08 Mart 2010 Elazığ depremi, Doğu Anadolu Fay Sisteminin Gelecek Deprem Potansiyeli-Planlama ve...

48
1 08 Mart 2010 Elazığ depremi, Doğu Anadolu Fay Sisteminin Gelecek Deprem Potansiyeli-Planlama ve Zarar Azaltma ÇalıĢmaları 08.03.2010 Dr. Ramazan DEMĠRTAġ BAġBAKANLIK Afet ve Acil Durum Yönetimi BaĢkanlığı Deprem Dairesi BaĢkanlığı Doğu Anadolu Fay Sistemi ve Gelecek Deprem Potansiyeli (Ek-1) 08 Mart 2010 günü, saat 04:32'de, Kovancılar (Elazığ) merkezli, 6.0 09:47’de 5.6 ve 13:02’de 5.3 büyüklüğünde orta büyüklükte üç deprem olmuştur. Deprem, Elazığ ve civarında şiddetli olarak hissedilmiştir. 08 Mart 2010 tarihi itibariyle Elazığ’da 61 kişi hayatını kaybetmiş ve Kovancılar’a bağlı köylerde çok sayıda kerpiç yığma yapı yıkılmış hasar görmüştür. Deprem, 50 km uzunluktaki Palu-Hazar segmentinin Kuzeydoğu ucuna yakın kesimde, Kovancılar civarında yer alan ikincil fay hatları üzerinde meydana gelmiştir. Palu-Sincik Parçası, 50 km uzunlukta Palu-Hazar ve 85 km uzunlukta Hazar-Sincik olmak üzere iki fay parçasından oluşmaktadır. PALU-SĠNCĠK fay parçası üzerinde, 214 yıl önce, 1789 yılında, 51 bin kiĢinin ölümüne neden olan çok büyük bir deprem olmuştur. Palu-Hazar fay parçası üzerinde, tarihsel dönemde, en son 1874 yılında M=7.1; aletsel dönemde, 25 Mart 1997 yılında, 4.9 büyüklüğünde bir deprem olmuştur. 13 Temmuz 2003 günü, 5.7 büyüklüğünde depreme neden olan Hazar-Sincik fay parçası üzerinde ise, tarihsel dönemde, en son 1875 yılında M=6.7; aletsel dönemde ise en son 1905 yılında M=6.8 büyüklüğünde bir deprem olmuştur. Toplam uzunluğu 580 km olan ve uzunlukları 50 km ile 145 km arasında değişen 6 ayrı fay parçasından oluşan Doğu Anadolu Fay Sisteminin ana hattı boyunca, sırasıyla (1) Karlıova-Bingöl fay parçası (65 km): 1866, 1971; (2) Palu-Sincik fay parçası (135 km): 1789; (2a) Palu-Hazar fay parçası: 1874; 1 Mayıs 2003’de Palu-Hazar fay parçasının kuzeybatısında, Karakoçan civarında 6.0; (2b) Hazar-Sincik fay parçası: 1875; (3) Çelikhan-Gölbaşı fay parçası (50 km) 1893; (4) Gölbaşı-Türkoğlu fay parçası (90 km): 1114, 1513; (5) Türkoğlu-Hatay fay parçası: 1822 ve 1872 yıllarında büyüklükleri 6.8 ile 7.8 arasında büyük depremler olmuştur (Ek-1). Bu büyüklükte depremlerin yinelenme aralıkları ortalama 200-250 yıl arasında değişmektedir. Doğu

Transcript of 08 Mart 2010 Elazığ depremi, Doğu Anadolu Fay Sisteminin Gelecek Deprem Potansiyeli-Planlama ve...

1

08 Mart 2010 Elazığ depremi, Doğu Anadolu Fay Sisteminin Gelecek Deprem Potansiyeli-Planlama ve Zarar Azaltma ÇalıĢmaları

08.03.2010

Dr. Ramazan DEMĠRTAġ

BAġBAKANLIK Afet ve Acil Durum Yönetimi BaĢkanlığı

Deprem Dairesi BaĢkanlığı Doğu Anadolu Fay Sistemi ve Gelecek Deprem Potansiyeli (Ek-1)

08 Mart 2010 günü, saat 04:32'de, Kovancılar (Elazığ) merkezli, 6.0

09:47’de 5.6 ve 13:02’de 5.3 büyüklüğünde orta büyüklükte üç deprem olmuştur. Deprem, Elazığ ve civarında şiddetli olarak hissedilmiştir. 08 Mart 2010 tarihi itibariyle Elazığ’da 61 kişi hayatını kaybetmiş ve Kovancılar’a bağlı köylerde çok sayıda kerpiç yığma yapı yıkılmış hasar görmüştür.

Deprem, 50 km uzunluktaki Palu-Hazar segmentinin Kuzeydoğu ucuna

yakın kesimde, Kovancılar civarında yer alan ikincil fay hatları üzerinde meydana gelmiştir.

Palu-Sincik Parçası, 50 km uzunlukta Palu-Hazar ve 85 km uzunlukta

Hazar-Sincik olmak üzere iki fay parçasından oluşmaktadır. PALU-SĠNCĠK fay parçası üzerinde, 214 yıl önce, 1789 yılında, 51 bin kiĢinin ölümüne neden olan çok büyük bir deprem olmuştur.

Palu-Hazar fay parçası üzerinde, tarihsel dönemde, en son 1874 yılında

M=7.1; aletsel dönemde, 25 Mart 1997 yılında, 4.9 büyüklüğünde bir deprem olmuştur. 13 Temmuz 2003 günü, 5.7 büyüklüğünde depreme neden olan Hazar-Sincik fay parçası üzerinde ise, tarihsel dönemde, en son 1875 yılında M=6.7; aletsel dönemde ise en son 1905 yılında M=6.8 büyüklüğünde bir deprem olmuştur.

Toplam uzunluğu 580 km olan ve uzunlukları 50 km ile 145 km arasında

değişen 6 ayrı fay parçasından oluşan Doğu Anadolu Fay Sisteminin ana hattı boyunca, sırasıyla (1) Karlıova-Bingöl fay parçası (65 km): 1866, 1971; (2) Palu-Sincik fay parçası (135 km): 1789; (2a) Palu-Hazar fay parçası: 1874; 1 Mayıs 2003’de Palu-Hazar fay parçasının kuzeybatısında, Karakoçan civarında 6.0; (2b) Hazar-Sincik fay parçası: 1875; (3) Çelikhan-Gölbaşı fay parçası (50 km) 1893; (4) Gölbaşı-Türkoğlu fay parçası (90 km): 1114, 1513; (5) Türkoğlu-Hatay fay parçası: 1822 ve 1872 yıllarında büyüklükleri 6.8 ile 7.8 arasında büyük depremler olmuştur (Ek-1). Bu büyüklükte depremlerin yinelenme aralıkları ortalama 200-250 yıl arasında değişmektedir. Doğu

2

Anadolu fayı üzerinde 1100-2010 arasında, 3-4 deprem dizisi halinde büyük depremler olmuştur.

Doğu Anadolu Fay Sistemi'nin farklı fay parçaları üzerinde olan en son

depremlerden günümüze kadar geçen süreler irdelenecek olursa; sırasıyla 144 yıl, 39 yıl, 221 yıl, 136 yıl, 135 yıl, 117 yıl, 497 yıl ve 188 yıl elde edilir. Görüldüğü üzere Çelikhan-Türkoğlu fay parçasında en son depremden bu yana 497 yıl geçmiştir.

Sonuç olarak, 08 Mart 2010 Elazığ depremler, Doğu Anadolu Fayının ana hattı üzerinde değil, ana fay hattına yarı paralel uzanan ikincil küçük faylar üzerinde olmuştur. 1 Mayıs 2003 Bingöl, 13 Temmuz 2003 Doğanyol ve 08 Mart 2010 Kovancılar depremleri, son 200-500 yıldır suskun olan Doğu Anadolu Fay Sistemi'nin depremsellik açısından etkin bir döneme girdiğini ve Palu-Sincik fay ve Çelikhan-Türkoğlu parçalarının çok büyük deprem riski taşıdığını göstermektedir. Doğu Anadolu Fay Sistemi Üzerinde Deprem Tehlikesi Yüksek Olan Kırsal Alanlarda Konutların Rehabilitasyonu Projesi (Ek-2)

Afetlerin önlenmesi veya zararlarının azaltılması, yapı tekniğinden kentsel planlamaya, yasal ve idari yapıdan eğitime kadar birçok yönden ele alınmalıdır. Ancak hangi boyutta değerlendirilirse değerlendirilsin mevcut yapı stokunun niteliği göz önünde tutulması gereken en önemli konudur. Afetin büyüklüğü, riskli alandaki yapının teknik standarda uygunluğuna göre değişmektedir. Depremler söz konusu olduğunda bu daha da belirgin bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Ülkemizdeki plansız ve teknik standartların altındaki yapılaşmanın büyüklüğü dikkate alındığında, olası depremler nedeniyle afet riski taşıyan alanların tespit edilmesinin ve bu alanlarda afet önleyici veya zarar azaltıcı önlemlerin alınmasının ne denli önemli olduğu görülecektir.

Bu bağlamda, deprem tehlikesi yüksek olan kırsal alanlarda bulunan ve olası bir depremde yıkılacak veya ağır hasar görecek konutların tespit edilerek bu konutların yerine deprem olmadan yenilerinin yapılmasıyla oluşabilecek afet zararların en aza indirilmesini amaçlayan ve Deprem Tehlikesi Yüksek Olan Kırsal Alanlarda Konutların Rehabilitasyonu Projesi olarak adlandırılan bir proje planlanmıştır. Proje Alanı – Pilot Alanlar: Olası depremler nedeniyle risk altında olan tüm kırsal yerleşim alanları proje kapsamında kalmakla beraber Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde belirlenen riskli fay parçalarında üretilen iki deprem senaryosuna göre öncelikli iki proje alanı belirlenmiştir.

Ülkemizdeki ana fay kuşaklarından Doğu Anadolu Fayı pilot proje alanı olarak seçilmiştir. Güneyde Hatay sınırlarından başlayarak kuzeydoğuya doğru uzanarak Elazığ’a ulaşan bu fay zonu, uzunlukları 50 km ile 145 km

3

arasında değişen 6 ayrı parçadan oluşmakta ve toplam 580 km uzunluğundadır. Doğu Anadolu Fayı üzerinde yer alan ve büyük deprem tehlikesi içeren Palu-Sincik ve Gölbaşı-Türkoğlu fay parçası senaryo alanı olarak seçilmiştir. Bu alanlardan Gölbaşı-Türkoğlu senaryosunda yer alan X şiddetinde etkiye maruz ağır ve orta hasar görecek konutların bulunduğu alan ise pilot proje alanı olarak belirlenmiştir. Metodoloji: Riskli fay parçaları belirlendikten sonra bu fay parçalarının etkisi altındaki yerleşim alanlarına ait veriler ile senaryo depreme ilişkin sismolojik veriler coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak değerlendirilmiş, senaryo depremlerin etki zonları hesaplanmış ve bu depremler sonucunda oluşacak sosyal ve ekonomik kayıplar belirlenmiştir.

Pilot proje alanı olarak seçilen 135 km uzunluğundaki Palu-Sincik ve 90 km uzunluğundaki Gölbaşı-Türkoğlu fay parçasının kırılmasıyla oluşan 7.4 ve 7.0 büyüklüğündeki iki ayrı deprem senaryosu sonucunda meydana gelen sosyal ve ekonomik kayıp ile götürülecek hizmet bedeli toplamı, bölgedeki konutların rehabilitasyonu için harcanacak toplam rakamla mukayese edilmiştir. Sonuçlar: 7.0 ve 7.4 büyüklüğündeki iki depremin merkez üslerinde oluşturacağı etki X şiddetindedir. Bu noktadan uzaklaştıkça şiddet düşecek ama etkilenecek nüfus artacaktır. İki depremden toplam 774 bin vatandaşımızın etkileneceği, bunlardan 114 bin kişinin ölebileceği ve 324 bin kişinin de yaralanabileceği hesaplanmıştır.

Birinci senaryoda 55 bin ve ikinci senaryoda ise 95 bin olmak üzere toplam 150 bin konutun etkileneceği kabul edilmektedir. Etkilenecek bu konutların yerine 75 m2, 90 m2 ve evini yapana yardım yöntemi ile üç ayrı seçenekte konutların yapılması öngörülerek her biri için ayrı ayrı maliyet hesabı yapılmıştır. Bu hesaplamalara altyapı masrafları dahil edilmemiştir. Her bir tip için toplam maliyet sırası ile 3.6 milyar USD, 4.3 milyar USD ve 2.2 milyar USD dır.

Zarar önleyici ve azaltıcı önlemler alınmadığında iki deprem sonrasında ortaya çıkacak arama-kurtarma, enkaz kaldırma, acil yardım ve sağlık, iaşe-ibate, çadır ve geçici iskan gibi hizmetlerin toplam maliyeti 2.7 milyar USD olarak hesaplanmıştır

4

EK-1

Doğu Anadolu Fay Sistemi’ne ait ana fay segmentleri ve 1100 – 2010 yılları arasında olmuĢ M>7.0 deprem serileri.

1

Şekil-1: Doğu Anadolu Fay Sistemi’ne ait ana fay segmentleri ve 1100 – 2010 yılları arasında olmuş M>7.0 deprem serileri.

Karlıova

Genç

Palu

Sivrice

Doğanyol

Pötürge

Sincik

ÇelikhanDoğanĢehir

GölbaĢı

Pazarcık

Türkoğlu

Islahiye

Hassa

Kırıkhan

Altınözü

HATAY

K.MARAġADIYAMAN

MALATYA

ELAZIĞ

BĠNGÖL

Yedisu

Karakoçan

Karlıova-Bingöl65 km

1866, 1971

SĠSMĠKBOġLUK

1789

Palu - Hazar50 km1874

Hazar - Sincik85 km1875GölbaĢı-Türkoğlu

90 km1513, 1114

Çelikhan-GölbaĢı50 km

1893, 1905

Türkoğlu-Antakya

145 km

18721822

Ölü Deniz

SĠSMĠKBOġLUK

2

Şekil-1: Doğu Anadolu Fay Sistemi’ne ait ana fay segmentleri ve 1100 – 2010 yılları arasında olmuş M>7.0 deprem serileri.

GölbaĢı-Türkoğlu

1114, 1513

Hazar - Sincik

1789

Türkoğlu-Antakya

1822

Palu - Hazar

1874

Hazar - Sincik

1875

Karlıova-Bingöl

1866

Türkoğlu-Antakya

1872

Çelikhan-GölbaĢı

1893, 1905

Karlıova-Bingöl

1971

Bingöl

1 Mayıs 2003

GölbaĢı-Türkoğlu

SĠSMĠK BOġLUK

Bingöl-Palu

SĠSMĠK BOġLUK

1

EK-2

Doğu Anadolu Fay Sistemi Üzerinde Deprem Tehlikesi Yüksek Olan Kırsal Alanlarda Konutların Rehabilitasyonu Projesi

2

T.CT.C

BayBayıındndıırlrlıık ve k ve İİskan Bakanlskan Bakanlığıığı

Afet Afet İşİşleri Genel Mleri Genel Müüddüürlrlüüğğüü

1.1. PROJENPROJENĠĠN AMACIN AMACI

2.2. ÜÜLKEMLKEMĠĠZZĠĠN DEPREMSELLN DEPREMSELLĠĞĠĠĞĠ

3.3. DEPREMLERDE MALDEPREMLERDE MALĠĠ ve SOSYAL KAYIPLARve SOSYAL KAYIPLAR

4.4. TANIMLAR TANIMLAR

5.5. GGÖÖLBALBAġġI I -- TTÜÜRKORKOĞĞLU DEPREM SENARYOSU VE SONULU DEPREM SENARYOSU VE SONUÇÇLARILARI

6.6. PALU PALU -- SSĠĠNCNCĠĠK DEPREM SENARYOSU VE SONUK DEPREM SENARYOSU VE SONUÇÇLARILARI

7.7. ÇÖÇÖZZÜÜM: KONUTLARIN REHABM: KONUTLARIN REHABĠĠLLĠĠTASYONUTASYONU

8.8. ÖÖNCEDEN TEDBNCEDEN TEDBĠĠR ALINMASI HALR ALINMASI HALĠĠNDE SANDE SAĞĞLANACAK LANACAK

TASARRUFLARTASARRUFLAR

9.9. PROJEDENPROJEDEN SASAĞĞLANACAKLANACAK MALMALĠĠ VE SOSYAL KAZANVE SOSYAL KAZANÇÇLARLAR

10.10. PROJENPROJENĠĠN UYGULAMA AN UYGULAMA AġġAMALARIAMALARI

SUNUMUN SUNUMUN İİÇÇERERİĞİİĞİ

3

PROJENPROJENİİN AMACIN AMACI

1 - DEPREM TEHLĠKESĠ YÜKSEK BÖLGELERDE, OLASI

DEPREMLERDE, ÖZELLĠKLE KIRSAL ALANLARDA YIKILMASI VEYA

AĞIR HASAR GÖRMESĠ MUHTEMEL KONUTLARIN TESPĠT

EDĠLMESĠ,

2 - DEPREM OLMADAN KONUTLARIN YENĠLENMESĠ VE

ZARARLARIN EN AZA ĠNDĠRĠLMESĠDĠR.

KIRSAL ALANLARDAKKIRSAL ALANLARDAKİİ

MEVCUT YAPILARMEVCUT YAPILAR

4

5

BU PROJENBU PROJENĠĠN UYGULANMASI N UYGULANMASI ĠĠLE:LE:

•• DEPREM SONRASINDA DEPREM SONRASINDA ĠĠHTHTĠĠYAYAÇÇ DUYULAN;DUYULAN;

-- ARAMA KURTARMAARAMA KURTARMA,,

-- ACACĠĠL YARDIML YARDIM VE SAVE SAĞĞLIK HLIK HĠĠZMETLERZMETLERĠĠ, ,

-- ĠĠAAġġEE-- ĠĠBABATTEE,,

-- ENKAZ KALDIRMA,ENKAZ KALDIRMA,

-- ÇÇADIR VEADIR VE GEGEÇÇĠĠCCĠĠ ĠĠSKANSKAN

GGĠĠBBĠĠ HARCAMALARHARCAMALAR EN AZA EN AZA ĠĠNDNDĠĠRRĠĠLECEKLECEK, ,

6

BU PROJENBU PROJENĠĠN UYGULANMASI N UYGULANMASI ĠĠLE:LE:

•• YERLEYERLEġĠġĠMM YERYERĠĠ VE YAPI GVE YAPI GÜÜVENLVENLĠĞĠĠĞĠ SASAĞĞLANACAK,LANACAK,

•• SOSYAL KAYIPLAR EN AZA SOSYAL KAYIPLAR EN AZA ĠĠNDNDĠĠRRĠĠLECEK,LECEK,

•• DODOĞĞAL OLAYLARIN AFETE DAL OLAYLARIN AFETE DÖÖNNÜÜġġMESMESĠĠ ENGELLENEENGELLENECCEK,EK,

BBÖÖYLECE YLECE YARA SARMA DEYARA SARMA DEĞĠĞĠL YARA ALMAMA L YARA ALMAMA

POLPOLĠĠTTĠĠKASI KASI ĠĠLELE SOSYAL DEVLET SOSYAL DEVLET ĠĠLKELERLKELERĠĠ HAYATA HAYATA

GEGEÇÇĠĠRRĠĠLECEKLECEKTTĠĠRR..

ÜÜLKEMLKEMĠĠZZĠĠN DEPREMSELLN DEPREMSELLĠĞĠĠĞĠ

7

Deprem Bölgeleri Yüzölçümü (km2) (%) Nüfus (1990) (%) Tahmini Nüfus (1997) (%)

I.derece 328 995 42 25 052 683 44 28 498 740 45

II.derece 186 411 24 14 642 950 26 16 674 656 26

III.derece 139 594 18 8 257 582 15 9 334 138 15

IV.derece 97 894 12 7 534 083 13 8 129 711 13

V.derece 32 051 4 985 737 2 1 107 757 2

Toplam 784 945 56 473 035 63 745 000

DEPREMLERDE MALDEPREMLERDE MALĠĠ ve SOSYAL KAYIPLARve SOSYAL KAYIPLAR

8

• ÜLKEMİZDE 1900–2010 YILLARI ARASINDA HASAR

YAPAN 182 DEPREM OLMUŞTUR.

- YAKLAŞIK 650 BİN KONUT YIKILMIŞ VEYA AĞIR

HASAR GÖRMÜŞTÜR.

- 100 BİNİN ÜZERİNDE İNSANIMIZ HAYATINI

KAYBETMİŞTİR.

9

10

11

MARMARA DEPREMİNDE;

- 100 BİN KONUT AĞIR HASAR GÖRMÜŞ

- 18 BİN VATANDAŞIMIZ HAYATINI KAYBETMİŞ

- 26 BİN VATANDAŞIMIZ YARALANMIŞ VE

- ÜLKE EKONOMİSİNE MALİYETİ YAKLAŞIK

50 MİLYAR $’I BULMUŞTUR.

12

AFETLER TERTAFETLER TERTĠĠBBĠĠ HESABINDAN HER YIL ORTALAMA HESABINDAN HER YIL ORTALAMA

540540 TRTRĠĠLYON TLLYON TL

AFET ZARARLARINA HARCANMAKTADIR.AFET ZARARLARINA HARCANMAKTADIR.

TANIMLARTANIMLAR

13

RRİİSKSK == DEDEĞĞERER XX ETKETKİİLENME ORANILENME ORANI X X TEHLTEHLİİKEKE

CAN VE MAL KAYBI

ĠNSANLARIN VE ĠNSAN AKTĠVĠTELERĠNĠN

TEHLĠKE KARġISINDAKĠ, HASAR VEYA

ZARAR GÖRME EĞĠLĠMĠ

DODOĞĞAL VEYA TEKNOLOJAL VEYA TEKNOLOJĠĠK K

KKÖÖKENLKENLĠĠ OLAYLARIN HANGOLAYLARIN HANGĠĠ

BBÖÖLGELERDE, HANGLGELERDE, HANGĠĠ ZAMAN ZAMAN

ARALIKLARINDA VE HANGARALIKLARINDA VE HANGĠĠ

BBÜÜYYÜÜKLKLÜÜKLERDE MEYDANA KLERDE MEYDANA

GELEBGELEBĠĠLECELECEĞĠĞĠNNĠĠ ORTAYA ORTAYA

KOYMAYA YKOYMAYA YÖÖNELNELĠĠK K ÇÇALIALIġġMALAR,MALAR,

RİSKİ EN AZA İNDİRMEK

SENARYOSENARYO

ĠĠNSANLARIN VE YAPILARININ BULUNDUNSANLARIN VE YAPILARININ BULUNDUĞĞU BU BĠĠR R

YERLEYERLEġĠġĠM MERKEZM MERKEZĠĠNDE, BNDE, BĠĠR AFETR AFETĠĠN OLUN OLUġġTURACATURACAĞĞI I

MUHTEMEL ETKMUHTEMEL ETKĠĠLERLERĠĠNNĠĠN MEVCUT BN MEVCUT BĠĠLGLGĠĠLERE GLERE GÖÖRE RE

ÖÖNCEDEN BELNCEDEN BELĠĠRLENMESRLENMESĠĠ..

14

SaySayıısal Verilerin Toplanmassal Verilerin Toplanmasıı ve Analizive Analizi

Devlet Devlet ĠĠstatistik statistik

EnstitEnstitüüssüü Verileri Verileri

(N(Nüüfus,Konut Sayfus,Konut Sayııssıı

ve Tipleri)ve Tipleri)

RRİİSKLSKLİİ FAY PARFAY PARÇÇALARININ BELALARININ BELİİRLENMESRLENMESİİ

DEPREM ETKDEPREM ETKİİ ZONLARININ HESAPLANMASIZONLARININ HESAPLANMASI

MALMALİİ VE SOSYAL KAYIPLARVE SOSYAL KAYIPLAR

CoCoğğrafi Bilgi rafi Bilgi

Sistemleri Sistemleri

tekniklerinin tekniklerinin

kullankullanıılmaslmasıı

ANALANALĠĠZ VE DEZ VE DEĞĞERLENDERLENDĠĠRME ARME AġġAMALARIAMALARI

GGÖÖLBALBAġġII-- TTÜÜRKORKOĞĞLU LU

DEPREM SENARYOSUDEPREM SENARYOSU

15

FAYIN VE BÖLGENĠN UYDU GÖRÜNTÜSÜ

16

SENARYO 1 - ĠNCELEME ALANI DEPREMSELLĠĞĠ

SENARYO DEPREM ĠVME DAĞILIM HARĠTASI

17

X-IX-VIII ŞİDDETİNDE ETKİLENEN YERLEŞİM YERLERİ

SENARYO DEPREMDEN ETKĠLENECEK NÜFUS

ETKĠ ġĠDDETĠ NÜFUS ÖLÜ YARALI

VIII 151.740 12.000 35.000

IX 121.570 18.000 55.000

X 43.334 11.000 28.000

TOPLAM 316.644 41.000 118.000

18

25.00030.00062.407

10.1593.76110.6445.51618623.65619.0189.08934.300TOPLAM

1.57825602.5571334.4434.1353894.443X

6.0937822.4452.959539.8819.0521.25512.326IX

2.4882.7238.199009.3325.8317.44517.531VIII

B/AAHġAPYIĞMAB/AAHġAPYIĞMAB/AAHġAPYIĞMAġĠDDET

TOPLAM YAPI STOĞU AĞIR HASAR ORTA HASAR

SENARYO DEPREMDEN ETKĠLENECEK YAPILAR

PALUPALU--SSĠĠNCNCĠĠK K

DEPREM SENARYOSUDEPREM SENARYOSU

19

FAYIN VE BÖLGENĠN UYDU GÖRÜNTÜSÜ

20

SENARYO DEPREMĠN ĠVME DAĞILIM HARĠTASI

X-IX-VIII ġĠDDETLERĠNDEN ETKĠLENECEK YERLEġĠM YERLERĠ

21

SENARYO DEPREMDEN ETKĠLENECEK NÜFUS

ETKĠ ġĠDDETĠ NÜFUS ÖLÜ YARALI

VIII 185.796 16.000 48.000

IX 193.181 37.000 112.000

X 78.981 20.000 46.000

TOPLAM 457.958 73.000 206.000

36.00060.000105.000

8.5997.76619.6203.7161.70954.06517.18814.06973.685TOPLAM

1.1712.90701.8731.50614.2703.0444.41314.270X

3.7943.2236.0291.84320324.3145.6375.17530.343IX

3.6341.63613.5910015.4818.5074.48129.072VIII

B/AAHġAPYIĞMAB/AAHġAPYIĞMAB/AAHġAPYIĞMAġĠDDET

TOPLAM YAPI STOĞU AĞIR HASAR ORTA HASAR

SENARYO DEPREMDEN ETKĠLENECEK YAPILAR

22

ÇÖÇÖZZÜÜM : M :

KONUTLARIN REHABKONUTLARIN REHABĠĠLLĠĠTASYONUTASYONU

KIRSAL ALANDA UYGULANABKIRSAL ALANDA UYGULANABĠĠLECEK TLECEK TĠĠP P

PROJELERPROJELER

23

KIRSAL ALANDA UYGULANABKIRSAL ALANDA UYGULANABĠĠLECEK TLECEK TĠĠP PROJELERP PROJELER

24

GGÖÖLBALBAġġII-- TTÜÜRKORKOĞĞLU DEPREMLU DEPREMĠĠ KONUT MALKONUT MALĠĠYETLERYETLERĠĠ

(ALT YAPI HAR(ALT YAPI HARĠĠÇÇ))

25

PALU PALU -- SSĠĠNCNCĠĠK DEPREMK DEPREMĠĠ KONUT MALKONUT MALĠĠYETLERYETLERĠĠ

(ALT YAPI HAR(ALT YAPI HARĠĠÇÇ))

SENARYO DEPREMLER SENARYO DEPREMLER ĠĠÇÇĠĠN KONUT MALN KONUT MALĠĠYETYETĠĠ

(ALT YAPI HAR(ALT YAPI HARĠĠÇÇ))

2.2 Milyar $4.3 Milyar $3.6 Milyar $150.000TOPLAM

MALĠYET

1.4 Milyar $2.8 Milyar $2.3 Milyar $95.000

2. DEPREM

MALĠYETĠ

0.8 Milyar $1.5 Milyar $1.3 Milyar $55.000

1. DEPREM

MALĠYETĠ

E.Y.Y.

(15000 $)

90 m2

(29000 $)

75 m2

(24000 $)

Etkilenen

Konut Sayısı

3.Tip Proje2.Tip Proje1.Tip Proje

26

ÖÖNCEDEN TEDBNCEDEN TEDBĠĠR ALINMASI R ALINMASI

HALHALĠĠNDENDE

SASAĞĞLANACAK TASARRUFLARLANACAK TASARRUFLAR

ARAMAARAMA--KURTARMAKURTARMA

27

ENKAZ KALDIRMAENKAZ KALDIRMA

28

SASAĞĞLIK HLIK HİİZMETLERZMETLERİİ

29

ĠĠAAġġEE--ĠĠBATEBATE

30

ÇÇADIRADIR

GEGEÇÇĠĠCCĠĠ ĠĠSKANSKAN

31

32

PROJEDEN SAĞLANACAK

DEVLETİN MALİ

VE

SOSYAL KAZANÇLARI

DEVLETDEVLETİİN MALN MALİİ VE SOSYAL KAZANVE SOSYAL KAZANÇÇLARILARI

324.000114.0002.5 Milyar ($)TOPLAM KAZANCI

206.00073.0001.6 Milyar ($)2. SENARYOYA GÖRE

DEVLETĠN KAZANCI

118.00041.0000.9 Milyar ($)1.SENARYOYA GÖRE

DEVLETĠN KAZANCI

YARALIÖLÜMALĠ KAZANÇ

33

PROJENPROJENĠĠN GERN GERÇÇEKLEEKLEġġMESMESĠĠ

HALHALĠĠNDENDE

YOKYOK

YOKYOK

AZAZ

MALMALĠĠ PORTREPORTRE

E.Y.Y METODU 2.2 ME.Y.Y METODU 2.2 MĠĠLYAR $LYAR $

YOKYOK

TOPLAM 2.2 MTOPLAM 2.2 MĠĠLYAR $LYAR $

PROJE GERPROJE GERÇÇEKLEEKLEġġMEDEN MEDEN

DEPREM OLMASI HALDEPREM OLMASI HALĠĠNDENDE

YAKLAYAKLAġġIK 114 BIK 114 BĠĠN N ÖÖLLÜÜ

YAKLAYAKLAġġIK 324 BIK 324 BĠĠN YARALIN YARALI

YAKLAYAKLAġġIK 150 BIK 150 BĠĠN KONUT HASARIN KONUT HASARI

MALMALĠĠ PORTREPORTRE

E.Y.Y METODU 2.2 ME.Y.Y METODU 2.2 MĠĠLYAR $LYAR $

DDĠĞĠĞER GER GĠĠDER 2.5 MDER 2.5 MĠĠLYAR $LYAR $

TOPLAM 4.7 MTOPLAM 4.7 MĠĠLYAR $LYAR $

TOPLAM KAZANTOPLAM KAZANÇÇ : 2.5 Milyar $: 2.5 Milyar $

ÖÖZETZET

DEPREMİN, ÜLKEMİZİN MAKROEKONOMİK HEDEFLERİ, BÜYÜME,

ENFLASYON, BÜTÇE DENGESİ VE ÖDEMELER DENGESİ ÜZERİNDEKİ NEGATİF

ETKİLERİ OLUŞMAYACAK,

DÖVİZ KURLARI VE FAİZLERDE DALGALANMALAR YAŞANMAYACAK,

TARIM SEKTÖRÜNDE İTHALAT VE İHRACAAT DENGESİNİ BOZACAK,

ZARARLAR MEYDANA GELMEYECEK,

ÜRETİM KAPASİTESİNDE DÜŞÜŞ OLMAYACAĞINDAN, KATMA DEĞER

GELİRİNDEKİ DENGE BOZULMAYACAK,

DEVLETDEVLETİİN MALN MALİİ VE SOSYAL KAZANVE SOSYAL KAZANÇÇLARILARI

34

VERGİ ÖDEMELERİNDE AF VE ERTELEMELERE İHTİYAÇ DUYULMAYACAK,

ÖLÜM VE YARALANMALARIN NEDEN OLDUĞU PSİKOLOJİK TRAVMALAR İÇİN

HARCANACAK SAĞLIK GİDERLERİNDEN TASARRUF SAĞLANACAK,

NORMAL HAYATA VE İŞ HAYATINA ADAPTASYON SORUNLARI VE İŞ GÜCÜ

KAYIPLARI GÖRÜLMEYECEK,

EĞİTİM VE DİĞER KAMU HİZMETLERİNDE AKSAMALAR YAŞANMAYACAKTIR.

HALKIN DEVLETE GÜVENİ PEKİŞECEKTİR.

DEVLETDEVLETİİN MALN MALİİ VE SOSYAL KAZANVE SOSYAL KAZANÇÇLARILARI

VERGİ ÖDEMELERİNDE AF VE ERTELEMELERE İHTİYAÇ DUYULMAYACAK,

ÖLÜM VE YARALANMALARIN NEDEN OLDUĞU PSİKOLOJİK TRAVMALAR İÇİN

HARCANACAK SAĞLIK GİDERLERİNDEN TASARRUF SAĞLANACAK,

NORMAL HAYATA VE İŞ HAYATINA ADAPTASYON SORUNLARI VE İŞ GÜCÜ

KAYIPLARI GÖRÜLMEYECEK,

EĞİTİM VE DİĞER KAMU HİZMETLERİNDE AKSAMALAR YAŞANMAYACAKTIR.

HALKIN DEVLETE GÜVENİ PEKİŞECEKTİR.

DEVLETDEVLETİİN MALN MALİİ VE SOSYAL KAZANVE SOSYAL KAZANÇÇLARILARI

35

PROJENİN UYGULANMASI:

KAYNAK TEMĠNĠ VE FĠNANSMAN MODELLERĠNĠN

BELĠRLENMESĠ,

PĠLOT UYGULAMALAR ĠÇĠN TEHDĠT ALTINDAKĠ KONUTLARIN

ÖNCELĠK SIRASINA GÖRE AġAMALANDIRILMASI,

HASAR GÖREBĠLECEK KONUTLARIN ARAZĠDE TESBĠTĠ,

BÖLGELERĠN YAPISINA UYGUN KONUT PROJELERĠNĠN

UYGULAMAYA KONULMASI

KAYNAK TEMĠNĠ:

Uygun KoĢullarda Uluslararası kredi kullanımı

Dünya Bankası

Amerikan Eximbank

Japonya

Avrupa Kalkınma Bankası

Ġslam Kalkınma Bankası

36

PPĠĠLOT UYGULAMALOT UYGULAMA

GGÖÖLBALBAġġI TI TÜÜRKORKOĞĞLU SENARYOSUNDA YER ALAN X LU SENARYOSUNDA YER ALAN X ġĠġĠDDETDDETĠĠNDE NDE

ETKETKĠĠYE MARUZ, AYE MARUZ, AĞĞIR VE ORTA HASAR GIR VE ORTA HASAR GÖÖRECEK YAKLARECEK YAKLAġġIK 10 BIK 10 BĠĠN N

KONUTDAN BAKONUTDAN BAġġLAYARAK E.Y.Y METODU LAYARAK E.Y.Y METODU ĠĠLE BLE BĠĠR YIL R YIL ĠĠÇÇĠĠNDE NDE

KONUTLAR TAMAMLANACAKTIR.KONUTLAR TAMAMLANACAKTIR.

ĠĠHTHTĠĠYAYAÇÇ DUYULAN KAYNAK : 200 MDUYULAN KAYNAK : 200 MĠĠLYON $LYON $

YASAL DAYANAKYASAL DAYANAK

UMUMĠ HAYATA MÜESSĠR AFETLER DOLAYISĠYLE ALINACAK TEDBĠRLERLE

YAPILACAK YARDIMLARA DAĠR KANUN

Kanun Numarası : 7269

Kabul Tarihi : 15/5/1959

Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 25/5/1959 Sayı: 10213

Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 40 Sayfa: 1046

Madde 1 - (DeğiĢik: 2/7/1968 - 1051/1 md.) (DeğiĢik birinci fıkra: 27/12/1993 - 3956/1 md.)

Deprem (Yer sarsıntısı), yangın, su baskını, yer kayması, kaya düĢmesi, çığ, tasman ve

benzeri afetlerde; yapıları ve kamu tesisleri genel hayata etkili olacak derecede zarar gören

veya görmesi muhtemel olan yerlerde alınacak tedbirlerle yapılacak yardımlar hakkında bu

kanun hükümleri uygulanır.

37

DĠKKAT EDĠLECEK HUSUSLAR

Muhtemel bir deprem öncesine yönelik bir uygulama olacağından, bu

çalıĢma Türkiye Genelinde Devlete yeni yükümlülükler getirecektir.

Öneri : Siyasi ve toplumsal baskıları frenlemek amacıyla ayrıntılı etüt

çalıĢmaları yapılacak, yüksek riskli alanlar belirlenerek öncelik sırası

oluĢturulacak ve bütçe imkanları dahilinde programa alınacaktır.

Deprem Bölgeleri Yüzölçümü (km2) (%) Nüfus (1990) (%) Tahmini Nüfus (1997) (%)

I.derece 328 995 42 25 052 683 44 28 498 740 45

II.derece 186 411 24 14 642 950 26 16 674 656 26

III.derece 139 594 18 8 257 582 15 9 334 138 15

IV.derece 97 894 12 7 534 083 13 8 129 711 13

V.derece 32 051 4 985 737 2 1 107 757 2

Toplam 784 945 56 473 035 63 745 000

PROJENİN İLERİYE YÖNELİK AŞAMALARI

Pilot Bölge: Doğu Anadolu Fayı

1. SENARYO : GÖLBAġI-TÜRKOĞLU FAY PARÇASI2. SENARYO : PALU-SĠNCĠK FAY PARÇASI

TÜRKĠYE ÖLÇEĞĠNDE SĠSMĠK BOġLUKLAR

(Deprem Tekrarlanma Aralıkları 200-600 Yıl Olan Fay Parçaları; I. Derece Deprem Bölgesi)

•YEDĠSU FAY PARÇASI•VAN BÖLGESĠ•YÜKSEKOVA FAY PARÇASI•ÇAYIRLI-AġKALE FAY PARÇASI•ARDAHAN FAY PARÇASI•GÖKOVA FAY PARÇASI•ORTA MARMARA FAY PARÇASI•GEYVE-ĠZNĠK-GEMLĠK FAY PARÇASI

38

ARZ EDERARZ EDERĠĠZ.Z.

TTüürkiyerkiye’’deki Sismik Bodeki Sismik Boşşluklarluklar

39

40

41

42

HAZIRLAYANLAR