PTilGGUtIA

%Ndisunting oleh

Sakina Shaik Ahmad YusoffRahmah lsmail

Shamsuddin Suhor

PENERBtT UNtvERslrl KEBANCSAAN MALAYSIA

BANCT . 2015http://wwwukm.edu.my/penerbit

t ctirkirr Pertlnrir 1/:/t -tt I\ i1IIittk-)l)|5t lnk (rplir / (i.,7.,r'r r,q/rt tJniVcrsrti Kebirdgsarl] Mrrllrl rirr. lo l i

IIakcrptatcrpc-liharir.fiadahirhagiarrditripldirlcrl)ilrnirri holchditcrbitkanscnrrrlir-disinrpirn untuk pcogcluarall lau dilukark n kc (lnlnll) scb{[rlI.] hcntLrI irlxu derrqnnsch:rrxIg alatjLl{il pun- sama ada dcngan carl clekt|(rnik, garllbirr. scrtir [rkllnrlr (lil

scbxgilinyil lil,)pir kcbeolrr'an bcrtLrlis rla|ipildn l)crrcrbit llKi\,1 tc|lc$ilr dahulu.

.1ll right restnetl. No po'r ol this puhli dliDt tilt.\'hr l)kxlr<'klt)llrLu1"' ilk1l in ant.fit't or h)) dtlt tncutl.\, (lcL1t'onit t)t'ntu ltotti(dl,in ludirtg pltotocolt.y. t'(ording, or in utl.t) infbrnlalion stuu1tH( uDd

rL,tt'itvolr^t'sl(t|1. \'ilh( tt priorper tis.tionintrtilingfioDl lh( ['anL'rl)it M11

Ditcrlritkan di Malaysia olch / /1/b/ished in Mttfuysia b\'Pl'lNliRljl'l- UNlvhRsll I KUtsANCSAAN MALAYSIA43600 UKM Bangi, Selangor l)arul Flhsan, MAI.AYSIA

http://www.ukm.cdu.my/pcncrbilc-mol: penerbit(ri)ukn.cclu-rny

Pcncrbit UKM adalall a]llggota I i.^ u nrctnb( (r/ t11(

MAJI.IS PI]NI]Rt]II'N N ILMI,\II MALAYSIA /lt lA LAySIA N SCH OL,4 l? Ly P U lt l. I S I I I N G C0 U N C I L

PERSATI]AN PENI]III}I I IJUKIJ MAI-AYSIA /Ml I,AYSIA N ROOK P L/ I} I./,sLI I:R!; ISSO(' I /11'IO N

No. Ahli I Menbership No. 198302

Diatur huruf di Malaysia olch / f),peJcttcd in Molq,sio lt.t

PAN]AS SET SDN. BHD. (l18872-P)5- l- 1, Jalan Megan Sctapak I

l aman Vcgan Sri Ranrpai53300 Kuala Lumput MAt-AYSIA

Dicetak di Malaysia olch / Printcd in Mdlaysh h.y

UKM CETAKUKM Holdings Sdn. Bhd.

Aras Bawah, Bangunan Pcncrbit UKM43600 UKM Bangi, Selangor Darul Ehsan, MALAYSIA

Perpustakaan Negara Malaysia Data Pengkatalogan-dalam-Pencrbitan /C at a I o gu i tt g- i n- Pu b I icdt ion Da I a

PENGGUNA dan UNDANG-UNDANG / disunting oleh : Sakina ShaikAhmad Yusoff, Rahmah tsmail, Shamsuddin Suhorl. Consumer protcction-Malaysia. 2. Consumer cducationI. Sakina Shaik Ahmad Yusoff. ll. ltahmah lsmail, 1953-.llI. Shamsuddin Suhor381.3409595

tsBN 978-967-4 r 2-299-7

Kandungan

Senuroi Jadual dan Rajuh ...7Prakata...9

BAB I Pendahuluan ...1JSokina Shaik Ahmad Yttsu//'

BAB 2 Perlindungan Pengguna di Malaysia ... /9Itolbh Setyowati, Ong Tze Chin & Sakinu Shaik Ahmad Yuxtl/

BAB 3 Pengguna dan Makanan...44Shamsuddin Srhor

BAB 4 Pengguna dan Ubat-ubatan...64Rahuah lsmail

BAB 5 Kanak-kanak dan Barang Mainan ...B9K art i n i A boo To I i b@K ha I icl

BAB 6 Air Daratan ...110Mthammad Rizal Razman

BAB 7 Pengurusan Sumber Air ...1-l.lShamsuddin Suhor

BAB 8 Remedi Kontrak Jualan Barang ...153Sakina Shdik Ahmad ltusolf

BAB 9 MekanismePenyelesaian Pertikaian...l77Azimoh Abdul Aziz

BAB l0 Isu Pengguna dan Kepenggunaan...l98Saliina Shaik Ahmad Yusoff,, Kartini Aboo Talib@Khalid, Shamsuddin

Suhor Rahmah Ismail, Azino Abdal Aziz & Muhammad Rizal Razman

Senarai Penyumbang ...2 2 5Rujukan...227Indeks ...2 3 5

Bab 5

Kanak-kanak dan Barang Mainan

Kartini Aboo Talib@Khalid

Pengena lan

Konscp kcsclamatan insan mula mcndapat pcrhatiarr rlrrnia apabila {,LrilctlNulions lluman L)evelopmcnt Repr.rrl dikcluarl<irn patla tahurt 1994.

Pcnckarran aspek "/i'aedom ffutnr feur und fi'<,cdom fiom wunl"rncnjadil<an peranan nogara tlan masyarakat kornitctl untuk nrclindrrngirrranusia (Zarirra 2006, 270). Tambahan pula kcschnratan insan lrtlalalrpcndekatan kornprelicnsifyang tidak hanya lokus scnrall-nrata pada islpepcranga tctapi mercntasi scnrpadan bangsa, kcpcrcayaan, budaya,gender, umur, kclas sosial, dan ctnik. Pendckatan kcsclarnatan insun iniboleh dilakarkan dalarn isu hak pcngguna kcrana ia rncliputi aspckkcselanratan dan kesejahteraan nranusia mclalui kornitrnon nogara.

Pertubuhan Bangsa-bangsa Bcrsatu tclah mcngcnal pasti tujuhkategori kesclamatan insan iaitu ekonomi, rnakanan, kcsihatan,pcrsekitaran, peribadi, masyarakat dan politik (UNI)P Rcpod 1995, | 25-43). Jika salah satu daripada kategori ini tcrancan'r, rraka kesclamatzrrr

insan turut terancam. Isu keselamatan insan ini turut mclipuli aspekpcngguna dan kepenggunaan. Menjadi tanggungjawal'r negara danmasyarakat untuk memastikan keselamatan insan tlipolihara dan dijarninmclalui undang-undang.

Kepekaan pengguna akan hak kepenggurraan tergantung kcpadaumur, ilmu dan keupayaan bertindak unluk memastikan hak pengguna inidipelihara. Thmbahan pula, pengguna sering kali dilihat melibatkan orangdewasa, matang dan sedar akan hak mereka. Berbeza dcngan kanak-kanak yang juga golongan pcngguna, tetapi tiada upaya dari scgi urnurdan ilmu untuk sedar akan hak pengguna ini. Ciri 'wlnerahility' ini tidakbermakna kanak-kanak dinafil<an hak mereka.

t)0 I I'tttg.qtrtt,r tl,tt I inlrtt.< { lnltttl:

Kenrcntctirrrr l'cldagangan L)alanr Neg,cli. l(opuasi (lan

Kclrcrrggrrrraan ill:lu K I'DNKK (llutlu k'rtn:rrrncr ){)l1 .44) nrcniclirsklilblhuwa huk pi:nuguna nrcli[ratkan bebelapa l<cl.rcllruur scpclti lrclikrrt:I I-lak Lrnluk mendapatkan kcpelluarr asrs scprrli bruant rllrr

pcrkh i(lnlalilr) y:ul!. pL-rlu untuk kchiduparr.2. llak Lrrrluk rrrcrnbual pilihal), iaitu pcngg,una bcllral< tlibcri pclLralrg

rncrnililr bar-arrg dln pcrkl.ticlrnatan pada harga yarru be l pirtuturr rlarrllutu yang, nrcrnrraskan.

.3. Hak untuk rncndapatkan rnaklunral.4. Ilak Lu'ttuk nrcndapatkan ganlr rugi.iika harangrrn uliur pcll<lridrnirlun

tidak rncnepati scpcrti apa yang tlidakwa.5. llak untuk kesclnrratan tcrhadap brrrangan dan pcll<hiclnralan yang

digunakan.(r. Hak untuk rrcrryuar-akan ltcntlaltal nrcngcnui ltcr kalir yang

rrcrnbabitkan kcpcntingan kita scbagai pcngguna.

7. Ilak untuk mcndapatkan pcnditlikarr srrpaya pcnggunl bolclt bcrtindakbijaksana.

8. [lak untuk hidup dalam alarrr sckitar yang sihat tlirr l.rclsih srrl.riryrr

kesihatan dan kcscjahtcraan hidup lcrjarnin.

Bersandarkan kcpada hak pcnggLlna yang tclah tligariskan olchKPDNKK, pengguna mcrnpunyai hak yang agak ckstcnsi['tragimemastikau baraug yang digunakau sclarnat, lrarga yang bcrpatutan clan

lnencpati jangkaan sepcrti yang dilabclkan. Mcnulr:t Akta PclintlunganPcngguna 1999, 'pcngguna' bclmaksud scscorang yang rncnggunakanbarangan atau pcrkhidmatan yang diporlukan untuk kogurraan pcribadi,dorncstik atau isi rumah sama ada tligunt pakai atau dimrrkan. Scmcntarirtakrifirn 'kanak-kanak'di bawah Akta Kanak-kanak 2001 bcrnraksudsescorang yang berunrur lapan bclas tahun ke bawah (('hild Acl200l;The Commissioner of Law Revision, Malaysia, 2006).

Takril'an'pengguna' dan'kanalt-kanak' disulam erat dalan'l isukeselamatan dan kcsihatan barangan pengguna terutamanya kcsanIiberalisasi dan isu lambakan barangan kanak-kanak yang terdedah dcnganbahaya bahan kirnia dan kecederaan fizikal yang sebenamya memerlukanundang-undang dan negara untuk bcrtindak monjamin keselamatan kanak-kanak sebagai pongguna. Menelusuri takrifan ini, sejarah peruntukan

undang-undang untuk kanak-kanak bolch didapati sejak dari tahun 1924dengan pengisytiharan dari Liga Negara Bangsa yang dijadikan rujukanoleh kebanyakan netsara di dunia.

K,ttt,li lirtnrli rlott llttntttL l\Ltinrtn I t)l

Peruntukan Ljndang-undang Kanak-kanak

l)atlir tahun 1924. Liga Ncgara Illrngsrr ([-eague ol Naliotts) tclalrrr rcngisytiharkarr Dcklirlasi Hak Kanak-kirnak clan pada lahun yilr)lt sirnirPutubuhan Bangsa-llangsa Itersatu (PIll)) telah rnerrgarntril dcklirr-asiinirlarr rnettgisytihirrkan l)cklalasi Univcrsal IIak Asasi MalrLrsia. Scrnrra

;u'til<cl dalarrr Dcl<lurasi Universal llak Asasi Manusia ini rncngarrdrrrginiliti kcrnattusiaarr sc.jagat yang bolch diaplikasikrn kcpatla scnrurr rnirnusiatcrrnastrk kanak-kanak kccuali Artikcl l6 clan 25 yitng ntcnpcr-irrcikanhak perkahwinan, hak ibu clan an:rk y:rng rnonclluk:tn hatttuan kltas.Artikcl 26 pula rnonjclaskarr hak ibLr bup:r Lrntuk rncncntukarr jenis danbentul< penditlikan yang nrahu dibcrikan kcpatla arlrk di bawahjagaanrrcrcka (Dcsai 20I0, 71t). Boydcn & Lcvisorr (2(X)0) urcnambah bahawatirrdal<an PBB mcmbcr-i ;rcngiktiralan tcrlradap IIari Kanak-kanak Seduniaborrnula dari tahun 1979 nrcnjadi tlansisi yang nrcnrbuka nrata dunia al<an

isu bcrkaitan kanak kanak.Boydcn & Lcvison (2000) turut lrcrpcndapat brhawa hak l<arrak-

l<lrrak rnula disuarirkan dengan bcrani apatrila tcrclupal brrkti yangmcnunjukkan bahawa politik atlalah ponycbab kcpatla pcrrtlcrilaan tlarr

kcsusahan yang dihaclapi oleh kanak-kanak. Kcujaan [rolch nrcnggunakarrkuasa sarna ada untuk nrcngancar.n a(au r.nclindungi l<anal<-l<anak. Sikapkera.jaan yang cnggan bcrtintlak rrelintlurrgi kanal<-l<anal< (rolirsrl) atau

tidak bcrbuat apa-apa (in action) mcnycbzrbkan kanak-l<anak nrangsayang rnudah berdepan dcngan urasalah scrius lanpa pcrnbolaan. Pclbagaimasalah yang dihadapi kanak-kanak daripada isu bcrkaitarr hak kcluargadan ibu bapa, pendidikan, pembangunan, rehat, rckn:asi dan butlaya,partisipasi, memberi pandangan, konrunikasi dan in lbrnrasi, kobotrasan,hinggalah kepada hak kesihatan dan klrasiat tclah dinyatakan tlcngan

.jelas di dalam peraturan UNCRtI (LJnitcd Nation Children RightsConvention).

Artikel 24 I-INCRC I 989 rnen ggariskan ha k kanak-kanak terhadalrkcsihatan seperti berikut:l. Pihak berwaj ib/keraj aan mcngiktiral hak kanak-kanak untuk

memperoleh akses dan standard rzrwatan kesihatarr clan kcmudzrhanrawatan ke atas penyakit dan pernulihan. Pihak berwajib pcrlumemastikan tiada kanak-kanak yang akan dinafikan hak r.nercka untukmendapatkan rawalan, kemudahan dan perkhidrnatan kesihatan.

t)) I | ' ( ,

I t : : | | t t ! t , t th t I tnl,utg l,tt,hut.g

) l'ilra L buru,a-i ib/hclir laa n l)crllr mernastikan pc lirksrttutitrt scPctttrlt ttyrt

kc irl:rs ltirk irti dltt lt:tli tc[lcr]tU Ilcrlu tttcttgrttrlril lillditl\ittl yittl!lscpalu tnyir:ir. Mcnghapuskan kcrnltian kctika bayi tlatr kaltirk-krtttak.

b. Menrrslik;rn pcnycdirnn lranlrrirr pcnrbirlarr tl;rrr liesiltatrtr kcprttlrt

scrrrln hlnirk-kirrrak tlan rrrcrntrcri pcnckarratt irl<rrr llcrt tbltngtttlu t

pusat kerttutlaltan kcsiltalirtr krtrtak-kattitk.c. Mclawarr pcrryakit tlatr krrrang z:tl rnrtklttrut lctnritsttk

rncnycdirrkart rartgka kcrja pusat kcsihaliln ittlet' alirtrncngaplikirsikan dan mcnycdiakatr kctttudaltatt lcl<nologi birgi

rlelnastikarr bekalan air lrcr-sih. nrakanirtr bct klrlsiirt tliscdi:rkurrtcrnlasuk usaha nlcnlastikatt pcrsckil:ttatt yitng bcblrsponccnrararl.

d. Mcmastikan rawatan scpatutnya clisctliirkan llrgi scbcluttt tlart

sclcpas bcrsalin bagi ibu hanril.c. Mclnastikan sctiap scg[lcn dallnr rnasyaral<at (crLrlantaltya itrLr

bapa tlan kanak-kanak ntcntlapat in(brtrrasi, rnctnputtyai akscs

kcpatla pcrrdidikan (lan ulcnyokong iltttu asits hcrsilta(att l<attak-

kanak dan pcnycdiaan makarran bcrkhirsiat, kctraikan strstt ibu,kcbclsihan dili, kobcrsihan pclsckitarar tlatt pcnccgrtltiutkcmalangan.

{'. Mcmbangunkarr pcnccgrhan pcnyakit, rncrtyctliakan panduart

kcsihatan kepada il'ru bapa, pcrancangan liclrrarga nrclalLripcndidikarr dan pcrkhidmatarr kcsihatan.

Pihak bcrwajib pcrlu nrcnganrtril langkah yang scsuai urr(uknrcnghapuskan amalan tradisi yang prcjrrdis tclhatlap ponjagaart

kesihatan kanak-kanak.

3.

I{ak kanak-hanak tcrhadap kcsihatan ini bcrtcpatan tlengan IJntlang-undang Malaysia, Akta Kanak-kanak 2001. Di bawah scksycn I7rnenyatakan pengortian kanak-kanak yang urcmcrlukan pemcliharaan tlanpelindungan, scnrcntara seksyen 20 hingga 25 rncnjelaskan penrcriksaandan rawatan perubatan ke atas kanak-kanak. 'lhn'rbal'lan pula, seksyen27 rJan 28 mcnjclaskan kewajipan pcgawai perubatan atau pengamalperubatan mcnyediakan rawatan yang bcrsesuaian serta kewajipananggola keluarga menjaga dan menycdiakan akses rawatan dan penjagarrr

ke atas kanak-k anak (Child Acl 2001 The Commissioner of LawRevi.s ion, Malaysia 2006).

Ltukl' ln l,tk tLttt lliottrttg lhttrt,rrr / t/i

A[<ta Kanak-klrrali 2001 tlilirksirrritkarr sepclttthnya bertttLtlit patl:t i

( )gos 2002. Akta irri diwrrytrclkatt [ragi tttctttirtdit, tttcnycsua ikittt tlalt

rrrcnyctliakan urldrn!!-un(larlg llcrkailatr pcrrj:rgaart. pct lintluttgittt tlrtttpcrnulihan kanak-kaltak. l)cngatt urdaltya A kta Kanak-kartak 2(X) I, rrurka

n klir Wanita dan Pcrlirrdungarr (iadis 1973, Akla I'erlintlungatt Kittt:tk

kanak l99l , dan Aklir Mahkatttalt.luvarta 1947 tlcngatr scrttlirittyrt lclhrtprrs

rnengikut I'}orkara I -10 Aktu Kanak-krttrak 200 | . 'Iirrlbahan pttla tlcltt:tltadanya Akta Kanak-kanak 2(X) I , ini rncurapat katr kcsttrtggultan Mirlaysirr

nrcngiktirl l-kanak-karrak tlan pcngltargaatt tct hadap unit asas rtr:tsyartkat,

ititu keluarga dan rncrnaslikan pihak bcrwaiib nrcttycclirtklttt kcpcrlttatr

kanak-kanak dengan scbaiknya (l3aljit Singh Sidhu 2(X)3, I l0).Isu kesclanratan dan kcsihatatr kanak-kanak adalrrh l'oktts pct'birtcattgillt

dalarr bab ini. Bcbclapa lirklor-scpcrti libcralisasi tlan glohalisasi scbitgai

punca kcpada pcttularan risiko kcsclaltlatan dalr kcsilrlrtarr ini mcniittlilianncgara pck:r untuk nrcncari stlatcgi yang scsuai. Nanrun bcgitu, rnckaltistrtc:

perundangan sehagai alat urct.toogah, tnctrgrwal dan tnctryclesaikart isLt

keselamalan dan kcsihatan mclibatkan barang trainalt hanak-l<attak nrasilt

belunr kukulr seponuhnya tli Malaysia- Kclotnpatrgatt irri pcllu tliisi<lctrganbcrkongsi kelirharnan ilmu untul< trcmbcri pcndctlahitn itkan litktttr uttditng-

undang dan politik yang saling nrcrnpcngaruhi.janrinan kcsclarttalart tltrtkesihatan bagi barang mainan untuk l<anak-kanak. Bab ini rncngupas sc.iault

rnana undang-undang yang ada urcurbcri jaminan kcsclatttatatr tlattkesihatan terhadap tralang rlainan kanak-kanak dan nrenjclaskan pcngaruh

politik dan libcralisasi yang menggugat.jamirran ini.Laporan Forbcs (2010) menunjukkan barang rnainarr kanak-kanak tli

pasaran scmasa nrengandungi bahan kirlia bcrbahaya tlan rlaklurnat pada

barang mainan kanak-kanak adalah ticlak jelas sorta bolch nrengundanrkecederaan n.rental dan frzikal (Zack 2010). Olch yang rlcnrikian,Pesuruhjaya Keselamatan Produk I'engguna Arncrika Syarikat (772' {,/SConsumer Product SaJbty Commisslors) tclah rlcrnanggil scrnulusebanyak 22,259.37 4 jutabarang mainan kanak-kanak di pasaran glotralsejak daripada bulan September 2007-2008 dan sebanyak 44jenis barangmainan kanak-kanak pada fiskal tahun 2010 (Zack20l 0). I'elkara bahayarnelibatkan barang mainan kanak-kanak adalah saiz barang nraittatr yangkecil yang memungkinkan kanak-kanak mudah tcrtelan barang torscbut,kecederaan yang melibatkan tercekik atau terbelit dan gangguan kcsiliatanakibat terdedah kepada bahan kimia berbahaya. Kobanyakan barangrnainan kanak-kanak yang dipanggil semula adalah produk dari China,Amerika Syarikat dan Malaysia.

t).1 I I'r'ttt::!trrrt,lot I t)khtt4: t itt,hltl:.:

I'ersirlrrirn l)crrugtttta MaLtysta ilicntjuk Pcstltlllii:lYit Kcsclltrll;t llttt

l'rudrrk l'crrggutur Atncrilir Svtrrikirt sebagai palttlttttlt ditlatn tltcttgitwrtl

licsclarrurllrtt tlrtn licsihalrttt irrtntrtg. ttrainan ktnrtk-kanak. Pcrsltttitn ilti(clah nrcnggar-ap l)elaturirr kcscl:tntltlttt baratrg tnainatt klrtak kaltltkscja.jar derrgarr usirha KI'l)NKK sc'jirk dari tahun 2001 []arartr ttrtitt;tttl<anak-karrak yang terdedah dctrgar baltaya keselarnittatt tlatt kcsiltat;rrr

ini bolclr diclapati cli rurnalt kcdiittttart, taska dan ttttil rawit(att l<attrtk

kanak di lrcspital. Walau bitgaitttanilpun kelewatart pclaksrtrtaart Pr:rirtLrritrll<c alas kirwalan [rarang tnain:rtt karrrrk-kanak ini rrrcrriirtli istt. Iiaktttr yltttg

tlibincangkarr dalanr bab ini :rtlalrrh tckanan polilik. tithap kcsctlitntrtpcnggun:r yarrg kurattg, kclcrttalt:trt Ltttrlang-u ttdattg l<c alrts plttsctlttrslarrdard bagi nrcrrjarrin kcsclarratirl lrarang tnairtttt karral<-kanrtk.

inrplikasi barang nrainan yang bclbrhaya kc atls asyrck kcsclltrttalrtrt tlittt

kcsihatan kanak-kanak.Dennis ( 1997), Woods, Kcrtdlick & llushton ( 1994). l.attglcy ( l9li.5),

Irrank & Drobish ( 1975) rrornbirrcangkatt brrartg rttaittart rlan kcsolatttalittt

kanak-kanak daripada pclbagai xspck padn bcbcr:tpit bLrltlt ncg:tr-a tliRarat. Kosodaran al<an kcsclanrirlan tlarr kcsilurtatr kirtak-kattak ittidilangsurrgkarr ck:ngan rncnycdial<an pclscpsi aktiviti yang sclalttaI tlrtttbcrfacdah bagi ibu bapa nrcmpcrlinrbangkannya sctrcltnr rttclibatkan an;tk

anak nrercka. Praklis kesclarralan r)rcngikut usia kirnal< kanal< di lcnrl.xtl

sepcrti rurnah, luar lumalr dan tl:nrpilt bcrkclah olch iltu bupa kc ulas

anak jagaan mercka adalah pcnting. Woods ct al. ( 1994) nrcndcdahkan

bahawa kebanyakan tindakan ibu lrapa adalalt tidak konsistcn, ntisalltyitmenrbialkan anak bcr-basikal tanpa to;ri l<esolarttatart, rtrcrtrbialkan attak

kecil bermain dcrrgan barang rnainarr yang titlak scsuai dcrrgart usiit karrrk-kanak tcrsebut, akhirnya nrcrrycl.rabkan kccodcraan scpclli tcrcckik.Walaupurr ibu bapa borsikap bcrhati-lrati, tctapi nrcrcka titlak poka <lcngrut

usia yang scsuai bagi kanak-kanak unluk tcllibat dcngan pclbagai aktivilidi rlalarl atau di luar rurnah-

Tambahan pula, I-anglcy ( 19t35) mcntlapati barang uitinan kanak-l<anal<

dijadikan alat belajar yang sangat bclguna bagi kanak-kanak kurang upaya.

tsarang mainan kanak-kanak yang dikenal pasti perlu disesuaikan dcngan

keadaan {'izikal kanak-kanak kurang upaya bagi rnemudahkan proscspembelajaran rnercka. Barang mainan kanak-kanak yang dikenal pasti

rnempunyai kcupayaan untuk mcrangsang kognitil, visual, pandang dengaq

ernosi dan kcmahiran motor (motoric skill). Idenlilikasi barang mainan bagiproses pembelajaran kanak-kanak kurang upaya turut melibatkan proses

terapi di hospital kanak-kanak. Barang mainan bagi tujuan terapi harus

kl ktA tat<tk rlt llanug lhttttttt I t):

ll)clrlatLlhi garis l)irtl(lurltl kcsclatrlillrttt tiiitt kcsihatan yallg tclah ditetilpkirrl()tell Buleau ol l]r(xhrct Salcly, iailu sct)uall ul)it clalant F'cdcral [)r'trg

Arlnrirristration (l l)n ). I)cncriurg,irn nrcngenat L.rahaya barang ltulirl.rrr y:lll:1

terdcdah kcpada baltirn kiutin tlan pcttycbatr kecedcraatn fizikal atlallh usrha

yirng drlakukan olclr pilrak hospital kirnak-kanak bagi rr.relatih junrrir\\'irl,pakirr tcrapi, dan ibtr bapir yarrg tcr libat dalarr mcnjaga bayi tLur kitrutk

kanak unluk lcbih bcrlrati-hati (l"rarrk & Drobish 1975).

Berulasarkan kepatla krrjiirn isu kcsclamatan kanak-karrak trtclibrttkrrrt

barirng rnainan, kcbanyakan kajian lepas mctnbori Ibkus kcpadil l)crlnilr)pihak berwajib sepcrli hospilal, agcnsi, ibu bapa rllrn rrrasyar-rrkul lrirgirrrerryetlarkan mtsyarakat akan pcnclidikan, tcrapi lizikrrl, pcnrlitlikarr, tlarr

kcsclarrratan karirk-kanal<. Metnandangkan k:uritk-l<attal< arlalitltpruryarrrbrrng g,cncrasi,.jaminan tcrlradap kcsclurttalltn dart l<csiltalittt

solongan ini atlalah wa.ial untuk kclangsuttgalt ltidLrp rttattusia. Wtl:rrrbagairnanapun, l.lonrodcnan dao kcrua-juan pasuran scrnasa sccata global,rnenrbolchkan 1l|oduk yang tligLrnakan olch pcr)!lgulla bcrdoPan tlcttgaltrisiko kcsclarralan dan kcsihatan llonglluna tcrutanranya kanal<-kanak.

lsu Barang Mainan Kanak-kanal<

Pendcdahan terhadap barang lnainan dan pakaian jcrr:rrra I)isncy yirngmcrnpurryai unsur k inr ia bertrahaya, ia itu l'Y C. (l'ol.vvirt.r,l ()hlttt'ide\ rclirltditarik balik produl<nya di l9 buah rrcgala di rlunia. Ilahan yang tlibualdari ['VC rncrcnrbcskan krksin scp crti clioxin, dar phlhulott s, iaitu baharr

kirnia yang ditatnbah dalarn bahan PVC bcrtu.juan urrtul< nrclcmbutkarrdan urcurberi unsur fleksibcl dalarn produk PV('. []ctroralta sili ujirrryang dilakukan diAmerika Syarikal dan ncgara Ilr-opah (llrilairr, .lclnrarr,

Swedcn dan Denmark) mcnunjukkan kanak-kanak rnudah tcrdctlalrdengan bahan mainan yang dipclbuat daripacla PVCI kcsan daripaclaaktiviti mcmasukkan mainan ke dalaul mulut, Kajiirn nrakmal yang lcbihterperinci ke atas haiwan yang dibcri pendcdahan PV(' nrcnunjukkanbahan kimia ini dikaitkan dengan kanser, kcrosakan buah pinggang, clan

kerosakan sistem reproduktif wanita (http://www.rncclicine.ory).Bahaya bahan kirnia lain seperti lead turut dipcrolch pacla balang

mainan kanak-kanak. Lead adalah bahan besi yang lcrhasil tlari burridan beracun. Bahan ini dicampur cat atau bahan tcnrbikar bagimenghasilkan pcrnrukaan yang berkilat. Sering kali bahan ini digunakanpada barang mainan yang dicat berkilat dan cantik. Keracunan /carl ini

t)0 I l\']r,.t,.u,tt tL t littrLtIt ltttLhttr:

lrolelr tnrtsLtk lic tlalatrr lltdatt tttelalui proscs lridtr atittr lcrlclirri /..'.I./lrolclr dikcslttt tlalitttt rlaralt tuc litlt ti Lrjian dar rrh. 1,corl.ittgrt scttrtttg rtttttt srtlt

tlalarrr orgarr tlll:rrnarr brrtlarr scpcrti tulatrg dan ollrk. Ktsrn rlrttiplrl:tkcr-acrrrrirrr /crrrlirriatlalalt bolclr ulcrnbantutkalr tutttbcsrtnttt krtnrtli klttrtk.tlart nrcrcncirl kcupiryrtirn kanak-kanak br:la.jirr ( lrlll).iiwww.lrcir ll ll.slalc.ny.trs/cnvirorrnrcnt/lcad/recal ls).

Kcsaluan l'.ropah (lr[ J) scdrulg befiindak akl il-urrluk rrrcrrycdiirl<irrr tlrirlundalrg un(Il,rg llirru yang bolch digunakan unluk rrrcrrjanrin kcsilralan tlarr

kesclatttatan ntartusia dart pcrsckitaran daripatla h;rlrau hirttiu lrcrloksin.Walau bagairrtanapun, lobi Arrrcrika Syarikat tlan .lcrrr rirr lclirh rrrcnyclrahkurr

scbahagiarr l)csaraspck un(larg-untlang berkcniurrr birhan l<irnil bubalraylrbcgilu longgar atau pcmtunrn tcrscbrrt ditruang daripatlu tllu I untlarrg-unrlrrrrg

ini. Lobi claripatla ktrrprrlan pcnrodal clit ini ntcnycbitbkatt kcscpak:rlartterlradap isu baharr kimia bcrloksirr suklr tliclpai atas irlasan litlll< scrrrrrr

bahan l<inria bcrtoksin mcn!l!r,u8,al kcsilratarr darr l<csclirrnalirrr l)crlg8,unir.kerana tcrdapat bahan kinria ytng horsil'ilt scrnontarir tliur holch dilolcrilrsioleh tubuh nranusia (Stclhnson 20 I I ).

Cadangan pcnggunaan kata l<rrnci scpcr-ti ,rrrlr,r/l/rill(),r7 irllru nrcncillalternatil'kcsclanrrrkur Iain bagi rncrrggrnlikan [.rahirn k irniir loksirr irri irrlirlalrkacdah baru pcrutrdangan yang tlisctliak:rn dcngan nrcrntrcri pclu:rrrg pihakpengeluar monggunakan bahan kirnia lain yang nrcnlpur.lyli risiko yrrngminimunr. Tindakan ini nrcmbolchkan syarika( pcrrgcluar scpclti [)isnr.lyboleh rncncruskan operasi dcngan bcbas darr nrcrrjual ;rrotluk rrrclckrryang nrcngandungi bahan kinria altcrnatifyang dita{isirl<an scbagai krrltngberisiko (Stclanson 201 I ).

JADUAL 5.1 Jcnanra barang nraiuan yang tlitarik kolLrar rlaripatla pasalrur koranrr

mcngandurgi bahan kirnia toksin dan kccctlcratrr Ilzikal dar i lahun 2(X)7-20I I

Tahun/Produk JcnanraBarangMainan

2007-2OOB lrishcr-Pricc, Scsanrc Slrcct, Dom ltxpk)rcl

20t0-201 l

MattQl (Sargc cars)'lhomas and Fricnds (wo<xlcn tailwiiy toys)lnfantino Activity liucks(ierbcr Legendary Bl des (ConrboAxc)t'ogo Stick

.lrrrrllrh

967,000251,0001.5 jula

40,500103,000

r69,000

Sumher: diubah suai daripada http:www.he alth.state.ny.us dan httpi//www.cpsc. gov/cpscpub/prerel/prerel rnar I Lhtml

krrttrrl; krutttl,,l,ttt lltttttttr ,\l,tt*tt I ')i

Iikor-irrr dirripadajulaatt dan ribLtatt bittitrrg Illirirlirll (lilal il( liclttrrr tlaripasilrirrr ke Iarta tncnganclurtgi ltaltarr l0ksirr llcllltllllyll yllllgl< cbrrnya kirrrnya adalall produk tlari {'lrirta, Kottgtcs Arrtcrika Syrrrikrrl

lclalr nrcw14rrtlkan Clonsumer Plotluct Salcty ltltl.)rovclncn l Acl ol l{X)7ylng rnewajibkan pihak pengolulr rnorrguii prrxltrk l.rttartg tt rtirtitrt y.tttg

dihirsilkart lsttgi tt-iian diotitt. lurl, lththt ulas.tiatt bitltatt kittriir berb:thiryayang lairr. Akta il)i turut rnewajittkan u jian kesclarrltlatt tcrhrtrlrtp hrtltttgrnainarr kanak-kanak yaug kccil tlan tncnrungk irtkirtt rlasalrth lctcckikdan tcricrut dijalankan juga (l-otnanno 200ti).

Mcnurul l-omanno (200u), pclurrttrktur undatrg Lttttllrtg tlitlartt itl<1a

ir ri rtterangLtrrrri hctr. r'ltpa pcrkurrr. irrilu:l. Mongur-angkan paras atau pcrrtlrrsart lcurulyang tlitroleltkiut ittla tlalattt

produk kanlk-kanak.2- Mcningkalkal).icnis plodtrk yang mctncrlukan rrjiarr tlrrn siiil

kosclarnatan.3. Mcwajibkarr u.jian dilakukan olch pihak ketigll kc atas scrrtuit produk

barangarr pcnggur)a yang dibuat khas untuk kanak-kan:rk di bawahusia l2 tahLrn atau lcbih kccil.

4. Mcwtjibl<arr pcngcluar nlcnycdiakan lnu liitrg /<rbcl pada produkyang tclah dipcriksa. Labol ini nrcstilah nrcrllpunyai rnaklunrat sepcrti

sunrbcr bahan, larikh dikcluarkan, tlan pclbagai lagi ntaklunratrrcngenai produk.

5. Menghalang socara kckal liga jcnis bahan kinria toksirr dalipatlasurnbcr yang sama, iaitu phlhalules (l)l1llP, I)BP, 13[3I'}) dcngankcpekatan bahan tidak lcbih daripada 0. I penrtus bcrada tialarl banurgmainan atau pakaian kanak-kanak.

Bcrdasarkan kepada usaha yang ditLrnjukkan olch Kongtos Arncril<a

Syarikat, Malaysiajuga telah rncnganrbil inisiatif untuk nrer-Lrjuk kopadapiawaian yang disediakaD olch Unitcd Statc C-'onsurncr' l'roducl Sal'ctyCommission (CPSC) yang selari dengan piawaian di bawah tho IinitodStates Federal Trade Comnrission (F'l'Cl). Kosolarnatarr produkdidefinisikan berdasarkan tiga kriteria utarna, iaitu: (l) I'roduk yang

dihasilkan menganoam dasar awaul seperti lnaua yang dinyatakan dalarrundang-undang persekutuan, ncgeri dan penggu,ra. (2) Produk yangdihasilkan tidak bermoral, tidak bcrctika, rrengganggu irhu rlclarrggarprinsip pengguua. (3) Produk yang dihasilkan rnenyebabkan kccetleraankepada pengguna. Tan.rbahan pula pada tahun I 980, I"TC tclah mcminclabeberapa perkala bcrkenaan keselarnatan pengguna dengan kritcril utatna

t)S I l)! t_ttttttu tLrt I ttnhttt: l itnhtr:

scl)ortl l)ro(luk yar!i nlcllycbilllkil li kccc(leraan kcpitrla ltcltggtrtt;r stttlltlt

nrcr)rl(lli urluk nrcnsirbilkrir) k('sirl:rhan praktis varrg lirlali irrlil (lrltp /1

www.( l)s( . uov1cgi-bin/rcgs. sPx )

Wirllrrpurr pihak KI't)NKl( ntengalatni isr l(clcwulrrtr trrrttrknrcwilrl kilrl pcl.ltlulan kcseltt1litlitn ll;trang nllittlttt kttttak kitttltk. tlsltlllt

korrcnlcrirrr irri tclah purr rrrcrtarrtpirkkan kcstrnggulr;ttt patlit lahutr .10l0

Masalah kctiatlaarr data yang tlircktrlkan bagi krrtak kattal< yrtttt cctlcta

discbabkirn tcrdcdalt kcl.tadrt bultin loksitt ltatt tcrccl<il< ittrrtr lerierrtltliscbabhan birr-zrng nrairran karrak-kanirk rncrryrrl<irrl<att usirl)ll unllrkmcrrgukul sc-jauh mitna isu kcsclanratatt tl:tn kcsilutlitn kan:tl< krrrutk

discbabkan barirrrg mainan cliIiha{ scr-ius.

Mulai Ogos 2010, sctiap lratang traitrart kirtrltk-l<anrtk pcllLtrncndzrpatkan l<clrrlusan tla[ipatlir kct- jlun (lcngillt tclltbltwlt log0 M('(Malk ol'(irrrlirr rnity) bcrscrta norlrbor siri dari Kcnrcrrtctiitn l'cltlirgattgiutDalarrr Ncg,cli. Kopcrzrsi dln Kcl.rcrrggunilan. Lolto ini rttcrttbrrklik:urbahawa btrang urainan ini lclah (liuji untrrk kcsclarrralrrn olch Inlu-naliorrirlLatlorator-y Accrcditation ('orpor-alion atitu Asir l'acil'ic L,itbolaloryCorpotatiorr- Di bawah pct'atuurr barrr itti, pcrrginrport. l)crucltur lcnrl):rtiur.

dan proscs labcl c{an pakcj pcrlrr rrrcrryccl irr ka n sijil tcrhatlirp proiltrk hirr-lng

mainarr yang dihasilkan apatrila rncrtrohon logo M( (llri Kcnrcnltliirr(liachcl Kanr 201 0).

Walau bagairnanapun logo M('patla barrrrg rnainan kl rral<- krr rra l<

hanya diwa.jit:kan bagi sctiap barang rnainarr yang bcrscdia untul< tli.jualpada I Fcbuali 201 I . Tanrbaharr pr,rla l<cnrcntcrian rrrenrbcnarkan pcn-iuirl

barang rnainan rncrnbcri potongan lrarga schingga 50'2, sctragai larrgkirlruntuk rncrrghahiskan pcnjualln skrk barang nrrinarr yang:rcla sctrclurrrFcbnrari 201 I . Tintlakan ini bolch rlipcrsoalkarr l(cranirjualarl pcnqhirl)isirn

stok barang nrainan kanak-kanal( tanpn mclalui u.iiln M(' scnrcslirtyrrmencipla risiko kcpada pcngguna tcrularnanya kalak-kanrtk.Kebimbangan bahawa pcnjual akan rlorrgalarni kcr-ugian scbanyrrkRM300-500.juta jika jualan stok barang rlainan kanak-kanak tidal<

dihabiskan adalah rnandat utama Pclsatuarl Maktnan dan Barang MainarrMalaysia yang diwakili oleh DatukOoi Soo I ling. Walau bagaitranapurr,dialog antara beliau dcngan kemcntcrian akur akan keselamatan kanak-kanak adalah yang utama, curra ulasa dipcrlukan oleh penjual untukmcmatuhi syarat keselamatan pcngguna ('l'he Star 2010).

lsu ini harus diperhatikan kcrana larnbakan barang mainan kanrk-kanak terutamanya dari China dan penggunaan PVC adalah satufenomcna yang meluas melibatkan kanak-kanak di rurnah, taska, pusat

tr,ut,l' litttt,tl,,httt ll,ttrittt' ill,ttttrtt I 1)t)

Jill-liralr katlirk kanak. liospital. lltlslll lllcllll)('li helitlt^ tlttttlttt tcl\r(iilsi (l1lll

.scltirglrinylr l)ctrantauat) (lau l)cn11uiltl(llilsilill] lctllilllg scl)lilkilll sclllLllil

bal1lrrr vartg lcrlarang dalillll l)cltlbtlllliln l)ilfilllg llllllllllll l(illrirl( l\illllll(

halrrslah tlianr[ril tindakalt sclleia. I)etalttrrttt yang lcbili kclitl lclltittlllr

llcr)!!cluar'. per)gilltpol't, pcltgctlrtl tlltrt pcttjLtal pcrltl (lililksilrl:ll(lllr irqirr

kesclirrrralirn dan kesihatarl kaltrtk-kirriak scllll(tr S,cllcrrlsi llltl(ilr yrrng sillill

drtrt ccldas dapat drhasilkan. Kcllckitatt Malitysia ltlclaksaltllk:tlr kcwltiip:tn

rncndapalkan sijil kclultrsarr M( atlalalt litltgkith yartg wrllitt datt

bcrtopatar).

Cabaran Peng,guna

Ltbcraltsast t)lcnganlalKan slstclll pasilrall Dct)as oclltiilll llle wLllll(tKilrr

pclbagai pililran has i I tlaripatllt pclsaingrrtl tlalatn llasal-arr. Ilarlarrtl (200I )

bcbas dcngan rr.rcwu judkanLibcralisasi rncnganralkan s islt:t tr

rncnarrrbah bahawa libcralisltsi tlan globalis;tsi sctrcllarnya Ittettthawa

kcpacla satu kcadaan yang digclarkan olch bcliarr "lh<' r:ntl of tvronnl'of.tli,strrttt'<," tlcngan tlctnberi akscs kcpada pcnggtlna di luar scmpadan

ncgara tcllratlap kcbebasan mcnlilili pxrtlttl< tlan pcrkltitluatln (Harland

2001, -l-29). Kobcbasatr tt.tctltasark:tn protltrk tli pasaratr dan

pcrkcnrbangan produk barangalt lraru yatrg pclbagai itli tttcttttrt:ri kcsan

tcrhaclap kebajikan pcngguna. Schwarlz (2004) rnctlyatakatt '1ha purudox

of choicc " bcrlaktl apabila tcrlalu tranyak pilihan cli pasaran mcrriatlikan

pclrgguna scntakin tidak berpuas hati. Pandangalr ini clipcrsclLriLri olch

Vccck et al. (2010) yang mcnyaaakan pilihan yang pelbagti dcngarr

pcrubtrhan yang kerap dan pantas mcnyobabl<alt pcnggtllla l.lcrtlcpttn

clcngan risiko keselamatan dan kekeliluan tcrhaclap trarangalt pcllg,gl"llla

dalarn pasaran.IIasil daripada risiko kctidakpuasatr dan kckcliruan yang tlilladapi

oleli pcngguna, Becks (1999) mclihat bahawa globalisasi arlalah pLrrtca

yang rnenyebabkan perkongsian risiko sctl.takin luas dan mcnttlar. Pct'rtlihatr

masyarakat moden kepada komuniti global nroniadikan lllasyarakat

bcrdcpan dengan pelbagai risiko dan kcadaan ini dikcnali scbagai "llerisk society. " Tarnbahan pula Beck (2006) turut rncnegaskatr bithawa

kuasa tekno-ekonomi, iaitu pcnghasilan barangan scoara industri l)esar-

besaran semakin berisiko kerana produk yang dihasilkan sctiap satunya

mencipta risiko baru kepada masyarakat. Penghasilan risiko baru kcpada

rnasyarakat adalah inrpak yang torpaksa ditanggung olch pengguna sama

ada secara scdar atatr tidak.

iili) i I', tt,.,.-,i!!ttt .ltrl I tt,LtiP I ti'L\L:

I crtoIrct[t ini (llsol\()1111 olelt (ittltlclts ('2{XX)) blhrrlVrr tltrrs\'rrrrtkrrl

rntluslri arlalalt rtasyrtrtlilrl lisiko yattu litlirk dallat lltli rlitripittlit rlsikrr

yirrtg bclsrlirt globlrl irri .lrtslcttt, llaitttrs 17(X)l) bcrpilrltlirltgatt lrrtltltwrt

Irribrrrrgarr risiko dar r glolra lisrsi itr i tttctxkrnrrtg ltcgattt t ttttltk tnettyesitrtikrttt

l[an irtllil piawaian lutllttitbltttgslt kc drtllttrl sistorl] tclllpatan agill llcgilrll

rrrerrrpctolch rnanlital t:kttnottti tlan ltctrtltlt ttgtltlail seJilgal. Illtstlttya,pcr-irlura|l atau untltng-Lrntllrrrg yitrrg bcr-silirl global mahtlptlll sc[ill)tall

rrrulir dijad ikan rujttkan tcrhatlrtp aktivi(itllrgangart global yilng (likclirllu i

unrunl nrcnrpunyai risiko scl.)crti Worl(l I'r'adc Organizrrtiott ( W l ( ))'(icncr-al Agrcctnetrt on Iirrilis and 'llatlc ((;Al"l ). (ictlctal Agrcctttcltl

on 'l lldc in Scrviccs ((;AT'S), tlatr [ )tttlitttg-ttttclatlg Atlti-l.arrrhakalt(l'auwcls & l.oison 2(X)3), Kcwuiudart l)c[tttlratt global irri lllcllll)rlklikallpcrgrntungan rnasyarakitt risiko tcrhatlap l)crltlltt'ittl tlitlt Ltlttlattg-tltttlitltg

yang tlilihat dapat rtrcrll'rcri pcrlindLrngan tcrlrlrtl:rp akl ivit i pcrtlrtg:ttlgatt

tenlpatan di pc[tas anttrabangs:l dan trcttr itrillttlttl karr risiko liclttgiattterhatlap produk tcntpatan yang dihasill<alr olclt ttratlil lllillla llcglrir.

Sccara rirtgkas dapat dipcrhatikan bahawa irttpak libcrllisasi kc atas

pcngg,ur)a scporti kanal<-kartak bolch dikaitkan scpcdibcl il(tlt:l. Mclahirkan masyarakat bcrisiko yang bcrsilitt global. Kcpct lttatt

kcpada barang mainatr kanak-kanak tlihasilkarr sccitra kotttctsialdalarn kuantiti yang birrtyal<, truralt tlatt nrutlah tlipcrolclt ltagimcmcnuhi pennintaan tlcmbolchkan tolcrattsi itttlustri tttctttbiarkattbahan kinria berbahaya mcnjatli salalr s:tltt tlaripatla bitlt;ttt yatrg

digunakan dalatn proscs pcnghasi launya.2. Pitihan yang pclbagai di pasaran scmasa akibat libcralisasi

mcnggalakkan pcrsaingan dalam ckonotni global ttrrul tncninggltlkatr

impak kcpada pengguna terutantanya kanak kanak apabila kuasa

mcrnilih bcrdcpalr dcngan isu kekcliruan tttaklttnrat yaltg tttcltjtttLts

kcpada risiko kcsclamatatt.3. L.anrbakan barang tlainan tcrutamanyir dari Clhilta di pasaran global

kesan daripada kos yang mulah dan kualiti yang bolch dipcritrtlikanncnycbabkan tolcransi pemodal atau pcngusaha indtrstli lcbihrnengutarnakan keuntungan daripada isu kcselamatan penggttna datr

kanak-kanak turut rnenjadi tlangsa pcrsaingan antara keunlutrgalt

dan kcselamatan.4. Masalalr kesclamatan dan kesihatan pengguna dilihat sebagai pcrkara

yang tidak mclibatkan industri mahupun pemodal secara langsullg,

tambahan pula kcsan atau akibat pendcdahan bahaya bahan kimiabersilat rawak terhadap pengguua.

L,rtl, A,untA,Lttt l nur:, llttrrrt I ll)l

Li ndang-ir ndang Anti-l ambal<an: f'er;tnarldan lr,npak

['crirtrrran rlagarrgarr arrtarabangsa ini lrcrltrjuart rrtcwujudkatt kcsitLsarrutitn

kcpatla scrrrutr irktol antarabangsa. [.ibcralisasi pcrrlagrrrrgurr telrrhlncmlrksa kcbanyakarr uogala majtr tlarr scdang rnclnbirngLrn rrcrerptilpcrlirrdrrngan baru terhadap produk tcntpatan. Ilcrrtcdi pcrtl:rgirug;rn iridihasilkan dalarn bcn(uk (.lndang-undang Arrti- [.anrbakan, Antr Suhsitlitlan pcltragai litgi nrckarrisnrc pcrlindungan, Apabila talil'atlalah tinggi,industr-i tcrrrpatan tlilirrtlungi tlaripatla fhkkrr arrtalabangsa, tctapi apabilirtari[' adalah rcndah inclustli [cnrpatan nrcnghadirpi kcsukalarr urrlukbcrsaing dcngan produk luar ncgara. Mal<a, pcrlindungar scpcrli Lurtlarrg-

untlang anti-larr.rbakan tligunakan Lrnluk molintlungi indtrslri tcnrl)atandaripada aktiviti libcralisusi pcnlagarrgan yarrg lidak atlil (Aryashlcc &Tapan Kurnar 2006).

lbrdapat bebcr-apa ciri yang rrcnjadikan undaug-urrdang arrti-lantbztkitn bcgitu popular digurrak:rn scbagai instrurnen yang nrclindLrrrgiindustri tcrnpalan, loru(anranya clalarn kcatlaan tli rnana kcmjaarr lidakbenninat Lrnluk canrpur targan dalam aktiviti pasaran lrcbas. ['r-usl (2(X)l )

nrenjclaskan ciri tclscbut atlalah:l. Untlang-undang Anti-lanrbakan rnernbolchkan pongokspoll yarrg

dikenal pasti dikcnakan tincliikan (oxpoltcls coukl bc sirrglctl oLrt lirraction).

2. Tindakan dalarr Undang-unclang Anti-larnbakarr atlalah unilatctrl tlarrtidak rnerncrlukan pampasalr alau pcrbincangan scrntrla (rc-negotiation) dalam isu pcrl indungan.

3. Ujian tcrhadap keccdcraan nraterial (matcrial injury) dalarn kcsUndang-undangAlti-larnbakan adalah Icbih urutlah cliintcr-plctasi bagitujuan rnengenakan tindakan atau ntengantbil tintlakan-

4. Undang-undang Anti-lambakan rlcnorrtang scgala bcntukketidakadilan atau retorik keadilan ke atas barang dagangan tclnpatatrbagi mernbina kes terhadap perlindungan industri.

5. Tindakan formal yang dikenakan di bawah tlndang-undang Anti-lambakan ini memberi kuasa untuk mernaksa pcngckspod ntcncrimasecara sukarela tekanan yang dikenakan kc atas harga barangan.

6. Proses penyiasatan di bawah Undang-undang Anti-lambakan ini dapatmengawal atau menghadkan barangan irnport. Pengcksport akanmenanggung kos tindakan undang-undang dan pentadbiran sctncntara

,i.i

ll)' I l\'nqgtrtlr thrt []uL tttt I ttnLtttg

I)clgiurpor l akarr be|dcPaI dengan kcbar-attgkrtliarr Ittcttrbayar ,ltrliirnlilal)ll)akan yang larikhrya akan dikclrclakrrrt:kirn (hrtck(lalc(l)

sctclalr pcnyiasrrtiln sclcslri rlilakukan.

l'rusa (200 1 ) nrcnarnbalr brltawa ciri ini rnettj:rtlikart I Jntltnu trttrl:utgAnti larrrbakan dilihat scbagairo/i in.strumcnI l:rli.rk Irrclirrdtrngi irtdtrslritcl)rpatilr.l. Undang-rrndang rrri adalah sah dipcrlakukan di bawah Arlike I

Vl. peraturan dalam GAT'I7W I O yang mctrjadi arttalan di bcbcrirpa rrcgrrnt

yang sccara tradisi tclah ururgirrnalkannya scjak dari tahun 1904 iirituKanada, Ncw Zcaland ( 1905), ALrstralia ( 1906), Arrrcril<a Syalikal ( l9l(r),(ircat Britain ( 192 I ). Pcrlaniian (;nT"I, Artikel Vl 1947 lidak mcnrbcrispcsikasi rnahupun kaed{h tcntarrg bagainranir nrcngonal pasti kccctlcraanInatcrial atau tingkah laku anti-larnbak:u.r. Undang-rrndang ini lclah tlipilltlaketika pcrsidangan rncja bulal Uruguay pada tahLUl 1994 untul( trcttgitwalpenggunaan Undang-undang Anti-larnbakarr tli kalangan rlcgtlra ynngmcnggunakannya (Aryashrcc & Tapan Kurnar 2006).

Bersesuaian dcngan pcrbincangan yang discrtai kebanyakan rtcgitra

sedang tnembaugun mercplikasi undang-undang lrrar untuk diguna pal<ai

pada pcringkat lokal, Malaysia turut nlcnggunlkan kacdah rujukarr initerhadap perlindungan industri tonrpatarr. Akta Duti Timbal llalas tlanAnti-Lan.rbakan 1993 (Akta 504) di Malaysia nrcnrpcrlihatkan polatLrlanyang diperuntukkan di bawah undang-undang ini iaitu pcrlindungauterhadap kcselarnatan dan kcuntungan pcniaga dan harga bamugan prrxltrktempatan. Akta Duti Timbal Balas dan Anti-Larrbakarr 1993 dibahagikankepada (LIMA) 5 bahagian:l. Bahagian I: Scksycn I clan 2 rncmaparkan ringkasan ta.juk,

pcngurnuman dan gagasan istilah.2. tsahagian lA: Subsidi.3. Bahagian II: Duti Timbal Balas.4. Bahagian III: Duti Anti-l.arnbakan.5. Bahagian IV: Pentadbiran.6. Bahagian V: Umum.

Undang-undang Anti-Lambakan di Malaysia mematuhi GATT/WTOdan mentafsirkan kecederaan mcngikut Bahagian I , Seksyen (2)( I ) iaitukecederaan atau ancaman material terhadap industri domestik ataukecacatan rnaterial terhadap kekukuhan industri tempatan. Tujuan aktaini dinyatakan dengan jelas dalarn Bahagian IIl, seksyen 22A bahawaakta ini digunakan apabila terdapal kecederaan terhadap barang tempatandiscbabkan lambakan barang import. Tambahan puta, scksyen 23( I )(a)(b)

KuttrA litrttul ltt ll,ttutp. lltrtttu / loi

darr 25 {lXl)(b) rnernbcri liactlrlt ntcngcnal pirstibila larttbul,ltr lrr:rlrtkrr,r{rra yiurll brile h digunakan unluk rnc[gawirl larnb:rkrur rl:r ipatlrr bcr-lalitr

kclika grcriyitsalan kes tlijirlankan dan penclluan akhir lrlhirtl:rp larrrbakaldart kccetleliran lratcrial. Proscdur ini urcrrrbolchkan sctirrp pilrak yarrg

tcrlibut scpcr-li yang dijelaskan dalam Brthagiirrt I , scksycn J pcrcrrggarr'pihak trlibal" (a), (b), (c), (d) dan (e) dibcri poluang yrng ld il tlrrn rrursa

yatrg cukLrp kcparla sernua pihak tcrlibat rrrcrnpcr-tahanl<an kcperrtirrgrlrnrasing-rnasing (Oounterueiling antl Anti-Durrrping Drrtics Act l 99l ;'f hc( 'ornrrrissioncr oi[.aw Revision, Malaysia 2(X)(r).

Aktrr 504 inijuga telah rnengenakzrn pcrlrturan kc atas pclbirg;rr.jcnisproduk imporl yang didapati terlibal dalarn lanrbakan scpcr-ti lapisan lanlail'YC (pol.ltvinyl c'hloride), self-cop.,1, pul)(r, gypstun /rozrrry', trasikal,dan kcrtas yang dibuat daripada nrccliurrr bahan yang titlak sctara iltausekata (rrrrrnrgatael medium) (Laporan Kcrnentcrian l)crtlagangarrAntarabangsa dan Industri, I I Ol<tobcr 2003). llarangan irnporl. lairrdibenarkan nrasuk kc Malaysia tanpa pcrlu rnclnb.ryarduti anlilarnbakaljika ia tidak mcngancanr industri terrpatan. Sccara ideal, undarrg-utrthngantilau.rbal<an lncnycdiakan tempal kcpirda aktol antrrablngsa dalrtcnrpatan dalaln 1'rcrsaingan produk dari scgi kualiti dan kos. W;rlaLr

bagairnanapun, pclsaingan l(ualiti dan l<os irri lclah rncncipta rnasalalr bartrtcrhadap produk barangan kanak-kanak yang tidak tcrscnuui scbagaibarang antilambakan yang dcnganjclas mcrnbcri kccctlcraar rncntal tlanfizikal.

Perspektif Undang-undang dan Pengguna

Lazimnya undang-undang pengguna dan pclaturan rncngcnai pcnggunadiwujudkan untuk melindungi hak pcngguna dari pernbckal atau pcnjualyang monjual barang atau perkhidmatan yarlg mendatangkan rnudariltkepada pengguna. Dalam konteks pcndckatan ckononri, llcnggunaseringkali dilihat sebagai aktor ekonomi yang rncnrpunyai kuasa rnutlakuntuk melunaskan kuasa beli yang ada patla mcreka berdasalkan pilihanrasional yang dimiliki secara peribadi (Scott & Black 2000). Walaubagaimanapun, Galbraith (1984) menegaskan bahawa pada hakikatnyapernbekal dan penjual mempunyaikuasa mcngawal dan mcncntukan _ienisbarangan dan pelkhidrnatan pengguna. Perkara ini dilihat bcnar apabilapembekal dan pcnjual mengawal corak dan bcntuk pengiklanan,pemasaran, bungkusan dan pelabelan.

Ir)I i l','ril ttu,hrtt I ttl,ttrl Itnhttt'

Sr:ott & Fllirck (2(XX)) rrrcnjellskan llgi bahawa klrwrrlrrrr l,.rhrrrLrp

PcnllllrlIitlr pcrlggtlllil ]'iIrit dikLrilsiri olclr Ilclrgcdar dirrr P(r!rlrl l[rr';rrrgilirr 1rt'rl<hidnlrlan nrr'nycblbkrrr wrrjud liatcgori pcrrgg,rrrl yrrng lt'rrlctLrlrtttitl t,trltrcruhlL,lcllrirtlnp;laslrrirrr. iiritu golongan hclportilrplrllirr rt'rrrIrlr.

l)e[qanggur, pcsakil iltatl orarr11 kLrlirrru unaya, tidal( br:rPcl;rjrrr:rrr lirr.q.r1r.

clnik rninoriti, olarg llra tlatt or-attg rltutla. Isu pcrl.r,guna rrrcrrirrtli lullilrIu;rs dalatn kontcks ini rrrcr:rarrtlrngkan golongar bcrpcrrtlirpalirr lcntkrlr.irrittr ciri rrtarr;t yarrg dinriliki olch golongar yrrng tlinyrrlrrkrrn trrtli ;rrlrrltrlr

S,,lorr!rrrr ntrrjolit r,Irlrrrrr PoPrrl:rsi.lirnrblthan pullr, bagi ncg:rra scdarrr,. nlcnrburgun, rrnrLrrrg rrnrlrrrru

pcllir)dungan pcnggunir nrirsih lilgi bclsilul lrilllr'. Srrrilh (1995)ruren jclaskan jika undang-trndang pcnggurrir adalah r cplil<irsi Lrrtlang-trrrtlarrg

tlar-i lLrar yang l<c rl Lrtlianrtya d iaplikasikitrr tli ncgata scrlang nrcrr rbarrgrrrr,

tttaka kcccrtdcruttgan unrlang-urrdang tcrscl)ul rrrcrtjatli titlak clisicn atlirlalrtinggi hcrbanding rrrdarrg-urtl:rng ponggunir,yiulg wtrjutl tlirliparl:r sislcrrrpcrurttlangan tcnrpalan. Irri adrrlalr tlischrrbl<urr rcplik:rsi rrrrrltrng-unrlir rre

yang ditiru dari luar hcrclcpan nltsalah unlrrk (lisosrraikrrrr tlorrgurr kcatl:rrrrtclnpalan scperti bLrdaya, l<cpclcayiran, suiz 1ro1.rulasi, kcl iutllarr Tz rtcrlr,n/tcnlpatan yar]g boloh dijadikan rujul<an, kcarlaarr polilil< pusrrl rlarr rrcgcriyang lcnrah uutuk pcltksanirittr urrdang-urrtlarrg. Kcadaarr irri trcrlakLr tlalirrnkcbanyakan ncgara scdang rr.rcmbangun yiurg lncntpurryai Multi NatiorralI.intcrpriscs (MNEs) darr risiko golongarr pcrrggurlr ntltntul c bcnlcpintdcngan isu kcsolamrtan tlan kesihatan atlalirh rncrrrtrilubarrgkarr.

lstilah undang-untlang pcnggurra rrrasilr bcrsilat lrillrc bolclrdi.jclaskan scpcrti bcrikut: Butlaya tlan kcpcrcayaalr ptrtriun'hymcnyukarkan pclaksanaan kcsaksarnaarr gcntlcr tliinrplonronlrsi sclrct l l

juga budaya yang nrclihat kanak-kanak sclukLr wargancglrr licthra yrlrr:dipandang scpi hak urcrcka, saiz popLrlasi rrrcrnpcrlihatka rr licsrrkaritnpelal(sanaan undang-untlang pengguna tcrutamanya l<cpada rnasyanrliatindiganous yang tinggal di pedalanran nrcnycrrrai kcsukararr urrtukbcrkongsi rnaklurnat. Begitujuga dcngan hak kanal<-kanak yang wirlaupurrtiada rnasalah lokasi tetapi tnasih rcmttlt: tlalarrr lral yang nrclibatkanpengguna; ketiadaaan precedent tcrnpatarr rrrcnyukarkan pcmaharrr:rnmenycluruh ditcrap dalam masyarakal pcngguna mclainkan nrjrrl<an

bcrterusan perlu dilakukan terhadap untlang-undang [uar donganmelakukan perubahan yang difikirkan pcrlu untuk disesuaikan dcngankeadaan tempatan, masalah politik pusat dan negeri yang lelnah, bcrscnaautonomi ncgeri menyukarkan kerajaan pusat melaksanakan undang-undang perlindungan pengguna socara nlandatori.

Krttttk lirtrtLrli,Ltt, lltutttty t\Lriutttt I lllt

Mor:rloosc ( I 9ll I ) rrrontlcdahkan MNIts ntenlir(lil(iln lctiuir scdalrtlnlcnlt)lrllgLtll schatsai platlbrnr pet]lasaraI barangilrlllotlrrk strsu lirrnrrrltrtlatt ililart yar)g llenggalakkar penyusuari trayi rrrcrrggLrrrrrkarr botol sLrsrr.

Ilisiko kcrrratian dan kurang zal daliilrt kirliulgan bayi dirn karrak-kirnak tlinegitlir lerschtrl adalah tinggi akibat pcnrbr:r-iirri srsrr lirlrnulir yangdicattrpul dcngan air yang tidak bcrsih rlarr ibu yirng liadir pcrrgctahuarr

flkar cara pcnyusuarl susu fonr.lula yang bctLrl nrcrrycb;rbkarr bayi rrrttitcrscdak susrt. Dalarn kcadaan negaft scdang lnornhangun yarg rnasilrlagi ttruntlur dcngan tahtrp pendidikan yang lcnrith. rr.rLltltrlr tlipcrrganrhiolch iklan pro(luk barangan luar, ruaka undang-utrtlang pcnggunil yilnllbersilirl rcplika lidirk dapat digunakan tlcngan bcll<csan bagi rrrcngrtasimasalah irr i.

Keatlaan ini rncnimbulkan kcscdaran supayx kcmiaan rrrcrr jadi lebihpekt kcpada stratcgi pcoiasaran MNI--s dan kcpclluarr kcpatla kcrajaarruntuk rnernainkan poranan yang lctrih ploaktil'dari scgi undang-urrdanguntuk rlcnycdiakau lnckanisrne rncngawal aktiviti pcrnasalan MNLis.Scharusnya ncgara maju menrainkan peranan yang lcbih aktil'di pcringkatantarabaugsa dcngan nrcrrastikan maklumal mcngcnlri blrrangarr yungtclah dikcnal pasti nrcrbaliaya kepada pcngguna dikongsi bcrsarna. Ilaclandunia soperti Wolld Hcalth Organization scharusnya nrcnrpcrkenalkankod ctika kepada MNF.s dalam aspck pcr)rasalan, pclabclan, pcngiklanansupaya fakta tlan risiko scbcnar produk atau barangarr yang dipasarkantidak menimbulkan salah lahaur kcpada pcngguna di ncgala scdangmelrbangun.

Walau bagain.ranapun, I{ioketl dan'lcl f'cr (2003) nrcnrbantah hujahSmith ( I995) kerana replika undang-undang dari luar rnasih signifikandan dipcrlukan untuk mendapatkarr amalan tcrbaik yang [.nlch discsuaikandcngan undang-undang lokal. Rickett & Telfcr (2003) mcnyltakarlbahawa kerajaan tidak lagi mampu untuk mcwujudkan untlang-undangpellirrdungan pengguna secara torpisah, iaitu tanp:r nrorujuk praktisantarabangsa kerana faktor globalisasi dan libcralisasi rnenjadikansempadan negara poros, ditembusi dengan mr.rdah dan rncninrbulkanmasalah penipuan tcrhadap pengguna.

Bersesuaian dengan tuntutan globalisasi dan liberalisasi ini, Rarnsay(2003) berhujah bahawa akses kepada keadilan dan pcrlindunganpengguna mempunyai objektifdan ciri yang serupa iaitu keporluan kcpadaredistribution rlf pntleclion terutamannya kepada golonganberpendapatan rendah, miskin, kurang upaya dan golongan n1uda. Kacdahmelaporkan aduan pcngguna kepada persatuan atau kementcrian tidak

106 I l\ttggtnt thtu lltrlung llrnLntg

dilihat olclr Rttttsity scbagai kar:tlalr yang bcrkcsatt kerattit tttitsalah

pc gguna sccaIt Ptlr la lnclibzrtkall sclllua olallll tanpa Itteltgi|it kclas

sosial dan pert(lapatan bulartan. Ratlrsly tncncadangkan !rtckitllisrrrc

pcnyclesaian rttlsalah pengguna mclalui intermediaries tl.ttr ttrithlctttralr

tLrntutan kccil (snrall clairrrs covt). lnlermediaria.r:rclalrrlr tttckrtltistrrc

yang rrenggunal<nn khidnrat pckcria sosial, peguam, kattttsclttr kcwrtttg:tll/

krcdit yang trcmberi pcluang pilihan kepada penggulta ttnlttl< lnt:lakttl<rtlt

pemilihan dalarn nrcnyelcsaikan Inasalah tuntulan pt:ngutlrl:l

Scrncntara nrcl<anistnc mclalui mahkamah tttntutan kccil, ('ltlhcr iltc

Ttry dan Tang Scc Chim ( 1986) mcnyokong bahawa kcwtliLtclalt ttrahkanrah

tuntutan kccil tli Srtrgapura oontohnya tclah dapat lllclllt)illltll llcllgglllladan peniaga kccil untuk mcltggunakalt hak lttclcka sccara sall tlcttgan

kos yang lebili nruralr, ceplt dan tlrctrtitlitnulrtkan lc*tl iur::' 'rt. itriltt

kcwujudan mahkatnah tuntutan kccil yang tidak rllcltrcrltlkan kltidtrtat

bantuan guatran utttuk tncmbu2rt tttnttltan dalalll.itllr lah lcrtcnttl. Socara

ideal, mekanisrnc ini yang mcnckankan pcndcl(atan bclsilht tcnlpltt:ttt

yang boloh digunakan dalam mcttyclesaikan tullttltalr Pcll!,P,Llllat( r luln ryir P( rlggllllil di Mrrlirysilr.

Walaupun bcgitu tuntutan pengguna dalanr skop yalrg lcbih rlraklo.

tcrutamanya yang bcrsifirt global adalah lebih I-umit. Inrpah globalislsi

dan liberalisasi mclibatkan bcberapa ntasalah scpcr-ti nra,(lurnat yang tidak

tepat, isu selcpas pembelian barangan, pcnipuan, pcrbuatal) li(lak bcrctil(4.

kaedah pernbayarut. privur:;t, nilai patrpasan bcrbcza, ;'rilihan lcrltaclalljenis undang-undang darr kclcmzthan implcmcntasi yatrg pcrltrd ipertinrbangkan olch pcngamal u ndang-utld:tttg tcttrpatatr tllllltlmcrcplikasikan undang-undang perlinclungan pengguna yang pclbagai di

peringkat antarabangsa (Harland 200 I , l-29).Perspcktif undang-undang dan pengguna itli bcrtcpltttl dcngan

perspcktifkesclamatan insan dan implikasi daripacla globalisasi yang tolah

dibicarakan tadi. Itisiko baru tcrhadap urasyar:akat kcsan dari globalisasi

dan liberalisasi dalanr konteks keselauratan dan kesihatan kanak-kanak

tidak harus dipandang ringan keratra golongan muda adalah generasi yallg

akan meneruskan kelangsungan negara sebagai sebuah entiti yang

berdaulat. Selain itu, perbincangan dari aspek politik dan undang-undang

sebagai satu tinjauan turut menyulnbang kepada permasalahanpelaksanaan undang-undang bagi tujuan keselamatan dan kesihatan kanak-

kanak. Campur tangan politik yang sewenang-wenangnya menjadikan

fungsi undang-undang dipersoalkan dan impak globalisasi seolah-olah sukar

untuk ditangani.

Kanttk-ktruak lot Boulry lLtiutttt I 107

Politik clan LJndang-undang

[)cndckatan (.' ri ticul l,agul,\'t uctic.s (CLS) menawalkan pcrspcktil'nrcngcnai prinsip asas uircl:rng-Lrndang dan perbicaraan. ('l,SlLrrutdikcn:rli

scbagai ()'rls yang bcrluang rncndedahkan retoril< und:rng Lrndrng dan

bagairnana undarrg-unclang gagal metnberi penyelesaian tcrhadap nrasalalt

sosial (M inda I 995, 20-2(r. Sitlt retorik undang unclang tlilihat nte nct Lrsi

pcnggunaannya sebagai alat olch pcmcrintah untuk nrengckalkan l<uasa,

pengaruh dan ia tuml clilihat ber-sifat bias clan scgi gcrrclcr, kolas, ctnikdan kcpcrcayaan. Dalam kata lain, fungsi undang-rrtdang dilihal sangat

bcrgantung kcpada atlalan clan simbol autoritarian bagi rncroka yrtttg

bcrkuasa (Gabcl & flar-ris 1982- l9Bl). Fcnomcna ini dikritik larttang olchgolongan Crits dcngan mcnyatakan bahawa undang-Ltndang mcnjacli ohlcl<

untuk mengukuhkan ,lLrlzrJ qao pcmimpin atau low r,r 7rollrrcs (Minowre86).

Berdasarkan pcrspektil'Crits, isu kcsclamatan clan kcsihatan barangmainan kanak-kanak boleh di.justikasi olcl.t pcntlckatan CLS bahawapengaruh dan carnpur tangan politik nrcn-jadi f'aktor pcnycbab pcritturilnkeselarratan terhadap barang Inainan lat.nbat untuk dilaksanakan.Tanrbahan pula, pendckatan CLS nrenyatakan bahawa.justili l<asi undang-

undang sccara tradisionalnya adalah bcrszrndarkan kcpatla pretcdenl,faktor sosial dan scjarah yang bolch mcrnbawa kcpacla pcrtcntangan

dalam keputusan atau kesukaran untuk mcmbuat keputusan (Dttncan

1978). Bersandalkan kepadajustillkasi CLS, boleh dikataltan dalam isu

barang mainan kanak-kanak, agak sukzu untuk nelihat prcccdenl d'ahttrr

isu ini kerana ketradaar. precadent dan scjarah serta kedangkalan ncgara

yang pada mulanya menganggap isu ini tidak serius. Walau bagaimanaptrtr,pengaruh antarabangsa dan kcpckaan isu setnasa tclah mcmpcngaruhiMalaysiauntuk turut serta dalam tuntutan global, rnaka pcrubahan undang-

undang antarabangsa dan faktor sosial ini rncnjadi penyebab Malaysiaakur dan bersedia menetapkan piawaian keselamatan terhadap barangmainan kanak-kanak yang diimpot rnaliupun yang dikcluarkan oleh industri

tempatan.Namun begitu, lobi dan desakan penjual dan parti politik rnalnpu

rnenggugat pelaksanaan kewajiban ujian dan sijil MC dilaksanakan sccara

serta-merta. Isu keselamatan kanak-kanak berkenrungkinan Lroleh

dikesampingkan apabila masalah kcrugian pengedar, penjual, dan

pengimpot mengatasi agenda keselamatan pengguna. Tambahan pula salah

satu faktor kclowatan melaksanakan peraturan keselamatan pengguna

l(lll I l'ugguu,t tLlt ItndtnL t]nlutu

scbenanlya (lidalutlgi olch parti llolitik yang (lcllgan su)girjit ntcnggunill(iutpengaruh tcrhldap Kcrnclrlcr-iun lJcrtltgangarr Dalarrr Ncgcl.i. Kupcnrsidair Kopcltg,gunaan. Dosakan ilcrsatrran Makarran rlrrir Ilurirrrg MaillrrrMalaysia supaya dibcr-i tcmpolt rir;rsa yarrg cul<up trrrlrrk nrcngirabisl<rltsktk jLlalan barang lrairrarr sctlia rrda sclrclrrlr piawtriarr kcsclarnlrlandiwartakan. Ini adalah tindaklur yarrg titlal< sclrarLrsnya tlil.rcr-tilrrbangkrrn.Pernbetian te rnpoh masa yang cr.rkup kcpacla pcn-jLral tlalr ltcngctlrrr.hll.rrrrgmainan kanak-kanak yang tolah clikcnal pasti bcrbahaya scbutaltyamcmberi ruang dan pcluang hcpada golongan ponlo(lul unlul(menghabiskan stok rncrcka dan rrrclrgaLrt L tlultg scl}rrryirk lllungl<ilr,ketnuclian bcrsikap Icpas tangan tcr lratlup kenrungkirrarr Lect'tlt''ra, llziklrlkcpada pcngguna torutamanya l<anak-kanal<.

Penghuraian lenumena ini rncncrrrsi l<aca lnata (,[,S. lnaka ponilckalanini mahukan pcngamal undang-urrdang metrilai scnrula lcrrrur o;.rcr.asionaIdalam doktrin unclang-undang yang tclah rncrr.rbcri pcluarrg dan l<clcbihalrkepada clit perrorintah (Dunoan l97l(). Ini bertcpr[rn tl..lrgan pcluiurgdan pcngaruh yang bolch disalah guna unluk tqiuan kcpcntingan pihaktertcntu. Kcwujudan badan bcrkccuali mungkirr bolch rncnrbanlLrmemastikan pensijilan MC, ujian rnakntul tlarr pclaksanaan ini tlapaldircalisasikan dcngan proscduryang elisen dan clcktil. Kcperluan kcpadiraudit bebas tcrhadap pelabclan clan pcnsijilan M(I atlalah pcr-lu untukmemastikan polabelan dan pensijilan ini tidak tlipalsukan. Rupa logo M(.juga haruslah scragaln dan hanya diluluskan olch KpDNKI( sLrpayaperistiwa pcmalsuan dan kekcliruan terhadap logo IIAI..AL tiruan yangberleluasa tidak berulang kopada logo MC ini_

Kesimpulan

Komitn.ren negara dan masyarakat amat dipcrlukan bagi rncmastikankeselamatan dan kesejahteraan inszrn dapat dicapai. pemcrkasaanpengguna akan hak menuntut ganti r-ugi terhadap barang mainan kanak_kanak yang dibuktikan berbahaya pcrlu diusahakan. Hak pengguna yangturut meliputi pengiktirafan terhadap hak kanak-kanak selaku penggunamenunjukkan keprihatinan negara dan masyarakat bagi rnelindungi merckayang berumur I 8 tahun dan ke bawah. pengenalan logo MC dal keperluankepada badan audit bebas boleh rnenrastikan pelaksanaan ini berkesan,Aspek kawalan dan semakan bederusan terhadap barang mainan ilnpol.boleh dijadikan kayu ukur terhadap jarninan keselarnatan pengguna

Kottok-luntl; tl,tt l tntt: llLtitntn I lt)t)

wirlilul)Ltr inrpirk Iiberalisasi tnantpu monggugal usirlrir itu

I.ibclirl isasi scbtnarnyii lclith tttencipta f'crtotttett;t pcttgclual itrt drtt t

pcngcrlulrrn barang rrrainart kanak-k:rnak yanla Iuiis (ilri scg.i pirsarar) Lllr)

lisiko. l'cluang libcralisasi rnerlrbcri kelebilran kcp:ttlt rrcgalir ttta-jtr rrrrlLrl<

rrrerrrasarkan halang pengeluaran den!!an parlxs (lnn tttctnlte rrtlcltkcuntungan scgcra. Memandangkan kcbanyakan rrcgarr rrraju lclirlrrncrnpunyai asas kawalan dari aspek kualiti barangarr yang dilrasilkarr,rrrasalah yang nrclibatkan pengguna bolch tlirtrirtirnurttkan. Walautragairnaltapurt, kcpantasan memasarkan barangatt atla kalatrya lcrlcp:tspandang aspck koselamatan pengguna sociu-a kcsclrrrultart.

Kcadaan ini tclah memaksa kebanyakan ncgara urcncipla rrckanisnrcl<awalan scndiri untuk menlastikan kesclzrmatatr dan kcsiltatan pettg!!una

clijamin. Ncgara scdang mcmbangun monganrbil inisialil' nrcniru ttaurnerujuk pakai undang-undang kesclamatan pcngguna tlari ncgrra nrr.jtr

sebagai Iangkah pantas untuk rnenangani masalah kcsclanratan pcngguna.Misalnya, [Jndang-undang Anti-Lanrbakan I 993 di Mzrlaysir darr pirwu ilrrkesclarnatan pcngguna aclalah tindakan Malaysia rncrlatulri pcnrbalranlibcralisasi dan hak Lrntuk rnclindungi industri tcrnpatarr dan pcnggurra.

Kepekaan ini adalah baik tctapi pclaksanaan undang-rrndang kosclanralanpengguna pcrlulah iulur dan titlak nrudah dilobi olch pihak bcrkopcntingan.

N 3?8-3t?-q1a-e31- ?

[[[[[tuffillffiil

ISB

]I