo fum fuperb i

bat [i quatuordec im dies e ff ugerit Ianusevadit .

”Aliapleuritis . Febris detin'

et , dentium [iridor , tu fii s f i oca: cum viro t e pal l idaex tufli t ,

q uandoque etiam liviQa; dolor latu s oblidet ,dor fun1 fubrubi um evadit ; capu t vero pectuscale feun t , aliquandoque etiam Venter , pedescrura: ere tîius

\

f edens , magis% uliit alvus turbatur , alvi dejecîtio ex virot e admodum pal l idaeli ac graveolen s . Hic intradies viginti mo..

n cut ; quos fi efi‘

ugerit , cogvalef cit . Hu ic donecquatuìî rdeeim dies prze terier int farinae h ordeaeeaec rafii oris n1acqratae dilu tum bibendum ex h ibeto ,

vinum album vino f um , aquofum pofi eabib endum . Ptifanae f uecum f rigidum bis die f orb eat quum que jam fuc é us decodiu s f uerit , prom el le , mal i pun i ci f uecum vino fum ad p tifana:fuecum admifeeto nequ e ( calida) multalavato .

https://www.forgottenbooks.com/join

53 H i P P @ C‘

M A T E S

f orbendum dato , f i aeli* us non Iuerit : f i vero'

f uerit , n e f orbeat ; f ed cibis u tatur falii s , ac pinguibu s , marin is potin s quam carn ibus . Quod…fi non tib i r ite purgari videatur , in f u fo ac fom en to u tit

'

0r . fi qu idem pus e raflun1 f uerit , f oveto ; f ed li tenue , infimdito . Et cibi s quantmaxim eacribus adhaereat ; carn ibus vero bubulis ,ovillis

‘

f uillis ab li ineat .

Suppu ratus ex perip11è un10 111a. Q11um ex pulm on i s infiammation e puru lentu s e x li ite f it , f ebrisdetin et , tulii‘s f i oca, difli cultas fpirandi , pedes

’ tum ent , manuum ac p edum ungues con tra]1u11tu r . Quur

‘

n li c habuerit , dec11110 po it dic ,

aqu o pu rulen tus fier i coeperit , hu ic multacal idaloto , ari radicem tritam tal i magn itudine , fa1is granum , parum m ell is , ex aqua pancoo le0 , e x f ertal ingua, tepidum 111fundito ; deindeh um‘

erum coneutito . Quod fi ex eo qu idem pu s

e rumpat , fat eli ; lin m inu s , al iud faeito . Malipun ici acris cy ela

'

m ini f uecum ex p1ime (utriu squ e acetabulum parvum eli o) , deinde laf erpitiif uceum fah ee qùa11titate teri to , ac dilu ito ; la& is caprnn au t alinini acetabulum comm ifc eto ;hoc tepidum in f undito . Sl Vero ob id n on erum

pat , raphan i co rt ic em , aeris florem t rium iabarum quan titate , laeVitet terito fit au tem rapl1an i dup lum ) o lei hem inee quadran te di luito

'

h o c tepidum inf undito .

‘

Quod li pus eruperit

cibis quam falfiflim is m1’axim e pingu ib

'

us utat ur : f ed fi pus n on

'

p rodierit , pau latim ad o s

infli tum adh ibeto ex laf eris fuoco , vino Torn io ,

ladi é bubulo au t caprino , pari cujusque comm ixtam en fura; fit autem trimm h em inarum quant itas deinde f um i . teflas ign itas injic ito ; hoc perfiliulam trahat , cavendo u t n e adu ratur. Ubi

vero purius fput1im prodierit , urticae f emen

I

11 11 M O R R I S L I B E R I I. ,69

thus , o 1iganum , ex vino albo m ell e pancoe l ec , tertio quoqu e die ip li in fundito ; po li cavero bu ty rum re f inam 111 m el le lique faélam ; n e

q ué amplius cibis falfis nequ e pinguibus u tatur.

Interm ediis autem diebu s quam celi’ac in f ulìo ,

jejunus h ibat £1lviam , rutam , fatu rejam , o rigan um pari port ione , ex vino m eraeo ad acetabul i m enfuram , cum omn ibus his in fperfis. (l uodli ab his in fulis non e ruperit , n il m irandump lerumque en im in ventrem erump it , con feltim

'

q ue m el iu s habere videtu r , cum ex angulto inampliorem regionem vene1it .

Alius m orbus . q m longius tempu s progrel‘

Îum fuerit , ie ac tul preh endit ,latus dolet , n equ e 111 qu idem partem dec ubitum f erre po tel

’t ; pedes

oculorum cavitates in tume fcunt . Poli decinium quintum ab eruptione d iem hu ic m ultacal ida‘ luto , in f el laitab ili collocato , alt er quidem manu s tcneat ; tu vero agitato hum ero , quo ..

nam in latere (affeé tio) fi repitum edat ai1f cultato ; votum au tem eli , u t in (indi re ad hancigitur locum f e& ionem adh ibeto , m in us en im l ethal e eli . At fi prae c rafîi tudin c‘3 , copia; nullum tib i firep1tum edidm it , quo ipf um cogno f cas( hoc namque fit interdum ) u trum latu s intum uerit , ac magis doluerit , hoc infimaparte po ltip fum tumorem potiu s quam an teriore f ecato ,

quo fac ilior pu ri exitus pateat . Primum auteminter colias cutem f calpello lato lecato ; deindef calpello acuto pauniculo deligato cujus ex t

'

re4

mam partem , unguis po l licis magnitudin e t el iaam in troadigito pe llea‘ em ifib pu re quan tumvifum tib i fuerit , vu lnus linam en to ex lino eru

d o‘

, cui filun1_

alligaveris obdu c ito ; qu otidie vero

p us f em el cmittito. P0fiquam autem decirnusE a,

.70 H I P P O C R A T. E S

dies acciden t , toto pur e em ifib , penicillurn exÌinteo indito ; deinde vinum o leum tep idaperfili ullam infu nd110 , ne pu lm o pure madef eere con

f uetu s derep en te reficcetur ° in fu fum autem ma,tu tinum fub ve fperam , at vefpe11inum mane educ ito . At u bi pus tenue velut aqua, ad digiticonta«f ìum glu t ino fum , ac paucum fuer it , iian11eum pen i01llum cavum inditò : quum vero pro rf us ven ter r el1c catu s f uerit , paulatim re f e éto p e11icillo , dum ip fum eximas , vu lnu s coale fcere £in ito . Signum au tem , an f i t evafuru s aeger , eli ofi pu s album ac pu rum f uerit , fibraeque l

‘angu ili 1s inli n

‘

t , u t plurimum c onvale f c it ; 111: H prima»

die ovi luteo f m i l e defiuat ,au t poltero die craff um defluat , aliquan tum ex vir ore pailli

’

dum ,

graveol°

en s , ubi pus efllux erit , m oriuntu r.

C A P U T XV I I .

De tabs ex palmonaaflì Èì'

ò cum quefigm'

x ac pe.w

'

culofix firnptomat z'

bm , pilom m dgfluw'a€9"fpu

t i: greveelentzlw ; ac curatione.

Lins m orbu s . Quum qu is tabeTcit , huicfpu tum crafl'

um , aliquan tulum ex virore

palle f cens , du l ce per tuHim reji c i tur'

} itridor , dolor pecî

‘

11is , dorli 1m occupat , t ennis fib ilus in faùcibus editur , f eiucesqu e f i cce£cunt ;acav1tates fub oculis t ubent , vox gravis

°

el’c , pedes tum ent ; ungues contrah untur , par tesii 1periores ex tenuantur , ac imm inuun tur , lpn

tum ore contentum ex fcreaturus detefiatur ; manemedianotte max ime tuflit ; tuffit aliatem

11 12 11 0 11 11 1 3 L I B E R I I. 71

po re ; h icque m orbu s juvcncculam m ulierem po.

t ius , quam vc tulam , invadir.Hu ic fi jam capil li ex capite defluant , caout

q ue velu t ex m orbo jam nude tu r f uper pru

11as ex ibuenti fpu tum graviter o leat l1u nc intrab reve tempu s periturum aiî

‘

erito , quod eneoet ,

:1lv i profluvium f ore . , Ubi en im jam pus circacor putruerit , id pr1111is impo f i tum nidorem exl1alat , unaincalef cens ce rebrum falf uginemem ittit , quae alvum c ie t ; h uìu s rei fignum e fi ,

q uod C° p illi ex capite defluan t . Hume , quum itahabuerit , n e cu rato at {i per in itiah unc mor

b um o ff ende1is , lenticu lae cremorem propinato ,

d einde in term i fib 11110 die'

veratrum itatemp eratum , u t . n e inf eriorem alvum cient , e x h ibeto

q uumque'

no éì u ad 0 3 i i1lii1go°

ipli deven it , creb rio raci m edicam entaad narcs adm oveto f ed

lì non final: adm ove to qu idem , f ed ex maj oreinterval lo iemel in m en fe , veratro quantumduobus digitis colli poteiì , i n vino do lci temperato , in fuper epoto . Len ticulae vero decò éì umc on fe [i im inde bib endum dato : m edicam en taaut em pu rgantia, 11ifi eum febres acutior es preb en.

‘

dan t , quam pau c ili imab ibat . dracuncu l i radice…albam veratri d el ingat non tam en ex m elle ;fic enim m in im e alvum movebit . (luod fi tor.m ina. in alvo in f erior e f uboriantu r , eam primumqu idem ex inf ufo , in quod coccus cnidius com

n1if cetur , f ub luito : quod fi n eque fic f edèntur ,la& e afin ino 00610 pu rgato m edicam en tum aut em deor fum purgans n e e x h ibeto . Si veroantelentis deco é‘tum epoto veratro b i lem vomat , ip foientis decoc‘ftoaffumpto vomat .

- Cibis au tem n ta.tu t , 11ifi f ebres acu tae detineant , carnibus‘

ovillis

e l ixis , volucrium , cu cu rbi ta‘

, betis ju f cu111111 ne forbeat , nequead inti n<îtus u tatur. Pifoi

E 4

72 . H°

I P P O‘

C .R A T E S

busau tem u tatur (corpu s , cartilagineis co éì is ,calidum vero n ihi l edat: n equ e lave t”,

‘

fi mu l taf ebris - detineat : n equ e oler ibus acribus u tatur ,

exceptafatu re ia, au t .origano vi num veroalbum

b ibat . At fi f ebris fi t ex pers , calore é autemal iasatqu e alias i c orrip ian t , pif ces quam optim os acpinguiîi im o s edat p ingu ia, du lcia, [al faquam maxim e deambulation ibu s u tatur , n equein vento n equ e ÌÌ1 So le : acibis quum tem

peii ivum Vi funi f ueri t , , vomat ; tep idaque Javet ,capite excepto . EX c ibariis pani s m eliò r , ii s qu imazanon Viéì itan t ; h is vero u traqu e commif ceto

S E C T I 0 I I I.

C A P U T XV I I I.

D e tabe pulmonis , He f ervido ulcer e fijlulaz pulmom

'

y , utram mque dzgnotz'

one , progzzofi €99cu

ratione.

Liu s m orbu s ,. qu i tabes vocatur : Tus

vexat , fpu tum copio fum ac liqu idum ;

m t erdumqu e facile per tulîim rejic itur etiam pus ,

izeluti granda, quod dum digitis con teritur , d'

u

rum graveolen s efi : vox au tem “

purae fi

dolor is ex per s , n eque f eb res cogr ipiunt ; f ed

quandoque calar , alioqu i debi lis ePc. ‘ Hu icveràtrum ,

b ibendum eflz , lentis deco éì um ,

large c ibùs fum endus , dum ab acribus carn ibusbubulis , fuillis , ovillis , abi’cineat : ex ercitetur

modice , deambulet , acibis vom itu u tatur ,

avenere ab f’ci neat. Morbus h ic per f eptem aut:

D E'

M O R'

B I S L »1 13 11 11 I I. 73

movemannos du rat ; quod f i aeger per in it1acutatus f uerit , fanu s evadit .Alius m orbus . Si pulmoni s filtu lau l cere f e1

vido , f uperh c iario labo1ave rit , fcl1t is imbec illisdetinet , m edium pectu s dolor , corporis prur itu s adelt , vox rauca, fputum liquidum actenue f 1111t , interdum etiam crall‘um , ac velu tp tifanae f ucc11m : in ore quoqu e gravis odor , 111:

apifc ibus orudis oboritur , al ias atque al ias inf pu to dura, velut f ungus ab u lcere , apparent ;f uperiores partes at tenuai1tur , atque adeo totus

h on1o , malae lac iei tuben t , ungues tempori s f uec cllu contrah un tur , a1idi ex viro t e pal l idi fiunt .am p1imum autem 1110 1itU1‘ , f angu inem pus

e x fpuens , n ili cu retu r. Polteaetiam veh emen

tes ful1o rt ‘

c f eb res ipfun1 in terficer zen t at fi cu

ratu s fu erit , ex hac tab e {alvus evadit . Cu rareau tem opor tet , u t epotis l en ticulae decoc°nis vomat ” quod fi o cc1 f o tibi apparuerit , ve1atrump e r f e , fi qu idem homo Vir ibus polleat , propinato ; f 11 m inu s , dim idium pot ion i s ad loutienlee decoctum adm ifceto , itaut quin taaut f ex tapot ione delinat . Ven trem au tem in f er iorem 111

fi f eb1es vehem en tes preb enderin t , m edicame n topu rgan te n e agitato : qu od li non prebender intlaéte aliu ino per inleriorapurgato . Si vero adeodebil i s fit , u t biber e nequeat , per cly l

’cerem

f ublu ito ;°

capu t au t em m inu s m oveas quodfi fputum qu idem copio fum falfum ad os deafluat , naribus quod bilem m in im e ducat , adpomito : li vero flux io ad os non eat , capiti:n ihil adh ibeto . (3111111 au tem fpu tum graveo len sf uerit , interm ediis inter lenticu lae deco & um dieb us , m edicam en tum ln pu lmon es in fundito in

term iflb vero uno die , falli to . Cibis utatu r ,

carnibus ovillis volucrium , p ifc ibus cartilagi.E 1

74 H I P_

É,

O C R A T E S

ne1s , f cogp113 co étis : quarto quoque d1e fal%°fam entum quam optimum max im e pingue com edat , in prandio qu id em mazam fumat , in coe

navero hu ic pan em adm ifceat n eque qu io:

q uam f orb eat , n equ è cy ceonem bibat , fi co. .

n1edere pòflit . Opfon iaf e fam o pro t riticoc ondita, coriandr '

o aneth o com edat : filph ion e u tatu r , n equ e u l lo al io olere acu to

,praeter

q 1iam origano , au t thym o au t ru ta Deamloulation ibus au tem ante pol

’c cih

'

uru u tatur , vitatis vento f ol e ° acrapula ven er eabltineat ,t epidalavet , capit e ex cepto , quod quam rariflimelavet ) .

C A P U T‘

X IX.

;Tabe: dorfalis ; €s or tm , crm/Ze , figna, cum t z'

o ;

ac de pulmonir morbo , quo pulmonar z'

z'

1106511î

Mr :egr i .

Abes dorfalis. Tabes dorfalis afpinali me…dullaoritu r , maxim e vero recen tes fpon

Tos , libidino fo s c orripit : f ebris fiint expertes ,b ene comedun t , co iliquantur . Q_

uod lì i ta.

'aff ectum perconter ì s , dicet l i bi videri ex fuperiotribu s parti

‘ous acapite velut lorm icas in fp inam.

d ef cendere ; quumqu e 111inam aut Pcercus reddit ,ipfi f em en gen itale copio lum liquidum pr odit ,

1'

1eque gen ituraintu s conc ipitur , inter dorm iendum , cum u x ore dorm iat , n ec ne , f en1en.

profundit . Quum q ue tum al ias , tum prac cipuep er l ocum arduu n1 1te1

° f ec eritÎau t cucurreri t

anh elatio ac imbecilliras ip fum preh endit , cap itis gravitas , aures louant . Hic temporis pro…

https://www.forgottenbooks.com/join

C A P U T XX.

flr ter z'avulnerata11111171077i5 rupt io , convul/Zc pul

moni: fibrwc eom mque afi f?zmm _flgna, prog1iofiz

'

cu , reme‘a.

Rteriavu lnerata. ’ Si arteriavulneratafue'

r it , tulli s detinet , langu is tu ffiex fpu itur ,

fauces laten ter fangu ine implentur fangu in isg rumos rejic it , do lor acu tu s ex pectore ad do r.

f um perm ear , fpu tum glutinof um ell: 00 piof um ; fau ces ficeae , f ebri

'

s r igor eor1ipit , fauc es ltriden t , velu t apingu i aliqu 0 ° h ze e add ies qu indecim patitu r . Polteavero pu s ex f puit ,‘ae veluti ulceris f rul‘cular icinis fimilia; rur

f us tulîi s , lane fangu is erurì1pit , polteaqugun s erafiiu s ex fpuit ; f ebris veh em en tior evadit ,

in

us

pulm on em defin it , vocaturque pulm one

. At , fi poli primum fa1'1gu inem pus nonus

t , alabor ibus ex ercitiis qu iefeere oporin vehicu lum n on 00 11f ee11dere , ae cibi s

fal li s , ungu inoli s , pingu ibu s , aeribu s oleribus

1abli i1iere . (b 1um q11e ip fe optim e corpore f ef e hab ere videbitur , pe& us dorfum vicillim u trum

q ue , inurito . Ulceribu s cu ratis per annume br ietate abl’cineat , non impleatur f up1am é du rn,(nequ e man ibus vel1emen ter laboret , n equ e vehi°eulum conf eendat ; f ed quam maxim e eralfumc orpu s ip f e 1eddat .Eibrae pu lm on is eonvulfee . Quum pulmonis fi

b rae '

eonvulfae fuerin t , fputum album inter…dumque

“

cru entum ex fpuit , delirat f ebri s ten et , dolor pe€tus , do rfum , latus ; fi

f e vertat , tuffit ll:ernutat . Hu ic quaparte de . ,

11 1: mo fuu s L I B E R I I . 73lor detinet ,

'

calentes fotus admoveto ; centait,Lr ium dau cum , falviae f oliatrim , m el lo acetoaffi1f i s , praf0 1be1idadato , aquam in fuper f or

ù b cndam . Ptiiamc etiam fuccum ante forb ear ,

vinum aqu o fun1 f upe rb ibut . Quum vero dolo r

q u1everit , iulvium tu fam m ibrutam , h ypc riTc um , e ryfini um lmvigata, cum polen ta , par if ingulaportione , vino temperato adm ix ta, j eju…

n o bibendac x h ibet0 ° at , fi jcjunu s non f uerit ,l egum in1s f re f i deco c’ium (al is e x p e 1s f orbendum

iiato . Si vero ze lius iue1it , cib is quam m ollifii .

m is , in f ulfis , m in im e n ido ro tis u tatu r ; quumjam moderate corpus , peé

‘

tus , dor fum… f e

habuerit .

Quod fiambae pu lm on i s fibrae convulièe fue

r i1it , tuff is det in et , fpu tum c raffun1 albun1 fpu i…tu r , dolor veh em ens ad pe& u s , fub f capuliso ccuper ; latu s ardor detin et ; pu liulis ruben tibus impletur , pruritu s vexat , n equ e ledere , ne

qu e jacere , n eque flare fuii inet ; f ed an im o angirar . Hic quarto plerumqu e die m oritu r ; qu emfi eif ugerit , ne fic qu idem fpe s mu l ta{upere ii ,

c um feptim o die pericu lum adfit ; quem 11 fu

p eraverit , convalef cit . Hum: quum itahahnei it , bis die cal idam u ltalavato ; q uum qu

'

e dolordetin e t , f o tus calentes admoveto ; m el acctum propinato , f uc cumque ptif .1nae f orbendum ,

vinum album vino fum fuperb ibendum . Quodfi baln eo tepidis f otibus vex etur , n equ e eafe;rat , fudar ii panmeu los aquaintmé ì os ei admo

ve ad peé iùs dor fum impon e favuniqueex 1quamaceratum f rigidifiimu

”

m propinato ,

p tifanee f uccum frigidum , aquam que f uperbibemd 1m dato ; in f 1igo1e decumbat . Iiiafucitove1un1 m orbus l ethalis e fi .

H'

1 P P o 0 R A

'

T1 E'

s

C A P U T XX I.

De pulmomr emfipelate ejm que call,/Î! fignì:

€99

cuiu t z'

one.

Ry lipelas in pulm on e . S i o riatur in pulmo.ne eryfipelas , , tufli s detin et , fputum

m u l tum ac liqu idum e x fpu it , velu t ex gutture ,

f ed c ruentum non eli ; dolor dor fum , i lia,h ypo ch o11driao ccupat vif ceraii repitum c/du11t

p ituitam vom i t , a velu t’acetum , dentes li u

peu t ; febri s , rigorjac fitis co rr ipit ; qùum qu idc om ederit in vif ceribu s n1u rmu r editur , acidumerué iat ven ter obli repit corpu s torpef cit ;quum vom u erit , m elius habere videtu r ; ubi ver o m in im e vomuerit , deceden te die

_ torm inadolor in ventre fubo riuntur ,î& liqu idum Rem us

dejic itur . Hic m orbu s maxim e ex crapu la carn ium . e fu , aquae m utatione contingit ; atqu eal ii s

,etiam de cau li s detin et .

Huic medicam entum deo rf um pu rgan s propinato poli eaqu e lac ali n inum b ibat , nili natu ralienoq f uerit : quod fi lienofiîè

'

f uerit , n eque:f11cc is , n equ e la& e n equ e i ero pu rgato , fed eo

qu od pau cum fumptum mu l tum edu cat i in 0 111

n ibus au tem m orb is , f i alvu'

s,non f ubducatur ,

eam per in fu fum fdbl11ito au t glandes Fup'

pon i

to . Hoc in morbo f rigidae balneo , €X€Î‘

Clt 8 t iO-v

ne u tendum ub i f ebres r em iferin t , corpusc omm ode f e habere apparuerit r vere au tumnd

‘

vom itu s ex citandus_ Alliorum capitatria ori

gami pugillum , quantum tribu s digitis compreh enditu r , vin i du lcis duabus h emin is ai°Îufis ,

aceti quamacerrim i hem inauna, m ellisqu e”quarta

D E M O R R I S L I B E R I. 79;

heminee parte , coqu ito quoad »tertiapars reliciaf uerit d einde ub i hom inem e x e rcueris ,

aquat epidalaVeris hoc calidum b ibendum exl1ibeto ; lenticulze etiam decoc

’

tum m el le aceto adm ix tis , dum impleatur , propinato ; deind evomat , coque d ie , polentaex aquaepo ta j ejunus permaneat : ad -Vefperum Vero betam mazae parum com edat , vinumaquo f un1 bibat .Reliquo tem pore alenticùlze deco é

‘

to acibi svomat . Quod fi f ub fcapulas dolor f ècelTerit cu

curbitnlam alligito mannum venas pertundito cibis au tem u tatur n on falli s , n equ e ungn i…n ofis , n equ e pingu ibus ; ve fcatur vero acribus ,

acidis , f rigidisque omn ibus ,ac deambulatio.

n ibus ucatur . His fa& is , optimavi& us ratione11q fuerit , morbusque in mu l tum tempu s protrah etur : e li au tem non lethal is , f ed con f ene

f centes def er it . Si vero jun iorem aliquem citius

am orbo l iberare vol es ub i ip fnm pùrgaveris ,pectu s dor f um inurito .

C A P U T XX I I .

Dmfizli: morbi 85 f zzlyer culz'

pulmonz'

r fignacuratio.

Orfalis m orbus . f ebris , tufli s ,

fpirandi difficul nd it , fputum

c um virore pall idum in terdum que fubcruentum

e x fpu it ; dolo r maxim e dor fun1 ingu inavexattertio aut quarto… die urinam c ru entam m ejitf eptimp die m oritu r ; ub i vero quatuordecim diese tf ugerit , fanu s evadit ; quo s f ere non e ff ugit.

Huic aquam mulfam in ol lanovafervefaé tam ,

H I P ? O C R A T E’

S

1ef rigeratam , in quaapii , aut f oeniculi cor…t e x mac eratus f uerit , b ibendam dato ; datop ti fanae fuccum bis in due vinumqu e album31q 1o fum f 11perbib endun1; quavero do lor in ititer it , tepen tes f o tus adhi beto ; n i f i m u l taf ebris det ineat , cal idalavato . Po lÌquam vero quatuorde…c im d ies preeterierint , m ili um in pran dio qu idem fumar ; ad Vef peram autem carnes catulinas ,

au t volucrium co&as edat , de ju f culo f orbeat ,f ed cibis quam pau c ili im is prim is d iebu s u tatur .

Pu lm on is tubercu lum . Q 1um in pulmon e tu

h erculum,

fu erit , tufii s detinet , eretta: c ervicisf pirat io , dolo r acu tu s

"pectu s laterao ccupat ;ad u squ e quatuordec im dies itaalfic itur : p le

r isqu e enim tubercu l i aff eéti'o tot potillimum die…bu s infiammatur : f ed capu t palpebras dolo r vexat , V idere n equ it , corpu s f ubf ulvum eva…dit , puiiulis rub en tibus impletu r .

Hunc cal idam ul talavato ,aquam mu lian1aquofam propinato , ptifanae f uecum f orbendum ,

vinumqu e aquofum f uperbibendum dato . Quodlo r u rgeat , tepen tes f otus adm oveto ; ubi

vero f edatus fu erit , cibis quam mollifiim is u tatur . Qu od li m orbo liberatum duni ad lo cumaccilivem pergit , aut al ias f eltinat , diliicultas fpirandi invadat , m edicam en tum dato ,aquo alvu sinf e1ior m in im e m oveatur . f i unacum Vom it u pus f equatur , fi fame pu s f ue11t alb um , in.

eo fibrae fùbcru entw fuerin t , e ffugit ; [i vero lividum , cum virore pal l idum , & graveolens m o

r itur : repurgan tur au tem in quadragintadiebu s ,ex quo rù ptio fac“taeli , m ultis etiam annuu s li tri1orbus . hu ic eadem quae f uppu rato , Fae ito .

Quod li non eruperit (qu ibusdam enim proceden tet emporead latu s ab f cedit , e x tum e fcit), ub i hoccon tiger it (hnno) f ecato aut inurito .

CA P UT

u s M O R R I S L I BE R Ì I. 31°

C A P U T XX I I I .

Pulmoni: tum fap/ati mm in [atm proazmbàzt i:figna, €9

’

curat io.

Ulm o repletus . Si pulmo repletus f i t , tu fii sdetinet , ere&acervice fpiratio , anhela

t io ; l ingnam ex ferit , puli ulis 1°

ubentibu s imple

tn t , pruritus occUpat dolo racutu s pectu s Icapu las vexat , n equ e f edere , n equ e recumbere ,

n eque {tare po te ii , f ed animoangitur . Hic quarto f ere die m oritur ; quem (i f uperaverit , fpes

p lerum que datur ; faepe tam en etiam f eptimo die

periclitatut ; quem fi eif ugerit , convalefc it .Hume , quum f i c habuerit , cal idam ultabis

d ie lavato ; quumque dolor° detinu erit , tepentesf e tu s adm oveto ; m el cum aceto co€tum bibendum , ptifanae fuecum f orbendum vinum que

f uperbibendum praebeto . Quod fi balneo , f om entis tepentibus vex etur , n equ e eaf erat ; ip fire f rigeratorium appon ito , favum aquamaceratum quam maxim e f rigidum bibendum datoloco f rigido decumbat . Haec faciat ; m orbu sau tem gravis lethalis eli .

Pu lm o in latu s decumben s . Si pulm o in latu sprociderit , tu lli s , erectacervice fpiratio detin et , fputum album tufli ex fpu itur , do lor pectu s ,dorfum occupat ; incum b en s pu lmo impel

lit , pondu s quoddam lateri incumbere videtu r,dolores acu ti pungunt cu tis velu t c or iun1

firidet , re fpirat ionem inh ibet ; in latus q u idem aÉ e f tum decub itum f uii inet in fanum verom in ime ; verum ei pondus q uoddam ex laterependere , per pe& u s tranfln irare vide tu r .P r int . A rt . Med. Tom . III . F

8195 I- i ‘

1 e r o é n' a— ‘N e st f

Hanc calidafiîlîlta" bis '

in“

die lavato , ‘aquaînmulfam propinato ; abaln eo vinum album , part…co admix to ni el le ; in quo d—auci centaureae tri…tur n f em en maduerit , tepidum f orl1endum dato ;

‘ad latu s «aquam . tepidam m*

. u‘

triculum aut ”

veli eam bubu lam - in fu fam adm oveto , fai 'c ia.peétusalligato ;ac

i

in latu s fanum decumbat , putin.“Iiì 1iaeq ue fue cum tepidum, vi11

‘

ù1n‘

t1qu o fum f ul.

p è rbib endun‘

t dato." Quod fi ex vuln ere ili udfiat ,aut pu ru‘

len'

to f ec”

to (fieri nam qu e h o c \

f olet)‘

vefioam filtulae alligatam Hatu impleta'

m h u ic l

i ntro 1mm ittito pe'

n icillunì ° ii'ann eu'm f olidu nn

ind iro , ulterius‘

protrùdito . Hae ' cu ratiò ii e i i1fiituta, voti mamm e compos ties

C A P U T XX I V.

De lateriy tubeW ulo'

, pulrî1’

om'

r hydr‘

ope' az: pefì

'

b ..z

r e aut darf o rupta comm‘

que aflè éì‘uum figm'

s ’

€99cz

’

1ratz' ona

Ateris tub ercu‘

lum . (Luum tuberculum ' in‘

later e oboritur , tu ti i s du radetinet , do:;l‘or f ebris ; pon du s in latu s incumbit , d

'

o -lot» °

acutus eumdem‘

lò cum f emper'

occupat fiti‘s *

l1emens (vexat) calidum porum e ru <îtat de. .C11liitunr in latu s af f eéì um -

non fultinet ; f ed“

in”

fanum : verum ubi decumbit ,n velu t fax um i l l i=

fu fpen f um eff e videtu r ; intum e fcit ; a0 '

rubet , peadesqùe tum ent . Hum: f ecato aut u rito deinde

pus ad decimum u squ e diem em ittito , penicillum ex l ino crudo im pon ito : poli dec im um diem ,

ub i totum pus ex ierit , vintim/ o leum , ne de . .

r ep en te ficce fcàt , tep idainjicito linamento ex’

linteolo obducito ubi , quod in fuderis , em ifli1m«

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O JS R A T E S

m in ime obdu é tum f uerit , poli quam aquam edu .

x eris f i ti‘s corripit , tu lli s , ac m oritur .Pe cîtus aut dorfum r uptum . Si pectus aut

dorfum ruptum f uerit dolores pectus ac dorfam per totum obfident , cal or al ias atqu e al iasinvadit , fputum f ubctu en tum tulIi rejic it , ac perf putum velu t capil lus cru en tu s intercu rrit : atqu ehaec maxime patitur , ii man ibu s quid labo rar it ,au t in cu rrum , au t equum con fc enderit. Hunc

anteriore p@ [i eriore parte inu rito , itaaequal it er u trinque , f ic convalef c it : per annum autem alabor e contineto , ab ultione incrafl'ato .

C A P U T XXV.

Defibre tum ardente , tum fingults a, eam mgzzefign z

'

r €99

curatiom .

Eb ris arden s . Febris , f i tis veh em ens detin et l inguaeli afpera, n igra, £ ex . virore

pal l ida fieca, aut valde rubra, ocu l i ex virorepalle f cu 11t , alvi excrem en tum dejic it rubrumex virot e pal l idum , talemque u rinam reddit ,m u ltum fpu it . Plerumque etiam in pu lmon is infiammation em '

tran fn111tatur , delirat : ex eo

pulmo i1is fieri infiammation em cognoveris : hic fiqu idem fiat peripneum on icus , quatuo rdecimdies fuperet , co11vale f cit : fi ' vero o é iodecim diebus factu s fue rit peripneumonicus , f i quid emim pu rgatus purulen tus evadat , h unc aquam in

quafar inah ordeaceacrafii or macerataf uerit ,bere oportet , polteaque acetum album quam odo

ratili imum bibere , ptifa11ae fuccum bis in di ef orbere ; ter vero debilis f it , vinum gene. .

D E M O B B I S L I B E R I I. 8;

ro funi , album , dilutum fuperbibere , quamm in imum lavare f i vero purulentus fiat , u t pur ulentum curato .

Febris lingu ltuo fa Febris veh emens de t1net ,rigor , tuli i s , fingultus ; mger fangu inis grum osunacum fputo tulli endo rejic it , ac f eptimo diem oritur . Quod li decem dies e fiugerit , m el iushabet : vigelim o au tem die f uppuratur , prim i sque diebu s ;pus pau cum tulli endo rejic it ; deindec opiolius : f ed in traquadrage fimum diem ex

'

pur

gatur. Huic prim is quidem diebu s acetum cum

m e l l e co éi um p1°

0p inato po li caacetum aquamadm i fce to , aquo fi orem potionem redden s : ve

rum p t ifanae fuccum panco adm ix to m olle f o r….

b eat , vinum album vino fum f upe rb ibat : ubi

vero decem dies prate rierint , (i f ebris cefl‘

e t , fpu£

tumque purum f uerit , ptifanam integram , autm i lium ibrbeat . S i vero vigefim o die pus ex. .

fpuat , falviam , rutam Fatureiam , origanum ,

hypericum , lingu laaequ is portion ibus adm ix ta,tu fa cribrata omn ium quantum conchae par.

vee te liacapit , h ibat , cum par i polèn tae m o…

do , ex vino du lc i temperato , jejuno bibendapraebeto . Sorbitionibu s etiam u tatur , fi hiem saut adtumnu s au t ver f uerit ; fi ve ro aeltas li t ,m in im e ; verum amygdalas c 0 11tu fas , cucum erisf em en torre faéì um lè famum li ngu laaequ is port ionibus , in totum vero quantum conchae te fiacapit , aquahem inee n inaeze m en furaaffu fa, adf per fafarina favo id poli potionem f orbeat .Cibis autem u tatur pinguibus , falf i s , pi feibus marin is potins , quam carn ibus ; cal idalave t capu t vero m inime . Haec fi fecerit , m or

bo li beratur.

H I P B O C B A T EI S

C A P U T'

XX‘

V I

De letbmgo , f o!itt0r 0 ( fa! t'

abzfieo morbo

f ebr e perm zente eorumgue 711071701°

11111fi3f 11i1 ,

mm f zone .

Orbus qu i le tl1argus vocatur . Tus detin et , fputum copio fum , liqu idum ex

f pu it , nugatur , q uum que nugari defier it , can . .

tat ,”

î& alvi excrem entum mal e o l ens dejie it .Huic aquam in q uafarinah ordeacea.orafii ormacerataf uerit , propinato ; poli eaque vinum al…b um vi11o fu 1n b ibendum e x h ibet0 °

ptili1nae fuec um e tiam , mal i pun ic i fuc co adm ix to f orbeat ,vin um q ue album vino f um f upe f b ibat ; n eque lavet . Hic in trad ies f eptem m or i tur ; 11 vero bosellb g e r1t fanu s e vadit .

Alius m orbu s , qu i f olutòrius ( iè u tabificus )dic itur . Non ined1am , n on cib 1'un f ump tum

f e rro po te li ; f ed quù m ìejunus qu id em e it , vif

ceramu li i tant , ven tricu l i os dol et , al iasal iavom it , bilem , falivam ipumam c railiamac ria; pofiquam vomuit , aliquan ti fpe r m e l iushab e f e videtur . Ubi au tem c ibum f 11111pferit ,radi us ei con tingun t , cum rubore i nc enditur ,

f empe r fe ecopi olun1 recrem entum deje6i urum e x 1…

i simat z qaum‘ vero def ederi‘t , fiatus in f rade…

m it tit'

tir ; capu t dolor ve xat , ac totum corpusal iasal iaparte velu tacu s pungere videtu r ; cr uragraviafiln t , ac debilia, tàb e fc itque , ac imbeci lIus evadit . Huic medicam en tum , prim um q u1

Cem per in f eriorapurgan s ; deinde vero per f up e riora, propinato , caput pur rgato cibis ab l’tiln eat dulc ibu s , o leo li s pinguibus , c rapula. Von1at autem afuceis , acibis pr e

D E M O R B I S L I B E R I I. 87

an ni tempore poll exhibitum lac aut f erum alin inum , m edicamen tum , u tro tibi magis opu s elli:videatur , in fupe r propinato . Frigida, ac ftatevere lavct ; au tum no vero b iem e u ngu entou tatur , deambule t , ac m odice f e f e e x erceatquod f i deb ilior li t , quam u t e x e rc eri qu cat ,iter conficiat . Cibis f rigidis ac dejic ient ibus u tatur (i vente r non fubducatur em ol lien ti elyfiere fubluito . Hic m orbus diu turnu s e fi , qu i

fi difeefli ìrus fit , 00 11fe11e1ce11te3 de ferit ; fin m i

n us ipli s comm oritu r .

Febris perim ens dic”ta. Febris detinet , rigor ; f upc rciliaimpendere videntur , capu t dol e t , falivam calidam ,

’ bil em c opio fan1 vom it ,inte rdumque per in fe riora,dejic it ; oculo rum 10

caeos non capiunt , dolor ad cervicem ingui

nairru it , infirm is e lt viribus , nugatur . Hic

f eptimo die au t etiam prius moritur : fi veroh unc e ff uge rit , plerumque convale fc it : m orbu sau tem l ethalis ell. Hu ic ref rigerantiaad vifc era,caput admovere oporte t , bordeator re faé ta

u nacum pale is con f raé tabibendae x h ibere ,

e x aqua, in quamaceratafuerin t , e x colata,m ulli1m eonficere , eam que dilutam propinare .Haud c ibus au tem , n eque f orbitio ad u sque f ep timum diem o f ferenda, nifi tibi debilis elle videatur : fi vero fit deb i lis , ptifanae f ucou s f rigidus , ac tenn is , parce bis die e x h ibendus ,

aquaf uperb ibenda. 'At ubi f eptem die s praete riex int , f ebris dim iferit , m i lium delingendum .

Sub ve fperum cu curbita betae paucae adh ibendae , vinum que album aquo f um f uperbibendum

'

,

q uoad n onu s acce fferit dies : deinde quam pau,c illimo cibo ' u tatur m ilio in prandio fumpto .

,Baln eo , q uamdiu dolor f ebri s de t i11ent ,

,11e

utatùr : ubi vero -

eefl’averi nt , hand multalave_t_

.

F 4

88 H I P'

P Ò C R A T É S

Quod fi vent er non denc iat , . eum emo llientecly llere fublu ito au t glan des f ubdito . At ubivires valuerint mol l i m ed icam en to ad nares ad…m oto alvum per inleriorapurgato deinde lacafi n inum propinato .

C A P U T XXV I I.

De morbo lzvzdo ac r uéì'uof o eornmque figm: €9"

curat ione.

Ividus morbus . Febris fiocadetin et , fub in…

dequ e horror , caput dolet , vifeerado lor9°“upat , bil em vom it quumque dolo r detine t ,{U f fum tueri nequit ; f ed gravatur alvu s dura

co lor lividu s , labra o cu lo rum candidalW el

”

cnnt , afpeélum prae fe fert eju'

s qui [i rangulatur ; interdum etiam colorem m utat , exlivido cum viro re aliq uan tulum pallefcit . Huicm edicam entum tum f urfum , tum de orf um pur

gans propinato ; alvum f ublu ito acapite pu rgato : cal idaquam m in im um lave t ; ve rum ubi

laverit apr icetur ; f erum lac ali ninum pro anmi tempore b ibat ; cibis quam molliliim is & e

gidis u tatur , acribus falli s ab itineat ; ungui°

h o favero du lciapingu iaque aff i imat . Hic aut em m orbu s cum aegro plerumque comm o r itur .

Morbu s ru & uòf us . Do lor acu tu s co rripit ve

h ementerque laborat ; f e ipfum ip fe ja&at , vocif e ratur , f requen ter eruéh t , ae fi e ruétaverit ,m eliu s habere videtur : faope ve ro paucam bil emevom it y poculi parvi men fura; ae dolor avilceribus ad imum ventrem , laterum mo

‘

llitudi

n em pf eh‘

eh dit ; q uum que id c on tigerit , m e l iush

'abere videtur ; venter i nflatur , duref cit , Pure

9

D E 111 0 11 13 1 5 L I B E R II.

pitum edit , n equ e flatu s , n equ e fi ercus dejieitur . Hume li dolo r detinuerit , cal idamu ltalav'ato repente s lotusadmovet0

°

quum vero inventre do lor , ac flatus f uerit , alvum cly ltere

f ublu ito m ercurial is fuceum coétum cum pti

ii1nae°

Tu cco adm ifceto , vinum du l ce aquo f umf uperb ib endum dato ° cibum , quoad dolor rem if erpit , ne ex h ibeas ; aquam autem ex vinaceis dul

c ibus per 110 & em mac eratis f ex diebus b ihatqu od [ i vinaceanon hab eat , m el cum aceto co& um At pollquam do lore vacuus fu erit ,m edicam ento alvum per in ferio rapu rgato : cibi su tatur mo llibus alvum fubducen tibus ma.1 in is potin s , quam carn ibus ; carnibusautem avicularum ovium co é

‘

ti3 ° betas etiam cucu rb itam (edat , rel iqu ie vero ab ltineat . Hic aut em m orbu s , quum juvenem invaferit , temporedecedit ; fi vero f eniorern , ad m ortem comi.tatu r .

C A P U T XXV I I I .

De morbo p ituita/b mulier er potiur , quam °

vìr or

obfident e ; 89°

p ituitaalbaf eu Ieucop/alegmat z'a

utw'

q ie figm'

r 85 curatione.

Orbus p itu ito fus.

‘

Virum qu idem etiammulierem tam en magis invadit ; haec qui

dem eralTaell bene colorata; f ed iter faciensdeb ilitatu r , prze f e1

°

tin1 vero quum ad arduum locum con tendit ; f ebris tenu is , interdum que {i lf

f ocatio prebendit , quu m j ejunaqu idem e f’c ,b ilem , falivam qu e c0pio fam evom it , faepe veroetiam ubi cibum fumpfit ; cibi tam en n ih il,

F S

9q H I P P O C R A T E vS_

Q uumlaboraverit , do lor m odo pe& u s m odo dot:fum occupat rub icundis cutis em inentiis ve

1u t ab u rt i cai11uli is com pletur . Hu ic m edicam en tum purgan s propinato , f erum lac afin i.num b ibat : quod fi f erum potet , quam plurim isante diebus m edicam entum per in f eriorapurgansb ib endum ex h ib eto

°

quum que f e1um bibere defierit , lac alin inum polleab ihat ; ubi bib e1it ,c ib is qu idem ab lrineat ; vinumau tem quam inaviflimum bibar , ub i purgari defierit . Quum vero apotione celTaver it , mi lium in prandio f nmat ; f ub ve fperum au tem cibo quam m ollillimo ,

pau c illimo u tatu r ; pinguibu s , dulcibus , acoleofis ab l’cineat ; alias atque al ias , praef ertimb iem e , ubi o leraante com ederit , ex lenticulzr:decoéto vomat ; calidaquam m i nimum lavet , f edad f olem apricetur . Hic vero morbus ad mortem£ fom itatur .

P itu itaalba. Totum corpu s alb o t umore tumet , venter ad contaélum crall"us eli ; pedes ,c oxae , tibia f cro tum tument ; r e fpiratio denfa>e l’c , vultus rubicundus , _ os aridum , (i tis det inet ; quumque com edit , fpiritus creber incidith ic eodem die in terdum qu idem m eliu s , in terdum vero pejus habet . Hu ic vero , fi venter

p er ,m orb i in i tia{liaqu idem fponte turbatu s fue

;rit , fanitati elt prox imus : quod li non turb etur ,

m edicam entum deorfum pu rgan s , quo aquapurgetur , ex h ibet0 ° cal idane lave t ; ad f udum d educatur ; f ero tum ub i impletum fuerit , per°

t'

undito . In cibis pan e pu ro , f rigido u tatur ,

b etis , pif cibusque f corpiis co étis ; jur e au temq uam pauciflimo . f rigidaomn iaedat non dul

c ia, n equ e pingu ia; f ed contrita, acida,aeria, excepto al l io , cepa, porro : origanumautem fatureiam cop iofam radar , vinumque vi

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C KA - T'

E S

n eque deambulet . Haec fi f ecerit , temporis f u e—îc efi

'

u m orbo liberatur ; fi vero n cgleXerit , com

m or i tur .Morbu s niger . (Bi lem) atram tamquam faecem

vom it , in terdum qu id em velu t fangu inem , in .

terdum vero velu t vinum f ecundarium , quandoq u e etiam velu t po lyp i atram en tum , quandoqueacidum tanquam àcetìum n onnunquam vero la.livam pituitam , nonnunquam bilem ex viridipallidam . Et quum n igrum qu idem c ruen tum

Von1uerit , cadaver olere videtur ; Fau ces os vom itu incendun tur , dentes fiupe fcunt , quodvom itione rejeétum eli , terram attollit ; quumque vomuerit , pau l o m eliu s habere videtu r . Ne

q ue . fine cibo efl‘

e , n equ e c c piofiorem bibum devoratum f et t e potel

’c : verum quum

'

jejunus fuerit , vifceramuili tant , falivae ace f cun t : quumvero quidquam edet ic , pondu s in vifceribus (per…c ipitur) ; pectu s dorium tanquam iiy lis pun

gi videntur , lateradolor vexat f ebris levis efi: ,capu t dolet , o culis non videt , cruragravan

'

tur ,

c olor nigricat , tab efcit .Hu ic m edicamentum purgans creb ro propina

to , f erum , lac pro ann i tem pore ; cibisab itineat dulc ibus oleofis , p ingu ibus , utatu rque quam f rigidifiim is ,ac maxim ealvum fubducent ibus cap‘

ut pu rgato , poit p‘

otiones m edicam ento rum per f uperiorapurgan tium , n ili deab ilis f u*erit , fanguin em ex b rach iis detrah itoq uod fi alvus non dejiciat , emo ll ienti in fu fo f ublu ito . Crapu la, venere '

àbltineat ; fed fi ven ere utatur , jejunù s .

fom entis u tatur , f ole abi’cineat , n eque mu l tum f e ex erceat , neque deamb u let n eque calidalavet , n equeacriaedat , n e

— que falfa. … Haec facienda, cum aetate etiam

D E M O R'

B I S 93

mo rbus au fugit , aut etiam cum corpore f enef cit : lì vero den igratus 1f t comm o ri tu r .

Aliu s n iger m orbu s . Sub fulvus , gracil is ,in oculis ex viror e pall idus fit ; tenui efi: cu teac debilis ; quoqu e diu tius hic m orbus d etineted magis afiliétat ; quovis tempore velut Rillam m odicam vom it , ad duo parvapocula, ci…bumque f requen ter , cum cibo bilem ac piru itam ; poll: vom itum totum corpu s dolet , interdum que etiam p riusquaru vomat ; horrores leves ,f ebri s detinet , f umptisque dulcibus oleofis

p raec ipue vom it .Hume m edicam entis per inferiora fuperiora

purga1e oportet , poli eaque lac afin inum bibendum ex h ib ere . Cibis u tatur quam m olliflim is acf rigidis , pif cibu sque littoralibu s cartilagineis ,betis cucurb itis , carnibus contritis vinumalbum vino fum , dilutius b ibat veh ementiore

autem ex erc itatione in deambulationibu s u tatur ,

n equ e cal idalavet ;ac f ole abl’cineat . Haec agenda; verum l ethalis quidem m orbu s non eli , f edc on fenefeit .

Morbus fideratorius. In reliqu is qu idem eadem patitu r , verum bili s grum os concretos vom it ; eodemque m odo per in f erioradejieit , ubic iborum recrem entaex creverit . Eadem vero fac ienda, quae in f uperiore m orbo comm emorataf unt ; alvus cly i’cere proluenda.

941—H: 131r 11 o R :A . T e s

H l P P O C‘

R A T I SV

D‘“

-

‘

E M O R e 1 s

‘

L I B E R T E R T I U S.

AR G'

UMENTU'

M L IBR I

Hi » î—e :ponunrur m orbi , cerebri tum pr , eius;

que dolo rificarepletio , ,fidere 181us , fi

deraiti0 c e rebri , lethargus f ebris ardens ,pulmo rum ens ca‘p

'

itis dolor ph renitis

angina, i8cerus t e tanus Opifil10 tonus

c onvolvulus permueumoma, pieunu spo tionee 111 ardente f ebre ex h ibendm.

C A P U T

'

I.

Tumor cerebr z'

ex inflammat z'

one ejzrf qzte diagnoflìca, p rognofiz

'

ca 89°

curat zo,

E f ebribus quidem u111verfisaine diétum efi ;de 1eliqu is jam dieam .

Cerebri tumor . Quum cerebrum ab inflam«

marione tum uerit , do lor totum caput , ac pò tiflim um quaparte inflammatio c on ii iterit , e c c11

pat ; in temporibus au tem Éon li ltit : am e s l on oim plentur ; auditus au tem h ebef cit , vena: im enduntur , ac pulfan t , febris , rigor in terdu minvadit nequ e u nquam dolor interm ittit , f edi nt erdum qu idem rem ittit , quandoque etiam ma…

https://www.forgottenbooks.com/join

96 H I P P O C R A T E É

in feriorem ventrem pu rgare vol es , f eorfum1u trum que f olvito : deinde cap1t1 quam max imeq u idem univerfo , f ed per au res , nares f om en tum adm oveto : ptifanae fuceum f orbeat ,

vino pror fu s abltineat . Ubi vero pus erùperit ,

q uoad flux ion is copiadefierit , fiitito policavinodu l ci , aut

_laé te m uliebri , au t o leo veteri , iisquet epidis in fu f i s , au res collu ito : capu t crebro m ol

libu s f om en tis odoratis , quo cerebrum c itius

pu rgetur f oveto . Hic prim is qu idem diebu snon audit ; procedente vero tem pore tum flux io

n1inu itur , tum fimu i ac fiux io prorfus quievit ,

auditio redit , [ibi ipfe max im e fim ilis r edditu r . Vitat e autem oportet f olem , ventos , 1gnem ,

f umum , acriumpudores , aliaque h uju sm odi ;

_q u iefcere , ac m olli viétus ratione u ti alvus imf erior ex vaforum vacuatiome fold tu fi t fac ilis .

C A P U T I I I.

De fidare z'

éì’orum figm'

r ,

Ttoniti . Iéti d ie dicuntur , cum cerebrum

pletum f uerit ob mu l tam purgationemi 11term iifan1 cruciatum primum exhiber an teriorcapitis par s , fufpicere non po fT1111t , qu idam .

ambobus oculis ; qu idam vero al tero , fopor

ipfos habet m enteque funt em oti tem porafaliumt f ebris levis habet , corporisque impot eu tia. Hic tertioaut qu in to die m oritu r , neque

,ad f eptimum pervenit ; f ed fi pervenerit , incolun1is evadir.Hume f i cu rare voles , capiti fomentum admo

veto , f eétione fa€ta3e fpiratiomem eHicito . Sedfi dolor detimuerir , [i ernutationes movere

oportet ,

D E 1110 11131 3 L I B E R II I… 97

(oportet pu rgare capu t levibus ae odoratis ,

Ventremque in feriorem purgare ; v1no prorfusahitinere p tifanac fuecu ut1.

C A P U T IV.

De fiderat z'

onir cerebr i figh i: 89°curatione .

Erebri f iderat iò . Q_u

'od f i cerebrum Edera;tum f uerit , capu t dolo r o eeupat , per

ee rvieem ad fpinam pervadit ; ipfe n ihi l audit , irigu squ e in caput irru it , to tu s

‘

tum e fe it

ae derepen te voce captus apparet ; ex naribusfangu is flu it , l ividus eVadit . Hume f i morbu sleviter corripu erit , qumm fangu is abierit , m eliushabet f i vero vehem enter correptus fuerit , ci…to moritur .Hu ic fiernutatione s per odorataalvu s utraqu e per vie es pu rga'ndo , au t al tera; .

odoratal eves odores habentia, naribus …adm o

venda; f o rb itioque tenu is tepidaex h ibendaVino au tem penitus ab itinendum.

C A P U T ? V

De lethar i f gnix 85 ruratione ; ex lethargo fi_4p…

parati .

Ethargus. Lethargi qu idem morb i con ii itù tioeadem , quae peripn eumon ize ; gravie r ta…

m en , n equ e om nino liberatur ab . h um ida. peripneumon ia f ed longe tardie r m orbu s e lf . .Haeeau tem patitur . Tulli s ie pe r e um de tinet ; ,

fiaut um hum idum , còpio f um ejie it ; imfirm is ,

adP ) inc. A r t . Àf ed. Tom . I I G

98 H I P P O C R A T E S

m odum eli: Vi ribu s , quum interit11rus e f’cm u l tum , idque liquidum per in ferio re. , defici t.Hu ic quidem adm odum exiguavitae (pes iupereli elfic iendum tam en u t plurimum fpuat ,

calefiat , vinoqu e abl’cineat : quod fi eif ugerit

purulen tus efiì eitur.

C A P U T V I.

De fibris ardent i: dignotione , pm notìone ,

rat ione.

Ebris ardens . In f ebre ardente diéta [ i ti s'

minltadetin et , linguainh orre feit ; ejusqu ec olor , :

primo qu idem tempore , qualis efiè e on

f uevit , verum vald e fiocae li ; procedente verot empore

'

induratu r , e xafperatur , eraiTef eit deinde

’

nî‘

gre f eit . Si fame per in1t1ahaec cont1ngan te eleriores

_ judicatiomes fiunt ; fi vero polterius ,

tardie r—es - z‘

rem ili ion is au tem eadem omniafignaprodit l ingua, quae in peripneum on ia. Et u ri

nee biliofae qu idem au t etnemtae do lorem 111te11.funi : fiavae vero rem iiii ore fign ifieant ; fputumque prae calore ae fieòita' te er ui’tum eraiiun1eli . Pleru

_

m qu e vero in per1pneumon1am tranfit quod fi tramli erit '

, celeriter m oritu r .Hume au tem fic cu rare c '

portet. Singulis die

bus bis aut ter , capite ex'

eepto , cal idalavato : ine rifib‘ù

‘

s ua1i tem lavandum non e i‘c. Ac prim i squidem“diebu s per in f eriorapurgandum , aquapotn i ex li ibendaaqùae temm p lerumqu e vom i

tum i11di1eit p oli eris apurgatione (d1ebu s) h um1èîtandum f orb ition ibus vin isque dulcibus

u tendum . At li per in it iaeurandum non f ufee

https://www.forgottenbooks.com/join

reo H’

I P P O C R A T E S

danda. Et ad do lores qu idem ipfos , quum veh em enter irruunt , tepefaeien tibu s levib us h u

n1idis adh ibit is locum ub ieumque dolo r fuerit ,c

'ale facere h ume étare o po rtet ; rel iquie vero part ibus , adm o tis re f rigeran tibus , eaqu idem medo

au ferre , m odo vero adponere ; quae unque part e ardere videb itu r , f rigus

' inducere , in totumvino ab itinere.

C A P U T V I I I .

De acuto capit i: dolor e cum —vom m tercc’

pt z'

one

ejz'

ìrqzre digì zot ioue , pr .cnot ione em *at ione.

Apitis dolo r . q m autem aCapite exortus dolo r acutu s d erepent e vocem interce

p erit, tum al ias , tum ubi ex ebrietate contige

r it , lie —adfeétu s f ep timo die m o ritur . Minu s tam en tal e qu id ex ebrietate perpef ii , vo ce capt iperman en tes m o riun tur : e odem enim die , autpo fi ero ,au t terno fi vox eruper1t , eonvale f eunth oc au tem ex t emulen tianonnu ll i faeiunt , n eu

t riqu e pereun t .His vehem entes Pte rnu tationes induc ito

chy ii erem injieito , qu i vehem en ter bilem educat :qu od f i f en fum reeuperaver it , thap f iae fuceum exm u ltaaquacal ida, que ‘ quam ‘

eitiiiim e revomat ,ex h ibeto . Deinde e x tenuato per feptem diceavino , proh ibeto fangu is etiam e

,linguade

t rah e1idus ; fivenam preh endere poflis.

13 11 111 0 11 11 1 3 L 1 13 13 11 111. 10 1

C A P U T IX.

De p1'

1renz'

tidum dignot z'

one curatione.

Hren it ide s . Phren itis et iam ex al iis m o rb is

eon tingit ; hac e au tem patìuntur (ph ren itie i) .

b eptum tran fve1fuin adeo dolet u t n e continge

r e qu idem linan t , f ebri s de tinet , m ente al ienantu r , intentis o c ulis adip ic iun t aliaqu e fim iliae lh ciunt h is , qu i peripneumon ialaboran t , q uumhi in peripn eumon iam en te m oventu r.

Hume tepe iac ie n t ibu s h um idis iovere opor te t ,

po tion ibus , p1a: te 1quam vino . Et fi qu idemfieri pe te ric , per ii1periorapurgare , per tu f .f im etiam ipu tum quemadmodum in peripneumon ia, educe t e opo rtet : fin m inu s alvu sinf erior u t dejic iat , pracparzmda po tion ibus

h um ec”

tanda; hoc enim eondu eit. Hic au temm orbus l ethal is e li ; tertio nam qu e die aut quinto aut f ep tim o m oriumtur : fi vero l eviter cor…I ipuerit u t peripneumoniajudicatur .

G A P U T X .

Anginaduplex , cy nomcbe , paracy nancbe ; òutr z

'

u:qzre figua czzrat z' o.

Ngina. Ab anginaappellatahorno fuff oeatur , in fau cibu s mag i s u rge ri videtu r

n equ e falivam n equ eal iud qu idquam adtrah it ;ocu l i adfe éti f un t , ae velut tirangulatis prom iment , per eos con ten te intu e tur , n eque e os

e onvertere po tefl:; crebro f imgultit , ex filit , faCi es fauees ineemduntrir imo etiani collum

f oa H I P P O C R A T E S

intuentibus vero n ihil mal i haberecern ir , audit ob

‘

t‘

uliu s , p rm fu iÎo cationen on in telligit , n eque qu id dicat ,aut audiat , au t.fac iat ; f ed jaee t ore h ian te falivam e f f undens.

Iiae e , q1111111'

Faeiat , quinto , aut f ept'

imo , autn on o die m oritur .

Paracy nan ch e . Quum vero horum fignorum

aliq uodab f uerit, , levio rem m orbum indicat , eumq ue paracynaneh en appel lant) Hu ic vena, praef ertim quidem f ub mamma, f e candae li ; hacenim fpiritus ex pulmone ealidus comeom itatu r.

Q_uin m ed icam ento au t clyfie re deor fu

‘

m pur

gar e opo rte t filtulaeque in fauces ad maxil lasint rudendae , quo f piritus in pulmonem trahatur ;efiieienduriì que , ut quam eitili im e f puat , pu lm oque attenuandus f uliitus quoqu e ex hyfiop0 Ci……l icio , fulph ure , b itum ine parandus , per

fiftulas adtrah endus , perque nares , ut pitu itaexeat : fauees l ingua, his quae pitu itam du…

can t , in f rieanda; venae que f ub l inguaf e eandze :

fangu1s et iam ex cubitis m ittendus .ii vires va

leant . Vino ab ilinendum , ptifamze fucous l i‘

qu idus f o rbendus . Pollquam au tem morbu s re…m ife rit e ibosque gultave ri

‘

t , e laterio recenti , ne

in al iud malum in cidat , purgandum .

C A P U T X I.

De iéì'er ì (]È u morbi Regiz

'

) digrzot z'

one , prenotiaÉ9

’

curat ione .

Orbus i& e rus. Hujusmodi i6terus .ac '

u tus

e li , e1t0 enecat . Color te tus m’al ico

n um mamm e relert , ex Vll‘

ldì palle fcen s , qualesf unt lace rti virides ;

‘

fin1ileque fere corpus c it

https://www.forgottenbooks.com/join

104‘

H 1 P 19 0 0 11 11'

1‘ 1

11 3

tes admove to , calido ( oleo ) cop iofo , cr ebro;

qu e,illimito .

Op illh o tonu s . Qumm opifih otonus temuerit

r eliquaquidem plerum qu e eadem fun t ; verumin pofierioraeonvellitur , interdumqu e vocif eratu r ; vehem en tes do lores —occupant ; ne que interdum cruraadducere , nequ e manu s ex tendere f in it : infle x i en im f un t dubiti , digito s in pugnumc on tra& o s habet pollieem u t plurimum al iisdigiti< eontinet , voe if eratur , quandoque nu

gatur ; n eque f e con tinere pe tel’c ,

‘ f ed quum do

lor detinet , interdum f urf um p ro fi lit ; ubi verodo lo r rem if erit , qu ietem habet . In terdum veroi imul u t m orbo eorripiumtur m uti fiunt , autinfamia, m e lancholiatentai1tur . Hi voce fe luta, tertio die m oriuntur , per nares revomunt fi vero contigeric , ut de cimum quartumd iem eff ugerint , eonvale feunt .Ut fuperiorem , curato , fi vo les itafaeito.

Po i’cadf ufam aquam f rigidam plurimam , ve iti

m en tareun iapu ra cal idafuperinjicito tun e

qu e igmem n e adh ib eto . Hoe modo tetan ie p illh o ton i curandi .

C A P U T X I I I .

De c olvulorum diagnofi» curat z' one ; de flatusin c entr em per f ollem immz

'

jjz'

one.

Olvuli. Oriuntur volvuli , qumm inealef cit_venter f uper io r , in f er ior vero ref rigefeit

ref i ee'atu r en im fimu i inteitinum , coni’cipatu1‘

ex inflammatione , itau t neque flatus , n equeal im en tapertran fea11t f ed ven te r du ru s fit ,

vomat interdum , in primis quidem pituitofa

D E'

M O R B I S L I B E R III. ios‘

deinde“vero bilio fa, po li remo etiam fi ereus fi

t im patitur , ae dolorem , maxim e circahypechondria, totus etiam venter dolet , inflatur ,

f ef e ja&at ; f ebres invadunt , fiun tque maximef eptim o die .Ho e fic curare oportet . Venter fuperior quam

e itili im e purgandus fangu is e capite cubiti sdetrah endus , ut alvu s iuper ior ealeibere de finatpartes f upraf eptum tran sver fum excepto eor

de ref rigerandae ; inferiores au tem , hom ine inaquae calidae f olio col locato , oleo f em per i llito , cale fac iendae , tepen tes fe tu s h um idiadmevendi : glans ex Iole m el le decem digitorum lon

gitudin is eonli ituenda, f ummaeju s parte ante’r ie re f el l e tau1ino illita, bisau t ter fubjieienda,quoad exultaomn iacircaredtum intellinum itercoraeducas . Quod li fic paruerit , polteaelylterinjieiendus . fin m inus , fo ll e iabrili indite , in

ven trem flatu s imm ittendu s , u t tum ven trem ,

tum inteltimum con trac°tum dili endas . Deinde

extra€to fo ll e , ely fter injie iendus . Sit autem {Iatin1 paratu s ely ite r , ex non admodum ealeFae ientibus , f ed fie1eoradili‘olventibu s ac em ollien tibus . deinde obtu rate f ede fpongia, in aquacalidadefideat , cly fmaeon tinens . (h 10d f i ely fmar eceperit ,

'

rurfusque demiferit , convale feit . Priore au tem tempore m el quam optimum delingat ,vinum qu e ve rnaculum bene m è raeum b ibat . Atfi rem ilTo volvulo , f ebris eum preh emderit , fine

f pe eli : fortaflis enim etiam f e lucaalvu s infe1iorinterficiet.

106‘ H I P P O C R A T E S

C A P U’

D X I V.

De per ipnenznoniw dignotione , prwnotionerat ione.

Ulmon is indammatio . Peripneumoniaverohaec facit . Febris acutadetinet , fpiritum e re

b rum calidum re fpirat , an x ietudo impoten

tia, jactatio , do lor f ub f eapu lis , ad clavieulam ,

mammam , in pectore gravitas interdum

e tiam del irium : n ommullis vero , don ec tufli re

coeperimt , fin e dolore e fi ; f ed i l ladiu turn ior eli ,difiì eilior . Primum autem fputum album

fpumo fum Ipuit'

l inguaI

fiavaeli ; proceden tevero tempore n igre f c it . S i igitu r circain itian igre fcat , celeriores fun t liberation es ; fi vero po…{tea, tardiores . Ad ex tremum autem l inguadeh ifeit , fi digitum admoveris , adhaere fe itm orbi vero liberatiomem qu emadmodum in.

pleuritide , fim iliter l inguaf ign ifieat . Haec au temc on tingunt diebu s u t m in imum quatuordecimad fummum vero uno vigint i h oc tempore vehem enter tu fiit , f imu lque cum

'

tuli i pu rgatur primum quidem copio fum fpun10 fu111

f putum ; f eptimo vero ocî‘

tavo die , quum f e

b ris i n vigore f uerit h um idaque peripn eumon ia.e x i’citerit , crafi i13 proc edit ; fin f eeus , m in im en ono decim o , aliquantum cum virore pal l ef eens fuberuen tum duodecim o ad decimumquartum u sque , eopio f um purulentum . In iis

n empe , i n quibu s natu rae corporis aff ec”tionesh umidae funt , qu inet iam} m orbu s veh em entior

c it : at qu ibu s natu ra m orb i con ititu tio fiecae f i , in his m inu s . Si qu i dem igitu r ad decimumquartum diem refieeatus fuerit , neque purulen

https://www.forgottenbooks.com/join

108 H I P P O C R A T E S

da, u t tum corpu s ro_

bui’rum evadat , tum f ope.r ie ralocahume ris ex per tia nam fi multus h um e r per in ferioraf ecedat aquin to die m ortemadfert : f eceden te en im per in ieriorahom e re , f up erioraficce fcun t , n equ e fputi purgatio per fup eri ore p rodit . Inf eriorem i gitur alvum n equen im i s fili i oportet , u t f ebres hand acutae (in tn equ e n im i s f ubduc i , quo fputum furfum em itt i

‘

pofli t , aeger viribus'

valeat . At f ex to ,

f eptim o , ae n ono die , jam que ,u lt eriu s progr“

eii‘

o

morbo , m edicam entaquae f urf um educan t , magis e x h ibeto . fit au tem m edicamen tum , verat rum album , thap fia, elaterium r eeens , cujusquepar portio . (h 1od li fputu rn probe n on r epur

geru r , f piratio creb rafuerit , n equ e purgatiof uperet , de fp eratam elI

'

e falutem praedieito ; n il1

ad purgation em f uificere poii i t . Faeiendaveroe tiam quae in peripneum on iafieri deben t , lì alvus in f erior probe inum m unus obierit : al ite re tiam curatio facienda. e.,A prim o die du é to exordio , dracun cu l i magn i eon eham majorem ex h i

b eto , dau c i u rticae unam , i ì napis rutae ,

q uan tum tribus digitis eapere pofli s , lafe1pit11f uecum iabae magn i tudine : haec aceto du l ci ,aquatemperata, ex eolata, )e)uno tepidapotu i praeb eto . Poflquam autem purum ex fpue1e

c oeperit , dracun cu l i concham maj orem , f efam um amygdalas purgaras , aceto dulci aquadiluto , propina: quod Ii magis educe1e voles ,1adieis eapparidis cor ti cem h is ad111ifceto .

I

D E 111 0 11 11 1 s L i B E ;1 HL 109

C A P U T XV.

De pleur it ide bmnidu . bilia/21 cruenta; ar i.da dor/Erli quorum h ic diagnojiica, prognoflim , pburnm cent ica, die tet ica, clnrurgzcat radnntnr .

Len t itis . (l uum pleu ritis corripuerit , hae ceontingunt . Dolor latu s (occ upat) f ebris

horror detin et , crebrac it re lpiratio , ere&ace rvice fit , f ubb ilio ii1 velut mal i pun ici putamenp er tu li im r ejicit , n i(i ruptiones habuerit ; fi vero habuerit , etiam fangu inemarupt ion ibus . Eli:

au tem cruenta: in quafangu ineaex ipuit . Et:b ilio faqu idem m itior e it , n i(i aeger ruptiones

habuerit : fin m inus , m oleii io r qu idem ; f ed n on

adeo lethalis z c ruentaautem veh em ens labor iofa, lethalis eli . Q uum

_

igitu r adel’c etiamunafingultus , f i n1ulque cum f pu to fangu inisgrumos migre s ex tufli t hic f eptim o die m orirnr : fi vero decem dies eif uger it , apleuritideconvale feit ; f ed vigefimo fuppuratur , pus pertu fiim rejicit tandem vero evom it , n equ e adeofacile curatur .

P leu r itides ficcae . Sunt au tem ficeae pleur itides f i n e ipuro verum hac molef iae f on t : judicationes al iis f imiles f un t ; at copiofiore i n potuh um eétation e , quam alias , opu s habent . Bilio faeautem cruenta: nono undecim o die decer.

n unt , iique mag is fan e feunt . Quod (i per in itiaqu idam l eves dol ores det inuerin t , poiì quintumvero f ex tum diem acu t i i i ad duodeeimumu squ e pro trah untur , n equ e f ere e ii ugiunt per iculum au tem eli maxim e ad u sq ue f ept in1um ,

imo etiam ad duodec imum poll im e au tem fa…

110 H r r e o e n ar rl e

nan tur . Quae ab initio qu idem leves funt , poi?f eptimum au tem o&avum acutac , ad dec imum

quartum decernunt fane fcun t .

P l euritis dorfalis . Pl eu ritis ad dorfum h oc abaì iis di1Iert . B orium velut ex piagado lor o ceuapat ingem if cit , con f ertim re fp irat , ftatim au tempancafpu it , corpus lafi

‘

um f uecumb it : tertioau tem vel quarto die Îubc ruentam famiem m ejit ;maxim e vero qu in to die m oritu r , alioquin , f e

p t imo ; hos f i etf ugerit , vivit : h ic m orbus m itisc it , m inusque l ethal is . Ob f ervandus tam en adu sque decimum quartum , poli eavero fanef c it .Q uibu sdam au tem pleuritie is pu rum fpu tum ,

f ed u rinacru entac it , qualis f ucou s f ero f us excarnibusafi‘atis defluens ; do lores vero acut i perf pinam ad pectus , ingu ina…perven iunt . Hic ,

fi f eptimum diem e ffugerit1

, fanu s red‘

ditur .

Quum vero harum pleuritidum aliqualaborantidorfum rub ef c ere con tigerit , hum eros incaicIeere , dumque def ìdet , pe ndere grave ri , Ii vent er perturbatus ex virore pal l ida, graveolentiaadmodum dem ittat ; h ic ob ventris dejeétionen’

1

p rimo vigefimo die m oritur ; quem fi‘ eli nge

r it , eonvalefeit . At quibus Pratim ex fpuitiones cu….

jusvis funt generis , dolores admodum acuti ,t ertio die m oriuntu r ;

‘ quem fi _e ff ugerin t con

vale feunt : qu i vero f eptimo , aut n ono au t un…

decim o die fanu s non fuerit , fuppurari incipitp rae fiat autem ii1ppu rari ; m inu s en im lethaleeli , quamvis laborio f um fit .

Praeter au tem comm emoratafigna, in unaquaque pleuritide hae c in l inguafpec

”

iare opo rtet

bu l laen im f ublividain l inguaf uborta, qualisf e r ram ento 111 oleum int inéto fi qu idem per in it iaaiperafu erit , difficilior m orb i liberatio con…

t1ng1t ; diebus , quibus eportet , fanguinem

https://www.forgottenbooks.com/join

1 12 H I P P O C R A T E S

dolentes hum idis fom entis t epe facìto o leo il…limito . Dum vero impetu morbi f eruntur , tum

aegrum , tum Medionrh aCuration ibu s qu ie fce reo porte t , u t n e quid mal i inducatur . Ptifa11ae au…

tem f u cous co é tu s ex h ib endus , pau lo c rafii or ad…m ixto m elle redditus poli baln ea, vinum du lc eaquo fum potu i e x h ibendum , m in im e f rigidum ,

paucum , ex angu fti o ris pocu lo ; quum que tu i…f es invafe rin t f upe rb ibendum quam maxim ee x fe reandum , potu h um e é tandum , quo pu lmol1um idior faétus facilius ac c itius fpu tum reddat ,tulli s m inu s vex et . Et mal i pun ici dulc is vi…

h o fi,f uccum cum laéte caprino pau co ri1elle

m ixtum no éì u in terdiu paulatim fiepe e x h i

b eto f omnu r nqu e quanr max im e proh ibeto , quo

c elerior , ac copiofior pu rgatio con tingat .At cruentam pleuritidern itacurare oporte t

poll: judicatione s vires levibus cibis refic iendae ,

qu ie fcendum ; praetereaque vitandi f oles ven…

t i , plen itudines , acida, l‘al fa, pinguia, f um us ,

ven tris flatus , labor , “venu s : f i enim reverterit

m orbu s , m ors f equetur In e;: fpuitionibus au…t em , fidolor detineat,,n equ e ex fpuere pofii t , je…

‘

juno eeris florem bacca: -olivae magn itudine fue…

c i f i lph ii ejus dim idium trifolii parume'

x m e lle delingenda;e x h ibeto ant pipe r‘

is granaq u inqu e , f ugc i laf erpitii fabee quanti tate m el

acetum aquam , jejuno tepidapr0p inato : h oce tiam dolores fedat . Q_

uodfi pro ratione fpueren equeat f ed in ip fo _ ( fputum ) re tineatur , in

p e& ore ltertorern edat radicis draounculi magn iconcham maj orem , o leum cum m el le adm ifce…t o acetum aquatemperatum in fuper fo rben…

dum dato .

Ali1id veh em ens . E ris florem fabae quantita…t e , . u1trum (adatum ) dup laportione , h y lfo pi

quan…

D E

'

M O R R I S L 1 13 11 11 III. 1 13

quantum t ribu s digitis capitur , m el lo adm ix to ,

aqua, olei m odico in lh llato , tepelì1&aperconcl1am maj orem n e f utf o ce tur , in fundito : idetiam in pu lm onis inflammatione , li non pur…

geru r , li1ciendum . - Si vero n eque li ertat , n equ eu t dcce t , fpuat , capparis f ructu s quan tum tribu sdigit is

‘

capitur , piper , n itr i m odicum , cum m el…

l e, aceto aquaadm ix ta, hoc tepidum f orben

dum dato : po li ridie vero id ex aceto , m e ll e ,aquaf erve faétum f o rb endum ; quod fiertenti…

bus ,iis qu i c x purgari neq ueun t , e x h ibendum .

At fi val entiu s facere volueris , 11y fTop i , f i napeosnalturtii con cham maj o rem in m el l e aqua

t ritam , f ervè facî‘tam , & colatam , tepidam f or…

b endam praebeto .

Sic curat i hi m orb i fanantu r ; n ifi fpu ti ali…qu id in pulmone relictun1 pus fiat ,aquo tufii s

aridaex c itatur , f ebris , horror detin et , ere cfia.c ervice fp iratio ve xat f requ ente r c on fe rtim

r e fpirat , vox pau lo gravior e ll , faturus ruborc um calore vu ltum occupat : proceden te verot empore etiam magis apert e hic m orbu s dec laratu r . Hunc li intradecem dies (curandum) fu fceperis , poltquam vi& u baln eo cal ido cale fe….ceris , m edi cam en tum , quod pus educat , in pulm on em in fundito , alii s pus dueen tihu s u ti…

t or vi& um que u t fuppu rato praef crib ito capu t , ne quid infiuat , re f i ccato . At B per infu…f um pus m in ime pu tre feat , educatur , id . ex pulm one in th o racem e rumpit

‘

po li que rup tionem

fanu s eff e videtu r , quod pus . ex angulliain ampliorem locum venerit , & . fpiritus , qu em re fpi…

ramu s , in pulm one ; f è denr hab eat z f ed proce…

den te …ternpore , pure pectu s imple tu r , tu ff esf ebres ,aliique do lores omnes magis ipfum . ve

xant , m orb usque _decl ratur . Hume qu indecimPTiÎZ‘C. A ;. t o M €dv Ton] . Io H

1 14 H I P P O C R A T E S

p oll: eruptionem diebu s" f i nere oportet , quo pus

rut ins maturef cat ; quum 111m 1rurn in amplio remlocum pus Ven iens tum re f rix erit tum adduétoad f e eo , qu od in th orace er‘at , h um ido , ip f um

f em ipu tridum eff e neoeff e f i t . Si igitur per hoct empu s f uafponte ex fpui incipiat , (ben e habet )im m inu s , m edicam entis aut po tionibu s f uceur:rendum ; u ltim is qu indecim diebus ad virium

corpori s 111liaurat1onem anteq uam magis atte…-

Iatur f eli inando u t caput pu rum propter aifiu …

x iones tuear1s . Sl vero n on fpuatu r , f ed ad la…t erafui [ign ificat ionem e x h ibeat f ecato au t inur ito . At fi nequ e fpuatur .n equ e de f e in collisf ign ificationem praebeat , j ejunum copio facal idalotum , m in im e potu u fum , in f el lafirmacol locato ; quum que alter eum ex hum eris appreh eri derit , tu ipf e eum con cutito , au rem co…itis adm oven s , u t 1i o f cas , u traex parte f ui f i…gnificationem praeb eat : votum au tem eli , u t id

ad f in ili ramagis contingat ; nam dextrau rereau t f e '

care le thale magis ell : quanto en im dextraepartes r

‘

obul’riores f un t tanto etiam in‘

ipf i s ve…h em entiores m orbi fiun t . (luod fi propter cra£fitudine1n pus non fiuétuet , n equ e f i repitus eda…tur in pectore c reb rum au tem fp iritu nî trahat ,p edes intur

'

ne fcant , tu fficulaquaedam adfi t ,n e de c ipiaris ; f ed prob e f e ias th o racem pu re plc…num efie. Lin teo (iraque) tenu i in rub ricaterraliqu ida, adm odum trita, tepidaintin éto thoracem in orb em ob tegito : quaqu e parte primumre f iccatum fuerit , eaf e étionem au t u li ionenl

facere oportet , quam p ro x im e ad f eptum tran sverfum

l

eavendo (ne) ipfum f eptum (attingas) .Quod fi voles , ub i rubricam illeveris , peracqu evelu t in l inteo , fpe é lato mu l t i autem fimul i l…l inant , n e , quae partes p rimum illìnuntur , reli e

https://www.forgottenbooks.com/join

116 H ' 1 r r o c aaa‘ rz s

c is reddatur , deinde e x colatas , inje& o apio , bi…b endas dato .

Il. Sem inis l in i ac etabu lum aquae decem hei nin is afiu fi s , in ol lan ovapruni s impofitaco…qu ito ; f erve fac ito , u t tran fp ire t quoad f uccusta& u i pingu1s é vadat .

III. Aquam n1u'

lfam aquo fam ad dim idias deCoqu i to deinde apium injicito , hoc {rigidu rn

paulatim e x h ib eto .

IV Hordeum Ach illeum plenum magnum ,

r e fi ccatunr ,d em ptis ariltis ad h em inae m en…

f uram ,ben e lotum , aqua: congio affu fo ad

dim idias coqu ito , re f rigeratum potu i è x h°

ibeto .

V. Cum in i E th iopic i h em inae decimam par…tem , t ribu s aquae f em icongiis affufis deco qu ito ,

lu to pilof o o l laoblita; ad tertias f ervefac ito ,

re f rigeratum h o c ad omnem f ebrem arden tem ,

aliam qu e f eb rem e x h ib eto .

VI .Aquam e tiam pluviam per le folam {praeb e}

VII. Pt ifame h em inam aqua: congio aff u foad dim idias coqu ito , dein de colatam inj ectoapio f rigidam po tui dato .

VIII. Vinaet iam albae x uvis paili s aquo fa.IX . Uvarum paifarun1 faeces vinaceae e x preffae ,

dilu tae .

X. Uvapaiiìe albae e x emptis vinaceis hem i

nam , radicum pantaph y lli man ipulum c on tu f um ,

aff ufis aquae h em in is viginti , ad dim idias decoqu ito , f rigidur n paulatim e x h ibeto .

XI . Farina: hord e i plen i crafiio riad ch oen icem

dim idiam af fufo aquae congio , quam c ralìioresfarinae partes jam in tumuerint , eas man ibu s te..r ito ,

qu oad aquaalbareddatu r ; adian ti pugill o in j ecto , no é turno f ereno ex pofitam praeb eto .

XII. Trium aut quatuor ovorum candidum in

aquae congio Iubaé tum bibat . Hoc admodum re…

D E 111 0 11 11 1 s L I B E R III. 1 17I

f rigerat , aegrum ad alvum f ubducendam etiamconc itat .

XIII. Hordei torrefacîìi probe loti ch ocn icem

dim idiam , in aquae congio bis aut ter f crvcfa…aam , f rigidam ex h ib e to .

XIV. Ptifanae c rem o rem eo& um t enuem ,

vinum dulce dato . Hoe au tem n on m ove t .

XV . Cucum eris pepon is fine cortice pollinemex aqua( p1op inato ) . Hoe u rinam m ove t ,

re f rigerat , fitim f edat .XVI. Ervum in aquapraeco c

'

tum , deinde ol…

lac novze in malore o l laaquae p ienainditum ,

al iaerve aif u faaquaparum coquito ; polleae f…

fu fam t ertiam partem , ubi ervum co& um fue…

r it ,re frigeraram prx beto , ad cyathos f i ngulo s

in fper fo cucum eris , ervi po l lin e . Hoe exp lora…t e li tim f cdat .

XVII. V inum Thaf ium Vetus , aquae qu inqu eviginti partibu s ad unam vin i partem (adm ix…

tis ex h ibeto .

XVIII. Tr ifolium , cucum eris pollinem , ex

aqua, in quacraii iores h ordeaceae farinae partesmaduerint , praebe to .

XIX . Apii man ipu le s tres , pulegn pug1llos

duos , in aceti h emin is decem ad tertias coqu ito ° hoc m e l l e aquadilu tum aquo fum bibàt ,adianti pugillo injerfto ; h oc urinam ducit al…Vum f olvit .

XX . Malaodoratadul ciac0 11tu fa, aquamacerata; aquam po tui ex h ibeto :

XXI. Malacydon iaeodem modo macerata, f ialvu s in f ebre ardente f olutafuerit .XXII. At fi m orbu s r egiu s in f uper invafer it

uvae paffae albae f ne vinaee1s , c i eerum alborum ,

u trorumque h em inam dim idiam , hordei Achi llei tantundem , onici tantundem , aquae hem inas

H 3

H I P P O C R A T E S

d ece'm ,apium , m entham , coriandrum , cujust e

parum fimul ter ito , quoad (aqua) l eviter du lce…f eat ; pollremo adian ti pugillo in j e€to no& u rno

f ereno ex pò f i tum e x h ibeto . His etiam fimiliaim itari poteris . Omn iaau tem nocturno f ereno ex…

p ofitaf ebrieitanti e x h ibeto his ex ceptis qu ibu salvu s plus aequo ell flu ida.XXIII. Pulegii pugillos tres , apii duplum ,

vino aquatem perato coqu ito , propinato . Hoe

u rinam mover , bilemque peralvum‘

edu'

cit .

H I P P O C R A T I‘

S

D E M O R B I S

L I B E R Q U A R T U S .

P R ]É F A T I O.

c ‘

lz'

ber irzultum apr ior z'

bur diver/it: , acutoingerz z

'

0f o rat iocz’nio impenllz'

tur . Or igo_

morborum

deducz'

tur ex quatuor loumor z'

bur , bile fanguz'

ne ,

p ituita,aqua, 0r t z'

s ex alimento. Ab eo]? jufi’o co…

p iofiu: arlf umtum f uer z'

t , die t ert io corpur turba…zur €9

9m

'

cibur ille n imiur decadat , agrotatDe Judìciz

'

r morborum fieri f ell: diebus impar i.bux , quibus lim

’em humor de corpore ex eat . Ita€99

r eliquaf ubt z'

lz'

ter trafilarztur €99

precario. Sub

fiuemacceduut f oliz'ar z'

z

'

libelli , de vermium in ipf o

fataorta de calculo e eficaex‘

laéîe pituitof o co.

https://www.forgottenbooks.com/join

120 H I P P O C R A T E S

tarum analogia; utrarque congeri erem z[ibi humor em tra/i era.

Em en ab omn ibu s tum viri , tum mulieris

partibu s , ad hom inis generationem ven iens

in m ulieris u terum illapfum , concre fc it ; e x

eoqu e , tempore proceden te , naturah umanae f or…mae com pos pro ereatu r .

Habet au tem tum m u l ier , tum v1r ln corp o…re quatuor h um o ris fpe c ie s aqu ibu s m orbi ori…untur , qui m orbi anul laviolen tiao rtum du

cunt . Hae vero f un t fpe cies p itu ita, fanguisb ili s , aqua, ex h isque n on m inima, n equedébilillimaportio in f em en condu it ; quum queanimal ex parentibu s procreatu rn fit , tot humor is tum fun i turn m orbofi ideas in le continet .

@ ae vero ex unaquaque harum fpecierum

tum p lu ra, tum pan cie rain corpore con tingun taperiam aquo aegroten t ; qu odque m orbi die…bus imparibu s judicantur ; quaenam fiut m o r…

b orum principia; quaenam horum fingulaincorpore m olian tur u t m orbum invehant ; aq uo etiam rigor ip f e f ebri li s con tingat , cur

poli eum febris ado riatur .

Ac p rinium quanaîn ration e bil is fangu isaqua, pitu itaex c ibariis potibu s c0 p10 f 0 1apauc ioraprom eentu r , demonli rare volo , h oc

m odo . Ven tricu lu s , dum plenus eli , omn iumcorpori f ou s eli ; vac uu s vero fac‘tu s , ex corporetabe fc ente hau rir. Sun t autem etiam quatuoral iif on tes , aquibu s horum qu isque in corpu s in…

fluit : quum igitu r hi f ontes aventricul o accep erint , iplique quum vacuati f uer1nt ,

’

acorpor ehauriun t : trahit quoqu e ipfinn corpu s , quum

quid in le ventriculu s habuerit . Sangu in is certef ous el’c cor ; pituitae caput ; aquae lien ; bilis

D B M O R BI S L I B B R IV. 121

locus in iecore . Atqu e hi f un t quatuor illi s (hu…m orib1is ) fon tes , praeter ventr iculum . Ex hisau tem maxim e cavi f ont caput l ien . In eoen im amplillimus locu s ell: f ed de h oc pau l op o ll m elius dilleram .

S ic autem f e res habet : in omn ibu s cibis acp otilous , b iliofial iqu id , aquofi, fangu in ei , p ituito fi ineli plu s m in usve in hoc , vel

i l lo ; quapropter , quae con‘

1eduntu r , ac b ibun tu rad valetudinem inter f e ditf erunt . Atqu e haec m ihieade re dietaf un t q uum hor no com ederit au tb iberit , corpus ad le ex ventricu lo comm em ora…tum h um orem trahit ; fon tes pe r venas deventricu l o trah unt fimilis humor Tm1ilem , in

corpus dili ribuit , qu emadm odum in plantis ,fim ilis humor ex terrafim ilem attrah it . Sic en imin f e varias innum eras terrafacultates habet :nam quaecunque in ip faproducun tur , his omn i…bus h um orem un icu ique f im ilem praebet , velutid quod produc itur fibi cognatione f im ilem

habet ; trahit u num quodque ex terraalim en

tum , qual e lim e ip fum eli . Nam ro fatal emex terrah um orem trahit , qualis ip fafacu l tatee li ; al ium tal em terrah umorem trahit , qua…le etiam ip fum facu l tate eli ; caeteraomn ia,quae producun tur , e terratrah un t pro f e f i ngu…

la. Nifi en im id itaf e haberet , p lantae luis f e…m in ibus Iim iles n on

‘

nafcerentur .

C A P U T I I.

Humor zr cougeueru exfirperautzaac p enur iatum

planta; tum loominer agr 0tar e ibique ter raplanta: riaf cz ac fi1ccref cere , ubz

lîpf ze coguatumî

122 H I P P O C R A T E S

fibi humorem trabere queuut var ias terrafa…cultures img/jb ac humores quibus die e

'

rfie plantaf uccr ef cant ; fy lve/ires plum

‘as fat ivas ab hom ine fier i .

Ui vero plantae in terracognationis humormu l to uberior e li quam conven iat ea

plan taregi otat ; cui vero paucior , quam 0ppo'

r

tunum el’t , eamarce f c it : at n i fi plan tae ab in i…t io hum or infit , quem fibi cognatum

’attrahatn e germ inar e qu idem poterit . (Luod vero plan…

tapu l lu lare ab in itio n equeat , n ifi h umorem f ecundum natu ram habeat , l icet in telligere Jon ianam que r egio Pe10p0 11ne fus pro ann i ) t em…

poribus non m in imum af ole u ritur itau t f ol et erranafcen tibus fatis e ff e pofii t n equ e tam enfieri potei’c etfi m u l ti jam ten tarunt l

ut in Jo…

n iaaut Peloponnefo l i lph ium nafcatur ; at inLybiafuafponte nafeitur . Non en im in Jon ia,n equ e in Peloponnefo e fi h ujusrnodi hum or , quiipfum nutriat . (h .1od vero multaetiam al iam e. .

dicam entaregion es , etiamfi f ol f ufliciat , al eren on pollint , aliae vero fpon te producan t

‘

; id quoddi& urus fu rm confiderandum pracher quan tumlocu s l oco etiam valde vicino ad vin i fuavitaternpraei’tet quamvis f e l aequaliter fu fiieiat . Hicen im terrae hum or e fi qu i vin um f uave praebeat ;i llio vero m in im e . Sun t vero fy lVellres plan…

tae n on pau cae in loco'

naf cen tes quas ad u lnaefpatium tran s latas non amplius produ ci compe…r ias non en im habet terrahaec tal em h umorem

t ran slato qualem i l lafy lvel’cribus p lan tis fuppe…ditabat . In his en im funi: quaedam magis virulen tae qu x dam h um idiores quaedam duleiores ,ficc iores quaedam ,afperiores etiam quaedam ;aliac…que innumerx aliter f e ihabent innumerae enim

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O'

C R A’É E S

part im vero capu t , u t quod cavum li t , velutcucu rbitacorpori incumbat , p1tu1tam attrah it ,

quae quam vifco fafit , han c al iaexaliaad capu tf equitur. Et quae qu id em recens pitu itaex cibogign itur , in cap i te mane

'

t ; vetu s autem arecent e , prou t 00piofior ell: reeens , vi i l lataex pellitar : quapropter ubi qu is,al iqu id pituito fum ede

rit au t b iberit , pitu itam ex creat .

Itavero haec f e res habet : quam horno qu id

pitu itofum ederit au t biber it , fi qu od redundat ,rurfus n on exeat , n eque per o s n equ e per na…r es ; id m capite manere , vel ex capite in corpu sde ferri n eeelfe eli , ad ventriculum perven ir eac optim e qu idem ceiTerit , f i ad ventriculum per…Ven iat ; cum Prereore en im ex1er1t ° fiqu idem co…

p iof um ac h umidum f uerit , Ptercus h um idum

r eddiderit : fi vero paucum id non f ecerit . Quodli in capite perman fer it , m u l tam quidem do lo…rem cap i ti ex h ibuerit , quam in ven is eli ; f i ve…ro paucum , i d non f ecerit :an copio f um autem ,

a'ut paucum fit ,— f ui fignification em exhiber. At

lì ad corpus deven iat , illic cum al io h um ore per…m ifcetur ; fi fame copio fapituitafuerit , itatimc orpu s gravarit ; fi vero pau ca, non u tiqu e gra…var i t , quam n im irum corpu s magnum f i t , n ilial iud ei pr incipium relinquatu r . Succeden te verotempore , [i qu idem al terapitu itaaccedè rit lee…

dat u tiqu e :"

quod fi corpus ad veficam ven…

t riculum transm ittat , haec f oras de ferant , n ihile x eamali habuerit . In hac igitur oratione de…1n onl

’tratum el’c , quom odo caput ex ven tricu l o

p ituitam trahat , fim ilead f im ile ven iat ; fimul…q ue ame eomm emoratum ell: , quomodo

quare copio fi or (pituita) homini ex cibis po…

tìbus gignatur.

D E M O R R I S L I B E R IV. 125

C A P U T IV.

Bilem copio/lorenz a'

bilia/25 iam cibi: tum pot ibur

pm cr ear z' , 01 ci i f ellis ad bepar f rabi , 899 r e…

morantem dolor i; ccm/21m e]]È ; ef culentaac pom…

lentaaliaaliorum eff e nzedz'

camenta.

1c vero d e b ile di& urus f um , quom odocur cop io fi or in corpore gignatu r ;

quom odo foll icu lus ejus , qui in h epate eit , ipfam trahat .Sic au tem fe res habet . Qumm homo quodamarum e ft , aut alioqu i b iiio f um l eve , co…m ederit aut biberit , tum copiofior bil is in hepat e gignitur ;ac con f e [ì im hepar dol et qu od puer i cor vo cant , idque fieri cern imu s , acibo acpotu factum eff e nobis apertum ePr. Siq uidem

omnem eommemoratum h umo rem ex cibis cor

pus ad f e attrah it : f ol l icu lu s autem qu i in h e…

pate e f’c etiam qu icqu id illic h ilio (i inei’c ,ad f etrahit . Et fi derep en te copio fabilis e x fi iterit

hepar hom ini dol et , cc p io fi or ex ven tre gign i…tur. Hoc en im contingen te vetu s bilis propterm ultitudinem ad ven triculum f ertur , inde torm inain ven tricu lo oriun tur ; ipfius pars qu‘aedam per ve fi cam , pars vero per ven trem f orasprocedit ficqu e pauciflimain hom ine reman et ,dolores cefl

°ant . Si vero horum n eu trum com'

.

t ingat , primum vetu s bil is in corpu s procedit ;nam in ipTum diftribu itur ; [ i c op io faf uerit ,con feit im reliquo h umori perm iXta, de f e

'

f ign ifi‘

.

cationem ex h ibet ; fin pau ca, m in im e u tiqu e gravarit , quum corpu s magnum fit , n ifi aliqu odal iud principium fuboriatur . At f uccelTu tempo. .

1262 H I P P O C R A T E S

r is , [iquidem alterabil is acc efl'

erit plurimumh ominem laedit : quod fi m in im e acceflerit , eamc orpu s p ercolaverit , itau t bilis q uaecunqueb ilio fafun t , prodeant : quae en im edunturb ibuntu

'

r , aliaal iorum fun t m edicam en ta. Ita.fame etiam quae lze dunt m edicam enta ubi al iudab alio in vent ricu lum illap fum efi , fuafacu ltate cau fam habet , u t id quod f uperatum ett , ex…p ellat , ip fum que laedat . Ubi vero ex his , quaein ventriculum illabun tur al iabil is corpori ac…c efi

'

erit , inde m orbu s o ritu r . At hoc in f erm one

ego dem on ftravi , quom odo bilis cu r ac ibariisaut potibus copio f i or oriatur ; quodqu e f ol licu lusin h epate , qu od bilio fum ett , quiaf im ile aci…b is potibu s ad f e trakat .

C A P U T V.

Humor z'

r melancbolz' cz’ quem bydropmn Ea,”aquam

vocitat ) cop iofior is or tm , eau/Ze , fida, afi‘

ef z’

m ;unde lim o/î , inf er iorum part iam corpor isdolore: .

Une vero de aquafum dié'

turus, quaratio…n e cur 00piofior in corpore o r iatur

quom odo eam ad f e l ien attrahat . Aff evero au…

tem , quum homo amplius bib er it , corpu slienem aquam ex ven triculo ad f e attrah ere ;fi p lu s quam deceat , trax erint , quamprim um ho…m inem labo rare idque con tingere f en tiunt , qui…

cumque hom in es lienofi funt . At ub i l ien tra…x erit optim e qu idem ( ce fferit ) f i vetus aqua,q uae in liene

‘au t ven tricu lo ine i’t , ad ve fi cam autventricu lum percoletur , i ithac ex pellatur : nonenim per fuperio

‘

ralocaaquade liene expu rga…

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R A T E 3

tae , capiti corpor i brevi dillribuunt . Etqunru qu id com eder it aut b iberit quod li t fan..

gu ineum con f el’cim ìngulares venae at tollnn tnrfacies rubet . C0 1di au tem co 1 por1 ub i e x

cibis ac potibu s 00 pio li or quam par _fit , fangu isacceller it , reliqud que h um o ri adm ix tu s fuerit ,11ili

g per ven trem‘au t veli cam reliquo h umori per…

m ix tu s e x ier it c orpori n1olel’ciam ex h ib et : at fi

paucus ac c edat , u tiqu e corpu s m in im e gravarit ;f ed tempore ab ipfo ad ven tricu lum au t ad na…r es transm ittitur , quae f oras ex colan t , n ih ilqu e

leedunt : fi vero paulatim copio f i or evadat , m m110q redditnr. At quom odo copioli or Fanguisprocree tnr , am e eil ex pofi tum . Qy um igi turfint quatuor , fangu is bilis p itu ita aquahae c omniaquom odo , cur acibis po t ibus ,

copio f i o ragignan tur am e el’t den'

10 nl’cratnm .

Quod aiiten1 ex his gignantnr hoc con ftat a’rgum en to : f i hom o pan caedat , pancab ibat ,

nu l lum hoc m o rbum induc it . {\tqu e haec qu idemhaétenus m ihi dié tafun t . att igi au tem ob iter ,qu od oltendat in tel l igen ti , quom odo haec pau c io…rafiant : verum haec m e liu s pau lo polt declarabo .

C A P U T V I I.

Plano:‘

quatuor f onte.: f emper corpor i difir ilmerecacao.: acorpore attrabere pre claracompara…t ione docet ; multiplice: venar cj]? corpor ir

unde cibi‘

potm que ]uav itar , E? in]uaw tas ap…

petentia, appetent ia: ceJatio.

Uos vero appellavi f on tes , h i quum plemfuerin t , lem per corpori diltri bunn t

° quamVero vacui ab ip f o circum f unduntnr . Sic etiam

ventr i…

D E‘

M O R R I S L I B E R IV. 129'

ventricu lu s facit ; li e enim f e re s habet,quem…

admodum f iqu is alf ulìt in t riaant pluravafaae…neaaqua, eaquam planillimo loco ltatuat ,

quam Optim e coaptatadifponat , conjun élisad f o…ram inafiltnlis , f enlimqu e in unum vas aquam ,

donec om n iaimple taf nerint , aff undat . Ex uno

enim in reliquavaladetinet , quoad caeteraetiamimpletaf 1ierint : plenis vero vali s liqn is ex uno

aquam ex hauriat , vic illim cont rarefluet aqua111vas aeneum , rurf us aquaci< vali s a:me is va…cuabitur , qu emadm odum eam e x ceperunt . Ita'

fane in corpore f e res habet quam enim cib ipotus in ventriculum dec id

'

erint , corpu s e x

ven tricu lo han rit , fimulqu e cum fon tibus e x plo

tur : at ub i ven tricu lu s vac natu r , rur f us retrohumor

‘

redditnr qu emadmodum etiam acceperat ,veluti ex al iis vafis in unum vas .

Vena: en im multae crebrae , aliae quidem te. .nn iores , al iac crafii ores , per totum corpu s f erumtur : h te , quamdiu homo vivit , apertae fun t ,novum h umorem ex 0ipiunt em ittunt eo

m ortuo , c laudnn tur ex tenuantur . Quamdiuigitu r homo vivir , corpu s qu idem ex ven tricu lo ,

li qu id in le habuerit , hanrit ; hanriunt f on…

tes eXpleti , corpor i diftribunnt n ili enimcorpu s h umorem ex ven tricu lo attrah ere t ‘

,

'

f ed

f o'

l i f on tes , nequ ead corpus tfansm itteren t , nonu tiqu e f ufficiens haberet corpu s alim en tum '

f fed

parcius : neque en im al im entum amplius habe.rent , qu od in corpu s f ontes dillribuer en t:Ac n ili fontes illi adefl

‘

ent , dum comedimus

aut bibimus , non utiqu e certo dignof cere'

m ns

quod in cibo potu fuaVe ell‘et au t in fuave ,hac neceflhate , quam dicam , coaéli. Haec n i…

m i ram ìi‘

1inorafint ,

q num corpus p rius quam unumquodque implea…P r inc. A rt . filed. Tom. III. I

H I P —P O'

C R A T E S

tur , fua1pf us facu l tate reliquo corpor i l'

empet .

denunciar, qu id e;: h is q ll c€ com eduntu r bi…buntut , biliofum , pitu ito f um , fangn ineumaquofnm li t . Ex his en im fingu h s qu icqu id 111

c ibo potu plu s julioadfuerit , i llos nobis in…

f ùaves r eddit ; quae v ero maximum fui defi de…r ium fac1unt earatione f uaviaf unt .Qu od fi ex fontibus aliqu is cibo aut

’ potu ind1geat earatione etiam corpu s ab his attrah et ,

don ec hum or ju(to pan cior evadat ; tu11.cqu e ho…m o au t edere an t bibere def ide1at , quod portion em illam ex pleat , r eliquis aequalem faciat .Earn qu e ob cau fam q tium mu l tum edimus antb ib imu s interdum cibum aut po tumappetimus ,u 1h 1 que fuaviu s fnnnmu s , quam quod appetirun s : quum vero comederimus , hum o rqn e qu oadejus fieri potuerit , i n f on tibus corpore adae…natus fuerit , tune in eo appe tentiaf edatur. Achis quidem ha& emu s dix in1us .

‘

e A P —Ù T V….

Bi]emacibi: €99

pot ibm in f elli: f oliicalam f ecermi , ibiq

_

ue f olam i cardiogrm zm fier i ; morbo: incord e non generar z ; caput lienem morbi: ej]emax ime obnox ia.

,n znodo. cur humorer ho…

m inem le denter pariciorerfiamf ; 89"

quatuor ej]Èloco: quibus bomapurgatur .

au tem in locum , qui el’: in h epate , as pot ion ibu s lolabilis f ecernatur , itares habet . V enu lae enim , quum debile s

tenu es Qn t , al ium h umorem craffio rem gra…viorem attrah ere n equeun t ; fimulqu e eanon ell:

https://www.forgottenbooks.com/join

j_32 H I P P O C R A T E S

_Quatuor equ idem e ffe humores hom inem lac…

dentes dem onl’cravi ; quatuo r etiam ipf orum ellef on tes allevero per quos eorum u num quem que:

hom o repurget ii vero f un t o s nares , podex ,

Urethra. Et ub i aliqu is humor m olellus co…

p iofior , faétns f uerit , li per has vias hom o repurgetur , nu l lu s ab eo m orbus ip fum ve xat : acfi ventricu lus plenus fuerit , lique fcente corpo…re ab h um ore ad eum deflu it per aliqu eme x h is locis ex traf ertur ; proptereaqn e parc iorin corpore humor gign itur . Corpu s en im quem…

ad modum ame an teadictum ell , vent ricu l o ,

ubi vacuus fuerit , diltribuit ex eo hanrit ,ubi plenus fuerit . Atque haec m ihi dicflafun t ,quomodo quare h un‘

1ores

‘

hom in i molcltì pari ..c 1ores fiant .

C A°

P U T IX.

Q uomo£ o 89°Eur homo farms degat ex idoneo

tam cibi pot zir , tum bamOr ii coéi ion ir

difii°

ibli t i0h ii , manfiom'

r eoécret io'

rzir t empo…'

r e 89”

ex m inime idoneo eg‘

rotet ;\

zìnde ex …

t erluat i0 €99 mat i er corpor i: unde €99

plèniz‘

udo

calar dolor EC)”

f ebr is.

Uom odd vero cui h omo fanus degat , fdidlurus fum . (b um com ederit bibeh umorqu e ad c ‘orpu s perVenerit eo quo

dictum ell m o do , al teri pe rm ixtus , tum ei qui

in corpor e tum ei , qu i in f ont e ell eo qui…

dem quo acò efli t die , in corpore manet ; po…firidie ver o c i alias hum or accedit . Atque h l .

quidem duo dies funi: duo in corpore hu…

D E M O R R I S L I B E R IV. 133

mores hum orum qu idem alteri duo dies f unt ;alteri vero unus . Pollridianus certe , u t qui

c rafius li t , in corpore ip fe manet ;Q

alter veroacalo re co& u s diff unditnr tenn is fa& n sp oli ridie per omn e tempu s arecenti pro tru fus ,

ad ventriculum accedit : quum au tem ad ven…

triculnm pervenerit , c ibos lo ci i l l in s coquit ,de f e fanguinem in co rpore facit rem oratave…ro tempore graveolens rcdditur : tertio vero diunac um Iierco re u rina copia(ib i ip f i tot iae qual is confim ilis zeqnab iliq nc m omen to fo…ras egreditnr : Ii fu i iplins portio q nx damf uerit hum or tam en f ecundnm diéiam ration emin corpore manet . Tertio autem die ex corpo…r e humor ad ven triculum conduit , c0pio fi or

graveolen tior id n empe quod ab al tero r e…lidi um f uit cibariacon coéiade f ert qu ic

qu id in corpore mo rbofum el‘c ac rur f us ( cumeo ) de fertur. Urinavero , quae falfaeli , in

dicat cibariae co rqore id , qu od m orbo fum eli ,deducet e ; f emper pollrid ie ip faper alvumf ecednnt humor vero tertio die .

Hoc modo contingere fanitas f olet : atque haecqu idem dié tafunt quaration e cur homi…n es fan itate f ruan tur…(l uod f i hum or ipfe particulatim poliridie fo…

ras prodiret ; cibarianon Iim iliter graveolentia.reddita, f ed velu t co é

‘

ta ex ventricu lo f orasconcederen t , n rinaque potn i fim ilis ; eorpusque

f emper evacuaretur , omn ique tempore hom oub i alvum ex oneraverit , aut u rinam r eddiderit ,fiatim potu cibo indigeret pro dejeéi ionisiì1é

‘

iae copia li val idu s elle deberet ; qu nm h n…

m oris non fatis in corpore reli nqnatur f ed po…firidie aut eodem die unacum ii ercore fo …

ms prodeat fi quidem qu id com ediflè t ,1 3

H I P P O C R A T E S

b en e ell°

et ; f in m inu s evacuatu s ac debilis efi°

et ,‘

n eque hum or in crailari poll et , u t poli 1idie f o…

1as prodir et ; non en im f uf iic iens in corpore r e…linq

‘

uitnr . At n un c q unm ven trem ex oneram ns ,

b en e valemus , biduo n ihil edente s vi…vere , al iqu id facere '

pollum us n equ e h oct empore propter vacuationem pro rfus debil itan1u r hum or en im in corpore relié tus robùr

p rael’tat . Atque haec qu idem quom odo quamob cau fam humor ad corpus acceden s , n on eo…dem die , f ed n eque poli ridie f oras prodire ,

queat , d iciaf unt . Id autem alli rm o , li' p lu s

q uam tres dies in corpore hum o r permaneataut al iu s qu i impleat , copio fu s acc efi

‘

erit ; ub i

venae in caluer int c onli iterin t hom in i maju sant m inu s malum denunciari : b iem e ‘ qu idemm inus tardius ; aeliate vero maju s celerius .

Et quae qu id em contingere f olean t , fi humorin corpore remaneat am e di& nm e ii .

Si vero corpu s c ibos fratim ) egereret n on

u tiqu e quod iatis fit h umoris n obis f uppeteret , f ed hom ines graciles debi les e lf en t : atnun c quam cib i ac potu s in corpore permanean t corpu s ex ven tricu l o attrahen s quam…

d in p erman en t f en lim hanrit ex ple tur .

Iliaqu e am e didaf un t quom odo quam ob

can fam cibariaeodem die ex i t e n on pofii n t .

Q_u od fi cibi in ven triculo plus quam deceat

t emporis imm oren tur aliiqu e ad eos accedant ,corpus u tiqu e implebitur compreli i s aplen itudine venis calo r ac do lo r corpori chot ientur , aeliate qu idem c itiu è bi eme vero tardiusmiiate en im hom inem circumlian s ae r ) cali…dns e fi calidiorem ad f e fpiritns attrah it : acfi dum calidus adh uc eli ven tr icu lus juiio ca…lidior homin i fpiritus accedat m inim e m iran…

https://www.forgottenbooks.com/join

1 36 H 1 P P O C R A . T E S

c orpore gignuntur non italonge copioli1m ad…venerit corpus‘

f enfim incale fcit , ut non admodum laedatur ; in ventricu lo liqu è fc it in fua…vemq ue hom in i cibum facit . Si veto humor .

al ius al io ce p iofio r f uerit , inde f ebris hom in if uboritur : f ed de hoc pau lo poliaccuratius ed il…f eram . In te rdum au tem etiamfi c ibus fuavisfit homo ex tenuatur ; caufavero eadem eli .

His au tem contingen tibus p lus h umoris exit ,quam fuccenturiatur proptereain quiete de…gentem extenuar1

.Con t1ng1t .

Hom inum autem labo rànt ium corpu s quoqueincalef cit : hoc enim ex labore incale fcen te ,

h umor in ipfo diff unditur m orbu s h ic'

e x te

n uatorius ex oritur qunru autem inutilis fiat( humor ad ven triculum veficam de…fluit haec au tem f oras tran fcolant pars lanezip fius per in ternam corporis raritatem f oras ex…halat pars . autem adh uc intus mancu s in f u…

dot em verfus foras p er corpu s egreditur : eodem

e tiam m odo - juvenum —ex erc itationes idem quodlabor e ffic iun t . Quod f i etiam parc ior fuerithum or , quam qui pr iu s ex ivit , atque al ius qu iadh uc apotibus , ac etiam cibis accedat , hom opropt ereac x tenuatur . Parc ior autem acceditfiqu id al iud comedere non pofii t ; li non pro

prioris labo ris ex ercitat ionis ration e laboren t ,al iis al iapau ciorah un t . At bonu s corpor1s ha…b itu s pen c ibo s hanc ob cau fam accedit . Ubit empore reliccatus humor fu erit i n prio relabore al iusal io‘ prius ingrediatur interdum co..

p iofi0 r unu s al ius al io s admodum lupera…ver1t id plen itudinem facit . Et , f i qu1dem am u l tis valde luperetur h oé m odo f ebris oboritur : (i vero apau cis

'

, parum f upeiaturfed corpus h oc modo per fet t e potefi , quum

D E M 0,11 13

‘

1 3 L I B E R I V. 137

eopiofi or in ipfo h um iditas in fi t , quae caloremdillolvit . Corpus enim af eb1e i xicale fc it , fim odi: um qu idem fuerit , quod m olelium e il ,

t e1tio die eodem m odo dem ittit , duobus verodiebus c onti nen ter vexat : fi vero copiofius

q uinto die , quatuor autem pro ration e habet .Sic m orbi per dies judican tur : at fi febris dim i…f et it diebus imparibus , fanu s homo evadit ,

m oritur ; quam vero ob cau fam , pau lo poli e…r iu s declarabo .

C A P U T X I.

Cnr f ebre: dim it tmit 89°

cur f ebr er , morbi

impar ilmr diebur r emittamt , f o/w mtur , judicen…

tar ; humor vit iofm conturbetur , Éj evacuetur 5hor ror obor zatur , 89

"

c

‘

r zf er ji:mt .

Unc au tem dié iurus fum , cur f ebris dim ittati At ( cau fam ) elle alli rm o , quod fi

f ebris hom in is corpus p1eh enderit , tertio die , autalio quodam impari , h um o rem m olel

’tum e cor.…

por e exi t e f ecundam comm emo ratam prius rat io…n em neeeflie eli : n equ e en im priu s exit , quamei bonus al ius ex ven tricu lo accellè rit . Ii1te rm e…

dio namque poli ero die co rpus ex ven t1ic ulo

trahit , quicqu id i l lud prim o die in ip f um dem i…f erit ; n ili ven tricu lus tran f colarit , al ium h u

m orem habuerit : quod certe hom in i mal e celle…r it . Quod fi f ebris tertio die dim ittat , eodem

m odo , quo primo etiam ip fo die dim itt it , u t

dif tum eli . Et fic qu id em con t ingit f ebrem in

corpore e x citatam tertio ‘

die r em ittere : afiè ro aut em (i qu in to die , aut f eptimo , aut n ono di…m ittat , eodem m odo eam dim ittere , quo t ertio

I 5

“i

'

gg H I P P O C R A T E S

d ie decedit . Elli en im f ehri al im entum in locis ,q u os pau lo an te comm em oravi : ex f up

'

erante en imc op ioli o re h um ore hom o f olu tus eli .Imparibus au tem diebu s illam ob cau fam f e…

b ris dim ittit , qu od paribus d iebu s corpu s ex ven…t riculo attrahat , imparibu s vero dim ittat : ven tri…c uiu s au tem in hom ine fano f oras tranli nittit . Acp rop terean ece ffario diebu s imparibus m orbi j udicantur ; iliaqu e ration e hom o f eb ric itan s , fanu se .vadit Iliam que ob cau fam aegroto sallem diebusimparibus maxim e laborare , idqu e ex ration e qua…dum fieri .Con turbatur qu idem hom o , quum f ebricitat

cu ju s r ei lignum eli , quod horror fubinde pert otum corpu s t ran f currat : hoc au tem m in im ei tacon ti nge ret , n ifi hum or con tu rbare tur , abipfo plu s au t m inu s f ece rn e retu 1 al ias al iumf uperaret : maxim e vero etiam c on turbatur die…bus imparibu s , qaum aegrotat , tun cqu e horrorp raecipue contingit . Sic en im f e res habet : h u…

m or'

is m oleli i al iqu idarecen ti hum oro f uperatumextracorpus propellitur , ad in fe1i0 1em alvumde fertur , alvus unac um m oleli o h um ore in…

cale f c it , in f equ e magis , quam priore tempore ,r ec ip it ; hoc au tem i n m orb i judi C1t10 11e praec ipuecon tingit . Quod li corpu s pau latim ad ven tremdim iferit , n equ e copio fum f u erit quod hom in im oleltum eli , ventricu lus calorem perf ert , cor…

puf qu e ad judicationem val idum eli , homo

c onvale fcit , ubi nox iu s hum or e x ierit , is quif ebri alim entum f uppeditat , con fumptus f ueritfi vero fanu s f uperaverit , hac ration e aegrotush om o prop ter commemoratas cau fas , fanus evadit.

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R A T E S

imparibus m edicam entapu rgan tiaex h ibebant ,h om ines interim ebant , i d itaf e habere ignorant es : hum or en im i n aegro tantis corpo re magisdiebu s imparibus con turbatur ; n im irum qunm

c orpus ad vent riculum h umorem tran fm ittat :f i qu is jam con turbatum m edicam ento all'umptomagis con turbe t '

, n on m irum el’t ex his hom in emp erire .

Atque u lcerali curen tur , his maxime diebusin flammantur : hum or en im , q uum cbmm ove tur ,

in omn es venas f e rtu r , eafque implet ; ub i adu lcus devenit m orbus . Ac fi qu idem cure tur ,

pu fque‘ ab h umore in contu rbatione ven iente ,

f oras p ropullirm e x itum habeat , u lcu s,

f orase x pu rgatur : quod fi non curetur

‘

, n equ e exi…tum habeat pus , i l l io una- cum eo , qu i accelli t ,p ermanet , dolo remque ex h ibet , carmem u l cusambien tem attollit etiam ab i llo . Ac fi qu idemin cruribus u lcu s habuerit , in c rurum connex i o

n ibus venae attollun tur ; fi vero in manibus ve…n ee , quae fun t in mannum connex ionibus , inde…

q ue glandularum tum ore s or i un tur . At qu ibullcunque h om in ibus febris incidit , fi nu l lo al i oaif ecîtu laborent , eaex pingui ore , quam par fit ,h umore incidit , veme que imple tae dolorem calot em u l ceri exhiben t . (Luod vero incaluite tiam reliquum corpus «:alefacit ; licqu e cal or adu lcerapervenit : h umo ris en im agitat ione corpu s

ulce raincale f cunt , tal ialabor effic it . Ul…

ceraau tem qu in to die inflammar i definun t ,

f e cundum horum dierum rationem , pro u l eerum magn itudine , etiam tertio di e , qu into ,

f eptimo , nono , u ndecimo : deinde abfoluto pr imo c ircuitu , rurf us f eeundi in itium el’c

tertiu s dies , qui d i aprim o decimu fquartus exh is x ero maximadecimoquarto die infiammatio

D E 111 0 11 111 s L I B E R IV 141

n e liberantu r . Atqu e haec oratio declarat morb o s diebu s imparibus judicari ; h um orem in fano ,

tertio die e x ire , lierons vero f ecundo : ifta,q ua: tertio die con tingunt , rem itaf e haberem utuum inter f e teli imon ium przeben t . Ar

que itatotti haec oratio f ummatim am e explicataelt.

S E C T I O I I.

C A P U T X I I I.

Cnr benzine: mgrotent , quapargat zonz; neceflitarf ebr is ex r ep/et ione cr iar fabr i inimiciflimaraqua/iu humor , palmlarnfii!iof m. Car aqua,quam oleum faciliar ex balet , att€naetar ; quotE}j quamorboram pr incip io , quorum max imumefi violentia.

Une vero ex ploratius , cur hom ines aegrotent , ref erre volo ; fim ulqu e c um h oc fer

ni o11e dicam , quae [i nt m orborum principia,quae ipforum unum quodqu e elh eiat .Aio autem ; fi cibi qu idem , quam deceat , co

piofiores jam'

con co éi i in tus m oren tur , nequ e h dm o repurge tur , al teracibariaacc edant ; corpus apriore, h umore recenti repletum incalefcit , indeque hom ini f ebris obo ritur. Verum f i cobortaf ebris , n eque periculofa n equ e veh eme nse fi , in quahum or aequal is eli , qu i copiapauluIum uberiore nos vexat . S i en im i d itaf e ha…buerit , qu1s ,

adm odum f i t robuflu s , caque ,quae eonven iunt

' adh 1buerit , fanu s evadit : unusautem f olus m orbu s ab omn i h um ore , f eptem lignahabet . Primum , eum enim tulli s le.

…

H I P P O C R A T E S

Vis detinet : f e cundum fiocae x ifi ens : ter

tium , ven ter duru s redditur , n im irum Herco

r e in tu s reten to : quartum , capu t gravaturq u intùm , vom it : f ex tum , f ebric itat : f ep…t imum , nequ e l otium prob e perm eat . Haecf un t h uju s m orbi ex omn i h um ore orti , f eptem

'

indicia. At (i alvo n

’

on deficien te , unu s ex 1° el i

qu is h umoribus fupe ret , m el ius homo habebit .

ac Ii qu is febri obo rien ti , ab li lten te h umo re ,

idon eam in im e adh ibue rit , c ircumagetur n10 1°

b us , quantum ipf e hum ores f uperaverit , h oc

m odo .

Incalefcente corpore , per hoc aquo fus humo r ,qui f eb ri e f

’c inim ic illimu s , p1

°

x cip11e e x halat ; r elinquitur vero pingu is l evi s , q ui bilio f us

"e fi ,

praecipuum f ebris al im en tum . Hoc au tem m o…

do e x halat , qu emadm odum Ii qu is aff uf i s in vasaeneum aqua o leo , lignamultadiutu rno tem…

pore fuccendat ; aquacerte l onge pau c io r f uturac li: , ex vaf e nam que e x halab it ; o l eum au tem

,

paululum imm in uetur , quod

p ter raritatem ab ign'

e ex tenuari p ‘

0 tè fi , levisr edditaex halat ; o leum autem , quod n im irum

coh ze reat den f um f i t , attenuari'

n equit , n equeu t aquaexhalat e . Itafame in hom in e f e res

habet , incale fcente nam que“ co rpore ,aquafo '

r'as

e x h’alat quod vero *

e fi b iliofum , qu'

u'

m cohaerensden fum fit , 11611 Ii

'

m ilite1 'at tenuatum ex halarepoteli . Vernu

'

r attè i1uatus b iliòf u'

s liimior c fh

ci=t ut corpu s magis i110alc f cà" 'i en im

m eliu s alimen tum bilis f ebr1‘7

in corpore difperfa, au t firmatafm o rbum cum

prior ibUS c ò ri ò borat . At que ili ir”q°'

u idem hom in ico ntingere , n i f i purge tu rau t c u

'

rctur dietafunt .Qu od f i ip facopian on f uperet , {i

'

ve f em el m ul

ta, five paulatim colli'

gatur , &°

reliquum cor

I

https://www.forgottenbooks.com/join

144 H I P P O C R A T E S

ru f i o facîiaf i t , tum or oboriatu r fa11gu is fia. ‘

t im vi cale faé iu s in venas h iantes concurrens ,qunm prae copiaex itum , quo abire pofi i t , non

hab eat , colligitur : ob idque tum or fit , tamdiu u

que adefi , quoad ex locis , eo quo dié ium e fi:

m odo , au t per ip f un1 tum orem r epurgatus f ue…'

î

r it , fangu ini cum tem pore , ve l in pu s ver fo ,

ve l non , exitus f ive per manu s op eram , IÌVe f i…

ne ea, pateat . Qu in immoderatus labor talequ id e fiicit : qunm en im h om ines jmmoderate la…b oraverint , qu ibus fangu in is labor

’

praec ipue con…

t ige1it'

, i l lio firmatur incale fcit , indeque doloroboritur . Quod (i ab his quidem f uperetur ,magnaau tem copiaex labore con tingat , ai…vus ac ve f i cacopiam neutiquani celeriter tran flcolarint , ex eo fan e f ebris fubor ie tur ; . n equaquam vero , f i prior hum or aequal is fuerit : Ilvero i n ipforum labore plurimus in corpore p ermaneat , fuperat i l l e . Atque haec qu idem de

violentia, quaenam in corpor e confic iat‘

, dietaf unt .Et haec qu idem duo f unt pr in cipia, violentia.plen itudo , quae , n i fi hom ines repu rgentur ,

corporaealefaciunt . Quod vero ex ae'

r e pro cedit , f i hom in i incommodum fu er it , al iqu id h um oris fuperat , tanquam ad m orbum eale facit ,priu fque , f i ita00 11t igerit ,

‘

re f rigerat . Priu sau…

t e'

m de eo ,prou t cale fac it , diéi uru s fum . Di…

co igitur , fi in ipfo hom in e _

m orbo f um al iquidin fi t , qual e in prio ri dixi , ea, quae ex aereo riuntur , incomm odafuerint , h omoq ue incale f-Ìcat , totum corporis h umorem in cale fcentem con

tu rbat i ;,

id“autem vis prmfiat .

iEt f i qu idem hom o repurgetur , conturbati h ujus h um oris )

q uantum plu s aequo abundat , f ec ern itur : id ve…ro rei fimile efi , quam ex laéi '

e equino Scy thaecon

D E M O R B I S L I B E R IV 145

eonfieiunt .

'

Lac en im in vafal igneacavaaff uf um agitant ; quod dum conturbatu r , f p un1e f0itac feparatur ; pingu e quidem , quod bu ty rumvocan t , q uum l eve fit , in f umm o f epon itu r ;grave ve ro eralfum fub lide t , quod e tiam fe…

parante s f i ccan t : quod cum concrc tum h eca…t um f uerit , h ippacc n ip fum vo can t : lati is verof erum m edium locum habet . Sic etiam in 110

m ine , quam contu1‘

batur humor i otas in corpor e

, aprincipiis , quae d ixi , om n iai l li f epouuntur ; b il is quidem qaum f i t levillima, in f u…

p e rfic iem difccdit ; f ecundo loco fangu is ; te t ti,op ituita: horum autem humorum gravili imus e fi

aqua. Q uum au tem haec itaf e habeant , quif…qu is in morbo plurimus f uerit , dum turbat io

_

in

p ri11c ipiis con t ingit , ad locum f ertur in q uo

plurimum fupe rat : verum in turbatione am plamcapac itatem mucins , f ee re tus volvitu r , corpuscale faeit , aut in aliq uacorporis parte con fifi ens ,u nacum al io h um ore , qui al io in loco ine fi ,dolorem calo rem e x h ibe t : qu i vero incale fcitIc t us , reliquum

‘

corpu s fimu i etiam cale fac it , e x .

c oque f ebris oboritur ; magis abile , pitu i

ta, fanguine ; haec en im calidilf imaf unt , fiqu id horum in aliquam corporis partem incubuer it , plerum qu e m orbus inde n om inatus e fi ,cognom en habet : ab aquaau tem n equ e admodum veh em ens , n equ e diutu rnaf ebris oritu r ;aquanam qu e ign i baud idon eum e li alim entum .

Et h ze c qu idem hac”tenu s diciaf unt .Ante turbationem Vero non habet , quo f ece..

dat hum or copio f i or , f ed al teri h umori perm ixtu s f ur f um deo r f um volvitur ; omn ianamquepl enaf ont ; in turbatione au tem vacuantur . Ad

al terum al tero magis evacuatur , qu iqu e _

copiq…

fio r e fi humor locum o ccupat ; ali enu s alteriPr inc. Art . .Ma]. Tom . III. K

146 H I P P O C R A T E S

nonadmif ee tu r , f i circum adhaere fcat , pr1u fquamviribusadaequatu s f uerit . P0 1e fi autem adee quar i is , qu i ab ip fo ad mo rbum accedit , quoadlo cus repurgatus fuerit , qualifcunqu e f i t pur

’gat io . Quod f i copio f us fit i s humor , qu i aiii i…git ; al ius , q ui p1ius falub ris e rat , ad m or

b um e x hauritur ab f um itur , coqu e padi o ho…m o perit : in fuper en im e x hau ritur , f i m orbon on fati s fupe rf ue rit al im enti , f ed ab h um o re ,

q u i in loco do lente e ft , ab fum itur . Primumquod pr0 pinquum e fi , ab fum it ; deinde u lterioradepaf c itur , don ec con fump tum f ue ri t , n equ eampliu s f uper fi t corpori al imen tum : l evis autemhum or hom in i e fi al im entum .

(b uemadmodum igitu r par e li , primum (i ma…x ime incale f cat , putredo f en f im obor itur ; deinde po fi quam illic al im enti pu tredin i non fatis f upp etit , in corpu s f erpit , in itio ab eo , qu od fa…num e fi p10pinquum , (luci o , quoad totum ,

quod carno f um e f i , putre f€£ erit : po fiquam autem in t otum depafi um e fi , putredin is aliment um ab fum itur . Sic fan e etiam in m orbo in i…

tio aloco i ll o dudio , poli quam i llio non ampliusfatis ineii al im enti , u lte rius depaf citur , ab eoquod vic inum e fi , f umpto exordio . Ubi en imad totum pervenerit , m orb i al im entum ab fum…

p tum e fi , n ec al iu s falnb1is ( hum or ) f upe rat ;idque f i fiat , hom o interit . Quinetiam ub i hicin con turbatione ampliorem locum ac cuparit , ne…

q ue firmatus f uerit , f ed volvatur , non ampliusal ten perm i fce tu r f ed in m orbum inf um itur ,

n i f i repurgetur : deind e venae f upram odum im

plentur ; valdèq ue impletae n ihi l ex f e dim ittun t , priu fquam am placapacitas ipf i s cont iger itquemadmodum ubi qui s vehem en ter percu ifus fue…rit , fanguis fab vulnus decurrit , venis n imirum

https://www.forgottenbooks.com/join

31213l

f i incommodafuerin t , quum corpo ris humorem f uperarint .Affero au tem , partem CJU S h um or1s , qu i e fi in

hom ine , quam liquatus f uerit , concre fccre

infpiffari , donec m o rbum pariat : pat te rn/verodilatat i . & f ecern i. Hzc cqu e aff ecîi i0 ladi i fim il i seli : —

quum qu is coagu lum‘

in lac injece rit , f rigid itas in eo laéi e obo rtalac i11c1°affat f imu lque cogit , quod incrafih tum ambit , f erum efi : f i c fane in hom in e hum or , re frigeratione in morbof uborta, concrevit i11fp iffatu s e fi : at circum , ipTum aquo f 11n1 h umo rem alius etiam hum or eli ,

( qu i ) quo copio fi or in reliquo corpore f uerit , eo

magis comm i fizetu r .

Verum fi qu id em ad alvum devener’it , fi eron sc omm ovet , in alvo torm

‘

inaexcitar , forafqu eexit nu l lamagnai l latan ox ia. At f i ad alvumnon devenerit , ad eam co rporis partem adhaere flc it , in quaplu rimam capac itatem adeptus fuerit .Locum igitur am plum fibi na6ius , in eo vo lutatur ; quod quid em aquo f i h um oris ex con c re .

tion e f ecernitu r , qunm n im irum in corpore f ri

gidiflimum gravifiim um fi t ad i11ierioradefcendit , circum ofii1 , n ervos volutatum , adh ucmagis corpu s ad infiammationem perduc it ;clarum eli , qu od circa11erVos , p rze f ertim que

c ircaoffa, aquo f us hum or f i t , qu i in fiammati…nem facit . Nam circao ffeas corporis partes h o…

m o maxim e' r iget , capillique eriguntu r , cuticu lacon tratiaac fic c io re evadente , quam priori tempore deficiente n im irum iiih ic , aquo fo h um ore ,

circum o ffaobvoluto . Hino fame f olus locus ,ubi prim o tempore erat , infiammationem facerenon poreli , unde etiam rigor oritu r . Reliquus

vero hum or aequab iliter conden fatus , partim in

toto porpore efi partim vero quò’

copio f ior fuerit

D E m oaai s L I B E R IV 149

f i qu idem contigerit , u t alvus pl enanon f i t ,q uod ‘

m ole fi um e li paucum f i t 1nterdumadalvumdef c rtur , n equ e magna…nox iam induc it : interdum qu idem f ebrem non in ibrt in terdum vero deb i lem inno x iam , quodqu e dolo rem facit , unacum fi ercore f oras prodit .

Qu od f i alvus p lenamu l tum habeat , quod lacdat , pericu lum e li ex eo morbum aliqu em oborir i , f i , quod n o x ium e fi , aliquam in partem decumbat , vel ad latu s , vel ad vifcu s , au t al iamq uampiam partem f imu l cale faciat , u ti primumi llum ( h um orem ) c on turbet . m1ibus vero nonm u l tum acalore cx aquo fo h umo re fupe ratume fi , cum n imirum ci rca0% prope m edullam( fpinalem ) con fi fiat ; his proceden te tempore ,

magis (atiiciuntur ) quae ( prope ) fun t , acp rimum quidem locus ip fe , deinde quod ip fivicinum e fi fame ulterius depaf cituralvus , qunm cal idali t , eum f u fcipit : deindetum alvus , tum laedens humor , h unc ma

'

gi s calefacit .G rafi

‘as au tem humor incale f c ens , primum is

difi unditur , qui aiiligcn ti vici nus e fi ; difiu f‘

ùs

vero lee den ti aquo fo h um ori comm if cetu r : deinde in corporis concre tione magis vacuatu r ;q uamdiu aquo f us hum or r eliquo h um ori ( perm ifc etur ) , tamdiu rigor detinet . Q 1i11etiam f e

‘

.

b ris hoc m odo gen erataf i t ;'

quae enim niolef iaTunt , ad l ocum '

inhaeren tia, corpu s incale fcensin f e f ebrem contrah ere cogunt q ; aleeden te ,

ab alvo cale faéi um , reliquum aquo f um h um orem fuperat . Atqu e itaqu ide 'm f ebris p ofif rigus fit , fi cop io f i or h ur

’

nor in aliquam corpor is partem decubu erit : quod f i convolvatur , h ocm odo oritur. Po fi f rigu s f ebris convolvitur

'

quacircaalvuin tum fùperiorem , tum inf eriorem ma

K 3

I so\ H I P P O C R A T E S

x im e laboribus afii cit : ibi eninr amplifiimaefi

loci capacitas [ (lun-

t uau tem eavolvitù t , prim um incale f cunt propinqua, tum vifcera, tum

quae in ven tre cal idaf unt ; po fi eaetiam al iushumor difi u fus calorem ex c ipit , aquo fo h um ori adm if cetur febrifq ue po fi r igorem hic oritur , quu iu qu od m ole fi um e fi , m in im e con

,volvitur ; f ed ad aliquam corporis partem adh zef erit .

Atqu e i fiaam e diéiafun t , qu om odo un dem o rbo f us r igor fiat ; unde , quom odo ,

ex qual i ne ce fh tate f ebri s po fi ipfum incidat ;quaenam f nt m orbo f um pr inci pia, qu em que m d tbum eorum unum quodque corpori inducat , quaq ue ration e , cur m orb i diebus im pz uibus judi entur , unde hom ines fan i f in t ; undeae roten t ; tum etiam bili s , tum pitu i tacop1of io r m inor fiat : m u l taqu oqu ealia, quae in ipfo

natu rahumanain f un t_, quzeque haec ex igebat

o rari o , demonfi ravi : haec qu idem itacommem oratafine 1

-

1i

i i

hab cn t .

G A B U T XV I.

O

‘

‘

t

De lumè r zcz r, la…ac teret zbm ; [w irbr zcos teretes

par ere, lato: non parer e , _/ied abr z mzpi [umbr i

eorum lutow m or tm , Fed e; , 899

fignadiagnojiz

'

ca€55" prognoflz'

ca.

T nunc de lumb ricis latis dicendum .

Eo s enim in pu ero , dum adh uc in u te

ro e fi , procreat i afi'

ero : non en im ubi f emel uteio egrefi

”

us eli , tan to tempor e fiercus 111alvo mah et ,

b

ut ex eo putrefaé io diutìus permanente ,

https://www.forgottenbooks.com/join

x yz H I P P O C R A T E S

fac ientibus , au t veh em enter laborantibus , ven

t re incale fcente , deo‘

rf um prodit , ipfif que . e x re& o

\inte fi ino inflatus prom inet , idque facit ,

e x ano ex cernitur , au t r etro cedit .

Quod vero n on pariat , f ed velu t ego dico , f e

r es hab eat , hae c li gnaf on t : fi quis hom in emlumb rico lab o ran tem cut e t , m edicamen tumaut pot ionem dede rit , f i quidem homo prob e

p raeparatus f uer it totus rotundu s u t globus prod it , hom o fanu s evadir : (i vero ad m edicam entum prodeat , liatim lum bricus du orurnau ttr ium cubitorum longitudine ab rum pitu r , aute tiam longe maj or : q uum que abruptus fuerit ,m u l to tem pore cum ltercore li gnanu l lale produn t : poli eaveroaugef cunt . Atque haecargum en…

tafunt , lumbricum non parere ; f ed circum circaabrumpi'.Eli au tem ejus f pecies , velu t album intel

‘

tini

ram entum : haec vero h abet figna: al ias atqueal ias velu t cucum eris f em en deficit ; ubi h o

mo jejunu s fueri t , al ias atqu e al iasad hepar i'

m

p etu f er tu r , do lorem e x c itat . Interdum aut em , ubiad hepar irrump it , (pu taad o saliiùunt ,interduni vero m in im e .

}Nonnu llis quoqu e , ubi

ad hepar vehem en ter proruperit , voei s de feé‘

tio

n em indu c it , ex ore ipu taadmodum’

mu ltaflunut , quae “

pau lo poll: filtuntur fub in'

decjùetorm inam ultain ven tre

_

e x 0ita‘ntur : quandoquee tiam ad dorfum dolo r incidit ; i llac en im etiaminc

'

umbit f interdum vero illalumbrici lati fignaf unt . Hoc vero etiam con tingit . Ei , qu i h o c

an imal cu lum habet , toto qu idem tempore n ihil

grave m etu endum accidit ; qunm vero infirmuse vaferit , aégre refic itur : lumbricus en im eorum ,

quae in ventriculum irigeruntur , partemaliquamallumit. Si igitur , ut convenit curatus fuerit ,

D E 111 0 11 11 1 5 L I B E R IV. 153

convale f cit ; fi vero non curc tu*r , f uafponte Foras n on prodit : m ortem tam en n on inf ert , f ed

unacon fenefc it . Atqu e haec qu idem am e de lum…

brico lato ditta(unt , unde ortum ducat quaequem orb i ip lius figua(int .

C A P U T XV I I.

De calculz' ortaex 111576 , eau/ir , figm'

r quinque ,

fy mp tomat i: generazioni; q u: loci:

mod if .

T vero cal cul i m orbo principium ex laé teobo ritur , ubi pu er lac im purum ex mam

maf ugit : lac autem nu tricis impurum redditur qunm p itu ito li s alim en tis tum cibis ,tum potibu s impuris nutrix u faf ueri t. Quaeen im i n ven triculum incidunt omnia, in ealaé i i con ferunt .

Sic autem etiam f e res habet . Si nutrix m i

n im e famafu eri t , f ed bilio fa, aut aquo fa, autfanguinea, au t pituitò fa, lac quoque puero p ravum generatur : con f e runt en im corpus ven

t r iculus ; plurimum vero c iad lac con fert , quodipfaplur imum in f e habuerit . Ac puer f i de nut rice lac f ugat m in im e purum , fed ( velut d ixi )b ilio fum , m orbo fus deb ilis evadit ; quamdiu lac pravum m orbofum fugit , in praefent iamaxim e afiicitur . Atqu e ubi lac m inim e pu…

rum , f ed terreum ac pitu ito f um f u x erit , venafq ue aventricul o ad veficam tendentes amplasat trah entes pu er habuerit ; potu s au tem lac exnu trice“ in pueri ventriculunn concedit , qual eventricu lo de ' lacî’te trahit , in totum ei lim ile ,

’

K 5

5 54 H I P P O C R A '

T E S

quod venae in?ventr1culum detrudere potuerint.’

Et fi qu id in laéte non pu rum f uerit , id , q uo

f ru itur in veli calapis fit eo m odo , quo inaquam in im e pura, in calyce ve l vaie aemeo turbatadepofita, con fertim in m edio f èdim en tum con fiRit . Sic in veli ca, quum u rinaimpu raeli ,n equ e em ittitur , n im irum quum in cavo t ,max im e coacervata, pree dolore p er n1i& i0 11en1

non t fajic itur , ap i tu itacrudaconcre f c it : pituitaenim f edim ento pe rm ix tain glu ten vert itur . Ac primum parvalanugo accref cit , deinde quod accedit areno f um adjungitur , qunru pit uita, quae de laéte in veli caremanet , pro glutin e f t , inc re fc it ; qu icqu id h um o ris qu idemi n conglutinatione acc ellerit , per u rinam redditur . 1u1f us au tem f edim en tuni f olidum au t lapido fum e ffic itur , quemadm odum fer rum ex lapidibus ì ì. terra, dum limu laduruntur , fit. Ac

p rimaqu idem in ignem 1njeetione , ad f erri recrem entum lapides ter iainter f e agglu tinantur : f ed ub i f ecundo ac t ertio in ignem conje;

_é‘

tafue rint , r ecrem en tum qu id em lique f cèns exf erro . f oras prodit , idque : fieri oco l is cern 1t 1r ,

f errum au tem i n igne relinqu itur , cedente r em em en to , fub lidet , f olidum q ue ac den f um redd itu r . Sic etiam Pan e f ediment um in veli ca°

dum p ituitaglu ten fit , qu od ab 111111al1qu efCi t , cum eaex cernitur : ip f um ve i o ( f edim en

tum ) fubfidet , denfiitur , ac f olide fcit velut f errum . Ubi au tem fub federit ac f olidatum fueritf urfum ac; deorfum in veli caagitatur , veficam…

que f eriens do lorem alf ert , quum que veh e menter f eriat , ac ulceret , ab eaal iqu id au fert . Qu odvero adjicitur , adh uc maj orem eo quod dec é £fit areno f o , concret ionem e fficit ad bai1c u1oBum calculus in vefioaex la€te gignitur. Inter

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R A T E S

C A P U T XVI I I.

P otam non in pulmonem , f ed in ventr iculum de

f err i 85"ex hoc in zmiverf um corpur , oè?o ar

gument ir probat .

AT qu idam dicun t , quod bib itur , id in

i

pul

m onem def erri , ex eoqu e in reliquum eor

pus. H i autem , qui haec dicu nt , ex eo quodd i& urus fum , fallru1tur : quod pu lm o cavus fit ,e ique infit filtula. Quod (i pulm o cavus non ef

f et , n eque ei adhaereret filiula, an imal ianu llamvocem ederent : vocem en im ex pulmone edimus , quod cavu s fit , e ique adh ze ret filtu

'

lavocem au tem labra l inguaarticulatam ellic iunt . De hoc au tem am e exaé tius di& umd i in peripneumon ia. His igitu r h om inibus ,

qui potum ad pulm onem f erri ex ili imant , adverfabor . Sie au tem f e res habet : potus in ven

t rieulum eoneedit , ven triculo vero in reliquum

c orpus ex hauritur .

e vero animadvertere oportet , quae die’

tu

rus fum : f erm on is au tem argum enta, quod potus in ven triculum , non in pulm on em eoneedat ,haec f un t . Si en im potu s ad pulmonem f erretut , ub i pu lm o opple tu s e ff et , hom o non facile r é fpirare , n equ e loqu i pofi

"

et : n equ e en im pulni on e p leno eff et , quod re f onare t . Et 110 0 qu i

dem unum elle argum entum . Deinde fi potusad pulm onem proeederet , cibi in n obis fiecinon fimiliter eoqueren tur . e qu e duo fun !:

argum enta. Sed m edicam entaalvum fubdu

c en tiaubi potaverimu s , extraventriculum f e…

run tur . Sie autem f e res habet : quae m ed icamentaf urfum aut deorf um , aut u troque m odo

D E M O R É I S L I B E R IV. 157

pu rgant , omniavalde urunt ; ex h is qu idemveh em entia, f i forte tenellam aliquam corpori s

parte nr contige rint , eam u lc eran t : blandiorav' er0 turbation em corporis excitan t , quode unque

e x ercuerint . Quod fialiquod ex his m edicament is ad pulm onem veniat , magnum aliquod malum m ihi e x c itaturum ell

'

e videtu r : pitu itaen ime x capite ven iens , eum parvo admodum tempor e ex ulcerat ; teneranam que rarares eli pulm o , fi ex ulceratus fu erit , is hom o fane m ul

t is de canfis non ben e habeb it . Ventricu lus aut em am edicam ento non e x uleeratur , quod res

rob ul‘rafit , qu emadm odum corium f e ilieet :

L iby corum pleriqù e pecorum pellibus pro ved ibus ventr iculis pro loeulis u tun tur . Ventricu

lus en im robuliares eliz. Prae tereaub i h omm es viigro inebriati fueriùt ,

‘

n igradejic iun t . Haecautem om n iaargum entafunt .

,Ac ub i alia, aut

al iud gravis odoris edulium eom ederimus urinamedulium odorantem e x eernimus .

Et haec qu id em argum enta, tum ea, quae diétu rus fum , fpecîìandafunt . S i qu is cy ceonem

b iberit , au t farinam co élzam , .au t al iud quid h uju fmodi f orbuerit , idque ad pulm on em perven iat hnno n e m inimum qu idem tempori s vi& urum arbitramur : ub i en im paucum quid piru itae ad pulmonem , au t ad ejus filiulam venerit

m u lta val idatu fli s , conVulf i 0 que oboritur . Si

igitu r u tiqu e Vix erit hom o , qu i cy ceonem biberit , aut farinam co&am f orbuerit ; ub i famec oneoé iaf orbitio fuerit , copio fum veh em en

tem calorem multum que do lorem corpori ex c i

tari cen ico , ac fi pro be alvum pu rgare t , au tadpulm onem veniret . Haec au tem f eptem argum en

taf un t .Praetereaqua. ratione lac pùeros enutriret , f i

1 s‘

8,

H I P P O C R A T E S

ad pulmonem defcenderet ; hoc autem al iud m i…h i argum en tum . Atqu e i n h is ad o ration em nul

lum eju f modi argum entum addux ifl‘

em , n ifiadeom u l ti hom in es ‘

po tum ad pulm on em concederee x ili imarent . Ac necefl

‘

e el’c eum , qui velit , aud itorem aprifi inaf en tentiadedu

'cet e , fuifque

Verbis fidem facere , ad ea, quae firm 1ter in opin ion e inhaerent

i

multaargum entaadf erre . At

q ue oh id'

potu s non ad pulm on em , f ed ad ven

t riculum f ertu r , quod ei ann exafit hom in is gula, quae f emper hiat , ad hanc tendit ; fimul…

q ue pu lm on is fiftulae tanquam h ederae f o lium itaincumbit , u t f i ad eum f eratur , in devora1‘

1do

m in im e in le dem ittat . Atque de his haéì eìnusm e di& um eli .

C A P U T X IX.

De tr ibu: morbormn fpecz'

ebm ab l1y drope , f eu‘

aqzuzf e r

‘îz'

s , 601 zzmque or ta, locis af fiéì’

z

'

1 , caztf 5 , fi.

guir , fymptomatz'

s , ac prognofiz'

cz'

r .

N ven triculum autem etiam pò tu s f ertur , quoquum e x pletus f uerit , ab eoH ien rec ipit ,

ad venas om en tum di i’rribu it , ad decl ivedeorfum , ad f ero tum , ad crura, ad pedesq uum que m orbu s f upervenerit multae aquae haecp rocedit ex ven t ri cu lo , ac f emper ex po rn , ub i

h om o b iberit , ad lienem f ertur . In hoc autemm orbo con tingit , u t non al iad e caviain ven…

t riculo f ebris e x c 1te tu1 quam quum hom o firic…r it , f i vero veli ca ven tricu lus non redte tran£m ittant , n equ e conven ien te viéì us ratione homou tatur. Lien vero f uba1grotans , potum ex ven

https://www.forgottenbooks.com/join

16o H I P P O ,C R A T E S

t itui obluétatur , n equ e aquee à‘eu rlh s datur ,

‘

qunm fp ir itus vas impleat , f im ulqu e ae r {b per.

in cumbat : at (i qu is vas f enfim inclinarit , au tin f undo perforarit , fp iritus e vale elf eretur

egrefi‘

o vero fpiritu , aquaetiam f oras con cedit .

ItaPane in h y drope ; fi qu idem f ur fum aut deorf um pe rfpiratio per venas fiat per m orbi in itia,ad

_cru ra pede s aquaf ertur ; fin m inu s , ilkhic f olum circavent riculum volutatur . Ac dèhis qu idem fic am e dicîì um eli . (l uinetiam in

u tero mulieribu s hydrops con tingit , in ven . .

t re,

in c ruribus ; religuaque l i gnaeadem hab et . At eade re in ter m orbos muliebres am e

didium el’t . Atqu e tres ha: [un t ab h y drope mo r.

borum f pe c ies Hi au tem omn es m orbi ce lerit er difii eiles h unt c eleriterque om nes crude fcun tlonge vero gràviores fiun t , fi corpu s al io m orbotab efac°tum , ad hnno delap f um f uerit . Si igitur f uh ito hom in em m orbu s corripuerit , m oritur , quum n im irum m orbus (alter ) admodum

d iuturnus f uerit : qu od f i etiam alvus fluidaf uer it , admodum celerrim

'

e , tum f en t iens , tum l o

quens m oritu r . Atqu e haec m ihi de h ydrope ,

ejus artu , quod ipfius h x c li gna di…&a

H I P

1:1É 1110 11 11 13 1111 1 1 123 11 13 . L 1 13. I. 161

H I P P O C R A T 1 5

DE MOR B IS M U L IEBR IBUS

L I B E R P R I M U S

P R J E F A T I'

O.

INcer t i an f i ow s , neque H I P P 0 CKAT I S atf ipa,/fim f è f])filli l citat €JC li/27'

0 6% Tn;fr ou 7roadmv (bw swg

zv w agiro o ir‘

iflim liber muliebr iw n citaturN inn : en im nnnze1ojlm z …babet m edicamentormn f ar“

1°ag zne in , eadem ninz ir coenpofita, ipfim z q ì1

'amdmn f acient m in…ant iqui oper is . Fuji/]iine aatentm tr/f er zan nzorbor r ecenjet , et iam f u/im quam ul

Îus r ecent ioiam z : pe?* t znent ii ad m enf er fnppr eflb r ,n im ios , ant o it zojòx : ad nzolanz , abor tnn‘

m partunz difiiczlenz ji

'

zppr ejìîz lochia,’

uter i infiammat i…n em j:er z iz tatenz . AI ed zdam entaacer r i1naf er epn ef cr z

'

bz t . tunz dra/ticap zzrgant ia, tum glande;peflÎes Mayor , quam in aliis H I P P 0 C R A T I S

oper ibns eji plantarmn €9’

f o/jilinm medieam entur znn

nnnw rm , itny re o n es [ape ar eceptaop inione di

ver z iÎinue tr z/7unn tur .

.

Citat et iam 7ra99ew x

Snb;icizm tnr not/1aaliqua”

quam ihi ejuf denz ané?or is videntur , €9

9 ad infantum morbo: , ocz:/o

1°

111nq11e , €99 ad ely/ina…@ eéîant .

P rinaAr t . Med. Tom . III.

162 H I P P O C R A T E E‘

J

Ex anipliflimir efi op er ibu: H 1 P P 0 C R A T 1…

C I S.

S E C T I O I.

E muliebribus m orb is f i c f en icio . Mulierem

qua:: n on peper it , gravius , c itius e m en

{ibu s aegro tare , quam eam , quae peperit . Q_umm

en im pe‘

p t . ic , venu lae flu idio re s fun t' ad m enics .

Flu idas au tem ipfas taci—1: purgat io illa, quzafitapartu . Et ub i hae c e rum pit , vic inae maxim e

Ven tri , ae mamm is corpo r i s partes difc i 1dunt . 1t .

D ifcinditur item reliquum co rpus ; aquo vero110 0 fiat , dict um eli. am e in natu1apu e t i i n partu . D1fc1lo au tem co rpo f e , neeedè eli ve 5 magis aper iri , ampliores , ao fluidio res ad m en

f e s fieri , item que ure ros magisaperiri , n im irum

pu ero per ipfo s egre iî‘

o , q u i vim , dolor em indux it , qunm hae c fic i e habean t , mulier pu rgatio nem 11 par… experta, m in us labor io fe m e nfib us dec urren t ih us pu rgatu r .

S i vero etiam af f eé tio aliquam ulieri , quae jamp eper it , ac c idat , u t 11e1

'

1f es ven ientes probe purgari non poflin t , fac il1u s do lorem ier ,et quamfi n o n peper ifiet . A1Tu et i enim f unt u teri ,corpu s idoneum , u t impleatu r , u tpote in ven

t re hab en ti , f imu l m u l taamplitudo in corpore e li . Maj or ‘autem fit etiam amplitudo ,

® ub i

peper it , 11i111ir 1m'

1 corpore difeilfo , corpu s inam p l itud in e ex fii’rens , m inu s dolore aifiigitur , f i

n on venae funer im plean tur , n im ium dolean t .At ver o ei , quae non p eperit , qunm corpu s n onaii°ue tum fit , fi im pietafuerit , f ortin s , ac f olidius , den fi us fit , f i purgat ionem partue x periatur , qunm uteri aegrius aperizu1tur ,

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R ÀT È S

din e , velut mulier i. Mu l tum au tem comfe f tadhoc vi ro , quod magis laborat quam mu l ier . Namlabor al iqu id h un1o i is abducit .

Poli quam igitu r m ulieri , quae non peperit ,

o ccu l tati f uerint nien fes , v iam fo ras reperiten on poterin t , m orbu s fit . Hoc autem contingit , fi u tero rum Os conclu fum fu erit , au t difim tum , au t aliquapudendi pars con tra&a. S ien im horum qu id f uerit: , m en fes e x itum inveu i

r e non po ter int , priu fquam u teri ad fanam natu 1am 1edierint . Fit autem hic m orbu s his max im e , quae a

'

11guli os u teros habent ! au t ce rvi…c em Mitrapu dendum fitam . Si en im hom m al…1erum

/f uerit , m ùlie 1* viro non n1if ceatu1*

vente1‘

_

n1agis quam opo rtet , evacu etu f , abhac af fé <f ìione u teri ob to rquen tur. Neque enimh um idi i n f e ipfis f unt , u tpote

‘

m ulie re n on co

eunte , ampli tudo ipfis fp i tio faeli , u tpo te

quun1 venter mag i s vacuas e x iiiat . (h 1are ob,t orquentur , dum f i cc im , levior eli vente r ,quam conven ir , aliq 1iando dum ipfi obtor

qu en tar , etiam os iplo 1um dili orque1i 00 111111

git , n im irum cervice u l trapu dendum fita. Si

en im h um idi f ue rin t u teri acoitu , ventern on evacuetur , n on facil e difi o1qu entu r . Haecigitu r «caufae f i , u t ipli fin t concluf i n im iw m

Venere ab ii inen te m ulie1e . In ter tiis porroi nenfibus optim e affic ietur , f i \quae priu s in fun t ,progrefiaf ue1int. eduéla. Sin m inu s , m ul ier haec

patietur . Sulf ocat 1o al ias atqu e al ias in ipfami rruet , f eb1is al ias atque alias con ipie t , ach orro r , lumborum do lor. Haec pat i etur intertiis m cnfibu s , fi ipfi non p rodier int . In quar.t is veto , li non egrelli prioribu s ex itum f ece

etiam tune terti i n1enfis afii ié ì ion ibus omnibu s

‘

magis ailligetur maxime tempore men…

D E M O R R I S M U L I E B R I B . L I B . I . 165

Hum . B eindo m inus . Seep e vero etiam adolor e l iberatibi eff e vidcbitur . Erunt au tem in

qua1t is e tiam hae c l igna. Urinam multam , acc rallam ejicie t al ias atqu e alias . Et vente1 lp f us

durus c1it , maio1 quam prius , den tibus

f rem et , cibum ave rfabitur , vigilab it . Haecpatietu r in quartis m en l1bus . S i vero curetur ,

etiam in his fanaevadit. Et 111 q 11i11t is , (i non

mu l ti m en fes del'

cende rin t , dolo r adh uc fortioraccidit . In f e x tis vero jam incurabilis eli ,j uxtaprioraqu idem li gnamagis dolebit. Deindc ad eaetiam haec aderunt . Anxiae 1it ,

al ias atque al ias f e ipFam ja6labit , an im o de…ficie t , p itu itam vom c t , [itis fortis ip famcorripie t , n im irum dum e x ur itu r vente1 ab u te

r is fanguine plen is , ad conta& um doleb it ,

maxim e petlinem . Et al ias atqu e al ias acute f eb riet , u teri al ias atqu e alias m urm u rab uut ,dum videlicet fangu is in ip fi s comm ovetur , acdifcurrit , venter con f ueto m odo non f ecedet .

Neque veli cau rinam e’

î colzibit , maxim e quumu teri ad Homach um , qu i n e1vo f us eli , mulier i

allapli f ue1int , ad ven trem irruer int , doletf pinam , totum do rf um , l inguaipfiu s ref renatu r , hanc non claram habet , an im idel iqu ium adel’t . Aliqu ibus etiam voeis p rivat io , flomach u s m ordetu r , flavabilis exit ,fpit itus o f fendens , anxiacit , ja&at f e

ip fi1m , ardet .Pollquam au tem tran f mutati fuet int , veli

catenuem fangu inem ab uteris tral1et , tunc uri

nam ingitu r_ rubra. Et do let quidem reliquumcorpus , maxim e vero co l lum , fpinam ,

lumbos , ac ingu1ma. Et ipfi ad hoc p10gre fl‘

x ,

venter attollitur , crurzi fupram odum in

tumefcunt , tibize , ac pedes , m ors fuccedit .L 3

166 H i e r o c aar _ 2 9

Et circahano qu idem fic fin iun t m en ftruge

gation es ad f e x men fes o c cultatae , fiuut itemhae c . Qu ibu fdam m ulier ibus m en f es bimellresin u teris ex i i’centes m u l ti ad pulmonem proced on t , ubi rec epti f uerint , omn iapatìuntur ,quae in tabe dielafunt , non ell

'

po ili h ile iplam f up ere lîe , fiun t & l1aeo . Qu ibu fdam f uppurati 151111t m en fe s ubi per duos , aut tres m en

f es m oram t rax er' in t . Hoc autem maxim e fit ,li af eb re f ue riu t combu lti . Signavero f un t ,fi f uppu rati f uerint ;

”

do lores en im inc idunt in

p e& inen‘

1 , pulli1tiones - for tes , con taélumn on fuli inet ; li m el iu s habituraelt ,

'

n1en fes

ipfi erum pun tur in pudendum , pro cedit pus ,ac fangu is , proc edit graveo l en s ad f eptemau t otto , aut novem dies . ln priore vero te m’pore dolet , velut di& um e ll antea. Pofiquan1au tem depu rgatafuerit . optimum qu idem e lt li

n on fiant u lcera. Si vero r eliquan tur u l cera,amplio re curatione opu s hab eb it , q uo u l ceranonp utre fcan t , graveo len tiafiant . Sterili s au temevadet , e tiam fi m elius hab eb it , " ubi magnau lcerafuerin t , quae in u teris fattafunt . S i vero non

c on tinge t , u t m en ics ip fi in pudendum procedan t , f uppurati fatti , ad partes f upraingue

’

n ,

j uxtalate ri s m ollitudinem erumpen t , citratuberc ulum u tpo te pu re r upto , i l laparte purulentagraveolcn t

‘

iaprocedente , fi hoc fiat , muliern on fuper fles mauet . S i vero etiam f uperfies ma;n eat f emper fi erilis erit . 1

4

Hac en im parte de castoro viafit m en fibu s , u t‘

£oras prodeant . Nam os u terorum ad h unc ‘

lo

cum allap fum e il:. Fit: h oc . Qu ibu fdam , ubi

b im el’cres , au t trim el’tres , au t diuturniore s f uex in t m en fes ad lateris m ollitudinem illap fif ueri nt , quum

“

non fuppurati funt m en fes ve…

https://www.forgottenbooks.com/join

168 H I P P O C R A T E S

de fi dern s f im ilibus .afiîc itur , velu t / in ventrehaben s ii omach i do lore alii citu i‘ , max im e ub iqu inq uagi11tadies praeter ierin t . Et do lor aliasatq ue aims ten

"et ventrem , partem ci rc.a11111bi110

'

um , colìum , inguina, lumbos . Et

p o irqaam 11'

1e11f e s duo , au t tres pr ze terierint ,

q uandoque m en f es acervat im ip_li in pudendumerumpunt , quae prodeun t , velu t ca111em e ffe

putat , quemadm odum ex foetus cor ruptione ,

111g1a1u11t .Quibuldam etiam u lcerafiunt in u teris ,

opu s haben t dih gen ti animadverfione . Mu l tisvero contingit u t puten t f e f ex 111enfibus in u te

ro ‘ habere , aut et iam pau l o breviore tempore ,,ve

'

n ter prom ine t , alia(i bi fieri pu tat , ve

lut in ventre haben ti . Po li eaiunt qu ibus 1 i en . .

les f uppurat i erupe runt fupra111gue11 h m ul cum

qu into , au t f ex to men fe , viam eaparte pateiec erunt . Qu ibu f dam autem u lceraHun t i n u te1i s.

e tiam in f raf ub inguine , periclitatur mu l ie r d evita. Si vero etiam i i1periies maneat , fierilis erit.Qaibùfdam etiam in pudendum erumpun t pro

deunt ipfi pu t1e faéti , ac pu ru l ent i Et ab h isu l cerafiunt in u ten s , perìclitatun Et opor.tet , ut ne antiquafiant u lce ra, cum atten t ionfi

’

.

m ederi Steri li s autem hae c fit , e tiam ii fuer it curata.Si vero non erupe1in t m enf es f ex m enf bus

111tus conclufi , omn iapat ietur velut ea quaenon pepe1it , in quam enfes viam inven ire non

poil_unt Et [i qu idem cu ratafuerit , fanus erit ;1111 nnnu s ,

et iam ad otto m en f es du ran s m oritu1 . Multis vero con tingit , ut m en ic s pitu itoliad mu l tum tem pu s prodeuntes , etiam pauc e res

fiu t , [anaautem talis fit , fi conveni en ti curaiuerit fanata.

D E 1110 11 131 5 M U L I E B R I B . L I 11. I. 16%;r

S i vero men f e s mulieri prodeant qu idem verum pauc iore s quam conven it , utpo te o fculo

u tero rum paululum apudendo emoto , au t nu

per conclu io ad hoc , ut prodean t q u idem , ve

r um ob turen tur ab ip f is et iam tran i .tus , per

q uos penetran t , ub i ad u tero s de fccndunt , m o

der . t1 fame paulatim prodeunt , F111gu ine f e n1pe r

p e rf etfìe o fculo incumben te . Et po ilquam die sp 12e terie rint , qu ibu s purgat i fole t , c onclufus

f ue1it i .1n uus in utei is re l i& us , ali i m enic sf ubde f cendî1u es n on e x pule1int c onclu f um fanguinem , f ed iem pe 1 pau latim grav.. .11t , prim is m en iib us duobus , aut tribu s non valde pr odeun t . Po l’tq uam

'au tem piu t es m enl°

es o racte riex in t , adhuc mag i s do leb it , non habei: 111 vent re , quamdiu fam e fic hab uerit , f eb1 is corrip ie t

’

iplì1m debilis , maxim e in diebus , quibus purgari folc t .

Veri fim ile e fi etiam , in interm edio temporeip fam f eb rire , hort et e , fiomach i do lore vexari , ad m ultitudinem ad lere f i ngulis diebus .Et .doletalias atqueal ias c0 1pus , max im e lumbos , fpinam , ingu ina, articu'

los maunum , ac pedum .

‘

Verum h is loc i s n on f imul

dolet , {ed al ias atque alias , qu .. pa1te .111o uisdifere tus , in u ter is e1Te

n on potens , imp etuf uo gravarit , quafame còrpm i s pai te incubuer it tum or c i’c , fitquc etiam convulifio f ortis art ic ulorum corporis . Et al iasal iud ex relatisan teafignis ipfi apparet . Haec fi q u idem j uxtadebitum m odum cu rataf u erit , famaevade t ; 1111 m i

nus , m orbus f eptim elì ris , au t diuturn io r faClus ,

l ethal is f uerit , au t c laudai n fac iet , aut ai tes aliquas impoten tes eHicie t , f i prec r igore , . .ibifaitidio fangu is circan ervos compaélus f uerit: ,quem cumque tandem locum occ11paverit . Hic au….

L s

r7o H I P P O C R A T E S

t em m orbus magis fit h is , quae virum nori ha»b en t .

Si vero m orbi jam relati , au t qu icum que po. .Reare f eren tur , in c idani: in eam , quae pa1tumn on fit experta, diuturn io res erun

'

t , m inusdolo rofi. Verum fignaeadem , iidem finestum ei , quae n on peperit , tum ei , quae puerper 1ac x perta, cit , contingun t , f i n on curentur .

O porte t, au tem Fratim c urat ionem facere ; fin m inus , itatim com paren t m orbi .Si vero m en fes plures , quam opo rteat , pro

dean t , c rafiiores : n im irum corpore natu rafluido ex ii’cen te , o fculo u tero1um prope pudendum (i to , ad haec m ul to cum viro co i tu

u tatur , c onvivetur : - f em e l aliquando mu lt ide f cendente s , cumu late prodeuntes , os u terorum impetu fuo magis d ilatant ; fi ad haec noni nc idat vafo rum evacuat io , f ed ru r f us m u l tasaccefiè rit calo r , o s am plum fac iunt , cor

pus : u tpo te dum convivan te , voluptatem , acconfuetudinem viri con fe éiante mu l iere , facil ifluxu ad u re ros etiam cal o r def ertur , decol o r

°

e rit , quamdiu fi c Habue rit , 11 pofieam orbu saliqu is , au t aff e é tio inc iderit , u t cm pu s afl igat ur , u teri fim iliter juxtaiolitum m orem amp l i fo nt , c0 1pus facil i Huxu 111 ip fo s praeditum

'

e ft. Et po li haec f ebris habet , cibum averfatur , anxiaeli , tenu i s , ac deb ili s , lum

b os ex m enfibu s dolebit , p 1 0 (71eflh temporisfi non curataf uerit , om n iaip fam magis 21i

gent in in term edio tempore , pericu lum ip fi

imm inet , ne Pcerilis fiat , autatempore , m or

bo vexata, fi al iu s m orbu s co inc idat , ex 110 0m oriatu r . Prodeunt au tem m eu f es c rafi iores ,

plu rim i in interm ediis diebus ; incipien tes aut em , definentes , pauciores , tenuiores . Mo

https://www.forgottenbooks.com/join

H r r p - o e u 1v r e s

t em h umidum e ll. Poltquam autem impetive

r in t hepar f uf focat ion emqfaeiunt , derepente per

f pirationem circaVentrem inte10ipientes , aliquando F111ul inc ipiunt hepar impetere , aca.p i te pitu itade finit ad praecordia, velut ab eo ,

quod f ulf o catur , aliquando f imul cum pitu i

tae de flu iru de fcendunt ab h epate ad locum f uum ,

& cefl'at fulf ocatio . De f cendun t autem detrah en

t es h um iditaterng, gravati . Stridor au t em abipfis fit , dum ad f uam ip forum f edem procedunt ; pol

’tquam au tem eo devenerint , aliquan

do venter po li i llah um idio r fit , quam f uperiori

t empore . Laxat en im jam caput pituitam i n ven

t rem .

Ubi vero apud hepar , prze cordiaf uerintUter1 , (i rangularint , m u l ier albas oculo rum

partes fubver tit , f rigidafit . Sant au temquae lividae fi11nt . q dan1 etiam den tibus f rendunt , falivae ad os flunut , Gm iles fun t his ,qui ab hercu l eo m orbo detinen tur . Si vero diut ius m oram trax erin t u teri apud hepar , praecordia, m u l ier ltrangulatur . Quandoq ue vero ,

ubi m ulier vafaevacuatahabu eri t , in fuper

laborarit , u teri conver f i ad ve li cze fiomachumallabuntu r , u rinae lt illioidium inducunt . Aliudau tem n ihi l mal i habet , curatacitò fane f cit ,

quandoq ue et iam fpon te . (Lu ibu fdam vero exlabore , au t in edi t , ad lumbos , ant ad coxas allapfi, do lo re s ex hib ent .Si m u l ie r corpore mal e habuerit , m en f es

b iliofi prodierint , ex hoc quoqu e cogno f ci pollf unt . Nigri f unt valde ; q uandoque vero n igriaut fplendidi , pauc iliim i prodeunt , c itif

Î m e congelan tur f em enamb0 1um , 111a1isf oem in ze eva11e f c it , non habet in ventre ;i1 cipien te quidem m orbo purgatur diebu s

D E M O R R I S M U L I E B R I B…L I‘

B . I. 173

qu ibu s f olitaf uit , non plu ribus ; progredientibusau tem m enfibus , p luribus diebu s purgatur ,

m en fes pauc iores fingulis diebus apparent . Et

f ebres f ueeedun t erronea: aeutae , eum h o r ro re ,

cibi fali idio al ias atque al ias , llomaeh i ld o . .

lo r , doleb it max ime , ubi m en f es ipli appropinquar in t . Poliquam au tem purgataf uerit ,ad m odicum tem pus , f uperiou un r e fpe étu m e

l iu s habue1it , poli caru1f us ad idem perven ie t .

Dum autem euratur , cito famafit . Si vero non

euretur , tem pu s pro eedat , omn iapriu s relatavalde ipf um ailligen t , dolor eorr ipiet nuncven tris partem inf raumb ilicum , nunc ingu ina,nunc lambos , eox endicum ad fedem juné turam , nunc eollum ; aliquando ver o llra11gulatiof ortis aeCidet , cal igo ante ocu l o s obverfabitut ,vert igo , u tpote pu rgatione f u1fum vergente , acafcenden te .

Si en im corpus mal e habuerit , m ulieri m er=11fes

pau ciores fiun t , quibus corpu s plenum f uerit ,his m en fes plures prodeunt . At Ve ro bilio fae fi

m en fes prodeant , puli llanim itas incid it , cibifali idium alias atque al ias , anx i etas ae Vigi

lia, e1u& at f requen te1 , non vul t deambò

u

lare , ltrili is ell , n on \ idere [ibi videtu r ,timet . Et fi cm e tur ex his famaerit . Si ve

ro tempu s proceîferit , adh uc magis do leb it . Opt im e autem cum hac agetur , fi vom itus b ilio fusf ueeedat , aut ven ter tu1betu r , n on f ortiter ,

f ubeant b ilio fa, (i fluxu s f ùceedat ipfi non

f ortis . Si en im qu id ex his forte ineide rit incorpus af flieì urn , pe1ielitabit ur . Si vero lenite rdenu rgetur al iqu id b ilioli , au t to tuîu i d , quodm oleltum eli , f amafiet . Si vero n equ e em et

n equ e q u icquam ]1orum fiat , m or i tur mulie1

p lerumque tam en con tingit , u t iiux us in cidàt

H 1,r 11 0 0 11 11 1

‘

13 5

b ilio f us ex h o c m orbo , fi fluxus fiat , primum.

q u idem paucaf un t , quae comparen t , per omn esau tem dies om n ino plu raeon tingunt . Tempor isaurem pr0g1eflu p lerumque etiam m orbus acutusfit , uteri apurgat ione b ilio faprodeun te m or

dentur , ae e x ulc eran tur . Sed in h o c adh ucfanafit , ii cu re tu r , flu x u s eompef catur .

Si vero u teri ab ulc eribu s f uer int infiammati ,adhu c acut io r m orbus erit , mu ltagraveolent ia, ac puru l en taprodibun t , ab ipfis u te ris jamegrefi

"a, f ernper velu t aquade carn ibus ,

p riu s relataom n iaipfam magi s ali ligent , u l

c eraadh uc magis e if erat iorae1u'

n t , dou ce ip famVincant . Si vero etiam fanataf u erit , ite rilis eritaeicatrie ibus .

Si mu l ier corpore mal e habuerit , pitu itoli

m en f es prodierint ; cogno fei autem p.ofi”

unt z Ti

p itu itofi prodeant . Pelliculofi en im apparent ,velut arancorim 1 calf es dili endun tur , f ubalb idi f unt . Hoc au 1 c i i1 co ntingit , fi corpus , caput ipli pitu itarepletafuerin t , haec non f ub

purgetur nequ e pe r nares , nequ e p er f edem , n e

qu e pe r ur i nae n1eatum . Sed in nì en f ibus , 111

t urbat ione fangu in is , unacum purgat i one f orasexit . Et fi haec fic habuerint , ad d uos qu idem ,

au t tres m en f es nihil aegrotat ; poli quam autemam plius tempu s progre1Tum f uer it , n on cu retur , magis dolebit , f ebris erron eaeOrripie t ,cibum alias atque al ias faltidie t , [iomaeh um

doleb it , max u e dolebit , ub i m e1 f es approp in quarin

'

t . Qy um vero purgataf uerit ad m o

d ioum tempus , lh periorum t elpeeh l m el iu s habeb it ,… poli eaad idem relabitur , f i non c u

re tu r , f ed tem p u s pro eedat , f . c11t ip fi om nia,quae ei , c ui b ilio f i m en ii:s prodiban t , do nec tlu

x us filtatur . Con f equitur etiam , u t h zec 1i 11x 11n1

https://www.forgottenbooks.com/join

H i P P O C R .A T É S

complicatum palm i magn itudine [‘

uper tenuen1 cia.n eren

‘

1‘

ex pandito deinde u t quae ex eun t , iuperh oc de lluant , curato . Frae l at autem duo elle

lintea, u trum que f eo r f im , al te rum diurnum , alatem m no€turn um ; diu rn um quidem poller&di e lavare o po rtet , vero , ub i pet

diem ac no étem fuper cinere f i tum fu it . In 10tu rave i o confiderare op0 1te t , q ualianam fian tlintealora, ub i in f o ie f uerin t ficcata. -Optim um tam en ell in tenebrico fo loco ea1eli ccari '.Si qu idem igitur pituitafuer it , q uae Concepti0 »

n em impedit , n11100 fali11teae run t . Si vero propter alfuginern, bi lem im peditur , fulva,f ublivida.His igitur Confideratis , diligc 1i ti an imati ,

Verli one e x penfis ,totum etiam corpu s in fpic itd ,

an multapu rgatione opus habeat , aut f eens. , irau t ad color em

,aetarem , robu r , an ni

t em pus , quadiaetau tantur , re{o ic ias . Cu

ratio vero totrus corporis ell , u té ros , acb fculU

'

n1 ipf orum limare , li hoc conc'

luf un’

1

f uerit: , ape ri re . Si vero i ll i diilorti f uerint , dit igere op o rtet . Si autem h um idi fue rin t , reli ecare, al iaq uoque facere contraria. Fermeautem omn ibus m u ltacurat io eadem eli , ex ceptam enliurn de tra& ion e . Nam quib us n ihi l

p rodit , h i s detrah ere opo rtet . Imm o qu icqu idin m enfibus mal i i11el’t , hae c au f erre o po rte t

qumm Videlice t pituitoli f un t , pelliculofi,

fanioli , ter mes , alb i , grumo li ,

q uum n igri f un t , carbunculo fi , au t cal iginofi , aut

—

acr e s , falli , tu rbati ; puru l en ti . HR 0 111

n e s cau fae tollendze . Prohibent en im in ve i treconceptum . Quibuf cum que igatu r m en fes p rin itoli , ac pelliculo li funt , ha:

Ò

carno f .e f unt ,

h is os h ume& ur h ell , falivamu l ta, ac vi fc0 l"

a.Et

°

D‘

E M OR R I S M U L Ì E B R I B . L 113. I. 177

Et (i acidum , au t acre qu id gu itarint , fputumin m e liqu idius e1it , in fulfum , ad omn ia‘

q uae edcrm t , aut biberint turbatio f equ itu riì1pprim itur ipf is , ac attofiitu r venter , nau feaade fì , anx ietas , ac ja€tatio m ulta. Et a- capite fiux us deflu it , om n iaobduc it , multamh um iditatem inducit“; partes fub oculis l ividafaut , ac inflat9e . Has to tas fovere opo rtet ,

f requenter vomere ac ibis , jejuuas . Inferanum au tem ventrem m ollire , fed pharmacis om.

n ino levibus quae min im e bilem ducunt , f e…

m el in die cibum capere , f requenter exercem.

Et cibo ficc iliimo ut i , potu pauc ifiim o m erac iore . Melius au tem efi, u t venter facile folub ilis con fervetur . Verum ureros , fiad hanc diastam 110 11 paruer int , pharmac is fubdititiis non

m o rdac ibus purgare oportet . Fom entum tam enf empet purgatio n ibUs p faem ittendum efi: priusid quod ex foeu iculo paratu r , deinde quod ex

f uifim eutis. Fom ento vero , f ubditiones m edicameut0 1um faeito , couje& urafa€ta, ut omn iafiau t , pro ratione adh ibea11tur , quo temporem en fes prodeun t . Si qu idem igitur pur i , fin. .

ce1 i ac cruen ti fiant itaad Vi1um accedat , inc ipientibus m enfibu s . Optimumautem def in ent ibus adh uc euntibus magis quam ubi dif

parueruut .Q _uum autem ad Vi1um itu taefi , f ufiîmentum

quoddam ex adftringentibus f ufiîai: , atqu e h ocp er canif’crum a1undinem pharmaco cal idacineri in fperfo . Quum vero in fperf eri3 caniii rum , five opercu lum c ircumponito , pe1arundinem in fidenti fomentum adh ibeto . Ubi veroopu s fuerit ip fam q iri p lumbeafiftulau tet e ,u t aperto o f culo f ufiìatur. Deinde quum furrex it ,ru1fu s 111 le <îto plumbeam fii’culam apponat . DeimP z inc. Artt . filed. Tom. III. M

de ea.fiibtraéta, cum viro coeat . Et f i ea, qua:aviro prodeunt non fu erint .e i man if ella exren tis , alternatim po f i tis crur ibus q uief èat .Jejunium au tem u tile d i in hac die praete rquamfi cy ceonem velit non falfum in aqua. Hunc nu

tem tun c bibat , qunm vu l t f ufii ri . Si vero ubi

cum viro coivit , po i’cridie de tineat gen ituram

n eque alteradie exeat , acibis qu idem ,

balneis proh ibeatur . Bibat autem polentam in

aquanon faliam bis , ac ter in die . Atqu e haecdiaetafit per f e x dies aut quod m eliu s eli , f ept em fi non ex ierint ea, quae aviro fu fcepitdum cum ipfo coivit. Illo tavero maneat peromn e tem pu s det operam u t m otu s vitet .S i vero deambu lare velit , deambulet in loco plano l evi . nequaquam accl ivi , n equ e declivi .Defideat etiam fuper m o l l ia, fi conceperit . Reli

quam vero diaetam eamdem faciat ufque ad diestriginta. Illotaau tem fit aut - fi lavat i opu s habeat , panca, non valde calidalave tur . Capu tvero ne madefaciat . Cibis au tem u tatur , pan ibu s maza, fi velit : ex carn ibus au tem ,

palumb e [ im ilibus ex marin is his , quae alvum fiftunt : proh ib èatur ab

i

olef ibu s acribus .

Vino vero,migro u tatur . Carnibus au tem aflatis

potin s , quam co& is tum man fuetis , tum f erin is . Et haec qu idem [i conceperit , hoc m odo facere oportet. Si vero n on conceperit , f ed f e

cunda, aut tertiadie exeunt ea quae aviro imn1iffafun t fluen tiacum m ultah um iditate ma.n ifeilum el’: quod u teri fiut h um idiores .

Cu rare itaque oportet juxtar elatum m odumdonec f i cci fiant . Quum au tem ficci eff e videbuntur fic curato . Optimum efi pharmacum m ol l itor1um retro , anteriori parte ipfiadh ibitum , donec u teri ad naturam f uam redeant ,

https://www.forgottenbooks.com/join

1130

autem f omenta, eainfundito quae caufiîef unt contraria.

ibus vero os difi ortum eil , ad coxamenim etiam taliaproh ibent1a, ne

iat . Cluu1i1 i gitur tal e qu idIacc iderit , odorati3 'ifibmen tis fovere oportet , polb

f cim éntum aut em per digitum avulfum acoxa.detrah ito . Q uum autem difcefierit , taedis ,

plumbeis filtulis imm iflis"

jux tapriorem rationemi n redtitudine dirigito , ubi vero reétificatr , acaperti fue rint u ter i , m edicamentis fubdititiis pur…

gato , al iafac ito juxtarelatam ration em .

(b lumau tem magis quam oportet , aperti f uefrint u teri ,

v

pù rgat ione opu s habet poli pu rgat iònem autem collut ionibus , f ufiìm entis . Sivero pt op10 res nt , quam oporte t , vom itibu stu beri o pu s habent , fomen to faetido donecad inum locum redeant . Diaetavero utendum ell:

‘

1 elata. Si vero 63 pingue fu erit , crafi"ufi1 ,

\ . p ropterea110 11 concipiat fiuapi c oé tum j ejunaedat , n1eracum in fuper bibat . Apponat autemn i trum rubrum , cum inum , ac re f nam Op…t imum au tem fu erit n i trum vino amm ifcerere fi nae unacum cum ino , unguen to albo . Aut

c ornu cervi u rito duplum crudaah ordeace'aefarinae cum vino adm ifce to . Si vero non m eliusbabear , porrum coqu ito , ipfan

‘

1 in fidere fac ito .

Au t phagum id el’: glandem tri tam apponat . Etal l io recenti ve fcatur aquamu liain fuper pota vomat.Q uibu s porro intu s manet viri f em en , com

pu trelb it , turbationem facit , his atriplicis f em en , au t fuccum cum m el l e , au t cum cum inodelingendum dato . Quum au tem avi ro imm ifi

'agraveolentiafuerint ; non conc ipit . Portulacamigitur , ach pem anf erinum m if ceto , appo

D E 111 0 111113 M U L I EB.R I B . L I B. . I. 181

n ito . Q_u ibus vero f ex

'

ta, ai1tTeptimadie aviroimn1iffapré deunt putre faié ta, his ve rif im ile e fi:

ab u trifque fieri , bilis falfuginis influ x u .

Curare au tem fic oportet ; per veratrum , autf cammoniaim , au t peplium . Haec en im fu ri i um ,

ac deorfum pitu itam , bileni purgan iz , flatuse dubuii t . Ai1te pur

'

gationes autem fomentis utendun

'

1 efi: ex fu iiimentis .

Ubi”

vero fomen tum adh ibueriè pe r fubdititiap urgato eodem m odo velut in prioribus .

’

Et pofi:

f ubdititior'

um , ac purgationum u fum , m ollito

r iis ute t e , f ubditio medicam ento ex mercur iali , a

'

r

'

tem i f iaherba, ai1emona, ve ratroalbo au t n igr9 . Atque hac qu idem m edicationeshoc mo

'

d'

o his conducun b Diaetam vero re fpe& u

ad totum homin i s corpus faéto con [tituere oport et f ive fic cior five carno i' or muli er eff e videatu t . Et (i qu idem ficcior fu erit , balneis plurib us , ob fon iis omnibus coétis , tum marini s ,tum carnibus u tatur . Vino vero aquo fo , ole

ribus co é‘

tis , pinguibus omn ibus , ae du lcibus . Haec en im plerumque fac iunt, u t h umiditasf i t turn 111 r

‘

é1'

1q‘

u 0 corpore , mmin u teris . Si veroh 1i

‘

n‘

1idior f uerit , tal es u teri nu l lo ex'

his opushaben t , f ed vice ver fa n equ e contre é tare ne.

qu e lavare recenti m otu opor tet nequef ue e . Namad pericuh ìm h éec pì

'

o cedere f o lent .

Et fi magis quam pro naturafuerint h u meé tze,

f i ccare fane ae q i re oportet. Si vero biliò fa111ipfos confluat m edicam entum dare , quodlem purgat Si vero falfuginòfa, ,

lac afin inumvinum , al iaauxi liaria.Morborum porro vires con iiderare oportet

cau fi‘as , ex qu ibu s m orbi fiunt , e x qu irere atquef i c ad al iaprocedere , m orbo

'

s circal ocos CUrare , quae quidem ob cauliam o f cuiorum bian

M 3

182 H I P P O C R A ‘T E S

t ium proh ibentur u t ne detineant in ventre ,

h or'

um o fczulzi praeparare ut probe d Eta(i nt .

'

ve'

ro h um iditas proh ibuerit ,

ce re u t n e i'

mpediat totis mu lierum n egot iis

e

'

1

'

g

'

pen iis f ve ex toto corpore quid h iovei i v'

i

deatu r ’

, (ive ex ip fis“

u teri s five ex u trifq'

iie .

Urero s autem Hc curare oportet , ùt n eque h un1

'

id i (i nt'

, neqùe'

vald e f i cc i . Im p f i c'

cio‘

res qui.

dem , tanto magis .

bon o fuccoh quanto "

f u'

nt ficc1ores ejui

'

modi h uii 1iditate , ut pingu es magisgrac i les . Hume étos vero madi

dos f i cca1e' , i taut relinquas , quo h um idi f int ,non valde re f

'

i ccen tu'

r . Ex cefi'

us enim 1n h is

Vaide f un t vitandi . Con cipit au tem i n ven tren eque ea, quae hu riiiditatem habet n equ e quaer eficcata

,

el’t , n ifi qu id horum in Vete f i'

naturaf ueri

'

t Caeterum virum'adire ip f zim 0 p0 11et poli:

ad1ibitam curationem '

, de iinen tibus ,aut m ch oant ii us n1en f ibus . Optiii1um eit

,

etiam ub i quiever in t . Maxim e ve1o in h is diebu se f’q

'

, an p rzeg,

na Hit hi enatin1 conc ip iat , r el i

etiamalii 's dieb us dum v1r

'

o coire . Nam Haec ex erè'

itatio alzicriinducit , venu lae hinc laxan'

tu'

r

ae av1ro prfodeun t , concu'

rrerint f e'

cun'

tùdin em cum eo , quod amu lie re , e1

t ius aec cn1n1 canli'ae fi his quibu sfiìf è , fiVe pofié riore ,

tempore'

exeunt . Atqu e uidein de his dié tafun t ." Γ'b l vero i1un1idius

'

fuer1t'

o s u tero rum gen ialramattrah ere non poH

'

unt . Utendum autem e ft

m edicamen tis fubdititiis acr'

ibus . Commor fué:

en in1'

,

inflammatus Homach us ib lidus , acfif n1us fit , aliquo m odo ac comm o

datur . Sed fi in callum indurati f uerint , prae

https://www.forgottenbooks.com/join

'

H I'

P P O C R A T E S

tate veto cog1ioverit , f i al iamu l ier con t1ger1t, ,

dum u teri vacu i fu11t . N0 11 en im hoc tem poremanifefium fit . S i vero m‘

enfes prodierin t hisacervatim prodeù nt . Qu ibu fdam tam en ipfaru inContingit ut f oetu s edant . Et f i quacuretur ,

fpes partus adeft , de his qu idem f i c habet .

S E C T I O I I.

I mulierem puerperam ,facere vel1s , al ias con

cipet e n equ euntem , m en fes conf i derare oport et , an pituito fi f unt , aut biliof i . Cogno fcesaut em li c . Arenam tenu em , ac f i ccam fubjicito ,

qunm m enfes prodeun t , i n f o ie fanguinemf ùperfundito , ac fi

pccari f in ito . Et fi qu idem bi

liofaf uerit fanguis in are naf i ccatus pal l iduse rit . Si vero pituito fafuerit: velu t m ucu s .Utrum igitu r horum fuerit , ven trem pur.gato ,

f i ve f upraopus habuerit f ive inf ra; po fì eà ute

ros Si vero concipere vo les h ederaegran au t f olia, f i ngulis men fibus in

vino Veteri , cefiantibus m enfibus , b ibendà dato .

Et mal icorium m vino odorato meraco coqu ito

glandem ex h oc faé iam in m er idie fubdito .

Aut alum en ]Egyptium tri tum lanae i lligatum app omito . Quum autem f o i o ccider it , eo detraé to ,

vino odorato perluatur . Haec autem ce fi'antibus

m en fi bus face re oportet . Sed hoc f i c habet.(luum purgatae f uerint mu l1e1es maxime in ven

tre conc ipi unt cum viro con fuetudine hab en tes ,

gen i tura1pf'

cm roboratur , f i quando uportet , co iverint . Et f em en vi ri faci le adm ifcetur ,

fi praevaluerit , i lli accomm odatur , ac appropriat ur . Tune en im maxim e o s u terorum hiatdifì entum ef’c poft purgationes. E; venae gt:

11 1: 1110 11 131 5 M U L I E B R I B . L I 113 I. 185

n îturam attrah unt . At in priore tempore os

u terorum con clufum e fi venae magis fangu in e plenae ex f i fi entes non f imiliter genituramatt rah unt .Si vero gen iturajugi curf u defluat , mu l ier

Viro m ifceri non cupit , fi m ifceatur non con

c ipit , lumbi , ac cox endices doloribus vexarr't ur , && f ebris debilis corripit , impoten tia, acanim i deliqu ium f uccedit ,

4& aliquando uteri ilif uo loco non funt . S i quidem igitu r prae plenitudine de fluat , f inere ipiì1m optimum e fi . Si '

ve

ro uterus lax u s fiat diaetaf i t alica, caro f uil la,aut palumb is vinum n igrum ; pot iones ve

ro , quae ad finx um de feribentur.

Nunc porro dicam de m orb is carum quae 111

ven tre haben t . Pronuncio autem de n1ul1ere in

ven tre habente duos aut tres m en fes ultra;f i m en fes fiatim prodean t fingulis m enfibus , n e:

c efl'

e ef i tenùem ipfam fieri , ac debilem . Quandoque etiam f ebris ipfam cor ripit h is diebus jquamdiu m enf es prodierint . Et

'

dum prode11nt

po fi quam prodierint , pall idafit . Sed'

pau ciprodeunt . His u ter i magis , quam opportunurn

e fi , hiant , augm entum foetus di'

m ittunt . De f ’

cendit en im , qunm mulier 1n ven tre habet , fan. .

gu is paulatim in u teros atoto corpore 111

o rh em circaid , q‘

uod in u te ris e fi c ircum fians j

i l lud auget . Si vero h iarint u teri magis quamoportet fanguinem f in

'

gulis m en fì bu s velutp rocedere f o le i , , dim ittunt . Et quod in u ter13e fi tenu e , ac debile fit .

°

'

Si vero cu re tu r mu

li er , m elior f oetu s , mu l ier evadit . Si veron on curetu r foetus corruni pitur . Sed ipfap erìclitatur n e diuturnum habeat m orb um ,:f ipurgatio plus quam oportet , prodeat . Q_

u iaM 5

.186 … H I P P O C R A,T E — S

p o fi corruptionem periculum imminebit , n1m1«

m m uteris magis apertis .

Si vero mulieri in utero habenti caput p ituito.

[um f uerit , pitu itaacris in ventrem defcea.d eric , capite ven trem perrump1t f ebrisd ebilis ip fam corripit , palpitationes quibufdamdeb iles fubex folutae auge fcentes acu tze . Si veroe tiam cibi fafi idiurn impotentiacorripiat per iculum e fi , n e brevi f oetus corrumpatur . Sed.

pericu lum addu cetur , f i n on c ure tur ;

ub i vero eff ugerit , u tpote ven tre fluido ex f i fi ente ,iiatim concludere , ac con fi ringere oportet . Mu l taVero etiam aliaf unti p ericula in qu ibu s foetusc orrumpun tur . Nam f i mu l ier in ven tre haben saegro tarit , au t debilis f uerit , au t onu s levaritau t percu ffafuerit aut faltarit aut cibum fafi id ierit , aut an im i del iqu io correptaf uerit , autamplius , au t m inus nutrim en tum accipiat , aut

con fi ernetu r au t voc ifere tur , aut inteniperan ter vivat , factum c orrumpe t . Namc ibus corruption is cauffae fi , &

' potu s mu itus .

Sed ip fi u teri natu ras haben t , qu ibusab ortun1faciunt , qunm fun t fiatuo fi , den fi , magn i , parvi aliahi 's f im ilia.Si mu l ier in u tero habens ventrem aut fum

b os doleat , f orm idare opor tet , n e f oetum per.aborturn edat p elliculis qui ip f um_

con tinen t ,ruptis . Suri t etiam quae foetu s corrumpun t f i

acre qu id au t amarum eder int , aut b iberin t_praeT

f er.

- confuetudinem , dum-adh uc parvus intu s e fi

puerp lus . S i en im x puero quid ac cidat praeterqon fuetudinem , f i

,

parvu lus adh uc f uerit , m o

r itur . Et fi ejuf‘

m_

ò di edat , au t bibat velut d ix imu s , u t nece ffe f i t

,ip fi turbari ventrem , dum

adh uc parvu s e fi puer . Perc ipiunt en im con

c itantur ipfi u teri flux ione ex ventre f ecedente .

https://www.forgottenbooks.com/join

H r‘

e e o c n 11 r n s

purgam entafderint ipfi occu l tata, in trigintà‘

u nadiebus ut plurim um mor1tur . Huic pharmac um in potu ex h ib endum efi , quod bilem ducat .Prode fi anifun1, quae ad u rinam c iendamda11tur . Vomat autem fudores elic ianturalvu s fucco ptifa113e , m e l le ovis malva: aquain fu faeluatur.

Q_u ibu s in ventre habentibus c1rcaf eptimur

‘

n ,

aut odiavum m en fem derepen te mammarum ,

ven tris pien itudo collab itur , uberagracile flc un t lac non apparet , his dicendum e fi , pue

1t'

um aut mortuum e ff e , aut vivere , debileme ff e . Si en im in ventre habuerint apparve{ in t m en fes , autabortus h un t , fi plures fuerint ,mal e olentes aut foetu s m orbo fi h un t .Si m ul ier in ventre haben s p itu ito fÎafuerit: ,capu t dol et , al ias atqueal ias f eb rit , in

capite obvolvitu f p1tu1ta. Et gravitatem ex h ibet ,ac f rigus in corpus pro cedit , in venas ,

q unm caput f uerit repletum . Fit etiam colorep lum beo fim ilis , vom it: pitu itam : l inguaalbae f i , u r inacomm un iter exalbe fc it , f rigidae fi ,turba‘tio ade fi , aeger motus . Ubi vero peper er it , procedet ipfi pu rgat io pituitofa, a'ppar ebit pelliculofa, velut araneorum caff ‘es in "

hac difi enti crunt , patiet ur qu idem eademo m niaetiam ea cui m en fes pituito fi prodeunt ,Verum brevio re temporeaegrorab ic , eadem pericula fi gna, t ra11fn1utat io11e

_s m orbus lia

b ebit . Cont inget en im ip fi vom itum pitu ito fun1

fieri , afi è & iones f im iles velu t i l l i accident . ‘

Dependent en im eodèm m odo partu s pu1gam enta,m en fes pituito f i , verum pu rgamentapartus

b reviio re tempore quam m eures , n i fi em peritipfapurgatio quae diu moram t rax it , m oritur inquinque quadragintadiebus e tiamfi p ituita

D E M O R R I S M U,L I EB R I B. L I B . I.

_189

i h m partus purgamentum 1pf i prodie rit . Curataau tem '

m ulier , fanafiet , inflab itur ab i11itio ,

fi fanatafuerit . G ravis en im erit . h ic n1o 1bus .

Huic dare opo rtet pharmacum quod pitu itamducic , lac caprinum co é tum c um m ell e m iflc ere . Si vero faepe non obcdiat , nali urt ium , au tcnicum aut cneorum aut polypodium au t f erum , au t m edicamentum ex {ale compolitum

e x h ibeto , quaecum qu e pitu itam laxant aceducunt.

,S1 vero mulier in utero habens hent fi t a

relatis aff eétion ibus , in hoc m orbo n1e11fes h ydropi f im iles pituito fo s dem ittit , partu spurgamentaproceden t h ydropi f im ilia, prodih unt m odo multa m odo panca fiunt quemadm odum aquaacarn ibus , velu t f i qu is carnesc ruentas abluat . Aliquando vero paul o c ra1liora,

non . congelantu r . Et patietur eadem omn iae tiam ea, cui men f è s

_

aquo fi pro cedun t , periculaeadem ,ac tra11fmu tat io11es m orbus l1abebit .Contingé t enim ipfi Hux um aquo fun1 fieri au t:purgationem occu ltat i , ad ventrem converti ,ad c ru raau t ad peéi us , au taliquam harum

partium , periculacrun t eadem , quae priusf un t relata.Si praegnans i11tun1eféat u rticae {e in en pluri

mum m'

el , vinum dilutum odoratum potandum dato bis in die . Si praegnan tem bilis vex et ptifanae f uccum dato , rhoe rubro in fperfoau t eo , q ui ex m oris paratur. Sorbeat

°

autemf rigidam , fifietur . Si f u ffocatio derepente acc idat praegnanti ; fit au tem hoc maxim e , ubim ul ier labo rarit , cibum fafi idierit , u teris a.labore cale fa& is pau ciore h umore feetu i

_acce

dente . Et qunm u teru s ac venter inanior f i tquam oportet procedit foetus ad hepar prae

H“

I P‘

P C‘

R'

A T ‘

E s

curdia u t quae fun t humecta, f u ffocationentf ortem derepen te indu ci t . Int

'

erc ipit en im per10 11e 111 ci rcaventrem , mu l ier voce pr iva

tu r , albas o culo1um partes f ubvertit , t e .

liquapatitur omn ia, quae relataf un t f i,muliet

n on praegnans ab u tero fu ff b cetur . Qu in fu f

f ocat io h e1i incipit m u lieri in ven tre habenti ,q unm acapite de fiuit pitu itaad praecordia, u t

pote corp0 1e refpi1ation em trah ere non pote‘nte .Et f i qu idem unacum pitu itae def cen fu foetu sr edierit ad fuuin locum , velu t qu i h um orem att rax it , ap11u1tadelatu s f i t , mu lier famah t .Stride r au tem h t , foetu locum f uum occupan te .Et venter mulieris u tplurimum h um idus h t . Sivero n on brevi redeat foetu s in inum locum , duo

jam h un t , q uae factum aiiligun t , p1tu1ta, quae acapite defc endit , gravat enim , in fi fi ens f rig

'

efacit , l ocialienitas , f & tus per iclitab itur . Et:

f i non brevi qu is comm odiorem diaetamadh ibueritm u l ier f uffocabitur . Et de his qu idem f i c habet .Si vero mulieri in ven tr e habenti , tem pus

partu s jam afih erit dolor partus temu erit ,ad mu l tum tem pu s mu l ier puerum edere non po

’

t erit omn ino ob liquu s , au t in pedes procedit .Util e e fi au tem i n caput procedere . Be f i obli

quus procedat diiiic ilis h t aff e6iio . Sicut en imf i qu is in vas olearium angu fi i oris nucleum 1n1

m it tat non procl ive e fi ex trah ere ipfum obliquatum . Sic fame etiam m ulie ri gravis aff eé i io e fi ,ub i foetu s f uer it obliquatus . Difficil e e fi en imip fum exit e . G rave autem e fi etiam , f i in pedes procefi

°

erit , faepe aut niatres pereunt , au tpuet i , au tambo . Efi au tem hae c mag '

nacau ffa,ut non facile exeat fi m ortuu s au t f i deratu s aut dupl icatu s f uerit .Qy um mu lier in ventre habuerit totah t 011111

https://www.forgottenbooks.com/join

192 H I P P O°

\ C R A T E S \

Si vero parere non p e terit; , re finam , au t cumianum au t pinus corticem fu fh to .

Quicum que vero tumores u teri in pat tu autex partu h un t , eos adii ringere non oportet , ve..lut m edici faciunt verum pharmacaoptima

'

et

b eto . Cum inum E th iopicum q uantum tribu sd igitis capi po te fi , an i li , f ef elis granaqu i…q ue aut f ex paeoniae radicis , au t etiam f em in ist e fiam conchae maj oris dim idiam . Haec in vinoalbo odorato maxim e jejunae ex h ibeto . Au t dauci]Eth iopic i radicem f e feli paeoniae radicem eo

dem m odo . Au t h ippò f elini , aut dauci ]Eth iòpicif en1eu , eodem modo . Aut crethm i radicem . Au t

cum inum E th iopicun1 quatuor obolo rum Atticorum pendere . Aut piper an ifum

,dau0um

px on iae Atticae radicem , hae c in vinci

terito

b ibendadato . Aut my rt idan i ramulo s duos antt res cum inum ]Eth iopicum paeon iae radic em . \ èi u t etiam lini f em en fim ilite r , quo etiamp ueros tufli entes nutriunt , cum ovi affato vitello cun1 f e famo to fio .

Si praegnanti pudendaf uperh ciario ac f ervidoulcereaff ectaf i nt , amygdalas tritas m edul

lam bubulam in aquacoqu ito m odicafarinaadjecfia pudendaillimito aquaaco f iis myrtibaccis perluito .

Nunc vero dicam de puerpern purgam entis ,h is , quae . pofi partum exeun t . Q_

uum mulieri

aut partu s purgam entanon fu”

erint purgata autm enf es non prodierint , aut etiam u teru s durusf uerit , dolor hab et lumbos , lateris m ollitu

dinem ingu ina f emora,’

pedes amaredo let , venterattollitur , horrores per corpu sd if currunt . Ex talibus au tem f ebres h u nt acu tac .

Hanc itahabentem fi qu idem f i ne f ebre f ueritbalneis curato . Caputautem oleoanth ino inungito .

Malvanl

111 0a 3 M U L I E B R I B . L I B . I. 193

Malvam au tem coqu ito , oleo cy prino inaquamejus in f u f b m it igandi gratiain fidere jube to . In

omn ibus au tem m o rb is , in qu ibus f om en tum aux iliatur , m elius e fi po fieao leo ungi . " Si vero f cbris habeat , abalneisab fi inerc , f om entisautem ,

& tepc faé io riis imum ventrem iambos curare .In potu autem ex h ibe re pharmacau terina, aut:lepiae ovis ,au t caf i o rio adm i x tis ; po fi h o c verofarinam cum ru taco diam , aut p tifanae f uecum

f orbendum dar e .S i vero m ulieri cum puero in pa1‘ tu non prodie

r it humor velut o po rte t f e d h qu idem in capitehabuer it h umo rem/acaloreattra6ium in partuan te , capu t do ieb it . Si vero in ventrem acerva

t im de feenderit , ub i conc itatus f uerit , ip fum tur

bab it . Et non o po rtet l onge progredi f i n e t e , f edauxil ium f erre u t ne ex partu ven tris pr o fi uviumf ucceden s corpore mal e haben te , ipfam - doloreafliigat . Si vero acapite delatus fluxus ad puerper ii purgat ionem ve rtatu r , mu ltum coneitetur ,

m el ius habchit . Si vero plu s m oderato —»cu ramadh ibeto . Si ve ro in ven trem faci lie utiqu e exitus puero contigerit .

S i vero purgat io m odica111ulieri prodier it , do. .lo r f ortis co rr ipit lumbo s, omnem circapudendal ocum, eaf edes in tum e f c it, f emoraard en t . Ete x ore ,ac naribus pitu itaflu it fo rtiteraquofa, dolet caput f ebris habet , horror , tum e t

dentes fi ridunt ven ter ve fi cacbn fi ringeru r , ocu l os f 11bvert it , caligiuo fùm vi fum.

habet .(luum mulieri pu erperae pu rgatio n on faci le

pro cedit velut u teris inflammatis o f culo ip forum conclu fo . Obtorquetur en im fi omach us u te

r i po fi pueri egre ffum . Si en im qu id horum f uer it purgatio non proceder. Si vero

“

non procedePr inc . A r t . fil ed . Tom . III.

194 H I P P O C R A T E S

r it purgatio , c0ntinget ipfam f ebrire , horru.

rem habere ventrem magnum eff e , & f i ip famattigeris totum corpu s dolere maxim e f i qu1sventremadtingat alias atqu e al ias fi omach i dol ore vexatur lumbo s dolet cibi fafi idiumvigiliae puné turaade fi po fi eaqu into autf eptim o die quandoque venter turbatur f ecedunt n igra val de graveolentiaal ias atqu ealias ,

u rinavelu taf in ina. Et f i f‘

ece fferin t , videtur fib i m el iu s habere , curata brevi fanah t ; fi nm inus p erielitab itu r pro fiuvio ven tris forti ip fiillapfo . Et puerperii purgam en taipfi o ccultabuntu r . S i vero ven ter iph non tu1betur , n eque pur

gatio prodeat fuafponte , n eque ea, quae comm odafun t , brevi ex h ibeantur , tempu s au tem pro . .

grediatur m u l to magis ex praedi€tis afii ige tur .

Et inf uper periclitab itur ne l ividahat velu tp lumbum , inaquam intercu tem inc idat, umbi…lien s ex fiabit * ip fi ab u teris elevatus

‘

. Et circum…

circan igrio r erit , ub i haec fac‘iafuerint , fierin on pote fi , u t m u li er f i1per fi es maneat . Pereunt

au temaliae al io t empore , pro corpo r is adfeéi ion is ration e . Verum unam vice fimam diem non

e x'

cedunt , id quod plerumqu e f i c eontingit . S ivero purgatio ip fi e ruperit fiveapharmac is f i ve

f uaf pon te : f i t en im hoc f i u teri o s laxarin t '

,

ahangu ine acervatim derepente delato coa€tif 1 eruper it graveolen tiapuru l entadepu rgan tur ,

quandoqu e etiam n igra m e lius habeb it cu

ratafane fcit.Fiun t autem u lcerain u teris , u tpo t e pu er

p eri i pu rgam entis pu tre faé i is . S i vero haut maj o re cu raopu s erit , u t n e ip f i u lcer

'amagna,putredino faham : per icu lum e fi au tem n e au tm o riatu r aut fi erilis hat . Signavero haec h un t ,f i ulcerain tus fuerin t . Quum purgatio ip f i pro…

https://www.forgottenbooks.com/join

196 H I P B O C 11 A T‘

E 9

amnn x t1s aromatis lanaex c ipito f ingulo f u rt1

pares pe rtione s _

ad gallae parvae h guram e li o rma…=to per diem , ac no éi emappo n ito . De inde ve,,ro in t erm ifiis tribu s diebu s i ifde n1 f oveto . Et

grafiacn idiadecorticataduarum po tion um m en

f ura & p iperis granatrita, oleo ]Egy pt ie albo ,n1ell e opt im e adm ix to , in lanam infarc ito ,

penna: obvolu ta totad ie , ac n octe apponito .

Et fi tib i pu rgataeffe videatu r , m el ius efi fine re .

Si vere purgatione opu s habere videatur duo

bus diebu s in terpo f i tis , r ur fu s‘ id , quod ex cucu

m e1e fy lve fi ri paratu r per diem ac n o& em Tub…dite . D einde metopon , oleum ro faceum odo…

ratiff im urn , adipem cervi l iqu efaeito die

unain lanafubdito m u l tacal ida, quantumcjus fieri pe tef ,i leniter lavato . 8tat in1au tem u b i

purgatori is cal ida, f uerint purgatalocaad fec”

iaadip e au ferimo , myrrha, r e fi natepidae s u te1

‘

e 1um illinat , f oveat ; u tero s vero pofi r idie vino , oleo narcilf ino eluat . Au t f i narc iflinum non f i t , vino f olo . Atqu e hae c die uno

ante' m en fes faciat . Po fi quam au tem m en fes pro‘

dierin t , prim is diebus at1amentum , h oc e fi fp_

o

d ium cyp1ium te rat , falis gran um addatl1.ec lanaexceptapaululum 111 corpore habeat . Etje ;unavinum m e racum odo1atum abforb eat . Ubi

vero qu ieverin t m en fes per diem i d , qu od expu l egio paratur , ap p onat virum accedat . Et f iin ven tre conceper it , fanaevadit . Cibis au temin purgat ione u tatur . Ad hac comm odat , m er. .

cu rialem coqu ere por1um , al lium b 1afiicamgranamal i pun ici adm ifc eria, & fuccU 111 f o rbe

x c . Aliis au tem ob fonns mar i n is , potin s quamcarnibus u tatur . A dulc ibus vero e leo f i s pro

h ibeatur . Bibat autem femper j ejunaid quod ex

n r. 11 0 11131 3 M U L I ° B R I B . L I B . I . 197

taedaparatur , donec pu rgc tur . Et m enfibus prodeuntibus idem valde bibat .Si vero pau lo pau c ioraquam oportet prodie

r int m ulieri pue rpe rii purgam en ta ve lu t u terisangu fto ore przc ditis ac diitortis aut aliquapudendi pars vald e fuerit conclu faab infiammatione ;m ul ier acute f ebrit [i omach i do lore vexaturdolet totum corpus m ole fte f ert , ad ar

t iculos manuum ac c rurum , lumborum do lo r

pro cedit , l ocum circacol lum fpinamingu inado lebit , quaedam corpori s partes im.poten tes ficnt . Po iteacalor qu ietu s erit , horro r valde man i fes Vomu n t autem pituito

faamaraaeria de,hac fic habet con tin

get u t fi cu re tur famafiat . Sin m inus olandaq uarumdam corporis part ium impo tens erit .

No n autem valde iterilis e l’t hic m orbu s . “

Si qu idem u lcerati f ueriut u teri puerperii purgam entanon prod1e rint velut opo rte t , omn iadoleb it ,f i non magnafuerin t u l cera, curatabrevi fanefl

cit. Oportet au tem curat ionem u lcerum in u te

r is e xaéte facere u t q uae in ten era f ubtili f en

f u pr:rdita(in t parte in nervo facavitate . Mul

t ee au tem f unt partes cum qu ibu s foc ietatem habet , finc ipu t , fiomach ris . Men s percelliturimprobafit n on facil e intelligit .Si vero u ter i 1111gufii oris ip f i f uerint pue r.

perii purgationem non e1n i feri11t , infiammantu r ;G non cure tu r brevi omn iamagis ipfam affii

gent . Et odor mal us erit , exitus intum e fc it .

Et fi non infiammat i f uerint u teri fuafpon te exitmalum graveolen s l ividum au t n igrum gru

m o fum m ulieri pu erperii purgam entapu rgantur. Quandoque vero non exit , f ed m ulieri m or…

tem portendit n ifiqu is brevi venam f ecet autventrem emolliet , prx l

’tat autem etiam c1y f

’rerem

N 3

H I P P O C R A T E S

adh ibere . Si veroad vom itum facilis f u erit , etiamvom itum inducere . Meliusau tem e it lo tium c iere ,

ex fidare . Verum in his o ccafio optimael’c

qunm opu s his fue r1t . Si vero ex partu purgatam ul ier f uerit , pau lo p lu ra quam opor tet . Con

t ingir en im hoc fi u teri amplioris o fculi fuerintvenae quaedam ruptae fiu t , quae lub ureros ten

dun t prae violen tiaegrelTus ipfius f etus : f ebris ,rigor hab eb it iplàm tenn is calo r per totum

corpus. Aliquando et iam horror , & c ibi fiafiidium ,

om n ino abom inab itur tenuis erit , ac debi-lis , pal l ida tum ida, cibum aver fatur .

Si vero qu id edat aut bibat n on coqu itu r . Quib u fdam vero etiam alvu s veli caerumpit ,h orro r magis ob tin et . Et de hac fic habet .Si vero puerperae aliquapudendi pars obtu ra

tafu erit: , jam en im etiam hoc cognovi , fi u lceratum f uerit os pudendi ubi , fan e u lceratum f ue«I it in partuapue ri ex itu - 1violatum , fim ile qu i df it u lceri fi1pe rficiario ac Ferven ti valde infiammatu r . Et labiaprainfiammat ione in ter f e coinc idun t f e mu tuo con tingun t u tpote quae fun !:e x ulcerata. Sed f rigus fit , ambo labiaclaufafun t , conii ringentiapurgat ionem reliétam . S ivero prodiret purgat io u l ceran on conclu fael

‘

f ent . Nunc au tem influ it , alienacarn e c rafi°

e£

cunt . Pro inde eafanare opor tet , velu t in r el i. quo corpore , ad cicatrices perducere . Locu sautem l evis concolor reddatur . Mu l ier quaedam patiebatur eadem qum patiuntur u teri dumapuerperii purgam en tis non purgan tu r ,

adhaec dolcbat pudendum . Et ex contaéì u cogno

vit , quod obturataeffet , narravit , curatadepu rgatae fi , famaevafit ac f ecunda. S i vero

i

curatanon f uili ‘e t n eq u e purgatio ipfi fponteerupiîfet , ulcus majus f eciflet , mal o non re

https://www.forgottenbooks.com/join

’

H 1— P r’ o c aar as

citas . Et reliquaom niape rpet ietur , velu t f i pur.

gario ad pulm onem ver tatur . Verum non tuliie t ,n equ e ex fpue t eju fm odi , n eque dor film fim iliterdo lebit . Cu ratavero fanaix t . Non m u l taveroip es e fi de V i taipfius . Et f i etiam f uperli es ma…11eat , ’

f urditas aut caec itas omn ino ipfiacceder.Atqu e hic È 1t h ujus m orbi fin is .Si ex partu f luxu s co rripiat , cibi in ventre

n on manean t , uvam pafiam n igram mal i pun ì…'

c i dul cis granat e rito vin o migro dilu tis u tito r,itau t caf e um caprinum deraf um , polentamt ritici torre facf tam in fpergas bene temperata.b ibendapraebeas . b i ex partu fangu inem vomat ,hepatis fiiiulafauc iataeli do lorad vif ceraprocedit cor conve ili tu r . Han c m u l tacal idalavare oportet tepcfac

'

to riaq uae maxim e adm if erir , adb ibere , lac af i n inum ad dies f ep temvel qu inqu e b ibendum dare pofieavero vaccae n i.

‘grae lac b ibendum praebere , itau t fine cibo degat fifieri po ter it ad dies q uadraginta. Ad verperam vero f e fam um tritum b ibat . Morbus hic el’c

p

'

ericulo fus . Q_uom odo au tem lac fiat , di& um

am e e it iri ‘

pueri partu in nativitate al ialim i l iter .Si lac fu erit ex tin& um porrum tritum aqua

dilutum b ib endum dato . Et cal idalave tur , in

cibo porrum ac braflicam edat . Sed cy t ili f o

liaf imul c oquat f u‘

ccum f orbear. Bibat etiamfmi1iculi fu ccum de radicibus foeu iculi . Et hordeum m ollitum ac b uty rum fimul coqu ito f ri

ge fac ito ac b ib endapraeb e to . Bonum eli hip

pomarath rum h ippo felinum cy t‘

ifus . Haecom n iafimul m u l tum lac fac iunt augen t . Cap rze item Scyr iae , caiei autem maxim e commodi

f unt . Sed falviam coquat . Aut aìunipe ri baccis , aut ce dr i f ru6tu f uecum diîf undat vino

D E M O R B'

I S M U L I E B R I B . L I B . I. 20 3

aff ul‘

o b ibat , reliquaoleoali ulb edat , abac ribus , ihlli s , ac idis c rudis o leribus om

n ibus proh ibeatur . Nallurt ium ve ro in vino pot um commodum eli . Nam lac purgar , cal idalave tur , f ubcalidani b ibat . Vit ic is item f ru

& 11111 in vino b ibendum dato , be tae f ucous potatus m ul tum lac f uerit . Se fam um q uoqu e re cens ,hordeum trime itre , in m o rtarium co njeétate

r ito , f uecum per linteum e x m im ito m el ,

au t amam elidas ar11n1ilbcto deinde in vino migrob ibendadato .

(l uum mul ier peperit af ecundanon f uerit:l iberata, przc i’tat dare ea, aquibus maxim e purpgun tu r puerperii purgam en taal iac o &aau tafilirain vino o leo , c um polypis ac f epiolisf uper prun is to li is , q uidquid tandem ex his volucr it. Caltorium vero , aut nardum b ibat. Bibat:etiam rutam in vino migro du lci j ej unaaut finevino . Si vero vinum non f uerit dulce , m el iuse li m el amm i fcere . Edat etiam b ralli cam co&amc um ruta m ercurial i , f em en aliquod u terocomm odum b ibat . Si vero puerperii purg

'am entain grumos f ue rint coa&a, do lor in imo ventrefiat , porrum co étum , quaecum que fy lve ftria,ac h orteufiao leradato ve rum omn iap ingu iafacito per tertium quemqu e diem f ub clem enticae lo lavetu r. Fr igus en im his in im icum eli . Et.

poll brilneum inungere m el ius e ft non m u ltacal idau ti.

Quum f ecundanon f iat im ex ierit poli partum ,

im i ventris dolores fiunt in late rum m ollitudine ,

rigores ac f ebres . Et fi di fce fi‘erit f ecunda, fanatur e tiam m u l ier . S ie pe vero pu tre fc it dif

cedit lex ta,aut f eptimadie aut etiam prius . Hu icautem dare opo rtet pharmaca, quae ego def eribam , fpiritum continere jubere . Omn ium ve

202 H ì r r o c aa'

r r s

ro optimum novi artem ifiam h erbam didam .

‘

num violas alba: florem . Et filph ii i'

uccus opt imu s efi: fabm graecae magn itudin e itiaquapotu s .Et fi f ecundas ex cludere non po terit acibo abfii…h eat. Et polteaviticis fol iain vino m el le o leoaÉ u fo , tepefac ito h em inm m en furam bib endam dato , e x ibunt .

Si m ulieri f ecu ndain u teris r eli&afuerit hoc ficc ontingit . S i per vim ruptus f uerit umbilicus aut.ab ob ltetrice umb ilico f ecaper imperitiam re feétus

q uae videlicet umb ilicum pu e ri priu s in cidit antequam f ecundaex u teris e x iiflet u teri f urfun1 ret rah un t f ecundiim u tpote lubricam di ff ufamin f e ipfis detinent . Nam f ecundaex umbilico

puet i bact er , um bilicu s po fi remu s ex uteris exit .Si enim prio r exit er , n on accederet per ipf umpuero nu trim entum , quoniam ex ipfo depender.Quum in ven tre haben s fetum co rruperit

m enfiruum , au t bim eltrem , f ecundze exit e non

p oterint f uerit: autem tenn is h ujus corpu st une pu rgar e oportet ac pinguefacere . Non en im

p riu s exeunt f etus pu tre faé ti , n i l i f ortes f ue rintu teri , probe compacî i. S i m ulieri f ec ondarclicîtaf uerit , f i non ampli f uerint u ter i , pu rgat io ipfam inu s quam oportet pro cedit ven

t er duru s fit , ac magnu s . Et f rigo s detinet ,f ebris acu ta dolor per totum corpus ven

t ris maxim e partem eam quae e li in f raumb ilicum ,

gravitas fit in u teris torm en , velut f etu sinf i t . Et cu rata f ecundam brevi e ìic it putrefaÉtam limaevadir. Si ex partau teru s u lceratus f ueri t r o farum fio ribus curato . S ed acer…b is inf ufis colluatur . Si vero os ejus u lceratumf uerit , …ac in fiammatum my rrham adipemauferinum ceram albam thus p il is leporinis

https://www.forgottenbooks.com/join

204 \e p o a r r s

c ox endicem aliquando intume f cit dolor habetimum vent rem , laterum m ollitudinem . Et

f eceii°

us bilioli f unt , graveolentes finon fi

fiatn r venter derepente m oritur . q m igiturfic habuerin t , ven trem f rige facere oporte t , cavendo , n elh orre f cat . Bibat autem li non Hitatur , aquam de c rafli o re t ritici farinain ipfamac erata, pan is farinam edat . So rbeat au temmal i pun ici vino f i f uecum aquadilu tum farinalentium

'

in fperfa. Et h o c c oqu ito n1ifce l entem ,

cum inum fal em o leum acetumatque hanc f o rb itionem f r igidam ex h ibeto . Len

t iculam item acidam dato vinum vino f um

p ramn ium in fuper f o rbendum . Ab al iis autemc ibis abltinere opo rtet , donec f ebris folvatur . Si

vero vifum fuerit , etiam lave tur . S i vero d eb ilis f uerit polen tam b ibendam dato . Et fi imbec illior fit , ex aquaf rigida. Cibum au tem ex h i

be to l evem qu i n on evacuet ubi calo r r em iie

n t . Morbu s hic acutus eli l ethal is .

Si infiammati fuerint puerperae u teri venterardet , magnu s fit ad prae cordiaf u ffocatiohabet . Quum fic habuer it , m u fcum marinum ,

qu em ÎUpe1‘

p if ces injic iunt pro eataplafinateadk ibeto . Verum in mo rtario m ilce to , ac tundito ,

c rudam h ordeaceam farinam c inerem farm ent itium , lin i f em en toltum , haec ol eoaceto f ub igito velut cy c eonem c rafiu n1 faci.to , deinde coquito , donec velu t Farinae f uba<îtzcmafiafiat , atq u e itaquam calidiliimaim ponito

fi opus f uerit etiam in lidere faeito . S i puer

p etae infiammati fu e ri 1t u teri , intum elîcunt , & ub i

p uerperii purgam en ta' in tus 111a11ier111t , occultedili endun tu r dili endun tur au tem ubi c onden

'

fati fuerint af rigore . His liquidem per f rige ren…

tur , cale facere condu cir. Si vero infiammati fue

na111 0 11 111 3 M U L I E B R I B . L I B . I. 20 ;

13i11t , f rigus di fcefi°

e rit , m edicamen tum f ubdi

t itium facere , quod infiammationiadve rlatur ,

lim ul lavare , ac fovere , pharmaeaadh ibere ,

quae ego de fe ribam vaporem in o s , ac naresattrah ere . S i vero f ufib cen t , l entes 111 aceto ,

li1l e , origano mu l to c o que re , at trae”timiemfacere . Et m ercurialcm edat in f uoco ejus tenu em farinam fo rb eat q uam celerrim e ,ac priusq uam do lo r c o rripiat pharmacadato q 111e u te

rorum dol ores f edant , c ibos'

per alvum fecedentes ali i unat fi venter lit infiam nurtus , elyf i ere adh ib ito q uam c it ifiim e f ub luatur.S i u teri pitui taf uer int im’

p le t i , fiatus in u te

ris fiun t , m eules procedunt pauciores , albi ,p ituito f i . (l uando que etiam fanguis tenn is , {inceru s pelliculis plenu s . Qy ibulilam etiam c on…

t urbatur , ter in m en f e comparer , prae h um iditate eum viro eomm i fc eri non vu l t , n equ elibidine ad hoc faciendum conc itatu r , tenn isfit . Dolo rau tem imam veurrem lumbos ,

ingu ina; f i m o rdeat id quod efii uit , exu lce ret o f culi u teri c ircum f cren tiam f ummam , fin

x ionem diutu rnam fo ro pronunciato . Et li n on

mu l tafuerit fiu x io , len ticulx deeo étum c um verat i o e x h ibe to ad vom endum . B eindo i n naresinf undito , & pharmacum deor fum pu rgans bibendum dato . A cibis autem ac ribus p l oh 1bearu rS i ve10 gravetur , f rigeat , torpedo hab eat ,

lac prmbe to vinum odoratum . Bibatau temje ìunahypericum , apii f em en , falviam in vinoo dorato aquo fo u te1e s m ed icam en to ex vin if ece colluat , [i u l cerati f uerin t , interpofitis

diebu s duobus aut tribus , pharmaco ex granon idio eluat polten c um aee rb is laver, myrt i ,

ac Lun i deeo cîì o , 111edicame n to ex fioreargent i

206 H r ar o c aar e s

illinat Morbu s au tem e fi gravis pancee eff ug1unt .

Si vero acetabulapitu itap l enaf uerint , m en fes

fiunt pau ciores , H111 ven tre habu erit , c o rrum

pit , bi f etus f ort ior fa& u s f uerit . Non en imc orrobo ratur , f ed defin it . Cognove risau tem hin c .Hum idafit quod defin it m u co fum , vi feo

f um , velu taven tre de f ertu r , non m ordet ,in m en fi bus po ltquam fangu ine pu rga1i defler it , per duos au t tres dies m u e i ex u teris prodeunt , horror ten et , cal o r n on acu tus , verum non defic it . Han c f uoco grofibrum collu ito

aqu ibu s omn i s aquapurgatu r , hoc ite rumatq ue iterum . Pofiquam au tem pu rgataf uerit ,d e caetero acerb is u tatur . Apponat au tem ni o]

liaaq u ibu s pituitapurgatu r f oveat u rero sm edicam ento ex lau ro , colluat pharmaco ex

aceto , aromatis fulii tum fac iat , pollsquamm en fes c elTarint ; po lteavero acibis balne isab ltinere opor te t . Coeac au tem

“

cum viro ,

c ibo s ac v inum parce f umat , cal ide degat ,tegum en tacruribus c ircumdet o leo illinat

S E C T I O I I I.

I aquaintereus in u te ris nafcatur , men fes

pauc i o res pravi fiun t an te tempu s defic iun t 1m us ven t er in tum ef cit , mammae f olidae , m o lles fiunt lac malumi. Et putat f ein Ven tr e habere ex his cogno fces quodaq uainte rcus efi. Sed in u te rorum o f eulo fign ifi

catiò nem de le praeb et . Ad ta€tum en im graci le .

h um idumapparet , rigor , ac f ebris corr ip it .Quan to vero magis tempus proc efiì;rit , tantomagis do lor habet imum ven trem , lombos

https://www.forgottenbooks.com/join

208 H‘

I P P O C R A'

T E S

git i contaé tu . Depreh endes en im o f eulum ipib =

rum gracile pl enum h um iditare .

Si vero f etus in ipfan on circain itia f ed jamb imellris corrùm pitu r ,ac f uffo catur tune ven…

t er imu s intum e fc it ad contradì um dol et , velut ulcere praefeu te , f ebris magnaipfam , acdentium f rem itus corr ipit , do lor acutu s , veh em ens pudenda, inzum ventrem , lumbos

late rum m ollitudinem , coxas . Quum fic

habuerit calidaip fam lavato fi dolor habuer it , t è pefaétoriaadh ibe to , experim ento fa€to dee o quod maxim eadm ittat pharmacù m deorf um pu rgan s bib endum dato . Interm iii i on e ve

ro Faélaper tempus quam tum tib i fatis e lle Videb itur c olluito f oveto cy clam inumm el le fubaétum ac l in teo e x c eptum ,ad os u terorum appon ito . Et cupreii i ram entain aquamadefaé ‘ta, eadem m odo appon ito . Verum hae cb reviore tem pore , per longius temporis in te rval lum , quanto magis m orden t , & lancinan t . Et.f pcc illum ltanncum paratum imm ittito , digitum

eodem modo . P0 tiones quoqu e b ib endas dato ,

qua10um que maxim e libenter adn1i fe rit cum

viro do1m1at , maxim e opportuno tem pore pmf ente . Si enim genituram conc epe rit , p1aegnansfa&afuerit ac pepererit , f ubpurgantur eaqu ze priu s in ipin f uerun t , unacum ipfis puer

p er i i purgam en tis f ubeun tia. Atque f i c max imeianafi61i po te rit .

Si m u l ier aquainterc ute laborarit , f plene ip fi usmagno , aquo lb e x fi f’cente . Fit autem f plen

aquo f us ab hac adf eé tione quum febris hab uerit ,non dim iferit hom in em , li tis ip f um corri

p uerit f 0 1tis , bibe rit ,ac non revomue r it . Namq uod in velicam penet1at , per u rinam ejic itur.

Reliquum vero fplen capit abllrah ens aven tread

111 0 11 11 1 3 M U L I E B R I B. L I B . I. 269

ad f e ipfum u t qu i ratus ‘ e li fpdng1forin i3 ,f ecu ndum ventrem li tus . Et (i his itafe haben

t ibus non e x fudarit , n equealvu s lax c tur , ab hocf plen atto llitur hoc magis fiaquaf uerit pò ..

t us f i“qu i s ip l

‘

um contingat m o l lis e li , ve. .int

‘

mo lliliimapluma f i ve lana: quandoqu e veroetiam renit itur . El evatu s au tem , imple tus

d ill‘

ribu it per venas corpori ; maxim e in om entum , l ocos c ircaventrem cru ra. Altera.en im pars ad al teram de legat in corpore , ub i

f i ngulis plus quam opo rte t , adfuerit contin ere non po te r in t . Su ccedit au tem ex hoc f empe r hyd rops ub i fplen ad f e ip fum trah ere con

f uever it , q unm naturararu s fit , ac m oll is .Quibu fdam vero hoc m o rb ì :princ ip ium fit .fine

f ebre , fi calor qu idam in ventre confliterit ve…lut pitu itain ip fum collapfa, iì …h om o f i tim .

n on con tinuerit n equ e veli ca neque venteru r inam (’cercu s jul

’to m odo ex colarint , n e. .

q ue c om ni10dadiaetahomo . u tatur . Si verb h ydropidaf uerit ,

»

prodeunt

te q uandoque vero pauci . Et fiu n t aliquandovelut aquaacarn ibus , ficu tnfi quis cruentas ‘

catn esablu iii"e t ; aliquando verb paulo ipili i o re s ,n o n congelan tu r , anh elatio ipiì1m co rr ip it ),

priu fquam m en f es prodeun t dolor in fp lene‘

,

magis fi' qu id du lce ederit , venter atto l l itur ac …magnus fit .

“

Et ubi r= plu ra, quam lol ita.e l’c , ederit dolet ventrem lum bos al iasatqu‘

e

al ias dolo r vex ì1t , f eb i is‘

ii ip fam paulatim co'

r 'ri .pit . Pofiquam autem depurgatafuerit , m el iu s(ib i hab ere videtu r f uperiorùm re fp e& u . poli eaad idem —

relabitur f i curetur , velut conve

u it , fanae vadet ; f in m inu s fluxu s comparet ,per omne tempu s f emper

‘Huet paulatim velutf ero fafanies , am plio re curatione Opu s habet.P r ina. Ar t . M ed . Tom . III. 0

H I 'P P O C R A T '

E S

Si vero flu x us .. 1ì on f uc cedat , f ed u teri apr io .

r ibus m en f es non laxarint tu1ic ven ter ipfimagnu s e rit , gravitas intu s erit velut in ven…

t re haben ti , velut puer in ve 1i tre ipfius m o…

,veri videb itur , n im irum dum uteri aquapl eu tIun t , aquam ovetur . Alias en im atque al iasfiu€tuat in ipfis aquavelut in u tt e , pars inf raumb ilicum ad con tactam dole t , clavicu lae ,thorax , facies , ocu l i attenuantu r ,

mammae attolluntur . Qtiibd am Vero venter ,cru raaquaimplentur . Q 1ibu fdam au tem al

terum horum fi quidemambo impietafuerint ,nu llaTpes el’t d e f em inae vita. S i vero etiam alrerum horum , modicafpes eli , fi curetur

‘non valde fuer it attenuata. Diuturnus elt autemhic m orbu s . Et fiunt omn iamagis his , quaen on pepereru nt , fiunt autem f zepe his qua: pe.pererunt .

‘

Periculo favero fun t ve lut d ic‘tume ll: plerumque acuta magna intelle.

& u difficilia, eo quod mulieres participant m or…

b is , aliquando n eque iplèe f ciunt , qu od aegrotant , priu fquarn morbo s ex perianturam enfibus

I eniores Fa&ae fuerint . Tune au tem n ecef f i

tas tempu s ipias m orborum caufîam docet

quandoque non cogno fcen tibus , ex quo mor

.boaegrotent m orbi incurabiles fiunt antequam“doceatur re& e m edicu sabaegrotan te ex quo m or

. h o aegro tet . Veren t.ur en im narrare etiamfi[c iant pree imp ern ia, ac ignorantia, turp efib i id efiè putant . ‘ Sed m edici fimul peccant ,non exacte caulTam m orb i percun é tantes f ed velut viri l es m orbos fanantes , m ultas novi jamh ujufmodi adfeél ion ibus corruptas . Quare fiatim

. canfiàm exacte in terrogare oportet. Mu l tumenim diEert muliebrium morborum , ac viriliumCuratic .

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R A T E S

Quum autem'

i no rdentur ac riaf ul1t , quaepungunt , lac his len itatem induc it . Ubi verotibi val idae ffe videbitu r u te ro s colluito primummedicamen to ex i vini f ece poileainterpo li tis diebus tr ibus , aut quatuor , eo quod cum b rafli caèdeco f to tepido parat ur . Et rurf us interm itli s die

b us tribus eo quod cum bu ty ro ph ratur , elu itur . Et fi ub i h x c f eceris ,

”

fane i‘

cant u teri eo

quod cum malie" 0 1io paratur c ollu ito . Supe r ulc'

eraVeroargenti florem , gtillam my r rl1amthu s , f pinae ]Egy ptiae fru cî um , mnan

them fylvd i rem , cl1ry lb collam , fquamarrtae ris , l oti ramen ta, erocum , alum e1i‘

Hi gyptiu m combu lì um illiu ito . Horum fingulorum una'aequal is fit portio . Alum en vero

'

,

gallani croeum unaomn ium port ione f um i…to . Haec omn iatrita, perm ix tain vino albodu‘. ei d iluito deinde coqu ito , donec m el li s crailf i tudp fiat , dato u t cum hoc pharmac o b isin die u lcerainungat ubiaquatepidapriu s lavit .L oquan tu r au tem in aqua & hedera falvia.Et ub i tibi haec facienti m eliu s habere viiaf uerit ,lac can inum co& um praebibendum u nadie dato .

Poli eaVero lac bubulum praebeto eodem m odovelu t in prioribus , poli la& is au tem potun

‘

1 , perc ibos q 111.11111a’

x fi11e c r111Teiacito , ut in ven trehabeat fae ito . Sanaen im fiet . Plerum qu e veroex hoc m o rbo evadunh fieriles fiunt . Sen ior ibu s au tem non vald e quid horum accidit po{teavero b ibendaf unt phartnaca, l in i f em en torr e faétum , f e fam um , u rt ieae f em en , paeqmae radix amara, haec 111 vino h ig10 odorato tritahibat .Si u ter i u lcerati îuerint fangu is pus ,

f ero fafan ies fiu1t , pu tre fcentibus en im u te ris“

,

m orbus ab ipfis fit , venter imu s elevatur

D E M O B B I S M U L I BBR I B . L I B . I. 213

attenuatur , ad con ta€tum dolet velu t ulc ere p1ae fen te . Et f ebris ac f rem itu s ipfam occupat dol or acu tu s , ac _

veh em en s invadit pudenda, pubem , &

b

imum ventrem , lateri s m o ll itudinem lum os Morbus au tem maxim e cor.t ipit ex parta, f i qu id in ip f i s divulfum c om….

pu tru erit . Itemqu e ex abortu , alias f uafpont e . In has [i inc idcr is aquamu ltacalidalavato ,quaparte dolo r habuerit , tepefaé to riaadh ibe

to , fpongiam ex aquacal idaex prefian1 , collu ito acribus acerb is vitatîs , mollioribus veroadmix tis , prou t tibi tempe ii ivum e iTe videb itur ,lini f em en , ac \ f 1mbu c1 f ru& um tundito ,

adm ix to m el le pharmacum faeito atque hoc u titor , calidavero aqualavato . Et acceptam fpongiam , aut m ol l em lanam in aquacal idat ingi to ,

pudenda, ac u lceraex purgî o . Deinde 111 vinom eraco r urfu s fpongiam , aut lanam tingens ,

eodem m odo u tere . Et polteapharmaco hocinunge , quoties tib i tempeii ivum e ffe vifum f ue…

r it . Po ltearef i na adip e f uillo m ix tis f imul,i l

lito faepe interdiu , a/o nottu ; poli cavero lin i f e

m en torreto . tundito , ac cribrato , p ep lum al. .b um in pol entatundito ;ae cr ibrato & cafeuntcaprinum affato f ordes , ac falf uginem deradito , p1ngu1tudin em ejus , polen tze po llin em adm ifce to . Sit autem unapharmaci mem.

f ara, caiei , polentze . Haec bibendadatoman e jejunae i n vino aufiero diluto . Ad ve fpe.ram au tem m ifceto , craffum cyceonem …p ra—:be-f

to qu icqu id m ulierculamaxim e liben ter ad…n1ife1it , b ibendum dato . Et donec qu idem fangu is multus fiux er it , do lores acuti habuer int ,

m odico tempor e intern1iferi11t haec faeito .

Pofiq uam autem u lcu s m inus f uerit , do lo resdebi les appreh ende

'

rin t , per longius tempus3

214 H I'

P P O C R A T E S

pharmacab ibendadato aqu ibu s purgetur dear…f um magis quam f urfum interm iiîb tem por eq uantum Oppo rtunum e ffe y ifum fu erit , len ibusf om entis f ové to mu l iere in alto col locata, proutt empelì ivum elle videbitur . Haec f i f ecerit , famaevadet . Morbus au tem eft lenior , l ethalis ,pancee ip f um

'

ef’fugiunt .S i vero vehem en ter e x ulcerati f uerint , fanguis ,pus purgatur , odor fit gravis . Et quum

dolor app reh enderit , velu t apartu s dolor e fiuntea, quae

'

circafiux um con tingere f olen t . Et quum

t emp'

u s aff uerit , cru ra, p edes ‘ intum ef cunt .

Et cu ran t m edici h unc m orbum velut h ydropemV erum hic tal is non ell. Han c fi curandam ac…c eper is , primum cal idalavato , calefacito . Et

acr ibus ac m ollibus acerbis , aqua, vino colluito . Et polycarpon poly cnemon , acm el f imul coqu ito deinde lanan '

1 in his tingito ,

pudendaillinito . Et refinam , ac m el , pin . .

guedinem fu illam illimito . Et bibendum dato f em en l in i , ac f e famum torrefaé tum buty rum ,

caf eum caprinum polen tam in omnibu s .Bibat autem in vino j ejuna… Ad vefperam vero

plurimum m ell isaff undito . Et don ec qu idem fangu is purgetur , dolores acuti habuerint ‘

,

m odico tempore i11tern1iferi11t , hoc farcito . Quumau tem ipfi m inu s prodierit , dolo res debiliores

per longius tempu s tenuerint , pharmacum deorfum purgan s b ibendum dato , ac fin ito . Haec fif ecerit , fanaevadet . Sobolisau tem fpes nonadeli .Quaecu'

mqu e ulcerationes in uteris fiunt ex

abortu au t aliaquadam canfi°a eas om nes rc£

p e6tuad totum corpu s faé to curare oportet , quac umque cu ratione opu s habere Vifae f uerin t , fivee x unìverfo corpore hom in em curandam elle pu

taveris , five ex ipfis u teris. Cognofees au tem

https://www.forgottenbooks.com/join

216 H ì r r o c n a'

T 1-z s

jamacollut ion ibus tune jam pu raf unt u lcera,c olluere igitur …opor tet f ec e l

aq uofio re , vino n igro

'

, poli vinum vero adipem fuillum recentem

liquato , pingu edinem au feris fi afîuerit ; f inm inus , aliam max im e gallinaceam , au t ex volucrium gente . Si vero n equ e hae c adf i t , o l eumvetu‘

s ex olivis adm if c eto …atqu e hoc ' tepido colluito poli vinum , per al ium cly fterem in os U te- 1r i i11f u fo . Et fi f uerit ulceratum , linam entaexn1ollitor iig faé ta, appo

“

ni‘

toi Et fi haec fubditaar.dor em indux erint his ademp tis mu lierem aquat epidalavat i jub eto tal i qual i c olluebat ur .

Si vero ad hanc dize tam fiu x ioùes non difce

dan t , pau cio res tam en fiant , vehem en ter m or

deant ea, '

quze effiuunt , bili s f uer int , ac falfi go , non f olum internas partes , f ed etiamexternas ex ulcerc x

‘

1t , diaetam tran fmutare oportet , totam h um eé tare , quo fiux iones quamaquofiflimae fiant , m i nim e m ordaces , balneism ultis calidis , maga, o leribus cò étis om n ibu s

p ingu ibu s , pi fc ibus cartilagin eis , cum cepis ,

coriandro , in n1u riadu lci co élis coquant h rau tem pingu i m odo : carn ibu s co& is om nibu sexceptabubula capr1na. His en im perco é ì is

cum a11eth o”

. f oeniculo , vino —m el lei colorisJf u lvo ,aquo fo ub eriore la& is potu cum vino dulci . Reliquavero . de collution ibus ju x tare latumm odum faeito . Atque

'

meo qu idem'

1e i’t eju fmodiflu x ionum curatio . (lu um vero p u ru l en ta, ‘

c ompacftaex ierint , harum qu idem totum corpu sn on m overe opo rtet ; verum colluere , per collu tion es to tam curat ionem facere . Colluere au temOportet cum iif dem i nfu fi s quae prius dié tafunteodem m odo , Con f cribentur tamen etiam al iacco llutiones .

Ulcerum curatio . Cervinum adipem’

recentem ,

D E M OR R I S M U L I E B R I B . L I B . I. 217

a“c viridem f ubdito . Omn iavero fiatim v ino fireeo ,‘

fiv colluere o portet . Optim um autem ell c c

rufi'a eraf uerint , ol eo narc ili i no . Cibis nu

t em m ollifii n'

1is u tatur non acribus . S i verof ordidaf uerin t , pro ferpan t , ae pro x im um l oc um m ordean t , purgato movam carn em produ

cito . carmemad c icatricem pe rduc ito facile enimre f01vuntur, mal ignah un t f requenter lavato .

Si vero m u l ie r ex ah o rru vu lnu s ace ipiat aute x m edicam en tis f ubditit iis u tero s ex uleeretu r ;

q ual iam u l taf emper mulieres £ ic iun t , ac m erl icando excitan t ; f etus co rruptus f uerit m u

l ier non purgetur f ed u teri infiammati f uerintvehem enter , ac con cluli , pu rgation em em ittere non po terint , n i fi primum em 1ttant Fauguin em , qu i e fi in f etu . Haec fi quidem curetur ,

b revi famaevadet , ver—um & eril‘

is . Si vero puerp erii purgam entaipf i f uaf ponte eruperin t u l. .

cerafanataf uerint , etiam fic lterilis erit . Si vero

purgat io qu idem ipli fiat , u lceraau tem n on pur.

gen tu r periculum e li eapu tredino faelle. Si vero purgatio prodierit ipf i jam affiicîtze ac e x te

nuatae m oritur . Quin li in partau teri valde f uerint. ex ulce rati , f etu n on f ecundum naturam exeunte , eadem patien tur quae pat itur ea,quae ex corruptione f e tus

*

u tero s u lce rato s habe t .'

Et tran fmu tat iones ac fines eo fdem m orbu s habet , five ex f etus corruptione , five ex partu u te

r i f ue1in t u lcerati , (i puerper ii pu rgamen taomn iaprodie rint , m inus dolebit , n ifi magnau lce raf ue rinr. Et fi cm etu r , brevi fane feit .

b

Oportet au tem curam cito adh ibere fi u l cerain u te

r o f uerin t . Nam u t quae in tenero lo co fun t , cit o auge f01111t , brevi p 1ftre f eun t . Cu rare veroOportet u lcera, velu t etiam ea, quae in reliqu0

'

corpore f unt . Nim irum ut infiammationem ar0

H I P F O«C R A T E S

c eas '

, r epurges , repleas , ad cicatricenip erducas . Dandaefi:\ à utem aquain potum vinum m in im e , cibos item paucos ac m inimemulto s ex h ibeto .

Q_u icum que abortu s faéti difce_

dere non polif unti , dum aut toti , aut partes f etuum f unt majores , au t m inores , ob liqu i , ac impoten tes ,tales f i qu idem “

f ecundum naturam [i ti fuerint ,

pharmaco aliquo dato ex his , quae ego re f eram ,

e x pellito ub i mu l tacal idapraelaveris . Et fi prodire Volentes , n on facil e ex eant , quum [i ti [int

f ecundum natu ram , talibus fiernutatorium admoveto . Appreh endito autem nafam ,

‘

o s comprinu to , ac fic iternutet , quo Pternutatio quammax im e efficax fit . U tatur item concu fii onibus . Sicau tem concu fiionem faeito . L

‘

e étumaltum robuRum , ac inli ratum fum ito , mulierem fupi…4

nam r ecl inato ; p ectu s vero , axi llas ac 111anus faf c iaaut m o l l i lato loro ad leé tum al l igat o , ac cingito , cru raincu rvato malleolisappreh

‘

en fam detineto . Quum au tem fic difpo

f ueri‘

s farmen to rum m ollium fafcem , au t al iqu idh u ic f im ile parato tantum quan tum fufiic it u t

lecîium non negligat e x c ipiendo ipfum , dum in

t erram p'

m jicitur quo non pedibu s j uxtacapu tt erram con tingat. Poli eavero ipFam man ibus l eé tum appreh endere jube to , leé

‘

tum ad capu tf ublimem habere , u t declivis f i t in pedes , an iniadvefl i one habita, n e p ronafit ip fa. Ubi ve

r o haec fa6tafue rint , le€tus f ublìm is f uerit ,r etro farm entafuppon ito ,

'

maxim e au tem d iri

gito , quo pedes terram non cont ingant , dum

leéi us projic itur , u t fin t in trafarm en ta. Ele,ven t au tem duo viri ex utroqu e p ede hinc atqu e°

illinc quo in directum l e& u s cadat p lan e , acx qualiter , convulfio ne fiat . Concutiendum

https://www.forgottenbooks.com/join

220 H I P I’ O C R A T E É

plicantur , ad lateris m ollitudinem , aut coxam in

partu v

collapli eos dirigere ac vertere oportet ,

muli erem in aquam calidam defidere facere ,don ec refocilletur .

(luieumque vero Fetus mortui aut c ru s , au tmanum foras protendunt , eos optimum qu idemf uerit , fi id fieri poiTet intro r etrudere , ambas has partes in capu t verte re . Si vero hoc fier i non po terit , verum in tume f cit , Tecare h oc

“

m odo . Diiieé tum per f calpellum capu t cum con. .

tu for1o in itrum ento u t n e in ramen tafindatur ,contundito , o fTaper oflium volf ellam ,au t traé torium inGrum entum juxtaclaviculam imm ifi‘

um ,

p rou t habuerint , ex trah ito non n1ult’É fimul ,

f ed paulat im ex emptis , ac rurfus ablatis . (b um

vero haec f oras e x trax eris in ip f i s hum erisf ueris ambas manu s inarticulis cum ipf i s hum er is f ecat o . Et ubi haec ex trax eris , fi qui dem fierip o terit , ut e

'

x eant etiam reliquafacil e e x trah ito .

Si vero non obedian t totum pectus U iquead ju…,

gulum findito . Verum caveto , ne in ven trem f ec es al iqu id de in te ltino denudes . Exit enimVenter , inteli ina li e rcus . S i vero harumq u id ex c idat , maj oris n egoti i jam res fit . Con

tundito au tem c o liaS f capulas contrah ito . Et

facil e poîleareliquum f etus pro cedet , n ifi jamventrem tum idum habuerit . Si en im tal e qui df uerit , m e lius eli ventrem f etu s l eviter perforare .Flatus en im f olum aventre exit , fic faci l eprodibit . Si vero e x c iderit manus , au t cru s , imn1o rtui f etus , f i qu idem fieri poterit , ambas partes r

"

è trudito , f erum rite dirigito . Hoc en imop timum fuerit:. Si vero fieri non poter it , u t.

hoc facias , quicqu id fan e f oris f uer it , quantumpotes pen itifiim e re fecato , reliquum pro funditat e intus ex ploratap ro t—rudito , f etum in caput

D E M O R R I S M U LI B B I1 I B . L I B . I 221

vertito . Quum au tem vertere , ac f ecare puerumvoles ungues de man ibus tuis re ib eato . Scalpe llum vero , q uo dilTecas , incurvum po t ius f it ,

quam redtum , h ujus capu t occu ltato per indic em

“

digitum eodem que inte rnae x plo ratò , acdeduc ito , itau t cavens , ne u terum co ntingas .

Cze te rum m ol .e conceptiw haec cau1l°ae li . Qy um

mu l t i m e n fes modicum mo rbò f u m f en1e11 conc epe

’

rint , n eque conceptus rec'

7tus fit , ven ter

plenus ell velut przcgnan tis . Nih il autem in ven

tre m ove tu r , n eque lac in mamm is gene ratur .

Mammae au tem turgidac ( unt . Hae c igiturad duo sannos , faepe etiam tres lic habet (i quidemunacaro hat , mu lier perit . Neque enim

”

fieri

po teli , u t f upe riles n1aneat . S i vero plu res e ru mp it ipfi per p udendum limgu is carno fus plurimus,

fi h o c m oderate fiat , f e rvatu r. Sin m inus , aflu x u

’

correptaperit , morbus quidem talis elijudicare vero opo rtet ex plenitudinis m o le ,

quod in ventre non movetur . Nam mas t rim ellris , f eminaquadrimeii ris m otum habet . POR

quam igitu r tempore h oc prze tcrgre fl‘

o , n on m o

veru t n im irum h ic m orbu s e fi eli autem hocmagnum lignum quod lac in mamm is non gen eratur . Hanc igitu r maxim e qu idem ne cu rato ,

au t certe cum praedié tione . Et primum qu idemtotum corpus foveto . Deinde per f edenp cly li er em adh ibeto , qu o fanguis m ultus erumpat . Fo r

talli s enim quod compaé‘

tum e f’g com in overis , idquod f etu s eff e puratur , mu l iereapharmaco con

cale faéia. Sed ureros co lluito quo Fangu inemeducas . Sin m inus f ubdititiis u tatur f o rtillim is ebupre li i. Et dié iamnum creticum in vino bihatf i n m inus , callo ris tellem . Et retro eucurbitamip fi ad

'

laterum m ollitudinem af figito , plurim um fanguinem detrah ito . Atqu e hoc maxim e ,

eda H r r p o e‘

n ar r s

r erum , ac v1rium ip farum conj ec’

turafa&a, facito .

'

Et haé tenus quidem di<îtum e li de mo i b isapue rperii purgame11tis fientib

‘

us . Sun tautem pe ric ulain ip h s non parva. Acuti en imfunt , citot ra1fi11utantur , magis allliguntur prim iparae ,q uam quae {un t partuum ex pertae .

Prodeun tau tem puerperi i purgamentafanae mulier i li1llic ienter primum fe fq 11ih en1il1ae m enfura,au t pau l o plura. Po fi eaadh uc pau

‘

c iorajuxtahancrationem , donec c effent . Fr odeunt au tem velutfanguisavittima, f i fama, velut dixi , m ul ier f uer it , famafuturae il , cito congelantur , acp urgantu r , po li partum plerumqu e lanae m u

liet i cont ingit , u t po ll puellae partu'

m in quadragintaduobu s diebus diuturn iflimapurgatio fiat .Extrapericulum aut em e li etiam [i vigintiquin

qu e diebu s pu rget11r . Po lb n1albuli vero partumpurgat io diu turn io r fit in trigin tadiebus , extrap ericulum eli etiam quae in vigin t i diebus cont ingir , in his quae f etus corr11p erunt , f ecundum hor um d ierum rationem pu rgatio con tingit ,in junio ribu s quae corrupe runt , pau c ior ibus

diebu s . In f eniò ribus au tem pluribu s . Ezedem

vero f unt alf e étiom s ex puerperii pur'

gamen tis

ei , quae co rrupit f etum , ei , quae pepe rit , (im enfiruum co rruperit i etum , quae corruperunt,magis per ic litan tu 1 . Cot ruptiones en im (abortus)gravio res lunt , q uam partu s . Non en im fieri pOt e ll’ , u t citravio len tiam f etus con umpatur , aut.pharmaco ,aut porn aut cibo aut f ubdiritn s m e

d icam ent is ,au t aliq uaal iare . Vio lent iavero ma…lun1 eli . In h ujufin odi enim periculum ell ne u te

r i ex ulcerentur au t indàmm en tur . Hoc autemeli pe riculo fum .

At vero lac quom odo Eat , dic'

ltum e ll:am e in

naturapu eri in parru . Pollq uam autem praegnans

https://www.forgottenbooks.com/join

224 H 1 1°'

1* 0 0 11 11 1 11 3

to . Au t aeris brafli cae , ru tae , u triufque dimid iuin tet ico ,ac u tito r eodem m odo .

Pu rgato1ium . Medullam au f eris , au t Cerv i ma…gn itudin e fabae aff u fo u ngu ento ro face o , la6temu l iebri terito , w elu t pharmacum teri f olet ,

cum h o c o s u teri illin ito .

Al iud f ubdit itium m olle . Medullam au f er ismagn itudin e nu cis , ceram magn itudin e fabae , t e

fina: len t ifcinae , au t terebinthinae magn itudinemii:.b ze . Haec cum ro faceo ungu en toad l en tum igneml ique faeito , velu t ce 1

*atgum e fficito , deinde ex

hoc tepi do o s u teri illin ito pe6iinem irrigat’o .

‘

Ai iud pu rgatorium . Farinam recentem my rrhaeobol . ii]. croci tan tumdem , caiiorii obo lum , haectu tacum u ngu en to irinoapponat . Au t u rticze f e

m en malvae fuecum , ac au ferisadipem f imulperm ix taf ubdat .

Aliud f ubdititium purgatori u'

m , fi m en fes non

e o 111parean t . Stym cem , o riganum terito ,

p erm ix t i sadipeman f e1inumafiin1dito ,acappon ito .

Aliud , quod 11te10 s ex purgat ,ac fangu in e n eva"

c uat . Ab iinth ii radic em tri tam , m el le , ac adipeauf erimo adri1ix tis apponito .

Aliud purgatorium . De bupre ii i caput pe

des aias toliito , reliquum ip{iu s t e1ito , aeficu s inte1nam partem adm ifceto . Sitau tem pingu itudinis ficus portio dupla. Hoc u tero s inuat .Ho c etiam deipe ratis opt im um c it. Au t me rcu

rialis f o ihatritafubdito . Hoc t enuem b ilio fampu rgationem duc it . Sed a

_

1tem iiiafacit velutm e rcurial is m e lius purgar. Veratrum quoquen igrum cum aquat ritum , velut .aquam acarnib us dueit:. Sed alum en , ac 1e .111.1 idem facit .Cy perum , abflnth ium , ariitoloch iam cum inum»

falem , m el. Haec omn ia. (im u i t€ l‘ it0 ac apponito . Et ve1atrum c um vino dulci , farinalo

iii ,

u s 1110 11 13111: 111 11 1 1 111111 111. Lm . 227

i ii , ac t ritici , m ello l‘

ubaétain lanaf ubdatur.Subdititiaficatapo tianon purgar in t . Mercuria

lem , my rrham , violam albam cepam acerrimam m elantl1ium , ac men tham , fi fu tferat ,p erm ix taappon ito . . Subdititiaaeriafango inem.

ducent ia. Cantharidas qu inque demptis pedibusac capitibus , my rrham , ac thus fimul m if cet o , m eladdito. Deinde in o leum ro faceumaut: ]Egyptium tin& um per diem f ubdat , ub i

m ordet , co llat ru rlì1m in lac muliebre , ac unguentum 1Egyptium t ingat , h oc per 110 & em

apponat , aquaodoratape rluat , adipem Tubdat . Condu x er it buprellis , fi qu idem parsf uerit:, fine alis , pedibus ac capite. Si veromagnaf uerit , non comm ifceto eadem , quae cantl1aridibus , f ed folam f um ito , ac fimiliter appon ito . Si vero m olliore opus habuerit , ad hupt e(lim vinum cum inum E th iopicum admifce to ,

uvam item pail'am pollinem f e felis , ac an i fi ,

vinum ferve facito , eoque affulb freliqua,pallillo s dracl1males elf ormato , colque appon ito ,

myrrha, ac thure adm ix tis . Facito autem eodem

m odo velut cum cantharidibus . Aut m elanthiumex tritico , t ritum , ac m e lle f ubaélum apponito .

Au t hoc ipfum m elan thium cum m el le tritum velut glandem e fficito circum pennam au tem ob.ducito . Subdititium elficax . Succum mandragoree cucurb itae fy lvel’cris cum la<île mu l iebriappomito . Au t fecenì li ccam ex vino veterialbo u ri.

to vin…ex l’cinguito ac f ubdito . Cucurbitanlitem fy lve ftrem , m ercurialem , nitrum , irion em . Citius de trah it mandragorae radix , cantharis , l

‘

erpy llum , lau ri f ructu s unguentum it i.

num laurinum . Tith ymali f uecum permifce to

ac agitato , detraéto vifco , ervi magnitudi neP r in0.

‘Art . Med . Tom . IH. P

H X P P O C R A T E S

e x h ibeto . Optimum ell: glandem fubdititiam ex

e o facer e . Si vero amplius prodierit , vino proluatur . Autaes u l’cum diffolvito , tep idum lanac x cipito , ac appon itoMedicam entum ad conceptum . Cedriae aceta

bu lum , adipis bubuli drach . i ii]. fimul terito ,

talorum figuras elÎor fnato , quas j ejunaapponatdum appofitas habet , per diem jejunet . Ap

ponat au tem bis man e , ve fperi , pol’c m eures ,

poll: coenam vero lavetur cum viro dorm iat .Aut m elanthi um contundito , in linteum i l l igato , adip e an ferino addito , f ubdendum dato .Aliudad conceptum . Qu o cu res m ulierem , u t

in ven tre concipiat , u rinam f um ito ve terem ,

f erri recrem entum tantum , u t in f ragin entare.f olvere pofli s , policamulierem in f el laco llocato ,corpore , capite velato , pelviqu é ad pedes

fappofita, ign itare crem enti f erri f ragm entat riapro unaV1ce 1np c1to . Sitau tem vetu s haec u rina:congii m en fura, cum h is trigintafom entis ip…fam f oveto . Dum au tem f om en tum adh ibes , ca…pu t lavato , itau t donec f otafuerit , rurf us lapides i llo s recrem enti f erri in urinaex ilinguas ,

f omen tum rurfus cale fac ias . Polteavero capu t lavato plurimum pol io , vitic is foliis quamplumm s in aquaco éì is .

‘

Hze c autem faeito ad diesf eptem . Ter vero per fingulahaec f om entaf uffi…

to ,antequam laves . ÎA balneo vero o leo laurino

inungatur , pol’c coenam unter

'

n , ub i cepas m el l et iné tas com edit , aquam m1u llam tepidam quatuor h eminarum m en furab ibit , paululum con

timn it ,‘

vomat , lupinareclinata, rutam habeatauribu s naribu s inditam . Et pan em f erm en

tatum lex tach oenicis parte , in ìu fculum volucris

con fringat habet autem hoc ju fculum apii ch e…ma…, fic afii1mat , rurfus tan tumdem in

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R A'Î E S

rumapponat . Quartavero die malvam fylvel‘

trem]atifoliam terat lat te mu l iebr i adm ix to , lana:involutam appouat , deinde cum vi ro do rm iatp racforbeat au tem pu l egium in farinacodium ,

h ibat pu l egium tenue in vino . Si vero huic nonob ediat , ,cony zam odoratam contuudat , ex prefl

f un1 f uecum vino m ixtum j ejunabibat . Aliud’

.

Afparagi f em en fim ilitet in,vino bibat . Aliud .

S ecundam mulieris Verm ium carnium cap i ta,alum en ]Egyptium cum adipea11feri110 dilu itoin lanaad os uteri apponat . Aliud . ]Erugi.

n em , florem aeris u trumque oboli dim idii pon…

d ere th uris maf culi alun1iuis f cifii f ructus vit is fy lve ftris , gallze , myrrhee , malicorii , refinae ,polii , fingulorum obolum , in m e l l e tritum per

t riduum bis in die appouat . Si vero f ortafli sac rius fuerit , au f eris adipem , ac n itrum to flum

adm i fceto . Vinum autem ex h ibeto , fortitudinemin ip fo vitaus .

Aliud ad concep tum. Vermem carnium quicaudam habet , ac c ipito , de ipfo t res , aut quatuor partes f um ito , origanum tenuem fimul

cum rofaceo unguen to terito h o c ad u teri o sapponat . Aliud . Portulacam cum adipe au ferimo ,

myr rha porri f emine , f el l e bubulo t erito lanae

,involutaad o s u teri apponito .

Si m en f es qu idem fiant multi , non concipit

au tem , flor is aeris obolos duos , alum inis f ciflîtantumdem cum m elle terito lanaex cip ito .

Illigetautem mu l i er lanam in linteum cum filo ,

fibi ipfi fubdat , itaut filum extraprom ineat .D einde qunm probe purgatafu erit , exaahatvino odorato myrti f oliis injecftis f ervefaé

‘

to

proluat , virum accedat .Subdititium ad conceptum . Mel, my rrham ,

,n1yricae frué lu

'

m ,

‘

refinam liquidam adipem au

”

D E M O R R I S M U L I E B R I B . L I B . I. 229

Terinum omniafimul tritalanae i nvolu taapponat .Aliud quod u terum valdeaperire po tclt , quum

conclu fus eli , c oncipere non pot elt , adaquam e x purgandam . Acc ipe an ch u fam parvam ,

leutifcum , cum inum , cyperum , cu

curb itam fy lveltrem , n itrum rubrum , faiE gyptium anch u fam maguam .

' Hze c omn iat ritaper linteum rarum e x ceru ito acceptumm el ad lentum ignem coqu ito . Pollquam veroe fferbuit , ceram , ac refinam adm ifce to . Deinde

etiam ali is omn ibu s adm ix tis oleum aff uuditoac ab ign e tepidalanae convolutae inVo lutau tero appon ito , douce pu rgatafuerit.Aliud . Si m ulierem concipere velis , ad purgator iaqu ibus u t itor , etiam virum accedere oportet .

Et baccas lau ri n igras dccein , th uris pugillos

t res , & q m in i m odicum , cum m e l le tritain lanam fucc idam involvat , f emel in die f ubdat ,

f em e l auferat , ad quatuor dies , ii fdeu1 diebus acibo abli iueat .Conceptum impediens . Si y e1

‘

o concipere nonoporteat , m ify os magn itudi uem fahee aqua

'

dilui

t o ac bibendam dato per annum u t ' i tadi:.cam non concipie t .

Partum accelerans aegre parieuti. Lauri radi..cem derafam , aut lauri baccas dim idii acetabulim eu furain aquacale faé tab ibendas dato . Aliudpartum accel eran s . Dié tamn i obo los duos trito sin aquacal idabibat . Aut ab ro toni drach mam ,

lau ri baccas , ani fun1 in vin i du lci s veteriscyath o terito , aquae cyath o af fu fo bibendu

'

m dato . Hoc bonum elt , f i ante partu s dolores fuerit: datum . Aut diétamni obolum , my r.

rhae obolum , anifi obolo s duos , n itri obolum .

Haec cum vin i dulcis cyath o uno terito , aqueecalida: cyath is duobusaif ufis bibendadato . Dein.

P 3

p a’

o c-

n ar e s

de calidalavato . Aliud partum accelerans . Refì »

nam terebin th ina1h , m el , o leum duplum harum ,

vinum odoratum q uam fuaviflimum . Haec m ixtat epefacîtalaepe eb ib endadato. Opor te t au temu teros f edare , fi fuerint ' infiammati .Aliud . Cucumeris fy lvel

’cr is quicum que albus

f uerit f em en ce1ae , infarcito , deinde lan‘ac rub raeiuvolutum , lumbis al l igato . Si vero praegnansm u l to tem pore coh ib eatur , par ere non pofii t ,f ed diebus plu1ibus e x partu s doloribus laboretfit autem juven is , in vi gore , m u lto fanguiner ef e i ta; f ecare oportet venas in malleo lis , fangu in em detrah ere , vi rium refpeé iu habi to , po

ileacal ida, lau1i corticibus inco é‘tis , lavato . Vi…

t ic isau tem f er nen , diétarì1num cret icaru u trum

q ue par1 porti0u e in vinoalbo ,aut aquabiben…

dum dato . Subdititium autem m edicamen tum fa;cito , galbano , bacc is laur i oleo rofaoeo 111lanainvolutis ,ac fubditis .

Aliud . Fi l ie is quercinae radicem tritam in vi

110 b ibendam dato adiantum t ritum in ?oleo

dilutum in vino m eraco biben£dum da‘to.

Aliud , quod puerperae pu erpern purgamentam el ius purgat . Tefludin is marinae hepar virideadh uc viven tis , in la& e mu l iebri ter ito , cum

u ngu ento irino , ac vino fubig1to , apponito .

Aur. m ercurialem tr itam in lanaappon ito . Au t

art emifiam t1itam fim iliter in lanafubdito . Aut

m ercurial is cu cum eris fy lveliris parum terito ,vino , ac m e lle fubaétum apponito . Pu rgato

x iurn puerperii pu1gam en torum ex parta. Tritic um trimellrre fraé ium , ac fre f um , dim idium chocn icis m en fura111aquae h cm iuis quatuor coqui to .

( g um autem eif erbuerit ter , aut quater , forbengium dat o.

https://www.forgottenbooks.com/join

232 H'

I’

P P O C R A T E s

hainvolum x apponito . Au t elaterii obblumm y rrl1am cum m e ll e terito , lanaex ciepta,app onat . Aut cuprefli f ruttum , cucumeris

‘

fyl

veltris internam partem thus m e lle adm ixto , in lanaf ubdat .Purgatorium fi ex pattu non purgetur . Tri

f ol ium in'

vino bibendum dato . Idem etiam appò fi tum m en iè s erumpere fac i t , f ctum ejicit.Purgatorium uterorum , num pu ero mortuo

fangu is in h oc manferit . Cùcu rbitam fylvel’creut

tritam cum m ello delingat , au t apponat . Ad omn iapuerperii purgam en ta, li n on probe prodeant .Ery lim 11m coquito cum po l enta, oleo aff ufoub i c o él11m f uerit , f orbeat , cibis mollif iim is

utatur . Au t f cammoniam cum la<îte mu l iebri tr itam , ac lanaex ceptam appon1to . Aut radicemdulc em m el le , ro faceo , aut ]Egyptio ungu en

t o fubaé tam in lanaf ubdat . Aut farinain lotamfim iliter apponat . Bibat autem crethmj , f ef elis , ru tae , filph ii

— f emen , itau t ‘

de fingulis

obolo s duos fimul teras , in vino m eraco , fi

11011 f eb ric itarit , ptseb eas .

Subdit1t1um , quod f ecundam relié‘

tam ejicit .Ex fambuc i foliorum deco é lo priu s fomentum adk ibeto , id quod ex cantharide fit , appon ito .

Hoc ca, quae deb iliafun t , fanat . Si vero lancìì1et , ac m o rdeat fiatim tollito , laham rafaceo t inélam fubdat.

S E C T I O IV .

Otiones quae f ecundam educet e poFunt ,m eufes detrah ere , itemque f etum enec

'

tum .

Cantharidas quinque alis , cruribus ac capiteavulfis , tribulumad mare natun1 cum radice ,

Ì) E M OR B I S MU L I E B R I B. L i n. I. 2355

ac foliis tritum conchae m enfura, evantl1em i ,ac feminis apii tan tumdem f epize ovaquindec im in vino du lci temperato b ibendaciato . Et:

ub i dolor habuerit , in aquacal idade fideat ,aquam m ulfam aq uo fam b ibat , vinum dulce .

Alia. Ranuncu l i f oliorum , ac fio ris triti , lia.t eris !Eginaci pondu s in vino dul c i bibat . Si ve…rò do lor habuerit , cicer album , uvas pallas in2111… coqui to perf rigerato , ac b1bcndum dato

ubi u rinae fi illicidium vexarit in aquatepidadefideat.Aliud , quod e31cit f ecundas . Cucum eris fylve

firis fuccum in mazam c on fperfum apponat , ubi

p riu sad biduum Jejunarit. Hoc nu l lumal iud praefiantius 111vener is .Fecunditatis e x perim entum . Caput 111111 inte

grum deraf um appone , vid e an per os ol eat.Aliud ex per im entum . Netopon m odicum lana

involutum apponito , ac videto , an per os oleat.Aliafubdititia. Scorpii marini fel , lanaex. ‘

«c eptum in umbraf i ccatum appone . Aut pu«

legium ficcatum , tritum , ac m e l l e fubaétum ,

in lanaappo1'

n to . Aut florem aeris cum mel le lin:t eolo illigatum fubdito . Aut cucumeris fy lvefi ris

‘

f emen , téltam combul’cam cum vino f ubigito ,

’

leporinis pil is ac lanaexcepta, f ubdito .

Aliud fubdititium . Alun1en ]Egy ptium lanae iu'

volutum apponito . Aut ca11tharidas tritas , vi.;n oque fuba&as fubdito . Au t artem iliam h erbamvino fuba&am appon ito . Aut m e lan thium cum

vino tritum in lanafubdito . Aut bulbion ex tr1at ico tritum , vino fubaétum apponito . Au t vi.

n i veter i s albi f ecem comburito , vino albo e x .

fiingu ito , terit0 que , ac in linteo apponito . Aut:

galbanurn , metopon , m ify cum rofaceo un,guento in linteo fubdìto .

234 H I P P O C R A T 3 9

. Aliud. Elaterii potiones duas , favum cumiV1no in linteo apponito . Au t buty rum , alu111e11m elle fubaélafim iliter . Aut f cammoniae . f uoc um , adipem cum mazamifceto , vino im.«

laurain linteo apponito .

“Poti011es quae po fl'

unt f ecundam 111 utero det entam educet e . Colocynth idis fy lvel

’cris inter

nan1 partem cum lacîte m uliebrf tritam , in lint eo apponat . Ad idem . Silphium magn itudinefahee in vino b ibendum datoAliud , quod f etum ex pellit . Mulierem l ub al isappreh en fam f ort iter concutito . In potu vero datoViticis f ol iain vin o . Au t dié tamnum creticump boli pondere in aquaterito , ac ex h ibeto . Aut:

c ony zae graveolen tis manu s plenx _

n1en furan1 cump orri f uoco d iluito , netopum ch emae pl eneem enfuram addito , atqu e haec tri tain vino bibendadato . Aut taedam pingu illimam cum vin o dul1gi coqu ito , tu um cyath oru rn m enf uravin i all

‘

u4

fa, galban i obolos tres , my rrham adjicito ,

ub i co éìaorallafaélaf uer int , tepida“

b ibendadato, Au t porr i fuecum , myrrbam , vinum«du lce fin1ul , ex h ibeto . Au t por tulac ze f ern en t e?: ito , in vino alb o veteri dato . Aut popu lin igrae creticae grananovem in vino tritab ibat..Au t ranuncu l i b erbee f oliorum , ac Floris tritid rachmae ]Egineae pondu s , in vino dulci h ibat .$ i vero adh uc f ecundaintu s de ti11eatur , f eneélaesanguium obolum in vino terito , ac bibendumdato Aut api i radicem , myrti baccas cognatper dies quatuor bihat . An t cum inum ]Etl1i o

'

pi0um , callorii obo lum , can tl1ar idis parum11980 in vino

'

b ibendadato . Aut fmn icu li radice rnin vino oleo , ac n1el le - f ervelààa111 b ibat . Sif ecundanon

, prodierit , cony zam tritam in lanaf ub

‘

dito . Melius autem efi ult bibat . Aut 00 11y286

https://www.forgottenbooks.com/join

à36 Î I 1 ? E O C EKT E B

drach . melanth u_

tantumdem tcnu iterin vinoalbo bibendaex h ibeto . Et multacali

dalavato . Dato autem juxtacorporis robur.Aliud . Galbanum ol ivae magn itudine , in ofeò

Cedrino tritum apponat : h oc corrumpere , ejîc ere morantes f ecundas po tell.Aliud f ecundarum ex pulforium qu od u teris

înfunditur. Quam f ecun daaf rigore m ortificata—

c ompu truerit , ubi ventus f rigidu s fu erit , crocumleviter tritum drachmae pondere cumadipe anf erino in fundito ad plu rimum tempu s f in ito .

Potu s ad idem probe con ferens. Cony zam fuave'

olen tem , m el, refinam t erito , inque vinoo dorato , aut in fy rmaeapotione m oderate pur .gente b ibendadato , cal idalavato .

Aliu‘s f im ilis potu s ad pu erum malaintuse x illentia. ]Eruginem tgitam cum m elle i

”

em zeapot ione b ibendam dato .

' Aliud fubdititium ad ejiciendum f erum immor…

t uum . ]Eris ram en tain mo ll e linteum indita'ad o s u teri apponito prof ueris .

‘

Aliud . Teliam recentem , adipem an f erinurrxt erat ac apponat .Aliud . N itruri1 cum ref i nacocîlurn in glan

fdem efiormatum , gallinaceo adip e tin& um ap»p one .Aliud. Char1en appellatui* h erba, h ujus radi

Cem non mu l to adeo tempor e ad umbilicum ap

Aliud . Cucurb itam fy lvellrem , mu rium [let .cu s , leviter tritaappon ito .

Aliud , quod alligatu'

r .

‘

Refinam , adipemgallinaceum trita, ac f imul m ixta, luper umbi

—licum ac ventrem deliget .

Aliud fubdititium . Hederas alb2e lemon , ce

dri rii’

mentaterat , glandes' hinc faélaà fubdat,

1111 111 0 11111 3 1111 11 1 5 3 11 1 3 . L I B. I. 232

Aliud . Te fludinis marinac cerebrum , croc um ]Egyptium , falem ]Egy ptium terito mlf .

c eto , glandes f ormato , ac f ubdito .

Sufiîm en tum e x pulforium quod fanguinemventris e x pellere potelt. Salicis f o liain ignempoli taf ullito , mulierem circum locatam f ini.

t o donec f umus in u terum intraverit .Abortu s fanatio . Qy um mu l ier abortum f ece

r it , pu er non f uerit egrefl‘

us , f i ve putrefacîlu&f uerit: , intum uerit , aut al iud qu id ejufm odi

padus fuerit ; porri , apii f uecum per linteume x prell

‘

um , de u trifque colligito , o lei ro faceih eminam , adipis an ferini quadrantem adjic ito ,

r e f inaeque ob olos tres in o leo liqu e fac ito , ub i

mulieremad pedesaltio rem f eceris in u teros iri

f undito , ac decumbens ad plurimum tempusc ontineat , deinde ad dies quatuor defidere jube.t o , egred itur puer putrefaélus . Sin m inu sfalem ]Egy ptium , cucurb itam fy lvel

’crem vir i

d em accipito , m elle adm ix to tritaedendadato.Et poliquam ederit hinc hinc m oveatur .

Aliud . Salem ]Egyptium , murium llercus ,'

cucurb itam fy lvellrem f umito , mol l is f emic o éli quadrantem aîur1dito , refinze drach . i . inm el iujic ito , cucu rbitam ac murium Remu s ,om niaprobe conterito in glandes efformato ,

calqu e ad uterum fubdito , quamdiu opportunum

e lle vifum f uerit.Aliud e x pulforium , quo d puerum ene6tum ep

c it . Helx i nem in vino tritum b ibendam dato .

Aliud ejeélorium , qu od puerum lividum ex

pellit . Verat ri n igri radices tenu es tritas quant um tribus digitis appreh endere potes , my r

rham magnitudine fabae , in vino dulc ì bibendaprzebe.

238 H I P P O C R A T É S

Aliud ex pulforium . Coriandrum cum radice .,ne topum apponat , ac deambulet .Aliud , quod in f unditu r fim ortuu s fuerit pu er,

u t ipf urn eji c iat . Cro cum terito , an fer inumadipem alf undito , e x colatai n u teros infundit o ad plurimum tem pu s relinqu ito .

Ad f er’

um' imm obilem corrum pendum , ac ex

p ellendum . Alum in is f c ifli drach mam unam my r

r hae tantumdem , veratri n igri obolos tres , in vin o migro l eviter trita in glandes e ff ormatoappon ito done c paulatim fuerit ex olutu s‘

.

Collutiones ureros pu rgan tes , fi ex partu , autinflammatione fiaerint ex ulcerati . G ro ffos h iber

nos aquaalf ufaf erve fac ito , ex colato . Deinde

o l co tepido affu fo n1if ce , duas hem inas adf un1n1u 1i 1 in funde . Omn esau tem c ollutiones non

ampli0 1e quam hac m en f urau reris inf undantu r . Mal icor ium item /

, n1annam th uris in Vi

110 n igro aul’tero coqu ito , ex colatum vinumf undito .

AliacollUtio . Fecem vin i u llam l iq uefaeitocum aquain fundito . Deinde mal icoriu"

m my r

t i baccas , juncum odoratum , l en tes in vino coq u i to , dillul

‘

um vinum in fundito .

Alia. Buty rum , th us , refinam , m el limul li

q u efacito , aif ufo vino , tepidain fundito . Aut

fambuci f rué lum in aquacoqu ito ex colataaqua, apium , my rrham anifum , thu s fimul 111

t erito , vinum odoratum pari aqu£ m en

ailh ndito , ex co latoque per lint eum , te

pefaé tum in fundito .

Al ia. Braflicam , mercurialem , 11111 f em en ,

linum viride in aquacoqu ito , ex colato , acin fundito . Au t f oliorum myrti acetabu lum , my r

rham , a11llum , m el, refinam , u 1w uentum ]Egy ptium , omn iaterito ,ac un ito , affufifque vinialbi

https://www.forgottenbooks.com/join

1240 H I' P P O C R

’ A T E S

Collut iones , quae infunduntur ad veteraulcera. Succo braflicae coéi o collue . Et m ercurialemfim iliter ac n itrum rubrum m odicum adm ifce ,my rrhae acetabu lum thu' s , f eleli , auifi,apii

f emen , netopum re finam , mel , adipem auf er inum acetum album , u ngu en tum album ÌEgy

p tium . Haec omn iafim ul trita vi ni albi h em in is duabus dilu ta, tepidain funde . Aut m er

curia—lem in aquacoqu e , ex cola, my rrhaeacetabu lum , thus , f elel i , ne topum , fiugulorum

pares port i ones adde , ac tep idain fund e . Aut falviam , hypericum in aquacoqu ito , cum

aquacollu ito . Au t fambuc i f ru€tum , lau ribaccas aequis portionibus , in vino coqu ito ,

c um vino colluito . Aut pulegiiaquacolluito . Au t

adipem au f er is m refi nal ique faeito , f im iliter

oleum cedrinum m odicum allundito , cum

m el le l iqu efaeito , ac tepida. infundito . Aut: argenti llo rem in vino , n1el le , ac ceral iquato

cyperum , jun cam odoratum , ac calamum( quae fame etiam in unguentum adm ifcentur )iridem , ac m u fc um in v ino coq u i to , infim

dito . Aut ap ii f em en , anifun1 , f ef eli , my rrham ,

m elan thium in vino coqu ito , ac inf undito . Aut

c edrum creticam in vino coqu ito au t in aqua,infundito . Aut h ederam creticam in aquaco

q u ito ac in fundito . Atque haec faciendafunt ,fi vu lnu s habet , my rrham in aquadilutam 111

f unde . Aut elaterii po tion es duas cum aquainf unde . Au t colocyn th idas fy lvellres duas 111 vino,au t in la6te codì o , quatuor h em inarum m en fura,macerato , e x colato , ac in f undito . Aut cucum eris fy lvellris in terioris , palm i magnitudinemin aquae h em ini s quatuo r coqui to , n1el l e , acoleoaf fu fo colluito . Au t radicis thapfiae d uas potiones , in vino ‘dulci dilutas , cum aquae h em inis

duabus

D E M OR R I S M‘

U L I E B R I B . L I B . L 241

duabus tepide infundito . Au t veratri potionesduas , in vin i du lcis h em inis duabus di latas in.

f unde . Aut th lafpios acetabu lum m el lo adm ixto

, in aquae h em in is duabus di lue , tepidou tere . Aut cucumeris fy lvellzris magn itudinempalm i , cneori potionem unam in aquae hem in is qu inque coqu ito , m ell e , ac o leo allu foc olluito . Aut granacn idiaf exaginta. in m el le ,aut in oleo dilu ta cum aquain fundito .

Si ex pat tu alvi prolluvio corripiatur bibatuvam pall°am n igram , punici dulc is malicor ium ,

internum nucleum , coagulum h oedi .

Hae c vino migro diluta, cafeo caprino ac po….len tatriticeainfperfis , bibendadato . Triticumautem modice torreto .

S i vero ex pat tu fangu inem vomat , huic he,patis fili ulalanciataell . Haec

,lac afi ni

,bibat ,

deind e vaccae n igrae ,ad quadragintadies . Et le

famum vtritum don ec p robe habeat . Bibat au temlac j ejuna.Si ex

'

partu f edem doleat , juniperi f ru élum ,

apii . radicem coquat , ad dies quatuor b ibat ,

laétucae f em en cuman ferinoadipe tritum edat .Si vero ex partu u teri infiammat i fuerint

, , f o

S i ex partu cru s ab u teris Claudum faélum f ilerit , ez;furgere non poter it , f em en hy o f cyam ich emae m enfura, in vino n igroad triduum b ibat .S i vero m en t e percellatur ip fabibens , laé tis alin in i pocu lum b ibendum dato . De lude pharma.cum , aquo pitu itapurgatur , ex fandaracha

.au

tem cerato , pills leporis p er triduum furii

tus fiat .De infiammatione ex partu . Si ex pat tu uteri

infiammati f uerint , f olan i f uccum in trap,udendainf undito . Aut apii , aut rhamui , aut betae , autP r im …Art . Med . Tom . III Q

242 H r r p o c n a.r s s

cucurbitae fuecum ex prell‘

um , aut fambuci n1edullam ac tenerrimam pat tern derafam , oblon

gam ind i ro . Aut abfinth ium in aquaterito , 1anaex ceptum fubdito . Si vero h orru erit , tollito .

Aut co ty ledonis fo lia, porrum in crafliore trit ici farinac oqu ito , oleo ipfis alf u fo praebeto .

Bilem ex u tero purgan tia. Cucumeris fy lVelir'

is

in ternan '

1 partem tritam , ac m el l e fubaétam in

glandem elf o rmato , ac apponito . Pharmacumtem dare oportet , quod furf um ,

‘ ac deo rfum pur

get , calidalavare ,apponere vero anif um , au tm elan thium , aut colocynth idis fy lveli ris internam pat tern terito m ell e fubaélam appon ito .

Aut elaterii potiones quatuor , adm ix to adip e anf erino ,au t caprino , in oblongiorem glandem r edaélas appon ito .

"

Aut n itrum cum inum ,

all ium , ficum , omnialeviter t rita, m ellef ubàé taappon ito . Cal idavero lavetu r abaln eo bibat . Aut th lafpi leviter tritum , m ellef ubaétum apponito . Aut ficu s veteris pi nguitudi.n em derafam elaterii po t1on1bus duabu sadm ix tis ,

n itro tantum , quantum ell; elaten um cum

-m elle'

fub igito , ac apponito . Au t peu cedani tres* cyathos bibendos dato . Et auifum ac m elanthium vino dilutab ibendadato . Aur elaterii pot ion es quatuor , adip e ovill o adm ix to , apponat .

Et h o c ablato aquaodoratalave t quae len iteradltririgat . Aut elaterii potiones tres cum ovilloadip e in glandem circum pennam efib rmato ,

u biam overit , fuffic ienti aquaprobe eluatur . Aut

th lafpios potionem cum m el l e dato .

Collutio , fi biliofaf uerit . Elatern potiones

duas aquadilue , oleum narciilinum atl b nde ,

cum té pido collue . Aut colocynth ides fy lve

fires duas in laélisafininì 006ìi h emin ié quatuor

https://www.forgottenbooks.com/join

244 H I P P O C R A T'

E S

t ione contingit . Autalln caput integrum , nitrum,

ficu s internam pinguem partem , eequ is portioni

bus , trita, ad gallae magnitudineni ef formato , acapponito . Aut cum ini fo liacum vino trita, inlanaf ubdito . Aut radicem albam terito , m el leafii1fo f ervefaélam in glàndem redigito , ac appon ito . Au t f i lph ii liquorem cum ficis em ollitb ,

glandem effò rmato . Bonum eli cucum eris fy lvellris f emen fim iliter t ritum , ac praeparatum .

Aut f el taurî n itrum rubrum , net0 pum

ac cy clarninum , illorum qu idem gallae magnitudinem , c y clam ini vero ampliorem portionem

m elle adm ix to , mulier , quae curatur ,apponat .Aliud fubdititium . Cy clam in i capu t purgatumaquaterito , lanatenerae x ceptum appo n ito .

Aut my rrham , falem cuminum , f el tau ri , cumm el l e eodem m odo . Au t granacn idiatriginta,Indici pharmac i o culorum quod vocatur pipergranat riadecorticato , rotuudi item tria. Haecautem terito , vino veteri tepido d iluta, in flarglandis circum volucris pennam eli b rmato , fic

adh ibeto . Au t t ith ymali fuccum m elle fubacîtum .

Aut f cy ll& radicem longitudine digitorum f ex

duobu’

s digitis lanaobvolutis , fubdito . A'

u t ipfam f cy ll

’am ‘ab fque radice terito fim iliter lanaob irolutam apponito .

Collutio (i p ituito fafuerit mulier . Veratri pot iones duas in vini dul ci s h emin is duabus di lu ito , perm ix tain fundito . Si purgatione opushabuerit , porrum coquere oportet , aut fambuc if ru é ìum an ilum , thu s m y rrham vinum . Haecomn iaterito cum lucco l1orum colluito . Au t

b rallicam in aquacoqu ito , in h ujus fuocon1e ròurialém coqu ito n itri parum ex colatum in f undito . Aut oneli ri potionem in m elledilatam immittito.

D E M O R R I S M U L I E B R I B. L I B. I. 24?

Verum m en fes confiderare oportet , an b iliolifint aut pituitoli . Ad hoc arenam f i ccam tenuem

in f olem fubjicito , qunm n1en fes prodierint

fanguin em [b perfundito ac ficcari fin ito . Et fi

q uidem b ilioli fuerint , fanguis in arenaficcatusvirid is evadit . Si vero pituito li , velut m ucu sc on fpicitur . Si igitur pituitofi fuerint , cncltri

potionem cum aquae mullie hem inainf undito .

Purgatorium m o ll e aquam ducit , pel l icula3 ,ac faniem fubcruentam . Detrah it m eules , n ilì

diuturn i fuerint uterorum os mo llit . Ungu entum narcillinum cum inum , quod editur

m yrrham , thus , ab f inth ium cyperum , unguen

tum ro faceum . Horum li ngulorum pares portion es ; narc illin i vero quatuor partes f um ito ,

crudi l in i pulvillo , dum a{lupadepeé tinaturadmix to omn iaterito , glandem circum pen . .

nam ef fo rmato l int eo tenu i c ircumdato deligato in o leum album ]Egy ptium tingito , acapponito , per totam diem fin ito . Et ubi la.vit amovit , aquaodorataperluatur .

Aliud purgatorium . Ducit aquam pellicu

las mucos faniem f ubcruentam . My rrham ,

fal em cum inum , f el tau ri , m ell e fubaé ia, lin

t eo indira—appon ito totum diem infitafin ito .Deinde ubi lavit , an1ovit , aquaodorataper..luatur .

Aliud . Salem , cum inum fel tau r1 m elle fu..

b igito ac fubdito . Et filph ium ficu i adm ifceto ,

ac .apponito . Deinde unguento ro faceò illinito .

Au t granacn idiadecorticato potionemque ip fo.

rum terito , ac i nglandem efformato . Autallium ,

n itrum rubrum , ficum , paribu s portionibus m ell e adm ix to fubdendadato . Et ubi amovarit cervi adipem apponat in vino lique faé ium .

Aut piperis granaqui nque cum m odico elaterio ,Q . 3

246 . H r p p o c aar e s

m u l iebri laé ‘te inli illato ,in lanaungu en to tin&aapponat , ac ai noveat eodem m odo . Aut pingu iffimam ficus partem c um elaterii potione n itr ir ubri , ac m e l lis aequal i portione , eodem modo ..

Aut f el tau ri , n itrum , rubrum netopum oyc lam inum , paribu s por tionibus eodem m odo cum

n1el l e in glandem e f fo rmato . Aut f el tauri o leo]Egyptio t iné tum apponat . Et eo am oto ro faceumilliuat . ‘

Aut cucum eris fy lveli'

ris longi in ternampartem , ex em pto . f em ine , cum la& e mulieris mafc ulum alent is my rrham pu ram , m odicumm el, ungu en tum ]Egyptium ret iro , apponit o . Au t cucum eris fy lveli ris partem internam fic

cato fiue lem inatundito ad '

eélo m ell e f erve fac ito , glandem oblongam etfbrmato , atqueo l eo albo tin é tum f 11bdito . Au t fy lvellrem cu cu rbitam eodem m odo . Aut elaterii potiones trescum farin2e malli1 terito , glandem f ormato .

Aliud f im ilite r facien s . G ranacn idiadeco t ticata, trium potionum m en furacoqu ito , n1el lealf ulb appon ito . De inde ro faceum illiu ito .

Q_uae cum qu e vero glandem fubdunt , eas priu s

lauam in glandem infigere , deinde linteum tenu ercum dare opo rte t , atqu e fic ol eo E gyptio tin

é tam apponere . Ducunt au tem haec maxim e ,p elliculas au ferunt .Subdititiapu rgatoriaf ortia, quae aquam duce

r e pollun t , m ucos ac pelliculas , magi s quamp riora. Pip er1s granaquatuor maximaau t etiamparva f i opu s f uerit , ad elaterii po tionem adm ixta'

terito , m u l iebr i laéle in llillato , cum

modico n1el l e f ub igito . Atqu e haec in lanam m ol

lem circum pennam obvolvito , l in teo circumdato apponito , ub i prius in o leum E gyp tium

t in x eris . Maneantautem f ubdit.ap er diem ub i

amoverit , adipem cervi apponat.

https://www.forgottenbooks.com/join

à48 H I P P O G R A T E S

ch oenicum m enfuraf umas , aquae f em icongios‘

t res aff undas . Deinde fa&ac o éturaex coles ,

Tub dio pe r no éì em exponas , po f’ceradie “

bi

b endum praebeas , fubdititiis pharmac is u tatur .

Aliud pu rgatorium m enfium . Stercus bubulum"

velut conchae tei’cam e ff ormato cuprefli ram entaadm ifceto ac fub igito in foie ficcato ,in h o c fuffim entainjicito , ac f uffito .

Aliud quod infunditurad fim ilemaf fe& ionemfi m en f

_

es non prodean t . Spinae albae f o l iatritaex colata, ac tepefaé ìain fundito .

Illit io purgatoria, quae u tero s purgat . Porri ,nài’curtii f em en tritum vino ao lacî‘te cocî‘to

dilutum imo ven tri illimito .

Illitio m ollit0 t ia. '

Ducit aquam mu cos ,pelliculas . Et puerperii purgamen tadetrah it ,n on e x ulcerat . My rrhae optimae dimidiam partem ,

fal is granum picemaromatibus conditam ,

c ontundito ac tr itam if ceto . Sitau tem my rrhaedim idiapars , ad falenì ,ac picem contu fam . Haecin lin teum ad gallae magnae magn itudinem ef for…

mataimmittito . Sin t au tem duo l intea u t al terum in die , alterum no& e habeat , don ec coll i

'

quef cant . Lavetur autem cal ida. Et dei nde ubi

amovit , aquao dorataperluatur .

Si vo l es mulierem concipere , ip fàm , uteros

purgato . Deinde jejunze farinam edendam dato ,

vinum m eracum in fuper bibendum , n itrumr ubrum au t cum inum , r e fi nam m e l l e [ub i

git in lin teo f ubdito ub iaquadefiux erit,n ig?ros f ubdititios talos ad emolliendum apponi—

l

to , cum viro concumbat .S i vero os con clu fum fuerit , etiam fici fu c

cum apponat , donec f uerit apertum , fiat imaquae luat . Caeterum accipitris [term s in vinodulci terat , j ejunabibat , tune vir o condor

m : M OR E ! S M U L I E B R I B . L I B. I . 249

»r niat . Aut ubi n1e11fcs deli erint , au f eris , au t vul.pis li erons in ro faceo unguento te rat , pudend um illinat , ac condo rm iat .

S i ulcerafucrint aeria, infiammata, hac col…

lutione u tero. Adipem au feris , r efinam m ifce

aquatepidadilutain funde . Aut buty rum

m el l iadm ix tum liqueFacito ac in funde . Aut bry o

n iae albae conchae tellam parvam deradito ,

m y rrham ac m el fim iliter . Haec in vino n igroodorato dilu ito , ac tepidum infundito . S i ulcera…ta, aut puli ulis plenafuerint f ummalabra, car….n em bubulam f um ito , buty rum , five adipeman ferinum , anifum , aut crocum , aut f podiumCy prium . Haec omn iaterito , carni obl itaapp on ito . S i ulcerafiant , ac m ordean t , bubulamcarnem adip e illin ito , carmem f ubdito . Et fif ordidafuerint , eluito , lom entum ex fici rad ice adh ibeto . Et poli caetiam de pinguedine invino du

_lg i b ibat . S i in pudendis fian t u l cera, bu

b ulum adipem illin ito . Et my rtum in vino co

qu it o , c um vino perluat . Au t oleze f olia,rubi , mal i punicae , eodem m odo . Sit autemvinum pramnium . Atque haec quidem fic fac iendaf un t . Et perf eae arboris videlicet f ol iateritoad pudendaapponito . Au t amethi , apii fe

m en t ritum illimito .

S i f ervido , ac fuperficiario ulcere pudendalaborcut fic curare oportet . Carmem b ubular'n longitudin e duorum palmo rum parvorum , craflîtudine vero lign i , quod in foramen b ipennis imm ittitur pudendi videlicet virilis f ormau fqueadve fperam apponat ; n o f tu vero auf erat . Polterad ie au tem rurlus apponat u fque ad m eridiem ,

b ibat vinum dulce , n1e l l ead vinum adm ix to .

Collutio [ i u lcerati f uerint u teri , fi urinaeflillicidium vexarit. Porrum fambuci f ru& um

Q.

Qs'

o' H I P P O C R A T E S

f ef eli ani fu rrr thu s my rrham , vinum aequalim en fùraad horum f uccum . Haec m ixta, f ervefa&af rigefac ito m oderate collu ito . Aut m el, bu

ty rum m edullam ceram imnn tt1to ac illinito .

Ad u lcera, quae in pudendo funt ac enaî'

cun

tur . Foliaoleae , rubi , h ederae , mal i pun icas du lci s terito , vino veteri dilu ta, noé tu

in lanapudendis appon ito , pro cataplafmateadh ibe to . Quum autem dies ven er1t , îdetrah ito ,

myrti baccas in vino coqu ito , ac colluito .

Aut an feris adipem , r efinam l iqu efaeito , acin fundito . Au t buty rum , oleum cedrinum ,

m odico m el l e adm ix to , inf undito .

Ad u l cerain ut ero reficcanda. Argen ti florentin vino terito , ac in fundito . Au t buty rum cum

m e l le in f undito . Aut bryon iam albam my r

r ham , mel , vino dilutaìnFundito . Pollridie

vero vino n igro tepido elu ito . Au t lentifc i f oliain aquacoqu ito , cum hac poli cacolluito . Si

u lceratum f uerit o s u terorum , buty rum , thu smy rrham , refinam , m edullam cervinam in fundito . Aut len ticulam in aquacoqu ito , cum exc olataaquacolluito . Q_

uum vero aquaex u teris

flu x erit u l ceraf uerint , lancinarint an f er is adipem ovum illinito . Au t ovillum autf u illum adipem , l entem in vino coqu ito ,

h oc pari aquatem peratum in f undito . (l uac veroin pudendo f unt u lcera c um hoc perfundito ,

mannam th uris , ruh um , pin i co rticem in fpergi

to , cum aquaharum laven tur .

Ex pulforium , fi m ortuu s fuer1t f etu s . Galbanum ol ivae magnitudin e linteo involutum ,ac olcocedrino tinétum ad o s u teri apponat .Aliud . Calamum odoratum , cucum eri s fy l

vellris m edullam c um adipe an ferino terito . De

liget autem umbilicum ,

“

peéh nem , de hoc

https://www.forgottenbooks.com/join

272 H I P P O C R A T E S

H I P P O C R A T I 5

D E MOR B I S M U L IE BR IBU S

L I B E R I I.

P R E F A T I O.

E ,]uf dem f cr iptor ì: efi? pate: nam , idem cò

lor di utr ique 89°in firmando libro multapr imi

ne verbo mutato , r epetuntur . Ad Gnidz'

orum mo

af em—

”var io: habet fiuor er albo: cr ebros , tum ute

r i fiatm , ulcera culla.: cancrum , fymp tomatahyfier z

'

ca, prolapfiu uter i €99o: ejuf dem clauf um ,

ex quo jter z'

lz'

ta5. P or ro mammarum nonnullos mor

1705 , 89°vagina, epbelz

'

der , dent ium dolor e: , aliafix uz

'

f emminanon propr ia. M ir ifim et iam bic E99

anofir z'

: mor ibu: r emota: curationer r eper iuntur .

Uterum ad omniaf ere vif ceracmw erfizm admittz'

t ,

columellam in utero natum def er ibz'

t , quam julyetmeficare.

S E C T I O I.

LUXU Salbus in f enioribu3 mulieribus magis fit , quam in jun ioribus. Fluxus fulvu s

m utr1fque . Fluxus ruber in junioribus. Et ru

b er qu idemfiux us fit ex f ebre . Magisautem exabortu. Fi t ex menfium i nterceptione ,

‘

quum

D E 11 0 11 131 3 MU L I E B R I B. L 13 . II. 253°

conclufi derepente e ruperint . Fit etiam ex par…t u f ebribus , fanguis produit valde mul

tus , grum i e x c idunt . Et dolor fit clavicularum ac tendinum , corporis torpor , cru

rum perfrigc rat io . Aliquando vero etiam maiusefiiunditad dentes , fiamplior fangu is di fce fl

‘

erit ,

f udor multus diffunditur. Ad haec fiomach im orf us fiunt , perf rigerationes , f ebris bil ism eracae , ac pruriginofie , eadem die fic pe ri…gen t , rurfils fudant , aliquando af upernislocis convulfiones ipfis fiun t , aliquando ab inf ernis , ad ingu inadolores acuti , ac f ortes i rruunt , procedentes velut dolores partu s . Quan…

doque etiam u rinae fi illicidium adeit os fic…

c um cli: , fitis prem it , linguaafperaeli ,digiti p edum magn i con trah untur , ad fu rasf emper cum f em ore dilienduntu r . Et lumbi dol o…r e vexantur , manu s impotentes fiunt .‘ (Luumau tem h ujulin od_i fiunt , tune etiam nervorumantrorf um , ac retrorf um diltentiones fieri fo lcnt ,aclaviculis juxtajugulum ad maxil las , lin

guam . A talibus vero paul o poli retror fum , at endinibus juxtafp inam ad lumbos , atque ficp er violentiam pereu nt .

Praedicere igitu r c portet fiux ibu9 inch oantibusz ,dize tam confiituere h oc m odo . Mane quidem

dandum eli pharmacum ad flux iones ex his , quaeego de fcribam , quocumque maxim e opu s habereVifa: fuerint . Dandum au tem ter quater ,fi multus fanguis difcell

'

erit . Dimraigitur con l‘ci…

tuatur fi quidem fine f ebre f uerint , ex cibis . Sivero f ebric itarint , ex forbition ibus Sun t autemex forbitionibus hae commodifii mae , pan icum ,

lent iculafarinahorni ac recentis tritici co élaal icacodalbrb ilis , z eaco é ta. Ex potion ibus ve…t o polentae pollen in aqua ram entaapanibus

274 H I P P O C R A T E S

deraiacontu fa. Et polentae recentes tenues inaquamadefacîtae , quas e tiam in fulfas delingere

p rodeii . Ex cibis vero pan is exaiiatus in cinere .Obf on ium au tem fit l eporis caro co lumbae ,ac palumb is cocia, affata. Et h cedi caro ailfatanu llo adfc ititio condim en to addito , fed u t:

in acetum fal tem intingan t . Hepar item caprae ,au t bovis in cinere afi‘atum . Ovi tenue aut ip…f um luteum . Cafeus i11fulfu s . Ex oler ib us autemnu llum gu itent , n eque co& um , n equ e crudum .

Et abalneis ab li ineant . Et manus ipfis deligato ,

i tau t lanaf ordidaip ias c ircumdes , laqueumimm ittas f upracub itos , ad poplites fuprage…n ua. Et cum cucurb itis fub mammas affix is , “

ip…

fas el evato , m odo ad dex tram , m odo ad f 111ii ram partem translatis . S i vero fpirandi difiì…cu ltas o r iatur ad cucurbitae admotion em , cucu r…b itam am oveto , fanguinem autem n c detrah ito .

Verum f ubdititns u tere qu:e ego de fcribam ,

ad fili endum fangu inem in talibus f un t apta.Et li qu id em ex flux ion ib us mulier evaferit

ub i multus fangu is difcefli t , color efi exalbidus , fa' cies e l evata, f ub o culis tum ores laxi cruratu rgida, u terus hum idas , ac femper praeter ration em hian s . Et quae difceduntaquo fafunt , velu taorudis carnibus , f uccus . Ta…l ibus fi robu itae f uerint , vom itus oie re oportet ,jejunis , pol’t vom itus -

, p randium e x h ibere . Hisconducit modicus cibus . Vinum n igrum m eraciu s . Illuvies aut f rigidae lotio .

‘

Deambulationes . Sem e l in die cibum cap ere ,omn is reficcatio . S i vero ad hae c non f edentur ,

n eque confidant uter i , n eque aflu x ion ibus lib erentur , refpeé tu v i t ium corporis habito , fi qui…

dem robuliaf uerit , veratrum dare Oportet Si

vero non obediat , caput purgare. Fa&aautem '

https://www.forgottenbooks.com/join

256 H i p r o d a' ar e s

rubrum inacet iacerrimi hem inadimidiacoquat ,‘

eo pudendaperluat . Au t m orarubi rubrafic…cataac tritacum farinarecenti , par1 po rtionem ixta jejuna_e b ibendadato . Si vero fortin s fac ere vol es , duabus farinae partibu s admix tis b i…luendum dato . Et n e lavetur . Cibis autem utatu t ficc is vino migro vino fo . S i vero intu…

m uerit fiuxu jam f cdato , pharmacum deor fum

purgan s bibendum dato . Po li: pharmacum au temurero s gro ffo rum deco é to collu ito , po i

’ceaacer…

bainf undito . Si vero his faé tis hum ectaf uerit ,f ufii tum fac iat donec reficcet .

Ruber fiux u s fin ir. tali s , qualis fanguis viétimaer cc cns ma6tatae , grum i pellu centes . Aliquandovero etiam flux um rubrum em ittit , ven terim us at tollitur attenuatur , im po tens fit ,

indure fcit , ad conta& um do let , velu t u l…cere prae fente , f ebris habet , den t ium fre…

m itus , dolor ad ipfapudenda, pubem ,

lateris m ollitudinem , lumbos , tendinem

ven trem , peé ius , f capulas irruit . Et

al ias omnes partes dolet , impotent ia, ac plifillanim itas occupat , color m u taturaIn pr in…

c ipio quidem m orbi haec corripiunt . Si vero'

haecomniam oram trabant , adh uc magis debilitatu rmanife lius eli m orbus &

‘

cavae partes atto lluntur pedes intum e fcu i1t . Morbus hic ex

partamaxim e corripit , fi qu id in ipfadilan iat um non prodierit , fed intus compu truerit ,f etus exafperatus fuerit .Hanc fi in principio contigeris fpongiarh hu…

n1e é ìam ipfiadh ibeto , qaum f uerit d olor . Aut

linteum tenu e m olle rafum , aquaf rigidamade…factum , ven tri imponito , aquaperfundito ,

le& umaped ibus altiorem f ucito atque fic infier…n ito , ad menics ciendos medicamentum quod.

cum que

D E M O R R I S M U L I E B R I B . L I B . I I. 257

cumque magis adm ife rit , b ibendum praebeto . Apiif em en t0 1rc to , t undito , ac c ribrato , eryfi

m um f 111111ter , peplii f em en e um po lentacri…b ratum , urticae f em en fim iliter , f cab iemo leae fy lve ftris , gal lam t utam , origanum ,

pu l egium cum po lentacribrato , ac m ifce to ;

polen tam vero crafiì1m torre to triticean'

1 po…len tam commolito cafeum capr inum fordibusderafis , de aliis qu idem fingulo rum aequalesportiones m i fceto . O rigan i vero , r utze , & f ca…b iei , gallae dim idium . Haec )e ìunae an te m o…

tum bibendadato . M ifc ere vero etiam c po rte tadu fum , fiac r10 raprodieri nt , cy ceonem exhiber e . Et de pharmaco quidem pars unafit , ca…f ei una una, polentae . Ad ve fperam autemn1e l l e adm ix to bibendadato , donec quidem

p rincipium m orb i f uerit , fangu is m ultus pro…dier it , m odico tempore in term if e rit , do lores acuti tenuer in t , haec facere oportet . Si verofanguis paucior flux erit , per b revius tempu sea, q ux deo rfum , au t f urfum duc unt , b ibenda.dato , pudendalenibus fom en tis fove to , proutIem per opportunum vifum fuerit , z eam una.cum eort iee f ruf iam , gro ri

‘

os ficcato s , tu fos ,ac cribratos o leac f oliafim iliter , fingulo rum

pares portiones in cataplafinate adh ibeto , lacbubulum co f tum , au t crudum b ibendum da…to , re fpeé iu ad id , quod re6te habet , fac‘to ,

prout oppo rtunum elIe vifuri1 fuerit vide…tur m orbus hic debilis , ac l ethal is elI

'

e , panca:e x ipfo e if ugiunt .

(Luum m uli eri fanguis ab articulis flux erit , apartu au talabore co rruptae , qu idam putant exm edicis hoc fiux um e ff e . Eli au tem al iud . Namh o c , quod ex articulis . ex lumbis , ac coxendiceal iud eli glut ino f um eli fim ul cum fanguine .

P r im . Ar t . M ed . Tom . I I I . R

258 … H .I P P O C R A T E S

Illud vero , q uod ab u teris , cavis venis fluit ,’

fangu is puru s eli . Hanc f uii ire oportet hoc m o…

do . Z eae f ra& ze f emodium aceto m od i co f ub igi…to , u t n e per totum u te ros h um eétes , f ul

ph uris vivi f en1iobolum ad z eas tr itas adm ifcetoaceto fubaétaper no étem finito . Mame vero

mu l to igne accen fo , obturam en tade doliis o lear iis impon ito , fo rdes ofli cinae f u l lonum , f er…

peuris f em en adm if ce to . Mox au tem mu l tumi gnem tollito , non urito f ed maxim e fufIu…

i

m igare fac ito . Oportet au tem f ellam perforatamade iIe , m ulierem veli ibus conte é

‘

tam infide re ,

u t n e qu id praeterfpiret . In ignem vero medica…m entum cum aceto praeparatum infpergito , item…

qu e de f em ine f e rpentis . Sed myrrhaadm ix tae fficax e li , u t f rxHi tapudendorum cru entationemIeder Si ' vero fati s habuerit , eryfim i f em en tor…re faétum terito , in vino ex h ibetd .

Fluxu s fulvus fluit velut ex ovo vitio fo mul…

tus , graveo len s , uter i in flammantur ,

do lor ex lumbis , inguin ibus em ergit , prO

deuntiam u l tafun t , II n on lib e re tur , ce ler i…ter fluen tia At etiamfi tempu s accedat , quae re…fian t , pu trefac it , quammax ime i d fieri poteii .Riget en im , velut acarnibus afi 'atis hum ordefiuit , cum his fin1ul f ebres f ortes , ac rigo…re s fiunt . Ex h ujufinodi vero flu x ibus multae pe…r evu t , pauc .e eif ugiui1t , fi quidem in princi…pio acceiieris , fic cu rar e oportet . Si fine f ebref uerin t , ac robufiae , ve ratrum ipfis dato , & in

t erm iii i s tribu s , au t quatuor diebu s , pharma…cum deorfum pu rgans ex h ibeto . Po it purgationem vero fic di2etam conltituere debes , quo flux ion es aquo fze fint , ac tenu es . Man e qu idem ye…

junae pharmacum aliquod ex his , quae ego deIeri…bam ad fiux um , ebibendum dato in vinum in…

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R A'

T E S

in’

facie Iun t tumore’s alb i , partes ambae [ubo culis tument , h ydropifo rm es , ac non val debonafpecie praediti f un t o cu l i fplendor abeitlach rymofi Iun t ocu l i ,

‘ac h eb etes , colorcorporis

/ exalbidu s , ac puliulo fus ven ter imust um idu s , in max illis pui’culae paulatim ruben…

t es , parvae , aquofae , ac malignae , i n oru ri…bus tumores laxi , fi prefferis digito motae im…

p rimuntur velu t In f erm en to , o s falivaimpletur , flori1ach i m orfils percipiunt , quum j eju…

n ee f uerint , aut e tiam vomuerint velu t acidamaquam , fiad adclivem locum procedunt , an…

h elatio citius co rripit , ft’

rangulati0 , cru

rum perfrigeratio , genuum impoten tia, in

ore u lceraf ervida, ac f uperficiaria, u teru s

p raeter ration em aperitur , ad o f culum pro cidit

gravi s veluti plumbum . Et do lores per f emorat endun t , omn iainf ermaper frigeran tù r , abimo ven tre inch oan tiau fque ad pedes , plantaetorpent , ac ingredi non pofiunt . Tal es difficil ed i amOrb is liberare . Nam aetate provectaf un t , affii& iones 00 11fene fcur1t n ifi cafus ali…q u is fpontaneus forte f ortunaadlapfu s ip fas f olvat .

Has ex haurire oportet , quum redundarint , pe rpharmaca, quae bi lem flavam non purgant . Sed

u rinam cien t iahis potacon f erunt cap i tis pur…gationes illuvies , epithym ialbi potus ,deambulationes omn i s reficcatio i n Viélu .

Haec ubi f ecerint fanac quidem penitus non fiunt

faciliusautem degun t .

Flux us albi alterius curatio . Purgatur albumiiibluteum , quum m ingir , m orlum perc ipit ,

lancinati1r u teru s u lceratur f ebris cor…r ipit acu ta, calo r r

‘

nultus , (itis , vigilize ,

m en te m oventur . Et quam al iqu id f eli inanteregerit anh elatio ipfam invadit m embraex fol…

1311 M O R R I S M U L I E B R J B . L I B. I I. 261

Vuntur . Hanc m econa, hoc eli peplum albumbibere o po rte t , u rt icze f em e11 , quod praeliat mal i pun icae d ul cis 1adicem , rh oem , acgal lam . Hae c in vino acei bo bibendadato ,

mah pumafuceum , au t cafeum caprinum adm if ce to . Subterau tem f ufii to z eam , & gro iio s hy…b e1i10 3 , olexaf o lia, f cabiem

&

eju fdem ,

c ucum eris fy lvel’rt is cortices ex tertiaparte , re li…

q uapanibus port ion ibus . Sorbeat etiam oleraco…f ta, iorbitiones ex amygcial is , f eFa111o ,

geli etur , ac curru vehatur , non qu ief cat .Alias llux us . Defiuit mu l tum velu t u rinaovilla.

Color e li albu s , totaintum e fc it , in tibiis

em inentiac laxae , rubicundae em ergunt , fi

d igito attingas , no tae foveas prae f e f eren tes ti…b iis ,

‘ac pedibus imprimun tur , fi qu id edat ,imple tur ac inliammatur ub i iter f ecerit ,opus aliquod obierit , anh elat io , dolor ip fan1c orrip i t , color albu s , quandoque f ubluteus .Hu ic , fi robulia, juvenculaf uerit , al iaadparuerin t , ab in itio pharmacum furfum , ac deor.Tum purgan s b ibendum dato , caput pu rgato ,fi p ituito faeli , per ea, quae p itui tam purgant .Si vero bilio fa per ea, quae bi lem fi tem

pus ann i f uer it , anatu ranon eli: lieno fa,fi qu id ex r elat is fuerit , f erum dato . Decoquatautem hoc , hibat q uamplurimo tempore ,ad ve fperam vinum du lce aquo fum , fi opus ha…buerit . Cibum vero ne con tingat . Si vero debi .l is fuerit , f orb itrone m odicau tatur n on la.vet . Po llquam au tem tempeii ivum elle tib i vi…deb itur , apotu q

cefiè t , poli purgationem ci…bis utatur , itau t abl’cineatapinguibus , acri…bus , dulcibus , ac falfis , ab oleribus acri…bus. Utatur au tem pifc ibus petrofis , carn i….bus ovillis , aut volucrium , aut leporinis , pane

R 3l

262 H I P P O C R A T É S

f rum entaceo , au t ex h o rdeo f refo , oleribus

c o é i is uracu r , fy lveltribus , quae crudaedun…

tur , iten1que h ortenfibus , acr ibus ex ceptis ,

d eambulet man e , acibo . Ubi vero h i s facti sficc ior eiie viiafu erit , u reros f ece vin i collu ito ,

tribus au t. quatuo r diebu s in terpofitis po…Ii caacerbain fundito , interm iliione fa&a, fi

q u idem fiocaf uerit , quief c ito . Et fi anaturaf uerit bilio fa, aut pituito fa, aviòtu vero ,

pharmam rum po tione adtenuata, f e recollige

r e non po te rit , lac bubulum bibat per quadra…gintadies , calidum de vacca.Praeliat tamen p itu ito fam cibis quampaucifii n113

u ti, quam diu lac b iberit. Sitautem m en f uraf exh em inarum Att icarum . Incipiatque aduabusfingulis diebu s unam adponat , donec f ex fiant ,in de paulatim ad duas rurfus de fcendat ,

poli lact is po tum cibis reficito , per victu s ra…t ionem

'

poli lactis po tum , man e j ejunaadiantum b ibat : - hoc ficcatum , tu f um , exacte cri…b ratum in vin o n igro odo rato diluto e x h ibeto .

Si vero revertatur m orbu s rotam ipfam foveto ,

ru rf us pharmac is in frapu rgato po fi eau ter os collu ito , fi qu idem naturafuerit pitu ito fap er cn idium granum , aut thapfiae radicem . S ive ro b ilio fa f camm oniae fuc co , au t colo cynth i…

de fy lvei’rri. Han c en im cònje&am duabusaquae

'

h em in is aff ufis , coquere ad dim idias opo rtet ,

h u ic m el, o leum narc ifii num , aut anth inumadm ifcere . Sit au tem m ellis q i1adrans h em inae ,

o l ei vero h em io lium m elli s , hoc eli m en furaipfius tota, infuperque dim idia: Po li eavero col..luendum eli n1el l e , vino , ol eo fo lo , fu?…

fitus adh ibendi , tribu s , au t quatuo r d iebusq uie fcendum . Bibat au tem adiantum , fi in

{ventre non conceperit mo rbus revertitur , fi

https://www.forgottenbooks.com/join

264. H I

'

P P O C R A T E 9

parte , refinze tertiam ellis parte. Oleuni au…t em fit mel l iaequal e .

S i vero ea, qua'e ab i11f ufacollutione f ecedunt ,p rodierinf pitu ito fa, etiam rurfi1s collu ito , inter…

p ofitis tr ibus au t quatuor diebu s Polteagranic nidii duas potiones decorticato , ipfas in fun…

d ito . Si vero_non

_adf uerit cnidium granum , ra…

d ioi s thapfiae potionem unam infundito , po…fl eaiifdem colluito ; p

‘

6liquam au tem purgataf uerin t ea quae f ecedun t ad has collutiones ,

fi prodierit aliquid cruen tum velut ab u lcere ,p er acerbapo ii eacolluito fi poli haec ipfain terrogatadix erit , o s u berorum du rum elIe ,

dolorem habere , eodem m odo é o quod paratur ,c umbute collu ito , douce u teri fuerint r efic…

eau , Ianaeffe v1deb1tur ; d1ebu s vero Interc ollut iones interm ediis fambuci f ru& um bibat ,l eporis coagu lum , pep li cor ticem u rti…

cac f em en , mal i pun ici du lcis cortic em , itau t de fingulis pares portiones terat , p olen…

tam ac adiantum adm i feeat , in vino n igroo dorato j ejunahibat ; cibis au tem u tatur m o ll i…b us , non iàlfis , n equ e acribus . Carn es au temprael’cantio res fun t p if c ium , aut volucrium , au tleporinae , lavetur cal idanon mu l ta. Si veron on quief cat fiux us , f ed relinquatur , u terih um e f cant medicam entum ex n1alicorio

p

i i 1fli to

po li cavirum ac' cedat , li in ven tre coneepe…r it , Ianaevadit . At f en iores am orbo levar i nonpo fiunt , f ed pereunt prae d ebil itate .

Fluxu s alius . Flu it f ubluteum velu t ex ovo ,

…Vifcofum , ven ter imu s intum e fc it ac durusfit , fi È ontingas dol et , dentibu s ltridet

f ebris o ccupat , do lor ad pubem ad pu…

denda, ad im um ventrem , ad lumbos i r…m ic , an imi deliqu ium , anx ietates , per

111 M OR R I S M U L I R RR I R . L I B . I I. e 6;1

f rigerationes , fudo r multus pulfusad ma…num accelerante s , debiles defic ientes , liat imp ereunt . Si vero f uperli es man ferit , coloripfi mu tatur , fit velut favu s , au t cera, fi

c orpu s dig ito prematur , m o lle fc it , notze veluti n malfafarina: f uba&af erm ento imprimuntu r ,

pedes intum e fcun t , ac cru ra. Hic autemm orbus fit maxime , fi in ipfis al iqu id dilan iatum fuerit , aut intus computruerit in pat tu . Se

0 n iot es au tem magis af iiciuntur , h ujufm odi

m orbu s non c it valde l evis .Al ius fiux us. Purgatur velut acarnibus alfa…

f i s humo r , pudendum ex ulceratu r , ad quamc umqu e al iam corporis par tem deii illarit . Et ri…gor , f ebris acuta, den fa, magna, fim ul ®

h orror corripit . Dolores au tem , q uales in 0 111.

n ibus flux ibu s . Haec t otaintum eiizit , in f raumb ilicum , cruribus color fit m orb iar…cuati . Tal is au tem fiu x us ex hoc fit . Po liquamfangu is ex hau ftu s f ubb ilio f us fa& u s f uerit , non

f uerit purgatu s . Quum fic habuerit , pharmacumb ibere oportet . Si qu idem f ortis f uerit , ex Ve…ratt o . S i vero debi lis , rad icem , elaterium ,

p oii eriore tempore lac cap rinum . Au t pharma…cum deor fum pu rgan s dato , quod bilem ,

tu'

itam ducit . Urero s au tem m edicam ento cum

b raii icae deco€to parato c olluito . Bibat au tem fal…viam , hypericum , apii f emen , fingulain vinon igro aultero . Jejunae au tem haec bibendadato .

S i vero ulceratum f uerit pudendum , poli cabu…

tyro colluito . Deinde pharmacum bibendum‘

dat o , u l cerabuty ro , refina, my rra, florear…

.

gen ti illinito . Perluantur autem myrti , ac falviaee x aquadeco cîto tepido . Cibis u tatur n equ e fa]…fis , nequ e acribus , ne m ordax u rinafiat ,amarin i s proh ibeatur , carnibus bubu1is

R 1

566 H I P P O C R A T E S

ovillis ac porcinis . Aliis autem carnibus utatur?c ofi’cis . Edat etiam pan em vinum vetu s odo…

tatum n igrum bibat .

S i vero haec f eeer it , famanon fiat , totamf oveto , pofiridie pharmacum furium purgansdato . Deinde ‘ interm ifli òne facîìa, rurfus quodin f rapurger , ii qu idem man ferit Hux us pofl:p harmaca, decoctum f erum quotidie bibendum

p raebeto . Ve fper i vero f orbition ibus vinodu lci alb o utatur . S i vero non adfuerit ierum ,

ìac afininum co éìum per dies quatuo r b ibat . Adi

ve fperam autem iifdem u tatur . Pofi:eaper diesq uadragintalac bubulum calidum b ibat , per

@ d iem n ih i l edat , ut itadicam . Optimum en imh oc ett. Nam purgatu r , nu tritu r , fiax us

-

ob tunditurab h uju f modi laete . Ve fperi vero coe…

n et carmem volucris m odicam afi’atam panemm odicum1 fubciri erit ium . Bibatque in fuper vinumn igrum vetus vino iì tm q uamdiu lac b iberit , (i ,

m u ltaprodierint , acrim on iavexarit , f i hisfaé ì is in ven tre coneeperit , fanafit Qu zeeu

m _

q u e vero f eniores f unt , in his m orbus quando…q ue revertitur , pereun t . Juvenculis au temnon e& lethal is .D iu tu rnaporro e f

‘

t faniofiflux us curatio . Fluit

au tem tal i s‘ ii1h cruen tus velutacarn ibus aii‘atish umor , m ordet velu t mu ria,

'

co rrodit , ace x uleerat pudenda, u terus ex ulceratur circumc irca, f emora, aliae partes , ub i fuper ve

fies defiillarit , tingun tur , aegre« elu i po fi im t ,

ven ter attollitur , ac durus fit ad con ta…& um do let calo r co rripit , do lorad puden…

da, f ede'

m , imum ventrem , laterumni oliitudinem , coxas lumbos irru ir , im…

p otentiaadeit , colo r m ù tatur , velut m orb iarcuati . Sì vero tempu s , morbus p10dueatur

https://www.forgottenbooks.com/join

1268 H £ P P O C R A T E É

tus f e rvidus' aeris corripit modico tempore m i…

t ior fit , do lor ad capu t ad co l lum pene…t ran s . Tepe faé toriaigitur adponito , fi f ur fum

firangularint . Sub nares vero graveolentiafufii…t o , f erilim progrediendo . Si en im acervatim u teriin f radecedunt , tu rbaoboritur. Odorataveroin f ern e , caltorium , ac cony zam bibendada…t o . (Am m vero deorf um tra

,€ti f uerint , abom i

nandafubter f uffito fub nares au tem odorata.Si vero do lores quieverint , pharmacum deo rfum

p u rgan s b ibendum dato , poli calac afin inum ,

aut f erum bibendapraebeto fi”

non lieno fafue…ritanativitate aut ex fanguis aut deco lor , autau rium f onitus habuerit , velut h ze qu ibus pro…

p ter cognationem m orbi ajuventu te f un t fam i…liares . At f upernum ventrem ne m oveto ; eaecut ien t en im , aut circafauces turbationes , al iaì n feftabunt . V erum ptifanae fuecum dato . Si ve…r o etiam valde fac ilis f i t ad Vom itum , vomat.Collutioau tem optimae 1°c ex nareifIb . Subdit itium

Vero id quod ex cantharidibus praeparatur .

Quum u teri apu d przecordiaconl’titerint , f uf…

f ocatur velut averatr-

o‘ rec°1acervice fpirat ,

- i’comach us f ortiter vellicatur . Q_uaedam etiam

vomunt quandoque falivam acidam , os aquaimpletur , eruraperf rigerantur . Tales , G non

b reviapraecordiis u teri difcedan t , loqui n on po f…f un t , partes circacaput , ac linguam torporo ccupat . Proinde ad u tero s qu idem lanam quam…

maxime'

fieri pote it , ad f oram enadpon ito itau t.p ennae obvolutam ungu entoalbo aut ]Egyptio ,

aut Bacchario , aut amaracino tingas . In nare svero , de pharmaco n igro ad capu t pracparatof pecillo e x ceptum in farcias. Si vero h oc non

f uerit , filph ii fuoco nares illinas. Aut pennamaceto ti ngito , immittito , narefque illinito .

n z 111 0 11 111 3 11111 1 1 5 3 11 1 3 . L I B . I I. 269

Aut li ernu tator ium adponito . Quum au tem con…

c lu f um f uer it o f culum , internus t rames , ca…ilorium in vino b ibendum dato .

{

Nares verophocae adipe illinito . Lanam autem adpofitanlfinito , douce con fi dant . Quum autem q uievc…

x in t , au ferre Oportet . Si vero caah latarurf us

r ecurfarint , lanam rur fus eodem m odo adponere .

Sub nares vero cornu caprae n igrum , aut cervi…n

‘

um full-ire , f cafp tum , in c inef em ealidumin fperfum quo maxim e f uff um igetur , n ido…r em f urfu

’

m per nares quammax ime potei’c , tra…hat: Sulfito etiam phocae adipem , prunis te fteaimpo fi tis , ip fa

'

q ue obvelata, capite imm in ente ,q uo odor maxim e ingrediatur , itau t de adipeinitilles , ip faodorem f ur fum trahat ; os veroc lau f um habeat . Et f i quidem f ur fum adlap f i fuer im: u ter i h 2e

‘

e facer e opo rtet .

Si vero ad hepar converf i fu erint u teri , mu l ierderepente voce' deftitu itur den tes con f et ti funt ,color l ividus fit . Derepen te vero haec patitur

limae x i‘flrens . Contingit au tem maxim e virgini…b us ant iqu is , viduis quae pepererun tal iquam…do , viduitatem agunt . Maxim e vero contingit om nino non f é rent ibus uterum fierilibus

e x partu . Non en im prodit puerperii purgam en.

tum non in tumef cit uterus , n equ e m ollitur ,n eque vom un t . Quum fic habuerit, tumorem

ab h epate cum manu in f ralen iter detrudito ,

p receo rdiacum fafeiadeligato o saperito . Vi…

num vero odoratifl imum dilutum infundito quando fane e tiam graveolentiaad nares adh ibere , aof uf ii re conven it ;ad uteros vero odorata, fu f…

fim en ta, po li q uam fic curaveris , pharmacumdeor f um purgan s bib endum dare op or tet , fi qui…

dem bilio faf uerit , quod bil em pu rgar, fi verop ituitofa, quod pituitam . Et po ii ealac afi ninum

270 H I P P O C R A T E É

co é‘

tum bibendum praebe to , u teros odoratis fot…veto , m ed icam en tum , quod cum buprelli.

p rze paratur , adpon ito , po firidié vero netopum .

Interpo f i tis autem duobus diebus rurfus ute ro s

odo ratis colluito , poli éain term iflb die , at o…niatis fu fli to . Atque hae c Viduafaeiat . Optimum.

autem in ventre habere . Virginem vero perfua…deto , ut v iro cohab iter. Ad nares au tem n ihiladh ibe to n equ e m edicam entum jejunabibat . Ve…

rum eaitorium , cony zam in vino odorat ili i …m o h ibat per dies vigint i , dapu t odorato ali…quo n e ungat n eque aliquod odoratum o lfa01at .S i vero u teri infiammati f uerint circalatu s f i

c ò ntiger is , durùm appar et , qunm ad praecordiaadlap f i fuerint , flrangulant , vdmit pitui…

tam acidam , dentes ilupe f cunt , ub i vo…

m uerit , m elius habere videtu r . Quum Vero deor…fum proced

e rin t , d ifeedun t de ventre al ias al io .

Maxim e vero ad laterum m ollitudinem quando…que ineidunt , ad ve f i cam u rinae Ptillic idiun1c o rr ipit , ad f edem , cacare [i bi ‘

videtu r ,m en fes priu s , au t polter ius folito fiunt , aut

”

po ..

f i erius f olito fiunt , aut n on Ratim hu ic appa…r en t . In h oc m orbo , fi f urfum itrangu lar in t ,

tepefaé toriaadpon ito , graveolent iaad nares‘

f ufii to , ad urero s au tem odorata, cony zamf ocm inam , calto rium in vino jejunzi h ibat ;po li quam vero ad naturam fuam con fed erint , pla…cid e f uffito . Bibat au tem u rinam c ientia. Atqu ehace fac iat quamdiu do lores tenuerint . Ubi ve…r o qu ieverint , totam f oveto . Deinde pharmacumdeorfum pu rgan s b ibendum dato fi bilio faf uer it , i quod bilem pu rgut ; f i pituito fa, quod pi…tuitam dueit lac ali ninum bibendum datoau t f erum caprinum deco é tum . Si vero .lieno faf uerit , lac n e bibat , neque f erum ,

in purga…

https://www.forgottenbooks.com/join

—

272 H ’I '

P P O C R A T E S

catio '

hab eat , anh elatio den faip fam corripiat ,m overi n.0 11 vu l t ; f ulph ut ant bitum en , aut

c icu tam , aut my rrham terito , m elle} co étoadfufo , glandulam

'

longam e if ormato , ac craffam , eaniqu e in f ed em indito .

Si uteri devolverin t f e ipfosad interm ediam lum…

b orum ,ac co xarum partem , dolor habet imum ven…trem eru racontrah un tur jun éturas co xarumad f edem do let qunmalvum ex onerat , do lore semergunt acu ti , & ercus eum violen tiaprodit:

e x igu um , u rinade fti llat , pufillanim itasipli1m corripit . Quum fic hab uerit , fiitulam adveficam adligare oportet , oleum calidum in

u tero’

s in funde re . Et f omentum adh ibere , autm u ltacalidaaqualavare ; in oleum , in

aquam de fidere . Sufiì re au tem fub ter pudendagraveolentia, fub nares vero odorata; pol’tquamau tem dolor qu ieverit , pharmacum f ur fum pur…

gan s dato . In fernum vero ventrem turbare nonoportet . Ubi vero u teri eon federin t , pharmacumdeorf um pu rgans' b ib endum dato lac afininumfi n on f uerit lieno fa. Po iteaf om ento adh ibeto ,

u tero fqu eadfpergito , f ubdititium pu rgatoriumquod eum lau ro praeparatur , n on m ordet ,adpon ito . Deindearomatis fuflita, ad virum ac…c edat li in ventre habuerit , fanafit . Ve…

rum pleraeque Reriles eruribu'

s mu tilatee fiunt .-Qu ibu fcumque o feulum alio inclinatur , ad

coxam adlabitur . Contingun t enim h ze e quaeu terum pu rgat i prohiben t gen itu ram fuf c ipe…

r e,

l ib ero s giguere . Hanc odoratis fovere o portet

,pol’t

‘

f om entum , digito revellere , acoxadifparare , polì eataedulis , ae plumbeisfiltulis immiilis diriger e. Non en im velociter co…gi pote ft , velu t dictum elt . Q_

uum autem adnaturalem fitum redierit , uteri aperti f uerin t ,

f ubdi

D E 111 0 11 111 s M U L I E B R I B . L 1 13. I I. 273

f ubdititiis m ollibus pu rgato ,‘ aliaconven ienter

f ucito .

Qu ibu fcumq ue u teri ad coxam collabuntur ,lì non brevi di fcedant , rurf us in locumf uum redeant ad coxam re f iccan tur . Ne ee lfariumc it autem o feulum aver f u '

m e lf e in fupe rnisdet ineri . Q_

uum vero averfum f uerit , conclu…

f um elf e . Ex averfione vero , ae concluli o ne ,

durum fieri , mu tilatum e ffe . Ubi vero u tericonclu fi fueri nt , m en fes furfum ad mammas del egar e ad pe& usadf cendere facit im us ven…

ter at tollitur , ine1< pertee in ven tre f e haberepuran t . Tal iaen im patiun tur , qual iapraegnan…tes , u fque ad f eptem , aut o& o m en f es ven

ter pro temporis ration e cre f cit , p e étorael evan tur , . lac innafci videtu r . q m au temh o c tempu s praeterierit , mammae grac ilef c un t ,ac m inores fiun t , venter idem pe rpet itur ,

lac evane f c it. Ven ter itein eo tem pore , in quo

f e par ituram fperabat , evanef eit , ac cò n eidit .

His vero'

contingen tibus , u teri m odico temporef o rtiter con trah un tur , o f culum ipfo run1 reperi re non darur , adeo omn iacont rah un tur , acr eficcan tur , in mamm is tubercu lafiun t durapartim maj ora, partim m inora. Hae c autem'

non

fiunt f uppurata, f ed f emper duriora. Deinde ex

ipf i s nafeun tur cancri occu l ti:Qy um au tem cancri f uturi funt , priu s oraamare f cun t , qu icqu id -

ederint , omn iaamatae ff e viden tur , ii qui s plu radederit , acc iperer enuun t , com pefeendafac iunt . Men te veropercellun tur , ocu l i duri fiun t , n on acutevident , ex mamm is dolores ad jugu lum tran…

f i liun t , f ub fcapu las , fitis tenet , mammaegracil es , ip fae f em inee per totum corpu sattenua…tee fun t , nares fiecte , ac obll:ruéiae f unt ,P r ina. Art . M ed. Tom . IH. S

H I P P O C R A T E S

n on levantur . S pi ritus e i’c imm inu tù s , n ihilomn ino olfaciun t , in ant ibu s do lor qu idemn on ob oritur verum ali quando callo faconcretio .

Quum igitu r ad hoc tem poris progrelfae f uer int ,.fanae fieri non po ffunt , f ed pereunt ex his m or…

lois . Si vero priu fquam h uc pervenian t , cura…tac f uerint , m en fes f oluti f uerint , fanee finn t .At

,

vero cu rare tal es oportet hoc m odo . Pr im um

q u id em omn ium ,fiaegramadh u c f ortem na& us f i s,r eliqui corporis re fpe& u habito , quacumqu e tan…

dem purgatione opu s habere videtu r , m edica…m en tum ex h ibeto . Ubi vero corpu s pr2eparave…r is fic , ad u terorum m edelam procedito . Si ve…zro totum corpus m in im e m ovendum eff e

.videa…

tn t n equ e m orbi cau ifae hinc profic ifci , verumu ter i

l

af e ipfis m orbum hab ean t , cu ram hoc mo…

do au fpicare . Primum qu idem utero s f i c f oveto .

O llae duas f ex tulas capienti , op erculum impon it o , ac . adap tato , ut n ihi l praeter fpire t , deinde

‘

v ero operculi fundum pertundito , ac f oram enfac itol In foram enaut em arundinem indiro longi…tudi

—

ne cubitalem . Oportetau temarundinem oper…cu lo prob e adaptari u t penitus n ihil praeterfpiret .Quum autem .

haec paraver is opercu lum ollaeobditò , lu toque H

oblin ito , ubi haec f eceris ,duorum pedum al titudine ef fodito eama…

gn itudine , quaeo

ollam capere po fii t , po ftèaverolignaimmiflà un to don ec f offa

_

ab igne ex can…

defeat . Quod ubi fa€tum fuerit , l igna;ac prunas , quae crafiiflimae , ae ign itae fuerint , ex inn to .

Cinerem vero , ac favillam in,

f offarelinqu ito .

Quumau tem o l laeEerbuerit , vapor furf um p ro…c efferit , f i qu idem vald e calidus fuerit vaporab ilineat . Si vero non , fummaearundinis partiinf i deat ,

ipfamque in u teri Promach u rn i11dat ,atque fic fon1€ntum admittat . Si vero p erf rige

https://www.forgottenbooks.com/join

276 H I P P O C R A T E S

adfu faaqua, eodem m odo f om entum faeito .

Polteavero lavato ad ve fperam mazam coe…

n et . Si'

Vero pan em voluerit , bolbidiaparvip oly poruni gen eris , f epiolas parvas in vino ,

ac oleo coqu ito , edendadato At in ter f om ent iadh ibitio nem o f culum con ti ngere coneris , an f o…

m en tum utero s propinqu ifiime adducat . Ho s fo…

vere opor tet ad dies qu inqu e vel fe x hom in iscon f ideratione habita, f i qu idem ex folvatur ,

ac debilis fit dilf ertead f uflîciens tempu s . Si veron on ex folvatur , f overe per omnem diem . Poll:f om entavero fubdititiaadponere c onare ex .alb icante taedapingu iflima. Illitio autem li t oleumfaeito au tem haec longitudine quidem d igitorumf ex num ero vero qu inqu e , vel f ex ; figu raveroin angu f’cum abeunte . Sit au tem al terum alteropaulo brevius ; crafli tudo vero eiu s , quod c rafii f …Ii inum e ft , fit digit i indicis , f ormafim ilis digi…to ,

* fummaparte tenuiflima, in proceifu veroc raf iior . Haec au tem levifiima, ac rotundifiimafaeito cavendo

},

'

ne u l la,adfit fiifura.Adponat au tem primum id , quod tenu iflimum

e i’t ub iadpo fuit quie fc"at , ob f ervans n e ex. .

cidar. Adponatque primum fummam partemdeinde f em peramplius f imulque obtorqueat , accircum circatasdam in tro trudat , ubi parumf ufceper it , in hoc parvo f e contineat cavendon e ex cidat po ftearurfus eodem m odo int ro tru…

dat , don ec quatuor digitorum m en furaintrao fculum u tero rum r ecipiatu r . Qaum autem hocf ufceperit , al terum po f’teaadponat , f imulu t priu sinfitum au fert , quo priu fquam o f culum conn iveat , rec ipiat1ir , dum adh uc r ectum e fi , apertum . Ho c au tem itacon tinget , fial terum exi…matu r al terum au tem indatur . Opo rte t au templumbum fim ile figuracrallili imze radar: f orma…

1311 111 0 11 111 3 M U L I E B 11 1 13. L I B . I I. 277

tum intrudere , quod cavum fit quo continere

qu id po if i t , plumbi vero amplitudo fit tal i s fa…b ricata q ualis in u lceraimpellitu r , itau t o s

ip fi s l eve fit , non fauc iet ; formato autem haecvelut etiam f ubdititiaex taedis . Quum au temfa& us fuerit h uju fmodi plumbeus pen icil lus , adi…pe ovil lo trito , ip fum ex pleto , ub i itaprae…paratus fuerit , taedam quidem fubtrah ito , plum …

bum autem indiro . Si vero plumbum adpo fi tumardo rem e x h ibeat , plumbum qu idem detrah ito ,

taedam vero rur f us adponito . Et plumbum in

aquam f rigidam imm ergito poltearurf us ad…p on i to , ac tx dam e x im ito . Semper autem ali…quid adpo f tum eff e oportet , interdiu qu idemm elius elt taedam habere no é ìu au tem p lumbum .

S i vero f urgere volue rit , cum cau tion e boe_

fa…ciac , quo pen icil lu s in tu s q uie fcat ; [i n m inu s ,fiatim ru rfus f ubdatur . Si vero ex taedis adpo fi …t is nu llam f u f c ipiat , tenu iorem facito , douce

f ufcipiat , ex his ad i llatran f eundo ,

‘

obedien .

tes u teros fac iendo .

Si vero nequ e o fculum aperiri po terit , n equeu teri p rop e accefferin t rurfu s ad veret eni m edi…cinam redito , aprimaad f ecundam , donecm olle fcant , propinqu ifiim e accedant . Et poltquam aperti fuerint , fubdititiafa&aadponito .

S in t autem magnitudin e o l ivae . Horum au temalterum adpo f tum f i t don ee liqu ef cat , dein dealterum adpon ito . (b um au tem adpon ere voles ,ip fum fubdititium m edicam entum ex refinapraeparatum , in ol eum ro faceu rn aut irinum t ingito .

Nam al ias ab o fculo u tero rum recedit . Prius ta…m en plum bum adpo fi tum eff e oportet , quo re…& o o fculo in i nternam o fculi partem adtrahatur.Po fi eavero m ollitoriaadponito . Lavetautem ca…lida ante , po ft f ubdititiam edicam enta.

S 3

278'

H I P P O C R A T E S

Et in ccenae x h ibeto qu id ex relat is marmu s . Ex:…h ibe to au tem duobus , aut tribus diebu sab adpofitione , con fideratione habita, an o fcu lum u te…

r orum bene habeat ,. e t purum fit . Quod [i elt ,

ab hoc fubdititiò q u ie fc ito .

‘

Polteavero mollito

riaadpon ito .

Quum vero infiammatum f uer it os u terorum

rurlus eodem modo pharmacaadpon ito , reliquaque fae ito juxtarelatum m odum . Ubi vero prob e habuerit corpus ve lu t diÈtum e lt , f ulf lato .

Sed et o fculum , et u teros f ulIlare oportet fic . Sub…

d ititium factum cum ficu adponito duo autemf ubdititiafac ito etantequam f ubdas fomen tum

adh ibeto ex foen iculo priu s r e latum , p oltridie

vero poli f omentum , adponito medicam entum

qunm adponere voles prae omn ibu s fubditi…tus ubi prius lave ris ipfam itaadpon ito ; polt eraau tem die m o llitoriaa‘ux iliantur

, quamdiu u ter i111flannuati f uer int , pol’t in flammàtionem veroaliafae ito juxtapriorem rationem ; faeito item de hocf ubditit iatal ia qual iade prio re . Et f i qu id emin m e1

_

1fe f em el adpo fi tùm , fatis videbitrîr inflas…f e ureros qu1e

'

fcitò . Si vero aliqUaopu s habuel it , rur fus adponito eodem m odo , quo prius .Po lleavero , ub i f em inaben e habere tibi vif .1 fue…

'

r it , & tempel’civum eff e f omentum ex f ufiim entis

praepa1ato .

Praeparatu r au tem h oc m odo . Cyperum tu fum'

praeparato tefiae con chae men fura, et calam um un…

guent'a1ium eadem m en furzu et junci unguenta…

r ii tantumdem cardam om i tantumdem . Cum in i item E th iopic i

"

et an i fi , et t urac ficcae et hy…

p e1ic i ,' ac focniculi f em inis . Quum au tem hae c

praeparaveris , viri i au [ter ialb i odo ratifîim i hem i…nas f ex i n ollam in fundito et d e contu f 13 qua…drantem in fpergito ,

‘ ac permi fceto . Deinde un…

https://www.forgottenbooks.com/join

280 H I P B O C I\ A T B,S

tur . S i vero tal iapurgataf uerint , quie f cat . Dix …

taporro hoc m odo con itituatu r . Int errogato , in

q u i bus diebu s m en f e s ipfi prod ier int , ab hisin itio faéto han c diaetam prze fcribito . Primum q ui…

dem m u ltacal idalavetur , capiti—

3 excepto . Quum

autem celfave rit , cafeum aerem t utam vinon igro pari aquatemperato dilui to po lteapo…lentain fperi ì1 , Prat im ex baln eo b ibendadat o .

D einde prandium tempeftive ex h ibeto .

'

Edatau…tem mazam , au t panem , porrum co étum

au t cru dum , de h uju fmodi omn ibu s ac ribusp rae fc riptis aliquando legum inis f ra& i deco& urn,

fp umam au tem n e

‘

de trah ito , f i lph ium mul

t um deraf um addito , ac multaal l iaincoquito .

Db fon iisau tem u tatur p if cium , carti laginei s om…

n ibus co€tis ,aceto m nlfo du lci ,au t favorum cre…m ore coc‘to ; bolbidiis , poly podiis in vino ,

o leo , f i lph n f em en tritum bihat , quamplur imatum in prandio , tum in ccenaedat . Lave…t ur autem po f

’c coenam quam requ ie f cere volet.

Hac diae taad d ies quin qu e , ve l f ex u tatu r , po fl:

110 3 d ies , man e jejunee fambu ci f ru'

é tus baccasf ex in vino m eraco dato , f epiae ovadecemau t duodec im. Haec tritalimul mane jejunae bi…b en dapraebeto ' po ft hoc vero pharmacum potion em dato . At ub i interquievit , lave tur . Sitau …

tem patio , ruta cafeus , atqu e fic p randeatpraefc ripto m odo . Serin s au tem coenet , f em

p er bis in die lavetur . Haec au tem diaetaad diestredecim , au t q

'

uatuordecim procedat .Quinn vero hi dies praeterierin t , catapotiaex

f uoco f i lph ii fabae magnitudin e f ormato , atq u ehaec primum dato po f

’ceavero al iaprze f criptafa…

c ito . (h m m au tem dies tran facîti f uerint viginti

qu inque in hac diaeta reliquaqu idem faeito eo…dem modo . Ante prandium vero , ubi prandere

D E M O R R I S M U L I E B R I B . L I B . I I. 281

volet allii fegm entaquatuor , cafeum aerem ta…l i magnitudine tcrito polen tam m odicam ad…

n1ifce to , ac maffam elf ormato eam que primum

edendam dato . An te coenam vero m eracum ab…

f orb eat , atqu e itac ibum cap iat . De cae tero veroeadem diaetau tatur. Q_

uum au tem novem die sr eliqu i f uerint ad tempus m en f i um , primum hocdato . Cum ovis , fambu co cum inum E th io

p icum , cali orii obo lum . Ubi vero duo d ie sr eliqui fue rin t , ab his omn ibus po t ionibus , accatapo tiis ab itineat . Verum pharmacum cum taedapraeparatum j ejuna, ubi lavit , f umar. P oll:m edicam enti vero porum , mercu rialem , brafiicam fimul in aquaco& a dato cum aceto m ulfo

du lci , au t favorum cremore cocto , fal e filph io

oleo condita. Atqu e haec in prandio edendap rzebe to , f uccos f o

‘

rb endo s , porum merac io…r em bibat . Ob foniisau tem u tatur polypodio co…dio , au t f epiolis , haec qu idem 111 prandio . In

coenavero famat carmem capr inam , aut ovillamaut agninam perco é

‘

tam , p e rrum , aliaacria,quaecumque voluerit . A coenavero lavetur ,

haec f i t diaetapofi rem is duob us diebu s .Si vero ex hac diaetam e n fes n on f uerint de…

t ratti , f equenti m en fe eam dem diaetam ab in it10r eperito u fque ad po fi remo s duos dies . In quo…

rum prioreadpo f i titiafa&aadponat juxtaf up er iorem ration em ex pharmaco in aquafacfìzo . Ad…ponarau tem praelo ta. Verum con fideraue Opo rte t

etiam u reros , quomodo haben t , quo f emper om n item pore ben e habean t os re& um acap ertum f i t

fi itavif um fuerit , ante adpo fi tionem f om en taadh ibeto . Quod fieruperint m en fes , f i qu idem f re…qu entes fuerin t pau cioribus lavac ris u tendum eli

& reliquadiaeta,ac cur‘

èitione . Si vero pauciorespluribus . Si vero fignificationem de f e praebuerint ,

S 5

282 H I P P O C R A T E S

rurfus eadem diaetau tendum eft , ac curandum ,

‘

donec m en fes adparuerrn t . Qaum autem f em eltalibus f em1nls prodier1nt , optimum f uerit in ven…

tre con ciper e . Atqu e haec elt omn ium h ujufcemo.

dl m orborum cu rat10 .

S E C T I O I I.

I u teri contingant coxam incumbant , dura,ac folidafit coxaad lateris m ollitudinem

do lores im i ventris ad ip fam lateri s m ollitu

dinem lumbos ac cruradolo r in cid it , ac ex…tenditur , fuppurantur , & linamentis opu s —hà…

b en t , pereunt n ifiqu id f eces , aut u ras . Q_umm

f i c habuerint pharmacum deorfum pu rgan sb ibendum dato , multacalidalavato u te…

ros f oveto , itau t urinam veterem in pelvim in…

fundas ,ac f e'

rvefacias , fupraip fius cavitatemmulierem colloces veltibus co1i teé

‘

tam , n e pree…

t erfpiret , f i f rigefiat u rina, f erri igniti f ruitain u rinam imm ittas , fomen tum facias , donec f eob fcure Videre , an imo deficere dix erit . Lava…t o au tem cal idaaqua, po [teadigito contin…

gen s os u tero rum ad fanam coxam trabar. Et

no é tu mollitoriaadponat . Poli quam autem dix er it directum eff e , faéto priu s cum odoratis fo…

m en to , rurfus m ollitoriaquaedamadpon ito . Imc

plumbeos penicillos per triduum , fingulis die…bus unum , pol

’c h os vero bry oniam albam , aut

f cillam per triduum . Po fi:eavero con fiderat is m en…

fibus , dif ce an bilio fi [int , aut pituito fi aut anfangu is fit corruptus , fi opus f ueri t ip fi fan…

gu inem purgare , quocum que maxim e c pus ha…b ere tibi vifafuerit , id adponito . Et polteacumeju smodi collu ito . Adponito au tem fubdititiamedicamenta. douce fanguis purus educatur ,

https://www.forgottenbooks.com/join

284 H I P I’ O C R A T E S

poftridie oleum ro faeeum . Atm en i"

bus prodeun.

t ibu s , m eliu s eli nonadponere . Si vero n on prodeunt , cantharidas quatu or [i nealis , f i n e ped ibus ,f ine capite , pae o

'

niae granan igraqu inqu ef epiae ova, apii f em en m odicum 111 vino b ibat . Et:

fi d010 1adfuer it , u rinae [tillicidium vexarit , inaquacal idadefideat , aq uam mulfamaquo fam b i…bat . Si vero non purge tur , ru rfu s pharmacum bi…bat . Siau tempurgati o prodeat , j ejunacum viroc oeat . Si vero non prodeat , dato , quod de trahatipfam , re fpecîtu ad vires m ulier is habito , tune

tntum e ft , utad virumaccedat . Si en im in ven trehabuerit , fanaevadir. In purgatione vero (i m ul

taprodeat , m ercu rialem edat , polypus ten er o sco é tos cibis m ollibus u tatur .

S i puerperae u teri in coxam incubuerint , autadlateris m ollitudinem , ad

‘ alteram c oxam oleum]Egy ptium album aut ro faceumadpon ito . Sedin fanam coxam decumb ere m el ius efi. Bibatau…

t em paeon iae granan igraqu inqu e , fambuci f ru& us in taedis con chae teltam maj orem cal’toriummagn itudine fabae . Et cibis u tatu r m ollibu s . Con…

veneritau tem m e rcu riali san te cibum , coctavelutb rafli ca. Sorbeat au tem ipfam decod

‘

tiaquam ,

aeriacomedat , ex ceptis raphano cep is acnafturtio . Optimaelt lactuca.Quot ver o m orbos ex u teris fieri cont ingit .

Dico au tem , quum u teri ex loco moti fuerint ,al ioalias adlabuntur . Ad quem cumque vero locumadlapfi f uerint , dolores i ngen tes incumbun t Et

fi quis ve fi eam con tingat dolorem exhiben t ,u r inam non fu fcipiunt , n equ e gen ituram in f e

ip fos trah unt , ambo dol ent , et f i non celeres

f olutiones fiarit , u teri po fi eafuprîu ran tur juxtae o fdem locos , fi ad ipfos de currerint . Con tin…

git au tem h oc et in laterum mollitudine , et In in

D E M O R R I S M U L I E B R I B. L I B . I I. 283'

gu inibus et fiiper pettine . Get terum in pr i nc1…

p iis qunm dolor habuerit f i c curare o portet ett epe faé tor iaadh ibere , et in aquacalidaf edere .Bonum en im et hoc e fi , aut fpongiis ex calidaaquaexprel fovere et pharmacau teris comm odabibere . Si vero ad hae c n on folvatur , pharmaco f urfum au t deor fum pu rgar e , u tro tandemopu s fuerit ; c ogno f ces au tem id hoc m odo . Sienim ad ingu ina, pc& in em , veli cam irrue…

x int , hac purgat ione f urf um opu s hab en t . Si veroad laterum m ollitudinem et praecordiahac phar…maco deorfum pu rgante indigen t . At vero h u…

ju fc em odi m orb i omnes fenioribus magis quam .

junioribusfiunt ad men f es f upprelfo s ; Hunt etiamjuven culis ub i m u l to tempore viduae'

man fe rint .S i vero ad f edem conve rtantur u teri , f ecelf us re…c rem entaimpediùntu r , et dolores occupan t lum…

b os et imum ventrem , e t inte ftinum re€tum ,

ac podicem . CLuum fic habu erit , cal idaipfam lava…r e opo rte t et lumbis f om entum adh ibere , et

p o& eagraveolen tiaf uhrer f q ire , et adponere ,

qua. purgant , et impellunt u teros , et b ibendada…r e quaecum que libenter admif erit ex maxim e con…

f eren tibu s .

S i vero incumban t in ingu ina; et u rinae m ea…tus , do lores fiunt f ortes et torpor in cruribu se t u rinae m eatu s ob turatur , et u rinam non em ittit . Cu rare veto oportet hoc m odo . Ad nares qui…dem odorataadponito ; u nguenta. Ad u teros

vero graveolentiaf ufli to . Porro omn is o ccafi ou reros propel l ere potelt , fi qu id mal i habean t .Nam et af rigore pedum ac lumborum e tafalratione , et terrore , et lignorum f ecîtione , curfu

adadclivem , ac decl ivem locum etab al i is mul

t is propelluntur . Proinde haec con f ide rare cpor…t et , ad totum corpu s refpeétu habito , qunm prae…

286 H I B B O C B A T B S

f en tes m orb iadfuerint , propter tal iaen im omn ian ece ffe e fi: p lu s , aut m inus aegrotare , et po fiquam haec e f fulf erin t , maxim e hac parte r epen ti…n i m orb i man if e f’ci fiunt. Q_

uum igitu r haecad…

vener int , pen itius ex“

totaf em inadepreh endereo por te t. Nam queecumque perfrige rationes c ru

r um , aut fiupe farîì ion es ex f rigore fiunt hae om…

n es etiam in u terorum m orbis u tero s elevant . In

talibus'

itaque'

aquam calidam adfundere opo rt et

u teris , e t c ircum iitis locis , et ipfos ,ac ferutaex…

calefacere qunm adlap fi fuerint .

Si c ircumverfi fuerint u teri ex partu ad de x …t ram partem

l

e t puerperii purgam entanon fian te t dolor imum ven trem habet , et lumbos , et.laterum mollitudin em , et dextrum crus grava…tur , et torpor o ccupat , et non t rem it , et o feu…

lu rn uterorum contingere non po tefi , f ed ip fosi

leves , ac fortiter planos depreh endet . Q_uum f i c

habuerit pharmacum bibendum dato aquo fu r…f um ac deorfum purgetur magis _

vero deor f um

e t totum corpu s foveto et prae fer tim u teros l e…n iter et cal idab is in die lavato et ex potibu s

quem0umque libent er adm iferit , experim ento fa…éto praeb eto et viro f requ en ter condo rm iat , et

b rafli cam edat . Si uteri ad fin illram partem ,autc o xam declinaverin t , dolor acutus ac veh em enshabet lumbos et laterum n1011itudin e3 , ac ipf umc ru s et claudieat .

"

Q_uum [i c habuerit , pharma…

cum in f rapu rgans b ibendum dare opo rtet , et

po f’ceradie f ufli re hoc m odo . F- e rdei ch oen ices

duas et o leac fo liaparum corrf ringito , gallamc ontundito , ac cribrato , et h y o fcyam i tertiamc h een ie is partem . Hae c m ixta; et o lei h em inadi…m idiafuba<ftain ol lanova p

‘

er d ies quatuor fu f .fito . No& e vero lac bubulum , et m el , c t aquamh ibat , et calidalavetur .

https://www.forgottenbooks.com/join

288 H I P P \O C R A T E S

Si penitus ex pudendo e x c iderint u teri , dependen t velu t f cro tum et dolo r corrip it imum ven

trem et lumbos et in gu ina, et qunm tem pu s

p roc effer it , n on vvolun t in fuum l ocum redire .Morbusau tem hic corripit qunm recens ex par…tu laborarit aut fat igataf uerit , u t uteros con ta‘…diu laeferit , aut cum viro eo iverit in puerp erio…r um purgatione . Quum li c habue rit , fr igefaéto…

riam itigan tiaadponere oportet ad pudendum ,

e t quod extrapropendet depurgatum mal o pun ico in vino migro co& oab luere , et intro protrudere . De inde m el, refinam pari utriu fque port ione co l liquare , et in pudendum in fundere . Et

decumbat fupinapedes furfum ex tentos haben s .Poli eaf pongias adponat , e t ad lumbos delige t .Quamdiu vero fic habuerit , acibis qu idem ab…

f tineat , potu vero parciflime u tatu r , donec f ep…

t em praeterieriut dies , et f i qu ide'

m f i c obedire

volu e rint , et r edire fatis ‘

f i t l i n m inus f um

mas u teri oras derafas et ablu tas , picato ceratoillinito . Dèinde pedes ad f calam deligato , ut ca…put deo rfum pendeat , et manu in tro de trudito .

Po fi ealavato et cruraipfiu s vic ifIim bolligatoatqu e f i c per no élem et diem f i n ito ,acm odicump tifanae fùecum f rigidum dato al iud autem n i…

hil . Po iteravero die rec linato , cucurbitamquammax imam ad coxam afii igito , mu l to tem…

p ore trah ere fin ito , ubi ip fam detrax eris ne

f carificato , f ed reelinatam f i nito , et n ihil praeterf uecum ptifaux ex h ibeto don ec f eptem prae ter…ierint dies . S i vero [i ti s vexer m odicum aquzeb ibat . Quumau tem f eptem tranfierin t dies Cibism ollifiim is ac pau c iflim is u tatur . Ubi vero veutrem exonerat e voluer it , decumbens id fac iatdon ec quatuordec im prae tereant dies . De inde te…pidis fom entis colluatur m eliusau tem eil: cal ida

velu t

D E M O B B I S'

M U L I B,B II I B. L I B . II. . 289.

ve lut ex fole , q uamparc1fiim e deambulet ne

lavetu r. Vei1trem autem nc folve ris . Cibis ver opauc i1i im is u tatur nequ eacribus , n equ e

pudendum g1aveolen tibus . f 1ilhatur , poll…

quam obambula1e inceperi t f ubligar geltet.Si vero ex trapudendum os u tero rum excid e

r it , utpo te cervice utero rum prope pudendum (i ta,amp lae x fi lteute ; fit autem hoc magis Pterilibus ,

cont ingitque maxime ex fatigatioue , qunm m u

lier laborarit , u teri cale faéli fuerint , ae ex f u…darint ; tune everritu r os iplo rum per cervicem ,

u t quod in h umidio re , ac lubrici0 1e , c zilidiore li t loco q uam in priori tempore , ub1 h occ ontige 1it

'

, p roc eduut . u teri loras ad f riguso fculum iplo rum_

ever f um prodit . Et fi qu idemb revi cu ratafuerit fanafit , ver um l’te rilis pen i…tus relinq u itur. Si vero non brevi ; o fc 1ilufn durum iemper ip fi extraerit , fiuet . i l lio {Ilias at…q ue al ias fanio fu s humor vifco fus , ac graveo lens .Et [i m en fes prodier in t , fiadh uc ejus ae tat i s fuemt , in l e& o decum bet . Tem poris autem p i o

gre ff u h uju f modi nio rbus in curabilis f i t , & c oi1…

f eu elc uu t , utero s foris hab e iites .

S i vero u teri extraprom in uer iut , ablutos Ip…

f e s aquatep ida, o leoque , ac vi no illi tos rur f us

indiro , ac deligato , graveolent ia'

f ub te r fu ffito .

Sub nare s au tem odorata. Si vero mu lto tem…

po re u teri prom ineant , Rupide perf rigerentur ,m u ltam calidamaquam adfundito quo ref o c illeu

tur . Si ve ro j’

d fl I m ilen tur e tiam aceto adaquamadm ix to foveto , fitque haec aqua, aut lau ri ,au t myrt1 deco cîì um . Et leniter pro trudiro , ce…rato unguen to illiuito , (i parueriut , fati s e 1t ;fin m inus cum aquaab luito , aceto m odi cotepefa& o pro fundito deinde illinito . Ubi verbcon f ederint , ablutos velu t d ictum efi , umi di to

Prmc. Art . .Méd. Tom . III . T

H I B B

‘

0'

C B A T B S'

al iapraedié tafacito . Oleum vero ne adh ibeton equ e al iud p i ngu e , au t pinguitudiuem haben s .Si quid ex o fcu lis u teri complicatum fuerit , m en…

f es non fiunt au t '

pdu ci pravi , ac dolorific i ,quam viro condo tm ierit ,

‘

dol et , qu idquidv ir imm iferit ex co itu , exit , m ul1e r con t ingi nonvu l t , n eque adtrah it gen ituram . Et do lo r habetim1im ventrem , ac lumbos , o s u terorum ad

‘

con taéì um non comparet .Quum igitur fic habuerit , u rinaveteri foveto

deind e vomat al entis decoà o , n1el le , acetoadm ix to , pofieaaquacal idalave tur .

1Deinde oleoalbo E gyptio in ph ialam argenteam,

‘autaeueaminfufo ; fal e addito conte€taph i.rlae infideat ,odor olei per os

"

ipfi penetrarit , ipfam pariturame ff è , pol

’t

‘

erad ie fanam f ore pronunc ia ac '

c'

onh def e jube , ubi dorm ire volet . ol eum ]Egy pt iuiiI in lanaadponat Pofir idie vero cò nfideret ,ai1 os u terorum magis fit di rectum fi eff e di…x eric , per tr iduum odoratis foveto , f ubdititia,q uae

'

non m ordeant , adponito ,

‘

purgatoqu e ,

cum odoratis ,ac m ollibus po fieacolluito to tidern ‘

diebus ve lu t priu s . Q 1um autem m enfes pro…dierint ,

’

3e ìuna, illo tzi , aromat is f ufii ta, ad vi…

rum ac cedat . Pleraeque vero ex h oc morbo fié …

r il e s fiu u t , fi non curatus f uerit .Si u l cerati fuerint u te ri , extrem e f oras pro…

c elf erint , ol eo illitis man ibus indito , my r rhaepu rae pi lu las tres devorandas praebe , laurum vi…t id em t ri tam bibat vino '

dilutam , fic fanafiet .

S i… in ar6tum cori traétaf uerint pudenda, f ubditi…11madp

‘

oh ito . Anifividelicet f em en apii tritumpù dendis f ubdito . Si u te ri uon iu loco mau ferint ,f edmodo h uc m odo illuc traufie rint , u t dolo res ex…h ibeant , nunc incoufpicui fian t , nunc e x eaut

'

velùt‘

f edes , qunm qu idem f up inaf uerit , iu

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O .C È A T E S

non in f uo mundo fit cor vib ret , dentibusf rendat , fudor .m ultù s . fit , alia quae afacrom orbo correpti patiun tur q uaeabau re ex fudan t .His f rigidzim aquam m u ltumadf undere oportet fu

p er cr'

ura, manus aliafacere , ve lut priu sdi & um efi.

Si commoti uterialiquo adlapfi fuerint do

lot em ex h ibu erin t o leae f cab iem & lau ri , ac cup refii ram en tain aqua‘

cocia, lanaexceptaf ubdito . Quum

'

mu l ier recens enixa onu s maju s ,quam pro naturalevarit aut t imuei it aut l ignaIecue rit, au t cucu rrerit aut al iaquaedam h uj1ìil

‘

m odi fecerit ,p

uteri ex cidunt ob haec max im e ,aliquando veroad fiernu tationem . Non en im vio

latur fi per vim . fietnu tans , non appt eh enderitnares . z Prolue re itaqu

'

eaquatep idau teros oport et . D einde betae i uceo , fervefaé to fim iliter pofi

ea'

vm o n igro m eraco . Si vero non obe diat , m ol

litoriafacere oportet . Verum haec facere oportetp riu fquam per f rigerentur , l eviter i ntro indere.

Deinde cruraex tendere ,ac fubalternatim po tierem o ll e quiddam ipfis fub igere apotu vero

coe"

r\

ceri opo rte t- tales quam max ime , ventrem

cufiodire u t n e ex tù rbetur. = Naribusautem odo

rata.adh ib e re . Huju fmo’

di vero pofieali non qu ie.verint , f ed m oveantur , z ve ratro pu rgare o portet .

Et fi non fatis fuerit etiam vom itu s facerenon lavat i , tacereqù e ac quiefcere .

Si inflati fue rin t u teri venteradtollitur in

flatu r , ac f on itum edit , pedes , cavae facie ipartes intume fcun t , colon injucundus fit . Et

m en ics o ccultantur gen iturahoc tempore nonmanè t intu s mulier ,

anl1é lat, fpumatq‘

ue acan . .

Xiaefi qunm ex pergif citur e f omno reéìacervi- cc fpinatio ipfan1 co rripit , quidquid eder it ,autbiberit , ip fam molefiat , f u fpirat , ac trifiatur

n s 111 0 11 11 1 s M U L I E B R I B . L I B . I I . 293

magis , quam priu fquam edit , fufiocatut ,nervi con trah un tur . Et u teri , ac veficae dol ent , ‘

manus contaé‘rum non adm ittunt . Neque lot ium em ittunt neque genituram fu fc ipiunt . Quumf em inafic habuerit pharmacum deorfUm purgan sb ibendum dato , calidalavet , ac f requenter infideat totd corpore . (b randoque etiam u fque adumb ilicum fom entumadh ibeto interpofito tem

pore eaadpon ito aqu ibu s pu rgetur non m or…

deatur . Suff um igetautem odorataf uh rer pudenda, Tub nares vero graveolen tia. Et potiones dat o , quae u teros purgant , ad locum impellunt .

Et m ercu rialem edat pofiealac bibat velutde latere f criptum efi. Morbus autem hic non

efi diuturnus.

S i velu t in cal lum indurati fuerint , o fculum

e xafperatur m enfes o ccultan tur . (b um aut em prodierint , afper i adparent velut arena. Si

vero etiam digito contige rit os 11teriafperum com

p eriet , lemper velut cal lus adere f cit . (b urnfic habuerit , cy clam inum terer e opo rtet , fa…lem ac fiCum fimul m ileere , cum n1el l e giandu lam efiorm 11re ac f ubdere , fom ento adhi.b ito purgant ibus eluere . Edatautem m ercu rialem , brafii cam co&am, f uecum f orbeat ,i ten1que porrum , cal idalavetur Si vero velut in cal lum indurati f uerint , m en fes obtor

q uentur , o fculum ipforum clauditur non

con c ipit , velut al iud qu id efi , fi contiger is velu t lapis i llio eff e videtur efi os afp er um ac mu l tis radicibus praeditum non l eveadfpeéì u qui ipf um confiderat digitum introm ittere non potefi , f ebris c ircum f rigerans cor.r ipit , f remitus , do lor ureros habet , imumventrem , laterum m ollitudinem , ac lumbo s .Patiturautem haec , fi ipfi corrupti menfes dom

T 3

294 H Ì P °

P O C R A T E'È

putruerint . Quandoque vero”

etiam ex partu'

,

f rigo.re au t maladiaeta al iter . Medicam en

tum igitur b ibendum dare oportet , multacalida.aqualavare . O l eo item u tere fom en tum

adl11be . Q_uum au tem rebens lota, aut fotafuerit ,

f pec illo, imm ifib ape t ito , os ipib rum dilatato ,

idemq ue cum digito fim iliter e ffic ito m ollito

r ia, velu t di€tum efi , adponito , & _poti0ne s fi

m i liter bibendas dato eodem m'

odo cu rato .

S i ve to obduruerint u ter i , o f c ulum ip fo rum »

durum fit , clauditur , m en fes non prodeunt ,f ed paucio res , det eriores , dolor incidit ,f ebris , rigor corr ip i t circaimum ven tremlumbos laterum m ollitudinem . (luum fic hab uerit , mu l tacal idalavato , tepefacîtoria.adhib eto fi do lo r habuerit u terò s mu l to tem porec um aquadeco é‘ti cucum eris fy

'

lvefiris f ove to deinde m ollitoria

i

adponito . Atqu e haec p er triduum fae ito fi ex contaétu o fc ulum u teror um molle adparuerit , ex cru do l ino tres penic illos fuppurato rios indito primum tenu em f e

cundum pau lo c rafii orem . Crafiifiimusfautem . fit‘

magn itudin e digiti parvi , longitudine vero qu inq u e digito rum , itau t hos adip e, an f eri1w illitos

f ubdaé . Sed ub i fom entumadh ibuer is ex odoratis glandem mollitoriam adpon ito . Au t n itrumral i magn itudi ne illitum , u t n e fauc ie t . Non enim

pungere oportet , adpofitum fit ad duos dies .

D ec edit autem velu t cortex , p elliouacrafia.In termifiis vero tribu s diebu s cy clam inum cum

11‘arc ifiino fubdito . Si vero hae c non purgar in tc um mu l taconfiderationeadponito id quod cumb uprefii paratur , adp

’

ofitum maneat per diemub i f ortiter m omorderit , glandem ex trahat ,pude

'

ndum colluat . cum aquacal ida, in oleoi

‘

nfideat , pofir idie vero lotacervinumadipem li

https://www.forgottenbooks.com/join

296 H ILP P

'

O

'

C II A T E S

tepefacere ad igmen'

1 oportet , et quod.

defiillat , "

lanaco lligere ,ac adpon ere . Au t adipem rubrumanf eris aromatibu s c 0 11ditum, & ungu en tum rofaceum perm ifrta, lanaexceptaadpon ito . Praefiat au tem au f eris adipem , adipem ovillum ,

ceram albam , 1efinani , n et0 pum , o leum rofi1

ceum , hae c fimul l iquare , ac m if c e i e . Ubi verolotaefi haec tep idain t1o ad u terorum o f culum

adponat . Aut cervi m edullam , auf eris adipemliquato , ro fac eoî au t i rin o o leo admix to in

valde m o ll i lana.

-É dpon ito .

Quu rrì m ulieri u teri duri facili fi1erint , adpudendae x ierint , durafiunt ingu ina, ardo' rin inguin ibu s efi , & om n iacancerantur . Quumigitur fic habuerit , cucum eris fy lvefiris internampartem

' &‘

favum terito , aquae hem inaadf ufixi n f edem inf undìto , pu rgatur .

S i os” u ter o rum du rum fiat , cervix prze 1f ce1ta…t e ; m orbus leviter haef er it ex digiti contaé ‘tuc ognof ce s , fiad co xam devolvantur ,

‘

n ihi l acreadh ibeto . Si en im e x ulceretur aut inflammetur

p eri—c i1lu 1'

n‘

éfi ne m u lier pen itusfierilisfiat . Verumadpon ito eaquae non m ordent , aqu ibu s purgetur.Qu ùm vero duri f ue rint u teri , & fic dolue rin t , f ubditit iaadpon ito , velut efi cervi m edul la‘

,au t ani erinu s , vel f uillusadeps u

_

nguentum tritumc um m ellè , ovi luteum ac ceram albam , ve . .

em ollito , h ordeaceam , au t trit i ceah1 farii1am c um aqua, rutacoqu ito .

Si u teri conclufi fuerint , o fculz'

1 iplb rum durafmn t , genituram non amplius fuf c ipiunt , f edilatim , ub i cum v1ro c ondorm ierit , dum

' cruramover , ex 1t , dolores imum ventrem '

, lum

bos , ingu ina‘occupan t , m eules om nino non

prode u'

i1t . Sì vero e x eant , pauci , pray i , acdecolores p10 deunt. Q_uum fic habuerit , mu lta

D E M OR R I S M U L I E B R I B . L I B . II . 297

calidalavato , pofi balneum vero cafio rium cum

paeoniae radice in vino n igro odorato permix tab ibendadato . Cibis autem velut puerperautatur , fi manifefii f ue rint men ics diem u namin term ittito , toram foveto , pharmacum potandum dato fi adf ue tafuerit , furf um pur

gans , aut fi egere vifi1 f uerit , deorfum . Lac itaq u e afininum aut f erum ex h ibeto , len ite r f o

veto mollito riautero adpon ito , cy clam inum , narc iifinum . Cucumerum vero parvorum fy lvefirium internam partem f um ito e x

divulfis f emen e x im ito , ac latte mulieris mafeulum ladiant isadfufo terito , myrrhapu ra, n1el l eOptimo adm ix t is , oleoque ]Egyp tio albo , ne

liq uidum faeito m edicam entam , f ed ficcum , atq ue hoc in lanam m o l lem puram in farciat , & ino leo ]Egyp tio albo t ingat , loraadponat . Su

b ligetur au tem f ub tedi o maneat , quum pur

gatur .Pofiquam au tem Tufii cienter habere tib i vifa

f ueri t , quiefcat ; fin m inu s , rurfusal iudadponat ,p ofieavero obvolu tam lanam m o ll em , ro tundamfaciat , netopum imm it tat , diem unam fub

dat pofiridie vero ol eum ro faceum itidem in lana. Deinde rurfus cerv i adipem , etiam ip fum li

quati1m in lana. Lavcturautem cal idaaqual‘emp er ante f ubdititiorum adpofit ionem . Et odoratis len iter foveatur mu lto tempore . Pofieaverounainterpofitadie colluito , fi qu idem pituito iàfuerit , eo quod cum grano cnid io paratur . Si vero b ilio fa, eo quod cum f cammon ia, pofi hae cambo pofiridie etiam narc ifiino cum vino dulcicolluito . Si vero narcilli num non fuerit , cum

anth ino , aut i ri no q uamoptimo . Sit autem oleitc rtiavin i pars dei nde interpofitis duobus diebus ,id , quod cum pu legio przeparatur , unum diem

T 1

'

298 H r r'

r o c'

n ar z a

adponat . Si vero prodierint menfes , je junapert riduum b ibat cafiorium cum vino odoratoalbo ;ubi vero defiverin t m en fes , fiabiles f uerintlavetur , aquaf rigidaperluta

‘

,

‘

cy ceonem b ibatn on falfum . Cibum au tem ne contingat , cum

viro dorn‘

1iat duobus , aut tribus diebu s . Quanto ,

vero tem pore purgatur , m ercurialem in aquacoqu en3 ubi co& a f uerit , ex primat , & _

al l iumao cum inum fal em fub terat oleum hisadm if ceat , m odico fucco adfu fo f ervefaciat . At

qu e h oc edulium ante c ibos edat . Allium " itemc o& um ac afiatum quamplurimum accipiat.

‘ S iVero m ercu

'

rialis non f uerit ten era, tritam cum

b rafii cacoquere oportet condire , l en is erit ,fi in ventre conceperit , Tanaevadet , om

n 1a1pfi juxtaornatum procedent .

Si os uterorum cor1clu fun1 fuerit fit f orte velut grofius , fi digito contigeris , depreh e11des .

durum , ac convolutum digitum non adm ittit , m en f es occultantur , gen ituram non f ufc ipic hoc tempore , dolor habet imum ven

t rem , lumbo s ac laterum m ollitudinem . Quandoque vero etiam furfum adfcendit , f ufiocat .Q y um fic habuerit , pharmacum deo rfum

'

pur

gan s b ibendum dare o portet mul tacal idala…vare , adponere ea, quae — o s mo lliunt , ip e

c illum imm ittere ac aperire , item que digitum ,

fim iliter l evigare . Qu inn au tem m ol l e f uerit ,adponere ea, quae fangu inem purgant , potion es ex h ibere ex periri , u t przebeas quodcum - t

que al iud libenter f u fceperit . Brafii cam autemedat , fuecum f orb eat . Si u teri conclufi fue

r int , men fes non adparuerint , colocyn th idem

fy lvefireni , filph ii f em en , cum inum E th io

p icum , n itrum falem th ebaicum , adipem renalem , farinam , my rrham , r efi

https://www.forgottenbooks.com/join

god“

H I P P O C R A T E S

ac compa& um f uerit . Quaedam vero etiam ex

partapàtiuntur ,aliae etiam al iter. (Luum itaquefic habu erit , pharmacum b ibendum dar e Oportet ,fac ilius judicabitur , fi dolor habuerit , tepe

fa& oriaadh ibeto , f rigidalavato , ac interm iffione fafla, collu ito , ex pot ion ibus dato quamcumqu e maxim e liben teradm if erit , fu ffito ea,quae reficcan t , poly pos edat , ac mercurialem.

Si vero non conclufi fuerint u teri velut oportet in aquadefideat , in q uaco étafit myrtus ,aut len ti feus , aut Vitis aut o leac f ol ia, au t ro

farum . Ì) iaetavero fit , quae relataefi in rubrofiux u . Optimum vero ipfiauxil ium efi fitis , fre

qu entes vom itu s proh ibitiones balneorum .

Quam uteri , magis quam conven it , f uerintapert i , non conclufi purgatione opus haben t ,

collutionibus , fu ffimentis . Si vero m en fes

e ffioruerint , plures fiunt , deteriores , l iquidiores , f requ en tes . Et genitu ranon man et in…

tus , f ed quando il l i prodierint , perit . Et fi os

contingas digito comper1es ip fum le ve . Et im

p oten tiaip fam prae m enfibus corripit . Et f ebris ,ac rigor ob tinet , doìor 1m um

‘ ventrem lum

bos , laterum m ollitudin em corripit , maxim e

fi qu id in ipfaco rruptum computruerit , itemque

e x pat tu alite r. Qy um igitur f i c habue1it ,cu rare oportet , ub icum que tandem dolor f ueri t ,velu t in fuperiq ribus f criptum efi.

Si u teri infiammati f ue rin t , m enics obto rquentut , cerv1x m ul tis tenu ibu s venulis ad telaramaraneae fim ilitudinem variegatur . Et Febris efi

acu ta, m en tem percellens m en fes pravi ,ao pauci ipfi comparent . Et quum j eju

'

nafuerit ,vomi tu s qu idam ipfi f upe rven it . Quum vero qu idcomederit , revom i t . Et dolor OCCUp.1t imum v …n

trem , lumbos , animo liuquirur p er to.

D E M OK—

B I S M U L I EB R I B . L I B . II. so i

totum corpus perf rigeratun Venter au tem nunc

durus , nunc moll is efi, incenditur , adtoll itu r , pu tat f e in ven tre habe re . Quandoquev ero ven tris m oles vacuaadparet , alvu s aquaim pletur , prom inet_ , o f culum

graci l e fit , derepente apparent m en fes firiden

tes , paut i , ac pravi , adtenuatur circaclaviculas , co l lum , pedes intumefcunt , praef ertim pedum e x trem itatesQuum fic habuer it , pharmacum in f rapurgans

b ibendum dato , f ubdititiis u tatur , f om entis

u teri f ovean tur odorat is . Per diem vero p lumbeis pen ic illis u tatur , ante adpofitionem aquacal idanon m ordenti colluito , pofi adpofition em hoc in fu fo colluito . Cn efiri duas potionesin aquae hem inacoquito , aquam ex colaro , acinf undito o leo narc iii ino , aut anth ino admix to .

Pofi hae c tres dies in term ittito , deinde cu_m eo

,

quod cum aceto paratur colluito ante cibumm ercurialem cuni aliquantulo vino coquens edatzvelu t brafii cam fimcum fo rbeat . Si vero per.n1an ferit , p harmacab ibendadato , aqu ibus aquade u teris purgatur . Cibis au tem u tatu r panibus ,

oleribus , co& is , fiaccidis . Marinis autem po . .

tius quam carn ibus . Au t e xtrem is partibus co& is , flaccidis , labb ret quamplurimum ante ,pofi cibum , quan1m in imum lavetur Rigida,adulc ibus ;ac, pinguibus omn is gen eris arcea

t ur . Diebu s autem purgat ionum intermediis

adiantum bibat j ejunain vino diiuto . At m orbush ic l ethal is efi , paucae: eif ugete pofiunt , finon

in ven tre conceperint .

In uterorum infiammatione menf es ob torquen.

tu t , & , quum j ej unaefi , vom it . Ubi vero com edit , do lo r habet imum ven trem , lumbos.Et totus venter m odo dario t , modo mollis fit ,

go: H'

I P P O C R A T E S

‘

non valde ‘

confidet . Alvu s magnafit , non

purgatur fibi praegnans efie videtur ‘

pat itu r quaecumque p1aegnan tes perp eti f olefl t . Et

fi ventrem contigeris , levem com peries tùmore t nvelut in u tre , quum partu s tem pu s eff e Vifum

f uerit , u teri conc idunt , m en fes pauci ac det erio res fiunt . Hu ic pharmacum

'

deor fum p

gans b ibendum dare oportet , pu rgatoriaadponere . Purgatavero famaevadit :Si infiammatus f uerit u teru s , vellicatur .

' Si vero quid corruptum f uerit , ac vitiatum recrudu

erit , febri s corr ipitacu ta, magna, horrordurus partes cimapudenda h orribiliter adfic itur , mordetur , conc itatur , fi qui s di

gito contingat , rurfus peju s habe t , pungicur ,

capu t dol et , ac finciput , cal igo adefi ,

f udo r f ron tis . Ex tremae partes perf rigeran tu r ,act remun t , fopo r pro fundu s aliquando oc cupat ,audire non po tefi. Neque r eliquus f en fu s ope

ratur fafiidium cibi efi m u ltum , fiomach us ,ven ter omn ino non cont inen t cibum , voci

f eràtur , e x filit , pettinem dolet , & inguina,lumbos , occultos pudend i loco s , cito

m oriuntur . Si vero dolores ad extremam deb ili

tatem dedux erint , fpongiis calidis ex aqua,o leo eXprefii s foveto , f rnbdititiam ol liaadponi

' to m edullam cervi , adipem an f er inum , ce“

ram albam , ovi luteum . Aut c eratum picatumCum refinaf ubdito . Vino vero , au t la6te caprinopurgato , au t vo lucris juf c ulo . Vinrin1 au tem ne

* b ìbat , pt ifan x iu ccum f orbear.Ad dolorem u tero rum m edicamentum in fufile .

' Si dolor folum f uerit veh em ens , viol entas , ca'

ligo i1f‘

u teris in èfi fiutu s non exit , f ed ifih ic‘

111a11e t malum i “

Opor tet igitur fic curare . Atripli‘ cis fy lvcfiris f em en betas fim u i trita, ac te

https://www.forgottenbooks.com/join

H r r r o c aar n s

corp oris trifiatur , m ente variatur . Et adfe& io al°cendit ex i n f erno ven tre ad lumbos , addor fum , praecord ia, pe& ora, collum ,

caput , fiomaoh um , m ortuaeiTe videtu r.(b um autem dolor folutus fuerit , torpor habet lumbos ingu ina, crura, in pop litibus livores fiunt , m odico tempore m el ius habere [ib i videtu r , deinde rurfu safiligitur , cor

pu s pufiulis’

comple tu r , rubores conlpicui , acman if efii iac iem occupan t , gu ttu r ficcum efi ,

l inguaafpera. Hi c m orbu s , fi praegnanteminvaf et it , o cc idit ; fin mi nu s , m edelam adh ibereo ortet , lac afii1inum bibendum dare , aq pur£ re . Si vero fic n on folvatur , ventrem m o llib us frigè fac

'

toriis perf rigerare , f ubdititiis non

m olefiis , levibu s paulatim purgare ,Àtemquevom ere . Ad h‘oc commodum efi fambuci f oliaiu.

m ere co&acum.origano , aut thym o , au t ruta.

Si , vero f ebris dim if e rit , etiam vinum , ac cibos

du lces dato . Ve rum tamen pau cae curant u r.Aqua“ intercus ,

fi in uteris fiat , ; m en fes prodeun t arenofi, aqubfi non val d e cruenti .Intume fcit u terus , venae , propinquifiimae partes , praegnàns fit , deinde f ufio ca

'

tu r ,

mammae fluun t , imu s ven ter du rus efi ,acin tumefiit , omn is circum ci rcal ocus , dol e t , fi qu is ipfum adtingat . Et f ebri s , ac firidor

de 11tium cor rip it , do lor veh em ens laterum mo l

litudinem , ac lumbos , f em en 111 fomnis e f .

fundir , pe)u s habet . Hanc cal idalavare oportet , ao tepefacer e , pharmacum autem bibendum

dare , c um deb ilibus iove re , cy clam ini obo

los tr es in l inteo deliget , ac adponat . Et cuprefiiiuccum inaquamadcfac iat , ac can tharidas eademterat , m odico tempor e adpò nat , per m ul

tum temporis interval lum .

Efficax

m : MO R B I S . M U L I E B R I E L I B . II. 30 ;

Etli cax efi f ubditit ium . Cum inum c h emaé men

f ura uvapallaalba. Aliud . Urt icae fem en ariradix . Horum quodcumque voles , l eviter adpon ito ubi vero e x purgaveris , colluatur , itau t.de t1ahas , cum in fufo pudendacolluas fimul

c um viro dorm iat , 11 fatum ad partus tempusge lla1it , totaeXpurgatur , fanafit.Aliaaquaintercus u tero rum . Subcruentum quid

dam fiuit fan iol’um , purgatu r & m ordet. v1lde ulcerat pudendavelut muria, c ircumfi

tus partes , quocumque defiillarit ,colo r efi morbi arcuati . De caetero vero pu rgatur copiavelu t in al iis fiux ionibus . Morbusaut em hic deb ilio r efi , aliquando lethal is fit ,fi u ter i egrefii fuerint . Hanc curato velut eam ,

quae ,a{luxualbo vexatur , lacafininum bibendum dato , ex tenuato , praediétis pharmac iscu rato . Eclegma. Quod delingituradaquam int e rcutem . Si aquaex u teris fluat , f ulph ur , anf erie adipem delingat .Si ventus in u teris fuer i t , flatus exit , firi…

det , totain tum e fc it , f ebris habet , ardor ,ad haec valde ex filit pr% do lore virum non

adm ittit , val de a5gre fort co itum e11g1

n on po tefi , velut onu s grave ipfi in u teris iacet , capu t dolet , anx iaefi , loqu i non

po tefi. Si vero dolor acc eif erit , clamat , dolet d mn ia, lumbos , pubem , f edemu rinaf upprim itur , et venter f uit ocatur & m oricupib , pree cordiadifienduntur , fiomach usm ordetur os,amarum efi , vom it acidapuraac m eraca, f 1equ ei1ter 1u éiat , m e

lius habet Sin m inu s , in tume fc it , fiadt ige.

r is ren ititur , dol et . Pro inde u terum cumaquam u l ia, aceto mulfo , ac ol eo colluere opor tet.

Et cum inum au t an ifum tritum f um ere , & liP r im . Ar t . M eal. Tom . III . V

306 - H I P P O C R A T E S

n i fol iaterere volucrinum adipem cum ovisin aquainf undere . Subdititiis vero , ac po tion ibu s ut ere , quae ego def c ribam . D

\efideat au tem

i -11 oleo —cal ido , aromatain ipfum imm itt ito

junoi odorati florem . Aut inaqualauri , au t maI inaf defideat . Optimum aurern e fi m ollibus in

f ufis ventrem pu rgare , aut glandem adpone re ,

quemadm odum pue ro ven ter folvitur , lanam il

l.otam lcum m el l e . Si vero an tiquior f uerit , cepam in o leum , aut m el t in é tam adponito . Aut

tam inum f el , aut n itrum cum n1e ll e . Au t mal ipun ici acidi nucleum cum m elle , h oi deaceafarina.Si molaipfainnafiitur acrafiagen itu raintu s

r etenta, th ymbram tr itam in aceto & aqua, l iqu idam b ibendam p raebeto . Au t hy o f cya1i1i f en1e11

‘

t ritum , cum mu ria, ac filph ii f uoco ,

‘ acetoc o ìluito . Au t fi Opu s f uerit cum aqua. Optimumvero efiaquam m ulfam inf undere cum aqualent ium au t ervi aut floris violae . S i vero pu rgatafuerit atalibus , quae funt velut ign e ambuitam y rtum coqu ito ac perlu ito my rrhamac n etopum cum lanaadponito . Si ventus in u te

ris f uerit , ac m om orderit , quatranfit , colomm facit , prae ardore in tum efiit , do let ,v i rum averlatur , co itum valde 2cgre f ert ,tenditur , ac intun

'

1ef c it pe éten , erigi non potefi, n ec dirigi . Quum fic 1nveneris , f eito , qu odventus , gen iturain uteris efi , prop terean un c aegro te t . Aceipe itaque mel, ceram , l in iioliat1i ta, adipem volucrinum; & hacc 111 vinoodo1ato tepefadiaper clyfierem uteros infunde .Adponat autem f olial in i . Au t f em en lin i teritoin lanam involvito , ad os u teri adpon ito ;

fin m inu s , ef iicaciore u tere . Irinum croc um

lin i folia, adipem voluc rinum terito

https://www.forgottenbooks.com/join

H I …P P O C R A T E S

r ito , fiìbdititiaf ormato pharmacum biben.dum dato , ac lavato . Qaum ve

‘ro mu lier u terosm ordetu1 dolet , lanc inaturque bilem fiavam m ingit , u teru s h iarit , ocul i f uerintvelu t morbo regioadfeé torum f eito , quod bilisin uter is efi. Quapropter optimum efi ex pur

gare totum corpus ipfos u teros fubdititiis

quae b i lem educunt . Q 111m vero perfrigératuru teru s onu s infitum efie videtur , co lor nonefi claru s , compacfius efi u te ru s . Quum fic

pu rgare oportet cum eo , quod p i tuiadtenuare , ac f requen ter vom ere.

1 (Mmm mulieri male oluerit ex o re , gi ngivae n igrae fuerint , ac pravae , capu t l eporismu res tres f eorfim e x u re , ex duobus muribus

vei1trem exim e , hepar au tem , ren es non

in pilalapideamarmor aut lapidem albumt ere , ac . cribra, .de inde fingulorum pares portiones m ifcere , ac d entes confrieare opor tet , lo ..

c os in ore , pofiealanafucc idifiimafric et ,cum aquacolluat . Tingat au tem lanam f uceidamin n1el le ,, confricet dentes , ac gingivast emas ac externas partes . Terat item a11ifun1amethi f em en , my rrham pondere duorum

obolorum atque haec in v ini albi m eraci h em inadim idiadiluat , cum his os colluas , mu l tot emp ore in m e continèat . Hoc autem f requ enteriac iat , )ejunagargarifet , pofi cibum . Opti.mum vero efim odico cibo u ti , optimaquoqueingerer e oportet . Hoc pharmacum den tes purgat ,

bene olentes facit . Vocatu r autem Indicumm edicamentum .

(Mmm mulieri mammaafperafa&af ue1it , fiocbes , aut rubi f rué tum cum aqua, oleo coqu ito , cataplafmate fa& o mammas in tegito ,

betae f oliafuperponito . Deinde ex linteo velut

D E 1v1o t1 1a1 s M U L I E B R I B . L ia. I I.'

309

p ileum con fuito , magn itudine u t n1z'1mmam cap iat , atque fic mammam indito . Si vero fuppur etut , ficato , ex lanaf uccidalinam entumfive pen icillum imm ittito , eadem fuperpon ito .

Pofieavero ex l enticu laco&acumpo lentapern1ix ta cataplafmaadh ibeto .

Sì 111 pudendo mulier is,aut intefiino rec‘toalbar ides nafcantu r ,viticis f em en , aut foliacum f el lisbubuli obolo pern1ifcent11r,& oleo cedrino f ub iguntu t lana[uccidamollifiimae x cipiuntu r. Induunturautem tertio quoqu e die per no é tem ,ac diem

'

.

Pofiridie vero ubiam ovi t , f em inacalidalavetur,al l ium cocftum ac crudum edat al

‘

carid t s exc unt , ac m oriuntur. MuriaVero etiam colluere

Oportet .

Ad Fac iem ornandam . Hepar tau ri terito cunio leo , illin ito autem cum vino m eraco . Felaut em f urfures ex terit . Sed ptifanae fuecusfim iliter illufirat , ovorum candidum , farina.lupinorum , ervi , cum ficis in cataplafinateadh ibita. Et braflicae radix ,ac f em en . Hae c etiamlen tigines tollunt . Itemque alcyon ium . Et fi

pu lvi s faciem lae fer it , ceratum liquidu1h e x rofaceo praeparatum fublin ito , aquam fr igidamadf undito . Et rugas levigat h oc . In pi lalapideaplumbaginem tet ico , aquaper m en f emTervata.adfufapafiillos formato qu i ubi refiè cati Îuerii1to leo dilu tos rugo fae faciei illin ito . At fi capillidefluant , ladanum cum ro faceo , autanth ino nu

guento terito , cum vino illii1at . Au t terrarnc imoliam cum vino , aut rofaceo , aut om phacin o autacacia. Si vero calvafa&af uerit cu

m inum impone , aut fiercus cò lumbinum , autraphanum tr i tum . Aut cum cepaconfricet , autcum beta, aut urtica.Cre terum folaf 'é s appellatas maculas tolli t ervi

V 3

310 H I P I’ O C R A T E S' J .

deco <îtum , b eta: f ucc_us , ovorum candidum pti

fama cu cum er is fy lif ellris radix liccacum vin if ece trita,ac illita. Au t fic i fo ]iaadh ib ita. Item f efam o trito f ricari ,au t amygdal isama1is , u rticaef em en , allii cortex f uperligatus , l epidium .

Impetrgines omnes ex trah it acetum mannarh ur is , pum ex , f ulph u r cum aceto , nafiurtium fy l

veli re u li um i n c ine rem redaé‘tum vipera:exuvium rum ic is fy lvel

’cris radix. Tcraturautem

cum aceto vino fo . Si vero pultulae emergan t ,

e tiam fpumaargen ti u tet e .Potioad flux um '

ruh rum commoda. Cornu cervi ul’cun1ad duplum crudah ordeacea: farinae adm ifcet

'

o , atqu e haec in vinum pramn ium infper

fabibat , li li etur. Alia. Ad ian ti radicem tritam ,

c icer torre faé tum , lentium farinam ex n1el leb ibat au t velu t potum ex h ibeto . Aut farinae trit ici recen tis acetabu lum gumm i albi dim idiammannae th ùris tertiam partem , junoi odoratiparum . Au t de pinu , vel cupreli

'

o aquadilue ,bibendum praeb e . Bibat au tem in die . Au t

com u cervi comburito , ac terito , c rudam h ordeacea

,

m far inam cum cedri baccis qu inqu eì zinun

'

1 au lterum n igrum cum taedis adm if ceto .

Autmal i pun ici du lcis alfati fuccum c um vino mi

gro Bihat . Aut cupreffi baccas t res ,aut quatuorn1y rt1 baccas n igras , fin1ul, ipias per f e

ip fas ad robùr corporis mulieris re fpe& u habito .

Cum vino vero potio fiat . Aut cal’tor ii obolumi n W…) 111gro _

au fi ero terat ac bibat .Potio ad flux um , omn es morbos , qui ab

uteris fiunt . Paeon iae f em en radices , cum i1111111

"

E th 16p1cum m elanthium in vino alboe x h ibe to .

,

Au t‘

f erulze rafae acetabulum , porr if uccum in vino albo dilu ito . Hoc etiam ex naribus manautem fanguinem _

lì lfit . Aut malum

https://www.forgottenbooks.com/join

312 H I P P O C R A T E S

fa&amg

in po f cam eracio re coqu ito , l inteo il l itam pro fom en to adh ibe to . Au t lentes to rre factas , ac

‘

decorticatas in craii i orem inllar alicae far inzfe redigito , in aquacoqu ito ac fim iliter

adh ibe'to . Au t ervum eode’

m modo . Commodaell:fulvia. Au t pal eas hordei in falviae , h y

perici‘deoò

‘

cî‘

tò coqu ito , imponito . Au t loti ram en ta', cuprelfi in uvae pafiîc crem ore cocla,linteo indu c ito , ac pro fomento adh ibeto . Au t

o l eac fo lia‘

, aut h ederze , au t myrti , in aquacoqu ito , c um his etiam hordei paleas coquito .

Au t f urfures trit iceo s in aromatum aquacoqui to .

Aut f urf ures triticeos in uvae pall‘ae crem ore coqu ito . Aut violasalbae f em en , vel radices coquitoadaquam deco éli fu rfures tritic eò s

'

i nji c ito ,

ac lovero . Aut cum eo dcco& o furfures'

trit iceos

fub igat pan em faciat , coqu e cal ido lanac involuto foveatur . Aut in f crpl i deco élum f urfu

res triticeus injic ito , eodem m odo f oveto . Sedfom entumadh ibendum ell: cum fpongiis calidiscum m o llibus lan is , fidolore vex e tur , cum

vafis tbllaceis aquain ful‘a, c um veficis o leo ca…lido ple n is .

(5011111i0 11esad flux us . Myrti fol ia lauri ,h ederze 111 aquacoquito cum hac tepidacolluiro . Sambuci , len tif ci foliainaquacoquito ,

cum ex'

colatal eviter tepidacolluito . Aut cenanthen, cyperum , uvas pallas ir’1 aquam ulfacoquit

'

o ,ac colluito . Aut cum foen igraeci aqua,au t rubi deco f lo , aut oleae viridis , au t cuprefliau t f erpy lli , au t mal i pun ici , au t radicis vio la:alba: , aut lentifci deco é ìo l eviter tepido colluito .

’

Aut m edicamentum e‘

x buty ro , r'

efina'

, adipe an fer ino in fundito.Au t id , quod ex m edu l la,adipe fuillo prx paratu r .

Sufi'

ì tusad flux us. Hordeum toltum‘

prunis in f

D E M O R B I S M U L I E'

B R I B . L I B . II . 313

perfum f rolli to . Au t cervi com u cum c l ivi s immatu ris. Aut rl1oem rubrum polentam torrefa&am cum oleo , vino duplo . Aut pal eas hordei , (lercus bubulum fi.m iliter . Aut loti ram enta, aut rl1oem , aut c uprelfi1m f i ccam cum vinon igro aullero fu fiiro . Aut galbanum , au t man…

nam th uris , au t refinam vino‘

f ubaé‘tam . Au t cap rae com u , gal lam filletur Hux us . Aliif uflitus . Elf odere opo rtet f crobem , vinaceo tumu vae duarum ch oenicum Atticarum m en furam tor…r efacerc , de cinere in f crobem m ittere ,vinum odoratum irrorare . Mul ier autem circum…

1nl'

deus , ac l e ipfam con tegens ,ac convolvens ,f ullîtum admittit . Aut fordes pi lorum c i rcaf edemcaprae ficcas tundito , tor1e to ,atque cum hordeo f racto oleo fubaélas q i to, prun is i11fperfas .Aut hordei paleas iiiden1 prunis injic ito . Au t cu…

p refli ram en taungu ento fubaé taf ufiì to . Au t ci…c utam ,aut my rrham , aut thus , unguentoadf ufof ufii to . Aut bitumen hordei pal eas fim iliter .

Au t cupre lli radicem rolaceo oleo perfu fam f ulfito.Aut ad calamum , juncum odoratum , cy peru ìi1 ,apii f em en , anilum , o leo ro faceoadfu fo fufiito .

S im i literautem refinam prun is injic ito . Et c in

namomum my rrham cum rubi foliis ,aut rofarum foliis , aut m en ta, addito m odico croco ,

f ly race . Haec omn iafimul terito ac fu fli to oboliAttici pondere , in cinere farm entorum vitis , aut.in llerco re bubu lo inl’car acetabu l i formato . Sit

autem ign is ex farmentis Vitis . Mulierem veroimpon ito prius, ne odorem perc ipiat . Nam fi odo

rem f en f erit , m e lius elt non fu fli re .

Subditit iaad rubrum flux um . Myrrha, bul.

bion cum n1el le tr itum optim um praellan t fubditi tium . Au t rollo in aquaco étx , quas lane cu m

ro faceo unguento tritas ac lame involutas adpoV 1

314 .

‘ H I P P O C R A T E S

n ito . Aut loti florem in aquacoqu ito deindecum ro faceo unguento terito , & in lanaad u terio sadh ibeto . Au t cy per um , iridem , anifumfingulà pari port ione cum ro fac eo unguento trita in tro in u ter i o fculum detrudito . Aut myrtin igrae fol ia111 vino albo terito , pm r cort1cem

adm if ceto , fim iliter faeito . Au t cuprefii f ruotum , thu s , pari portione (im u l ambo in un

gu ento terito , & adponito . Si relîccare flux um opusf uerit , calamintham 111 vino migro coqu ito , lin

teo involutam adponito . Au t h y o fcyam i f ol ia,cicutam fimul coqu ito . Sim il iter porrum , malvam , ceram , ac au f eri s adipem admifceto .

Deinde tep idaad pudendafubdito . Aut vinumm eracum cum refi na, malicorio co€to terito ,

”

ao fim iliteradponito . Aut cnicum cum vino tr itum fubdito . Aut

“

loti ram entafim iliter . Aut len

t ifc i f olia. Aut rh oem n1el le co i to -adm ix to adpon ito . Si vero n on cefl

‘

et , f ufin um , aut bli tumh erbam , quae velut l inguaell , in lanaad fubdititium eif ormato .

flux um aquae f ubdititium , in fulile . Simulieri aquafluat ex pudendis , r e fi nam ficcam ,

myr icae f olia, lin i f em en in vino teritovoluc rinunì adipemadn1ifceto , per cly llerem

in pudendainfupndito . Au t farinae puriflima: che

mam , five conchae teltam caviorem au t amylum in lanaad u teri (lomach um adponat . Aliudfimi liter in fufile . Q_

ummaquaex pudendo fluxer it , my ricae folia, thus , refinam cum anler ino adipe terito , per clyl

’rerem in pudendain

f undito . Si pe& en prae fluxu aquofo doleat , vitic is f em en cum m el le terito cataplafmate pe€tinip rob e adh ibeto . Si fluxus fangu inolentus , autalbus , aut qualifcumque f uerit ; fulph ur , & mandragoram m vino me1aco terito , lanaex cepta,

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O ‘- C R A T E S

m ordeat . (Luum aut em dolor habuerit ac fuffacatu r malvae radicem au tacetum mulfum au tf eniculi corticem , aut crethmum inaquabibendum dato . Optimum vero elt e f u étar é ‘

, f edemt em co l locare , fiernutationem facere , aut veratru rn naribus adm overe .

Si vero fub f epto tran fverfo ac pracbordusu teri f edere videantu r , derepen te voce dellitu iturpraecordiaduraHunt , li rangulatur , den

t es con f erit vocatanon audit . Oportet igiturTub nares fufiir1 lanam accenfam , bitum en in

ignem conjeélum , caltorium , f ulph ulî ,

p icem . Inguinavero , f em oraunguen to odorat iflimo intu s inungere . Au t fiellas marinas nigras ,brafii cam vino odorato m ifceat , ac b ibat . Au t

m y rrhae obolos tres coriandri parum re fi nampaeoniae radicem cum inum E th iopicum haeci n vino albo aquatrita;aut cum aquamulfad iluta, l eviter tepidabihat . Au x iliatur peuce

danum , ariltoloch iacepae lachryma, panaces in

v ino aut aqual eviter tepidadatum . Uterosadlocum fuum reducit crotonis radix pota,au t cum inum ]Eth iopicum aut apium au t fo e

11iculi

an ifi f em en au t piper , aut myrrha* , papaveri s fu ccus potus .S i cor (trangulatur , ab u tero repr1n11tur

f piritu'

s habet anh elatio . Vitic is paeon iaef emen in?, vino bibere oportet . Aut abr0 tonumpanaces , am n10n iacum . Au t ru tam au t

f omnificum papaveris fuccum . R 11rsus igitur , fifi111iliter habet , m elanthium terito

'

m el l e fuh igiro velut glandulam elf ormàto , ac p

'

ènnaec ircumdato adpon ito. Aut ph ililì ion fim iliter

f ubdito . Aut telephium ,au tan emones fol iatrita, inlinteum indiro , m odicamyrrhaadm ix taadpomito .

Si in lumbos u teri incubuerint {Mi oca

D E MORB I S M U L I E B R I B . L I B. I I. 317.

t io’ vero caput non contigerit , polypos co& osedat vinum n igrum odoratum m erac um quamplùrimuin h ibat . Q_

uum‘ vero velut ad vi fcera

c onve rli llrangu larint , vinum cedrinum vin um }Eth iopicum bihat , cal idalavetur ,

odo rat is fomentis u tatur.

Si vento inllat i f uerint u teri , aromataomnia.in unguentum imm ittuntur , lau rus my r

tus falvia, cedri ac cuprelli ram enta. ccontundito tritacribrato in vinum odoratum in ipergito , o leum ro face ur11 fuper fundito . Quum vero tran f moti u teri p relie rin t , hor.deum unac um pale is my ricam , cervi coru n vino f ubigito , ac

_

f ullîto . Q,

num afii ltentesli rangularint fun iculum lucc rnariumaccenditoprze naribus e x li inguito , quo f uligo n idor

ip ias ingrediantur , picem , callo rium ,

peucedanum , my rrham unguento irino di lu ito ,[

f ubaétaadponat . Bibat autem r efinam oleodilutam . Si valde

,

itrangularint , aut telì udin isjuxtamare nat2c obolos tres in vin ialb i hem ina,vel cyath is tribus tritos

"

, bibendos Au t:

cedro . in lucernam inFufo , lucernam accendito ,

ub i ex ftinétaf uerit ,ad na'

res adh ibeto . Aut

coenum foetidiliimum f im iliter. Au t lanam incenfam fub nares mulieris f ufii to . Aut b itum inis pa….r um t ritum in vino albo bibar. Aut ery lim i con

chae t ellam , caltorium in vino albo b ibendadato , lavato . Si vero

,

etiam tu ffiat fandarachae obolum f ulph uris vin i obolos duos , amygdalas amaras depurgatas tres , aut quatuor ,callorii obo lum cum vino odorato m ifcetob ibendadato .

Si vero ltrangularint .u teri & rangulatio cor

c ontigerit , os concluf um fuerit , acetum calidum forb endum ,

dato , os pax illo , .aut radio

313'

H I P P O C R A T E S

apet ito , vinum in odorum fim iliter ex h ibeto ,cum aceto m u lio Si vero valde f irangularrint ,voce deli i * utafuer i t , cepam in vino tepido

t 1itam'

iu'

nare: in llillato ex c itato . Si veroviqu e ad hepar adfcenderint fuflb catur vocedeli ituitu r , n ihi l videt , den tes conferitdu rafit n ihi l f entit , f requ enter re fpi

rat , non audit . Han c fub praecordiis man ibusc ompreh en fam f requ enter inungito . Et dentibusc um pax illo didu6tis , v inum m eracum tepidum

infundito , fi n ihi l proh ibuerit . Et plerumqu eiiatimmelius habet . Si ad inguinau teri incumbant,ac innitan tur , caprin i li ercoris pilulas , lepo1 is pilos , ph ocae adipe fub igito ,ac f ufii to . Au t

h ederae f 1u é‘tum au t f ol ia, aut cort1cem ficcato‘qu ercu s folia, ac ref nam adm ifcetò oleoqu e

f ubigito , ac fufli to . Aut coagu l i ph ocae pellemc onterito , fpongiam , ac mu fcum cum phocaeadipe adn1if ceto , ac fullito . Aut Pte roo tis caprin ip i lu las , ph o cee pulmonem , ac cedri ram entaf ufl

_

i to . Sed bub ulum ltercus f ul-lito . Aut corunum bovis ram en ta, bitum en . Au t fpinaeE gyptiac f ru€tum , cedr i ram enta, myrt if oliali eta. Haec 1110111 u 11gu ent0 f ubaétafufii to .

Mu l tavero aromatain ungu entum injiòito . Aut

vinacea”

f u fatrita, “Cedri baccas , & r e f nam

p ineam , fimul m ixt‘a, palio coi to f ubaé“ta

fufiì to .

Fomen ta, aqu ibu s difcedu11t . Stercus bubulum contu fum aceti dim idiam en fura'

, deco é ti ervi ex aquamarina, aut dulci fini iliter din1idiaadjeéla, pro fom en to adh ibeto , f oveto autem leviter , lenticu lae decocîtum bibendum dato,ac revom endum . Et = fa' rinam fo rbendam , in

iuper vin‘

um .

“Poltridie vero granum cn idiumdato . Sed quod

‘

urinam ciet. Ciceris partes

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P‘

O C R A T E S

p onat . Au t au ferisadipem ovillumadipem ce.

ram albam , n eto pum , ro faceum ol eum . Haecq uamoptime perm ifce to tenu ibus linteis cxci

p ito , ftatim , ub i f em inaloraeli iadponat tep idao fculo u tero rum . Au t cervi m edullam ,

au f erisadipem in ro faceo oleo liquefaciat , & .m ol

li. lana…exceptaf ubdat .Mo ll iaf ubdit itia quae aquam ducunt

mu cos , pelliculas n on ex ulcerant . My rrhan1 quamoptimam fal is granum , & p icem

aromatis imbu tam terito , adponito . Aliud .

G ranacn idiadecorticatatriginta Indicum quod .

Perfae piper vocant , in,h oc ineli rotp ndum ,

quod appel lant m y rt idanum cum la6te mul iebr ii imul terito , m el l e d ilu ito . Deinde lanam ol li ,ac puraexcepta, pennae obvolutaf ubditop er diem fin ito . Si vero f ortin s face re vo les m o

d ioum my rrhae adm ifceto tertiam videl icet part em five t rientem lan ‘am mo llem puram f e…

n1ifuccidam .

Ex u ter is educun t o fculum m olliunt narciff us, cum inum , myrrha, thu s ,abfinth ium , c iperis .

Haec ipfa'

per f e ipfa, cum o leo ro faceo ,au t albo ,aut ]Egy ptio . Adp0 nanìur au tem u b i l otael’c.Aliud ,

…quod faniem c ruentam . educere po telf .

Cum taedis m ifceto my rrham , falem , fel tau rinum cum inum m el,

‘ in lanaf ubdito . Au t

cuiu in i — foliaf im iliter in vino trita. Aut f i lph ii

f uccum ad h oum adm ifceto , glandulam indefaé ìam '

f ubdito . Idem facit m ori radix cum

n1el l e , pollearo faceo illin ito'

. Efficax el’:

allii capu t in tegrum n itrum rubrum, & ficus

p ingu is pari po rt ione ; n1if ceto' autem gal lam

parvam glandem facito eam que liquore aliquo tin élam fubdito . Et poli -eaf em inalota,cervi adipem in lanafubditum babear.

D E M O R R I S M U L I"EB R

‘1 8 . L I B . I I. 521

Al iud , qu od c1u entaomn iamagis pr1o ribù s duc

'

c

"

potc fl , mo ll i1e . Pipe1 elaterium lacm ulieb1e n1ifc c to , cum his te rito e t iah1 111el ,oleum album , cervi adipem

" l& lil1ieo exc eptaf ubdat . Vé h em en ter ve1o ducit. omn igel1ahoc , ficuun1 ingue, elaterii pot ion es duas , 1

'

1irrum

rubrum quan tum elaterii , m el l is parum , cum

l inteo ,aut cum lanaglandem '

fac ito .

'

Ali'

ud . Nei

topum , fel tau1i , n itrum , cy clam inum , gal lamcum n1elle terat . Polleavero lotaadipem cervifubditum hab eat . Aut pu l egium f el tau r itritum pen nae obducat i n òle1

'

im ]Egyptium

t inc’

lum fubdat . Au t cyclam inum magn itudinetal i cum zeris flore . Au t a11émo1i es caput cum

ia1inatritum pennae obduc ito , in o leoalbe“

tin

gite .

Aliud , quod omn iaduc1t'

. Cucum è ris'

iyive{i ris obl

'

ongi internampar tem ex cm to f e’ri1il1e“,cum la& e te1ito , m y rrham pu ram unacumipfis ,adje é to_que

'

m odico 1'

11e lle oleò'

]Egy p tgio"

m olli lanaex cip i ro . Au t'

cu cum eris -

’

fy lveli t i s in

tornam par tem ficcato , m ell e adiufo tem o ,acglandem f orn1aìo . Pdflquàni aut em lorafuerit:adipem f ubdati Au t elaterii po tiones tres “ cumaqua.Mollito1ia. Ovi candidum , fari1iarn ,

'

m el

c e iam alba"m haec fim ul tepè facito , quod deT

fiillat , lanaex c eptum adponito“

. Autadipemf erie , Cerai11 albam re linam , ungu entum rò i

'aceum cervi m edullam liqu efacito . Au t ovillum;vel capr in

’

um‘ ad ip em ! ovi candidum , un

tum‘

ro faceu 1‘n. É x hisau'

t glandem faCitolanaex c ipitoFom en ta, per quae u teri pu rgantur ;{ fi duri

f uerint . V inum fuavifi imum pari aquarare oporte t rium f ém icongiorum AtP r inc. Art . Med. Tom . III. X

H I P P . O C R A T E S

m enfura, f oeniculi radices , ac fem inis eju sdemq uadrantem , o lei roFacei h em inam dim idiamin o l lari1mittere cuJus operculum foramen habet,vinum fuperf undere , arundin e inditafom en

tum facere , p oli caf c illam adponere .

Si de lores repentnn 1rruerm t , an imi defiqu1aadf ué rint , ro farum folia, c inamomum , my r

rham p

l

uram , netopum , apaven s f uceum , haecin paflillos drach malés e fFZrniato , f upe1 f ruitoamphorae candenti pomito , pro f uffiri1é nto u ti

to r. Au t fiy racis modicum in o leum m itt ito , acu titot velut pr1o rè . a ia quae in ungu entainjic iuntur , t undito ac c i ibratb , fuper fier

c us hahnlum m ittito , itemque fiy racem neto

p um , roi’aceum oleum quamopt imum , ]Egy

p tiumalbum adfundito , poPc pu rgat iones luffito . Aut laut i , my 1ti f o l iatundito , cyperi

f ruétum cum ungu ento albo ]Egy ptio fub igito ,

addito etiam ne topo , fup er [’cercore bubu lo qfito . Au x iliatur mannath uris , cuprefli tanienta, cy pe ri radix tu fa. Sed jùncum odo

ratum aromaticum , cardam omum iridem.

tundito ac cribrato atque haec: omnian1ifceto ,ro faceum o leum ac n etopum 1p f s adfundito ,u t1tor 111 c rafli ore tritici farina. Aut refinam

in recen s f ormato fiéì ili q ito cafto rio , autaliquo ex aromatis adje éto . Capu t vero o leo rofaiceo t ingito , in auresau tem my rteum aut m e

lii1ùm o leum in fundito . Et ciceralbum uvaspaiTas coqu ito ac deco é tum bibendum dato , 111

auacal idade fideat . Et o livas albas priusquamo?eum rem ittun t , lam inato ,ac ficcato 111 vinoo iiò rato terito acetabulumA tticum prze beto .

Aut cantharidum ventres au t adian tum n i

t rum rubrum ]Egyptium , f eru lae radicemap i i f em en tritum , haec ex h ibeto .

https://www.forgottenbooks.com/join

I

324

radicem in vino albo jejunae bibendam dato,

cal ida… lavetur , f ubcalidam j ejunab ibat , té

p efaéì oriaadponat . : Au t allii caput in tegrum ,

n itrum,to fì ung & e um inum t rita , ‘ao' m e l l e fub

a&aadponito‘

calida lavetur f ubcalidambibat .Ad omnem u terò rum m orbum curandum : Lini

f c iflì unacum f’cipulapugi'llum tcnu iter tufam ,

in vino » ìalbo q uam f uaviflìmo per no é ì em madefacito , deinde e x co latum in o llulat epe facitoin eo lanam m olliflìnfam -

tiné‘

tam a’dpon ito‘

,

viciflì x'

n p riq re detraìfìaal iam f ubdito . Opitulatm:aurem c rocus , & m jrrrha, poh ticae - 1iu

Ce‘

s‘ "

211521 pura »lanzi" ex cepta cum"ad ipe

an fe rinp , ac ungu en to irinaadpofita.Si dolor ve xarit ex f ubdititiìs purgatum my rrheeac etabu l'um , th uris tantumdem, m elan thium , cype

*

rùm , Tef el i , ani fum ’

, ap'

ii f em en , netopufi1 , m el,r efinam , adipem an ferinum ovi candidum , nu

gue fituxìì ]Egy ptium'

= fingulzr paribu‘s po f tionibus

‘

1n'

vm o albo dul‘c i , duarum h em inarum m en fùm

terito , tepidis in fufis colluito . Si dolo r veh em en

'

s *habuerit canth'arides cyperu s , calamu s ,

ju xîòii'

s‘

ddò‘m tus iris pro fun t . Haec in vino

n igro coqu ito , ae u titor .

Aliacb'

llu tio . Si d é lo t , u rinae Pcillicidiumvexar

‘

it , p‘

ò rri fuccum ,

‘

fambuc i f ru& um *

, f efeli,my rrham

”

, vinum , in f uccurn re

m ìfceto , ac in fundito . Aut myrrheeacetabulùm ,

’

th uris tantumdem m elanch ii , cyperi

tan tumdem , f ef eli , an if um , apii f enien , n eto

p um m el, refinam , au feris adipem , o vi\

candidum , unguentum E gyptium , fingulaparibu s port ionibus in vino albd du lci dilu ito , ac in fun‘dito . Aut m ercu rial is ziquam deco é tum cum

m yrrha'

, thure , netopo . Aut falviam , hype

111: 111 0 11 111 3 M U L I EB R I B. L ua. I I. 32;ricum in aquacoqu ito , ac infundito . Au t apiif emen , anifum , m etanth ium , f e feli , my r1ham ,

caf ì ge f ru <îìzum in vino coqu ito , ac colluito .

Aliacollut io . Si dolo r fuerit veh emen s poit

purgationem , Pambuc i f ru& um lauri baccasin vino migro coquito , ac collu ito . Au t {ambucum inaquacoquito , aquam ex colato , vinodu lci adfu fo collu ito Si poli collutionem i11fu

fam d010 1 obo riatur , aromata, quae in unguentainjic iuntur , coqu ito de aquaduas hem inase x colato , m i fcetoautem adipem au f eris oleumro faceum , tep idainfundito . Amplius auteminfu f um i1ulli , u t f em e l dicam com petit quamduà1um ]1en111iarum . Aut m ercurialem in aquacoquito , ad fuecum myrrham adm ifceto , autthu s , netopum par i m è n fura, tepidum in

f undito . Si ve1o u teros doleac , cy clam in i radi…c em m vinoalbo jejume bibe1idam dato . Et ca. .lidalavetur , fubcalidam b ibat .Si ex f ervido , f upe1ficiario ulcere pudenda

fuerint: ex ulcerata, myrti baccis 111 v1i1o co cîìis

c olluat melilotum adponat . Et mal i punicidulcis putam inai n vino coqu ito my rrham ,

ac re f nam fimulm ixtavino dilu ito , intin6tum

in his linteum fubdito . Et fi u ringe (i illicidiumCorripiat , fomentum adh ibeto , pe f tinem i l lin ito . De f ideat autem in decoɑto ro farum , autt ubi , au t my rt1 , aut oleae ,

'au t pampinorum viti_s,.aut jun iperò rum baccat um , aut falviae . Si ventus in u tero obortus fuerit , dolor veh em ens ,

fiatu '

s 11611 exit , cum inum adponat . El: fai..viam , ac cyperum tufamadei ì cito per no& em ,

mane ex colato , lucidum , ac clarum eremorem in vas in fundito , crafliorem tritici farii1amcum vino àlbo admifceto , filph ii fuccum ma.

I

326 H i r r o c*

n ar e s r

gn itudine fab.ae , cum farina‘coqu ito ,

*

c5rudius

f o rh endadato .

S i colum eîlain pudendis nafcatur , dolor ob ti

n et .

" Et doloris quidem m edelae ft apii ' f ein en,Colum ellam vero re fe caré opo rtet .

S'

i uleerain pudendis obor ian tur, prutitus bor

r ipìat, dleae fol ia, h ederx , & rubi , mal i pun101dulcis trita vino veteri diluracum «r

'

e cen ti carn eadpon ito ita

)

u t f oll iacarn i obliuas . Et: habeat:f ubditam .per totum r

‘

10€tem . Mame'

ver’o exin1ens . 111

'

5rrrum ibl ‘ Villd coqu en s cum vino

pudendacoiluat.

N ’ O T T = A

Ad finein primi libri da’

mo'

ràìs muliebrib'

us

D t i1fi°

1111’puet i. Thapfiam in

i

polentaeden11a

‘

m'

dato .

'

Aliud . Ex ovoafliato'

vitel lumtum terito , fe famum album ,

toflum ,

cum melle d,

eliugeudadato .

‘ Ad alvum pu et i folvendzim . Lanam illotamn1el l e tiné tam indito . Si vero ,ant1qu1o r fuerit

”

pepatum internas partes tritas cum m elleSi

‘

lac non fuerit recen tis tritici fari—ì

n1e l l e , ac o led admix to tepidam

Ad ,anh e litum puet i. facit th us in

.. y imo dulci ,

i lluvies. Purgatorium .‘

Glal1dulas facito . ex

mel lis hem ina, anifiacetabulo\, bituminis , drach

m'

is‘

duabu s , f elle b'

ov1s , my rrhaè_drachmis tribus,elatérii ‘

p q ticne . Haze in w if e aene0 coqu ito ,

adipemadmifoeto ubi u ti voles , glan

https://www.forgottenbooks.com/join

328 «H 1 P .P» o «c . 11 vA « T È : S

n1ify os una; At m,ify in mazacomhurito , vitans,

11e difiluat . Nam dum —torretur , liqu e f cit , ub i,vero

; probe tolh 1m f uerit pun iceum fit . Aliu ss… Geru faendem m odo cum m ily ;tq f

’to

velut ch ryfitidis cin is . Alius pu lvillusf ortio r priore . Spod

j

ium cy prium ( ex f uligine;lota, cerufla m ify to 11e fa& um . Sum: aut em duac partes c e f u ffw dé fpbdio , unavero m iiy os. 111 haec an em o nae f oliacontufae x pr1m1to ,in aeris rubri vale ad folè m e x ponito u t

n ihil illabatur contegito . (Mmm ve i o malfa…fa€rafuerin t , pàilillo s f ormato de ii1de ficcato

ficcatos quammax 1m e fieri poteit , comburito ,

polleape 1fiigeratos l eviter teri to , de fpodioe x f uligine loto pa1em po rtion €m m ifce to , deinde1ietopon in flillato , parum ter i to , de inde ,

m elle

diluito, reficcatain '

.vafeaereoalfervato ,ac u titor .

Pu lvi l lus mol l is . Spodium cyprium , chaloitis n on loraleviter trita, flos aer i s . Hae c par ibu s po rtionibus n1ifcé to ac terito . Alius .Sp odiu 1m , \

cy prium'

chalcitis l eviter tr itacin is} ch ryfit idis dllotus . Haec inter f e terito .

A l iu s . Spodium l otum , ,ch ryfitis , aeris fios ,

par ibu s partibu s trita. Aliu s . » Uvaeacerbae fue…cus , fpodium cy pri11m . Uvan1 immaturam 111

v igore conllitu tam fum e fuccum per lin teumin vasacri s rubri ex prim e , aceti alb iacerrim it ertiam partemadm ifc e , atqu e fic in fo le coque,qu in

'

qu i es a, ac conturba. Et ubi

craifus fa& us cou s fpodium cy prium

tritumadjic e , ac perm ifce , itau t , ub i fex , au t »

iept em dies in ofirus .fleterit , ad h em inamf uc0i Atticam…, drachmas oao 1m1111ttas.Si;»ve ro acrius ejh cere»m edic zm1en tum volc s , m i

n.,us de ipodio , . fin Polteavero

D E M O RR I S M U L I E B R I B . L I B . I I. 929

ficcato haec , donec in pafiillos f ormar i polTun'

t.

Deinde‘

dom i ficcato fi1r fum in f umum fufpen

fa, atque h oc tam diu , donec tellaceafian t , ut

inter terendum no n adhacreant pofieafic u tere .

Reponito» autem in loco h um iditatem mu l lamhab en te . Aliu s . Spodium chalc itidem acetoalbo . f ub igito deinde faéto s inde pafiillos fic

cato , ubi o cùlum fublin ire vo les qua'mtim e terito , vino veter i du l ci concalefiac ito .

.

‘Ad 1argnm on ocu l i u l cu s . Popu l i n igrae lach rymam lac mu l iebre m ifce ,ac utere . Si ocn,

Ius lai:h ry metur , &" do lor vé x et

‘

mal i punicidu lcis f uccum e x ;1reffum in aereo vaf e coqu ito ,

u t n iger fiat infiar picis . Si vero ze {tas f uerit ,ad folem ex po.

n ito , deinde liqu idam f ublinito .

Si vero du lci lachrymafiuat oculus qunm uvaf uerit alba valde matu ra gracil is in vite ,decerptam ex prim ito ac ex colato deinde in foleficcato , ub i ficcus faé tus fuerit fucous , deradito , aeruginis dim idium obolum Attici ponderis adm ifce to . De inde hoc f ublinito .

Pu lvi llu s in fperfilis . P lumbum fpodiumaequ is partibu s , my rrhae dec imam partem , f uccipapaveris parum vinum f retus ar idatere acu te t e . Aliu s . Acc ipitur f eoria, five recrem en

tum plumb i fpodii tertiapars cerufièetertia, chartae ufiae tertia, my rrhae parsdecima.S i pilos ex corpore ex fiirpare voles vitis

lach rymam cum oleo illin ito . Si vero etiamcircao culum to l le re vel is , evellito , illinito ,

cum tenu i cu ticu ladif cedet , l ocu s rubicundus , ac bon i co loris erit .Ad intellinorum levitatem . Lentes , ac tritic um.

»

recens duarum ch oenicum m en fura, aquanma4

330 H I '

P'

P O C R A T E s'

Cerato ub i m ol liafaé tai'uerint , in pila, autm o rtario fortittrr con terito deindeaquae h em inisf ex adfundito ac fo rtiter . c0mmove to ub i

purgamentadi fcefi'

erint , in al lam infundito ,

m odico n1ell e adfufo coqu ito valde coétat orrefaeito ac edendaprre beto . Si vero fitierit , vin um vetu ii ifiimum bibat , atqu e h o c u tatur don ec fanus fiat .

Ad gravedinem . Si qu is gravedinem habeatmy rrham tritam , adm ix to n1el le , lintee e x c ipiat ,

nares con fricet .

Inf ufùm f edis p itu itam ducens . Thapfiae pot ionem , uvas pallas quadra1nta, au t graniquidii , aut c11efiri potionem um ito , m el l isdim idiam h em inam ac o le i tantumdem adm if’

c eto , aquamarinadilu ito , in quafurf uresco é ti f unt aut ptifana donec pinguis faétaf uerit . Au t adipem betae f uoco adm i fceto , n itri *

drachmas decem . Aut falis h em inam plenamaqua:m1at inae adm ifce to .

Si vero b ilem ducere voles , Tucc i filph u po

tionem elaterii drachmam unam , dim idiam ,

colocyn th idis drachmam t er ito , iifdem quibus

p rius , diluito . S i au tem veh em en tius ducere velis , cucumeris fy lvefiris internam partem quartadrachmae parte in dim idiaaquae heminamac erato , per f edem in f undito fi in egrefTu

m ordeat , ptifanae f uccum pofieain f undito . Aliud .

In laé te afinino , aut in b e tae facc i h em inis tribus .

‘ internam cucumeris fy lveitris partem macerato falem m el ac o leumadmifce to , pofieaptifanae fuccum in fundito . Aliud . Colocynthi dis

drachmam terito in laé te .afinino maceratoeademque m ifceto .

’

Aliud . Cucum eris fy lvel’cris

interioris drachmam , elatern potionem fali s quantum digitisadpr

’

eh endi poteft , mel, oleum ,aqua

https://www.forgottenbooks.com/join

332» H r vao Caar e s .

catam , per inf inito: caf u: 89"obturat z' onem . NCA

que parcior q/t m edicamentorum farrago , ex tr ipÌi

c i natum r egno f unztorum*

S E C T I Ò I

E mu l iebri natura, haec dico… Maxime qu idem nu

’

m en in h om in ibus caùfiam efl‘

e polteavero naturas m ulierum , calores . Nam quaef uperalbidae f unt , h um idiores funt fluidiores .

Nigrae vero durio res , acerbiorefque ac ad[i r i& iores . (b ac vero vin i col orem referu nt , m e

d ium qu id inter u trafque habent . Sic autemi naetatibus couringit . Juveneulze en im h um idior es f un t , multo fanguin e plerumqu e ref ertae.

Aniculae Vero ficciores , m odicum fanguinemhabentes Mediaeautem m edium q uiddam inter“

u t1afque haben t.Oporte t autem , eum , qu i haec r eé ie traétare

velit , primum qu idem ex diis ordit i . Deinde mu

lierum naturas dif cernere '

itemque aetates ,'

t empora, locos in quibu fcumque degunt . Fr i

gidi en im l oci fluid i f u1it . Calidi vero ficciitabiles . In itium autem faciam ab h um ido fecundum naturam .

Si aquaintercu s in u t»‘

eris oboriàtu r m eures

pauc iore s ac deter iores nunt . De inde repen te d eficiunt , venter intum e f cit , mamma: ficcaefiu nt , reliquamal e haben t . Et in ventre fibihabere videtur , ex his cogno fc es , quod aquainter cutem labo rat . Sed 111 or e u t e rorum figni

ficationem de fe prae'

oet . Tangent ibu s en im grac il e adpare t , calar , aquaip1am corri pit .

(l uum autem tempus am pliu s p roce fi e rit , dolo rimum ventrem lumbos , ac laterum mollitu

D E N A T U R A M U L I E B R I . 333

dinem occupat . Hic morbus maxim e fit exabortu . Acc idit i tem ex al iis . Q_

uum fic habueritcal idalavare oportet , tepeiì1:îtoriaadh iberedouce dolor f edc tur , pharmacum au tem deo rfumpurgan s b ibendum dare opo rtet po ft pharmacum vero u teros bubuli fierooris fom entafover e po fi en m edicamentum cum cantharide praeparatum adponere . Et interpofitis tribus diebu si d , quod cum f el le paratur . Unavero die inter…pofita

'

, per triduum aceto in fufo colluatu r ; fi

q uidem venter m o llis , vacuus fiat , f ebresf edatze f uerin t m en ics prodean t , viro condorm iat . Sin m inus , rut ins eadem faeito , donecm en fes procedant , aliqu ibus ful1dititiis .u tatur .

Interm ediisau tem dieb us …c re th m i corticem b ibat ,paeoniae granan igra, famh uc i f rué tum , j e

junain vino m ercur ialem quamplu rimam edatal lium coétum , ac c rudum , cibis m ollibus ,

polypis , ac al ii s m ollibus utatur . Si vero pe

pererit , fanaerit .Si u teri ad hepar ac cefi'

erint , m utaderepentefit , dentes con ferit , co lor n iger fit , pati…tut autem haec derepente dum famae fi . Fit -aut em h ujufm odi af feéi io virginibu s maxim e antiq u is viduis , quae juven culae f un t , peper erum , ac viduae manent. Quum fic habueritd epulfione per manum inf ra—faéta, fub h epate ,

aut f ub praecordiis fafciadeligato , aperto o re

vinum odorat ifiimum in fundito . Et graveolentianaribus adh ib eto , ac f ufli to . Sub u tero verob ene olen t ia.

“

Po fi quam autem refipuerit , phar.maoum in f rapu rgan s b ibendum dato lacafin inum poli eab ibendum ex h ibe to . De inde urerosodo ratis f ove to , m edicam en tac um bupref

’ti

prze parataadpon ito . Poli ridie vero netopon

guentum. I ntermifii s autem duobus diebus , ute.

534 »H I P I’ O Ò R A T É S

ro s cum od‘

ò ratis collu ito .

'Et -

poli ridie pulegiuinadpon ito ; …die vero unain terpofita, aromati1 f uffito . Atqu e haec qu idem viduae faeito . Virginem

autem u t viro cohabitet ,. perfuadeto ad u te ros

Vero n ih iladh ib eto n equ e pharmacum b ibendumdato verum cony zam caii oreum in vino jej unae ex h ibeto cap1 n odoratis n e ungat , n equeodorataolfaciat .

S i u teri .pro c iderin t , foras egrefii fuerintcalor habet max im e pudenda, fedema Et

'

uri

napaulat im de ii i'

llat , ae » m ordet . Haec patitu r ;fi ex pat tu progreiiaviro condorm ier it . Q_

uum

au tem fic habuerit , myrti baccas loti ram entain aquacoqu ito aquam per no é tem {ub

dio ex ponito pude11da. . cum eo deco é to quamf rigidifiimo per f undito , eadem tritapro cataplafmate adh ibeto , poli eab ibens aquam lent ium ,

m el acetum , donec u t eri f uerint elevati ,vomat . Et le é tum apedibu s altio iem fae ito ,

graveolen tiafub pudendafufii to ;adoratavero fubnar es . Cibis vero u tatur m ollifiim is ac f rigidis.Et vinum aquo fum album b ibat . Ne laveturaut em , n eque cum viro dom -nat .Si vero pen itus ex pudendis ex c iderint depen

dent v elut fcro tum . Et dolor co rripit imum ven

t rem , lumbos , qunm tempu s proce fferit ,ad locum redir e non volunt. Morbusau te

'

m cor

r ipit , qunm ex pat tu progreli‘a. u teros dolueri t ,

aut '

cum viro in puerperii .purgatione concubue

r it . (b um vero fic habuerit , f rigei“aétoriaad pu

dendaadpon ere opo rtet quod f oris e ll: depur.gatum , cum vino n igro , in q uo malum pu

n icum co é tum eli , ablutum , intro detrudere.Deinde m el , refinam m ix tainfundere . Decum

bat autem fapinapedes f urfum ex tento <3 habenspofieafpongias imponito ex lumbis deligato .

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R A T E S

qu inque caii orio adm ix to in vino odoratoi n coxam fanam de cumbat , adponat . Baccar im ung’ uentum au t ole'um album ad co xari1 fa—rnam ; edat al l ium plu rimum , c rudum ,

c oaem , f uecum f orbeai: , cibis m ollibus u tat ur . Pofiquam autem dolor qu ieverit , abduces 'e untem iuper fanam 00Xan1 , pofieaver

'

o fom en

tum ex u rinaadh ibeto lauro in fpef fa; a' '

f e

m ento cy clam inum adpon ito . Po li eradie“

lo taé f utfitus ex aromatis adhib eatur . Caeterum ei: h oc

m orbo maxim e fi er iles fiun t .

Si complicatum f uerit os u terorum m enf es ne if

prodeunt .

'

Si vero prodeant‘

, pauci ac ,pravi in f it .

Et ub i cum viro coit , dolet , dolor imu_

m ven

t rem tenet , ac lu‘

mbos Et fi contingat digitis'

;

os 1equi1at , non e fi man ife i’cum . Qunru fic

habuerit u rinahumanafoveatur , poli f em entum lenticu lae decocîto lavetu r , po fiquam lotaf uerit , uter i unguento ]Egy ptio f oveantur . Et fi

o dor ad naresadf cenderit , ipes eli ip fam fananrf ere . Et quum dorm i re voluerit , .Egyptium oleum in lanaf ubdat . Po fteravero die confidere t ,an magis corr eéi i fint u teri : po fi eaodoratis ioveto , purgato ria, quae non m ordeant , f ubdi

t'

o , poli fubdititiam edicam ema, pari m é n fut

‘aaceti ad aquam admix ta, elu ito . Q_uumaut em

m en f es prodierint , )ejuna, i l le ta, in f littic um viro coeat . Maxim e vero h oc morbo fieri

les fiunt .

Si u teri ad co xam decurrerint , m en f es non

pro cedunt , dolor ad 1n1um ventrem accedit ,

ad lateris m ollitiem , digito confl geris , de…

p reh ende s os in coxa. Qy um itahabuerit, , cal i…

dalavato , al l iap lurimaedendadato . Et lacovillum pu rum bibat , pofiquam lac pu rum exhaufit , f om ento adh ibito , pofieapharmacum

ÌÌE NA T U RA M ti L l i-:M ì i .

Îrapurgans ex h ibe to . Quum autem pu1gatafue.r it , r ur f us utero s f oveto ex f ocuioulo , && ab fimthio petmix tis . Ubi vero rece ns fotaf uerit , osc um digito ab firah 1to ; f cillam adponito ,

ì 111erpoîitadic pofieaid quod praepa1atur cuni1121101111110 adh ibeto . S i vero tibi p urgatiaeff e

"

vifi1 fue‘rit ne top o1i adponito po ii r

‘

idie ro:

faccum u x1gueu t1m1 Cee té rum primam eu fì um dec urreu tium dieabadponendo c e lfiato po fi e raveroincipito , ubi de fe cerint . At in me

'

n iibus fi qui.

dem faugu is erupe rit fatis e fi ; fin m inus ,ì harides q uz1tuor bibat , pedibus , alis , ac capite reje é

‘

ris ; paeoniae grana111graquinque ,i ep ize e va, apii f em en , cum vino . Et fi do10 1 habuerit , u111m Ptillicidìum vexarit , iu

‘

aqua0111dade fideat ; aquam mulfam bibataqua{am . S i vero apriman o n f uerit purgata, r ur

f us b1hat , donec fiat po ii quam au tem'

p urgatiodecurr it , j ej unacu raviro co eat . In pu rgat ion eve ro m ercur ialem cdac , po

'

1y pos 00 510 3 , cib is m o lìibus 11tatur Libe

'

rabitu r au tem mo r

bo , H111 ventre 11a1uerit

Si e x pa1tu non fuerit purgata, tum et venter ,0111 a , rigor ac do l o r imum ventrem , ac

lum bo s ten et Quandoq ue etiam ad vifceraad;[cendit an imo 1111qui tur . Atque im o patitur ,incipiente m orbo ; progre1iu ve ro tempm is cavxfaciei partes rube fcuu t . Q uum igitur l1c babu et it , fom en tau t e ris adh ibit o , cy c lam inum adp -0 :

n i to . Bibat. au te m 1110310211111311111111 c um taedap1‘aeparatum donec Hux us f uerit c ommo tus . Ad o s

‘

ve ro u terorumadipem an iè rìn um illin ito , my r

rham , re liuam tepidam’

, quamm'ax im e d

ambu et ante cibu m m ercuriaiem'

coc”

tam edal l ium ,ac porrum ; braflì ox f ueoum fo rbeat ,c ibis m ollibus u tatur , ,

magis marini s ,P rm c. Art . M ed. Tom . III. Y

838 H I P P'

O C R A T E S

cal idalavetu f . A pinguibu s dulcibu’aab itiueat don ec famafiat .

Si u te'

r i pitu itaimpleti fuerint , [tatus oboritur ,m en fes

'albì pitu itofi fuperven iunt . Aliqua‘

ndo

e tiam fangu is tenu is pelliculis plenus , prge h u

m iditate cum'vi

'

ro coire n on vu lt , pal l ida, zio

t e nnis fit . Interrogare igitur ip fum oporte t , anq uod fiu it m ordeat , ex ulcere t G non m or

deat , pronunciare acerebro fiu x um eff e . Si vero m ordeat aventre . Si qu idem 1g1tu raven tre“f uerit , alenticulamdeco éto voniat . De inde verat ro pu rgato polt€aidem in nares imm ittito . Po fi

quam au tem f uperior venter tibi purgatu s e ffe

videbitur , pharmacum in f rapu rgan s bibendumdato . A cibis autem“

pmguibus ac dulcibus abf t ineat . Acres autem e x h ibeantur velu t comm odi ,

n iti pudendafuerin t ex ulcerata praeflant au temf rigidi . Et m odice lavetur n on tam en cal idan equ e capu t . jejunavero h ibat hypericum , f e

m é u apii , falviam in vino aquo fo . Quum aut em ceifaverit fiux us , cum fuoco gro fib rum e lu it o , pofleaacerbis collui to . ER autem m or

bus gravis .S i u teri infiammati f uerint m en f es omnino non

p rodeun t , au t pravi , pau ci . Et qunm j ejunae f f , vom itu s ipfam corripit . Ubi vero qu i d eder it , vom it c ibos , do lo r imam ventrem , aclumbus habet , an im i d e liqu ium invadit . Ven

t er autemaliquando du ru s aliquando m ol l is efi,

infiat‘ur , ac magnus fit , putat f e'

in ven

t re habere . Si vero con t igerit'

plen itudo il lavacuafit . Hu ic u fqu e ad dec imum m en fem tu

m or‘

paulatim a11geiè it , velu t in ven tr e hab enti.Ub i vero decem m en fes pr?eterierint , venteraquaimpletur , umbi licu s ei ninet . Et fidigitum adm over is,

“

os uteri collap fum compe

https://www.forgottenbooks.com/join

346 H I P P O C R A T É È

ant ruta. Po f’cquam au tem calor , f irangulawtio rem if erit , tum or non f uerit f edatus , m e

dicam entum f ortiu s in f rapu rgans po li eabiben-a

dum dato . Mo rbumau temhnnopau cae e ff ugiunt'

.

Si u teri p rae ter naturam h ient , m en f es plu squam opor tet , prode unt , Vifcofiore fqu

'

e j ac f t cqu en tio res , gen ituranon mane t in tu s . Et fi

d igito contigeris , os hian s c om peries f ebris ,ac rigor , dolor imum ventrem , lumbos

c o rripit . Hic m orbu s afluxu fangu inolento cor..r ipit . Fit au tem , qùum m en fes f upprefli dereente em perint Hu ic , qunm dolo r maxime habuerit , tepefaé

‘

toriaadponito . Et qunm rem ife

t it , u tero s foveto , pharmacum m frapu rgansbibendum dato . Et quae non m orden t , fubdito ,

poli fubdititiam edicam enta, cum acerb is col1uito , q uamminimum lavato , Cibis au tem fic

c iflim is/utatur . Si vero his fa6ti s fama110 11 fiat ,

pharmacum b ibendum dato , aquo fur fum , acdeorf um purgetur . Et quum m en fes m oti fuerint ,

quum qu ieveri11t , cju fdem m odi vié tum exh ibeto . Morbusautem l ethal is ei’c.Si u ter i ad m edium lumborum procefTerin t

dolor imum ventrem habet , cru rac on trah unt ur qunm alvum ex onerat , doloresacu tioresfiun t , flercu3 cum

’

vi prodit , u rinadeli illat , an im o linqu itur. O_num f i c habuerit , filltu laad Veficam adligatau teros q lato , fo

m en tum adh ibeto . Aut mu lto calidalavato ,

mal e olentiaiì…1b pudendafufiito . Sub nares aut em odorata. Quum au tem dolo r celTaritf , l en ticulae deeo é‘to p raepo tato , pharmacum f urf um pu rgan s bibendum dato , aquo ven ter m oveatur.Po ilquam au tem uteri ad locum l

‘

uum redie rint

m edicamen tum in frapurgan s b ibendum ex h ibeto

pollealac bibendum dato . Poi’ceafom en toad

D E N A T U R A MU L I E B R I . 341°

uteros adh ib ito ex vino , m edicam entacum laur o praeparataimm ittito , adpon ito , quae non

m orden t ,adm ix to aceto . Poli eaaromatafuflito .

Cae terum li eriles , claudae fiunt ex hoc m orbo .

’

Qaum flux us albu s obo rtus f uerit , velut urinaalininaadparet . Et dolor imum ventrem hab et , lumbos , lateris m ollitudinem , tu…

m ores fun t crurum , ac mannum , cavae levan.

tut , ocul i hum idi f un t , color arcuatu sac albu s fit . Et quum iter facit , anh elat . Morsbus autem fit , fi ubi naturapituito fae li , febricitar it , bil is commotapurgatanon fuerit. Si

qu idem igitur Ven ter acuerit ventris profluviafiu nt . Si vero ad ureros vertatur , flu x us fit .

Po f’cquam i g i tur ventris profluvium habuerit , papaveri s albi , ac rubri corticem pari ponderefpinae f ru étum in vino dilu to terito , polentar ecenti in fpe rli1 bibat . Si vero velis malico1iumcal ido cinere torre fa& um ac t ritum ex vino b ibatpari polenta, ac farinain fper fa. Min imum verolave tur . Cibis au tem u tatur quam ficcifli r nis ,acf rigidis . Ubi vero flux us qu ieverit , pharmacumb ib endum dato , aquo fupernapurgentur ,

lac ali ninum hibat . Po fiquam au tem in f rapur.gatafuerit , hahnlum lac b ibat ad dies quadraginta, f i poterit m eracum , fub dio per 11o é teme x po ii tum , quartaaquaparte adm ix ta. Ve fperivero , ubi eb ibit , alicam f orbeat . Q1_111m autemdecem dies fuerint tran faéti , lactis , aquae dec imam partem detrah ito : quantum autem detrax eris tantam tepidi recens mulé‘ti portionem additam b ihat , poltridie vero duas portion es , u t:

in decem po rtion ibus pro m odico diluto fit m e….

taoum , ad quatuor dies bibat . Dum autemdec imam partem detrah it , etiam de forb itioneam…

p l iu3addat. Pofiquam autem quatuordecim diesY 3

342 H I P - P O C R'

A T E S

t ranf egerit , dec imam laé’ris partem b ibens polieater tiam aquae partem adfundens ad dies decem bibat , cibi s u tatur , fio fiant om nesd ies quadragin ta.Q_uum conceperit u terum , ao partu s ge

flarit , ea, quae natu ra[i er ilis e il , p1imum qu i

dem m en le s defioiunt , pau oio res fiun t ,

t empu s in quo priu s fiebant , tran fin ittunt . Polteaderepen te m u l ti finnt , pur i , ao f ortes ,

fi qu idem fe ni el laoti fuer int , dc cae tero f eoundum rationem in

'

ventre habet . Sin m inu s

p rimum finnt , iterum atque iterum in m enfe ,

p oli caex f e ip fo definet fluxus , pa}lidaque , ac,

t ennis fit . Pharmaòum i gitu r fu fum deo r fum pu rgan s bib endum dare oportet . Et lacafin inum poli cab ibendum , _

an t f orum . Polteaadh ib ito f omen to u teros m edicam ento quodn on m ordeat , pu rgato . Deinde cum aceto col

In iro . Po itea’

aromatafu ffito . Haec autem‘

faci,t o , n t primam enfinm die fa€ta[i nt . Et ne fit:illota, impalia, cy ceonem in fulfum crafi‘

um

b ibens , aromat is q iatur , net0 po adfufo &

ungu en to ro faceo . Polteacum viro coeat .S i acetabu lapitui taplenaf ue rin t , m en fes qu i

dem ben e f uccedunt , in ventre habet . Corrum pit au tem f erum , ub i fo rtior fa& u s fuerit .Non en im retinere po tef

’c , f edabrumpitnr. Co

nòverisautem h oc m odo . Hum idafit , mu co%um ao Vi1co fum deflu it , non mo1det , 111

m enfibus , ub1aflux n p u1gar1 cefla-ven t per duos ,ao t res dies m 1i

‘

oiab u teris prodeunt . Hanc g1o ff or um fuoco e luito , dollntione peracerbapolieabis an t ter facta, de caeter o adponito id , aqu o pitu itapurgatur m ol l iaf om entaadh ib eto . 1: t poli iùbdititiaadpn lita pari mon in taacetiad aquam admix ta, e luito , in menfibns

https://www.forgottenbooks.com/join

344 H l

‘

P‘

P O

°

C R A T E S

dan t . S'

@ vet o crafl‘

efaétafuerit mu l ier praeter na;turam , non 00 11c 1p1t 111 ven tre . Nam om entum1n ù ltum , ào o1afiun1 in cumbens , u teros dep rim it ,

gen ituram n on fn fc ipit . Han c adtenuare opor…_t et , pharmacum in frapu rgans , bibendum dare ,ad arc t os adponere , quod purge t ip fos ,

flatus indù oat . Si vero os u te rorum durum fiat ,au t ce rv1x , digito introm iffo , 5 Item

que 11 ad oox z

'

1m fuerint ave fic hab uerint , n ihi l acre adh ibeto . S i en im o s ex nlce

raver is ubi infiammatum f uerit , pericu lum eli ,n e penitu s l

’rerilis fiat . Verumadponito quae non

m orden t , aqu ibu s purgetur .

S i m ulie1em parere non poten tem , pu rgarevel i s , fue1it b 1 1o fa, aut pituito fa. Cognof cesau tem ntrum h otum f t li arenaf ub f’trata, qunmm en fes finnt , in f ol e fangu iniem f uperfundas ,aoficcari finas. Si en im bilio fafuer it , fupraarenamfanguis pall idu s erit . Si vero p ituito fa, velu t m u

cus erit .'

Et lane u trum horum fu erit , inf rapurgato , ad u tero s f ubdititiaadponito . Si m en

ies omnino non fian t , fi qu idem prae dolore idc ontingat , primum ventrem in f rapurgato , deinde m edicamen tum aquo fangu is ex u teris pur

gatur , adponito ,poli cain term illà die una,aut

'al tera, rurfus id , aquo fanguis purgatur , adpon ito . Reliquo vero tempore corti cem orethm i

vino tritum bibat .

Si hUm idins f uerit os u terorum , quam oportet ,

aeriaadpon ito , quo morfum perrep tet , inflamniatum valde durnm fiat . Si vero induratum f uer it , acriaadh ibet o . Mordentiaen im fàn iem diF

f undunt . Deinde moll iaadponito . Sed adal io smorbos non m inus adponito .

S1 pue1perae u teri i n coxam incubuerint , autad lateris mollitudinem , ad fanam ooxam oleum

D E N A T U R A MU L 1 E B R I . 345

}Egyptium album , ant baocarim u nguentum ad.

pone te oportet , in fanam coxam decumbat ,

paeoniae grananigraqu inqu e b1bat , Frué tus

ii1mbuoi conchae toltam maj orem caltorii magnitudinem fabae in vino po i’tealoraf uli iatnr ,po tibus ac cibis m ollibus utatur , m ercu .

r ial i , acribus omn ibus , excepto raphano aocepis .Qy nm fnlf ocarint u ter i , graveolentiaomn ia

fy ffire oportet , bitum en videlicet , fu lphu r , cor,n u , lu cernarium funicnlum , phocae adipemcaltorium . Odoratavero f ubte r pudenda.Si vero puerperio infiammati f uerint u teri ,arde t , fu if ocatio habet . Quum au tem fic hab uerit , muf cum marinum teunom t ritum iuperlinteolo e x ten tum pro cataplafn1ateadh ibeto pol

"

teacrudam h ordeac eam farinam '

c inerem l’arn1entitium ac l in i f em en o leo aceto adfufocoquito , donec v e lu t farinae f uba&ae mafiafiat,Deinde quam calid1llimaferre potelt , imo ven

tr i i 111330 11it6 .

Si vero fix i f uerint u teri , lentem , m entammu l tam in aceto coqu ito u t vaporem inde

,in 0 5

t rahat naresadh ibeat graveolent ia'

fu ffito

m ercurialem edat , in fuoco eju‘

s fari11amoo éìam forbear. Q_

uam oelerrime autem priu £

quam do lo r occupè t , e x h ibere opor te t pharmaca,quae ureros adolore l evant

,c ibos per alvum

f cceden tes adfnmat . Si vero venter calefiat ,cly lterern adh ib eto .

S i ex partu infiam mati f uerint u teri , f olanif ncoum in pudendain f undito , ubi hic calidusfaé tus eli alium inf undito . Si vero hic non fuer it le 11tifc i , aut rham n i , aut beta: , an t cucu rb itao f uooum e x prefii1m inf unde , quod in m e

dio h n1us eli: tenerrimum , deraf um longaformaY 5

346 H I P P O C R A T E È

inde , polteac einfi'am aquatritam & ‘ lanaex

c eptam adpon e, Si vero h orru erit , to l le .Si muli er ab u tero debil is f i t , bili s ip fam

f u ffo cet , opu s fit ipli1m l eviter purgare ,dolorem lodare , peucedani fnccum trium cyath orum m en f urab ibendum dato .

Si in lumbis , au t lateris mollitudine f uerintu teri t ranlh 10vere velis ih lph ur , bitument er ito n1ell e cocîto adfufo glandulam crafl‘amfaeito in f edem indiro , uteri fi li cei fianthaec quam celerrim e adpon ito .

Mulieri f i uteri li cei fiant ad pudendaprom ineant , ingu inadurafiant , calo r in pudendis infit , oanoerari incipit . Qnum fic babueri t , c ucumeris li lveli ris in ternam partem aridamt erere opotet aquae heminaadfn fain f edemimm itte re , pu rgat i f inere , donec purgetu r.

am au tem mulieri pharmacum dederis , adm ifce ad pharmacum e a, quae u teros pu rgan t ,quae ex pellunt.

S E C T I O I I.

Potionex , f ubditit iam edicamenta qme ficmzzla:educere , menfi: detraher e pofli mt .

Antharides qu inqu e , avulli s alis , pedibus ao cap it e , deinde tribulo sad mare

nafce1ites unacum radice m enfnram quan taefi:

c onchae tolta, terito anth em i pallidam , f i veln team internam partem fioeam tritam , conchaereliam addito f em inis apii tan tnndemf epiae ovaqu indecim

,in vino dulci diluto bi

b endadato , qunm dolor habuerit , in aquacalidadefideat aquam mu llam aquo fam b ibat .Aliud . Ranuh culi foliorum Boris triti Fi gi

https://www.forgottenbooks.com/join

348 H r p r o e r. A r n s

Aliud. Cony fae teftam conchae maj orem cu

°

m

p orri fuoco diluito n etopi toltam conchae maj o rem adm ifoeto , haec in vino bibendadato .

Aliud , quod m enfes detrah it. Peucedanumpanaees paeoniae radicemin vino bibendadato .

Aliud , quod fetum m ortuum f ecundas ejieit.Violae po rtulacae f em en contundito ,acm ifceto,

in vino albo veteri ex h ibeto .

Aliud , quod m en fes detrah it . Se'

minis violzealbae , quantum tribus digit isadpreh endi poteit ,

iterc0 r is caprin i pilulas qu inqu e , an t f ex , in

vino odoratiflimo p erm if c eto , b ibendadatoubi pri us fomen tum ex aqua o leo imm iferis.Adh ibeto au tem fom entum in f e l la, ub i hae c b i .b it,quam eelerrim e lotam r eclinato . Brafli eam vero edendem ex h ibeto fnoenm ejns f orb endum .

Aliud . Sem inis violae alba: , quantum tribus digitis adpreh endi po telt , in vino b ibendum dato ,

in aquacal idadefideat . Si vero id non hab eat ,fmn iculi 1adices. eon tu fas in aquamulfa. tepidamacerato , e x h ibeto .

Al iud . Frax in i granadecem in vino bibendadato . Ho c 111 omni u terorum m orbo commodum

e l’c , valde ciec urinam .

Aliud. Succum lilph ii magn itudine ervi , nafturtii f emen re t iro acadmi foeto in vino aut.la6te can ino bibendae x h ibeto . Hoc etiam f erumex pellit

Aliud f erum e;1ciens . Rauuncnlum h etbamparum elaterii in aceto temperato m ixtab i

b endadato .

Aliud. ad idem . Brafii cae eaulem tenerum , ex .

tremitate ex u cte pe illitaadf rieato .

Aliud , (i m en fes non fiant .oTe rebinth i f ru& umtritum , i11

‘ vi110 aquadilutum ac ex eolatum ,

jejunze bibendum dato , calidalavetur.

DE N A T U R A MU L IE BR 1. 349

Al iud men fes c iens . Rubrapaeon iae granain vi

110 jejunae b ibendadato .

Aliud ad puerperii purgam entapurganda. Foe

n iculi f emen , c rethm i cortice m , thus invino b ibendadato .

Aliud . Taedam quam pingn ili imam 111 v111o coquito paeonix granaquinque in vino terito ,

h erri1nae q uadrantem bibendum dato .

Aliud m ercurial is f emen , f oliain vi no bib endapraebeto .

Aliud . l’aeon iae grananigraqu inque , f epize

e vain vin o b ibendadato .

Ad omnem pne rperam . Ad irionem , polentam oleum adf undc , oo étum f orbeat cibi s

quammollili im is utatur .

Aliud . Scammon iam in la€te mu l iebr i tritam ,

lanae x cep tan1 adpone .

Aliud . Mercu rial is f e lia@t ritain l inteo fubde.

Aliud . Herbamartem iliam tritam unguen toro faceo imbn tam adpone .

Aliud .

“Albarn radic em tr itam , ac ro faceo un.

gu ente fubaétam adpone .

Aliud . Paeon iae radicem m el le , unguento ro fac eo ]Egyptio f ubaétam in lanaf ubde .

Aliud . Pat inam non lotam eodem adpone .

Aliud . Lolii , tri tici farinam , f imul n1ellef ubaé ìas , in lanaf ubde .

Alind , quod men fes , pue rperii purgam entapu rgat aquam ducic. Radicis ltruth ii tufi triti ,quantum tr= bns digitis adpreh endi poteli , n1el l eii 1baé‘tum adpone . Naf eitnr au tem i n Andre inlitto ri *as .

A liud ad uteros depurgandos . Mercu rial is contufie , cucum e ris fy lveli ris modi cum in v111o

tere , n1elle f uba<îtaadpone .

350 H 1 P P O C R'

A T E S

Aliud . Pi los l eporis oombnli o s , ac tf itos in vin o ,

m ello co& o aquafubaéto s bibendosdato & aqnacal idalavetu r .

Aliud partu s purgatorium . Polentam crafiiusf refam dim idii h emieh oen ic is m en f nra, in aquaeh om inis quatuor coqu ito , ubi e f ferbuerit , b is ,an t ter forb endam dato ,Al iud pu rgan s pu erpern purgam enta. Sambuci

f ol iacoqu ito , e lec adfufo , b ibendadato . Edat.brafii eas eoétas porrum .

Aliud pu rgan s u tero s . Khois f ol ia irionem

terito in vino , polen tain fper fa, b ibendadato.

Aliud . Mify os obolos duos tritos , vinof ubaéto e adpon ito .

Aliud . Lin i f emetl tritum , vino f ubaé‘tum ad“pon ito .

Aliud . Tr ifolii f emen in vino bibendum dato .

S i vero ad lumbos 1:Pteri_

incubuerint , polype sco étos edat , itemque afl

‘

atos , vinum hibat u igrum odoratum , m eracum q uam plu rimum .

Aliac pot iones , m edicam entaf ubdititia, ac pu r.gatoria. Rhe em rubrum , vinaceain aquaeoqn ito ,

farinatritici recentis in aquam infper

fa, b ibendam dato .

Aliud . Farinam in aquam inj ectam bibendamdato .

Aliud . Morarub i ficcato , ac terit o , polentarecenti adm ix ta, amborum ace tabu l i m en fnramin vino odorato , aquo fo hibat .Aliud . Terram n igram fam iam in aquatritam ,

I tali magn itudine bibendam praebeto .

Al iud . Hypooiftidem in vino b ibendam …dato .

Aliud . Malapun icavino faex fuecato , polentam eum fuoco fubaétam f i ccato . Polteatritamin

‘vino bibendam dato .

https://www.forgottenbooks.com/join

i ì i 1‘

v‘

p o‘

c R rr r rîai

m odafun t , pu rgatoria, quae dolores fe‘Gan t . Maivae tadieem in aquadato .

Aliud. , Pac0 11iae f e'

m en m odico cedrino oleo admix

'

to , _in vino b ibendn

'

rn dato n terornm‘

dolores f edab is .

Al iud qunm u teri fu ff ocar1nt' . Calto‘

riu in

cony zam in vino albo bibendo‘ dato . Si vero adnar e s aceeff e r in t cnidii gran i . internam partem‘

albam ,m olle adm ix to naribus illinito.

1î1lind fedans dolore?… Malvae radicem ,

niou l i ae crethm i cortic em ex aq‘

uab ib endadato .

Aliud . S tellas marinas nigras , b rafli cam mil“:c eto , in vino odorato b ibendapraeb eto .

Al iud . My rrhae obo los tres , eo r1andri parum,r e fi nam , paeon iae radicem cîum iii um E th iopi

cUm haec tritai11" \ f ' i110 albo diluta, l eviter tepefaéta, b ibendadatoAl iud , quod f eou11da3‘

ex pellit. RICÎ11Ì radiòenibibendam dato .

Aliud , f i ad Cor adlapfî u teri fi11111g11lar i11t .‘

Vi

t ic is , paeoniae f em en in Vino b ib endum dato .

Adpofitit iaaeriafanguinem dn‘

e‘

ent iaCantharides .qu inque thuri , ae my rrhae adm ifoe tò , glandu lam '

lon'

gam magn itudin e gallaè f ormato , lanaobvolu tam l inteo albo c ircum dato, unguentoE gy ptioalbo ,aut rofaeeo i nade faétam' adponito .

Aliud . Bnprellim , f i parVaf uerit , rotam'

f i

magna, dim idiam , ad praedit‘taadm ifoeto ,

—é odem m odo adpon ito . Si vero me llioribns uti

Velint , bupt e ii ides in vinum m itte ,cum inum

ÌEth i0 picum fe f eli acanifnm addito ,ac f erVefac ito ad d ecem vero buprel‘cides acetabu lumOl e i adm ifoeto reh quis om nibu s aequali portione acceptis . Adm ifc eto etiam my rrhae ,

fl

ao th u risp arum . Ex hoc pugillum ac01pito ,

ve lut pr iorem glandulam fnbdiro.

D E N A T U R A M U L I E B R I . 353

Al iud . Nigellam terito , cum m el le , vino

f ubaétam in glandulam red1g1to , ac u tero velutf uperiore .

Aliud . Ph ililtium eodem m odo praeparatumadpo nito .

Aliud . Telephium eodem modo praeparatumfubdito .

Aliud . Anemonae f oliatritalinteo ex c ipito ,

my rrhao parum adm ifoeto, eodem m odo u titor .

Alii1d quod faugu inem ducic. G landem ]Egypt iam . terito fulinum unguentum , quod elt in

t erraE gy ptia, addito aquadiluta, ao lanainvolutaadponito .

Aliud bilem pu rgans . Cneum eris f i lve f’cr is medu l lam tritam , ac n1el l e f uba&am , adg landi3f ormam r edaétam adponito .

Aliud . Coloey n th idis fy lveli ris internam partem terito , n1el le fnbaélam , eodem m odof ubdito .

Aliud . Elatern potiones quatuor , adipe anl'

e.

n no , caprino , m i fy adm ix to , in glandulam f ormato , in l inteo adpon ito .

Aliud . Th lafpi tritum , n1elle imbu tum adpomi to .

Aliud . Foliorum fici faniem deradito , elat erii po tiones duas adm ifoeto , n itri tantumdem , n1elleque fnbarîtaadponito .

A liud fi u ter i infiammati f uerint . Nitrum ru

b rum , ficu s p inguedinem internam , u triufqne,

pares portion es tritas ad gallze magn itudinemeflb rmatas f ubd1to .

Alind camini f oliacum vino trita i n linteof ubdito .

Aliud . Radioem albam terito m elle —a’dfufof ervefacito , glandulam inde faétam fubdito.Pr ina. Ari . Med. Tom . III.

374 H I P I‘ O C R A T E S

Aliud. Suocum f i lph n , ficnm , m ixtainglandem fo rmata, adpon ito ,Aliud . Cucnm eris fy lveltris f em en tritum eo

dem m odo .

Aliud . Fe i tan r i , n itrum rubrum , netopon

cy clam inum terito , de f ingnlis gallae magnitudinem , de oy elam ino vero plurimum , m e l l iadm ifoeto , adponito.

Aliud . Cy clam in i caput purgatum in aquatritum , ae linteo illigatnm adpon ito .

Aliud . My'

rrham , falem cum inum , f el tanri ,haec m elle fnbaéta, ac lin teo excepta, fnbdito .

Aliud . G ranacn id iatrigintadeligito , triaIndici pharmac i oculorum quod piper vocatu r , aliatriade rotnndis . Haec triain vinoveteri trita, o leo du lci dilu ta,ac f ubaé ‘ta, lanaqu e exceptaf ubdat , u r inaeluatur .

Aliud . Tith ymali fnccum m ello fubaéìum aelin teo ex ceptum adpon ito .

Aliud . Scillae radicem longitudine digit orumf ox fumito , duobus digitis lanaobvoln tis fubdito .

Aliamollientiaaqu ibus aquapn rgaturfangnis ,ac menfes dncuntur , li non diuturn i fue…x in t , o s u ter i m ollitur . Nareili inum , cum inumE th iopieum , thu s abfinth ium cyperu

‘

m :'al io

rum qu id em fingnlornm eequalè s portion es f um ito

,narc iflini vero partes quatuor . Haec tri ta,

in glandulam eff ormata, linteoque crudi l in ie x ceptaadpon ito .

Aliud . Cy clam innm magn itudin e tal i , & Horemaeris magnitudin e fabae terito , n1elle fnb igito ,

e ff ormatam hin c glandulam fubdito .

Aliud . Pulegium my rrham , thu s fel f u illnm ,

molle f ubigito in glandulam e tf o rmataf ubdito .

Aliaacerba. Rh oem vino n igro f nbaé tum adpomito .

https://www.forgottenbooks.com/join

3561 H I P É O C R A T E S

Aliud . My rrhaeacetabu lum , thu s , f efeli , anif um , f em en l in i , n etopum , relinam , m el , p in

guedinem au f eris , acetum album E gyptium , h o

rum fingnlornm aequales portion es terice , in

Vini albi h em inis duabns d iluito polieatep ida,

in fundito .

Aliud . Mercu rialem in aquacoqu ito , ac exoolato , my rrhae acetabu lum , th uris , netop i ,

f ingulorum acquas portiones adm ifoeto , ao tepidainfundito .

’

Aliud . Salviam hypericum in aquacoqu ito ac inf undito .

Aliud . Sambuci f ru étum lauri baccas ,re qui s

'

portion ibus , in vino coquito , deinde vinum in fundito .

Aliud . Pu l egp

ium in aquacoqu ito , oleoadaquam adfufo imm ittito .

Aliud . Pinguedinem auf eris , refinam , col

lique faé tain fundito .

Aliud . Bn ty rum , oleum oedrinum m od icumcum molle l iquefaeito , tepidain fundito .

Al iud . jnneum rotundum odora.tum , calamumaromaticum pari portione my rrhaeadm ifoeto , cu

‘

m his fifymbrinm in vino coqu ito , ac in fundito .

Aliud .- Sem en apii , anifi f efelis , n1gellam

in vino coqu ito , ac infundito .

Aliud . Cedrum creticam in vino co étam in

f undeAl iud . Bryoniam albam , m yrrham in aqua

dilu tain funde .Aliud . Argenti florem cum vino aqua

inf unde .

Aliud . Elatern potiones duas aquadilutasinfunde,Aliud, Cucurbitas , five colocyn th idas fy lve

D E N A TU R A M U L I E B R I . 357

fires duas in vin i au t la& is oo& i hom inis q uatuor madefac ito , e x oolato ac in f nndito .

Aliud . Cucumeris fy lvefiris m edullam palm iparvi magn itudine in aquae h em inis quatuor coq u ito m ell e , ac o leo adfufo infnndito .

Aliud . Radiois thap fiae duas po tiones , m el,ac oleum in duabns aquae h emin is di luito , acin fundito .

Aliud . Veratri duas potiones in duabnsaquaehom inis tepidae in fundito .

Aliud . Veratri duas potiones in duabnsaquaeh em in is tep idae in fundito .

Aliud . Th lafpiosacetabu lum m elloadm ix to ,in duabns aquae h em inis dilu ito ac tepide inf undito .

Aliud . Cucumeris fy lvef’cris magn itudinem

palm i parvi in aquae h em inis qu inque coqui ton1el l e adfu fo in f undito .

Aliud . G ranacn idiaf exagintae lec , m elladilutainfundito ,Al iud . S i naturap ituito faf uerit Cneori po. .

t ionem tritam in aquae mulfae hemina]Eginx adi.luito , ac in fundito .

Aliud . Si bilio faf uerit daphnes potionem:o doratae i l lin s drachmae pondu s f cam mon iae po . .

t ionem terito in aquae m ulfae , au t aquae uvaepaffae hem inaAtticadiluito .

Aliud . Daph no idis potionem ce dem m odo ,fi bilio faf uerit , haec infunde . Si vero pitui

to fa granacn idiaelecta fucci tithymali po. .

t ionem infundito . Sim i l iter etiam cneoro ,

pe plo u trisque his u ti opor tet. Immittitoaut em eum 1nfu fo non ampliore ,

’quam duarum h em inarum . Suffitus porro fun t haec eontufa. Gallam fufii to.

H 1 P P O C‘

R A T E S

Aliud. Ram entale ti ad oleae foliaf iocaoontu fam ifc eto . ol eo f ubaétafu ffitò .

Aliud . Prnnas f ubjie ito , hordei puleis h um idis in fper f rs f utli tnm faeito .

Al iud . Super amphorae oleariae opercu le [teeb en incendito .

Aliud . Cnprefli ram entaf u ff 1to .

Aliud . Scamm on iam my rrham th u s nu

gu en to adf ufo , f nlh to .

Aliud . Bitum en , horde i pal eas m ifeeto ,

ac additapinguedin e phocae f ufiito .

A liud . Frax innm , cnprefli ram en ta, cy peri radicem , ungu ento ro faceo fnba<fta f uffito .

Aliud . Calamum , cy perum , b ry on iam , mu f

eum arboreum , apii f em en , an i fnm , fimnl m ix

ta ungu en to ro iac eo f ubaé tafnlfito .

Al iud . Refinam fioea'

m cineri f ervido infper

Aliud . Cinnam omum my rrham oaf iam paribus

\ fingulapo rtion ibus f ufiito .

Aliud . Cro cum adm ix tamyrrha, mu foo ,

aequal i cum croco pe rtie ne fu ffitoAliud . Calamum . cn eorum , erocurh , f olia

ro fa1um rnb rafuave o len tiatrita, ficcataadc ro cnm adm ifoeto , Pcy racem dim idiacroci po rt ion e addito . Haec tritam ixta, li cicata, m ello

c o i to m odico fnb igito . Horum vero omn iumf u fiirus f i t e bo li Attic i pondu s . Su liian tu r au temf 11per li ercore bub ulo . Form etur au tem fieron sve lut acetabuh im ‘

olear1um , habeatque f undumt enu e , li t li ccnm . Ign is au tem lit farm ent itius , in que li eron s jaeeat ex i l lo mu l ierinc iden s con teétaf uHiatnr .

Aliud . Galbanum , refinam , mannam ungu en

to ro facoo f ubaéìafuffito .

https://www.forgottenbooks.com/join

360 H I P P O C R A T E S

haecadm ix tabis per diem in vin i diluti h e in inisq uatuo r dato .

Aliud . O l ei hem inas dim idias tres , f oliorumfambuc i , manus plenae m en fnram . Hae c co&ainc raterem calidum f undito , per tef ias cal idasimm i1fas fomentum faeito m ul ie re in f e l laco llocataao ve llin1en tis coò perta.Aliud . Foliorum Îa111bu c i manu s p lenee m en…

f oram , myrti tantumdem in aquam illacoq u ito , ad ex colatam aquam , hordei paleas in …

jicito coqu ito , l inteo e x c ipito , ac cum hocf om en tum faeito prout maxim e calorem f erre'

po terit .

Aliud . Acetum , oleum , aq'

uam , m el , haecm ixtaval de f ervefacito deinde acceptave li caca…p ieu te congium au t u triculo ex tenu i corio fa& oin fundito , panm culo lan eo obvoluto , foveto .

(Luu rnau tem tep idus factus f uerit panniculusal ium obvolvito

Aliud . Pin i corticem rh ois fol iain aquamconje é taf o rt iter coqu ito in ex c olataaquah orTde i paleas coqu ito oleo adfu fo ubi vero fimul

c o x er is , li nteo e x c ipito , ac f oveto .

Aliud . Loti ram en ta, cuprefii aquao l eo adfufo coqu ito . Deinde fimul cocial in teoe x cipito , ac f oveto .

Aliud .

"

Aromatain aquae ch oen icem conjec'

tac oqu ito in ex colataaquaf ur fures triticeos

c oquito fove to .

Aliud . Eodem m odo gallam contufam , rhamc orticem in aquacoqu ito , cum aquafurfa

:res t riticéo s fubigito ac oleum admifoeto , poli eaf em iaiîatum pan em duos ch oenices habentem facit o linteoqu e e x cipito ac f oveto .

Aliud . Brafli cam , porrum decoqu il:o ,

cum fuoco eodem modo fomentum facito.

D E N A T U R A M U L I E B R I .

Aliud horde i pal eas loquito , oleo adf ufo ,

lint eo ex cipito ac foveto .

— Aliud . Solanum p & oleae foliacoquito eo

dem m odo f om entum faeito . Atque hae c famefi qu idem h um idis u ti volueris pro fom en to velu t f crip taf unt , adh ib eî Si vero f i ccis , panesparato , e xafTatos , f en1iaiTatos , cum h is

f ove to . S ed te llis calidis l inteo involutis foveto , itemque cum ipfis linteis calefaé‘tis cum

lent iculis va(is tcllaceis . f ervente aquain f ufa.Adpon ito autem ad pedes .Aliud . Iridis radicem tundito , ac coqu ito ,

eodem m odo foveto .

Si aquain u reris gignatur , men fes paucioresfiun t , deteriores , per longius tem pus ,praegnans ell: f emper per duos m enf e s , aut pau loamplius . Quum autem hoc tempu s adven erit ,

co,rrumpit , aquamu ltain ip fà gignitur .

Hu ic autem lac b ibendum dare Oportet , pep lum m econadictum , donec f etus moveri in

c eperit . Plerumque vero an te hoc corru r‘

npitur ,per abortum e x truditur , u ter i fangn ine

manant . Haec autem patitu r n ihi lo magis ex_la

b e re , quam al iter. Hoc autem cogno fcere poter is , quod hydrops ineil: ex digi ti con tadi ni Comp e t ies en im o fc ulum u terorum gracile , ob f curatum ac pl enum h um iditatSi vero non ci rcainitia, f ed dum jam m ovetu r, f e

tus ipficorrumpatur , ac fuf focctu r tunc & venterimu s intum e fcit . ad contaélum dolet, velut u l cerep raefente , f ebris ip fam , ac dentium f rem itusco rr ipit . Et dolorem habet acu tum , veh e

m entem circapudenda, imum ven trem ,

lumbos laterum m ollitudin em , ac cox endices.

Q_uum fic habuerit , cal idaipfam lavare opor

tet. Et quaparte dolor hacf erit , tepefaé toriaadZ 5

° H Î P P O C R A T E S

b ib ere , expe rim en to fa6’co de eo , quod maximeadm ittat , pharmacum deorfum pu rgan s bibendum dato . Interpo fì to vero tempore quantumtibi f uflì ciens e ffe videb itu r , collutione fa&a,f om en to adh ib ito , cy clam inum adpon ito , ita

u t n1el le fubaélam lin teo e x ceptam deliges

ad os u tero rum adponas . Cupre lli etiam ram en tainaquamadefaéta, eodem m odo adpon ito .

Verum haec brevio re tempore , per longiust emporis intervallum , quan to magis m ordent ,'

e x ulcerant . Et fpec illum [’camneum paratum im

m itt ito , digitum eodem m odo . Po tiones quo

que b ibendas dato , e x perim entum facien s , quasliben ter adm ittat , cum viro dorm iat , maxim eo p portuno tem pore prx fen te . Si enim genituramc on ceperit , praegnans fa6taf uerit , ac peper erit fubex ;1urgantur quae prius in ipfafuerant , cum iplb puerperii pu rgam ento . Atqu e ficmaxim e famafieri po te rit .Si indurati fu erint u teri , o s ip forum afpe

r um fit , m eules_

occultan tu r . Qy um veroadparuerin t velut arenafun t , gen itu rah o ctem pore non fit . Si vero etiam digito c ont igerisafpe rum c omperies os u terorum . Q_

uum fic hab uerit , cy clam inum terere oportet , làlem ,acfioum c rudam adm ifcere , cum n1el le e fi b rmataadponere fomen to adh ibito ‘purgato riain fundere . Edat autem m ercurialem , braflì cas coctas fuccum forbear , calidalavetu r .

Si'

indu rati fuerint u teri , m en fes o ccultamtur , os ip forum connivet , n on concip it .

(lun‘

m li c habuerit fi digito contigeris , com

p eries os afperum digitum non introm it tit

f ebri s ipfam corripit , ac den tium f rem itu s .Et do lor habet imum ventrem laterum m ol. .

litudinem , lumbos. Patitur autem haec , fi

https://www.forgottenbooks.com/join

364 H I P P O C R A T E S

h em ens ell , l ethal is , pancee , etram fi cu

r en tur ipfam e ff ugiuh t .

Si o s u terorum roncludatur , f orte fit velutgroffus f1é:us . Et fi digito contigeris comperie sdurum ac con tradtum digitum non introm itrit , m en fes o ccultantur , genituram non

f u fcipit hoc tempore dolor habet imum ven

t rem lum bos lacerum m ollitudinem .

(b andoque etiam fur fu rn procedit , fu ffocat .Q_uum fic habu erit , pharmacum deorfum puri

gan s bibendum praebeto , mu l tacal idalavato ,

qu:e os molliun t , adponito , fpecillum im

mittito ac aperito digitum fim iliter calidam adfpergito . Quum au tem m o lle fa' é tumf uerit ea, quae fanguinem pu rgant , adponito

ex p o t ionibus dato , experim en to faéto , quamlibente r admittat , brafli cam edat , fuccumojus f orbeat.S i u teri ob liqu i fiant , etiam os ip forum ob li

quum fit m en fes ipfi nun c o ccultantu r nunc

p riu sadparente s evane fcunt , n on f im iles fiunt ,f ed deterio res pauc iores quam an tea gen ituranon fit hoc tempore , do lo r habet imumven trem , lumbos , co xam adtrah it ipfam . Quum fic habuerit { pharmacum in f rapu rgan s bibendum dare oportet calidalavare ,ac f overe . Ubi vero r ecens f e ta, au t lotafuerit ,digito imm iflb , o s u terorum co rrigat , ac dirigat , odoratorum fuflitum adm ittat , ex pot ionibus dato , juxtaex perim entum quam libenter f uf cipit . Cibis au tem utatur mollibus ,

alliaedat cocfta, ac cru da, cum viro do rm iat ,in fanam coxam decumbat . Alteri vero fomen

tum adh ibeat . Morbu s au tem difficulter cedit .S i inflati f uerint u ter i , ven teradtollitur ac

inflatur , pedes intumefcunt cavae faciei

D E N A T U R A M U L I È B R L 36;

partes. Color vero 111j1101111d118 fit , m en fes

n on fiunt , gen iturahoc tem poranon fit ,

anh elat , anxiamoorer , . qoum f urrex erit ,

au t progreflà fuerit , ere&ac cervicis fpiratio ip famtenet , qu icqu id ederit aut b iberit , ip famm ole i’cat , gem ir , magisaegre triltatur , quampriu fquam ederet . Saepe vero etiam fu ff ocatur .

Quum‘

f i c habuerit , pharmacum deorfum pu rgansb ibendum daro , cal idalavato , ac fomentum

adh ibeto . Interpufito vero tempore quodam adon ito eaaqu ibu s purgetur ac non m ordeatu r .%requentifiim e vero torum corpus foveto . Tuneau tem f ub pudendaodorataf ufiianru r . Sub

nares au tem graveolentia po tiones dato q uaeu teros purgan t , ad l o cum compellunt . É c

i

m ercurialem edat lac b ibat , velu t de latere dictume fi . Morbu s au tem non ell diuturnus .

Si fangu in is grum i in u tero co ierint , o s ipforum velu t ervo plenum fit , (i adtigeris , itahabere deprè h endes, m en f es non fiunt . Nequ e gen ituraretin e tur , quam diu f i c habuer it . (b um

igitu r itahabuerit cy clam in i cort1cem detrah ito ,

all ium , fal em , ficum , m el li s parumt erito , ac perm if ceto glandulam hinc f orma….tam ad uterorum o s adponito al iau teris conven ientiam edicam en tafubdito , quae vi deli cetaeriaf ont , ac corrodunt , aqu ibu s fangn ispu rgatur , de potionibus dato eas , quae u terospurgant omn iac ircumradito velicae pel l i. .cu lafive cu ticula, digit is obvolutao s u terorum

deradito .

Si ob torti fueri nt u teri , men fes non fiunt ,gen itu ran on man er. intu s , dolor habet

imum ventr em , lumbos , laterum m ollitud in es , fi digito con tigeris , o s uterorum adtinge re nOn poteris , nam f ortiter f eceffit . Q_

uum

366 H I P P O C R A'

I‘

E S

fic habuer it , pharmacum b ibendum dare oportet ,aquo f urf um ac deor f um pur ge tur , magis tam en deorfum , os ip fum ac u tero s quammax im e Fovere , ac calidalavare bis in died e pot ion ibus dato , quam libenter fu fcepe rit pro

exper im ento , viro condorm iat f req uentiflim e ,

brafli cam edat .Si u teri commoti in loco non man f erint , quo

p rolapli f uerin t , do lores exhiben t incon fpicui

fiunt . (l uandoq1i e vero em inen t ve lut f edes prolapia. Et qunm quidem fupinadec ubuerit , inloco man ent . Quum au tem f urre x erit , aut f einclinaverit , aut al ias f e comm overit exeun t .Saepe vero e tiam qu ietem haben t . Hanc quammaxim e q11ielbere Oportet non m ove ri ,

lecîtum ad pedes altior em itatui , i ifdem u ti ,velu t in fape ri0 ribus , cum ac erbis in fu fi sc on fpergere , graveolen tiafufiîre . Sub nar esautem odorata malum punicum in m edio perumbilicum perforato , in ipfo picem , qua: maxim e congruat , cum vino tepe fac ito , &

!

n on val dep remens , quam penitillime adpon ito . Quum aut em

_

qu i d adpo fuer is , latafalb iae x ceptum , e x

lumb is deligato n e dilabatur , f ed man eatfac iat quod ex petitur , pep lum cum cafeo ,

po len tab ibendum dato , velu tadlapf uad latusdictum eli , ex po tionibus quammax ime adn1ife rit , bibendam praebeto . Cibis autem m ol

lilîim is u tatur cum viro quammax im e do rm iat .S i h iaverit os u terorum magis quam folet

m en f es plures fiun t , deteriores h um idio

r e s , per longiu s tem pu s , gen ituraipfam.

n on con tingit n equ e intus man et , ied rurfus

f oras eif unditur , fi digito contigeris os u teror um hian s comperies , im potentiaipfam corr i

pit pra: m enfibus f ebris , ac rigor dolo

https://www.forgottenbooks.com/join

368 H I P P O C R A T E S

videtur . Han c calidamu l talavare opo rtet , etiamin capite , lau ro , myrto in aquainco& is ,

capu t ungu en to ro làceo illinatur , odoratafubt er fulfian tur , bralli cam edat fuccum

ab forbeat .

Si ad cru ra pedes converf i f uerint , ex h o cc ogno f ces . Magn is pedum digitis convellitur fubu ngu es . Et do lor cru ra, ac f em oratenet . (luumfic habuerit mu ltacal idaip fam lavare oportet ,f om en tum adh ibere quod maxim e lib enter

adm if erit , f ub ter f ulii re graveolentia. Et un

gu en to ro faceo unguere .

S i mu l i er cibum averfans u teros doleat , f ebrisipfamac rigor c orripiat , peplialbi qu in tam dim id iae ch oen ic is partem f em in is u rticae tan tumdem calei caprin i rali dim idiam ch oen icem ,

fimul cum vino vetere , m e llito , deinde co é taf orbendadato .

S E C T I O I I I.

I ex pat tu flux us c orripiat , cibi in ven . .

tre non maneant , uvam pali 'am n igranimal i pun ic i d ulc is granatrita, coagu lum

b oedi , vino n igro diluito , ac u titor , itau t caleum caprinum derafum polen tam tritici torrefaé‘tam adjicias ben e temperatabibenda.

-

pracbeas .

S i ex partu fangn inem vomat , hepati s filtulafauciatae l’t , dolor ad vifcerat procedit , cor

c onvellitur . Hanc mu ltacal idalavare oportet

tepe faé‘

toria, quae maxim e adm ilerit , adh ibere ,

afininum lac bibendum ad dies qu inque dar e .Po fteavero vaccae n igrae lac b ibendum praebere ,

itaut linc cibo d egat , ad die s quadragintaAd

ve fperam

D E NA T U R A M U L I E B R I .

vc fpera1n vero f eli1mum tritum bibat. Morbush ic ell: periculo fus .

Si m ul ier diu non concepit , m enfibus adpar en tibus tertia, aut quartadie alum en tritum

u ngu ento dilut tim , lanaex ceptum adponatp er tres dies adpol

'

i tum habeat . '

I ertiavero dief el bovis radito , ram en tum olco dilu tum

ac fubaétum l inteo ex ceptum adponito . . Et tresd ies adpoli tum habeat . Sequenti vero cum virocoeat .Ad u terorum m orbum f edandum , lin i f cillî

unacum ilipulapugillum reun iter tulum , in vin o albo quamjucundili im o per noé tem madefacito , deinde ex colatum in ollulatepefac ito ,

in eo lanam m o lliflimam tin& am adpon itovic iliim priore de tra6laal iam fubdito .

S i ureros purgare vo les , primum quid em hor.deum o leo imbu tum in prun is fulfire oportet .

Pofiridie vero carmem ovillam coquere , cum horde i decoé to lub dio per no& em e x poli to . Sit

autem decoctum hordei congi i m en fura, valde ipfas coqu ito . Ubi vero co&ae fuerin t , l evit er tepidas edat , julb ulurn f orbeat . Poltridie

autem thu s , pu legium tri tum m ellaf ubactum lanaex ceptum ad triduum f ubdito .

Si u teri ad f edem converli f uerint , f ecefii13

f ecedere proh ibuerint , do lores haben t lumbos ,

imum ven trem i lia. Quum li c habuer it ,

cal idaipfam lavare oportet , & lumbos f over c ,

graveolenriaful-lire , adponere quae pur

gan t , impellunt ipf os ureros , bibendadareea, q uae max im e adm ittit .S i ulceratum f uerit os uterorum ant in fiamma

tum my rrham , adipem anf erinum ceramalbam . thus in l eporis pi lis qu i lub ventrePaine. d rt . Med. Tom. III. Aa

370 H I P P O C R A T E S

f unt , m if ceto , ac terito, in lanam olliflim‘a

adpon ito .

Si f eco ndae decedere non polli nt , [latim qu i

dem acibo abltinere oportet.'

Viticisautem f oli‘a

t ritain vino n1el l e , o leo adfuib tepefac ito ,

h em inae n1en f uram b ibendam dato .

S i infiammati f ue rint u teri , fam bu c i foliaten etrimg in tritici recentis c rali i ore farinacoqu ito l eviter tepidaf orb ‘

endadato .

Si uteri tran fmoti fuerint , h ederam f i cc ifli

mam tritam , linteolo tenu i illigatam , fubdi

to , pingu e al iud n ih i l adh ibeto . Bibendum

vero dato tr i ticum recens , pep lum toltum ,

falviam , cyperum , an ifnm . Haec t ritavinod ilutacum f url

‘

uribus h o rdei'

b is in die dato pro

vice dim idiam h em inam .

S i m eu les conltituto tempore non fiant , bra£ficae f ol ia, rutam terito , poli eapal eas hordei.ch oen ic is m en f uramade facito don ec flacce fcan t ,per n o é tem fub dio ex ponito . Man e vero in

h em inainde e x colatabrafli cam ac rutam dilu ito adf ufo o leo conquafi

°ato , b ibendadato ,

poli capolypum Vin o albo f ufib catum edendum

dato ,vinum eb ibendum . Si vero volueris

p ifces ,

odorat ilîim os co& os edendos dato juilculum fo rbendum .

S i ex f ervido , f uperficiario ulcere pudertdaf uerint ex ulccrata, myrti bacas in vino co é tis

pudendacolluat . Et polteamal i pun ici du lci spu tam 1nain vino coq uito , my r rham , ac refinam fimul m ixtavino diluito , intiné lum in

his linteum f ubdito .

Si u ri112e ,flillicidiun1 corripiat , cucumer is , fivecucurb itae os , f undum re fec 1to , fubje é tap runacucun1erem circum ponito , infperfainignem n1j_

rrhamulierem luper cucum erem l ocato

https://www.forgottenbooks.com/join

72 H I P P O C R'

A T E S

gno fces au tem h oc fi digitum admoveris

m embranae p1aetex tum continges. Ad haec m ed icam entum f ubdititium facere Loportet . Refinami taque , ac ris florem n1el l e di lu ito , linteum

ex his tincîlum pen itiflime indito , filo ad ex tre

mam partem dependente illigato . (b um itaquehoc ex filuerit , my rtum in vino coquitocum vino tepido eluatur .

Si anh elationes corripuerint mulierem , f ulph u

r is magn itudinem fabae , nallurtii tantumdem ,

ro tam , cum inum E th iop icum , haec trita,vino diluta, jejunae bibendapraebeto . Oportetautem a,cibis altinere non f requen ter

e dere .Si pat iens in flataf uerit , hepar ovillum , au t

caprinum cal ido ciner e obrutum , edendum datom eracius ad dies quatuor vinum bibat» ve tus,Si lumbo s - doleat , ani fnm , cum inum ]Eth io

p icum b ibat , cal idalavetur , f ubcalidam

Si men fes non fiant refiam cralfam ex urito ,

ac terito , origanum in pinguedine an feris coetam terito , ad reliam in linteum admifoeto ,

ac tep idaadpon ito .

Si u teri concluf i Fuerint , m en fes nonadparu ex in t , colocyn th idem fy lvel

’crem , filph ii f em en ,

cum inum ]Eth iopicum n itrum , fal em thebaicum , adipem renal em , farinam , my rrham ,

r efinam . Omn iahaec f ervefacito , limulque m ix

ta,ac tritain glandulam efib rmato , adponito .

Si u ter iad vif ceraconverli flrangula1int Vi

n um cedrinum cum inum ZEth iopicum bibat ,calidalavetur & Iubcalidam hibat .

’ Si m en fes non-fian t , adipem a11lè ris ne. .

topum refinam mulier lanaexceptaf ubdat.

D E N A T UR A M U L I E B R I . 373

S i vero magis quam convenit , prodeant , Iulinum , rajae l ingnam in lanaadponat .S i tranfmo ti u teri aliquo adlapli f uerint , hor

deum decort icatum tritum unacum paleis fumecum com u cervino vinò fubige hinc u te

ros fullito .

Si f ecundaè decedere non po fi i nt , foeniculurnvino o leo ,ac m ellaf erve faétun1 b ibendum dato .

Si men fes non adpareant velis ipfos detrahere , crafli orem tritici farinam , hordeum co,q u ito o lco adf ufo edendadato .

Si infiammati fuerint u ter i co ty ledonis f olia,porrum in crafliorc tritici fari nacoqu ito ,

adfufo oleo edendadato .

S i m oti u te' ri aliqu o adlapfi,

fuerint , dolo,rem ex h ibu erint , o leac f cabiem , lau ri , ac cupreili ram entain aquacoqu ito , l in teo ex ceptaadponito .

Si u teru s doleat , ad veli cam f u erit dolor,porri f em en in aquatritum jejunae bibendum praeb e tepefaé toriaadh ibe .

S i u teri prom inuerint , lotos ipfos cum aqua.

tepida vino , ac o leo illitos rurfus in trudito ,

ex lumb is graveolen tiaq -i to ,

fi u rinam em ittere non poterit cal idalavato ,ac f oveto cuprefli ramen t

_

af ullito . Et potiones u rinam c ientes bibendas dato .

Si flux us fiat , acerbaq_

i to , fiet en s afin;deraf um ; lanae illigatnm f ubdito . Sit autem it er

,

cus ficcum . 1

Si in pudendis ulcerafiant adipem bubulumillin ito adponito , cum vino in quo my r

tus cociaefi: colluito .

S i ex pat tu o s u terorum f uerit e x ulccratum ,

fio rem ro farum tritum , vino imbutum , in

p i lis leporinis adponito , acerb is colluito .

Aa

H i R P Ò C R A TE S'

S i Utero s doleat , a1111 caput in tegrum , ni.

t raru toltùm , cum inum teri to , n1el le f uba6ta‘

f 1ibditò cal idalavetur , fubcalidam bibat .Si ex f er

'

vido , ac fuperlic iar io u lcere pudendaf uerint u lcerata, adipc'm bubulum , b uty rum ,

s adipem ac f ulinum unguen tum m ill

pudendaillinito aquatep idacolluito,

‘

S i”

u

'

teriadfce1ident es fu ff o car int , f uniculum lu'

c ernarium acc en fum ex f tingu ito , naribus adm oveto , qu o f uni vm adtrahat , po

'

i’ceamyrrhamunguen to dilu tam , lanaex ceptam adponito .

Et <r e f nam oleo dilutam bibendam dato .

Si f ecundanon f ecedat , cony zam tritam , lana,e

'

x ceptam adponito , 1gn en in vino tritam bib endam dato .

Si'

capu t doleat , imum ven trem lumbos ,b ilis

,i‘

1r uteris elt. Hu1c 1taqu e pharmacum dar eoportet , quod fur fum , ac deorfum purgare pot eft , cal idalavare , adpon ere , quae bilemp u rgan t . Et an ifum ,ac nigellam vino dilu ito

dato .

Si flu x us obor1atur , can cros fluviales in vinof ù flo

’

cato vinum bibendum dato , quae ficcant , f ulli to adponlt o .

Si flux u s obor iatur , po rri pugilluri1 m vinot ritum b ibendum dato , ficc is , acerb is u tatur. S i f luxu s obo riatur , mu l i Pcercu s combu ftum,

tiîfum que ac cribratum vino dilutum b ibat .R eliquis au tem eodem m odo u tatur. Si fiux usoboriatur , jam diuturnus f uerit , fpongian1Combultari1 , ac tritam , vino odorato dilutam ,

b ibendam dato per fufli tus r eficca, quaeI ellringunt , adpone .

$ i uteros pu rgar'

e " velis , n itrum cuininun1

https://www.forgottenbooks.com/join

376—H I P P O C R A T E S

Medicam en tum , f e tum ex u teris pell ens . Cu

cum er is fy lvei’cris Îuccum po tion is m en fura, in

mazam con fperfum adpon ito , ub i ad duos diesanteajejunavit . Aliud . Staph idis fy lvef’cris pugillo s duos 111aquamulfadi‘1110 3 , b ibendos dato .

Ex perim en tum f ecunditatis . Caput allii integrum derafum , u teris ,adpon ito . Po i’cridie verodigitum imm it tat , ac oo nti11gens con fideret ,

fi qu idem olue1it ind e os , ben e habet ; f i n m in us , rurfumadponat . Aliud ex perimen tum . Ne

topun1 m odicum in lanainvolutum adponat ,

confidere t , an per os oleat .Aliaf ubdititiam edicam enta. Scorpn marini fel

in lanainvolutum in umbrafiecatum adpon ito . Pulegiu1

’

u ficcum t ritum , m e ll e imbutumin lanaadponito . Cucum eris fy ive ii ris f em en

te ftam combu ftam , vino f uba&am cum

p il is leporinis in lanafubdito . Alum en E gyptium lanainvolutam adpon ito . Cantharidas Vi

n o f ubaé tas , in lanafubdito . Herbam artem i fiamvino fubaé tam adpon ito . Nigellam in vin o tritam '

in lanafubdito .

Aliudad recens en ixam . Unguen tum ro faceum ,

ceram , in lanaadponito . Bulbion e'

x tritico ,

t r itum , vino f ubaé tum , in lanafdbdito . Vin ialb i ve teris f ecem combufiam , vino albo exf t in éìam ac tritam in lanaadponito . Galbanumn etopum , mi fy , cum unguento ro faceo in

linteo adpon ito . Elaterii potiones duas favumcum vino , in l inteo adponito . Butyx um , alumen m e l l e f ubaé tum in l inteo f ubdito . Scamn1oniae f uecum , adipem cum mazam ifceto ,

vino imbuta, in lin teo adponito .

Si concipere nolit , n1i fy o s fabae magnitudinem , aquadilutam , bibendam dato , per an.

nurn ,non concipi€t.

D E N A T U—R A M U L I E B R I . 377

S i pericu lum facere vel is in mu liere , an pm

g11a11s li t , au t non , rubro lapide , five terraeritl1reaocul os f ublinito . Et fi quidem ingrediaturpharmacum , praegnans eli ; (in m inus , non .

Si praegnanti pudendaf ervido , f uperfic1ar1ou lcere f ue rin t e x ulcerata, amygdalatrita,dul lam bubulam ii1

_

aquacoquito , modicafar inaadìe éta pudendaillin ito , baccatum my r

t i deco éto collu ito .

S i Virgo ex lapide laborarit , f emen radici3"]Etl1i0 picae in vino veter

’

i ad dies decem dato .

Deinde in aquaad dies viginti , bis in die

mu l tacal idalavato .

Cataplaf mata. Allium , portulacam , apium ,

loti , cedri ramenta, tritafimul , m ixtaaquam ulfa, diluito , cataplafmahinc factum impon ito . Rubi folia, my rti fol ia, fiu1n l tritaaquam u l iadilu ito , polentaadm ix taf ubaétaimpon ito . Sambu c i fo lia, myrti f olia, 1ereb i11th i’ foliat enerrima, eodem m odoadponito . Loti tam enta,m ori f olia, fimul trita, m ixta,aquadi latacumuvapaiTaimpon ito .

Su ffitus . Oviculae , aut caprae com u tufum ,

hordeum to ftum , ac f refun1 , o leo fubigito ,

ac q fito . Cervi com u , ol ivas n ondum hab entes oleum , fimul tritam ixtafufiì to . Rl1oem

rubrum , po lentum to ltam oleo fubigito , acf uffito . Polentam f i eron s bubulum , pal easoleo fubigito , ac fulii to . Loti ram enta, t hoisf o lia, cupreli i f i ccze ram en ta, vino n igroau fltero f ubaélafuffito . Galbanum , mannam ,

refinam , ungu en to f ubaé ‘tafallito . Caprac cor

nu , gallam , adipem fuillum , ac cedriarnf u ffito . Terram ex ali not um pedibu s deradito ,

ii ercus afi ninum cum vi no migro fubigitò , acf ufiîto .

Ì 78 H I P P O C R A T È S

Collutiones . Poliamyrti , lauri , ac hederas111aquacoquito cuni hac tepidacolluito . Rh 0 1s,

n1al i ' punica; ac rubi foliain aquamulfa-

co

q u ito , cum eaex colatacolluito . Sambuci ,len tifc i f ol iain aqu‘acoqu ito , ex colatam l eviter

‘

tepidam in fundito .

‘

Foen iculi ; brafii cae rad ices tu fas in aqua'

coquito , ole o adfufo ,

p oli cacum ex colatacollu ito . Oenantlmn , cy

p erum uvas paifas in aquamulfacoqu ito ,

ac collu ito .

Malagmata. Malvam , focnumgraecum inaquaf e rve fac ito , cum ex colataaqualeviter tepidac ollu ito . Cupre ii i ram enta amaracum in pafi

‘

o

aquatem perato coquito , ac colluito . Serpyl lum ,

vio lx albae radicem , in aquamulfacoqu ito ,

ac colluito . Hypericum , lentif cum , baccasc edri in aquacoquito , cum l eviter tepidacollu ito . Favum , bu ty rum ,

'

r efinam ,

adipemanferinum in aquacoqu ito , colluito .

Fom enta. Lolium to ltum ,ac molitum in po f cam erac iore coqu ito . Po & quam au tem co x cris , 11n

teo illigato f oveto . Lentem tolta—m decot tiCatam , in farinam crdfli orem alicae fim ilem

reda&am , in aquacoqu ito , linteo illigato acf oveto . Ervum eod_em m odo parato , ac foveto .

Commodae fi falviaeodem m odo parata. Salviam , hypericum inaquacoqu ito , & hordei

paleis in deco éì o co étis lin teo ex ceptis f ove to .

Loti , cuprefli ram entain uvae pali‘ae crem ore

c oqu ito , linteoque ipfailligato , ac f oveto . O leacmyrti , hedera‘ , ao lauri f oliain “aquac o..

qu ito in deco éto hordei pal eas coquito , dein

d e l inteo illigato , ac f oveto . Cuprefiì ram enta,cedri , ' hordei furf ures ‘

fimul n1ifceto ,

in uvae pafi°ae cremore fubigito , ac panem f or

mato , cum hoc afiÎ1to , calido in linteum illi

https://www.forgottenbooks.com/join

380[

H r r p o c n 1x'

r as

labiaulcerataf uerint , anifnm , adipem anf er inum in ro faceo o leo ter ito , in lanainvolvito , acceptacarne bubu la, magno pedis digito c rafii ore , f ex digitorum longitudin e , ipfampharmaco

‘

illinito , lanaex ceptam involvito ,

ad extremam carn is partem quae f oras fpectat , filum adligato , reliquam ' in u teros indito ubi e li u l cu s .Men fium purgatoria. Si non procedat m en fi rua

purgatio , c ucum eris fy lvellcris internam partemp ondere tri1i n1 obolorum , artem ifiam h erbam ,

th uris obolum terito , adm ix to m elle in lanainvolvito , ad os uteri adponito , qu inqu ies indie hoc facien s .Aliud . Vitem viridem terito m elle ad

m ix to , lanaex c ipito , eodem modo adponito .

Aliud . Cupref ii f ruc‘tum , cucumer is iy l

vellris internam partem , thus terito m el léadm ix to , lanaex c ipito , & eodem m odo f ubditoAliud . Cuprefli f rué tum , thu s terito ,

m el l e admix to lanae x cipito , ac f ubdito .

Aliud . Abrotoni obolo s tres cum n1e l le lanaexc ipe , ac f ubdc .

Aliud . Elaterii obolum , my rrhae obolu ri1'

te,…r ito , cum n1elle lanae involvito , ac f ubditoPu rgatorium f i m u l ier non conc ipiat . Tauri

u rinam co llige trium h eminarum m en fnra. Deindeartem iliam b erham aut parthen ium au tadiantum laurum viridem cedri ram en tafimuic on tunde . Deinde in efi

°

ofiaf crobe carb on es acc ende , im poli taol lau rinam tauri in funde ,

con tu fain m ortarioadjice, polleaf ellam circ umpone , artem ifiam h erbam au t '

l1y if opum ,

au t origanum impon e , m uliere f uper haec co llocata, donec fudet , f ove . Ub i vero fu

'

darit , lavacum calida, in lavacrurnartemifiam , lant um

.D E N A T U R A M U L I E B R I . 381

imm itte . Deinde f ubdititium m edicam en tumadhibe . Aut artem ifiam ,aut bulbium in vino albot ritum lanae involu tum fubdat . Hze c ad tres diesfac iat , deinde cum vi ro dormiat .Subdititium pharmacum ad conceptum facien s.

Ex n itro , thure cum n1el le glandem f ormato ,

adpon ito .

Aliud purgatorium mo llien s . Caricam coqulto ,

donec granu laabjic iat , han c e x p relfan1 , levi ffim e tritam in lanacum ro fac eo unguen toadponat.Aliudac t ins . Bralli cae , rutae pares portion es te

re , ac utere eodem m odo .

Aliud m ol l e , pu rgatorium . Medullam an fer is , aut b ovis au t cervi , magn itudine fabac ,

adfufo ungu en to ro faceo , laé te mu l iebri , ter ito , velut m o l le pharmacum ter i folet , deindee x lioc os uteri illinito .

Aliud tepidumpurgatorium . Au f eris m edullammagn itudin e nuc is , refinae lent ifiimae. au t tereb in th inae magnitudinem nucis . Hze c in u nguentoad l entum ignem liquefac ito , velut c eratumfac ito , deinde ex hoc tepido os u ter i illinito ,

pe€tinem made fac ito .

Aliud detrah en s purgation em f i liens . Paeoniaegranan igraaut rubra, triaaut quatuor in vino'

t ritab ibendadato . Si vero magis detrah ere vo

les granan igraeodem m odo tritab ibendapraebeto .

Aliud purgans ac detrah ens. Lau ri baccas adfummum vigin ti , f ef elis dim idium acetabu lum ,

cum vino tritabihat .Aliud . Tau ri f el, trium dimidiorum obolorum

Atticorum pondere , in vino jejunae bibendumdato . Et eH

‘

ormataquoqu e e x ipfo catapotiadeVo randadato .

Aliud . Farinani recentem , myrrh x obolos tres

382 H I P P O C R A T E S

croci tantumdem caflorii obolum haec cum un

guento f o faceo tritaadponat .

Aliud purgatorium . Semen u rt icae , malva:f uceum , gumadipe an iè rino tritum fubdat .Aliud . Si n on purgataf uer it ex partu , floris

farinae quan tum tribus digitis compreh endi p o

t ell , coquito , n1el l e adfu fo , ventri velu t cataplafmaim pon ito , bibendum dato .

Aliud , quod ureros aperit , purgat . Cantharides qu inqueaceto albo adfu fo ter ito , norivalde liqu idum pharmacum faeito , f ed u t digit is

e f fingi pofiì t d e ficaalbapingu i , fine'

granu l is pel l e , dUplam cantharidum partem adm ilizeto , eif o rmatam glandulam tenu i lanainvolutam f ubdito .

Al iud . Si ex partu non fuerit purgata, trigolium in vino albo b ibendum dato hoc etiamm en fe s edu c it , f etus ex pellit .

Al iud pu rgan s u teros . Q 1um puero imm ortuo

fanguis in tu s man ferit , colocyn th idem fy lvellrem

in n1el l e tritam delingat , aut f ubdat .Aliud fangu inem pu

‘

rgan s . Sangu in em ex ute

r is ex pelles fi violae 'albae ‘

f em en tritum , vinodilutum b ibendum dederis .

A l iud quod f im iliter fangu inem ex u teris ex

p ellit :' Khois fem in is , qunru rubrum f uerit , gra

naviridiat rigintaterito roias can inas rubras ,rub ioundo ex ip f i s deleéì o in V1110 bibendadato ,

quum fangn is eruperit .Aliud purgatorium . Si m en fes non adparue

r int , fly racem origanum terito , comm ifceto ,

adipe an fé rino adfufo adponito .

Al iud , quod f ubditum ureros purgat , ac evacuat . Abfinth ii radicem tritam cum m elle , cumo leo adponito:Subdititiauteros purgantia apericntia,

https://www.forgottenbooks.com/join

384

E h is qu idem quae accidunt mulieribus in

fingulis adFeé tion ibus , priu s… diélun’

1 c it.

Immaautem o li endam , ob quas can ifas mulier e s om n ino Pterilè s h un t cu r non parian t ,antequam fan en tur . CaulTam vero han c eflè dicofi os uterorum om n ino averfum fu eritapude'ndo , non con cipiun t . Non en im fu f cipiunt u teri

gen ituram f ed Ptatim foras exit . Contingit aut em hoc etiam , fi parum dillortum fuerit os u ter orum praeter natu ram apudendo . Et (i omn inocon clu fum f uerit os u terorum , n equ e fic fùfci.

p inn t . Neque f i recens conclu fum fuerit magis ,

q uam oportet . Singu lavero relataman ifel’caf unt .Eten im fi omnino averfum f ue rit , aut concluf um , m en f es non prodeun t om n ino , aut pro . .

deunt v iol enter cum m orbo fi fangu is coeger it

u teros pro m ore converti . Et fi pu rgataf ueritm u l ier , aliquando o s u terorum ipli a

‘

pudendoavertitu r . Si vero parum diftortum , au t recensc onclu f ùm f uerit , prodeunt qui dem m en f es , prodeunt autem violen ter paulatim per m u l tas.dies . Haec autem omn iamanifeltafiunt , fi (ichabent contingen ti m ulieri , fi horum aliqu idfuerit , cu ratamu l ier f ecundafit . Q_

uandoqueetiam [uafponte . Haec a-utem fingulacur fiant ,dice tur . Di6lum ,aut em cit in muliebribus

m o rb is .

S i leves f uerint u teri . Contingit au tem hocex natu raq uibu fdam , & f i u lcerainnatan1a

gnas cicatrices relique rint . Si l eves 1g1tu r u terif uerin t mu l ier in ventre non concipit . Nam gen itu ram f ufc ipiunt quidem u teri , li n on al iaaliq uacauiiaobli iter it non autem concipiun t f ed

f em en,foras em ittunt . Hoc au tem maxim e cla

rum fit contingenti , f i in terrogetur ,

“an aliquando ulcerain uteros ipfi obortafueri nt, men fes

vero ,

L I B E R D E ST E R I L I B U SÌ 38;

vero fano quidem modo prodeunt in hoc mor…

bo . Verum talis p l erumque incu rab ilis e [t

haec cau ifaeli , u t in ven tre non concipiat .Si u lcus in u teris factum fuerit ab adf ecîlione

quadam ex relatis , non fiatim fanatum , f ed

impurum factum f uerit , permanet ulcus ad mulatum tempus , quemadmodum id , quod inauree x ili it ; mal e olet m u lier quàndoque

'

fan ies mal e o len s ipli ex pudendo Suit , quamdiu fane u lcu s habu erit , in ventre non conc ipit.

Non en im concipiunt uteri geniturar'

n. Hu ic au .…

tem m en fes fano modo p ro cedunt:'

Ve r1im ex

c on taélu interrogatiom: max im emlar ii 'm fit.de relatis . Cu ratavero f ecundafit , ex‘—iguata. .m en ipes ell .

Si qu id ex menf ibus in u teris remanens "

f ei£f uram , ac f egmen tum habeat , qu od circaofoulum , aut pau lo penitius calefcat rurfus f ri

ge fcat n eque fic in ven tre concipit . Impedimen…

tum en im hoc incumb ens genitu ram quo opor.t et , tran f ire non perm ittit. Et fi qu idem in princ ipio curetur fan e f cit , f ecundafit . Si verot empus accefierit , fierilis manet . Manifei’raell:

autem adf eé tio maxim e ad contacîlum . D‘

urumen im quiddam intus ell.Si magis ,Î quam convenit , u teri h iarint ,

n equ e fic praegnans fit . Non enim conc ipiunt;u teri f em en genital e . Sed hoc ad conta& umc larum fiet , m en fes acervatim prodeunt ,

p e r paucos dies . Fit au tem n'aturah :ec adfec

t io , arelat is mo rbis… Et fi qu idem anaturaf uer it , incurabilis el’c morbu s , lin m inu s , non

fan i prodeunt men f es , u tpo te mu l iere non e x ifî.t ente fana, n equ e fic

'

praegnans fit . Non en imc om pingitur lem en afanguine m orbo fo . Sedfangn is , qui acorpore mo rbo fus def cendit gg.,Pr int . Art . Med. Tom. III. B b

H I P P O C R A T E S

n ituram f ero fam facit . Scrofavero fattagen iturat empore m odico ,aut mu lto, f oras progreditu r unacum fan ie . Atqu e h oc ex corpore mulieris exm enfibu s man if ellu ri'1 fit . Prodibunt en im ipfi

m en fes , velut diétum e li , five b ilio fa, five pituito fa, five aquo faf uerit . At brevi cu rataf e

fit fin m inu s , n on .

Si‘vero ‘

mulie ri m en f es non prodeant omn inoaut ab omn ibu s relatis etiam fic non concipit.

Venae en im fangn ine plenae geniti1ram non fufci

p iunt , in uteris al iqu id inveterati fanguinisineiTe necefi

'

e eli quod genituram nutriri proh ibet .Si vero pauciores qu\am debeant , m enf es pro

deant , nequ e fic praegnans fit caufi& vero inp riore morbo relatae fun t ; fit autem h oc man i..f eltum . ex interrogatione , fi qu id em anatu rapauci m eules prodeunt , incurabilis efi . Si veroab adfeélior1e aliquaex relatis , brevi curata, f ec undaerit .S i plures quam debent , m enfes mulieri pro

d eant , n equ e fic in ven tre concipit . Uteri enim ,

fa11guin e evacuato , genituram non concipiun t praedebi litate . Si vero etiam conceperint , fangnis multus derepente in u tero s mulieris defcendens ,

ge.n ituram f uff ocat . Man ifeii um au tem hoc ell:e x m enfibu s qui mu l ti prodibunt. Et fi quid emnatu ram ulier multos m enf es dem ittit , fierilis fit .S i ve ro n on natura f ed ab aliquaex relatisadf eé tione , brevi curataf ecundaerit .Et fi os uterorum e x pudendo ex ciderit , ne.

que fic conc ipit . Nam o s du rum fit , genitu .

ra‘m non fu fcipit , intum e f cit , proptereaintotum in fecundafit. Manifèltaeli autem haecadferîlio ex eo quod con tingit.

Et fi non prodeant m en fes , velut debent , feddeorfum proceflerint i n fedem , neque fic in ve11t

https://www.forgottenbooks.com/join

388'

H I P P O C R A T E S

natu ramnon hab et , f ed lividius adparet. Quaein ven tre haben t macularri f olarem in facie hab en t pofiquam conceperun t , vinum odio hab en t c ibos averfantur , oris ventris m orfuac falivaplenae fiunt . Mel , anifum tenuifiìme

t erito , deinde in aquadiluito , ac ex h ibeto ,

dorm i re fin ito , fi qu id em torm en ipfifiat circaumbilicum , pracgnan

‘

s c it ; fin m inu s , n on cit.

Pofi: haec au tem omn ia, farinam bibat, mel,o riganum in vino , oleo .

Quaecum que in u tero habentes maculam f olar em in facie habent f emellam ge f’cant . Quae verob en e coloratae perman en t , mafculum plerumque'

gè ftant . Si papillae furfum converf x fuerint , inafculum gefiat . Si deorfum , foem ellam . Accipe de

la& e , farinam ifce , paitillum f orma, adlentum ignem Et fi qu idem comburatur111arem gef

’rat . Si vero diffundatu r , f emeliam .

Au t idem h o c lac fuper f oliaemulé tum cont em

p iare . Et fi qu idem conden fatur , mafculum ge ftatSi {lero diff ufum fuerit , f emellam .

Curationes ad ,conceptionem e x perim ento co

gn itae . Si qualiberorurn generationem ex petat ,quae fine liberis fit , fiquajam anteapraegnansf uerit , nun c autem non pariat . Q_

uum RomachuS u teri duru s fu eri t totus , aut {ummaparte ,

conclufus , ac non re& u s f uerit , f ed ad al t efam co xam averfus , au t ad inteitinum re& urn

înclinatùs , au t in f e ipfum contraéìus ’

, aut l'ab ium fiomach i fibi ipfi incubuerit . Undecumqueigitur aut afper f uerit aut callo fus fit au temdurus aconclufione acallofitate his menf es non adparent aut mu lto pauciores ,aut pej ores

,quam oportet ,

—

adparen t , per longiust empu s . Et menf es quidem Juxtafanitatem cor

poris uterorum , ex 11_un; mven1unt. Itemque

L I B E R D E ST E R I L I B U S.

’

389

juxtanaturalem ac ju ii un1 m odum , acalore ,h um iditate m enfium , ftomach o non valde

laefo . At genituram rurfus non f ufcipit propterlaefionem , qu ze cumque tandem impedierit fu fcept ionemaitomaeh o non .ben e habente. Hu ic pofi:f omentum toti corpori adh ibitum , pharmacumb ibendum dare Oportet , corpori s purgationem;p rimum facere five furfum deorfum , five deorf um folum . Et fi qu idem furf um purgan s pharmaoum dede ris , ante purgationem fom en tum ne

ad11ibeto , f ed pofiea. At f om ento prius factopharmacum deor fum purgan s b ibendum dato .

Si vvero f ur fum purgante non opus habere videat ut , prmm ifi

‘

o f om en to , deor fum purgans b iben…dum dato .

. (h i um autem corpu s probe habere ;

vi fum fuer it , po fi eaf om entum adh ibeto , itautu tero s f requenter infidere facias 111 f omento quodmaxim e con ferre vifum f ue1it. Injicito autem inf omenta, cuprefii ram enta lauri f oliacoutufa, mu ltacal idafaepe lavato . Quum vero rec en s lo ta, fotaf uerit , uteri o fculum dilatato ,fimulque dirigito , fi opu s f uerit , cum fpec illo

fianneo ,au t plumbeo , atenu iau fpicatus : deindec um c rafli ore , fiadm if erìt , don ec probe haberevidetur . Tingito au tem fpec illum in mollitorio

dilu to quodcumque liquidum factum con ferrevideb itur . Specil lavero retro .latafarc ito : deindeliguis longis adaptato , ac fic u titor . At ver o h oct em pore in vino albo du lci , quam fuavifiimo , taedam pinguiflimam in reun iaf ru[ia' concifam co

quens , b ibat , apii f em en contu fum , oum1ni

?Etli iop ic i f em en , & thu s qu11moptimum . De h oc :j ejunabibat moderatacopiaper quot dies benehabere vifaf uerit , edat catulos pingues perc o& os poly pum in vino dulcilfimo co& um ,

de jufculo bibat , braflica111 coé‘

tam vi

E h 3

H Ì P ’

P Ò C R A T E S

num album infup'

er bihat , n e coenet , b isii i die *]avetur . A cibis vero hoc tem poreab iti…11e1

‘

1t,Poli eavero , f i procederit f ècundum {i o ..

machum puì‘

gationem aliquam f oras oli enderi t de !potione al iquid b ibat per unum atqu e altem m die

'

m , afpecill‘

orum u fu celf et , conetur ute

'

ros purgare”: f ubdititiis , m èdicam entis .

C1iicumqu e‘

verò fiomach o recto m oll i ,fano , probe habente , in debito 10c0 fito ,

men fes omnino non adpatuerin t , aut pau01ores ,per amplius tempus , non funi , m orbum

p erf crut’atu s , qu em u teri habent , an corpus

e tiam al iquid con fetat , comperies cauli‘am aquap faegnans non fit , qunm qu1dem fic habet ,

curationem facito adh ibens id , quod conven ir ,fi adm iferit curat ionem incipien s af ortibus ,

prou t tempelizivum efie videb itur , definens autemi n mollib ra, don ec u terus probe purgatus effe vii us f uerit , fiomach us confil’cere r ecite habensin

“

fuffic ien te l oco fitu s .

Si vero apharmaco , apotione non proce£

:lerit , n eque ub i ip fum bibit m oderato t emporeapotione qu idem hac ceflet . Quum vero probehabuerit , p er ufiim fpecillorum Os [’comach i m ol

ut hiet , faeito , ad viam fi1bdit itio praeftandam ,

”

tum am edict1m entis f ufiim1igabilibustù in m ollitoriis . Po fi qnam autem probe m oll itum ac fu ffitùm efiè videb itur , adpofitis pharmacis u teri purgationem fae ito , donec p robe ha.b ere vii

‘

um fuerit , incip i en s aniollibusad forticra* - def i riens au tem r

'

urliì s 111 mo l l iaodorata.Fie

‘

raq'

ue vero ex'

fortibus m edica'

rnentis u terie x ulcerànt

‘

, prohiben t ne re& ué confiflat ,p rob e babearad

p

gen1turae fufceptionem , u te

t um ficcum & c iunt .

Si vero'

mulier apinguedine uterò s fibi ‘ lc os

https://www.forgottenbooks.com/join

392 H ur—

P P o 0 11… A T E s

h ibueris , m edicamentum bibendum dato furfi1m,

‘

ae deorf um pu rgans, Deinde laé te afin ino p e lleain potu 5ex h ibito , n te te s per fiilulam duobus d ie

bus f ove to 0—

um u rinamu l iebri pu trida, n itroînjecîto .

'

I‘

ertiavero die eum u rinabibu la: Quartaautem ,

—

q 11111ta,f'

foeniculi f em en tritum

fambup i, folia ae laur1 cuprefii ram enta.

Haec coquito , ,aquaadfu fa. Oportet autem poll:

f om entum mu l tacal idalotarn adpon ere adipemaromati s 1mbutam , fiatim af ornento , ad no c

t em . Po it'

eax ero h o c praeparato . Myrrham ilaet en bu ty rum adipeman ferinum , m edullam cervi ,

'

refinam , netep11m . Horum fingulorum

aequalé s . por tion es permix tas ac lique faétas ad.

p onat in lanam ilefiam olli quam optima. Deinde

plùmbeis penicillis qu inqu e , ad o éto digitorumlongitudinem fabricatis u terum aperito . Primus

.his fit tenu is , al ter erafii or , reliqu i aliusal io erafiior

_

fit . Aperiunturautem per dies qu in

qu e , lemper lotaadponat , ex lumbis de li

ge t , .me ex cidant , f em per u lterius intrudatpollre rnum vero quampen itiflim e . Poflqu11m aut em aperueris purgatorium adpone , cantharidast ricas qu inqu e colocynth idis longae internamfpongio fan1 partern my rrham . Haec m el lec oc‘to fubaéta, in glandem eHorn1ata, lavoluto , exceptafummaparte . Deinde in oleumf uaviflimum tingito , ac l adponito . Utet e autemhoc pu rgatorio , f elle .tauri , flore ae risailaton itro my rrhal

modico n1ell e dilutis , aelinteo tenui deligatis linteo fuperne pharmac o b bduéloadpon ito . Utere & buprelti cum my r

_rl1a, e laterio cum n1e lle cod e , cantharidibus cum elaterio myrrha. Pofiquam au .…

tem pu rgatafuerit , pollridie ubi lavit , uterum

colluito. Cuminum ]Etli io-picum tritum , me

L I B E R naST ER I L I B U S. 393

”

lanth ium refinam oleum m el, ae vin um dulce . Haec m ixta, tepe farîtain fundito .

Pollquam vero in fuderis ere é tam obambulat ejubeto , quo c ollutio in fufaconeutiatur. Subdito

au tem eroeum’

, my rrham , thus , fingulaparibu s portionibus fiocal inteo illigata, itau t

an ferinum adipem admifeeas ac l inteo oblinas .

Atque h ze e adponito per dies f eptem . Ottavovero f uffitum faeito cum my rrha, bitum ine ,

h ordeo , oleo odorato f ubaé tis ; his lento igni injeé tis , ac fufiito per filtulam fatto . Pofiquamautem futfitum f eceris , pollridie cafloris t el

’tem

t erito , vinoalb o adfufo ipfum m el le oblitum

lanae involutum adponat i n no€rem . Manevero eo f ublato , ae em ollito , ad virum accedat ,

ubi condorm iit , qu ie f eat , fi non primavicec on ceperit eodem t urinsadpofito virum adeatCaete rum hunc m edicationis du étum incîpere oportet ub i m en fes prodierint . Definentibus autemm enfibus conceptorio m edicam entoadpofito c on

dorm ire . Priore vero tempore n equ e mu lieradvirum aceedat n equ e vir ad mulierem .

Quum au tem mu l ier n on con éeperit , priusconcipere f olita, u teri vero viri genituram in f eip fos f 11fcipiun t , p enitus necefl

‘

e efi mulierem fe

r e fan1 hanc facer e . Quandoque en im in uteris

pus innaf c itur pus autem in u terisatub erculisfit . Et fame ob hoc genitu raviri , quando cum

viro co it ureros non contingit quo videlicetip faviri gen ituraeompingatur . Nam pus ipfamd iffipat , ne, ad feratur . Mortificat enim pus

pu tre facit genituram , proinde pus ex uteris ex

purgare°

'

oportet , tubercu lum in u tero f edare ,q uo de caetero non impediat , genituram eom

p ingi ao efiè rri . Fel’rinare itaque oportet ad expurgandum priu f quam pus in uteris in callum

B b ;

"

H'

1 P P O C R A T 2 3

concre fcàt, uteros colluere h oc m'

odo i Lacequinum coétum exaéte colato , u t tenu iflimum ,

purifiimum e adat , hoc in fund ito , cly fte

r is in [trumeneo i omeo fa& o . Et fumma_ qu idem

cly f’cer is pars l evis fit , argenteavelu t fpecillu‘

m ,

Ratim modico in terceden te fpatio f oram en perf o retur . Sint au tem aliaf oram ina, n on

'

magnaf ed angu ftahincatqu e hinc , ex tranfverfoc ly iìeris aequal i inte rititio diftantia, cly & eris

q uidem apex (olidus fit. Reliquum vero totumcavum fit velut fiitula. Adligare au tem oportet

veli cam fuis f em inae atque hanc probe radere ,

ac con f ricare pofiquam autem adligaris , lac inVe f ì cam inf u11dito ,

i

f oraminavero tenu i linteoob ftru ito , ne lacadfiuat . Ubi v°ero ob turaveris ,Veficam deligate ipfi mulieri dato , cui colin. .

t ionem infundere paras . Illavero e x ceptis ob

t uram entis , in uterum indat . Ip faenim f ciet ,ub i in dere oportet . Polteaautem tu veficam manu prem ito , quamdiu pus f oras eHiu x erit. Man ifd tumau tem h o c erit , ub i non

'amplius pus

fimul cum la€te ex ierit , palam etiam clarum cit ,

q uod nonamplius inelì . Atque tune ceffat e oportet , poPc h oc , ub i paululum r ecrearaf uerit ,ad m odicum tempus , cucurb itae ficcae fundamrefecato , itemque ap ici s f ummam partem , quo

perforatafit , itau t fim ilem efficias in reliquis ,eîccept0 apice velut cly i’cerem ; crafiitudine veropaulo tenuior f i t , q uam viri l e pudendum . HancCucurbitam fic f ormatam vafi c ircumponito , vaf evino

}

impleto . Sit autem vinum odoruni f ra…grantifiîmum

‘

fi cc iiîimum , ac ve tu fi ili imum ,

deinde lapidem n igrum pel lucidum in vinum in

jicitò porro cucu rb itam ex are albo facîtam circumpon ito , mulier c ircum infideat , pudendumcircum cucurbitae glandem «adh ibens , qualiter

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R A T E S

virum accedere vult probe purgata hyofcyam'

uf olia, ac radices in aquaf ervefaciat , ex h isq uam calidiliîm is per triduum ad nocîtem f omentum adh ibeat , &

'

lotavirunl accedat , pol’c h oc

Vero fom entum etiam cervi pudendum ficcum fuf

ficit , de hoc in vinumalbum dilutum deraden s,p er

- triduum b ibendum qunm partus dolorinfliterit , bibendum dato . Nam hoc partum acc elerat .Aliacuratic . Fel tau ri f ervefacito alumen

Melium , com u cervi uitum terito perm ixtis ac in glandulas efi

‘

ormatis uti tor .

Aliud curativum . Cum inum in vino migroco& um , t ritum in glandem efib rmato , adn o élemadpon ito , poll: haec vero f ecem vinialbi,t enuillimam videlicet f ecis partem , comburito ,

c ombuliam in pennaau feras , lin teoqu e illigatamad n o é‘tem fubdas f em inaporrum codtum edatp oli hoc tragium terat, m ell e dilutum in no é tem

adponat , deinde tragii f rù é tum tritum in vinoalbo dilutum , taedae ram en tisadjeé tis , b ibendum

dato , po fteaoriganum alternis falli to , fic

ad virum accedat .Aliacuratio ad mulierem parere n equ euntem .

Si mulierem parere nequeuntem puerperam fac ere velis in m enfibus confiderare oportet , anb ilio fafit , five pituitofa, cogno fcesautem _

u trumh orum magis fit fi ubi men fes prodeun t , arenamtenu em , f i ccam in [o le f ubfiraveris , & de fangu in e i nfuderis fi quidem bilio faf uerit , fan…

gu is in arenaficcatus , lut‘

eus fit . Si vero pituit ofa velut mu cu s . Utrum igitur horum f uerit,ventrem purgab13 f i ve fu rf um , f ive deorfum opu shabere videtur . Deinde in term illi s tribus diebus,ureros purgato fi h umidius uterorum of culum

L I B E R D‘

E STE R I L XB U S. 397

f uerit , ucriaadponito , quo commo r fum in

flammatum os u terorum durum evadat .Si vero m u lier internis partibu s non febriat ,

n equ e prae u teris concipiat n eque . viro n1ifceri

queat , f ed dorm iat , cibum aver fetur , vinumn1el l e adm ix to pudendis infundatur , my rrhamf ufh to . In f edem Vero glandes indat , vinum.

‘

adipe an ferino adm ix to in pudendum infundat.D einde etiam o l eum pari m el le m ixtum in fundat .Si mulieri u teri gracilef cant , o fculum ip fo

rum exafperetur , concludatu r , m en fes ipfiadpareant , n eque conc ipiat . Sed f ebris cor

r ipit l en ta, do lores incidunt e i in lumbos ,

imum ventrem… Morbus au tem h ic maxime fit ,quum qu id in ipfaf uerit co rruptum , fitauteme x pat tu . Hanc calidalavare opo rtet , f overe .

(luum autem lota, ac f otaf uerit , os u terorum

d i latare cum fpecillo , my rrham tritam cum parin etopo adponat .

”

Au t unguentum , aut o leum t o

faceum in l inteo plumbum inflar glandis f or .

matumadponat , f el le bubu l o illitum . Et in quatuor diebus in f ecundas cogno fces fomentum

adh ibeto pharmacum bibendum dato .

Si vero praeter naturam mu l ier fuerit crafl‘elàéla,in ventre non concipit . Nam om entum cralfum ,

ac multum incumbens , o s u tero'

rum deprim it ,

gen ituram non f ufcipiunt . Hancadtenuare 0 p0 r.

tet , pharmacum deor fum pu rgan s bibendumdare ad u terosadponere , quod purgat , ac fia.tum inducit .

Si o s uterorum durum fiat , aut cervix , ex digi ticontaé ìu cogno fces. Itemque lì ad coxam averliu teri fuerint . ( b um fic habu erit , n ihilacreadh ibeto . Si enim os uterorum ex ulceraver is , quuminflammatum fuerit . omnino periculum ell: ne

398 H I P P O C'

R A T E S

fierilis fiat . Verumadponito quae non morden t,aqu ibu s pituitap urgatur .

Quum m en fes m ulier i prodierint , praeterie1' in t primum qu idem caput pu rgare oportet .B eindo veratrum ex h ibere , five f em el, five bisopu s fuerit . Poli eavero fomentum adh ibere , fom entatorio ex cucurbitacon firué

‘

to fic au temfaé to . Aquam marinam in vas infundito , porroimm iflb , fili ulam cucurb itis imponito , & cum lua

to quamoptimo illin ito , ne tran fpiret . Deinde

per f ellam ereé tam quadrangularem tran fmittitoipfam fillulam , quo duorum digitorur

‘

n m en furaemineat u l trafe6lionem tune prunas f ubaccendito , in de felfu caveat , quuni defidet ,

qu nm furgit ne comburatur . Sed defideat ,dum adh uc f rigidum el’t f om entatorium fur

gat , dum fiftulaeft perf rigerata. In hoc Vero fom ento plurimam dic i partem con fumat , in h u.

ju f modi f om enti .u fu ad quinque dies perf everet.Per decem vero d ies pro porro al l ium in fomen

tum imm ittito , h ujus faf ciculu'

m contu fum in

aquam marinam injicito . Po lleavero reliquis diebus ipfa. f olaaquamarinafoveatur ne u ltraprocedat per t o tum curationem .

Caeterum po flremum f om entum quùm acuiration e deliltere voles fic facito .

Catulum recentifîimum re fecato aromatuniomn is gen eris odoratill‘nn orum f ac f i cc iflimorum

fpecies cò ntundito i nteraneis catu l i ex em tis ,aromataindito , ac ex pleto . Stibjeé

‘

tisautem lign is,catulo in vas mifl‘o vinum odoratiflimumadfun

dito fom entum per fillulam facito , f i vires

p è rm ittunt , totam dier‘

u cum hoc'

fomentaip famf oveto , ac interrogato , an odoraromatum per o so lere videatur non en im ex iguum h oc fignum efi:

ci , quae curatur ,ad conceptionem, Subdititiis

https://www.forgottenbooks.com/join

4oc'

3' H I P P O C R A T E S

adponat. Verum f ebres inducit , articulam tu

me facit , vehem enter m o rdax hoc eFC.Aliud . Mel , veratrum n igrum tenu e non

m u l tum coqu ito . Vehemen ter en im mordaxevadet . Sed hoc febrificum eli . Eodem m o domel co€rum elaterii portionem coquito ,

fa€ram inde glandem f ubdendam dato , h o c f e

b rificum e fi . Ducit autem fanguinem . Quae,dam vero … e

’

x his etiam pelliculas . Si vero voles‘

,

e tiam dracon tium de fade ( eli autem l ene ) , h oc

cum .m elle co& o , au t crudo in pilae figuram velutmagnam gal lam efib rma.Caeterum conare , u t phy fi cus

'

fis , ad h om in i shab itum , ac robur re fpiciens . Ex his en im nul

lus efi , qui non omn iaadamufli i n faciat . Proindeex his ipfi s conjeé tu ram facien s , totius corporiscapitis purgationibus m edicamentis u teri

f o -m entis , ac adpoli titiis u ti comare . Haec au temc l em entatib i funt . Verum m edelahorum uni

cuique part icular is e fi . Et ubi harum quid non

f ecer is f emper in fom en to per f everet . Hoc en imel’c quod m ollit dueit f ero fos ac fanio fo s h um ores . Poli quam vero ab hac curatiòne defiveris,his , quae f ecundum natu ram fiunt , de f i nentibus,fangninem de manu detrah ere opo rtet fi qu idemf ortis f uer it , de ambobus brach iis , fi vero debilior , de altero fu fli c it . At vero diaeta; quainh is emationibus uti oportet , al ibi am e indicatac it. Si vero q i re vo les lo lium ex tritico deli

gito ,m ol ito fa& q e igne farm entitio len

t iflim o ,in catin'um m ittito , m ulierem fuper:

f ellam impofi tam , mollibus linteis initratam , f e

dere jubeto cruribus quammax im e diducl is . Ar

que haec curatio , f i qu idem fufiiciens t ib i fiat , inquatuor m en fibus ben e eli ; lin m inus , ad haecpraecipe etiam utadvirum neaccedat eo tempore ,

quo

L I B E R D E ST E R I L I BU SJ

quo cumtur . Inter c urandum autem tacdam in

aquamacerato jejunae cyath um b ibendum

dato , pen ic illum {banneri ni alfidue lii bd i t i i tiihabeat co tyledones , five umbilicos vene risu nac um Pale , cum ino in aquacoquito ,

t cpidam fo rbendam ex h ibeto . Et lata: qu id emco tylcdones f em ellas giguere viden tur parvaevero , con clufae , malcu los .

Conc eptorium iummum . Melan thium mulieri.in vino i i igi 0 ace i bo b ib endum dato . Mulierem

juvenculam fiux us ruber inf e iizabat m edicam en tis datis , capite purgato , ac venaf e éta,n ihil m elius hab ebat . Videbatu rautem haec can filipfi e ii

‘

e n e concipe ret . Daham itaque ipfivinum album , in q uo afpalath i radices elf er bue.ran t mane , ante coenam , fiux us f edacu3e i’t , non longe poli conc epit , peperit maf culum Erat autem corpore coloris candicantis,probe carn o fa.De m ola. Molae porro conceptus canfi

'ah geqeli . m m u l t i m en fes m odicum , m orbof u rn f em en con ceperint , n eque f etus r ec

”

tus fit ,ven ter pl enas eli: velu t prmgnantis . Nihilau

tem in ventre m ovetur , n eque lac in mammis gen e zatur . Mammae autem turgidae f un t . Haec i ta.…q ue ad duo s annos , f x pe etiam tres fic habet .Et fi quidem unacaro fiat , m u li er perit Nequee n im fieri po t° ìi u t f uperli:es maneat. Si veroplure s , erumpit ipil per pudendum fangn i s m ul.

t us ac carno f us . Et fi hoc m oderate fiat , f e rvatur ‘

, fin m inus aflux u cor reptap e rit ,

m orbus qu idem tal is e li . Judicare vero opo rtet

e x pien itudim s mol e , quod in ven tre n on mo

vetu r . Nam mas t rim eltri s . f em inaq uadrim eli ris

m orum habet . Po fi quam igit r r t empore h o c nr…e

tergreno non m ovetur n im irum h ic m orbusP r im . Art .Med. Tom . HL C c

’

4OZ H I P P O C R A T E S

ea. ERautem h oc magnum fignum , quod laoin mamm is non generatur . Han c igitu r/max imeq u idem ne curato au t certe cum praediétion e .

Et primum qu id em totum corpu s f oveto . Deinde

p er f edem cly iterem adh ibeto , quo fangn is m ul

tus erumpat . For taffis en im quod compaéiunieli , comm òveris , i d quod f etu s elTe putatu

'

r ,

:h uliere apharmaco con calefaéta. Sed utero s

c olluito , quo fangu inem educas ; fin m inu s , fubd ititiis u tatur e buprefii , di&amnum creti.c um in vino bibat fin m inu s cali oris teliem ,

r etro cucu rbitam ipfiad laterum mollitudinem

adfigito , plurim um fangu inem detrah ito atq ue h oc maxim e con j ecturaviriam ipfius fa&a.

Ad u teri purgation es quum no n fiunt five

e x partu , five etiam al ias ; taedam pinguiflimamc on tu fam in vino alb o coqu ito triam cyath orum m en furau tatur . Aut paeoniae granaquatu or , cum in i ]Eth iopici parum f e f elis pau lop lu s . Au t cedri baccas . S i vero fu ff ocationes ad…f uerint cali or ii parum.Si vero pu rgatione m oderataex partu fac

‘ta,venter maneat ,au t etiam fiatus con clu fus dolor e vex etur five cum f ebre five citraf ebremTucci f cammoniae qu in tam potion is partem , autf e f eli , aliud quoddam ex odorat is , t u tam in

vin o alb o b ibendam dato . Si au tem bibere no…

lit illitionem ad f edem faeito velut verb i caulià,ex f elle taurino , m ell e , ac n itro .

S i vero ex purgation is corruptione dolore vexe…tur odoratis ex h ibitis n ihil cedat , f ebrisadfit , laé i is caprin i hem inas duas decoquito deindee o pe1 frigerato pinguedin em detrah ito , e x colatoq ue , aquae m ulf ze tertiam partem adm ifceto ,

q uo du l cin s fiat . Bibat au tem hoc ter je iuna.$ i vero dolor non quìefcat , neque venter f ubeat ,

https://www.forgottenbooks.com/join

404 H I P P O C R A T E S

ad finem perferre non poterit , tenn is praeit er naturam fiat huin s u tero s pu rg re oporte t ,ipfam m edicam en tis curare, crafi'

efacere . Non

e nim ad perfe étionem geliare poterit don ec f eip fam r ef ecerit , u teri robul’ci fa6ti fuerint.Si vero concipiat qu idem corrumpat autem

f etu s b im eli res , exacte eodem tempore , n e

que priu s , n eque po fi crius , h o c perpeli‘afu erit:

b is au t ter eodem m odo ; au t etiamad ampliust empu s progrefi

‘

um corrumpat eodem modo . Hu'

jus u teri non amplius ex tenduntur , f etu in ipfisauge fc ente ex b im ef tri au t trimeltri adamp liorem m odum excedente . Ve rum f etu s qu idemaugefcit u teri vero non cref cunt , propteream ultae codem tempore corrum punt . Huin s u ter um c olluere oportet , fubdititiis quammax imeinflare , au t h ifce m edicam entis . Colocynth idis

internam partem tu fam cribrato filph ii parum,c um paulo am pliore m el l e co& o admi foe to ,

hae c c ircum fp ec illum obduc ito'

eacrafii tudine ,

q uan tum fiomachu s ad u ter i os f u fc ipere poreli ,f emper

‘u l traprotrudito donec ad internam

u ter i partem pen etrarit . Q_uum autem pharma

sc um colliquerit fpec illum ex imito , rurfus eo

d em m odo pararum elaterium , colocynth idem

fy lvel’rrem , fim iliter velu t prius m edicam en tum

adpon ito . Edat au tem h oc tempore allium mul

tum , filph ii caulem reliquadiaetau tatur ,quae fiarum maxim e in" ventre indu cer e potel

’c.

Adponat autem fubdititium tertio quo'

qu e diedon ec bene habere viiafuerit . (Luandoque verop luribu s diebu s interpofitis , in f umma pro . .

u t”

libenter adm iferit . Interje étisau tem diebu su tatur m ollibus , poliquam vero per em ollitoriao f culum uteri praeparaveris , men fes adparue…

m ean D E STE R I L I BU SÌ,4o;

r int paulum . remorata, ub i jam ficcaf ueritcum viro coeat .

(luum autem fiatum in u terum inducere voi es , allii capUt $integrum , filph ii f uecum adf ubdit itiaadm ifceto . (Luodfi quapraegnan s decemm en fes p

erficere non pofii t , fed corrumpit , h d c

fae e pati tur ex h ujus u teroaquam pu rgato ,

ip am m edicam entis curato , quo aquapurge tur .

Si vero gen ituram continens , n on p raegnansfiat , id quod niultis con tingi t, fiomacho u teri pmt er naturam h iante m en fes plures , quam c on

venit , h um idiores prodeunt , u t id , quodf em iriaprodit f em en , ad ietificationem non

c oncipiatur , viri gen iturainf uper accedens corrumpatur . Con tingunt au tem haec , corpore ,

uter is acgro tantibus . Verum opo rtet hu ic m e

d icam entadeo rf um purgantiadare , inte rpofito

aliquo tempore , totum corpu s f overe , u teros

c um aceto aquamarina, fpec illis , ac f er ram entis ign itis imm ifii s . Conjic iantur au tem in

f om entum cuprefii rum en ta lauri v iridis f oliacon tu fa, poly cnem i f ol ia. Faciendum efi:

hoc f om en tum tem pore opportuno , poli hoc verolavetur fom en tum adh ibeatur ex loti iam e n

t is rofis , ac poly cnemi f oliis aceto in co cîi is.

Ad finem autem q fitus fiat ex verbafc i f oliisc on tufis ac l o ti ram entis . Verum an te lotion em f ulii to my 1rham , thus , u traqu e ae quispartibus trita, my 1tiac lauri f o lia. His per.m ix t i s & d ll l entum ignem conjeétis r ec en s adhibito f om ento fulii to , bis i n die , f om en t i rn aut em adh ibeatur recens lotae . Sed poli f uli itum

lavet , uteri fi omach um ad p rili inam naturamreducat . Et fi vires l

‘

u li-ieiantpante h ze c omn ia

venam in manu finiltraf ecato ,atque itar eliquafaeito . Si vero ftomachus fic babear , m en fesau

C c

H I P P O C R A T‘

E 3

t em non pròdeant , aut vitio f e , au t m inu s , adr eliquaomn iaamplio rem pu rgationem adh ib eto

f fic cu rato , fubdititiis e tiam uren s , fi opu s hab eat , ex prioribus lavans f uffitum facien s ,ac ficcans .

Si m ulier invitaabortum fac iat , nec itaejicerevdlit triticum torrefaétum , m olitum uvampafTam albam contufam aquamulfadu lci dilu ta,m od ico oleo adfu fo jejunae bibendadat o , pofi_

:earaphani f em en t ritum , acetum , ac adip…ei n

an fe rinum perm ix tab ihat , lauri foliatritaad….

ponar. Deinde bibat origanum pu l egium ,

po len tam ex aqua, itaut lau ri f oliatu fa, act ritaadm ix to gumm i , aquae in fpergat , diluat acb ibat. Aut adipem ovillum , an ferinum ,

m el fim ulm ixtaac tritadelingendaprx b eto . Au t

pai’tinacae f em en levifiime terito laéti fuperfiant em concret ion em adm ifoeto , &

'adipeman feri nume liquatum . Haec f erve faétaforbendadato . Au t

o rigami f o’l iaviridia, fi haberi poiiunt fin m i

nus , ficc'aleviilim e trita, ex aquab ibendadato .

Au t laur”i baccas levifiime terito fu is f em ime adipem liquatum , m el adm ifoe to , fi.

mul omn iatritadeligendapraebeto . Au t pali i,nacae f em en levifiime tritum ex vino diluto bib endum datoSi u ter i gen ituram non contineant plumbum ,

lapid em , qu1 f errum .ad f e tapit , l eviter ter i…to linteo illigato quo in m u liebri laé te t iné tof ubditi t io utatur. Au t aeris florem tritum , acn1el le dilutum f ubdat .

Q_uum uteri gen ituram viri eru étant tertiadie ,

nece ff e eli mulieris , quze haec patitu r , u rero scalle s rep leto s eff e , non po te it viri gen ituraintus in utero maner e fed ex cluditur prOp

https://www.forgottenbooks.com/join

H I P P O C R A T E S

‘altior fit , graveolentiah ib pudendaq i to\

o doratavero fab nares . Cibis u tatur quan-imol

liii im is , ac f rigidis , vinum aquo fum albumbibat , n on lavetur , n eque cum viro dormiat .Si vero uter i omn ino ex pudendis ex c iderint ,

depende n t velu t fer o tum , dolor corripit . Hoc

au tem c ontingit quum ex parti i laborarit , u t

u teros c ò ncuiìè r it , cum viro dorm ierit in

p ue1perii pu i’

gatione . Quum‘fic habue rit , f rigefactoriaadponat , quod f oris efi, depurgatum ,

ac cum v ino n igro vino fo in quo malum pun icum co étum e li , ablu tum intro detrudat . D einde m el , refina, pari m en f uraeliquata, in pudendain f undantur , decumbat f upinapedesf urfum e x tentos hab ens , pofi eafpongias adponat , ad lambo s deliget . _

(luamdiu vero fic

habi1erit , ac ibi s abitinere oportet ; po tu vero

quampau c ifiimo u ti , donec f eptem dies p raeter eau t , fi qu id em fic redire volu er in t , ben eefi ; fin m inu s , fummas u teri parte s deraditolavato , cerato picato illin ito . D e inde pedesad f calam deligato , f ealamque juxtacapu t pulfato , cum manu intrudito . Fofieamu raipfiu sal ternatim colligato , diem , ac n o& em fin itoin quiete , m odicam p tifaiiae fuccum f rigidumdato , .al iud au tem n ihil . Polle rad ie ip la

gm re

c l imato , & c ucu rb itam quammax imam ad c o xamadfigito , m u l to tempore trah e re fini to cum

de trax eris re cli natam facere fin itO n ihi lal iudp raete r ptifanae f uecum ex h ibeto donec f epteni

p raeterierin t dies . Cibisau tem tune m olli fiim is ,

ac pauc ifiim is *

u tatur Si vero ven t rem e x onerarevoluerit , decumben s id faciat , donec quatuordec im d ies praeter eant : pofieaf urgat , q uamparc ifiime deambulet , ne lave tur , cib is m o ..

diCiS utatur , f ub pudendavei o fuffitus p er gra

D

'

av 1ac i n u m M OR B I S.‘

309

veolentiafiat . Et pol’cquam obambu lat e inceperit ,fubligar geltet .

H I P P O C R A T I S

L I B E R

D E V I R G INUM M OR B I S.

P R E F A T I O .

Brevi: libellm . Flux um uteainum pletlior cc tr i

Enit , per vene ]è 5h'

onem eamdem janar , perquevenaem . Ci tat ztr ab auéì’m e libr z mulzeè r z

'

um,

videtur ej zgfclem aztt70n'

: mf e.

Rinc ipium fit m ihi compofition is eorum , quaeperpetuaf unt in arte medica. Non enim

p oli ib ile efi m o rbor um natu ram cogno f cere , fi

qu idem artis efi m venire nifi qui s noverit naturam in indivifib ili , ex quain principio diferet i f un t : p rimum de m orbo facro adpellatod e adton itis five fideratis de t imoribus , ex

qu ibus adeo f ortiter paven t hom ines , u t delirent,daemon e s quo fdam videre f e pu tent , ipfis in

f e itos quandoque n ò é te quandoque in terdiualiquando vero u troqu e tempore . Pofieaab h uju iin odi fpe& ris mu lti jam f e firangulaveruntplures autem mulieres , quam v i ri . Eli: en imm u l iebris naturaanim i magis dejeéti , ac imm inuti .Caeteru1'n virgines nubiles , maturae viro , h oc

magis _patiuntur , unacum m enfium defcei1fu ,

G c ;

àrò H i e r o c aar asf

anteanon valde h inc‘adfliétae . Pofieaenim. fan.

gu i s in uteros conduit , velut e fiiux uru s.

’

Quumi gitur o fculum exitus non f uerit apertum , fangu i s autem amplius influ x erit/propter c ibos ,c orporis augm entum tune fangn is non hab enseiiiu x um prae mu l titudin e refilit ad '

cor , adf eptum tran fverfum .

Quum igitur haec repletaf uerint , co r fatuumfit , deinde ex Îatuitate torpedo po fi èaex torped in e delirium adpreh endit . Q_

uemadm odum

qunm aliquo'

l ongo tempore defidei1te , fangnise x Co x is , ac f em oribus deprelîus , in tib ias , acp edes to rporem inducit . A torporeautem pedesad ite r faciendum impoten tes fiunt ,

’

don ec fangu is ad f e ip fum reve rtatur .

,

Revertitur au teme elerrime , quum f i eter it in aquaf rigida, quaeu ltramalleolo s madefac iat . Atque hic qu id emt orpor faci l e cedit . Cito en im p ropter venarum

'

r é & it ùdin em refluit . Et locu s corpor is n on d i

p er iculo fu s . At ex cord e‘ , f epto tra11fverfotarde refluit . Venae e

'

n im ob liquae funt locus*

p eric'

ulofus , ad d e lir ium , ac in fan iam paratu s ._Q y um en im lue

“

partes rep leta: f ue rint horrorCum f ebre ingruit , erroneas f ebresadpellant . Hisau tem fic habentibus prae acu taqu idem infiammarion e in fanit prae pu tredine vero clamatp rae caliginofitate au tem timet , ac form idat , praec omprefii one vero circacor firangulationes parat , prae fanguinis au tem mal itia, ai i iinu s x m od

*

r en s , ac anx ius malum adtrah it . S ed al iumh orribiliter compellat , in p11teos profilire acincidere jubet , fir

‘angulari , tanquam m eh orafint Imc , omnem vitae u tilitatem ex c edentia.Aliquando vero fine fpeétris ac phantafmatis

Voluptas quaedam adeit , ex q ua. m ortem velu tbonunr aliquod amat pofiquam autem refipuit,

https://www.forgottenbooks.com/join

H ‘ I'

P P O C R A T E É

rutam dat defar iptionem . Syf ìemavidetur [ Equi eo.

“

r um , quiap ituita€99bile morbo: deducunt . A er em

ml cer ebrum ponit venir e . D iéi io f ufa€99 Afiat ica.

Paflim aC E L I O uliir ant iqui: citutur .

A R G UM ENTUM L IBR I

Sabri morbi ex plicatio nom en natura;Îubie t tum , fedes caufm infultus , fyrnpto

marafigna, c uratio ac multaproblemata‘

d eferibuntur.

C A P U T I ’,

Sacrum morbum ce ter ir mmbir neque dio iniorem ,

neque ]c rut ior em ej e idque nomen tunz ab imper it iu udin ir ut ion e , tum an1agom m , ex p iu

tor ian , c ir culat0m m ofientuto;mnfiéì’u p ietate

01mm babefi .

E m orb o qu em fac tum dicunt fic f e reshab et . Nihil quicquam al iis m orbis divi

nu sau t facratius eff e m ihi videtur ; f ed eamdem ,

e x quar eliqu i m o rbi o riun tur , naturam hab et .Hom ines ve ro ex im peritia adm iratione e i natu ram pan iam divinam e fiè cenf uerun t , quod11 iliain r e r eliqu1s m orb is fit fim ilis . É t perconfilii inopiam , quod < m o i bum ) n on cogno f

cunt , i l l i divin itatem afiervan t at per facil e parabilem curatiòn is m odum ei m eden tur expiat ionibu s en im aut incantationibus ab eo l iberantur . Quod fi prop ter adm iratiò nem divinus cenf eatur , mu lti m orbi

’

facri erunt , non unu s ;

i1'

i: mo n no S A CR O. 4 13

quemadmodum ego alio s demonf’rrabo n ihi l m in us adm irab iles n eque m inu s prodigio fos quosn emo facro s eiTe ex ili imat . Primum en im f ebres

q uotidianae , tertianae , quartanae n ihil m inus iac ra: e ff e n equ e ‘

m inus quam hic m orbu saDeo fieri m ih i videntur quamvisadmirationcmnullam habeant . De inde vero in famialaborant cs homines , ac defipientes ex nu llamanifefiacan fil , tum mu l ta, tum fimul in tempefiivafac ere video . Vid i etiam multo s in fomno Ingent es vocif e ran tes ; quo fdam etiam f uif o cariquo fdam e x f ilire , f oras f ugere , ac decipere ,

quoad e x pergifcantur ; po f’ceavero fanos eff e ,

u t antearefipifcere , eo fqu e pallidos ac debile s atque haec non f e m el , f ed f ze penum e ro . Ali i

qu e m u l ti f un t varii m orbi , quorum quod

q ue recen fere , prolixaforet orario .

C A P U T‘

I I.

Ep ilepfia: curat ionem aMagi: €99

ex piutor ibur in.

jiitutum ; prog nof i die ta€cf ex p iat ionibur non

autem m ed icamenti; perj wi . N eque Deunz morbi

hujusauéi ormn neque morbum facrum eye praditpr opul/q ue ex piut ioiz z

'

bur Ei incantam entir pr e.

cer t empia89°

jhaf ificz'

u Deo dignu pr obut .

Ih i c erte videntur , qui p rim i hnno m or…”

bum facrum f ecerun t , cinice e1Te hom in es , quales nun c f unt magi e x piatores ,

c irculatores ac ofien tatores‘ quidam qui f e valdep ic s e liè , plurimum que f cire fimulz mt Hi qu ip

p e divin itate im per itiam f uam obvelan tespron10ventes , quum nihil haberent , quod ob

414… H I P P Ò C R A Î ‘

È S

latum prodefiet , ne pi e r fus i gnari eff e prodet entur u cram han c e1Te ai?e& ionem pronun ciarun t . Atqu e additis idone is ration ibus tu tamfib i curation em propo fuernn t , ob latis ex piation ibus incan tation ibus , baln eisque ab itinere JUben tes m u ltis cib isad hom inum laborantiume ium ineptis . Ac marin is quidem m ullo , m e

lanu t o , m ugili , angu il la. hi en im pif ces

p raecipue periculofi fun t . Ex carn ibu s vero ,capr i na, cervina, f uil la can ina; hm nam quecarn es alvum maxim e conturban t . Ex volucri

bus , gal lo , turtn 1e , o tidé , praetereaque his ,quae valent iflimae efi

'

e cen fentnr Ex oleribusaut em m en tha al l io , cepa ‘

n ihi l en im acreinfirm o conducit . Vefiim entum etiam n igrumhand induere praeceperunt n iger en im co lorlethal is . n eq' u e in pel le caprinadecumbere , n e

q ue eam geliare ; neque pedem pedi , n eque ma…num manui fuperimponere haec en im omn iacuration is ) impedim en taeffe . Quae om n iadi

vin i tatis gratia. addun t , ve lu t amplius qu iddamf c ien tes , alias can ias prof erentes quo fi con

vale f cat (aeger , eorum glor iae f olertiae attribuatur ; fin vero m oriatur , in tuto '

p0fitae fim:ip forum def enfion es , occafion em dic endi hab ean t f e non in cau fa f ed Deo s eff e : ne n e

en im m edicamentum aliquod edenduni aut ib endum ex h ibuerunt ; n equ e balne is e x cox ernnt ,

u t in cau iaeffe videai1tur . Ego vero cen f eo Li

by corum m editerraneam region em incolen tium

n em inem fanum e ffe , quod caprinis pelh bus

carn ibu s u tantur , qunm n equ e iiratum n equ evefiim en tum , neque calceam entumal iud hab ean tquod non fit caprinum . Non en imal iau l laipfisf un t pecora, quam caprae boves . Si autem

https://www.forgottenbooks.com/join

416‘ H I I’ P O C R A

’

T E È

f eren itatem fac iet , non u tique ego horuni quio,quam divinuni elTe oe nfi1erim , f ed humanumfi fane div‘

i nitatis poten tiaab humanavolun tatef uperetur , in fetvitutem redaé tafit . Fortafii sau tem hmo n on itaf e haben t , f ed hom in es vio

tus indigi , m u l ta variam oliun tur , verf ute

agnnt , tum in al iaomn ia, turn in hnno mor

bum in finguh s afie & ionis fpeciebu s cau famD eo adf crib entes : non en im f em e l , f ed m u l tot ies eadem ab ipfis comm emorantu r. S i enimcap tam im itentur , fi . balatum edan t , fiquae dextris partibu s

‘

convellan tur Matrem deorum cauf am e ffe ajunt . Si vero acutiorem veh emen

t iorem ib num em ittat (aeger ) , h nno equo alfim ilant , Nep tunum au é torem e ffe dicunt . Si

vero etiam al iquid fiercoris em ittat , qu od f zepequ ibusdam contingi t prae m orbo coaé tis HecatesEnodiae appellatio additur, S i autem renn ins

orebrius dejiciat velut avioulze , Apollo No

m ius . Si ve ro fpumam ex ore dem ittat , ac ped ibus calc itret Mars cau fam habe t . (b ienn

q ue porro pavore s noé tu ingruunt , t imores , dei it ia, prorup tion es aleé to terricn lam en ta, acf ugae f oras , Hecates infidias e1Te dicun t , h e

r oum in fultus , e x piam entisque u tuntur ac incan famen tis , ibelefiifiin1un1 ac impiifiimu inm eo fame judicio , facinn t num en . Expiant en imm orbo correptos , fanguine ali i s fim ilibu s Ic eieribns inqu inatos aut facinoro fos aut ab hom in ibu s ven eno inf edros au t qui f celefium aliquod facinus perpetrarunt , quos contrariahisfacere oportebat , facrificare ac precari adt emplaf erentes , Diis f upplicare . Nunc vero h ornm qu idem n ihil faciunt verum expiant ;partim ex piationes in terraoccu l tan t , partimin mare projiciunt , partim ad m ontes dof e

I UIIC

n r:/mo n no S A C R O… 417

mm ; ubi n em o attingat n equ e{c onculcet.

Opo rtehat au tem eaad templade ferre , ac Deoreddere . ; fi quidem Deus efi .an& or . Non ra

'

n1e pu to h ominis corpus aDeo inqu inari ,apu rifiinw °

Verum etiamfi con

t in inqù i 11ari ,aut qu id pe1pet1 €upiet

u ti urgar i , ac p11rificari magis , quami nqu inat i . Deu s itaque efi, qu i maximaac fofileratifiimapecoatalufirat exp iartus nobi s , ipr e termib rornm Diis … d

puru s fit , eo s

mur n on m 111qu111emprius icelus habeamuspiationib1is qu idem fic fe

C A PU T I I Ì.

Sacr z morbi n ut 0.

7'

Lllm

morboruin . on bili. t e

r ebm m , genur venarum dg/tr ibut io: par t ir in:potentia E? torpor

o morbus nullare divin iof reliquiselie videtur ; fed natu quam

etiam.“alii m oibi °

cau fam l i. gi

Naturam au abimam fieri , aife m ih i

"

videt mus gag…al iin t forti

'

or fit:Inc ip i t au temenu s .

"

Si‘

eninr

J ) “ i t'l

°'

418 H I P P Ò'

C‘

R A T E S

ter hoc m orbo corrept1 f uerin t , eo et1amr orum ) ac nepo tum aliq iiis corripiatur .

nempe gen itu raab omn ibu s corporis partibu s procedat , afanis fama, am orbofis m o rbo fa. Al iudporro fign um magnum efi , quod n ihi lo diviniorreliqu i5 1fit m orb is “»p1tu1to f s en im naturaoboritur ° b iliofis vero n ona’cc idit . Acqu i fi diviniorfit refiqù is , fim iliter omn ibus morbum hnno 111

c idere o ortet e t °

n eque inter bilio fo s ac pitui

t o fos d1l‘Pr1men facere . Sed en im ipfis cerebrum

h ujus aff ec‘

tionis , ut etiam al io rum max imorummo rb orum , cau f zi efi. Quo vero

'

m odo , ex

q uacaufafiat , ego ri1anifefie docebo . Cerebrumh ominis quemadmodum etiam caeteris omn ibus

°animalibus , duplex efi : medium au tem 1p f us

dividit m embranatennis. Quapropter _non f em

p er eadem capitis pars dolet ; f ed figillaitim alteru tra, aliquando vero totùm caput . Sedvenae in cerebrum tendunt ex un iverfo corpore ,m ultas t enue3 ° duac ver0

° °

crafl‘ae alteraab‘

Hepaté venit ,al teraal ien e. Et quze qu idem ab‘

h epate ven it , hoc m odo f e habet . Aiterà qui

dem venae pars deo1fum tendit , per partes. addex teram ipfum r enem ac lumbum , adi nternam pat tern , pertingi t ad pedem ,

vocata cava. Alteravero f di fum ten

dit p'

ei:. venas dextras , ac pulmonem difiribui

tur‘ in cor , in brachium dex trum .

Reliquum'

vero furfum f ertur per claViculam in

d ex tram cervicis partem ad ipfius cuten'

1 ,

itaut confpicuafit . juxtaautem vero occul tatur , atque hic finditur . Et Eiafiifiimaquidem ,

ac maxima, valdè pars in cerebrumdefii1it

° al iavero pars dex tram , quaeve1

'

1‘

ùlatenuiîs efi ;alia: u lum dextrum,

al iain ipf um nafum .

ab h epàtè f e habent .

https://www.forgottenbooks.com/join

420 H‘

1 P P 0 C R A T E 3

parte.( colliquatio ) contigerit , autab oculo , autab avre , aut venaaliqua1fimul gracilis faétaf ue‘

rit , i l le fic mal e aHic itur , prout i'an e col liquatio

contigerit. Si vero purgat io n on iuccedat , f edin . cerebro cogaîtur , h oc m odo ( f etus ) pituito

f os eff e necefiè efi. Et quibuscunque , dum puet if un t , e rumpunt u l cerain capu t , in aures ,acin reliquum corpus , qui fàlivo fi fiunt , acmucofi hi ipfi progrefiuaetatis fac illirne degunt .Hic en im abit , ac purgatu r pituita, quam in

u tero purgat i Opo rtebat : qui f i c purgati f uerun t , com itiali morbo f ere non còrripi untur . Quivero pu ri f unt , n eque u lcu s u llum , n equ e mu

cus , n equ e falivau l laprodit : n eque i n u teris

purgationem f ecerunt , periculo fum efi ne ipfi

h oc morbo corr1p1an tur. Si autem ad cor progréfi

°

um f ecerit deflux us palpitatio corripit ,anh elationes , pe& oracorrumpuntur , n onnu l li‘

e tia‘m incurvi fiunt . Q_uum en im pituitaf rigida

ad pulmon em , aut ad co r de f cenderit , perf rige

ratur fangn is venae autem vio lenter perf rigeratac , ad pulmonem cor adfiliunt , cor palpitat u t hinc neceii

‘ario anh elation e3 ereé i :1

cervice fp‘

iratio even iant . Non enim fpiritum fullcipe t e potefi , don ec , quod influ x it , idafanguin e f upe ratum calefaé ium in venas diff ufumf uerit . De inde palpitatio , anh elatio f edatur ;f edatur autem prou t ejus 00piaf uerit ° fi enimamplius influx e rit ,tardÌUS °

,

fin m inus , c itius

fi quidem c rebrio res fuerint deflux us orebrius

com itiali m orbo hom o corripitur ; fin m inus , rar ius . Haec itaque perpetitur, li ad pulmonem , cor

deflux io procefierit :° fi vero in ven trem alvi p ro

f luvia, p1eh endunt. Si vero ab his viis e x cluf usfuerit , 111 ve nas , quas dixi , deflux uni fecerit ,mutus fit , fuff ocatur fpumaex ore efli uit ,

D E M O R B O . S A C R O .

dente s inter f e confiringuntur , manu svellui1tur , & ocu l i difio rquentur nihit elhgunt , .ah qu1bus etian1 = fiercus deorfuriid it . Atque haecaliquando in finifira

,

’aliquandoin dex t1a. parte aliqua u tri11que contingun t .(luomo vero homo fingulahaec perpetiatur ego

Mutus qu idem efi, qunm p i tuitaderepentein °venas delapfa, aé reri1 ex olùferit , nonadm iÎérit nequ e in cerebrum , .neque in , vn eque in ventri@ulos, , fed. i nterc _

eperit

n em . Q_uum enim accip i t homo pei°

f p irituin primum qu idem ad cerebrdeinde vero in vé utriculum magnaex parte ° parsetiam ad pulmonem , pars ad venas . Ex h isve1ò ad 1eliquas partes per venas difp

'

é rgitù r ì

quantum qu idem dîusad ven triculum ven it , peri rigerat , n ihilal iud conf ert . Idem praefiatq ui

' ad — …pulri1onem w enit” '

Qui vero ad °°venas

(perve

nit ) aé r °°

con fert f ead ve11t”riculos in“

gre fl

us ad1cet eb ru h‘

1 Atqù e°fio fapient iam m o

tum membri:: e x hibet… (h 1are ubi fuerit ex clu fusavenis aer prec pitu ita, cumqu e non f ufceperint,

ac defipientem hominem reddunt At veroimpoten tes h un t , ac convelldntur , num

Tanguis quie f'

c it , n eque diffunditui° ut fdiebatO cu l i quoque dific rquèntur aereaven i s ex clufo ,

ex filiunt . Spuma 0 5 ex pnlm ene quum en im in min ima

fpum e fcit , velut mor1e Ster.cus.vero fubducitur , violen ter Î

iîfi:fib‘

catu '

t ,

Suff ocaturautem , h epate ventre furfumad f è ptumtrànsverfum irruentibus ventricù li o fculoconclu fò . Irrumpitautem? qunm tan tutus os 11011 ingreditur , quantum f olebat . Calcitrat au tem pedibu s qunm ae

'

r in m embris con.

clùfus f uerit , foras prae pituitapenetrare nonD 11 3

H 1 5? P’o

'

c ì fi'

ir T E'

s'

valùerit. Ex filiens vero per fangu ine1'

11Tùrih rp ae°

deor f um convulfion'

ern ac”dòlo t em finducit ,

‘

pròpte'

i eaqùe calc itrat °

°At haec omniapatitur ,

f rigidain fantgu inem càlidurn deigerat enim f ifiit; fangu ine r

'

n . Et,fi qu idem flux u s multus f1ierif ac“: crdii’u3 ‘fiàtir

°

n

°

obcqidi t . V incit

_e1

'

1i'

rn fan'

gùi ne 60 11

Si ver0 °

potior‘

fue'

rit ,'

i n

at , ré fpiratid n e;fn interap .1t Deiride°

tem

p or13‘

piogrefii l f quun1‘3difpef fus fuer1t per venas,

cb 11gu°

1111’h o cal ido '

per fnix tù s fuerit [ivena:aer'em fufcipii '1nr '

, aegr1que )

C A P"U T V.

.

Czrr °1pùe1 i ep ilepì icz'

potìur , quamadulti ; mafie €13wfl%é?urf Curque f enicner ep ilept z

'

ci celer i… inte

i1°ea1zt11i °

éuandò:lpiantim

pu er1 parvi h oc morbo corri…e in tereunt , fi co

‘

piofadafi t . Q_

umri1 en im

pit11itam pr2e crafli tudine aciieù n t ; f ed perf rigeratù rac co

'

n

ur . Si vero ,

in flux ur’

11f e

c er it'

11al teriu s' Îuperfiites evadunt .i1otam (ex m orbo ) prae f e f et entes . Aut en imo s con trah itur , aut oculus , aut cervix , aut manus , ubiounque Ein e venulapf uperata attenuataf uerit. Hanece

'

if é efi debiliorem efie , hanc corporis part em laefam , i nfirm iorem . Veruniad longiu3tem

https://www.forgottenbooks.com/join

”H I P'

? o e R A ‘ T £“S

Dè"

fiuiif eliquatur pueris max ime , quì..filerit pe

'

rcal'

efia‘é tuni ,) f

‘

ìve a“' To le ,vé etiam dé rep

'

é ì1te i1ih orfuerit ce…?

ac cò noré tiofle 1; fioque

definition is)caurahaec c it alias v '

er'

ò et_iam'

ubi de'

r'

èpe11te pofi:at1ui loi1am s Vento s *auflcr fùccefl‘

er'

it ,’

compac‘ì ùmac dèbii e cerebrum derepente f olvitao laitat , u t

ficqu e deflu‘

x ionem fac iat . De

ex obfcuro m etu oborto fi1 ’au t aliquo vociferai1i t

‘

e , aut in.

t ér’

piò

"

randum fpit itum ci to r evocare non po ..

tuer i nt id quod pu contingit

idqu id fano horum it , Pratiminh orref cit corpus aeger , n1

‘

ut—ue faé tu3 , ipi

t itum n on tr‘ahit ; f ed fpiritus conqu ief cit ,c erebrum coi1ò

‘

f e fc1t ; fanguis fiititur , f ì cque

fe c érnitur ac deflùit * pituita. At ‘pu eris ’ quidemHe

‘

e per ò rb i cau fae Punt . G randiorib

'

n'

è in fei’cifii riui e ft : qunm

enim ad mu l tum ignem ( f eneX) Capu t cere.Brum peraalefece1it deinde in f f rigore verfatusf uerit ,aut inh ò rruerit , ex f rigoread teporemaccedet it ,

'ad ignem f cderit ; ide in *

quoqu è h oc

pat itur atq1ìè (i ò m orbo facro preh enditùr j velutant ‘e oo r

'

nmemòratum efi Pericu lum vero mul

t i'

1m‘

,e f’c ut vere id ipfum pat iatur , fi caputq rit in folatu'

m ; m inim e au tem ‘

ze itate non

enim fiunt repentinae mutat iones’. '

Poflquamvero vigin ti ann i preetcrierint , non

“amplius h icn1o1bus corripit praeterquam pau cos aut nu]h im nifipue

’ro fa1i1iliaris Fuerit : venae enim fangu ine p lena: fun t , c ereb1

'

um c òmpaé ì um efi:

ae durum itaut non defluat '

i'

n venas . Sì vero

11 13 111 0 11 13 0 S A C R O… 425

deflux e tit , fangu inem non fupe'

rat , qu i ja111muli

tusac calid1is e li : In quo vero unaapu ero inc rèvitac adolevit , in eo con fu etudincm f ecit , 1115in mutation ibm vcntorum pat iatur ut piu

‘

r imum m orbo fi1cro corripiatur , praec ipue'

Au

firali tempeliate , ac liberatio diffici l e contingit

cerebrum enim h um idius quam pro naturafit ,pitu itae x undat , itau t defiux iones

'

f requm tio

r es fiant , n eque amplius pofli t pituitaex cern i ,

n eque‘cereb rum reficcari ; f ed i rriguum hum i

dum e ff e ( necefi’

e e fi ) . Cognoverit autem h oc

ip fum qui voluerit , maxim e ex o .vibus h o c

m orbo correptis prx fertim capris ; hac enimf reque i1tiflime co rripiun tu r .

‘

Si en im caput ipfar um diffecueris cerebrum h um idum . e ffe , f u

dore exuberans , ac mal e o len s depreh endes . Et

e x'

h oc n im irum zcogno f ces , non Deum , [ed m or

bum corpu s laedere . Sic vero f e res habet etiamin hom ine . Quum en im diuturnitatem adeptusf uerit m orbu s ,

‘

11on .amplius‘

curab ilis efi : cereb r ì1m

'

enim eroditur .apitu ita, ac colliquatur ;quod vero colliquatur , aquafit , foris cerebrumambit & circumallu it , proptereafrequen tiusac facilius morbo hoc corrip iuntur. Proptereavero diuturnu s efi; m orbu s , qu iai d , quodafiiu it,t enue e ft prae copia, ftatim fuperat

'

ur afanguine ac incale fcit

C A P U T V I . .

Quando ep ileptz'

cz'

epilepfiampn cnof cant : bujm‘

cau.

fa: vento: effl'

e , Au]!m lem Borealem.

ue vero m orbo jam adfueti f unt , f e‘

correpturos przc nof cunt ex hom inument1afug1unt ; fi domus 1pforum prope fue.

D d ;

r it ‘

, dori1un1 : . f in vero m inu s in l ocum maximef olitarium ubi quam pauciflimi ipfos cadentesvifuri f int ; Pratim ue f e contegunt idque s faCiunt praé pudorea&eé tionis non pra: t imore , utmu l ti purant , numinis . At vero pueri primum

qu idem ob inf uetudi nem , ubicunque fors tulerit,c oncidu nt. (luum au tem faepius amorbo c orrip iuntur , ub i praefe11feri11t , ad matres au'

t adalium maxim e notum , propter afie& io11is m ctum ,

te rroremque conf ugiunt verecundari en im pueri

n ondum f ciunt. In mutationibus au tem ven to,rum proptereamorbo facro corripi cenfeo .

x im e qu idem Auflrinis , deinde ver o etiam :Aqui

lonaribus poli ce. etiam reliqu i3 ventis = Hi autem funt , qui

‘

veh ementiflimi ex ipfis funt ,inter f e tum &atione , tum Viribu s maxim e cont rarii. Etenim aqu ilo cogit aerem quod turbulentum ac nub ilo fum efi: , e x cern it , illuItriorem ac pellucidum facit . Eodem modo .etiamalii omn es ( ven ti ) ex mari , ae "al iis aqu is orient es. Ex omn ibus enim rebu s , atque ex ipfis h o;m inibu s h um iditatém nod teneb ro fum eli ,e x pellunt quapropter aluberrimus omniaventorum (Aquilo efi . Aufl:erautem contrar%ih u ic facit. l Primum en im incip it aerem com

pa& um l iquare , ac difiu11dae : quapropter etiamn on &atim vehem enter fpirat , fed primum len isc li: , quoniam aerem fiatim f uperare non poreli ,q ui jamdudum den fus é [t compa& us ; f ed temp oris progrefl

‘

u ipfum difl°

olvit . Idemetiam ipfumper terram efii cit , per mare ,

,

fluviosqueac fontes , puteos , quae e x terranafcuntur ,

qu ibu s humor iucl’c. ER au tem 1n omn i r e ; in

aliaplus , in aliam inu s . Omn iaau tem haec ventum hnno… f entiunt ex fplendidis tenebro fafiunt , & ,ex f rigidis calida, ex ficcis h um ida.

https://www.forgottenbooks.com/join

'

428 H r v. r o Cn a*

r r s

d ine difcernente partim vero u tilitate perci…p ieu te . Eadem voluptates , moleftias temporibus digno fcente n equ e eadem nobis p lacen teadem i

,,n fan imus , deliramus , terrores ,

timores nobis ingruunt , partim noétu ,par?t im interdiu in fomnia errores intempeitivi , curac inanes ac rerum praef entium ig no

ratio , de fuetudo , imperitia. Atque haec o m

perpetimur acerebro , quum fanum non » fue

t it ; f ed aut calidius natu rafiat aut f rigidius ,aut h um idius aut ficcius aut al iud qu id perp etiatur praeter naturam - co11fuetudinen1.

'

Et

i nfanimus quidem ab h um iditate . quum enimh um idius natu rafu erit , n ecefl

°

e eli: agi tari ub i

V ero m ovetur afib cîtio necefl‘

e efi; n equ e vifum

q u ief cere , n eque auditum ; f edal ias aliud videre ,audire : l ingnam tal iadicere , qual ia[i ngu

Iis m omentis viderit , ac audierit . Quanto verot empore cerebrum quieverit , tan to et iam hom ofapit . Fit au tem corruptio cerebri ap1tuita,b i le . Utrumque autemh oc m odo dig11o fces . Qu ien imap i tu1ra1nfan1u nt , quieti funt , n eque voc if erantur , neque tumultuantur ; qui vero abile,c lamofi f un t , malefici , m inim e qu ieti ,\Ierii

p er al iquid intempeitivum faciunt . Si igitu r affidue in faniant , ha: 1p f s fun t caulae . (l uod fi

t erro1e3 ac t imores adfun t acerebri tran fmu =

f

ration e ( id cont1ng1t Tran fmu tatur au tèmdum cale fc it cale fcit autem abile ubi 111 cereb 1um impetum f ecèr1t ex corpore per venas fangu inem def eren tes ; m etu s circum f’rat douce

rurfus i ediè f it in ‘venasac corpus , de inde fedaJ

Angitur autem in tempeii ive jaé iatur ,

dum cerebrum p è rfr igeratu r , praeter con fue

tudinem cògitut . Hoc 171310 apitu i tapatitur ;abhac autem af’fccîtione' etiam obliviof us evadir.

D E m o n n o sac‘

n o .

Etenim no étu clamat voc iferatur , fi quandod erepente cerebrum percalefiat . Hoc au tem per

p etiuntur b iliofi ( pituitofi enim non percalefiunt , quum fane fanguis copio fus ad cerebrumperveneri t , e f ferbuerit ; ven it autem multus

per venas praedié tas . (b um contigerit , ut homovideat i nfom nium h orrendum , i n m etu fu e rit,u t etiam fi vigile t . tune magis facies incenditur,ocul i rube fcunt qunm t imuerit m ensque

al iquid mal i perpetrare cogitat , fic etiam ipfim

f omno contingit . Ubi vero e x perge faé tus f uerit ,ref puer1t atque fangnis rurfus in venas prae

diétas difper fus fuerit , ecfiàt . Proptereajudicoc erebrum i n hom ine vim plurimam habere . Hoc

e n im e li nobis eorum , quae ab aere fiunt , in

t erpres fi fanum fuerit . Prudentiam autem ipfi

exhiberaer . Ocu li ve ro , aures , l ingua,manu s , pedes qual iacerebrumcogno f c it,

°tal iafubm in iltrant . Prudentianamque roti corpori contingit , prout aere pa1ticipar i t . Ad i11tel

ligeutiam vero internunciu s eli cerebrum . Q 111m

enim homo fpiritum in f eip fum adtrax erit , pri….mum qu idem ad cerebrum pe rven it . fic adr eliquum corpus aé r difpe1gitur relinquens in.

c erebro f uum ipfius vi gorem quidqu id prudentize ac m entis habu it . Si en im in corpus pr i .m um perveniret ,

1& po fi erius in cerebrum , re..Iiéto 111 carnibus ac ven is judicio ad cerebrumjamcalidus perven iret , non f incerus , f ed per.m i x tus humori ex carnibus Fangu ìne , ut nonamplius exac

‘

te pu ru s eff et. (Luaprop ter dico cereb rum , intell igenti-21: internuncium efi

°

e . Ar praec ordiaalias io rtuitum nomen per con fue tudin emf ortiuutur , non revera, nequ eanatu ra. Nequeego fame novi , quam vim habeant praecordiau t

£apiant in telligant ; praeterquam fi h omo ex im:

430 H r p r o . c n n r as

provifo'

n im io gau dio perf undatur , aut trifi itiaafiic iatur , ( tune fame ) ex filiunt , palpitation em exhiben t “

prae tenuitate : quod dil’centa

f un t maxime in corpore ventriculum non habent ad quem aut bonam , aut malum illapfumex eipiant ; f edab utrisque his turbantu r, propternatur’ae imbecillitatem nam nu l lum fame priu sf entiunt ex his quae in corpore in funt , f ed f ru(trah oc nom en cau fam hab en t : quemadmo

dum quae ad cor f i tee (unt aures appellan turquum n ihi l conferant ad auditum . Porro qu idam dicunt nos corde fapere , id eiTe quod an.

gitur , quod curam gerit . Verum hoc non itaf e habet , f ed contrah itur qu idem velut praecordia, magis etiam easdem ob cau fas . Ex omnien im corpore venae ad ip fum tendun t , illicque

c lauduntur , u t fentiat , fi qu is do lo r , aut col l eaio hom in i con tingat . Neceif e e l’c . enim dum

angitur , inh orrere corpus ac diltendi : - fiquis

n im io gaudio per fundatur , idem pati . Quapropret co r qu idem praecordiamaxim e f entiuntprudentiatam en m in im e participant ; f edh orum cerebrum cau faett. (h 1emadmodum igitur etiam prudentiam ac aerem omn ium primumex his quae in corpore in fan t , percipit cerebrum ;

etiam , fi quamutatio veh ementior inaere contingar , per ann i tempora, etiam ipfum af e ipfoin aere diverfum r edditur . Cerebrum en im pro

p tereaprimum f enrir , quoniam morbo s in…iplum incidere cen feo acut iflimos , maximos , pern iciofiflimos f olutu difficillim o s i11ex pert is.

Hic vero morbus , q ui facer appellatur , ab iisdem canfis oritur , aqu ibus etiam reliqui , abaccedentibus n im irum ) ac decedentibus , velutf rigo re foie ventis , quae tran fmutantur ,

numquam qu iefcun t. Haec autem f unt divina, ita

https://www.forgottenbooks.com/join

432 H I P P O C R A T— E S

r edezmz‘

. D zfiè runt tamen aliqua €99libr i H J Pa

P O C R A T I C 1 cilam‘

ur .

Uemadmoduni in libel lo de Morbo Saerodixi , in fan ienti 11ece fle efi: prae, h um iditate

in quo animae f un t opera, moveri

ubi videli cet h um idius quam pro naturafuerit .Eo vero comm d to , nequ e vifum , nequeauditumquie feere , fed al ias {alia Videre audire :lingnam tal ialoqù

'

f , qual iaf ingulie vicibu s_vi

derit ac audier itu Quamdiu vero cerebrum qui.»

everit , tamdiu etiam hom o fapit . Fit au tem cor- sruprio cerebri apitu1ca bi le . Utriu sque verocogn itio li c contingit . Etenim qu iap itu itain fa,

n inu t , qu ieti fu'

n t , non voc iferan tur , n equetumultnantur . Qu i vero abile , percudores fun tmal efici , ac non qu ieti . Et fiqu

‘

idem alliduein fan iant , hae can fae f unt . Si vero terrore s tim ores f uerint , tranfmu tatione finnt , cerebrob ile calef cen te , quae ad ip f um per venas fan

gui1iarias procedit ." Cum au tem bi li s difce il

‘

erit

rurfus in venas , etiam corpus quie fcit . Tril’catnr

au tem angitur hom o , praeter temporis rat ionem oblivio fus fit , dum cerebrum ap1tu1taperf rigeratur , praeter fòlitum m orem com i11

gitur . Poli quam vero c erebrum derepente aIbile

cale faélzum fuer it fan' guine in pracdiétis venis e ff erve fc€nte z inlbmn iavident ho rrenda, faciesvelu t in vigilante flamm efc it , ocul i rubef cunt ,m en s al iqu id mal i operat i cogitar. - Atque hoc

in lomno homo patitu r ._

Cum_

autem langu is ru rf us ad venas difperfus fu erit , quiefoitaeger . Porro in qu into Popularinm

’

niorborum l ibro quendam reeen fui

’

, cui fieldat"

voeis interceptio igno

rautiaf requentes delirationes reverfiones

linguaautem erat dura: nili collutione u lus

D E 433

e ffet , loqui non po terat pl erumque etiam lin

guavalde amaraerat… Venae f eé‘tio ex folvit ,aqu‘ae potu s , aquan1ulfa, veratrornm po tiones .

Hic ub i modicum tempus f upe rvix ill‘

et , mortuuseli . Erat al ius qu idam , quem , ubi no& u adconvivium progrederetnr t im ò r t ibicinac corrip iebat , ub i andiret ip fam tibiacanen tem . In

t erdiu vero audiens , n ihi l patiebatur.

H I P P O C R A T I S Î

L I B E R

D E F L A T I B U 8 .

P R ]E F A T I Ò .

SSpm‘iur mih i videtur , a}; H I P P 0 C R A T 1

.s

ingenio r emot i/jim… et]? M E R CU R I A'

L I 8 adficundam claflèm r etulit ; eloquenter at terum f cr iptusbon ique ordini: liber . Ex unico pr incip iocohcerente:

opinione.: m iro ingenio deducir mordorque omne:

abaer e in alie nalocaillapjb interpr etutur : _lÎed aliafiquitur ab H r n o C R A T E placita €45

"

pot;flì .

mum in catarrhir libro de loci: dj]idet . Pneu

nzatiae f eéì'aahic or igine: babear.

A R G UM E N T U M L I B R I.

Flatus tum ex ternos tenuiores , f ive

aerem amb1entem tum internos c raflì oresP r im . Ar t . M eil. Tom . III .

434 H I P P ‘ O C R A T E S

Corpus . permean‘

res.‘

Omnes plurimorum

morborum canias e x pl1cat 11b1 multiplic es

generanoms morborum modi advertnntur.

C A P U T I.

M edicinam M edici: labor iofam , plebenr bominiburcommune bonum ej e ; opin ionem vim max imumhaber e : quidquid mole/iun: id morbum e]]è ;contrar iorum contra

—

r ia r emedia. Quid M e

dicina; quis M edien: optilmur

U N T quaedam artee , quaiè‘

pofieliorihus quidem — luis m u l tum laboris ex hiben t u ten ti

bus vero jucnndae ac'

utile s funt : plebejis q uidem ipfis commune bouum con f ernn t ; his ant em , qu i eas tractant , pla

’

n e m oleltae . Ex quar um artium numero c it quam Medicinamappel lan t: Medicu s enimgraviaac pericnlo fai11tue tur , m ole i’tacontreé tat , ac ex aliorun1 calam itatibns pro prias fibi dem erit m olei’cias. ]Egro.

tan tes vero artis operamax im is mal is , m orbis ,

labo ribus , dolore m orte liberan tur: His enimomnibu s Medicinah 1an ifel’ram m edelam adh ibe redepreh enditur . Huius au tem artis vil ianolle diffic ile feriavero facil e . Ac viliaqu idem ipfisMe

d iois , vulgo au tem m inim e funt cogn ita'

cum

m e11tis'

q u iden1 non corporis opera(int . Q we

cunque quidem mannum Operam po iiulant , ad eacon iuetudine el’c perveniendum . Eli en im n1aunum ulus optimu s docendi magilter . At ob

f cnriflimos maxim e di ff iciles m orbos opin iomagis quam ars judicat : e t(i in his plurimum abim peritia

'

peritiadilTert . Ex qu ibus fane unum

hoc cit quaenam fit morborum cau fa, ex quo

https://www.forgottenbooks.com/join

436 H I P P O C R A T E S

corporatripl ic i alim ento nu triuntur horumaut em nutrimentorum haec f un t nom ina, cibus ,

potu s fpiritus . Ac fpiritus qu idem , qu i i n cor

poribus in funt , flatns nom ir'

1antur qu i vero ext racorporafunt , ae' r. Hic autem maximu s inomn ibu s , quae corporiacciduntaué tor , ac dom inus elt ; ac ill in s vim in fpicere operac pretiumvidetur . Veuru s enim eli aeris fiux us elf nli o .

Q_uum igitur copio fus aer veh em e11ten1 flux um

f ecerit , tum arbores v i fpiritus e terraradicitus evelluntur mare aeltu fiu é tnat , immen faenaves onerariae in al tum jaé tantur . Hanc i giturvim in iliaob tinet . Qu i etli oculismin im e cer

,

.n itu r ratiocinatione tam en con fpicuus eli . Quide nim li ne h o c fit tandem au t aquonam hicabelt ? aut cui non praefens eli ? Qu idquid eniminter« coelum terram interjacet id omne fpiritu

p l enum eli , idque hy em is ze liatis cau faeli :p er hy em em qu idem eo nden fatum f 1igidum ;

p eraefiatem vero Iene tranquillum . (h 1in etiamf ol is ,

_lunae altrorum viam f piritus dirigit . Ign ienim fpiritus nutrim en tum eli , coque privatus1gm s vivere no n potel} . Atque adeo perennemi olis c nrfum , ae r perennis tenn is elle facit .Qu in in mari quamdam elle fp iritu s Communio

n em cn ivis eli manifellurn . Nequ e enim natan tiaaniman tiali ne fpiritn vive re poli

‘

ent . Quonamautem al io paé to il lum partic iparent , li non peraquam ex aquafp iritnm attrah eren t . Et lumei n co f edes eli , ac f undam entum , h icque terra:.vel1iculum , n eque qu idquam fpiritn eli vacuum .

Atqu e haec qu idem cun fa, cur i n caeten s aer tantum polii t , diétaeli . Mortalibus au tem h ie tumvitae , tum m orborum aegrotis caulaeli . Tantaqu e ell: omn ibu s corporibus f piritus 11ecelf tas ut

omnibu s al iis cibis potu abl’tinens hom o ,

D E F L A T I'

B U S.

duos’ tamen , t res ve l plures dies vitam degerepolli t z fi vero qu is fpiritus in corpu s vias interc eperit exiguo dici fpatio cnec et

ì( corpus i l lud

oportet adeo neceli'arius ell: ulus fpiritus in cor

pore. Ad haec quoque qunm om nesalias aétioneshom ines in term ittunt , quod mutationibus innum eris vitafi t referta; ab hac tamen f olaaétio1

'

1e

numquam defil’cu11t mortalia,an imant iaqu in m o' do '

in fpirent , m odo ex fpirent. (lilod igitur om nibusan imantibus cum aere maximaintercedat c om…

m unio , diétum e fi . Huic quoque orationi fubj ic iendum m orbos unquam vix aliunde quam indeo riri polle , qunm is ( fpiritus ) aut copiofidr , autparcior aut etiam plenior (aut ) mo rb idis

inquinam entis infeé tus in corpus fu‘

bie'

rit . De totare igitur haec m ihi fuflì cere videntur,

C A U

i

-T 111.

A er em omnium morborum , 85f ebr ium cuujîzm q[]ì ;f ebrem omnium morbor um com item , eamque du…plicem còmmunem pr ivatum : quid utm que.

A fpz'

rz'

tu erutî’atione: [10W 0re5 €9

’

r igar es .

Einceps au tem ad operaipfaoratione pm .

gre fli1s m orbos omnes il’cius fobolem efl‘

e'

,

ab h oc oriundos demoni’crabo . Ac primu tn af ebremax ime commun i morbo exordium ducamhic en im m orbus omnium al iorum m orborum ,

p raec ipue vero infiammat iò nis , com es e fi . Quod.indican t fequentiao ff endicu la m e x en im cum «

inflammatione inguinum tumor f ebris conf e

qu itur : febrium autem duo … f unt genera- (p

ut id

quoqu e h ic attingam ) unum qu idem omnibuscommune , pel

’cis appellatu

'

r al terum — îvero —oh

E 6 3

433 H‘

I P P O C - R A T E 3

p ravam vié ius rationem privatam ,pravo vi& u

u ten tibu s,

contingens: …Horum au tem u tr1u squ e

aer auétc5r eli . Commun is igitu r f ebris idee taliselt , quod eundem omnes fpiritum attrah unt :(im ili fpirit.u , ,

co rpori fim iliter perm ix to , f im ileso riuntur febres .

.A; f orte objiciat quispiam , cur

1g1tur non omn ibus an imantibus f edal ienirum … gener1 e;usmodi m orbi contingunt ?

dix erim ) corpusac o rpore , naturaa…ma' tu ra,al im entum ab al im en to diff ert . Nequ e en im

‘

omn i

animantium gener1 eadem *

funt commodaau t incomm oda, f ed.

al iaaliis conveniunt . Quum igitur ae r 1nqu1namentis hujusmodi , quae hom inumnaturae . adverfantur , plenus f uerit , tum hom inesaegrotan t . Qy umveroal ter i cuidam

' animantiumgeneri aer incommodu s f uerit tune i l lud genu sm orbo corripitur. Quinam igitur popu lares [intm orbi , quare , quom odo , qu ibu s ,unde o riantur ‘

, dictum . Febrem autem , quae expravo vi& u oritu r tib i de incep s e x ponam . Eli:

autem h ujusm odi pravavic‘tu s ratio ; primum quidem cum qui s copiofiores cibo s au t l iqu id0 5 ,aut ;ficcos corpori ex h ibeat quam ip fur

’

n f errep oli i t , n equ e labore aliquo c ibo rum copiam c om

pen fat ; deinde qunm varios difiimiles inter f ec ibo safi°um it . Dillimiliaenim feditionem m ovent,& alia—c itius al iatardius concoquun tur . Ac cummultis cibi s mu l tum . etiam fpiritum ingeri ne

Nam cum omn ibu s his quae edunturaut b ibuntur fpiritus au t copio fi q r aut paucio rin c orpus fub it . Atqu e id inde man ifei eli ,quod eruétationes ,plerisque poli afi

”

umptos cibos

potu s'accidunt ; nim irum quum inòlu f us aer

recurrat , ub i bullas , in quibus latet , perf reger it . igitur ,,corpus cibis ex pletum fuerit,tum fpiritus quoque magnacopiaaccedit , diu

https://www.forgottenbooks.com/join

‘H‘

i O ’C R A T as

S:citatlones autem febres praecedunt , quun‘

r

dopio ii is ae r mòa'

cervatus f uerit , con fertim…

que ad f uperioraerumpens in [iar cun ei o s em o

ve t , ac diducit quod hac ei facillimus exituspa

'

teat . QUemadm odum en im ab aquain lebe' ti;b us ebulliente , vapor c opio f us eveh itur f i c corpuré concalefi1& o , ae r coacervatus vi q iiadamdelatus per o s erurii

'

pit . Articu l i quoqu e an tef ebres ex folvuntur. Cale faéti en im n ervi diducuntur . Coacf’ro autem cum ù latim plu rimo fangu1ne aer ipfe qu i fa‘nguin em re frigeravit , acalor e i i 1peratus , - 1

‘

urfus incale fcit , incen f usque

ac velu t 1gn eu s factu s in toto corpore calo remc x citat“; ad i d etiam van te : ipfo fangh ine.Qîiod eni m i11cen fun1 liquatur ex c oque{piritu s oritur fpiritu autem ad corporis m eatus irrumpente , f udores fiun t . Coaé ìus au temfpiri_tu

'

s i n aquam abit per m eatu s f ubiens ,a'd° eundem m odum f oras erumpit quoaf erven e

t ibus aqu is f ubl'atu3 vapor , li ad fo lidum qu iddam1mpi ngere compellatur incrailè f c it ac con

de i1fatur , gu ttaeque ab his "cor

‘

poribus in quaevapor *impegi t , deeidu

'

nt Capitis au tem' doloresu nacum f ebre hand: ob cau fanv oriun tur… Sanaguin is in capite ’

viis angu f’ciacontingit ,”

qùod

a' ere ré pletae lii1t eacque r epleta: ac incale faé taecapiti doloremaffe runt . Sanguis en im vi coaéì us,q uum calidus fit

‘ per angu i‘cam V1am tranli rec eleriter nequ it : mu l taen im ei impedimento funtob i‘cacula obi’trué

‘

tiò n è s Eam que fame ob

caulamapulfati'

o ii es Circatemporacont i 11gunt . Ad

hunc ergo m odum i x i , f ebres continaegritudiries,

D E P 1. A T I B

‘

U ' S.

C A P"

U'

T V.

Volo nlo: , conooIvu/os , tormz'

na, aliorque inhx r ent es morbo: afiat ibu: or ir i ut €9

’

f lux z'

one:

. lmmorrhagz'

m peÉì'or z

'

r , cj ruptum : dolore:que

flat ibur f otu calidamitigar i .

Liorum au tem morborum quales ' fun t vol._L

vo l i aut int eli inorum convolutiones , autt orm ina, autal i i inh ze rentes morbi , flatibus eaufamadfcribendam omnibus ex i[timo notum efi

'

e .

Horum enim omn ium fpiritus traje étio cauiaeli .

Hic enim ubiad locatenera, i11adfucta, nec priusattaé taincubu it ad in iiar fpiculi infix i carn esf ubit , interdum qu idem ad praecordia inte rdum etiam ad i l ia, q uandoque v e1o ad u tramqueparte

'

m irrumpit . Earn fane ob cau fam etiam foris adh ibitis calidis f om entis dolorem len ir e co11a1'1tur . Rare faéìzaenim cute per f om enti calorem , fpiritus extracorpu s pervadit , ac p1oindodolorem qu ies quae dam conf e qu itur . Ac fortaii 'edix erit quispiam : quomodo ergo flux us afiatibu scon tingun t ? aut quonam m odo fangu inis crupt ionum circape€tus cau faf unt ? Haco autem i[i isde cauli s fier i m e decla’raturum ex iii imo . (h mmcapitis venae aè re repletae fuerin t , primum qu i

dem capu t urgentibus fiatibus gravatur . Deinde

f piritus in fangu ine propter viarum anguli iamintus convolvitur quo d vero fangu inis el’: te

. 11u iflimum , p er venas eliditur . Hoc fame hum idum , ubi c

’

oacervatum fuerit , per al io s m eatu se_iilu it ;

“quumque con f er tum ad aliquam corporispartem pervenerit ib i morbu s con ii itu1tur . Ub i

i gitu r ad o cu los vener it , ii laborant : fiad aures , ibi morbus eli ; f i ad nares gravedo ex ori.

li e s

442 ,H ' I P P O C R A T E S

tur f i ad pe& u s raucedo appellatur. Pituitanamque acribus h um oribus perm ix ta, ub1 111 locam in im e afi‘uetairruperit eaex ulcerat. QuumVero ad fauces temeras etiam flux io ingruit , ease xafperat . Spiritus en im per fauces refpirationeattraétus , ad pectus f ertur , ac rurfus per candemviam eif ertur . - At ub i deorfum delataflux io ipit itu i adfc endenti occuri erit , tuii i s fupervenitp itu itafuperne repellitur . Quibus itaf e habentibus fau ces ex ulcerantur exafperantur ,

in cenduntur ; calefaéiae vero humorem ex capiteattrah un t : capu t autem rurfus areliquo corporeafium e11s iis transm ittit . (b um igitu r h unc inm odum flu x io effiuere con fueverit m eatusque;velu t in torrentis alveum ex caVati f uerint , adpectu s quoqu e t1ansfuridunt . Aeris au tem quum

f uerit p i tu ita, in carmem irrumpens , venas exu lc erat r e fringit . Sangu i s vero in alienum locumcfi

'

u fus m oracomputref cens in pus convertitur,

n equ e f urfum con fcendere nequ e in f rafub irepotei

’c. Neque en im natu rae h um idae , u t neque

aliis rebus , quae gravitatem haben t , facilis efi:

furfum via, quumacclivis fit ; in f raautem fub iref eptum transverfum vetat . (h 1am Pane ob caufam flux ibnem interdum citrafpiritum perrumpi

con tingit , partim fpon te qu idem , partim veroob dolores : ac fpon te quidem , qunm aer ultro

in venas fubiens , fangu inis v ias coaréiat .’ Com . .

pre fi‘

us en im iangu is f ua00 pia, quamaximeimprefii onem f ecerit venas perrumpi t . Ubi verofanguinis copiaefiirfafuerit , in his etiam dolores fpiritù venas complent ; (adfe é tum enim 10a

cum fpiritum con tinere neceiie e fi ) aliaque di& isfimiliacont1ngunt.

https://www.forgottenbooks.com/join

”

444 H r ar o—

c r… i r asf latulenti cu lpa: n imirum quando is f rigidiorcopio f i or e x f i fi ens in carnes f e in f in uaverit , easq ue in flarit flupidae enim fiun t i fiae corporispartes . Siqu idem igitur plur1mum fangu inis fiat ulenti totum cerebri corpu s pe rmeaverit totus

h om o fitattonitus : fi vero partem aliquam ,pars

i lla. Atqu e ubi qu idem flatus i l li difcefl‘

erint ,m orbus cefi

°at : ubi vero perman ferint , permanetm orbus . ) Haecautem itaf e habere conti:

nuae o f citationes indicant .

C A P U T V I I.

f l flutibu: marhum facrum procr ear i }

. cfm u ruf le ,

_[ymp tomata dzf ceflîo. Sanguinem commoderatum prudentiam eflîcere perturbatum ver o im…

p rudent zam ebr ietutem inf omnia corpor is

f ubo erfionem .

C m eaqu idem opi n i on e , hi (flatus ) etiamfacrum vu lgo dictum producere

videntur . Qu ibus autem rationibu s addu& usf um , iisdem etiam auditores per fuadere con

'abor .

Imprim is autem in animum induco , ex ii s , quaein corpore in funt , n ihi l magis ad prudentianicon ferre , quam fanguinem . Is namque ub i in

c on fianti figu raperf i fi it , pruden tiaetiam 0011

fiat :…permu tato vero fanguine f imu l quoqu e

pru den tiaconcidit. Quod haec autem itaf e hab ean t , m u l tafunt teftimon ia. Ac primum qu i

dem Tomnus , qu i animan tibus omnibu s commu= .

n is e fi , quae dittafuni: con firmat ; Somnus en imubi c orpu s co rripuerit , tum fangnis refrigeratur ;

. nam naturaf omnus refrigerat e folet. Perf rige

rato . autem {angui ne languidiores fiunt eius

D E F L A T I B U S. 443

meatu s . Id vero inde fit manifefium , quod cor

poraf uagravitate inclinentur quum graviaomn iaad imum f err i natu rafolean t , ) ocu l ic l.1uduntun prudentiape1mu tatur ° opin ion ese tiam diveriìe m entem occupan t quae pro fe c

"

to

in fom n iaappellantur . Ru r fus vero i n temulentis

per eb rietatem audio repen te fangu ine perec iluntur an im i , an imorumque cogitat iones , ma…lorum prae fcntium obl iti , futuro rum h onorum

Optimam fpem conc ipiunt. Mu ltaetiam eju sm odi commemorare po fi

'

em in qu ibu s fangu inispermutationesan im i prudentiam i 111mu tan t. Pertu rbato igitur in totum iangui1ie , prorfus quo

que pruden tiadepe rit. A ff ectus enim cogu it i ones acon fuetudine cont ingunt . Q_

uum vero af olitacon fuetudine difcedimu s prudentianobist ollitu r. At fact um m orbum li c h e i i cen feo ;t um cum m ultus fpiritus per omne corpu s omn ifanguin i perm ixtus fuerit , multae obfiruc

’

tiones

fiunt mult ifariam per venas . Quum igitu r inc rafiiores fanguine abundantes venas copio fusaer irru it progreif usque immoratur , fanguinist ran f i tus inh ibetur ; atqu e hic qu idem f i fi itur ,

ibi vero tardius permeat , al ibi autem c itius. Ex

q uafane per corpu s pervadentis fangu inis inacqualitate omn igenae inaequalitates con tingunt .

Totum enim corpus undique contrah itur , cor

.poris partes perturbantur fangu ine ipfo tumu ltui , ac perturbationi fubven iente : ex fanguin is perver fione variae etiam undique corporis

p e 1ver fi ones o riuntur . Sub id vero tem pus , n i

hil omn ino f en tiun t , n equ e quae dicuntu r audiun t , n equ e quae fiunt vident nequ e u llo s dolores f entiunt . Sic en im conturbatusae r , limuiquoque fanguinem con turbavit in iec it : quine tiam fpumae per os non f i n e cau faefii uunt per

446 H I P I’ O C R A T E S

Jugu lares en im venas aer fubiens penetrat quid em ip fe , f ecum que i d quod in fangu ine e fi:

'

tenuiiiim um f ubveh it ; h um idum vero i l lins perm ix t ione albe fcit . Aer en im puru s , per tenuesm embranas p el lucidu s apparet ; eamque fan e ob

cau fam «fp'

umae omn es albae con f uiciun tur . (bu ii gitu r * h oc m orbo corripiuntur quandonamm orbo prae fen ti tempefiate liberentur egoenarrabo . (luum laboribus ex ercitatum corpu sincaluerit , incalef cit etiam fanguis fangn is autem cale faé tus fiatus quoque calefacit . Ii verocale faéti dili ‘olvun tur , fanguinem coac"tum fi

m ul difi"

olvunt , partimqu e cum f piritu , partimc um pitu itaf é ras prodeunt . At ubi de ferbuit

f puma, fangn is conquievit tranqu illitasquéin corpore obortae fi m orbus ceffat . Horumigitur fano omn ium morborum ) mu ltis

,

m odisflatus can iac eff e viden tur ; caeteravero omn iavel adjuvantis , vel con f equen tis caufae rationemhabere . Haec vero effe m orbo rum cau fanobis e fi:dem onfi ra‘ta, quod m e declaraturum r eceperam .

Sp iritum autem cum in al iis r ebus tum vel

maxim e in an imantium corporibus plurimum

po fi‘

e demonf’rravi . Orationem vero ad m orbor um aegritudinum cognitionem perdux i in

q u ibu s hoc argum en tum verum eff e apparu it .Quod f i reliq uas aegritudines oratione perf equ ive l im , prolix io r fame f oret oratio , n ihilo tam enm inu s aut veritatis aut fidei habitura.

https://www.forgottenbooks.com/join

H i r p o c aat r s‘

m um annum egrefi‘

o fiant , m el iu s videt magnavald e fplendida, videt quidem pro cul, f ed

n on ciare ; f i qu id valde ad oòulum admove…r it , etiam hoc videt al iud autem nih 1l. Con

f ert autem hu ic capitis pu rgatio °

, capitis u fi io .

Sangu in em vero his detrah ere n on conducit , n e…

q ue caeruleo , n equ e maris fpec iem ref eren ti . Et

vifum oculorum , ocu l o fano e x iii ente , in jun io…r ib us h omin ibus , tum f emellis tum mafculisquidquam fac iendo n ihil juveris q uamdiu ad…h o c auge fc it corpu s . (h mm au tem non ampliusauge fcit , ip f i us ocu l i palpebras intu itus radendoadtenuato , f i opus effe vifum f uerit etiamf erram en tis non adr’

n odurn candé ntibus intrin fec us inu rito .

Quum vero palpebras oculi raferi3 , fariam i…le fia, crifpa pu ra, circum f u fum obvoluta, ra…d ito , ipfam ocu li cot onam vitando , n e ad carat ilaginem u squ e peruras . Signum autem q ì

c ien tis raf urae e fi f i non amplius fplendidu3fangu is exi t , f ed fanies cruen ta -aut;aquo fa.Tune

”

vero liqu ido aliquo m edi cam ento , in q uo .

flos aeris e fi de f ricare oporte t .‘

Po fi eaauten1'

ubi… rafi o nis , u fi ionis c ru fiae e x c ide rin t ,

Ulcerapurgataf uerin t ac germ inaverint , fiffu…

ram per f i n ciput f ecare opo rte t qunm fan…

guis de fluirerit m edicam ento cruentis vuln eribus idoneo illinere .

° De inde vero h ujus ,

omn1um caput pu rgare operae pre tium e fi .

Palpebrae f i craf iiores quam pro naturaf ue…r int ex inf ernaparte carn e quantum potes ,

q uamex peditifiim e refecîiapo fi ea.

palpeb ram inur ito , non candentibus f errament1s , vitando na…turam pilorum aut flore aeris to fio tenui adff rin…gito

. Qoum autem cru fiaex cui er1t , velut rel1…

quacurato .

D «E V I S U. 449.

‘

QUum palpebrae f c‘abie laborant , pruritus

habet , fioris aeris gleb ulam ad cotem t_

erito ,

c x‘

ipfo palpebram defricato . Et tune f quamah 1aeris quamtenuif iime terito deinde uvae imma…turac f uecum ex colatum adfundito , ac leviter f i…mul

‘

tcrito , po fieareliquum fuecum in vafeaeris rubri adfundens paullatim torito , doneccrafii tudo fiat velut alln intritum , ubi re fie…catum fuerit medicamentum , leviter trito utere .

Ny é ialops m edicamentum bibat deorfum pur.

gan s capu t purgetur , c ervicem ejus quam…

max ime . f carificato fam e ad mu ltum tem pusp rem ito . Ubi vero remiferit unum au t duof ru fia, prou t maximadevorare po tefi de h epatebubulo crudo in m el le tiriéio ex h ibe to .

S i cu i ocu l i , dum fan i f i1nt vi fum corrum

pan t , hu ic f eé i ione infuper ex coriatione inf i nc iput facia, o s ex fc indere , aquam au ferreoportet f i cque curare : itafami fiunt .Ad lippitudinem annuam , ac popularem c on…

ducit purgatio cap itis , ventris inferni. Et f ic orpu s habeat fangu inis de traé i io ad q tiosdamejusmòdi dolore s con fer t . Con f erunt cucu r…b itae c ircavenas adfixae . Cibus , m odicus pan is,aquae potu s . Decumbat autem aeger in ten e…

bris proculaFum o , ign e , al ii s fplendidis,atque h oc in ob l iquum , modo in dex tram , m odoin fin ifi ram partem . Caput vero ne h umeéi e t ,n eque en im conducit. Cataplafma f i dolor° nonadefi verum velut ad fiux ionem coh ibendam ,

non confert qunm tum ores f int dolori s ex fort es Verum po li aeriamedieamm taquae ad do…lorem illinuntur poii quam ,

dolo r f edacus fuer it , ac f eparatus , po fi m edicam en ti illitionem ,

tun c cataplaf mataimpon ere conducit ii quodPr inax ir t , Med. Tom . III. F f

H I P P O CR A T E S D E V I S U.

c ommodum foro vifum f uerit . Nec veroad mu]tum t empu s conten te intueri con fert . Lachrymaenim provo catur quum non pofi i t oculu s adf plendidaofficio f uo f ungi. Sed n eque ad mul

t um tempus claudere o cu lo s conduc it , max 1mef i flux ionem calidam habeat . Lach rymaen imf upprefia, calefacit . S i vero flux io non fi t , cum

pulvillo fioco fublitionem facere conducit.

FI N I S TOM I TE R TH .