SPENGARUH IMUNOTERAPI SPESIFIK ALERGEN TUNGAU DEBU RUMAH TERHADAP TINGKAT BERATNYA PENYAKIT, KUALITAS HIDUP DAN KADAR SERUM IgG4 DAN Foxp3 PADA PENDERITA RINITIS ALERGIUSULAN PENELITIANMuhamad Sidik Hasanudin 131421110005DEPARTEMEN ILMU KESEHATAN THT-KLAKULTAS KED!KTERAN UNI"ERSITAS PAD#AD#ARAN2014DEPARTEMEN ILMU KESEHATAN THT-KLAKULTAS KED!KTERAN UNI"ERSITAS PAD#AD#ARAN20141Rini$is a%&'(iRini$is a%&'(iBousque !, K"#$#e% N, &'u( AA, De)*u'g !, Fo++e)s ,!, Tog-#s A, e #$. /001. I)'o2u3-o) -). A$$e'g-3 R"-)--s #)2 -s I4p#3 o) As"4# 5ARIA6 /001 A$$e'g7. 83 5Supp$ 1869:;30.La$a' )&%akan(su#u p'oses -) Dese4*e' /00:.Ku4pu$#) M#+#$#" Ko)#s Pe'"#- ?@. M#+#s#'. /0>0E*id&mi+%+(iRSHS 200,- .,/3301RSHS 200,- .,/3301E'op# 2#) A4e'-+# U#'#9 A>00 =u#As-# P#s-B+9 A>C0 =u#I)2-# D P#+-s#) 9A>00 =u#A4e'-+# Te)g#" 2#) Se$##) 9 AEC !u#AF'-+#9A30 =u#AC00 =u# p#s-e)Neg#'#;)eg#'# $#-)9 AC0 =u#T&'a*i Rini$is A%&'(iT&'a*i Rini$is A%&'(i4e)g"-)2#'- #$e'ge)4e2-+#4e)os# Imun+$&'a*i s*&si2kDe*u 'u4#" D u)g#u 2e*u 'u4#" Su$- 2-"-)2#'-De*u 'u4#" D u)g#u 2e*u 'u4#" Su$- 2-"-)2#'- #)-"-s#4-)e o'#$ D -)'#)#s#$, 2e+o)ges#), #)-$eu+o'-e), #)-+o$-)e'g-+ +o'-+ose'o-2 s-se4-+ I)'#)#s#$ +o'-+ose'o-2 #)-"-s#4-)e o'#$ D -)'#)#s#$, 2e+o)ges#), #)-$eu+o'-e), #)-+o$-)e'g-+ +o'-+ose'o-2 s-se4-+ I)'#)#s#$ +o'-+ose'o-2 M&m*&n(a'uhi *&'3a%an *&n4aki$ K&un$un(an 3an(ka *an3an( M&m*&n(a'uhi *&'3a%an *&n4aki$ K&un$un(an 3an(ka *an3an( 4Bousque !, K"#$#e% N, &'u( AA, De)*u'g !, Fo++e)s ,!, Tog-#s A, e #$. /001. I)'o2u3-o) -). A$$e'g-3 R"-)--s #)2 -s I4p#3 o) As"4# 5ARIA6 /001 A$$e'g7. 83 5Supp$ 1869:;30. s-F# pe)7e4*u"#) se4e)#'# G 4e4pe)g#'u"- pe'=#$#)#) #$#4- pe)7#+- s-F# pe)7e4*u"#) se4e)#'# G 4e4pe)g#'u"- pe'=#$#)#) #$#4- pe)7#+-K%asi2kasi Rini$is A%&'(i SEDAN5-)ERATSATU ATAU LEBIH GEJALAT-2u' e'g#)gguA+-B#s se"#'-;"#'- s## o$#"'#g# 2#) s## s#)#- e'g#)gguS## *e+e'=# 2#) se+o$#" e'g#)gguA2# +e$u"#) 7#)g 4e)gg#)gguMENETAP 5&3a%aA 4 "#'- pe' 4-)ggu2#) A 4 4-)gguRIN5AN T-2u' )o'4#$A+-B#s se"#'-;"#'- s## o$#"'#g# 2#) s## s#)#- )o'4#$S## *e+e'=# 2#) se+o$#" )o'4#$T-2#+ #2# +e$u"#) 7#)g 4e)gg#)gguSE6AKTU-6AKTU 5&3a%a H 4 "#'- pe' 4-)ggu##uH 44-)ggu85ARIA ,HO &o)se)sus /00>6CBousque !, K"#$#e% N, &'u( AA, De)*u'g !, Fo++e)s ,!, Tog-#s A, e #$. /001. I)'o2u3-o) -). A$$e'g-3 R"-)--s #)2 -s I4p#3 o) As"4# 5ARIA6 /001 A$$e'g7. 83 5Supp$ 1869:;30.su#u pe4*e'-#) #$e'ge) spes-B+ 7#)g *e'u$#)g e'#u' 2e)g#) 2os-s 4e)-)g+# se3#'# *e'#"#p +ep#2# p#s-e) 2e)g#) "-pe'se)s--B#s -pe >, 2e)g#) u=u#) 4e4*e'-+#) pe'$-)2u)g#) e'"#2#p -4*u$)7# ge=#$# #$e'g- 2#) 'e#+s- -)/5/469>4E:;C1E8.Rumusan Masa%ahAp#+#" e'2#p# pe'*#-+#) -)g+# *e'#)7# pe)7#+- p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)e MAp#+#" e'2#p# pe'*#-+#) -)g+# *e'#)7# pe)7#+- p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)e MAp#+#" e'2#p# pe'*#-+#) +u#$-#s "-2up p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)e MAp#+#" e'2#p# pe'*#-+#) +u#$-#s "-2up p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)e MAp#+#" e'2#p# pe)-)g+##) +#2#' se'u4 IgG4 p#2# p#s-e) '-)-s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)e MAp#+#" e'2#p# pe)-)g+##) +#2#' se'u4 IgG4 p#2# p#s-e) '-)-s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)e MAp#+#" e'2#p# pe)-)g+##) +#2#' se'u4 Foxp3 p#2# p#s-e) '-)-s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)e MAp#+#" e'2#p# pe)-)g+##) +#2#' se'u4 Foxp3 p#2# p#s-e) '-)-s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)e M1Tu3uan P&n&%i$ianMe)g#)#$-s-s pe'*#-+#) -)g+# *e'#)7# pe)7#+- p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)eMe)g#)#$-s-s pe'*#-+#) -)g+# *e'#)7# pe)7#+- p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)eMe)g#)#$-s-s pe'*#-+#) +u#$-#s "-2up p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)eMe)g#)#$-s-s pe'*#-+#) +u#$-#s "-2up p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" 2#) e'#p- 3e-'-(-)eMe)g#)#$-s-s pe)-)g+##) +#2#' se'u4 IgG4 p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" Me)g#)#$-s-s pe)-)g+##) +#2#' se'u4 IgG4 p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" Me)g#)#$-s-s pe)-)g+##) +#2#' se'u4 IgG4 p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3# e'#p- 3e-'-(-)eMe)g#)#$-s-s pe)-)g+##) +#2#' se'u4 IgG4 p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3# e'#p- 3e-'-(-)eMe)g#)#$-s-s pe)-)g+##) +#2#' se'u4 Foxp3 p#2# p#s-e) '-)-s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" Me)g#)#$-s-s pe)-)g+##) +#2#' se'u4 Foxp3 p#2# p#s-e) '-)-s #$e'g- p#s3#-4u)oe'#p- spes-B+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" Me)g#)#$-s-s pe)-)g+##) +#2#' se'u4 Foxp3 p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3# e'#p- 3e-'-(-)eMe)g#)#$-s-s pe)-)g+##) +#2#' se'u4 Foxp3 p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- p#s3# e'#p- 3e-'-(-)e:K&(unaan P&n&%i$ianD#p# 4e4*e'-+#) -)Fo'4#s- se*#g#- -)2-+#o' eFe+-B#s -4u)oe'#p- 2-)-$#- 2#'- pe'*#-+#) -)g+# *e'#)7# pe)7#+-, pe)-)g+##) +u#$-#s "-2up, pe)-)g+##) +#2#' se'u4 IgG4 2#) Foxp3 p#2# p#s-e) '-)-s #$e'g-Kegu)##) I$4-#"Kegu)##) I$4-#"D#p# 2-p-$-" 4o2#$-#s e'#p- 7#)g 4e4pu)7#- eFe+-%-#s 7#)g *#-+ sesu#- +e4#4pu#) 2#) F#s-$-#s 7#)g #2#. D#p# 4e)=#2- 'u=u+#) u)u+ pe)e$--#) $e*-" $#)=u.Kegu)##) P'#+-sKegu)##) P'#+-s>0T-)=#u#) Pus#+#su#u p'oses -)/S-) B, Tog-#s A. /0>>. P#"op"7s-o$og7 oF #$$e'g-3 #)2 )o)#$$e'g-3 '"-)--s. P'o3 A4 T"o'#3 So3. 15>69>08;>4.>3S-) B, Tog-#s A. /0>>. P#"op"7s-o$og7 oF #$$e'g-3 #)2 )o)#$$e'g-3 '"-)--s. P'o3 A4 T"o'#3 So3. 15>69>08;>4.L#- 2++, p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- 7#)g 4e)e'-4# ITS Der p 4eo2e su*+u#), +#2#' se'u4 IgG4 4e)-)g+# se3#'# s-g)-B+#) see$#" >0 4-)ggu 2#) see'us)7# 4e)-)g+# "-)gg# >C8 4-)ggu. L#- 2++, p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- 7#)g 4e)e'-4# ITS Der p 4eo2e su*+u#), +#2#' se'u4 IgG4 4e)-)g+# se3#'# s-g)-B+#) see$#" >0 4-)ggu 2#) see'us)7# 4e)-)g+# "-)gg# >C8 4-)ggu. Tse)g 2++, +#2#' IgG4 spes-B+ Der p 4e)-)g+# s-g)-B+#) see$#" ITS De' p 4eo2e su*$-)gu#$.Tse)g 2++, +#2#' IgG4 spes-B+ Der p 4e)-)g+# s-g)-B+#) see$#" ITS De' p 4eo2e su*$-)gu#$.K"e)g 2++. Exp'es- Foxp3 p#2# o'#)g se"# 7#)g -2#+ 4e4pu)7#- pe)7#+- #$e'g-, $e*-" -)gg- 2-*#)2-)g+#) 2e)g#) p#se-) 7#)g 4e4-$-+- '-)--s #$e'g-, )#4u) $e*-" 'e)2#" 2-*#)2-)g+#) 2e)g#) p#s-e) '-)--s #$e'g- 7#)g e$#" 4e)e'-4# ITS.K"e)g 2++. Exp'es- Foxp3 p#2# o'#)g se"# 7#)g -2#+ 4e4pu)7#- pe)7#+- #$e'g-, $e*-" -)gg- 2-*#)2-)g+#) 2e)g#) p#se-) 7#)g 4e4-$-+- '-)--s #$e'g-, )#4u) $e*-" 'e)2#" 2-*#)2-)g+#) 2e)g#) p#s-e) '-)--s #$e'g- 7#)g e$#" 4e)e'-4# ITS.N-e4-)e) 2++, e+sp'es- Foxp3 4e)-)g+# se3#'# s-g)-B+#) p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- 7#)g 4e)e'-4# -4u)oe'#p- su*$-)gu#$ po$$e) se$#4# / #"u). N-e4-)e) 2++, e+sp'es- Foxp3 4e)-)g+# se3#'# s-g)-B+#) p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- 7#)g 4e)e'-4# -4u)oe'#p- su*$-)gu#$ po$$e) se$#4# / #"u). >4 LaiX,LiJ,XiaoX,LiuE,ZhangC,WangH,etal.2013.SpecificIg!p"o#uction#u"inghou$e#u$t%itei%%unothe"ap&a%ongage,gen#e"an# alle"gic #i$ea$e population$. Int '"ch 'lle"g& I%%unol. 1(0)1*+3,-!(. .$eng SH, /u LS, 0ong 12, Weng J3, Sh&u" S3. 2004. Change$ in $e"u% $pecific Ig! an# Ig!5 IgE "atio in %ite-$en$iti6e# .ai7ane$e chil#"en 7ith alle"gic "hiniti$ "ecei8ing $ho"t-te"% $u9lingual-$7allo7 i%%unothe"ap&+ a %ulticente", "an#o%i6e#, place9o-cont"olle# t"ial. '$ian :ac J 'lle"g& I%%unol. 2()2-3*+10;-12. Zheng2,WuX,HuangX,Chen0 2#) TGF;N, +e4u2-#) 4e'#)gs#)g se$ B 4e4p'o2u+s- IgG4, se"-)gg# +#2#' IgG4 4e)-)g+#.P'&mis 3 D P#2# s## -4u)oe'#p- e'=#2- pe)-)g+##) se$ T;'egu$#o' 7#)g 4e4p'o2u+s- IL;>0 2#) TGF;N, +e4u2-#) 4e'#)gs#)g se$ B 4e4p'o2u+s- IgG4, se"-)gg# +#2#' IgG4 4e)-)g+#.P'&mis 4 D I4u)oe'#p- p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- 2#p# 4e)u'u)+#) ge=#$# "-2u)g 2#) 4e)-)g+#+#) +u#$-#s "-2up.P'&mis 4 D I4u)oe'#p- p#2# p#s-e) '-)--s #$e'g- 2#p# 4e)u'u)+#) ge=#$# "-2u)g 2#) 4e)-)g+#+#) +u#$-#s "-2up.P'&mis 5 D &e-'-(-)e 4e4pu)7#- #+-%-#s #)-#$e'g- 2#) #)--)C;C0 #"u).P#s-e) *e'se2-# -+u se'# 2#$#4 pe)e$--#) 2#) 4e)#)2##)g#)- -)Fo'4e2 3o)se).K'-e'-# e+s+$us-9K'-e'-# e+s+$us-9P#s-e) 2e)g#) ge=#$# '-)--s #$e'g-, )#4u) "#s-$ es +u$- usu+ +u'#)g 2#'- J3.Te'2#p# +e$#-)#) "-2u)g sepe'- sepu4 2e%-#s- *e'#, po$-p )#s-, '-)os-)us--sP#s-e) pe')#" 4e)=#$#)- -)2#+#) pe4*e2#"#) 2#e'#" "-2u)g.Pe')#" 4e)=#$#)- -4u)oe'#p- 2#$#4 2u# #"u) e'#+"-'.>1)ahan dan A%a$ P&n&%i$ianL#'u#) e+s'#+ u)g#u 2e*u 'u4#" Dermatophagoides pteronissinus 5Der p6 3O. L#p-;$#* !#+#'#.L#'u#) "-s#4-) se*#g#- +o)'o$ pos-F. L#p-;$#* !#+#'#.L#'u#) *uFe' FosF# se*#g#- +o)'o$ )eg#-F. L#p-;$#* !#+#'#.)ahan $&s ku%i$ $usuk ada%ah &ks$'ak a%&'(&n da'i La7 La*i #aka'$a)ahan $&s ku%i$ $usuk ada%ah &ks$'ak a%&'(&n da'i La7 La*i #aka'$aL#'u#) e+s'#+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" L#p'-) M3 5>00 N EqUP4L6L#'u#) e+s'#+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" L#p'-) M/ 5>0 N EqUP4L6L#'u#) e+s'#+ #$e'ge) u)g#u 2e*u 'u4#" L#p'-) M> 5>,0 N EqUP4L6)ahan un$uk imun+$&'a*i s*&si2k- 4ai$uD)ahan un$uk imun+$&'a*i s*&si2k- 4ai$uD>:)ahan dan A%a$ P&n&%i$ianA$#;#$# 7#)g 2-p#+#- u)u+ es +u$- usu+ 5SPT6 2#) -4u)oe'#p- spes-B+ 9A$#;#$# 7#)g 2-p#+#- u)u+ es +u$- usu+ 5SPT6 2#) -4u)oe'#p- spes-B+ 9!#'u4 No./8 Q G Syringe > 33 u*e'+u$-)A$# pe)g#u' I#+uPe)gg#'-s '#)sp#'#) >0 34 2e)g#) s+#$# 44L#4pu se)e'.Pe)gu+u'#) +#2#' se'u4 IgG4 2#) Foxp3 2e)g#) *#"#) se'u4 2#'#" pe'-Fe' su*=e+ pe)e$--#) D-$#+u+#) se3#'# se'e)#+ 2- $#*o'#o'-u4 P#o$og- K$-)-+ RSHS B#)2u)g 2e)g#) 4eo2e ELISA see$#" se$u'u" s#4pe$ e'+u4pu$. Se$#4# p'oses pe)gu4pu$#), se'u4 2-s-4p#) 2- $#*o'#o'-u4 P#o$og- K$-)-+ RSHS 2#$#4 $e4#'- pe)2-)g-) 2e)g#) su"u ;80o 3e$3-us. Re#ge) +- 'e#ge) IgG4 2#) Foxp3 2#'- Cloud-Clone Corp.Pe)gu+u'#) +#2#' se'u4 IgG4 2#) Foxp3 2e)g#) *#"#) se'u4 2#'#" pe'-Fe' su*=e+ pe)e$--#) D-$#+u+#) se3#'# se'e)#+ 2- $#*o'#o'-u4 P#o$og- K$-)-+ RSHS B#)2u)g 2e)g#) 4eo2e ELISA see$#" se$u'u" s#4pe$ e'+u4pu$. Se$#4# p'oses pe)gu4pu$#), se'u4 2-s-4p#) 2- $#*o'#o'-u4 P#o$og- K$-)-+ RSHS 2#$#4 $e4#'- pe)2-)g-) 2e)g#) su"u ;80o 3e$3-us. Re#ge) +- 'e#ge) IgG4 2#) Foxp3 2#'- Cloud-Clone Corp./0D&sain P&n&%i$ianR#)3#)g#) pe)e$--#) *e'up# quasi experimental 2e)g#) '#)3#)g#) p'e 2#) pos. Pe4-$-"#) su*=e+ 2-$#+u+#) se3#'# consecutive sampling, #$o+#s- su*=e+ +e 2#$#4 pe'$#+u#) 2-$#+u+#) se3#'# random *$o+ pe'4u#s-R#)3#)g#) pe)e$--#) *e'up# quasi experimental 2e)g#) '#)3#)g#) p'e 2#) pos. Pe4-$-"#) su*=e+ 2-$#+u+#) se3#'# consecutive sampling, #$o+#s- su*=e+ +e 2#$#4 pe'$#+u#) 2-$#+u+#) se3#'# random *$o+ pe'4u#s-U+u'#) s#4pe$ 2-e)u+#) *e'2#s#'+#) 'u4us &d&'&' 7#-u 9 .n-11.$-11 E 15 Bmaka n F 1GKe 9 ) R =u4$#" s#4pe$R =u4$#" pe'$#+u#)4e4pe'-4*#)g+#) drop out >0O, 2-*uu"+#) ) R >1 pe' +e$o4po+ U+u'#) s#4pe$ 2-e)u+#) *e'2#s#'+#) 'u4us &d&'&' 7#-u 9 .n-11.$-11 E 15 Bmaka n F 1GKe 9 ) R =u4$#" s#4pe$R =u4$#" pe'$#+u#)4e4pe'-4*#)g+#) drop out >0O, 2-*uu"+#) ) R >1 pe' +e$o4po+ Uku'an sam*&%/>"a'ia7&% P&n&%i$ian"a'ia7&% )&7asI4u)oe'#p- spes-B+ u)g#u 2e*u 'u4#""a'ia7&% )&7asI4u)oe'#p- spes-B+ u)g#u 2e*u 'u4#""a'ia7&% T&'ika$ R-)--s #$e'g-K#2#' se'u4 IgG4K#2#' se'u4 Foxp3S+o' TNSS 5Total Nasal Symtomps Score6S+o' RLLL 5Rhinoconjunctivitis Quality o !ie Questionnaire6"a'ia7&% T&'ika$ R-)--s #$e'g-K#2#' se'u4 IgG4K#2#' se'u4 Foxp3S+o' TNSS 5Total Nasal Symtomps Score6S+o' RLLL 5Rhinoconjunctivitis Quality o !ie Questionnaire6"a'ia7&% P&'an9uUs-# !e)-s +e$#4-)"a'ia7&% P&'an9uUs-# !e)-s +e$#4-)//DeB)-s- su#u p'oses -)C +#$-P"#'-, g##$ "-2u)g *e'#. Ge=#$# 4## g##$ *e'#, *e)g+#+ "e*#, g##$ 2#) *e'#-' *e'#.H#s-$ u+u'9H#s-$ u+u'92e'#=# '-)g#) S+o' >, 2e'#=# se2#)g S+o' /, 2e'#=# *e'# S+o' 3S+#$# u+u' 9 O'2-)#$ S+#$# u+u' 9 O'2-)#$ D&2nisi !*&'asi+na% "a'ia7&%Tin(ka$ )&'a$n4a P&n4aki$/CA$# U+u' A$# U+u' Ku-s-o)e' RLLL 2#'- !u)-pe''# u+u' '# u+u' P#s-e) 2-#)7#+#) /1 pe'#)7##) 7#)g 2-*#g- +e 2#$#4 E 2o4#-), 7#-u #+-B#s, g#)ggu#) -2u', +e$u"#) *u+#) 2#'- "-2u)g ##u 4##, 4#s#$#" p'#+-s,, +e$u"#) "-2u)g, +e$u"#) 4##, 2#) e4os-. P#s-e) 2-*#)u 2#$#4 4e)g-s- +u-s-o)e'.S+#$# u+u' 9 o'2-)#$S+#$# u+u' 9 o'2-)#$/8D&2nisi !*&'asi+na% "a'ia7&%Sk+' RCLC da'i #uni*&' DeB)-s- su#u -so-pe #)-*o2-, +o4p$e+s p'oe-) e'2-'- 2#'- e4p# '#)#-;2u# pep-2# '#)#- *e'# 7#)g -2e)-+ 2#) 2u# '#)#- '-)g#) -2e)-+ 2-susu) 2#$#4 *e)u+ Y. P'o2u+s- #)-*o2- IgG4 2-p'o2u+s- o$e" se$ B 7#)g 2-'#)gs#)g o$e" s-o+-) se$ T 'egu$#o' p#2# p'oses -4u)oe'#p-. A$# u+u' Meo2e ELISA '# u+u' +#2#' se'u4 IgG4 7#)g 2-pe'-+s# 2-#4*-$ 2#'- 2#'#" pe'-Fe' p#2# pe)2e'-# '-)--s #$e'g- se*#)7#+ 3 33, 7#)g +e4u2-#) 2-+-'-4+#) +e *#g-#) P#o$og- K$-)-+ RSHS B#)2u)g u)u+ se$#)=u)7# 2-$#+u+#) pe)7-4p#)#) p#2# $e4#'- 2e)g# su"u ;80o "-)gg# se4u# s#4pe$ e'+u4pu$. S+#$# u+u' 9 Nu4e'-+ H#s-$ u+u' 9 2#$#4 s#u#) pqP4L. DeB)-s- su#u -so-pe #)-*o2-, +o4p$e+s p'oe-) e'2-'- 2#'- e4p# '#)#-;2u# pep-2# '#)#- *e'# 7#)g -2e)-+ 2#) 2u# '#)#- '-)g#) -2e)-+ 2-susu) 2#$#4 *e)u+ Y. P'o2u+s- #)-*o2- IgG4 2-p'o2u+s- o$e" se$ B 7#)g 2-'#)gs#)g o$e" s-o+-) se$ T 'egu$#o' p#2# p'oses -4u)oe'#p-. A$# u+u' Meo2e ELISA '# u+u' +#2#' se'u4 IgG4 7#)g 2-pe'-+s# 2-#4*-$ 2#'- 2#'#" pe'-Fe' p#2# pe)2e'-# '-)--s #$e'g- se*#)7#+ 3 33, 7#)g +e4u2-#) 2-+-'-4+#) +e *#g-#) P#o$og- K$-)-+ RSHS B#)2u)g u)u+ se$#)=u)7# 2-$#+u+#) pe)7-4p#)#) p#2# $e4#'- 2e)g# su"u ;80o "-)gg# se4u# s#4pe$ e'+u4pu$. S+#$# u+u' 9 Nu4e'-+ H#s-$ u+u' 9 2#$#4 s#u#) pqP4L./ED&2nisi !*&'asi+na% "a'ia7&%Kada' s&'um I(54Kada' s&'um +0O se*#g#- #)eses- $o+#$. Se4u# *-#7# pe4e'-+s##), *-#7# pe)go*##), 2#) *-#7# =-+# e'=#2- +o4p$-+#s- s## pe)e$--#) 2- #)ggu)g o$e" pe)e$--. Se4u# *-#7# pe4e'-+s##), *-#7# pe)go*##), 2#) *-#7# =-+# e'=#2- +o4p$-+#s- s## pe)e$--#) 2- #)ggu)g o$e" pe)e$--. !-+# e'=#2- +o4p$-+#s- p#2# pe)e$--#) -)- #+#) sege'# 2-3## 2#) 2-$#po'+#) +e +o4-e e-+!-+# e'=#2- +o4p$-+#s- p#2# pe)e$--#) -)- #+#) sege'# 2-3## 2#) 2-$#po'+#) +e +o4-e e-+30KarakteristikKelompok TerapiNilai pITS CetirizinJenis KelaminLaki-lakiPerempuanUsiaMean SDRentangMI! "# $mean SD%"#-&' $mean SD%(&' $mean SD%Dumm4 $a7%&Tabel 1. Karakteristik Subjek Penelitian3>Kelompok TerapiNilai pITS CetirizinSPTMean SDRentangTabel 2. Karakteristik SPT Subjek PenelitianIg)*Kelompok Terapi+M-,Nilai pITS CetirizinPra TerapiMean SDRentangPas-aterapiMean SDRentang Per.an/ingan pra /an pas-a +,Nilai p0o1p2Kelompok Terapi+M-,Nilai pITS CetirizinPra TerapiMean SDRentangPas-aterapiMean SDRentang Per.an/ingan pra /an pas-a +,Nilai pTabel 3. Perbandingan Kadar Serum IgG4 Pre dan PascaterapiTabel 4. Perbandingan Kadar Serum Fop3 Pre dan Pascaterapi3/Z@-W + uEi @ann-Whitne& ZW + uEi Wilco>on1e"%aFna EiFa nilai p G0,0; I.S + I%unote"api $pe$ifiFZ@-W + uEi @ann-Whitne& ZW + uEi Wilco>on1e"%aFna EiFa nilai p G0,0; I.S + I%unote"api $pe$ifiFR3L3Kelompok Terapi+M-,Nilai pITS Cetirizin!kti"itas Pra terapi Me/ianRentangPas-aterapi Me/ianRentangPer.an/ingan pra /an pas-aGangguan Tidur Pra terapi Me/ianRentangPas-aterapi Me/ianRentangPer.an/ingan pra /an pas-aGejala non#$idung Pra terapi Me/ianRentangPas-aterapi Me/ianRentangPer.an/ingan pra /an pas-aSkor )e4ala 5i/ungKelompok Terapi+M-,Nilai pITS CetirizinPra TerapiMean SDRentangPas-aterapiMean SDRentang Per.an/ingan pra /an pas-a +6Nilai pTabel %. Skor gejala $idungpra dan PascaterapiTabel &. Perbandingan Skor '()( setiap domain pada kedua kelompok perlakuan pra dan Pascaterapi33Z@-W + uEi @ann-Whitne& ZW + uEi Wilco>on1e"%aFna EiFa nilai p G0,0; I.S + I%unote"api $pe$ifiFR3L3Kelompok Terapi+M-,Nilai pITS Cetirizin*asala$ praktis Pra terapi Me/ianRentangPas-aterapi Me/ianRentangPer.an/ingan pra /an pas-aGejala $idung Pra terapi Me/ianRentangPas-aterapi Me/ianRentangPer.an/ingan pra /an pas-aGejala mata Pra terapi Me/ianRentangPas-aterapi Me/ianRentangPer.an/ingan pra /an pas-a+mosi Pra terapi Me/ianRentangPas-aterapi Me/ianRentangPer.an/ingan pra /an pas-aSkor global Pra terapi Me/ianRentangPas-aterapi Me/ianRentangPer.an/ingan pra /an pas-a34Z@-W + uEi @ann-Whitne& ZW + uEi Wilco>on1e"%aFna EiFa nilai p G0,0; I.S + I%unote"api $pe$ifiFT&'ima Kasih>0P/>P/0>> 3C