Download - FOTOĞRAFTA YAPAY IŞIK

LEVENT DURANLIÖğretim Görevlisi

LAÜ [email protected]

FOTOĞRAFTA YAPAY IŞIK



- Yapay Işık kaynakları ve çeşitleri

- Beyaz Dengesi- Uygun ışığın kurulması

Fotoğrafta Kullanılan Işık Kaynakları


- Doğal Işık- Yapay Işık



- Doğal Işık

Doğal ışık kaynağı güneş ve buna bağlı olarak ay ve gökyüzü, bulutlardan yansıyan ışıklardır. Gün ışığı genellikle "beyaz ışık" olarak adlandırılır.



- Yapay Işık

Yapay ışık kaynaklarının birçoğu elektriği kullanarak ışık verir. Ancak yanan bir odun, bir mumun verdiği ışık da yapay ışık olarak kabul edilmelidir.



- Yapay Işık ve Renk Isısı

Yapay ışık kaynaklarına renk ısısı açısından bakmak çok önemlidir. Çünkü her yapay ışık kaynağı farklı renk ısısına sahiptir. Renk ısısı konusunda değinildiği gibi, doğru renk ısısını kullanmak doğru renkleri ve tonları elde etmek için gereklidir.



Renk Isısı

Her ışık kaynağı örneğin; floresan ya da masa lambası, evlerimizdeki ampuller, sokak lambaları farklı dalga boyundaki ışıklardan, diğer bir deyişle, farklı renkleri veren dalga boyundaki ışıklardan oluşur. Gün ışığının da günün saatlerine göre verdiği renk değişir. Işık kaynaklarının renkle ilgili bu niteliklerini insan gözüyle algılamak güçtür.



Renk Isısı

Renk ısısının ölçü birimi Kelvin (K)'dir. Bir ışık kaynağının renk ısısı arttığında yani Kelvin yükseldiğinde mavi renk artar, kırmızı renk azalır. Renk ısısı düştüğünde yani Kelvin düştüğünde ise kırmızı renk artar, mavi renk azalır. Örneğin; mum ışığı 1800 Kdir yani renk ısısı düşüktür ve kırmızının hakim olduğu bir ışıktır. Gün ışığı 5400 Kdir yani renk ısısı yüksektir ve mavi renk hakimdir.



Renk Isısı

Normalde kırmızı rengi daha sıcak olarak algılarız ama renk sıcaklığı cinsinden kırmızılar, mavilere göre daha düşük değerlere sahiptirler.Düşük Sıcaklık

Yüksek Sıcaklık


Işık Kaynağı Kelvin DeğeriKızgın Demir (Mat Kırmızı) 800 °KMum ışığı 1200-1800°K100 Watt Tungsten Flamanlı Ampul 2800-2900°K800-1000 Watt Tungsten-Halojen Ampul 3200°KFlüoresans Ampul Normal 3500-3750°KFlüoresans Ampul Günışığı Rengine Yakın 4800°KFlaş 6000°KGün ışığı 5000-6000°KBeyaz Bulutlardan Yansıyan Işık 6000-7000°KBulutsuz Parlak Gökyüzü 7000°K ve üzeri


Beyaz Dengesi- White Balance (WB)

İnsanın görme sistemi ortam ışığına uyum sağlayarak farklı renk sıcaklığına sahip ışıklı ortamlarda da renkleri doğru algılamamızı sağlar. Fotoğraf makinesi ise dijital olsun, analog olsun kendi sınırları içinde renkleri yorumlar.



Çekilecek fotoğrafta doğru renk değerlerini elde etmek adına fotoğraf makinesinin beyaz dengesi ayarını çekilecek ışık ortamına göre ayarlamak gerekir. Bir anlamda makinemize, beyaz rengin çekim yapılacak ışık ortamında nasıl göründüğünü söylememiz gerekir.



DSLR, kompakt fotoğraf makinesi ve hatta kimi cep telefonlarında otomatik beyaz dengesi özelliğinin yanı sıra ön tanımlı beyaz dengesi ayarları da kullanılabilmektedir.



- Sürekli Işık- Flaşlar



- Sürekli IşıkKapalı mekânda ürün, portre veya video çekimi yapmaya kalktığınızda karşınıza çıkan en büyük engel, yetersiz ışık nedeniyle uzun pozlama süreleri kullanmak zorunda olmak olacaktır. Bunu aşmak için kullanılabilecek çeşitli yöntemler mevcuttur.

Fotoğraf konusunda flaşların avantajı şüphe götürmezken, işin içine video çekmek girdiğinde flaşlar seçenek olmaktan çıkar. Çünkü bize sürekli ışık sağlayabilen bir sistem gereklidir. Sürekli ışık sistemlerinin aynı zamanda fotoğraf çekiminde de kullanılabilirolması ise onları en azından kapalı mekân kullanımında da oldukça esnek hale getirmektedir.



Sürekli Işık

- Quartz Işık- Tungsten Işıklar- Floresanlar



Quartz Işık

Quartz Işıklar sinema ışığı olarak da bilinirler. Aynı zamanda fotoğrafçılıkta da kullanılır. Özellikle portre aydınlatmasında çok etkili olmasına karşın yaydığı ısı nedeniyle stüdyo gibi kapalı ortamlarda tercih edilmemektedir.



Quartz Işık

Quartz Işıklar da aslında tungsten ışık kaynağının bir türevidir. Ancak tungsten ışıklara oranla daha parlak-beyaz bir ışık verirler. Tungsten ışıklara oranla daha az esnektirler, yani ışık şiddeti ayarlanamaz. Elbette ayarlanabilen çeşitleri vardır ancak, ışık şiddetini düşürdüğünüzde ışık kırmızı renge döner.



Quartz Işık


Fotoğrafta Kullanılan Işık KaynaklarıTungsten Işık

Fotoğraf stüdyolarında kullanılan yüksek yoğunluklu elektrikli lamba veya yapay ışık kaynağıdır. Metal bir reflektörle kullanılan ve renk sıcaklığı 3200K civarında akkor ya da tungsten ampulden oluşur. Tercih edilmesinin amacı düşük elektrik tüketimi ve ışık yoğunluğunun çok olmasıdır.

Fotoğraf stüdyolarında portre çekiminde veürün aydınlatmasında kullanılmaktadır.


Fotoğrafta Kullanılan Işık KaynaklarıTungsten Işık



FloresanFlorosan ışıklar yumuşak bir aydınlatma sağladıkları için fotoğraftan çok özellikle video film çekimlerinde tercih edilir. Başka bir avantajı da çalıştığı süre boyunca ısı üretmemesi ve kullanımının kolay olmasıdır. Ancak fotoğafçılıkta ışık gücünün yetersizliği açısından tercih edilmemektededir.



Floresan



Flaşlar-Fotoğraf makinesi flaşları-Paraflaş



Fotoğraf makinesi flaşları



Dolgu FlaşıGün ışığında çekilen bazı fotoğraflarda, karanlık kısımları aydınlatarak fotografa dahıl etmek ve daha homojen bir aydınlatma sağlayabilmek adına flaşı da kullanarak fotoğraf çekeriz. özellikle portre çekimlerinde dolgu flaşı yüzün karanlıkta kalan bölümlerindeki karanlık bölgeleri aydınlatmak ve gözlerden parıltı almak için kullanılır.


Fotoğrafta Kullanılan Işık KaynaklarıDolgu Flaşı



ParaflaşlarStüdyo ışıkları dendiğinde ilk akla gelen ışık sistemleridir. Aynı zamanda ‘çakar ışık’ olarak da bilinirler. Saniyenin çok kısa bir diliminde çok güçlü bir ışık verirler. Gün ışığına yakın bi renk ısıları vardır, dolayısı ile gün ışığı ile birlikte uyumlu olarak rahatlıkla kullanılabilirler.



ParaflaşlarBelki de tek dezavantajları önzileme olanağının olmamasıdır. Ama bir kez nasıl çalıştıkları ve nasıl sonuç verdikleri öğrenilirse, kullanımı çok kolay ve etkili olacaktır.



Paraflaşlar


Fotoğrafta Kullanılan Işık KaynaklarıIşık Aksesuarları – Işık

ModifiyecileriFotoğrafta kullanılan ışığın istenilen şekilde kontrol edebilmesi için ışık kaynaklarında belirli özelliklere sahip parçalar ve aksesuarlar kullanılır. Işığı istenilen şekilde yönlendirmek, yumuşatmak, azaltmak ve çoğaltmak için kullanılan aksesuarlara ışık aksesuarları denir.


Fotoğrafta Kullanılan Işık KaynaklarıIşık Aksesuarları – Işık

Modifiyecileri- Şemsiye- Petek- Softbox- Strip- Portre tası- Huni- Reflektörler – Işık Yansıtıcıları


Işık Aksesuarları – Işık Modifiyecileri

Şemsiye

Yumuşak etkiler tercih edilmek istendiği zamankullanılır. Genellikle portre çekimlerinde kullanılır. Ana ışık kaynağına takılarak kullanılırlar. İç kısmı metalik sarı (gold) ya da metalik beyaz(gümüş)dır.

Işığı geçiren şemsiyeler de bulunmaktadır. Metalik olan şemsiyeler ışığı yansıtarak kullanılırken geçirgen olanlar ışığı süzerek yumuşamasına yardımcı olur.



Şemsiye



Petek

Flaşların öne yerleştirilen bal peteği görünümündeki aksesuarlardır. Işığın etkisini yumuşatmak amacıyla kullanılırlar. Portre çekimlerinde saç ışığı ya da fon ışığı elde etmek için kullanılır.



Petek



Softbox

‘Still life’ konu alan çekimlerin vazgeçilmez aksesuarıdır. Cam ve parlak yüzeyli materyallerde oluşan beyaz ışık efektlerinin elde edilmesinde güzel sonuçlar verir.

Portre çekimlerinde de kullanılır. Portre tasına benzer etkiler verir. Portre çekiminde de kullanılır.



Softbox



Strip

Softbox'un kullanıldığı yerlerde ve daha uzun konuların (otomobil, motosiklet, manken, makine vb.) çekiminde kullanılır. Etkisi yumuşaktır. Genelde ana ışık kaynağı olarak kullanılır.



Strip



Portre Tası

Portre çekimlerinde kullanılır. Işığı yayma özelliği vardır. Işığı süzme (difüz) özelliği vardır. Özellikle portre çekimlerinde yüz hatlarını gizlemekte çok başarılıdır. Ana ışık kaynaklarından biridir.



Portre Tası



Huni

Çoğunlukla lokal ışık verilmesi gereken konular için tercih edilir. Etkisi ve oluşturduğu gölgeler çok serttir. Genelde saç ışığı ve fon ışığı gibi efekt gerektiren durumlarda kullanılır.



Huni



Reflektörler

Işığı yönlendirmek amacıyla kullandığımız malzemelerdir. Reflektörler sayesinde sert ışığı yumuşattığımız gibi belirli bir noktaya veya ışığı dağıtarak daha çok alanlara yönlendirebiliriz.Dış mekânlarda ya da stüdyo ortamında fotoğraf çekerken en çok ihtiyacını duyacağımız ekipmanlardan biri olan yansıtıcılar ya da diğer bir söylemiyle reflektörler, farklı boyutlarda ve değişik renklerde olabilir.



Reflektörler

Gölgeleri yumuşatmak için kullanılır ve ışığı yansıtma özelliğine sahip malzemelerden yapılır. Beyaz, gümüş ve altın renkli yansıtıcılar en çok kullanılanlardır



Reflektörler


UYGUN IŞIĞIN KURULMASI

Yapay ışıkla çalışacak fotoğrafçının her şeyden evvel, kaç ışık ve ne güçte ışık kullanacağını ve bunları ne şekilde yerleştireceğini saptaması gerekir.

Güzel bir aydınlatma düzeni bir ana ışık, bir yardımcıışık, bir fon ışığı ve bir de efekt ışığı ile sağlanabilir.


UYGUN IŞIĞIN KURULMASI

Bir Fotoğraf Stüdyosu


UYGUN IŞIĞIN KURULMASIKlasik Aydınlatma

Anahtar IşıkDolgu Işığı

Fon IşığıKontr Işık



Anahtar Işık

Sert ışık yayar. Konu kamera düzlemine 45 derece açı ileyerleştirilir. Nesnenin görülmesini sağlar. Nesnenin bir tarafını aydınlatır ve sert gölgeler oluşturur. Ayrıca nesnenin kontur ve dokularını ortaya çıkarır.



Dolgu Işığı

Anahtar ışığın aksi yönünde 45 dercelik açıyla yerleştirilir. Işıkyoğunluğu daha azdır, yumuşak ve dağınık ışık kaynağı kullanılır. Anahtar ışığın aydınlatamadığı yüzeylerde detayları ortaya çıkarmak, sert gölgeleri yumuşatmak için kullanılır.



Kontr Işığı – Arka ışık

Doğrusal ışık yayan sert ışık kaynağıdır. Derinlik etkisini arttırır. Nesneyi fondan ayırır. Modelli çekimlerde cansız ve mat saçlara parlaklık verir.



Fon Işığı

Fonu aydınlatmak 3. boyut etkisini arttırır. Yumuşak vedağınık ışık kaynakları kullanılır. Nesne fondan uzak tutulmalıdır.


ÖRNEKLER

KAYNAKÇAKİTAPKılıç L. ,(2013), Temel Fotoğrafçılık, Anadolu Üniversitesi Yayınları, EskişehirKomisyon, (2012), İç Mekanda Yapay Işık, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, AnkaraSiskin J. (2012) Understanding and Controlling Strobe Lightning , Korea

WEBFotokritik, www.fotokritik.comFotoğraf akademisi, www.fotografakademisi.com Foto Community, www.fotocommunity.deDeviantart, http://www.deviantart.comSenel Foto, http://www.senelfoto.com Strobox, http://www.strobox.com

FOTOĞRAFLARJohn Siskin, Fotokritik, Deviantart, Bascek.com, Senel Foto, Strobox


http://www.fotokritik.com/

http://www.fotografakademisi.com/

http://www.fotocommunity.de/

http://www.deviantart.com/

http://www.deviantart.com/

http://www.senelfoto.com/

http://www.strobox.com/

Dinlediğiniz için teşekkürler
