Post on 03-Feb-2023
ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
โดย นางสาวฐตาพร ตนเจรญรตน
วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต
ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
ปการศกษา 2563 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
โดย นางสาวฐตาพร ตนเจรญรตน
วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต
ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
ปการศกษา 2563 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
INSTRUCTIONAL LEADERSHIP OF ADMINISTRATOR AND TEACHER SKILL IN 21ST CENTURY IN SCHOOL UNDER THE SECONDARY EDUCATIONAL
SERVICE AREA OFFICE 8
By
MISS Titaporn TANCHARERNRAT
A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for Master of Education (EDUCATIONAL ADMINISTRATION)
Department of Educational Administration Graduate School, Silpakorn University
Academic Year 2020 Copyright of Graduate School, Silpakorn University
หวขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
โดย ฐตาพร ตนเจรญรตน สาขาวชา การบรหารการศกษา แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต อาจารยทปรกษาหลก รองศาสตราจารย ดร. วรกาญจน สขสดเขยว
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา
ตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต
(รองศาสตราจารย ดร.จไรรตน นนทานช)
คณบดบณฑตวทยาลย
พจารณาเหนชอบโดย
ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.สายสดา เตยเจรญ)
อาจารยทปรกษาหลก (รองศาสตราจารย ดร.วรกาญจน สขสดเขยว)
อาจารยทปรกษารวม (รองศาสตราจารย ดร.มทนา วงถนอมศกด)
อาจารยทปรกษารวม (ผชวยศาสตราจารย ดร.สำเรง ออนสมพนธ)
ผทรงคณวฒภายนอก (ผชวยศาสตราจารย ดร.พรศกด สจรตรกษ )
ง
บทค ดยอ ภาษาไทย
59252310 : การบรหารการศกษา แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต คำสำคญ : ภาวะผนำทางวชาการ, ทกษะของครในศตวรรษท 21
นางสาว ฐตาพร ตนเจรญรตน: ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก : รองศาสตราจารย ดร. วรกาญจน สขสดเขยว
การวจยครงนมวตถประสงคเพอทราบ 1)ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 2)ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 3)ความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 กลมตวอยาง คอสถานศกษาในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จำนวน 48 แหง ผใหขอมลสถานศกษาละ 4 คน ประกอบดวย ผอำนวยการจำนวน 1 คน หวหนากลมสาระการเรยนรจำนวน 1 คน และครจำนวน 2 คน รวมผใหขอมลทงสน 192 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถามเกยวกบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารตามแนวคดของฮอลลงเจอรและเมอรฟ และทกษะของครในศตวรรษท 21 ตามแนวคดของซมมอนส สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ ความถ รอยละ มชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน
ผลการวจยพบวา
1. ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยไดดงน การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร การประสานงานดานการใชหลกสตร การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ การจดใหมสงจงใจกบคร การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน การพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ การนเทศและการประเมนผลดานการสอน การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน การเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด การคมครองเวลาในการสอน และการสอสารเปาหมายของโรงเรยน
2. ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยไดดงน การบรหารหองเรยน การพฒนาวชาชพ ความรวมมอ การคดเชงวพากษ ทกษะทางเทคโนโลย การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง และความเปนสากล
3. ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 มความสมพนธกนอยในระดบมากอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ซงเปนความสมพนธแบบคลอยตามกน
จ
บทค ดยอ ภาษาองกฤษ
59252310 : Major (EDUCATIONAL ADMINISTRATION) Keyword : INSTRUCTIONAL LEADERSHIP, TEACHER SKILL IN 21ST CENTURY
MISS TITAPORN TANCHARERNRAT : INSTRUCTIONAL LEADERSHIP OF ADMINISTRATOR AND TEACHER SKILLIN 21ST CENTURY IN SCHOOL UNDER THE SECONDARY EDUCATIONALSERVICE AREA OFFICE 8 THESIS ADVISOR : ASSOCIATE PROFESSOR VORAKARN SUKSODKITW, Ph.D.
The purposes of this research were to determine 1) instructional leadership of administrator under the Secondary Educational Service Area Office 8 2) teacher skill in 21st century in school under the Secondary Educational Service Area Office 8 and 3) the relationship between instructional leadership of administrator and teacher skill in 21st century in school under the Secondary Educational Service Area Office 8. The sample were 48 schools. The 4 respondents in each school were; a school administrator, a head of department and 2 teachers. There were 192 respondents. The instrument was a questionnaire about instructional leadership of administrator based on Hallinger and Murphy Concept, and teacher skill in 21st century based on Simmons Concept. The statistical analysis were frequency, percentage, arithmetic mean, standard deviation and Pearson’s product moment correlation coefficient.
The research found that: 1) Instructional leadership of administrator under the Secondary Educational Service Area Office 8, as a whole were at a high level. Ranking by arithmetic mean from maximum to minimum were providing incentive for learning, coordinating curriculum, promoting professional development, providing incentives for teacher, framing school goals, enforcing academic standards, supervising and evaluation instruction, monitoring student progress, maintaining high visibility, protecting instructional time and communicating school goals.
2) Teacher skill in 21st century in school under the Secondary Educational Service Area Office 8, as a whole were at a high level. Ranking by arithmetic mean from maximum to minimum were classroom management, professional development, collaboration, critical thinking, technology, making content relevant and globalization.
3) The relationship between instructional leadership of administrator and teacher skill in 21st century in school under the Secondary Educational Service Area Office 8 was found at .01 level of statistical significance.
ฉ
กตตกรรมประกาศ
กตตกรรมประกาศ
วทยานพนธฉบบนสำเรจลลวงไปไดดวยด เพราะไดรบความอนเคราะหอยางดจาก รองศาสตราจารย ดร.วรกาญจน สขสดเขยว ประธานควบคมวทยานพนธ รองศาสตราจารย ดร.มทนา วงถนอมศกด ผชวยศาสตราจารย ดร .สำเรง ออนสมพนธ กรรมการควบคมวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารย ดร.สายสดา เตยเจรญ ประธานคณะกรรมการสอบวทยานพนธ และผชวยศาสตราจารย ดร.พรศกด สจรตรกษ กรรมการผทรงคณวฒ ทไดกรณาใหคำปรกษา คำแนะนำ สนบสนน และชวยเหลอ ตลอดจนแกไขขอบกพรองตาง ๆ จนสำเรจลลวงดวยด ผวจยซาบซง และขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน
ขอกราบขอบพระคณคณาจารยภาควชาการบรหารการศกษาทกทาน ทไดประสทธประสาทวชาความรใหแกผวจยตลอดระยะเวลาการศกษา และขอกราบขอบพระคณ ดร.สายฝน ภานมาศ ดร.กตตศกด ดพน นายสมพนธ เถามานกล วาทรอยตร วารนทร ทองอยยด และนางสาววนวสาข ออกจนดา ทใหความอนเคราะหในการตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอทใชในการวจย ขอขอบพระคณผอำนวยการ รองผอำนวยการ หวหนางาน หวหนากลมสาระการเรยนร ครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ทกทานทใหความอนเคราะหในการใหขอมล และทดลองเครองมอทเปนประโยชนอยางดยงสำหรบการทำวจยในครงน
ขอขอบคณคณพอวระศกด ตนเจรญรตน และคณแมวาสนา ตนเจรญรตน ผใหทกสงทดงามและกำลงใจอยางดยงแกลกเสมอมา ตลอดจนญาต พ นอง เพอนครโรงเรยนเตรยมอดมศกษาพฒนาการ ราชบร อำเภอดำเนนสะดวก จงหวดราชบร และเพอนนกศกษาปรญญาโท สาขาบรหารการศกษา รนท 36 ทใหการสนบสนน ชวยเหลอ และเปนกำลงใจใหงานวจยสำเรจลลวงไปดวยด
คณคาและประโยชนทไดจากวทยานพนธฉบบน ผวจยขอมอบเพอทดแทนพระคณ บดา มารดา บรพคณาจารย และผมพระคณของผวจยทกทานทใหความรอบรมสงสอนดวยความปรารถนาด และเปนกำลงใจแกผวจยเสมอมา
ฐตาพร ตนเจรญรตน
สารบญ
หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................. ง
บทคดยอภาษาองกฤษ ....................................................................................................................... จ
กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................. ฉ
สารบญ .............................................................................................................................................. ช
สารบญตาราง .................................................................................................................................... ฎ
บทท 1 บทนำ ................................................................................................................................... 1
ความเปนมาและความสำคญของปญหา ....................................................................................... 4
ปญหาของการวจย ....................................................................................................................... 6
วตถประสงคของการวจย ............................................................................................................ 11
ขอคำถามการวจย ....................................................................................................................... 11
สมมตฐานของการศกษา ............................................................................................................. 12
ขอบขายเชงทฤษฎของการวจย ................................................................................................... 12
ขอบเขตของการวจย ................................................................................................................... 17
นยามศพทเฉพาะ ........................................................................................................................ 19
บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ ........................................................................................................ 20
ภาวะผนำทางวชาการ ................................................................................................................. 20
ความหมายของภาวะผนำ .................................................................................................... 20
ความสำคญของภาวะผนำ ................................................................................................... 22
ความหมายของภาวะผนำทางวชาการ ................................................................................. 23
ความสำคญของภาวะผนำทางวชาการ................................................................................. 25
บทบาทของผบรหารสถานศกษา ......................................................................................... 25
ซ
องคประกอบของภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา ........................................ 27
ทกษะของครในศตวรรษท 21 ..................................................................................................... 41
ความหมายของทกษะในศตวรรษท 21 ................................................................................ 41
ความเปนมาของทกษะในศตวรรษท 21 .............................................................................. 43
ความสำคญของการเรยนรในศตวรรษท 21 ......................................................................... 44
แนวคดเกยวกบทกษะในศตวรรษท 21 ................................................................................ 49
การจดการศกษาในศตวรรษท 21 ........................................................................................ 64
การออกแบบการเรยนรในศตวรรษท 21 ............................................................................. 68
บทบาทและคณลกษณะของครในศตวรรษท 21 .................................................................. 71
ทกษะของครในศตวรรษท 21 ............................................................................................. 84
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ......................................................................... 95
ประวตความเปนมาของสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ............................. 95
วสยทศน.............................................................................................................................. 98
คานยม ................................................................................................................................ 99
พนธกจ ................................................................................................................................ 99
เปาประสงค ......................................................................................................................... 99
นโยบาย ............................................................................................................................. 100
งานวจยทเกยวของ ................................................................................................................... 100
งานวจยในประเทศ ............................................................................................................ 100
งานวจยตางประเทศ .......................................................................................................... 110
สรป ............................................................................................................................................... 115
บทท 3 วธดำเนนการวจย .............................................................................................................. 116
ขนตอนการดำเนนการวจย ....................................................................................................... 116
ระเบยบวธวจย ......................................................................................................................... 117
ฌ
แผนแบบการวจย .............................................................................................................. 117
ประชากร .......................................................................................................................... 118
กลมตวอยาง ...................................................................................................................... 118
ผใหขอมล .......................................................................................................................... 119
ตวแปรทศกษา................................................................................................................... 119
เครองมอทใชในการวจย .................................................................................................... 122
การสรางเครองมอทใชในงานวจย ...................................................................................... 123
การเกบรวบรวมขอมล ....................................................................................................... 124
การวเคราะหขอมล ............................................................................................................ 125
สถตทใชในการวจย ............................................................................................................ 125
สรป ............................................................................................................................................... 127
บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล....................................................................................................... 128
ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ......................................... 128
ตอนท 2 ผลการวเคราะหภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ............................................................................................. 131
ตอนท 3 ผลการวเคราะหทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ............................................................................................. 148
ตอนท 4 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 158
บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ ................................................................. 161
สรปผลการวจย ......................................................................................................................... 161
การอภปรายผล ........................................................................................................................ 162
ขอเสนอแนะของการวจย .......................................................................................................... 173
ขอเสนอแนะทวไป ............................................................................................................. 173
ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป .................................................................................... 174
ญ
รายการอางอง ............................................................................................................................... 175
ภาคผนวก...................................................................................................................................... 185
ภาคผนวก ก หนงสอขอความอนเคราะหตรวจความตรงของเครองมอวจย และรายชอผเชยวชาญตรวจเครองมอ ................................................................................................................... 186
ภาคผนวก ข ผลการวเคราะหความสอดคลองแบบสอบถาม (คา IOC) ..................................... 189
ภาคผนวก ค หนงสอขอทดลองเครองมอ และรายชอโรงเรยนทใชในการทดลองเครองมอ ....... 202
ภาคผนวก ง การวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม ................................................ 205
ภาคผนวก จ หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล และรายชอโรงเรยนทใชในการเกบรวบรวมขอมล ............................................................................................................. 213
ภาคผนวก ฉ แบบสอบถามเพอการวจย.................................................................................... 216
ประวตผเขยน ................................................................................................................................ 233
สารบญตาราง
หนา ตารางท 1 แสดงผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เปรยบเทยบปการศกษา 2561 กบปการศกษา 2562 และเทยบกบระดบประเทศของสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8 ...................................................................................................... 6
ตารางท 2 แสดงผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 เปรยบเทยบปการศกษา 2561 กบปการศกษา 2562 และเทยบกบระดบประเทศของสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8 ...................................................................................................... 7
ตารางท 3 องคประกอบของภาวะผนำทางวชาการของผบรหารโรงเรยน 3 ดาน ซงประกอบดวย 11 องคประกอบตามแนวคดของฮอลลงเจอรและเมอรฟ (Hallinger and Murphy) ........................... 29
ตารางท 4 การจดการเรยนการสอนแบบเดมและในศตวรรษท 21 .................................................. 65
ตารางท 5 การเปรยบเทยบระหวางบทบาทของครในศตวรรษท 20 และครในศตวรรษท 21.......... 79
ตารางท 6 การเปรยบเทยบครในศตวรรษท 20 และครในศตวรรษท 21 ......................................... 87
ตารางท 7 ขอมลพนฐานสถานศกษาในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ........ 96
ตารางท 8 ประชากร กลมตวอยาง และผใหขอมลจำแนกตามจงหวด ........................................... 119
ตารางท 9 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ...................................................................... 129
ตารางท 10 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวม ......................... 131
ตารางท 11 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการกำหนดเปาหมายของโรงเรยน ........................................................................................................................................ 132
ตารางท 12 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการสอสารเปาหมายของโรงเรยน ........................................................................................................................................ 134
ฏ
ตารางท 13 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการนเทศและการประเมนผลดานการสอน ................................................................................................................................. 136
ตารางท 14 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการประสานงานดานการใชหลกสตร ........................................................................................................................................ 137
ตารางท 15 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน .................................................................................................................................. 138
ตารางท 16 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการคมครองเวลาในการสอน ...................................................................................................................................................... 140
ตารางท 17 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด................................................................................................................................... 141
ตารางท 18 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการจดใหมสงจงใจกบคร . 142
ตารางท 19 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ .......................................................................................................................................... 144
ตารางท 20 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ ......................................................................................................................................... 145
ตารางท 21 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร ..................................................................................................................................... 146
ตารางท 22 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวม ........................ 148
ฐ
ตารางท 23 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการบรหารหองเรยน ..... 149
ตารางท 24 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง .................................................................................................................... 150
ตารางท 25 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการคดเชงวพากษ ......... 152
ตารางท 26 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานทกษะทางเทคโนโลย .... 153
ตารางท 27 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานความเปนสากล ............. 154
ตารางท 28 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานความความรวมมอ ........ 155
ตารางท 29 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการพฒนาวชาชพ ......... 157
ตารางท 30 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 .................... 159
บทท 1
บทนำ
ทศวรรษทผานมามกระแสความเปลยนแปลงเกดขนใหมในสงคมอยางรวดเรวเรยกวา สงคม
แหงยคโลกาภวตน ทเปนสงคมแหงการแขงขนหรอสงคมแหงขอมลขาวสารทางเทคโนโลย ไมวาจะ
เปนการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม ศลปะ วฒนธรรม เทคโนโลย การเมอง และการปกครอง
รวมทงดานการศกษา จากกระแสแหงการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรวนยงสงผลกระทบตอ
หลายสวน ทำใหเกดความเจรญและความเสอม ซงปจจยสำคญททำใหเกดความเปลยนแปลงคอ
มนษย เพราะมนษยเปนทรพยากรทสำคญในการเปลยนแปลงสงรอบตว แตละประเทศตองตระหนก
ถงความสำคญในการสรางทรพยากรมนษยทมคณภาพ เพอชวยพฒนาประเทศ ดงนนการพฒนาใน
ยคแหงการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและเชอมโยงกนใกลชดมากขนเปนสภาพไรพรมแดน
ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (2560 - 2564) นบเปนจงหวะเวลาททาทาย
อยางมากทประเทศไทยตองปรบตวขนานใหญ โดยจะตองเรงพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจย
และพฒนา และนวตกรรมใหเปนปจจยหลกในการขบเคลอนการพฒนาในทกดาน เพอเพมขด
ความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยทามกลางการแขงขนในโลกทรนแรงขน1
การเปลยนแปลงของโลกอยางรวดเรวในยคศตวรรษท 21 (ชวงป ค.ศ. 2001- 2100) สงผล
ตอวถชวตของคนในสงคม ระบบการศกษาจงจำเปนตองพฒนาเพอตอบสนองตอการเปลยนแปลง
ทเกดขนนดวย ซงแตเดมการศกษามงเนนใหผเรยนมทกษะอานออกเขยนได (Literacy) เทานน
แตสำหรบในศตวรรษท 21 ตองมงเนนใหผเรยนเกดการเรยนร การปฏบต และการสรางแรงบนดาล
ใจไปพรอมกน กลาวคอการศกษาทดสำหรบคนยคใหมนนไมเหมอนการศกษาในยคทผานมา
การศกษาทมคณภาพจะตองเปลยนรปแบบการเรยนร และบทบาทของครผสอน ครจะตองเปน
1คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม
แหงชาตฉบบทสบสอง (พ.ศ. 2560 - 2564), 1.
2
ผฝกสอนทคอยออกแบบการเรยนร ชวยใหผเรยนบรรลผลได ประการสำคญ คอ ครในศตวรรษท 21
จะตองแสวงหาความรไปพรอม ๆ กบผเรยนอยเสมอ2
การจดการศกษาในปจจบนและอนาคต ยคศตวรรษท 21 จะตองเชอมโยงกบกระบวนการ
ทางสงคม ระบบเศรษฐกจทหลกเลยงไมได และตองสอดคลองกบความเจรญกาวหนาทางดาน
วทยาศาสตรและเทคโนโลย และการเปลยนแปลงในทกดานทเปนไปอยางรวดเรว ตอเนอง ระบบ
การศกษาแบบเดมทเนนความร ทำใหความรไมอาจพฒนากบการปฏบตมคณภาพโดยรอบดานได
การจดการศกษาและการจดการเรยนรจงตองเปลยนแปลงอยางหลกเลยงไมได คนทมความรและ
ทกษะในการรบมอกบการเปลยนแปลงท เกดขนอยางตอเนอง และสามารถปรบตวใหเขากบ
สถานการณใหม ๆ เทานนจงจะประสบผลสำเรจ ดงนน การศกษาในศตวรรษท 21 จงยดผลลพธ
(Outcomes) ทงในดานของความรในวชาแกนและทกษะแหงศตวรรษใหม ซงมคณคา มประโยชน
อยางยงตอมนษย ทงในวยเรยน วยทำงาน ทกษะแหงศตวรรษท 21 จะชวยเตรยมความพรอมให
นกเรยนรจกคด เรยนร ทำงาน แกปญหา สอสาร และรวมกนทำงานไดอยางมประสทธภาพและ
ประสทธผลตอชวตการรวมทกษะแหงศตวรรษใหมเขากบวชาแกนชวยเพม ความแขงแกรงใหกบ
การศกษาอยางแทจรง3
การทำงานของผบรหารโรงเรยน ซงเปนภารกจหลกในการทำหนาทเปนผนำในการขบเคลอน
องคกรกาวไปสเปาหมายทตงไว ในยคปฏรปการศกษาจงจำเปนตองใชผบรหารโรงเรยนทมภาวะผนำ
ทางวชาการจงจะสามารถนำพาโรงเรยนสความสำเรจตามภารกจได และสอดคลองกบทกษะใน
ศตวรรษท 21 ทกำลงจะเขามามบทบาทสำคญตอองคกรในปจจบน จะเหนไดจากแผนการพฒนา
เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ.2560-2564) การเตรยมความพรอมดานกำลงคนและ
การเสรมสรางศกยภาพของประชากรในทกชวงวย มงเนนการยกระดบคณภาพมนษยของประเทศ
โดยพฒนาคนใหเหมาะสมทกชวงวย เพอใหเตบโตอยางมคณภาพ การหลอหลอมใหคนไทยมคานยม
ตามบรรทดฐานทดทางสงคม เปนคนด มสขภาวะทด มคณธรรมจรยธรรม มระเบยบวนย และ
2เครอวลย จตพรพนทรพย, ความรครภาษาองกฤษในศตวรรษท 21 (นครปฐม: บรษท
สไมลพรนตง แอนด กราฟกดไซน, 2561). 3วชรา เลาเรยนด, กลยทธการจดการเรยนรเชงรกเพอพฒนาการคดและยกระดบคณภาพ
การศกษาสำหรบศตวรรษท 21 (นครปฐม: บรษท เพชรเกษมพรนตง กรป จำกด, 2560), 15.
3
มจตสำนกทดตอสงคมสวนรวม การพฒนาทกษะทสอดคลองกบความตองการในตลาดแรงงาน และ
ทกษะทจำเปนตอการดำรงชวตในศตวรรษท 21 ของคนในแตละชวงวยตามความเหมาะสม เชน เดก
วยเรยนและวยรนพฒนาทกษะการวเคราะหอยางเปนระบบ มความคดสรางสรรค รวมทงการให
ความสำคญกบการพฒนาใหมความพรอมในการตอยอดพฒนาพฒนาทกษะในทกดาน มทกษะ
การทำงานและการใชชวตทพรอมเขาสตลาดแรงงาน วยแรงงานเนนการสรางความรและทกษะ
ในการประกอบอาชพทสอดคลองกบตลาดงานทงทกษะพนฐาน ทกษะเฉพาะในวชาชพ ทกษะ
การเปนผประกอบการรายใหม ทกษะการประกอบอาชพอสระ วยสงอายเนนพฒนาทกษะทเออตอ
การประกอบอาชพทเหมาะสมกบวยและประสบการณ เปนตน การเตรยมความพรอมของกำลงคน
ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทจะเปลยนแปลงโลกอนาคต ตลอดจนการยกระดบคณภาพ
การศกษาสความเปนเลศ การสรางเสรมใหคนมสขภาพดทเนนการปรบเปลยนพฤตกรรมทางสขภาพ
และการลดปจจยเสยงดานสภาพแวดลอมทสงผลตอสขภาพ 4 การพฒนาประเทศชาตใหบรรล
เปาหมายตามแนวทางดงกลาวตองเสรมสรางและพฒนาคนในประเทศชาตของเราใหเปนคนทม
คณภาพ ปจจยทจะทำใหคนมคณภาพไดกคอการศกษา ประเทศไทยใหความสำคญกบการศกษาโดย
กำหนดใหมการปฏรปการศกษาโดยมพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไข
เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 รวมทงไดกำหนดกรอบทดำเนนการปฏรปการศกษารอบ 2 ตงแตป
พ.ศ. 2552-2561 เปนเครองมอดวยความมงมนและหวงวาจะนำไปสการจดการศกษาของชาตใหม
คณภาพ สามารถพฒนาคนไทยใหเปนคนทมคณภาพ คอเปนมนษยทสมบรณทงรางกายและจตใจ
สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดำรงชวตและสามารถอยรวมกบ
ผอนไดอยางมความสข หรอเปนคนเกง ด มความสข และมความ เปนไทย นนคอตองจดการศกษาทม
คณภาพเพอทำใหคนหรอผทไดรบการศกษามคณภาพ5 และภาวะผนำทสงผลตอความมประสทธผล
ของการพฒนาคณภาพคนและโรงเรยนและสามารถชวยแกปญหาคณภาพการศกษา คอ การท
ผบรหารสถานศกษาแสดงออกถงพฤตกรรมภาวะผนำทางวชาการอยางชดเจนนนเอง
4คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, สรปสาระสำคญแผนพฒนาเศรษฐกจ
และสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560-2564 (2560), 4. 5สมศกด ดลประสทธ, "การปฏรปการศกษาไทย," วารสารการศกษาไทย 11, 117 (2557): 35.
4
ความเปนมาและความสำคญของปญหา
ผบรหารเปนบคคลทมความสำคญในการบรหารงานของโรงเรยน และการพฒนาผเรยนให
เปนบคคลทมคณภาพ ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทวา เปาหมายหลกของ
การพฒนาการศกษาของประเทศไทย คอการพฒนาคณภาพของผเรยน และมจดมงหมายทสำคญใน
การพฒนา คอใหผเรยนเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ6
ซงจดมงหมายจะประสบผลสำเรจหรอลมเหลวไดนน ปจจยหลกทสำคญกคอผบรหาร ถาโรงเรยนใดม
ผบรหารทมประสทธภาพ มภาวะผนำกจะสามารถสงการผใตบงคบบญชาใหสามารถทำกจกรรมนน ๆ
ไปจนตลอดรอดฝง จดผใตบงคบบญชาใหตรงกบความสามารถของคนนน ๆ ในทางตรงกนขาม
ถาโรงเรยนใดมผบรหารทไมมประสทธภาพกจะไมสามารถจดผใตบงคบบญชาปฏบตงานตาง ๆ ได
ลลวง ไมสามารถจดผใตบงคบบญชาไดตรงกบความสามารถทเขามอย ทำใหสถานศกษาตองประสบ
กบความลมเหลวได โดยเฉพาะในยคศตวรรษท 21 ทมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวในทกดาน
โดยเฉพาะดานเทคโนโลย การสอสาร ความร ความคดทเผยแพรไปไดอยางรวดเรว การจดการศกษา
และการจดการเรยนรจงตองเปลยนแปลงอยางหลกเลยงไมได7 ซงการเรยนรในศตวรรษท 21 ไดถก
พฒนาขนโดยภาคสวนทเกดจากวงการนอกการศกษาในประเทศสหรฐอเมรกา ประกอบดวย บรษท
ชนนำขนาดใหญ และสำนกงานดานการศกษาของรฐไดรวมตว และกอตงเปนเครอองคกร ความ
รวมมอเพอทกษะการเรยนในศตวรรษท 21 และเหนความจำเปนทเยาวชนจะตองมทกษะสำหรบการ
ออกไปดำรงชวตในโลกแหงศตวรรษท 21 ทเปลยนแปลงไปจากศตวรรษทผานมา จงไดพฒนา
วสยทศนและกรอบความคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 ขน เปนกรอบแนวคดเชงมโนทศนสำหรบ
ทกษะในศตวรรษท 21 ในการจดการเรยนรทแสดงผลการเรยนรทเกดกบผเรยนและระบบสนบสนน
การเรยนรเพอรองรบศตวรรษท 21 ซงเปนทยอมรบอยางกวางขวาง เนองดวยเปนกรอบแนวคดทเนน
หรอใหความสำคญกบ 1) ผลการเรยนรของผเรยน (Student Outcome) 3 สวน ทงในดานความร
6กระทรวงศกษาธการ, หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
(กรงเทพฯ: ชมนมการเกษตรแหงประเทศไทย จำกด), 5. 7วชรา เลาเรยนด, กลยทธการจดการเรยนรเชงรกเพอพฒนาการคดและยกระดบคณภาพ
การศกษาสำหรบศตวรรษท 21, 15.
5
วชาหลก (Core Subject) ผลการเรยนรดานคณลกษณะ และผลการเรยนรดานทกษะแหงศตวรรษท
21 ทจะชวยผเรยนไดเตรยมความพรอมในหลากหลายดาน รวมทง 2) ระบบสนบสนนการเรยนร
(Support System) 4 ดาน ไดแก มาตรฐานและการประเมนผลการเรยนร หลกสตรและการเรยน
การสอน การพฒนาวชาชพคร และสภาพแวดลอมทเหมาะสมตอการเรยนในศตวรรษท 21 อกทง
ระบบการศกษาและโรงเรยนเปนกลไกสำคญในการปรบปรงและการเปลยนแปลงทางสงคม ใน
ขณะเดยวกนไดมองคกรสำคญๆ ระดบโลก เชน Organization of Economic Co-operation
Development : OECD ทมงคำตอบเพอตอบโจทยคณลกษณะสำคญของผเรยนในศตวรรษท 21
เพอยกระดบบความคดรเรมสรางสรรคและนวตกรรม ซงนำไปสการพฒนาทกษะทดขน โดยผเรยนใน
ศตวรรษท 21 ควรมคณธรรมกำกบใจเปนคนดมนำใจ เออเฟอเผอแผ เปนผมนสยใฝรใฝเรยน มความ
เพยรพยายามทจะแสวงหาความรใหถงสดขอบความรทสามารถเขาถงได สามารถใชภาษาไทยและ
ภาษาตางประเทศอยางนอย 2 ภาษาอยางเชยวชาญ มพนฐานและทกษะคำนวณทด และมความ
ชำนาญในการใชคอมพวเตอรและอปกรณเทคโนโลย สารสนเทศ สามารถเลนดนตรและกฬาเปน
อยางนอย 1 ชนด สามารถจดการใจและมวธคดตามหลกเศรษฐกจพอเพยงและการพฒนาอยางยงยน
พรอมเผชญปญหาและสามารถเลอกวธแกปญหาไดอยางเหมาะสม8 องคกรตองปรบตวใหเทาทนกบ
โครงสรางและระบบการจดการศกษาแบบใหมเพอตอบสนองการเปลยนแปลงในศตวรรษท 21 อยาง
เทาทน การบรหารองคกรใหมคณภาพสง องคกรจำเปนตองมระบบการเรยนร กระตนใหบคลาการ
เรยนรตลอดเวลา มความร และความสามารถทเทาทนสถานการณการเปลยนแปลงในอนาคต
จากหลกการและเหตผลดงกลาวขางตน การศกษาเพอพฒนาคนใหมคณภาพจงเปนเรองทม
ความจำเปน สถานศกษาทกแหงตองดำเนนการพฒนาคณภาพของตนเอง โดยเนนคณภาพการ
บรหารงานวชาการ เพอพฒนาคณภาพผเรยนอยางตอเนองตลอดเวลา เปนไปตามเกณฑมาตรฐาน
การศกษาทกำหนด ยงผบรหารมความร ความเขาใจ และใหความสำคญกบการบรหารงานวชาการ ม
ภาวะผนำทางวชาการ รวมทงสงเสรม สนบสนน และพฒนาทกษะของครทสอดคลองกบการจด
การศกษาในศตวรรษท 21 จะสามารถนำสถานศกษามงไปสคณภาพและไดมาตรฐาน และทำใหผล
สมฤทธทางการเรยนและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนใหมประสทธภาพตามเปาหมายทตงไว
8พนภทรา พลผล อางถงใน เครอวลย จตพรพนทรพย, ความรครภาษาองกฤษในศตวรรษ
ท 21 (นครปฐม: บรษท สไมลพรนตง แอนด กราฟกดไซน, 2561), 2-11.
6
ปญหาของการวจย
จากการสำรวจและประเมนจากสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา
(องคการมหาชน) พบวา เดกไทยสวนใหญมผลการทดสอบตำกวาเกณฑมาตรฐาน ซงรวมถงผลการ
ทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ซงวดดวยขอสอบมาตรฐาน ไดคาเฉลยระดบประเทศนอยกวา
รอยละ 50 เชนเดยวกบการประเมน PISA ยงพบวา เดกไทยรอยละ74 อานภาษาไทยไมออก ตความ
และวเคราะหความหมายไมถกตอง ซงแสดงใหเหนถงคณภาพดานวชาการทถดถอยลง และองค
ความรทมอยในระบบการศกษาไทยตำกวาเกณฑมาตรฐาน ซงหมายถงระบบการถายทอดความร
ความดอยคณภาพของระบบสนบสนนการเรยนรตาง ๆ เชน การใชเทคโนโลยสารสนเทศ หรอการ
สรางบรรยากาศแหงการเรยนร เปนตน9
จากผลการทดสอบระดบชาตของสำนกงานทดสอบทางการศกษาขนพนฐาน (O-NET) ของ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เปรยบเทยบปการศกษา 2561 กบปการศกษา 2562 และเทยบกบ
ระดบประเทศ ดงตารางท 110
ตารางท 1 แสดงผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เปรยบเทยบปการศกษา 2561 กบปการศกษา 2562 และเทยบกบระดบประเทศของสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8
กลมสาระการเรยนร
คะแนนเฉลยรอยละ
ปการศกษา ผลตาง ระดบประเทศ ผลตาง
2562 2561
ภาษาไทย 56.46 56.23 +0.23 55.14 +1.32
คณตศาสตร 27.46 31.15 -3.69 26.73 +0.73 วทยาศาสตร 30.14 36.42 -6.28 30.07 +0.07
ภาษาองกฤษ 33.14 28.91 +4.23 33.25 -0.11
9มนตฑา บญทวม, "ปญหาดานการศกษาในสงคมไทย," เขาถงเมอ 28 กมภาพนธ 2562,
เขาถงไดจาก http://sd-group1.blogspot.com/2013/01/53242766.html.
10สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8, รายงานผลการดำเนนงานประจำป
งบประมาณ 2561 (ราชบร: กลมนโยบายและแผน, 2561), 25.
7
ทมา : สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8, รายงานผลการดำเนนงานประจำป
งบประมาณ 2563 (ราชบร: กลมนโยบายและแผน, 2563), 13.
จากตารางท 1 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 มผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-Net)
เปรยบเทยบปการศกษา 2561 กบปการศกษา 2562 พบวา กลมสาระการเรยนรทมคะแนนเฉลย
สงขน ไดแก ภาษาองกฤษ (+4.23) ภาษาไทย (+0.23) และกลมสาระการเรยนรทมคะแนนเฉลย
ลดลง ไดแก วทยาศาสตร (-6.28) คณตศาสตร (-3.69) เมอเปรยบเทยบกบคะแนนเฉลย
ระดบประเทศ พบวา ทกกลมสาระการเรยนรมคะแนนเฉลยสงกวาระดบประเทศ ยกเวนกลมสาระ
การเรยนรภาษาองกฤษ (-0.11) มคะแนนเฉลยตำกวาระดบประเทศ
จากผลการทดสอบระดบชาตของสำนกงานทดสอบทางการศกษาขนพนฐาน (O-Net) ของ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 เปรยบเทยบปการศกษา 2561 กบปการศกษา 2562 และเทยบกบ
ระดบประเทศ ดงตารางท 211
ตารางท 2 แสดงผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 เปรยบเทยบปการศกษา 2561 กบปการศกษา 2562 และเทยบกบระดบประเทศของสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8
กลมสาระการเรยนร คะแนนเฉลยรอยละ
ปการศกษา ผลตาง
ระดบ ประเทศ
ผลตาง 2562 2561
ภาษาไทย 42.20 47.75 -5.55 42.21 -0.01
คณตศาสตร 25.64 30.72 -5.08 25.41 +0.23
วทยาศาสตร 28.51 29.97 -1.46 29.20 -0.69 สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม 35.69 35.34 +0.35 35.70 -0.01
ภาษาองกฤษ 27.77 29.65 -1.88 29.20 -1.43
ทมา : สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8, รายงานผลการดำเนนงานประจำป
งบประมาณ 2563 (ราชบร : กลมนโยบายและแผน, 2563), 15.
11สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8, รายงานผลการดำเนนงานประจำป
งบประมาณ 2563 (ราชบร: กลมนโยบายและแผน, 2563), 15.
8
จากตารางท 2 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 มผลการทดสอบระดบชาตขนพนฐาน (O-Net)
เปรยบเทยบปการศกษา 2561 กบปการศกษา 2562 พบวา ทกกลมสาระการเรยนรมคะแนนเฉลย
ลดลง ไดแก ภาษาไทย (-5.55) คณตศาสตร (-5.08) วทยาศาสตร (-1.46) ภาษาองกฤษ (-1.88)
ยกเวนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (+0.35) มคะแนนเฉลยสงขน เมอ
เปรยบเทยบกบคะแนนเฉลยระดบประเทศ พบวา ทกกลมสาระการเรยนรมคะแนนเฉลยตำกวา
ระดบประเทศ ยกเวนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (+0.23) มคะแนนเฉลยสงกวาระดบประเทศ
จากปญหาดงกลาวเปนปญหาเกยวกบปญหาคณภาพการศกษา พบวา ผลการประเมน
ผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบของสำนกงานทดสอบทางการศกษาขนพนฐาน (O-Net) ของ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 มคาเฉลยตำกวาประเทศเกอบทกรายวชา และจากผลการประเมน
คณภาพภายนอกรอบสามของสถานศกษาจากงานประกนคณภาพ ศกษานเทศกของสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ขอมล ณ วนท 18 มนาคม 2562 คอมสถานศกษาทไดรบประเมน
ภายนอกรอบสามแลวทงหมดจำนวน 55 แหง คดเปนรอยละ 100 สถานศกษาทไดรบการรบรอง
อยางเปนทางการแลว 42 แหง คดเปนรอยละ 76.36 เปนสถานศกษา ในราชบร 21 แหง และ
สถานศกษาในกาญจนบร 21 แหง ทงนยงมสถานศกษาทยงไมไดรบการรบรอง 13 แหง คดเปนรอย
ละ 23.64 โดยทรอยละ 100 ของสถานศกษาทไมไดรบการรบรองเพราะ ตวบงชท 5 ตองปรบปรง
และรอยละ 84.62 ของสถานศกษาทไมไดรบการรบรองเพราะตวบงชท 5 ตองปรบปรงยงมคะแนน
เฉลยรวมตวบงช อนไมถง 80 คะแนน จากการศกษาขอมลงานประกนคณภาพศกษานเทศก
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 พบวาตวบงชท 5 ตองปรบปรงเนองจากสถานศกษา
สวนใหญในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 มผลการทดสอบระดบชาตขน
พนฐาน (O-NET) ตงแตปพ.ศ.2553 ถงพ.ศ.2556 มคะแนนเฉลยของสถานศกษาตำกวาคะแนนเฉลย
ระดบประเทศ ทำใหตวบงชท 5 อยในเกณฑตองปรบปรง เปนสาเหตททำใหสถานศกษาหลายแหงไม
ผานการรบรองคณภาพจากสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา และบทสรป
ของผบรหารของสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8 จากการประเมนคณภาพสถานศกษา
ภายนอกรอบสาม จากสำนกรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) พบวา
สถานศกษาสวนใหญมจดทควรพฒนา ดงน 1) ผบรหารควรวางแผนกำหนดเปาหมายดานผลสมฤทธ
ทางการเรยนทกกลมสาระการเรยนร โดยมโครงการ กจกรรมตาง ๆ ทเหมาะสม เพอพฒนาทางดาน
วชาการ 2) ผบรหารควรมการนเทศ กำกบ ตดตามการจดการเรยนการสอนของครอยางตอเนองใหม
9
ความสอดคลองกบเปาหมายดานวชาการ 3) ผบรหารควรมการประเมนแผนการจดการเรยนร และ
ประเมนแบบทดสอบของครทกคนอยางตอเนองและเปนระบบทกภาคเรยน 4) ผบรหารควรใหคร
จดทำแบบประเมนความกาวหนาของนกเรยนดวยวธการทหลากหลายและเหมาะสมกบลกษณะของ
นกเรยน 5) ผบรหารควรสนบสนน สงเสรม และปรบปรงหองเรยนใหเออตอการเรยนร มการจดสอ
อปกรณการเรยนรทางเทคโนโลยใหเพยงพอและเหมาะสม พรอมทงสงเสรมใหครนำเทคโนโลยมาใช
ในการจดการเรยนการสอน 6) ผบรหารควรสงเสรมใหครและบคลากรมการพฒนาตนเองอยาง
ตอเนอง เพอใหสอดคลองกบการจดการศกษา โดยการอบรม สมมนา ศกษาดงาน หรอการศกษาต อ
เพอเพมวฒทางการศกษาและมความเชยวชาญในการจดการเรยนการสอน 7) ผบรหารควรสราง
สมพนธทางวชาการระหวางครและบคลากร โดยจดใหมการนเทศกนเองในกลมสาระการเรยนรและ
ขามกลมสาระการเรยนร เพอใหมการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน อกทงย งเปนการสรางทมท
แขงแกรงอกดวย12
การจดการศกษาไทยในศตวรรษทผานมามงผลตคนทมความร ทกษะจำนวนหนงไปทำงานใน
โรงงานและหนวยธรกจทนนยม อตสาหกรรม ซงถอไดวาเปนเรองทลาสมย เพราะโลกไดเปลยนแปลง
ไปอยางมาก และคงเปลยนอยเรอย ๆ ทงในดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และการบรหารจดการทาง
เศรษฐกจและสงคม โลกเศรษฐกจสมยศตวรรษท 21 เนนการใชแรงงานทมความร ทกษะ แนวคด
วเคราะหเปน มจนตนาการ และเรยนรสงใหม ๆ ไดด ปรบตว แกปญหาไดเกง การจดการศกษาจง
จำเปนตองมการเปลยนแปลง เพอพฒนาพลเมองทฉลาด รบผดชอบ คดวเคราะห สงเคราะห
ประยกตใชเปน มความสามารถในการทำงาน แกไขปญหา และแขงขนทางเศรษฐกจไดมากขน
ประเทศทไมสามารถปฏรปการจดการศกษาของตนใหกาวทนได จะสงผลตอความเจรญกาวหนาของ
ประเทศนน13 การปฏรปการศกษาทจะทำใหผเรยนมคณลกษณะของคนในศตวรรษท 21 ไดนน
12สำนกรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน), "ผลการประเมน
คณภาพภายนอก บทสรปของผบรหาร," เขาถงเมอ 18 กมภาพนธ 2562, เขาถงไดจาก
http://aqa.onesqa.or.th/SummaryReport.aspx. 13สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, สภาวะการศกษาไทย 2557/2558 จะปฏรป
การศกษาไทยใหทนโลกในศตวรรษท 21 ไดอยางไร (กรงเทพฯ: สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา,
2559), 2.
10
ยอมขนอยกบการจดการศกษาของหนวยงานทเกยวของ ซงการจดการเรยนรเปนวถทางทจะนำพา
ผเรยนไปสเปาหมายทตองการ ดงนนแนวทางการพฒนาเพอใหบคคลมคณลกษณะของคนใน
ศตวรรษท 21 จงเปนเรองของการจดการเรยนรทสอดคลองกบยคศตวรรษท 21 อยางไรกตามการท
จะสามารถจดการเรยนรเพอพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 ใหเกดกบผเรยนไดนน ยอมขนอยกบ
ปจจยตาง ๆ ทเกยวของหลายประการ เชน การบรหาร ผบรหาร คร หลกสตร โรงเรยน หองเรยน
เปนตน14 มนษยในศตวรรษท 21 ตองเปนบคคลพรอมเรยนรและเปนคนทำงาน ครเปนบคคลทพรอม
เรยนร และเปนคนทำงานทใชความรการศกษาในศตวรรษท 21 เพอเตรยมคนไปเผชญการ
เปลยนแปลงทรวดเรว คนยคใหมจงตองมทกษะสงในการเรยนรและปรบตว15 ดงนนครจงเปนบคคล
สำคญทจะเปนตวขบเคลอนใหการจดการศกษาบรรลเปาหมายและสามารถนำผลทไดไปพฒนา
ประเทศใหมความเจรญกาวหนาไปไดอยางมประสทธภาพ
เมอพจารณาจากปญหาดงกลาว จะเหนวา การจดการศกษาและคณภาพการศกษาใน
ศตวรรษท 21 ไมวาจะเปนปญหาการอานไมออก เขยนไมได การคดคำนวณ ผลการทดสอบตาง ๆ
อยในเกณฑตำ อกทงสถานศกษาหลายแหงไมผานการรบรองคณภาพ จงจำเปนตองไดรบการแกไข
สาเหตอาจเกดจากการจดการศกษายงมประสทธภาพไมเปนไปตามท คาดหวง ทำใหคณภาพ
การศกษาตองไดรบการพฒนา หรออาจเปนเพราะผบรหารสถานศกษาไมใหความสำคญและความ
ตระหนกทางดานวชาการ หรอผบรหารขาดภาวะผนำทางวชาการ ซงเปนหวใจสำคญของการบรหาร
สถานศกษา สอดคลองกบสำนกงานเลขาธการสภาการศกษาไดวเคราะหสถานภาพการพฒนาครทง
ระบบ และขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาครเพอคณภาพผเรยน พบวา ปจจยทเกยวของกบพฒนา
ครเพอพฒนาคณภาพผเรยน ผลการวเคราะหพบวามประเดนทเกยวของ คอ ผบรหารสถานศกษา
14อดลย วงศรคณ, "การศกษาไทยในศตวรรษท 21 : ผลผลตและแนวทางการพฒนา,"
วารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 8, 1
(มกราคม – มถนายน 2557): 9 - 11. 15วจารณ พานช, วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ: มลนธสดศร-
สฤษดวงศ, 2555), 18.
11
ขาดความเปนผนำทางวชาการ16 หรอผบรหารสถานศกษาและครบางแหงยงไมเปดใจรบเอาทกษะ
หรอการเรยนรใหม ๆ เขาไปใชในการบรหารและการจดการเรยนการสอน เชน การใชเทคโนโลยและ
การสอสารทอาจยงไมทวถง การไมพฒนานวตกรรม และไมเกดความคดสรางสรรคใหม ๆ ไมมการ
แกปญหาทถกตอง ดงนน ผบรหารสถานศกษาควรมภาวะผนำทางวชาการ มความร ความสามารถ
ทกษะ กระบวนการ และเทคนค เพอสามารถนำพาใหการปฏบตงานวชาการประสบความสำเรจ และ
พฒนาการจดการเรยนการสอนทตอบสนองทกษะในศตวรรษท 21 มากยงขน ผวจยจงมความสนใจท
จะศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ซงผลการศกษาครงนจะสามารถนำไปเปนขอมล
สำหรบผทเกยวของกบการพฒนาคณภาพผเรยนในศตวรรษท 21 อกทงยงสงผลใหการจดการเรยน
การสอนของครมคณภาพตามมาตรฐาน ครมทกษะในศตวรรษท 21 อกทงเพอใหบรรลผลตาม
เปาหมายของการจดการศกษาทกำหนดไว
วตถประสงคของการวจย
เพอใหสอดคลองกบปญหาของการวจย ผวจยจงกำหนดวตถประสงคของการวจย ดงน
1. เพอทราบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 8
2. เพอทราบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 8
3. เพอทราบความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
ขอคำถามการวจย
เพอใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย ผวจยจงกำหนดขอคำถามการวจย ดงน
1. ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 8 อยในระดบใด
16สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, บทวเคราะหสถานภาพการพฒนาครทงระบบและ
ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาครเพอคณภาพผเรยน (กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค, 2556), 8.
12
2. ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 8 อยในระดบใด
3. ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 มความสมพนธกนหรอไม
สมมตฐานของการศกษา
1. ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 8 อยในระดบปานกลาง
2. ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 8 อยในระดบปานกลาง
3. ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 มความสมพนธกน
ขอบขายเชงทฤษฎของการวจย
การบรหารจดการศกษาในสถานศกษาจะมลกษณะการจดการเชงระบบ ซงลเนนเบรกและ
ออรนสไตน (Lunenburg and Ornstein) มแนวคดเกยวกบลกษณะขององคกรเชงระบบซ ง
ประกอบดวยปจจยนำเขา (Input) กระบวนการ (Process) ผลผลต (Output) องคประกอบทง 3
สวนนจะมความสมพนธซงกนและกนจะขาดสงหนงสงใดไมได และจะทำงานรวมกนเปนวฏจกร เมอม
สวนหนงสวนใดเกดปญหาสวนอนจะหยดชะงกไปดวย ในขณะเดยวกนธรรมชาตของระบบจะตองม
การใหขอมลยอนกลบ (Feedback) ซงเปนสงสำคญทจะทำใหระบบยนยาวอยได นอกจากนระบบยง
มความสมพนธกบสภาพแวดลอม (Environment) ทงภายนอกและภายในขององคการ และสราง
ผลผลตกลบคนมา17 ในระบบการบรหารจดการศกษา ปจจยนำเขา (Input) คอ นโยบาย บคลากร
งบประมาณและวสดอปกรณ เพอนำปจจยเขาสกระบวนการ (Process) ของสถานศกษาคอ
กระบวนการบรหาร ประกอบไปดวย ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร กระบวนการจดการเรยน
การสอนและกระบวนการนเทศ กำกบ ตดตาม ประเมนผลการสอนใหไดผลผลต (Output) คอ
17Frederick C. Lunenburg and Allan C. Ornstein, Educational Administration:
Concepts and Practices, 6th ed. (Belmont, CA: Wadsworth, 2012), 20 - 22.
13
นกเรยนมคณภาพตามเปาหมาย ครมคณภาพตามเปาหมาย ทกษะของครในศตวรรษท 21 และ
สถานศกษามคณภาพตามเปาหมายทไดวางไว พฤตกรรมการสอนของครตามแนวปฏรปการเรยนร
โดยมขอมลยอนกลบ (Feedback) เพอนำไปสการปรบเปลยน แกไข เปลยนแปลงในระบบใหดขน
กวาเดม ซงอยภายใตสภาพแวดลอม (Context) ทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม และภมศาสตร
การวจยครงนเปนการศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารและทกษะในศตวรรษท 21
ของสถานศกษา โดยมผกลาวถงภาวะผนำทางวชาการไวหลายทานไดแก อบเบน และฮวส (Ubben
and Hughes) ไดกำหนดองคประกอบของภาวะผนำทางวชาการได 7 ดาน คอ 1) การทำงานตาม
เวลาทกำหนด 2) การจดบรรยากาศทดภายในโรงเรยน 3) การมงเนนดานวชาการ 4) มความคาดหวง
ตอคณะครและผลการปฏบต งานของคร 5) การทำงานดานหลกสตร 6) การเปนผนำทม
ประสทธภาพ 7) การประเมนผลและการตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน 18 เฮค และคณะ
(Heck and other) ไดเสนอแนะองคประกอบโครงสรางการทำงานของผบรหารสถานศกษาทมภาวะ
ผนำทางวชาการ คอ 1) การกำหนดเปาประสงคของโรงเรยน 2) การสอสารใหทกคนทราบวา
โรงเรยนคาดหวงในผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนสง 3) การจดหองเรยนใหเออตอการสอนของ
คร 4) การจดหาแหลงทรพยากรทจำเปนให 5) การนเทศผลการปฏบตงานของคร 6) การตรวจสอบ
ความกาวหนาของนกเรยน 7) การจดสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนร และมความเปนระเบยบ
เรยบรอย19 ฮอลลงเจอร และเมอรฟ (Hallinger and Murphy) ไดกำหนดองคประกอบของภาวะ
ผนำทางวชาการได 11 ดาน คอ 1) การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (framing school goals)
2) การสอสารเปาหมายของโรงเรยน (communicating school goals) 3) การนเทศและประเมนผล
ดานการสอน (supervising and evaluation Instruction) 4) การประสานงานดานการใชหลกสตร
(coordinating curriculum) 5) การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (monitoring student
progress) 6) การคมครองเวลาในการสอน (protecting Instructional time) 7) การดแลเอาใจใส
ครและนกเรยนอยางใกลชด (maintaining high visibility) 8) การจดใหมส งจ งใจใหกบคร
18Gerald C. Ubben and Larry W. Hughes, The Principle: Creative leadership
for effective schools (Boston: Bacon, 1987), 97 - 99. 19Ronald H. Heck and Others, "Instructional Leadership School Achievement:
Validation of a Causal Model," Educational Administration Quarterly 26, 2 (May 1990): 95.
14
(providing incentives for teachers) 9) การส ง เส รม ให ม การ พฒ นาวช าช พ (promoting
professional development) 10) การพฒนาและสรางมาตรฐานด านวชาการ (enforcing
academic standards) 11) การจดใหมส งสงเสรมสภาพการเรยนร (providing incentive for
student)20
ในดานแนวคดเรองทกษะของครในศตวรรษท 21 มนกวชาการเสนอแนวคด ไดแก วจารณ
พานช ไดกลาวถง ทกษะของครในศตวรรษท 21 ประกอบดวย 12 ทกษะ ดงน 1) ทกษะการวนจฉย
ทำความรจก ทำความเขาใจศษย 2) ทกษะการออกแบบการเรยนรออกแบบ PBL 3) ทกษะการชวน
ศษยทำ reflection / AAR 4) ทกษะการเรยนร และสรางความรใหมจากการทำหนาทคร 5) ทกษะ
การแลกเปลยนเรยนรใน PLC 6) จดหองเรยนเปนหองทำงาน 7) Coaching ไมใช teaching
8) Feedback ศ ษ ย แ ล ะ เ พ อ น ค ร 9) Formative Assessment ใน ท ง 5 Development
Dimensions และตอทกษะในศตวรรษท 21 10) ทกษะในศตวรรษท 21 11) Team Learning
Skills : PLC 12) Knowledge Sharing, Dialogue and Appreciative Inquiry21 ถนอมพร เลาห
จรสแสง ได เสนอทกษะทจำเปนสำหรบครไทยในอนาคต (C-Teacher) ไว 8 ประการ ดงน
1) C–Content 2) C-Computer (ICT) Integration 3) C-Constructionist 4) C-Connectivity
5) C-Collaboration 6) C-Communication 7) C-Creativity 8) C-Caring22 ซ มมอนส (Simmons)
ซงกลาวไววา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ประกอบดวย 7 ทกษะ คอ 1) การบรหารหองเรยน
(Classroom Management) 2) การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง (Making Content
Relevant) 3) การคดเชงวพากษ (Critical Thinking) 4) ทกษะทางเทคโนโลย (Technology)
20Phillip Hallinger and Joseph Murphy, "Assessing the Instructional
Management Behavior of Principals," The Elementary School Journal 86, 2
(November 1985): 221 - 224. 21วจารณ พานช, วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ: มลนธสดศร
สฤษดวงศ, 2555). 22ถนอมพร เลาหจรสแสง, "ครพนธ C (C-teacher)," เขาถงเมอ 1 มนาคม 2562, เขาถง
ไดจาก http://sornorinno.blogspot.com/2010/09/c-c-teacher.html.
15
5) ความเปนสากล (Globalization) 6) ความรวมมอ (Collaboration) และ 7) การพฒนาวชาชพ
(Professional Development)23
23C. Simmon, Teacher skills for the 21st century (2013), อางถงใน วโรจน สาร
รตนะ, กระบวนทศนใหมทางการศกษา กรณทศนะตอการศกษาศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ: หจก.
ทพยวสทธ, 2556), 31.
16
สภาพแวดลอม (Environment)
องคกร (Organization)
ภาวะผนำทางวชาการร
ทกษะของครในศตวรรษท 21
จากขอบขายแนวคดและทฤษฎขางตน ผวจยสามารถนำเสนอเปนขอบขายเชงมโนทศนสรป
ของการวจย ดงทแสดงในภาพแผนภมท 1
ปจจยนำเขา
(Input)
กระบวนการ
(Transformation Process)
ผลผลต
(Output)
- นโยบายการจด
การศกษา
- บคลากร
- งบประมาณ
- วสดอปกรณ
- กระบวนการบรหาร
- กระบวนการจดการเรยนการสอน
- กระบวนการนเทศ กำกบ ตดตาม
ประเมนผลการสอน
- นกเรยนมคณภาพตาม
เปาหมาย
- ครมคณภาพตาม
เปาหมาย
- สถานศกษามคณภาพ
แผนภมท 1 ขอบขายเชงทฤษฎของการวจย ทมา : Lunenburg and Allan C. Ornstein, Educational Administration: Concepts and Practices, 6th ed. (Belmont, CA: Wadsworth, 2012), 21.
: Phillip Hallinger and Joseph Murphy, “Assessing the Instructional Management Behavior of Principals,” The elementary school journal 86, 2 (November 1985): 221-224.
: C. Simmon, Teacher skills for the 21st century (2013), อางถงใน วโรจน สารรตนะ, กระบวนทศนใหมทางการศกษา กรณทศนะตอการศกษาศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ: หจก.ทพยวสทธ, 2556), 31.
ขอมลยอนกลบ (feedback)
17
ขอบเขตของการวจย
การวจยครงนผวจยไดกำหนดขอบเขตของการวจยโดยมงศกษาภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 8 โดยตวแปรตนทศกษา คอ ภาวะผนำทางวชาการตามแนวทฤษฎของฮอลลงเจอร
และเมอรฟ (Hallinger and Murphy) ซงไดกลาวไววา ภาวะผนำทางวชาการทสำคญม 11 ดาน คอ
1) การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (framing school goals) 2) การสอสารเปาหมายของโรงเรยน
(communicating school goals) 3) การนเทศและประเมนผลดานการสอน (supervising and
evaluation instruction) 4) การประสานงานดานการใชหลกสตร (coordinating curriculum)
5) การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (monitoring student progress) 6) การคมครองเวลา
ในการสอน (protecting instructional time) 7) การดแลเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด
(maintaining high visibility) 8) ก ารจ ด ให ม ส งจ ง ใจ ให ก บ ค ร (providing incentives for
teachers) 9) การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ (promoting professional development) 10)
การพฒนาและสรางมาตรฐานดานวชาการ (enforcing academic standards) 11) การจดใหมสง
สงเสรมสภาพการเรยนร (providing incentive for student) สวนตวแปรตามทจะศกษา คอ
ทกษะของครในศตวรรษท 21 ตามกรอบแนวคดของซมมอนส (Simmons) ซงกลาวไววา ทกษะใน
ศตวรรษท 21 ของคร ประกอบด วย 7 ทกษะ คอ 1) การบรหารห องเรยน (Classroom
Management) 2) การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง (Making Content Relevant)
3) การคดเชงวพากษ (Critical Thinking) 4) ทกษะทางเทคโนโลย (Technology) 5) ความเปน
สากล (Globalization) 6) ความรวมมอ (Collaboration) และ 7) การพฒนาวชาชพ (Professional
Development)
18
ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร (Xtot) ทกษะของครในศตวรรษท 21 (Ytot)
1. การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (X1)
2. การสอสารเปาหมายของโรงเรยน (X2)
3. การนเทศและประเมนผลดานการสอน (X3)
4. การประสานงานดานการใชหลกสตร (X4)
5. การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (X5)
6. การคมครองเวลาในการสอน (X6)
7. การดแลเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด
(X7)
8. การจดใหมสงจงใจใหกบคร (X8)
9. การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ (X9)
10. การพฒนาและสรางมาตรฐานดานวชาการ
(X10)
11. การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร (X11)
1. การบรหารหองเรยน (Y1)
2. การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง
(Y2)
3. การคดเชงวพากษ (Y3)
4. ทกษะทางเทคโนโลย (Y4)
5. ความเปนสากล (Y5)
6. ความรวมมอ (Y6)
7. การพฒนาวชาชพ (Y7)
แผนภมท 2 ขอบเขตของการวจย
ทมา : Phillip Hallinger and Joseph Murphy, “Assessing the Instructional
Management Behavior of Principals,” The elementary school journal 86, 2
(November 1985): 221-224.
: C. Simmon, Teacher skills for the 21st century (2013), อางถงใน วโรจน สาร
รตนะ, กระบวนทศนใหมทางการศกษา กรณทศนะตอการศกษาศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ: หจก.
ทพยวสทธ, 2556), 31.
19
นยามศพทเฉพาะ
เพอใหเขาใจความหมายเฉพาะของคำทใชในการวจยครงนใหตรงกน ผวจยจงไดนยาม
ความหมายของคำตาง ๆ ไดดงน
ภาวะผนำทางวชาการ หมายถง ความสามารถในการใชกลยทธการเปนผนำและการบรหาร
โดยการนำความร ทกษะตาง ๆ ในการสงเสรมและสนบสนน รวมทงสรางบรรยากาศแหงการเรยนรท
นาพอใจ เพอพฒนาการเรยนรใหกบผเรยนไดบรรลผลสำเรจตามเปาหมายทกำหนดไวอยางมคณภาพ
ประกอบดวย 11 ดาน คอ 1) การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน 2) การสอสารเปาหมายของโรงเรยน
3) การนเทศและประเมนผลดานการสอน 4) การประสานงานดานการใชหลกสตร 5) การตรวจสอบ
ความกาวหนาของนกเรยน 6) การคมครองเวลาในการสอน 7) การดแลเอาใจใสครและนกเรยนอยาง
ใกลชด 8) การจดใหมสงจงใจใหกบคร 9) การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ 10) การพฒนาและสราง
มาตรฐานดานวชาการ 11) การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร
ทกษะของครในศตวรรษท 21 หมายถง คณลกษณะ ความสามารถ ความชำนาญทครพงม
สำหรบการจดการศกษาในศตวรรษท 21 เพอสงเสรมการเรยนร ซงเปนไปตามยคสมยทเปลยนแปลง
ไป ประกอบดวย 7 ทกษะ ดงน 1) การบรหารหองเรยน 2) การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบ
ชวตจรง 3) การคดเชงวพากษ 4) ทกษะทางเทคโนโลย 5) ความเปนสากล 6) ความรวมมอ และ 7)
การพฒนาวชาชพ
โรงเรยนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 หมายถง สถานศกษาทเปด
สอนในระดบมธยมศกษาตอนตนและระดบมธยมศกษาตอนปลาย โดยอยในความดแลของสำนกงาน
เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
กระทรวงศกษาธการ จำนวนทงสน 55 แหง ประกอบดวย โรงเรยนมธยมศกษาในจงหวดราชบร
จำนวน 26 แหง และโรงเรยนมธยมศกษาในจงหวดกาญจนบร จำนวน 29 แหง
20
บทท 2
วรรณกรรมทเกยวของ
การวจยครงนเปนการศกษาเกยวกบ “ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8” โดยมรายละเอยด
ดงตอไปน
ภาวะผนำทางวชาการ
ความหมายของภาวะผนำ
เฮอรเซย และ บลนชารด (Hersey and blanchard) กลาววา ภาวะผนำเปนกระบวนการใช
อทธพลในการปฏบตงานของผรวมงานทมงสการบรรลเปาหมายภายใตสถานการณทกำหนดไว
ถาสถานการณเปลยนไปความเปนผนำและรปแบบกระบวนการตองเปลยนไปดวย24
สตอกดลล (Stogdill) ไดนยามความหมายของภาวะผนำไววา เปนกระบวนการทใชอทธพล
ตอกจกรรมตาง ๆ ของกลมหรอผใตบงคบบญชาเพอใหเกดความพยายามในการดำเนนงานบรรล
เปาหมายทกำหนดไว25
เทด (Tead) อธบายวา ภาวะผนำเปนการกระทำทม อทธพลจงใจใหผ อนรวมกนใน
การปฏบตงานเพอบรรลเปาหมายหรอเปนศลปะแหงการกระทำของบคคลเพอใหไดรบสงทตองการ
และทำใหผอนชนชอบ26
เฮมพลและคนส (Hemphill and Coons) กลาววา ภาวะผนำ คอ พฤตกรรมของบคคลท
อำนวยการใหกจกรรมของกลมดำเนนไปตามเปาหมายทกำหนดรวมกน27
24Paul Hersey and Kenneth H. Blanchard, Management of Organizational :
Utilizing Human Resources (New York: McGraw-Hill Book Company, 1970). 25Ralph M. Stogdill, Personal Factors Associated with Leadership, In Survey
of Literature in Leadership (Maryland: Penguin Book, 1969). 26Tead Ordway, The Art of Leadership (New York: McGraw-Hill Book
Company, 1970). 27John K. Hemphill and Alvin E. Coons, Leader Behavior Description
(Columbus: Personel Research Board: Ohio University, 1957).
21
เอทซโอน (Etzinoi) ใหความหมายวา ภาวะผนำ คอ อำนาจ (Power) ท เปนลกษณะ
สวนบคคลทมเหนอผอน28
จาคอบส (Jacob) กลาววา ภาวะผนำคอปฏสมพนธระหวางผใตบงคบบญชาเสนอขาวสาร
ขอมลและผใตบงคบบญชามความเชอวาเมอเขาปฏบตตามขอแนะนำจะประสบผลสำเรจตามทได
กำหนดไว29
เฮาสและเบทซ (House and Baetz) ใหความหมายวา ภาวะผนำเกดขนในกลมของคน 2
คนหรอมากกวากได และมอทธพลตอพฤตกรรมใหดำเนนงานบรรลใหเปาหมายของกลม30
บาส (Bass) ใหความหมายวา ภาวะผนำ คอ กระบวนการเปลยนแปลงโดยทผนำตองเปน
ผเปลยนแปลงการปฏบตงานของผตามใหไดผลเกนเปาหมายทกำหนดทศนคตความเชอมนและ
ความตองการของผตามตองไดรบการเปลยนแปลงจากระดบตำไปสระดบสงกวา31
ดบรน (Dubrin) กลาววา ภาวะผนำเปนความสามารถทจะสรางความเชอมน และให
การสนบสนนบคคลอนเพอใหบรรลเปาหมายขององคกร32
รอบบนส (Robbins) ไดใหความหมายของ ภาวะผนำ ไววา ภาวะผนำเปนเรองของศลปะ
ของการใชอทธพลหรอกระบวนการใชอทธพลตอบคคลอน เพอใหเขามความเตมใจและกระตอรอรน
ในการปฏบตงานจนประสบความสำเรจตามจดมงหมายของกลม33
28Amitai Etzioni, Modern Organization (New Jersey: Prentice-Hell, 1967). 29T. O. Jacobs, Leadership and Exchang Informal Organization (Aiexandria:
Human Resource Research Organization, 1970). 30Robert J. House and Mary L. Baetz, Research in Organization Behavior
(ILLinois: Southem ILLinois University Press, 1979). 31Bernard M. Bass, Leadership and Performance Beyond Expectations
(Thousand Oaks Sage Publications, 1994). 32Andrew J. Dubrin, Management of Organizational Behavior (Englewood
Cliffs New Jersey: Prentice-Hall, 1993). 33Stephen P. Robbins, The Administrative Process: Integrating Theory and
Practice (New Delhi: Prentice-Hall, 1978), 14.
22
แคทซ และคาหน (Katz and Kahn) ไดใหความหมายของ ภาวะผนำ ไววา ภาวะผนำ คอ
การเพมอทธพลตอสมาชกใหยอมทำตามทศทางการดำเนนงานตามปกตในองคกรจนประสบ
ผลสำเรจ34
จอมพงศ มงคลวนช ไดกลาววา ความหมายของภาวะผนำ ไววา ภาวะผนำ คอ กระบวนการ
ทบคคลใดบคคลหนงหรอมากกวา พยายามใชอทธพลของตนหรอกลมตนกระตน ชนำ ผลกดนให
บคคลอนหรอกลมบคคลอนมความเตมใจและกระตอรอรนในการกระทำสงตางๆ ตามตองการ โดยม
ความสำเรจของกลมหรอองคการเปนเปาหมาย35
รงชชดาพร เวหะชาต ไดใหความหมายของ ภาวะผนำ ไวว า ภาวะผนำ หมายถง
กระบวนการทบคคลใดบคคลหนงหรอมากกวาพยายามใชอทธพลของตนเองหรอกลมตน กระตน
ชนำ ผลกดน ใหบคคลอนหรอกลมบคคลอนมความเตมใจและกระตอรอรนในการทำสงตาง ๆ ตาม
ตองการ โดยมความสำเรจของกลมหรอองคกรเปนเปาหมาย36
ความสำคญของภาวะผนำ
ภารด อนนตนาว ไดกลาววา ผบรหารขององคกร ควรจะมภาวะผนำ เพราะภาวะผนำของ
ผบรหารเปนปจจยทสำคญประการหนงทมสวนในการกำหนดความอยรอดและความเจรญเตบโตของ
องคกร โดยทวไปภาวะผนำมความสำคญตอหนวยงานดงตอไปน
1. เปนสวนทดงความรความสามารถตาง ๆ ในตวผบรหารออกมาใช กลาวขยายความกคอ
แมผบรหารมความรและประสบการณตาง ๆ ในเรองงานมากมายเพยงใดกตาม แตถาหากขาดภาวะ
ผนำแลวความรความสามารถดงกลาว มกจะไมไดถกนำออกมาใชหรอไมมโอกาสใชอยางเตมท เพราะ
ไมสามารถกระตนหรอชกจงใหผอนคลอยตามหรอปฏบตงานใหบรรลเปาหมายทวางไว
2. ชวยประสานความขดแยงตาง ๆ ภายในหนวยงาน หนวยงานประกอบดวยบคคลจำนวน
หนงมารวมกนซงจะมากหรอนอยแลวแตขนาดของหนวยงานบคคลตาง ๆ เหลานมความแตกตางกน
34Daniel Katz and Robert L. Kahn, Group Dynamic: Research and Theory
(New York: Row Peterson, 1978), 78 - 83. 35จอมพงศ มงคลวนช, การบรหารองคการและบคลากรทางการศกษา (กรงเทพฯ: ว.
พรนท, 2555), 181. 36รงชชดาพร เวหะชาต, การบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐาน, พมพครงท 5. (สงขลา:
บรษท นำศลปโฆษณา จำกด, 2556), 254.
23
ในหลายๆ เรอง เชน การศกษา ประสบการณ ความเชอฯลฯ การทบคคลซงมขอแตกตางในเรอง
ดงกลาวมาอยรวมกนในองคการสงหนงทมกจะหลกเลยงไมพนคอความขดแยงแตไมวาจะเปนความ
ขดแยงในรปใด ถาผบรหารในหนวยงานมภาวะผนำทมคนยอมรบนบถอแลวกมกจะสามารถประสาน
หรอชวย บรรเทาความขดแยงระหวางบคคลในหนวยงานไดโดยการชกจงประนประนอมหรอประสาน
ประโยชนเพอใหบคคลตาง ๆ ในหนวยงานมความเปนอนหนงอนเดยวกนและรวมกน ฟนฝาอปสรรค
เพอใหหนวยงานมความเจรญกาวหนา กลาวโดยสรปกคอภาวะผนำชวยผกมดเชอมโยงใหสมาชกของ
หนวยงานมเอกภาพนนเอง
3. ชวยโนมนาวชกจงใจใหบคลากรทมเทความรความสามารถใหแกองคการ องคการจะตอง
มปจจยเอออำนวยหลายอยางเพอทจะทำใหสมาชกตงใจและทมเททำงานให เชน บคคลไดทำงานตรง
ตามความถนดและความสามารถ ผบงคบบญชาตองรจกรบฟงความคดเหน การประเม นผลการ
ปฏบตงานกตองมความยตธรรม และสงสำคญประการหนงทขาดเสยมไดคอ ผบรหารขององคการจะ
มภาวะผนำในตวผบรหารจะทำใหผใตบงคบบญชาเกดความยอมรบ เกดความศรทธาและเชอมนวา
ผบรหารไมเพยงแตนำองคการใหอยรอดเทานน แตจะนำความเจรญกาวหนา ความภาคภมใจ
เกยรตยศชอเสยง และความสำเรจมาสองคการดวย
4. เปนหลกยดใหแกบคลากรเมอหนวยงานเผชญสภาวะคบขน เมอใดกตามทหนวยงานตอง
เผชญกบสภาวะคบขนหรอสภาวะทอาจกระทบถงความอยรอด ภาวะผนำของผบรหารจะยงทว
ความสำคญมากขน เพราะในสภาพเชนนนผบรหารจะตองเพมความระมดระวงความรอบคอบ
ความเขมแขงและกลาตดสนใจทจะเปลยนแปลงสภาพตาง ๆ ภายในหนวยงานทขาดประสทธภาพ
ตาง ๆ เพอใหหนวยงานรอดพนจากสภาวะคบขนดงกลาว37
สเทพ พงษศรวฒน กลาววา ผนำเปนปจจยสำคญตอความสำเรจของงานและองคกรและการ
เปนผนำนนสามารถสรางไดจากการใชความพยายามและการทำงานหนก38
ความหมายของภาวะผนำทางวชาการ
ดกค (Duke) ภาวะผนำทางวชาการ หมายถง ความตงใจทจะจดสรรเวลาในการปรบปรง
การเรยนการสอน มความสามารถทจะใชเวลาใหมากกวาปกตใหกบชนเรยนเปนพเศษ และยงมงเนน
37ภารด อนนตนาว, หลกการ แนวคด ทฤษฎทางการบรหารการศกษา (ชลบร: บรษท
สำนกพมพมนตร, 2551), 76-77. 38สเทพ พงศศรวฒน, ภาวะความเปนผนำ (กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท, 2544).
24
ไปทสวสดการของโรงเรยนทงหมด และการสรางวสยทศนทชดเจนตามธรรมชาตของการเรยน การ
สอนทด39
เดวสและโทมส (Davis and Thomas) ไดกลาววา ภาวะผนำทางวชาการเปนการกระทำ
อยางตงใจทมจดมงหมายทจะพฒนาสภาพการทำงานทนาพอใจและมประสทธภาพสำหรบคร รวมทง
สรางบรรยากาศแหงการเรยนรทนาพอใจและมประสทธภาพตอนกเรยน40
แมคอแวน (McEwan) ไดกลาววาภาวะผนำทางวชาการคอ การสรางบรรยากาศซงผบรหาร
โรงเรยน คณะคร นกเรยน ผปกครองนกเรยน และกรรมการโรงเรยนซงสามารถทำงานรวมกนในอน
จะทำใหงานดานการศกษาประสบผลสำเรจ41
เดบวอยส (De Bevoise) ใหความหมายของภาวะผนำทางวชาการ หมายถง การกระทำ
ตาง ๆ ของผบรหารในการสงเสรมความกาวหนาดานการเรยนรของนกเรยน42
สถาบนพฒนาความกาวหนา กลาวถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา
หมายถง พฤตกรรมการกระทำหนาทตามบทบาทของผบรหารสถานศกษาอยางสรางสรรคในการชนำ
หรอโนมนาวจงใจขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ตลอดจนผเกยวของทกฝายใหเขาใจและ
เกดความตะหนกในการรวมพลง และประสานสมพนธเพอพฒนางานวชาการและวชาชพทเกยวของ
โดยตรงกบการสงเสรมและพฒนาการเรยนรใหกบผเรยนไดบรรลผลสำเรจตามเปาหมายทไดกำหนด
อยางมคณภาพ43
39Daniel L. Duke, School leadership and instructional improvement (New
York: Random House, 1987), 6.
40Gray A. Davis and Margaret A. Thomas, Effective Schools and Effective
Teachers (Boston: Allyn and Bacon, 1989), 21.
41Elaine K. McEwan, Seven Steps to Effective Instructional Leadership
(California: Macmillan, 1998), 7.
42Wynn De Bevoise, Synthesis of Research on the Principal as Instructional
Leader (Boston: Allyn and Bacon, 1989), 21.
43สถาบนพฒนาความกาวหนา, ยทธศาสตรการพฒนาวชาชพผบรหารสถานศกษาตาม
หลกเกณฑใหม (กรงเทพฯ: เอส.พ.เอน. การพมพ, 2553), 188.
25
จากความหมายของภาวะผนำทางวชาการสามารถสรปไดวา ภาวะผนำทางวชาการ หมายถง
ความสามารถในการใชกลยทธการเปนผนำและการบรหาร โดยการนำความร ทกษะตาง ๆ
ในการสงเสรมและสนบสนน รวมทงสรางบรรยากาศแหงการเรยนรทนาพอใจ เพอพฒนาการเรยนร
ใหกบผเรยนไดบรรลผลสำเรจตามเปาหมายทกำหนดไวอยางมคณภาพ
ความสำคญของภาวะผนำทางวชาการ
ผบรหารสถานศกษาเปนผททำหนาทบรหารงานภายในสถานศกษา และเปนผซงมอทธพลตอ
คณภาพการปฏบตงานของครและบคลากรในสถานศกษาทกคน โดยเฉพาะการปฏบตงานทางดาน
วชาการ ดงนนภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาจงสงผลตอประสทธภาพและ
ประสทธผลของสถานศกษา ดงทนกการศกษาหลายทานไดเสนอความสำคญของภาวะผนำทาง
วชาการ ดงน
สำนกงานคณะกรรมการการประถมศกษาไดใหความสำคญกบภาวะผนำทางวชาการ
โดยกลาววา ผบรหารโรงเรยนทมภาวะผนำทางวชาการจะทำใหผรวมงานและผมสวนเกยวของเชอถอ
ยอมรบ ศรทธาและรวมมอปฏบตงานตามภารกจจนบรรลตามเปาหมายของสถานศกษาอยางม
ประสทธภาพเปนทยอมรบของผมสวนเกยวของชมชนและสงคมเนองจากภารกจหลกของสถานศกษา
คอ การจดการศกษาขนพนฐาน เพอพฒนาเยาวชนใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ
สตปญญา ความรคคณธรรม จรยธรรม และวฒนธรรมในการดำรงชวตสามารถอยรวมกนอยางม
ความสข โดยมหลกสตรการศกษาขนพนฐานเปนแนวทางในการจด
การศกษา44
บทบาทของผบรหารสถานศกษา
ผบรหารในสถานศกษาอาจจะเปนผอำนวยการโรงเรยน หรอผชวยผบรหาร ซ งใน
การบรหารงานของผบรหารเหลานจะตองแสดงออกถงภาวะผนำของตนเองเพอทจะไดบรรล
วตถประสงคในการทำงาน
แคมปเบลลและคณะ (Campbell and Others) ไดกลาวถงบทบาทของหวหนาสถานศกษา
ในฐานะผนำไว 4 ประการ ดงน
1. ตองเปนผจดรปงาน
44สำนกงานคณะกรรมการการประถมศกษา, การเสรมสรางภาวะผนำทางวชาการ, 1.
26
2. เปนผสอความหมาย
3. เปนผนำทางการศกษา
4.เปนผบงคบบญชา45
นเซวช (Knezevich) ไดกำหนดบทบาทสำคญของผบรหารสถานศกษา ไว 17 ประการ ดงน
1. เปนผกำหนดทศทาง
2. เปนผกระตนความเปนผนำ
3. เปนนกวางแผน
4. เปนผตดสนใจ
5. เปนนกจดองคการ
6. เปนผจดใหมการเปลยนแปลง
7. เปนผประสานงาน
8. เปนผสอสาร
9. เปนผแกความขดแยง
10. เปนผแกปญหา
11. เปนผจดระบบงาน
12. เปนผบรหารการเรยนการสอน
13. เปนผบรหารงานบคคล
14. เปนผบรหารทรพยากร
15. เปนผประเมนผล
16. เปนประธานในพธ
17. เปนผสรางความสมพนธกบชมชน46
45Ronald F. Campbell and others, Introduction to Educational
Administration, 5th ed. (Boston: Allyn and Bacon, 1997), 225-227.
46Stephen J. Knezevich, Administration of Public Education, 4th ed. (New
York: Harper & Row Publishers, 1984), 17-18.
27
องคประกอบของภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา
มนกวชาการหลายทานไดกำหนดเกยวกบองคประกอบของภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหารสถานศกษาไวดงน
อบเบน และฮวส (Ubben and Hughes) ไดกำหนดองคประกอบของภาวะผนำทางวชาการ
ไว 7 ดาน ดงน
1. การทำงานตามเวลาทกำหนด
2. การจดบรรยากาศทดของโรงเรยน
3. การมงเนนทางวชาการ
4. การคาดหวงตอคณะครและผลการปฏบตงานของคร
5. การทำงานดานหลกสตร
6. การเปนผนำทมประสทธภาพ
7. การประเมนผลและการตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน47
เฮคและคณะ (Heck and Others) ไดเสนอโครงสรางในการทำงานไวดงน
1. การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน
2. การสอสารใหทกคนไดทราบวา โรงเรยนมความคาดหวงในผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกเรยนสง
3. การจดหองเรยนใหเออตอการสอนของคร
4. การจดหาแหลงทรพยากรทจำเปน
5. การนเทศการปฏบตงานของคร
6. การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน
7. การจดสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนรและมความเปนระเบยบเรยบรอย48
เดวส และโทมส (Davis and Thomas) ไดกำหนดองคประกอบของภาวะผนำทางวชาการ
ของผบรหารโรงเรยนไว 8 ประการ ดงน
1. การยดถอหนาทในการปรบปรงงานวชาการ เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนใหสงขน
47Larry W. Ubben, Gerald C., and Hughes, The Principal: Creative leadership
for effective schools (Boston: Bacon, 1987), 97-99.
48Heck and Others, "Instructional Leadership School Achievement:
Validation of a Causal Model," 95.
28
2. ความกระตอรอรนในการใชกลยทธเพอปรบปรงงานดานวชาการ
3. การสรางสรรคแรงจงใจใหแกครและนกเรยนททำงานดานวชาการ
4. การตดตามความกาวหนาดานวชาการ
5. การสรรหาทรพยากรบคคลและวสดทจำเปนตอการเรยนการสอนทมประสทธภาพ
6. การจดสภาพแวดลอมภายในโรงเรยนใหมบรรยากาศทางดานวชาการ
7. การตดตามการปฏบตการสอนของคร
8. การสงเกตวธการสอนของครและใหขอมลยอนกลบ49
เซยฟารธ (Seyfarth) ไดกำหนดภาวะผนำทางวชาการเปนบทบาทหนาทของผบรหารใน
การปฏบตกจกรรม เพอพฒนางานการจดการเรยนการสอนในโรงเรยนไว 5 ดาน ดงน
1. มมมองและแนวโนมการเปลยนแปลงดานหลกสตร
2. การประเมนผลการเรยนรของนกเรยน
3. การจดโครงการสำหรบเดกทมความตองการพเศษ
4. การประเมนผลการสอนของคร
5. การวางแผนเพอพฒนาความกาวหนาในวชาชพคร50
49Davis and Thomas, Effective Schools and Effective Teachers, 40.
50John T. Seyfarth, The Principal: New leadership for New Challenges (New
Jersey: Prentice Hall, 1999), 163 - 273.
29
ฮอลลงเจอรและเมอรฟ (Hallinger and Murphy) ไดกำหนดองคประกอบของภาวะผนำ
ทางวชาการของผบรหารโรงเรยนไว 3 ดาน ซงประกอบดวย 11 องคประกอบ มรายละเอยดดงน51
ตารางท 3 องคประกอบของภาวะผนำทางวชาการของผบรหารโรงเรยน 3 ดาน ซงประกอบดวย 11 องคประกอบตามแนวคดของฮอลลงเจอรและเมอรฟ (Hallinger and Murphy)
ขอบขายของภาวะผนำทางวชาการ
ดานท 1 การกำหนดภารกจ
ของโรงเรยน (Defining
the School Mission)
ดานท 2 การจดการดานการ
เรยนการสอน (Managing
Instructional Program)
ดานท 3 การสงเสรมบรรยากาศทาง
วชาการของโรงเรยน (Promote
School Climate)
- การกำหนดเปาหมายของ
โรงเรยน (Framing School
Goals)
- การสอสารเปาหมายของ
โรงเรยน (Communicating
School Goals)
- การนเทศและการ
ประเมนผลดานการสอน
(Supervising and
Evaluating Instruction)
- การประสานงานดานการใช
หลกสตร (Coordinating
Curriculum)
- การตรวจสอบความกาวหนา
ของนกเรยน (Monitoring
Student Progress)
- การคมครองเวลาในการสอน
(Protecting Instructional Time)
- การเอาใจใสดแลครและนกเรยนอยาง
ใกลชด (Maintaining High Visibility)
- การจดใหมสงจงใจใหกบคร
(Providing Incentives for
Teachers)
- การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ
(Promoting Professional
Development)
- การพฒนาและสรางมาตรฐานดาน
วชาการ (Enforcing Academic
Standards)
- การจดใหมสงทสงเสรมสภาพการ
เรยนร (Providing Incentives for
Student)
51Hallinger and Murphy, "Assessing the Instructional Management Behavior
of Principals," 221-224.
30
1. การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (Framing School Goals)
การกำหนดเปาหมายของโรงเรยนจะตองมความชดเจนโดยเนนทผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกเรยน โดยใหทกคนมสวนในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนทตองรบผดชอบอยาง
ชดเจน เพอใหบรรลเปาหมายสงสดรวมกน เปาหมายในดานการปฏบตงานจะตองแสดงออกมาเปน
พฤตกรรมทสามารถวดได นอกจากนนเปาหมายของโรงเรยนจะตองมลกษณะทงายตอครในการทจะ
นำไปสอนไดตรงตามจดประสงคในหองเรยน การวางแผนงานทางวชาการในสถานศกษาเปนสงท
จำเปน เพอทจะตองปฏบตใหบรรลจดมงหมายอยางมประสทธภาพ
การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน โดยเฉพาะงานทางดานวชาการ ทกคนตองมสวนรวม
โดยเฉพาะอยางยงผบรหาร เนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนและการมสวนรวมของทมงานใน
โรงเรยน
2. การสอสารเปาหมายของโรงเรยน (Communicating School Goals)
การสอสารเปาหมายของโรงเรยนเปนการสอสารดานวชาการทผบรหารจดใหมขน เพอใหคร
ผปกครอง และนกเรยนทกคนไดทราบและเกดความเขาใจโดยการอภปรายและการทบทวน ใน
รปแบบการสอสารทเปนทางการ เชน การประชมคณะคร การชแจงในหนงสอคมอของโรงเรยน และ
โดยรปแบบทไมเปนทางการ เชน การพดคยกบคร เปนตน ซงสามารถนำไปเปนประโยชนใน
การกำหนดภารกจของโรงเรยน
สมพงษ เกษมสน ไดกลาวถงการตดตอสอสารไววา การตดตอสอสารเปนกระบวนการท
สำคญในการบรหาร โดยเฉพาะการอำนวยการทกขนตอนของการบรหาร ยอมมการตดตอสอสารเขา
ไปอยดวยเสมอ การตดตอสอสารทำใหเกดความเขาใจทด มเหตผลและเปนการปลกฝงความสามคค
ในองคการ การจดใหมการตดตอสอสารทดเปนหนาทของผบรหาร และจะเปนสงสะทอนใหเหน
อจฉรยภาพของนกบรหารในองคการไดเปนอยางด52
ภารด อนนตนาว ไดกลาวถงความสำคญของการตดตอสอสารไววา การตดตอสอสาร
มความสำคญตอการดำเนนชวตประจำวน ในการบรหารงานสำหรบผบรหารทจะทำใหงานสำเรจได
ตามวตถประสงคหรอเปาหมายทวางไว53
52สมพงษ เกษมสน, อางถงใน จนทราน สงวนนาม, ทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหาร
สถานศกษา, 171.
53ภารด อนนตนาว, หลกการ แนวคด ทฤษฎทางการบรหารการศกษา (ชลบร: สำนกพมพ
มนตร, 2551), 139.
31
บารนารด (Barnard) ไดกลาววา ผบรหารควรคำนงถงเงอนไขในการสอสาร ซงมอย 4
ประการ ดงน
1. การสอสารนนจะตองสรางความเขาใจหรอทำใหผทรบเกดความเขาใจในขาวสารทสงออกไป
2. การสอสารทสงออกไปจะตองสอดคลองกบจดประสงคขององคการ
3. การสอสารนนควรจะสอดคลองกบความสนใจของผรบสารนนเปนสวนใหญ
4. บคคลทจะรบขาวนนตองสามารถทจะปฏบตหรอยนยอมรบขาวสารนนไดทงทางดาน
จตใจและรางกาย ถาหากขาวสารนนไมเปนทยอมรบขาวสารนนจะถกละเลยหรอขดขนได54
ลเครท (Likert) กลาวถง สมพนธภาพของการสอสารในองคการทมความสำคญมากทสด คอ
การสอสารระหวางผบงคบบญชากบลกนอง การสอสารระหวางบคคลดงกลาวเปนจดกลางของ
ความเกยวพนของสงอน ๆ อกมากมายตามมา ซงผบรหารมความรบผดชอบตอการทจะใหไดมา ซง
ความสำเรจตามจดมงหมายของจดประสงคขององคการ และทกษะดานการสอสารของผบรหาร
เหลานจะมผลกระทบตอความสำเรจดงกลาวมาก ดงนนในการสอสารผบรหารสถานศกษาจำเปน
ตองพจารณาเปาหมายของการตดตอสอสารกอน แลวพจารณาวาเราจะบรรลเปาหมายเหลานอยางไร
โดยทวไปแลวลกษณะของการสอสารระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชา จะเกดขนภายใต
ภาวะทมอยในองคการทงหมดในองคการแตละองคการนน ตางกมพฤตกรรมเฉพาะของตน ในการท
จะนำเอาทรพยากรมนษยทมอยมาใชใหเกดประโยชนใหมากทสด55
3. การน เทศและการประเมนผลด านการสอน (Supervising and Evaluating
Instruction)
ผบรหารใหความชวยเหลอและสนบสนนครในดานการจดการเรยนการสอนดานหลกสตร
และการสอน ผลงานของผบรหารจะตองมนใจไดวาเปาหมายของโรงเรยนไดถกถายทอดไปสการ
ปฏบตในหองเรยน ซงรวมถงการประสานเปาหมายของโรงเรยนกบจดประสงคของการเรยนใน
หองเรยน สนบสนนครดานการสอนใหตรงวตถประสงค ควบคมการสอนในหองเรยนโดยการเยยม
อยางไมเปนทางการ การใหขอมลยอนกลบกบครทางดานการนเทศและการประเมนผล โดยม
จดประสงคทจะทำใหเปนรปธรรม และใหครเปนผนำวธสอนทเฉพาะเจาะจงไปสการปฏบต
54Chester L. Barnard, The Function of Executive (Cambridge, MA: Harvard
University Press, 1988), 165-166.
55Rensis Likert, New Patterns of Management (New York: McGraw-Hill Book
Company, 1970), 4.
32
ไวล (Wiles) ไดกลาวถงบทบาทของผบรหารโรงเรยนในฐานะผนเทศ ไวดงน
1. บทบาทดานมนษยสมพนธ ผบรหารมหนาททำใหเกดความเขาใจทดภายในกลมและ
พยายามขจดขอขดแยงตาง ๆ ทเกดขนในกลม
2. บทบาทในฐานะผนำ ผบรหารโรงเรยนมหนาทพฒนาความเปนผนำใหเกดแกผอน ชวยให
ผ อนมความรบผดชอบ มสวนรวมในการตดสนใจ มสวนรวมในการใชอำนาจและมสวนรวมใน
ความรบผดชอบ
3. บทบาทในดานการจดและการดำเนนงานในหนวยงาน ผบรหารโรงเรยนมหนาทในการ
พฒนาการจดองคการของหนวยงานในโรงเรยน ชวยใหเกดการดำเนนงานของคณะกรรมการตาง ๆ
ในองคการดำเนนไปอยางมประสทธภาพ ชวยใหการตดสนใจดำเนนไปตามขนตอน เมอกลมตดสนใจ
เรองใดไปแลว จะตองไมคดคานพยายามทำใหทกคนในกลมมเปาหมายเดยวกน เพอใหเกดวนยใน
กลมและสงเสรมใหทกคนมวนยในตนเอง
4. บทบาทในการคดเลอกและใชบคลากรใหเกดประโยชน ผบรหารมหนาทในการพจารณา
เลอกบคลากรใหมใหตรงกบความตองการโดยใหครในโรงเรยนมสวนรวมในการพจารณาดวย และยง
มหนาทชวยใหบคลากรทเขามาใหมรสกวาเปนทตองการของโรงเรยน มความอบอนและมความ
เชอมนในตนเอง
5. บทบาทในการสรางขวญของคร ผบรหารมหนาทชวยใหครพอใจในงานททำ มความ
สะดวกสบายปลอดภยในการทำงาน ใหครไดมสวนในการกำหนดโครงการและนโยบายตาง ๆ ของ
โรงเรยน ชวยใหครเชอมนในความสามารถของตนเอง ใหครรสกวาตนเองมความสำคญจดใหมบรการ
ตาง ๆ เชน คมอคร การอบรม การศกษาตอ เปนตน ตามทครตองการ
6. บทบาทในการพฒนาบคลากร ผบรหารโรงเรยนมหนาท ในการจดใหการอบรมใน
หนวยงาน โดยจดใหตรงกบความตองการของคร56
เซอรจโอวานน (Sergiovanni) ไดกลาวถง ความมงหมายของการนเทศการศกษา โดย
แบงเปน 3 กลม ดงน
1. การนเทศการศกษาเพอการควบคมคณภาพ (Supervision for Quality Control) โดย
ผบรหารโรงเรยนและผนเทศคนอน ๆ จะตองมความรบผดชอบในการควบคมการสอน และการเรยน
56Kimball Wiles, Supervision for Better School, 5th ed. (New Jersey:
Prentice-Hall 1983), 24-26.
33
ในโรงเรยน โดยการเยยมชนเรยน การศกษาดงานทโรงเรยนอน พดคยกบผคน และพยายามทจะรจก
นกเรยน
2. ก า รน เท ศ ก ารศ ก ษ า เพ อ ก า ร พ ฒ น าว ช าช พ (Supervision for Professional
Development) ตามทฤษฎของเบอรตนและบรคเนอร (Burton and Brueckner) ผบรหารโรงเรยน
และผนเทศ จะชวยครใหสามารถพฒนาการสอนในหองเรยนไดดวยตนเอง มการปรบปรงทกษะขน
พนฐาน ดานการสอนและการถายโอนความร
3. การนเทศการศกษาเพอสรางแรงจงใจใหกบคร (Supervision for Teacher Motivation)
เปนการสรางแรงจงใจใหเกดขนกบคร และทำใหครมความรบผดชอบในการสอนอยางจรงใจ ตาม
ความมงประสงคทงมวลของโรงเรยนรวมทงนโยบายทางการศกษาดวย57
การวดและการประเมนผลเปนงานสำคญของสถานศกษา ซงแตละแหงมความแตกตางกนใน
การจดการเรยนการสอนมองคประกอบทสำคญ 3 ประการ คอ
1. จดมงหมายของการเรยน
2. การจดกจกรรมการเรยนการสอน
3. การวดผลและการประเมนผล ซงเปนกจกรรมทวดเพอจะไดทราบผลวา การเรยนการสอน
นนบรรลจดมงหมายทกำหนดไวหรอไม58
โลเวลล และไวล (Lovell and Wiles) ไดกลาวถงการประเมนผลวา ผประเมนควรมทกษะ
ในเรองตอไปน
1. การประเมนผลตามกระบวนการในการทำงาน
2. การเกบรวบรวมหลกฐานตาง ๆ อยางเปนระบบ
3. การประเมนตามจดประสงค
4. การชวยใหผปฏบตงานประเมนผลการทำงานของกลมได
5. การชวยใหผปฏบตตดสนใจในการปรบปรงกระบวนการทำงานของกลมใหดขน
6. การชวยสนบสนนใหกำลงใจแกผปฏบตในการนำผลการประเมนทไดมาปรบปรงการ
ทำงานของตน
57Thomas J. Sergiovanni and Robert J. Starratt, Supervision Human
Perspectives, 4th ed. (New York: McGraw-Hill Book Company, 2001), 31-32.
58ปรยาพร วงศอนตรโรจน, การบรหารงานวชาการ (กรงเทพฯ: ศนยสอเสรมกรงเทพ,
2553), 164.
34
7. สงเสรมการประเมนตนเอง
8. การประเมนผลความสามารถของคนในกลมเพอปรบปรงวธการทำงานใหดขน59
การประเมนผลการจดการเรยนการสอนเปนสงสำคญในการกระบวนการเรยนการสอนเพอ
ทำใหครผสอนทราบผลการเรยนของนกเรยน ผบรหารหรอผนเทศมหนาทใหความชวยเหลอแนะนำ
และใหความรวมมอกบผรบการนเทศในการพฒนาและปรบปรงการเรยนการสอนใหดขน เพอนำไปส
การพฒนาคณภาพการศกษาใหมประสทธภาพ
4. การประสานงานดานการใชหลกสตร (Coordinating Curriculum)
การนำหลกสตรไปใชใหเกดประสทธผลนน ผบรหารจะตองมการประสานงานกบครในดาน
การนำหลกสตรไปปฏบตใหเกดผลตามจดประสงคของหลกสตรของโรงเรยน และจะตองสมพนธกบ
เนอหาทสอนในหองเรยน และคะแนนการทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนโดยตรง
ผบรหารโรงเรยนมหนาทสรางความเขาใจกบครในการนำหลกสตรไปใช โดยครผสอนสามารถทำ
การสอนไดตามความมงหมายและเนอหาในหลกสตรใหมากทสด
ปรยาพร วงศอนตรโรจน ไดกลาววา หลกสตร เปนศาสตรทมทฤษฎ หลกการและ
การนำไปใชในการจดการเรยนการสอน ตามทมงหมายไวอยางเปนระบบในการจดการศกษา เปน
แผนการจดการเรยนการสอน โดยมปจจยนำเขา (Input) ไดแก คร นกเรยน วสดอปกรณ อาคาร
สถานท กระบวนการ (Process) การจดกจกรรมการเรยนการสอน ผลผลต (Output) ไดแก
ผลสมฤทธทางการเรยน ความสำเรจทางการศกษา ทมงฝกฝนผเรยนใหเปนไปตามเปาหมายท
ตองการ60
อาโนและเฮอรเบรด (Arno and Herbert) กลาววาหลกสตร หมายถงประสบการณ
การเรยนรทไดวางแผนไวอยางด และขนอยกบการสอน เพราะประสบการณจะเกดขนไดกตอเมอ
ปฏสมพนธระหวางผเรยนกบสงแวดลอม61
59John T. Lovell and Kimball Wiles, Supervision for Better School, 5th ed.
(New Jersey: Prentice-Hall, 1983), 24-26.
60ปรยาพร วงศอนตรโรจน, การบรหารงานวชาการ, 25.
61Arno Bellack and Herbert Kleibard, Curriculum and Evaluation (Berkeley:
American Education Research Association, 1977), 15.
35
การนำหลกสตรไปใชผบรหารตองศกษาอยางลกซง เพอสามารถใหคำแนะนำหรอเปนท
ปรกษาแกครผสอนในโรงเรยนได นอกจากนยงตองจดใหมการประสานงานและกำกบดแลใหครสอน
และประเมนผลไดตรงตามจดมงหมายของหลกสตร
5. การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (Monitoring Student Progress)
การทำงานรวมกบครเกยวกบการดแลความกาวหนาดานการเรยนของนกเรยนอยาง
สมำเสมอ ผบรหารจะใชผลจากคะแนนทดสอบในการกำหนดเปาประสงคของโรงเรยน
การตดตามความกาวหนาตามเปาประสงคของโรงเรยน จะชวยใหผบรหารไดทราบขอมลเพอ
ใชในการพฒนาหรอชวยเหลอนกเรยนไดอยางตรงตามศกยภาพและความตองการของนกเรยน ซงจะ
สงผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน การตดตามความกาวหนาของนกเรยนจะสงเกตไดจากการ
ปฏบตดงตอไปน
1. ใหนกเรยนมความรบผดชอบในการทำงานทไดรบมอบหมาย
2. กำกบดแลการเรยนของนกเรยนผานการสงเกตอยางไมเปนทางการและการสมผสโดยตรง
3. การพฒนาและใชวธงายๆจากการทำงานประจำในการรวบรวม การสรป และรายงาน
ขอมลดานผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในลกษณะทมความสมพนธจากจดประสงคของการ
เรยนร
4. การสำรวจนกเรยนทเรยนออน ทงรายบคคลและเปนกลม โดยดจากขอมลและคะแนนใน
หองเรยน รวมทงระดบผลการเรยนเพอชวยใหเกดการเปลยนแปลงดานการเรยน โดยใชเวลา
นอกเหนอไปจากเวลาในหองเรยน
5. ใชผลทไดจากการประเมนความตองการของคณะคร ในการประเมนวธการสอนทม
ประสทธภาพของคร
6. ใหผปกครองชวยตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน62
การทจะทราบความกาวหนาของนกเรยนนน ครผสอนสามารถวดและ ประเมนผลในชนเรยน
โดยทำเปนระยะในกระบวนการเรยนการสอน คอ
1. ประเมนเพอการวนจฉยเพอระบปญหาและกลมของนกเรยน โดยใชคำถามเกยวกบ
ความรพนฐานสวนใหญจะทำกอนทจะทำการเรยนการสอน
62Gray A. Davis and Margaret A. Thomas, Effective School and Effective
Teachers, 74.
36
2. ประเมนระหวางเรยน เพอสงเสรมการเรยน โดยใชคำถามเกยวของกบเรองทเรยนเปน
การประเมนกอน หรอระหวางททำการเรยนการสอน
3. ประเมนผลรวมเพอใหทราบวานกเรยน มความรอยในระดบใด โดยใชคำถามเกยวกบ
ความรเฉพาะและความรทวไป เปนการประเมนหลงจากทำการสอนเสรจสนแลว สำหรบวธการวด
ประเมนผลมทงการทำเปนรายบคคลและเปนกลมการวดและประเมนผล ควรใชหลายว ธ เชน การ
สงเกต การสมภาษณ การตรวจผลงานโดยใชแบบสอบถาม การทดสอบดวยขอเขยน63
การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยนจากผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน และนำ
ผลสมฤทธทางการเรยนเปนขอมลในการกำหนดเปาหมาย จะชวยใหผบรหารไดทราบขอมลเพอใชใน
การพฒนาหรอชวยเหลอนกเรยนไดอยางตรงตามศกยภาพ และความตองการของนกเรยน อนจะ
นำไปสผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในทสด
6. การคมครองเวลาในการสอน (Protecting Instructional Time)
เวลาทใชในการสอนของครในหองเรยนมกจะสญเสยไปกบการแนะนำกตกาในการเรยน
ใหกบนกเรยน นกเรยนทเรยนชา รวมทงคำขอรองตาง ๆ จากฝายสำนกงานของโรงเรยน ซงผบรหาร
โรงเรยนจะตองหาทางควบคมกจกรรมเหลานใหเกดขนนอยทสด โดยผลกดนใหเปนนโยบายของ
โรงเรยน การนำนโยบายนไปใช จะสามารถเพมเวลาในการเรยนอยางมศกยภาพและนกเรยนจะ
มผลสมฤทธทางการเรยนสงขน เวลาทใชในการสอนของครนบเปนปจจยทสำคญทจะสงผลตอ
ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน
จากงานวจยครทมประสทธภาพโดยศกษาจากลกษณะและพฤตกรรมการสอนของครใน
หองเรยนทสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนพบวาครใชเวลาในการสอน ดงน
1. ใชเวลาสวนมากในการสอน โดยกำหนดเวลาทเหมาะสมกบนกเรยน
2. สอนเนอหาวชาตามเวลาทกำหนดในหลกสตร
3. ใชเวลาทงหมดในหองดานการเรยนการสอน และการดแลการทำงานของนกเรยน
4. ใชเวลาสวนนอยในการวากลาว และอบรมดานระเบยบวนยของนกเรยน
5. ใหนกเรยนใชเวลาอยางเหมาะสมในการเรยน หรอประยกตใชทกษะตาง ๆ
6. ใหนกเรยนเอาใจใสบทเรยนและทำการบานตามเวลาทกำหนด
63 Kenneth D. Moore, Classroom Teaching Skills, 2nd ed. (New York: McGraw
Hill, 1992).
37
7. ใหนกเรยนทกคนไดฝกการอานออกเสยงและการอภปรายในหองเรยน64
ดงนน ผบรหารจงควรใหความสำคญกบการควบคมการใชเวลาในการสอน ไมใหเสยไปโดย
ไมจำเปน เชน การตรวจเยยมชนเรยน การควบคมกจกรรมทจะทำใหการเรยนการสอนหยดชะงก
สนบสนนใหครผสอนใชเวลาอยางคมคาและเกดประสทธภาพกบนกเรยนใหมากทสด ซงจะสงผลให
นกเรยนสามารถพฒนาศกยภาพของตนเองไดอยางตอเนองและมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน
7. การเอาใจใสดแลครและนกเรยนอยางใกลชด (Maintaining high visibility)
การดแลเอาใจใสดแลครและนกเรยนอยางใกลชดของผบรหาร จะชวยเพมปฏสมพนธ
ระหวางผบรหารครและนกเรยน ซงปฏสมพนธอยางไมเปนทางการน ทำใหผบรหารไดทราบขอมล
ตาง ๆ มากมายเกยวกบความตองการของครและนกเรยน ทำใหผบรหารไดมโอกาสสอสารเปาหมาย
ระดบตาง ๆ ของโรงเรยนใหนกเรยนและครไดทราบ
ดงนน การทผบรหารมปฏสมพนธทงกบครและนกเรยน ทำใหไดรบทราบขอมลในดานความ
ตองการของครและนกเรยน สงผลตอการพฒนาโรงเรยน เกดเจตคตทดและพฤตกรรมทพงประสงค
ของทงครและนกเรยน
8. การจดใหมสงจงใจใหกบคร (Providing Incentives for Teachers)
การจดใหมสงจงใจใหกบคร นบเปนบทบาทสำคญสวนหนงของผบรหารในการทจะทำให
โครงสรางของการทำงานดขน เปนการสรางแรงจงใจใหกบครเพอใหเกดความพงพอใจในการทำงาน
การสรางแรงจงใจในการทำงานอาจไมใชเงนเพยงอยางเดยว แตอาจจะเปนคำชมเชยทงโดยสวนตว
หรอใหสงคมยอมรบ โดยการใหใบประกาศเกยรตคณและการใหรางวลอยางเปนทางการ เปนตน
การสรางแรงจงใจใหคนทำงานเพอตองการใหไดงานทดและมประสทธภาพ สงผลดเปนอยาง
ยงตอองคกร การจงใจใหคนทำงานนน มแนวคดและทฤษฎตาง ๆ มากมาย แตทฤษฎทไดรบความ
นยมเปนอยางมาก คอ ทฤษฎลำดบขนความตองการของมนษยของมาสโลว (Maslow’s The
Human Need Theory) ซงไดตงสมมตฐานเกยวกบพฤตกรรมมนษยไวดงน
1. คนทกคนมความตองการ และความตองการนไมมทสนสด
2. ความตองการทไดรบการตอบสนองแลวกจะมใชแรงจงใจสำหรบพฤตกรรมอกตอไป
3. ความตองการของคนจะมลกษณะเปนลำดบขนจากตำไปหาสงตามลำดบความสำคญ65
64Davis and Thomas, Effective School and Effective Teachers, 149-153.
65Abraham Maslow, A Theory of Human Motivation, in Human Relation in
Management (Cincinnati: South-western Publishing Company, 1970), 55-56.
38
การสรางแรงจงใจใหกบคร การยอมรบการทำงาน การใหรางวล การชมเชย และการให
เกยรต เปนสงสำคญประการหนงทผบรหารจำเปนตองคำนงถงเปนอยางยง เพราะการกระทำดงกลาว
จะสงเสรมใหครมขวญและกำลงใจในการทำงาน ทมเทความร ความสามารถใหกบงาน สงผลใหได
งานทดและมประสทธภาพ
9. การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ (Promoting professional development)
ผบรหารจดกจกรรมเพอสงเสรมและใหโอกาสครในการพฒนาวชาชพ โดยการจดใหมการ
ฝกอบรมขณะประจำการ รวมทงการชวยใหครไดเรยนรถงการผสมผสานทกษะตาง ๆ ตามโครงการ
พฒนาบคลากรและชวยใหครสามารถนำไปใชในหองเรยน
การพฒนาบคลากร เปนกระบวนการในการพฒนาความร ความสามารถ ความชำนาญและ
ประสบการณของบคลากรใหดและมประสทธภาพมากยงขน
เดสเลอร (Dessler) กลาววาทกหนวยงานจะมการพฒนาบคลากรอยเสมอ ซงมกเรยกกนวา
เปนการพฒนาบคลากรเพอความกาวหนา มความรบผดชอบความสามารถของบคลากรในการ
ปฏบตงานใหมประสทธภาพมากยงขน ไมวาจะมบทบาทและตำแหนงใดกตาม66
การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ เปนการสงเสรมและเพมความถนด ทกษะและ
ความสามารถของครใหสามารถปฏบตงานไดดยงขน เปนหนาทของผบรหารทควรใหความสำคญ และ
ตดตามผลของความเปลยนแปลงทเกดขน เพอนำมาทบทวน ปรบปรงหรอเลอกใชวธการใหมท
เหมาะสมกวาตอไป
10. การพฒนาและสรางมาตรฐานดานวชาการ (Enforcing Academic Standards)
มาตรฐานทางวชาการทสงและมความชดเจนเปนสงจำเปนในการจดการเรยนการสอน และ
มาตรฐานทสงขนนจะแสดงใหเหนไดจากจำนวนนกเรยนทเพมขนของโรงเรยนในโอกาสตอไป
ผบรหารโรงเรยนมหนาททจะพฒนาและดำรงไวซงบรรยากาศในทางบวก ในทซงครทำงาน
และในทซงนกเรยนเรยน การปรบปรงบรรยากาศจำเปนตองอาศยทกษะในการตอบสนองตอผท
เกยวของ ทำใหเกดการรเรมความคาดหวง และสภาพใหม ๆ ซงจดประสงคสดทายกคอ การปรบปรง
การเรยนการสอน
66Gray Dessler, Management Fundamentals: Modern Principle and
Practice (Virginia: Hall Company, 1982), 133.
39
11. การจดใหมสงทสงเสรมสภาพการเรยนร (Providing Incentives for Student)
การเสรมแรงเพอสงเสรมบรรยากาศดานการเรยนรแกนกเรยน ไดแก การใหรางวล การให
เกยรตยกยองในทประชม การประกาศชมเชยผลการเรยนใหผปกครองทราบ และเมอนกเรยนม
การปรบปรงผลการเรยนดขนอยางสมำเสมอ ผบรหารตองใหโอกาสนกเรยนในการทจะเปนทยอมรบ
ของหองเรยนและในโรงเรยน โดยผบรหารจะตองเปนผทำหนาทประสานระหวางหองเรยนและ
โรงเรยนในดานการใหรางวล เพอเปนการยนยนวาผบรหารใหการสนบสนนอยางจรงจง
โรงเรยนทมประสทธภาพจะตองมระบบของการใหแรงเสรมอยางเดนชดแกครและนกเรยน
ซงการจดใหมสงทสงเสรมสภาพการเรยนรทดนน จำเปนตองอาศยปจจยหลกหลายประการดวยกน
ซง บาธ (Barth) ไดสรปออกเปน 6 ปจจยหลก
1. ชมชนของผรกการเรยน โดยเชอวาผบรหารโรงเรยนเปนบคคลสำคญทสดในโรงเรยน ทจะ
สามารถสรางชมชนของผรกการเรยนได นนคอ เปนชมชนทพงพาอาศยกน เปนชมชนทยอมรบ
วาความร คออำนาจ (Knowledge is power) เปนชมชนทรกการเรยนถอวาการเรยน คอ ชวตเปน
สงคม ทใฝรใฝเรยนตลอดเวลา ภาพของชมชนในโรงเรยนจงนาจะมบรรยากาศของนกวชาการ คร
อาจารย ผบรหารเปนนกวชาการททมเทเวลาใหกบการคนควาหาความรตาง ๆ เพอถายทอดความร
ใหแก นกเรยนอยางถกตอง และตรงไปตรงมา สวนนกเรยนทไดรบอทธพลแมแบบทด กจะพฒนาเปน
นกวชาการทดดวย
2. สภาพกลยาณมตรรวมวชาชพ เปนความสมพนธอนดเยยมของคร และผบรหาร โรงเรยน
มผลอยางสำคญในการสรางความสำเรจและคณภาพในตวผเรยน
3. กลาเสยงทจะทำในสงใหม มงานวจยจำนวนมากยนยนวา การเสยงทกจกรรมตาง ๆ ม
ความสมพนธอยางมากกบการเรยนร การเรยนรจะไมเกด หากบคคลนนอยเฉยๆ โดยไมทำอะไร
ดงนน การศกษาในโรงเรยนควรเปนการศกษาโดยการสมผสความจรง ทำใหรความจรง
4. เคารพในความแตกตางของผ อน ครนกเรยนผปกครอง และผบรหารโรงเรยนเกด
ความรสก ทดในบรรยากาศของโรงเรยนทยอมรบ และเคารพในความแตกตาง และยงสงผลใหเรยนร
ไดดอกดวย
5. เปนสถานทแหงความสข โรงเรยนควรจะเปนสถานทททกคนมความสขสม บคลากร รจก
สรางอารมณขน
6. มความกงวลเลกนอย แตมมาตรฐานสง ในขณะเดยวกนโรงเรยนทดนน ควรม ความ
คาดหวงในตวนกเรยนสง ตองการใหนกเรยนทกคนทำในสงทดทสดเปน เพอความเปนเลศ ในเชง
40
วชาการ แตในขณะเดยวกน บรรยากาศของการเรยนควรผอนคลายไมตงเครยดมากจนเกนไป เพราะ
สภาพความเครยด อาจมผลตอสภาพจตใจและอารมณของนกเรยน67
เซอรจโอวาน (Sergiovanni) ไดสรปผลการศกษา โรงเรยนดมคณภาพนน ควรมคณภาพนน
ควรมคณลกษณะดงน
1. เนนนกเรยนเปนศนยกลาง โดยพยายามบรการนกเรยน พยายามสรางระบบสนบสนน
อยางเปนเครอขาย เพอชวยเหลอนกเรยน จดใหนกเรยนไดเขารวมกจกรรมตาง ๆ ของโรง เรยนให
ความสำคญในการจดสวสดการใหนกเรยน โรงเรยนพยายามสรางบรรยากาศของความรวมมอและ
ความเชอถอไววางใจซงกนและกน
2. โรงเรยนเสนอโปรแกรมเรยนทหลากหลาย เนนพฒนานกเรยนใหเปนคนรอบร การจด
โปรแกรมการเรยนทใหนกเรยนไดมโอกาสเลอกตามความตองการและความสนใจ จดกจกรรมเสรม
หลกสตรทนาสนใจ มการตดตามความกาวหนาของนกเรยนอยางตอเนอง
3. โรงเรยนจดการเรยนการสอนทสงเสรมการเรยนรของนกเรยนโดยจดโครงสรางการบรหาร
ทมงสนบสนนการเรยนการสอน ครและผบรหารมความเชอวา นกเรยนทกคนมความสามารถทจะ
เรยนได ปรบปรงการเรยนการสอนใหตอบสนองตอความตองการของนกเรยน
4. โรงเรยนสรางบรรยากาศทดแกนกเรยน กำหนดการจดการอยางชดเจน นกเรยนไดรบ
การสงเสรม สนบสนนดวยการใหคำชมและมอบรางวล มบรรยากาศทเนนการทำงาน และมความ
เชอมน คาดหวงในความสำเรจในการเรยนของนกเรยน พยายามสรางสภาพแวดลอมทสงเสรมการ
เรยนร มบรรยากาศทเปดเพอรบขอเสนอแนะ และวทยากรใหม ๆ โรงเรยนอบอวลดวยมตรภาพ
นำทรพยากร ทางการศกษาในชมชนมาใชประโยชนในการเรยนการสอน สรางวนยนกเรยนดวยการ
ใหกำลงใจและ สรางวนยเชงบวกใหกบนกเรยน
5. สงเสรมปฏสมพนธอนดระหวางบคลากร พยามยามสรางสภาพแวดลอมทสงเสรม
การทำงาน บคลากรไดรบเกยรต ใหมสวนรวมในการตดสนใจ มเสรภาพในการทำงานใหบรรลผล
สำเรจมสวนรวมในการสรางสรรคตามความสามคค สรางบรรยากาศทยกยองใหเกยรตกน68
67Roland S. Barth, Improving School from Within (San Francisco CA: Jossey-
Bass, 1990), 161-172.
68Thomas J. Sergiovanni, The principalship: A reflective practice
perspective, 2nd ed. (Needham Heights, MA: Allyn and Bacon, 1991), 88-89.
41
ทกษะของครในศตวรรษท 21
ความหมายของทกษะในศตวรรษท 21
เคน เคย (Ken Kay) ภาค เพอพฒนาทกษะในศตวรรษท 21, Partnership for 21st
Century Skills ใหนยามทกษะในศตวรรษท 21 วาทกษะทจำเปนตอผเรยนสำหรบการใชชวตในยค
ของการเตบโต ทางเศรษฐกจของโลกปจจบน69
ศนยบรการทดสอบทางการศกษา (Education Testing Service) ใหนยามทกษะในศตวรรษ
ท 21 วาความสามารถในการสะสม และ หรอเกบขอมลในการสรางและจดการขอมล, ประเมน
คณภาพ ความสมพนธ และประโยชนของขอมลเพอใหขอมลทถกตองจากการใชทรพยากรทมอย70
องคกรการศกษาเขตภาคกลางตอนเหนอ (NCREL) ใหนยามทกษะในศตวรรษท 21 วาเปน
การบรรลผลการเรยนรในศตวรรษท 21 ผาน การรหนงสอในยคเทคโนโลย (Digital-Age Literacy)
กระบวนการคดเชงประดษฐอยางสรางสรรค ( inventive thinking) การสอสารอยางมประสทธผล
(effective Communication) และการเพมผลตผลระดบสง (high productivity) 71
มทเชลและคณะ (Mitchell) ใหนยามทกษะแหงศตวรรษ ท 21 วาเปนความสามารถหรอ
ความทาทายทแตละบคคลสามารถนำไปสการทำงานเปนคณลกษณะทางอาชพทแตละบคคลม เชน
ทกษะการทำงานเปนกลม (Work group skills) ทกษะการสอสาร (Communication skills) ทกษะ
69Kay Ken, "Partnership for 21st century skills," accessed March 15, 2019,
available from
http://www.p21.org/index/php?option=com_content&task=view&id=507&Itemid=191
70Education Testing Service, "Digital transformation: A framework for ICT
literacy," accessed March 1, 2019, available from http://www.etsliteracy.org///and
CommunicationTechnologyLiteracy/.pdf. 71North Central Regional Educational Laboratory and The Metiri Group,
enGauge 21st century skills: Literacy in the digital age (Chicago, 2003).
42
ผนำ (Leadership skills) ทกษะบรการลกคา (Customer service skills) และทกษะแกปญหา
(problem solving skulls)72
ฮนเตอร (Hunter) ใหนยามทกษะในศตวรรษท 21 วา ทกษะความสามารถทางอาชพหรอ
ทกษะ ทจำเปนม 6 ประเภท คอ ความสามารถทางคณตศาสตร (Numeracy) การสอสาร
(Communication) การคดวเคราะห (Critical Thinking) และการแกปญหาสวนบคคล(Personal
Problem Solving) ความสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal) การจดการขอมล (Information
Management) เทคโนโลยและระบบขอมล73
วจารณ พานช ใหนยามทกษะในศตวรรษท 21 วา การเรยนรทกษะของคนในศตวรรษท
21 ทคนทกคนตองเรยนรตงแตชนอนบาลไปจนถงมหาวทยาลยและตลอดชวตคอ 3Rs + 8Cs + 2Ls
ซง 3Rs ไดแก Reading (อานออก) (W) Riting (เขยนได) และ (A) Rithmetics (คดเลขเปน) 8Cs
ไดแก Critical Thinking and Problem Solving (ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณ และทกษะ
ในการแกปญหา) Creativity and Innovation (ทกษะดานการสรางสรรค และนวตกรรม)
Collaboration, Teamwork and Leadership (ทกษะดานความรวมมอ การทำงานเปนทม และ
ภาวะผนำ) Cross - cultural Understanding (ทกษะดานความเขาใจ ตางวฒนธรรม ตางกระบวน
ทศน) Communication, Information and Media Literacy (ทกษะดานการสอสาร สารสนเทศ
และรเทาทนสอ) Computing and Media Literacy (ทกษะดาน คอมพวเตอร และเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร) Career and Learning Self-reliance (ทกษะอาชพ และทกษะการ
72Geana W. Mitchell, Leane B. Skinner, and Bonnie J. White, "Essential Soft
Skills for Success in the Twenty-First Century Workforce as Perceived by Business
Educators," Delta Pi Epsilon Journal 52, 1 (2010): 52. 73J. Hunter, "Preparing Students for the World Beyond the Classroom:
Linking EQAO Assessments to 21st Century Skills," accessed March 1, 2019,
available from http://www.eqao.com/Research/pdf/E/ResearchBulletin7en.pdf.
43
เรยนร ) และ Change (ทกษะการเปลยนแปลง) 2Ls ไดแก Learning Skills (ทกษะการเรยนร)
Leadership (ภาวะผนำ)74
ความเปนมาของทกษะในศตวรรษท 21
เคน เคย (Ken Kay) ใชเวลา 25 ปทผานมาสรางความรวมมอระหวางชมชนดานการศกษา
ธรกจ และนโยบาย เพอปรบปรงความสามารถในการแขงขนของสหรฐอเมรกา เขาเปนประธานภาค
เพอทกษะแหงศตวรรษท 21 (Partnership for 21st Century Skills) ซงเปนองคกรระดบแนวหนา
ของประเทศทผลกดนใหบรรจทกษะแหงอนาคตเขาไปในระบบการศกษา รวมถงเตรยมความพรอมให
เดกทกคนประสบ ความสำเรจภายใตระบบเศรษฐกจโลกใหม เขายงเปนผบรหารสงสดและผรวม
กอตงบรษททปรกษาดาน การศกษาชอ e-Luminate Group ตลอดชวตการทำงาน เคยคอเสยง
สนบสนนหลกและเปนผกอตงกลม ทำงานทจบประเดนเรองความสามารถในการแขงขนดาน
การศกษาและอตสาหกรรม โดยเฉพาะนโยบาย และแนวปฏบตทสนบสนนนวตกรรมและความเปน
ผนำทางเทคโนโลยในฐานะกรรมการบรหารของเวท ผบรหารดานการศกษาและเทคโนโลย (CEO
Forum on Education and Technology) เขาเปนผนำใน การพฒนาแผนผงแนวทางการใช
เทคโนโลยและการเตรยมความพรอมในสถานศกษา (School Technology & Readiness Guide
หรอ Star Chart) ทสถานศกษาทวประเทศนำไปปฏบตเพอปรบปรง การใชเทคโนโลยในชนเรยน
ระดบ K-12 (ระดบอนบาลจนถงเกรด 12) นอกจากนในฐานะนกกฎหมายและ ผสรางกลมทำงาน
ระดบชาต เขาชวยเหลอโครงการทเสนอโดยมหาวทยาลยและผนำดานเทคโนโลย ในการพฒนา
งานวจยและนโยบายให เกดความกาวหนา รวมท งโครงการท เสนอโดยผบรหารสงสด ใน
ภาคอตสาหกรรมคอมพวเตอรเพอพฒนานโยบายดานการคาและเทคโนโลยของสหรฐอเมรกาในบท
เกรนนำ น เคยนำเสนอกรอบความคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 ทกลมของเขาสนบสนน เคย
ตอบคำถามสำคญ 3 ขอ 1) เหตใดทกษะในกรอบความคด จงสำคญตอการเรยนรในอนาคต 2) ทกษะ
ใดสำคญทสดและ 3) ตองทำสงใดเพอผลกดนใหสถานศกษาบรรจทกษะเหลานในรายการสอนเพอให
74วจารณ พานช, การสรางการเรยนรสศตวรรษท 21, พมพครงท 4. (นครปฐม: ซน
แพคเกจจง (2014) จำกด, 2560), 15-16.
44
การเรยนรสำหรบอนาคต บงเกดผลเขายงสนบสนนการปรบเปลยนการสอนและการเรยนรใหสมพนธ
กนโดยคำนงถงผลลพธ ทจะเกดขน75
ความสำคญของการเรยนรในศตวรรษท 21
สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ) ไดสรปสาเหต 3 ประการซง อธบายวา
เหตใดการเรยนรทกษะในศตวรรษท 21 จงมความจำเปนอยางยงตอการดำรงชวตในศตวรรษใหม
ดงน
1. รปแบบและความสมพนธทางเศรษฐกจทเปลยนไป
โลกยคหลงอตสาหกรรมทมทกษะการคดและการสอสารเปนทตองการอยางมาก ความรจะ
กลายเปนทรพยากรพนฐานทางเศรษฐกจทสำคญทสด และกลมผนำทางสงคมจะเปนกลมทใช
“แรงงานความร” เปนหลก ในสงคมความรเทคโนโลยทกาวหนาไดเขามาทำงานแทนแรงงานท
รบผดชอบงานทซำซากจำเจ ขณะทแรงงานทมทกษะการคดขนสง ทกษะในการคนหาและวเคราะห
ขอมล และทกษะในการสอสารอนซบซอน ซงคอมพวเตอรไมสามารถทำแทนได จะกลายเปนท
ตองการ ในตลาดแรงงานมากขน เพราะถอเปนทกษะทจำเปนยงในการเพมผลตภาพและสรางสรรค
ผลตภณฑ ใหม รวมถงแกไขปญหาทวธการมาตรฐานทวไปใชไมไดผลในโลกทปญหามความซบซอน
และมพลวต มากขน ทกษะการทำงานเปนทมกทวความสำคญยงเชนกนในสงคมความร เพราะการ
ทำงานแบบเปน เอกเทศในยคอตสาหกรรมจะถกแทนทดวยการทำงานเปนทมเพอคนหาความรและ
นวตกรรมใหมๆ รวมกน ดงนนทกษะใหมจงเปนเสมอนใบเบกทางเพอเลอนสถานะทางเศรษฐกจ
ขณะทคนงานท ปราศจากทกษะเหลานจะตองทำงานทไรทกษะและมคาแรงตำ นอกจากนน
เทคโนโลยดานการสอสาร ยงทำใหโครงสรางองคกรเรมเปลยนจากแนวดงเปนแนวราบมากขน ใน
โครงสรางองคกรแบบเกาทมลำดบชนชดเจน ผบรหารระดบสงเปนผทำหนาทตดสนใจ แกไขปญหา
และสอสารในฐานะตวแทนองคกร พนกงานในระดบลดหลนลงมามหนาทเพยงทำตามคำสงทไหลมา
จากดานบนเทานน แตใน โครงสรางการทำงานแบบใหมทมการนำเทคโนโลยมาใชเพอสรางความ
ยดหยนและกระจายความรบผดชอบใหกบพนกงานในระดบปฏบตมากขน คนทำงานยคใหม
75เคน เคย, อางถงใน เจมส เบลลนกา และ รอน แบรนต, ทกษะแหงอนาคตใหม:
การศกษาเพอศตวรรษท 21, แปลจาก 21st Century Skills Rethinking How Students Learn,
แปลโดย วรพจน วงศกจรงเรอง และ อธป จตตฤกษ (กรงเทพฯ: โอเพนเวลดส, 2554), 30.
45
จำเปนตองมทกษะในการตดสนใจ และแกไขปญหาดวยตนเองมากขน ดงเชนทผบรหารของบรษท
แอปเปลใหความเหนวา พนกงานคน ไหนทไมสามารถตดสนใจดวยตนเองจะถกเลกจางในทสด
ประการสำคญเทคโนโลยการสอสารยงทำให ตลาดแรงงานกลายเปนตลาดระดบโลกมากขน
คนทำงานยคใหมตองสามารถทำงานภายในทมท ประกอบดวยผคนจากหลากหลายชาต ภาษา และ
วฒนธรรม ผานเครองมอการสอสารชดใหม ดวยเหต นทกษะการเรยนรขามวฒนธรรม ทกษะดาน
ไอซท ความยดหยนและความสามารถในการปรบตวจงทว ความสำคญมากในโลกทตลาดแรงงานม
ลกษณะไรพรมแดนมากขน โดยภายใตสงคมและเศรษฐกจท ขบเคลอนดวยความร การสราง
คนทำงานทเปยมดวยนวตกรรมและความคดสรางสรรคถอเปนความ ทาทายสำคญของระบบ
การศกษา โดยเฉพาะการศกษาในประเทศไทยทไมคนเคยกบการสอนทกษะการ คดขนสงใหกบ
นกเรยน การผสมผสานเนอหากบทกษะเพอฝกทกษะการประยกตใชความรภายใต สถานการณแปลก
ใหม รวมถงการสอนทเนนการเรยนรดวยตนเอง หรอการทำโครงงานเปนกลมยอย ยอมเปนเงอนไข
สำคญในการผลตสรางนกเรยนซงมความคดสรางสรรคทพรอมทำงานภายใตระบบ เศรษฐกจแบบใหม
และรบมอกบการเปลยนแปลงทไมอาจคาดการณไดในโลกเศรษฐกจทกวนน
2. การพงพาอาศยในระดบโลกทเพมมากขน
ความกาวหนาในเทคโนโลยดานการขนสงทชวยเพมความสะดวกในการ เคลอนยายของผคน
และความกาวหนาของเทคโนโลยการสอสารททำใหการไหลเวยนของขอมล ขาวสารในระดบโลก
เปนไปไดงายดาย สงผลใหการพงพากนในระดบโลกเพมสงมากขน ในศตวรรษท 21 สงคมมความ
หลากหลายและมความเปนพหนยมมากขน ดงนน การทำงานรวมกบผอน การสอสาร และการแกไข
ความขดแยงของผคนทแตกตางหลากหลายทางวฒนธรรมดวยวธอนสรางสรรคจะ กลายเปนทกษะท
สำคญยง เมอความรเกยวกบโลกทวความสำคญมากขนในโลกทมการพงพากนสง นกเรยนตองเขาใจ
วาผลกระทบทเกดขนในประเทศหนงยอมสงผลกระทบกบประเทศของตนเอง เชน วกฤตเศรษฐกจใน
ประเทศหนงยอมสงผลตอภาวะเศรษฐกจในประเทศอน ๆ การเรยนรทกษะการเปน พลโลกกม
ความสำคญเชนกน ในโลกทปญหาและความเสยงตาง ๆ มลกษณะไรพรมแดนมากขน เชน การกอ
การรายขามชาต มลภาวะเปนพษ โรคระบาด วกฤตเศรษฐกจ ฯลฯ การแกไขปญหาขามชาต เหลาน
ไมสามารถจำกดอยแคภายในประเทศใดประเทศหนง
3. ภมทศนในการเรยนรทเปลยนไป
ความกาวหนาทางไอซท โดยเฉพาะอนเทอรเนตไดเปลยนแปลงภมทศนในการ สอนของ
นกเรยนในศตวรรษใหมอยางมากมาย เทคโนโลยดานการสอสารไดขยายพนทการเรยนรของ อกเรยน
46
ออกไปนอกหองเรยนโดยไมยดตดกบพนททางการในหองเรยนแบบเดม ซงชวยใหการเรยนร สามารถ
บรณาการเขากบชดประสบการณของสงคมภายนอกไดมากยงขน ทวานกเรยนกจำเปนตอง เรยนร
ทกษะในการจดการกบขอมลมหาศาลอยางไม เคยเกดขนมากอนในศตวรรษหนา และใช ประโยชน
จากขอมลเหลานนในทางทเปนประโยชนกบตน นอกจากนนเครองมอการสอสารแบบใหม เชน สอ
สงคม (Social media) ยงชวยขยายรปแบบการเรยนรจากการสอสารทางเดยวไปสการเรยนร
รวมกนผานเครอขายสงคมทมการสอสารหลายทศทาง ดวยเหตนการเรยนการสอนสมยใหม
จำเปนตอง ปรบไปสการหลอมรวมการเรยนในหองกบการเรยนรดวยตนเอง ซงจะชวยใหนกเรยนได
เรยนรการ ประยกตใชความร รจกการตงถามและสบคนหาขอมลดวยตนเอง และทำงานรวมกบผอน
ผานเครองมอ การสอสารแบบใหม ปจจยดานความกาวหนาทางเทคโนโลย ซงสงผลกระทบตอ
รปแบบการทำงาน การ ใชชวต และการเรยนรไดนำพาความทาทายและขอเรยกรองชดใหม ซงทำให
ทกษะและความรทจำเปนสำหรบนกเรยนแตกตางจากเดม ในศตวรรษท 20 โรงเรยนทำหนาทสอน
ขอมลทผานการคดเลอกมาแลว และถกนำเสนอในรปขอเทจจรงทนกเรยนตองจดจำโดยไมสอนใหตง
คำถาม สบคน และสราง คำตอบดวยตนเอง การสอนเนอหาโดยไมพฒนาทกษะในการคดสงผลให
นกเรยนไดเพยงแตจดจำขอมล โดยไมสามารถประยกตใชความรกบสถานการณจรง หรอใช
วจารณญาณในการจดการกบปญหาทแปลกใหมได ซงไมเพยงพออกตอไปแลวสำหรบการทำงานและ
ดำรงชวตในโลกศตวรรษท 2176
ไพฑรย สนลารตน ไดกลาวถง กระแสใหญของโลกในศตวรรษท 21 วาโลกในอนาคตมผคาด
การณไวหลายอยางดวยกน โดยพบวา 7 ประการตอไปนมความเปนไปไดมากทสด
1. โลกเทคโนโลย (Technologicalization) บทบาทและความสำคญของเทคโนโลยจะมมาก
ขนคนจะอยกบเทคโนโลยเปนหลก เทคโนโลยจะเขาไปมสวนในการทำงานของมนษยอยางมาก เดก
รนใหมจะเตบโตมาพรอมกบเทคโนโลย โดยเฉพาะเทคโนโลยขาวสารและการคมนาคม (Information
and Communication Technology) ชวตของคนจะเดนไปตามเสนทางของเทคโนโลยเปนหลก
ทกษะสำหรบเทคโนโลยจงหลกเลยงไมไดในศตวรรษท 21
2. โลกของเศรษฐกจและการคา (Commercialization and Economy) การเตบโตทาง
เทคโนโลยจะทำใหเกดผลผลตทางเทคโนโลยมากขน อนจะนำไปสการคาขายทงคาขายสนคา
76สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ), รายงานวจยการจดทำยทธศาสตร
การปฏรปการศกษาขนพนฐานใหเกดความรบผดชอบ (กรงเทพฯ: มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนา
ประเทศไทย, 2556), 13-16.
47
เทคโนโลย และใชสนคาเพอการคาดวยพรอมกนไป ชวตของคนรนใหมจงหนไมพนสภาพแวดลอมทาง
เศรษฐกจทเนนการคาขายเปนหลกสำคญ ซงจะมผลตอทกษะของคนรนใหมๆ มากขน
3. โลกาภวตนกบเครอขาย (Globalization and Network) แมโลกาภวตนจะไดรบคำ
วพากษวจารณมากเพยงใด แตแนวคดของโลกาภวตนกยงคงอย โดยรปแบบจะเปลยนเปนโลกาภวตน
ใหมทเปนกระแสโลกาภวตนตะวนออก เปนโลกาภวตนทองถน เปนเครอขายทจบมอกนเองในกลม
เดยวกน เปนตน ทำใหคนในยคศตวรรษท 21 ตองมการสอความหมายใหมๆ และรวมมอกนมากขน
4. สงแวดลอมและพลงงาน (Environment and Energy) ความสนใจและการเรยนรใน
สงแวดลอมจะมมากขนในศตวรรษท 21 โดยเฉพาะความยงยนของสงแวดลอม และการพฒนาตาง ๆ
(Sustainable Development) ทงนเพราะศตวรรษทผานมาโลกไดพฒนาโดยการทำลายสงแวดลอม
ไปมาก
5. ความเปนเมอง (Urbanization) ความเปนเมองจะเกดขนชดเจนในอนาคต รปแบบความ
เปนเมองจะกอใหเกดการซอขายสนคา ธรกจการคา การใชเทคโนโลยตาง ๆ จะตามมาอยางมาก แม
สภาพแวดลอมและชมชนทมองจากภายนอกจะมลกษณะเปนชมชนชนบท (Realization) เชน บาน
ชอง รานคา แตสภาพการจดการเปนเมองชดเจนคอเราจะเหนรานสะดวกซอ (7-Eleven) มอยทวไป
ในชนบทไทย
6. คนจะมอายยนขน (Ageing and Health) ความกาวหนาทางยา และความรเรองการดแล
สขภาพทำใหคนอายยนขน สภาพทผสงอายมมากขนและอายยนยาวขนตลอดเวลาจะปรากฏชดเจนขน
คนรนใหมจะอยกบคนรนเกาอยางไร จะเปนปญหาใหสงคมในอนาคตตองคดหาทางออกใหชดเจนขน
7. อยกบตวเอง (Individualization) สภาพสงคม การทำงาน และเทคโนโลยจะทำใหคนใน
สงคมอยกบตวเองหรอมลกษณะเฉพาะของตนเองมากยงขน ดตวอยางจากชวตในปจจบนทเรา
กลายเปน “สงคมกาวหนา” คอแตละคนกดแตมอถอและคอมพวเตอรพกพาจนไมสนใจคนขางเคยง
เราจะคยกบคนทรจกผานทางเทคโนโลยมากกวามาเจอหนากนในชนเรยนหรอในสงคมเอง
กระแสการศกษาของโลกทง 7 ประการในดานหนงเปนตวผลกดนใหเกดแนวคดของทกษะ
แหงศตวรรษท 21 ขน ขณะเดยวกนกเปนผลมาจากทกษะแหงศตวรรษท 21 เชนกน ทกษะทเกดขน
มหลายกลมคด และมหลายกลมวเคราะห แตในทสดแลวจะอยในทกษะกลมหลกๆ กลม 7 กลมนเปน
หลกสำคญ
1. ทกษะทางดานเทคโนโลย (Computing and ICT Literacy) เปน ทกษะท เกยวกบ
เทคโนโลยสมยใหมซงผเรยนและคนในยคใหมโดยเฉพาะยคศตวรรษท 21 จะตองเรยนรและสามารถ
48
ใชไดอยางมประสทธภาพโดยเฉพาะ ทกษะทเกยวเนองกบขอมลขาวสารและการสอสารทมการพฒนา
อยางรวดเรว และอยางกวางขวาง
2. ความสนใจใครรและมจนตนาการ (Curiosity and Imagination) ใน โลกแหงศตวรรษท
21 ความร และแหลงความรจะมมากมายมหาศาล ผเรยนใน อนาคตจะตองใฝรสนใจใครรในสงใหมๆ
อยตลอดเวลา ไมเชนนนจะไมทนกบ การเปลยนแหลง และมจนตนาการตอไปขางหนาจากความรท
ไดรบมาความ สามารถในการเรยนรดวยตนเองจงเปนทกษะทจำเปน (Self-Study) สำหรบการ อยใน
ศตวรรษท 21
3. การคดวจารณญาณและการแกปญหา (Critical Thinking and Problem Solving) เมอ
ผเรยนสนใจใครรและมทกษะในการหาความรผานทาง เทคโนโลยไดแลว ทกษะทสำคญและจำเปน
คอ การวเคราะห สงเคราะหสงทได ศกษามาวาอะไรด ไมด เหมาะสม ไมเหมาะสม อะไรเปนความ
จรงอะไรเปนความ เขาใจ ซงผเรยนในศตวรรษท 21 จะตองใหความสำคญมากควบคไปกบทกษะใน
การแกปญหาทมเหตผลและชาญฉลาดพอ
4. ความคดสรางสรรคและพฒนานวตกรรม (Creating and Innovation) ทกษะในการคด
อะไรใหมๆ ถอเปนสงจำเปนมากในศตวรรษท 21 เพราะการ เปลยนแปลงเกดขนในทกดานและทก
รปแบบ การแกปญหายงตองใชความคด ใหมๆ อยางมาก ซงจะตามมาดวยนวตกรรม ( Innovation)
ทเกดจากความคดใหมๆ นน นวตกรรมถอไดวาเปนผลผลตทางความคดสรางสรรคของผเรยนเปน
สำคญ
5. ทกษะในการสอสารและรวมมอกน (Communication and Collaboration) ศตวรรษท
21 เปนศตวรรษใหมทมนวตกรรมและผลผลตใหมๆ เกดขนมาก ยคของศตวรรษท 21 จงเปนยคของ
ความรวมมอ ยคของเครอขายทคนจะตดตอถงกนผานเทคโนโลยและการสอสารในรปแบบใหมๆ
ความสามารถทางดานนจงมความจำเปนอยางยงเชนเดยวกบทกษะอน ๆ
6. การคดในเชงธรกจและทกษะประกอบการ (Corporate and Entrepreneurial Spirit)
ซงเปนทกษะในเชงของการดำเนนงานทางธรกจและการคา ซงจะเปนลกษณะของโลกในยคศตวรรษท
21 อยางชดเจน การพฒนาทกษะน จะทำใหผเรยนมความพรอมในการทำงานทางดานเศรษฐกจและ
การคาเปนหลกสำคญ
7. ทกษะการเรยนรขามวฒนธรรมและการสนใจตอโลก (Cross-Cultural and Global
Awareness) ทกษะนเปนทกษะทสะทอนเครอขายของ โลกยคใหมทมากบแนวคดโลกาภวตนทคนใน
49
สงคมโลกจะตองรจกคนอน ๆ โดย เฉพาะในโลกอนทไมใชโลกของตนเอง การรจกโลกและวฒนธรรม
อนมทงเปาหมาย เพอการอยรวมกนและเปาหมายในเชงเศรษฐกจดวยพรอมกนไป77
แนวคดเกยวกบทกษะในศตวรรษท 21
ภาคเพอทกษะในศตวรรษท 21 (Partnership for 21st Century Skills) ไดนำเสนอกรอบ
ความคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 ไวดงน78
ภาพท 1 กรอบความคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 โดยภาคเพอทกษะแหงศตวรรษท 21
วชาแกน (Core Subjects) ไดแก
1. ภาษาองกฤษ การอาน หรอศลปะการใชภาษา
2. ภาษาสำคญของโลก
3. ศลปะ
4. คณตศาสตร
5. เศรษฐศาสตร
6. วทยาศาสตร
7. ภมศาสตร
8. ประวตศาสตร
9. การปกครองและหนาทพลเมอง
77ไพฑรย สนลารตน และคณะ, เตบโตเตมตามศกยภาพสศตวรรษท 21 ของการศกษาไทย
(กรงเทพฯ: วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2557), 2-6.
78เจมส เบลลนกา และ รอน แบรนต, ทกษะแหงอนาคตใหม: การศกษาเพอศตวรรษท 21,
แปลจาก 21st Century Skills Rethinking How Students Learn, 34.
50
แนวคดสำคญในศตวรรษท 21 (21st Century Themes) ไดแก
1. จตสำนกตอโลก
2. ความรพนฐานดานการเงน เศรษฐกจ ธรกจ และการเปนผประกอบการ
3. ความรพนฐานดานพลเมอง
4. ความรพนฐานดานสขภาพ
5. ความรพนฐานดานสงแวดลอม
ทกษะการเรยนรและนวตกรรม (Learning and Innovation Skills) ไดแก
1. ความคดสรางสรรคและนวตกรรม
2. การคดเชงวพากษและการแกไขปญหา
3. การสอสารและการรวมมอทำงาน
ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย (Information, Media, and Technology Skills)
ไดแก
1. ความรพนฐานดานสารสนเทศ
2. ความรพนฐานดานสอ
3. ความรพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ไอซท)
ทกษะชวตและการทำงาน (Life and Career Skills) ไดแก
1. ความยดหยนและความสามารถในการปรบตว
2. ความคดรเรมและการชนำตนเอง
3. ทกษะทางสงคมและการเรยนรขามวฒนธรรม
4. การเพมผลผลตและความรรบผด
5. ความเปนผนำและความรบผดชอบ
ระบบสนบสนนการศกษาของศตวรรษท 21 (21st Century Education Support Systems)
ไดแก
1. มาตรฐานและการประเมนของศตวรรษท 21
2. หลกสตรและการสอนของศตวรรษท 21
3. การพฒนาทางวชาชพของศตวรรษท 21
4. สภาพแวดลอมการเรยนรของศตวรรษท 21
51
เคน เคย (Ken Kay) ภาคเพอทกษะในศตวรรษท 21 (Partnership for 21st Century
Skills) ชวยเตรยมความพรอมใหนกเรยนรจกคด เรยนร ทำงาน แกปญหา สอสาร และรวมมอทำงาน
ไดอยางมประสทธผลไปตลอดชวต กรอบแนวคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 ไดกลาววา ทกษะใน
ศตวรรษท 21 ประกอบดวย 3 ทกษะ ดงน79
1. ทกษะดานการเรยนรและนวตกรรม (Learning and Innovation Skills)
พฤตกรรมทแสดงถงความสามารถของผเรยนในการแสวงหาความรทหลากหลายโดยอาศย
การวเคราะห การแกปญหา การสอสารและการรวมมอ ซงจะนำไปสการสรางความคดทแตกตาง
และผลงานใหม ๆ ทำใหเกดการเปลยนแปลงทดขน
จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ พบวามนกวชาการไดใหความหมายของคำวา
ทกษะการเรยนร ไวดงน
โบยาทส และคอลบ (Boyatzis and Kolb) กลาววา ทกษะการเรยนร คอ ความสามารถ
ความชำนาญในการคนหาวธการแกปญหาตาง ๆ ดวยตวเอง โดยการประยกตกระบวนการเปลยน
ผานความร80
โรเจอรส (Rogers) กลาววา นวตกรรม คอ ความคด (idea) การปฏบต (practice) หรอวตถ
(object) ซงบคคลเหนวาเปนของใหมไมวาความคดนนเปนของใหมโดยนยเวลาตงแตแรกพบหรอไม
แตขนอยกบการทบคคลรบรวามนเปนของใหม ไมวาความคดนนจะใหมหรอไม โดยความเหนของ
บคคลเองจะเปนเครองตดสนในการตอบสนองของบคคลทมตอสงนน คอ ถาเหนว าอะไรเปนสงใหม
สำหรบตนสงนนกจะเปนนวตกรรม คำวา “ใหม” ในเรองของนวตกรรมจงไมจำเปนตองเปนความร
ใหมของบคคล ลคคลอาจจะมความรเกยวกบสงนนมาชวระยะเวลาหนงแลวกได แตยงไมไดพฒนา
79เคน เคย, อางถงใน เจมส เบลลนกา และ รอน แบรนต, ทกษะแหงอนาคตใหม:
การศกษาเพอศตวรรษท 21, แปลจาก 21st Century Skills Rethinking How Students
Learn, 173. 80Richard E. Boyatzis and Davis A. Kolb, "From learning styles to learning
skills: the executive skills profile," Journal of Managerial Psychology 10, 5 (August
1995): 3-17.
52
ทศนคตทจะชอบ จะรบหรอปฏเสธความใหมของนวตกรรม จงอาจเปนความใหมในเรองของความร
ทศนคต หรอเกยวกบการตดสนใจทจะใชนวตกรรม81
แมกคโอน (Mckeown) กลาววา นวตกรรม คอ การสงตาง ๆ ดวยวธการใหม หรอ หมายถง
การเปลยนแปลงทางความคด การผลต กระบวนการหรอองคกร ไมวาการเปลยนนนจะเกดขนจาก
การปฏวต การเปลยนอยางถอนรากถอนโคน หรอการพฒนาตอยอด ทงน มกมการแยกแยะความ
แตกตางอยางชดเจน ระหวางการประดษฐคดคน ความคดรเรม และนวตกรรม อนหมายถงความคด
รเรมทนำมาประยกตใชอยางสมฤทธผล82
กลาวโดยสรป ทกษะการเรยนรและนวตกรรม หมายถง พฤตกรรมทแสดงถงความสามารถ
ของผเรยนในการแสวงหาความรทหลากหลาย โดยอาศยเทคนค กระบวนการคดทหลากหลาย การ
วเคราะห การแกปญหา เพอปรบปรงและเพมความคดสรางสรรคของตนอยตลอดเวลา การทำงาน
รวมกบผอยางสรางสรรค การสอสารความคดใหมๆ รวมกน เปดกวางและตอบสนองมมมองใหมๆ ม
การเสนอแนะในการทำงานรวมกน แสดงใหเหนถงความคดรเรมและสรางสรรคในการทำงานและ
เขาใจขอจำกดในโลกปจจบน
2. ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย (Information, Media and Technology
Skills)
ความสามารถในการจดการขอมลขาวสารทตองการ รวมทงการใชสอ และเทคโนโลยเปน
เครองมอในการใชประโยชนตาง ๆ ไดอยางมประสทธภาพ โดยทกษะทจำเปนไดแก
1) การรสารสนเทศ (information Literacy) จากการศกษาเอกสารและงานวจยท เกยวของ
พบวามนกวชาการใหความหมายของคำวา การรสารสนเทศ ไวดงน
การรสารสนเทศ (information literacy) เปนคำทพบในบรบทตาง ๆ ท งในประเทศ
สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย และประเทศองกฤษ ซงในประเทศองกฤษนนโดยปกตใชคำว าทกษะทาง
สารสนเทศ (information skills) สวนคำวาการรสารสนเทศหรอคำภาษาองกฤษวา information
literacy เปนทรจกและกลาวถงอยางกวางขวางในปจจบนโดยเฉพาะแวดวงการศกษาปรากฏใชครง
แรก ประมาณ ป ค.ศ. 1974 โดย พอล ซรคอฟสกอดตนายกสมาคม อตสาหกรรมสารสนเทศ สวน
81Everett M. Rogers, Diffusions of innovations, 5th ed. (New York: Free Press,
2003), 12-18. 82Max McKeown, The Truth About Innovation (London: Prentice Hall, 2008).
53
ความหมายของคำวาการรสารสนเทศ (information Literacy) นนม คำอธบายในบรบทและมมมอง
ตาง ๆ กน ดงน
ลนกส และ วอลกเกอร (Lenox and Walker) กลาววา การรสารสนเทศ คอ ความสามารถ
ของบคคลใดบคคลหนง ในการเขาถงและเขาใจแหลงทรพยากรสารสนเทศทหลากหลาย83
เคน เคย (Ken Kay) ภาคเพอทกษะในศตวรรษท 21 Partnership for 21st Century Skills
การรสารสนเทศ คอ
1) การเขาถงและประเมนสารสนเทศ คอการเขาถงขอมลอยางมประสทธภาพและ
ประสทธผล การประเมนการวเคราะหขอมล
2) การใชและจดการสารสนเทศ (use and manage Information) คอการใชขอมล อยาง
ถกตองและสรางสรรคสำหรบปญหา การจดการการกระจายของขอมลจากหลากหลายแหลง การ
ประยกตการเขาใจอยางแทจรงของคณธรรมในการเขาถงและการใชขอมล84
คลเธา (Kuhlthau) กลาววา การรสารสนเทศ คอ ความสามารถในการอาน และ การใช
สารสนเทศทจำเปนสำหรบชวตประจำวน นอกจากนยงเกยวของกบความตองการสารสนเทศ การ
แสวงหาสารสนเทศเพอการตดสนใจและการรความตองการสารสนเทศ ความสามารถในการจดการ
กบมวลสารสนเทศทซบซอน ซงกระทำไดโดยคอมพวเตอรหรอสออน ๆ เพอทจะเรยนรตามความ
เปลยนแปลงของสงคมและเทคนคโดยใชทกษะความรใหม ๆ85
องคณา แวซอเหาะ และ สธาทพย เกยรตวาณช กลาววา การรสารสนเทศ คอ พฒนามาจาก
การรหนงสอ โดยตองมทกษะความสามารถในการอานออก เขยนได คดเลขเปน พอทจะใชชวต อย
ในสงคมปจจบนได เมอสงคมเขาสสงคมสารสนเทศทมการแขงขนดานขอมล ขาวสารมากขน ทำให
สารสนเทศกลายเปนอำนาจในการตอรอง และมผลตอการดำเนนชวตมากขน ถาขาดความร ความ
เขาใจทดตอการเขาถงสารสนเทศ และการนำสารสนเทศมาใชสามารถสงผลใหเกดการตดสนใจ หรอ
83Mary F. Lenox and Michael L. Walker, "Information literacy in the
educational process," The Educational Forum 57, 3 (1993): 312-324. 84 Ken, "Partnership for 21st century skills." 85C. C. Kuhlthau, "Perception of the Information Search Process in
Libraries: A Study of Changes from High School Through College," accessed
March 15, 2019, available from http://proquest.umi.com/pqdweb?
54
การแกไขปญหาทถกตองได ดงนนการรสารสนเทศ จงขยายขอบเขตความสามารถถงการเขาถงและ
การประเมนสารสนเทศ รวมถงการใชสารสนเทศไดอยางถกตอง และถกกฎหมายดวย86
2) การรเทาทนสอ (Media Literacy) จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา ม
นกวชาการเปนจำนวนมากไดใหความหมายของคำวา การรเทาทนสอ ไวดงน
เคย เคน (Kay Ken) ภาคเพอทกษะในศตวรรษท 21 Partnership for 21st Century
Skills การรเทาทนสอ คอ
1) การวเคราะหสอ (analyze media) คอ เขาใจขอความสอท เปนโครงสรางวาทำไม
อยางไร และวตถประสงคอะไร ตรวจสอบการอธบายความแตกตางขอความอยางไร ประเมนคาและ
จดประสงค ของทศนคตในการรวมเขาและแยกออก, ความเชอและพฤตกรรมอทธพลสออยางไร การ
ประยกตการเขาใจอยางแทจรงของคณธรรมในการเขาถงและการใชสอ
2) การใชผลผลตจากสอ (create media products) คอ การเขาใจและการใชประโยชน สอ
ใหเหมาะสมในการออกแบบเครองมอ , คณลกษณะ และระเบยบแบบแผน การเขาใจและการใช
ประโยชนอยางมประสทธผลในการแสดงออกและการอธบายอยางเหมาะสมทสดในความแตกตางทาง
สงแวดลอมหลายวฒนธรรม87
ฮอบส (Hobbs) ไดขยายคำนยามการรเทาทนสอ จากการประชมผนำแหงชาตวาดวย การ
รเทาทนสอของสถาบนแอสเพน (Aspen Institute) วาการรเทาทนสอคอ ความสามารถในดานตาง
ดงน
1) ความสามารถในการเขาถงสาร (ability to access messages) หมายถง ความสามารถ
ในการถอดรหสสญลกษณ และสะสมคำศพททกวางขวาง รวมถงทกษะทเกยวกบ การแสวงหา
จดการ และเรยกใชขาวสารจากแหลงตาง ๆ รวมไปถงความสามารถในการใชเครองมอ เทคโนโลย
ทกษะการเขาถง มกถกเรยกวา การรทนขอมลขาวสาร (information Literacy)
86องคณา แวซอเหาะ และ สธาทพย เกยรตวาณช, การรสารสนเทศของนกศกษาระดบ
ปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร คณะศลปศาสตร (กรงเทพฯ: มหาวทยาลย
เทคโนโลยราชมงคลพระนคร, 2553), 7. 87Ken, "Partnership for 21st century skills."
55
2) ความสามารถในการคดวเคราะหสาร (ability to analyze messages) หมายถง ทกษะ
ความเขาใจแบบตความ ซงรวมถงความสามารถในการใชการแบงแยกประเภทแนวคดหรอ ความคด
ตดสนประเภทของงาน การลงความเหนเกยวกบเหตและผล การพจารณากลยทธและเทคนค ทใชใน
การสรางงาน และการบอกจดประสงคมมมองของผแตง ความสามารถในการวเคราะหระดบสง ขนไป
ยงอาจรวมถงการจำแนกบรบททางประวตศาสตร การเมอง เศรษฐกจ หรอ สนทรยะ ทกษะ ในการ
วเคราะหขนอยกบความสามารถในการเขาใจและใชความรเชงความคดอยางมประสทธภาพ
3) ความสามารถในการประเมนสาร (ability to evaluate messages) หมายถง การตดสน
เกยวกบความสมพนธและคณคา ของความหมายทมตอผอาน รวมถงการใชความรทมอยเดม ตความ
งาน ทำนายผลลพธทจะตามมาหรอบทสรปในเชงตรรกะ บอกคานยมทอยในสารและชนชม ตอ
คณภาพเชงสนทรยะของงาน ทกษะการประเมนตองใช การมองโลก ความร ทศนคตและคานยม
4) ความสามารถในการสอสาร (ability to Communicate messages) คอทกษะ ท
เกยวของกบการสอสาร ไดแก ความสามารถทจะเขาใจผฟงท เรากำลงสอสารดวย มทกษะใช
สญลกษณ ในการสอความหมายไดอยางมประสทธภาพ สามารถจบความสนใจของผรบสาร มทกษะ
ในการผลตสอวดโอ88
3) การร ด าน ไอซ ท ( ICT) (Information, Communications and Technology (ICT)
Literacy)
เคน เคย (Ken Kay) ภาคเพอทกษะในศตวรรษท 21 Partnership for 21t Century Skills
กลาววา การรดานไอซท เปนการใช เทคโนโลยสารสนเทศอยางคมคา (apply technology
effectively) คอ การใชเทคโนโลยเปนเครองมอในการวจย จดการ ประเมน และตดตอขอมล การใช
เทคโนโลยดจตอล (เชน คอมพวเตอร GPS เปนตน) เครองมอสอสาร ทางสงคมอยางเหมาะสมในการ
เขาถง จดการ รวบรวม ประเมนและออกแบบขอมลใหประสบความสำเรจในเศรษฐกจความร การ
ประยกต การเขาใจอยางแทจรง ของคณธรรมในการเขาถงและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ89
88R. Hobbs, Reading the media: Media literacy in high school English (New
York: Teachers College Press, 2007). 89Ken, "Partnership for 21st century skills."
56
3. ทกษะดานชวตและอาชพ (Life and Career Skills)
พฤตกรรมและการกระทำตาง ๆ ในการดำเนนชวตประจำวน มการปรบตวใหเขากบบรบท
ของสงคมและสงแวดลอม ไดบรรลตามเปาหมายทตงไว และอยรวมกบผ อนในสงคมไดอยางม
ความสขโดยไมกอใหเกดปญหาสงคม
เบลลนกา และแบรนต (Belanca and Brandt) กลาววา ทกษะในศตวรรษท 21 จะอยใน
ทกษะกลมหลก ๆ 7 กลมนเปนหลกสำคญ ประกอบดวย
1. ทกษะดานเทคโนโลย (Computing and ICT Literacy)
2. ทกษะควานสนใจใครรและมจนตนาการ (Curiosity and Imagination)
3. ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณ การแกปญหา (Critical Thinking and Problem
Solving)
4. ทกษะดานความคดสรางสรรค และพฒนานวตกรรม (Creativity and Innovation)
5. ทกษะในการสอสารและรวมมอกน (Communication and Collaboration)
6. ทกษะการคดในเชงธรกจและทกษะประกอบการ (Corporate and Entrepreneurial
Spirit)
7. ทกษะการเรยนรขามวฒนธรรมและการสนใจตอโลก (Cross-Cultural & Awareness)90
วจารณ พานช กลาวถงทกษะครเพอศษยไทยในศตวรรษท 21 วา ครตองยดหลก สอนนอย
เรยนมาก การเรยนรในศตวรรษท 21 ตองกาวขามสาระวชาไปสการเรยนรทกษะการดำรงชวตใน
ศตวรรษท 21 (21st Century Skills) ทครสอนไมไดนกเรยนตองเรยนเอง หรอครไมตองสอน แตตอง
ออกแบบการเรยนร และอำนวยความสะดวกในการเรยนรใหนกเรยนเรยนรจากการเรยนแบบลงมอ
ทำ แลวการเรยนรกจะเกดภายในใจและสมองของตนเอง การเรยนรแบบนเรยกวา PBL (Project-
Based Learning) และการเรยนรในสาระวชากมความสำคญแตไมเพยงพอสำหรบการเรยนร เพอม
ชวตในศตวรรษท 21 การเรยนรสาระวชา (Content หรอ Subject matter) ในปจจบนควรเปน
การเรยนจากการคนควาเองของศษย ครชวยแนะนำและออกแบบกจกรรมทชวยใหนกเรยนแตละคน
90James A. and Brandt Bellanca, Ron, 21st Century Skills: Rethinking How
Students Learn (Indiana: Solution Tree Press, 2010).
57
สามารถประเมนความกาวหนาของการเรยนรของตนเองได โดยทกษะเพอการดำรงชวตในศตวรรษท
21 ไดแก91
สาระวชาหลก
• ภาษาแม และภาษาโลก
• ศลปะ
• คณตศาสตร
• เศรษฐศาสตร
• วทยาศาสตร
• ภมศาสตร
• ประวตศาสตร
• รฐ และความเปนพลเมองด
หวขอสำหรบศตวรรษท 21
• ความรเกยวกบโลก
• ความรดานการเงน เศรษฐศาสตร ธรกจ และการเปนผประกอบการ
• ความรดานการเปนพลเมองด
• ความรดานสขภาพ
• ความรดานสงแวดลอม
ทกษะดานการเรยนรและนวตกรรม
• ความรเรมสรางสรรคและนวตกรรม
• การคดอยางมวจารณญาณและการแกปญหา
• การสอสารและการรวมมอ ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย
• ความรดานสารสนเทศ
• ความรเกยวกบสอ
• ความรดานเทคโนโลย ทกษะชวตและอาชพ
• ความยดหยนและการปรบตว
• การรเรมสรางสรรคและเปนตวของตวเอง
91วจารณ พานช, วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21, 15-17.
58
• ทกษะสงคมและสงคมขามวฒนธรรม
• ก า ร เป น ผ ส ร า งห ร อ ผ ผ ล ต (productivity) แ ล ะ ค ว าม ร บ ผ ด ช อ บ เช อ ถ อ ได
(accountability)
• ภาวะผนำและความรบผดชอบ (responsibility)
นอกจากนนโรงเรยนและครตองจดระบบสนบสนนการเรยนรตอไปน
• มาตรฐานและการประเมนในยคศตวรรษท 21
• หลกสตรและการเรยนการสอนสำหรบศตวรรษท 21
• การพฒนาครในศตวรรษท 21
• สภาพแวดลอมทเหมาะสมตอการเรยนในศตวรรษท 21
สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ) ไดสรปและขยายความกรอบ ความคด
เพอการเรยนรในศตวรรษท 21 ทนำเสนอโดยภาคเพอทกษะแหงศตวรรษท 21 ไว ดงน92
1. ความรสำคญในการดำรงชวตในศตวรรษท 21 กรอบความคดนเชอวา การเรยนร เฉพาะ
สาขาวชานนไมเพยงพออกแลว หลกสตรจำเปนตองผนวกรวมความรและแนวคดสำคญในการ
ดำรงชวตในศตวรรษท 21 ซงมลกษณะขามสาขาวชา เขาไปในการเรยนรเนอหาทแบงตามสาขาวชา
แบบเดมดวย ความรเหลานสามารถใชเปนแนวทางในการเชอมโยงความรระหวางสาขาวชาเขา
ดวยกน ความรเหลาน ประกอบดวย
1.1 ความรเรองโลก การทำความเขาใจและรบมอกบประเดนในระดบโลก โดยเฉพาะปญหา
ทตดขามพรมแดน เชน ปญหาสงแวดลอม การเรยนรและทำงานรวมกบผคนทมาจาก หลากหลาย
วฒนธรรมและศาสนา โดยเคารพซงกนและกนและเปดใจคยกนได และความสามารถใน การใช
ภาษาตางประเทศ
1.2 ความรดานการเงน เศรษฐกจ ธรกจและการเปนผประกอบการ ความสามารถในการ
ตดสนใจเลอกทางเศรษฐกจไดอยางเหมาะสม เขาใจความสำคญของระบบ เศรษฐกจตอสงคม และ
รจกใชทกษะการเปนผประกอบการเพอเพมผลตภาพในการทำงาน
92สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ), รายงานวจยการจดทำยทธศาสตร
การปฏรปการศกษาขนพนฐานใหเกดความรบผดชอบ, 18-21.
59
1.3 ความรดานพลเมอง การตดตามขาวสารบานเมองและเขาใจในกลไกการ ทำงานของ
รฐบาล เขารวมกจกรรมทางการเมอง รจกสทธและหนาทพลเมองในทกระดบ ทงระคบ ทองถน รฐ
ประเทศ และโลก และรบรถงผลกระทบในระดบทองถนและระดบโลกจากการตดสนใจทาง การเมอง
1.4 ความรดานสขภาพ การรบรและเขาใจถงขอมลและบรการพนฐานดาน สขภาพ และรจก
ใชขอมลและบรการเหลานนเพอดแลสขภาพของตนเอง เขาใจวธดแลและบอกน สขภาพรางกายและ
จตใจ เชน การกนอาหารและออกกำลงกายอยางเหมาะสม การหลกเลยงความ เสยง การลด
ความเครยด ฯลฯ สามารถกำหนดเปาหมายดานสขภาพสำหรบตนเองและครอบครว และ เขาใจ
ประเดนความปลอดภยและสาธารณสขในระดบประเทศและระหวางประเทศ
2. ทกษะการเรยนรและนวตกรรม ทกษะการคดขนสงนถกพจารณาจากหลายภาค สวนวา
เปนทกษะทสำคญทสด ในการเตรยมนกเรยนใหพรอมสำหรบการทำงานในระบบเศรษฐกจทม ความ
ซบซอนมากขน และเทคโนโลยเขามาทำหนาทแทนงานทซำซากจำเจ ทกษะเหลานประกอบดวย
2.1 ความคดสรางสรรคและนวตกรรม การรจกใชเทคนคในการสรางแนวคดอน หลากหลาย
อาท การระดมสมอง) สามารถประเมนแนวคดของตนเองเพอปรบปรงใหเกดความ สรางสรรคมาก
ยงขน เปดรบมมมองทหลากหลายและแปลกใหม สามารถสรางสรรคแนวคดให กลายเปนนวตกรรม
เชงรปธรรม
2.2 การคดอยางมวจารณญาณและการแกไขปญหา การรจกเลอกใชวธ การให เหตผลท
เหมาะกบสถานการณไดอยางมประสทธภาพ การคดเชงระบบเพอวเคราะหการทำงานของ สวนตาง
ๆ ในระบบใหเขาใจการทำงานอนซบซอนของระบบใหญ ความสามารถในการวเคราะหและ ประเมน
หลกฐาน ววาทะ คำกลาวอาง และความเชอ ไดอยางมประสทธภาพ การสง เคราะหและ เชอมโยง
ขอมลและชดความคดตาง ๆ เขาดวยกน สามารถตความขอมลและหาขอสรป รจกทบทวน
ประสบการณและกระบวนการเรยนรของตนเอง การแกไขปญหาทไมคนเคยดวยวธการอน
หลากหลาย การตงวางกรอบคำถามทชวยอธบายมมมองทจะนำไปสหนทางแกไขปญหา
2.3 การสอสารและการทำงานรวมกน ความสามารถในการนำเสนอความคดทง ในรปแบบ
ของการพดและการเขยนไดชดเจนและเหมาะกบบรบท สามารถฟงและถอดความหมายได อยาง
ถกตอง ใชการสอสารเพอตอบสนองตอวตถประสงคทหลากหลาย รจกใชสอและเทคโนโลยการ
สอสารไดอยางเหมาะสม สามารถทำงานรวมกบทมทมสมาชกหลากหลายไดอยางมประสทธภาพและ
ดวยความเคารพซงกนและกน เขาใจถงความรบผดชอบในการทำงานรวมกน และใหคณคากบการม
สวนรวมของทกคนในทม
60
3. ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย ความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศ และ
การสอสารไดเปลยนแปลงภมทศนในการเรยนรดวยตนเองตลอดชวต นกเรยนตองเรยนรทกษะใน
การจดการและใชประโยชนจากขอมลมหาศาลใหเกดประโยชนสงสด ปรบตวใหทนกบเครองมอทาง
เทคโนโลยทเปลยนแปลงอยางรวดเรว และสามารถใชเทคโนโลยในการทำงานรวมกบผอนและ
สรางสรรคแนวคดของตนเองในระดบทไมเคยเกดขนมากอน ทกษะดงกลาวประกอบดวย
3.1 ทกษะดานสารสนเทศ ความสามารถในการเขาถงขอมลไดอยางทนทวงทและ ประเมน
ความถกตองของขอมลอยางมวจารณญาณ สามารถประยกตใชขอมลไดอยางสรางสรรคในการ แกไข
ปญหาเฉพาะหนา รจกใชเครองมอและจดการกบการไหลเวยนของขอมลทไหลบาเขามาพรอมกน
จากหลายแหลงไดอยางเปนระบบ เขาใจประเดนทางจรยธรรมและทางกฎหมายทเกยวของกบการ
เขาถงและการใชสารสนเทศ
3.2 ทกษะดานสอ ความเขาใจวาทกรรมทถกผลตสรางขนผานสอ และผลกระทบของสอทม
ตอความเชอและพฤตกรรมของสงคมโดยรวม เขาใจประเดนทางจรยธรรมและทางกฎหมาย ท
เกยวของกบการเขาถงและการใชสอ
3.3 ทกษะดานไอซท การรจกใชเครองมอในการสรางสรรคสอดวยตนเองไดอยาง เหมาะสม
รจกใชเทคโนโลยในฐานะเครองมอในการทำวจย จดการ และสอสารขอมลไดอยางเหมาะสม
4. ทกษะชวตและการทำงาน นอกเหนอจากทกษะในการคดและความรในสาระวชา ตาง ๆ
แลว นกเรยนในโลกศตวรรษท 21 จำเปนตองมทกษะชวตและการทำงานในการรบมอกบความ
ซบซอนของการดำรงชวตและการประกอบอาชพในยคขอมลขาวสาร ดงน
4.1 ความยดหยนและความสามารถในการปรบตว ความสามารถในการปรบตวให เขากบ
หนาทและความรบผดชอบอนหลากหลาย สามารถทำงานภายใตสภาพแวดลอมทอาจ เปลยนแปลง
อยางสมำเสมอ รบมอกบปญหาและอปสรรคทไมคาดคดไดอยางด และจดการกบ ความเหนและ
ความเชอทแตกตางเพอหาทางออกทเหมาะสม โดยเฉพาะภายใตการทำงานทมความ หลากหลายของ
คนทำงานสง
4.2 ความคดรเรมและการชนำตนเอง ความสามารถในการบรหารเวลาและจดการ กบงานได
อยางมประสทธผล รกษาสมดลระหวางเปาหมายระยะสนและระยะยาวไดด รบผดชอบงาน ของ
ตนเองไดโดยไมจำเปนตองมคนคอยควบคม สามารถจดการและตอยอดความรไดดวยตนเอง
วเคราะห และถอดบทเรยนจากประสบการณในอดตเพอใชพฒนาตนเองในอนาคต
61
4.3 ทกษะทางสงคมและการเรยนรขามวฒนธรรม การมปฏสมพนธกบผ อนได อยาง
เหมาะสมและมความเปนมออาชพ สามารถทำงานไดอยางมประสทธภาพกบทมทม พนเพทาง
วฒนธรรมหรอสงคมทหลากหลาย และเปดรบแนวคดและคณคาทแตกตาง
4.4 การเพมผลผลตและความรรบผด ความสามารถในการบรรลเปาหมายทตงไวได แมจะ
เจอกบอปสรรคหรอแรงกดดน รจกวางแผน จดลำดบความสำคญ และจดการกบงานใหลลวงตาม
เปาหมายทตงไว มคณลกษณะของการเปนผทำงานทด อาท ทำงานเปนทมไดด ทำงานหลายอยางได
พรอมกน มความนาเชอถอและตรงตอเวลา เคารพความหลากหลายภายในทมและมความรบผดกบ
ผลงานทออกมา
4.5 ความเปนผนำและความรบผดชอบ ความสามารถในการประยกตใชทกษะใน การแกไข
ปญหาและการสอสารระหวางบคคลเพอใหงานลลวงตามเปาหมาย รจกใชจดแขงของคนอน ในการ
บรรลเปาหมายรวมกน รบผดชอบตอผลประโยชนรวมกนของชมชน
พมพฒน เดชะคปต ไดนำเสนอแนวคดเกยวกบทกษะในศตวรรษท 21 ของเดกไทยไวดงน
ทกษะศตวรรษท 21 ของเดกไทย = E (4R + 7C)
พมพพฒน เดชะคปต ไดศกษาวเคราะหแนวคดเกยวกบทกษะในศตวรรษท 21 ของเดกไทย
ภาพลกษณทสำคญ คอ เดกไทยยคน ตองเปนพลเมองไทย พลเมองอาเซยน และพลโลกทมคณภาพ
• Creative Problem
Solving Skills
• Critical Thinking Skills
• Collaborative Skills
• Communicative Skills
• Computing Skills
• Career and Life Skills
• Cross-Cultural Skills
•
Ethical Personal
(ผมคณธรรม จรยธรรม)
Read
Write
Arithmetic
(R) Reasoning
1. Literacy
2. Numeracy
62
และตอง มทกษะสำคญทจะสามารถดำรงชวตอยในโลกยคปจจบนอยางมความสข ดวยความม
คณธรรมและจรยธรรม เปน Ethical Person ดวยทกษะ 2 กลม ตอไปนทมความสมพนธกน
1. กลม 4R: เมอมการจดกลมยอย จะแบงเปน 3 ทกษะหลกทควรเนน คอ
1.1 Literacy (การรหนงสอ) คอ ความสามารถอานอยาง เขาใจ (Read) และเขยนอยางม
คณภาพ (Write) การเขยนรายงานวชาการ รายงานโครงงาน บทความ ตลอดจนการนำเสนอดวย
วาจา
1.2 Numeracy (การรเรองจำนวน) คอ ทกษะการใชตวเลข ความนาจะเปน สถต ทกษะการ
ชง ตวง วด รวมทงการวเคราะหเชง ปรมาณ
1.3 Reasoning (การใชเหตผล) คอ ความสามารถในการ อปนย นรนย การใหคำตอบแบบ
คาดคะเน การอปมาอปมย และ การใชเหตผลเชงจรยธรรม อนเปนปจจยของการทำงาน การดำเนน
ชวต และการอยอยางพอเพยง
2. กลม TC คอ ทกษะหลก ดงน
2.1 Creative Problem-Solving Skills (ท กษะ การแกปญ หาอย างสรางสรรค ) ค อ
ความสามารถของบคคลผมปญญา ในการคนควา การแกปญหาและผลตงานเชงสรางสรรค สราง
สงประดษฐ ทางวทยาศาสตร สรางผลผลตทมความสำคญตอการดำเนนชวต
2.2 Critical Thinking Skills (ทกษะการคดอยางม วจารณญาณ) คอ ความสามารถอยาง
ชำนาญในการคดทจะทำหรอไมทา เชอหรอไมเชอในเหตการณของกจกรรมชวตประจำวน และชวต
การทำงาน
2.3 Collaborative Skills (ทกษะการทำงานอยางรวมพลง) คอ ความสามารถอยาง
เชยวชาญในการทำงานเปนกลมเปนทม แบบรวมมอ รวมใจ แบบรวมพลงทำใหงานสำเรจ และผทม
ความสข เปนกระบวนการ ทำใหเสรมสรางความเปนผนำ การรจกบทบาทผนำ บทบาทสมาชกและ
กระบวนการกลม
2.4 Communicative Skills (ทกษะการสอสาร) คอ ทกษะการรหนงสอ หมายความถง
ความสามารถในการอาน ฟง เขยน พด คอ อานอยางเขาใจ ฟงอยางเขาใจ เขยนอยางมคณภาพ พด
อยางสอสารไดตรง และงายตอความเขาใจ
2.5 Computing Skills (ทกษะการใชคอมพวเตอร) คอ ความสามารถอยางเชยวชาญในการ
ใชคอมพวเตอรเปนเครองมอ ในการคนหาความร ตลอดจนใชเพอการออกแบบและผลตเชงนวตกรรม
63
2.6 Career and Life Skills (ทกษะอาชพและทกษะ การใชชวต) คอ ความสามารถ
เชยวชาญในอาชพทตนสนใจและถนด ซงมฐานมาจากการเรยนในระดบพนฐานมากอน การมอาชพ
ทำใหชวตม ความสข จงนำไปสความเชยวชาญในการใชชวตอยางมคณภาพ
2.7 Cross-Cultural Skills (ทกษะการใชชวตในวฒนธรรม ขามชาต) คอ ความสามารถ
อยางชำนาญในการใชชวตอยางเปนสข ทจะอยรวมกน รเรา รเขา ในวถชวต การเมอง เศรษฐกจ และ
สงคม รวมทงประเพณ และวฒนธรรมของตางชาต ทงประชาคมอาเซยนและ ประชาคมโลก โดยสรป
คอ ทกษะทงในระดบทองถน (Local) ชาต (Nation) อาเซยน (ASEAN) และระดบโลก (Global) 93
ไพฑรย สนลารตน ไดเสนอ ทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ไว 7 ประการ ดงน
1. ทกษะทางดานเทคโนโลย (Computing and ICT Literacy) เบนทก เกยวกบเทคโนโลย
สมยใหมซงผเรยนจะตองเรยนร และสามารถใชไดอยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะ ทกษะเกยวกบ
ขอมลขาวสารทมการพฒนาอยางรวดเรว
2. ความสนใจใครรและมจนตนาการ (Curiosity and Imagination) ในโลกแหง ศตวรรษท
21 ความร และแหลงความรมมากมายมหาศาล ผเรยนในอนาคตจะตองใฝร สนใจใครรสง ใหมๆ
ตลอดเวลา และมจนตนาการตอไปขางหนาจากความรทไดรบมา ความสามารถในการเรยนรดวย
ตนเองจงเปนทกษะทจำเปน (Self-Study) สำหรบผเรยนในยคศตวรรษท 21
3. การคดวจารณญาณและการแกปญหา (Critical Thinking and Problem Solving) เมอ
ผเรยนสนใจใครรและมทกษะในการหาความรผานเทคโนโลยไดแลว ทกษะทสำคญและ จำเปนคอ
การวเคราะห สงเคราะหสงทไดศกษามาวาอะไรด ไมด เหมาะสม ไมเหมาะสม อะไรเปน ความจรง
อะไรเปนความเขาใจ ซงผเรยนในศตวรรษท 21 จะตองใหความสำคญมากควบคไปกบทกษะ ในการ
แกปญหาทมเหตผลและชาญฉลาดพอ
4. ความคดสรางสรรคและพฒนานวตกรรม (Creating and Innovation) ทกษะ การคด
อะไรใหมๆ เปนสงจำเปนในศตวรรษท 21 เพราะการเปลยนแปลงเกดขนในทกดานและ ทกรปแบบ
การแกปญหายงตองใชความคดใหมๆ อยางมาก ซงจะตามมาดวยนวตกรรม (Innovation) ทเกดจาก
ความคดใหมๆ นน นวตกรรมถอเปนผลผลตทางความคดสรางสรรคของผเรยน
93พมพฒน เดชะคปต, การจดการเรยนรในศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ: โรงพมพแหง
จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2557), 1-3.
64
5. ทกษะในการสอสารและรวมมอกน (Communication and Collaboration) ยคของ
ศตวรรษท 21 เปนยคของความรวมมอ ยคของเครอขายทคนจะตดตอถงกนผานเทคโนโลยและ การ
สอสารในรปแบบใหมๆ ความสามารถทางดานนจงมความจำเปนอยางยงเชนเดยวกบทกษะอน ๆ
6. การคดในเชงธรกจและทกษะประกอบการ (Corporate and Entrepreneurial Spirit)
การพฒนาทกษะนจะทำใหผเรยนมความพรอมในการทำงานทางดานเศรษฐกจและการคา ซง จะเปน
ลกษณะของโลกในยคศตวรรษท 21
7. ทกษะการเรยนรขามวฒนธรรมและการสนใจตอโลก (Cross-Cultural & Global) เปน
ทกษะทสะทอนเครอขายของโลกยคใหมทมากบแนวคดโลกาภวตน ทคนในสงคมโลกจะตองรจกคน
อน ๆ โดยเฉพาะในโลกอนทไมใชโลกของตนเอง การรจกโลกและวฒนธรรมอนมทงเปาหมายเพอการ
อยรวมกน และเปาหมายในเชงเศรษฐกจดวยพรอมกนไป94
การจดการศกษาในศตวรรษท 21
การเปลยนแปลงของกระแสสงคมโลกทงดานเศรษฐกจและสงคมเกดขนอยางมากมาย และ
รวดเรว การทมนษยจะสามารถอยในโลกไดอยางมความสขจำเปนตองปรบเปลยน แนวคด เกาๆ ของ
ตนทมอยและสรางแนวคดใหม ๆ เพอจะไดสามารถปรบตวใหสอดคลอง กบกระแสการเปลยนแปลง
ไดอยางกลมกลน การศกษาในฐานะเปนเครองมอสำคญในการ พฒนาทรพยากรมนษยใหสามารถ
ดำรงชวตอยในโลกแหงการเปลยนแปลงไดอยางมความสข จงจำเปนอยางยงตองปรบกระบวนทศน
ใหม ๆ ในการจดการศกษาใหสอดคลองกบกระแส การเปลยนแปลงของบรบทโลก
โลกในยคปจจบนความรใหมเกดขนตลอดเวลา สงผลใหความรเดมลาสมยอยางรวดเรวใน
โลกยคไรพรมแดน ดงนนมนษยจำเปนตองเรยนรใหไดเรวและมากในเวลาอนสน แลวปรบแนวคดใหม
เชอมโยงกบแนวคดตาง ๆ เพอนำมาเปนประโยชนตอการดำเนนชวต คอ การสรางกระบวนทศนใหม
ทรลลง และฟาเดล (Trilling and Fadel) ไดนำเสนอการเปรยบเทยบการจดการเรยนการ
สอนแบบเดม และในศตวรรษท 21 ดงตารางตอไปน95
94ไพฑรย สนลารตน, ทกษะศตวรรษท 21: ตองกาวใหพนกบดกตะวนตก, เอกสาร
ประกอบการประชมครเสวนา เรอง “ปฏรปครสอนาคตประเทศไทย” (กรงเทพฯ: สำนกงาน
เลขาธการครสภา, 2557), 2-3.
95Bernie Trilling and Charles Fadel, 21st Century Skills (America: John Wiley
and Son, 2009), 38.
65
ตารางท 4 การจดการเรยนการสอนแบบเดมและในศตวรรษท 21
การจดการเรยนการสอนแบบเดม การจดการเรยนการสอนในศตวรรษท 21
1. ครเปนศนยกลาง 1. ผเรยนเปนศนยกลาง
2. การสอนโดยตรง 2. เนนการแลกเปลยนเรยนร
3. เนนความร 3. เนนทกษะ
4. เนนเนอหาสาระ 4. เนนกระบวนการ
5. เนนทกษะพนฐาน 5. เนนทกษะการประยกต
6. เนนทฤษฎ 6. เนนการฝกปฏบต
7. เนนความจรงและศาสตร 7. เนนคำถามและปญหา
8. เนนหลกสตร 8. เนนโครงงาน
9. มการกำหนดระยะเวลา 9. เรยนไดตามสะดวก
10. หลกสตรเดยวสำหรบทกคน 10. เนนรายบคคล
11. เนนการแขงขน 11. เนนความรวมมอ
12. เปนการเรยนการสอนในหองเรยน 12. เนนการเรยนรในชมชน
13. เปนการใชตำรา 13. เปนการใช web
14. เปนการประเมนผลสมฤทธ 14. เนนการประเมนพฒนาการ
15. เรยนรเพอการศกษาเลาเรยน 15. เรยนรเพอชวต
ทมา : Bernie Trilling and Charles Fadel, 21st century skills (America: John Wiley
and son, 2009), 38.
เบอรร และคณะ (Berry and other) ไดศกษาการเรยนการสอนของสหรฐอเมรกาในป
2030 พบวา สภาพสงคมจะเปลยนแปลงไปจากเดม เศรษฐกจจะเปนเศรษฐกจระดบโลกาภวตน หรอ
ธรกจขามชาต อาชพครจะเปนอาชพทตองฝกฝนเขาสการทำธรกจการศกษา และจะเปลยนรป
66
แบบอยางมาก เนองจากตองเตรยมนกเรยนใหสอดคลองกบเศรษฐกจโลกาภวตน และวถชวตแบบ
ประชาธปไตยในอนาคต96
คณะกรรมาธการนานาชาตวาดวยการศกษาในศตวรรษท 21 ไดทำรายงานเสนอตอองคการ
ยเนสโก เรอง Learning : The Treasure Within หรอในชอภาษาไทย การเรยนร: ขมทรพยในตน
ซงในรายงานเรองนไดนำเสนอสเสาหลกในการจดการศกษาในศตวรรษท 21 ดงน
1. การเรยนรทจะอยรวมกนเปนการเรยนรเพอเขาใจเพอนมนษย เพอไมใหเกดความ ขดแยง
หรอขจดความขดแยงดวยสนตวธ
2. การเรยนเพอร ดวยการเปลยนแปลงความรใหมๆ มอยางรวดเรว จงจำเปนตอง มความร
พนฐานอยางกวางพรอมทจะศกษาเชงลกในเรองทสนใจ ความรพนฐานกวางๆ จะนำไปสการศกษา
ตลอดชวต โดยชวยวางรากฐานทมนคงสำหรบใหคนสนใจแสวงหาความรอยตลอดเวลา
3. การเรยนรเพอปฏบตไดจรง เปนการเรยนรทผเรยนสามารถดำรงชพอยไดใน สถานการณ
ตาง ๆ ซงสวนใหญมกไมไดคาดเดาไวลวงหนา และใหสามารถทำงานเปนกลมรวมกบผอนได ผเรยน
ควรมโอกาสไดทดลองปฏบตและพฒนาความสามารถของตนขณะกำลง เรยนในสายงานอาชพของตน
และงานทางสงคมอยางจรงจง
4. การเรยนรเพอชวต การเรยนรทจะรสกรบผดชอบตอการทจะบรรลเปาหมายรวมกบผอน
ในขณะเดยวกนตองมความเปนอสระและรจกตดสนใจ การศกษาจะตองกระตนและ ปลกเรา
ความสามารถพเศษของคนใหปรากฏออกมา เชน ความสามารถในการจำ การคดใช เหตผล การม
จนตนาการ ความมสนทรยภาพ ความสามารถในการสอสารกบผอน ซงเนนยำวา มนษยจะตองรจก
ตนเองมากขน97
วชรา เลาเรยนด ไดอธบายหลกสำคญในการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ไววา หลกยด
เพอพฒนาการเรยนร ทกษะการคด และการสรางสรรค นกเรยนตองมสวนรวมในการเรยนอยาง
กระตอรอรน (Active Learning) ในการพฒนาความเขาใจ สาระความรสำคญ แนวคดสำคญและการ
ประยกตใชทกษะแหงศตวรรษท 21 อยางมคณภาพ ครในศตวรรษท 21 จงจำเปนตองมกลยทธใน
96Barnett Berry, Teaching 2030: What we must do for our students and
our public school (New York: Teacher College Press,, 2011).
97จนตนา สจจานนท, การศกษาและการพฒนาชมชนในศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ:
สำนกพมพโอเดยนสโตร, 2556), 145-146.
67
การตอบโต ตอบสนอง (Response) มสวนรวม (Collaborate) เพอชแนะสนบสนน (Facilitate) ให
ผเรยนเกดการเขาใจเชงลก (Deep Understanding) ในสาระความรตาง ๆ จนรจกพฒนาและ
ประยกตใชทกษะสำคญแหงศตวรรษท 21 ไดอยางสรางสรรคดงตวอยาง กลยทธตอไปน
1. การเรยนรจากปญหา (Problem Based Learning)
2. การทดลองทางวทยาศาสตร (Scientific Inquiry)
3. การสมมนาแบบโสเครตส (Socratic Strategy) ซงเปนการตงคำถามใหคดหาคำตอบ
(Questions and Answers)
4. โครงการและการสอสารการทำงานเปนทม (Project Team)
5. กลยทธในการแกปญหาอยางสรางสรรค (Creative Problem Solving: CPS)
6. เครองมอการเรยนรเชงพฒนาการทชวยใหนกเรยนรจกเชอมโยง เชน การใชเสน ลกศร
กราฟก การใชแผนภาพ แผนผงตาง ๆ เปนตน
7. การใชสมดจดปฏสมพนธ (Interactive Note Book)
8. การถามคำถามสำคญ โดยถามอยางตอเนอง คำตอบใหคด เพอใหเวลาตอบทเพยงพอ
(Wait Time)
9. การมอบหมายงานทตองใชความคด ทาทาย ปญหา โดยการใหเชอมโยงขอมล ตาง ๆ
แนวคดตาง ๆ เขาดวยกน ใหสรปสงทเรยนร เขยนบทวเคราะหทนาเชอถอมตรรกะ
10. การใหสนบสนนความคดของตนเองดวยขอโตแยงทมเหตผลเพยงพอ
11. จดกจกรรมภาระงานทนกเรยนไดถายโอนส งท ร ไปสสถานการณ ใหม (Extend
Knowledge and Skills)
12. บรรยากาศในการเรยนตองการใหนกเรยนกลาลองสงใหม ๆ ทางปญญา สราง
ความหมายกบการเรยนร ใหถอวาความผดพลาดเปนโอกาสในการเรยนรมากกวา
13. สนบสนนใหนกเรยนตงคำถาม แสดงความเหน ถกเถยงกบเรองหลกการตามความเขาใจ
แลกเปลยน ความเหนกบความเขาใจ และสอดคลองแหงความคด ความเหนของตนอยางตอเนอง ท
สำคญตองเปนแบบอยางในการปฏบต98
98วชรา เลาเรยนด และคณะ, กลยทธการจดการเรยนรเชงรก เพอพฒนาการคดและ
ยกระดบคณภาพการศกษาสำหรบศตวรรษท 21, พมพครงท 12. (นครปฐม: บรษท เพชรเกษม
พรนตง กรป จำกด, 2560), 24.
68
การออกแบบการเรยนรในศตวรรษท 21
วจารณ พานช ไดนำเสนอแนวทางในการออกแบบการเรยนรทกษะในศตวรรษท 21 ดงน
1. การออกแบบการจดการเรยนรในภาพรวม ครควรใชแนวทางของการสอนนอย เรยน มาก
(Teach less Learn more) การเรยนรแบบนำตนเอง (Self-Directed
learning) การใช โครงงาน (Project based learning) การเรยนแบบรวมมอ (Cooperative
learning) การเรยนร แบบทม (Team learning) การไมตดยดกบ เน อหา (Beyond subject
matter) เปนตน
2. การออกแบบการจดการเรยนรเฉพาะทกษะในศตวรรษท 21
2.1) การออกแบบการเรยนรทกษะการคดอยางมวจารณญาณและการแกปญหา ควรม
เปาหมายและวธการดงตอไปน
เปาหมาย : นกเรยนสามารถใชเหตผล โดยฝกคดไดอยางเปนเหตเปนผล หลากหลายแบบ
ไดแก คดเปนอปนย (inductive) คดแบบอนมาน (deductive) เปนตน
เปาหมาย : นกเรยนสามารถใชการคดกระบวนการระบบ (Systems thinking) โดยฝก
วเคราะหวาปจจยยอยมปฏสมพนธกนอยางไร จนเกดผลในภาพรวม
เปาหมาย : นกเรยนสามารใชวจารณญาณและการตดสนใจ โดยฝกวเคราะห และประเมน
ขอมลหลกฐาน การโตแยง การกลาวอางและความเชอ วเคราะหเปรยบเทยบและ ประเมนความเหน
หลกๆ สงเคราะหและเชอมโยงระหวางสารสนเทศกบขอโตแยง แปลความหมาย ของสารสารสนเทศ
และปรบปรงบนฐานของการวเคราะห ตความและทบทวนอยางจรงจง (critical reflection) ในดาน
การเรยนรและกระบวนการ
เปาหมาย : นกเรยนสามารถแกปญหาได โดยฝกแกปญหาทไมคนเคยหลาย หลายแบบ ทง
โดยแนวทางทยอมรบกนทวไปและแนวทางทแหวกแนว ตงคำถามสำคญทชวยทำความกระจางใหแก
มมมองตาง ๆ เพอนำไปสทางออกทดกวา การเรยนทกษะเหลานทำโดย PBL (Project - Based
Learning) ตองเรยนเปนทม ไมใชการเรยนจากครสอนในชนเรยน
2.2) การออกแบบการเรยนรทกษะการสอสารและความรวมมอ
โลกในศตวรรษท 21 ตองการทกษะของการสอสารและความรวมมอทกวางขวาง และลกซง
กวาสมยกอน เปนผลมาจากเทคโนโลยดจตอลและเทคโนโลยการสอสาร การออกแบบการ เรยนร
ทกษะการสอสารและความรวมมอ ควรมเปาหมายและวธการดงตอไปน
69
เปาหมาย : มทกษะในการสอสารอยางชดเจน โดยเรยบเรยงความคดและ มมมอง (Idea) ได
เปนอยางด สอสารออกมาเขาใจงายและงดงามและมความสามารถสอสารไดหลาย แบบ ทงทางวาจา
ขอเขยน และภาษาทไมใชภาษาพดและเขยน (เชน ทาทาง สหนา) ฟงอยางม ประสทธผล เกดจาก
การสอสารจากการตงใจฟงใหเหน ความหมาย ทงทางดานความร คณคา ทศนคตและความตงใจ ใช
การสอสารเพอบรรลเปาหมายหลายดาน เชน แจงใหทราบ บอกใหทำจงใจและชกชวน สอสารอยาง
ไดผลในสภาพแวดลอมทหลากหลาย รวมทงในสภาพทสอสารกนดวย หลายภาษา
เปาหมาย : มทกษะในการรวมมอกบผอน โดยแสดงความสามารถในการทำงานอยางไดผล
และแสดงความเคารพให เกยรตทมงานทมค วามหลากหลาย แสดงความยดหยนและชวย
ประนประนอมเพอบรรลเปาหมายรวมกน แสดงความรบผดชอบรวมกนในงานทตองทำรวมกนเปน
ทมและเหตคณคาของบทบาทของผรวมทมคนอน ๆ
2.3) การออกแบบการเรยนรทกษะดานความสรางสรรคและนวตกรรมทมอยแลวในความ
เปนมนษย แตการเรยนรและการฝกฝนทดจะชวยใหแหลมคม ฉบไวและอดทน คนทมทกษะน สงจะ
ไดงานทดกวา ชวตกาวหนากวา และจะทำประโยชนใหแกสงคมโลกไดดกวา โรงเรยนสามาร ฝกฝน
ความสรางสรรคใหเดกไดดวยการสรางบรรยากาศทสงเสรมการตงคำถาม มความอดทนและ เปด
กวางตอมมมองแปลกๆ มความไวเนอเชอใจระกวางกน และเรยนรจากความผดพลาดหรอความ
ลมเหลว วธหนงของการฝกความสรางสรรคคอ การจดแขงขนโครงการออกแบบ การออกแบบการ
เรยนรทกษะการสรางสรรคและนวตกรรม ควรมเปาหมายและวธการดงตอไปน
เปาหมาย : มทกษะการคดอยางสรางสรรค ใชเทคนคสรางมมมองหลากหลาย เทคนค เชน
การระดมความคด (brainstorming) สรางมมมองแปลกใหม ทงทเปนการปรบปรง เลกนอยจาก
ของเดมหรอเปนหลกการทแหวกแนวโดยสนเชง ชกชวนกนทำความเขาใจปรบปรง วเคราะหและ
ประเมนมมมองของตนเอง เพอพฒนาความเขาใจเกยวกบการคดอยางสรางสรรค
เปาหมาย : มทกษะในการทำงานรวมกบผอนอยางสรางสรรค พฒนา ลงมอ ปฏบตและ
สอสารมมมองใหมกบผอนอยเสมอ เปดใจรบและตอบสนองตอมมมองใหมๆ หาทางได ขอคดเหนจาก
กลม รวมทงการประเมนผลงานจากกลม เพอนำไปปรบปรง ทำงานดวยแนวคดและวธการใหมๆ และ
เขาใจขอจำกดของโลกในการยอมรบมมมองใหมๆ มองความลมเหลวเปนโอกาส เรยนร เขาใจวา
ความคดสรางสรรคและนวตกรรมเปนเรองระยะยาว เขาใจ วฏจกรของความสำเรจเลก ๆ และความ
ผดพลาดทเกดขนบอย ๆ วาจะนำไปสการสรางสรรคและนวตกรรม
70
เปาหมาย : ประยกตสนวตกรรม โดยลงมอปฏบตตามความคดสรางสรรคเพอ นำไปส
ผลสำเรจทเปนรปธรรม
ทกษะดานความสรางสรรคและนวตกรรมเปนหวใจสำหรบทกษะเพอการ ดำรงชวตใน
ศตวรรษท 21 แตทกษะนยงตองมทกษะอนมาประกอบและสงเสรมอก 3 ดาน ไดแก ดานสารสนเทศ
(information) ดานสอ (media) และดานดจตอล (digital Literacy) ดงน
1. ทกษะดานสารสนเทศ (Information Literacy) เปนทกษะในการเขาถง (access) อยาง
รวดเรวและรแหลง ทกษะในการประเมนความนา เชอถอ และทกษะในการใช สารสนเทศอยาง
สรางสรรค ดงนนครตองออกแบบการเรยนรโดยมเปาหมายดงน 1) เขาถงและ ประเมนสารสนเทศ
อยางมประสทธภาพ (ใชเวลานอย) และมประสทธผล (เขาถงแหลงขอมลทถกตอง เหมาะสม)
ประเมนสารสนเทศอยางลกซงครบถวนรอบดานและอยางรเทาทน 2) ใชสารสนเทศได อยางแมนยำ
และสรางสรรค ตอกรณหรอปญหาทเผชญ และจดการเชอมตอสารสนเทศ (Information flow) จาก
แหลงทหลากหลายได เขาถงและใชสารสนเทศอยางถกตองตามจรยธรรมและกฎหมาย
2. ทกษะดานสอ (Media Literacy Skills) เปนทกษะสองทาง คอ ดานรบสารสอ และดาน
สอสารออกไปยงผอนหรอสาธารณะหรอโลกกวาง ทกษะดานสอประกอบดวย ความสามารถ ในการ
เขาถง วเคราะห ประเมน และสรางสาร (message) ดงนนครตองออกแบบการเรยนรโดยม
เปาหมาย ดงน 1) วเคราะหสอได โดยเขาใจวตถประสงควาทำไมจงมการสรางสอนนและสราง
อยางไร ตรวจสอบวาแตละคนตความสอแตกตางกนอยางไร สอนน นอกจากสอความจรงแลว ยงเพม
คณคาหรอความเหนเขาไปอยางไร และสอนนสามารถมอทธพลตอความเชอและพฤตกรรมอยางไร
ทำความเขาใจประเดนเชงจรยธรรมและกฎหมายทเกยวของกบการเขาถงสอและการสอสาร 2) สราง
ผลตภณฑสอได โดยมความสามารถใชเครองมอทเหมาะสมดำเนนการสรางสอทเหมาะสมกบ การ
นำเสนอในหลากหลายวตถประสงค มความเขาใจ และสามารถนำเสนอในสภาพแวดลอมท แตกตาง
หลากหลายและตางวฒนธรรม
3. ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT Literacy) แมวาเดกใน ยคนเกงกวา
ครและพอแมในการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร แตเดกยงตองการคำแนะนำ จากครและ
พอแมในการใชเครองมอนใหเกดประโยชนตอการเรยนรและสรางสรรค และไมใชในทางท ทำราน
ตนเองหรอทำลายอนาคตของตนเอง จดทสำคญคอ ทงสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย สารสนเทศ
และการสอสาร เปลยนแปลงอยางรวดเรว จงตองมกลไกชวยเหลอครอยางเปนระบบและ ครตอง
หมนเรยนร และใชในการออกแบบการเรยนรโดยมเปาหมาย ดงน 1) สามารถประยกตใชเทคโนโลย
71
อยางมประสทธผล โดยใชเทคโนโลยเพอการวจย จดระบบ ประเมนและสอสารสารสนเทศ ใช
เครองมอสอสาร เชอมโยงเครอขาย และ Social network อยางถกตองเหมาะสมเพอเขาถง
(access) จดการ (manage) ผสมผสาน (integrate) ประเมน (evaluate) และสรางสรรค (Create)
สารสนเทศเพอทำหนาทในเศรษฐกจฐานความร ปฏบตตามคณธรรมและกฎหมายทเกยวของกบการ
เขาถงและใชเทคโนโลยสารสนเทศ99
บทบาทและคณลกษณะของครในศตวรรษท 21
วจารณ พานช กลาวถง บทบาทของครในศตวรรษท 21 วาการเรยนรสมยใหมตองปรบจาก
เดม เดมจะเนนการเรยนความรจากชดความรทชดเจนพสจนไดเปนหลก แตการเรยนในศตวรรษท 21
ไมใช การเรยนรจะตองเลยจากความรชดนนไปสอกชดหนง กลาวคอ ความรทไมชดเจน อาจจะไม
คอยแมนยำและมความคลมเครอเยอะ ตองไปตรงนนใหได การศกษาตองกาวจากสงทเรยกวาทฤษฎ
ไปสการปฏบต ความรทอยในการปฏบตนนเปนความรทไดชดเจนแตปฏบตได ทำแลวไดผลหรอบางท
ไมไดผล แตเกดการเรยนร เพราะฉะนนการเรยนรสมยใหมตองไมใชแคเพอใหไดความรแตตองได
ทกษะทเปน 21st Century Skills มเปาหมายทเดก ใหเดกเกดแรงบนดาลใจทจะเรยนร ทจะสราง
เนอสรางตวทจะทำคณประโยชน ทกษะแหงศตวรรษท 21 ทเนนยำ คอทกษะแรงบนดาลใจ ทกษะ
การเรยนร (Learning Skills) และคณสมบตความเปนมนษย
การเรยนรสมยใหมตองเรยนใหได Transformative Learning แปลวาตองเรยนใหได
องคประกอบสวนทเปนผนำการเปลยนแปลง มทกษะผนำ ภาวะผนำ และหมายถงวาเปนผทจะเขา
ไปรวมกนสรางการเปลยนแปลง โดยตองเปลยนตวเองกอน เพราะโลกสมยใหมทกอยางเปลยน
ตลอดเวลา นคอหวใจของทกษะการเรยนรและการสรางนวตกรรม สวนทกษะดานสารสนเทศ สอ
และเทคโนโลย จากปจจบนจะเหนวา ICT สำคญ สอในปจจบนทดมเยอะ ทหลอกลวงกเยอะ กงดกง
ชวกมเยอะ เดกตองทกษะความเขาใจขอจำกดของสอได
การเรยนรเปนผลของการกระทำ คอ การลงมอทำและการคดของผทจะเรยนเทานน คร
ชวยไดแตเพยงชวยทำใหเขาทำและกคอเพอทจะเรยน ครไมสามารถทำใหเขาเรยนได หากจะใหได
เรยนรจรง ผเรยนตองเปนผลงมอทำและคด โดยการเรยนรเกดจากภายใน
99วจารณ พานช, "วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21," เขาถงเมอ 8 มนาคม,
2562, เขาถงไดจาก http://www.gotoknow.org/blog/thaikm/434192
72
The Learning Pyramid แสดงใหเหนวาการเรยนรแบบ Passive คอ ฟง Lecture หรอ
สอนแบบพด อตราการเรยนร (Retention Rate) คอ 5% ในทางตรงขาม การสอนคนอนหรอลงมอ
ทำ เอาความรมาใชหรอลงมอทนท อตราการเรยนรคอ 90% การเรยนโดยวธเสพหอรบถายทอด
ความร ไดผลนอย เกดการเรยนรนอย การเรยนรแบบสรางความรดวยตนเองผานการลงมอทำและตด
จะทำให เกดการเรยนรอย าแทจร ง หรอเรยกวา Active Learning หรอ Constructionism
เพราะฉะนน ถาตองการใหลกศษยเรยนรอยางแทจรง ตองใหเขาลงมอทำและไตรตรอง100
ภาพท 3 The Learning Pyramid
ประสาท เนองเฉลม ไดสรปบทบาทของผสอน ดงน
ผสอน คอ ผทออกแบบการเรยนรอยางเหมาะสม เพราะผสอนคอหนงสอเรยนเลมใหญทได
บรรจ ความรและทกษะตาง ๆ ไวอยางมหาศาล
ผสอน คอ ผตงคำถามและเราความสนใจในการเรยน
ผสอน คอ ผสรางแรงบนดาลใจทางการเรยนรเปนตวแบบ (Role Model) ทผเรยนสามารถ
ยด เปนแบบอยางในการดำรงชวตและอยรวมกบสงคมไดอยางปกตสข
ผสอน คอ ผทชแนะกระบวนการเรยนรแหลงเรยนรและวธการเรยนรทเหมาะสม
ผสอน คอ ผทอำนวยความสะดวกในการเรยน เพราะผสอนตองทำหนาทในการใหเครองมอ
เพอ สรางความรสำหรบผเรยน
ผสอน คอ ผทจดสถานการณการเรยนรทสอดคลองกบกระบวนทศนการเรยนรในศตวรรษท 21
100วจารณ พานช, การสรางการเรยนรสศตวรรษท 21, 27-28.
73
ผสอน คอ ผผลต จดหา คดสรร สอและแหลงการเรยนรทกระตนใหผเรยนไดเกดการปรบ
และ ขยายโครงสรางทางปญญา
ผสอน คอ ผทประเมนการเรยนรของผเรยน โดยสรางเครองมอประเมนการเรยนรและ
สะทอนผล เพอการพฒนามากกวาการตดสน
ผสอนนอกจากจะตองออกแบบการเรยนการสอน จดกจกรรมการเรยนการสอน และ
ประเมน การเรยนร ยงตองทำความเขาใจเรองหลกสตรและมาตรฐานการเรยนร ซงถอวาเปนเรอง
สำคญใน ศตวรรษนเนองจากความรไดรบการผลตอยางมากมายและรวดเรว แตจำนวนระยะเวลาท
กำหนดใน หลกสตรนนมจำกด การวเคราะหหลกสตรและมาตรฐานการเรยนรจงเปนทกษะทจำเปน
สำหรบผสอน ไมนอยกวาทผเรยนตองเรยนผานกจกรรมตาง ๆ อยางสรางสรรค รจกพฒนานวตกรรม
ทางการเรยน การสอน และจดสภาพแวดลอมทสรางแรงบนดาลใหผเรยนเรยนรตลอดชวต และ
ประการสำคญกคอ ผสอนตองมความเขาใจในวชาชพคร และปฏบตตนตามทจรรยาบรรณวชาชพ
กำหนด101
ซซาน (Susan) ไดนำเสนอหลกการ 7 ขอ เพอการจดการเรยนรอยางชาญฉลาด
1. ครตองพงเอาใจใสความรเดมหรอพนความรเดมของนกเรยน
บทบาทสำคญของความรเดมในการวางรากฐานเพอการเรยนรใหม ถาความรเดมของ
นกเรยนมชองโหวและบกพรอง ความรนนกอาจไมเพยงพอทจะสนบสนนความรใหม นอกจากนหาก
นกเรยนนำความรเดมไปใชในบรบททไมถกตอง กอาจทำใหนกเรยนมสมมตฐานผดพลาดหรอใชแนว
เทยบทไมเหมาะสม ยงไปกวานนความรเดมทไมถกตอง ซงบางเรองอาจจะแกไขไดยากยงอยางนา
ประหลาดใจ กยงอาจทำใหนกเรยนมความเขาใจไขวเขวและสงผลกระทบตอขอมลใหมทนกเรยน
ไดรบ ดงนนภาระสำคญของครคอการประเมนเรองทนกเรยนร ประเมนวานกเรยนรอะไร และเชอ
เพอจะไดเสรมสรางความรใหมขนบนความรเดมทถกตองและเกยวของ ถมชองโหวและขอบกพรอง
ตาง ๆ ทมอย ชวยใหนกเรยนตระหนกเมอนกเรยนกำลงประยกตใชความรเดมอยางไมเหมาะสม
ชวยใหนกเรยนทบทวนแกไขความรท ไมถกตองและสรางตวแบบในใจทแมนยำและมประสทธภาพ
มากขน
101ประสาท เนองเฉลม, การเรยนวทยาศาสตรในศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ: บรษท แอค
ทฟพรนท จำกด, 2558).
74
2. การจดระเบยบความรมผลตอการเรยนร
ไมใชเพยงความรทเรามทสงอทธพลตอการเรยนรและสมรรถนะวธทเราจดระเบยบความร
กสงอทธพลเชนเดยวกนการจดระเบยบความรทมความเชอมโยงกนอยางหนาแนนทงยงอาศยลกษณะ
ทลกและมความหมายเปนฐานในการจดระเบยบความรมกจะสามารถสนบสนนการเรยนรและ
สมรรถนะไดอยางมประสทธผลลกษณะสำคญอกประการหนงของการจดระเบยบความรทม
ประสทธผลคอการจดระเบยบความรนนตองเหมาะสมกบภารกจตรงหนาดวยเหตนการจดระเบยบ
ความรทมความเชอมโยงหนาแนนและมความหมายจงมประโยชนมากผเชยวชาญมกใชประโยชนจาก
ลกษณะดงกลาวของการจดระเบยบความรของตนแตนกเรยนโดยเฉพาะอยางยงพวกทเพงเรมเรยน
วชานนนนมกจะมการจดระเบยบความรทเชอมโยงกนนอยและอาศยลกษณะทผวเผนเปนฐานในการ
จดระเบยบความรนกเรยนเหลานยอมไดประโยชนจากการชแนะของผสอน ซงชวยใหพวกเขาเหน
ความสมพนธสำคญ ๆ และชวยใหสามารถเชอมโยงความรตาง ๆ ทกำลงเรยนเขาดวยกนไดมากขน
และดวยเหตนจงนำไปสการจดระเบยบความรทมความยดหยนและมประสทธผลยงขน
3. ครตองพงเอาใจใสแรงจงใจตอการเรยนและรจกสรางแรงจงใจแฝง หรอการแทรก
แรงจงใจไวในกระบวนการสอน (แบบไมสอน)
ตวแปรบางตวทสงผลตอแรงจงใจของนกเรยนเราอาศยแนวคดเรองเปาหมายตาง ๆ มา
เปนกรอบและโตแยงวานกเรยนมกจะมเปาหมายหลากหลายซงอาจไมสอดคลองกบเปาหมายของ
ผสอนเราไดอธบายตวแบบของแรงจงใจไวแบบหนงในตวแบบนแรงจงใจของนกเรยนไดรบอทธพล
จากคณคาเชงอตวสยทพวกเขามใหกบเปาหมายและความคาดหวงของพวกเขาทมตอความสำเรจเรา
ไดอธบายวาคณคาเชงอตวสยความคาดหมายในความสามารถและความเชอเกยวกบธรรมชาตท
เกอหนนของสภาพแวดลอมตางมปฏสมพนธกนเพอสงผลตอพฤตกรรมของนกเรยนเราหวงวาเมอ
ผสอนเขาใจวาตวแปรเหลานมอทธพลตอแรงจงใจอยางไร และมยทธศาสตรทนำไปใชไดสะดวกแลว
ผสอนกจะสามารถเพมแรงจงใจใหนกศกษาและเพมพนคณภาพการเรยนการสอนของวชาของตนได
4. การจดการเรยนรใหนกเรยนเรยนแบบรจรง
การพฒนาความสนทดนกศกษานกเรยนจะตองมทกษะประกอบชดหนงฝกฝนการ
ผสมผสานและบรณาการทกษะประกอบตาง ๆ ดงกลาวจนแคลวคลองและเปนอตโนมตจากนนก
ตองเขาใจเงอนไขสภาวการณและบรบททจะนำสงท ได เรยนรไปประยกตใชผสอนตองสอน
องคประกอบทงสามของความสนทดใหแกนกเรยนและเสรมสรางใหองคประกอบเหลานนมนคงดวย
การฝกฝนปฏบต อยางไรกดผสอนมกไมทนตระหนกวาตนเองมองคประกอบดงกลาวแลวและกำลง
75
ปฏบตอยางผเชยวชาญ ดวยเหตนในขณะสอนจงอาจลดขนตอนไปโดยไมตงใจ ดงนนเปนเรองสำคญ
ยงทผสอนตองมงฟนความตระหนกในเรองนของตนเองใหไดจงจะสอนนกศกษาไดอยางมประสทธผล
ยงขน
5. ครตองพงเอาใจใสการฝกฝนและการใหผลปอนกลบ
การฝกฝนทำใหสมบรณแบบหรอยงไดผลปอนกลบมากเทาใดกยงดทงนกเพอมงพฒนา
คณลกษณะสำคญททำใหการฝกฝนและการปอนกลบมประสทธผลสงสดคณลกษณะสำคญของการ
ฝกฝนทมประสทธผลประกอบดวย การมงเนนไปยงเปาหมายหรอเกณฑการปฏบตงานทเจาะจง การ
กำหนดเปาหมายความทาทายในระดบทเหมาะสมกบสมรรถนะในปจจบนของนกเรยนและสดทาย
การมปรมาณและความถเพยงพอทจะทำใหนกเรยนมเวลาพฒนาทกษะและความร คณลกษณะ
สำคญของผลปอนกลบทมประสทธภาพคอการใหนกเรยนรวาตนอยหางจากเปาหมายเพยงใดและ
ตองทำอยางไรเพอพฒนาตนเอง และควรใหขอมลนแกนกเรยนในเวลาทนกเรยนสามารถนำไปใช
ประโยชนไดสงสดการฝกฝนและผลปอนกลบสามารถทำงานรวมกนไดและเมอรวมกนแลวกจะสงผล
ทำใหนกเรยนมงเรยนเพอไปสเปาหมายทชดเจนและนำผลปอนกลบมาใชชวยพฒนาตนเองไปส
เปาหมายนนเมอเราออกแบบการฝกฝนและผลปอนกลบไวอยางรอบคอบพถพถนโดยคำนงถง
คณลกษณะตาง ๆ ทกลาวมานเรากจะสามารถจดลำดบความสำคญใหกบการฝกฝนและผลปอนกลบ
ไดอยางเหมาะสมและไมเพยงชวยใหกระบวนการเรยนการสอนมประสทธผลมากขนแตยงม
ประสทธภาพมากขนดวย
6. ครตองพงเอาใจใสพฒนาการของนกเรยนและบรรยากาศของการเรยนร
เราตองคำนงถงนกเรยนอยางเปนองครวมวาเปนผมทงสตปญญาสงคมและอารมณ ม
งานวจยระบวานกเรยนยงคงพฒนาทงสามดานดงกลาวตลอดจนพฒนาความสำนกในอตลกษณดวย
ระดบของพฒนาการดงกลาวสามารถมอทธพลตอการเรยนรและสมรรถนะของนกเรยนในทำนอง
เดยวกนเราไดโตแยงวาเราจำเปนตองมองชนเรยนของเราวาไมไดเปนเพยงสภาพแวดลอมทางปญญา
แตวายงเปนสภาพแวดลอมทางสงคมและทางอารมณดวยและเราไดแสดงใหเหนวาทกแงมมดงกลาว
ของบรรยากาศการเรยนมปฏสมพนธกบพฒนาการของนกเรยนอกทงสงผลกระทบตอการเรยนรและ
สมรรถนะนอกจากนเรายงไดแสดงใหเหนถงวาถงแมผสอนจะทำไดเพยงกระตนพฒนาการแตผสอนก
สามารถมผลกระทบอยางใหญหลวงตอบรรยากาศการเรยนไดเราหวงวา ผสอนจะใสใจมากขนกบการ
กำหนดบรรยากาศการเรยนซงในทสดจะสงผลตอการเรยนรของนกเรยนดวย
76
7. การพฒนานกเรยนใหเปนผเรยนทกำกบการเรยนรของตนเองได
ครแทบทกคนมกจะมองคความรทแขงแกรงแมอาจจะไมรตวเวลาทใชทกษะดงกลาวผลก
คอครอาจทกทกไปเองวานกเรยนมทกษะเหลานแลว หรอจะพฒนาทกษะเหลานขนมาไดเองโดย
ธรรมชาตอยางแนนอนดวยเหตนครจงอาจประเมนความสามารถเชงอภปญญาของนกเรยนสงเกนไป
ทวาประเมนตำเกนไปเรองความจำเปนในการสอน อกทงตอกยำทกษะและนสยเหลานโดยอาศยการ
สอนทใครครวญมาแลวอยางดอนทจรงจะใหเหนวาทกษะเชงอภปญญาไมจำเปนตองพฒนาขนมาเอง
และผสอนสามารถมบทสำคญในการชวยใหนกเรยนพฒนาทกษะเชงอภปญญาทจำเปนตอการเรยน
ระดบอดมศกษาไดทกษะอภปญญาทจำเปนตอการเรยนในระดบมหาวทยาลยไดแกการประเมนงานท
ทำการประเมนจดแขงจดออนของตนเอง การวางแผนการตดตามตรวจสอบการทำงานในระหวาง
ปฏบตงานและการใครครวญถงผลสำเรจโดยรวมของตนเองในขนสดทาย102
วจารณ พานช สรปวา ครคอนกเรยนรจากการลงมอปฏบต ครทำหนาทเปนครฝก
Facilitator หรอ คณอำนวย ของการเรยนรของเดก โดยทครตองทำงานเปนทมเหมอนกน การ
ทำงานและเรยนรกนเปนทมของคร เรยกวา Professional Learning Community (PLC) โดย
บทบาทของครในศตวรรษท 21 มดงน
1. ไมตงตนเปน “ผร” แตเปน “ผเรยนร” เรยนพรอมกบศษย กลาสารภาพวาไมร เพอย
ใหศษยคน
2. เรยนรพรอมกบเพอนคร หรอ PLC เรยนรจากการปฏบต การทำหนาท “ครฝก” การ
ออกแบบการเรยนร ฯลฯ
3. สรางความรขนใชเอง เพอทำหนาท “คณอำนวย” และแลกเปลยนเรยนรกบเพอนคร
และเผยแพรเปนผลงานวชาการ
4. เรยนร แลกเปลยนเรยนรกบโลก เรองการเรยนรในศตวรรษท 21
5. เปนนกรกออกไปใชทรพยากรการเรยนรในชมชน ในสถานประกอบการ ฯลฯ และในโลก
6. จดใหศษยเรยนรจากชวตจรง หรอ PBL เรยนรจากการปฏบต เรยนรจากความซบซอน
และไมชดเจน
7. สงเสรมใหศษยสรางความรขนใชเอง
102ซซาน เอ. แอมโบรส และคณะ, การเรยนรแหงศตวรรษท 21: 7 หลกการสรางนก
เรยนรแหงอนาคตใหม, แปลจาก How learning works: 7 Research-Based Principles for
Smart Teaching, แปลโดย วนวสาข เคน (กรงเทพฯ: โอเพนเวลดส, 2556).
77
8. สงเสรมใหศษยเรยนร แลกเปลยนเรยนรกบโลก
9. เปนตวอยางและเสวนากบศษยเรองความด คณธรรม จรยธรรม เชอมโยงกบเหตการณ
จรงในชวตจรง
ครยคใหมตองม Mindset หรอวธคด หรอกระบวนทศนทถกตอง คอ ไมเนนสอนแตเนน
จดการเรยนรทกษะและความรทจำเปน และนกเรยนตองเรยนแบบใหรจรง (Mastery Learning)
และเนนลงมอปฏบต (Action Learning) และตองเลยจากเรยนเพอสอบไปสเรยนเพอการคนหา
ศกยภาพของผเรยน เปนเรยนรบรณาการไมใชแคเรยนรวชา อกอนหนงคอ ครตองนกประเมนแบบ
assessment เนนการประเมนเพอพฒนา (Formative Assessment) ครยคใหมตองเปลยนใจ ตอง
สอนใหนอย ใหลกศษยเรยนไดเยอะ ๆ และชวยดำเนนการใหศษยไดฝกทกษะ ปรบจากการสอนไปส
Active Learning และครทำงานและเรยนรเปนทมทเรยกวา PLC และทสำคญตองใหศษยพฒนาเตม
ศกยภาพ103
สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา สรปวา บทบาทของครในศตวรรษท 21 ตอผเรยน
กลาววา ตวแสดงหลกอยาง “คร” เปนปจจยสำคญของการพฒนาคณภาพการศกษาจงจำเปนตอง
ปรบเปลยนเพอใหสอดคลองตอการเตรยมคนในศตวรรษท 21 ซงครจะตองเปลยนบทบาทดงน
1. บทบาทของครตอการจดการศกษาใหผเรยนเปลยนจาก “ครสอน” (Teacher) เปน
“ครฝก” (Coach) หรอ “ครผอำนวยความสะดวกในการเรยนร” (Learning Facilitator) หรอ “ครผ
ประเมน” (Evaluator) กลาวคอ จากครทเคยเปนศนยกลางในการสอน ทำหนาทในการปอนขอมล
ซงอาจกลายเปนการปดกนการพฒนาศกยภาพของผเรยน ทามกลางการเปลยนแปลงใหเกดการ
เรยนรในศตวรรษท 21 ครจงตองปรบเปลยนบทบาทจากครผสอนททำหนาทเปน “ผร” เปนบทบาท
ดงน
1.1 ครผฝก (Coach) กลาวคอ บทบาทหนาทของครตอการฝกใหผเรยนคดตงคำถาม
และแกปญหา รวมทงสงเสรมการคดสรางสรรคและการแบงปนความคดความรและการแสดงออก
ระหวางผเรยน ผานหลกสตรการเรยนการสอน
1.2 ครผอำนวยความสะดวกในการเรยนร (Learning Facilitator) กลาวคอ บทบาท
หนาทของครตอการสรางสภาพแวดลอมภายในหองเรยนใหผเรยนเกดความสนใจใฝหาความรนอก
103วจารณ พานช, การสรางการเรยนรสศตวรรษท 21, 51-64.
78
หองเรยน รวมทงการถายทอดทศนคตตอการเรยนการศกษาของผสอนสผเรยน โดยชวยสรางแรง
บนดาลใจในการศกษาใหกบผเรยน
1.3 ครผประเมน (Evaluator) กลาวคอ บทบาทหนาทของครประเมนผลการศกษาของ
ผเรยน ผานแบบฝกหด ตงแตการทำ SWOT Analysis ของกลมนกเรยนในชนของตน เพอใหครทราบ
พนฐาน
2. บทบาทของครตอสภาพแวดลอมการศกษา เปลยนจาก “ครจากหองสเหลยม” เปน
“ครสภาพสภาพแวดลอม” กลาวคอ เนองจากขอบเขตการเรยนในศตวรรษท 21 สามารถเรยนรได
ตลอดเวลา ไมจำกดสถานท เวลา และบคคล ดงนนทกสงทกอยางสามารถเขามามสวนรวมในการจด
การศกษาได เชน ปราชญชาวบาน (สรางเสรมและถายทอดความร ภมปญญาทองถน รวมทงความร
นอกหองเรยนอน ๆ สผเรยน) นกธรกจทประสบความสำเรจ เปนตน
3. บทบาทของครตอการสรางเครอขายความรวมมอระหวางคร ตองเปลยนจาก ครคน
เดยว เปนการรวมตวของครประจำการ (Professional Learning Communities : PLC) กลาวคอ
เปลยนจากการทำหนาทครแบบตวใครตวมนไมรวมตวกนออกแบบการเรยนรของศษยเปนการเรยนร
จากการทำโครงงานเปนทม เพอแลกเปลยนเรยนรประสบการณการทำหนาทคร เชน มลนธสดศร -
สฤษด วงศ (มสส.) กำล งจะจดการรวมตวกนของครประจำการ (Professional Learning
Communities : PLC) ไทย เรยกวาเรยนรครเพอศษย (ชร.คศ.) หรอในภาษาการจดการองคความร
(Knowledge management หรอ KM) เรยกวา CoP (Community of Practice)
4. บทบาทของครตอวธจดการเรยนการสอนจาก “ครเนนการสอนแบบทองจำ” หรอ “คร
ถายทอดสาระหรอเนอหาความร” เปน ครเนนการเรยนรแบบลงมอปฏบต (Learning by Doing)
กลาวคอ จากทครเคยอานหนาชนเรยน อานตามตำรา เอกสารประกอบรายวชา ใหนกเรยนเรยนร
จากเรยนแบบลงมอทำ แลวการเรยนรกจะเกดจากภายในใจและสมองของตนเอง
4.1 การเรยนรแบบโครงงาน (Project-based Learning : PBL) ซงเปนการเนน
เรยนรจากสมผสของตนเอง ไมใชการรบการถายทอดความรมอมากจากคร โดยมเปาหมายสำคญ คอ
การเรยนรแบบทเกดการพฒนาและสงสมทกษะขนภายในตวของผเรยน ไมใชความรเพยงทองจำ
ดงน
79
ตารางท 5 การเปรยบเทยบระหวางบทบาทของครในศตวรรษท 20 และครในศตวรรษท 21
บทบาทของคร ครในศตวรรษท 20 ครในศตวรรษท 21
1. บทบาทของครตอการจดการศกษาใหผเรยน
- ครสอน (Teacher) - ครฝก (Coach) เพอใหผเรยนตงคำถามฝกสรางแรงบนดาลใจ
- ครผอำนวยความสะดวกในการเรยนร (Learning Facilitator) เ พ อ ส ร า งสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนร
2. บทบาทของครตอสภาพแวดลอมของระบบการศกษา
- ครจากหองส เหล ยม (ครและตำราหนงสอ)
- ครจากสภาพแวดลอมระบบการศกษา (ป ร า ช ญ ช า ว บ า น ผ ป ร ะ ก อ บ เทคโนโลย เปนตน)
3.บทบาทของครตอการสรางเครอขายความรวมมอระหวางคร
- ครคนเดยว - การรวมตวกนของครประจำกา(Professional Learning Communities : PLC)
4. บทบาทของครตอวธการจดการเรยนการสอน
- ครเนนสอนแบบทองจำ
- ครถายทอดสาระหรอเนอความร
- ครเนนการเรยนรแบบลงมอปฏบต (Learning by Doing)
ยคทผานมาเปนเรองของความเจรญกาวหนาทางวทยาการ ความรคออำนาจ เราจงสอนใหเดก
ใชความรเพอฝนธรรมชาต ตอไปในศตวรรษท 21 ตองเปลยนความคดและสรางประสบการณใหเดก
สามารถอยรวมกบธรรมชาต และเมอสงตาง ๆ เรมเปลยนไป การสอนจะตองไมเปนแบบแพคดออก
หรอใหโอกาสเฉพาะคนเกงและละทงเดกเรยนออน แตจะตองเปนลกษณะของการชวยสงเสรมซงกน
และกนการทเดกมาอยในโรงเรยนนน ไมไดหมายความวาโรงเรยนจะสอนเดกเพยงแค 3 ป หรอ 6 ป
แตสงทโรงเรยนสอนทงหมดจะตดตวเดกไปตลอดชวต โรงเรยนจงตองพยายามคนหาศกยภาพและทำ
ใหเดกเปนคนทประสบความสำเรจ เพราะภารกจของโรงเรยนคอการสรางมนษยการสอนไมใชการ
บอกใหเดกไปคนหา แตตองใหเดกรจกวเคราะห พจารณาขอมลและเอาตวรอดจากสงหลอกลวงทมา
80
กบเทคโนโลยใหได เพราะเทคโนโลยจะชวยใหหลดพน จงตองสอนใหเดกใชเทคโนโลยอยางฉลาดเรา
ไมไดเปลยนความรของเดก แตเราตองพยายามคนศกยภาพของตวเดกออกมา และสรางใหเขาเปนคน
ทมตวตนในสงคมและมหวใจของความเปนคน
สงทตองหลอหลอมใหเดกคอ Skill set ทผบรหารการศกษาและครมหนาทในการสราง
หลกสตรและกจกรรมทตอบโจทยคอ
1. Learn to live เรยนเพอจะรจกใชชวตอยบนโลก
2. Learn to love สอนใหเดกรจกโลก รกคนอน รกตนเอง
3. Learn to learn สอนใหเดกรวาทำไมเราจงตองเรยน เรยนทไหน เรยนอยางไร
เรยนเมอไหร เรยนกบใคร และเรยนแลวจะไปใชทำอะไร
4. Love to learn เดกรกทจะเรยนรไปตลอดชวต
โดยกระบวนการเรยนรตองมลกษณะของการใหเดกไปทองโลก เมอมประสบการณกกลาท
จะแชรใหคนอนทราบและตองสรางใหเขาเปนผเชยวชาญในดานใดดานหนง ทำอยางไรใหเกดวงจร
การเรยนรแบบนกบเดก "การเรยนไมใชแคการเรยนในระบบ แตตองเชอมทงในระดบโลคอล (Local)
และโกลบอล (Global) เทคโนโลยจะทำใหลดขอจำกดในการเรยนร อปกรณการเรยนการสอนจะทำ
ใหเกดการสอแบบหลายทาง คอเดก คร และผปกครอง พอแมอาจจะตองเขามาเรยนการเลยงลกและ
ตอไประบบการศกษาจะตองมผเชยวชาญปญหาในแตละดานเขามาชวยใหคำแนะนำ ผนกกำลงผาน
เทคโนโลย นอกหองเรยนและในหองเรยน นอกระบบ ในระบบ ทำใหเดกฉลาด แขงแรง และอย
รอด104
จฑารตน นกแกว กลาววา ครในศตวรรษท 21 ตองเปนผอำนวยความสะดวกในเรอง
ความร ไมใชเปนผถายทอดความรเหมอนเชนในอดตใหกบผเรยน โดยจดใหตามความถนด ความ
สนใจและความสามารถของผเรยนแตละคนแตละกลม ครตองปรบบทบาทเปนผทคอยชแนะ อำนวย
ความสะดวก อำนวยความรใหกบผเรยนไมใชถายทอดความรอยหนาชน (guided by the side not
sage on the stage)105
104สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, แนวทางการพฒนาการศกษาไทยกบการเตรยม
ความพรอมสศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ: สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ,
2557), 101-103.
105จฑารตน นกแกว, "ทกษะของครในศตวรรษท 21," เขาถงเมอ 1 มนาคม 2562, เขาถง
ไดจาก https://www.gotoknow.org/posts/517842.
81
วจารณ พาณช กลาววา ครตองไมใชแคมใจ เอาใจใสศษยเทานน ยงตองมทกษะในการ
“จดไฟ” ในใจศษย ใหรกการเรยนร ใหสนกกบการเรยนร หรอใหการเรยนรสนกและกระตนใหอยาก
เรยนรตอไปตลอดชวตครจงตองยดหลก “สอนนอย เรยนมาก” คอ ในการจดกจกรรมตาง ๆ ของเดก
ครตองตอบไดวา ศษยไดเรยนอะไร และเพอใหศษยไดเรยนสงเหลานน ครตองทำอะไร ไมทำอะไร ใน
สภาพเชนน ครยงมความสำคญมากขน และทาทายครทกคนอยางทสดทจะไมทำหนาทครผดทางคอ
ทำใหศษยเรยนไมสนก หรอเรยนแบบขาดทกษะสำคญการเรยนรในศตวรรษท 21 ตอง “กาวขาม
สาระวชา” ไปสการเรยนร“ทกษะเพอการดำรงชวตในศตวรรษท 21” (21st Century Skills) ทคร
สอนไมได นกเรยนตองเรยนเอง หรอพดใหมวาครตองไมสอน แตตองออกแบบการเรยนร และอำนวย
ความสะดวก (facilitate) ในการเรยนร ใหนกเรยนเรยนรจากการเรยนแบบลงมอทำ แลวการเรยนรก
จะเกดจากภายในใจและสมองของตนเอง การเรยนรแบบน เรยกวา PBL (Project-Based
Learning)106
สทศน เอกา กลาววา คณสมบตของคร 8 ประการทจำเปนตอการศกษาไทยในยค
ศตวรรษท 21 คอ
1. ครจำเปนตองสรางใหผเรยนรจกคดอยางมวจารณญาณ คดอยางมขอมลและมเหตผล
2. สอนใหคดอยางสรางสรรค สงเสรมใหเดกสามารถคดเชงนวตกรรมได
3. สอนใหมความเขาใจและยอมรบความแตกตางทางวฒนธรรม มองเหนชาวพมา ลาว
เขมร ญวน เปนมตรทเขามารวมสรางงานดวยกน
4. สรางผเรยนใหเปนทม รจกการรวมมอรวมคด และรวมกนปรกษาหารอ สามารถทำงาน
เปนทม โดยมภาวะผนำ ผตาม และผสนบสนน
5. มทกษะในการสอสาร โดยเฉพาะภาษาองกฤษ ซงเปนภาษากลางของโลก สามารถ
เขาถงตำราภาษาองกฤษได เพราะจะทำใหเขาถงความรไดอยางคมคา
6. มทกษะในการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลย เดกสามารถรเทาทนเทคโนโลย
7. สรางทกษะการงานอาชพดวยหลก PLC ซงจะชวยใหบานเมองรอดพนจากวกฤตและ
สรางความกนดอยดใหคนในสงคม
106วจารณ พานช, วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21, 15.
82
8. มคณธรรม มเมตตา และมระเบยบ คณครตองสอนใหเดกควบคมแรงกระตนจาก
ภายนอกใหได107
โณทย อดมบญญานภาพ กลาวถงครรนใหมหรอครในศตวรรษท 21 วาควรมลกษณะ
สำคญดงน
1. มความสนใจเสาะแสวงความร กระตอรอรนทอยากเรยนรและเปนบคคลแหงการเรยนร
2. มความรอบรดานปรชญาการศกษา นโยบายทางการศกษา กฎหมายการศกษา มาตรฐาน
วชาชพคร มาตรบานการศกษา จตวทยาการศกษาและหลกสตรการสอนทวไป
3. มความรอบรความสามารถททนสมย ทนเหตการณและทนตอการเปลยนแปลง โดย
สามารถเชอมโยงสภาพทองถนเขากบมาตรฐานสากลในลกษณะสหวทยาการ
4. มความรความสามารถในการแสวงหาความร
5. รจกและเขาใจพฒนาการของผเรยน
6. มความรและทกษะในวชาชพทสอนอยางลมลก ชดเจน สามารถสอนแลวผเรยนเขาใจ ม
ความสามรถเรยนร ไดและสนกกบการเรยนร สอนและจดกจกรรมการเรยนรอยางเตมท
ความสามารถ เตมเวลา และเตมหลกสตร
7. มความสามารถในการสรางบรรยากาศและสงแวดลอมการเรยนรทกระตนความสนใจ ใฝร
และมความสข สนกในการเรยนการสอนมความสามารถในการสงเกตและรจกแกไขพฤตกรรม การ
เสรมแรงและการลงโทษทเหมาะสม
8. มทกษะในการสอนอยางเชยวชาญและสรางสรรคพฒนาผเรยนไดเตมศกยภาพความ
แตกตางระหวางบคคล โดยปลกเราใหผเรยนแสดงความสามารถอยางเตมท เนนการจดกจกรรมท
หลากหลายเพอสนองผเรยนเปนสำคญ
9. มความรและความเขาใจเปาหมายและวธการของหลกสตรและการสอน
10. มความสามารถในการออกแบบ วางแผนการสอน การบรหารตดการชนเรยนวจย และ
พฒนาการสอน มความเปนผนำในการเปลยนแปลงทางวชาการทมประสทธภาพและมความสามารถ
วดผลประเมนผลพฒนาการของการเรยนรไดหลายวธไดอยางเหมาะสม สมำเสมอ
11. มความรก ศรทธาทจะเปนคร มความเมตตากรณาและเปนกลยาณมตรของศษย
107 สทศน เอกา, "คณสมบตของคร 8 ประการทจำเปนตอการศกษาไทยในยคศตวรรษท
21," เขาถงเมอ 1 มนาคม 2562, เขาถงไดจาก https://web.facebook.com/สทศน-เอกา-
Sutat-Eaka-1168898606519214/.
83
12. มจรยธรรม มกรยามารยาทสขภาพเรยบรอย วางตนอยในศลธรรมอนดเปอยดวย
คณธรรม ปฏบตตนยดมนในจรรยาบรรณวชาชพโดยชแนะแนวทางในการถกตองแกไขสงผดและยด
มนตามหลกศาสนา
13. มบคลกภาพทเปนแบบอยางทดสำหรบและสาธารณชน ในดานคณธรรม จรยธรรม
คานยม และการดำรงชพ
14. มความรบผดชอบในหนาทมงมนในการทำงาน ทำงานเปนระบบและพฒนาตนเองอยาง
ตอเนอง
15. มความสามารถในการปลกฝงวนย คณธรรมจรยธรรมคานยมทด และถกตองตอ ผเรยน
16. ความสามารถในการจดระเบยบเนอหาสาระการเรยนร และจดกจกรรมกระบวนการ
เรยนรทมประสทธภาพ ใหสอดคลองกบพฒนาของผเรยนและมความสามารถพฒนาหลกสตรทองถน
ทตรงความตองการของทองถนได108
วจารณ พานช ไดนำเสนอคณลกษณะของครเพอศษยในศตวรรษท 21 โดยเปนครทม
คณลกษณะ ดงน
1. ครตองออกแบบการเรยนร / อำนวยความสะดวกในการเรยนรใหนกเรยนเรยนรจาก การ
ลงมอทำ เปน “ครเพอศษย”
2. ครตองมทกษะการเรยนรและทกษะในการทำหนาทครในศตวรรษท 21 ประกอบดวย
3R+7C, คอ มความรความสามารถในการอานออก เขยนได และคดเลขเปน และทกษะทจำเปนอก 7
อยาง ไดแก การคดว เคราะห และแกปญหา (Critical Thinking & Problem Solving), การ
สรางสรรค และสรางนวตกรรม (Creatively & Innovation), ความเขาใจขามวฒนธรรม (Cross-
cultural understanding), การทำงานเปนทมและมภาวะผนำ (Collaboration Teamwork &
leadership), การสอสาร (Communications), การรเทาทนสอสารสนเทศ (information media
literacy), การ คดเชงตวเชงและการใชสอเทคโนโลยสารสนเทศ (Computing & ICT Literacy),
และทกษะในอาชพ และการเรยนร (Career & Leaning skills)
3. ครควรรวมตวกนเพอแลกเปลยนประสบการณการทำหนาทครเปนชมชนการเรยนร ขน
วชาชพ หรอ PLC (Professional Learning Communities)
108โณทย อดมบญญานภาพ, "คณลกษณะครรนใหมกบการปฏรปหลกสตรผลตครใน
ศตวรรษท 21," เขาถงเมอ 1 มนาคม 2562, เขาถงไดจาก
http://ImagesBusaramancemultiplymultiplycontent.com
84
4. ครตองฝกฝนตนเองใหมทกษะการเปนโคช เปนคณอำนวย
5. ครตองจดใหผเรยนไดเรยนเพอพฒนาจตหาประการไดแก ดานความเชยวชาญในเนอหา
สาระ การสงเคราะห วเคราะห การสรางสรรค
6. ครตองสรางทฤษฎเสมอวาการเรยนเปนเรองของการคด การฝกทกษะของผเรยนเกง
กจกรรม (Project Based Learning) และทบทวนไตตรองวาไดเรยนรอะไรบาง109
พมพพนธ เดชะคปต และพเยาว ยนดสข ไดกลาววา ครในศตวรรษท 21 จะตองมทกษะ 7C
ซงเปนทกษะทไดจากการวเคราะหสงทครตองปฏบตและพงมตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต
เปนทกษะทครควรไดรบการพฒนาเพอการเปนครมออาชพ 7 ประการ ดงน
1. ทกษะ C1: Curriculum Development (การพฒนาหลกสตร)
2. ทกษะ C2: Child – centered approach (การเรยนรเนนเดกเปนศนยกลาง)
3. ทกษะ C3: Classroom innovation implementation (การนำนวตกรรมไปใช)
4. ทกษะ C4: Classroom authentic assessment (การประเมนตามสภาพจรง)
5. ทกษะ C5: Classroom action research (การวจยปฏบตการในชนเรยน)
6. ทกษะ C6: Classroom management (การจดการชนเรยน)
7. ทกษะ C7: Character enhancement (การเสรมสรางลกษณะ)110
ทกษะของครในศตวรรษท 21
March กลาววา ทกษะการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 หมายถง ความสามารถของครท
สามารถใชเทคโนโลยเพอกระตนแรงจงใจภายในของนกเรยน เพอนำไปสการพฒนาทกษะการคดเชง
วพากษ ซงประกอบดวย 5 ทกษะ คอ ทกษะพนฐานทกษะเกยวกบศาสตรการสอนและแหลงขอมล
ออนไลนทกษะเพอการเรยนรของนกเรยนทกษะการเปนพลเมองดจทล และทกษะการเรยนรทาง
วชาชพ
1. ทกษะพนฐาน (foundation skills) เปนทกษะทจะชวยใหครสามารถสอสารทาง
อเลกทรอนกส การจดทำเอกสารรายวชา และการเขาถงแหลงขอมลตาง ๆ ในปจจบนได
109 วจารณ พานช, "วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21," เขาถงเมอ 8 มนาคม
2562, เขาถงไดจาก http://www.gotoknow.org/blog/thaikm/434192 110พมพพนธ เดชะคปต และพเยาว ยนดสข, การจดการเรยนรแนวในทศวรรษท 21
(กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2557), 8-9.
85
2. ทกษะเกยวกบศาสตรการสอนและแหลงขอมลออนไลน (pedagogy & online
resources) เปนทกษะทจะชวยใหนกเรยนผกพนกบการเรยนรตามสภาพจรงมากขน โดยการสราง
สถานการณใหนกเรยนไดแสดงออก ไดสรางการคดเชงวพากษในวฒนธรรมแบบดงเดมของโรงเรยน
และไดใชแหลงขอมลด ๆ เพอเพมพนเนอหาของรายวชา
3. ทกษะเพอการเรยนรของนกเรยน (student learning) เปนทกษะทจะชวยใหนกเรยน
เปนเจาของการเรยนรของตนเองทกขนตอน เพอการบรรลเปาหมายในความเขาใจและชำชองใน
ตนเอง
4. ทกษะการเปนพลเมองดจทล (digital citizenship) เปนทกษะทเกยวของกบวฒนธรรม
ดจทล (digital culture) มากกวาจะเกยวของกบการสอน เปนทกษะทจะนำไปสการคดเชงวพากษ
การสะทอนผล และการปฏบต
5. การเรยนรทางวชาชพ (professional learning) ครมการพฒนาตนเองดวยการสอสาร
และรวมมอกบเพอนคร โดยการรวมเปนสวนหนงของชมชนการเรยนรมออาชพ (professional
learning communities)111
Simmons (ซมมอนส) กลาวถง ทกษะสำหรบครในศตวรรษท 21 ซงเปนศตวรรษทเขาถง
สออเลกทรอนกสตาง ๆ ไดอยางงาย เปนศตวรรษทตองการอะไรมากกวาการเขาใจทฤษฎเบองตน
ทางการศกษาและการจดการชนเรยน แตครจะตองทำงานอยางรวมมอกบคนอนเพอนำเอาเทคโนโลย
ใหม ๆ เขาสหองเรยน และเตรยมนกเรยนออกสโลกกวางใน 7 ทกษะ ดงน
1. การบรหารหองเรยน (classroom management) เพอการเรยนรของนกเรยน เปน
การจดสภาพของหองเรยนใหเปนหองเรยนทใหความรสกปลอดภย และมระเบยบกฎเกณฑเพอใช
รวมกน
2. การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง (making content relevant) การ
เรยนการสอนในศตวรรษท 21 ทำไดยากกวาศตวรรษทผานมา เพราะนกเรยนรบขอมลขาวสารจาก
แหงทหลากหลาย ทงจากโทรทศน จากคอมพวเตอร หรอจากเครองมออเลกทรอนกส ซงโรงเร ยนด
จะลาหลงกวาเสยอก ดงนน สงททาทายตอครในศตวรรษน กคอ การทำใหบทเรยนมความสอดคลอง
กบชวตประจำวนของนกเรยน ทำใหนกเรยนมความผกพนกบการเรยนรในโรงเรยน
111March T., "21st Century teaching skills," accessed March 7, 2019, available
from http://tommarch.com/strategies/skills-checklist/.
86
3. การคดเชงวพากษ (critical thinking) ครศกษาการสรางโครงงานทนกเรยนสามารถใช
ตลอดชวตและมความสำคญตอการพฒนาทกษะการคดในศตวรรษท 21 ทมความซบซอนมากขน คร
ตองเขยนแผนการจดการเรยนรและการใชกลยทธ การแนะนำวธทจะทำใหนกเรยนใชทกษะทสงกวา
การใหเหตผลนกเรยนทจบการศกษาสามารถคดเชงวพากษในการแกปญหาของสงคมได
4. ทกษะทางเทคโนโลย (technology) เทคโนโลยทไดรบการพฒนาอยางตอเนอง ครใน
ศตวรรษท 21 จะตองดำเนนการเรยนรเกยวกบพฒนาการของเทคโนโลยใหม ซงสามารถเพมการ
เรยนรของนกเรยนหรอเพมคณภาพชวตของนกเรยน การทำงานรวมกบเทคโนโลยใหมยงเปนสง
สำคญกบนกเรยน ทเปนเชนนเนองจากนกเรยนไดรบขอมลขาวสารดวยเทคโนโลยใหมๆ ทกวนและ
ครตองทำงานกบความจรงนในการสรางความหมายและบทเรยนทมประสทธภาพ
5. ความเปนสากล (globalization) โลกาภวตน หมายถง ความตองการทเพมขนของ
ความสมพนธระหวางโลก ความกาวหนาทางเทคโนโลยททำใหมความเปนไปไดสำหรบการดำเนนงาน
ในระดบนานาชาต โทรทศน อนเทอรเนต และสออน ๆ ททำใหเกดการแลกเปลยนทางวฒนธรรมทว
ทงทวปทสามารถทำไดในเวลาไมกนาทเทานน การมความเขาใจเกยวกบการทำใหเปนโลกาภวตนจะ
สรางผนำในอนาคตไดอยางมประสทธภาพ เพราะจะทำใหมความสามารถในการไดเหนสงตาง ๆ
จากการเปลยนแปลงของโลก ครทมทกษะในการสรางบทเรยนทสอนนกเรยนเกยวกบความสำคญ
ของโลกาภวตนเปนสงจำเปนอยางยงในการสงเสรมการศกษาในศตวรรษท 21
6. ความรวมมอ (collaboration) เนองจากการศกษาในศตวรรษท 21 ขนอยกบการ
ทดสอบมาตรฐานและความรบผดชอบของคร ครตองใหความสำคญกบมาตรฐานของรฐ การประสาน
การรวมมอ การทำงานรวมกนในสถานศกษา การทำงานเปนทมงานเพอตรวจสอบวานกเรยนทงหมด
ไดรบการศกษาทเทากน
7. การพฒนาวชาชพ (professional development) ครสามารถเรยนรไมมทสนสด การ
ประกอบวชาชพดานการศกษาไดรบการพฒนาอยางตอเนอง การปรบปรงในกลยทธการสอนและ
เทคโนโลยทจะเกดขนอยางสมำเสมอ การพฒนาอยางมออาชพในศตวรรษท 21 การเขาถงขอมล
ลาสดเกยวกบการวจยใหม และเขารวมการสมมนา การฝกอบรมเพอการพฒนาวชาชพใหมๆ112
112C. Simmon, Teacher skills for the 21st century (2013), อางถงใน วโรจน สาร
รตนะ, กระบวนทศนใหมทางการศกษา กรณทศนะตอการศกษาศตวรรษท 21 (กรงเทพฯ: หจก.
ทพยวสทธ, 2556), 31.
87
วจารณ พานช ไดเสนอทกษะของครในศตวรรษท 21 ดงน
1. ทกษะการวนจฉยทำความรจก ทำความเขาใจศษย
2. ทกษะการออกแบบการเรยนรออกแบบ PBL
3. ทกษะการชวนศษยทำ reflection / AAR
4. ทกษะการเรยนร และสรางความรใหมจากการทำหนาทคร
5. ทกษะการแลกเปลยนเรยนรใน PLC
6. จดหองเรยนเปนหองทำงาน
7. Coaching ไมใช teaching
8. Feedback ศษย และเพอนคร
9. Formative Assessment ในทง 5 Development Dimensions และตอทกษะใน
ศตวรรษท 21
10. ทกษะในศตวรรษท 21
11. Team Learning Skills : PLC
12. Knowledge Sharing, Dialogue and Appreciative Inquiry113
ตารางท 6 การเปรยบเทยบครในศตวรรษท 20 และครในศตวรรษท 21
ครในศตวรรษท 20 ครในศตวรรษท 21
สอน สงสอน
ถายทอดความร
รผวเผน
สอนวชา
รวชา
ผร
รอบรวชา
ฝก / โคช / อำนวย
อำนวยการสราง
รจรง (Mastery)
พฒนาครบดาน
มทกษะ
ผเรยนร (PLC)
กำกบการเรยนรของตนเอง
113วจารณ พานช, วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21.
88
ถนอมพร เลาหจรสแสง กลาววา ไดเสนอทกษะทจำเปนสำหรบครไทยในอนาคต
(C-Teacher) ไว 8 ประการคอ
1. C–Content หมายถง การทผสอนตองเปนผเชยวชาญเนอหาทตนรบผดชอบในการ
สอน C-Content ถอเปนลกษณะทจำเปนอยางทสดและขาดไมไดสำหรบผสอน เพราะถงแมผสอนจะ
มทกษะ C อนทเหลอทงหมด แตหากขาดซงความเชยวชาญในเนอหาการสอนของตนแลว เปนไป
ไมไดเลยทผเรยนจะสามารถเรยนรจากกจกรรมทเกดขนจากผสอนทไมแมนในเนอหา หรอไมเขาใจใน
สงทตนพยายามถายทอดหรอสงผานใหแกผเรยน
2. C-Computer (ICT) Integration หมายถง การทผสอนมทกษะในการใชคอมพวเตอร
ในการบรณาการกบการเรยนการสอนในชนเรยน เหตผลสำคญทผสอนจำเปนตอง มทกษะดานการ
ประยกตคอมพวเตอรเปนเครองมอหนงในการออกแบบกจกรรมการเรยนร นอกจากจะเปนการตด
อาวธดานทกษะในการใช ICT โดยทางออมใหแกผเรยนแลว หากมการออกแบบกจกรรมการเรยนร
อยางมประสทธภาพกยงสามารถสงเสรมทกษะกระบวนการคดของผเรยนไดเปนอยางด
3. C-Constructionist หมายถง การทผสอนเปนผสรางสรรคมความเขาใจเกยวกบ
แนวคด Constructionism ซงมงเนนวาการเรยนรจะเกดขนไดนนเปนเรองภายในของตวบคคลจาก
การทไดลงมอทำกจกรรมใด ๆ ใหเกดการสรางสรรคความรใหมทเชอมโยงกบประสบการณหรอ
ความรเดมทอยในตวบคคลนนมากอน ผสอนทเปนผสรางสรรคไมเพยงแตใชทกษะนในการพฒนาใน
ดานของเนอหาความรใหมสำหรบผเรยน หากยงสามารถนำไปใชในการสรางแผนการเรยนรตาง ๆ ซง
ครอบคลมกจกรรมทสงเสรมใหผเรยนเปนผสรางความรขนในตนเอง ผานการลงมอผลตชนงานตาง ๆ
เชน งานศลปะ การเขยน โปรแกรมคอมพวเตอร ฯลฯ
4. C-Connectivity หมายถง การทผสอนมทกษะในการจดกจกรรมทเชอมโยงระหวาง
ผเรยนดวยกน เพอนอาจารยทงในสถานศกษาเดยวกนและตางสถานศกษา หรอเชอมโยงสถานศกษา
บาน และ/หรอชมชนเขาเปนสวนหนงของสงแวดลอมการเรยนรของผเรยน เนองจากแนวคดทวาการ
เรยนรจะเกดขนไดอยางด เมอสงทเรยนรมความสมพนธโดยตรง หรอเกยวของกบความสนใจ
ประสบการณ ความเชอ สงคม และวฒนธรรมของผเรยน การทผสอนสามารถเชอมโยงสงทผเรยน
เรยนรในชนเรยนกบเพอน อาจารยในสถานศกษา บาน และสงคมแวดลอมทผเรยนเปนสวนหนง
ไดมากเทาใด กยอมทำใหผเรยนเกดการเชอมโยงระหวางสงทเรยนรกบประสบการณตรง ไดมาก
เทานน
89
5. C-Collaboration หมายถง การทผสอนมความสามารถในการเรยนรแบบรวมมอกน
กบผเรยนไดอยางมประสทธภาพ กลาวคอ ผสอนจะตองมทกษะในบทบาทของการเปนโคช หรอ ท
ปรกษาทดในการเรยนร (สวนใหญจะอยในลกษณะของการเรยนรดวยตนเอง) ของผเรยน รวมทงการ
เปนผเรยนเองในบางครง ทกษะสำคญของการเปนโคชหรอทปรกษาทดนน ไดแก การสรางฐานการ
เรยนรใหกบผเรยนเปนระยะ อยางเหมาะสม อำนวยใหผเรยนเกดฐานการเรยนรทจะตอยอด การ
เรยนรแบบมสวนรวมขนได ทงนการเรยนรจะเกดขนในผเรยนไดอยางจำกดหากปราศจาก ซงฐานการ
เรยนรทเหมาะสมผสอน
6. C-Communication หมายถง การทผสอนมทกษะในการสอสารกบผเรยนไดอยาง ม
ประสทธภาพ ซงมใชเฉพาะการพฒนาใหเกดทกษะของเทคนคการสอสารทด เชน การอธบายดวย
คำพด ขอความ ยกตวอยาง ฯลฯ เทานน หากยงหมายรวมถงการเลอกใชสอ (Media) ทหลากหลายท
ชวยใหผสอนสามารถสงผานเนอหาสาระทตองการจะนำเสนอ หรอสรางสงแวดลอมทเออ ใหผเรยน
เกดการเรยนรดวยตนเองไดอยางเหมาะสม
7. C-Creativity หมายถง การทผสอนเปนผทมความคดสรางสรรค เพราะบทบาทของ
ผสอนในยคสมยหนานนไมไดมงเนนการเปนผปอน/สงผานความรใหกบผเรยนโดยตรง หากมงไปส
บทบาทของการสรางสรรค ออกแบบสงแวดลอมการเรยนรทเออใหผเรยนเกดการเรยนรดวยตนเอง
ของผเรยน ผสอนจะไดรบการคาดหวงใหสามารถทจะรงสรรคกจกรรมใหมๆ ทสงเสรมการเรยนรของ
ผเรยน
8. C-Caring หมายถง การทผสอนจะตองมความมทตา ความรก ความปรารถนา และ
ความหวงใยอยางจรงใจแกผเรยน ในทกษะทงหมดทไดกลาวมานน ทกษะ Caring นบวาเปนทกษะ ท
สำคญทสด ทงนเพราะความมมทตา รก ปรารถนาด และหวงใยกบผเรยนของผสอนนนจะทำให
ผเรยนเกดความเชอใจตอผสอน สงผลใหเกดสงแวดลอมการเรยนรในลกษณะการตนตวอยาง ผอน
คลาย แทนความรสกวตกกงวลในสงทจะเรยนร ซงการตนตวอยางผอนคลาย ถอวา เปนสงแวดลอมท
เหมาะสมทสดทจะทำใหสมองเกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ114
จฑารตน นกแกว กลาววา ครในศตวรรษท 21 ตองมทกษะทสอดคลองกบทกษะการ
เรยนรของผเรยน ดงน
1.ทกษะการตงคำถาม เพอทำใหผเรยนสามารถกำหนดประเดนปญหาและหดคดตงปญหา
ดวยตนเองได
114ถนอมพร เลาหจรสแสง, "ครพนธ C (C-teacher)."
90
2. ทกษะการสอนใหผเรยนสามารถแสวงหาคำตอบดวยตนเองโดยลงมอปฏบตได
3. ทกษะในการคดเลอกความร ตามสภาพแวดลอมททำไดจรง
4. ทกษะการสรางความรและการตรวจสอบคณภาพความร
5. ทกษะการสอนใหผเรยนคดวเคราะหเพอไดขอสรปหรอ ความคดรวบยอด
6. ทกษะการสอนใหผเรยนสามารถประยกตความรทได
7. ทกษะในการประเมนผล115
ภาสกร เรองรอง และคณะ กลาววา ผทไดชอวา “คร” เปนบคคลสำคญยงตอภารกจใน
การพฒนาเยาวชนของชาต โดยนอกจากครจะตองมจตวญญาณความเปนครแลว ยงตองเปนผทรง
ความรในเนอหาทจะถายทอดสผเรยน และครยงตองจดการเรยนการสอนไดอยางเปนระบบและม
ประสทธภาพ นอกจากนยงตองพฒนาศษยใหมทกษะการเรยนรแหงศตวรรษท 21 ดวย ดงนนครจง
ตองเรยนรทจะปรบตวและพฒนาตนเองอยเสมอ ซงสงทครไทยในศตวรรษท 21 จำเปนตองพฒนาม
ดงน
1. ทกษะในการตงคำถาม การตงคำถามเปนการกระตนความสนใจอยากรของผเรยน
นกเรยนจะไดฝกคดและคนหาคำตอบดวยตนเองตามทฤษฎการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน
(Problem Based Learning) ดงนนครจงควรเรยนรและฝกฝนทกษะการใชคำถามในการเรยนการ
สอนใหชำนาญ
2. ทกษะการจดการเรยนรแบบสบเสาะ (Inquiry Learning) ทสอนใหเดกหาความรดวย
ตวเองจากการลงมอปฏบต เพราะความรทไดจากการปฏบตจะเปนความรทคงทน อกทงผเรยนยง
สามารถนำความรทไดไปประยกตใชในสถานการณอนไดอกดวย ครจงตองเขาใจบทบาทของตนเอง
และฝกฝนอยเสมอ
3. ทกษะในการคดเลอกความร เปนทกษะทสอนใหผ เรยนสามารถจำแนกแยกแยะ
แหลงขอมลทนาเชอถอและไมนาเชอถอ รวมถงการคดอยางมวจารณญาณเพอกลนกรองขอมลความร
กอนนำขอมลนนมาเปนความรหรอนำเสนอ ดงนนครตองสามารถชแนะแนวทางในการคดเลอก
ความรใหแกนกเรยนได
4. ทกษะในการประเมนผลตามสภาพจรง ในการเรยนการสอนสมยใหม ครตองให
ความสำคญตอกระบวนการเรยนรของนกเรยนควบคไปกบความรทนกเรยนไดรบ ดงนนครตอง
115จฑารตน นกแกว, "ทกษะของครในศตวรรษท 21."
91
กำหนดเกณฑการประเมนกระบวนการเรยนร เกณฑการทดสอบความร รวมถงเจตคตของนกเรยน ท
ชดเจนและเปนรปธรรม
5. ทกษะการสอนคด ครตองสามารถจดการเรยนรทสนบสนนใหนกเรยนฝกฝนการคด
หรอตกผลกทางความคด ออกแบบการเรยนรใหเหมาะสมกบระดบพฒนาการของเดก สงเสรม
ความสามารถทแตกตางกนของนกเรยน (multiple intelligences) และประเมนความกาวหนาของ
เดกแตละกลมไดอยางเหมาะสม โดยใชเหตการณปจจบนรอบตวมาเปนกรณศกษาใหนกเรยนคน
คำตอบ
6. ทกษะการบรณาการสอน ครตองสามารถจดการเรยนการสอนทเชอมโยงความรหลาย
แขนงไวดวยกนเพราะในชวตจรงนกเรยนตองประยกตใชความรทหลากหลายในการดำเนนชวตและ
แกไขปญหาทเกดขน
7. ทกษะในการประเมนผล เนองจากนกเรยนมความแตกตางระหวางบคคล เพราะฉะนน
ครจงตองออกแบบการประเมนผลการเรยนรใหเหมาะสมกบธรรมชาตของวชา และใหเหมาะสมกบ
ตามความตางนน ๆ
8. มจตวญญาณความเปนคร ครไมไดมหนาทเฉพาะถายทอดวชาความรหรอจดการเรยน
การสอนใหกบนกเรยนเทานน แตครยงมบทบาทในการอบรมส งสอนคณธรรมจรยธรรม
ประคบประคองใหจบการศกษาออกไปเปนพลเมองทดมคณภาพของประเทศตอไป
9. ตองเรยนรสงใหมๆ ขอมลขาวสารเปลยนแปลงอยางรวดเรว ความรมอยมากมาย
รอบตวใหแสวงหาดวยเทคโนโลยสารสนเทศทกาวหนา ครจงไมอาจหยดนงทจะแสวงหาความร
เพมเตมเพอพฒนาตนเองอยเสมอ
10. เปดใจรบการเปลยนแปลง ทกษะการปรบตวใหเทาทนการเปลยนแปลง เปนสงสำคญ
ททงครและนกเรยนพงมหลายสงรอบ ๆ ตวเกดการเปลยนแปลง ครตองเปดใจยอมรบและรจก
ปรบตวเพอทำหนาทครและดำเนนชวตอยางมความสข
11. เปนแบบอยางดานคณธรรม คณธรรมจรยธรรมสำคญไมแพจตวญญาณความเปนคร
ครตองประพฤตปฏบตตนใหเปนแบบอยางทดแกนกเรยน โดยเฉพาะอยางยงในปจจบนทกระแส
ขอมลขาวสารถาโถมเขาสตวนกเรยนการเปนแบบอยางและการชแนะดานคณธรรมจงเปนสงสำคญ
12. เปนทปรกษาทดใหกบนกเรยน ครตองเปนทงผถายทอดวชาความรและผใหคำปรกษา
แกนกเรยนไดทกเรอง
92
13. มความคดสรางสรรค (Creativity, Creation, Creating, Creative Thinking) เปน
หน งในทกษะสำคญของครท ได รบการกำหนดให เป นทกษะท จำเปนจะตองนำไปใช ใน
กระบวนการพฒนาผเรยนในชวงศตวรรษท 21
14. ครตองทำตนใหศษยรก การปฏบตตอนกเรยนอยางกลยาณมตร จะทำใหนกเรยนไม
เกดความกลวและวตกกงวล ซงเปนอปสรรคตอการเรยนร
15. ยดหลกแหงความพอเพยง ครตองไมใชจายเกนตว ไมฟงเฟอตามสงคมรอบขาง เปน
แบบอยางทดใหกบนกเรยน116
เรวณ ชยเชาวรตน โดยมการกลาวถงคณลกษณะสำคญททำใหเกด PLC ได 5 ประการ คอ
1. การมบรรทดฐานและคานยมรวมกน (Shared values and vision) สมาชกในชมชน
การเรยนรทางวชาชพตองมบรรทดฐานและคานยมรวมกน ซงเปนหลกการพนฐานสำคญเนองจาก
การมพนธกจทชดเจนรวมกนจะเปนพนฐานทสำคญสำหรบการพฒนาเปนชมชนการเรยนรหรอ
Learning Community ในโรงเรยน ดงนนครผสอนทเปนสมาชกใน PLC จงตองมบรรทดฐานคานยม
และความเชอเกยวกบการจดการเรยนรรวมกน
2. การรวมกนรบผดชอบตอการเรยนรของนกเรยน (Collective responsibility for
students learning) ผลการเรยนรทตองการใหเกดขนในตวนกเรยนนนยอมตองอาศยแนวทางและ
กลยทธทหลากหลาย โดยสงเหลานจะเกดขนไดจากความคาดหวงทครผสอนมตอนกเรยนในระดบสง
และอยบนฐานความเชอทวานกเรยนทกคนสามารถเรยนรไดซงเปนการวางเปาหมายเพอพฒนาการ
จดการเรยนรและพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน โดยเปนการวางเปาหมายรวมกนของครท
เปนสมาชกในชมชนการเรยนรทางวชาชพทกคน
3. การสบสอบเพอสะทอนผลเชงวชาชพ (Reflective professional inquiry) การพดคย
สนทนากนระหวางสมาชกในชมชนการเรยนรโดยเฉพาะอยางยงระหวางครผสอนผเชยวชาญ
นกการศกษาและผบรหารเกยวกบการปฏบตงานสอนและการจดการเรยนรเพอสะทอนผลการปฏบต
รวมทงรวมกนเสนอแนะแนวทางการปฏบตทชวยใหการเรยนรของนกเรยนเกดไดดขน ซงการสะทอน
ผลและการชแนะการปฏบตจะเปนเครองมอหรอกลไกในการทบทวนประเดนพนฐานสำคญทจะ
116ภาสกร เรองรอง และคณะ, "เทคโนโลยการศกษากบครไทยในศตวรรษท 21,"
ปญญาภวตน 5, ฉบบพเศษ (พฤษภาคม 2557).
93
กอใหเกดผลทางบวกตอการเรยนการสอนและคณภาพการจดการศกษาในโรงเรยน หรอชวย
พฒนาการจดการเรยนรและสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน
4. การรวมมอรวมพลง (Collaboration) ชมชนการเรยนรทางวชาชพใหความสำคญกบการ
รวมมอรวมพลงโดยการรวมมอรวมพลงนจะตองเปนการรวมมอรวมพลงของครในภาพรวมทงหมด
ของโรงเรยน และสงสำคญของการรวมมอรวมพลงในชมชนการเรยนรทางวชาชพ คอการดำเนน
กจกรรมเพอมงไปสความสำเรจภายใตเปาหมายเดยวกน ทงนการรวมมอรวมพลงจะใหความสำคญ
กบความรสกพงพาอาศยซงกนและกนของสมาชกในชมชนระหวางการดำเนนกจกรรม เพอใหบรรล
เปาหมายทวางไว เชน เกดการแลกเปลยนเทคนคการสอน สอและแหลงการเรยนร และแนวทางการ
จดการเรยนรตาง ๆ
5. การสนบสนนการจดลำดบโครงสรางและความสมพนธของบคลากร (Supportive
conditions structural arrangements and collegial relationships) การเตรยมพรอมในดาน
การสนบสนนใหบคลากรหรอสมาชกในชมชนไดมโอกาสสงเกตการสอน วพากษวจารณและสะทอน
การปฏบตงาน รวมทงการสอนของเพอนรวมงานและของชมชนการเรยนรเพอมงเนนกระบวนการ
เรยนรทจะเกดขนในชมชนและสงเสรมผลสมฤทธทจะเกดขนในตวผเรยนจะชวยสนบสนนใหเกด
ชมชนการเรยนรทางวชาชพไดอยางสมบรณ117
ไพฑรย สนลารตน ไดเสนอวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ควรประกอบดวยทกษะ 7
ประการ ดงน
1. สรางและบรณาการความรได เพราะความรเปลยนแปลงเรวมาก คร จงตองรจกหาความร
ไดเอง และสามารถบรณาการความรนนเขากบผเรยนและ การสอนได
2. มความคดวเคราะหและสรางสรรค สงคมยคใหมมสงหลอกลวงมาก ครตองวเคราะหออก
จงจะบอกเดกได ขณะเดยวกนตองคดอะไรใหมๆ ไปดวย
3. มวสยทศนและตกผลกทางความคด สงคมครตองเขาใจการเปลยน แปลง มองเหน
แนวโนมอนาคต และวเคราะหจนตกผลกชดเจน เพอแลกเปลยน ความคดเหนกบผเรยนได
4. รและเขาใจเทคโนโลยใหม พรอมทงชแนะขอด ขอเสยของเทคโนโลย ใหกบผเรยนและ
สงคมได
117เรวณ ชยเชาวรตน, ชมชนการเรยนรทางวชาชพ (Professional learning
community : PLC) (กรงเทพฯ: สำนกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน,
2556).
94
5. มทกษะการสอนเดกใหเตบโตเตมตามศกยภาพและสรางผลงานใหมๆ ได เพราะโลก
อนาคตจะเปนโลกของการสรางผลตภณฑใหมๆ จงตองพฒนาเดก ใหรเทาทนและพรอมทจะสราง
ผลตภณฑใหมๆ ออกมาแขงกบโลก
6. เขมแขงในจรรยาบรรณ คณธรรม จรยธรรม และชกชวนใหคนอน ๆ ทำเพอสงคม เพราะ
การเสยสละเพอสงคมนอยลงทกทในสงคมไทย ครตองเขามา มบทบาทมากขน
7. มบทบาทนำในดานการสอนและในวชาชพ ครรนใหมตองเขามาม สวนในการพฒนา
คณภาพของโรงเรยนและในวชาชพรวมกบผบรหารมากขนในยคตอไป118
อองจต เมธยะประภาส ทกลาววา ครในศตวรรษท 21 ตองมลกษณะ E – Teacher 9
ประการ ดงน
1. Experience มประสบการณในการจดการเรยนรแบบใหม
2. Extended มทกษะการแสวงหาความร
3. Expended มความสามารถในการถายทอดหรอขยายความรของตนสนกเรยนผานสอ
เทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ
4. Exploration มความสามารถในการเสาะหาและคดเลอกเนอหาความรหรอเนอหาท
ทนสมย เหมาะสมและเปนประโยชนตอผเรยนผานทางสอเทคโนโลย
5. Evaluation เปนนกประเมนทด มความบรสทธและยตธรรม และสามารถใชเทคโนโลยใน
การประเมนผล
6. End - User เปนผทใชเทคโนโลย (user) อยางคมคา และใชไดอยางหลากหลาย
7. Enabler สามารถใชเทคโนโลยสรางบทเรยน
8. Engagement ตองรวมมอและแลกเปลยนเรยนรซงกนผานสอเทคโนโลยจนพฒนาเปน
เครอขายความรวมมอ
9. Efficient and Effective สามารถใชสอเทคโนโลยอยางมประสทธภาพและประสทธผล
ทงในฐานะทเปนผผลตความร ผกระจายความร และผใชความร119
118ไพฑรย สนลารตน และคณะ, เตบโตเตมตามศกยภาพสศตวรรษท 21 ของการศกษา
ไทย (กรงเทพฯ: วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2557), 11-12. 119อองจต เมธยะประภาส, "คณลกษะของครในศตวรรษท 21," เขาถงเมอ 1 มนาคม
2562, เขาถงไดจาก https://www.gotoknow.org/posts/589309.
95
จากความหมายของทกษะของครในศตวรรษท 21 สามารถสรปไดวา ทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 หมายถง คณลกษณะ ความสามารถ ความชำนาญทครพงมสำหรบการจดการศกษาใน
ศตวรรษท 21 เพอสงเสรมการเรยนร ซงเปนไปตามยคสมยทเปลยนแปลงไป
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
ประวตความเปนมาของสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
เมอวนท 31 ม .ค.52 นายจรนทร ลกษณวศษฎ รมว.ศกษาธการ ไดลงนามประกาศ
กระทรวงศกษาธการ (ศธ.) เรอง กำหนดศนยประสานงานการจดการมธยมศกษา เพอใหมการจดตง
ศนยประสานงานการจดการมธยมศกษา 41 ศนยทวประเทศ เพอใหการจดการศกษาระดบ
มธยมศกษาของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน(สพฐ.) ดำเนนการไดอยางม
ประสทธภาพ ประสทธผล เปนไปตามเจตนารมณของการปฏรปการศกษา ทงในดานปรมาณและ
คณภาพ สาเหตเนองจากทผานมาผลการประเมนคณภาพภายนอกของสำนกงานรบรองมาตรฐาน
และประเมนคณภาพการศกษา(สมศ.)ในรอบแรกระดบมธยมศกษามคณภาพไมเปนทนาพอใจ
คณภาพการศกษาของนกเรยนชนม.3 และม.6 มคะแนนเฉลยคอนขางตำ และในรอบสองโรงเรยน
มธยมศกษาสวนใหญไมผานมาตรฐานดานคณภาพผเรยนมาตรฐานท 5 ดงนนสถานศกษาเหลานจง
ตองไดรบการดแลเปนพเศษ เพอพฒนาคณภาพใหเขาสมาตรฐานและยกระดบสมาตรฐานสากล
ตลอดจนเพอใหมการปฏรปการศกษาทงระบบศนยประสานงานฯจะทำหนาทประสานการดำเนนงาน
การจดการมธยมศกษา จดเตรยมความพรอมในการจดตงเขตพนทการมธยมศกษา รวมทงเชอม
ประสานความรวมมอการจดการศกษากบสำนกงานเขตพนทการศกษา สถานศกษา หนวยงานและ
องคกรทเกยวของ ซงศนยแหงนจะมอตรากำลงคนแหงละประมาณ 30 คน โดยเกลยมาจากสำนกงาน
เขตพนทการศกษา รวมทง 41 ศนย จะมอตรากำลงประมาณ 1,230 คน โดยจะดำเนนการในรปของ
คณะกรรมการศนยประสานงานการจดการมธยมศกษา ซงหลงจากทประกาศฉบบดงกลาวมผลบงคบ
ใชกสามารถปฏบตงานไดทนท อยางไรกตามหลงจากแยกตงเขตมธยมศกษาแลว จะตองมการตดตาม
เรองคณภาพวาดขนหรอไม โดยจะตองมการกำหนดเกณฑชวด เชน ผลคะแนนแบบทดสอบทาง
การศกษาแหงชาตขนพนฐาน (โอเนต) ของผเรยนในกลมวชาหลก จะตองไดคะแนนไมนอยกวารอย
ละ 50 ในป 2554 มโรงเรยนยอดนยมเพมขน และมหลกสตรทเออตอการพฒนานกเรยน จดตงศนย
ประสานงานการจดการมธยมศกษา ศนยท 7 ประกอบดวย โรงเรยนทเปดสอนเฉพาะชวงชนท 3-4
ในจงหวดราชบร และกาญจนบร จำนวนทงสน 55 แหง ดงตารางท 7จนกระทง วนท 14 สงหาคม
96
2553 กฎหมายมผลบงคบใช จงมประกาศแตงตงเปน สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต
8 จนถงปจจบน120
ตารางท 7 ขอมลพนฐานสถานศกษาในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
ลำดบ ชอโรงเรยน จำนวน
ผบรหาร คร นกเรยน
สถานศกษาในเขตจงหวดราชบร ประกอบดวย 26 สถานศกษา
1 โรงเรยนเบญจมราชทศ ราชบร 5 199 3,106
2 โรงเรยนราชโบรกานเคราะห 5 267 3,565
3 โรงเรยนรฐราษฎรอปถมภ 2 57 828
4 โรงเรยนแคทรายวทยา 1 14 76
5 โรงเรยนรตนราษฎรบำรง 5 145 2,688
6 โรงเรยนมธยมวดดอนตม 1 45 609
7 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม 1 57 1,047
8 โรงเรยนหนองปลาหมอพทยาคม 1 25 297
9 โรงเรยนหนองโพวทยา 1 29 518
10 โรงเรยนทามะขามวทยา 1 26 343
11 โรงเรยนสายธรรมจนทร 5 92 1,819
12 โรงเรยนประสาทรฐประชากจ 4 61 1,083
13 โรงเรยนเตรยมอดมศกษาพฒนาการ ราชบร 1 14 139
14 โรงเรยนบางแพปฐมพทยา 1 68 1,011
15 โรงเรยนโพหกวงศสมบรณราษฎรอปถมภ 1 16 188
16 โรงเรยนครราษฎรรงสฤษฏ 3 121 1,754
17 โรงเรยนดานทบตะโกราษฎรอปถมภ 1 32 524
120สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8, "ประวตความเปนมา," เขาถงเมอ 14
มนาคม 2562, เขาถงไดจาก
http://www.sesao8.go.th/sesao/index.php?option=com_content&view=article&id=5&It
emid=3.
97
ตารางท 7 (ตอ)
ลำดบ ชอโรงเรยน จำนวน
ผบรหาร คร นกเรยน
18 โรงเรยนปากทอพทยาคม 1 40 625
19 โรงเรยนวดสนตการามวทยา 1 29 420
20 โรงเรยนบรมราชนนาถราชวทยาลย 1 51 529
21 โรงเรยนสวนผงวทยา 1 74 1,283
22 โรงเรยนบานคาวทยา 2 49 780
23 โรงเรยนโสภณศรราษฎร 1 34 510
24 โรงเรยนเนกขมวทยา 1 15 150
25 โรงเรยนโพธาวฒนาเสน 5 161 2,714
26 โรงเรยนชองพรานวทยา 1 33 606
รวมจงหวดราชบรทงสน 53 1,754 27,212
สถานศกษาในเขตจงหวดกาญจนบร ประกอบดวย 29 สถานศกษา
1 โรงเรยนเทพศรนทรลาดหญา กาญจนบร 3 56 847
2 โรงเรยนเทพมงคลรงษ 4 113 1,703
3 โรงเรยนไทรโยคมณกาญจนวทยา 3 60 1,053
4 โรงเรยนไทรโยคนอยวทยา 1 33 447
5 โรงเรยนบอพลอยรชดาภเษก 3 71 1,056
6 โรงเรยนศรสวสดพทยาคม 1 31 393
7 โรงเรยนทามะกาวทยาคม 5 134 1,924
8 โรงเรยนพระแทนดงรงวทยาคาร 3 63 924
9 โรงเรยนทามะกาปญสรวทยา 1 14 125
10 โรงเรยนวสทธรงษ 5 296 4,058
11 โรงเรยนทามวงราษฎรบำรง 3 101 1,709
12 โรงเรยนหนองขาวโกวทพทยาคม 1 16 135
13 โรงเรยนพงตรราษฎรรงสรรค 1 14 161
98
ตารางท 7 (ตอ)
ลำดบ ชอโรงเรยน จำนวน
ผบรหาร คร นกเรยน
14 โรงเรยนหนองตากยาตงวรยะราษฎรบำรง 1 20 290
15 โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร
กาญจนบร 5 91 1,257
16 โรงเรยนทองผาภมวทยา 3 47 883
17 โรงเรยนรมเกลา กาญจนบร 2 34 948
18 โรงเรยนอดมสทธศกษา 4 85 1,652
19 โรงเรยนพนมทวนชนปถมภ 2 42 806
20 โรงเรยนพนมทวนพทยาคม 1 24 267
21 โรงเรยนเลาขวญราษฎรบำรง 1 53 993
22 โรงเรยนดานมะขามเตยวทยาคม 4 59 1,143
23 โรงเรยนประชามงคล 1 63 1,202
24 โรงเรยนหนองปรอพทยาคม 1 12 246
25 โรงเรยนหวยกระเจาพทยาคม 1 28 355
26 โรงเรยนกาญจนานเคราะห 5 253 3,792
27 โรงเรยนหนองรประชานมต 1 40 848
28 โรงเรยนนวฐราษฎรอปถมภ 1 27 434
29 โรงเรยนทาเรอพทยาคม 1 22 275
รวมจงหวดกาญจนบรทงสน 68 1,902 29,926
วสยทศน
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 เปนองคกรธรรมาภบาลทจดการศกษาขน
พนฐานมคณภาพ สมาตรฐานสากล บนพนฐานความเปนไทย
99
คานยม
“HIST” มความสขกบการทำงาน ประสานอยางบรณาการ ใหบรการดวยใจ โปรงใสในการ
ทำงาน
H = Happiness I = Integration
S = Service Mind T = Transparent
พนธกจ
1. จดการศกษาเพอเสรมสรางความมนคงของสถาบนหลกของชาตและการปกครองใน
ระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข
2. พฒนาศกยภาพผเรยนเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนโดยพฒนาคณภาพผเรยนให
มความร ทกษะวชาการ ทกษะชวต ทกษะวชาชพ คณลกษณะในศตวรรษท 21
3. สงเสรมการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหเปนมออาชพ
4. สรางโอกาส ความเสมอภาคลดความเหลอมลำ ใหผเรยนทกคนไดรบบรการทางการศกษา
อยางทวถงและเทาเทยม
5. สงเสรมการจดการศกษาเพอพฒนาคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม ยดหลกปรชญา
ของเศรษฐกจพอเพยง
6. พฒนาระบบบรหารจดการทยดหลกธรรมาภบาล เพอเสรมสรางคณภาพการศกษา และ
บรณาการการจดการศกษา
เปาประสงค
1. ผเรยน เปนบคคลแหงการเรยนร คดรเรมและสรางสรรคนวตกรรม มความร มทกษะและ
คณลกษณะของผเรยนในศตวรรษท 21 มสขภาวะทเหมาะสมตามวย มความสามารถในการพงพา
ตนเอง และปรบตวตอ เปนพลเมองและพลโลกทด
2. ผเรยนทมความตองการจำเปนพเศษ กลมชาตพนธ กลมผดอยโอกาส และกลมทอยใน
พนทหางไกลทรกนดารไดรบการศกษาอยางทวถง เทาเทยม และมคณภาพ พรอมกาวสสากล ตาม
หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
3. คร เปนผเรยนร มจตวญญาณความเปนคร มความแมนยำทางวชาการ และมทกษะการ
จดการเรยนร ทหลากหลายตอบสนองผเรยนเปนรายบคคล เปนผสรางสรรคนวตกรรม และทกษะใน
การใชเทคโนโลย
100
4. ผบรหารสถานศกษา มความเปนเลศสวนบคคล คดเชงกลยทธและนวตกรรม มภาวะผนำ
ทางวชาการ มสำนกความรบผดชอบ (Accountability) และการบรหารแบบรวมมอ
5. สถานศกษา มความเปนอสระในการบรหารงานและจดการเรยนร รวมมอกบชมชน
ภาคเอกชน และผเกยวของในการจดการศกษาระดบพนท จดสภาพแวดลอมในโรงเรยนเพอการ
เรยนรในทกมต เปนโรงเรยนนวตกรรม
6. สำนกงานเขตพนทการศกษา มการบรหารงานเชงบรณาการ เปนสำนกงานแหงนวตกรรม
ใชขอมลสารสนเทศและการวจยและพฒนาในการขบเคลอนคณภาพ กำกบ ตดตาม ประเมนและ
รายงานผลอยางเปนระบบ
นโยบาย
นโยบายท 1 จดการศกษาเพอความมนคง
นโยบายท 2 พฒนาคณภาพผเรยน
นโยบายท 3 พฒนาผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษา
นโยบายท 4 สรางโอกาสในการเขาถงบรการการศกษาทมคณภาพ มมาตรฐาน และลด
ความเหลอมลำทางการศกษา
นโยบายท 5 เพมประสทธภาพการบรหารจดการ121
งานวจยทเกยวของ
งานวจยในประเทศ
องคณา ฉางขาวคำ ไดศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารทสงผลตอบทบาทหนาทของ
ศนยการศกษาพเศษ สงกดสำนกบรหารงานการศกษาพเศษ ผลการวจยพบวา 1) ภาวะผนำทาง
วชาการของผบรหารทสงผลตอบทบาทหนาทของศนยการศกษาพเศษ สงกดสำนกบรหารงาน
การศกษาพเศษ โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงลำดบดงน การพฒนาและสงเสรม
มาตรฐานดานวชาการ การสงเสรมใหมรการพฒนาวชาชพ การกำหหนดเปาหมายของสถานศกษา
121สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8, "วสยทศน," เขาถงเมอ 14 มนาคม
2562, เขาถงไดจาก
http://www.sesao8.go.th/sesao/index.php?option=com_content&view=article&id=169
4&Itemid=2
101
การประสานงานดานการใชหลกสตร การจดใหมสงจงใจใหกบคร การนเทศและการประเมนผลดาน
การสอน การสอสารเปาหมายของสถานศกษา การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน การควบคม
การใชเวลาในการสอน การเอาใจใสดแลครและนกเรยนอยางใกลชด และการจดใหมสงทสงเสรมการ
เรยนร 2) บทบาทหนาทของศนยการศกษาพเศษ สงกดสำนกบรหารงานการศกษาพเศษ โดย
ภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานพบวา อยในระดบมากทสด 1 ดาน คอ จดและสงเสรม
สนบสนนการศกษาในลกษณะศนยบรการชวยเหลอระยะแรกเรม และเตรยมความพรอมของคน
พการ และอยในระดบมาก 7 ดาน เรยงลำดบดงน ใหบรการฟนฟสมรรถภาพคนพการโดยครอบครว
และชมชนดวยกระบวนการทางการศกษา พฒนาและฝกอบรมผดแลคนพการ บคลากรทจด
การศกษาสำหรบคนพการ จดระบบและสงเสรมสนบสนนการจดทำแผนการจดการศกษาเฉพาะ
บคคลสงอำนวยความสะดวก สอ บรการ และความชวยเหลออนใดทางการศกษาสำหรบคนพการ
จดระบบสนบสนนการจดการเรยนรวม และประสานงานการจดการศกษาสำหรบคนพการในจงหวด
จดระบบบรการชวงเชอมตอสำหรบคนพการ เปนศนยขอมลรวมทงจดระบบขอมลสารสนเทศดาน
การศกษาสำหรบคนพการ ภาระหนาทอนตามทกฎหมายกำหนดหรอตามทไดรบมอบหมาย 3) ภาวะ
ผนำทางวชาการของผบรหารทสงผลตอบทบาทหนาทของศนยการศกษาพเศษ สงกดสำนก
บรหารงานการศกษาพเศษ อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05122
สำนกเลขาธการสภาการศกษาไดศกษาเรอง แนวทางการพฒนาการศกษาไทยกบการเตรยม
ความพรอมสศตวรรษท 21 ผลการวจย พบวาแนวทางการพฒนาการศกษาไทยเพอเตรยมความ
พรอมสศตวรรษท 21 คอ 1) ปฏรประบบการผลตครและพฒนาศกยภาพครประจำการโดยม
แนวนโยบายทสำคญคอในสวนของระบบการผลตวาทครประจำการควรมการปรบปรงเปลยนแปลง
อยางเรงดวนและพฒนาเสรมศกยภาพครประจำการ 2) ปฏรปการเรยนรแหงศตวรรษท 21 และ
สงเสรมการเรยนรตลอดชวต โดยเนนการเชอมโยงการศกษาในระบบการศกษานอกระบบและ
การศกษาตามอธยาศยมหลกสตรแกนเพอเปนกรอบในการจดการเรยนการสอนในขณะทใหอสระและ
ยดหยนแกโรงเรยนและครในการออกแบบกระบวนการเรยนการสอน 3) ปฏรประบบการประเมนเนน
การประเมนเพอพฒนาการเรยนร (Formative Assessment) เพอบมเพาะทกษะเรยนรทจะเรยน
ดงนนตองเนนการประเมนพฒนาการ (Formative Assessment) เปลยนแปลงวฒนธรรมใน
122องคณา ฉางขาวคำ, "ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารทสงผลตอบทบาทหนาทของ
ศนยการศกษาพเศษ สงกดสำนกบรหารงานการศกษาพเศษ" (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร
มหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2557), บทคดยอ.
102
หองเรยนชวยสรางใหนกเรยนมทกษะเรยนรทจะเรยน (Learning to Learn) และใหขอเสนอแนะ
(Feedback) เพอกระตนใหเกดพฒนาการเรยนรควรมการประเมนประสทธผลของครโดยใชผลการ
เรยนรของนกเรยน สงเสรมการเปดเผยขอมลผลการเรยนแกผปกครองโดยมการเปรยบเทยบกบ
มาตรฐาน 4) ปฏรปเชงโครงสรางและการบรหารการเปลยนแปลงตลอดจนปฏรประบบการบรหาร
จดการ (Management System) จดใหมรปแบบการบรหารจดการทหลากหลายมความอสระ
สอดคลองกบศกยภาพและความพรอมของโรงเรยนและชมชนเพอลดการรวมศนยและลดภาระของ
ภาครฐสงเสรมความเปนอสระของสถานศกษาในการจดสรรทรพยากรภายในโรงเรยนสงเสรมให
โรงเรยนสามารถระดมทรพยากรจากแหลงตาง ๆ ทงนสถาบนการศกษาตาง ๆ ควรมจดยนท
แตกตางกนไปตามศกยภาพความเชยวชาญและความพรอมของบคลากร 5 ) สงคมแหงปญญา
(Wisdom-based Society) ส ง เส รม การ เร ยน ร ต ลอดช ว ต (Lifelong Learning) และส ร า ง
สภาพแวดลอมท เออตอการเรยนร (Supportive Learning Environment) เพอสรางมนษยท
สมบรณไมเนนแตวชาการสรางสภาพแวดลอมการเรยนรและออกแบบกระบวนการเรยนการสอนท
เหมาะสมจดการเรยนการสอนโดยใหผเรยนเปนศนยกลางอยางแทจรงสงเสรมใหผเรยนคนพบ
ความสามารถตนเองคนหาแรงใจ (Passion) รกในการเรยนรตลอดชวตรวมทงเปดโอกาสใหครเลอก
วธการทเหมาะกบนกเรยนของ ตนไดอยางอสระเปดโอกาสใหบคคลตาง ๆ ในสงคมหรอชมชนมา
เปนผถายทอดความรตลอดจนสงเสรมการเรยนรของผเรยนและประชาชนทวไปทสนใจเรยนรใหม
โอกาสเรยนรตลอดชวต123
สขฤทย จนทรทรงกรด ไดศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาในจงหวด
จนทบร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 17 ผลการวจยพบวา 1) ภาวะผนำทาง
วาชาการของผบรหารสถานศกษาในจงหวดจนทบร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา
เขต 17 โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานโดยเรยงจากมากไปหานอยสาม
อนดบแรก ไดแก ดานการจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร ดานการสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ
และดานการพฒนาและเสรมสรางมาตรฐานดานวชาการ สวนดานการตรวจสอบความกาวหนาของ
นกเรยน มภาวะผนำทางวชาการเปนอนดบสดทาย 2) ผลการเปรยบเทยบภาวะผนำทางวาชาการของ
ผบรหารสถานศกษาในจงหวดจนทบร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 17 จำแนก
ตามประสบการณในการทำงาน โดยรวมและรายดานทกดานแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต
123สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, แนวทางการพฒนาการศกษาไทยกบการเตรยม
ความพรอมสศตวรรษท 21.
103
และจำแนกตามขนาดโรงเรยน โดยรวมและรายดานทกดานแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต
ยกเวน ดานการควบคมการใชเวลาในการสอน ดานการดแลเอาใจใสครและนกเรยน ดานการจดใหม
สงจงใจใหกบคร แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05124
มฮมหมดอาฟฟ อซซอลฮย ไดศกษา การนำเสนอแนวทางการมสวนรวมของผปกครองใน
การจดการศกษาเพอพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 ของเดกมสลมตามบรบทสงคมสามจงหวด
ชายแดนภายใต ผลการวจยพบวาทกษะในศตวรรษท 21 ทเหมาะสมสำหรบเดกมสลมในสามจงหวด
จำแนกไดเปน 6 กลม เรยงตามลำดบความตองการจำเปน ดงน 1) ทกษะอลกรอานและการใชชวตวถ
อสลาม 2) ทกษะความรวมมอและการสอสาร 3) ทกษะเทคโนโลยสารสนเทศ 4) ทกษะการจดการ
ตนเอง 5) ทกษะวฒนธรรมและความรบผดชอบตอสงคม และ 6) ทกษะการคดและการเรยนร โดยม
คาดชนความตองการจำเปนรายดาน (PNI) เทากบ 0.459, 0.449, 0.441, 0.436, 0.405 และ 0.403
ตามลำดบ สำหรบองคประกอบการมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาเพอพฒนาทกษะใน
ศตวรรษท 21 ของเดกมสลมม 5 ดาน คอ 1) การเลยงดวถอสลาม 2) การจดการเรยนรในบานแบบ
บรณาการอสลาม 3) การรวมมอกบโรงเรยน 4) การรวมมอกบชมชน 5) การพฒนาตนเองดาน
การศกษาของผปกครองและการศกษาสำหรบผปกครอง ปจจยเงอนไขของการมสวนรวมตามการรบร
ของผปกครองมสลมม 10 ดาน คอ 1) ความรด านการมสวนรวมและการเล ยงด 2) เวลา
3) ความสมพนธภายในครอบครว 4) การเปนแบบอยางทด 5) การจดกจกรรมอยางตอเนอง
6) ทกษะการใช เทคโนโลยสารสนเทศ 7) ความม งมน 8) การจดส งแวดลอมภายในบ าน
9) ความสมพนธกบโรงเรยน 10) ความสมพนธกบชมชน สำหรบแนวทางการมสวนรวมของผปกครอง
ในการจดการศกษาเพอพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 ของเดกมสลม ประกอบดวย 1) แนวทาง
สำหรบผปกครองกบ 2) แนวทางสำหรบโรงเรยนและชมชนในการสนบสนนผปกครอง125
124สขฤทย จนทรทรงกรด, "ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาในจงหวด
จนทบร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 17" (วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา, 2558), บทคดยอ.
125มฮมหมดอาฟฟ อซซอลฮย, "การนำเสนอแนวทางการมสวนรวมของผปกครองในการ
จดการศกษาเพอพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 ของเดกมสลมตามบรบทสงคมสามจงหวด
ชายแดนภายใต" (วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาพฒนศกษา ภาควชานโยบาย
การจดการ และความเปนผนำทางการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2558), ง.
104
เอกชย พทธสอน ไดศกษา แนวโนมการเสรมสรางทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 สำหรบ
นกศกษาผใหญ ผลการวจยพบวา 1) ผลการวเคราะหทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 สำหรบ
นกศกษาผใหญ พบวา ทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 สำหรบนกศกษาผใหญ ประกอบดวย
(1.1) ทกษะการเรยนรและนวตกรรม คอ มความสามารถในการแสวงหาความร เรยนรไดดวยตนเอง
และเปนบคคลแหงการเรยนรตลอดชวต (1.2) ทกษะสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย คอ มทกษะการร
การใช และการจดการสอ และเทคโนโลยสารสนเทศใหเทาทน และ (1.3) ทกษะชวตและการทำงาน
คอ มทกษะในการปรบตวใหสอดคลองกบบรบทของสงคม และสภาพแวดลอมในการทำงานทมการ
เปลยนแปลงอยางรวดเรวได2) แนวโนมการเสรมสรางทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 สำหรบ
นกศกษาผใหญ ไดแก (2.1) แนวโนมดานหลกการและนโยบาย คอ เนนการเรยนรอยบนพนฐานของ
การศกษาผใหญ สงเสรมการเรยนรดวยตนเอง เพอการเปนบคคลแหงการเรยนรตลอดชวต
(2.2) แนวโนมดานคณลกษณะทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 คอ ทกษะการเรยนรและนวตกรรม
ทกษะสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย และทกษะชวตและการทำงาน (2.3) แนวโนมดานการจด
กระบวนการเรยนร คอ การสงเสรมรปแบบการเรยนรดวยตนเอง การปฏบตจรง การสราง
ประสบการณเรยนรอยางมประสทธภาพ และ (2.4) แนวโนมดานการสนบสนนและสงเสรม คอ การ
สรางเครอขายการเรยนรจากทกภาคสวนในสงคม ซงผลการประเมนแนวโนมการเสรมสรางทกษะการ
เรยนรในศตวรรษท 21 สำหรบนกศกษาผใหญ พบวา ในแตละองคประกอบผทรงคณวฒมความ
คดเหนในภาพรวมอยในระดบด126
พงษลขต เพชรผล ไดศกษา การนำเสนอกลยทธการบรหารหองเรยนในศตวรรษท 21
เพอเสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมอง พบวา 1) กรอบแนวคดของการบรหารหองเรยนใน
ศตวรรษท 21 เพอเสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมอง ประกอบดวย กรอบแนวคดกระบวนการ
บรหาร กรอบแนวคดเรองลกษณะหองเรยนในศตวรรษท 21 กรอบแนวคดเรองความเปนพลเมอง
และกรอบแนวคดเรองการเสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมอง 2) จดแขงของการบรหาร
หองเรยนในศตวรรษท 21 เพอเสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมองคอ บรรยากาศของการ
จดการเรยนการสอนท เนนใหผ เรยนมสวนรวมในกระบวนการเรยนร จดออนคอ การวดและ
ประเมนผลการศกษา สวนโอกาสคอ ความกาวหนาทางเทคโนโลย และภาวะคกคาม ไดแก นโยบาย
126เอกชย พทธสอน, "แนวโนมการเสรมสรางทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 สำหรบ
นกศกษาผใหญ" (วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการศกษานอกระบบโรงเรยน
ภาควชาการศกษาตลอดชวต คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2558), ง.
105
ของรฐบาล สภาพเศรษฐกจ และสภาพสงคม และ 3) กลยทธการบรหารหองเรยนในศตวรรษท 21
เพอเสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมองม 3 กลยทธ ประกอบดวย (1) กลยทธการปฏรปการวด
และประเมนผลการศกษาใหหองเรยนเพอเสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมอง (2) กลยทธการ
ยกระดบประสทธภาพของหลกสตร และวธจดการเรยนรในหองเรยนวชาหนาทพลเมองเพอเสรมสราง
คณภาพของความเปนพลเมอง และ (3) กลยทธการพฒนาระบบการจดการเรยนการสอนในหองเรยน
ใหมบรรยากาศทเออตอการศกษาในศตวรรษท 21 โดยใชเทคโนโลยทางการศกษาเปนฐานเพอ
เสรมสรางการคณภาพของความเปนพลเมอง127
ววรรณ จตตปราณ ไดศกษาภาวะผนำการเปลยนแปลงกบทกษะในศตวรรษท 21 ของ
ผบรหารโรงเรยน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 ผลการวจยพบวา 1) ภาวะ
ผนำการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 โดย
ภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยดงน การมอทธพล
อยางมอดมการณ การกระตนการใชปญญา การสรางแรงบนดาลใจ และการคำนงถงความเปนปจเจก
บคคล 2) การมทกษะในศตวรรษท 21 ของผบรหารโรงเรยน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 2 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงคามชฉมเลขคณตจากมากไปหา
นอย ดงน ทกษะการสอสารและรวมมอ ทกษะดานเทคโนโลย ทกษะการเรยนรขามวฒนธรรมและ
การสนใจตอโลก ทกษะความสนใจใครรและจนตนาการ ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณ ทกษะ
ดานความคดสรางสรรค และทกษะการคดในเชงธรกจและทกษะประกอบการ 3) ภาวะผนำการ
เปลยนแปลงกบทกษะในศตวรรษท 21 ของผบรหารโรงเรยน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 2 มความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01128
127พงษลขต เพชรผล, "การนำเสนอกลยทธการบรหารหองเรยนในศตวรรษท 21 เพอ
เสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมอง" (วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหาร
การศกษาภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผนำทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณ
มหาวทยาลย, 2559), บทคดยอ. 128ววรรณ จตตปราณ, "ภาวะผนำการเปลยนแปลงกบทกษะในศตวรรษท 21 ของ
ผบรหารโรงเรยน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2" (วทยานพนธปรญญา
ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร,
2559), บทคดยอ.
106
พทธนนท รชตะไพโรจน ไดศกษาการพฒนาทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ของคร
โรงเรยนเอกชน ผลการวจยพบวา 1) ควรมการปรบทศนคต กระบวนทศนในการปรบเปลยน
พฤตกรรมการสอนของครไมใหยดตดกบรปแบบเดม 2) สรางใหครมความร ความเขาใจในทกษะการ
เรยนรในศตวรรษท 21 โดยการจดใหการอบรมในเรองทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 3) ผมสวน
ไดสวนเสยรวมวเคราะหหลกสตรสถานศกษา เพอวเคราะหจดเดน จดดอย และทศทางการจด
การศกษาของโรงเรยน ทองถน โดยบรณาการทกษการเรยนรในศตวรรษท 21 เขาไปในหลกสตร
4) จดใหมการประชมครเพอนำหลกสตรสถานศกษาไปสภาคปฏบต โดยครจะตองมการศกษาเอกสาร
หลกสตรสถานศกษา วธการและสอการสอน แผนการสอน และสงเสรมใหมการใชหองปฏบตการ
แหลงเรยนรใหมากขน 5) สรางองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) ในสถานศกษา
เพอใหเกดการเรยนรและสรางองคความรในการเพมพนสมรรถนะทจะกอใหเกดการเปลยนแปลงใน
การพฒนาการเรยนการสอนในเรอง ทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 โดยนำการจดการความร
(Knowledge Management : KM) โดยมการรวบรวมองคความรทมอย ซงกระจดกระจายอยในตว
บคคลหรอเอกสารมาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในสถานศกษาสามารถเขาถงความร และ
พฒนาตนเองใหเปนผร นำความรทไดไปประยกตใชในการปฏบตงานใหเกดประสทธภาพ และ
ประสทธผล และ 6) นเทศ ตดตาม และประเมนผล129
เบญจวรรณ ถนอมชยธวช ไดศกษาทกษะแหงศตวรรษท 21 ความทาทายในการพฒนา
นกศกษา ผลการวจยพบวา ความเจรญกาวหนาอยางรวดเรวทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ทำใหทก
ภมภาคของโลกสามารถรบรขอมลขาวสารอยางรวดเรว เชอมตอกนอยางไรพรมแดน สงผลตอการใช
ชวตของนกศกษาภายใตสงคมทเปลยนแปลง ทำใหเกดความทาทายในการพฒนานกศกษาทเนนทง
ทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 และคณลกษณะทสำคญสำหรบอนาคต การประกนคณภาพ
การศกษาระดบอดมศกษา ฉบบ พ.ศ.2557 ไดตระหนกถงความสำคญในการพฒนาทกษะการเรยนร
ในศตวรรษท 21 ซงเปนสวจำเปนและสำคญสำหรบนกศกษาในยคน ประกอบดวย 1) ทกษะดานการ
เรยนรและนวตกรรม 2) ทกษะสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย 3) ทกษะชวตและอาชพ นอกจาก
ทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 แลวนน การพฒนาใหนกศกษาสามารถดำรงชวตและยนหยดในโลก
อนาคตไดอยางมความสขทงดานการดำเนนชวตและดานหนาทการงาน สามารถปรบตวใหรเทาทน
129พทธนนท รชตะไพโรจน, "การพฒนาทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ของครโรงเรยน
เอกชน" (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยฟารอสเทอรน, 2559), บทคดยอ.
107
การเปลยนแปลงทจาเปนในศตวรรษน สามารถเอาตวรอด และประสบความสำเรจไดนนจำเปนตอง
เสรมสรางในนกศกษามคณลกษณะ ทกษะแหงอนาคตใหม พฒนาจตสำนกตอธรรมชาตและ
สงแวดลอม จตสำนกตอการเปนพลเมองและจรรโลงใหสงคมในอนาคตนาอยมากยงขน130
วรลกษณ คำหวาง ไดศกษาสภาพและแนวทางการพฒนาทกษะครในศตวรรษท 21 สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในจงหวดพษณโลก ผลการวจยพบวา 1) สภาพทกษะครใน
ศตวรรษท 21 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในจงหวดพษณโลก ภาพรวมมสภาพ
ทกษะครอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายทกษะ พบวา ทกษะทมคาเฉลยสงสด คอ ทกษะดาน
ชวตและอาชพ และทกษะทมคาเฉลยตำทสด คอ ทกษะดานสารสนเทศ ส อ เทคโนโลย และเมอ
พจารณาเปนรายดาน พบวา (1) ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการสอสารและการรวมมอ และดานท
มคาเฉลยตำทสด คอ ดานความรเรมสรางสรรคและนวตกรรม (2) ดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย
โดยภาพรวม มสภาพทกษะคร อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลย
สงสด คอ ดานสารสนเทศ และดานทมคาเฉลยตำสด คอ ดานเทคโนโลย (3) ดานชวตและอาชพ โดย
ภาพรวม มสภาพทกษะคร อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงสด
คอ ดานภาวะผนำและความรบผดชอบ และดานทมคาเฉลยตำสด คอ ดานการเปนผสรางและผผลต
2) แนวทางการพฒนาทกษะครในศตวรรษท 21 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา ใน
จงหวดพษณ โลก ตามกระบวนการ PDCA พบวา (1) ในภาพรวม แนวทางการพฒนาทกษะ
สารสนเทศ สอ เทคโนโลย ควรอบรมเชงปฏบตการ/สมมนา ใหวทยากรทมความสามารถมาใหความร
และสงเสรมทกษะโดยใชวธการพฒนาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในการจดการ (School Base
Management - SBM) เรยนรแบบ learning by doing โดยเนนใหเกดกระบวนการเรยนร และ
สรางผลงานผานระบบเครอขาย (2) ทกษะดานการจดการเรยนรและนวตกรรม ดานความคด
สรางสรรคและนวตกรรม ควรสนบสนนการสรางสรรคและเผยแพรนวตกรรมการสอน โดยใช
หลกการบรหารจดการแบบ Bench marking มาปรบใช อบรมเชงปฏบตการ ใหครสรางสรรคผลงาน
ผาน Best Practice เพมผลผลตทงดานคณภาพและปรมาณ ดานการคดอยางมวจารณญาณและการ
แกไขปญหา ควรเนนทกษะการคดดวยกระบวนการวจย และกระบวนการเรยนรแบบโครงงาน ฝก
ปฏบตโดยใชกรณศกษา (Case Study) เพอสงเสรมใหครไดรบการพฒนาตามรปแบบและขนตอน
130เบญจวรรณ ถนอมชยธวช, "ทกษะแหงศตวรรษท21 ความทาทายในการพฒนา
นกศกษา" (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 2559), บทคดยอ.
108
ของทกษะการคดทเปนระบบ มเครองมอวดและประเมนผล (3) ทกษะสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย
ดานเทคโนโลย ควรสมมนา/อบรม/จดกจกรรมการจดการเรยนรผานการเชอมตอระบบเครอขาย ให
ครไดเรยนรจากการปฏบต เพอเสรมสรางทกษะและสมรรถนะทางดานเทคโนโลยมากขน ประเมนผล
จากพฤตกรรมการใชและผลงาน โดยตงเกณฑการเปรยบเทยบทยอมรบได เพอใหครไดเรยนร และใช
อางอง เพอเทยบระดบ (Bench Marking) ดานสอ ควรจดสรรงบประมาณ กำหนดแนวทางการ
พฒนา ฝกฝนทกษะในการผลตสอ ออกแบบและใชสอไดตรงกบตวชวด และผลการเรยนรทคาดหวง
และจดเกบสอไดอยางเปนระบบ สงเสรมตกระบวนการเรยนร ประเมนผลคณภาพของสอและ
วตถประสงคการใช 4) ทกษะชวตและอาชพ ดานการเปนผสรางและผผลต ควรตระหนกในบทบาท
คร (Teacher Model) ฝกฝนการพฒนาตนเอง ใชกระบวนการวจยเปนฐานของการพฒนาและแกไข
ปญหา ตรวจสอบประเมนผลจากรปแบบการสงเสรมและพฒนาการปฏบตงานตามหนาทตน นเทศ
ตดตาม ประเมนผล และปรบปรงแกไขเปนระยะอยางตอเนอง ดานการเรมสรางสรรคและเปนตวของ
ตวเอง ควรสรางเสรมประสบการณ เพอพฒนาศกยภาพดานความร ทกษะ ความสามารถ เพอพฒนา
ทกษะและเพมพนความรใหกบตนเอง131
ลดดาวลย เชอพลบ ไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
สถานศกษากบความพงพอใจในการปฏบตงานของคร สหวทยาเขตระยอง 2 สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 18 ผลการวจยพบวา 1) ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา
สหวทยาเขตระยอง 2 โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก 2) ความพงพอใจในการปฏบตงานของคร
สหวทยาเขตระยอง 2 โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก 3) ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
สถานศกษากบความพงพอใจในการปฏบตงานของคร สหวทยาเขตระยอง 2 มความสมพนธกน
ทางบวกในระดบสง อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01132
131วรลกษณ คำหวาง, "การศกษาสภาพและแนวทางการพฒนาทกษะครในศตวรรษท 21
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา ในจงหวกพษณโลก" (วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 2559), บทคดยอ.
132ลดดาวลย เชอพลบ, "ความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษากบความพงพอใจในการปฏบตงานของคร สหวทยาเขตระยอง 2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 18" (วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา, 2560), บทคดยอ.
109
สรยา กจลขต ไดศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการ
ดำเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 9 ผลการวจยพบวา 1) ระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา อยใน
ระดบมากทงภาพรวมและรายดาน ไดแก การพฒนาศกยภาพของนกเรยน การสรางบรรยากาศและ
วฒนธรรมทเออตอการเรยนร การกำหนดทศทางการเปลยนแปลง การนเทศและการประเมนผล
ปฏบตการสอน การบรหารหลกสตรการเรยนการสอน และการพฒนาครใหเปนครมออาชพ
ตามลำดบ 2) ระดบการดำเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพโรงเรยนมาตรฐานสากล อยในระดบมาก
ทงภาพรวมและรายดาน ไดแก การนำองคกร กลยทธ นกเรยน และผมสวนไดสวนเสย การวด
วเคราะห การจดการความร บคลากร การปฏบตการ และผลลพธ ตามลำดบ 3) ภาวะผนำทาง
วชาการของผบรหารสถานศกษา ไดแก การพฒนาครใหเปนครมออาชพ (X6) การบรหารหลกสตร
การเรยนการสอน (X5) การนเทศและการประเมนผลปฏบตการสอน (X4) การสรางบรรยากาศและ
วฒนธรรมทเออตอการเรยนร (X2) เปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพ
โรงเรยนมาตรฐานสากล (Ytot) โดยสามารถรวมกนทำนายไดรอยละ 80 อยางมนยสำคญทางสถตท
ระดบ.01 สมการวเคราะหการถดถอยคอ Ytot = 0.32+0.34 (X6)+0.28 (X5)+0.15(X4)+0.15(X2)133
สมพร บวกลำธนกจ ไดศกษาทกษะครในศตวรรษท 21 ทสงผลตอการเปนชมนมแหงการ
เรยนรทางวชาชพของครผสอนในโรงเรยนทสอนนกเรยนทมความบกพรองทางการไดยน สงกดสำนก
บรหารการศกษาพเศษ พบวา ทกษะครในศตวรรษท 21 ของครผสอน โดยภาพรวมอยในระดบมาก
ระดบการเปนชมนมแหงการเรยนรทางวชชาชพครผสอน อยในระดบมาก ปจจยทกษะครในศตวรรษ
ท 21 กบการเปนชมนมแหงการเรยนรทางวชชาชพครผสอนมความสมพนธกนอยางมนยสำคญทาง
สถตทระดบ .01 และปจจยทกษะครในศตวรรษท 21 สามารถรวมกนพยากรณการเปนชมนมแหง
การเรยนรทางวชชาชพไดรอยละ 66.10 อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01134
133สรยา กจลขต, "ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการ
ดำเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9" (วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม, 2562), บทคดยอ.
134 สมพร บวกลำธนกจ, "ทกษะครในศตวรรษท 21 ทสงผลตอการเปนชมนมแหงการ
เรยนรทางวชาชพของครผสอนในโรงเรยนทสอนนกเรยนทมความบกพรองทางการไดยน สงกด
110
งานวจยตางประเทศ
แมคซลแวน (Mcilvain) ศกษาเกยวกบการพฒนาความเปนผนำทางวชาการของผบรหาร
โรงเรยนประถมศกษา ภายใตการฝกอบรมประจำการ เพอเปนโรงเรยนทประสบความสำเรจ เกบ
รวบรวมขอมลดวยการใชเครองมอของฮอลลงเจอร (Hallinger) ท เรยกวา The instructional
management rating scale survey วดความเปนภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ผลการวจย
พบวา ความเปนผนำทางวชาการ ทำใหผบรหารสถานศกษาสามารถนเทศงานวชาการได และมผล
โดยตรงตอการเปลยนแปลงผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนไปในทางทดขน135
คาวาโซ (Cavazos) ไดศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษามธยมทประสบ
ความสำเรจในโรงเรยน Hispanic Majority High School พบวา ภาวะผนำทางวชาการททำให
โรงเรยนประสบความสำเรจ คอ ผบรหารจะตองเปนผนำทเขมแขงในการสนบสนนการพฒนา
เปาหมาย การปฏบตงานทางวชาการของนกวชาการ การกำหนดวฒนธรรมของโรงเรยน และการ
จดการเรยนการสอน การสอสารอยางมประสทธภาพกบผเกยวของ รวมทงการมอบอำนาจใหคร
รวมกนเปนผนำของโรงเรยน136
เดนนส (Dennis) ไดศกษาความสมพนธระหวางการรบรของหวหนาสถานศกษากบการรบร
ของครในพฤตกรรมภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาของโรงเรยนมธยมศกษา ในรฐ
เซาทแคโรไลนา กลมตวอยางในการศกษาเปนผบรหารสถานศกษา และครทสอนในวชา คณตศาสตร
และภาษาองกฤษในโรงเรยนทประสบความสำเรจมาก กบโรงเรยนทประสบความสำเรจนอย ผลจาก
การศกษาพบวา การรบรของหวหนาสถานศกษาในการรบรพฤตกรรมภาวะผนำทางวชาการและ
สำนกบรหารการศกษาพเศษ" (วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหาร
การศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน, 2562), บทคดยอ. 135Steven Loiyd Mcilvain, "Improving the Instructional Leadership of Elementary
Principals through In – Service Training" (Dissertation Abstracts International 47(6), 1986), 1959 – A.
136J. M. Cavazos, "The instructional leadership if high school principals in successful Hispanic majority high schools" (Doctoral Dissertation Faculty of Graduate School, The University of Texas at Austin, U.S.A., 1999), Abstract.
111
ผลสมฤทธทางการเรยน และการรบรของครในพฤตกรรมภาวะผนำทางวชาการของ ผบรหาร
สถานศกษาและผลสมฤทธทางการเรยนไมแตกตางกน137
ลซา (Lisa) ไดศกษาการสอนในศตวรรษท 21 การศกษาครงนพบวา จากการเปลยนแปลงท
เพมขนของอตสาหกรรมในศตวรรษท 21 หลกสตรและระบบความรบผดชอบของโรงเรยนในอเมรกา
จะตองสะทอนถงทกษะทจาเปนสาหรบการประสบความสำเรจ ผานการพฒนามาตรฐานของศตวรรษ
ท 21 สาหรบครและนกเรยนหลายโรงเรยนเรม มกระบวนการปฏรปเพอรบการเปลยนแปลงในการ
จดการกบทกษะใหม ๆ เหลานของครบางคนไดอยางมประสทธภาพสามารถกระตนการเปลยนแปลง
ในการเรยนการสอนในชนเรยนของพวกเขา การศกษาครงนเปนการตรวจสอบลกษณะของครผทกา
ลงรบกรอบความรเกยวกบทกษะในศตวรรษท 21 และความพยายามทจะทาความเขาใจสวนตวและ
เปนมออาชพ การศกษาครงนเปนการศกษาแบบผสมผสานในโรงเรยนประถม-ตะวนออกเฉยงใตของ
มลรฐนอรทแคโรไลนา การสารวจครงแรกระบการสารวจผเขารวม ททงสองคนเชอในปรชญาการ
ปฏรปการเรยนการสอนศตวรรษท 21 และยงรวมถง การปฏบตในชนเรยนในศตวรรษท 21 ในการ
สอนของพวกเขา การศกษานไดวเคราะหขอมลไปทลกษณะของการนาครผสอนและระบประเดนท
เกดขนใหมอก 6 ชดดวย อปสรรคในการดาเนนงาน ผลการศกษาระบวา ผเขารวมประชมหลายคน
เชอหรอไม การปฏรปการเปลยนแปลงแมวาเพยงบางสวนจะวางมาตรฐานเหลานไปสการปฏบต ใน
หองเรยนของพวกเขายงมอปสรรคในการประเมน ไดแก ความไม เขาใจและทกษะพนฐานการขาด
ทรพยากรและความกดดนในการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและการขาดการสนบสนนของผปกครอง
นกเรยนและคร138
ครสเทน เคยรลค และคณะ (Kristen Kereluik and other) ศกษาเกยวกบการเรยนรททำ
ใหเกดประโยชนมากทสดตอความรของคร สำหรบศตวรรษท 21 พบวาความรทมสวนสำคญสำหรบ
ความสำเรจในศตวรรษท 21 ประกอบดวยความร 3 ดาน ไดแก ดานท 1 ความร พนฐาน
137Connie James Dennis, "The relationship between principals' self-
perceptions and teachers' perceptions of high school principals' instructional
leadership behaviors in South Carolina high schools Professors " (Ph.D.
dissertation University of South Carolina, 2009), Abstract. 138M. V. Lisa, Teaching in the 21st century (Wilmington, NC: University of
North Carolina Wilmington, 2010).
112
ประกอบดวยการใชตวเลข ทกษะความสามารถดานการอานและเขยน และทกษะการเรยนรขาม
สาระ ดานท 2 ความรดานการปฏบต ประกอบดวย ทกษะความคดสรางสรรคและนวตกรรม การ
แกปญหาและการคดเชงวพากษ และการสอสารและการทำงานรวมกน และดานท 3 ประกอบดวย
ทกษะชวตและทกษะการทำงาน ทกษะดานจรยธรรม อารมณและความตระหนกและความสามารถ
ทางวฒนธรรม139
แชรรล, วด และมอรซด (Shahrill, Wood, and Morsidi) ไดศกษาเรอง การสอนและการ
เรยนรการปฏบตคณตศาสตรในศตวรรษท 21: เพมขดความตองการในการเปลยนแปลง พบวา
การวจยระหวางประเทศแสดงใหเหนวาการพฒนาวชาชพอยางมประสทธภาพของครเปนไปอยาง
ตอเนองและเชอมโยงกบการปฏบต ในป 2013 นกวจยจากสถาบนการศกษาของ Sultan Hassanal
Bolkiah Institute of Education (SHBIE), University Brunei Darussalam ไดรเรมโครงการวจย
ระด บ ชาตท ได รบท น สน บ สน น จาก Brunei Research Council และรวมกบ Ministry of
Education เพอหาเงอนไขทจำเปนสำหรบการวจยทมประสทธภาพรปแบบการพฒนาวชาชพท
ยดหยนสำหรบคร เพอใหบรรลทกษะในศตวรรษท 21 ทระบวา เปนสงสำคญในหลกสตรระดบชาต
SPN21 ในโครงการนการมสวนรวมใน วฏจกรของการวจยเชงปฏบตการรวมกนซงไดรบการสนบสนน
จากทมงานวจยของ SHBIE ครวางแผนออกแบบสอนประเมนสะทอนถงหลกฐานการเรยนรของ
นกเรยนและถาจำเปนใหออกแบบใหมเพอใหเกดความเขาใจอยางลกซงเกยวกบวธการและสงทตอง
ใชในการพฒนาผลการเรยนรในศตวรรษท 21 ในบรบทของหลกสตรระดบชาต โครงการนมงเนนการ
พฒนาความสามารถของครในการออกแบบและโอกาสใหนกเรยนพฒนาทกษะรวมทงการสรางองค
ความรการทำงานรวมกนการควบคมตนเองและ การแกปญหาในโลกแหงความเปนจรง รวมทงสน
150 คน จาก 52 โรงเรยนใน 4 สาขาวชาคณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา และมลายอสลา
มาเบรายา เขารวมโครงการ ขอมลทมอยสาหรบการวเคราะหประกอบดวยแบบสอบถามของคร
พนฐานการบนทกวดโอเกยวกบบทเรยนทสอนและการจดกลมคร กลมกจกรรมการเรยนร เอกสารสา
หรบทำกจกรรมแตละกจกรรมการเรยนรทออกแบบโดยกลมงานของนกเรยนสำหรบแตละกจกรรม
กอนและหลงการทดสอบการสมภาษณนกเรยน การสมภาษณครการสะทอนการเขยนของครการ
บนทกวดโอเกยวกบการนำเสนอแบบกลมและการตดตามแบบสอบถามของคร บทความนจะรายงาน
ผลเบองตนจากกลมวชาคณตศาสตรโดยเฉพาะการเนน การเรยนรจากครทมสวนรวมในสองกลมแรก
139Kristen Kereluik and other, "Teacher Knowledge for 21st Century Learning,"
Journal of Digital Learning in Teacher Education 29, 4 (2013).
113
ทนกเรยนในชนเรยนคณตศาสตร ผลการวเคราะหรายงานวธการและสงทครคณตศาสตรตองเปลยน
จากมมมองของคร ทเขารวมโครงการเพอใหบรรลผลในศตวรรษท 21 สำหรบนกเรยนของพวกเขา
จากการวเคราะหสงทไดรบแสดงใหเหนวาการทำงานเปนแบบมออาชพสำหรบคร กจะเปนไปไดทจะ
แบงปนสงทเกดขนเปนเงอนไขทจำเปนสำหรบการบรรลการปรบเปลยนกระบวนทศนในวธทครคด
การสอนและการเรยนรในวชาคณตศาสตรสาหรบศตวรรษท 21140
แอนนา โรเซฟก ซาเวดรา (Anna Rosefsky Saavedra) ไดศกษาทกษะทเกยวกบการเรยน
การสอนในศตวรรษท 21 พบวา มทกษะ 9 ดาน ไดแก 1) การเรยนการทมประสทธภาพตองเปนการ
เรยนการสอนทเกยวของกบตวผเรยน ครผสอนตองตงหวขอทมความเกยวของกบสถานทสำคญท
สะทอนถงตวผ เรยนและคร 2) การเรยนรท เกยวของกบทกสาขาท งวชาท เกยวกบทองถน
ภาษาตางประเทศ วทยาศาสตร สงคม คณตศาสตร และศลปะ 3) พฒนาทกษะความคด ผเรยนควร
พฒนาทกษะการคดขนตำและขนสงไปพรอม ๆ กน 4) สงเสรมการเรยนรการถายโอนความร 5) สอน
วธการเรยนรใหกบผเรยนอยางไมมขอจำกด 6) การสรางทางเลอกทสามารถอธบายสงทมความเขาใจ
ทผด 7) การทำงานเปนทมสามารถทำงานรวมกนกบผอนได เปนสงสำคญในการเรยนรในศตวรรษท
21 8) การใชเทคโนโลยการเรยนร 9) สงเสรมความคดสรางสรรค141
เควก (Kwek) ไดศกษานวตกรรมในหองเรยนและการออกแบบการคดเพอการเรยนรใน
ศตวรรษท 21 การศกษาเชงคณภาพนเปนการสำรวจวาการออกแบบ การคดเปนรปแบบการเรยนร
แบบใหมถกนามาใชในการเรยนรในชนเรยน ผเขาอบรมในการศกษาครงน คอ ผนำโรงเรยนและคร
จากโรงเรยนมธยมแหงหนงของรฐในบรเวณอาวซานฟรานซสเบย จากการสงเกตและการสมภาษณ
บทเรยนการศกษาครงนมจดมงหมายเพอพฒนาความรความเขาใจเกยวกบแรงจงใจทผลกดนใหครใช
แนวทางใหมน และขอพจารณาทพวกเขามเมอใชในการสอนและการเรยนรเนอหาหลก ผลการวจย
พบวา ครไมไดเปนผรบแบบพาสซฟของเครองมอการสอนแบบใหมนและมการใชวธการเฉพาะแบบ
ตาง ๆ เพอใหเหมาะกบวตถประสงคทตางกน บรบทการเรยนรทแตกตางกนและวชา ทแตกตางกน
140M. Shahrill, K. Wood, and N. M. H. Morsidi, "The teaching and learning of
mathematics practices in the 21st century: Empowering the need to change"
(International Research in Education, 2015), 401-414. 141Anna Rosefsky Saavedra, "Learning 21st Century Skills Requires 21st
Century Teaching," accessed March 3, 2019, abvailable from
http://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/003172171209400203.
114
การคนพบทสำคญอกประการหนงกคอ การเรยนรเนอหาหลกทางวชาการยงคงขบเคลอนวธการ
ออกแบบใชเพอดดแปลงกบการเรยนในหองเรยน การศกษาน จงเนนถงความจำเปนทจะตองสงเสรม
ทกษะและความรดานเนอหาทางวชาการของศตวรรษท 21 เปนผลงานทสำคญอยางเดยวของ
นกเรยน การพฒนาชดทกษะและการจดการทกวางขวางกวาความรดานเนอหาหลกเปนสงสำคญและ
พวกเขาสมควรไดรบการลงทนในเวลาเรยนมากขนศกษางานวจยทเกยวของ142
142S. H. Kwek, "Innovation in the classroom: Design thinking for 21st
century learning," accessed June 4, 2019, abvailable from
http://www.stanford.edu/group/.redlab/cgibin/publications_resources.php.
115
สรป
ผบรหารเปนผบงคบบญชาสงสดของสถานศกษา จำเปนตองมหลกในการบรหารงานใหม
ประสทธภาพในการบรหารงานดานตาง ๆ โดยเฉพาะการบรหารงานดานวชาการเพราะเปนหวใจหลก
ของการบรหารสถานศกษา สงทสำคญของผบรหารนอกจากความร ความสามารถแลว ผบรหารตองม
ภาวะผนำทางวชาการถอวาเปนสงสำคญสำหรบผบรหารสถานศกษาในทกโรงเรยน เนองจากเปน
องคประกอบทสำคญเปนหนาทหลกทสำคญของผบรหารในการบรหาร ซงหมายถงการกระทำท
ผบรหารแสดงออกถงความสามารถในการกลมซงผรวมงานสามารถสงเกตเหนได สามารถช กจง
โนมนาว ใหบคลากร รวมมอกนในการพฒนางานของสถานศกษาทเกยวของกบการปรบปรงพฒนา
และสงเสรมการเรยนการสอนใหไดผลดและมประสทธภาพ ในการศกษาภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหารในครงน ผวจยอาศยแนวคดองคประกอบของภาวะผนำทางวชาการของฮอลลงเจอรและ
เมอร ฟ (Hallinger and Murphy) ซ ง 11 ด าน คอ 1) การกำหนดเป าหมายของโรงเรยน
2 ) ก ารส อสาร เป าหมายของโรงเรยน 3) การน เทศและการประ เม น ผลด านการสอน
4) การประสานงานดานการใชหลกสตร 5) การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน 6) การคมครอง
เวลาในการสอน 7) การดแลเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด 8) การจดใหมสงจงใจใหกบคร
9) การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ 10) การพฒนาและเสรมสรางมาตรฐานดานวชาการ
และ 11) การจดใหมสงทสงเสรมการเรยนร สวนทกษะของครในศตวรรษท 21 ผวจยไดนำแนวคด
ของซมมอนส (Simmons) ประกอบดวย 7 ทกษะ คอ 1) การบรหารหองเรยน 2) การทำใหบทเรยน
มความสอดคลองกบชวตจรง 3) การคดเชงวพากษ 4) ทกษะทางเทคโนโลย 5) ความเปนสากล
6) ความรวมมอ และ 7) การพฒนาวชาชพ ทงนเพอเปนแนวทางใหผบรหารเกดภาวะผนำทาง
วชาการกบทกษะในศตวรรษท 21 ของครไดอยางมประสทธภาพ
116
บทท 3
วธดำเนนการวจย
การวจยครงนมวตถประสงค 3 ประการ คอ เพอทราบ 1) ภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 2) ทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 และ
3) ความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 การวจยครงนเปนการวจยเชง
พรรณนา (descriptive research) โดยใชสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา
เขต 8 เปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) กลมตวอยาง คอ สถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 8 จำนวน 48 แหง ผใหขอมล ประกอบดวย ผอำนวยการ จำนวน 1 คน
หวหนากลมสาระการเรยนรจำนวน 1 คน และ ครจำนวน 2 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถาม
เกยวกบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 8 และทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 8 เพอใหการดำเนนการวจยเปนไปอยางมระบบและบรรลวตถประสงค
ของการวจยทกำหนดไว ผวจยไดกำหนดขนตอนในการดำเนนการวจยและระเบยบวธวจย ซงม
รายละเอยดดงน
ขนตอนการดำเนนการวจย
เพอเปนแนวทางในการดำเนนการวจยครงนใหเปนไปอยางมระบบและบรรลจดมงหมายของ
การวจยทกำหนดไว ผวจยไดกำหนดรายละเอยดขนตอนดำเนนการวจยไว 3 ขนตอน ดงน
ขนตอนท 1 การจดเตรยมโครงการวจย
ในขนตอนนเปนการศกษาสภาพปญหา นยาม ปญหา ศกษาวรรณกรรมทเกยวของ โดย
ศกษาจากเอกสาร ตำรา บทความ ทฤษฎ วารสาร เวบไซตทเกยวของ รายงานการวจย ขอมลสถต
ตาง ๆ รวมถงรายงานของหนวยงานตาง ๆ ทงภายในประเทศ และตางประเทศทเกยวของกบภาวะ
ผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 เพอนำมาเรยบเรยงโครงรางการวจย
และเสนอขอความเหนชอบตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เสนอโครงรางการวจยตอภาควชา
เพอขอความเหนชอบและอนมตโครงรางวจยจากบณฑตวทยาลย
117
ขนตอนท 2 การดำเนนการวจย
ผวจยจดสรางเครองมอ และนำเครองมอทสรางขนไปทดสอบ ปรบปรงคณภาพของเครองมอ
รวมทงการศกษาปญหา และอปสรรคแลวนำมาปรบปรงแกไขขอบกพรองตาง ๆ เพอใหไดผลการวจย
ทตอบขอคำถามของการวจยไดใกลเคยงทสด นำเครองมอทสรางขนไปเกบขอมลจากโรงเรยนทเปน
กลมตวอยางตามทกำหนดไวในระเบยบวธวจย จากนนนำขอมลทเกบรวบรวมไดมาตรวจสอบความ
ถกตองและวเคราะหขอมลทางสถต และอภปรายผล
ขนตอนท 3 การรายงานผลการวจย
เปนขนตอนการจดทำรายงานการวจยเสนอตอคณะกรรมการผควบคมวทยานพนธ เพอ
ตรวจสอบความถกตอง และนำมาปรบปรงแกไขตามทคณะกรรมการผควบคมวทยานพนธเสนอแนะ
จดพมพวทยานพนธและสงรายงานผลการวจยฉบบสมบรณเสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลย
ศลปากร เพอขออนมตขบวนการศกษาตามหลกสตร
ระเบยบวธวจย
เพอใหงานวจยครงนมประสทธภาพสงสด และเปนไปตามวตถประสงคของการวจย ผวจยจง
ไดกำหนดรายละเอยดตาง ๆ เกยวกบระเบยบวธวจย ซงประกอบดวย แผนแบบการวจย ประชากร
กลมตวอยางและการเลอกกลมตวอยาง ผใหขอมล ตวแปรทศกษา เครองมอทใชในการวจย การสราง
และการพฒนาเครองมอทใชในการวจย การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล สถตทใช
ในการวจย ซงมรายละเอยดดงน
แผนแบบการวจย
การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (descriptive research) ทมแผนแบบการวจยกลม
ตวอยางเดยว ศกษาสภาวการณ ไมมการทดลอง (the one shot, non - experimental case
study) ซงเขยนเปนแผนผง (diagram) ไดดงน
118
เมอ R หมายถง กลมตวอยางทไดมาจากการสม
X หมายถง ตวแปรทศกษา
O หมายถง ขอมลทไดจากการศกษา
ประชากร
ประชากรทใชในการศกษาวจยครงน ไดแก โรงเรยนในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษาเขต 8 ซงมจำนวนทงสน 55 แหง ประกอบดวย โรงเรยนมธยมศกษาในจงหวดราชบร
จำนวน 26 แหง และโรงเรยนมธยมศกษาในจงหวดกาญจนบร จำนวน 29 แหง
กลมตวอยาง
กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก โรงเรยนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา
เขต 8 ทไดจากการกำหนดขนาดตวอยางจากการเปดตารางประมาณการขนาดตวอยางของเครซและ
มอรแกน (Krejcie and Morgan)143 ไดกลมตวอยาง 48 แหง แลวใชวธสมแบบแบงประเภท
(stratified random sampling) จำแนกตามจงหวด
143R.V. Krejcie and D.W. Morgan, Determining Sample Size for Research
Activities (Education and Psychological Measurement 30, 1970), 608.
O
R X
119
ผใหขอมล
ผวจยกำหนดผ ใหขอมลโรงเรยนละ 4 คน ประกอบดวย ผอำนวยการจำนวน 1 คน
หวหนากลมสาระการเรยนรจำนวน 1 คน และครจำนวน 2 คน รวมทงสน 192 คน ดงรายละเอยดใน
ตารางท 8
ตารางท 8 ประชากร กลมตวอยาง และผใหขอมลจำแนกตามจงหวด
ตวแปรทศกษา
การวจยครงน ตวแปรทศกษาประกอบดวย ตวแปรพนฐาน ตวแปรตนและตวแปรตาม ดง
รายละเอยดตอไปน
1. ตวแปรพนฐาน เปนตวแปรทเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ไดแก
เพศ อาย ระดบการศกษา ตำแหนงหนาทปจจบน และประสบการณการทำงานในตำแหนง
2. ตวแปรทศกษา ประกอบดวยตวแปรตนและตวแปรตาม ซงมรายละเอยด ดงน
2.1 ตวแปรตน (Xtot) เปนตวแปรทเกยวกบภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
สถานศกษา ตามแนวคดของฮอลลงเจอร และเมอรฟ (Hallinger and Murphy) ประกอบดวย 11
ตวแปร ดงน
1) การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน X1 หมายถง การกำหนดเปาหมายทาง
วชาการของสถานศกษา โดยเนนประเมนความตองการของคร ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน
และการมสวนรวมของทมงานในสถานศกษา ซงไดแก ผบรหาร รองผบรหาร คณะคร และ
คณะกรรมการพฒนาวชาการของสถานศกษา
เขตพนท
การศกษา
มธยมศกษา
จงหวด ประชากร
(โรงเรยน)
กลม
ตวอยาง
(โรงเรยน)
ผใหขอมล (คน) รวม
(คน) ผอำนวยการ หวหนากลม
สาระการเรยนร คร
เขต 8 ราชบร 26 23 23 23 46 92
กาญจนบร 29 25 25 25 50 100
รวม 55 48 48 48 96 192
120
2) การสอสารเปาหมายของโรงเรยน X2 หมายถง การประชมชแจง จดทำปาย
ประกาศ การแลกเปลยนขาวสารความรสกนกคด หรอทศนคตในสวนทเกยวของกบเปาหมายดาน
วชาการของสถานศกษา ไดแก การสอสารระหวางผบรหาร คร นกเรยน และผมสวนรวมทกฝาย
3) การนเทศและการประเมนผลดานการสอน X3 หมายถง การนเทศตดตาม และ
ประเมนผลดานการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครใหมความสอดคลองกบเปาหมายดานวชาการ
ของสถานศกษา และพฒนาคณภาพใหผเรยนมคณภาพตามจดมงหมายของหลกสตร ซงไดแก การ
เยยมเยยนอยางไมเปนทางการ การสนบสนนดานการสอน มการแลกเปลยนความคดเหนระหวาง
ครผสอนดวยกน และการใหผลยอนกลบแกครทงดานการนเทศและการประเมนผล
4) การประสานงานดานการใชหลกสตร X4 หมายถง ผรบผดชอบในการ
ประสานงานดานการใชหลกสตร ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน เพอพฒนาหลกสตร พฤตกรรม
การประสานกบครในดานการนำหลกสตรไปปฏบตใหเกดผลตามจดประสงคของหลกสตรสถานศกษา
5) การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน X5 หมายถง การพบครผสอนเปน
รายบคคล เพอใหคำปรกษาเกยวกบเรองของความกาวหนาดานการเรยน การตรวจสอบผลสมฤทธ
ทางการเรยนของนกเรยนอยางใกลชด และนำผลคะแนนทดสอบไปใชเปนขอมลในการกำหนด
เปาหมายของสถานศกษา การประเมนดานการสอน การประเมนหลกสตร และการวางแผนพฒนา
ผเรยน
6) การคมครองเวลาในการสอน X6 หมายถง การควบคมการใชเวลาในหองเรยน
ของครใหเกดประโยชนสงสดตอการจดกจกรรมการเรยนการสอน ไดแก การตรวจเยยมชนเรยน
การควบคมกจกรรมตาง ๆ ทจะทำใหการเรยนการสอนในหองเรยนหยดชะงกลง
7) การดแลเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด X7 หมายถง การทผบรหารม
ปฏสมพนธอยางไมเปนทางการกบครและนกเรยน จะสามารถทำใหทราบขอมลมากมายในดานความ
ตองการของนกเรยนและคร ผบรหารจะมโอกาสสอสารเปาหมายระดบตาง ๆ ของสถานศกษาใหคร
และนกเรยนทราบ
8) การจดใหมสงจงใจกบคร X8 หมายถง การสรางแรงจงใจเพอชกจงหรอผลกดน
ใหครมพฤตกรรมในการทำงานทมประสทธภาพสงสด ไดแก การยกยองเชดชเกยรต และการให
ผลตอบแทนดวยวธการตาง ๆ เพอสรางขวญและกำลงใจในการทำงาน
121
9) การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ X9 หมายถง การสงเสรมและเพมพนความ
ถนด ทกษะ และความสามารถของครใหปฏบตงานไดดยงขน ไดแก การแจงขาวสารหรอเผยแพร
บทความ การสงเสรมการเขารบการอบรม การสมมนา และการศกษาเอกสารตาง ๆ
10) การพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ X10 หมายถง การกำหนดเกณฑ
มาตรฐานทางดานการเรยนของนกเรยนในแตละระดบชนหรอชวงชนใหมความชดเจน โดยม
คณะกรรมการพฒนาวชาการของสถานศกษาเปนผทจะรบผดชอบในการดำเนนการจดทำเกณฑ
มาตรฐาน และพฒนาเกณฑมาตรฐาน รมถงนำเกณฑมาตรฐานวชาชพดานการเรยนของนกเรยนมาใช
ประกาศเกณฑในการประเมนผลสมฤทธทางการเรยน เพอปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนใหม
ประสทธภาพยงขน
11) การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร X11 หมายถง การสงเสรมบรรยากาศ
ดานการเรยนรของนกเรยน โดยจดระบบของการใหเสรมแรงเปนรางวลอยางเดนชดและเปนทางการ
แกนกเรยนทประสบความสำเรจ เปนคนด และนำชอเสยงมาสสถานศกษา เชน การยกยอง ชมเชย
การประกาศเกยรตคณ จดนทรรศการ และประชาสมพนธ เปนตน
2.2 ตวแปรตาม (Ytot) เปนตวแปรทเกยวกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ตาม
กรอบแนวคดของซมมอนส (Simmons) ประกอบดวย 7 ทกษะ ดงน
1) การบรหารหองเรยน Y1 หมายถง การจดสภาพของหองเรยนใหเปนหองเรยน
ทใหความรสกปลอดภย และมระเบยบกฎเกณฑเพอใชรวมกน
2) การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง Y2 หมายถง การทำใหบทเรยน
มความสอดคลองกบชวตประจำวนของนกเรยน ทำใหนกเรยนมความผกพนกบการเรยนรในโรงเรยน
เนองจากการเรยนการสอนในศตวรรษท 21 ทำไดยากกวาศตวรรษทผานมา เพราะนกเรยนสามารถ
รบขอมล ขาวสารจากแหงทหลากหลาย ท งจากโทรทศน คอมพวเตอร หรอจากเครองมอ
อเลกทรอนกสตาง ๆ เปนตน
3) การคดเชงวพากษ Y3 หมายถง ครศกษาการสรางโครงงานทนกเรยนสามารถ
ใชตลอดชวตและมความสำคญตอการพฒนาทกษะการคดในศตวรรษท 21 ทมความซบซอนมากขน
ครตองเขยนแผนการจดการเรยนรและการใชกลยทธ การแนะนำวธทจะทำใหนกเรยนใชทกษะทสง
กวาการใหเหตผลนกเรยนทจบการศกษาสามารถคดเชงวพากษในการแกปญหาของสงคมได
122
4) ทกษะทางเทคโนโลย Y4 หมายถง ครในศตวรรษท 21 จะตองดำเนนการ
เรยนรเกยวกบพฒนาการของเทคโนโลยใหมๆ ทไดรบการพฒนาอยางตอเนอง ซงสามารถเพมการ
เรยนรของนกเรยนหรอเพมคณภาพชวตของนกเรยน การทำงานรวมกบเทคโนโลยใหมยงเปนสง
สำคญกบนกเรยน เนองจากนกเรยนสามารถรบรขอมลขาวสารดวยเทคโนโลยใหมๆ ทกวน และคร
ตองทำงานกบความจรงนในการสรางความหมายและบทเรยนทมประสทธภาพ
5) ความเปนสากล (โลกาภวตน ) Y5 หมายถง ความตองการท เพมขนของ
ความสมพนธระหวางโลก ความกาวหนาทางเทคโนโลยททำใหมความเปนไปไดสำหรบการดำเนนงาน
ในระดบนานาชาต โทรทศน อนเทอรเนต และสออน ๆ ททำใหเกดการแลกเปลยนทางวฒนธรรมทว
ทงทวปทสามารถทำไดในเวลาไมกนาทเทานน การมความเขาใจเกยวกบการทำใหเปนโลกาภวตนจะ
สรางผนำในอนาคตไดอยางมประสทธภาพ เพราะจะทำใหมความสามารถในการไดเหนสงตาง ๆ
จากการเปลยนแปลงของโลก ครทมทกษะในการสรางบทเรยนทสอนนกเรยนเกยวกบความสำคญ
ของโลกาภวตนเปนสงจำเปนอยางยงในการสงเสรมการศกษาในศตวรรษท 21
6) ความรวมมอ Y6 หมายถง การศกษาในศตวรรษท 21 ขนอยกบการทดสอบ
มาตรฐานและความรบผดชอบของคร การใหความสำคญกบมาตรฐานของรฐ การประสาน การ
รวมมอ การทำงานรวมกนในสถานศกษา การทำงานเปนทมงานเพอตรวจสอบวานกเรยนทงหมด
ไดรบการศกษาทเทากน
7) การพฒนาวชาชพ Y7 หมายถง ครสามารถเรยนรไมมทสนสด การประกอบ
วชาชพดานการศกษาไดรบการพฒนาอยางตอเนอง การปรบปรงในกลยทธการสอนและเทคโนโลยท
จะเกดขนอยางสมำเสมอ การพฒนาอยางมออาชพในศตวรรษท 21 การเขาถงขอมลลาสดเกยวกบ
การวจยใหม และเขารวมการสมมนา การฝกอบรมเพอการพฒนาวชาชพใหม ๆ
เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในงานวจยในครงน เปนแบบสอบถามความคดเหนจำนวน 1 ฉบบ แบง
ออกเปน 3 ตอน ดงน
ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถามและขอมลทวไป
มลกษณะตรวจสอบรายการ (check list) สอบถามเกยวกบสถานศกษา ไดแก เพศ อาย ระดบ
การศกษา ตำแหนงหนาท ประสบการณในการทำงาน
123
ตอนท 2 แบบสอบถามเพอเกบขอมลเกยวกบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา
ทผวจยไดสรางขนตามแนวคดของฮอลลงเจอร และเมอรฟ (Hallinger and Murphy)
ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ทผวจยไดสรางขนตามแนวคด
ของซมมอนส (Simmons)
ตอนท 2 และตอนท 3 เปนแบบสอบถามมลกษณะเปนแบบมาตรสวนประเมนคา (Rating
Scale) ตามแบบของลเครท (Likert’s Rating Scale)144 โดยผวจยกำหนดคาคะแนนชวงนำหนกเปน
5 ระดบ มความหมาย ดงน
ระดบ 5 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร/ทกษะของครในศตวรรษท 21
อยในระดบมากทสด ใหคานำหนกเทากบ 5 คะแนน
ระดบ 4 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร/ทกษะของครในศตวรรษท 21
อยในระดบมาก ใหคานำหนกเทากบ 4 คะแนน
ระดบ 3 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร/ทกษะของครในศตวรรษท 21
อยในระดบปานกลาง ใหคานำหนกเทากบ 3 คะแนน
ระดบ 2 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร/ทกษะของครในศตวรรษท 21
อยในระดบนอย ใหคานำหนกเทากบ 2 คะแนน
ระดบ 1 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร/ทกษะของครในศตวรรษท 21
อยในระดบนอยทสด ใหคานำหนกเทากบ 1 คะแนน
การสรางเครองมอทใชในงานวจย
ผวจยไดดำเนนการสรางเครองมอเปนแบบสอบถาม ดงขนตอนตอไปน
ขนตอนท 1 ผวจยศกษาวรรณกรรม หลกการ แนวคด และทฤษฎทเกยวของจากหนงสอ
ตำรา เอกสารและงานวจยทเกยวของแลวนำขอมลทไดจากการศกษามาสราง และปรบปรงเครองมอ
โดยการขอคำแนะนำจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญ
ขนตอนท 2 ตรวจคณภาพเครองมอ ความครอบคลมของเนอหาของแบบสอบถาม แลว
นำเสนออาจารยทปรกษาและผเชยวชาญตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (content validity) ของ
144Rensis Likert, New Patterns of Management (New York: Mcgraw - Hill
book company, 1961), 73-74.
124
แบบสอบถาม โดยนำแบบสอบถามทสรางขนไปใหผเชยวชาญ จำนวน 5 ทาน พจารณาตรวจสอบ
ขอความ สำนวนภาษา ความถกตอง และความเทยงตรงดานเนอหา โดยใชเทคนควธการวดคาดชน
ความสอดคลอง IOC (Index of Item Objective Congruence) แลวนำแบบสอบถามมาปรบปรง
แกไขตามคำแนะนำของผเชยวชาญ ซงชวงคาคะแนนความตรงเชงเนอหาเทากบ 0.60 - 1.00 แลว
จดทำเปนแบบสอบถามฉบบสมบรณทมความเทยงตรงและถกตองของเนอหา
ขนตอนท 3 นำแบบสอบถามทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใช (try out) กบสถานศกษา
ในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 9 ทไมใชกลมตวอยาง จำนวน 8 แหง โรงเรยน
ละ 4 ฉบบ รวม 32 ฉบบ โดยผอำนวยการ จำนวน 1 คน หวหนากลมสาระการเรยนร จำนวน 1 คน
และคร จำนวน 2 คน เปนผใหขอมล
ขนตอนท 4 นำแบบสอบถามท ไดรบคนมาคำนวณหาคาความเชอมน ( reliability)
ของแบบสอบถามตามวธการของครอนบาค (Cronbach)145 โดยใชคาสมประสทธแอลฟา
(α-coefficient) เทากบ 0.986
การเกบรวบรวมขอมล
ในการเกบรวบรวมขอมล เพอใหการปฏบตเปนไปอยางถกตองและเปนระบบ ผวจยไดดำเนน
ตามขนตอน ดงตอไปน
1. ผวจยทำหนงสอถงบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากรเพอทำหนงสอขอความ
อนเคราะหในการเกบขอมลและตอบแบบสอบถามไปยงโรงเรยนทเปนกลมตวอยางในการวจย
ครงน
2. ผวจยนำหนงสอทบณฑตวทยาลยออกให นำไปสงใหโรงเรยนในสงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 8 ทเปนกลมตวอยาง เพอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล
3. ในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยประสานกบโรงเรยนใหดำเนนการสงแบบสอบถามคน
ผวจยทางไปรษณย และบางสถานศกษาผวจยเดนทางไปเกบขอมลดวยตนเอง
145Lee J. Cronbach, Essential of Psychological Testing, 3rd ed. (New York: Harper and Row Publisher, 1974), 161.
125
การวเคราะหขอมล
เมอไดรบแบบสอบถามทงหมดกลบคนมาแลว ผวจยพจารณาตรวจสอบแบบสอบถาม
ทงหมดเพอดำเนนการวเคราะหขอมลดงน
1. ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามทไดรบกลบคนมา
2. ตรวจใหคะแนนตามเกณฑการใหคะแนนสำหรบแบบสอบถามแตละฉบบ
3. นำขอมลดงกลาวไปคำนวณหาคาทางสถต เพอทำการวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรม
สำเรจรป
สถตทใชในการวจย
เมอไดรบแบบสอบถามกลบคนมาแลว ตรวจสอบความเรยบรอยและนำมาวเคราะหขอมล
และการใชสถตตามแนวทาง ดงน
1. วเคราะหขอมลเบองตนเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ใชการคำนวณ
คาความถ (frequency) และรอยละ (percentage)
2. การวเคราะหภาวะผนำทางวชาการของผบรหารและทกษะของครในศตวรรษท 21ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ใชคามชฌมเลขคณต (arithmetic
mean: x) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation: S.D.) โดยนำคามชฌมเลขคณตท
ไดมาเปรยบเทยบกบเกณฑคะแนนเฉลยตามแนวคดของเบสท (Best) ดงน
คามชฌมเลขคณต 4.50 ถง 5.00 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร/ทกษะของคร
ในศตวรรษท 21 อยในระดบมากทสด
คามชฌมเลขคณต 3.50 ถง 4.49 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร/ทกษะของคร
ในศตวรรษท 21 อยในระดบมาก
คามชฌมเลขคณต 2.50 ถง 3.49 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร/ทกษะของคร
ในศตวรรษท 21 อยในระดบปานกลาง
คามชฌมเลขคณต 1.50 ถง 2.49 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารทกษะของคร
ในศตวรรษท 21 อยในระดบนอย
126
คามชฌมเลขคณต 1.00 ถง 1.49 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร/ทกษะของคร
ในศตวรรษท 21 อยในระดบนอยทสด146
3. การวเคราะหภาวะผนำทางวชาการของผบรหารและทกษะของคร ในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ใชการวเคราะหสหสมพนธของ
เพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient: rxy) มรายละเอยดดงน
คาสมประสทธสหสมพนธ 0.00 - 0.29 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหาร/ทกษะของครในศตวรรษท 21 มความสมพนธกนในระดบนอย
คาสมประสทธสหสมพนธ 0.30 - 0.69 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหาร/ทกษะของครในศตวรรษท 21 มความสมพนธกนในระดบปานกลาง
คาสมประสทธสหสมพนธ 0.70 - 1.00 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหาร/ทกษะของครในศตวรรษท 21 มความสมพนธกนในระดบมาก147
146John W. Best, Research in Education, 3rd ed. (New Jersey: Prentice – Hall, 1981), 174.
147ทววฒน ปตยานนท และดเรก ศรสโข ศรชย กาญจนวาส, การเลอกใชสถตทเหมาะสมสำหรบการวจย (กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2559).
127
สรป
การวจยเรองภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 เปนการวจยเชงพรรณนา
(descriptive research) โดยมวตถประสงค 1) เพอทราบภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 2) เพอทราบทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 และ
3) ความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 มแผนแบบการวจยกลมตวอยาง
เดยว ศกษาสภาวการณ ไมมการทดลอง โดยใชสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต
8 เปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก สถานศกษาสงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จำนวน 48 แหง ใชวธสมแบบแบงประเภท
(Stratified Random Sampling) จำแนกตามจงหวด ผใหขอมลโรงเรยนละ 4 คน ประกอบดวย
ผอำนวยการ จำนวน 1 คน หวหนากลมสาระการเรยนรจำนวน 1 คน และ ครจำนวน 2 คน รวม
ทงสน 192 คน เครองมอท ใช ในการวจย คอ แบบสอบถาม แบงเปน 3 ตอน คอ ตอนท 1
แบบสอบถามทเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบตวเลอกทกำหนด
คำตอบไว ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร และตอนท 3
แบบสอบถามเกยวกบทกษะของครในศตวรรษท 21 สถตทใช คอ ความถ (frequency: f) รอยละ
(percentage) มชฌมเลขคณ ต (arithmetic mean: x) สวนเบ ยงเบนมาตรฐาน (standard
deviation: S.D.) และการวเคราะหหาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product
moment correlation coefficient) วเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสำเรจรป
128
บทท 4
ผลการวเคราะหขอมล
การนำเสนอผลการวเคราะหขอมลการวจยเรอง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะ
ของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 เพอให
เปนไปตามวตถประสงคและตอบขอคำถามของการวจยครงน ผวจยนำขอมลทไดจากการตอบ
แบบสอบถามของผใหขอมล ประกอบดวย ผอำนวยการจำนวน 1 คน หวหนากลมสาระการเรยนร
จำนวน 1 คน และ ครจำนวน 2 คน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ทเปน
กลมตวอยางสถานศกษาจำนวน 48 แหง รวม 192 คน ซงผวจยไดรบแบบสอบถามกลบคนมาจำนวน
192 ฉบบ คดเปนรอยละ 100 นำมาวเคราะหและเสนอผล การวเคราะหโดยใชตารางประกอบ
คำบรรยาย นำเสนอเปน 4 ตอน คอ
ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม
ตอนท 2 ผลการวเคราะหภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
ตอนท 3 ผลการวเคราะหทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
ตอนท 4 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะ
ของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม
สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ไดจากการตอบแบบสอบถามของ 1) ผอำนวยการ
จำนวน 1 คน 2) หวหนากลมสาระการเรยนรจำนวน 1 คน และ 3) ครจำนวน 2 คน สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ทเปนกลมตวอยางสถานศกษาจำนวน 48 แหง รวม 192 คน
จำแนกตาม เพศ อาย ระดบการศกษา ตำแหนง และประสบการณการทำงาน วเคราะหขอมลโดยใช
คาความถ (frequency: f) และคารอยละ (percentage: %) ดงแสดงในตารางท 9
129
ตารางท 9 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม
ขอท สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม จำนวน (คน) รอยละ
1 เพศ
- ชาย
- หญง
61
131
31.77
68.23
รวม 192 100
2 อาย
- 21 – 30 ป
- 31 – 40 ป
- 41 – 50 ป
- มากกวา 50 ป
49
70
31
42
25.52
36.46
16.14
21.88
รวม 192 100
3 ระดบการศกษา
- ปรญญาตร
- ปรญญาโท
- ปรญญาเอก
74
114
4
38.54
59.38
2.08
รวม 192 100
4 ตำแหนง
- ผอำนวยการโรงเรยน
- หวหนากลมสาระการเรยนร
- ครผสอน
48
48
96
25.00
25.00
50.00
รวม 192 100
130
ตารางท 9 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม (ตอ)
ขอท สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม จำนวน (คน) รอยละ
5 ประสบการณการทำงาน
- 1 – 5 ป
- 6 – 10 ป
- 11 – 15 ป
- 16 – 20 ป
- 21 – 25 ป
- 26 – 30 ป
- มากกวา 30 ป
64
52
36
10
7
11
12
33.33
27.08
18.75
5.21
3.65
5.73
6.25
รวม 192 100
จากตารางท 9 พบวา ผตอบแบบสอบถามเปนเพศชาย จำนวน 61 คน คดเปนรอยละ 31.77
เปนเพศหญง จำนวน 131 คน คดเปนรอยละ 68.23 มอาย 21 – 30 ป จำนวน 49 คน คดเปน
รอยละ 25.52 มอาย 31 – 40 ป จำนวน 70 คน คดเปนรอยละ 36.46 มอาย 41 – 50 ป จำนวน
31 คน คดเปนรอยละ 16.14 และมอายมากกวา 50 ป จำนวน 42 คน คดเปนรอยละ 21.88 ดาน
ระดบการศกษาพบวา จบการศกษาระดบปรญญาตร จำนวน 74 คน คดเปนรอยละ 38.54 ระดบ
ปรญญาโท จำนวน 114 คน คดเปนรอยละ 59.38 และระดบปรญญาเอก จำนวน 2 คน คดเปนรอย
ละ 2.08 ตำแหนงของผตอบแบบสอบถามพบวาเปนผอำนวยการโรงเรยน จำนวน 48 คน คดเปน
รอยละ 25.00 หวหนากลมสาระการเรยนร จำนวน 48 คน คดเปนรอยละ 25.00 และครผสอน
จำนวน 96 คน คดเปนรอยละ 50.00 มประสบการณการทำงาน 1 – 5 ป จำนวน 64 คน คดเปน
รอยละ 33.33 มประสบการณการทำงาน 6 – 10 ป จำนวน 52 คน คดเปนรอยละ 27.08
มประสบการณการทำงาน 11 – 15 ป จำนวน 36 คน คดเปนรอยละ 18.75 มประสบการณการ
ทำงาน 16 – 20 ป จำนวน 10 คน คดเปนรอยละ 5.21 มประสบการณการทำงาน 21 – 25 ป
จำนวน 7 คน คดเปนรอยละ 3.65 มประสบการณการทำงาน 26 – 30 ป จำนวน 11 คน คดเปน
รอยละ 5.73 และมประสบการณการทำงานมากกวา 30 ป จำนวน 12 คน คดเปนรอยละ 6.25
131
ตอนท 2 ผลการวเคราะหภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
การวเคราะหภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 8 ผวจยวเคราะหขอมลโดยใชคามชฌมเลขคณต (arithmetic mean: x)
และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation: S.D.) จากกลมตวอยางจำนวน 48 แหง แลวนำ
คามชฌมเลขคณต (arithmetic mean: x) ไปเทยบกบเกณฑ ตามแนวคดของเบสท (Best)
ทกำหนดไว ซงมผลการวเคราะห ดงน
ตารางท 10 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวม (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร x S.D. ระดบ
1. การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (X1) 4.18 0.46 มาก
2. การสอสารเปาหมายของโรงเรยน (X2) 4.08 0.45 มาก
3. การนเทศและการประเมนผลดานการสอน (X3) 4.16 0.42 มาก
4. การประสานงานดานการใชหลกสตร (X4) 4.22 0.43 มาก
5. การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (X5) 4.13 0.49 มาก
6. การคมครองเวลาในการสอน (X6) 4.10 0.47 มาก
7. การเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด (X7) 4.11 0.53 มาก
8. การจดใหมสงจงใจกบคร (X8) 4.18 0.46 มาก
9. การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ (X9) 4.21 0.42 มาก
10. การพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ (X10) 4.17 0.41 มาก
11. การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร (X11) 4.35 0.47 มาก
รวม (Xtot) 4.17 0.43 มาก
132
จากตารางท 10 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวม (Xtot) อยในระดบมาก (x = 4.17, S.D. = 0.43)
เมอแยกพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน ซงมคามชฌมเลขคณตอยระหว าง
4.08 – 4.35 โดยเรยงลำดบคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน การจดใหมสงสงเสรมสภาพ
การเรยนร (x = 4.35, S.D. = 0.47) การประสานงานดานการใชหลกสตร (x = 4.22, S.D. = 0.43)
การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ (x = 4.21, S.D. = 0.42) การจดใหมสงจงใจกบคร (x = 4.18,
S.D. = 0.46) การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (x = 4.18, S.D. = 0.46) การพฒนาและสราง
มาตรฐานวชาการ (x = 4.17, S.D. = 0.41) การนเทศและการประเมนผลดานการสอน (x = 4.16,
S.D. = 0.42) การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (x = 4.13, S.D. = 0.49) การเอาใจใสคร
และนกเรยนอยางใกลชด (x = 4.11, S.D. = 0.53) การคมครองเวลาในการสอน (x = 4.10, S.D. =
0.47) และการสอสารเปาหมายของโรงเรยน (x = 4.08, S.D. = 0.45) ตามลำดบ และเมอพจารณา
จากสวนเบยงเบนมาตรฐาน พบวามคาอยระหวาง 0.41 – 0.53 มการกระจายของขอมลนอย แสดง
วาผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน
ตารางท 11 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (X1)
1 ผบรหารมการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
อยางชดเจน 4.16 0.55 มาก
2 ผบรหารมการประเมนความตองการของครเพอใชเปน
แนวทางในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน 3.98 0.52 มาก
3 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในป
การศกษาทผานมา มาวเคราะหเพอกำหนดเปาหมายทาง
วชาการของโรงเรยน
4.15 0.56 มาก
133
ตารางท 11 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการกำหนดเปาหมาย
ของโรงเรยน (ตอ)
(n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (X1)
4 ผบรหาร รองผบรหาร คณะคร และบคลากรทางการ
ศกษามสวนรวมในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของ
โรงเรยน
4.23 0.51 มาก
5 ผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษารวมกนพฒนา
เปาหมายของโรงเรยนเพอปรบปรงการจดการเรยนการ
สอน
4.22 0.47 มาก
6 ผบรหารมการกำหนดผรบผดชอบดานวชาการอยาง
ชดเจน 4.30 0.47 มาก
รวม 4.18 0.46 มาก
จากตารางท 11 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการกำหนดเปาหมายของโรงเรยน โดยภาพรวมอยในระดบ
มาก (x = 4.18, S.D. = 0.46) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบ
ตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารมการกำหนดผรบผดชอบดานวชาการอยาง
ชดเจน (x = 4.30, S.D. = 0.47) ผบรหาร รองผบรหาร คณะคร และบคลากรทางการศกษามสวน
รวมในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน (x = 4.23, S.D. = 0.51) ผบรหาร คร และ
บคลากรทางการศกษารวมกนพฒนาเปาหมายของโรงเรยนเพอปรบปรงการจดการเรยนการสอน
(x = 4.22, S.D. = 0.47) ผบรหารมการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนอยางชดเจน
(x = 4.16, S.D. = 0.55) ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในปการศกษาทผานมา
มาวเคราะหเพอกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน (x = 4.15, S.D. = 0.56) และผบรหารม
134
การประเมนความตองการของครเพอใชเปนแนวทางในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
(x = 3.98, S.D. = 0.52) ตามลำดบ
ตารางท 12 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการสอสารเปาหมายของโรงเรยน (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการสอสารเปาหมายของโรงเรยน (X2)
1
ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของ
โรงเรยนใหครและบคลาการทางการศกษาทราบอยาง
ทวถง
4.23 0.43 มาก
2 ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของ
โรงเรยนใหนกเรยนทราบอยางทวถง 4.18 0.47 มาก
3 ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของ
โรงเรยนใหผปกครอง หรอผมสวนรวมทราบอยางทวถง 4.14 0.51 มาก
4
ผบรหารมการจดทำปายประกาศหรอการประชาสมพนธ
ในรปแบบตาง ๆ เพอชแจงเปาหมายทางวชาการของ
โรงเรยน
3.99 0.55 มาก
5
ผบรหารจดใหมการแลกเปลยนความคดเหนของครและ
บคลากรทางการศกษาเพอใชในการพฒนาหรอปรบปรง
งานดานวชาการ
4.03 0.52 มาก
6
ผบรหารจดใหมการแสดงความคดเหนของผปกครองหรอ
ผมสวนรวมเพอใชในการพฒนาหรอปรบปรงงานดาน
วชาการ
4.02 0.54 มาก
7 ผบรหารจดใหมการแสดงความคดเหนของนกเรยนเพอใช
ในการพฒนาหรอปรบปรงงานดานวชาการ 3.95 0.55 มาก
135
ตารางท 12 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการสอสารเปาหมาย
ของโรงเรยน (ตอ)
(n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการสอสารเปาหมายของโรงเรยน (X2)
8 ผบรหารและบคลาการทกฝายมการสอสารและเขาใจ
ตรงกนในเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน 4.06 0.50 มาก
รวม 4.08 0.45 มาก
จากตารางท 12 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการสอสารเปาหมายของโรงเรยน โดยภาพรวมอยในระดบ
มาก (x= 4.08, S.D. = 0.45) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบ
ตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการ
ของโรงเรยนใหครและบคลาการทางการศกษาทราบอยางทวถง (x= 4.23, S.D. = 0.43) ผบรหารม
การประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนใหนกเรยนทราบอยางทวถง (x= 4.18,
S.D. = 0.47) ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนใหผปกครองหรอผมสวน
รวมทราบอยางทวถง (x= 4.14, S.D. = 0.51) ผบรหารและบคลาการทกฝายมการสอสารและเขาใจ
ตรงกนในเป าหมายทางวชาการของโรงเรยน (x= 4.06, S.D. = 0.50) ผบรหารจดใหมการ
แลกเปลยนความคดเหนของครและบคลากรทางการศกษาเพอใชในการพฒนาหรอปรบปรงงานดาน
วชาการ (x= 4.03, S.D. = 0.52) ผบรหารจดใหมการแสดงความคดเหนของผปกครองหรอผมสวน
รวมเพอใชในการพฒนาหรอปรบปรงงานดานวชาการ (x= 4.02, S.D. = 0.54) ผบรหารมการจดทำ
ปายประกาศหรอการประชาสมพนธในรปแบบตาง ๆ เพอชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
(x= 3.99, S.D. = 0.54) และผบรหารจดใหมการแสดงความคดเหนของนกเรยนเพอใชในการพฒนา
หรอปรบปรงงานดานวชาการ (x= 3.95, S.D. = 0.55) ตามลำดบ
136
ตารางท 13 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการนเทศและการประเมนผลดานการสอน (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการนเทศและการประเมนผลดานการสอน (X3)
1 ผบรหารมการน เทศตดตามและประเมนผลดานการ
จดการเรยนการสอนของครอยางตอเนอง 4.16 0.46 มาก
2
ผบรหารมการสงเกตการจดการเรยนการสอนของครแบบ
ไมเปนทางการอยางสมำเสมอ เชน การเยยมชมชนเรยน
โดยใชเวลาสน ๆ ไมมการนดหมายลวงหนา และไมมการ
บนทกรายละเอยด
4.13 0.47 มาก
3 ผบรหารใหการสนบสนนการจดการเรยนการสอนของคร
ในทก ๆ ดาน 4.22 0.47 มาก
4
ผบรหารและครมการแลกเปลยนความคดเหนเพอชวยให
การจดการเรยนการสอนมความสอดคลองกบเปาหมาย
ทางวชาการของโรงเรยน
4.14 0.43 มาก
5
ผบรหารมการใหขอมลยอนกลบจากการนเทศตดตาม
และประเมนผลดานการจดการเรยนการสอนของคร เพอ
นำไปพฒนาและปรบปรงการจดการเรยนการสอน
4.16 0.52 มาก
รวม 4.16 0.42 มาก
จากตารางท 13 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการนเทศและการประเมนผลดานการสอน โดยภาพรวมอยใน
ระดบมาก (x= 4.16, S.D. = 0.42) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ โดย
เรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารใหการสนบสนนการจดการเรยน
การสอนของครในทก ๆ ดาน (x= 4.22, S.D. = 0.47) ผบรหารมการนเทศตดตามและประเมนผล
137
ดานการจดการเรยนการสอนของครอยางตอเนอง (x= 4.16, S.D. = 0.46) ผบรหารมการใหขอมล
ยอนกลบจากการนเทศตดตาม และประเมนผลดานการจดการเรยนการสอนของคร เพอนำไปพฒนา
และปรบปรงการจดการเรยนการสอน (x= 4.16, S.D. = 0.52) ผบรหารและครมการแลกเปลยน
ความคดเหนเพอชวยใหการจดการเรยนการสอนมความสอดคลองกบเปาหมายทางวชาการของ
โรงเรยน (x= 4.14, S.D. = 0.43) และผบรหารมการสงเกตการจดการเรยนการสอนของครแบบไม
เปนทางการอยางสมำเสมอ เชน การเยยมชมชนเรยนโดยใชเวลาสน ๆ ไมมการนดหมายลวงหนา
และไมมการบนทกรายละเอยด (x= 4.13, S.D. = 0.47) ตามลำดบ
ตารางท 14 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการประสานงานดานการใชหลกสตร (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการประสานงานดานการใชหลกสตร (X4)
1 ผบรหารมการกำหนดผรบผดชอบในการประสานงาน
ดานหลกสตรไวอยางชดเจน 4.33 0.40 มาก
2 ผบรหารและครมสวนรวมในการพฒนาหลกสตรใหม
ความสอดคลองกบเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน 4.20 0.46 มาก
3 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปน
แนวทางในการปรบปรงพฒนาหลกสตร 4.18 0.47 มาก
4 ผบรหารสงเสรมใหครนำหลกสตรไปใชในการจดการ
เรยนการสอนใหบรรลเปาหมาย 4.26 0.47 มาก
5
ผบรหารจดใหมการใหความรกบครและบคลากรทางการ
ศกษา เพอใหเกดความเขาใจตรงกนเกยวกบการใช
หลกสตร
4.12 0.50 มาก
รวม 4.22 0.43 มาก
138
จากตารางท 14 พบวา เงอนไขภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการประสานงานดานการใชหลกสตร โดย
ภาพรวมอยในระดบมาก (x = 4.22, S.D. = 0.43) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทก
ขอ โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารมการกำหนด
ผรบผดชอบในการประสานงานดานหลกสตรไวอยางชดเจน (x = 4.33, S.D. = 0.40) ผบรหาร
สงเสรมใหครนำหลกสตรไปใชในการจดการเรยนการสอนใหบรรลเปาหมาย (x = 4.26, S.D. = 0.47)
ผบรหารและครมสวนรวมในการพฒนาหลกสตรใหมความสอดคลองกบเปาหมายทางวชาการของ
โรงเรยน (x = 4.20, S.D. = 0.46) ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปนแนวทางใน
การปรบปรงพฒนาหลกสตร (x = 4.18, S.D. = 0.47) และผบรหารจดใหมการใหความรกบครและ
บคลากรทางการศกษา เพอใหเกดความเขาใจตรงกนเกยวกบการใชหลกสตร (x = 4.12, S.D. =
0.50) ตามลำดบ
ตารางท 15 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (X5)
1 ผบรหารมการพบครเปนรายบคคล เพอทราบผล และ
ปรกษาเกยวกบความกาวหนาดานการเรยนของนกเรยน 3.94 0.55 มาก
2 ผบรหารมการตดตามความกาวหนาดานการเรยนของ
นกเรยนอยางสมำเสมอ 4.07 0.55 มาก
3 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปน
แนวทางในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน 4.19 0.54 มาก
4 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปน
แนวทางในการวางแผนพฒนานกเรยน 4.18 0.51 มาก
139
ตารางท 15 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการตรวจสอบ
ความกาวหนาของนกเรยน (ตอ)
(n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (X5)
5
ผบรหารและครรวมกนปรกษาเกยวกบการพฒนาการ
จดการเรยนการสอนของคร เมอทราบผลสมฤทธทางการ
เรยนของนกเรยน
4.16 0.50 มาก
6
ผบรหารนำผลคะแนนทดสอบระดบชาตไปใชเปนขอมล
ในการกำหนดเปาหมายของสถานศกษา การประเมนดาน
การสอน การประเมนหลกสตร และการวางแผนพฒนา
ผเรยน
4.22 0.54 มาก
รวม 4.13 0.49 มาก
จากตารางท 15 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน โดยภาพรวมอยใน
ระดบมาก (x = 4.13, S.D. = 0.49) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ โดย
เรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารนำผลคะแนนทดสอบระดบชาต
ไปใชเปนขอมลในการกำหนดเปาหมายของสถานศกษา การประเมนดานการสอน การประเมน
หลกสตร และการวางแผนพฒนาผเรยน (x = 4.22, S.D. = 0.54) ผบรหารนำผลสมฤทธทางการ
เรยนของนกเรยนมาเปนแนวทางในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน (x = 4.19, S.D. =
0.54) ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปนแนวทางในการวางแผนพฒนานกเรยน
(x = 4.18, S.D. = 0.51) ผบรหารและครรวมกนปรกษาเกยวกบการพฒนาการจดการเรยนการสอน
ของคร เมอทราบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน (x = 4.16, S.D. = 0.50) ผบรหารมการ
ตดตามความกาวหนาดานการเรยนของนกเรยนอยางสมำเสมอ (x = 4.07, S.D. = 0.55) และ
140
ผบรหารมการพบครเปนรายบคคล เพอทราบผล และปรกษาเกยวกบความกาวหนาดานการเรยนของ
นกเรยน (x = 3.94, S.D. = 0.55) ตามลำดบ
ตารางท 16 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการคมครองเวลาในการสอน (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร x S.D. ระดบ
ดานการคมครองเวลาในการสอน (X6)
1 ผบรหารมการกำหนดเวลาทใชในการจดการเรยนการ
สอนอยางเหมาะสม เพอใหเกดประโยชนสงสด 4.19 0.51 มาก
2 ผบรหารมการตรวจเยยมชนเรยนในการจดการเรยนการ
สอนอยางสมำเสมอ 4.05 0.50 มาก
3 ผบรหารมการควบคมการจดกจกรรมตาง ๆ เพอไมให
กระทบการจดการเรยนการสอน 4.03 0.49 มาก
4 ผบรหารพบครในเวลาทเหมาะสมเพอใหครดำเนนการ
จดการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ 4.11 0.52 มาก
รวม 4.10 0.47 มาก
จากตารางท 16 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการคมครองเวลาในการสอน โดยภาพรวมอยในระดบมาก
(x = 4.10, S.D. = 0.47) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบตามคา
มชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารมการกำหนดเวลาทใชในการจดการเรยนการสอน
อยางเหมาะสม เพอใหเกดประโยชนสงสด (x = 4.19, S.D. = 0.51) ผบรหารพบครในเวลาท
เหมาะสมเพอใหครดำเนนการจดการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ (x = 4.11, S.D. = 0.52)
ผบรหารมการตรวจเยยมชน เรยนในการจดการเรยนการสอนอยางสมำเสมอ ( x = 4.05,
S.D. = 0.50) และผบรหารมการควบคมการจดกจกรรมตาง ๆ เพอไมใหกระทบการจดการเรยนการ
สอน (x = 4.03, S.D. = 0.49) ตามลำดบ
141
ตารางท 17 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด (X7)
1 ผบรหารมปฏสมพนธกบครและบคลากรทางการศกษา
อยางไมเปนทางการ 4.09 0.59 มาก
2 ผบรหารพบปะ พดคย และทำกจกรรมตางรวมกบคร
และนกเรยน 4.14 0.62 มาก
3 ผบรหารมการจดกจกรรมทสรางความสมพนธระหวาง
บคลากรในโรงเรยน 4.13 0.53 มาก
4 ผบรหารใหความสำคญและมสวนรวมในการจดกจกรรม
ตาง ๆ ของโรงเรยน 4.16 0.54 มาก
5 ผบรหารมการสอบถามความตองการของครและนกเรยน
ในทกชองทางของการสอสาร 4.04 0.55 มาก
6 ผบรหารมการสอสารใหครและนกเรยนทราบเกยวกบ
เปาหมายของโรงเรยน 4.07 0.54 มาก
รวม 4.11 0.53 มาก
จากตารางท 17 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด โดยภาพรวมอยใน
ระดบมาก (x= 4.11, S.D. = 0.53) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ โดย
เรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารใหความสำคญและมสวนรวมใน
การจดกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยน (x= 4.16, S.D. = 0.54) ผบรหารพบปะ พดคย และทำกจกรรม
ตางรวมกบคร และนกเรยน (x= 4.14, S.D. = 0.62) ผบรหารมการจดกจกรรมทสรางความสมพนธ
ระหวางบคลากรในโรงเรยน (x= 4.13, S.D. = 0.53) ผบรหารมปฏสมพนธกบครและบคลากร
142
ทางการศกษาอยางไมเปนทางการ (x= 4.09, S.D. = 0.59) ผบรหารมการสอสารใหครและนกเรยน
ทราบเกยวกบเปาหมายของโรงเรยน (x= 4.07, S.D. = 0.54) และผบรหารมการสอบถามความ
ตองการของครและนกเรยนในทกชองทางของการสอสาร (x= 4.04, S.D. = 0.55) ตามลำดบ
ตารางท 18 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการจดใหมสงจงใจกบคร (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการจดใหมสงจงใจกบคร (X8)
1 ผบรหารใหการสงเสรมและสนบสนนใหครใชความร
ความสามารถของตนไดอยางเตมศกยภาพ 4.25 0.49 มาก
2
ผบรหารยกยองเชดชเกยรตครทปฏบตงานในหนาททได
รบผดชอบอยางเตมความสามารถดวยวธการตาง ๆ เชน
การกลาวชนชม ยนด ยกยอง ใหรางวล มอบเกยรตบตร
เปนตน
4.19 0.49 มาก
3 ผบรหารใหการสนบสนนความกาวหนาในวชาชพของคร
และบคลากรทางการศกษา 4.27 0.45 มาก
4
ผบรหารเปนแบบอยางทดในการทำงาน เพอเปนแนวทาง
ในการผลกดนการทำงานของครและบคลากรทางการ
ศกษา
4.20 0.49 มาก
5 ผบรหารยอมรบการทำงานของครและบคลากรทางการ
ศกษา 4.19 0.46 มาก
6 ผบรหารใหรางวล และผลตอบแทนในการปฏบตงานทม
ผลการทำงานเปนทประจกษ 4.12 0.52 มาก
7 ผบรหารใหคำปรกษาเพอเปนแนวทางการแกปญหาใน
การปฏบตงาน 4.18 0.52 มาก
143
ตารางท 18 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการจดใหมสงจงใจ
กบคร (ตอ)
(n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการจดใหมสงจงใจกบคร (X8)
8 ผบ รหารมอบหมายงานในหน าท แกคร ไดตรงตาม
ความสามารถและความเหมาะสม 4.05 0.53 มาก
รวม 4.18 0.46 มาก
จากตารางท 18 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการจดใหมสงจงใจกบคร โดยภาพรวมอยในระดบมาก
(x= 4.18, S.D. = 0.46) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบตามคา
มชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารใหการสนบสนนความกาวหนาในวชาชพของคร
และบคลากรทางการศกษา (x = 4.27, S.D. = 0.45) ผบรหารใหการสงเสรมและสนบสนนใหครใช
ความร ความสามารถของตนไดอยางเตมศกยภาพ (x = 4.25, S.D. = 0.49) ผบรหารเปนแบบอยางท
ดในการทำงาน เพอเปนแนวทางในการผลกดนการทำงานของครและบคลากรทางการศกษา
(x = 4.20, S.D. = 0.49) ผบรหารยอมรบการทำงานของครและบคลากรทางการศกษา (x = 4.19,
S.D. = 0.46) ผบรหารยกยองเชดช เกยรตครทปฏบต งานในหนาทท ไดรบผดชอบอยางเตม
ความสามารถดวยวธการตาง ๆ เชน การกลาวชนชม ยนด ยกยอง ใหรางวล มอบเกยรตบตร เปนตน
(x= 4.19, S.D. = 0.49) ผบรหารใหคำปรกษาเพอเปนแนวทางการแกปญหาในการปฏบตงาน
(x= 4.18, S.D. = 0.52) ผบรหารใหรางวล และผลตอบแทนในการปฏบตงานทมผลการทำงานเปนท
ประจกษ (x= 4.12, S.D. = 0.52) และผบ รห ารมอบหมายงานในหน าท แกคร ไดตรงตาม
ความสามารถและความเหมาะสม (x = 4.05, S.D. = 0.53) ตามลำดบ
144
ตารางท 19 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ (X9)
1
ผบรหารสงเสรมใหครศกษาหาความรใหม เพอพฒนา
วชาชพใหมประสทธภาพ และทนตอการเปลยนแปลงใน
ยคปจจบน
4.24 0.50 มาก
2 ผบรหารจดกจกรรมสงเสรมการตอยอดและพฒนาความร
ในวชาชพใหกบคร 4.15 0.49 มาก
3 ผบรหารสงเสรมใหครเขารบการอบรมสมมนาเพอพฒนา
ความถนด ทกษะ และความสามารถในวชาชพ 4.21 0.46 มาก
4
ผบรหารมการประชาสมพนธเพอแจงขอมลขาวสารใหคร
ทราบเกยวกบการพฒนาวชาชพในดานตาง ๆ ท เปน
ประโยชน
4.20 0.46 มาก
5
ผบรหารจดอบรม สมมนา โดยเชญวทยากรจากภายนอก
มาใหความรทเปนประโยชน และสอดคลองกบเปาหมาย
ของโรงเรยนแกคร
4.24 0.43 มาก
รวม 4.21 0.42 มาก
จากตารางท 19 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ โดยภาพรวมอยในระดบ
มาก (x = 4.21, S.D. = 0.42) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบ
ตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารจดอบรม สมมนา โดยเชญวทยากรจาก
ภายนอกมาใหความรทเปนประโยชน และสอดคลองกบเปาหมายของโรงเรยนแกคร (x = 4.24,
S.D. = 0.43) ผบรหารสงเสรมใหครศกษาหาความรใหม เพอพฒนาวชาชพใหมประสทธภาพ และทน
145
ตอการเปลยนแปลงในยคปจจบน (x = 4.24, S.D. = 0.50) ผบรหารสงเสรมใหครเขารบการอบรม
สมมนาเพอพฒนาความถนด ทกษะ และความสามารถในวชาชพ (x = 4.21, S.D. = 0.46) ผบรหาร
มการประชาสมพนธเพอแจงขอมลขาวสารใหครทราบเกยวกบการพฒนาวชาชพในดานตาง ๆ ทเปน
ประโยชน (x = 4.20, S.D. = 0.46) และผบรหารจดกจกรรมสงเสรมการตอยอดและพฒนาความรใน
วชาชพใหกบคร (x = 4.15, S.D. = 0.49) ตามลำดบ
ตารางท 20 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ (X10)
1 ผบรหารกำหนดเกณฑมาตรฐานทางดานการเรยนของ
นกเรยนแตละระดบชนหรอชวงชนอยางชดเจน 4.09 0.47 มาก
2 ผบรหารจดตงคณะกรรมการดำเนนงานดานวชาการ เพอ
จดทำและพฒนาเกณฑมาตรฐานดานการเรยนของ
นกเรยน
4.17 0.46 มาก
3 ผบรหารสนบสนนใหครนำเกณฑมาตรฐานวชาการดาน
การเรยนของนกเรยนมาใชเปนเกณฑการประเมนผล
สมฤทธทางการเรยน
4.21 0.48 มาก
4 ผบรหารประกาศเกณฑตาง ๆ ทางดานวชาการใหคร
นกเรยน ผปกครอง และผมสวนเกยวของทราบอยาง
ทวถง
4.09 0.42 มาก
5 ผบรหารสนบสนนใหครจดทำแผนการจดการเรยนรท
สอดคลองกบเกณฑมาตรฐานดานวชาการทโรงเรยน
กำหนดขน
4.31 0.47 มาก
รวม 4.17 0.41 มาก
146
จากตารางท 20 พบวา ขนตอนภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ โดย
ภาพรวมอยในระดบมาก (x= 4.17, S.D. = 0.41) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทก
ขอ โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารสนบสนนใหครจดทำ
แผนการจดการเรยนรทสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานดานวชาการทโรงเรยนกำหนดขน (x= 4.31,
S.D. = 0.47) ผบรหารสนบสนนใหครนำเกณฑมาตรฐานวชาการดานการเรยนของนกเรยนมาใชเปน
เกณฑการประเมนผลสมฤทธทางการเรยน (x= 4.21, S.D. = 0.48) ผบรหารจดตงคณะกรรมการ
ดำเนนงานดานวชาการ เพอจดทำและพฒนาเกณฑมาตรฐานดานการเรยนของนกเรยน (x= 4.17,
S.D. = 0.46) ผบรหารประกาศเกณฑตาง ๆ ทางดานวชาการใหคร นกเรยน ผปกครอง และผมสวน
เกยวของทราบอยางทวถง (x= 4.09, S.D. = 0.42) และผบรหารกำหนดเกณฑมาตรฐานทางดานการ
เรยนของนกเรยนแตละระดบชนหรอชวงชนอยางชดเจน (x= 4.09, S.D. = 0.47) ตามลำดบ
ตารางท 21 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร (X11)
1
ผบรหารสนบสนนใหนกเรยนเขารวมการแขงขนกจกรรม
ตาง ๆ ทางวชาการ เพอเสรมสรางประสบการณการ
เรยนรของนกเรยน
4.38 0.46 มาก
2
ผบรหารยกยอง ชนชมนกเรยนทมความประพฤตดหรอม
ผลงานดเดนในทางวชาการ โดยการประกาศเกยรตคณ
หรอประชาสมพนธผานเวบไซต วารสารของโรงเรยน
4.37 0.51 มาก
3
ผบรหารยกยอง ชนชมนกเรยนทมความประพฤตดหรอม
ผลงานดเดนในทางวชาการใหบคคลภายในและภายนอก
สถานศกษารบทราบ
4.35 0.51 มาก
147
ตารางท 21 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร (ตอ) (n = 48)
ขอ ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
x S.D. ระดบ ดานการจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร (X11)
4
ผบรหารมการเสรมสรางแรงจงใจใหกบนกเรยนทม
พฒนาการดานผลการเรยนดดวยการชนชมหรอใหรางวล
และใหแงคดตาง ๆ สำหรบนกเรยนทตองปรบปรงผลการ
เรยน เพอใหเกดกำลงใจทจะพฒนาตนเองตอไป
4.30 0.54 มาก
รวม 4.35 0.47 มาก
จากตารางท 21 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร โดยภาพรวมอยใน
ระดบมาก (x = 4.35, S.D. = 0.47) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ โดย
เรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ผบรหารสนบสนนใหนกเรยนเขารวมการ
แขงขนกจกรรมตาง ๆ ทางวชาการ เพอเสรมสรางประสบการณการเรยนรของนกเรยน (x = 4.38,
S.D. = 0.46) ผบรหารยกยอง ชนชมนกเรยนทมความประพฤตดหรอมผลงานดเดนในทางวชาการ
โดยการประกาศเกยรตคณหรอประชาสมพนธผานเวบไซต วารสารของโรงเรยน (x = 4.37, S.D. =
0.51) ผบรหารยกยอง ชนชมนกเรยนทมความประพฤตดหรอมผลงานดเดนในทางวชาการใหบคคล
ภายในและภายนอกสถานศกษารบทราบ (x = 4.35, S.D. = 0.51) และผบรหารมการเสรมสราง
แรงจงใจใหกบนกเรยนทมพฒนาการดานผลการเรยนดดวยการชนชมหรอใหรางวล และใหแงคดตาง
ๆ สำหรบนกเรยนทตองปรบปรงผลการเรยน เพอใหเกดกำลงใจทจะพฒนาตนเองตอไป ( x = 4.30,
S.D. = 0.54) ตามลำดบ
148
ตอนท 3 ผลการวเคราะหทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
การวเคราะหทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 8 ผวจยวเคราะหขอมลโดยใชคามชฌมเลขคณต (arithmetic mean: x)
และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation: S.D.) จากกลมตวอยางสถานศกษาจำนวน 48
แหง แลวนำคามชฌมเลขคณต (arithmetic mean: x) ไปเทยบกบเกณฑ ตามแนวคดของเบสท
(Best) ทกำหนดไว ซงมผลการวเคราะห ดงน
ตารางท 22 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวม (n = 48)
ขอ ทกษะของครในศตวรรษท 21 x S.D. ระดบ
1 การบรหารหองเรยน (Y1) 4.35 0.39 มาก
2 การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง (Y2) 4.17 0.34 มาก
3 การคดเชงวพากษ (Y3) 4.25 0.36 มาก
4 ทกษะทางเทคโนโลย (Y4) 4.22 0.36 มาก
5 ความเปนสากล (Y5) 4.15 0.42 มาก
6 ความรวมมอ (Y6) 4.32 0.40 มาก
7 การพฒนาวชาชพ (Y7) 4.32 0.39 มาก
รวม (Ytot) 4.26 0.35 มาก
จากตารางท 22 พบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวม (Ytot) อยในระดบมาก (x= 4.26, S.D. = 0.35) เมอ
พจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน ซงมคามชฌมเลขคณตอยระหวาง 4.15 – 4.35
โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน การบรหารหองเรยน (x= 4.35,
S.D. = 0.39) การพฒนาวชาชพ (x= 4.32, S.D. = 0.39) ความรวมมอ (x= 4.32, S.D. = 0.40) การ
คดเชงวพากษ (x= 4.25, S.D. = 0.36) ทกษะทางเทคโนโลย (x= 4.22, S.D. = 0.36) การทำให
บทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง (x= 4.17, S.D. = 0.34) และความเปนสากล (x= 4.15,
149
S.D. = 0.42) ตามลำดบ และเมอพจารณาจากสวนเบยงเบนมาตรฐาน พบวาอยระหวาง 0.34–0.42
มการกระจายขอมลนอย แสดงวาผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน
ตารางท 23 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการบรหารหองเรยน (n = 48)
ขอ ทกษะของครในศตวรรษท 21
x S.D. ระดบ ดานการบรหารหองเรยน (Y1)
1 ครจดสภาพหองเรยนโดยคำนงความปลอดภยของนกเรยน 4.38 0.51 มาก
2 ครกำหนดกฎระเบยบ เงอนไข และขอตกลง เพอใชรวมกน
ในชนเรยน 4.46 0.44 มาก
3 ครจดเวรประจำวน เพอดแลทำความสะอาดหองเรยน 4.53 0.43 มากทสด
4 ครเลอกใชวสด อปกรณใหหองเรยนแตละมมทเหมาะสม
กบวย 4.38 0.48 มาก
5 ครมการตรวจสอบอปกรณเครองใชไฟฟาใหอยในสภาพท
พรอมใชงาน ไมชำรดเสยหาย 4.24 0.50 มาก
6 ครกำหนดกฎระเบยบ เงอนไข และขอตกลงเปนทยอมรบ
รวมกนกบนกเรยน 4.48 0.48 มาก
7
มมาตรการในการตรวจสอบ ซอมแซมสภาพหองเรยน
อาคารสถานท และอปกรณตาง ๆ รวมทงมการปองกน
อบตภยทอาจเกดขนในโรงเรยน เชน ถงดบเพลง สญญาณ
เตอนภย กลองวงจรปด ใหพรอมใชงานเสมอ
4.27 0.37 มาก
8 ครจดสงแวดลอมและบรรยากาศในหองเรยนทเออตอการ
เรยนร 4.35 0.45 มาก
9 ครไดรบการสนบสนนสำหรบการจดซอวสด อปกรณทเออ
ตอการเรยนร 4.08 0.48 มาก
รวม 4.35 0.39 มาก
150
จากตารางท 23 พบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการบรหารหองเรยน โดยภาพรวมอยในระดบมาก (x= 4.35,
S.D. = 0.39) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา อยในระดบมากทสด 1 ขอ คอ ครจดเวรประจำวน เพอ
ดแลทำความสะอาดหองเรยน (x= 4.53, S.D. = 0.43) และพบวา อยในระดบมาก 8 ขอ โดย
เรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ครกำหนดกฎระเบยบ เงอนไข และ
ขอตกลงเปนทยอมรบรวมกนกบนกเรยน (x= 4.48, S.D. = 0.48) ครกำหนดกฎระเบยบ เงอนไข
และขอตกลง เพอใชรวมกนในชนเรยน (x= 4.46, S.D. = 0.44) ครเลอกใชวสด อปกรณใหหองเรยน
แตละมมทเหมาะสมกบวย (x= 4.38, S.D. = 0.48) ครจดสภาพหองเรยนโดยคำนงความปลอดภย
ของนกเรยน (x= 4.38, S.D. = 0.51) ครจดสงแวดลอมและบรรยากาศในหองเรยนทเออตอการ
เรยนร (x= 4.35, S.D. = 0.45) มมาตรการในการตรวจสอบ ซอมแซมสภาพหองเรยน อาคารสถานท
และอปกรณตาง ๆ รวมทงมการปองกนอบตภยทอาจเกดขนในโรงเรยน เชน ถงดบเพลง สญญาณ
เตอนภย กลองวงจรปด ใหพรอมใชงานเสมอ (x= 4.27, S.D. = 0.37) ครมการตรวจสอบอปกรณ
เครองใชไฟฟาใหอยในสภาพทพรอมใชงาน ไมชำรดเสยหาย (x= 4.24, S.D. = 0.50) ครไดรบการ
สนบสนนสำหรบการจดซอวสด อปกรณทเออตอการเรยนร (x= 4.08, S.D. = 0.48) ตามลำดบ
ตารางท 24 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง (n = 48)
ขอ
ทกษะของครในศตวรรษท 21
x S.D. ระดบ ดานการทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง
(Y2)
1 ครม การบ รณ าการบทเรยนกบขอมล ข าวสารใน
ชวตประจำวน 4.23 0.38 มาก
2 ครมการสรางบทเรยนโดยนำเทคโนโลยมาประยกตใชให
เกดความทนสมย และดงดดความสนใจของนกเรยน 4.24 0.38 มาก
151
ตารางท 24 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง (ตอ) (n = 48)
ขอ
ทกษะของครในศตวรรษท 21
x S.D. ระดบ ดานการทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง
(Y2)
3
ครมการจดทำแหลงเรยนรนอกหองเรยน โดยจดทำ
ฐานขอมล และ QR Code ในการคนควาหาขอมล
เพมเตมตามทนกเรยนสนใจ
4.12 0.44 มาก
4 โรงเรยนมอปกรณอำนวยความสะดวกสำหรบคนควาหา
ขอมลอยางเพยงพอ 4.08 0.45 มาก
5 ครจดการเรยนการสอนดวยวธการทหลายหลาก และ
ตอบสนองตอการจดการศกษาในศตวรรษท 21 4.19 0.40 มาก
รวม 4.17 0.34 มาก
จากตารางท 24 พบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง โดยภาพรวม
อยในระดบมาก (x= 4.17, S.D. = 0.34) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา อยในระดบมากทกขอ โดย
เรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ครมการสรางบทเรยนโดยนำเทคโนโลย
มาประยกตใชใหเกดความทนสมย และดงดดความสนใจของนกเรยน (x= 4.24, S.D. = 0.38) ครม
การบรณาการบทเรยนกบขอมล ขาวสารในชวตประจำวน (x= 4.23, S.D. = 0.38) ครจดการเรยน
การสอนดวยวธการทหลายหลาก และตอบสนองตอการจดการศกษาในศตวรรษท 21 (x= 4.19,
S.D. = 0.40) ครมการจดทำแหลงเรยนรนอกหองเรยน โดยจดทำฐานขอมล และ QR Code ในการ
คนควาหาขอมลเพมเตมตามทนกเรยนสนใจ (x= 4.12, S.D. = 0.44) และโรงเรยนมอปกรณอำนวย
ความสะดวกสำหรบคนควาหาขอมลอยางเพยงพอ (x= 4.08, S.D. = 0.45) ตามลำดบ
152
ตารางท 25 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการคดเชงวพากษ (n = 48)
ขอ ทกษะของครในศตวรรษท 21
x S.D. ระดบ ดานการคดเชงวพากษ (Y3)
1
ครจดทำแผนการจดการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนเกด
ทกษะและกระบวนการคดใหม ๆ ทสงกวาการคดอยางม
เหตผล
4.30 0.41 มาก
2
ครใชกลยทธและวธการสอนทหลากหลายเพอสงเสรมให
นกเรยนเกดทกษะและกระบวนการคดๆ ทสงกวาการคด
อยางมเหตผล
4.22 0.36 มาก
3 ครมความร ความเขาใจ และทกษะในการสรางโครงงาน
เพอถายทอดและใหคำปรกษาแกนกเรยนอยางถกตอง 4.25 0.37 มาก
4 ครใหการสนบสนนในการทำโครงงานของนกเรยน 4.23 0.42 มาก
รวม 4.25 0.36 มาก
จากตารางท 25 พบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการคดเชงวพากษ โดยภาพรวมอยในระดบมาก (x= 4.25, S.D. =
0.36) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา อยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณต
จากมากไปหานอย ไดดงน ทกษะและกระบวนการคดใหม ๆ ทสงกวาการคดอยางมเหตผล
(x= 4.30, S.D. = 0.41) ครมความร ความเขาใจ และทกษะในการสรางโครงงาน เพอถายทอดและ
ใหคำปรกษาแกนกเรยนอยางถกตอง (x= 4.25, S.D. = 0.37) ครใหการสนบสนนในการทำโครงงาน
ของนกเรยน (x= 4.23, S.D. = 0.42) และครใชกลยทธและวธการสอนทหลากหลายเพอสงเสรมให
นกเรยนเกดทกษะและกระบวนการคดๆ ทสงกวาการคดอยางมเหตผล (x= 4.22, S.D. = 0.46)
ตามลำดบ
153
ตารางท 26 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานทกษะทางเทคโนโลย (n = 48)
ขอ ทกษะของครในศตวรรษท 21
x S.D. ระดบ ดานทกษะทางเทคโนโลย (Y4)
1 ครมความร ความเขาใจ และทกษะในการใชเทคโนโลยท
ทนสมย 4.26 0.38 มาก
2 ครนำเทคโนโลยสมยใหมมาปรบใชในการจดการเรยนการ
สอน 4.25 0.37 มาก
3
ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมใหมการพฒนาตนเอง
เพอความกาวหนาในดานการใชเทคโนโลยททนสมยใน
การศกษา
4.25 0.35 มาก
4 ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมจากผบรหารใหนำ
เทคโนโลยสมยใหมมาใชในการจดการเรยนการสอน 4.27 0.44 มาก
5 ครมอปกรณการจดการเรยนการสอนททนสมยเพยงพอ
สำหรบการอำนวยความสะดวกตอนกเรยน 4.08 0.46 มาก
รวม 4.22 0.36 มาก
จากตารางท 26 พบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานทกษะทางเทคโนโลย โดยภาพรวมอยในระดบมาก (x= 4.22,
S.D. = 0.36) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา อยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลข
คณตจากมากไปหานอย ไดดงน ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมจากผบรหารใหนำเทคโนโลย
สมยใหมมาใชในการจดการเรยนการสอน (x = 4.27, S.D. = 0.44) ครมความร ความเขาใจ และ
ทกษะในการใชเทคโนโลยททนสมย (x = 4.26, S.D. = 0.38) ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมใหม
การพฒนาตนเองเพอความกาวหนาในดานการใชเทคโนโลยททนสมยในการศกษา (x = 4.25, S.D. =
0.35) ครนำเทคโนโลยสมยใหมมาปรบใชในการจดการเรยนการสอน (x = 4.25, S.D. = 0.37) และ
154
ครมอปกรณการจดการเรยนการสอนททนสมยเพยงพอสำหรบการอำนวยความสะดวกตอนกเรยน
(x= 4.08, S.D. = 0.46) ตามลำดบ
ตารางท 27 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานความเปนสากล (n = 48)
ขอ ทกษะของครในศตวรรษท 21
x S.D. ระดบ ดานความเปนสากล (Y5)
1 ครคดคนและสรางนวตกรรมใหม ๆ ทเปนประโยชนตอ
การจดการเรยนการสอนในศตวรรษท 21 4.10 0.45 มาก
2 ครเผยแพรนวตกรรมทางการศกษาใหเปนทยอมรบและ
สามารถนำมาประโยชนได 4.05 0.50 มาก
3 ครมความสามารถในการใชสอและเทคโนโลยททนสมยได
อยางมประสทธภาพ 4.19 0.42 มาก
4
ครสรางและพฒนาบทเรยนโดยนำเทคโนโลยททนสมยมา
ปรบใช ใหเปนทยอมรบและสามารถนำไปใชประโยชนได
จรง
4.14 0.45 มาก
5 ครไดรบการสนบสนนและใหความสำคญในการจดทำ
นวตกรรมทางการศกษา 4.22 0.48 มาก
6 ครมความร ความเขาใจในการเปลยนแปลงทางการศกษา
ในยคปจจบน 4.20 0.46 มาก
รวม 4.15 0.42 มาก
จากตารางท 27 พบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานความเปนสากล โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x= 4.15,
S.D. = 0.42) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา อยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลข
คณตจากมากไปหานอย ไดดงน ครไดรบการสนบสนนและใหความสำคญในการจดทำนวตกรรมทาง
การศกษา (x= 4.22, S.D. = 0.48) ครมความร ความเขาใจในการเปลยนแปลงทางการศกษาในยค
155
ปจจบน (x= 4.20, S.D. = 0.46) ครมความสามารถในการใชสอและเทคโนโลยททนสมยไดอยางม
ประสทธภาพ (x= 4.19, S.D. = 0.42) ครสรางและพฒนาบทเรยนโดยนำเทคโนโลยททนสมยมาปรบ
ใช ใหเปนทยอมรบและสามารถนำไปใชประโยชนไดจรง (x= 4.14, S.D. = 0.45) ครคดคนและสราง
นวตกรรมใหม ๆ ท เปนประโยชนตอการจดการเรยนการสอนในศตวรรษท 21 (x= 4.10,
S.D. = 0.45) และครเผยแพรนวตกรรมทางการศกษาใหเปนทยอมรบและสามารถนำมาประโยชนได
(x= 4.05, S.D. = 0.50) ตามลำดบ
ตารางท 28 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานความความรวมมอ (n = 48)
ขอ ทกษะของครในศตวรรษท 21
x S.D. ระดบ ดานความรวมมอ (Y6)
1 ครใหความรวมมอในการประสานงานและปฏบตงานตาม
หนาททไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพ 4.31 0.37 มาก
2
คร บคลากรทางการศกษา และนกเรยนใหความรวมมอ
ในการทำงานหรอทำกจกรรมทโรงเรยนจดขนอยางเตม
ความสามารถ
4.29 0.39 มาก
3 ครมการรวมกลมระดมความคดเพอแกปญหารวมกน
รวมทงเพอเปนแนวทางพฒนาตนเองและนกเรยนใหดขน 4.27 0.44 มาก
4 ครมจตสำนก และเจตคตทดในมาตรฐานการปฏบตงาน
ของตนเอง 4.35 0.46 มาก
5 มจดประชมชแจงมอบหมายหนาทครและบคลากร
ทางการศกษาอยางชดเจน 4.33 0.51 มาก
6 ครไดรบการใหคำปรกษาจากผบรหาร และรวมกน
แกปญหาทเกดขน 4.26 0.49 มาก
7 ครไดรบกำลงใจและการสนบสนนตาง ๆ ในการทำงาน
จากผบรหาร เพอใหการทำงานมประสทธภาพมากขน 4.29 0.50 มาก
156
ตารางท 28 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานความความรวมมอ (ตอ)
(n = 48)
ขอ ทกษะของครในศตวรรษท 21
x S.D. ระดบ ดานความรวมมอ (Y6)
8
ครไดรบการประชาสมพนธขอมลขาวสารทางการศกษา
ใหมๆ อยางทวถง และทนเหตการณ เชน การแจงขอมล
ผานแอพลเคชนไลนกลมโรงเรยน (Line) เวบไซตหรอ
เฟสบค (Facebook) ของโรงเรยน เปนตน
4.45 0.47 มาก
รวม 4.32 0.40 มาก
จากตารางท 28 พบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานความรวมมอ โดยภาพรวมอยในระดบมาก (x= 4.32, S.D. =
0.40) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา อยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณต
จากมากไปหานอย ไดดงน ครไดรบการประชาสมพนธขอมลขาวสารทางการศกษาใหมๆ อยางทวถง
และทนเหตการณ เชน การแจงขอมลผานแอพลเคชนไลนกลมโรงเรยน (Line) เวบไซตหรอเฟสบค
(Facebook) ของโรงเรยน เปนตน (x= 4.45, S.D. = 0.47) ครมจตสำนก และเจตคตทดในมาตรฐาน
การปฏบตงานของตนเอง (x= 4.35, S.D. = 0.46) มจดประชมชแจงมอบหมายหนาทครและ
บคลากรทางการศกษาอยางชดเจน (x= 4.33, S.D. = 0.51) ครใหความรวมมอในการประสานงาน
และปฏบตงานตามหนาทท ไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพ (x= 4.31, S.D. = 0.37) คร
บคลากรทางการศกษา และนกเรยนใหความรวมมอในการทำงานหรอทำกจกรรมทโรงเรยนจดขน
อยางเตมความสามารถ (x= 4.29, S.D. = 0.39) ครไดรบกำลงใจและการสนบสนนตาง ๆ ในการ
ทำงานจากผบรหาร เพอใหการทำงานมประสทธภาพมากขน (x= 4.29, S.D. = 0.50) ครมการรวม
กลมระดมความคดเพอแกปญหารวมกน รวมทงเพอเปนแนวทางพฒนาตนเองและนกเรยนใหดขน
(x= 4.27, S.D. = 0.44) และครไดรบการใหคำปรกษาจากผบรหาร และรวมกนแกปญหาทเกดขน
(x= 4.26, S.D. = 0.49) ตามลำดบ
157
ตารางท 29 คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการพฒนาวชาชพ (n = 48)
ขอ ทกษะของครในศตวรรษท 21
x S.D. ระดบ ดานการพฒนาวชาชพ (Y7)
1 ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมเกยวกบการพฒนา
ตนเองเพอความกาวทางวชาชพ 4.36 0.44 มาก
2
ครจดทำงานวจยหรอสรางนวตกรรมเพอใชในการจดการ
เรยนการสอน รวมทงแกปญหาและพฒนานกเรยนใหม
ประสทธภาพมากขน
4.29 0.49 มาก
3 ครใหความสำคญและเขารวมการอบรม สมมนา เพอ
พฒนาความรของตนเองและองคกร 4.39 0.39 มาก
4
ครมการรายงานผลการอบรม สมมนาตอผบรหาร และ
ไดรบการสนบสนนใหนำความรในการอบรม สมมนามา
ปรบใชในชนเรยน
4.36 0.39 มาก
5
ครเปดมมมอง แนวคด และมเจตคตทดในการศกษาหา
ความร เพมเตม ปรบตวทจะเรยนรสงใหมๆ และรจก
ประยกตใชใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงในปจจบน
4.34 0.40 มาก
6
ครมทกษะ เทคนคในการวนจฉย และรจกศกษา ทำความ
เขาใจนกเรยนเปนรายบคคล เพอพฒนานกเรยนไดอยาง
เหมาะสม
4.32 0.46 มาก
7 ครมความรในการออกแบบการเรยนรท เหมาะสมกบ
นกเรยน และถกตองตามหลกสตรและตวชวด 4.27 0.41 มาก
8
ครมทกษะในการประมวลผลการปฏบตงานทนำมาซงการ
สรางองคความรใหม เพอเปนแนวทางในการยกระดบและ
พฒนาคณภาพในการทำงานทดขน
4.23 0.44 มาก
รวม 4.32 0.39 มาก
158
จากตารางท 29 พบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ดานการพฒนาวชาชพ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x= 4.32,
S.D. = 0.39) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา อยในระดบมากทกขอ โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลข
คณตจากมากไปหานอย ไดดงน ครใหความสำคญและเขารวมการอบรม สมมนา เพอพฒนาความร
ของตนเองและองคกร (x= 4.39, S.D. = 0.39) ครมการรายงานผลการอบรม สมมนาตอผบรหาร
และไดรบการสนบสนนใหนำความรในการอบรม สมมนามาปรบใช ในชนเรยน (x= 4.36, S.D. =
0.39) ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมเกยวกบการพฒนาตนเองเพอความกาวทางวชาชพ (x=
4.36, S.D. = 0.44) ครเปดมมมอง แนวคด และมเจตคตทดในการศกษาหาความรเพมเตม ปรบตวท
จะเรยนรสงใหมๆ และรจกประยกตใชใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงในปจจบน (x= 4.34, S.D.
= 0.40) ครมทกษะ เทคนคในการวนจฉย และรจกศกษา ทำความเขาใจนกเรยนเปนรายบคคล เพอ
พฒนานกเรยนไดอยางเหมาะสม (x= 4.32, S.D. = 0.46) ครจดทำงานวจยหรอสรางนวตกรรมเพอ
ใชในการจดการเรยนการสอน รวมทงแกปญหาและพฒนานกเรยนใหมประสทธภาพมากขน (x=
4.29, S.D. = 0.49) ครมความรในการออกแบบการเรยนรทเหมาะสมกบนกเรยน และถกตองตาม
หลกสตรและตวชวด (x= 4.27, S.D. = 0.41) และครมทกษะในการประมวลผลการปฏบตงานท
นำมาซงการสรางองคความรใหม เพอเปนแนวทางในการยกระดบและพฒนาคณภาพในการทำงานท
ดขน (x= 4.23, S.D. = 0.44) ตามลำดบ
ตอนท 4 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของ
ครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
การวเคราะหความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ผวจยใชการ
ว เคราะหห าค าส มประสทธ สหส ม พนธ ( rxy)ของเพ ยรส น (Pearson’s product moment
correlation coefficient) ซงมผลการวเคราะห ดงน
159
ตารางท 30 คาสมประสทธสหสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
ภาวะผนำทางวชาการ
ของผบรหาร
ทกษะของคร
ในศตวรรษท 21 การบ
รหาร
หองเร
ยน (Y
1)
การท
ำใหบ
ทเรย
นมคว
าม
สอดค
ลองก
บชวต
จรง (
Y 2)
การค
ดเชง
วพาก
ษ (Y
3)
ทกษะ
ทางเท
คโนโ
ลย (Y
4)
ความ
เปนส
ากล
(Y5)
ความ
รวมม
อ (Y
6)
การพ
ฒนาว
ชาชพ
(Y7)
รวม
(Yto
t)
การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (X1) .692** .601** .612** .610** .643** .681** .713** .705**
การสอสารเปาหมายของโรงเรยน (X2) .645** .627** .666** .613** .696** .630** .704** .710**
การนเทศและการประเมนผลดานการสอน (X3) .680** .638** .653** .600** .691** .655** .705** .716**
การประสานงานดานการใชหลกสตร (X4) .715** .619** .681** .652** .703** .683** .719** .739**
การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (X5) .589** .571** .559** .532** .630** .501** .580** .613**
การคมครองเวลาในการสอน (X6) .716** .634** .599** .620** .673** .631** .689** .707**
การเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด (X7) .628** .653** .617** .578** .712** .613** .684** .695**
การจดใหมสงจงใจกบคร (X8) .604** .522** .535** .498** .693** .578** .626** .622**
การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ (X9) .728** .691** .727** .701** .790** .759** .817** .808**
การพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ (X10) .655** .660** .565** .603** .697** .577** .664** .685**
การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร (X11) .701** .597** .628** .622** .732** .719** .749** .738**
รวม (Xtot) .712** .660** .663** .642** .737** .680** .741** .750**
** มความสมพนธอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01
จากตารางท 30 พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร (Xtot) กบทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 (Ytot) ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8
โดยภาพรวม มความสมพนธกนในระดบมาก (rxy = .750**) อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01
ซงเปนความสมพนธกนในทางบวกหรอมความสมพนธกนในลกษณะทคลอยตามกน
เมอพจารณาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารรายดาน (X1 – X11) กบทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษาโดยภาพรวม (Ytot) พบวา มความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตท
ระดบ .01 ในระดบมาก 7 ดาน โดยเรยงลำดบคาสมประสทธสหสมพนธ (rxy) ไดดงน การสงเสรมใหม
การพฒนาวชาชพ (X9) (rxy = .808**) การประสานงานดานการใชหลกสตร (X4) (rxy = .739**)
การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร (X11) (rxy = .738**) การนเทศและการประเมนผลดาน
160
การสอน (X3) (rxy = .716**) การสอสารเปาหมายของโรงเรยน (X2) (rxy = .710**) การคมครองเวลา
ในการสอน (X6) (rxy = .707**) และการกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (X1) (rxy = .705**) และ
มความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ในระดบปานกลาง 4 ดาน โดยเรยงลำดบ
คาสมประสทธสหสมพนธ (rxy) ไดดงน การเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด (X7) (rxy = .695**)
การพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ (X10) (rxy = .685**) การจดใหมส งจงใจกบคร (X8)
(rxy = .622**) และการตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (X5) (rxy = .613**)
เมอพจารณาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารโดยภาพรวม (Xtot) กบทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษารายดาน (Y1 – Y7) พบวา มความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตท
ระดบ .01 ในระดบมาก 3 ดาน โดยเรยงลำดบคาสมประสทธสหสมพนธ (rxy) ไดดงน การพฒนา
วชาชพ (Y7) (rxy = .741**) ความเปนสากล (Y5) (rxy = .737**) และการบรหารหองเรยน (Y1)
(rxy = .712**) และมความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ในระดบปานกลาง 4 ดาน
โดยเรยงลำดบคาสมประสทธสหสมพนธ (rxy) ไดดงน ความรวมมอ (Y6) (rxy = .680**) การคดเชง
วพากษ (Y3) (rxy = .663**) การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง (Y2) (rxy = .660**) และ
ทกษะทางเทคโนโลย (Y4) (rxy = .642**)
เมอพจารณาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารรายดาน (X1 – X11) กบทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษารายดาน (Y1 – Y7) พบวา มความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตท
ระดบ .01 ทงหมด 77 ค โดยคทมคาสมประสทธสหสมพนธ (rxy) สงทสดคอ การสงเสรมใหมการ
พฒนาวชาชพ (X9) มความสมพนธกบการพฒนาวชาชพ (Y7) (rxy = .817**) และตำทสดคอ
การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (X5) มความสมพนธกบความรวมมอ (Y6) (rxy = .501**)
161
บทท 5
สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ
การวจยครงนมวตถประสงค 3 ประการ คอ เพอทราบ 1) ภาวะผนำทางวชาการของ
ผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 2) ทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 และ
3) ความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 การวจยครงนเปนการวจยเชง
พรรณนา (Descriptive Research) ) โดยใชสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนท การศกษา
มธยมศกษา เขต 8 เปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) กลมตวอยาง คอ สถานศกษาสงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 จำนวน 48 แหง ผ ใหขอมล ประกอบดวย
ผอำนวยการ จำนวน 1 คน หวหนากลมสาระการเรยนรจำนวน 1 คน และ ครจำนวน 2 คน รวมผให
ขอมลทงสน 192 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถามเกยวกบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารตาม
แนวทฤษฎของฮอลลงเจอร และเมอรฟ (Hallinger and Murphy) และทกษะของครในศตวรรษท
21 ตามกรอบแนวคดของซมมอนส (Simmons) สถตท ใชในการวเคราะหขอมล คอ ความถ
(Frequency) รอยละ (Percentage) มชฌมเลขคณต (x) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการ
วเคราะหหาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation
Coefficient)
สรปผลการวจย
จากการวเคราะหขอมลของการวจยเรอง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของคร
ในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 สามารถ
สรปผลไดดงน
1. ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบ
มากทกดาน โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยได ดงน การจดใหมสงสงเสรม
สภาพการเรยนร การประสานงานดานการใชหลกสตร การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ การจดใหม
สงจงใจกบคร การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน การพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ การนเทศ
162
และการประเมนผลดานการสอน การตรวจสอบความกาวหนาของโรงเรยน การเอาใจใสครและ
นกเรยนอยางใกลชด การคมครองเวลาในการสอน และการสอสารเปาหมายของโรงเรยน
2. ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณารายดาน พบวา อยในระดบมากทก
ดาน โดยเรยงลำดบตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยไดดงน การบรหารหองเรยน การพฒนา
วชาชพ ความรวมมอ การคดเชงวพากษ ทกษะทางเทคโนโลย การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบ
ชวตจรง และความเปนสากล
3. ความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21
ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมและรายดานม
ความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 อยในระดบมาก ซงเปนความสมพนธใน
ทางบวกหรอมความสมพนธกนในลกษณคลอยตามกน เมอพจารณารายดานพบวา คทมคา
สมประสทธสหสมพนธสงทสดคอ การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพกบการพฒนาวชาชพ และคทม
คาสมประสทธสหสมพนธตำทสดคอ การตรวจสอบความกาวหนาของโรงเรยนกบความรวมมอ
การอภปรายผล
จากผลการวเคราะหขอมลของการวจยขางตน สามารถอภปรายผลการวจยไดดงน
1. จากผลการวจยพบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมอยในระดบมาก ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานของการวจยทวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 อยในระดบปานกลาง ทงน อาจเปนเพราะกระบวนการการคดเลอกและสรรหาบคลากรเขามาดำรงตำแหนงผบรหารสถานศกษาตามเกณฑของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเปนไปในทางทด มคณภาพ และเหมาะสมมากขน จงทำใหสถานศกษาไดบคลากรทมความร ความสามารถ มศกยภาพในการบรหารงานตาง ๆ ของสถานศกษา อกทงผบรหารสวนใหญจบการศกษาในระดบปรญญาโทและปรญญาเอก มประสบการณการทำงานทหลากหลาย จงสามารถนำความร ประสบการณ กลยทธและเทคนคตาง ๆ มาใชในการพฒนาสงเสรมและสนบสนนงานดานตาง ๆ รวมทงการบรหารงานวชาการในสถานศกษาใหบรรลผลตามเปาหมายททางสถานศกษาไดกำหนดไวอยางมประสทธภาพ และเปนทยอมรบของผทมสวนเกยวของ โดยเรมจากการกำหนดเปาหมายดานวชาการของโรงเรยน เพอกำหนดขอบเขตหรอกรอบของงานทรบผดชอบทเกยวของ รวมทงตองมการสอสารสรางความเขาใจในงานและเปาหมายโดยการประชมชแจง แลกเปลยนความ
163
คดเหนกบผมสวนเกยวของ เพอนำมาพฒนาและปรบปรงงานดานวชาการตามบรบทของสถานศกษาใหดและมคณภาพมากขน และมการประชาสมพนธเปาหมายในรปแบบตาง ๆ เพอใหคร บคลากรทางการศกษา ผปกครอง ชมชน หรอผมสวนเกยวของทราบ จดใหมการนเทศและตดตามดานการสอน เพอทำใหครทราบจดบกพรองทตองปรบปรงแกไข และพฒนาตนเองดานการสอน มการประสานงานดานหลกสตร นำหลกสตรไปใชใหเกดผลตามจดประสงคของหลกสตร มการตรวจสอบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน และนำมาเปนแนวทางในการพฒนา ปรบปรงหลกสตร มการคมครองเวลาในการสอนและเยยมเยยนชนเรยนอยางสมำเสมอ เพอดวาครใชเวลาในการสอนอยางเตมทเพอใหนกเรยนเกดประโยชนสงสด มการพบปะ พดคย ใหคำปรกษาแกคร ดแลเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด มการจดกจกรรมทสงเสรมและพฒนาความรและความสามารถของครและนกเรยน มการสรางแรงจงใจ ยกยองเชดชเกยรตครทปฏบตงานในหนาททไดรบผดชอบอยางเตมความสามารถ และนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนสงดวยวธการตาง ๆ เชน การกลาวชนชม ยนด ยกยอง ใหรางวล มอบเกยรตบตร เปนตน สนบสนนใหครพฒนาวชาชพของตนเองดวยการเขารบการอบรม แจงขาวสารทเปนประโยชน และสงเสรมการสรางบรรยากาศทเออตอการเรยนร มปฏสมพนธทดกบคร ซงจะทำใหครมความสขในการทำงาน สงผลใหการดำเนนงานในดานตาง ๆ เปนไปอยางมประสทธภาพและบรรลเปาหมายทสถานศกษาไดกำหนดไว จากปจจยดงกลาวขางตนจงทำใหภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 8 โดยภาพรวมอยในระดบมาก สอดคลองกบแนวคดของเฮคและคณะ (Heck and Others) ทไดกำหนดโครงสรางการทำงานของผบรหารในดานงานวชาการไว 7 ประการ ไดแก การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน การสอสารใหทกคนทราบวา โรงเรยนมความคาดหวงในผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนสง การจดหองเรยนใหเออตอการสอนของคร การจดหาแหลงทรพยากรทจำเปน การนเทศการปฏบตงานของคร การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน และการจดสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนรและมความเปนระเบยบเรยบรอย สอดคลองแนวคดของเดวส และโทมส (Davis and Thomas) ทไดกำหนดองคประกอบของภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาไว 8 ประการ ไดแก การยดหนาทในการปรบปรงงานวชาการ เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนใหสงขน ความกระตอรอรนในการใชกลยทธเพอปรบปรงงานดานวชาการ การสรางสรรคแรงจงใจใหแกครและนกเรยนททำงานดานวชาการ การตดตามความกาวหนาดานวชาการ การสรรหาทรพยากรบคคล และวสดทจำเปนตอการเรยนการสอนทมประสทธภาพ การจดสภาพแวดลอมภายในโรงเรยนใหมบรรยากาศทางวชาการ การตดตามการปฏบตการสอนของคร และการสงเกตวธการสอนของครและใหขอมลยอนกลบ สอดคลองกบงานวจยขององคณา ฉางขาวคำ ทไดศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารทสงผลตอบทบาทหนาทของศนยการศกษาพเศษ สงกดสำนกบรหารงานการศกษาพเศษ พบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารศนยการศกษาพเศษ สงกดสำนกบรหารงานการศกษาพเศษ
164
โดยภาพรวมอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของสขฤทย จนทรทรงกรด ไดศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาในจงหวดจนทบร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 17 ผลการศกษาพบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาในจงหวดจนทบร สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 17 โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยสรยา กจลขต ไดศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการดำเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 ผลการวจยพบวา 1) ระดบภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา อยในระดบมากทงภาพรวมและรายดาน สอดคลองงานวจยของลดดาวลย เชอพลบ ไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษากบความพงพอใจในการปฏบตงานของคร สหวทยาเขตระยอง 2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 18 ผลการวจยพบวา 1) ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา สหวทยาเขตระยอง 2 โดยรวมและรายดานอยในระดบมากสอดคลองกบงานวจยของคาวาโซ (Cavazos) ไดศกษาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษามธยมทประสบความสำเรจในโรงเรยน Hispanic Majority High School พบวา ภาวะผนำทางวชาการททำใหโรงเรยนประสบความสำเรจ คอ ผบรหารจะตองเปนผนำทเขมแขงในการสนบสนนการพฒนาเปาหมาย การปฏบตงานทางวชาการของนกวชาการ การกำหนดวฒนธรรมของโรงเรยน และการจดการเรยนการสอน การสอสารอยางมประสทธภาพกบผเกยวของ รวมทงการมอบอำนาจใหครรวมกนเปนผนำของโรงเรยนสอดคลองกบงานวจยของแมคซลแวน (Macsilvan) ศกษาเกยวกบการพฒนาความเปนผนำทางวชาการของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ภายใตการฝกอบรมประจำการ เพอเปนโรงเรยนทประสบความสำเรจ เกบรวบรวมขอมลดวยการใชเครองมอของฮอลลงเจอร (Hallinger) ทเรยกวา The instructional management rating scale survey วดความเปนภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ผลการวจยพบวา ความเปนผนำทางวชาการ ทำใหผบรหารสถานศกษาสามารถนเทศงานวชาการได และมผลโดยตรงตอการเปลยนแปลงผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนไปในทางทดขน เมอพจารณาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาเปนรายดาน พบวา อยในระดบ
มากทกดาน โดยเรยงตามคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยไดดงน การจดใหมสงสงเสรมสภาพ
การเรยนร การประสานงานดานการใชหลกสตร การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ การจดใหม
สงจงใจกบคร การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน การพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ การนเทศ
และการประเมนผลดานการสอน การตรวจสอบความกาวหนาของโรงเรยน การเอาใจใสครและ
นกเรยนอยางใกลชด การคมครองเวลาในการสอน และการสอสารเปาหมายของโรงเรยน ตามลำดบ
ทงน การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร มคามชฌมเลขคณตมากทสด และอยในระดบมาก
165
อาจเปนเพราะผบรหารในยคปจจบนเหนความสำคญของการสงเสรมการสรางบรรยากาศดานการ
เรยนรของนกเรยน รวมทงการเสรมแรงเพอสงเสรมบรรยากาศดานการเรยนรของนกเรยน โดย
เสรมแรงเปนรางวลอยางเดนชดและเปนทางการแกนกเรยนทประสบความสำเรจ เปนคนด และนำ
ชอเสยงมาสสถานศกษา เชน การประกาศยกยองในทประชม การประกาศชมเชยผลการเรยนหรอผล
การศกษาตอใหแกผปกครอง ชมชน หรอบคคลทงภายในและภายนอกโรงเรยนไดรบทราบ มการจด
นทรรศการประชาสมพนธผานเวบไซตของโรงเรยน และวารสารของโรงเรยนเพอยกยอง ชนชม
นกเรยนทมความประพฤตดหรอมผลงานดเดนในทางวชาการเพอใหนกเรยนเกดความรสกเปนท
ยอมรบของบคคลอน ๆ และเกดแรงจงใจทอยากจะประสบความสำเรจ รวมทงใหแงคดตาง ๆ สำหรบ
นกเรยนทตองปรบปรงผลการเรยน เพอใหเกดกำลงใจทจะพฒนาตนเองตอไป ผบรหารใหการ
สนบสนนนกเรยนเขารวมการแขงขนกจกรรมตาง ๆ ทางวชาการ เพอเสรมสรางประสบการณการ
เรยนรของนกเรยนตามความถนดและความสนใจของนกเรยน สอดคลองกบแนวคดของบาธ (Barth)
ทใหแนวคดเกยวกบการจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนรทด จำเปนตองอาศยปจจยหลก 6 ปจจย
ไดแก ชมชนของผรกการเรยน โดยมาผบรหารเปนบคคลสำคญทสดในโรงเรยน ซงเปนชมนมทพงพา
อาศยกน เปนชมนมทยอมรบวา ความรคอ อำนาจ (Knowledge is power) เปนชมนมทรกการเรยน
ถอวาการเรยน คอ ชวต เปนสงคมทใฝเรยนรตลอดเวลา สภาพกลยาณมตรรวมวชาชพ เปน
ความสมพนธอนดเยยมของคร และผบรหาร ซงมผลสำคญในการสรางความสำเรจและคณภาพในตว
ผเรยน การกลาเสยงทจะทำในสงใหม การเคารพในความแตกตางของผอน โรงเรยนเปนสถานทแหง
ความสข และการมความกงวลเลกนอยแตมาตรฐานสง นนคอ โรงเรยนทดควรมความคาดหวงในตว
นกเรยนสง ตองการใหนกเรยนทกคนทำใหดทสด เพอความเปนเลศในเชงวชาการ แตในขณะเดยวกน
บรรยากาศของการเรยนควรผอนคลาย ไมตงเครยดมากจนเกนไป เพราะสภาพความเครยด อาจ
สงผลตอสภาพจตใจและอารมยของนกเรยน สวนการสอสารเปาหมายของโรงเรยน ถงแมวาจะมคา
มชฌมเลขคณตนอยทสด แตกอยในระดบมาก อาจเปนเพราะการสอสารในปจจบนมชองทางท
หลากหลาย ผบรหารสามารถเลอกรปแบบการสอสารไดหลากหลาย ซงอาจเปนรปแบบการสอสารท
เปนทางการ เชน การจดประชมชแจง การชแจงในหนงสอคมอของโรงเรยน หรอรปแบบทไมเปน
ทางการ เชน การพดคยกบคร ผปกครอง นกเรยน และผมสวนเกยวของ หรอชองทางการตดตอใน
รปแบบออนไลน ทงนในขอดของความหลากหลายทางการสอสารในปจจบน อาจทำใหการสอสารเกด
166
ขอผดพลาด หรอความเขาใจไมตรงกนของเนอหาทตองการสงสารไปยงผรบสาร และดวยความ
แตกตางของวยอาจทำใหประสทธภาพในการรบสารในรปแบบใหม ๆ ลดลงอกดวย
2. จากผลการวจยพบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมอยในระดบมาก ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานของการ
วจยทวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษา เขต 8 อยในระดบปานกลาง ทงนอาจเปนเพราะสถานศกษาในสงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษามธยมศกษา เขต 8 เหนความสำคญของระบบการศกษาในยคศตวรรษท 21 ทมการปฏรป
การศกษาและเนนการพฒนาอยางตอเนองในรปแบบทหลากหลาย ครถอวาเปนปจจยสำคญในการ
สงเสรมและพฒนานกเรยนใหมทกษะและความสามารถอยางเหมาะสมตามศกยภาพ ดงนน คร
จำเปนตองมการพฒนาทกษะและความสามารถของตนเองอยเสมอ มการอบรมเพอเพมพนความร
ความสามารถของตนเองใหสามารถถายทอดความร ออกแบบกจกรรมการเรยนรดวยวธการท
หลากหลาย มความทนสมย และสงเสรมใหผเรยนเกดทกษะและกระบวนการคดใหม ๆ มการสราง
บทเรยนโดยนำเทคโนโลยมาประยกตใช รวมทงคดคนนวตกรรมใหม ๆ ทเปนประโยชนตอการจดการ
เรยนรในศตวรรษท 21 พรอมทงมการเผยแพรนวตกรรมใหเปนทยอมรบ และสอดคลองกบมาตรฐาน
ในการจดการศกษาในศตวรรษท 21 การพฒนาผเรยน ครไมสามารถกระทำไดเพยงผเดยว จง
จำเปนตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานหรอบคคลตาง ๆ ทงภายนอกและภายใน โดยเฉพาะ
อยางยงความรวมมอจากผบรหารเกยวกบการสนบสนนดานตาง ๆ เชน งบประมาณเพอจดซอวสด
อปกรณ และสอตาง ๆ การใหคำปรกษา การเสรมแรงจงใจ เพอเปนกำลงในการทำงานใหม
ประสทธภาพมากขน และเปนแรงผลกดนในการปฏบตงานสำเรจตามเปาหมายของสถานศกษา การ
พฒนาตนเองเพอความกาวหนาทางวชาชพ เปนตน นอกจากนบรรยากาศในหองเรยนยงสงผลตอ
พฒนากการการเรยนรและสมรรถนะของผเรยน ดงนนการบรหารหองเรยนใหมบรรยากาศทเออตอ
การเรยนรยงเปนอกปจจยสำคญทพงไดรบการสงเสรมและสนบสนนใหมความเหมาะสม ทนสมย
และพรอมใชงานอยเสมอ จงทำใหทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษาเขต 8 โดยภาพรวมอยในระดบมาก สอดคลองกบแนวคดของพมพพนธ
เดชะคปต และพเยาว ยนดสข ไดกลาววา ครในศตวรรษท 21 จะตองมทกษะ 7C ซงเปนทกษะทได
จากการวเคราะหสงทครตองปฏบตและพงมตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต เปนทกษะทคร
ควรได รบการพฒนาเพอการเปนครมออาชพ 7 ประการ ไดแก ทกษะ C1 : Curriculum
167
Development (การพฒนาหลกสตร) ทกษะ C2 : Child – centered approach (การเรยนรเนน
เดกเปนศนยกลาง) ทกษะ C3 : Classroom innovation implementation (การนำนวตกรรมไป
ใช) ทกษะ C4 : Classroom authentic assessment (การประเมนตามสภาพจรง) ทกษะ C5 :
Classroom action research (ก ารว จ ย ป ฏ บ ต ก า ร ใน ช น เร ย น ) ท ก ษ ะ C6 : Classroom
management (การจดการชนเรยน) และทกษะ C7 : Character enhancement (การเสรมสราง
ลกษณะ) สอดคลองกบงานวจยของสมพร บวกลำธนกจ ไดศกษาทกษะครในศตวรรษท 21 ทสงผล
ตอการเปนชมนมแหงการเรยนรทางวชาชพของครผสอนในโรงเรยนทสอนนกเรยนทมความบกพรอง
ทางการไดยน สงกดสำนกบรหารการศกษาพเศษ พบวา ทกษะครในศตวรรษท 21 ของครผสอน โดย
ภาพรวมอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของวรลกษณ คำหวาง ไดศกษาสภาพและแนว
ทางการพฒนาทกษะครในศตวรรษท 21 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในจงหวด
พษณโลก ผลการวจยพบวา 1) สภาพทกษะครในศตวรรษท 21 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
มธยมศกษาในจงหวดพษณโลก ภาพรวมมสภาพทกษะครอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของ
แอนนา โรเซฟก ซาเวดรา (Anna Rosefsky Saavedra) ไดศกษาทกษะทเกยวกบการเรยนการสอน
ในศตวรรษท 21 พบวา มทกษะ 9 ดาน ไดแก 1) การเรยนการทมประสทธภาพตองเปนการเรยนการ
สอนทเกยวของกบตวผเรยน ครผสอนตองตงหวขอทมความเกยวของกบสถานทสำคญทสะทอนถงตว
ผเรยนและคร 2) การเรยนรทเกยวของกบทกสาขาทงวชาทเกยวกบทองถน ภาษาตางประเทศ
วทยาศาสตร สงคม คณตศาสตร และศลปะ 3) พฒนาทกษะความคด ผเรยนควรพฒนาทกษะการคด
ขนตำและขนสงไปพรอม ๆ กน 4) สงเสรมการเรยนรการถายโอนความร 5) สอนวธการเรยนรใหกบ
ผเรยนอยางไมมขอจำกด 6) การสรางทางเลอกทสามารถอธบายสงทมความเขาใจทผด 7) การทำงาน
เปนทมสามารถทำงานรวมกนกบผอนได เปนสงสำคญในการเรยนรในศตวรรษท 21 8) การใช
เทคโนโลยการเรยนร 9) สงเสรมความคดสรางสรรค สอดคลองกบงานวจยของครสเทน เคยรลค และ
คณะ (Kristen Kereluik and other) ศกษาเกยวกบการเรยนรททำใหเกดประโยชนมากทสดตอ
ความรของคร สำหรบศตวรรษท 21 พบวาความรทมสวนสำคญสำหรบความสำเรจในศตวรรษท 21
ประกอบดวยความร 3 ดาน ไดแก ดานท 1 ความรพนฐาน ประกอบดวยการใชตวเลข ทกษะ
ความสามารถดานการอานและเขยน และทกษะการเรยนรขามสาระ ดานท 2 ความรดานการปฏบต
ประกอบดวย ทกษะความคดสรางสรรคและนวตกรรม การแกปญหาและการคดเชงวพากษ และการ
168
สอสารและการทำงานรวมกน และดานท 3 ประกอบดวย ทกษะชวตและทกษะการทำงาน ทกษะ
ดานจรยธรรม อารมณและความตระหนกและความสามารถทางวฒนธรรม
เมอพจารณาทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา เปนรายดาน พบวา อยในระดบ
มากทกดาน โดยเรยงลำดบจากคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยไดดงน การบรหารหองเรยน
การพฒนาวชาชพ ความรวมมอ การคดเชงวพากษ ทกษะทางเทคโนโลย การทำใหบทเรยนมความ
สอดคลองกบชวตจรง และความเปนสากล ตามลำดบ ทงน การบรหารหองเรยน มคามชฌมเลขคณต
มากทสด อาจเปนเพราะครมทกษะการจดบรรยากาศในชนเรยนทดและเหมาะสมกบวย จงทำใหผล
การจดการเรยนรของนกเรยนมประสทธภาพตามศกยภาพสวนบคคลของผเรยน เชน การจดสภาพ
หองเรยนใหเปนหองเรยนทมความรสกปลอดภย สขสงบ แตในทางกลบกนกนาคนหา และนาตนเตน
มกฎระเบยบ เงอนไขทเปนทยอมรบรวมกนระหวางครและนกเรยน เปนตน การจดสภาพแวดลอมทง
ภายในและภายนอกหองเรยนใหเออตอการเรยนร และมการประยกตใชเทคโนโลยในการจดการ
เรยนร การไดรบการสนบสนนจากผบรหารในเรองงบประมาณสำหรบการจดซอวสด อปกรณ และสอ
ตาง ๆ ทหลากหลาย ทนสมย และเพยงพอตอจำนวนนกเรยน รวมทงการไดรบคำปรกษา แนะนำ ให
ความรและแนวคดจากผบรหารทสามารถนำมาประยกตใชใหเกดประโยชนตอการบรหารหองเรยน
สอดคลองกบแนวคดของวโรจน สารรตนะ ทกลาวไววา การเรยนรของนกเรยนตองอาศยหองเรยนท
รสกปลอดภย มระเบยบกฎเกณฑเพอใชรวมกน สอดคลองกบแนวคดของซซาน เอ แอมบรอส
(Susan A. Ambrose) ไดนำเสนอหลกการ 7 ประการ เพอการจดการเรยนรอยางชาญฉลาด ไดแก
ครตองพงเอาใจใสความรเดมหรอพนความรเดมของนกเรยน การจดระเบยบความรทมผลตอการ
เรยนร ครตองพงเอาใจใสแรงจงใจตอการเรยนและรจกสรางแรงจงใจแฝง หรอการแทรกแรงจงใจไว
ในกระบวนการสอน การจดการเรยนรใหนกเรยนเรยนแบบรจรง ครพงตองเอาใจใสการฝกฝนและ
การใหผลปอนกลบ ครตองพงเอาใจใสพฒนาการของนกเรยนและบรรยากาศของการเรยนร และการ
พฒนานกเรยนใหเปนผเรยนทกำกบการเรยนรของตนเองได สอดคลองกบพระราชบญญตการศกษา
แหงชาต พ.ศ. 2542 มาตร 24 การจดกระบวนการเรยนร ใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของ
ดำเนนการดงตอไปน จดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของ
ผเรยน โดยคำนงถงความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญ
สถานการณ และการประยกตความร มาใชเพอปองกนและแกไขปญหา จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนร
จากประสบการณจรง ฝกการปฏบตใหทำได คดเปน และทำเปน รกการอาน และเกดการใฝรอยาง
169
ตอเนอง จดการเรยนการสอนโดยผสมผสานสาระความรดานตาง ๆ อยางไดสดสวนสมดลกน รวมทง
ปลกฝงคณธรรม คานยมทดงาม และคณลกษณะอนพงประสงคไวในทกวชา สงเสรมสนบสนนให
ผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยน และอำนวยความสะดวก เพอใหผเรยนเกด
การเรยนร และมความรอบร รวมทงสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร ทงน
ผสอนและผเรยนอาจเรยนรไปพรอมกนจากสอการเรยนการสอนและแหลงวทยาการประเภทตาง ๆ
และจดการเรยนรให เกดขนไดทกเวลาทกสถานท มการประสานความรวมมอกบบดามารดา
ผปกครอง และบคคลในชมชนทกฝาย เพอรวมกนพฒนาผเรยนตามศกยภาพ สอดคลองกบงานวจย
ของพงษลขต เพชรผล ไดศกษา การนำเสนอกลยทธการบรหารหองเรยนในศตวรรษท 21 เพอ
เสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมอง พบวา 1) จดแขงของการบรหารหองเรยนในศตวรรษท 21
เพอเสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมองคอ บรรยากาศของการจดการเรยนการสอนทเนนให
ผเรยนมสวนรวมในกระบวนการเรยนร จดออนคอ การวดและประเมนผลการศกษา สวนโอกาสคอ
ความกาวหนาทางเทคโนโลย และภาวะคกคาม ไดแก นโยบายของรฐบาล สภาพเศรษฐกจ และ
สภาพสงคม และ 2) กลยทธการบรหารหองเรยนในศตวรรษท 21 เพอเสรมสรางคณภาพของความ
เปนพลเมองม 3 กลยทธ ประกอบดวย (1) กลยทธการปฏรปการวดและประเมนผลการศกษาให
หองเรยนเพอเสรมสรางคณภาพของความเปนพลเมอง (2) กลยทธการยกระดบประสทธภาพของ
หลกสตร และวธจดการเรยนรในหองเรยนวชาหนาทพลเมองเพอเสรมสรางคณภาพของความเปน
พลเมอง และ(3) กลยทธการพฒนาระบบการจดการเรยนการสอนในหองเรยนใหมบรรยากาศทเออ
ตอการศกษาในศตวรรษท 21 โดยใชเทคโนโลยทางการศกษาเปนฐานเพอเสรมสรางการคณภาพของ
ความเปนพลเมอง
สวนความเปนสากล เปนขอทมคามชฌมเลขคณตอยในอนดบสดทาย แตกอยในระดบมาก
ทงนอาจเปนเพราะการจดการศกษาในปจจบนยคศตวรรษท 21 ถอไดวาเปนเรองใหม ทมการ
เปลยนแปลงอยางรวดเรวในทกดานโดยเฉพาะเทคโนโลย การสอสาร ความร ความคดทเผยแพรไป
อยางรวดเรวเพยงชววนาทดวยปลายนวสมผสผานเครองมอสอสารตาง ๆ ครมความรความเขาใจใน
การเปลยนแปลงทางการศกษา ซงเปนไปในทศทางของความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและ
เทคโนโลย และการเปลยนแปลงในทกดานทเปนไปอยางรวดเรว ครมการสรางและพฒนาบทเรยน
โดยนำเทคโนโลยททนสมยมาปรบใช รวมถงคดคนและสรางนวตกรรมทางการศกษาใหม ๆ โดยใช
เทคโนโลยททนสมยไดอยางมประสทธภาพ พรอมทงมการเผยแพรใหเปนทยอมรบและเปนประโยชน
170
ตอการจดการเรยนการสอนในศตวรรษท 21 เพอใหสอดคลองกบผลลพธหรอตวชวดผลการเรยนร
ดานทกษะในศตวรรษท 21 เบลเลนกาและแบรนท (Bellanca and Brandt) ทกำหนดผลลพธหรอ
ตวชวดผลการเรยนรดานทกษะในศตวรรษท 21 ไว 4 ประการไดแก ทกษะทางปญญา การร การคด
และการปฏบต ความสรางสรรคและนวตกรรม การสอสารและการทำงานรวมกน และการคดเชง
วพากษ แกปญหา และการตดสนใจ สอดคลองกบแนวคดของอองจต เมธยะประภาส ทกลาววา คร
ในศตวรรษท 21 ตองมลกษณะ E – Teacher 9 ประการ ดงน Experience มประสบการณในการ
จดการเรยนรแบบใหม Extended มทกษะการแสวงหาความร Expended มความสามารถในการ
ถายทอดหรอขยายความรของตนสนกเรยนผานสอเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ Exploration ม
ความสามารถในการเสาะหาและคดเลอกเนอหาความรหรอเนอหาททนสมย เหมาะสมและเปน
ประโยชนตอผเรยนผานทางสอเทคโนโลย Evaluation เปนนกประเมนทด มความบรสทธและ
ยตธรรม และสามารถใชเทคโนโลยในการประเมนผล End - User เปนผทใชเทคโนโลย (user) อยาง
คมคา และใชไดอยางหลากหลาย Enabler สามารถใชเทคโนโลยสรางบทเรยน Engagement ตอง
รวมมอและแลกเปลยนเรยนรซงกนผานสอเทคโนโลยจนพฒนาเปนเครอขายความรวมมอ Efficient
and Effective สามารถใชสอเทคโนโลยอยางมประสทธภาพและประสทธผลทงในฐานะทเปนผผลต
ความร ผกระจายความร และผใชความร
3. จากผลการวจยพบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท
21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมมความสมพนธ
กนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบสมมตฐานของการวจยทกำหนดไววา ภาวะ
ผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 มความสมพนธกน ทงนอาจเนองมาจากภาวะผนำทางวชาการ
เปนภาวะทผบรหารสถานศกษาแสดงออกถงความมงมนทจะพฒนาโรงเรยนทางดานวชาการตาม
เปาหมายททางสถานศกษาไดกำหนดไว ผบรหารจะตองเปนผมความรความสามารถดานวชาชพ ม
วสยทศน มประสบการณ มความรอบรเกยวกบการจดการศกษา และเขาใจการเปลยนแปลงของ
การศกษา เพอชนำ โนมนาว และสงเสรมครใหม งหาความรดานวชาการ สงเสรมใหครดง
ความสามารถและศกยภาพของตนออกมาใชในการจดการเรยนการสอน และพฒนาสถานศกษา
สงเสรมและพฒนาครใหมทกษะทเปลยนแปลงไปตามยคสมย สงเสรม สนบสนน และพฒนาใหครม
การผลตสอ นวตกรรม และสรางบทเรยนโดยนำเทคโนโลยมาประยกตใชในการจดการเรยนการสอน
171
สรางแรงจงใจใหกบคร เพอสรางความสขในการทำงาน และผลกดนใหครสามารถพฒนาตนเองในการ
จดการเรยนการสอนอยางมประสทธภาพ รวมถงสรางบรรยากาศการเรยนรทสงเสรมการเรยนร ซง
สามารถสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนใหบรรลผลสำเรจตามเปาหมายทกำหนดไวอยางม
คณภาพ สอดคลองกบแนวคดของเดวสและโทมส (Davis and Thomas) ไดกลาววา ภาวะผนำทาง
วชาการเปนการกระทำอยางตงใจทมจดมงหมายทจะพฒนาสภาพการทำงานทนาพอใจและม
ประสทธภาพสำหรบคร รวมทงสรางบรรยากาศแหงการเรยนรทนาพอใจและมประสทธภาพตอ
นกเรยน และสอดคลองกบแนวคดของสถาบนพฒนาความกาวหนา ไดกลาวถง ภาวะผนำทางวชาการ
ของผบรหารสถานศกษาวา เปนพฤตกรรมการกระทำหนาทตามบทบาทของผบรหารอยางสรางสรรค
ในการชนำหรอโนมนาวจงใจขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ตลอดจนผเกยวของทกฝายให
เขาใจและเกดความตระหนกในการรวมพลง และประสานสมพนธเพอพฒนางานวชาการและวชาชพ
ทเกยวของโดยตรงกบการสงเสรมและพฒนาการเรยนรใหกบผเรยนไดบรรลผลสำเรจตามเปาหมายท
ไดกำหนดไวอยางมคณภาพ
เมอพจารณาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารรายดานกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษาโดยภาพรวม พบวา ทกคมความสมพนธกน โดยเฉพาะการสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ
มความสมพนธกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษาโดยภาพรวมสงทสด เนองจาก
ผบรหารมการสงเสรม สนบสนน และเพมพนความถนด ทกษะ และความสามารถทครพงมใน
ศตวรรษท 21 ใหครสามารถปฏบตงานใหดยงขน โดยการจดกจกรรมทสงเสรมและเปดโอกาสในการ
พฒนาวชาชพ สงเสรมใหครไดเรยนรเกยวกบการผสมผสานทกษะตาง ๆ ตามความร ความสามารถ
ความชำนาญ และประสบการณของบคลากรใหดและมประสทธภาพมากยงขน และสามารถนำปใช
ในการจดการเรยนการสอนใหหองเรยนได สนบสนนการเขารบการอบรมตามความถนดและความ
สนใจ จดอบรม สมมนา โดยเชญวทยากรจากภายนอกมาใหความรทเปนประโยชน และสอดคลองกบ
เปาหมายของโรงเรยน ผบรหารมการประชาสมพนธเพอแจงขอมลขาวสารทเปนประโยชน ใหคร
ทราบเกยวกบการพฒนาวชาชพในดานตาง ๆ รวมทงมการตดตามผลความเปลยนแปลงทเกดขนจาก
การพฒนาวชาชพ เพอนำมาทบทวน ปรบปรง หรอเลอกวธการใหม ๆ ทเหมาะสม สอดคลองกบ
แนวคดของเดสเลอร (Dessler) ทกลาววา ทกหนวยงานจะมการพฒนาบคลากรอยเสมอ ซงมกเรยก
กนวาเปนการพฒนาบคลากรเพอความกาวหนา ความรบผดชอบ ความสามารถของบคลากรในการ
ปฏบตงานใหมประสทธภาพมากยงขน ไมวาจะมบทบาทหรอตำแหนงใดกตาม
172
เมอพจารณาเปนรายค พบวา ทกคมความสมพนธกน โดยเฉพาะภาวะผนำทางวชาการ ดาน
การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ มความสมพนธกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา
ดานการพฒนาวชาชพสงทสด ทงนอาจเปนเพราะผบรหารมการสงเสรม สนบสนน และเพมพนความ
ถนด ทกษะ และความสามารถทครพงมในศตวรรษท 21 ใหครสามารถปฏบตงานใหดยงขน โดยการ
จดกจกรรมทสงเสรมและเปดโอกาสในการพฒนาวชาชพ สงเสรมใหครไดเรยนรเกยวกบการ
ผสมผสานทกษะตาง ๆ ตามความร ความสามารถ ความชำนาญ และประสบการณของบคลากรใหด
และมประสทธภาพมากยงขน และสามารถนำปใชในการจดการเรยนการสอนใหหองเรยนได
สนบสนนการเขารบการอบรมตามความถนดและความสนใจ จดอบรม สมมนา โดยเชญวทยากรจาก
ภายนอกมาใหความรทเปนประโยชน และสอดคลองกบเปาหมายของโรงเรยน ผบรหารมก าร
ประชาสมพนธเพอแจงขอมลขาวสารทเปนประโยชน ใหครทราบเกยวกบการพฒนาวชาชพในดาน
ตาง ๆ รวมทงมการตดตามผลความเปลยนแปลงทเกดขนจากการพฒนาวชาชพ เพอนำมาทบทวน
ปรบปรง หรอเลอกวธการใหม ๆ ทำใหครมความกระตอรอรนขวนขวายแสวงหาความร ในการพฒนา
ตนเองใหมความกาวหนาในหนาทการงานอยเสมอ ปรบปรงกลยทธและนำเทคโนโลยมาประยกตใช
ในการจดการเรยนการสอน เขาถงขอมลลาสดเกยวกบนวตกรรม การวจยใหม ๆ และเขารวมการ
สมมนา การฝกอบรมเพอการพฒนาวชาชพใหม ๆ อยางตอเนอง เพอสร างความกาวหนาในดาน
วชาชพของตนเอง
สวนภาวะผนำทางวชาการ ดานการตรวจสอบความกาวหนาของโรงเรยน มความสมพนธกบ
ทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา ดานความรวมมอตำสด ทงนอาจเนองมาจาก ผบรหาร
มการอบรม ประชมสมมนา ตามนโยบายของสำนกงานเขตพนทการศกษา ทำใหบางชวงเวลา
ผบรหารไมสามารถตดตามและตรวจสอบความกาวหนาของโรงเรยนเทาทควร และผบรหารจงไม
สามารถพบครผสอนเปนรายบคคล เพอตดตามและตรวจสอบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนท
เรยนกบครผสอนแตละทาน จงทำใหครไมไดรายงานผลการจดการเรยนการสอนใหเปนปจจบน
รวมถงรายปญหาการจดการเรยนการสอนใหผบรหารไดรบทราบ
173
ขอเสนอแนะของการวจย
จากการศกษาเรอง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ผวจยมขอเสนอแนะ เพอเปน
แนวทางในการพฒนาภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ใหเกดประสทธภาพยงขน และ
เปนแนวทางในการศกษาวจยครงตอไป ดงน
ขอเสนอแนะทวไป
เพอเปนแนวทางในการภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21
ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 ใหเกดประสทธภาพยงขน
ผวจยมขอเสนอแนะ ดงน
1. ผลการวจยพบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษา ดานการสอสาร
เปาหมายของโรงเรยน มคามชฌมเลขคณตอยในอนดบสดทาย ดงนน ผบรหารจงควรพฒนารปแบบ
การสอสารดานวชาการใหหลากหลาย สามารถเขาถงไดงาย ทวถง และเหมาะสมกบทกชวงวย เพอให
คร ผปกครอง นกเรยน และผมสวนเกยวของทกคนไดทราบและเกดความเขาใจทตรงกนเกยวกบ
เปาหมายของโรงเรยนอยางชดเจน
2. ผลการวจยพบวา ทกษะของครในศตวรรษท 21 ดานความเปนสากล มคามชฌมเลขคณต
อยในอนดบสดทาย ดงนน ผบรหารควรสงเสรมสรางและพฒนาบทเรยนโดยนำเทคโนโลยททนสมย
มาปรบใช รวมถงคดคนและสรางนวตกรรมทางการศกษาใหม ๆ โดยใชเทคโนโลยททนสมยไดอยางม
ประสทธภาพ พรอมทงมการเผยแพรใหเปนทยอมรบและเปนประโยชนตอการจดการเรยนการสอน
ในศตวรรษท 21 เชน การเผยแพรนวตกรรมโดยการจดทำคลงนวตกรรมออนไลน เพอรวบรวม
นวตกรรมของครในสถานศกษาไวเพอเปนแนวทางใหกบผทมความสนใจ จดการนำเสนอผลงาน
นวตกรรมตาง ๆ ทเปน Best Practice ของกลมสาระการเรยนร เปนตน
3. ผลการวจยพบวา ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยภาพรวมมความสมพนธกนใน
ระดบมาก อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยเฉพาะภาวะผนำทางวชาการ ดานการสงเสรมให
มการพฒนาวชาชพ มความสมพนธกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ดานการพฒนาวชาชพสงทสด
174
ดงนนผบรหารจำเปนตองใหความสำคญกบการพฒนาวชาชพ สงเสรมใหบคลากรพฒนาตนเอง โดย
การสนบสนนใหเขารบการอบรม หรอจดการอบรม เพอพฒนาวชาชพ ความร และความสามารถของ
คร มการแจงขาวประชาสมพนธขอมลขาวสารทเปนประโยชน ใหครทราบเกยวกบการพฒนาวชาชพ
ในดานตาง ๆ รวมทงมการตดตามผลจากการพฒนาวชาชพ เพอนำมาทบทวน ปรบปรง หรอเลอก
วธการใหม ๆ ทเหมาะสม และมประสทธภาพมากยงขน
ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
เพอใหงานวจยเกยวกบภาวะผนำทางวชาการกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ใน
สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 แพรหลายออกไป และเพอเปน
ประโยชนในการศกษาคนควาของผบรหาร นกวชาการ และผสนใจทวไป จงขอเสนอแนะเพอการวจย
ครงตอไป ดงน
1. ควรมการศกษาเรองภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21
ในสถานศกษา สงกดอน ๆ
2. ควรมการศกษาเรองภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ในสถานศกษาทมขนาดตางกน
หรอผบรหารเพศชายและเพศหญง เพอนำผลทไดจากการวจยไปใชในการปรบปรงทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ใหมประสทธภาพ
3. ควรมการศกษาเรองภาวะผนำทางวชาการของผบรหารทสงผลตอทกษะของครใน
ศตวรรษท 21 ในสถานศกษา โดยใชทฤษฎอน ๆ
รายการอางอง
รายการอางอง
Barnard, Chester L. . The Function of Executive. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1988.
Barth, Roland S. . Improving School from Within. San Francisco CA: Jossey-Bass, 1990. Bass, Bernard M. . Leadership and Performance Beyond Expectations. Thousand
Oaks Sage Publications, 1994. Bellack, Arno, and Herbert Kleibard. Curriculum and Evaluation. Berkeley: American
Education Research Association, 1977. Bellanca, James A. and Brandt, Ron. 21st Century Skills: Rethinking How Students
Learn. Indiana: Solution Tree Press, 2010. Berry, Barnett Teaching 2030: What We Must Do for Our Students and Our Public
School. New York: Teacher College Press,, 2011. Best, John W. . Research in Education. 3rd ed. New Jersey: Prentice – Hall, 1981. Bevoise, Wynn De. Synthesis of Research on the Principal as Instructional Leader.
Boston: Allyn and Bacon, 1989. Boyatzis, Richard E. , and Davis A. Kolb. "From Learning Styles to Learning Skills: The
Executive Skills Profile." Journal of Managerial Psychology 10, 5 (August 1995): 3-17.
Campbell, Ronald F. , and others. Introduction to Educational Administration. 5th ed. Boston: Allyn and Bacon, 1997.
Cavazos, J. M. . "The Instructional Leadership If High School Principals in Successful Hispanic Majority High Schools." Doctoral Dissertation, Faculty of Graduate School, The University of Texas at Austin, U.S.A., 1999.
Cronbach, Lee J. . Essential of Psychological Testing. 3rd ed. New York: Harper and Row Publisher, 1974.
Davis, Gray A., and Margaret A. Thomas. Effective Schools and Effective Teachers. Boston: Allyn and Bacon, 1989.
Dennis, Connie James "The Relationship between Principals' Self-Perceptions and Teachers' Perceptions of High School Principals' Instructional Leadership
176
Behaviors in South Carolina High Schools Professors " Ph.D. dissertation, University of South Carolina, 2009.
Dessler, Gray Management Fundamentals: Modern Principle and Practice. Virginia: Hall Company, 1982.
Dubrin, Andrew J. . Management of Organizational Behavior. Englewood Cliffs New Jersey: Prentice-Hall, 1993.
Duke, Daniel L. School Leadership and Instructional Improvement. New York: Random House, 1987.
Education Testing Service, "Digital Transformation: A Framework for Ict Literacy." accessed March 1, 2019, available from http://www.etsliteracy.org///and CommunicationTechnologyLiteracy/.pdf.
Etzioni, Amitai Modern Organization New Jersey: Prentice-Hell, 1967. Hallinger, Phillip, and Joseph Murphy. "Assessing the Instructional Management Behavior
of Principals." The Elementary School Journal 86, 2 (November 1985): 221-224. Heck, Ronald H. , and Others. "Instructional Leadership School Achievement: Validation
of a Causal Model." Educational Administration Quarterly 26, 2 (May 1990): 95.
Hemphill, John K. , and Alvin E. Coons. Leader Behavior Description. Columbus: Personel Research Board: Ohio University, 1957.
Hersey, Paul, and Kenneth H. Blanchard. Management of Organizational : Utilizing Human Resources. New York: McGraw-Hill Book Company, 1970.
Hobbs, R. Reading the Media: Media Literacy in High School English. New York: Teachers College Press, 2007.
House, Robert J. , and Mary L. Baetz. Research in Organization Behavior. ILLinois: Southem ILLinois University Press, 1979.
Hunter, J. , "Preparing Students for the World Beyond the Classroom: Linking Eqao Assessments to 21st Century Skills." accessed March 1, 2019, available from http://www.eqao.com/Research/pdf/E/ResearchBulletin7en.pdf.
Jacobs, T. O. . Leadership and Exchang Informal Organization. Aiexandria: Human Resource Research Organization, 1970.
Katz, Daniel, and Robert L. Kahn. Group Dynamic: Research and Theory. New York:
177
Row Peterson, 1978. Ken, Kay "Partnership for 21st Century Skills." accessed March 15, 2019, available
from http://www.p21.org/index/php?option=com_content&task=view&id=507&Itemid=191
Kereluik, Kristen , and other. "Teacher Knowledge for 21st Century Learning." Journal of Digital Learning in Teacher Education 29, 4 (2013).
Knezevich, Stephen J. . Administration of Public Education. 4th ed. New York: Harper & Row Publishers, 1984.
Krejcie, R.V. , and D.W. Morgan. Determining Sample Size for Research Activities Education and Psychological Measurement 30, 1970.
Kuhlthau, C. C. , "Perception of the Information Search Process in Libraries: A Study of Changes from High School through College." accessed March 15, 2019, available from http://proquest.umi.com/pqdweb?
Kwek, S. H., "Innovation in the Classroom: Design Thinking for 21st Century Learning." accessed June 4, 2019, abvailable from http://www.stanford.edu/group/.redlab/cgibin/publications_resources.php.
Lenox, Mary F., and Michael L. Walker. "Information Literacy in the Educational Process." The Educational Forum 57, 3 (1993): 312-324.
Likert, Rensis New Patterns of Management. New York: Mcgraw - Hill book company, 1961.
Likert, Rensis New Patterns of Management. New York: McGraw-Hill Book Company, 1970.
Lisa, M. V. . Teaching in the 21st Century. Wilmington, NC: University of North Carolina Wilmington, 2010.
Lovell, John T. , and Kimball Wiles. Supervision for Better School. 5th ed. New Jersey: Prentice-Hall, 1983.
Lunenburg, Frederick C. , and Allan C. Ornstein. Educational Administration: Concepts and Practices. 6th ed. Belmont, CA: Wadsworth, 2012.
March T., "21st Century Teaching Skills." accessed March 7, 2019, available from
178
http://tommarch.com/strategies/skills-checklist/. Maslow, Abraham A Theory of Human Motivation, in Human Relation in
Management. Cincinnati: South-western Publishing Company, 1970. McEwan, Elaine K. . Seven Steps to Effective Instructional Leadership. California:
Macmillan, 1998. Mcilvain, Steven Loiyd "Improving the Instructional Leadership of Elementary
Principals through in – Service Training." Dissertation Abstracts International 47(6), 1986.
McKeown, Max The Truth About Innovation. London: Prentice Hall, 2008. Mitchell, Geana W. , Leane B. Skinner, and Bonnie J. White. "Essential Soft Skills for
Success in the Twenty-First Century Workforce as Perceived by Business Educators." Delta Pi Epsilon Journal 52, 1 (2010): 52.
Moore, Kenneth D. . Classroom Teaching Skills. 2nd ed. New York: McGraw Hill, 1992. North Central Regional Educational Laboratory, and The Metiri Group. Engauge 21st
Century Skills: Literacy in the Digital Age. Chicago, 2003. Ordway, Tead. The Art of Leadership. New York: McGraw-Hill Book Company, 1970. Robbins, Stephen P. The Administrative Process: Integrating Theory and Practice.
New Delhi: Prentice-Hall, 1978. Rogers, Everett M. . Diffusions of Innovations. 5th ed. New York: Free Press, 2003. Saavedra, Anna Rosefsky "Learning 21st Century Skills Requires 21st Century
Teaching." accessed March 3, 2019, abvailable from http://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/003172171209400203.
Sergiovanni, Thomas J. . The Principalship: A Reflective Practice Perspective. 2nd ed. Needham Heights, MA: Allyn and Bacon, 1991.
Sergiovanni, Thomas J. , and Robert J. Starratt. Supervision Human Perspectives. 4th ed. New York: McGraw-Hill Book Company, 2001.
Seyfarth, John T. . The Principal: New Leadership for New Challenges. New Jersey: Prentice Hall, 1999.
Shahrill, M., K. Wood, and N. M. H. Morsidi. "The Teaching and Learning of Mathematics Practices in the 21st Century: Empowering the Need to Change." International Research in Education, 2015.
179
Stogdill, Ralph M. . Personal Factors Associated with Leadership, in Survey of Literature in Leadership. Maryland: Penguin Book, 1969.
Trilling, Bernie, and Charles Fadel. 21st Century Skills. America: John Wiley and Son, 2009.
Ubben, Larry W. , Gerald C., and Hughes. The Principal: Creative Leadership for Effective Schools. Boston: Bacon, 1987.
Wiles, Kimball Supervision for Better School. 5th ed. New Jersey: Prentice-Hall 1983. กระทรวงศกษาธการ. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กรงเทพฯ: ชมนม
การเกษตรแหงประเทศไทย จำกด. คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบทสบ
สอง (พ.ศ. 2560 - 2564). ———. สรปสาระสำคญแผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560-2564.
2560. เครอวลย จตพรพนทรพย. ความรครภาษาองกฤษในศตวรรษท 21. นครปฐม: บรษท สไมลพรนตง
แอนด กราฟกดไซน, 2561. จอมพงศ มงคลวนช. การบรหารองคการและบคลากรทางการศกษา. กรงเทพฯ: ว. พรนท, 2555. จนทราน สงวนนาม. ทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารสถานศกษา. จนตนา สจจานนท. การศกษาและการพฒนาชมชนในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: สำนกพมพโอเดยนส
โตร, 2556. จฑารตน นกแกว, "ทกษะของครในศตวรรษท 21." เขาถงเมอ 1 มนาคม 2562, เขาถงไดจาก
https://www.gotoknow.org/posts/517842. เจมส เบลลนกา และ รอน แบรนต. ทกษะแหงอนาคตใหม: การศกษาเพอศตวรรษท 21, แปลจาก
21st Century Skills Rethinking How Students Learn. แปลโดยวรพจน วงศกจรงเรอง และ อธป จตตฤกษ. กรงเทพฯ: โอเพนเวลดส, 2554.
ซซาน เอ. แอมโบรส และคณะ. การเรยนรแหงศตวรรษท 21: 7 หลกการสรางนกเรยนรแหงอนาคตใหม, แปลจาก How Learning Works: 7 Research-Based Principles for Smart Teaching. แปลโดยวนวสาข เคน. กรงเทพฯ: โอเพนเวลดส, 2556.
โณทย อดมบญญานภาพ, "คณลกษณะครรนใหมกบการปฏรปหลกสตรผลตครในศตวรรษท 21." เขาถงเมอ 1 มนาคม 2562, เขาถงไดจาก http://ImagesBusaramancemultiplymultiplycontent.com
180
ถนอมพร เลาหจรสแสง, "ครพนธ C (C-Teacher)." เขาถงเมอ 1 มนาคม 2562, เขาถงไดจาก http://sornorinno.blogspot.com/2010/09/c-c-teacher.html.
ทววฒน ปตยานนท และดเรก ศรสโข ศรชย กาญจนวาส. การเลอกใชสถตทเหมาะสมสำหรบการวจย. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2559.
เบญจวรรณ ถนอมชยธวช. "ทกษะแหงศตวรรษท21 ความทาทายในการพฒนานกศกษา." วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต, คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 2559.
ประสาท เนองเฉลม. การเรยนวทยาศาสตรในศตวรรษท 21 กรงเทพฯ: บรษท แอคทฟพรนท จำกด, 2558.
ปรยาพร วงศอนตรโรจน. การบรหารงานวชาการ. กรงเทพฯ: ศนยสอเสรมกรงเทพ, 2553. พงษลขต เพชรผล. "การนำเสนอกลยทธการบรหารหองเรยนในศตวรรษท 21 เพอเสรมสราง
คณภาพของความเปนพลเมอง." วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต, สาขาวชาการบรหารการศกษาภาควชานโยบาย การจดการและความเปนผนำทางการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2559.
พทธนนท รชตะไพโรจน. "การพฒนาทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ของครโรงเรยนเอกชน." วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยฟารอสเทอรน, 2559.
พมพพนธ เดชะคปต และพเยาว ยนดสข. การจดการเรยนรแนวในทศวรรษท 21. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2557.
พมพฒน เดชะคปต. การจดการเรยนรในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2557.
ไพฑรย สนลารตน และคณะ. เตบโตเตมตามศกยภาพสศตวรรษท 21 ของการศกษาไทย. กรงเทพฯ: วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2557.
ไพฑรย สนลารตน. ทกษะศตวรรษท 21: ตองกาวใหพนกบดกตะวนตก, เอกสาร ประกอบการประชมครเสวนา เรอง “ปฏรปครสอนาคตประเทศไทย”. กรงเทพฯ: สำนกงานเลขาธการครสภา, 2557.
ไพฑรย สนลารตน และคณะ. เตบโตเตมตามศกยภาพสศตวรรษท 21 ของการศกษาไทย. กรงเทพฯ: วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2557.
ภารด อนนตนาว. หลกการ แนวคด ทฤษฎทางการบรหารการศกษา. ชลบร: สำนกพมพมนตร, 2551. ภาสกร เรองรอง และคณะ. "เทคโนโลยการศกษากบครไทยในศตวรรษท 21." ปญญาภวตน 5, ฉบบ
พเศษ (พฤษภาคม 2557).
181
มนตฑา บญทวม, "ปญหาดานการศกษาในสงคมไทย." เขาถงเมอ 28 กมภาพนธ 2562, เขาถงไดจาก http://sd-group1.blogspot.com/2013/01/53242766.html.
มฮมหมดอาฟฟ อซซอลฮย. "การนำเสนอแนวทางการมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาเพอพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 ของเดกมสลมตามบรบทสงคมสามจงหวดชายแดนภายใต." วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต, สาขาพฒนศกษา ภาควชานโยบาย การจดการ และความเปนผนำทางการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2558.
รงชชดาพร เวหะชาต. การบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐาน. พมพครงท 5. สงขลา: บรษท นำศลปโฆษณา จำกด, 2556.
เรวณ ชยเชาวรตน. ชมชนการเรยนรทางวชาชพ (Professional Learning Community : Plc). กรงเทพฯ: สำนกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน, 2556.
ลดดาวลย เชอพลบ. "ความสมพนธระหวางภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษากบความพงพอใจในการปฏบตงานของคร สหวทยาเขตระยอง 2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 18." วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา, 2560.
วรลกษณ คำหวาง. "การศกษาสภาพและแนวทางการพฒนาทกษะครในศตวรรษท 21 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา ในจงหวกพษณโลก." วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม, 2559.
วชรา เลาเรยนด. กลยทธการจดการเรยนรเชงรกเพอพฒนาการคดและยกระดบคณภาพการศกษาสำหรบศตวรรษท 21. นครปฐม: บรษท เพชรเกษมพรนตง กรป จำกด, 2560.
วชรา เลาเรยนด และคณะ. กลยทธการจดการเรยนรเชงรก เพอพฒนาการคดและยกระดบคณภาพการศกษาสำหรบศตวรรษท 21. พมพครงท 12. นครปฐม: บรษท เพชรเกษม พรนตง กรป จำกด, 2560.
วจารณ พานช, "วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21." เขาถงเมอ 8 มนาคม 2562, เขาถงไดจาก http://www.gotoknow.org/blog/thaikm/434192
วจารณ พานช. การสรางการเรยนรสศตวรรษท 21. พมพครงท 4. นครปฐม: ซน แพคเกจจง (2014) จำกด, 2560.
———. วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21 กรงเทพฯ: มลนธสดศร-สฤษดวงศ, 2555. ———, "วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21." เขาถงเมอ 8 มนาคม, 2562, เขาถงไดจาก
http://www.gotoknow.org/blog/thaikm/434192 ———. วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: มลนธสดศร สฤษดวงศ, 2555. วโรจน สารรตนะ. กระบวนทศนใหมทางการศกษา กรณทศนะตอการศกษาศตวรรษท 21 กรงเทพฯ:
182
หจก.ทพยวสทธ, 2556. ววรรณ จตตปราณ. "ภาวะผนำการเปลยนแปลงกบทกษะในศตวรรษท 21 ของผบรหารโรงเรยน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2." วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร, 2559.
สถาบนพฒนาความกาวหนา. ยทธศาสตรการพฒนาวชาชพผบรหารสถานศกษาตามหลกเกณฑใหม. กรงเทพฯ: เอส.พ.เอน. การพมพ, 2553.
สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ). รายงานวจยการจดทำยทธศาสตรการปฏรปการศกษาขนพนฐานใหเกดความรบผดชอบ. กรงเทพฯ: มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย, 2556.
———. รายงานวจยการจดทำยทธศาสตรการปฏรปการศกษาขนพนฐานใหเกดความรบผดชอบ. กรงเทพฯ: มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย, 2556.
สมพร บวกลำธนกจ. "ทกษะครในศตวรรษท 21 ทสงผลตอการเปนชมนมแหงการเรยนรทางวชาชพของครผสอนในโรงเรยนทสอนนกเรยนทมความบกพรองทางการไดยน สงกดสำนกบรหารการศกษาพเศษ." วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน, 2562.
สมศกด ดลประสทธ. "การปฏรปการศกษาไทย." วารสารการศกษาไทย 11, 117 (2557): 35. สำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8, "ประวตความเปนมา." เขาถงเมอ 14 มนาคม 2562,
เขาถงไดจาก http://www.sesao8.go.th/sesao/index.php?option=com_content&view=article&id=5&Itemid=3.
———. รายงานผลการดำเนนงานประจำปงบประมาณ 2561. ราชบร: กลมนโยบายและแผน, 2561.
———. รายงานผลการดำเนนงานประจำปงบประมาณ 2563. ราชบร: กลมนโยบายและแผน, 2563.
———, "วสยทศน." เขาถงเมอ 14 มนาคม 2562, เขาถงไดจาก http://www.sesao8.go.th/sesao/index.php?option=com_content&view=article&id=1694&Itemid=2
สำนกงานคณะกรรมการการประถมศกษา. การเสรมสรางภาวะผนำทางวชาการ. สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. แนวทางการพฒนาการศกษาไทยกบการเตรยมความพรอมส
ศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, 2557.
183
———. บทวเคราะหสถานภาพการพฒนาครทงระบบและขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาครเพอคณภาพผเรยน กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค, 2556.
———. สภาวะการศกษาไทย 2557/2558 จะปฏรปการศกษาไทยใหทนโลกในศตวรรษท 21 ไดอยางไร กรงเทพฯ: สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2559.
สำนกรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน), "ผลการประเมนคณภาพภายนอก บทสรปของผบรหาร." เขาถงเมอ 18 กมภาพนธ 2562, เขาถงไดจาก http://aqa.onesqa.or.th/SummaryReport.aspx.
สขฤทย จนทรทรงกรด. "ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาในจงหวดจนทบร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 17." วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา, 2558.
สทศน เอกา, "คณสมบตของคร 8 ประการทจำเปนตอการศกษาไทยในยคศตวรรษท 21." เขาถงเมอ 1 มนาคม 2562, เขาถงไดจาก https://web.facebook.com/สทศน-เอกา-Sutat-Eaka-1168898606519214/.
สเทพ พงศศรวฒน. ภาวะความเปนผนำ. กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท, 2544. สรยา กจลขต. "ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการดำเนนงานตามเกณฑ
รางวลคณภาพโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9." วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม, 2562.
อดลย วงศรคณ. "การศกษาไทยในศตวรรษท 21 : ผลผลตและแนวทางการพฒนา." วารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม 8, 1 (มกราคม – มถนายน 2557): 9-11.
อองจต เมธยะประภาส, "คณลกษะของครในศตวรรษท 21." เขาถงเมอ 1 มนาคม 2562, เขาถงไดจาก https://www.gotoknow.org/posts/589309.
องคณา ฉางขาวคำ. "ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารทสงผลตอบทบาทหนาทของศนยการศกษาพเศษ สงกดสำนกบรหารงานการศกษาพเศษ." วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต, สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2557.
องคณา แวซอเหาะ และ สธาทพย เกยรตวาณช. การรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร คณะศลปศาสตร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร, 2553.
เอกชย พทธสอน. "แนวโนมการเสรมสรางทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 สำหรบนกศกษาผใหญ." วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต, สาขาการศกษานอกระบบโรงเรยน ภาควชา
188
รายชอผเชยวชาญตรวจเครองมอ
1. ดร. สายฝน ภานมาศ
วฒทางการศกษา : ปรชญาดษฎบณฑต สาขา การบรหารการศกษา
ตำแหนง : ผอำนวยการชำนาญการ โรงเรยนบานคาวทยา
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
2. นายสมพนธ เถามานกล
วฒทางการศกษา : ครศาสตรมหาบณฑต สาขา การบรหารการศกษา
ตำแหนง : ผอำนวยการชำนาญการพเศษ โรงเรยนชมชนวดประสาทสทธ
(ศรพรหมนทร) สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ราชบร เขต 2
3. ดร.กตตศกด ดพน
วฒทางการศกษา : ปรชญาดษฎบณฑต สาขาวจย วดผล และสถตศกษา
ตำแหนง : คร โรงเรยนประสาทรฐประชากจ
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
4. วาทรอยตร วารนทร ทองอยยด
วฒทางการศกษา : ครศาสตรบณฑต สาขา ภาษาไทย
ตำแหนง : ครชำนาญการพเศษ โรงเรยนประสาทรฐประชากจ
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
5. นางสาววนวสาข ออกจนดา
วฒทางการศกษา : การศกษามหาบณฑต สาขาวจยและพฒนาศกยภาพมนษย
ตำแหนง : คร โรงเรยนประสาทรฐประชากจ
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
190
ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
ขอท ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน (X1) 1 ผบรหารมการกำหนดเปาหมายทางวชาการ
ของโรงเรยนอยางชดเจน +1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
2 ผบรหารมการประเมนความตองการของครเพอใชเปนแนวทางในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
3 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในปการศกษาทผานมา มาวเคราะหเพ อกำหนดเป าหมายทางว ชาการของโรงเรยน
+1 0 +1 +1 0 3/5 0.6
4 ผบรหาร รองผบรหาร คณะคร และบคลากรทางการศกษามส วนรวมในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
5 ผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษารวมกนพฒนาเปาหมายของโรงเรยนเพอปรบปรงการจดการเรยนการสอน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
6 ผบ รห ารมการกำหนดผ รบผ ดชอบด านวชาการอยางชดเจน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
การสอสารเปาหมายของโรงเรยน (X2)
7 ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนใหครและบคลาการทางการศกษาทราบอยางทวถง
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
8 ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนใหนกเรยนทราบอยางทวถง
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
9 ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทาง +1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
191
ขอท ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
วชาการของโรงเรยนใหผปกครอง หรอผมสวนรวมทราบอยางทวถง
10 ผบรหารมการจดทำปายประกาศหรอการประชาสมพนธในรปแบบตาง ๆ เพอชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
11 ผบรหารจดใหมการแลกเปลยนความคดเหนของครและบคลากรทางการศกษาเพอใชในการพฒนาหรอปรบปรงงานดานวชาการ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
12 ผบรหารจดใหมการแสดงความคดเหนของผปกครองหรอผมสวนรวมเพอใช ในการพฒนาหรอปรบปรงงานดานวชาการ
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
13 ผบรหารจดใหมการแสดงความคดเหนของนกเรยนเพอใชในการพฒนาหรอปรบปรงงานดานวชาการ
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
14 ผบรหารและบคลาการทกฝายมการสอสารและเขาใจตรงกนในเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
การนเทศและการประเมนผลดานการสอน (X3)
15 ผบรหารมการนเทศตดตามและประเมนผลดานการจดการเรยนการสอนของครอยางตอเนอง
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
16
ผบรหารมการสงเกตการจดการเรยนการสอนของครแบบไมเปนทางการอยางสมำเสมอ เชน การเยยมชมชนเรยนโดยใชเวลาสนๆ ไมมการนดหมายลวงหนา และไมมการบนทกรายละเอยด
0 +1 +1 0 +1 3/5 0.6
17 ผบรหารใหการสนบสนนการจดการเรยนการสอนของครในทก ๆ ดาน
0 +1 +1 +1 +1 4/5 0.8
192
ขอท ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
18
ผบรหารและครมการแลกเปลยนความคดเหนเพอชวยใหการจดการเรยนการสอนมความสอดคลองกบเป าหมายทางวชาการของโรงเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
19
ผบรหารมการใหขอมลยอนกลบจากการนเทศตดตาม และประเมนผลดานการจดการเรยนการสอนของคร เพอนำไปพฒนาและปรบปรงการจดการเรยนการสอน
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
การประสานงานดานการใชหลกสตร (X4)
20 ผบรหารมการกำหนดผรบผดชอบในการประสานงานดานหลกสตรไวอยางชดเจน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
21 ผบรหารและครมสวนรวมในการพฒนาหลกสตรใหมความสอดคลองกบเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
22 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปนแนวทางในการปรบปรงพฒนาหลกสตร
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
23 ผบรหารสงเสรมใหครนำหลกสตรไปใชในการจดการเรยนการสอนใหบรรลเปาหมาย
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
24 ผบรหารจดใหมการใหความรกบครและบคลากรทางการศกษา เพอใหเกดความเขาใจตรงกนเกยวกบการใชหลกสตร
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน (X5)
25 ผบรหารมการพบครเปนรายบคคล เพอทราบผล และปรกษาเกยวกบความกาวหนาดานการเรยนของนกเรยน
0 +1 +1 +1 +1 4/5 0.8
26 ผบรหารมการตดตามความกาวหนาดานการเรยนของนกเรยนอยางสมำเสมอ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
193
ขอท ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
27 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของน ก เรยนมาเป นแนวทางในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
28 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปนแนวทางในการวางแผนพฒนานกเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
29 ผบรหารและครรวมกนปรกษาเกยวกบการพฒนาการจดการเรยนการสอนของคร เมอทราบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน
+1 +1 +1 –1 +1 3/5 0.6
30
ผบรหารนำผลคะแนนทดสอบระดบชาตไปใชเป นขอมล ในการกำหนดเป าหมายของสถานศกษา การประเมนดานการสอน การประเมนหลกสตร และการวางแผนพฒนาผเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
การคมครองเวลาในการสอน (X6)
31 ผบรหารมการกำหนดเวลาทใชในการจดการเรยนการสอนอยางเหมาะสม เพอให เกดประโยชนสงสด
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
32 ผบรหารมการตรวจเยยมชนเรยนในการจดการเรยนการสอนอยางสมำเสมอ
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
33 ผบรหารมการควบคมการจดกจกรรมตางๆ เพอไมใหกระทบการจดการเรยนการสอน
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
34 ผบรหารพบครในเวลาทเหมาะสมเพอใหครดำเนนการจดการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ
+1 +1 +1 –1 +1 3/5 0.6
การเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด (X7)
35 ผบรหารมปฏสมพนธกบครและบคลากรทางการศกษาอยางไมเปนทางการ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
194
ขอท ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
36 ผบรหารพบปะ พดคย และทำกจกรรมตางรวมกบคร และนกเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
37 ผ บ ร ห า ร ม ก า ร จ ด ก จ ก ร ร ม ท ส ร า งความสมพนธระหวางบคลากรในโรงเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
38 ผบรหารใหความสำคญและมสวนรวมในการจดกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
39 ผบรหารมการสอบถามความตองการของครและนกเรยนในทกชองทางของการสอสาร
0 +1 +1 +1 +1 4/5 0.8
40 ผบรหารมการสอสารใหครและนกเรยนทราบเกยวกบเปาหมายของโรงเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
การจดใหมสงจงใจกบคร (X8)
41 ผบรหารใหการสงเสรมและสนบสนนใหครใชความร ความสามารถของตนไดอยางเตมศกยภาพ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
42
ผบรหารยกยองเชดชเกยรตครทปฏบตงานในหนาททไดรบผดชอบอยางเตมความสามารถดวยวธการตางๆ เชน การกลาวชนชม ยนด ยกยอง ใหรางวล มอบเกยรตบตร เปนตน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
43 ผบรหารใหการสนบสนนความกาวหนาในวชาชพของคร และบคลากรทางการศกษา
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
44 ผบรหารเปนแบบอยางทดในการทำงาน เพอเปนแนวทางในการผลกดนการทำงานของครและบคลากรทางการศกษา
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
45 ผบ รห ารยอมรบการทำงานของครและบคลากรทางการศกษา
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
46 ผบรหารใหรางวล และผลตอบแทนในการปฏบตงานทมผลการทำงานเปนทประจกษ
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
47 ผบรหารใหคำปรกษาเพอเปนแนวทางการ +1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
195
ขอท ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
แกปญหาในการปฏบตงาน
48 ผบรหารมอบหมายงานในหนาทแกครไดตรงตามความสามารถและความเหมาะสม
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ (X9)
49 ผบรหารสงเสรมใหครศกษาหาความรใหม เพอพฒนาวชาชพใหมประสทธภาพ และทนตอการเปลยนแปลงในยคปจจบน
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
50 ผบรหารจดกจกรรมสงเสรมการตอยอดและพฒนาความรในวชาชพใหกบคร
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
51 ผบรหารสงเสรมใหครเขารบการอบรมสมมนาเ พ อ พ ฒ น า ค ว า ม ถ น ด ท ก ษ ะ แ ล ะความสามารถในวชาชพ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
52 ผบรหารมการประชาสมพนธเพอแจงขอมลขาวสารใหครทราบเกยวกบการพฒนาวชาชพในดานตางๆ ทเปนประโยชน
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
53
ผบรหารจดอบรม สมมนา โดยเชญวทยากรจากภายนอกมาใหความรท เปนประโยชน และสอดคลองกบเปาหมายของโรงเรยนแกคร
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
การพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ (X10)
54 ผบรหารกำหนดเกณฑมาตรฐานทางดานการเรยนของนกเรยนแตละระดบชนหรอชวงชนอยางชดเจน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
55 ผบรหารจดตงคณะกรรมการดำเนนงานดานว ช าก าร เ พ อ จ ดท ำและ พ ฒ น าเกณ ฑมาตรฐานดานการเรยนของนกเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
56 ผบรหารสนบสนนใหครนำเกณฑมาตรฐานวชาการดานการเรยนของนกเรยนมาใชเปน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
196
ขอท ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
เกณฑการประเมนผลสมฤทธทางการเรยน
57 ผบรหารประกาศเกณฑต าง ๆ ทางด านวชาการใหคร นกเรยน ผปกครอง และผมสวนเกยวของทราบอยางทวถง
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
58 ผบรหารสนบสนนใหครจดทำแผนการจดการเรยนรทสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานดานวชาการทโรงเรยนกำหนดขน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร (X11)
59
ผบรหารสนบสนนใหนกเรยนเขารวมการแขงขนกจกรรมตาง ๆ ทางวชาการ เพอเสรมสรางประสบการณ การเรยนรของนกเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
60
ผบรหารยกยอง ชนชมนกเรยนทมความประพฤตดหรอมผลงานดเดนในทางวชาการ โ ด ย ก า ร ป ร ะ ก า ศ เ ก ย ร ต ค ณ ห ร อประชาสมพนธผานเวบไซต วารสารของโรงเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
61
ผบรหารยกยอง ชนชมนกเรยนทมความประพฤตดหรอมผลงานดเดนในทางวชาการใหบคคลภายในและภายนอกสถานศกษารบทราบ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
62
ผบรหารมการเสรมสรางแรงจงใจใหกบนกเรยนทมพฒนาการดานผลการเรยนดดวยการชนชมหรอใหรางวล และใหแงคดตาง ๆ สำหรบนกเรยนทตองปรบปรงผลการเรยน เพอใหเกดกำลงใจทจะพฒนาตนเองตอไป
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
197
ขอท ทกษะของครในศตวรรษท 21 ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
การบรหารหองเรยน (Y1)
1 คร จ ด สภ าพ ห อ งเร ยน โดยคำน งความปลอดภยของนกเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
2 ครกำหนดกฎระเบยบ เงอนไข และขอตกลง เพอใชรวมกนในชนเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
3 ครจดเวรประจำวน เพอดแลทำความสะอาดหองเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
4 ครเลอกใชวสด อปกรณใหหองเรยนแตละมมทเหมาะสมกบวย
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
5 ครมการตรวจสอบอปกรณเครองใชไฟฟาใหอยในสภาพทพรอมใชงาน ไมชำรดเสยหาย
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
6 ครกำหนดกฎระเบยบ เงอนไข และขอตกลงเปนทยอมรบรวมกนกบนกเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
7
มมาตรการในการตรวจสอบ ซอมแซมสภาพหองเรยน อาคารสถานท และอปกรณตาง ๆ รวมทงมการปองกนอบตภยทอาจเกดขนในโรงเรยน เชน ถงดบเพลง สญญาณเตอนภย กลองวงจรปด ใหพรอมใชงานเสมอ
+1 +1 +1 –1 +1 3/5 0.6
8 ครจดสงแวดลอมและบรรยากาศในหองเรยนทเออตอการเรยนร
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
9 ครไดรบการสนบสนนสำหรบการจดซอวสด อปกรณทเออตอการเรยนร
+1 +1 +1 –1 +1 3/5 0.6
การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง (Y2)
10 ครมการบรณาการบทเรยนกบขอมล ขาวสารในชวตประจำวน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
11 ครมการสรางบทเรยนโดยนำเทคโนโลยมาประยกตใชใหเกดความทนสมย และดงดดความสนใจของนกเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
198
ขอท ทกษะของครในศตวรรษท 21 ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
12 ครมการจดทำแหลงเรยนรนอกหองเรยน โดยจดทำฐานขอมล และ QR Code ในการคนควาหาขอมลเพมเตมตามทนกเรยนสนใจ
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
13 โรงเรยนมอปกรณอำนวยความสะดวกสำหรบคนควาหาขอมลอยางเพยงพอ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
14 คร จ ด การ เร ยน ก ารสอนด วยว ธ ก ารทห ลายหลาก และตอบสนองต อการจ ดการศกษาในศตวรรษท 21
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
การคดเชงวพากษ (Y3)
15 ครจดทำแผนการจดการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนเกดทกษะและกระบวนการคดใหมๆ ทสงกวาการคดอยางมเหตผล
+1 0 +1 0 +1 3/5 0.6
16
ครใชกลยทธและวธการสอนทหลากหลายเพ อส ง เสรม ให น ก เรยน เก ดท กษะและกระบวนการคดๆ ทสงกวาการคดอยางมเหตผล
+1 0 +1 0 +1 3/5 0.6
17 ครมความร ความเขาใจ และทกษะในการสรางโครงงาน เพอถายทอดและใหคำปรกษาแกนกเรยนอยางถกตอง
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
18 ครใหการสนบสนนในการทำโครงงานของนกเรยน
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
ทกษะทางเทคโนโลย (Y4)
19 ครมความร ความเขาใจ และทกษะในการใชเทคโนโลยททนสมย
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
20 ครนำเทคโนโลยสมยใหมมาปรบใชในการจดการเรยนการสอน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
21 ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมใหมการพฒนาตนเองเพอความกาวหนาในดานการใช
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
199
ขอท ทกษะของครในศตวรรษท 21 ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
เทคโนโลยททนสมยในการศกษา
22 คร ได รบการสนบสนนและส งเสรมจากผบรหารใหนำเทคโนโลยสมยใหมมาใชในการจดการเรยนการสอน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
23 ครม อปกรณ การจดการเรยนการสอนททนสมยเพยงพอสำหรบการอำนวยความสะดวกตอนกเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
ความเปนสากล (Y5)
24 ครคดคนและสรางนวตกรรมใหมๆ ท เปนประโยชนตอการจดการเรยนการสอนในศตวรรษท 21
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
25 ครเผยแพรนวตกรรมทางการศกษาใหเปนทยอมรบและสามารถนำมาประโยชนได
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
26 ครมความสามารถในการใชสอและเทคโนโลยททนสมยไดอยางมประสทธภาพ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
27 ครสรางและพฒนาบทเรยนโดยนำเทคโนโลยททนสมยมาปรบใช ใหเปนทยอมรบและสามารถนำไปใชประโยชนไดจรง
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
28 ครไดรบการสนบสนนและใหความสำคญในการจดทำนวตกรรมทางการศกษา
+1 +1 +1 –1 +1 3/5 0.6
29 ครมความร ความเขาใจในการเปลยนแปลงทางการศกษาในยคปจจบน
+1 0 +1 0 +1 3/5 0.6
ความรวมมอ (Y6)
30 ครใหความรวมมอในการประสานงานและปฏบตงานตามหนาททไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
31 คร บคลากรทางการศกษา และนกเรยนใหความรวมมอในการทำงานหรอทำกจกรรมท
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
200
ขอท ทกษะของครในศตวรรษท 21 ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
โรงเรยนจดขนอยางเตมความสามารถ
32 ครมการรวมกลมระดมความคดเพอแกปญหารวมกน รวมทงเพอเปนแนวทางพฒนาตนเองและนกเรยนใหดขน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
33 ครมจตสำนก และเจตคตทดในมาตรฐานการปฏบตงานของตนเอง
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
34 มจดประชมชแจงมอบหมายหนาทครและบคลากรทางการศกษาอยางชดเจน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
35 ครไดรบการใหคำปรกษาจากผบรหาร และรวมกนแกปญหาทเกดขน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
36 ครไดรบกำลงใจและการสนบสนนตาง ๆ ในการทำงานจากผบรหาร เพอใหการทำงานมประสทธภาพมากขน
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
37
ครไดรบการประชาสมพนธขอมลขาวสารทางก ารศ ก ษ า ให ม ๆ อย า งท ว ถ ง แ ล ะท นเหตการณ เชน การแจงขอมลผานแอพลเคชนไลนกลมโรงเรยน (Line) เวบไซตหรอเฟสบค (Facebook) ของโรงเรยน เปนตน
+1 +1 +1 0 +1 4/5 0.8
การพฒนาวชาชพ (Y7)
38 ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมเกยวกบการพฒนาตนเองเพอความกาวทางวชาชพ
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
39 ครจดทำงานวจยหรอสรางนวตกรรมเพอใชในการจดการเรยนการสอน รวมทงแกปญหาและพฒนานกเรยนใหมประสทธภาพมากขน
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
40 ครใหความสำคญและเขารวมการอบรม สมมนา เพอพฒนาความรของตนเองและองคกร
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
41 ครมการรายงานผลการอบรม สมมนาตอ +1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
201
ขอท ทกษะของครในศตวรรษท 21 ผเชยวชาญคนท
รวม คา IOC 1 2 3 4 5
ผบรหาร และไดรบการสนบสนนใหนำความรในการอบรม สมมนามาปรบใชในชนเรยน
42
ครเปดมมมอง แนวคด และมเจตคตทดในการศกษาหาความร เพมเตม ปรบตวทจะเรยนรส งใหมๆ และรจ กประยกต ใช ใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงในปจจบน
+1 0 +1 +1 +1 4/5 0.8
43 ครมทกษะ เทคนคในการวนจฉย และรจกศกษา ทำความเขาใจนกเรยนเปนรายบคคล เพอพฒนานกเรยนไดอยางเหมาะสม
+1 +1 +1 +1 +1 5/5 1
44 ครมความร ในการออกแบบการเรยนรทเหมาะสมกบน ก เรยน และถกตองตามหลกสตรและตวชวด
+1 +1 +1 –1 +1 3/5 0.6
45
ครมทกษะในการประมวลผลการปฏบตงานทนำมาซงการสรางองคความรใหม เพอเปนแนวทางในการยกระดบและพฒนาคณภาพในการทำงานทดขน
+1 +1 +1 –1 +1 3/5 0.6
204
รายชอโรงเรยนทใชในการทดลองเครองมอ
1. โรงเรยนสถาพรวทยา
2. โรงเรยนวดหวยจรเขวทยาคม
3. โรงเรยนโพรงมะเดอวทยาคม
4. โรงเรยนคงทองวทยา
5. โรงเรยนบานหลวงวทยา
6. โรงเรยนพลอยจาตรจนดา
7. โรงเรยนบวปากทาวทยา
8. โรงเรยน ภ.ป.ร. ราชวทยาลยในพระบรมราชปถมภ
206
Reliability
Case Processing Summary
N %
Cases Valid
Excludeda
Total
32
0
32
100.0
.0
100.0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's Alpha
Cronbach's Alpha Based on
Standardized Items N of Items
.986 .986 107
Summary Item Statistics
Mean Minimum Maximum Range Maximum
/ Minimum
Variance N of
Items
Inter-Item
Correlations
.389 -.385 .957 1.343 -2.484 .059 107
207
Item-Total Statistics
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item
Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Squared
Multiple
Correlation
Cronbach's
Alpha if
Item
Deleted
X1 424.09 4386.797 .597 . .986
X2 424.50 4349.806 .761 . .986
X3 424.19 4386.286 .727 . .986
X4 423.94 4399.931 .645 . .986
X5 424.19 4394.028 .690 . .986
X6 423.94 4440.641 .258 . .986
X7 423.97 4428.934 .436 . .986
X8 424.31 4372.286 .650 . .986
X9 424.22 4355.596 .761 . .986
X10 424.25 4357.161 .726 . .986
X11 424.28 4361.564 .812 . .986
X12 424.22 4366.176 .771 . .986
X13 424.44 4361.415 .662 . .986
X14 424.25 4382.839 .707 . .986
X15 424.06 4433.609 .280 . .986
X16 423.88 4435.016 .297 . .986
X17 424.19 4367.641 .706 . .986
X18 424.28 4359.047 .763 . .986
X19 424.19 4378.480 .668 . .986
208
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item
Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Squared
Multiple
Correlation
Cronbach's
Alpha if
Item
Deleted
X20 423.84 4387.814 .670 . .986
X21 424.22 4363.918 .764 . .986
X22 424.22 4349.918 .779 . .986
X23 423.97 4423.902 .401 . .986
X24 424.31 4384.028 .660 . .986
X25 424.31 4357.770 .747 . .986
X26 424.16 4341.039 .815 . .986
X27 424.19 4352.157 .754 . .986
X28 424.13 4373.145 .649 . .986
X29 424.13 4369.081 .780 . .986
X30 424.22 4382.176 .697 . .986
X31 424.03 4385.128 .628 . .986
X32 424.25 4403.161 .509 . .986
X33 424.25 4367.032 .715 . .986
X34 424.06 4407.480 .504 . .986
X35 424.38 4380.887 .653 . .986
X36 424.44 4382.190 .656 . .986
X37 424.38 4395.532 .564 . .986
X38 424.28 4327.564 .890 . .986
X39 424.41 4337.604 .827 . .986
X40 424.38 4361.339 .795 . .986
209
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item
Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Squared
Multiple
Correlation
Cronbach's
Alpha if
Item
Deleted
X41 424.06 4338.706 .838 . .986
X42 424.03 4350.612 .832 . .986
X43 423.97 4334.225 .862 . .986
X44 424.28 4348.983 .791 . .986
X45 424.09 4377.184 .756 . .986
X46 424.47 4347.999 .811 . .986
X47 424.31 4363.770 .814 . .986
X48 424.56 4347.351 .774 . .986
X49 424.28 4350.015 .804 . .986
X50 424.19 4396.415 .616 . .986
X51 423.94 4396.641 .620 . .986
X52 423.91 4392.475 .623 . .986
X53 424.00 4404.710 .596 . .986
X54 424.31 4392.996 .613 . .986
X55 424.22 4378.176 .755 . .986
X56 424.16 4388.846 .641 . .986
X57 424.31 4381.254 .681 . .986
X58 423.97 4446.289 .262 . .986
X59 423.88 4430.565 .378 . .986
X60 424.06 4364.512 .789 . .986
X61 424.19 4358.802 .747 . .986
210
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item
Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Squared
Multiple
Correlation
Cronbach's
Alpha if
Item
Deleted
X62 424.22 4336.886 .864 . .986
Y1 423.84 4432.459 .340 . .986
Y2 423.88 4414.629 .523 . .986
Y3 423.53 4462.386 .125 . .986
Y4 424.13 4405.984 .535 . .986
Y5 424.16 4401.555 .508 . .986
Y6 423.88 4379.403 .619 . .986
Y7 424.03 4401.193 .565 . .986
Y8 424.13 4405.274 .615 . .986
Y9 424.34 4369.975 .661 . .986
Y10 424.00 4401.677 .652 . .986
Y11 423.94 4403.738 .611 . .986
Y12 424.22 4420.628 .397 . .986
Y13 424.44 4361.673 .807 . .986
Y14 424.13 4392.113 .704 . .986
Y15 423.88 4404.435 .647 . .986
Y16 424.00 4395.677 .647 . .986
Y17 423.94 4413.222 .582 . .986
Y18 423.78 4425.660 .451 . .986
Y19 423.81 4418.480 .500 . .986
Y20 424.09 4399.120 .560 . .986
211
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item
Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Squared
Multiple
Correlation
Cronbach's
Alpha if
Item
Deleted
Y21 423.72 4431.693 .435 . .986
Y22 423.94 4386.899 .631 . .986
Y23 424.31 4370.351 .647 . .986
Y24 424.59 4391.152 .536 . .986
Y25 424.69 4398.286 .455 . .986
Y26 424.09 4407.701 .641 . .986
Y27 424.41 4411.862 .530 . .986
Y28 424.06 4406.899 .449 . .986
Y29 423.97 4388.676 .571 . .986
Y30 423.72 4415.047 .518 . .986
Y31 423.75 4434.516 .408 . .986
Y32 423.84 4404.072 .585 . .986
Y33 423.75 4447.290 .271 . .986
Y34 423.47 4440.838 .393 . .986
Y35 424.06 4413.222 .542 . .986
Y36 424.22 4386.112 .644 . .986
Y37 423.56 4461.480 .116 . .986
Y38 423.59 4410.055 .702 . .986
Y39 423.88 4416.435 .598 . .986
Y40 423.59 4418.572 .566 . .986
Y41 423.88 4395.726 .664 . .986
212
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item
Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Squared
Multiple
Correlation
Cronbach's
Alpha if
Item
Deleted
Y42 423.88 4428.500 .504 . .986
Y43 423.78 4424.628 .521 . .986
Y44 423.84 4398.846 .691 . .986
Y45 423.91 4406.088 .641 . .986
215
รายชอโรงเรยนทใชในการเกบรวบรวมขอมล
ท โรงเรยน ท โรงเรยน
จงหวดราชบร จงหวดกาญจนบร 1 โรงเรยนเบญจมราชทศ ราชบร 24 โรงเรยนเทพศรนทรลาดหญา กาญจนบร
2 โรงเรยนราชโบรกานเคราะห 25 โรงเรยนเทพมงคลรงษ 3 โรงเรยนรฐราษฎรอปถมภ 26 โรงเรยนไทรโยคมณกาญจนวทยา
4 โรงเรยนแคทรายวทยา 27 โรงเรยนไทรโยคนอยวทยา
5 โรงเรยนรตนราษฎรบำรง 28 โรงเรยนบอพลอยรชดาภเษก 6 โรงเรยนมธยมวดดอนตม 29 โรงเรยนศรสวสดพทยาคม
7 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม 30 โรงเรยนทามะกาวทยาคม
8 โรงเรยนหนองปลาหมอพทยาคม 31 โรงเรยนพระแทนดงรงวทยาคาร 9 โรงเรยนหนองโพวทยา 32 โรงเรยนทามะกาปญสรวทยา
10 โรงเรยนทามะขามวทยา 33 โรงเรยนวสทธรงษ
11 โรงเรยนสายธรรมจนทร 34 โรงเรยนทามวงราษฎรบำรง 12 โรงเรยนประสาทรฐประชากจ 35 โรงเรยนหนองขาวโกวทพทยาคม
13 โรงเรยนเตรยมอดมศกษาพฒนาการ ราชบร 36 โรงเรยนพงตรราษฎรรงสรรค 14 โรงเรยนบางแพปฐมพทยา 37 โรงเรยนหนองตากยาตงวรยะราษฎรบำรง
15 โรงเรยนโพหกวงศสมบรณราษฎรอปถมภ 38 โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร
16 โรงเรยนครราษฎรรงสฤษฏ 39 โรงเรยนทองผาภมวทยา 17 โรงเรยนดานทบตะโกราษฎรอปถมภ 40 โรงเรยนรมเกลา กาญจนบร
18 โรงเรยนปากทอพทยาคม 41 โรงเรยนอดมสทธศกษา
19 โรงเรยนวดสนตการามวทยา 42 โรงเรยนพนมทวนชนปถมภ 20 โรงเรยนบรมราชนนาถราชวทยาลย 43 โรงเรยนพนมทวนพทยาคม
21 โรงเรยนสวนผงวทยา 44 โรงเรยนเลาขวญราษฎรบำรง 22 โรงเรยนบานคาวทยา 45 โรงเรยนดานมะขามเตยวทยาคม
23 โรงเรยนโสภณศรราษฎร 46 โรงเรยนประชามงคล
47 โรงเรยนหนองปรอพทยาคม 48 โรงเรยนหวยกระเจาพทยาคม
217
แบบสอบถามเพอการวจย
เรอง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8
คำชแจงในการตอบแบบสอบถาม
1. แบบสอบถามฉบบน มวตถประสงคเพอใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลสำหรบ
การวจย เรอง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหารกบทกษะของครในศตวรรษท 21 ในสถานศกษา
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8 โดยผใหขอมลแตละโรงเรยนจำนวน 4 คน
ประกอบดวย ผอำนวยการโรงเรยน 1 คน หวหนากลมสาระการเรยนร 1 คน และคร 2 คน
แบบสอบถามฉบบนประกอบดวยขอคำถาม 3 ตอน ดงน
ตอนท 1 สอบถามเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม
ตอนท 2 สอบถามเกยวกบภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
ตอนท 3 สอบถามเกยวกบทกษะของครในศตวรรษท 21
2. โปรดตอบแบบสอบถามทกขอตามสภาพจรง ความคดเหนของทานมคณคาอยางยงตอ
การวจยน ผวจยขอรบรองวาขอมลททานตอบถอวาเปนความลบไมมผลกระทบตอการปฏบตงานของ
ทานแตประการใดและขอมลจากการตอบแบบสอบถามจะเปนความลบโดยจะนำเสนอขอมลการวจย
ในภาพรวมเทานน
3. เมอทานใหขอมลครบถวนแลวโปรดสงแบบสอบถามคนเจาหนาทในหนวยงานของทาน
เพอรวบรวมแบบสอบถามสงคนทางไปรษณย ซงผวจยไดแนบซองมาพรอมกนแลวน
ผวจยหวงเปนอยางยงวาจะไดรบความอนเคราะหจากทานเปนอยางด และขอขอบพระคณ
ทานเปนอยางสงมา ณ โอกาสน
นางสาวฐตาพร ตนเจรญรตน
นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาการบรหารการศกษา
มหาวทยาลยศลปากร
218
ตอนท 1 สถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม
คำชแจง โปรดทำเครองหมาย ลงในชอง หนาขอความทตรงกบสถานภาพของทาน
ขอ สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม สำหรบ
ผวจย
1 เพศ
ชาย หญง [ ] 01
2
อาย
21 – 30 ป 31 – 40 ป
41 – 50 ป 51 – 60 ป
[ ] 02
3
ระดบการศกษาสงสด
ปรญญาตร ปรญญาโท
ปรญญาเอก
[ ] 03
4
ตำแหนงหนาทปจจบน
ผอำนวยการโรงเรยน
หวหนากลมสาระการเรยนร
คร
[ ] 04
5
ประสบการณการทำงานในตำแหนงปจจบน
1 – 5 ป 6 – 10 ป
11 – 15 ป 16 – 20 ป
21 – 25 ป 26 – 30 ป
มากกวา 30 ป
[ ] 05
219
ตอนท 2 ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร
คำชแจง โปรดทำเครองหมาย ลงในชองระดบความคดเหนทตรงกบสภาพการปฏบตของทาน
เพยงชองเดยว ซงกำหนดคาคะแนนของชวงนำหนกเปน 5 ระดบ มความหมายดงน
ระดบ 5 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร อยในระดบมากทสด
ระดบ 4 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร อยในระดบมาก
ระดบ 3 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร อยในระดบปานกลาง
ระดบ 2 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร อยในระดบนอย
ระดบ 1 หมายถง ภาวะผนำทางวชาการของผบรหาร อยในระดบนอยทสด
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1 การกำหนดเปาหมายของโรงเรยน
1 ผบรหารมการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนอยางชดเจน
[ ] 06
2 ผบรหารมการประเมนความตองการของครเพอใชเปนแนวทางในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
[ ] 07
3
ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของน ก เร ยน ใน ป ก ารศ กษ าท ผ าน ม า ม าวเคราะหเพอกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
[ ] 08
4 ผ บ รห าร รองผ บ รห าร คณ ะคร และบคลากรทางการศกษามสวนรวมในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
[ ] 09
5 ผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษารวมกนพฒนาเปาหมายของโรงเรยนเพอปรบปรงการจดการเรยนการสอน
[ ] 10
6 ผบรหารมการกำหนดผ รบผดชอบดานวชาการอยางชดเจน
[ ] 11
220
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1 การสอสารเปาหมายของโรงเรยน
7 ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนใหครและบคลาการทางการศกษาทราบอยางทวถง
[ ] 12
8 ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนใหนกเรยนทราบอยางทวถง
[ ] 13
9 ผบรหารมการประชมชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยนใหผปกครอง หรอผมสวนรวมทราบอยางทวถง
[ ] 14
10 ผบรหารมการจดทำปายประกาศหรอการประชาสมพนธในรปแบบตาง ๆ เพอชแจงเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
[ ] 15
11 ผบรหารจดใหมการแลกเปลยนความคดเหนของครและบคลากรทางการศกษาเพอใชในการพฒนาหรอปรบปรงงานดานวชาการ
[ ] 16
12 ผบรหารจดใหมการแสดงความคดเหนของผปกครองหรอผมสวนรวมเพอใชในการพฒนาหรอปรบปรงงานดานวชาการ
[ ] 17
13 ผบรหารจดใหมการแสดงความคดเหนของนกเรยนเพอใชในการพฒนาหรอปรบปรงงานดานวชาการ
[ ] 18
14 ผบรหารและบคลาการทกฝายมการสอสารและเขาใจตรงกนในเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
[ ] 19
การนเทศและการประเมนผลดานการสอน
221
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1
15 ผบรหารมการนเทศตดตามและประเมนผลดานการจดการเรยนการสอนของครอยางตอเนอง
[ ] 20
16
ผบรหารมการสงเกตการจดการเรยนการสอนของครแบบ ไม เป นทางการอย างสมำเสมอ เชน การเยยมชมชนเรยนโดยใชเวลาสนๆ ไมมการนดหมายลวงหนา และไมมการบนทกรายละเอยด
[ ] 21
17 ผบรหารใหการสนบสนนการจดการเรยนการสอนของครในทก ๆ ดาน
[ ] 22
18
ผบรหารและครมการแลกเปลยนความคดเหนเพอชวยใหการจดการเรยนการสอนมความสอดคลองกบเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
[ ] 23
19
ผบรหารมการใหขอมลยอนกลบจากการน เทศตดตาม และประเมนผลดานการจดการเรยนการสอนของคร เพอนำไปพฒนาและปรบปรงการจดการเรยนการสอน
[ ] 24
การประสานงานดานการใชหลกสตร
20 ผบรหารมการกำหนดผรบผดชอบในการประสานงานดานหลกสตรไวอยางชดเจน
[ ] 25
21 ผบรหารและครมสวนรวมในการพฒนาหลกสตรใหมความสอดคลองกบเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
[ ] 26
22 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปนแนวทางในการปรบปรงพฒนาหลกสตร
[ ] 27
222
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1
23 ผบรหารสงเสรมใหครนำหลกสตรไปใชในการจดการเรยนการสอนใหบรรลเปาหมาย
[ ] 28
24 ผบรหารจดใหมการใหความรกบครและบคลากรทางการศกษา เพอใหเกดความเขาใจตรงกนเกยวกบการใชหลกสตร
[ ] 29
การตรวจสอบความกาวหนาของนกเรยน
25 ผบรหารมการพบครเปนรายบคคล เพอทราบผล และปรกษาเกยวกบความกาวหนาดานการเรยนของนกเรยน
[ ] 30
26 ผบรหารมการตดตามความกาวหนาดานการเรยนของนกเรยนอยางสมำเสมอ
[ ] 31
27 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปนแนวทางในการกำหนดเปาหมายทางวชาการของโรงเรยน
[ ] 32
28 ผบรหารนำผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมาเปนแนวทางในการวางแผนพฒนานกเรยน
[ ] 33
29 ผบรหารและครรวมกนปรกษาเกยวกบการพฒนาการจดการเรยนการสอนของคร เมอทราบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน
[ ] 34
30
ผบรหารนำผลคะแนนทดสอบระดบชาตไปใชเปนขอมลในการกำหนดเปาหมายของสถานศกษา การประเมนดานการสอน การประเมนหลกสตร และการวางแผนพฒนาผเรยน
[ ] 35
การคมครองเวลาในการสอน
31 ผบรหารมการกำหนดเวลาท ใช ในการจดการเรยนการสอนอยางเหมาะสม เพอให
[ ] 36
223
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1 เกดประโยชนสงสด
32 ผบรหารมการตรวจเยยมชนเรยนในการจดการเรยนการสอนอยางสมำเสมอ
[ ] 37
33 ผบรหารมการควบคมการจดกจกรรมตางๆ เพอไมใหกระทบการจดการเรยนการสอน
[ ] 38
34 ผบรหารพบครในเวลาทเหมาะสมเพอใหครดำเนนการจดการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ
[ ] 39
การเอาใจใสครและนกเรยนอยางใกลชด
35 ผบรหารมปฏสมพนธกบครและบคลากรทางการศกษาอยางไมเปนทางการ
[ ] 40
36 ผบรหารพบปะ พดคย และทำกจกรรมตางรวมกบคร และนกเรยน
[ ] 41
37 ผ บ ร ห า ร ม ก า ร จ ด ก จ ก ร ร ม ท ส ร า งความสมพนธระหวางบคลากรในโรงเรยน
[ ] 42
38 ผบรหารใหความสำคญและมสวนรวมในการจดกจกรรมตางๆ ของโรงเรยน
[ ] 43
39 ผบรหารมการสอบถามความตองการของครและนกเรยนในทกชองทางของการสอสาร
[ ] 44
40 ผบรหารมการสอสารใหครและนกเรยนทราบเกยวกบเปาหมายของโรงเรยน
[ ] 45
การจดใหมสงจงใจกบคร
41 ผบรหารใหการสงเสรมและสนบสนนใหครใชความร ความสามารถของตนไดอยางเตมศกยภาพ
[ ] 46
42 ผบรหารยกยองเชดชเกยรตครทปฏบตงานใน ห น า ท ท ได ร บ ผ ด ช อ บ อ ย า ง เต มความสามารถดวยวธการตางๆ เชน การ
[ ] 47
224
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1 กลาวชนชม ยนด ยกยอง ใหรางวล มอบเกยรตบตร เปนตน
43 ผบรหารใหการสนบสนนความกาวหนาในวชาชพของคร และบคลากรทางการศกษา
[ ] 48
44 ผบรหารเปนแบบอยางทดในการทำงาน เพอเปนแนวทางในการผลกดนการทำงานของครและบคลากรทางการศกษา
[ ] 49
45 ผบรหารยอมรบการทำงานของครและบคลากรทางการศกษา
[ ] 50
46 ผบรหารใหรางวล และผลตอบแทนในการปฏบตงานทมผลการทำงานเปนทประจกษ
[ ] 51
47 ผบรหารใหคำปรกษาเพอเปนแนวทางการแกปญหาในการปฏบตงาน
[ ] 52
48 ผบรหารมอบหมายงานในหนาทแกครไดตรงตามความสามารถและความเหมาะสม
[ ] 53
การสงเสรมใหมการพฒนาวชาชพ
49 ผบรหารสงเสรมใหครศกษาหาความรใหม เพอพฒนาวชาชพใหมประสทธภาพ และทนตอการเปลยนแปลงในยคปจจบน
[ ] 54
50 ผบรหารจดกจกรรมสงเสรมการตอยอดและพฒนาความรในวชาชพใหกบคร
[ ] 55
51 ผบรหารสงเสรมใหครเขารบการอบรมสมมนาเพอพฒนาความถนด ทกษะ และความสามารถในวชาชพ
[ ] 56
52 ผบรหารมการประชาสมพนธเพอแจงขอมลขาวสารใหครทราบเกยวกบการพฒนาวชาชพในดานตางๆ ทเปนประโยชน
[ ] 57
225
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1
53
ผบรหารจดอบรม สมมนา โดยเชญวทยากรจากภายนอกมาใหความรทเปนประโยชน และสอดคลองกบเปาหมายของโรงเรยนแกคร
[ ] 58
การพฒนาและสรางมาตรฐานวชาการ
54 ผบรหารกำหนดเกณฑมาตรฐานทางดานการเรยนของนกเรยนแตละระดบชนหรอชวงชนอยางชดเจน
[ ] 59
55 ผบรหารจดตงคณะกรรมการดำเนนงานดานวชาการ เพอจดทำและพฒนาเกณฑมาตรฐานดานการเรยนของนกเรยน
[ ] 60
56 ผบรหารสนบสนนใหครนำเกณฑมาตรฐานวชาการดานการเรยนของนกเรยนมาใชเปนเกณฑการประเมนผลสมฤทธทางการเรยน
[ ] 61
57 ผบรหารประกาศเกณฑตางๆ ทางดานวชาการใหคร นกเรยน ผปกครอง และผมสวนเกยวของทราบอยางทวถง
[ ] 62
58 ผบรหารสนบสนนใหครจดทำแผนการจ ด ก าร เร ย น ร ท ส อ ดคล อ งก บ เกณ ฑมาตรฐานดานวชาการทโรงเรยนกำหนดขน
[ ] 63
การจดใหมสงสงเสรมสภาพการเรยนร
59
ผบรหารสนบสนนใหนกเรยนเขารวมการแขงขนกจกรรมตางๆ ทางวชาการ เพอเสรมสรางประสบการณการเรยนรของนกเรยน
[ ] 64
60 ผบรหารยกยอง ชนชมนกเรยนทมความประพฤตดหรอมผลงานดเดนในทางวชาการ โ ด ย ก า ร ป ร ะ ก า ศ เก ย ร ต ค ณ ห ร อ
[ ] 65
226
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1 ประชาสมพนธผานเวบไซต วารสารของโรงเรยน
61
ผบรหารยกยอง ชนชมนกเรยนทมความประพฤตดหรอมผลงานดเดนในทางวชาการใหบคคลภายในและภายนอกสถานศกษารบทราบ
[ ] 66
62
ผบรหารมการเสรมสรางแรงจงใจใหกบนกเรยนทมพฒนาการดานผลการเรยนดดวยการชนชมหรอใหรางวล และใหแงคดตางๆ สำหรบนกเรยนทตองปรบปรงผลการเรยน เพอใหเกดกำลงใจทจะพฒนาตนเองตอไป
[ ] 67
227
ตอนท 3 ทกษะของครในศตวรรษท 21
คำชแจง โปรดทำเครองหมาย ลงในชองระดบความคดเหนทตรงกบสภาพจรงของทานเพยง
ชองเดยว ซงกำหนดคาคะแนนของชวงนำหนกเปน 5 ระดบ มความหมายดงน
ระดบ 5 หมายถง ทกษะของครในศตวรรษท 21 อยในระดบมากทสด
ระดบ 4 หมายถง ทกษะของครในศตวรรษท 21 อยในระดบมาก
ระดบ 3 หมายถง ทกษะของครในศตวรรษท 21 อยในระดบปานกลาง
ระดบ 2 หมายถง ทกษะของครในศตวรรษท 21 อยในระดบนอย
ระดบ 1 หมายถง ทกษะของครในศตวรรษท 21 อยในระดบนอยทสด
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1
การบรหารหองเรยน
1 ครจ ดสภาพห องเรยน โดยคำน งความปลอดภยของนกเรยน
[ ] 68
2 ครกำหนดกฎระเบยบ เงอนไข และขอตกลง เพอใชรวมกนในชนเรยน
[ ] 69
3 ครจด เวรประจำวน เพอดแลทำความสะอาดหองเรยน
[ ] 70
4 ครเลอกใชวสด อปกรณใหหองเรยนแตละมมทเหมาะสมกบวย
[ ] 71
5 ครมการตรวจสอบอปกรณเครองใชไฟฟาใหอยในสภาพทพรอมใชงาน ไมชำรดเสยหาย
[ ] 72
6 ครกำหนดกฎระเบยบ เงอนไข และขอตกลงเปนทยอมรบรวมกนกบนกเรยน
[ ] 73
7
มมาตรการในการตรวจสอบ ซอมแซมสภาพหองเรยน อาคารสถานท และอปกรณตาง ๆ รวมทงมการปองกนอบตภยทอาจเกดขนในโรงเรยน เชน ถงดบเพลง สญญาณเตอนภย กลองวงจรปด ใหพรอมใชงานเสมอ
[ ] 74
228
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1
8 คร จ ด ส งแ วดล อมและบ รรยากาศ ในหองเรยนทเออตอการเรยนร
[ ] 75
9 ครไดรบการสนบสนนสำหรบการจดซอวสด อปกรณทเออตอการเรยนร
[ ] 76
การทำใหบทเรยนมความสอดคลองกบชวตจรง
10 ครม การบ รณ าการบท เรยนกบขอม ล ขาวสารในชวตประจำวน
[ ] 77
11 ครมการสรางบทเรยนโดยนำเทคโนโลยมาประยกตใชใหเกดความทนสมย และดงดดความสนใจของนกเรยน
[ ] 78
12 ครมการจดทำแหลงเรยนรนอกหองเรยน โดยจดทำฐานขอมล และ QR Code ในการคนควาหาขอมลเพมเตมตามทนกเรยนสนใจ
[ ] 79
13 โรงเรยนม อปกรณอำนวยความสะดวกสำหรบคนควาหาขอมลอยางเพยงพอ
[ ] 80
14 ครจดการเรยนการสอนด วยวธการทหลายหลาก และตอบสนองตอการจดการศกษาในศตวรรษท 21
[ ] 81
การคดเชงวพากษ
15 ครจดทำแผนการจดการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนเกดทกษะและกระบวนการคดใหมๆ ทสงกวาการคดอยางมเหตผล
[ ] 82
16
ครใชกลยทธและวธการสอนทหลากหลายเพอส งเสรม ให น ก เรยน เกดท กษะและกระบวนการคดๆ ทสงกวาการคดอยางมเหตผล
[ ] 83
229
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1
17 ครมความร ความเขาใจ และทกษะในการสร า งโค รงงาน เพ อ ถ ายท อดและ ใหคำปรกษาแกนกเรยนอยางถกตอง
[ ] 84
18 ครใหการสนบสนนในการทำโครงงานของนกเรยน
[ ] 85
ทกษะทางเทคโนโลย
19 ครมความร ความเขาใจ และทกษะในการใชเทคโนโลยททนสมย
[ ] 86
20 ครนำเทคโนโลยสมยใหมมาปรบใชในการจดการเรยนการสอน
[ ] 87
21 ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมใหมการพฒนาตนเองเพอความกาวหนาในดานการใชเทคโนโลยททนสมยในการศกษา
[ ] 88
22 ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมจากผบรหารใหนำเทคโนโลยสมยใหมมาใชในการจดการเรยนการสอน
[ ] 89
23 ครมอปกรณการจดการเรยนการสอนททนสมยเพยงพอสำหรบการอำนวยความสะดวกตอนกเรยน
[ ] 90
ความเปนสากล
24 ครคดคนและสรางนวตกรรมใหมๆ ทเปนประโยชนตอการจดการเรยนการสอนในศตวรรษท 21
[ ] 91
25 ครเผยแพรนวตกรรมทางการศกษาใหเปนทยอมรบและสามารถนำมาประโยชนได
[ ] 92
26 ค ร ม ค ว าม ส าม ารถ ใน ก าร ใช ส อ แ ล ะเทคโนโลยททนสมยไดอยางมประสทธภาพ
[ ] 93
27 ค ร ส ร า งแ ล ะ พ ฒ น าบ ท เร ย น โด ย น ำ [ ] 94
230
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1 เทคโนโลยททนสมยมาปรบใช ให เปนทยอมรบและสามารถนำไปใชประโยชนไดจรง
28 ครไดรบการสนบสนนและใหความสำคญในการจดทำนวตกรรมทางการศกษา
[ ] 95
29 ครมความร ความเขาใจในการเปลยนแปลงทางการศกษาในยคปจจบน
[ ] 96
ความรวมมอ
30 ครใหความรวมมอในการประสานงานและปฏบตงานตามหนาทท ไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพ
[ ] 97
31 คร บคลากรทางการศกษา และนกเรยนใหความรวมมอในการทำงานหรอทำกจกรรมทโรงเรยนจดขนอยางเตมความสามารถ
[ ] 98
32 ครม ก ารร วมกล ม ระดมความค ด เพ อแกปญหารวมกน รวมทงเพอเปนแนวทางพฒนาตนเองและนกเรยนใหดขน
[ ] 99
33 ครมจตสำนก และเจตคตทดในมาตรฐานการปฏบตงานของตนเอง
[ ] 100
34 มจดประชมชแจงมอบหมายหนาทครและบคลากรทางการศกษาอยางชดเจน
[ ] 101
35 ครไดรบการใหคำปรกษาจากผบรหาร และรวมกนแกปญหาทเกดขน
[ ] 102
36 ครไดรบกำลงใจและการสนบสนนตางๆ ในการทำงานจากผบรหาร เพอใหการทำงานมประสทธภาพมากขน
[ ] 103
37 ครไดรบการประชาสมพนธขอมลขาวสารทางการศกษาใหมๆ อยางทวถง และทน
[ ] 104
231
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1 เหตการณ เชน การแจงขอมลผานแอพลเคชนไลนกลมโรงเรยน (Line) เวบไซตหรอเฟสบค (Facebook) ของโรงเรยน เปนตน
การพฒนาวชาชพ
38 ครไดรบการสนบสนนและสงเสรมเกยวกบการพฒนาตนเองเพอความกาวทางวชาชพ
[ ] 105
39
ครจดทำงานวจยหรอสรางนวตกรรมเพอใชใน การจ ด ก าร เร ยน การสอน รวมท งแ ก ป ญ ห าแ ล ะ พ ฒ น าน ก เร ย น ให มประสทธภาพมากขน
[ ] 106
40 ครใหความสำคญและเขารวมการอบรม สมมนา เพอพฒนาความรของตนเองและองคกร
[ ] 107
41
ครมการรายงานผลการอบรม สมมนาตอผบรหาร และไดรบการสนบสนนใหนำความรในการอบรม สมมนามาปรบใชในชนเรยน
[ ] 108
42
ครเปดมมมอง แนวคด และมเจตคตทดในการศกษาหาความรเพมเตม ปรบตวทจะเรยนรส งใหมๆ และรจกประยกต ใช ใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงในปจจบน
[ ] 109
43 ครมทกษะ เทคนคในการวนจฉย และรจกศกษา ทำความเขาใจนกเรยนเปนรายบคคล เพอพฒนานกเรยนไดอยางเหมาะสม
[ ] 110
44 ครมความรในการออกแบบการเรยนรทเหมาะสมกบนกเรยน และถกตองตามหลกสตรและตวชวด
[ ] 111
45 ครมทกษะในการประมวลผลการปฏบตงาน [ ] 112
232
ขอ ขอคำถาม ระดบความคดเหน สำหรบ
ผวจย 5 4 3 2 1 ทนำมาซงการสรางองคความรใหม เพอเปนแนวทางในการยกระดบและพฒนาคณภาพในการทำงานทดขน
ประวตผเขยน
ประวตผเขยน
ชอ-สกล ฐตาพร ตนเจรญรตน วน เดอน ป เกด 8 ธนวาคม 2534 สถานทเกด โรงพยาบาลราชบร จงหวดราชบร วฒการศกษา พ.ศ. 2558 สำเรจการศกษา ปรญญาศกษาศาสตรบณฑต
สาขาการสอนคณตศาสตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตบางเขน พ.ศ. 2559 ศกษาตอระดบปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร
ทอยปจจบน 30/1 หม 5 ตำบลบานฆอง อำเภอโพธาราม จงหวดราชบร