การเพิÁมประสิทธิภาพทางการผลิตด้วยการบํารุง...

96
การเพิมประสิทธิภาพทางการผลิตด้วยการบํารุงรักษาด้วยตนเอง: กรณีศึกษา โรงงานอุตสาหกรรมแห่งหนึ งในนิคมอุตสาหกรรมอีสเทิร์นซีบอร์ด (ระยอง) ธีรพันธุ์ วิสุทธิญาณ งานนิพนธ์นี /เป็นส่วนหนึ งของการศึกษาตามหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารธุรกิจ สําหรับผู้บริหาร วิทยาลัยพาณิชยศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา มิถุนายน 2558 ลิขสิทธิ :เป็นของมหาวิทยาลัยบูรพา

Transcript of การเพิÁมประสิทธิภาพทางการผลิตด้วยการบํารุง...

การเพ�มประสทธภาพทางการผลตดวยการบารงรกษาดวยตนเอง: กรณศกษา โรงงานอตสาหกรรมแหงหน�งในนคมอตสาหกรรมอสเทรนซบอรด (ระยอง)

ธรพนธ วสทธญาณ

งานนพนธน/ เปนสวนหน�งของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ สาหรบผบรหาร

วทยาลยพาณชยศาสตร มหาวทยาลยบรพา มถนายน 2558

ลขสทธ: เปนของมหาวทยาลยบรพา

กตตกรรมประกาศ

งานวจยฉบบน/สาเรจลงไดดวยความกรณาจาก ผชวยศาสตราจารย ดร.บรรพต วรณราช อาจารยท�ปรกษา ท�กรณาใหคาปรกษาแนะนาแนวทางท�ถกตอง ตลอดจนแกไขขอบกพรองตาง ๆ ดวยความละเอยดถ�ถวนและเอาใจใสดวยดเสมอมา ผวจยรสกซาบซ/ งเปนอยางย�ง จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน/ ขอขอบพระคณผทรงคณวฒทกทานท�ใหความอนเคราะหในการตรวจสอบ รวมท/ง ใหคาแนะนาแกไขเคร�องมอท�ใชในการวจยใหมคณภาพ ขอกราบขอบพระคณ คณแมอรณลดา วสทธญาณ และคณพอสายณห วสทธญาณ พรอม ทกคนในครอบครว และเพ�อนรวมงานท�ใหกาลงใจ ทาใหงานวจยฉบบน/สาเรจไดดวยด คณคาและประโยชนของงานวจยฉบบน/ ผวจยขอมอบเปนกตญAกตเวทตาแด บพการ บรพาจารย และผมพระคณทกทานท/งในอดตและปจจบน ท�ทาใหขาพเจาเปนผมการศกษา และประสบความสาเรจมาจนตราบเทาทกวนน/

ธรพนธ วสทธญาณ

56710112: สาขาวชา: บรหารธรกจ สาหรบผบรหาร; บธ.ม. (บรหารธรกจ สาหรบผบรหาร) คาสาคญ: การบารงรกษาดวยตนเอง/ การปรบปรงกระบวนการผลต ธรพนธ วสทธญาณ: การเพ�มประสทธภาพทางการผลตดวยการบารงรกษาดวยตนเอง กรณศกษาโรงงานอตสาหกรรมแหงหน�งในนคมอตสาหกรรมอสเทอรนซบอรด (ระยอง) (PRODUCTIVITY IMPROVEMENT BY AUTONOMOUS MAINTENANCE CASE STUDY FATORY IN EASTERN SEABOARD INDUSTRIAL ESTATE (RAYONG) คณะกรรมการควบคมงานนพนธ: บรรพต วรณราช, ปร.ด. 86 หนา. ป พ.ศ. 2558. งานนพนธน/ มวตถประสงคเพ�อเพ�มประสทธภาพของสายการผลตในโรงงานอตสาหกรรมแหงหน� งในจงหวดระยองโดยเลอกทาการวจยในกระบวนการผลตงานตดแบงแผนฟลมและใชวธเทคนคการวเคราะหหาความสญเปลาท�เกดข/นจากสภาพท�แทจรงของการทางานและทาการปรบปรงกระบวนการทางานของสายการผลตการตดแบงแผนฟลม พรอมท/งกาหนด จดทาความสะอาด จดตรวจสอบ และจดเตมสารหลอล�นของเคร�องจกร หลงการศกษาพบวาเวลารวมในการทางานในกระบวนการผลตสวนตดแบงแผนฟลมลดลงได จาก 1,280 วนาท เปน 1,115 วนาท คดเปน 12.89% ซ� งถาดในสวนของข/นตอนกระบวนการผลตเวลาเฉพาะในข/นตอนน/สามารถลดลงไดจาก 790 วนาท เปน 625 วนาท คดเปน 20.88% ถาคานวนเปนรอบจานวนการทางานของพนกงานในการทางาน 1 วน (480 นาท หรอ 28,800 วนาท) โดยหกเวลาประชมในชวงของการเปล�ยนกะ 15 นาท สามารถคานวนจานวนมวนฟลมท�สามารถผลตได จาก 35 มวน เปน 44 มวน คดเปน 25.7% ทาใหพนกงานผลตมเวลาเหลอเพ�อไปทากจกรรมท�เพ�มมลคาอ�น ๆ ได เชน การฝกอบรมเพ�มเตมทกษะของพนกงาน และการทากจกรรมท�สามารถเพ�มมลคาใหกบบรษทและพนกงาน ผลการวจยท�ไดรบจากการปรบปรงกระบวนการผลต และใชเทคนคการบารงรกษา ดวยตนเอง พบวาวธน/สามารถชวยในการวเคราะหหาความสญเปลาและนามาปรบปรงกระบวนการทางานของพนกงาน พรอมท/งพนกงานสามารถดแลรกษาเคร�องจกรไดดวยตนเอง จากการวจยน/ จะเปนประโยชนอยางมากกบหนวยงานการผลต หรอหนวยงานสนบสนนอ�น ๆ ท�ตองการวเคราะหกระบวนการและหาความสญเปลาในกระบวนการทางาน

56710112: MAJOR: BUSINESS ADMINISTRATION FOR EXECUTIVE; M.B.A. (BUSINESS ADMINISTRATION FOR EXECUTIVE) KEY WORDS: SELF-MAINTENANCE/ THE PRODUCTION PROCESS IMPROVEMENT TEERAPHAN WISUTTHIYAN: THE INCREASE IN THE EFFICIENCY OF PRODUCTION PROCESS WITH SELF-MAINTENANCE: A CASE STUDY OF A FACTORY IN EASTERN SEA BOARD INDUSTRIAL ESTATE (RAYONG) The research had objective to increase the efficiency of production line in an industrial factory in Rayong Province. The research was done with the production process of cutting film and the use of technical analysis of how waste arising from actual workplace. Then there was the improvement of production line process of cutting film and there were the set points for cleaning, checking and adding lubricant in the machinery. After the improvement, it was found that the total time spent in the production process was reduced from 1,280 seconds to 1,115 seconds. This accounted for 12.89%. Considering particular time of the cutting film process, the researcher found that the time was reduced from 790 seconds to 625 seconds. This accounted for 20.88%. When the time cycle of the work in a day (480 minutes or 28,800 seconds) was calculated by deducting 15 minutes of the meeting time of changing shifts, the number of the rolls of the film was increased from 35 rolls to 44 rolls. This accounted for 25.7% and enabled the staff to have time to do other value-added activities such as additional skill trainings and other activities that added value for the company and the staff. For the production process improvement, it was found that self-maintenance technique could help with the analysis of wastes so that the staff could improve production and maintain the machinery by themselves. The research was very beneficial for production department or other supportive departments that needed to analyze the process and identify the wastes arising at the working process.

สารบญ

หนา บทคกยอภาษไทย ........................................................................................................................ ง บทคดยอภาษาองกฤษ ................................................................................................................. จ สารบญ ........................................................................................................................................ ฉ สารบญตาราง .............................................................................................................................. ซ สารบญภาพ ................................................................................................................................. ฌ บทท� 1 บทนา .................................................................................................................................... 1

ความเปนมาและความสาคญของปญหา .................................................................... 1 วตถประสงคของการวจย .......................................................................................... 2 กรอบแนวคดกระบวนการวจย .................................................................................. 3 ประโยชนท�คาดวาจะไดรบจากการวจย ..................................................................... 4 ขอบเขตการวจย ......................................................................................................... 4 นยามศพทเฉพาะ ....................................................................................................... 4

2 เอกสารและงานวจยท�เก�ยวของ............................................................................................. 6 หลกการของวงจรคณภาพ (PDCA) ........................................................................... 6 ความหมายและประโยชนของการบารงรกษาทวผลท�ทกคนมสวนรวม .................... 10 การบารงรกษาดวยตนเอง .......................................................................................... 15 ประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรอปกรณ .............................................................. 20 แนวคดการลดความสญเปลาในกระบวนกานผลตดวยแนวคด ECRS ...................... 21 แผนภมกระบวนการผลต .......................................................................................... 22 งานวจยท�เก�ยวของ ..................................................................................................... 24

3 วธดาเนนการวจย .................................................................................................................. 28 ประชากรและกลมตวอยาง ........................................................................................ 28 เคร�องมอท�ใชในการวจย ............................................................................................ 28 การเกบรวบรวมขอมล ............................................................................................... 29 การวเคราะหขอมล .................................................................................................... 29 แผนงานการปรบปรง ................................................................................................ 30

สารบญ (ตอ)

บทท� หนา 4 ผลการวจยและการแกไขปญหา .......................................................................................... 31

ข/นตอนการทางานและวธการปฏบตงานของกระบวนการผลต ................................ 31 ปญหาและแนวทางการแกไข .................................................................................... 55 มาตราฐานการบารงรกษาเคร�องจกร ......................................................................... 61

5 สรปผลการวจย อธปรายผล และขอเสนอแนะ .................................................................... 65 สรปผลการวจย .......................................................................................................... 65 อภปลายผลการวจย ................................................................................................... 67 ขอเสนอแนะ .............................................................................................................. 68 ขอเสนอแนะการทาวจยคร/ งตอไป ............................................................................. 68

บรรณานกรม ............................................................................................................................... 69 ภาคผนวก .................................................................................................................................... 70 ภาคผนวก ก .......................................................................................................................... 71 ภาคผนวก ข .......................................................................................................................... 75 ภาพผนวก ค .......................................................................................................................... 81 ภาคผนวก ง........................................................................................................................... 83 ประวตยอยของผวจย ................................................................................................................... 86

สารบญตาราง 1111 11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 ตารางท� หนา 1 สญลกษณ คาจากดความของแผนภมการผลต ................................................................. 23 2 กจกรรมของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม ............................................................... 45 3 กจกรรมข/นตอนของพนกงานสนบสนนของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม ............ 48 4 กจกรรมข/นตอนของพนกงานผลตของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม...................... 51 5 เวลาการเดนของเคร�องจกรกระบวนการการตดแบงแผนฟลม ........................................ 53 6 วเคราหการลดความสญเปลาของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม............................... 55 7 สรปภาพรวมของกจกรรมของกระบวนการการตดแบงแผนฟลมหลงการปรบปรง ....... 57 8 การเปรยบเทยบตววดผลการปฏบตการกอนและหลงการปรบปรงกจกรรม ................... 60 9 แผนการทาความสะอาดของเคร�องจกรการตดแบงแผนฟลม .......................................... 62 10 แผนการตรวจสอบของเคร�องจกรการตดแบงแผนฟลม .................................................. 63 11 แผนการหลอล�นของเคร�องจกรการตดแบงแผนฟลม ...................................................... 63 12 แบบฟอรมการเกบขอมลในกระบวนการผลตในแตละกจกรรม ..................................... 72 13 แบบฟอรมการบนทกเวลาการทางานเพ�อหาคาเฉล�ย ....................................................... 73 14 แบบฟอรมการสรางแผนการทาความสะอาดและการตรวจสอบ ..................................... 73 15 แบบฟอรมการสรางแผนการหลอล�นเคร�องจกร .............................................................. 74

สารบญภาพ 1111 11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

ภาพท� หนา 1 กรอบแนวคดกระบวนการวจย .......................................................................................... 3 2 พนกงานคลงสนคาเคล�อนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาโดยรถยกแบบไฟฟา .......... 32 3 เคล�อนยายพาเลทมวนฟลมมาในพ/นท�การผลต และตรวจรบ ........................................... 33 4 พนกงานดนพาเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต ............................................................... 33 5 พนกงานใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต ........................................... 34 6 พนกงานดนมวนฟลมเขาเคร�องจกร .................................................................................. 35 7 พนกงานตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน ................................... 35 8 พนกงานกดปมเดนเคร�องจกรเพ�อทาการผลต ................................................................... 36 9 พนกงานดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�อง ........................................................... 37 10 พนกงานใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร .............................................................. 37 11 พนกงานตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข .................................................... 38 12 พนกงานตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน .......................................................... 38 13 พนกงานวางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน ................................................................... 39 14 พนกงานพนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว ................................................................ 39 15 พนกงานใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน .................................................... 40 16 พนกงานโหลดขอมลเขาระบบคอมพวเตอรและดนงานเขารางขนสง .............................. 41 17 พนกงานจะดงพาเลทไปไวในพ/นท�การจดเรยงเพ�อทาเปนสนคาพรอมสงมอบ ................ 41 18 พนกงานใชเคร�องชวยยกเพ�อวางกลองบนรางขนสง ......................................................... 42 19 พนกงานช�งน/าหนกกลองงานและตดปายแสดงน/าหนก.................................................... 43 20 พนกงานสงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงอตโนมต ............................................................ 43 21 ประสทธภาพการผลตของกระบวนการตดแบงแผนฟลมยอนหลง 24 เดอน .................... 66 22 ทมงานรวมวเคราะหปญหาเพ�อปรบปรงกระบวนการผลต ............................................... 76 23 แสดงพ/นท�ในกระบวนการผลต ........................................................................................ 76 24 พนกงานสวนสนบสนนดนพาเลทมวนฟลมเขาพ/นท�การผลต .......................................... 77 25 พนกงานใชกรรไกรตดเพ�อเปล�ยนมวนงาน ....................................................................... 77 26 พนกงานตรวจสอบมวนงานหลงจากเคร�องจกรทางานเสรจ ............................................. 78 27 พนกงานเตรยมการผลตท�เคร�องจกร ................................................................................. 78

สารบญภาพ (ตอ) 1111 11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

ภาพท� หนา 28 เตรยมแกนพลาสตกท�เคร�องจกรเพ�อลดเวลาการปฏบตงาน .............................................. 79 29 ปรบปรงโปรมแกรมใหพมพปายแสดงหมายเลขโดยอตโนมต......................................... 79 30 ผวจยอบรมข/นตอนการบารงรกษาดวยตนเอง .................................................................. 80 31 มาตราฐานการทาความสะอาด และการบนทกขอมล ........................................................ 82 32 มาตราฐานการเตมสารหลอล�น และการบนทกขอมล ....................................................... 82

1

บทท� 1 บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา ปจจบนการแขงขนในตลาดสงข/นเร�อย ๆ โรงงานอตสาหกรรมท�เก�ยวของกบการผลต มการวางกลยทธและเพ�มประสทธภาพการผลตใหไดมาซ� งคณภาพรวมถงการลดตนทกการผลต โดยโรงงานอตสาหกรรมท�ตองการประสทธภาพการผลตท�สงข/นน/นจะตองมการใชระบบการจดการเพ�อเขามาควบคมการผลต,ตนทน และคณภาพของของผลตภณฑ สาหรบพนกงานน/นตองมการพฒนาความรเพ�อใหทนเทคโนโลย รวมถงแนวคดเคร�องจกรอปกรณจะตองมการควบคมโดยจะตองมกจกรรมการบารงรกษาอยางเปนระบบในการจดทาขอมลแลวนามาวเคราะห เพ�อการพฒนาเคร�องจกรใหมประสทธภาพท�ดข/น ในเร�องของเคร�องจกรอปกรณน/นโดยท�วไป การขดของของเคร�องจกรอปกรณอาจเปนการขดของแบบปจจบนทนดวนหรออาจเปนการขดของเน�องจากการเส�อมสภาพ บางคร/ งกเหนไดชดเจนแตบางคร/ งสาเหตการขดของกซอนเรนซ� งหาก มการวางระบบการบารงรกษาท�ถกตองกสามารถขจดปญหาการขดของน/นไปไดและท/งน/ กรวมถงพนกงานท�ใชเคร�องจกรอปกรณควรใชงานไดอยางถกตองและมการสานกในเร�องของการบารงรกษาเคร�องจกรอยตลอดเวลา การบารงรกษาเคร�องจกรทวผลแบบทกคนมสวนรวม (Total productive maintenance: TPM) เปนการบารงรกษาท�ไมไดหวงผลเพยงแคเคร�องจกรไมเสยหายแตเปนการบารงรกษา ท�หวงผลไปถงสมรรถนะขององคกรท�ดข/นในรปแบบของคณภาพสนคา (Quality) ตนทนการผลต (Cost) การสงมอบ (Delivery) ความปลอดภย (Safety) ขวญและกาลงใจของพนกงาน (Morale) และรกษาส�งแวดลอม (Environment) จงนบเปนระบบการบารงรกษาท�มความจาเปน ระบบการบารงรกษาทวผลแบบทกคนมสวนรวม เปนเทคนคอยางหน�งท�ลดการสญเสยท�เกดจากเคร�องจกรและอปกรณในกระบวนการผลตสงผลใหมการใชงานอยางมประสทธภาพและ ยงสามารถลดตนทนการผลตการพฒนาทรพยากรมนษยหรอพนกงานใหมจตสานกท�ด ในการทางานมเปาหมายในการปฏบตงานอยางชดเจนตลอดจนการสรางบรรยากาศของ การมสวนรวมหรอเสรมสรางมนษยสมพนธภายในองคกรใหดข/น นอกจากน/ยงเปนการปองกนการเกดอบตเหตท�อาจเกดข/นเน�องจากการทางานของเคร�องจกรท�ขาดประสทธภาพ และพนกงานสามารถตรวจสอบเคร�องจกรไดอยาเปนระบบรวมถงกาหนดระยะเวลาในการซอมบารงไดอยางถกตองโดยไมสงผลกระทบตอกระบวนการผลต (ธาน อวมออ, 2546)

2

จากการแขงขนภายในอตสาหกรรมการผลตบรรจภณฑท�เกดข/นและความตองการยอมรบในตวผลตภณฑจากลกคาผอปโภคบรโภคในปจจบนทาใหบรษท นาระบบการบารงรกษาเคร�องจกรทวผลแบบทกคนมสวนรวม อกท/งระบบน/ เปนระบบท�ไดรบการยอมรบจากตางประเทศในการบรหารการผลตท�ทาใหมประสทธภาพประสทธผลในการผลตสงข/นน�นคอผลตและจดสง ไดทนตามความตองการของลกคา ปรบปรงคณภาพสนคาใหดย�งข/นลดปรมาณของเสยลง ใชเคร�องจกรใหไดประสทธภาพสงสดมตนทนการผลตต�าสด และพนกงานมความปลอดภยตลอดจนมขวญกาลงใจในการทางานท�ด งานวจยในคร/ งน/จะเปนประโยชนในการเพ�มประสทธภาพโดยรวมของเคร�องจกรสาหรบกระบวนการงานตดแบงแผนฟลม ซ� งเปนเคร�องจกรกระบวนการสดทายถาเคร�องมปญหาจะทาใหสงผลกระทบในการทาใหกระบวนการอ�นเกดความลาชาและไมสามารถสงมอบสนคาไดตรงตามความตองการของลกคา ดงน/นจงมความสนใจท�จะแกไขปญหาดงกลาว โดยมจดมงหมายเพ�อเพ�มประสทธภาพโดยรวมของเคร�องจกรสาหรบกระบวนการงานตดแบงแผนฟลม โดยการทาวจยคร/ งน/ ไดประยกตใชการบารงรกษาเคร�องจกรทวผลแบบทกคนมสวนรวม โดยใชแนวคด ในสวนของการบารงรกษาดวยตนเอง (Autonomous maintenance) ซ� งเปนสวนหน�งของ การบารงรกษาเคร�องจกรทวผลแบบทกคนมสวนรวม เพ�อปรบปรงประสทธภาพของเคร�องจกรและพนกงานสามารถตรวจพบส�งผดปกตท�เกดข/นไดกอนท�เคร�องจกรจะเกดความสยหายและ มแผนการบารงรกษาเคร� องจกรคลอบคลมอยางเหมาะสม

วตถประสงคของการวจย 1. เพ�อเพ�มประสทธภาพของสายการผลตเคร�องจกรสาหรบกระบวนการงานตดแบงแผนฟลม โดยการบารงรกษาเคร�องจกรทวผลแบบทกคนมสวน โดยใชแนวคดในสวนของ การบารงรกษาดวยตนเอง 2. เพ�อจดทาแผนการบารงรกษาดวยตนเอง ของเคร�องจกรสาหรบกระบวนการงานตดแบงแผนฟลม หรอแผนงานการดแลรกษาเคร�องจกรท�พนกงานฝายผลตสามารถทาไดดวยตนเอง

3

กรอบแนวคดกระบวนการวจย

การวจยคร/ งน/ ไดศกษาทฤษฎการบารงรกษาเคร� องจกรทวผลแบบทกคนมสวนรวม โดยใชแนวคดในสวนของการบารงรกษาดวยตนเอง มาเพ�อเพ�มประสทธภาพการผลต พรอมท/งจดทามาตราฐาน และเสรมสรางความรใหกบพนกงานในองคกรของสายการผลตเคร�องจกรสาหรบกระบวนการงานตดแบงแผนฟลม: กรณศกษาโรงงานอตสาหกรรมแหงหน� งในนคมอตสาหกรรมอสเทรนซบอรด (ระยอง)

สรปผลเปรยบเทยบและเสนอแนะ

วดผลหลงการปรบปรง

ปรบปรงกระบวนการผลตและสรางมาตราฐาน

หารอผบรหารเพ�อหาวธแกไข

วดผลกอนการปรบปรง

ทบทวนวรรณกรรมของการบารงรกษาเคร�องจกรทวผลแบบ

ทกคนมสวนรวม

ขออนมตบรษทเพ�อทาการปรบปรง

PDCA

ภาพท� 1 กรอบแนวคดกระบวนการวจย

4

ประโยชนท�คาดวาจะไดรบจากการวจย 1. ประสทธภาพของสายการผลตสงข/นหลงการใชแนวคดการบารงรกษาเคร�องจกร ทวผล โดยกระบวนการผลตแบบการบารงรกษาดวยตนเอง 2. เคร�องจกรมมาตราฐานและแผนการบารงรกษาเบ/องตน 3. พนกงานในองคเขาใจหลกการการบารงรกษาเคร�องจกรทวผลแบบทกคนมสวนรวม โดยการบารงรกษาดวยตนเอง 4. พนกงานสามารถดแลรกษาเคร�องจกรเบ/องตนไดดวยตวเอง 5. ขจดกจกรรมและปรบปรงกระบวนการท�ทาแลวไมเกดประโยชนตอประสทธภาพของเคร�องจกร

ขอบเขตการวจย ในการศกษาคร/ งน/ ผวจยไดศกษาแนวคดการบารงรกษาเคร�องจกรทวผลแบบทกคน มสวนรวม โดยใชแนวคดในสวนของการบารงรกษาดวยตนเองในสายการผลตสาหรบกระบวนการงานตดแบงแผนฟลม

นยามศพทเฉพาะ ระบบ TPM (Total productive maintenance) หมายถง การบารงรกษาเชงทวผลโดยรวม หรอระบบการบารงรกษาท�ครอบคลมตลอดชวงอายอปกรณนบต/งแตการวางแผนการผลต การบารงรกษาและอ�น ๆ โดยอาศยความรวมมอจากพนกงานทกคนต/งแตฝายบรหารระดบสง จนถงพนกงานหนางานและการสงเสรมการบารงรกษาเชงทวผลโดยผานการจดการแบบสรางขวญและกาลงใจตลอดจนถงการดาเนนกจกรรมกลมยอยท�จะทาใหประสทธภาพของอปกรณมคาสงสดกจกรรมกลมยอยคอหวใจของการสงเสรมใหเกด TPM เราอาจนยาม TPM ในรปแบบงาย ๆ คอ การทาใหความสามารถของโรงงานไดรบการนามาใชสงสดดวยการ ประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง การวดความสามารถในการใชปจจยการผลต (Input) ตามมาตรฐานท�กาหนดไวเทยบกบปจจยท�ในการผลตจรง ประสทธผล (Effectiveness) หมายถง การวดระดบความสาเรจในการบรรลเปาหมาย โดยมงเนนผลงานหรอผลผลต (Output) ไมไดเนนในเร�องของการใชปจจยการผลต การบารงรกษา (Maintenance) หมายถง เปนการซอมแซมหรอบารงเคร�องจกรหรอเคร�องมอ ท�หมดอายการใชงานหรอชารด ECRS ยอมาจาก Eliminate (ตดออก) Combine (รวมกน) Rearrange (จดลาดบใหม) และ

5

Simplify (ทาใหงายข/น) เปนเคร�องมอท�นามาใชในการคนหาแนวทางปรบปรงใหดข/นโดยการกาจดสวนท�ไมมประโยชนออกไป การรวมหรอเรยงลาดบกระบวนการทางานใหมเพ�อลดระยะ เวลาในการทางานลง รวมถงการปรบกระบวนการทางานใหงายข/นสะดวกตอการปฏบตงาน การบารงรกษาดวยตวเอง (Autonomous maintenance) หมายถง การท�ผใชเคร�องจกรพยายามท�จะเปล�ยนแปลงเคร�องจกรของตนเอง เปล�ยนแปลงพฤตกรรมของตนเอง จนในท�สดสามารถเปล�ยนแปลงสภาพแวดลอมในการบารงรกษาได และสามารถปฏบตงานหรอทาการบารงรกษาเคร�องจกรไดดวยพนกงานเอง และมฝายซอมบารงคอยใหความชวยเหลอสนบสนน ในบางกจกรรม การเพ�มประสทธภาพทางการผลต (Productivity improvement) หมายถง การเพ�มความสามารถทางการผลตท/งในสวนของเคร�องจกร หรอในสวนพนกงานปฏบตการ ใหสามารถ ทาการผลตใหมผลลพธไดดย�งข/น

6

บทท� 2 เอกสารและงานวจยท�เก�ยวของ

งานศกษาเร�องการเพ�มประสทธภาพทางการผลตดวยการบารงรกษาดวยตนเอง เพ�อเพ�มใหพนกงานสามารถดแลรกษาเคร�องจกรไดและเคร�องจกรมประสทธภาพการทางานสงข/นและสามารถลดความสญเปลาท�เกดข/นในกระบวนการทางานเพ�อประสทธภาพของกระบวนการทางานใหไดผลผลตท�ดข/น ผวจยไดศกษาแนวคดและทฤษฎท�เก�ยวของ ดงน/ 1. หลกการของวงจรคณภาพ (PDCA) 2. ความหมายและประโยชนของการบารงรกษาทวผลท�ทกคนมสวนรวม

3. ความหมายและข/นตอนการบารงรกษาดวยตนเอง 4. ความหมายของประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรอปกรณ 5. แนวคดการลดความสญเปลาในกระบวนกานผลตดวยแนวคด ECRS 6. แผนภมกระบวนการทางาน 7. งานวจยท�เก�ยวของ

หลกการของวงจรคณภาพ (PDCA) แนวคดเก�ยวกบวงจร PDCA เร�มข/นเปนคร/ งแรกโดยนกสถต Walter Shewhart ซ� งไดพฒนาจากการควบคมกระบวนการเชงสถตท� Bell Laboratories ในสหรฐอเมรกา เม�อทศวรรษ 1930 ในระยะเร�มแรก วงจรดงกลาวเปนท�รจกกนในช�อ วงจร Shewhart จนกระท�งทศวรรษท� 1950 ไดมการเผยแพรอยาง กวางขวางโดย W. Edwards Deming ปรมาจารยทางดานการบรหารคณภาพ หลายคนจงเรยกวงจรน/ วา วงจร Deming เม�อเร�มแรก Deming ไดเนนถงความสมพนธ 4 ฝาย ในการดาเนนธรกจเพ�อใหไดมาซ� งคณภาพ และความพงพอใจของลกคา ซ� งไดแก ฝายออกแบบ ฝายผลต ฝายขาย และฝายวจย ความสมพนธองท/ง 4 ฝายน/น จะตองดาเนนไป อยางตอเน�อง เพ�อยกระดบคณภาพของสนคาตามความตองการของลกคาท�เปล�ยนแปลง อยตลอดเวลา โดยใหถอวาคณภาพจะตองมากอนส�งอ�นใด ตอมาแนวคดเก�ยวกบกบวงจร Deming ไดถกดดแปลงใหเขากบวงจรการบรหาร ซ� งประกอบดวย ข/นตอนการวางแผน ข/นตอน การปฏบต ข/นตอนการตรวจสอบ และข/นตอนการดาเนนการใหเหมาะสม (ซ� งในระยะเร� มแรกหมายถงการปรบปรงแกไข) แตยงไมสามารถใชงานไดอยางมประสทธผล เพราะแตละข/นตอนถกมอบหมายใหเปนหนาท�รบผดชอบของแตละฝาย ขณะท�ฝายบรหารกาหนดแผนงาน

7

และต/งเปาหมายสาหรบพนกงาน พนกงานกตองลงมอปฏบตใหบรรลตามเปาหมายท�ฝายบรหารไดกาหนดข/น ในขณะท�ผตรวจสอบคอยตรวจสอบผลการปฏบตงานของพนกงานเปนระยะ ๆ และรายงานผลใหผบรหารทราบ หากการปฏบตงานมความผดพลาดหรอเบ�ยงเบนไปจากเปาหมายกจะไดแกไขไดทนท พนกงานท�สามารถปฏบตงานไดตามเปาหมายกจะไดรางวลเปนการตอบแทน แตถาไมสามารถทาไดตามเปาหมายกจะถกประเมนผลการปฏบตงานท�ต�า การดาเนนงานในลกษณะน/ จะเหนไดวาคอนขางแขงกระดาง นอกจากผบรหารจะไมประเมนศกยภาพของพนกงานซ� งเปนผท�รดท�สดเก�ยวกบกระบวนการทางานแลว ยงขาดวสยทศนท�ด ในเร�องของการประสานงานภายในหนวยงาน โดยเฉพาะอยางย�งการใหพนกงานมสวนรวม ในข/นตอนการวางแผนและแกไขปรบปรงใหดข/น อยางไรกตาม วงจร Deming ไดพฒนาไป ในทศทางท�นมนวลข/น ในประเทศญ�ปนซ� งไดใหความสาคญกบพ/นฐานการบรหารงาน 2 อยาง น/นกคอ การส�อสารและความรวมมอรวมใจจากทกคนในหนวยงาน โดยผบรหารยงคง เปนผกาหนดแผนงาน แตจะส�อสารผานชองทางหวหนางานและพนกงานตามลาดบข/นเปาหมายถกกาหนดข/นตามความเหมาะสมเปนไปได การใชวงจร PDCA เพ�อการปรบปรงงานอยางตอเน�อง ทกคร/ งท�วงจรหมนครบรอบ กจะเปนแรงสงใหหมนในรอบตอไป วธการใหม ๆ ท�ทาใหเกดการปรบปรงกจะถกจดทาเปนมาตรฐานการทางาน ซ� งจะทาใหการทางานมการพฒนาอยางไมส/นสด เราอาจเร�มดวย การปรบปรงเลก ๆ นอย ๆ กอนท�จะกาวไปสการปรบปรงท�มความซบซอนมากย�งข/น วงจร PDCA สามารถประยกตใชไดกบทกเร�อง นบต/งแตกจกรรมสวนตว เชน การปรงอาหาร การเดนทางไปทางานในแตละวน การต/งเปาหมายชวต การดาเนนงานในระดบบรษท จนกระท�งในระดบสถาบนการศกษา หรอท�นามาใชในระบบประกนคณภาพการศกษา โครงสรางของวงจร PDCA ข/นตอนท/ง 4 ข/นตอนของวงจร PDCA ประกอบดวย การวางแผนอยางรอบคอบ เพ�อการปฏบตอยางคอยเปนคอยไป แลวจงตรวจสอบผลท�เกดข/น วธการปฏบตใดมประสทธผลท�สด กจะจดใหเปนมาตรฐาน หากไมสามารถบรรลเปาหมายได กตองมองหาวธการปฏบตใหมหรอใชความพยายามใหมากข/นกวาเดม ข5นตอนการวางแผน (Plan)

ข/นตอนการวางแผนครอบคลมถงการกาหนดกรอบหวขอท�ตองการปรบปรงเปล�ยนแปลง ซ� งรวมถงการพฒนาส�งใหม ๆ การแกปญหาท�เกดข/นจากการปฏบตงาน ฯลฯ พรอมกบพจารณาวามความจาเปนตองใชขอมลใดบางเพ�อการปรบปรงเปล�ยนแปลงน/น โดยระบวธการเกบขอมลใหชดเจน นอกจากน/ จะตองวเคราะหขอมลท�รวบรวมได แลวกาหนดทางเลอกในการปรบปรงเปล�ยนแปลงดงกลาว การวางแผนยงชวยใหเราสามารถคาดการณส�งท�เกดข/น

8

ในอนาคต และชวยลดความสญเสยตาง ๆ ท�อาจเกดข/นได ท/งในดานแรงงาน วตถดบ ช�วโมง การทางาน เงน เวลา ฯลฯ โดยสรปแลว การวางแผนชวยใหรบรสภาพปจจบน พรอมกบกาหนดสภาพท�ตองการใหเกดข/นในอนาคต ดวยการผสานประสบการณ ความร และทกษะอยางลงตว โดยท�วไปการวางแผนมอยดวยกน 2 ประเภทหลก ๆ ดงน/ ประเภทท�1 การวางแผนเพ�ออนาคต เปนการวางแผนสาหรบส�งท�จะเกดข/นในอนาคตหรอกาลงจะเกดข/น บางอยางเราไมสามารถควบคมส�งน/นไดเลย แตเปนการเตรยมความพรอมของเราสาหรบส�งน/น

ประเภทท� 2 การวางแผนเพ�อการปรบปรงเปล�ยนแปลง เปนการวางแผนเพ�อเปล�ยนแปลงสภาพท�เกดข/นในปจจบนเพ�อสภาพท�ดข/น ซ� งเราสามารถควบคมผลท�เกดในอนาคตไดดวยการเร�มตนเปล�ยนแปลงต/งแตปจจบน ข5นตอนการปฏบต (Do) ข/นตอนการปฏบต คอ การลงมอปรบปรงเปล�ยนแปลงตามทางเลอกท�ไดกาหนดไว ในข/นตอนการ วางแผน ในข/นน/ตองตรวจสอบระหวางการปฏบตดวยวาไดดาเนนไปในทศทาง ท�ต/งใจหรอไม พรอมกบส�อสารใหผท�เก�ยวของรบทราบดวย เราไมควรปลอยใหถงวนาทสดทายเพ�อดความคบหนาท�เกดข/น หากเปนการปรบปรงในหนวยงานผบรหารยอมตองการทราบความคบหนาอยางแนนอน เพ�อจะไดม �นใจวาโครงการปรบปรงเกดความผดพลาดนอยท�สด ข5นตอนการตรวจสอบ (Check)

ข/นตอนการตรวจสอบ คอ การประเมนผลท�ไดรบจากการปรบปรงเปล�ยนแปลง แตข/นตอนน/มกจะถกมองขามเสมอการตรวจสอบทาใหเราทราบวาการปฏบตในข/นท�สองสามารถบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคท�ไดกาหนดไวหรอไม ส�งสาคญกคอ เราตองรวา จะตรวจสอบอะไรบางและบอยคร/ งแคไหน ขอมลท�ไดจากการตรวจสอบจะเปนประโยชนสาหรบข/นตอนถดไป ข5นตอนการดาเนนงานใหเหมาะสม (Act)

ข/นตอนการดาเนนงานใหเหมาะสมจะพจารณาผลท�ไดจากการตรวจสอบ ซ� งมอย 2 กรณ คอ ผลท�เกดข/นเปนไปตามแผนท�วางไว หรอไมเปนไปตามแผนท�วางไว หากเปนกรณแรก กใหนาแนวทางหรอกระบวนการปฏบตน/นมาจดทาใหเปนมาตรฐาน พรอมท/งหาวธการ ท�จะปรบปรงใหดย�งข/นไปอก ซ� งอาจหมายถงสามารถบรรลเปาหมายไดเรวกวาเดม หรอเสยคาใชจายนอยกวาเดม หรอทาใหคณภาพดย�งข/นกไดแตถาหากเปนกรณท�สอง ซ� งกคอผลท�ได ไมบรรลวตถประสงคตามแผนท�วางไว เราควรนาขอมลท�รวบรวมไวมาวเคราะห และพจารณาวา

9

ควรจะดาเนนการอยางไรตอไปน/ มองหาทางเลอกใหมท�นาจะเปนไปได ใชความพยายามใหมากข/นกวาเดม ขอความชวยเหลอจากผร เปล�ยนเปาหมายใหม การวางแผนการดาเนนงานเราตองกาหนดเปาหมายท�ตองการบรรลผลสาเรจ อาจจะเปนเปาหมายระยะส/น หรอเปาหมายระยะยาวกไดแตเปาหมายท�ดจะตองมความชดเจน สามารถวดผลได เปนท�ยอมรบของผปฏบตงาน ทาจรงได และมกรอบเวลากาหนด (จตรา พ�งพานช, 2555) การจดการอยางมคณภาพเปนกระบวนการท�ดาเนนการตอเน�องเพ�อใหเกดผลผลต และบรการท�มคณภาพดข/น โดยหลกการท�เรยกวา วงจรคณภาพ (PDCA) หรอวงจรเดมม�ง ซ� งประกอบดวย 4 ข/นตอน คอ การวางแผน การปฏบตตามแผน การตรวจสอบ และการปรบปรงแกไข ดงน/

การวางแผน (Plan) คอ กาหนดสาเหตของปญหา จากน/นวางแผนเพ�อ การเปล�ยนแปลงหรอทดสอบเพ�อการปรบปรงใหดข/น

การปฏบตตาแผน (Do) คอ การปฏบตตามแผนหรอทดลองปฏบตเปนการนารอง ในสวนยอย

การตรวจสอบ (Check) คอ ตรวจสอบเพ�อทราบวาบรรลผลตามแผนหรอหากมส�งใด ท�ทาผดพลาดหรอไดเรยนรอะไรมาแลวบาง

การปรบปรงแกไข (Act) คอ ยอมรบการเปล�ยนแปลง หากบรรลผลเปนท�นาพอใจหรอ หากผลการปฏบตไมเปนไปตามแผน ใหทาซ/ าวงจรโดยใชการเรยนรจากการกระทาในวงจร ท�ไดปฏบตไปแลว

แมวาวงจรคณภาพจะเปนกระบวนการท�ตอเน�องแตสามารถเร�มตนจากข/นตอนใดกไดข/นอยกบปญหาและข/นตอนการทางานหรอจะเร�มจากการตรวจสอบสภาพความตองการเปรยบเทยบกบสภาพท�เปนจรงจะทาใหไดขอสรปวาจะตองดาเนนการอยางไรในการแกไขปญหาเพ�อใหเกดการปรบเปล�ยนไปตามเปาหมายท�วางไว (สพาลตร สมเขาใหญ, 2557) สรปความหมายของวงจรเดมม�ง (PDCA) เปนข/นตอนการวางแผนการทางานหรอการปรบปรงกระบวนการทางานโดยการทาเปนลาดบข/นตอน โดยมข/นตอนหลกอย 4 ข/นตอน

การวางแผน (Plan) คอ จะเร�มนบจากการแสวงหาจดท�เปนปญหา ระหวางระดบ ความแตกตางจดท�มงหวงและสภาพท�เปนจรง เม�อจบจดท�เปนปญหาไดแลว จดทาแผนมาตรการ ในการแกไข

10

การปฏบตตาแผน (Do) คอ การปฏบตตามแผนมาตรการแกไขแผนใหมเพราะแผนคอส�งท�ปรบปรงแกไขไดอยเสมอ ตองแนใจวาแผนท�จะลงมอปฏบตน/นเปนแผนท�ใหมลาสดจรง ๆ

การตรวจสอบ (Check) คอ การเปรยบเทยบระหวางผลลพธกบคาเปาหมายหรอ คาต/งตนกอนการปรบปรงเสมอ การปรบปรงแกไข (Act) คอ การปฏบตหลงการตรวจสอบ ซ� งเปนไปไดหลายประการ ดงน/ 1. ในกรณท�ผลลพธต�ากวาเปาหมายจะตองมการทบทวนแผนของมาตรการแกไขแลวดวาส�งท�ยงคงเปนปญหาอยน/นมส�งใดท�ปฏบตไดทนทใหลงมอปฏบตเลย สวนส�งท�ปฏบตไมไดทนท ใหสะทอนสแผนการแกไขปญหารอบตอไป 2. ในกรณท�ผลลพธดกวาเปาหมาย จะตองมการทบทวนการกาหนดเปาหมายวาต�าเกนไปหรอไม ควรมการปรบเปาหมายใหดกวาเดมหรอไม ผลลพธเหนอกวาความคาดหมายโดยปจจยภายนอกอ�น ๆ หรอไม 3. ในกรณท�ผลลพธไดตรงตามเปาหมายใหทบทวนดวาไดมการปฏบตตามแผนมาตรการแกไขครบถวนหรอไม ถาใชแสดงวาแผนน/ ถกตองและควรกาหนดเปนวธการปฏบตงานมาตรฐานเพ�อรกษาใหผลลพธคงอยในระดบท�ตองการตอไป

ความหมายและประโยชนของการบารงรกษาทวผลท�ทกคนมสวนรวม ระบบ TPM แบบด/งเดมของอเมรกาใหความสาคญกบผเช�ยวชาญดานเคร�องจกรถงแมวาจะมงท�จะไปใหถงขดจากดสงสดของประสทธภาพของเคร�องจกรโดยการปรบปรงวธการสรางเคร�องจกร การบารงรกษาเคร�องจกร แตกไมไดมงไปสขดจากดสงสดของระบบการผลต โดยกาวไปถงวธการใชเคร�องจกร ลกษณะพเศษของ TPM คอการบารงรกษาดวยตนเอง ของพนกงาน ควบคมดแลเคร�องจกรดแลรกษารางกายของมนษยดวยเพ�อท�จะสามารถรกษาสขภาพใหอยในสภาพท�ดอยเสมอ นอกจากน/นยงตองใหผเช�ยวชาญมาดาเนนการตรวจเชคตามเวลา ท�กาหนด แลวทาการซอมแซมบารงรกษาสาหรบแนวคดในเร�องของการควบคมเคร�องจกร ของญ�ปนน/นผานมาจากยคของการบารงรกษาเชงปองกนไปสการบารงรกษาเพ�อเพ�มผลผลต แลวกไดพฒนาไปสยคของ TPM ในปจจบน ความหมายของ TPM ในสวนการผลต 1. TPM คอ ระบบการบารงรกษาท�จะทาใหเคร�องจกรอปกรณเกดประสทธภาพสงสด (Overall efficiency)

11

2. TPM คอ การประยกตใช PM เพ�อใหสามารถใชเคร�องจกรไดตลอดอายการใชงาน 3. TPM คอ ระบบการบารงรกษาของทกคนท�มสวนไดสวนเสยกบเคร�องจกรอปกรณ ไดแก ผวางแผนการผลต ผใชเคร�อง และฝายซอมบารง 4. TPM คอ ระบบการบารงรกษาท�อยบนพ/นฐานของการมสวนรวมต/งแตผบรหารระดบสงจนถงผใชเคร�อง ความหมายของ TPM ท�วท5งองคการ 1. TPM คอ ระบบการบารงรกษาท�สงเสรมใหเกดความรวมมอของทกฝาย โดยม ความมงม�นวาประสทธภาพ โดยรวมของระบบการผลตตองสงสด 2. TPM คอ การทาใหเกดระบบปองกนเพ�อไมใหมความสญเสย (Losses) เกดข/น กบเคร�องจกร และผลตภณฑ ซ�งท/งน/ตองทาใหการเกดอบตเหตเปนศนย และของเสยเปนศนย และความสญเสยของเคร�องเปนศนย 3. TPM คอ การใหฝายผลต ฝายพฒนา ฝายบรหาร ฝายขาย มารวมกนในการพฒนาประสทธภาพโดยรวมของระบบการผลต 4. TPM คอ ระบบการบารงรกษาท�อยบนพ/นฐานของการมสวนรวมต/งแตผบรหารระดบสงจนถง ผใชเคร�อง (สน�น เถาชาร, 2554) สรปความหมายของ TPM TPM หรอการบารงรกษาเชงทวผลโดยรวม (Total Productive Maintenance) หมายถง ระบบการบารงรกษาท�ครอบคลมตลอดชวงอายอปกรณ นบต/งแตการวางแผน การผลต การบารงรกษา และอ�น ๆ โดยอาศยความรวมมอจากพนกงานทกคน ต/งแตฝายบรหารระดบสงจนถงพนกงานหนางาน และการสงเสรมการบารงรกษาเชงทวผล โดยผานการจดการแบบ สรางขวญและกาลงใจ ตลอดจนถงการดาเนนกจกรรมกลมยอยท�จะทาใหประสทธภาพของอปกรณมคาสงสดกจกรรมกลมยอยคอ หวใจของการสงเสรมใหเกด TPM เราอาจนยาม TPM ในรปแบบงาย ๆ คอ การทาใหความสามารถของโรงงานไดรบการนามาใชสงสดดวย ดงน/ 1. ลดการหยดของอปกรณ ท/งกรณหยดสายการผลตและการหยดเพ�อซอมแซมงาน 2. เพ�มความสามารถของอปกรณท/งในแงปรมาณ คอ ผลตใหมากข/น และแงคณภาพคอ การผลต ผลตภณฑท�ลกคาพอใจ 3. การปรบปรงองคประกอบดานความปลอดภย สขอนามย และส�งแวดลอม เพ�อทาใหคณภาพดข/นและมผลกาไรสงข/น

12

วตถประสงคของ TPM จดประสงคท�จะเพ�มประสทธภาพโดยรวมของระบบการผลตไปสขดจากดสงสด แมวาระบบการผลตสวนมากจะเปนระบบ Man – Machine ซ� งรวมถงระบบอตโนมตท�กาลงพฒนาควบคไปกบระบบการผลตดวยแตกไมอาจกลาวไดวา วธการสรางเคร�องจกร การใชเคร�องจกร การบารงรกษาดแลเคร�องจกรน/นมผลตอของดของเสยโดยตรงเลยทเดยวแตวา TPM น/นมเปาหมายท�จะเพ�มประสทธภาพของระบบการผลตโดยรวมไปสขดจากดสงสดโดยการปรบปรง วธการ สรางเคร�องจกรวธการใชเคร�องจกร และวธการบารงรกษาเคร�องจกร โดยการขจดความสญเปลา(Loss) เน�องจากการเปล�ยนรน หรอเคร�องจกรเสย โดยการขจดการสญเสยความรวดเรว อนเน�องมาจาก การหยดเลก ๆ นอย ๆ ความเรวท�ลดลงโดยการขจดของเสยจากกระบวนการ ขจดเวลา Start up ขจดความไรประสทธภาพ ซ�งกคอการขจดความสญเสยอนเน�องมาจาก ของเสยน�นเอง กจกรรม 8 เสาหลกของ TPM 1. การจดการความปลอดภยและสภาพแวดลอมในการทางาน (Safety health and work place hygiene management) ความปลอดภยเปนกจกรรม ท�ตองใหความสาคญมากท�สด เพราะหากมการทางาน ท�มอนตรายมาก จะมผล ตอกาดาเนนกจกรรมอ�นตามมา ลองคดด วาจะเปนอยางไร หากเร�มทากจกรรมแลว เกดอบตเหตข/นกบพนกงาน พนกงานทานอ�น ๆ จะคดอยางไร คงไมไดคดในแงดอยางแนนนอน 2. การบารงรกษาดวยตนเอง (Autonomous maintenance) เปนกจกรรมหลก ท�เปนเอกลกษณของ TPM หลกการของการบารงรกษา หากมองผวเผน อาจมองวาเปนเพยง การเปล�ยนพนกงานเดนเคร�อง ใหเปนผท�สามารถ ตรวจสอบเคร�องจกรได แตแทท�จรงแลวไมใชเทาน/น แตเปนการเปล�ยนแปลงสภาพการเปนเจาของ จากท�เคร�องจกรของโรงงาน เปนเคร�องจกรของฉน เคร�องจกรน/ เปนเคร�องจกร ท�ตองไมมความเส�อมสภาพ เปนเคร�องจกรท�ไมผลตของเสย เปนเคร�องจกรท�ไมเสย น/นคอหวใจของการบารงรกษาดวยตนเองการทาการบารงรกษาดวยตนเอง 3. การวางแผนการบารงรกษา (Planned maintenance) ตองทาการวางแผนการบารงรกษาใหกบ เคร�องจกรเพ�อใหเคร�องจกรไมเสย ตองทาใหคาใชจายในการบารงรกษาต�าท�สด 4. การใหการศกษา และฝกอบรม (Training and education) ถาตองการเคร�องจกรท�มประสทธภาพสง เราสามารถท�จะหาซ/อ เขามาตดต/งกใชงานได หากตองการระบบการควบคม การผลตท�ด กสามารถหาไดจากโปรแกรมคอมพวเตอร ชวยในการบรหารจดการได แตเรา ไมสามารถรกษาส�งตาง ๆ เหลาน/ ไวได หากเราไมมคนท�มความสามารถ ดงน/นเราจงตองทา

13

การพฒนาคน ใหมความสามารถ และรกในการปรบปรงงานอยตลอดเวลาหวใจของการพฒนาคน คอการใหความร ตองเปนการใหความรท�ตองการในเวลาท�ตองใชความรน/น ๆ 5. การปรบปรงเฉพาะเร�อง (Focus improvement) กจกรรมท�มหนาท�เพ�อลด ความสญเสยท�เกดข/นท/ง 16 ประการใหเปน ศนย โดยการใชเคร�องมอตาง ๆ ไปทาการวเคราะหหาทางแกไข และปองกนการกลบมาของปญหา เคร�องมอท�ใชในกจกรรมน/ คอ 5W+1H, การวเคราะห Why-Why, QC 7 Tools, การวเคราะห P-M, QCC เปนตน การเลอกใชเคร�องมอตาง ๆ ข/นอยกบความซบซอนของปญหา เหมอนกบการรบยาใหตรงกบโรคน�นเอง ดงน/นเราตองรจก กบชนดของความสญเสยกอน 6. การบารงรกษาเชงคณภาพ (Quality maintenance) การบารงรกษาคณภาพ คาน/อาจเปนคาใหม เราจะไดยนคาวา การบารงรกษา คอการซอมบารงเคร�องจกร แยกจากคาวาคณภาพ ซ�งหมายถงการผลตผลตภณฑ ใหไดตามขอกาหนด แตการนาสองคาน/มารวมกน หมายความวาอยางไรเราตองทาความเขาใจ กบแนวคดท�วา การท�จะไมใหของเสยถกสงไปใหลกคา เราตองไมผลตของเสย การท�เราผลตของเสยออกมาน/น เกดจากการท�เคร�องจกรของเรา มความผดปกตบางอยาง ท�ทาใหเคร�องจกรน/น เม�อทางาน มนไมสามารถทางานไดอยางสมบรณ ทาใหเคร�องจกรผลตของเสยออกมา ตอมาในการท�เคร�องจกรของเรา มความสมบรณแลวน/น เรากตองมาพจารณาอกวา เราตองทาการปรบแตงเคร�องจกรอยางไร เพ�อใหเคร�องจกรเดนได อยางเหมาะสม ดงน/นหากเราตองการท�จะไมผลตของเสยน/น เราตองทาใหเคร�องจกรของเราไมมส�งผดปกต และตองทาการควบคมคา ในการปรบแตงตาง ๆ ท�มความสมพนธ กบคณภาพใหได เพ�อท�จะไมผลตของเสยออกมา หากเราตองทาเชนน/ เราได เราตองเร�มจากการหาความสมพนธ ของช/นสวน หรอคาปรบต/งตาง ๆ กบปญหาคณภาพกอน หรอท�เราเรยกวา QA Matrix เปนตาราง ท�ใชในการบงบอกความสมพนธ ของช/นสวนของเคร�องจกร และคาท�ตองปรบต/งกบคณภาพหลงจากน/นกตองทาการกาหนดคาปรบต/งตาง ๆ เพ�อทาใหช/นสวนเคร�องจกร อยในสภาพท�สมบรณ และกาหนดคาปรบน/นกทาการศกษาวาคณภาพท�ออกมาน/น มความแนนอนในการผลตอยางไร หรอท�เราเรยกวาเราตองหาคา Cp/Cpk ของเคร�องจกรของเราใหไดโดยเทยบกบคาสเปคตาง ๆ ของเรา กจกรรมน/ เราจะดาเนนการได หลงจากท�ทากจกรรม AM และ PM จนไมมความเส�อมสภาพของเคร�องจกร และพนกงานตองมความสามารถในการคดอยางเปนระบบ หรอทากจกรรม การปรบปรงอยางตอเน�องมาแลวพอสมควร 7. การควบคมเสยแตเร�มตน (Initial control) สานวนท�วา ทาใหถกเสยแตท�แรก คงตรงกบกจกรรมน/ มากท�สด หวใจสาคญของกจกรรมน/ เปนกจกรรม ท�จะทาใหเรารจกการดาเนนการ เพ�อปองกนปญหาเดม ท�เราพบอยใหหายไป หรอลดลงไปใหไดต/งแตตอนท�เร�มตนกจกรรมน/

14

8. การเพ�มประสทธภาพของการทางานสายสานกงาน (Efficiencies administration) การดาเนนการตาง ๆ สวนใหญ จะเปนการดาเนนการ ในสวนของโรงงานเสยเปนสวนใหญ แตไมใชวาการดาเนนการน/น จะไมใหความสนใจ ในสวนของสายสานกงาน อนท�จรงแลว สวนของสานกงาน กมความสาคญไมนอยไปกวากน เพราะสวนสานกงานน/นกเปนสวนสนบสนน ในสวนของสายสานกงานกจะดาเนนกจกรรม 5ส เพ�อใหการเกดการปรบปรงประสทธภาพการทางาน ของสายสานกงานใหดมากข/น ไมวาจะเปนการกาหนดหนาท� ในการทางานอยางชดเจน ของแตละคน และแตละคนมเอกสารใดบางท�ตองรบผดชอบ และดาเนนการจดการอยางไร (สน�น เถาชาร, 2554) ประโยชนของ TPM 1. การเพ�มประสทธภาพของพนกงาน 1.1 การฝกอบรมการใชและดแลรกษา เคร�องจกรหรออปกรณ ทาใหพนกงานมทกษะการใชและการดแลรกษาและยงทาใหพนกงานเหนความสาคญ ของเคร�องจกรหรออปกรณสานกงานมสวนเพ�มพนประสทธภาพการทางานของตนเองได 1.2 การฝกอบรมพนกงานซอมบารง ทาใหพนกงานซอมบารงมความสามารถดแล และรกษาเคร�องจกรหรออปกรณสานกงานอยางเปนระบบ เกดประสทธภาพการซอมบารง 1.3 การวางแผนการบารงรกษาแบบมสวนรวมระหวางผใช พนกงานซอมบารง และหวหนาหนวยงาน ทาใหเกดความเขาใจ ความสมพนธ และความชวยเหลอซ� งกนและกน สงผลโดยตรงตอคณภาพการซอมบารง

2. การเพ�มประสทธภาพของเทคโนโลย 2.1 ลดการสญเสยวตถดบจากการเตรยมเคร�องจกรกอนการผลต เพราะ ความไมแนนอนของเคร�องจกรเม�อเปดเคร�องคร/ งแรก มกตองเสยวตถดบช/นแรกท�ปอนเขาไป 2.2 ลดการสญเสยผลผลตท�มกเกดจากการขดของของเคร�องจกรในระหวาง การทางาน 2.3 ลดการเสยเวลาท�เกดจากการซอมแซม เพราะตองหยดเคร�องเพ�อซอม หรอปรบแตงเคร�องใหม 2.4 ลดปญหาการผลตต�ากวาเปาหมายท�มผลมาจากเคร�องจกร มอตราเรงท�ต�ากวามาตรฐานสภาพการดาเนนงานท�เหมาะสม (สน�น เถาชาร, 2554)

15

การบารงรกษาดวยตนเอง (Autonomous maintenance: AM) ลกษณะเฉพาะอยางหน� งของ TPM กคอ การบารงรกษาท�มงเนนใหผใชเคร�องจกร มสวนรวมในกจกรรมการบารงรกษา โดยเฉพาะการดแลรกษาเคร�องจกรท�ตนเองใช ไมปลอยใหเปนหนาท�ของฝายซอมบารงเทาน/น การบารงรกษาดวยตนเองเปนการทากจกรรมบารงรกษาในลกษณะของกจกรรม กลมยอย โดยแตละกลมมหนาท�ดแลรกษาเคร�องจกรของตนเอง ภายใตความคดท�วา ไมมใครเขาใจเคร�องจกรไดดเทากบผใชเคร�อง ไมมใครคอยสงเกตเหนถงความผดปกตไดดเทากบผใชเคร�อง ไมมใครดแลเคร�องจกรดเทากบผใชเคร�อง และท�สาคญเม�อเคร�องจกรเกดความเสยหาย ไมมใครไดรบผลกระทบมากกวาผใชเคร�อง การบารงรกษาดวยตนเองคออะไร 1. การบารงรกษาดวยตนเอง คอ การปกปองเคร�องจกรของตนเอง คาวา บารงรกษาเคร�องจกรดวยตนเอง หมายถง ผใชเคร�องแตละคนสามารถทาการตรวจสอบประจาวน หลอล�น เปล�ยนช/นสวนอะไหล ซอมแซมเบ/องตน สงเกตความผดปกตของเคร�อง และตรวจสอบอปกรณหรอเคร�องจกรท�ตนเปนผใชงานอยางละเอยดในบางคร/ ง โดยมวตถประสงคเพ�อ ปกปองเคร�องจกรของตนเอง แตสาหรบในบางอตสาหกรรมท�ทาการผลตดวยเคร�องจกรท�มความซบซอนสง หรอบรษทท�มการขยายกาลงการผลต เปนไปไดวาบรษทจะมนโยบายใหผใชเคร�องมหนาท�แคทาการผลตอยางเดยว ในขณะท�ฝายซอมบารงจะเปนผคอยดแลบารงรกษาเคร�องท/งหมด ซ� งน�นกคอแนวความคดท�วา ผมหนาท�ใช...ใช ผมหนาท�ซอม…ซอม แนวคดเชนน/ จะทาใหผใชเคร�อง คอยจบตาดเฉพาะช/นงานท�ออกมาโดยไมสนใจสภาพของเคร�องจกร โดยฝายซอมบารงกจะไมสามารถเขาไปดแลอะไรไดจนกวาเคร�องจกรจะเสยย�งไปกวาน/น เม�อเคร�องจกรเกดการเสยหาย ผใชเคร�องจะรสกวา ฝายซอมบารงไมคอยดแลใหด หรอเคร�องจกรไมด ซ� งความคดดงกลาวเปนความคดท�ผด เน�องจากวา จรง ๆ แลวความเสยหายของเคร�องจกรสามารถปองกนไดเพยงแคผใชเคร�องคอยสอดสองดแลในเร�องของการขนแนน การหลอล�น และการทาความสะอาด นอกจากน/นในขณะท�เคร�องเร�มแสดงอาการวาจะเสย ผท�ประสบเปนคนแรกกคอผใชเคร�องน�นเอง ดงน/น ไมวาจะเปนอตสาหกรรมประเภทใด เคร�องจกรซบซอนเพยงใด ผใชเคร�องยงคงมบทบาทสาคญในการบารงรกษาเคร�องจกรดวยตนเอง 2. การบารงรกษาดวยตนเอง คอ การเปนผเช�ยวชาญในการใชเคร�องจกรของตนเอง เพ�อใหสามารถบารงรกษาเคร�องจกรของตนเองได ผใชเคร�องตองเปนผท�เช�ยวชาญในการใชเคร�องจกรของตนเอง กลาวคอ ผใชเคร�องตองสามารถทาการปรบปรงเคร�องจกรประจาวนได เชน การทาความสะอาด การหลอล�น และการตรวจสอบ การพจารณาออกแบบ หรอการหาระบบ

16

อตโนมตเขามาชวยในการผลต ซ� งถอเปนความจาเปนท�ผใชเคร�องตองพฒนาตอไป การจะเปนผเช�ยวชาญในการใชเคร�องจกรของตนเองไดน/นอนดบแรกตองสามารถตรวจจบความผดปกตได และอนดบท�สองตองสามารถสมผสไดถงความผดปกตท�กาลงจะเกดข/น โดยพจารณาจากคณภาพการใชงานของเคร�องจกรและเม�อใดกตามท�คณภาพการใชงานต�าลงไป ผเช�ยวชาญ ในการใชเคร�องจกรของตนเองตองรสกทนทวาตองมอะไรผดปกตเกดข/น ซ� งท/งหมดดงท�กลาวมาอาจจะเกดข/นได ผใชเคร�องจะตองมความสามารถอยางมาก ดงตอไปน/ 2.1 ความสามารถในการต/งเกณฑวดความผดปกต 2.2 ความสามารถในการตรวจจบส�งผดปกต 2.3 ความสามารถในการสงเกตส�งผดปกต 2.4 ความสามารถในการแกไขส�งผดปกตไดอยางเหมาะสม จากความสามารถดงกลาวจะทาใหผใชเคร�องสามารถหาจดท�ผดปกตและแกไข ใหถกตองได เขาใจโครงสรางของเคร�องจกรและหนาท�ตาง ๆ ของช/นสวนแตละช/น ในขณะท�ทางานไดอยางปกต หรอในขณะท�กาลงมความผดปกตเกดข/น เขาใจผลกระทบจากความผดปกตของเคร�องจกรท�มตอคณภาพการใชงาน ผใชเคร�องจกรท�มความสามารถดงกลาวครบถวน จงจะเรยกไดวา เปนผเช�ยวชาญในการใชเคร�องจกรของตนเอง เน�องจากเปนผท�สามารถ หาจดผดปกต สมผสไดถงส�งผดปกตท�กาลงจะเกดข/น และหาทางปองกนความผดปกตได บทบาทของผใชเคร�องและฝายซอมบารงในการบารงรกษาดวยตนเอง ดงท�กลาวมาแลวในตอนตนวา การบารงรกษาท�ปลอยใหเปนหนาท�ของฝายซอมบารงเพยงฝายเดยว มกจะเปนการบารงรกษาในตอนท�เคร�องจกรมความเสยหายเกดข/นแลว เพราะนอกเหนอจากเวลาท�เคร�องจกรเสยหาย กคอ เวลาท�ใชงานซ� งเปนเวลาท�ฝายซอมบารงไมไดใกลชดกบเคร�องจกร และเวลาใชงานน�เองท�ตองเปนหนาท�ของผใชเคร�อง ซ� งท/งฝายซอมบารง และผใชเคร�องตางกมบทบาทท�ตางกนดงตอไปน/ 1. บทบาทของผใชเคร�อง บทบาทของผใชเคร�อง คอ การปฏบตตามกจกรรมตาง ๆ ซ� งมวตถประสงคหลกโดยเฉพาะ คอ การปองกนความเส�อมสภาพของเคร�องจกร กจกรรมดงกลาวมดงตอไปน/ 1.1 การจดทามาตรฐานการปฏบตงานท�ถกตอง (การปองกนความผดพลาดจากผปฏบตงาน) 1.2 ปรบปรงสภาพการใชงานข/นพ/นฐาน (การทาความสะอาด การหลอล�น การขนแนน)

17

1.3 การปรบแตง (การปรบแตงคาตาง ๆ ในการใชงานเพ�อใหช/นงานออกมา มคณภาพ) 1.4 การพยากรณและการตรวจจบความผดปกต (การปองกนความเสยหาย และอบตเหต) 1.5 การวดความเส�อมสภาพ 1.6 การตรวจสอบประจาวน 1.7 การตรวจสอบตามคาบเวลา 1.8 กจกรรมเพ�อฟ/ นความเส�อมสภาพ 1.9 การปรบปรงเลก ๆ นอย ๆ (การเปล�ยนช/นสวนตาง ๆ เทาท�ทาได และการแกไขจดผดปกตท�มความเรงดวน) 1.10 รายงานความผดปกตและความเสยหายทกคร/ งอยางเรงดวนใหกบฝายซอมบารง ใหความรวมมอและความชวยเหลอในการซอมแซมเคร�องจกรของฝายซอมบารง 1.11 ท/งหมดน/ เปนการปองกนความเส�อมสภาพของเคร�องจกรท�เกดจากการใชงาน โดยการทาความสะอาด การหลอล�น และการขนแนน รวมถงการตรวจสอบประจาวน และการตรวจสอบตามคาบเวลา โดยมบางจดท�ผใชเคร�องมหนาท�ดแลความเส�อมสภาพ ไดดวยตนเอง แตสาหรบจดใหญ ๆ กยงคงเปนหนาท�ของฝายซอมบารง 2. บทบาทของฝายซอมบารง กจกรรมการบารงรกษาตามหนาท�เดมของฝายซอมบารง หนาท�ด/งเดมของฝายซอมบารง กคอ การใชความรความสามารถท�มมากกวาผใชเคร�องในการบารงรกษาตามคาบเวลา บารงรกษาเชงปองกน และบารงรกษาเชงแกไขและ ปรบปรง ท/งน/ เพ�อการวดความเส�อมสภาพของเคร�องจกร และหาทางฟ/ นและปองกนความเส�อมสภาพตอไป ดงน/นไมวาจะมกจกรรมใดกแลวแต ฝายซอมบารงตองไมลมหนาท�เดมของตนเอง ท/งน/ เพ�อพฒนาความสามารถในการซอมบารง รวมถง เพ�อพฒนาความสามารถและความปลอดภยในการใชงาน กจกรรมสงเสรมการบารงรกษาดวยตนเอง ดงท�กลาวมาแลว หนาท�ของผใชเคร�องในการบารงรกษาดวยตนเอง คอ การปองกนความเส�อมสภาพของเคร�องจกรเปนส�งสาคญ แตการปองกน ความเส�อมสภาพดงกลาวของผใชเคร�องจะเปนไปไดกตอเม�อไดรบการชวยเหลอและช/นา ท�เหมาะสมจากฝายซอมบารง โดยเฉพาะในเร�องตาง ๆ ดงตอไปน/ 2.1 ใหความรและช/แนะนาเก�ยวกบโครงสราง หนาท�และช/นสวนตาง ๆ ของเคร�องจกร รวมถงการใหความรเก�ยวกบช/นสวนท�มความซบซอนเกนกวา ผใชเคร�องจะถอดออกมาเองได

18

2.2 ใหความรและช/แนะก�ยวกบการจบยดในจดตาง ๆ ของเคร�องจกร 2.3 ใหความรและคาแนะนาเก�ยวกบวธการหลอล�นและสารหลอล�นประเภทตาง ๆ รวมถงมาตรฐานการหลอล�น (ตาแหนงท�ตองหลอล�น ชนดของสารหลอล�น ชวงเวลาท�ตองหลอล�น) ใหความรและคาแนะนาเก�ยวกบวธการตรวจสอบ และมาตรฐานการตรวจสอบ 2.4 ใหการตอบสนองท�รวดเรวหลงจากไดรบแจงเก�ยวกบความผดปกต และความเส�อมสภาพตาง ๆ ของเคร�องจกรจากผใชเคร�องใหความชวยเหลอทางดานเทคโนโลย ในการปรบปรงวธการตรวจจบความผดปกต หรอการรบรความผดปกต ในการทากจกรรมดงกลาวของฝายซอมบารงตองอยบนพ/นฐานของทศนคต ในการทางานรวมกนกบผใชเคร�อง นอกจากน/นฝายซอมบารงยงมกจกรรมอ�นท�ตองทาอก ดงตอไปน/ 1. วจยและพฒนาเทคโนโลยการบารงรกษาและจดทามาตรฐานการบารงรกษา 2. บนทกขอมลการบารงรกษาเพ�อนามาเปนฐานขอมลทางดานการบารงรกษา 3. ทาการคนควาหาวธวเคราะหความเสยหายของเคร�องจกรและวเคราะหการเกดอบตเหตเพ�อหาทางปองกนตอไป 4. ประสานกบฝายวจยและพฒนาในการออกแบบเคร�องจกรอปกรณโดยคานงถงการบารงรกษา 5. การควบคมอะไหล อปกรณชวยในการผลต และขอมลทางดานเทคโนโลย (ธาน อวมออ, 2547) 7 ข5นตอนของการบารงรกษาดวยตนเอง (Autonomous maintenance) เปนกจกรรมหลก ท�เปนเอกลกษณของ TPM หลกการของการบารงรกษา หากมอง ผวเผนอาจมองวาเปนเพยง การเปล�ยนพนกงานเดนเคร�อง ใหเปนผท�สามารถตรวจสอบเคร�องจกรได แตแทท�จรงแลวไมใชเทาน/น แตเปนการเปล�ยนแปลงสภาพ การเปนเจาของ จากท�เคร�องจกรของโรงงาน เปนเคร�องจกรของฉน เคร�องจกรน/ เปนเคร�องจกร ท�ตองไมมความเส�อมสภาพ เปนเคร�องจกรท�ไมผลตของเสย เปนเคร�องจกรท�ไมเสย น/นคอหวใจของการบารงรกษาดวยตนเองการทาการบารงรกษาดวยตนเอง 7 ข/นตอน ข/นตอนท� 1 การทาความสะอาดการทาความสะอาด ในความหมายของ TPM น/น ไมใชเพยงการทาความสะอาด แตการทาความสะอาด คอ การตรวจสอบ เพ�อหาส�งผดปกต จดท�ตรวจสอบไดยาก และท�มาของความสกปรก เพ�อเปนการฝกใหพนกงาน มองหาปญหาท�กาลงเกดข/น ในระหวางท�ทาความสะอาด ไมไดใหเพยงแคเชด แตตองต/งคาถามกบตวเองเสมอวา ความสกปรกท�พบน/นมาจากท�ไหน และทาการตด Tag เพ�อเปนการช/ บงใหเหนวาจะน/นเปนจดท�

19

พบความผดปกตอย เปนการเตอนใหเราทราบวาพบส�งผดปกตน/นแลวและกาลงรอการแกไข โดยมาก Tag ท�ใชจะม 2 ส เพ�อแบงแยกวาส�งท�พบน/นใครควรเปนคนท�จะแกไข ระหวางชาง กบพนกงานฝายผลต ในตอนแรกจะเปนชางเสยเปนสวนใหญ ชางตองเขาไปใหความร ความเขาใจ ในบางเร�องท�เหนวาพนกงานฝายผลตสามารถทาไดให พนกงานฝายผลตทาเองเปนการถายทอดความรไปให พนกงานฝายผลตเพ�อเพ�มความรใหมากข/น ในการเขาไปทาความสะอาดไมไดเขาไปทาแบบไมมการวางแผน แตทกอยางตองไดรบการจดเตรยมใหการทาความสะอาดราบล�น ในข/นตอนท� 1 น/ ส�งท�ตองการคอ เคร�องจกรท�ไมมการเส�อมสภาพ ดงน/นปายแจงเตอนทกใบ ตองไดรบการแกไข พรอมท/งทาการวเคราะหหาสาเหตวาความผดปกตน/นเกดข/นไดอยางไร โดยการใชเคร�องมอท�เรยกวา Know-how ซ�งเปนเคร�องมอท�ใชในการวเคราะหแบบงาย โดยการเร�มจากการคดวาอะไรท�นาจะเปนสาเหตของส�งท�เกดข/นไดบาง แลวจงหาทางพสจนวาสาเหตน/น เปนส�งท�ทาใหเกดปญหาหรอไม เชน ลกปนแตก ไมใชเพยงแตเปล�ยนลกปน แตตองคดตอวา แตกไดอยางไร ไมมการหลอล�นใชหรอไม การตดต/งไมถกตองใชหรอไม พรอมท/งถายรป การแกไขไวเปนหลกฐานหรอ ภาพกอนทา-หลงทา แลวหาทางปองกนปญหาน/นไมใหกลบมา เกดอก โดยการกาหนดมาตรฐานเบ/องตนข/นมาและจดทา One point lesson หรอ OPL เพ�อส�อสารตอใหกบคนอ�น ข/นตอนท� 2 การแกไขท�มาของความสกปรกหลงจากท�ทาความสะอาด ในข/นตอนท� 1 แลวน/น ตองทาการหาท�มา ของความสกปรกใหพบ เพ�อลดเวลา ในการทาความสะอาดลง แตมประสทธภาพมากข/น เปนการฝกใหพนกงาน รจกทาการวเคราะหหาสาเหต ของปญหา และแกไขท�เหต เคร�องมอท�ใชในข/นตอนท� 2 น/โดยหลกแลวกจะเปนเคร�องมอเดยวกบข/นตอนท� 1 แตส�งท�เพ�มข/นมากคอ เร�องของ การออกแบบโดยการใชกระดาษแขง หรอท�เรยกวา Cardboard engineering คอการนาเอากระดาษแขงมาตดเปนเคร�องปองกนตาง ๆ เชน ถาดรองรบน/ ามน รางรองรบน/า หรอหลงคากนฝ นแลวนาไปทดลองตดต/งเพ�อทดสอบการใชงานวาใชไดจรงหรอไม ตดขดปญหาอยางไรหรอเปลา โดยการออกแบบน/ทาไดงาย ๆ โดยพนกงานฝายผลต ข/นตอนท� 3 การจดทามาตรฐานช�วคราวหลงจากท�ทาการแกไข ท�มาของความสกปรก ไดแลว ในข/นตอนท� 2 เราตองหาทางปองกน ไมใหสาเหตน/น ๆ กลบมาเกดข/นอก โดยการจดทาเปนมาตรฐาน ในการตรวจสอบเคร�องจกร และเปนการฝกใหพนกงาน รจกกบการปองกนปญหา มากกวาการแกไขปญหา ข/นตอนท� 4 การตรวจสอบโดยรวมเม�อจดทามาตรฐานการตรวจสอบแลวน/น เรากตองใหพนกงาน มความรมากข/น เพ�อใหการตรวจสอบ เคร�องจกรของเราน/นมประสทธภาพมากข/น ในข/นตอนน/จะเปนการใหความร แกพนกงานมากข/น โดยเฉพาะความรทางวศวกรรมพ/นฐาน

20

และปรบปรงมาตรฐานข/นมาอกข/น และเปนการฝกใหพนกงาน ไดเรยนรส�งใหม และนาความรใหมน/นมาใชในการแกไขปญหามากข/น ข/นตอนท� 5 การตรวจสอบดวยตนเองเปนข/นตอนท�ใหความร กบพนกงานท�เปนเร�องเฉพาะ ท�ตองใชในเคร�องจกรน/น ๆ และทาการปรบมาตรฐาน การบารงรกษาใหแมนยามากข/น และเร�มเขาใจความสมพนธของ ของเสยกบการเดนเคร�อง และเปนการฝกใหพนกงาน ใชความร มาคดวเคราะห แกไขปญหามากข/น ข/นตอนท� 6 การเขยนมาตรฐานหลงจากท�พนกงาน มความรเฉพาะเร�องแลวน/น พนกงานตองใชความรท/งหมด มาจดทาเปนมาตรฐานในการทางาน ไมใชแคมาตรฐาน ในการบารงรกษา แตเปนมาตรฐานในการทางานทกอยางท�เกดข/น ในหนวยงานน/น ๆ และเปนการเร�มถายโอน ความเปนเจาของท/งหมดใหกบพนกงานเดนเคร�อง ข/นตอนท� 7 การตรวจสอบโดยอตโนมตเปนข/นตอนท�สงท�สด เปนข/นตอนท�เราสามารถใหความเช�อถอกบพนกงานในการดแล การทางานท/งหมด ไดดวยตวของพนกงานเอง ในการดาเนนการแตละข/นน/น จะมเคร�องมอ ในการดาเนนการท�แยกยอยลงไป เพ�อใหพนกงาน ไดฝกหด อยางเปนข/นเปนตอน ดวยกลยทธน/ เอง การทากจกรรมการบารงรกษาดวยตนเองน/น จงเปนการใชเคร�องจกร เปนเคร�องมอในการสอนคน ใหคดเปนทาเปน ไมไดเปนเพยง แคการบารงรกษาเทาน/น หากเปนเชนน/นเราเพยงแคจางชางมาเปนพนกงานเดนเคร�อง กคงงายกวา (ศมาพร อวยศลป, 2551)

ประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรอปกรณ OEE ยอมาจาก Overall equipment effectiveness หรอเรยกภาษาไทยวา ประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรอปกรณ ซ� งในปจจบนวธในการวดประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรอปกรณในอตสาหกรรมประเภทตาง ๆ น/นมเพยงวธน/ วธเดยวซ� งเปนท�นยมมาก จนกระท�ง ประเทศญ�ปนไดนาไปใชเปนเกณฑในการใหรางวล Productive maintenance หรอเปนรางวล ท�ใหแกโรงงานท�เปนท�ยอมรบในการบารงรกษาแบบทวผล เน�องจากหลกการและวธคดพ/นฐาน ไมซบซอนและเหนภาพไดอยางชดเจนในแงของความเปนจรงท/งยงสามารถพสจนได และสะทอนถงปจจยตาง ๆ ท�สงผลกระทบตอกระบวนการผลตไดอยางชดเจน โดยมหลกการ ท�สามารถเขาใจไดงายต/งแตผบรหารระดบสงจนถงระดบพนกงานคมเคร�องจกร เคร�องจกรท�ดไมใชเปนเพยงแคเคร�องจกรท�ไมเสย เปดสวตชเม�อใดทางานไดเม�อน/น หากแตตองเปนเคร�องจกรท�เปดข/นมาแลวทางานไดอยางเตมประสทธภาพคอ เดนเคร�องไดเตมกาลงความสามารถ แตถาเคร�องจกรใชงานไดตลอดเวลาและเดนเคร�องไดเตมกาลง แตช/นงาน

21

ท�ผลตออกมาไมมคณภาพ กคงไมมประโยชนอะไร ดงน/นเร�องคณภาพของงานท�ออกมาจงเปนอกปจจยหน� งท�จะใชในการพจารณาเคร�องจกร และท�สาคญเคร�องจกรท�ดตองใชงานไดอยางปลอดภย การคานวณ OEE ประกอบดวยผลคณของ 3 Factor ดงน/ OEE = อตราเดนเคร�อง x ประสทธภาพเดนเคร�อง x อตราคณภาพ (Availability) (Performance efficiency) (Quality rate) ซ� งเม�อนาปจจยตาง ๆ ท�สงผลกระทบตอระบบการผลต อนไดแก พนกงาน เคร�องจกร และช/นงานท�ผลต มาวเคราะหแลวจะทาใหทราบไดวาเกดอะไรข/นกบระบบการผลตของเราบาง ซ� ง OEE จะเปนดชนท�ช/ ใหเหนสภาพโดยรวมในระบบการผลตน�นเอง เกณฑมาตรฐานของ OEE ประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรอปกรณ (Overall equipment effectiveness: OEE) ท�ต/งเปนมาตรฐานโดยท�วไป อตราการเดนเคร�อง (Availability) = 90% ประสทธภาพการเดนเคร�อง (Performance efficiency) = 95% อตราคณภาพ (Quality rate) = 99% ดงน/น ประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรอปกรณ (Overall equipment effectiveness: OEE) = 0.90 x 0.95x 0.99 x 100% = 85% คาดงกลาวมใชคาเปาหมายท�บงคบใช (สามารถกาหนดคาเปาหมายไดความเหมาะสมของแตละโรงงาน) แตบรษทตาง ๆ ท�ไดรบรางวล PM ลวนมคาประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรอปกรณ (OEE) สงกวา 85% ท/งส/น (มาโนช รทนโย, 2549)

แนวคดการลดความสญเปลาในกระบวนการผลตดวยแนวคด ECRS

หลกการ ECRS ประกอบดวย การกาจด (Eliminate) การรวมกน (Combine) การจดใหม (Rearrange) และการทาใหงาย (Simplify) ซ� งเปนหลกการงาย ๆ ท�สามารถใชลดความสญเสย หรอ MUDA ในเบ/องตนไดเปนอยางด อกท/งเพ�อความสะดวกในการวเคราะหความสญเสยดวยหลกการ ECRS การลดความสญเสยในการผลตเปนส�งสาคญท�ตองเรงดาเนนการอยางรบดวนเพราะความสญเสยจะทาใหตนทนสนคาเพ�มสงข/น หากสามารถลดความสญเสยลงไดกจะสงผล ใหประหยดตนทนการผลตลงดวย อกท/งยงชวยเพ�มขดความสามารถในการแขงขนใหสงข/น

22

แนวทางการลดความสญเสยดวยหลกการ ECRS เปนดงน/ 1. การกาจด (Eliminate) หมายถง การพจารณาข/นตอนการผลตท�ไมจาเปนและไมเกดมลคาเพ�มกบผลตภณฑ แลวกาจดข/นตอนการผลตท�ไมจาเปนออกไป รวมท/งการกาจดความสญเสยท/ง 7 ประการ คอ การผลตเกนจาเปน การเกบวสดคงคลง การขนสง การเคล�อนไหว การผลต มากข/นตอน การรอคอย และการผลตของเสย การกาจดเปนวธการท�มประสทธผลสงสด ในการปรบปรงงาน 2. การรวมกน (Combine) หมายถง การรวมข/นตอนการผลตใหเหลอนอยลง โดยพจารณาวาสามารถรวมข/นตอนการผลตใหเหลอนอยลงไดหรอไม ถาลดข/นตอนการผลต ใหเหลอนอยลงกจะสามารถลดระยะทางการเคล�อนท�ทาใหใชเวลาในการผลตนอยลง 3. การจดใหม (Rearrange) หมายถง การจดลาดบการผลตใหมโดยการโยกยายสบเปล�ยนข/นตอนการผลตใหเหมาะสมเพ�อลดการเคล�อนท�เกนจาเปนหรอลดการรอคอย และอาจจะสามารถรวมข/นตอนการผลตบางสวนเขาดวยกนได 4. การทาใหงาย (Simplify) หมายถง การปรบปรงวธการทางานใหสะดวกและงายข/น โดยอาจจะออกแบบ Jig หรอ Fixture มาชวยเพ�อใหการทางานสะดวกและแมนยา ซ� งจะสามารถ ลดของเสยลงไดเพราะเปนการลดการเคล�อนท�และลดการทางานท�ไมจาเปน (พรรณ หอมทอง, 2556)

แผนภมกระบวนการผลต เปนแผนภมท�แสดงข/นตอนการผลต ต/งแตวตถดบแคล�อนเขาสสายการผลตจนเสรจส/นเปนผลตภณฑ โดยการบนทกข/นตอนการปฏบตงานตาง ๆ ท�ตองดพเนนการบนวตถดบน/น เชน การขนสง การตรวจสอบ การทางานบนเคร�องจกร การประกอบช/นสวน จนกระท�งสาเรจออกมาเปนผลตภณฑหรอเปนช/นสวนประกอบ ประโยชนการใชงานเปนแผนภมเร�มตนของการวเคราะหแผนภมทกประเภท บอกภาพรวมของกระบวนการเพ�อใชส�อสารกบบคคลภายนอกท�ตองการใหเขาใจกระบวนการผลตในภาพรวม แผนภมท�ใชวเคราหข/นตอนการไหลของวตถดบ ช/นสวน พนกงาน และอปกรณ ท�เคล�อนไปในกระบวนการพรอม ๆ กบกจกรรมตาง ๆ โดยใชสญลกษณมาตราฐาน 5 ตว ซ� งกาหนดโดย ASME ในสหรฐอเมรกา ดงน/ คอ

ตารางท� 1 สญลกษณ คาจากดความของแผนภมการผลต

สญลกษณ ช�อเรยก

Operation การปฏบตงาน

Inspection การตรวจสอบ

Transportationการเคล�อนท�

Delay การคอย

Storage การเกบ

แนวทางการวเคราะหแผนภมกระบวนการไหล 1. กาหนดวตถประสงคในการวเคราะหใหชดเจน เชนเพ�อลดปรมาณการเคล�อนยาย หรอเพ�มประสทธภาพการผลต เปนตน 2. ช/ บงกระบวนการท�ตองการศกษาพรอมท/งรายละเอยดของกระบวนการ 3. กาหนดวาเปนการวเคราะหการไหลของเ 3.1 ผลตภณฑ การทางานบนตวผลตภณฑต/งแตช/นสวน วตถดบ เขาสสายการผลตจนประกอบเสรจเปนผลตภณฑ 3.2 พนกงาน การปฏบตงานของพนกงานคนหน�งในการทางาน เคล�อนยายส�งของ และการเดน 3.3 เคร�องมอหรออปกรณ

สญลกษณ คาจากดความของแผนภมการผลต

คาจากดความโดยยอ

การปฏบตงาน

- การเปล�ยนคณสมบตทางเคมหรอฟสกสของ

- การประกอบช/นสวน หรอการถอดสวนประกอบออก

- การเตรยมสตถเพ�องานข/นตอไป

- การวางแผน การคานวณ การใหคาส�ง หรอการรบคาส�ง

การตรวจสอบ - ตรวจสอบคณลกษณะของวตถ

- ตรวจสอบคณภาพหรอปรมาณ Transportation

- การเคล�อนวตถจากจดหน� งไปยงอกจดหน�ง

- พนกงานกาลงเดน

- การเกบวสดช�วคราวระหวางการปฏบตงาน

- การคอยเพ�อใหงานข/นตอไปเร�มตน

- การเกบวสดไวในสถานท�ถาวรซ� งตองอาศยคาส�งในการเคล�อนยาย

- การเกบช/นสวนท�รอเปนเวลานาน

งการวเคราะหแผนภมกระบวนการไหล กาหนดวตถประสงคในการวเคราะหใหชดเจน เชนเพ�อลดปรมาณการเคล�อนยาย

หรอเพ�มประสทธภาพการผลต เปนตน ช/ บงกระบวนการท�ตองการศกษาพรอมท/งรายละเอยดของกระบวนการกาหนดวาเปนการวเคราะหการไหลของเร�องใดเร�องหน�ง ดงน/

ผลตภณฑ การทางานบนตวผลตภณฑต/งแตช/นสวน วตถดบ เขาสสายการผลตจนประกอบเสรจเปนผลตภณฑ

การปฏบตงานของพนกงานคนหน�งในการทางาน เคล�อนยายส�งของ

เคร�องมอหรออปกรณ การโยกยายของเคร�องมอหรอการใชงานของอปกรณ

23

การเปล�ยนคณสมบตทางเคมหรอฟสกสของวตถ

การประกอบช/นสวน หรอการถอดสวนประกอบออก

การวางแผน การคานวณ การใหคาส�ง หรอการรบคาส�ง

การเกบวสดไวในสถานท�ถาวรซ� งตองอาศยคาส�งในการ

กาหนดวตถประสงคในการวเคราะหใหชดเจน เชนเพ�อลดปรมาณการเคล�อนยาย

ช/ บงกระบวนการท�ตองการศกษาพรอมท/งรายละเอยดของกระบวนการ

ผลตภณฑ การทางานบนตวผลตภณฑต/งแตช/นสวน วตถดบ เขาสสายการผลต

การปฏบตงานของพนกงานคนหน� งในการทางาน เคล�อนยายส�งของ

ยกยายของเคร�องมอหรอการใชงานของอปกรณ

24

3.4 เร�มวเคราะหจากจดเร�มตนของการไหลบนทกงสนตามท�เกดข/นจรงโดยใชสญลกษณกากบกจกรรมท�เกดข/นอยางละเอยดทกข/นตอน พรอมท/งคาบรรยายส/น ๆ ถงลกษณะงานท�เกดข/น

3.5 เกบขอมลรายละเอยดท�เก�ยวของ 3.6 สรปข/นตอนการปฏบตงานลงในตาราง ขอควรระวง 1. ไมควรวเคราะหแผนภมการไหลของช/นสวนปะปนกบแผนภมการเคล�อนของพนกงาน เพราะ พนกงานและช/นสวนอาจไมเคล�อนท�ไปพรอมกน

2. ควรระวงในการแยกกจกรรมการปฏบตงานท�ตางวตถประสงคออกจากกน 3. บนทกรายละเอยดของงานลงบนขอมลแผนภมกอนเร�มตนการวเคราะหเสมอ ประโยชนใชงานของแผนภมกระบวนการไหล 1. เปนแผนภมท�จาแนกกจกรรมตาง ๆ ออกจากกนเปน 5 ประเภท โดยเร�มจาก กจกรรม ท�มมลคาเพ�มไดแกการปฏบตงาน ไปจนถงกจกรรมท�ไมกอใหเกดมลคา 2. แยกแยะกจกรรมของพนกงานออกจากกจกรรมท�ทาบนผลตภณฑ ทาใหสามารถมองเหนจดเนนในการวเคราะหไดอยางชดเจน 3. ใชควบคไปกบอผนภาพการไหล จะชวบช/ใหเหนการรอคอยและระยะทาง การเคล�อนยาย 4. สามารถใชแผนภมเดยวกนเพ�อเปรยบเทยบแสดงผลกอนและหลงการปรบปรง (จนทรศร สงหเถ�อน, 2551)

งานวจยท�เก�ยวของ การปรบปรงประสทธภาพโดยรวมของเคร�องเปาพลาสตก โรงงานเปาขวดและ แกลลอนพลาสตกมปญหาดานการหยดกะทนหนของเคร�องจกรอกท/งไมมระบบบรหารงานซอมบารงท�ดพอ สภาพพ/นฐานของ เคร�องจกรเกา เพราะขาดการดแลและการบารงรกษาอกท/งสภาวะแวดลอมในการทางานของเคร�องจกร ซ� งปจจยเหลาน/ จะมผลตอ ประสทธภาพการทางานของเคร�องจกร แนวทางวธการดาเนนงานเร�มจากการเกบขอมลเพ�อนามาวเคราะหถงสาเหตของการหยด ของเคร�งจกรจากน/นวเคราะหปญหา และแนวทางแกไขแลวดาเนนกจกรรมเพ�อปรบปรงเคร�องจกร ใหอยในสภาพพรอมใชงาน และเพ�มอตราการเดนเคร�องจกร โดยการบารงรกษาดวยตนเอง และจดทาระบบบารงรกษาเชงปองกนดวยการกาหนดรายละเอยดของแผนการบารงรกษาดชนช/ วด งานวจยฉบบน/ ใชคาประสทธผลโดยรวม (OEE) และคาการเดนเคร�องจกรเฉล�ย (MTBF)

25

เปนตวช/ วดโดยใชเคร�องจกร บจสอง (BG 2) เปนเคร�องตนแบบ (Model line) และขอนาเสนอท�อยางนอยหน�งระบบ หลงจากดาเนนกจกรรมตาง ๆ พบวาความถ�และเวลาสญเสยจากการหยดเคร�องจกรมคาลดลงอตราการเดนเคร�องจกรมคาสงข/นม ระบบบารงรกษาเชงปองกนดข/น สงผล ใหคาประสทธผลโดยรวม (OEE) ของเคร�องจกร บจสอง (BG 2) มคาเพ�มข/นจากเดม 73.67% เพ�มเปน 91.630% คาการเดนเคร�องจกรเฉล�ย (MTBF) เพ�มข/นจากเดม 487 นาทเพ�มเปน 1,212 นาทหรอเพ�มข/นเทากบ 150% (อตวณณ กรตอมรลกษณ, 2557) ปรบปรงแผนการบารงรกษาเชงปองกน และจดทาคมอการบารงรกษาดวยตนเอง สาหรบเคร�องพนฉลากในโรงงานไทยน/าทพย โดยแนวทางการดาเนนงานในคร/ งน/ เร�มจาก การปรบปรงแผนการบารงรกษาเชงปองกนใหสามารถนาไปปฏบตใชจรงไดดย�งข/น และจดทาคมอการบารงรกษาดวยตนเอง เพ�อทาใหเคร� องจกรอยในสภาพท�พรอมใชงาน และเพ�มอตรา ความพรอมในการใชงานของเคร�องพนฉลากใหสงข/น จากการดาเนนงานดงกลาวพบวา คาเปอรเซนตของเวลาท�เคร�องจกรเกดเหตขดของลดลง 1.35% คาเปอรเซนตความพรอมใชงานเคร�องจกรเพ�มข/น 1.73% นอกจากน/ยงสามารถชวยใหการบรหารงานบารงรกษาสามารถกระทาไดอยางมประสทธภาพมากย�งข/นอกดวย (อรอมา กอสนาน, จกรกรช คงทนแท, อษารตน อนจาปา และอญชล สพทกษม, 2554) เพ�มประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรโดยการบารงรกษาดวยตนเอง ผลจากการศกษาพบวาเคร�องจกรท�มความสาคญมากท�สดคอ เคร�องตดเหลกมวน S41 เน�องจากผลการผลตท�ออกมาจากเคร�องน/จะเขาไปยงเคร�องจกรอ�น ๆ ภายในโรงงานคดเปน 90% ของน/าหนกท/งหมด รองลงไปคอเคร�องตดเหลก L61 และ L41 กอนการปรบปรงโรงงานใชระบบซอมเคร�องจกรเม�อเคร�องจกรเสย (Breakdown maintenance) โดยอยในความรบผดชอบของฝายวศวกรรม สาเหตหลกท�ทาใหประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรของโรงงานแหงน/ มคาต�าเน�องมาจากพนกงานฝายผลตใชเคร�องไมถกตอง ขาดความเขาใจในการต/งเคร�อง พนกงานไมสนใจในการบารงรกษา ไมมมาตราฐาน ในการบารงรกษา และขาดการตรวจเชคประจาวนแนวทางในการปรบปรงในโรงงานแหงน/ คอ (1) ทาความเขาใจกบผบรหารในการนาระบบการยารงรกษาดวยตนเองมาใช (2) อบรมใหกบพนกงานท�เก�ยวของ (3) กาหนดความสาคญของเคร�องจกร (4) กาหนดความรบผดชอบ ในการบารงรกษาเคร�องจกร (5) จดทาคมอการบารงรกษา (6) จดทาใบตรวจสอบ ภายหลงจาก ไดนาระบบมาใชเปนระยะเวลาประมาณ 4 เดอน ผวจยไดประเมนดวยผลดชนประสทธผลโดยรวมของเคร�องจกรซ� งเพ�มข/นจาก 64.98% เปน 70.25% หรอเพ�มข/น 5.27% (ณรงค ต/งระดมสน, 2547) ปรบปรงระบบการบารงรกษาจกรเยบผาในโรงงานผลตเส/อผาสาเรจรปแหงหน� ง เกดการขดของในระหวางการผลตเฉล�ย 790 คร/ งตอเดอน เม�อทาการวเคราะหหาสาเหตแลวพบวา

26

เกดจากการขาดการบารงรกษาท�เหมาะสม แตเน�องจากวาโรงงานแหงน/ มจานวนชางซอม 2 คน ในขณะท�ปรมาณจกรเยบผาท�ใชงานอย และจกรสารองมปรมาณมาก ทาใหมงานคางเฉล�ย 194.50 ช�วโมงตอเดอน ในงานวจยน/สนใจท�จะนาแนวทางการบารงรกษาดวยตนเอง และการบารงรกษาแบบเสยแลวซอมมาใชในการปรบปรงระบบการบารงรกษาจกรเยบผาในโรงงานแหงน/ โดยนาขอมลตาง ๆ ไดแก ขอมลการชารดขดของและวธการแกไข รวมท/งคมอประจาเคร�อง และประสบการณของชางซอม มาใชในการสรางแผนบารงรกษาดวยตนเองสาหรบพนกงานเยบ และสรางแผนบารงรกษาแบบเสยแลวซอมสาหรบชางซอม จากการปรบปรงระบบการบารงรกษาสามารถลดการขดของในระหวางการผลตเหลอเฉล�ย 326 คร/ งตอเดอน จานวนงานคางลดลงเหลอเฉล�ย 76.25 ช�วโมงตอเดอน และ คาประสทธผลโดยรวมของจกรเพ�มข/นจาก 47.07% เปน 64.78% (พรหมศร เฮประโคน และจตรา รกจการพานช, 2555) การประยกตใชระบบการบารงรกษาแบบทวผลเพ�อเพ�มประสทธภาพการทางานโดยรวมของเคร�องจกรในกระบวนการผลตช/นสวนตวถงรถยนตแบบอตโนมต โดยประยกตใช 4 จาก 8 ข/นตอนของหลกการของเสาการบารงรกษาดวยตนเอง คอ เตรยมการ การทาความสะอาดเพ�อคนหาจดบกพรอง กาหนดมาตรการและดาเนนการแกไขจดท�กอใหเกดความสกปรกและตาแหนงท�ยากลาบากในการปฏบตงาน และการจดทาเกณฑมาตรฐานในการตรวจเชคและการทาความสะอาด ผลการดาเนนการพบวาประสทธภาพโดยรวมของเคร�องจกรเพ�มข/น 12.85% และอตราการขดของของเคร�องจกรลดลง 1.29% จงเหนไดวาการบารงรกษาดวยตนเองสามารถนาไปสการปรบปรงไดอยางมประสทธผลและเปนแนวทางในการปรบปรงเคร�องจกรอ�น ๆ ตอไป (มาโนช ทองเจอ, ณชกล ไชยศร, บรรหาญ ลลา และชยธช เผอกสามญ, 2555) การประยกตใชการจดการบารงรกษาเชงทวผลเพ�อเพ�มประสทธภาพการผลต กรณศกษาโรงงานผผลตช/นสวนอเลกทรอนกส ผลการศกษาแสดงใหเหนวาสามารถลดการสญเสยจากการเคล�อนท�ท/งหมดในการทาความสะอาดแมพมพจากเดม 31 นาท เหลอ 1 นาท และการตรวจสอบสภาพเคร�องจกรกอนการผลตจาก 46 นาท เหลอ 1 นาท และลดการขดของของเคร�องจกรจาก 63.45 นาทตอวน เหลอ 17.06 นาทตอวน รวมท/งสามารถใชการบารงรกษาแบบทวผลเขาไปแกไขความผดปกตในสวนตาง ๆ ของเคร�องจกร และลดความสญเสยจากของเสย จาก 8,413 ช/นตอวน เปน 3,414 ช/นตอวน รวมท/งผลผลตในกระบวนการเพ�มข/นจาก 133,745 ช/น เปน 179,949 ช/น ประสทธภาพโดยรวมเพ�มข/นจากเดม 64.52% เปน 81.22% (พชญนนท เตมยชาต, 2553) การเพ�มอตราการผลตในสายการผลตหมอหงขาวโดยประยกตใชเทคนคการปรบปรงวธการทางานและจดสมดลสายการผลต สายการผลตประกอบดวย 6 สถานงานและพบวาสถานท� 2 ม 2 งานยอยท�เปนคอขวด คอการทาสน/ามนและการข/นรปช/นงาน จากกการวเคราะหพบวาเกดจาก

27

การจดอปกรณและพ/นท�การปฏบตงาน พนกงานมการเคล�อนไหวไมเหมาะสมและขาดการสมดลของสายการผลต ทาการปรบปรงโดยการปรบเปล�ยนต�าแหนงการวางอปกรณ และพ/นท�ปฏบตงานปรบปรงวธการทางานของพนกงานโดยการหาเวลามาตราฐาน รอบเวลาการผลต และปรบความสมดลของสายการผลต ผลทาใหโรงงานกรณศกษาสามารถผลตหมอหงขาวไดเพ�มข/นจากเดม 1,099 ใบตอวน เปน 1,471 ใบตอวน (สพฒตรา เกษราพงศ, 2551)

28

บทท� 3

วธดาเนนการวจย

งานวจยเร�อง การเพ�มประสทธภาพทางการผลตดวยการบารงรกษาดวยตนเอง กรณศกษาโรงงานอตสาหกรรมแหงหน�งในนคมอตสาหกรรมอสเทรนซบอรด (ระยอง) วธการดาเนนวจยคร/ งน/ เปนวจยเชงปฏบตการซ� งผวจยกาหนดแนวทางในการดาเนนการวจย โดยมรายละเอยดเก�ยวกบวธการดาเนนการวจยดงน/ 1. ประชากร/ กลมตวอยางท�ใชการวจย 2. เคร�องมอท�ใชในการวจย 3. วธการเกบรวบรวมขอมล 4. วธการวเคราะหขอมล 5. แผนงานการปรบปรง

ประชากรและกลมตวอยาง

เน�องจากงานวจยเปนการวจยเชงปฏบตการ จงทาการเกบขอมลจากประชากรในกระบวนการผลต ในสายการผลตกระบวนการตดแบงแผนฟลม โดยเกบขอมลต/งแตวนท� 1 กรกฎาคม 2558 โดยกระบวนการการผลตการตดแบงแผนฟลม ประกอบดวยพนกงานฝายตาง ๆไดแก พนกงานคลงสนคา 1 คน พนกงานสวนสนบสนน 2 คน และพนกงานผลต 1 คน โดยจะศกษากระบวนการทางานท/งกระบวนการของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม

เคร�องมอท�ใชในการวจย ใชวธการเกบขอมลจากกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม โดยการเกบขอมลจาก การทางานในกระบวนการผลตประกอบดวย งานในแตละกจกรรมยอยท�ปฏบต เวลาท�ใชโดยการวจยเชงปฏบตการคร/ งน/ ใชแนวทางในการปฏบตโดยการวเคราะหกระบวนการทางานรวมถงแผนการบารงรกษาเคร�องจกรรวมกบหนวยงานซอมบารงและฝายผลต ผวจยจะเปนผรวบรวมขอมลตาง ๆ โดยมข/นตอนการดาเนนงาน ดงน/ 1. รวบรวมขอมลในการบวนการตดแบงแผนฟลมในสภาพกอนการปรบปรง

2. วเคราะหปญหา และกระบวนการทางาน

3. วเคราะหหาชองทางการลดปญหาและกจกรรมความสญเปลา

29

4. ปรบปรงกระบวนการทางาน

5. เปรยบเทยบผลลพธ

การเกบรวบรวมขอมล เน�องจากงานวจยเปนการวจยเชงปฏบตการ ผวจยไดกาหนดข/นตอนและวธเกบรวบรวมขอมลโดยมขอมลของสายการผลตกอนการปรบปรง และหลงการปรบปรงรวมถงกาหนดแผน การบารงรกษาเคร�องจกรดวยตนเองของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม โดยท�ขอมลกอนการปรบปรงจะชวยใหทราบถงขอมล ณ ปจจบนวามปญหาในสวนใด เชน ลาดบข/นในการปฏบตงานของพนกงาน กจกรรมการหยดเคร�องเพ�อทาการบารงรกษาดวยตนเอง และจานวนงานท�พนกงานสามารถผลตได ขอมลท�สายการผลตหลงการปรบปรงจะชวยใหทราบวาหลงจากการปรบปรงสายการผลตมประสทธภาพดข/นหรอมจดใดตดปญหาเพ�อแกไขในคร/ งตอไป โดยผวจยเขยนข/นตอนการวจยไดดงน/ 1. กาหนดแผนการทางานและเวลา

2. เกบขอมลปจจบนกอนการปรบปรง

3. ประชมระดมสมอง ระบปญหาท�เกดข/นท�ไดจากการเกบขอมล

4. ปรบปรงการทางานโดยนาองคความรการบารงรกษาดวยตนเองมาใช

5. จดทาแผนการบารงรกษาดวยตนเอง

6. สรปผลการปรบปรงและตดตามผล

การวเคราะหขอมล วเคราะหเปรยบเทยบผลกอนหลงการดาเนนกจกรรมโดยแยกออกเปนกจกรรมของพนกงาน กจกรรมของเคร�องจกร และกจกรรมท�ดาเนนพรอมกนระหวางพนกงานกบเคร�องจกร ในกระบวนการผลต นาขอมลท�ไดจากการบนทกมาวเคราะหหาแนวทางในการปรบปรงรวมถงการกาหนดแผนการบารงรกษาเคร�องจกรในกระบวนการตดแบงแผนฟลม เพ�อทาการวดประสทธภาพของกระบวนการผลตและสรปผลพรอมจดทามาตราฐาน การศกษาวจยในคร/ งน/ เพ�อเปนการปรบปรงกระบวนการการบารงรกษาเคร�อง และเพ�มประสทธภาพการผลตในกระบวนการโดยมงเนนไปท�การปรบปรงกระบวนการ

30

และการตรวจสอบเคร�องจกรโดยการบารงรกษาดวยตนเองเพ�อใหไดผลตภณฑท�เพ�มมากข/น และลดความเสยหายท�จะเกดข/นกบเคร�องจกรไดโดยการบารงรษาดวยตนเอง

แผนงานการปรบปรง

การปรบปรงแกไขปญหาท�เกดจากกระบวนการผลตตามแนวคดการปรบปรงโดยใชวงจรคณภาพ (PDCA) ข/นตอนการปรบปรงการดาเนนงาน 4 ข/นตอน 1. บนทกเวลาการทางานในกระบวนการผลตต/งแตเร� มตนกระบวนการจนถงเสรจส/น

กระบวนการผลต ตามลาดบข/นตอนการทางานของพนกงานและบนทกหนาท�ความรบผดชอบ

ของพนกงาน

2. วเคราะหข/นตอนในการทางาน

2.1 ทาการวเคราะหข/นตอนในการทางานในแตละข/นตอนออกเปนงานยอยเพ�อทา

การวเคราะหกจกรรมในแตละข/นตอนการทางาน โดนแบงกลมงานออกมาได 5 กลม

2.1.1 การปฏบตงานเพ�อเปล�ยนแปลงลกษณะหรอคณสมบตของช/นงาน

2.1.2 การตรวจสอบช/นงาน และคณภาพ

2.1.3 การเคล�อนท�หรอเคล�อนยายช/นงาน และวตถดบ

2.1.4 การรอคอยในกระบวนการ

2.1.5 การเกบหรอการพกช/นงาน

2.2 ทาการวเคราะหงานท�สามารถทาไดในขณะท�เคร�องจกรกาลงทาการผลตอย

2.3 ทาการวเคราะหปญหาท�เกดข/นในขณะปฏบตงานของพนกงานและเคร�องจกร

3. ปรบปรงแกไขกระบวนการ

3.1 ทาการปรบปรงแกไขกระบวนการหรอข/นตอนการทางานของพนกงาน

เพ�อลดความสญเปลาในแตละงานยอยท�เกดข/น โดยใชเคร�องมอ ECRS

3.2 กาหนดจดท�ตองการบารงรกษาท�เคร�องจกร

4. จดท/งทมงานเขามาทาการวเคราะหและกาหนดแนวทางการแกไขปรบปรง

และตดตามผล

31

บทท� 4 ผลการวจยและการแกไขปญหา

การวจยเร�องการเพ�มประสทธภาพทางการผลตดวยการบารงรกษาดวยตนเอง: กรณศกษาโรงงานอตสาหกรรมแหงหน�งในนคมอตสาหกรรมอสเทรนซบอรด (ระยอง) ใชรปแบบการวจยเชงปฏบตการเพ�อวเคราะหและปรบปรงกระบวนการทางานของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมโดยการวเคราะหกระบวนการของพนกงานฝายผลต พนกงานซอมบารง กระบวนการของเคร�องจกร และกระบวนการของการทางานพรอมกนระหวางพนกงานฝายผลตและเคร�องจกรในสภาพการทางานปจจบนและนาขอมลท�ไดมาทาการวเคราะหและกาจดกจกรรมท�ไมกอใหเกดประโยชนกบกระบวนการออกไป และสรางกระบวนการทางานใหมข/นมาพรอมท/งจดทาแผนการบารงรกษาเคร�องจกรเพ�อรกษาประสทธภาพของเคร�องจกรรวมถงพนกงานฝานผลตทางานไดอยางเตมประสทธภาพ จากน/นนาผลท�ไดมาทาการสรปผลและเสนอแนะ

แสดงลาดบข/นการทางานของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมจากกระบวนแรกจนถงประบวนการสดทาย มข/นตอนท/งหมด 19 ข/นตอน ดงน/ 1. พนกงานคลงสนคาขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลต 2. พนกงานฝายผลตตรวจรบพาเลทมวนฟลม 3. ใชรถเขนดนเพเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต 4. ใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต 5. ดนมวนฟลมเขาเคร�อง 6. ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน

7. กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อทาการผลต 8. ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�องจกร 9. ใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร 10. ตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข 11. ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน 12. วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน 13. พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว 14. ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน 15. สแกนขอมลเขาระบบคอมพวเตอร

32

16. สงกลองมวนงานเขาพ/นท�การจดเรยง 17. ตดเทปกาวปดฝากลอง 18. ช�งน/ าหนกและตดปายแสดงน/าหนก 19. สงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงเพ�อจดสง รายละเอยดข/นตอนการทางาน จากการเขาไปสารวจและตดตามศกษาลกษณะงาน ในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมพบวามท/งหมด 19 ข/นตอนหลกในการทางานโดยแตละข/นตอนมรายละเอยดดงน/ ข/นตอนท� 1 ขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลต ข/นตอนน/พนกงานคลงสนคาจะเปนผทาการเคล�อนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลตโดยใชรถยกแบบไฟฟาเพ�อเคล�อนยายพาเลทมวนฟลมน/าหนกรวมประมาณ 1,000 กโลกรม ลาดบของพาเลทมวนฟลมท�ตองขนยายจะเรยงลาดบในการขนยายแบบเขากอน-ออกกอน เพ�อไมใหมการผลตขางมวนฟลม วธการ 1. พนกงานคลงสนคาตรวจเชคใบสงของจากทางพนกงานตรวจสอบคณภาพ 2. จดเรยงลาดบใบสงของ 3. ตดใบสงของไวบนรถยกเคล�อนยายมวนฟลม 4. ขบรถยกไปยกพาเลทมวนฟลมและคล�อนยายเขาสพ/นท�การผลต

ภาพท� 2 พนกงานคลงสนคาเคล�อนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาโดยรถยกแบบไฟฟา

ข/นตอนท� 2 พนกงานสวนสนบสนนตรวจรบพาเลทมวนฟลม ข/นตอนน/พนกงานสวนสนบสนนทาการตรวจเชคงานจากพนกงานคลงสนคา ตองไมมความเสยหายหรอรอยกระแทกจากการเคล�อนยาย และเลขท�ใบงานตรงกบพาเลทมวนฟลมท�ยกเขามาในพ/นท�การผลต

33

วธการ 1. พนกงานคลงสนคายกพาเลทมวนฟลมเขามาในพ/นท�การผลต 2. วางพาเลทมวนฟลมบนรถเขน 3. พนกงานสวนสนบสนนเขามาตรวจสอบ

ภาพท� 3 เคล�อนยายพาเลทมวนฟลมมาในพ/นท�การผลต และตรวจรบ ข/นตอนท� 3 ใชรถเขนดนพาเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต ข/นตอนน/ ใชพนกงาน 2 คน จากพนกงานสวนสนบสนนและพนกงานคลงสนคาเพ�อดนพาเลทมวนฟลมน/าหนกรวมประมาณ 1,000 กโลกรม เขาสพ/นท�การผลต วธการ 1. พนกงานสวนสนบสนนและพนกงานคลงสนคายนดานหลงรถเขน 2. ออกแรงดนรถเขนเพ�อใหพาเลทมวนฟลมเขาพ/นท�การผลต 3. ตรวจเชคพาเลทมวนฟลมอยตรงตามตาแหนงท�กาหนด

ภาพท� 4 พนกงานดนพาเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต

34

ข/นตอนท� 4 ใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต ข/นตอนน/พนกงานสวนสนบสนน จะใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมจากพาเลท (1 พาเลทมมวนฟลมอย 24 ลก) โดยแตละคร/ งท�เคร�องสามารถยกไดคอ 4 ลก เพ�อนามวนฟลมมาวางไวในตาแหนงรอการผลต วธการ 1. พนกงานสวนสนบสนนบงคบควบคมเคร�องยกโดยตวเอง 2. ปรบแกนยกจากแนวนอนเปนแนวต/ง 3. ดนแกนยกใหเขากบแกนมวนฟลม 4. กดลอคแกนยกมวนฟลม 5. ปรบแกนยกจากแนวต/งใหเปนแนวนอน 6. วางมวนฟลมในตาแหนงรอการผลต 7. ปลดลอคและดงแกนยกออกจากมวนฟลม 8. เกบเคร�องชวยยกในพ/นท�การจดเกบ

ภาพท� 5 พนกงานใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต ข/นตอนท� 5 ดนมวนฟลมเขาเคร�อง ข/นตอนน/พนกงานฝายผลตจะใชมอกล/งงานจากตาแหนงรอการผลตเพ�อใหมวนฟลมอยท�ฐานของเคร�องจกร และทาการเล�อนแกนของเคร�องจกรใหตรงกบแกนของมวนฟลมจากน/นจงดนมวนฟลมเขาไปในแกนของเคร�องจกรและลอคมวนฟลมเพ�อไมใหหลดออกมาจากเคร�องจกร และดงแกนของเคร�องจกรกลบเขาสตาแหนงพรอมผลต วธการ 1. กล/งงานใหมาอยท�ฐานเคร�องจกร 2. ปรบเล�อยนแกนเคร�องจกรใหตรงกบแกนมวนฟลม 3. ดนมวนฟลมเขากบแกนเคร�อง และทาการลอค 4. ปรบเล�อนแกนเคร�องจกรเขาต�าแหนงพรอมผลต

35

ภาพท� 6 พนกงานดนมวนฟลมเขาเคร�องจกร ข/นตอนท� 6 ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน ข/นตอนน/พนกงานฝายผลตจะใชเทปกาวในการตดตอมวนฟลมเกากบมวนฟลมใหมโดยจะตดเทป 2 เสนโดนเสนแรกสาหรบเกบปลายของมวนเกา และเสนท�สองเพ�อตดเขากบแกนพลาสตกเปลากอนทาการผลต วธการ 1. ตดปลายของมวนฟลมมวนเกาในแนวตรง 2. ตดตนมวนฟลมมวนใหมในแนวตรง 3. วางปลายมวนฟลมมวนเกาทบปลายมวนฟลมมวนใหม 4. ตดเทปกาวลงบนกลางรอยตอของมวนฟลมมวนใหมและเกา 5. ตดเทปกาวอก 1เสนลงบนมวนฟลมมวนใหม 6. ตดปลายของเทปกาวในสวนท�เกดขอบของมวนฟลมออก 7. หมนมวนฟลมกลบใหตง

ภาพท� 7 พนกงานตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน ข/นตอนท� 7 กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อทาการผลต ข/นตอนน/ เปนการเร�มกระบวนการผลตในการตดแบงแผนฟลมจากความกวาง 157.5 มลลเมตร เปน 7.5 มลลเมตร ซ�งในการเดนเคร�องผลต

36

น/จะไดแผนฟลมขนาด 7.5 มลลเมตร จานวน 21 เสน โดยหลงจากกระบวนการตดแบงแผนฟลมเคร�องจะทาการมวมเสนแผนฟลมเขากบแกนพลาสตกโดยแบงออกเปน 3 แกนแกนละ 7 มวน และเคร�องจะทาการผลตไปจนมวนฟลมท�ใสเขาไปหมด (ระยะความยาวอยท� 3600 เมตร) วธการ 1. พนกงานกดปมใหเคร�องสรางแรงดงของแผนฟลมใหตง 2. รอสญลกษณไฟพรอมเดนเคร�องแสดง 3. พนกงานกดปมเดนเคร�อง 4. พนกงานหมนปมปรบความเรวในต�าแหนงสงสด 5. เคร�องจกรเดนอตโนมตจนมวนฟลมท�ใสเขาเคร�องหมด 6. กดปมลดแรงดงของแผนฟลม

ภาพท� 8 พนกงานกดปมเดนเคร�องจกรเพ�อทาการผลต ข/นตอนท� 8 ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�อง ข/นตอนน/พนกงานจะเดนจากดานหนาเคร�องไปดานทายของเคร�องเพ�อตดปลายมวนฟลมแตละมวนออกและเปดเคร�องเพ�อดงแกนท�ผลตเสรจแลวออกจากเคร�อง เพ�อทาการตดปายหมายเลขและใสแกนพลาสตกเปลากลบเขาเคร�องในลาดบถดไป วธการ 1. ตดตอมวนฟลมตามข/นตอนท� 6 เพ�อเปล�ยนมวน 2. กดปมเดนเคร�องเพ�อใหเทปกาวมาอยท�ดานทายเคร�อง 3. กดปมหยดเม�อเทปกาวมาอยท�ทายเคร�อง 4. ใชกรรไกรตดตรงกลางระหวางเทปกาวท/งสองเสนท�ตดบนฟลม 5. ดนมวนฟลมออกมาไวท�แกนเปลาดานหลงเคร�อง 6. ทาลกษณะเดยวกนจนครบ 3 แกน

37

ภาพท� 9 พนกงานดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�อง ข/นตอนท� 9 ใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร ข/นตอนน/พนกงานจะเดนไปหยบแกนพลาสตกเปลาจากลงขางเคร�องมาใสเขาทายเคร�องจนครบ 21 ช/น (เคร�องจกรม 3 แกนแกนละ 7 ช/น) เพ�อเตรยมผลตในมวนถดไป วธการ 1. พนกงานหยบแกนพลาสตกเปลาจากลงหยบเตมจนครบท/ง 3 แกนรวมท/งหมด 21 ช/น 2. ปดแกนของเคร�องเขาตาแหนง 3. ตดเทปกาวท�เหลออกดานเขากบแกนพลาสตกเปลา 4. หมนแกนพลาสตกเพ�อใหแผนฟลมตง 5. กดปมปดลอคแกนเคร�อง

ภาพท� 10 พนกงานใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร ข/นตอนท� 10 ตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข ข/นตอนน/พนกงานทาการตรวจเชคงานท�ทาการผลตออกมาอยในมวนแกนพลาสตก ตองไมมรอยแผนฟลมพบ ถาพบวา มรอยยบหรอรอยตาหนพนกงานตองทาการดงงานออก และตดสวนท�มปญหาออก

38

วธการ 1. พนกงานตรวจเชคงานแตละมวน 2. ดงแผนฟลมท�มปญหาออก 3. ใชกรรไกรตดปลายฟลมท�มปญหาออก 4. กดส�งพมพปายจากเคร�องคอมพวเตอร

ภาพท� 11 พนกงานตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข ข/นตอนท� 11 ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน ข/นตอนน/พนกงานทาตดปายเพ�อแสดงหมายเลขในการผลตของแตละมวนฟลม โดยจะมลาดบท� 1 ถง 21 เพ�อแสดงลาดบของแตละมวนฟลมและหมายเลขการผลต เพ�อใชในการตรวจเชคหรอสบยอนกลบในกรณท�มขอรองเรยนมาจากทางลกคา วธการ 1. พนกงานดงปายแสดงลาดบจากเคร�องพมพ 2. ขยบแกนพลาสตกของแตละมวนใหแยกออกจากกน 3. ตดปายแสดงลาดบขางแกนพลาสตกของแตละมวนฟลม

ภาพท� 12 พนกงานตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน

39

ข/นตอนท� 12 วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน ข/นตอนน/พนกงานหยบกระดาษขาวลกษณะเปนสเหล�ยมผนผาท�วางเตรยมไวมาวางดานบนเพ�อเปนการปดและหอมวนฟลมกอนทาการใสถงและกลองกระดาษในลาดบตอไป โดนใชกระดาษ 1 แผนตอ 1 มวนฟลม วธการ 1. พนกงานหยบแผนกระดาษจากท�เกบ 2. วางกระดาษ 1 แผนตอ 1 มวนฟลมจนครบ 21 มวน 3. เกบกระดาษท�หยบเกนมาเขาท�เกบ

ภาพท� 13 พนกงานวางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน ข/นตอนท� 13 พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว ข/นตอนน/ เปนการเกบปลายมวนฟลม โดยการมวนปลายมวนฟลมใหพนทบกระดาษขาวและตดปลายท�มเทปกาวอยแลวเขากลบกระดาษเพ�อไมใหมวนฟลมเกนการคลายตว ในระหวางการขนสง วธการ 1. พนกงานหมนปลายมวนฟลมเขากบกระดาษขาว 2. ตดปลายดวยเทปกาวและตรวจเชควาเทปกาวตดแนนหนา

ภาพท� 14 พนกงานพนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว

40

ข/นตอนท� 14 ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน ข/นตอนน/พนกงานจะใชถงพลาสตกใสสวมเขาไปในแตละแกน โดยถงพลาสตก 1 ใบจะหอมวนฟลมม/งหมด 7 มวนและบรรจงานลงกลอง ดงน/นในกระบวนการผลต 1 คร/ งจะไดมวนฟลมออกมาท/งหมด 3 กลองกลองละ 7 มวนรวมเปนท/งหมด 21 มวน วธการ 1. พนกงานหยบถงพลาสตกมาหมมวนฟลม 2. พนกงานหยบกลองกระดาษมาสวมทบถงพลาสตก 3. ดนมวนฟลมและกลองกระดาษลงบนรางขนสงจนครบท/ง 3 แกน

ภาพท� 15 พนกงานใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน ข/นตอนท� 15 โหลดขอมลเขาระบบคอมพวเตอร หลงจากยายกลองใสมวนฟลมมาวางบนรางขนสงพนกงานโหลดขอมลมวนฟลมท�อยในกลองเขาระบบคอมพวเตอรเพ�อเปนการเกบขอมลของมวนฟลมภายในกลอง และเคร�องจะพมพปายออกมาเพ�อตดลงบนฝากลองเพ�อใชในกระบวนการตอไป วธการ

1. ยายกลองลงมาบนรางขนสง 2. หยบมวนงานดานบนสดหงายข/น 3. โหลดขอมลเขาระบบคอมพวเตอร 4. กดปมสาเรจท�คอมพวเตอร และเคร�องพมพจะพมพปายกลองออกมา 5. ตดปายกลองลงบนฝากลอง 6. ดนกลองเขารางขนสงเพ�อไปกระบวนการตอไป 7. ทาข/นตอนน/จนครบท/ง 3 กลอง

41

ภาพท� 16 พนกงานโหลดขอมลเขาระบบคอมพวเตอรและดนงานเขารางขนสง ข/นตอนท� 16 สงกลองมวนงานเขาพ/นท�การจดเรยง หลงจากพนกงานดนกลองมวนฟลมลงบนรางขนสงแลว กลองจะถกเคล�อนยายไปลงพาเลทจนครบ 10 กลอง เม�อครบ 10 กลองพนกงานจะดงพาเลทไปไวในพ/นท�การจดเรยงเพ�อทาการเรยงข/นรปเปนสนคาสาเรจรปพรอมเขาคลงสนคาของบรษทและสงใหลกคาถดไป วธการ 1. รางขนสงจะดนกลองไปรวมกนจนครบ 5 กลองจงดนงานข/นพาเลท 1 คร/ ง กระบวนการน/จะทาท/งหมด 2 คร/ ง พ�อใหกลองมวนฟลมมกลองครบ 10 กลอง โดยข/นตอนน/ เคร�องจะทางานอตโนมต เม�อครบจะมสญญาณไฟแจงเตอน 2. พนกงานดงพาเลทออกจากรางขนสง 3. พนกงานหยบพาเลทเปลาเขามารอในรางขนสง 4. พนกงานกดปมยกเลกสญญาณไฟแจงเตอน 5. พนกงานยายงานไปในพ/นท�การจดเรยง

ภาพท� 17 พนกงานจะดงพาเลทไปไวในพ/นท�การจดเรยงเพ�อทาเปนสนคาพรอมสงมอบ

42

ข/นตอนท� 17 ตดเทปกาวปดฝากลอง พ/นท�การจดเรยงมเคร�องชวยยกโดยใชระบบดดสญญากาศเพ�อดดกลองมวนฟลมจากพาเลทข/นมาวางบนรางขนสงเพ�อปดเทปกาวบนฝากลอง โดยการยกแตละคร/ งสามารถยกไดคร/ งละ 5 กลอง แตในข/นตอกกาวปดเทปจะทาไดคร/ งละ 1 กลอง วธการ 1. พนกงานกดปมเปดเคร�องเพ�อใหมอเตอรสรางสญญากาศทางาน 2. พนกงานควบคมเคร�องชวยยกเขาตาแหนงดดกลอง 3. พนกงานควบคทเคร�องชวยยกข/นมาเพ�อวางกลองลงบนรางขนสง 4. พนกงานกดปมปลอยกลองโดยตองใชมอซายและมอขวากดปม 2 ขางพรอมกนเพ�อทาใหระบบไมเปนสญญากาศ 5. พนกงานควบคมเคร�องชวยยกกลบตาแหนงพรอมทางาน

ภาพท� 18 พนกงานใชเคร�องชวยยกเพ�อวางกลองบนรางขนสง ข/นตอนท� 18 ช�งน/ าหนกและตดปายแสดงน/าหนก จากข/นตอนกาวตดเทปกาวพนกงานจะตดเทปกาวไดท�ละ 1 กลอง หลงจากตดเทปกาวเรยบรอยกลองจะเล�อนมาเพ�อช�งน/าหนกของกลอง โดยพนกงานจะดนกลองข/นบนตาช�งและใชเคร�องสแกนโหลดขอมลจากสตกเกอรบนฝากลองเขาระบบคอมพวเตอรเพ�อพมพปายปดฝากลอง เพ�อระบน/าหนกรวมของกลองและหมายเลขมวนฟลมท�บรรจอยในกลอง ข/นตอนน/ทาไดคร/ งละ 1 กลอง วธการ 1. พนกงานรบกลองหลงจากตดเทปกาว 2. นากลองข/นช�งบนตาช�ง 3. พนกงานใชเคร�องสแกนเพ�อโหลดขอมลกลองเขาโปรแกรมคอมพวเตอร ข/นตอนน/เคร�องพมพจะพมพปายสตกเกอรออกมาเพ�อปดลงบนฝากลอง และเคร�องจะนบลาดบของกลอง ท�โหลดขอมลเขาเคร�องคอมพวเตอรเพ�อใชในกระบวนการถดไป

43

4. พนกงานปดปายสตกเกอรลงบนฝากลอง 5. สงกลองเขารางขนสงเพ�อสงเขากระบวนการถดไป

ภาพท� 19 พนกงานช�งน/าหนกกลองงานและตดปายแสดงน/าหนก ข/นตอนท� 19 สงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงเพ�อจดสง หลงจากท�พนกงานตดสตกเกอรบนฝากลองและสงเขารางขนสงแลวข/นตอนน/ เคร�องจพทางานตอโดยอตโนมตเพ�อนากลองมวนฟลมไปจดเรยงบนพาเลท ในการจดเรยงน/นเคร�องจะรจานวนและลาดบกลองจากกระบวนการช�งน/าหนก โดยท� 1 พาเลทจะมกลองมวนฟลมท�เสรจกระบวนการท/งหมดแลวจานวน 40 กลอง เคร�องจดเรยงอตโนมตน/ จะเรยงกลองท/งหมด 8 ช/น ๆ ละ 5 กลอง เม�อครบสมบรณท/ง 40 กลองแลวเคร�องจะเล�อนพาเลทออกแลวใชฟลมบางใสรดรอบกลองและพาเลทเพ�อใหมความแขงแรง ขณะขนสงสนคา วธการ 1. พนกงานสงกลองเขารางขนสงคร/ งละ 1 กลอง 2. เคร�องจกรดงกลองเขาไปจดเรยงอตโนมต 3. พนกงานเดนไปทายกระบวนการผลตเพ�อตรวจสอบความเรยบรอย

ภาพท� 20 พนกงานสงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงอตโนมต

44

จากข/นตอนการทางานหลกท/ง 19 ข/นตอน ในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมท�อธบายข/นตน นามาจดเรยมใหมเพ�อใหเขากบลกษณะการทางานในแตละรอบการผลตของพนงงานผลต และการเคล�อนท�ของพนกงานท�เกดข/นในกระบวนการผลต ไดข/นตอนการทางานท/งหมด 24 ข/นตอน ดงน/ 1. พนกงานคลงสนคาขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลต

2. พนกงานตรวจรบพาเลทมวนฟลม 3. ใชรถเขนดนเพเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต 4. ใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต 5. ตรวจสอบคณภาพมวนฟลม เร�มเดนเคร�อง 6. พนกงงานเดนมาท�ทายกระบวนการ 7. ตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข 8. ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน 9. วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน 10. พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว 11. ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน 12. สแกนขอมลเขาระบบคอมพวเตอร 13. เดนกลบมาท�หนาเคร�องการผลต 14. ดนมวนฟลมเขาเคร�อง 15. ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน 16. กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อเปล�ยนมวนฟลม 17. พนกงานเดนทางมาท�ทายกระบวนการ 18. ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�องจกร 19. ใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร 20. เดนกลบมาท�หนาเคร�อง เพ�อเร�มผลตอกคร/ ง 21. สงกลองมวนงานเขาพ/นท�การจดเรยง 22. ตดเทปกาวปดฝากลอง 23. ช�งน/ าหนกและตดปายแสดงน/าหนก 24. สงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงเพ�อจดสง

จากข/นตอนการทางานนามาเขยนเปนแผนภมกระบวนการผลตและระยะเวลาในแตละกจกรรมของกระบวนการการตดแบงแผนฟลมรวมถงชวงเวลาท�เคร�องจกรใชในกระบวนการผลต ดงแสดงในตารางขางลางดงน/ โดยจะใชสญลกษณเปนตวยอเพ�

การปฏบตงาน

การตรวจสอบ

การเครล�อนท�

การคอย

การเกบ

ตารางท� 2 กจกรรมของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม

ลาดบ

กจกรรม

1

พนกงานคลงสนคาขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลต

2 พนกงานตรวจรบพาเลทมวนฟลม

3 ใชรถเขนดนเพเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต

4 ใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต

5 ตรวจสอบคณภาพมวนฟลม เร�มเดนเคร�อง

6 พนกงานเดมมาท�ทายกระบวนการ

จากข/นตอนการทางานนามาเขยนเปนแผนภมกระบวนการผลตและระยะเวลาในแตละกจกรรมของกระบวนการการตดแบงแผนฟลมรวมถงชวงเวลาท�เคร�องจกรใชในกระบวนการผลต ดงแสดงในตารางขางลางดงน/

โดยจะใชสญลกษณเปนตวยอเพ�อแสดงกจกรรมในแผนภมการผลต ดงน/ การปฏบตงาน

การตรวจสอบ

การเครล�อนท�

การคอย

การเกบ

ของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

180 x

พนกงานคลงสนคา(สนบสนน)

30 x พนกงานสวนสนบสนน

60 x พนกงานสวนสนบสนน

90 x พนกงานสวนสนบสนน

120

x

พนกงานผลต

10

x

พนกงานผลต

45

จากข/นตอนการทางานนามาเขยนเปนแผนภมกระบวนการผลตและระยะเวลาในแตละกจกรรมของกระบวนการการตดแบงแผนฟลมรวมถงชวงเวลาท�เคร�องจกรใชในกระบวนการผลต

พนกงาน หมายเหต

พนกงานคลงสนคาสนบ

)

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

กงาน

ตารางท� 2 (ตอ)

ลาดบ

กจกรรม

7 ตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข

8 ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน

9 วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน

10 พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว

11 ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน

12 สแกนขอมลเขาระบบคอมพวเตอร

13 เดนกลบมาท�หนาเคร�องการผลต

14 ดนมวนฟลมเขาเคร�อง

15 ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน

16 กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อเปล�ยนมวนฟลม

17 พนกงานเดมมาท�ทายกระบวนการ

18 ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�องจกร

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

45

x

พนกงานผลต

65 x 440 พนกงานผลต

50 x พนกงานผลต

120 x พนกงานผลต

30 x พนกงานผลต

80 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

30 x พนกงานผลต

60 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

60 x

พนกงานผลต

46

พนกงาน หมายเหต

พนกงาน

กงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

สงงานตอข/น ตอนท� 21

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

ตารางท� 2 (ตอ)

ลาดบ

กจกรรม

19 ใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร

20 เดนกลบมาท�หนาเคร�อง เพ�อเร�มการผลต

21 สงกลองมวนงานเขาพ/นท�การจดเรยง

22 ตดเทปกาวปดฝากลอง

23 ช�งน/าหนกและตดปายแสดงน/าหนก

24 สงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงเพ�อจดสง

จากตารางท� 2 ทาใหทราบวากระบวนการข/นตอนในการผลตของกระบวนการตดแบงแผนฟลมเกดข/นโดยใชพนกงานปฏบตงาน สนบสนน, พนกงานผลต (พนกงานคลงสนคาท�ทาการเคล�อนยายพาเลทมวนฟลมถอเปนสในการสนบสนนการผลต) และมกจกรรมท�เคร�องจกรทางานพรอมกบการทางานของพนกงานผลตในบางชวง และทาการระบกจกรรมตางการตรวจสอบ การเคล�อนยาย และการรอคอย

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

80 x

พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

60 x พนกงานสวนสนบสนน

25 x พนกงานสวนสนบสนน

35 x พนกงานสวนสนบสนน

10 x พนกงานสวนสนบสนน

ทาใหทราบวากระบวนการข/นตอนในการผลตของกระบวนการตดแบงแผนฟลมเกดข/นโดยใชพนกงานปฏบตงาน 3 ตาแหนง ไดแก พนกงานคลงสนคา, พนกงาน

พนกงานคลงสนคาท�ทาการเคล�อนยายพาเลทมวนฟลมถอเปนสและมกจกรรมท�เคร�องจกรทางานพรอมกบการทางานของพนกงานผลต

ในบางชวง และทาการระบกจกรรมตาง ๆ ท�เกดข/นไดโดยการแยกเปนการปฏบตงาน การตรวจสอบ การเคล�อนยาย และการรอคอย

47

พนกงาน หมายเหต

พนกงาน

พนกงาน

เร�มข/น ตอนท� 5 ใหม

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

ทาใหทราบวากระบวนการข/นตอนในการผลตของกระบวนการตดแบงพนกงาน

พนกงานคลงสนคาท�ทาการเคล�อนยายพาเลทมวนฟลมถอเปนสวนหน� งและมกจกรรมท�เคร�องจกรทางานพรอมกบการทางานของพนกงานผลต

ท�เกดข/นไดโดยการแยกเปนการปฏบตงาน

จากตารางข/นตอนการทางานท�ม และพนกงานผลต ดงน/นทางผวจยจงไดทาการแยกการวเคราะหออกเปน แรกคองานของพนกงานสนบสนน สามารถนามาเขยนเปนกระบวนการทางานไดดงน/

สวนท� 1 สวนของพนกงานสนบสนน ข/นตอนท� ปฏบตงานสามารถนามาเขยนลาดบการทางานของพนกงานสนบสนมใหมไดดงน/ 1. พนกงานคลงสนคาขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลต

2. พนกงานฝายผลตตรวจรบพาเลทมวนฟลม 3. ใชรถเขนดนเพเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�กา 4. ใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต 5. สงกลองมวนงานเขาพ/นท�การจดเรยง

6. ตดเทปกาวปดฝากลอง

7. ช�งน/ าหนกและตดปายแสดงน/าหนก

8. สงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงเพ�อจดสง

ข/นตอนท� 1-4 เปนกจกรรมท�เกดข/นกอนเ5-8 เปนกจกรรมท�เกดข/นหลงจากผานกระบวนการผลต

จากข/นตอนการทางานท/งหมดของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม พนกงานคลงสนคาและพนกงานสวนสนบสนน เปนพนกงานท�ทาการสนบสนนในสวนตางเคล�อนยายผลตภณฑหรอพาเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�กระบวนการผลต การเคล�อนยายงานจากพ/นท�การผลตไปพ/นท�การจดเรยง โดยสามารถเขยนข/นตอนการปฏบตงานของพนกงานสวนสนบสนนไดตามตารางการปฏบตงาน ดงน/

ตารางท� 3 กจกรรมข/นตอนของพนกงานสนบสนน

ลาดบ

กจกรรม

1

พนกงานคลงสนคาขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลต

จากตารางข/นตอนการทางานท�ม 2 สวนหลกในการทางานคอพนกงานสวนสนบสนน และพนกงานผลต ดงน/นทางผวจยจงไดทาการแยกการวเคราะหออกเปน 2 กลมหลก โดยในกลมแรกคองานของพนกงานสนบสนน สามารถนามาเขยนเปนกระบวนการทางานไดดงน/

องพนกงานสนบสนน ข/นตอนท� 1-4 และ 21-24 จากตารางข/นตอนการปฏบตงานสามารถนามาเขยนลาดบการทางานของพนกงานสนบสนมใหมไดดงน/

พนกงานคลงสนคาขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลตพนกงานฝายผลตตรวจรบพาเลทมวนฟลม ใชรถเขนดนเพเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต ใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต สงกลองมวนงานเขาพ/นท�การจดเรยง

ตดเทปกาวปดฝากลอง

ช�งน/าหนกและตดปายแสดงน/าหนก

สงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงเพ�อจดสง

เปนกจกรรมท�เกดข/นกอนเขากระบวนการผลต และ ข/นตอนท� เปนกจกรรมท�เกดข/นหลงจากผานกระบวนการผลต

จากข/นตอนการทางานท/งหมดของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม พนกงานคลงสนคาและพนกงานสวนสนบสนน เปนพนกงานท�ทาการสนบสนนในสวนตาง

อพาเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�กระบวนการผลต การเคล�อนยายงานจากพ/นท�การผลตไปพ/นท�การจดเรยง โดยสามารถเขยนข/นตอนการปฏบตงานของพนกงานสวนสนบสนนไดตามตารางการปฏบตงาน ดงน/

ข/นตอนของพนกงานสนบสนนของกระบวนการการตดแบงแผน

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

180 x พนกงานคลงสนคา(สนบสนน

48

วนหลกในการทางานคอพนกงานสวนสนบสนน กลมหลก โดยในกลม

แรกคองานของพนกงานสนบสนน สามารถนามาเขยนเปนกระบวนการทางานไดดงน/ จากตารางข/นตอนการ

พนกงานคลงสนคาขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลต

ขากระบวนการผลต และ ข/นตอนท�

จากข/นตอนการทางานท/งหมดของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม พนกงาน ๆ เชนการ

อพาเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�กระบวนการผลต การเคล�อนยายงานจากพ/นท�การผลตไปพ/นท�การจดเรยง โดยสามารถเขยนข/นตอนการปฏบตงานของพนกงานสวนสนบสนน

ของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม

พนกงาน หมายเหต

พนกงานคลงสนคาสนบสนน)

ตารางท� 3 (ตอ)

ลาดบ

กจกรรม

2 พนกงานตรวจรบพาเลทมวนฟลม

3 ใชรถเขนดนเพเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต

4 ใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต

5 สงกลองมวนงานเขาพ/นท�การจดเรยง

6 ตดเทปกาวปดฝากลอง

7 ช�งน/าหนกและตดปายแสดงน/าหนก

8 สงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงเพ�อจดสง

พนกงานคลงสนคาใชเวลาในการทางานโดยรวมอยท� ในการเคล�อนยายมวนฟลมจากคลงเกบสนคามาพ/นท�ผลไมสงผลกบประสทธภาพการผลตในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม เน�องจากการยกพาเลทมวนฟลม 1 คร/ ง สามารถเคล�อนยายมวนฟลมท�ใชสาหรบการผลตในกระบวนการตดแบงแผนฟลมไดถง 24 มวน

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

30 x พนกงานสวนสนบสนน

60 x พนกงานสวนสนบสนน

90 x พนกงานสวนสนบสนน

60 x พนกงานสวนสนบสนน

25 x พนกงานสวนสนบสนน

35 x พนกงานสวนสนบสนน

10 x พนกงานสวนสนบสนน

พนกงานคลงสนคาใชเวลาในการทางานโดยรวมอยท� 180 วนาท จากการวเคราะหพบวาในการเคล�อนยายมวนฟลมจากคลงเกบสนคามาพ/นท�ผลตโดยใชรถยกไฟฟาเปนการปฏบตงานท�ไมสงผลกบประสทธภาพการผลตในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม เน�องจากการยกพาเลท

คร/ ง สามารถเคล�อนยายมวนฟลมท�ใชสาหรบการผลตในกระบวนการตดแบงแผนฟลม

49

พนกงาน หมายเหต

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

วนาท จากการวเคราะหพบวาตโดยใชรถยกไฟฟาเปนการปฏบตงานท�

ไมสงผลกบประสทธภาพการผลตในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม เน�องจากการยกพาเลทคร/ ง สามารถเคล�อนยายมวนฟลมท�ใชสาหรบการผลตในกระบวนการตดแบงแผนฟลม

50

กจกรรมในสวนของพนกงานสนบสนนกอนเขากระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมข/นตอนท� 2-4 ใชเวลาในการปฏบตงานโดยรวมอยท� 180 วนาท โดยแบงออกเปนกจกรรมยอย คอ การตรวจรบมวนฟลม, การเขนพาเลทมวนฟลมเขาพ/นท�การผลต และการยกมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลตโดยใชอปกรณชวยยก จากการวเคราะหพบวากจกรรมน/ ไมสงผลกระทบกบประสทธภาพการผลตในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม เน�องจากเพเลทมวนงานท�ทาการเคล�อนยายเขามามท/งหมด 24 มวน และกระบวนการยกมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลตสามารถทาไดคร/ งละ 4 มวน

จากน/นกจกรรมหลงจากผานกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมข/นตอนท� 21-24 ใชเวลาในการปฏบตงานโดยรวมอยท� 130 วนาท จากการวเคราะหพบวากจกรรมน/ไมสงผลกระทบกบประสทธภาพการผลตในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม เน�องจากกระบวนการน/ เปนการรองานจากพนกงานผลตท�สามารถผลตงานออกมาไดคร/ งละ 3 กลอง ซ� งในสวนของกจกรรมในสวนหลงจากกระบวนการผลตน/ตองรองานจนครบ 10 กลองตอ 1 พาเลท กอนจงจะเคล�อนยายพาเลทไปในพ/นท�การจดเรยง

หลงจากน/นกระบวนการสดทายของกระบวนการตดแบงแผนฟลม เพเลทสนคาจะถกทาการเคล�อนยายไปสคลงสนคาเพ�อทาการจกเกบและรอรบคาส�งซ/อจากทางลกคาเพ�อทาการจดสงในข/นตอไป สวนท� 2 สวนของการทางานของพนกงานผลตใน ข/นตอนท� 5-20 เปนข/นตอนการทางานแบบตอเน�องเม�อทาการผลตเสรจกวงกลบมาเร�มทาการผลตใหมจนหมดเวลาการปฏบตงาน ซ�งในข/นตอนการผลตน/จะมเวลาการทางานของเคร�องจกรเขามาเก�ยวของดวย จากตารางข/นตอนการปฏบตงานสามารถนามาเขยนลาดบการทางานของพนกงานผลตใหมไดดงน/ 1. ตรวจสอบคณภาพมวนฟลม เร�มเดนเคร�อง 2. พนกงงานเดนมาท�ทายกระบวนการ 3. ตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข 4. ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน 5. วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน 6. พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว 7. ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน 8. สแกนขอมลเขาระบบคอมพวเตอร 9. เดนกลบมาท�หนาเคร�องการผลต 10. ดนมวนฟลมเขาเคร�อง 11. ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน

12. กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อเปล�ยนมวนฟลม 13. พนกงานเดนทางมาท�ทายกระบวนการ 14. ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�องจกร 15. ใสแกนพลาสตกใหมเข 16. เดนกลบมาท�หนาเคร�อง เพ�อเร�มผลตอกคร/ ง กจกรรมในสวนของพนกงานผลตเปนกจกรรมหลกของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม โดยในกจกรรมของข/นตอนน/จะประกอบไปดวย 1. สวนของพนกงานผลต ในสวนน/พนกงานตองการตดตอมวนฟลม, การเปล�ยนมวนฟลมพลาสตก 2. สวนของเคร�องจกร ในสวนน/ เคร�องจกรจะทางานโดยอตโนมตหลงจากท�พนกงานกดปมเดนเคร�อง โดยหนาท�หลงของเคร�องจกรน/มลลเมตร ออกมาเปนขนาด 7.5 มลลเมตร เขามวนแกนพลาสตกโดยอตโนมต ตารางท� 4 กจกรรมข/นตอนของพนกงานผลต

ลาดบ

กจกรรม

1 ตรวจสอบคณภาพมวนฟลม เร�มเดนเคร�อง

2 พนกงานเดมมาท�ทายกระบวนการ

3 ตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข

4 ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน

5 วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน

6 พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว

กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อเปล�ยนมวนฟลม พนกงานเดนทางมาท�ทายกระบวนการ ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�องจกร ใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร เดนกลบมาท�หนาเคร�อง เพ�อเร�มผลตอกคร/ ง

กจกรรมในสวนของพนกงานผลตเปนกจกรรมหลกของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม โดยในกจกรรมของข/นตอนน/จะประกอบไปดวย 2 สวนหลก ไดแก

สวนของพนกงานผลต ในสวนน/พนกงานตองเปนผปฏบตงานดวยตนเอง เชนการเปล�ยนมวนฟลม, การบรรจมวนฟลมลงกลอง และการเปล�ยนแกน

สวนของเคร�องจกร ในสวนน/ เคร�องจกรจะทางานโดยอตโนมตหลงจากท�พนกงานกดปมเดนเคร�อง โดยหนาท�หลงของเคร�องจกรน/ จะทาการตดแบงแผนฟลมจากความกวาง

7.5 มลลเมตร จานวน 21 เสน และทาการมวนเสนฟลมขนาด มลลเมตร เขามวนแกนพลาสตกโดยอตโนมต

ข/นตอนของพนกงานผลตของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

120 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

45 x

พนกงานผลต

65 x 440 พนกงานผลต

50 x พนกงานผลต

120 x พนกงานผลต

51

กจกรรมในสวนของพนกงานผลตเปนกจกรรมหลกของกระบวนการผลตการตดแบง

เปนผปฏบตงานดวยตนเอง เชน การบรรจมวนฟลมลงกลอง และการเปล�ยนแกน

สวนของเคร�องจกร ในสวนน/ เคร�องจกรจะทางานโดยอตโนมตหลงจากท�พนกงานกดจะทาการตดแบงแผนฟลมจากความกวาง 157.5

เสน และทาการมวนเสนฟลมขนาด 7.5

ของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม

พนกงาน หมายเหต

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

ตารางท� 4 (ตอ)

ลาดบ

กจกรรม

7 ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน

8 สแกนขอมลเขาระบบคอมพวเตอร

9 เดนกลบมาท�หนาเคร�องการผลต

10 ดนมวนฟลมเขาเคร�อง

11 ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน

12 กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อเปล�ยนมวนฟลม

13 พนกงานเดมมาท�ทายกระบวนการ

14 ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�องจกร

15 ใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร

16 เดนกลบมาท�หนาเคร�อง เพ�อเร�มการผลต

จากตารางท� 4 การปฏบตงานในสวนของพนกงานผลต จะเหนวาเวลาท�ใชไปในสวนของเคร�องจกรในการทางานอยท� สามารถผลตไดท�ความเรวสงสด แบงแผนฟลมน/อยท� 3600 เมตร โดยแบงเวลาในการเดนเคร�องจกรออกเปน

1. เคร�องเร�มผลตจากความเรว

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

30 x พนกงานผลต

80 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

30 x พนกงานผลต

60 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

60 x พนกงานผลต

80 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

การปฏบตงานในสวนของพนกงานผลต จะเหนวาเวลาท�ใชไปในสวนของเคร�องจกรในการทางานอยท� 440 วนาท โดยท�เคร�องจกรในกระบวนการตดแบงแผนฟลมน/สามารถผลตไดท�ความเรวสงสด 600 เมตรตอนาท ซ� งมวนฟลมท�ถงสงเขามาในกระบวนการตด

เมตร โดยแบงเวลาในการเดนเคร�องจกรออกเปน 3 ชวง เคร�องเร�มผลตจากความเรว 0 เมตรตอนาท ไปท� 600 เมตรตอนาท

52

พนกงาน หมายเหต

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

เร�มข/นตอนท� 1 ใหม

การปฏบตงานในสวนของพนกงานผลต จะเหนวาเวลาท�ใชไปในสวนวนาท โดยท�เคร�องจกรในกระบวนการตดแบงแผนฟลมน/

รตอนาท ซ� งมวนฟลมท�ถงสงเขามาในกระบวนการตด

2. เคร�องผลตท�ความเรวคงท� 3. เคร�องลดความเรวจาก

ในแตละชวงเวลาจะใชเวลาแตกตางกน ดงน/ ชวงท� 1 เคร�องเร�มผลตจากความเรว โดยประมาณอยท� 50 วนาท โดยจะเคร�องจกรจะเพ�มความเรวจาก นาท และไปท� 450 เมตรตอนาท และสดทายท�ความเรว

ชวงท� 2 เคร�องผลตท�ความเรวคงท� คงท�ใชเวลาโดยประมาณอยท�

ชวงท� 3 เคร�องลดความเรวจาก จะทาการประมวลผลโดยอตโนมตเพ�อลดความเรวจาก เพ�อใหพนกงานทาการตดตอมวนฟลมใหมและเกาเขาดวยกนกอนเร�มทาการผลตอกคร/ ง

ตารางท� 5 เวลาการเดนของเคร�องจกร

ลาดบ

กจกรรม

1 ตรวจสอบคณภาพมวนฟลม เร�มเดนเคร�อง

2 พนกงานเดมมาท�ทายกระบวนการ

3 ตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข

4 ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน

5 วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน

6 พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว

7 ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน

ตารางท� 5 (ตอ)

เคร�องผลตท�ความเรวคงท� 600 เมตรตอนาท องลดความเรวจาก 600 เมตรตอนาท ไปท� 0 เมตรตอนาท

ในแตละชวงเวลาจะใชเวลาแตกตางกน ดงน/ เคร�องเร�มผลตจากความเรว 0 เมตรตอนาท ไปท� 600 เมตรตอนาท ชวงน/ ใชเวลา

วนาท โดยจะเคร�องจกรจะเพ�มความเรวจาก 0 เมตรตอนาท ไปท� เมตรตอนาท และสดทายท�ความเรว 600 เมตรตอนาท รวมท/งหมด เคร�องผลตท�ความเรวคงท� 600 เมตรตอนาท ชวงน/ เคร�องจกรจะผลตท�ความเรว

คงท�ใชเวลาโดยประมาณอยท� 360 วนาท ลดความเรวจาก 600 เมตรตอนาท ไปท� 0 เมตรตอนาท ชวงสดทายเคร�อง

จะทาการประมวลผลโดยอตโนมตเพ�อลดความเรวจาก 600 เมตรตอนาท ไปท� 0 เมตรตอนาท เพ�อใหพนกงานทาการตดตอมวนฟลมใหมและเกาเขาดวยกนกอนเร�มทาการผลตอกคร/ ง

นของเคร�องจกรกระบวนการการตดแบงแผนฟลม

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

120 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

45 x

พนกงานผลต

65 x 440 พนกงานผลต

50 x พนกงานผลต

120 x พนกงานผลต

30 x พนกงานผลต

53

เมตรตอนาท ชวงน/ ใชเวลาาท ไปท� 150 เมตรตอ

เมตรตอนาท รวมท/งหมด 3 ลาดบ ชวงน/ เคร�องจกรจะผลตท�ความเรว

เมตรตอนาท ชวงสดทายเคร�องเมตรตอนาท

เพ�อใหพนกงานทาการตดตอมวนฟลมใหมและเกาเขาดวยกนกอนเร�มทาการผลตอกคร/ ง

พนกงาน หมายเหต

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

ลาดบ

กจกรรม

8 สแกนขอมลเขาระบบคอมพวเตอร

9 เดนกลบมาท�หนาเคร�องการผลต

10 ดนมวนฟลมเขาเคร�อง

11 ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน

จากตารางท� 5 การปฏบตงานในสวนของพนกงานฝายผลต จะเหนวามชวงเวลาท�เคร�องจกรทาการผลตและมชวงเวลาหยดรอพนกงาน ซ� งเวลาท�พนกงานผลตใชในชวงการทางานในกระบวนการน/ อยท�ประมาณ พนกงานอยท� 120 วนาท ดงน/นในกระบวนการน/ จงสงผลกระทบกบประสทธภาพการผลตของกระบวนการตดแบงแผนฟลม โดยกจกรรมยอยท�เกดข/นในกระบวนการน/โดยรวมแลวเกดข/นมาจากการปฏบตงานของพนกงานผลต ซ� งกระบวนการน/จะใชพนกงานในการผลตเพยง ดงน/นทางผวจยจงใชแนวคดการลดความสญเปลาในกระบวนการผลตดวยแนวคด ECRS เพ�อวเคราะหในแตละกจกรรมยอยท�เกดข/นในกระบวนการผลตของพนกงานผลตเพ�อทาการจากดกจกรรม, รวมกจกรรม, รปแบบของตาราง

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

80 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

30 x พนกงานผลต

60 x พนกงานผลต

การปฏบตงานในสวนของพนกงานฝายผลต จะเหนวามชวงเวลาท�เคร�องจกรทาการผลตและมชวงเวลาหยดรอพนกงาน ซ� งเวลาท�พนกงานผลตใชในชวงการทางานในกระบวนการน/ อยท�ประมาณ 790 วนาท เคร�องจกรจงมการหยดรอกระบวนการทางานของ

วนาท ดงน/นในกระบวนการน/ จงสงผลกระทบกบประสทธภาพการผลตของกระบวนการตดแบงแผนฟลม โดยกจกรรมยอยท�เกดข/นในกระบวนการน/โดยรวมแลวเกดข/นมาจากการปฏบตงานของพนกงานผลต ซ� งกระบวนการน/จะใชพนกงานในการผลตเพยง

ดงน/นทางผวจยจงใชแนวคดการลดความสญเปลาในกระบวนการผลตดวยแนวคด เพ�อวเคราะหในแตละกจกรรมยอยท�เกดข/นในกระบวนการผลตของพนกงานผลตเพ�อทาการ

, จดกจกรรมใหม หรอทากจกรรมใหงายข/น โดยสรปออกมาอยใน

54

พนกงาน หมายเหต

พนกงาน

สงงานตอข/นตอนท� 21

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

การปฏบตงานในสวนของพนกงานฝายผลต จะเหนวามชวงเวลาท�เคร�องจกรทาการผลตและมชวงเวลาหยดรอพนกงาน ซ� งเวลาท�พนกงานผลตใชในชวงการทางาน

ทางานของวนาท ดงน/นในกระบวนการน/ จงสงผลกระทบกบประสทธภาพการผลตของ

กระบวนการตดแบงแผนฟลม โดยกจกรรมยอยท�เกดข/นในกระบวนการน/โดยรวมแลวเกดข/นมาจากการปฏบตงานของพนกงานผลต ซ� งกระบวนการน/จะใชพนกงานในการผลตเพยง 1 คน

ดงน/นทางผวจยจงใชแนวคดการลดความสญเปลาในกระบวนการผลตดวยแนวคด เพ�อวเคราะหในแตละกจกรรมยอยท�เกดข/นในกระบวนการผลตของพนกงานผลตเพ�อทาการ

จดกจกรรมใหม หรอทากจกรรมใหงายข/น โดยสรปออกมาอยใน

55

ตารางท� 6 วเคราหการลดความสญเปลาของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม

กจกรรม ปญหาท�พบ ลดความสญเปลาโดย

แนวทางแกไข

1. ตรวจสอบคณภาพมวนฟลม และกดปมเร�มเดนเคร�อง

ตรวจสอบงานเสรจแลวตองลงขอมลในโปรแกรม 2 ท� คอเอกซเซลและโปรแกรมของบรษท

ทากจกรรมใหงายข/น

ลดการลงขอมลเหลอเพยง 1 โปรแกรม คอ โปรแกรมของบรษท

2. พนกงานเดนจากหนาเคร�องมาท�ทายกระบวนการ

ไมพบปญหา

3. ตรวรเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข

พนกงานตองหมนตวกลบมาส�งพมพปายแสดงหมายเลขจากคอมพวเตอร

ทากจกรรมใหงายข/น

ปรบปรงโปรแกรมใหทาการพมพปายแสดงหมายเลขอตโนมตหลงจากเคร�องทาการผลตเสรจ

4. ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน

พนกงานเสยเวลาในการหาหมายเลขในการตดปายแสดงลาดบ

ทากจกรรมใหงายข/น

เปลยนลาดบในการพมพใหเรยงตามหมายเลขของมวนงานในแตละแกนเคร�อง

5. วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน

จานวนกระดาษท�พนกงานหยบออกมาจากช/นเกบเยอะหรอนอยเกนไป และเสยเวลาในการหยบกระดาษจากพ/นท�จดเกบ

ทากจกรรมใหงายข/น

ทาช/นจดเกบใหมใหใกลกบตาแหนงการปฏบตงานของพนกงาน และทาใหช/นเกบสามารถปรบระดบความสงต�าตามความสงของพนกงานผลตได

6. พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว

พนเสรจแลวปลายมวนงานมโอกาศหลด

ฝกอบรมใหพนกงานทราบถงวธการตดกระดาษกาวกบกระดาษขาว

7. ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน

กลองกระดาษวางอยในแนวต/งทาใหหยบมาใชงานยาก

ทากจกรรมใหงายข/น

ทาใหกลองกระดาษอยในแนวนอนสามารถหยบใชไดงาย

8. สแกนขอมลเขาระบบคอมพวเตอร

ไมพบปญหา

56

ตารางท� 6 (ตอ)

กจกรรม ปญหาท�พบ ลดความสญเปลาโดย

แนวทางแกไข

9. เดนจากทายกระบวนการกลบมาท�หนาเคร�อง

ไมพบปญหา

10. ดนมวนฟลมเขาเคร�อง

แกนเคร�องหยดไมตรงกบแกนมวนฟลม

ทากจกรรมใหงายข/น

ทาปายแสดงตาแหนงในการหยดแกนเคร�องเพ�อใหใกลเคยงกบแกนมวนฟลม

11. ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน

ไมมอปกรณตดปลายแผนฟลม ทากจกรรมใหงายข/น

จดหาอปกรณเฉพาะสาหรบตดปลายแผนฟลม แทนกรรไกร

12. กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อเปล�ยนมวนฟลม

พนกงานหมนแผนฟลมกลบเขามวนนอยเกนไป

ฝกอบรมใหพนกงานเขาใจวธการทางานของเคร�อง

พนกงานยนรอกดปมหยดเคร�องหลงจากเดนเคร�องเพ�อเปล�ยนมวนฟลม

จากดกจกรรม ยกเลกการรอโดยใหพนกงานไปกดหยดเคร�องท�ทายกระบวนการคร/ งเดยว

13. พนกงานเดนจากหนาเคร�องมาท�ทายกระบวนการ

ไมพบปญหา

14. ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�องจกร

ไมพบปญหา

15. ใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร

พนกงานตองเดนหลายรอบในการหยบแกนพลาสตกเปลามาใสท�ทายเคร�อง

รวมกจกรรม เตรยมแกนพลาสตกใหมไวท�ดานทายของเคร�องจกรเม�อดงมวนฟลมออกจากเคร�องแลวสามารถใสแกนเปลากลบไปไดในคร/ งเดยว

16. เดนจากทายกระบวนการกลบมาท�หนาเคร�องเพ�อเร�มการผลต

ไมพบปญหา

ภายหลงการวเคราะหกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมและใชเทคนค มาปรบปรงภายในกระบวนการเพ�อวเคราะหหาความสญเปลารวมถงจดท�สามารถทาการแกไขปรบปรงและดาเนนการแกไขจดตางตารางแสดงลาดบการปฏบตงานของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมอกคร/ ง และทาการสรปผลการปฏบตการในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมตอไป

ตารางท� 7 สรปภาพรวมของกจกรรมของกระบวนการการตดแบงแผนฟลม

ลาดบ

กจกรรม

1 พนกงานคลงสนคาขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลต

2 พนกงานตรวจรบพาเลทมวนฟลม

3 ใชรถเขนดนเพเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต

4 ใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต

5 ตรวจสอบคณภาพมวนฟลม เร�มเดนเคร�อง

6 พนกงานเดมมาท�ทายกระบวนการ

7 ตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข

8 ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน

9 วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน

ภายหลงการวเคราะหกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมและใชเทคนค มาปรบปรงภายในกระบวนการเพ�อวเคราะหหาความสญเปลารวมถงจดท�สามารถทาการแกไขปรบปรงและดาเนนการแกไขจดตาง ๆ ท�กระทบตอกระบวนการผลต จากน/นผวจยจตารางแสดงลาดบการปฏบตงานของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมอกคร/ ง และทาการ

ในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมตอไป

กจกรรมของกระบวนการการตดแบงแผนฟลมหลงการปรบปรง

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท พนกงานคลงสนคาขนยาย

180 x

พนกงานคลงสนคา

30 x พนกงานสวนสนบสนน

60 x พนกงานสวนสนบสนน

90 x พนกงานสวนสนบสนน

90 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

ตรวจเชคงานและส�งพมพ20 x

พนกงานผลต

ตดปายแสดงหมายเลขการ40 x

พนกงานผลต

30 x พนกงานผลต

57

ภายหลงการวเคราะหกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมและใชเทคนค ECRS มาปรบปรงภายในกระบวนการเพ�อวเคราะหหาความสญเปลารวมถงจดท�สามารถทาการแกไข

ท�กระทบตอกระบวนการผลต จากน/นผวจยจงไดเขยนตารางแสดงลาดบการปฏบตงานของกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมอกคร/ ง และทาการ

หลงการปรบปรง

พนกงาน หมายเหต

พนกงานคลงสนคา

พนกงานสวนสนบสนน

พนกงานสวนสนบสนน

พนกงานสวนสนบสนน

พนกงานผลต

พนกงานผลต

พนกงานผลต

พนกงานผลต

พนกงานผลต

ตารางท� 7 (ตอ)

ลาดบ

กจกรรม

10 พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว

11 ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน

12 สแกนขอมลเขาระบบคอมพวเตอร

13 เดนกลบมาท�หนาเคร�องการผลต

14 ดนมวนฟลมเขาเคร�อง

15 ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน

16 กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อเปล�ยนมวนฟลม

17 พนกงานเดมมาท�ทายกระบวนการ

18 ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�องจกร

19 ใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร

20 เดนกลบมาท�หนาเคร�อง เพ�อเร�มการผลต

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

120 x 440 พนกงานผลต

25 x พนกงานผลต

80 x พนกงานผลต

10 x

พนกงานผลต

20 x พนกงานผลต

45 x พนกงานผลต

5 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลว60 x

พนกงานผลต

50 x พนกงานผลต

10 x พนกงานผลต

58

พนกงาน หมายเหต

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

สงงานตอข/นตอนท� 21

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

พนกงาน

เร�มข/นตอนท� 5 ใหม

ตารางท� 7 (ตอ)

ลาดบ

กจกรรม

21 สงกลองมวนงานเขาพ/นท�การจดเรยง

22 ตดเทปกาวปดฝากลอง

23 ช�งน/าหนกและตดปายแสดงน/าหนก

24 สงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงเพ�อจดสง

รวมเวลาและกจกรรม

จากตารางท� 7 แสดงกจกรรมภายหลงการปรบปรงเวลาท�ใชในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลมลดลงจากเดม 1280 กจกรรมท� 12 ลงไดโดยพนกงานไมตองยนรอกดปมหยดเคร�องหลงจากเดนเคร�องเพ�อเปล�ยนมวนฟลม แตใหพนกงานเดนไปท�ทายกระบวนการเพ�อกดหยดเคร�องและพรอมในการปฏบตงานในข/นตอนตอไปไดทนท และสามารถรวมกจกรรมท� ตองเสยเวลาในการเดนไปหยบแกนพลาสตกเปลาท�ลงเกบ แตสามารถใสแกนเปลากลบเขาเคร�องไดทนทหลงจากท�พนกงานดงมวนฟลมออกจากเคร�อง และจากการปรบปรงคร/ งน/ทาใหโรงงานสามารถมกาลงการผลตสนคาไดมากข/น หรอสามารถนาเวลาท�ลดไฝกอบรมใหพนกงานมความรความสามารถในดานตาง แสดงการเปรยบเทยบตววดผลการในการผลต

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

สงกลองมวนงานเขาพ/นท�60 x

พนกงานสวนสนบสนน

25 x พนกงานสวนสนบสนน

35 x พนกงานสวนสนบสนน

10 x พนกงานสวนสนบสนน

1115 11 4 9 0 0 440

แสดงกจกรรมภายหลงการปรบปรงเวลาท�ใชในกระบวนการผลตการตด1280 วนาท เหลอเพยง 1115 วนาท และสามารถตดกจกรรมยอยของ

ลงไดโดยพนกงานไมตองยนรอกดปมหยดเคร�องหลงจากเดนเคร�องเพ�อเปล�ยนมวนฟลม แตใหพนกงานเดนไปท�ทายกระบวนการเพ�อกดหยดเคร�องและพรอมในการปฏบตงานในข/นตอนตอไปไดทนท และสามารถรวมกจกรรมท� 14 และ 15 ใหสามารถทาควบคกนไปไดโดยไมตองเสยเวลาในการเดนไปหยบแกนพลาสตกเปลาท�ลงเกบ แตสามารถใสแกนเปลากลบเขาเคร�องไดทนทหลงจากท�พนกงานดงมวนฟลมออกจากเคร�อง และจากการปรบปรงคร/ งน/ทาใหโรงงานสามารถมกาลงการผลตสนคาไดมากข/น หรอสามารถนาเวลาท�ลดไดน/ ไปใชการปรบปรงและฝกอบรมใหพนกงานมความรความสามารถในดานตาง ๆ ไดอกในอนาคต

แสดงการเปรยบเทยบตววดผลการปฏบตการกอนและหลงการปรบปรงกจกรรม

59

พนกงาน หมายเหต

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

พนกงาน

สนบสนน

แสดงกจกรรมภายหลงการปรบปรงเวลาท�ใชในกระบวนการผลตการตดตดกจกรรมยอยของ

ลงไดโดยพนกงานไมตองยนรอกดปมหยดเคร�องหลงจากเดนเคร�องเพ�อเปล�ยนมวนฟลม แตใหพนกงานเดนไปท�ทายกระบวนการเพ�อกดหยดเคร�องและพรอมในการปฏบตงานใน

ทาควบคกนไปไดโดยไมตองเสยเวลาในการเดนไปหยบแกนพลาสตกเปลาท�ลงเกบ แตสามารถใสแกนเปลากลบเขาเคร�องไดทนทหลงจากท�พนกงานดงมวนฟลมออกจากเคร�อง และจากการปรบปรงคร/ งน/ทาใหโรงงาน

ดน/ ไปใชการปรบปรงและ

กอนและหลงการปรบปรงกจกรรม

60

ตารางท� 8 การเปรยบเทยบตววดผลการปฏบตการกอนและหลงการปรบปรงกจกรรม

ลาดบ กจกรรม

กอนการปรบปรง

หลงการปรบปรง

ผลตางท�ดข5น

วนาท วนาท วนาท

1 พนกงานคลงสนคาขนยายพาเลทมวนฟลมจากคลงสนคาเขาสพ/นท�การผลต

180 180 0

2 พนกงานตรวจรบพาเลทมวนฟลม 30 30 0

3 ใชรถเขนดนเพเลทมวนฟลมเขาสพ/นท�การผลต 60 60 0

4 ใชเคร�องชวยยกยกมวนฟลมเขาสกระบวนการผลต 90 90 0

5 ตรวจสอบคณภาพมวนฟลม เร�มเดนเคร�อง 120 90 30

6 พนกงานเดมมาท�ทายกระบวนการ 10 10 0

7 ตรวจเชคงานและส�งพมพปายแสดงหมายเลข 45 20 25

8 ตดปายแสดงหมายเลขการผลตท�มวนงาน 65 40 25

9 วางกระดาษขาวปดดานบนมวนงาน 50 30 20

10 พนเกบปลายมวนงานกบกระดาษขาว 120 120 0

11 ใสถงพลาสตกและกลองกระดาษหมมวนงาน 30 25 5

12 สแกนขอมลเขาระบบคอมพวเตอร 80 80 0

13 เดนกลบมาท�หนาเคร�องการผลต 10 10 0

14 ดนมวนฟลมเขาเคร�อง 30 20 10

15 ตดเทปเพ�อตอมวนฟลมมวนใหมและมวนเกาเขาดวยกน 60 45 15

16 กดปมเดนเคร�องจกรเพ�อเปล�ยนมวนฟลม 10 5 5

17 พนกงานเดมมาท�ทายกระบวนการ 10 10 0

18 ดงมวนฟลมท�ตดเสรจแลวออกจากเคร�องจกร 60 60 0

61

ตารางท� 8 (ตอ)

ลาดบ กจกรรม

กอนการปรบปรง

หลงการปรบปรง

ผลตางท�ดข5น

วนาท วนาท วนาท

19 ใสแกนพลาสตกใหมเขาทายเคร�องจกร 80 50 30

20 เดนกลบมาท�หนาเคร�อง เพ�อเร�มการผลต 10 10 0

21 สงกลองมวนงานเขาพ/นท�การจดเรยง 60 60 0

22 ตดเทปกาวปดฝากลอง 25 25 0

23 ช�งน/าหนกและตดปายแสดงน/าหนก 35 35 0

24 สงกลองมวนงานเขาเคร�องเรยงเพ�อจดสง 10 10 0

รวมเวลา 1280 1115 165

หลงจากการปรบปรงกระบวนการทางานของพนกงานใหดข/นแลวสวนสาคญอกสวนหน� งคอการใหพนกงานผลตสามารถดแลรกษาเคร�องจกรไดดวยตวของพนกงานผลตเองโดยไมใชพนกงานซอมบารง หรอท�เรยกวาการบารงรกษาดวยตนเอง ซ� งในการทาวจยในคร/ งน/ ไดทาการกาหนดแผนการบารงรกษาดวยตนเอง โดยการกาหนดจดทาความสะอาดและจดท�ตองเตมสารหลอล�นในเคร�องจกรของกระบวนการตดแบงแผนฟลม รวมถงกจกรรมท�ตองมการการตรวจสอบและเปล�ยนอปกรณในบางสวนของเคร�องจกร โดยแบงเปนกจกรรมตาง ๆ ตามตาราง จดทาความสะอาดของเคร�องจกร เปนจดท�พนกงานตองทาความสะอาดโดยเคร�องมอตาง ๆ ท�กาหนด และปลกฝงใหพนกงานเขาใจในเร�องของการทาความสะอาดไมใชเพยงแตตองการใหเคร�องจกรกลบมาสะอาด แตเปนการทาความสะอาดเพ�อการตรวจสอบความผดปกต ท�จะสามารถเกดข/นได

62

ตารางท� 9 แผนการทาความสะอาดของเคร�องจกรการตดแบงแผนฟลม

กจ กรรม ประเภท

อปกรณของเคร�องจกร

มาตราฐานหลงจากปฏบตงาน เคร�องมออปกรณ

ระยะเวลา

1 ทาความสะอาด

ชดควบคมการแกวงตวของแผนฟลม

ไมมฝ นและส�งสกปรกภายใน อปกรณไมแตกหกเสยหาย

เคร�องดดฝ น กระดาษชบแอลกอฮอร

15

2 ทาความสะอาด

ชดใบมดสาหรบการตดแบงแผนฟลม

ไมมฝ นและส�งสกปรกภายในและบรเวณโดยรอบ อปกรณไมแตกหกเสยหาย

เคร�องดดฝ น 25

3 ทาความสะอาด

ลกกล/งสาหรบสรางแรงดงของแผนฟลม

ไมมฝ นและส�งสกปรก ลกกล/งเรยบไมมรอย

เคร�องดดฝ น กระดาษชบแอลกอฮอร

10

4 ทาความสะอาด

ชดจบยดใบมด ไมมฝ นภายในชดยดใบมด อปกรณไมแตกหกเสยหาย

เคร�องดดฝ น 25

5 ทาความสะอาด

คานแบงเสนแผนฟลมหลงจากตด

ไมมฝ นและส�งสกปรกโดยรอบ อปกรณไมแตกหกเสยหาย

เคร�องดดฝ น กระดาษชบแอลกอฮอร

10

6 ทาความสะอาด

แกนเขมสาหรบการเขามวนฟลม

ไมมฝ นและส�งสกปรกโดยรอบ อปกรณไมแตกหกเสยหาย

เคร�องดดฝ น กระดาษชบแอลกอฮอร

30

7 ทาความสะอาด

แกนเคร�องในสวนทาย

ไมมฝ นและส�งสกปรกโดยรอบ อปกรณไมแตกหกเสยหาย

กระดาษชบแอล กอฮอร

15

8 ทาความสะอาด

เคร�องชวยยกมวนฟลม

ไมมฝ นและส�งสกปรกภายในและบรเวณโดยรอบ อปกรณไมแตกหกเสยหาย

เคร�องดดฝ น 10

9 ทาความสะอาด

ฐานวางมวนฟลม ไมมฝ นและส�งสกปรกภายในและบรเวณโดยรอบ อปกรณไมแตกหกเสยหาย

เคร�องดดฝ น กระดาษชบแอลกอฮอร

10

63

จดตรวจสอบของเคร�องจกร เปนจดมการคาดการณวาจะสงผลกระทบตอกระบวนการผลตหรอกอใหเกดผลกระทบตอคณภาพของสนคา และเคร�องจกรสามารถหยดผลตไดโดยกระทนหน การกาหนดแผนตรวจสอบน/ เพ�อเปนการปองกนกอนเกดปญหา

ตารางท� 10 แผนการตรวจสอบของเคร�องจกรการตดแบงแผนฟลม

กจ กรรม ประเภท อปกรณของเคร�องจกร

มาตราฐานหลงจากปฏบตงาน เคร�องมออปกรณ

ระยะ เวลา

1 ตรวจสอบ เซนเซอรของชดยกมวนฟลม

ไฟแสดงผลตด อปกรณไมแตกหกเสยหาย

ใชการตรวจสอบโดยพนกงาน

3

2 ตรวจสอบ เซนเซอรของชดลอคแผนฟลม

ไฟแสดงผลตด อปกรณไมแตกหกเสยหาย

ใชการตรวจสอบโดยพนกงาน

3

3 ตรวจสอบ สายพานของแปรงปดฝ น

สายพานไมมรอยแตก ใชการตรวจสอบโดยพนกงาน

5

4 ตรวจสอบ ตาแหนงใบมด อยในระดบเดยวกนท/งหมด ใชการตรวจสอบโดยพนกงาน

5

5 ตรวจสอบ ชดจายลมจดหลก ไมมลมร�วจากขอตอ แรงดนคงท�

ใชการตรวจสอบโดยพนกงาน

3

6 ตรวจสอบ กระบอกลมของแกนสวนทายเคร�อง

ไมมลมร�วท�สายลม และขอตอตาง ๆ

ใชการตรวจสอบโดยพนกงาน

3

จดหลอล�นของเคร�องจกร เปนการบารงรกษาเคร�องจกรเพ�อยดอายการใชงานของอปกรณและสวนประกอบท�สาคญของเคร�องจกร โดยการเตมสารหลอล�นท�มคณสบบตเฉพาะและเหมาะสมกบสภาพการทางานของเคร�องในจดตาง ๆ

ตารางท� 11 แผนการหลอล�นของเคร�องจกรการตดแบงแผนฟลม

กจ กรรม ประเภท

อปกรณของเคร�องจกร

มาตราฐานหลงจากปฏบตงาน เคร�องมออปกรณ

ชนด

ระยะ เวลา

1 หลอล�น แกนของแทนหมนมวนฟลม

เตมสารหลอล�นในจดท�กาหนด 5 คร/ ง

อปกรณเตมสารหลอล�น

Kluber GL261

5

64

ตารางท� 11 (ตอ)

กจ

กรรม ประเภท อปกรณของเคร�องจกร

มาตราฐานหลงจากปฏบตงาน เคร�องมออปกรณ

ชนด

ระยะ เวลา

2 หลอล�น แกนของแทนยกมวนฟลม

เตมสารหลอล�นในจดท�กาหนด 3 คร/ ง

อปกรณเตมสารหลอล�น

Mobilux EP2

5

3 หลอล�น แกนของแทนหมนทายเคร�อง

เตมสารหลอล�นในจดท�กาหนด 5 คร/ ง

อปกรณเตมสารหลอล�น

Kluber GL261

5

4 หลอล�น ฝาเล�อนปด-เปดแกนหมนทายเคร�อง

เตมสารหลอล�นในจดท�กาหนด 3 คร/ ง

อปกรณเตมสารหลอล�น

Mobilux EP2

10

5 หลอล�น แกนหมนของเคร�องชวยยก

เตมสารหลอล�นในจดท�กาหนด 3 คร/ ง

อปกรณเตมสารหลอล�น

Kluber GL261

5

65

บทท� 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

งานวจยน/ ไดดาเนนงานตามลาดบของวธการดาเนนการวจย โดยมวตถประสงคเพ�อเพ�มประสทธภาพทางการผลตดวยการบารงรกษาดวยตนเอง ในกระบวนการผลตการตดแบงแผนฟลม โดยแนวคดการลดความสญเปลาในกระบวนการผลตดวยแนวคด ECRS เพ�อวเคราะหในแตละกจกรรมยอยท�เกดข/นในกระบวนการเพ�อทาการปรบปรง และเปรยบเทยบกระบวนการกอนและหลงการปรบปรง จากน/นกาหนดแผนการทาความสะอาก แผนการตรวจเชค และแผนการเตมสารหลอล�น เพ�อใหพนกงานสามารถดแลและทาการแผนการบารงรกษาเคร�องจกรไดโดยพนกงานผลต ผลการวจยสรปไดดงน/

สรปผลการวจย วตถประสงคขอท�1 เพ�อเพ�มประสทธภาพของสายการผลตเคร�องจกรสาหรบกระบวนการตดแบงแผนฟลม พบวาสามารถเพ�มประสทธภาพการผลต โดยการลดความสญเปลาท�เกดข/นในกระบวนการผลตโดยใชเคร�องมอ ECRS เพ�อทาการวเคราะหและปรบปรงกระบวนการทางานในข/นตอนตาง ๆ คอ ข/นตอนการตรวจสอบและลงขอมลในระบบคอมพวเตอรโดยการเปล�ยนวธการปฏบตงานเพ�อใหงายตอการใชงานและไมเปนการทางานซ/ าซอน การกาหนดและต/งคาการพมพปายแสดงหมายเลขใหพมพออกมาโดยอตโนมตหลงจากท�จบกระบวนการผลต และการลดข/นตอนการปฏบตงานใหทางานไดงายและรวดเรวข/น รวมถงเวลาการรอคอยท�เกดข/นระหวางการปฏบตงานของพนกงานผลตและเคร�องจกร โดยสรปเวลารวมในการทางานในกระบวนการผลตลดลงได จาก 1280 วนาท เปน 1115 วนาท คดเปน 12.89% ทาใหพนกงานผลตมเวลาเหลอเพ�อไปทากจกรรมท�เพ�มมลคาอ�น ๆ ได เชน การฝกอบรมเพ�มเตมทกษะของพนกงาน และการทากจกรรมท�สามารถเพ�มมลคาใหกบบรษทและพนกงาน โดยในสวนของข/นตอนกระบวนการผลตเวลาเฉพาะในข/นตอนน/สามารถลดลงไดจาก 790 วนาท เปน 625 วนาท คดเปน 20.88% ถาคานวนเปนรอบจานวนการทางานในการทางาน 1 วน (480 นาท หรอ 28800 วนาท) โดยหกเวลาประชมในชวงของการเปล�ยนกะ 15 นาท สามารถคานวนจานวนมวนฟลมท�สามารถผลตได จาก 35 มวน เปน 44 มวน คดเปน 25.7% วตถประสงคขอท� 2 เพ�อจดทามาตราฐานสาหรบการบารงรกษาดวยตนเองของสายการผลตเคร�องจกรสาหรบกระบวนการตดแบงแผนฟลม พบวาสามารถกาหนดมาตราฐาน

66

ในการบารงรกษาดวยตนเองออกเปน 3 สวน เพ�อคงประสทธภาพการทางานของเคร�องจกร และอปกรณตาง ๆ ท�ใชในกระบวนการผลต คอ การกาหนดแผนการทาความสะอาดเคร�องจกร การกาหนดแผนการตรวจเชคเคร�องจกร และแผนการเตมสารหลอล�นใหกบเคร� องจกรพรอมท/งจดการฝกอบรมใหกบพนกงานในการปฏบตตามมาตราฐานตาง ๆ โดยสรปประสทธภาพ การทางานของเคร�องจกรสงข/นกวาเดมหลงจากการดาเนนงานจาก 43% เปน 45.2% เม�อเทยบกบประสทธภาพยอนหลง 24 เดอน และความสญเสยท�เกดข/นกบกระบวนการผลตลงนอยลง

ภาพท� 21 ประสทธภาพการผลตของกระบวนการตดแบงแผนฟลมยอนหลง 24 เดอน จากขอสงเกตอาจเกดผลลพธทางออมดงตอไปน/ นอกเหนอจากผลการปรบปรงท�วดเปนรอยละหรอเปนปรมาณสนคาท�ไดแลว ผวจยพบวามผลลพธเชงบวกทางออมเกดข/นหลายประการ เชน 1. พนกงานสามารถนาความรท�ไดจากการนาเทคนค ECRS ท�มาวเคราะหปรบปรงไปประยกตใชกบกระบวนการอ�น ๆ ไดอก 2. พนกงานสามารถใชเวลามเหลอนามาปรบปรงหรอทาการฝกอบรมในหวขออ�น ๆ ไดเพ�อเปนการเพ�มความรความสามารถของพนกงาน 3. พนกงานไดเรยนรและสามารถดแลรกษาเคร�องจกรไดดวยตวพนกงานเอง 4. พนกงานฝายผลต และพนกงานซอมบารง เกดความความสมพนธ และเขาใจถงลกษณะงาน จงใหความชวยเหลอซ� งกนและกน

67

อภปรายผลการวจย จากการศกษาเก�ยวกบการเพ�มประสทธภาพทางการผลตดวยการบารงรกษาดวยตนเอง กรณศกษาโรงงานอตสาหกรรมแหงหน�งในนคมอตสาหกรรมอสเทรนซบอรด (ระยอง) โดยใชแนวคดการลดความสญเปลาของกระบวนการดวยเคร�องมอ ECRS ใชจดทามาตราฐานการทางานเพ�อใหพนกงานสามารถดแลรกษาเคร�องจกรไดดวยตวเองโดยการกาหนดแผนทาความสะอาด การตรวจสอบ และการเตมสารหลอล�นใหกบเคร�องจกร ทาใหสามารถลดเวลาจาก 1280 วนาท เปน 1115 วนาท คดเปน 12.89% โดยการลดความสญเปลาของกระบวนการผลตสามารถลดลงไดจาก 790 วนาท เปน 625 วนาท คดเปน 20.88% คานวนเปนรอบจานวนการทางานในการทางาน 1 วนหลงจากหกเวลาในชวงการเปล�ยนกะ 15 นาท สามารถผลตได จาก 35 มวน เปน 44 มวน คดเปน 25.7% และหลงจากการกาหนดแผนการบารงรกษาดวยตนเอง สามารถทาใหประสทธภาพการผลตและประสทธภาพของเคร�องจกรเพ�มข/น ซ� งสอดคลองกบวรรณกรรมท�เก�ยวของของ สพฒตรา เกษราพงศ (2551) ท�ไดทาการ เพ�มอตราการผลตในสายการผลตหมอหงขาวโดยประยกตใชเทคนคการปรบปรงวธการทางาน และจดสมดลสายการผลต สายการผลตประกอบดวย 6 สถานงาน และพบวาสถานท� 2 ม 2 งานยอยท�เปนคอขวด คอการทาสน/ามนและการข/นรปช/นงาน จากกการวเคราะหพบวาเกดจากการจดอปกรณและพ/นท�การปฏบตงาน พนกงานมการเคล�อนไหวไมเหมาะสมและขาดการสมดลของสายการผลต ทาการปรบปรงโดยการปรบเปล�ยนต�าแหนงการวางอปกรณ และพ/นท�ปฏบตงานปรบปรงวธการทางานของพนกงานโดยการหาเวลามาตราฐาน รอบเวลาการผลต และปรบ ความสมดลของสายการผลต ผลทาใหโรงงานกรณศกษาสามารถผลตหมอหงขาวไดเพ�มข/น จากเดม 1,099 ใบตอวน เปน 1,471 ใบตอวน และ มาโนช ทองเจอ และคณะ (2555) ท�ไดทา การประยกตใชระบบการบารงรกษาแบบทวผลเพ�อเพ�มประสทธภาพการทางานโดยรวมของเคร�องจกรในกระบวนการผลตช/นสวนตวถงรถยนต แบบอตโนมต โดยประยกตใช 4 จาก 8 ข/นตอนของหลกการของเสาการบารงรกษาดวยตนเอง คอ เตรยมการทาความสะอาดเพ�อคนหาจดบกพรอง กาหนดมาตรการและดาเนนการแกไขจดท�กอใหเกดความสกปรกและตาแหนงท�ยากลาบากในการปฏบตงาน และการจดทาเกณฑมาตรฐานในการตรวจเชคและการทาความสะอาด ผลการดาเนนการพบวาประสทธภาพโดยรวมของเคร�องจกรเพ�มข/น 12.85% และอตราการขดของของเคร�องจกรลดลง 1.29%

68

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะสาหรบผบรหาร 1. เพ�อใหการปฏบตงานมประสทธภาพมากท�สด ในระดบบรหารตองใหความรวมมอและออกนโยบาย เพ�อใหการดาเนนการเปนไปอยางราบร�น รวมท/งไดรบการยอมรบและ ความรวมมอกบทก ๆ ฝาย 2. สรางแรงจงใจใหกบพนกงานท�ปฏบตการในการเพ�มประสทธภาพการผลต เพ�อใหพนกงานตอบรบกบการเปล�ยนแปลงรวมถงการปรบปรง โดยใหพนกงานเกดขวญและกาลงใจในการทางาน เชน ใหโบนสกบพนกงานท�สามารถปฏบตงานไดตามเปาหมาย หรอใหรางวลกบพนกงานท�ปฏบตงานไดตามเปาหมาย ซ� งการใหรางวลจงใจท�เหมาะสมกบพนกงานจะทาใหบรษทไดรบการยอมรบจากพนกงานท�ดและสงผลใหประสทธภาพการดาเนนงานดข/นในทก ๆ ดาน ขอเสนอแนะสาหรบผปฏบตงาน 1. ผดาเนนการปรบปรงควรจะเปนผท�มหนาท�และอานาจควบคมส�งการเพ�อใหการดาเนนการเปนไปอยางมประสทธภาพและการยอมรบจากพนกงานท�ปฏบตงาน และเปล�ยนแนวคดจากการท�พนกงานฝายผลตมหนาท�ในการผลตสนคาออกมาในแตละวนและใหทางหนวยงาน ซอมบารงเปนผดแลเคร�องจกรเพยงอยางเดยว มาเปนเคร�องจกรของพนกงานพนกงานเปนผดแลและตรวจสอบเพ�อใหเคร�องจกรอยในสภาพท�พรอมและทางานไดอยางมประสทธภาพสงสด 2. วางแผนการฝกอบรมเพ�อเพ�มทกษะตลอดจนความพรอมของผปฏบตงาน เพ�อใหเกดประโยชนสงสดกบพนกงานและเคร�องจกรดวยแนวคดการบารงรกษาดวยตวเอง

ขอเสนอแนะในการวจยคร5งตอไป 1. การวจยคร/ งน/ เปนการวจยเพยง 1 กระบวนการผลตเทาน/น ดงน/นจงควรนารปแบบการวจยดงกลาวไปประยกตใชกบกระบวนการอ�น ๆ ในหนวยงานหลก หรอหนวยงานสนบสนน เพ�อจะไดลดความสญเปลาในกระบวนการ และผปฏบตงานสามารถทาการดแลหรอบารงรกษา ไดดวยตวเองเพ�อเปนการเพ�มประสทธภาพการทางานขององคกรไดดมากข/น 2. กาหนดชวงเวลาในการฝกอบรมเพ�อทบทวนและใหความรกบพนกงานเปนประจา เพ�อเพ�มทกษะของพนงงานในการตรวจสอบและสามารถพบเหนความผดปกตท�เกดข/นกบเคร�องจกรไดอยางรวดเรว

69

บรรณานกรม

จนทรศร สงหเถ�อน. (2551). ความหมายของแผนภมกระบวนการผลต. เขาถงไดจาก http://pirun.ku.ac.th/~fengcsr/courses/2008_01/206341/ch8.pdf จตรา พ�งพานช. (2555). วงจร PDCA. เขาถงไดจาก http://misweb.csc.ku.ac.th/OASKM/?p=195 ณรงค ต/งระดมสน. (2547). การเพ�มประสทธผลโดยรวมของเคร� องจกร ดวยการบารงรกษา ดวยตนเอง: กรณศกษาโรงงานเหลกแผน. กรงเทพฯ: ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ธาน อวมออ. (2546). การบารงรกษาทวผลแบบทกคนมสวนรวม (พมพคร/ งท� 2). กรงเทพฯ: สถาบนเพ�มผลผลตแหงชาต. ธาน อวมออ. (2547). การบารงรกษาดวยตนเอง. กรงเทพฯ: สถาบนเพ�มผลผลตแหงชาต. พรรณ หอมทอง. (2556). แนวคดการลดความสญเปลาในกระบวนการผลตดวยแนวคด ECRS. เขาถงไดจาก http://www.thailandindustry.com/guru/view.php?id=19136&section=9. พรหมศร เฮประโคน และจตรา รกจการพานช. (2555). การปรบปรงระบบการบารงรกษาจกรเยบ ผาในโรงงานผลตเส8อผาสาเรจรป. กรงเทพฯ: ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พชญนนท เตมยชาต. (2553). การประยกตใชการจดการบารงรกษาเชงทวผล เพ�อเพ�มประสทธภาพ การผลต: กรณศกษา โรงงานผผลตช8นสวนอเลกทรอนกส. กรงเทพฯ: ภาควชา วศวกรรมเคร�องกล คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร. มาโนช รทนโย. (2549). ความหมายของประสทธผลโดยรวมของเคร� องจกรอปกรณ. เขาถงไดจาก https://www.rmuti.ac.th/faculty/production/ie/html/Oee.htm มาโนช ทองเจอ, ณชกล ไชยศร, บรรรหาญ ลลา และชยธช เผอกสามญ. (2555). การปรบปรง ประสทธภาพของสายการผลตช8นสวนตวถงรถยนตดวยการบารงรกษาดวยตนเอง. กรงเทพฯ: ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลย เทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. ศมาพร อวยศลป. (2551). ความหมายของการบารงรกษาทวผลแบบทกคนมสวนรวม. เขาถงไดจาก http://simapornmarketing.blogspot.com/ สน�น เถาชาร. (2554). ความหมายและประโยชนของการบารงรกษาทวผลแบบทกคนมสวนรวม. เขาถงไดจาก http://tpmjapan.blogspot.com/2011/03/blog-post_22.html สพฒตรา เกษราพงศ. (2551). การเพ�มอตราการผลตในสายการผลตหมอหงขาวโดยประยกตใช

70

เทคนคการปรบปรงวธการทางานและจดสมดลสายการผลต. กรงเทพฯ: ภาควชา วศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรปทม. สพาลตร สมเขาใหญ. (2557). วงจรคณภาพ (PDCA) เขาถงไดจาก https://www.gotoknow.org/posts/578447 อตวณณ กรตอมรลกษณ. (2557). การจดต8งระบบการบารงรกษาเชงปองกนเพ�อปรบปรง ประสทธภาพของเคร� องเปาขวดและแกลลอนพลาสตก. กรงเทพฯ: ภาควชาเทคโนโลย วศวกรรม วทยาลยเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลา พระนครเหนอ. อรอมา กอสนาน, จกรกรช คงทนแท, อษารตน อนจาปา และอญชล สพทกษ. (2554). การปรบปรงแผนการบารงรกษาเชงปองกนและการจดทาคมอการบารงรกษาดวยตนเอง สาหรบเคร�องพนฉลาก: กรณศกษา โรงงานไทยน8าทพย จากด. ปทมธาน: ภาควชา วศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.

71

ภาคผนวก

72

ภาคผนวก ก แบบฟอรมการเกบขอมล

ตารางท� 12 แบบฟอรมการเกบขอมลในกระบวนการผลตในแตละกจกรรม

ลาดบ

กจกรรม

แบบฟอรมการเกบขอมลในกระบวนการผลตในแตละกจกรรม

เวลา กจกรรมเก�ยวของกบคน เคร�องจกร พนกงาน

วนาท

วนาท

การปฏบตงาน

การตรวจสอบ

การเคล�อนท�

การรอคอย

การจดเกบ

73

พนกงาน หมายเหต

73

ตารางท� 13 แบบฟอรมการบนทกเวลาการทางานเพ�อหาคาเฉล�ย

ข5นตอนท�

คร5งท�สงเกต เวลารวม เวลาเฉล�ย

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (วนาท) (วนาท) 1 2 3 4 5 6 7 8 9

ตารางท� 14 แบบฟอรมการสรางแผนการทาความสะอาดและการตรวจสอบ

กจกรรม ประเภท อปกรณของเคร�องจกร

มาตราฐานหลงจากปฏบตงาน

เคร�องมออปกรณ ปายแสดงจด ระยะเวลา

1

2

3

4

5

6

7

8

9

74

ตารางท� 15 แบบฟอรมการสรางแผนการหลอล�นเคร�องจกร

กจกรรม ประเภท อปกรณของเคร�องจกร

มาตราฐานหลงจาก

ปฏบตงาน เคร�องมออปกรณ ชนด

ปายแสดงจด ระยะเวลา

1

2

3

4

5

6

7

8

9

75

ภาคผนวก ข กจกรรมการปรบปรง และใหความรกบพนกงาน

76

ภาพท� 22 ทมงานรวมวเคราะหปญหาเพ�อปรบปรงกระบวนการผลต

ภาพท� 23 แสดงพ/นท�ในกระบวนการผลต

77

ภาพท� 24 พนกงานสวนสนบสนนดนพาเลทมวนฟลมเขาพ/นท�การผลต

ภาพท� 25 พนกงานใชกรรไกรตดเพ�อเปล�ยนมวนงาน

78

ภาพท� 26 พนกงานตรวจสอบมวนงานหลงจากเคร�องจกรทางานเสรจ

ภาพท� 27 พนกงานเตรยมการผลตท�เคร�องจกร

79

ภาพท� 28 เตรยมแกนพลาสตกท�เคร�องจกรเพ�อลดเวลาการปฏบตงาน

ภาพท� 29 ปรบปรงโปรมแกรมใหพมพปายแสดงหมายเลขโดยอตโนมต

ภาพท� 30 ผวจยอบรมข/นตอนการบารง

ผวจยอบรมข/นตอนการบารงรกษาดวยตนเอง

80

81

ภาคผนวก ค มาตราฐานการบารงรกษาเคร�องจกร

82

ภาพท� 31 มาตราฐานการทาความสะอาด และการบนทกขอมล

ภาพท� 32 มาตราฐานการเตมสารหลอล�น และการบนทกขอมล

83

ภาคผนวก ง การตรวจสอบอกขราวสทธ:

84

การตรวจสอบอกขราวสทธ

85