1395/ سبل 2ضمبر 5پشضکی/ جلذ بی کبربزدی در گیبپضيص
مگس انجیر آفريقايي آنها در شکارمختلف و ارتفاع نصب کننذه مواد جلب اثرات ارزيابي
Zaprionus indianus (Diptera, Drosophilidae) در باغ میوه مخلوط در شیراز )استان
فارس(
3ي مصطفی حقبوی2، بدی استان *1ضزببو جيببر
، ضیزاس.ياحذ ضیزاس داوطجی کبرضىبسی ارضذ گزي حطز ضىبسی، داوطگب آساد اسالمی -1
.ضیزاس ياحذ ضیزاس ، استبد گزي حطز ضىبسی، داوطگب آساد اسالمی -2
داوطگب يبسج. داوطیبر گزي گیب پشضکی، داوطکذ کطبيرسی، -3
[email protected]مسئل مکبتب :*
24/9/94تبريخ پذيزش: 25/8/93 تبريخ دريبفت:
چکیذ. ظش ب اي تشل آى به سؽ ؿهيويايي بها گضاسؽ ؿذبشاي اليي باس اص ايشاى 2009ػال دس هگغ اجيش آكشيوايي
بشاي الهيي هاد جلب ذ ب ػيل هحذديت اي صيؼت هحيطي هتؼذدي وشا اػت، ؿي ؿاس اب ايي آكت
باس دس ايشاى هسد اسصيابي هشاس گشكت. بذيي هظس جت تؼييي بتشيي هاد جلب ذ آكهت دس سؽ ؿهاس ابه وچيي بتشيي استلاع صب تل، آصهايـي ب صست كاتسيل، دس پايه رهشک هاهص تصهادكي دس هاس تهشاس دس
اجام ؿذ. كاتس ال هاد جلب هذ ؿهاهل: هحلهل سن اهاس دس ؿشػتاى ؿيشاص1392ػال %سن 3دسصهذ ػه
%آن( ػهشاتشا بهد. كهاتس 97% پهشتييي يهذسليضات + 3دسصذ ػ %آن(، هحلل پشتييي يذسليضات 97ااس+
ه بهيي ى داد تايج حاصهل ـها ػاتي هتشي( بد. 225 150، 75دم استلاع صب تل اصػطح صهيي دس ػ ػطح
جد داسد. آهاسي داسهاد جلب ذ اختصف هؼي ها به ؿيهش اص لته استلاػات هختلق صهب يهض دس توهام لته
اثش هاد جلهب هذ هختلهق دساستلهاع هاي هختلهق بهش . وچيي داؿتذآهاسي داساختصف هؼيػيضدن با يذيگش
% بيـتشيي اسايي سا ؼبت ب د 3هحلل سن ااس داس آهاسي داؿت. هؼيؿاس لتگي هگغ اجيش آكشيوايي اختصف
دس ؿهاس ػاتي هتشي اص ػايش استلاػات صب اسايي باالتشي 150هاد جلب ذ ديگش داؿت. وچيي استلاع صب
ػاتي هتشي هي تاذ وهؾ به 150% دس استلاع صب3ااس . ب ايي تشتيب هحلل سنهگغ اجيش آكشيوايي ـاى داد
داؿت ب ػاى سياكتي دس جت تشل ؿيش ؿيويايي ب اس گشكت ؿد.ػضايي دس اؾ جوؼيت آكت
.استلاع صب، ؿاساب، تشل ؿيش ؿيويايي، هگغ اجيش آكشيوايي، هادجلب ذ : کلیذی بی ياص
مقذم
Gupta ههام ػلوههي بهها 1هگههغ اجيههش آكشيوههايي
Zaprionus indianus اص خههااد Drosophilidae
بههي آكشيوها اػهت ،. ايي آكهت اػتدباالى ساػت
تصيق تـشيح ؿذ (1970 گبتا اليي باس تػط
رش شدذ حـهش ههاد (2005. ػتا اسست اػت
هاسى . هذ ؼهل تليهذ ههي 103ايي هگهغ حهذا،ش،
رهش هشد ( 2008 ه سص 13لؾ هتهي هاي بها ههاد
1African fig fly
60 به رهس هتػهط تها هذ هي ؼتذ، تليذ ه،ل
سص صادآسي اداه پيذا هي ذ، ػص بش آى ب دليهل
ػال ه 2داؿتي ذيي ؼل دس ػال، هؼوال بؼذ اص
دس يي هطو جذيذ اسد هي ؿذ ايي آكهت گؼهتشؽ
تؼهذاد (2010ػاػهيي دييهذ .صيادي پيذا ههي هذ
گهضاسؽ ايهي هگهغ اجيهش بهشاي هيضباى گيايـتاد
شد اذ.
ايههي آكههت الههيي بههاس اص جههن ؿههشهي ،دس ايههشاى
هاي ؿشػتاى داسان اهغ دس اػتاى كاسع سي هيه
جيببر ي مکبران 72
پش وي ػشاههي ال گضاسؽ ؿذ پشتوال سهن سػيذ
(.2009هحوذي خشم آبادي
ل ااس،اي هيضباى ايي آكت سا اص (1388پظهاى
ؿههيشاص جذاػههاصي ههاي هيهه بههاؽ دس اجيههش ػههيا
هاي ن ب هي ،ايي آكت ود رش شد گضاسؽ
ديهذ اص هشم گلگها اي آػهيب ػالن ااس ن هي
.ذ هذيتشا حول هي هگغ هي ااس
اص.Punica granatum L ػلوهي هام بها ااس تيهش
Punicaceae، با .اػت ايشاى بهي اي دسختچ اص يي
اههاى ايهشاى دس ااس تليذ هاػب ب ؿشايط تج
، وچيي خـي يو خـي هارن دس آى گؼتشؽ
ايهي هايي آن بها ؿهشايط اهاس دسخهت ػهاصگاسي
هتهذال ـس هارن ا،ش دس آى اس ـت ،ـس
خاسجدس ايشاى اسا ذگاى هصشف سؿذ دليل ب .اػت
اسصؽ داساي صههادساتي لحهها اص ـههس، اص
ؿيشؿيويايي تشل ؿاػايي . لزااػت اي الؼاد كم
اههشي هحصهل، ايهي تليذ ذ هحذد هن آكات
(. 1388 ؿيخ ػلي ، سػذ هي ب ظش ضشسي
دس ابتهذاي جت هباسص با هگهغ اجيهش آكشيوهايي
.ؿهذ تشل ؿهيويايي اجهشا سؽ دس بشصيلآى ؿيع
دس حتههياثههش بههد بههي هه تهها ،اههها ايههي سؽ تههشل
اي تليذ ؿهذ. هاسدي باػث اكضايؾ هابل تج ضي
دس ـههساي اسپههايي هه هوػيههت ،بههشايي ػههص
،هاهذگي ػهوم جهد داسد اسدات هحصل با بهاهي
يلهص هذ صادسات اجيش ايجهاد ههي بشاي هحذديت
(.2000واساى،
اي اػتلاد اص تلرششدذ (2003 واساىساگا
جلب ذ دس سديابي تشل آكت هؤثش اػت. هاسايي
صيادي بؼتگي اب ؿاس سؽ به ها هاسآيي تله
1997 اسگههاع وههاساى داسد ههذ جلههب هههاد
.(1999اپؼي واساى
هاي آسي هگغ جت جوغ ( 2005 گالگ اسست
اص Z. indianus گهه Drosophilidaeخههااد
كاػهذ ؿهذ ػي حاي هص له ػي 250اي بطشي
جههت ديگههشي دس تحويههن وچههيي، .اػههتلاد شدههذ
دس كاػههذ هههص اص آكشيوههايي اجيههش هگههغ آسي جوههغ
دسخت سي ؿذ صب پصػتيي اي بطشي اػهتلاد
يهاكتي سديهابي جت.(. 2009 ياػيي واساى ؿذ
بههاؽ دس آكشيوههايي اجيههش هگههغ هاػههب تههشل سؽ
(a2011پؼهيي وهاساى ،اجيش گهاا، اص ػصهاس
هتلههات حههصل بهها اجيههش ػصههاس خشههها ػصههاس
اجيش اػتلاد شدذ تيج گشكتذ هحلل ػصاس
اجيشبها آن وچيي هحلل ػصاس هصع يـش با
اسصيابي ديگهشي دس بتشيي هاد جلب ذ هي باؿذ.
اجهام (b2011پؼهيي وهاساى باؽ اجيش تػهط
ؿذ. رؼو ؿزايي به هاس بهشد ؿهذ ؿهاهل ػصهاس
صههست بهه خشههها گههاا ػصههاس اجيههش، ػصههاس
يههض گلههض هحلههل بهها اجيههش بههد ػصههاس خههال
هاد ؿذ. و اػتلاد آن بها ؿهذ، رهش جلهب هذ
دسايي آصهايؾ ػصاس اجيش سهيهن ؿهذ .ؿذذ سهين
دس با آن ب ػاى بتشيي هاد جلب ذ هؼشكي ؿذ.
گاا باؽ 1گهاا تهاثيش ػصهاس دس 2خشهها ػصهاس
هوايؼ گشديهذ ه ػصهاس اجيهش Z. indianus جلب
دسآصهايـهي . (2012 پؼهيي وهاساى اساتش بد
جلههب ههذ ههاسايي هههاد (2013پؼههيي وههاساى
ايهي .شدذ بشسػي آكشيوايي اجيش هگغ سديابي جت
يـهش ، ههصع دسصهذ 50 اجيهش ػصاس هاد ؿاهل
بهد. دسصذ 50 40، 30 اگس ػصاس دسصذ لت
دسصههذ 50ـههاى داد ػصههاس اجيههش تههايج حاصههل
باؿذ.بتشيي هاد جلب ذ ايي هگغ هي
الگ ههاسست دس استبههاب بهها استلههاع صههب تلهه،
بشاي جوغ (2005 ها آسي هگغ اجيش آكشيوايي، تله
گهض هشاس دادذ. صهيي ػطح اص هتشي5/1سا دس استلاع
جهت بشسػهي هاسايي اهاع تله دس (2008اػتيي
ا جلب ؿاس هگغ اجيش آكشيوايي دس باؽ اجيش، تل
. دس بشسػي هتشي اص صهيي هشاس دادذ ينكاصل سا دس
ها ديگشي جت تؼييي بتشيي تل جلب ذ آكت، تله
هتش اص ػطح خاى ههشاسداد ػاتي 50تا 30دس استلاع
هحهل صهب بتهشيي (. 2011، ليهي پؼهيي ؿذذ
هحهل جلهت گيهشي ، ا دس هگغ هي هذيتشاه اي تل
1Guava (Psidium guajava, Myrtaceae)
2Jelly palm ( Butia capitata, Arecaceae)
37 ... ارسيببی ماد جلب کىىذ مختلف ي ارتفبع وصب آوب در ضکبر
استلهاع ج دسخت( دس گيش دس تا ا واب وي آكتان آى
پاپادپلع هتش باالتش اص ػطح صهيي اػهت دتا يي
،1999.)
جذيذ بدى هگغ اجيش آكشيوايي دس هطو ، هذست
تليذ ه،ل باالي ايي حـش، پلي كاط بدى آى، آلد
ايي پظؾ سا سؿي اجام لضم ،بدى باؽ اي ااس
،هي ػاصد. پشاؾ باؽ اي آلد دس ػطح ؿش
تشل آى ب سؽ ؿيويايي سا با هحذديت اي
صيؼت هحيطي هتؼذدي وشا ػاخت اػت. لزا اسآيي
تل اي جلب ذ دس ؿاس ايي آكت بشاي اليي باس
دس ايشاى هسد اسصيابي هشاس گشكت.
ماد ي ريش ب
دسؿشػهتاى ؿهيشاص، 1392 ػهال دسايي پظؾ
اػههتاى كههاسع اجههشا ؿههذ. ؿشػههتاى ؿههيشاص اص ظههش
ؿشايط آن ايي، هؼتذل اس كصهل اػهت. ايهي
ؿشايط، اؿت پشسؽ ااع گه هاي بهاؿي يوه
هاي ػشدػهيشي سا گشهؼيشي هؼتذل بشخهي گه
هتهش اص 1484پزيش ػاخت اػت. ؿيشاص با استلاع اهاى
دسجهه 32/ 29 دسيهها هختصههات جـشاكيههايي ػههطح
دس جهن ايهشاى اههغ يدسج ؿشه 52/ 36 يؿوال
ؿههذ اػههت. بههش اػههاع ارصػههات جههي دساص هههذت
ايؼهههتگا ػهههيپتيي اص ( اخهههز ؿهههذ 1390-1350
هيههاگيي دههها، سربههت ؼههبي ، ، اؿاػههي ؿههيشاص
هيضاى باسذگي تبخيشػاال ايي ؿشػتاى ب تشتيهب
باؽ .اػت x°C 18%،41، mm1/324 mm 1/2599بشابش
هاع دسختهاى يي باؽ هي هخلهب بها ا ، هحل هطالؼ
دسختهاى %90صيتي هي باؿذ. ااس ،سصاػ، هشبات
دسختاى اهاس بهاؽ به هگهغ دذ. باؽ سا ااس تـيل هي
دس هطؼ اهاس يض آصهايؾبد اجيش آكشيوايي آلد
تشؽ باؽ اجشا ؿذ.
ايي آصهايؾ ب صست كاتسيل، دس پاي رشک
اهص تصادكي دس اس تشاس اجام ؿذ. كاتس ال
دسصذ هابوي ػهاد جلب ذ ؿاهل: سن ااس
دسصذ هابوي آن( ػآن(، پشتييي يذسليضات
، 75استلاع صب تل ؿاهل ػشاتشا بد. كاتس دم
بد. هتش اص صهيي ػاتي 225 150
سن ااس هصشكي ب ؿل خاگي تي ؿذ بد ه
بذيي هظس، اص ااس تهشؽ اػهتلاد ؿهذ هيد ههاد
اكضدي يا گذاسذ ب آى اضهاك ـهذ. هحلهل سن
% 97% سن ااس 3ااس هصشكي دس ايي آصهايؾ ؿاهل
ههايغ پهشتنيي يهذسليضات ػهاخت ؿهشت آن بد.
ػب اػپايا( هايؼي بي به ػهاى هشهض سگ اػت ه
هذ ؿهزايي هحهشى ؿهزايي( بها هـه يي هاد جلب
ا اسبشد داسد. ههايغ ػهشاتشا هگغؿاس گياي دس
بها هايؼي صسد سگ ػاخت ؿهشت بيػهب اػهپايا(
تشيبهات كهشاسي سا بي هاي گذيذ اػت . ايي هاد،
اسگايهي( ها اػهيذاي ذ ػوذتا آهيي هتصاػذ هي
با هذست بااليي، هگغ ها جلهب ها سا به رهشف تله
ذ. دس ايي آصهايؾ ػشاتشا به صهست خهال هي
هصشف ؿذ.
5/1 پصػهتيي هاي بطهشي اي اػتلاد ؿهذ، تل
بدهذ. خااد با جغ ؿلاف( ليتشي بطشي ؿاب
دس هتهش ػهاتي 5/1 به هطهش ػهاص هلز دػت ػ ػه
10 كاصل ب هاكز ؿذ ب ؿلي بطشي ايجاد رشف
داؿهتذ .جهت اتصهال ههشاس بطهشي ػش اص هتش، ػاتي
اي كلضي اصى اػتلاد ا ب ت دسخت اص ػين بطشي
تل دس 20هتش هشبغ، يي تل ب ؼبت 500دس ش ؿذ.
تاس( ب ؿل تصيغ تصادكي، دس ػطح باؽ هشاس داد
هتهش هشبؼهي دس 500هطؼه 12ؿذ. بذيي هظس، ابتذا
هحل اجشاي آصهايؾ جذا ؿهذ. ػهپغ، يهي دسخهت دس
سي هش دسخهت، اتخهان ا ػط ش ذام اص هشبغ
ع، سي يهي دسخهت( استلاػات ههزس هش ػه استلها
تل ا ب تؼهذاد گزاسي ؿذ. هـخ با سباى ػصهت
اس تشاس دس ػ استلهاع ههشاسداد ؿهذ. حه ههشاس
هها سي دسخههت، بهه ؿههلي بههد هه هاكههز دادى تلهه
ا دسػت دس استلاػات هزس هشاس داد ؿذ. به بطشي
ايي ؿهل ه ابتهذا هاستشاس هحلهل سن اهاس ػه
تشاس هحلل پشتنيي يذسليضات اسدسصذ، ػپغ
دسصذ دس آخش اس تشاس ػشاتشا خال ههشاس ػ
ػهي 300داد ؿذ. هيضاى شذام اصايي هاد دسشتله
جيببر ي مکبران 74
دس رل اجشاي ايي آصهايؾ، دس هطؼ اجشاي ػي بد.
پاؿي صست گشكت. آصهايؾ ػن
ههاي سديههابي بهه هظههس ، تلهه10/1/92دس تههاسيخ
ها بشسػي صهاى ظس آكت دس باؽ صب ؿذ. ايي تله
اي اػتلاد ؿهذ دس رهل آصههايؾ بدهذ. واى تل
ذ ب اس گشكت ؿذ واى سن اهاس هاد جلب ػه
دسصذ، پشتنيي يذسليضات دسصهذ ػهشاتشا ػه
ش اص هته 5/1هاي سديهابي، خال بد. هحل صب تله
ها ػطح صهيي هشاس داؿت. تؼذاد ػ تشاس اص ايهي تله
جت سديابي اػتلاد ؿذ. با تج ب اي دس يي اص
يهي 27/2/92دسصذ دس تهاسيخ ػتشاساي سن ااس
ػهذد هگهغ اجيههش آكشيوهايي هـههاذ ؿهذ، دس تههاسيخ
ههاي آسي ؿههذ تلهه ههاي سديههابي جوههغ تلهه 5/3/92
بها ها به صهست لتگهي تله آصهايؾ صهب ؿهذ.
اػتلاد اص پاس تهسي صهاف ؿهذ ؿهاس داخهل
ا با هاد جذيذ پش گشديهذ. اجهشاي ا ؿواسؽ تل تل
يؼهي صههاى به واى ػهال دي ها ـتنآصهايؾ تا
صلش سػيذى ؿاس اداه داؿت.
ا ضؼيت شهال بدى هبل اص تجضي تحليل داد
بشسػهي 1هيهي تهب اكهضاس ا تػهط هشم تواهي داد
گشديذ تا دسصست ياص تبهذيل هاػهب بهش سي آها
هها بهه ػههيل ههشم اجههام ؿههد. تجضيهه آهههاسي داد
ا بش اػاع آصههى هوايؼ هياگيي SAS اكضاساي
داي دس ػطح احتوال پهج دسصهذ صهست گشكهت
تشػين گشديذ. Excel وداسا با اػتلاد اص شم اكضاس
ظس بشسػي هذل دگا با باسگيشي هشم اكهضاس ب ه
SPSS .هؼادل سگشػيى د هتـيش ب دػت آهذ
وتبيج
ػذد 5196دس رل هذت اجشاي آصهايؾ ، هجوػا
4789اص ايهي تؼهذاد هگغ اجيش آكشيوايي ؿهاس ؿهذ.
ػذد هشبب ب تل هاي حهاي هحلهل سن اهاس ػه
پههشتييي دسصههذ بههد. تلهه ههاي حههاي هحلههل
كوهط ػهذد ؿهاس داؿهتذ. 399يذسليضات ػ دسصذ
1Minitab
ػههذد اص هگههغ هها اص تلهه ههاي حههاي ـههتتؼههذاد
ػشاتشا جوغ آسي ؿذ.
هشداد 27صتاسيخ ا ا دادتايج ،جت بشسػي بتش
دس ظش ،ؿاس بيـتشيي با (21 تا 12 لت هش 28تا
. گشكت ؿذ
( ـاى داد1تايج تجضي اسياغ جذل بهيي ه
هههاد جلههب ههذ تلههات هؼههي داسي دس ػههطح يههي
دسصذ جد داؿت. اثش استلاع دس توام لت ا ب جض
( اص ظش آهاسي اخهتصف 13ؿشيس لت ػمتاسيخ
اثهش هؼي داسي دس ػطح يي دسصذ داؿهت. وچهيي
هاي هختلهق بهش هاد جلهب هذ هختلهق دساستلهاع
ؿاس لتگي هگغ اجيش آكشيوايي دس توام لت ا به
دس ػطح يي دسصهذ داس اختصف هؼي 13ؿيش اص لت
داسي دس ػطح پهج دسصهذ اختصف هؼي 13 دسلت
.داؿت
بتهشيي تؼيهيي جت جلهب ههاد اص سا ها داد ،هذ
هها هش 28هشداد تا 27تاسيخ (21 تها 12 لته ه
تهايج ،دس ظهش گشكته ؿهذ. سا داؿهتذ ؿاس بيـتشيي
هوايؼ هياگيي داد ا هيضاى ؿاسلتگي حـش اي
اهل دس هاد جلب ذ هختلق ـاى داد بيي ايهي
دسصهذ جهد پهج هاد اختصف هؼي داسي دس ػطح
داسد. هحلل سن ااس ػ دسصذ دس توام ههذت ؿهاس
بيـتشيي اسايي سا ؼبت به د ،با تلات هؼي داسي
هاد جلب ذ ديگش داؿت. اگش ه هحلهل پهشتييي
يذسليضات ػ دسصذ دس ػ لت ال تلهات هؼهي
دس ا،هش لهي داسي با ػشاتشا دس ؿاس ـهاى هذاد
لت ا بها تلهات هؼهي داسي دس ؿهاسهگغ اجيهش
هكههن تههش اص ػههشاتشا بههد. دسهجوههع ػههشا تههشا
اس -ايي بؼياس ا يضي دس ؿاس هگغ داؿت ب گه
اي هي تاى گلت ايي ههاد دس ؿهاس هگهغ اجيهش
(.2ذاؿت جذل اسايي آكشيوايي
37 ... ارسيببی ماد جلب کىىذ مختلف ي ارتفبع وصب آوب در ضکبر
.آفريقايياثر اواع ماد جلة كىىذ ي ارتفاع وصة تل ي اثر متقاتل آوا در ميسان شكار مگس اوجير -1جذيل
.مياوگيه تعذاد مگس اوجير آفريقايي شكار شذ در ايج شكار تسط ماد جلة كىىذ مختلف -2جذيل
حريف غير مشات در ر ستن تياوگر اختالف معىي دار در سطح پىج درصذ مي تاشذ )آزمن داوكه(.
يقايیمياوگيه مرتعات، درج آزادي يسطح معىی داري حاصل از اواع ماد جلة کىىد ي ارتفاع ي اثر متقاتل آوا در ميسان شکار مگس اوجير آفر
مىاتع
تغيير
درج
آزادي 21فت 20فت 19فت 18فت 17فت 16فت 15فت 14فت 13فت 12فت
اثر
جلة
کىىد
2 **03/148 **04/1712 **25/4002 **78/11078 **53/2613 **36/8684 **33/2500 **53/11330 **69/507 **86/1420
اثر
ارتفاع2 **44/5 81/2 **00/169 **69/88 **36/463 **03/958 **75/85 **69/211 **86/22 **53/69
وع
جلة
کىىد
×
ارتفاع
4 **44/5 *81/2 **25/151 **53/79 **49/147 **57/496 **08/101 **44/201 **78/10 **78/76
خطاي
آزمايش27 75/0 3/1 60/1 06/3 64/2 82/3 06/1
52/2
84/0 95/0
ضرية
تغيير 7/32 5/14 6/11 14/9 8/10 37/10 09/12 45/8 46/18 59/14
سطح پىج ييک درصد معىی دار، است.*ي ** ت ترتية در
تيمار فت
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
a 8/6 A 92/17 a 00/32 a 17/54 A 50/29 a 67/49 a 17/25 a 25/54 a 33/12 a 25/19 رب اوار
پريتييه
يدريليساتb 00/0 b 00/0 b 75/0 b 83/2 B 58/15 b 92/6 b 33/0 b 75/1 b 58/2 b 83/0
b 00/0 b 00/0 b 00/0 c 33/0 C 00/0 c 00/0 b 00/0 c 33/0 c 00/0 c 00/0 سراتراپ
جيببر ي مکبران 76
مقبيس شيى کبربزد س مبد جلب کىىذ
ش يل سن اهاس خهاگي ،دس صهاى اجشاي آصهايؾ
سيال خشيذاسي گشديذ. با تج ب اي ش ليتش 80000
پهغ گهشم اػهت. 1250سن ااس به هاس بهشد ؿهذ
هيوهت هش ليتهشسن اهاس به هاس بهشد ؿهذ بابشايي
سيال بد. هيوت ش ليتش پشتييي يهذسليضات 100000
سيهال 170000سيال هيوت ش ليتش ػهشاتشا 130000
دس ظهش گشكته ػذد 20د. اگش تؼذاد تل ا دس تاسب
ػهي 300ؿد هيضاى هاد جلب ذ دس ش بطشي
ػي باؿذ، ضي توام ؿهذ جهت تيه سن اهاس ػه
دسصذ، ب اصاي ش دكؼ تل گزاسي دسيهي تهاس بهاؽ
سيال هي باؿذ. ب وهيي تشتيهب ضيه توهام 18000
ؿههذ جههت تيهه پههشتييي يههذسليضات ػهه دسصههذ
جهت هاسبشد ػهشاتشا به . خاذ بدسيال 23400
تله دس 20ػي ػي دس ش تل بها ؼهبت 300هيضاى
ليتش اصايي هاد ياص هي باؿذ ضيه ؿؾتاس ب
سيهال 1020000توام ؿذ جت ايي هاد جلهب هذ
هي باؿذ. بشسػي ا ـاى داد اص حجن ش هذام اص
ته هاي هاد جلب ذ ب هيضاى توشيبا يؼاى دس ل
ػي ػي ن ؿذ. باؿذاساى هي 100تا 90گشم ػال بيي
سن اهاس تيه با اػتلاد اص ااساي آلد بهاؽ، تاذ
ود اص ايي سن جت ؿاس هگهغ اجيهش آكشيوهايي
اػتلاد ذ. بذيي ػيل ن هيه هاي آلهد جوهغ
آسي ؿذ ن سؿهي بها صهشك اهتصهادي جهت
(.3 جذل ظش گشكت ؿذ اػتهباسص با آكت دس
1392ترآيرد سيى كارترد س ماد جلة كىىذ تراساس قيمتاي متذايل ايه ماد در سال -3 جذيل
قيمت وايي )ريال( ميسان مصرف در كتار)سي سي( قيمت ر ليتر)ريال( وع ماد جلة كىىذ
18000 180 100000 رب اوار
23400 180 130000 پريتييه يذريليسات
1020000 6000 170000 سراتراپ
بتزيه ارتفبع وصب تل جت ضکبر اوب مگس
اوجیزآفزيقبيی
ـاى هي دذ 4ا دس جذل داد هوايؼ هياگيي
هش 14ب ؿيش اص دس توام تاسيخ اي بشسػي ؿذ،
ػاتي هتشي با 150استلاع صب ،(19 لت ها
دسصذ اص ػايش 5تلات هؼي داسي دس ػطح
استلاػات صب اسايي باالتشي دس ؿاس هگغ اجيش
ػاتي هتشي اص ظش 75آكشيوايي داؿت. استلاع صب
ػاتي هتشي هشاس 150اسايي بؼذ اص استلاع صب
يي استلاع ( ا 12هشداد ها لت 27داؿت. اگش دس
صب اص ظش اسايي تلات هؼي داسي با استلاع صب
ػاتي 225ػاتي هتشي ذاؿت. استلاع صب 150
اس هگغ دس لت اي هتشي اص ظش اسايي دس ؿ
هش 21 7بد اػت. دس تاسيخ اي هتلات هتـيش،
اسايي پاييي داسي،( با تلات هؼي20 18ها لت
استلاع صب ديگش داؿت. دس ػايش تشي ؼبت ب د
-تاسيخ ا با يي اص د استلاع صب ديگش تلات هؼي
داسي ـاى داد.
.مگس اوجير آفريقايي شكار شذ در ارتفاع اي مختلف تل در ايج شكار مياوگيه تعذاد -4جذيل
ارتفاع فت
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
cm75 a 42/2 b 58/5 b 75/8 b 50/17 b 08/12 b 83/15 b 92/7 b 17/18 b 83/4 b 92/3
cm 150 a 42/2 a 42/6 a 25/15 a 25/22 a 17/22 a 92/28 a 42/11 a 92/14 a 42/6 a 00/8
cm225 b 25/1 ab 92/5 b 75/8 b 58/17 b 83/10 b 83/11 c 17/6 c 25/23 c 67/3 a 17/8
دار در سطح پىج درصذ مي تاشذ )آزمن داوكه(.حريف غيرمشات در ر ستن تياوگر اختالف معىي
33 ... ارسيببی ماد جلب کىىذ مختلف ي ارتفبع وصب آوب در ضکبر
بی تبثیز متقببل ماد جلب کىىذ مختلف در ارتفبع
مختلف
استلاع اي شسػي اثش هاد جلب ذ هختلق دس با ب
هختلق بش ؿاس هگغ اجيهش آكشيوهايي دس اج ؿهاس
سن ااس ػ دسصهذ ( هـخ ؿذ هحلل 5 جذل
ػاتي هتشي با تلات هؼهي داسي 150با استلاع صب
دسصههذ دس هوايؼهه باػههايش تيواسهها پههجدس ػههطح
باالتشيي اسايي دس ؿاس هگغ سا داؿت. پغ اصآى به
75اع صهب تشتيب هحلل سن ااسػ دسصذ بها استله
ػاتي هتشي با تلات هؼي داسي ؼبت ب بوي 225
پهشتييي يهذسليضات هحلهل اسايي باالتشي داؿتذ.
ػهاتي هتهشي اص ظهش 150ػ دسصذ با استلاع صب
اسايي دس سديق اسم هشاس داؿت. ػشاتشا دس ػه
استلههاع صههب داساي ههاسايي پههاييي يؼههاي بههد.
ماد جلة كىىذ مختلف ي ارتفاع اي مختلف تر مياوگيه شكار مگس اوجير آفريقايي در ايج شكاراثر -5جذيل
تيمار
ارتفاع فت
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
رب اوار
cm75 a 3/7 b 8/16 b 3/26 b 5/50 b 3/26 b 5/42 b 8/23 b 3/52 a 3/13 c 8/10
cm150 a 3/7 a 3/19 a 5/44 a 63 a 3/42 a 8/73 a 3/24 c 43 a 5/14 b 5/22
cm225 b 8/3 b 8/17 b 3/25 b 49 c 20 c 8/32 c 5/17 a 5/67 b 3/9 a 5/24
پريتييه
يذريليسات
cm75 c 0 c 0 C 0 d 1 e 10 e 5 d 0 d 3/1 de 3/1 d 1
cm150 c 0 c 0 C 3/1 c 8/3 b 3/24 d 13 d 0 d 8/1 c 8/4 d 5/1
cm225 c 0 c 0 C 1 c 8/3 d 5/12 ef 8/2 d 1 d 3/2 d 8/1 d 0
سراتراپ
cm75 c 0 c 0 C 0 d 1 f 0 f 0 d 0 d 1 e 0 d 0
cm150 c 0 c 0 C 0 d 0 f 0 f 0 d 0 d 0 e 0 d 0
cm225 c 0 c 0 C 0 d 0 f 0 f 0 d 0 d 0 e 0 d 0
پىج درصذ مي تاشذ )آزمن داوكه(. حريف غير مشات در ر ستن تياوگر اختالف معىي دار در سطح
بحث
سؽ يههي ههذ، جلههب اص هههاد ؿههزايي ػههتلادا
پؼهيي اػهت Z. indianus اذاختي دام ب دس هاػب
تهايج آصههايؾ ـهاى داد ه . ( b2011واساى ،
هحلل سن ااس ػ دسصذ بيـتشيي هاسايي سا ؼهبت
هاد جلهب هذ ديگهش دس ؿهاس هگهغ اجيهش ب د
آكشيوههايي داؿههت. وچههيي هحاػههب ضيهه هههاد بهه
اسگشكت ؿذ ،ـاى دذ صشك اهتصهادي هاسبشد
دس ايي هاد ؼبت ب د هاد جلب ذ ديگهش اػهت.
هابغ اػتلاد اص ههاد ؿهزايي به ػهاى رؼوه ػايش
وهاساى ي پؼهي .آكت ياد ؿذ اػت جلب ذ ايي
a2011) هاػهب تهشل سؽ يهاكتي سديابي جت
بها اجيهش اجيشاص ػصاس باؽ دس آكشيوايي اجيش هگغ
آن اجيههش ػصههاس (٪50+٪50 هههصع يـههش
ب ػهاى بتهشيي ههاد جلهب هذ هام (50٪+50٪
بشدذ.
.Zجهارن هاد بتشيي بشسػي جت گاا دس باؽ
indianus ، اص بهيي (٪20+٪80 آن خشهها ػصاساص
هاد ؿزايي ب اسبشد ؿهذ به ػهاى بتهشيي ههاد
دس(. 2012 پؼهيي وهاساى ، جلب ذ يهاد شدهذ
اص بهيي يهي (2013پؼيي واساى آصهايؾ ديگشي
50 اجيهش هاد ؿزايي ب اس بشد ؿذ، ػصاس تؼذاد
جلهب هؤثشتشيي هاد ػاى ب سادسصذ جهت هذ
.شدذ هؼشكي آكشيوايي اجيش هگغ سديابي
تهها آجههايي هه يؼههذ ارههصع داسد تحويوههي دس
استباب با بتشيي استلاع صب تل جت ؿاس اب ايي
آكت صست گشكت اػت تايج ايي تحوين ـاى هي
ػاتي هتش اػت. 150ي استلاع صب دذ بتشي
جيببر ي مکبران 78
مىببع
اسصيابي ااع تل ها ههاد جلهب Ceratitis capitata بشسػي بيلطي هگغ هي هذيتشا اي .1388 ، ک پظهاى
داـگا آصاد اػصهي احذ ػلم تحويوات تشاى.حـش ؿاػي سػال دتشي ذ جت تشل آى.
تاثيش سؽ حزف پش ن دس اؾ خؼاست شم گلگا اهاس .1388س، كايي ؿؿتشي ک كشاصهذ ،ت ؿيخ ػلي
Zeller (Lep., Pyralidae) Ectomyelois ceratoniaeكصلاه تخصصي تحويوات حـش ؿاػي .، دسهطو ػا ،
.167تا 159، صلح اي 2جلذ ال، ؿواس
Carne JH, 2008. Fig Fruit Fly Zaprionus indianus (Diptera: Drosophilidae).http://lee.ifas.ufl.
edu/Hort/UsefulLawnandGardenRosources/ Fig Fruit Fly.[Accessed on 27 March 2015].
Epesky ND, Hendrichs J, Katsoyannos BI, Vasguez LA, Ros JP, Zumemreoglu A, Perira R, Bakeri,
A, Seewooruthhum SI and Heath RR, 1999. Field evaluation of female-targeted trapping systems
for Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae) in seven countries. Journal of Economic
Entomology.92: 156-164 .
Galego LGC and Carareto CM A, 2005. Intraspecific and interspecific pre-adult competition on the
neotropical region colonizer Zaprionus indianus (Diptera: Drosophilidae) under laboratory
conditions. Bragantia, Campinas.64 (2):249-255.
Gomes GC and Stein CP , 2008. Bioecologia De Zaprionus indianus: Influência Do Fotoperíodo E
Comparacão entre Armadilhas.http://www.iac.br/areadoinstituto/pibic/anais/2008/Artigos/RE0800010.
pdf. [Accessed on 20 July 2015].
Gupta JP, 1970. Description of a new species of phorticella Zaprionus (Drosophilidae) from india.
Proceedings of Indian National Science Academy .36(1):61-70.
Papadopoulos NT, 1999.Study on the biology and ecology of the Mediterranean fruit fly Ceratitis
capitata (Diptera: Tephritidae) in nofthern Greece. Ph.D.disseftation,Aristotle University of
Thessaloniki Greece (in Greek with English summary).
Parchami-Araghi M and Mohammadi-Khorramabadi A, 2009. The invasive pest Zaprionus indianus
Gupta, 1970 - a genus and a species new to Iran (Diptera: Drosophilidae). Studia Dipterologica.
16(1/2): 243-244.
Passini MPB and Link D, 2011. Efficiency of different traps to capture Zaprionus indianus (Diptera:
Drosophilidae) in fig orchard in Santa Maria county, Rio Grande do Sul state, Brazil. International
Research Journal of Agricultural Science and Soil Science.1 (8):349-354.
Passini MPB , link D and Fronza D, 2011a. Effectiveness of attractions food in capture Zaprionus
indianus (Gupta) in fig orchard in Santa Maria – RS. Entomo Brasilis .4 (2): 56-60.
Passini MPB , link D and Fronza D, 2012. Attractive food efficiency in monitoring of Zaprionus
indianus (Diptera: Drosophilidae) in guava orchard. Revista Brasileira de Agroecologia Rev. Bras.
deAgroecologia.7 (1):152-159.
Passini M P B, link D ,Lúcio ADC and Wansing AT, 2013. Attractive solutions for monitoring
Zaprionus indianus (Diptera: Drosophilidae) populations in fig orchard. E-ISSN 1983-4063 -
www.agro.ufg.br/pat - Pesq. Agropec. Trop., Goiânia: 43(3) p. 272-277.
Passini MPB , link D and Schaich G, 2011b. Attractive solutions efficiency in capturing Zaprionus
indianus Gupta, 1970(Diptera: Drosophilidae) in Ficus carica L. (Moraceae) orchard in Santa
Maria, Rio Grande do Sul, Brazil. Entomotropica. 26(3): 107-116.
Raga A, Souza Filho MF and Sato M E, 2003. Eficiência de protetores de ostíolo do figo sobre a
infestação da mosca Zaprionus indianus (Gupta) (Diptera: Drosophilidae) no campo. Arq. Inst.
Biol., São Paulo. 70(3): 287-289.
37 ... ارسيببی ماد جلب کىىذ مختلف ي ارتفبع وصب آوب در ضکبر
Setta N de and Carareto CM A, 2005. Fitness components of a recently-established population of
Zaprionus indianus (Diptera, Drosophilidae) in Brazil. Iheringia, Ser. Zool, Porto Alegre. 95: 47-
51.
Vargas RI , Prokopoy RJ , Duan JJ , Alberto C and Qing XL, 1997. Captures of wild Mediterranean
and oriental fruit flies (Diptera: Tephritidae) in Jackson and McPhail traps baited with coffee juice.
Journal of Economic Entomology. 90: 165-169.
Vilela CR , Teixeira EP and Stein CP, 2000. Mosca-africana-do-figo, Zaprionus indianus (Dipetea:
Drosophilidae), pp. 48-52 In E. Vilela, R.A. Zucchi, and F. Cantor [eds.], Histórico e Impacto das
Pragas Introduzidas no Brasil. Holos Editora, Ribeirão Preto.
Yassin A , David JA and Bitner-Mathe BC, 2009. Phenotypic variability of natural populations of an
invasive drosophilid, Zaprionus indianus, on different continents: Comparison of wild-living and
laboratory-grown flies. C. R. Biologies. 332:898–908.
Yassin A and David JR , 2010. Revision of the afrotropical species of Zaprionus (Diptera,
Drosophilidae), with descriptions of two new species and notes on internal reproductive structures
and immature stages.Zookeys.51: 33–72.
جيببر ي مکبران 80
Evaluation of Various Attractants and the Trap Height to Install them for
Trapping Zaprionus indianus (Diptera: Drosophilidae) in a Mixed-Fruit
Orchard in Shiraz (Fars province)
Sh Jooybar*1
, H Ostovan2 and M Haghani
3
1MSc Student, Department of Entomology, Islamic Azad University, Shiraz Branch,Shiraz, Iran.
2Professor, Department of Entomology, Islamic Azad University, Shiraz Branch,Shiraz, Iran.
3Associate Professor, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture,Yasouj University, Iran.
*Corresponding author: E-mail: [email protected]
Received: 16 Nov 2014 Accepted:14 Dec 2015
Abstract
The African fig fly has been reported from Iran in 2009. The use of chemical insecticides has several
environmental limits therefor the efficiency of some attractants has been evaluated for trapping of this
insect in Iran. A field experiment was conducted in Completely Randomized Factorial Design with four
replicates to determine the best attractant for trapping and the best height for installing traps on trees in
Shiraz city, in 2009. The first factor was attractants including: Solution of pomegranate sauce 3 % (3%
pomegranate sauce+97%water), Solution of hydrolyzed plant protein 3% (3% hydrolyzed plant protein
+97%water) and Ceratrap. The second factor was height for installing traps on trees including: 75, 150
and 225cm. Results revealed significant differences among the attractants and height for installing traps in
all weeks except 13th week and also the interaction effect between them. The evaluation showed that the
best attractant for capture was solution of pomegranate sauce 3 % with significant difference from the
others. Evolution about the best height for installing traps showed that 150 cm height for installing traps
was better than the others. So traps with solution of pomegranate sauce 3 % that installs on trees at a
height of 150 cm could have an important role to decrease the population of this pest and it is an approach
in order to non-chemical control.
Keywords: Component; African fig fly, Attractants, Height for install traps, Mass trapping, Non-
chemical control.
Top Related