Post on 14-Apr-2018
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
1/28
Oleh :
Muhammad Fakhri, S.Pi, M.Sc
METABOLISME PROTEIN
DAN ASAM AMINO
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
2/28
METABOLISME PROTEIN
Katabolisme Protein
Metabolisme Asam Amino
Katabolisme Asam Amino
Biosintesis Asam Amino
Produk Khusus
Sintesis Protein Proses Replikasi
Proses Transkripsi
Proses Translasi
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
3/28
Pencernaan dan Absorpsi
Protein dicerna dlm lambung & usus mnjd AA, yg
diabsorbsi & dbwa oleh darah ke hati
Sbagian AA diambil oleh hati, sbagian yg lain
diedarkan ke dlam jaringan2 dluar hati Protein sel tubuh dbentuk dari AA
Kelebihan AA akan diubah mnjdi asam keto yg dpt
msuk ke dlm siklus asam sitrat atau diubah mnjd
urea
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
4/28
Asam amino yg trdapat dlam darah berasal dri
3 sumber :
1. Absorpsi melalui dinding usus
2. Hasil pnguraian protein dlm sel
3. Hasil sintesis AA dlm sel
Hati berfungsi sbagai pngatur konsentrasi
asam amino dlm darah
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
5/28
PENCERNAAN & ABSORBSI PROTEIN
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
6/28
Protein dlm makanan
AA dlm darah
AA dlm hati
(ekstra sel)
Asam amino
AA dlm darah
ProteinSenyawa N
lain
AA dlm hati
(intra sel)
AA ekstra sel
Protein
AA dlm sel
Asam keto NH3
Siklusasam
sitrat
Asam
lemak
Asam
keto
Siklus
urea
Pencernaan
Absorbsi
PENCERNAAN DAN ABSORPSI PROTEIN
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
7/28
METABOLISME PROTEIN
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
8/28
METABOLISMEASAM AMINO
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
9/28
METABOLISME ASAM AMINO
Metabolisme Asam Amino Katabolisme Asam Amino
Katabolisme Atom N
Transaminasi
Deaminasi Oksidatif Pembentukan & Transport NH3
Siklus Urea & Gangguannya
Katabolisme Atom C
Biosintesis Asam Amino
Produk Khusus
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
10/28
METABOLISME ASAM AMINO
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
11/28
KESEIMBANGAN NITROGEN
N positif (sintesis > katabolisme)
mis. pertumbuhan, penyembuhan, reproduksi
N seimbang (sintesis = katabolisme)
mis. dewasa normal, sehat N negatif (sintesis < katabolisme)
mis. kelaparan, sakit
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
12/28
KATABOLISME ASAM AMINO
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
13/28
KATABOLISME ASAM AMINO (ATOM N)
Transaminasi
Deaminasi oksidatif
Produksi dan transport amonia (NH3)
Siklus urea
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
14/28
Transaminasi
- Proses katabolisme AA yg melibatkan pemindahangugus amino dari satu AA kepda AA lain.
- Reaksi pelepasan gugus amino yg dikatalisis enzim
transaminase atau aminotransferase.
- Gugus amino dari AA dipindahkan kpd slah satu dari
tiga senyawa keto : asam piruvat, alpha
ketoglutarat/oksaloasetat.
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
15/28
Transamination
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
16/28
H
R1 C COO-
+ R2 C COO-
NH3+
O
Transaminase
H
R1 C COO-
+ R2 C COO-
O NH3+
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
17/28
Transamination
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
18/28
18
Deaminasi Oksidatif
Pemecahan gugus amina dari asam glutamat
menjadi ion amonium (NH4+) & a-ketoglutarat.
Dikatalisis oleh enzim glutamat dehidrogenase
dgn kofaktor NAD+ atau NADP+ yg ada dlmmitokondria.
Reaksi ini dpt menggabungkan amonium ke
glutamat atau melepaskan amonium dari
glutamat (reversible).
Nitrogen yg diikat glutamat berasal dari reaksi
transaminasi asam amino lain.
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
19/28
Oxidative Deamination
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
20/28
Oxidative Deamination
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
21/28
PEMBENTUKAN UREA
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
22/28
PEMBENTUKAN UREA
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
23/28
Metabolisme kerangka karbon asam
amino Pemecahan asam amino bentuk zat antara metabolik utama yang dapat diubah
menjadi glukosa atau dapat dioksidasi pada daur asamsitrat
Kerangka karbon 20 asam amino pembentuk proteindisalurkan menjadi 7 molekul : piruvat, asetil KoA,asetoasetil KoA, -ketoglutarat, suksinil KoA, fumaratdan oksalo asetat Asam amino yang dipecah menjadi asetil-KoA atau
asetoasetil-KoA disebut ketogenik Asam amino yang dipecah menjadi piruvat, -ketoglutarat
dan suksinil KoA, fumarat atau oksaloasetat disebutglukogenik
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
24/28
Dari 20 asam amino dalam protein
leusin dan lisin : ketogenik
Isoleusin, fenilalanin, threonin, triptofan, dan
tirosin bersifat glukogenik dan ketogenik. Sebagiankerangka karbonnya membentuk asetil-KoA atau
asetoasetil-KoA, sedangkan lainnya membentuk senyawa
yang potensial untuk sintesis glukosa
13 asam amino yang lain digolongkan sebagai
asam amino glukogenik
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
25/28
KATABOLISME ATOM C
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
26/28
Pembentukan asetil koenzim A
Asetil koenzim A : senyawa penghubungantara metabolisme AA dngan siklus asam
sitrat
Dua jalur metabolik yg menuju kpdapmbentukan asetil koenzim A :
1. Melalui jalur piruvat menjadi asetil Ko-A
2. Melalui transaminasi AA menjadi senyawaantara dlm siklus krebs
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
27/28
Treonin
Asam piruvat
Serin
Glisin
Asetil koenzim A
Sistin
Sistein
Alanin
Pembentukan asetil koenzim A (jalur piruvat)
7/27/2019 Metabolisme Protein 2012
28/28