La Tabula Peutingeriana: historia y bibliografía

13
1 La Tabula Peutingeriana: historia y bibliografía Enrique García Sánchez [email protected] Historia de la Tabula Peutingeriana La Tabula Peutingeriana (TP) es una copia medieval conservada en un único manuscrito, el Codex Vindobonensis 324 de la Österreichische Nationalbibliothek de Viena, de un documento cartográfico del mundo conocido, probablemente de origen romano. Antes de su descubrimiento "oficial" encontramos un dato en los Annales Colmarienses en la que se lee "Anno 1265 mappam mundi descripsi in pelles duodecim pergamenae", y que podría referirse, según algunos investigadores a la TP: Monumenta Germaniae Historica inde ab anno Christi quingentesimo usque ad annum millesimum et quingentesimum. Edidit Georgius Henricus PERTZ. Hannoverae: Impensis Bibliopolii Auliei Hahniani, 1861. X, 908 p. (M. G. H.; 17). [Annales Maurimonasterienses A. 1197-1288, p. 181-193, ed. P. JAFFÉ]. http://www.bsb-muenchen- digital.de/~web/web1079/bsb10798084/images/index.html?digID=bsb10798084&pimage=1&v=pdf&nav= 0&l=de (consultada el 3/3/14) En 1507 la descubre Konrad Celtes (1459-1508) en algún lugar no identificado. A su muerte la legó en testamento (4 de febrero de 1508) al historiador y humanista alemán Konrad Peutinger (1465-1547). En 1511 Peutinger obtuvo permiso imperial para publicar una copia de la TP. Comenzó realizando dos copias parciales del primer folio de la TP. En 1531 Christoph Scheurl contó a Peutinger el deseo de Johannes Eck para que se las editara públicamente en su Germanicum chartam, pero el proyecto no pudo llevarse a cabo. Por otro lado, un conocido de Peutinger, Michael Hummelberg, estuvo involucrado, a petición del humanista alsaciano Beatus Rhenanus, en la producción de una copia exacta del llamado por entonces Itinerarium celticum. Peutinger accedió a su publicación el 5 de mayo de 1526, a condición de que la transcripción del mapa fuera para su uso público. Pero con la prematura muerte de Hummelberg el 19 de mayo de 1527 el proyecto se abandonó, desconociéndose que sucedió con este duplicado de la TP. En 1912 Miller creyó haberlo descubierto en el Museo de San Martino de Nápoles, en cinco dobles hojas que representaban la parte de la TP desde IV.4 a IX.5. Tras la muerte de Peutinger en 1547, la TP permaneció oculta. Marcus Welser editó en 1591 las dos hojas copiadas por Peutinger y que no llegó a editar en su momento, dedicadas respectivamente a kas partes "Britanniae, Bataviae, Belgicae, Lugdunensis et Aquitaniae" y a "Aquitanica alia, Hispania et Africam": WELSER, Marcus. Fragmenta tabulae antiquae, in quis aliquot per Rom. prouincias itinera ex Peutingerorum bibliotheca. Venetiis: apud Aldum, 1591. 60, [4] p.: lám.

Transcript of La Tabula Peutingeriana: historia y bibliografía

1

La Tabula Peutingeriana: historia y bibliografía

Enrique García Sánchez [email protected]

Historia de la Tabula Peutingeriana

La Tabula Peutingeriana (TP) es una copia medieval conservada en un único manuscrito, el Codex Vindobonensis 324 de la Österreichische Nationalbibliothek de Viena, de un documento cartográfico del mundo conocido, probablemente de origen romano.

Antes de su descubrimiento "oficial" encontramos un dato en los Annales Colmarienses en la que se lee "Anno 1265 mappam mundi descripsi in pelles duodecim pergamenae", y que podría referirse, según algunos investigadores a la TP: Monumenta Germaniae Historica inde ab anno Christi quingentesimo usque ad annum millesimum et quingentesimum. Edidit Georgius Henricus PERTZ. Hannoverae: Impensis Bibliopolii Auliei Hahniani, 1861. X, 908 p. (M. G. H.; 17). [Annales Maurimonasterienses A. 1197-1288, p. 181-193, ed. P. JAFFÉ]. http://www.bsb-muenchen-digital.de/~web/web1079/bsb10798084/images/index.html?digID=bsb10798084&pimage=1&v=pdf&nav=0&l=de (consultada el 3/3/14)

En 1507 la descubre Konrad Celtes (1459-1508) en algún lugar no identificado. A su muerte la legó en testamento (4 de febrero de 1508) al historiador y humanista alemán Konrad

Peutinger (1465-1547). En 1511 Peutinger obtuvo permiso imperial para publicar una copia de la TP. Comenzó realizando dos copias parciales del primer folio de la TP. En 1531 Christoph Scheurl contó a Peutinger el deseo de Johannes Eck para que se las editara públicamente en su Germanicum chartam, pero el proyecto no pudo llevarse a cabo.

Por otro lado, un conocido de Peutinger, Michael Hummelberg, estuvo involucrado, a petición del humanista alsaciano Beatus Rhenanus, en la producción de una copia exacta del llamado por entonces Itinerarium celticum. Peutinger accedió a su publicación el 5 de mayo de 1526, a condición de que la transcripción del mapa fuera para su uso público. Pero con la prematura muerte de Hummelberg el 19 de mayo de 1527 el proyecto se abandonó, desconociéndose que sucedió con este duplicado de la TP. En 1912 Miller creyó haberlo descubierto en el Museo de San Martino de Nápoles, en cinco dobles hojas que representaban la parte de la TP desde IV.4 a IX.5.

Tras la muerte de Peutinger en 1547, la TP permaneció oculta. Marcus Welser editó en 1591 las dos hojas copiadas por Peutinger y que no llegó a editar en su momento, dedicadas respectivamente a kas partes "Britanniae, Bataviae, Belgicae, Lugdunensis et Aquitaniae" y a "Aquitanica alia, Hispania et Africam": WELSER, Marcus. Fragmenta tabulae antiquae, in quis aliquot per Rom. prouincias itinera ex Peutingerorum bibliotheca. Venetiis: apud Aldum, 1591. 60, [4] p.: lám.

2

http://books.google.com.au/books/about/Fragmenta_Tabulae_antiquae_in_quis_aliqu.html?id=CWs8AAAAcAAJ (consultada el 3/3/14) http://www.bsb-muenchen-digital.de/~web/web1031/bsb10314823/images/index.html?digID=bsb10314823&pimage=1&v=pdf&nav=0&l=de (consultada el 3/3/14)

En 1597 Welser encontró el original mientras realizaba el inventario de la biblioteca de Peutinger y mandó realizar una copia reducida a la mitad por Jean Moller (Jan Moretus) , con una muy buena impresión. Se la considera editio princeps, y allí se la denomina "tabula itineraria": Tabula itineraria ex illustri Peutingerorum Bibliotheca quae Augustae Vindel. est. Antverpia: Moretus, 1598. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b5962742p/f1.zoom (consultada el 3/3/14) http://www.cambridge.org/us/talbert/plates/Plate%204%20electronic.pdf (consultada el 3/3/14)

La editio princeps de Welser es importante porque, a pesar de algunos errores de transcripción, ofrece una lectura del mapa en unas condiciones mejores que las actuales. Desde entonces, la Tabula ha sufrido mucho. El pergamino se ha resquebrajado en numerosos puntos, y los colores y leyendas han sufrido un proceso de descolorido. En especial, el color verde de los mares, a causa de su contenido en cobre, que ha corroído el pergamino, y la mayoría de letras en los espacios marinos son muy difíciles de identificar. En 1714 encontramos la TP en poder de Desiderio Peutinger, canónigo de Ellwangen, quien la vendió a un librero anticuario. Los herederos del librero la pusieron a la venta pública y fue adquirida en 172o por el príncipe Eugenio de Saboya, apasionado por los libros. A su muerte, en 1737, toda su biblioteca, incluyendo la TP, fue adquirida por el emperador Carlos VI para la Biblioteca Real de Viena, actual Österreichische Nationalbibliothek, donde se conserva hoy en día.

Primeras reproducciones (anteriores a 1900) BERTIUS, Petrus. Theatrum geographiae veteris. Amstelodami: Ex Oficina Iudoci Hondij, 1618-1619. 2 tomos en 1 vol., map.

Tomus posterior in quo itinerarium Antonini Imperatoris terrestre & maritimum, Provinciarum Romanarum Libellus.

http://bdh-rd.bne.es/viewer.vm?id=0000000998 (consultada el 3/3/14) Es en esta obra donde se la denomina por primera vez Tabula Peutingeriana. ORTELIUS, Abraham. Theatri Orbis Terrarum Parergon sive veteris geographiae tabulae, comentariis geographicis et historicis illustratae. Editio novissima, tabulis aliquot aucta. et varie emendata atque innovata, cura et studio Balthasaris MORETI. Antverpiae: ex Officina Plantiniana, 1624. [IV], XLIX, h. , 32 p. [2] h. 42 h. de mapas y 2 h. de lám. grab. calc. http://bdh-rd.bne.es/viewer.vm?id=0000000048 (consultada el 3/3/14) http://zbc.ksiaznica.szczecin.pl/dlibra/docmetadata?id=24228&from=publication&showContent=true (consultada el 3/3/14) Reproduce los ocho segmentos de 1598 de Welser y su ed. princeps. BERGIER, Nicolas. Histoire des grands chemins de l'empire romain. Paris: C. Morel, 1622. 856 p. il. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k108634s.r=Histoire+des+grands+chemins+de+l%27empire+romain.langES (consultada el 3/3/14) La 2ª ed. es la mejor en la reproducción de la Tabula: BERGIER, Nicolas. Histoire des grands chemins de l'empire romain, ensemble l'éclaircissement de l'Itinéraire d'Antonin & de la carte de Peutinger. Nouv. éd. Bruxelles: J. Léonard, 1728. 2 vol, map.

Vol 1: http://books.google.es/books/about/Histoire_des_grands_chemins_de_l_Empire.html?id=BuI1RpW3ei0C&redir_esc=y (consultada el 3/3/14)

Vol. 2: http://books.google.fr/books/about/Histoire_des_grands_chemins_de_l_empire.html?id=GbMWAAAAQAAJ (consultada el 3/3/14)

3

HORN, Georgius. Accuratissima orbis antiqui delineatio sive geographia vetus, sacra et profana : cui adjunximus tabulas Pautingerianas. Amstelodami: apud J. Janssonium, 1653. 17 p. de map. Entre 1740 y 1741, P. de Hondt aprovechó las planchas de la edición de Horn de 1653 para una nueva reimpresión en latín, francés e inglés: HORN, Georgius. Accuratissima orbis antiqui delineatio sive geographia vetus, sacra et profana… Hagae-Comitum: apud Petrum de Hondt, 1740. 2 h., 30 p., 52 mapas grabados. http://bdh.bne.es/bnesearch/CompleteSearch.do;jsessionid=A0F33EC86AE7ABDF75D8CA77EEB80AC8?field=todos&text=accuratissima+orbis&showYearItems=&exact=on&textH=&advanced=false&completeText=&pageSize=1&pageSizeAbrv=10&pageNumber=1 (consultada el 3/3/14) WELSER, Marcus. Tabula itineraria ex illustri Peutingerorum bibliotheca queae Augustae Vindelicorum beneficio Marci Velseri septemviri augustani in lucem edita. Augusta Vindelicorum: Marci Velseri, 1726. 4 hojas. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b5963504m.r=peutinger.langES (consultada el 3/3/14) Reimpresión de la ed. princeps. SCHEYB, Franz Christof von. Peutingeriana tabula itineraria quae in augusta bibliotheca Vindobonensi nunc servatur adcurate exscripta, numini maiestatique Mariae Theresiae Reginae Augustae dicata a Francisco Christophoro de Scheyb. Vindobonae: Ex typographica Tratteriana, 1753. XIV, 69 p., XII p. il.: tabl. http://bdh-rd.bne.es/viewer.vm?id=0000000953 (consultada el 3/3/14) http://bvpb.mcu.es/es/consulta/registro.cmd?id=434700 (consultada el 3/3/14) Esta edición también es importante porque reproduce porciones actualmente lagunosas o ilegibles, debido al deterioro sufrido desde entonces. CHRISTIANOPULUS, Johannes Dominicus Podocatharus. Tabula itineraria militaris Romana antiqua Theodosiana, et Peutingeriana nuncupata quam ex Vindobonensi editione clar. viri Christophori de Scheyb. anni 1753. accurate descripsit, manu sua et in aes incidit ac primus in Italia edit. Fr. Io. Dominicus Podocatharus Christianopulus Ordinis Praedicatorum. Aesi in Piceno: typis Vicentii Cherubini, 1809. XVI, 68, XXXVI, [2] p., [14] map. grabados en cobre plegados. http://digital.slub-dresden.de/en/workview/dlf/86970/cache.off (sin mapas) (consultada el 3/3/14) Utiliza las planchas de Scheyb KATANCIC, Matija Petar. Orbis antiquus ex Tabula itineraria quae Theodosii imp et Peutingeri audit ad systema geographiae redactus et commentario illustratus opera. Budae: Universitatis Hungaricae, 1824-25. 3 vol. + atlas

Pars 3: Peutingeriana Tabula itineraria ex Bibliotheca Caesares Vindobonensis cura Franc. Christ. de Scheyb edita.

http://books.google.es/books?id=42wySZ_RnmYC&printsec=frontcover&hl=es#v=onepage&q&f=false (consultada el 3/3/14) MANNERT, C. Tabula itineraria Peutingeriana, primum aeri incisa et edita a Franc. Christoph. de Scheyb 1753 denuo cum codice Vindoboni collata, emendata et nova Conradi Mannerti introductione instructa, studio et opera Academia Literarum Rehiae Monacensis. Lipsiae: Libraria Hahniana, 1824. VI, 63 p.: il., tabl. http://invenio.lib.auth.gr/record/126369/files/1.pdf (consultada el 3/3/14) Las láminas en: http://nla.gov.au/nla.map-rm2461 (consultada el 3/3/14) Traducción italiana: Tabula itineraria Peutingeriana : conservata nella Biblioteca civica Vincenzo Joppi di Udine. Traduzione a cura di Anna Cariello e Marco Di Branco, 2009. 44 p. DESJARDINS, Ernest. La Table de Peutinger d’après l’original conservé a Vienne. Paris: Hachette, 1869-1876. VI, 260 p.: map. Esta edición no conserva las letras originales, sino que las adapta a otros tipos más legibles. MILLER, Konrad. Die weltkarte des Castorius genannt die Peutingerische Tafel : einleitender text. Ravensburg: O. Maier, 1877. 125 p.: map.

4

http://scans.library.utoronto.ca/pdf/5/19/dieweltkartedesc00milluoft/dieweltkartedesc00milluoft_bw.pdf (consultada el 3/3/14) http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b53057673p.r=peutinger.langES (mapa) (consultada el 3/3/14) Facsímil: Die Peutingerische Tafel : nerdruck der letzten von Konrad MILLER bearbeiteten auflage einschliess-lich seiner neuzeichnung des verlorenen : 1. Segments... sowie... erkläurung und... kartenzkizzen der überlieferten römischen reisewege aller länder. Stuttgart: E. A. Bruckhars Komm, 1962. 16 p.: map., facs. La reproducción de Miller reduce el original a 2/3 de su tamaño y fue realizada a partir de la edición de Scheyb. RICK, M. Peutingeriana Tabula itineraria in Bibliotheca Palatina Vindobonensi asservata, nunc primum arte photographica expressa. Vindobonae: , 1888. Primera reproducción fotográfica.

Reproducciones modernas

Tabula Peutingeriana : Codex Vindobonensis 324 : vollst. Faks.-Augs. im original format. Graz: Akademische Druck-und Verlagsanst, 1976. [12] hojas de lám: facsímiles (algunas color), 2 map. + comentario (67 p. il). ISBN 3-201-00975-X. El único facsímil hasta la fecha. El comentario es a cargo de E. WEBER. The complete Tabula Peutingeriana : a roman world map compared with a modern map: http://www.euratlas.net/cartogra/peutinger/ (consultada el 3/3/14)

Muy buena resolución gráfica de la Tabula comparada con la geografía actual.

Bibliografía 1800-2013

Obras generales ALBERTINI, “N qu u ’I é d’ T b d P u ” Mélanges d’archéologie et d’histoire, 27, 1907, p. 463-477.

http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/mefr_0223-4874_1907_num_27_1_6960 (consultada el 3/3/14)

ALBU, Emily. "Rethinking the Peutinger map". En: Cartography in antiquity and the middle ages : fresh perspectives, new methods. Leiden [etc.]: Brill, 2008. (Technology and change in history; 10). ISBN 978-90-04-16663-9, p. 111-119. AVEZAC, Pascal d'."De la Table Peutingerienne". En: Ethicus et les ouvrages cosmographiques intitulés de ce nom, ... suivi d'un appendice contenant la version latine abregee, attribuee a saint Jerome. Paris: Impr. Nationale, 1852; p. 191-207. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6527755h.r=memoire+sur+ethicus.langES (consultada el 3/3/14) BOSIO, Luciano. La Tabula Peutingeriana : una descrizione pittorica del mondo antico. Rimini: Maggioli, 1983 234 p (I m um d ’ ; 2) CUNTZ, O. "Die grundlagen der Tabula Peutingeriana". Hermes, 29, 1895, p. 586-596. DE FORTIA D'URBAN. Recueil des itinéraires anciens : comprenant l'itinéraire d'Antonin, la table de Peutinger, et un choix de périples grecs, avec dix cartes dressées par M. le Colonel Lapie. Paris: Impr. Royale, 1845. XIX, 558 p., map. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1030814 (consultada el 3/3/14)

5

HAEFFELIN, C. "Observations sur l'Itinéraire de Théodose connu sous le nom de Table de Peutinger". Acta Academiae Theodoro-Palatinae, 5, 1783, p. 105-126. http://books.google.es/books?id=GloFAAAAQAAJ&pg=PA105&lpg=PA105&dq=%22observations+sur+l'itineraire+de+theodose%22&source=bl&ots=bt0JAHXoyF&sig=GZBj99RskIqupRhKiLfeJ7EPAzE&hl=es&sa=X&ei=QEG9UsOiFNCBhAeRyYGAAg&ved=0CDMQ6AEwAA#v=onepage&q=%22observations%20sur%20l'itineraire%20de%20theodose%22&f=false (consultada el 3/3/14) JUSUÉ, Eduardo. La Tabla Peutingeriana o mapa muy antiguo del imperio romano. Madrid: Librería de la Viuda de Hernando y Cª, 1893. 31 p.: map. L L RQ, H “I é ” DACL, 7, 2, 1927, col. 1865-1883. LEVI, Annalina e Mario. Itineraria picta : contributo allo studio della Tabula Peutingeriana R m : L’ m di Bretschneider, 1967. 253 p : ám (S ud m d Mu d ’Imp R m ; 7) La Tabula Peutingeriana e la sua posizione nella cartorgrafia antica. Le vignette della Tabula Peutingeriana. T v d’ u ( )

“ li undici segmenti della Tabula Peutingerian ” LEVI, Annalina; Mario LEVI. La Tabula Peutingeriana. Bologna: Edison, 1978. 164 p. il. MANNERT, C. "Dissertation sur la carte géographique de Peutinger". Annales des voyages de la géographie et de l'histoire, 1, 1807, p. 345-360. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k102702n/f347.image.r=annales%20de%20voyages.langES (consultada el 3/3/14) MILLER, Konrad. Itineraria romana : römische reisewege an der hand der Tabula Peutingeriana dargestellt R mp R m : L’ m d B d , 1964 LXXVI, 960 , p 961-992. 1ª ed.: Stuttgart, 1916. 1ª Parte: I-Tabula Peutingeriana (historia), II-Itinerario de Antonino, III-Itinerario Marítimo, IV-

Itinerarium Hierosolymitanum (Burdigalense), V-Vasos de Vicarello (Itineraria gaditana), VI-Columna Tongrensis.

2ª Parte: Descripción de los itinerarios por porvincias romanas: 1-Britannia, 2-Galias, 3-Hispania, 4-Italia, 5-Diocesis Illyricum, 6-Balcanes: Dacia,Macedonia y Tracia, 7-Europa del N y Asia, 8-El Ponto, 9-Diocesis Asiae, 10-Oriente: Diocesis Orientis, 11-Egipto, Libia y Cirenaica: Diocesis Aegypti, 12-Africa romana: Diocesis Africae.

http://www.archive.org/stream/itinerariaromana00mill#page/n0/mode/2up (consultada el 3/3/14) http://dza.tessmann.it/tessmannPortal/Buch/19985/;jsessionid=CDB47828BC0D0DDAF2285298E9CE97BD# (consultada el 3/3/14) http://en.bookfi.org/book/1381839 (consultada el 3/3/14) Las reproducciones que aparecen en esta obra son una reedición de las de la edición de 1877, a las que se añade una reconstrucción de la primera hoja perdida, bajo el epígrafe "segmentum I quod temporum iniquilate perit restitutum ad mentem Castori". PAULY, A. Ueber den strassen : zur der Peutingerrschen Tafel von Vindonissa nach Semulocenis und von der nach Regino. Stuttgart: Lehnhold, 1836. 33 p. http://reader.digitale-sammlungen.de/resolve/display/bsb10218300.html (consultada el 3/3/14) PHILIPPI, F “Zu P u T ” RhM, 69, 1914, p. 40-55. http://www.rhm.uni-koeln.de/069/Philippi.pdf (consultada el 3/3/14) PRONTERA, Francesco. Tabula Peutingeriana : le antiche vie del mondo. Firenze: Leos S. Olschki, 2003. II, 70 p. il., tabl: 1 desplegable. (Biblioteca di geografia antigua; 3). ISBN 88-222-5269-1. Reproduce el facsímil de Miller, con una serie de estudios: MAGINI, Manlio. "In viaggio lungo le strade della Tabula Peutingeriana", p. 7-15. PRONTERA, Francesco. "La Tabula Peutingeriana nella storia della cartografia antica", p. 17-41. GAUTIER-DALCHÉ, Patrick. "La trasmissione medievale e rinascimentale della Tabula Peutingeriana",

p. 43-52. CALZOLARI, Mauro. "L'Italia nella Tabula Peutingeriana", p. 53-62.

6

RATHMANN, M. "Neue perspektiven zur Tabula Peutingeriana". GeogrAnt, 20-21, 2011-2012, p. 83-102. SCHADE, J. C. Der Tabula Peutingeriana. Lipsiae: Impressum Bern. Christoph. Breitkopfio, [1732]. [4], 30, [2] p. http://books.google.es/books/about/De_Tabula_Peutingeriana.html?id=M3JGAAAAcAAJ&redir_esc=y (consultada el 3/3/14) STEINBERGER, Ludwig. "Zur Tabula Peutingeriana". Philologus, 73, 1, 1916, p. 158-159. TALBERT, R. J. A. Rome's world : the Peutinger map reconsidered. Cambridge: Cambridge University Press, 2010. XVIII, 357 p. il. ISBN 978-0-5217-6480-3. Un complemento a esta obra es la web con el mismo título, http://www.cambridge.org/us/talbert/, que clasifica todos los topónimos de la Tabula por orden alfabético y su tipología, con excelentes imágenes de la TP. VANDELLI, D. "Memorie interno alle antiche carte geografiche e particolarmente intorno alla carta detta volgarmente del Pautingero". Raccolta d'Opuscoli Scientifici e Filologici, 42, 1750, p. 283-305. http://books.google.es/books/about/Raccolta_d_Opuscoli_scientifici_e_filoso.html?id=VhPz9GLFrMMC&redir_esc=y (consultada el 3/3/14) WARTENA, J. R. In leidig op een vitgave der Tabula Peuingeriana : proefschrift. Amsterdam: H. J. Paris, 1927. VIII, 109 p. il. Notas a esta obra: D PT, “N u T bu P u ” RBPh, 10, 1931, p. 97-101. http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/rbph_0035-0818_1931_num_10_4_6817 (consultada el 3/3/14)

Origen ALBU, Emily. "Imperial geography and the medieval Peutinger map". IM, 57, 2005, p. 136-148. FELLMETH, Ulrich [et al.]. "Die 'Tabula Peutingeriana' : eine karte für händler und transporteure?". OTerr, 9, 2003-07, p. 17-40. GROSS, H. Zur entsehungs-geschichte der Tabula Peutingeriana. Berlin: H. Ludwig, 1913. IV, 112 p. SALWAY, Benet. "The nature and genesis of the Peutinger map". IM, 57, 2005, p. 119-135. http://www.academia.edu/703539/The_nature_and_genesis_of_the_Peutinger_map_in_Imago_Mundi_57.2_2005_119-135 [requiere registro] (consultada el 3/3/14)

Historia y transmisión

GAUTIER DALCHÉ, Patrick. "De nouveau sur la transmission et la découverte de la Tabula Peutingeriana : la 'Cosmographia vetustissima' de Pellegrino Prisciani (+ 1518)". GA, 13, 2004, p. 71-86. GROSS, G. "Verschollen-entdeckt.verschollen : befand sich ein verlorener teil der Tabula Peutingeriana in Trier?". KurtrJb, 39, 1999, p. 89-96. HOTZ, R. "Beitrage zur erklarung und geschichte der Peutingerischen Tafel". Mittheil. Insti. Oesterr. Geschforsch., 7, 1886, p. 209-222. PIÉRARD, Christiane. "Un exemplaire de la Tabula itineraria ou Tabula Peutingeriana édition Moretus 1598, conservé a Mons". Quarendo, 1, 1971, p. 201-216. RUELENS, Charles. La première édition de la Table de Peutinger. Bruxelles: Institut National de Géographie, 1884. 32 p. : map. http://dbooks.bodleian.ox.ac.uk/books/PDFs/590861493.pdf (consultada el 3/3/14)

7

TALBERT, Richard. "A forgotten masterpiece of cartography for roman historians : Pierre Lapies's Orbis romanus ad illustranda itineraria (1845)". En: A roman miscenllany : essays in honour of Anthony R.Birley on his sefventieh birthday. Gdansk: Foundation for the Development of Gdansk University, 2008. ISBN 978-83-753-1145-4, p. 149-156. http://awmc.unc.edu/wordpress/wp-content/uploads/2012/09/A%20forgotten%20masterpiece%20of%20cartography%20for%20Roman%20historians.pdf (consultada el 3/3/14) WEBER, E. "Das 'verkaufsinserat' der Tabula Peutingeriana aus dem jähr 1715 : ein kleiner beitrag zur wissenschaftsgeschichte". En: Historische geographie der alten welt : grundlagen, erträge, perpektiven : festgabe für Eckart Olshaussen aus anlass seiner emeritierung. Hildesheim [etc.]: Georg Olms, 2007. ISBN 978-3-487-13387-4, p. 367-379.

Datación RN UD, M P “L’ , d d éd d u d ’ é yp d T b d P u ” BSAF, 1988, p. 302-321. http://www.academia.edu/1127242/Lorigine_la_date_de_redaction_et_la_diffusion_de_larchetype_de_la_Table_de_Peutinger (consultada el 3/3/14) CAÑIZAR PALACIOS, José Luis. "Algunos apuntes sobre la Tabula Peutingeriana y el Codex Theodosianus en el contexto histórico de mediados del siglo IV dC". Faventia, 32-33, 2010-11, p. 113-126. http://ddd.uab.es/record/106358?ln=ca (consultada el 3/3/14) LEYLEK, H. "La vignetta di Antiochia e la datazione della Tabula Peutingeriana". RTA, 3, 1993, p. 203-206. WEBER. Ekkehard. "Ein neues bich und das datierungsproblem der Tabula Peutingeriana". Tyche, 27, 2012, p. 209-216.

Cartografía BRODERSEN, Kai. "Die Tabula Peutingeriana : gehalt und gestalt einer 'alten karten' und ihrer antiken vorlagen". En: Geschichtsdeutung auf alten karten : archäologie und geschichte. Wiesbaden: Harrassowitz, 2003. (Wolfenbütteler forschungen). ISBN 3-447-04813-1, p. 93-108. CINQUE, G. E. Rappresentazione antica del territorio : ton pinakon. Roma: Officina, 2002. 550 p. il. (I libri di XY; 7). ISBN 88-87570-35-3. CUBILLOS POBLETE, Marcela A. E. "La Tabula Peutingeriana, entre imaginar y representar el mundo en el imperio romano": http://www.historiaycultura.cl/doc/invitados/Cubillos_La_tabula_peutingeriana.pdf (consultada el 3/3/14) DILKE, O. A. W. "Itineraries and geographical maps in the early and late roman empires". En: The history of cartography. I: Cartography in prehistoric, ancient and medieval Europe and the Mediterranean. Chicago; Londres: The University of Chicago Press, 1987. ISBN 0-2263-1633-5, p. 234-257. http://www.press.uchicago.edu/books/HOC/HOC_V1/HOC_VOLUME1_chapter14.pdf (consultada el 3/3/14) ELLIOTT, Tom. "Constructing a digital edition for the Peutinger Map". En: Cartography in antiquity and the middle ages : fresh perspectives, new methods. Leiden [etc.]: Brill, 2008. (Technology and change in history; 10). ISBN 978-90-04-16663-9, p. 99-110. OZ LB S R VIOTO, “L p ó d T bu P u riana (Codex V d b 324)” En: IV Estudios de frontera: historia, tradiciones y leyendas en la frontera. Jaen: Diputación Provincial de Jaen, Área de Cultura, 2002. ISBN 84-89560-96-X, p. 267-286.

8

L VI, d M “M p p j d P u T b ” : Coins, culture and history in the ancient world : numismatic and other studies in honor of Blum L. Trell. Detroit: Wayna State University Press, 1981. ISBN 0-8143-1684-0, p. 139-147. PASSIGLI, S. "Osservazioni sul calcolo delle miglia da Roma sulla Tabula Peutingeriana". En: Il Lazio tra antichità e medioevo : studi in memoria di Jean Coste. Roma: Quasar, 1999. ISBN 88-7140-150-6; p. 505-510. RATHMANN, M. "The Tabula Peutingeriana in the mirror of ancient cartography : aspects of a reappraisal". En: Vermessung der oikumene : mapping the oikumene. Berlin [etc.]: De Gruyter, 2013. ISBN 978-3-11-029092-9, p. 203-222. T LB RT, R “ p y d P u ’ m m p” : Space in the roman world : its perception and presentation. Münster [etc.]: Lit [etc.], 2004. (Antike kultur und geschichte; 5). ISBN 3-8258-7419-2, p. 113-141. W B R, kk d “T T bu P u d M d b m p” : The Madaba map centenary : travelling through the byzantine Umayyad period : proceedings of the international conference held in Amman, 7-9 april 1997. Jerusalem: Studium Biblicum Franciscanus, 1997. (Collectio maior; 40), p. 41-46. http://www.christusrex.org/www1/ofm/mad/articles/WeberPeutingeriana.html (consultada el 3/3/14)

Iconografía ANTICO GALLINA, Mariavittoria. "La vignetta di Aquae Statiellae (Acqui Terme, Al.) nella Tabula Peutingeriana un 'ipotesi intepretativa". Civiltà Padana, 3, 1990, p. 9-19. B RRIÈR , P “L d d’ u d’ p è T b d P u ” REA, 45, 1943, p. 91-105. SESTINI, A. "Le vignette della Tabula Peutingeriana". RivGeogrItal, 4, 1968, p. 550. WINKL R, “ qu : u d T b d P u : v u m ” Revue Tunisienne, 17, 1910, p. 482-496.

Regiones: ALLEN, Tana J. "Roman healing spas in Italy : the Peutinger map revisited". Athenaeum, 91, 2003, p. 403-416. AMICH i RAURICH, M.; Josep CASAS i GENOVER. “L T bu P u v à N d-est de u y : u v u ” : Comerç i vies de comunicació (1000 a. C.-700 d. C.) : IX Col.loqui internacional d’arqueologia de Puigcerdà. Puigcerdà: Ajuntament de Puigcerdà [etc.]: 1998. ISBN 84-600-9288-7, p. 175-182. B LD I, O v d “L S d ‘T bu P u ’ ” SS, 14-15, 1955-57, p. 142-148.

B R N SI, R “I b d P T bu P u ” , 1, 1998, p. 143-154. BARTLETT, John R. "The representation of the Gulf of Suez and Aqaba on maps fromn Peutinger to the Survey of Sinai 1860-69". PEQ, 141, 1, 2009, p. 27-66. BAUER, Hans. Die römischen fernstrassen Zwischer IIIer und Salzach nach dem Itinerarium Antonini und Tabula Peutingeriana : neue forschungsergebnisse zu den routenführungen. München: Ulz, 2007. 137 p. il., map. ISBN 978-3-831-60740-2. BENEDETTI-M RTI , I b “I m d itorio degli Agri Decumati nella tarda antichità : v z u ’ mp u u T bu P u ” Historia, 42, 1993, p. 352-361. BODGAN-CATANICIU, I. "Geographie antique (Ptolemée, Tabula Peutingeriana, Ravennatis) et la stratégie imperiale en Dacie". En: Limes XVIII : proceedings of the XVIIIth International Congress of roman frontier

9

studies in Amman, Jordan (september 2000). Oxford: Archaeopress, 2002. (BAR International Series; 1084). ISBN 1-84171-465-8. II, p. 719-736. BONORA MAZZOLI, G. "La rete stradale della Transpadana (regio XI) nella Tabula Peutingeriana". En: Terras... situmque earum quaerit : studi in memoria di Nereo Alfieri. Bologna [etc.]: Dipartimenti di archeologia, Università degli studi di Bologna, 1999. (Studi e scavi). ISBN 88-86946-32-5; I, p. 42-50. BOSIO, L. "Ponte Sonti (Tabula Peutingeriana)". AIV, 122, 1963-64, p. 157-172. BOSIO, Lu “L V d z d T bu P u ” AN, 44, 1973, p. 38-83. BOSIO, L. "L'Istria nella descrizione della Tabula Peutingeriana". AMSI, n. s., 22, 1974, p. 17-95. BOSIO, L. "La Dalmatia nella descrizione della Tabula Peutingeriana". En: Aquileia, la Dalmazia e l'Illirico : [atti della XIV settimana di studi aquileiesi, 23-29 aprile 1983]. Udine: tipogr. Chiandetti, 1985. (Antichità altoadriatiche; 26); p. 43-57. BOSIO, Luciano. "La regione alpina sudorientale nella descrizione della Tabula Peutingeriana (Codex Vindobonensis 324)". En: Kulturhistorische und archäologische probleme des Südostalpenraumes in der spätantike : referate des Symposions an der Universität Klagenfurt v. 24.-26. sep. 1981. Wien: Böhlau in Komission, 1985; p. 18-24. BOSIO, L. "Le Alpi occidentale e la Valle d'Aosta nella descrizione della Tabula Peutingeriana". En: Via di comunicazione e incontri di culture dall'antichità al medioevo tra Oriente e Occidente : atti del Congresso internazionale A. I. C. C., St. Vincent, 17-18 ottobre 1992. [S. l.]: [s. n.], 1994; p. 62-80. BRANDIZZI VITTUCCI, P. "Considerazioni sulla via Severiana e sulla Tabula Peutingeriana". MEFRA, 110, 1998, p. 929-993. http://www.persee.fr/showPage.do?urn=mfr_0223-5102_1998_num_110_2_2057 (consultada el 3/3/14) CAMPANELLI, Paolo. "Analisi del segmento IX, X e XI della Tabula Peutingeriana : ipotesi di una correlazione fra l'evangelizzazione apostolica e pianificazione di Medio Oriente, India e Arabia". Rivista dell'Agenzia del territorio, 1, 2003, p. 91-122. RRO I , M “Qu d m d u d Tabula Peutingeriana e problemi della viabilità m b uzz m ” RTA, 5, 1995, p. 111-131. CAZANOVE, Olivier de. "Una proposition d'identification du toponyme 'Lucos' sur la 'Tabula Peutingeriana' : le sanctuaire de Méfitis à Rossano di Vaglio?". MEFRA, 120, 1, 2008, p. 81-91. CHIERICI, A. "Per una storia della viabilità nell'Aretino e una nota sul tratto Arezzo-Firenze della Tabula Peutingeriana". Rivista di topografia antica, 10, 2000, p. 7-22.

https://www.academia.edu/3804149/Per_una_storia_della_viabilita_nellAretino_e_una_nota_sul_tratto_Arezzo-Firenze_della_Tabula_Peutingeriana [requiere registro] (consultada el 3/3/14) CRAWFORD, O. G. S. "A note on the Peutinger table and the fifth and ninth iters". JRS, 14, 1924, p. 137-141. DEGRASSI, N. "La rappresentazione dell'Istria nella Tabula Peutingeriana". Bull. Mus. Imp. Rom., 10, 1939, p. DEGRASSI, N. "La Tabula Peutingeriana e l'Etruria settentrionale tirrenica". RPAA, s. III, 57, 1984-85, p. 169-190. DESCOEUDRES, Jean-Paul. "La vignette d'Ostie dans la Tabula Peutingeriana". Genava, 53, 2005, p. 77-84. DESJARDINS, Ernest. Géographie de la Gaule d'après la Table de Peutinger. Paris: Librairie de L. Hachette, 1869. LXXXIX, 480 p.: 1 map. http://books.google.be/books?vid=GENT900000058916 (consultada el 3/3/14)

10

DESJARDINS, Ernest. "Les onze régions d'Auguste : quelles sont les divisions de l'Italie sur la Table de Peutinger?". RH, 1, 1876, p. 184-202. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k180917/f188.image.r=revue%20historique.langES (consultada el 3/3/14) DIPU, I “I b d S d m ’ m R v T bu P u ” AFLC, 3, 1980-81, p. 203-213. "Diskussionsbeltrag zur deutung von inhalten der Tabula Peutingeriana für den Südwestdeutschen Raum": http://www.tabulapeutingeriana.de/ (consultada el 3/3/14) FINKELSTEIN, Israel. “T H y d T bu P u : - p pp ” PEQ, 111, 1979, p. 27-34. FODOREAN, Florin. "Tabula Peutingeriana and the province of Dacia". Acta Musei Napocensis, 39-40, 2002-03, p. 51-58. FODOREAN, Florin. "Mapping the orbis terrarum : the Peutinger map, the Antonine Itinerary and the cartographic tradition of the fouth and fifth century AD". Ephemeris Napocensis, 21, 2011, p. 51-62. http://www.institutarheologie-istoriaarteicj.ro/Articole/eph-XXI-03.pdf (consultada el 3/3/14) FODOREAN, Florin. "Spa' vignettes in Tabula Peutingeriana : travelling ad aquas : thermal water resources in roman Dacia". Ephemeris Napocensis, 22, 2012, p. 211-221. http://www.institutarheologie-istoriaarteicj.ro/Articole/eph-XXII-08.pdf (consultada el 3/3/14) FREUTSMIEDL, Johannes. Römische strassen der Tabula Peutingeriana in Noricum und Raetien. Büchenbach: Verlag Fr. Faustus, [ca. 2005?]. 239 p. il., map. ISBN 3-933-47436-1. GATTI CROSARA, G. "Guardando l'itinerarium romanum della 'Tabula Peutingeriana' ". Ravenna Felix, 6, 1969, p. 56-64. GOTARELLI, A. "La Tabula Peutingeriana e i collegamenti stradali tra la VII e la VIII Regio". Il carrobbio : rivista di studi culturali, 18, 1992, p. 230-241. GOZALBES CRAVIOTO, Enrique. "En torno a la Tabula Peutingeriana y las vías romanas de Hispania". En: Caminería hispánica : actas del VIII Congreso Internacional de caminería hispánica. [Madrd]: CEDEX-CEHOPU, 2008. ISBN 978-84-7790-469-4, p. 1-14. http://www.academia.edu/4587442/La_Tabula_Peutingeriana_y_las_vias_romanas_de_Hispania._VIII_Congreso_Internacional_de_Camineria_Hispanica._2008 [requiere registro] (consultada el 3/3/14) HALLAUX DU TILLY, M. "Nouvelle lecture de la table de Peutinger en ce qui concerne la route de Reïs Apollinaris à Forum Voconii ou plus exactement 'a Forum Iulii". En: Congres archeologique de France : 43. session : seances generales tenues a Arles en 1876 par la Societe francaise d'archeologie pour la conservation et la description des monuments. Paris: Deraches [etc.], 1877; p. 833-867. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k35645d/f907.image.r=congres%20archeologique%20de%20france%201876.langES (consultada el 3/3/14) HILD, Friedrich. "Die route der Tabula Peutingeriana (Tab. Peut.) von Iconium über Ad Fines und Tetrapyrgia nach Pompeiopolis in Kilikien". Anatolica antiqua, 1, 1991, p. 310-316. KUBITSCHEK, W. "Eine romische strassenkarte". Jahreshefte des Oesterr. Arch. Inst. in Wien, 5, 1902, p. 20-96. https://archive.org/details/jahresheftedes05oste (consultada el 3/3/14) KULIKOWSKI, Michael. "Reconsidering the Tabula Peutingeriana, a cartographic masterpiece". JRA, 24, 2, 2011, p. 831-834. LAGO, Luciano. "Italy in the Tabula Peutingeriana". En: Imago Italiae : the making of Italy in the history of cartography from the Middle Ages to the modern era : reality, image and imagination from the codices of Claudius Ptolemy. Trieste: Goliardica E. U. T., 2002. ISBN 88-88745-00-9; p. 131-141.

11

LATORRE, Jorge. "La Tabula Peutingeriana : el mapa de carreteras del imperio romano". SGE, 31, 2008, p. 28-30. LEYLEK, Hanry. "La vignetta di Antiochia e la datazione della Tabula Peutingeriana". RTA, 3, 1993, p. 203-206. LONGNON, A. "La Table de Peutinger". Revue des Questions Historiques, 13, 1873, p. 244-251. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k16931c/f244.image.r=revue%20des%20questions%20historiques.langES (consultada el 3/3/14) MADDOLI, G. "La Tabula Peutingeriana e il problema dell'ubicazione di Temesa". PP, 27, 5, 1972, p. 331-343. MANFREDI, V. "L'Europa nella Tabula Peutingeriana". En: L'Europa nel mondo antico. Milano: Vita e pensiero, 1986. (Contributi dell'Istituto di storia antica; 12). ISBN 88-343-0338-5; p. 192-197. MAURY, A. "Note sur un nouvel examen de la partie de la carte de Peutinger où est figurée la Gaule". RA, n.s., 9, 1864, p. 60-63. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k2035786/f69.image.r=revue%20archeologique.langES (consultada el 3/3/14) MAY RSON, P “T y m -Phara-H d P u T b ” : Coins, culture and history of the ancient world : numismatic and other studies in honor of Bluma L. Trell. Detroit: Waune State University Press, 1981. ISBN 0-8143-1684-0, p. 167-176. MESN RD, P pp “L Timezegeri Turris de la Tabula Peutingeriana : u p p d ” En: L’Africa romana : ai confini dell’Impero : contatti, scambi, conflitti : atti del XV Convegno di studio : Tozeur, 11-15 dicembre 2002. Roma [etc.]: Carucci [etc.], 2004. (Collana del Dipartimento di storia d ’U v à d ud d S ; 21) ISBN 88-430-3195-3. II, p. 1821-1836. http://eprints.uniss.it/5838/1/Khanoussi_M_Africa_romana_2004_2.pdf (consultada el 3/3/14) MILLER, K. "Zur geschichte der Tabula Peutingeriana". En: estschrift um elfhundert hrigen ubil um des deutschen Campo Santo in Rom. Freiburg: Herder, 1897, p. 212-220. https://archive.org/details/festschriftzume00ehsegoog (consultada el 3/3/14) MONGE, José A.; José M. GIRONÉS. “L T bu P u : m p d má u d mu d ” La aventura de la historia, 59, 2003, p. 76-84. MÜLLER, R. "Die geographie der Peutingerschen Tafel in der Rheinprovinz, in Holland und Belgien". Geographischer Anzeiger, 6, 1926, "Note sur une carte de la Gaule tirée de la carte de Peutinger". Bulletin de la Société des Sciences Historiques et Naturelle de l'Yonne, 9, 1855, p. 125-127. http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k298641c/f141.image.r=bulletin%20societe%20yonne.langES (consultada el 3/3/14) NUVOLI, Paolo. La Tabula di Peutinger in area samnitica : quadro geostorico e analisi di quattreo percorsi. Venafro: Vitmar, 1998. 320 p. il. ISBN 88-87002-08-8. PAULUS, E. Erklärung der Peutinger Tafel. Stuttgart: P. Neff, 1866. [3]-40 p.: lám. https://archive.org/details/erklrungderpeut00paulgoog (consultada el 3/3/14) PAZARLI, Maria; Evangelos LIVIERATOS; Chryssoula BOUTOURA. "Road network of Crete in Tabula Peutingeriana". e-perimetron, 2, 4, 2007, p. 245-260. http://www.e-perimetron.org/Vol_2_4/Pazarli_et_al.pdf (consultada el 3/3/14) PAZARLI, Maria. "Mediterranean islands in Tabula Peutingeriana". e-perimetron, 4, 2, 2009, p. 101-116. http://www.e-perimetron.org/Vol_4_2/Pazarli.pdf (consultada el 3/3/14) PÉREX AGORRETA, María J.; Jesús RODRÍGUEZ MORALES. "Las stationes con aquae... en la Tabula de Peutinger". ETF Prehistoria y Arqueología, 4,2011, p. 153-170 h http://e-spacio.uned.es/revistasuned/index.php/ETFI/article/view/10750/10284

12

(consultada el 3/3/14) PETROCINI, L. "La 'Tabula Peutingeriana' e la zona modenese". AMSI, ser. 11, 2, 1980, p. 195-206. PODOSSINOV, Alexander V. "Bithynia, Paphlagonia and Pontus on the Tabula Peutingeriana". En: The Black Sea, Paphlagonia, Pontus and Phrygia in antiquity : aspects of archaeology and ancient history. Oxford: Archaeopress, 2012. (BAR International Series; 2432). ISBN 978-1-907-31031-2, p. 203-206. https://www.academia.edu/5045663/Bithynia_Paphlagonia_and_Pontus_on_the_Tabula_Peutingeriana [requiere registro] (consultada el 3/3/14) PRONTERA, Francesco. Vie e luoghi dell Etruria nella Tabula Peutingeriana. Firenze: Leo S. Olschki, 2003. II, 68 p. il: 1 desplegable. ISBN 88-222-5274-8. PRIT H TT, W K d k “ k P u T b ” : PRIT H TT, W K d k Studies in ancient greek topography : III (roads). Berkeley [etc.]: University of California Press, 1980. (Classical studies; 22). ISBN 0-520-09635-5, p. 197-288. RUTA, R. "La Puglia nel V segmento della 'Tabula Peutingeriana' : contributo ad una ricostruzione della rete viaria in età romana". Studi storici meridionali, 8, 1988, p. 331-345. RUTA, R. "Contributo alla ricostruzione della viabilità antica del Molise : rilettura cririca della Tabula Peutingeriana". Athenaeum, 66, 1988, p. 598-604. RUTA, R.; M. CARROCCIA. "Vie ed insediamenti del Sannio nella Tabula Peutingeriana". RPAA, 60, 1987-88, p. 253-266. S HSS , “D m du d S b d P u T ” ZDPV, 51, 1928, p. 265-268. SALVATORE-LAURELLI, Elisa. Gli itinerari della Tabula di Peutinger nella Daunia antica. Foggia: Biblioteca del Centro Distrettuale FG/32, 1987. 57 p. SALVATORE-LAURELLI, Elisa. "Peculiarità geodetica delle distanze itinerarie della Tabula di Peutinger : verifica nella Pro cluentio di Tullio Cicerone". En: Pro cluentio di Marco Tullio Cicefrone : atti Convegno Nazionale, Larino, 4-5 dicembre 1992. Larino: Amministrazione Comunale, 1997; p. 184-196. SARA CARLI, Olivia. "Le 'vignette' della Tabula Peutingeriana : problemi di interpretazione iconologica e proposte di lettura". Engramma, 106, 2013, p. 7-25. http://www.engramma.it/eOS2/archivio_pdf/106_larivistadiengramma.pdf (consultada el 3/3/14) SCHMIDT, F. W. Die Ober-Donau-strasse der Peutingerschen Tafel von Brigebonne bis Abusena nebst dem segment der Peutingerschen Tafel, welcher die strasse von Vindonissa bis Regino enthält. Berlin: F. Dümmler, 1844. VI, 74 p.: lám. SCHWEDER, E. "Ueber den ursprungliche bestimmung dei sogennaten strassennetzes der Peutinferschen Tafel". Philologus, 62, 3, 1903, p. 357-387. SPANU, Marcello. "La Cilicia nella Tabula Peutingeriana". En: Palaia Philia : Studi di topografia antica in onore di Giovanni Uggeri. Galatina: Mario Congedo Editore, 2009. (Rivista di Topografia Antica. Suppl.; 4). ISBN 978-88-8086-865-1, p. 635-652. https://www.academia.edu/5260644/M._Spanu_La_Cilicia_nella_Tabula_Peutingeriana [requiere registro] (consultada el 3/3/14) TALBERT, R. J. A. "Rome's marnble plan and Peutinger's map : continuity in cartographic design". Althistorisch-epigraphis che studien, 5, 2005, p. 627-634. TALBERT, R. J. A. "Konrad Miller, roman cartography, and the lost western end of the Peutinger map". En: Historische geographie der alten welt : grundlagen, erträge, perpektiven : festgabe für Eckart Olshaussen aus anlass seiner emeritierung. Hildesheim [etc.]: Georg Olms, 2007. (Spudasmata; 114). ISBN 978-3-487-13387-4, p. 353-366.

13

http://awmc.unc.edu/wordpress/wp-content/uploads/2012/09/Konrad%20Miller%20Roman%20Cartography%20and%20the%20Lost%20Western%20End%20of%20the%20Peutinger%20Map.pdf (consultada el 3/3/14) TAPPY, Ron E. "The Tabula Peuingeriana : its road map to borderland settelments in Iudaea-Palestina with special reference to Tel Zayit in the late roman period". Near Eastern Archaeology, 75, 1, 2012, p. 36-55. TOMASCHEK, Q. "Die Strassenzuge der Tabula P u ”. Sitzungsberichte der Wiener Akademie der Wissenschaften, 102, 1883, p. 205–206. UGGERI, G. "La Sicilia nella Tabula Peutingeriana". Vichiana, 6, 1969, p. 127-171. WINKL R, “R u d m d T b d P u ” Revue Tunisienne, 15, 1908; 16, 1909.

(3/3/14)