P A R T IV M G EN ÌTA L IVM
IN; MVLIERÉ STRVCTV'
RA
P R A E T E R N A T V R A L I S.
E x Epiflnla .
Viri dofl iflìm z'
JOANNIS HVXHAM M B .
m] JACOBVM JVR IN. R . S . Sear .
A . B . de parochîa Lanteglafl'
ificom itatu Com u
Àùe , prope Fowye Oppidum , annos nata XX I I I .
nupta fu it cu idam nantat robùfio , tandemque
przegnans , fibi partium m ale conformatarum
confcia'
, opexn implorav it chirurgicam . S ibiaccerfitum elTe voluìt Dom inum B ONNETT de
Fowye Oppido a rti s phirurgìca obfietricizeperitifiìmum . Il le vero perfpe€to denudato
corpore fequentia obl'
ervavit.
Loco umbilici in medio abdomìne ,
‘
paulu
lum vero inferìus, pron1ìnctmaiTa quaedam [pon
gio l'
a, carnis quafi pt?: fe ferens, abdom ini
transverfe incumbens, magnitudinis fere ovi galA 2 l i ll a
d . Philof‘
ophical Transa€tion& Ann. 17 2 3 , NO. 3 7 9 ,
L"40 8 .
4. Pa rtiam gm ìtalz'
um in ma:/iera
l inacei , longa autem tres digitos : ex hac duo
erumpuntmeatus nrinari i exiles, qu i ur1nam per
petim exfiillant, quam neque vel retinere vel eja .
gulare potefh hinc veficam , (fi qnaz adfit)i
fphi li
fiere caru ilTe concludendum . Spongiofa haecmollisque mafia , urine acrimonia corrofa, taéi umfere refugit molliflimum, adeo u t incurvata ob
ambulare coa€ta fit , ad dolorem veftibus im
prefl‘
um evitandum , eamque tenu iflìm is l inteis
involvere. Hanc qu idem maffam fumem fuiiTe
umbìcaiem male a partu abfcili'
um , male dein
curatum , exifiimo ne vel m inima enim umbi
l ici , nifihic , apparent vefiigia ; qu id quodu rina per b rachum pervium , in duos for
fan tubulos divi l'
um , vel faltem per canalea
duos proprios, efii uit. Priori potins credo Opl
nioni q u ia dantur h ifiorize urinam per umbi li
cum in admi tis etiam excretam fu ifl'
e attefiantes.
Hanc infra ofi'am fubintrat vagina: foramen,ab ofl
'
a difians bre viflimo fpa ti0 : ex hoc effiuxere catamenia , per hoc etiam grav ida faéi a fu it
m ulier, hand m agna… vero tempore coitus per
cepit vo luptatem ; fnmma enim penis glaùs inhoc orificium vix fuit introm i llîx, mu lto m inus
ipfa virga . Inhoc foramen digiwm zegre introduxit chirurgus, eo fcxlicet animo , u t i pl
'
um u te
coi lum exploraret, quod tamen ne vel taéìu
percepit , plane au tem deprehendit m embranam
cra ii'
am hocce orificinm ab altero infer i ore , jamdel
'
cri bendo , feparantem .
Eo fere ipl'
o loco, fu erius vero paululum,
nbi m ìnulieribus rite cont%rmatis adefit'olfa magna,
V ld.Hifi. de l’
Academ ie Royale des fu entesAu .x7o r.
firué7ura prwterna tzzra7i5. 5
gna, inventum fu it foramen alterum oblongum.
ne vel m inim i digiti apiéem altius'
adm ittens, re
€’to intefiino nti poi’t partum obfervatum fuit.
pervium (q uod a feéìione fo'
rtafl'
e accidit) null us autem h ic occurrit fphinéìer : inferius verorea um intefiinunr , more fòlito,
“
cum fphiné‘cere
circumdato tèrminatur.Orificium hoc oblongum ab òrificio vaginz,
abdom ine maxime tumente , duos faltem di itostransverl
'
os difiitit , inter qua: m embrana de cripta ihtervenit_ ah interiore parte , huj usce vero
fifi‘
urze oblonge quafî labiorux'
n coalitiò exterlus
e fuperiore foraminis parte.
Nulla hic‘
clitoris , hic nulla
fuere vefiigia , nifi , quali apòpex u triusque o ifis i li i parte inrantes , ofi i um pubis rudimen
fuit ante partum rerum fiatus.Die 1 8 . Ju li i 1722. hora noéìis
'
r’
rm: advo
eatns efiBONNET,ChHM gUS… U t parturienti opem
ferret. Perpenfis omnibus, fintum im re… îcvagin:e orificium infra
.dilapifum , quem muliere deo
cuinbente fuperiora verfns propellere frufira ad.
n ixns efi,
“
ob fortìflimos fmtus motus -à gravifli
mos matris dolores , cui etiam jam fupervenqneconvulfipnes, fyncope, cx; eraque. Vagina: autem orificium vix ac ne vix qu idem di lata
'
tum,
i ta ut , ili i jain jam morieudum efl'
e , fuerit omnium eXpegi atio .
In hoc‘
ìniferrxmo rer mil'
erico'
rdia
humanitate addu&us pofihahuitomnino , qu id vel ignarum Vulgus , vel
‘
inwdu 3hicgarrìret authic : anceps experiendum efl
'
e te
medium potius , quam nullum apud fe fiatuxt,morte al iter citiflimo ingrueute pede…
Paren
6 Pa rtiz an genita lz'
uiiz in mulz'
ere
Parentibus periculofiflimum ternin fiatumenarravit, nil nifia fe&ione expeéi a11dum, anci .
p1tem przedixit eventum . A nnuentibus huju3miferrimae matre, &adfiantibus , in orificium oh
longum inferi'
u‘
s fcalpellum chirur‘gicum introdu
xit'
; uno i&u coalitionem labiorum hujusceorificii membranam feparantem divifit : hincin unum coi vere orificium —
vaginae oblo n
gum mfer1us. . Jan1"
digitis facilis introitus, ori
hoium uteri internum a
’
ttreéi a‘
vit : di latavit pan
lu lum , caput inde fenfir m fantis :‘
q uid pluraF(ÎÈÈLIS ori
'
intrufo digito, puellu lam vivam , pro
matani , m1rantihus maxime adfiantibus,exa ax1r, qua: adhuc viget valet ;
un eti am ip1'
a mater, quanquam pofipuerpe. Ì iù
’
m febre graviter collu€tata ,
efi…
[ Jam a parta prolapi'
u ipfius uteri diVexa‘
tur,
. quo p”
rolabe“
nt‘
e nec per hor‘
a"
s‘
8 l oque reduéìo ,eam dein, fi fortins intrudas, exnli unt e meatibus
u rinari is deferiptis rivuli duo adpedis faltem di
fiantiam ; ,
argumentum fanè cyfiidis cuiusdamu rinam excipientts ;
‘
aliter re [vera fufpicatus effem :meatus ifios duos urinarios ipl
'
orum urete—ru in fu ilfe orificia‘ , hic term inantia
'
.
Qumrat fortafl'
e curioii or aliquis , quo forte
modo gravida fàfl'
a ,fuit mulieréula noi
‘
rra ?
Ill i refponderim , enis intrulionem adi
pro
lem concipiendam han abfolnté elfe 11ecefl‘
ariani‘
,
feminis'
autem intra vagmam ejacu la‘
tionem quam
maxime. ("f)
…Huj i is Iei ,
narràtlonem tibi‘
citius transm ififfem, ni diu;
{frhfi
‘
rà“
aucem haéìzen'
us, mulieris‘
a l
teranr
V id. i i ifioire dc l’Acad. Royaledes&iencé: 17 I : . vid.
etiam MAVR ICEAU .
firu£?uM praetem atum lz'
f . 7
teram gravìditatem expe£ìafi‘
emus, quum per fat
longum tempus a puerperio cum manto cohabitaver1t.
Figura addita reprazl'
entatmulierem gravidam.
A A fpongi0fam aflimulat guaii carnis mafl'
am ,
quam partem fuifl'
e chordze umbìlicalis autumo,
magnitudinis fere ovi gall inacei tres vero digi .tos lougaw. Ex hac duo erumpuutfii’tulaenarize b b, quae urinam perpetim exfiillant, nec exu llo al io orificio redditur urina.
c Orificiuni vagine , cloacae galli gallinacei’
q uam fimillimum fpifl‘
o quafil'
epto circumda
tum : per hoc efiiuxere'
è‘
pp z4vac , per hoc etiam
grav ida fa&a mulier. Hoc orificium , dum per
peli'
a fu it mul iergraviflimos parto: dolores, nullo fere modo dilatatum fuit, quamq uam anns ipfe,ob vehementiflimas mufcu lorum abdomini
‘
s cae
tera rumque partim contra6ìiones ,maxime
hiaret.
dLocum indicat , ubi iiwentnm fuit for-amenoblongum m inimi digiti apicem v ix admittens.
Inhoc, tempore puerperi i , chirurgus iùtroduxit
fcalpellum chirurgicum , idque'
ab hoc in“
orifioium fuperius adegit : ita u t j am a partu
‘
déhifcàt…m onfirofum horrendum , informe , ingeris
-zfo
ramen.
Orificium fuperius transverl'
um ab inferioreoblongo (appropinquante parcu) du
'
os fere digitos difiitit. Ex hoc maglio hiatu ipfius u teri
prolapl'
nm fxpiflìme nunc patitur. Ex 1060 et
iam , ubi adfu it ol im orificium°
mferìus , . . iam a
puerperio , partim excreta: [unt feces alvinehoc vero ante partum m inime obfervatum fuit,ita ut a [
'
eéìione forte acciderit.
A 4
Q&fiìwtìm e: due
Orificium ,hoc ohiongmn paulo ultins , quam
par efi infigura defignatur.e A num repre fentat paulo magis antrorl
'
um,
quam in al i is pofitum per hoc maxima fecum
pars égeritm‘
. Pudendum hoc, q iiale quale, el’:
non‘
denfo crinitum.
O B SERVAT ION E S D VA ER A R IO R E S.
1055 m i JOANNIS HVXHAM , M D .
CQBVM JVRIN. R . S . Serr .
O B S E R’
V'
A T I'
O I. «
Veterani cujusdam militis uxor dolore eol ico
…vom_itu diu lahoraverat, qu ibus fuperve
mit,yentris tumor dom a, qui au6ius indies magnam inmolem increvit. Jam evomnntur omnia,
.bilis atta , fiucera , tandem &I ipl'
a: feces alì/ina
Do or
’
Hujus notatù digna:hifioriazal iam defiriptionem ,cum
jam relata fati; convenientem attam en paulo plenio
rem qui cognof'
ccre aver,
evolvat easdcm commentatidnesphilofòphicasAnno 17 24. Num . 3 8 4. ubi
GVII:IELMVS OLIVER candem deferiptiouem ,chi
rurgi , qui fem ina ifìi tempor'
c partns auxilia fuit,refert.
Vici . Philofophi : al Transa&i0n8 Anno 17 24. Num.
3 8 20 Pc 60.
rariore5.
Dolor vero’
perl'
atpe immanis in finifl ro preall'
er.
tim hypochondrio l'
olus , catharéi ìca , enemafa,
anodyna , plurima pharmac0paeio COLLINS ad….
hibentur ; incall'
um omnia ; permanet do lor, in.
crel'
cit —
u l'
que tumor, digitonum preli'
ui handma
gis cedens, quam filignum fuifl‘
et.
Ex hocce tumore plura quali tubera enata
funt, quorum unum alterumve caputpuerile, aliapnguum vimlem, magnitudine aeq uabant : emineb at au tem maximum in finii’cro hypochondrio,u bi gravi llim um perl
'
enfit dolorem , ita utl'
epius
exclam averit fe volui lie tumorem ibidem loci fore perfoli
'
um . Increfcente, tumore fa€ta efi: valdedyl
'
pnoica . Tanta tamque atrocia per menfes
fere 14 perpeli'
a fueratmulier, cum tandem grata venit morborum requias , mors.
M ihi e narravit cal'
nm pharmacopola , rogavitìnl
'
uper , u t i ii l'
pièerem,
q uod cum aho medico -'
feèi p‘
erlubens .
Nudato cadaveremontol'
um obfervavimusven.
trem ; reliquum vero corpus [ Umma macie con.
fe£i um .
* Seéi o abdom ine inconfpeéi um fe deditingens quafil
'
eb i mafl'
a (ni li quod co lore'
fu'
i’
t m i .
nus alba) totum ventris cavum adimplens; i ta uciîìi
nec vertriculus , nec:jecur ,…neque intefi iua apparerent… ulla ; adhael
‘
erat e nim omentum hocenorme peritoneo pluribus *in locis, in ntroque
praefertim hypochondrio; ubi x& latior firmidrfuit Coherentia .
Se6‘
to autem in modumcrucis peritoneoab omento l
'
eparato , confpeximns i llum in pel .v im fere detru l
'
um omeutnni etiam toti jeci1io.
ris cavu annexum , ventriculum hac -mole Op…
prelium uti duodenum , c olon . jejunumA eum
—î o Obfervatz'
ozzer rime
cum adipol'
o reh um invo lucro (lini lh o prsempuìe)connexmn quali confu l
'
um fu it ; adeo ut co lon,a ltius paulo q uam in redi hm delimit, febo hocceconcerto fu it penitu s involutum , hinc fecibugprzeclu liuu Iter, hî 11è i llae lachrymz , h inc dolores
i lli lievi liim i, q111bus ante m ortem exc1u01ata fue
rat muller ut hic ob1ter notem , per plures
dies anteu nortem nec l'
ua fponte , liee vel elys1nà tibus 1111tata alvus dejècerat ullas .
His lufl1afl s ingehs l'
eparav imus omentum a
iecore, vent1 iculo ; fcirr110l'
o a'
ncreate ; inteli ini s, tande1h & *a 111è
’l'
encerio , ab interna peu
t011:e i lainina 1enibùs 111li 1a ta . Sple11 fuit hacm alfa q uodam modo
’
detii'
erfùs , contraéi ior
q uali coriaceus. Hu1ic qua li febi montemm i denique per famulrim noflruiu dòm1im mi i
fi: erat autem animus, romentum hoc morbidumaccurat1us pe1l
'
piciendi , cum jam enim advel‘
pe
rafceret , deficit oppm tuni tas 1
Pendebat omentum hocce IBXV I A voird.
nec tamen abltulimus unam l‘
altem 'alteramve
l ibram partilms‘
adhmrentem‘
; Pondus hercle maximum ! Si c011lider
'
em us.
"ex Obeliore'
,homine
omentum v ix l ib1as pendere tres, ma3 us certe inv eni antehac nunqumn , quamquam leonidifi e1‘ìa v idi plurima hom inum cadavera . Fateor
eq uidem longe maj us : :a GR EGOR I O noxsr ro in
fui s oblervationibus memoratum fui lie , majusetiam in k
‘
phemeridibus Ge1man. ann. x . ve1um
ramen hoc q uoque monfirum monllris annume
1ari merito debet.
Huju“
s.& ,1n'
extima iparte, .,nec non in interi…1e l
'
ubl‘
tantia, plu1a Obfe 1vavi va l'
a l‘
angu 1fe 1a, ea
que certemax ime dilatata, gno1um al iqua penna
anle
rar iorer. I I
anferina majora, aliqua vero quali in aneurismat1bus term inantia. Ex horum aneuri l
'
m atum (iii ta dicam) maximo uncia3 circiter lex
'
nigr1canu s
fanguiuis excraxi cum qu ibusdam gromia albidio
ribos ; anne adipis parti0ulx a venis ep1plowisabl
'
orptze atq ue morbo congela iae?
Ex plu rimis locis conli ari m ihi v idebatur maffa haecce, fibi invicem ardi e hzerentibus ; aliquos
tamen feparav i, quorum pauci p pomo m inori tue1'
e magni tudine aequales , forma haud ablim1les.
M edia hujus pars , caztera doriot , gultro hand
fac1le cedebat.
In ilih'
oc cadavere l'
equentia etia'
m'
fuere ob.
fervatu digniora. lnferior hepatis par in l'
cir
rhum ali ierat. Ex veli ca fellea exem1 cal
eulos, carbouem foli i len colore ia
b iles, aquam innatantes, quos bilem
prienominares fplendidam his qu ippe q oum in
erant plurirhee particule m icantes , hand dub iofaline .
M efenteru glandulse fueé l'
cirrhol'
m , imma
q uaedam in l'
ubli antiam pene lapideam i nduratae.
Intell ina reunia fuere infiammata , colon cum
coeco fe'
re totum gangrena correptum , etiam
proceli'
us ipfe verm icularis.
Ren uterque fu it l'
anus fatis : dexter autem
emili t ureteres duos cum vero renem dilifecm llfem, percepi facile, qu ideliet in cauli a, cur ure
ter hic fuitduplex. Renis enim pelvis quo
dam fuitdivi l'
a, digitum t1°
ansverfum cr ejusdemqneperfeéi e l
‘
ublìantiae cum reliquo 1;e11is parenchymate.
12 Oéfirvatioue: dua?
Hic fuit ren quali duplex, cu i duplex pelvis,ureterque duplex.
B rant 1mo abdomine l'
eri l'
ubcrueh ti l ibra:
quali duas.
Malum hoc immedicabile penitus v ifum eli ,l l lfiqu i s morbi principi is obli itill
‘
et.
OBSERVATIO II
—a l'ì v ce c a l a r ì 72/o l z
'
t u r.
ogninus rox, q uadragenari us, gracilis, bilio .
l'
us,’
per menfem unum alterum ve elangue
rat,
’
na'
u l‘
ea, iéi ero doloribus colicis vexarus
tandem ex'
epoto largiter v ino pomaceo vehe
111entilli1ù‘
o‘
colices p aroxyl‘
mo correptùs me cen
l'
ulit.’
Vom itàbat omnia , urina: parum reddebat
coloris lixivi i, _qua: fedimenti plurimum depone
bat l'
ubviridis.
Ego li arim illi potionem ex ipecacuanha eme
tìcam pr0pinari j ubeo, i11fufo dein C . Bened. af
fatim hau lio . plurima vi l'
co l'
a , bil lo l‘
a , rejecit :sum euemate tereb inth: inje£i o alvus bis terve
rel'
pondit. Ex l'
umpta mi liura anodyna vom‘
itus
torm ina comprimuntur ; jam de languore l'
um
m o abdom inis di li entione conqueli io ; paulo
etiam poli recrudefcit dolor. Bolum pratl'
c‘
ripli
exJalap. 3 j .Calomelan. gr.vm . Spec. Diàmbr. gr.
v r. Laùdan. l'
olid. gr. I . Syrup. de,Sp. Cerv. q . l
'
.
quampi imum fumend. cumTinéi . l‘
acr.3 j il, Hinoomnia pacata . Poli horas 12. ter fundit alvus
perliquida, biliol'
a . Ex l‘
um to dein li aolin ano
dyno nox tranquilla, M ane e dolore fau
mum
rarioreà. 13
oium tumore queribundus crali'
a , fubfufca ex.
puebat ; mox abunde aliiuit faliva colore viridifli
m a , bili por1‘
acere q uam lim illima , nili quod te
nuior. * Perduravit fluxus hic l'
alivm viridis horas quali 40. q uo tempore [putav it, quantum v ix
caperent l'
extari duo : adfiavedinem dein verge
bat color fluoris eo ufque dum ad infiar l‘
oluu o
nis Gott. Gamba: evafit : quantitas autem auéi a
potins , quam diminuta.
Perli itit hicce color per horas etiam quadraginta , dein l
'
enlim pellucida faéi a eli l'
aliva
a tque fuhito, uti oborta e li , evanu it penitus l'
a
livatio .
Intra bienni i l'
patium bis terve in ié’terum in.
ciderat ante hujus morbi acce llionem . Dese
abhinc annis m axima l'
alivario fponte erumpeus
hnno ipl'
um hominem in fummum v itae dil‘
crimen
intu lerat ; l'
alvus au tem evali r ope do€tiliimi ex
pertiliimiqne M edici D . D . P YNE . Tune vero
temporis ne vel mercurii hilum l'
uml'
erat . nec
u llo modo fuerat colorata faliva.
In hac hill oria ob l'
ervata haud indigna quae.dam occurrunt. Sal ivatio nempe fponre exl
‘
u
l'
eitans, vel ex tantillo forfanCalomelan. excitata . Calmoel autem probe pararum nov i , quippe
qu i plurimas ej usdem doles , quarum alias ad
fcrupulum integrum exhiberi ju lieram, ne vel m i .
mimo feque11te l‘
alivacionis ligno .
Occurri tporro , quantum ego l'
altem fcio, faliv:e Inauditus color. Saliva v iridi ita penit s
tin€ti erant dentes fauces quali erngm e o
duéi i fui li'
ent : permanlic dentium color viridisquatuordecim poli di ebus q uam convaluic.
Netano
I 4. Obferwtz'
orm due
Notàntum praeter ea liuxum hnno l'
al ivze fuil°
fe criticum , quo judioatus eli i6i erus coli
ou s morbus ; ab inceptante enim falivatione nev el m inimus dolor ventris color cutis l
'
ub viri .
dl S fenlim evannit, urinam etiam reddidiccopio
l i us , fed l‘
ubnigram . Ille vero , q u i ante hnno
fluxum valde langu idus fu it jam quali moribundus , maximum l
'
alivaa evacuationem €uQ>iégw4
(Dziga .
Scrum i6i ericorum tiu&um ell'
e bile omnibusn0tum ell ; ned alicui forli tan v idea tur magismirandum, ferum flayum polle per glandulas l
'
aliva
res excerni quam per l'
ero l'
a cutis va lonla , quodtamen iti ero laborantibus contigifl
‘
e fxpius ob
l'
ervavimus , admoto prius epifpall ioo : de urinab iliofa nihil dioa1h . Vnde vero color fa lrvae v i
ridis hand ita facile di6tu. Hujus Opinor ego
oau l'
am procatarticam elle pomacei vini porat1011em .
Bili li m il‘
cueris acidum color oritur v iridis.H ino torm ino l
'
ao infantum dejeéi iones virides,1aéie in venm culo acel
'
oente. Hino porracea b .
l is. Ponamns jam acidum pomaceum a venis la
éi eis vel a mel'
eraicis forfan,‘
abl'
o rptum l'
e1‘
0que
fangu inis biliol'
o perm ixm m qu ideveniret inde?Credo equ idem fiaxi ferì coloris in v iride1i1 per
m utatio . , Profiteor hercle , acida q u.ecunque a
v i corporis vitali in alcalinam natura… m ntantu r,
etiam ipl'
nm v itrio l i acidum : la11guefce ii tibus au
tem viribus , oonoo€tione lael'
a , lympha effoerafaéi a, fa€ta inerte bi le, q ueis adde languinem
tardios ciroulantem , acida parum fubaéi a , nec in
prim is v i is, nec in ipl'
o l'
angum e, acidam exuuut
naturam . Hoc teliantur ao1di debi lium l'
udores,
acidusque in ore lapor a febribus inflammam ru s
con
rariorent. 1 5
convalel'
centium , qu ibus ad reli inguendam fe
brem largius fuerat exhibitns acidis potus. Sce
pius"
certememini me v inum poma0eum largiter
p0tali'
e brevique urinam ipfiliimum pocus odo …
rem ['
pirantem reddidilie. Curabam nuperrime
mulierem fummo. hemorrhagia‘
, durante di u, cor
reptam , cui inter ca:tera plurimum fuerat exhibitum B lix. V itrlol . Mynficht. celfavit tandem hzemorrhagia, debil is au tem inde reddita mul ier in
cidit in leves fpasmos, artunmque dolores. ven
tris torm ina diarrhce a oomitante, plures ex’
ore‘
v‘
it
alvus dejeòi iones v iridili i mas , li ercoris vacoini
mas, talesquc per»
plures dies , quamquatn
Rhabarbarum fuerat ter exhibitum ad eXpurgan
das acidi particulas, intell inis adhmrentes. Hic
fai acidus fanguìrri imm ilins , poli dies plu res
i terum e
“
l‘
an‘
g1i ine per inteli ina rejo€tus gli , v i
v itae nullo fer'
e modo l‘
ubaéi n3 .
M icrol‘
copio ol im obl'
ervavit LE EVWENHQE «
cxrvs , quod chyl i l'
ales acidi a bile retundan
rnr comminuantur , qoum vero in jocoro l'
ub
l i li at obliruéi a bihs, 1ntegris Viribus val'
a laéi ea
permeat acidum . In xgrom autem noli ro bi lem“
obliruéi am fa ill'
e, patnit inde, quod a lvus fuera t
oom'
preliior, feces ante vomitum medicamen
to commotum reddidit albidas.
Hypotheli s fortali'
e noli ra i lluliretur magis,fiperpendamus, unde oi iatnr virginum xa % exm a
color herbeus ( ut cum PLA VTO loquar ). His
enim fruéi us immaturi , acetum atque id genus
alia , fumme l'
unt onpediae , vitiatis antem con
coéi ionis p rganis, parum immutata fanguini m ifcentur , bilemqne fang11i11em obrunnt acido .
‘
Hino glandulze obli rué‘
tze , hinc facies Ex v iridipal lida, tumor hinc hydropicus ; atque quodnon
levis
16 Dìflàrtatz'
o da vario/ì:
levis eli momenti jeour l'
oirrho l'
um ex chloroli
pra:mortnam m liepe inventum fuit.
v iride., Jam
pauois rollat dicendum, unde‘
Color1 l‘
alive V l 1°idi
fuccelii t color flavus, quod inde faéi um arbitror,
q uia po li acidum|
a l'
angu ine partim ablegatum,
partim a motu l'
angu inis, ob cardiaca exhibita,auéi o d
'
eli ruéinm, l'
uperfuit l'
olum l'
upétflua bilisfangu ine expellenda, quod brevill
‘
ecellit, refe
ratis bilis poris per patu los faliv:e du€tus mirandum in modum excreta.
III.
D I S S E R T'
A TIO B R E V I S
VA R I O L I S E P I D EM I C I SA NO M A LN J
i I 724. z'
m ìpz'
entììu5 €9’
zg/‘
queI 73 continuazztz
'
bun
A uflore eruditi/imoHVXH
Morbi bujos l
'
ymptomata conl'
ueta variolas pra:cedebant ; fed dolores membrorum dorli .
que ingenere conl'
uetis orant l'
everiores. li o quo
que manl'
ea vom i tus. Co licis dolor i bus corri
piebànrur plurim i . qu i bus eruptione vel uno al
terove inje€to olyl'
mate, cui m ite anodynum erat
addiV i-d. Philol
'
ophical Transaéi ions, A 11110 172g N11m .
3 90. p. 3 7 9 .
!) ì/fèrta tio Je vario/ir
fervavi, raro elli oere lfolent, l'
uppuratione mutu…
reféebant ; nequ'
e tam COpiOlie erano ,Quamquam
hoc in genere n1alnm li t fympto111a attanien in
puella l‘
eptem annorum febrim atquedel irium
poli hancertf
1
{ptionem p
‘
rorl'
us cellalle urîniamque
mox l'
ubl‘
edr e , peripexi .
Noùi1ulli purpura*
abundaba11t , petechiae‘
111
interli it1is variolarum in ipla eruptione apparebam. atque pullula rpl
‘
ae luridum o li endebant colorom : in nonnu lhs hand prius l
'
e manifellabàt
purptfra quam tempore maturationis. Caeternm
hominem oblitum h l s macul i s hac confiitutio.
ne durante h ol'
co , q u i m orbum hnno l'
ùgerabat ;'alii
‘
vero qu into a ut‘
l'
exto die mofiebantùr,‘
ali iusque ad decimum aut undecimum languel
'
centea’
per1bant.
Suppuratione durante varioî ar admo dum lub
lidèbant, co l1azrentinxn genus bali ojus iuligniter dilatabatu r ; ita , ut, l i cet l
'
e piUspolt—eruptio
.
nem fans d1fiinéi a: elle v iderentur, nunc inl'
er l‘
e‘
oonlluereut. Smp1us macu la centro*
pùli u la
rum int onl'
peéi nm veniebat purpurea , quà pe…
deidentim di latata fielaat nigrior. 8 10 1i1terligtia‘
quoque interdum pallidum interdnm h vidum ìn
duebaut co lorem . Om inis l'
ymptomata pellim i !?uli uhe macu la i lla; pu rpurea hand inlignirza , nul
la ob iegebam ur incro llati0ne lucca , fedcolor ejuea pparebat lividus, cinereus, &»
gradatimxmntaba
rnr i11. obfcuro nigram —cru l‘
tam .
conl‘ranter
\
"
com itare‘
fg
olet ,vài iolarum111111 maturationem , .
nqpp_ulhs
V i rgo nonam e SPURR ET.
D om ini LANG 'S fi lm s.
Epidem ic} : I'
9”
tmllis adm6dum purea , in—ndnnul lis puntino orari
nu lia, cum fatis parva materia: …inlignite
quantitas injeéi ione gargari l'
matum l'
oluta ,ex.
l‘
orearetur : B inoì hOm1nes‘
adultos‘
& plures‘
in
I'
àntesWar‘ io la1‘ uurgenere cOnlifitîfitium ‘
lab'
òr'
an
res’
cu’
rabam, qu i neq ue falivah1”
€xl'
pher
qué alvinis de;egfi ionibus… nî li ipli'
si ’
lenia
orant tamen
l'
uperabam . I'
d re'
vera ia'
r'
um admOduniîac
‘
current infantos, i li a l'
ali1tà1‘ i àli è lîi i‘d
de qua SYDENHA M I
i llam i lil li vatlonem
frifiplerefiNonnull i junio'
rum . m fant
trari0”
per mo'
rbi decnrl'
um lii livam'
iii li
tebant. In'
duobus a
que, a ltero- l'
eptem‘
annos nato;“
prius ìiùl
poli decimnm te‘
rtium ac'
cedebat diem,
ram pro l‘
ula &itam diu conrinuabar, , u t
cum d; lii oulfate i lla… prunopurgantibùs,cortice peruviano
oòhiberom .,Equide
‘
m 11'
Oru'
nl, juniori
iani gratiarv .
'
exhibueram ; antea'
uero ]a
purgata.
Ubi tumor f;ac iei & colli valde durus,ou .umagna a1
°
ter1a i'
,u1i i caroti
pa rca a'
1i t’
j 1li llà con…héi use rat
1
men fatis lenta
1ndur at:s, gueB r i t umile—î 7
De ,W AÌJLIS pu cru lu s
‘,
ào @Wèrtatìo de"
avaria/is.
tumores quam «poll repetiras purgationes , eaga
que“
cum calomelano , ca tensque.
Procul dubiti hi tumores oriebantur a meterrar
admodum v i l'
cida , has glandu las obli ruens , fa
oiei tumorem ind1i raus, l'
al ivx aliquaratione oiréulatioi1ém per carotides exre1nas im.
pedieùs : quibus ex canfis, cum plus l'
anguinis per
i nternas im pellatur, infiammatio cerebri deli .
qua ex pa{rte exc:1tau potel‘
t; &dwn hocincidit: q uandO l
‘
angu is materia acri ex
re101pta li °atet , delirium tal i in morbi
ulto peric11lo liu.s reddit, quam in ipl'
o apr
ubi i lludrfere confueto incidere l'
oletmo
hac 1e1 11m ratione , languinis em iliio,1tia, ecc0p10tioa diluentia co
PI font 11eceliaria.
jam ian’
a ocoafibne htao mover1 petefi ugel’
f
falivati01ie va ldé vi l'
oide de ciente ,tenl
'
o, quaedam mercuriali'
a
aratum Calo'
mel) cnm‘
U tilitioni s li atu dari pof
( Saepius cinnabarim bono exhiba i
quae ta
idenro
cum“
.onccell‘
u
tam'
certe vil'
oidos tenacesque humoresrefolvit quam hoc , lì cum cOpiofis di luentibusl iquoribus conj ungitnr, nihilque ata illos, UCp6T
oon
o o"i o I
E'
pzdem za r'wzm afw. 21
m nyemencra eliminentut cò llàtor ia , prz para‘
t.
Quod enim ad oxymel l l‘
qu illiticum, mjeé‘
tioues
li miliaque i 11 deficiente fali vatione a ttinet; i lludl'
ane vom itu interdum irr itar—glandulasmembra»
ne Schneideriane , ut fe liberont a contenris; in
jeéi iones tantum‘
duéi um « l'
alivalium detergunt
hOs v ix alidù1'
certum edunt of.
l‘
eéium ;'
liqu idem materia vi l’
oida obli ruehs ini ntima glandularum parte &quoque ipl
'
o”in l
‘
an
guine haeret.M eth0du s haec fpeoiatim ta l i variolarum ge.
nori convenire videtur, qual nunc deforibam,
in quo omnia quam quis mente concipere‘
pa t.e li , valde v i l
'
oidi humorum Rata: '
ocourrebat in…
dioatio. Sanguis e vena em ili'
as l'
emper, &p’
rì Jcipue inmorbi fiato nam maxime erat vil
'
oidùs”
:
Sepins parca vel nulla adera t falivatio : que ’ iu
genere‘ l
'
umme erat glutino l‘
a : it ut, iusmiteriam cum digitis ex egrorerum
‘
ore
opOrteba'
t 1mtrices : line largiflimo pocu ea
fuhito celfabat. Diarrhoea —admoclum raro 111 m
fantibus accedebat. Cito exficcabatnur velìeatoria. Urinam cruentam,
‘
durante hac con'
li itutio,no, emi liani liaili
'
e, percepi a'
nemine. U bi trilie
hoc aooidit l'
ymptoma , l'
anguinia crafis dillolutàvidetur ( ut bene obl
'
ervav it 1 151 1511113)e contrario l
'
anguinem nimis compaéi a vi l'
ca'
fda diatheli relata arguunt l
'
ympcomata.‘
Humorum flatus i lle , durante hac confi itm»
tione aliq ua ex parte ad…m iuimum dependere po.tui: ab .lingula ri tempella
'
tis liccitate venus
continuo fere a feptentrione &‘
oriente .ven1eno‘
tibus , qui . menfibus Odi obris , Novenihris , Fe,:bruarii tandemMartii ap1id nos
'
obl‘
ervabantur,
Januari i a medio usque adAprilia medium fem
pellas eratficcior, quam cognitum erat hac 111 1'
C°
B 3 g1one
Difirtatz'o a’e oa rioli .r
gionenomini ubi profeéizo ingenere pluvia ma«gis continua, quam in plurim isAngliae loc is de .
cidere folet ; li qu idem pluviol’
a
’
tetnpeli ate fatis
famol'
u
'
m eli Plymuthum.
‘
Notatu digna hzec aeree tempeme1 murario
procol dubio lingularem aliquem in co,rpor hu
mano edere debuit eli‘
e6tum ; cum venrus l'
arisfrigidus , ut tenuior . fanguinis pars tantum per
fpitatione abeat, permittat neque in ta li .tempe
.…fiate corpus m u ltos humores diluentes
'
ex’
aere
imbibat ( ut liquo
res diluentes oopiol'
e bibend1 patetneceliitas, q uecura in hoc morbo l
'
emper convenient , ita eo
tali tempellate eveniat; fummo eli;
A tque , methodum .D. ANDR Y’
S ,
qua balnea ox aqua calida laéi e aut laéi e 11111d
ente ernptionem infiitu it , variis ex rationibus intal i a
‘
é ris oonli itu tioneconvenire, exill imo. Nulla, praeter eam, non ul
'
ui\elfe, contra i liam mo
vefi poterit objeéim .
Subfolano per feptem vel odio dies menfihusOéi 0bris Novembris ,
fummo cum immtu liante mox poli i l lum, egrotos fere omnes, quostune variolis laborantes Vidi, v ix faliva: fluxum
perl'
enli li'
e, l'
péoiatim obl'
ervabam. In primis vero homo adultos,
'
C‘
) variolis°
coufluentibus l‘
eve
1‘
e admo_dum afl
‘
eéi us, per tonus marbi ,deourlhmueguttulam qu idem exl
'
puehrir; —,Die 18 1violeuta :
corripiebaturpleuritide, ledî l'
anguinis levabat11r,
m i li i one. Sauguis adeo'
eratv i l'
oidns; ut vix u_u
guamfviderim . Notatum fuit,a LANCI S I O ,
.ho .
m i nes morbia pe&oris all‘
edi omparum X
BE_TTY BUDDY .
Épìaé:grìtìr m ama/Zr.
l‘
puete, li cei venti ab'
oriente velninut ; d Obfervavi
‘
freq u"
entins
atque hac ex ratione apparero v idetur , cur ta li
tempellate quidam alihni atici ingenere paroxylmo .liut .obnoxii.
Mannum tumor nontam oonl'
uota ratione Faoiei detumel
'
oentiam durante hac confiitutione,exoip1ebat,
‘
quam in ali is variol is Ob l‘
ervari ep1demicis . Qu idam admodum parve vel poti us
nullo prorl'
us aliioiebantur tumore. Crurum -
pel
dumque tumor prius aooedebat rari li ime , quamdonec egrotus.e reéi us l
'
ederet , tune quoque
dolo'
re alficiebantur ili a: partes n1ajore.
Sepins hano rem animo perpendi, utrum q
i lle
mannum tumor,”
q u i ili am faciei l‘
ubl‘
equ itur,» ali
q u a exparte ab u ltima infiammatione l‘
uppur
rione puli ularum his in partibus dependeat : cum .
dolor inflammatio li imnlnm humores ad par.
tem dolentem allioientem efliciant. A c l'
peci
tim obl'
ervari potefi, doloremmannum brachio .
rumque plerumque illo tempore evenire quando
l'
alivatio oefl‘
are incipit : ita ut mannum tumor,
aliqua ratione fucceìianeum qu idl'
alivationis eli'
e,
probet.
Ubivia obvideli obl'
érvatio, brachiorum ma.
nuumque pullulas uno - vel al tero die tardios,
quam 1li as faciei , illas femorum pedumque tar.
dillime infiammati maturarique, quae quoque cru «
rum tumorem ilium manuum"
excipere, elle pot
elt ratio. Eo magis hu ic Opinioni l'
ubl'
cripli ;
quo l‘
aei1ius inlignem mannum r tumorem , ( eum
pullula valde doleront infiammata: client)i lhunque in diferetarum genere , ubi parere vel
nulle infaciei aderanc, Obl‘
ervavi . Ingenere,.quo
B 4. mag1s
.Qz’firtatz
‘
o ile va'
rz'
olis
magis tumor dolet , eo mag1s egus intumel’
oit
margo indeque l'
equi1ur, ut tumor partis inconiparatione a dolore pulh darum earumque numero
dependent.
His ex caulis, ego u fum epil'
pali icorum Ci rca
carpuh1 applicatorum paulo ante , quam tempus,
quo tumorem mannum accedere debere eXpe€ta
mus , ( in primis li l‘
ymptomata .adlint urgentia )u rgerem , cum illa, lint li imuli, a quibus nOnhu
morum l'
olum attenuati o ad °
partesw derivatio
dependeat , fed quoq ue illos evacuet°& ita con»
veniens materie morbofae aurea ape l‘
alivationis .
(nunc alique exparte fuppreflie) ejeéi e , .praebeat
colatorium.
Nuchee applicata veli catoria liepins fummascolli dolores deglutiendi leniunt diliicu ltatem,
q uae interdum a grotum tertio …variolarùm,li adio
a liioiuut gravi liime, cum per alias. vias derivenrhumores. Quid? quod, nonnu l li , qu ibus ciciusapplicata [unt veli catoria, &
'
u t inligniterfi1ppmtarent, oontinuabamur, m inore tumore m inoreq ue ali
'
eéi i fuerant lal ivatione, quam in com paratione cum morbi
'
veire1nenria convenire Videre.
tur line ullo tamen a>, u ti darflno cum vefioatori i
'
elilnxus l'
alivatiom s defe€tum l'
up Ieret. Igi
tur ratione q q uo confentaneum eq
e videtur,quando humoris noxii translationem ad ma .
nus expeéi amus, id, quod natura ipl'
a mo
eius liuxu ib idem'
promovendo& eximmdo operam ponamn3 .
Quam utiles.hujus indolis lint evacuationea,
ante al iquot annos in calo l'
einine oujusda‘
m, ou .
jus curam limul cum digna , eruditoque hùjùac.v itatis medico .D. sermone habebam , cogno .
[cendi
26 s flìrtatìò Je wrz'
òlìr
Hoc rel'
pefi u procul dubio B A G LWI V S j llb€t,
ut l'
p6ngie decoéi o ca lido emollienti imbutae m a
nibus pedibu 3 que in vàriolis applicentur ; atque
hoc, a1t. magno focilie cum fuccedtl .'
E go vero
nonminorem perfpexi a velicato ri is brachi is crumbusqùe applicatis ; .
ali\
tunc q uoque aegrotis im
perabam , u'
t copio l'
e tenue laéi is l'
erum aut limile
biberent , quod ma'
xima ex parte cantharidum.
crimoniam tollebat.
Antea vero , q uam hu ic paragraphofinem im.
pouo, delirium variolarum eruptionem comitan5eataplafmatum emollientium applicatione ad pe.
des , in primis in i11l'
antgibus inligniter levari ,q u in referam , facere non po lium . Hoc pro
feéi o eli , quodplerumque cou l'
ueta ratione applicare l
'
oleo, quando in morb i principio oonli lium
a me peti tur, atque illud variis in… cali bus m ate
am variolol'
am ad hanc v iam derivandi fu i li‘
e re
.nedium , me credendi rationem habuill'
e exi li imo ;cum eruptionem in inferioribus parti bus mu l
to eliioeret,oopioliorem , inde facies pe&n3
experiebantur m inorem , q uam alias contingere
potu i li'
e , m ihi metuendi l'
uppeaerat ratio.
dum teneritas , qua: poli ili orumap accidere l
'
olet, nu ll ius momenti eli:incommodum, in comparatione uti litatis ex illiseXpeci ande ita quoque l
'
untdolores lancinan
tes l'
aepius poll u l‘
um oataplal‘
matum femora’
alii
cientos : non .dicam , illos potiuè utilitatis ab é eorum
p
u l'
u exortaa elle argumentum.
In conflue‘
ntium genere ciréa d110dècimumaut deoimum tertium diem eneratim accedebal:
m i€turirio dyl'
nria tune qu idem q uando,nulla appl icata erantvelioam
‘
ria. Si quando lar.
ga
Epidem z
'
rz'
r a zzoma lz'
r. 27
ga torbide urine » i llanv'cito
excipiebat u rina ,. in q ua multum l
'
ublidehat : fli
quando autem i lla tennis & limpida erat, parvaq ue i ii quantitate emittebatur delirium. per…tendinum l
'
ubl'
ultus al iaque c0uvulli va l'
ymptpmata cito li1bl
'
eq uebantur.
Nullum l'
ymptoma in harum varrola rum mu «
ratione tam certo er'
ar mortiferum , quam deli ;riunì, (quod ego. :fémper mali em i
—nia infiatoomnis generis febriu
'
m exau'
themati carum elifel'
ymptoma .exili imo) dyl
‘
pnrea vel anhelol‘
a fel'
piratio : quod fi l
'
anguiuem ,
‘
q uam primum i lla ap.
parebant, emitteb .noli rnm: l'
erva
hamus quo autem auci s boris da
muam accedebat ir
Hominibus hi s varq
iolis,
alilcommune , ut oci o Vel decem
confinerent‘
, &ma'
gnam veficam materna limpida,cruda repletam eliicerent, qua: per a liquot diespoli incruliationem i ta remahebat. In puella.
quadam, moriebatur, l'
ub i li is v elicis’
Oh
fervabam deli ruéi ionemz(m ortilications) . Necof
fe eli'
e utabam , nt'
materià i lia , quam primumfieri po 1t, Ope lanceolze vel acus emittatnr, ne
exulceratio (utfieri l'
olobat, li libi rel inquehantur)exch aretur atque non. poli
‘
um, quia hoc con
venire, exili imem , idque eo magis, cum materietenui tas fawle efficiat, …ut inmali
'
am l'
angu inis ab
l'
orbeatnr; quo diutius relinq uatu1‘
.veo .redda
turacrior, fiquidem i lla nullam perm it'
tat conco
&ionem.
In duobns egr0tis, varias pull ulas l'
anie crh.onta repletas obl
'
er'
1mham : quorum alte1°ugl (u
)mcr.
aoose. D . BASS’
S int… …
J
4 8 Défirtatz'
o de mar iah'
!
morbum tam facile fnperare, $martime mirabar; licet quoqueg enere laboraha t confluennum .
Défqunmatio admodum erat lenta , ,cum cru
fiae nigra: per varios dies ;‘
qu id quodlieb'
doma
poli earum mutationem adbacreronr , dum
magna purulenta: materie copia l'
ub i ll is be rensemanaha t. Que admodum freda
,s Iehnrinebant
cicatrices. Quo inoal‘
u nullius‘
rei appl icatio effeéi umm ihi v idetur edidide‘melioreuu xquam cre
b i iorao ex laéi e cal ido, vel aqua laéi e p artibus
applieara fomonta ;wq uae fa lia aeria diluunt , i llaabluuutf, u& . cntim leniunt: O leofa linimenta po
ros obllzruendo, l'
aepius nocent.
Inuno allérove ca l'
u [ub faciei manuumqueeru l
’
tis l'
eeedenti bus pull ulas repullula l'
oentes ob
fc1‘ vavi . Quod ‘f eciatini in puero l'
a’
écidit , qu i
macul iskpurpureis Iterum obtegehatu
’
t.’
Hai eraur
di li inlîim, l i cet i lle fummo in gradu èll‘
ent con
fluentes.
“
Nihi l tam certo poli l’
augu inis em1lli onem (liindicabatur) m itigabat& tollebat febrim feconda
r iam, quam m itiora cathartica ; qualia‘ l'
unt rha
barbarum, fennae li mi .
liaque. Calida l'
oammmriara, aloècica purgantia
non adeo oonvenire’
v identur , ad m inimum li
initium ab‘illis ducere velis. Haec decimo, nu
decimo, duodecimo vel decimo tertio die exhi
bebam , quando pullum sagrati celerem, oalorem
febrilem , l ingnam fiocam , capitis dolorem, irreo
qu iom , anxietatem , alia febri‘
s putrida:ptoma . deprehendebam . Quorum uno vel a l.
tero‘
l'
emel vel bis reperito, cgdomelanum exhibui&pol
’
tiliudpurgavi . Haec nolirz erat methodug
generalis i liaque utilillima.
EpiJe mìrìr auam afisf‘
Non pofl'
um , quin exili imem fl mundum\
dm
€i iliimo D. FER IND I’
O reliquisque7viris quì
noli re . lî acnltatis l'
unc ornamento gratias debeie maximus , quod hanc methodtim introduxerint jn ,
ejusque favolem l'
eripl'
erint. In pra.
xeos meas . prin'
eipiiî ego HORTON ] an&oritatet'
rotus'
, oOr.tieem exhil1ui peruv ianum , ut febrimedhiber
'
eni fecundariam inprim is quando illam
(ut l‘
e pi llimefieri fo let) etridenter intermittenteminvenwbam ; a li , il lum mem expedi ationi ullomodo eum vix dicere pof
l'
um; Non , qu in poli ,pr0prias purgatwnes, eor
tex'
admodum epnveuiat i11 extinguenda ad he&icam l
'
angùinis procliv itate, que l’
:epius variolas.confequitur, cui , li l
'
rigidum regimen lao ali
ninum (nili i llud idiol’
yncrali a vetat) conjungantur, no
‘
s fortali'
e tantum quantum in Viribus eltmedicine pre li itimus.
Methodo hac tempeli ivo purgandi in coherentibus confinenribus variol is , non
’
nullos ab
maxihiè'
imm inente periculo l'
ervatos perl'
pexi ,
q uorum'i'eli itutio pocius
’
rel'
urrééi ioni lim ilis ellev idebaturr
Que profeéi o unica primas Vias pu rifieandiell ratio , qu ippe qua: ii e ridatum acr1umque im
puritatùu‘
1‘
a glandulis incefiinorum fedretarmù
pendere replenwr, de qu ibus, durante morbi hujus deeurlfu ab eorum olii cio recedere , judicarinequ it idque eo magis, cum cutis pori
‘
eo tem
pere perìpnliularum incrufiationem
,admodum
obli ipentur ; inde inteli 1norurh glandulas pociusplus; quam coxi l
'
ueto modo fecernere , u t credaruns; rationi conli:ntaneum eli ; li quidmn in me
‘
dicrna l'
om eutia eli a lliunta , ut a lterius evacuauionis :mmm utio alterna: lit augmentum : i l) pi i
una
3 0 da vario,/ir
_culiar—is, quali;, cutim inter inunconfe1uus.
aut d1u t
i ta I llo
-
recre
r101h1u111 ruter
nm um pnt quam pa rtem morbol'
ae'
materie
er faucium‘
glandulas leorejtae& per oecalio'
nenr
deglutite,
’
additam gerencia nonmagnopere ndee
i e ticbere‘
, quando 111 i1lteli irris relinqtrunt111? ubi
ruagrs n‘
1agisque reddita aeri a ,’
(prou t1q uoqne lh c.
eorum noli 1m um m axime b‘
allamicorum fiele manifeli atnatura , li i lli extra c11culat101113 a ream hrerentes perpetuo cm por1s calore exponuntur)ehy.
lum aut l iqum es haulios eontau nna11t , If€lOt it
ad langu inis um il'
um deferunru r 1ta elfibulum ipnus 1eb1'13 , quam na tura
v iam , aliquaadm inimum ex parte
tabat. ,
A e re ver
0 poli clyliua.
rum i s poli pm gat10nes Oh
l'
erv puta au;1 declinanòne : Ita utha c mare1ia diuita m agi s 111agisque increh
:
e
ut i l la cori oda t&aut dylenterraniexeità1etu r le
i pote1 it ,«ut (li
leni opiate ce teri sque.,
menta per hobdondereque [110 ma .
fanguinis‘
tum impe'
dìunt,Hino ifi
'
a dehrm.
quen(e1° ho
'
c 11101 [11
Epidemici: (171071117515 gx,
Queries non dep1ehenci imus; heé‘
tiéun’
13bàlo
rem primarum v iarum‘
in-“
primisin infzgntibus ori1
°i ? parvaéthabarbana
ri dotis aut parvum itomachum leniter'
purgans
pins eflicere potefi; ut infebrim =remoVèàm upqo
clivitas, q uam tota cortici3 l ibra, Illudfane fati&crebrofieri folet, utcognofcamus cortic
‘
èrfi'
ipfù1ixinejusî 1fus principio leniter purgare atque,
“qu i
busdain in cali bus meliorem ita edere efi'
eéiu1y,
pro ce rto bebeo . Nonne , quasdam febresaiuterà
mittentes“
unico jufio tempore exhibitofl 310111110
rio èu i gtas fu i [i‘
e, v idimus ? A tque hoc’
èffefii ume li
'
e”
nonper"
ineram al iquam conm fli ouem&;igi :
tationeìn vafofum l'
anguiferorum, generis nervofi c:etror…nque , neque ita 111 attenuantid
'
agen
do, fed per fabuttse febriles paroxyl'
mos alèuti&
ex 1'
1entriculo a pu lfionem ; ac hoc peculiàri‘
ma
n m uone nianifefium efi,in febrib11s repletioni
v ent“riculi Hanc} raro
‘
[11pervenienqibum h i de,
parvum intercimn co1°
tìcis qua111i tatem pofi‘
vomr
( o pium , pl i m valere , …q ua1p multo m ajorem jante
i lludex‘
hibî ta'
m, appare; Itaque fi i nprim is vi is
p'
utri1ig lgae1'
°
eî m age1;ia q,uge aliqua adminimumex parte febr1m 8 111 fecundariam, cur non aliqualen1 vomim rio vel
’
purgante , pronti precipueconvenire :judicatur in ea
'
rem ovenda°
operataponamus
Cui'
meciendì methmiò objeceruntr
&woìbjìci
potefi, ,
ea1np
a peripl;eria u centrum ali ieei°e no .
x i os humores afi1°e1°
p011l'
u1n redditum fuit, .
gacioues p'
o îiu‘
s pecuh q ri modfo defende ndascum incruftacio
'
1
'
11cho'
atà materia. ni1nig li ; ,
fa’
, q uin gbforberi pofli tv v
Quod Ii neque propr1e V 1, neque am g aumho
vuledc 1121111111 , ut 111111e1i a 111 caèrceat morbofam,
3 2 Difirtatz'
o,a’e varioli£
neadparte; feratur zv‘
icale3 , fedper ejusn1felinemxfansletionem hujugzponderi . fuecumbere videtur,mi po
’
ft—fuhitanéeùm , tumori ; faciei manuurn te.
remam ram fali vxfiu1ìus autfinzii is,1ei fuppxe 1011em:fieri ufolet np nne 111ecefl
'
e
eiì°
eìu iàetumì111marerìam infenfam per aliudquodj am em
°
,agium eliminandi operam adhilîeamus ?
ut in‘ prgel
'
enti ca ['
u pel° im efiina, qux 1mflto faci
l iu,s,
»
q uam cutis pori, vice uriniferx, v el duéi us
falivales ad evacuadmaewfiimulancur. ‘ 1 1
l'
al ivae Huxus pàturalitef}èeopinione)profeéigo neceli
'
apii1mall ià
. quxdam {
kwo’
hujus p1°
omoveguu i°
eva
no tempore cardiaca vel. a leuiphar
maca1medicamenta nullo modo hu ie‘
(Ii ine
,ceii°
e efi ) funt contrada. Hanc Vi a1n in 111
fanti,bu,s'
e1ig} it \naguru qu ibus plexuuxquq .n1p
ratàdiarrhcea maxime efi; util is, cum eam.fali
tiqu i adùléorum ho'
m in’
iim felioiter fubfl i1ua1.
necelTariurgi°
interdum fit mate1zianz
aureiii°in i 11
'
teftinis‘
ha;re111em q‘
u id 1’
me
di o'
if1fih‘
s fùppu'
1‘atxiin
‘
ie evacuare evi n
cet
uA u1te. tres cim iter u1enl'
es hom inem :t1igin.
ta circ‘
iter anuorum va1°ioi is laborantem curati—am .
lncidit, ,utquarto ab eruptione die colimyiolent'
a
'
bii iofa, cu i a11tea fii e1°atoblioxiLls, afii igere'
tu r ;
mu'
1n vitx‘
p‘
eriq di‘
gehatur.'
collabafcebanc non 1fii1113'
5'
p3 11e
111"ùam maxime'
Vl
i lcjdo'mi… fueb
’
et xg10tum . U t ipi ioi)ina
9 4 Dìflèrtatz'
o,“devariob
'
1Epidem icz'
rM ama/i: ;
efifmm ina , quae plus, :quam quadfaginta iu'
a lfero facie i ,peéto ris latere: gerebat,’
cum i n
fantem, cui auxi lio°
erat, fiepius hujus lateris partibus in
'
cumberet. Illas,‘
qm bus cucis‘
erat ten'
e
fio r, q u1e mal ignarum uanolarum
tis'
'
adfiabant, eruptionibus hi s'
praè reliqm
a fi l1éi as , ob l‘
eryaivi . Cuius indolis'
plura occur
rehaut exempla.
In hujus confiitm ionisprincipiis variolac°
nnilto eran: maligniores , quam hoc v
'
el binis pro
m mae pract€rlapfis menfibus. Liceu vero ifia:Crudel ifi ime fsevirent qu idam tamen valde bei
ni‘
gnis laborabant infantes , neque ullo quam‘
convenience purgante poft illas indigebanc
D…… H ICK’
S nnn ìzu
IV. DIS
wie A m ioì‘
fa bérea/i .
die 8 06 03 05141“1756, n]>parente,
péilq/opéz'
m rum R . S. A .
Qua11quam
‘
phenomenon numm . &qreah'
: di…
_1‘ìum, haud raro in ipfa hac, mundi parte.
annis proxi ine praeterlapfis v i l‘
um efi, nos tamenhaéizenus ad1n
'
odum imperfeél as de caufis ejus exortus fecifl
'
e conjeéìuras, exifl imo. Itaque cum
ego credam , fore u t fidelis hujus ha:nomenì
hifioria m u lto plura advarias eius can asdaregen
das conducat, ut vobis fe uentem dilfertationem
de i llo , quod die 8 . 0610 ris appàruit& pronti
apud nos Plymuthi obfe'
rvacum fuit , . ob ocu los
ponam , m ihi lpii eru: hon0n . Hora —l'
exm di .
m idia Jovem Jam fplendentem pereipiens, Tele.
Ccopium meum ad iflum obfervandum applicabam , cum fuhito fl rize quxdam lucida: decem cir«
citergradus fupra horiz ontem inN.E. apparerent,hemil
'
phaerium multo clarins illufiratum videretnr . Luminis borealis hoc efl
‘
e initium exiftim ans , oculos mea s ad horiz ontis louèitudiuema W . ad E . ab exortu adocca l
‘
um follicite dirigeba
'
m , p10piusque verl'
us W . apicemperfpiciebam,
qui q uali ingentem rubicundo igneum repr:efem
C 2 tabat
V id. Philof'
ophical Trani:—Mons , Anno 1726. Num.
3 9 50 P. 1 3 20
«3 6 1)1jj1ìfrtatio,
’
t…abatî obelil
‘
cum, ad altitudinem triginta vel qu a…
draginta gràduum’ fel
'
e extol lentèm , qui horiz onti
‘
ad per endicu lum qu idem cum ejus bali infidere v i ebatur. Ejus
‘
apex fere fiellam corona:
feptm1‘
trional is fplendentem attingehat : cui co
lumua quaedam angull ior vel due ejusdem colo
ris forms: propius adllabant. Interim verlus
exort inligniter‘
increl'
cebant lumen, multo
fiebat v ividins, pronti luna, li a nube corufca111eobtegitur. Sic l
'
e
'
in columnas difiribuebat, quav i1
‘
t ad magnum exten'
debantnr longitudinem , fu .
b itoqùe evanefcentes tuncque l'
ubito rever1entes
non inN. E . l'
olum, fed quoque magis verl'
us Se
ptentrionem apparebant.
Home quarta circiter parte ab obl'
ervationi 3
mea inicio praeterlapl'
a, ab arcu q uali vel bali u i
gra qua ratione_melius hoc exprimam , nefcio
extenl'
a per rotam‘ feptentrionis horiz ontem , qu i
i llam propius inapicibus W . E .N. interfecare
v ideretur, plurime pyram idaltes luminis columnauocunque ex loco oriebantur ; mox hic , mmc
illic inaeqnal is crallitiei, altitudinis fplendoris ;nunc —fuhito emicantes , nunc non m inus l
'
ubito
evanel'
centes, columns: vero illa: l'
eptentrione
exortum verl'
us p olitae magis fplendentes m icabant lucida: eraur, i llis occa l
’
um verl°
us, qu ibusigneus m agis ruti lans erat color. M agma in
occal'
u columna:*l'
emper eadem remanebat poli
tio , altitude forma , pronti obfervaham , dum
oculum 1neum verfus murnm E . W . propiorem
dirigerem .
Inter arcum horiz ontem nebula quali ni.
gra, obfcura apparebat, ex qua undique lucis ra.
di i em itti Videbant11r : quam nigra vero*illa ap
parchat, Rella: tamenfatis clare per i llam di lcernipoc.
de fibre.zli . 3 7
1
potèra1ìt‘
. Qui°
arcus dum'
primum appareret, .v ix
‘
altiu'
s q uam‘
fl il ihdecim autv igìnti gradus in ejus
parte alti llima ) l'
uper horiz ontein ex‘
tolli videbàrnr
"
, at ejus altitudo—continub incrèl
‘
cehat, ex
omnibus ejus partibus quolibet temporis momento em ittebantur lum inis coni , qui omnes adunum
Z énith‘
propioi°
em vergere videbant:u i°'
punéi um,
u t circul i aut a‘
1‘
cus‘
verticales globiVerl'
us polos
u ergunr, l ic'
et'
illum nondum per varios gradus at.°
t1ng'
erentl
Hora l'
eptima’
audita columnmoccal'
uni verl'
us
tam fplenden‘
te s v ivide apparebant, u t ille i'
n
E . exceptis illis W . pr0pioribus. Erli arcus eru.
ra interdum admodum ordinata beneque definitav idefentur ; interdum tamen, mox in media, mox
'
i n alia , mox iterum in a lia parte dep‘
rim i v idebantur ac noununquam i li a cum pari anomal ia.excendebantur ; i llud vero certum erat nullum
lumen ant lum inis fulgur durante toto hujus phaeriofneni tem ore apparuili
'
e in area nigra arcuminter hor1z ontem inclul
'
a ; tune quoque , cum
fummum ejus culmen attigilTet, quodcontingitdecem circiter a
’
ut duodecim m inutà'
auce bo'
rani’
Ofl avam ; quo tempore quadragìnt'
a circitergràdus—fupra
<horiz ontem ell'
e judicabam . Tùnc‘
éx
omni arcus p arte, inprimis vero ex l'
eptentrionalh"rel parte ejus?fumma radi i emanabant, ant lucinda: columnaa m ii°
'
u11i in modum fplenderi"rul
‘
cantes proj i6ieba11tur incredibili'
cum veloci»tate verl
'
us Verri celli ubi dòuv61°gè1itiu‘
1n‘cò] 1i
mnarum cufpides propius a“cènt
‘
ro'
abeli'
e
’
v idee
bantur : l'
ubito ab omni'
caali'
piaga, c‘
oru l'
can
tes, m icanres luminis radi i Z è'
nith'
Ùerl‘
us em itte
bantur ; qui circa l'
excnm aut'
o&avum gradumverl
'
us meridiem colleéi i;par1ìiim circulum duo?
C 3rum
1 3 8 Déj èrtatìo,
rum aut trium graduum 111diametro formabanl ,cuj us lim ites multo eram lucid1oregtrum i candam inter Lac
'
ert
ina; us
diano.
Pulchrum . hoc fpe&aculum cum il ella , quamnobililliniùs 9 rdo perifcelitis,gerit,compara1i pot;ell , radi i vero pyramidales. erano in
‘
verli ;radi i aut: liriae partis meridional ismultum ab illis ex N. diÈereba11d1reéìe ex S . provenientes vixdemm um
'
qun1tunr
a ,centro aut crrcu lp attingebanp.gradum… cum
ontrario illi ex,occa l
‘
us &.eaortupplug…ìs prove,nientes admodum e
‘.i'
enr lungi fere . iplfum ho.
f i z o li tem attrugerént ; inprimis, in “ap1ci btus . E…&
W . radii i pli continuo celerrimo tremore ag;tat1 varios valde lplendentes per1 varias.
horat {q\
cuì1das monllraba r1t co lores. qua lis erat albus, 1°
11
ber , viridis , lutea s : fed maxime ,germanegsfl &predominans, color e rat ,
igneus ,r"
u
moli ni"fpiendentis'
.Radii rubri plerumqque color rinuabag u lîque ad-pleualziani
hujus radiati reliqp°
r
f…. 1ntes fumo quali tenuifimi les îdi l'
parebadiamrum harum
1èiebantur.
ex terra. ,a es. tremg\ 1 l :
toga hem rior pars convua
’ leél a e
d'a A urora florea li . 13 9
Brevi temporis fpatio ammna hzec evanel'
ce
bat'
fce11a , in par‘
vas di lpe1l as fplendexmeenubes di
j
l1°umpebatur, quze femper motum tremp
ex i llis mox‘
hic moa i‘
l li0
eri’
împebant“
‘
còrùlb arî oues . tem.
pore varia llell i,s limilia meteora—cadere ohl
'
er.
nabam,
fipronti faepius l
'
erena fplend,ente obfer
,v,a.
no e.
. Licet nollra copula coni'l'
cans pancia ,;minu.
… tis poll horan'
1 o€ravam auditam evanel'
ceret ; a
cm li tamen…regioneN. E . N. W . lucidze cont—i.
nuo .emittebangu°
r coru l'
cationes, q uae-
: pm pe Z e
nith inter“l'e congredientes in iplfarum congreil'
u
momentaneosfcircul i arcus iu ipfo fere loco ejus.demque diametri , cujus l
‘
upra .menrio'
nem injeci .mus,
'
efli ciebant. Nihil nunc proveniebat me
ridie raro admodum ex ipl'
a l'
eptentrione. A-b
occafu ;'
exortze ,corufcationes l
'
emper magis ru .
?oicundae & . ignee eranr quamìi llae‘
exortus, q ua;l‘
emper magis lucida: fplendentes apparebanr.
tot‘
1heramus in contemplarione, in.
% deque'
arcus alicìu31is lucidi per totumfeptentr ioe1s
yh oriz
'
o'
gte exrenli haud obler”
vabàmfisfèlfi»&loùem, quae"
. mi lls'
arcn‘Iridis l 1icîdi, fplènderi .
ÉìS. lutei c'olorlis‘
v idebatur h l'
ub q uihus omnibusQuali a
'
dniodum obl'
cura eratnu'
bes ; l icet nos ve.l°
,o,haec Telefcopiò di ll inguere pot.
eramusHellasmlnutillimas‘
ìî itèa'
ur, obl'
curi tas tan.
tum la magnitudine luminis inoxfuper illa depende
'
ret'
. A b'
hoc , ab illo , ad…modum lucide , fplendentes omni b1îs ejus ex parti bus oriebantur… column …
Nulla:
49 D zfièrtatz'
a,
N11112 l'
ub i llis apparebantcorufcatiònes. ,A i .
ti tudo earum maxima elle poterat vigihti aut tri
giura gradus. Columnarum nonnu lla”
quoque
hujus arcus uf,qne adZ enith r'
adiaré videhai1éùr.’
Circ’
a horam,nomam lucidus hic l
'
enlim l'
e li°fimque evanelbebat arous , cum plurimis radi islncidis vel columnis ; valde fplendens vero crè
pul'
culu”
m quali l'
emper per totam- fepte11trio11is
h oriz ontem rema'nebat, atque quaedam admodum
fplende11te3 exl ereno caelo e’
mitti v idebantur'
co
rufcationes ; Hoc fpeciatim magisobfervabacur in'N. E . Circa horam undecimam quasdam cornl ea
tiones perpetuo erumpentes atque fparlim colu
mnas lucidas oblervabam ; quaedam parve‘
nubes
difperl'
ee hinc illincque perhemi l'
phazriam dillribu
tac v idebantur, qua l'
emper ejusmotum erumpen
tem &tremulum retinebant. Septentrionis crepa.> l
'
culum tam l'
plendidum, quam umquam remanebat,ita ad ufque horam fecundam mane auditafi1
continuabar.
. Pauca: vero . iltaeque parve per omne huj us'
phmnomeni, tempus obl'
ervabantprfnùbes , atque“
aer erat l‘
erenus 1111 circa Incidas inter ‘
cò lùmna;s, u0tiescunque
‘
aut q'
uocnnque in loco‘
i ll1e
appare ant, ae‘
r adfnodum
erat , l icet mox his m10ant1buS° ‘
fiammis evaxléfce11tibus
'
cmlum‘
in eodem Loco adr‘
nb'
dùm elaru in
ferenum appareret. Qu id? quod per ipliis
quasda1n veras columnas ote1zamus‘
perl'
eéi e difcernere
’
llellas. Cygni elles l'
plendentes percotonam ipl
‘
am l'
e Videre, nonml lli viri exill imahancnobiles,
Quod ad tempeli atem pliaìnomènon antecedentem l
'
ubl‘
equentem pertmet, utde ea fpec1au m
42 Duo ojaq rar i/[finì.
C :A SV S
I O'
A N
‘
N I S H V X H A M
dd G ‘ V LO R ‘ V T T Y M o D . R .
fere quam i1i'
Éelvi renal i ux:map gwefiéàl,ètìlòs iuv.eu ige ,
frequeuciìi5 A t.gu js
‘
uuqli'
am‘
ifiipfa uretî i ì°à’
c‘
al'
cfl um'
pouderls uueiarum quinque cum fem ifl
‘
e invenit Eii ideo"
càfum
nd.
um o
abhiuc
"u
t
llum
m eXinde ue
ni l‘
u reddidir ; breviq ue inter mìngeudum crucia
tus m agnus accelîìt ; pau loque pofiin media , at
fuprema, parte feroci tumor parvus, fenfim tamen
auéìus in magnum demum excrevit molem , lze
vum ad inguem quali vergens. Hiuc urinam ejacu laudi impotens prorl
'
usv
'
fu6tus fii llicidio ejuscontinuo laboravit. Sed neque hac v ia, urechraa
fcilìc‘
et, omnem emulxit; enatis enim tribus -
qua
tuorve in fcrq to fifiulis, pars forte max ima loti iex
,hifce defluxit , pure fubinde comicante. A t
ne fic qu idem tumor , jam durus « admodu'
m vel
m inime decrel'
cebat, quiuimo decrevic u l‘
gu
Dim
Vid. Pl1îfophi; al Txansa&ions Anno 1 7 3 0, Num.
2 1 7 .
\
D ua ,
\cafw 43
Di mhc inp
tegtp r‘
mengg, cum perpiures jamannos m i î
'
er hic , negleé‘î us omnino , m i [errimah
pertraxifl‘
et .v itamì, :gd nofl rum no l'
ocom ium tan
dem delatus fuit. Ibi menfe Ju lio elapl'
o , quum
fufu»xiîo rfii >tu u rinam qtiodfdixit …atdenti0
tem corpusn ineurvand'
ò m aximenontend
‘
emet ; ingens .hic pro lapfus eficaleu1us,
q àem rjam rtibi m i ii : qui - recens excretus°
u ucia&
q u inq ue eum fem iflè ponderis A voird"
pepen‘
dit.
Eum ' m i hi n
ptopete , quaî ì monfl rum‘
quoddam,
.m itti.curabant nofocom ii red ores.
'
.Remncerte,
q uod deb iti , .plane mitzi ba t,hominemque inv i l‘
ebam
continuo lacerum inveni f cm tumyj am m inimetumidum m anum puerilem faci le
‘
adn’
i ittens ,eaglu‘
rethrg.calculunl S lapzlîumfuiife gieptell-enni .
m .
g re .
ante palduli.e>gtji;etitentia,
‘
cbmmode .ja
C&1CÉÎÈ} ÎHImfp r,ethraenucum autumn,
'
àtìî jììidèrhv
locifex
arenol‘
a materia concretum maxime; lCtiìnenimnali hujù
‘
s'
è nb tm is,ureth
’
tanî« fere? oc
9lufam.' iu—canel icp lei fub
fiit'
ìlîet,» £abulo perpetim.appellente.auéìuìsfiu im.
,menfamJ hanc . moLegp . .tandem . Plymu
Z \ n
eAs°
vs
44 Duo c‘
q7'
uf rafi/Iìm i .
’
Qè SÎV‘
S A LT E R P E R GLV AM H'
ARVS,
e x ea dem epifl o la .
Peperit nUperrime domina . needam puellqfl am
rite eleganter fatis con ormatam, ni quod
m regione lumborum infima .eminueritctumor,rlìve fac£culus, magnitudinis quafipugni puerilis
us injuper puedes ad nates ufque retraéìi pofi.turam farteris incoxantis exhibuerunt ; nec
'eos
.m overe u llo modo aut extendere, potuit.‘
M irum
hoc trifie parentibus v ifum efi, m iram &‘
oh<fietrici matronisddifautibus meum ideo pro
.t inus confilium .petunt…
Tùmoreni hunc pe'
rlùfifaud'
o enni ejusdemelTe generis cum i llis, yquos r vr p rvs Cap. xxrx.
xxx . Lib . I I I . Obferì àt.dd èripfit, l
'
ufci'
càbar :‘
ifium ideo fomenta aròmàtico'
&àdfiriàî ènte‘fo
“
Veri jufli : Intra tridu'
um autém fere fummeu
aiìeh
o
difteutus evafit, ut jai1i extim'
a tuinoris,membra
ta fùifl’
et efl‘
et, ne ru‘
pÉo Gon°
fefhm tumore, fèru iii [E fùèl'&fimul dum
‘
ipFa v ita efii aeret. Pui1€tiunéùìali1“ergopha fenfim emitterem r , ,
edito,nihilo
_mi11us, pro .
gnofiico ; fiv‘
è ap'
eriretùr tififiùi‘ eum*fore lethalem.
'1 u‘
01î'.
I li falis—i ri terea m Ians garumd)ormivit,
“
ad. puiticulam
Quarto‘
àdeo die tum0rem aperuit_èhi rurgijs,‘
faé‘
t'
ò 1eitgiò fe“palululumwquà
'
rn confuliiifl'
em;eri .b m nis intrà hdfàs
'
humor… Hino langm r’
«fixmrfiììè freìwens ‘de
l iqu ium ad biduum faltem : at nutrice fama jul apio cardiaco cephali
'
co refeéìa vicefini um aduf
que diem v itam perduxit , quo frigidi fudares
Duo mj u: rarifl‘
m i . 4
tremores oborci tremulam hanc lucem ex
tm xere.
Incifo corpore obfervavimus dorfalem medullam ad u ltimam i nmborum vertebram , nedultra,
pertìgiflfe ; fed hanc inter os i_
'
acrum (fimavispnmu
‘
m os factum ) exiens per tumoresfive fac.
culas membranas difpertita fuit. Os facrump orro fi] it folitum penit
'us, nec propagines nervofas
medu lla: fpinalis ( qu ibus apud anatom icos caudaequ ina vocabulum efi)
”
ad crura, pedesqne transm ifit ;
|quininio ne quidem l perforatum fuitommuo .
In qu ibusdam faltem a Tulpianis hii’corns fu
pra citatis difi'
ert haec'
nòfti a ; nequé enim aliqu idmatri pra:gnanti negatum, neque vel [
'
e i€tu aut
foetum imaginatione lzel‘
erat umquam , neque fpina hujus infantis bifida
'
aut lacera’
: qu in etiam .
nec os factum l'
olidum , nec pedes contraéìos
inimotos memìnit TVLI’ I US. Quandoqu idemergo fingulare qu id habeat haec nofira h iltoria,hanc ego tridi sfcripfi.
VI. DE
‘ 6 'De mordo colica
…MÎ
O R BO
U tEpîîfl0]a f
D om z
'
ìzì ri vxm im M . D .S
ad\ r‘
À,
c o B v M,
'
I v n 1N,
MO S: EÎ '
COIÌ.
Vir quidam Quadragenarins .biliofus fcorbutien
.s\, inter
_optiuàates.Dj mnonios haud infi
mus , nuper internt, pgetatemq oprenerga Deum ,
propter uni verfam'
erga h omm e; char‘ itatem, ab
omnibus max ime defideratus.
Diu ille multumque colga : … qu ibusdain dolo .
ribus , . inferiorem praecipue abdom inis regioneminfefiantibus, laboraverat Hatu porro perpetuo
molefio . His biennium circiter aut trienniumante mortem ; accedere deje&iones biliofa: , pu .
ru lenta:, fm tidiflimae cumfir‘
igmentis fmpe muco
fis , fiepe fangu ineis : ita frequentes infuper , u t
perfz pe intra tres quatuorve horas alvu s vel v i
cies l'
olveretur, perfifiente u l'
q ue tenel'
mo : tan
dem quoque prodiere carunculze fungofse, ]ivids ,
tertre, quaram aliquze magnitudinis faltem nucis
myrifiicse . A t vero utcunquc alvus b itiflime
2grotum plerumque exercebat ; nonnunquam ta
men, morbo prefertim ingruente erat adfiriéìavalde cum horrendo tormento ; nèc nificlyfiere
dué’ta ,
Phi lofophical Transa&ions, An. 17 3 2. No. 4 22.
9 0 2 3 6°
(fizzgula rì. 47
.duflà, a ut, eatharticis irritata refpondebat. Sub
inde'
interea quafifamel icus oblata gumcunq ue
vorabat ; fubinde'
ne qu idem delicatina, vel adda
pes exquifitiflimas naufeanti , placebant ; f xîiî gera utem ,indies emacu it. Fuit ili i urina parciorl’
em'
per b ilio l'
a : Color vultus luridus, l‘
ape l‘
ub
fia‘
vu3 3
Tam dira,tam longa maia infraۓo admo
dum‘
fortique plane animo pertulit, donec Tu‘
per
venerunt demum tumor pedum (Edematofus, de
hippocratica, i'
ndor frigidus oleo
fus, certa, eheu nimìs certa ! mortis pra nuncia.
Varia fucruut a varns p_1:ae(
'
criptamedicaminaexerci tatiflim is celeberrimi:uanha, fcìlicetemetica , flom a
ba l/am ica , adflrinfaria omn1gena : incafl
'
um
omm a nr q uodLaudanum ad breve tempus fo.
ret m i l'
ero folamen. Qu id A q . Brif’tol . &Batho
nienfis, qu id Spadana Pyrxuontenfi s ; qu id ob,innata , qu id
'
accurat'
iflima e latîìe vegetabili
direte potuerint , inani"
oxnnino * opera eXperi eba
mur ; ut nt per breves aliquot dies paululum ali£
q uando recreatns v ideret‘
ur.‘
Sicut v ir Optimus , dum v iveret , omnibus
prodelfe alacriter, a llidne findebat : fic, vel mo.
riens, fe publico devovit Commodo ; rogans obnixe, u t, cadavere incifo, caufammorbi ,
ram per
tinacis, tantam eludentis artem , perfcrutareluur ;ut melior Torte, deteél a nempe caufa, pateretme..
dendi methodus, fiqu is alius forfan tal i corripefetur morbo .
A perto abdom ine perfpeximus omentum confumptum plane pu
'
tndum , hepar praetumidum
48 de m ordo colica.
['
cirrhofis tubercu lis, fubalbidis, duns refertumveficulam velleam b ile l
'
ubnìgra femiplenam ; to…
tum duodenum cum v icina'
col i parte eod‘
em co
lore perfufum Pancreas maxime fcirrho liimmediam ilei partem adq u inque fere digitos iuHammatam ferme lividam . R enes eraur fanifatis , nec
‘
gianduia: mel‘
enrrioze aeque fcitrhol'
ze
ac eXpeél afl'
emus,
\A t, quodmaxime notandum , pars—coli inte
fiinì «fuprema, quam veteres cm cum nominarunt
perperam'
cum id porius ejusdem appendici , a b
i 1sdem ita -nom inàtaa , conveniat) in bocce cada
vere non, quod all'
olet, reni dextro, . feu potinsinterna: peritone i lam ina: remem contegenti, ad?uexa fuit , mediante appendice vermiculari ,
‘
fed
in pelvim delapl'
a tres circiter infraTulpi i valvulam digitos cum fuperiore parte intefiini re&ifirmi l
'
fime concreverat : Porro lev ins adhaefit peritonmi tunica. fuper veficam urinariam expanl
'
z ,
furl'
um inde reflexa, faciens cum fuperiore intefiini parte (fiita dicam ) .angulum valde acuturn,
[ub cavo dein hepatis afcondens infra ventricul i fundum porreéìa defcendebatmore folito&
in reéi um definebant. Cumprimum autem 110ta
v inius ambo intefiina fupra infraque adhaefionem gangrzena all
'
eéi a efl‘
e,fufpicantes hic latu ifl
'
e
fundamenta malorum, cante admodum lente pro
cefli rnus fcalpello imprim is aperiendo reél um in
tefiiuum quod ubi fa€tum , v idimus internam tu
nicamfpbacelatam omnino , nigram qua li arramen
to imbutam maxime putidam ; huic porro adv
ba tentes l'
ex, feptemve carunculas fubnigras, fun
ol'
as, quarum m inores magni tudine%anam a quabant. Perfcrutaures ulterius , .ulcus
percepimus ex hoc intefiino in colon, ubi colm
rehaut,
‘
nflèrtatia c'e Polypz
'
:
vn.
D I S S E R TA T IQ .
P O L Y rP— I Sl
ex nautam m ab Indra occidenta li P(ymutbzmzprox z'
:
'
me r'
evertentz'
um corde extraé?ir.
Ex epìfl ala j oA NN I S H Y XHAM M fD . …
adD . MOR T IMER R . S . Segr .
Tibi , Domine ,
'
m ittere au lus fum feque1ftetfl
relationem , quam‘
al iqua notatu contineré
digna , exili imo .— Quod lì eam dignam judncas,
que R egia: Societati cognita reddatur , ut ipfiifl am tradere vel is , a te peto .
Tempellate maxime fioca frigidaque menlî sFebruari i M arti i praeterlapfi. nam arum vari inavibu s bellicis , qu rbus n omenD eptford89
’
Dm:
&z'
r zé ab India occidental i adveéti tu lli brevi im,
portuno , allhmatico abfque ulla exfcrearione af
ficiebantur. A derat v iolenta fere corinnacordis palpitatio . cum perpetuo interm ittentetremulo , form icante pulfu&perpetua anxietate,
dolore cordis lapfu (linking of the Heart)pronti appellabant. Spiritum maxima cum di f
ficultate trahebant, v ix le&ulo jacere abl’
q ue
fufi'
ocatione potera»nty. Humeris q uali innitebantur capita facies erat pallida trifiis.
Lateris dolore afiligebantur nonnulli , l icet vix
u l la appareret febris.Plus
Vid.
’
Philof0phiqù Trénsaél ions. Ann. 1742. Num .
464. p “3 .
D ifiéi *fatìo , d'e Polypz
'
5'
. i'
!
Plus quam viginti hom ines ta li modo verl'
us
menfis M artiifinem brevi temporis fpatio e vivis*
to llebantur , l icet l'
angu iue detrahendo, vomena
do , velicatoria applicando , attenuando , dilueu
doque omnis a‘
dhiberetur cura &'
0pera.
Quo faé‘
to, ut biua mortuorum , quadragm t:
circiter annorum , cadaverawox dl liecarentur, nu …
pera bat Dom . wr a *
rr , chirurgus no l'
ocom ii pri
mari us , non m inus egregm s quam cantus pra
&icus. Quorum quol ibet in corde , polyposreperiens m onllro l
'
os, ea direéìe pr0prìam in dom um reportahat, mihi ue onu lem rem referebat;ubi cuné
‘
ta fo llicite dilq u irebamus. Polyporumcolor fati s prope ad colorem accedebat cori i infuperii cie l
'
angu inis ex corporibus l'
umm a pleurig
tide v el rheuniatil'
mo afle&is em iflì penitusqu6
frigefaél i eflitî h , vel potins eo eratalbidior. Val
de erant tenaces atque varns laminis arél ius interfe connexis compo lìti v idebantur , quamquatd
”
fparlim vena q uali l‘
angu ifera erat interfperfa .
Non carneis l'
olum columnis cordis firm itef ad
he rebant , fed u fque ad intercolumnia quoque
v el fulcos progredientes his non m inus , quam
ipl'
o ventriwlorum fundo fortiter inferebautur.
Que radices lì i ta nom inare licet erat albidioc
res q uam po lypi corpus.
Po lyp9 rum alter ( ex corde JEREM I A E MAN
N I NG S extraé‘i as ) unciae pondus aequabat, ramis
in arteria pulmonaria atque cave excluli s , fed
pronti ex auricula ventriculo dextro eximeba
tur ; erat enim m allà continua u triusque fortitel‘
!
adhzerens.
Cordi s’ '
ex ventriculo linil‘
rro exrreélus polycpus non m inus inlìgni s, m ultofirm ior& come
D 2 paél i0£
D ifllwtatz'
o , de Pq {ypìf . îpa€tior quam is dexter, altejusdem om nino erat
“
coloris atque ventricul i lateribus usq'
ue adcordis
mueronem firme inha:i ebat. Bj us rami‘
1'
a tis
Late, per l
'
ubclaviam carotides difl'
undebantur
arterias , all parum valde per aortam— Val
v ularum aortae l'
emilunarium alteram ofl'
eam red
di { obl'
ervabam .
Pari ratione inalterius cordis cavitatibusdexfl
‘
l S finillris polypi ejusdem coloris, firm itatistenaci tatis , fed omnino non adeo magni oh
veniehant; eique hoc refpeél u appendices l'
uas
fatis late per pulmonarias arterias, aortam ca te
raque difi‘
undebant.
Nautarurb mox poll illos eodem modo morieb“
antùr plurim i, quorum al terius viri juvenis v icirciter annorum a periebatur thorax .
incordis au ricula ventriculo dextro ma
gnus, fed fubruber neque u t fupra relati adeo albus deprehendebatur polypus in lini ll ro vero
t’
à lisnonoccurrebatconcretio .
f\ Itaque, quamquam KERKR ING I U S a lnque hancde polyporum verorum in corde va li sque l
'
an .
guil'
eris elii él ione 0pini0nem explodere annili
l'
unt ; MAM P I G H I U S tamen, BA R THOLINU S , TU L
rrus, PE CHL INU S al iique nobis de verorum po
lyporum in corde exifienria , l'
eufu liriél illimo.in‘
dubitate rel iquerunt exempla ; atque hic tria
s indolis gravia occurrunt tellimonia : talia«Sl o, in prim is hina priora , qualia uunquam
nnhi in fatis copio li s occurreruntdi lfeél iom bus,
quibus olim nunc adfui .
Nonpolfum, quin aurea, quam his finem im.
pono, menrronem facram , me navi s D un/eirk di
éìze praefeél:r vrearrum fevera pleuropc: rrpneumo.
m a
D j,firtatìo Je Polypif .
nia laborantem curafl'
e , cujus l‘
anguis tam erat
v ifcidus, quam umquam vidi ; qu i quoque maxim a cum diflicultate l
'
ervabatur, &cui haudpriusexcitari poterat exl
'
creatio , q uam diefebris fe
pruno .
B enique annotaudum eli , antea memoratas
naves a calidiore in valde frigidum clima medioh iemis tempore q uidem aqu ilone diu per
”.
pecno fpirante atque frigus iplfum inlignem in
gradum augente in pottum pervenilTe— Pleu,
m ides , peripneumonias cz terasque tal is a'
éris
conll itutionis confuetos effe efi'
eél us : l'
angu inem his morbis laborantium maxime femper ellev i l
'
cìdum ; ac tempefiatis calorem India: occidentalir non m inus, quam la
‘
rgum dunque continuatumfpirituoliorum liquorum u l
°
um horum mi l'
erorum
hominum l'
anguinem inligniter condenl'
afl'
e : at
q ue tandem inva li s thoracis l'
angu iferis i llorum.
q u i his morbis moriuntur , polypol'
as haud rat?
invenire concretiones.
0nfrulzlm , de m ordo Colico
VIII.
O P U S C U L UM
D E ‘
M O R B O C O L I C ODA M NO N I O R U M ,
E O Q U F. M A X I M E E P I D E M I C O.
Anno MDCCXX I V .
Ineunte autumno , anno muccxxtv . Damnonios
undique a iîhxit morbus m ax ime epidem icus ,i nter popellum precipue fa:v iens , in hos,uibus m inus lauta fuerat ratio vi ven
'
di . Hu
hill oriam medi cinam perl'
cri bere h°
forl'
anprorl'
us'
inuti le ; quoniam etfinon ifluenter multo m inus p0pulatim , tamen omar)“
fere autumno hanc regionem plus , m inusve in
fellac.Exorfis eli hic morlwus ab angore ventriculi
fummo cum dolore in epigq /t’w
'
o vehemente, pu ].fu dehili inequali , l
'
udore fr°igidiu fcuìo lingua
i nterim muco erat obdu€ta l'
ubviridi , ant,fufcò ,
h al itus a'
utem Ibetidill imusf Subfecutus ell vomi'
tus eno rmis, utplurimum bilis v iridiflimae , non
nunquam arrze magna l'
emper pituitae, quam ma
xime acide ac valde t‘
enacìs, comitante copia : imocolluvies, reje6ta vom itu, l
'
a pe adeo acris erat,
i xt, gulam faucesque excoriando , foret inde l'
an.
gumo leh ta , ac dolorem inter deglutiendum ex
t iraret. B isce per diem unam a lteramve perfiî lcntibus, acocfli t alvus adftri€ra admodum , nec
t atàarz‘ ìcìr, dgacq ixwra'
rozc, nec acerrim is clyllerib us refpondens : his qu ippefine Hatu aut Ilercore .
î'
erjcé‘
tis, il lis vomitu .
Imm i
96: Da mafia colica
v is enim cell'
averint pauluh'
nm dira ventris tormenta ,
“reîl
°
nîìa vero cutis teneritudine filmma',ta€tus fere impatientis, j am tamenaugetur dolor
per totam l'
piuam fummos humeros ad* nfque im
m anirer excrucians, inter omoplatas poti llimum
brq ne inde brachia iuVadens jun€tnris pta ci
pue'
defixus haerebat , motumque dell ruebat maunum prorl
'
us. Nec femori i ms, nec cruribus ,COIU Ìg
'ÌÙ fO I‘ S mu lto melior ; utpote que torqret cruciatus acerrimu s, mediis q uali o lli bus in
he rems, lue v,eruli Venerea afl
"
eél is rarillime eutem artuum vel rubor, vel tum or, ullus.
Duni“
ab rutell inis ad membra exxtum libi pararet morbida materia , pu lfus vibrabat fortio r,acque febricitabant leviter ggr0ti . Nonnulli etiam , hoc morbi fiatu , del irabant, cujus conl’tansfere indicium fu it urina aliquanto l impida ;
d110tatu dignum) li per totum morbi decur
urinam pallidam fine l'
edimento reddidi ll'
ent,
b os l'
ubito corripu it vel di lientio nervorum, vel
del irium , au tmanuum paralyfis nunc cum, nunc
fine, do lore.
Cum jam morbus occupaverat artus , i‘
ndor‘
multus ,foetidus, acidum fpirans, dolores leni vitj
lì"
. quis dolor v entris,etiamnu mpermanl
‘
erat,
eo difliuenteevanuit. A liqui l'
udore longo, ma’
u l'
umque manuum ami
manente ; dolo ris m il'
etum
x u llu‘
m autemmemini, hoc
pedibus pq ra{y;irecaptuxp .
dore benigno plurimem
erupe
prurientes, ac l'
:rfpe moleltill
lime urentes, exque per totum fere corpus ; q uonihil au l
'
picatius : nam hrs erumpendibus do lorr/Jemmzticur c
‘
olicus l'
e mox‘
fubduxere. Hic
3 5 3 m erl o c‘
0"c‘e
Qu ibris ”diorem dederat alvum natura,'l
'
onga
m inus ,ab hoc epr/ lam ico pa lii funt , quam qu ibusa l
’n ufìam : hinc forte ratio petenda ell, cur pueros
(quos cita plerumque alvus exercet). haud aequev iolenter ac adultos excruciavit.
Perdurav itco l ica h:BC epidem z'
ca ab autumno adv er l
'
eq uens ; vere autem vigente fenlim abnt.
En hu] us breVem , fed accuratam , morti hi
fioriam ; q ui ni’
que adeo inter v ulgum grall'
atus
e ll , uc anno MDCCXX IV . omnes fere jplèbc l£
fam i l i as inva l'
erit.'Qu id quod in una
‘
eademquta
domo munque ve l l‘
ex ex hoc morbo decumben
tes numeraw l'
aep1fiime ; atque mehercule v ix
credo, colicum morbum tam epidem iczm z excitieantehac unguam : nili forte quem PA U LU S a no r“N ETA Lib. III. Cap. 43 . fub hnem memb rat : qui
noll ro , quod ad quaedam faltem fymptom ata,ha ud fu it longe ablim i l is. HIC ideo i ll ins 'de
fcrrptionem ex PA U LO pr0ponam’
A g5ap éua uèvrà 7rai .°ra€ aìrrò rmv xa roìwir Im À z
'
aw7009wm i t’
1f
dè 71'0À 514m c15v’
Pwuahwv 7roÀ :rsfx4, &C.
I . e. q uum mo rbus q u idem i lle cm pidet (colical'
orlicet ab acribus vellicantibus llu ino ri bus) a'
linitimus Italiae regionibus, al ia pleraque locaRomani imperi i, inflar pefiiferze cuju*
sdam contagiou is peragrafl
°
et ; unde non paucis qu idem, , in morbum com itia lem , a li is vero inmembro
rum rel'
o lurionem, fuperllite tamen incolum ife11l
'
u ; nonnullis autem in ntrumque delapfismagna pars eorum , qui ex hac egrimonia in
conciderant, v itam cum morte com .
, , m utabant ; quorum vero morbus in paralyfiuplerique eval
'
erunt, perinde atque in, , crili, rranslatione caul
'
z .
a.D B IÎ ZfiOÌZ ÌOÎ ‘ ZH Î Z . 59
A n fo rte morbus hic epidemìru5 a peculiari
quadam aéris dzatbe/z‘
01’
tum a liqua ex parte duxern,
haud Icio ; q uandoqu idem cre lo l iceo , vel
hum ido, Hantibus A u liris, Boreave flam e, azqne
frequens l’
e vierìt. Tempeltate q u idem li cca
frigida furente Ca cia vel A q ui lone , torm'
un
fui lfe atrociora notav i hoc vero accidebat l'
o rl'
an
propter dim inntam pe‘
rfiz'
rationem , a lvum red
di tam magis comprell'
am ; ad divini Senis alfa
tum , 121 ma?"fiuén xact acq ac
'a
‘wtfio'
pmo: T&C xo:7u'
oc€
Ev,ga fvam . A phorifm . XVII. Se€l . ll l . Edit. Hornet . Quom odocun<;ue au tem hoc li t, vix
»cre
do u llum efi’
e, qu i hu11c morbum inter contagio'
l'
os —recenlebrt : nifi idem i lle omnem m orbum
v ulgarem dixerit elle contagiol‘
um quod‘
11eque
v is vocis fert , neque norma loquendi Nafcun
tur fane morbi epidem icz'
a communi aliqua cauta,
a tm q àaeìme puta corruptione , cibo , vel potu
noxi0 : l'
aepe tamen m inime ab u llo m Ia/m ate:
m orbum ab aegro hoc i lli fano inferente.
Fa it equdem , ni fallor longe , caufa bujosmorbi manifefta max ime ; tanta l
'
cilicet , tamq ue
incredibilis pomporum copia i llo anno abmu laus,
q uanta v ix umquam v ifa pofihom inum … emo
riam , noll r:e faltem ubique regionis. Pom i nimmm noi
‘
ta: ramos propendentes fru€tu fere ad
fra€l uram nfque gravatos, carpenti, pondusque
auferenti , quali por‘
rexere. Precio vel v ih llimotor emilî
'
es poma , q uo rum l'
ucco exprefl‘
o etiam
implevilfes cule um , faccosq ue referros vel ipl'
o
colligendi labore habuifl‘
et al iqu i3 . Coloni plures , impie ingrati , benignifiimo Numini , qua li
prodigo , obmurmurantes v im omomm immenfam porcis objecerunt. Sed hoc etiam po reo rum genus male tulit pomorum ingluwemcontabuerunr enim omnes periere plures.
‘
A liq u i
6 3 De morbo colica
A l i q i i i magis forte pn, etiam li haud fatis l'
ohtu ,v ini pomo li totas exhaù l
'
erunt amphoras ; imoq uosdam , vel mercede conrduél os , ad bi bendum
invitarunt, ne perrrent'
nempe Dei dona : no
v o iterum , i terumque novo , replebant cados.
Grata forfaxi temu lento Baccho l ibam ina, at l'
um
mo divum hom inumque Patri m inime probanda 'Certum ell , tunc tempo ris undique compara
ta vafa. ex omnigeno fabrica‘
ta ligno , vix, ac
ne v ix qu idem fufl‘
ecill'
e ad enormen pom acei
quantitatem com inendam .
Cum ergo horti tantum ubique pom is exuberaverint, v iétum fere omnem popel lo l
'
appedita
v erunt. Poma variis modis coél a pre parata
omni fuere cibo‘
, ex his vinum (mull um utiquerecl ius dicerem) omni potu i hoc enim cerevzfia ,
‘
etiam tenui , v ilius, vel ipfa aqua non multo cas
xius, mtraque longe gratins, laeta plebs hat af
fatim , futuri ia pericoli .Diuturnum continuum cibi potusque
’
po
moli ufum dicam , an abu l'
um ? caufam fui lî'
e hu
jus morbi nul lus dubito ; q uia neminem vìdi'
e0
correptum, qui l'
e his abfiinuerat : nec de mel iore nota homines opiparè v iventes, attigit ; … ut
pote qui vi liora (uti mos ell) pontemnentes raro
ha: degul‘cabant ; vel, li idqu idem fecerant, plu
r ima carne &aromate vel'
oentes, vina generolà potantes a llidue , orudis noxiisque pomorum
q ualitatihus occurrebant brevi .Longa certe fu it obl
‘
ervadone notatum quod
abundancihus pom ismorbi torminoli plurimos infel’tant : adeo ut his in oris lint quali &endemz
'
cì
& epz'
dem ici omni fere autumno ; ut olim ceci .nic H OR ATI U S , fentiuut 07711
'
fir0gm eetempu:anno , Lib. III. Od. XXII Bene niemini
'
An
no M D e xx I I eo,eti am maxime pomifero,
mor
Darzm ozziom m : 6
morbumcolicum r&eum a tifirmm plurimum fic.
v iill'
e, at hu ic , modo de l‘
cripto, five vehemen.
tiam reputo , five numerum , i llo laborantem, m i
nime comparandumu Hoc idem ipfum Annia
mnecxxvrrr. muccxxx. pomorum etiam
maxime feracibus, ob l‘
ervavn: fuit autem n0tatu
dignum, dia rr/i avan'
z tune longe magis increbu ilIe,qu am Anno muccxxrv , que colicen ac rbeu
al ati/ni um levavi t plurimum ; acri nempe acido
que pomorum fuoco , nec diu in inrel’tinis, nec
in l'
angu ine , relh tante , fed pet alvum pr0tinus
ejetîl o . Anno autem Mo ccxxxrv ,. pomids quo
me u berrimo , rarior fuit dian /wa , at co lica
aev,ior longe, cui frequens l
'
uccelli t brachiorumparalyli5,Illud interrogati me po lle ab aliquo , Icio, nu
de fit , cur lucens pomorum , uno anno , abl’tri.
&am cum atroce dolore, ,alio au tem , v ix ali qu0
inligni torm ine com itante, alvum va lde —l'
o lutam
creat. Cu i certe v ix habeo quod re l'
pondeam ;at il le m ihi eXpl icet velim , cur hoc citius longe,
q uam i llo anno , poma vel generis ejusdem,
q uod ab omnia , quantum fenfu l'
a ltem dignq l°
ce
re pota i l, lim il ia putrel'
cunt : quod tamen l'
azpi lî
lime ob l’
ervatur. Hoc tantum, quod omni bus
furlan fans notum ell , monebo ; poma, q uo mi.
tiora , eo certius a lvum folvere, ideoque quo ma .
gis hum ida fuerit calida tempellas, eo poma
omnes fruél us au tumni cli'
e mitiora, adputre.
faél ionem , ad a lvum l'
olvendam, m agis aptaquodobl
'
ervacio tempeli atum corfirmat abunde.
Jam vero l'
equ itur, ut m uli l pomoli naturafn
pauci s eXponam . Humor ex powis vel
u vis recens exprell'
us l'
ale qfl2vztz'
a lìacido, valdeCra l o, live t.\rta ro, abundat, plurimis porro ter.
tclirihus particulis , multo, fed impuro, naba…I Q.
62 De mordo colìto°
re. Quanto acerbior fruéi us, tanto crafli otcopio lior Ia l cj]èntia lir. ut in v ino M ofellanico
pom a tz'
o'
no llro m anifelium eli ; hoc ad fundum
dem ittente ta rtà rmrz, mucol'
a fece grav“
arum ma
x ime, illo ad dol ii latera Ialis ejusdem ta r ta r ez’
,
live tj èntìa lz'
r, plurimum Iepouente. Nec certe
longedifl'
efrt vinum Rhenanum a poma tz'
o genero
Io; ni li quod hoc m ulto plus m ucibgz°
nir habeat ;
qu ippe quorum Ia li a ‘
nativa videntur max imecongenera etiam m icr qfcopio conIpeé
‘
ta ejusdemIunt
‘
plane figure : atqu i ut‘
riusque Ialia nonnifipo ll longum tempus comm inuuntur ita , ac Iubi
guntur, ut liquor pom q s'
a d potum aptus red
datur, aut Ialm aris.
'Imo poma tz'
um ex pomrs
agreli ibus acerbis exprelIunr, v ixnili Iecundo ,
vel tertio'
demum anno , aut poti‘
ou i gratum
aut Ialubre tandem evaditî.
U trav is horum mufiea fi bibis afi'
atim, d010
ribus colicrs r/1eum atz'
czb‘
certo certius vexaba
r‘
e ne « arthritidi obnoxi i haecce hauriuf1t impu
ne , qu ippe quos protiums corripit paroxyfmus.Nec gravio fes poenas
ilu
’
unt bibaces Germani , ad
ripas Rheni M ofm incola , Ie v ino ta rtm eo in
gurgitantes, qnam no li r‘
atesponm ceum avide perpo
tantes : i bi enim hic arthri tis morbus el’t ezza’e
m z'
m max ime communis ; neq ue tot ul'
piam,
etiam in'
ter plebeculam , pod‘
agra laborant, quot
in Daninonia provincia , obpom a ceum noti lhma .
A c credere fas ell , morbi hujus frequentise cauIam fu ifl
'
e m ultum continuum vm o rum q m,
ta rta ro maxime abundantium , qua lia Iunt v ina.M o Iellanica ,
‘
Gallica, po'
m a rea noli ta :l
ex quo
enim horum invalu ir a li i s longe m agis quam an
te increbu it ai‘ thritis. V inum Burdega lenIe, pre.…
Ientis az'
vi delicias ! handmagni feci t aetas'
elapla ;decuplo plus pomar3 ez
'
nunc faél um epotuma ll, quam annis abitino trig
r inta, $ i,
Dwznoa iom m .
Si qu is vero dubitat forte, an mufl o poma :eo
tanta vis infit ta rta r i , experiatur ipl'
e, m odo ab
A NGELO S ALA optime del’
cripto
uempe a Iucco abllràhendo) q uanta 00pia Iaî is affintza lz
'
r ab eo colligi porel’r: invenict utiqueper
mu ltum . , Pom a ceum , more v ini Rhe'
nani, ta rta
wnm ad latera cadofum handeq u idem l'
epom t; .h0@‘
au tem'
ejus del‘
eétuam inime argumentum ell , cum,
nec v el-.ipl'
um v inum Rhenanum uiIr poli qu'
am
m uco Iams & terrell rem fecem fundo deni iIerit,ard …Vafis l ateta ta rtarum rej icere po lli t. -
‘
Pari ra
t ione vine…Hifpanica uu llum cadi s ta rta rum dant,ob nim ia
‘
m Ici lj cet oleoIam tenacem collu v iem,
,quu 1rret1tur.'Nec u lla arte Iepa rari potefl Ia l ci
triì, . five limonis, ab humore Iat) exprelfo , Iale
tamen acido, fiqu is alius l'
ucens vegetabilia, m a .
ta ime. Icateli te ; utp0te q u i permu lta m urz/aginîr
q umrtitate implicatur : q uod laudatus S A LA inTartarologia Ina dudum annotavit, ipIe eXpe.
t inndo veriliim um eli'
e didici . A tpoma cea nov ello—plurim um
”
argumento ell
1èntorwifie , quem contrahit , o lei n iullar , .five}:
nec debite fermentatur , nec Iatu ratur Iaria Ialeaéi uofo , m ucilagz
‘
nem Iulphuream attenuante: hu
jua etcnim defeél u , pqpm reum ex m itioribus po
mis , dntra anni Ipatium in liq uorem viIcidum
pendulum q ua li cerci lli me convertim r. Porrofere Ieniper obIervamu s, quod, dum mu ll um po
mq m in cupis ad del'
pumandum a lIer‘ vatur, pel
liculae tenaces formantur, quas, coria putrefatîlell
'
e crederes : lim iles etiam doliorum lateribusadlwerel
'
cunt.
V ideamus jam breviter, qu id mal i noll ris in.fert corporihu 3 l
'
ucci pomorum crudi , nec Ier-mentati probe nec deliacati ingurgitatio : de
mello“
64 De“mordo coÎz
'
co
mu lto dill'
erentem andiamus ,H 1 p r 0 cm A T E M ,
Lib . II . de Vì6l . xaìrir ac'
7 u
xacì Zéov Év rq m i dra xwgs'eq fl fi
p ar,‘di ": S egua u
'
ver d7ra'
7 m de‘
Éx Ta a‘
oip.wrot ò'
n xac
S ou'
gs: da‘
8501! Ti rozdinm i dmxa pt'
et.+Succus fru&uum aigou
'
cor cito fermentat, inter fer
mentandum a'
ét mu li o erm ili us dilatatùr maxime, ut v ix dollis firmiIIrm is co
'
érceri po llit. S i
qu is ergo vinum mu li eum lmuIerir avidins , . in
v entriculo inteliìnis fermenter vehemen'
ter ne
cefl'
e èl‘
t; haecdeinHatu dili endatvalde, tor ueat,excruciet; ope ca loris namque fermentatio
q&
ris rarefm‘ì io au
'
getur maxime : at mullum fer
mentans vix, continent roburneà vaIa , qu id noninde maiorum intèfiina hocce refetta palfiri ae ll
'
e
credamus ? Nec mirum urique haec confidetauti;li hilto
'
rila medica funelli llimos eventus,uintelbinanimirum ab indomabili gas ,
‘
live Hatu dil“upta
Nec*
ventriculo inteli inis Iolum nocet ffer
mentans m u li um’
, quaten'
us aère furibun'
do turgi î
dum“habetmmperfiimulandi abli ergendi v im
fummam ; nam vix aliqu id mu lto magis liueél icum datur, fere cuticu lam ejus ab1
'
adit, o
quii muf
llo manus abluir. .Cu ique anatom ia vel * lev.iter
imbu to uotiflimum ell , intell ina muco‘
q uodam
b landdifii ino oblita elle , quem (nonhic Iolum , l ed
al ibi) ad fa llendam ingellorum acrimoniam pro
v idens'
Iecrevi‘
t natura : hunc autem « abl‘
tergit
penitus nim iu s Iuc’
ci fàpona cez'
q s, qualem ma
xime praeli ant fruél us oigo?ior Hinc
cholel°
a, dia rr lra m, dyfinteg* ia , ex horum ingluvie:
deterIo enim v il'
cerum muco munim ine qua li tu
nic:e nervo l'
ae ea qu idem m inim e a'
crirìsbniaa im
patiens, nedum Ialiam craflbru1n, qu'
ibus
d
abnn
ans
”66 D r?morbo eolico
fcula l'
alina inmutuos amplexus ruunt, majoreqformantmafl
'
ulas, quam quae per arterias {yorpba.
V ix unque per l'
anguineas, ca
gp‘
îlla rer, pet
fl uerepoll'
unt: hincnal‘
cuntur obllru iones varias,atque propaginisnervofa: vellièatio Iumma.
Tandem eti am vel ipfà bilis , bal Iamumi llud, vraì w
’
xgaq oucorporis, corrumpitur, &ah aci
do pomol‘
o Iuperabundante domatur, qua: v
debet efl'
e acidi dom itriX : pluribus li qu idem con
fiat experimentis, quod bi lis , li nimio cum acido,vel vegetabil iy vel m inerali, commilcetur, v iribus Ip01ietur, duers reddatur proi Ius, in
_
coa
gulum fere abear. Fcrax haec cauIa malorum !
fia nante enim inacinis duéi ibusque 3ecm orns rn
fpi ata bile, tumor; vel induratio, hepatis InbIe
q uitùt , unde circula tz'
o l'
ecretio per magnum
hoc‘
v il’
cus impeditur maxime. Quanta deb inooritu rafintmala, perfpiciet facile, qui arteriarumwzcjflmtèrz
'
oarum&cce/iam dilh‘ ibutioné tir, atq ue, eX
harum ramufculis, vene porte curIum etiam , per
pendit probe at cum haec deIcribere longum , eI
l'
et, milI'
a faciam , breviterue tantum conliderabo
b ilem, quatenus acido contam inatam, mpar isl iliarz
'
z'
r&Weli ca fellea nim ium diu ll agnau‘
tem .
\
epàte Iubli liente bile, nullafite3us i n excretip, unde neccbylz
'
lentor,nec aciditas attenuatur Ia
'
tis, vel l‘
ubigitur probe.
autem gluti110fus per Vala latie l'
angu inem intrans leutorem ejus adauget , jampridem ,
ab a‘
cido au li ero pomorum l'
ucco, nim is crallih inc fecretiones omnes , quae lege naturae , flu i
diores effe debuerunt, faél e l‘
unc juli o cralli ores ;mul ta etiam h inc mala ! caeterum intell ina, pro
prio bilis li imnlo privata; feces tardil’rime
'
depo
unut, unde aq sfit allriéla admodum . Certetum
Da rrm om orum . 61
tumpl‘
qualidus ille luridusque color omnium exhoc morbo laborantrum, tum cralIa eorum&cro
cea urina, mdmra erantmanifella l'
atis, bi lem nec
debito modo Iecretam fuilIe, n inteli ina cx.
creram .
Quanquafn bilis ab acido e incyll i fellea,pc indufl ihus hepaticis, iners velut torpida per‘
l'
patium aliquod lnereat‘
, latet tamen anguis inherba . Si … quis enim c orporis humor,
'
vel blan
dillimus, extra aream circulàtìonìr elful‘
us, calori
corporis humani exponaturdiu; motu partium"
v iciuarum agitetur ; tenuior‘
indies acrio‘
r fa
ci us inacerrimam & val‘
a‘
omnia corrodehtem faniem m utabitur tandem . Nonne ,pulchram Iaape
m ammam exfiagnante Iolo dulcillimo laéi e de'
pal'
citùr ulcus horrendum ? Si ha c humori Iua
vi ll imo, annon eade‘
m, nno vel graviora lon
ge eventura Iunt bi li , etiam infiatu naturali
omnium acerrimo ? (mi jam infuper plurimumIalis acidi adjicitur ; qu i , quamquam forte bilis a lca linam putredinem tempererpaululum, v i tamen
corporis v itali e‘
xagitatus allidue, acr'
nuoniam de
m um exaugetmamme.
B ilis nili ab efl'
ul'
o acido handviridel'
cit ,
q uo fortiora admi l'
ceutur acida, eo intenfior ori
tur v iriditas prope ad nigritiem accedens , ac
coagulatio fogior, utcolore conli lientia pro
pius abfit mi ura a fuligine all‘
q atramento : fithoc cl
‘
arius, li cum Ielle humano, quodmagisl‘
ana lpa linum ell, quam de al io quovis animale bil is, inli rtuatur ex;>erìmentum. Haec certe mi
hi v idetur ell'
e bilis atrx& aeruginol'
aaorigo longe frequentillima falluntur utique, qu i -has b ilisl
‘
pecies in prim is Iolum vi is formatas elle credrìnt,eum qui i n exti l
‘
pigiis humanis verfautur, inveE ?. fica
hans, tum'
atram.… rum;us.
"
Huic ràtiooinationi adli ip1ilatur eXperi enti a,
q ua line vana omnis t6ear ia , bella li t utcunque.
Obliupui l'
a pe v idens bilem a ruginofam, ac, vel
ipIa acriorem longe, atram. vom inone rejeétam,
,meralla ipIa corrodentem , inpavimentum, hand
aliter quam effol'
o Ipiritu vitrioli,bullientemzqu inimo tam acerbe acidam , ut dentibus cum horrore
rit, fa ucesque ipIas exco
‘ha c m axima aciditatis argu
m‘
enta2 v ix hercle maj ora facit ipl'
e v itrioli Ipiritus. \ Apud GA LENVM ideo , a liosque, bilis atta:
pharaél eres (q ui&porracea itidem cpuveniunt)funi rò Too
’
Etbdté xooìTddrul3pwn xòr. Cu rav i'
o lim nauclerum q uendam honeli um a V irginiareducem qu 1 torm inoIa alvo primum , gra vxlli
mis dein nervorum di llentionibus delirio cor
reptus, plurimum bil is viridiliima , l‘
ubinde a ter
rima ac, q uam_ maxi me acida evomu it. Huic
inter convulliones, dum cochleare argenteum inore, ne linguaml
'
txilicetdeqmorderet, in,truderenc
aliantes , mom ento quali temporis colore planeatro infefiri
'
m retrahebant, a i: lì inIpiritu mirri in
10 aurem homo, ut'
hoc obr
t"
er‘
n0tem limonum acerbillimo captus
iu'
omni fere porn hau l‘
erat abunde :
lane quin addam'
me Ia pxllime bos“
b ile atra, aut porta0ea, afii i€tos effe n0tavi lIe, qu iuenter prius ex veìltl
'iculo, ob corrodensé ‘pungensa cidùm, laboraverant. i Jamque
in memori am l'
edit , quo'
d a nnis ahh‘
incnquinde
z
am Juvene, acetarns atque
to, id ropter colicis
frequentiIiime vexato , l'
an
guine a
iuem detra&um attonitus viderim, cuj us [erum,lucci infiar e poris . eXprelli , erat viridiflimpm
*
v ide porro oblervacionem noliram l'
ecundamA&.
Philol'
ophic. No . 3 82,Hand equidem ignorò , o timum SYDENHI
_gm vm, bilem porraceam ex Io a Ipi rituumdmfiù;ottum ducere afli rm
'
afl'
e :.quodli verum erat, tune
in omni graviore animipa fòenzate, vel Ipiritnuttfa quacunque cauIa v
'
ehemente agitatione;, bi lisportacea generatio q ueretu
‘
r, nod tamenp le
rumque fa ll'
um eli . Anim i a’
t r'
7mta profe&ob ilem movent exprimunt (tdcirco
'
phrali apri Il ima dicitur , b ilem ill i commotam elle , qui ira
incenl‘
us ell at li bilis, enormi Ipiritpum n:d;ttì
exprefl'
a acido‘
alieni hnmori in v iIceribus oc;
cufrit, li t i lf
lico v iridis ; qua: perfa pe in magnisanimi perturbationibus evornitur.
‘
Nonue aut—euihunc hominem, jam , ex vehemente anim i motu,v iridem evomeri tem bi lem videmus , qu i paulo
poli forte, a graviore commutione fiavam
no vomebat? Nonne i lle . inperturbato'
marin a»
v igans, hodie bilem v iridifli mam report, q u: .po,
firidie tamencroceatn prox-Ia :. eje€turus ell e
contra? bilis utique extra co rpus, sb agitatiouevel —forti llima, haud viridefc it , nec ni lì admilîoacido,
‘
v ix intra itaque. Quod Ientio dicam;;fpirituum agitatio vehemens , li vegraviora animipatbemata , concoél ionem la dunt maxime, atque
liccbylur infiomacho anel'
cit, qui pr0fluens admi
ftabi li_s evaditv iridis ; dumque li ofirmus, qu idquid intus afi
‘
nmitnr,
geritur : unde diu in inteli inis&ttiida acida dominati
,otelt.
B il is igitur, l‘
en vi ridis, feu atta, invelicfelice. in du&ibus hepatiti s congefia diu
…E 3
H ic Tram in… p.
Dè morào colica
corporis calore feta , ta11demque lîquéfcen'
s, ve?ab extreinis venne cava ramufculis abforpta im
fnafl‘
am rapitur fanguiueam , vel perdu€turù 66docézmz in intefi ina efl
'
unditur.'
A tcum utraque
jam fat‘fta fi t famme acris, fa1igume confi1
‘
l‘
a, m ireexcitar mala : nempe genus omne nervoi
’
um i r
tirando dolores , anxietates fpafmos , infert.
Vafcula pariter rodit teneriora, {St, incerebrumtranslata, i ll i efi perquam infenl
'
a. Inj
tefi inis
vero aì iena maxime enormes c’
oncitat”
vomitum,
atque horrenda tormina.Bil is
'
autem atra, acida,‘
acrisfitutcunque, me—q uaquam tam funefia eit hpmauè fabrica , quam
b ili s atra a lca lina acidum enim fortiifimum haude que potenter vafa, partesque corporis erodir, aclix iviu
‘
m foftiflìmum a lca linam , quoddi&o citiusfubfi autias animales dilfolvitpenitus. Luo verob il is putrefqens ni ab acido mitigefl tr v irus, infaniem
*
acerrimam , omnia còrrodentem , max
abit. De hac adeo tantum bile iutei ligeudus efi
H ir;pocmyres, fenl‘
u abfoî rxto, iu A phori l'
ni . 22,
2 3 , 24… Sefi. IV . Coac. Praenotion. 74. L; I;E dit. Dur
'
ec. itemque ab H I PPOCRA TE CELSVS ,“
Libl L Cap.VIII. , ,Tormina ab atra bile orfa, mortifera .
“ ER en i&erum, veitam confequens. Diros
notavi efie&us, quondam przeci.pue in
‘
matroma quedam, fpiritibus vinofis addi€tamaxime, qu ze inde
“
in i€tetum nigrum iuqide .
rat : illa namque pau lo ante mortem vpmuitmul.
ta, atra , . foetidiflìma , brev i ue poli multò'
èumfangniue , Zìvw
‘
xaì xoc'
i'co rèje o , exefis nempev afculis fangù ueis) reddidic animam. Atq uemehercle .oh acrimonia in
‘
putrefaéi ae bilis f quaeomnia vafa deflruit confefiim, accidit, quod /ue«
fl i crrbagìa iétericis l'
ymptotna fere funeftum efi.
EQ
Dafl morzz'
or zîm :
ER alia bilis atra: (dié’raz)(
'
pecres, priore lou
ge, longeque m itior quae recremeutum quafiGE"?guineum efi: de hac pofieriore ita GA LEN\{ S ,in Commentar. ad Aphorif.
'
H I PPOCR;AT I $ 53 .
L ib , VI. M ew/GS"… 7 039 gtì, f cîiil_gregìMemini e
'
euim oporteteorum}quse
'
f in aims fériptis nof‘
tris de atta bile definitafùnt ; nempe quodqu:edam ex flava bileTriperaafi
’
atafiat, quae omnino efimamme ernioio l'
a ;al ia vero, ut ita dicam, excoeno& ece
*famguif
mis, quae qu idem crafliore, quam illa, efi fubfl:unztia fed multum a qualitatis mai iguitate rece
dit. Idem vero re€tius hanc vocatXu;£o‘
v {L'
ef
À ayxoÀ mdv. v
Has idcirco bi lis atraedii?èreuhas protuliî fuequis,
‘
ejus fpecies male confuudens , me de b ilem itiore, i eu poti us
« fuoco m elancàolz'
b0, ea denar
rafl'
e exifl imaret, qua: de bi le atta, acida, - folumo
modo,vera fuut.
Tanta , tamque grav ia homiuibus acciduut
mai a , ex immodi co perlongo fru€tuum aigòì'
:aal
u fu, eorumque, fucco, nec fermentato probe, nec
bene defmcato ; pomorumque pr2fertim; qua non
folum fuecum_
habent acidum valde, (ed_
& ahfierum infuper. ,
Huuc a utem longa , ac debita,fermentatio potom reddit jummdum fanetarem . Perpetuo enim intefiino .fermeumcig ,nis mom fales ta rta rez
'
crafliorea comminuuutgh’
maxime, l'
ubtilifiimi tandem fa&i,'
adperni‘
eau
da velmihima corporis vafcula apti redduntur.Cum vero particulx alicuj_us inomeutum, in aliudinpingentis ,
‘
a quantitate velocitate conjum&im oriatur, m inima corpufcula leviflimo impe?tu teruntur , ni moveantur ociflime fales ergo ,valde fubtiles faéìi leviter tantum
°
irritant ner
vo s,
{ Sb De mordo c'
olz'
ro
vos , cosque titilla'
nt potius qua'
m lacerant.
i’rxter hec oleum attenuatur ma‘
xime, falib'
usque ta rta reir intime conj unétnm , i is
Vaginulas quafifli lphureas przebet ita tandempb°
ìlì°
orum tarta rum fit V\eluti fal quoddam volat'
rpomofus gratus valde porus
vi utiquedatur ada lcalinam acrimoniam pre;fianciu
‘
s, r€zmedium z nihil m agis, aut efficax, aut
j ‘ucundùm nautisj èoréutz'
cz'
r ; nam findis eorumu lcer i bus brpvi medetur, ac putredin
'
em gmgrvandifiim am delet prorl
'
us'
:.plurimos certe
vu n,‘
a navigarione longa teterrimis obfitos ul .
eufcul is, i uefiordufiw tantum non confééi os ,'
pomorum'
mox ref‘
titutos. -’
A c nullus
dubito ; quingenerofum parzm ce:mx foret falubert imus pows ad Indias navigantibus : imo pluresjani -fatis experti font falutares hojna efl
"
e£ìus. è
Hoc habeo etiam addendum , q uod, exquo , apud
o mnes fere 1101lrates, tanto fuit in ufo, evanu it
\pene-tecra fcabies horî :ida lepre, qnae
i
oras
has mari tim a,s o lim infefla erant maxime, Gor
-aaub iam potifiìmuru .
"Res nunc"8£'ordo pofiulant medeudi m etho
dum.
’
Quod"
ad'
fai1'
gum 13 —miHi ònem'
attinet, utctin
neceifaria prorfus in colica (uti di cit'
ur )’ao
”
jure"merito , apud
aliosque , pr°
mium <)ptìnec l‘
ocum‘
h‘
emens, foftrs&'
citatior} à‘t ue'
ardq r fe.
b ritnlofus, hanc pbfiulabuùt,“
(ne Fci lic'
et gravia
infiammatio‘vi l
'
cei‘ um accede r
et.z in hoc "tamen,
q uem jam défcrip'
fimus, morbo, adeo nil pt‘
odefi ,u t etiam
«plerumque noceat‘
: Debilis enim tar:
dusque puH'
us, &‘Ipiritusgraviter Opprefli ,'
jyra .
ptowata
74 De } ?l colz?a
Quamrrm vena: l‘
e€tio hu i c morbo rari lfimeconveniebat, medicina tamen vom itoria fuit l
'
em
p”
er uti lis, inprincipio utiq 1ie pernecell'
aria : li ve
en umm ioà’yrza dederîs, five m tba rtz'
ca , ant vom it
‘
u rejeé‘
ra protimis ant pi tu i ta tenacillima impli
cata, neutiquam vel dolorem leniren'
t, vel moves
tent alìum, fiea prz l'
ertim in forma l'
ol ida exhi
builfes. Memini profe€to me cofl l‘
ultum fuifi'
e
a ph‘
armacopol odam gallico , pro uxore cu
j usdam pi&oris, curdedetat faltem(paftitis autemv icibus) Pilul. e
’
xduobus 3 ij , “qu ibus adjeceratetiam calomel. 5l
'
s eaque omnia inclu l'
erat po
rzione larga inful'
us purgantis fortioris ; quid in
de ? vomuits equ idem , parcius autem, at ne vel
m inime refponditalvus. Ego vero emetìcum pro
p ino fl atim ,« li aufiaque dein , pro more , affatim .
infulion_e falvie florum chamemeli, immenfam
«plane ejecit&uantitatem muci quam mamme v il
'
cidi, cum ipli imis pilulis, nullo fere
'
modo muta
tis, quanquam plures ante horas deglutitae fue.
tant.
Hic jam obiter venit notandus error eorum ,
q u i ca tha rtica refi110fa exhibent_, nec cum [a le ali1t
'
e , nec ovi v itello ,
'
commifla ; qua:
refina fit inVi l'
ceribus di ll'
olubilis : S i
qu is enim finceram , aut jalapii , aut
refi'nam alicui porrrg,rt; pitu itofis aquoli s hu
moribus—inprimis v iis abundanti haudm'
agis a l
vum movebit , nam fi merasminifirghat qui l’
quj .lias, hujus a ionem ita nonjuv vu l
gus tamen folet) jul‘
cul i avenacei arga potatio,ut eam prorl
‘
us impediat. Plantes ideo_relino .
fas, optimepreparatas, pofrexitalma natu ra [alenemp
'
e propriofolvence divites, quem certe, dum
refinam conficit mal e feriatua chem icus , perdu:dom ino.
D ariéxwzfarum . 7 5"
Sededivertìculo rn vram . Inprim is itaq uga,hoc morbo €laborann , ad hnno modum prael
‘
crir.
pfimum
Rad. lpecaouanh. 5i . vel ,5ifs. Sal . Abl'
ynth.9 fs. coq . exA q . font. Érv . adÉij . deincoletuì: decoétum, cui adde A q . Flor. Chamzem. Comp. 8yrup. e Spin. Cerv. ana
’
3’
fs. m . f. Potio einetica’
.
A d vom itum'
promovendum hauriat affatim polli
gallinacei decoéìum, vel, quodmagis .probo, in
fufum falvi ze Flor . Chamaem.
E m eti cum! hoc noli rum , pra: omnibus , queprobavi unquam , operando v idetur lenillimum ,
a tdeter‘
gendo potens l'
atis efi‘
eé‘
tu certillimum ;c ito enim vom itum ciebit, nec longa in intel
’nnis
mora tormina creabit : (quod ipecacuanh. inpul
vere aiTumpta, fzepìllìme evem t) hu ic, dumv io
lentìus volo, ta rta r î enìetìcz'
grana a liquot, aut co
chleare unum alterumve,"
v ini benedi@ri adj icio'
.
V om itus hoc modo provocandus efi alternis
diebus, vel adquartam nonnunquam v 10em : cum
etenim maxima copia pitu itze t‘
ena'
ciflimm obrui
turfiomachus cum m agna vi s corruptm bilis eumopprim it , quis medicine profetfì us eXpeétandusefi nifihe r e>mu rgantur penitus Quodre€tiuslonge furfum , q uam deorl
'
um , faciendum efi : l i‘
cet enim ponatur, ea ej ici polfe per inferiora, non.
ne tamenlonge commodius per v icinium os evo
m enda l‘
unt , quam per longum intefiinorum iterdeturbanda ? Qu in etiam , dum per intell ina de.
, pellitu rpllt1'
!d8. ventriculi colluvi"
es, pars ifiius‘
te.
nu ior ab o l'
culis venarum la€tearum rel'
orpta, l'
an
gu inem inqu inab it, dum pars cralli or , in plicisv i l
‘
cerum ha:re‘
ns'
atrocia excitabit tormina : atq igi 11 omnia expurgari pot
'
uerunt, inter del'
cen.
deu
De m orÉa m lm
dendam tamen tunroam inteli inorum nervofam
pm oiarentmam me. Confietrgrtnr m eptnm eli'
e,
volle per alvum purgare fiomachr colluviem .
Nec folum adhnno morbum proficitvqm iti0,“
q uatenus per'
purgat ventrioulnm [ed inter vo»
m endum partes fiomacho proximiores concu'
tiuntur‘
Vellicantur m axime :mo ria in Irepate, vel pancreate
prim itur ac … vom itu pro inde ep citur Cum
au tem {tagli ando corrumpatur omnis corpori s
humor ,atqu e inde acr1tudiuem cdntrahar a iii
due ; [1 per a lvum excernendùs foret , tum in
re i‘tina torquendo tum val
'
a laéìèa fubeundo ,
plurime produceretmala . V om itione ergo opti
m eexandatur b i lis, five porracea, five atre, u tra, que l ll hoc morbo i irequentiflima. Qu inetiamfzepe certe notavi ,
_ex peraéi a vom itione , vel
ipfos’
artuum humorornm dolores oefl'
a ll'
e, pro
temporefalcem ; ad divini fenis effatnm, Libz l l .
Predrxì‘tq rum , q uod fic reddi t cer svs nofier,
Lab . l l . Cap. 8 . Humero rum dolores , q ui ad
foao}nlas , vel m anus tendunt vomita. atrxbr
‘
u s l'
olvuntur.
Cum jam vom itus conquièuerit , quod exhi
b itispa r eggr z'
a'
r orto eiiìcitur danda l‘
untprorinus
m edicamenra per alvum purgantia ; i is que re6i i ll
time addenda font am dya a : fiqu idem obli inata
a l vus do lor ventris gravi liimus l'
unt in hocce
morbo/i mprom am perpetua.,
Idea ubi col icusdolor faovi t admodum spiata purga ntibus adjicidebent; ; nempe ut dolor reddatur
,tolerabilis, u t
inteîi inom m relaxatio deinde l'
equatur,‘
atque ut
eorum mutus perifialticusfiat confi ans regula
ris , nec interruptus , nec perverl‘
ns. Doloromnis agit ut fi imul
us, vol re£i ius fiimulus l‘
env
«
“D amm iorum 77“
{ umJ
dolofiu excuat: fiimnlu s autem,
omnis adcontraéi iones conoitat fibras, casque in/pa sm os ,
i i fit vehemens, adigit. Cum iraq ue dolor co l i . ,
cus arm oifiime u rger, intefiina in qu ibusdam locis con
'
vnliionibus alficiuutnr , fafoia qnafi'
corifiringuntur, adeo « u t, ni li tormento I
'
opi to , nec
a lvus nec Hatus infra tra nsm itti pollit z'
hac aaieo
de cau l‘
a, dolor col icus vehemens fecum plerumue habet comitem a lvum va lde adfiméi am . R ei
2‘ti liìme ergo in omni colica_grav iore anqdyn4…
purgantibus adj icium nr'
; nec certe hoc novum
eli , ex experientili ìmus enim nrvmu vs in Cap. de
dolore eolico pra foripfit A loes $ i , Scammoneigr.v r, qu ibu sLaudani opiati adj uuxit grana duo:i mo in obfervatione prima centur. 2d:e riadem ad
m il'
cet'
grana qu inque laudani. A t cum id fa
face'
re ex auéi oritate'
H I PPOCRA TI S Opinatur,mea quidem \
fent9 ntia fallitur ; nam vox m arci/ìa
in loco a m vm uo c u aro non l'
uccum‘
l'
omnife
rum papaveris ( nih forte wc a’
<pgoiòeotfive fpùmei m o sconrnrs q uod vehementer l
_
'
atis pur
gat)fignificat, fed 7re'
7rìxov, five 7ré7rÀ tOfl, genus
fcil icet medicamenti alvum purgans : hoc idemetiam … u éwoyfignificat apud m rv
‘
o cna r em lie
piliìme (nifiquando epithetumdarvam xdu adj ici turu t Lib . II. de morb. mul ierum, p..a7o . Edition.
m esi :) ita quoque p…mwrì4’
, five M aca /{m , a GA
LBNO eXplicatur in exegoli vocum Hippocratz'
ca
rum , pnxw'
wovròv 71'À 0:/w7 ép evbw3 1! m ìpnxom
'
mv
o’
vopwc'
Zsr.
Sedadremed. Vom ito perad’ro, ego uti Foleo
fequenribus P il . Coch . mm . a i . vol . î l'
s , Calome lan.
[15'7l
‘ 7x05 m'n7\m Ùwu7 :frwpì» T Î7)
R u i”
. lxphf,
7 8 De m ar150 501169
gm . 01.Caryoph. gua . r.
m . f.Pilul . ,vel Rad. Jalap .
\gai . vel 3 l
‘
s. Spec
Diambr. gr. v ru . Calomel. afs. Syrup. de Spin.
Cerv . q . i'
. 111. f. Bolns. P ilulze autemfnon itafaci le r
'
ej iciuntur 4 Poil duas dein, tresve horasfeng in
’
fulionem vel manna: folucionem atque
idg‘
enusmedicamenta, praeoipio ; qu ibus inter
dum adjicio olenm amygdali num ; .auto l i varum ,
nifi,ubi fl omacho oleum valde aliennm efi. Ho .
rum dofin‘
&augeo&topeto, pro rationefymptoa ra tum ; b ifee vero paoatur dolor,
‘
relaxantur intéli ina , addejé€tiohes fl imnlantné leniter, oleo
fis lubrica redduntr‘
u; At fine li c qu idem a q s
refpondet, totum abdomen foveri jubeo fomentoemolliente , idque pdtiliimum ubi Venter tenl
'
ns
eff admodum & ,durus , velfpam o maxime , con.
traéi us. Hoc blando vapore abdom inis ifltegum enta penetrar, a i: intefiina ipla demulcet, rigidas hoc emollit fibras, easque nim is tenl
'
as rela
xat. M irandum pla ne fucceli'
um l‘
a pe .notav i exapplicatione fdtus hujusmodi . Bt. Rad. A ltheie,Sem . Lini a ugrazc. ana 3 iij . Flor, Chameinel.M . i ij. Cap. Papav. . alb. % rv . coq . ex A q . font.La€t. dulc. ana P. :equal.
’
A t eli'
e€i us longe
feliciores expedi andi funt, fi roger in femicupiumdem ittatur ex i isdem paratum. M ihi ,
’
haec a lien
rem i, … facilem dahitall'
enl'
nm qu isqui s felicifiimosbalnei emollientia in doloribus nephriricis effe.'
ci us obfervavit. Hand faro‘
profe€to V idi litV iiiimu 1fl paroxyfmum nepbrz
'
tz'
cum folo bahieì ufu
derepente folutum , cum nec pre larga fanguinis
m iiiio nec laudani dol'
es , emque haud médiacres , vel profecili
‘
er hilum I'
mo p ermultis di .
droi experìmenti5, ad dolorem fedandum, ac
calculam per ureterem demittei ldnm, mque oon
ducereac balneum tepidum emolliens
A ccidit autem'
fmpifiime , quod feces alvina, inhac colioes fpecie: valde indurantnr, &
‘
in val ..
v ulis coli h:erentos, fiatibus fieroori répagulal'
nnt, adeo nt, dum omnia ibi fili u11iur* , nihil ultra transmitti poli i t : hac fola de caura l
'
aapili imeoriuntnr
,
‘
grax7ifiimi dolores ; ubi pratl‘
ertim intei i ina purgantibug irritantur. Qua obrem fipo lihoras al iquot, ab aliumpto alvus nihflreddit, oleofum emollientem clyli erem umor
pra cipio , quo intefiina reddantur lubrica "
&li ercora molliora : dein (fiOpus erit) alvus aorio .
re aly/mate duci potefi.
Si qu is alius morbus , hic profeéi o , . de quo
jam agitur , frequentem gatdarfin alvumqne diu
folutam requirit: medicamento. ergo leni iet pur.
gantia per dios aliquot continuos exhibenda [untinter q uae lando poti li imum
*
rhabarbarum , pi lul . \m ii i, tin€iur, faor. quibus fub lide adjungi deb-enr
calomelanos grana al iquot. Terebimh . etiam
V eneta, autCypria, ovi v itello fubaéìa aqua:
al icui,cardiacaz admii
‘
ra, alvum pnrgat”
commode,
plurimum facitad ràeum atìcor dolores. COIlC€ II
com itantes. Interea tamen q noa’
yna quaedam li
beral i manu porrigenda funt ; neque enim aliter
faeVìfiimos compel'
cere dolores, neque i isdem oc
currere potefi, recurfuris alìoquinpromptiflime,ni li reperita doh lacryma: papaveris tormenta re
primas. Quod ramen adOpii dofinattinet, nih i l certi h atni potefi, cum ipfiflima doii s ,
alte
rum faporet maxime , alteri det Contra dulcefb rere,
Longam hanc frequentem catba r/z’
n.u tut
nova videatur, necefi"
ariam elio comprobavit ex
perientia : a lvus enim a liter mox fieret afiriéi ava lde, gravi li ima tormina certo cortins -fucce
deren:
8 0 D e
‘
m ar l o rafia .»
dorent , ob acres fcilicet, humores , in intefi inz
perpetuo m fiuentes.
Non l'
olum ad‘
hunc morbum profi igatuinnr
primas v ias perpurgare neoelfe eli , diluenda‘
efl
fuper fangu im s acrnnonia, fa lina ì nam ex pol .
into fonte hand pu ri difiinunt ri vuli. Dilu entia
ergoqpr0pinalida fnnt aimnde , inter quae a grq ov
p èv uè'wg; neque enim aliud datur l'
alinm'
folvens,neque m agis purum inoorruptum aliqu id.
A t ex omnibus aqnis lando maxime aquam Pyrm ontenl
'
em , aut Spadanam ha c fiqu idem , prin
cipi o pr:edita cba lfydea zfio, non tantum l'
a les dili b l
v it Optime, fed orafia fanguinis firman acfibrarum ronnm roborat.
Cum per haec fangi risfitdi lut'
us apprime, omni
0pe evocandus efifudor. Nil vero ad hdc ido
neum 1r agrs eXpertus funi q uam camphoram , ac
div'
inum illud m iferorum l'
oiamen , Laudanum
his a lim‘
nptis ad fudores eliciendos largiter calideque hauriri debet vel l
'
alviae, vel rori l‘
marinì,i 11fufio , aut , nodfiomacho forfan arrideat ma .»
gis forum la2i is “
vinol‘
um .
Qui confehfum intefiina inter cutim , qu i
faetidos acresque fndores , vel cuticu1am ipfam
erodentes , obfervaverat; hand ita multum‘
ob
fiuperet, videndo tum oolicoa dolores , tum mi eu
m aticor , poft fudationem penitus fere fubialtos,
pro tempore faltem l li ud certe fuit natuueve1
‘
tigia premere, cuunedicus, ejusm ini iiei, pru .
denter obfecnnda re debet : frequen'
ter'
enim fu
dores, l'
ponte erumpentes, hanc agrxrudinem a l
levabant admodum . Hisce appnme convenit
B A G L IV I aphori l'
mus Cap. de Co lica ; Col ica.
habitualis endem ica, a vino acido pra i'
ertim
orion
30?“‘De “
morbo m lìéfl
machum juvant'
v ii'
cera tamen
nt fubinde aii'
nmi debeant rhabarbarum tinéi ura
facra,’
(qua: &» ipi
'
n intefi ina eorroborandi facui
tatein habent, eaqùe eXpurgant commode) ne in.i lli s fcilicet co irent acre: a liqni humores. Id
circo polveres (nti dìcuntur) teli acei ad hnnoniorbum proficiunr , q uod acres abl
'
orbeant hu
mores ; a t ni i i falena. A bl'
ynthi i , au t tartarifikum a
'
dm i i'
ces i isdem , ac rheum barbarum , vel
s’
axoa go'r ra a quzedam fubinde exhibes , eorum nfus
nondin contrnuandus efi: ne in canali inteli inorum , diu m orendo, in lapideam pene abirent du
ritiém . Quodfano plus femel obliervavi inpue
rnlo°
iirzeferrim au rifiois cujusdam , cu i , ob tefl a rea
plurima exhibita , a lvi feces in tantum eram in
durate , ut exficc*atum gypfum p i ane referrenr,i llasque ex ano, 0pe infirnmenti , neceH
'
e eli'
etex,
trahere. Hoc de tefiaceir …exhibendis pr…
ptum , ni li ubi cita a lvus aliquos exercet, perpetuum » eii
‘
e debet; Turins ideo, imo &e flicaciuslonge, ad acidos co
'
rrigendofs humoreé …datur aquacalcis vi ve tenu i ii ima 1Îraxime idoneis imbutafiomac/ficù , que acidnni in primis vi is , ao infanguine delet.
. Qnm ad dolores réaumaz‘ìco: , ortpugnandos,e
‘
um m orbus artus invaferit , utilnllima probavi,i'
uere cinnabarina, gumm i guaiaoi , tintiura antim onii poriones rerebinthina , ant e ba i l
'
amo
c0paybze , que quoque adp aralyticasì iieé‘
tionea
plurimum poli'
unt. Sed ante .omnia fere, minuta
‘
calomelanos dofis, '
repetita‘ fubi11de 5 quod, fi
odi ava, vel decima—vice fubl imetur, nobihflimuxuad. p
‘
lure& m orbos evadir remedinm : idque , ad
grana duo, triave, fcrlicet, pra l‘
oripfit eruditi iiiruns noller ,
MUSGR A V I U S é- ;ra xagfrqc, A l'
clé
pi adezu
.d omîoa'ufar'
ì 8 3 3
.piadèze familiar, Îdum v iveret, , egregrum deons‘
o rnamentum . Ca lomelano f re quenter ;adjìci0camphorse pa uxillum
’
, particu lis i o’
nge
fubti l illim is confiansara l icu los »
penerrando
addendo ,4 vi res; o jus
etiam eadem camphora corrodentem m ar ta f z'
a lz'
afiz.p1
‘
12p511‘
21tì01111111 qualitatetndolomit, earnmqiré fpi
eu la …obtundit : quod probe jamdudum ‘ nov it isa;.TE U S eandem in praeparatiene m ercuri i pi rec ipitati gri liei , tnrpetho m ineral i addendo… t i
l illimas quoquewrewuwz q lca/z'
z a tz'
dotes probavi
muper , addo & tudiiimas.
I
Porro ad crudelillimosvdeafizatz'
jazz‘
cruciatu s,*
eosque diu permanentes inter fcapnlais pre cipue,nihi l … m agis prodelfe novi quam o j z
'
m tor z'
a l'
oper
impofita ; quae ad:paralylin:etiam praecavendam,eamque, fijam faéi a maxi .mè faciunt. ‘M embra aurem refolura, totaque fpi
na dorli , a fumm is cerv icibus os coccygis ad us
que , galbaneto PA R A CE LS I (quod apud CR ATO .
NB M , vel R I V I E R I UM v ide)”
ant quod, me judi .ce , m el ius efi, bai l
'
amo galbanetò HARTM ANNI.
perfricanda funr, adje€la quoque'
camphora :'
ha.
bet id ntique vim penerrandi & aperiendi ma xi .»m am . Efiqne hoc rufuper m ile remediump ubi.abdomen vehementer emenfnm efi, ant
‘
fpaiino
maximo contraé‘
tum : rows autem vencer eo in—ungi debet pofifomentationon
'
r idoneam . A t
norandnm ! melius longa'
claul'
a digefiione,«
q uam defii latione , (quod vulgo’ facium) prepa
»ratnr‘
: definllatum liqu idem magis caufl z'
rzrm efi,nonnunquam , li lit tenemor pireli
z
rtim , e rodic
cutim . A t li umbi licus exwria1ur , difii cillimeuti que fanatur, ac diferuciarm amme : quodq uo
LIUC
,De m àrìa .cofr'
ca
q ue .cnveri ‘certedebet, cum emplafiro dagalliano,avjel î ira d16i a, medi o abdomim admoveantur
:nmb rerum nompe obtegendo 1nvoluto fermo .
.:Cum dolores eolie—1 rbeum aticìoefiaverint
paulnlum, rum dunum nti ci bo pioniere «Sporter,«fed ne ne infiame, neque val ido ., ne vifoera ad
line in ecilla ladantur . Conveni unt potifiimumgelatina de fago; coriau cervi ral
'
o, feu, —quze fa.
c ilius .para tur, de .pedibus v itnlinis, ova forbilia,
panatella e, atque idgenus alia, qua: per torum « cc
i am'
morbi decurfum parcius ali umpta , ad v iresreficièndas ntilia font. Potui vero nihil dari:debet przeterquam aqua pura, aut cda (ybeata , vini
,albi generoii paux.rl lo .fnbinde adjeéio ; nam five
q u id flatulentnm , five acidum efi, id hu ic morboafl
‘
eéi is alienum efimaximo : faci le enim redireoonfuevit ex levillimo direte errore, —Porro ad
crafizz fanguìnis refiituendam, oonfirmanda viTcera , rba/yfieata qumdam fl oma còz
'
ra idonea funi:
m axime infufione l'
oquence utor faepifiime .
-R addio Gent1an.« Galang. una 3 6 Z edoar.
Calam . aroma t. Cort“
. extern. A u rant. Hi fpalenl‘
.
fico. ari a Éi i8 .Caryoph. Indio. 3 i1Chalyb. cum
.Tartaro ppt. Éiii : hil'
ce afi'
undeV ini alb, Olylliponenfi
‘
s 15i i i4’ Aq . Abl
'
ynrh. Comp. f. In
,fulio olaul
'
a per dies faltem dundeoim, in vale v i
treo id fmpins agitando. Ubi v i l'
cera infirma.func, pituitofacoiluvies rédundat, maxime conducimhoooe medicamentum , minime tamen al ienum Jefifiomacho. Semina cardui, in tinéi ura
,amara ohalybeatu LOWER I , ingratum admodum
lemorem fun,
dunt; neque aliqu idGentianze, pra:ter' «nomen efi in aqua Gencianx compofita,q uan} recipit infufio Loweriaua ,
‘
D àmn0fl î’
orùim
—.U ltimum —in hocmorbo anxilìnm equitatioefi;
neque enim ul la res vifcera magis intefiina confirm at. Ea liqu idem, vario admodum, ac frequem
ti iiimo corporis fixe:eli'
u, totnm abdomen concu
tit leniter quicqu idadeo intefiinis haerent, preli'
d
agitari one continua depellit : quioquid lentorisin vafculis l
'
anguinei s retardem r, ehm-mm , orrcur:
tum fanguinis per vafa m aj ènterìod ve1mf pofta:ram
‘
alos promòvet maxime ubi fangu inis curl'
ns’
tardili imus efi. Sanguinetti imque partim vi more
bi, partim longa ibi mora, cone‘
retnm fere porgetua velut conquafi
'
arione : dilfok it, Obfirnéh oanes adeo glan
‘
dularum hepatis, pa ncreatis,mefenfterìi , intefimor11m, eXpedit ; porro aé
‘
l ionem [pienis,
*
jeciuori infervientis , mu ltumt im is denique eonfia texperimentis,perfiz
'
rà tz'
ovzm r
maxime auger‘
r equitatione : ita noxios humoresin a liam partem avertendo, ao er cutim e limi
nando non in‘ hoo l'
olum , fed in omni ’
fere’
morbo rér0m'
co prodefi. Profeéi o quos vix, 0pei
tol‘
a medicina l‘
ervavit, fola u tiqneequitatiu refiia(uit peni tus : cum igitur equo inlidere valet :egrotus, eo gandeat quoridie; r
'
:ìrerqueaoquz‘
m tguado;
Het: quae conforipii modo de rationemoden
ii i morbo eolico Damnoniorum ,thand male fo r
tall'
e acm mmodari poll'
nnt’
c01ioe Pi&omim dic
(El x , Indi as occidentales infefianti l'
azpili ime : que
ex eadem fere caul‘
a pendens, nimio nempe nl'
n
aoerbi li imi limonum fncci curam … forfan handeblimilem …pofcic.
55Nautaruwin explora t wi is ES:"ìtz
'
nerz'
bus,
IX.
NAUTA RUMxditt durrmdz
'
hu cmfidzzr exp!oratbr zz.t
85’ l o hg z
'
i'‘
z t ìfîz e r z bi
gr r ,
METHODUS
antarum quann ingentem h umorum”pancia
:h is a bhino annis -terribi lis fcorbuti perdide…
r imuS .—afî eéi ibus , fatis notum -efi*
, qu ippe q u i
precipue malo al imentornm apparato aq ua ,'
cerevifia cazteri5que m inus bona: n0tar rebus, .
ut—vixz evitandis longornm m uermo atque cur
ploratoriorum . feq uelis depender na .
t…urah enim modo naviu rn apparatus « bonitate … recedit fru lla corrumpitu r
optima ; atque cerevi li a (ad m i11imnm tahs , quali \
naves replentur ) no n diu*
cqul‘
erxatur bona. Inde q uin protrafins .&continuatos talis apparatus u l
‘
ns gradatim humo,
res corporum pollnat, magnum fangninis acrimo31iam inducat; ìfiumque quotidie magis magisue nd;:pm redinis fiatunl procliviorenr reddat,fieri non afi'eéi uum vis , dum
i n ,humìda , l'
alma . atmol'
phmra continuo v i vunt,
& rintraf
zteé’
t'
a navi um aè'
1‘
em impurum& inqu inatum infpi rant, inliguiter angetnri Hanc ipl
‘
am .
hujus cafus rationem effe , confians docet exper ientia. Ex u nica navium clafie plus, quam m i l
i e hom ines praeter i llos ipl'
o in i tinerem ortuos pofitriumwonfium iter interram expoi itos vidi , quorum plurim i fcorbuto labor
'abant
fummo ;
firrìta z‘
en:‘
eonferomniì metdad'
ar.
'
î ummo ; Navinm ela li'
e ad portum reverfa a'
e’
t i i
lierior , l iquores l'
aiutares , a l imenta noxa .&u in
primis fruétus herbre convenientea cito a gro‘
tornm fangu inem humores pnrificant eorumq ue refiitnunt fanitatem . A è
'
r —Iiberior , novus
a i imentornm apparatus , fru6lus hortorntfiproventus,
‘
qnm'
cunéi a Angli Bel‘
gi in infidaS t. Helenae
‘
& promonto rio bona: (pei reperinnt,maxim am i piis in India oooid
”
enta lis itineribu'
s’
af
ferunt u tilitatem ; fine q u ibus ipfiadmodummgròtant. Sangu ihis . acrimoniam corrigeudi alca le
fc_entem
‘
atqne humorum putredinis progrefl'
uni
impediendi-
methodnm, qua: acidis vegetabilibns
m ineral ibu‘
s peragitu r, lie omimam; medicorum fugìtnem inem ; quorum illa furit Seonrior&
da ri po il'
ant pi eni : buccis haec vero tantum,
guttu lis.
Sangu inis fiatum m navigantium-lho rbnto iuu
j us'
naturae e lle, ex fre tido :egrotòrum fpiritu , eo
rum putridis cdrro iis gingivvs, u rina l tntida pro
fundius tinti la , nlcei* ihns l
'
ordidis nigris, ca ru
leis& cafianei coloris maculis ernptionibus‘
i ii
c ute, ex frequenti calore febr i l i , li igp a fordi<ià,biiio i
'
a, ornentaque dyl'
cnteria , q ue i llum i‘
em
permagis vel m inus com itantnr apparet… Nunc
q uoque id l'
aria cognitum efi,vegetabilem ace
foentem diz ram regimen, l iberiorem aè‘
rem
novum alimentom m pparatum , potum fnbacidum
v inofum ili i certi ili me cito medeti , nififor.
falli ai tiores egerit radices. In medendis afi‘
e€tib us fcorbuticis va lde« deplorandis,a malo alimodto rum apparatu , aqua perverl
'
a, ca:terisque ip lon
gis‘
iti nerrbus exortis poma mum ntim u iu, l imo…
numque fm €tus m iros edidifie'
efie& efiìi ‘0tlfl
’
li ,
"8 8 Nautarum in curi/Mm explara to?zzf‘c‘
5’itinerz
'
bur
Quidqnid antem morbum curat i i inìn uo.
que avertit. Itaque talis die ta regimen, 1 in
navîbus adhiberi potefi, contr a confneti nav inm
commeatus corruptam pntrefoentem qualitatemcontinuum exhiber anfidotum malos ejus eifeéi us cori igit , ad m inimum mitiores reddit.
‘
A t
:efeéi os nàvinm , qui vinum, vinum pomaceum , limonum fruti ns alimentorum recon.
tium apparatum carteraqne fecum getunt, mui tom inus fcorbuto :fii Ci , qnam hautarum vnlgarium
pan eres, qui non ita [unt infirnéi i , re vera de
pre endirur. Num ergo fieri potefi, utgenerale
tale in nayibns inducatur regimen? Fieri po ller eor , ratione experientia edoéi us , meshodum fuadeo l
‘
eguentém,
b mpes naves, que longos cuti'
us aut itinera…ingredi volunt, infiruantnr boni generofique v inipomacer, qua: adilla l
'
uliicit, quantitate quo acer
b ins illud, isa tamen u t optnnmfit notre , eo efi‘
melius . Quod ii poma tantaeuti i itati8 [unt infcor
buto ; quin fucous i llorum , fifermentatione fa.
fl us efil iquor Vinoi‘
ns , admodum fit falntarisPane fieri non potefi; [
'
na aciditate mali corruptique commeatns alcalinam pu trefcentemque,qualitatomn t corrigat, optime ut potus conveni
re v idetur confuetus. Virium hoc pomaceum adminimum triummeufium aetatem habeat&fecibud
…pteri‘
ns fit depu1‘
at'
uni , anteguam »ad'
nium trans-7
fertur. S i quando nimis recons imputamminimum ex majoribus doliis i nbona&pura peracoletur vafa;idquodmuitum ade jusdepurationentconfort , impedit, ne corruptio accedat,
‘
q uzo
i llud redit inutile. Quod fia utem fortali'
o in
acidum commutetnr, quod baud raro incid}r,
ì
il
un
àa fam m za aur/z‘
àur expiora towu 89°itiner fìu—g,
b ibebant'
Pdf mm aquam acetum puta 9 … prof poi
tu ordinario , il lamq ue admodum inveniè'
ha'
nt‘
fa
Ì utarem Utilemque
'V it1'iOli elixirîo acet'
o naves jam magnaquantitate infiruuntur .
’
magnze u ti litatis efi'
e
inveniunturg Nuper17ime qu oque lex promulgab&tllf j fl lt naves bellica inli ruerentur vino poma
geo, ;quotlfi, ;r, ite utdecetadhibetur, maxini am
a llat’
ur umfe‘d'
e ;utilitatem probabiliter« fum per
3am profefl o inpaucis qu ibusdamb ellicis alnial i—ue uavibus, inquibus il lud, licet
‘
tam
tum quatltìtat€ fuerit adhibitum ita ’
compertum eli . Hi s m ihi addere î iceat , u tfv inum in captis uayibus repertum plerumque tenue
alentum fiepiusque modà i ll ud confervandi
corruptum , inter m il ites ( im prim is ubi v inum}
deficiat , pomaeeum difir1bnatm‘ fa£tù elleoptimum .
Qu"
od quidem confilium admodum videri“
pof
fit :pretiofutn ; eum _vem d
'
e v
plurìmorum hominum non minus fortium q uam uti lium v ita aga
tur , expenfas nulla ratione cum u tilitate , inde
dependente, , comparati debere , exi li imo .
« ìSeu
cum ubiqu e acetum &v in‘
um gerebant innav iunrcla llibus &e xercitibus Romani , atque. m ilitum
nantarumquo Vulgus quotidie utriusqueparticepserat. C,Lu id q uod ifii mu lto plures impenciebantfumtus ad fa11itatem m ilitum confervandan
'
i . Ita
q ue, i i ; populus ifi‘
e illufiris&prudens g itam m il i tiS Romani ganti —mfiunabat , ut t tantis ad illam
confervandam non parceret fum tibus ; . cu
q uoque («aiuti a: itimare noluu'
î us v itam nante Bri
tannicze , q u i omnino tam forti s tam utilis efireipublice
fizzzita tew c;wgfèrn édi m et/Jaj a h 9 1,
Fi lum abrumpere .neu o , q u in me
_ntionegp.
faciam mech0dum nautas_
cogendi confuetam poli
e orum ex longis tediofis itiner1bus reditum ,
omnibus rebus neceli‘
ari is defiitutos,’
de am icis&fam iliìs privatìs fo ll icitos &
‘
plerumque fere in
m alo fanitatis fiatu confl itutos neque tempus ne
ne occali qnem i llam recuperandi ipfis permìl‘
.
?um multa‘
=mi llie ad‘
rinferoé . ù1ifili è i egoque obpopu li honorem optaverim , u t al ia clall
‘
es no
{tras nautis ; initrueudi metho'
dus humanitatefù
li bertatem A nglom m magis decens excogìtar* i
polli t. Plymuthi d ie -3 0. Septembr;
V . DIS
9 1 È i/j'
èm fia,
ÙISSERTATIO
ANG INA M AL IGNAZ:
Libro meo defeh ìhl : in publicum
‘
editof facpiusfefemihi obtulit opportunitas eX genere pù
tridorum malig obl'
ervandi morb'
ùin "quo
mea de cau li s cura febrium malignarum pefiilentialium fententia abunde fatis fuit confir“mataxi llum puta, qui vocatur angina maligna au t ulce
v omfive tbraat,) qua: in hoc regno t'
pari‘
unvarii:abhinc annis quibusdam in locis vaide confueta
infantibus in primis infignitex: mortifera ap£
paruit.
Hujus morb i deferiptio accurata, quam inAn
gl ia primum accepimu3 , fu it i lla eruditi ilim i D r .
FOTHERG I LL anno 1748 . Hifpanicorum Italo
rumque medicorum vari i tal is morbi genus accurate quod fub feculi elapli initio in
Hi l'
pania variisque in locis Ital iae magna cum vio
lentia ii rage fxviit. Sim ili forta li'
e natura e
rantSyriorum&Aegyptiorum illa abA RETA EDCA PPADOCEprolata ulcera pefi ilentialiter ulcerara: tonfille , quas inAETIO Amideno invenîmus ; quedarn
‘
profeéi o fcarlatinairum febrîum,
quas MORTONUS defcripfit, param his videnturabfimiles.
Î 7ix l'
ex vel feptem elapfifuntanni, cum earn
in hac civitate e;usque vicinia deprehenderem,
hcet magna cum fifage in crrca paga Oppida
.f 0
d; j ag/ina maligna.
Fowye Lisken
a ltero .anno ante B a ird ,—Anni 17 51 . fine u i
'
q ue ad {M l{j lfi7l 753 . ilia hac in _urbe locis
que vicm i s inprimi s anno 1752. valde erat com
muni s, acquenon infantesxfolum,e fed adultos quo
que plures ifia morti tradebantur.Cuni fincera accurata morborum , eorum
i
fymptom atum methmi ique illis medendi deferi*
ptio, via artem fa lu tarem promovendi fi t efilt:a…”
iciflimaz mamma cum cura morb us, de'
u ibus age‘
re ve'
i lent,‘
atque bqnos malosquemet'
odi feme.
dierumque, quà:'
illitrs tollendi caul‘
a adiriiiueruugefl
'
ecì us defcribere debebant medici: Eo“
vero
m agi; hoc ,requiritur quando novus au t incon.
fuerus occurrit morbus, cujus fi aa peculiuria pa.
:hognomiea dia nofiica foi icite funt na tan.daè r& pecul iari rat1one del
'
cfibe11dum , que eva
enatic, quod regimen.& quae remedia in illo .vel
j uvent: :vel noceant.
Pluvie magna quantitas toto anno 1751 . de .
s idir, in prim is vero azfias generatim inconfueta.ratione , erat hum ida friguia fepinsque procellofa . f} um z nihi lom inus in principi o tempeii asinfigniter a:fiuahat qmdem obl
'
ervabau tur dies
admodum fervidi in j ul ia À zzgl{flo, 8 tmùfphx .
ra fere femper .erat gravis humida; harome
tron vero plerumque humilem teuu itfiationem .
Terrae frufl us crudi, aquoli i lifipidì'
etant;
mefli s infigni ,ter era; mala omnium generum
grana faciebant damnum.
‘
Nihilo tamen m i
nus pauci tantum :obl'
ervabantur morini , ad m.inimum nu l li veri ,epid€m ici mw…
‘
bi z variolte verblegi one Conway
’
s m enfeMajo induél ze) inligniterhac in Ci vitate menl
'
e‘
} ulzo A ugufl a di iÎ € llì)
i ll g
bantu r5 qumdam pu trida: xm lmres febres in
parte
9 4
arte hujius comitatus meridiona li o'
ccurrebk nt.
ilicet re vera hic loci non eramus argroti, morbi
tam en »hypochondriaci hiflerici multum pra?»
valebant genus ,inagi lita ris univerl
'
alis& t'
pi'
1'itll l l lll dejeéi ioq ub1que —occurrebar, r A utumni
tempore mu lto con1i1m niorebfiebairt avaricle
mu lto pejoris indo lis, quam primo carum princi
pio erant , reddebantur , hyem isque m edio verze
epidem icze , mortifere . Inter ea
‘
f'
catarrhi,
mucofae, infiammatorie angiuze , pleu'
ritides
peripnenmoniac abundabant ; omnes hos morbos
‘
lerùnique com itab‘
antur eryfipelatol'
az vel
pu î‘
tuYare'
s eruptiones.
Tempefias fempèr continuabat hunìida fe piusq ue valde procellola, ventUs eratvarius: -e *M en
“
i is D ece'
màrìr erat frigidus } fed a die ‘decimq
q u into q —tie ad diem‘
»ixigèfimunf qu intum hum iii us. — Iidem morbi perfeveràbant, 'tirca
'
annifinem Varie hiuc illinc occurrebant m alignaanginae.
A nni 1752… initium erat frigi'dum , hum1dum,
fzepiusyep1‘
ocellofuni , ventus plerumque ab orien.
te
’
veniebat , interim inox verfus occal'
um «
, mox
verl'
us—meridiem inclinabat ; Barom etron liepe
valde humi le_m tenebatfiationem, licet inJanua
r11 pr1nmp10 admodum in a lt tollebatur cum
frigore acri , Variola: epidetm cze perfev
fzepe crude , cryfiallina: nique ad ipfumfiuemincoélm eraur, intercium valde
va: nonnullze nigra cruenrae atque
cum … petechiis l'
parlim comunéi ze appareba
Pleuroperipneumoniae rheumatifmi …non incon
fuori obveniebant ; anginae catarrha les m u'
co l'
ze
cum maxima tulii larga tenu ique el reatione
valde frequente; occurrebam jam quoque va;
f ie rùal igzi ac‘
atque periculofzc anginaa eum febris
gradu haud parvo obfervabantur,°
Feh ug r zz non m inus initio , quam; fine,mer.
eurius a iram tenebat ti ationem , apr erac,fere
nus, ficcu s frigidus , fed a die o€tavp ul‘
que'
addiem v igelìmum primum mu ltum plu vie vento
generati… ex meridi e"
i‘
p1rante decrdcbag In
u rbe plures deq rehendebantu r v ariol :e, l iceq pa‘
ul
ca: in v icinia qu idam pleuritide , peripneumo
nia'
rheumatil'
m is, plures catàrrhali nzuco l'
a
“&
pauci inflaxùmatoria . angina°
qu idem/ temper
ma ligno genere invadebantur.
Menfis‘M a
rrtìz
'
ten_1pefias fatis fri
"
ida' ficcà
inprimis in'
ejus‘
init‘
io fine erat ; atque barometri
‘
alta , nunquàmflvalde hum ilis'
obl'
ervabatu r
fiatio . V ario las m ulto bèu igniores eraur nu
nus frequentes.—C ze ieri morb i quoq ue m inus
qu idem communes, {ed niagis inflammatorn , nul
le ue angrnee maligne inveniebantur qu idamtuiii feveriore morbis excruciabantu
p
r afihma
1{ticis pert1nacm ribus .
— Sangu is jam emiflîus plerumque denfior uufcidior quam ante variosmenfes apparebat.
Affi/if initio donnnxum tenebataqu ilo, ae’
rem
que ficczî m -ferenum l'
atis frigidum eliiciebzìt ;—Barofcopio al to , frigidiufcula per quatnor
h
vel
q u inq ue dies l'
uccedebat'
teinpeli as, pofi'
e
currebat aquilo,‘a die
‘
vig‘
efimo primo fpirahatWN. W Sparfim flvariola , querum quedaml igniomsgeneris : quaedam pleuritides,
’
peripneu.
m onia ; rheumati lini , i éi eru s hydropsfreq uém ,
m iles l'
everiores ubique ocveniebant. Vernnbusnon
o
minus adultorum quam infantum vexabantur
plurnur,«Quam»
Dìflèrtatz'
a
Quamquam meule M aj o amoena obtervabatuttempefta3 , attamen hum ida, frigida m inus pla
cida erat zefias. A tmol‘
phera orall'
a nebu ioi'
a
barometron raro in alti} m tollebatur, 8 . W .
aqfl ild“ventorum eraur frequentiflim i . Terras
fru&tiè’ad perfeél am maturi tatem non bene per
Ùenientes aquofi infipidi eraur ; mala meiii smala ei hibehntgrana . De îfpirituum deje&ione,)igri tia
=& lafli tudiue conquerabantur omnes.
{Î uniomeni'
at variolae‘
m ulgo copi0fiore3 atq ue per
rotam agitarem epidem ia « pejorisque: indolis,
q uam vere non folnixi b ici, quoque/ ubique
-in=r
v icinie locis crant z faspiùs obfervabantur con
fluentes, m inores nonnunquaxtr ni ze cum na
rium haemorrhagia pr:ecrpue in ntibus con
junél aefpe'
techìae antem mu lto ramus, quam ego
expedi a‘
veram , occu rrebant : înterdum ili a; ad…
m odiim crude cryfiallinae &"
incoél ze jn largas
confluebant veli cas, cUtim'
v alde corro”
djentes.
LRheumàti l'
mì, podagra tulle5 his anni tempori bus
'
co‘
nfue'
to modo mu lto eraur c’
o‘
piòfiores.
Itaque nunc'
illud ipl'
uin genus febrium , quodin155% m ei de a ere Éf m aréz
'
r epidem ia ? vo lumìne
angino l'
a nunwpatur febrisy m inc ['
par
.fim magna cum v iolenria l'
e viebat, conjunéi a cumfcarlatina ant puftùlari eruptione, quam excipie
bat pruritus vehemens cuticule que del'
quamatio.
Horum pnl l'
us plerumque durus, celer, parv,us, re
fpìratio calida laboriofa cum magna praeco rdio
,rum opprefli one, ex urina interdum‘
cruda &pal
l ida, interdum valde tiné‘
ta m rbida nihil defi,debat : delirium generatim cito fuperveniebat.
A egrotis plerumque in pl'
l llClp10 fanguis detra
beba…
Menfi: Apri l. p. 1 14.
9 8 Dg'
flértatz'
o
da: , copioi'
z tandem inconcoél a: valde largas
velicas , partes fnbjacentes profundas arrodentes
excitahanr : crnfize nigrze confluentium fepius u l‘
l
qu e adtrigefimu'
m adm inimum diem remanebant,
Sic fabr i: anginq/a [emper perfeverabat—i
angina r zmz m a ligna/rum Sapi enzòrìoccurebantmul
ta: , pluresOfioh z'
acNovel/lh i , atqueDecem ér z'
plu
rimis in hac civitate ll l /060 na vz'
um aedzficanda rumin omnibus circa nos vre1nis locis erant com
munes atque tam adultorum quam infantum ma
gnam e v ivis tollebant copiam . Per hoc tem'
pusfimili ratione innumerae catarrhales , m ucofze,Ted m inori cum l
'
everirate ant‘
perico lo obvenieî
haut angina . Menfe in prim is 06705r z'
poft
tempeli atem paucorum dierum nebulol'
am , pro
cello l'
am pluv iofan1 a duodecimo u fque addecim um fextnm diem matutinum tempus erat valdefrigidum , pruinam cum a liqua glacie efli ciebat,quo tempore uno impetu centum ,
ex populo rulli,angina magno narium ,
'
oculorum oris defluxu afiiciebantur , qua cum parva febre , &ma
jqri vel m inori eruptione vel magno alvi Hux'
u
eraur conjun€he.
’
I‘
ufl°
es catharrhi rheuni a
til'
m i defluxus 1nenl'
e Novem&rì Decem èrì
valde eraurconfueti , tufli im—
pritnis catarrhalì fe
re q u ilibet aliqua ratione pert11rbabatur ; panca:tamen tantum occurebant peripneumonie aut
pleuritides ; nihilo m inus phthyfipulmonal i corr ipiebantur multi tabe moriebantur plurim i .
Per vamos menfles vix infignis obl‘
ervabatur
febris , quae vero cum angina aphthis a liq uali
cutis eruptione eraurconjuné‘ra, idque q uoque in
m orbis pleuriticis peripneumonicis : tantum
aè'
ris confl itutio creteraque ad producendas eru
ptiones in omni bus febr1um alleéi ionihus inclina
.de À flgìm maligna . 9 5
re videba ntur. Sangu is aegrotis detraél us per
omne hoc temporis fpatium rarius vi l‘
cidus fed
generatimprimo intu itu , pre cipue in ipfius morbi pri ncipio floridus rarioris texm rze apparu it.
Sic anni Ì 75'
3 J eratfinis. Hiem is parsre .
l iqua hanc excipiens ver valde frigida erant
hum idaque tempeflas ifia frigida u l'
que adM j uminedium continuabat , Ver admodum filiebat:tardum . Tunc tempefias accedebat gratior
e li as calida , qual is vix per plures annos eratv ia
fa , l‘
ua amcxènitate pla'
ceba t. Variolae atq ue tam«catarrhales, quam maligne angina: m inus frèquemtes acque m inus mortifè rre ab 7 anu zrrìo uf
'
que\ad
M aj um exili ebant , ubi protfus cell'
abant. — Curq
e li as appropinquaret , Varia pleuritides peri.
pneumonia: multi catarrhales occurrebantmoub i : l
'
angu is detra6’tus nunc ingenere multo den
fior v il‘
cidior erat, quam per varios menfesantea fuerat obfervatus.
Aeris_conflitutiom s morborum » brevefi
li ane exhibu i del'
criptionetu periodo itla durante,
q ua angina: cujuscunque generis multo erau l:
frequentiores , quam unquam aurea recordor ,
,qu i bus quoque varia erupcionis cutanee generamaxime eraur communia hoc qu idem infebre,quae evenit lev iflima. Quod eam in primisob rationem feci ut forta iTe ex his ratiocinan
do c0nje€tura ca11fas naturam tal ium mo r
borum a ilequ i pollemus.— Num tempefias frigi.
da hum idaque diuturnior i llos excitabat , cum
ju li a…atque ordinatam impediretperfpirationem?
Perfpirabile i llud l‘
upprell'
um admodum acre red
di tu r. randemque non m inus va rios qui gene;
ra li nomine fcorbuti l'
unt cogniti producirmorbos , quam quoque mox catarrhos anginas ; pe r
» tipucu
100
r ipueutnoniaè, definxus col icas cretefaque exci
tat , quae ux: la tet neniinem , [unt perfpirationis
fupprellie elfeélu s. Talis vero'
naturae in
tiones del'
cendendi meum nunc i non—ett conti
l ium . Itaque adexhibendam delcriptionem , quan
tum fieri p0tett accurati llimam, angina: m al igne ,q uaedur
‘ante periodo l
'
upra propofita , anni l‘
pecia
tim 17 52. liewebat, progredior. Cu i medendi
methoduni quam deprehendi eli‘
e uti li llimam ,
addann
M orbi hu ins impetus in divefii s hom inibusv alde erat di verl
'
us. Interdum rigor cum ali
qua plenitudm e :egritudine faucium dolens
colli immobi lita 3 pre cipua eraur, de q uibus con'
q uererentur egroti l'
ymptomat i . luterdum
horrore e ftu alternantibus cum aliquo capitisdolore, Vertigine pigritia ingruehatmorbus.
A lios invadebat cum multo majoribus febrilibusfymptomatibus , magno capitis &dorfi, crurum
q ue dolore , ingenti praecordiorum cmprefli one,continui s fufpiriis. E contrario qu idam ho
m inum adu ltiorum per unum éirciter ant alterum
diem q uali neque fami neque :egrori, l‘
edin'
qu ieti
anxii obambu labant, donec leél ulum petere òco
gerentu r.— S ic primum fub impeturu variabarmor
bus Plerumque vero ingruebat horrore
calore, capitis gravitate&do lore faucium agritudine raumtate , aliqua tull i , ventricul i V iti0,v om itu frequenti alv i dejeél ionibus inprim isin infannbus qu i nonnunquam feverius aflicie.
bantur , q uamquam tlatus contrarius magis com
inunis erat adultis. Inomnibus m ajor fpirituumabjeétio fubitanea deb il itas , magnum pe&oris-
pondus lalli tudo max ipfo in principi o ohl'
er
rvabatur. Pull'
us generatim deprehendebatu‘
i‘
-
celer parvus tremulas, licet'
nonnunqua
à
n car
115
frm .Dz'
fl2r'
tatìa
i i s altepartes exedehant) ellingebatur. Licettuti qtempori s tantum alba —humìdia inapice elTet l iu ,
gna,—inradice tamenvalde impura, cralla , . lutea aut:
—catla ii ei coloris obtegebatur pel licula. Sicnunc
q uoque valde i iaufeofus emittebatur .fpiritus ; cu .
gii is .odor infenlii s d de hora in horam increl'
cebat,in quibusdam tandem ipfis quoque mgroris nifa pe reddebatnt‘ intolerabi lis,
»“Wltero autterno di e , omnia fymptomàta ih ……
cerbàbantur febris’
mu lto magis im
adhoc per t1'ìgifl
'
ta vel qiter refiitera
'
nt, ipli cederetoge
’
òa‘
ntur. lnfigniter non m inus aùèebanturi iiijmiétiido anxi8 tasf quam dègltitiendi difficul tta
'
s. Verrigi11e ,_ iiòloi e grav itate ali imebageneratim majus
c
an'
t minus delirium,ne i ifili i
'
i'
quau'
i pervigiliiim perpetua ,phrenitisaderat , quamquam
î 'a lii ‘fiupidi jacentes , tiepideipfiobmurmi i i'abant. e—…Cutis
a l‘
pera ; rarilli tne obferVaba icli V
,itas. Urina reddeb
’
atur pal
a , liepius lutea turbid8 . Indnterdum alvi laxitas infignisibus , urgebat.
‘
U lcerum crolla:
i iu iic .magis auétze , colorem ind
i geni , ,pai'
vtesquev icinazm agis in l ividum .vergee
pairing R efpiratio reddebatur difli Cilidt‘, i cuigfiert-f
corilsgf cm fibi lo genus e rat
.
adjun&um quod
quali iplfumasgrotumJu filare V idebatur Nox-rana
ca& q btu l'
a i lli perfe‘
e‘
; eratfimili s qua: a ve. …
ned@igafa uribm oritut=rìlrariéur loquel:è re'
lîpira v
i lle i ta eratpeculiaris,.uthom ii
circa . morbum verl’
antes facile
pollenr*
fonitu i llo miro ; undeprocul dubio
'
ni edio_i i li ifpa ii ici ipfi nomen* impoe.
fuerunt
a’e À ugz
'
zm ma ligna . rog
fuerunt Ga rotz'
llo quo talem qualis afirangulaètis laqueo editur fonus , exprimere voluerunt.
Sonum i llum a'
cu tum latrantem ,
‘
quetn f:epius in
an
gina infiammatoria p
'
ercipimus , apud horumau i vi neminem . Omnium aegm tantium fpiri
tus valde erat naufeol'
us quorundamv ero inpri
m is tempore cri l'
eos initantis intolerabiliter fietens ; quidam circa quartum aut qu intum diemmagnam foeteutis , purulenti muci nonnunquam
fangnine tinél i co ;natn exfcreabant , nonnun
quam materia prorfus livida atque detellandi eratodoris. S im ili ra tione ex naribus quorundam
valde iufiammatis excoriatis continuo deflilla£
bat a cerrimus ichor aut materia l'
aniol'
a , adeo
acris , ut non rolum labia , genas &manus infamtum hoc morbo laborantium , fed q uoque digitos
brachia ipfarum nutricum , i ll is infervientium,
corroderet : cum hrec narium exulceratio accede
bat , p lerumque ini nfantibns i lernutatwV1X un.
quam cellans. excitahatur , adultorum vero pauci,adminimum ad i nlignem aliquem gradum ea afli
ciebantur. A dmiratione dignum e rat , quantam
hujùs materie copiam per hanc viam elim inarent
infantes , q ui fepius i llam in ore brachi is ma
nibus 'infricautes . omnem Veli cis obtegerent fu
perficiem. Cujus defiuxus ex ore naribus
fubitanea l'
upprelii o quosdam jugulabat infantes,
qu idam tantam ejus quantitatem deglutiebant,u t excoriatio
'
nem inteltinorum vehementia tor
mina , dyfenteriam ce teraque, imma ani quoque
&.g luteorum ,
excitaret excorià tionem . Non
:vero folum nares , fauces . al iaque acerrima. hacalficiebantur materia , fed ipl
'
a quoque trachea interdum illa valde corrodebatur membra ne ejusinterna: fruflra cum plurimo fanguine& corrupta
materia exl‘
puebantur , atque sagra ti per‘ infigne
Ct ÈGJ=H\
ma Dg172rtatz‘
a,
temporis fpatium‘
languel'
ceutes tandem tabe mo.
riebantur ; licet multo frequentius incideret in:
i lla valde l‘
abito violenter adpulmones delata
illos more peripneumonicorum necaret.
lnterdum
quosdam fatis fa
“
ci le"deglutiedtes
funcima … cnni a miratione perfpexi q uamquam
tònfillarum faircium turn‘
or, m‘
uci teuacis quan'
tigas fonitns fpirandi ilridens era—
nt terribi les
quae cunél a , hanc malignam anginam‘
magis ab
humorum acrimonia abundantia , quam ab in;
flaminationis v iolentia dependere’
, ffatis dilugidebilendere exifiimo.
‘
Plerumque fere exanthemata pregrediebauurangina fepi
'
us autem ante ’ auginam eruptio nes
apparebant cutanea: que interdum‘
admodum
erant infignes,“
licetparvus autnullus infaucibusadelletdolor
‘
e contrario fatis t'
evera qu idam co r
r ipiebantur angina egr0ti , nullo eruptionis …ge:
nere obfefli ; quo. tamen in…cafu , infignis inter.fequehatur
'
pruritus del'
quaiitatio ,hoo vero precipue adultis, rariuxinfanti bua acci
di t. Interim generatim ingens fatis per fum im ani re cipue infantum corporis cutem erumpe
b at e orefcentia , eaque tertio aut'quarto evenit:die
’
inte'
i dum ifia tantum parteui'
aliquam, i iitem
dum fere totum corpus , rariu s tamentegeha t interduinea ex genere erat eryfipelatis;interdum m agis repre l
'
enha bat pufiulas -fz pius
pu il ulze :valde *colorem profondeigneum velf.rubruni » i ii primis i u
'
peéi ore &‘
fbra:
chi is monih abant, fiepius tamen parve e‘
rant,“u t
melius taél u quam m fu peroipi pollent, arqu,e ia
cute'm iruni efii cerent l
'
cabri tiei genus. Effiore.
fcentiae color plerumque eiattcrem ofiuil colora ,
aut cutis q uafi[upco ri belìorum obh ta effe Vid3 b t
til t,“
106°
r itus cu'
tis‘
itain tolerabiliè erat, utomnem tbti‘
us
corporis cutenr valde impetuofa rat ione di laceraret ; hxc tamen ingans temporaria eruptio
parum“admodum ejus febrim&phrenitidem leva
bat auta lia trifl ia [npra prupofita averc‘
ebarfym“
ptomata.
Caeterum citior mitior eruptio fere plerum…
q ue optimum erat omen, quando ifiam l‘
um
curtis copiofior excipiebat defquamatio , exopta
t i liimum tunc occurrentium erat fymptoma ;quando …V
‘
ero «eruptio in obi'
curùm‘
an1: l iv idumm utabàtur colorem vel prz màture è
& fuhito re
cedebatv, q uodlibetfymptoma in pejus fuehat ,m aximum immineliat periculum , in primis fi pur.
purea aut nigr% fparfim appurehant maculz , u t
nonnunquam accidebat ; u rina reddebatuf l impieda convulfiones accedehan‘
t , a ut mortiferaniebatur
‘
fuifocei ti0ne trag‘
oedia.
Morbì fummus geueratim graduîs in juniorì.
Bus quinto autfexz‘o die , in adultioribus non tam
cito obfervaba'
tur , atque crifis vix prius , quam
undecz'
mo aut'
Juadecz'
mo tune quoque fatis imper.;feé’ta acedebat : A dultiorurninterim qu idam bi snis aut tribu
‘
s diebus e v i vis abripiebantUr cuni
morbus vel adpulmonesdeiatus‘eos u tperipneu .
inonia aflfeétosnecaret, vel adceiebrum pr’
ojeéi ugdelirante
’
m a‘
ut comate
tum . In
riofam , ex crea ti onem . purulentam
heéìicam excitabat ubi iegro i per vadomadas
,
’ ‘
lan‘
guefcentes"
tand'
e"
mor
éabidi.
Quod Ii tiioderatus facihs mam tem o au t
quatto die, accedebat ; quod fi pulfus magis len.
f e fingi/za 107'
rus , firmus xqualis‘
fiebat, quod_ficrufiie faucium mi tiori fecedebant ratione fundus fati3
purus fioridus apparebat ; qu0d'firefpiratio len.
tior l iberior aderat , aliquis vigor alacritas
que refiituehatur oculis , …o mnia eraur falva, fa
lutaris ci ifis cito efli ciebatur fudori s continuazio
ne & …uriua tu rb ida , fubfidente , farinofa ; e><pé
&ora'
tione ccpiofa larga valde fummae cutis
del'
quamatione. Quod [i vero rigor accedehat
fuhito evanel‘
cebant exanthemata autlivida red-rdebantur ; fi '
pu lfus deb ilion& celerdeprehènde«
b atur , cutis cali da quali arida remanehat»
,
fpirandi difii cultas , oculi mortui v itrei urina
pallida & l impida continuabant, phrenitis aut cor
m a fuccedebari t, cum R igido , vifeido fudore infacie a ut extrem itatibus , in primis , fi{ingu ltus
‘
y
confiriéi io autpe&oris obfervabaturpalpitat10 com itihus fubitaneis -1iqu idis invite prè
’
fiuen-rtibu s lividis atque into lèrabi liter fm tentibus de
jeéi ionibus i dè vita defperabatur. Inpaucis quibu sdam xgroris paulo ante terminum ‘ fatalem
non ÒS z fÒLU IIÌ tumidum pall idum, fplendens
q uafiupihguedi ne inuntî i am obfervabam , fed to
tum co i lumxvalde infiatum cujus intuitus ‘
erat
cadaveroih sr atque totum quo'
que corpu s al iquo
modo eiii ci ebatur mdematol'
um ita ut digitorumimprefl
‘
orum ipfa in parte remanereut vefi igia
cure haud iterum , u tfieri folet , fe atto lente ; id,quod indicabat, fangu iuem in vafis capiliar
i i agnare atque* rfibrarum elali iq itatem prorfus elli;
deperditam
Itaque cum tam vari a'
angi'
narum morborum
que exaurhemau corum occurrerent genera vdurante i iìa periodo , q ua maligna grafl
'
abantuu ari
gime ; fympt_ornatum fimilitudo in ipfis morbo:rum
I OS Dzj értatiu,
rum ifiorum Variorum’
principi i s non param dif.ficu ltatis afl'erebat junioribus minusq ae inprim isperitis medicis , methodum inven
'
iendi , q ua in
i pfo s
impetu'
nterenrnr fpeciatim evacuatiunum
rel'
peéi u confuetarum expetiéntia fatis nunc edo
é’ci, omnem l‘
anguinis detraéi ionem alvique pur
gationem-ad m inimum aliquem in radum in illis,
q uae vocantur angina: maligna , un la pforl'
us ra
tione -convenire , veritati elle confentaneum .
Licet nofiros medica: »
arms v:ros generolb x,m hac regni parte i llam exercentes tam fo llicitos ,capaces eruditos elle , quam inpiuizimisAnglia:regionibus, profe&o exifl imem , attamen, u t ipii s
hujué'
.fi11gularis . confueti morb i naturam co .
gnitam nredderem bene ab aliis qu ibusdam grati
fantibus, mo'
rbis nonparamfimilitudinis -cùm i l lis
alentibus , difiinguerem , Operam naVabam. E t
cum e lli agitarem , .a r ad.parvum celerem , ina:
q u alem tremulam pull'
nm'
in ipl'
o liujus malignaangina impetu attenderent, licet l
'
arienqnnunq’
uam
plenus r'
epens; fedtune quoque tardus inse
qualis'ellet ad magnum \
fpirituum virìumque
ad perpetuam . anxietatem, ge
m itus magnam przecordiorùm opprefli onem
adtorvos, langaentes, aquo l'
os quafi.lacruman
tes oculos ; ad palli dam , crudani tenuern, l icetl,iepins turbidam, feroque fimilem ur inam ; ad
albentem plerumque vero humidamslicer ver
fus radicem … inligniter incrufiatam lingnamad fplendentem cremofinum faucium t colorem,
cum interfperfis albis autciné reismacri lis vel pufiulis,& fpiri tu naufeofo ac nonnunquam va lde
f(B ìell te'
5 ad manuam , brachidrum , colli, pectoris cae.terarnmque partiam fcarlatinam Vel pur
puream efilorel‘
oentiam (inaliis eryfipelatofqm , i q
a ns
que obl°
erVatur, ubi pa lla s palpitalns (tbrobfiìng)m a
'
gnus a li a s‘
in iplo morbi accell'
u invenierur.
M e ipl'
um in primo hujus febris exorta da duobus vel tribus calibu s non parum erralfe fateor
alterum illorum e lle Veram peripneumoniam exie
fiimabam fed angina l'
carlatifla eruptio & i pl'
a:
petechi ae cito là tis erumpentes , qualis re vera
elfemmorbus , me omnino docebant,
In'
malignaram febrium principi i s l'
aepius‘
i llud«l'
anguinis glutinoli crulia obduGti inveni
phxnomenon nihilom inus l'
angu is binis ant iri
bos diebus poli: ex eodem homine detra6i us ra
rus prorfus , & …a r l‘
anies quali fu it di li‘
o intus
Cujus rei plura m ihi nuperrime occa r‘
rebant ex
empla inter hujus loci captivor Ga l/w”
qu i cater
vatz'
mfebrecontagicj a liepins cum pe»techi is dyl
'
euter1a cruenta conjunéi a moriebancur. Qu iblî s in febribus (ut quoque,
i11 aliis)cbirurgz
'
Ga lli uteorum“
mos ell , qu'
ol i betautad
m inimum altero die l'
anguinem em ittebant.
A tque in qu ibusdam eorum przefeéi ibu s (ita traòi atis) fanguinem tertio aut quarto em ili
‘
um me
rum l'
aniorum elle cruoreuì cognofcebam , l icet
primum em ilius fatis eli‘
et glutino l'
u3 Pra:
ter ea inethodus medendi rain erat praepofiera ,ut eodem tempore , quo tam
'
ne'
gotiol i cum [cm
ceola ellent qua: ex
ca rne &ovz'
m z , vervecz'
na c:ezfer irque rompq rar z'
po
tem a t , rep/erant , ellicielmtur,
licet i li i perpetuo delirarent maculis uigris vel
purpureis teéi i lingua tam nigra'
u tatramen
tum & .tam ficca a l'
peraque ell'
et u t pumicisx la .
pis Magnum horam numerum medendi, hu
jus methodi perverl'
a fa ill'
e .Viéi imas ,wpro î certo.habeo.
,de A ngina maligna, I
’
Quae l‘
anguinis crufia obte&i facies in iplis'fe
bu s contagiolir. peli ilentialis pr11101p113 nu llo mo
do id quod i i: lz'
hvo meo deFeérz'
burdecontagiofirum efiuvìam m elfeéi u in l
'
anguinem inejùsmodìfebribus propol
'
u i , infringic, fed potins confirm»
m at enim i lla fa'
nguinis
l‘
olvere tandem re ipfa deli ruere int—e ndant ho .
m ines tamen , quorum l'
anguinis flatus eli vi l'
cidus
'
denfusque , febre contagiol'
a malign@corripi
queant, …li in ipl'
o ejus impe’
tnde»
trahitur , valde gluti110fus &‘
crulia teéi us apparere poreli nihi l vero m inus aéi io fermenti con»
tagioli (fihac dicendi form_u la uti l icitam eli) ma
gis magisve l'
angu inem dilfolvet, tandem inmera.m
putr z'
ldgz'
nem l'
aniol'
am converter lic ille in l‘
ub
l‘
equanribus aja s detraéi ionibus apparebit,que ea propter ubi jullis ex rationibus inlfebrequadam timetur 0011tagiofa mal ignitaS ; maxima ,
cum cau tione , q uod ad fanguinis detraéh onem .
repetendam attinet, procedere oportet, cum con
fianter inveniatur , pulfum non minus , quam v i
res poli l'
ecundam vel tertiam l'
angu inis deu;a€tio
nem , profeéi o interdum miram inmodum poli
primam ,infigniter imminui.
Sed ut ad propoli tum meum magma liego ad ;egrowm hoc morbo ali
‘
eéi um i°
n”
ipfo
princi io vocabar , ego plerumque locdetraé ionis jubebam , clyfma ex la€i e , facharòl'
ale inj icere ad inteli ina evacuanda , ,in pri
3 quando alvus xgroti eratobii ipata . Si quando antem dejeéi iones cum impera elfent con
”
nu
panca grana rb'
aéa réa rì tofìì cum /Àè?ie Err e(fiore/io, decoci o albo creteris_que conve1iiebaìié…j î&l i diarrhoea adelt profa l
'
a
rerum Deroò7i Fracafioq z'
Fa ller i crebr,xusex,lnberi
poteli;
I 12 D j ertotz'
o,
po re'
li , quod talibus in cali bus medicamentam eli
elii cacillinau—m — Quod li manl'
ea‘& vom itus ar
ebant, Iene emeticum ia‘
prim is adultis’
prm fcri «
%ebmn ‘
q uod quoqueî nou ram fauciuri1dòlorem
a ugeba t, nt qu is pa rare’
po'
ll'
et; quam potius gene
ratim‘ inligniter imm inuebat. [mo in infanti
b us «l‘
aèpè necelTe erat, uc“
illis crebrius'
cum ox z
m ellafqzìillitz‘
co efiénzz'
a antimonii'
aut fimi l ibuq
s—vo
m itus « èxcitaretur , alias"rnagna tenacis muci co
pia illos*
prorl'
us j ugulabat.
Tune ego aegrotis mex m ìxturam exhibebam
f olinam ex fa le abj nt/yzz autfa/evolatili com u cerv i
f uoco'lim oîzum cum àqua o/exeterfimpl.q u ibus ad
ditus eratpa lo .Contraye'
rv . C. cum'
parva .Myr rboeCroci quanti tate vel haec u ltimadabantur in&a
10 cam granis,fifebris infignirer increl'
cebatL -f S ic q uoque campfiom e'
additas'granum
unum vel duo adultis admodum erat utile, fi ven
rriculus illain perferehatì quod li vero i llamre
fpùeret, j ulapz'
o e camphora aut a ceto campàora tocumfyrupo rìbcgfiorum nigrorum ,ru&i ida ez
'
fim iliumque u li 15 fam .
— Secundo aut tertio die m ixrur:al'
al iara aut julapio temperato cardiaco al iquiddetinéi ura mea cortìcz
'
r Peruv. a lexìpba rm a ca adde
bam,quam tunc temporis inhocmorbo oortioz'
r ipli
u s l'
ubii zlutia multo przeliantiorem inveniebam ;cum
i lla,
mu lto magis exanthematum eruptionem pro
mo‘
veat mu lto m inus l'
adoris exortam impediat,qu i omne hujus morbi tempore maximam alfert;utilitatem, puta, li moderatus, a qual is univerfalisefi.
-'
Idqu idem q uam m aximedifficile erat,u t aegi
‘oto
‘
u l lo modo furlor excitaretur,'
quando
anter'
a mòderatus, aaqua liter dili ul‘
us l'
adontertio,
q uarto aut quinto die vel quoque tardia s accedebat, criticus is falutari5 erat, urina mox
‘
gppa.
i
re ac
appli cata fumebatur Et jubebam, quoque, ut
mapor exfior ibwro/e um r ubrarum, fl or ibur rlzavizoni z
'
llw. myrrba vamp/50m m wm a ceto coéi is
tani calide, quam aègrotus commode perferrep o-a
(erat, fpiritu a ttraheretur, quodmagnum prqmptum all
‘
erebat levamen.
Licetcolli , parotidum c:etèrar“iam m tumor interdnm tam l
'
a bito,
lens accederet, nt fa liocationem ini
tamen a l igna ex parte elle criticumn'
g'
eneratim‘
exili imabam indeque in co
plasmatibus acribus, velicatoriis Exte'
ri sque opa:ram ponebam , 1I110 variis temporibus cb lld ab
"
;
aure’
ad aurem applicav i maxinio’
cum l'
uccello”
v elicatoria. Qu orum”
appl icati—o‘
iu ’angina con…
fuera utilis ell ; multo magis vero inhac nb1 hu
inores adeo acres l'
unt atque mal igni:
Curi: l'
zepiu s magna fatis abdomio
nisl tei1li o…
tumor adell'
et, at ue eodem q uoque tempore a l i
quo modo urina upprimeretm , fomentam emoL
[fem cum nonnu llis aut
parva cbavzomz'
llwflorum quantitar in 7a é?e &a qua
coéi a clyfma ex i isdem ca i nfw'a fa ro/mm para…
tum adalvi, fiatuum urina:que evacuatìonem
movendam requirebantur : quibus mux intelevamen aHer
*
ebatur , atque pre ter ea infigniterrel
'
piratio ju vabatur, cum diaphragmatis aé‘
tionem
multo lìberiorem redderet.— E quidem, li abdo
men valde teml'
um egr0ti alvus e'
liet obli ipata,circa qu intum aut l
'
exwm diem generarim dofinrbabarhrrz
'
,
‘
mmm am ant elefl uarz'
um lenitivum ex
hibebam; atque poli ha c plerumque Corricam in
fulzjìan'
tz'
a ; fednunquam hoc ita przel'
cripli , fi abi
domenvalde tum idum conlii param erat, neque
prius, quam ligna quedam codi ionis aucingr
'
ueng
film
Je À ngimwmaligna. 3 1
Fli mme cutis apparebatde zmmatìo
prehendebam,v tì; zfl um m meam autdetoc‘ì'um corti .
f ìf nonm inorem, quid quodmeliorem edere el?feéluin, q ui pe que multo minorem peéi oris elficiantoppre 10nem . Tune quoque corticz
'
r refina:genere quodam vini [
‘
piritu comparato ufns fam.
q uam egovmultum exrraéi d confueto prefero,
c um illudmu lto faci lius in ventricu lo hereat,mul to melius retineatur ; ideoque i llud ut ofici « ,
zza/eremedz'
um magis convenire exifiìmo.
Ce terum°
qa o‘
minus iu hUj llS morbi princi.
piis convenire v ideatur purgatìtza,—eo magis 1111tia , leniaque catàa rtz
'
ca , qualia faut rbaéa rborzgm ,m anna ce teraque infine i llius faut 11ecellaria, uc
putrida ex intellinis evacuetur colluvies, qua: aliase li um protrahit febrilem, magnam debrlitatem,appetitus defe6ium, abdomen tumidum atque 111
i ignes glandu larum obli ru6i iònes elficit ; quid?
q uod l’
aspiu 3 adliringebar, ut reperitas exhiberemca lomelani dol
'
es , ad para tidum glandularumquem axi llarium tumorem tollendum , qua: a lias tumi-tdae remanebanr per longum temporis fpatium at
q ue induratze « tandemque interdnm fuppura.
b …ui t. Serpins profeéi o necefl'
e elle l'eperi ebam,
a r-i li as antea unguento mercama li perfricarem,
q uam rel'
olvere. va lerem'
tumores : porro quo.
q ue calomelanum inVermibus ,defiruendis gonve
niebat, quibus hoc tempore in prim is ingeus a i‘
ficiebatur cumu lus. Ingenere vero po ll unumaut alterna : purgans cito egr0tus appeticum
acrem, vires c orporis anime recuperabat : in
q u ibusdam nihxlom inus crebriores . pa rga trones,continuatas . corti0is , a thiopis .m1neralis caetero
rumq ae per i nligue tempus ufus , tune laéi isa l
'
mim cura .&,a
‘
er runs liberior ad a verrendanrdeva:
ma
devallantem heéi rcam requxrehantur qua nom
nulli odi o vel decem hehdomadas poli primum
morbi imperam morrebantur.
Haec proeni dubio fe&rìr ex genere ma ligna
rum , pefiilentz'
a lz'
um erat , in qua langu is fammeacer , refolutus putridus reddebatur. Ili amquam maxime fa ill
'
e contagiol'
am, cum l'
aspius to
tam inficeret fam i liam in primis juniores nom ines , dubitabi t nemo. A c hoc contagia…valde infignem acrimonia: gradum in fangnine
produxill'
e, ex ipli us morbi hilioria fatis luca lenter apparet. Conta
gium fangninem limili i
‘
a;
tione ut acrimonium a cere .alio loco annotav i :forta llè m io/m a ta oontagz
'
q/a , nihi l a liudfont, quamfamme exacerbatze parti culmfilz
'
no -fu/joéur eeev apores ex corporibus morbo infeél is exhalantes. Cadaverum u tridorum foctorem , mem
“
brorum gangrzena a e6i 0rum a'
érem inquinatum,
foetentem carternm crateraque fanguinis efafindefiruere, febres mal ignas, peli ilenriales
r
excita re
fatis notum eli : -haud fecus ac l'
anies membri gan
gra:na affeé‘
ti reforpta ad l'
anguinem dalata fe
brim ejusdem indolis excitar. Paucis horis gffluvìa pefiil,entialìa in vera pell e in fa11illim isnom inibus refolutionem putridam proclivitatem
l‘
angu inis in gangrenam excitare , cum veritateconveni r profeéi o angina h e cmaligna pa
r am ab i lia fua virulentia differebat, cum nonfau
ces l'
olum , fedpulmones, inteli ina, ce ter'
aque in
di lleéi ionibus corporum gangrenofa tota l'
an.
guia is malfa in mcrum putridum cruorem mu ta .
ta ap arerent. M aterie morbofe quantitatemarci imam totam l
‘
anguinis m ali ara inficere po lFe , variolas inocu landi experimenta l
'
aris certo
probant, exquibusapparet, materiam variolofamIIC;
13 Diffiì‘ filfib ,’
ti na neuroma delcripta ab i lla a s'
rnsu a a
Mo relata dill'
ert? Et licet: quidem peculiare°
qaoddam contagium l'
emper eundem peculiatem
producat morbum pro variis rame‘
u hominibus
v arie di ffert, hac in comparatione traéi ari debet. Harum certo ulcerata
’
ram anginarum quas.
dara comitabatur f'
ebris fatis fortis , que in priu
t ipi ìs l‘
anguinis emillionem cum m ilitare perfere
b at, in quibusdam regimen requirebatur ma l.
fto calidius quam ina li is, —'
immo variis in calibus
fu itrum\
cum diaphoreticis exhibere me aperte
b at. Ingenere vero, multo calidi0ra _medica.
menta inhac, nam in plurim is aliis febribus ne.
cellaria fai lla, %atendum eli ; idque e
q uando e li as l'
aria er'
at infignis , …alias pa lla s m i .rum
\
in modum rmm1nuebatur , m ira mox l'
ub
:l‘
equebatur anxietas opprellio . Tam cal idorofetîl o hoc in morbo alexipharmaca ( iliaque£aad raro Junioribus hominibus)* dare debui, ad
q ue preforibenda nihil, quam repetira eXperien.
tia me impel lere potu ifl‘
et : qualia erant trova r,
p ampéorà , pa lo . Controyervw confiè’
lz'
o ca rdia ca ,theriaca A ndromachi , vinum pomaceum cal idam , v inum ebullitum cum aqua , tinctura cor..
ricis alexi pharmaca ce terague , atque ha c cunt5i acum l
'
ucceli'
u fatis patente mech0dum medendi
probante.
Febris nomen, urpromi l’
c'
ue inmedicina praxi ufarpatur , noneli vagam quid indeterminatum. S ant qu idam morbi generali hoc nominecomprehenli qua in ipli us
'feb,ris excitatione
uptime curantur, exempli loco tantumfiat quar.tana& lente febres atque nervofae. A c angiema bgegjam ropofita maligna, a lia febris efi {pel
cies qua: atis luculenter probat , non omnes
morbps acutos maris evacuantibus
Angina nza/13 m .
”1 I
tib ug tra6i andos elle‘
medicamenti3 , dilue’
rffià
propria procol dubio in omnibus conveniunt li : -Ìbribus,
'
quedam antem profeéi o plura quam dècori
’tum hordei limonum l
'
u
’
ccuni _requ i runr.
‘
A ll hac de re in libro meo de Fe&rìÉuf pr0poluiplura nunc panca tantum de u l
'
ufix/ìzm z vola ti
lz'
um a lcolirzom‘
m infebribus putridis pell i lentialibus aut petechial ibu5 addam , in quibus: ne i llal
‘
…e pm s admodum inconvenienter adbibeanrnrìt1.neo
‘
.
‘
A tque hic annorandam ell , fauga inem in
O lll ll lbl.l S ba ins indo l is febribusî, lemper nimiumturbaram refo lurum inveniri , i llnmq ue tandem
q uam m axime acrem qu ali l'
aniol'
umfieri pa .
tridum. Itaque quicqu id acrimoniam l'
angu i.nis refolutionem promovere l
'
olet, i llud ad tales
febres excitandas earumque malignitatem, li quai
dam conringat , augendam , admodum eli'
e debet
aptum : vo larilìa autem alcalina [Elina utrumque
fummo in grado efficinnt : licet enim ea anima.
l ium carnes lic quoque aliqua ex parte fangu i
nis e corpore emilii , retardare l'
oleaìnr putredi .
nem hoc quoquemfenìcum autfizb/z'
matutmer
cm»m r corro/ica : eliiciat) cum fangll i li e tamenipl'
a
fa b circulationis aéi ione vi v itae poli to com
m ixta ejus rationeîn indeque putredinem cerci lli .
m e accelerant : lic quoque cum fanguine exrra
co rpus, aut potius, li is ex vena ruit, \
mi xta plenarie globulorùrn fanguineorum tex:uram de
firuunt, eadem fere rati one ut vipera: venenum
copulam aut cohe li onem particularum compo
nentiam diliolvit ; l‘
anguis ex hom ine robu l‘
ti l‘
.
limo (immo quoque fatiga is maxi me tenax equ i ,u t l
'
aepius tentavi), ita trai latus nunquam conore
fcit, utalias folet, incrall‘
amentum, ejus l'
era…
¶t, liedab i ll o tempore remailer laxa s, re l‘
o …
4 lacus
?20‘ D lfigî 'tatio,lutus
‘cruorwaut l
'
anies. Nunc porro obl'
ervare
m ihi l iceat, ha c volarilia lalia a lcalina (aut fpiti .ta s)
‘
larga in quantitate crebriusq ue l'
amta etiam
in l'
ami“
; .hominibus , ut fatis cogniturtrefi, exci
tare £eli um febrilem , hem0rrhagiaz , gingivasfpongiofas, cruentas, fpi
’
rimm fm teutem, urinaui
male olearem ceteraque : Symptoma ta ingruentem l
‘
anguinis refolutionem putredinem fatisindicantia.
P rz ter ea hi turbati atque refoluti l'
anguiais
globul i apti faut ad l'
ero l‘
as lymphati0asqne arterias ingrediendas . cum non l i berum tranfitumad earum famifioationes inveniant , ibidem lla
gtiantes c0rrumpuntur , tandemque haec famme
tena ia vafa corrodant , in primis li l'
a libus acri
bus faut fa turati qua: e0dem tempore etiam hos
adeo term es canales valde i rritant , Ècalorem au
gent, ita citiorem corruptionem tam humorum,
quam Valorum eHi ciunt ; quando putrida haeclym ha atque l
'
erum reforpta adfa tigu inismallam
per eruntur, eo magis»corruptionem accelerant
generalem.
Salia quoque volatilia alcalina cati externeappl icata eam l
'
aris cito corrodant ulceranr,lanefieri l'oletî ut ili a interne data, m u lto rua
jorem exoìterzt ta lorem quam calidillima alexipharm aca vegetabilia eadem inquantitate exhibita .
Illudque, ut exili imo , non tam vi m progrelli vam&circulationem l
'
anguinis augendo quam motum
inteli inum eli'
ervel'
cenriam in eo eliiciendo ;accuratillime enim tentatis experimentis reper
rum fuit, faliam volatilium alcalm orum l‘
ola tioneafibrarum tonnm , vaforum robur … indeque nm
m entafa zzguz'
nìr inordm a r io‘
curfu deb ilitare. A tque iple eventus o liendi t, li l
'
anguisfalibus acribus abundat, pulfumfier i debilem, te
nuem,
122
mo. l taqueà ll nè ille—areas, quem a gfoti this
'in
morbisfiin interioribas»l
’
entinnt ; licet…pàrtes cos
poris p
'externge l
'
ane ifint frigide , probabiliter…ab
eadem caa l‘
a exoritur. . Atque nonpofl“
um , nin
éxi li imem, e ti am in febribus obl'
ervatum de ru
Cl iones ab interna caufo n
'
precedentem &'
comitam
tem , ab . acrimonia motti «intefi ino humoruar,non profeéi o rapido îm or
,u progrellìvo
pa l las enim rune,femperdebilis
‘
&tennis, licet li tceler
i, …deprehenditur
’
: Mirus , l'
abitaneus ina
fignis lie tor, tumor l'
aniol'
ae hemorrhagiaepro
v euientes ex omnibus corporis colatoriis _illozrum ,
q u i putridis malignisi ereunt febribus, mota s in…
teltini inlignis, rare a€l ionis acrimonia hamo“rum faut arguments ,
—,Hoc plerumque evenie
b at in pr0poli ta maligna an
ginol'
a moriebantn um corpus usque u&d
m anina pedumque digitos livore cadaVerol'
o in.
iutu lnu ille perl'
pexi»
; l icet prorl'
us fere
gid'
um non m inus quoque intolerabilis
factor antea , quam homo re vera moriebatur, ob,
oriebatur, eodemque tempore l'
anguis ex'
au ribas ;u aribus , ore intell inis eliinebat:etiam obl
'
ervahatur , cum pull'
a 3 val
tennis , licet famme celer , ab. i li s ell'
et, princi
iis. N onne hoc a majori depen obar aiîris copiai n l i ngu ine ab inteli ìno motu, calore putredi
ne erorta, qua aerem generare, fatis notum eli ?
Nonne emphyl'
ema, in fphaoelo interdum'
Ohlervaudam , ab eadem caul
'
a depender?
A li ,“
ut pergam i i naturam genelin faliamanima lium confideramus , fortali
'
e pau lo altius inhanc penetrare pofi
'
amus materiam . Vegetabi
l iu1n acida fortiflima, in cibis noli ris sfi‘
umta, vi
vite cito murantnt in neutra aut in genus l'
alrs
ammo
J e Angina . fi1&7£gna . m g»
a mnioniaéi , &c um dintia s diuti usqne v al'
orum
aéi ioui .& l
‘
anguinis calo ri eXponantu r i lla = ma
gis m agisque ad alcalinam acceduiit naturam ,
tm demque fiunt alcalina, u ili”
di luzm tur,"
abluan
porn ac die ta. ..acefcente rco rrigari
’
tur
Q…u i nulla al ia re quam mera aqua, carue&pi.
fcibus v iv ir homo absque a lla re“
, vel acida'
vel
a cef c
eure , fub ito contrahit in omnibus humor-'ibus valde inliguem ranconum
citare incipit tandem l'
angu is°
ll amm ra i'
t. Illoram l‘
angu is , qu i fame p eteunt famme acer reddicur , quo generàntur »fe»
bris, phrenitis, tantus putredinis gradus, quiomnino -vitalia deliruit principia. Cujus rei exemplam admodum melan0holicum aliquando in
v iro nobi l i agente inveni , qu i obllinata l ame
m ortem libi ipficonfcil'
cere, nequevi neque per
fualione per plures dies ullum cibum aut guttu
lam potus deglutire volebat. Qu i l'
abito febtecorrnpiehatur
‘
, os rubore caput ejus inlignio li
‘
andebatur calore ; p'
nll'
us ejus erat tennis, at
valde celer ; poli qu in’
quevel l'
ex dies €jUÈ «fpìl'i
rusmaxime infenl‘
us, ejus labia fioca; nigra; ari ada, ejus denres fauces putrida , nigra, cruen
ta , urina (li obtineri pot’
erat) profundi llìmò eolore tin€ta, majorem, quam li per mea lem repo
fita fa i llet, l'
pargebat foctorem ; tandem perpetuo
0btrem i l'
cens neque flare, multo m inus incederevalebat, delirio vertigine alternante correptus
convu llivis mortis contentionibus crebrius a li iciebatur in quibus l
'
a pins circa caput&pedl asfatis infignis exa icabatur l
'
ador, licet ejus membra prorl
'
us frigida , pallida corrugata ellent;i'
a
'
doris color erat prol'
unde luteus factor ad
m odum naul'
eolus.
Itaquecerta reseli , lalia animalia, finonjufieconfianter u rina elim ineurur quam maxime ,fie
r i pera iciol'
a, a t in ifchuria, continuo enim ma
gis magisque adfiatum accedunt alcal inam.
V rine l'
upprellionem pertinàcemfieri mortiferamnon tam ab au€i a quantitate quam ab acrimo
nia humorum depender ; fatis enim cito hoc itaaccidili
'
e, perfpexi, ubi egro tus largas va lde eva
cuationes per l'
udorem alvum duram e teto l'
upprelli ortis tempore habu it ; in mentem pre cipuerevoco, ante al iquot annos rena lem ifcbur z
‘
am fue
m ine\nobili pingu i die l
'
uppreliionis undecimoattulill
‘
e mortem, licetipli bis large fatis detraheretur l
'
anguis per totum temporis l'
patiùm a l
vus retineretur laxa, indeque nonhumorum peri ret abundantia, A b ipli us impetus tempore
usque ad ejus mortem ne guttulam emittebaturi
ne , quamquam non m inus cantàarz'
a’er in l
'
abliau
tia earumque tinéi uram , quam alia medicamenta,fpeciatim largas colomelam
'
a ll'
amebatdo les. Etfiqu idem cantharides fatis fperato cum eli
‘
eéi u da:
tas fa ill'
e in i l'
cl1uri is, crebrius perfpexi attamen,
i i illa noncito expedi atione refpondent, feddiu «
tius larga in quantitate contiauantur,’
timeo, nelima l
‘
acribus cum faliha s agsur , segreti mortem accelereut , excitando deliria convu llio
nes, utpluriesperl'
picercm ihi m inus l'
ecunda con
tigit fortuna.
Sed u t ad propo lìtum meum redeam. Sa
l ium volatiliam alcalinorum ellifl io in corpore
non adeo produéi ìoni earum extra ill ud videture lle a lii mil is. Planta: viridis genus aliquod, li tq uoque acidillimum , in magnum acervum com
primatur, l‘
abito calorem contrahit, gradatirqm agis magisque incalelcit, (ad tantum tandem in.
tenl'
um gradum , li quantitas eli larga admodum,ut
126
Ìz'
um quaufi
t
‘
itatis ufum itafs adfuefeéei'ac ut tismi-w
ine i llum o lfaélmperfentifcérent, ut tandemî_ifia
inimm'
lane—ia modum siederet, pronti ; alii hom inès [Etilen
'
ca ffvi …j atéaro òaaza’z
'
tam eduntè Aè:p.u «
;pocàn‘
u ìexl'
esiandax-c-i x
_(Dujus eifeéìus cito hi eraur,
u t febris he&ìc'
a ingentes'hzamori ‘agia ejéintefii «
nis natihias gingivìs i accéderent'
, 1'
omnes -eius
deu tes excgdaìi*
ent, .nihi lque l‘
olidi edera vale‘
èee
e jus dam olie*
partes riufigni£ep diminuerem uar, i&eju s ni aCerulli &flaocidi efiidereutu1f,‘
îut
appatebat… fl‘
andeàm .maagua»
thuucnociuum telinquèrea gugfiun
'
ì; im mmovebatur,'
a t.tamgeflìdaciter'
. eids£’eom
fiitutionem pexvafi'
avesagutdiceoperwai io‘
s tmem
fes m‘
d'
qrnixua matione traheizetu'
r } tabifla s .tamei'
x
m… Tàntutn vero , m ifii s h is'uomnibusexifl imem, I al ia a lcalino—
,vq ladlia exmateria me
dica ejzicieuda… eorumq ue'
iufum omnibus in reali
bus elle coatemli enduma a ut spotius c_ei*tillime iene
dam:,n i lla zi u .variis maxima cum ucilitate exhibe.
xi polTe. veta .autem femper excipio illosIupra
'
mémoratos.
QESER
&ao «P R A B F A T I Q.
Antimoun V i trum in mortario ex'
orichalcxii
vel a re confeél o in pulverem redigendum vel
fortins terendum non efi; ne cupri particu lar.deterantur qua pofiea vino quoque l
‘
olvuntur.
Hoc p rofeéìo generatim in quacunque fubllantia
minerali duriore conrerenda tam in experimen
tis ad medicinam pertinentibus quam al iis canteobl
'
ervaudum‘
efi.
.V inum hoc antimoniale in l‘
ero laél is, i nfufò
Thee , v ino ;. cerevil'
a , v ino pomaceo, brev i ter
quocunque in liquore aqueo autvinofo'
a trigintavel quadtaginta u fque ad fexaginta vel o€toginta
guttulas adultis u t alterans attenuans&diapho
reticuru dari porefi; nifiquod prima doti s plerumque lenem naufeam auc ventricul i mgritudinem , interdnm quoque lenem vom itum cum
una aut altera alv i dejetftione exciter. —*
Quodfivero quis eo per duos au t tres di es ufos eil , vix
u llo modo eo efficitur ventricuhis .—Largiorem
dofin plures alv i dejefiiones vomitum fortic
rem excitatm um elle , nt m entionem faciam ,
v ixn eoefl‘
arium elle v idetur ; alt non poll'
mî ,‘
qu inprofitean, boc fieri m ajore cum fecu ritate,
quam in plurim i s al i i s emeticis aut drafiicis ca
thartims.
Ego vero ta dium parerem aél a agerem, fi
plura fpeciatim proferre vellem , fiqu1dem hocnon in fequenti folum difl
'
ertatione, fed in li
bro meo de a ere€9’
moréz'
r epidem icz'
r ac in librodefeér z
'
éu: pr2 fl iti . Ca terum hoc
quodlibet ab ud m edicameutum peculiarem in
modum ita accommociandum efi, pronti rerum
ratio aegr0ti . condi tio id ex-igitD ESER
V id. T om .
‘
l . p, 1 57 .
Vid, Tom . II. p. 206.
O&ferwztìorzer Je antìmonìo. ( 3 15
O B S E R V A T I ONE S
M E D I C A E m C H E M I C A È
A N T I M'
O N I O .
Vix birra elapfa funt l
'
ecnla , cum medicus antimonialia prazl
'
cribens ex facultate expelleretur ; qu id? quod Romae illi , qu i pulveremCOR NA CH IN I adhibebat , poema irrogabatnr , ut
ad triremia m itteretur,idque ob antimonium
imm ixtnm . Nunc e contrarioantimonium quacunque forma efimagnum illudcathol icon, quo tam empirici quam medicina:do€tores u tuntur. Dubio proenl id efiegre
gium m inerale, fi jnfie przeparetur prude nter
adhibeatur.
Qu icunque au tem antimom alibus medicamentis cum ucilixate fucceili r uti vult, ille ut ana
lyfin hujus m ineralis elements. conflitutiva be
ne habeat cognita quem varia ejus compofi .
tiones pra:parationes harum dofes adaut ef.fe&um, fciat, neceflè eil ; alias loco medicamentiericvenenum . Quis enim harum rerum m inus pe.
rituscrederer fex vel oél o hepatis ant reguli an.
timom i grana multo‘
quoque m inorem ejus vi .tri quantitarem excitare polle vom itum vio lentifi
I 9 : fimum,
fimum cum e contrario drachma una vel plus
crudi aut tantum communi s depu rati antimoni i
ofli cinarum cum militare fnccefl'
u fum i pof(int? Porro
‘
vero , fi partes a:quales antimonii
&n itri deflagrantur in unum corpus fufioneniifcentur admodum fortis antimoni i producitu r
‘
hepar ; at enim vero fi tres hujus fal is partesuna antimoni i detonantur ac convenienti ignecalcinantur , mera calx iners aut antimonium
diaphoreticum, ut dicitnr,'
provenir, nulla ratione emeticum ant catharticum . Ex altera parte,fi qu is oélo nitri partes cum antimonio liquefacit,m ite admodum regul i medicinalis genus inde ohtinetur. P
_ari ratione , fi- una fai rs tartari pars
cum quinquea ntimonii crudi partibus l iquefiunt,valde m ite antimonium medicm ale , vel
“nt ple
rumque nuncupatur , regu lus antimoni i mediciual is paratur nihilo vero m inu s, fi due vel tres
falisfixi alcal ini & una hujus m ineralis pars fufione
’
commi l'
centur, valde dral‘ticum hepatis anti
monii genus plerumque parva regul i q uantitasinde producitur. Qu id? quodantimonium beneudtu latum calcinatum l iquefaél ione inV itrumfine ull ins aliusmorporis additione mutatum . fitvehementiflimum in rerum natura emeticum : fiautem verum hoc vitrum radiis fol i is concentratis ope lentis caufi ica: majoris iterum calcinatur,mex
**
in calcem inertem aut antimonii diaphore-v
tici genus mutatnr. Idem eflicitur, fiana monii
Vitrum cum aequal i c irciter nitri quantitate delflagratur.
Hz fnnt res , de qu ibus nihil quam repetita
nos cert10res reddere pollunt experimenta ;quod quamvrs m1rum V ideri polli t , fortafl
'
e
…m3 4 0è/érvatzoner Je antin'
zom'
a.
t iné’
tura , cu'
m fpiritn vini re6i ificato parata uil um m gradmn efi
'
emeti ca.
Regnl ina haec fnbfiantia autantimonium, pro
rie fic di&um, efifui generi s fubfiantia metalica, tota fere volatilis, i i fortiora nrgetur igne,mullaque adhnc cognita ratione adfiatum red
igi potefimalleabilem. A l ius eam mercurii ,nlins arfenìci habere naturam , v ult, haec vero
Vario refpe€tu difl‘
erre’videntnr. Nulla cognita
m ethodo ex antimonii 1e gulo aut ejus flori bns
cum [ale ammoniaco extricari potefimercurius
V ivus , quidquid ja&averunt alchem ici imaginarii . … Quantitas ifia adeo parva , quam enor'
?ROY ex eo'
extraxill'
e fomniat , nunquam i te
tum ipfo illo pi ocedendi modo , materia ma
x ima cura adhibita extrahi poterat. Siqnìdem,
i ì regulina antimonii pars re v era mercurialis efi,quomodo fieri folet , ut mercurius in forti calc inatione&precipue in tal i intenl
'
o calore, qua
i is ope lent1s caufiicae efléicitur , non prorfns ina uras a beat ? A tque , lì wvolat , nt nonnnlli ohfetvarunt, qu ifieri folet, u t calx remanens pofitalemviolentam ignis atl ionem, adeo faci le meravulgaris alicnjus phlogifiì additione , quale efifulphu1
‘
, carbonum pulvis , animal ium pinguedoautfimi le quid, in prifiìnam ejus regulinam me.
callicam fubfiantiam redncatur Afimercurius-mulla profeélo . ìn. forma tam … intenl
'
nm‘firfii na
\ i nt calorem , [ed fubito prorfus»evaporafi
'
,n ac
'
fie qnoqne regu lus , fiei mercurih efl'
et indoles,e
'
vaporaret cujus nihilo minus calx 'ignis hujus«v i probata utdixi, facile iteruminproprium re
dlituittrr regulum. . Antimonium puru… ab arfe
mico difl‘
err,‘cum ine ullum =qu idem al i i odorem,
arle
va rianer de a rztìm om'
o. €3 9
=
arfenico, fi comburitur, pro’
priuui ; habeat; afNe
que antimouii regulus u llo modo ut arfenicum
inaqua aut oleo tartari perdeliriuium folvitur… inq uo tamen arlènicnm album prorfus fere
—difl‘
ol
v itnr. Praeter «ea particu lse arfén'
rci antimoniì
confiitntivae….prorq figura difi‘
e’
runt : i llae‘
enimb inas pyramides quatuor lateribus preditas&baficonjuéìas ofiendunt ; hae vero acubus quali {untfimiles , atq ue hoc fpecìatim inm inutifiimisa ùtimonii divi lionibus l
'
olucione , fubl imatione ca:
terisqne fieri lolet , pronti in floribus autimonii
per fe"in reguli ejus folutioue cum v ino mi
rum in modum perl‘
prcrtur fiea in V itt i frufiulum aut fim ilenr q uanda—m rem impofita ope microfc0pù contemplamur : qu id quod { i in antim ou inm vn:rum ant calx reducitur , id l
‘
piculo
rum acuumq ue figuram iterum ali'
umit ; zac:fineu lla re addi ta fimercurius v itze l iq uefit, tregulusfpicu lis fo rmatu s , vel mera tal ium aculeorum
a ut acuum {nalla oritur.
A b hac profe€to fpicul is aut aculeis efiiiîìaforma ( quas in m inudilim is regni ime lixbfianu zcparticu lis confianter remanet) dependere v ide
tnt hoc , u t antimoni i preparaciones ejus e mecicam accipiant ual itatenr. Sic corpora falina acu
l eis fu is autaen usfiimu lant ; mercurius .,fublimatus fal ibusponderemercurii adhaerentgis exa
’
git‘
ati8
corrodit ; arl'
enicnm ejus rigidis acerrime acu learis, gravibus particu lis: Quodfienim larga (nlhuris q uantitate abducuntur fpicula haec regu
ina , ut in antimonio crudo, talem vim non ex»
fernnt; atquefiantimoniì regu lus cum plure .i‘
ub
phure m ifcetur fufione =, omnino adeo reddrtur
;ners quam m inera cruda. Pari ratione antimo
nii regulus vel virrum cum}
cera liquefa€ta mu lto,1 4
i 3 6‘
Oòj erwtiom r Je 4ntz'
m onìa.
q uam antea erant , redduntur m itiora‘
. Immo-ipl
'
a venenata a lbi a'
rfenici fortifiimi indoles in.
timiore l'
um l'
ulphure unione ope fufionis miruminfimodum tollitui‘ .
r r
a (I taque haec l‘
ulphnns obdué‘
tio actium horumÎCorporum aculeos obtundcre vel vagina inclu:dete atque irritationem auferre v idetur , quam
al ias i n tunicis ventriculi iutefiinorum nerVeis
ederet. Hoc dilucide in .V itro antimonii cera to
apparet ; quod, l icetper fe fit omnium emeticorum violentifiimum, i ta tamenmulto m itius red
ditur adultis a quatuor, l'
ex vel o"
ci o ad fede.
cim ufque grana fecure quibusdam in cafibus…magna cum utilitate dari potefi, cum e contra
rio duo vel tria v itti in pulverem contriti gra.na
'
vomitum excitent periculofiflimum . Q.IIibus
vero in tranfitu addere liceat, v im v itti antimo.ni i cerati diu aurea preparati drafiicam,
‘
fidenuoinpulverem
‘
fubtilem conteratur, multum augeri ,tum—trituratione cera ab eo feparetnr& ejus aculei magis reddanturnudi ita ut illud ipl
'
um , quod
inox propol'
uì comprobet. HA RTMANN I chy,lifia, five verna vitri antimonii cum gumm i mafiichis praeparati0, q ua i n fpiritn
°
vini folvitnr…pofiea fpir1tu 3 vapore diflipatur, ejusdem qu idem. indolis , afinontam tuta , ut ego exifiimo . elleavidetur. Interim neque hac neque illa V itt i antimonii pteparatione , qua: repecita l
'
piritus v inifuper idefiicìtur deflagratione, ul
'
us fum de qua
e norrnov dicit, *grana decem vel duodecim tuto
-dari pofl‘
e cum pars fpiritUs vini p leoi'
wfpiculaantimouìalia involvat vel obtundàt, atque vitrumaliquo modo itei um ad prifiinum antrmonii fia .
tum , …quem in origine habuit, reducat. v M er
curialia cumufa_lepreparata fpifitus vini deflagra
‘
ti one
OÀ/ervatz'
om s Je anzi/itori ifi.
tri quantita ; enim antimonio deflagratfil'
é . douce
omnew
l‘
ulphur fit conrhufium, ùt ,in autììlìflnio fit:
‘
diaphoretico Vul ari .,
Sic quoque in humidaealcitmtione hoc
'
eri folèt i ufaudò
‘
Fpii itb s vi .trioli
‘
fo‘
rtis reguliuze maliie affu11diììirextrahit
"
atq ue pt gifiontel inqu it“liber
'
uni fpa
'
rienim ragione hzec calx « non—miii pabulo ai i qiioî ulphure
'
o intim ius‘
cum ea fufionis ’
ope miXto re.
duci p utefi. Olei Tvitrioli odor'
fulphrirèri'
s,infi
gnis, fiid:defii llatione .a‘
ut pari quadam'
ré'
èitpelìitu r ,
‘
phlogifion unde hoc veniat ,‘ '
prodit. ù?rzeter ea calx ifia omnino ‘
alba efi,
‘
neque u llo
anodo cum'nitro deflagrareì vulc; quod,—
‘
o'
mnem
fulphuream materiain deficere , efi argu mento.
N ihilo fecius calx ‘haec l‘
ulphu re proprio‘addito
regnhi ai muratu’
r ; tunc cum“nitròm ore confueto deflagrat.
:l rE‘
rgo , aliquod fulphnr i‘
nternum inètallicum(quod vero forrafl
‘
e parum aut nihi l”
,a*vti lgàri e>i
fulphnre difi'
ert)"
ad terra metallica com
pofitiotrem quoque ad reguliua'
rfi'
fubfiantiama c formam efiiugepdam l
‘
umme necefl'
arium elle,apparet, fide q uo e a imers m inna
,c0hatrens re.
m airetmoles, omni antimoni r virtute prorfns privata . pulv is, m inera aut cineres ferri handnocent
°
& tu to deglutiri poilant; quod{i vero exeo cultri acus fu€ l
'
ll fl t efl'
eà i , cafus immenfumin
‘
irìodùfir mu ratur. Interni hujus princìpii , ful
pluii*
ei ri eqefii tatem non in antimonii folum, fed
quoque inperfeéìiorum metallorum compofitioire fcognol
‘
cimus , quae lentium caufiicarum ope
(vel alia ratione) calcinata infia tum gis propriumn
‘
mtallicu'
m malleabilem non , nifiaddicione alicujus fulphuris, ut dili
'
olutarum particu laru'
m ter
rarùmmetallicarum conjunél ionis vinculi, redu
cr
OÉfirvatz'
orzer de antin omia. ! 3 ’
ci pofi'
unt. .Quodlibet vero fulphur, vel animale
vel vegetabi le vel m inerale, piug uedinem , pul
verem carbonum feu fulphnr ipl'
um , a:q uali ratione
ifiarnm terrarum concredonem cujuscunq uem etalli difi
'
erentis regenerationem'
efiicere, annotatu fati s efi. dignum ; i ta ut tantum l
'
ulphur ut
fulphur eli‘
e v ideatur , quod . folum“
ad movam
compofitionem requ iritut. Hand abfiuu li ratione, nt in Vegetabfiibusadfiam iuum colraefionemrequiritur oleum conglutinans, quo igne confirmto , ea in meras mutantur cineres. .E rgo , me
tallorum differenriam a diii'
erentibus terris metal
l icis fpecificis , u t i ta dicam, non a differente
proportione, compofitione& puritace principiorum fulphureorum au
‘
tmer‘
curialium, u t D . HOM
BER G aliique crediderunt dependere, hoc com
probare v idetur. Interim , quomodo» unorum
eornudemqne carbonum fnlphur ad formam ar
q ue .[h bfiantiam eit ciuerxbus non folum ferri, cu
pri , fianni, fed quoque pari modo ex c a lce ar
genti auri meta l lrcam eis pfopriam refiituendun , infervire pofii t, me fugit. P orro autem ,
li ha: terre metall ica origine fua re vera funt
m ercurialis indolis, ita poficalcinationem re
m anenr , qu i fieri folet, ut earum mercuri usi
ta
lem immenfum caloris gradum , qualis ifie len.
tium canfiicarum efi, perferant? cum e contrario
nulla mercuri i prmparatio cognita , multo m inusv ero mercurius ip
'
l'
e tertiam €]USIHOdÌ C8 10I ÌS par—Item fufiìneat , quin totns dillipetur , atque hancob ratio
'
nem mercuria'
lia , ut mercurial i a , nun
q uam m vitrtm pofiint converti; quae vero me.
tallor‘ um t61‘
1‘
28 aut cineres huuc immenfum ca
lo ris gradum fnfiinent , in v itrum convertuntur
ideoque non l‘
untmercurialis indolis ; atque eo
rum calx alrcujns fulphuris additio,ne iterum in
metal
€140 Obj èrvatz
'
arzer a'e
‘
antimania.
m emllum reduci potefi: ego v ero credo , fore;u t nemo dicat, carbones ipfis in reduéìione red
dere mercuriale prìncipium.
Hic fortall'
e quis ex me'
quaerere pollit, qua .
nam arguant, in bene purgato antimonii regulo
autejus v itro adelfe l‘
ulphur? ad haec refpondeo,nullus …dubitare p0terit qu in in regulo adî i t, cui
notum efi, optimum antimoni i regulum'
cum
tro perfeé‘te candel
'
centi crucibilo injeél um defla
grare &“
plu res vel minores exhibere fcorias ;
q ue . cum fale fixo alcal ino liquefaél aahepatis autimonii fpec i_em efli ciant ; atque fulphur fac
parari apotefi, fiin aqua 1°
Eg13. diffo lu itum .Hoc
vero cognitu hand efidifficile ; non ade'
o facileprofeélo inantimoni i v itro detegitur fnlphur, fedevidenter adefi; quando enim v itrum inpulve
rem reunifiimum contritum cum vini aceto defiillato fortifiimo‘
digeritur , eum maxime tmgrt
imbuit emetica qual itate : atque tiné‘
tura, hec
evaporatione in exa*
aéìum redaéìa tin&uram
pracher fnlphuream, fifpiritu 3 vini afi'
unditur re
él ili catus : quando autem cum eo ipl‘
o v itro modus procedendi cum aceto vini defii llato au t ejusfpiri tu concentrato vari is temporibus repetitur,
id tandem ei neque tinéiuram , neque v im eme
ricam 1mpertitur , fed mortua , obfcure tinciìa,inèrs remanet malfa , cum omne fulphur extra6tum inm eram calcem redu&nm fueritvitrum.
S iquidem _v itrum antimonii ipfum aliquo modo
cum nitro deflagrabit ; ex qu ibus, id femper ali
q uidpriucipii fulphureiretinere, apparet; atque,ii id m itius innoxium reddere volumus, ut Vi .
tri l'
ulp_hur cum nitro autope lentisc aufiica, comburatur ; ne6elle efi: quod profeéi o metallicavitri nature efidefiruéìiow
142 Oli/ervatìom r de antimonìo.
re potefi,
‘
cur unum aut hina opu crudi granal'
ommum inducaucprofn11dum vel cur parca can…
tharidum do li s adeo peculiari forti ratione afficiat v ias u riniferas ? cur duo aut, t
'
ria elaterii
grana m ajori v iolencia operentur quam qu inqueau t l
'
ex jalappe li ve cur admodum parva v itri
antimonii quantitas excitet . vomitum adeo peri
A ntimonii vero qualitàs emetica li ve ab ejusfpiculisfive m inus dependeat, eo profeéi o regu linaz fubfiantiaa inefi; nulla enim hujus mineralis
praeparatio, niti quae regulinis partibus inligniter
referta efi, vim habet emeticam ; q uzepartes, niliplurimo cum fulphu re obducantur femper v im
v om itum excitandi exferunt ; atque hoc efli ciunt,fen in fubfiantia feu proprio quodam menfiruo,qualè efiv inum , v inum pomaceum , v ini acetum vel fim ile qu id, dill
'
ohrta: dentur. A qua u t
aqua nihil ex regulo antimonii folv it, cum neque
fulphureas, neque metall icas partes afiicia t, v inifpiritus nullo modo in partem regulinam edi t ef
feéi um acidum vero vegetabile fapoueceum inu tramque v im l
‘
uam exferit, veram regulinam
extrah1t fnbfiantiam , liqu ide… quali Valde atte
nuatum ta1 ta&nm emeticum l iqu idum vel antimonii folutionem efficir. A tque ita profe€to aci
da vegetabi lia v im fuam in ferrum cuprum
exferunt quae neque aqua pura neque fpirittr
puro afficiuntur , admodum rompre vero v ino ,
v ino pomaceo l imonum neco , fim i lìbusquedillolvuntur.
Ce terum hoc me ad feqnentemb b l'
ervatio
nem perducit licet aqu a fimplex … ex puro n'
u
rimenii regulo nihi l extrahat , aqua… tamen plu
wiofa fiuviorum aliquo modo in crudi anti
monii
de cerim onia, 143°
fnoni i’
corpus agit ac ex eo laél eum‘
colorem,
fulphnreum antimonialem odorem »& faporem
dill’
olvir, ficum eo moderato folis au t ignis ca
loredigeritur. A tque ha c aquam ita'
refertam ac
large pot‘
am in butaneis ali isque morbis magnam
pragfiitil’fe u'
tilit'
atem, compertum fuit. Cum vero
menfiruum hoc aquofum procul dubio al iqu id ex
fulphura antimonial i folvat, pari ratione fimuialiqu id ex p
'
artibus regulinlis tenuioribus fulphuri
adberenrih’
us abripere p0tefi; .haud feens, ac fe—Ìre o
‘mnes aquae fulphureae natur‘
ales magis autm in
"
ns ex a lio quodam m inerali principio, plu
res primi s earum al iquid ex m arte continent.
A tque porto, qu icqu id a li i de antimonio crudo in
fubfian'
tia dato fentiant, KUNCKELIUS , HOFFMANN GEQFFROY , tamen, idinvari i
'
snrorbiS
maxim‘
am afi"
erre utilitatem afferunt ego vero,m ihi tantas adeffe rationes, quante fnfli ciant, uteorum fententiae fubfcribam , exifiimo Qu iumultum utilitati s in vari is equorum , anrmalium
cicurium aliorumque morbis praefiet , v ix dub itar i p0tefi ideoque fatis commode afiumendumefi, partes regnlinas cum fu lphureis i nfangninismalfam intrare ; atque pari ratione v iam per vafa.la£i ca cm eraque corporis humani invenire ac
valde falutares edere po lle eifeél us. Per plu res
abhinc annos antimonium mercurium v ivum
contrita in 2 thi0pem antimonialem u t a me di
cifur, optimo cum fnccelfu in'
Variis calibus, fpe
ciatim in morbis cutaneis, glandul is l'
crophulo liS
6bfirufl is rheumati l‘
m is czeterisqrìe dedi qu an
do aethiops vulgaris m inus deprehendebatur ellicax. Quod medicamentum u t officinale pararuml'
ervetur, diu jam ju ili ; id vero ex crudi antimo
nii in tenu i li i nm m pu lverem contrin parnbus tri
bus ; ex“
mercurii vi vi puri partibus qnatuor ; ful
phuris
phuris'fiorum partibus duabus paratur. Qna: in
“
fubtilifiimum pu lverem c’
ontritaa . fcrupnlo fe'
m isufque ad draclimas ‘
duas dari poll'
nnt.I ‘
Hic fel'
e m ihi ofl'
ert mentionemf aciéndi oc.
ì
cafio , quod licet cinnabaris antimonii ,‘
methodo confueta pofibutyrum antimonii fublimata,î
parum ratione v irtutis au t compofitionis a vulga
ri faé’titia cinnabari difi‘
erte videatur , cinnabaris
tamen antimoni i quis nunc plerumque ex iethio.
pe m inerali& autimonio crudo inter fe’
fnblima3ris par
'
atur , proeni dubio al iqu idnon m inus ex
partibus fnlphureis quam regulinis fecum abrepti:habet; fatis enim co nitum habent chemici,
quam facile antimoni i %ores in confueta ufiulatione, ubi ignis multo m inor
‘
quam in cinnabaris‘
fubl im'
atione, afcendant. Nunc autem his(
flori
bus elle naturam regni inam , vomitum fortiter
excitare atque facile i nverum reduci polle regulum , cu ilibet notum efi. Sulphur q u idem abun
dans eum in preparatione cinnabarina bene‘
ih
v olvit : nihilominus largas cinnabaris antimonii
dol'
es nau l'
eam vomitum in primis in teneri…ribus ventricnlis excitalTe liepins obfervavi .
Tunc vero , hanc ipFam ob rationem ha c antimonii cinnabaris quibusdam in cali bus mult0
"
eflù
cacior° efie potefi, quam vu lgaris faéi itia aut ipfa
cinnabaris nativa. Sed nunc in primis ad quasdam obl
'
ervationes de vari is antimonii prepara
tionibus vulgaribus faciendas pr0prias accedo.
Antimoni um vulgare vel crndum officinarumfnforiarum ex ejus m inera in vafis coniers no.,
firis crucibu lis fufori is fim ilibus eliquatum fu it,unde malfa eliquata frigefacfia exe
'
mta al iquot"
modofacchari conum refert. Cum vero hac infufioneponderolìores autmetall ic: partes infun;
«phure ejus externo ope calcinationis privatugu ,magis ab « eo liberatur , li per inligne j
temp0ris*l'
patium in«a'
dmodum forti igne hquefa&um reti
Ìnetur in Vi trum convertitur ; quodmeris fere“
p artibus confiat regulinis pronti ex eius gravi ta .
te'
fpecifica antimonio crudo vel quoque ipl‘
o he
«pi ce majore manifefium efi; ac licet regulus lub,vitri forma lateat, is tamen femper fatis facile inroprium
-reduci p,otefiregulm i1, ideoque ut ta
.,
lis cum quolibetgqualitatem .emeticam communi
catmenfirno, cu i regulus ipfe i llam impertiretur,
cum non m inus , quam ejus l'
ubfiantia , vomito.
…rium li t violentiflìmum . Qu id quod li in anti,monii calcinati liquefa€tioue inV itrum ignis non.|
fatis fortis efi, .ac bene dirigiwr , ipli us rual
—liqnefaéle .pars altera in regu lum altera in v i
…adeo parva intercedit differentia .
profec'
lq antimonii regulus non, h ifieir
terni fulphuris defiruéi ione p0tefipreparati ex
empli gratia, antimonii crudi partes oci o , tartari«crudi partes fex, ; ni tri pur: partes tres in te
nuem pluverem li ccum redatîl 9: uno tempore
cochlearis parvi menfnra in camdens inj ici debentcrucibulum , unde quamlibet injeél i011em mox
excipit. ingens defiagràtio . In fundo malfa: ve
hementiori igne l iquefàéi :é interdum plus, interdum m inus deprehenditur reguli ; pronti i gniscaeteraque fuerunt pertratîìata. Qua iu
'
re cau
tione opus efi,ut in fuli onis principio filo fer;
reo vel fim il i re removeantur crufize , ut ad for
mationem reddatur aptior. Hic fulphuris anci
monii exter'
m m amma pars defiagratione confir
mitur , ac ;tartarus nitrum tali modo in alkaliignis a pe mox .converfa uniun_
tur c um fulphnre
l uparfiite ita fulpil l] ris hepatis l'
peciem elliciunt,_
QÀ/ervatz‘
om : Je antimonio»
gina: pari modo ex regul ina (
‘
ubfiantia plus l‘
olviìab1°ipit
'
; (nam ful cum al met
fall i . fpec‘
ie l'
fam 1D aquac
‘
edendi m ethodo maxima antimoni i
pars mutetur in fcoriam aut crocr ant:mon
ciem in fuperficie reguli , atq ue hoc in .
fieri folet, fifulio diu continuatun Tal ine reg
'
ul'
us inlignem in mo
pirureis privatus, admodumcaulis fupra allatis. Licethaec—dic conlum ad m inimum parva in quantitatedi methodns attamen longe m ino
quantitatem liftit quam vari is ali ismethodis obtinetur ; non enim folum violenta
reperita deflagratione plures l'
ulphureae, l'
edfquone regulinze abfum1intur partes, quae l
'
ub formaliamme , fumi florum, fi'
i l’
l’
propri is valisw’
ol
l iguntur , alceudunt atque hi facile iterum re
duci poll'
unt in regnlum .
’ Pre ter ea fal inm quantitas in comparatione nimia efi. Nam pofiquam»
ea inalcal i mutata& cum fulphnre unita fnerunt.plures regul inas abl
'
umunt partes, ita ut, li iguisfortis diutius continu etur param
“
admodum in
fundo remaneat. M alto copioli or i n compara
tione obtineri potu i llèt regu lus, li tartarus &nitrum antea fullone m ixta in fluxum nigrum;u t dicitur , ell
'
cnt mutata. A li hoc quoque in
cafu malfa liq uefaél a, ùt=primnm ea tenuiorfinir,elfundenda au t ab igne efiremovenda ; al ias non
parva pars vi duratione ignis abitevaporarione,unde ea propter in comparatione augentur l
'
eo
rire. M ulto vero major reguli quantitas ‘ produ.
citur , fidue partes antimonii pur i cum una pari
te limatura: ferri vel clarorum frufinlis liq uefiunt, qu ibus q uoque una ni iri puri llimi licei
K pars
121,8 a Oéfirvationer dr
par’
s .injètîìione
*
addeuda efi. .Qua: procedendim ethodps fere, dimidiam reguli partem prebet
Parijmpdo'
hic nitrum. comburit ful'
phnr, ferrum
Verb irnprimis fnlphur\
ful‘
cipit l'
e cdm eo in l‘
eo
unit; quae , in trafilitu lit drem tenuem reda&z cum tanto
&u,gquam antir'
nònium martiale cache@ticum LU
noficr adhiberi pQHUHt.‘
Eas maximum in len-L‘
linore albo pertinaci prefiitillès Tum
:
expertus.
'
Si »quando antimonium pri us igne m'calcem
mdigitur , se li vitrum —comparare ;velimus vel
in aqua caleis v iva: [attu ata recenti pluries coqu itur, _
maxima fulphuris pars abfumitur atque anti …
m onium : ita preparatum multo majorem regu li
quandtatem«incomparatione pre bet , _quam li an
ti in‘
oniun1 crudum liquefaél um efi; . quo in ca l'
u
vero l'
alium adhibitorum quantitas mu lto m inor,quam in cdnfueta « mcdrod
'
o elle dèbet , e'
aqn'
e
antea in flusum nigrum l'
unt reducenda .'A nti
inonium in calcem reda éi um atque fere cum
e qual i faponis nigri quantitate liq uefaél um mu l .
to plurem regulum, quam methodo KUNCK EL I I ,
sr .u rriu vel al ia paramm. prebet, ex l ibra una
nont‘
u‘
n vel decem proveninnt uncnc : ego vero
re ipfa hanc methodmu numquam tentaw, cum
m ihi verus‘
l‘
apo niger non ellet ad
q‘
uodlibet al iud'
falino fulphureunt reme
dium idem efliceret.
-Nihilo prinirs haic in genere tenenda efiohÀ'
l'
erv'
atio , ubi tantum , parva p
harum rerum quantitas in
'
hoc ant ali isliqiiefiunt ,comparatione prov
rum multo largiorè
uso Olfirvatìoner de antimonio.
m vido& forti l iquefiunt, reguh pars interdnm
major interdnm m inor in fundo‘
reperitu r.
Q uodli autem multo minor quantitas‘
falis alcal ini adhibetur , multo m inor fulphuris antimonii
pars ablìnnittfr, atque tal i modo elli‘
citur is, quìM AR GRA A F IO , HOFFMANNO a liìsq ue dicitur re
gulus medicinal is , qu i tantum parvam v i m ex.
l'
erit emeticam, cum fatis l‘
ulphuris ad fpicnla re
gulina involveuda fuerit reliétum. Quando verom ulto largiorfal is alcalinifixi Quantitas (ut circi .terrina: partes ad unafm antimoni i) cuni eo fullone commil
'
cetur , tantum fulphuris l'
alibus ablu'
m itur , utp arum ad fpicula re ul iua obducenda
relinquatur, quodfuli icere polligt adci us vim val
de drafiicam impediendam . Antimouli li epar metli odo conl
'
ueta quantitate nitri e qua li paratum ,
dupla parte plus fere in ej us operatione amittit
deflagratione, quam id cum alcali fino ; hoc ve
ro non adeo vu rea , magis apta deprehendi
tut, utaèri shumiditatedel iquel'
cat. Nihi lominusu triusque: crocus, li perfetîl e fuit edulcatus, eau
dem fere‘
continet v1m . Ille profetfìo, qu: cumdim idia nitri q uantitate paratur , infignem in
modum efidebilior , cum inu_
lto m inor l'
ulphuris
involventis pars‘
fuit abfumta , quando precipueignis fortis non adhibitus materia aurea efiexemta, quam fcorize fatis feparare (int. Regul iantimoni i vu lgaris fcorize ipl
'
z non m inus ejus.
dem [unt indol ia, q uam hepatis antimoniiquze proprio fluxu aliqu a ex parte facile in rega
l um reduci potefi: ita ut , finitrun‘
r irr alca’
li con
verl'
um , cineres‘
clavellati , vel l‘
al‘
tartari . cum
hoc m inerali fulphureo fulione m i l'
centur , antr
m onii heparproducatur , ex quo bene abluto metallorum vel magis pr0prie antimoniip roveniqcrocusr A tque cum hac malfa hepatica in
faquaer
45eru . tim es Je antimanìa.
fervente folvi pofii t , in folutioue l'
ubfidet anti .m oni i l
'
ulphur , p re cipue li cum acido vegeta
b il i a ut minerali pr‘
azcipitatur : quodvero fUlphll tf
femper plus autminus particularum regulsinarum
contiùet , unde pre cipue id prima: prz cipitarimnis l
'
emper inlignem in m odum efiemeticum .
Qu id? quod partem antimonii regulinam fu l.
phuream ita cum l'
alibus a lcali fixis uniti polle,u r tota fere antimoni i q uantitas cum s quali crrcrter l
'
alis tartari vel cinernm clavellatorum parte
fuli one mis ta li c murari q ues t in l'
ulphnris aurati ,u t dicitur , fpeciem res eficertifiima ; re vera
autem hoc ni hil efial i ud, quam Vetus crqcus
antimoni i l'
ulphnreus . Nlh‘
l ln l'
ecius falis, la lphurus rega li cohefio in hoc hepatico concreto
facile acidorum alfufiorle in l‘
o lutionem ejusa queam dillolvi potefi, qua: acida cum lalia al.
ca rina fortiter attrahant, partes l'
ulphurez re
g‘
ulinze l'
ubito fundum petnur. Neque ha: admo
dum firm iter uniuntur, cum lalia a lcalina fuli oùedurante fulphur antimonii al iqno modo a parti
bus regulinis l'
eparent. Cobe lìonem tantum la
xam elle , manifefium efi; a lias tanta fulphuri:
q uantitas , q uanta in fulphure aurato deprehen
ditur , lì intimius cum partibus regulinis eifel:
conjuuél a , ita fpicula ejus obducere debui llet,u t v ix u llam in tunicis ventriculi cxterorumqu9
intefiinorum eli icere potui ll‘
et irritatiouem in
fignem , pronti in antimonio crudo ejusque ex;
l'
u lphure regulo redu€tione videre efi. Porro,l icet prima l
'
ulphuris aurati precipitati0 regul iuispartibus inligniter li t referta
'
, fecunda tamen aut
tertia precipitatio multo panciores coutiuet
fere“roca fulphurea vix u llum in modum—
efiemetica.
“Quod lì vero hacm itiora vel potins le ,
ve l'
ulphur babere cupias, non nim ium acidi ptaì «
K 4
1 52 9 Zvj ervatìom : de antimanìà‘
.
cipitanti : primum’
ali'
undas ; vel , quod mel i us
erit , lix iv ium ant folutionem antimoni i per ali.
qu0tdies aèri frigido l iberiori exponas ita enim
fnlphur reguliuum impurum ipl‘
um fundum petet;
quo \fa€to acidum confueto more infiillare po te
ris ;'
atque li hoc jnfiisgradibus parm que qu antitate peragis. pofifecundam aut tei tiam pre ci pitationem fulphnr fere purum fublidebit ; q ue ,
l‘
u lphur cum regu lo in folm ione hepatis nonadeolim iterunicum e ll e, demonfirant : Interim , q uod
in tranlìtn lit di&um, cum antimoniale li xivium,
ex hepate paratum adeo regul inis partibus abundet , ac hac minus involutze fiat , id confianterm agis aut ininus emeticum elle necell
'
e efi, nic
qu id etiam Dom . LEME R Y in contrariam aliìeratpartem.
'
Afihoc non l'
o lum, quod inhujus v iritra6l atu de antimonio excipi p0tefi.
Cum fulphur auratum his temporibus in ni edicina frequentius adhiheatur, major in ejus prtcpararione attentio , quam plerumque fieri folet,neoellaria elle videtur; prima enim precipitatiocertifiime non parum difiert a l
‘
ubl'
equente, cum
ei &color obl'
curior, grav itas fpecifica majorindequeplures regulinze lintpartes. Itaque alienju smomenti res efi, quam diu l ixiv ium antimonia:
le aurea reponatur, quam acidum a llundatur ; i lludìpl
'
um enim tempore plus de l'
ubfiantia l'
ulphureo
rum regulina dimittit li idin prim is inatmo l‘
phze
ra fumo aceti , l‘
ulphure aut limilibns repleta reponitur ac tali incafuî fnccedens precipitatio cumacido multo m itior erit, cum non tam metallica,quam potins l
'
ulphurca li t. Sic quoque quantitas
quali tas acidi precipitautis non estenc efieél uV ini acetum magis _
augebit v im emeticam ; fah s aut vitri
‘
ol i ['
piritus precipitatum pre bet nonadeo
Ùbfirvationer de m t£m enìo.
a ut nunqriam , l icet Optimum j udicem adhìbe
rnr ; atque hic eli , u t antimonium crudum in te
zunem pu lverem redaéìum in aqua calcis v iva: ad
m odum forti per unam circiter horam coquatur
deco€tmu co latum tartari crudi aut ejus cryfiallorum in aqua: fervente folutione r:ccipite
tu r. Crudi antimoni i decofium hoc a eo l impidum e ll u t aqua fontana , repofitione vero te
nui o ‘ulucitur cuticu la pulcherrirheomnibus i reos
coloribus variegata . A t eni m vero liquor hic
perfe i le l impidus acidi alicuj us vegetabi lis aut
m ineralis affufione mox turbatur colore croci
profundo tingitur ac magna fulphuris antimoni i
pars , cui aurantiorum co lor efi , pr:ecipitatu r,
haud fecus ac invulgari decoéti [‘
coriarum ex re
gulo aut hepate antimoni i fieri folet przecipitione. Licetnonm inus hoc fulphur a
‘
uratum , q uam
a llndfimi lefit alchemicorum au to, de q uo tanta
l oquuntur&quod av ide expeélaut adepti , color
tamenfpeciofior plura promittit, quam vero con
r inet; q uo [i enim juli e ablu itu r , l‘
eparatur
i iccatur, id v ix q uadragefimam partem ab eo te
rinet; , q uod tempore praecipitationis habere v i
debatur. Sulphor hoc m itius m agis fixun1 effe,q uam illud ex fcoriis paratum exifiimo : Nihi lom inus id
'
partibus regul inis abundat , pronti exaurantiom m colore qualitate emetica , qua
prredicum efi, apparet. Decoél um hoc aeque benel imonum aut aurantiorum hifpanienlium fucco,
( quo fpeciofiflìmum obtinetur pre cipitatìim
aut folutione falis ammoniaci , aut urina recenmp re cipitati pocell : ipfa quoque faliva hoc prz fl ab it : nam cum ego hujus deco€ti perfe€le limpidicochlear unum ore temerem, id mox colore tin
gebatur profunde luteo : ira ut non acida fo lumv egetabilie m ineralia , fed pari modo l
‘
a
l fervationef de antim onio.
+l ia neutra decoélu m hoc antimoniale‘
precipi
tent.
Decoéi um hoc antimoni i cum aqua calcxs V l
v z aliis quoque conlìliis infervi t ; nam m inerale
hoc ita co&um magna ex parte fu lphure ejus . l'
u «
perficiali privatur, li inprimis bis aut te: in aqua
c alcis v iva recenti forti que coqu itur. A tque
tunc pulvis bene ablutus liceus tam aptus efiadregulum vel vitrum antimonii elficiendum , quam
fiantimonium confueta via uftu latun calcina
cur. A tque fortafl‘
e antimonium ita prz paratumVari is in calibus interne datum p0teft efl
'
e efficacius, q uam crudum : {i illud ad decem vel q u indé
”
cim grana datur, fepius vomitum alvum leniter, inprimis inejus ufusprincipio mover.
Inde ful hur auratum , kermes minerale, dequ ibus jam upra difpfl tatu in fuit, pulverem a v s
sam aut paùaceam antimoni i fine igne W ILSON I ! unius ejusdemque idolis ell
'
e , appatet , li.
cet profeél0 ratione v irtutis aliqua modo differaut in eorum operatione finc incerta ; ideeq ue ad ea paranda manus cauta: ad ea cum uri
l itate adhibenda j udicium bonum requirunrur. Ini'
co‘
riis enim unius ejusdemque regoli antimoni ifpeciei regulinum
‘
pra-
ali is dominabitur principium, fica per longum temporis fpatinm in igneforti, quam fi permu lto brevius retinetur ; nihildicam de i llis , qua: antea ratione modi pre cipitandi, ce terorumque pr0tuli , A tque kermesminera le ipfum non parum difi
'
ert, prouti cum l ixi.v io fortiori vel debi liori fut paratum pronti ma .
gis autm inus fol licite fuit ablutum&edulcatum,
pronti tandem vini fpiritu s fuper idvel fuitj velnonfni tdeflagratus.Qu icunque iddarevelitpai
‘
visdofibus, ur uno autduobus ineipiat granis ; quan.
Obfirvatìoner Je antimonz'
a.
do vero, ea conveni re , m venerit, dolingradeitimad oél o
‘
vel decem grana augere potefl . fiin pr im is id cum al iq uo eXtraél o refinofo , bal l
'
amona
turali… a'
flc iimili re intime fuit comm ixtum… »A'
fi‘
dofes nulla ratione nim is celeriter fefe excipiant :nam antimonial ia folida per infigne temporis i
‘
pa
tium fine ullo patente efi'
etîi ri in corpore he rero
po ll‘
nnt, tandem vero omnia fuhi_to maxima cum
v iolentia Operantur ; fi pre cipue v inum , vinum
pomaceu in,
'
aut al iud quoddam acidum vegetabb
le l'
ùperbibatur.
Quamquam fal'commune'
cum antimonio li
q u€fa&um nihil fer'
e magis quam ejus fullone…
promovere v idetur, ideoque parva ejus quantitasin antim011iìlrepaté ®ulo medicinali parandoadditur, ejus tamen maxime concentratum aci .
dum admodum pecul:arem in fubfiantiam regulinam edit efl
‘
eél um , cum eam non folum multò
volatiliorem, fed quoque nxax1me ca irfiicam red
dat, proud in butyro vel oleo antimonn vulgariv idere efi; in hac enim przeparatione mercuriusfublimatus corrofivus nihil pre ter ej us acidum
omni'
phlegmate privatum contribuit, quod for
tius quam mercuri um attrahit regulus atq ue ha c
Unita liquidum maxime corroli vum deii i llatione
roveniens efiiciunt ; ex quo fimplicis aqua: af
ofipne id pra cipitatur , quod valde impropriemercurius v ita appellatur, cum e i nihi l ex mercurio fquam nomenfit , atque re vera , fi benecum aqua fervida edu lcatur, merus remanet an
timoni i . regulus , pronti clare , fi is liquefit , ap
paret. E tlì varia:_
alizc butju:um antimoni i pra>
randi methodi (eaque minus periculo l'
ze) ,depre
hendrintnr ; h£ec tamen cum mercurio [‘
ublimato
corrofivo regulum ‘ quafì nudum commonli rar,
quan
i 8 OdfiW a tjquer de antimonio.
fa11e adeo totum deprehendo medicamentum , ut”
v irtuoezparum a vulgari bez oar minerali difl“erat
i i ii icu ique. qu i fequentetn confiderau ob lervatiofl eur, faci le apparebit
'
rat—io.
Antimonium diaphoreticum cerrdl‘
a antimo
i i i i.noirm ulto plus quam hujus metall i funtmortu i
cinères interno aut meta lliz ante , ut ita loquar,fu lphure repetira cum
\
ngtro d\efiagratione priva
.ti ; ita ut parum a b eis.
eXpe6tandum elfe,ui ufo
m edico , cred\am cum urrnmque fit calx iners,
in qua”contextus forma regulina prorfu
defirufia ; ita ut aq ua a, que tam faci le an
t_iruqniugn crudum aut s regulum .aflìcgt , ea
non ,tangat, multo minus dilfo lvat : quod, p atu«
ram antimonii metall icam in his przeparationibus
m axime efi'
e defiru&am, argmuenro .efi. A tque
l icet u tru'
mque proprio fluxu iterum in re ulum
reduci pofli t , hoc tame n 11unquam _iinejfia icujp s
phlogifii aut fulphurex fubfiantia: additione \
fieripotelt. A tque fic profe€t0 quael ibet antimoni icalx humida autficéa v ia parata fufione cum ali
qua ìnfiammabile re invali s claufia mutari potefiin regulum quod, regul i formam virrutem
maxima ex parte non m inus a fulphureo princi
pio , q uam a terra metall ica pendere , ofiendit.Num hic …in traufitu annotatu fit dignum nefcio,
‘
calcem antimoun cum fulphure m inerali redu«El am formam alfumere firiatam ; cum animalivero vel ve etabi li phlogifio reduél am reguli
antimoni i vu%garis formam laminatam monfirare.
A u hoc tantum ab acido dependet v itriolico îò
Mercurius vitae per .fe liquefaél us aculeatam quo,
que vel acubus lim iliem refert fpecnem unde
Pari rati one h ic cafus re ipfa inperfeél iflimi;eorporibus metallicis occurrit, quae l
'
uain metal litatem, ut eam nominal; BE;CHBR, ucmalleabilita
ten;
b9 /4/èrvatz'
om r »ntìm zrie. gì79
sem al iasque metallicas pmprietatezs plenaria l‘
ul
_phnris interni metal lici aut cbmponentis defirn&ione am ittnnt. pronti videre efi, Jimetalla ope…
lentis caufiica: aut igne culinari ,intenli ore calci
nantur : fnlphur hoc inccrnum probabiliterid efi,q uo A L B Î . R T V s M a c; s per humìdum un
Cìuo l'
um fubtile intelligit , quod… nt.is air, , efi;
<prima metallorum ma teria , fnlphur i campo.
menti aut oleo vegetabili omniuo analoga, quocì
, ipl'
as fiaminum particulas partes organicaa
conjungit , q uod prorfns‘
combufium totam
m alfa… in cineres converfam relinq uit: Hic“autem , quod in tranlitu li t diéìum , _
clare (atis ap…
paret, pabulum i llndy
l'
ulphnreum ita ad calcis an…,
rimonìi redu€tionem necelfarrnm _admodi un abipfa lumini: aut ignis fnbfiautia difi
‘
errze ; licet:
enim magna lum inis agenda a ut ignis pars calci ,adhz reat, pronti a magno ponderia augmento in
regu lo antimoni i radiis folis vel igne culinari calcimato manifefinm efi, nihil tamen ad ejus fiatumconrribu ic meta llicum e contrario plenari i llud
defiruit ; atque radi i fol is ant ignis particular: noneonjungunt feddifpergunt regulinas au tmetalli
cas partes, cum corijunél ionis v i11cnlurnh
fulphux:
internum defirnant. Pa ri m odo oleum vitrioli vel
fpiritns nitri , duo concentrata maxime ignea.acida regu lum ex antimonio em rahnnt idque in.
calcem mutant , cum phlogifion a ut priucipium
fu lphu reum folvant . unde matal lica fubfiantìaprorl
'
us turbntnr. A tque hoc ita evenire, ex odo
re forte fu lphureo , qu i acidornm ad antimoniumaji
'
nlione oritur, apparere …videtur. Oleum profeéi ofvitrìol i inflammahi lem pattern antimoun attra hìt
feque cum s a in verum fnlphur m inerale unit.Itaque ignea hero acida fere eadem ratione ac ra«
di i l'
olis aut ipl'
e ignis vim lbam'
exlierere viden
tllt
06fe1‘vatiorzer de antimonio;
tut in antimonium ; ac hoc praeter plura al ia”
efiarguniento , m agnam inter lncem acida ell
'
e
ati inita'
tèm ; quod D. I SA A CVS NEWTON j am dudum demonfiravit.‘l
Regulinaa fubfiantiae fnlphuris interni defirn.
él ionem*
hac in calcinatione'
forma. regnl inaa in
deque vis antimoni i emeticae elle dèfiruél ionem,
aliquaexparte ex eis , qua. fupra pr0pofui , appa
ret, ac'
magis, li nofiram atrentionem ad fequen.
*
tia vertere volumus experimenta, patebit. Quodi i tantum a: ua1es antifuonii& nitri partes defla
grantu r uli one m i [‘
ceutur, folum fulphnr ex
terhum involvens in tantum abl'
umitnr, up fpicu .
la regulina relinquantnr nuda , q ue admodum
fortiter tunicas ventricol i p z teraqne irritare poffunt. . Quodfivero tres nitri partes adunam ah
tinioni i‘
adduntn1‘ , per’
repetitam fortem deflagra
tionem non fu1plm r folum externum fed internum quoque prorl
'
us dillipatur ac in calcem inertem redigi tur malfa . Pari ratio ne ferrum, fiannum , cuprum
'
cum dupla ant tripla nitri‘
q‘
uantitate incineres redi
'
guutur atquemetallica natura privantur. Nitti puri nonmulto plus quamdusepartesad unaiu regoli antimonii nunc in calce…
”
innoxiam m ntat, cum in rega lo multo m ino
‘
r fulphn
ris quantitas quam in crudo antimonio fit comburenda : atque mqual is circiter nitri quantitasvitri antimoni i violentiam prorfus defiru it , cum
in ed…
folummodo tantum fulphuris
q uantum ad regulixiam naturam confervandam
fulficiebaè. Sicnitri qu inque partes adduasmercuriv ita: addita , eum iu
'
fnbfian'
tiam inertem vel be‘
z oardicum ni inerale convertunt. Sedde his haec'
fulliciari t. ; Quicqu id nitrum deflagratione efli
eit, i llud lens caufiica inte'
nl'
a vi radiorum Polis
Oòfiì'vatìonef Je antib roa ie .
pfovenit fivero nitri tertia, pars bis. vel tantum
dimidia adhibetur , calx non'
adeo alba fit ( quoniam fulphur non prorfus fuit iu
deque femper remanet emetica , li in prim i s tan
tum dim’
idxa parsnitri cum,antimonio inie€tà
Hac methodo varie pùlVérum antimonialium
parari pollim t fpecies, m agis i mt m inus eflìcaces,
pronti plus aut minus mirri fuit adhibitum ; q ua:cante parata prudent€r
’
data infignem prafiarepollunt util itatem in medicina
,
‘
multo profe&oma iore cum l
‘
ecu rî tate q uam antimonium diaphoreticum aut eius cerniTa .
Qu ibus omnibus vero in calcinationibus non
nitri lolum quantitas , fed eius qual itas b eùeconfideranda efi; q uòddam enim nitrum fale
Cominuni inlignitet‘ abundat indeque m inus cor
t igir , u t di citu r , vel p0ti us dèfiru it regulum .
Ego vero vi ri, regu li aut croci antimoni i iufulionem cum vino bono generol
'
o omnibus al i ishuius m ineral is preparationnbus longé p raefèro,
fit tutiliima , certi llima ae efficaciflitna ; a t
gulo paratum optimum e lle , exifiimo : nili € ll l lllhepar antimonii cum iufia m tr1 quanntate& con
veniente ignis gradu praeparatur‘
, a li ter fieri nequit, quin interdnm fortins , infe
'
rdum dehi1iusfitinterdnm nonfeparandas em ittat fcorias; qui
bus id,… ca terisi
paribus , mu lto efficitur debilius.Porro hepar inténuèm
‘
pulverem
atq ue repetita ablutione in aquatins decoétione) educandum ; al ias plu
‘
sV
'
a lca li conve‘
rficroco hepatic0 adhacrens v im
menfiru i vinofi'
nfringet. Hoc ohm minus,q uam fierr debuillèt, atwndebarur ; atque, quantum vinum be
‘
nediél um , ,
u t .tunc ap llabatùr'
,
inter'
l'
e‘
difi°
ei i*et bene recordor, P eél o ,
cum
05ferwtîouer de da tm zozr'
ìo.
cum v itro antimoun bono vel,cnm . rertulo puro
paratur , ifia non adefiineertitud0 . Qnodli re.
gulus adhibetur marti a li s, _ahquo modo ferruginei
principi i fieri potefiparti ceps. ,V imim pofifuf.
ficientem infnfionem femper efico landnm
In hac infufioue V itti vel regul i antimoni icum v ino regulina fubfiantia faponaceo hoc fpirituofo, tartareo menfiruo dilfolvitur& regulinepars q uam max ime attenuatur ; al ias ea cum vino
per facculum colatorium non tranfirer , i n vino
fo la ta atque cum eo intime comm i>tta per _plures
annos remanneret. Ita ut antimonium (a li modo
paratum quali in fb luris principiis nobis offeratur ;v el potins lic tartari emetici l iquidi ni axnne atte
nuati eilicitnr fpecies, cui omnis antimoni i efiv isv irtus , cum ventricu lo intefiinis admodum
forcem inferre irritationem valcat, fiuncie uniusaut dnarum l
'
umxtnr quantita s ; at enim vero do
fis parcior dnarum aut m um drachmarum tantum
nau l'
eam , lenem vom itum , ac unam aut a lteram
al vi deieél'
ionem, nili quoq ue fudorem ant valde
auéi am perfpira tionem excitat : a triginta vero
ad l‘
exagi nta vel o€toginta gnttulas datum , gene
ratim merum li t alterans diaphoreticum , quodper intim0s receifus u ltimos torins fyfiematisv afcnlo li remos cum parva vel nulla natura per;
tu rbatiòne traufit limul tamen omnes anim—desfecretiones& excretiones , fpeciatim cu tis; intefiinòrnm ,
*V ÌQL'
U II1 urinariarum du6luumqu’
e l‘
a
l iva linm leni totin3 nervorum vafculorum com
pagis irritatione evidenter promover.Itaq ue cum v inum hoc antimoniale
‘
adeo
facile cum'
dimgnine animalibus hnmoribus
m ifceatu r&per omnia corporis em ill'
aria tam l i
bere tam facile tranfeat , ifiud cum [ecuritate
dari cum uti litate bis, ter, aut quoque q uater:L a
Odg/krvatìom : ds a :1tiwonio.
in v iginti quatuor horis parva do‘.i repeti i ta .
per al iquotdies continuati p0tefif cum e contra .
ric»pra:parationes antimonii folida: inen um—Ope
ratione lint intertaz , utp0te que interdnm perlongum temporis fpatium inventriculo &intefiiDis hzereant; aurea quam evidentem exl
'
erant ef
fe£lum ; tunc uno impetu eo maiore violentia
pertinacia irritent , ut hand raro agroti v ires
citius quam antimonii vis exhauriantur. A tque
hoc non parum efitimendum interdnm vere
accidit , ii hermes m inerale , fnlphnr auratum,
crocus antimoni i m itior& ipl‘
e regulus medicina .
l is”
ali ique pnlveres antimoniales antpilnla: danturnim is cito frequenter repetuntur , u t cuili
bet, qtii tali medicamentorum genere liberius efiu fus, notum elle debet ; interdum hypercatharnii s uno impetu nec òpi11atum accedit
‘
, lì in pri.
m is vinum , v inum pomaceum aut aliud acidumvegetab i le bibitur.
Porro, antimonialia in fubfianti a data, autem
inventriculo folvr debent, q uam per vafa la€teatraniire cum l
'
angu ine m i l‘
ceri poll'
unt ita nt
e que ac alterantia, diaphoretica ca teraque agant.
Inhac vero preparatione liqu ida pars regulina iam .
dilfoluta ea ifitillime attenuata efi, ita u t
m axima cum faci litate ad fanguinem tranfeant.Praeter ea antimonium hac in forma
_iucundifiima
ratione, fine ne u‘
t percipiatnr aut maior ali uacreetur nau l
'
ea , quam que v ino excitatur , ri
polle, annotaudum venir. R es profeéi 0fingu laris
“
momenti , li aegrori-nohis obveniunt delicatu
l i& in prim is infantes, qu ibus ut repetira medicamentorum exhibeartur dores , i l
‘
xpius necell'
e
efi. Itaq i ie lid huins preparatmu is praefiantiamnon parum
fi
profeél o anger, quod adeo fit_incun
da handdifficile celari quocunque inl iquore
Ob/è rviztìones“
de antzwom o.
tridam colluv iem »progignendam l'
…e piflime m‘
a
a ime efinecelfarius . Salium omnia generis,fp
‘
eciatim ('
a lis coinmunis u tilitatem ’quanda
’
m in
eo coulifiere exifinno , ut eque acfiimulus agat
eneralis ; indeque u l'
us e ius m oderatus adeo efi%alutaris, Itaque tali univerfal i non l
’
olum mav
ximornm , fed quoque m inuti llimorum corporis
Va lorum fii‘ni ‘ulo medicamentum hoc omnes‘
*iam
elfiél as , vel —i ii Cipientes obfiruéliones‘
i i1 minusti llim is quoque canal ibus removere moli tu r inde ,
que naturales fècreriones exctetiones Optimoeum l
‘
uccell'
n promovet ; ini qu ibns‘
rite prodede11ti bus [
'
anitrltis ipli us_verfatur cardo .
Igitu r in rheumatifii1îs ‘
obfii uatis, in frigi'
dis
fcoflvuticis * in plurimis morbis cu.
taneis, in afihmaticis, leucophlegm'
aticis i <îieîricis asgritudinihus , inveterata pertinaci cephal
'
ì‘
algi a , vertigine, mania antinioniaà
lia&{ in pfi lll lS'
Vl ll ll fl l’
antimoniale '
qu'
am :1nàximeconveniunt. Cuius u ti litatis plura his i ti ca
'
li bu'
s
exemple m ihi in pr'
axi wmetr occri tfet'
ùut ,“atque
’
id"
a”
vari is egregris in“medicinai exerCitatis
%'
fi5‘
cum uti litate * fuilî e adhibitum ,“fimul l
'
ut‘
n
gaudio afi’
efitus.Antea quam hanc rem m ittatn , porro mihi
addere lic’
eat, me vinum hoc antini òniàle au t a‘
n
timoni i efientiam,
'
U t eam'
non’
minujs”in.
quam'chroni
'
cî is 3ui iorbis,’
’
prs:v:ipne in feb'
r bn'
s lentis, inordinatis d‘
eb iliblùì
in’
termi'
ttentibu5 —rém irtent
febribùs ,’
in peripneu‘
monia*
que , iu'
peripuenmonia vera
evacuatiotres ,’
veH‘
us finèm‘
l, quando b
exféreatio
pra: ma°
tur‘
e fuppre ll'
a maîgna anxi'
etas Î ['
pi“
randi diliiqultas flîerunt ex0itat:a ,î à
’
dmodum «fre
quenter exhibere,"
* in pari rerum cifcunrfiaZtià1 n
pv
OzZ/fir vatzonef Je antim amii. 1 67
quoque co'
nvenit in variolis ;'
atqrieDeo iuivalu e i11
‘
quibnsda iù‘
cafibus del‘
peratis admodum'
feliciter;
fuccè lli lf6,
'
m ihi‘
videre còntigit ; cum
imerduin e>ifci eati o cum leni vomitu , interdn'
m
cdînfuna a lt—el'
aque'
alvi deieél idne]& interdu
'
m
m i ti fudoreuniverfal i redireti Tal'
ibus incalibuso lim
_
m iro crini“
l'
uccello exhibebatnr hermes 1111
nerale , &"t d fere eade
'
m ratione operabatu rs
nihilominuS antimoni i e lfentiam multo tutiorem
rtum habeo ; licet hiti
P“ÌV ÎS el qpa‘
draginta abhincè3 113113 1 id ue iu re, ficonveî
nienti tempore d'
ofidaru r, amafit celebratus;rz'
em tutu'
s tamen imprùdens“
eius ufus p itq
eum A'
tq ue hoc plerumque omni
bus m edicanientise venit empyricis , quae omm
bus in cirfib us&omnibus temporibus'
ut bona:l ili&antur ; q uamquam enim re ipfa:ea per [
‘
e dumconvenienti ratione adminifirantu r bona e lle
poll'
unt, eorum tam en ufos prdmifcùus‘
& impru ideus fzepius ex antidq tìs efii cxt venèha ; pronti re
1111ullis'
aliis recenti bus eveu it arcanis.
’
ique has hicprolatasobferVationes umil inonovas ell
'
e, utali'
uis-
pntet, non pdfiulo ; maximame arum partem vu go ellecognitàth concedo , atquent tales eas propo l
'
ni,fine eo, ntpeculiares profer.
rem fcriptores ant largos procellits defcriberem ,
de qu ibus confu'
eti rerum chemicarum libri con»fuli pòlfnht ;
‘ fiquidem bene cognituni habèbam,varias al ias largiorera copiam preparandi e llev ias, nnulto"commodiores neque ‘
ade0 l'
umt
ubi nitro’
cas teri'
sque parcatur. Ego vero
me omnia fallout, aliqua ratione antimoni i tratu;ram in lucem
'
protuli nom m adminimum id’
ini
nioribus , q uorum ofli cium efi, ut antimonial ia
pracpareut&exhibeant, magis reddidi cognitum,
L 4 suam
Oé/ìrvatìoner de antim ow'
o.
quam—fortall
'
e ul lo al io intra,€tatn occurrit. Ar
q ue cum anpimonialia medicamenta nofiris tem .
poribus adeo fama celebrata {int, ut .hic l ibellus
medicina: cu ltorib'
ns tradatur res non adeo abl'
o
ma.eli
'
e videtur ; fortall'
e quoque magis exp\er_tivi
m eo m crtarr poterunt, .nt ati tlmonialium vir.
tute: ac dofes meliores certiores efiiciant,qua: adhuc non parnm incerta: deprehenduntur.Porro quoque in his }
componendis) m ihi illuderat conii lium , ut ufnm illins , quodtiain antimoni i monial( aromata enim in momenti )u ttutiflimam utilifii inam antimoun przeparatio
nem commendem. M ultis variisqnemedicamentis
antimonialibm per'
trigiuta circiter a'
r'
1òs ufus l‘
um
a tquemihi fnfiicient1experientia edoélo fatendumefi, me illudomnibus ah isprefette, licettantntn'
n'
bfit, ut omnes foliclas antimonii preparacionesimprobem ; ego
mel iorem inmedi
cas vel nullum cu'
ro. Quarnm dé dicere
polle, exifiimo .uturìtur , ut m à
guìd qui‘ /Me.
quid evidenter courperer z'
t.
Afipraeter ha c omni a neqne lroc neque aliudmedicamentum aut preparatio morbo medebitnr,pifieis prudenter utamur. Homo aliquis,
‘
tam pergfe6te fcire p0terit, quo modofecqri s,p i alleusautferra elficiatur, qua r atione hoci'
r'
eli
illudpeculiare pareturmed nihilol‘
eetes£
& i lleminime bonus ell‘
e l igna,s hrc muh me bonus ine ,
arcanum. in
86pofiium efi quonìodo illa'
aÎlhi bea'
ntur.
N . D E X.
m . ;'
g
A er ca lxdu s . I . 6
A er candu s hum 1du s. I . 1 8 , 66
A er ca hdu s fi scu s . I . 20
fttg1du s . I . 6. 8
carccrum Nofocom rorum &C. Ikpc pu rgà ri coru gi
debet. J. 27 1
dcnfus adm odum Barofc0p1um cr ig 1t. 19 ;
frigu1u s hu rm du s. I . 11…
fn g1du s liccu s. l . 12
gram s clafi1cu s . I . 9
h um i du s perv ad1t cu tim. I . 46
k m : . I .
Aeris a&ro in pu lm ones .
confi1tutio ah a ‘
prom oVet , ah a rctardat va nola rum pro
n 1 3 5bonfi1tu tm ‘
frigida fieca a l1am atqu e cahda ac h l
l
lm lda
ah am 111 vano lrs requm t m eth odum , 1 3 6
cil‘
eéi ,u s in corpora nofira . I . 4.
- î-‘
11bcnons tem perata neccfii ta s in peripncum onra .
I . 1 8 9- i 1i 1
'
u tatio 111 v a rio lis efi I I 150
A efia s am éena anni 1753 . I II . 9 9afu ì11 1751. h um xda 11iconfu eta . I I I . 9 3
Acfias fcrm da b i lem a ugct Tangu xni s acnm om am . I . 259
A efia tu cah dae nocum cnta , qu 1d tunc faciendum . I . 259fcrwdae hum 1dzc 111co:11m 0da . 1. 3 41
Aeliu s fcbrrum pu tn da rum pb xfiù infiamm atorio d1fi1ngu 1tu t . I II .
'
12 1
Aeliu s m an s m inim i flam e B orca . I . 254A ethm prs antim onm h s pre parano . I I I . 143
hwu s u tih ta s . I II . 1 1 3A ETIV S A M IDENV S . II . 9 . 10 II I . 9 9.
A fri cu'
s
'
v entu s . I .
ALBERTVS M AGNVS .
A lea lu'
1a v o la tfl ra fa l1a cuni fangum crproflucntc m ixta cm s
conerctm ncm 1m pcdrunt. I I . 53 . 56
nocent in febribu s pu tri d1s pete0h 1a lxbu s.
progignu nt hmm o1 rh agi a s . Ì I .d1flo lv unt corriunpu nt fangu 1nem . I I .
A lca lini fiunt om ni s corpo ris h um ores pu trcfccntes. I I .
ALEXANDER TRALLIANVS . II . 1 1 . 179 .
A lcxxph a rm aca 111 angina m a l igna neccfi‘
a ria . I I I . 1 18
A lex1ph a rm aca [arpi u s fndutem m agis 1m pediunt quam CXCI'
tant. fw I I . 22.
lcm pha rm aca in febr1bu s pu tr1drs u til1a . 1 14A lgrdu s
'hnim du s au tum nu s férofam gignit cbluv 1em . Ì . 3 45A LM ELOVEEN . I I . 9A loèt1ca pu rgant1a non conveniunt 111 vad olarum febre fee
Cu ndan a .
\II I . 28
‘
A10 efl oqhxm orrhagias produpup t. I I
'
. 53I :? AIV1
I N D—1t k.
‘
A lv i d_cie&ìoncs 111 feb re ‘ pu trxda m angna . Il .‘
95;b 11101
’
x fiepiu s crxt1ca: [unt 111 feb rc m a l1gna .
111 penpneu m onu s . II. 19 5'1—1 co li iqu at1vw 111 fcbr1bu s nerv ofis m a lx . Il . 89
l 1v 1daz 111 fcb r1bu s nerV'o iî s pcrxcu lefm .
fndo r ceteraqu c non 111m 1s a to 111 fcbn bu s nervofisfim t
‘fup‘
pr im cndze. Il . 90
- n fl uxu s 111 febm bu s I1V 1di , fan iofiau t 111gr1 cum m agno
faeto re m volunt’anc dc1céti m fau fìi funt 01111119 .
1. 3 28 . feq .
obfhpatx efi‘
cétu s 111 v andl is . Il . 145. [eqpu rgat1o km s 111 (ciare m ahgna laudatur . 243
A IV 1 pu rgat1onem qu se pofcunt , qu ae proh 1bent 243A ngm a m a l
_1gna . 9 2
A nu 1n& m a ligna m u ltum a1fiert feb r e anginofa .
.
°I
.III 1 17A ngu 1a m a l1gna m orbu s fu 1 genen s, I l l.
freq u cns. III. 9 7 . fe”
q l"
pen pncum om am exe1ter. Il. 21 1
cp 1.ìe m ea . I. 8 1<r 1 3 V 1S . I. 209m u cofa c1u sque m edd a . Il 215.
A ngm x o bfervau oncs quaedam .
cu ra t1o . I. 3 1 1.
gradu s“fum m u S 111 :unxo r1bu s d1e 5. au t 6 . in adu ltis
ta rdiu s .
m a l zgnee pecu l1a r1s defgr1ptxo . III. 100. (eq .
111 v aws hom u u bu s 1m pctu s dwcrf'
u s III. 100
m etafia fî s 111 pu lm oncm Ictb ah s. I . 3 3 6
A ngm o fa febr is . III. 9 6. 9 8Anodyna 111 v a n o li s p12 01pu c v crfu sfinem conv en iunt.
A nodyu o rum dofis v cfper1 ante cr1fi n efiaugendn. 11. 146 Jeq .
ANSON ( LOR D .
A nt1m on1u 1x1 dcfl ag1‘
ationc cum m u lto 111110 in ca lcem ni u
ta tu r. fcq .
«hapho retwum efim cru s om is. III. 158 . 162
Ant1m om u 1n em etxcum m 1t1ns BOERHAAV II; III. 161
1 11 o lco ta rta r i per d; l1qm um non foh ntun III.
non di m a lcab 1lc. III. 1 3 41 adu s fo lxs 111 ca lcem m u tetu r inertem . III. 1 3 7
q u 1bu s cx pa rh bu s'
com pona tu r . 1 3 3fu lphu r13 a bfum t1onc fit vch cm ens em eticum . III. 13 7fi11phu rc fu o pn v a tnn fit cm ct1cum . III
.. 145
v u lgare cru dem qu om odo paratu r. 111. (eq .
Ant1m onu conus 111 ap1cc ponderofiorcs m etal l icas 111 bafiIcvxorcs partes comm ct. III: 145
Antu non1i cfl’
cntî a .
"
I.'
157cum fpm tu vini parata 11011 : Il em eticn. III. 13 4
v erum co rpu s eflî c1t 1cgu hna pa rs . III. 13 3arfem o1 pa rt1eu19: figu ra d1fl
"
crunt. III. 1 3 5'
partxcu la rum figu ra . I II. 13 5'
pr.epar&t1ongs fo li daz fu nt m ccr;r . III. 164
I N D E X.
Antimo1m qu alitas em etia foli l'
ubfiantm rep l iux m el .
Il l .'
141.
fu lphu r arfcnica lc efiv u u lcntum .x l ll . 13 3
v inum parand1 m eth odu s. Ill. Icq
quorno'
do adh 1bcndum . 1l11. 163 . fcq .
quo 1 11 vch icu lo dandumad regu li cxxfit11t1am poflu latu r fu lphu t internum aut
m eta ll1cum .
V i trum 111 m ort&rio cx a re confc&o 11011 efitercndum .
Antim oniatum v inum eum 111110 aut regu lo pa rqtum cpu
m um .
A ntim om atum vinum lau datum , II. 206. ll l . 165. 1'
cq .
q u ubu s in m o rbm condu cat. III. , 165. fcq .
Antim om atì V 1111 cffc&u s pro do ll m u ore u n 11111161 : d1fic«
efficacita s.Antipu trcdm ofa pe&ora lia 111 peripncum om is m a l1g1u c 11cc
[ a ria . 11. 1 9 1
Aphtae. I. 175n igra! m a la .
cafianci 11ig11 co lori : in pu tnd1s fcbribu s peticu lofae.
Il 9 8
v a lde a lba: crafl'
ae in fcb ri bu s pu tnd1: m a le . Il 9 8“
u lcera fau c1um 111 ph : hyfim a la . “I‘ 2 19
A pfithofa angina . feb r1bu s pra:c1pu : pufiu lofis acccdcns. I 2 20
Ap0p10x1zie qu 1 funt obnoxu . I. 20 ;A d Apoplexram praecav endam cau tw.
. I . 203 . 3 49
A p0p1; xu po ll d1u tu rna ingora freq ucns. 3 49 . 3 62
m u lti percu lfî . I. 28 9A pofiem a . m dc adfccfl
‘
u s. 1
A pn l rs perficcu s fr1g1du 3 I. 255Aqua bencdu&a RVLANDI
ca lci s ad a cido s hum ores .
fontana . im o fr1g1da 111. dyf'
cntcr1a . 29 1
5-5 1 1111111 cx xcgu lo antunonu fe lvn .
evo , pluv iofa fluv iorum a l1quo m odo in crudum amt1m o
n ium ag1t.
1 cg1a ca lcem ant im oun non aflî c1t. ll l. 161fim plcx 111 febn bu S interdnm 11011 conv enit. Il … 21
A qua: ca la : u fu s in rhcum a t1l'
mo . 3 64kum a pra:pa randae m odu s opt1m u s.
fr1gIdae u 1’
u s in fcbn bu s dam natur.
«AR BVTHNOT ( DR . IGI-IN.
ARCHIGENES. Il .
A R ETJEVS CAPPADOX . 8 9 . II . 9 , 10. 1 8 3 , 184, 19 2,
19 6, 213 . 2 14, 219 , 220. I I I. 55. 9 2.
A rcus 111 ceclo Iuc1du 3 , 1gncu s , info l1tu s. I. 257Iu cxdus fu bfl avu s ad m odum 111d16 cxtcnl
'
u s a N . E . ad
S . \W. per ipfa1n lunam .»-I 267
'
Atgcfl ca vcntus. 1-27
AR15
331111111. l l l. 163'
8
I N D E X.
BA LLON IV S ( GVL. )B aln ea
‘
fngnda fcbn s :ntcrxm ttcnt: s excxtaq t paroxzsm i. fpc
m em .
a. . qm b rsdam fcbn bu s m tcrxm ttcntxbu s condu cunt
H— 3 4m lam corpo… conf htù tm ne convenm nt. Il . 3 9
5in nhm s n g1do fibra rum 1Ia tu nocent . 11. 3 9
—rtcp1da 111 n g1do
o
fib ra rum Hatu conv en zunt.'
Ba lfie; em o llwntns co lm a nephu tc nfu s .
B a lneo cando m anu s um mfi‘
a m tum efcnt delm um febn s
v an o lxs ccfla t. a ;Balnèo rum applxca txo a d partes corpon s ext rem as hypo chon
dti ;“ca teraqu c conv cm t fcbn bu s m flam m ato ru s .
II . 26
a d fem ore , cru ra , czeteraquc ante v an olarum cru pIl . 129
Ba lnèum fr'
xgxdum ad theum a txsm o s . 3 61fr:g1dum ad tufl îm conVu lfiv am . i 9 a
t a ixdum efi febn cu la aut h xm 0ptoe . 29 0
ad m tcrm 1ttentes . l .— Î ante eruptxoncm V a rzo larum cx aqua Ia&c cahdo bo
num . l . 22
BAR KER DR . n. 7Ba rom ctn m axim a deprefiî o . 123
pen g ravem proccl lam
praea lta 1'
13 d10 perfiante Aufiro quam . 253a ltxtudo quam m am m a . 207m agnu s fu bxtu s defcenfus . 3 23m agna a lti tudo Afm co fl antc cum m u lta plu vîa 226
220
dum a tm o sph ac
ra ell va lde ncbu lofa . 1 9 6
m agna deprefiî o F eb r. 1746. 3 3 2
Barom etrum xm m enfa p ium a non fubfidet. 2 18Ba rofc0pu praea lm fiano . 28 1. 29 7 . 3 70
BARTHOLINV S. sz
BASILI I VALENTINI fcntentia dc v ini aceto afitunom o .
1 3 3BATEV S (GEOR GIVS. ) l ll .
_s;
B ECHERVS . III 1 59
BELLINI ( LAVR . ) 11. 1 16
131119 atta :erugm ofa unde. 67
qùos m am m e m fcfl at. 68
a tm aerugm o i ae acnm om a fum nia . 68 ;fpccxcs van z .
febri bu s m ahgm s pra: reh q uxs dom inatur. Il . 1 10
co lo: add1to a cxdo m u ta tu r m v :n dem . 111. 14.
per a lvum pu rganda efi. 3 56
u b 1 a bundat , H IPPOCRATES Vetercs M ed… v enne
fe&xontm prohxbent. 3 56
Bilem m amm e augcz a:fias ca hda. 3 56
BOER
I N D E X .
BOB RHAAV IVS (HERMANNVS l . 6, 9 1, 1 62 Il . 15, .pa_,61. 161
111 anu m om o fu lphu r adefl‘
c v ulgare p robat.B oreas a cu tos m orbo s pc&on s fac1t .
cu r pu lm onam s 110111118 . 1. 253 ,
Bea rs ( 1m m cnfim an s fiuxu s. ) l . 46Borea na duo lum m a valde! no zab1h a . 2 15BOY LE ( R OBERTVSJ) 19B rach 1o rum Pa rcfis a co lm a . 3 7 1B roxmho tom 1a . I . 009Bulla nxgra ad l ingua: ap1ccm 111 penpneum om ci s. 1. 3 26
Bu tyrum ant1m onu . 111. 156
Butyr1 annm o1m caufh c1 [ pe a ce. 111. 153
Cadaverum pu trefa&1o 0111151113 . 1. 125
C1ELIVS AVR ELIANVS. 2 3 , 212. Il . 9 , 10, 1 1 , 160,
23 0
Calcu lu s ponderi s uncia rum q uinqu e fem i iî'
e 111 u r
l
ct
l
h ra .
1 ca.
Calcu l1 cx‘
vefi cu la fel lea ex'
cm u , co lo re ca rboncm fofiî lcmreferen te s . 111. 1 1
Ca lc1na t1o 3 111111101111 l l l . 1 3 7h um 1da . 111. 1 34
(2211011101. 111. 1 3 . 8 3
111 dyfcntcrn cpi ofem 1ca 1 28 5
pm gant1bu s add1tu 1n in febris vari olam m fccundam t
Ca lo r1s Ingo ri s repentinu s a ccefl'
us funt fcbn s nerv ok :fy .m ptom a ta 11. 7 811111111 efie&u s in fa ngum em .
La lo r enorm 1s plu rcs m orbu s genera t. I . 258 259Ca lc1s vn ae aqua fatu ra ta 3 111111101111 fu lphu r coéìu ra
l
(
l
olvn .
I 148Ca lm e. V 1V 93 cu m aqua deco&um ant1m ouu 131113 neu tra
fa l1v a p: :xca p1tant.req
( a im s V I V&’cum aq u a deco&um ant1m om 1 varu confil1is 111
fervm
Ca lx a 1111m 01111 add1to fu lphu re in regu lum nm : atu r
cum 111110 non defingrat.
1gn: 111 11111 11111 red1gfiu r. 111. 1 3 7Cam pho ra . L 172 « Il . 8 3
111 febn bu s . 3 3 0
111 fcb11bu 5 pu tn d1s m ahgn is.I I ‘
refertum V 1111 acetum i isdem . 1 17(. antha r1des fxp1u s 1n 1fchu r1a cum bono eflcfl u dantu1 .
Capu t non 1111111: ca ladum efifc1va.pdum 111 1141110119 . Il . 13°
Capa
1 N‘
15 11'
X‘
.
Cap1t1s do lo r 151 febris nerxwo.x fym ptom a .
v crt1go , do lor , gravn a s 111 ang1na . I I I . 10 ;
Ca rd1ac& 111 fcbn bun 111 1V011s conv cm cntm . I I . 84. Icq .
(31 111 5 m ax1llt , 015 9 1101111 1 15 poft m orb1llo s. I . 3 19 . 3 1 1
CARNEADES A c.: dem 1cu s . gg
Caruncu lx fu bn1gm , fungofx m agm tud. 1111 nucî s avel lanz :
11111111110 rc&o adh zr rcntcs. I II 43IIV Id8 per a lvun1 c1céìx peflîgvx
CASSIVS . II .C atzpla sm a ta ad voxm tum coh 1bendum .
em olh cntm pechbu s am e v ariola rum cruph oncm appl1cau da . I I . 1 zy
Cataplasm a tum appl icano em olh cnt1um a .! pede s 111 v a r1oh s‘
conv eni t. I II . 26
Catarrhal e s m orb i unch qu e frequenta . I . 264Cata rrh ah s m u co fa angwa v a l de cpxdcm xca . I I I . 9 4. (eq .
Catha rt1ca 111111013 convcm unt 111 film : varielarum fccu 11da
n a . I II . 1 8dra fl 1c: in (c i ma… lentarum nerv ofa rum pr inmpm no
cen1. I I .'
8 3111 fcb r1bu s 1113 11g1119 proh 1b1ta . I I . 1 12
C a th a ru ca 10 1110111 fam u u t: febres rcc1d1va s . I.. 14 ;ad fcb rcm fecundan am v a r1o la rum . I . 61ad 6111111 f1 b1 15 11 1111? nerv ofx l 17 6
cum a x1odym s. I I I . 76
frequ enta ad co licen necefl'
a ri1 . II I . 7 9
Càth a rtw1 111118 111 fcbrc pefl1lcntc 1111111115 . I . 23 9 . 1 13 .nando proh 1bctu 1 . I . 611
CEL8V S ( A p CORN . ) I . 13 , 22, 24. 3 2. 47; 48 , 51 9 8 8 ! 8 0,163 II . 8 . 9 . u . : s. 3 3 . 43 . 45. 46. 7 2. 8 3 . 8 8 .156, 1 80, 21 5, 1 26. I II . 70, 76, 168 .
01 11111311 a 11t11r1oz111. I II . 1 58
GHARRAS dc vwi acc10 111“
a 111111101110. I II .
Cha ra&ercs praea pu oru‘
m 1011p10111111 .v ctenim M cd1c1nx .
CHEY NE ( GEORG . ) I . pag. 9 4.
CHIRAC ( PET. ) opim o dc'
v omfiu exam 1natur. I I . 10 9
Ch 1ru rgu s gu t tu r fca lpcllo pertundcm . I . 209
Ch 1tu 1gorum Ga llorum 111 fangum c cm 1ttendo e rror . I II . 1 10
Cho lcra va lde frequ ens valde b 1l1ofa . I . 259
CICERO ( M . TVLL. I . 163
C1ccr , ficu s ad I . 246
C1nnaban s 1111111110111: naufca1n &C vom itum cu r efi! c1a t.I I I . 144
antim oni i prz para t1o a ltera a l ten pr&fia t. II I. 144fu bl1m a tu s ex butyn 1111111110111: pra:a p1tau rciìdu o .
I I I . 157'
Cineros antim oni i 111 regu lum I1qu cfaéì1 511111 em ct1m . l l l . 145fo rt: 1g11c in 1111111111 converfim en s confl a t pa1 t1hu s
regu lu m . I I I . 146
Clysxm in angina [1111111111
1 N D
‘
E X .
Contagium in fcbn bu s fibras debrh fcat ò: fangu incm‘
ddî o lvî t .
I I . l o
prxcrpu e fp1rrtu s anxm a lcs afli cen v :detu r. I I . 105. l g—î
Contagxofa cx febro recupera to s dom 1 rcc1perc , pa rum tu
tum efi.
Cordxs m o lh ti cs» fla cc1drta s in cafi bu s fco : bu txcxs pe li :‘Icntra h bu s fibra rum m u fcu larxum debxlxta te rela xafionc pendct. I l l e n t
Co rd1s ancagomfia . I . 10
. CORNACHINI pu lv rs. H I . 14 9” Co rpu s hum anum Èxm oov E:o'nvoov I . 14
Co rpîxs angwa rcddxtv r oedem a tofum . I I I . 107. met1cu lare M ALPIGH I I I I I . 3 1
Co rpon s dcb 1h s confh tu tzom s defcr1ptre .
Corpo rum feb rrbu s pcîh lentxa h bu’
3 petech i ah bu s m o rtu o rum
exta corruptxo . II . 57s Corru ptxo eo rum fu b1tanea qu r angm a m on ùfitu r. III . u z
Cortex peruv ranu s . I . 49 . 4 1 9
noxru s, V b1 fangu : s efiv rfc.du s mfiam m a tu s I . 29 9
non prxm atu re cxh zbcndu s m febrxbu s m terrm ttentx
3 3 * 3 5non m edetu r qm busda:m feb nb u s unterm attentrbum
H -
3 5in febribu s pu tndu: m ahgm s p ctechm lrbu s conve
‘
m t._
II .. 60 . 7°r
’
m gangrzena. caufa internet.
condu cxt V a n oh s nigrrs pefech iah lìu s. II . 14?
qu om odo in v anoh s cante adh rb cndu s . II . 141 . (eq .Corners peru vxam tin&u ra a lexxph a rm aca . I I . 1 1 8
xpfo cort1cc m angm a prazfcrenda III . H z
Corri a s peru v xam tm &u ra a lexrph 3 rm axca quando conv cm at
rn febn bu s nerv òiàs : I I . 8 8conv eni t m v a rroh s lym ph a t:ci s . II . 143
refim e fpecxes cum vm o pm pa ra ta u t ofli cm a le m c
d1cam cntum ferv andum . II I . I l ;Co fu s v el ca u ru s v entu s.ì
Coryz aa a ccrrim x .
Crxfis m angm a .
Crocu s a ntrm om i
Cro cu s m v a rwh s.Cupr um … tra u n em eres redigrtur.
Cu cu rbxtu la: fca rrfica tae in fcbr1bxi s. ‘ t
u u les in Pleun trde
Cu ti cu lae defqu am atxo largar pofl m orbxllm , bonaCynan ch e s .
h 1flou a leth a lrs.
CY R ILLVS (NIC )
I II . 106
III . 150.n. III . 160
II I . 160
I .
I . 8 8I . “6I . 216
I . 209 3 2 10
I . 65
i i—1 , D E 11.
b entes fa l iv zi e id1 .tin&î . I II .
.D ecem b r1s 173 9 . tem pefia s m i rab 1l13 : I 52 ;fr1g1du s plu vm s adm odum . I . 251
m axm ;1e plu vwfu s. I . 3 59procellofu s. I . 3 7 1
D 1lm um Iene feb r1s nervof'x fj m ptom a I I . 7 8in m o rbo coh co m a lum . I II . 47co lm a . I II . 56
111 ang1nx adm odum eonfu etum I l f. 1 c z_
D el… um 111 verm us m ort1ferum . I II . 27B el1ru 1m m 111cnt1s fym ptom a ta 1n febrî
"1bu s m a hgm s. II . 9 ;
D eiqu am a t1ò nem v a n o la ru rn 1u v ant fom en ta ex Ia&e. III 28
D eflxl la txones , m iles denti um do lores acernm 1 11111111_11e10 3
to rq uent. I ‘
3 43D um a em ol l1ens fa rinacea 111 fib _ra rum fiatu
'
r 1g1do éonv em t. II . 3 gqu aedam feb rim et afiputr1dam 61
a cefce11s ad h u m orum pu tredm em avertenda tn .
ad fco rbu tu m n au ta rum a vertendu rn convexu t . III . Siqu ae febrxbu s nerv ofis conv em a t
D 1x tet1ca pa rs m ed1o 1u m m ag is“pertra&an m eretu r. II . 1 3 . 12 1
D 13 ph o ret1ca 111 feb r1bu s nerv o fìs’ eonvenum t. II . 84'
. f13 q .
m ahgm s conv em unt
ang1na m 1t1a neeefia r1a . III . 118D 1arrh oea dyfenter1a frequ ens pofiferv rda>s
‘
aefiates I . 3 55111 v an oh s fit cr1t1ca .
lexu s prodefi111 febr1bu s ne1‘v ofis. II . 8 9
m o dera ta —m aX1me utrl1s 111 v an o lrs . I II . 3 2.qu ando m a l 1gn 1s con
'
v em a t feb1 1bu s . I I. 1 1 3
qu 9z bona , q u a: m ala m '
febre. pefh lé nt1a lu I . 244 «3 4;
1 pro fu fa 111 febr1um m ahgrra rum pn nc1pxo
.D 1a rrhoea fa lu tzfera fae'
pe 111 pt: r1pneum om a m a l 1gnx'Ann1
1 1745 I . 3 3 3D 1lu entm acida fàfpon.acea febn bu s conv cm unt
”I I . z o
B 1I11110 Co l 1ca necefl‘
a r1a . I I I . 8 0
1n1 feb r1bu s neeefl“an ax II .
AQ:O
in v anph s neceflà r1a .
B xlu t1om s Opt1m a. m ethodu s 1 I I . 2;
\D 1luV 1a m am m a . . 1
D I MER BRO EK . 1 . .I l 58
D IOSCORIDES ( FED .
Ì) 1fpmr a 111 v an oh s m a la .
D 1u reu ca 111 v an oh s condu cunt.
IQODONEVSDo lor b rach 1orum m annum
118 III. .zJD olores hypoch ondnorum ab 1nflaxnm auone p rovengent
cé .
II . 219De
I‘
N D E X .
Dolores laterum ab a en defluxu II . 218
non fun i: neghgendn II . 22 1
negleéh . II . 22 1 . Icq .
1nterdum (unt m erum fym ptom n. II. 23 0pe&o r13
,qu ando v en p lou n c1e1. I I . 219
non v en funt pleu r1t1a quom odo 111i s m edendum .
I I . 2 18 . feq .
"D VNCAN BORNETT. III . 1 3 3D V R ETV S ( LVD . ) I . 77@11. 2 1 8
Dyfenter1a epxdem 1cra . I . 28 4e1u s cu rano . I . 28 5
v ena: feéh o h a c neeefî‘
afiaf I . 290 . 2 9 1
Dyfenterxa aqu a fontana 1m m o fr1g1
i da I . 29 2
ep1dem 1ca lum br1e1 m u l t1 '
de11c111"nt111 I . 29 0
drafi1ca pu rgantia nocentifl îm a .
'
I . 23 9 . 29 1
Ien1a ea th a rt1ca u u h'a
' I . 29 1
Dyfenter1m s cenu em t calom e l . I . 28 ;
in Dyfenter1c1s cu rand: s len i a'
pu rgantra a‘
ntecedercìdebeh t ufum
Y adfir1ngénti um . I . 8 5I . 29 2
a' I ai
Eccnpgotica , Vi de pu rgantia .
feb r1bu s pu tr1d1s.l111 v a n oh s necefî
‘
an a , quando . - u
-1 feb r1bu s fu adentu r.
II . 1 10m ahgm s .
E clegm a ta o leofa du lc1a ph th‘ifipufm onarra feepe no
cen t . “1: 1 9 8
Efflo refeentia crem ofin i coleu s. III . 104.-È 1n angm a pe r totano enum erum pens III . 104E h xn Pa : egon cum .
,I'
.
E m ct1ca l en1a ,faepe (unt necefl
‘
arm angm a . I II . U I 2
rn feb r1bu s m term 1tte'
ntzbu 3 a dm odum ut i l ia .Ien t1s n erv ofis conven 1a
’
nt . " VI I : 3 3
pu tr1d1s m ah gm s . II . 108au tum na h b us , cu r conv em 11n€.
—'
nII . 1 10 . feg.
k -b febr1um b1b l1ofarum prrncip10 u trl1a 2‘ I I . ‘
108-1
.—1 febr1bu s ca tarrh ah bu s. I I . 28 7
_l_ interdnm 1n fl a tu v a r1ola rum 1eonv éfimxìt 1 I I . 148— Eper1pneum onu s bona . I I . 1 84
va n o la rum em pt1onem p rom ov ent‘
. II.
Em e tic1 u t1l1ta s febre m a l1gn3 .I.
Em eu eo rum 111 co lm s nec'
eflh a s.u t1l1ta s. -1 1 'r“! 1
\Em o ll1ens deco&nm ca l 1dum van oh s m am bu s ped1bu squ eIII:“26
Em
I N{
D E X.
FAH '
R ENHEIT ( DAN . GABR . )F am e fi b1 con tran1t m ortem V 11 nob i l1s.
F am 1s\ cfi‘
eétu s .
F au ces 111 ang ina‘
m a l igna va lde afiî cm ntu r.
fah v a v 1r1d1 qu afi aerugme obdu6t;g.
v o n1u s
I . 3 3 9dyfentgr1cae . crcbernm & u ndi que. I . 2 8 3
ep1dem 1c:2 .
interm 1ttente3 . I . 26cu r qu adam tcmpcflatc fiant p ertinace s 1110 1111
natx . II . 3 4. fcqfac i le in infl am m a toria s m u tantu r. II . 3 0
111 lenta s nervofa s m u tantu r. I I . 3 4111 m a l;gna s m u tqntu r. II . 3 41
ord1na tae verm e fa: pe falu tares, fed obflm atar. II . 3 2:p lu r1m x . I . 28 7;qu ando cu r confu etx . I I .fiu xd cfi
'
i c1ant. I I . 29
lentee n erv ofae putr1<} a s Interdurp habent conjun&a s .
I I . 7 6qu ando u nde. I . 1 3 6. 165qu om odo a pu tr1di s d1fferant. II . 75
ms g1s com pofitx 1nfl am m 3 ton zv. II . 16
m a l1gnae quom od_o a per1pncum om a vera d1flm gu endee
II . 105. 1 14,m ahgnas gìgu it pu trefa&i o cadavcrum ,
I . 270
1m lm res cump0fitzr . I . 3 4;quofl d1: nx & tcrt1an9 : inter_fe f:epe convcm unt. II . 3 3{ ca rla t1me v ald e frequenta . I . 3 15fim pl1ce: . II . 16
F eb r1bu s 1nflammato ru s m edendì via natu ral is . II .111
'
1nterm 1ttentibu s hom ines fr1g0113 paron fm o m o r1u nè
II . 3 0l ent1s ncrvofis qu i obnoxi i .
{ II. 8 2fucci lym phatic i nervorum prx a pu g
'
11fi‘î cm ntu r. II . 7 7
111 m a ligm s fangu is propn c fic d1&u 3 prxcipug gffia tu r .
II . 75‘
fangu inem em 1ttete qua: jubc11t. II . fò ;intc1m 1ttent1bu 5 mcdend1 m cthodu s
. II . 3 3 . {qm angu 1s m cdcndì m cthodu s. I I . 104m cdendì m ethodu s gene ra ls . I I. 1 8nervofis m edendi m ethodu 9 . II . 8 7'
ra ro eficrìfis com p leta . II . 9 0Pu tridxs faVct nebu l°fa gc nubxlq : ;m ofphaera. 1 8 8
I‘
abncula: cqtanhalcs. I . 3 8 . 64» 153
I N D . E Î"X .
'
Fcb ricu lae catarrha le s frequentcs ob fu bxtum au tum ni fr1g1ìs .'
I . 27 7F eb r1l13 fl i tu s qu1d. I I . 16
F ebr1m 1n ter a rdentem & Ientam netv of'
am difi’
erent ia . I . 168
fecunda r1am m 1t1g3 nt tol lunt 111 v arioh s m m om cath a rtwa . H I . 2 8
Febn s ab a er1 { a lc a'ereo . I . 3 70a cmdentc vah da tem pefl atc fudor1bu s folwtu r. I . 3 ; 9 3angm ofa . I . 1 14
m te r equ os bove s; . I . 23 2
ca ta rrh a lm . I . 64. m ar
ep1dem 1ca unde . f I . 154. feq .
a l1qu ando per1pn: um 0ni 3 m , a lìgu ando gn m ter
m i tten tem t1an iìt. I . 28 6.
‘ feq .
curano . I . 28 7Influenz a. I . 28 9
m a hgna . I . 3 12 . 3 13m am m e ep1dem î cx h ifioria . I . 284
m 1m m e fen fangu 1m s dî fpcndi um . I. 28 7non perfc fangum xs m a;o rem detra&ionen‘
y. I I . 203
?u 1bu s tcm por1bu s frequ ens 1111116. I . 3 70puto leva ta cyns defcn ptw I . 3 23cu ;u sdam defeript1o curat1o . I . 3 15
ch loro t1ca ab acr1m om a pu trefa&ionc. I I . 42d1a rrh oea feepe.
’ I . 28 8
dyfenterm ae figna cu rano . I , 28 3 . 284. 29 0 . 29 ;
cpi dem 1cze d1v crfa fam es 111 10c18 d1vcrfis . I . 1 8 5
a m ani fefl a' a er1s 1ntem per1e. I . 1 8 7
d1v erfu s curand1 m odu s, I . 1 8 6
efina turae conam en fc 1113 121 3 11111. II . 3 6gangrxna: com es . IL 7 2
h um s h 1fl o r13 . I I. 7 2hyem ah s cnta rrha lxs . I . 145
i_nterxm ttcnù s ongo . I . 48
interm 1ttcn s anom a la po ll catharfin fit regu lari s. I . 261
l en ta nervofa . I . 1 65Ieu tze nervofze deferiptîo . II . 27 . 7 8
m ahgna contagwfa apud Launecflon . I . 268 . 269
in qu a era t vald e fangu is folu tu s V . S . perI. 270
I . 124
pu lm om cx ann i 1740. 1745. dcfcnptw. I I . 63.p e 111 carcer1bu s genexa tu r . 1. 27°
m ahgna pu lm om ca e rat 1nfl am m a ton a
cum febre petcch 1ah conjun&a . I I 6
fangu un s detra&mncm non adm 1tt1t. II. 5?m efcnter1ca b11101
'
11. I . 250
rm h an s non calxdo rcg1m m e tra&anda . II . 9 3nau twa: Infior ia cu: aa d.1 profunt. 1 . 24°
cm (a h a a lca lm a nocent . I . 240
pcfl1lent1al1s defcmptxo . I . 234. 23 7 . 244
M 4. Fc
‘I —N D E KO
! eb ri v nautiex,pcfii lentia lìs
‘
curatio 23 7 . (cq . 24.5x
cx fac1l1 recuh v a . I . 23 7- 111 hac d1lu cnt1a fub aa da necefl
'
a rîa . I . 240
110111611 prom 1fcu e in m edm 1na adh1b1tum , 1 1011 efi: va..gu 1_n q u 1d 1ndetermm a tum , III . 1 1 8
penpneum on1ca m angna adm odum funefia .
‘ I . 3 3 3peft1lcn tmh s atque petebh 1al1s , V 1d. Fehr1s m al igna .
v a lde funefl a . I . 244
pu lm om ca V 1de peripneum om a , pleun tis , pleuropen'
pneum onl a .
pu tu da: ca reerum h 1fioria .
lenta: defcr1pt10 curatioem ahgnae h l iìur1a ,
pu tr1da ep1dc1m c3 .
in ha c V . S . perm ciofa.m ed1em a 1done3 .
lenta frequ ens.
petcchxa l1s .
pu t 1 id 3 , V 1d. m ah gna (chri s.F eb rxu tn ca ta rrh ah um caufa . 3 7°
cu rano . 1 3 7°
P eb1 1u 1n 1ntcrm 1ttentxutn fangu is in quotidianis efidenfio r.qu am 111 q 1121153 111s. H 3 3
m a hgna rum dcfcnpt io . I I . 94nervo ta ru m cu rano à 1fli cil13 . II . 28
'
F eb ruan u s pc'ficcus perfr1g1du s. I .. 3 61
F e rrum a d r egu lum 3 1111111011 11 pomparandum adh ih<:tu r. III . 147111110 111 cineres red1g1tu r. III . 1 50
F1bra? V 1de i ol1da .
m m i s \l axa efi°
c&u s. I I 4°
va lde rig1dae elatìic3e ca rum quc cffc&us. H 3 7
convenmns tequ irunt rcg1m gn . II . 3 8F lu 1dorum fiatu s .le fohè arum fia tu pendet. I I . +41Fl uxu s nige r 111 regu l i ant1m on1i preepar
‘
at1ouc conveni t. III .147FOESIVS ( ANVTIVS I I. 174. 1 8 2F oinvnta em o lh : u tia .
'
aò coli cam … 1. 3 48
hum ida ficu s funt prccferend3 . II . 225
in febn bu s 1nflam m a tum s conv eniunt. II . 26
in chih u a ta pleu rit1de paraph rcnit1dc bona. II. 226
in plcu rìtide ut1lia . I I . 225
valde 1‘
1g1d0 fibrarum fl atu conveniunt. II . 3 8non debent cH
’
e n 1m is a l ida . I . 3 48F 0m entum em o lh ens ncccflì rium in angina . I I I . 1 14F 0{m u ! a . vom cnd1. I I I . 1 75FOTH/1
’
RGILL ( DR . ) I I I . 9 2
F o tu s em o l hcnrìs in eo lica ufu s. U L 7 3
\FR EIND (1011 ) 1. 63
a o ra m a re ad l i ttora V ina etc. congelantur. 227- 4 flupcnda . I . 3 25
a on s gradu s , quo glac1e s producitu r. I. 1 9Fu 1 uncuu carbunculi plur1m i pofiv ario las: I . 3 67
H aem orrhm s m orfu s u niv crfa lem h aem o rrh agm m cxcitat. I I . 52H ALE SIV S ( D R . STEPH . ) I 10 19 . 46. II . 17 3 . III . 8 9H alo m am m u s Iu teu s a rca Iunam I 29 6. 3 3 1 . 3 50 . 3 63
HARRIS ( GVA IT. I . 9 8H ARTLEY ( DR . D AVID ) . I I . 56H ARTMANNI chyh fl a . II I . 1 3 6
H au ftus f511111u 3 , qu 1d cm sq u c v fu s . I . 240
H e&m a v am poll o&o h ebdom adas pr im o anginae 1m pe tum o r1untu r. III . 1 16 .
H E IN I S IV S. II . 1 17H ELM ONTII {ententia d e 2111111101111 fu lphu re. III . 1 3 3H ELM ONTIVS (ICH . BAPT . V AN) . II . 229
H ELVETIVS (IOH . CLAV D . HADRIAN ) I . 6H epa r antunonu ad v1v um ant1m om .a tum pagandum non
ade o conv em t. III . 162 . (eq .cum n 1tro paratum deb1l1u s efiquam cum a lca h 5110 .
.I II . 150
przétum 1dum in m o rbo coh co . III . 47fc1rrh ofis fu ba lb1d1s tu bercu h s 111 m o rbo ech eo . III . 47f'
e 1rrh ofum . III . 1 1
fu lphun s. III . 146 Icq .
H epa ti a s . I 23 8
H IPPOCRATES I . 3 . 4. 1 3 . 2 1 . 59 . 77 . 8 6. 8 7 . 8 9 . II . 4. 6.
7 . 1 1 12. 14. 25. 45. 8 2'
177 . 1 8 1 . 1 8 2. 1 84. 1 8 6. 1 8 7 . 1 9 0. 1 9 3 . 1 9 4. 1 9 5. 1 9 6.
19 7 . 209. 2 1 3 . 2 14. 2 15. 21 8 . 2 19 . 225. f226. 227 . 2 3 1 .
III . 55. 64. 70 . 77fu adet d1l1gent<:m tem pefia tum obferv a txonem . I. 179
H IPPOCR ATI S obfervat1ones de m orborum a b te1h pel‘
ta tum
conih tu tm m bu s . I . 1 8 9 . 19 1
—rpa rum dxfferunt a nofir1s ‘ I . 19 2
H ODGES NATH . ) 11. 51 . 53HOFFM ANN ( FRID . ) I. 17 . II . 2 12.
I 4i'
1 50
de antim oni i crud i v u 1bu s. III 143h orta tm . I . 1 8 0
i n ant im oni o fu lphu r adéfî'
e v ulgare probat . I II . 1 3 3
HOLLER IVS ( IAC. I I . 23 1
HOM BE RG ( D . ) I . 17 . 111.«13 9
HOR ATIV S FLACCVS 1. 27. 52. 11. 5. 111. 60
H ortam en ad Iegendum H IPPOCRATEM I . 19 1
H u m o tes V 1d. fangu 1s.
Iìagnaj 1one redduntu r corrodentes , exem pla in u lcen bu s
hydrope. II . 28 . 41
Hydropi s a Iym ph a ticorum rup tura deferiptio . 274Hygo ;hqfes GAI ENI tem pore antea p lacent . II . 6
I N D E'X ,
Ianu an u s perfn g1du 3 ficcu s I 29 3v a lde procellofu s . I . 265
I cho r a ccrn m u s contm u o cx nan bu s deihllat in angina . III . 10 3l &cn co rem cd1u m cpt1m u m . I . 160
I&er1corum m o rbo rum d1v erfî tas, I 159 .
'160
I&eru s hydrops fr_equ ens .
121111111 effe&u s l ac nutr1e1s . II . 60I ncrufia txo v a rio la rum quom odo tra&anda . I I . 149I ndm a tm nes verme p ro v an o fo l1dorum fiatu . II . 42I nflam m a tìo D1aph r&gmatt m. II . 215. 220
m ediafi1n1.|
II . 214. 220
m em b rana? pu lm onum cxternse. II . 2 1 3Pen ca rdu . I I -225Plc
'
u rae. II . 2 1 1 . 220
I nfluxu s , febri s catarrha l i s cum eiu s v ario type . I I . 3 0
Infu fî o am ara M a rt1a ta . l u . 8 41
Infu fum ex m al 1s a u rantnis tofi1s vm o rubro aqua para tum grata com pofiù q in a ngm a . I II . 1 1 3
I nocul at1o v ano la rum cu r adeo convenxa t. II . .1 27
Infl rumcntorum ad obfgrvanones m eteorologim e fitu s .
I. 26. 27Interm 1ttp li tes ,
V 1d. feb re s.feb re s qu ando cu r .
1ntcrdum o bfim a tze .
vernale s faepe la lu ta rcs ,! nteihno rum fph a celxfignaI ows cum M art: 1nt1m a com un&xo
In s lunan s .
111ufir is.-Ì V 1V 143 .
Ifch1as fo l 1to frequ entio r.
I fchur1a cu r brew peru 1c1cfàIuh u s arid1flî m u s ac torr i dus .
m enfis ficcu s fu bf'
rngl du s
plu vm fu s fu gida s .I un1u s fr1g1du s pluvwfu s,r fiCCU S .
1VR 1N . ( IAC.
KEILL, ( IAC. ) 14. 46
K erm es m m cra lc. II . 206
quom odo adhxbendum . III . 1 55
pa ratu r. I I I . 153111111213 113 prxparatìoncs difl
‘
emm . III . 15KVNCKE
I N D E X.
KVNCKELIV S.
d e ant1m onu cru di V in bu s.
LANCISIVS ( IGI-I . MARIA II . 1 69LANGR ICH ( DR . BROW N II . 3 2 . 52 . 7 5L apxlh per tu ffim 1612611 , unde [pu tum fangu inìs. I . 19 8
L auri aqua fangu inem d1fl’
01V 1t. II . 52L a xxtat1 fol1do rum balnea fr1g1da conv en iunt. I I . 3 9LE EVW ENHOFK ( ANT . II . 53 . III . 15LEM ERY Tra&a tu s de antrm om o cenfu ra . III . 1 52 . feq .
L en tor mfiam m ans pro u t h u c 1c 111W nsî ertu r .h u nc v el
il lum m orbum fac1t .L im acum 1m m enfa q uantrta s . I . 3 40L 1nam enta o leofa nocen t iu v an oh s. III . 28
n u a h um rda cum ccpxofo fpu to 111 fcbrx l en ta nerv ofa
fym ptom a bonum . I I . 80in angm a m ah na a lba , in rad1ce 1m pu ta . III . 102
cum pell1cu la lutea o bteéta . III 102 . 108
in febr1bu s Ientrs nervofis. H 7 9
111 perxphcum om a m ahgna . I . 3 26111 pu trrd1s m ah gni s febrrbu s.
Lrnteam rnum m utano 111 variolarum incrufiat1one bona .I I . 1 50
L1bs , V entu s. I . 27
perfrrg1du s . I . 3 12L ixxvm m l ith ontripticu 1n , M . Steph ens m ed1cam enta
eorum u fu s. II . 54qu 1d 111 xgroto eo Iargrter utente effea t. II . 54
LVCANV S . II . 52LV CR ETIV S GARVS ( T . ) I . 2 1 . 3 3LVL Ì. IVS I . 161 . 163
Lum bago m ahgnae febn s fym ptom a. II . 9 5Lum en bo real e , v id. Aurora borea l is .
infoh umn
M acu lae in fcb rîbu s m ahgm s m agna n igra p le rum qu e cum
ha>m o rrh agu s funt c011111116‘
133 . II . 9 7M ART. I I I . 121
pu rgens ex antim om o fecun fl î m u m . III . 1 57Ma ri 510 1740, 11111 plu nm a ac fr1gu s m fo litum .
M a l1gnum v erbum febn bu s addrtum confidera tur.
M A LPIGH .
MANINGHAM ( SIR R ICHARD
I
1 N’
D E X .
M î éfu ri ti|o in v arions confluenti bu s III. 26
3 411111118 e rupt10 . I I . 3 3141151 tem pefta s m enfe M aw 173 9 I . 2 18
M ONRO ( PROF . ) I I . 142
M OLY NEVX ( GVL ) I . 26
M ORANT ( DOM INVS. ) I I. 56
Morb i au tum nales . I . 20
u deur 111 G reee:1a , qu 1 111 Brrtannra . I . 1 9 3.11ou rat i one nom u u s , fed natu rae lun i; tra&andi . II : 202
pecu l1a rr confl xtu ti one adm odum m u tantu r. III . 1 17
g u 1dam tempefl afibu s annr rofpondcfit.Γ(7a r11 a nn . 1751 . 1752. I II 9 3 . feq .
v ern1 fangu ih 1s m rflio nem autum nale s catharfin po fcu nt.
I . 3 50M orb1ll i ep1dem rci . I .
,205. 216. 265. 266
m a lrgm ep1dem ici . I . 3“ 3 3 5
pofi; h os gangrxna \ faue1um I . 3 19fu b finem tuflî s per1pneum om a , qm bue: m edetu r
V . S ! I . 265. 3 15. 3 16M orbrllr pu
'fiu lOfim ah m a ris . . 2 191 3 3 9fiprzem a ture recedant au t Iu ndze fiafit , qu1d faexendum .
I . 2 16
v a lde eprdem m 1 I . 265. 272 . 27 3in M orb 1lh s fudore indufia m ad1da fu rù rn0pere funt= ca venda
I . 277M orbxl lorum h 1fl0ri fl .
‘
.I . 277M orb1llo s ante v ario las l ongu e. artuum dolor ac ndo
m ala . 2 15
pofiMorbol los ficut icula m ultum b ene bo
num . 27 9
Mo rbos 1nter: u rrentes deferiptos :|eq‘
uc ac eprd‘
em 1cos na
1 9 3M OR
'Α ONV S (UR . RICHARD .) I I .
M ofch 1 v_u e s pe r eu txm expel lend1 hum or e s 111111.
M ofchu s eonv en i t a n feb r1bu s nervofis .
111 v an oh s. II . 1 3 8
M u fca rum om n1generarum v i s im m enfla. I . 3 54M V $GRAVI V S ( ,GVL . III . 8 2M u f h pom ofi m am m a V 1$ . III . 64
natu ra . III . 61p1111 1m 8 . m u crlago . III . 62 63qu a l1tas non a .
fapoh acea .
Tartaru s . 64M Y R ( FRAN C. VAN DER ) 111. 57
Myrrha conv em t m van oh s ch ryfl a lhm s II . 1 3 3
Myrrh ae per fe 'ut i l1s 111’ .a 11g111a III . 1 15Myrrh a m el 111 vm a pom aceo a ufl ero tenu is cydon1o
rum : femm um m u c11ago 111 angina convem unt.| III .
I N D E X.
N are s va lde infiamm ata cxcon a tx in angina. I I I . 103N a rlu 1n defluxu m agn a popu h pa rs a ffim tu r . III . 9 8N atura dctcrm m atam conf htunonem fibra rum 106111 ha
b et . I I . 3 7
N aturae a determ m a ta confi1tu t1one robor e a berramo ett
m orbu s . II . 3 7o bfequ cndum efim m ech em a facm nda .
‘ I . 200
N a u‘
tae ac m 1l1tes m ag1s ple<îtuntu r febr1bu s ep1dèm 1cm quamOpp1dam run co lx . 3 3 1
N ebula denfifiîm ae vald e fostxdce. I . 3 23 : 3 56. - 3 60
N ervorum d1fient1o 111 tuflì ferm a pu erorum . I . 3 45N crv
‘
ofa fehr1s V 1de febr1 3 .
propr1am nu tn t1oncnt requ 1n t.
N EW TON ( ISAACVS ).N ICANDER II . 52I\ ICHOLTS ( DR . FRANK ). II . 52N1tr1 q u ant1ta5 111 ant1m onu ca lcinaù om bu s a d…benda .
III . 161 . Icq .
N 1ttofa 111 febnbu s m flam m atoru s. II . 24
pleu r1ù d0. I I . 227
Nu ttam I 3 3 7- a
‘
ereum ' I . 18
cu m cortice peruvmno m qu 1bu sdam f0br1bu 3 intem ut
tent1bu s. II . 3 3N 1x plu nm a 5. M an 1 740. I … 2 3 1
N ofocorm i genus 111 angu o dom u s conclavx cfiî cerc a bfu rdnm
efi. I I . 150
N ota , qu a: in opere pafl î m occu rru nt cx_plìcantur. I . 3 0
N ovem be r valde fiocu s . I . 3 70
N ubecul a m 1ra co rru fcans. I . 54Na ce s avellanx cop1ofiflî m 2c. I . 3 42
Obfcrvata in cadav ere pun ì d1arrhoea percm tw I . 19 8
0&ober perfn g1du s . I 249
pro cel lofu s valde pluv iofu s . I: 278 : gog. 3 21
O cu l1 m agu 1, tr1fl es fl avefccntes fcbrxb u d pu tr1d15 m ah
nis. II . 9Ok um ‘
axm h a le calo re fit acre ranc1dum II . 22.
11111 ad penpneum om am &C I . 3 3 7V 1trwl1 1nfiam m ab1lcm " partem au tumn … a ttrah 1t .
III . 159Om em um
'
m gcns. III . 8pu tr1dttm 111 m orbo coh co . III . 47
Um m a angm a: m ahgnae bona m ala. I II .
*
106. Icq .
Ope
I N D E X.
Opcn s rano . 179Oph th a lm 1a eum a lm 1norb1s infiam m atoru : freqfiens. I . 202
2 14. 2 16. 217hu m 1dà. ocatha rt1cîs cu ratur . I
. 3 41pe r fr1g1da s h um 1da s a èn s confh tu ti ones. I . 207
Op1ata , V 1d. anodyna .
«cum amdxs a lexîphatm am s: con1un&& qu ando in var10115 conv en1ant . II . 147111 fcbn bu s m a l1gu ie cante [unt danda . I I . 1 17111 pen pneum onu s . I I . 1 8 8111 plcu m t:1de conv em u 11t.
111 V &1'
10115 ncccfla r1a . II . 13 9 .
plerum que m xnu s convcm unt in febre nervofa . II . 8 4q ta cum cau txone 1n Van t «landa . I I . 1 3 9
111 pleu r1t1de danda .Oppreflî o preecordm ru m 111 fcbr1bu î netvofis non fangm m s
detra&1onem requ xr1t. II . 8 5O rgafm u s to t1us natura 111 v erze. II . 52OR IBASIVS .
O s facru m fohdum .
“III . 45m ter Oves . lu es , m qu a vcficu la fel lca fuxt m agm tu dm m
eno rx us . I . 253OV ID I V S NASO ( PVBL . I 2 8Oxym el fqu 1lh ; 1cun1 in penpncum om a . II . 1 8 4. 205
111 variol1s. II . 148
P ancreas fd rrhofum . III . 10 . 45
P an i s u t1l1ta s due ta . l e… —I I . 61“
P a ra lyfis b rachwru m co li ca . I . 3 7 21 11 co l
|1ca pom acea fxpe. I I I . 56
Pa raph rem ù s dcfcr1b1tu r. II . 21 5frequ cns . I . 3 01 . 3 3 7
P a raph renm dc perem ti Ch 1ru rgx1ngenîofih 1fl01 131. I . 3 02
P a rapleg1a per1pneum onia progem ta . I I . 1 67
P a ra fynan'
chc , gr ud , « usque curat1o . 216
P a regon ca ,V 1de Op 1at3 , anodyna .
Pa rot1des 111 febre pcfi1lcnt1a li hom e,dum fl ippu rah tu r. I . 224
a l 1q u ando d1u 1ndu ra tae perm anent . … I . 224P AVLV S JEG INETA . II . 10
P ECHLINV S . 52
P ecora m o rb 1s ep1dem icifl corripiuntu r pnu s qu amrh o rm nes.
I . 3 3 . MP et1pn0um 0nxa a Icntore 1nfiam m a to rio . II . 163P cnpneum om zt .a lentorc fangum 1s p1tu1tofo lymphx fen
q uc cond1t1one glu tm ofa o r 1tu r. I I .: 201ca ta rrh a h s tenu1 aen defiu xu . … I l . 1 8 8
catan ha l1s qu om odo trafiem da…‘ I l . 1 3 9P eri
1 .N D E'
11.
€ crfpi tab i| lc fupprefl'
um rcdditur acre. m . 99 .
retentum m o rbo s creat . 1 8 5
P erfp1ra tw qu 1bu s a ugetu r , quae m dc; comm oda . I . 1 1
P ertufl î s pu cro rum . I 9 3‘
.Pcfi1s 1nterdum a èn s m utationc coh ibctu r. I I . 1 3 5
P cfie ( Trafic de la ) 58 . 1 10
P e techia s m n l 1V idas praelargas hwm orrhagivé p le rum qu ecom 1tantu r. I . 3 17 \
P ctcch 1x caltanci colori : 111 qm bu sdam fcbr1bu s m ahgm s .
I l . 51
I . 125in v a rio lis . I II . 1 8
l iwdae , m a laceae m grae , fufcec.
und e .P cteclu arum varix fpecics . I I . 9
P h a ryngm pa rs a lb1s cm erei s ob tegitu r m acu li s . I II . 101.
l ’h 1lofoph 1ca t Transaéh ons . I l . 129 . 142 . 145P h 1lofoph orum v eterum l abor fo la natu ra: du qu 1fit10 . II . 8P h legm a ph legm onodcs qu 1d ? II . 28
Ph ly&zenae feu pu iìu lae ichorofa: 111 peripncum om c1s &c . (u a
den t u fùm cp1fpa ihc01um . I . 200
PHOTIVS . I I . 10
P h th 1fiCi plu rcs m ortu î .
Ph tyfic18‘
pu lm onaru s qu 1d fac1cndum efi ineunte nì;tc
z
Ph th 1fì $ pu lm onan a fxpcfic rem catarrlialcm fegì1tîx?
'
pu lm onum frequ egs , fine u l ce re . I. I;;fpeòxes d1verfa: d1verfim poflu lant m edendi m cthodum .
P 1ngu cd0 feb ri s calore I1qucfa&a .
I
II .
I
ZI|
l 1qu cfa&2 rem ed1a pofiu la t fap'
onacea ad eam m 1fcendam
cum pert1hu s fangum xs a qu ofis . II . 2 1 . 25
Qu sel1bct ant1m onu m eta llorum rcgenera tm nen p12e
itat . III . 1 3 9P1fcatu s feu n im 1u s cfu s p1fcnum m fa lubr1s. 11 23 7P 1fcm m
ffu s 1m m od1cu s pu tr1dos hum o res fac1t ac fcorbu
tum . I . 246
PLAVTVS . III . 15l ’hum u s ap ta efiad pcr1pneum om am cxcnandam . I I . 160.
2 1 1 . 224dorfa h s. II . 2 14 .
do rfa l is , u b i dolon s fede s efiinter fòu tu la 0pe rta v ena|v
‘
f|
c&1onc oppor tun'
a lem bu s 0|p1atxs m am m a ex par te
cu ra tu r. I . 3 3 6 3 3 7fpu r1a q 1u d. I I . 223v a lde ep1dem 1ca .
' I . 8 1
I
l
]
Vera fpu r1a . II . 2 1 1 . 2 17v era non alc confucta , quam qùa: coniuntft& hab e:
|fym ptom aìa pcr1pneum om ca . I l 2 12
F leu
I N D EÎ X.
P lèunndc in epidem ica fndor {a lutarî s.P lcur1t1dcm tra&and1 m eth odu s .
0i
Ì’Ieun t1des Iangu1ni s detrafh one m ag1s tem peflatc fioca f1 1g1d a quam h um 1da ca l1da qu e Icuantu r .
"
P heu h t1d1s perìpneum om t? dxflè rent1 1, 8 9de fede Van àe Opin1ones . 160
I’ leu rîpneum om a .
F leu ropen pneum onxa 111 qua erum punìf pì1flu laem agma u rcn
te s a rca pe&us fcapu la s 7m o c1re1tet , d 1e fem p€r efifau iti om m is mgròt1s . I . 200
Plcu ropefl pncum om ze defcr1pti0 . II . 160. 212 . Icq .
I’ leu m pen pneum om ze m u ltx cum idcu e m ed1cina . I . 3 49PLINIV S ( CAIV S . ) I . ,
27 . 162. 163 . II . 120
P LVM ER S p1llu lee . I II . 153P ium a 1m m enfa m l fubfidente b arofcop1o . I . 2 18
P lym pton opp1dum . I . \284‘
P lym u th i fitu s . I . 28
P o lyp1 cx corde nau tarum extra éh . I II . 50P o lyporum h 1fl or ia . I II . 51Pom a c1t o pu trefcentm a lv i fl uxum inducunt.
Pom a nunc a lvum fo lvunt nunc adfirm gunt. I II . 61
P om a ceu m acetum nant1s ut1h a . I . 247P om a ceum in f
‘
ebre pu tnda m ah gna . I . 3 29coh cen torm 1na a lvi fl uxum producit. I . 3 3 9 . 3 10
Pom aca defecat1o . I II . 7 !
P o rh à ceum ad fco rbu tum optm mm . II I . 72
P om aceì1m ,
'
V 1d. vm um .
P ofca rom am s m 1l1t1bu s data , qu id . III . 8 9 . feg.
P otat1o frequ ens m odcratà qu ant1tate 111 febr1bu s nervo 1i s
b ona . I I . 84P oci on e s l
'alm a: cum fal e G . C . fu cco l im onum m agis funtd1aph o ret1cze quam cum faIe a bfinthù . I I . 8 7fa l1nm m a iìh m a tc conxrem unt. I I . 3 7fa lnm: in feb r1bu s nerv ofis bona .
, II . 85
fahnx in pcrxpneum om a no th a condu èunt. II . 210
P o tu $ a cndu 3 cu r feb rxbu s necefi‘
an u s . H . 20
cal1du s 0111111110115 111 fcbr1bu c pu lm om cis conv en ic.
I I . 1 2
cnùo ll1tns fa rm aceu s 111 r ig1do fibrarum flatu prodeîì.I I . 8
PRINGLE ( Dr H I . xi ;P ro ce l l a perm agna longa . 1 10
P rocellofa tcm pelìa s frequent e r fa lubn s. I . 3 09P roeellze a l1qu .1ndo fahìb res . I . 1 8 8P roph ilaéh ca m eth odu s m au tum no I . 24.
pe r tem pef‘ta tes h um lda s. I . 50tgm pefia tes fr1g1da s . I , 9
P ruri tu s m alum fym ptom a 111 vanoh s. Ì II . 17I°uen tatiu s co lm a pom ace corr1p1untu r. lu gg
I N D E X .
P ulm ones interdnm non m inus mcdiafhno dxaph l'ì gfl u ti
quam pleu rez adh zr rent. I I .P u lm onca fangu mc rubro .
,concfizto
'
rcplcte carni fim xles.
I I . 167
P u lm oni s m o rb i perplu x‘ im i a c v eh em en te s . I . 255
Pu lm onum fuperficxcs in te rna , iftam tou u s cuti s m ultum fu'
perat. II . 158
;Pu lfu : durus m p lcu rxtxde efifignum pathognom on icum .
II . 229
m ang ina m a lngna‘ p lerum que, efi: ccler parvu s trem u
lu s ta rdùs , trem u lu s repens . HI . 100. Icq .
in feb t:b u s lentns nerv ofis. H . 7 3in fcbn bu s pu t rid m ahg:ìxs. II . 94opprefi
’
u s p le tho ra cxortu s . II . 1 9 , 155
opprefi‘
u s fangum cm m i tte re non v etat . II . 1 9opprcifu s fangm ncm m xttcre non vcta t in vano s .
II . 1 3 1
P u lveri s tefiaceo rum longu s u fu s im proba tu r. III . 8 :l ’u 1gatio a lvx dccl mantxbu s v an oh s u t1h s , q u xdn i declm antc
feb re pu tn da ? 243a rca nonum (au t undecim um ) fcbm um pu tn darum d1em
conveni re potcfì… II . 1 1 1
febre "va rio larum
'
fecundan a c0nvcm t. I I . 1 51 . 1 54
pr1m arum vm rum in va rions b ona . III . 29P u rgantm ,
v id . ca tha r tica eccpprotwa.m v a rions conv en i unt. III . 3 1rcfn gerantxa m febrxum a cu ta rum princ:gio coxW enxre
po iî unt. I I . 24Pufiu làe a qu ofae u ren tes , P ly&zenx H IPPOCRAT. I . 23 6
aqu ofae a rdente s gem s fcbn bu s m a ligni s bona .
I I . 9 3a qu ofet u rentcs b om om ini s in febre pefh lcntc. I . 23 6
a rtuum tardxu s quam o re m a turcfcunt m va rxo lxs.
I II . 2 ;circa lab ia febn bu s bona: quarc . I . 245crum pentcs coh cam fo lvunt. I II . 57
v arm h s cryfta llm xs fam apcncndx . { I . 140
I N D E X.
R efpira tiq d1flî cìl i 5 (zep: in febrg nervofa prz ezd: t erupti onemm 1h arcm . II. 8 7
Refpu atxo ,111 febre angm ofa dxflî cilxs l al
'
> on ofa cum m agna,prxcordxorum oppreflî onc. III . 9 6
R efpxra txone ( de) panca . I . 4.R h a barba rum eiu s tm &u ra non aequ e confert. 1.
m - i7 ario lxs pl us przefiat qu am cortex. I II . 3 1
o ptxm um ad <lyfeu ten am . I . z 9 1
R HAZ ES . II . 1 3 1R h enah i vini pom acei com paratio III . 62
,
Rh eum ac dolores fere fcm per accedunt coh cx pom acex .
III . 56qu ibu s rem edu s profl iguntur. I I I'. 77
Rheum atmm i contum ace s . I . 3 63 . 3 64aqu a ca lcxs confert. Ifom enta. I . 3 65
h ns faepe V. 5. non iuvat. I . 3 64m ethodu s cu randx. I 3 64
R heum atxsm o calxdo xqu e m edetur V . S . ac pleun tid.n. I 3 64m R h eum a txsm o ferum la éh s. I . 3 6;
v efiea toria . I . 3 65R xgxd1ta tm v aforum qu a le regim en fit necell
‘
anum . I I . 3 8
B ngo r efifignum antecedens pleu rm dem . II . 2 19
denota t fangu ui xs V l fc1dxtatem . I I . 164\R IOLANV S ( IOH . ) I . 8 9R IV ER IVS GLA Z . ) I I I . 77v u k om u es bene a refcunt ob ca lores enorm es 3 54,
R OBINSON ( Dr. BrYan ) I I . '
46
R obufi: l aborxofi h om m es Plunm um q em nt ab wflam
m‘
a txonc pe&on s . II . 174B ori s ofigo . I . 149
Ru beoh ah quando l l:gm ata relinq u unt ficu t v anolas. z 6z
3 24feu
“R ofa lxa FR ID . HOFFMANNI 255
R VFV S 'E PHE SIVS II I . 77R VLANDVS ( MART. ) I I . 206
un s la u s . 19RVSSELH pu lv i s cum 'fulphure andm onif
‘
aurato convem t.
III . 1 55R Y TTY » (DR . IO!-I . ) 11. 56
11. 173
I N D E ÎQ.
SALA (ANGELVS. ) in. 63S a l a èreu s . I . 3 70S a l a tm o sph e f icu s. I . 24
“
com m une cum antimonio lxqu ef‘
adum qu i& effic1a t.III . 1 56
n itro a ereu s . I . 15
Sàl1da acida d1flî a le ab luuntu r in antim oni praeparatiol
x
îibu s.
I 1 5;acu le1s fl im u lant. III . 1 3 ;am m a la ca lore febri li corrodentia redduntu r. II . 20
am m ala fi u rm a non chm m antu r , fiun t perm c1ofa .
III .o lea an im ana ap ta ad corhpofit10nem faponi s pen
cu lofifl î m i 111 feb r1bu 5 q u 1bu sdam . II : 62_v o la tina a lca lm a fangum em d1fl
‘
olvunt. I II . (eq.V o la txlìa a lca lm a ca lorem a ugent. III . 120
v olea b a a lcanna deb 1litant relaxant fib ras. I II . 1 20
v olati l1a a lca lm a cu t1 externe appl 1ca t& ea m corrodunt.
III . 1 20'
1 25 ,
v olatìl1a - a lea l in3 111 febre pu trxda non probe . I . 3 29v o lau h a a lca l1na febn bu s petech 1a l1bu s ac m a l1gn i g
nocent pl e rum que .v o la t1h a ex m aten a m ed1ea non prorfu s ei ic1enda .
III . 1 26
Sa lm u s naufiu s , qu 1d e1u squ e u fu s . I . 240
Sa h um'
v o la t1l ium a lca l1no rum cffeé ho . II I. 124v o latxhu xn nfu s 111 fcb r1bus . II I. 1 1 9
”
v o la t1l1um efus Hngu lan s cafu s . II I . 125. Icq .
'
efieéìu s 1n ant1m on 1u rm III .S a lfu s au t ac:1du s m ore Iap o r pe r febres pu tridà; , bonu s .
Sa lwa nu lla in v an oh s confiucntù ms I I I .
Sa lm a:colo r 1nfo l1tu s . I II . 1 2
”
co lor V 11 1d13 u nde . I II .
fiu xu ceH‘
ante ip va ri0lis a lia ev acu atxo exci tanda ell.“
II I .'
r
Sa liv a tm cop1ofa. in feb r1bu 3 norvòfis fa lu tan s. I I . 39parc1o r deb1to m v an o l1s . I . 3 61
p1aem a tu ra profufa 1n v aruo lis , 1111113 I .
i n v a ri olxs m a1o r au t mwot pro ratione tem pcltatns.
in v a ri o l i s m m î a prò ratione tempefìa ti s.
111 v an oh s prazm atm a profu fa , pcnculofa. II . 1 3 6
SANCTORIVS ( SANCTOR IV S ). 24. I ! 1 64.
N San
I N D E X.
Sangu i s adm odu m aenfu s in a li hm ate ferum Iubflavumau t vxn de ac perl1q u 1dum . I . 3 13adm odum denl
'
u s corio obdué'
tu s poli 100. unc:a s de
tra&a s . I . 3 04adm odum deu fu s glu tm ofu s 111 om n ibu s fere m o r
b 1s a cu ti s ] anu ar1o Febru a rio 1742 . I . 266
a l1q u 1s 1n p r111a p10 angm ae detra h 1 po tell . II I . 1 09‘
cra iî ìfiî m o glutm e obdu&u s 111 pleu ropenpneum oni a s
rheum at i sm 1s . I . 3 1 3cu r; glu t1nofu s 111 febrium contagxol
'
orum princ1pm .
III . 1 1 1
denfi or in q uotidi ani s , quam in terh ani s in ternani :
quam in qu a rtam s fcht1hus . I l . 3 2
d1fib lwtu r a cr1m oni a . I I . 53e v ena m 1fl
“u 5 , 111 v a rio lis ,
m fcu lu s . III .flondu s in, pr1
’
nmp10 febn um pu lm oniacum m à lu s .
II 1 68in febri bu s m ahgm s petechm h bus em dî
‘
u s 1nterdu m
m ox foctet. I l . 57.interdum prorfu s apparet d1lib lu tu s pu lverem n1grum
fu l .ginofum depon1t . II111 om m bu s
’
febr1bu : m ahgni s n im 1s d1llb lutu <s appa ret.
III . 1 19
m ax im e V 1fC1du s pericu lofu s . II . 17 1
m am m e v da du s v ere 1744. I . 3 01 . Icq .
x11m 1s laxu s t enu1s a qu ofu s eiu s pedi li‘
cqu ee . Il 47u 1m 1s laxu s 111 febnbu s pu lm onw1s eum m 1tte1
‘
0 v eta t.
II . 169
n im xs l axus efi fignum h ab itu s fcorbu t1ci . I I . 1 70
p1111 1du5 d1fl'
o lu tu s e1u sq ue ph aenom ena . II . 481
feq .J aspe fl ori da ac fa lfa (pen e dec1p1t. I . 2 3 8fu bflavo tena c1 glu tu1e obdu ftu s ind1cat V . S I . 3 27v a lde v ifculu s feb res 1nflam m aton a s prog1g1u t. II . 45
de Sangu ine m 1ttendo 111 feb r1bu s m angu 1s . I . 23 8
S angum e m eli fxpe d1a thefis ad pu llu las fehr1s . I .\263
Sangu i fi ca tio fit 111 pu lm om bu s m axune. ISangunn s a cr1m om a m agna au tumno . I . 1 8 9
adu fì1o qu 1d ’ I . 20
bom 111m 1a q u anti ta s peu cu lofa . I I . 45Cu mu lu s pe r pulm one s . I . 10
color fla tu s pu tr1dxs m a l igm s febfibu s. II . 106 Icq .
condenfatm in pu lm on1bu s .
crafis 1n ang1na laxa d1fi°oluta. III . 109 . feq :
crafl”
am ent1 figu ra m zequ ahs. I l . 17 1
cru lla glu t1no fa . I I . 44cru flze m a la fpecies. II . 63 . feq.detraéh o 111 feb11bus lentis nervofi s non conv em t.
II . 8 3 8 5
1 N‘
p 1c x.n
S&Îor ìno'
3 eratu s in fcb ribu s u t1lìs. II . 3 5 213cru entm fangu uu s d1ffo lu t1onc. II. 51fu l1gm ofu s 111 fcb r1bu 3 m a l1gn1s .
’I !frxg1du s o leofu s non conven it 111 ì1
'
101b0 coh co.
“I II . 47Sudon fera m eth odu s .repreh end1tu n
“II , 3 ,Su don s exc1tat1o ca l1d1s m cd1cam entis 111 febn bu s nerv ofis
nocet.““I I . 8 5
.
’
exci tatio ca l1d13 m cù cam cnti s in pr1nc1pio fcbrium pen
cu lofa . II .
“J22 . 1 13
Su lph ur ant1m onu au ratum . 151;ant1m onu au ratum bene ab lu em hnn. III 1 531111111110n11 ru ratum qu om odo 11111111 3 reddendum .
‘ III . 1 51.I …
e
jlj j ‘3 111111101111 a u ra tum fim 1 lc a
‘
u ro a lchem 1co î'um . III . 154nt1m onu qu om odo praec1p1tatu r. III .
'151
lpì'u r 1111211111111 in pc1fe&o rum m eta llorum “comp0fitionccdgnofa tur . I II . 1 3 9internum m etal lorum ad » vt
'
errae m eta l l ici: r cgu hnéi fubfian twe com pofitm nem requm tu r. I II .« 1ntcrnùm
'
—p r1m à m eta llorum m ater1a .
int ernum rcgu lm ee antnnonu fu bfiantm van a'm tr1 quant1ta tc v
'an c dcfiru xtu r . III . 166
'
Su lphùr fp1cu l .1 3 11111110m 1 obdu ccndo v im eorq m m fr1ng1t..Il II I . 1 3 6
Su lp hu r 1s an… noni : au rati przec1pfiatxoncs fun t a ttentendse.
III . 1 51 . fa ;.s u rat1 colo r a lchexm a s plu ra prom 1tti t ,
quam contm et
III . 154,interm reguhnae antim òm i fubfiantîx deflru&:o efiV I S
em etm x defiru cfh o . III . 160
Sura1te s feb r1um nerv ofarum fymptom a . I I . 8 9 .
SVTTON ( SAM 111. 3 9SY D ENHAM . ( THOR) 156. 157 . 1I .
123 . 148 . 200 . 203 . 204. III 19 . 69 . 7 2 . 1 1 8v
m'
f th odu s m edend1 exam m a t'
u r. I I . 100
Sympt0m ata in ang1da. m al1gna. v crfus 11O&E111 incrcf0untIIL 10:;
l ‘ N D E X.
Tab es pu îm onaria frequens adm odum .
pu lm onan& frequens adm odum .I . 3 66
pu lrhona r1a quae 111 h ac faa enda .1 3 65
pu lm onum cum aph thxs m tam m ortem 1110111 11111. I
.2 19
pu lm onum m qua a l 1qu ando dura s cxtu ffiunt 1113111
1
1
23
;pu lm onum non om m s ab u lcerc '
pcndct {ed m u e1
tem u or1s 12111C13 profiuvw per glandu las afpcrae 3 1121128 .
1. 19 7
Tartan em e t ic1 l 1qu 1di fpecies. U L 16?
m amm a V I S m cfl. pom acm .HL 6?
terra fo l 1ata .I . 16°
Tcm pefia s f1 .g1d1fl î m a .1°
ficca fn g1d& ad 1nfiam m at1ones pu lm onum p Ieu rr ce!
terorum qu c apt e . \ II . 158 . foq .
ta b1d1s m am m a noxî a. I . 254
i n Tctnpefl atc fioca fudaqu e 0110 &l1ci ter rcfixtu untu rSegn .
I . 1 84
Tcm pefiatc pcrfn g1d& ficca tutu n m 1tt1tu r fang1u s .
I . 1 8 2 . 1 8 5
perfrigida ficca fangu ns denfu s v ìfcìdu s . I . 1 8 2 . 1 8 3
perfr1g1da fioca gm d facwndum .L 1 8 3
Tem pcfl au s confi1tuuo 1111110 111111 1751 . 1752. 1753 . I II .
f9 3 .
eq .
Tendm um fubfu ltu s in v ario lis.27
trem o r m V ar1o l1e.I II . 27
Te rme m eta llzcx non fun t m e rcu r1i indolìs . III . 1 3 9
Tcrt1ana feb rì s ordm ata 1ntcr feb 1 im 1nfl am m atoriam ner
v ofam lenta… 1nterm ed1& cfi‘
c m dctu r . 11°
THEM ISON .
Th erm om etri fu b 1t& m u ta tio . I . 254
Th eo r1a ratwnah s com proba tu tII . 7
TIM ONI I ( EM ANVEL I I . 106
T1ncîìu rx ccrt1C1s a lcm ph a rm ac ze v ire s . I . 246
T 1nn1tu s‘
ann um fehr1s nervofa: fym ptom a .I I . 80
Tom tru gram fl îm um Decem b n 1740.I . 2“
Tf0p loo rum appl1oat1o 1nag1s 111 [puma , quam in vera plcu nnde convem t. I I . 2 17
To nfillx 111 ang1u ze tum xdz ,1nflam m atae m acu l1s O
I
'I
'
Ivita: .
1 2 1
ÎI OVRNEFORT ( 1052111 1. 17
I N '
D E X.
Tranfitu s ex a rcem s bronch ia lium in cavum t rachea , e11’
a rteru s pu lm onum m cava Velicu la rum bronchxah um .
I I . 1
pe1feéì:£ fah itati s a d grav :fiîm os m o rbos facxh s cu
71
Î
I I . 1
Tubercu la in pu lm onibu : h o… . 1, 137TVLLIVS v id e CICERO .
II I . siTum o r facxei col li V alde durus , do lens denfu s va
n oh s . III . 19m anu um falivau om fu cced1t m v an oli s. III . 23osdem atofu s m alu s m m orbo ech eo. I II . 47
Tum ore s m pe&ore , da rfo , axxl lxs pu lm onîcxs febn bu sfun !: u txles . I I . 1 9 8
v efica ton orun1 h i s partxbu s applxcato rum u tnh ta tem d em onfirant. II . 1 9 8 .
Tufl‘
es frequ entxfl î m èe.
iau ero rum convu lfivx . I . 9 8vehem ente s ep1dem l cx . 3 00
v am e variam po iìu lant m eth od11m m edend: . I . 19 8 . 1 9 9
a d TU flI I‘
IÌ 1 ,’ ba lneum fn g1dum conv u lfivam . I . 2 9 0
Tufl î s angm ofa m ter equ o s perfrequ en3 . I . 19 7ca tan h ah s va l de con fu eta . III . 9 8conv u lfiv a ad h an c m ed1cm a xdonea . I . 3 47conv u lfiva non
‘m fip e r fanguxm s m xfl î onem com pefcen
da. I . 208
conv u lfiva ,111 qua V . S . m axim e neeefiàma ann0
1
1744.
… 29 9
e0nvu lfiva peflî m a . I 3 47gonv u lfiva pofim orbdlos cu rata . I
’
. 290 . 294conv u lfiv a v ehem ens creberruna . I . 22 1 . 3 47conv u lfìva v oxm tu Iev atu r .
labon ofa cum febre epxdcm 1ca . I . 56. 79
V ario la s 11011 fcm per febrxs .evi dexts coxm tatu r. II. 123-1 pra cav end: m ethodu s exam inatu r. II . 126
V an o îa rum eruptxo non reta rdatu r conveni ente fangu xm s
m xflîone . I . 12g
m erupu one q uando fangu xs detrahendu s. I I . 4:
V a
V ario lofiparum exfpuunt fu g1d2 durante Ecce: tempefia.te ; qu1d tune facxendum . I . 227
V ARRO . ( M . TER . I . 27. 1 87V a fa
'
, v 1de fonda fib ra; .
fangu 1f'
era perm agna m om ento , quorum a lxqu a p enna.an ierxna m eno r . I II
V elum npa latm um m angm a m a l igna m acu l i s . ob tcg1tu r .
III . 10 1
V cnwfe&io celebra rx debe t ante cpu ufum . III . 7 31n dyfenteu cxs u t1118 . I . 29 0
in febre ca ta rrh ah n on effe d ebe t larga . 1. 287m febre pu tnda can c rum num a , xgrum iugu la ba t.
I . 269tuflî per:pncum onia opt1m zl . I . 277
m tuffife rm a . I . 29 0
non aequ e conveni t 111 om m bu s tem pefia t1bu s. I . 23non conv em t plerum qu e m co lm a a. vm o pom a
ceo . III . 7 2 . 74V entx m agna… v xm haben t ad fa lu brxtatem v el m fa lu bn ta
tem l ocorum . I . 1 8 6
con t1a pern1cxofo : b ene m un1endum . 1 8 6
V cntorum nom 1na .
fch em a ex P l1n10.
ficco rum fr1g1dorum efieéìu s 111 co rpu sV entu s or1en tah s afl hm a t1m s non u s . I .V en tr1cu 11 co l lu v xes v oxm twne Opt1m c pu rga tu r. I . 52 . III . 7 5V cfica fell ea b1l e fu bnngm fem 1plena . I II . 48
u rxna r1a val de fiacc1da . III . 491ntu s m uco fu bru fo o bh ta . I II . 49
V efi cì tori a dm t1flîxrlc m anen t ul cera ta . I . 246
mi febnum 1nflam m aton arum prm a pm m inu s con'
v e
n 1un t. II . , 2;111 febn bu s nerv ofis conv em unt. I I . 84in per1pneum om a notha conv em unt. I I . 20 8
in pu tn da rum m a l1gna rum febr1ùm pu nmpm non con
v em u nt. II . 1 1 3“
m v an oh s cruda lym phatici s n eoefi”
a rxa . II . 140v an oh s m e taca rpo p edum condch s apph eanda .
”
I I . 144rh eum aù fm o . I . 3 65v an oh s lem unt deglu tit1onem . III : 24
b ra ch u s apph ca ta 1 11 v an oh s conv cnxunt . III 26
non nxm 1s C1t0 feb1’ 1bu s nerv ofis [unt exficcanda .
I I . 9 1quando 1n pu tr1d1s m a lxgnxs febn bu s conv em u nt. II . 1 1 3quando v an o la m m pr1nmp10 conven xunt. 11. 123 . feq .
V efica ton orum apph catw 1n ang1na m a l1gna fa lu tan S.
III . 1 14
I N D E X.
Vcficaton oru rn app li cano quom odo cau to fit infl i tuenda 111
ca li bu s a éu ti s . I I . 1 15v eficam elev a tno quom odo iuv anda . .II . 208
V erm 1bu s pc1pl_um m 1nfefl a‘
ntu r. I . 28 2. 29 0
non m i nus adul ti quam infantes v exantu r. III . 9 5,V ert1go capiu s febn s nerv ofx efifym ptom a . II . 7 8.V ctcrum m cd1corum fcr1pta 1unior1bu s m ed1ci£ comm endan
tur . II . 4.V i b1ces . I . 126
111 febn bu s leth a les. I . 205
pleu rum qu c m oru ferae in fcht1hu s . II . 9 7 . feq .
V 1b 1cum qu o ru ndam Infioria nota tu d igna. I I. 9 9V 1&u s rano in van ol i : tem pefia t1bu s. I 24V… : ace t 1 cam pho ra refert1 vapor in per1pneum oni a m a l ig
na conven1t . II 1 84V i … ace t1 vapo r in penpncum on1a condu c1t . I I 18 3
pom acex odo r 111 u rina . 1“I îV i num a lem pharm acum m eundmn .
a 11t1m on 1a tum V l dt antn’
u om atum v inum .
ant1m om a tum . II .I II … L62 . feq .
cahdum in v a rio l is interdnm eonv eni t. I I . 1 3 4
pom gceum febr1bu s pu trid1s . I . 3 29pom aceu m pu tr1d1s febr1bu s m aligni: eom m enda tu r .
I I . 120
pom aceum in nau ta rum l'
eorbu to fu adgtùr. III . 8 8rub rum ad im m odera to
‘
s fudorcs febfgbus lenis nerv ofiscoerqen
'
do s ut1l e . I I. 8 8rubrum ad colù bcnd01 l'u ’
dorès . I . 258 . 3 1 3rubrum feb r1bu s m ahgn
‘
15 fu adetu r. II . 70. 1 19
{ rubrum 0pt1m um a lex1ph a rm a cum . I . 24R hcnanum ga ll1cum album 111 febn bus fuadetu r.
II . 120
V 1pcrze m o rq fangu 1ncm 111 fam ei genu s m utat . II , 57V I RG ILIVS M ARO (P.)
È V 1s V 1 v egetabdm m acida m uta t in neutra aut fa ! am m on1a ea m a l i qu od. III . 122
V 1fc1d11a s l'
angum 1s 1n iigni s. II . 44V 1111 antim onu pm pa rat1o cum gum m i m a lh ch is. I II .
cum fpm tu s V I II I defl agra tione. II I . 1 3 6
V I S em et1ca adm 1xtwne fu lphu r1s to lli tu r. II I . i s7 ‘
'S‘ t ri ant im ou n 1ne ll'e fu lphu r dem onlìra tu r. I I I . 140
V 111101i eh x1r1um ant1pu tredm 0fum alexq >h arm acum egreg i um . II . 1 13fpm tu s pofigarga r1sm a ta in angina . III . 1 1 3
V 1trum ant1m onn fufi one cum cera comm ixtum 5 1 111111113 .
III . 1 3 6
V II RVVIVS . J . 27 . 1 8 7
V leera fau c1u m in l'
ebn bu s m a la . I . 2 17111 P l1tl ufì brev i ter lethah a. I . 3 18
Huxh. T . I II .‘a 0 Vlcn a
I N‘
D E X .
V lecra fcòrb11tîca fungofa .
Syr1oru 1u Aegypt1orum .
V lcu s 111 1ntefhno colòV ngue! 11V 1di .V ngu es m cdm u s debct infp1cere.
V om endi m ethodu s.
V om 1cx pu lm on um cafu s no tata dxgnu s.
V om i ca pu lm onxs unde.V o .m tm peru t1h s coh e1s .V oxm tiom s efl
°
e&u s 111 febr1bu s .
u t1l1ta 5'
p lu r1m a .
V om i to r1a , V IdC em et1c3 .
exh1bend1 m ethodu s . II . 108V om i tu s m era canda aqua exc1tatu 3 1ntcrdum per1eu lofiuI I . 108
obfiina tùs quom odo levandus. I I .,109
v xr id1s u nde. I I I . 69v ossws (GER . 1011 ) 11. 10
V r 1na copxofa fubfi dens in per ipneum onhs bona . II . 1 9 5c ruda tenu 13 111 per1pneu tn0m cxs peflî m a . I . 3 3 ;cruen ta a gl o bu lorum fangm m s d1ii
‘
o lu t10ne. I I . 51c ru enta.m i i a canth a r1d1bu s , fym ptom a m o rt1ferum in
v an oh s . II . 142
fàn.gu 1n1s crafin d1J'
0 1u tam in v an oh s indicat. III . 2 1
1Ilorum q u 1 lapon1s II X IV IO m ed1cam ent1s M at r . Stepneu s u tu rtu r , a le.1 lm a . I I . 56i n febre pci i1ìent1ah cruda ad fincm u sque. I 245111 febr 1bu s Ienh s nervofis. II . 29111 febn bu s p a tr1
rì1s m a l1gnis . I I . 9 6in per:pneum on 1a m a l1gna . I I . 170
in v ar1o l1s prom o vetu r aegrotorum ere&1onc. I I . 140
lu np1da 111 d_v fenteu ci s m a la . I . 29 2
lutea hypo ih ti ea ccp1ofa , 111 febre cu arrhah cn tica .
I . 28 9
m u lta crafi'
a l'
ubfidens 111 peripneum on ic1s bona . I . 3 3 5n 1gra ve l l1wda . II . 52plerum que in a 11g1na m ahgna pa ll1da t enui s cruda .
III . 10 1 . 108tennis a quofa febn bu s pufiu lolî s m a la . I . 1 9 6
l1m p ida fym ptom a peflî m um . III . 27c0101'11. I1X1V 11. I I I . 1 2
d1ffìcu ltà s obfervata. in eol ica. III . 55cxnu s fingu larxs . III . 6peflim ze. I . 125fedunentum fubv i ridc. III . 12
V rcteres cur dupl1ces . III . 1 1
V VLPIVS,VV U 18 in angina m a l igna m acu lis a lb idi $ cinerei s obteg1
tu t. I II . I D I
o n s Iluxham iana: d1lcà 1flim2 1111101131. 1. 274