Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

39
8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 1/39 PROFESIONAL  –  QUR’ANI DOA BELAJAR Kami ridho Allah SWT sebagai Tuhanku, Islam sebagai agamaku, dan Nabi Muhammad sebagai Nabi dan Rasul, Ya Allah, tambahkanlah kepadaku ilmu dan berikanlah aku kefahaman 

Transcript of Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

Page 1: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 1/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

DOA BELAJAR

“Kami ridho Allah SWT sebagai Tuhanku, Islam

sebagai agamaku, dan Nabi Muhammad sebagai

Nabi dan Rasul, Ya Allah, tambahkanlah kepadakuilmu dan berikanlah aku kefahaman” 

Page 2: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 2/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Materi Ke 7

INTERVENSI FISIOTERAPI PADAGANGGUAN KARDIOVASKULER

Siti Khotimah, M.Fis

Modul Fisioterapi Kardiovaskuler

Tahun Ajaran 2015-2016

Page 3: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 3/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

TUJUAN PEMBELAJARAN/ LO

Mahasiswa mampu menguasaikonsep teoritis dan mampumengaplikasikan intervensi

fisioterapi pada gangguanKARDIOVASKULER

Page 4: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 4/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Page 5: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 5/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Cardiac Rehabilitation Programs first

developed in the 1960s

1960  Reduce negative effects of bed rest

Physical reconditioning

1980 

2000

Return to work

Secondary prevention

Page 6: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 6/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Nutrition

Councelling

Physical

Training

Education

Information

Smoking

Cessation

Comprehensive Team Approach

Optimised

Medical

Treatment

Psychological

Support

Vocational

Rehabilitation

Page 7: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 7/39PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

• Tugas Tim

 – Menciptakan suatu

lingkungan yang dapatmendidik pasien  pemberian bimbingan jelas,singkat, konsisten

 – Mengajarkan kpd pasien utk

menerima program latihansebagai bagian dr usaha utkbisa hidup lebih lama

 – Mendelegasikan masalah

pasien pada anggota timyang sesuai utk mencaripemecahan

TIM REABILITASI

-Dokter

-Perawat

-Ahli Gizi

-Fisioterapis

-Psikolog

-PSM

Page 8: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 8/39PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Goals of Cardiac Rehabilitation and

Secondary Prevention

• preventing disability resulting fromcoronary disease particularly in elderly

persons and those with physicalexertion involved in occupations

preventing subsequent coronary events,subsequent hospitalisation and deathfrom cardiac cause

Page 9: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 9/39PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Benefits of Cardiac Rehabilitation

and Secondary Prevention

• Reduction in overall and cardiovascular

mortalityOldridge 1988, O‘Connor 1989, Joliffe 2001, Taylor 2003

• Slowing of atherosclerotic processOrnish 1990, Schuler 1992, Haskell1994, Wenger 1995, Niebauer 1997

• Decrease of rates of subsequent

coronary events and rehospitalisationHaskell 1994, Ornish 1999

Page 10: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 10/39PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Interventions for Cardiovascular

Prevention

life style changes interventions

- smoking cessation

- physical activity

- healthy nutrition

- psychosocial adaption

- medication

- invasive cardiology

- heart surgery

Page 11: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 11/39PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

LOW LEVEL EXERCISE TESTING (LLET)

Merupakan prosedur terakhir dari evaluasi tahap I

Merupakan prosedur yang multistage scr

progresif dari beban kerja 2 s/d 3 METS sampai

beban kerja ≤ 6 – 7 METS

Secara umum dilakukan pada 7 – 10 hari post

MCI pasca serangan (tanpa komplikasi) dan 2 – 3

minggu (dg komplikasi) demi keamanan dilakukam 1 – 3 mh pasca

serangan

Page 12: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 12/39PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

TUJUAN

• Membantu mengidentifikasi resiko tinggipasien

• Mengevaluasi efektifitas medika mentosa

 mengontrol hipertensi, dysrhythmia,dan angina

• Merupakan dasar untuk menentukanaktivitas atau TL pada tahap II

Page 13: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 13/39PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Kriteria menghentikan test

• HR mencapai 75% - 80% dari nilai maxyang diprediksikan

• Penurunan tekanan darah sistolik

• Timbulnya keluhan  angina• ST segmen depresi ≥ 2mm 

• Multifocal PVCs, ventricular tachycardia

• Fatigue

• Permintaan pasien

Page 14: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 14/39PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

MAXIMAL EXERCISE TESTING (MET)

Suatu evaluasi memonitor gamb EKGslm melakukan kerja dinamis dg

menggunakan kelompok otot yang besar

dimulai dar tenaga submax adaptasifisiologis  peningkatan beban kerja 

sampai pasien memutuskan untuk berhenti

 fatigue atau timbul tanda dan gejala

Page 15: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 15/39PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

TUJUAN

• Memastikan diagnosis

• Evaluasi fungsi kardiovaskuler terhadapexercise. Pasien  kembali bekerja,

program TL• Evaluasi program yang telah diberikan

• Meningkatkan motivasi dan memberikan

stimulasi utk mengubah gaya hidup

Page 16: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 16/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

INDIKASI

• Pasca MCI, CABG, 4 minggu atau lebihpasca serangan (non komplikasi) dan > 4minggu (dg komplikasi)

• Pasien yang mau mengikuti programrehab

• Re evaluasi periodik

Page 17: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 17/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Bruce Multistage Protocols

STAGE SPEED

(mph)

TIME

(minutes

)

WORK LOAD

(METS)

1 1,7 3 4 – 5

2 2,5 3 6 – 7

3 3,4 3 8 – 9

4 4,2 3 10 – 12

5 5,0 3 > 14

Page 18: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 18/39

Page 19: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 19/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Kontraindikasi

• Congestive heart failure

• Unstable angina

• Acut MCI (<3 minggu)

• Heart Block Tk 2 atau 3• Ventrikular takikardi

• Atrial dysrhythmias

• Acute myocarditis/Pericarditis

• Stenosia aorta berat

• Infeksi akut

Page 20: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 20/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

FILOSOFI DAN STRUKTUR

PROGRAM REHABILTASI

JANTUNG

• LANDASAN FILOSOFIS

 – Penyakit pembuluh darah koroner  kronik,progresif  faktor resiko

 – Program latihan akan bermanfaat  desain scrindividu & dievaluasi scr obyektif dan kontinu

 – Perlu pendekatan tim

Page 21: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 21/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

PROGRAM REHAB JANTUNG

• FASE I (inpatient) – Screening terhadap komplikasi yang timbul

 – Memulai LLET

 – Edukasi pasien dan keluarga

 – Mengetahui efektivitas medikamentosa dlmmengontrol status kardiovaskuler selamaaktivitas

Dengan penekanan pada :

Stabilisasi kondisi pasien

Memastikan bahwa AKS tidak menimbulkan efek yang tdk

diharapkan

Page 22: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 22/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Tujuan jangka panjang (Fase II dan III )

• Mengurangi faktor resiko

• Meningkatkan kapasitas kerja fisik

• Kembali ke aktivitas kerja dan rekreasi

yang aman

• Mengurangi angina

• Mengurangi kecemasan

• Senantiasa berkomunikasi scr oby dgdokter ttg respon pasien thd exercise

Page 23: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 23/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Post myocardial infarction

• Fase I

 – Dimulai 3 – 6 hari paska infark

 – Berakhir 7 – 10 hari kemudian

 – Program meliputi :• Self care evaluation

• Patient and family eduvation

• Ambulasi termonitor

• LLET

 – Pada pasien paska op CABG (biasanya hanyaberlangsung 3-5 hari)  mencegah komplikasiparu akibat pembedahan

Page 24: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 24/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

• Fase II (outpatient)

 –Dimulai bila LLET telahdilakukan

 –Berakhir bila MET dankateterisasi telah dilakukan

 –Biasanya berlangsung 5 – 12mg (6 mg yang paling sering)

 –Tanpa data kateterisasi  fase

III berlangsung tidak aman

Page 25: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 25/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Fase III (Long Term Follow Up)

Pasien melakukan program latihan yg didesain

scr individu re evaluasi formal bertahap

Re evaluasi dilakukan 6 bln pasca infark dan

selanjutnya setiap tahun

Re evaluasi tsb berupa “max symptom limited

exercise test” 

Berakhir jika tidak ada perubahan lebih lanjutpada intensitas & durasi (maintenance level)

Page 26: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 26/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Fase IV (life time follow through)

• Pasien yang telah menyelesaikan fase IIIdianjurkan utk mengikuti program ini scrindividual (fittness center, health club, RS,

di rumah)• Biasanya pasien lebih senang

melakukannya scr berkelompok

Page 27: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 27/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Dosis latihan.

Tempat Frekuensi

ICCUUMUM

POLI

Maentenance

tiap 2-3 jam3-5 kali/minggu.

3 kali/minggu

3 kali/minggu

Page 28: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 28/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

waktu latihan.

Tempat Time

ICCU

UMUM

POLIMaentenance

3-5 min (3 ulangan)

10-15 min

1-30 min30-60 min

Page 29: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 29/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Type latihan.

Tempat contoh

ICCU 1. Posisioning

2. Oksigen terapi3. Humidifikasi/ aerosol

4.Chest fisioterapi

5. Breathing/ mobilisasi6. Edukasi dan progresif

Page 30: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 30/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Type latihan.

Tempat contoh

Umum 1. Latihan spt di ICCU

Tambah waktu latihan2. Latihan ADL

3. Gerak fungsional

4. Edukasi5. Suport mental

Page 31: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 31/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Type latihan.

Tempat Contoh

Poliklinik 1. Latihan di umum

Tambah waktu latihan

dan Intensitasnya

2. Larangan dan harapan

3. Boleh suami/istri

nadi = 120 tanpa keluh

Page 32: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 32/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Type latihan.

Tempat Contoh

Maintenance 1. Latihan rutin & benar

2. Intensitas progresif

sampai sedang

3. Banyak otot

4. Type biasa dilakukan.

Page 33: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 33/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

TIGA FASE PROGRAM REHABILITASI JANTUNG

fase

lokasi inisiasi

durasi Ter

pantau

Aktv/intensitas

I Rawatinap

2-4hari

PerawatanRS

ya Kemajuan ke arahperawatan diri mandiridan jalan jarak dekat

II Rawat jalan

3 mgdr

awitan

18-12 mg ya Pemeliharaan jantungprogresif 1 jam 3

kali/mg (sasarandenyut jantung)

III komunitas

Setelah faseII

Seumurhidup

tidak Pemeliharaan jantung1 jam 3 kali perminggu

Page 34: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 34/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

CONTOH REHABILITASI PROGRAM FASE I

METS LOKASI AKTIVITAS

1. 1.5 Kamarpasien

Ankle exc, deep breathing, coughing,p-ROM extrm atas, makan mandiri

2. 1,5 Kamarpasien

Sda, transfer dari bed ke kursi,berjalan ringan

3. 1.5 Kamarpasien

AROM, peregangan, standing,mandi, berjalan pelan

4. 1.5 - 2 Ruangperawat

Berjalan diawasi 75 kaki, aktvberpakaian

5. 1.5 - 3 gymnasium Berjalan 100-300 kaki, 2-3 tangga,naik sepeda statik 3 menit,

pemanasan

Page 35: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 35/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

FASE II

WAKTU AKTIVITAS

1. 34 mg MI 8 mnt x 2 static cycle (MET 35% ETT)

8 mnt x 2 ergometer lengan (MET 30% ETT)

12 mnt pada 50%ETT dg treadmill

2. 4 minggu 8 mnt static cycle (45% MET) x 2

8 mnt ergometer lengan 35% ETT x 2

12 mnt pada 60 ETT dg treadmill

3 4-5 mingu Sda, intensits treadmill 70% ETT

4. 5 minggu Sepeda, 12 menit pada 45% ETT

Ergometer lengan 8 mnt x 2 pada 45% ETT

Treadmill 12 mnt pada 75% ETT

AKTIVITAS SEXUAL PADA

Page 36: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 36/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

AKTIVITAS SEXUAL PADA

PENDERITA PENYAKIT

JANTUNG

• Walaupun aktivitas ini dilakukan hanya 10– 15 menit  tenaga cukup besar :

 – Pre dan post orgasmus membutuhkan 3 – 4

METS – Selama orgasmus membutuhkan 4 – 5 METS

• Barlett  pasangan muda (22-30 th)

 – Peningkatan HR, RR, BP

 – Selama intercoarse  5-6 METS

 – Apabila dilk dg semangat dan bernafsu  7-8

METS

Page 37: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 37/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Sarat Aktivitas sexual boleh dilakukan

• NYHA kurang lebih 2 bulan pasca MCI

• DOUGLAS 2 – 4 minggu sesudah pulang

• Berdasarkan latihan yang sudah dapat

dikerjakan : – Two step master test

 – Berjalan cepat tanpa keluhan

 – ADL tanpa keluhan

 – Naik tangga kurang lebih 2 tingkat

Page 38: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 38/39

PROFESIONAL  –  QUR’ANI 

Anjuran

• Dilakukan secara bertahap, posisi relax,tenaga moderat, hindari posisi yangmenetap

• Hindarkan keadaan yang menimbulkanstress, misalnya alkohol, marah, lelah,berhubungan dengan yang bukanpasangan ( suami-istri )

• Dilakukan 3 jam sesudah makan

• Bila nyeri atau sesak segera dihentikan• Rutin minum obat

• Harus ada komunikasi yang baik dgpasangan (sexual feeling)

Page 39: Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

8/18/2019 Materi_7 KV Intervensi Pada Kardiovaskuler Khotimah

http://slidepdf.com/reader/full/materi7-kv-intervensi-pada-kardiovaskuler-khotimah 39/39