Fungsi Komposisi - pondokmatematika.files.wordpress.com · 13 Komposisi Fungsi Penggabungan operasi...
Transcript of Fungsi Komposisi - pondokmatematika.files.wordpress.com · 13 Komposisi Fungsi Penggabungan operasi...
Fungsi Komposisi
Irvan Dedy, S.Pd
Oleh : Irvan Dedy, S.Pd
22
Setelah
menyaksikantayangan
ini
anda
dapat
Menentukan:•fungsi
komposisi
•salah
satu
fungsijika
fungsi
komposisi
dan
fungsi
yang laindiketahui
Irvan
Dedy, S.Pd
33
FungsiSuatu
relasi
dari
A ke
B
yang memasangkansetiap anggota
A ke
tepat satu anggota
Bdisebut
fungsi
atau
pemetaan
dari
A ke
B
Irvan
Dedy, S.Pd
44
Notasi
FungsiSuatu
fungsi
atau
pemetaan
umumnya
dinotasikan
denganhuruf
kecil.
Misal, f adalah
fungsi
dari
A ke
Bditulis
f: A → B
A disebut
domainB disebut
kodomain
Irvan
Dedy, S.Pd
55
Range atau
Daerah
HasilJika
f memetakan
x
A ke
y
Bdikatakan
y adalah
peta
dari
x
ditulis
f: x → y atau
y = f(x).Himpunan
y
B
yang merupakan
peta
dari
x
Adisebut
range atau daerah hasil
Irvan
Dedy, S.Pd
66
contoh
1Perhatikan
gambar
pemetaan
f : A → B a
b
c
d
1
2
3
4
5
f
AB
domain adalah
A = {a, b, c, d}kodomain
adalah
B = {1, 2, 3, 4, 5}
Irvan
Dedy, S.Pd
77
Perhatikan
gambar
pemetaanf : A → B
a
b
c
d
1
2
3
4
5
f
AB
f(a) = 1, f(b) = 2
f(c) = 3, f(d) =
4range adalah
R = {1, 2, 3, 4}
Irvan
Dedy, S.Pd
88
contoh
2
Misal
f: R → R
dengan
f(x) = √1 -
x2
Tentukan
domain dari
fungsi
f.
Irvan
Dedy, S.Pd
99
JawabSupaya
f: R→R dengan
f(x)=√1-x2
maka
haruslah
1 –
x2
≥
0.1 –
x2
≥
0 → x2
– 1 ≤
0 atau
(x -
1)(x + 1) ≤
0 atau
-1 ≤
x ≤
1.Jadi, domain fungsi
tersebut
adalah
-1 ≤
x ≤
1.
Irvan
Dedy, S.Pd
1010
contoh
3
Misal
f: R → R
dengan
f(x
–
1) = x2
+ 5x
Tentukan
: a. f(x)
b. f(-3)
Irvan
Dedy, S.Pd
1111
Jawab
a.Misal
y = x –
1 maka
x = y + 1karena
f(x
–
1) = x2
+ 5x
maka
f(y) = (y + 1)2
+ 5(y + 1)f(y) = y2
+ 2y + 1 + 5y + 5
f(y) = y2
+ 7y + 6
Irvan
Dedy, S.Pd
1212
f(y) = y2
+ 7y + 6
a. f(x) = x2
+ 7x + 6
b. f(-3) = (-3)2
+ 7(-3) + 6
= 9 –
21 + 6
= -6
Irvan
Dedy, S.Pd
1313
Komposisi
FungsiPenggabungan
operasi
dua
fungsi
secara
berurutan
akanmenghasilkan
sebuah
fungsi
baru.
Penggabungan
tersebut
disebutkomposisi fungsi dan
hasilnya
disebut
fungsi
komposisi.
Irvan
Dedy, S.Pd
1414
x
A dipetakan
oleh
f ke
y
Bditulis
f : x → y atau
y = f(x)
y
B dipetakan
oleh
g ke
z
Cditulis
g : y → z atau
z = g(y)
atau
z = g(f(x))
A
x
C
z
B
yf g
Irvan
Dedy, S.Pd
1515
maka
fungsi
yang memetakanx
A ke
z
C
adalah
komposisi
fungsi
f dan
gditulis
(g o f)(x) = g(f(x))
A B C
x zyf g
g o f
Irvan
Dedy, S.Pd
1616
contoh 1
f : A → B dan g: B → Cdidefinisikan seperti pada gambar
Tentukan (g o f)(a) dan (g o f)(b)
A B Ca
b
p
q
123
f g
Irvan
Dedy, S.Pd
1717
Jawab:
A B Ca
b
p
q
123
f g
f(a) = 1 dan
g(1) = q
Jadi
(g o f)(a) = g(f(a)) = g(1) q
(g o f)(a) = ?
Irvan
Dedy, S.Pd
1818
A B Ca
b
p
q
123
f g
f(b) = 3 dan
g(3) = p
Jadi
(g o f) = g(f(b)) = g(3) = p
(g o f)(b) = ?
Irvan
Dedy, S.Pd
1919
contoh
2
Ditentukan
g(f(x)) = f(g(x)).
Jika
f(x) = 2x + p dan
g(x) = 3x + 120
maka
nilai
p = …
.
Irvan
Dedy, S.Pd
2020
Jawab:f(x) = 2x + p dan
g(x) = 3x + 120
g(f(x)) = f(g(x))
g(2x+ p) = f(3x + 120)3(2x + p) + 120 = 2(3x + 120) + p
6x + 3p + 120 = 6x + 360 + p3p –
p = 360 –
120
2p = 240 p = 120Irvan
Dedy, S.Pd
2121
Sifat
Komposisi
Fungsi1.Tidak
komutatif:
f o g ≠
g o f2. Bersifat
assosiatif:
f o (g o h) = (f o g) o h = f o g o h3. Memiliki
fungsi
identitas: I(x) = x
f o I = I o f = f
Irvan
Dedy, S.Pd
2222
contoh 1f : R → R dan
g : R → R
f(x) = 3x –
1 dan
g(x) = 2x2
+ 5
Tentukan: a. (g o f)(x)
b. (f o g)(x)
Irvan
Dedy, S.Pd
2323
Jawab:f(x) = 3x –
1 dan
g(x) = 2x2
+ 5
a. (g o f)(x) = g[f(x)] = g(3x
–
1)= 2(3x
–
1)2
+ 5
= 2(9x2
–
6x + 1) + 5 = 18x2
–
12x + 2 + 5
= 18x2
–
12x + 7
Irvan
Dedy, S.Pd
2424
f(x) = 3x – 1 dan g(x) = 2x2 + 5b. (f o g)(x) = f[g(x)] = f(2x2
+ 5)
= 3(2x2
+ 5) –
1= 6x2
+ 15 –
1
(f o g)(x) = 6x2
+ 14 (g o f)(x) = 18x2
–
12x + 7
(g o f)(x) ≠
(f o g )(x)tidak
bersifat
komutatif
Irvan
Dedy, S.Pd
2525
contoh 2f(x) = x –
1, g(x) = x2
– 1 dan
h(x) = 1/x
Tentukan: a. (f o g) o h
b. f o (g o h)
Irvan
Dedy, S.Pd
2626
Jawab:f(x) = x –
1, g(x) = x2 – 1
dan
h(x) = 1/x((f o g) o h)(x) = (f o g)(h(x))
(f o g)(x) = (x2
– 1) – 1 = x2 – 2
(f o g(h(x))) = (f o g)(1/x) = (1/x)2 – 2
Irvan
Dedy, S.Pd
2727
f(x) = x –
1, g(x) = x2 – 1dan
h(x) = 1/x
(f o (g o h))(x) = (f(g
oh)(x))(g o h)(x)= g(1/x)
= (1/x)2 – 1= 1/x2 - 1
f(g
o h)(x)= f(1/x2
– 1)= (1/x2
– 1) – 1
=(1/x)2
–
2 Irvan
Dedy, S.Pd
2828
contoh 3I(x) = x, f(x) = x2
dan
g(x) = x + 1
Tentukan:
a.(f o I)(x) dan
(g o I)
b.(I o f) dan
(I o g)
Irvan
Dedy, S.Pd
2929
Jawab:I(x) = x, f(x) = x2
dan
g(x) = x + 1
(f o I)(x) = x2
(g o I)(x) = x + 1(I o f)(x) = x2
(I o g)(x) = x + 1(I o f)(x) = (f o I) = f
Irvan
Dedy, S.Pd
3030
MenentukanSuatu
Fungsi
Jika
Fungsi
Komposisidan
Fungsi
Yang Lain Diketahui
Irvan
Dedy, S.Pd
3131
Contoh
1
Diketahui
f(x) = 3x –
1dan
(f o g)(x) = x2
+ 5
Tentukan
g(x).
Irvan
Dedy, S.Pd
3232
Jawabf(x) = 3x –
1dan (f o g)(x) = x2
+ 5
fg(x)]
= x2
+ 53.g(x) –
1 = x2
+ 5
3.g(x) = x2
+ 5 + 1 = x2
+ 6Jadi
g(x) = ⅓(x2
+ 6)
Irvan
Dedy, S.Pd
3333
contoh
2
Diketahui
g(x) = x + 9 dan
(f o g)(x) = ⅓x2
– 6
maka
f(x) = …
.
Irvan
Dedy, S.Pd
3434
Jawab:g(x) = x + 9
(f o g)(x) = f(g(x)) = ⅓x2
– 6f(x
+ 9) = ⅓x2
– 6
Misal: x + 9 = y x = y –
9f(y) = ⅓(y –
9)2
– 6
Irvan
Dedy, S.Pd
3535
f(y) = ⅓(y –
9)2
– 6= ⅓(y2
–
18y + 81) –
6
= ⅓y2
– 6y + 27 – 6Jadi
f(x) = ⅓x2
– 6x + 21
Irvan
Dedy, S.Pd
3636
contoh
3
Diketahui
f(x) = x –
3 dan
(g of)(x) = x2
+ 6x + 9
maka
g(x
–
1) = …
.
Irvan
Dedy, S.Pd
3737
Jawab:f(x) = x – 3;
(g o f)(x) = g (f(x)) = x2
+ 6x + 9
g(x
–
3) = x2
+ 6x + 9
Misal: x –
3 = y x = y + 3
g(y) = (y + 3)2
+ 6(y + 3) + 9
= y2
+ 6y + 9 + 6y + 18 + 9Irvan
Dedy, S.Pd
3838
g(y) = y2
+ 6y + 9 + 6y + 18 + 9
= y2
+ 12y + 36
g(x
–
1) = (x –
1)2
+ 12(x –
1) + 36
= x2
–
2x + 1 + 12x –
12 + 36
= x2
+ 10x + 25
Jadi
g(x
–
1) = x2
+ 10x + 25
Irvan
Dedy, S.Pd
3939
Contoh
4
Diketahui
f(x) = 2x + 1dan
(f o g)(x
+ 1)= -2x2
–
4x + 1
Nilai
g(-2) =….
Irvan
Dedy, S.Pd
4040
Jawaban:f(g(x
+ 1))= -2x2
–
4x + 1
f(x) = 2x + 1
→ f(g(x))= 2g(x) + 1f(g(x
+ 1)) = 2g (x + 1) + 1
2g(x + 1) + 1 = -2x2
– 4x – 12g(x + 1) = -2x2
– 4x – 2
g(x
+ 1) = -x2
– 2x – 1
Irvan
Dedy, S.Pd
4141
g(x
+ 1) = -x2
– 2x – 1g(x) = -(x –
1)2
–
2(x –
1) –
1
g(2) = -(2 –
1)2
– 2(2 – 1) – 1= -1 – 2 – 1 = -4
Jadi
g(2) = -
4
Irvan
Dedy, S.Pd
4242
SELAMAT BELAJARdan
SUKSES SELALU
Irvan
Dedy, S.Pd