กิจกรรมที่ 1 รู้จักโปรแกรม Scratch

106
การเขียนโปรแกรม Scratch กิจกรรมที1 รู้จักโปรแกรม Scratch สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 1 กิจกรรมที1 รู้จักโปรแกรม Scratch 1. ผลการเรียนรู1.1 อธิบายขั้นตอนและเขียนโปรแกรมสั่งงานคอมพิวเตอร์ 1.2 ใช้คาสั่งพื้นฐานในการเขียนโปรแกรม 2. สาระการเรียนรู2.1 ความหมายของการโปรแกรม 2.2 ส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch 2.3 การกาหนดค่าในบล็อกของโปรแกรม Scratch 2.4 การเขียนสคริปต์ให้ตัวละครเคลื่อนที3. จุดประสงค์ ให้ผู้เรียนสามารถ 3.1 อธิบายหลักการโปรแกรมเบื้องต้น 3.2 บอกส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch 3.3 ใช้งานโปรแกรมเบื้องต้นและการกาหนดค่าในบล็อกของโปรแกรม Scratch 3.4 เขียนสคริปต์ให้ตัวละครเคลื่อนที่ด้วยกลุ่มบล็อก Motion เช่น บล็อก move, If on edge bounce 3.5 เปลี่ยนชุดตัวละครเพื่อให้มองเห็นเป็นภาพเคลื่อนไหวด้วยกลุ่มบล็อก Looks เช่น บล็อก Next costume 4. แนวคิด การโปรแกรม หมายถึง การสร้างชุดคาสั่งเพื่อสั่งให้คอมพิวเตอร์ทางาน Scratch เป็นภาษาคอมพิวเตอร์ที่มีคาสั่งสาหรับสั่งให้คอมพิวเตอร์ทางานต่างๆ เช่น ภาพเคลื่อนไหว แบบจาลองทางวิทยาศาสตร์ เกม ดนตรี ศิลปะ สื่อแบบมีปฏิสัมพันธ์ การโปรแกรมภาษา Scratch จะใช้บล็อก คาสั่งมาวางต่อกันแทนการพิมพ์คาสั่ง มีตัวละครและฉากที่ใช้สร้างเรื่องราวต่างๆ จึงเหมาะกับการสอนเขียน โปรแกรมที่ส่งเสริมความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ การคิดอย่างมีระบบและการทางานร่วมกัน นอกจากนี้ยังสามารถ แลกเปลี่ยนและเผยแพร่ผลงานผ่านทางเว็บไซต์ http://scratch.mit.edu/ ได้อีกด้วย ชิ้นงานในโปรแกรม Scratch เรียกว่าโปรเจกต์ จะประกอบด้วย 3 ส่วนสาคัญ ได้แก่ เวที (Stage) ตัว ละคร (Sprite) และสคริปต์ (Script) โดยแต่ละส่วนเกี่ยวข้องสัมพันธ์กันและทางานไปพร้อมๆ กัน การสร้างโปรเจกต์ทาได้โดยการเขียนสคริปต์ (ชุดคาสั่ง) ซึ่งใช้การลากวางบล็อก(คาสั่ง)เรียงต่อกันเพื่อ สั่งตัวละคร ณ ตาแหน่งต่างๆ บนเวที ให้ทางานต่างๆ

Transcript of กิจกรรมที่ 1 รู้จักโปรแกรม Scratch

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 1

กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

1. ผลการเรยนร

1.1 อธบายขนตอนและเขยนโปรแกรมสงงานคอมพวเตอร 1.2 ใชค าสงพนฐานในการเขยนโปรแกรม

2. สาระการเรยนร 2.1 ความหมายของการโปรแกรม

2.2 สวนประกอบของโปรแกรม Scratch

2.3 การก าหนดคาในบลอกของโปรแกรม Scratch

2.4 การเขยนสครปตใหตวละครเคลอนท

3. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ 3.1 อธบายหลกการโปรแกรมเบองตน 3.2 บอกสวนประกอบของโปรแกรม Scratch 3.3 ใชงานโปรแกรมเบองตนและการก าหนดคาในบลอกของโปรแกรม Scratch

3.4 เขยนสครปตใหตวละครเคลอนทดวยกลมบลอก Motion เชน บลอก move, If on edge

bounce

3.5 เปลยนชดตวละครเพอใหมองเหนเปนภาพเคลอนไหวดวยกลมบลอก Looks เชน บลอก Next

costume

4. แนวคด การโปรแกรม หมายถง การสรางชดค าสงเพอสงใหคอมพวเตอรท างาน

Scratch เปนภาษาคอมพวเตอรทมค าสงส าหรบสงใหคอมพวเตอรท างานตางๆ เชน ภาพเคลอนไหว แบบจ าลองทางวทยาศาสตร เกม ดนตร ศลปะ สอแบบมปฏสมพนธ การโปรแกรมภาษา Scratch จะใชบลอกค าสงมาวางตอกนแทนการพมพค าสง มตวละครและฉากทใชสรางเรองราวตางๆ จงเหมาะกบการสอนเขยนโปรแกรมทสงเสรมความคดรเรมสรางสรรค การคดอยางมระบบและการท างานรวมกน นอกจากนยงสามารถแลกเปลยนและเผยแพรผลงานผานทางเวบไซต http://scratch.mit.edu/ ไดอกดวย

ชนงานในโปรแกรม Scratch เรยกวาโปรเจกต จะประกอบดวย 3 สวนส าคญ ไดแก เวท (Stage) ตวละคร (Sprite) และสครปต (Script) โดยแตละสวนเกยวของสมพนธกนและท างานไปพรอมๆ กน

การสรางโปรเจกตท าไดโดยการเขยนสครปต (ชดค าสง) ซงใชการลากวางบลอก(ค าสง)เรยงตอกนเพอสงตวละคร ณ ต าแหนงตางๆ บนเวท ใหท างานตางๆ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 2

ค าสงพนฐานทสงใหตวละครเคลอนไหว แสดงออก ควบคมขนตอนการท างานของค าสง จะใชกลมบลอก Motion, Looks, และ Control ตามล าดบ

การบนทกโปรเจกตเพอเกบไวใชงานหรอแกไข สามารถท าไดโดยคลกเมน File -> Save หรอ Save As โปรเจกตจะถกบนทกไวทโฟลเดอร My documents\Scratch Projects 5. สออปกรณ

5.1 ใบงาน

5.2 ใบความร - ใบความรท 1.1 เรอง รจกโปรแกรม Scratch - ใบความรท 1.2 เรอง บลอกสรางภาพเคลอนไหวอยางงาย

6. วธด าเนนการ 6.1 การจดเตรยม

6.1.1 เครองคอมพวเตอรพรอมตดตงโปรแกรม Scratch 6.1.2 ใบความรท 1.1-1.2 ตามจ านวนผเรยน 6.1.3 ใบงานท 1.1-1.2 ตามจ านวนผเรยน

6.2 ขนตอนการด าเนนการ 6.2.1 ผสอนชแจงขอตกลงในการเรยน และการวดและการประเมนผล 6.2.2 ผสอนอธบายเกยวกบทมาของโปรแกรม Scratch และการน าไปสรางโปรเจกตตางๆ 6.2.3 อธบายการเปดโปรแกรม Scratch พรอมกบสาธตการเขาใชงานโปรแกรม 6.2.4 ผเรยนศกษาใบความรท 1.1 เรองรจกโปรแกรม Scratch และท าใบงานท 1.1 เรองมารจก

โปรแกรม Scratch กนเถอะ 6.2.5 ผเรยนและผสอนรวมเฉลยใบงานท 1.1 และสรปสงทไดจากการท าใบงานท 1.1 6.2.6 ผสอนกระตนความคดของผเรยนดวยค าถาม “เราจะท าอยางไรใหตวละครแมว เคลอนทได

และเดนอยางเปนธรรมชาต” รอค าตอบจากผเรยน (ค าตอบเชน ท าใหแมวมการขยบขา เปลยนแปลงทาเวลาเดน) และพดกระตนใหผเรยนคนหาวธการ โดยศกษาใบความรท 1.2 เรอง บลอกสรางภาพเคลอนไหวอยางงาย

6.2.7 ผเรยนศกษาใบความรท 1.2 และท าใบงาน ท 1.2 เรอง โปรเจกตแรกของฉน 6.2.8 ผสอนสมผเรยนน าเสนอค าตอบในใบงานท 1.2 และผสอนเปดโอกาสใหผเรยนคนอนไดแสดง

ความคดเหน และเสนอแนะผลงานเพอนทน าเสนอ 6.2.9 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปค าสงและบลอกทเรยนในใบงานน

ใบงานท เรอง เวลา (นาท) 1.1 มารจกโปรแกรม Scratch กนเถอะ 15 1.2 โปรเจกตแรกของฉน 20

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 3

7. การวดผลประเมนผล 7.1 ตรวจค าตอบในใบงานและผลงาน 7.2 สงเกตการรวมกจกรรมในการระดมความคดของผเรยน 7.3 สงเกตการท างานและการท ากจกรรมรวมกนในชนเรยน

8. แหลงขอมลเพมเตม 8.1 http://scratch.mit.edu/ (22/05/56) 8.2 http://scratched.media.mit.edu (22/05/56) 8.3 http://info.scratch.mit.edu/Support/Reference_Guide_1.4 (22/05/56) 8.4 http://scratched.media.mit.edu/sites/default/files/CurriculumGuide-v20110923.pdf

(22/05/56) 9. ขอเสนอแนะ

9.1 ถาโรงเรยนไมมเครองคอมพวเตอรเพยงพอส าหรบผเรยน 1 คน ตอ 1 เครอง ผสอนสามารถจดการเรยนการสอนโดยแบงผเรยนออกเปนกลม ตามความเหมาะสม

9.2 ผสอนชแจงเรอง การบนทกไฟลงานกบผเรยนอยางชดเจน ในสวนของโฟลเดอรทใชจดเกบไฟล ตงชอใหสอดคลองและอางองถงงานของผเรยนแตละคนอยางเปนระบบ

9.3 ผสอนแนะน าใหผเรยนสมครสมาชกของเวบไซต http://scratch.mit.edu/ เพอใหผเรยนสามารถเผยแพรและแลกเปลยนผลงานผานเวบไซต

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 4

ใบงานท 1.1 มารจกโปรแกรม Scratch กนเถอะ

1. ศกษาใบความรท 1.1 เรองรจกโปรแกรม Scratch

1. เปดโปรแกรม Scratch โดยดบเบลคลกทเมนลดรปแมวบนเดสกทอป จะปรากฏหนาตางโปรแกรม ดงรป ใหใสหมายเลข ถง ในชองวางของขอทมรายละเอยดสมพนธ

1) หมายเลข……………… ม ทใชเปลยนภาษาของโปรแกรม Scratch ได 2) การเขยนสครปตใหตวละคร ตองวางบลอกทหมายเลข…………………………...

3) เมอคลก การแสดงผลจะปรากฏทหมายเลข…………………………….……. 4) หมายเลข………………ประกอบดวยกลมบลอกตางๆ ทใชในการเขยนสครปต 5) ถาคลกทกลมบลอก Looks จะแสดงบลอกในกลมทหมายเลข………………….. 6) หมายเลข………………เปนพนทแสดงรายการตวละคร และเวท 7) หมายเลข………………แสดงขอมลของตวละครทเลอก 8) เครองมอทใชในการประทบตราตวละครอยทหมายเลข……………………………

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 5

2. สรางโปรเจกตใหมดงน คลกเมน File -> New จะไดตวละครแมวหนงตวบนเวทวางเปลา ตวละครแมวน มชอวา...............................

3. เขยนสครปตใหตวละครแมวเดน 10 หนวย โดยท าตามขนตอนดงน

4.1 คลกกลมบลอก Motion แลวลากบลอก ไปวางบนพนทเขยนสครปต

4.2 คลกกลมบลอก Control แลวลากบลอก มาวางตอเชอมดานบนของบลอก ดงรป

คลก ทมมขวาบนของเวท ปรากฏผลลพธคอ……………………….………………………

ทดลองเปลยนแปลงคาตวเลขในชอง แลวคลก สงเกตผลลพธทเกดขน 4. ถาตองการใหตวละครแมวเดนถอยหลงจะท าอยางไร

...................................................................................................................................................... ...

............................................................................................................................. ............................

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 6

5. บนทกโปรเจกตทท าชอ activity1_1 ดงน

คลกเมน File -> Save หรอ Save As

จะปรากฏกรอบโตตอบ Save Project ดงรป

พมพชอผท าโปรเจกต พมพรายละเอยดเกยวกบโปรเจกต พมพชอโปรเจกต activity1_1 คลกปม โปรเจกตจะถกบนทกไวท My Documents\Scratch Projects

6. ปดหนาตางโปรแกรม Scratch

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 7

ใบงานท 1.2 โปรเจกตแรกของฉน

1. ศกษาใบความรท 1.2 เรอง บลอกสรางภาพเคลอนไหวอยางงาย 2. เปดโปรเจกตชอ activity1_1 ทไดสรางไวจากใบงานท 1.1 ดงน

คลกเมน File -> Open จะปรากฏกรอบโตตอบ Open Project

เลอก activity1_1

คลกปม

ปม My Projects โดยทวไปในการบนทกไฟล ของโปรแกรม scratch จะถกบนทกไวในโฟลเดอร My

Documents\Scratch Projects โดยผเรยนสามารถคลกทปม My Projects ทอยดานซายมอเพอเปดไฟลตางๆ ทไดบนทกไว

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 8

3. คลกทแทบ Costumes ใหสงเกตตวละคร Sprite1 3.1 ตวละคร Sprite1 มชดตวละคร.............ชด 3.2 ชดตวละครแตละชดมชออะไรบาง

1………………………………………………………….. 2…………………………………………………………..

Animation (แอนเมชน)

3.3 คลกกลมบลอก Looks เพมบลอก คลก แลวสงเกตและบนทกผลลพธ ผลลพธคอ.................................................................................................................................. .

Animation หมายถง การน าภาพนงหลายๆ ภาพมาแสดงตอเนองกนท าใหเหนเปนภาพเคลอนไหว โดยมการก าหนดชวงเวลาของการแสดงภาพนงแตละภาพ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 9

4. ถาตองการใหแมวเคลอนทตอเนองไปเรอยๆ ท าไดโดยเขยนสครปตใหตวละครแมวดงน

คลกทกลมบลอก Control

ลากบลอก

คลมบลอก

สงเกตวาจะปรากฏแถบสขาวเมอมการลากบลอก มาตอกบบลอก

หรอเมอลากบลอก คลม

4.1 คลก สงเกตผลลพธทเกดขน คอ...................................................................................... 4.2 คลก สงเกตผลลพธทเกดขน คอ.............................................................................. .........

แยแลว!!! แมวหาย

ไมตองตกใจแกไดโดย คลกขวาท Sprite ในสวนของรายการตวละคร แลวเลอก show แคนนองเหมยวกกลบมาแลว ^^

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 10

5. คลกกลมบลอก Control เพมบลอก คลก แลวสงเกตและบนทกผลลพธ

6. ทดลองเปลยนตวเลขในบลอก

6.1 เปลยนตวเลขทมคามากกวา 1 เชน 2, 3 ผลลพธทได.................................................... 6.2 เปลยนตวเลขทมคานอยกวา 1 เชน 0.1, 0.5 ผลลพธทได............................................. 6.3 เปลยนตวเลขทมคาตดลบ เชน -1, -2 ผลลพธทได........................................................

7. คลกกลมบลอก Motion เพมบลอก คลก แลวสงเกตและบนทกผลลพธ

..............................................................................................................................................................

ผลลพธ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 11

8. ทดลองคลกปมรปแบบการหมนทง 3 ลกษณะ ( ) แลวสงเกตผลลพธ จากนนวงกลมลอมรอบรปตวละครทเปนผลลพธหลงชนขอบเวท

รปแบบการหมน หลงจากชนขอบดานขวา หลงจากชนขอบดานซาย 8.1 ปม

8.2 ปม

8.3 ปม

9. คลกท เพอหยดการท างาน เลอกการหมนแบบ แลวหมนเสนสน าเงน ทปรากฏทขอมลของตวละครทถกเลอก (Sprite1) แลวสงเกตผลลพธทเกดขน

10. ใหยายตวละครแมวบนเวทไปทต าแหนงใกลเคยง X : 100 , Y : 100

11. บนทกโปรเจกตชอ MyfirstProject

เสนสน าเงนใชท าอะไร

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 12

ใบความรท 1.1 รจกโปรแกรม Scratch

โปรแกรม Scratch (อานวา สะ – แครช) เปนโปรแกรมภาษา ทผเรยนสามารถสรางชนงานไดอยาง

งาย เชน นทานทสามารถโตตอบกบผอานได ภาพเคลอนไหว เกม ดนตร และศลปะ และเมอสรางเปนชนงานเสรจแลว สามารถน าชนงานทสรางสรรคน แสดง และแลกเปลยนความคดเหนรวมกบผอนบนเวบไซตได ท าใหผเรยนไดเรยนรหลกการและแนวคดการโปรแกรมไปพรอมๆ กบการคดอยางสรางสรรค มเหตผล และเปนระบบ

1. สวนประกอบหลกของโปรแกรม

หนาตางการท างานของโปรแกรม Scratch มสวนประกอบหลกดงน

แถบเมนเครองมอ (Toolbar)

ปมเปลยนภาษา ปมบนทกโปรเจกต ปมเผยแพรผลงานทางเวบไซต http://scratch.mit.edu/

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 13

เครองมอเวท (Stage Toolbar)

ปมประทบตราตวละคร

ปมลบตวละคร

ปมเพมขนาดตวละคร

ปมลดขนาดตวละคร

ปมแสดงเวทขนาดเลก

ปมแสดงเวทขนาดใหญ

ปมน าเสนอ

ขอมลของเวท หรอตวละครทถกเลอก (Sprite Header Pane) กลมบลอก (Block Palette) บลอกในกลมทเลอก พนทท างาน (Script Area) เวท (Stage) รายการตวละคร และเวททใชในโปรเจกตปจจบน (Sprites Pane)

2. รจกโปรเจกต โปรเจกตใน Scratch มโครงสราง 3 สวนประกอบดวย

2.1 เวท (Stage)

2.2 ตวละคร (Sprite)

2.3 สครปต (Script)

สครปต (Script)

เวท (Stage)

ตวละคร (Sprite)

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 14

2.1 เวท เวทมขนาดกวาง 480 หนวย สง 360 หนวย ในแตละโปรเจกตมเวทเดยว จงมชอเดยวและ

ไมสามารถเปลยนชอได เวทใชแสดงผลการท างานของสครปต (script) เสยง (sound) หรอพนหลง (background) ได และพนหลงทจะแสดงบนเวทจะตองมขนาดไมเกนขนาดของเวท (480 X 360) ถาพนหลงทใชมขนาดใหญกวา โปรแกรม Scratch จะลดขนาดพนหลงนนอตโนมตเพอใหพอดกบขนาดของเวท

การบอกต าแหนงใดๆ บนเวทจะบอกโดยใชคา (x, y) เชน ต าแหนงกลางเวท จะมคา (x, y) เปน (0, 0)

รายละเอยดของเวท แทบ Scripts แทบ Backgrounds แทบ Sounds สรางพนหลงใหม (New Background) พนหลงล าดบท 1 และ 2

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 15

2.2 ตวละคร ตวละครแตละตวจะมขอมลแตกตางกน โดยสามารถคลกทภาพตวละครในพนทแสดง

รายการตวละคร เพอดขอมลของตวละครนน เชน ตวละครปลาทองในโปรเจกต Aquarium มขอมลดงตาราง

หมายเลข ขอมล รายละเอยดขอมลตวละคร ชอตวละคร Creature 6 ต าแหนงบนเวท x: -166 y: 125 ทศทางการเคลอนท (direction) 104 องศา รปแบบการหมนของตวละคร ม

3 ลกษณะ หมนไดรอบทศทาง หนไดเฉพาะซายหรอขวา หามหมน

หนไดเฉพาะซายหรอขวา

การลากตวละครในโหมดน าเสนอ หรอบนเวบไซต แมกญแจปด แมกญแจเปด

ลากตวละครไมได

2.2.1 ชอตวละคร โปรแกรมจะตงชอตวละครใหเปน Sprite1, Sprite2, Sprite3… ตามล าดบทสรางขนโดย

อตโนมต ถาตองการเปลยนชอตวละครใหพมพชอใหมบนแถบชอหมายเลข ตามภาพดานบน

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 16

2.2.2 ชดตวละคร ชดตวละคร (Costumes) เปนภาพของตวละคร ซงสามารถเปลยนแปลงภาพเดม หรอเพม

ภาพใหม และอาจเขยนสครปตเพมใหกบตวละครเปลยนชด หรอใหมองเหนเปนการเคลอนไหวในรปแบบตางๆ ตามตองการ

2.3 สครปต

สครปตคอชดค าสงส าหรบตวละครหรอเวท เพอสงใหตวละครหรอเวทท างานตามวตถประสงคทตองการ โดยการเลอกสครปตจากกลมบลอก ซงแบงเปน 8 กลม ดงน

กลมบลอก การท างาน

การเคลอนไหว เชน เคลอนทไปขางหนา หมนไปทางซายหรอขวา

การควบคม เชน การวนซ า การตรวจสอบเงอนไข

การแสดง เชน พด คด เปลยนขนาด

การรบร เชน การสมผส คลกเมาส จบเวลา

การแสดงเสยง เชน เสยงสตว กลอง โนตดนตร

ตวด าเนนการ เชน บวก และ หรอ

ปากกา เชน ยกปากกาขน ตงคาสปากกา

ตวแปร เชน สรางคาตวแปร

เมอคลกทกลมบลอกใด จะปรากฏบลอกในกลมนน บลอกส าหรบตวละครและเวทอาจม

ความแตกตางกนบาง เชน กลมบลอก Motion ของตวละครจะมบลอกดงรปดานซาย สวนรปดานขวาเปนของเวทซงไมมบลอก Motion เนองจากเวทเคลอนทไมได

รายละเอยดชดตวละคร แทบ Costumes สรางชดตวละครใหม ชดตวละคร ในตวอยางเปน ชดของตวละครชอ Creature 1 ชอชด Jellyfish1 มลกษณะสขาว และ Jellyfish2 มลกษณะโปรงใส

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 17

บลอก Motion ส าหรบตวละคร

ไมมบลอก Motion ส าหรบเวท

สครปตหน งๆ ประกอบไปดวยบลอกมาเรยงตอกนเปนกลม บางบลอกสามารถซอนอยบนบลอกอนได

ตวอยางการเขยนสครปตสงใหแมงกะพรนเคลอนท กอน

เขยนสครปตตองเลอกตวละคร แลวน าบลอกทตองการมาเรยงตอกนในพนทส าหรบเขยนสครปต

3. การสงใหโปรเจกตเรมท างานและหยดท างาน การสงใหโปรเจกตเรมท างาน ท าไดโดยคลก ซงอยมมขวาบนของเวท โดยทกสครปตของทกตวละครและเวท ท เรมตนสครปตดวยบลอก

จะเรมท างานพรอมกน และถาตองการหยดการท างานทง

โปรเจกต ใหคลก

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 18

4. การบนทกโปรเจกต คลกเมน File -> Save หรอ Save As จะปรากฏกรอบโตตอบ Save Project พมพชอผท าโปรเจกต พมพรายละเอยดเกยวกบโปรเจกต พมพชอโปรเจกต

คลกปม โปรเจกตจะถกบนทกไวท My Documents\Scratch Projects\ จะไดไฟลขอมลทมสวนขยาย

เปน .sb ในโฟลเดอรทใชบนทกงาน เชน MyFirstProject.sb

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 1 รจกโปรแกรม Scratch

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 19

ใบความรท 1.2 บลอกสรางภาพเคลอนไหวอยางงาย

โปรเจกตในโปรแกรม Scratch สามารถสรางตวละครไดหลายตว ซงตวละครแตละตว จะมชดตว

ละครอยางนอยหนงชด และสามารถเพมเตมได การท าใหตวละครเคลอนไหวจะใชวธเปลยนสลบชดตวละครไปมาอยางรวดเรว พรอมกบสงใหตวละครเคลอนทในลกษณะใดลกษณะหนง โดยมการเขยนสครปตจากกลมบลอกดงตอไปน 1. กลมบลอก Motion

2. กลมบลอก Looks

3. กลมบลอก Control

บลอกทใชในตวละคร ความหมาย ไปขางหนา หรอถอยหลง ตวอยาง ไปขางหนา 10 หนวย

ถาตวละครชนขอบใหสะทอนกลบ

บลอกทใชในตวละคร ความหมาย เปลยนชดตวละครเปนชดถดไปทมอยในรายการ

บลอกทใชในตวละคร ความหมาย

การท างานซ าไมรจบ

หยดรอเปนเวลา 1 วนาท

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 20

กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

1. ผลการเรยนร

1.1 ใชค าสงพนฐานในการเขยนโปรแกรม 2. สาระการเรยนร

2.1 สรางพนหลงใหม และสลบพนหลง 2.2 การบอกต าแหนงใดๆ บนเวท และรปแบบการหมนตวละคร 2.3 ยายตวละครไปยงต าแหนงทระบ 2.4 เพมตวละครใหม และ export ตวละครออกไปเปนไฟล 2.5 การลบพนหลงและตวละคร

3. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ 3.1 เพมและสรางตวละครใหมดวย Paint Editor และ export ตวละครออกไปเปนไฟล 3.2 เพมและสลบพนหลงดวยบลอก next background และ switch to background ในกลมบลอก

Looks 3.3 ลบตวละครและพนหลง 3.4 ระบต าแหนงดวยคา (x, y) และรปแบบการหมนของตวละคร

4. แนวคด ตวละครในโปรเจกตมไดหลายตว โดยตวละครแตละตวจะมสครปตการท างานทเปนของตนเอง การ

เพมตวละครอาจท าไดทงการน าเขาจากไฟลตวละครทมอยแลว หรอวาดขนใหมเอง นอกจากนยงสามารถสงออกตวละครทมอยในโปรเจกตออกไปเปนไฟล เพอการน าไปใชงานตอไปไดดวย

เวทจะมไดเพยงหนงเวท แตสามารถเปลยนภาพพนหลงของเวทไดหลายภาพ การเปลยนชดตวละคร รวมไปถงการเปลยนภาพพนหลงน สามารถเขยนสครปตใหตวละครหรอพนหลงแยกสวนกน เพอสงงานใหเกดเหตการณทตางกน แตแสดงผลการท างานไปพรอมๆ กน 5. สออปกรณ

5.1 ใบงาน ใบงานท เรอง เวลา (นาท)

2.1 สรางและสลบพนหลง 5 2.2 เพม ลบ และหมนตวละคร 15

5.2 ใบความร - ใบความรท 2.1 เรอง พนหลงและตวละคร

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 21

6. วธด าเนนการ 6.1 การจดเตรยม

6.1.1 ใบงานท 2.1- 2.2 ตามจ านวนผเรยน 6.1.2 ใบความรท 2.1 ตามจ านวนผเรยน

6.2 ขนตอนการด าเนนการ 6.2.1 ผสอนตงค าถามใหผเรยนคดวา “การทตวละครเคลอนไหวและเปลยนทศทางเกดขนได

อยางไร ผเรยนสงเกตเหนอะไรเปลยนแปลงอกบาง” และพดกระตนผเรยนวาผเรยนสามารถสรางชนงานเหมอนตวอยางไดดวยโปรแกรม Scratch

6.2.2 ผเรยนศกษาใบความรท 2.1 เรองพนหลงและตวละคร และท าใบงานท 2.1 เรอง สรางและสลบพนหลง

6.2.3 ผสอนและผเรยนรวมกนเฉลยค าตอบในใบงานท 2.1 6.2.4 ผเรยนท าใบงานท 2.2 เรอง เพม ลบ และหมนตวละคร 6.2.5 ผสอนสมผเรยนน าเสนอค าตอบในใบงานท 2.2 โดยสมผเรยนเพอน าเสนอค าตอบแตละขอ

ไมใหซ าคนเดมจนครบทกขอ 6.2.6 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปความรเรองการสรางพนหลง และตวละคร

7. การวดผลประเมนผล 7.1 ตรวจค าตอบในใบงานและผลงาน 7.2 สงเกตการท างานและการท ากจกรรมรวมกนในชนเรยน

8. แหลงขอมลเพมเตม 8.1 http://scratch.mit.edu/ (22/05/56) 8.2 http://scratched.media.mit.edu (22/05/56) 8.3 http://info.scratch.mit.edu/Support/Reference_Guide_1.4 (22/05/56) 8.4 http://scratched.media.mit.edu/sites/default/files/CurriculumGuide-v20110923.pdf

(22/05/56) 9. ขอเสนอแนะ

9.1 ใหผเรยนสงเกตชนงานตวอยางทสรางดวยโปรแกรม Scratch ชวยใหผเรยนสามารถสรางชนงานเลยนแบบตวอยางได

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 22

ใบงานท 2.1 สรางและสลบพนหลง

1. เปดโปรเจกต MyfirstProject ทสรางจากใบงานท 1.2

2. เพมพนหลงของเวท ดงน

คลกท Stage

คลกแทบ Backgrounds

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 23

การเลอกพนหลงจากไฟลภาพ

3. คลกปม จะปรากฏหนาตาง Import Background ซงมโฟลเดอรภาพกลมตางๆ ในทนใหเลอกภาพ beach-malibu จากโฟลเดอร Nature ดงน ดบเบลคลกทโฟลเดอร Nature จะปรากฏภาพตางๆ ทเปนภาพธรรมชาต

คลกทภาพ beach-malibu

คลกปม ภาพพนหลงทเลอกจะปรากฏบนเวท และรายการพนหลง

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 24

4. ลบพนหลง background1 โดยคลกปม สงทปรากฏคอ……………………………………………………

5. เพมพนหลงจากไฟลชอ boardwalk จากโฟลเดอร Backgrounds\Outdoors ดวยวธการเชนเดยวกบขอ 3 ทผานมา

6. เขยนสครปตใหกบเวทดงน

เพมสครปต

6.1 ใหเปลยนคา wait เปน 10 คลก ผลลพธทได................................................................................... 6.2 ใหเปลยนคา wait เปน 1 คลก ผลลพธทได..................................................................................

7. บนทกเปนโปรเจกตใหม ชอ activity2_1

ผลลพธ

ผลลพธ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 25

ใบงานท 2.2 เพม ลบ และหมนตวละคร

1. ศกษาใบความรท 2.1 เรอง พนหลงและตวละคร

2. สรางโปรเจกตใหม จากนนใหลบตวละครแมว โดยใชเครองมอ ลบตวละครแมวออกไป 3. เพมตวละครจากไฟลภาพ ดงน

คลกทปม (Choose new sprite from file) จะปรากฏหนาตาง New Sprite ดงรป

2.1 2.2 2.3 2.4

ดบเบลคลกโฟลเดอร Animals แลวเลอกชดตวละครรปผเสอทชอ Butterfly1-a

คลกปม

4. เปลยนชอ Sprite1 เปน ผเสอ 5. เพมชดตวละครทชอ Butterfly1-b ใหกบตวละครผเสอ แลวสรางสครปตเพมเตมใหกบตวละครผเสอ

เพอใหขยบปกได ตามวธการในใบงานท 1.2

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 26

6. สงออกชดตวละครผเสอ โดยคลกขวาทตวละคร เลอก export this sprite ใหน าไปจดเกบไวในโฟลเดอร Costumes\Animals

7. ชอตวละครทสงออกคอ.............................................................................................ม................ชดตวละคร 8. ใหเพมตวละครโดยใหเลอกตวละครทเพงสงออกไป ชอตวละครทไดคอ ......................................................

สงเกตวาตวละครทเพมขนใหมน มสครปตมาใหดวยเลยหรอไม .................................................................. ผเรยนคดวาประโยชนของการสงออกตวละครคออะไร ............................................................................... ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................

9. เพมตวละครแบบวาดขนเอง โดยคลกทปม จะปรากฏหนาตาง Paint Editor ใหสรางตวละครใหมเปนรปตวยม และตงชอตวละครเปน smile ดงรป

9.1. เพมชดตวละคร ใหกบตวละคร Smile ดงน

คลกปม เพอสรางชดตวละครใหม

รปวงกลมเหมอนกบชดตวละคร costume1

คลกปม เพอแกไขชดตวละคร

costume2 จะปรากฏหนาตาง Paint Editor

ปรบแกชดตวละครตามภาพ แลว คลก

เครองมอ เพอขยายขนาดรปภาพ

คลกปม

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 27

9.2. เพมสครปตใหกบตวละคร smile ทเพงสรางขน ใหสลบชดตวละครได ดงทไดท ามาแลวในใบงาน

1.2 เพอใหตวละคร smile มการยดหดสลบกนตลอดเวลา 9.3. สงออกตวละครโดยน าไปจดเกบไวทโฟลเดอร……………….…............…ชอชดตวละคร

คอ………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 28

10. ถาตวละครอยในต าแหนงตอไปน 11.1 x = -200 และ y = 60 11.2 x = 100 และ y = -20 11.3 x = -50 และ y = -120

ใหท าเครองหมาย × ระบต าแหนงตามทโจทยก าหนดให

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 29

11. วาดเสนทศทางของตวละคร ตามทระบลงในชองผลลพธ ทศทาง ผลลพธ

12.1 -45 องศา

12.2 75 องศา

12. คลกตวละคร smile เพอเขยนสครปตใหกบตวละคร smile ดงน

13. เพมสครปตตอไปนใหกบตวละคร smile สงเกตผลทไดเมอคลกปม

14. ปรบปรงสครปตใหกบตวละคร smile สงเกตผลทไดเมอคลกปม

จะตองคลก ...........ครง ตวละครจะกลบมาอย

ต าแหนงเดม

จะตองคลก ...........ครง ตวละครจะกลบมาอย

ต าแหนงเดม

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 30

การใชค าสง และ แตกตางกนอยางไร ……………………………………….……………………………………………………….……………………………………….…………

……………………………………….……………………………………………………….……………………………………….…………

15. บนทกเปนไฟลใหม ชอ activity2_2

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 31

ใบความรท 2.1 พนหลงและตวละคร

การสรางโปรเจกตเพอใหมการเปลยนภาพพนหลงของเวทไดหลายภาพ และการท าใหตวละครสามารถเคลอนทไปไดในทศทางตางๆ สามารถเขยนสครปตใหตวละครหรอพนหลงแยกสวนกน เพอสงงานใหเกดเหตการณทตางกน แตแสดงผลการท างานไปพรอมๆ กน ซงบลอกทใชมดงตอไปน

1. บลอกในกลมบลอก Looks ของเวท เพอสลบพนหลง

สลบพนหลง ตวอยาง สลบพนหลงเปนพนหลง background1

สลบพนหลงเปนพนหลงถดไปทมอยในรายการ

2. บลอกในกลมบลอก Motion เพอใหตวละครเคลอนทไปในทศทางตางๆ

หมนตามเขมนาฬกา ตวอยาง หมนตามเขมนาฬกา 15 องศา

หมนทวนเขมนาฬกา ตวอยาง หมนทวนเขมนาฬกา 15 องศา

ระบทศทางทตองการ ตวอยาง ระบทศทาง 90 องศา

ไปทต าแหนง (x, y) บนเวท ตวอยาง ไปตรงกลางเวท (x=0, y=0)

ตงคาต าแหนงตวละครไปดานซายหรอขวา ตวอยาง ตงคาตวละครไปทต าแหนง x = 0 คอ กลางเวท x = 240 คอ ขอบขวาสด x = -240 คอ ขอบซายสด

ตงคาต าแหนงตวละครไปดานบนหรอดานลาง ตวอยาง ตงคาตวละครไปทต าแหนง y = 0 คอ กลางเวท y = 180 คอ ขอบบนสด y = -180 คอ ขอบลางสด

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 32

การก าหนดทศทางและต าแหนงการเคลอนทของตวละคร

เสนสน าเงนเปนตวก าหนดทศทางการเคลอนทของตวละคร ในภาพแมวมทศทางการเคลอนท

108 องศา ทศทางการเคลอนททระบในโปรแกรม Scratch เชน

0 องศาจะมทศทางการเคลอนทไปดานบน

90 องศาจะมทศทางการเคลอนทไปทางขวา -90 องศาจะมทศทางการเคลอนทไปทางซาย 180, -180 องศาจะมทศทางการเคลอนทไปดานลาง

ตวอยาง ตวละครแมวอยบนเวทท ต าแหนง x: 100 y:100 บนเวท และมทศทางการเคลอนท 108 องศา

90

0

180 -180

-90

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 2 การสรางภาพเคลอนไหว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 33

การหมนของตวละคร ถาคาเปนบวก จะเปนการหมนตามเขมนาฬกา ถาคาเปนลบจะหมนทวนเขมนาฬกา เชน -180 มทศทางการเคลอนทไปดานลางเหมอนกบทศ 180 องศา แตเปนการหมนทวนเขมนาฬกา

ตวอยาง การระบทศทางของตวละครในโปรแกรม Scratch

เหนอ (อดร)

-90 องศา

0 องศา

180 องศา

90 องศา

ตะวนออกเฉยงเหนอ (อสาน)

ตะวนออก(บรพา)

(เหนอ)

ตะวนออกเฉยงใต (อาคเนย)

ใต (ทกษณ)

ตะวนตกเฉยงใต (หรด)

ตะวนตก (ประจม)

ตะวนตกเฉยงเหนอ (พายพ)

การเคลอนทไปไดในทศทางตางๆ ของตวละครจะไมเกยวของกบลกษณะการหนหนาของตวละคร ดงนนในการท าใหตวละครเคลอนท ผเรยนควรท าความเขาใจกบประเดนน เพอใหการแสดงผลการเคลอนทของตวละครมลกษณะเปนธรรมชาตมากทสด

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 3 สนกกบเสยง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 34

กจกรรมท 3 สนกกบเสยง

1. ผลการเรยนร

1.1 ใชค าสงพนฐานในการเขยนโปรแกรม 2. สาระการเรยนร

2.1 การเพมเสยงใหตวละคร 2.2 การเขยนสครปตเพอแสดงเสยง

3. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ 3.1 เพมเสยงใหตวละครโดยการแทรกไฟลเสยง 3.2 เพมเสยงใหตวละครโดยใชโปรแกรมบนทกเสยง 3.3 เขยนสครปตเพอเลนเสยงดวยกลมบลอก Sound โดยใชบลอก Play sound, Play note

4. แนวคด การเพมเสยงลงในชนงานจะชวยเพมความนาสนใจใหกบชนงานนนๆ เชน เพมเสยงใหตวละครขณะ

เคลอนไหว เพมเสยงเมอเปลยนพนหลง การเพมเสยงท าไดโดยแทรกไฟลเสยงซงมสวนขยายเปน .wav หรอ .mp3 ทโปรแกรมมมาให หรอดาวนโหลดจากแหลงอนทไมผดลขสทธ หรอสรางขนเองจากเครองมอบนทกเสยง (Sound Recorder) จากนนเขยนสครปต โดยใชบลอก Play sound ในกลมบลอก Sound เพอเลนเสยงดงกลาว นอกจากนยงมบลอกทสามารถก าหนดเสยงของเครองดนตรชนดตางๆ ไดซงสามารถน ามาสรางสรรคเปนเพลงในจงหวะตางๆ ตามความสนใจ 5. สออปกรณ

5.1 ใบงาน ใบงานท เรอง เวลา (นาท)

3.1 สนกกบเสยง 10

5.2 ใบความร -

5.3 อนๆ -

6. วธด าเนนการ 6.1 การจดเตรยม

6.1.1 ใบงานท 3.1 ตามจ านวนผเรยน

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 3 สนกกบเสยง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 35

6.2 ขนตอนการด าเนนการ 6.2.1 ผสอนแนะน าบลอกทใชส าหรบสรางเสยงดนตรเพอท ากจกรรมในครงน 6.2.2 ผเรยนแตละคนท าใบงานท 3.1 เรอง สนกกบเสยง 6.2.3 ผสอนสมผเรยนน าเสนอค าตอบ พรอมทงสรปขนตอนการเพมไฟลเสยง และการเขยนสครปตเพม

เพอแสดงเสยงพรอมกบผเรยน 6.2.4 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปการสรางสรรคชนงานทมเสยงดนตรประกอบ

7. การวดและประเมนผล 7.1 ตรวจค าตอบในใบงานและผลงาน 7.2 สงเกตการท างานและการท ากจกรรมรวมกนในชนเรยน

8. แหลงขอมลเพมเตม 8.1 http://scratch.mit.edu/ (22/05/2556) 8.2 file:///C:/Program%20Files/Scratch/Help/en/ScratchGettingStartedv14.pdf 8.3 file:///C:/Program%20Files/Scratch/Help/en/ScratchReferenceGuide14.pdf 8.4 http://thefunnyplanet.com (22/05/2556) 8.5 http://pastexpiry.blogspot.com (22/05/2556) 8.6 อเกะซะวะ ชชโร. การพฒนาความคดสรางสรรค. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : สมาคมสงเสรม

เทคโนโลย (ไทย-ญปน), 2542. 9. ขอเสนอแนะ

-

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 3 สนกกบเสยง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 36

ใบงานท 3.1 สนกกบเสยง

1. สรางโปรเจกตใหม เขยนสครปตใหตวละครแมวทง 3 แบบ สงเกตผลลพธแตละสครปต 1.1

1.2

1.3

2. เพมเสยงใหตวละคร

คลกแทบ Sounds

คลกปม จะปรากฏหนาตาง Import Sound

คลกทโฟลเดอร Animal คลกปม

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

ผลลพธของ 3 สครปตนแตกตางกนอยางไร

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 3 สนกกบเสยง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 37

เลอกไฟล Horse คลกปม จะปรากฏชอไฟลดงน เขยนสครปต play sound แลวคลกทสครปต เพอสงเกตผลลพธ ผลลพธทไดคอ............................................ ................................................................... ................................................................ ...

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 4 บทละครโตตอบ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 38

กจกรรมท 4 บทละครโตตอบ

1. ผลการเรยนร

1.1 ใชค าสงพนฐานในการเขยนโปรแกรม 1.2 ใชงานตวแปร

2. สาระการเรยนร 2.1 การใชบลอก say 2.2 การใชบลอก ask 2.3 การใชบลอก join

3. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ 3.1 เขยนสครปตดวยบลอก say, ask, think และ join

4. แนวคด บลอก say ใชส าหรบแสดงค าพด บลอก think ใชส าหรบแสดงความคด ทงสองบลอกนอยในกลม

บลอก Looks บลอก ask อยในกลมบลอก Sensing ใชส าหรบแสดงขอความและรบขอมล ซงขอมลทรบเขาจะถก

น ามาเกบไวในตวแปรชอ answer โดยอตโนมต บลอก join อยในกลมบลอก Operators ใชส าหรบผสานขอความกบขอความ ขอความกบขอมลท

เกบในตวแปร หรอขอมลทเกบไวในตวแปรตางๆ โดยบลอก join จะถกน าไปใชรวมกบบลอกอนๆ 5. สออปกรณ

5.1 ใบงาน ใบงานท เรอง เวลา(นาท)

4.1 สรางบทละครโตตอบ 40

5.2 ใบความร - ใบความรท 4.1 เรอง ค าสงบลอก ask และบลอก join

5.3 อนๆ - นทานทเปนภาพเคลอนไหวและมเสยงประกอบ

6. วธด าเนนการ 6.1 การจดเตรยม

6.1.1 ใบงานท 4.1 และใบความรท 4.1 ตามจ านวนผเรยน 6.1.2 นทานทเปนภาพเคลอนไหวและมเสยงประกอบ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 4 บทละครโตตอบ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 39

6.2 ขนตอนการด าเนนการ 6.2.1 ผสอนกระตนความสนใจของผเรยนโดยใหผเรยนชวยกนคดวาจะสามารถน าโปรแกรม

Scratch มาสรางโปรเจกตนทานไดอยางไร 6.2.2 ผเรยนศกษาใบความรท 4.1 เรองบลอก ask และบลอก join 6.2.3 ผสอนแนะน าใหผเรยนรจกกบสครปตและบลอกทใชในการรบขอความ การน าขอความท

รบเขาไปแสดงผล 6.2.4 ผเรยนท าใบงานท 4.1 เรองสรางบทละครโตตอบ ตอนท 1 โดยใหผเรยนท าพรอมกนทงหอง

ทละขอ และผสอนถามถงสงทเกดขนจากการเขยนสครปตในแตละขอ 6.2.5 ผเรยนท าใบงานท 4.2 ตอนท 2 โดยผสอนคอยใหค าแนะน า จากนนสมผเรยนน าเสนอ

ค าตอบทไดจากการท าใบงาน 6.2.6 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปเกยวกบการเขยนสครปตโดยใชบลอก say, ask และ join

7. การวดและประเมนผล 7.1 ตรวจค าตอบในใบงาน 7.2 สงเกตการรวมกจกรรมในการระดมความคดของผเรยน

7.3 สงเกตการท างานและการท ากจกรรมรวมกนในชนเรยน

8. แหลงขอมลเพมเตม 8.1 นทานเรองนกกระสากบหมาจงจอก http://www.youtube.com/watch?v=MpVXG72xCaU

(22/05/56) 8.2 นทานเรองราชสหกบหน http://www.youtube.com/watch?v=ssxKVW7lYAY (22/05/56) 8.3 นทานเรองมดงามกบจกจน http://www.youtube.com/watch?v=Kd9ufVHBWkk (22/05/56)

9. ขอเสนอแนะ 9.1 การท าใบงานท 4.1 ผสอนควรใหผเรยนทกคนท าใบงานทละขอพรอมๆ กน และโดยใหผเรยนแตละ

คนท าหนาทดแลเพอนทนงๆ ขางๆ เพอท าใบงานไปพรอมๆ กนหรอชวยเหลอกน

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 4 บทละครโตตอบ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 40

ใบงานท 4.1 สรางบทละครโตตอบ

ตอนท 1 เขยนบทสนทนาใหตวละคร 1. สรางโปรเจกตใหม เพมตวละครและเขยนสครปตใหตวละคร ดงน

เมอคลก สงทเกดขนคอ ตวละคร พดวา...................................................................................... .........................................................

ตวละคร ถามวา............................................................................................................................. ................ 2. ใหแตงบทพด-ถาม ของตวละครเดกผหญงอยางนอยคนละ 2-3 ประโยค โดยจะสนทนาเปนภาษาไทย

หรอภาษาองกฤษกได จากนนเขยนขอความสนทนาดงกลาวลงในชองวางดานลาง .............................................................................................................. ......................................................... .............................................................................................................. ......................................................... .............................................................................................................. .........................................................

3. เขยนสครปตในโปรแกรม Scratch ตามบทสนทนาทไดก าหนดไวในขอ 2 4. โยงเสนจบคระหวางบลอกและความหมายทสมพนธกน

แสดงขอความทก าหนด

แสดงขอความทก าหนดเปนเวลา 2 วนาท

ถามค าถามทก าหนด และรอผใชพมพค าตอบ

บลอก say อยในกลมบลอก Looks Say แปลวา “พด” ถาตองการใหตวละครพด กตองใชบลอกนนะ..เหมยว!

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 4 บทละครโตตอบ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 41

ตอนท 2 ทวนค าตอบของคสนทนา ศกษาใบความรท 4.2 แลวตอบค าถามตอไปน 1. สรางตวละครเดกหญงในชดบลเลยดงตวอยาง และเขยนสครปตดงตอไปน

2. คลก สงเกตผลการท างาน และตอบค าถามของเดกหญง ชอทนกเรยนตอบคอ ………….......................................................................................................................... นกเรยนคดวาชอหรอค าทนกเรยนไดพมพเปนค าตอบ ขอมลนจะถกเกบไวในบลอกใด

3. ใหพจารณาสครปตและตอบค าถามตอไปน

ถานกเรยนพมพค าตอบวา “เทนนส” บลอก จะเกบขอมลค าวา ..........................................

4. แกไขสครปตใหตวละครและสงเกตการท างานตอไปน

หากยายบลอก answer มาไวทชองค าวา “คณชอบเลน” จะเกดผลลพธอยางไร......................................................................................................................................

บลอก answer เปนคหของบลอก ask ม ask ทไหน ม answer ทนน เมอบลอก ask แสดงค าถาม ใหผใชตอบ บลอก answer จะท าหนาทเกบค าตอบ ทผใชพมพลงไป

บลอก join อยในกลมบลอก Operators เปนบลอกแหงมตรภาพ เพราะสามารถน าไปวางแทรกไวในบลอกตางๆ เพอเปนตวกลางเชอมสมพนธระหวางขอความกบบลอก หรอบลอกกบบลอกกได

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 4 บทละครโตตอบ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 42

ใบความรท 4.1 บลอก ask และบลอก join

บลอก

บลอก ask อยในกลมบลอก Sensing ใชส าหรบแสดงค าถามและรอใหผใชพมพค าตอบ เชน

สครปต เวท

การใชบลอก ask เพอแสดงค าถาม ชองรบค าตอบ ซงผใชจะตองพมพค าตอบแลวกดแปน Enter หรอคลกทเครองหมาย

สงเกตไดวาสวนทายของบลอก ask จะมค าวา and wait อยดวย สวนนเปนการรอค าตอบเมอผใช

พมพค าตอบลงไปในชองรบค าตอบ ค าตอบนนจะถกน าไปเกบไวทบลอก โดยอตโนมตเพอน าไปใชในการแสดงผลรวมกบบลอกอนๆ เชน

บลอก หากตองการแสดงขอความอนๆ รวมกบค าตอบทผใชพมพไว สามารถท าไดโดยน าบลอก join มาใชรวมดวย บลอก join อยในกลมบลอก Operators ใชส าหรบวางบลอกหรอแสดงขอความตางๆ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 4 บทละครโตตอบ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 43

ตวอยางการใชบลอก join เพอแสดงขอความและค าตอบ เชน

1.

2.

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 44

กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

1. ผลการเรยนร

1.1 ใชค าสงพนฐานในการเขยนโปรแกรม 1.2 สรางชนงานจากจนตนาการอยางสรางสรรค

2. สาระการเรยนร 2.1 บลอก broadcast และบลอก broadcast and wait 2.2 บลอก when I receive 2.3 บลอก show และ hide

3. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ 3.1 เขยนสครปตดวยบลอก broadcast, broadcast and wait และ when I receive

4. แนวคด บลอก broadcast อยในกลมบลอก Control ใชส าหรบกระจายสารใหกบตวละครตางๆ เสมอน

การสอสารกนไปยงตวละคร/เวท โดยใชงานรวมกบบลอก when I receive ซงใชรบสารเพอด าเนนการตอ บลอก show ใชส าหรบแสดงตวละคร และบลอก hide ใชส าหรบซอนตวละคร

5. สออปกรณ 5.1 ใบงาน

ใบงานท เรอง เวลา(นาท) 5.1 กระจายสารและรบสาร 30

5.2 ใบความร - ใบความรท 5.1 เรอง การกระจายสารและรบสาร

5.3 อนๆ - บตรค าการกระจายสารและการรบสาร (อาจเตรยมเทากบจ านวนทแสดงในตวอยาง โดยไมตอง

เตรยมเทาจ านวนนกเรยนทงหมดในหอง) - ตวอยางสรปเกมกระจายสาร

6. วธด าเนนการ 6.1 การจดเตรยม

6.1.1 ใบงานท 5.1 ตามจ านวนผเรยน 6.1.2 ใบความรท 5.1 ตามจ านวนผเรยน 6.1.3 บตรค า broadcast และบตรค า when I receive จ านวน 1 ชด

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 45

6.2 ขนตอนการด าเนนการ 6.2.1 ผสอนน าอธบายเกยวกบการกระจายสารและรบสารวา ตวละครตางๆ สามารถสงสาร

ระหวางกนได และบทบาทของตวละครหลงจากการไดรบสารอาจแตกตางกน 6.2.2 ผเรยนศกษาใบความรท 5.1 เรอง กระจายสารและรบสาร จากนนท าใบงานท 5.1 เรอง

กระจายสารและรบสาร แลวสมผเรยนออกมาน าเสนอค าตอบ 6.2.3 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปการใชบลอก broadcast และ when I receive

7. การวดและประเมนผล 7.1 ตรวจค าตอบในใบงานและผลงาน 7.2 สงเกตการรวมกจกรรมในการระดมความคดของผเรยน 7.3 สงเกตการท างานและการท ากจกรรมรวมกนในชนเรยน

8. แหลงขอมลเพมเตม -

9. ขอเสนอแนะ -

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 46

ใบงานท 5.1 กระจายสารและรบสาร

ตอนท 1 กระจายสารใหตวละคร ศกษาใบความรท 5.1 แลวปฏบตดงน

1. สรางโปรเจกใหม โดยมตวละคร 3 ตว ดงภาพ

2. เขยนสครปตใหกบสนข ดงน

วธก าหนดขอความดานทายบลอก broadcast เพอกระจายสารค าวา “dog” 1) เลอกบลอก broadcast มาวาง 2) คลกท และคลก new 3) พมพค าวา dog และคลก

3. เขยนสครปตใหกบตวละครแมวทงสองตวดงน

บลอก when I receive เปนคกรรมคกนกบบลอก broadcast ใชส าหรบรบสารแลวท าค าสงตางๆ

บลอก broadcast ผประกาศ/กระซบ ใชส าหรบกระจายขาวสาร ใหตวละครตางๆ ไดรบร

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 47

ตวละครใดเปนผสงสาร .......................................................................................................................... ตวละครใดเปนผรบสาร ......................................................................................................................... สารทกระจายคอค าวาอะไร ............................................................................................................. ...... สารทรบคอค าวาอะไร ............................................................................................................................

4. แมวตวท 2 กลวสนข จงพดวา “จาก! เหมยวกลวตบ” ดงนนถาจะสรางเรองราวใหสมจรง ตองใหแมวหายตวไปทนทหลงจากพดจบ (เหมอนเปนการวงหนอยางรวดเรว) เราสามารถใชบลอก hide เพอท าใหตวละครแมวหายตวหรอเปนการซอนตวละคร นนเอง โดยปรบปรงสครปตของตวละครแมวตวท 2 ดงน

มาแปลสครปตกน Dog1 : เมอคลกธงเขยว พด “ตบมาแลวจา!” เปนเวลา 3 วนาท กระจายสาร dog Cat1 : เมอฉนไดรบสาร dog คด “ตบใจด เราไมกลวตบ” เปนเวลา 2 วนาท Cat2 : เมอฉนไดรบสาร dog พด “จาก! เหมยวกลวตบ” เปนเวลา 2 วนาท

วธก าหนดขอความดานทายบลอก when I receive เพอรบสาร ท าไดโดยคลกท และคลกเลอกชอสารทตองการรบ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 48

5. ตวละครแมวตวท 2 หายตวแลว แตเมอคลก อกครง ตวละครแมวตวท 2 ไมปรากฏตวอกเลย ซงสงทตองการคอแมวตวท 2 จะตองปรากฏตวกอนในตอนเรม ดงนนจงตองเพมสครปตอก 2 บลอกใหตวละครแมวตวท 2 โดยใชบลอก show ดงน

ตอนท 2 กระจายสารและเปลยนพนหลง หลงจากทเขยนสครปตใหแมวตวท 2 หายตวไปไดเรยบรอยแลว เราลองมาเพมพนหลงของโปรเจกตนเพอใหเขากบเรองราวมากยงขน โดยก าหนดใหมฉาก 2 แบบ แบบท 1 เปนภาพสนามหญาทสตวทง 3 ตวอยรวมกน แบบท 2 เปนภาพสวนดอกไมทมแมวตวท 2 เหลออยตวเดยว ท าไดดงน

1. เพมพนหลงใหกบเวทอก 2 ภาพ ดงน

บลอก hide ใชซอนตวละคร บลอก show ใชแสดงตวละคร ** อยากใหเหนก show ไมอยากใหโผลก hide **

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 49

2. กอนจะเขยนสครปตของเวทและตวละคร มาตงสตกนกอน เพอวางแผนวาแตละฉากจะใหปรากฏตวละครใดและพนหลงเปนภาพอะไร

2.1 ตวอยาง ฉากท 1 สตวทกตวพรอมหนาพรอมตา ก าหนดไดวาตองมตวละครและพนหลง ดงน 2.2 ฉากท 2 พนหลงเปนภาพสวนดอกไมหลงบาน และมแคแมวขกลวตวเดยวทอยในฉาก ใหท าเครองหมาย ลงในกรอบสเหลยมส าหรบตวละครทปรากฏอยในฉากน

3. ดงนนในฉากท 1 แสดงตวละครทกตว จงเขยนสครปตของเวทและของตวละคร ไดดงตวอยาง

ดานลาง ใหเขยนสครปตนและคลก เพอสงเกตผลการท างาน

ตวละคร พนหลง

ตวละคร พนหลง

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 50

เวท

4. จากสครปตในขอ 3 ซงเปนสครปตของฉากท 1 จะเหนไดวาตวละครตางๆ ท าหนาทตามทไดวางแผนไว ใหเพมสครปต when I receive เมอไดรบสาร “away” ใหกบตวละครและเวท เพอแสดงเรองราวในฉากท 2 โดยใหปรากฏภาพพนหลงและตวละครแมว ดงภาพ

5. ปรบปรงสครปตใหสามารถรบขอมลชอของสนขจากผใช และแสดงชอของสนขแทนค าวา “ตบ” 6. บนทกไฟลชอ activity5_1.sb

อะอะ! สครปตนเปนของเวท

นะจะ

กระจายสารวา “away” สงสญญาณใหตวละครทกตว และเวท เพอเปลยนฉาก

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 51

7. สรางโปรเจกตใหม และสรางตวละคร 2 ตว

7.1 เขยนสครปตตอไปน จากนนคลก แลวสงเกตผลลพธ ตวละคร 1

ตวละคร 2

7.2 เปลยนบลอก ของตวละคร 1 ใหเปน แลวสงเกตผลการท างาน 7.3 อธบายความแตกตางของการท างานดวยการใชบลอก และ ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ................................ .............................................................................................................................................................

ผลลพธ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 52

ใบความรท 5.1 การกระจายสารและรบสาร

การกระจายสาร หรอ Broadcast ( ) คอ การกระจายขอความจากตวละครหนงไปยงเวทและตวละครอนทวทงโปรเจกต โดยก าหนดขอความหรอสารทตองการกระจาย หากตองการใหเวทหรอตวละครใดรบสารจะตองใชบลอก เพอแสดงการรบสาร

ลองเดาสวาจากภาพดานบน

มการกระจายสารวาอะไร ?

ใครเปนผรบสาร ?

หากตองการใหผอนรบสารตองท าอยางไร ? การใชบลอก broadcast เพอกระจายสาร

1) เลอกบลอก มาวางในสครปตของตวละครทตองการกระจายสาร 2) คลกทรป และคลก new 3) พมพขอความทตองการกระจายสาร เชน ค าวา “walk” และคลกปม

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 53

การใชบลอก when I receive เพอรบสาร 1) เลอกบลอก มาวางในสครปตของตวละครทตองการใหรบสาร 2) คลกทรป และคลกเลอกสารทตองการรบ 3) เพมสครปตเพอใหเวทหรอตวละครท างานหลงจากไดรบสารแลว เชน

แลว และ ตางกนอยางไร? คอ การกระจายสารโดยเมอกระจายสารแลวผสงสารกยงคงท างานของตนเองตอไป

คอ การกระจายสารโดยเมอกระจายสารแลวผสงสารจะรอใหผรบสารท างานใหเสรจกอนแลวผสงสารจงจะท างานตอไป

ถามผรบสารมากกวา 1 คน ผกระจายสารดวย

จะตองรอจนผรบสารทงหมดท างานเสรจ จงจะท างานตอไป

สงสาร รบสาร แลวท างาน

สงสาร และ รอ รบสาร แลวท างาน ท างานตอไป

สงสารแลว ท างานตอไป ทนท

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 54

บตรค า when I receive

when I receive : กหลาบ

ยนขนปรบมอ 3 ครง

when I receive : มงคด

ปรบมอ 3 ครง

when I receive : เสอโครง

โบกมอใหเพอน

when I receive : กหลาบ

ยนขน ท าทาแปลงราง

when I receive : ชมพ

หวเราะ ดงๆ 3 ครง

when I receive : กหลาบ

ยนขนและเลยนเสยงสตว

when I receive : มงคด

รองเพลงชางและปรบมอ

when I receive : กหลาบ

ยนขนปรบมอ 3 ครง

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 55

exercise

when I receive : สวยงาม

ลกขนและร าไทย

when I receive : ดนสอ

จบมอเพอนทอยขาง

when I receive : แสงแดด

หลบตาและอาปาก

when I receive : แสงแดด

หลบตาสลบซายขวา

when I receive : ดนสอ

เอามอซายจบมอขวาแลวชขน

when I receive : งเหา

ยนขนโยกซายโยกขวา

when I receive : งเหา

ยนขนโยกซายโยกขวา

when I receive :

ยนขน ยกมอซายและขวาสลบกน

เสอโครง

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 56

บตรค า broadcast

broadcast : กหลาบ broadcast : มงคด

broadcast : ชมพ broadcast : เสอโครง

broadcast : งเหา broadcast : ดนสอ

broadcast : แสงแดด broadcast : สวยงาม

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 57

บตรค า when I receive

when I receive :

ยนขนปรบมอ 1 ครง

when I receive :

ปรบมอ 3 ครง

when I receive :

ยนขนเดนกบท 3 กาว

when I receive :

ยนขนชมอ นงลง

when I receive :

ปรบมอ 3 ครง

when I receive :

หวเราะ ดงๆ 3 ครง

when I receive :

ปรบมอ 3 ครง

when I receive :

ปรบมอ 3 ครง

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 58

บตรค า broadcast

broadcast : broadcast :

broadcast : broadcast :

broadcast : broadcast :

broadcast : broadcast :

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 5 กระจายสารอยางสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 59

ตวอยางการสรปเกมกระจายสาร

ตวละคร : คณคร

ตวละคร : เดกหญง A ตวละคร : เดกชาย B

ตวละคร : เดกหญง C ตวละคร : เดกชาย D

when I receive : กหลาบ

ยนขนปรบมอ 3 ครง

when I receive : กหลาบ

ยนขน ท าทาแปลงราง

when I receive : กหลาบ

ยนขนและเลยนเสยงสตว

when I receive : กหลาบ

ยนขนปรบมอ 3 ครง

broadcast : กหลาบ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 60

กจกรรมท 6 มมและทศทาง

1. ผลการเรยนร

1.1 ใชค าสงพนฐานในการเขยนโปรแกรมและการวาดเสน 1.2 เขาใจมมและทศทางของเสนตรง 1.3 เขาใจการหมนและลากเสนไปยงทศทางทตองการ

2. สาระการเรยนร 2.1 มมและทศทาง 2.2 กลมบลอก Pen

3. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ 3.1 สรางชนงานโดยใชค าสงในกลมบลอก Pen 3.2 สรางรปเรขาคณตเบองตน

4. แนวคด กลมบลอก Pen ใชในการวาดรปและใชค าสงในกลมบลอก Motion สามารถเรยกใชเพอควบคมทศ

ทางการเคลอนทของปากกา โดยในกจกรรมนเนนใหผเรยนเขาใจการเคลอนทของปากกาเปนส าคญ ไดแก การวางปากกา ณ ต าแหนงทตองการ การลากเสนไปในทศทางทตองการ และการยกปากกาเพอหยดการวาด

5. สออปกรณ 5.1 ใบงาน

ใบงานท เรอง เวลา (นาท) 6.1 เสนตรงหลงทาง 20

5.2 ใบความร - ใบความรท 6.1 เรอง มมและทศทาง

5.3 อนๆ - ตารางวาดภาพ

6. วธด าเนนการ 6.1 การจดเตรยม

6.1.1 ใบงานท 6.1 ตามจ านวนผเรยน 6.1.2 ใบความรท 6.1 ตามจ านวนผเรยน 6.1.3 ตารางวาดภาพ ตามจ านวนผเรยน

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 61

6.2 ขนตอนการด าเนนการ 6.2.1 ผสอนกลาวถงความส าคญในการท าความเขาใจเรองมมและทศทางในโปรแกรม Scratch 6.2.2 ผเรยนศกษาใบความรท 6.1 เรอง มมและทศทาง 6.2.3 ผเรยนท าใบงานท 6.1 เรอง เสนตรงหลงทาง 6.2.4 ผสอนสรปแนวคดเกยวกบทศทาง การหมนของปากกา และการวาดรปเรขาคณตเบองตน เชน รป

สามเหลยม หรอ รปสเหลยม 7. การวดและประเมนผล

7.1 ตรวจค าตอบในใบงาน 7.2 สงเกตการรวมกจกรรมในการระดมความคดของผเรยน 7.3 สงเกตการท างานและการท ากจกรรมรวมกนในชนเรยน

8. แหลงขอมลเพมเตม -

9. ขอเสนอแนะ 9.1 ผสอนควรทบทวนเรองทศทาง กอนการท าใบงานท 6.1 9.2 ผสอนควรเนนใหผเรยนเขาใจวธการเคลอนทของปากกาและการหมน ซงจะไมเทากบมมระหวางสวน

ของเสนตรง 9.3 ผสอนอาจใหผเรยนฝกทกษะโดยท าแบบฝกหดเพมเตมเปนการบาน 9.4 ผสอนอาจแทรกการอธบายวธใชตวแปร (variable) ในขนพนฐาน ซงสามารถเพมความเขาใจเบองตน

ใหผเรยนไดกอนทจะเรยนในแผนการเรยนรถดไป ทงนผสอนไมจ าเปนตองเนนถงการค านวณหรอการเปรยบเทยบ เพราะอาจท าใหผเรยนเกดความสบสนได

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 62

ตารางวาดภาพ

บน

ซาย

ลาง

ขวา

90

0

180 -180

-90

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 63

ใบงานท 6.1 เสนตรงหลงทาง

1. ท าเครองหมายกากบาท ณ ต าแหนงพกดทระบ ตวอยาง: ต าแหนง x= -5, y= -4 1) ต าแหนง x= 0, y= 5 2) ต าแหนง x= -4, y= 0 3) ต าแหนง x= 2, y= 3 4) ต าแหนง x= 5, y= 4 5) ต าแหนง x= 3, y= -3 6) ต าแหนง x= -5, y= -1

X

Y

(x=0, y=0) 1 2 3 4 5 6 7 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1

7 6 5 4 3 2 1

-1 -2 -3 -4 -5 -6 -7

x

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 64

2. วาดสวนของเสนตรงตามโจทย (ทศทางตามทศของโปรแกรม Scratch)

ตวอยาง: เสนตรงยาว 4 หนวยเรมตนทต าแหนง x=2, y=3 ไปทางทศ 90 องศา

1) เสนตรงยาว 3 หนวยเรมตนท ต าแหนง x=1, y=0 ไปทางทศ 0 องศา

2) เสนตรงยาว 4 หนวยเรมตนท ต าแหนง x= -3, y=-3 ไปทางทศ 90 องศา

3) เสนตรงยาว 4 หนวยเรมตนท ต าแหนง x=-5, y=2 ไปทางทศ 45 องศา

3. ศกษาการท างานจากค าสงตอไปน แลววาดรปผลลพธ 3.1 แนวคด 1) ซอนตวละคร 2) ลางภาพวาด 3) ก าหนดต าแหนง x = 50 , y = -50 4) ก าหนดทศทางเปน 90 5) วางปากกา 6) เดนหนา 100 หนวย 7) หมนตามเขมนาฬกา 90 องศา 8) เดนหนา 100 หนวย

9) ยกปากกา

สครปตในภาษา Scratch ส าหรบแนวคดทางซายมอ

1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9)

X (x=0, y=0)

1 2 3 4 5 6 7 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1

7 6 5 4 3 2 1

-1 -2 -3 -4 -5 -6 -7

Y

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 65

วาดรปผลลพธทได

3.2

แนวคด 1) ซอนตวละคร 2) ลางภาพวาด 3) ก าหนดต าแหนง x=0, y=0 4) ก าหนดทศทางเปน 90 5) วางปากกา 6) เดนหนา 100 หนวย 7) หมนตามเขมนาฬกา 120 องศา 8) เดนหนา 100 หนวย 9) หมนตามเขมนาฬกา 120 องศา 10) เดนหนา 100 หนวย 11) ยกปากกา

ใหวาดรปผลลพธจากโปรแกรม Scratch ของแนวคดทางดานซายมอ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 66

ใบความรท 6.1 มมและทศทาง

ทศทาง อยางททราบกนดวามมรอบจดใดๆ มคาเทากบ 360 องศา ในโปรแกรม Scratch กเชนกนและการ

อางองทศทางในโปรแกรม Scratch จะหมายถงคาตวเลขทแสดงถงองศา ปกตจะอยในชวง -180 ถง 180 ทศทางสามารถมคาเปนไดทงบวกและลบ โดยคาจะเพมขนตามแนวเขมนาฬกา ตวอยางเชน ทศตะวนตกคอทศ -90 องศา (หนหนาไปทางซาย), ทศเหนอคอทศ 0 องศา (หนหนาไปดานบน), ทศตะวนออกคอทศ 90 องศา (หนหนาไปทางขวา), และทศใตคอทศ 180 องศา (หนหนาไปดานลาง) เปนตน การใชค าสงวางปากกา (pen down) รวมกบค าสงเคลอนท (move) และค าสงหมน (turn) จะท าใหเราสามารถวาดรปเรขาคณตตางๆ ตามทตองการได

ตวอยางการวาดภาพสามเหลยมดานเทาดวยโปรแกรม Scratch สครปต ค าอธบายค าสง ภาพทเกดขน

1) ซอนตวละครจากเวท 2) ลบรอยปากกาทงหมดจากเวท 3) เรมตนทต าแหนง 0, 0 4) เรมตนหนไปททศทาง 90 องศา (ขวา) 5) วางปากกาลง เพอเรมตนการวาด 6) เดนหนา 100 หนวย 7) หมนตามเขมนาฬกา 120 องศา 8) เดนหนา 100 หนวย 9) หมนตามเขมนาฬกา 120 องศา 10) เดนหนา 100 หนวย 11) ยกปากกาขน

มมของรปหลายเหลยม เปนททราบกนดวาผลรวมมมภายในของรปสามเหลยมใดๆ มคาเทากบ 180 องศา ดงนนมมของรปสามเหลยมดานเทา (ซงมมจะเทากนดวย) มมหนงจงมคาเทากบ 180/3 = 60 องศา ส าหรบรปหลายเหลยม ตวอยางเชน รปสเหลยม, รปหาเหลยม, หรอรปหกเหลยม เราจะทราบผลรวมมมภายในของรปหลายเหลยมเหลานไดอยางไร จงพจารณาตวอยางดานลาง

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 67

สเหลยมคางหม

สเหลยมดานขนาน หาเหลยม

หกเหลยม หกเหลยม

ผลรวมมมภายใน = 180*2 = 360 องศา

ผลรวมมมภายใน = 180*2 = 360 องศา

ผลรวมมมภายใน = 180*3 = 540 องศา

ผลรวมมมภายใน = 180*4 = 720 องศา

ผลรวมมมภายใน = 180*4 = 720 องศา

เนองจากรปหกเหลยมใดๆ มผลรวมมมภายในเทากบ 720 องศา ดงนนรปหกเหลยมดานเทามมเทาแตละมมซงมขนาดเทากนจะมคาเทากบ 720/6 = 120 องศา เนองจากรปหลายเหลยมใดๆ สามารถแบงเปนรปสามเหลยมเลกๆ ไดเสมอ ดงนนเราสามารถค านวณมมของรปหลายเหลยมนนได

ค าสงพนฐาน กลมบลอก Looks นอกจากความสามารถในการก าหนดชดตวละคร (costume) ดงทกลาวไวในใบ

ความรท 1.2 แลวนน กลมบลอก Looks ยงสามารถใชในการซอนหรอแสดงตวละครไดอกดวย ค าสงทส าคญของบลอก Looks ทใชงานในกจกรรมนไดแก

กลมบลอก Looks ความหมาย ซอนตวละคร

แสดงตวละคร

นอกจากนโปรแกรม Scratch มกลมบลอก Pen ซงเปรยบเสมอนปากกาทชวยในการวาดรปตางๆ โดยสามารถก าหนดลกษณะปากกาได เชน ก าหนดส ขนาดเสน การยกปากกา กลมบลอก Pen มดงน

กลมบลอก Pen ความหมาย

ลางภาพวาด

วางปากกา

ยกปากกา

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 68

แบบฝกหดเพมเตม

1. ศกษาการท างานจากสครปตดานลาง แลวตอบค าถาม

1.1 1) ก าหนดต าแหนง x = -100 , y = -100 2) ก าหนดทศทางเปน 0

3) วางปากกา 4) เดนหนา 100 หนวย 5) หมนตามเขมนาฬกา 90 องศา 6) เดนหนา 100 หนวย 7) หมนทวนเขมนาฬกา 90 องศา 8) เดนหนา 100 หนวย 9) หมนตามเขมนาฬกา 90 องศา 10) เดนหนา 100 หนวย

1.2 วาดรปผลลพธจากสครปตดานซายมอ

1.3 หากตองการใหผลลพธทไดเปนดงรปดานลางทางขวา จะตองเพมเตมค าสงใดบาง

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 69

2. จากสครปตการท างานดานลางทางซาย ใหตอบค าถามขอ 2.1 – 2.2

1) ซอนตวละคร

2) ก าหนดต าแหนง x = 0 , y = 0 3) ก าหนดทศทางเปน 90 4) วางปากกา 5) เดนหนา 100 หนวย 6) หมนตามเขมนาฬกา 120 องศา 7) เดนหนา 100 หนวย 8) หมนตามเขมนาฬกา 120 องศา 9) เดนหนา 100 หนวย 10) ยกปากกา

2.1 ถาตองการลดขนาดรปสามเหลยมใหเหลอดานละ 50 หนวย ตองแกค าสงในบรรทดใดบางอยางไร

2.2 ถาตองการขยายขนาดรปสามเหลยมใหเปนดานละ

200 หนวย ตองแกค าสงในบรรทดใดบางอยางไร

3. ลองคดดวาถาจะวาดรปหาเหลยมดานเทามมเทาตองเขยนสครปตอยางไร

รปหาเหลยมดานเทามมเทา สครปต

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 70

ตวแปรคอสงทสามารถแปรเปลยนคาได ในโปรแกรม Scratch นนตวแปรจะหมายถงบลอกพเศษทสามารถเกบคาได เชน เกบคาตวเลข 100 เปนตน ตวแปรจะถกควบคมโดยกลมบลอก Variables ซงจะมค าสงเบองตนทใชงานดงน

กลมบลอก Variables ความหมาย

สรางตวแปรใหม จากนนใหใสชอตวแปรใหมและเลอก OK สมมตใหตวแปรทสรางชอ n

ก าหนดคาตวแปร วธใช: ระบคาตวเลขทตองการเกบไว ลงในชองวางทางขวามอของบลอก

การน าตวแปรไปใช (ซงกคอการน าคาในตวแปรไปใชนนเอง) วธใช: ลากสญลกษณตวแปรไปแทนทตวเลข (ในบลอกอน) ทตองการ

ตวอยางการใชงาน: หรอ ศกษาสครปตดานลาง แลวตอบค าถาม หมายเหต: ส าหรบบลอกตวแปรจะไดเรยนอกครงอยางละเอยดในเรองเกม

สรางตวแปรชอ n โดย 1) เลอก Variables (บลอกสแดง) 2) เลอก Make a Variable 3) ตงชอตวแปรวา n แลวเลอก OK 4) การน าตวแปรไปใชแทนตวเลขใดๆ ท าได โดยการลากสญลกษณ ลงไปในชอง ตวเลขนน จากนนใหเขยนสครปตดานลาง

4.1 วาดรปผลการท างานของสครปตทางดานซาย

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 6 มมและทศทาง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 71

4.2 เปลยนคา n ใหเปน 50 โดยแกคา 100 ใหเปน 50 และใหอธบายความแตกตางของผลลพธทไดกบผลลพธในขอ 4.1

4.3 ถาตองการดานของสเหลยมแตละดานมขนาดใหญ 200 หนวย ตองท าอยางไร

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 72

กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

1. ผลการเรยนร

1.1 ใชค าสงพนฐานในการวาดรป 1.2 ใชโครงสรางแบบล าดบ เงอนไข และวนซ า 1.3 เขาใจวธน าคาสมไปใชงาน

2. สาระการเรยนร 2.1 บลอก Repeat 2.2 กลมบลอก Pen 2.3 บลอก Pick Random

3. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ 3.1 ใชบลอก Repeat ในการสรางรปทรงเรขาคณตเบองตน 3.2 สรางชนงานโดยใชค าสงในกลมบลอก Pen

4. แนวคด กลมบลอก Pen ใชในการวาดรป โดยสามารถก าหนดคณลกษณะตางๆ ของปากกาได เชน การวาง

หรอยกปากกา ขนาดและสปากกา สรางการประทบตราใหตวละคร 5. สออปกรณ

5.1 ใบงาน ใบงานท เรอง เวลา (นาท)

7.1 ลากเสนเลนลาย 20

5.2 ใบความร - ใบความรท 7.1 เรอง การสงงานแบบวนซ า

5.3 อนๆ - กระดาษตนแบบ

6. วธด าเนนการ 6.1 การจดเตรยม

6.1.1 ใบงานท 7.1 ตามจ านวนผเรยน 6.1.2 ใบความรท 7.1 ตามจ านวนผเรยน 6.1.3 กระดาษตนแบบ ตามจ านวนกลม

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 73

6.2 ขนตอนการด าเนนการ 6.2.1 ผสอนทบทวนเรองมมและทศทาง 6.2.2 ผเรยนท าใบงานท 7.1 เรองลากเสนเลนลาย ขอ 1 6.2.3 ผเรยนศกษาใบความรท 7.1 เรอง การสงงานแบบวนซ า แลวท าใบงานท 7.1 ขอ 2 6.2.4 ผสอนสรปแนวคดค าสง Repeat 6.2.5 ผสอนแบงผเรยนออกเปนกลม กลมละ 4 คน 6.2.6 ผเรยนและผสอนสรปการใชค าสงของโปรแกรม Scratch

7. การวดและประเมนผล 7.1 ตรวจค าตอบในใบงานและผลงาน 7.2 สงเกตการรวมกจกรรมในการระดมความคดของผเรยน 7.3 สงเกตการท างานและการท ากจกรรมรวมกนในชนเรยน

8. แหลงขอมลเพมเตม -

9. ขอเสนอแนะ 9.1 การวาดรปวงกลมในคอมพวเตอร เปนการวาดรปหลายเหลยมทมเหลยมจ านวนมากท าใหมองเหน

เปนวงกลม 9.2 ผสอนอาจใหผเรยนฝกทกษะโดยท าแบบฝกหดเพมเตมเปนการบาน

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 74

ใบงานท 7.1

ลากเสนเลนลาย

1. ศกษาการท างานจากค าสงตอไปน แลวตอบค าถาม

1.1 1) ก าหนดต าแหนง x = 0 , y = 0 2) ก าหนดทศทางเปน 90 3) วางปากกา 4) เดนหนา 100 หนวย 5) หมนตามเขมนาฬกา 90 องศา 6) เดนหนา 100 หนวย 7) หมนตามเขมนาฬกา 90 องศา 8) เดนหนา 100 หนวย 9) หมนตามเขมนาฬกา 90 องศา 10) เดนหนา 100 หนวย 11) หมนตามเขมนาฬกา 90 องศา 12) ยกปากกา

1.2 1) ก าหนดต าแหนง x = 0 , y = 0 2) ก าหนดทศทางเปน 90 3) วางปากกา 4) ท าขอ 4.1 และ 4.2 ซ า 4 รอบ 4.1) เดนหนา 100 หนวย 4.2) หมนตามเขมนาฬกา 90 องศา 5) ยกปากกา

วาดรปผลลพธทได

วาดรปผลลพธทได

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 75

1.3 ขอสรปจากการท างานในขอ 1.1 และ 1.2 เหมอนหรอตางกนอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. สรางโปรเจกตชอ Art1 2.1 วาดรปสามเหลยม โดยเขยนสครปตดงน

ผลลพธ แนวคด สครปต สามเหลยม 1 รป

1) ก าหนดพกด x = 0 , y = 0 2) ก าหนดทศทางเปน 90 3) วางปากกา 4) วนซ า 3 รอบ 4.1) เดนหนา 100 หนวย 4.2) หมนตามเขมนาฬกา 120 องศา 5) ยกปากกา

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 76

2.2 ปรบปรงสครปตตามตวอยางตอไปน

แบบท 1 แบบท 2 1)

2)

ผลลพธ

ผลลพธ

รหรอไมวา.... เพยงแคเราน า 360 หารดวยจ านวนรปทเราตองการวาด เรากจะไดขนาดของมมทเราตองหมนไป เชน ตองการวาดสามเหลยม 5 รป ขนาดของมมทเราตองหมนไปจะเทากบ 360÷5 = 72 องศา

วาดรปสามเหลยม 1 รป

วนซ า 5 ครง (วาดรปสามเหลยมอก 5 ครง โดยในแตละรอบ หมนไป 72 องศา)

มมทตองหมน =72 องศา

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 77

2.3 วาดรปวงกลมโดยเขยนสครปตดงน ผลลพธ แนวคด สครปต

วงกลม

1) ก าหนดพกด x = 100 , y = 80 2) ลากเสนยาว 5 หนวย 3) หมน 10 องศา 4) ท าซ าขอ 2 และ 3 จ านวน 36

ครง (หมนครบ 360 องศา) ไดรปวงกลม

การวาดรปวงกลม วงกลมวาดจรงๆ ไมไดหรอกนะ แตวาตองวาดเปนรปหลายเหลยม โดยจ านวนเหลยมมจ านวนมากพอกจะมองเหนเปนวงกลมมากขน โดยมแนวคดดงน วาดรป 360 เหลยม

1) ลากเสน 2 หนวย 2) หมน 1 องศา 3) ท าซ าขอ 1 และ 2 จนครบ 360 องศา

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 78

ใบความรท 7.1 การสงงานแบบวนซ า

การสงงานแบบวนซ าใชส าหรบเขยนสครปตทสงใหการท างานซ ากนไปมาหลายๆ รอบ ใหพจารณา สครปตทสงใหตวละครเดนวนอยบนเวทเปนรปสเหลยม โดยเคลอนทไปขางหนา 100 กาว จากนนหมนทศ ตามเขมนาฬกาไป 90 องศา ท าแบบนซ ากน 4 รอบ ดงน

ตวอยางท 1 การเขยนสครปตแบบล าดบ

สครปตดงกลาวมบลอกทใชค าสงซ ากนจ านวนมาก สามารถเขยนสครปตในรปแบบของค าสงวนซ า จะไดสครปตทสนลง ดงน

ตวอยางท 2 การเขยนสครปตแบบวนซ า

การแกไขสครปตทเขยนแบบล าดบท าใหเสยเวลาในการแกไข เชน ถาตองการใหตวละครเดนเปนรปสเหลยมทกวางขน กตองมการแกไขสครปตถง 4 จด ถาใชการท างานแบบวนซ าการแกไขสครปตจะท าไดงายขน

ตวอยางท 3 เปรยบเทยบการแกไขสครปตแบบล าดบและแบบวนซ า

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 79

การควบคมล าดบการท างานแบบวนซ า มหลายลกษณะ ตามแตละชนดของบลอกควบคม เชน

บลอก ค าอธบาย ตวอยาง

การท างานซ าไมรจบ

เดนไปขางหนาครงละ 10 หนวย เมอชนขอบเวทใหเดนกลบ ท าซ าแบบนไปเรอยๆ ไมรจบ

การท างานซ าตามจ านวนรอบทก าหนด

เดนไปขางหนา 50 หนวย หมนตามเขมนาฬกา 36 องศา ท าซ าแบบน 10 รอบ

กลมบลอก Pen

โปรแกรม Scratch มกลมบลอก Pen ซงเปรยบเสมอนปากกาทชวยในการวาดรปตางๆ โดยสามารถก าหนดลกษณะปากกาได เชน ก าหนดส ขนาดเสน การยกปากกา การวางปากกา กลมบลอก Pen มดงน

บลอก ความหมาย

ก าหนดสปากกา สามารถคลกเลอกสได

ก าหนดสปากกา โดยระบคาสเปนตวเลข

เพมหรอลดคาสปากกา

เพมหรอลดเฉดสปากกา

ก าหนดเฉดสของปากกา โดยระบคาเฉดสเปนตวเลข

เพมหรอลดขนาดของปากกา

ก าหนดขนาดปากกา โดยระบขนาดเปนตวเลข

ประทบตราตวละคร

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 80

บลอกค าสงสม (pick random)

ในการเขยนสครปตโปรแกรมนอกจากการใชค าสงพนฐาน เพอสรางการเคลอนทอยางงายแลว โปรแกรม Scratch ยงมค าสงส าหรบการสมตวเลข มรปแบบและการใชงาน ดงน

บลอก ค าอธบาย ตวอยาง

การสมตวเลขจาก 1 ถง 10

ใหตวละครเคลอนทไปขางหนาเทากบตวเลขทไดจากการสมเลข 1 ถง 10

ใหตวละครแสดงตวเลขโดยการสมเลขจาก 1 ถง 10

ใหตวละครเคลอนทไปขางหนาเทากบตวเลขทไดจากการสมเลข 1 ถง 10 โดยท าซ าค าสง move เปนจ านวน 5 ครง

เคลอนทไปขางหนา 10 หนวย โดยท าซ าค าสง move 10 step เปนจ านวนครงตามตวเลขทสมได

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 81

แบบฝกหดเพมเตม

สรางโปรเจกตชอ ArtPractice แลวเขยนแนวคดและสครปตใหตวละครวาดรปเพอใหไดผลลพธ ดงตารางตอไปน

ผลลพธ แนวคด สครปต

สเหลยม 8 รป

1) วาดรปสเหลยม 1 รป 2) ก าหนดมมในการวาดสเหลยมรป

ตอไป 45 องศา 3) ท าซ าขอ 1 และ 2 จนครบ 8 ครง

กงจกร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ธง

แนวคดท 1 1) วาดดามธง 2) วาดธงรปสามเหลยม

แนวคดท 2

1) วาดธงรปสามเหลยม 2) วาดดามธง

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 82

ผลลพธ แนวคด สครปต

ธงหลากส

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………

วงกลม 2 วง

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………

คลน

1) วาดครงวงกลมดานบน 2) วาดรปวงกลมดานลาง

ท าซ าขอ 1 และ 2 จนครบ 2 ครง

เปา

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 83

ผลลพธ แนวคด สครปต

ดอกไมสามมต

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

วงกลมดอกไม

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

นกขโมโห

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ตนไม

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 7 ภาพสวยดวยมอเรา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 84

ผลลพธ แนวคด สครปต

กลบดอกไม

1) ก าหนดพกด x = -100 , y = -80

2) ลากเสนสนๆ 3) ก าหนดมมหมน 1 องศา 4) ท าซ าขอ 2 และ 3 ไปจน 90

รอบ ไดกลบดอกไมครงกลบ 5) …………………………………………

6) ………………………………………….

ดอกไม

…………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… ……………………………………………………

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 85

กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

1. ผลการเรยนร

1.1 ใชค าสงพนฐานในการเขยนโปรแกรม 1.2 ก าหนดและใชงานตวแปร 1.3 ใชโครงสรางแบบล าดบ เงอนไข และวนซ า

2. สาระการเรยนร 2.1 องคประกอบของเกมและเกมประเภทตางๆ 2.2 การใชบลอก if-else 2.3 การใชบลอกตวด าเนนการเปรยบเทยบ 2.4 การใชงานกลมบลอก Variables

3. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ 3.1 อธบายองคประกอบและประเภทของเกม 3.2 สรางประโยคเงอนไขโดยใชบลอกตวด าเนนการ >, < และ = 3.3 เขยนสครปตในการตรวจสอบเงอนไขโดยใชบลอก if–else 3.4 ใชกลมบลอก Variables

4. แนวคด ค าสง if-else ใชตรวจสอบเงอนไข ถาเงอนไขหลง if เปนจรง จะท าค าสงภายในบลอก if แตถา

เงอนไขเปนเทจ จะท าค าสงภายในบลอก else ส าหรบเงอนไขทใชในการตรวจสอบจะน าตวด าเนนการมาชวยในการเปรยบเทยบ เชน >, < และ =

การสรางตวแปรและเรยกใชตวแปร อยในกลมบลอก Variables เมอมการสรางตวแปรใหม โปรแกรมจะสรางบลอกตางๆ ทเกยวของกบตวแปรนนเพมเตม ส าหรบใชในการท างานตางๆ 5. สออปกรณ

5.1 ใบงาน ใบงานท เรอง เวลา (นาท)

8.1 มารจกเงอนไขกนเถอะ 30 8.2 เกมทายตวเลข 40

5.2 ใบความร - ใบความรท 8.1 เรอง เงอนไข - ใบความรท 8.2 เรอง ตวแปร

5.3 อนๆ - ไฟลตวอยางเกมทสรางจากโปรแกรม Scratch ชอ Maze.sb ในโฟลเดอร \MediaScratch\Act8

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 86

- 6. วธด าเนนกจกรรม

6.1 การจดเตรยม 6.1.1 ใบงานท 8.1 ตามจ านวนกลม และใบงานท 8.2 ตามจ านวนผเรยน 6.1.2 ใบความรท 8.1-8.2 ตามจ านวนผเรยน

6.2 ขนตอนการด าเนนการ 6.2.1 ผสอนสาธตการเลนเกมเขาวงกต ทสรางจากโปรแกรม Scratch ชอไฟล Maze.sb ใหผเรยน

ชมและรวมกนสงเกตลกษณะเงอนไขของเกมวานาจะมเงอนไขอะไรบาง 6.2.2 ผสอนยกตวอยางสถานการณในชวตประจ าวนทมการตดสนใจเลอกอยางใดอยางหนงอยเสมอ

เพออธบายเรองเงอนไข โดยตวอยางของสถานการณ ใหมการตดสนใจวาจะตองท าอะไรกอนหรอหลง หรอตดสนใจเลอกท าสงใดสงหนงตามเหตและผล จากนนเชอมโยงไปหาการสรางประโยคเงอนไข

6.2.3 ผสอนอธบายเรองการเขยนค าสงเงอนไข แบบ if-else และการใชกลมบลอก operators โดยใหผเรยนศกษาใบความรท 8.1 เรอง เงอนไข ประกอบการอธบายของผสอน

6.2.4 ผสอนแบงผเรยนออกเปนกลม กลมละ 2 คน แลวใหแตละกลมชวยกนท าใบงานท 8.1 เรอง มารจกเงอนไขกนเถอะ จากนนผเรยนและผสอนรวมกนเฉลยค าตอบในใบงานท 8.1

6.2.5 ใหผเรยนศกษาใบความรท 8.2 เรอง ตวแปร และใหผเรยนแตละคนท าใบงานท 8.2 เรอง เกมทายตวเลข

6.2.6 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปความรเรองเงอนไข และตวแปร 6.2.7 ผเรยนและผสอน รวมกนสรป อภปรายถามตอบความรทไดจากการท ากจกรรม

7. การวดประเมนผล 7.1 ตรวจค าตอบในใบงานและผลงาน 7.2 สงเกตการมสวนรวมในการท ากจกรรมกลม

8. แหลงขอมลเพมเตม 8.1 ผลงานทสรางดวยโปรแกรม Scratch เวบไซต http://scratch.mit.edu/ (22/05/56) 8.2 เทคนคการใชโปรแกรม Scratch เวบไซต http://scratched.media.mit.edu (22/05/56) 8.3 แนะน าสวนประกอบของโปรแกรม Scratch

เวบไซต http://info.scratch.mit.edu/Support/Reference_Guide_1.4 (22/05/56)

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 87

9. ขอเสนอแนะ 9.1 การยกตวอยางสถานการณในชวตประจ าวนทผเรยนตองตดสนใจ ในขอ 6.2.2 เพอเปนการเชอมโยง

ความรเขาสการสอนเรองเงอนไข ยกตวอยางเชน การตดสนใจเลอกซอของใหแม ถามค าถามใหผเรยนคดวาจะเลอกเลอกซอสงใดระหวางนาฬกา หรอ กระเปา ลองถามผเรยน 2-3 คน และถามเหตผลของผเรยนแตละคนวาเหตใดจงตดสนใจเลอกสงนน (ผเรยนอาจะตอบ เลอกซอนาฬกาเพราะ แมมกระเปาแลว หรออนๆ) จากนนถามค าถามเชอมโยงค าถามอนๆ อก เชน จะนงรถเมล หรอ รถแทกซไปโรงเรยนด (ผเรยนอาจตอบเลอกแทกซเพราะเรวกวา หรอเลอกรถเมลเพราะไมรบ แลวเชอมโยงค าตอบนเขาสการสอนเรองเงอนไข คอ รบหรอไม ถารบกรถแทกซ ถาไมรบกเลอกรถเมล ) จากนนถามค าถามอนเพอใหผเรยนคดเปนเงอนไข - ซอของขวญใหแม เงอนไขคอ มเงนหรอไม (ถามเงนซอนาฬกา ถาไมมเงนซอกระเปา) - ดหนงเรองอะไรด ระหวางสไปเดอรแมน กบ ซปเปอรแมน เงอนไขคอ หนงเรองไหนฉายกอน

(ถาสไปเดอรแมนฉายกอน เลอกดสไปเดอรแมน) 9.2 ผสอนอาจใหผเรยนชวยกนเขยนโปรแกรมเพอตรวจสอบค าตอบในขอ 2 ของใบงานท 8.1 โดยศกษา

วธการสรางตวแปรจากใบความรท 8.2 กอน

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 88

ใบงานท 8.1 มารจกเงอนไขกนเถอะ

1. พจารณาเงอนไข จากสถานการณ แลวท าเครองหมาย ลงในชองวงกลม พรอมบนทกผลลพธ ล าดบ

ขนตอนวธการ สถานการณ พจารณาเงอนไข

ผลลพธ

1.1 ถา ต าแหนง y > 0 แลว ก าหนดสปากกาเปนสแดง

ต าแหนง x, y = (-20,50)

จรง เทจ

สปากกาคอ สด า สแดง

1.2 ถา ตวแปร no มคา > 5 แลว ก าหนดสปากกาเปนสน าเงน มฉะนน ก าหนดสปากกาเปนสเขยว

ตวแปร no มคาเปน 3 จรง เทจ

สปากกาคอ สน าเงน สเขยว

1.3 ก าหนดสปากกาเปนสเขยว ถา ต าแหนง x = 30 แลว ปากกาเปนสน าเงน มฉะนน ปากกาเปนสชมพ

ต าแหนง x, y = (-30,20)

จรง เทจ

สปากกาคอ สน าเงน สเขยว สชมพ

1.4 ถา ตวแปร count มคา < 30 แลว พดวา นอยกวา 30 มฉะนน พดวา มากกวา 30

ตวแปร count มคาเปน 40

จรง เทจ

พดวา...................................

1.5 ถา ตวแปร age มคา > 15 แลว พดวา คณโตแลว มฉะนน พดวา คณยงเดก

ตวแปร age มคาเปน 10 จรง เทจ

พดวา...................................

1.6 ถา ตวแปร answer = เอก แลว พดวา สวสดครบเอก มฉะนน พดวา ยนดทรจกครบ

ตวแปร answer มคาเปน นน

จรง เทจ

...................................

...................................

...................................

รายชอสมาชกในกลมท ............... 1……………………………………………………………………………………2…………………………………………………………………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 89

2. ใหผเรยนศกษาใบความรท 8.1 จากนนพจารณาสครปตตอไปน แลวตอบค าถาม สครปต อธบายค าสง ผลลพธ

2.1

1.ก าหนดตวแปร guess เปน 10 2.ถา ตวแปร guess นอยกวา 10 แลว ตวละครพดวา Hello

ตวละคร ไมพดอะไร เพราะวา ตวแปร guess มคาเปน 10 ท าใหเงอนไข เปน จรง เทจ ดงนนจง ไมพดวา Hello

2.2

1.ก าหนดตวแปร guess เปน ………. 2.ถา ตวแปร guess …………. ……. แลว ตวละครพดวา …………………… มฉะนน ตวละครพดวา rabbit

ตวละคร พดวา ……………… เพราะวา ตวแปร guess มคาเปน ........ ท าใหเงอนไข เปน จรง เทจ ดงนนจง พดวา rabbit

2.3

1.ก าหนดตวแปร guess เปน …………. 2.ถา ตวแปร guess ………...… ….… แลว ตวละครพดวา ………………. มฉะนน ตวละครพดวา rabbit

ตวละคร พดวา ……………… เพราะวา ตวแปร guess มคาเปน ........ ท าใหเงอนไข เปน จรง เทจ ดงนนจง ……………………….

2.4

1. ……………………..……… เปน .............. 2. ถา ............................................. แลว ............................................ มฉะนน .....................................

ตวละคร พดวา ……………… เพราะวา ........................... มคาเปน ........ ท าใหเงอนไข เปน จรง เทจ ดงนนจง ……………………….

2.5

1. ……………………..……… เปน .............. 2. ถา ............................................. แลว ............................................ มฉะนน ..................................... 3. หยดรอ …….. วนาท 4. ถา ............................................. แลว ............................................ มฉะนน ....................................

ตวละคร พดวา …………….…… หยดรอ แลวพดวา ................ เพราะวา ตวแปร guess มคาเปน ........ ท าใหเงอนไขแรก เปน จรง เทจ ดงนนจง ……………….…………. หยดรอ …….. วนาท ท าใหเงอนไขทสองเปน จรง เทจ ดงนนจง …………………………………..……….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 90

ใบงานท 8.2 เกมทายตวเลข

สรางโปรเจกตใหม เกมทายตวเลข (guess) จากตวเลขทโปรแกรมสมมาใหระหวาง 1 - 10 โดยเขยนสครปตใหตวละครแมว ตอไปน

1. สรางตวแปร guess โดยคลกเลอกกลมบลอก จากนนคลก พมพชอตวแปร guess ในกลองโตตอบ Variable name แลวคลกปม OK สงเกตทเวท สงทพบคอ……………………………………......................................................................... .................... ถาน าเครองหมาย ออก สงเกตทเวท สงทพบคอ ...............................................................

2. เขยนสครปต ก าหนดคาใหกบตวแปร guess ดวยการใหโปรแกรมสมตวเลข ระหวาง 1 - 10

3. เพมบลอก ask เพอใหผใช ทายคา ของตวแปร guess

4. สรางเงอนไขเพอตรวจสอบตวเลขทรบเขามากบตวแปร guess

จรง เทจ

จรงงง

เทจ

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 91

5. คลกปม แลวทดสอบใสคาตวเลข 6. โปรแกรมดงกลาว จะสามารถทายตวเลขได 1 ครง แตถาตองการใหทายตวเลขได 3 ครง จะตองเลอกใช

บลอกใด ใหเลอกระหวางบลอก forever และ repeat โดยทดลองใชบลอกทง 2 เพมเขาไปในสครปต

ในขอ 4 แลวคลกปม ค าตอบคอ

7. เพมบลอก ตอทายสครปตทงหมด (หลงจากการใชบลอก repeat ใน

ขอ 6) แลวคลกปม ทายตวเลข สงเกตผลทเกดขน .................................................................................................................................... 8. ใหแสดงคาตวแปร guess ดคาตวแปร guess แลวทายคาตวเลขใหถกตอง บนทกผลลพธทได...................................................................................................................................

9. เพมบลอก stop all ลงในสครปตเดม (ในขอ 4) ตามต าแหนง แลวกด ทายคาตวเลขใหถกตอง บนทกผลลพธทได............................................................................................................................. ...... 10. บนทกโปรเจกตชอ Guess_Number

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 92

ใบความรท 8.1 เงอนไข

บลอก if , if-else

บลอก if ใชในการท างานแบบมเงอนไข (Condition) เพอควบคมทศทางการท างาน ในการตดสนใจอยางใดอยางหนง โดยถาเงอนไขหลงใน เปนจรง จะท าค าสงภายในบลอก if แตถาเงอนไขเปนเทจ จะไปท าค าสงทตอจากบลอก if

ในกรณทเปน บลอก if else ถาหากเงอนไข เปนจรง จะท าค าสงภายในบลอก if แตถาเงอนไขเปนเทจ จะท าค าสงภายในบลอก else

การสรางประโยคเงอนไขใน จะใชบลอกในกลม เปนตวด าเนนการ เพอชวยในการประเมนหรอเปรยบเทยบเพอใหไดผลเปนจรงหรอเทจ ใน Scratch มกลมบลอก Operators ทมตวด าเนนการเพอน ามาใชสรางเงอนไขได ตวอยางเชน

บลอก ความหมาย ตวอยางการใชงาน ผลลพธ นอยกวา เทจ

มากกวา จรง

เทากน เทจ

ตวอยางการใชงานบลอก if และ if-else บลอก if บลอก if-else

จรง เทจ จรง เทจ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 93

ถา ตวแปร count มคามากกวา 5 แลว ก าหนดปากกาเปนสแดง

ถา ตวแปร count มคาเทากบ 3 แลว ก าหนดขนาดปากกาเปนขนาด 10 มฉะนน ก าหนดขนาดปากกา เปนขนาด 2

ตวอยาง การเขยนสครปตโปรแกรมตดเกรด

จรง เทจ

จรง เทจ

จรง เทจ

จรง

เทจ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 94

ใบความรท 8.2 ตวแปร

กลมบลอก Variables

ตวแปร (variables) คอ ชอทก าหนดขนเพอใชเกบขอมล และเรยกใชในการท างานตางๆ การเรยกใชตวแปรในกลมบลอก จะตองสรางขนเอง

โดยคลก จากนนตงชอตวแปร โดยควรใชชอทมความหมายทสอดคลองกบขอมล เชน Name ใชส าหรบเกบคา ชอ, Score ใชส าหรบเกบคาคะแนน และ Count ใชส าหรบการนบคา

เมอสรางตวแปร count เสรจแลวจะมบลอกเกดขนมาอก 5 บลอก คอ

บลอก ค าอธบาย

แสดงคาตวแปร ทเวท ซอนคาตวแปร ทเวท

ก าหนดคาเรมตนใหกบตวแปร count ใหมคาเปน -5

ก าหนดคาเรมตนใหกบตวแปร count ใหมคาเปน 8

เปลยนคาตวแปร count เพมขนครงละ 1 หนวย

เปลยนคาตวแปร count ลดลงครงละ 3 หนวย

แสดงตวแปร count และขอมล

ซอนตวแปร count และขอมล

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 8 เงอนไข และตวแปร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 95

รปแบบการแสดงขอมลตวแปรบนเวทม 3 แบบ ดงน

รปแบบ ค าอธบาย การแสดงบนเวท 1. normal readout แบบเรมตน

2. large readout แบบขนาดใหญ 3. slider แบบแถบเลอนโดยสามารถ

ก าหนดคาต าสดและสงสดของแถบเลอนได

การก าหนดรปแบบการแสดงขอมลตวแปรท าไดโดย คลกขวาทตวแปรบนเวท จากนนใหเลอกรปแบบทตองการ

หากตองการซอนการแสดงขอมลตวแปรบนเวทใหคลกขวาทตวแปรบนเวท จากนนใหเลอก hide

ตวแปรบนเวทจะถกซอน และ เครองหมาย หนาชอตวแปรกจะหายไป

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 96

กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

1. ผลการเรยนร

1.1 ใชค าสงพนฐานในการเขยนโปรแกรม 1.2 ใชโครงสรางแบบล าดบ เงอนไข และวนซ า 1.3 ก าหนดและใชงานตวแปร

2. สาระการเรยนร 2.1 บลอก touching 2.2 กลมบลอก variables 2.3 บลอกวนซ าแบบมเงอนไข forever if, repeat until

3. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ 3.1 สรางชนงานโดยใชค าสง touching 3.2 สราง Variables เพอใชส าหรบการนบ 3.3 เขยนสครปตวนซ าแบบมการตรวจสอบเงอนไขโดยใชบลอก forever if และ repeat until

4. แนวคด กลมบลอก Sensing ใชในการตรวจสอบการรบรของตวละคร แลวท างานตามทก าหนด สามารถน า

บลอกเหลานมาประยกตใชเพอสรางชนงานได บลอก change อยในกลมบลอก Variables ใชส าหรบเพมหรอลดคาของตวแปรทก าหนด การท างานแบบวนซ าโดยมเงอนไข แบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ การท าซ าเมอเงอนไขเปนจรง (forever

if) และ การท าซ าจนกวาเงอนไขจะเปนจรง (repeat until) 5. สออปกรณ

5.1 ใบงาน ใบงานท เรอง เวลา (นาท)

9.1 สมผสสนก 40

5.2 ใบความร

- ใบความรท 9.1 เรอง สมผสสนก 5.3 อนๆ

- ไฟลเกมชอ Matching Game ไฟลตวละครชอ giraffe.sprite, giraffe shadow.sprite และ ไฟลพนหลงชอ bg.bmp ในโฟลเดอร \MediaScratch\Act9

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 97

6. วธด าเนนการ 6.1 การจดเตรยม

6.1.1 ใบงานท 9.1 ตามจ านวนผเรยน 6.1.2 ใบความรท 9.1 ตามจ านวนผเรยน 6.1.3 ไฟลเกม ชอ Matching Game ส าหรบผสอน 6.1.4 ไฟลตวละคร giraffe.sprite, giraffe shadow.sprite และ พนหลง bg.bmp ไวบนเดสกทอป

เครองคอมพวเตอรของผเรยน ภายในโฟลเดอร Act9 6.2 ขนตอนการด าเนนการ

6.2.1 ผสอนน าเขาสบทเรยนโดยเปดตวอยางเกม Matching Game ใหผเรยนด โดยใหผเรยนสงเกตการสมผสของตวละครแตละตว และเหตการณทเกดขนหลงจากการสมผส

6.2.2 ใหผเรยนชวยกนบอกสงทสงเกตไดจากเกม และใหผเรยนชวยกนส ารวจวากลมบลอกและบลอกใดนาจะใชส าหรบตรวจสอบการสมผสกนของตวละคร เมาส หรอ สทพบเหนจากเกม

6.2.3 ผเรยนศกษาใบความรท 9.1 เรอง สมผสสนก แลวท าใบงานท 9.1 เรอง สมผสสนก 6.2.4 ผสอนเลอกผเรยนทสรางโปรเจกตทมความนาสนใจ 1-2 คน ใหออกมาน าเสนอหนาชนเรยน 6.2.5 ผสอนหาอาสาสมครน าเสนอค าตอบในขอ 8.5 เพอตรวจสอบความเขาใจและสรปเกยวกบ

ค าสงวนซ าทมการตรวจสอบเงอนไข และประเมนความเขาใจผเรยนทงหอง 6.2.6 ผสอนสรปการใชงานบลอก touching, forever if, repeat until และ change

7. การวดและประเมนผล 7.1 ตรวจค าตอบในใบงานและผลงาน 7.2 สงเกตการรวมกจกรรมในการระดมความคดของผเรยน 7.3 สงเกตการท างานและการท ากจกรรมรวมกนในชนเรยน

8. แหลงขอมลเพมเตม - 9. ขอเสนอแนะ

-

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 98

ใบงานท 9.1 สมผสสนก

1. สรางโปรเจกตใหม โดยน าเขาตวละครยราฟ เงา และพนหลงจากไฟลในโฟลเดอรชอ Act9 บนเดสกทอปของเครองคอมพวเตอรผเรยน

2. เขยนสครปตใหตวละครยราฟและเงาปรากฏตว โดยวางอยทต าแหนง (141,-73) และ (-161,-73) ตามล าดบ และปรบขนาดใหเลกลง 52% ดงรป

การสมผสตวละคร 3. เขยนสครปตเพมใหยราฟ เพอสรางเงอนไขวา เมอใดกตามถาน าตวละครยราฟมาสมผสกบเงาใหรอง

เสยง Rattle แลวคลกปม

สงเกตผลลพธ

ชอ-สกล ……………………………………………………………………………..…………………………เลขท………………….

เขยนสครปตใหเงายราฟเองเลย งายนดเดยว

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 99

4. เพมสครปตตอจากเดม โดยเมอตวละครยราฟสมผสกบเงาแลวใหหายไปปรากฏตว ณ จดเดม

คลกปม สงเกตผลลพธ

5. เพมตวละครยราฟอก 1 ตว โดยการ duplicate Sprite (คลกขวาทตวละครยราฟในสวนของแถบ

รายการตวละคร)

6. ปรบตวละครยราฟตวใหมใหหนอกดานโดยการ Edit Costumes

จ าวธการไดมย จ าไมไดดหนาถดไป

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 100

คลกเลอก Sprite1 คลกแทบ Costumes คลกปม Edit คลกปม Flip Horizontally คลกปม OK

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 101

7. ตวละครยราฟตวใหมจะมสครปตจากตวละครยราฟตวเดมตดมาดวย ใหปรบแกสครปตดงน

7.1 ปรบต าแหนงของตวละครยราฟตวใหมใหเรมตนปรากฏตวทต าแหนง (25,-73) บนเวท

7.2 เปลยนบลอก เปน คอ รอจนกระทงเงอนไขเปนจรงและวนซ าไปเรอยๆ การสมผสส

7.3 แกไขสครปตจากบลอก เปน โดยการเปลยนสท าไดดงน คลกทส จะปรากฏหลอดดดส เลอนเมาสไปดดสทตวละครเงายราฟบนเวท

7.4 เปลยนเสยงเมอตวละครยราฟตวใหมสมผสกบสของเงายราฟ เปนเสยงเครองดนตร 1 เลนโนตตวท 60 เปนเวลา 0.5 จงหวะ (beat)

7.5 เมอตวละครยราฟตวใหมสมผสเงาแลวใหหายไปแลวมาปรากฏทต าแหนงเดม

ยากมยลองท าดนะจะ มแนวทางในหนาถดไป

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 102

สรปค าสงในขอ 7 ลองเขยนสครปตของยราฟตวใหมใหถกตอง คลกปม สงเกตผลลพธ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 103

8. สรางตวแปรชอ count ส าหรบเกบขอมลจ านวนครงในการสมผสโดยมเงอนไขดงน “เมอยราฟตวแรกสมผสกบเงา ใหนบจ านวนการสมผสในแตละครง”

การสรางตวแปร count เพอเกบคาการนบ 8.1 เลอกกลมบลอก Variables

8.2 คลก จากนนตงชอตวแปรวา count

8.3 เขยนสครปตเพมใหกบยราฟตวแรก ก าหนดคาเรมตนใหกบตวแปร count ใหเทากบ 0 เปลยนคา count เพมขนครงละ 1 หนวย เมอยราฟตวแรกมการสมผสกบเงา จากนนใส

เครองหมาย เพอใหแสดงคาการนบบนเวท

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 104

8.4 เขยนสครปตใหยราฟตวใหม โดยเมอยราฟตวใหมสมผสกบเงา หรอยราฟตวเดม ใหลดคาการนบลง 1 หนวย และหายไปอย ณ ต าแหนงเดม

8.5 หากเพมเตมเงอนไขวาตองการใหหยดการเลนสครปตทงหมดเมอคาของ count < -5 ตองแกไขโปรแกรมโดยใชบลอกในขอใด ใหเขยนสครปตเพอทดสอบเงอนไขดงกลาว

และ

และ

และ

9. ปรบปรงโปรเจกตของตนเองใหมความสนก และทาทายตามตองการ

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 105

ใบความรท 9.1 สมผสสนก

การวนซ าแบบมเงอนไข (Conditional Loop) การท างานแบบวนซ าโดยมเงอนไข แบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ การท าซ าเมอเงอนไขเปนจรง (forever if) และ การท าซ าจนกวาเงอนไขจะเปนจรง (repeat until)

บลอก ความหมาย ตวอยาง

ท าซ าโดยตรวจสอบเงอนไขกอน วายงเปนจรงอยหรอไม ถาเงอนไขเปนจรง จงจะท าซ า ถาเงอนไขไมเปนจรง กจะหยดรอไปเรอยๆ

เดนไปขางหนาทละ 10 หนวย ตอเมอมการกดแปนพมพ บนคยบอรด

ท าซ าจนกวาเงอนไขจะเปนจรง หากเงอนไขเปนจรงจะจบการท างานภายในลป และไปท าค าสงถดไป

เดนไปขางหนาทละ 10 หนวย จนกวาจะมการกดแปนพมพ Space Bar บนคยบอรด และจะหยดการท างานถงแมวาจะปลอยแปนพมพบน Space bar แลว กจะไมเดนตอ

นอกจากน ยงมบลอกทเปนค าสงใชงานเฉพาะ โดยมการตรวจสอบเงอนไข เชน บลอก wait until

บลอก ความหมาย ตวอยาง

หยดรอเวลา จนกระทงเงอนไขเปนจรง จงจะท าค าสงตอไป

หยดรอเวลา จนกวาจะมการกดแปนพมพ Space Bar แลวจงหมน 15 องศา

การเขยนโปรแกรม Scratch กจกรรมท 9 เกมสรางสรรค

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 106

กลมบลอก Sensing มบลอกทใชตรวจสอบการรบรตางๆ เชน การสมผสส การสมผสตวละคร การตรวจสอบต าแหนงเมาส

การตรวจสอบการกดแปนพมพ

1. บลอก ใชตรวจสอบวาตวละครนนสมผสกบ ตวชเมาส ขอบเวท หรอตวละครอนหรอไม ตวอยางการใชงาน

คลก ผลลพธทไดคอ เมอทดลองเลอนเมาสสมผสตวละคร ตวละครจะแสดงค าพดวา Oh! Touching me แตเมอเลอนเมาสออกจะแสดงค าพดวา Away

2. บลอก ตรวจสอบวาตวละครนนสมผสกบสทก าหนดหรอไม ตวอยางการใช

งาน

คลก แลวทดลองเลอนตวละครไปทบสมวง ผลลพธทไดคอจะแสดงค าพดวา purple เปนเวลา 1 วนาท