““IIkk wwaass lliieevveerr wwaatt ssnneelllleerr aaaann ddee bbeeuurrtt ggeewweeeesstt””,, zzeeggttFFrraannkk CCooeerrvveerr,, ggeekklleeeedd iinn eeeenn dduunn ggrrooeenn hheessjjee eenn kkoorrtteebbrrooeekk,, oopp hheett mmoommeenntt ddaatt hhiijj mmeett zziijjnn ggrrooeepp ppllaaaattss mmooeettnneemmeenn oopp ddee wwiipp.. GGiisstteerreenn,, wwooeennssddaagg 1133 ookkttoobbeerr,, wwaass hheettwweeeerr ttiijjdd vvoooorr ddee jjaaaarrlliijjkkssee ccoonnssttrruuccttiieewweeddssttrriijjdd vvaann ssttuuddiiee--vveerreenniiggiinngg SSiimmoonn SStteevviinn eenn ddee ffaaccuulltteeiitt WWeerrkkttuuiiggbboouuww--kkuunnddee..EEeerrsstteejjaaaarrss ssttuuddeenntteenn kkrreeggeenn ddee ooppddrraacchhtt eeeenn ccoonnssttrruuccttiieettee oonnttwweerrppeenn eenn ttee bboouuwweenn ddiiee eeeenn ggrroottee wwiipp iinn eevveennwwiicchhttkkaann hhoouuddeenn.. AAaann ddee eennee kkaanntt vvaann ddee wwiipp ggaaaann ddee ssttuuddeenntteenn

zziitttteenn,, ddee aannddeerree kkaanntt wwoorrddtt ggeevvuulldd mmeett wwaatteerr..NNaa ddee tteewwaatteerrllaattiinngg vvaann ddee eeeerrssttee ggrrooeepp wwiill ddee wwiipp nniieett tteerruuggkkllaappppeenn wwaaaarrddoooorr ddee wweeddssttrriijjdd vveerrttrraaggiinngg oopplloooopptt..EExxttrraa zzuuuurr vvoooorr ddee ddeeeellnneemmeerrss ddiiee iinn ddee kkoouu ssttaaaann tteewwaacchhtteenn oopp hheett mmoommeenntt ddaatt zzee hheett kkoouuddee,, vviieezzee wwaatteerr iinnkkuunnnneenn.. EEeenn eenntthhoouussiiaasstteelliinngg lloooopptt ttee ssnneell ddee wwiipp oopp,,wwaaaarrddoooorr hhiijj eerr mmeetteeeenn wweeeerr aaffvvaalltt.. ““VVoollggeenndd jjaaaarr ggaa iikk aaaannddee oovveerrkkaanntt zziitttteenn,, kkiijjkkeenn hhooee ddee eeeerrsstteejjaaaarrss ddaann hheett wwaatteerriinnggaaaann””,, zzeeggtt CCooeerrvveerr..FFoottoo:: BBaarrtt vvaann OOvveerrbbeeeekkee

TU/e top inKeuzegidsen ElsevierNet als vorig jaar voerende universiteiten vanMaastricht, Eindhoven enTwente de ranglijst aanin de Keuzegids HogerOnderwijs, die eind dezemaand verschijnt. De TUDelft is weer hekken-sluiter. Ook in de vorigeweek verschenen studie-special van Elsevier laatde TU/e Delft en Twenteachter zich.

De kwaliteitsverschillentussen de Nederlandseuniversiteiten zijn klein.Dat blijkt wel uit de instel-lingenranking in de Keuze-gids, die is samengesteldop basis van enquêtesonder achttienduizendstudenten en op grond vanvisitatierapporten die des-kundigen sinds 1999 op-stelden. Het verschiltussen winnaar en hekken-sluiter bedraagt nog geenviertiende punt. Toch is ergeen sprake van eenheids-worst, zo meent de redactievan de Keuzegids. Er zijnechte verschillen tussen devier oudste, klassieke uni-versiteiten (UvA, Utrecht,Groningen en Leiden), dejongere, meer beroeps-gerichte (Maastricht,Rotterdam, Tilburg) en despecialistische: de drieTU’s en Wageningen. De‘oudjes’ gaan volgens deKeuzegids prat op hun tradities. Terend op hun reputatie zouden ze vaaktrager op verandering reageren, zoals nieuwevakken en onderwijs-methoden. Volgens deKeuzegids is het niet toe-vallig dat de oudste univer-siteiten in de onderste helftvan de landelijke ranglijsteindigen.De TU Delft is hekken-sluiter in de ranking van deKeuzegids en zorgt daar-mee voor een dissonantonder de technische uni-versiteiten.‘Wetenschappelijk heeftdeze universiteit wereld-faam, maar dat is soms eenbelemmering om de docenten warm te krijgenvoor goed en aantrekkelijk

onderwijs’, oordeelt de redactie.

ElsevierOok in de jaarlijkse studie-special van Elsevier komtde TU/e -bijna traditie-getrouw- goed uit de bus.Van de 1.108 hooglerarendie het weekblad onder-vroeg, wijst 57 procent deTU/e aan als beste tech-nische universiteit. Delften Twente krijgen respec-tievelijk veertien en negenprocent van de stemmen.Er werd gekeken naar hetstudieprogramma, de docenten, de wetenschap-pelijke publicaties en hetacademisch niveau van destudenten bij hun af-studeren. De TU/e-oplei-dingen Technische Infor-matica, ScheikundigeTechnologie, TechnischeBedrijfskunde en Werk-tuigbouwkunde komen bijde hoogleraren op plaatséén.De negenduizend studen-ten die Elsevier naar hunmening vroeg, wijzen deTU/e-opleidingen Bio-medische Technologie,Bouwkunde en Werktuig-bouwkunde aan als de top-studies binnen het domein‘Techniek en natuur’. Hetgaat hierbij overigensalleen om bachelor-studenten. Bij de TU/e-opleidingWerktuigbouwkunde, datdus zowel voor de hoog-leraren als de studenten detopper is, is er met namewaardering voor de tenta-menlocaties, de hoor-colleges, de syllabi, decomputers en de practi-cumvoorzieningen. Overde aansluiting vwo-wo ismen minder te spreken,hetgeen ook geldt voor deTU/e-opleiding Biomedi-sche Technologie. InElsevier beloven de oplei-dingsdirecteuren dr.ir.Bram de Kraker en dr.ir.Fons Sauren beterschap opdit punt. (HOP)/.

Warme maaltijden in PaviljoenCateraar Sodexhoserveert sinds deze weekwarme maaltijden in hetPaviljoen. Momenteelbeschikt alleen dekantine van het Paviljoenover de juiste faciliteitenom warme maaltijden teserveren, aldus drs.Martin Boers, hoofd vande Dienst Interne Zaken.De maaltijden kosten5,50 euro en verschillenvan dag tot dag.

De maaltijden worden inhet Paviljoen alleen op-gewarmd, niet klaar-gemaakt. Het aantal maal-tijden dat per dagbeschikbaar is, ligt tussende zestig en de honderd.Inschrijven voor maal-tijden, hetgeen wordt aan-geraden op drukke dagen,is mogelijk door middelvan een intekenlijst of viahet mailadres kantine.paviloen@tue.nl. Er isaltijd een alternatief

beschikbaar wanneer demaaltijden op zijn, zobelooft Sodexho.Op maandag 11 oktober, deeerste dag dat de maal-tijden beschikbaar waren,was de belangstelling noggering. Op de eerste tweedagen zijn ongeveertwintig maaltijdenverkocht. Thomas Beffers,student Human Techno-logy Interaction van de faculteit TechnologieManagement, vindt zijneerste warme maaltijd inhet Paviljoen -aardappelen,groenten en vlees- wel redelijk. “Het ziet er goeduit, maar voor 5,50 euroverwacht je wel wat meer.Dit is echt de ultieme bud-getmaaltijd. Het zou ookgoed zijn als er keuze wastussen twee gerechten”.Ook merkt Beffers op dateen dag van tevoren zoumoeten worden aan-gegeven wat er op hetmenu staat.

Vorig jaar is een proef gehouden in het Audito-rium waarbij warme maal-tijden voor tien eurowerden geserveerd. DIZ-hoofd Boers liet toen wetendat de maaltijden nietgoedkoper konden, omdatde universiteit er andersgeld op moest toeleggen.De proef was een flop.Waarom de maaltijden nuwel goedkoper kunnen, isniet helemaal duidelijk.Boers: “We hebben eenprijs bepaald en Sodexho isop zoek gegaan naarandere mogelijkheden omde maaltijden aan tebieden. We hebben geleerdvan het verleden en dit waseen prijs waar we het alle-maal mee eens waren. Wegaan dit nu ongeveer driemaanden aanbieden om tekijken of we er mensen blijmee maken. Dat is altijdeven aftasten Dan zullenwe zien of we deze servicekunnen uitbreiden naar

andere kantines op decampus”. In de onlangs gehouden catering-enquête kwam naar vorendat vooral buitenlandsestudenten een warmemaaltijd missen.

VegetarischOp dinsdagen zijn er van11.30 tot 18.30 uur warmemaaltijden, de overigewerkdagen van 11.30 tot14.00 uur. De gerechtenverschillen per dag vannasi, bami of macaroni totaardappels, groente envlees. Bij vleesgerechtenwordt altijd een vegeta-rische vervanger klaar-gemaakt. Deze moet welvooraf besteld worden.Koosjer eten wordt niet geserveerd. VolgensSodexho is dit te inge-wikkeld omdat hiervooreen aparte keuken moetworden ingericht./.

14 oktober 2004 / jaargang 47

Pleitbrief kennismigrantenKuipers naar TU/eHerinrichting Zwarte DoosToetsenbord voor mobieltjeUniversiteitsberichtenNieuws

/3/3/4/7/10/12

Onderwijs/13

Informatie- en opinieblad van de Technische Universiteit Eindhoven. Redactie telefoon 040-2472961 fax 040-2456033 e-mail cursor@tue.nl

Achtergrond/8Cultuur/6

Eerstejaars op de wip

14 oktober 2004 Cursor2/ Mensen

Cursor/Colofon© 2004. Auteursrechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag worden gerepro-duceerd zonder voorafgaande toestemming

van de hoofdredacteur.De redactie behoudt zich het recht voor om

aangeboden artikelen te wijzigen.

Redactie Han Konings (hoofdredacteur), BrigitSpan (eindredacteur), Chantal Louwers, Arold

Roestenburg (stagiair), Dominic Soete (stagiair), Monique van de Ven, Lennart WeselAan dit nummer werkten verder mee Ruben

Libgott, Benjamin Ruijsenaars, PaulWeehuizen Foto’s Bart van Overbeeke, BramSaeys Lay-out Esther Valk Redactieraad drs.

Joost van den Brekel, prof.dr.ir. Hans vanDuijn (voorzitter), Agnes van Hemert (secreta-

ris), prof.dr.ir. Han Meijer, Jaap MinnemaBasisvormgeving Koos Staal bno Druk

Drukkerij E.M. de Jong B.V. Baarle-NassauAdvertenties Bureau Van Vliet BV, Passage 13-

21, 2024 Zandvoort, tel. 023 - 5714745Redactie-adres TU/e, W-hal 1.25, postbus 513,

5600 MB Eindhoven, tel. 040 -2472961/2474020, fax 040 - 2456033,

e-mail: cursor@tue.nl, www.tue.nl/cursor. Cursor is aangesloten bij het Hoger Onderwijs

Persbureau (HOP)

De week van/SergeSerge Vrijaldenhoven is net afge-

studeerd bij Technische Informatica.

MMaaaannddaagg:: Gisteren AOR-film (Starsky &Hutch - lachuh!) na een zwaar, maar vooralgezellig turnweekend in Epe. Om 12 uurga ik samen met een vriend pillen voorhem halen in Breda. Hij gaat naar Guata-mala en iemand heeft nog wat malaria-pillen liggen. Het weer is goed en ik vraagme af wat al die mensen hier overdaglopen te doen. Zijn ze misschien ook allemaal sinds vorige week afgestudeerd?‘s Avonds turnen bij Suca en naar hetStroomhuisje voor wat soundscapes enwat visuele uitspattingen.

DDiinnssddaagg:: Naar De Beeldbank om de laatsteversie van alle 1-minuutfilmpjes te zien.Twee filmpjes blijven hangen, buiten: debureaustoelen, binnen: vormende klei.Mooi om te zien hoe iedereen een andereminuut kan maken... Werkoverleg bijKPN. AOR: Pasos de baile by John

Malkovich, sterke film. ‘Men zegt dat als jeeen kaart tekent van alle plekken waar jegeweest bent, je je eigen gezicht tekent...’

WWooeennssddaagg:: Het is een week geleden dat iksamen met ‘w00t’ (medebewoner) eenboom van vijf meter hoog heb getrans-planteerd naar onze achtertuin. Ik zie datde blaadjes er maar slapjes bijhangen.‘Water!!!’, schreeuwen ze. Werken bij KPN.

DDoonnddeerrddaagg:: De deadline voor SLET (SGrUlez). Turnen. Mijn ritme verschuiftrichting nacht.

VVrriijjddaagg:: Mijn neef heeft vandaag zijn af-studeervoordracht in Tilburg en is ‘rete-blij’ dat ie er vanaf is. Voordracht.Borrelen. In Wereldrestaurant eten... yamyam. Ineens is daar ook het TerugkerendFenomeen.

ZZaatteerrddaagg:: Reünie middelbare school. Mijndrie vragen ‘Heb je kinderen?’ ‘Ben je

zwanger?’ ‘Ben je getrouwd?’,werken als eentrein. Het lijktwel of ieder-een bezopenis! Duurt veelte kort, weworden weg-gejaagd.

ZZoonnddaagg:: Naar expositie van vriend inNoordbrabants Museum, Den Bosch.Roger Walschots - onthoud die naam. De zon is goed. ‘s Avonds met het Terug-kerend Fenomeen & PaMa eten in IndiaHouse. Loslopende randgroepjongerenhebben mijn voorwiel dubbelgevouwen.Stout! Ze zitten er nog, maar ‘niemandheeft iets gezien’. Zal ik willekeurigiemand uitkiezen... naaah. Lopen. AOR: 21grams. ‘...until we meet here, in thisdream.’ Lopen. Nog niet slapen. Ineens ishet 5am. Oh ja ‘De week van’...

Scuba Connect is een project vanBosman dat gezien kan wordenals eindopdracht voor zijnbachelor bij Industrial Design.De eerste plannen voor dit

project werden echter al geborenin zijn eerste studiejaar aan deTU/e tijdens een duikvakantie inThailand. “Ik heb in Nederlandleren duiken en daar is het vaakrotweer en is het zicht vaak nietzo groot. Je duikt altijd in eenkoppel en in principe blijf je alskoppel bij elkaar, maar in eenland als Thailand is het zichtsoms zo goed dat je, zonder datje het in de gaten hebt, verdervan elkaar verwijderd raakt.Even naar elkaar roepen is erdan niet bij. Ook je maatje waar-schuwen als je een mooi dierziet, is een moeilijke opgave. Ikheb voor deze communicatie-problemen een oplossingbedacht.”Bosman geniet van de vrijheiddie hij bij dit project krijgt. “Totnu toe werden alle projectenaltijd door anderen bedacht: medewerkers van de faculteit ofmensen uit het bedrijfsleven. Bijhet individuele project ben je

helemaal vrij en mag je alles zelfbedenken.” Hij realiseert zichwel dat hij het zichzelf extramoeilijk heeft gemaakt: “Meestaldraait ontwerpen om het ver-beteren van bestaande dingen.Ik wilde iets compleet nieuwsmaken. In zo’n situatie moet jeje goed bedenken wat de meer-waarde van het product is en ofconsumenten erin geïnteres-seerd zijn”. Bosman heeftdaarom eerst gekeken welke pro-ducten er al zijn die het commu-nicatieprobleem onder waterproberen op te lossen en wat denadelen zijn van die producten.Hij ontwierp uiteindelijk deScuba Connect, een polsbandjemet daarin een trilmotor dat eensignaal afgeeft aan je duikmaatjeals je het bandje vastpakt. “Hoeharder je knijpt, hoe sterker hetsignaal doorkomt. Het pols-bandje doet ook afstandsmetin-gen en geeft bij beide duikerseen pulserend licht af dat sneller

en feller wordt als ze te ver uitelkaar dreigen te gaan. Op vieren tien meter afstand van elkaarvoelen beide duikers een tril-signaal waardoor ze allebeidenken dat zijn maatje hemnodig heeft. Ze draaien zich dannaar elkaar toe en zien hoever zezich uit elkaar bevinden.”Bosman hoopt dat zijn productop de markt gebracht wordt. “Ikwil graag iets maken waar van jehet resultaat kunt zien. Mijndoelgroep bestaat uit recreatievemaar fanatieke duikers. Ik valzelf trouwens buiten dedoelgroep, omdat ik geen eigenduikuitrusting heb.”Op dit moment is het conceptvoor Scuba Connect helemaal afen is bij TNO inmiddels een prototype gemaakt. Morgen, 15oktober, gaat Bosman het proto-type onderwerpen aan de zwem-badtest waarna nog vele anderetesten volgen, zoals trekproevenzodat hij weet of het materiaal

van het bandje sterk genoeg is.Na het afronden van zijn indi-viduele project heeft Bosmanzijn bachelor nog niet binnen.“Ik moet eerst nog op stage.Daarvoor hoop ik terecht te kun-nen bij een klant die geïnteres-seerd is in de Scuba Connectzodat ik het project daar verderkan afmaken.” Uiteindelijkhoopt hij in het ontwerpersvak tebelanden. “Het fascinerende aanontwerpen is dat aan ieder pro-duct heel erg veel redeneringenvooraf zijn gegaan. In de toe-komst zal ik me vooral richtenop het bedenken van origineleideeën, maar ik weet dat je ermet ideeën alleen niet komt.Daarom moet je constant opzoek naar een balans tussen ideeen uitvoering.” Onverwachteplannen op korte termijn heeftBosman niet: “Als ik het projectafgerond heb, laat ik even allesachter me en vertrek ik naar detropen om te duiken”./.

Chantal LouwersFoto: Bart van Overbeeke

Uren heeft hij zitten zweten enploeteren. Maar het is gelukt!

Hij heeft zijn deadline gehaald.TNO kan beginnen met het

maken van zijn prototype. Eenstudent die op vrijdagochtend

om zes uur al actief bezig ismet een project, is zeldzaam.

Vierdejaars student IndustrialDesign Sal Bosman is drukbezig met zijn individuele

project waarin hij zijn studiecombineert met zijn hobbyduiken. Scuba Connect: het

ontwerpen en realiseren vaneen polsbandje dat dient als

communicatiemiddel voorduikers.

“Ik wil originele ideeën bedenken”Sal Bosman

Nieuws /3Cursor 14 oktober 2004

Geen CursorIn de herfstvakantie verschijnt op donderdag28 oktober geen Cursor.Op donderdag 4 novem-ber verschijnt Cursor 8.

RechtgezetIr. Rokus van Iperen is decorrecte naam van hetnieuwe lid van de Raadvan Toezicht van de TU/een niet Van Ieperen, zoalsCursor vorige week abu-sievelijk vermeldde.

SymposiumstoomgemaalEén van ‘s werelds oudstetechniekmusea, museumDe Cruquius in Haarlem-mermeer, viert op vrijdag22 oktober zijn zeventig-ste verjaardag. Hetmuseum is gevestigd ineen oud stoomgemaal uit1849, het laatste vanNederland dat nog in deoriginele staat is behou-den. Voor de gelegenheidorganiseert het instituutvoor ingenieurs KIVI hetsymposium ‘Met DeCruquius kwam Jan Salieop stoom’. Onder de zessprekers is ook TU/e-hoogleraar prof.dr.ir.Harry Lintsen van de faculteit TechnologieManagement. Zijn lezing‘De Cruquius op hetbreukvlak’ richt zich opde diverse transformatiesdie Nederland in dieperiode meemaakte. Meer informatie is tevinden op www.museumdecruquius.nl.

In ‘t kortBrabants pleidooi voor soepelereregeling kennismigranten

Personeelsfractie URverontrust over afgedankte computers

André Kuipers, de tweedeNederlandse astronaut inde ruimte, geeft op donderdag 21 oktoberaan de TU/e een lezingover zijn ervaringen.

Kuipers ging in april vandit jaar de ruimte in, omacht dagen te verblijven inhet International SpaceStation (ISS). Tijdens zijnverblijf voerde hij verschillende wetenschap-pelijke proeven uit, waar-

onder die van het Arges-project. Dit is een samen-werking tussen de groepEPG van de TU/e-faculteitTechnische Natuurkundeen Philips Lighting. DeGemeenschappelijkeTechnische Dienst van deTU/e ontwierp en vervaar-digde de hardware waarinde superzuinige HID-lampen getest werden.Kuipers zal tijdens delezing praten over zijn belevenissen voorafgaand

en tijdens zijn ruimte-vlucht. Ook vertelt hij overde verschillende proevendie hij heeft uitgevoerd. De lezing begint op 21oktober om 16.00 uur in deBlauwe Zaal van hetAuditorium. De voor-dracht wordt gegeven inhet kader van de faculteits-colloquia van de faculteitTechnische Natuurkunde,maar is voor iedereen toe-gankelijk./.

Ach en Wee

De personeelsfractiePUR/TU-één wil dat eraan de TU/e duidelijkeregels komen voor het af-danken van afgeschrevencomputers. Dit naar aan-leiding van de kwestiemet de gedumpte com-puter van de inmiddelsopgestapte officier vanjustitie Joost Tonino.Volgens collegelidprof.dr. Hans Amman is erechter geen reden vooraanpassingen op ditgebied.

Volgens PUR/TU-één is erbinnen de faculteiten endiensten op dit momentgeen duidelijk protocolvoor wat er moet gebeurenmet afgeschreven com-puters. De computersstaan dikwijls onbeheerdopgeslagen, of worden gedurende langere tijd opeen gang gedeponeerd. Inveel gevallen worden zeaan personeelsleden mee-gegeven.PUR/TU-één wil graagzien dat alle afgeschrevencomputers in de toekomstcentraal worden ingeno-men en dat de hardeschijven verwijderd worden.Prof.dr. Hans Amman, lidvan het College vanBestuur en onder meerbelast met ict-beleid, zietgeen aanleiding om aan dehuidige gang van zakeniets te veranderen. “Onzeoude pc’s krijgen op ver-schillende manieren eentweede leven na hunbestaan aan de TU/e. Somsworden ze verstuurd naarontwikkelingslanden,

soms worden ze privé over-genomen, et cetera”, aldusAmman. “Afgezien van hetfeit dat de kwestie metTonino een incident is, isde TU/e een dermate openinstelling dat informatieop verschillende manierende organisatie uit kangaan. Dat valt op geenenkele manier te con-troleren. Waarschijnlijkmoet je dat als universiteitook niet willen; de aard vanhet beestje is dat je streeftnaar een open uitwisselingvan informatie. Het enigedomein waarvan we de ver-trouwelijkheid proberen tehandhaven, is dat van onzepersoneelsgegevens, medein verband met de privacy-wetgeving. Ook onze financiële gegevens zijnextra afgeschermd. Nietomdat niemand ze zoumogen zien, maar omdatwe niet willen dat iemandermee kan rommelen.”Volgens dr.ir. RonaldWaterham, hoofd van deDienst ICT, is er geenreden voor een protocol.“Echt vertrouwelijke infor-matie moet je sowieso nietop de harde schijf van je pczetten, maar op de gemeen-schappelijke G-schijf. Danwordt er ook een back-upvan gemaakt. Super-gevoelige informatie, zoalsin het geval van Tonino,gaat hier nauwelijks om.En voor wat betreft eenprotocol; bij het openbaarministerie is dat zeerstreng en toch is het ookdaar fout gegaan.”/.

Visum- en verblijfsproce-dures vormen voor kennismigranten eengrote barrière om naarNederland te komen. DeBrabantse universiteitenvinden dat Den Haag deregelingen moet ver-soepelen. Maandag 11oktober stuurden deEindhovense en Tilburg-se collegevoorzitter gezamenlijk een pleit-brief naar de ministersVerdonk en Brinkhorst.

In de brief aan beide bewindslieden hamerening. Amandus Lundqvist(TU/e) en mr. Hein vanOorschot (Universiteit vanTilburg) op de noodzaakom voor de regio Zuidoost-Nederland de toelating vankennismigranten zo snelmogelijk te versoepelen.Vooral het feit dat buiten-landse studenten op ditmoment niet worden aan-

gemerkt als kennis-migranten steekt de beidevoorzitters. ‘Studentenworden niet gezien als kennismigranten, terwijlzij na hun opleiding door-stromen naar de arbeids-markt en zo een zeer belangrijke bijdrage kun-nen leveren aan de kennis-economie’, zo valt te lezenin de brief. Dit is er ook dereden van dat buitenlandsestudenten momenteelworden uitgesloten vanalle versoepelende maat-regelen, zoals de afwik-keling van aanvragen toteen verblijfsvergunningbinnen twee weken. Ookworden Verdonk enBrinkhorst erop gewezendat de 4.500 euro dieAIO’s, postdocs en jongeonderzoekers als garant-stelling moeten kunnenoverleggen voor het ver-krijgen van een verblijfs-vergunning, veel te hoog is.

Voor de gelukkige stu-denten en onderzoekersdie wél een vergunninghebben weten te bemach-tigen, zijn de jaarlijkseleges veel te hoog, vindenLundqvist en Van Oor-schot. Deze bureaucratische ob-stakels hebben er ondermeer toe geleid dat nogalwat Chinese studentenonlangs zijn uitgewekennaar buurland België. Alle belemmerende regelszijn niet in de geest van denotitie ‘Pieken in de Delta’,die het ministerie vanEconomische Zaken in julipubliceerde. Eindhovenkrijgt daarin de functie vannationale brainport enTilburg wordt gezien alseconomisch kerngebied.Om deze verwachtingenwaar te kunnen maken,zijn kennismigranten onontbeerlijk, zo zeggenbeide voorzitters./.

Studentenpanden favoriet bij inbrekersEEeenn oopp ddee ttiieenn NNeeddeerrllaannddsseessttuuddeenntteenn iiss jjaaaarrlliijjkkss ssllaacchhtt--ooffffeerr vvaann eeeenn iinnbbrraaaakk,, zzoobblliijjkktt uuiitt eeeenn rreecceenntt oonnddeerr--zzooeekk oonnddeerr lleeiiddiinngg vvaann ddrr..JJaann NNiijjbbooeerr,, uunniivveerrssiittaaiirrhhooooffddddoocceenntt aaaann ddee RRiijjkkss--uunniivveerrssiitteeiitt GGrroonniinnggeenn..OOoorrzzaakkeenn hhiieerrvvaann zziijjnn hheettvvaaaakk sslleecchhtt oonnddeerrhhoouuddeennhhaanngg--eenn sslluuiittwweerrkk vvaann ssttuuddeenntteennppaannddeenn,, tteevveeeellsslleeuutteellss iinn oommlloooopp,, ggeerriinnggeessoocciiaallee ccoonnttrroollee eenn hheett ffeeiittddaatt eerr tteeggeennwwoooorrddiigg vveeeell tteehhaalleenn vvaalltt bbiijj ssttuuddeenntteenn.. VVoollggeennss hheett GGrroonniinnggssee

oonnddeerrzzooeekk iiss 7722 pprroocceenntt vvaannddee ssttuuddeenntteennhhuuiizzeenn oonnvvoollddooeennddee bbeevveeiilliiggdd tteeggeenniinnbbrraaaakk.. OOookk zziijjnn ddee mmeeeesstteessttuuddeenntteenn zziicchh nniieett bbeewwuussttvvaann hheett iinnbbrraaaakkrriissiiccoo;; mmeeeerrddaann ddee hheellfftt sslluuiitt ddee eeiiggeennkkaammeerrddeeuurr eenn rraammeenn nniieett aaffaallss zzee wweeggggaaaann.. GGeevvoollgg iisshheett hhooggeerree ppeerrcceennttaaggee iinn--bbrraakkeenn iinn ssttuuddeenntteennhhuuiizzeenntteenn ooppzziicchhttee vvaann ggeewwoonnee wwoonniinnggeenn.. BBeehhaallvvee iinnbbrraakkeenniiss eerr ooookk vveeeell sspprraakkee vvaann iinn--sslluuiippeerrss eenn oonnggeennooddee ggaasstteenniinn ssttuuddeenntteennccoommpplleexxeenn..MMeeeessttaall bbeettrreefftt hheett zzwweerrvveerrss

ddiiee oopp zzooeekk zziijjnn nnaaaarr eeeennssllaaaapppplleekk..DDee bbeellaannggrriijjkkssttee pprreevveennttiieetteeggeenn iinnbbrraaaakk zziijjnn ggooeeddee aaff--sspprraakkeenn oovveerr hheett aaffsslluuiitteennvvaann hheett hhuuiiss aallss mmeenn wweegg--ggaaaatt.. DDaaaarrnnaaaasstt mmooeett jjee eerraallss ssttuuddeenntt vvoooorr zzoorrggeenn ddaattjjee eeeenn ggooeedd sslloott oopp jjee eeiiggeennkkaammeerrddeeuurr hheebbtt eenn ddaatt hheetthhaanngg-- eenn sslluuiittwweerrkk vvaann hheettppaanndd iinn ggooeeddee ssttaaaatt iiss.. VVoooorreeeenn ggeemmiiddddeellddee pprreemmiiee vvaannzzeess eeuurroo ppeerr mmaaaanndd iiss bboovveenn--ddiieenn jjee iinnbbooeeddeell vveerrzzeekkeerrdd..

ZZiiee ooookk ddee ppaaggiinnaa’’ss 88 eenn 99

Kuipers in het ISS.

Astronaut Kuipers geeft lezing aan TU/e

14 oktober 2004 Cursor4/ Nieuws

Zwarte Doos in vergevorderd stadiumDe plannen rondom de ZwarteDoos, het leegstaande gebouwnaast Vertigo, worden steedsconcreter. “De bedoeling is eenzo breed mogelijk publiek tetrekken, niet alleen studenten,maar ook medewerkers en bezoekers van de TU/e”, zegtJoop Keij van Dienst Huis-vesting. Een aparte tak van cateringbedrijf Albron gaat hetcafé annex restaurant in deZwarte Doos exploiteren. Deplanning is dat de gelegenheidin januari 2006 open gaat.

De Zwarte Doos wordt een multi-cultureel centrum dat plaatsbiedt aan een filmzaal met een capaciteit van honderd stoelen.Op de bovenverdieping komenbehalve de filmzaal nog driekleinere ruimtes. Deze ruimteskunnen gebruikt worden vooronderwijs, congressen en instructies. “Op de bovenverdie-ping komt een ruime foyer. Hetwordt een congresfaciliteit metzalen, catering en een vol-waardige bioscoopzaal”, vervolgtKeij. Beneden komt het café meteen zitcapaciteit van vijftigstoelen en een terras.De loopbrug die Vertigo en deZwarte Doos met elkaar verbindt,wordt een plek voor onder anderestudievereniging Cheops vanBouwkunde. De brug -debreedste van alle loopbruggen-wordt helemaal opgeknapt.De Zwarte Doos zal doordeweeksvan 8.30 uur tot 22.30 uur openzijn. In het weekend worden eralleen films vertoond. “Behalvebij evenementen zoals Virus ende Publieksdag; dan is de ZwarteDoos in het weekend ook open”,zegt Keij.Albron wil in de Zwarte Doos nietde traditionele universiteits-kantine exploiteren. In het res-taurant zal een ruimer aanbodaan drank en maaltijden wordenaangeboden. “Het wordt meereen horecavoorziening waar stu-

denten ook ontspannen een cap-puccino of espresso kunnendrinken”, zegt Fred Blom vanAlbron Campus Catering. “Hetneigt meer richting een café,waar later op de dag een biertjegedronken kan worden.”Arch.A.v.B. Zjak Hofman,Bouwkundedocent en verbondenaan een architectenbureau, gaatde inrichting van de Zwarte Doos

ontwerpen. “Eind oktober zalhiermee begonnen worden.Tegelijkertijd wordt een proce-dure gestart bij de gemeente omvergunningen te krijgen”, zegtKeij. In april 2005 moet gestartworden met de verbouwing zodathet pand begin 2006 gereedis./.

Twente wil een ‘technische’ rectorDe Twentse decaan prof.dr.Henk Zijm is vorige week voor-gedragen als nieuwe rector vande Universiteit Twente. Als deRaad van Toezicht akkoordgaat, volgt Zijm per 1 januariprof.dr. Frans van Vught op.Van Vught, die al jaren hetrectoraat combineert met hetvoorzitterschap, neemt op 26november afscheid.

Volgens het Twentse universi-teitsblad UT Nieuws zou aanvan-kelijk eerst naar een nieuwe col-legevoorzitter gezocht worden,alvorens een nieuwe rector mag-nificus zou worden benoemd. Debenoeming van een nieuwe manof vrouw op de hoogste UT-positie laat echter nog even opzich wachten, zo meldt het blad.De naam die voor die positie

circuleert is die van JoopSistermans, die twee jaar geledenbinnen het Twentse CvB eeninterim-functie vervulde.Sistermans is op dit moment lidvan de Raad van Toezicht. Het Twentse CvB-lid Huib deJong vindt het niet vreemd dat naeen achtjarig rectoraat van eenrector uit het ‘maatschappij-wetenschappelijk segment’, nugekozen wordt voor een man uitde technische hoek. De Jong inUT Nieuws: “Het is een logischestap. We hebben als CvB delaatste jaren hard gewerkt aan hettechnisch profiel van deze uni-versiteit. Met succes. De verderesamenwerking met de andereTU’s wordt de komende jaren hetdominante thema. We gaan eennieuwe tijd tegemoet. Een ‘tech-nische’ rector past daarin”./.

Sportkaart TU/e nog steeds het goedkoopstVooral de universiteiten inEindhoven, Amsterdam,Utrecht, Groningen enWageningen bieden hun stu-denten een veelzijdig sport-aanbod. Dat blijkt uit onder-zoek van bureau Choice dateind deze maand in de Keuze-gids Hoger Onderwijsgepubliceerd wordt.

Sporten is doorgaans een duregrap, maar een beetje hogeschoolof universiteit heeft daar wat opgevonden: een studentensport-centrum. Volgens de KeuzegidsHoger Onderwijs zijn de voorzie-ningen het best in de universi-

teitssteden. De hbo-studentenzijn minder tevreden. Door debank genomen geldt: hoeduurder de sportkaart, hoe meerfaciliteiten er zijn. Waarbij stu-denten die willen fitnessendoorgaans het meeste geld kwijtzijn. De populariteit van dezesport is er niet minder om:fitness is individueel, en dusbepaalt een student zelf hoelangen wanneer hij aan de ijzers gaathangen.De prijzen voor een sportkaartlopen landelijk sterk uiteen. InUtrecht betaalt een student vooreen kaart met fitness 128 euro.De prijs voor de Eindhovense

sportkaart, dit jaar zestig euro, isvolgens directeur Jacques deMooij zelfs na de verhoging mettien euro nog met afstand degoedkoopste van Nederland.“Groningen biedt weliswaar eensportkaart aan voor veertig euro,maar voor fitness of tennis moetje stevig bijbetalen. Onze kaart isecht een passe-partout, je kuntvan alle faciliteiten gebruikmaken”, aldus De Mooij.De extra inkomsten dievoortkomen uit de prijs-verhoging van dit jaar, zijnbestemd voor extra squash- en fitnessvoorzieningen./.

TU/e-bonden bereidenactie voor

In het najaarsnummervan Matrix staat een verslagje van een gezamenlijk bezoek vande TU/e en Philips aaneen aantal universiteitenin China. Wij zijnverbaasd over de openingszin van het verslag, tevens hetmotto van deze reis: ‘Sla een kennisbrugmet China’. Zo’n brug bestaat al velejaren, met name een brug tussenEindhoven en Xi’an. Al in de jarentachtig bracht professor Eykhoff bezoeken aan Xi’an, iets later gevolgd

door professor Van Lint;heel wat Chinese studentenhaalden hier hun doctors-graad, zowel in de elektro-techniek als in de wis-kunde. Eykhoff werd in1986 benoemd tot ere-professor van de universi-

teit Xi’an Jiaotong, van Lint in 1998. Erlijkt iets mis met het korte geheugen vandeze toch nog jeugdige instelling.

Henk van Tilborg,Fred Steutel

RReeaaccttiieess ooff ccoommmmeennttaaaarr??Mail naar Cursor@tue.nl

En ik vind...

Momenteel worden voorbereidende meetwerkzaamheden gedaan in de Zwarte Doos.Foto: Bart van Overbeeke

De gezamenlijke vakbonden inhet onderwijs roepen al hunleden op om dinsdag 16 november het werk neer teleggen. Met deze actie willende bonden de druk op hetkabinet verhogen om desociale plannen bij te stellen.Ook de TU/e-bonden gaan eenactie organiseren op deze dag.“Ik heb een hard hoofd in de actiebereidheid aan de TU/e,maar we gaan niet bij depakken neerzitten”, zegt ing.Martin van Gessel, voormanvan CNV Publieke Zaak enwoordvoerder van de TU/e-bonden.

De vakbonden houden op 16 november twaalf regionale bij-eenkomsten, verspreid over heelNederland. “De bedoeling is datwe onze leden en andere mensen

van de TU/e de gelegenheidgeven een van deze bijeen-komsten bij te wonen”, zegt VanGessel. “Ze moeten dan wel inieder geval een dagdeel hun werkneerleggen.”In eerste instantie verwacht VanGessel weinig reacties vanuit hetpersoneel van de TU/e. Daaromgaat hij samen met anderen dekomende weken proberen zoveelmogelijk TU/e’ers te mobiliserenvoor de actiedag. “Het leeft allemaal enorm op de TU/e, maarmeestal in de zin dat mensentegen mij zeggen; ‘Ga ervoor’. Ikga ervoor, maar daar heb ik ooksteun bij nodig.” Wat de TU/e-bonden preciesgaan doen en hoe het programmavan 16 november er uit ziet, isnog niet bekend./.

VSNU lanceert mastersiteAlle masterinformatie centraaltoegankelijk. Die service biedtuniversiteitenvereniging VSNUsinds woensdag 13 oktober opwww.universitairemasters.nl.Voorlopig is het een eenvoudigoverzicht van links naar demasterinfo op de websites vanalle veertien universiteiten,aangevuld met algemene informatie.

De VSNU lanceert de vooralsnogsimpele site met het oog op deStudie Beurs. De komendemaanden wordt samen met destudentenbonden gewerkt aaneen systeem waarbij alle actueleinformatie doorzoekbaar wordtop vooropleiding, studierichtingen dergelijke. Volgens eenwoordvoerder is het niet de bedoeling een soort adviserende

studiekeuzewijzer te maken,maar gaat het alleen om het ver-strekken van actuele, betrouwbare informatie. De vereniging wil dat graag in eigenhand houden, omdat com-merciële websites het mindernauw zouden nemen met de betrouwbaarheid. (HOP)/.

Nieuws /5Cursor 14 oktober 2004

Fiets gestolenUit de fietsenkelder vanhet Hoofdgebouw is opdonderdag 7 oktober eenfiets gestolen. De diefstalvan de damesfiets werd ’s ochtends rond negenuur gemeld bij de TU/e-beveiliging. Op de plekwaar de tweewieler stond,lag alleen nog een door-geknipte staalkabel.

Brandweer TU/ebeste in theorieOp zaterdag 9 oktoberhebben meer dan drie-honderd brandweerliedenuit de regio Eindhovenmeegedaan aan de‘Kwaliteitstesten Hulp-verlening’ in Best. Dezebrandweerwedstrijdenworden tweemaal per jaargeorganiseerd. Verdeeldover vijf incidentenmoesten de korpsen latenzien wat ze kunnen. HetTU/e-korps eindigde, inzijn klasse, op een eersteplaats bij de theorie en opeen zesde (van de acht) ophet onderdeel hulp-verlening.

Britten overdrij-ven dyslexieIn Groot-Brittannië komtde diagnose ‘dyslexie’onder bachelorstudentenvaker voor dan nood-zakelijk. De onderwijs-instellingen hopen op diemanier betere scores enhogere subsidies te verkrijgen. Dat beweertBrian Harrison-Jennings,de secretaris-generaal vande vereniging voor onder-wijspsychologen, in deTimes Higher EducationSupplement. In Neder-land speelt dit probleemniet, denkt CarolinePoleij, docent aan deUniversiteit Utrecht engezondheidszorgpsycho-loog in opleiding. “Decriteria voor dyslexie zijnhard en je hebt een post-doctorale opleiding nodigvoor je de diagnose magstellen. De studentenpsy-choloog mag niet op eigengezag iemand dyslectischverklaren.” (HOP)

Congres duaalonderwijsDuaal wetenschappelijkonderwijs is het onder-werp van gesprek op deconferentie ‘Samenwerken aan kennis’, op 11november in Nieuwegein.Verschillende faculteitenbieden al jaren duaal onderwijs aan. Studentenaan duale opleidingenverwerven niet alleenkennis aan de universi-teit, maar ook in de prak-tijk. Volgens de VSNUzetten ontwikkelingenbinnen de kennisecono-mie het duaal weten-schappelijk onderwijs ineen nieuw perspectief enwordt de behoefte om eenleven lang deel te nemenaan het hoger onderwijskrachtiger. Voor meer in-formatie: www.vsnu.nl.

In ‘t kortSlopen met de voorhamer

EEnniigg eedduuccaattiieeff eelleemmeenntt hheeeeffttooookk PPeetteerr RRaaddeemmaakkeerrss,, ccoomm--mmiissssaarriiss WWaallhhaallllaa vvaann ddeeeelleekkttrrootteecchhnniisscchhee ssttuuddiiee--vveerreenniiggiinngg TThhoorr,, nniieett kkuunnnneennoonnttddeekkkkeenn aaaann ddee jjaaaarrlliijjkksseettvv--ddeeccoonnssttrruuccttiieewweeddssttrriijjdd..MMaaaarr lleeuukk iiss hheett wweell,, zzoobbeettooooggtt hhiijj.. ““HHeett iiss vvoooorraalleenntteerrttaaiinnmmeenntt eenn ddee eeeerrssttee--jjaaaarrss kkuunnnneenn zzoo hhuunn ffrruussttrraa--ttiiee oovveerr ddee eeeerrssttee vviijjff wweekkeennTTUU//ee kkwwiijjttrraakkeenn””,, zzeeggttRRaaddeemmaakkeerrss..IInn ggrrooeeppeenn mmooeesstteenn eeeerrssttee--jjaaaarrss EElleekkttrroossttuuddeenntteenn ggiisstteerreenn eeeenn ttvv uuiittkkiieezzeenn,, eerreeeenn ppaarrccoouurrss mmeeee aafflleeggggeenneenn ddeezzee vveerrvvoollggeennss ssllooppeenn..DDee eenniiggee eeiiss wwaass ddaatt hheettbbeeeellddsscchheerrmm hheeeell mmooeessttbblliijjvveenn.. DDee oovveerriiggee oonnddeerr--ddeelleenn mmooeesstteenn kklleeiinn

ggeemmaaaakktt wwoorrddeenn eenn ddoooorr eeeennggaatt vvaann zzeevveenn bbiijj zzeevveenn cceennttiimmeetteerr ggeepprroopptt wwoorrddeenn..WWiiee ddee mmeeeessttee kkiilloo’’ss aaaannaaffvvaall ddoooorr hheett ggaatt hhaaddggeedduuwwdd,, mmoocchhtt zziicchh ddeewwiinnnnaaaarr nnooeemmeenn..HHeett ggiinngg eerr rruuww aaaann ttooee bbiijj ddeeddeeccoonnssttrruuccttiieewweeddssttrriijjdd.. IInnkkooppppeellss vvaann ttwweeee wweerrdd ddee ttvvrriicchhttiinngg eeeenn ddeekkzzeeiill ggeeddrraa--ggeenn.. MMeett ggrrooff ggeewweelldd wweerrddhheett ttooeesstteell nneeeerrggeekkwwaakktt oopphheett zzeeiill,, wwaaaarrnnaa iiee vvaaaakk aallkkaappoott wwaass.. AAllss bbeezzeetteenneenn hhaammeerrddeenn ddee ssttuuddeenntteenn ooppddee ttvv iinn,, oomm zzoovveeeell mmooggeelliijjkkoonnddeerrddeelleenn kklleeiinn ttee mmaakkeenneenn ddoooorr hheett ggaatt bboovveenn ddeepprruulllleennbbaakk ttee kkuunnnneenn dduuwweenn..

FFoottoo:: BBaarrtt vvaann OOvveerrbbeeeekkee

Ondernemers en studenten helpen elkaarOuderejaars studentenvan de TU/e gaan onder-nemers uit het midden-en klein bedrijf (mkb) inWeert helpen een busi-nessplan te schrijven.Het doel van het keuze-vak directievoering is omstudenten TechnischeBedrijfskunde praktijk-ervaring te bieden en omhet ondernemerschapvan agrarische en mkb-ondernemers in Weerteen nieuwe impuls tegeven.

De Provincie Limburgheeft 56.000 euro beschik-baar gesteld voor hetproject. Ook verschillendebanken, accountants en bedrijven geven onder-steuning. Het project isopgezet door de stichtingConnect Hoge Dunk inWeert, samen met deLimburgse Organisatievan Zelfstandige Onder-nemers en prof.dr. LeoVerhoef van de TU/e.Besloten werd er eenkeuzevak van te maken, dat

net is gestart. Elke studentwordt in dit keuzevak gekoppeld aan een onder-nemer met een innovatiefidee. Verhoef begeleidt destudenten tijdens hettraject, dat in mei 2005moet worden afgerond.“Veel ondernemers zijnniet erg goed in hetschrijven van een busi-nessplan, studenten kun-nen hen daarbij helpen.Aan de andere kant lerenstudenten weer van depraktijkervaring van de ondernemers”. Behalve debegeleiding van Verhoefals docent is er perstudent/ondernemerkoppeleen extra coach in depersoon van een onder-nemer of professioneel adviseur. Op dit moment zijn erveertien studenten die hetvak gekozen hebben. Eenvan hen is Andrew Tan. Hijis vierdejaars TechnischeBedrijfskunde en runt eenklein bedrijfje dat elek-tronica verkoopt. VolgensTan is de combinatie van

theorie en praktijk in ditvak de grootste reden omeraan mee te doen. “De ondernemingen waar wemee te maken krijgen,worden vaak gerund doormensen zonder bedrijfs-kundige opleiding. Met hetschrijven van een busi-nessplan hebben demeesten weinig ervaring.Dat is kennis die wij wélhebben.” Het leerzame vanhet schrijven van een busi-nessplan voor een bestaand bedrijf is volgensTan dat er al van alles in hetbedrijf vastligt. “Je moet rekening houden met dewensen van de klant. Dat isheel anders dan de theorie.Er is interactie met de ondernemer.” Al wordende businessplannenserieus opgesteld, er blijfteen kans dat er uiteindelijkniks mee gedaan wordt.Die keuze is aan de onder-nemer. Tan: “Je hoopt datze er iets mee doen, maarhet is tenslotte húnbedrijf”./.

TM mikt op nieuw soort deeltijdersDe TU/e-faculteitTechnologie Manage-ment (TM) gaat zich methaar deeltijdopleidingenrichten op de iets ouderewerknemer, die in samen-spraak met zijn werk-gever een opleiding wilgaan doen. De hts’erswaarvan de deeltijd-opleidingen het eerdermoesten hebben, kiezensteeds vaker voor eenvoltijds studie, waardoorde instroom de laatstejaren terugliep.

Volgens prof.dr.ir. JanFransoo, opleidingsdirec-teur van TechnischeBedrijfskunde, is de laatstejaren een trend waar-neembaar dat hts’ers er intoenemende mate voorkiezen in voltijd te gaanstuderen. “De stijgendecijfers in de voltijdse oplei-dingen wijzen daar ookop.” De instroom in dedeeltijdopleidingen liepdaarmee terug. De oorzaakvan deze verschuiving isvolgens de opleidings-directeur niet helemaalduidelijk. “Mogelijk is derelatief slechtere arbeids-markt voor hts’ers in de afgelopen jaren daar debetaan.”Om haar deeltijdprogram-

ma’s nieuw leven in teblazen, heeft TM de opzetervan vernieuwd. Fransoo:“Een student van het hbo ofde hts heeft in Nederlandgeen directe toegang toteen universitaire master.Als universiteit kun je diestudent via bepaalde con-structies wel toegang ver-schaffen. Tot vorig jaarstroomden hbo’ers niet inin de bachelor-master-structuur, maar in de oudevijfjarige opleiding, waarinze voor een deel vrijstellingkregen. Dat heette deverkorte opleiding. Maardat is vanaf dit jaar nietmeer mogelijk”.In plaats daarvan werkt TMsinds dit studiejaar met zo-genoemde pre-masterpro-gramma’s, die -evenals demasteropleidingen van defaculteit- zowel in voltijdals deeltijd te volgen zijn.Bij Technische Bedrijfs-kunde bijvoorbeeld begon-nen dit studiejaar dertienstudenten aan de deeltijdpre-mastertrajecten vanInnovation Managementen Operation Management& Logistics. Deze master-opleidingen, waarvoor dusook zij-instromers wordentoegelaten, sluiten aan opde bedrijfskundebachelor. Vorig jaar begonnen nog 33

studenten bij Bedrijfs-kunde aan een deeltijd-variant. Beduidend meerdan dit jaar, zo erkentFransoo, maar vanwege deveranderingen zijn decijfers volgens hemmoeilijk te vergelijken.Daar komt bij dat de wet debenaming pre-master-programma niet kent,vervolgt hij: “Studenten dieeen pre-masterprogram-ma willen volgen,schrijven zich inGroningen formeel in voorde bacheloropleiding. Datkan voor verwarringzorgen”.

CampagneMet de vernieuwde opzetzijn de college-uren van dedeeltijdopleidingen voor-taan op dinsdagmiddag en-avond (voorheen dinsdag-en donderdagavond). Ditmede met het oog op denieuwe doelgroep van ietsoudere werknemerswaarop TM zich wil gaanrichten. Op dit momentwordt binnen de faculteiteen campagne voorbereidhiervoor. Over de wer-vingsstrategie kan Fransoonog niet veel zeggen,“behalve dat we ons meerspecifiek gaan richten opde werkgevers”./.

TU’s stellen spelregelsvoor samenwerking opDe CvB’s van de drie tech-nische universiteitenhebben in het kader vanhun samenwerkings-plannen een ‘gemeen-schappelijke regeling’opgesteld. Dit zijn despelregels waaraan desamenwerkende partijenzich de komende jarenmoeten houden. De juristvan de Eindhovense universiteitsraad plaatster kritische kanttekenin-gen bij.

Drs. Annemarie Moons,voorzitter van de U-raad,wil in dit stadium nog nietal te veel kwijt over het juri-dische advies dat de raadheeft ontvangen. “Ik hebhet werkelijk zojuist pasontvangen, maar kan nu alzien dat onze jurist mr.Erik de Groot van LaoutAdvocaten er enkele kri-tische kanttekeningen bijgeplaatst heeft. Die willen

we eerst doorspreken metvertegenwoordigers van demedezeggenschapsradenvan Delft en Twente. Ik benechter nu al benieuwd naarde reactie van de Raden vanToezicht. De formuleringvan hun betrokkenheid bijde goedkeuring van geza-menlijke besluiten is dezelfde als die voor de medezeggenschapsraden.Ik vraag me af of men daarwel mee akkoord gaat.” DeGroot oordeelde in juni vandit jaar ook negatief overhet Sectorplan. Toen vondhij dat voor sommige onderdelen een juridischebasis ontbrak.Begin volgende week is degemeenschappelijke rege-ling één van onderwerpendie de Eindhovensedecanen bespreken methet College van Bestuur inhet Belgische Lanaken./.

Film over emeritus hoogleraar Van der HoekUitvinden en ontwerpen van technischeproducten is een kunst. Het wordt eenmeeslepend verhaal als de echte expertshun kunsten vertonen. TU/e-alumnus ir.Piet Delhoofen heeft met deze insteek eenfilm gemaakt over emeritus hoogleraar ir.Wim van der Hoek, wiens tachtigste ver-jaardag onlangs nog werd gevierd inKennispoort. Naast Van der Hoek komenenkele van zijn adepten aan het woord die

concrete voorbeelden demonstreren vanhoogwaardige ontwerpen bij bedrijven alsASML, Philips en bij de TU/e. De film, genaamd ‘De Ontwerper’, is opvrijdag 22 oktober te zien in de stads-bibliotheek aan de Emmasingel. Begin:17.00 uur. De film duurt 45 minuten. Naafloop is gelegenheid tot discussie metmakers en ‘spelers’. De entree is gratis.

14 oktober 2004 Cursor6/ Cultuur

/Spraak-verwarring DDee ffiillmm ‘‘LLoosstt iinn ttrraannssllaattiioonn’’ vvaannSSooffiiaa CCooppppoollaa ((iinnddeerrddaaaadd,, ddoocchhtteerrvvaann FFrraanncciiss FFoorrdd CCooppppoollaa)) ggaaaatt oovveerreeeenn oouuddeerree mmaann eenn eeeenn jjoonnggeevvrroouuww,, bbeeiiddeenn ggeessttrraanndd iinn TTookkiioo..BBiillll MMuurrrraayy iiss eeeenn vveerrllooppeenn aacctteeuurr,,ddiiee iinn TTookkiioo iiss oomm rreeccllaammee ttee mmaakkeennvvoooorr eeeenn JJaappaannssee wwhhiisskkyy tteerrwwiijjll hhiijjlliieevveerr iinn eeeenn vveerraannttwwoooorrdd ttoonneeeell--ssttuukk ssttaaaatt.. SSccaarrlleetttt JJoohhaannssoonnvvrraaaaggtt zziicchh aaff hhooee zzee vveerrddeerr wwiill mmeetthhaaaarr lleevveenn,, nnaaddaatt zzee ttoocchh nniieett ggeettrroouuwwdd iiss mmeett hhaaaarr jjoonnggee ffoottoo--ggrraaaaff.. TTwweeee eeeennzzaammee zziieelleenn iinn eeeennggrroottee ssttaadd,, ttiijjdd vvoooorr eeeenn ggooeeddggeesspprreekk aaaann ddee bbaarr dduuss.. TTee zziieenn ooppddoonnddeerrddaagg 1144 ookkttoobbeerr oomm 2200..3300uuuurr,, BBllaauuwwee ZZaaaall,, AAuuddiittoorriiuumm..

/Culture ComedyDDee CCuullttuurree ccoommeeddyy AAwwaarrdd iiss eeeennpprriijjss vvoooorr ssttaanndd--uupp kkoommeeddiiaanntteennuuiitt NNeeddeerrllaanndd eenn BBeellggiiëë.. SSiinnddss sseepp--tteemmbbeerr zziijjnn vvoooorrrroonnddeess ggeehhoouuddeenniinn ddee ttwweeee llaannddeenn.. NNuu zziijjnn eerr nnooggttiieenn kkaannddiiddaatteenn oovveerr ddiiee oomm ddee ppuubblliieekksspprriijjss eenn ddee jjuurryypprriijjssssttrriijjddeenn.. EEéénn vvaann ddee vvoollggeennddee ttrryy--oouuttss wwoorrddtt ggeehhoouuddeenn iinn ggrraannddccaafféé BBeerrllaaggee oopp zzoonnddaagg 1177 ookkttoobbeerr..DDee eennttrreeee bbeeddrraaaaggtt vviijjff eeuurroo eenn ddeeaavvoonndd bbeeggiinntt oomm 2200..3300 uuuurr..

/Scorsese cyclusAAllwweeeerr ddee vvoooorrllaaaattssttee ffiillmm uuiitt ddeeffiillmmccyycclluuss vvaann SSccoorrsseessee,, ‘‘GGooooddFFeellllaass’’ ((11999900)).. MMaarrttiinn SSccoorrsseesseesscchheettsstt iinn ddeezzee ffiillmm eeeenn wweeiinniigg rroommaannttiisscchh bbeeeelldd vvaann ddee mmaaffffiiaa.. DDeevvoooorrttdduurreennddee ssppaannnniinngg eenn ddee eexx--pplloossiieevvee ssffeeeerr wwoorrddeenn sscchhiitttteerreennddiinn bbeeeelldd ggeebbrraacchhtt.. NNaattuuuurrlliijjkk oonntt--bbrreekkeenn RRoobbeerrtt ddee NNiirroo eenn JJooee PPeesscciinniieett iinn ddeezzee kkaasskkrraakkeerr.. VVaannaaff 2200..0000uuuurr oopp ddiinnssddaagg 1199 ookkttoobbeerr iinn ddeeBBllaauuwwee ZZaaaall vvaann hheett AAuuddiittoorriiuumm.. DDeellaaaattssttee ffiillmm iinn ddee rreeeekkss vvaannSSccoorrsseessee,, ‘‘GGaannggss ooff NNeeww YYoorrkk’’,, iiss tteezziieenn iinn ddee BBllaauuwwee ZZaaaall oopp ddiinnssddaagg2266 ookkttoobbeerr vvaannaaff 2200..0000 uuuurr..

/Lezing Da VinciHHiijj sscchhiillddeerrddee ddee MMoonnaa LLiissaa,,bbeeddaacchhtt ddee ppaarraacchhuuttee eenn ddee hheellii--kkoopptteerr eenn wwoorrddtt ggeezziieenn aallss ddeeuullttiieemmee uuoommoo uunniivveerrssaalliiss;; eeeenn aalllleesskkuunnnneerr.. IInn eeeenn lleezziinngg oovveerrLLeeoonnaarrddoo ddaa VViinnccii ((11445522--11551199)) bbeesstteeeeddtt bbiijjzzoonnddeerr hhoooogglleerraaaarrkkuunnssttggeesscchhiieeddeenniiss aaaann ddeeUUnniivveerrssiitteeiitt vvaann MMaaaassttrriicchhtt pprrooff..ddrr..RRoobbeerrtt ZZwwiijjnneennbbeerrgg nniieett aalllleeeennaaaannddaacchhtt aaaann ddee iinnhhoouudd vvaann DDaaVViinnccii’’ss wweerrkkeenn,, mmaaaarr ooookk aaaann ddeevvoorrmm wwaaaarriinn hhiijj zzee ooppsscchhrreeeeff eenn --tteekkeennddee.. DDee lleezziinngg iiss vvaann 1111..4455 ttoott1133..0000 uuuurr oopp wwooeennssddaagg 2200 ookkttoobbeerriinn ddee BBllaauuwwee ZZaaaall vvaann hheettAAuuddiittoorriiuumm..

/AuditiesStudentenKamerkoor HHeett NNeeddeerrllaannddssee SSttuuddeenntteennKKaammeerrkkoooorr iiss oopp zzooeekk nnaaaarr ggooeeddeessttuuddeenntt--aammaatteeuurr--zzaannggeerrss vvoooorr zziijjnnpprroojjeecctt iinn 22000055.. HHeett KKaammeerrkkoooorrggeeeefftt nnaa eeeenn rreeppeettiittiieeppeerriiooddee vvaannddrriiee wweeeekkeennddeenn eenn eeeenn wweeeekk zzeevveennooppttrreeddeennss iinn hheeeell NNeeddeerrllaanndd mmeetteeeenn eeiinnddooppttrreeddeenn iinn hheettCCoonncceerrttggeebboouuww iinn AAmmsstteerrddaamm.. DDee aauuddiittiieess iinn EEiinnddhhoovveenn zziijjnn ooppvvrriijjddaagg 2299 ookkttoobbeerr iinn.. MMeeeerr iinnffoorrmmaattiiee iiss ttee vviinnddeenn ooppwwwwww..nnsskkkk..nnll..

Waar mens en machine elkaar ontmoetenStudium Generale presenteertvanaf dinsdag 19 oktober eendriedelige serie van lezingenover kunstmatige intelligentie.‘Waar mens en machine elkaarontmoeten’ is het thema van delezingen. Kunstmatige intelli-gentie zegt niet alleen ietsover de mogelijkheden vanmenselijke programma’s, maarook over de menselijke geest.

De eerste lezing wordt gegevendoor schrijver en filosoof BasHaring en heeft als uitgangs-punt de psychologie en dewerking van het brein. Haring isuniversitair hoofddocentMediatechnologie aan deUniversiteit Leiden. Hij promo-veerde op een proefschrift overkunstmatige intelligentie. Inzijn lezing maakt hij gebruik vanzijn laatste boek ‘De ijzeren wil’om bepaalde vragen te beant-woorden. Veel mensen denkendat de mens iets voor heeft opdieren of computers. Een ziel,bewustzijn of een sterke wil.Haring vraagt zich af waarombijvoorbeeld de liefde tussenmensen anders zou zijn dan dietussen konijnen. Waarom zoude mens een sterkere wil hebbendan een computer? Zijn eersteboek ‘Kaas en de evolutietheorie’(2001) won de Gouden Uil voorjeugdliteratuur en de Eureka!-prijs voor populair-wetenschap-pelijke literatuur. Ook presen-teerde hij het populair-

wetenschappelijke tv-program-ma ‘Stof’. Dinsdag 19 oktobervan 19.30 tot 21.30 uur in colle-gezaal 12 van het Auditorium.

BeperkingenDe tweede lezing gaat over degeschiedenis en de fundamen-tele problemen van kunstmatigeintelligentie. Henk Visser ishoogleraar ‘Humanistischevisies op mens en computer’ aande Universiteit Maastricht. Hijlaat zien waar we computers enrobots in de praktijk kunnen in-zetten, maar wijst ook op de beperkingen van kunstmatigeintelligentie. In zijn lezing ver-dedigt hij de stelling dat dekennis van computers ervoorzorgt dat wij onze kennis ver-minderen. Denk maar aan despellingscontroles die de com-puter uitvoert, waardoor deschrijver zelf de regels niet meerhoeft te kennen. Dinsdag 26oktober van 19.30 tot 21.30 uurin collegezaal 12 van hetAuditorium.

De derde lezing gaat over kunst-matige samenlevingen. Prof.dr.Guszti Eiben is hoogleraarComputational Intelligence aande Vrije Universiteit van Amster-dam. De kunstmatige samen-leving is een wereld waarinvirtuele wezens hun eigen om-geving verkennen en zich zelf-standig ontwikkelen.Computermodellen leren deze

wezens hoe zich te gedragenbinnen hun wereld. Het verschiltussen het vakgebied kunst-matige intelligentie en computa-tional intelligence ligt vooral inde boodschap. Kunstmatige in-telligentie is intelligentie die vanbovenop -door de mens- wordtopgelegd aan een computer-systeem. Computational intel-ligence werkt meer van ondernaar boven. Er wordt dus enkel

een start gegeven, waarna decomputer zelf verder evolueert.2 november om 19.30 uur in collegezaal 12./.Vanwege het interactieve karakter vandeze lezingen is steeds maar plaats voordertig deelnemers. Aanmelden kan bijbureau Studium Generale, Auditorium2.02. Bij te veel inschrijvingen krijgenstudenten en promovendi voorrang.

Trompfestival op TU/e-terrein

In ‘No strings attached’ komeneen poppenspel, een danseresen een strijkkwartet samen toteen voorstelling over de ver-

wantschap tussen een vrouw ende dood. Het concept van BjörnSluiter en Steven Luca Groenenheeft als leidraad ‘Der Tod und

das Mädchen’ van FranzSchubert. De locatievoorstellinggeeft een visie op het modernefigurentheater. De productie iste zien in E-hoog tussen 15 en 23oktober. De voorstellingen beginnen om 20.30 uur. Op 15en 16 oktober zijn de try-outs eneen entreekaartje kost negeneuro. Vanaf de première op 17oktober kost een kaartje vijftieneuro. Reserveren kan bij deStadsschouwburg Eindhoven;kijk voor meer informatie opwww.schouwburgeindhoven.nl.

Computermuzikanten enklassieke muzikanten tredensamen op in het Gaslab tijdenshet Zentrifuge String Lab. HetGaslab op het TU/e-terrein isvolgezet met computers en apparatuur om de experimentelecombinatie mogelijk te maken.Duitse geluidskunstenaarsspelen van zondag 17 tot en metzaterdag 23 oktober samen metstrijkkwartetten die deelnemenaan de internationaleTrompwedstrijd. De muziek diede strijkers spelen, wordt op-genomen en meteen door decomputermuzikanten verwerkt.Daarna wordt de muziek zondervertraging teruggestuurd naarde speakers waar het uiteindelijkuitkomt. Een vj zorgt voor devisuele effecten. De Zentrifugeis ontwikkeld door de Duitse geluidskunstenaars AndresBoshard en Frank Schulte. Het

Duitse team bestaat uit zesmensen. Het Gaslab is opzondag 17 oktober van 14.00 tot19.00 uur open. De rest van dedagen begint de Zentrifuge om12.00 uur. Er zijn geen vasteprogramma’s; de toegang isgratis. Op donderdag 21 oktoberspeelt het Henneman-kwartetsamen met de computermusiciuit Duitsland. De entreehiervoor bedraagt tien euro.

Quatuor DanelEén van de meest succesvollestrijkkwartetten van dit momentis waarschijnlijk Quatuor Danel.Zij spelen zowel een klassiek repertoire uit als muziek van hedendaagse componisten. Opverzoek van stichting Axes heefthet kwartet een programma samengesteld uit voornamelijkVlaamse nieuwe muziek. Axes iseen podium voor nieuweEindhovense muziek. Het op-treden is te zien en te horen inde entreehal van Vertigo opzondag 24 oktober. De avondbegint om 20.15 uur en een entreekaartje kost 7,50 euro, vijfeuro voor studenten. Kijk voormeer informatie opwww.axes.dse.nl./.Voor het complete programma rondomTromp, zie www.trompinternational.nl.

Illustratie: Bart van Overbeeke

Het Trompfestival staat dit jaar in het teken van het strijkkwartet.Ook aan de TU/e zijn voorstellingen en optredens te zien. Behalvehet jaarlijkse Trompfestival is er ook de Tromp InternationalMusic Competition, waarvan twee programmeringen op het TU/e-terrein te zien zijn. De Tromp International Music Competition iseen tweejaarlijkse wedstrijd in het Frits Philips Muziekcentrumwaarbij steeds een ander instrument centraal staat.

Studentenleven /7Cursor 14 oktober 2004

IIkk kkiijjkk zzoo oonnvvrriieennddeelliijjkk eennbbooooss mmooggeelliijjkk oomm mmee hheeeenntteerrwwiijjll iikk oopp ddee bbuuss ssttaa tteewwaacchhtteenn.. HHuullppeelloozzee oouuddeevvrroouuwwttjjeess wwoorrddeenn oopp ddiittttiijjddssttiipp bblliijjkkbbaaaarr aalllleemmaaaallggeelluucchhtt,, wwaanntt iikk zziiee zzeeoovveerraall.. NNeeee,, iikk ggaa zzee nniieett hheellppeenn,,iikk mmooeett ddee bbuuss iinn,, ddee ttrreeiinniinn,, eenn wweeeett iikk wwaatt aallllee--mmaaaall.. IIkk hheebb eerr ggeeeenn zziinn iinn..IIkk kkaann ddee vveerraannttwwoooorrddee--lliijjkkhheeiidd nniieett aaaann,, iikk bbeenn tteelluuii,, iikk bbeenn ggeewwoooonn ggeeeennaaaarrddiigg,, bbeelleeeeffdd ppeerrssoooonn,, iikkwweeeett hheett nniieett.. VVaannddaaaagg bbeekkiijjkkeenn zzee hheett mmaaaarr,, iikkddooee hheett nniieett.. LLaaaatt mmooeeddeerrssvvaannddaaaagg zzeellff mmaaaarr ddee kkiinnddeerrwwaaggeennss ddee bbuuss iinnttiilllleenn,, oommaaaattjjeess mmooeetteennzzeellff mmaaaarr kkiijjkkeenn wweellkkee bbuusszzee mmooeetteenn hheebbbbeenn rriicchhttiinnggHHuuiizzee GGeerraanniiuumm.. HHaaddddeennzzee hhuunn ggeehheeuuggeennppiilllleennvvaannoocchhtteenndd mmaaaarr nniieettmmooeetteenn vveerrggeetteenn,, ddaannwwiisstteenn zzee nnoogg wweellkkee bbuusshheett wwaass.. IInn mmiijjnn rreecchhtteerroooogghhooeekk zziieeiikk eeeenn rroollllaattoorr mmiijjnn kkaannttooppkkoommeenn.. IIkk kkiijjkk nnooggbboozzeerr,, ssttuuuurrsseerr vvoooorr mmeeuuiitt.. ZZiinnllooooss dduuss.. ““PPaarrddoonnjjoonnggeemmaann,, wweeeett uu wweellkkeebbuuss eerr rriicchhttiinngg NNuueenneennggaaaatt??”” OOnnggeelloooofflliijjkk.. EErrssttaaaann hhiieerr mmiinnsstteennss ttwweeee--hhoonnddeerrdd mmeennsseenn oopp ddeebbuuss ttee wwaacchhtteenn eenn jjiijj kkiieessttddee mmeeeesstt oonnvvrriieennddeelliijjkkeekklloojjoo uuiitt oomm jjee ttee llaatteenn vveerrtteelllleenn hhooee jjee wweeeerr tthhuuiisskkoommtt?? BBlliijjff ttoocchh aacchhtteerr ddiieebbllooeemmeettjjeess zziitttteenn mmeennss!!DDiitt wwiill iikk hhaaaarr ddoollggrraaaaggdduuiiddeelliijjkk mmaakkeenn,, mmaaaarr iinnppllaaaattss ddaaaarrvvaann zzeegg iikkvvrriieennddeelliijjkk ddaatt iikk hheett zzoonniieett wweeeett mmaaaarr ddaatt wweessaammeenn eevveenn nnaaaarr hheett iinnffoorrmmaattiieebboorrdd llooppeenn eennhheett ggaaaann uuiittzzooeekkeenn.. OOmmaaiiss iinn hhaaaarr nnooppjjeess.. DDaatt eerrnnoogg zzuullkkee bbeelleeeeffddeemmeennsseenn zziijjnn!! MMiijjnn bbuuss kkoommtt eerraaaann eennmmeennsseenn vveerrddrriinnggeenn zziicchhwweeeerr eeeennss oomm bbiinnnneenn tteekkoommeenn.. IIkk zziiee ddee bbuuiiaallwweeeerr hhaannggeenn.. EEeenn ggllooeedd--nniieeuuwwee mmaaxxiiccoossii gglliimmtt mmeetteeggeemmooeett,, eenn ggeeeenn mmeennssddiiee eerrnnaaaarr oommkkiijjkktt.. IIkkbbeesslluuiitt ttoocchh mmaaaarr wweeeerrmmiijjnn ddiinngg ttee ddooeenn eenn sslleeeeppddee bbooeell nnaaaarr bbiinnnneenn.. HHeett wwoorrddtt mmee dduuiiddeelliijjkk ddaattiikk iimmmmeerr,, wwaaaarr iikk ooookk ggaa ooffssttaa,, mmiijjnn mmeeddeemmeennss zzaallhheellppeenn.. GGeeeenn kkiinnddeerrwwaaggeennggeessttrraanndd vvoooorr eeeenn ttrraappjjee,,ggeeeenn oommaa mmeeeerr iinn ddee vveerr--kkeeeerrddee bbuuss.. NNeeddeerrllaanndd kkaannggeerruusstt zziijjnn,, ddee kkiinnddeerr--wwaaggeennmmaann hhoouuddtt eeeennooooggjjee iinn hheett zzeeiill..

TTaaccoo VVeerrkkeerrkk iiss ssttuuddeennttBBoouuwwkkuunnddee

En hoe is het in Sydney?

How are you doing, mate!Dat is de typische begroe-ting hier in Australië en

het karakteriseert devriendelijkheid en deélégance van het land aande andere kant van dewereld. Sydney staat netzoals de rest vanAustralië symbool voorruimte en geluk. Mijnstageplaats ligt op de uiterste rand van Sydney,op een plateau, vanwaarje een schitterend uit-zicht hebt over de stad.Het relatief kleinecentrum bestaat uit hogeflatgebouwen, die op 25kilometer afstandprachtig te zien zijn. Derest bestaat uit laagbouwmet veel groen. Van eenafstand lijken de buiten-

wijken één groot bos. Eris alle ruimte voor sport,rugby in het bijzonder, enin de cafés kun je inzet-ten op alles wat los envast zit.Ik loop stage bij deAustralische nucleairewetenschaps- en techno-logie organisatie (ANSTO).Zij hebben de taak deenige kernreactor vanAustralië aan de gang tehouden om er onderzoekmee te doen. Zelf werk ikaan een spin-off-project,wat inhoudt dat ik eensnelle screeningmethodevoor de grondstof vanplastic flessen moet ontwikkelen. Motivatie is

altijd wel te halen uit hetstralende weer, de aan-gename en uiterst ont-spannen collega’s of dekangoeroes die hier eenplekje hebben op hetterrein. Hoe anders kanhet soms zijn op de TU/e.Zelf woon ik in Cronulla,een uur rijden vanANSTO. Het is zeker demoeite waard, wantCronulla is dé trendy bad-plaats voor de lokale bevolking van Sydney. Dithoudt in dat het vergevenis van surfers, beach girlsen cafés. Het strand ligtslechts op honderd meterafstand en het plaatsjebezit de beste bar en het

beste vis-restaurant vanSydney. Ik denk dat ikniet meer hoef te vertel-len over hoe aangenaamhet hier kan zijn.Ik heb nog twee maandente gaan en het bevalt nogsteeds prima. Binnenkortga ik beginnen aan eenduikcursus en ga ik kite-snowboarden in deSnowy Mountains. En dattussen het surfen door.Kortom: Australië, eenland van ongekende mogelijkheden!

Paul Wanrooij, student ScheikundigeTechnologie

Studenten van de TU/e gaansteeds vaker voor hun

studie naar het buitenland.Voor stage of voor het

verrichten van onderzoek,omdat het verplicht is of

omdat ze het leuk vinden.Cursorlezers kunnen iedereweek over de schouder van

een TU/e-student in hetbuitenland meekijken.

Excellence Awardvoor toetsenbordvoor mobieltjeUnipartners Eindhovenheeft de ExcellenceAward gewonnen met hetontwerpen van een tele-foontoetsenbord. Het isde eerste keer dat dezeprijs wordt uitgereikt.Het gaat om een toet-senbord voor mobiele telefoons waarop elketoets een letter heeft,zoals op een computer.Het grote probleem bijhet ontwikkelen van dittoetsenbord was dat hetde letters op een kleinoppervlakte moestenpassen, zonder proble-men te krijgen bij hetintoetsen.

Het overkoepelend orgaanvan Unipartners en verge-lijkbare studentenorgani-saties in Europa, JuniorEntreprise, reikte de prijsuit tijdens de bijeenkomstvan alle kandidaten inBrussel in het weekend van29 september. De prijs isbedoeld voor de meest innovatieve productont-wikkeling van een studen-tenorganisatie voor het bedrijfsleven. In hetgebouw van het EuropeseParlement hield Uni-partners Eindhoven de pre-sentatie, die zorgde voor deoverwinning op ruim drie-honderd andere kandi-daten uit heel Europa. RLTechnologies is het bedrijfdat het toetsenbord op demarkt gaat brengen. Dit

bedrijf houdt ook hetpatent en alle winst die ophet toestel gemaakt wordt.TU/e-student TechnischeBedrijfskunde Gijs vanHeijster van Unipartners:“We zijn een non-profit organisatie, dus we mogengeen winst maken. Daargaat het ook niet om. Als ikstraks die telefoon in dewinkel zie liggen, ben ikhartstikke trots”. De bedoeling is dat het toet-senbord op een normale,kleine gsm past. Verwachtwordt dat steeds meergsm’s gebruikt worden ommee te sms’en en te inter-netten. Volgens VanHeijster wordt de gsm eendraagbare computer. Dezetoetsenborden waren er al,maar alleen als accessoireof op een veel grotere telefoon. Andere projecten waarmeehet academisch advies-bureau Unipartners inEindhoven bezig is, zijnonder andere het makenvan een apparaat tegensnurken, vijverfilters vooraquaria en een chemischmiddel tegen de verkleu-ring van tapijten. Het doelvan het bureau, datvolledig gerund wordt doorstudenten, is behalve hetbieden van praktijk-ervaring aan de student,ook het ondersteunen vanhet bedrijfsleven door productideeën goedkoopte ontwikkelen. /.

TU/e’ers beoefenen illegaleBraziliaanse vechtsport

De Eindhovense studen-tensport telt weer eennieuwe club; capoeira-vereniging Impulsão. Devereniging is opgerichtdoor een aantal studen-ten die fanatieker bezigwilden zijn met capoeira,naast de lessen van hetStudenten Sportcentrum(SSC). “We wilden meercontact zodat iedereengemotiveerder wordt”,zegt Ronald Schuurmans,student Bouwkunde.

“De lessen van het SSC zijnopenbaar. Iedereen kandaar aan deelnemen”, zegtSchuurmans. “Omdat dedrempel laag is, is het mak-kelijk om een keer niet tekomen. Voor de fana-tiekere studenten hebbenwe in juni de verenigingopgericht. We wilden eenhechtere club.” Door hetbijwonen van activiteitenen uitjes kunnen de ledenvan Impulsão meer bezigzijn met capoeira. “Wehebben op het momenttwintig leden en er komennog steeds mensen bij”,zegt Schuurmans. “Voorvijftien euro per jaarkunnen studenten lidworden, je mag dan aanalle verenigingsactiviteitenmeedoen.”Capoeira is een

Braziliaanse vechtsport gecamoufleerd als dans.“Het is ontstaan in de slaventijd, halverwege denegentiende eeuw”, zegtSchuurmans. Om inopstand te komen tegenhun overheersers, gingende slaven een vechtsportbeoefenen. “Dit was natuurlijk illegaal dus deslaven deden net alsof zeaan het dansen waren.”Deze sluwheid van deslaven speelt nog steedseen belangrijke rol binnencapoeira; misleiding is netzo doeltreffend als deaanval. In tegenstelling totoosterse vechtkunsten, dieerg somber van structuurzijn, heeft capoeira typische Zuid-Amerikaan-se ingrediënten als vrolijk-heid, levenslust en humor.Op dit moment is capoeira,na voetbal, de meest populaire sport in Brazilië.“De laatste twintig jaar ishet ook aan het door-dringen tot de rest van dewereld”, zegt Schuur-mans. Een reclame vanNokia, videoclips en veeldemonstraties hebbendaar aan bijgedragen. “Ikheb het ooit gezien opstraat. Het was mooi enspectaculair, maar ik hadhet idee dat het te moeilijkzou zijn voor mij”, zegt

Schuurmans. “Ik heb altijdgevoetbald en dacht dusdat ik niet lenig genoeg zouzijn voor capoeira.”

FestivalImpulsão is niet alleenvoor gevorderden. “Inprincipe is iedereen dietraint bij het SSC nog eenbeginner. De trainer pastde oefeningen aan jeniveau aan.” Het eerste grote capoeira-evenement in Eindhovenwordt gehouden van 29 toten met 31 oktober. Danvindt het CapoeiRage 1festival plaats. “Dit is eeninternationaal festival metworkshops, demonstratiesen een Braziliaansefeestavond”, zegtSchuurman. Het festivalvindt plaats op het terreinvan het SSC. /.

Kijk op www.impulsao.tk enwww.capoeira-eindhoven.nl voormeer informatie.

Sportieve verkiezingenVVoooorr hheett ddeerrddee jjaaaarr mmooggeennaallllee EEiinnddhhoovveennssee ssttuuddeenntteennmmeett eeeenn ssppoorrttkkaaaarrtt wweeeerrsstteemmmmeenn oopp ddee ssttuuddeenntteenn--ssppoorrttmmaann,, ssttuuddeenntteennssppoorrtt--vvrroouuww eenn hheett ssttuuddeenntteenn--ssppoorrtttteeaamm vvaann hheett jjaaaarr.. OOookkiiss eerr eeeenn aaaannmmooeeddiiggiinnggsspprriijjssvvoooorr ddiiee ppeerrssoooonn ooff iinnsstteell--lliinngg ddiiee vveeeell bbeetteekkeenndd hheeeeffttvvoooorr ddee EEiinnddhhoovveennssee ssttuuddeenn--tteennssppoorrtt.. DDee uuiittssllaagg wwoorrddtt ooppddoonnddeerrddaagg 2211 ookkttoobbeerr ddoooorrddee EEiinnddhhoovveennssee SSttuuddeenntteennSSppoorrtt FFeeddeerraattiiee ((EESSSSFF))

bbeekkeennddggeemmaaaakktt.. VVoorriigg jjaaaarr wweerrdd TThhoommaassKKoorrttbbeeeekk ((aattlleettiieekk)) ssppoorrttmmaannvvaann hheett jjaaaarr,, KKjjiillllee HHooeebbeenn((ttrriiaatthhlloonn)) ssppoorrttvvrroouuww vvaannhheett jjaaaarr eenn hheett TTUU//eeBBaattaavviieerreenntteeaamm bbeehhaaaallddee ddeeeeeerr vvaann tteeaamm vvaann hheett jjaaaarr.. DDeeaaaannmmooeeddiiggiinnggsspprriijjss 22000033wwaass vvoooorr EESSBBVV AAsskklleeppiiaa ((jjeeuuddee bboouulleess))..SStteemmmmeenn kkaann nnoogg ttoott eenn mmeett1199 ookkttoobbeerr vviiaa wwwwww..eessssff..nnlleenn ddaann oonnddeerr eevveenneemmeenntteenn..

Schuurmans in actie (rechts). Foto: Bart van Overbeeke

14 oktober 2004 Cursor8/ Achtergrond

Goede afspraken zijn de

Het onderzoek naar inbraak in studenten-huizen is uitgevoerd door studenten vande faculteit Rechtsgeleerdheid onderleiding van dr. Jan Nijboer van deRijksuniversiteit Groningen en is repre-sentatief voor alle Nederlandse studenten-steden. De studenten van Nijboer hebbende inbraakgevoeligheid van studenten-huizen vergeleken met gewone huizen ineen studentenwijk. Uit het onderzoekblijkt dat meer dan de helft van de stu-denten hun eigen kamer niet afsluiten alsze voor korte tijd weggaan en slechts 24procent sluit de voordeur goed af, dat wilzeggen dat de sleutel wordt omgedraaid,zodat de deur op het nachtslot zit. Ookopenstaande ramen worden niet gesloten.Op het moment dat studenten langer daneen dag weggaan, worden de percentagesgemiddeld tien procent hoger. Bij Bart Simons, student ScheikundigeTechnologie en bewoner van studenten-huis B.C. de Bimt, is laatst een poging totinbraak gedaan. “Een van mijn huis-genoten kwam toevallig naar beneden.Als de inbreker binnen gekomen was, hadhij veel kunnen meenemen, de deuren inons huis staan altijd open.” “Gelukkig isbij ons nog niet ingebroken”, zegtSebastiaan van der Tas, student Werktuig-bouwkunde en bewoner van studenten-huis Broodje Aap. “Onze buitenslotenzijn erg slecht en de kamers in het huishebben geen slot. Wel heeft een insluipereen fiets gestolen, hij is niet in het huisgeweest.”

Een vreemdeling Joop Tekortschot is voorraadbeheerder bijVestide en heeft een aantal studenten-panden in zijn beheer. “Ik zou vakerspreken van insluiping dan van inbraak instudentencomplexen. Het komt vaak voordat een zwerver of iemand anders die daarniks te zoeken heeft een studentenpandinloopt. Er is minder sociale controle eniemand kan zo met een student binnen-lopen. Er wordt niet daadwerkelijk altijdiets gestolen.”“Ik woon in een erg slechte buurt, met redelijk veel overlast van junks en

heroïnehoeren”, zegt Annette van denBroek, vierdejaars studente Techniek enMaatschappij. “Vorige zomer werd ik eenkeer wakker van geluiden. Stonden junksin onze tuin aan de fietsen te rommelen.Het was drie uur in de nacht, dus wehebben de politie gebeld. Die zijngekomen en de mensen zijn weggegaan.Twee weken later is mijn fiets ’s nachtsalsnog gestolen uit de tuin.” Van denBroek was niet verzekerd. “Het was eentweedehands fiets, ik heb ook geenaangifte gedaan.” Een paar weken laterwerd de studente ’s middags opgeschrikt.“Ik woon op de eerste verdieping enhoorde allemaal geluiden in de kamerbeneden mij. De jongen die daar woont,was aan het werk, dus ik ging eens kijkenwat er aan de hand was.” Een inbrekerwas via de achtertuin bij het studenten-pand gekomen, daar had hij een deuropengebroken. “De deur van de kamerwas aan mijn kant op slot, ik heb duidelijkgemaakt dat ik daar was en gevraagd ofhet de bewoner was die ik hoorde.” Toener geen reactie kwam, is Van den Broek opzoek gegaan naar de reservesleutel. “Ikheb de deur van de kamer opengemaakt,maar de inbreker was gevlucht. Het waseen grote rotzooi. Ik heb snel mijn huis-genoot gebeld. Gelukkig was er niks gestolen maar je kon duidelijk zien dat erbijvoorbeeld aan de stereo was gesjord.We snappen nog steeds niet hoe hij bin-nengekomen is, want de poort is altijd opslot.” De laatste tijd is de overlast in debuurt minder geworden. “Sinds er camera’s zijn opgehangen en een nieuwcentrum geopend is voor heroïnehoerenvalt het mee.” Volgens het Groningse onderzoek wordtvan ruim tweederde van de inbrakenaangifte gedaan. De aangiftebereidheidvan studenten ligt daarmee boven het landelijk gemiddelde. Aangifte doen isook belangrijk om eventuele schadevergoed te krijgen. “Ik heb aangifte gedaan, maar zit nogsteeds te wachten tot het proces-verbaalrond is”, zegt Dirk Hoving, vierdejaarsstudent Natuurkunde en bewoner van het

Knasterhuis. Afgelopen juni is bij hem in-gebroken toen hij op de TU/e was. “ Ikkwam als eerste thuis en heb meteenmijn huisgenoten en de politie gebeld. Ikwoonde net een week in het huis.” Depolitie was snel ter plaatse en maakteverbaal op. “Ze dachten dat de inbrekervia de voordeur was binnengekomen.Later zagen we dat de achterpoort open-gebroken was. Toen moest de politie terugkomen om de correcte gegevens inte voeren.” Inmiddels heeft Hovingvijftien keer contact opgenomen met depolitie om een afgrond proces-verbaal tekrijgen. “We hebben een technisch- eneen buurtonderzoek gedaan in dezezaak”, zegt Tiny Gilsing, woordvoerdervan de politie Eindhoven. “De daderhebben we helaas niet kunnen vinden.Meer dan wat we nu gedaan hebben,kunnen we niet doen, er komen zoveelaangiftes binnen per dag.” Hoving hoeftniet te wachten op het afgerond proces-verbaal. “Het aangifteformulier moetgenoeg zijn voor de verzekering”, zegtGilsing.

LaptopsDe buit bij inbraken in studentenhuizenbestaat vooral uit computers, tv- en stereo-apparaten, laptops, fototoestellen, rij-bewijzen, paspoorten en pasjes, zo blijktuit het onderzoek van Nijboer. “Mijn digi-tale camera, laptop en accessoires zoalseen datastick waren weg”, zegt Hoving.“Van een andere huisgenoot waren eenflesje parfum en een dure zonnebril gestolen.” De laptop krijgt hij nietvergoed via de TU/e-verzekering. “In debewuste periode gold die verzekering nietvoor diefstal buiten de TU/e. Dit is inmid-dels weer teruggedraaid, maar de diefstalviel in de verkeerde periode voor mij.”Michiel Hoedemakers, student Tech-nische Bedrijfskunde aan de FontysHogescholen in Eindhoven en bewonervan studentenhuis Pytersely, is laatst ookslachtoffer geworden van inbraak. “Hetwas zaterdagavond, eigenlijk is er danaltijd wel iemand thuis, maar ik was eenweekendje weg en mijn andere huis-genoten hadden ook verplichtingen.”Hoedemakers’ laptop, mp3-speler,discman en palmtop zijn gestolen. De inbreker heeft ook laptops, rijbewijzen,paspoorten, geld en sieraden van anderehuisgenoten meegenomen. “Ik ben gelukkig verzekerd voor mijn inboedel enheb alles voor de vervangingswaardevergoed gekregen.” Uit het onderzoekblijkt dat zeventig procent van de studen-ten verzekerd is tegen inbraak. Het gemiddelde verzekerde bedrag is ruimtienduizend euro. Gemiddeld betalen studenten zes euro premie per maand. “Alle verzekeringsmaatschappijenhanteren strengere eisen voor inbraak instudentenhuizen”, zegt Koen van Veld-hoven, woordvoerder van verzekerings-maatschappij Interpolis. “Er komen rela-tief meer mensen over de vloer, de kansdat zij iets wegnemen is groter.” Om aan-spraak te kunnen maken op de inboedel-verzekering moet er sprake zijn vanbraaksporen. “Als er spullen uit je eigen

kamer weg zijn dan moet de kamerdeurop slot zijn geweest”, zegt Van Veldhoven.“Als er spullen weg zijn uit een algemeneruimte dan moeten de voordeur en achterdeur op slot zijn geweest.” BijInterpolis zien ze een duidelijke stijgingin de waarde van de inboedel van studen-

Inbraak/AroldFoto’s/Bart va

Veel studentenpanden staan bstaat. Niet alleen rotte vloere

overbekend beeld; deuren en houden en het hang- en slui

manier wordt het inbrekers ergbinnen te gaan. Bovendien sta

woordig minimaal een comStudentenhuizen zijn dus dankOnderzoek van de Groningse u

Nijboer wijst uit dat jaarlijkslachtoffer is van woninginbraa

toegang, daarom zijn het makkezegt Hans Schreeuwen, d

Eindhovense woning

Achtergrond /9Cursor 14 oktober 2004

e beste inbraakpreventie

ten. “Behalve audio- en computerappara-tuur komen er ook dvd-spelers, digitalecamera’s en dergelijke bij. Bovendien isde garderobe van een student meer waarddan ze zelf vaak doorhebben”, zegt VanVeldhoven.De voordeur speelt een belangrijke rol in

de preventie vaninbraak. In de meestegevallen komt de inbreker door devoordeur binnen enverlaat hij het pand ookdoor de voordeur. “Bij onshad de inbreker de ruitvan de voordeur inge-slagen en is zo het studen-tenhuis ingekomen”,vertelt Hoedemakers.“Hij heeft de bos met re-servesleutels gevondenen heeft daarmee onzedeuren opengemaakt.”

SleutelsysteemWoningcorporatie Vestide heeftbegin 2003 alle sloten van studentencomplexen vervan-gen. “De sleutels die we voorheengebruikten, hadden een makke-lijke codering,” zegt districts-coördinator HansSchreeuwen. “Kamerswaren eenvoudig tetraceren door middel vannummers op desleutel.” Trudo, eenandere grote woning-corporatie in Eindhoven,heeft ook een gecertificeerdsleutelsysteem. “Alleen met onzetoestemming kunnen huurders extrasleutels laten maken”, zegt MaartjeZaumans van Trudo. Deze sleutelskunnen alleen bijgemaakt worden doorhet bedrijf waar ze vandaan komen.Andere sleutelmakers kunnen dezesleutel niet kopiëren.Behalve de voordeur zijn openstaanderamen een zwakke plek. “De inbreker probeerde via het keukenraam binnen tekomen”, vertelt Bart Simons van studentenhuis B.C. de Bimt. “Dit is eenvrij eenvoudig raampje, waarop vorig jaarnog een anti-inbraak stang is aange-bracht.” De inbreker had de sluiting alopen geschroefd en was bezig met destang toen hij betrapt werd door een huis-genoot. Ook bij Hoving is de inbreker viaeen klein openstaand raam binnen-gekomen. “De inbreker heeft via eenraampje met een touw een groter raamopen gekregen; zo is hij het pand ingekomen. Mijn huisbaas heeft de dag nade inbraak een slot op dat raampje gezet.”Veertig procent van de bij het onderzoekondervraagde studenten heeft afsprakengemaakt over het sluiten van de voordeur,zeventien procent heeft afspraken overhet sluiten van gemeenschappelijkedeuren en ramen. In studentenhuizenwaar dergelijke afspraken zijn gemaaktwordt minder ingebroken. De Nederlandse politie geeft een veilig-heidscertificaat uit voor woningen en bedrijven die voldoen aan de normen voorinbraakpreventie. “We willen in alle onzecomplexen het politiekeurmerk in-voeren”, zegt Hans Schreeuwen vanVestide. “Al het hang- en sluitwerk moetdan voldoen aan strenge eisen en ermoeten voldoende lichtbronnen om de

woning worden aangebracht. Dit is eengrote en langdurige operatie.” Kamersvan woningcorporatie Trudo voldoen aaneen kamervergunning waarbinnen de in-braakbeveiliging geregeld is. “De kamersworden ook periodiek gecontroleerd. Bijdeze controles wordt ook gekeken naar desloten”, zegt Zaumans.In de meeste gevallen beïnvloedt inbraakhet gevoel van veiligheid niet, zo stelt hetonderzoek. Dat ligt anders bij vrouwen,bij hen is in tweederde van de gevallenwel sprake van een toegenomen gevoelvan onveiligheid. “Vooral ‘s nachts werdik vaak wakker bij het minste geluid enging ik kijken of er iets was”, vertelt Vanden Broek. “Na een paar weken is dit

minder geworden en nu is dat helemaalover.” In het studentenhuis van Simonsdoen ze na de inbraakpoging de deurenbeter op slot. “Verder heb ik geen on-veiliger gevoel”, zegt hij. Hoedemakers isnet verhuisd naar een nieuwe kamer. “Inde oude kamer voelde ik me niet helemaalrelaxed in het begin, er staan toch smerigevoetstappen op je bed. Het is geen fijngevoel dat iemand ongewenst je kamerplundert, overhoop gooit en smerig ach-terlaat.”/.

d Roestenburgan Overbeekebekend om hun verwaarloosdeen en vochtige muren zijn een

ramen zijn vaak slecht onder-twerk is verouderd. Op deze

g gemakkelijk gemaakt om naaraan in studentenkamers tegen-mputer, televisie en stereo.bare doelwitten voor inbrekers.

universitair hoofddocent dr. Janks één op de tien studentenak. “Meerdere mensen hebbenelijke objecten voor inbrekers”,

districtscoördinator bij degcorporatie Vestide.

PreventieEErr iiss eeeenn aaaannttaall eeeennvvoouuddiiggee mmaanniieerreenn oomm

eeeenn ssttuuddeenntteennhhuuiiss bbeetteerr ttee bbeevveeiilliiggeenn tteeggeenniinnbbrraaaakk.. BBeellaannggrriijjkk iiss eeeenn ggeecceerrttiiffiicceeeerrdd sslloottoopp ddee vvoooorrddeeuurr eenn zzoo mmiinn mmooggeelliijjkk kkooppiiee--sslleeuutteellss mmaakkeenn.. GGooeedd oonnddeerrhhoouuddeenn hhaanngg-- eennsslluuiittwweerrkk iiss ooookk bbeellaannggrriijjkk.. OOmm hheett ppaanndd eecchhttggooeedd ttee bbeevveeiilliiggeenn tteeggeenn iinnbbrraaaakk kkuunn jjee ssppeecciiaallee iinn--

bbrraaaakkpprreevveennttiiee bbeeddrriijjvveenn iinnsscchhaakkeelleenn zzooaallss DDuuppuuiijj--IInnbbrraaaakkpprreevveennttiiee.. ““BBeevveeiilliiggeenn iiss nniieett mmeeeerr ssiimmppeellwweeggeeeenn sslloott iinn ddee ddeeuurr sscchhrrooeevveenn””,, zzeeggtt JJoohhnn DDuuppuuiijj..““HHuuiissbbaazzeenn hheebbbbeenn wwaatt mmiijj bbeettrreefftt vvoooorraall eeeenn ccoonnttrroo--

lleerreennddee ttaaaakk,, zziijj kkiijjkkeenn hhooee ddee ssttaaaatt vvaann hheett hhaanngg--eenn sslluuiittwweerrkk iiss.. WWiijj zziijjnn eerr oomm ddee zzaakkeenn pprrooffeess--

ssiioonneeeell ttee bbeevveeiilliiggeenn..”” EEeenn hhuuiiss iinnbbrraaaakkvveeiilliiggmmaakkeenn ddoooorr eeeenn pprrooffeessssiioonneeeell bbeeddrriijjff iiss dduuuurr.. ““DDee

hhuuiissbbaaaass mmooeett ddaaaarr nnaattuuuurrlliijjkk wweell ggeelldd vvoooorr oovveerr--hheebbbbeenn””,, zzeeggtt DDuuppuuiijj..

DDee ppoolliittiiee ggeeeefftt oopp ddee ssiittee wwwwww..ppoolliittiieekkeeuurrmmeerrkk..nnll vveeeell ttiippss oovveerrhheett bbeevveeiilliiggeenn vvaann ppaannddeenn.. VViiaa tteekkeenniinnggeenn eenn mmooddeelllleenn kkrriijjgg jjee oopp

ddeezzee ssiittee ttoott iinn ddee ddeettaaiillss ttee zziieenn wweellkkee ssllootteenn jjee wwaaaarr mmooeett ppllaaaattsseenn,, hhooee jjeerraammeenn ggooeedd sslluuiitt eenn aannddeerree ttiippss eenn ttrruuccss oomm iinnbbrreekkeerrss bbuuiitteenn ttee hhoouuddeenn..

““GGooeeddee aaffsspprraakkeenn wweerrkkeenn nnoogg sstteeeeddss hheett bbeessttee””,, zzeeggtt TTiinnyy GGiillssiinngg,, wwoooorrddvvooeerrddeerr vvaannddee ppoolliittiiee EEiinnddhhoovveenn.. ““AAllllee bbeewwoonneerrss vvaann eeeenn ppaanndd mmooeetteenn hhuunn eeiiggeenn kkaammeerrddeeuurr eenn ddee

vvoooorrddeeuurr oopp sslloott ddooeenn aallss zzee wweeggggaaaann.. WWaatt ooookk bbeellaannggrriijjkk iiss,, iiss eeeenn ggooeedd sslloott oopp ddee eeiiggeennkkaammeerrddeeuurr.. NNiieett zzoo’’nn ggeewwoooonn bbiinnnneennddeeuurrsslloott.. ZZoollaanngg ddaatt nniieett ggeebbeeuurrtt,, kkuunn jjee

nnoogg zzoovveeeell iinnvveesstteerreenn iinn iinnbbrraaaakkpprreevveennttiiee zzoonnddeerr eenniigg rreessuullttaaaatt tteebbeehhaalleenn..””

14 oktober 2004 Cursor10/ Universiteitsberichten

Dienst Interne Zaken/BHVGewijzigd tenue beveiligingMet ingang van 11 oktober zult u deTU/e-beveiliging in een enigszins gewij-zigd tenue op de campus zien rond-lopen. De TU/e-beveiligers hebben hungrijze uniformbroek ingeruild voor eendonkerblauwe.

AfscheidNa ruim veertig jaar werkzaam te zijngeweest aan de TU/e bij onde meer degroep Electrochemie van de faculteitScheikunde zal Marlène Blijlevens per 1november 2004 met pensioen gaan. Op22 oktober om 15.30 uur wordt haar eenafscheidsreceptie aangeboden in dePantry van het gebouw ScheikundigeTechnologie (Helix) van de TU/e. U bentvan harte uitgenodigd deze receptie bij tewonen. Voor meer informatie kunt ucontact opnemen met Ingrid vanMaaren, STW 3.31, tel. 2730. E-mail:I.A.C.M.v.Maaren@tue.nl.

Na 37 jaar werkzaam te zijn geweest aande Technische Universiteit Eindhovenbinnen de faculteit Werktuigbouwkundeals onderzoek- en onderwijsmedewerkerneemt Hans Laurense vrijdag 15 oktobera.s. afscheid van ons. Graag nodigen wiju uit om ter gelegenheid van dit afscheidsamen met zijn familie een hapje endrankje te nuttigen. U bent van hartewelkom vanaf 16.00 uur in het laborato-rium van de divisie TFE, faculteitWerktuigbouwkunde, W-laag 0.40. Wehopen u 15 oktober te zien.

PromotiesY. Liu M.E. verdedigt op maandag 18oktober zijn proefschrift en stellingentegen de bedenkingen van een commis-sie. Dit gebeurt vanaf 16.00 uur in zaal 4van het Auditorium. De titel van hetproefschrift luidt ‘All-Optical Bufferingbased on Nonlinear Optical Processingwith Semiconductor Optical Amplifiers’.Liu promoveert aan de faculteitElektrotechniek. De promotoren zijnprof.ir. G.D. Khoe en prof.dr. D. Lenstra.

M. Tian M.Sc. verdedigt op maandag 18oktober zijn proefschrift en stellingentegen de bedenkingen van een commis-sie. Dit gebeurt vanaf 16.00 uur in zaal 5van het Auditorium. De titel van hetproefschrift luidt ‘Understanding theOrganization and Reorganisation ofPolymer Crystals’. Tian promoveert aande faculteit Scheikundige Technologie.De promotoren zijn prof.dr. P.J. Lemstraen prof.dr. M. Dosiere.

Ir. A.I. van Berkel verdedigt op woensdag20 oktober zijn proefschrift en stellingentegen de bedenkingen van een commis-sie. Dit gebeurt vanaf 16.00 uur in zaal 4van het Auditorium. De titel van hetproefschrift luidt ‘Dynamics of thermalparticle conversion with application tobiomass conversion in a circulation fluidised bed’. Van Berkel promoveertaan de faculteit Werktuigbouwkunde. De promotoren zijn prof.dr.ir. J.J.H.Brouwers en prof.dr.ir. G. Brem (UT).

ChemiewinkelDuurzame energie op de TU/evan 0% naar ?

Op 18, 19 en 20 oktober viert deChemiewinkel Eindhoven haar vijfde lus-trum. In het kader van dit lustrum wordtop woensdagmiddag 20 oktober eenworkshop gegeven over duurzame ener-gie op de TU/e. Wat is de huidige standvan zaken omtrent duurzame energie inde Nederlandse universitaire wereld?Universiteiten brengen de leidinggeven-den van de toekomst voort en het gevenvan het goede duurzame voorbeeld isdaarbij noodzakelijk voor een duurzame-re toekomst. Toch blijft het gebruik vanduurzame energie ver achter bij de over-heidsgebouwen en zelfs bedrijven. Wat ishier de reden voor en wat kan er aangedaan worden? Waar staat de TU/e indeze? De TU heeft een Warmte-Koudeopslag project (WKO), maar gebruikt ver-der helemaal geen duurzame energie inde vorm van groene stroom.In een workshop zal het LandelijkHogeschool en Universitair MilieuPlatform (LHUMP) de ins en outs hier-van aan het licht brengen. Verder zalworden gebrainstormd over wat ergedaan kan worden om het aandeelduurzame energie op de TU/e te verho-gen. Workshop: Duurzame Energie op deTU/e?Datum: 20 oktober 2004Tijd: 14:00 uur. Inschrijven bij deChemiewinkel, STW 0.51, tel. nr. (040247) 2431.

Stichting KenniseconomieNationale Kenniseconomie conferentieVooral op studenten, docenten en het(startende) midden- en kleinbedrijf richt

zich de Kenniseconomie conferentiezoals die zal plaatsvinden op 25 oktoberin het Auditorium van de TU/e. De con-ferentie is sterk output gericht. Menzoekt vooral creatieve oplossingen voorde problemen en uitdagingen van de toe-komst. In de ochtend zijn ing. AmandusLundqvist van de TU/e en hr. Hendriks,directeur van Philips Nederland, aan hetwoord. Verder Sicco Santema en inforums andere prominenten van de TU’sen bijvoorbeeld VNO/NCW. De kern vande middag bestaat uit een viertal parallel-sessies: voor respectievelijk de doelgroe-pen studenten (en ondernemerschap), derol van kennisinstituten, onderwijs/onderzoek en MKB, en een politieke ses-sie. Aan het eind van deze middag zalminister Laurens Jan Brinkhorst de dagafsluiten met zijn visie op het onderwerpvan de conferentie. Men kan zich noginschrijven via de website www.d66ken-niseconomie.nl.

VredescentrumLunchlezing: Kaukasus–kruitvat?Dinsdag 19 oktober, aanvang 12.45 uurzal dr. Charlotte Hille (Universiteit vanAmsterdam) deze lunchlezing houden inzaal 4 van het Auditorium. In het gebiedrond de Kaspische Zee lijkt een nieuweonrust te ontstaan. Tsjetsjenië is eenbekend land dat los wil komen van hetRussische gezag. Ook in de republiekendie voorheen bij de Sovjet-Unie hoorden,is echter onrust. Georgië, Kazachstan,Oezbekistan en Kirgizië, zijn enkele staten in dit gebied waar een democrati-seringsgolf gaande is. Het zijn vaak moslim-landen, waar de godsdienst eenbelangrijke rol speelt. De weg naardemocratie gaat er niet altijd zondergeweld. Hille deed promotie-onderzoeknaar de plaatselijke situatie en de stro-

mingen die er gaande zijn. Hoe bedrei-gend is de situatie daar en welke dreigin-gen zijn er voor de rest van de wereld?Discussie welkom.

Abvakabo/FNVWorkshop werkdruk en stressAbvakabo/FNV binnen de TU/e houdt insamenwerking met de afdeling arbeids-omstandigheden van het hoofdkantoorop dinsdagochtend 16 november deworkshop ‘Werkdruk en stress; hoe hier-mee om te gaan’. Deze workshop isgeschikt voor TU/e-medewerkers diemeer willen weten over werkdruk metals doel de werkdruk binnen de perkente houden door daar zelf een actieve rolin te spelen. Er zijn geen kosten verbon-den aan het volgen van deze workshop.Voor nadere informatie of aanmeldenkunt u contact opnemen met Jonna vanAlphen (j.v.alphen@tue.nl) of MartinOtten (W.M.Otten@tue.nl).

Secretaresse (V32918) voor 0,6 fte bij desectie Besliskunde en Stochastiek van decapaciteitsgroep Wiskunde van de facul-teit Wiskunde en Informatica. Vastdienstverband voor 24 uur per week;salaris maximaal 2.127 euro bruto permaand (schaal 5) bij volledige werktijd.Voor meer info: www.win.tue.nl/vacatures/.

De Universiteit Twente is een ondernemende researchuniversiteit, gevestigd in Enschede. Verdeeld over 5 faculteiten verzorgt de UT 20 onderwijsprogramma’s,

variërend van technische natuurkunde en bestuurskunde tot toegepaste communicatiewetenschap en biomedische technologie. Het onderzoek vindt plaats in

instituten en richt zich onder meer op nanotechnologie, informatie- en communicatietechnologie, biomedische technologie, beleidswetenschappen,

gedragswetenschappen, en mechanica en procestechnologie. Meer dan 7.000 studenten en 2.700 medewerkers leven, werken en recreëren aan de Universiteit

Twente, de enige campusuniversiteit van Nederland.

De ondernemende universiteit zoektPromovendusvoor onderzoek naar het gebruik van natuursteen in high-tech beton

In het onderzoek dat plaatsvindt binnen de afdeling BouwProcesManagement (faculteit der ConstruerendeTechnische Wetenschappen) worden onder andere nieuwe soorten zelfverdichtend beton onderzocht,gebaseerd op optimalisatie van de deeltjesgrootteverdeling van 32 mm tot in het nanometergebied. Onderzoek,evaluatie en gebruik van alternatieve grondstoffen, zoals natuursteen, steenslib, fotokatalytische poeders enPCM’s (‘phase change materials’), ‘white’ cements en nieuwe generaties superplastificeerder spelen daarbijeen belangrijke rol (zie ook www.cme.ctw.utwente.nl). Het onderzoek is geplaatst binnen het 6de kader-programma van de EU, met cofinanciering door diverse belangstellende externe (internationale) partijen. Omeen substantiële bijdrage te kunnen leveren heb je één van de volgende studies afgerond: civiele techniek,werktuigbouwkunde, aardwetenschappen, natuurkunde of chemische technologie, of een aanverwantestudie. Daarnaast heb je ervaring met/belangstelling voor zowel theoretisch als experimenteel werk, interessein het onderhouden van externe contacten en een goede kennis van het Engels. Je salaris: max. h 2.283,-bruto per maand in het vierde jaar. Meer weten? Bel of mail dan met dr.ir. H.J.H. Brouwers, telefoon (053) 489 40 56 (h.j.h.brouwers@utwente.nl). Je sollicitatie -met nr. 1092/04/093- stuur je naar de UniversiteitTwente, CTW, t.a.v. Personeelszaken, postbus 217, 7500 AE Enschede (personeelszaken@ctw.utwente.nl).

Op een aantal terreinen

zijn vrouwen nog

ondervertegenwoordigd.

Daarom worden vooral zij

nadrukkelijk verzocht te

solliciteren.

Kijk voor de vacatureomschrijving of meer vacatures op www.utwente.nl/vacatures

Acquisitie n.a.v. deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.

Algemeen

Mensen

UUnniivveerrssiitteeiittssbbeerriicchhtteenn mmooggeennmmaaxxiimmaaaall 115500 wwoooorrddeenn llaanngg zziijjnn eennmmooeetteenn oopp ddee wwooeennssddaagg éééénn wweeeekk

vvoooorr ppllaaaattssiinngg bbiinnnneenn zziijjnn.. ZZeekkuunnnneenn wwoorrddeenn ggeemmaaiilldd nnaaaarr uunnii--

vveerrssiitteeiittssbbeerriicchhtteenn@@ttuuee..nnll..

StudentenlevenDiversen

Vacature

(Advertenties)

English page /11Cursor 14 oktober 2004

In shortRegistrationBatavierenbegunThe registration for thegreatest student event ofthe Netherlands hasopened again. Up to 30November students mayregister in teams for theBatavieren race, a 179-kilometre-long relay racefrom Nijmegen toEnschede. The race willtake place on 23 April2005 and is traditionallyconcluded by theBatavieren feast. Everyyear some seven thousandstudents from all Dutchuniversities and various‘hogescholen’ take part inthe Batavieren race. Therewill also be severalhundred foreign studentsrunning along.Participation will be inteams consisting of 25runners. Each runner willcover a distance varyingfrom 3.4 to 12.3 kilo-metres. Look on www.batavierenrace.nl formore information.

Walking with ESKOn Saturday morning 16October the EindhovenStudent Chaplaincy is organising a walk. The beginning of the route isin ‘s Hertogenbosch and itends in Vught. This is alsoknown as the ‘Lunettenroute’. The trip takes youalong the fortresses of ’s Hertogenbosch andalong camp Vught fromwhere many Jews were deported during WorldWar II. Departure: 9.30a.m., central stationEindhoven, platform 5 direction ‘s Hertogen-bosch. Guide: ElisabethFricker. For more infor-mation: www.tue.nl/esk/.Register via e-mail or tele-phone: e.fricker@tue.nl or040-2111295/2472627.

TU/e Rector in top fiftyR&D decision-makersProfessor dr. Rutger vanSanten, Rector Magnificusof TU/e, ranks 23rd in thetop fifty of persons whohave great influence onthe spending of the R&Dbudget in the Netherlands.The list, composed by themonthly journal Natuur-wetenschap & Techniek, isled by TU/e alumnus dr.Ad Huijser, chief techno-logy officer and memberof the board of manage-ment of Philips. Itemsthat were considered inthe composition of the listare the size of the budgetfor research and develop-ment and the function,background and networkof the candidates. Look forthe complete list onwww.natutech.nl.

The English Page iswritten by Wies van Kats.She can be reached at engcursor@tue.nl.

Doctoral candidates worried aboutappointment as scholarship studentsPromoVE, the interestgroup for Eindhovendoctoral candidates, isafraid that doctoral can-didates will lose theirstatus as full-fledgedemployees of the uni-versity again. In thefuture, doctoral can-didates could be ap-pointed as scholarshipstudents. Rector pro-fessor dr. Rutger vanSanten says that the dis-cussion about this withinTU/e is yet to begin.

The general managementof VSNU has discussed areport dealing with thelegal status of doctoral can-didates in connection withthe collective bargainingagreement. According tothe chairman of PromoVE,

ir. Dirk-Jan Voorn, thereport is aimed at givingthe doctoral candidate thestatus of student again.Pursuant to this they maybe appointed as scho-larship students, whichmeans that they will be farcheaper than trainee research assistants, whoare now in salary scale 10.In case of an appointmentas scholarship students,doctoral candidates willnot be entitled to pro-tection against dismissal,or to a benefit after dis-missal or completion of thedoctorate. Nor will there beany pension build-up, orany benefit in case of disa-bility or sickness.According to Rector VanSanten, who also formedpart of the commission

conducting the VSNU research, financial consi-derations were definitelyno issue. “The commissionhas tried to obtain clarityon what the attainment of adoctorate means in thesense of a study pro-gramme. Must we see thedoctoral candidate as astudent learning to con-duct innovative researchindependently? Or is itsomeone who is appointedby the university toperform certain activities,such as delivering lectures,for instance?” There arenot bound to be any rapidchanges at TU/e in thisrespect, thinks Van Santen,but he will be talking aboutthis subject with the deansbefore long./.

Zwarte Doos in advanced stagePlans concerning theZwarte Doos, the vacatedbuilding beside Vertigo,are getting more andmore concrete. “The intention is to attract thewidest possible audi-ence, not only students,but also staff membersand visitors”, says JoopKeij from the Accommo-dation Department. A separate branch of cate-ring company Albron willrun the café and adjoin-ing restaurant in theZwarte Doos. The plan-ning is for the accommo-dation to be opened inJanuary 2006.

The Zwarte Doos will be amulticultural centrehousing a cinema with a capacity of one hundredseats. The top floor willhave three smaller roomsapart from the cinema.These rooms may be usedfor education, conferencesand instructions. “Therewill be a spacious foyer onthe top floor. It will be a

conference facility withhalls, catering and a full-fledged cinema”, Keij goeson. Downstairs will be thecafé with a capacity of fiftyseats and a terrace.The aerial walkway con-necting Vertigo and theZwarte Doos will be a placefor inter alia studentfaculty association Cheopsof Architecture, Buildingand Planning. Thewalkway -the widest of allTU/e walkways- will be entirely refurbished.On weekdays the ZwarteDoos will be open from8.30 to 22.30 hours. In theweekend only films will beshown. “Except for eventssuch as Virus and thePublic day; then the ZwarteDoos will be open duringthe weekend as well”, saysKeij.Albron does not intend torun a traditional universityrefectory in the ZwarteDoos. The restaurant willoffer a wider choice ofdrinks and meals. “It willbe more of a catering estab-

lishment where studentscan also relax and have acappuccino or espresso”,says Fred Blom fromAlbron Campus Catering.“It will look more like acafé, where one may have apint later in the day.”

Arch.A.v.B. Zjak Hofman,lecturer of Architecture,Building and Planning andaffiliated with a firm of architects, will design theinterior decoration of theZwarte Doos. “This will bebegun at the end of

October. Meanwhile a pro-cedure will be started withthe municipality in order toget the permits”, says Keij.In April 2005 alterationsmust begin so that thepremises will be completedearly in 2006./.

Fresh wind through MosaicStudent associationMosaic has had a newcommittee since 1October. The four freshcommittee members arebrimming over withideas. They want to showespecially that Mosaic isa multicultural studentassociation.

“Mosaic is a multiculturalassociation, yet manypeople do not yet have thatimpression. We intend tochange this”, says MelikaEl-Massoudi. After sixmonths of membershipshe decided to join the newcommittee as chair-woman. “Things were notgoing very smoothly, and Ihope I can change that.Also, I would like to gainexperience as chair-woman. During projects inmy study of IndustrialDesign we rotate the tasksof group members.Chairing meetings provednot to be one of mystrengths. Later I shall alsohave to assume ma-nagement or leadershippositions, so I had betterlearn about this now.”Treasurer MoulhimAchahboune, a student ofIndustrial Engineeringand Management Science,has been active withinMosaic for many years.“Mosaic is an associationfor students from differentcultures. At this momentwe have mainly Moroccanmembers, but we are not aMoroccan association”,Achahboune emphasises.In order to change thisimage, the new committeeintends to devote a lot of attention to PR. “We aregoing to visit theDepartments to presentourselves to them again.

On that occasion we wishto place more emphasis onthe multicultural aspect ofMosaic, for other beliefsare more than welcome; itis fun to learn from others,to exchange ideas. Thatway you learn to un-derstand each other”, saysEl-Massoudi.

ActivitiesApart from generatingmore awareness the orga-nisation of activities isanother spearhead. Newcommissions are beingformed for a study tour,lectures, a meditationcentre and minor acti-vities. An English-language version of thewebsite is in the offing sothat foreign students canread about the activitiesand news. One activity hasalready been fixed; the holymonth of Ramadan. It willbegin mid-October; thereare still people who do notknow what this is. “Peopleoften wonder whether wereally cannot eat or drinkanything and whether it isallowed to have chewinggum, for instance. We areorganising a lecture in DeHal to answer all thesequestions. Subsequentlythere is an opportunity tojoin us for dinner at Iftaar(eating after sunset, eds.)”,says Achahboune./.

For more information you canpop in at Mosaic HG -1.25 orcheck out the websitewww.stud.tue.nl/~mosaic/.

Indian party for charityEating Indian dishes, listening to music anddancing in exchange forsupport to charity. TheEindhoven Asha foun-dation will hold a partyon 16 October whoseproceeds will be spent oneducational projects forunderprivileged childrenin India.

Asha foundation is acharity organisation dedi-cated to the cause of givingchildren in India a chanceof a better life by means ofeducation. A number ofIndian PhD and Masterstudents at TU/e activelysupport this foundation; sodoes Vinit Chilekar, PhDstudent of ChemicalEngineering andChemistry. Two years ago

he came to live inEindhoven and since thenhe has been active as a vol-unteer for the Asha foun-dation. “The work is for avery good cause; educationfor children in India;children who from lack ofmoney cannot attend anyeducation. The foundationhas been set up by vol-unteers, so that allproceeds directly benefitthe educational projects inIndia. This is why I amtrying to assist in raking inmore money for theprojects”, says Chilekar.The party of 16 October isbased on the Navaratrifestival, also known as thefestival of nine nights. Inwestern India, in the stateof Gujarat, Navaratri is celebrated with many festi-

vities. Boys and girls dressup in traditional costumesand wear jewellery. Atnight they gather in anopen spot. After cele-brating the goddess Durga,people dance in a circleuntil the early morninghours. This celebrationlasts nine nights and endsin Dashera. In summary,the main motive for cele-brating this festival is thevictory of good over evil. Itis a feast featuring intensedances, such as the Raas-Garba, one of the mostwidely known populardances of India./.Tickets must be ordered inadvance via v.p.chilekar@tue.nlor 06-14753105.For more information:www.ashanet.org.

At the moment preparatory surveying is going on in the Zwarte Doos. Photo: Bart van Overbeeke

14 oktober 2004 Cursor12/ Nieuws

Vooraanmeldingen in Nederlandstijgen met zes procentDe instroom aan deNederlandse universi-teiten zwelt aan metbijna zes procent. DeTU/e steeg naar 1.231voorinschrijvers, eenstijging van 7,2 procentten opzichte van vorigjaar. De TU Delft kreeg1.935 inschrijvers, eenstijging van 9,1 procent.De UT in Enschede zaghet aantal vooraanmel-dingen zakken van 1.149naar 1.122. Dit blijkt uitde vooraanmeldings-cijfers van de InformatieBeheer Groep.

De cijfers van de IBG geveneen indicatie van de uitein-delijke verdeling van eer-stejaars over de verschil-lende opleidingen.Sommige studentenmelden zich direct bij deinstelling aan en anderekomen niet opdagen, maarde IBG-cijfers geven detendens duidelijk weer.Voor de universiteiten is

het aantal ingeschreveneerstejaars op 1 oktober eencruciaal meetpunt voorhun bekostiging. Voor 1 december moeten ze hetdefinitieve aantal door-geven aan de IB-Groep.Dan krijgen ze per studenteen zak geld.De instroom aan de tech-nische universiteiten isweliswaar gestegen, maartoch blijft de stijging vanhet totale percentage eer-stejaars onder het landelijkgemiddelde steken. Dat isvooral te wijten aanTwente. Die universiteitstaat twee procent in demin, terwijl Delft enEindhoven juist bovenge-middeld goede zakendoen.Eerder dit jaar leek het eropdat Leiden, Twente en deVU zwaar verlies zoudenlijden, met vier tot zesprocent minder inschrij-vingen. De klapt blijkt nuiets zachter aan te komen.Het gaat aan de VU en

Twente nog maar omenkele tientallen. Alleen inLeiden blijft het verliessubstantieel. Maar uiter-aard leveren deze instel-lingen veel marktaandeelin.Uit de cijfers rees al eerderdit jaar het beeld dat vooralde klassieke studies als geneeskunde (plus 8 pro-cent) en Nederlands (plus23 procent) veel nieuwe

studenten aantrekken.Ook scheikunde (plus 27procent) en rechten (plus12 procent) doen het goed.Wiskunde -vanouds eenzorgenkindje- gaat van 334naar 275 vooraanmeldin-gen. Dat betekent eenverlies van achttien pro-cent. Natuurkunde staatjuist enigszins in de plus:zes procent. (HOP)/.

LLiijjsstt vvaann uunniivveerrssiitteeiitteenn oopp pprroocceenntteenn iinnssttrroooomm::Eindhoven van 1.148 naar 1.231 (+7,2 %)Delft van 1.774 naar 1.935 (+9,1 %)Twente van 1.149 naar 1.122 (-2,3 %)Leiden van 3.558 naar 3.424 (-3,8 %)VU van 3.059 naar 3.016 (-1,4 %)Tilburg van 1.935 naar 1.941 (+0,3 %)Groningen van 4.313 naar 4.376 (+1,5 %)Rotterdam van 3.965 naar 4.088 (+3,1 %)Maastricht van 2.579 naar 2.670 (+3,5 %)Wageningen van 448 naar 471 (+5,1 %)Nijmegen van 3.416 naar 3.724 (+9,0 %)Utrecht van 5.926 naar 6.836 (+15,4 %)UvA van 4.250 naar 4.920 (+15,8 %)(Totaal wo van 37.520 naar 39.754 (+5.95 %))

Brandweeroefening

TTwweeee ddaaggeenn llaanngg wwaass ddee TTUU//ee--ccaammppuuss hheett tteerrrreeiinn vvoooorrbbrraannddwweeeerrmmaannnneenn uuiitt ddee rreeggiioo.. DDee TTUU//ee--bbrraannddwweeeerr hhaadd ddeeooeeffeenniinnggeenn vvoooorr ddee ooffffiicciieerrss vvaann ddiieennsstt,, ddee lleeiiddiinnggggeevveennddeebbiijj ddee bbrraannddwweeeerr,, bbeeddaacchhtt eenn uuiittggeezzeett.. ZZoo ooookk bbiijj TTrraavveerrsseeoopp ddoonnddeerrddaagg 77 ookkttoobbeerr..

De studentenbondenLSVb en ISO haddenvorige week voor heteerst een ‘Studenten-kamer’ met staatssecre-taris drs. Mark Rutte vanOnderwijs. Uit het offi-ciële overleg tussenbonden en bewindkwamen nauwelijks con-crete afspraken, maar datlag vooral aan de timingvan de bijeenkomst. Endus werd er een voor-schot genomen op de bekostigingsdiscussie.

Het overleg viel eigenlijktussen de grote onder-werpen in. Over de studie-financiering en de bekos-tiging wordt eind dezemaand pas meer duidelijk,en de coalitiepartijen CDA,VVD en D66 hadden aande vooravond van de ‘stuka’de bezuinigingen op onderwijs -collegegeld-verhoging en het niet meerbekostigen van niet-EU endertigplusstudenten- van

tafel geveegd. En dusmoesten de bonden op datlaatste punt volstaan metkanttekeningen dat Ruttezich wel erg makkelijk bijde bezuinigingen op zijnportefeuille had neer-gelegd. Maar daar wilde debewindsman niets vanweten. Hij wees de bondenop de beroerde financiële positie van hetRijk. “En als er dan voorenige tientallen miljoenenop hoger onderwijs wordtbezuinigd, heb ik dat te accepteren.”Rutte ziet geld niet als hetgrootste probleem: eerstmoet het stelsel wordenherzien. “Wat overigensniet wil zeggen dat ik voorbezuinigingen zal pleiten.Dat heb ik nog nooitgedaan”, aldus de staatsse-cretaris. “Maar ik maak mehard voor een hoger onder-wijs waar men uit de helewereld naar komt kijken.”En daarvoor moeten bekos-tiging en studiefinan-

ciering eerst op de schop.Rutte kan zich opmakenvoor enig zendingswerk,want de studentenbondenzien weinig in de extra financiële bijdrage die stu-denten moeten betalen alsze meer dan een jaar ver-traging oplopen. VindenLSVb en ISO Rutte’s ideeeen probleem voor de aca-demische vorming, destaatssecretaris is over-tuigd van zijn gelijk. “Inhet buitenland bekledenstudenten bestuurs-functies naast hun op-leiding, en werken er vaakook nog bij. Dat het inNederland normaal is omvertraging op te lopenvanwege je nevenactivi-teiten, is eigenlijk eenbeetje decadent.”Maar ligt de verantwoorde-lijkheid voor het studie-tempo wel zo nadrukkelijkbij de student? ISO enLSVb wijzen in dit verbandook op de doorstroom-mogelijkheden binnen een

opleiding zelf. Maar ookhier heeft Rutte aangedacht: studenten kun-nen straks dankzij eenhalfjaarlijkse bekostiging‘stemmen met de voeten’.Is het onderwijs aan een instelling niet goed, danmoeten studenten hunstudie straks kunnen voort-zetten aan een andere. Enomdat hogescholen en uni-versiteiten daar ook doorhet ministerie op wordenafgerekend, moeten instel-lingen volgens de bewinds-man wel voor een kwalita-tief goede opleidingzorgen.Angst voor continu reclamegeweld van oplei-dingen heeft Rutte niet.Opleidingen worden straksin het openbaar op kwali-teit afgerekend. “Eenstudie is geen pakje mar-garine. Een hogeschool ofuniversiteit moet het echtvan de kwaliteit hebben,niet van een merknaam.”(HOP)/.

Prijsvraag Euflex leidt tot ‘prijsvraag’ UniPartnersEuflex EmploymentServices wilde het eerstelustrum ook aan studen-ten niet onopgemerktvoorbij laten gaan. Daar-om werd een prijsvraagonder studenten uitge-schreven. Unipartnersdiende volgens Euflex hetbeste plan in en wontweeduizend euro die gebruikt mogen wordenbij het uitvoeren van hetplan.

“We hebben er bewust voorgekozen de prijsvraag zoopen mogelijk te houdenzodat we de creativiteit vande studenten niet zoudenbeperken”, vertelt drs. LeoRobben, hoofd van Euflex.

“Wie wilde meedoen aande prijsvraag, moest eenplan maken waar zowel declub waar de studenten lidvan zijn als Euflex iets aanheeft. Voor ons is het belangrijk om bekendheidte krijgen buiten de TU/een we denken dat stu-denten daar perfect bijkunnen helpen.” VolgensRobben kregen ze voorna-melijk standaard reactiesop de prijsvraag zoals devraag om sponsoring van T-shirts en stak de in-zending van UniPartnerser qua idee duidelijk bovenuit. ”We hadden het idee datons plan perfect kon aan-sluiten bij deze prijsvraag”,

vertelt Dirk Hoving,student Natuurkunde ensenior consultant vanUniPartners. “We hebbenons plan voor de prijsvraaggeschreven omdat wij opdit moment een structuur-verandering ondergaan enhet vaste team van vier naarvijftien personen wordt uit-gebreid. Hierdoor hebbenwe veel capaciteit over enkunnen we wel wat extraactiviteiten en promotie gebruiken.”“Wij zijn voor UniPartnersop zoek naar vraagstukkenwaarmee bedrijven worste-len zodat studenten kun-nen helpen bij het oplossendaarvan”, vertelt Bedrijfs-kundestudent Dirk Veldt,

die bestuurslid bij Uni-Partners is. “Wij komendaardoor met veel bedrij-ven in contact waardoor weEuflex kunnen helpen metde wervingscontacten.” Op dit moment isUniPartners bezig met hetverzamelen van vraag-stukken bij bedrijven,zodat in januari de stu-denten, in groepen vanmaximaal vier personen,zich kunnen storten op decases. In maart 2005 zal terafsluiting een symposiumworden gehouden waarbijgeldprijzen uitgereiktworden aan de beste uitge-werkte vraagstukken./.

Rutte wil wereldberoemd hoger onderwijs

(Advertenties)

Onderwijs /13Cursor 14 oktober 2004

“Ons brein kiest altijd voor de makkelijkste weg”

Het universiteitscollege is bedoeld om bijte dragen aan de academische vorming.Vanaf het derde trimester kunnen TU/e-studenten aanschuiven bij Big Images,een reeks lezingen die is samengestelddoor dr.ir. Kees van Overveld in samen-werking met drs. Maarten Pieterson enprof.dr.ir. Anthonie Meijers. Van Over-veld zal de collegereeks inleiden: “De clouvan het universiteitscollege is dat het gaatover het snijvlak tussen kijken en betekenen”. Het college probeert studenten stil telaten staan bij iets wat veel mensen voorlief nemen; namelijk het feit dat wekunnen zien. “Maar eigenlijk is het eengroot raadsel wat we zien”, zegt VanOverveld. Hij tekent een boom, met daar-achter een paard. “We kunnen niet zienwat achter die boom staat, maar we gaaner vanuit dat het één paard is en niet dathet twee paarden zijn waarbij we van deeen de voorkant en van de ander de ach-terkant niet kunnen zien.” Er is sowiesoiets vreemds aan de hand met tekenin-gen, doceert Van Overveld. “In een tekening worden paarden, bomen, en allerlei andere dingen met lijnen weer-gegeven, terwijl we eigenlijk randen zien.Die lijnen zijn er helemaal niet; eigenlijkzou je vlakken moeten tekenen.” Tochkunnen we lijnen zien die er niet zijn,zegt van Overveld terwijl hij drie zwartepacman-figuurtjes op het bord tekent,zodat het weinig moeite kost om eendriehoek te zien tussen de openingen inde cirkels. “Als je door je wimpers kijkt,zul je zien dat je de lijnen van de driehoekziet, terwijl die er niet zijn: een soortspookbelijning. Dat komt omdat hetbrein de voorkeur geeft aan de simpele interpretatie. Onze hersenen bouwen eensimpel beeld van de werkelijkheid waarbijplausibele verklaringen worden aan-genomen. In het geval van de driehoekkun je zeggen ‘leuk weetje’, maar watmoeten we met die spookranden? Hetantwoord is: steeds meer. Neurobiologenweten namelijk steeds meer over de pro-cessen die plaatsvinden in de zogeheten‘visual pathway’, de reeks van zenuw-verbindingen tussen ons netvlies en debeeldbewerkende centra in onzehersenen.” Het doorgronden van die pro-cessen heeft consequenties, zegt VanOverveld. “We kunnen rekening gaanhouden met hoe mensen naar beeldenkijken en uiteindelijk misschien zelfs hoeze er betekenis aan toekennen; de semio-tiek van beelden. Daarmee wordt het mogelijk om informatie beter, sneller enwellicht veiliger over te dragen. Wekunnen ook datgene visualiseren wat niette visualiseren lijkt. Neem het program-ma SequoiaView van mijn collega Jackvan Wijk (http://www.win.tue.nl/sequoiaview/), waarmee je kunt zien hoevol je harde schijf is.” De informatie diede neurobiologie ons geeft over hoemensen beelden verwerken, is ook vanbelang voor de werking van allerlei tech-

nische toepassingen, zowel in professio-nele omgevingen als in consumenten-toepassingen. “Neem bijvoorbeeld deconsumentenelektronica”, zegt VanOverveld. “Machines moeten zich steedsmeer aanpassen aan onze omgeving; zehebben ogen nodig. Als we weten hoe hetmenselijk oog beelden verwerkt, kunnenwe die informatie gebruiken voor desoftware van bijvoorbeeld een digitalecamera.”In tegenstelling tot camera’s met verschil-lende lenzen voor macro- en teleopnames,werkt het menselijk oog niet op één resolutie. Van Overveld: “Wij zien alleverschillende schalen tegelijkertijd en weinterpreteren die ook meteen. Als je in dedeuropening van een kantoorruimtestaat, zie je de tafel, een boek dat erop ligt,maar ook de nerven van het tafelblad. Hetis allemaal tegelijkertijd in je blikveldaanwezig, maar als je iets specifieks wiltweten over het beeld, moet je bij wijze vanspreken een vraag aan het beeld stellen.Afhankelijk van die vraag is er informatie

nodig op kleine schaal (‘hoe lopen denerven in de tafel?’), middelgrote schaal(‘wat is de vorm van het boek?’), of groteschaal (‘waar staat de tafel ten opzichtevan de kast?’). Het verrassende is dat onsbrein alle informatie, op al die verschil-lende schalen, alvast klaar zet, zodat hetantwoord sneller gevonden wordt.” Dekeerzijde van die constatering is dat je eigenlijk niets ziet als je geen vragen stelt.Van Overveld: “Kijken is dan ook eenactief fenomeen. Hoe minder je jezelf af-vraagt, hoe minder je ziet. Dat is eigenlijkwat aandacht is; die wijd je aan iets zodatje je zintuigen kunt bevragen.” Hetprobleem is alleen dat ons brein vaak sneltevreden is met een antwoord. VanOverveld vertelt over een experimentwaarbij de oogbeweging van proef-personen met camera’s werd geregi-streerd terwijl ze naar een beeldschermmoesten kijken. “Ze kregen een plaatje tezien van een viermotorig vliegtuig. Zodrade ogen de motoren hadden gezien en opeen ander deel van de afbeelding waren

gefocust, werd in het plaatje een motorweggehaald. Als de mensen werd gevraagd naar het aantal motoren, antwoordden ze ‘vier’. Het beeld isbekeken, het brein heeft het geïnter-preteerd en geen moeite gedaan om debeelden nog eens te bekijken. Een andereproef hebben ze wel eens gedaan metmensen aan een balie. Ze werden ge-holpen door iemand die op een onverwachtogenblik achter de toonbank hurktewaarna een collega omhoog kwam: depersoonsverwisseling wordt meestal nietopgemerkt. Kijken is een actieve bezigheid.”

OplettenOm echt te zíen wat je bekijkt, is het dusnodig om constant op te letten. Temeeromdat ons brein een voorliefde heeft voorhet voorspelbare. Dat niemand ooit eenroze olifant heeft gezien, kan wel eenskomen omdat we hem niet verwachten.Van Overveld: “Het kost meer moeite omiets te zien waar we niet op anticiperen.Het is waarschijnlijk zo dat we aan dehand van eerdere waarnemingen eensoort van ‘kandidaatbeelden’ voor detoekomst maken. Ons brein test margi-naal waarop het kan anticiperen.Interpretatie door anticipatie is ook veelmakkelijker en sneller dan gedetailleerdeanalyse”.Film stelt ons visuele verwachtings-patroon op de proef. “Beelden moetenelkaar in volgorde van tijd opvolgen. Onsbrein is niet gewend aan temporele dis-continuïteit. In de beginperiode van defilm moesten acteurs bevriezen als defilmrol brak, om weer in precies dezelfdehouding verder te spelen nadat deopname hervat werd. Het publiek schroker dan ook van als er tengevolge van zo’nlas in de film op de achtergrond dingenveranderden. Het verhaal gaat dat de film-trucage begonnen is toen in zo’n geval onbedoeld een rijtuigje door eenlijkwagen vervangen bleek. Het duurdeeven voordat regisseurs de betekenisdaarvan inzagen; je kon de tijdslijn door-breken door te snijden. Film is een taaldie je moet leren; de MTV-generatie kijktniet meer op van scènes van een halveseconde. De huidige evolutie van de men-selijke beeldverwerking is dan ook nietlanger biologisch maar cultureel.”/.

Big images/Lennart WeselWe denken dat we alles zien, maar ons gezichtsvermogen iszeer beperkt. We zien vooral wat we verwachten te zien. Als

we al opletten. Want je hoeft je aandacht maar een fractie vaneen seconde te verleggen en je ogen zijn al bedrogen. De

opname, perceptie en verwerking van beelden komen aanbod tijdens het universiteitscollege Big Images.

Rooster universiteitscollege Big Images2233 mmaaaarrtt:: iinnlleeiiddiinngg && ffyyssiisscchhee ggrroonnddssllaaggeenn ((ddrr..iirr.. KKeeeess vvaann OOvveerrvveelldd))

3300 mmaaaarrtt:: bbiioollooggiiee eenn ppeerrcceeppttiiee vvaann hheett oooogg ((nnoogg nniieett bbeekkeenndd))

66 aapprriill:: ppssyycchhoollooggiiee vvaann ddee vviissuueellee wwaaaarrnneemmiinngg --ssttaattiisscchhee aassppeecctteenn.. ((pprrooff..ddrr.. DDoonn BBoouuwwhhuuiiss))

1133 aapprriill:: ppssyycchhoollooggiiee vvaann ddee vviissuueellee wwaaaarrnneemmiinngg --ddyynnaammiisscchhee aassppeecctteenn ((pprrooff..ddrr.. LLeexx WWeerrtthheeiimm))

2200 aapprriill:: bbeeeellddbbeewweerrkkiinnggsstteecchhnnoollooggiiee -- ssttaattiisscchhee aassppeecctteenn((pprrooff..ddrr.. BBaarrtt TTeerr HHaaaarr RRoommeennyy))

1111 mmeeii:: bbeeeellddbbeewweerrkkiinngg eenn ccooddeerriinngg --ddyynnaammiisscchhee aassppeecctteenn ((pprrooff..ddrr..GGeerraarrdd ddee HHaaaann))

1188 mmeeii:: IInnffoorrmmaattiieevviissuuaalliissaattiiee ((pprrooff.. JJaacckk vvaann WWiijjkk))

2255 mmeeii:: nnoogg vvaasstt ttee sstteelllleenn

11 jjuunnii:: bbeennooeemmeenn vvaann ssaammeennhhaannggeenn uuiitt vvoorriiggee ccoolllleeggeess ((ddrr..iirr.. KKeeeessvvaann OOvveerrvveelldd))

BBeell vvoooorr mmeeeerr iinnffoorrmmaattiiee nnaaaarr JJaann WWeeeerrddeennbbuurrgg vvaann SSGG ((22007711))

Een van de kunststukjes die ons brein uithaalt terwijl we de wereld bezien is het bij elkaar voegen van watbij elkaar hoort. Dit verschijnsel, dat in de perceptiepsychologie met het Duitse woord ‘Gestalt’ wordt aan-geduid, zorgt ervoor dat we in onderstaand vlekkenpatroon een dalmatiër kunnen herkennen (afbeeldingnaar een foto van R.C. James).

14 oktober 2004 Cursor14/ Onderzoek

Datapakketten in optische wachtkamer

Eerst even over de student, want zijnverhaal is te mooi om niet te vertellen.Toen Dorren ruim vier jaar geleden opzoek was naar studenten voor het onder-zoek aan optisch internet, kreeg hij tien-tallen brieven van Chinese studenten dievia een speciaal programma naar Neder-land wilden komen om hier te studeren.Liu was in China hiervoor geselecteerdomdat hij tot de beste studenten van zijnland behoorde. Dorren koos voor deChinees omdat hij als enige een persoon-lijk verhaal vertelde over wat hij wildedoen en zijn visie gaf op zijn wetenschap-pelijke leven.In die periode had Liu de ambitie om ietsgroots bij te dragen aan de kennis op hetgebied van glasvezelnetwerken. Een heeluitgesproken ambitie. Nu, na zijnpromotie, heeft hij het idee dat hij wel ietsgoeds heeft gedaan, maar het is nog langniet genoeg: “Ik moet nog veel werk ver-richten”.Dorren verduidelijkt: “Liu is de eerste terwereld die in staat is licht dat door eenglasvezel gaat tijdelijk op te slaan. Er zijnwel wat resultaten geboekt, maar hij is deeerste die heeft laten zien hoe het moet.Wat hij heeft gemaakt, kan gewoon echtworden gebruikt in een netwerk”.Wat heeft Liu bedacht? Internet maaktgebruik van zogenoemde datapakketten.

Dat is heel anders dan bij telecommuni-catie. Als je op een telefoon een nummerintikt, dan zend je eerst een signaal naareen centrale. Die centrale kijkt waar deopgevraagde gebruiker is. Vervolgenskrijgt die een signaal waardoor de bel gaatrinkelen. Als wordt opgenomen, komt deverbinding tot stand tussen beller en ont-vanger. Dat is een vaste verbinding.Internet maakt gebruik van datapakket-ten. Als je een e-mail verstuurt, wordtdeze opgebouwd in pakketjes die via hetnetwerk naar de geadresseerde wordenverstuurd. Het kan daarbij gebeuren datde verschillende pakketten waaruit hetbericht is gebouwd via andere delen vanhet netwerk gaan. Het idee is eigenlijkom met de pakketjes het netwerk effi-ciënter te gebruiken. Het is de modernemanier om tegen telecommunicatie-netwerken aan te kijken.We zitten nu nog in een hybride situatie.Voor een deel zijn het vaste netwerken envoor een deel datanetwerken. Ook tele-foon wordt al in pakketten verstuurd,zoals bijvoorbeeld bij telefoon via inter-net. Dorren: “Ik maak daar wel gebruikvan. Dan kun je voor tien euro een paaruur naar Japan bellen. Je belt eerst meteen vaste verbinding naar een inbelpunten daar wordt je telefoongesprek geco-deerd en in blokjes via een hoge capaci-

teitsnetwerk naar Japan gestuurd. Daargaat het laatste stuk weer via een vasteverbinding naar de eindgebruiker. Eenpaar jaar geleden waren die verbindingennog van slechte kwaliteit, maar nu zijn zeprima”.De bottleneck in het versturen van data-pakketten via glasvezel zijn de knoop-punten. Liu: “Een netwerk bestaat uitglasvezelkabels. Die zijn met elkaar ver-bonden door knooppunten. Op zo’n puntwordt bepaald in welke richting een data-pakketje wordt gezonden. In de huidigesituatie wordt het dataverkeer eerst vanoptisch -licht- omgezet naar een elektro-nisch signaal. Dan vindt het schakelen inde knooppunten plaats met elektriciteit.Vervolgens wordt het weer omgezet naareen optisch signaal en vervolgt het zijnweg via de glasvezel. Die knooppuntenzitten in gigantische kasten, routersgenaamd”. Omdat de capaciteit van de elektronicabeperkt is, heb je heel veel kasten nodigom al het dataverkeer te sturen. Op ditmoment vertraagt de doorgang enorm.“Wij willen de knooppunten volledigoptisch maken en daarmee ultrasnel”,zegt Liu.Het belangrijkste probleem van optischeknooppunten is als er op één momenttwee pakketten tegelijk aankomen die de-zelfde kant opgaan. Er moet dan éénpakket opgeslagen worden. De vraag ishoe je dat volledig optisch doet. En dat isgedaan door Liu.Liu: “De pakketten kunnen niet op exacthetzelfde moment vertrekken want danworden ze gemengd en weet je het onder-scheid niet meer. Eén pakket moetmeteen door en de andere moet wachten.Ik heb nu een schakeling die dat kan enhet blijkt dat ie het kan met twee pakket-ten, maar ook met drie, vier of vijf. Zemoeten gewoon wachten tot de weg vrijis”.

Hiervoor ontwikkelde Liu een optischewachtkamer. Dat is een glasvezelkabelvan tien kilometer, waar het licht in1/20.000 seconde doorheen gaat. De tijddie nodig is andere lichtpakketjes metdata te laten voorgaan.Liu deed zijn onderzoek onder de parapluvan het Cobra-instituut, CommunicationTechnology Basic Research andApplications. Cobra startte jaren geledenals een interuniversitair onderzoeksinsti-tuut. Ook in Delft en Twente waren onderdelen. Na verloop van tijd zijn allespelers naar Eindhoven verhuisd. Het instituut richt zich op drie gebieden. Heteerste is materiaalonderzoek, dat zit bijde faculteit Technische Natuurkunde. Hettweede richt zich op geïntegreerde chips,een groep die zat in Delft en nu bijElektrotechniek in E-Hoog is onder-gebracht. De derde groep is de systeem-groep, de groep waarbinnen Liu zijn onderzoek deed.Zij richten zich onder meer op ultra hogecapaciteit optische transmissie. Dat is:zoveel mogelijk informatie door eenglasvezel leiden. Dorren: “Wij hebben hetdan over 160 gigabit per seconde enhoger. Dat is alle informatie van een gemiddelde pc per seconde door eenglasvezel. Dat doen we al. Maar westreven naar 1 terabit per seconde. Hetrecord staat nu op naam van Japanse onderzoeksgroepen die meer dat tienterabit per seconde door een optischevezel krijgen. Als je met zulke snelhedeninformatie verstuurt, is het voor elektro-nische systemen niet meer haalbaar omdie informatie te verwerken. Daaromzoeken we naar methoden om die in-formatie optisch te routeren. Dat is hetvakgebied van optische signaal proces-sing. Het doel daarvan is om gegeven zosnel mogelijk te transporteren. Want datis onze droom: supersnel internet.”/.

Optisch internet/Chriz van de GraafFoto/Bart van Overbeeke

De Chinese student Yong Liu M.Sc. kwam vier jaar geledennaar Nederland met de ambitie écht iets toe te voegen aan

zijn vakgebied. En volgens zijn copromotor en elektro-technicus dr. Harm Dorren deed hij dat ook. Met zijn uit-vinding brengt hij dé grote droom een stapje dichterbij: supersnel internet. Geheel optisch en ontdaan van de

‘trage’ elektronische schakelingen.

Onderzoek /15Cursor 14 oktober 2004

Onzekerheid reducerenmet laserstralenAan de miniaturisering van computer-chips lijkt geen einde te komen.Wafersteppers, de apparaten die destructuur van een chip op het siliciumetsen, tekenen nu lijntjes met een diktevan negentig nanometer. Maar de in-dustrie vraagt om verdere verkleining;over tien jaar moet een wafersteppereen structuur van zo’n 25 nanometerproduceren. Precisie wordt dus steedsbelangrijker. In de wafersteppersworden laser interferometers gebruiktvoor het nauwkeurig positioneren vanonderdelen. Dr.ir. Suzanne Cosijnspromoveerde met onderzoek naar methodes om de onzekerheid van laserinterferometers op subnanometer-niveau te bepalen.

Cosijns, van huis uit natuurkundige maarvoor deze promotie ressorterend onderWerktuigbouwkunde, werd gesponsorddoor het IOP, een subsidieregeling vanEconomische Zaken voor innovatief onderzoek. De interesse van het bedrijfs-leven, een vereiste voor de subsidie, isruimschoots aanwezig. “Mijn promotie isbegeleid door een commissie die bestaatuit mensen van het NederlandsMeetinstituut, Agilent, Heidenhain,Philips CFT, het NIKHEF en TNO-TPD.Zij kennen de problemen die ontstaan bijmetingen op nanometerniveau. Hunboodschap voor mij was ‘zoek het maaruit’.” Chipsfabrikant ASML, momenteelCosijns’ werkgever, was eveneens verte-genwoordigd in de begeleidingscommis-sie. Het bedrijf heeft een grote hongernaar precisie. Bij de productie van geheu-genchips worden de lithografieën die uit

de waferstepper komen op elkaar gelegd.Idealiter liggen ze precies op elkaar, maarin de praktijk heb je te maken met afwij-kingen. Om de wafersteppers te positio-neren, wordt gebruik gemaakt van laserinterferometers, die de verplaatsingmeten met behulp van laserstralen. “Hetis een manier van meten die onzekerheidheeft”, zegt Cosijns. “Die onzekerheidwordt uitgedrukt in nanometers en hetideaal is uiteraard om die zo laag moge-lijk te houden.”

OpstellingCosijns gebruikte een door de Gemeen-schappelijke Technische Dienst gebouw-de kalibratie-opstelling , gebaseerd op dezogeheten Fabry-Pérot interferometer.Daarnaast werkte ze een model uit dat deafwijkingen voorspelt. “Ik heb mijn voor-spelling herleidbaar gemeten en ik kwamuit op een standaarddeviatie tussen metingen en model van 0,3 nanometer.Mijn model is in staat per component tezeggen wat de invloed is op de periodiekeafwijking. Het kan gebruikt worden alstool voor ontwerpers van laser interfero-systemen en voor de kalibratie vanprecisie-apparatuur.”Cosijns kan dus voorspellingen doen overhet domein dat onder de nanometer ligt.Daarmee zijn de grenzen nog nietbereikt, denkt ze. “Ik dacht altijd; bij 0,1nanometer houdt het op, maar er wordtnu al gesproken over een picometer.”Voorlopig kan Cosijns nog even vooruit;ze blijft bij ASML werken aan interfero-metersystemen./.

Onderzoek in het kort

Promotie met symposiumTTeerr ggeelleeggeennhheeiidd vvaann ddee vveerrddeeddiiggiinngg vvaann hheett pprrooeeffsscchhrriifftt ‘‘PPrreesseennccee iinn DDeepptthh’’ ddoooorr ddrrss..WWiijjnnaanndd IIJJsssseellsstteeiijjnn wwoorrddtt oopp ddoonnddeerrddaagg 2211 ookkttoobbeerr eeeenn ssyymmppoossiiuumm ggeehhoouuddeenn iinn hheett IIPPOO--ggeebboouuww.. HHeett ssyymmppoossiiuumm ‘‘MMeeddiiaa,, MMiinnddss aanndd MMaaggiicc’’ bbeeggiinntt oomm 1100..0000 uuuurr.. SSpprreekkeerrss zziijjnn oonnddeerraannddeerreenn pprrooff.. FFrreeddeerriicckk BBrrooookkss vvaann UUNNCC CChhaappeell HHiillll uuiitt AAmmeerriikkaa,, pprrooff.. DDoonn BBoouuwwhhuuiiss vvaann TTMM,,pprrooff.. HHuuiibb ddee RRiiddddeerr vvaann IInndduussttrriiaall DDeessiiggnn vvaann ddee TTUU DDeellfftt,, eenn pprrooff.. FFrraannkk BBiiooccccaa vvaann MM..II..NN..DD..llaabbss uuiitt AAmmeerriikkaa.. AAlllleenn sspprreekkeenn oovveerr oonnddeerrwweerrppeenn ddiiee ggeelliieeeerrdd zziijjnn aaaann hheett pprroommoottiiee--oonnddeerrzzooeekk vvaann IIJJsssseellsstteeiijjnn;; ddee ssuubbjjeeccttiieevvee eerrvvaarriinngg vvaann mmeennsseenn iinn rreellaattiiee ttoott sstteerreeoossccooppii--sscchhee eenn iimmmmeerrssiieevvee mmeeddiiaa iinn kkaaaarrtt ttee bbrreennggeenn eenn ddee oonnddeerrlliiggggeennddee pprroocceesssseenn ttee bbeeggrriijjppeenn..HHeett ssyymmppoossiiuumm wwoorrddtt ggeehhoouuddeenn iinn ddee ccoollllooqquuiiuummrruuiimmttee iinn hheett IIPPOO--ggeebboouuww..

Progress Medal voor Schouhamer ImminkTTUU//ee--aalluummnnuuss ddrr.. KKeeeess SScchhoouuhhaammeerr IImmmmiinnkk kkrriijjggtt oopp 2211 ookkttoobbeerr ddee PPrrooggrreessss MMeeddaall uuiitt--ggeerreeiikktt iinn LLooss AAnnggeelleess.. DDaatt iiss ddee hhooooggssttee pprriijjss vvaann ddee AAmmeerriikkaaaannssee SSoocciieettyy ooff MMoottiioonn PPiiccttuurreeaanndd TTeelleevviioonn EEnnggiinneeeerrss.. SScchhoouuhhaammeerr IImmmmiinnkk kkrriijjggtt ddee oonnddeerrsscchheeiiddiinngg vvoooorr zziijjnn bbiijjddrraaggeennaaaann ddiiggiittaallee aauuddiioo-- eenn vviiddeeoossttaannddaaaarrddeenn aallss ddee ccdd,, ddee ddvvdd eenn ddee ooppvvoollggeerr vvaann ddaatt llaaaattsstteemmeeddiiuumm,, ddee BBlluuRRaayy DDiissccss.. SScchhoouuhhaammeerr IImmmmiinnkk vveerrkkrreeeegg zzoo’’nn dduuiizzeenndd iinntteerrnnaattiioonnaallee ooccttrrooooiieenn vvoooorr zziijjnn wweerrkk eenn bbeezziitt vviijjff AAmmeerriikkaaaannssee ppaatteenntteenn.. EEeerrddeerr aall wweerrdd hhiijj oonnddeerr--sscchheeiiddeenn mmeett eeeenn EEmmmmyy vvoooorr zziijjnn tteecchhnniisscchhee bbiijjddrraaggeenn vvoooorr ddee tteelleevviissiieetteecchhnniieekk,, IIEEEEEEEEddiissoonn MMeeddaall eenn eeeenn AAEESS GGoolldd MMeeddaall.. SScchhoouuhhaammeerr IImmmmiinnkk iiss ggaasstthhoooogglleerraaaarr bbiijj hheettIInnssttiittuuuutt vvoooorr EExxppeerriimmeenntteellee WWiisskkuunnddee iinn EEsssseenn eenn ddee NNaattiioonnaallee UUnniivveerrssiitteeiitt vvaann SSiinnggaappoorree..

Verjaardag internetOOpp 2299 ookkttoobbeerr 11996699 wweerrdd hheett eeeerrssttee bbeerriicchhtt vveerrzzoonnddeenn oovveerr hheett AArrppaanneett,, ddee mmooeeddeerr vvaann hheettwwoorrlldd wwiiddee wweebb.. DDaaaarrmmeeee iiss hheett iinntteerrnneett 3355 jjaaaarr oouudd,, rreeddeenn vvoooorr ddee UUnniivveerrssiittyy ooff CCaalliiffoorrnniiaa,,LLooss AAnnggeelleess oomm tteerruugg ttee bblliikkkkeenn oopp ddee ggeesscchhiieeddeenniiss.. OOpp 2299 ookkttoobbeerr hhoouuddtt ddee uunniivveerrssiitteeiitteeeenn ffoorruumm wwaaaarr oonnddeerr aannddeerreenn LLeeoonnaarrdd KKlleeiinnrroocckk,, ggeeeesstteelliijjkk vvaaddeerr vvaann ddee ‘‘ppaacckkeett sswwiittcchhiinngg’’--ddee tteecchhnniieekk wwaaaarroopp hheett iinntteerrnneett ggrrootteennddeeeellss ggeebbaasseeeerrdd iiss-- zzaall sspprreekkeenn.. AAnnddeerree kkooppssttuukkkkeennddiiee vveerrsscchhiijjnneenn,, zziijjnn uuiittggeevveerr TTiimm OO’’RReeiillllyy,, tteecchhnniisscchh ddiirreecctteeuurr vvaann IInntteell PPaattrriicckk GGeellssiinnggeerr,,eenn GGooooggllee CCEEOO EErriicc SScchhmmiiddtt.. TThhuuiissbblliijjvveerrss kkuunnnneenn kkiijjkkeenn oopp wwwwww..iinntteerrnneettaannnniivveerrssaarryy..ccoomm..

IInnddrruukkwweekkkkeenndd,, oonnddoooorrggrroonnddeelliijjkk;; ddee TTUU//ee--llaabboorraattoorriiaa ssttaaaann vvooll mmeett aalllleerrlleeii

aappppaarraattuuuurr.. WWaaaarrvvoooorr ddiieenntt hheett eenn wwiiee ggeebbrruuiikktt hheett wwaaaarrvvoooorr??

CCuurrssoorr nneeeemmtt iieeddeerree wweeeekk oonnddeerrzzooeekkssaappppaarraattuuuurr

‘‘OOnnddeerr ddee LLooeepp’’..

Het belang van geschiedenisDe jaarlijkse bijeenkomst van deSociety for the History of Technology(SHOT) vond afgelopen weekend plaatsin Amsterdam. Historici uit de helewereld spraken over hun vakgebied: degeschiedenis van de technische wetenschap.

TU/e-hoogleraar dr. Ruth Oldenziel wasverantwoordelijk voor de inhoudelijke invulling van het congres. Hoorde zij nogiets nieuws of heeft de geschiedenis geenverrassingen meer? Oldenziel: “Toch wel;je kunt nog steeds leren over de techno-logie van het water, onder andere over afvoersystemen in het oude Rome en derenaissance. We hebben ook een paper-sessie gehad over de standaardisering vanpuur water. Het blijkt dat er niet éénstandaard is; dat die afhankelijk is van detijd waarin men leeft.”Voor wie het nog niet wist; geschiedenisis meer dan een optelsom van jaartallenen gebeurtenissen. “Het is een trend inhet vakgebied om niet alleen de geschie-denis van ontwikkelingen te beschrijvenmaar ook te kijken waarom ze zijnontstaan en hoe ze zich verhouden metde tegenwoordige tijd”, aldus Oldenziel.Eerdere inspanningen van de stichtingHistorie der Techniek leidden tot hetlijvige standaardwerk ‘Techniek inNederland in de Twintigste Eeuw’. Komthet nog ooit tot een Europese uitgave?“De samenwerking die we in Nederlandhebben gehad, is uniek; of we er ook aantoekomen om de pan-Europese geschie-denis te beschrijven in een aantal kloekedelen is nog maar de vraag. Het vergt veelorganisatie om handen en voeten tegeven aan zo’n enorm project. We hebbeneen flink Europees netwerk maar defondsenwerving binnen Europa blijkt eenmoeizame taak. Multinationals zijn voor-

alsnog niet goed aanspreekbaar, je moethet meestal doen via de dochteronderne-mingen.”Investeringen in research en develop-ment zijn evident voor het bedrijfsleven.Voor onderzoek naar geschiedenis wordtminder snel de portemonnee getrokken.Om sponsors toch over de brug tetrekken, moet de stichting Historie derTechniek geschiedenis promoten. “Wijzeggen; als je Europa wilt begrijpen, moetje niet alleen kijken naar de politieke ge-schiedenis maar ook naar technischestructuren”, zegt Oldenziel.“Infrastructuren worden meestal natio-naal aangelegd, maar soms is er ook wisselwerking met het buitenland. Aande TU/e heeft Judith Schueler onderzoekgedaan naar de bouw van de ZwitserseGotthard-tunnel; een technisch onder-werp, maar het gaat ook over de grenzenvan Europa.”

NetwerkWetenschappers hebben in ieder gevaleen beter internationaal netwerk danmensen met economische of politieke belangen. Oldenziel: “Onze interna-tionale contacten zijn fantastisch.Wetenschappers zijn gewend om over degrens te praten, omdat ze veel raak-vlakken hebben. Op de zojuist afgeslotentechniekgeschiedenis conferentie haddenwe inhoudelijke gesprekken tussen ZuidAfrika, Brazilie, Amerika, Europa, Indiaen Korea, Brazilie. Dat gaat heel makke-lijk”./.

MMeett ddee hheeaatt fflluuxx bbuurrnneerr vvaann ddee vvaakkggrrooeeppVVeerrbbrraannddiinnggsstteecchhnnoollooggiiee vvaann ddee ffaaccuulltteeiittWWeerrkkttuuiiggbboouuwwkkuunnddee kkuunnnneenn vveerrbbrraannddiinnggss--ssnneellhheeddeenn vvaann vveerrsscchhiilllleennddee bbrraannddssttooffffeennggeemmeetteenn wwoorrddeenn.. ““VVoooorr ddee mmeeeessttee bbrraanndd--ssttooffffeenn iiss ddiitt nniieett nnaauuwwkkeeuurriigg bbeekkeenndd,, mmaaaarrmmeett ddee hheeaatt fflluuxx bbuurrnneerr kkuunnnneenn wwee ddiitt wweellmmeetteenn””,, vveerrtteelltt ddrr..iirr.. RRoobb BBaassttiiaaaannss.. ““VVoooorrmmeetthhaaaann lliiggtt ddee vveerrbbrraannddiinnggssssnneellhheeiidd oopp ddiittmmoommeenntt oonnggeevveeeerr vvaasstt,, mmaaaarr iinn oonnss oonnddeerr--zzooeekk ggaaaatt hheett bbiijjvvoooorrbbeeeelldd ooookk oomm hheett bbiijj--mmeennggeenn vvaann wwaatteerrssttooff ooff kkoooollmmoonnooxxiiddee iinnhheett NNeeddeerrllaannddssee aaaarrddggaassnneett.. DDeezzee ggaasssseennkkuunnnneenn nnaammeelliijjkk ddoooorr ddee vveerrggaassssiinngg vvaannbbiioommaassssaa ggeepprroodduucceeeerrdd wwoorrddeenn wwaatt hheettbbrrooeeiikkaasseeffffeecctt vveerrmmiinnddeerrtt..””PPrroommoovveenndduuss iinngg.. RRooyy HHeerrmmaannnnss iiss vvoooorr zziijjnnoonnddeerrzzooeekk iinn kkaaddeerr vvaann hheett EEccoonnoommiieeEEccoollooggiiee TTeecchhnnoollooggiiee ((EEEETT))--pprroojjeeccttVVeerrggrrooeenniinngg vvaann GGaass oopp zzooeekk nnaaaarr sscchhoonneerreeggaasssseenn ddiiee vvoooorr vveerrbbrraannddiinngg ggeebbrruuiikkttkkuunnnneenn wwoorrddeenn.. ““IIkk vvooeegg bbiijjvvoooorrbbeeeelldd wwaatteerrssttooff aaaann eeeenn aaaarrddggaassmmeennggsseell ttooee oomm ttee

kkiijjkkeenn wwaatt eerr ddaann ggeebbeeuurrtt.. IIkk ttaasstt ddaaaarrbbiijj ddeeggrreennzzeenn vvaann hheett ggeebbrruuiikk aaff.. IIkk oonnddeerrzzooeekk bbiijj--vvoooorrbbeeeelldd bbiijj wweellkkee vveerrbbrraannddiinnggssssnneellhheeddeenniinnssllaagg ooff aaffbbllaazzeenn ppllaaaattssvviinnddtt.. OOmm ddiieeggrreennzzeenn ttee vviinnddeenn,, hheebbbbeenn wwee ddee hheeaatt fflluuxx--mmeetthhooddee oonnttwwiikkkkeelldd..”” SSppeecciiffiieekk vvoooorr ddiitt aappppaarraaaatt iiss ddaatt oonnddeerrzzooeekkeerrss aaaann ddee zziijjkkaannttvvaann ddee bbrraannddeerrppllaaaatt wwaarrmmttee kkuunnnneenn ttooee--vvooeeggeenn.. ““HHiieerrddoooorr kkuunnnneenn wwee oopp zzooeekk nnaaaarrddee zzooggeennooeemmddee aaddiiaabbaattiisscchhee vvrriijjee vvllaamm ddiieeoonnss lleeiiddtt nnaaaarr ddee vveerrbbrraannddiinnggssssnneellhheeiidd ddiieewwee nnooddiigg hheebbbbeenn..”” IInnttuusssseenn hheeeefftt HHeerrmmaannnnssddee tteesstteenn mmeett oommggeevviinnggsstteemmppeerraattuurreenn aallggeeddaaaann,, wwaatt nneeeerrkkoommtt oopp oommssttaannddiigghheeddeennddiiee vvaann ttooeeppaassssiinngg zziijjnn iinn hhuuiisshhoouuddeelliijjkkee aappppaarraatteenn zzooaallss ccvv--kkeetteellss eenn ggaassffoorrnnuuiizzeenn..““IIkk wwiill hheettzzeellffddee ooookk nnoogg ddooeenn mmeett hhooggeerreeggaasstteemmppeerraattuurreenn eenn hhooggeerree ddrruukkkkeenn ddiiee vvaannbbeellaanngg zziijjnn vvoooorr iinndduussttrriiëëllee ttooeeppaassssiinnggeennzzooaallss ggaassttuurrbbiinneess.. UUiitteeiinnddeelliijjkk hhoooopp iikk vveerrbbrraannddiinnggssssnneellhheeddeenn vvaann wwaatteerrssttooff--lluucchhttmmeennggsseellss ttee kkuunnnneenn mmeetteenn..””FFoottoo:: BBrraamm SSaaeeyyss

Effe zeuren

/Fred Steutel“Iedereen heeft zijn fouten, ik misschien ookwel”, hoorde ik eens een onderwijzer zeggen.En zo is het, al is het ‘misschien’ vast een pri-vilege van schoolmeesters. Als je het woord‘fouten’ vervangt door ‘schandalen’, dan geldthet gezegde ook voor universiteiten, en dus -misschien- ook voor onze universiteit.Wat zijn bijvoorbeeld de TU/e-equivalentenvan de schandalen op het gebied van verkeeren vervoer? Over het fietstunneltje wil ik hetniet meer hebben, maar hoe staat het metonze tegenhanger van de hoge snelheidslijn,de destijds met enige fanfare aangekondigdeEfteling-mobiel van het station naar Audi-torium of Hoofdgebouw? In Cursor van 22november 2000 werd gemeld dat dit unitedbrainchild ‘binnen twee jaar operationeel’zou zijn. Nou zijn we wel wat gewend op hetgebied van tijd- en kostenoverschrijdingen,maar er zijn vier jaar verstreken en er is nog‘geen spade in de grond’. Is dit ‘trendbreaking’-vervoer definitief vervangen doorde hobbelige spitsstrook die we Limbopadnoemen? Hoeveel geld is er aan het projectvergooid?Wij hebben ook ons Betuwelijntje, een stukspoorrails waar nooit een trein gereden heeften waar dat ook nimmer zal gebeuren: de E-laaglijn! Een stukje spoorrails van ongeveeracht meter ten noorden van E-laag. Het isdeels overwoekerd door gras en nachtschade,maar er schijnen toch zeer wetenschappe-lijke metingen aan te worden verricht: aan despoorstaven zijn soms plastic zakken bevestigd of stukken schuimplastic en zelfseen paar stukjes elektriciteitsdraad. Weet deAIVD hier van? Dit ‘klemt te meer’, omdat inde directe nabijheid van het spoor een keetzonder ramen staat, via een elektrische kabelverbonden met het inwendige van E-laag.Wordt hier onder het mom van wetenschap-pelijk onderzoek stroom afgetapt voor hasj-teelt? En wat is de betekenis van de roestigekachel met schoorsteen die tussen dit spooren E-laag staat, half verborgen achter eenvlierstruik?Het ziet er allemaal uiterst verdacht uit.Nationaal waren steeds de vrouwelijke mi-nisters verantwoordelijk voor de vervoers-schandalen; hier zullen het toch niet onzeschaarse vrouwelijke hoogleraren zijn!

14 oktober 2004 Cursor16/ Ruis

CCuurrssoorr iiss ggeeeenn vvrroouuwweennbbllaadd.. DDee bbaacchheelloorr iinn ddiittssttuukkjjee iiss dduuss ggeeeenn vvrriijjggeezzeell,, eenn aall hheelleemmaaaallggeeeenn mmiilljjoonnaaiirr.. HHeett ggaaaatt hhiieerr oomm ddee ttiitteell ddiiee jjeekkrriijjggtt nnaa ddrriiee jjaaaarr ssttuuddeerreenn:: BBaacchheelloorr ooffSScciieennccee.. EEnn,, oomm nniieett iinn hheett vvaaggee ttee bblliijjvveenn,, oovveerréééénn bbeeppaaaalldd aassppeecctt ddaaaarrvvaann.. DDooeell vvaann hheett iinn--vvooeerreenn vvaann hheett bbaacchheelloorr--mmaasstteerrssyysstteeeemm((BBaaMMaa)) iinn NNeeddeerrllaanndd wwaass hheett vveerrggrrootteenn vvaann ddeemmooggeelliijjkkhheeiidd ttoott ((iinntteerrnnaattiioonnaallee)) uuiittwwiisssseelliinngg..HHeett mmooeesstt mmaakkkkeelliijjkkeerr wwoorrddeenn oomm nnaa eeeenn ppaaaarrjjaaaarr ssttuuddeerreenn iinn ssttaadd 11 jjee ssttuuddiiee vvoooorrtt ttee zzeetttteenniinn ssttaadd 22,, 33,, 44 ooff 55.. MMiillaaaann,, MMaarrsseeiillllee,, BBeerrlliijjnn:: aalllleemmaaaall bbiinnnneenn hhaannddbbeerreeiikk.. TTeennmmiinnssttee,, ddaattwwaass ddee bbeeddooeelliinngg.. MMaaaarr ddaaaarrvvoooorr mmooeett jjee aallssssttuuddeenntt nnaattuuuurrlliijjkk ggooeedd oopp ddee hhooooggttee zziijjnn vvaannddee mmooggeelliijjkkhheeddeenn.. EEnn ddaaaarr wwoorrddtt hheett ppllaakkkkeerriigg..IInn NNeeddeerrllaanndd wwoorrddeenn uunniivveerrssiitteeiitteenn nnoogg sstteeeeddssbbeelloooonndd oopp bbaassiiss vvaann hheett aaaannttaall aaffggeessttuuddeeeerr--ddeenn.. VVoooorr eeeenn bbaacchheelloorrddiipplloommaa bbeehhaaaalldd iinn22000044 kkrreeeegg ddee TTUU//ee vvaann hheett RRiijjkk 2211..330000 eeuurroo((vvoooorr ddrriiee jjaaaarr)),, vvoooorr eeeenn mmaasstteerrddiipplloommaa 1166..770000eeuurroo ((vvoooorr ttwweeee jjaaaarr)).. PPeerr jjaaaarr lleevveerrtt ddaatt dduussmmeeeerr oopp vvoooorr eeeenn mmaasstteerr ddaann vvoooorr eeeenn bbaacchheelloorr..BBoovveennddiieenn mmaagg vvoooorr eeeenn mmaasstteerr mmeeeerr vvaann ddaattggeelldd aaaann oonnddeerrzzooeekk wwoorrddeenn bbeesstteeeedd.. TTwweeeewwaaaarrddeenn ddiiee eellkkee uunniivveerrssiitteeiitt ggrraaaagg ttoott zziijjnnrreecchhtt zziieett kkoommeenn:: mmeeeerr ggeelldd eenn mmeeeerr oonnddeerr--zzooeekk.. DDee nneett aaffggeessttuuddeeeerrddee bbaacchheelloorrss,, ddiieemmooeetteenn ggeewwoooonn hhiieerr bblliijjvveenn ssttuuddeerreenn.. DDee uunnii--vveerrssiitteeiitt iiss eerr dduuss eeiiggeennlliijjkk bbiijj ggeebbaaaatt jjee aallssssttuuddeenntt nniieett hheelleemmaaaall oopp ddee hhooooggttee ttee hhoouuddeenn..BBoovveennddiieenn ssttaaaatt eerr nniieettss iinn hhaaaarr ddooeellsstteelllliinnggoovveerr hheett mmooeetteenn ffaacciilliitteerreenn vvaann jjoouuww ddeesseerrttiiee..AAllss jjee hheett zzoo bbeekkiijjkktt,, iiss hheett eeiiggeennlliijjkk eeeenn wwoonnddeerrddaatt zzee ddaatt iinn ddee pprraakkttiijjkk wwééll ddooeenn.. NNiieett vvoolllleeddiigg,,nniieett ppeerrffeecctt,, mmaaaarr ttoocchh.. ZZee ddooeenn hheett.. OOpp ddeevvoooorrlliicchhttiinnggsswweebbssiittee vvaann eellkkee bbaacchheelloorrssttuuddiiee

kkuunn jjee aaaannsslluuiitteennddee mmaasstteerrss vviinnddeenn.. AAllss jjee hhiieerrbbiijjvvoooorrbbeeeelldd nneett jjee BBSScc TTeecchhnniisscchhee BBeeddrriijjffss--kkuunnddee hheebbtt ggeehhaaaalldd ((pprrooffiicciiaatt)),, kkuunn jjee ddiirreecctt iinnssttrroommeenn iinn ddee TTwweennttssee mmaasstteerr IInndduussttrriiaallEEnnggiinneeeerriinngg aanndd MMaannaaggeemmeenntt.. MMeett eeeenn sscchhaakkeellpprrooggrraammmmaa vvaann mmaaxxiimmaaaall ddeerrttiigg EECCTTSSkkuunn jjee iinn DDeellfftt MMeeddiiaa && KKnnoowwlleeddggee EEnnggiinneeeerriinnggssttuuddeerreenn ooff iinn EEiinnddhhoovveenn bblliijjvveenn oomm ddee mmaasstteerrIInndduussttrriiaall DDeessiiggnn ttee ddooeenn.. LLeeuukk hhoooorr.. WWeell ttooee--vvaalllliigg ddaatt aallllee ggeennooeemmddee mmaasstteerrss oopp éééénn vvaann ddeeddrriiee tteecchhnniisscchhee uunniivveerrssiitteeiitteenn ((33TTUU)) ttee vviinnddeennzziijjnn.. HHeett bblliijjkktt eeeenn ssttuukk mmooeeiilliijjkkeerr oomm eerraacchhtteerr tteekkoommeenn wwaaaarr jjee bbuuíítteenn ddee 33TTUU tteerreecchhtt kkuunntt mmeettjjee ddiipplloommaa.. IInn aallllee ggeevvaalllleenn mmooeett jjee oopp zziijjnnmmiinnsstt llaannggss ddee ssttuuddiieeaaddvviisseeuurr oomm eeeenn bbeeeettjjeeiinnzziicchhtt ttee vveerrkkrriijjggeenn.. EEnn ddaatt kkuunn jjee bbeetteerr mmeetteeeenn ggeerriicchhttee vvrraaaagg ddooeenn.. EEeenn ‘‘wwaaaarr kkaann iikk nnoogg

mmeeeerr ggaaaann ssttuuddeerreenn??’’,, zzaall jjee nniieett vveeeell oopp--lleevveerreenn.. JJee kkuunntt bbeetteerr vvrraaggeenn mmeett wweellkkeemmaasstteerrss oopp wweellkkee uunniivveerrssiitteeiitteenn jjoouuww ssttuuddiieeoonnddeerrzzooeekkssccoonntt((rr))aacctteenn hheeeefftt.. VVaaaakk kkuunn jjee ddaattzzeellffss bbeetteerr vvrraaggeenn aaaann eeeenn hhoooogglleerraaaarr wwiieennssoonnddeerrzzooeekk jjee iinntteerreesssseeeerrtt..MMaaaarr wwaaaarroomm zzoouu jjee eeiiggeennlliijjkk wwiilllleenn oovveerr--ssttaappppeenn?? HHeett iiss eeeenn hhoooopp ggeeddooee…… EEeenn kkaammeerrzzooeekkeenn vvoooorr eeeenn jjaaaarr ooff ttwweeee,, aalllleess aaaann ddee kkaannttsscchhuuiivveenn,, nniieeuuwwee vvrriieennddeenn mmaakkeenn eenn jjee oouuwweessppoorrtttteeaamm iinn ddee sstteeeekk llaatteenn.. MMaaaarr hheett iiss ooookk wweelleerrgg lleeuukk.. TTwweeee jjaaaarr iiss llaanngg.. LLaanngg ggeennooeegg oomm tteeggeenniieetteenn vvaann eeeenn aannddeerree oommggeevviinngg,, nniieeuuwwee ggee--zziicchhtteenn oomm jjee hheeeenn eenn eeeenn ffrriissssee bblliikk oopp jjeessttuuddiiee.. BBaaMMaa,, eeiiggeennlliijjkk bbeesstt eeeenn lleeuukk iiddeeee..

TTeekksstt:: MMaarrtteenn WWiittkkaammpp eenn WWoouutteerr SScchhiillppzzaanndd

BaMa

De verborgen erotiek van het gapen““DDiitt zzaall zzeekkeerr lleeiiddeenn ttoott ddee oonnttwwiikkkkeelliinngg vvaann eeeennoorrggaassmmeeppiill””,, zzeeggtt pprroommoovveenndduuss WWoolltteerrSSeeuunnttjjeennss.. EEiinndd ddeezzee mmaaaanndd hhoooopptt hhiijj aaaannddee lleetttteerreennffaaccuulltteeiitt vvaann ddee VVUU ttee pprroo--mmoovveerreenn oopp eeeenn oonnddeerrzzooeekk nnaaaarr ddeeeerroottiisscchhee eenn sseekkssuueellee aassppeecctteennvvaann ggaappeenn.. SSeeuunnttjjeennss lleeggddee vvoooorrzziicchhzzeellff aall oopp vviijjffttiieennjjaarriiggeelleeeeffttiijjdd eeeenn vveerrbbaanndd ttuusssseennggeeeeuuwweenn eenn sseekkss.. EEeenn‘‘sscchhoonnee jjoonnggee vvrroouuww’’ bbeeggoonnaaaann hheett eeiinndd vvaann ddee aavvoonndduuiittggeebbrreeiidd ttee ggaappeenn..VVoollggeennss hheemm wwaass ddaatt ggeeeennddeessiinntteerreessssee,, mmaaaarr jjuuiisstteeeenn ‘‘vveerrkkaappttee iinnvviittaattiiee’’hheemm iinn bbeedd ttee kkrriijjggeenn.. MMeettddiitt vvoooorrvvaall wweerrdd ddee kkiieemmggeelleeggdd vvoooorr eeeenn aacchhttttiieenn--jjaarriigg oonnddeerrzzooeekk nnaaaarr aallllee mmooggeelliijjkkee aassppeecctteenn vvaann hheettggaappeenn.. HHeett hheeeefftt ggeerreessuulltteeeerrddiinn eeeenn ssyysstteemmaattiisscchhee eennccyycclloo--ppeeddiiee oovveerr ddee vveerrbbaannddeenn ttuusssseennggaappeenn eenn eerroottiieekk iinn ddee sseemmaannttiieekk,,ppssyycchhoollooggiiee,, ssoocciioollooggiiee,, bbiioollooggiiee,, mmeeddiisscchhee wweetteennsscchhaapp eenn kkuunnsstt eenn lliitteerraattuuuurr.. DDee vveerrbbaannddeenn bblliijjkkeenn lleeggiioo.. AAllssvvoooorrbbeeeelldd nnooeemmtt hhiijj ddaatt bbeeppaaaallddee aannttii--ddeepprreessssiivvaa

aallss bbiijjwweerrkkiinngg zzoowweellggaappeenn aallss eeeenn

oorrggaassmmeehheebbbbeenn..

SSoommss iissddaatt

vveerrbbaanndd zzoosstteerrkk,, ddaatt iieemmaanndd ddoooorr ttee

ggaappeenn ssppoonnttaaaannkkllaaaarrkkoommtt.. ZZoo’’nn rreellaattiieekkoommtt ooookk vvoooorr bbiijj aaff--kkiicckkeennddee hheerrooïïnnee--ggeebbrruuiikkeerrss ((ccoollddttuurrkkeeyy)) eenn hhoonnddss--ddoollhheeiidd.. DDaaaarroommvveerrmmooeeddtt SSeeuunnttjjeennssddaatt ddee hheerrsseennggeebbiieeddeennddiiee ggaappeenn eenn oorrggaassmmee

aaaannssttuurreenn ddiicchhtt bbiijjeellkkaaaarr lliiggggeenn,, eenn eellkkaaaarr

dduuss kkuunnnneenn bbeeïïnnvvllooeeddeenn..HHiijj hhoooopptt ddaatt nnaaddeerr oonnddeerr--

zzooeekk mmeett hheerrsseennssccaannss ddaattzzaall aaaannttoonneenn.. SSeeuunnttjjeennss iiss eerr

vvaann oovveerrttuuiiggdd ddaatt ddeerrggeelliijjkk oonnddeerrzzooeekk zzaall lleeiiddeenn ttoott ddee oonnttwwiikk--

kkeelliinngg vvaann eeeenn oorrggaassmmeeppiill.. ““DDaatt zzoouueeeenn zzeeeerr lluuccrraattiieevvee ppaarrttyyddrruugg zziijjnn..”” ((HHOOPP))