TIM HIÊU ĐINH HƯƠNG XÂY DỰNG, HOÀN THIỆN
HỆ THỐNG PHAP LUÂT TRONG VĂN KIỆN ĐAI HÔI ĐAI BIÊU
TOÀN QUỐC LÂN THƯ XIII CUA ĐANG
Nguyên Thi Bich Vân(*) - Lê Ba Hưng(**)
Tom tăt
Xây dưng va hoan thiên hê thống phap luât la chủ đề được đề câp nhiều lần
trong Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII của Đảng. Đây la một trong
những nền tảng quan trong để thưc hiên những muc tiêu đã được đề ra tại Nghị
quyết Đại hội XIII của Đảng. Kế thưa va phat huy những kết quả đạt được trong
công tac xây dưng phap luât của nhiêm ky vưa qua, nhiêm ky Đại hội XIII của Đảng
xac định tiếp tuc xây dưng một hê thống phap luât đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống
nhất, khả thi, công khai, minh bạch va ổn định. Trong phạm vi bai viết nay, chung
tôi trình bày những định hương về xây dưng va hoan thiên hê thống phap luât theo
quan điểm của Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII của Đảng.
Tư khoa: Đại hội XIII, hoan thiên hê thống phap luât.
1. Đăt vân đê
Vơi tinh thân “Đoan kết - Dân chủ - Kỷ cương - Sang tạo - Phat triển”,
Đại hội đại biểu toàn quốc lân thứ XIII của Đảng (sau đây gọi tắt là Đại hội XIII)
đã thành công rất tốt đẹp. Đại hội XIII của Đảng không chỉ xác định muc tiêu,
những nhiệm vu trọng tâm, các đột phá chiến lược trong nhiệm kỳ khóa XIII mà
còn đề ra tâm nhìn, muc tiêu và định hương phát triển của đất nươc đến giữa thế
kỷ XXI gắn vơi các dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của Đảng và
dân tộc ta. Văn kiện và Nghị quyết Đại hội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong
quá trình đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mơi đất nươc, là kết tinh
của tri tuệ và trách nhiệm vơi toàn dân tộc. Trong đó, nội dung tâp trung về công
tác hoàn thiện và triển khai thưc hiện hiệu quả hệ thống pháp luât được đề câp
(*) Sinh viên lơp K02203D, Khoa Luật, Hoc viên Can bô Thanh phô Hô Chi Minh (**) Sinh viên lơp K05203A, Khoa Luật, Hoc viên Can bô Thanh phô Hô Chi Minh
2
nhiều lân trong Văn kiện nhăm hương tơi thưc hiện muc tiêu tuc xây dưng một hệ
thống pháp luât đây đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh
bạch và ổn định. Việc định hương và hoàn thiện hệ thống pháp luât có ý nghĩa to
lơn, tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội, tạo điều kiện thuc
đẩy việc thưc hiện các muc tiêu, nhiệm vu mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.
Trong phạm vi bài viết, nhóm tác giả làm ro hơn những định hương và một số giải
pháp về định hương và hoàn thiện hệ thống pháp luât trên các lĩnh vưc của đời
sống xã hội theo Văn kiện Đại hội XIII của Đảng.
2. Đánh giá thực trạng công tác xây dựng, thực hiện pháp luật trong
nhiệm kỳ Đại hội XII va đinh hương hoan thiện hệ thông pháp luật trong
nhiệm kỳ khoa XIII
Sau khi nươc ta tiến hành công cuộc đổi mơi dươi sư lãnh đạo của Đảng,
hệ thống pháp luât đã có những bươc tiến quan trọng trong công tác xây dưng và
hoàn thiện, đồng bộ. Trong bối cảnh đó, Bộ Chinh trị khóa IX đã ban hành Nghị
quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/2005 về chiến lược xây dưng va hoan thiên hê
thống phap luât Viêt Nam đến năm 2010, định hương đến năm 2020 nhăm đáp
ứng các yêu câu, nhiệm vu của thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nươc
trong giai đoạn mơi. Nghị quyết 48-NQ/TW đã xác định muc tiêu xây dưng va
hoan thiên hê thống phap luât đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch,
trong tâm la hoan thiên thể chế kinh tế thị trường định hương xã hội chủ nghĩa,
xây dưng Nha nươc phap quyền xã hội chủ nghĩa Viêt Nam của Nhân dân, do
Nhân dân và vì Nhân dân vơi sáu nhóm định hương lơn gồm (1) xây dưng và hoàn
thiện pháp luât về tổ chức và hoạt động của các thiết chế trong hệ thống chinh trị
phù hợp vơi yêu câu xây dưng Nhà nươc pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam
của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân; (2) xây dưng và hoàn thiện pháp luât
về bảo đảm quyền con người, quyền tư do, dân chủ của công dân; (3) xây dưng
và hoàn thiện pháp luât về dân sư, kinh tế, trọng tâm là hoàn thiện thể chế kinh tế
thị trường định hương xã hội chủ nghĩa; (4) xây dưng và hoàn thiện pháp luât về
giáo duc - đào tạo, khoa học - công nghệ, y tế, văn hoá - thông tin, thể thao, dân
tộc, tôn giáo, dân số, gia đình, trẻ em và chinh sách xã hội; (5) xây dưng và hoàn
3
thiện pháp luât về quốc phòng và an ninh quốc gia, trât tư, an toàn xã hội; (6) xây
dưng và hoàn thiện pháp luât về hội nhâp quốc tế. Kế thừa Nghị quyết 48-NQ/TW,
trải qua các kỳ Đại hội từ Đại hội X đến Đại hội XII của Đảng, công tác hoàn
thiện hệ thống pháp luât luôn là nhiệm vu trọng tâm trong toàn nhiệm kỳ để tạo
cơ sở pháp lý, khung chinh sách thuc đẩy việc thưc hiện các nhiệm vu phát triển
kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng – an ninh đạt hiệu quả.
Tổng kết 15 năm thưc hiện Nghị quyết 48-NQ/TW của Bộ Chinh trị (khóa
IX), Bộ Chinh trị đã nhân định: “Công tác xây dưng pháp luât có nhiều cải tiến,
đổi mơi, xác định được quy trình xây dưng và ban hành các văn bản pháp luât
theo hương dân chủ, công khai, minh bạch hơn […] Đến nay, nươc ta đã có được
hệ thống pháp luât cơ bản đây đủ, đồng bộ, thống nhất, tạo hành lang pháp lý để
phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chinh trị, bảo đảm quốc phòng, an
ninh, đẩy mạnh hội nhâp quốc tế”.1
Đặc biệt trong công tác hoàn thiện hệ thống pháp luât 5 năm vừa qua, Đại
hội XIII đã khăng định hệ thống pháp luât được hoàn thiện một bươc cơ bản2, thể
chế hóa kịp thời chủ trương của Ðảng, bám sát yêu câu của cuộc sống và đáp ứng
các tiêu chi của hệ thống pháp luât về “tính đồng bộ, thống nhất, khả thi, công
khai va minh bạch”, kịp thời xử lý tốt những vấn đề phức tạp của thưc tiễn. Hệ
thống pháp luât cơ bản đây đủ, đồng bộ, thống nhất, tạo hành lang pháp lý để phát
triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chinh trị, bảo đảm quốc phòng, an ninh,
đẩy mạnh hội nhâp quốc tế.3
Trên lĩnh vưc kinh tế, hệ thống pháp luât tiếp tuc được hoàn thiện phù hợp
vơi yêu câu xây dưng nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhâp quốc tế.4 Nhiều
1 Báo Quân đội nhân dân (03/11/2021). Bai phat biểu của đồng chí Võ Văn Thưởng tại hội nghị trưc
tuyến toan quốc triển khai Kết luân số 19-KL/TW của Bộ Chính trị. Truy xuất từ
https://www.qdnd.vn/chinh-tri/tin-tuc/bai-phat-bieu-cua-dong-chi-vo-van-thuong-tai-hoi-nghi-truc-
tuyen-toan-quoc-trien-khai-ket-luan-so-19-kl-tw-cua-bo-chinh-tri-676291, trich đọc ngày 21/12/2021. 2 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 1, trang 71).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 3 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 83).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 4 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 1, trang 60).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
4
rào cản tham gia thị trường được dỡ bỏ; môi trường đâu tư, kinh doanh được cải
thiện ro rệt, khởi nghiệp sáng tạo và phát triển doanh nghiệp khá sôi động. Hệ
thống các quy định pháp luât về đất đai, tài nguyên được bổ sung, hoàn thiện hơn.
Điều này góp phân không nhỏ giup nền kinh tế thị trường định hương xã hội chủ
nghĩa tiếp tuc phát triển.
Trong nhiệm kỳ khóa XII, Việt Nam đã ký kết và tich cưc tham gia đàm
phán để ký kết các hiệp định thương mại tư do vơi các quốc gia, tổ chức trên thế
giơi ở cả cấp độ song phương, đa phương vơi quy mô ngày càng lơn. Cùng vơi đó
là sư thay đổi và bổ sung nhiều văn bản pháp luât để việc thưc thi các hiệp định
đạt hiệu quả.5
Vai trò của pháp luât và thưc thi pháp luât ngày càng được chu trọng trong
tổ chức và hoạt động của Nhà nươc và đời sống xã hội. Cơ chế phân công, phối
hợp và kiểm soát quyền lưc giữa các cơ quan nhà nươc trong việc thưc hiện các
quyền lâp pháp, hành pháp và tư pháp ngày càng ro hơn và có chuyển biến tich cưc.
Cùng vơi đó, hoạt động của Quốc hội, các cơ quan Trung ương trong xây
dưng pháp luât có nhiều đổi mơi, chất lượng và hiệu quả được nâng cao.6 Cải cách
hành chinh, tư pháp có bươc đột phá trên một số lĩnh vưc. Đặc biệt, công tác cải
cách tư pháp của Tòa án nhân dân tối cao có nhiều điểm nổi bât, trong đó, không
hạn chế thời gian tranh tung, ghi nhân tất cả các vấn đề tranh tung và căn cứ vào
kết quả tranh tung để đưa ra phán quyết. Nhiều kiến nghị, đề xuất của tòa án các
cấp đã khắc phuc sơ hở trong cơ chế, chinh sách quản lý vĩ mô và thưc thi pháp
luât của các cơ quan nhà nươc, góp phân vào công tác cải cách hành chinh, tư
5 (1) Đối vơi Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có hiệu lưc đối
vơi Việt Nam từ ngày 14/01/2019, tinh đến tháng 11/2020, Quốc hội, Chinh phủ và các Bộ, ngành đã
ban hành 16 văn bản quy phạm pháp luât (gồm 2 Luât, 4 Nghị định, 9 Thông tư và 1 Quyết định của
Thủ tương Chinh phủ).
(2) Đối vơi Hiệp định Thương mại tư do (EVFTA) giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu có hiệu lưc
từ ngày 01/8/2020, tinh đến tháng 11/2020, Chinh phủ và các Bộ, ngành đã ban hành 06 văn bản quy
phạm pháp luât (gồm 3 Nghị định, 2 Quyết định và 1 Thông tư, đồng thời bãi bỏ 1 Quyết định). 6 Trong nhiệm kỳ khóa XII, Quốc hội đã ban hành 71 Luât, Chinh phủ ban hành 745 Nghị định cùng
2.242 Thông tư của các Bộ, cơ quan ngang Bộ; Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành
24 Nghị quyết hương dẫn áp dung các đạo luât quan trọng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ban hành
05 Thông tư.
5
pháp. Bộ máy của tòa án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân, cơ quan điều tra, cơ
quan bổ trợ tư pháp tiếp tuc được kiện toàn, chất lượng hoạt động có tiến bộ, bảo
vệ tốt hơn lợi ich của Nhà nươc, quyền và lợi ich hợp pháp của tổ chức và cá nhân;
tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân.
Cấp ủy các tổ chức Đảng và các cơ quan hành chinh từ Trung ương đến địa
phương đã triển khai, thưc hiện hiệu quả các quy định về sắp xếp, tổ chức bộ máy
tinh gọn gắn vơi tinh giản biên chế, hoạt động hiệu lưc, hiệu quả7. Đồng thời, phân
định ro nhiệm vu, quyền hạn, cơ bản khắc phuc tình trạng chồng chéo, bỏ sót chức
năng, nhiệm vu, phạm vi, đối tượng quản lý.
Bên cạnh những kết quả đạt được trong công tác xây dưng và hoàn thiện hệ
thống pháp luât của nhiệm kỳ khóa XII, Đại hội XIII của Đảng cung chỉ ra những
tồn tại, hạn chế như chất lượng pháp luât và chinh sách trên một số lĩnh vưc còn
thấp, ảnh hưởng đến thể chế kinh tế thị trường định hương xã hội chủ nghĩa. Hệ
thống văn bản quy phạm pháp luât còn chồng chéo, chưa thống nhất, chưa đáp ứng
kịp thời yêu câu thưc tiễn. Chấp hành pháp luât nhìn chung chưa nghiêm; kỷ cương,
phép nươc có nơi còn bị xem nhẹ, xử lý vi phạm pháp luât chưa kịp thời, chế tài
chưa đủ sức răn đe. Cải cách tư pháp chưa đáp ứng đây đủ yêu câu phát triển đất
nươc. Tinh ổn định và khả năng dư báo trong một số lĩnh vưc chưa cao; một số quy
định chưa đồng bộ, thống nhất, khả thi, chưa đáp ứng yêu câu thưc tiễn, thâm chi
còn có nội dung chồng chéo, mâu thuẫn; vẫn còn để xảy ra tình trạng “cài cắm” lợi
ich cuc bộ của bộ, ngành tham mưu, chưa tạo thuân lợi cho người dân, doanh
nghiệp. Nguyên nhân chủ yếu vẫn do công tác thẩm tra và giám sát văn bản pháp
luât của các cơ quan được giao nhiệm vu chưa thưc sư đạt hiệu quả và triệt để.
Trong đó, một số quy định pháp luât còn chưa đồng bộ, thống nhất, khả thi, chưa
đáp ứng được yêu câu thưc tiễn được Đại hội XIII chỉ ra là nguyên nhân dẫn đến
những hạn chế, yếu kém trong việc triển khai thưc hiện các nhiệm vu phát triển
kinh tế - xã hội chưa đạt hiệu quả cao.
7 Gắn vơi Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XII) về
một số vấn đề về tiếp tuc đổi mơi, sắp xếp tổ chức bộ may của hê thống chính trị tinh gon, hoạt động
hiêu lưc, hiêu quả.
6
Từ những kết quả đạt được sau hơn 35 năm thưc hiện công cuộc đổi mơi
và 05 năm thưc hiện Nghị quyết Đại hội XII, Đại hội XIII của Đảng xác định xây
dưng và hoàn thiện nhà nươc pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân
dân, do Nhân dân và vì Nhân dân do Đảng lãnh đạo là trọng tâm của đổi mơi hệ
thống chinh trị. Nhiệm vu đó đòi hỏi Nhà nươc phải xây dưng một hê thống phap
luât đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định,
lấy quyền va lợi ích hợp phap, chính đang của người dân, doanh nghiêp lam trong
tâm thuc đẩy đổi mơi sang tạo, bảo đảm yêu cầu phat triển nhanh, bền vững8. Do
đó, Đại hội XIII đã xác định những định hương cơ bản trong công tác xây dưng,
hoàn thiện hệ thống pháp luât sau đây:
Môt la, xây dưng khuôn khổ pháp luât thuc đẩy phát triển, khởi nghiệp, đổi
mơi sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển kinh tế số nhăm hương tơi hoàn thiện thể
chế kinh tế thị trường định hương xã hội chủ nghĩa9. Tâp trung sửa đổi những quy
định mâu thuẫn, chồng chéo, cản trở phát triển kinh tế. Song song vơi đó, pháp luât
về bảo hộ sở hữu tri tuệ và giải quyết các tranh chấp dân sư, khắc phuc những điểm
nghẽn cản trở sư phát triển của đất nươc cung được văn kiện quan tâm định hương.
Cung trong lĩnh vưc kinh tế, Văn kiện XIII còn định hương xây dưng hệ
thống pháp lý về vùng và xây dưng cơ chế, chinh sách đặc thù thuc đẩy phát triển
vùng, liên kết vùng. Hiện nay, các vùng có sư hợp tác về phát triển công nghiệp,
du lịch và các hoạt động dịch vu, tuy nhiên các vùng còn thiếu hệ thống tổ chức
điều hành liên kết nhăm tạo ra sư thống nhất trong đâu tư phát triển; sư liên kết
giữa các địa phương trong vùng còn hạn chế. Do đó, cân có những văn bản pháp
luât quy định ro hơn về liên kết vùng, đặc biệt là các văn bản pháp luât về quy
hoạch phát triển cơ sở hạ tâng, đào tạo nguồn nhân lưc chất lượng cao tạo cơ sở
pháp lý vững chắc để liên kết vùng có thể trở thành động lưc thuc đẩy sư phát
triển của các địa phương, các vùng.
8 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 1, trang 175).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 9 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 1, trang 175).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
7
Hai là, hệ thống văn bản pháp luât về tổ chức nhà nươc cân được tiếp tuc
hoàn thiện theo hương đổi mơi, sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nươc tinh gọn, hoạt
động hiệu lưc, hiệu quả và phù hợp vơi thể chế kinh tế thị trường định hương xã
hội chủ nghĩa, tăng cường vai trò lãnh đạo của Ðảng, nâng cao hiệu lưc, hiệu quả
quản lý của Nhà nươc, phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Pháp luât cân xác
định ro hơn vai trò, vị tri, chức năng, nhiệm vu và quyền hạn của các cơ quan nhà
nươc trong việc thưc hiện các quyền lâp pháp, hành pháp, tư pháp10 trên cơ sở các
nguyên tắc pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Một trọng tâm quan trọng của lĩnh vưc pháp luât này phải hương tơi xây
dưng nền hành chinh nhà nươc phuc vu Nhân dân, dân chủ, pháp quyền, chuyên
nghiệp, hiện đại, trong sạch, vững mạnh, công khai, minh bạch11. Đẩy mạnh phân
cấp, phân quyền, xác định ro trách nhiệm giữa Chinh phủ vơi các bộ, ngành; giữa
Chinh phủ, các bộ, ngành vơi chinh quyền địa phương; khắc phuc triệt để tình
trạng chồng chéo chức năng, nhiệm vu, quyền hạn. Đồng thời, hoàn thiện tổ chức
chinh quyền địa phương phù hợp vơi địa bàn nông thôn, đô thị, hải đảo, đơn vị
hành chinh, kinh tế đặc biệt theo luât định.
Ba là, pháp luât trong lĩnh vưc tư pháp thời gian tơi phải bảo vệ được công
lý, quyền con người, quyền công dân, chế độ xã hội chủ nghĩa, lợi ich của Nhà
nươc, quyền và lợi ich hợp pháp, chinh đáng của tổ chức, cá nhân12. Tiếp tuc đổi
mơi tổ chức, nâng cao chất lượng, hiệu lưc, hiệu quả hoạt động và uy tin của toà
án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân, cơ quan điều tra, cơ quan thi hành án và các
cơ quan, tổ chức tham gia vào quá trình tố tung tư pháp; giải quyết kịp thời, đung
pháp luât các loại tranh chấp, khiếu kiện theo luât định; phòng ngừa và đấu tranh
có hiệu quả vơi vi phạm pháp luât, góp phân xây dưng nền tư pháp Việt Nam
chuyên nghiệp, hiện đại, công băng, nghiêm minh, liêm chinh, phung sư Tổ quốc,
phuc vu Nhân dân.
10 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 1, trang 174-
175). Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 11 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 1, trang 176).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 12 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 1, trang 177).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
8
Bôn la, hoàn thiện hệ thống pháp luât về dân số gắn vơi xây dưng gia đình
ấm no, tiến bộ, hạnh phuc; hoàn thiện hệ thống pháp luât để thuc đẩy phát triển
thanh niên, nhất là trong các lĩnh vưc giáo duc, việc làm, văn hoá cho thanh niên
và hoàn thiện hệ thống pháp luât thuộc các lĩnh vưc như tiền lương, việc làm, an
toàn vệ sinh lao động và bảo hiểm xã hội. Đây là một định hương quan trọng, phù
hợp vơi cơ cấu dân số theo độ tuổi hiện nay ở Việt Nam để làm châm quá trình
già hóa dân số, kéo dài thời gian “cơ cấu dân số vang” cung như nâng cao năng
lưc, trình độ, kỹ năng, tay nghề của người lao động, tạo ra lưc lượng “lao động
vang”, góp phân đưa đất nươc phát triển nhanh và bền vững13.
Năm la, hoàn thiện pháp luât liên quan tơi lưa chọn, đào tạo, thu hut, trọng
dung nhân tài, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm,
dám đổi mơi sáng tạo, dám đương đâu vơi khó khăn, thử thách và quyết liệt trong
hành động vì lợi ich chung14. Đồng thời, có các quy định pháp luât để thay thế kịp
thời những người không hoàn thành nhiệm vu, vi phạm pháp luât, đạo đức công
vu, đạo đức nghề nghiệp, bị xử lý kỷ luât, không còn uy tin đối vơi nhân dân. Bên
cạnh đó, cân triển khai đồng bộ, có hiệu quả quy định của pháp luât về phòng,
chống tham nhung; thưc hiện quyết liệt, nghiêm minh, có hiệu quả cuộc đấu tranh
phòng, chống tham nhung. Việc hoàn thiện hệ thống pháp luât về đội ngu cán bộ,
công chức cùng công tác phòng, chống tham nhung trong giai đoạn hiện nay sẽ
giup xây dưng đội ngu cán bộ, công chức có đủ phẩm chất, năng lưc, uy tin, phuc
vu Nhân dân và sư phát triển của đất nươc.
Sáu là, xây dưng các thiết chế tư pháp hiện đại, trong sạch, hiệu lưc, hiệu
quả, dân chủ, nghiêm minh, tăng cường tinh thống nhất, đồng bộ, khả thi, ổn định.
Tăng cường năng lưc tiếp cân pháp luât, tiếp cân công lý của người dân và doanh
nghiệp. Phát triển mạnh thị trường dịch vu pháp lý, các hoạt động luât sư, tư vấn
pháp luât, bổ trợ tư pháp và các thiết chế giải quyết tranh chấp ngoài tòa án. Nâng
13 Bùi Phương Đình – Hà Việt Hùng (2019). Cơ cấu dân số vang, gia hóa dân số va thach thức đối vơi
sư phat triển của Viêt Nam. Truy xuất từ http://lyluanchinhtri.vn/home/index.php/thuc-tien/item/3009-
co-cau-dan-so-vang-gia-hoa-dan-so-va-thach-thuc-doi-voi-su-phat-trien-cua-viet-nam.html, trich đọc
ngày 23/01/2022. 14 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 1, trang 179).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
9
cao hiệu quả và bảo đảm thời gian giải quyết tranh chấp, thi hành án trong lĩnh
vưc dân sư, hành chinh, đâu tư, kinh doanh, thương mại và bảo vệ người tiêu dùng
theo đung quy định của pháp luât.
3. Một sô giải pháp gop phần xây dựng, hoan thiện hệ thông pháp luật
trong nhiệm kỳ khoa XIII
Để thưc hiện những muc tiêu, định hương trong việc xây dưng và hoàn thiện
hệ thống pháp luât gắn vơi việc thưc hiện 12 định hương phát triển đất nươc, 06
nhiệm vu trọng tâm và 03 đột phá chiến lược đã được đề ra trong Nghị quyết Đại
hội XIII, Đảng ta xác định cân tâp trung thưc hiện một số giải pháp sau:
Về công tac xây dựng phap luật: tiếp tuc đổi mơi, nâng cao hiệu quả công
tác xây dưng pháp luât, bảo đảm tiến độ, chất lượng, đây đủ, đồng bộ, khả thi, chi
phi tuân thủ thấp, hiện đại, hội nhâp, có sức cạnh tranh quốc tế.15 Phát huy vai trò
của người dân, doanh nghiệp, các tổ chức chinh trị - xã hội, nghề nghiệp và cộng
đồng trong tham gia xây dưng, phản biện xã hội và giám sát thưc hiện pháp luât.16
Rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy định pháp luât liên quan đáp ứng yêu câu
thưc hiện các cam kết quốc tế.17
Về hoan thiên hê thông phap luật trên lĩnh vực cải cach hanh chính;
phòng, chông tham nhũng, xây dưng khung chinh sách, pháp luât đối vơi xây
dưng chinh phủ điện tử hương tơi chinh phủ số.18 Triển khai đồng bộ, có hiệu quả
quy định của pháp luât về phòng, chống tham nhung. Nâng cao hiệu quả thu hồi
tài sản tham nhung, bảo đảm đung pháp luât. Thưc hiện quyết liệt, nghiêm minh,
có hiệu quả cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhung. Khẩn trương xây dưng cơ
15 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 98).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 16 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 99).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 17 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 100).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 18 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 99).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
10
chế phòng ngừa, cơ chế răn đe để kiểm soát tham nhung. Thưc hiện nghiêm quy
định của pháp luât về thưc hành tiết kiệm, chống lãng phi.19
Về hoan thiên hê thông phap luật trên lĩnh vực kinh tế, phat triển cơ sở
hạ tầng, liên kết vùng, tiếp tuc sửa đổi, hoàn thiện hệ thống chinh sách, pháp luât,
tạo môi trường kinh doanh bình đăng, minh bạch, thông thoáng.20 Xây dưng lộ
trình, cơ chế, chinh sách, pháp luât để hình thành, vân hành mô hình kinh tế tuân
hoàn.21 Nghiên cứu, sửa đổi Luât Ngân sách nhà nươc, đổi mơi phân cấp ngân
sách nhà nươc theo hương bảo đảm vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương,
phù hợp vơi trình độ phát triển của nền kinh tế. Sửa đổi, bổ sung các luât về thuế,
phi theo nguyên tắc thị trường, phù hợp vơi thông lệ quốc tế, gắn vơi cơ cấu lại
nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế, hương tơi một hệ thống thuế đồng bộ, có cơ cấu
bền vững, bảo đảm huy động hợp lý các nguồn lưc cho ngân sách nhà nươc, đồng
thời góp phân thiết lâp môi trường cạnh tranh phù hợp vơi quá trình hội nhâp, phát
triển của nền kinh tế.22 Hoàn thiện pháp luât, cơ chế, chinh sách để tạo điều kiện
thuân lợi cho các thành phân kinh tế tham gia đâu tư phát triển hạ tâng, nhất là
đâu tư theo phương thức đối tác công - tư, tâp trung tháo gỡ những khó khăn,
vương mắc trong thu hồi đất, đền bù giải phóng mặt băng.23 Hoàn thiện thể chế
và hệ thống pháp lý về vùng; nghiên cứu hệ thống luât pháp quy định về chinh
quyền địa phương phù hợp; xây dưng cơ chế, chinh sách đặc thù thuc đẩy phát
triển vùng, liên kết vùng.24
Về hoan thiên hê thông phap luật trên cac lĩnh vực xã hôi, tâp trung hoàn
thiện thể chế, chinh sách, pháp luât phù hợp vơi cơ chế thị trường và thông lệ quốc
19 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 145-
146). Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 20 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 125).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 21 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 143).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 22 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 101).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 23 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 124).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 24 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 114-
115). Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
11
tế để phát triển khoa học, công nghệ và đổi mơi sáng tạo, thuc đẩy phát triển kinh
tế số, xã hội số, trong đó chu trọng tháo gỡ các rào cản về hệ thống luât pháp,
chinh sách kinh tế, tài chinh, thủ tuc hành chinh đối vơi hoạt động khoa học, công
nghệ và đổi mơi sáng tạo.25 Tiếp tuc hoàn thiện chinh sách, pháp luât về dân số
gắn vơi xây dưng gia đình ấm no, tiến bộ, hạnh phuc; bảo đảm hài hoà giữa quyền
và nghĩa vu của người dân trong thưc hiện chinh sách dân số.26 Coi trọng công tác
tuyên truyền, giáo duc, nâng cao trách nhiệm của chinh quyền các cấp trong việc
thưc hiện chinh sách, pháp luât về bình đăng giơi.27 Tăng cường giám sát, kiểm
tra việc thưc hiện chinh sách, pháp luât về trẻ em. Hoàn thiện hệ thống pháp luât,
chinh sách phát triển thanh niên, nhất là trong các lĩnh vưc giáo duc, việc làm, văn
hoá cho thanh niên.28 Hoàn thiện hệ thống pháp luât, chinh sách và chế tài xử lý
vi phạm thuộc các lĩnh vưc liên quan như tiền lương, việc làm, an toàn vệ sinh lao
động và bảo hiểm xã hội.29 Tăng cường tuyên truyền, giáo duc, nâng cao nhân
thức, ý thức trách nhiệm và nâng cao hiệu quả thưc thi pháp luât về quản lý tài
nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó vơi biến đổi khi hâu.30 Đẩy mạnh công tác
thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luât, đấu tranh phòng, chống tội phạm về
tài nguyên, môi trường.31
Về hoan thiên phap luật trên lĩnh vực hôi nhập quôc tế, tiếp tuc đổi mơi
hợp tác quốc tế về pháp luât theo hương chủ động, tich cưc, tân dung hiệu quả các
quy tắc, luât lệ quốc tế và tham gia các hoạt động của cộng đồng khu vưc và quốc
tế; chủ động đề xuất sáng kiến, cơ chế hợp tác trên nguyên tắc cùng có lợi, vì hoà
25 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 130-
131). Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 26 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 135-
136). Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 27 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 140).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 28 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 139-
140). Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 29 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 141).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 30 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 142).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât. 31 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 145).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
12
bình, độc lâp dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giơi, nhăm tạo ra sư thay
đổi về chất trong công tác hợp tác quốc tế về pháp luât. Nghiên cứu giải pháp gia
tăng sư hiện diện của chuyên gia pháp luât Việt Nam trong các thiết chế luât pháp
quốc tế.32
4. Kết luận
Trươc nhiều thách thức phải đối mặt trong nhiệm kỳ khóa XII, dươi sư lãnh
đạo của Đảng, hệ thống pháp luât trong nhiệm kỳ khóa XII đã thể chế hóa kịp thời
chủ trương của Ðảng, bám sát yêu câu của cuộc sống, góp phân thưc hiện hiệu
quả các muc tiêu phát triển kinh tế – xã hội. Trong nhiệm kỳ khóa XIII, chung ta
tiếp tuc đối diện vơi nhiều khó khăn, thách thức trong giải quyết các vấn đề phát
sinh như: “hâu Covid-19”, chuyển đổi số và hội nhâp quốc tế sâu rộng, đòi hỏi
phải không ngừng hoàn thiện hệ thống pháp luât đảm bảo tinh thich ứng, đồng bộ
và hiệu quả. Để thưc hiện hiệu quả muc tiêu trên, các cơ quan lâp pháp – hành
pháp – tư pháp cân có sư phối hợp, thống nhất ý kiến trong việc xây dưng chinh
sách pháp luât, lấy quyền và lợi ich hợp pháp, chinh đáng của người dân làm trọng
tâm; tăng cường kiểm soát, giám sát việc thưc hiện quyền lưc nhà nươc để đảm
bảo hệ thống pháp luât được thưc thi hiệu quả.
Việc triển khai, tổ chức thưc hiện hiệu quả công tác xây dưng và hoàn thiện
hệ thống pháp luât, góp phân xây dưng xã hội trât tư, kỷ cương, văn minh, tiến bộ
có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình hiện thưc hóa các muc tiêu, quan
điểm, định hương, đột phá chiến lược đã được Đảng ta đề ra trong Văn kiện Đại
hội đại biểu toàn quốc lân thứ XIII.
32 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII (tâp 2, trang 154).
Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
13
TÀI LIỆU THAM KHAO
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ
XIII (tâp 1). Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiên Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ
XIII (tâp 2). Hà Nội: Nhà xuất bản Chinh trị quốc gia Sư thât.
3. Nguyễn Đức Hà (2021). Đại hội đại biểu toan quốc lần thứ XIII của Đảng va
những nội dung mơi về xây dưng Đảng trong nhiêm ky. Truy xuất từ
https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/chinh-tri-xay-dung-dang/-
/2018/821890/dai-hoi-dai-bieu-toan-quoc-lan-thu-xiii-cua-dang-va-nhung-
noi-dung-moi-ve-xay-dung-dang-trong-nhiem-ky.aspx>, trích đọc ngày
10/4/2022.
4. Nguyễn Ngọc Hồi (2021). Xây dưng Nha nươc phap quyền xã hội chủ nghĩa
trong Văn kiên Đại hội XIII của Đảng. Truy xuất từ
http://tapchiqptd.vn/vi/quan-triet-thuc-hien-nghi-quyet/xay-dung-nha-nuoc-
phap-quyen-xa-hoi-chu-nghia-trong-van-kien-dai-hoi-xiii-cua-
dang/17622.html, trich đọc ngày 10/4/2022..
5. Tòa án nhân dân tối cao (2021). Bao cao tóm tắt tổng kết công tac nhiêm ky
Quốc hội khóa XIV của Chanh an Tòa an nhân dân tối cao. Truy xuất từ
https://vietnamnet.vn/vn/tu-lieu/toan-van/bao-cao-tom-tat-cua-chanh-an-
tandtc-nguyen-hoa-binh-ve-cong-tac-nhiem-ky-722234.html, trich đọc ngày
trich đọc ngày 10/4/2022..
6. Đinh Xuân Thảo (2021). Tổ chức xây dưng, thưc hiên tốt hê thống phap luât,
cơ chế, chính sach để phat triển đất nươc. Truy xuất từ
http://www.tuyengiao.vn/tim-hieu-noi-dung-cac-van-kien-dai-hoi-xiii/to-
chuc-xay-dung-thuc-hien-tot-he-thong-phap-luat-co-che-chinh-sach-de-phat-
trien-dat-nuoc-132594, trich đọc ngày 10/4/2022..
7. Phạm Thị Thanh Trà (2021). Tiếp tuc xây dưng bộ may hanh chính nha nươc
tinh gon, hoạt động hiêu lưc, hiêu quả theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII
của Đảng. Truy xuất từ https://nhandan.vn/tin-tuc-su-kien/tiep-tuc-xay-
dung-bo-may-hanh-chinh-nha-nuoc-tinh-gon-hoat-dong-hieu-luc-hieu-qua-
14
theo-tinh-than-nghi-quyet-dai-hoi-xiii-cua-dang-643786/, trich đọc ngày trích
đọc ngày 10/4/2022..
8. Phan Trang (2020). Bộ Công thương: Định hương xây dưng phap luât đap
ứng hội nhâp quốc tế. Truy xuất từ http://baochinhphu.vn/Kinh-te/Bo-Cong-
Thuong-Dinh-huong-xay-dung-phap-luat-dap-ung-hoi-nhap-kinh-
te/415003.vgp, trich đọc ngày 10/4/2022..
9. Nguyễn Phu Trọng (2021). Bai phat biểu tại phiên khai mạc ky hop thứ nhất,
Quốc hội khóa XV. Truy xuất từ http://baochinhphu.vn/Tieu-diem/Toan-van-
phat-bieu-cua-Tong-Bi-thu-Nguyen-Phu-Trong-tai-phien-khai-mac-Ky-hop-
thu-nhat-Quoc-hoi-khoa-XV/438966.vgp, trich đọc ngày trich đọc ngày
10/4/2022..
10. Vo Văn Thưởng (2021). Bai phat biểu tại hội nghị trưc tuyến toan quốc triển
khai Kết luân số 19-KL/TW của Bộ Chính trị. Truy xuất từ
https://www.qdnd.vn/chinh-tri/tin-tuc/bai-phat-bieu-cua-dong-chi-vo-van-
thuong-tai-hoi-nghi-truc-tuyen-toan-quoc-trien-khai-ket-luan-so-19-kl-tw-
cua-bo-chinh-tri-676291, trich đọc ngày 10/4/2022..
11. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (2021). Bao cao tóm tắt tổng kết công tac
nhiêm ky Quốc hội khóa XIV của Viên trưởng Viên Kiểm sat nhân dân tối cao.
Truy xuất từ https://vietnamnet.vn/vn/tu-lieu/toan-van/bao-cao-tong-ket-
cong-tac-nhiem-ky-qh-cua-vien-truong-vksnd-toi-cao-722290.html, trich đọc
ngày 10/4/2022..
12. Bộ Chinh trị (2020). Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/2005 về chiến lược
xây dưng va hoan thiên hê thống phap luât Viêt Nam đến năm 2010, định
hương đến năm 2020.
13. Bộ Chinh trị (2021). Kết luân số 19-KL/TW ngay 14/10/2021 về định hương
Chương trinh xây dưng phap luât nhiêm ky Quốc hội khóa XV.
14. Bộ Chinh trị (2016). Kết luân số 01-KL/TW ngay 04/04/2016 về viêc tiếp tuc
thưc hiên Nghị quyết số 48-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về Chiến lược
xây dưng va hoan thiên hê thống phap luât Viêt Nam đến năm 2010, định
hương đến năm 2020.
Top Related