no 6 38 V“. anno 646. VIII. anno 653X. anno 6 56. Emeritense anno 666…ToleranumX l. anno 675 . Bracarense III. aliis IV.

anno675 , ToletzmnmXII. anno 6 8 1 . XVII.anno 694. aliaque amplissimam dicendi co

piammihi fuppeditarent°

quae tamennequehujus loci, neque porro necessaria est, utnoniniqui rerum aestimatores singularem v ete

rum Patrum Hispanim sium in ordine ofi'

1cii

ecc lesiastici excolendo sapientìam , studium

que admirentur . Zeno Episc0pusH15palensu,

Profuturus Bracarcnsis ]oannes Abbas Biclatensis ,MartinusDunnensls Petrusllercìemis,Leander Isidorus Conantius Palentinus

Ioannes Caesaraugustanus , Eugenius Iunior,]ulianus Toletanus ac permu

lti alii libris

ecclesiasticis recognoscendis , augendis , ordi

nandis aeternam sibi nominis famam , lau

demque immortalem pepererunt. Et Isidori

quidemOpus de div inis officiis uttempore, itaetiam eruditione et elegantia reliquos o

mnes, quotquot extant, huins generis tractatus antecellit; atque adeo 1 11 colleCtione eiusargumenti lucubrationum , quamHittorpius,aliique procu1amnt, primum inter scriptoreslocum obtinet Isidorus atque ita ut qui

b a

D I S S E R T A T I O

DE HYMNIS ECCLESIASTICIS

B O R UMQU E C O R R E CT IO N E

ATQUE OPTIMA CONS T I TUT I ONE .

S eapus ez ratio Dissenatimis

: . S pecimen emendationis Hymnorum qui in Ofiìcio pro

prio SanctorumHispanorum occurrunt, adornaturus , operae

pretium me factumm judicav i si universum de Hymnis Eeclesiasticis tractationem susciperem , remque altius repetitamad nostra usque tempora protraherem . Quod utperagam sa

tis idonea causa v ideri potest consuetudo nosrrae aetatis , usus

que communis ;quippe cum occasione quav is data, vel arrepta,in longiores Dissertationes plerique soleam excurrere in rebus

praesertim quae ad veterem historiam , disciplinamque Eccle

siasticam illustrandam quoque modo pertinere intellìgunturCeterum nihil necesse est, ut ex hac agendi ratione excusa

tionem petam Nam qui sedulo animaclvertat quo ego in

Hymnis Ofi‘ìcii Hispanici ad cantus latinitatis , carminisqueleges revocandis respexerim, facile existimabit, opinor , utilem,

’

ac propemodum necessariam prov incìam me esse aggressum

gravmimasque esse causes , quibus inductus sum , utHymno

rum correctioni historiam , ac dissertadonem de eorum usa ,

eterrìenda1i0ne praemitterem2 . Sane plurimos fare arbitror , qui vetusmtem plusquam

satis est , indeliciis habentes vel 1psos errores longinqui tem

paris anotoritatc velintmeri , ac velutiab Ecclesia consecratosA

g 15 5 H Y M N I S

clamentesse retinendos Pervulgarum est quantas tempestatum subierit moles sanctissimus Sacrae Scriptume interpresHieronymus , quod plurima loca aliter , quam prius legi so

lerent verterit, ac prorsus movam interpretationem condide

rit. Periculosum opus certe air(I ) etobtrec1atorummeo.

rum latratibus pàtens ;qui me'

asseruntin septuaginta inter

pretum sugillatiomm nova pro veteribus cudere Etali

bi (c) Cogor per singulos Scripturae div inae libros adver

sariorum responderemaledicris ,qui interpretationemmeamreprehensìonemseptuag

inta lnterpretumcriminanrur Ac

rursus (3) tanta est eo 1m vemsratis consuetudo ut etiam

confessa plerisque v iria placeant

3 . Et ut innumera alia omittam ita scribit ad Damasum(4) Novum opus me facere cogis ex veteri Pius la«

bor sed periculosa praesumptio indicare de ceteris ipsumab omnibus judicandum : senis mutare lingnam ct cane

scentem jam mundum ad initia retrahere parvulormn

Quis enim doctus pariter,vel indoctus,cum inmanus volumenassumpserit eta saliva quam seme!imbibit v iderit

discrepare quod lectitat non statim erumpatin vocem, mefalsarium me ciamitnns esse sacrilegum qui audeam ali

quid in veteribns libris addere mutare corrigere Ne

que vero is ego sum qui ulla exparte me cum S . Hieronymovelim conferre ; neque eius exemplum ideo profeto utquod

licuit mihi pariter liceat Sed praeterquamquud non ea

estratio sacrae paginae etHymnorum qui in Ecclesiis

decantantur non illud mihi propositum est ut quas exhi

beo Hymnorumemendationes prob mtur eeterisque praefe

rantur sed illud solum utHymnos carreérione egere osten

dam sine pietatis ofi’ensione corrigi posse demonstrem me

horeoquemeo exemplo excitem, ut siquidemmeus labor non

placuerit, novam ipsi operamcoflocen1 (a)

(1 ) inPraefat. ad Penratheucum demLib rumJoh .

(2) InPraefat. ad Librum ob. (4) InPraefarìone inEvangelista .

(3) InalteraPraefatione in eum (4) Verba Andreae Marci Bur

https://www.forgottenbooks.com/join

6 D E H Y M N I S

hymnumdistinguita psalmo , etcantico Hic autem brev iter

,, l1ymnos esse dicendum , qu1 fort11udmem ermajestatem

praedicant Dei , etejusdem semper vel beneficia vel facta

m1rantur S . Isidorus (1 ) universe sine hoc discriminedocet, quod Carmina quaecumque in laudem Dei dicuntur, hymni vocantur ,, EademhabetRabanusMaurus

qui plura capita ex S . isidoro transtulir, ejus nomine non laudato , praemisemttamen , se ea fuisse mutuatum exAuctori

bus Ecclesiasticis Etsi autem repugnare videatur Cardinalis

Bona non incongrue tamen Hymni appellantur carmina in laudemMartyrum ac Sana orum , non solumquia in

eis plerumque Deus nominatim laudatur verum etiam quia

cultus , honorque Sanctis praestitus inDeum potissimum ver

git, ac refundirur . Georgius Cassander (q) hymnos in lau

dem Sanctorum Oda.: Encomiasticas rec1ius esse appellandas

pronunciat; antiquumtamen hymnorum vocabulum ratio

nemque indicatam libenter admittit

7. Quare omissa ampla illa significatione qua laus quae

Vis7sive cantus hgmnus fortasse nuncupari potest ad usum

Ecclesiae praesertim antiquum Hymnus est cancieum in lau

demDei sanetorumve sive metro sive rhy1hmo sive oratio

ne incisis quibusdam dis1iucm, ae non amaino soluta Nova

autemmultorum consuetudo fert ut Hymnus solum dicatur

carmen lyricum ad laudesDei , Sanctorumque cantu celebran

das compositum . Nihilominus aliter sentit Card. Bona

quiVenerabilemBedam redarguit quod ad rationemHymni

mermmnecessarium esse crediderit; nisi forte loquitur Cardi

nalis de hymnorum antiqua appellatione Cassiodorus qui

dem Beda antiquior ( in E tpositione Psalmorum Vl . 11 11 111 11 . et

u n:. Hymnis metri alicujus legem pariter exigit . Sed

uterque congruenter intelligi pctest, ut impropriemetri nomi

(1 ) De Eccl. ollie. lib . 1 . cap . 6. diae cap. 1 6.

(a) De Institut. C lericor. lib. (4) In Epistola praemissa Hy.

°P°°49° muis Eccl°s1ast. Scholiis illustrati:

(3) Tractatu Divinae psalmo Loc. cit.

8 D E H Y M N I S

Homerus quidemplures habetHymnos hexametris versibusomnes inscriptos autem inomne suomm Deorumgenus (a)Estet1am inter eos unus inHospites Aliqu i eorum suntpaul

lo longiores uthymnus inApollinem versibus 546. ethymnus Mercurlum versibus 577. constans nonnulli vero

qu 1oque autsex vers1bus concluduntur Scio,non omnes hu

jusmodi hymnos Homero adiudicari (b) ; verum de multisconstat Homer1 esse etego rei genus argumentumque pro

pone non autem[item de certo auctors dirimo

9. Fuerunttamen ante Homerum alii qui hujus carminiopangendi laude excelluerint Lycius anAntheus an Stesi

chorus Imeraeus inventor fuerit, non liquet Linus , Musaeus

Orpheus in hoc pulvere desudarunt longe posthos immo et

post

(a) InApollirtem, inMercurium,

in Venerem inMartem in Dia

nam inPalladem, inJunonem in

Cererem inMattemDeorum in

Herculem inAesculapium, inJov is puttos, v idelicetCastorem et

Pollucem inPana inVulcanum

inNeptunum in Vestem inMusas in Bacchum in Mattem o

mnium, inSalem inLunam V ide

Scalig. lib.‘

Poetic. cap. 1 1 z . et

sequen.

(b) Joannes Alhenna Fab riciuslib.a. B ibliotb.Graec. cap . 1 n. 1 1 .

etreq. accurate disputat. de Hymnis B ameri, Alcaei, Anacreontîs,Ariani: Methymnaei Aristotelis,Asclepiadis Myronls Dam0phylac, Sapphus S imonidis aliorum

que . In B ibliographia vero Anti

quaria cap. 1 1 . num. 1 ;. pluresAu

stores allegat qui de var11s Hymnorum generibus nominibusque

disserunt. Hymnus Cereris diceba

tu: lulus Rheae Lityersa, Bacchi

Dithyrambus Apollinis Paean

Dianae Hypoepus . Vide Theodo

retum sermone 4. ad Graeeos infideles de Materia etMundo Athe

naeum lib. Rh 1diginiu111 lib. 7.cap. Joannem Guilielmum Stuck ium Sac. Gene. Descript. p.

Dc Graecorum Hymnis duas Dissertariones Souchay habes T.xv ru .

etxxv r. .Academiae In:cript. Ptolomaeus Hephaestion , sive, utalii

scr1bunt, Hephaestionis filius lib.

recensuit Auctores Graecos qui

Hymnos per singulas urbes ta

ni so lito: composuerant Iulius

Pollux Onomastico lib. cap. 33.ita Hymnorum nomina exprimitDianne Hymnus Hypingus , A

pollinis Paean, utrorumque simulProsodia Bacchi Dithyrambus,

°

Ceteris lulus dicitur o Sed U

nus, etLitierses Fossorum, etRu

sticorum carmina sunt Con

sole etiam Conradum Gesnerumtom. Bibliotb. ti:. 7. par.3.

E CC L E S I A8 T I C I S

postHomemmCallimachus aluque Sed jactet quamvelue

rit suos Hymnegraphes Graec 1a ; sanc1ierem tamen verio

remque originem ex Sacris Litteris repetere juvat ac prersus

necessarium est Cuius rei testem adduce lecupletissimum

Clementem Alexandrinum 1 ) Modes autem peematibusadjecit etLacedaemeniorum leges numerosis versibus scri

p3 1tTerpander Antissaeus Dithyrambum autem exeo ira

v itLassus Hermiones,Hymnes Stesicherus Imeraeus ho.

teamAlcmam Lacedaemenius Amatoria AnacreonTeius,canticum ad saltandum accemmedatum Pindarus Thebagnus Tempera herum traduntGrammatici Longumautem fueritea accurate tradere cum ipsemex estendatur

Dienysius nempe Bacchus propter quem celeb rantur et

dionysia etspeCtacula, esseMoyse posterior Legi potest

Cardinalis Bona (a) , qui de Hymnis Graecerum, ac multipli

ci eorum specie nec non deHymnisOrphei singillatim dispu

taterudite QuidamOnomacritus qui temporibus Pisistrati

Tyrannifleruit creditur anoter OrphicerumPeematum

I O. S imillimumvero esr, homines veri Numinis co lmi addictes carmina, versusque excegitasse quibus Divinas laudes

in festis sacrificiisque canerent, antequam cacce furore abre.

pri ad vanam Idelerum religionein se converterunt Probabiv

es conjecturas de lob qui creditor fuisse lebab quintus abAbrahame ipse Abraham non numerate (3) ac de eiush istoria arabice carmine conscripra non vacar promovereCl. Maz e€hius quem in linguis erientalibus eruditissimurnnostra v iditaetas , (4) expenens illud Genesis 5) Audire vo

cem meam uxore: Zumer/1 ausculzaze sermonem meumeemendit hoc loco frustum poematis latere Non idcirce tamc

.

"hi qualescumque versus auctere. Cerm esMoyse anti

qu1ercs eruntdicendi Fabricius (6) commenta Rabbinerum

B

(1 ) S f f 03ngt. lib,1 . cap. 1 . (4) Tem. 1 . Spicileglì pag.4$ .DIS/Imc psalmodilt: ( 5) v .a z . et1 4.

(3) Genes. cap.;6. (6) Bibliogr.Antiq. cap.1 1 . n.1 3.

https://www.forgottenbooks.com/join

1 11 D E H Y M N I S °

e rganis etrub is personantes carmina et hymnes Dav id

canerenr(r) . Hic porre mes con1inen1er deinde precessit.

C erte dum Iudaei tempere Ieremiae captiv i Babylone detine

rentur,ur hymnes de canticis S ion canerent, Babyleniiflagitab ant,quodeg

regie,ac plane peerice describitur°

psalmo 1 36

qui inscribimr Psalmu: David propter Ieremiam ex que

primi quatuor versus bue pertinent Super fiomies Babylo

nis illic sedimus , etflev imus dum recerdaremur Sien . 1n

salicibus°

rn medie ejus suspendimos ergana nostra Quiaillic

°

1n1erregaveruntnes qui captives duxeruntnos verba

cantienum Etqui abduxerunrnes , Hymnum cantatene

b is de canticis S ion . Quemede caniabimus canticum De

mini in terra aliena

1 4. Non me latet , plures existimare , hunc psalmum non

Ieremia sed a Dav ide°

1 11 Prephetia f 1iisse confecrum; nimirum ita tenent illi omnes qu i Dav id aucrorem volurit esse

omniumpsalmerum , qu i in Psalterio reperiuntur Verum si

veIeremias hunc psalmum ediderit, sive Dav id longe ante

futura praenuncians ita cecinerit, veritas rei utrolibetmedoaeque immota , certaque permanet . Nec silentio prqetere

undum estcanticum , sive hymnus trium Puererum°

1 11 for

nace ignis quem a Libris canenicis repcere nefas est, etve

rissimam hymnimetrici netienem prae se ferre constat ex iis

obiectienibus , quas Iudaeus quidam eppenebat, referente

S . Hieronymo Haec idcirce refete , utdifiìculmtem ve

bis Danielis estenderem , qui apud Hebraees nec Susannae

habet h istoriam , nec hymnum triumPuererumetc. Audiv i ego quemdam de Praecepteribus ludaeerum , cum Su.

sannac deridereth istoriam etc. B eindo tantum fuisse etii

tribus pueris cavfllabatur utin camino aesruanris incen

dii metre luderent, et per erdinem ad laudemDei omniaclementa p mvocarent1 5. Optime cav illatienem appellatS . Doctor ridiculam Iu

(r) Paralip. lib.a. cap. vers. (3) InPraefationc inDanielem.

n . etcap.7.

0

E C C L E S IA S T I C I S 1 3duci difiìcultatem quae prefecto non admedum dissimilis estillis dubitandi ratienibus , quas moderni alioni Ph ilesephi ad

teligienem evertendam usurpant.Quid enim? Ncnoe pre certo penendum est, quod Angelus Domini descenditcumAz a

ria , et secus ojus in fernacem , etexcussirflammam°

1gnis

de fornace et fecit medium fornacis quasi venrum reris

flantem , etnon tetigir eos omnine ignis neque centrista

Vit, nec quicquammolestiae intulit Ecqua erge difficul

1113 in ee Versari potest, quod canticum Benedicite metre lu

derent, sive tunc ipsi cenderent sive prius a se perceptum

memeriaeque traditum°

rneequasivente rerisflame repeterenr‘

?

Quaerattamen fortasse aliquie , psalmi hymnique quos ha

ctenus commemoravimus metrone , an rhyrhme , an presa

oratione in hebraico alieve prime suo idioma1e fuerintcem

positi Nonuna est eorum qui eas linguas sibi callere vi

dentur sententia

1 6. S . H1ercnym1 afiirmantis haec pleraque omnia nu

meris metricis ligata esse , tum opinio maxime placet, tum au

eteri1as vehementer commevet(a)°

cui ego hac in re tantum

(a) 5 11 eius verba inPraefatieneinLibrumj eb A princrpie ita

que voluminis usque ad v erba

Job apud Hebraee s presa e ratie

est Perro v erbis Job in qui

bus s it:‘

Pereat die: in qua

natus sum, etnox in qua di

ctum ert conceptu: esthomousque ad eum locum ub i ante

finem veluminis scriptum est

idcirce ipse me reprebendo , et

,, agopoenitentiam rnfav rilacinere ; hexametri versus sent

a

dactyle Spendaeeqne curren

tes et pro pter linguae id iomacrebre rec1p 1entcs etalias pedes,nonearumdem sy“abarum sed

eornmdem temporurn Inter

dum quoque rhythmus ipse dul

cis , ettinnulus fertur numeri:

pedum lege :e lutis: quod metri

ci magis quam simplex lector'

intelligit.Q1ed si cui videtur in

crednlum metra scilicet esse

apudHebn ees, et inmeremne

stri Flacci,G raeciquePindari, et'

Alcaei et Sapphos v elPsaltt

riumv elLamematieaes leremiae,v el omnia ferme Scripturarum

cannes comprehendi,legatPhilenem, Iesephum, 0 1 1genem,Cae

sariensem Eusebium eteorumtestimonio me verum d icere

comprebab it V ide etiam

Prz fatienem inChronica Eusebri

etinIeremiam lib. Comment.

E C C L E S IAS T I C I S 1 5

piditas numererum se probater Diversas sententias de

natura Peesees hebraicae aucteresque hinc inde contraries

recensetNice laius 1 ) postFleurn, aliorumqueDissertatienes.Blasius Garofalo (a) tenet, Hebraeerum carmina homerelentafuisse nonmetrica quam ille epinienem mihi non persuasit Expendi etiam pessuntRoberti LeWth de Sacra Peesi Heb raeorum Praelectiones Academicae cum netis er epimetrisIoannis Dav id Michaelis : nec nonFrancisci Hare Psalm01umLiber in versicules metrics div isus cum Dissertatîene de anti

quaHob 1 aeerumPeesi Exantiquieribus legi digons estAlfensus Mendoz a Theologus ameenissimi ingenu OrdinisAugustiniani quiQuaest. 3 . Positiva prebat aliquotveterisTestamenti lib ros carmine conscriptos esse idque magneperedecuisse Nostre tempere celebris estDissertati0 XavernMat

thaei de PaesiHebraeerum etGraecerum

g. v .

Hymnorum apud Christiano: erige a Christo

etApostoli: repetenda

1 8 . Hact:nus de veteris testamenti Hymnis nam licetpluraejusdemgeneris congeri possent rem per se claram v idelicet

constantem ac perpetuumusum camandi hymnes apud Hebraees superfluis prebatienibus confirmare nihil attinet lev i

ter expesuisse sufficiat Sequitur ut in nove Testamento

Christianaque Ecclesia eamdem disciplinam, consuetudinem

que, atque primameius originem perquiramus Pacem praefe

tatConcilium IV .Teletanum cuius exmt gravissimusIuculenrimimus Canon 1 3 . in haec DeHymnis etiam

canendis etSalvateris, etApostolorum habemus exemplum;nam et ipse Dominus hymnum dixisse perh ibetur Mat

thaeo Evangelista testante Et Hymne diem exierunt in

(1 ) 1 06° cit. la Poesia degli Ebrei In Ronn

Consideraz ioni intorno al 1 707.

E C C L E S IA S T I C I S 1 7

semper fuithabira Adnectenda vero est generalis quaedamregula a S . Augustine tradita et ad pracsmtem controver

siam ab cedem Sana e Doctore accomodata (1 ) Mirer sane quid ita volueris utde iis quae varie per diversa loca

ob servantur tibi aliqua scriberem cum etnon sitneces

sarium, et una in h is saluberrima regula retinenda sit,utquae non suntcontra fidem neque contra bones me

res , et habent aliquid ad exhortatienem vitae melioris

ubicumque institui v idemus , vel instituta cognescimus

non solumnon irnprobemus sed etiam lanciando etimitan

do seetemur etc . maxime id quod etiam de Scripturis

defendi potest sicutde hymnis etpsalmis canendis cumet ipsius Domini etApostolorum habeamus praeceptaetexempla Quae v erba eo libentius excripsi quia Epi

stolam exqua hic locus desumptus est aliquande citaramv idi , quasi ex ea S . Doctor Hymnis contrarius arguatur

Ex his erge intelligitur merem cantandi in Ecclesia Hymnes ,licetnon ubique ab omnibus fuerit observatus ut postme

dum ex dicendìs fietmanifestum honestum tamen esse ac

retinendum cum ad exhortatienem vitae melioris conferat

et Christo atque Apostolis originem duxerit etconstan

ter inmaxima Ecclesiae parte eta plerisque Sanctis Partibus

cum laude fueritfrequentarus

Qui/mmsint innove TestamentoHymni

20.Igitur edisserendum jam est deHymnis in nove Testamemo autrepertis , aut indicatis aut praeceptis Ac primumN changelumCabriolem cum B . V irginem salutav itusum fuisse Hymne scilicetcarmine etmodulatione voeis ,flc similiter 1 :spondisse Deipnr:m pluribus contendit Ruti

C

T? m020 edit. Venet. 3 D. tione! Januar"num. 340 COIOI4ÎO Jlib . ad lnquiei et:eqq.

1 8 D E H Y M N I S

lius Benz onius I ) , quem refellirTheophilus Raynaudus (z ) ,asserens quod etsi S . Athanasius sive quicumque alius auCtor S ermoni: de Assumptìene salutatienem Gabrielis vecet

Hymnum ea tamenvox late accipitur pre quav is Dei laude,sive gratiarumactiene Nec certe potestaflirmari salutatie,

nem Angeli aut metre fuisse adstrictam aut canora voci:medulatiene ab Angelo pronunciatam Ceterum si nomine Hymni nihil aliud intelligamus quam laudem Dei era

tiene quadam sublimi ac velutipoetica aptaque decantatiexpressam facile quivis consentiet eam salutationem, quamalfertS . Lucas (3) recte hymnum dici posse Nam de re

sponsione Deiparaeminus id liquet(a)2 1 . Petieri ratione afiìrmandum hoc estde verbis S . Elisa.

beth (4) Repleta estSpiritu Sancto E lisabeth et excla

mavitvocemagna etdixit: Benedicta tu inter Muliere: etc.

Neque ullo medo dubito quin canticum Megni/ica: (s) ,que B . V irgo Sanctae

E lisabeth respendit ac canticumBenedictusDemwus Israel quod Spiritu Sancte repletus pro

tulitZacharias(6) jure optime Hymnis annumeranda sintQuid enimhis duebus divinis canticis,quibus quotidie persenatEcclesia , ad exactam hymni preprietatem deest siqui

dem v era hymni ratio consistere potestsinemetre , ac rhythme in sola prosa oratione certis incisi: distincta cantuique

accommodate ? Quod si laus Dei cum camice riteHymnusappellatur nullus praestanfiorHymnus erit quam is quemexhiber idemS . Lucas (y) et subite facta est cumAngelo

i ) InPsalm.86. cap.: ì .

(a) Diptych.Marian. puncta

p.5;. (3)(4) Rutilio: in Expositiene

Paa'

lmi 86.,non uthabetThee

philos septem rationes‘

pte sua

epiniene affert atque ad eas ex

plicandas ita aggf editut'

Con

gruis vere ratienibus praeter

eas octo quas adduximus in

lib. rap. 8 . Comment. i'

»

Magnificat, Virginem huîusm0di mysterium carmine bominibus propalasse sic ostendituf »

Rationes quas producit, con:…esse nonnegaverim

(4) Bed. cap. v ers. 45.

(s) Eodem Capite .

(6) 506. cap. Evangelu S.Luca…

C3p 03 0 Ven “Q'

https://www.forgottenbooks.com/join

https://www.forgottenbooks.com/join

39 D E H Y M N I S

congeratNatalis Alexander (r) , erudirissimus ille quidemHistoricus sed tam facilis inGentiles suos quam severus cf iri

cus in nationes exa aneas Hymnis S . Dienysu Areopagitae

auctoritatem conciliantcum aliqui SS . Patres qui ejus operalandaur tumnominadm S . Damascenus quiHymnes Apo

stolorum exAreopagita commemoratde Dormitione Deiparas

propefinem Viso sacro corpore (Deiparae) placuitomnibus,prout quisque poterat hymnis celebrare infinitam bonitatem div inas petenriae Locus hic desumptus esrex cap . 3 .

de Divinis nominibus ubi addit S . Dionysius, S . Hierorheum

postApostolos ceteris omnibus antecelluisse Divini Hymnolo

gi laude insigncm etS . Timoth eum huiusmodi divinos Hymnodias mente retinuisse Sed longe ante de Praedicatione

S . Jacobi inHispania quam negatNatalis in Ecclesia men

tionem facram constat, quam de S .Dienysu Are0pagitae Operibus quae idemassetero etdefendere conatur

36. Multe efiicacius et luculenriue annqurtaus monu

mentumextarc nonnulli purantin celeberrima Epistola Plim:

Junioris e B ithynia adTrajamtmmissa quae licetanno Do

mini 1 03 . data fuerit tamen de soliris Christianerum mer:

bus , etconventibus loquitur quos jam pridem in usu fuissesignificat etin quos ipse diligenter inquisiernt etiamante da

rae Epistolae tempus : proindeque ad primum Ecclesiae secu

lumconsuetudines Christianorum a Plinio investigatae con

gruenrer accomodati posunt Ita ergo Plinius (2) Atfirma

bam autem (christiani) hanc fuisse summam vel culpae

suae vel erroris quod esserti soliti stato die ante luecm

convenire earmengue Christo quasiDeo dicere secum inv i

cem Obpci nequitPlinio diligentissimo ludici etScri

ptori quod ignoraverir quid inter Christianos ageretur, aut

quid voxCormansignificet Aliqui dicunr, Carmen de quo

loquitur Plinius nihil aliud fuisse nisi hymnumAngelicum,

Histor. Eccles. secul. tione az . ad seeni. l .

cap. ra. stric.t ettotaDisserta (a) InEpist. tor. lib. xo.

E C C L E S I A S T I C I S 3 1

sive orationemMatutinamGloria in excelsis Deo in quam ca

ditratio Carminis NamCarmen antiquis dicebatur quae1ibet

orario composita , etselemnis dicrio, quamv iametrumabesser,

quod Je . Ludov . de laCerda Eglog .V. ad ver: .45. probat. Ex

quo tantumcollige , adhibitos Jam tune a Ch risdanis Bithy,

niao Provincias fuisse hymnes metricos velsaltem rhythmi

cos , autalio quav is artificio tn Jesu Chrisd landsm composi

tos (a) etalternis cani censuevisse quod exprimitur verbis

illis secum invicem .Quod autem ait, Carmen dicere , fortasse

coulirmat psalmodiam , hymnorliamque in Ecclesiae initio

pronunciadoni , quam cantui fuissev iciniorem

3 7. Neque alienum eritab hoc loco de Consdtutienibu3

Apostolorummentionem facere , non quod eas ab Apostolis

auta SancroClemente editas putem , sed qu1a ab 1pso Sancti

Epiphanii temporenonnullamauctoritatem h abuisse constat

etcum neque de austere , neque de aetate liqueat, ad pri

mumseculum cui multi eas adscripserunt commode refe

rentur ObservatumestCanone 1 3 . 60nc1111 4. Teletani supraexposito ,

hymnum Gloria in excelsis Deoetc. ab Angelis tu'coeptumab homnibus fuisse absolutum . Hic igitur Hymnusin constitutionibus Apostolicis alique verberum discriminereperitur (1 ) Oratio Matutina Gloria 1 11 excelsis Deo et

interra pax in homnibus bona voluntas Laudamus te ,

,, hymnis celebramus te, benedicimus te etc. Et rursus (2)Orario vespertina Laudare pueri Dominum ; laudate ,

no

menDomini Laudamus te hymnis celebramus te

BernoAbbas(3) asserir, hnnc hymnum a S . Tele8phoro , qui

(a) Ieannes Laurentius Moshemius sibi persuaserat ac defende

rat, Carmen Cbristianorum de

quo loquitur Plinius , nonfuisse verum, ac propriumCarmen.

*ProdiitDissertatio Tom. V. M iscell. Lips.inserta qua op inio contraria sua

.detur Ejus rationibus p ermev:ri

v isus estMoshemius etprioren

suam sententiamnonquidem peni

tus abiecit quod difficillimuu: est,sed certe dub iam esse pronuncia

v it. B iblioteqaedes Sciences Tom.l .'

1 6 1 . (1 ) L ib. 7. cap.47.

(1 ) cap. 48.

3) De ofi cioMissae cap .3.

34 D E H Y M N Ì S

tiumcontigitanno 1 65. (a) ls ergo inOratione adAnteninuntPium ita air Rationalesque pompas , et hymnes celebra

mus atque decantamus Et alibi (1 ) can1um Ecclesiasticummoderatum laudat In Ecclesus non usus carminum

ps per eius generis inStrumenta,etalia insipicntibus congruentia receptus est, sed simplex canrio in eis manet Excitar

haec cantie cumvolup1ate quadam animum et flagrans

ad eius, quod carmine celebratur desiderium Quid plura ? Hymnum in Dei laudem ex oracule nescio que exter

tum servasse plurimos memorar idem ,lusrinue.(b)41 . Props finem huius seculi nimirum sub Victore et

Zephirine Pentificibns v ivebarAuctor ex que id excerpsit

Eusebius (2) Psalmi quoque et cantica (odae graece

quae carmina sonant) fratrumj ampridem a fidelibus cen

scripta ChristumVerbum Dei concelebrant divinitatemci tribuendo (e)Quod non nisi de nov is hymnis metri

(a) S . j ustini Liber inscriptus? saltes intercidit ignoratur eiusargumentum, sed fortasse hymnes,autquid s1mile continebat

(1 ) Quaest. 1 07.

(b) Incehortatione adGraecos

sub finem S i qua autem vob is

ob strepit dub itatio quominusfidem hominis creatieni adhibea«

tis iis credits ques adhoc

audiendos putatis,etscitote ora

eulamvestrum cuma quedamregatum esset uthymnum inDeum Omnipotenflem ederet

sic in medio hymno dixîsse

9_ui primum Mortalenr Haminnn eflinxit ,

”J darnque

*vern

vit Atque hanc hymnum a

multis quos novimus ser

vari conting:t In quadamVeteri edttionemale redditur :

Multi; « stris pro 4 multis quo:

nov imur. Idem paulo ante C re

dite Sybtllae antiqurssimae cu

ius lib ri per torun: orhem ser.

vantur afflato div ino preditiErant enimmagno in honore anud

plures veteres Christianos Syb illi

na carmina ex quo Sybillistflvo

cabantur, teste Origene lil:.s. con

tra Celsmnprop: finenr tom. z . oper.

edit. Paris. 1 6 1 9. Paci: etiamCelsus) mentionem nescio quo

rumSy b illistarum. fortasse quod

audierat a quibusdam impro

barl eos , qui Sybnllam Proohe

tidem exisrimant notarique

Syb illistarum nomia e

(a) Lib . cap. 1 8.

(e) Photius cap. 48. hanc Scri

protemvocatCaiumPresbyterum:N icephorus lib. 4. cap. ax. Ancre

rem ignotum esse putat, librumappella: ? am nr Labyrintbtttn. s

https://www.forgottenbooks.com/join

ec c ns s ra sn c rs 37Ad mneze Inudandum sincere canendum ore innar io

ristum puerorum Ducem Hymnus vertice.?

Christo Canamus simul Canamar simpliciter Psallamus si

mul Deum Pacis (a)‘

44…Aliam h ic excitant quaestionem nonnulli in quibus

est Valesius (r) , contendentes non fuisse carmina inDei

laudem a Chris*ianis composita usque ad Anmninorum tem

pora post dimidiatum seculum secundum ; quo nimirum

tempore Philosophi Virique litterati fidem Jesu Christi am

plecti coeperunt Quo tamen id argument0 conficiunt?

Quamve dant rcsponsionem Plinii aliorumque aucrorira

tibus , quibus sacrorum carminum usus apud Christianos

antiquiorAntoninis adstruitur ? Nam vel illi ipsi qui im

erantibus Antoninis autpaulo posthymnos ChristianorumEudant rem v eluri jam pridem fieri consuetam attestantur

Neque ulla oritur difiìcultas ex asserta ignorantia scriptorumApostoficorum in humanis scientiis Primum quia adeo est

naturae humanae consentaneum carminis cantu delectari ut

etiam indocti aliqui in sua quisque lingua versus rudi saltem

minerva elfundanr Recre S . Chrysostomus (2) Nihil ani

mam aeque erigir ut versus modulatus div inum can

ticum numero compositum Nostra certe natura usque

adeo delectatur canricis et carminibus ettantam cum eis

habet necessitudinem , et

‘

convenientiam ut vel infantes

ab uberibus pendentes siHeant etafflicrenrur carmini

bus sopiantur Hoc autem faciuntmulieres etviatores

etagricolae et nautae etc. Quamobrem sine ulla du

b itationc ab aliquibus primis Christianis etiam non admodum

(a) Fabricius B ibliogr. J uriq.n. : etB ibborh.Graec.

lì OS. Pd f .Prim. Co l o 5.3 1 .CODSCD°

tit, hymnorum Ecclesiasticorum

quotquot extant antiquissimumesse hanc Clementis Alexandriniac nescire se dicit qua fide Can

guns inAppendice adGlossarium

Graecum pag. n ;. voce lycbnicon

Antigeni Athenogeni forte Martyri C lementis aequali eum tribue

rit De bymno S . Athenogenis ,

ejusque aetate v ide €.n . n.47.

( 1 ) In netis ad Euseb ii b istar.

lib . z . cap. 1 7.

Homil. inPsalmum41 .

4, D E H Y M N I S

musicos videtur approbare in sobriis Christianosum convi

viis I ) : Sonetpsalmos conv iv ium sobrium etut tibi tenax

memoria est voce canora aggredere hoc manus ex more

magis charissimos pasees , si sit nobis spiritualis andirio

prolectet aures religiosamalcedo Sub Diocleriano Seba

ste inArmeniamartyrio coronatus est S . Athenogenes (2) a

quo hymnum discipulis suis relictum scribitS . Basilius (3)Quod siqais etiamnovitAthenogenis hYmnum, quem tam

quam aliud aliquod valedictionis manus discipulis suis re

liqa it 1s nov itetMartyrumsententiam de Spirita san

cto Cl. Franciscus Antonius Zacharias in B ibliotheca

Rituali (4) S . Athenogenis meminit cumque Clementi Ale

xandrino supparem fuisse existimat Hymnus Graecorum

Lumen hilare sanctaegloriae qui,legitur in B ibliotheca Graeca

Fabricii (5) etalias Gloria in excelsis Deo prorsas distincri

apparentab hymno Athenogenis, de quo loquitur S . Basilius

licetnonnulli aliter sentiant

48 . Viguisse autem hoc seculo consuetudinem hymnos re

cens compositos in Ecclesia decantandi non aliande efiìcacius

ostendirur quam'

ex eo qui eam tollere aggressus est Paulo

Samosateno Ac v ide singa larem hominis audaciam intole

randamque impudentiam qui cumEpisc0pus esserAntioche

nas hymnos in Ecclesia probatos etin Dei laudem cani so

litos tamquam recenriornm auctorum rejecit alios vero peni

tus novos impiosque sabrogav it in suam laudem a mulier

culis in sancte Ecclesiae coem decantandos Bene habuit

quod Synodus Antiochena anno 269. inchoata, er anno 270.

conrinuata efi°

raenem haeresiarchae temeriratem repressit

Concilii nomine missa ad Didnysium Bom. Pontificem Epi

stola Synodica Porro inquir quid vobis in memoriam re

vocemus quemadmodumpsalmos ac cantus qui ad Do

mini

(1 ) ad Donat. in fine . (3) De Spiri…Sancto(2) Sollerius tom. 4. Sanctorum (4) lib. s . c. 2 . ad ann. 196.

]aaii pag.: 1 6 etseq. (5) pag. 1yy. seq.

E C C L E S IA S T I C I S 41

mini Jesu Christi honorem decantari solent tamquam re

centiares eta viris recemioris memoriae editas exploserit et

in media E cclesia solemni Paschatis die mulieres quaeinanes cantilenas quas si qq

ispiam audiret plane cuhor

resceret, in ipsius ( recdus , suzpsius grace…c ei; €xuro‘

r ) laudem fundere pararit

49. Arbitror equidem Paulo Samosateno non tam nov ita

tem hymnorum eoclesiasticorum displica isse cum novas im

p'

robas cantilenas ipse cuderit quam vetustatem dogmatum

quae iis cantibus celebrarentur ejasque erroribus aperte re

pagnarent Episcopi qui huic Synodo interfuerunt…con

suemdinem antea v i entem psalmos in honoremDomini no

Stri lesa Ch risti a hristianis editos concinendi dilucide te

Stantur Convenerantautemexmultis orbis partibus Episcopi

prop: innumeri utair Eusebius (r) quamquam S . Athana

sias (2) S eptuaginta recenset; in Concilio vero Ephesino li

bellus supplex Basilii diaconi et monachi 1 80 . Episc0p0s

f uisse commemorat Sed cam sermo habitus fueritde Paulo

Samosateno qui ecclesiastico hymnorum canta impie abusus

est consentaneum erit alios iridem Heereticos in medium

proferre qui suos errores hymnis concinendis proposuerunt,merito proinde a 85. Patribus objurgati

5. 11 1 1 .

Nonnulli Haererici hymnis Ecclesiastioismale abutunzur

50.Primus occurritValentinus qui circa annum 1 53 . Homamadvenir etHymnis sive Psalmis in vulgus sparsis suoserrores instillav it; de quo Haeretico ita Tertulliana s in scri

pt1s rel1quit (3) Sed omiss'

o Alexandro cam suis €llogismis , quos in argumentationibus torqaet etiam

'

cun'

1’

Psalmis Valentini quos magna impudentia quasi idonei ali— c

F

(3) Lib.7. c. z g. lib. de Syuodis (3) De carne Christi e. 1 7.

42 D E H Y M N l S

cuius auctoris interserit ad unam iam lineam congressio

nemdirigamus etcap . 20. Nobis quoque ad hanc spe

ciemPsalmi patrocinabunturnonquidemApostatae etHae

retici ez Platonici Valentini sed sanCtissimi, etreceptissimiProphetae etc . S i haec duo Tertulliani capita legisset aut

attente considerasset dOCtissimus Cajetanus Maria T ravasa

qui veierum haereticorum v itas litteris consignavit non

affirmasset nesciri quo in h is Psalmis conficiendis re

spe1teritValentinus Di così fatti salmi però inquir(1 ) da

Origine riguardati come componimenti diValentino, nè egli,nè alcan

’

altro Padre ce ne ha conservata parola,donde possa

trarsi argomento della lor qualità, e dellemire avute dall’

Em

tico loro autore , , AlexanderHaereticus , quemTertullianas

refellit exValentini Psalmis arguebat Ch ristum non fuisse

ex Maria Virgine uatum sed perMariam Virginem neque

humanum corpus assumpsisse qui error a Valentino quoque

traditus fuerat Bardesanos homo erudita s etde fide an

teqaamab ea deficeret bene merims circaM. AureliiAnto

nini tempora scripsit ac veterum haereticorum erroribus no

vos ipse addidit Filias Harmonias eamdem cumPatre fanemtla 1tit lgitur Pater etFilia s sive uterlibet etutprobabilius

v idetur solus Filias concinnam numerorum modulationeminvexit, qua Syri hymnos ab jpso haeretice conscriptos decantarenr S . EphremDiaconus, utSyros musicis modalis delini

tos ab Harmonn haeresi ad veram tidem revocaret eisdemnumeris catholicus sententias inclusit; quo factum est utab

eo tempore in SyrorumEcclesas cantica S . Ephrem musicis

vocummodalationibus celebrentur et utmulti opinanturinde ad reliquas Ecclesias eadem consuetudo pervaserit. Quaecum antiqui Historiei non eodem omnes modo referanr eo

rum verba exhibenda sunt, utquid certiusex eis colligi valeat,legentibus appareat Theodoretus (2) Etquoniam inquir,HarmoniasBardesanis filius cantica quaedam olim compo

(‘JHistor. haeret. eap.n . v itaeValeut. Lib.4.Hist. cap.:9.

https://www.forgottenbooks.com/join

D E … H Y M N I S

niumsuos versus condidisse fallitar certe etin eamdemera

torem traxitCardinalemBona (I ) cumex historia conster

Bardesanem Harmonr1 patrem seculo secundo v ixisse JamActa Sancti Ephrem syriace edita etlatine reddita (2) afiirmant, S . Ephrem operam versibus sacris dedisse contra

molles diversasque cantiunculas Bardesanis qui cen

tum , etquinquaginta cantus harmonicos elucubrav it.

Argumentum carminum S . Ephrem eademActa indicant(3)docuirque odas sublimibus spiritualibusque sententiis

compactas de Christi Nativ itate Baptismo , Jeiunio , Pas,

sione Resurru tione , Ascensione , deque reliquis divinasillius dispensationis mysterus , quibus adjecitalios hymnusde Martyribus , de Poenitentia , de DefunCtis docebat

,, que modos musicos etmodulandi carminis leges Atenim cum S .Ephremseculo 4. floruerit, eta S . Basilio diaco

nus ordinatus Juhani tempora attigerit, consequms est, ut

longe postquam a Bardesane vel potins a f1ilio eius Harmonio odae pravumdogma continentes fuerintcompositae eis

catholicos hymnos S . Ephrem obiecerit53 . Portasse 1asunia concinendi modulos B armona tempo

re , utfit invalescebat, ac plures exitiumpertraheb a r; cui

malo utoccurrerer S . Ephrem , ad carminis ac musicae artis

leges animum feliciter applicuit. Testatur Petrus Benedictus

S . (4) in Oriente adhuc v igore consuetudinem cantandìhymnos S .Ephremelaboratos (a) . Praeter Harmonii 1mpieo

tatem versibus expressam reprehenduntur quoque ab anti

quis almi recenres Hieracis haeresiarchae , qui prope seen

li 3 .. liiiemtumalia opera erroribus referta , tum utairS .Epi

(1 ) Div in. Psalm. cap. 1 6.5.1X.

num.

ExVaticano codice Nitrica

si tom. operam editionis postre

mae Ròmanae(3) num 33 «

(4) InPraefat. ad eius opera

(b is enim sit Chfi .

”stianarum gentium in Or1ente .

coetus Chaldaeorum SyrorumMaronitsrum et lndorum com

positos S . Ephr'

emHymnòs1 mn

cantct

E C C L E S IA S'

I'

I C I S

teroquicantam propias accedenrem ad recitatiomm praetu

lit , qu ique Setadicos Arianorum modules exagirabm, tamen

usitaram tn Ecclesiis psalmorum modulationem etsuavemmelodiamegregio confirmat, causasque amplissime expenit in

epistole adMarcelhnum Quid causac autem sit, quod

eiusmodi sermones cum modalatione , et oda psallantur ,nequaquam praetermittendum est .Quidamenim inter nos

simplicieres tametsi credunt, verba esse div initus 1nspirata,arbitrantur tamen ob seni suav itatem , voluptatemque au

riam psalmos cani Quod 1taque caru modulatione psal

mi dicuntur id non fitex suavis concentus studio :; sed si

gnam est harmoniae cogitationum animae haimonica

lectio indiciumestanimae recte compositae atque tran

quillae etc.

56. Ac de Hymnis clare S . Gregorius Nyssenus (2) lequitur Serme autem per tetamnectem circumsonans inpsalmis,hymnis , cantienibwque spiritualibus tamquamflumen quod

,, damgaudii per aures omnium influens nos optime teple

vir Gregorii autemNaz ianz eni 1nter alia carmina de re

bus sacris extantHJmn1 ad Christum postsilentium ln Paschare

versibus elegiacis Hymnus ad Deum carmine anacreonrico

Alias hymnus ad Deum versibus hexametris Hymnus ad Chr1

srum versibus iambicis in carmine v ero iambico I 5. quod

compleCtitur rerum definitiones quasdam, hymnodiam , psal

modiamqae distinguit eteXplicat Modulata laus est

hymnus utquidem arbitrer °

cum cantione psalmus est

psalmodia Ettarsus inCarmine iambico de Vìnure prope

finemconcentum alternam praedicat

Nectune , cernis , utcanat laudes DeoNaturae uterque sexus eb lims suaeQuet, quamqae sancti cernis Angelicum cherum ,

Qui nunc simul , nunc vicibas alternis canit

(1 ) toma . oper. pag. 798. num. (1 ) In 0r1 t. de feste Pa chae.

3 7° 8€qqo (3) v ers.x4s, , et 146.

E C C L E S Ì A S T ÎC I S 49

Quid? quod Eusebius Episc0pus pariter Caesariensis hymnesin Ecclesia Therapeutarum rita cani eensuev isse paulo ante

Basilii tempus aliirmaverat Quippe ex hoc capite Philenis

Therapeutas fuisse Christianos Eusebius confirmat cuius

verba habes VIII. num. 34. Sedule tamen estanimadver

tendum praeter illumcanendi rimm quemEusebius eternit,duos alias Therapeums adhibuisse nimirumquod in choros

segregati alternis succinerent, quodque aliquando eorumunus

hymnum inciperet quem subinde cereti pergerentdecantare .

Exempli loco esse petesttum alterna modulario strepharumin cheris nunc usurpata tum selitus cantus Hymni Pange

lingua gloriosi in expositione Ven. S acramenti cuius primum versamPresbyter orditur , ac reliquam deinde strephamtotus po ulus continemer ad finemperducit

59. ued enim une tantum canente universa fideliumcon regatie extremam clausulam succineret id intelligi potest

exCassiano (i ) qui asserir, psalmos quandeque consum ari

sub Alleluj a responsione vel ex Concilio Agathensi (2) ex

quo habetur orationes sive conclusiones quaedam post

hymnes ac psalmos a solis Episcopia seu Presbyteria recita

tas fuisse quibus finitis bisAmen cunctus populus responde

bat (3) Aliam item canendi rationem antiqui1us usitatam

exS . Aagusrino (4) explicarV . Cardinali: Thomasius ni

rum quod Presbyter partem etiam b revem versus utJudi

cameDomine caneret ut ita facilius eammemoria retinen

tes Fideles cantu repeterent, atque hoc demumpacto psalmas8P1esbytero praecinente,etPepale eademverba repetentecantarerur. Ex que perspici licet, a primis Ecclesiae seculis inusafuisse tetam hanc canendi varietatem, quaemodo ebservatur,quod aliquando unus tantum cauit aliquando omnes simul,nunc unus praeit quem reliqui sequuntur , nunc vicissim

G

(1 ) Lib.a. de last. Coeneb. c. Praefat. toma . oper. inPsalmos(2) Anno 506. Canon.;e. (4) In psalmum sx. tractatu

(3) Vide V.Card.Themasiamin a:. InJeannemeum—5

https://www.forgottenbooks.com/join

E C C L E S IAS T I C I S 53

ius dicti0 S . Hilarii non v idetur , ut ibidem asseritur . In

Hymnario quod ediditV . Cardinalis Thomasius tom.

Rem. pag .3s8. ) habemr Hymnus S .Hilara in Epi

phania Jesus Nfil là'ltomnium etc.

64. De S . Ambrosio ma lto plura hac in re supersaurdo

cumenta Praeclare S . Aagastinus originem modulationishymnorum in EcclesiaMedielanensi exponit(r) Nec sa

tiabar illis diebus dulcedine mirabili considerare altitudi

nem consilii tui super salatem generis humani Quantumflev i in hymnis etcanticis tuis suave senautis Ecclesiae

tuae vecibus commetus acriter Voces illae inflaebant au

ribas meie et eliquabatur veritas in cor meam etexac

stuabat inde affectus pietatis etcurrebantlacrymae etbe

nemihi erat cum eis (2) Non longe coeperat Medio

laneusis E cclesia genus hoc conselationis etexhortatienia

celebrare magno studio fratrum concinentium vecibus , cc

cerdibus N imirum annus erat, autnon multe amplias

cum Justina Valentiniani Regis paeri mater hominemtuumAmbresium perseqaeretur haeresis suae causa quae

fuerat seducm ab Arianis Excababat pia plebs in Ec

clesiameri parata cum Episcope suo servo tao IbiMa

ter mea ancilla tua solicitudinis etv igiliaram primas te

nene orarionibus v ivebat Nos adhuc frigidi a calore spi

ritus tui excitabamur tamen civ itate adtonita atque tur

bara Tunehymni erpsalmi utcanerentur secundummerem

orientalium partiam ne populus moereris toedio comabesecret institurum est ; ex illo in hodiernum diemmultis

iam ac pene omnibus gregibas tuis er per cetera orbis

imitantibus65. Hine colligere fas est non tunc primum hymnos.

etpsalmos cani ceepisse sed nevum canendi modum fuisse

adhibitum ; ethanc merem inOrientia partibus iam fuisseusitatum acpeneomnes Ecclesiae exinde pervasisse Atque

Lib.p. Confessienumcap -6. C‘P°

54D E H Y M N I S

ita explicandus estPaulinus (1 ) Hoc in tempere primum

inquir , antiphenae , hymni , ac v igiliae in EcclesiaMe

dielanensi celebrati cooperant Cuius celebritatis devotieusque in hodiernum diemnon solum in Ecclesia Mediolanensi verum per omnes pene Occidentis Provinciaemanet Apertius indicar Prosper Aquitanicus , non

hymnes sedmodules tantum inEcclesas Latinis tune pri….

mum fuisse indactos HymniAmbresii cemposiri , qui

nunquam ante in E cclesiis Latinis modalis canebantar

Huic opinioni favetEustachius a S . Ubaldo Dissert. de canta

a S . Ambrosio in E cclesiam Mediolanensem inducte Neque

silentio praetereundum est vocabulum Antiplzonarum sive

Antiph0norum diverso modo ab antiquis fuisse acceprum

ac 21 modernis scriptoribas Nam olim etiamhymni per anti

phonas sive antiphona cam dicebantar cum alternae mo

dulationis concentus adhibebatur juxta proprietatemgraecinominis antiphonos quod significat contra sonans , seu re

spendens . Quocirca antiphenarius canendi modus alter

nusve hymnorum cantus distinguendus estab Antiphonis

quae modo in officio ecclesiasdce inserantur quaeqne

nihil aliud sant nisi quaedam sententiae etpiae particulae

certis in locis dispositae ac distributae ; quaram a sus quo

tempere coeperit, nondum satis estcomportam V . Cardi

ualis Thomasius (3) ita Antiphonam definit utsitSententia

intercalaris quam Chorus choro alteri psallenti respendens1nrercznzr

66. De carminibus autem suis loquitur S .Ambrosius (4)frustra hymnum v irginitatis exposa i que etgloriampro

positi et observanriam pariter decantares Etclarins

5) Hymnerum quoquemeoram carminibus deceptum

populum ferunt Plane nec hoc abnao Grande carmen

(1 ) V ita S Amb resu num.: 3. (4) Ad Virginem lapsam cap. 7.

(2) InChronico sub Theo .’osi0. Sa mone contra Auxentlutn

(3) InPreci.ad Resp., etAntiph. de basilicis tradeadis num. 34.

55 D E H Y M N I S

B e tamen vera Maurini ex testimonio illius Sermonie admittunthanc ipsum hymnum A solis onu: cardine omisso hoc

principio, quodex alio hymne petitum est lllud menere non

pigebit inHymnarns et1am vetust1s saepe hymnes commuta

to auctorum nomine etstroph 1s hinc inde translatis appare

re ac nonnunquamunum aliquem hymnumexmultis diver

sorum aucreram strephis esse compactum Praeterea cum

Hymni cuiuslibet aucroris Ambrosiani faerintappellati ma

gna inde rerumpermistie ac pertarbatio nata est, atque adeo

lapidem lydium adhibere oportet utHymnes S . Ambrosii

ab Ambrosianis qui cura non habent auctorem distingua

mas Ac fortasse ex isto Ambrosiani nomine error manav it

quod hymnus TeDeum laudamus a S . Ambrosio praecinente

etalternis respondente S .Augustino fuerit compositus Quamepinienemplerique reiiciuntutfabulosam ; interea incertumest quisnamverus illias Hymni auctor extiterit(a) Verum

EditoresMaurini qui saepe epera Dubia etSupposira adscri

bunt, in hymnis edendis nimium parci ac religiosi fuerunt

ettestimonia Bedao etHincmari Rhemensis quosdam S .Am.

b rosii hymnes laudantium aut ignorarunt aut contempeerunt Vide huius Dissertationis s. XXX.

(4) Huius hymni mentie anti Niterie Episco—

quior aliamihi nonoccurrit quam po Trevirensi qui circiter annum

quae repeti potestex Monasterio 564. 0b iit, hanc HymnumfuisseLiriuensi Regala S. Caesarise conditum. Sed antiquiorem illius

quae obiit circa annum 530. apud o riginem agnescimus ex laudara

Ballard. die Januarii exhiber Regala S . Caesariae quamexara

5.Xl. Ordineurquemadmodumpsel v it eius frater S. Caesarias pri

ler: debeatis ex maxima parte se mumMonachas Liriuensis deinde

cundara Ordine» : Monasterii Liri anno {o z . Episc0pus Arelatenrîbnemi: et ibi praecipitur In Se Regala appellari soletS .Caesariae,

lemuiraribur vero ipsi: imple1isMa vel 8. Caesarll etdicenda potins

tutiuis hymnum dicas i : Te Deum esset Caesarii ad S . CaesarismLaudanus . B inghamas Orig . rive cuius Arelatense Monasterium au

.Antiquit. Ecclesiastirurum lib. 14. ne su . absehmanest

E C C L E S IA S T I C I S

xv .

Quaenam fuerit S . Augustini de Hymcomuque modulato senrentia

68 . Postalattamen hic locus utmens S .Augustini explane«

tur,admoves hymnes quod atrinet concentumquemusicamin E cclesiis Nam quidam opinantur carmina humano Ifle

genio composita ab ecclesiasticis conventibas eam reiecissecum ita contraDonatistas scripsit(r) : De hac re tam utili ad

movendum pie animam, etaccendendum divinae dilecrio

nis affectum varia consuetudo est, etpleraque inAfrica Ec

clesiae membra pigriora sunt ita utDonatistae nes repre

hendant quod sobrie psallimus in Ecclesia divina cantica

Prephetarum cum ipsi ebrìetates suas ad canticumpsalm0

rum fiumana ingenio comporirorum quasi ad tabulas exhortationis infiamment Atenim quis non v ideat planeque

sentiat, Denatistarum psalmos a S . Augustine improbari ea

solum de causa quod ad ipserum cantam ebrietates eoruminfiammarentur ? Quis non intelligat S . Augustinumnon ge

nus ipsum hymnorum ecclesiasdcoram sed Denatistaruminsanias humano ingenio, et sensu numeris inclusas repre

hensiene dignas existimasse69. Aperta res est si prae eculis habeanturtam ea quae

proximo superiori ex S . Doctore excripsimus tum laudes

quibus Hymnes S . Ambrosii passim prosequitur (2) In hoc

libro dixi in quadam loco de Apostolo Perro quod in illo

tamquam inPerra l'

andata sitEcclesia, qui sensus etiamcano

tatur ore multorum in versibus beatissimi Ambrosu ubide Gallo Gallinaceo air: Hoc ipsa Perra Ecclesiae

-canente cul

pam diluit Eram in lecto meo solus recordatas veridicos versus Ambrosn ta i Tu est enim Deus creato::0,

H

(1 ) Epist.53. lib .a. ad inquisitio Lib . 1 . Retract.

Jnesuanuarii num.3+ (3) L1b.y. Retract. cap.l

D E H Y M N I S

maiam (1 ) Quem spiritum memoratus Episc0pus etiam

precibus impetrandam admonet ubi in hymne suo di

cit Voti.rqueprasstetsedulis S anctummereri Spiritum(2)Hanc nostri Gigantis excursum brevissime , ac pulcherrimececinitBeatus Ambrosius in hymne quem paulo ante cantastis Loquens enim de Domino Christo sic air

ej us a Parre Regressas ej us ad Parrem B z oursas usque ad

infi res Recursus ad sedemDei

70 . EtquamvisMaurini Editores in hoc sermone de Nati

v irate Domini non omnia sapere Augusrinum afiirment, et ia

ter dubios eum reponant tamen characters maiori illum di

stinguunt qua nota eos sermones insigniunt qui probabi

lius S . Augustini esse v ideatur Deinde an ille sermo vere sit

S .Augustini , hac ratione dubitant, quod S . Aagastinus loco

supra relata centra Denatistas hymnes humano ingenio com

positos in Ecclesia non esse cantandos censuerit; quod quamS . Augustini sententia sitalienam abunde estdemonstra

mm(a) Neque simile vero est utmerem a Beato Ambrosio

inductum quem tantopere laudav it ac pene inomnibus occi

dentis Ecclesiis susceptum pronunciat ipse damnaverit cam

petius sitrationi consentaneum, atin sua etiamE cclesia si

quidem abesset admiserit Prefecto v igilias non multo ante

in sua Ecclesia inductas testatur lstam tam sanctumlocum ubi jacottam sanctiMartyris (Cypriani) corpussicutmemineruntmulti qui habentaetatem locum ia

quam tam sanctum invaseratpestilentia etperalantia sal

tatorum Per totamnectem cantabanta r hic nefaria, etcan

tibus saltabatur Quando vola itD ominus per fratrem no

strum Episcopum vestrum exquo hic coeperunt sanctaeI

(1) Lib. de Natur. et Grat. bemus , sed etiamlaudaudo , ctimiCap. ‘3 tando sectemur etc. maxime id ,

Sermene 37 z .tom.s. part. z . quodetiamde Scripturis defendi po

(a).

Relege V. 11 11014 9. verba test sicutdeHymni: etc.S .Dofloris Nonsolumnon impr0 Sermeqt3 t1 . n.5. colorai a.

https://www.forgottenbooks.com/join

6,‘

D E H Y M N I S

Episcope Athanasie saepe mihi dictum commemini qui

tammedico fiexu voeis faciebatsenare lecterempsalmi at

pronancianti v icinior esset,qaam cancari. Verumtamen cum

reminiscer lacrymasmeas quas fudi ad cantus Ecclesiae

tuae in primordiis recuperatae fidei mese et nunc ipso

quod moveor non canta sed rebus quae cantantur ma

gnam instituti huj us utilitatem rursus agnosco

73 . lta fluctue inter periculum voluptatis eteXperimen

tum salubritaris magisque adducer non quidem irretractabi

(em sententiampreferens cantandi consuetudinem approbare in

E cclesia al per oblectamenta aurium infirmior animus in afictump ietatis assurgat Tamen cummihi accidir utme am

plias cantus quam res quae canita r , moveat poenali

ter me peccare confireor etrunemallem non audire cantan

rem His argumentis S . Aagasrinas nunc in hanc nunc

in illam rapitur sententiam quemtamen modulatum concen

tum praetulisse vere afiìrmare possum ducem sequutus Isi

dorum(1 ) Beatissimus Augusrinus in libris confessionumsuaram consuetudinem approbatcanendi in Ecclesia ut

per oblectamentum aurium infirmus animus ad aflèc1umpietalis exsurgar Quod res ipsa confirmar

xv 1.

Frequen:modulationis hymnorum consuetudo

ante 3 Chrgsosromttempera invalueraz

74. Itaque recre concludi potest, harmonicum hymnorumconcentum fere per omnes occidentis Ecclesias juxta meremo rienralium fuisse pmpagatum Non lev is tamen oritur diffi

cultas ex auctoritate Nicephori qui ad S . Joannis Chrysostemi tempera tam late patentem consuetudinem differre v isusesr{2) Ariani nocturno tempore in publieis perticibud

congregati atque in cheros suos segregati carmina quae

(i) De offic. eccles. cap. lib. Lib.1 3. cap.8.

E C C L E S IA S T I C I S 6!

damalternis antiphonorummodo sibi inv icemrespondemiaad haeresis suae placita accommodata concinne cane

bam Joannes ne aliqui ex Ecclesia sua eius generiscantibus demulsi ab illis seducerentur ad eumdernmodum

contra illos psalmodiam suam instituit Etbrev i ea cele

briot quam adversariorum esset facta est(a) Carbolica

autem Ecclesia principio ej usdempsabnodiae hymnorum ca

nendorum inde sumpto ad kunc usque diem consuezudinem re

tinet etsacris cantilenis aperamr Haec Nicephorus qui

ibidemmorem antiphonorum hoc est alternis per respon

sionem carminum concinendorum a S . lgnatio martyre

tamquama fonte repetit. Accertius repetere p0teratex lsaia(r),ub i Seraphimclamaban1 alter ad alt:rum etdicebanz Sanczus

S anctus Sanctus Dominus Deus exercituum piena est omnis

terra gb ria ej us Quamquam si haec deessent apud Ethnicos

antiquos haec ipsa consuetudo alternae modulationis v iguit

uti ex carminibus amoebaeis apud V irgilium etex Homem

qui (6) Musas alternis canentes inducit colligir erudirus

piissimusque Cardinalis Bona (2)75. Quare quod de Arianorum cantu Nicephorus narrar

ita estintelligendum utEcclesia Constantinopolitana ab eis

mutuu a fuerit numeros sive modulos canendi quibus

eadem Ecclesia ac forte aliac deinceps psalmodiam institue

rint autcerte antiquam et inmultis aliis partibus usita

tam hymnorummelodiammagis atque magis frequentaverinr

Ex isto tamen Nicephori loco natus est ut opinor error

(è)Soz omenus lil:.8. cap.8. commendaus antiphenari0: hymnosS . Joannis Chrysostomi addit

quad,, Eunuchus lmperatricis(lì f ì

,, so ) huic rei praepositus erat

qui idoneumad haec sumptumet hymnos ad canendum p f aeparabat Magno stetitEunuch0

istiusmodi apparatus ; nam morta

sedutrone saxo ab Arianis Catho

licos cantores persequentibus in

f ronte peritus occubuit

(t) Cap.6.

I liad. v ers.604. Marisque,

Quae cancbanl alternanze: v oce

pulcbraDiv . Psalm. Cap.t6. 5. IX.

num. 3 0

E C C L E S IA S'

N C I S 63“

77. Verum alternaemodulationis in hymnis concinendisusumArianis acceptumnon esce referendum multoque an

ùquiorem esse S . Chrysostomi temporibus manifesùus est

quamuthis confirmandis immorari oporteat Proindeque si

aliter commode Nicephori locus explicari nequeat, postha

benda estejus auctoritas ne contraria ravissimorum testiumfi des aliquo pacto vacilla Socrates (r

g

) et Soz omenus (e)ita Historiamhanc antiphonarii certaminis enuncianr, utnon

.

rem ipsam sed modumArianorum imitatus fueritS . Ch ry808tomus . Sommenus (3) b is verbis proludit narrationiSed etpopulus Constantinopolitanus matutinis , ac nocturnis hymnis exinde promptius uti coepit ob hanc cau

sam etc. Non propterea inficiabor aliquas fuisse sive

in occidentis sive in orientis regionibus E cclesias quae ab

hymnis in ecclesiastico officio inserendis aliquandiu absti

nuerint

5. XV I I.

E cclesia Romana Hymnorumusum non accepit

Franciscanis

78 .

'Ao primum de Romana E cclesia crunt qui dubitent

an ante S .Amb rosii inductas v igilias alternus psalmodiz e can

tus in ea v ignerir itidemque an exemplo S . Ambrosii sicut

fere omnes Ecclesiae occidentis ita etiam ad sacros Hymnos

decantandos eadem Romana Ecclesia fueritpermota Diffici

le estdijudicate an psalmodia antiqua Ecclesiae B omanaenlternismoduh tionibus constiterit Etenim neque ratio ulla

mihi apparet qmum brem id affirmem neque rutans qua

mobremnegem . In lectionibus B reviaru Romani de S . Da

maso legitur Statuit utquod pluribusj am locis era: inma

Psalmi per omnes Ecclesias die noctuque ab alternis cane.

I cntur ldemque fere habetWalafridus Dama

( 1 ) (3) C sp.7. in fine

Ltb.8. cap. 8. (4) de rebus ecc les cap.:3.

E'

C C L E S I A S T I C I S o,

narium etResponsoriale quod Cardinalis Thomasius edi

dit j uxra vererem usumCanonicorum Basilicae S . Petri

80. Explicatius hanc opinionem tuotur Grancolas inCommentar. histor. in Breviarium Romanum ex quo fere toddqm

verbis haec excerpitMeratus (r) Romae non ab antiquo

tempore sed sero hymni cani coeperunt; neque enim in

ullis Romanis ordinibus etne in illo quidem quem Be

nedictus Canonicus S . Petri tribuit Guidoni de Castello

qui postea anno 1 1 43 . Pontifex Romanus fuit etCaelesti

nus II . appellatus mentio aliqua fithymnorum recitando

mm in ofiiciis quae describit Hinc, er ex aliis conjecturisinfertGrancolas (a) postXII. dumtaxat Seculum Romae

B rev iario hymnos insertos fuisse Conjicit tamen Grancolas, id ab Haymone FranciscanorumGenerali praestitum

fuisse cum Romanum oflicium Gregorio IX. jubente an

no 1 240 . recognov it etconcludit, quod etiamsi prioribus

seculis aliqui hymni inserti fuerintBrev iario Romano cer

tissimum tamen sit quod XII. in Ecclesia S . Petri nulli re

citati fuerint etcumUldaricus in Consuetu4inibus Cluniacensibus hymnorum Romanae Ecclesiae mentionem facit

'

,

de singularium aliquarum Ecclesiarum hymnis loqui vo“

laisse

8 r . Quam t0tamnarrationem, etconjecturas imbecillo uitî

'

fundamentoperquam facile estdemonstrate Romanus qui

dem Pontifex S . Damasus inter alia carmina hymnumh abetin festo S . Agarhae qui estcarmen 30. (3) Maru/ris

athae Virginis emicaz eximias etc. ; quem hymnum licet

.

tllemontius S . Damasi esse neget, quia rhythmice seu ver

8 1bDS homoteleutis scriptus est puraus usum huiusmodirhythmorum esse S . Damaso posteriorem attainen Marchio

Maffaejus eorumusum antiquiorem S . Damaso esse confir

I

In Natis adGavant. inRu Lib.r. Cap. 2 3.bric. Rrev . Rom. Part. sect. V. (3) Edit. Roman. 1 753.

66 D E H Y M N I S

mat(r), utnotavitCanonicusMerenda Editor operumS .Da«

masi Invenitur hic idem hymnus in antiquo Hymnario ,

quod ediditV . CardinalisThomasius (a) sub nomine S .Da

masi, eidemquealter hymnus adscribitur inconversioneS .Pau

li (3) Non longe postS . Damasum florebat hymnographorumelegantissimus Prudentius qui (4) ita canebar invictumChristi MartyremLaurentium laudana QuidquidQui:—immsueveraz ornare naenias Numae Christi fmquentans atriahymnis resultatMartgrem EtfestumSS .Apostolorum Petri, etPauli in duabus Romae Basilicis quotanms celebrari solirumdescribens air 5) Luxin duabus fewer una festis Nos ad

urrumquetameng ressu preperemus incitato E th is ez illisper

f ruamur kumnis82 . Subinde anno 430. Synodus Romana celebrata est, et

in fragmento orationis, quam habuitCaelesrinus I . PontifexRecordor inquit beatae memoriae Ambrosium in die

Natalis Domini nostri Iesu Christi omnempopulum fecisse

una voce Deo canere Veni Redemptor gentìum 0stende

m Virginis Miretur omne seculum Talis decet par

tus Deum Quare probabilis estconjecmra Caelesrinumexemplo S . Ambrosii permotnm consuetudinem decantandi

hymnos si nondum in E cclesia Romana v igebar libenter

fuisse invecturum Faustu s quoqueRhegiensis ejusdemseculi

auctor de alio S . Ambrosii hymno ita scriptum reliquitgi)

Accipe etiam inhymnoSanctiAntistitis, etConfessorisbrosii quem innataliDominico per omnes Italiae etGal-e

liae regiones persulmtecclesia Procede de thalam0 tua

S iquis excipiendamesse dicatEcclesiam Romanam in coque

mordicus haereat arbitrario isthue afiirmabir, non tamen ex

ea aree facile dejicietur, nisi validioribus armis impetatur Igi

turWalafridus (7) testis esr S . Gelasium PontificemRoma

(1 ) H istor. Diplomat. pag. 1 87. (5) IbidemHymne u .

(3 ) T°3 ° P- 1 870 (3) Pag. 38 1 . (6) Epist. ad G . Dmconum .

(4) I’eristephanonlib.Hymno a. (7) De rebus Ecclesiast. cap. :5.

https://www.forgottenbooks.com/join

7, D E H Y M N I S

tur Illae quidem auctoritates quas supra dedimus , v ix

ac ne v ix quidem plurimae carum intelligi posaunt, nisi de

Hymnis in ecclesiastico officio recitandis En verba Ulda

rici (r) : Sol1 noeturni nescio quid hic commiserint, qui cum

in advenru Domini ettoriens in solcmnitatibus speciale1n

hymnum habeant, in Quadragesima hoc amiserunt; in

qua etiam tam parva hora sicut est Tertia , non caret

Hymno alio , quam consueto id est: Ternis ter horis nu

merus : etsi hoc apud nos esr tamennon estzra apud Mo

nachos Italiae et ipsius sedis Apostolicae et E cclesiae Ro

manae apud quos nimirum quod eam e habentaliae horae

habentetiam notturni Monachi 1psina sedis Apostolicae ,

etEcclesiae Romanae quinam congruentius fuisse exis1imandi

sunt quam Canonici sub Regula monastica v iventes , qui

aetate Uldarici circa annum 1 070. Ecclesiae Lateranensi ,

aliisque primariis Romae basilicis inserv iebanr

88 . Quodsi in al11s Romae Ecclesiis h ic mos invaluerat

inVaticana pariter invaluisse censendumesr nisi perspicua

argumenta contrariae consuemdinis proferantur In citata

Appendice V . Cardinalis Thomasius producitOflìcium pro Infirmis ex vetusto codicemembranaceo Arch iv ii Basilicae Vati

canae cum Hymno sapphico = Christe Caelestis med1cinnPa

tris etc. qui legitur etiam inHymnario ejusdem Thomasa

ex Brev iarioMoz arabico exrracrus . (a) Equidem nulla ra

tione adduci possum , utcredam torPontifices Romanos ex

ordine S . Benedicri ad Apostolicam sedemeve01os hymnorum

usum , qui apud Monachos communis erat in omnibus

Romae basilicis et ecclesiis si forte deerat, non induxis

(1 ) Cap.;a. Consuetud. Monasterii Cluniacens.

(a) Alb inus , qui prope finemsacculi 8 . enituit in ofiic1

°

is perFeria: Feria V. hunc hymnum

°

msc

ruit, cui hic Titu lus HymnusS . Ambrosiipro Infirmi: Nonmu

tilis essetopera quae in hymnisS . Ambrosii colligendis , et vete

rum testimonio v indicandis collo

caretur : namMantinos inhac parte cessasse multis est confirmatumexemplis

72 D E H Y M N I S

praetsaleret:quia non estalia traditio aeque sequenda vel in

fidel regula vel in observationum doctrina Quocircaridiculum estsolis argumentis negantibus et quia in uno

vel altero Ordine Romano mentio hymnorum non fit conclu

dere,vel nullatenus fuisse Romae in usu hymnos , vel saltem in

primariis Basilicis non fuisse Quid ? si hoc ipsum , quod

pro certo a plerisque ponitur,falsum est? In libro antiquo, qui

Ordo Romanus dicitur haec habentur In die Palmarum

Ex Schola lnfantes Paraphonistae hanc hymnum cantent

Gloria , laus ethonor etc. clero per v iam cantante anti

phonas , velresponsoria de praesenti fesriv itate sive ver

sus istos in laudem Salvatoris compositos :Magnum salutis

gaudium=laetetur omne seculum etc.,De consecratione prin

cipalis chrismatis. Tune vero subsequanturFuori laudemejusdem mystern concinentes has versus ad hoc congruen

tes . Aud1 j udexmortuorum etc. et clerus respondeat O

Redemptor same carmen : Temet coneinenrium etc. Ordo 1 11

die Parasceves :Cruxfidelzs 1nter omnes etc. Ordo de Sab

bato sa nto in die Aliqui tamen hic cantanth_;maum Prudent1 1 Inventor rutili dux bone luminis Ordo in die S . l’a

schae Cum versibus istis in die S . Paschae : Salve festadies tato venerabilis aevo etc.

90 . Haec exOrdini° Romano antiquissimo Qu 1n immo inRHSponsoriali

‘

, eetAntiphonario Cardinalis Thomasu inquo

solum responsoria ,etantiphenae

°

mseruntur , quaedam sunt

responsoria quae pluribus versibus constant ut in dic

5 . Petri ad 2 . noctur.

'

Solve j ubente Deo terrarum Petre cate

nas — Quifacis, utpateantcaelestia regna bentis° CuzRegni cla

ves , etcuram tradir avilis Qui caeli terratque Petra oommisithal1enas - Utreseret clausis , et solvatvincia ligatis . Adeo non

E cclesia Romana ametricis cantionibus abhorrebar Nihil ven

1 0 magis opinionem communiter receptam refellit, quam ina

nitas conjecturarum , quibus innititur Ajunt, ab HaymoneGenerali Franciscanorum , Gregorio IX. jubente corre,ctum

BreviariumRomanum , ac tune primum inductos fuisse hymnos

E C C L E S I A S T I C I S

mnos . Diligenter et enucleate haec historia explicanda est

video enim plures ea hallucinari Correcrio Breviarii Ro

mani passimHaymoni tribuitur , jussu , ut alii dicunt, Ale

xandri IV . cu;ns tempore jam obieratHaymo;utaliimalunt,ex praescripto lnnocentii IV . Wadingus 1 ) censer id factumsub Gregorio IX . ejusque auctoritate . Sed quid id est, quod

auctoritate Gregorii IX. fuit peracrum Extat ejus Indultum anno Pontificatus 1 5. etultimo, quod 1ncipit: Pio vestra

Collegio Vestrae itaque precibus dev01ionis inducri , ut

observantia moderni 0Hicii , quod°

111 Breviarus vestris exacta

dtligentia correc1um a Nobis , ex statuto Regulae vestrae j us:ta Ecclesiae Romanae morem excepto psalterio celebrare

debetis siris contenti perpetuo Nihil igitur correctumfuit Brev iario Romano , sed Breviariis Franc1scan18Jttx

la Ecclesiae Romanae morem idque ex statuto Regulae Pran

ciscauae Nempe legibus suis tenebantur Franc1scan1 officiumdivinum Ecclesiae Romanae persolvere ; sed cum aliqui Regu

larh negligentes ab eo discederent Gregorius IX . et Haymo

Generalis eos ad praescriptumRegulae redegerunt. Quaenamautem hic apparetcorrectio Romani Breviarn quaenam hymnorum nova introductio

9 1 . Postneque itamulto Joannes Parmenais Generalis lirteras ad Superiores Ordinis dedit quibus 1terum Fratres

ad oflìciumRomanum rcvocavit(a) . Bernardus de Bessa, qui

K.

(1 ) Ad annum etReli

gioni: 37 . quo decessit HaymoWadingus ad annum 1 249

R eligionis 42.

(4) Quis s1cut indub itanter cognov inonnul i fratres oflic ium div inum qui uit) de Regala no

strasecundumordinem S .R.E . ce

lebrare debemus in littera mutare interdurn sed incantuma

,, xime variare praesumunt etc. ,

duxi praesentibus iniungendum

quod praeter id so lum quod

Ordinarium Missalis et B re

v iarium a Fratre Raymone san

crac recordatioms Praedecessomnostro pio correctum studio per

sedem aposto licam confirmatum,etapprobatum postea nib ilominus per Generale Cap itulum no

scitur continere utnihil omni

110 incantu vel littera sub alicu

74 D E H Y M N I S

socius fuitS . Bonaventurae (1 ) hoc praeceptum injunctumasseri1 , quia nonnulli f ratres necessarium ex voto Regulae

ofiìcium secundum ordinem S Romanae E cclesiae neglige

bant, etvariando , ac lacerando foedabant Itaque non

illud tune agebatur utEcclesia Romana a Franciscanis ordi

nem officii novum hymnosque acciperet sed ne illi ab Ord ineRomano sive in hymnis , sive in aliis oflicii partibus abertarent Reponunt tamen aliqui Brev iario Franciscanorumita correcto uti deinde coepisse Pontifices in capella ad S .

,lo

anuem Latèranensem ac postremo Nicolaum III. edixisseutin omnibus Urbis E cclesiis admitteretur Testem nullumalium afferunt nisi RadulphumTungrensem (2) Fecit

(Nicolaus) in E cclesiis Urbis amoveri Antiphonarios, Gra.

dualia Missalia et alias libros 0Hicii annquos quinqua

ginta etmandav it, ut de cetero EcclesiaeUrbis uterenrur

libris etBreviariis FrarrumMinorum quorumRegulametiamconfirmavi1 ; unde hodie inRoma omnes libri suntnovi etFranciscani Hujus assertionis veritatem in du

b iumrevocantP

îgius Junior (3) et Benedictus XIV . (4)

quia ex Epistola pologetica Petri Abaelardi adversus S. Ber

nardum colligitur in omnibus Urb is Ecclesiis officinm con

tractum siveAbbreviatum recita fuisse anno 1 140.

92 . Audiatur tum Abaelardus tumRadulphus Ille in

epistola ad S . Bernardum diversas inEcclesus consuetudine:

saepe inductas allegans : Antiquam(inquir) Romanae Sediaconsuetudinem nec ipsa civitas tenet sed sola E cclesia La

teranensis quae mater estomnium,antiquum teneto oium

nulla filiarumsuarum in hoc eam sequente nec ipsaetiamRomani Palatii Basilica Radulphus 5) diversitatemali

quampariter agnoscit inter capellam Pontifieiam Lateranen

ius festi seu devotionis obtentu'

De Can. ob serv . prop . n .

hymnis seu responsoriis in 3) In vitaNicolai III.

Choro mutar1 modo aliqu0 (4) DeB eau‘

fic.,etC anon1z .l1l n

,, permittatis parta . cap. 1

(1 ) ApudWading. loe.cit. (5) De Cnn. obser pr. cit.

https://www.forgottenbooks.com/join

76'

D E H Y M N I S

dramPontificiam evec1us est, etsuum divini ofi cu ordinem sei

dente Innocentio III. composuit Hic Cene1 1 ordo , alterque

paulo antiquio r Benedicti Canonici ea tantum explicant, quae

coram Pontifice agebantur hymnos non indicant, excepto

hymno Gloria , laus , ethonor in Dominica palmarum cantari

solito . Franciscani officium comracrum capellae amplectenteshymnos qui in omnibus Urbis Ecclesns etiam collegiatis ca

nebantur , admittere voluerunt Quare cum hymni fuerintaFranciscanis juxta titum Romanae Ecclesiae usurpati dici

nequ1t tune pr1mum in Ecclesia Romana fuisse usu , cum

Nicolaus libros, etBrev iariaMinorum 111 eam invexit.Quamquam quid h is immoror cum ante Nicolaum III. sub Urba

110 IV . 8…Thomas hymnos pro officio et festa sanctissimi

Corporis Christi huius Pontificis iussu condiderit EtGran«

colas quidem , qui defendit Germanos nullum unquam

officium habuisse praeter Romanum illuc a Bonifacio Magun

tinoEpiscopo etGermaniae Apostolo illatum ac propterea

in Ordinem RomanumCommentarios edidisseWalafridnm , et

RhabanumMaurum , quo pacto se meri p01e3t dumq

nega1

in ulla Ordine Romana hymnorum mentionem fieri ? NamGermani hymnos concinebant Walafridus et Rhabanus

inter reliquas 0Hicn partes hymnos enumeranr , etlaudant

94. Ipse Deeanns Tungrensis , cuius allega'

ntnr verba ut

a Franciscanis hymnos in BreviariumRomanumcommigrasx

se conficiatur ,Frane1scanos potius obiurgat, quod plures Ro

mani B reviarii hymnos omitterent In Romano , et Be

nedictino officio ad nocmrnos dicitur unus hymnus Do

mink is quotidianis in Sabbato : Deus Creator hunc hymaumFratresM inores, etplures alias male omittunt, quia au

,, ehenticus est, etmultum pulcher Alii omnes feriales amittant, etDominicales aestiv ales in feriis repetunt, utPrae

dicatores secarias estsegui moremRoma/

num Itaque non

a Franciscanis capella Pontificis desumpsitofficium sed Fran

(1 ) Commentar.Histor. cap.1 a. (a)De Canon.observant.propos—1 3.

E C C L E S IA S T I C I S 77,

ciscani ex praescripto Regulae cummoremRomanum sequi

tenerentur officium capellae Pontificiae elegerunt, a quo non

semel recedentes in viam, etordinem reduci debuerunt Qbus omnibus minime estcon1rar1us Radulphus

'

95. Inanior estaltera conjectura quod in officio Defun

etorum et Hebdomadae maioris hymni praetermittnntur exv eteri consuetudine qua nulli in officio hymni recitabanrur.

Amalarius ipse qui a contrariae opinionis a uctoribns te

stis producirur quia utaiunt in suis libris de Divinis of ens

saepe deOrdineRomano loquitur ac nunquam de hymnis

Amalarius , inquam diversam prorsus rationem reddit cur

hymni omittantur (1 ) In quibusdamvero locis non ignoro

inPassione Domini tribus nocmrnis XII. Psalmos etXII.

Iecrianes cum responsoriis agi: ubipraetermittuntur hymni,et cantici quippe qui pertinent ad laetitiam Duran

dus qui fioruit seculo XIII de omissione hymnorum

tum his diebus, tum in die festa Epiphaniae v elu1i de re anti

quissima disputar cur nempe his destinatis diebus praeter

mittantur aliisvero reci1entur causasque pro varietate festo

rumvarias congruentesque designat quae v ideri possuntapud eum(3) etapud Peironet(4) Quam ut

°

huic disputa

tioni satis quidemIangae sed ad errarem inveteratum e mul

torumanimis evellendum p1 0pemodum necessariae finemim

ponam rec1e affi rmare mih i posse videor Hymnosmetricas inEcclesiis etiamprimariis Urbis seculo XII. etlonge ante soli

tos fuisse inter divina officia decantati.Atque huiusce consuetudinis originem repetere possumus vel ab ipsis nascentis Ecclesiae initiis vel ab Ambrosianae Ecclesiae exempla vel sal

tem ab eo tempore quo MonachiBenedictini primumflorere,etub1q.ue diflundi coeperunt

(1 ) Supplement. ad 4. Lib. de (3) et7a. , et87.

div inis officiis tom. Analector. (4) InManuali B rev iarii RomaMab illonii ni Gallice part. 2. cap. 1 7. 5. 1 1 .

(a) Rational. divini offic1 1 cap.:9. cap .; 1 .

78 D E H Y M N’

I S

5. X V I I I.

Monachorum hymnodia

96.V ideamus igitur , quam late in Monasterus consuetado concinnae modulationis hymnorumpatuerit Praemiumda estassertio Meratì (1 ) Nulli quoque hymni apud Grae

cos extant, neque apud veteres orientiaMonachas cumCassianus eorumnonmeminerit sicutetiamnullam ,men

tionem hymnorum faciunt in occidente Regulae S . Co

lumbani , S . Isidori , S . Fructuosi Magistri etDonati

Faciuntprimae Regulae S . Caesar1 r etS .Aureliani inGal

lia et S . Benedicti in Italia Quae quamoppido falsa

sint ex supe.rioribus argui potest, etexmodo enarrandis manifestius patebit Ac de S.

. Ephrem acMagno Basilio quae

h ic essent commemorauda praemissa sunt XII. num. 50 .

et XIII. num. 57. De Hymnis Monachorum v ideri potest

S oz omenus (2) Deumperpetuo celebrant oratione et hymnis

j uxtaE cclesiae ritumvaaantes.(3)Disciplina vero communi: haecfuitpene omnibus animae quidempraecipuam curamgenre

amado scilicet j ej unanda ac divinos hymnos canenda Quaeomnia ad seculum IV . spectant quo disciplina monastica

coepitinnotescere namTherapeutae Philonis siChristiani

etmonachi fuerunt sub eadem Vivendi instituto non per

manserunt autsi permansetunt eorumhistoria e:memoria oblitterata penitus est Quod autem asserir Theodore

tus (4) Flavianum etTheodorummonachas primos duas in

partes psallentîum charas divisisse etalternis canore docuisse,confirmarque TheodorusMopsuestenus eorum aequalis, cuiusverba refertNicetas 5) id inquam fortasse Antiochiae ita

( 1 ) Notis ad Gavant. (3) lib. 6.

inRub ric. B reviar. Roman. (4) Lib . Hist. eccles. tap.ty

sect.y. cap.6. (i ) Thesaur. orthodoxa: fidel

(a) Lib.6. cap.;3. lib. cap.30.

80 D E H Y M N I S

psallendi ex maxima parte secundum ordinemmanasrern Linianensis Ad nocturnum psallantur psalmi decem erocra

antiphonae minores cum allelluiaticis suis et lecriones

duac Hymnus , etcapitellum etc Hymnus = ] am sur

githora tertia Jam sexta senszm volvitur ter hora tri

na volvitur Hic est dies verus Dei Christa premmunannue Christe qui lux es , etdies Rea:aeterne Domine Magna e:mirabilia Mediae noctis IM pus est

Aererne rerum condiror Fulgentis author aetheris

Deus qui certis legibus Deus creator omnium (a)S . Benedictus in Regula (1 ) Inde sequatur Ambro

sianum : deinde sex psalmi cum antiphonis (2) etsub- 1

sequatur max Abbas hymnum Te deaet laus (3)Prima hora dicantur psalmi tres etc. hymnus eiusdemhorae post versum Deus in adj urariam meam ih ren

de Tenia vero Sexta et Nona eadem ordine CC

lebretur id est versus hymni earumdem horarumInde ( in vespertina,

synaxi'

responsorium Ambrosian um Hymnus ejusdem horae ( completorii

S . Aurelianus Arelatensis post fiuem regulae (4) Hymnus

(a) S . Caesarium Laicos quo

que etpopulares homines coegisse ut psalmos er hymnos promerent etC lericorum more alii

gracec alii latine prosas et anti

phona3 succinerent auctor est 9

Cyprianus in eius V ita QuodCardinalnBona Rer. Liturg. lib. 1 .

cap.a4. sub latum v idetur a conci

lio Turonensi Il. cap, 4. Antipho

nas quudem insua Regula praescrib it S . Caesarius ea fere m eus signi

ficatione aut etiam eadem pror

sus quae nunc est in usu Blus

dem S. Caesaru Rego la ad Mona

chos habetur apud Holstenium

Tom.g. p.7 z . , qua similisQrdo of;

ficii div ini continetur . In hacHol“

stenii Collectione sola’

Regula SS“:

Pauli et Stephani hymnos hummno ingenio cmnpositos videtur pmhibuisse cap. :4. Tom. pog.9 ;

Nullus praesumat responso ria

v el antiphonas quae solcnt ali

qui composito sonopro suo libifu'

,

etnon ex t‘

anonîca Scriptura 4:

sumpta cenere inCongragatio

ne ista medutari v el dicere

( 1 ) Cap. 9. apud Holst'

enium

tom. z .

(a) Cap. Xl. Cap. :8.

(4) et seq.

E C C L E S IAS T I C I S 8 1

mnus :Jam surgiz hora tenia .] am sen a sensi/n volvitur : Ter

hora a ina volvitur Hic estdies verus Dei Hymnus ad primos nocturnos Aeterne rerum condizor ad secundos Ma

gna ermirabilia etc.

99. S . Isidorus (r) In vespertinis autem ofiicus primolucernarium deinde psalmi duo responsorium unum

hymnus atque orario dicenda est Quem S . Isidori lo

cum dmtissimus Martene cum num. 7 o . allegaverit vehe

menter miror cur num. 39. ejusdem capitis scripserit De

hymnorum usa apud veteres monachos nihil apud Cassia

num ,aliasque orientalium Patrum Regulas sed neque in

Regula incerti auctoris sub nomine S . Augustini vulgata

neque in Regula S . Columbani S . Isidori S . FruCtuosi

Magistri Donati Cujusdam admonachos Non estau

tem hic salus locus quo Regu la S . lsidori hymnos ordinat

nam ineadem Regula statuitur (2) quod in tertia sexta

etnona tres psalmi dicendi sunt responso rium unumlectiones ex veteri novoque testamento duac deinde lau

des hyinnus atque oratio Nec dubitari de S . Isidoro

posset quin hymnos ecclesiasticos adamaverit cum praefuerit parsque maxima fuerit Concilii IV . Toletani in quo

acerrime propugnata estApostolica hymnorum consuetudo

soo . Verum etiam de S . Columbano S igebertus Cembla

censis (3) marrat, quod tanto sapientiae thesauro est dita

tus utadhuc adolescens librumpsalmorumclimato sermone

scriberet etalia multa ederet vel ad canendum digna vel

ad docendum utilia Fitpariter mentio psalmorum et

hymnorum in Regula S . Augustini adMoniales et in Re

gu la S .Denari(5) Exquo satis revincirur sententiaMartenii,etaliorum qui utv idetur eo duce in eumdem errorem in

ciderum utSchola Liturgica Collegi:Romani inConclusioniL

Reg. cap.7. (3) De Scriptor. Eccles.

(2 ) Tom. 3. Holsten. pag. :oì . (4) Cap .4. pag.7. torn,3.cap . 7° (5) Cap. :7. pag.gx. i b idem

82 D E H Y M N I S

bas anno 1 751 editis Decade 3 2 . quarum auctor est, non Be.

nedicms XIV . utquidam purarum sed EmmanuelAz eve

do His ut alios praetereaar adhaesit Joannes PeregrinusPianacci in Tractatu de divinoofi cio ClementiXIV . dicam(1 )Ne anche nell

’

0cridente,inquit,sene vede vestigia in quelle [Re

gole] de’

S S Colombano e Cesario inFrancia e de’

S S . Isido

ro , eFruttuoso in Ispagna Ita ille de hymnis loquens Martenn

assertionem transcribit additque RegulamS . Caesarii ; cum

tOtcontraria sintev identissima argumenta

ro : . PraetereaRegula S .Frucmosi nihil aliud estnisi quaedam admonitio etcommentario in Regulam S . Benedicti ut

probatMabillonius citandus XXI. num. 1 14. neque a

Fructuoso hymni rep ci poterant quos per Hispaniam

Galliamque omnem retinendos praeceperatConciliumToleta

num IV . etV III ., cujus verba referentur eodem, num. : 1 7.

ConciliumTolmanumXI. cap . 3 . decrev it quod Abbatibus

sane indultis oficiis quaej uxta voluntatem sui Episcopi regula

rizer illis implenda sunt cetera oficia publica id est Vespe

ram Matutinum siveMissam aliter quam in principali E ccle

sia celebrare non liceat S . Frucmosus Concilio X . Toletano

subscripsit quod anno 656. habitum fuit scilicetundevigin

ti annos ante ConciliumXI. Quapropter si aliquod forte discrimen inter oflìcium commune Hispanicum et officium a

S . Fructuoso ordinatum intercessit hoc decreto ConcilnTo

letani XI. sublatum fuit Praeterqnamquod MonachiEpisco

pis penitus subjecti erant(a), etcum inCon'

cilioToleramo III..

yusserintEpisc0pi,unum idemque ofiicium in universa Hispa

nia Galliaque celebrati quis dubitet plerosque Episcopos

etiam inmonasteriis id exequi voluisse1 02 . Decipiuntur similiter qui apudMonachos in occi

dente nonviguisse hymnos dicunt, quia in ReguIa S . Donati

nonfiteorum mentio Donatus Episcopus Vesontiensis (2)t) cap.: 7. H ispan. Dissert. 6. cap. 2 .

(a) Egregie id probatCaîetanus (2) In v eter. Cod. MSS. apud

Cennius tan .a.de .Antiquit.£ ccleu Holstenium

https://www.forgottenbooks.com/join

E C C L E S I A S T I C I S 85

5. X I Xe

Novi hymnorum impugnamres

1 05.Verumin cantu ecclesiastico , nisi Episc0 i inv igilent,facile est utcorruptelae 1rrepant contra qua3 1iicuitsemper,Iicebitque declamare Sed hymnos ecclesiasticos posttantam

SS . Pa1rum , etEcclesiarum consensionem cur aliqui explo

dendos censuerint, nnullam video esse causam idoneam . Ca

nanemConcilii Laodiceni de privatis , et vulgaribus psalmis

rej icienclis supra exhibuimus Concilium Carthaginense III.

celebratumest circa tempora Siricii cujus h ic canon ordi

ne47. circumfertur : Itemplacuit ut praeter scripturas cano

nicas nihil 111 Ecclesia legatar sub nomine d1vinarum S criptura

rum Liceat etiam legi PassionesMartyrum cum anniversa

r11 eorum dies celebrantur Harduinus putat, hunc canonem

pertinere ad caput24.ConcdnCarthagmens1s celebrati sub

Bonifacio cuius fit eo mentio , postduodecimumHonorii

eonsulatum , et oc1avum Theodosii Cujuscumque tamen

Concilii dicatur esse praedictus canon , usum hymnorum non

tallit cum h i non legantur sub nomine divinarum S criptura

rum Immo cum concedat Passiones Martyrum in ecclesia

Iegi eccur hymnos quibus Passiones , et t1 1umph 1 Martyrum celebrantur Iegere , etcanere non permittet

‘

?

1 06. Ce1 1i1 13 contra carminum eccles1asticorum observan

1iam profertur canon 1 2 . Concilii Bracarensis anno 561 . cele

b rati Item placuit ut extra psalmos , vel cananicarnmScripturarum nov i et veteris testamenti nihilpoetice com

positum in ecclesia psallatur ; sicut et sancd praecipiunt

Canones Quid clarins Nih ilominus l’. Henricus

Florez (11 ) Cajetanum Cenni inv chitur quod asseruerit

ConciliumBracarense hymnos reprobasse vehementermira

17 Tom. 3. Hispanìae Sacrae Dissert. cap.3.

86 D E H Y M N I S

tus Beneficiatum S . Petti Vaticani (a) ad explicationem ca

nonis param piam descendisse b mignamque interpretationem ipse adhibere conrendit conatu certe magis pio quamcritico Quid enim refert quod addatcanon sicutetsancti

p raecipiuntCana/tes Nam si l’atres illi credebant sanctis ca

non1bus praeceptumesse utnihilpoeti0um in Ecclesia psalleretut recte omnia canonis verba proceduntin sensu obv ia

utnih il omnino in ecclesiapoetice comPositum caneretur (b)1 07 . Quod autem Florez ait canonem concilii Bracaren

sis contra Priscillianistas qui altas radices egeranr in Gallae

cia , quique Jam olim hymnumDomino nosrro Jesu Christoadacriptum commenti fuerant a Partibus fuisse directum se

(a) Nescio quid magnumFlorez ius noster de Beneficiatis S. Petri

sib i finxerat, nisi forte existima

bat aliquam infallibilitatis Pontificiae particulamBenefic iatis S .pe

tri communicari ne Concilni cu

ìuS p lam l’rov incialis canones alie

no sensu accipiant Certe inter

p retatio C ermu piissimis docris

simisque hominibus perplacetMa

b 1llonio Martenio Pmio, G ran

colae Meratio aliisque Ex.

plicationemFlorez"fartas; is probav erit B inghamus qui lib. 1 4.

Orig . n eles. cap. 1 . 9. 1 7. hanc tl

tulum fidenter pasuib Nulla contra

psalmos ac hymnar humans studio

comp 1sitos uttales [acta ob;ectioAt de Canone Conculii Bracaren

sis altum S ilentium intoto illo pa

ragraplm Alias obiectìones pari

ter omittit neque eis quas sib i

pr0p0nit plene satisfacit Saepe

miratus sum pervulgatae de hoc

scriptore famae diligentiam non

respondere ac do lendum est

quod C l. I’. Mamachius eruditissi

mumopus de ecclesiasticis antiqui

tatibus non absolverit aut, eo

cessante ob amplissima reîpublicae

christianae munera ipsi collata

alius non s1t aggressus perficere

(b) Franciscus Lopez de Barrera Char10pl1ylacii Huspanae Lega

tionis inUrbe Praefectus ediditanno 1 758 . Dissertationem perquameruditam,qua non solumopinionem

Cennii quemdam antiquumCano,num codicem S . Isidoro tribuentis

refellit sed etiam alium codicem

antiquum ipse producit, quem.

es

se ipsum verum v eteris Ecc lesme

Hispanicae codicem inata reforma

tionem S.Martini B racarensis dis

positum ostendere conatur Huins

cod1cis canon 67.his v erb is estcon

ceptus Nonaparter psalmos com

positos etv ulgares inE cclesia di

cere neque Libros qui sunt ex

tra Canonem legere nisi solos ca

nonicos nov i et v eteris testamenti

Qua exp licatione manifestior red«

ditur senteut1a concilii Braca

renais

https://www.forgottenbooks.com/join

90 D E H Y M N I S

forma cantari volumus libenter amplecti eos praeterea

quorum auctorum nomina fuerint in limine praenorata

quoniam quae fide constiterint dicendi rationenonobstant

Nimirum ut ego arbitrar quon1amPatres Bracarensespoe

ticas cantiones a div inis ofiìcns removendas autumaverant'

,

ConciliumTuronense respondet quae fide constiterint di,

cendi ratione non obstare

1 1 1 . Addita vero est lex ut hymnographorum nomina

norarentur; quod illis temporibus opportunumv isum fuit, ne

callidi haeretici latenter suos errares instillarent Hoc ipsum

o bservatum fuit in B reviario Romano jussu S . Pii V . edito ;sed cumanimadversum fuisset ambiguumvalde esse an an

tiqui auctores quorum nomina ptaemittebm rur vere eos

hymnos composuissent, nullum praeterea esse periculum er

roris cum examine et auctoritate Ecclesiae illiusmodi hymni comprobati essent, in editionibus consequenribus aucto

rumnomina praetermissa sunt Sed uteo redeam unde ali

quamulum diverti ad eamdemprohibiti0nemConcilii Bra

carensis respexisse v idetur Concilium IV T oletanum an

no 632 . cuius canonem 1 3 . dedimus supra 5. V. num. 1 8 .

Etenim ad eam alludunt vel nonmultumabludun1 illa

ba Quos tamen (hymnos) quidam specialiter reprobant pro eo

quod de S criptaris sanctorumcanonum velApostolica tmditionenon existant etc. q ue Validiorerithaec conjectura si pra»

pe finem canonis pro Gallia legamr Gallaecia seu Galicia

utinquibusdamMSS . legitur, videlicet S icutigitur oratio

nes ita hymnos in laudemDei compositos nullus vestmrn

alterius improbet sed pari modo Galicia Hispaniaqne { ef

Iebret, excommunicatione plectendi qui hymnos rejicerefuerintausi Itaque cum buie IV. ConcilioToletano ia

ter alias subscripseritJulianne Bracarensis Mettopolitunus

qui Gallaecis praeerat consequitur ClerumGallaeciae opi

nianemde reprobandis hymnis si eam utvidetur ample

xus fuerat deinceps abjecisse ac cum reliquis Hispania:

Provincns veterem Ecclesiae consuetudinem adoptasse

https://www.forgottenbooks.com/join

99 D E H Y M N I S

Mediolanensi pene omnes alias occidentis Ecclesias pervasisse,idque ipsum fatetur S . Isidorus (1 ) S i autem tata qua late

patet Hispania ab hac consuetudine abhorruissct non po

ruisset ea assertio proferri ab aliis multo vero minus a S . Isi

doro,quem res Hispanicaeminime latebant. Prudentius saepe

cantum hymnorum rationemque describir uti in hymno deSS . Fru01uoso Augurio etEulogio (2)

Circumsret chorus ex utroque sexu

Heros v irga puer senex aniela

V estrumpsallite rite Fructuosum

Laudans Augurium resultethymnus

Multis Eulogiummodis coaequans

Reddzunus paribus pares camoenas

Hino aurata sonentin aree tecta

B landum Iittoris exter inde murmurEtcarmen freta feriata pangant

1 1 4. His acceditconjecnara desumpta exOrdine monacha

Ii S . Benedicri inHispanas Mabillonius (3) Id unum in

quit addere juvat Leandri Isidori etFructuosi Be.

gulas censendas esse patius admonitiones ut loquitur Isi

dorus etquasdam in S . Benedicti regulam commentatio

nes locis , ac personis accommodatas Apud monachas

regula S . Benedicd de hymnis recitandis observari debuit ex

monachis autemplurimi ad Sedes Episc0pales evecd hymnosuorum concemui insueverant v ix credibile est quod in

Ecclesias suas non induxerinr Ipsum ConciliumBracarense

id queritur consuetudines monasticas ad ritus Ecclesiastico:

a quibusdam traduci Nec dubito quinmonachi Benedictini

plurimum ubique juverim ut hymnimetrici etrhy1hmici

oflicii ecclesiastici ordine rite inducerentur aut crebrius

celebrarenmr ubi aliquatenus vigebant praesertimcum Be

gula S . Benedic1i summopere Iaudata etMonachis acMa

(1 )Dediv in. o fficns (3) Praefat. ad secul. 1 . Bene

(a) Peristephanonhymno 6. diet. num.74., et75. Act. SS.

94'

D E H Y M'

N I S'

Gentis Gorharum Episc0pus ad Arianos defecerit nihilominusmulti alii Beligionem Catholicam ritusque primos con

servarunt etcum ceteris Catholicis ltalis aliarumque. Pro ,

v inciarum communicabant. Tum post acceptam a Gbaris

haeresim Arianam , S . Joannes Chrysostomus in ofiiciis eca

clesiasticis Gathorum qui Catholici remanserant, patternaliquamprobabiliter habuit ut osmnditPinius (1 ) Postre

ma tantum abest ut Ariani hymnos reiecerint ut maximeillis fuerint abusi Ac v ide diversa hominumiudicia pu

gnantesque inter se opiniones Supra nobis Iaborandum

fuit ne Ariani hymnorum inventores crederentur ; nunc

Cennius Gothos ab hymnis abborruisse putat quiahaeresirtx

Arianamfuerantamplexi1 1 7 . Postquam autem Concilio IV . Taletano solemn1ter

Hymnologia approbata fuit, et in omnibus Hispaniae Ec

clesns idem div inum ofiìcium praeceptum est servati , mi

rum qua constantia Praesules Hispani hanc consuetudinemauxerint et promoverint ConciliumTaletanumV III. an

no 653. (2) hoc ediditdecretum :Proinde solicite constituitun

atque decemirur utnullus cuj uscumque dignitatis ecck siasticae

deinceps percipiat gratiam qui non tatumpsalterium vel can

ricorum usuah°

um ethymnorum sive baptiqandi perficteritsupplementum (a) Huic simile estaliud decretum Conci

liiCoiacen3 is in Ovetensi Dioecesi anno 1 050.Quinto cicaladecrevimus ut Archidiaconi tales Clericos constitutis quatuor

temporibus ad ordines ducant qui pelj/ecte tatum psalterium

hymnos etcantica evangelia etorationes scianr Nec mul

to post Concilium Compostellanum anno 1 056. canone I . ,

1 ) De LiturgiaHispania antiq,

cap.a. (a) Tom.a. pag. ;66

(a) Hispanos clerieos d1ligen

tius , quam Romanos hymnis ,

et psalmis memoria retinendis circa haec tempora sese excoluvsse

non negabit qui hanc canonem

cumWalafridi sententia de n b. ee‘

cle1 iast. cap.as. conicrat De Gre

gorio autem II I. «velut inattditgrp

quiddam etnovum refertur quodomnes psalmos memoriter tenuerit

tibi intelligi datur paacos primmita psalteriumdidicisre

https://www.forgottenbooks.com/join

96 D E H Y M N I S

Cretensis Archiepiscopus , Ioannes EnchaitarumMetropoli

ta Georgius Nicomediae Archiepiscopus Methodius Cy.

prianus Anatolius Episcopi 1gnoti . Sunt praeterea sex v iri

seculares ;°

latere vero sinistro enumerantur Monachi

quibus nati sunt Joannes Damascenus Cosmas ejusdemaetatis Maiumae Episc0pus , S . Ioseph hgmr

zograp hus , cuiusMariale vulgav it Ma1 raccius Romae 1 661 . in 8 . Theopha

nes Graptus In ima parte Tabu1ae eXprimitur Casia na

b ilis poetria quae seculo 8 . aut9. floruit .

1 1 9. Leo Allatius (11 ) unum etseptuaginta sac rorum car,

minum scriptores recenset, e quibus praeter iammemoratosillustriores suntConstantirius Porphyrogenneta Ioannes Archiepiscopus Leo Imperator Methodius Patriarcha Con

stantin0politanus Metrophanes , Michael Psellus , Photius

Patriarcha Constantinopolitanus Procopius Chartophy lax ,

Theoph ilus Imperator B eliquorum nuda nomina quid iu

Varet excribere aut legere Si tamen erit cui placcat

disrinctas nationes voqum , quibus diversas Hymnorumspe

cies et partes Graeci in suis ofiiciis ecclesiasricis appellant,v idelicet E chus sive tonus troparium sticherum et sti

chus idiomelum , hirmi comacion canon , eas haurire po

terit ea: laudata Dissertatione Bollandianorum tom. 2 . ] unii

CardinalisQuirinus°

Diatribis post verus ofi cium Quadragesimale Graeciae orthodoxae idem argumentum accurate et

erudite pertractat

1 20 . In Bibliotheca Patrum edirionis Lugdunensis re

riumur Synesii Episcopi Cyrenensis Hymni Vatu

smac Hierosolymitani Hymni (3) Marci Episcopi Idruntis

hymnus°

tnmagnum Sabbatum Ioannis Geometrae hymni (5) 1ncertae aetatis Eitisdem codicem Ms. cita1 0udia

de scriptor. Ecclesiast. hoc titulo Hgmnus in sanctim'

mam

(1 ) D isterr. 1 . de lib ris eccles. (3) Tom. 1 2.pag. 7 37. secul. 7,‘ Graecorum (4) Tom. 1 t.pag. 333. secul. 8.

(a) Tom.6o pag. 1 59. Seculo (5) Tom. 27.pag. 41 1 .

E C C L E S I A S T I C I S'

97

Firginem auctore sapienzissimo Geometrio Adduntur saluta

tiones in quatuor sectiones divisae sicut etalia carmina infestaetcelebrioresfi s1ivitates Idem de 8 . JoanneDamasceno plurarefert cuius utait extant iambi pentastici cantica car

mina octoechi etc. in Bibliocheca Caesarea Vindobonensi inter

Mss . cod Graeeos theologicos necnon cantica ecclesiastica in

p raecipuis anni solemniratibus cantari solita Extantsimili…”

Casmae Hierosolymitani Graece canones sive camina eccle

siastica ettr0pnria Sed audiatur idemOudin ubi laqui

tut de Cosma Hierosolymirano : Primi inquit canones

seu cantica sacra ettroparia inE cclesiam graecam cani

randa introduxisse credunrurC osmas HierosolymitanusetIoannes Damascenus Posthas Josephus Thessalonicensis Archiepiscopus circa annum 8 1 0. Theophanes Gra

ptus Nicaenus Archiepiscopus circa annum842 . etJose

pbas alterHymnographus dictus circa annum 850 . etAn

dreas Cretensis eadem aetate Hune Ecclesiae GraecaemoremLatina suscepit

1 2 1 . Mirar singularemhominis aliaquin eruditi vel omià

tationem vel confidentiam Namquem Iateat, hune rua

rem longe ante isthaec tempora et inGraeca et in Latina

Ecclesia latissime fuisse propagatum Vel ipsaG raecorumvocabula Canones,tr0paria multo antiquiora esse indubitarùmest Nicephorus Callistns (1 ) de Justiniano Imperatore memoriae prodidit, quad ,, Post Synodnm(quin1am universal

lem) troparium seu cantilenam cuius initiume8t Ulti

geni1usfilius et VerbumDei composu it atque eam Ecclesiae inter psallendum usurpandarn tradidit Aloysiuq

Assemanus (a) confirmat Cedrenum(3) etantes Theodorurn Lectorem (4) asseruisse auctores fuisse trapariorumAnthimum etTimoclem . Alii apud Bollandianos (5) hoc

N

(1 ) Lib. 17. cap. 28. (3) InZenone (4) Eclag. 1 .

(1 ) .8. in (5) Tom. ]unii Dissertar.Annot. inGraea ord. p.33 1

- etseq. Aeoluthiamofi cii Graeci

98?

'

D E H’

Y M N I S

inventum S. Jaana i Chrywstomo tribuunt Ibidem habe;

1ur Romanumdiaconum circa annum 500. contado nem

pe genus quoddam hymni ceteris simplicius plus mille fecisse

divino instinc1u etaffiantpermotum sed non propterea in

ventaremesse credendum utnonnullis placuerat

1 22 . SimonWangnereckius in Prolegomenis ad PietatemMariaaam Graecorum arbitratut nonnullas odas quae in

Nemeis GraecorumnomineJoannisArchiepiscopi inscribunmr auctorem habere S . Joannem Chrysasromum ; quiaChrysostomi cognomen postplura secula addì coeptum est,

cum S . Hieronymus Gennadius S . Augustinus , IsidorusPelusiota Theadoretus Soz omenus et Socrates JoannemtantumEpiscopumConstantinopolitanum appeflent Ibidem

probat Menaea Graecorum in ordinem ac methodumf uisse redacta a S . Sabba Sophronia etDamasceno p roin

deque ingentem illamcandcorum muldtudinem , quae sine

Auctorumnomine ponunrur his tribus sive utauctoribus

s ive ut collecroribus imputandam , esse ; multaque ex .hiscanticis per tradirionem fuisse accepta a S . Charitone qui

tempore ConstantiniMagni fioruit a S . Euthymia qui na

tus estanno ab eiusque collega S . Theoctisto (a) Vel

Iem validioribus argumentisWangnereckius haec asserta

roborasset sed cum solumnitatutauctoritate S imeonis Thessalonicensis qui seculo 1 5. vixit merito ei refxagatur Car

dinalis Quirinus cui placetopinio renens hymnogra

phos Craccas quorum hymni e11tant in officiis postsepti

mam seculumplerosque florere coepìsse1 23 . Jamvero deGraeciascriptoribusHymnorumnonnul

la alia peti possumexTheoph ilo B aynaudo qui tom.q. Oper.

M rian.pag .355. laudat HymnumTheophanis deAnnuncia

(4) De S.Sophronio commemo ritone 28 . Septembris V ideWan

t‘

atia fit in Mefia°

eis die Xl. Mar gnereck ium loc.cit. Q.XI . tt"q3ii , etag .Novernl u , de 8. Euthy (1 ) D iatribadeEcd esiasticorum

p ia die : o. Jannarii de 8. Theo o ffieiarum apud G raecos auctori

otista die 3.Septetnbris de? .Chile, tate pag.

https://www.forgottenbooks.com/join

1 00°

D E I' I Y M N I S

rogenitus anno Nilus Rossanensis anno 980 Mau

tapus Metropolita Euchaichorumanno 1 050 . . S ed deTheo

doro Studita quem leviter arrigi plura v ideri possuntin

Jacobo S irmondo tom. 5. aper . ubipag . 753 . et seqq. haben. .

cur multi iambi sacri etpag . r69.Theodori refi11ati0 etsubuer

sia impi0rumpoematumChris10machorqmJoannis Ignata Ser

gii etStephani primum quidem vembus pari cumipsis numerodimensis aliisque tum soluta oratione In v ira ejusdem aperi

bus praemissa agitur de illius Hymnis

1 25. Qui vero de auctoribus hymnorum officnquadrage

simalis Graeciae orthodoxae plura scire Valnerit adeat duas

dacrissimao Diatribas Cardinalis Quirini de hoc argumemopostlaudatumofiicium quadragesimale ab eo recognitum edi

cas Fabricu quaedam errata emendans exponit diligenter

aetatem v itam , res gestas Theodori Studitae Josephi Studitae , qui Theodori germanus frater fuit alterius JosephiHymnographi nuncupari Joannis Damasceni Theophanis

Graptis Nicaeni Episcopi Andreae Cretensis Casmaeaequalis Damasceno Marci Episcopi Hydruntini sub Leone

Sapiente Casine tempore Michaelis Balbi , qui omnes triodia composuerant inQuadragesima cantari solita nonnulli

ex his et ante eos Romanus in contacus elaborarunr

Quaeritetiam eruditus Cardinalis versibusne etquo ver

suum genere conditae sint odae officu ecclesiastici Graeco

rum; cui quaestioni lucem praetuleratWangnereclcius (1 )Uterque propendet in sententiam nicarem haec pleraque

cantica oratione prosa esse conscripta (a)

(I ) I II pI'OICgOI

'

IICII IS ad p ifitfl‘e

temMarianamG raecarumnum. ;r.

(a) Aliud reponendutn non ha*

b.

ea inquitWangnereck ius loco« tato quam idea vocari odad

G raecis , quad instr‘aphas div idan

tur imitatione odarum; cumpraesertim ex usu vulgari significet

ada quiquid tantatur Suldas ait, S. JoannernDamascenum,uti et eius Collegam S. CosmamHierasolypritanum, condidisse Cao

bones musicas tum carmine iamb ica scriptas tum oratione soluta

Non proinde amb igua , Menaeorum1nuumeras Oda: in quibus

1 02 D E H Y M N I S

nem pertinentia ratio mihi non est idonea ut hymnos ci

affingam PaciaadasDisserta1 . 4. cap .6. de tuita S . Jo:Hrip .

fidem praestatGeorgiaWicelio inHagiologic sive de Sanctis

vet. et nov . Testata .Moguntine 1 541 . excribenti Hymnos; in

laudem S . Joannis Bapristae quos caelesti mentis instinctu et

artificiosa verborum conclusione fuderunrJuvencus Presbyter s ubConstantino etAdamus a S . Victore Quod mihi satis non li

quet racentibus antiquioribus Sed sive hymnos exarave

veritJuvencus , sive secus non erat tamen omnino silentio

praetereandus cum primus fuerit, qui ut verba S . Hic

ronymi usurpem (I ) nonpertimuitEvangelii maj estatem sub

egesmzttere ; vel utcauitVenantiusFortunatus (2)

Primus enimdocilidistinguens ordine carmen

Maiesratis opus metri canitoreJuvencusSedalias qui longe post Juvencam ejusdem argumentî

0 usPaschale edidit cum in praefatione sive epistola ad

Nihcedoniam versamm se in operibus S .Hiercnymi ostendat

dissimularsibi notum esse Javenci carmen a S . Hieronymasaepe Iaudatum

1 28 . Ad seculum4. pertinentHymni tres V ietoriniAfri

quos tomas 4. B iblioth . SS . Patrum(3) exhibet Lactantio

Firmiano Carmende Passione, ez elegiam de Resurrectionis domi

nicoe die Eradiriores abiudicant quamquam eius nomine inquibusdam antiquis breviariis nonnulli versus inde recitaren

tar (4) Inorientali autemEcclesia imma 1 11 an1versa nullus

est; opinar qui lyricî carminis laude camHispano Prudentia

possitcontendere de quo Erasmus reste pronunciar(5)Jam siqa is Prudentium ,, unuminter Christianos vere fa

cundurnpoetamvolerenarrare,lîtteras etiamarcanas calleat,aparter,, Scia quibusdamneque indocris hominibus aliter

videri sed gravissima plurium eraditissimorum hominum.

(1 ) Epist. ad Magnum (4) Georg.Cassan. de bym. eccl

(a) De v ita S .Martini ioitio Libro de Pueris liberaliter

(3) Lugdun. edit. pag. 294. instituendis

https://www.forgottenbooks.com/join

https://www.forgottenbooks.com/join

u n u s

Subinde seculo 8 . Ven. Beda scripsit libru'mH”

mnorumdiverso metro, sive rhythmo , utipse tradit1a Indro:q suarumaperum .. CasimirusOudinus (1 ) putat, eos hy« 1mnoe non exmre °

sedmulti HymnariaCard Thomasii el

inHymni: Ecclesiastici:Cassandr1 nomine Bedae 1nsigniuntur.Eodemseculo 8 . lyrici quoque poetae nomen assecutus ed

Paulus Diaconus , qui scripsisse dicitur hymnum S . Joann'

.

Baptistae = Utqueantlaxis etc. . Ediditversus de S . Schola-1

stica ad diem 1 0. Februarii ; etin libro de viri: illusuibus Can

sinensibus studio Joannis Baptistae Mari ex Bibfiorheca Bat

berina excuso inseruntur nonnulla eius opuscula : Hymni ;versus , Homiliae etc. :praeterea composuitHymnumalchaiaa;

M yli tn festaAssump 1ionis decantati solitum in ecclesia

Beneventana , nec non hymnuln dealremm de translatione corporis ejusdem Beneventum(a) .

1 35. lnitio seculig.obiitPaulinus Aquileieneis Patriarcha ,1

quo loquiturWalaf—ridne Strabo Traditur siquidemulinumFomjuliensem saepius etmamme 1n prmatt: mM .

circa ifnmolationem Sacrament hymnos vel al:aliis vel

se M pasitos celebrante (a) . Venus facti ut pueris in di.

Palmarum cantarentur :Gloria laus e: honor etc. auctorem'

habentTheodulpb 11mEpiscopumAurelianensem , etcorreod

vulgari suntaS 1rm ndo 1 11 illins operibus , etdei

suntinBibliOth . SS . Patrum(4 Alcuinus qui ad tempor.ladp vicrBii etTheodulpbi non pervenit, dicitur meminissohuius carminis lib. 1 4. de divinis ofi ciù ° hunc vero librai.Alcuini nonesse ced postannum 1 000. scriptum eruditi

gaeta itcte‘

e: expens 11 Exa i‘

D. optamus . Alterumtomumia1h prol'rancisei de Lorenz ana .0 ebie diindado

piscopi Tda;ni Hispanicn lnPri (1 ) De scriptor. Ecc les.su ‘—is . nCa.Mam

°

ri Hit, aliisque (a) Labbede Ecclesias. scripcor.

pperibus aliorum suisque editi: .De rebus Eccles.

81 111 11: Loreanne optimede Renne (a) S. Paolini opera cum nonbl1ca Littera?“merito: est.ac por—1 nulli: by.ù nif Màdtiuius pnblicant

;o mereri pergit quod utdiu Venetiis anno 1 737.

tim com . W M Wsas-17.

E C C L E S I A S’

I’

Î C I S eo9

obsl!rvhrunr Tirabosch ins (1 ) re11cit vulgatam fab0llams

Theodulphum cum Andegavì in v inculis esset in die

Palmarumhunc hymnumcantitasse ab Imperatore Ludovi-t

co Pio praetereunte etProcessionem sequen1e nuditum pro

ptereaque Imperatorem cui hymnus arrisit Theodq umcarcere detentum quod contra lmperatorem coniurasoe ara

.gue1emr liberum dimisisse Quod Theodulphus elegiant

memoratam quae satis longa est temporeAndegavensis ca:

lamitatis confecerit, nonobscure exea colligitur .Cetera adiurueta non cohaerentcum veritate historica neque enim b udo

Hiens eo anno Andegavi praesens esse potuit in die Palm:mm. Nihilo tamen secius hanc elegiam eius esse veni ne

quitia dubium quandoquidemLupus inDioecesiSenonensìAbbas Ferrariensis aequalis id innuit et inter genuina.

illins operaex probatis CodicibusMSS . eruitur i

1 36. Ad seculum9. referuntur Hymni Servati Lupi (3)etRhabaniMauri hymnus de SS . Petro etMarcellino (4)Cordubae cum Mauri adversus christianos desaevirent, hymnorum disciplina non refrixerat, utarguitur exAlvaro Cor

.

dubensi aequali et auctore v itae S . Eulogii , qui Martyr ccà

cubuit anno 859. Ibi inquit loquens de carcere quei

8. Eulogius derinebatur )metrims, quos adhuc nescielmnz SaHispaniae,pede: pedectissime docuit, nobisque post egres4

wm suamosteadit : quem locum Ambrosius Morales hocacholic illustrat Innuit D. Eulogium incarcere positum_

hyinumgeneribus scripsisse quaeHispanis ea tempo

n emu: incognita Nimirum utmo.: apporeln'

t Homtii poeJae opere ipse nuper al invenerat etilla illectus carminum ou

rifletteumilia tentare e lmmo addere poterat;

d ideni .Scriptor S laudans ait: UbiHymni

nelper?rzna opuscula quae us non percurrerer pulcherrtmus

m iu; Et rursus de libris quos ex longa peregrinatiqne

(1 ) Histor.littet. Italiae (3) Tom. 1 4. B iblimb. SS. PP.

Xl edit. Lugd.

11 1 Bpm. z o. Bollaad. t. a.]ami—pag t76.

1 1 0“D E H

'

Y M"

M S

secumdeìulerat, sermonem habent”: Hymnòrum catholica-’

s

rum fulgida carmina reportavir Postvi°am S . la

legitur hvmnus asclepiadeus In die S .

Hus Muj i , ejusdemAlvari ut oonpcir Ambrosius Morales

1 3 1 . Orionis ll. Abbatis Cluniacensis qui decessit art-8

no 947. hymnus in honorem S . Manini refertur inAnna-h

lib. Hubaldue sive Aucbaldusmonachue Beymedic1inus ad annum 91 6. scripsit teme S igeberto (2) Li

brwnde artemusica marasquemultorum Shncrorum dulc1 elregularimelodia Duos

‘

illius hymnos in officio S . Theodori

affertMabillonius (3) inHispania obiit anno 962 . Salvus

Abb as Albeldensis monnaterii Cuj us orario in hymni: amò

tionilvus versibus acmi ni: quas illustri ipse sermone com- 1

posa it plurimam cordi: compuncrionem, ac magnam suavilo

quentiam legentibus audientibu3que tribuit ut ex Anonym0

scriptore refertLoaysa (4) S igebertus ad annum 1 027. re

fert cantus inhonoremSanctorum a Leone Papa [X. fuisse

compositos1 38 S . Petri Damiani S .R.E. Cardinalis eodem seculo Xl:

hymnum deGloria Paradisi ex S .Augustini dicris concinnatutillaudatLabbe(s) lnquarto tomo operum S . Petri Damiani

qu i a Constantine Caietano primumadd1tus fuitanno 1 640 .

011 111 11 1:orationes sive preces etlitaniae , hymni leeriones ;missae etresponsoria etc. Ejusdem aetatis suntagwai

’

Fult

berti Carnotensis Ep iscopi qui obiitanno 1 029. S . Am« elmiHymnos de varii: fi stis B . Virginia allegat The0philus

Raynaudus (7) ln edi1ione Parisina operumS . Anselmi amno 1 61 5. Gerberonio adornata continenrur hymni etpu b

rerium in commemorafione Deiparae Canisius (8) exer

'

ù°

t

odas Quirinales Metalli Tegerensis Benedicrini circa ap

(1 ) Vol. 3. pag. 7 1 3 . (6) B ibl. Patrum t. 1

(a) De scripto r cap. 108. (7) Tom. 7. operum

https://www.forgottenbooks.com/join

1 1 11 7 0 8 H‘

Y M N I S'

progressi utofliciumLeodiense a S .Thomanequepil eocn“ab11um fuisse afiirmaverint A S .Thoma non estseiungen*dus S . Bonaventura in cuius operibus hymni quoque recenà

aentur

1 41 . Neque omittendus estJacobus de Benedictis Tuder-Jtinus F. “

ci:c anus qu1 decessit anno 1 306. notus velea

‘

nomine , quod aucwr credimr hymni rhythmici StabatlWaScripsit rhythm0.r hyn1nos etprosa: plurimos }

stylo valde rudi air Oudinus (1 ) qualis insanienti conved

niebat Sed eumcanetitatis ergo inter Beatos coli certumest

insaniamque prae animi dem1stione simulassenarrantHisto-J

rici Prodierunteius hymni italici Romae anno 1 558 . et

Venetiis anno 1 61 7. una cum reliquie eius operibus Prop1usad nostra tempora accessit sed tacendus non estsive propter

vitae innocentiam sive propter generis splendorem S . Casi

mirus filius Casimiri lll. Poloniae Regis , cuius hymnum, seu

orationemquotidianam ad Biùam Virginem habes inActiv

Sanctorum (2) Bernardus Pez ius (3)meminitvoluminis pred

cum rhythm0run: et hymnorum auctore Contado Pr1ore

Carthusiae Gemnicensis cui putat

Omni die dicMariae qui ait

Regis essenequit quod adhuc inCartl1usia Gemnicensi « riserva

tur codex S . Casimiro multis annis antiquior cui controversa:

hymnus insertus est Postremo in Biblico/1 . SS . PP. Lugd. (4)leguntur Hymni Sacri Monasterii S . Galli viraram illnstriumincertae aetatis Nonnulla aliadeMelodieLatinis videri pos

suntapud Fabricium inB ibliotheca Latina;qui commemoratHildeberti hymnos rhythmosque de Trinitate cumorario

nemetrica ad Dominum vulgatos ab Umerio de Symboln, CHartmanni versus sacros, hymnos, seu xquentias

1 42 . Eorum autem quos teruli plura nomina exranr int

Hy

1 ) De script. eccles. secul. 14. ThesaurîAnecdot. 1

pag.;s7. (4)'

Iom. 3 7. pag. 507.

(3) Dutert. lngog. ad te. .e .

1 14 D E H Y M N I S

cis operamnavarent, satis autetiam ut multis videbirur ,nimis multa congessi Quamquam vero plures ex his sanctis

simierant et utferebanttempora dacrissimi ; eorum tamenhymnos,qui ad nos pervenerunr, multis erroribus scatere cam

pertum est sive id librariorum incuria acciderir sive aucto

res aut naluerintverborum elegantiae etcorrecrioni vacare

pietati etsensui unice intenti aut his litterariis subsidiis

quibus in hac tanta luce frui cuilibet licet destituti exactas

carminis conficiendi regulas etiustam syllabarum quantita

tem ignoraverint Veterum christianorum non modo lyric

rum sed cuiuslibetgeneris poetarumprinceps Prudentius insyllabarum quantirate nonnunquam lapsus est catalagumque

syllabarum in quibus peccav it exh iber editio ad usumDel

hini anno 1 687. a Stephano Chamillarda procurata quemFacile augere passem, si tanti essethuiuscemodi labor (a) Se

quioribns seculis qui eccleaiaaticis canticis componendis alla

borarunt in crassiores ac frequentiorcs tummetri tumla

finitatis errares inciderunt

1 44. Quocirca multi, cumdesperarent servatis carminis

tegulis sensum pietati accammadari passt. illam tenuerunt

viam ut numeram syllabarum qui cantui idoneus esset

retinerent metricas leges penitus contannerent Illustre hu

|ius rei exemplumeatin hymno quem in S . VicrorernS . Ber

nardus composuit totidem. nimirum syllabis , quot versus

sap b ici constant addita quarto adonio nullo interea serva

to iscrimine brevium vel longarum ut in prima stropba;

cernere licet

Vita Victoria meritis praeclaraHominem terris , qui non sit de terra

Velut e caelo datum repraesentat.

Ad imitandum(1 )

Prudentius s it P. Javea Prudentn aetate fere ub ique perie

e1us in Inst1t. style atirar rat: qualia scilicetamorosis quisoepe barbaro quod intelligendum busdamCiceronianis exigitur

estde puritate sermonis latini,quae (1 Tom. 3. 0per. in fine

https://www.forgottenbooks.com/join

"D E ’H Y MN I - S

nemdevenir quam seculo 1 6. tatclarissimi v iri contulenlfitìsacris quoqueMu

sis melior fortuna benigna Hatu aspirav it

Sed utmagna ub ique v igebar libertas tum in Episc0pis tuminBeligiosis ordinibus officia ecclesiastica arb itratu sua dispa

nendi RadulfusDecanus Tungrensis 1 ) summapere contendit, utad hymnos b reviarii Romani reliqui confarmarentminvectus in quosdamRegulares, qui ab officio ecclesiae Romanae dissentiebant DeHymnis autem, inquir, metricis valde curandum esr ne cantentur aligai nisi appr0bati etediti vtsu

m est Reprobi autem utplurimumnascipossuntvel quia

non suntgenerales velquiametrum habentcorruptum S ecurius

es itequimoremRomanum etc.

1 46. Actins Sincerus Sannaz arius ceteris legibus vennsta

tem etelegaritiam adiunxir inhymnis in hono'

rem S . Gaudio

si Quippe mira ingenu dex1eritate tubam illam sonoram

qua in argomento etiam sacro de Partu Virginie usus fuerat

ad suav iaremLyrae saerae modulationem ecclesiasticamque

consuetudinem feliciter convertit Sed paucis hymnis editìs

v ix exemplum desiderium certe aliorum similium reliquit

Georgius vero Cassander in hymnis ecclesiasticis quos scho

liis illustratas edidit multas recenseta JacoboMeyero etJo

doco Climaveo ad carminis leges revocatos Inter hymnos

quos Cassande!r collegit multi suntaMeyero etJadoco de‘

nua conditi et sub eorum nomine praferuntur EstetiamhymnusadSanguinemJesu Christi eleganter compositus quem

Cassander existimatesseLudovici Vives. (a) Clic10veus publi

(1 ) Lib. de esuanam observan b liothecaHispana Tom. 1 . pag. 53.

tia prop. 1 ;. natantur haec opera simul edita”(a) Nicolaus Antonius tom. 1 . Lucronii 1 506. apud Guilielmum

B ibliot. nova: H irpana: pag. 1 09 de B rocar , curante AndreaGut1er

tom. 2 . pag. 1 79. docet, Anto rea : Disticha Catonis : Ploretum;nium Nebrissensem ejusque di quisque Claves Sapientia: Fabula:__scipulum et in Scola Hi3palen1i .£ sopi Hynni quos canit Ro

s‘

t1c€essormn PetrumNunez Delga marra Ecclesia crm Exposition: arr

do Scholia , et Annotatrones in rea Jacobi de Lora Grammatica: ,

Hymnos scripsisse In eadem Bi atque l’ottica: arti:

‘

Prof:ssnris ,

E C C L E S IA 8 T !O I S 1 1 1

ci juiis fecitParisus 1 51 4. E lucidatorzum eccla iasricum m hymnos et cantica cccleszasti0a , ofi cium , etprosas : in primo liv

gui ct Hymnos ipse diligentissimesornxi1 l’lura bue pertinentia pe.

ti possunt ex Indice materiarumB ibl. 11 11 11. Hisp. classe 8. Section

de Sacrosancto M issae sacrificioCaerimomzs E cclesiastici: ctHaris

Canonicis Sed observandum est

Franciscum Rosarium qui B ymbos exposuit non esse distinctumPetro Rosario sive RosalesHu

maniormn Litterarum Burgensi

Professore quamv is diverso locorecens1tum sed unum eumdem

gluueHymnorum enarratorem qui

terutro nomine fuerit'

1nsignitus

utimonuiti11 appendic. tom. z .pag .

2931 idemmetN icolaus Antonius

quam correctionem non advertit

C l. Zacharias Franciscum etPe

trumRosarium exNic.Antonio di

stinguens Tom.3. B ib . Ri1. in Supplen1. ad Lib. v erbo Rasarias Ve

1=umauctoris nomen estPetrus co

gnomenH1spanumRosales, utconspicitur in opere , quod extat in

B ibliotechaHospim S. Annae Carmelitarum ExcalceatorumCongre

gationisHispaniz e Romae existen«

tis 061 c1 11411o11c5 quaedam in95.Hymnos , ma 1 11 B rev iario Romanocontinentur eoque ordine quo in

i llo digeni sunt B argis apud‘

Pbi

lippum 1 11 11111 111 . 1 578.i11 Auctor

inEp istola nuncupatoria ad Franci

scumPacheco de To ledo Cardinalem primum Archiepi1 copum

Burgensem , haec habet Omitto non

panca esse loca 1 11hoc et

illo cantico vd temporuminjuria,

v el Typographorum negligenti:

censoria quidem v irga notanda

aut ub i ratio latinae locutionis

autcarminis sed praecipue sen

tentiae efflagitat. Sunt praete

rea carmina aliqua pracpostet:

scripta prave interpuncta dis-1

,, iuncta alia . C lauduntur etiamaliquot Hymni multo aliter

quam illorum Auctores scripta:

reliquerunt quae omnia ita

esse suis loc1s suoque temporein commentarus apertissime os

tendam N icolaus Antonius

Jacobo a Lora inB ib lictheca locumseparatum nondedit etinIndice

materiarumExpositionemHymnorum attribuit .Andreae Gutierrez

siu: Jacobo Lora .Vidi ipsam Ex

positionem seorsumeditamNeapo«

li 1 504. in4. characteribus Gothi

c 1s inscriptam : A urea ExpositioHymnorumuna cumtexta nov it»

emendatoper Iacobuma Lora. Pro

pe finem : Jacobi a Lora ad D imm:Genitriccm Dei Mariam Hymnus

carmine Sappbico etc. Item , Hymnus DivoMartyri Sebastiano pi:

dicatus.Sequitur haec notatio .Au

rca HymnorumExpo:itio una cumtex1u nowiter v igilanti studio Iacobi a Lora Grammatite, atquepoe

tice artium T rof cssoris diligentissime corretto Fausto sydcre est ex

plicita .Arte mira impressa“

Neapoli per Sig ismundum Mayr

A lemauum Visum opus etexa

minutumper Re0crcudos D. Domio

num Perdinandumde la Torre , et

1 1 8 D E H Y M N I S

bro hymnos eXplanandos , declaranclosque suscipit. Paulo ani

te Argenrorati seu Argentinae anno 1 51 3 . JacobusWimphelingius hymnos ediditde tempore, etde Sanctis emendatos,etin

terpretatos .ExtatpraetereaLiber sacrorum hymnorumLauren

tiiMassorilli Fulginatis Ordinis Minorum regularis observan

tiac Fulginiae anno 1 547. divisus inquatuor partes sive li

bros in quorumprimoHymni versibus hexametris continemtut in secondod 1stichis , intertio sapph icis , inquarto rhyth

mis Stylus eo seculo indignus nonest

1 47. Etquoniam sub haec ipsa tempora typorumusus jaminvaluerat passim etubique gentium b reviaria prodibant in

quibus fere omnibus praemittebatur, accurate ac diligentet

adhibitamfuisse correctionem (a) . Parisiis anno 1 527.editum

fuitPsalmrium cum hymnis ad quos ita praefatur Editor

Hymni 10tius anni hic

boratum est utquip rius ad carmu usgenu

positi ad illud servata dt

com

ligenter sententta(mutati: interclum ver

bis sintredatti Etidea quicumque leges obstrqoerenoli sed

D. Rodericumde Sancta ella .d rcbi

diacouumde Reyna Is est Rode

t'l

’

c’

us Fernandez de Santa- Ella in

ter Scriptores Hispanos recensi

tus PutatLora Prudentiumesse

Auctorem Hymni S. Agathae

Martyris ecce dies d gatbae qui

8. Damaso tribui solet In Prolo

go vero ait Quatuor fueruntprincipales Auctores qui Hymnos compesuerunt,scilicetGre.

gorius Prudentius Ambrosius,Sedulius Sed quidamv ir pru

deusnomine H1larius v idens illosmultas Hymnos composuisse, di

gaumduxit illos inunum colli

gere etc. Confer Num.6a.

(a) P. Andreas Marcus Burrielin Episto la ad Pat. Ravago

quae gallice redditatypis produt

refert in Ecclesiae Toletanae B i

b liotheca asservari 34. diversa

B reviaria ante correctionem B re

v iar11 Romani formi: impressa exhis quae Ecclesiae etReligiosi

Ordines in Hispania emendabant,etedebant quae fortasse pertinue

runtad haered:tatemDoctorie Salaz ar de Mendoz a , qui his p lura

collegera1 Salmantina sunt duo

quorum primo b reviariumM$ . an

tiquum altero hoc ipsumprimumtypis excusumcorrigi:ur De b re

v iariis editi: ab inventa typogra

phia ad correctionem sub S . Pio V.

peractam erudita etutilis biato

ria possetconfici

https://www.forgottenbooks.com/join

'

mo D E H Y M N I S

rum qui in pluribus distinctisque festis recitantur N ec l'

o- 1

licior sane fuitcorrectio quammulti in brev iariis Hispani

cis inducere conati sunt inter quos eminuerunt Antonius

Nebrissensis initio seculi 1 6. et.loamnes Martinez S iliceus

Archiepiscopus Toletanus poema Cardinalis cui dicatumfuitBreviarium ToletanumLugduni 1 551 auc:um et emendatwn Plures hymnos proprios exhiber hoc brev iarium (a) , quitamen omnes param autnihil sunt emendati (b)

(a) Nempe intranslatione S. ] a

cob i in festo S. I ldefonsi S . B la

sii S . Agathae Angeli cust0d1s,

S . Gab rielis S . B enedicti S . Jo

annis Baptistae S . Mariae Magda

lenae, S. Jacob i, S. Annae, 8. Mar

thae in Transfiguratione Domini,S . Lauren… S . Bernardi intri

umpho de Benamarim S . Martini S . Eugenu S . Elisabethae

S . Catharinae S . Andrcae S . Ni

colai S . Leocad1ae

(b) B rev iaiumBurgense cuius

CorrectionemCarrerae Larae et

] 0anniMaldonato Conchensi can

nes Fonseca Burgensis Antistes

commisit non v idi sed cx °11 1'

11°

s

Sanctorum, quas ]oannesMaldonatus pub lici jun: fecit arguere li

b et emendationem in hac parte

fuisse rite ac recte confectam

Nec moveor contra quod B ailios

inart. IoannesMaldonado innota 2 .

Domini Thiers auctoritatem‘

oppo

uit; qui anno 1 699.D issertationem

gallice vulgav it circa locum ub i

corpus S . FirminiEpiscopi Amb ianousis requiescit, caque narrat,

]0annem Maldonatum in Epistolaad Sodales Carreram, etLaramdata aflirmasse nihil eo breviario per

g.xxv .

fectius et absolutius prodiisse

Addit Th iersius istam Episto lamnihil esse aliud quam une Rodo

montade E spagnol: longe plure:

inanitates in Lectionibus b rev iarii

Burgensis quam inantiquis legendis reperiti SolentGalli uthoc

primumnotem illo verbo Rodo

montadc Hispanos ferme: quod persp10i potestvel ex titolo huius Li

belli gallice ethispanice editi et

Domino VieillartGalliae Thesau

rario dicati Rodomontadas Castellanas recopiladas de los Commentario: de los muy espantoso: terri«

bles inoencibles Capitanes Ma

tamoros Crocodilia y Raiabro

quele: .A Lyon,‘

Par lean Bapti

ste Cesar 1 6 1 9. in 1 2 . pp. 7a. Exo

tat inB ibliotheca Romana Sapien

tiac Verum hoc nib ili est: grav ins

illud quod Thiersius nondicamfide gallica ne unius hominis conv icio lacessitus iniquam notam to»

ti Nationi v ideat inurere sed cer

te singulari quadam impudentissi

mi homims confidentia tamquam

extripode definit, B rev iar1um con

rectum Burgense multo pluribus

fatuitatibus scatere quam v eteres

Legenda:.Que censuramultis re

E C C'

L E S lA'

S T I C I S

x11 v .

in « formandoRomanorumPon

1 48. In:erea plurimis in locis breviaria Romana excuta sunt,uttitulus plerumque praeferebat recognira cam era etetnea

data sed quorumhymni utde ceter1s taceam contra ear

Q,, laudum div inamm Epitodtd .

‘

quae antehac mutilae mendosae , etmale digestae versaber!tut , resareiit, caatigav it, et adcertum ordinem redegit; idqudnunc in reliquos ecclesiastica:

felli posset; sed satis estunius Ba

m ii testimoninrn de j oanne Mal

donato honorificentissimum pro

ducere exNotis adMartyr. Rom.

die XIX. Iulii ]omnes Maldonatus , v ir quidem disertissi

mos , inter alia multa praeclarisaima ingenii sui monumentareliquit harum SS . Justae et

Rufi nae Acta a se paucis de

scripra,magù cousulens historiae|ver

-itati quam studio cloquea

tiac Hunc ]oannemMaldonatumPresbyterumSecularemunumeumdemquc hominem cum Joanne"aldonato Souetatis JesuTheo logodoctissimo in Indice ed1to B ib lio

thecae Barberinae fieri nonvalde

miroc : mito r magis eum erroreminludice accuratissimo B1bliotheeae Casanatensis irrepsisse quemamen corrigendum cum Intera

M. typis committetur juvat cre

dere Quantum in hoc genere elaborav erit Alfonsus Fernandez de

Madrid Archidiaconus de Alcor,verbis Antonii Honcalae in Libroinscripto Grammatica ? ropaegniaNicolaus Antonius commemoratl ibliot. u v . tom. 1 . p. t8. Quid .

refieran quam aolerti i…

eaeremoniae libros indefi sso lubosemolitar EgregiumA lfou

si elogium Nicolaus Antonius odoranav it inquo tamen nonnulla sur.reformanda quae nunc brev itetindicabo olim ut spero uberiusconfirmanda 1 .Quod Erasmo Rotetndamensi charus fuerit et abeo in aliquot Epistolis doctrinae

ac iudie1i nomine laudatus , lignere non puto cum litterae Emmiad .4 1 1 bidiacouum .Alcoranuu1 datae non de A lfonso sed de dutFratre Francisco Madrid qui inArchidiaeonatu pm cessit loqueatur Erasmus inEpistola ad d i?cbidiacouum de d icor data anno

1 51 8. refert suum l acbiridifl

ab hoc hispanice fuisse redditumtppisque mandato:: eamdem ven

stonem inter bonne hispani semnis libros recensetAuctor antigun0peris primum Mayansio editi :

Dialogo de las lengua: Omissoautem ett Nicolao Antonio in

https://www.forgottenbooks.com/join

1 24 D E H Y M N I S

novis inducendis cogitaverat,ira ipse totumBreviariumRoma.num inmeliorem formam redigere conatus es1 (a) ExistimoZachariamAntistitemGardiensem huicmuneri deleCtum remad exitumnon perduxisse ; cui succedens FranciscusQuignones PresbyterCardinalis tituli sanctae Crucis borrante Cle

mente V II. ut Breviarium ad veterem formam reduceret

quod ipse testatur inpraefatione ad suumBreviarium Pau

lo lll. dicatum opus aggressus est et multa alia cum rese

cuisset utcommodius redderet hymnus tamennonomisit,sed vetores aliqua non tamen justa correctione adhibuit

Quamquarnvero CardinalisQuignones clamaret suum brev iariumnovumnon esse sed pot1us vera: restitutum nihilo

minus'

pluribus non arrisitnova recitandi ratio Idcirco Pau

lus IV., utnarratAntonius Caracciolos (1 ) citatus Bouedi

(11) Claudio: Jolyns inDissertatione contra J ::umptionemDeipas_

*aepag. 1 1 5. ct seqq. auctoritatemsummarumPontificum Ferrerii

e: aliorum qui brev iaria autre

b rmarunt autreformat°i desidetarout inabsurdae suae Opinioni:

confirmationemsdduxit Bum insigniter impugnaruntNicolaus LadVocatB iIliad in l’indicii:

‘

Partheni

ci: etJacobus Gaudino: inopuscq 4 :1umptionis Mariae.

l’irgi

ai: windicatac Qui tamen non

negant breviaria, ubi opus fuerit,

in meliorem formam redigenda

Apposite Gaudino: pag. 3 57.

Nonpeccav it inquit Leo X.

PontifexMax.,nec C lemensVll.,nec Ferrerius , nec Becichemu:,nec Alberto: Cardinalis nec

Rev . in Christo P. Adolphus

de ScanvenburgArchiepiscopus

Coloniensis nec Joanne: Fern:Concionator percelebris Mo

guntinur nec Innòcen1iu1 III:

,, uec antea Agobardus nec B1pencaeus nec Cardinalis Alliscensis nec Ferdinandus Imperator nec ,Carolus FranciaeRex nec Piu: V. nec Cle

mens VIII. neeUrbana: VIII.illi , inquam omnes , in quo

rumtestimoniis adducendis par

tem non exiguam operi: frustra

consumpsit Usuardi Patronus ,non peccaruat, cumnei optarunt °nel imperaruut emendatione: [ieri

'

inMissalibu: et Bre

v iarii: tum resecando siquae

vana , et apocrypha ,

tum inordinemredigendo , tum

puriori latinitate donando . In

mo :iqua alhue :upersint emend1111da ut esse posaunt quae

emendanda sint un iuutilcmoperam Eccle:iae un ahmt qui

iu huiusmodi emn datisuibu: itt

du:triam suam collec40erint

Invita eius italica Ms. hb.+cap. 1 6.

E C C L E S IA S T I C I S 1 25

cmXIV . (1 ) Brev iario reformando ad veteremnormam et

gravitarem longo tempore per seipsum solus incubuit quod

morte pracvenrus absolvere non potuit1 50 . Quid deinde a Concilio Tridentino , et a Pio IV.

actnm fuerit luculenter exponitS . Pius V . in cons1 irntione

quae incipit Quod a Nobis postulatratio data septimo idus

Julii 1 568 . Quae divini ofiicii formula pie olim, ac sapien

ter a summis Pontificibus praesertim Gelasio etGrego

rio primum const1tuta Gregorio autem septimo refor

mata cum d1uturnitate temporis ab antiqua institutionedeflexisset; necessaria visa res est utad pristinamorandi

regulam conformata revocaretur Alu enim praeclaram

veteris breviarii constitudonemmultis locis mutilaram alii

incertis etalienis quibusdam commuraram deformarnnt

plurimi specie ofiicii commodioris allecti ad brevitatem novi

breviaru a FranciscoQuignonio tituli sanctae crucis inJe

rusalem Presbytero Cardinale compositi confugerunt(a)Quin etiam inProvincias paulatim irrepseratprava illa con

suetudo utEpiscopi inEcclesus quae ab initio communitercum ceteris veteriRomano moreHaras canonicas dice

re et psallere consuevissent, privatum sibi quisque bre

viariumconficerentetc. Hino illa tammultis in locis divini

(1 ) De

part.a. cap. 1 3. num.3.

(a) B reviariumCard. Quignonii in Gallia et impugnatores et

defensores habu1t acerrimos Ri

chardus S imonius i:t. Select.

multas est 1 11 exponendafortuna huius brev iaru varia ac

diversa‘

apud Theo logos l’arisien

aes Ab his primum censura con

fixum fu1tanno 1 535.Rursus anno

55a. approbatumpub lice est ac

praesertim circa annum 1 574.

Theologi Parisienses illins causamcontra Maldonatumsusceperunt

S iquidemMaldonatus cum eis dis

putans de Immaculata B. Virginis

Conceptione parum houorifice de

hoc B rev iario sensit quod non

dum ab ineptii: fabulisque satis

emendatum v ideretur Quae o

mnia refero ex fide Simonii qui

Epist. 1 5. narrat se legisse .d cta

Di:putationi: de Conceptione B . V.

cum Theologis Parisîensibus v i

ctoriamque pro Maldonato sine ul

la dub itatione stetisse qui tamen

alia deinde coactus fueritconcede

re Vide appendicem :ecl udam

1 26 D E H Y M N I S

cultus perturbatio etc. Hanc nimirum orandivarietatenv

grav issime ferens fel. mem. Paulus Papa quartus emendare

const1tuerat

1 51 . Itaque prov isione adhibita ne ulla in posterumnov i breviarii licemia permitteretur toram rationemdicen

di ac psallendi Hotas canonicas ad pristinummorem et

institutum redigendam suscepit Sed eo posna nondum.

us quae egreg1e inchoaverat perfecris de v ita decedente

cum piaemem. Pio Papa quartoTridentinutnConcilium,

antea varie intermissum revocatum esset Patres in illa:

salutari refdrmatione ab eodemConcilio constituta brevia

tium ex ipsius PaultPapac ratione (a) restituere cogita«

runt Itaque quidqnid ab eo in sacro opere collecmrn,elaboratumque fuerat Concilii Patribus Tridentum a

praedicm Pio Papa missum esr . Ubi cum docris quibus

dam etpiis v iris a Concilio datum essetnegotium ut ad

reliquamcogi1a1ionemBreviariiquoque curam adjunge1ent,1astante jamconclusione Concilii totares ad auCtoritatem,

ludiciumque Romani Pontificia ex decreto ejusdemConciliirelata est qui illis ipsis Patribus ad id munus delectis Eu- z

marnvocatis,nonnullisque inUrbe idoneisV iris ad eumnu

merum adjunctis rem perficiendam curavit Verum ca

(a) Gi anco la: monumenta alle

gat, exquibus infert, omnes se

enlates Potestafes reformationemb rev iaru petivisse,f ommcntar.li ist.lib. 1 . cap. 5. Nec dissentire v ide

tut B enedictus Pontifex XIV. de

Deatif . etcanon. li6.4. p. 1 . cap.

1 3. InP ropo:itione inquit

f acce a Carola l’. Augustac l’

inde

licorumanno 1 548. dicitur brev ia

tium informa precum, et oratio

1111 111 116 antiqui: Ecclesiae‘

Patri

bu: etRectoribu: traditam pracscriptamque redigendum insuperapocrypha parumque ad sincera.

cultura pertinmtia a Breviarm rc

secanda : ct bac forsitatt de causa

Summu: ‘

PontifexPaulus , ? apa l i’.

inanimum induxeratO c. Vide Pe

tit10nes Oratorum Caesareae Ma

jestatis A rt. : .d ctuum, etMemririalium Concilii Tridentini} et

ClaudiumJolyum in Di::ertationt

de verbi: 9 :uardi contra J ::um7ptionemDeiparae eas allegantemetasserentem pag. 1 38. Ferdinan

dum Imperatorem et CarolumFranciae Regem brev iaru etmis

talis reformationem postulasse

https://www.forgottenbooks.com/join

1 28 D E H Y M N I S

accipe Canebatur tunc officium illud quo'

me oil-

eni

sum in Praefatione sum te3tatus Enque fuit causa ut

novum ipse conderem Eo autem libentius diligentiamResendii commendo, quod ipse in ea epistola Hispanos incre

pat quod eorum quidam contemnantLusitanos (a) Etquoniam mea laudatione nemo permoveri debet addo alremmHispanum cujus ore celebrari sive propter eloquenti3m, sive

proptermagnam nomini: existimationem Lusitani non dedi

gnentur Per

pinianumscilicet(1 ) Precandi ritum quem

ofiicium vu go vocant Lucius Andreas Besendius vir ap

prime domus prudenter composuit, genere quodam oratio

nis ad Ecclesiae consuetudinemaccommodato (b) . Haec

Perpinianus de officio S . Elisabetae quod Resendiusmuitoante composuerat quam Romani Pontifices reformationemseu restitutionem absolvissent de qua dudum cogitaverant

Hymnos S . Gundisalvia Besendio fuisse elaboratos docetBar

bon

(a) .amplum lateque dij usuu1 ue:trae genti: est im eriuu1

(Quebedumalloquitur) , ur esque,

qua unHispania est, celeberrima ,

uc fiorente: passimque memoriaeveteri: re: cognitu dignissimaetttnulli terruruminv idereiurepo:si1i: Hoc quamquam ita est oe

strate: quidem nescio uo livore

seupotiu: quomalwa genio ia

stincti multumangulum bunc no.

strum ac Portugallielam utcon

temptim appellant nonmodo lace::unt verum etiam fastidire seo:tendunt

( 1 ) v itae S. Elisabetae.

(b) ProdiitJo: Petri Perpini:1niDe v ita ctmoribu: B . E lisabetae

Lu:itaniae Regina Historia Cole

niae .Agrippinae :umptibu: Bernan1li Gualtberi 1 609.i11 8. & :udehat

Stephanus Hemmerden Vincen

tius Ximeno auctor B ibliOthecae

Valen1 inae cuius aliis in rebus

iure laudatur diligentia hoc Per

piniani opus nonv iderat.Nameumhaec editio a Nic. Antonio non

quidem omnibus suis veris notis

sed tamen satis distincte esset ex

pressa Ximenus tom. 1 .p. 145. ti

tulum ex Nic. Antonio mutuato:subiungit Refiere D.Nicola: .Art

touio esta obra como di:tiuta de lasOrationes dei n. Tribu: Libris

constateaHistor1a a tribus oratio

nibus in laudem S. Elisabetae habi

tis penitus distincts Cl. Petru:

Laz z eri locupfetioremoperamPeo

piniani ed1tionem adornav it; sed

quae adhuc augeri posset exMSS.codicibus quos mihi videre con.tigit

E C C L E S I A S T I C I S 1 29bosa in Bibliorheca Lusitana ; quos ego in officns Eborensis

ecclesiae non 1nven1 officus Ord. Praedic. v idi

5 xxv 1

Novae curar Sammis Ponzificibus adhibitae in breviariocorrzgcndo acpraecipue in hymnis emendandis

1 53 . Sed utvariu:u esthominum ingenium ac diversa stu

ù orumratio , PondficesMedicei Leo X . etClemensVII. (11)

(a) NondefuitetiamPaulo III.vedente qui hymnos ad numeros

redigere 1tuduer1t eidem summaPontifici dedicandos Veronae an

no 1 762 . prodieruntLibri quatuor

NumerorurnNicolai Comitis .Ar

(bii ; in quo rum praefatione in

seranturverba Stephani Laurei ex

epistola nuncupatoria primae edi

tiouis operum Nicolai Mantuae1 547. Pollicetur Lauren: se alia

Nicolai poemata editurum inqui

bus , inquit, in primis sunt bym i ictmlatini , et in suo: numero: redacti qu

ibu: E cclesia mulo

10: anno: incompositi:, ac :tylo ferebarbare utitur Et in codice 0pe

tum Archii legitur HymnorumLib.l. ad Sanct. ? aulum ‘

Pont.

Max. ac rursus Hymni intam

'ositi que: Sacerdote: nostri cantant redacti ad numero: latio:.

Inedit1one Veronensi quantumv isaucta pauci hymni apparent ad

numero: quidem latios, sed non

ecclesiastico: denuo conditiAegre intelligere possum quo

patto tantav enosta: sermoni: hccarminis Catulliani inpoematibuhArchii plerumque elucens cum

R

tanta negligentia legum prosodiacet grammaticae quae interdumobservator , valeat oohaerere . In,ter carminaCaeliiCalcagnini Lib.l.legitur Epigramma in commendationem hymnorumRhoseti quemputo essa Franciscum Rhoseti ,cuius non quidem hymnos red

quaedam alia poemata typis im.

pressa v idi Twabosrhiu: Histor.Lit. Secul.XVl . Lib. cap. 4.

Laurentii Friz z olii hymnos sacros

peculiari laude d1gnos praedicat,

qui paulo ante num.36.magis edi

tionis quam hymnorum Perreriieleganriam admirator Ad Phi

lippumArchintum tune Salutieu

sem Episc0pum etUrbis RomaeVicarium Apostolicum Joanne:Petrus Perretus Ravenna: Lavelli

nati: ecclesiae Antistes Correctio

nem Hymnar1i Romani m1sit a seelaboratam in cuius nuncupato.ria epistola asserit se ab Anchio.

to ad id opus impulsum Code!

Ms. autographus instae moli: infel. asservatur inB iblioth.Mediol.

Archimea Vide B ibliot. Medio

lutt. J rgelati inAppendice Phi

lippa: Archinto: anno 1 546. crea

1 30 D E H Y M N I S

hymnorumeleganriam adamarunt; Paulus IV . etS . Pius V;

chori disciplinae innutriti alia quae decori dignita1ique can

tus ecclesiastici congruunr praetulerunt Quamobrem cum

CardinalisQuignonius antiphonas, responsoria aliaque hu

jusmodi concentui chori deservientia sed privatim recitan

tibus aliquammolestiam importantia e suo Brev iario exulare

jusisset(a) quod utipse in praefatione fatetur potius uti

litati privatimrecitantium con:uluisset S . Pius V . ca omnia

ex praescripto Pauli IV . et Concilii tridentini rcstiruen:

acerrime invectus estin brev iariumQuignonii Ceterum hy

mni inca breviarii correcdone parum, autnihil profecetunt

quod autdifficili: videretur provincia hymnos veteres emen

dandi autvenerabilis antiquitas in ipsis metri ac latinita

tiaerroribus coleretur Nihil enim interesse aliqui putabant

qtaretna an caderet mensura hymnorum dummodo pia

sententia subesset Omissi vero sunt hymni oflicii veterisSSfine Trinitatis quod Stephanus Leodiensi: creditor exa

I'

3 880

1 56. Atque hoc fere tempore Seraphinus Raz z i OrdinisPraedicatorum Hymnarium Dominicannm Perusiae anno

1 587. edidit versibus italici: redditum anno:ationibusque

illmtratum cui addiditnovo: hymnos a se eonfectos P. Ti

tus ettEpisc0pus Salutiensis Ne

que ipse Paulus IV. hymnorumelegantiam et nitorem negligere

prorsus debuit si vera sunt

quae Joseph S ilos Hist. Tbeat.

lib.3. ad an.1 5a8. refert Episto

pumTheatinumCarafaminveteribreviario sermoni: inconcinnita

tem plebeiamque plati:que inloda dictionem:ugilla :e illumque

qdiciorum inehguntiam dedurre

:acromm :1°

11epuritatem sivema

j estatrmPpistola ad Gibertumdata.asserutsse

(a) Nonlonge am1ignonu mente Cardinali: Thomasius VotumSac. Rituam Congregationi obtu

lit tom. 1 . operu1n editio

ni: loscpbi B lancbini quo distin

guens officium privatuma pub lico

air Hine si «videretur summa '

Pon.

tifici ip:umprivatum ofi ciumre

voeari posset ad pri:tinamnormamcon::antemex psalmi: , etlection1

bu: tac. Scripturae remoti: anti »

phenis tt responsorii: quae ut

eorum nomina demonstrant Coe

tun1 canentiumrequirunt

https://www.forgottenbooks.com/join

D E H Y M N I S

Duce Mantuano impulsus cui eos afferens air; Same dati:°

a te scripta:mihi legibus hymnar nempe latini sermonis nitorem , harmonicamque metri mensuram exacte observavit. Et

quamv is Murori carmina tantum in eius orationum etepi

stolarumgratiam legantur hymni tamen inter cetera poema

ta non ultimum locum habent . sed pauci numero sunt et

plerique asclepiadei non tamen omnes utscripsitGuyetus

Heartologiae cap . 5. lib . 3 .

1 55. Nonmulto post8 . PiumV . in novam breviaru corre

cdanem Clemens Papa V III. incubuit, (a) cujus rei causas

eXplicat1 11 constitmione quae incipit Cum 111 Ecclesia ca

Antonio inBib.nou. Correctoribus

brev iarii adiungam nis i quod an

tequam esset absolutum pa

tr 1am reversos est

(a) De Correctione brev iaru

iossu C lementis VIII. peracta erudite agitOdoacer Ilbachius sive

Jacobus Laderchius Congregat

Orator .Acta S S . Martyrumoin

l icata Lib. 6. cap.g. et to . E:

Codic1bus MSS. B 1b liothecae Vallicellanae tradit animadversioncsad eam correctionemperficiendamex Hispaniris Ecclesiis venisse

quae adhuc inca Bib liotheca asser

vantur , eta quadam inquit

Hieronyme de la H iquera continuatac leguntur . H iguera scribere de

buit° neque enim aportuit Vin

dici .ActorumVeterum S S. Martyrum ignotumesse P. HieronymumRomande la Higuera , nomen in

h istoriis antiqui: ecclesiastici: pro

pagandi: famosum Idem Lader

chin: inter censura: quae incodi

cibus M8s. Vallicellanis reperiuntut, enumerat.Animuduer:iones

°

111

bynino: breviarii D. Siluii « tm.

ninni item‘

P. I’ulv n Carduli

castigatione: in bymno: Fulv io:

Cardulus S . J . quantum hac facultate polleret specimen dederat in hymnis inserti: libello a se

exarato Passio S S . Martyrum Ge

tuli .d mantii Cereali: P rimitiv i Sympboro:ae ac septem I i

liarum noti: etdigres:ionibu: ii

lustrata .Romae 1 588. pag ina 1 80.

etc. Cnr autem Cardinali: S ilv ii ,etP. Fulv ii conato: in irritum ce

c iderint ratio peti potestex prae

fatione MS. cuius fragmentumv ulgav it Laderchius rup.Xl In

hac brev iarii correctione data

estopera utquamminima mutatia fieret Quare quod attinetad bymno: quimagna exparte:catenterroribu: syllabarum ea

solum mutav imus quae v ide

bentur errata Librariorum vel

quae poterantunius litterae vel

:yllabae mutatione rettitui ac

praesertim inhymnis Ambrosii,et Prudentii quo: non estcre

dibile cumerroribu: nb ittiti11 fui::e composita!»

E C C L E S I A S T I C I'

S 1 33thalira sub die X. Maii 1 602 . Cum vero progresso tem o

ris ryp0graphorum negligentia etincuria , ctnimia aliorum etiam ea quae ad ipso: non pertinent temere sibi as— 1

sumentiumaudacia ac licentia multi errore: in illud irre

pserint ac tum insacra Scriptura et lec1ionibus Patrum

tum in Viti: Sanctorum et rubricis aliisque locis eine

nostra et Romanorum Pontificum Praedecessorum no

strorum aucmrirate pro cuiusque arbitrio pleraque addita,etimmutata fuerint, ita utnulla jam reperiantur brev iaria,

quae a prima editione ejusdemPii inmultis non discrepent,atque dissentiant et aliqua recognitione non indigeant

etc. Non tamen propterea creda: nihil aliud actumfuisse nisi utprimae editioni Piauae breviariumpenitas con

formare1ur Adhibita enimestdiligentia nt,etiam ea quae

in co breviario reperiebantur recognita et ubi aportuit

emendatiora prodirent; in quam rem delec1i suntplurimi ccleberrimi viri quos nominatim compellatGavantus (1 ) De

his loquitur idemClemens VIII. citat. const.Mandavimus non

nulli: pii: eteruditi: viri: quorum consultatione etapera inhuiusmodi rebus f requenter utimur ut idem breviarium nova

adhibita d'

ligentict accura1iu: inspicerent atque examinarent et

ea quae depravata e::e etrecognitione indigere am°

madverterent pro sua doctrina etpietate re::ituerent

1 56. In hac vero correctione sive mavi: recognitione et

restitutiane vix alius locus datus esthymnis nisi quod aliqui

bus antiquis omissis pauci novi recto compositi inducti sunt,uri hymnus Fortem virili pectore et hymnus ad vesperas

S .Mariae Magdalenne Pater superni luminis ; quorum hic

auctorem haber Cardinalem Bellarminum ille Cardinalem

Silvium Antonianum utrumque e numero Correctorum

Ex hoc tempore siqui hymni recente: inbrev iarium inserì de

buerunt, latiniores eos esse et justa mensura praeditosOportebat quod praecipue animadveru potest111 hymno ad

(1) Inrubric.breviar. part.a.

1 34 D E H Y M N I S

vesperas SS . Angelorum cu310dum Custode: hominumpsallimus Angelos qui regali: omnibus mirif1ce respondet Au

ctor incerrus mihi est sed in brev iario Romano sub Paulo V .

apparuit Jam vero anno 1 623 . ad Pantificiam cathedram

cvectus estMapphejus Barberinu: non obscurum inter poe

ta: nomen cujus teretes aura: dulciMusarum harmonia de

lectatae sane quam a barbari: inconditisque hymnorum

versibus abborrebant Ergo huic curse ac labori animumsedula applicuit, non ita tamen uthymnos per se ipse casti

gaverit quod aliqui falso afiirmant nisi forte dum hymnos

ab Urbano V III. emendato: fuisse pronuciant ejus jussu idfactumesse in:elligant(a).lgitur licetceleberrimus Poeta haberetutUrbanus V III . correctionemHymnorum aliis commi.

Sit velquod grav ioribu: curis ipse dimineretur vel quod se

nonaeque idoneum existimaverit Quod enim acute salse

que Cicero dixit inTuscolanis quaestionibus Adhuc nemi

nemtognovipoetam (etmihifuitcumAquinio amicitia) ,qui sibinon optimus videretur laudandum patiua estacumen quamconfinnanda sententia autin exemolumadducenda

5. X X V I I.

Hymnorum emendatio sub Urbano VIII.

t o autemrespexeritUrbanus PontifexV III. quibus

que causis perrmOtus fuerit, exeius constitutione quae in

cipi1 Divinampsalmocliam sub dic 25. Januarii 1 63 1 . liqui

da perspicimr Div inam psalmodiam sponsae con:oiantis

in hoc exiho absentiam suam a Sponso caelesti decet esse

non habentem rugam neque maculam quippe cum sit

eius Hymnadiae filia quae cani1ur assiduo ante sedem

(a) Haec interpretatio nonquadrat cos ipsemetpuriori latinitate da

inverba C laudii Jo lyi Di::ertat. nav it ac metri: regularibus tu

tle verbi: 9 :uaidi contra .d ssum clusit . In eamdem errarem 111

ptionemDeiparae pag. 1 39 Ur cidit Twabosch iu: Tom i/I I I . Hist.

banus VIII. Hymnos Ecclesiastia‘

Lit. Ital. Lib. 1 . cap. a.8.

https://www.forgottenbooks.com/join

D E H Y M N I ' S

tandos, etcorrigendos ad]:ihuitprefirtus Pontifix tre: iectissimorS ocietatisJesu viros, acpolitiorum litterarum bene peritos ethi '

fueruntFamianus Strada,Tarquinius Gallucius, etHieronymusPetmccius(r) .Extanthuiusmodi hymni emendati typis romani:editi , l antequam breviario adjungerentur quorum tres ejue-vdem anni v idi ediriones in4. in 8 . in 1 2 . hoc titulo : Hymui BreviariiRomani S ìîz i Diii Nostri Urbani VIII . j assu er

SacraeRituum Congregazioni: approbatione emendati Romae

typic Vaticani: 1 629. .Transcriptuminibi estdecretum sac. Ri

tuumCongmgarionis quo perm:ttntnr uthi correcd hymni

pro antrqurs usurpentur

1 59. Nimirum voluit Ponnfex experiri an illi hymni

emendatiores Prodire possent, si interea quidquam objicere

tur ab iis qu1 eos legerent quod limam ulterius desidera

ret. Panca tamenmutata sunt, etquaedam non admodumnecessario : aliqui versus qui ex antiquis remanserant in

venustiorem formam sunt redacri In praefatione vero ad

sacram RituumCongregationemCorrectores, quorumnullumin toro opere apparet nomen intactos se reliquisse profumeur quosdam brev iaru hymnos , quos Viri sanctissimi si non

certis illos pedibus aliquibus tamen incisis partiti auribu: in

dulgentes orazione non omnino soluta ecfipserunt; quales sunt

hymni S . Thomae in feet0 Sr"ni Corporis Christi et hymnus

Ave l*is stella Addunt Hymni quos Ambrosius

rius Prudentius S edalias Fortunata: aliique poetae

nominis ediderunt siquando legem latinitatis etcarmims ne

glexerunr quam minima mutatzonesyllabae revocantur ad le

gem In ceteris hymnus casugand:s severiores se fuisse non

diflitentur sed utaiunt In omnibus reliera suntmulta quae

fierimeliora potuissent Praetcr alias errores summa falsarumsylla

R ituumCongregation’

s, quo reci est credere G rancolam v erb:

tario hymnorum correctorum per praefationi: Decreto afi nxisse

mittitur, sed illa, autsimilia verba (1 ) Ad Gavant. parta . See:.

nonexprimuntur. Annon aequum cap.6.

E CC L E S I A S T I C I S 1 37syllabarum fuit952 . utlegitur in calce operis Theophilus

B aynaudus (r) licetmagni omnino faciendum esse hunc la

borem propugner subjungit: E sse quod in illis eorrectioni

busparerepossitnovaeper Pomifices correctioni monstratumreco!a a Fr.Ludovico Cavalli Ordin. Min. Poenà ent. Lateran.

1 60. Quo loco id monetravcritLudov icus Cavalli non

reperi neque v ideo quid circa mensuram latinitatemque

denue possitemendati nisi quod Emendarores ipsi afiirmant,

plura esse reliera quae fieri potuissenr meliora Certe quod

Theophilus in voce Paracletus cavillatur, flocci faciendum est:Romana correctio hymnorum inquit hymnum de Spiritu san+'

cto sic immuravit QUI DIGERIS PARACLITUS corre ta

cumprius diceretur QUI PABACLETUS DI E»eta penultima Quam correcdonem ur infirmet

mulrus estun probando penultimamesse longam in nomine,

quod Spiritui sancto tribuitur sive Paraclitus sive Pamelatus dicatur . Nih il attinetnovas iterum lites excitate de voce

Paraclctus de cujus recta pronunciatione uberrime disserueruntSantei etThiers qui postremus pronunciationem abE cclesia adh iberi solitam in voce Paraclitus penultima cor

repra defendit Enim vero cum jam haec pronunciatio invalu isset necessariumprorsus fuit, utin hymno de Spiritu san

sro mutaretur versus Qui Paraclitus diceris nam cum ea vox

multis aliis in locis relieta fuerit et sive in versu sive in

oratione soluta pronuncietur , penultima correpta ita quo

que accidereein co versu quo sonus modulusve syllabarumvitiosus mdderetur Vide norata inHymnodia ad diemIll.Martii (a) S

l Tom. XI. oper. Critic. Sac. Ton. Instit.‘

Pbilosopb. conten

punct. pag. u . etxs . ditI inpatitur breve esse debere

(a) P. Emmanuel Bernardus de exVirgilii versa Vi potitur etenRibera quime puero inter Sal neque permov etur exemple hymnimantieenses Doctores ingenii acu ad laudes Confcssorum Pontifi

mine, etamaeniori doctrina excel cum ? oritur inter Angelos , et

Iebat, ordinis SS. Trinitatis alu alterius ad laudes s ee Pirg. nee

unu: et decus in Tatergis ad Matt., Caeli pof itttt‘

gaudii: guia.

1 38 D E H Y M N I S

1 61 . Brit fortasse qui scire velit cur Urbanus VIII. ,

quandoquidem hymnorum antiquorum barbarie ofi°

endeba

utair, Grammatica: leges interdumE cclesia spenti: sive potins Ne

gligitinterdamlatias Ecclesia lege:

quem versam auctoritate Joannisde Deo Gonz alez olim sui in litte

ris humaniorihus Praeceptoris sub rogatloco illins antiqui qui ni

hilominus meo judicio et veriot

est et grav ior hoc altero novo

Gonz alez ii Sedj nfotitnr, vellem,

v ir duetus anima vertisset pri

mum hymnos ecclesiasticos fuisse

ad grammaticae et prosodiac le

ges revocatos tumauctorem hymui nec Virg . necMartyr.esse Car.

dinalemS ilv rum Antonianum hu

jus artis peritissimum postremoverbum potiorpotiris fuisse olimsimultertiae etquarrac conjugatioms non secus acmariar etorior .

Exquo fit, utpatitur habeatI breve eummore terme conjugatio

uis inflectntur , longum vero cum

more quartae Communis ergo

secunda vocalis passim indicatur in

prosodiac auctoribus.Sed quoniamad veteres provocar pro uno Vir

giliiwetsu inquo brev is est, duos

debo, inquibus estlonga Paecun

lo penetmt penitas thalamo ue

pot:tur . Naewus z . I liad. Deficitalma Ceres necplebes pane potitetr . Lucillas Eos adducit Pri

gcianus Lib. X. foL1 38. Venet. ut

probe!patio: esse quarrac coniugationis Hac ego de causa putaremversumCatalli innuptiisFelci et

Tethidos, Liber tttinnuptaepatire

flore novena: corrigendum

ita esse Liber ttt innuptae poteretnrflore novercae;ac stmili modoversamOvnditlib. r ; .Metamorpb.

Tuque tuis armis, nos te potiremur,A chille Tuqne tuis armi: , nos tt

poteremur A chille Nam secundavocalis inpotiremar quartae conju

gationis debet esse longa b rev is

autem inpoteremnr velpotereturtertiae coniugationis Alus quo

que hanc correccionem p lacuissenov i (b ad v ero cl. Ribera prosuae prosodiac defensione Coele

mannum Noltenium et Amaltheum prosodicum allegat eos

auctores mihi non vacar consulere neque in verba patitur credoesse mese assert:om contrarnos

etsi maxime essent nullatenus ab

Opinione discederem quam sus

tinere cogor clarissimis Priscianiverbis permotus In tior inquit

unum deponens tam tertiae

quamquartae coniugationis invenntur patiar Versibus ab eo

‘

ci

tatis Lucilii etNaev ii sive , ut

alii legendum putant,l.aettii adiun

gì potest alias Ov idii in EpistolaHamid. Hypermntstrae I lle feroxsalus soliosceptroquepatitur Cumsese nos inopi turba vagamurL

inops. Itaque iniuria Ribera procol

diae peccatum hymnis illis duobn:obiicit injuria adversarios suo:

acriter hoc loco reprehendit H is

omnibus ait il num admonen.

dum utprius adlabn eut libris

se perpetuo dedant noctes duca t

imomqes quamde scriptis atque

https://www.forgottenbooks.com/join

1 40 D E H Y M N I S

res hymni inmeliorem—Jorma…redigerentur A]ebant enim

aliqui Accessitlatinitas recessitpietas praecipue in novamemendationem acriorem etliberiorem aequo censuram ferre

ausas estHenricus Valesius citatus a Meratio (x) cuius aucroris censurae nimis swerae ad,ungitMeratius auremprae8tare non possumus Nihil autem falsius quam quod objicitV alesius , hymnos correctos male fuisse compositos , etad

versus communem hominum sensum depravatos Graneo

Ias (a) afiìrmat mutata quidem fuisse verba quaedam in hy.

mnia sed eamdem fere sententiam intaCtam permansisse S i

igitur eadem auctorum veterum sensa melioribus verbis

quod nisi impudenter negari non potest et justa carminismensura redduntur quid est quamobrem jure quis opponat accessisse latinitatem sed recessisse pietatem Anma

gis pietati consonum estdicere Lustris sea: qui j amperactis

quam Lustra sea:quij ampere it An praeferenda eritultima

stropha hymni antiqui Ver i Re isprodeunt ultimae stro

phae ejusdem hymni emendati ta ajebat verus hujus hymni conclusio

Te summa Deus trinitasCollanderomnis spiritus

Quos per crucismysteriumSalvas rege per seculum

Romano aptime

Te fans salutis Trinitas

Collaudetomnis spiritus

Quibus crucis vicroriam

Largiris , adde praemium1 63 . Conferantur hymni emendati cumantiquis sumsu

tur inmanus exempli loco hymni veteres recentesque in fe

(1 ) Ad se atque«utterer cum emendatir

(a) Comment. Histor. B rev iar. conferenti v ix aliud discrimeu oc

Rom.lib.r. cap.: 8. Consta:autem, curse: ru ter var-iamdimensionata,

panca tos circa sententia immutss atque£qneudi rationem

E C C L' E S I A S T I C I S

cto“

dedicarionis Ecclesiae ac sine ulla controversia appare

bit , sententias vererum, metri , sermonisque latini erroribus

viriatas ,non esse aptiores ad pietatem exchandam, fovendam

que , quam easdem puris verbis elegamiqne carmine inclu

sas E rrantvero , qui purant, hymnos ex antiquis tempori

bus ad nos transmissos tam absurde a praeclaris ancroribus

Hilario , Ambrosio , Gregorio , Sednlio Prudentio , Portu

nato fuisse compacms , quam in brev iarus posuemi temporisIegebantur Illud etiam inquiunt Correctores Romani in

praefanone ex variis scripzionibus'

tn Bibliotheca Vaticana ser

uati.r exploratum est , plurimos inpluribus hymnis voces , quae“

nunc leguntur , etpro antiquis habentur aut/mmm esse recentio

wra .

/Ac Vide , quid lam a 9. seculo de hymnis Ambrosiani:

nastri:Walafridus (t° S ciendum tamen , multas hymnar pu

ab Ambrosiofacto: qui nequaquamab illo suntediti . Incre

dibile enim videtur illum tales aliqu0s fecisse gunles multi'

1n

ueniuntur id est qui nallam sensus consequentiam habentes

insolitam Ambrosio in ipsis dictionibus rusticizatem demon8Ìt‘

dfll (a) .Andiamr , quid deMs. 1psis Hymnariis etiamVa

(1 ) de rebus Eccles. cap.ay.

(a) S. Ambrosiumcap.aa. lib.

Lamm de suis hymnis dixisse11tgligere verba debem1u , spettaremysterie apud multas leges . Ad

dit Grancolas Comment. Hister.

Drem'

ar. lib. r. cap.28. UrbanumVIII. asseruisse : ‘

Patrts incboasse

potins hymnos quam perfeeimUrbanus quidem 1 11 constitutione

Apostolicabrev iario praefixa loquitur solumde snorumPraedecessotumcuris reformando brev iariosffirmans ex sententia piorum do

« crumque v irorum in brev iario

postprima: reformationes con

tineri non panca quae sive

primo nitore institutionis u ei

,, dissent sive incboata potius ,

quam perfetta forent ab aliis

supremam imponimanumdeside

rarent S. Ambrosius eo loco

de suis hymnis non agit, sed de

verbo ? raesepium quo interpres

latinus sacrae Scripturae asus est

Agnov it enim bos possessorem

,, suum et asina praesepe Do

mini sui Imma praesepiumdise

rim sicut scripsit qui tran

stulìt Nihil enim apud me di

stat inverbo, quod non distatin

sensu Deinde vero rap. seq.

suis iam verb is loqueas ter prae

sepe , non praesepium dixit Et

quamv is auctores correctionis Ro.

manae putent in Hymnariis MS.

1 42 D E H Y M N I S

ficanis sentiatVen.Card.Thomasins Hymnos ipsos saepiusmendis respers0s sublatis tantummodo manifeflioribus erratisreliquis vero retentis integras p rout in Codicibus roperiuntur

in lucem profi rimus . Multa deinde post fassus est(a) , Hymnarium a se editum correctione indigere

1 64. Qnare ineptissimnmestasserere errores hymnorum,

qui in breviarue ante Urbanum V III. recitabantur , retinen

dos fuisse quia ita cranea primis canetissimis auctoribus con

fecti cum in hoc scrip1ionum genere a sciolis ignarisque

Presbyteris choro insemientibns tantopere fueritvariatnm ut

difficillimum sitstatuere de pluribus versibusmendosis an a

primo auctore ita prodierint In antiquo Hymnario V .Tho

masiimanifeste deprehenditur integras stmphas ex aliis hymnis in alios diversis ancroribua adjudicatos fuisse translatas ;quod non a scriptoribus primis facmm credam sed ab his

qui versus et strophas hinc inde corradentes hymnum ali

quem temere compingebant et ejue nomen praeponebant

cujus plures versus , antverba remansissenr Accedir, hymnodiae decorem cui promov endo summi Pontifices , imprimis

que S . Gregorius Magnus insndarnnt vix ac ne v ix qui

dem conservan posse 1n vers1bus clandicantibus ub i nimirum

aut desunt aut abundant syllabae Cujus rei ratio est,

substitutas interdumvocesmeliores

pro anti

quis aliis quae carminibus

repugna ant.

tamen dub ium non

est qu1n saeptus contrartum acc1

derit Relege n0tamad num.: 1 5.

circa C lementis VIII. correctio

nem ]odocus C licroveus Theolo

gus eruditissimus lib. 1 . E lucida

torii E cclesiastici interpretans hymnum, Norte surgentes migilem1nomnes ad matutinum ab notava

Pentecostes usque ad Dominicam

proximioremKalendis Octobns in

Dominicis adduci nequit utcre

dat S. Gregorium eius hymni

auctorem ita conelusîsse strophamultimam Spiritus cuius reboat inomni- Gloriamundo cum Facile po

tarrit reetam pedum mensuram

quam inaliis v ersibus servav it in

hoc etiam adh ibere nimirumSpiritus , cuius reboat per omnem— Gloria mundum Non inunlemoperam sumpsisse puto qui ora

tionem pro'

Pocri.Tbeologis utili

typis commtsit Leodii 1 749. in

quamavec legere

(1 ) Tom. oper praefat. ad

Hymnarium

(a) Ep.: tom.7 . oper. col.: xo.

https://www.forgottenbooks.com/join

144 D E H Y'

M N I S

ac retinendam conrendunr Brantjam aliqui hujuscemadi ho»mines qua tempore Zacharias Ferrerius Leone X. etCle.

mente V II. vel jnbenribus vel hartanribns plurimis Cardi

nalibus aliisque piis dactisqne hominibus approbantibus

novas hymnos pra antiquis substimere voluit contra quas

declamdtMartinus Becichemus Para'

vinae Academise Hectorin praefatione V ides mi Lector quas passim cantine

remplis hymnos nti suntomnes fere mendosi inepti

barbarie referti nullaque pedum ratione nullo syllabarummensn compositi nt ad risum eruditas cancitent et ad

contemprnm ecclesiastici ritus vel lìtteratos Sacerdotes indu

cant Litteratas dixi namceteri qui suntsacri patrimon11 hellnanes sine scientia sine sapientia satis habent ut

dracones stare juxta arcamDomini etc . In re simili non

dissimilis estsententia Thomae Correa inProsodiac fine titnla

de accemu inpetegrinis vacibns citati a Riccialia 1 ) ajentisnon esse cuiv1s consuetudini cedendum sed eruditorum tantum

modo et qu1 propias accesserit ad Intini sermonis canones

prae'

clarius [aqui atque a depravata consuetudine longius recede

re neque ecclesiam sed imperitos inecclesia barbarismos inve

scisse quos qui sequitur barbarelaqui nec se ecclesiae auctori

ta'

t? me:—i debere

5. X X I °X.

Hymni recentes si boni smr praeferri debentantiquis mendasis etbarbaris

1 61 .Egregie remhanc illustratceleberrimus poeta , et hy

mnographns seculi superioris ]aannes Baptista antalins seu”

Santev il qui nomen Santalii V icmrini suis operibuîxprae

fixit(a) . Cum hymnos breviarii Cluniacensis qui 111 o re

citan

(l ) Part.8, prasad. talu ,Victaripì j la

'

gì'

um pa ert

Auctor Dictionarii scripta Tra,

tutti i ? 0eti Latini moderni

rum e'

cclesiasticarum e gallica ir'

1‘

egli è il migliore I di lui [niriitalicum idioma conversi hac San Sacri nella. maggior parte delle

E CC L E S I AS T I G I S

citantnr plure3 canfecisset eos dedicans Cardinali Bnllonia

Principi de'

l'

urre Arverniae Abbati Capiti etSuperiori

Generali Monasterii et ordinis Clnniacensìs ita canitde

ipsa Cardinale loquens

Pertaesns jam dudum hand acqua mente ferebatS implicitate rndes etmajestateTonantisNondignos adea quas error scripserathymnosPractextn pietatis et ignorantia varum

Etin carmine qua inducirS . Hunegnndem querentem, quadAbbas hymnos ejus novas neglexisset

Hactenns hymnosQuos etbarbariee etmendax enderaterror

Romanae linguae opprobrium turpesqne priorie

Aevi relliquias vanne deliria mentis

Has ego Diva sanas anima indignante ferebam

Obtinuitcausam S . Hunegundis curanteAntistite loci S i

milem causamagens inducitur a Santalia S .Maglorius in alia

carm1neIgnascenda quidem rndiaribus harrida seclis

Barbaries fuit; atpostquam gens pinguis avarnmSecessitpracul incultis gens asperamasisCredideram simul ignatas abiisse sub orasEtcessisse loco faedam squallore situqne

T

Diocesi di Francia servono a canta ye Marchio de Rabias la Fosse,re le lodi dell

’

A ltissimo e a cele Perrault Damchet Dupuis Fai

brarne i misteri La luce spiritua dit Basquillan Vaultier Die

le lapietà la divoz ione de’

sen rev ille Du Perier Bosy Ben

timcnti l’

esattez z a della dottrina, saf ede Santin aluque Santa

l’

eleganz a , e la forz a ci destano lius inter versiona quas v idit,marav iglia Quantum vero San Mannayanam praeferebat Anau

ta ha suo delectati sintGalli nul tem Galli rerum suarum studia ,

la alia res magis astendit quam etamore in laudibus Santalii ni

tat tamque egregii v in qntin minm pracesserint aliis diìndieius hymnis gallice reddendis ape candam relinquo : sed v idenda an

sam collat:arunt suam Petrus te estAppendixIII. post HymnaCorneille Bouhurs Le Monno diam

146fD E H Y M '

N I S

Barbariem etmiseras sese quibus illa tuetnr

Auctores aperum Romanae opprobria linguae

1 68 . Etut ad hymnos Clnniacenses revertar habuerunt

etiam illiMonachi alias hymnus antiquissimos ac nominatiminConsuetudinibus Cluniacensibus Uldarici qui flarnit circaannum 1 070 . fitmentia hymni Flavu Episcopi Cabilonensis cap . 1 2 . Praeter solicas antiph0nas quae suntdeMirnda10 habetur hymnus Flavn primi Cabilonensis Episcopi (a)

ac aethera j ubilent- Ia magni coena pr1nczp zs utmissasnunc faciam hymnos Odanis Il. Abbatis Cluniacensis et

V . Petri Clnniacensia aliorumque ejusdem coenab ii etin

stituri N1hilaminus hymnos nitidiarcs Samalii V icwrini hymnis veteribus nonmoda praetulerunt sed ntreferrnr inDi

crianaria Mareri verba Senzenl l’

ardre di Glngni lui accor

da des letres de filiatian e le gratifica d’

une pension en re

connaissance de ce service qu’

il venait de lui rendre

Prodiit autem breviarium Cluniacense Parisiis anno 1 686.

juxta RegulamS . Bencdicri etmentem Pauli V . Pont. Max. ;

cuiDecretum senpraefationem praeminitEmmanuelTheadaricns a Turre Arverniae Cardinalis Bullanins superiorGe

neralis Monasterii etordinis C luniacensis ; ubi de hymnis

haec habet: In hymnis ea lea: servato est utretinerentur ab

Ambrosio S eduliO Prudentia scrip li nonnulli ab Urbano VIII.

emendati aliide novo cuderenrur eorum loco in quibus velmensura desiderabazur vel cura sermonis lis proficto accessitmodulatio ac latinitas ; vis etpietas nondeest Data enim est

(a) Ez catinHymnaria V . Tha dinsRobertas GalliaChristiana'

Pa

masii sub nomine Flav ii Episcopi risiis 1 6 116. pag.:76.manet erro

Cabilònensis ubi primus v ersus remesse , quad Flav ius inter San

tiarrectiar legitur : Tellus ac ae ctosEpisc0pasCab ilonenses primustbra ]ubilant utacta Syllab is can collacetur putatque id accidisse

cludatur.Tom.3.Galliae Christ.Sam exaliqua mendasa brev iario . Sed

mart. [vl. 439. Flav ius Episc0pus Flavms nonsolumprimus diciturCabilanensis laudatur circa annum in hymnariis Cardinalis Thomasii,580. sed ante eum alii Cab ila sed etiam in Consuetudinibus Clu

nen1 es Episcopi recensentur. Clau nia1easibu1 Uldarici

https://www.forgottenbooks.com/join

E C C L E S IA S T I C I S 1491

Urbani V III. diligentiam imitaras fuisse ecclesiamParisiensemadmissis nav is hymnis aD. lsaac0 Hambertpoetico lepore ela

boratis nec nonMelde_nsem etAndegzwensem ; plures re

centiores hymnos mirifice probatos in proprio CanonicarumRegularinm Congre

‘

gatìonis S . Genavefae fuisse receptas

IdemmetGnyetus pastHeartalogìam libellnm adjecit hoc titnla Hymni proprii vàriarum Galliae E cclesiarum revocati ad

carminis etlatinitatis leges In praefatione brev itar refelliteos qui pietatem praetexentes carrecdoni hymnorum repu

a

nant, barbariemque defendunt;astendit, usum contrariumfacile tolli, cantumqunapposite accammadari hymnis emendatis praesertim ubi metrum antiqu i hymni retinerur exquo

fit ut nulla varietas in cantu intercedat Inter hymnos verecorrectos exhiberalias novas quos Episc0pis petentibns con

didirpra ecclesiis Corisapitensi Trecarensi et Dalensi pa

gin. 45. etseqq. Pietas nota hominis nonminus in hymnis

quam in ceteris eius operibns closet verborum pariter nitar,et exacta carminis lex ub ique perspicitur Nec defuir inGallia nostra aetate laudatus hymnagraphns quippe Frameisens Ondin egregius poeta novem hymnos in honoremS .Francisci Xavern publici juris fecit, aliosqne plures in di

versis Galline breviariis immissos DeniqueMeratius 1 ) nuctoritate tum Theophili B aynaudi tum praesertim Card i

Guyeti correcdonem Urbanianam tuetnr Hanc Urbani

correcrianem inquir commendar pariter Carolus Guye?

tus etasserir quad qui hanc emendationemrespnnnt,

quibuscumqne ducti rationibus parum se Ecclesiae deco- 1

rem dd1gere probant(a)

(I ) Part.2.ad ptae latinitatis Romae 1 669. in

(3 ) Lîb.3. cap.s. 8. pag. 262 Carrectia hymnoHis , qui novum hymnorum rum omnino esset adhibenda , si

cultumveteri compositioni praetn audiretur Doctor Navarras quilerunt, addere possumus Panlum de orat. et bor. canonit. cap.

P1ranum in Dialoga querelaram num. 1 72. etseqq. pro consuetudiitalico- latinnum de ' causis corru ne praelegendi inscholis hymnos

1 50 D E H Y M N I S

xxx.

Recensentur hymni in breviarioRomano existentes pos:correctionem Urbani VIII. eorumque

auctores indagantur

1 75. 1 ae omnia ut evidentius pateant, catalognm at

texam hymnorum quibus utimur in breviario Romana et

eorum auctores qui nati sunt expanam ; addamqne ini

tium quad habebarhymnus antequam emendaretur ubi

scilicetmutatum fuit principium Ira facile cuiv is erit hymnos recentes cum antiquis in hymnariis brev iariiwe ante

Urbanum VI II. editis componere etanimadvenere in re

cenribns majorem venuatatem et decorem , nec minorem

pietatem adesse (a)Ad regias Agni dapes . olim Ad coenam Agni prav idi Sab

bara ad vesperas ante Dominicam inAlbis1 76. Aeterno caeli gloria Feria V I. ad laudes pastEpi

phaniam In hymnaria V .Card. Thomsen huic hymno praefigitnr nomen S . Ambrosii

et orationes vehementer pugnat,confirmans comporitionem bymnormnveternrnEcclesiae valde subli.em esse adeoque param cedere

odi: Horatianis quod ad latinita

tem ct artem mctricam attinet

Inuna sane fallitur si de hymnis,

quales sua tempore conspicieban

tut loquitur Opinioni suae pan

dus adiicit auctoritate Ferdinandi

Nube: de Guzman P inciani ap

pellatiane vulgo cogniti in grae

cis latinisque anctaribus v ersa

tidsimi qui tamquam haec expertus aflirmabatexpedircmultumreli

gioni Christianne hymnos etora

tiones ad Grammafi corumscholas de

more antiquo redire . Rursus cap.

22. num. 9 3. de reducendis ad lati

nitatis scholas hymnis etaliis spi

ritualibus decretum Concilii Lateranensis sub Leone X., exemplum

que j esuitarum in Hispania tune

humaniares litteras profitentiumallegat.

(a) Duse v irgulae praefixae

indicant S. Ambrosium haberi

anctarew illins hymni ; sed utpluo

rimum exsa la auctoritate Cornelii

S culth. tom. 1 . p. z . cap.6. B iblioth.,

Radulphi‘

Propo:. t;. Dianysii

Carthusiani C lictavei Michaclis Timathei Joannis B . Rubei

aut ex brev iarns antiquis etma

nuscriptis Maior fides tribuenda

estV. Card. Thomasio

https://www.forgottenbooks.com/join

1 52 D E H Y M N I S

qui vivere dessit anno haberi hnnc ipsissimum by:.

maumAurora caelumpurpurar olim Aurora lucis rutilat Dami

nica inAlbis ad landes

sporgitpolum Sabbata ad laudes

1 78 . Beato nobis gaudio InDominica Pentecostes ad laudes Cornelius S . Hilaria hnno hymnum tribuit,cui faventCassander etFabricius

Beate Pastor Petre clemens occipe olim am bone PastorPetre , clemens accipe Dic 1 8 . Januarn ad laudes

Coelestis ogni nupcias Dic 1 9. Innu ad vesperas (o)Caelestis Urbs j erusalem olim, Urbs Jerusalem beata Inde

dicatione Ecclesiae ad vesperas V ide hymnum Alte ea:

Olympi vertice qui estpars hujnsCoeli Deus sonotissime Feria IV . ad vesperas S . Ambrasu

ex V . Thamasia

CaelitumJoseph decus atquenostroe Die 1 9.Martii adma

tutinum Hic hymnus uti alii ejusdem dici in honorem

S - ]osephi additi sunt ancrarimtc S . Cangregationis instante

Ven. Dei serva Clara Maria de Passione e nobilissima Calu

mnensium;familia ntaitBenedictus XIV . (1 ) qui asserir

C lementemXI. S . ]osephi officium anxisse (b)Christe sanctorum decus Angelorum Dic 8 . Ma11 ad laudes

In hymnaria V . Card Thomasn tribuitur KhabanaMauro

Christoprofusum sanguinem olim Acteras Christi runner

;11

(a) Hymnus S. ulianae deFal

canoriia ex ofi ciis Servarum Mariae Inea versus Sed crescitin

fusofletu peccat quarta loca ub i

iambumnonhabet tertia loca tra

chaeummale admittit nisi v elisanotarem produz isse a in infuso

quia verbum sequensfletu dupliciconsonante inchaatur

1 ) De Serv . Dei Beatif. lib. q.

parta . cap.:o. num.:0.

(b) Idem narrst auctor v itae

Clementis Xl. in limine Bullarii

huius Pontificie : sed de hymnis

nominatimnihil asseritur quos in

b rev iario Romana circa annum

1 674. autante fuisse immisas ha

beo exploratum Quad in4. stro

pha hymni ad laudes .A inPlagi

temus carripiatur non omnibus

opinar plscebit

1 54 D E H Y M N I S

Joannis Baptistae Santev il annnmeretur praelixis litteris?

S . V. Atqui anno 1 628 . auctoritate Pauli V. in breviario

Romano insertus est uttraditGavantus (1 ) commemoranoeumhymnum ac pancos alias in correctioneUrbaniana in

tactos fuisse relictos quad emendatione non indigerent

Santolins autemVictorinus primam lucem v idit anno 1 63 1

Decoro lux oerernitatis auream olim Aurea luce et de

coro rosea Die 29. Junu ad vesperas Elpidi uxori Baetii

inV . Card. Thomasa hymnaria atque alibi passim adscribi

tur Tiraboschius (2) afiirmat de Elpide nxore Baetii ne

minemfuisse Iacutnm nisi mille fere annos pastBaetinm at

que adea nullo fundamenta id asserì existimat Fuisse autemaliquamElpidem quae

hymnos in honorem SS . Apostola

rum Petri , etPanl1 confecerit, auctoritate Card. Thomasii

permotus inclinat ntcredar

1 80. Deus tuaram M litum . In communi b ains Mar

tvris ad vesperas Timotheus S . Gregorio tribuit hymna

tiumV . Card. Thomasu S .Ambrosia cumque inter ceterashymnos S . Ambrosii editaresMaurini referunt

Domore cordis impetus E lisabeth Die 8 . Iulii ad vesperas

Auctor estUrbanus VIII. exratque hic hymnus inter cetera

eius poemataRomae ea vivente edita etThadaea Barberino

Principi Praenestinarnmd1cata

Dumnoctepulsa Lucifer Dic 1 8 .Map ad laudes

E cce jam nocti.1 tenuotur umbra Dominica past Pentecoste:

aetavam ad laudes S . GregoriiMagni ut apparet ex hymnario Card. Thomasii etexoperibus ejusdem S .Gregorii

postAntiphonarium ineditioneMaurinarum

Egregie Doctor Poule mores instrne olim Doctor egregie

Panle mores instrne Die 25. Janna…ad vesperas tribui

tur Elpidi de qua vide hymnum Decoro lux

, ,En clara lux redorguit olim, Vox clara ecco intonat. Demi.

nica primaAdventns ad laudes

(1 ) Rubr. B rev . Ram. Sect. (a) B istar. litterae. Italiae t.

“Ph 6° lib.1 . cap.4. num.8.

https://www.forgottenbooks.com/join

1 56“

D E H Y M N I S

1 82. Jesu corona celsior In communi Cofessoris n'

on

Pontificis ad laudes S . Ambrosu ex hymnaria V . Card.

Thomasu

Jesu corona virgiaum In communi V irginum ad vesperas .

S . Gregorn ex Timothea S Ambrosii exV .Thomasio

Sa)

Jesu decus Angeliwm la festa SS . Nominis Jesu ad lan es

pars hymni rhythmìci sequentis

Jesu dulcismemoria In festa SS . Nominis Jesu ad vesperas

Plurimi hnnc hymnum S . Bernardo adscribunt repugnante

Mabillonio (1 ) qui existimat S . Doctorem nec rhythmycos ,nec metricos versus unquam camposnisse Praeterea hic hymnus rhythmicns de Nomine Jesu in quadamCodice Valli:

Cernai Ordinis Cisterciensis inscr1b itnr Meditati0 cuj usdam.

Virginis deAmore Christi (b)

(a) Bartholomaeus LeonardusAr

genso la poeta Hispanus praestan

tissimus cui par salus eius fraterLupercius censebarur pulchramhuius hymni

'

v ersionemmetro his

pano habetpag. 36 1 . edit. Caesa

raug. 1 634. Iesu: corona del Vir

gineo Coro Idem hymnum .d d

perennis v itae fontem S. Petri Da

miani versibus Hispanis reddidit

pag.349. pluresque psalmos praeterea aliis in locis operam

(1 ) Tom. oper. S . Bern. in

ptsefatad v ersus

(b) Olficinm SS. Nominis Jesua

'

S. Bernardino Senensi fuisse com

positum passim traditur Etfortas

se aliquod officium ille confeceritSed in breviario Romana de camera inscripto Venetiis 1 H O. apudluntas .infol. lega ofiicium quo

nunc u1 1mur cumrhythmo Iesu

dulcismemoria ethoc titulo Ofificiurnsacratinin1i Nominis Inna

Fratre Bernardino de Busti: Ord.

Min. compositum et a Sixto IV.

Summa Pontifice approbatum et

naper supplicatione Pr. B onaventu.

rac Dubiem Ord. Min. a Clemente

VI I . confirmatumetc B enedictus

XIV. dc Beatif. lib.4. p.a. cap. 31 .

num. 7. ctdc Fest. lib. 1 . cap.

u.vp . etseq. rem paulo ahternarrat,

nimirum B e…ardinum de Busti:

officium se compositumS ixto lV

etlnnacentio VIII. obtulisse ne

que ab eis quidquam impetrasse

ac tandemClementemVll.eius pa

stulationi subscripsisse.Jam rhyth

mum ipsum Jesu dulcis memoria , eidem Bernardino de Bastia

ego referamacceptum nisi certio

res tabulae proferantur quibus

apinio contraria eorrobaretur Ex

Bernardini nomine inductus fortas

sis esterror ut rhythmus S. Ber

nardo ettotum officiumS. Ber

nardino Senensi attribuu etur.Cle

E C C L E S I‘

A'

S T'

I C I S

Redemptor omnium Perpes In communiConfessoris

Pontificis ad laudes

Jesu Redemptor omnium Quem . olim ChristeRedemptor o

mnium ExParre InNativ itate Domini ad vesperas

Jesu Rea:admirabilis In festa SS I Nominis Jesu ad matuti

num Pars hymni :Jesu dulcis memoriaImmense caeli condimr Feria secunda ad vesperas. S .Ambro

su ex ThomasioIavioteM 1 rtyr unicum olim,Martyr Dei qui unicum In

communi uniusMartyris ad laudes

Iste Conf essor Domini colentes olim , Iste confessorDominisacratus In communi Confessoris Pontificia, etnon Pontificiead vesperas

Iste quem laeti colimus fideles Die 1 9.Martii ad laudes

Hymnus S . Josephi cuius v ide alterum hymnum : Caelitum

Lucis creator optime Dominica ad vesperas HymnariumV . Card. Thomasii praefertnomen S . Ambrosu sed hymnusestS . Gregorn ex eius operibus

I.ustro sex qui j ampereg1t olim Lusrris sexqui iam peracus Dom1n1ca Passionis ad laudes (a)mens VI I. primus fuit qui hac of . mao loquitur sed de altero illafit:1um recitari a Franciscanis con Vexilla Regisprode_unt S ic enimcessitLitteris Apostolicis Bonobiae habet Etidem Ambrosius seo

? 5 Feb. Ino. quibus aflir ,,eutus litteramOriginisdìeitinhymat Officiumapprobatum fuisse a mao Passionis Impleta suntquaeS t: to

o

IV. ; sed nullum de 88. eoncinit- Dattidfideli carmine Di

Nom1ne J esufestumaurea fuisse cc cen: inNationibus Mgnavita lilebratum Nunc ofiièium estreco ,,gno eststrophahymniguttum ad regulas b rev iarii refor iamb ici dimetri Vexilla Regis pro.

mi" deunt Hymnus trachaicus Luc

Apud Timatheum Jacobus stra se: qui iamperegit,est eiusdem

de Valentia hnnc hymnum S , Am auctoris ac‘

Pange lingua etc.

brasia adscrib it in commentario ErraremMichaelisTimotheip.a6;.

? salmi 95. VerumJacobus Perez edit;Rom. 1 602. ad marginem hyde Valentia inpsalmum9 5.fol.286. mai Lustra ser qui iamperegì

'

î!

edit. Venet. 1 53 6. nonde ho; by: pive Lustris sex qui ian:

1 58 D E H Y M N I S

Lua:olmo Jesumentiam olim, Amor Jesu dulcissime Die 6.Augusti ad laudes S . Bernardi exTimatheo

1 83 . Lux ecce surgitaurea FeriaV . ad laudes Prudentn

Hymnus matutinus

Magne Deus potenz iae Fer. V . ad vesperas In hymnariaV .Card. Thomasii asseritnr auctor S . Ambrosius

Mario corti: asculis olim NardiMaria Fistici Die 2 1 . Jul1 1 ad matutinum pars hymniOrdinis Romani in BenedictionePalmarum Rubens illum S . Gregorio adiudicat V . Tho

masius S . Ambrosio

Ildartiaae celebriplaudt'

te nomini Die 30. Jannarn ad vesperas.

Auctor estUrbanus V III.

Martyr Dei Venantius Dic 1 8 . Map ad vesperas Huins hymn1 peccatille versus Irae fizmisque immemores qui loco ter

tio trachaenm rec1p1t

Memento rerum conditor . olim,Memento salutis auctor In offi

cio parvo B . MariaeVirginis ad completorium pars hymni inNativ itate Domini ad vesperas ,Jesu Redemptor omnium

Miris modis repente liber ferrea olim Petrus beatus ca

tenarum laqueas Die prima Augusti ad vesp. Elpidi tri

buitnr quemadmodum Decoro lux de quo supra Hymnarium V .Card. Thomasn S .Paulini nomen huic hymno

praem1tt1t1 84. Nocte surgentes vigilemus omnes In Dominica ab

octava Pentecastes admatutinum S . Gregorn ex eius aperibns ethymnaria Card.ThomasiiNon illam cr uciarzs angolo nonfi rae In festa S .Martinac admatutinum Pars hymni Martinae celebri

Noa: atm rerum contegit Feria V . admatutinum S .Ambrosii exhymnaria Card. Thomasa

Nox et tenebrae , ec nubila Feria IV . ad laudes Auctor

estPrudentius utin eius operibus cernitur Ricciolins hnnc

multi alu transcripsernnt Jaco ‘Perem qui error in ahis editioni

bnm Perez de Valentia Editores bus correctas est, tnqu1bns Jaco.V’eneti anni 1 51 6. saepe appellant bus Peres clsre dicitur s

https://www.forgottenbooks.com/join

1 60 D E H Y M N I S

olemundogaudium. olim,Claro paschaligaudio In communiApostolorum tempore paschali ad laudes Est pars hymni Tristes erantApostoli.

1 86. Pater superni luminis Die 22 . Julu ad vesperas An

crot estCard. Bellarminus ex Gavanto etelogiis v irorum illustrinmFlorentinorum (a) In brev iario Piano legebatur

alius hymnus cuius erat initium Lauda mater ecclesia qui

in hymnaria C . Thomasii auctorem habetOdonem Il. AbbatemClnniacensem ex eius oper1bus.Placare Christe servulis olim , Christe Redemptor omnium— Conserva etc. In fesro omnium Sanetorum ad vesperas

Primo dic quo Trinitas olim Primo dierum omnium Da

minica postEpiphaniam ad matutinum S . Gregorn in edi

tione scilicetManrinornm Quem

111 1 addens,stylnmhuius hymni cultioremesse quam Fortunati esse

soleat Mamerco pariter adindic

'

at'

nr a vetere Scholiaste eta ca

dice Gennadii in Coenob ia 8. Michaelis de Tnmbavulgaris anctiori.

CansentinntCaveus etPlaccius

de libri: .d nonymls num. 1 637.

C laudiannm Edicinm Mamertumauctorem sppellans Bum lectio

nes responsoria hymnos psal

mos ia Ecclesia concinendos ordi

nasse colligitur ex nacaia Sidonu

Apollinaris qui Claudianum ami

cum laudans ait

ill it solemnibus annuis parav t

'

t

fl atquotempore letta conv enirent.

Postremo S . Hilarium auctoremes

se hymnorumdeC rnce inepte eon

j icit Erasmus quem refellit Ou

dinus de Script. ecclesia . tom. 1 .cal.

433. edit. l. ips. an. 1 7 z z . Erasmus

£ pist.8. Lib. 28. solum ait S . R i

lanifortarseesse hymnos,Cruxfide.lis et, 9tqueant laxis

(a) Daniel Bartoli cap. 1 6.

v itae Card. Bellarmini refert. (. lo

mentemVIII. Cardinali S 1lv io Antoniano qui propter facnltatis poe

ticae famamandiebatil Poetino et

V. B ellarmino simulnegotium dedisse , uthymnos in laudem 8. Ma

riac Magdalenae quisque suum con

ficerent etcerti auctoris ignarnm

praetnlisse hymnum Bellarmini‘

Pater superni luminis Nonexpli

catHistoricus quanti ponderis in

hoc genere esse debeat indiciumC lementis VIII . quamquam hymnus B ellarmini commendationenon indiget Non omisit autemrationem et modum quo C le

mens hymnos diiudicav it: copiati ,inquir da una medesima terz amanoper giudicar dell

’

opera renz a :a

per dell'

A utore antipore all'

altro

quello del B ellarmino Canfer ta

men Stephanum Fuligstti Cap.

E'

C C L E S IA S T I C I S 1 61

Qtèmterra pontus sidera olim, Quem terra, pontus ucche

ra In officio B .Mariae V irginis in Sabbata admatutinumCornelius auctorem vultesse Fortunatum;Timotheus S . Gre

orium Primummagis probatur favetque V . ThomasiusM que Christom quaeritis In festa Transfignrationis ad

vesperas hymnus estPrudentu, nota marginis Timathei per

parameum tribuitS . Bernardo quae p10pterea in alia editio

ne omissa est Gnyetus in Hymnis a se correctis postHearta

lagiam fatetur duos hymnos brev iarii Romani ad hanc diem

praestare quibusdam aliis inGallia ad eamdemdiem usitatis

gnodcumque in orbe nexibus revinxeris olim Quodcumquenolte super terram Die 1 8 . Janna…ad vesperas Elipidis

dicituresse nti Decoro lux etc . Estpars hymni Mirismo‘

si'

s quemvide

Rector patens vera.: Deus Ad sextam S . Ambrosn ex

V . Card . Thomasio

Regali solis fortis Iberiae Dic 1 3 . Aprilis ad vesperas . Au

eros Urbanus VIII. ex eius carminibus Falsum quippe e8t

quod aflirmat Grancolas Comment. Hiszor. in Brett. Urba

uo VIII. tribui solere dumtaxathymnos S . Bibianae S .Mar

time etS . Elisabeth Lnsitanicae

Regis superni nuntia Die 1 5. Ootobris ad vesperas Urba

h i VIII . ex eius aperibns

Rerumcreator optime Feria IV . ad matutinum S .Ambm n

inhymnaria V .Card. Thomasii

Rerum Deus tenax vigor Ad nonam S .Ambrosu ex

V . Card. Thomasio

Rca:gloriosemarryrum In communi plurimarum Martyrumad laudes S . Gregorn exTimatheo

Rea: sernpiterne coelitum olim Rex scolpiterne DomineDominica ad matutinum tempore paschali In regula S .Cae

nriae praescribitur inter alias hymnus Rex aeterneDomine

qui esthic ipse ; extatquoque in regula S . Aureliani Arela

tensis ad V1rgines1 81 . Sguis salemme: juacos sintgaudio In

2

I

È:1110 SS.COt°:

1 61e :DTE 11 Y M …N

pg risChristi ad matutinum S .Thamae.Vide BullariumDOminic. nome;; pag. 555 .

Salvett,floreeMartyrum Infesta 31 . Innacentinmad laudes

exhymnis Prudentii

Salutl1 aeternoe dotor olim JesuSalvator seculi la festa

83 . omnium ad laudes

Salaris kumanoe sator olim, Jesu nostra redempria.lnAscen,gione Domini ad vesperas S . Ambrosii exThomasio 1 1

Sancta [Mater isq ogos . In offi cia Septem dolorum B .Marind

Virginis ad matutinum Pars hymni rhyrhmici, StabatMater

dolorosa de quo infra 1

Sanctorummef itis inclyta gaudio In communi plur. Mart. ad

vesperas Prodiithic hymnus in lacem cum flore:etHincmarns Rhemensis Arch iepiscopus qui versam primum ultima:

strophae: Te trina Deitos,unaquepwcimm acri animo impugna.

Vit hymniqne ancrorem sibi ignotum dicitesse sed recentem.

1 88. Somno refectis ortubus . Feria lI.ad matutinum. S .Ambrosii exHincmaro etV . Thomasio reperitur in editionsWurinorumSplendor paternaegloriae.Feria II. ad laudes . S . Ambrasu ex

eius aperibns Regula AurelianiArelatensis inter alias hnnchymnummemorar. .

StabatMater dolorosa In ofiicio septem dolorumB . M. Vir

gioia feria VI. postDominicam Passianis ad vesperas B . Jacoponi sive Innocentii III. utmavnlt Benedia XIV. da

festis lib. 2 . cap .4.

Summae Porens clementiae olim, SummaeDeus clementiaela sabbata admatutinum S . Ambrosu ex Hincmaro ethymnario Thomasiano Hymnus ad matutinum in feeto SS.°'

Ù innatis constat exprima strapha huius hymni Sabbari admatutinum, etex secunda stropha hymni feriaeV I. ad laudes

Sommi Parentis unice olim, Aeterne Patris unice Dis 22.

Julii ad laudesTe deprecante corporum Die 20. Octobris in festa .S. 103°

nis Cantii ad laudes Parshyrmi1 .Qems .Bulsmnglonvquo ante dixi3;

https://www.forgottenbooks.com/join

a64Virginis proles op ifexque 1VIotris In communi V irginumad matutinum

Virgo Virginum prueclara In officio septem dolorumB .M.

V irginis ad laudes Pars estprosae Stabat Mater dolorosa

de qua supra

1 90. Ut queant laxis resonarefibris Die 24. Innu ad ve

speras Asserueruntaliqui, PaulumDiaconum in prima stro

pha collegisse sex notes musicas ut, re, mi, fa, sol, la, ex ut,re

desumptis primis litteris Sed hac

nome ,musicae _inventae sunt…a Guidone Aretino seculo XI.

qui eas huic hymno accommodate coepit ex eoque nomenindiditlitteras initiak s usurpons De inventis musicis hujus

‘

monachi diligenter disputarTiraboschius (r) Cl. Stephanus

Arteaga in suo opere de theatro musico Italico tom. 1 . cap .

plura inventa Guidoni vulgo tribui quae revera ejus nonsunt testatur etin h isGamma sive scalam cum notis ut

re,, mi fa sol la mà per testimonia ta delmedesimoGui

done stfiîttt0metodo era nato di già inventatosiGuidonia testimonio standumest multaeum sibi arrogare

non estdubium quamvis qualia ea fuerint non satis li

que_

at Inepistola adMichaelemmonachumPomposiae ubi

h mao concedi quia SS. Cru rum publicae venerationi exposi

s sacrario'

cc continetur ; quae tum Berom loc. tit. In operibus

ett lepida ratio îudicandi scripta Venantii haec suntin laudemCruveterum respuere quae 0pi cis carmina Lilt. Primum, Cru:omnibus praeiudicatis cpp0nuntur. benedicta nite: Domina: qua ear

Quid tamen isthuc Binghamo pro ste pependit Secundum‘

Pangedèfit?S iqù idemVenantius i pseFor linguagloriosi preclitnncertnminis.tunatus alia carmina habet adora Tertium Virtus eelsa ( rasi: totunitionem Crucis persuadentia Eo rite oeeupator6em Quartum Vs. .

autemvero similius Fortunatus au xiti; Regi: prodemit Antiquidr'

eius hymni CS!censendus, quia erithic hymnus si eius auctor sit

cura ac diligentia S. Radegundis S. Ambrosius quod putabatJacoRegime quam suis carminibus bus Perez de Valentia in

‘Psohnttitt

passimcelebrar l ignum SS. Cru 95. Vide supran. 1 8a.

cis ex oriente tune erat…allatum —histor. litter. lib.etmaximapompainurbePictavo

E C C L E S I A S T I C I S 1 65se Comparar artifici qui Vitrum fiexibile reddidernt Nam

si illi air pro suis apud Dominum devotissime interce

duntmagistris qui hactenus ab eis v ixdecennio cantandì

imperfectamscientiam consequi pomerunt quid putas no

bis pro nostris adjutoribus fiet, qui annali spatio , aut si

multum biennio perfectumcantorem efficimus Interimtibi de inveniendo ignoto cantu Optimum dirigo argumentum ,

nuper nobis a Domino datum etutilissimum com

probatum Etin altera ep istola qua Theodaldo Areti

no Episcopo suumMicrologum mitrit Ofi°

ero solertissimae

gaternitati mae musicae artis regulas quanto lucidius e:

revins potai explicaras philosophorum neque eadem via

ad plenum neque eorum insistendo vestigns Etibideminventum suum caelo àcceptum refert: Coepi jure cogitare

aliamMusicamPueris tradere Tandem afi'

uit divina gru

tia etquidam eorum imitatione cordae (sic) etnostrarurrrnotaram usu exercitati ante unius mensis spatium versus ,

et inauditos cantus primo intuitu indubitanter canta

bant Sigebertus qui eodemseculo floruit aliquanto cla

rius loquitur Aretinasmanae/ms postomnespeneMu

sicos in Ecclesia claruit in hoc prioribus praef erendus quod

ignotos cantus etiampueri etpuellae facilius discant et (lO

ceantur per eius re ulam quam per vocem [Magistri autper

visum(aliter usum alieuj us insrrumeari dummodo sex litteris

vel syllabis modulatim appositis ad sex voces quas sola ll'Iusica

reeipit bisque voeibus perflexuras digitorum lacune manus di.

.

tttnetae per integrum diapason se oculis et auribus

tntentae et remissae elevatione: val dispositiones earnmdemvoeum His obpcit Arteaga Guidoni: verba exMicrologo :Nomeautem inMonaehordio hae sunt In primis I

“

Graemmmoderais adj unetum Non declarartamen an ipsemetMl

crologum legerit, an ab alio scriptore hnnc locum fuentmu- v

mama ; namhber Microb gus hactenus ineditus est et…

(I) De criptor. Eccles. cap. ’M°

1 66 D E H Y M N'

I S

paucis Bibliothecis latet Praeterea non adeo sunt ea verba

clara ut ex eis inventumGuidonis fuisse negemr usus qua.lis nunc v iget sexnotarammusicarum etappellatio camm

dem ex hymno S . j oannis Baptistae Isaacus Vossius (1 )Aegyptios aliosque Barbaros ante Guidonem eadem ratione

musicamdocuisse tradir; sed loca aucmrum quae pro sua

opinione producir multo sunt incerriora et obscuriora ,

quam quae de Guidone proferuntur Invidia certe et

odium quo cetcri monach i Guidoncm persecuti sunt, ar

gumentum non leve est eum inter reliquos longe excd luisse

sive musicamveterem aliqua exparte remituerir sive novam

proteusinvenerit Sex autem ojus netis musicis septimam ad

l:dt Erycus Puteanus (a) nomenque ex eadem S . Joannis

ymno imposuitBi ex labii reatum quae aliquoties mutatut

ia Ci Ex quo solertissimus NeWtonus numerum diversarumnomrum musicarum numero colorum distinctornm aequalem

esse observavit mutuamque proportionem invenit(a) Paulo

Lib. de poemat. cantu et

niribus rhythmi

(a) Musathena pag. 34.

(a) Nov itates in re musica a

Guidone invectas Caramueli dislicuisse v el ex ipso titolo huiusibri compertum nueva

de musica inventada aîio de 600.

per S. Gregorio el Grande Manie

deN. P . S . B enito y despue: ‘

Pan

eb‘ietMaximo, deseontertada aìio de

l on . por Guidand retino Reli

gioso de la misma Orden y Musi

co excelente en su tiempo re

:tituidu su primera perfectionnilo de 1 6 1 0. par tray

‘

Pedro de

9rei u Manie Cistereienre bij onuestro Reel Monasterio de la

Espina, redueidu este brev e Conr

pendio nilo de 1 644.por I. C. Reli

‘ I”. ‘si misero Monasterio Ro

mae apud Pabiutn de l aico

in4. De hac novaArte Caramueilisque Compendio musices perit

'

iudicabunt C l. Arteaga Riv olu

z ioni del Teatro atp. 4. p. 1 63 .

torn. philosophico quodam no

stri seculi more , ac licentia non le

v iter inhoc argumento etrat Pe

trum de Urena anno 1 53 0. in Ita

lia v ixisse notam septimam priornbus sex adjecîsse affirmat Atqui

Petrus ille de Ureiia Caramuelis in

musica magister anno 6 1 0.novamsuam Artem condidit cum iam

anno 1 602. Hanoviae typisWednelianis prodirssetBryciPuteaniMit

sothena rive notururn Heptas ad

harmonia e lettionis nectunt etfarilesnusum.Quod opus anno 1 599.

V incendo Pinella v ideo dicatum

in quo Puteanùs sap. Conr

https://www.forgottenbooks.com/join

1 70‘ D E H Y M N I S

Bam fuisse S . Bernardo antiquiorem hoc nempe principio ?Salve Regina misericordiae addiramque deinde S . Bernardi

tempore vocemMater certiwmum v idetur InChronico Spi

rensi Guilielmi Einsegeri (1 ) narratur , S . Bernardum, cum

hanc antiphonama Clericis Spirensibus audiv isset statimad

didisse haec verba Oclemens o pia o dulcis VirgoMaria

V ideri potest Benedicms XIV . (a) et el. Trombellius (3)qui fatetur incertumesse quisnam sitverus auctor anti

phonae Regina caeli

1 83 . Sequentia in festo SS . corporis Christi Lauda S ion

Snivatorem nullum estdubium quin sit S . Thomaeg, ac pro.

inde temere Joannes B ioche aflì rmat a S . Bonaventura fuisse

conditam, quamvis idFabricio (4) non penitus displiceat Se

quentia in commemoratione Defunctorum, Dies irae dies illa,tribuiturmultis aucroribus , nempe S . Gregorio , S . Bernardo,

€ .Benaventurae MatthaeoAquasparro, Augustino Bugellensi,er LatinoCardinaliUrsino Frangipane. Consuli potestJoannesMichaelCavalieri qui in dubia re, utait amplecitur sen

toariam quam eius propinquusMarcellus Cavalieri (6) pronunciaverar, eam tribuendam esse CardinaliUrsino Frangi

pane Atque haec estcommunior sententia Petrus Antonius

Corsignatti (7) contendit, Thomam de Celano Minoritamcirca annummao. anotoremesse huius sequenriae

1 94. De hymnorum et sequenriarum auctoribus eXtat

JacobiWimphelingii tractatus Versus HartmannimonachiS . Galli ante Evangelium canendi reperiuntur in Bibliotheca

SS . PP. (8) cum aliis ejusdem hymnis Sed ex sequentiis

Missalis Romaninulla inibi existir FuitHartmannus discipuIus Bhabani Mauri et B . Norkeri qui sequentias etiam

(1 ) Lib. 1 2. ad annum 1 147. (5) In Saer.Rir. Decreta T.

(a) Infestis E.M.V. para . c. 1 cap. 1 o. inprooemio num.8

(3) In v ita Virginis Patt. (6) Statera sacra ttt. a. n. 191 .

Dissert. X. (Luaest. (7) De viris illustr. Marsorunt

(4) Tom. 1 . B iblioth. mediae , pag. ;4.

etintime latinitatis (8) Edit. Lugé. tom.a7. p .;oB.

https://www.forgottenbooks.com/join

E C C L E S I A S T I C I S 1 73

quod ad can1umspectat hymnum composai metri negligensutsensui non deessem En obicetionear ex S . Bernardi verbis

petitam Quid erga erit.respondendum Facilis expeditaqueest responeio sed quam vix anderem in medium proferrc:nisi haberem quem sequerer ducem Carolum Guyetum,

cuius in rebus liturgicis celeberrimum estnomen quemqueadeo Benedictus Pontifex XIV . (1 ) vaeat doctum p ium el:

eruditum Is igitur (2) b is verbis alloquitur obiicientes auctoritatem S . Bernardi Neque in Bernardi seculo sumur utnon

cultiora in hoc genere exigantur neque tu Bernardus es cuj usscripta in quocumque scada probenrur nec si denique ad ipsum

velprocul accedas idea utsensui non desis metri negligens

debes qui utrique vales consulere

1 97. Quare cum possitidem sensus carmine,ac plerumqueviv idius , et cultius « primi tantum abest ut lexmetri sitnegligenda utetiam ad eundem sensummelius exprimendumsitusurpanda Quo spectatratio quam S . Bernardus inea

dem epistola attigit Quod si nova audire liber etcausa requi

ttit; ea utdiari recipienda censuerim quae cordibus audiartium

QUO. GRATIOBA eo utiliora reddateteloquii dignitas etau

ctoris Nam cum gratiam sint quae versibus legitimis con

finentur quam quae discordibus et incanditis aparter

omnino ut in hac seculo qua fieri potest commode hymnus ad metri regulas exigatur Ut infidibus musicaram au

m quod air C icero in lib . de alficus velminima sentiunz

in,carminibus poetae eruditique v itium quodvis ac di

screpanriam percipiunt ab eaque abhorrent cui malo oe

currendum est adh ibita metri lege ac mensura S i enime

gemmampretiosissimam aitFerrer1us in praefatione ad suos

ymnos aura valemus claudere cur plumbo cur aurichalmautalia inferiori: metalli genere circumdabimus ? An ad Dei lau

d'

es concinendas inepta eritpoesis an decebit eam circamalqdricas autetiamnaxian suis legibus procedete in rebun

.

i l ) De Serv . Dei Beatif. etCan. (2) loc. cit. quaest.a.llb.4. num.:o.

1 74 D E H Y M N I S

autem div inis claudicare? anputamus,Davidem,dumpsalmisoperam dabat metri fuisse negligentem ? Sed de his senna

iamhabitus est XXVIII. etXXIX. etaliis in locis

1 98 . Hymnorum sitpoeticus er nitidus neque hu

milis neque elams pietati Christiana mnsenriens ab ethnico

fastu alienus

Pro hac regula confirmanda satis est animadvertere hymnos

esse carmina in laudem Dei ac proinde sro poetico gra

v i et prout res postulaverit sublimi semper nitido

nunquam abjecto esse componendos.Cuius rei exemplum rur

sus inDav idis psalmis facile estreperire Decipiuntur quippe

siqui putant satius esse in ofliciis div inis verbis humilibusac sermone qui repathumi immortales Dei laudes canere

quam tanti argumenti gravitarem srylo rei cuiusque propria

persequi Nec propterea fiosculos poeticos undique captare

etfabularum delrramenta intexere aportebit quod in carmi

ne sacro maxime dedecet Nimiumetiamdelicamm acmollee3t exemplumLasi Hermionensis qui apudAthenaeum r)ab oda et hymno litteram S prorsus exulate voluit Non

nulli odio hanc litteramprosequuti sunt eamque potius sibi

lum, quamlitteram esse afiirmabant; ac Pindarus adamasigmon pr0pterea composuit Ridicula esset huiusmodi in hymnis ecclesiasticis diligentia Recte Correctores Romani subUrbano VIII . inpraefatione de hymnorum sto pronunciant:

Divinas enim laudes inquiunt si non ornarifloribus , certecenti culru carere non convenit EtZacharias Ferrerius in prae

fatione ad hymnos Sane si Dei Maximi summam illammaj estatem rectis congruisque laudibus attollerepossumus cur bar

baris inepdsqueattollamus

1 99. Nitar in hymnis perspicuitas etquidem quasi sa»

par ecclesiastiens in sentenriis etnonnunquam in ipsis verbis

ab huiusce rei peritioribus laudatus Grancolas (a) de hy-À

(1) Lib.1 o . sub finem. (a) Commmt.Hist. inBrev. cap.:8. Iib.r.

https://www.forgottenbooks.com/join

1 76 D E H"I M N I S

vel certe eas ex antiquis hymnis non substulerù ttti uri2

tut Urbanus ipse \JIII. et Santalins V ictorinus urunrur‘

alii hymnogratphi recentes Facile tamen consentiam , parce

ac raro inhymnis ecclesiasticis esse adhibendas etubi nav?

fianthymni non reprehendendum qui eas adhibuerit sed

laudandum qui prorsas omiserit L iberius diciumferam‘

contra Ferrerium qui non solumvoces fabu amm sed fa

bulas ipsas identidem in suis hymnis inducir Laev inus Tor

rentius Iulii Pogiani censurae suos hymnos sive odas sae

“

eras subiscerat Pogianus quamv is poeticam illins facultarem‘

vehementer lauder, et quod istud donum amplissimum ad:

Deum celebrandum converreritmemor ordinis et instituti

sui ramen quaedam animadvertit, etin h is Pati vox , scri

psitad Torrentium ablmrrer ab homine Christiano Torren-

‘

i

tius in aliis iudicio Pogiani acquiev ir, sed vocemPati aliquando usurpav it: Cumaea sedj am carmina prosperis Impleta fati: j am nova seculo etc. Adito Lagomarsinium(1 )

20t Nihil sit in quod cantum ecclesiasticum difi

Joannes Launoius (a) memorar , Joannem Muncrarium edi

disse MarryralogiumUsuardi anno et ad calcem eon

cordiam grammaticae,etmusicas inofficio ecclessiasrico Quisnam fueritestrus eius libri scopus cum a me v isus non fue

rit, expedite nequeo quamquam ab hac regula n on prorsus

eum'

aberrare existimo Grancolas (3) Hymnos ,inquir pro

prie appellare solemus carmina ad Deum laudantium composita

atque ad leges musicas decantancbz

202. Omnino necessaria esr haec regula quam antiqui

hymnorum‘

correcrores n on penitus observamnt verborumnitori ac legibus carminis patissimum intenti Carolus

Guye

(1 ) Ad Fagiani Epistola Val.3. (3) Comment. histar. in B rev.

{D. 33 7° “ ‘N cap. 28. lib. 1 .

(a) Hist.colleguNavarrei p.7 1 0.

91 78 D E H Y M N I S

d11’lìcilior tune estd isio maiorque oritur cantus defarmitas?

Durruscula erram estsynalaephe inversn hy:xni Dominica:

primae Advenrus ad laudes Ab alto Iesus pro ica: Namul

secundus pes srtiambus pronunciari debet:Ab alt’

Iesus pro

micat Suav iarflueterversus in hanc formam restimtus :] esus

nb altopromimt. In antiquis enimbrev iarug codicibusqueMsn.Itgitur Christus ab alto promicat qui versus tametsi non con

stat elrsionis tamen asperitate c'

aret(a) Nullo autemmoda

(a) Ins,quiunum Iata, autunumapicem rn examen vocarc aman:

iubtilis controversiae accasianemexhibeba In omnibus bnev iariis

quae V ldl v idi autemplurima

in quibus nanl sed ] scrrbrturcum haec littera estconsonans re

peri bunc versumita scriptum .Ab

alto Jesus promicat Correctores

hymnorum sub Urbano VIII. edideruntv ersum .Ab alto Iesus promicat Sed cum in ca editione

etiam consonans semper exprimatut per I np

lla inde regala hauri

ri potestpra recta scribendi ratio

ne E: metro autem liquet I hoc

Igea Vocalem litteram esse non

co

onsanantem etpropterea typ0

graphos qui nunquam adhibent,nisi cum est consonans errrare

dumversum typis excudunt .Ab

alto Jesus promirat qui omnino itaestreddendu: d b alto lesur pro.

micat S i typographi diligentia

meae volunrati respondisset cu

tassemego etiam utin hoc gene

remagis constans similisque sib iessetmei operis 0rthagraphia et

semper character ] pra ] consonante faisset adhibutus quandoqui

demseme!adhib itus fuit atque ita

etram inaliis vecibus de quarum

arthographia sub indice lis est. In

genne tamen fatebor eam curam

non admodumme solicitasse , quia

inter probab ile: hinc inde pugnan

tes opiniones sententiamhanc tene

ri passe iudica inmultis vocibus

communem fuisse orthagraphiam

et pronunciationem ut in aliis

communis erat quantitas syllaba

rum er ab una eodemque scri

ptore posse utrolibet modo scrib i

litteram et literata seculum et

saeculmn ; qua in re liceatcuivis

esse probabili:tam Nullum v era

locumexcusationi esse puto cum

pro I vocali exaratur , quod pas

simfieri video in verbis quibusdam

graecis , ut in ca Horatii versn

Oda lib. 1 . Obstrictis aliis prae

ter ìapyga Nam ea loco iapyga

est quadrisyllabum ut e: prae

ter iapyga duo dactyli ev eniant.

f Praeterquamquod si origo graecs

retineatur apud Graecos i nun

quam v im cansananti: habet si

ritu latino nomen illud proferatursinflectendnmpotius essetiapygem

atque ita ex utraque parte P"P°'ramscrib itur iapyga Ad quem er

rorem quadrare possetd ictum ele

gans in Sab inum Cladium una che

etgraece etla1ine declamantemi

de

https://www.forgottenbooks.com/join

a8o'

D E H Y M N I S

cundum pedemcaesurae locus sit idque similitet 1n asclepiaîdeis observandumest . Gnyetus animadvertit plures alioquinsrudiros poetas huius regulae 1gnaros autnegligentes suis

hymnis versus immiscuisse musicae modulationi repugnantes.‘

exemplumque profertex hymno Anonymi rn sapphicisConfer ofiensique graves serena

EtexMureti hymno asclepiadeo festa Paschae

Cumspes sancta , moraeque impatiens amor

Becre fere omnes hymni brev iaru Romani hac rn parte proce

durit (a) , eademquc v ia et ratione Guyetus Clarus ,

Santalins , aliique recentiores hymnographi hoc genus eccle

siasticorum carminum elaborarunt Annorandum est, non

minus dissonum esse versum sapphicum in qua pastseenu

dum pedemfitsectio trachaica sive pes trachaeus , utin hoc

Carulli

Otium Catulle t1b 1 molestum est

Quae omnia cum a v iris expericntissimis confirmentur quin

vera sint, non dubito (b) ; sed subaritur mihi d1fiìcultas

(a) InHymnis S . j osephi qui

proximo seculo exeunte inducti

spnt versus I. atrophae IV. ad

matutinum RexDeus Regum et

Dominator orbis hanc legem non

servatinquibusdamb reviarris ; sedin aliis pluribus rectius omittiturconiuctio B t suav iorque reddirur

versus Rex Deus Regum Dorni

nator orbis

(b) Antiquissimumest inEcclesia

hac studium utversus modulatio

ni apti praeferrentur. B . Nork erus

in praefatione ad suas sequentias in

hanc sententiam disputar Conti

git utquidamPresbyter de Genti.

dia nuper aNordrnannis vastara ae

nir,etad nos .Antipbonarium suumsecumportam inquo aligai aer

sus ad sequentias eraur modulati ,sed iamtune nimium v itiati quo

rum ut v isu delectatur sum ita

sumgusta amaricatus . Narratez in

de Operam se dedisse nov is se

quentiis , quas lsoni corrigendas

astendebat, qui h o emendare cu

rav irdicens : singulae natae can

tilenae singulas sy llabas debent

habere Quod autem audiens ear

quidem, quae in ia veniebant. ad

maidum correxi quae vero in

le vel in in quasi impossibilia

vel attemperare neglexi cum et

illud postea ia - illimum v vsu de

pmhenderim De cantu in Iic

clesia antiquissimo instrummtis

que musicis v eterum Chnstiana

rumfuse disserltj oannes Baptista .

E C C L E S IA S T'

I C I S 1 8 1

eur apud antiquas odae , quae canendae proponebantur ,his legibus non essentadstri<:tae

4 206. Utenim cgp opinar ,in ipso rei exordio nequemu

nicus concentus vocibus exprimcbatur , nisi metro vel rhyth

ma alligatis neque versus fiebant nisi modulis , numeris

que musicis accommodati. Exav ium concenribusmusicas vocum modulationes homines didicisse multorum estopinio

S ive id rta acciderit sive humanum genus natura ipsa duce

inter amabiles diversarum vocum sonas , quod magis placue

tit elegerit etordinaverit, post1nventam Musicam statimverba modulationi apta quaesivit , materiamque Musicae

carmen scilicet, invenit, imperfecmm primum , deinde re

gulis, etarte perfecrum (a) . In praesentia res alia prorsus mo

do accidit , nametmulta prosa oratione canuntur , etcarmi

na panca fiunt ut cananrur Nihilominus quo temporelyrico carmine Horatius Romam demulcebat exploratum

Casalius de aeter. sacr.Cbr istianor.crib.rap..44. Athanasrus Kircherus

inMusurg ia regulas etxam ad hymnos musicos tradir sed ad remmstram i‘la maxime facit lib. 8.

cap. 6. Nonomnia carmina optasu

_

nt barmanicis modalis sed ea

tantum quae certam etimmuta

bilem pedum stationsm obtinent

Imma cap. advertir , in hymnis

nonmetricis rationem accentus va

CumZhabendam esse, quamv is quantitatis syllabarum ceterarum nulla'

ratio hab eatur.Editam circa annum1 71 6. scia sed nonv idi Diss: rta

tionem de collectione noaorum by

nrnorum cum cantibus idoneis ad

versunrnmensuram auc tore Joanne Lebeul’.Martinus Gerbertus monacnus nonmultis ab hinc annis typis cammisitduo volum1na in4. de

tantu etmusica sacra prima ec

elesia ad praesens tempus(a) Accipe C iceronis sententiam

Orator. foi. ars. Venet. 1 3 1 4. typ..Aldi Neque enim ipse versus rit

tione estcognitus sed natura , ar

que sensu quem dimensa ratio do

cuit quid acciderit ita notatiu

naturae etanimade'ersio peperitar

tem . Sed inv ersibur res estapti0r,

quamquam etiam modis quibus

dam cantu remoto soluta esse v idea

tur orario , maximeque id tnoptime

quoque eorumpoetarum qui

a Graecis nominantnr quos

cum cantu q liatnris nuda pene

remanet oratio Quorum similia

suntquaedam apud Nostras velut

ille 1 11 Tbieste: ,

JLuemnatn te esse di

cam qui tarda in reneetute Et

sae seqrtuntnr quae nisi eum ti

Zicea accessit orationi suntsolutac

simillirna

1 82 D E H Y M N I S’

est eius adas decantati consuev isse et carmen seculare non

alia ex causa factum est nisi utjuxtamanitum Sibyllinumv irginibus , puerisque Iudis secularibus canererur (a) . Quain carmine Horarius saepe ac frequentius quam alibi, ver

cibus utitur quimoda ob defectumcaesurae postsecundumdem cantui inepti existimantur ut nihil interim de Symgephis dicam(b)

207. llli omnesHorariani versus inuna oda seu carmine

seculari inducri a nostris hymnis ecclesiasticis repellerentur

Uncle igitur haec diversamodulationis ratio Nam ad elisio- p

neaquod attinet intelligitur satis veteres non pronunciasse

syllabas elidendas (c) utinveren eadem semper ejusdempe

(a) Spanhemius in limine Nota

rum ad Callimachumdocet hymnos G raecc rum ad tibiam inter

S acra Iibat10nesque etshares:

salitos funse cantari

(b ) Videlicet‘Pboebe,svltrarumquepotensDiana.Lenir l llitbya tuereMatres

S iae tu Lucina probas vocari

? rosperes decreta super iugandis

& miuis prolisque novae feraci

Quod semel dictumest ”abili,ue rerum

S :derumRegina bicornis audi

Roma si vestrum estopur,l liaeque

lussa pars mutare lares eturbemLiberummaniaititer daturus

Romulae genti date remque prolemque et decus omne

lmperetbellanteprior iacentnn

]a1umari terraquemanu:poten

tes

Medur ..tlbanasque timersecurer,Jane Seytbae responsa pernat su

perbi

? risctts etneglecta redire v irtur.

J udet apparetque beata plina.

J ugur etf ulgente decorus arcu? boebus acceptusque novemCumoenis

QuindecimDianapreces Virorunr.Haec Ioaern sentire, Deo:que cun

ctos

Spem bonam certamque domuncreparto

(e) Notatudigna estopinio Ven.

Bedae qui exist1mat versam he

xametrum spondaicum scilicet

quinto loco spondaeo constantem

ab antiquis ita pronunciatum fuis

utuna vocalis interponeretur,

p erinde quasi pes dactylus esset

Lib. de arteMetrica de Episynaloe

pba vel Diaeresi Neque enim in

quinta regione vermi beroici sport

daeurn povere maris erat sed ita

tamenc'ersus huiusmodi illos volais

se scandere reor utaddita insono

vocali quamnonscribebant da

ctylp: potins quamspondaeus exi

steret v erbi gratia rnrsnsc sr ro,

mdsasusrcrs rur snen cn s

nesssarasnar et per synaloc

pbam nsnaaraanrr 941“ il”

https://www.forgottenbooks.com/join

184 D E H Y M N I S

tum ob alia tumpraecipue ob singulare opus Pieteris Christiai Bjus opuscula poetica prodierunt Martiri anno 1 729.

edeme P.Francisco de Ribera , qui inter aliaMss. monumenm

Joannis Ayalac recenserprimum illud quod huiusmodi inseribandam erat Psa[tes egregius sive de usa er abusa cantu:

ecclesiasrici Potuisset cene egregius hic eteruditus poeta.

hymnos oflicii Hispanici ad canrum simul et ad latinitatetmredigere sed in lyricis carminibus quae composuitde Comceptione B M . Virginis da S . Paulo Aposmlo de certaminibus Martyrum de certaminibus Confesmrum er Virginumnitorem,er elegantiam sequutus cet ecclesiasticae consuetu

dini non consuluit

209. Jam ad harmonicumecclesiae cantum exigitur 3 . ut

nulla admittatur poetica licentia qua versus longior ceteris

ev adat sive utaitClarus murario pedis in alterurn, qui

pluribus syllabis conster ut puta iambi aut spondaei in

anapaestum (a) Hanc regulam Correctores Urbaniani non

observatum ac saepe in hymnis brev iariiRomani iambicisdimetrig occuruntversus novem syllabarum ut Oculos inal

ium rollire Papulique Rex ] udaici Gavantus (t) Menduminquir patentaligai in hymnis iambicis quando leguntnovemsyllabarum versus non advertentes anapaestum poni pedem

prima locopro spondaeo vel iambo Optime sed inde oritur

error eorum qui mendum subesse putant quod deformitas

cantus intercedit cum a versn octo syllabarum sub eisdemmodu

(a) Vetere: Latini inpronunciano

da sy llaba brev i unumtempus in'

ionga v ero duo insumcbant immoaliqui in scriptione syllabam lon

gsm geminabant naatus pro nata:

exarantes Itaoue facile unum inalterum pedem sine cantus incommodo mutabant; licet enim pro

spondaeo anapaestum ponerent

semper quatuor temporamm .

bent nimirum duo syllabae lon

gae anapaesti etaltera duo dua

rum.b f ev iume jusdem pedi: Hu

iusmodi discrimen nob is nonob

servatur, versusque in pronuncian

do etcanendo longior evadit ai

loco spondaei intruditnr annua::

8tu3 : proptereaque id elfogiendumest (1 ) In Rubr. brev. part.

tect.V. num. n .

186'

D E H Y M N I S'

a: 1 . Postremo rccta harmoniae ratio exigir utsenteittir

inuno v ersn incoepta non ad alterum longe dissitum abeel

venda differatur autex una stropha ad alteram protrahatur

qu'

od alternae modulationimaximum impedimentum afierret

m inHoratiiOda p,. lib . Neve te nostris virii.: iniquum- Ociar .

dum- Tollo: .

'

Haec fere funi ,,qua

’

e cantui orum in ec

desiis usitato obcsse comperi (a) etab his qui hymnos autcorrigunt auteomponunt observari cuperem (b) Venu

ia v ersa !)nins Triniqnenomen?

De quo admonendi sunt typogr;.

ghi qui in brev iariis saepe excu

dunt, 2)nius Trinlque nomen, cumita h ic versus sitexarandus 9nins,

N niqne nomen Correctores Ro

mani sub Urbano VIII. in prima

ed itions aliter scripserant Ù lti

eynr trà mmqne nomen S imili ratione vocales breves quae solumin carmine producuntur , ute se

cundum intenebrae, eflugere aporteb ir Hoc manitum intelligen

dum est de vocalrbus penulumisin voce trisyllaba aut pluriumsyllabarum

(a) De fi lesiastico hymnorumcantu prodiit Parisiis anno 1772.

in 8. Liber boe titulo HymnairedeNoyoncontenant les bymnes e

? roses nolle: extraites du B rev iai

re e da Missel preceded’

unemethode nouvelle pour apprendre faeflmentle Plainebantper M .

bè Ondenx Chapelain TonctoyenxetMusicien de [É glise deNoyon

De hoc opere agitDinovarfli DiariumecclesiasticumSept.annit77a.

p. 286. et Angus. eiusdem anni

M a.,aeBibliotheca ritualis part.a.

V… “hi asseritnr. me‘

thodum fuisse separatim excusamin ta Hieronymus Romero deAv ila tnEcclesia principe Toletana

melodise magister antea ediderat

Marciti typîs j oaehimi [barca:76 1 .in4. .Arte de Canto liano etc. cu…ius operis in quatuor partes di

v isi tertia pars est De la « peculati‘va y practica de todo hymne ,sequencia oprosa

(b) Universe de verbis quae

poemati musico apte conveniunt

hoc tradir SalomonVan-Til de can

tnpossess cap.3. in 711tsanro uenti.

quit. Sacrar. flgoiini vol. 32. pag.

agr. Poeta maximum verborumcopiamadmanumhabere debe: ttt

noneademcontinuo replicare adigetnr minan e singulamateria pro

price sint idonea , quia nna meiedia exig itsyllaba: [engin es alter:

requirit brev iaru nna petitsua4via altera grania aligna verbamediu m alia maj orem continent

emphasim; ttt paucis dicam , sint

fluentia sine af ectatiane serie

absque contione‘

Permagnamenimcantai etpoemati af ertutilitaternnotitia qualitatis ac qnaN itatis

pedum e: syllabarum.

.

Iflemo verom ch asìu ,1 et eredtnqs se

https://www.forgottenbooks.com/join

s88'

D E H Y M N I S

fromemradiante cincia-Nosrraf estivorenovata cantu-AccipeAnte MartinumClarumRobertus Hanyvcl idem sa

xum volverat uthymnos rhythmo et metro alligatos effice

rer labore adeo improbo utinterdum omnes versus unius

integri hymni sibi rhythmice consonarent Hymnologiamsuam rhyrhmicam seme! atque iterum edidit Urbano V III.

dicatam Facilior fuitlabor , minorque gloria Jacobi Planenati cujus crustsine carminis lege duobus tomis comprehenas rhythmica Hgmnodia caelestis S S ìîzo ac B:? wPatri PapacInnocmtio XI . humiliter dicam Tomus secundus Collegio

Eminentìssimorum S .R. E . Cardinalium apparuitdicatus an

no 1 682 . tres annos postedirionemprimi tomi Ceterum Ca

rolus Guyetus loc. cit. quaest.5. affirmat, inutilem fore operam,

quae iu hymnis rhyrhmicis condendis insumeretur etquod

recte ii qui sunt in breviario Praedicatorum, etMinorunîde 33 . Dominico et S . Francisco et alus , vel rejicerentntuitus vel admetri leges revocarentur (a) Auctor epistoÈ rum de recta methodo studiorum Lusxtanice scriptarum

qui Eques Ludov icus Antonius Vernei creditur esse quam

quam ipse negat, solumque extremam'

manum operi impo

(a) Surdis canebatGnyetus nam

ghythmicae deliciae adeo inGalliaaltas radices egerant, ut seculo

superiori Alexander Piny Quaestioms

'

l'

heologieas versibus rhyth

micis incluserit ratus ut in

praefatione ait satis sib i praesidii

adversus obtrectatores in co esse

positum quod S. Thomas rhyth

mice quoque hymnos fuerit elu

cubratus Pinyo praeluxeratFran

ciscus PeuoninConventu Parisien

si Dominicana Magister cuius

prodiit Parisiis 1 65 .Hymrins .An

gelicus sive Dottori: «Angelici

Symmae- Tbeologj a eRhytbmica syneptis Maiori laude ‘wligna est

Opera I’. Augusti…Cermelli eius

dem ordinis Praedicatorum cu

ius sunt Hymni Sacri Eizo et

RiinaD. Cardinali deJ lteriis £ pisc0

po Tudertino dicati!errariae 1 648.

quimagnam pietatem redolent et

plerumque reguhs conformantur

quamquam ut inquitinPraefatio

ne interdumnon it'

a accurate pe

de: sed sensumattendentper ipsa

S . Scripturas, etmagis exprimentia

S S.‘

Patrttmv erba eos concinnav it

Einsdcm ordinis poetria nob ilis

Laurentia Strogz ia anno 1 588. Flo

rentine ediditinsingala totius anni

selemnia Hymns: nitido: etle

gitimo pede decurteates

https://www.forgottenbooks.com/join

E C C L E S I A S T I C I S

ary. Improbo rhythmorum labori conjungenda estOpera ,

quae in hymnis alphabeticis ardinandis insumirur : qua in

palaestra desudav itFerrerius qui da hoc suarum hymnorumartificio nos certiores reddit Harumpraecipu0s j uxta quorumdam ea: antiquis hebraorum varum consuetudinem servato per

singulomerrorum capita alp habezi ordine exaravi Persaepc ta

men illi accidit utLitterae initialis necessitate coactus ad resexnaneas avolaverit utin festa Pentecostes e flammis smariadivini ad Xenophanis iambicos versus LitteramX quaerensconfugit Xen0phanis ecu Lasbu Te iambicis attollimus E:in festa SS . Corporis Christi pro Littera X exercitus Xersisarripit Xersis haud rotcolligimus phalanges Atque ita feré

pro Littera Y carpiscanda in alienae absurdasque senten

tias argumentominime convenientes pralabitur

RegularquintaPraeter usitatas in hgmnts metri species non est

nava aliqua inducendo

2 1 8 . Quinque hymnorum species in breviario Romano.

Gnyetus recenser. Prima estiambici dimetr

dere Altera esr sapphici cumquarto adonio Iste confi ssor

Domini colemes Tertia asclepiadei juncm post tres versus

glyconio Sanctorum meriris inclgta gaudio Quarta speciesest iambici trimetri ut in festa SS . Apostolorum Petri et

Pauli Dècora lux aeternitatis auream In quinta specie repo

m_mtur trachaicì :Pange lingua gloriosi lauream certamirn

'

e

AnimadvenirGuyetus ante corre0tionemUrbanianm hyB b

generis quod pyrrhichiumprimaloco admittit illi autem , quos

Hadrianus imperator mo riens fertur effudlssc sunt iamb icidimetri,

quorum primus secundus ac ter

tius pes possunt esse iamb i v eltpondaoi vel anapaesti vel tri

b rachi j am siquis rhythmo solo

hymnar cpmppnere valnerit non

nullas ecclesiasticos auctores imitab itur necnon Craccas quo

rumaliqui hymniversibuspolitici:.ut ipsi aiunt nempe rhythmicit

procedunt. Apud Latinos autemmelioris notae desunt huiusmodiexemp la Versus politici quinde

cim syllabis conclusi apudGraecosmediae aetatis inventi sunt

1 94 D EL H Y M N I S

mnos inf esta dedicationis fuisse trachaicos pro quibus sub

ttituti suntiambici dimeni sex versus in unaquaque stropha

complectentes quod novum hactenus fuerst cum singulae

straphae in hymnis iambicis dimetris quatuor versibus absal

Vantur Praeterea formam hymni de S . E lisabeth : Domarecordir impetus Elisabet Fortis inopsque Deo tamquam can

tui ineptam traducir ejusque hymni anotarem se ignorare

ranun .

2 1 9. Atvero tum hanc speciem hymni tum aliam quamamittit Gnyetus in festa S . Hermenegildi induxit UrbaAus VIII. Namhymnus S . Hermenegildi cantiner duos pri

asclepiadeos tertium pherecranum quartum glyc0

nium Regali solio fortis Iberiae Hennengilde j ubar gloria

Martyrum Christi quas

Aliumhymnum condiditUrbanus VIII . alterius generis sci

licet alc3 icum indiem festum S . B ibianae :Flos a Quiritumcandide virginum Cdeli lux fulgida Martyrum Quaeemataj irri cruoris Purpureum Bibiana te men Insertus non

etthic hymnus in breviario Romano in Basilicse S .Mao

tiaeMajoris officio recitatur Has aliasque hymnorum spesi:. inbreviario Cluniacensi sub Santolii Victorini etpoeta

mm recentiorum nomine cernere licet utHymnusStupete gentes fit

Ej usdemdie 5. Augusti 0 vos aetheni plaudite civet Idem

que animadwrtitur inbreviario Parisiensi aliisque Gallica

nis Qui vero ad normam breviarii Romani hymnos conficcte voler , genus odae quodlibetexusitatis in eadem brev iario amplecfi paterit; nam jam intelligirur facta idonea moduh tio cantus musici in hymno qui praecesserit; sed entrabos terminas praefixaaque hymnorum :pecies non estexcur

rendumuna. Neque abs re eritbrev iter explanate quor quibus

que pedibus singulae species versuumbreviarii Roman:conment quantumscilicetharmonica modulatio patitur lam

bicus dimeterquatuor habetpede. secundum .etquarnut

https://www.forgottenbooks.com/join

'

1 96 D E H Y M N I S

nor . Versus iambicus trimeter acatalecticus , qui senan'

as

iambicus dicitur sexhabet pedes iambos omnes si purus

sir cum estmixrus requiritlocis paribus nimirumsecun

da quarto etsexto iambum locis autem m paribus pri

ma tertio etquinto recipit spondaeum Decoro luz aeter

nitaris auream Alias pedes recipitquidem senarius iambicus ,sed longiores adeoque numerumsyllabarum au ente: plu

resque notas musicas pasmlanres Inhymno S . E isabeth Ur

b anus V III . post unum iambicummnarium inseruitdactyli

cum arch ilochium, nempe duos dactylos , etunamsyllabam,

Farris inapsqueDeo Supercarexplicandum carmen trachai- r

Cum archilochium S i legitimumsit constare debetseptem'

pedibus ct una syllaba in fine sive quod perinde est

componitur ex trachaica alcmanio et ex trachaica curipi— î

dio Trochaicumalcmanium constatquatuor choreis reci

pitramen secunda et quarto loco spondaeum ; trachaicuttt'

curipidium componitur ex tribus choreis , et una syllaba in

fine sed loco secunda admittitspondaeum Ex ecclesiae con

suerudine curipidium dividitur ab alcmania , eidemque subjicirur Pange lingua g loriosi Lauream certaminis Verercs

autemnondiv idebant sed unum integrum versum campin'

gebant ut Prudentius hymno 9. Cathemerinon Do puerp k

ctrumchoreisutcommfidelibus Verercs imitatus Prosper .Mar

tinengiue mani chus Casinensis Iibrum integrum co car

minum genere evulgavitRomae 1 589. in4., cui titulus ,Thea

tocodio quod Deipara hymnis inco celebrerur

222 . Itaque si ad anti uorumnormam trachaicumarchi

lochiumquis contexere vo uerit caveat aparter ne ultim:

vocalis alcmanii sive primi versus elidenda sitob concursunt

alterius vocalis , qua inciperet versus secundus , sive curipidins Quam ego regulam tradere ausimnon tammea apîmo

quam judicio cl. Viti M. Giovinaz z i confirmarus quiegregius novorum scriptorumcensor atque alter veluri Ho

u rins hoc tempore Romae celebramr Profecto huic legi reo

ligiose paruissePrudentium aliosque veterct trochaicosum

E C C L E S I A S T I C I S

tuetores , facile sibi persuadebit qui eorum carmina eval

verir . In brcviarns Gallicanis recentibus , uti in Parisiensi ,aliisque Santalins Victorinus , ejusquc frater Santalins Ma

glorianus ac ceteri culti paetae huius praecepti poetici nullamrationem habuerunt sive divisione versuumdelusi sunt si

ve ex hac div isione contra antiquummorem agere sibi licere

existimarunt In hymno , Lustra sax qui j am peregit hic

toncursus vocalium inter unum , et alterum pedem semcl

observ atur sine elisione Atque partum praeparare Arco

ìnundo naufrago (a)2231 Non estautem practcreundum quod Ricciolius ani

madverit(I ) Qui aurium tantumm saccantur eta re

gulis trachaici legarmi recedere non dummodo quartu:

pe; sine caesura sit etin fine adsit choreus cum una syllaba

reliquis in locis qu0i betdissyllabos non respuunt ut fecitnin: er alicubi Carullus etvetus poeta apud Suetonium Egovero S idonium hoc carminis enere lusisse nusquam report

Pervigilium Veneri: non esse (%arulli docti consentiunt quodcerte carmen corruptissimum est Sed tum hujus carminis

versus tum alii trachaici qui apud Suetonium lcguntur ,revocati possum ad regulam quam tradidit Beda utcaro

men trachaicum plures spondaeos admittens grav ins decur

rat(a) Marrum trachaicum tetrametrum quod apanis Grae

cis , etLatinis fi equentimimeponitur recipit locis omnibus tro

cltoeum spondaeumomnibus praeter tertium Curritautemal

(a) Peccatum hoc correctorum

p roprium est nam in hymnariiset b rev iariis v etusrissimis legitur

Nauta mundo naufrago Alii le

gendum putant Nante mundonaufrago alii Nata JacobusMeyerus innetis ad buoc hymnumbpud Cassandrum advertir in

hoc altero versn Etmedelamferret inde basti: unde lae:erat

aspirationem b in basti: esse pro

consonante negatque hoc metrumdiv idi porse ut alternatim cur

rat Fatmdum tamen est apud

ecd esiasticos scriptores antiquumhanc esse consuetudinem utdiv i

darur cuius testis estBeda inLi

bro demetri: Sed recentiores hymnograpb i regulis Bedae nonsati:

fidere v identur utmax dicam

(1 ) Part.7. prasad cap.6. re:

gula (a) De arte metri::

https://www.forgottenbooks.com/join

E C C L E S I A S T I C I S 20 1

Pòntilicis ad Landes stropha 3 . (a) Anni reversa tempore

Dies ref ulsitlamine Quo Sanctus hic de corpore Migravitinter sidera Haec tamen strophamutationi non subiacet for

te quia refulsit praeteritum est, neque dicitur haec dies Ut

i itur nulla in his supersitdifiicultas hymnus non designer,rfiem ccrtum quo canitur fuisse emortualem Sancti qui

celebratur ne si translatio ofiìcu fiatin alium diem autfal

sum narretur aut necesse sit vorsum aliquem in aliumcommutati

Regula nona

Inpostremo hymni stropha Doxologia semperetidonea ratione exp rimazur

229. Doxologia (b) sive Glorificatìo SS . Trinitatis qua

(a) P'

ures quaestiones ad rubri

carum dc hymnis disc1plinam pertinentcs explicat Guyetus.

Lib.

ca quae:t.7. nimirum hymnumde ere esse iamb icum dimetrumut intestis etactarus Christi Do

mini etDeiparae conclusio communis mutetur esse conc…sroncmpropriam noncommunem inhymn1: vesp. etmatut. temporeQuadragesimae et ad laudes S . Mariae Magdalenac Capite v ero 1 3.

li quam. 8. docet quid ca

vcndum inhymno Iste Confessor,afiirmans brevnarium Partsiense, etMeldense amittere in laud1but

hnnc versum 95 10 Sanctus bic decorpore Sed confc rendus est Ca

va erius tom. 1 . cap. 1 3. decreto bu

ia: capiti: inordine g3a.ettribu:

decreti: :equentibus qui diserte

tradir quandonam dici debeat

Meruitsupremo: Landi: bonores,asserens infra octavam festi indie ob i

tus celebrat1 dtccndumesse ; Scan

C c

dere sede: Quaeritetiam cur in

quibusdam Sanctorum orationibus

v erbumnatalitia intranslationenon

mutetur etinofficio Conceptio

nis etiam extra diem proprium et

octavam proferatur antiphona:Comceptio e:thodie Plura etiam habet

de Hymnisrinae S. Venantii S. Teresiae

.Av e Mari: Stella S. osephi Fa

cilius quidem est cx rub ricis quid

agendum sit definire qu.

amo

pro

prias uniucuiusque mutat10nts ra

rianes explorate Dc S . Teresia b is

in anno recitabantHi8pani diversis

diebus hymnum Urbani VIII.Haece:tdies , qua candidae Instar Co

lumbae Carlitum .Ad :acra templa

Spiritus Se transtulit Teresine

Seo anno 1 738 . Rit. Congrega

rta iussit in festa tran:v erberatio

nis dic i Felix die: qua candidae

(b) Hymnus Angelicus sive Seo

raphicus Gloria inexcelsis Deo dt

ci etiam solctDoxologie ct ali.

https://www.forgottenbooks.com/join

E C C L E S I A S T I C I S 205

Gloria ethonor Patri etc. ut in concilio Toletano IV . cerni

tur etpraescrib itur in Indice sacrorum canonum et concilio

rum inHispania ab ineunte sexto seculo ad initzum orzavi(r)Quod non sitaliter dicendum nisi GLORIA ET HONORPATRl ET FILIO ET SPIRITUI SANGTO Epistola Vi

lii ad Profuturum Quod infinepsalmorum GLORIA ET H

NOR DEO sit dicendum Concil. Tolet. V. Laudabilis con

suetudo laudandi SS . Trinitatem in fine psalmorum ad hymnos quoque traduCta est etprobabile apparet utsupra

dixi num. 66. carmen S . Ambrosii quo se perculsos Ariani

fatebantur fuisse postremam hymnorum clausulam , qua

eadem Patris Filii etSpiritus sancti v irtus et divinitas a

populo concinebatur (a)234. Exinde hic mos inductus est utnon solumpsalmi

sed hymni quoque doxologia concluderentur Accidit vero

aliquando quod cumTrinitatis mysterium difiìcilius sitcav

mine quam oratione soluta ciare et distincte exmimerequidam in doxologia metrica etin alia quavis Trinitatis lau

datione v ersibus concep1a non omnibus satisfecerint sive da

ta opera et studio sententiam verbis obscuris involverint,sive necessitate carminis coacti dubium sensum reddiderint

VictoriniAf f i tres hymnos de homousio recipiendo benignuminterpretem in nonnullis requirere airLaunojus (2) Joanne:Maria Brasichellanus in Romano Indice observat Synesiuu

‘

:

( 1 ) Apud Catalanum tom. 4.

Conc“. Hi5pan. pag. 4.

(a) Hincmarns lib. de non trina

Deitate refertquinque d1versas hymnorumclausulas doxo logiam ex

primentes quas S . Ambrosii essetestatur ; prima inc ipit

‘

Praesta

? aterpmsime ; altera Deo‘

Patri

sitgloria ; tcrtia Lam honor (tir

ttu gloria ; quarta Gloria tibiDomine ; ac postrema Cbristttttr

‘

rogernus etTarrea E: quibus

collectio hymnorumS . Ambros"B enedictinis Edito ribu3 num: par

ce etrestriete confecta potestau

ge1'i Sant etiam aliqui hymni

quos in laudemSS . Trinitatis prae

cipue direxisse videtur Ambrosii",veluthi quosHincmarns ead. lor.

°

laudat Tu Trinitatis unita , Or

bene potenter quae regis e talter,’

o La: beata Trinita: Etprincipa

li: unita:

(a) InD issert. de Victorinis

https://www.forgottenbooks.com/join

208‘

D E H Y M N I S .

formulam adhibuit Agobardus Lugdunensis Episc0pus qui

eodem seculo cum Hincmaro fioruerat in hymno ad transla

tionem B r liquiarum SS . MartyrumCypriani , Sperati , Pan

taleonis cu;us haec estconclusio Otripla : honor o

'

triforme culmen - Otres magnifici , puque Testes

'

S it nobis tripli

ci 0 favens precata - Pollens unica Trinitas per aevum . S . Tho

mas veterem etiam versum adoptav it et in hymnum ofiicu

de SS . Corpore Christi transtulit Te Trina Deitas unaque

posczmus- S ic nos tu visita sicut te colimus Quo lis omni:

prorsus dirempta est cum hymni Thomae ermaxima scri

ptoris auc10ritate etuniversae ecclesiae Romanae eos reci

tantis approbatione nullum dubitandi locum relinquant A

Sedulio neglecram fuisse carminis legem ne obscure Trinita

tis myterium eXprimeret animadvertir V . Beda de arte me

trica : S edulius'

tn clausula carminis , cuj us supra memini cum

dixisset : GLORIAMAGNA PAT È I SEMPER , TIBI GLO

RIA NATE , subdit: CUM SANGTO SPIRITU GLORIAMAGNA PATPd . Spiritus enimp rimam s

yllabam habetlon

gum S ed poeta utgloriam sanctae et1 1 11divitlua'

e Trinita

tir clara voce decantaret neglexit regulamgrammaticae 111:

positionis

237. Quae omnia latins eXposui , utliqueat, quanta cu

ra ac diligentia adhibenda sir in SS .Trinitatis mysterio vet

sibus eornprehendendo, ac nequis formula: loquend1 Parribus,etantiquitati ignora: usurper tum etiam , utfidem num.38 .

datam liberarem, qua de hymno glorificarionis longiorem ora

tionem me adhibiturum esse spop0ndi Ceterum hymno

rum clausula plerumque unitatem essenriae , trinitaremque

personarum sive singillatim sive universe eXpressarum com

plec1i,tur paremque et ingem honorem praedicat Imerdum vero sola Trinitas sine distincto nomine Unitatis essen

tiae , aliquando sola Deita‘

s , sive natura div ina sineTrinitatis

commemoratione celebratur Nec raro laus Christo dicitur

‘I…“Pater etSpiritus sanctus expsimantur . At in solemnittt

tibus B.Mariae Virginis illud usu reccprum animadvertojquo

E C C L E S IA S T I C I S 209

quod mentio virginalis partus fiat Quarum rerumomniumcum passimobv ia sint1n brev iario Romano exempla 1nutili

labore ea 1ndicanda susa perem

xxx1 1.

De auctoritate Episc0porum in hymnosin ecclesia cantari solito:

1 38 .Hactenus de regulis quibus nov i hymni endi aut

antiqui recudi passim Nonnihilmodo dicendum estde au

ctoritate qua hymni correcri aut alii recente: in ecclesiis

singularibus sintadmittendi Instituitur autem haec quaestio

tum de hymnis in officio ecclesiastico recipiendi: tum de

aliis sive latini: sive w lgaribu: in ecclesia decantandi: In

correCtione vero ,vel additione hymnorum intra ofiìcium rur

sus distinguendum estinter Episc0pos in quorum dioecesi

bus receptae suntBullae summorumPontificum correctionembrev iarii praescribentium er inter alios in quorum dioc

cesibu: non sunt receptae ipsis Romanis Pontificibus scientibus , ettolerantibu3 ; quamdistinctionem afi

'

ertdocrissimusPontifex Benedictus XIV . (I ) In dioecesibus quae brev ia

tiumRomanum correctum receperunt nihil posse Episc0pos

addere velmutare sine Romani Pontifici: approbatione procerto haberi debet Merito igitur laudatus Pontifex invehttur

in quemdam Episcopum qui aliter sentire v idebatur Post

haec inquir, quomodofactum sit utinaliquibus ultra monte:dioecesibus nova quotidie breviario edan1ur ignoratur (a) Non

D (I

(1 ) De Serv . Dei Beatii. etCa voluminibus in z a.,etepisto lamhocnon. lib .4. part. cap. 1 3. num.6. titolo Lettre d

’

unEccles iastiquea

(a) Urbanus Rob 1netedidutanno un Carè , su i’

su expose le pk .b rev 1arium ecclesiasticum d

'

un nouv eau B rev iaire De reclero propositum,quod aCadureen formandis boris canonicis,etde 110:i C enomancn:i aliisque Gallia w: b rev iariis extantquoque epistorum Episco pi: ado ptatum fuit, nec lac C laudn j oly etPhilippiMe:nonbrevisrinm Rothomagense IV. z angui qui tamennorior estred

2 1 0 D E H Y M N I S

multis ab hinc annis inGalla s editas estab Episcopo liber cuiusnominiparco, de j ure etpotestate Epi:coporum ordinandi ofi cia

divina intrafines suoc dioecesis j u…rta omnium seculorumtradi

tionem a ChristoJesu ad nos usque transmissam

2 39. V idetur h ic esse liber Petri Joannis Persin seculo ela

pso Episcopi S . Ponti1 qui editus est sine loci annive de

signarione hoc titulo Du droit e da pouvoir des E véque

°s de

regler les ofi ces divin: dans leur: Dioceses suivant la tradition de

tous les siecles Pergit Pontifex et audaciae accusat tumsententiam Gramolae tum praecipue assertionem JoannisPonta: qui (I ) novorum brev iariorum editionem etf efor

mationern ab Episcopis facieudam esse referr Allegatpraete

rea doctrinam Vanespenii (2) qui quamquam teneat bre

viarìorum aliorumque librorum ad divinum ofiicium spe

etantiumexamen etcorrecrionemad Episcopos pertinere as

serittamen in Belgicis ecclesiis aliisque in quibus receptam

estbreviariumRomanum BullamS . Pii V . esse attendendam,e

'

tsi aliquid indicator addendum mutandum vel detrahen

dum id esse a sedeApostolica posmlandum Major difficultas occurritcirca illa: dioeceses , inquibusBullae Romanorum

Pomificnrn breviarium correc1um praefinientes non fuerunt

receptae quarum Episcopis jus statuendi et reformandi

preces ecclesiasticas nonnulli Concedunt

240 . Porro air Pontifex idem Benedictus XIV . num. 7.

an haec sufi ciant aliorum j udicium sit Quod autem videtur

esseriposse est tutius esse utetiam Episcopi qui putant se

postBullamPii V. posse aliquid addere vel immurare in brevia

rio aut novumbreviarium edere praevium S edie Apostolicae

j urh'

cium requirant Absit ut quod sapientissimus Pontifexaliorumjudicio reliquit ausim ego definire prudentissimum

vero eius consilium summis laudibus exrollendum atque

dito: ob v ulgatutn ,Catechismum (1 ) In D ictionar. Cas. Consc,

Romae censoria nota inu:tum Plu« toma . inverb. fertur»ra. tn eundem rem affert Diarium (a) Joe. Eccles. part. x. ttt. 1 6.ecclesiasticumDinovartii ettit.: a. cmq .a. 19. etseqq.

https://www.forgottenbooks.com/join

9 1 2 D E H Y M N I S

no circiter 1 390 . in consuetudinem venisse narratOudi -1

nus ( 1 )242 . Ex hymnis huiusmodi Latino- Germanicis quatuor

pro Nativ itateDomini a Lutheranis conservati sunt qui au

crorem habent Ferrum Dresdensem utrefert Placcius (2)Idem num. 1 922 . tradiderat plures hymnos Germanicos a

Luthero fuisse compositos . Tractatus ediderunt de recentio.

rum can1ionum Germanicarum usu , etauctoribus GeorginaGoetz ius Johannes Ben Car z ovius , Georgius Henr1cus

Gaez ius , praecipue Johannes hristophorus Olearius in Bi

bliazheca Hymnopoeorum Georgius Serpilius Godfridus Ludo

v ici de Hymnis et Hymn0poeis Hennebergicis cum JoannisAverani ad eumEpistola (a) Promiserat etiam Joannes Joachimu:Molleri delicias hymnologica: et theatrum hymnolo

gicum ; quos omnes auctores indicat Joannes Albertus Fabricius (3) Inter Catholicos viguit v igetque etiamnum in qui

busdam regionibus consuetudo decantandi in solemnioribus

fasti:Nativitatis , et SS . Corporis Domini hymnos vulgares

etnonnunquam jocosos In Italia, atque adeo Romae, dum inTabernaculo reponitur Sacramentum Presbytere et3 po

De Script. Eccles. Seculo S ., cecinisse exgraeca Strabani: ir ani

tottm . col. :787. n (or Si Cantabrica lingua nullamB ib liath. Anonymornm et :ub 1tt mutationem et, qua nunc

P:eud0nymorumnum. :6;8.etseq. utitur paesi eademolim usa est

(a)De recentiumJedaearumhy exemplum versuumextremis sylla

mnis confer Jo: Christophorum b i: con:0nantiuminde repetere pos— v

Wolphium B iblioth. Heb r. pag. sumo: hoc enim pacto nunc car

208.etseq., de Arabum can mina sua pangunt Cantabri Sed

tionibus rhythmicis inMoscheis Peo quis certa id asserere andest anti

trum Bellonum lib. observat. qui: documenti: penitus deficienticap. ; 2. Antiquam Cantabrorum bus ? De Americae Hymnis nihilconsuetudinem refertStrabo apu: e:tdicere nam multa ea

p1 1 65. edit.Paris.xdao. Cantabri que satismira passimnarrantquaecae clementiae id quoque fertur damHistoriae recente:exetuplurn quosdameorumraptos, 3) InB ibliogr. antiq. cap.

etincrucenr :ufixos‘

Paeanen: ceci num. 1

nisse; quod potius diceremkynnas

E C C L E S I A S T I C I S 2 1 3

pulo versiculi quidam pn recinumur Nihominus prostant

Pon1ificum consti 1u1 iones et sac. rit. Congregadonis deere

ta , quibus id vetari v idetur

243 . Decrerum S . R . Congregadoni: 2 1 . Manu 1 609. ha

bet: l° nfesta S S . Corpor1s Christi non convenir cantare cantiones

vulgares . Alexander VII. in con:rimrione,Piae solicitudinis 23.Aprilis 1 657. ,Novae, autinusitatae orationer praesertim inMi:sa non recitentur . BenedictusXIV . in constit,

Inter omnzgenas

2 .Febr. 1 744. Omnibus et singulis utriusque cleti superiori

bus almae Urbis prohibetur ne in eorum ecclesus dum oficiadivina celebrantur vel SS . Eucharisnae Sacramentummanetex

positum , quidquid cantari permittantpraeter ea verba quae a

breviario velmissali Romano in ofi cio deproprio , vel de com

muni pro currenti cuj usque dici festa , vel Sancti solemnitate

praescribun1ur , vel quae saltem a S . S criptura , autSS . Patribùs

desumpta sint, quae tamen prius a S . Rituum Congregazione

specialiter approbentur exclusi: modulis illis , qu1 Choreas et

pmphanampatius quam ecclesiasticammelodiam imitantur244 Haec aliaque consentientia decreta diligenter expli

catP. Joannes Michael Cavalieri (x quem , utpote harumrerum experientissimum, audire , etsequi possumus .. Omissisergo aliis , ea , quae ad nostrum institutum faciunt, seligam

E : monti: tamen inquir num..5. non semel nonnulla aut/iviquae a particulari persona erantpie eterudite composita et

decantabanzur , praevia nulla approbatione sacrae Congregaria

nis An id recte De bor j am diximus tom. 1 . cap .41 . a .5. ;id enim videtur permittere ecclesiarumpraxi: Doctorum aucto

ritas ettolerantia Praelatorvm unde'

111 hac parte onst1tut10

Alexandrina non videtur obligare utpote quae nonfu1tutentiummaribas recepta Benedwtiaae vero Cons:1tutzone: orazione:dumtaxattangunt, cuj usm0di reapse non suntmatera sed

gis breves contione: quaedam , quae ad maj orem solemnitatertsdecantantur . Praelati ad quos spectut Divinomm cura ipsi

(I ) la Sac. RituumDecreta tam.4. c .9. Decreto 1 7 1 . p.343 ., etseq.

214 D E H Y M N I S

videant quidpermittere possint ne audientes ad lasciviam

patius quam ad devodonem excitentur , ut cavetur in cap . Can

tantes 92 . Ex h is colligi licet cantiunculas quae inHispa

nia appellantur Villancicos , quaeque in celebrioribus solemnifaribu: inter divina officia cantari aliquando consueveruot,

non esse omnino reprobandas dummodo Episcopi ad quos

Divinomm cura spec1at eas approbent etinecclesia cantari

permittant

245. Vehementer tamendubito an olim haec approbado

fueriteXpetita com in mentem subeum quaedam cantilenae

nonmolti: ab hinc anni: inHispania auditae imma in poeti: Hispanis passim occorrente: quae ad Natalem diemDo

mini nostri Jesu Christi celebrandum erantcompositae qui

ho: si non ad lasciviam audientes ad risum certe data opera

excitabantur sive Episcopi conniverenr sive in eccles1 1:

Exemptorum (a) hic abuso: permitteretur Quamquam quaeecclesia satis exempta esse potest utEpisco i non inv igilent

nequid in ea indecorum committatur Se cumnova quae

dam lux etsplendor multis aliis rebus inHispania b isce pro

Ximi: anni: accesserit utetaudio et incredibiliter gaudeo

fortasse sur jam reformata e:tea hymnodia vulgaris jocosaaut, quad 0p10 augurorque brev i reformabirur Contra

cantilenas italicas , quae dum Eochari:tiae Sacramentum te

condimr concinuntur paolo :everior e:tsententia Cavalie

ri num.6. S emodo nobis ofi'

ertbrevis cantilena illa a moderais

M ssionarus inventa eta quibusdam ecclesa: Jam in usu ind

(a) InDiario ecclesiastico Dino

vartii Mense Novem. 1 766. le

gitur Lettre sur l’

abus de la Ma

sique dans les tommunautes Reli

z ieutes . In ea Epistola plure: aboeus huius generi: reprehenduntorsobiicitorqoe haec nota 9 11 Scan

dale bienfrapp4ntestde «voir des afficbes au coindos rue: de Paris ,

pour annoncer que pendant la Se

rnaine Sainte il y av ra dans tel eonv entde belles voixqui chanteronten

musique les Le;ons e leMiserere a

l’

oj ite des tenebre: De cantioni

busHispanisVillancicos consoli po

test Feiiaos tom. 1 . Theat. Disc.

XIV. n. 48. obi :1y1om earomdamnat

https://www.forgottenbooks.com/join

D E H Y M N I S

xxxm.

Expoaitur quid in Hispanica Hymnariasit reformanduum

247.Nunc ur ad hymnologiam ecclesiastici oflicu redeamac disputationemmeamtandem aliquando concludam super

e:t ur brevirer indicem quae inecclesiastici: hymni: pro

prii ofliciiHispanici emendanda mutanda etaddenda esse

crediderim Cum enimab omni hominummemoria praestan

fissimi viri pro cuiusque temporis capro hymnis novi: compia.

gendi: autantiqui: castigandis decorem culto: divinipromo

vere contenderint ur haerenu: est demonstra1um nullius

ego instam reprehensionem incorram si istiusmodi hymno

rumemendationemcongrue inHispania :uscipiendamesse af

Div inos al muy noble y discretoA lvar Garcia de S. Maria Non

dub ito , quin ii sinthymni quo:

Alfonso: de Cartagena , Antistr:

Burgensis frater Alvari Garcia

commemorat inopere : Oracional

de Fernand Peres obi in prologo

itaFerdinandomPerez deGuz man

alloquitur‘

Pero agora acordades

passar a lo div ino e devoto que

a todo lo human: transcende scri

v iendopor v uestra suave rnetrificacion kynnas e oraciones e otras

contempla ianer perteneseientes a

consideration del culto div ino de

que'

yo algo ley e v i leer e loar‘

alRey de gloriosa memoria que

depocos dias ara de nos se partio

Hone Iibrumaliter inscriptomapud

alias mem1ni sed titulum posoi

editioni: antiquissimae , coios est

init1um Tractado que se llama el

firma

Oracional de Fernand ? eres,porquecontiene respuestas a alguna: l uenione: quefino el noble CavalleroFernand Peres de Guz manal Rev .

v irtuoso Perlado D. A lfonso deCarta1ena debuena memoria Obispode Burgos tocantes a la fiel e de

vota 0racion infine En la rnuynoble e lea!Cibdad deMurciapormanos de los bonrados Gabriel Loy:.Arinyo Notario e Maestre La

de la Roca Impressores de Libros 11

ne: a 3 6 . dias de Marz o ai o denti!e CCCCLXXXVII . atios Volomen e:t tn ta l. Characteres adGothicos aliquantomaccedunt, sed

maiori e: parte suntRomani Hi!addam hymnum lingua lusitanica aS . Franc1sco Xaveria compos

itum

E C C L E S IA S T I C I S 21 1 7firmavero ,

'

etaliqoemmeum in utilissimumhoc apu: conatumexhibuero Nec mihi quisquamobjiciatPausaniae dictum,(r)recenriore: hymno: eleganriorcs esse , antiquiore: simpliciores,ac plus aucrorirari: er relig

ioni: habere Ftemm ferendumid esset autlaudandum et1am si antiquioms hymni simplice: tantumessent, non vera v itiosi er corrupri Alioquin

reprehensioni abnoxii forenrrar pietate ac doctrina celeber

rimi v iri qui preces ecclesiastica: hominum 1ncuria , ac rem,

parum v etosrate viriata: in ordinem redigere , ete

'

mendare

:todoeronr(a) .

248 . Eugenio: II. Toleranu: circa annum646. Cantu: pas

sivi: usibus vitiatos correxit utscripsitS . Ildefonso: de scriptor.

eccles . S . Johann: secolo 8 . Toleranu: pariter Anti:re: Oficiamdivinum vetuszari: incuria vi1iatum emendavit, atque com

plevit ur narrat Felix eius successor in illins vira Officia

propria Toleranae dioeceseos saepe reformata , er emendati01 a

prodierunt, utanno 1 61 3 . ab Archiepiscopo Cardinali Ber

nardo de Sandoval , et Roxas; anno 1 682 . ab E ifio Cardi

nali Ludov ico Emmanuele Portocarrero Archiepiscopo Ii!

ofiìcii: 1psis ecclesiastici: Romani: quot , qualesque reformatione: adhibitae sunt a tempore S .GregornMagni I: urau

serirPaolo: Diacono: GelasianumCodicem

solemnusmulta subtrahens pauca convertens , nonnulla vero su.-1

pera.!j iciens pro expanendi: evangelici: lec1 ionibus in unius Libri

volumiae coarc1avir Neque vero ad eam perfec1ionem breviatiumRomanum adhoc pervenit, urde nova ejo: reformatio- 1

ne non cogitetur,quod testator Benedictus XIV . Posthaec

autem inquir ad brwiariumRomanum a S . Pio V. , ahi:que:

E e

1 ) ApodFab ric. inBibliagrapb. tequanr con:tituti bac de re iudioemantiq. cap. 1 1 . num. 1 3. etlegurn latore: ea v iderint, appro»

(a) Plato lib. 7. de legibus hy barintque111 110: novo: permutit sed monet, (1 ) In ipsius v ita lib.a.

poetam ea,qoae serip:erit,cuiqu:m (3) De Rearii. et Canon. lib. 4.

pr ivato estendere nondebere nu parta. cap.1 ; nom.7.

p 8 D E H Y M N I S

Romanis Pontificibus correc1um redeundo saepe citato: Grancolas

cap . 1 5. repetir illudmerito ceteris omnibus esse praeferendumetquaedam sub/zeit quae mutanda censerat ut videlicetnon

uullae lectiones emendarentur nimiusfestorumnumerus miaueretur vel saltemeorum commemoratio sola praescriberetur infi!riali ofi cio An autem haec vel alia f à cienda sint ez umi

nondum erit cumarduum negorinm corrigmdi etrefbrmandibreviariumRomanumassumetur

249. Ex quibus et alii: omnibus uberius supra expasiris

ad hymnorumHispaniensiumcorrecrionem tenrandam novi

rari: nora antiquorum temporum, etecclesiae Romanae alia

rumque usu , et auctoritate depu1:a est; et ab audacia meIongi:sime abesse con:entiet qu1 animadvertat speciem cor

recrioni: hymnorum me edere constituisse non quod facull

utem lyricae poema: mihi arrogem autalla in pteric meo:

hymno: hab mdo: esse persuasum habeam , sed utexempla

meo ad eandem rem experimdam aliorum industriam inge

niumque provocem Aliam quamdam diflìcultatem a sui:

Galli: objectam removere conato: estCarolus Guyetus Prae

fin. inHgmno: correct. quamego cummihi re: sitcumR i

spani: tuto possempraeterire Sed tamen hoc ille ajebatre

Qonden: suis : Sumptus alii praetexunt in choralibus « leadistornparandisve libris De sumptibus vero non nisipe1peram

'

s quibus utparcerez Pontifex (Urbano: VIII.) veteres

quamdiu per integri1 essepoternn1 haudquam

quam abbgando: edixit at mm 11: detriti: novi comparandi

crunt plurisne constahuntpostremae ej u:que cu11iori: editioni:,

gnam} minurque castigatae Quinam ig

itur hymniispanici reformatione indigeant facile perspicuur si te

guhs , quaeQ.XXXI. ex licatae sunt, conferanror hymni corrigendi Praeterea urpianino facerem depravato: esse plu

re: hymnos in0fiiòio propria SanctorumHispanorum quibus

Vitii: singo li laborarenr in Hymnodia correcta aperui pro

pretas quod er:i hominibus in hoc genere versati: superfluumld esset nondeeroartamen qui errore: nici perspicue de

https://www.forgottenbooks.com/join

220 D E H Y M N I S

fitDuplex Infesta Patroni unius velplur1um alicuj us loci,vel Titularis E cclesiae , et in fe:tis Sanctorum , qui apud quas

dum Ecclesia: Reltg

'

iones vel Congreganones consueverun1

solemniter celebrari cum ofi cus pr0prus a S ede Apostolica appro

batis , autex ejusdem Sedi: auctoritate recepti: , vel recipiendi:

Clariu: distincriusque in candem sententiam disputarCu

yetus ( I Hinc est, quod 1 11 omnibus fere breviariis autcodi

cibus dioecesumpr0p1°

tis habentur af oiapropria Patronorumprae

eipuomm, imma etpleraeque Ecclesiae circa particulares suo: Pa

trono: seu titolare: id etiamj uris usu sibi vindicant Er rnr

1 11: S i ofi ciorumpr0priorumnomineintelligasorationemdum

taxat , et lectiones , 0pportunum satis est eas singulis festis pro

priis adhiberi dummodoprobatae sint ac legitimae . S i vero li l'

sroriam integram accipis , hoc est antiphona: , responsoria etc .

asus recentior obtinuit, utnonnisi raro extra Patronorum festaoflicia habeantur

252 . Nominatim de hymni: loquitur Hymni propm

haberi nonsalent, nisi infestis propriis Patronorum . Coqu:rei

ratio efficax est , quam afi'

errTheophylu: Raynaudu: tnope-1°

re quod inseribitur Tituli cultus Sanctorum speciali: Pun

cto Il… ] ustum plane est inquit, tu1elam huj usmodi benqficusin cives univer

'

sos exorari: testatum speciali cultu repenso ab

fi nibus civibus tamquamfiduciario ob:equio agnosci . Peculia- J

xam culrum et venerationem esse i i: Sancti: exhib mdam

quiboscum patria nobis communis est inHomilia de S . Gor

dioMtirtyre persuadere nititur S . Basilio: masco la illa sua , et

in :imilitudinibu: praesertim felicissima eloquentia q1iamagnoscas licet vel ex hi: soli: verbis :° Puit hicMartynben

i-e

tis:inw: civis noster Caesar1en:zs eatquo nonminum , si nostr'

ti'

é’

afi ctus ad eumpatissimum dirigitur , quod profi cto ad

verum , ac domesticum huj usf0citornamentumbores quae bona ferontpoma propnae bonitatis laudemaument:

E C C L E S I A S T I C I S

tribuunthumo sic iste exnostrae urbis pra diens utero ad sum

mumque gloriae culmen evectus patriae quae eumproduz ir

atque aluit domesticorumpietatis fiuctuum j ucundizatem largì.

tus est Boni sunt quidemf ruetus etiam externi modo sapore

delec1en1 et nutrire passim : at longe gratiores externis sunt

nostrates ac vernaculi qui nobis gloriam quamdam ob pr0

p inquitatem conf è rre praeter j ucundita1em videatur Benedi

ctu: XIV . (1 ) exGuyero recenser alias titolo: sive ratione:

prorer qua: officia—

pmpria pro quibusdam determinati: eccle=

sii: concedi con:ueveruttt scilicetinventionem auttransla

tionem corporum sanctorum aut reliquiarum insignia be

neficia S anctorum ope impetrata prodigia caele:rium appari

tionum; quibus ipse addit egregia quaedam Sanctorum fa'

cinora autcharismata quibus eorum sanctitas illustrata est

De inventione reliquiarum primum agit etexemphtm desu

mitexofficio concesso in honorem S anguinis Jesu Christi, quiMantoae invento: e:t De quo plura congerir loc. cit. cap . 1 0.

disputan: etiam de commemorarione pretiosi Sanguinis JesuChristi in civitate Brogi: ubi a::ervari dicitur Hymni iu

‘

offi cio sacrosancti Sanguinis Christi , quod in stato Veneto

er alibi agitur :ryluin recentem :apiunt primus sapphicus'

recre e:tcondito: alter trachaicus —ertertius iambicus dirne-=l

cer pluribus prosodiac virii: :catenr Lange excellithymnus

iamb icus dimeter quem pro ecclesia Brogensi Joanne: Ludovicus V ive: composuit utopinato r Georgios Ca:sander , cui

libenter a::entiar , Hispania quamvis tacenribu: quo: gra

vivra alia de V ive fugerunt (a) B enique causato concert

( 1 ) Loc. cit.cap.7. nom. 1 ., et2 .

(a) Nicolao: Antonius etalii

quondam etnoper V incentîos Xi

meno B ib liothecae Valentinae dili

gens auctor Valentino: ipse Aodabatarommore quaesieront ne

que inveneront annum ab ito: Viv is , quem ego indagav i ex eius se

polenci in:criptione apud

‘

Fta116i

scum v eertiunì in selectis Cbri='

stiani orbis del1ms 1nter B rogen:e:

in:criptione: exarara quam'

ingmtiamValentinorom describere non

gravahor D. 0. M. h anni linda

vico Viv i Palentino omnibus vir:

tutunr ornanmrtir , annique'

liuar. genere , ut amplia . ipriul

tterà rnrh Monumenti:tertn1urn‘

ttt,’

222 D E H Y M N I S

sioni: ofiicnprop…, quae plure: complearirur, designatGuye

tus cap c i1 . Alrera causa, ob quampraestm haberi oficia propriainfi stis propriis est ipsa Sanctorum celebrita: quae eomaj oresse videtur quo eorum laudes non mutuatis aliande, autvul

gata'

bus sedgermanis etinnatis praeconus e_fi”eruntur

253. Profec10 cum omnibus anteacri: secoli: sanc1issimihomines v iguerint qui priorum temporumhymnis novo: alias

pro rei opportunitate addiderint cur hac nostra tempestateer :ecotoris deinceps seculi: ecclesia:t1cae musae usquequa

que :ilere jubebuntur ? Non ita quidem in vereri Testamen

to 0b:ervarom est, ubi praeter cantica Isaiae E z echiae ,

Ieremiae , Ionae , Habacuc Az ariae aliaque diversa di

versi: temporibus prout re: postulaba1 , edita lodirh in

suo cantico post Holoferni: caput abscissum aperte omnesinvitar ad hymnumnovumDeo canendum c. 1 6. v .2 . Incipite

Domino in cgmbalis modulamini illi novum et vers. 1 5. Hymnum cantemusDomino : hymnum novum cantemus Deo notro Quapro ter

contemnendae sunt quorumdam voce: qui hymno: aliasque atficu parte: de communi magni: efieruntlaudibus non

olio respicientes nisi ur de trita memoriter recitandi v ia

decedere aliquantisper ne cogantur Quorum sensa jam

clarirr. et Margareta Valdaurae

m ae pudicitiae omnibu:que animi dotibusmarito simillimae se«

xu:que feminti ornamento neris

que utanimo etcorpore semper con1unctiss.ita bic simulterrae traditis.

Nicolaus etMaria l'

aldaura So

ror1'

eteius MaritoD.M. moestirs.? oss. vixitJoanne: .Annor XLVI”.

M.H .mortuusB rug isprid.non.Maii,annoM .D.XL. Margareta v ixitan.

XLVI". M .I I I . D.lX . obiitpril .I‘ll : Octobris annoM . D. LVI I. Li

cebitne mihi Ciceronis verba de

Archimedi: sepolchra a se reperto,etSyracosanis indicato hoc trans

ferre lta, ait lib.4. Tusculan., no

bilisrirna Graeciae civ itar,quondamv ero etiam docti::ima cui civ is

unius acutissimi monumentumignaras:et nisi ab bornineA rpinate didicissct Licebitoe inquam mihisimiliter gloriari ? Non enim v idi

editionemValentinam aperumVi

v i: quam incheatam esse,nondont

absolutam audio neque scio an

novo: Editor id habueritcompex.

tum etanteme evulgaverit

https://www.forgottenbooks.com/join

225H Y M N O D I A

OFFICII PROPRII HISPANICI

AD LAT I N I T A T I S , M E T R I QUE L E G E S ,

111 AD camus RATIONEM REVOCATA ,

HYMNISQUE 91 1111 111111: AUCTA .

Die 8 . Decembri: In festa Conceptionis B . Mariae VirginieHispaniarum etIndiarum Patronne (a)

Ad vesp .=Quali: aurorae facie: rubente

Dum polo :urgit, renebrasque pell1t,'

Nuncian: laeto mel1ora mundo

Monera loci:

Quali: it caelo tac1to minorumLuna stellatum comitanre coero ,

Pulchrior concria tamen ipsa gaudetVincere noctem

F

(a) Qnamv is inpervetusri: breviariis EcclesiaromHispanarumof

ficiomConceptionis B .M. Virgini:

reperiatur nescio tamen an in

eorum aliqua hymni proprii fueriotadhib iti Verumnon ineo ce

lebritrti: grado, ad quemnunc pervenit o lim erathoc festumconsti

tutom ideoque nihilmiram v ideri debet, si hymni proprii deinerinr Nuper legi inMemoriali litter. Matritem. Decemb. 1 784. pag.

h ispanicamo fficii pro

prii immacolatae Conceptionis ver

sionem Oflicioproprio de laMde la inmaculada Concepcion de la:VirgenMaria Madrid en,

la I.

pwata Real. 1 784. in 8. Interpres

in prologo admonet versione::

hymnorum desomptam esse et

hymnic carmine Hispano quodstl

Religiosa Ordini: Mercedarimumredditi:, et loci pub licae communis

1 766. Apod Ferrum de Alva il :

Militia Conceptionis 1ndtcatot 111

ter alia o fficia officium immatulate Conceptionis traductumbi:pa

«

110semanas . Limae . 1 6;g. in8.

{ 26'

H Y M N O D I A

Aureìs utsol radus coruscans

Circuit totum revolutus orhem,

Astra pallescunt superoque vieta

Lumìne cedunt.

Turbat utdensis acics manìplis

Hostium moestos animos perieli

Conscios , anger bene constitutus

Ordo timorem.

Plures revclationes de solemni im

ma;ulatae Conceptionis festo cele

f rangia narr.mtur inbrev iario anti

qu1ssimo, inquo postKalendarium

not3tur‘

Psalterii Ordo j uxta ri

t11111 quem nunc Romana servat.

E cclesia Post Psalterium Ordo

8 rwiu ii iuxta ritumRomanae € 11

riac In fine Haim pperi1 correetor extitic Georgia: de Spatbariis

? re:6yterorumminima: impressorv eroNicolaus JensonCallicu1 : bal.

"nostra tempestate impressoramprinceps quod quidem opa: impremnn

florentinima ?) rbc Venetiarurn

e:t..d nnoDomini MCCCCLXXVI I I .S isto IV.

'

Po111. Max. Romae‘

Pe1ri

a dm regence .Audrea Vendrami

1Do inclyro :Principe l’ene1iir princi

pa111e Editio estelegantissima,litteri: versicoloribus anceis ru

bri: caerule is croceis decorata.

Paginae non numerantur Liber in

Mio,etinmemb rana extatinB ib liotheca Altierana inprima revelatione prancribitur in die Conce

ptionis idemofficium recitandumse indie Nat:v itatis Deiparae ex

tepee quod 110111e11 Nativ itati: 11111 14

Òilar in nome:: Conceptionis . Ca

Guyetuc inHymnis Gallieno

narumEcclesiarumcorrectis unumexhiberexbrev iarioNivernensi pro

festa ConceptionisB . M. Virgini;pag. 1 3. ostHeortologiam Inb re

v iario‘

arisiensi anno 1 736. reco

gnito hoc festumed ebratur hymnis

propriis quorumauctor littera

praefixa ind1catur (Luod si inaliisEcclesiis hic honos Conceptioni

immaculatae Deiparae tribuitur

cur in Ecclesiis Hispaniarum non

erit tribuendus eo vel maxime

quia incaltu B .Mariae Virgini sinelabe conceptae praestando Hispa

nia facile reliqua omnia regna ante

cellit cum eam in Patronam H i

spaniarum ctIndiarum elegerit

Velica equidem altius originem

huius celebritatis inHispania repe

tere etquod plurimi asseruerunt,

posse confirmare scilicet S . Ilde

fonsum huius festi fuisse institu

torem Certe Trithemius conce

ptis verb is id asserir de serio

p or. ecclesia“. Beata: I ldepbom1 11 1 d rebiepisc0£

mr Toleranur con»

1 1i111 i1 . 11 1 rele raret11r solenni“:

B . Mariae ante Natak u Domini

quae iano obtinm'

1 111 per univ ere

1 11 111 E cclesiam in bonore p1 1ssirn“

€eaeep1io11ù illi1u celebre1ur sextq

https://www.forgottenbooks.com/join

1128 H Y M N O D I A

Adma! Ater infami coluber veneno

Luminis primas viriav ir auras ,

Tum nefas ausus vetitum ruina…Traxir Adamus

Inde mors instans homini , nec unumProdiitmorbi genus et quod illa

Pejus est fraudum cumulus sub alto

Corde resedit

b illonius producit fuisse tune pri

mumconscriptam aut saltem interpo latam cum effu vescentibus

controversia de hoc Conceptionis

festa inducendo piac sententiae de

fensores antiquitatem illins , quammaximam possent,quaererent. Salaa ria: in locupletissimo tractatude

immaculataConceptione‘

c.g nar

rationemTrithemirfalsitatis argu1t,amque historiamipse eruit, eru

ditorumque iudicio relinquit, quamdeinde alii fac ilius admiseruntAllegatBernardinum de Busto: in

ofi cio Conceptionis S ixto IV.

l pprobato narrantemdeB eatoGundislavo Archiepiscopo Tolosano

quod ordinav it fertnmConcepcionir per rotamH ispania : solemnitercelebrari Adiungit testimoniumEelbarti aThemesvvar lib.4. Stelo

k rii part.x. qui memorar

B. Ildefonso quem A rchiepisco

pnmTolosannm appellat B eipa

um se conspiciendampraebuisseCommiritqne eidem inquir ntce

lebrare:annnatimfe1 111 111 ConcepcioOis .mac Ex quo colligitSalaz a

nut unum eundemque fuisse

.

Archiepiacopum'

I'

olosanum qui1 11 Hispania festum Conceptionis

induxerit, quem011ndisaiuumBernardinus de Bustos nominat et

Pelbartus I ldefonsum AetatemGundisalvi nam id nominis praef ert) statuendam esse opinatur Sa

laz arius paulo postS. Ildefonsi To

letani obitum etante Maurorumirruptionem inHispaniam queri

turque Tolosates in huius Beatisui Gundisalv i gesta , etv itamhactenus diligenter non inquisiv isse

Nemo nonv idet quibus nexibus

contexta sithaec errorum catena

Aliquis memoriae pradidit, S. Ildefonsum Toletanum Antistitem&stum

\Conceptionis Deiparae (sci

licetAnnunciationis celebrandumproposuisse dic 1 8. Decembris

Alms amb iguo nomine delusus addidir S. lldefonsum ad diemVl.idus Decembris instituisse festumConceptionis qua rempe B.Vir

go Maria sine macula concepta est.Alius ex Ildefonso Toletano fecit

Ildefonsum Tolosanum Archiepi

scopum . Nec defuit postremo

qui pro Ildefonso Gundisalvumscripserit. Fabulam odoratus est

Trombd luus quem nuper e v iv i:

ereptumLitterati Itali dolent quiinVitaVirginie? ar1.s. Diseer1.1 3.

H I S P A N I C‘

A

Quis tor aerumnas , tor amara posset

Damna diffusi reparare lucrus

Ni Deus carnem subiissetalta

Missus ab aree ?

V irgo promissum genitura NumenAttulit culpae sine [abe certumNuncimîm meti sceleris caputque

ContuditHydrae

sect. 1 . quant. 11 11 111. ao. haecnabet Suspirabat11r pins v ir haec

eonficta esse a quopiamminime pe

rito v iro qui id Gundisalvo tri

bueri1. quodde I ldefonso «veterestra

didere Sed rerumnostrarum igno

rantia alteri scopulo ille adhaesit

hanc annotationemsubiungens. Tolame nomine bic indicatam putourbem in Guipuz coae prov incia

prope Oriumflumenad radices ? yrenaeornm posi1am olim Ituris

sam non Tolosa» : inGalliis , cui11s

Episc0pusnullambab11i1 inHispania

auctoritatem Nam si Archiepisco

pusTolosanus inGalliis intelligine

quitfestum Conceptionis ordinas

se quia nullam habuitinHispania

i uetoritatem, multo minus nomineArchiep iscopl lolosani indicari po

test PraesulTolosae Guipuz coae

quae nunquam Archiepisc0pumautEpiscopum babu1t, utper3picitur in Catalogis omnium Episco

patuum qui unquam uspiamveextiterunt Jam v ero sicut incer

tum est autetiam falsum quod

de prima institutione festi Conce

ptionis inHispania circumferturita manifesto liquet postremmhistemporibus umquamsumptuosiua,

quam ia Ecclesus Hispaniarumhanc solemnitatem celebrari cu

ius religiosum cultum incredib ili

ter auxitegregia pietas Caroli III.,

quem Deus sospitet, insigni Or

dine Equitum sub titulo etpa»

tmcinio immacolatae Conceptionisinstitute Antequam hanc nota

tionem e manibus dimitto , mn

neudam censeo Salaz arium cn

ius Opus de Conceptionc Deiparae

in hac controversia solera pideli

que laudari esse Ferdinandunl

Chirinos de Salaz ar tremu

lum illum (sic traditum accepil alè

terius infausti laudatoris MariaeV irginis Joannis Baptistse Po“S. ] Salaz arius cognomenHispanum Chirinos quo inter scripto

resHispanos aNic. Antonio regemsetur latino more redduditi nidnus ; ex quo lapsus estillthusMichael a S .] osepho Ordinis Discale.SS .Trinitatis insua eruditissimaBib liographia

z ar Ferdinandas. Dictns est, inquit,Ferdinandas £ !i1‘i11 11 1 de Salaz ar.

tur scriptor noster nel apud Exteros satis clari nominislecnnrnoninv eneri1 inB ibliothecanova Hispano

celeberrimi Nicolai An1 1nii en

https://www.forgottenbooks.com/join

H Y NLN O D I A

Servos summe Deus sanctaqueTrinitas

Orantes humili pectore respice

Dum restanrur in aevum

Laudes atque decus tuum

Admac. Florebant pietas v irginitas genus

Et mores dociles in Leocadia ,

Cum Praeses ferus ira

Adversus fureret DeumQuid vaesane tidem velle refringert:

Fundatarn supero numine juverit,Et quod more leonis

In Christi famulos mas ?

S i nescis , furias qualia in improbasV irtus Christicolae miliris irruat,En innupta puella

Sedem sistitur ad msmQuid nunc blanditiae quid tumidaeminaePoenarum facies mille quid et necisIllaetabilis horror

Quid possunt animi truces

alius hymnus legitur in honoremS . Leocadiae, cuius hoc estinitium,Sanctistimae LeocadiaeSolemne festumprodiit

£ uae «nana terrae despuens.d d Regna caeli transiit

fi unc a Montano Antistite Toletano l

’uisse compositum arb irratur

idem Salaz arius loro citato . Corre

ttione huiusmod l omnes hymni indigent ut legenttbus perspicuuml et ac fo rtasse hac de causa omn

si sunt offiuo Ecclesiae Toleta

nae Pinias in tractatu historrco

thronologioo de Liturgia antique

Adland.

Hispanica cap.p . num. 1 14. de hymnis Moz arab icis hoc indicium

profert Hymnorum context…plurimis mendis admodumdeformis esl.Causamfugio quaerere V ideo, aut

v idere ' mih i v ideor quidnam v ir

prudens fueritsuspicatus sed ciu;suspicionem ego etiam fugio quaerere Medicinamb is malis quan

tum licuit adhibuit Excri'1us DD.

Arch iepiscopus Lorenz ana ed iti:

Matriti arino 1 775. missali et

b rev iario Gochico adMes. endicastudio etdiligentia singular1 cor:

rectis la bcev iarro hic S. Lenco

H I S P A N I C A

Christum certa sequi carceris horridumAntrumV irgo subit cui pavor incubar

Ferratisque catenis

Tormentisque nocentiumGrates ipsa . tamenCaelitibus cauitEfl

°

usas hilari corde recogitans

Laudumcarmen etalto

Posccns robur ab aethere

Inter vota sonos inter amabiles

Mors borroto loci corripuitgradumPraev enitque profanas

,V irgo carn1ficum manus

E caeli niridîs aedibus advolans

PronieVirgo preces antibus excipe

Praesens sive videri

Seu clam ferre paras opem

Dic 1 o.Decembn'

s Infesta S . Eulaliac E neritenszs

Ovetensis dioecesis Patronne (a)

Ad vesp .: S ummis Eulaliam tollitc laudibus ,Gives Emeritae plaudire V irgini

Quae fusi pretio sanguinis arduumConscenditsuper aethera

”die hymnus alnque Moz arab ici

quos inposterum indicare contin

get, continentur D. Nicolaus Antonius in B ib liotheca antiqua con

iicit canticum quod S . Ildefon

sum inlaudemS . Leocadiae fec 1sse

l ixila testatur esse hnnc ipsumhymnummb eius opinione dissentit:Florez ius tom. in Dissert. 8.

pag. 255. neque immerito nam

' 1

Zixila partem cantici in lauder”S . Leocadiae exhibet inqua appo

'

ret distinctio hymni a cantico ,

quod nec metro quidem erat alli

ggtum- 1 M K

(a) De S .Balaliaì mcritcnsi”Incher esthymnus Prui at:tîi £ ibt

t

ri stephì non sine de running.

mno qu1 1ncipit Germiòeì q- 2

bilis Eulalia Hoc genus e…

https://www.forgottenbooks.com/join

H l S P A N 1 6 A

Non sic V irgo tamen vora precantiuniDevotie animis edita respuit

'

,

Testes -

qurta populus concipitAstutum,‘

Testes Emetira'

c preces

u 1 i to

In eadem festa S Eulal;ae,2Hq us antrguu: correctus (a)

Ad vesp .: V irginis laudes canimus pudicaeMille quae certis redimirn fron1emDuplices palmas meruitreferre

Sanguine parras1 . Sede festinans fugit e

'

paterna ,

Nec timctnoctem paver auttenebras

a . Lux tamen caeli rutilat, viamque3 Monstrat cunti

4. Urgradu cursum celeri peregit

]udicis durum stetit ad tribunal ,

5. Gentium Divas simulacra caeca

6. Surdaque temnens

7 . Impius Index animam Pueliac

8 . Tentar aggressus, pre'

ce capriosa

9. Er juber vanis ndolere rempliai

to. Thurea dona

tiuminhymno S. Agnetis Teri ste

phanon 1 4.

‘

Primis in annis forte? uellulam Mirto, quod apud scri

ptores ecclesiasticos puella pro v ir

g ine etiam adulta etiam v erniaaccipi solet d etto sub v iridi prov iridi aetate idemReligiosus repr0o

babat sed totsunt exempla m_il;ifaventia , utsi ea promerem,

’

inre minime dub ia testibusme utimioaime necessarils aliquis obiiceret

‘.

“

Verumcummetro usus fuerim tn

hymno praefixo , quod nonomriibus fortasse placeb it quia ib

usitato hymno discrepar, antiqu'

uinedere constitui quantum potuiemendatum(a) Versus,numeris norau , sunt

11 qui pro aliis expund is sub£:tuuntur cete'

ri e: hymno antiq o,

,qui corrigitur , suntdecer‘

pti .’

Con.

iigitautemaliquando, utcumunus

tantumversus correctione indi

gîret,“

dub i‘

èl'

pl'urer ndi i

"d£b

'

d

https://www.forgottenbooks.com/join

2411 H Y M N'

O D I A‘

V irtute praestans fulgida

Quos instruebat regulisHas excirabar moribus

Ex arce summa Pontifex.

Tuos lberos adjuva ,

Ur assequanrur gloriae

Desiderata raemiaJesu tibi sit g oria

Qui natus es de Virgine ,

Cum Parre cumque SpirituIn sempiterna secula

Dic 1 8. Decembri: In ferro Enpectationie B.

gini: (a)

Prapinquar hora V irgine

Narum Deum videbimus[bera tellua gaudent

Magnis resultans vacibus

Festum Mariae cultui

Hoc Ildefonsus dedicar\

Hispanus ultra suscipit

Pluresque max Ecclesiae

in sua locupletissima Hispanorumapologia inmediumprotulerit In

hymno produxi primumA inDarna1us necetsitatemetri

(q) Originem inHi1 pania aS .Ildefansa habuit festum Expecta

tiania et inde ad multas Ecclesiaextensumest de quo v ideri potestTamayus inMartyrologio ad hancdmn ctMabillan. in.d ctis SS.Rr“int. 1 . ann. Raynaud. in

Idcireo ratio in1 111111101111 huius ferri postulat ut…

Hispani ineius officia aliquemhymaumconcinaut,qua Maiorum pietatem el: cultum singularemer

ga SS . Virginem in memoriamre

vocear Asseritur inhymno S.Il

defonsum ordinasse hoc festum

quia ita tradunt auctores antiqui:

simi , vel quad S. Ildeb nsus iamPraesul Toletanus majorem sole

mnitatem instituto antea festa adie

cerit, vel quod ofi ciumecclesiasti

cumeius dici ordinaverit Vel de

nique quod aqctor fueritPatribus

https://www.forgottenbooks.com/join

H Y M N O D I A

V irtus honor laus gloria

Dea Patri cum Filia ,

Sancta simul ParaclitoIn seculorum secula

? 44

Die°

30 . Decembrie la festaTranslationis S .Jacobi ApostoliHispaniarum Patroni Hymnus antiquus ad commodioremmodulationem redacms (a)

1 . V index Iberi nominis2. ]acobe terror hostium,

Tanirrui quem filiumDei vacav ir Filius

3 . Huc Iucidis a sedibus

Converte dexter lamina ,

Audique laeti debitasGrates tibi quas solv imus

Grates refert Hispania

Felix tua quae nomineTe gloriarur jugirerDignara sacris ossibus

4. Tu cacca nox , etimpia

Nos cum teuerer vanitas

Lucem salutis primitusOris Iberis impetras

Tu bella cum nos cingerent

rethuiusmodi antiphonarum Fe

stum Expectationis partus B . M.

Virginis eiusque officiumGregoriusXIII. anno 1 573. approbav it

Ex indulto Clementis X. extensumestad Belgium anno 1 695. ad ta

tumdominium Venetum propagatum est etendecreta Benedicti

XI II. ad statumPontificium

(a) Franciscus B rucins orato

ria et poetica facultate clarus

auctor estutriusque hymni ad ve

speras et laudes,qui inter reliqua

eius poemata et hymnos legitur

lib. p. 1 07. voluminis inscripti

Francisci Brucii 8. Carminum Li

bri quatuor Romae apud IacobunrTornerium 1 590. in 8. Eleganflssr

mi sunthi duo hymni sed cum 1 11

hoc carminumgenere tanta 1 1t ele.

H I S P A N I C A

Es visus inter agmina

Mucrone late fulminans

Equoque Mauras sternere

Preti tuo nas pignore

Largum tua te munere

Rogamus omnes ur tune

Spe prategas praesentiae

Jesu tibi sir gloria

Qui natus es de V irgineCum Parre cumque SpirituIn sempiterna secula

gant1a adhibenda quanta cummodulis musmis cohaereat, proptereautcantui consulerem aliquos v ersus subragav i pro b 1s qui amiss1 sunt

1 . Defensor aime HispaniaeIacobe v index hostium

3. Hue caeli ab altis sedibus

4. Tu cacca nox atque impiaE s v isus ipso inpraelio

6. Equoque etense acerrimur

7 . Mauros furente: sternere8. Cum ? atre etaimo Spiritu

9. Nobis ades dum dicimusla. Landes Patrono H ispaniae1 1 . Quad testis usque interfuitQuando inpaternis aedibus

1 E stexcitara ab inferis1 4. Thaboris alto inv ertice

cantui incammodat expunctisunt. Festum Translariauis S .Jacab i antiqu1ssimum est inHispania

ur ex v etustissimis brev iariis praesertimCampostd lanis etToleta

ui1 apparct In Toletano Silicei

pag. 27 1 . sunt sequentes hymni

v i d Vesperas.Adestdies laetiae

B eatus in quo Jacobus

Terris datur H irpaniaeDux et

‘

Patronus inclytus etc..Ad Matutinum

Gaudr felix H ispaniaLactis exultans mentibus

Tui Ducis solemniaLactis cantando laudibus etc.

Qui hymni ex antiquioribus bre

v iariis desumpti,legi pessunt inte

gri inmartyrologio Hispano Salaz arii ad diem 30.Decembris . IdemSalaz arius alias eiusdemTranslationis historicos hymnos excripsite!

breviario antiquo Ms. monasteriiS.Cucup

‘

hatis, quod vacantdeVal

les in Catalonia ad diem aa. Fe

b ruarii .Verum fabulasse narratio

nes anilesque historiae in eis hymuis exponuntur, inquibus induci

tur RexGallaeciae excipiens car

pus B .Apostoli nav i delatum cumtotaHispania Romana Imperio e1set sub ject: repetiturque origo

consuetudini: quamhabentPeres

946 H Y M N O D I A

Ad laudes Jesu salus morralium,

9. Ades ; Patrono dicimmra. Hispaniarum carmina

Tuam canentes gloriam .

Laudandus hic est unice ,

Quod primus in certamine

Apostolis ex omnibusPro re profudit sanguinmnbeatus plurimis

Noris amoris maximi

Quad usque resris adfuit

Hecondiris mysteriisSeu

/

v i potenris dex1erae

Surgit Jaiti filia

1 2 . Cum Patris est in aedibus

1 3 . Ad lucis auram reddita

Seu vultus ut sol splendidus

grini Compostellani gestandi can

chilìa ex facto, quod ultima stropus

hymni ad vesperas commemorat

Cunctis mare cernentibns

Natus Regis submergitur ;Sed a profundis duciturTotus plenus conchilihus

Insigul eratingenio multaque eru.

ditidne prardrtus ]oannes TamayaSalaz ar sed turpiter hallucinatus

est nequid grav ins dicam dum

sine iudicia ac dd eCtu omnia do

cumenta vetusta autquae v etu

sta v iderentur ultra excipiebat

cumque pletaque exsib ilar: opor

tuisset maleb 1 tacumen omnes

que nervot intendere ut difi cul

tate: pullulantes si fieri posset

evelleret et cum veritate ui

storica conciliaret Quod si hicaliique ejusdem aetatis Hispani,

quantam dilugentiam et ingeniumin eruendis illustrandisque monumentis antiquis tantam pru

dentiam , et indicium adhibuis

sent nihildeessetHispaniae cur

aliis nationibus in hoc eruditionis

genere inv ideret neque Chronicon

Dextri aliique commentitii codices tantas tragoedias encitassent.

Aethiopem lavasee hominibus nastris v isus estAymerichius dmnP. Hieronymum Romande laHi

guera a manifesta impostori: notadefendere conatus est oper. cit.Domunicus Vallarsius Veronensisinnot. ad cap. 1 3 1 . lib. S . Hierony1ni deViris illustr.edit.Veron. 1 7

https://www.forgottenbooks.com/join

A N I C A

Dic am]anuam

Partas horrifico supplicu modo

Palmas , atque decus Martyris inclyti

Festivo resonent carmine pectora

Exultantia gaudio

Cesserunt furiae cessit atrocitas

Illaudata ferì Judicis , 1guium

Vincenti , rab ìes fugit, abest procul

Caedis triste

(periculum

Truduntur rap1 s secula seculis ,Et cursu revalanr irrevocabili

Stat, semperque sacris stabit honoribus

Laus immobilior tua

Te lucente polo dance cant dies ,Laudabunt homines plausibus aethcre

B esponsabit ovans cactus er aurea

Nunquam plectra silentia

(a) Inv icti Martyris V incentn

anniversarium diem cur sine hymuis propriis ab ire permittetem ?At eius festum , inquies , solumtitum semiduplicis habet. Isthuc

ibam Cum plur1mi Sancti inoficiis Hispanicismajoremsolemnitatem obtineant qui nec indigetes

sunt, neque celebritate nom1niscumnostro Vincentia comparandi

quid causae est, quamobrem 1s non

alia cultu donetur nisi quemuniversa Ecclesia concess1t? Saltem l:xteros nonnullos imitemur1 11 brev 1ams Constant1ensi , R iveruensi etParisiensi hymnus S.Vincentii antiquos erat quem corre

xitGuyetus Quantas ardor in Le9 i1a Quanta v is Vincentii ? Inofic io pr0p ria CanonicarumR egulariam Augustini Congregationis

Gallicanae tres de eadem Sancto

Martyre habentur hymni recentistylo exarati Florez ius tom.

pag. 1 85. S.Vincentium officio pro

prio maioris dignitatis inHispaniacelebrandum esse persuadere niti

tur Magn0pere laudauda estegre

gia opera et industria celeberri

mi Bayerii unpot ad praefectut‘fltt

B ibliothecaeRegineHispanae summa omniumplauso er uditionis et

singularis doctrinae ergo evecti‘

,

quod SS . Damasum et Lauren

tiumHispanis acerrime v indicavu

rit Sed interea S.V incentium, for"titudine et exantlatis suppliciis

nulli secundum de quo nullaun

quam fuitcontroversia his vena

rationis sigais prosequi aparter

quibus praestantiSsimumquemque.

Ceterumtametsiadmajoremtitum

250 H Y M N O D I A

Summa laude Pater , s et unicus ,Dicatur pariter Nexus amabilis ,

Indiv'

isa manens Numine TrinitasNunc , olim , sine termino

Admatut.Delassata senis lingua Valcm

Quae prefette nequ it dogmata nuncians

Certo Marryrio non timido pede'

ltVinccntius ob v iamSectus sanguineo v erbere traditur

Macrandus fidihus discruciandbus ;lnrensìs variat carnificis furor

Instrumenta doloribusPrunis suppositis , crateque ferreaV im perform diu cogitur igneamQuam solum v aleat sm cta repellmArdens pectore c haritas

S.Vincentius nonev eheretur,tamennovum nonesset, si hymnos pro

prios haberet quos sub eodem ri

3u semiduplicis inbrevmrio Rom:no habet S. Humenegildus Hymno metrico rbythmico S . Vincenfi um Martyrem celebrav itRober

m: Hanyvd in sua Hymnodiahoc honore eundemSanctumpro:equunturMonachi C lnniacensesqui hymnum recitant Santalic

Victorino compositum Dubita

,veram anhunc Santelli hymnumhuc transferrem meumque prae3ermitterem sed satius v isumdeinde fuit ut illo indicato ineademfi gominestra iaborsrem quod ra:

.tio operi: et meumergaMartyR m accensnm studium exigebat.

,Celeherrimum. fuit o lim nomen.S. Vincentii Martyria in cuiuslandea S.Augustinus plum habe:

sententia: Quae hodie inquit

sermone z 76. regio qu eve Pro

«vincia ulla quemque Romanumv el Christian » :mmm extmditurnatale:» nongaudetcelebrare Vin

rearii Prudentius quoque hymno

satis longo , et pulcherrimo Acta

S.Vincentn cecinit; hnnc hymnum

renitent Moz arabes additi: octo

stropbis inprincipio quarumpri

mus versus ent alder: miranda

passio j oseph B lanch inius inno

tis ad suum codicem VeronensemOrdinis Isidoriani existimat to

tum bymnumesse Prudentii licet

octo primm strophae inoperibus

i llius non legantur Na: B h nchi

nius hoc suo iudicto ostendit, se

outin Prudentio antinpaesi pa

ramesse v ersuum qui versus fe

se nullametri lege decurrentes nu.

sitafi ngere Prudentio …Quippt

https://www.forgottenbooks.com/join

H Y MN O D I A

Dic 23 Janna… In festa S Ildefonsì Archiepiscopi ToirtaniConfi ssoris (a)

Inter v irgineos caelicolum choros

Nimbo purpureo vecta per aera

Templum maxima V irgo

Maiestate replet sua

Gens devota sacris in

îrediens locum,

“

Ut fulgere videnr inso itum jubarMiramar stupefacti ,Et retro refer untpodem

Adscitus pro ius non trepido gradu

lldefonsus a it; munere V irginisAspecmque beatus

.Miscetur Superum choria

Defensoris bonos ut v igont diu

Complectens humeros ipsa Dei ParensCincumducit amictum

Quo Praesul celebret sacra

O felix pietas o decus inclytumQuod fasti memores laudibus evehantQuod non obruat ullis

Aetas invida seculis

(a) Inbrev iario CardinalisQuignones insertum eratofficium S . Il

defonsi quod in breviario iossuS .Pii V. correcto loco motum est:

id cur ita contigerit div inate non

ausim Equidem v idi brev iariumRomanumde Camera nuncupatum,

uod fuerate: libris Illi riCocciuiRotae Auditori: Venetiis im

pressum xs;o. , in quo ofi cium8. Ildefonsì ad hanc diemreperiturcumtr1bus lectionibus propriis de

sumptis exbrev iario @ ignonianminB reviario Toletano anni sos.

itemque inaltero posteriori Siliceianni 1 551 . in festa S . Ildefonsi os

nebatur rhythmus cuius primamatropham exhibeo Celsi Confesso.

ris - l'estmnv eneranda : Nobis nt

est morir .Adest celebrandumDeinceps cum inomnibus Hispaniarum regni: sub ritu duplicimi

nori ofi cium S. l ldefonsi recitare

tur sub finernacculi 1 7. Sacr.

H Y M N O D Ì '

A

Quis cantu referat, quantus in haeresimArmata minitans prodieritmanu ,

Ut lugubre genmnremDeturbnrit ad inferos

Non oblita boni moris lberiaExemplique « max Virginis omniaOrnamenta Mariae

Totis V iribus asserir

laud.= —Te quondam pietas teque fides duceIn nostris residens fioruit urbibns ,

Te pellente refugit

Ildefonso procul scelus

Tu per caelitibus colloquio frui

Div ino meritus vita foret licet

Tunc mortalis in ipsa

Terra v isus es Angelus

Nunc alte quoniam siderea domoExceptus liquido nectarc pasceris

Audi nostra bonosque

Perduc vota sub exitus

Regi subìecti: sub ritu duplici

Elassls cumoctava in req uis re

spoddit, Diluta Qixamquirmvero

inpraecedenti hymno de apparitip«

ne 8. Leocadiae nihil fuerit nominatim dictum actumtamen de ea

estinhymno S.‘

Leocadiaemi dia :

9.Derembtir in quo laus a S. Leo

cadia S. Ildefonso data pro B . M.

Virginitate propognataexprimitur,

quae narratio extra controv ersiam

GSC ut assentitur ipse Card. Col

loredus Voto Sac. Rit. Congre

gationi exhib ita quidquid sit de

certis definitisque verbis quibus

iisa funse dicatur S. Leocadia

Commemoratur tamenin hoc hymoo altera apparitio qua S. Praeo

sulem B . Virgo Maria alloqui di

gnata est eique vestem sacramdono dare Haec apparitio neque

indub ium quidemrevocataest,duru

in Sac. Rit. Congregatione expen

sae approbataeque suntlectiones,ac de ea meminit MartyrologiulllRomanum ad hanc diem Tantumv irum camune egregiumDeiparae defensorem, innumeris aliorumlaudibusornatum,rmlui sine hymno

praeterire ; cuius fretumut in un1«

v ersa Ecclesia ageretur vehementer optarem, etiamsi verba S. Leo:

https://www.forgottenbooks.com/join

ago n vmn o o rx

Splendido quid non favore

Sperer altrix civ itas

Spem tamen v icere moresConsequentes aurei

V ita plena sanctitatis

Inter acta litteras

S it decus Patri simulque

Filia , par gloria

Pneumati sancta , Daique

S impficem substatitiamSubditus collaudet orbis

S eculorum seculis .

'

Admatut Ad sacras Episcopales

Julianne infulas

Cogitur subire nolens

Omnibus volemibusLuce fulget inde mira

Fax velut clarissima

Gurrit ad v irtutis alturn

Culrnen areta semita

Pectus ardet intus almaCharitata Numinis ,É miant pr0pinquus ignisCharitata proximi

Quos fames vel quos egestas

Rebus urger asperis

Carceris quos vexa'

t horror

Quos premit ears invidaHas fovens et has et illos

Omnibus satisfacit

re Quamquamnonprobo Bollan multipliei experiments pro sinceri:

diauarumde Salaz ario censuramad -

antiqnorunr scriptore…eegr4pbisdiem28.April. infesta S. Pruden 1venditarenitas arbitrio sno inter

d i: Can istro: estapud nos Tamayns lata niri quis sn:pieari t,

H I S P A N I C A

Pauperurn Pater vocata:

B edditus Ecclesiae

E rogabat affluenter

In necessitatibns

Ut sibi deem r ante

Cullibet quam subdito

Ad laudes Eminens accepta caelo

]uliani char1tas

Comprobatur impetratisSaepius miraculis

Queis Deus plebem redemitAd preces Antistitis

Affuit v is magna frugMissa caeli munere

Cum lues sneviret atro:

Protinus disparuit;

Quod genus non ille morbiDispulit divinitus

Nec minus receptus astri:

Annuens roganfibus

Mille damna , mille paenae ,‘

Mille mortes sustulitConcha plaudit et sepulchri

Gaudeturna nobili

Julians ma na nostraeNationis giariaAdjuva tuas Iberos

Faustitate plurimaFloreant, Deumque h udentCorde voce sensibus

ipsumTannyrnnesse auctoremisto qu ns astra historic”l ttl td?tttram carminum; quae junior tons etfidepegit nihilo tune poeta meiifl

‘

s

e38 H Y* M N O D I A .

'

Dic 5. Februam In ferro S . Philippi a Jesu Marryrz'

s

troni Mexicì Hymnus antiquus ad cantus

vocatus (a)

À d vesperas S alve triumphalis pugil1 . Orbis novi lux maxima

Quì morte fecisri tuaBeatiorem patriam

Athleta princeps Men ci

Trophaea celsa MartyrumDignnmque caelo laureamTu primus infers patriae

Quidquid juventus fervidaPeccaverar licentia

Lìbenter in mortem mens

a. Cruore viotor expias

(a) Caesenae anno 1 780. tertio

editum fuit Didaci j osephi Abadcarmende Deo hoc titulo Didaci

Iosepbi A badii Mexicani de Deo

Deoque Homine Heroica Prsefiz umest specimen vitae auctoris

qui non longe ante decesserat Banaoise Inhac v ita logi eumperfecisse duplice» : bymnurn inciyt0Martyri ac

‘

Patrono MexicanoD.

? bilippo Iesu e S . Francisci l'umiiia ui apud Japones pro Christifidee}usosanguinefelicissimaadhucmatre superstite inB eatoruns numerumrelatus est ineius , utaiunt,Ofiieio nuperrime a 8. Sede approbato insertuns aeternuruque iu ecclesiastica bisioriu d badii monuu1enturn Eius igitur sunthymni

quos proposui aeque pii etve

nusti ac nob ile carmen de DeoDeoque Herniae Synaloepham in

hymna ad vesperas ter adm151tin

ht: versibus quos sustuli

Decus uo’oi orbis snaxnnunr

Sancta expiusti aictisna

Nostra eluarnus crimina

Negant Lexicagraphi et quad

grav ins est, negantveteresGram

mat1c1 inveniri‘

Prirnsris inuomi

nativo singulati His morigerati

si velis versum secundum stra

phae tertias admatutinum inhnnc

modum reformab is‘

Praecedis ul

tra signifer Mallior etiamflueret

primus versus strophae 4. ad ve

speras sic redditus Par uttui nos

aeruuli Clausulam doxologiae s

quae in laudato V itae specimine

praetermissa est communem esse

suspicatus sum S. MartyremPhi

lippuma JesuMartyrologio Romano ad hanc diem B enedictus XIV.

adscripsit cumceteris sociis Mar

https://www.forgottenbooks.com/join

250 H Y M N O D I A

Audi prec3ntum civ iumVoces piasque lacrymas ,Duetorque noster sedibus

Tu nos beatis insere

Dic Februam In festa S . Joannis deMatta Confisc.torisBymni antiqui sublato vocalium concursu (a)

1 . Tu Redemptoris quoque nomen ingensObtines vitae merito Joannes ,

Dum catenarum misere gravatasFondere salvia

3 . Sic jubent caeli manifesta signa ,

4. Sacra dum supplex peragis v idendum

5. Praebuit sese veniens ab alto

6 . Angelus axe

7. Pulcher aspectu niveaque ve.rte

8 . Caerulo crux et rubeo colore

Mixta de collo fluitans honestumPectus abibat .

Butsus apparet bicolore cervus

Nobilis nostrae labaro salutis ;Bur:us et caelum monet obsequentem

Condere prolem

oriundas exCiv itate Mexici inno

va Hispania cuius pater etmoter erantHispant

a) S . j oannes de Matta primus,ac praecipuus Fundator Ordinis

SS. Trinitatis et Redemp . Capt.

nnnimmerito locumhnnc sib i vendicat cum Falcone inProv incia

,

natus fuerit, qua tempore ea subHispanorumditiane tenebstur et

cultus publicus ab immemorabilitempore eidemeum S.Felice. d: .

Valois praestitus Hispanarumeius

dem Ordini: industria etdiligen

tia fueritdeclaratus De quo con

suli potest B ullariumOrdinis aP

Nicolao a Virgine Theologo ia

sigui Pampilone ante paucas an

nos impressum.Benedictus XIV. de

Beat. lib. r. refert,

inbrev iario antiquo ecclesiae Meldensi: hymnumpropriumS&Jaaa

.

nis deMatta et Felici: de Valois .

reperiri ,* inalia etiam*a n

'

quitsi-1

H I S P A N I C A

Condit, et magni socius laboris

Additur Felix Triadique summae

Ordinem sacrat triplicique signo

Omar Alumnos

Africae B egum pretio favoremFrangit ob lato revocans ab arci

Faucibus multas patriasque lactas

Reddit ad oras .

Te Deus simplex pariterque trine

V incla dissolvas animi rogamusLiberarn forma tibi servitutem

Christa Redemptor

Ad laud.= Iesu Redemptor omniumMagnes amorque cardiumNos catenis liberano

Ac serviture tartari

Tibi Joannes sedulam

Ut serv itutem dedicet

Thracum levare vinculis

Captiva certat agmina

Flammis amoris aesmat

Quae non retardant aequara

Ardore Christi percitus

Plagas remotas advolat

mo brev iario pro regni: Angliae

Scotiae et Hibernise lectiones

proprias eorumdem Edita: inqua

dam Fo lio V 1di Commemoratisnes ex.Anglicanae ? rouinciae Bre

v iario Ordinis S S . Trinitatis Kedem

ptionis Captivorumanno 1432 . i111

presso pro S S. Joanne etFelice

Romae ex Typ. 1 649. Sci

re avea quibus typis illud brev ia

riumanno 143a. fueritimpressum,

vel potiu'

s quoniam nulla tun:

eratTypographia quisnam alia:

annus erit subragandus Petrus

deAlva inMilitia Conceptionispag.asa. allegat b rev iarium Ordinis

SS.Trinitatis impressumanno 1 545.

in4. Mariano: a S . Stanislao Lib.

cap, ro. Hypomnematis'

Pm‘

oiqcioe %lonae transcrib ir

SS. j oannis, etFe

pi: edita Salmunti

262 H Y M N O D I A’

0 vera Christi charitas

S uccende pectus Filiis ,Ut Patris exempla sui

Redemptiones augeant

Nos v inculis quae cordibus

lnferre tentat satanas

Ur claudat ad caelum v iamJesu Redemptor , exime

Concede , sancm Trinitas ,

Cui consecrav it ordinemSuumt loannes triplicis

Amare vati compedes

1 2 . Patri Patrisque Filia

1 3 . Qui nos redemit sanguineTibique , sancte Spiritus

S it laus in omne seculum

3 .Martii Infi sco SS .Marty…Hemeraru CeledoniiHymnus antiquas corre

Ad vesperas S cripta sunt caelo duorumMartyrum vocabula

Aurais qua:: Christus illic

perMichaelem Serranumde Var

gas Inbrev iariis recentibus huinsOrdinis alii sunthymni in quibus

nihil est quod 111 metro , autele

ntia emendes sed ut elisiones

gerem has v ersusmutav iTe Redemptoris celebri Joannes

Nomine aeternumquoque dice:aetas

Laudatboe ipsumDeus , atque

apertis4. Fi rmat ostmtis . operanti ad

oras

.Angelus sese tribuitv idendum'

6. Missus ab axe

73. Membro cui vesti: nivibur le.

gebat

8 . Turior Cru: caeruieo rubro

que .

9. Foucibus muitos patriosque‘ bd f i0‘ 0

to. ì'

inculo utsoluos animi rogumus .

Surrende alumnis pectorel a. ? atri et

'

Panntis unico

1 3. 9_ui nos reden. it Filio(o) Hic hymnus excerptus est

ex hymno Prudentii longiari in

libro‘

Per! stephann ; qui etsi nitidissimus sit' mutando: tamen

https://www.forgottenbooks.com/join

H Y M N O D I A

Nosne Christo procreati

Daemoni litabimu3Et Dei formam gerentesServiemus seculo

Absit ut caelestis ignisSe tenebris misceat

Haec loquentes abruuntur

Mille poenis Martyres

Nexibus manus utrasqueFlexus involv it rigor

Et chalybs attrita colla

7. Cingir arctis circulis

laut in laudem Dei in probatis

editionibus carrigitur psallant et

subragatur psallat Reperi etiamineadem hymno spondaeum tertio

loco Sol refugir etlugubri sor

didus ferrugine. Sed potius credamcorreptum a Prudentia primuminLugubri quamtertia sede rece

ptum spondaeum nam Prudentiiaevo inquibusdam syllab is quanti

tas mutata erat ut multis exem

plis ex eius et aequalium aut

posteriorumpoetarum carminibus

possetconfirmari quamquamnon

deerant aliqui delicatiore: qui

imitationem meliarum poetarumetiam insyllabarumquantitate affectarent. Major quidem pars ho

minum pronunciatiomm inmulti:nominibus variaverat et fere ad

prima Reipublicae tempora et

ad Plautino: numero: reverteratRomani hymnorumCorrectores in1’raefatione quaedam, quaemeliorafieripatuissent,a se intactaesse relicta prafitentur ?Jt inquiunt, ille

versus ad primam NOCTEM

QUE SORS REDUXERIT ver

ti poterat in hnnc alterum ele

ganti:rem , ET ASTRA NOX RE

DUXERIT Etpro illo feriae V.ad

laudes PUROSQUE NOS PRESTET SIB I , PURASQUE MENTES AMBIAT , rotundior erat,

et suav ior ‘versus Item MA

GNIE DEUS POTENTIB cur

non potius , et werius , SUMMIEDEUS POTENTIJE I liad etiam,

NASCENDO FORMAM SUMPSERIS nitidius erathoc parto

NASCENS FIGURAMSUMPSERIS enim SORS frequentiusinacnitur pro casu fortunav e ito

ASCENDO f requentius producitur quamcorripitur apudpoeta::

haec , inquam et alia sexcento ,

quamv is elegantioro re;ecimus

abstergere conati labeculos non

semper omnemelegantiaefloremac

cersere . Nihilominus multi ho:Correctores arguunt quod hy.

mnis antiquiorum quaedam nulla

coacti necessitate immutavermt.

R iccioliuspar't.Vll. prasad. cap.6.

https://www.forgottenbooks.com/join

H I S P A N I C A

Hoc bonum Salvator ipse

Quo fruamur praesti1it

Martyrum cum membra nostr

Consecravit appido

SOSpitent quae nunc colonos ,

Quos Iberus alluit

Marin Infesta S . Leandri Epismpi Hispalenszs

Ad vesperas .Hymnum Leandro debitumDum festa currunt annua

B edempta gens IberiaePlaudente voce concinat

Grates rependat Hispalis

Et dulce salvar canticumAntistitis quae maximiHonors gaudet inclyto

Quod lux beata_splenduit,

Et occupav it undique

Hispaniarum limitesLange fugatis nubibus .

Quod victa clara praelio

Tumultuosa concidit

Prostrata multis ictibusEt fugit amens haeresis

ossibusautem finiti: in IB nunquamhanc licentiam sibi arrogav it Pru

dentius sed ub ique .A? in fine ca

suum produxit Lectioni nostrae

faver hymnus S . E miliani 1 z .Nov .

inoffic10 Goth 1co : Hymnitemecumconsonante carmine Narrate cun

cto praedicats etpsallite

(o) C la1 issimum Pracsulcm Hispalensem Leandrum cui patissi

mum secundum Deum conversio

nemab Arianismo debetHispania,nefas duxi sine hymno praetermittere liceteum in nulla brev iariohoc laudis genere decoratum repev

rerim.Eìus ofliciumcumsexlectio

nibus propriis v idi brev iario Ra

mano de Camera u sa. Venetiis ,

sed inter festa extravagantia . Nan

rantBollandiani Continuatare: adhanc

brev

H Y M N O D I A

Quad inde fluxitpuriatFides quod ars11 charitas

Cultus Sacrormn florù it,Plenaque v irtus capia

Totum Leandri Praesulis

c etur alto munari ,Favore qui caelestium

Aggressus est ingens opus

Tc pronus orbis , Trinitas ,Adorer omni temporeEt ut ptccantcs andias

Fac ut precemur optima

iAdmann. Becut Leander abdiioLares remotus angulo

Cnr tanta se prudentia

Cnr tanta virtus occulit‘

l

S i for: honorum verdccmV itas ut umbra corporis

llli sequentur impigre

Quaerent latentem protinus .

Quod si supremo NuminiVacare soli cogitas

Tc cura tangat publica

Fidesque jam periclitans

fuisse , quod ex Mss. codice B i 1 6 1 1 . Idem Salaz arius festumb liothecse Vallicellanae colligunt S. Leandri dici a7. Februarii assi

Enitendum essetmaximapere ut gnat sed cum in H1spalensi brehic banos bene mcrenti:simo Prae v iario ant1quo dies 1 3.Mortii ei fe

:uli restitueretur . Tamayus de Sao sto destinata fuerit eadem dies

inz ar inMartyrologio Hispanica ad p ro omnibusHispaniae ecclesusopdiem 6. .Aprilis queri1ur , quod portunim

*

v isa est quae seligere

Commemoratia Translationis S. tur ad S .Leandrum celebrandum

l eandri eo die in b rev iario Hispa Calcbatur autem S . Leander inec

lensi anni celebrata , deinde clesiis etdioceesihus Hisp.lensi,unius fuerit in brev iario anni etCarth:giniensi titula etafi aa

https://www.forgottenbooks.com/join

H I S P A N I C A

Principis laudes Gabrielis almi

Concinat noster chorus , ipse namque

Missus e caelo bona jussa portarOmnipotentis

Nuncia nobis Gabriel , precamut ,Pacis actornae speciale munus ,

Quo poli tandem teneamus anlamSemper ovantes

Praestet hoc nobis Deitas beata

Patris , ac Nati pari1erque sancti

Spiritus , cujus rcsonar per amuemGloria mundum

emendandos censui sub latis his

v ersibus

1 . Mentibus lactis iubilemus omnes‘

Plectra tangente:fidibus canaris.Concinatnoster chorus, ipsenom

que est

4. Magna qu:mundo reseratsecreta.

Corripitur puma syllaba 1 11 iubile

mu: et in secreta cum langa sit

utraque Habentetiam hymnum

proprium inmatutino B enedictini

Congregationis Vallisoletanae alia

metro , non immuni tamen ab o

mni errore ut cernitur in prima

v ersn En noctis medium surgite

propere Officium proprium Hi

spalense hoc hymno praeter1to

antiquum in Angelorum laudemcompositum assumpsit sed corre

ctionem Romanam non adhibuit

adeoque eo claudzcanthi v ersus,

Rector humani generis etauctor

Nobis aeternum tribue benignus

Tellat antiquum wolitetab oltoActnm agerem si eum hymnumreformandum susciperem cum a

Romanis Correctaribus egregio

fuerit cmendatus in Apparition

S .Michaclis Archangcli die 8.Maii,et inDedicatione eiusdem dic 29.

Septembris ad laudes Sed ntap

parent quantum sibi liccre inca

stigandis hymnis daoti illi v iri exisdmavcrint hymnum veterem

qualis in brev iario H1spalensi ad

laudes huius festi invenitur hn:

transferamChriste a uctorumdecus A ngeluf um

Rector humani generi: , etauctor,Nobis aeternumtribus benignus

Scandere Coelum.Angelus fortis Gabriel uthartem? ellatantiquum volitetab alto

Saepius templumvenien: ad' istud

Visere nostrumHinc Dei nostri GenitrixMoria

Totu: etnobis chorus Angelorull

Semper assistat simul etbeata

Concio tota

Hunc hymnumcum hymno brev isrii Romani corrccta facile e:tcui

v is con

utrumqu

974 H Y M N O‘

ID I A

Die 4. Aprilis In ferro S . Isidori Archiepisc0p'

i

Confessoris et Doctoris (a)

M usici voces Isidorus hymniFlagitat; Mandis numeris modisqueClamor nomen resonent perenni

Carmina landePrima turritam super astra frontemHispalis tollat celebretquc pampamPracsnlie magni sacra mmptuosa

Munere campionaQuis fidem docris rescrare chattis

Aptior cuinam graviate fiuxitVena doctrina studiisque fervens

Pectus honesdsSeu pio: mores ropetamus atque

Integram dio sub amore v itamQuanta se virtus aperit fidesque

Quanta renidot'

lNon magis lam as rutilar magisveArdet aurora lhquearo pendonoQuam locat prudens pater ut patenti

Lucoar aedo

(4) Quad in hoc hymno trina

nomine Numen unum di: erimcuidamdocto Theologa nonplacebat quia ad Sabellianarum haeresimeul0cntia poterat detorqueri

Atcum haeresi: Sabellianorum inco posita esset quod in Trinitate

uniPersonae trianomina accommoo

darent etaliunde nonsolum apud

hymnographos recente: verumetiam apud v eteres ecclesiastico:

poeta: Trinita: his verbis explice

tur nulla iustae reprehensioni:

ratio apparet S. Paulinus inepi

grammate inserto epistolae XII. ad

Severum ita loquitur: 9nafides triuo sub nomine quae colitunum9 aonimes trino suscipit introitu. EtinNatali nono postmedium Fas

sus enimestunumtrina sub nomine

Regem Et in Anecdotis curante

Joanne Aloysia Mingarellio Hoe:

trio suntDeus unu: nomina semper;

pro qua in codice Muratorii lege

https://www.forgottenbooks.com/join

276 .H

'

Y M N …

'

O D'

I A

Tristibus jam jam v ideo ruinis

Proteri frugum per amoena campos ,]amque festinant fera bellicosae

Agmina genus

S i tamen quondam periniqua patmm

Facta conversi doleant nepotes

Et Deum placent meliora primisSecula current

Majus assurget decus etmicabuntBellicae juncta pietate laudesInclymm latis resonabit oris

Nomen Ibef umHaec pius vates : patuit secutis

V eritas rebus juga snevaMauri

Fregit Hispanus nova vicit orbis

Regna reperti

Pergat ut longos honor hic per annos

In dies auctus p09uli rogantisPromovens rectos Isidore sensus

Vota secundes

occurrunt Exhymnario Moz arab ico eundemlocutionem tr ina na

mine in annotatione ad diem : s.

]ulii aliud agens describam , Et

unumDeumrequenr trina nomineHanc ego hymnumpraestantissimoDoctori Isidoro dedicatum confe

ceram , cum in alium longe ele

gantiorem , etad omnes latinitatis carminisque leges exactum incidi qui extatin Ofiicio proprio

Hispalensi anno 1 659.typis excuso

At vero cum hymnus Hispalensis

pro e: patissimum dioceesi ccompo

sims fuerit, superiorem hymnumrecentem qui omnibus Hispa

nine Ecclems promiscue convenir

hoc loco inserendum esse existi

mav i antiquum autem Hispalen

sem libenter adìungo , paucis versi

bus m11tatis ut harmonise con

sulam

H l S P A -N I C A 971

In eadem f ata S Isidori Hymnus qficzzf

—Hispalen3rs numcrismusicis accommodatas (a)

G entis Hispanae Pater atque Doctor ,

Digna praeclari soboles Severi

Digne Leandri , similisque sancta

Indole frater

Dum tuus curat soror alma cunas ,

Lucis examen veniens ab aura

V idit infantis nitidis liquare

Mella labellis

Dulce facundi fuit hoc leporis

Atque dootrinae specimen supernae ,

Qua pics pascis stimulisque sontes

Pungis acutìs

Pungis infectum genus Arrianae

Pestis ultores minitantis ignes

Nec furor Regum juvenis resistit

Fortibus ansis

Praesul instauras fidei triumphum ,

Perfidos ejus quoque perduellesPellia Hispanis pav idos ab oris

Fulmine linguae

(a) Quatuor , ut v ide: in h is

tribus hymms sunt v ersus , quos

euphoniae gratia mutav i

1 Lucida exarnenwenien: ab aethraE sta ad neternanr Triadern precumur

‘

Paxque mrn :aneta prabitate etuequr

4. Fama ‘vetusta e:t

Nam quod in quarta stropha ad

matutinum prima syllaba I si

dore producitnr contra, quamR icciolius aliique praescrìbunt ui

hil moror est nomen proprium

quod ex sententia Servn , Nico

lai Ferretti , Georgii Valla pro

lib itu corripi seu produci po

test Mihi quidem e: sententia

non probatur nolo tamenaucto

res contrarios ettaris arguere

Apud veteres Graecos et La

tinos in Isidorus exemplumquan

titatis non reperi in Isocrate: bre

ve esti inlsidius primum i pari

https://www.forgottenbooks.com/join

H Y M N O D I A

An times bostem fidei rebellem ?Barbatus fu it; liceat reve

iti ,

Aut tuos sa tom juvet in®:mimLuce fovere

C ivitas felix spoli1s 0p1mtsCorporis sacri tua mira pietisGesta percenset tabulis tholisque

Munera Regum

Quae tuo partis merito triumphisGreta non uno retulere bello

Namque te nostris et adesse castrisFama canebat

Hue ades fessis pater aime rebusNosque commenda Triadi potentiCujus in cunetas resonat perennis

Glor1a gentes

Die 5. Aprilis In festa S . Vince/zzz: Confi ssoris Hymnus

qflicu Toletani unico conzum versu correcra (a)

Ad vesp .: Alme V incenti veneranda cùjusHaec dies valde colitur per orhemQuos tibi contat chorus hic fidelis ,

Accipe laudes

”usum fuisse, quod pariterdeTaionealii animadverterunt.d am etiamtituli eisdem fere v erb is inutroque

opere adscribuntur Tajonis hb. 1 .

ita primos titulos exhiber Cap.

Quod Deus incommutabilis sum

tuus etaeternus e.tistat

De immensitate , wel omnipotentia

Dci.Cap.lll.De eo quod inv isibilis,v el incircumscri tus sitDeus In

Isidoro autem Il) . 1 . cap. I. est

Quod Deus sumtnus et incommu“bilis sit Cap. ll . Quod immensus,etomnipaten: sitDeus. Cap.lll.

’Lq inv isibilis sitDeus . Flore

z ius,aliique dub itant, fueritne DuxCarthaginis Sever1anus pater S .

Isidori ac S. Leandri Ex horumnominibus quae Gracca sunt et

ex nominibus Fulgentu fratris ac

Florentinae sororis conj ici potest

petrem eorum non fuisse natione

Gotham cum non sitv erisim1le

utnulli ex filiis propr1umsuae gen

tis nomen imposuerit

(a) Ofiicia pr0pr1a To letana ty

pts excusa anno 1 720. bos hymnosexhibent in festo S. V1ncentii de

H I S P A N I C A

En adhuc matris recubans in alvo

S igna jam tcrris dare sunctiratis

Coeperas natus nova lux fuisci

Splendida mundoNamqne mox annis teneris peractis

Praedicatorum sitiens adisù

Ordinem servans documenta parrumCorde senili

Tacrusì :e caelis —fi peram dedisti

Litteris sacris—v utriusque Legia

Quas . docena verae fidei repleadLumine mundum

Angelus nobis celebris futsti

Ille qui caeli medium uolabat

Nuncians linguis populisque cuucus

Judicis horamSit salus illi decus atque v irtus

Qui super f caeli solio coruscans

Todas mundi seriem gubernat

Triuus ,et unus .

Admat Luce doctrinae ri1tilaqs serenac

Ambitum terrae pelag1que lustrat

Semper ardenti resonando aacrumPectore . vorbum..

N 11

gumptosex brev iarns PP. Praedi-E dicatorumsaepius prodierintrefusi ?

C8t0fl. lfl nisi quod syllaba3 quas mata etcorrecta utpraefert tid

dam peccantes in o rdinem redcge. tulus…anno 1 573. anno 1 6 1 5. ee

runtTo letani Una tantum Iabecu patissimum anno … 1 GOb

la ex vettri hymno permansit in neral1s Ripoli adhuc

Versa notato pro quo legitur hic hymnus fuerittypiscdttuì tull'

1 . fi na cum Mauris « teri relitto hoc errore aliisque in hymno To.‘

Male enim corripitur ultima sy lla letanc emendatis Quod'

auteh1 —cd‘

ba in'

adverb io Nescio ta musicam concentum attinet, onioih‘

men qui factum fuerit ut cum in hoc hymno rectissimebreviaria clarissimi ,

Ordinis Prese dum 01104 siquismale

https://www.forgottenbooks.com/join

s84 H Y M N°

O D I À

Careeris squalor nee acerba patriaIra diversis mé cuenda poenisNec ferox diram quatiens bipennem

Tcrruit ultor

Nec tibi fitmo trabeata fasta

Fama , nee fulgor placuit coronae

Vena caeles1is sed amore regni

Sceptra relinquisE rgo Sanctorum potioris aulae

Cinctus incedis Proeerunr caterva

Marryr , bos fulgens melioris ornat

Purpura cultus

O tuae gentis pater atque custos ,

S int tibi semper tua regna curse ,

S upplieum summo referas precamur ,Vota Parenti .

Cui tuo ereseens pietas tr0phaeo

Comparem Natum docet, et potentern

Sp iritum viver quibus unus omni

Tempore cultus

Ad ma: Nocte sublustri prope lucis auras

Quae resurgenti micac alma Christo

Transitus sancti quoque perbeatusPrincipis instat

mnos etiam qui in brev iario Ro

mano ad hanc diem canuntur ipse

mmposuerit, Hispalensestamenhymnos supra excriptos recitare per

rexerunt utapparetexbrev iario;sive

‘

oflieio proprio Hispalensi aliascitato anni 1 65g. Ad Vocaliumconcursum efivgiendum omissisuntsequentes v ersus

1 . Gloria et splendorplacuitcoc

Lubrica aeterni sed amare re-i

gni

S inttibi haec semper tua regna

curae .

4. Nastraque ad summum referas

precamur9 ltro erultricemsubiitsecurim.

6. Truncus o felix radiatus alma

7. Lampadum luce inmedrrs tene

-0. £ cquid imà raucs acuis secure:

H I S P A N I C A

Venit a saevo genitore MystesPerfidus seetae referens nefastae

Symbolum , digna sed eum repulsa

B epeit heros

B espuit regni miseras curules ,Praeferens regis diadema Ch risti

Laetus ultrieem subiit jubentePatre securim

Truncus o felix rutilant ab alto

Cui faces missae superantque noctem ,

Lacta cui cantu chorus AngelorumJusta dedere .

S it tibi spreta neee quae triumphoHermenegildum decoras perenni

Trinitas unus Deus , una eunctis

Gloria sedis

Quid iuris strieto trueulente ferro

An putas clemens fidei potea

Posse resdngui reealemis ignemSanguine Nati ?

Falleris cedes litat ista Christo

Gente pro vestra fideique frugemTerra praeelaro dedit auetiorem

Tineta cruore

lmpie ansperasfideipotentem.

l o. lle ad assertae Triadistribunal.1 . ? )naper aeoum est

Pro Carceri: squalor rectiusesset Vinculis captum . Versus

‘strophae 1 . legitur ita ; Hispa'lis clarum decus Hermenegilde

quo pact0 una syllaba longior es

set Existimo , auctorem usumfu1sse contractione ac posuisseHermegilde S ic Urbanus *VIII.

I

idem nomen contrax1t cumiìhymno ad vesperas scripsit HER

MENGILDE ìubar ,°

glcriaMart

tyrum In nominibus

quae a Barbaris accepimus licuit‘

,

semperque liceb ithac facultate“v î »

tiandi pro ratione diversoi'b'

mthetrarumnti ac vocales pròarbitriocontrabere seu producere Quiuetiam inGraecia etLatinis numi

nibus propriis cuini fiùeruarmiul

https://www.forgottenbooks.com/join

H Y M N O D J A

Caleav it undas aequòrisS ieeoque trajecit pedeNavis periclum. .dispulitEt imperavit imbribus

Cessere morbi protìnus

Laqgumtium de corpore ,

Et egos 1psae nutibusObtemperarunt. belluae

Quid plura praeter ordinemAbire saepe cogitur

Nec usitatis legibus

Natura rerum subditur

Manante fama latiusE montium recessibus ,Sedis coaetus induit

Episcopalis infulas

Non mutat alta dignitasMorea status monastici

Curas sed addit publicae ,

Quibus. suum pascat gregem‘

V irtute clara fulgurans

Dedit salutis paseua

Donee solutus corpore

Volavit ad caeli domos0 qui .

lobommPotiris inter ngelos

Da Fructuose prov idamTuis opsm gentilibus

dttNano , aliud tnCastro Leonis, situa , ac nomina indagat et ex

aliud 1n Insula Gaditana aliud 1 11 ponit sed cum eo conferendo: estalia Insula aliud inter Monaste Florez ius tnHisp. sacr QuocircatiumDumiense etBracaram ae merito praeter alia ant1qua brev ia

praeter haec plura alia utairMa ria festum S. Fructuosi ann0tatu1

billonios loco citato qui diversos iq.

brc viario [j borcnth Toletano.

https://www.forgottenbooks.com/join

292’H Y -M N Q D I A

Nobis nunc veniam posce precontibus ,Quos pacis toties foedera cum Deo

Heu l turpi nimium crimine frangereDemens pertulit impetus

Te , Prolem generas qui tibi comparem ,

Te per quem Genitor secula condidit,Te Fons

'

, unde fiuunt munera gratiae”Tellus astraque personent

Dic 4. May In ofi eio pr0prio Hispolensi et di: 5. Muji inofi eio Toletano In festaCoronae Domini nostri Jesu Csci Hymnus correcrus (a)

'

Ad vesperas Lauda fidelis concio

S pinae trophaeum nobile ,

Quae mort1s areet impetum

Confertque v itae praemium

deri potest D. Nicolaus Antoniusin B ibliotheca veteri H ispanaUberius ista ut credere par est

disputabunt litttrati fratres PP.

Moedani in Historia litterarla Hi

spaniae si tantumOtii se v itae

eis suppetat utab initns inquio

b us iamdiu haerent, progressi, saltem ad seculum 9. quo claruit

Î?mdentiusGalindoTrecarumPraesul perveniant Inot

‘

ficiis Hispa

nicis eius memoria non colitur

qp o honore gaudet apud Trecenses

te VI. Aprilis Tam. XII. Galline€ brist. cel. 49 1

(a) In his duobus hymnis 5. stra

ybo ad vesperas et ad laudes desùmpta est inofficio Toletano ex .

ti:mpotepaschali adnormamcorre

etionis Urbani VIII Hispalenses

antiquos versus retinuerunt Quaesumus .Autbar omnium In boe

paschali gaudio .Ab omni mortisimpetu Tuum defende populumCelebratur autem hoc festum Co

ronae D . N . Jesu C hristi in aliis

brev iariis antiquis Hispanicis ut

inAbulen1 i inZamorensi, inCaesaraugustano inOscensi inquos

rum plerisque existunt hymni su

perias emendati vel alii ejusdem'

generis Opinor , in multis aliis

EcclesiisHispaniarumfestumS .Cof.°nae omeio proprio esse decora

tum cum indiversis earum Sa

cratus spinas sacros 1 1 5. coli com

pertum habuentTamayos Salaz ar

in Martynlagia Hispano ad dirmi

H I S P'

A'

N JC 1A 993

A naxia nos vulnere

Christus Redemptor libstatCui lancinant innoxiaSpiuae coronatum caput

Aculeos misserrimaPro gente Christus pertulitE t per coronam spineamDedit coronam

gioriau

Plaudat cohors fide'

um

Quod veprium ludibrioCreator omnium

Spineta cardio harrida

Ut sis perenne mentibus .

Paschale Jesu gaudium,

A morte dira eriminumV itae renatos libera

Dea Parri sit gloriaEt Filia qui marmusSurrexit ac Paraclito

In sempiterna secula

to.J prilis Calv ino irridentimultitudinem Spinarunn responder P.

Joannes Ferrandus Disquis. Reliq.lib. 1 . cap. 1 . sect.5. pag.47. Lugduui 1 647. plures exspinis venera

tioni fideliumexpositis, essetantumDominion Coronae spinis admatas ad quarum contactamedenda»

rummiraculomm f acultarem div initus contraxerint.Bmedictus XIV.

tie B eat. cap. 14. num.

xs . et seqq. erudite disputar su

Spinae Coronae Domini inPatrouss Ecclesiarnm eligi passint multaque exallegato Ferrando congerit concludittamen Opinionemnegantema Sac. Rit. Congregatio

ne fuisse receptam quis titulus

particularir Patroni nec Christo

communi omdiumàpud Patrem,

ad

voeata convenit neque infimmentis Pateiani.teademratione applicandus est

,Jam hymn1 quos

castigatas adeo ab amn1busmetri legibus abbatttbant utferenullus versus conservati —

patuer1t;

ae crediderim nullamab auctore

hab itam fuisse carminis rat10nem

sed salina rhythbti . Ita autemge

habent

994 H Y M…N O D I A

Ad laudes

Cultu

Regis

Devoto solvaue cantica

Regem coronat omniumCorona coutumoliaeEt nos v icissim maximaCaronat ille giuria

De spincic acnleis

Christa corona plottiturSed hac ministra inferis

.

Mundi potestas tollitur

,quamperitperditio

Vj tînque detur meritum2(6s puncturis liberat

« (eterni Patri: FiliusDumspinispungi talentSpinarumculpa: nescius

Cumspinerum aculeumCbri:tus pro nobis pertulit? te diadema spineum"tac corona m tnlit

— ? laudatturbe Fidelium

Q_ttedper tpiu e ludibrtum

Spineti nostri v itirtm

d d laudes 1

Cbristegloriae

v etrata laudem cantica

l'ideles solnauthodie‘Pro corona Dominica

( narratRoganhodieCorona cautumeliaeCuius nobis oppmbriumCoranamconfertgloriae

D

9 3 4minimisTartareistallitur e

C risti capitis

Sacrepnfususe uine

Saluti: pori : de itis

Keo: urgeta crimineom us netis versibus pauci ca

'

,

su non arte , legitimum sonnu

habent Rehqui omne: in carmine peccant se plures non se

m i , utperpeudentiq usbit Se

cundum venumultimae stmphaead vesperst eted laudes .fittili.

qui amoretti: mutavi ob consul»sumvocalium Inofi ciis propriisditionisVeneree Secunda, eu feris

‘

t

sertis Martii reeitatur ofi cium. SS.

Spinu s CoronaeD.NJesuChristihymnis propriis ad vesperas et

ad laudes stfabre elaboratis il

qu1busegregia prae ceteris nub il i

detur penultima strophe ad landa .

quamhm:transfera Christi dolo

rumtenseia Salve coronagloriae,

Gemmit ,etaura pulcbrior Viu

ssmscreens siderum Hymnus ad

https://www.forgottenbooks.com/join

a‘

96 H Y M N O D I A“

Te per aeternos veneremur annos

Trinitas summa celebranda plausu ,

‘

Te fide mcntcs resonoque linguae

Carmine laudent.

Imer haec cernir geminam'

volantumCaefitum ferri mambns cotonamIlicet clamar sibi destinati ;

Et tibi V ictor

Non minis cedit, precibusque blandi:

Ac velut rupcs pelago resisti:

Quam fremens circum maris aestuosi

Verberat unda

Tri3te tormenti genus ap arari

lmperat Index placuit menti

lnsolcns caedcs nova luctuosae

Stragis imago

Arborem flc£ tcns duplicem satelles

Hinc et innìxus .trahit .inde ramos ,Implicat nodos et utraque nectit

Parte Cotonam

laudeme: honoremsànctisiime Tri

nitatis feliciter incipit Chara

etere: suntsemigothici , in titulo

rub ri pp. ;42.in fai., infine Mi:

eale dioinerum secundumconsuetu

dinem aime ecclesie Hispp lemis de

ngada:o Ri f ac liii i Di i Diii .A!

fi yuiManrique presby:eri Cardiac.

[is. ;indi bp silice XII ..dpostolorum.at: eiu.wlen ,

ecclecie .Arcbiepi:copi

atque,in reggi; ce:ayeeMaiest4ti;

generali: lnqnirigori: ,e:prin. fidei“ M ine summ

'

o r;udio, earrectum:

“AMM et.emenù tn,ne quj bys,

l

« mene. fmi: aliiq ue

morir m

(mio:!in.prioribn: defuerat) nueturu ImpressumHispaliper Ioannevr Va rela Salmanticenrern .z ld

instantiarnDiii licentiati Ionnnis f e

miiio Canonici lnquiritn is e: v ice

prendi: Hispalensis Ita nequisg lia: imprimere poni: sub exconrv

municationù pena ex facnltate al

eadem Ri o B iia j ardinali e: .Ar

cb iepiscopo obtenta .Anno Diii

M. D. XXXI I".pridie nonns fi:&runrii . Lubenter , cum oceania

ofi'

a;cur , veteres editione: libro:

rum'— Iiturgîcq rum noto quae ad

:toriam ecc lesiasricam v it.xsqu:

WWN!'

iilastrzn4a uti li::0em

H I S P A N I C A

laud.=Ut sua rami sibi jam relicti

V i recemerunt et utrinque scissumCorpus estmotu crepuerc fibris

Membra revulsis

Evolan: longe per inane sudumSpiritus . recto petit astra cursu

Et Dei cernens jubar emicantiLuce beatlur

Hic coronanti Domino rependons

Debitas gratee facili: vocati

Supplicum sancds precibus benignamApplicat autem

E rgo pro tantae mef itis PetronasPlurimae gentes pia vora

,gratae

Ofièrunt festa redennte fervent

Thura preccsque

D ie 5.

triti Patroni (a)

Ad vesp . Regna gu ia homini negatutnS iderum coisas penetrare vede: ,

Non Deus gemmis capitur nec amoDivite caelum

aliquampossuntalfetre Quod utagam inrarioribus editionibus HiSpaniae alia me ratio impeilit,nempe quia Exteri qui typogra

phiclm rem comtncntat‘iis editi:

penn uti eun: orignnem etpro

gressowtypognphiaefliepanu ma.

gnae: parte aut omnino aegle.

xerunt Missale Hispeleme relatum _extatinB ibliodit“ Ba k ri

P P

na etineo ad diem 1 4.MaiiMi:sa SS. Victoris etCoronae ; quorumtamennullam memoriam re

perio inofficiis Hiepalensibtu ,tt

cb sis anno 1 659

(a) 0fiicia ecclesiastici Iii

doriAgfi colae composuere Fra[60anne: Gutierrez Ordinis Pruedie

'

a”torum etDoctor Gugoriud «Wpea Modera Salentini ii

https://www.forgottenbooks.com/join

aoo AH? ‘M7N D ili

V irgines casta: puer1que'

Vttaee

lntegri dignas modulis canori3

Gratias solvant resonet sub altisMontibus Echo

Unus e septem colitur beatis

Attu1it quorum celebrata v irtus

Prima nascentis &dei per'

urbes

Semina nostra:o

Splendurt lumen proenl umbra noctls

Horridae fugit temerata fumoh pii thuris cecidere lati:

Pana ruinis

Gloria laudum v ueretur orbisTer sacrum nomen Triadis supernaeDum flunut surde revoluta nullo

Secula fine

Praesules septem Petrus institutos

Misit; Hispanas petiote termsPrima Jacobi (memorat vetustas )

Asta secuti

Forte mendaces venerata Divos

h pium festum celebrabat Accis

Cum Dei serves vìder inter audax

Turba venire

Motus ignota specie mrorumProtinus ritu populus ferarumQuae tulit casus capit arma dextra ,

‘

Urget et steet.

gea et aliquando extra latinitatis se nemo iveritinficias . Recent0f‘

:egulas vagatur Auctorem eius ficii Hispanici usus obtinunt ut

S . Iaidorum aliqui asserunt de b is Sanctis Martyribusfigtum000alia tamen utarbitror ratio singiflatîm celebretur {li

.

mlfll în

se quam quod inofi cio Isidoria die Fe6rn rii de 8. Caecrho di :

no reperìttlh . gufimievi:sirnames-r 1 3. sr.u,ii de S . Secuudo , dre xs:

H I S P A N I C A'

S ic datam caelo remover saluteminscius sic se trahit ad periclurn,

S ic gravi casu ruit et rapaci

Volvitur unda

Namque praegressos ubi v idit amen:Ponte oonscenso violentus instat

Cormit (miram!) resoluta firmiMachina pontis

Ad laud.= S tragis aspectu , miseroque visu

Pontis eversi reliqui stupentes

Abstinent cursu , quatiente maestoCorda pavore

Plurimi lucis veniemis ultro

Sendunt donum; praeit hoses duetti:Nobilis Christo posuisse gaudem

Femina templumInde sortiti regionis oras

Quam colat Praesul sibi quisque terramAccipit clara meruere douce:

Morte coronamQuam fidem primi docuere patresServat irrupta serie nepotumGrex pins ; posthac ut in omne server

Quaesumus aevum

autulus diebus non impeditis de S . Torquato de 8. Inda

letio etde S . Euphrasio Dioecesis

G iennen:is Patrono De reliquis

duabus Ctesiphonte etHesycbio

O fficium proprium nullum est

Hymnos ad hanc diemdistali quiainea communis eorumomnium festiv itas olim colebatur et triumofficia ineadem indicantur dil e

rcnda tamenad primamdiem non

impedltam suoque ordine distri

buenda Suntautem ita dispositi

hymni utsingulia festis applicen

tur ; si tamen incommuni omniumeorum festa casentconcinendi, pri.

tuus versus tertiae strophae ad ve

speras inhnnc modumesset f efor

303 H Y M N O D"N Î

Hispanìarum Patroni ad ratio

nem redactus (a)

V index Iberi nomini:Jacob: terror hostium,

Toninui quem liliumDei vocavi1 Filius

Hue lucidi: a sedibus

Converte dexter luminaAudique laeti debita:

Grates tibi quas solvimusGrates refert Hispania

Felix tuo quae nomineDuctuque perstat libera

V ìtatque gentis dedecus

Tu cum jaceret barbarieCedens et impar hostibusPraesens inexpugnabile

Robur dabas RamirioTu bella cum nos cingenentEs visus inter agmina

Equo triumpham ensifer

Mauros furentes sterncre

Per te redemptae V irgines

Laudis rependunt cantica

Et nos tr1buto liberi

Hymni tributam pendimu:

Magna exparte hic hymnus tandam elisiouem expuncti sunt,descriptus et reformatus est die v idelicet

50. Deeeubris in festa Translationis 1 . Eqnoque etense acerrimos ,S. Jacobi proindeque recoli hoc Nacque tributo liberiloco posaunt quae illic suntanno E: Filia qui mortai:tata Praeterea slii

,versus ad evi 4. E:m esi enn io“‘I l”

https://www.forgottenbooks.com/join

https://www.forgottenbooks.com/join

.1H ,Y aM No I) 1 A

Merces carum testeas

Molles et artus frangere ,Sed non potestis conditas

In h is faces exringuere

Quas ardor almi luminisAccendit, et dulcissimusSponsus cadentes exc1p1t

Christus bravium MartyrumEt nunc precantur sedule

Pro gente Namen unicumIn Trinitate s impliciPer omne regnans seculum

Ad laude: Adeste sacras Virgines

Quae cura fecit pervigil ,

.Dum sponsus urger nuptias

Claras referre lampades

Jam nigra noctis orbita

Ad mane clarum vertitur

V incant timores turbides

Aeterna lucis gaudia

Aperta Vobis gaudia ;Sponsus vocat succedite

Sparsasque n03tris fletibusOfferte palmas nobiles

Offerte fusum sanguinemChristo litatae victimae

Quo Martyres sanctissimaeVestram beastis Hispalim .

scriptummultis inlocis reperi ty

pographo: corrigens non aucto

rem, qui utcredo , :ubisti: posnerit Extantetiam inbrev iariis antiquis hymni de 88. Martyrihus

.usta . ct Ruflina exisfimatque

Tamnyus inMartyr. H i:p. ad hanc

diemS . Isidori esse hymnum qui

leg itur inbrev iario Goth 1co Moz arabico quodmihi minime proba

3 1 0 H Y M N D D I A

Simplex o Deitas trinaque supplicesExaudi gemitus votaque respice

Da patris meritis limina caelitumB jus scandere filios

Admat N umen e caelo ;aculans CamilliPectus ardenti penetrar sagitta

Sensit aucrorem subito fit alter

Vans relinquens

Pratinus lucem recip1t supernamV iscera exurit sacer ign1s aevumDelict exactum statu1tque smetam

Ducere vitam

Pauperum strages miseransque luctumTot malis firmum ferat ut levamenOrdinem condit, data sacra Jesu

Jussa secutus

Blanda ceu mater , pater ut benignus

Mulcet ae

(grotot ct agone mortis

Sublevar ura comitnm frequenti

Agmine sepmaHoc sibi gratam reputat quietemHoc placer solum miseras levare

Hoc pins longo meditatur omnisTempore v itae

Laus sit aeternum Triadi supremaeAlta quae caeli super astra regn

‘

at

Condolens nostri miserans cadenti

Providet orbi

Caelites plaudant hominesque plausus

Edite ingentes recitemus una

Carminum laudes ; venercmur omnesFesta Camilli

quid ineis d isplicuerit alu nde novas conficerem exar3vi alias,

unt. Eorum loco rogatus ego ut quas subiieiam

https://www.forgottenbooks.com/join

=3 1 2 H Y M N O D I A

Quin Deus fessum miseratus orbem;Et graves curas hominum levamen

Pallidae morti columenque fractis

Destinar aegris

Ergo qua caecos animas vocare

Copia lucis solet hac trahentes

Imprimir sensus ; sequitnrque blando

Corde Camillus .

Te pio cantu celebremus omn i

Trinitas asva famulos preoanres

Adjuva vitam , dubiosque mortisDirige casus

Admat Ocius magno celeres ab alta

Sede v irtutes subiere edern

Charitas longe praeit un‘

a cuncmsAurea dates

Charitas fervens jaculata molleLumen accensus rubet unde vulrus

Cum redundanti sacra fiamma cardio

Emicat aestu

[gne caelestis facis cxcitatns

Prodigus v itae statuit Camillus

Morte luctantes animas propinqua

Ducere ad astra

Caelites ipsi bene comprobatis.Promovent signis opus institutumVerbaque inspirant quibus aeger acquas

Praebeat aures .

recitabatur die 1 5. lulu qui est melo ideoque festum S . Camillidies designatu: pro Religiosi: Con translatum est ad diem a 1 .eiusdun

gregati0nis ministrantium infirmis. mensis Ceterum cum hoc ego

In b rev iario Romano destinato: est labore defunflus fuissem alius ex

d ies 1 8. ]u11i apud Hispanos impe priorubus hymnis quaedam v i:

dicus festa B . M. Virginis de Car panca verba sn mets retinens tres

H I S F' À lN'

I -C —A 3 1 3

Ad lanci.: Qubèqtiè pervadens loca gloriosa

Ardui vo'

ti stimulatu'

s'

a‘

usu

Quod genqs ditino luis autpericlum"Plòi ruit u

‘

nquam

Ill!"sié v ixit - voluitqùe

"tà li

‘

Filiòs' '

séée'

religate voto .

Nulla quos pestis , vel acuta morbiTetter imago

Artubus t'

a'

nde‘

m ' resolutus almisGratias

'

dot1is —me'

ritisque plenus

Additur Div is fugiente'

tranans

S idera penna

Inde submissis precibus vocatus

Porriglth dexttam miseris , opemque ;

Id decus monstrant cumulata circumVota sepulchruln

Hymni in f esta S . Camilli a Sac. RituumCongregariontbuti (a)

Ad vesp .: Inclytamlaeti populi frequentetQuae sacros condit cineres CamilliAmbiant aram cumulentque vatis ,

Et prece multa

Hone Deus"summa m1seratus aree

Sustulit lassum studna"

iniquis

Et dedit partes'

scelus eitp1andiFletibus nequis B r

hymnos contèm it quo: Sac. Ri

tuum Congregatio die

benign’

e approbav it et le

ttori lubens sisram

(a) Has hymnos si a'

d vera:metri regola: redigere quis vellet

mutare deberetplates v ersus, qui:rnmm

'

anfifrfbrutnestv itiumCurto: nlrni propositi :ev

i

eruft,«E sta: autori: .

Irretorto oculo, nobili: nusibut.

4. Morti: iNornituefata vorari.:

3 14 HX )! N ,O D I A

Tum novo Divum recreatus igne

Non timet neglecm redire virtus ,Semita jam tenta: iter negata

Fortiter andens

Rebus angusti: animosus hero:Semper apparet bene praeparatum

Pectus horrendi hand quatiunt laboresDurave egestas

Custos almi propositi sevee

Sorribas v itae variis maligni

Egerit justis. damitos triumphi:Aestus amoris

Ergo qui saevis scelernm catenis

a piter macari premimur Camilleimpetres nobis veniam, ragamus

Et decus omneQuo:que dum vita fru1mur dolosos

Neu sinas hostes inhiare inultos

Laetus intersîs dubiosque mortisDirige casus

Laus sit aeternum Triadi per aevum ,

Alta quae caeli super astra regnat

Quae mare et terras variisque mundumTemperat oris

Ad mat Exultentmiseri turbaque panperumAfflicrus renouer pristina gaudia

lnfirmus redeat Viribus integris

Adam Lelliua omnibus

5. a…se cun sorse: insolito ni:u.

6. ..a -deu: Ca silli isamisero:

?)nnnr lengueuti: Lellio

N0f ‘iî “ti….

to.Da Imi: sili 111 11um‘i°

t Hi: sarde:purgetsedulu:1 Agone rnsururuapositi:

1‘

Praesens uuxiliuzuporrigit

1 q.QuoinstrIirrunutpectorexs. Tui nos requi vestigia

1 6. tac nere4u1ur efici

https://www.forgottenbooks.com/join

31 6 H'Y M’N ' O D I A

Tu dux egregias tu pater 'optisnusTu nostrum columen ru decus inclytumFac nostra inm iseras algida pectora

Flammis talibns ardeant

S implex o Deitas trinaque supplico:

Exaudi gemitus votaqu_e respice :

Da panis precibus limina caelitumB jus scandere filios

Ad laud.=Ardens Qamilli inmiserasLatere nescit charitas

Saetia. adorir ignibus ,

Tatisque membris aestuatAegrorum turba languidaQuam dirus angor apprim

it

Unam lan°

ucuris Lelho

Christi re crt imaginemNoctis lncisque tempora

Dat fortis v ili munari

Prosternit illis lectulos

His sordes purgar sedulus

Quo quisque plag13 faediorHuic ipse servir promptior

Tabeni nec,horret ulcerum:

Hortete neseir charitas

Agono in summa positosPraesens auxilìum porrigit

Quo justi firmant pectora

Beique deficnt criminal

C' ‘S una syllaba longiores esse Sunita iamtenta: iter negataP‘°pterea nec ad purum rhyth

‘

Pertu: borrendi baud quannu!

mum (“ CTC vellem etiam bot“d o o

ad mustcamecclesiasticam sequeo Nihil interimdico de gustootbq s ites versus revocarentur aeque animus est1n.

lìfilf l“atcm

.

’R

N°} timi vcglectctv'

edire v irtus quirere ne aliquismiii arrìdtere

H I

Pater benignus impetra

Tui nos esqui v estigia

Nos charitatis vicrimaeFac mereamnr cflici

Exrremo in v itae limine°Omni solutos faenore

Etsancto amore saneias“Perduras ad caelestia

S it ìibi summa o,Trinitas

Aeterna in secla gloria

Quae charitate ferv idos

Diras . beato lumrne

M iami.-s fA.

udire caeli terraquè max1mr"'C laros ‘

triumph oè mil1tis arduus

Ut'

pugnar'

etîmucrone rumpitBarbaricum populatus agmen

qu0d d prehendete non su

deo Nomen gentile Lelliut in4.

versa strapbae 1 . ad matutinumiternmque in v e

‘

rsu strapl1ae

ad laudes non debuisset exprimisi v eraestregula ame tradita num.

— 1 99. Dissertationis , etrecenti Fidui Promotori: v igilantissìmi an

'

ctoritate continuata

(ai Hymni i idrmsunt qui die-

3o: Dscerubri: cancinuntur . Bos

taorib it Tamayus de Salaz ar in

Murtyrologio H ispano alias prae

terea ex b rev iariis antiquis nee

none: pseudo j uliana Archipre»sbytera s aga: scilicet canora: ii Esteri opilmntuEà *breviario autem isidorin ode persuadei quod

somit hymnum qui incipit 0

Dei v erbum Patri: ore preditumEundem mendis repurgatum oz

Mss. cod. Ecclesiae Toletanae e: i1 i°

bet? .HenricusFlorez

nine Sacraepag .94., etpro eius anti:

quirateacerr1mepugnar utindead .

v entam S .Jacob i 111 Hispania: erineat qui tamen fallitur cum hnnchymnummetricum vocatpag.99.

Iiii1d certe constat antiquissi.

3 18 H Y M N O D I A

Novere gentes Afer et aspera

Carthago nov it Roma bestiorExperts perscnsir sub armi:Quos animos gemrenr Iberi

hymno fitmentio inventioui: a r

pori: nulla sepuichri Compostellani nulla patrocinu quod

indebellandis Mauris esperti sunt

Hispani Stylus ipse et forma

si ex his conjecturam facere li

cet ab ecclesiae Gothicae tempo

re etconsuetudine non suntalie

na Hymnus leges metri nonservat sed in numero syllabarumseu rhythmo similis est dacty iicoasc lepiadeo quaies plures sunt

ino fficio Gothico ut infesta S.

C rispini hymnus e: duabus Mes.a P.Roa collari: apud Florez Tous.

X. pag 472. InsignemCri? innmlaudemu: Martyrem suumInuit sacro corpus sanguine Et

unumDeum:equen: trino nomine

Mundumrd inquen: :imul eius co

Regno Dei consors fattu:lta etiam Psaimut Al

phabeticus S. Isidori carmen tro

ehaicum sinemetro imitator .Au

di Cbri:te tristemfletum amaram

que canticum Quod courritu:

et percussus modulatur spiritus

Canticum hoc ontar inter opera S.

Isidori edit. ? aris. etapud Boi

landianos 4. Aprilia in V ita S. isi

dori cap. 71. hoc titulo : l ba

bstum Oratiouis ad tentameuta re

pellenda aduer:arii etDei gratiam

M erendam Auctor eius vitae

qui amultis creditar Lucas Tadeusia sap. de eodem loquitur

Sniptìspostquatu‘

ediditalphabeturtr? apiae (ai. Tutriae) iudirum, alphaberumwabalium a lphabetumthea.logicarumdi:tinetionum atque alo

pbabetum librorum oratione linemfaciens, Oratisni: scripritalpi» :beam futuro: plangent Gotbicat

p ati: errore:, :ì uules er:ionemete.

Advertere aparterhoc loco bymno: Gothico: scilicetanteMau.totumirruptianem inecclesiaHispana Gothicamu1positb s syllaba:postremas versuumsimiliter derinente: nunquam aut fene mun

guam habuisse Pinnimi censeurispanos exArabibus ho: verbo

rum lusus did1cisse ex Hispauiscereros quibus egominime assentior Ac primum quod AlvarusCorduhensis in Vita S . EniogiiMartyris versus rhythmice: ab E11logio et a seipso adolescentibuselaborato: tradir,nonde huiusmodi carminumgenere intelligo sedde versibus nonmetrici: ac solumcerro syllabarumnumero consuntibus ld colliga exeiusdem AivariIndiculo luminosonum.;y. H ispau.sm . Florez ii rm . : I . p. 14. etseq.. Her: prob dolor inquit, litt

guamsuumnesciuutChristiani et

lingnam proprium non a…Lattni itautanni ( al. e: omniCbrirti Collegio oir iu0euiatu uuu:

inmille:» hominumnumero qui… ti“ [tutti”erit “tiranti

https://www.forgottenbooks.com/join

320 H Y M N O DQA’

At non praeibà t tune recalentia

Jacobus albo bella reger1s'

equo

Dcnsasque prosternens phala'

ngesFui:nined meruendus ense

06luti ambita quadamcingente: il

lo: Versus ibtexcrrpti sunt eius

modi Lecto: tasse: catholica — A t

que obser atbletice-

'

Tuis pulsata:

preeibu:- Obnixe :upplicantibus Hy

mni:ta carmencecini-t ueres'

pan

sa=reddidi S icut pridem

rum- y_uando profectu: fueram in

infine primi carminis legitur”: Pi

nitcarmen .Aldelmi, quod Seraf ins

in natismeudum puta: Fortasse

legendum eritd delberi, sive .Ada

lb'

eri aut utrialarii qui inmar

ryrio subeundo socius fuit S . Bo

nifacii ,‘de quo videri possunr Boi

laudium'

addiemV.]unii inComma .

precario adVitamS.Bonifaciietar Qrad vero locistaemore car

mina sib i in fine consonantia com

posita esse dicuntur id explican

dumest exEtymologtt: S. Isidori

qui loci:tam nuncupari afiìrmat

qui verb i: indir Quo magis con

flrmatur apud pbetas eruditos et

vulgari consuetudine abhorren

tts lasum verborum in line ver°

suum integri aiitulus . poematisnunquam fuisse o lim usurpatomDuo his addsm, alterum. exJaci

sm “

nomine ab'

H ispania Poeta:

vulgare: Histrionesque appella

t'

os fuisse luglare: ac simili modo

ab Italis Giullari seu Giocolieri

Altemm inGermania ub i in ipsa

Germania lingua hic usus indendi

verbi: an'

tiquioi videtur versus

iatinos ad eam consuetudinemeòuformaros aliquando dieta: fuissé‘

A lemanno: . Id colliga ex SpeenloMorticinu seu Chorea mortisMucabri,exB ib liothecaMelchiori:Goldasti Hanov iae edita an. 1 6 1 3 .

sub hoc titolo È ximii MacabriSpeculum

lClroreìreMsrtuorum 'ver

sibut .ALEMANICI S id e:t itt

morem, ac m'

odotRHTTHMDRUMGERMANICORYJM contpo:itir) abeo edit

'

um eta‘

Petro Dewey Trecaeis Oratore

“

ante anno: circità

sexquieentumemendatum.In

bticius inB ib.med. et inf . latinit.asserit, nee Mansius Fab ricii Annotator dissentit ) Speculum (

‘

bo

reae a Maeabro non latine camposirum ted Germanicis rhythmis

quos circa an. 1 460. latin'

os reddi

ditPetru: Dersey Sed cum nui

lum suas opinionis‘

auctorem ap

pellaverit cum titulam descri

ptum non reieeerit aequum ett

Credere eum ad titulum huiusedirionìs quam citat, non dilio

genter attendisse ex quo manifestum est Petrum Desrey so

lum emrndasre Speculum Charene

martuonmquondam latine aMacabro editam versibus d kmanici: ,id est in morem ac motltrtttrbytbmorum Germanieorntu ebm.

positi:°

Huius poematii'versio

Hispania libera versibus hispanii

antiqui:'

sivep otius poema aliud

H i S P A N I C A

Subinde tanto sub duce pristinumAccx'evit ingens robur et improbas

Hispanus m natus hostes

Transtulir. in Lybicos catenas

Hoc hoc Patrono vieta per aequora

Regnis avitis innumeras plagasAdjccit, olim quae refuso

Oceani latuere traem

ad illins similitudinem cflictumhoc titulo La danz a de la muerte,cxtat in B ibliotheca Romana Sa

p ientiae cum aliis OpusculisHispa

nis in 4. inquorum fine legitur :

En la muy noble y leal Ciudad deSev illa por Juan de Varela ao.

dia: del rue: de Enero de 1 53 0

j oseph Rodriguez de Castro merudita B ibliotheca Hispano-RabbiuicaMau- iti 1 78 1 . pag. 1 98.,ctseq.

auctorem huius poematns adstruit

esse SanctumCarrion exHebraeoChristianum qui aetate iam prov cctus circa annum 1 360. scribe

bat idque ex codiceMs. Scurialensi colligit Sed v iruta doctumlatuit huiusmodi lusus poeticosde Chorea Morti: extarc iam pridem typis commissos latine ct

h ispanice , ut de aliis linguis taccam Quod autemCboreae hispanica: auctor sit Sanctus Carriondifficultate noncaret, nisi in exemplari edito aliquid sitadj ectum

quod in Ms. dcsit: nam in editohaec occuf runt;la Muerte al Zum

giano Guida ai B ernardo que tmestudia:ter— Ganar no pudieron esto

que queredes . Guido de Caulia esuum celebrem de re Ch irurgica

tractatumexarav it an. 1 363. in

cuius studium Chirurgus quemMors alloquitur , incubuerat.Quoddifficiliter cohaerere potest cumaetate Carrionis Sed nihil ausimdefinire contra Codicis Scurialen

sis testimonium aberias olim istacumDeo volente disputabo.Redmad S .Jacobum Cum duo tantumHymni in illius festa recitentur

tertium addo,quo praesensissimumeius patrocinium resque gestae

Hispanorum sub eius auspicio breviter perstringuntur

Metri genus adhibui in brev ia

rio Romano ofliciisque Hispanis hactenus inusitatum sed quale

argumento potussimum convenire

existimavi Inbreviariis Gallicis,aliisque passimoccurunthuiusmodi hymni alcaici dactylici. Consult:Dissertationempraewiamnum. 2 1 9. Nihil

,igitur essetmi

rum si ad gloriosnssimum Patro

num ]acobum praedncandum musica ecclesiastica Hispanorumnovos numeros inveniret autaliun«

de petitos in suumusum converte.

ret Porro auxilium quod sae

p issime S . Jacobus Hxspanis inte:pugnandumpraestitit totmiram

322H Y M N O D I A

un nos creavit, ingis honor Patriunnos redemit laus quoque FilioPar Flamini v irtus beato

Lumine qui recreat fideles .

Die 9. Augusti In finto SS .]usti ec

Hymnus antiquus emendatus (a)

Ecce Justus ecce Pastor

Ambo juncti sanguineQuos piae fraternitatis]unxerar. germanitas

]unxit aequalis sacrataePassionis unitas

Hi ramen scholis retenti

I . Dum vacarent litteris ,

Audientes , quod Tyrannuslntrat urbem persequensIllica scholam relinquunt

Et tabellas abnuunt

Appetunt cursu deinde

Praesidis praescntîamEt crueem Christi sequendoCorpus armant debile

Quo triumphoa passionisExPedirent fortiter

lis est'

confirmatum, tamcertis eon v ique Testamenti historiam excistatargumentis, utillud indub ium p ias quod grav ioribus nitatur

'

vertere nemo nisi scepticus andest. fundamentisHistoriciflispani, praecipueFerre (a) Auctoremhuius hymni fuisras aliique eneri apparitiones S . se S. Isidorum ofi c ia propria Hi

]ac0bi diversistemporibus peracta: spaniensia passim proferunt Ta

enumerant Harum anllam v ere maìus de Salaz ar in Martyroiqgiocontigisse siquia eontendat is de Hispano eum Asturio Anttstt

medio (Ollatomniamiracula , cum ti Toletano adscrib it qui niminullumsitinEcclesia,si veteris no rum Toletana sede relicta Com

https://www.forgottenbooks.com/join

324 H Y M N O D I A

ro llicet ferox satelles

Ducit inde MartyresAd locum campi patentemQuem feruntLaudabilemEnse verberantur illicLaureantur sanguine

Laus tibi per omne tempusTrinitas indifi

°

erens

Laus , honor v irtusque summaS ingularis gloria

Quae Deum te seculorumPersonet per secula

Hymnus antiguns modulazioni conjbnnntus et corrcctus (a)

Admat. Agente sancto Spiritu2 . lnfirma qui corroborar ,

3 . Ad vincia flagra , vulnera

Fratres tenelli convolant

l o.

‘

Protinu: eos furente: 3. .ztdwinela flagra etuulnera.

Pertrabunt satellite: 4. Etj an: eruento inpraelioEnse illir werberautur Etcolla uterque lactea

Prima syllaba inprofitentes tene 6. Strictomucroni subdidttantur eos, etsecunda in saeoitianz , 7. Quan: Christus armat,fovet

quae brev is est male in hymno 8. &uanwis tenella in corporeproducitur similiter ultima inpro 9. Quae infinna secli deltgtt.

tinus minus recte producitur , so xo. Sitlaus , potestas , glor:a

lumque propter caesuram id pos n .‘.Dni trinaqueNuminr .

set tolerari Inillico o reliqui lon Quod caede , etore infantmrn

gum ob caesuram etduas conso Praeter elisiones peccant versus

nantes dictionis sequentis Versus sextus etundeclmus quod pria. 7. 8. et brev iores sunt mam syllabam in mucroni ettrt

:-î

una syllaba si fiatelisio ut fieri no corripiant Decipnuntur aliqui,debet. In4. versnspondaeus tertio dum statim ac v ident vocalemloco ponitur pro trachaea . quam consonans muta , ac demde

(a)Quamqnamhymnus non estine liquida sequuntur communem tn

legans,exptilmdos duxi has versus, v ersu pro lib ira fac iuntnam suea

Div ino agente Spiritu vocalis natura longa est nequa4

Qui infimamundi roborut quam corrip i potest Muretus u

H I S’

P A .N I C A

V ix Justus annum septimumNonumque Pastor egerat

Et jam cruento praelio

Uterque mundum vicerat

Minas uterque Praesidia

Uterque sprev it verbera

Uterque colla lactea

Ferro minaci subdiditIncensa nempe charitas

Quam Christus auctor excitat

V el in renello corpore

Nescit malis succumbereIn hoc triumpho nobili

Div ina v irtus emicatInfirma secli deligens

Confù ndttt ut fortissimaLaudatus omni seculoS it unus et trimna Deus ,

Qui caede nos infantiumInvitat ad caelestia

in mucro corripuit inhymno SS.lnnocentium ‘

Perfossa ut rutilis

corda mucronibus Malim alias hymaarum eius dates imitari scri

bebat autemadmodum senex . et

utin praefatione ait Nunc etcor.

pus bebetsenio etmens aegre pi

grescit Quod autem prima inumcro sut natura longa natatur a

multis prosodiac auctoribus Nl

h ilominus in quadam editione‘

Pro

andine Bononiensus etinProsodiaV illagarsiensi communis ea syHabaadscribitur errorene Typ0thetac , an Editoria sententia id ac«

ciderir incertum mihi est i lta

que haereo neque enim - certo

scio , an mucro originema ntuctts

trahat atque ita u habeat natura

longum,anpotius a p a pa'

: aut

upis quod nonnulli putant. Sed di

cemusne casum fuisse quod ne

mo exantiquis poetis qui saepis

aime eo verbo usi usunt u inuru

cro natura sua b rev e corripue

rit? Virgiliumquiudecies id nomen

usurpasse u semper producto

comperio Septimo v ersui deest

una syllaba nisi mend am aliquod

inAntuerpiensibus, Venetis, ac Matritensibus editionibus irrepsefit,legendumque sit QuamChristus

hrruat et{ wet quod probabilis

simum indico .

326 H Y M N O D I A

Ad laudes. S acra victorum monumenta fratrumSupplici voto renovamus et te

Martyrum v irtus canimus , tuumquea. Christe triumphum

3 . Cordis internas animante v ires

4. Igne caelesti temerata cultro

5. Impiae dextrae tibi consecratur

6. Hostiu duplex

7. Manyr ad eaedem properans

8 . Judicis spernens minimmia iram

9. Sponte ferali resecandn colla

ro. Praebuit ensi

Prodeunt una genirricis aivo

n . Temporis puncta juguiantur uno

Et duplex agnus lamatus unamImbuir aram

1 2 . Andias sanctis Deus aime templi:Vom solemni geminata ritu

1 3 . Eluat‘ fusus cruor Innocentum1 4. Crimina nostra

(a) Accipe suo ordine versus

omissosMartyrumv irtus caninus qui

in illis

Christe triumphas

3. Hodie duplex tibi consecratur

4J icts'

uu hostili tenterata cultro,

$ traque interna aniruaute «vires

”f it“? ig"1 . fi ltro ad im iteru properatty

.

ranuuur

9traque ind ent» cupit ire incase:

9 . Nulla «vis eogitiugulumruinedto . Subdere ferro

Tempore ad palma : rapìsututuno .

ta. Excipe ex nostris Deus aimetunplis

Quique adhuc stillatoeteri recenteru

1 4. Morte cruore1u

S'

Gloria aeterno Genitori eteius1 6. S it coaeternae Soboli iugisque

1 7. Laus Paraclito qui ah utroque

https://www.forgottenbooks.com/join

328 H Y M N O D I A

Laurentium sisti jubetExquirit arcam ditib 1!s

Massis refertam , fulgidae

Montes monetae conditos

4. Implex , dicebat fidem

Quam vos per orhem venditis

Nummos libenter reddite

Estore verbis divites .

Triplex canarur unitas

Laudetur et simplex TriasSummissa quam per secuia

Adoret orbis machina

N il asperum LauremiusContra refert nil turbidumSed ut paratus obsequi ,Obtcmperanter anrfii1t

Non inquir arcam predere

Recuso ditis Numìnis ,

Vulgabo cuneta proferamChristi recondiras opes

Votum sed oro flagitnttsinduciarum pauiuium

Quo fungar eflìcaciusPromissionis munere

graphi interp raecipuos caeiites 1n

fiictumMartyremcecinerunt Za

charias Ferrerius ita ord:tur hy

maumS. Laurentii Da triumpha

letn celebrare paimaru Ditte Lau

renti tib i purpurate Cardo Rosna

ui iuris , etp ropaga- Gentis Iberae.

Maliem ut quoniam Ferrerius

Hispanum indicaeLaurentium,noneadem tempore purpura Cardina

litia eumornater Mehmi sane iu;

dicia S . LaurentiumHispaniae v indicav it alias laudatus sapientissi

mus Bayerius Ego vero perieli-t

tari volui an ex iongior1 hymno‘

Prudentii quamminimi mutatione

ecclesiastico more tres hymnos ex

pr1mere possem; ac propterea versus sequentes immutav i

1 Celebrahomortis ordinemExactor auri etsanguinis

3.Massi: refertanr ttfulgidant

H I S P A N I C A

Laetus tumescir gaudio

Praefectus , ac spemdevorat,Aurum velut jam conditumDomi maneret gestiens

Praescriptus en jam fluxeratDies furebat fervido

Judex avarus spiritu

Promissa solv i fiagitans

Aegros egenos pauperes

Quos Christiani nutriuntRecoiligem Laurentius

Adit tribuna] JudicisTum Martyn assistas velim

Coramque congestas opes

Mitere quas noster Deus

Praedives in Sanctis habet.

En ergo nummos aureos

Quos proxime spoponderam

Quos nec fav illis obruat

Ruina nec fur subtrahat

4. Implete dictorun1 fidernRefertad ista, autturbidum

6. Sed nec recuso pradere

7. Locupletis arcani Numinis8. ?)ulgabo cuarto etproferaru9. Pretiou quae Christus gerit.

l o .

‘

Pronrissa soltui efi?ag itansl 1 . Coramque dtspositas opes1 H inc inde tortoresparant1 3. Nudare amictu Martyrern

1 4. Vmciremembra, ettendereHi nimirum suntv ersus Prudentu,

pro quibus altos substitui versus

1 s., ct 1 7. etstr0pham6 . adMatutinum denuo condidi utnar

rationemcontraherem quae inhymno Prudentii 147. straphas conti

T t

net Addidi etiam doxologiam ,

sive clausulam hymnorum , quaein Prudentia deest. Ex vers1bus

omissis 1 . 7. 9. 1 1 . suntno

v emsyllabarum ac proinde usita

tae modulationi inepti , ut liquet

e: Dissertatione praev ia 5. XXXI.num. ang. . In reliquis synaioe

pbas eifugi autsensui con uitumvolens pr0pteromissas aiiquas stro

phas nonnulla verba inserui In

secunda str0pha intactum reliqui

secundumversam Praenuuciatfi :

https://www.forgottenbooks.com/join

3 32 H Y M N 0 D I A

Tum voce suppiex postulat

Conversionem gentium

Vacem sequutus spiritus

Canscendit alta sidera

S ic dimicans Laurentius

Non ense praecinxir [atua

Hostile sed ferrum retro

Tarquens in auctorem tulit

Dic 27. Augusti In ofi cio pmpn'

a Toletano foscamS . Aga

piti Hymnus eius afi cu recognitus et cattìgatus (a)

M iles superni NuminisPraeit docens Agap

itus

Saiutis hastem vmcerePatri salutis plaudere

Seme! recepta desuperProfusione spiritus

Servare necdum eredita

Augere discitmunera

in hanare sint habiti In Pru

dentii operibus edendis laude di

gnum est consilium Victoris Ci

ac lini , qui in fine sui commentarii in medium cantulit omniaPrudentu vocabula quae quamlangissime a lalinac linguae pu

ritate abesse iudicabat, ne inquit:

iuniores in imitando fallantur In

k une indicem coniecit Defuga pratransfuga hymnire pro hymnis canere Mundialis pra Mundonus

quae in hymno SS. Hemeterii ,et Ceiedanii supra recens ita ac

currunt Natat etiam orarium

pro sudarium etFidelis pra Chri

stiano Religionepraeditus Verum

haec dua praesertimpastremum,

verba sunt ecclesiastica et hymnis aptissima

(a) C rediderim parum corre

ctam esse editionem huius hymn1

in officia propria Toletano anni

1 720. quad ad manus habui

Etenim in4. stropha ad v esperastortina v ersus mendose scriptus

erat in hnnc modum Qui te celebrat, rebora . lgitur fortasse hoc

ipsum acciderit in aliquibus ex

his v ersibus quas amandav i

1 .

'

Praeit docetque A gapitus

2.

‘

Nos omni purgct crimine

3, Nihil P rincipi dementias

4. Tibi tyranne irasceris

H i S P A N I C’

A .

Opes av iras semitas

Labis inventam flaridam

Et omne novit lubricum ,

Quae perdidit ne perderent

Puer beate seenla

Laudande cuneta servuias

Qui te celebrant, rabara

Et corda sursum subleva

Patri decus sit inclytum

Nato simulque Flamini

Qui per preces AgapitiNas purger amm cr1m1ne

Admanu Quindenms audacter trucem

Urger tyrannum comprabansNil Principi .

dcmentius

Quam se Dea subducere

Vultum nec horror impium

Pavet minas nec harridas ,

Zeins fugar farmidinemAetate major charitas

Ignis flagella carceres

Fumus fames opprobrium

]ucunda suntAgapito ,

Aurelianum lancmant

Saev is tibi miserrime

4. Tibi furens irasceris

Unum studes dum tollera

Trophaea ponia plurimis

Satuisse f rustra cognita

6. Tortoris impio manu

7. 0 stulta *vere immanitas8 . Crudelitas quam desipis

9. Summissum collum .Agapito1 o. £ n is coronat nobilem

1 1 . Cruore munda inuoxios

1 a. Nos redde sponso sanguinum

In secunda v ersn fit brev is ulti

ma sy llaba in omni : in tertia ii

cetpass it esse magasyllaq Rihil rcctiu: tamen ad…r,ati9mm

https://www.forgottenbooks.com/join

H I S P A N I C A

S ummaeDeus clementiaeS eptem dolores V irginis

Plagasque Jesu FiliiFac ritenas revolvere

Nobis saluremconferant

Deiparae tatiacrymae

Qu1bus lavare sufficisTatius orbis crimina

S itquinque Jesuw lnerumAmara contemplatia ,

S int ctdolores V irginis

Aeterna cunctis gandia

Jesu tibi sitgloria

Qui passus es pro sam lis

Cum Parre cumParaclitoIn sempiterna secula

Dic 28 . Septembfi s In festa B . S imonis de Roxas Ordini—tS S Trinitatis etRedemptionis Capcivorum(a)

Ad vesperas Lumen immittatDeus , utS imanemCm caputsorta radiante fulget

Cnnt1ca landis celebremus interPublica vata V v

dolore sternitur Lutoplatearum 1 .”Penden: ante oculos Nam

I lla secum centies reddit ejula atracibus

tum Cadittune inexta:im. Do» a. Te conficitaculei:lor sternit :tantem et alia huius 3. Heu l sputa alapl e verbera

mad1 Extat hac O fficium inB i vulnera

b iiatheca Excri'

1ae Domus Altieri 4. Clavi [d , alone :pongia lan

fu1tad usumThomae Poyntr Ar cea

migeri pra corpore Regis Angliae 5. S iti: spina cruor quam08ri4'

Henrici Vli .)qui ob iitan. 1 s3a ., et piumillud habuitex dano Arthuri Prin 6. Cum‘

Patre etolmo Spiritttcipis Vaii1ae.Deest lacus, et annus (a) Tres has hymnos , .

duos sapeditionis Demum versus praeter phxcas , et tertium iambicum di

:m1ssos suo ordine exhibea; metrum in honorem B . S imon»

https://www.forgottenbooks.com/join

340 H Y'

M N O D I K

Tibi Redemptor omnium

Aeterna plaudant saecula

Cum Patre , cum Paraci1to

In Trinitatis faedere

In eadem festa B . S imoni: de Roxas Hymnus ad vespa as

st ad matutinum a S Rit. Cangregatiane approbatus

N omen et laudes canimus S imonisSede qui caeli nitida receptus

Supplicum justis precibus benignamAdmavet aurem

Os puer prima tenerum resolvens

Exh iber cultus specimen futuri ,Et Dei Mattem Gabrielis alma

Voce salutat

Voce caelesri manitus supernae

Deligit coetum Triadi sacratum ,

Lacta cui plaudit rigidis saluta.

Turba catenis

V ita par camo micat institutoS ive captivas properat juvareSeu piis instans monitis frequenta

lnstruit urbes

Huic fames fracrum v iolenta corpusSaepe iassav it

», lacerata saepe

ictibus flagri madaore multa.

Membra cruore

tisi quad er alia qui suas merces

postea voluit obtrudere , flaremaliquem deeerpsi , ut omnibus ,quand fieri posset facesemsatis

Versus. 1 . et a. str0phae ita

etauxconcepti Caelitum sacra:

qupidtt: coronae M ligit coetum

Triadi: :upernae Sed cum visum

faisset utalia moda redderentur.scriptum iliica fuit Voce caelo:ti

etc. exquo accidit utidem no

menvoce in hac versu., et in pro

ximo superiori resonet l’ora :a

lutat Denique hymnum, Romeo,,

https://www.forgottenbooks.com/join

H I S P A N I C A

une atree coe re rumQTecrii cultu siiîpiic1

P

Pasteri majore sumptnPromoventes eutruunt

Prisca paupertas placebat

Nec novus mas displicetNempe devoru ad an s

Supplices se Conferunt

E romatis dona terris

Cansocranrur aedibus

Èpargìt unde V irgo clemensrat1as uberrimas

S ittibi virtus decuaque

Christe nate V irgine

S it Patri laus et datori

Gratiarum Flamini

Una jugker‘

canatur

In tr1bus divinitas

.dgautque grate: debita:

His Matre natus Virgine

Voti: Redemptor annuat.A quo reguntur aetheri:

Terrae marisque termini

Hi dua hymni canditi suntnon ut

intra afiicium ecclesiasticum reci

nantur sed utab un1versa papul0

vel decantentut vel recitentur

V igerenim hic mos inItalia utin

ecclesiis aliqui sunthymni appensietexpasiti ad fidelium pietatemex

citandam qui etiam inter preces

alias pub licas canuntur . Exemplumafferaminhymno inhonorem S .Ba

naventurae qui dumhaec nastiaexcuduntur , ab Episcopo Balucogregiensi approbatut est Recitaba

tur antea hymnus sapphicus rudi:et inficetus quimih i a ci. Franci.

sca XiianCanonica etArehipret

byter0 Balnearegiensi communicatus est,utvel antiquumhymnumte

formarem vel novum potius cub

derem Ei morem gerere. eupiens

novum hymnum efieci in haec

v erba

Civ ita: grate: merita: supremo

Numini :olvat re:onetqueph utfl?Dumpio cantucelebraregaudet

‘

Gesta Patroni

Qg i memor charaepatriae beatitCaelitumpridemdomibu: receptusCiv iumleni:precibu: benigna:

.Admovetaure:

Dumgrav imorbepremerotur infa'

us;Matre dilectatttsoboletnve

'

ì 1cnte

3346“

v M îN‘

o'

D. 1 a

1

Ad laude: Te musicis epna n1ibusTo congruente, carmineTe comics to millies

.

.lossaoa Virgo dici:nnsNltor. regedat. siderumFiamm:procul sit gratiaTu v inc1s - una maxima:Decoro puk hritudines

Quos urget incumbentiumPremitque

,

moios . criminumHis dextoram tu - parrîgi3 :Et, utmurgant, adjuvah

Redditur constan: melierquecaelo

.d uspice v ita

Matris utvotum subeatfidelis'

Signa Francisci sequitur libenter,

finde doctrinae radio: ubiqueSpargere coepit

Sou v iamcorta ratione tradent

& a colipo:sitgenerosa v irtu:

l uplicutlibrispia christia nev itae

en: calamite: po

Hnereeumtootro furiosa telaSancta divinae fidei tuetue

I… decu‘quf

Nesminusmm mprohitatepollens.l rdotacconsec fatecharitatisInclytus 1’rar:ul Seraphimque

Kite vocate:

J ustus hù tmagui:me‘

Praemiogaudet fiuiturque caelo

M f constantipopulos [ivanm îmit.eequus

l iu exultanr ope nostra valeur

{unitllb laetos penitas repulmPerl: letbaii rav iburque morbi:

Saepe[fgatir"79inita: omnieelebretar aevoIntribu: simplexDeus una v irna,Cain; aeterui: regitur ruba ta.;

Legibus orbis

Hic hymnus cum typis Semina…Montis Pulisci essetimprimcndu:qui eius Seminarii scholas regna:eumcorrigere conati cont, muta ,

ta ultimastropha ctprimo quo

que verso stropha: 4. ct

pro quibus cx:udi f:coruar

Dumpuermorbopremeretur illi

Matri: utmmmperagatfideli:Seu« iamcerta rationepandem

SitPuri e;Nato‘

Patre nonnu‘

uori

E: simul ran te o tibi.per

Spiritu: nulli retieev;la ino»…Giorio redo

https://www.forgottenbooks.com/join

348 H Y

Jesu tibi sit gloria?,

Qui natus es de V irgine

Cum Parre cum ParaclitoIn sempiterna secula

Die 22 . Octobris In fa to S . Salome: Viduae Hym/zu:antiquus correctas (a)

Ad vesp . : S iderum celais domibus receptamFeminam dulci celebremus hymno ,

Quae plagia nostris genito JacoboAuxith onorem

Chruit nati meritis SalomeClaruit sancto pariter marito ,

Clarior Christi quod ad usque mortemAssecla mansit

Non crucis sfipes rigidus nec illamTerrù it‘

flethi‘

pavor ad sepulchruminde conferr

‘

faropètans ut ungatCorpus lesu

Hue ade: magni genitrix PatroniImpetra v ires ut

‘iniqua cordis

Vara pellentes fidei crueisque

diit",x sed sub praelo iamest inte

rea dicere nequeo an versus ali

qui exmei: diverso modo fuerinttypis commissi

Sententiam huiuì hymni, ut

potui retinui mutav i autemver.

su omues qui ita se habebant

Mu quamlaeti colinus fidelerUd ibur eel:ir Superum lacatanB tdecusnostrum

lui.:mater extat

‘WM JBCO

E urop ei cultrix Salbme— voeata…l eberiaeoquoque irineta sa

Coniugetu ebanmque donumre

liquit..lrseela Christi

? erstititcourtaus,eruee unu rn es:it

Tef rita auti llo u eeieute fugit, iCuratet {unus Domini . 'etaepul.

ebruu

Fervida v isitTupia o nastri genitrixPatroniBilii ennetos refowe cliente.:

Semper utnostro capiti queatnu:.Vi‘vere iuueti

Inseconda stropha v ersus secundus

una syllaba longioe} est.at lique

-i'

H I S P A N E C A

S igna sequamur

S it decus Patri , genitaeque Prali

Et tibi compar utriusque v irtus

Spiritus semper Deus unus omni

Temporis‘

aevo

Eodem die 22 . Octobris .Hymnus ad vesperas [evitar emendolus (a)

G ratum diem sol extulit

Quo valle ra ta seculi

S ionis alma lia

Aeterna captatgaudia

Amore Christi sauciaCorpus cucurrit ungere

Vivum segunta mortuoPiis pareritat ritibus

t;it sanum legîtimum digitis et

aure callent lntertio versu eiusdemstrophae propter coniuuetio.nem que alieno loco appositamcantus incommodas difficilisqueevadit de quo consoli potestDis o

:ertatioprawiaQ.XXXI . uum.z ogetreqq(a) Facile quivi: agnoscet aug

etorcm huiusce artis petitumhuit:hymno elaborando operam suamcontulisse Equidem mirahar

qui inprimo versa notato qui itaaichat1 .d lma Siani: FiliaPro pede spondaeo , v eliambo cho

reus seu trochaeus excidisset

Causam v ero esse postmodumcom

P°f Î. quod a P. Carole Guyeto

compositus bic hymnus essetinhonorem SS.Mariae j acob i et Sa

lomes de quibus reete hume

to plurali procedebat veisus.A lmoe S ionis Filiar Secundu'

s ger

sus propter elisionem expulsh :eratb ujusmodi

Fiq e sepulcbro compiti:.

Deeratb rc versus in.bymno CaroliGuyeti Neque inutile arbîtt

’ol'to

tum ejus°

hymnum transci 'ibereBrat autem hymnus antiqùus in

b reviario Carnatensi in festa SS.

Mariae Jacob i et Salomes'

die

to. Maii ad . v esperas qui in

hunc modum incipiebat Gri tuleu

tur E cclesiae Hone hymnumcor

rexitGuyetus inter alios qui pc::

illins Heortologiamreperiuutur .

350 H Y M N O D I A

Quam v ivus ipse traxerat

Odore v irtutum sacro

lnhaec v icissim compararFragrans sepulta balsamum

0 mira sors ! o gaudiumCui sic studebat mortuoResuscitatum conspicitSuaque tangit deXtera

Summa Patti cum Filio

Sanctoque sit Paraclito

Aeterna laus et. gloriaIn seculorum secula

Gratumdiemsol extulit

91uo valle duetae seculi

.d lmae S iani: Piliac

.Aeterna captantgaudia

Christopropinquae sanguineP ropiuquiores atfideYiwan sequutaemerruo‘

Piis patentantritibus

l uer v i*vus ipse traxeratOdore «virtutumsacro

Ferra parafltillae‘Dio:

Fragranssepolto Balranuru0mira sor: o

gaudium

Cui sie stude antmortuoati—vu: illis iam

Manuque se ta gi sinit

quanta caelopleniusCousummatilla: ebaritasToti: ubi te vultibur

IesufruendumeomuodarQui Deo sitgloria

Quemsexus omnispraedicat,B iguosque uorpraestetsibi

W tcpereuues reddereNeque solum inecc lesiaGarantensi v erum etiamin Rhemensi celebratur festum SS.Mariae acobi,et.Salomes refertque co 10

co Gnyetus aliumhymnum cuiusestinitium

‘

Par femiuaruns nobile Exquo me juvatcolligere re

etc in ecclesiis Hispanicis ofiicium.

S . Mariae Salome S. Jacob iHispa-

3uiarumPatronimatris hymnic pro

gii: fuisse decoratum Ecclesiaompostrllaua inantiquissimis bre

v iariis S. Salomenhymnis propriisrbytbmo sed sine lege metri decurrentibus celebrabatad diemOctobris Versus ille Guyeti Pra

grata sepulta balsann'

nn duplidmendo corruptas legitur inofi ciis

mpriis Hispanicis Edit. Venet.LAGRANS SEPULCHRO baF

suarum

https://www.forgottenbooks.com/join

https://www.forgottenbooks.com/join

.356, H Y M N‘

O‘

D l'

A.

Deserta dum petit locaCarpp squt: castigar suumPerfundit illum [argineCaelestis imbes gratiae

Sublime max scnnd:t jugumPraecepta Francisci sequens ,Et sancta per vestigia

Christo Jigat se strictiiss

Immunda quidquid appetit,Miratnr

'

et quidquid caro

Calcat relinquit, negligirLucretur ut Christum sxbs

Jesu tibi sit gloria

Qui magna salus cflicisCum Patre cumque SpiritttPer seculorum secula

3. Cum‘

Patre etolmo

4. Inopem ranamus Didacurn

5. Caeli bonis praediuitenr‘

6. Humilem ranamus Didacum.

7. .Ad celsa uectum sidera

8.Quae suscitas de_pul*vere9. Bgenum etinter Principes

:o. insede sublimi lacatn . Sm usque confixittua:

Tecumipse confixus cruci1 3. Tandemad beata praemia1 4. Veniamprecamur suppliersV

.

er;sus 6.

’

et 14. licet lon

glares statceteris reetam tamen

servant mensuram eum in bac

carminis generealiquando pra iam

bo,vel spondaeo pes anapaettus prima loco panatut Verum ea syl

Jaba aucta dtfiicultatem canentibus

ingerit utexplicatumest inpraeQia DissertationeQ.XXX.num. z og

Reliqui versusp ropter elisiones se

iecti sunt Alibi tertiumversumdaxalagiae similiter carceni sub

ragav ique Cum ‘

Patre cumqueSpiritu Dub itu eram, an ea emendatia omnibus essetplacitura sed

nactus postea hymnos famigeratas

Santalii Vietarini versum eun

dem eadem prorsus moda corre,

xisse camperi qua magis confisussum fare utv ersus hac loco me,etalias adhibitus censurameffugiat.

Non vero intelliga quidnaru cau

sae habueritSanta lins eur cumsaepe hunt: versum reformatum, etsine elisione usurpaverit naouna.

quam tamen antiquum reliquerit

imma etiamub i nonerat invene

rit scribens instropha ultima a se

composita , Cum Patre et alma

Spiritu utv ideri potest in hymnis

brev iarii C luniacensis ad diemMuj i .Bai vero si causa estulla.

H I S PA N I C H

Pauper .canatur Didacns

Et corde summissus: pio, , 1

Qui diveo est caeli ,bonis ,Et celsa calcar sidera

Christi patens‘

o"deattera

Quae pauperem de pulvere

Attollis inter Principes

Ut sede sublimi lacca

En qui reliquit omnia

Felix recepit omnia

lllusuibns miramlisLate coruscar inclytus

Corpus flagellis saepius

Quad aspatia afflixeratOdore fragrat plurimo

Etmembra sanat languido J

cur hic versus mutetur , ub ique

rhutari debet, si nulla nusquam.

Praestat hoc loca admonere , melib enter daturum fuisse operamaliis aliaruin Ecclesiaium Hispa

niae hymnis reconcinnandis si

quemadmodum Officia propria

dioeceseas Ta letanae etHispalen

sis ita etiam ceterarum dioece

sean in promptu habuissem Olii

cia propria Ebarensia hymnasque

p roprios legi quos etsi ab omnierrore. non immunes repeterim ta

men intaet0s reliqui ne l'

a lceminalienammessemarguercr immìsisse.Equidem labori ac diligentiae non

pepercissem si spes affirlsisset in

veniendi alia ad ‘ meum argumentum pertinentia ; sed intanta libro—

3

rumHisp aniensiuminopil sflc P…"

settim eorum , qui officia , resque.liturgicaseontinent, neminimiramv ideri debet si p ancos hymnoscorrectas addidi bis qui inproprio.

U fficio SanctorumHispanorumVeenetiis excuso perleguntur Qui:!etiampro his quos adîeci gratis:.habenda estP. B lasio a Virgit:b in;theoldgicis cognitionibus praestatu!

ti qui aditum ad B ibliotim:am:S .Carallzad quatuor fonte.: deUrbanOrdinis Discalcetatonum SS. ’I-

‘

Rinl5tatis Cangregatiouis Hispaniae mi,hi perhumaniter communicavit o;

D :î licilior fuit accessus ad B ibliothecam PP. Calceatorum S&Î riul4:tatis Hispanorum sed eum, tan.dem extorqnere potui deputatore et comite D. Raisaùndo Dioo,dado qui prppter. emineu(fl3 lim

H Y M N O Q FA

Summa Patri sit luminumNatoque P atris gloriaEt cum beam Spirito

Cunctis in aevum seculis

'

Ad louder . M undi Redemptor optime

Qui morte mortem destruisTuam crucem sanctissimamOmne: ad astra tollimus

Dilexit illam Didacus.,

Amore dolci Baucinalllamque post te farti:erCanson .

»tciumpbi sustulitCarnem rebellem comprimensEscam malarum pessimamSensusque configens tune

Confixus est tecum cruci

guarum arientalium cognitionem no Baptista Soraz abal versibusHic

R rumque omnium eruditionem spanicis redditos , aliosque librosPP. Trinitariis Calceatis iam diu sponte commodav it Gaudeo

cognitus erat. Nonmolto deinde hanc o;casionem mihi oblatam,

post Rtî:us P. Antonius Quevedo qua bene de me meritis homini

pro singolari eius merito Minister bos aliquam grati animi significaeiusdem Convento: et Procura tionem ostenderem Quod siquisco: Genen lis sui ordinis in curia non ob latam occasionem sed

Romana renunciatus aliisque ha » me quaesitamesse arb itretut, seiat,narihuaauctus B ibliothecae adeun malle me importonum quam pardae , cum liberet, *

pota tatcm mi con: in. re&renda gratia v iderihi benignissime fecit in ea ta Ofi cia propria Religionum nisimonp raeter missale et b rev ia panca certis de causis , nonattigi

riu‘

m Maz ambicumExcfi:i Arch ie nam aliae clero secolari facile se

piscopi Lorenz ana opera , et stu conformant aliac suis maribor ,dio edithmnibil inveni quodmihi etrit:bus antiquissimis malumviuSui esse posset Nec praetereun

'

vete neque vero o fficia quibp s

dus silentio e stD. Blasius Miner , d::mReligiosis Ordinibus peculiaflr

‘ mult:iugae lectionis acerri ria,Hispaniae dici possuntpr0pr1a.nique iodicii qui hymnos a Joan Cistercicnse _

s Congregat:oms H:

https://www.forgottenbooks.com/join

https://www.forgottenbooks.com/join

364 C O N V E R S I O

Conversionis Gatharum lnstitutiane amplissimumessem frucrum relaturus Quoniam vera neque de mea ingenio qu id

quam Sperare ausim etis ego sim quacum praeclare actum

putem, si tantum non orationemmeam rejeceritis hac unumsupere3t utin sala rei gravitate et in vostra cognitissima

pietate et religione tat1us negato spam collacandam mihi

esse constituam Nam tametsi pler1que e quorum nu

mero me esse ultra prafitear a navis institutianibus fe

starom vehementer‘

abhorreant nisi causae idaneae gra

v issimaeque proferantur , quad ut rene ajout, frequentia solemnitatum non huius exilii propria sit sed ad pa

triam manentemque caeli civitatem specter nihilaminus

qui mature accurateque perpendat cx quibus tandem

aerumnis Hispania universa in tertia Concilio Toletano fe

liciter liberata ad quem exinde honoris apicem ascende

rit illico fatebitur pìurn justumque esse consiliumut stato die perpetua tanti benefico memoria , et anniver

saria celeb riras recalatur Reformìdat animus ac prope

madum harret veteres illos luctus , infandaque mala remi

n1sc: quae in Gatharum regna perfidia Ariana impone

grassante funestamque discardiae facom alte praeferente in

ter Regem Leavigildum filiumque ejus sanctissimum Her

menegildum exerci:ibus hinc inde compararia et commis

sis efferbuerunt Pastquam autem gloriosi Martyris Her

menegildi accensis apud Deum precibus indefessa Leandri

Praesulis labore , et studia , piissimique Recaredi cura er

industria Comitia generalia Regni tum ecclesiastica tum

secolaria Toleti habita fuerunt, et in eis haeresimArianam

Rex Optimatesque rite detestati sunt stab ilita recta Fide

per catholicam formulam arthadaxamque SS . Trinitatis pra

fessianem quis adea in historia ecclesiastica peregrinos est

ut nesciat, quantum deinde gaudium consecu:um fuerit,

quam insigniter Religio Christiana effiaruerit quat, qua

lesque v irus Clerus Hispano s praduxerit Quae omnia cumadmirabili satisque copiosa oratione clarissimus Praesul

G O T H O R U M 3@Leander partim eXpasuerit, partim praenund arit nihil necesse est a me distinctius commemorari ; eamenim integram

5. li . dabo utgrav issima egregii Dacraris aucmrimte apudacquas Judices ev identem propositi mei u:ilitatem ev in

cam Dc qua Homilia tertii Cancilu Toletani calci adiunera quid sanscrit historiae ecclesiasticae parens Cardinalis Baranius , placitum mihi est ut referam quamquamenim elegantiam styli , qualem frustra in eius temporis scri

ptoribus quaesieris in ea desidera: v im tamen eflicaciam.

que ratianumsummapere commendatad annum 589.n. 20. his

verbis Ita peroravitante Sgnodum S . Leander simplici e:

impolz'

tt: szglo ut cecali huj us barbarie silvescentis conditio

fi rebat sed divina scientia valde referto etsap ientia miri ceea:ornato instar arboris licet cortice duriori: tamenpomaram

pendulorum faecunditme pulcherrimae Non tamen adea im

politus est stylus Leandri , utid Baranius exaggerare de

buerìt. Siquidem neque Leandro elegantia penitus deest,neque ea abundat Baranius

a . Igitur illud dumtaxatmihi elaborandumeat utbrev irer demonstrem maximum ac singolare beneficiumDea in tertia Toletano Concilio nariani Hispanae collarumidoneum causam esse quamobrem ex uso perpetuaque

Ecclesiae consuetudine dies festus solemnisque Conver:

sionis Gatharum consecretur Teste vera utar locupletis

sima Ven. Cardinali JosephaMaria Thomasio novitatibus

festorum inducendis maxime infenso atque ex ea loca te

stimonium proferam, ubi in primis se infensum astendit,

n1mirum ex Sufi’ragio quad in Sac. Rit. Congreg

at:0ne tu

lit ne festum in honoremPatris Aeterni celebran um admit

tere:ur quod a BenedictaXIV . relatumest Lib. 4. de Beatt'

fi.

et Cana/tirar. S er . Dei part. 2 . cap . 3 1 . num. 4. Ad dq as

quit patissimum causes vel tres revocantur Patrzbu.r tn

stituciones festivitarw Domini una ad tollenrlam desid:amne

ntiorum hominum altera ob consecrarionem ipsom cerco

rumdierum ca: potraris mimmlzs et tenia‘

ad renovandam

366 C O N V E R S I O

memoriam celebriorum beneficiorum divinarum in Ecclesia Et,

ut ca , quae de prima ct secunda causa edisserit dactis

simos Cardinalis prae:ermi:ta:n ita tertiam quaestioni in

stitutac congruentiarea:eXpanit, e: e:tarnat . Tertiam deni

que causam ob memon'

am scilicetdivina:um beneficiarum etc. ,

quae POTISSIMA EST , ubique f iere Patres ind:cant; et , ut

aliqua: recmseam eam a::ingunt laudatus auctor Constitu

tion. Apostolicarum Lib . 7. cap . 30 . Sanctus Leo serm. 7.

de Epiphan. etS . Aagastinus ad I::quisitiones ] auuan

°

i lib. z .,

sive epist. 55 alias 1 9. etSerm. 220 . alias de Diversi:78 .

de vigiliis Forehoe . Hoc semel inquir , fi:ctum esse uptime

nosti: e: tamen solemnitas , tamquam saepefiat

por:bus itera: quod veritas semel fizctum commvocibus clamat quod etiam semel factum in rebus veritas

indica: hoc saepe celebrandum in cordibus pus solemnitas re

voca: etc. Quam toram rationem apposite ad rem nos:ramaccammadari passe nemo , opinar iverit inficias qui di

v inum immartaleque convers:anis Gatharum beneficiumexpenderìt ; cuius tamen nulla

°

:r: officiis ecclesiasticis Hi

npaniarum e:trat memoria ad debitas Dea gratias persdlven

das singulis annis renavanda

3 . Quoniamvero , 11 : prudente: admonetlaudams Cardinalis , S uf iciant nobis exempla Maj oram S apimus , si ao

pienfiam antiquorum exquirimus e: sequimur exemplis qua

que et auctoritate Maiorum ev identer astenditur , experi

tam ins:irutianem insolita aliqua nov itate non esse displi

ci:uram Quid enim ? Apod Graecos et quidem ex anti

quissimo tempore , nanne solemne est ut similibus de cau

sis , ac lev iaribus plerumque, commemoratianes inMenaeis

et festivi:ates peragantur Obwo sunt libri eorum litur

gici : pervulgatum est quad observat immortalis memoriae PontifexBenedictus XIV . lib.4. de Beatif . part. 2 . cap 9.

num 1 5. In Graecorum Menaeis ai: non Sanctorum so

lum et solemnitatumDominicalìum sed etaliorum quoque re

rum memorabilium celebrites locum.obtinet . Profecto in eis .

https://www.forgottenbooks.com/join

368 C O N V E R S I O

praestanrissimi benefica divini memoriam conservandamrenovandamque eadem aut maior etiam solemnitas non sit

adhibenda ln officiis proprus Toletanis anni 1 720 . ad diem

6. S eptembris anno:atur Festum Victorine Cardinalis In

fantis prope Norlingem Duplex In E cclesia lVIa:rice ln

eisdem etin b rev iario antiquiori Toletano D. loanniMar

tinez S iliceo anno 1 551 . dica:o ad diem 30 . Octobris indica

tur FestumVictorine deBenamarim Extantautem in hoc ve

teri brev iario hymni prop…, quibus triumphus de Benamati

no, etlaudes Alfonsi Xl. Regis rudi, etinculto stylo concinun

mr FestumDeditionis Granatae in brev iarioBurgensi

habuitlocum Sed utdiversae plerumque sunthom:numtentiae etquod al::s pietas aliis supersririo esse v idetur ,sublatum est, teste ipso auctore ofiìcii Joanne Maldonato

Presbytero cuius haec sunt verba ad marginem lectiom:m

edit. Lugd . 1 595. Hanc de:litionem urbis Granatae Antonius

Ragius India:um Patriarcha Burgeì:sis Episc0pus e breviario

sustuli: superstiti0sum j udicans Praesulem Fonsecam qui

celebritatibus ej usmodi novis indulgendum censebat meque

ad eam scribendam in:!uxerat Ferdinandus de Talavera Ar

chiepisc0pus Granatensis composuisse dicitur referente Nic…Antonio in Biblio:lzeca nova quatuor officia quae variis

diebus reci:antur et in his duo in die expugnationis laudatae f

urbis Granalensis Joannes Tamayo de Salaz ar tom. 1 Martyn.

Hispan.ad diem e . ] anuar n recenser Festum E caltationis Fidei

ob Granatae recuperationem cum lectionibus et hymnis pro<priìs ex brev iario Compostelleno edito anno 1 569. Neque

vero sola Hispania istiusmodi honore et genere celebritatis sacrae v ictorias ex hostibus reportaras prosequuta est

In brev iario Parisiensi anni 1 643 . pro die 1 8. Augusti ira le

gitur Fit Duplex pro commemorazione victorine Regislippi Pulcini Et in lectionibus secundi .noc:urni enarmtur v ictoria de rebellibns Flandris ipsa die 1 8 .Octobris re

lata Praetereo mu lta alia quae huc confetti possent,etiam ex ofiìcue Ecclesiae universae patita velut festum

SS .Ro

370 C O N V E R S I O

dora immortalis memoriae v irilisque animi femina cui tu

tela filiiMichaelis Imperatoris commissa erat sacrarum ima

g:num cuitum magna cum celebritate instauravit, er lco

noclastarum haeresim subvertit. Igitur in eius rei perenne

monumentum festum a Graecìs institutum est quotannis so

kmniter celebrandum primaDominicaQuadragesimae , quamidcirco Dominicam Or:hocloxiae nominanr In veteri officio

Quadragesimali Graeciae orthodoxae ab Br‘

ilo Angelo Ma

ria Quirini recognito , et castigato ad fidem praestantiss i

mi Codicis Barberini ita notatur hoc festum Dominica prima Jej uniorun: et SS ProphetarnmMoysis etAaron atque

aliorum I:em Orti:odoxiae seu Restituti0nis

sinum

6. Quid ? festum Cathedrae S . Petri Antiochiae die 22.

Februan: e:Cathedrae qua Romae primum sedit dic 1 8.

] anuarn, non ne idcirco estinstitutum ut fundatio Ecclesiae

tumAntiochenae tum catholicae Romanae celebretur Nec

nova isthaec sunt nam in breviarioMoz arabico hymnus est

pro Cathedra S . Petri qui incipit OPetrepetra Ecclesiae

repetiturque in hymnario Ven. Cardinalis Thomasii Ca

thedrae Antiochenae celebritatem commendat S . Augustinus

Sera:. 1 5. tlc Sanctis Inszitutio solemnitatis hodiernae seniori

bus nostris Cathedrne nomen accepi: ideo quodprimus A stolo

hodie Episcopams catha lram suscepisse reff:î:rurRecte ergo Ecclesiae natalem sedis illias calvar quamAposto

Ius pro Ecck siarum salute suscepit dicente Domino Tu es

Petrus , etsuper hanc petrama edificabo Ecclesiammeam Quodnon,

:emtantum sed ipsum_ quoque nomen quaerimuscelebranmia universa Ecclesia Convertia S . Pauli celebratur

…inHispania atque aliis inlocis Conversio S . Augustini utra

que inserta estin Marryrologio Romano Haec rationu:nmomenta quae ex intima rei natura beneque comprobansexemplis attuli certiora sunt quamutullis cav illatiombusinfirmari evidentiora quam uttenebris offusis obscurari

u lt.-ant Placuit’

nonmulto: anteannospiis , erudidsque viri:

https://www.forgottenbooks.com/join

G O T°

H O B U M 373Concih :primumdie4. Maii fuisse congrégaros professionem

vero Fidei editam die 8 . Maii addit Concilium hoc fuisse

omnium Hispaniae celeberrimum quamv is Concilium IV in

lectionibus S . Isidori pariter dicatur celeberrimum quia ob

multitudinemCanonum auctoritas Concilii IV . Toh tani sae

pius allegatur Quae omnia cummirifice ad novam institu

tionem procurandam promovendamque colliment qua tan

dem alacritate excitari vos oportet lllt'

f1i etRt'

f1iDD. ad

gloriosissimurn Maiorum vestrorum factum singularemque

Dei benwolenriam recolendam Quisnam inter vos tepetic

tur aut tam immemor b meficiorum div inorum autin refe

renda gratia tam negligens , qui huic operi non faveat in

eiusque perfectionem totis Viribus non incumbat Quamquam ineptus ego sum qu i pluribus v erbis vos detinere vo

lue1 im cum ia promptu sitgravissima Hispalensis AntistitisLeandri. homilia quae pios Hispanorum animos in hanccententiarn utetopto etspero ,

. compeller Causam is ohducao, qui primus eam peroravit

ConciliumToletanum III. in quo À rriana haeresis ia* Hispania

damnata est Anno Christi 589.die 8 .IduumMaj arumetc.

Homilia S Leandri Episcopi in laudemEcclesiae.

ob conversionem Gentis

Festivitatem hanc omnium esse solemniorem fes:iv irarumnovitas ipsa significa: Quoniam

'

sicutnova e3t conversìo

tantarurn plebiuur causa etnobiliora sunt solito Ecclesiae

gaudia : nammultas solemnitates”

per annhdiscursmn celebra

Ecclesia , .ia quibus tametsi habetgaudia consueta; nova verosicutin hac nonhabet.Aliter enimgaudetde rebus semper pos

‘W iter de h:a ismagpis h:s nuperinventis.l?ro qua re nos .

https://www.forgottenbooks.com/join

3 76 C O N V E R S I’

O

6. Laetare ergo in Domino eo quod non sis fraudata

desid erio tuo ; nam quos tanto tempore gemitu teste et

oratione continua concepisti nunc postglaciem posthye

mem post durìtiam fr:goris postausteritatem nivio ve

lut iucunditatem agromm frugem e: laetos verni

res vel adridentes v i::earum stipitibus palmites repente in

gaudio peperisti

7 E rgo ,

' f ratres , tuta charitate animi exulmmus in Domino , etiubilemus Deo salutari nostro Hoc de cetero per

ea quae iam sub lata sunt ea quae adhuc expectanrut

implenda vera esse credamus Quae enim praefata sunt

Domino dicente (2) Alias aves habeo q uae non sunt ex hoc

ov ili et illos aparter me (3) adducere ut si: unus grex et

unus Pastor ecoe contuemur fuisse completa Pro qua re

non dubitemus totum mundum posse in Christo credere ,atque ad unam Ecclesiam convenire Quoniam rursus ipso

testificante didicimus in Evangelio (4) E t praedicabitur

inquir hoc Evangelium regni in universo orbe in tes:imo

niwn omnibus gentibus ettune inquit venie: consummati08 . S i ergo remansit pars aliqua mundi vel gens barba

ra quam fides non irradiaverit Christi ; profecto credimram atque in unam E cclesiam esse venturam nullo mo

do dubitemus si ea quae Dominus dixit vera esse pu

tamus E rgo fratres reposita estloco malignitatis bonitas ,et errori occurrit veritas ; ut quia superbia linguarum di

versitate ab unione gentes separaverat(5) eas tutens gre

mio germanita:is colligeretcharitas etquemadmodum unus

possessor est toriusmundi Dominus ita (6) ut possessionis

eius esset‘

,unum cor et animus unus (7) Pete me , (air)

e: dabo tibi gentem haerediratem tuam etpossessionem tuamtermino: terrae Propterea ex uno homine propagatum est

(1 ) f. V°l’ÎS (3) Al. adme exc. (4)Match.a4.

(a) Joann. 1 0. Mat. 28. Marc. (S) Genes. (6) etexc.

1 6. Luc. 24. (7) Psal. Gena .

o o u fi o a u u :

omne hominum genus ut qui ex uno illo

unum saperent, unitatem quaererent, et diligerent9. Ordo ergo naturalis exposcit ut qu: ex uno homine

trahunr originem teneantcharitatem; nec d:ssen.

tianra fidei veritate qui non disiunguntur naturalipmpagine Haereses vero e: div isiones e fonte manantv itiorum;unde quisquis ad lenitatem venir exv irio ad naturam

redit quia sicutnaturae estfieri expluribus unitatem sic

estv irii, fraternitatis declinare dulcedinem Erigamur ergo to.

ta mente in gaudio utqu:a gentes studio decertandi perie

rant sibimetin amici:iam Christus unam Ecclesiam :ptoou,

ret in qua eas tarsus reducerer concordia charitatia

1 0 . De hac profecro Ecclesia va:icinatur Propheta di

cens (2) Domus mea domus orazioni: vocabimr omnibus gen

ribus Etiterum Eri: inquir, in novissimis diebus praeparatus

mons domusDomini inverticementium e: elevabitur super colles,etfluent ad eum omnes gentes; e: ibuntpopulimulti etelicent

Veniteascendamus admontemDomini etaddomumDei lambMons enim Christus est etdomus Dei Jacob una Ecclesia

est eius ad quam et gentium concursum et populorum

pronuncia: confluere conventum. De qua rursum alio loco di

ci:Propheta (3) Surge illuminareJerusalem quia venitlu

men tuum etgloria Domini super te orta est e: ambulabunt'

ai: gentes in lamine tuo etReges in splendore ortus tui Le»

va in circuitu oculos tuas etvide omnes isti congregati sunt

et venerant tibi et aedificabunt inquir filiimz:ros taos etReges eorummini::trabun:tibi

1 1 Qui utno:escerer, quae ventura essentgenti,velpcpulo quae ab unius Ecclesiae communione recidissemè se;

quutus est(4) Gens enim etregnum quod non se:-

vieti: tibi

peribit Alia denique loco sùn:liter ai: Ecce ,ganzetu ,:quamnesciebas vocabis ; etgentes quae non cogv:overnnt:tfi e a$ 1pcurrent Unus enimes: Chr:stus Dominus cuius esgun’

a

B b b?

(1 ) Ad unitatem . (3) Esa. 60. 55

https://www.forgottenbooks.com/join

G O T H O R U M°

38 1

patitus populos omnes sibi subjectos , non v i e: :ninis sed

ratione et persuasionibus ad Ecclesiam catholicam (radu

xerit Itaque ConciliumToleti congregati voluit, quo Ariana

haeresis palam eiurata damnaretur .

R . Tunc acclamatum est in laudibus Dei , e: in favore

Principis ab universo Clero . Gloria Deo Patri , e: Filio

e: Spiritui sanero Cui cura es: pacem et unitatem Ec

clesiae suae sanctae catholicae providereW. Gloria Deo nostro Jesu Christo , qui pretio sangui

nis sui Ecclesiam catholicam ex omnibus gentibus con

gregav it Cui cura

Lectio V.

Episcopi catholici sexaginta duo ad celebrandum Con

cilium convenerunt, quod inter Toletans tertium ordine es:

e:magnam semper venerationem habuit In primis Becaredus Patres adhortatus est, utvigiliis ieiuniis accensis

que apud Deum precibus sese compararent ad ecclesiasticamdisciplinam iniquitate temporum collapsam statutis legibus

instaurandam Deinde gravi e: efficaci oratione in qua

n:irifici pietatis sensus emicabant immortales gratias Deo

egìt, et incredibili gaudio se exultare dixit quod divino

auxilia adiutus non solum gemtem suam sed Suevos '

quo

que paulo ante in suam ditionem redac:os alieno aber

rantes v itin, ad veri:aris v iam er Ecclesiae unitatem revo

casse: Praeclare demum perorav it cum populos conver

sos Episcoporum diligentiae commisi: asserene , aeternamhanc sibi fore coronam , si quos ipse ad fidem adduxerat,in ea fundati optimeque constituti Episcoporum v igilan.

tia permanerem . Hac hab ita oratione piiss:mus Rex ante

Episcopos tamquam ante conspecwm Dei ut dixit con

sistens formulam Fidei se subscriptam protulit, qua do

;Ctrina catholica de sanc:issima Trinitate continebatur

Gloria De,o nostro Jesu Christo qui tam illustrem

gentem unitati verae Fidei copulavit e:unumgsqgem e:

382 C O N V E R S I O

unum Pas:orem inuiruir . Cui a Deo aeternum merimm,

nisi vero Carbolico Recaredo Regi ? W. Cui a Deo acter

na corona nisi vero orthodoxo Regi Cui

Lectio VI.

Insignem religiosi Principis pietatem universum Conci

lium lactis faustisque acclamationibus excepir , quas mul

tac deinde Syundi sunt imitatae Ariani Episcopi , al::que

Proceres exemplum Regis sequutr professionem Fidei pari

ter subscriptam obtulerunt Quibus peractis multa san

cre , e: utiliter in Concilio stab ilita sunt, sed illud potis

simum Recaredi consilio et suasione ur in missae sa

crificio symbolumFideimoreEcclesiae orientalis clara voce di…

cererur qua nulla in Ecclesia occidentali antiquior me

moria exrar symboli in missae solcmniis recepti S . Leander

Inculentam homiliam habuit, qua omnium animos ad lae

ririam e: ad diem fes:um celebrandum excirav ir magno

pere cohorrans ur pro regis regnique temporali felicitate

aeternaeque gloriae consecurione divinammaiestatem depre

carentur

B: . Ipse novarum pleb ium in Ecclesia catholica conquisi

tor Ipsemercamr veraci:er apostolicummeritum qui apo

stolicum implev itofiicium. V.Ipse si:Deo, e: hominibus ama

bilis,.qui rammirabiliter Deumglorificav ir in :erris praestante

Demme nostro Jesu Christo Ipse Gloria Ipse (a).

(a) Nihil est in lectionibus affirmatum nisi ex Concilio III.

To letano auctoribusque proba

tissimis depromptun: quod su

pervacaneum est plur:bus v elle de

monstrare, cum obvu fonte:. cuili

betpatean: Responsoria , e: ver

sieuli ex puri: putis v erbis e:

acclamarionibus Episc0porum con

stant, quorum auctoritate idoneum

quaesitum est illis patrocinfun:

Neque huiusmodi laudes ab eccle

siastieo officio sun: alienare In fe

sto Orthodoxiae sive extinctionis

haeresis IconoclastarumapudGrae

cos legitur inOda I. Hodie Dei

t:: v alu tate triumpha: E cclesia Regibus nostri: Michaele at

que Theodora pie l'idea v indican

tiber In Oda II. La:denms Christum qui nobis Regine» : con

sti

tui: pian: amatrîcem Christi una

cun: genuine Deo coronato In

Oda VI. Vdm) splendori: decora :

https://www.forgottenbooks.com/join

https://www.forgottenbooks.com/join

QU I G N O N I A N U M 389

:ununquamdubitavi fone°

tanta muhia:dù:e nomu -allor , e.:

iis videlicet qui in diverso precamli rita consemrissent quibus

labor ille noster non esset perindegrata: existimantihus al: in

vetera:a illa consuetudine preanncli nulla ratione cleric:s esse dis

cedenrlum . Imma vero nobis PRIMAM EDITIONEM breviari] non tamquampromulgatiunm legis esse placuorat , sed quasi

PUBUCAM QUAMDAM DELB ERATIONEM ut ais

preposita nostra sement1a j udiciamultorumexqmi eremus etc.

4. Quin etiam ex eadem praefatione constat, Cardinalemin prima editione aliquambreviarii reformati rationem redd:iv

°

disisse . Itaque air multorum sententia: coHaois , quale nobil

partira vocibus , partim senptis iìu:orummr , j udicium eorumsequut: qui

'

omnium pmdenfissime sentire sunt libenter

quaedamnddidimus alia etemma diligentenreco

gnovimus retenta tamen summa forma bn:viaru Sed quoniams:c f ì rtnatura rerum, utnihiln

°

: tam rectum t:ihil :tttttttanione

in vitam , usumque hom:num inoì:tzunt cuj us novitas mu sic

aliquibusmgmun , nontemeretirana esse videmur , s: rationem

totius :°

nstitutz°

nostri nobis. PRIUS SUMMATIM. REDDI

TAM, mmc accuratius recognim breviario , paulo latina: es.—

plica

bim::s . Prod::t°

:gitur breviu im Quignonîmumanno 1 534.

autsequenti cui utmde:ur , praefixus fuittitulus rn.p@ ss:eriorib:ts editionibus retentms D aviar-im Romanum ao.

era pausa-imam smptwa etpmban

°

s Sanctorum historiis colle

etum, etconciimatonuJacobus Gaudinus°

rn libelloAssumptionisDeiparae vindicatae 1 11 medium producir:psamcensuramPathsîensem contra brev iarium Quignonii , ur «mea am itur ,nuper editam etpronu:lgaturn, quaedam.dicitur anno:3534Argui inde potere: breviarium typis rRomauis anno. 1 534.

pmdiisse , sed verine.puto , annum. 534. excidisse peo anno1 535 ad quem cerea referuntcensuram :nam Paulus III.

pr0pe linen: anni 1 534. ad Cnhedram Pontificium eve:

est Quare°

s:Faculras.theologiea ParisientsismenseJulio: ur

fertur iud:c.ium suumpronunciav it difi'

èrrl illud debe: adannum 535. Dica: fortasse aliquie vocent

‘ Edition::

399 B R E V 1 A B I U M

e: Pranulgatioru°

rmb id tennpm nondum in inim maximum,

urliber edita : necessario intelligeremr gni t imp a ra: Verumid quidemest; “ praeterquam quad difficile es: fa m po

mìne sine typorum auxilia multorum judicia ram brevime exquiri quod prima ediz ione vo luirCardinali: B reve

auli lll. cuius verba max adducnm die 5 .Februarii r535.

datumes: quo conoedirur h a :lm unprùnmdi et vmdendìhoc brev iarium atque adm hoc eadem anno prima ejus im

pressio estfigenda. Postquamprudenrium grav iumque viro

rum diversa judicia et censuram Faculratìs Parisiensi:

Cardinali: ex‘peudit edidit denuo anno 1 536. ea dem

forma breviar:um reeognitnn: quibusdam etiam additi:

aliiq ue murarie Hanc secundam editionem aliae secum:sunt lnprimis Parisiemie eadem anno 1 536. quam omi

sit Zacharias in Biblioth . Rit. etquam se v idisse tesratur

Claudius Jolyns inDisserta zione de verbi: Usuardi infi sto As

sumptionìspag. 93 . a Joanne Parvo e: Yolanda Boubou:

me litteris Gorhicis conscripmin 8. cui annexumest Breve

Pauli lll. die 5.Febmarii 535. datum Hoe Brevi utrefert

j olyns commendat…brev :arium Quignonii quod in eo ,Vetus e:novum Tesmmenrwnquotidiani: lectionibus itabutumerre: u:anni: dnguli: torumfere legentil:us reperirerur

abrolutum etconcedimr facultas illud IMPRIMENDI ven

dendi et si::gulis clerici: ac presbgteris seculanbus recitandi ita

utad vereri: ofi cii secundumusumCuriae vel uberiusEcclesiae,

quod tu::c in usu I:abebatur recitationem minime :eneremur

dummodo specialem super hoc licen:iam S ede Apostolica obti

nuirsent Donius d’

Attichy Episc0pus [Eduensìs Flor .Histor .

1 527. operama Cardinali Quignonio in

precibus horarm ordinandis praes:itam mirifice approbaus

innuit se quoque vidisse diploma Pauli quo Privile

giumimprimendi b reviarii continebatur Nec dubito qu

o

mmiusmodi Breve rimae editioni Romanae praefixum fuera ,

ineditionibus Itaiicis etLugdunensibus quas v idi , omis

oumest Illi:editionibus succees:rumVeneta typis Lucae Ao

https://www.forgottenbooks.com/join

QU I"G N O N HA

'

N°

U M 393

ecclesiastici cominciaronoa fareildetto breviario riponendovi gle

antichi riti e l’

antiche Lq :ioni ed homilie de’

S S . Padri e le»

vandone via I’

historic apocrife le rubriche in:rigure emolto

Homilie d’

autori Eretici e dannati come d’

Origene , Eusebio

Emiseno ed altri simili s

6. Quid ergo causae esse p0tuit, cur ClemensV II.Quignmnio hoc ipsumnegotium reformandi brev iariumcommiserit

aut cur Clericorum Begularium Theatinorum tam egregiis

coeptis non faveri: Caracciolus incons:antiam_ ,levi:a:emque

Pontificis temere accusa: Md l’instabilità chefi: cosi innate!Clemente VII . f é ridurre il negogio nulla perochè quel Pa.

pa come bene dice ilFlore6ello chefi: suo S egretario noneb

be chi l’

avanrasse indesignare cose buone e r:}òrme utili pèr la

Chiesa d ma li suoi disegni o non li cominciava a porre in

opra o cominciati di là a pocogli lasciava imperfetti Il qual

suo difitto fù causa di tutti gl infi lici successi del suo PapatoN ihil vero est necesse istiusmodi v itium Clementi objicerr:Etsi enim primi Clerici Thea:ini relig:os:sstm: vm , e: primo

fervore v igentes,Caracciolo visi fuerint, i p iù riformati del (‘

le

ro ,ed intendendssi:ni de’

riti ecclesiastici po:uirtamenpruden

te: Pontifex ad eundem laboremCardinalemQuignoniumsia»

bi op:irrie notum impellere nte duabus breviariis quod

Optimum videretur eligeretapprobandum. Quid quod Clomens VII. illo Brevi quod Caracciolus allega: Episcope:

Theatino àc\sodalibus hanc ptov inciamnon imposuit …sed

solum eis suam\

operam ultra oflerentibus facultarem cd::

si: utcerrum modum recitandi quem exeo itaveran: in

ordinem redigerent, examini deinde subiicienîum?7. Ac miro: Caraccioli fiduciam , qui Breve Clementinutn

excrip3erit asserens eo Partibus suis praeceptum fuisse'

iné ,

junctum utnovumofficiun‘

:conficcren: An putabat eo€lqu:v::am :talrcam Pa

https://www.forgottenbooks.com/join

B R E V I A R I U M

.bus privatimpermittebatur quod confirmatur etiam inVitaCardinalisQuignonii apud Ciaconium inAuctario etaper

tius ex Brevi Pauli III. quod allega: ]olyus Quod autemS . Franciscus Xaverius novumQuignonu brev iarium non re

spuer:t ex eius litteris .ad S . lgnatium etPetrumCodatiur::«V li3ipone Kal. Nov . 540 . datis manifestum es: Epist.

nov . collectore Petro Possino epistola V I. Opus etiam esser

virnpetrariprivilegium sex cler:cis arbitratu nostro communicabile

i ttendi BREVIARIO NOVO Ea res usum habere: ::onuullumadfacilius allicìendos quosdam utnos in Indios sequi vellem

Hujus loci Marcus Burriel in epistola ad P. Franciscum B a- bago meminit sed non eum accurate e::pendit Nam refe°

.rens, in praefatione brev iarii Salmantini, iterum editi ante cor

r ecrionembreviaru Romani afiirmari , plurimos brev iario no

:vo tune uti ex epistola S . Kavern intulit Bien que los maslicencia particular Inferru

-

potins debuit nomini usum breviarii Quignoniani sine pe.cullati facoltate fuisse permissnm

: o Agedum videamus quam fortunam breviariumCar

d inalisQuignonii sub ierit Statimac Parisios delatum est

s acra Faco1tas Parisiensis censuramacerrimam in illud exercuitanno 535. Sleidanus scriptor heterodoxus Lib .lX. ,Quignolnîum vocaus Cardinalem Crucej um a titulo sanctae Crucis

comminiscitur , Theologis Parisiensibus hoc brev iarium haereticum visum fuisse sed ex Richardo S imunic tom. Epist.

select. Ep . 27. pag, 241 . qui censuram inspexerat, liquet,

s acrae Facultati d:splicuisse quod officiumparvumB . V irgi— nîs, antiphonas responsoria olisque id genus praetermis:s

set, neque antiquum ordinem numerumque psalmorum—eervasset Cum autem ai: sacra Facultas haec usque adm

institutoin ecclesiastici: ofi c ns primardioferme Ecclesiae ad haec usque temp ra servatafi:erint miramquo

‘

nampacto is qw°

novumbrevian°

umedidit haec omniaac rej icienda decerna: tamquam ut inquir nec ad putarem

QU I G N O N I A N U M 397

rum quoque sapere sobrie visus es: huj usmodi scriptor , dum suamunius sententia mantiqui: Patrumdecretis communi etapproba

:o usui uc Ecclesiae au:henticis his:orus minime embuitpraeferte ; proinde utquampericulosa sit nec ferendo huj usmodi bre

cagaoscan: omnes operae pretium estostendere

NicolausLadvocatBilliad Doctor SorbOnicus etCanonicus

Parisiensis°

:n libello , cui titulus Vt°

ndiciae Par:hsnicne Pari

siis 1 570. 250. pag . etseq. coatta Jolyum disputan:

censura Facultatis rheologicae Parisiensis auctoritatembrevi::riiQuignoniani elevare conatur etex Actis

°

:ni:ium adscri

bit Anno Domini 1 535. die 27. mensis ] ulii congregata Famirate apud Sanctum Mathurinum ad audiendumrationes e;moriva scripta per deputat0s , qui erant inmagno numero , pro

pter quae non videatur rec:premium breviariwn de novo editume:promulgatum etc . E :quoniamClaudins .lolyus turn inDirsenatione de verbis Usuardi

° …tyrologio Ecclesiae Pari:siensis

festaAssumptionis tum in alio libello

ac praesertim in Consultattone deris laudibus brev iariumQuignm

n:: extulera: illum Ladvocatus refellit, primum quia non

solum Facultas theologica sed ipsaUniversitas Parisiensis

porrecto libello apud supremam curiam intercessit ne in

Galline Ecclesiis novum brev iariumadmitteretur deinde ad

ductis rationîbus°

1psius censurae quas si::gillatim explicar , egpromovet Alia verba ejusdem censurae ex Jacobo Gaudino

postea proferam , ut illae rationes patefiant

1 1 . His aliisque similibus argomentis faceresatis conatusestCardinalis

°

:n praefatione editionis secunda: anni 1 536.

M hi enim , u: saepe sumprofessas , cogùanti atque animo re;

perenti initia veteris instituti quo sancitum est clerici sqcri: initiati vel sacerdon

°

is praesidentes singulis diebus perleganthorarias preces quas canonicos etiam ppellamus es praeci

quod cum ce:eri

gettata agan: outinnpubhra

https://www.forgottenbooks.com/join

B R E V I A R I U MBibliotheca Vaticana asservatur MS . Consultatio :le non

va breviario Romano tallendo auctoreJoanne deArre Brev ia

tiumQuignonii titulumRomani brev iaru praeferebat et, ut

ex verbis Seti aliorumque liq:tet, novum dicebatur Non igi

tur dubito quin haec consultarlo contra breviarium: Quignoniannmf uerìtdirecta Quisnam es: autem iste Joanne.de Arre Cognome:: hominem Hispanum indica:; etpote

rar credi fuisse .loannem Ar:e de Herrera sive .loanneni

Aree ur loquitur D. Nicolaus Antonius qui inB iblio:bec1

nova Hispana asserì: asservari eius Opus Ms. in B ibliotheca

Ambrosiana'

insc:tiptum Apologia por Raymundocet Romae in Ecclesia Jacobi domus Hospitalis Hispanorum e: ex inscrip:iont: pare: , fuìsse Palen:inae dioecesea s

Clericum .luris utriusque Doctorem Fa dinandi Magni

Cardinalis Audi:orem Causarum Curiae Advocatum insi

gmm qui inhomerissimumotiu:neccedens vitamsanctissi

me ins:iruit e:dumC hristiana cha:irarìs exercitiis Vacant,decessi:Kal:Aprilis : 340. , aemiis s: . . fl

‘

empus locus , quo

vixit, e: hominis pietas ac cetera adiuncta satis suadenfl,potuisse eum a nov itate et brevitate breviariiQuignonianlabhorrere e:Consultati adv

'

ersus illudd ucubrari biarai.tionummomenti. quae

‘

S oms , aliique expresserunt.1 :

Ceterumqui attente considero: rationes novi s…:m:concinnandi , quas exQuignonio supranum. promli fa

cile animadverter Opinor inf:

Seti (ìnigmnius ostendit SS .

dispon ndo ptùmmquidem

brev iairiumint de Arce post historiam b rev iariiTuriasoneòse

‘

ordinamfl: addenda ex codice Ms. quemdeM an

'

tumCardinali:Quignones , mm:: nancisci patuì Non fuisse

auctoremj oanaem de Arce B i

b‘

fiotheca Nlù A-Dfllflfi rece-simme

'

: 0Ritus huius”nis:

'

îortaàse aliq'

uls error ii: bis nu

intelligo Quod cbnfl‘rmare pos meris irrepserî: Auctor Consul

sume; .ck scriptione op:ris

https://www.forgottenbooks.com/join

B R E V Ì A B I U M

contrariae adhaereban: sententiae Imma : vero plurimumluanni Maldonato displicùit qui cum esse: jam b rev is :

v iatium abrogatum liberrime pronunciav in, Quisquis comaposuitbreviarium illud brevissimum Quignonis fi ci: lectionem

unam cOnflatam ex :estimonns omnium veterum auctorum , ttt

persuadere: omnes sensisse , B . V:rgmem f uisse conceptam sine

p eccato originali quo dprofectof u::homi nis impudentissimi , cuninemo eorumauctorum quos cita: ita sanscrit e:quod amplias

cs: no npotera: ignorare D . Thoman: esse in contraria seinen

t:°

a , tamenvoluitnobis persuadere, etiam illum it:: sensisse :quod

zan: causam bene agere , sed prodera . Haec verbaMal

donati a sacra Facultate Parisiensi referti , e: inMaldom:i

scriptis a se v isa tes:atur S imonius Epist. 5. qui Facultat:s

censuram anno 574. 1atam subiicit. Cogitur Facul:as verba

ista redo:guere tamquamfi:lsa praeswnptuosa scandalosa , et

uy'

u:ip sa i nop:imos Pontj€ces , et ipsum S edem Apostolicum

quan: s:cutQuignoniwn doctos alias etpics

tur accusare fi:lsitatìs , :igaorantiae , inzp'

udentiae , et :mpostu

me in religionem . B ichardus S imonius hanc censuram cumcensura anni 535. conferens constan:iam (a) inTheolugie

(a) Parisi—casi::Univ ersitatis constantia alique ex parte defend: potest, quod censura adv ersus pri

mam editionem anni : 535. lata

fuerit non adv ersus secundam ,

inquaQuignon'

ms nonnulla f efor

p::v it, quaedam omis it , alia ad

didir . Hacc ipsa lectio , exdieris

S : Thomae S . Dominici aliorum

glie Sanctorum conflata , deest in

prima editione Quere Maldonatus inbreviarii auctorem non de

huitadeo aspere declamare ; multo .vero minus eipmputare , quod

eam lectiorfemfi bricave rit. utMaldonlti verba lumierevidentur . in

B ihfinthgc: Angelica ext:f brevh

rina: sera::dìm: consuetudine» : Ro

,m nac Carica , incuius fine nota:

tur impressum Na poli industria

impemis Ma:biae Mon oi wigi

iiq:rc studio per PratremB ernardi

d: Sicilia Ordinir M inorumcas:igatunr. .Aoanno M em.nostra:

Redemptioni: M . CCCC. LXXX I .

nm:nonnullis sanrtn un: sanctum» :

‘vc ofi ùii: bic i::fine anven“

: felici:o…mmatnn:pridieMus Orto

bris in 8. pngg. 1 0 32. characte

r; pafi :m gornica part…: room:no h : ofi cuis annegus inserit

o:

0)fitùlm i:tmarnlatae Conceptionis

Virgiiti'

s M itria: edita» : per Kwe

nm :.‘

PutranD. Leo::drdm No

QU I G N O N I A N U M 405

Pàti3iéh 3ibùé desidera: Quod3i auctoritate in hac contro'

v'

ersia‘

pugnandums i: auctorem nonmediocrem , sed hand

i'

eie pròducam Martinau:A2pilcuetam novi

brev iarii defensorem quemminime padoa: adversariis oppo

nere le enim DeOratione etHoris Canonici: mp . :8 . a num:

no : . ad num. 2 : quae3:ìbnem h'

uiusmodi erudito explicat<:

M::gnae quaestio nislese", in'

qfuit an bona velmala fueritnova

ordina'

tio breviar u::ovi Romani’

al: Illiî:o Cardinali S . Crucis faqHis non obstautibus robaòilis semper v isa fuit Tum

quia dre. Novem rationes aflîrt quibus Cardinalis brevia1tium probandum Confirmet Com* '

entem opus suum'

postbrev iarium S .

- Pî'

o VZaboliturn recuderet So:iq'

ue semen3

tia‘madversus illud commemorare:mp . at. hum. 24: E: i

delli de Castro quo nemo pli::4in tandemsententiamcongen it;ia

ecribens sub Urb ano VI. qui inìdulgen:iat:: concessit rec

j

itantibus’

illud.o fiìcium rationes diluit

ex verbus S. Thomae aliorumquèSanctor umpetita3; negatv ero veri

b a case 8. Dominici quae inlel

nionibus ei adscribuntur Verbailla de:umptagunt e::libro de Go:port .Cb fisti q::em' multi S . Dom?

garota» :‘

Protl:ouotariumJ postol'

i

etna artium ae sacrae Theologiue

doctoremfamosissima» : -Inhoc of

fiCi0 l@ ( ti0088 : 1 3 a 2 , DOCÎIJÎDÎ

conflaptur ex d ictis p lurium sanetorum, etcx v erbis relatis S .Tho«

mae a:: S. Dominici Non omittam rubriean: ib i additam S i festu : Coupep

'

tiauìs i:: Dominica: *venerit. fit,Je,f egte : quia.

specialis

_ej htmDei f ::iti:: illa die Etidea

Domain ,tmasfertur ad diemse

guente» : et 60: ex di:pensatidnt‘

Pontifieih lnEc‘

clesiis Hispaniaev ige: nunc priv ilegil:m recitandi

oflìcium Conceptionis etiam in

Dominica Adxent s .;Hoc brev ia…tium aliave antq

'

ua‘

in q uibus

o fficium idefli î l‘

egitut‘

, Maldonatus qua erateruditione pommosse : et cum adversus Doctores

Parisienses defiendt:ret ,;Jimmacula

,tam Y irgini

—s Conceptionem fided:v ina nonesse credendarh potuit

consulere opus P. Vmcenrii b aa

n:co attribuerunt; sed Dominicade Pantaleoml:us ordinis Praedi

— eatotlnm scotino alii adiudin l ldVerba —S» Thoma

‘

e reperieq itt_

Ju nt. diet. 44,

ad se cumaliqua diser:mme; :quajcreate» : inveniri

'

4:n m’

bil*purinessepotestii: ich : creati: si nell—

'

t

contagio» : peccati’mqviu twn: tit

, ti talia faitnee peeri immuni:

quidem 3545, nulla,ratione ej ::s breviarii ::n;emionem colon,

mare: qui mato applausu illud susceperunt, utetiamnumde

loren: ablarum . Causae quoque prodee: quod idemDoctor£h varrus non minus pius , quam domus , breviarioQuignoniano usus fuerit Ibid. cap . 1 0. num.62 . Toro tempore

quo secundumformampraedicti breviarii (Cardinalis a.Crucis)horas b c.

1 5. Sed vorusne auctor bujus Breviaru fuitCardinalisQuignonius an aliorum opera usus solum nomen praestitit?ld crediditse videtur j oannes Vasaeus in Chronica HispaniaeCap VII. , qui DidacurnNeyla iuris Pontificii doctorem et

$ alman:icensemCanonicum gracec , latineque doctissimum

landans Breviarium inquit, triamlectionum j ussuFrancisci

Quignonii°

Cardinalis ausp iciis summi Pontifici: ita venaste

ita erudite concinnavit utnihil supra Nicolaus Antonius

Bibliothec. nov tom. I . pag . à 33 . postquam haec Vasaei verba

retulit subjungit Hat: Vasaeus .Qui etinfia :Non estsi

lentio praetereundus ai: singularis 1psius amicus ., etincam

positione breviarii socius , vir non solum utriusque

:itia sed etiam eximia picturepraestans ExciditNi

tonio nomenGasperis de Castro cujus eo loco mem1ni:Va

saeus, Non est ait) silentio s GASPAB DE CA

STRO singularis :psws Di amicus e: i:: compositione breviarii soci::s b c… Vasaeus :gitur laudem totem bre

ViariiQuignoniarri Didaco Neyla et Gaspari deCas:ro triL

huit. A: N icolaus Antonius ibidempag . 354. de Francisco

Quig:mnes haec habet: Singulare'

:nterim viri aeque darti pii

que :le litteris , ac doctrina mer:°

tum in co collocatum communis

pers-nario est q::od Clementis ejusdem borrata breviarium Ro

manumconficeritaliquanto brevius, std NUMhHIS OMNIBUSPapae lll. j udicio , qqu: approbavit, argu

PERFECTUM , e: ABSOLUTUM : quod Romae publicavit

https://www.forgottenbooks.com/join

m V ma E v I LA“WI IU IMT

9

vzarzo‘Prof0cto Cudìm lià x

,ìwp znugnx. pa tate e!dottrina

uteum.appeflqtS oddannsiad

îann

î1 52 1 . n. 9. ingtnue ; in

{gràefà tìone saepe udata confess'

nsnst;quosdauì dbme'

stîcoè.

afijptof es"bc habuisse …Aclhih

°

gùnjgù ur { inquit quibusdamr&eoqùmdomestic

-

aramprudeniz‘bmù orpùzilma a l:sacrah ìmI…rbmm Poritifiatj uriqfioky imfi neo‘ù ìn, « pi;demqùe… rada .

kxtine» erudà ir DEDL OPERAM ' QUAN] MAXI E

ut commode ac az uzilizate publica REM CQNHCEQS EM Quibus expressis natia, etlaudibus.Cardirmalis -Didui\gumNayh ,

GenesiumSepulveda(a), ctGaspared Omm

3 \ n(g ), Pm:t smgt!arqm\

tì1eologîac îurîsqut

‘

Pontî'

fi‘

cîl

quanta linguae graecae p eriti: seepulv cda praestaret, non alia ar

gi uìèntò e'

flìchcius'bstet1di porca

”,

qdi dt lapidi narrati0né Hieronym’i’Nîgri inEpiitolù

'? rlaclp. tm .

ì ‘.ì ‘pù fola ad Mért A ntoniani

Mîì9cli dala Sepi. t5z g. quam50 libentius indicaba ,

:quîa e:fimo SepulVed:e in

'

Utbcm ad

£,éntpî intélligerbdo nannini!{amie

5îs"àbè édere p°

òtest; et inha: pu‘

té ì ìu'

9’

Vita cctcro<1uî locupletissi'

mz a'

Francisco Cerda etRico}“

exì'

mìo latiòitatîe , antiquitatìs'

tulfòre è hbovawì etEdidoniMaîflte

'

nsi nomi…S epulvedae oper’ruuì

‘aflno 1780.

“

pfl‘

cfitf aiiqmu

îlìustnbìfùrelgiturnl‘cyonim

‘

scv‘ìptîs Ariston

—lia graece in la»

’

tîmrm sermonemconvertendismi'

g"

h dm sib i n0mc'

n co‘np:ravcnh ,

]:e'

cuniaque Cardinali Julio dtMedic ih qui ponce fuitC lemens"VII. donatus z fucrat. ut. Gak p i

‘

o‘

pus'

Par?ìbhf latîdummac? ?

Sepulv eda !îbeilumBontmiaé tyfiîu‘ed idit cui…gich h u 5 rm:a…& tz è.Alcyonii ininterpretation: A r isto

nlù ,:a Jom : Gcn« iv &pxlwda

Covdnà tuu'

vtdllccto episto].lmmgolìu Lib. ad & :a

Gr'

ìwoaldumedit:Pa:c 539. pag.

206. Quid tum:Alcy onîusìomnitu emplaria — libelli —cmtra ac pm”“lgatir ( M ih o & Ph l’fldà"Qfiifidem item:. suumb pnsculum«ul-5

garemcditabatur sed nonv ìdctu:id eflccissc Hoc unum sconsta

_t, ,

eum Romamcumv enisse! beqipbo tempor!tgres:flmf uisseMkm dmm—A ph rddixum Sap“:…è

( apbyeicam Arismnlis launered:d i re ; quod utageremnoa cxiguaqp ecunia: summum Cardinali Iu:'lio d: Mcdicîs acc:pcrar D isrum

g

pebatur dolore Alcyoniu5. ardcbaginvidia sed .atldiehdu3 iam « (Nì

ger quì haec omnia pulente nancat:91 mSpagn olo,

— nonperò lo Stu,nin ho tolto lngatto con -41650:

QU I G N O N I A N U M 409quamdigito commonstrat neque ulla estojus culpa siquî for

te tatam illigloriam concesserînt

1 7. Jam vero cum brcvnanum CardinalisQuignonumagno multorum plausu ubique diffundi coepns et Cardina

lis Joannes Petrus Carafa ad CathedramS . Petri anno 1 555.

assumpto Pauli IV . nomine evecms vebememer obs:itît ne

alterius progrederetur Caracciolus in eius Vita citans Dia

tiumRosarii narrat penitus ab eo fuisse proh ibitum quod

alibi scriptumnonreperì Alli 8 . d’

Agosto 558 . Paolo IV.pr0

ibi afl'

atto il breviariodelQuignonio detto di santa Croce(DiatiumRosarìì) per essere sconvenevole e comm la forma amicaeperòne da lui né da altrepersone gravissime già mai accettato

Haec Caracciolus lib.4. cap .6. Ex Bulla Pii V .Quod nobis

postulal anno Incarnarionis Dominicae 1 568 . inferrì potest

Paulum IV . tantum'

prov idisse ne ulla novi breviaru videli

F f f

nio e ne ha stampato un libretto

inB olo na L’

.Alci0nio ba compra

to tumquei libri , ma lo Spagnuo

lo li « mol far ristampare Ildetto

è qui ed ha battuto dal

deMedici Ducati dagentoper tradne

'

re .d lessandro sopra la

Metafisica e gid intendo ne ha tra

dotto due quinterni non troppo

a ltamente nm molto più chiaro

e fedele che Pd lcionio ne’

suoi il

quale si dispera che « stai abbia

credito e nn°

e di qui favoriti

de Medici lettere piene di veneno ;

pregandoli che non lo «vogliamo fa

v orire appresso il Cardinale. Di che

essi prendono grande spasso e gli

rispondono chenon sanno che si fare pere/sè la dottrina di costui lo

ha tantoposto innanz i al Cardinale,che essi pareriano o maligni , o

ignoranti a volerle disfavorire

Della qual cosa l'

d leionio

£irl s

’

«zam pa . ed il Cardinale , e sa

la cosa M piglia gran solaz z oNeg“ Niger hanc Hispanum es

se Stanicarn de quo ad eundemMichelina: epistola pariter Renna:data 26. luni; anno 1 52 3 . scri-3

psetat Vi scrissi creda un'

alc

tra fiala che lo Stanica era

qui e scriveva contra E ramo

non contra l’

.d lcionio Ha dl

to fuera un Indice il qualechiama BLASPHEMIAE ERA

SMI, ma il Cardinale Sviz z ero l’haminacciato su la vita etdeterrnit

hominem ab editione Hic Stani

ca estDidacus Lapa: Zui‘

ìîga;Car

dinalis Helvetius per me fueritMatthaeus Schiner natus apud Gomcsianos in v îculo Mulibacho qui

ob iit Romae prope finem anni

B'

B E V I iA R I U M‘

cerQuignoniani licentia permitteretur Namutsupra consti

tìt breviariumQuignonii novumdicebatur etqui eo uti vel

lent facultatem perere tenebantur Hanc nimirumorandi va

rietatem air S . Pontifex gravissimefi rms fel. mem. Paulus

emendare statuerat Itaqueprovisione adhibita ne ul

novi breviaru licentia permitteretur toram ratio

ac psallendi horas canonicas adpristinummoremet institutum redigendam suscepit Falsum esr igitur quod

censura Parisiensis Facultatis theologicae adversusMaldona

mm haber Quignonii breviarium Sedes Romana approbavit et

dicereprop0suit auctoritate Pauli IIl. Iulii III etPauli IV.

in quos omnes redundant comumeliae dictae in QuignoniumClaudius Jolyns quem merito Ladvocatus refellit his Ponti.

ficìbus j ulium IV . approbatorcm breviaruQuignoniani adjunxerat PergitCaracciolus de Paulo IV . marf ans Attese lungo

tempoeglistessoafirre un breviario rifi>rmatosecondo l’

antica gra

vità e rito mà perchè eratanto occupato e voleva farlo lui solodi sua pr0pria fatica perciò non lopotèfinire mà restarono

i suai abboni eprinci per i successori Pontefici Air subia

tos fuisse quell bianimale sonanti della Transfiguragione, e dellaSS . Trinità , che erano nel vecchio breviario Non apparetcerta

ratio cur tantum laborem in reformando brev iario subire de

buerit siquidem ante muitos annos in id opus simul eumaliis

sodalibus strenue incubuerat nisi forte rationis prius initae

pertaesus alia prorsus v ia decurrere in animum induxterit(a)

(a) Confer eundem Caraccio Idem Meratus erga Qrignoniumlam in opere edito Synop. veter. aliis nequic e brev irer sed exacte,

Religion rit. p.I . ad cap.I ., ubi rur etcitra inv idiamb rev iarii (b ignasus brev iariumQuignonn exagi ninni ideam etrationem exponit

bat et ]osephum S ilos part. I. Sed cum facultas utendi hoc bre

H istor. Tbeatin. pag. 95. ex quo v iario concedi non soleret nisi

Meratus in Comment. brev . in Ga Presbyteris secularibns qui eamvan . sect. z . cap.1. unrent ad con peterent non intelligo quamob

cilium Tridentinum delatum fuis remMeratus eteius sodales lau

missale etbrev iarium quod di Maiorum suomm v erterint

inquit nostri seniores edide quod nunquam illud admiserint

https://www.forgottenbooks.com/join

41 2 B R E V I A R I U M

Spicuam celebrat Joannes PetrusMaffejus lib. cap . ao . Vitae

S . Ignatn Non silebo tamen me in editione Lugdunensì

anni 1 552 . in 8 . vel p0tius 1 2 . non reperisse verba illa

quae ex Simunic aHerr Zacharias quibus scilicetexamen

ttcorrecrio ab Oryo facta asseritnr Sed non propterea nega

bo ca in alia editione inveniri.Waddingus inCatalogo S cri

ptorum etNicolaus Antonius allegant auctorem anonymumConsultarionis de boris canonicis cap .6. cujus haec verba refe

to, Quignonius in suo breviariomulta praestititdocce etpruden

ter Hymnos vero ceterasque lucubrationes humanas aliqua

tenus expo!ierar ac satis latinasfecrerat Haec autemomnia ita

maptaverat ut istadofi cium licetuniverso quae necessaria

sunt , atque etiam amplias quant illud quo nunc utimur con

tincret multo ramen breviar , atque compendiosiusvideo quare deinde prohibitumfinrit nisiforte quod ea quae

suntOptima propter leves ac nullius penemomenti causns mul

tis haud raro displicent valuti istad ofi cium quod siquid ego

j udica aaliis aliis rationibus abaleripatuit

lixitatis vel odio commodae brevitaris vel rerpectu can

tus velpmetextu antiquitatir Dissertatio haec sive Con

sultasio de refi>rmanckb boris canonicis ac rite constituendis Ec

elesiasticorummumribus excusa estanno 1 643 . in 8 . sine au

storia et urbis nomine itcrum prodiisso emendaram legi…sed hanc secundam editionem non vidi Waddingus, etNi

colaus Antonius nomen auctoris tacent sive illud ignorave

rint sive eius anotoritati parum confisi fuerint Nicolaius

Dominicanas inDisseflatione anno 1 667. edita de ] ej unnchrisziani et christianae Cominentiae vero ac le itima riìuCon

sultationemLaunojo afiìngit cui adhaeret atalogus Biblio

thecae Barberinae Sed compertum est aucmmn fuisseClaudium Jolyum Ecclesiae Parisiensis Cantorem et Ca

nonicum ac Launoj'

i discipulum E rnditns B ibliothecae ri

tualis confeCtor autad auctoremConsultatimis de boris cano

? ÎCÎS autad rationem temporum non attent cumtom.3 .

rn supplem.pag .3x: . scripsit posthanc consultu ionem

QU I G N O N I A N U M

que querelam de prohibitione nov i breviarii prodiisse defen

sionemBullae Piauae adornatam a Langhecrucio etSchul

tingio qui certe longe ante Claudium ]olyum suas lucub ra

tiones typis commiserant. Zacharias eo loco auctorem ano

nymumCmzsulrationis audaciae arguere videtur quem antea

proprio vocansnomine etConsultarionis auctorem enuncians,virum aequepiam ac doeram fuisse confirmat Ceterum ex

ploratum est operam aQuignonio in breviario reeond nnando collatam non esse vituperandam acmagnop ue }uvisse,utdeinde breviarium magis correctum, magisqne absolutum

prodiret Lagomarsinius Vol. 2 . Epist. Fagiani in annatatione

30. ad huj us vitam nonnullas leCtiones ex brev iarioQuignouiano etRomano S . Pii V. desumptas inter se confert nec

semper lecdones a Pogiano meliores factas exemplo exlectio»

nibas S . Francisciperito animadvertit

5. I l

Describitur Praefiztio Edizionis primaeBreviarzz

Ad Sancriss . Parrem etD. N. Paulumlll. Pont. Max.

FrancisciQuignonii tit. S .Crucis in Ierus.Presb. Card. in Breviarium proxime

confectum Praefatio

Cogitamti mihi pater sancriss. atque animo repetentì initra veteris mstituti quo sancitum est ut clerici sacris tmtmtr,vel sacerdotfis praesidentes singuliadiebus perleganthora

("i B rev iarium Francisci Can clausa , dum index accuratissima:f inali? Quignonii anno xs;s

*

. typis conficeretur tandem studenti…produsse adversus plurimos B i pub lico bono patuit Titulus est:N lographos certis argumentis su B rev iarium Ramann : ex saen pop ?a_demonstrav i . Postea in eam tissimarn scriptum etprobatis saaedttronem incidi existentem in etornmltistoriisconstans MDXXXVBibliotheca Angelica quae diu in8, pp9 ao. . In fine, Romae apud

414 B R E V I A R Ì U M

rias preces , quas canonicas etiam appellamus , tres omnino (a) causae spectatae fuisse videri solent Quarna: ea prima est quod cum ceteri homines in quaque civ itate aut

suum quisque negotium agant, aut in republica admini

stranda sintoccupati clericis ex eo vocatis utHieronymustestarur , quod de sone Domini sint (b) quique bonis cc

clesiasticis aluntur hoc pOtissimum negotium divinis et

k umanis legibus estinjuncmm , utin commissum sibi popa

lam , ac de se bene merememDeum propitium habere (c)cunc1is rationibus enitantur Quod non solum sacrificns effi-s

citur sed etiam precibus quae a pio corde proficiscantur

teste Jacobo qui nos ad precandum cohortans orate ( in

quit) proinv icemutsalvemini multum enim valet depre

catio justi assidua (d) . Altera causa est utqui reliquo po

pulo exemplo debentesse virtutis et sanctimoniae assidua

precatione Deum alloquentes minus opportuni reddantut

tentatori diabolo si eos invenerir utHieronymus air cc

.AntoninmB ladnn1 d sulannmanno

Domini MDXXXV. Colead. Mar

tii . Inter hanc primam Editio

nem aliasque ejusdem brev iarii

recogniti quaedamsuntvarietates,

quaram exemplumsitinfeste Jacob i Apostoli In prima editioneH ispnni4n: admse et ibi novemtantumniro: conoertine traditnr.…

quo die corpus eius translatnm esse

creditar Compostellam . Inb rev iario recognito : Hispania» : adiisse

et ibi E vangeliumpraedicarse antbor estIsidorus ‘

Postea aero

Zsitts .dpostoli corpus Compostelrntranslation: est . Ex prima igi

tur editione B reve Pauli III., et

Cardinali: praefationem transcribam etnonnullas correctiones in

praefatione aliarum editionum factas notabo alias cuiv is conferenti diversa: ha: praefationes facile

est animadvertere nam editiones

posteriores magis suntobv iae

(a) Inbrev iario remgnito, praec1puae

(b) In br. recog . Clerieis exeo

vocatis quod sortis Domini sint

(c) In Br. recog. ut Deum nabere propitium incommissumsibi

populum,ac de se bene merentem,(d) InB rett. recog. quae a pio

corde proficiscantur ipsi enim, ut:

testimonio vers1busque utar beati

Alexandri Papac , etMartyru, pro

populo interpellant, etpopuli pec

cata comedunt, quia precibus suis,et oblatiombus ea delent, atque

consumant Qui quanto digainres fuerint tanto facilius pro qui

bus necessitatibus clamant exau

diuntur (b ed testimonio probat

JacobiApostoli,qui noa ad precanpdum cohortans etc.

https://www.forgottenbooks.com/join

QU I G N O N I A N U M

longitudine cum alterius brevitate sia compensata, utlabor

legendi diurnus par propemodum sit tota hebdomada et

perinde toto anno

Quod perrinetad aeteram scripturam s acram exveter:

testamento perleguntur utilissimi etgrav issimi quique libriEx novo autem nihil praetermittitur praeter Apocalypsimunius principium tantum legitur quin petius epistolae Pauli

cum canonicis e tactis Apostolorum repetuntur Ex lectio

nibua enimternis quae singulis diebus torius anni leguntur,

prima estex veteri testamento secunda exnovo , qua totumipsum de1npta utdiximus parte Apocalypsis absolvi

tur , tertia ex historia Sancti si cujus festum celebramr, quodsi nullum fuerit Apostolorum acta etep

'

mtolae tertia lectione repetm1tur ordine natato in calendario

Propter incan3tantiam temporis Paschatis et a liorumfestorum quaemobilia dicuntur , fieri nonpotuit, utregulamamoina vitaremus quaram tamplenum

«eratprius brev ia

tium utv ix aetas hominis ad camm rationem perdiscendamsufficeret sed nos tam raras etpersp

icuas regulas disposuì

runs uteas cuivis facile sitintell1gere

Ofiicium beatae V irginis quo:idianumnon legitur sed

loco ejus ad v esperam,etmatutinumfitcommemoratio qualia

die etomnibus sabb atis totum ofiîcium eidemV irgini prae

statur nisi festum inciderit

Habethaec precandi ratio tresmaximas commoditatesPrimam quod precantibus simul acqu iritur utriusque testamentipariria Secundam quod res esteXpeditissima proptersummam ordinis simplicitatem et nonnullam b rev itatem

Teniam quod historiae sanctorum nih il habent utprius ,

quod graves etdoctas aures offend a Hic autem estordo

etprecandi ratio (a) G g g

(a; Enrationemprecandi . sequitur inv iraroriurn tempariAd matutinum Pater noster seu festa convenient. Psalmos

(cum signo c rucis nfiteor Venite exultemus ett tncuius lìDeo etc. Domine n

'

a dn… .infi fi t0r1urn repett

Deus 111 adjutorium

B R E V I A B I U M

Discrimm igitur inter illud quo hactenus usi sumas ct

hoc breviarium est quod in illo, quamquamveteribus patri

bus placuisset, tatam fere ancram scripturam legi singulia an

nis,tamenvn:una particula legitur carptim libros degustando.

Inhoc autemlegitur singulis annismagna etpraecipua paro

hymnos destinatus Pastine: sine

antiphona leguntur tres psalmideinde lectiones tres quarum

quacque incipitur a benedictione

tt desinic in Tu autem Dominc etc. Benedictio ante primam lectionem quae estexvereei Testamento,Deus pater omnipotens etc.Ante secundam, quae ex novo

Unigenitus Dei etc..Tertia lectio

est vel ex historiis Sanctorumcum dica estfestus ettune prae

ceditbenedictio, Cuius festum co

limus etc. vetexepistolis, vel actisApostolorum repetendo et: tune

praeceditbenedictto Spiritus san

sti gratia etc. Insabbat1s autemînquibus tribuimus

: oflîcîunt beatao v ìrgini. dicitur bencdictioPer Virginem.matrcm etc. Post

terti‘

a1n lectionem Te Deum laudamn: cuius loco inadventu: ec

quadragesima dicitur psafmusMiserere mei praeterquam in festis Sanctorum inquibus dicitur

etiamtune , Te DeumAd laudes

Deus inadiutorium deinde ter

ni psalmi cum cantico , Benedi

ctus. quod canticum nullo die

p raetermittitur Domine exaudi

etc. Orario conveniens Postre

mo , nisi totumofficiumtribuatur

beatae Virgini , . litde rpsa commemoratio item dc Apostolis et

omnibus Sanctis.Beuedia mus Domino et Fidelium animae etc.

Ad p imamPater noste cum signo crucis)

Deus inadiutonir Hymnus eonsuetus . Terni psami diebus au

temdominicis additur symbolum

Quimmque vult aliis vero symbolum, Credo inDeum Domineexaudi Oratio consueta Bene

dicamus Domino et Fideliumanimae .

Ad tertiam , sextan , etnonameodemmodo exceptis symbolisetdicitur Oratio quae dieta fue

titad laudes

Ad vesperamPater noster cumsigno «:m

Deus in adiutorium,, Hymnus,Psalm1. terni Canticum Magmficat , quod nullo. die praetermittitur Oratio etcommemorationes utad matutinum

Ad completoriumConverte nos deus,Deus inadiutorium Hymnus Te lucis Psal

mi terni cumcantico , Num: din ittis quod etiam dicitur singulis diebus Oratio Visita Salve

regina Orario Omnipoteus sem:

piterne Deus Quae omnia sup radieta latius expiicantnr in prima

dominica adventus Haec omniain

“

Praefationc9415g11011 1°

115

https://www.forgottenbooks.com/join

B‘

R E'

V YA R I U M

Accedit quod in. illo magna estperplexitas et long ira

do officìi tum feriae tum etiam dominicae dici In hoc nuli

lum,aneminimum estdierum rotins anni discrimen: nec enim

interestad longitudinem de dominica seu feria agatur an

de festo I*n illo psalmi hinc inde cum diflìculta1e mora et

taedio volvendis chartis exqu iruntur In hoc per dies etho

ras totius hebdomadae dispositi sunt . Qui noster ordo non

parum facitad temporis brevhatem , etlaboris levamen Ad'

]uvatitidem ordo lect1onum namprima et secunda simplicietimmutabili ordine dispositae sunt in 10tum annum sive

festum incidat sive non . Diversitas enim ofiicn festi , dov

minicae etfetialis dici consistitinmutatione inv itato… et

hymnorumad matutinum etvesperam ettertiae lec1ionis,etorationis cetera suntejusdem rationis utrobique

S ieni autem laboriosum in hoc breviario v idebitur pien

raque omnia ex libro lcgi cummulta in alio quae propter

frequentem repetitionem ediscuntm* memoriter pronunrien

tur compemetcum hoc labore cognitionem scripturae sa

crac quae sic in dies angescit et intentionem animi quamDeus ante omnia inprecantibus requirit hanc —

enimmajorem legentibus quammemoriter proferentibus adesse necesseest, ) ethuiusmodi labore

m non modo fructuosum, sed etiam

salu1arem ludicabit B abes Pater sanctiss. instituti nostri

rationem habes formulam breviaru superest, utsi tibi res ,

quemadmodum speramus non improbabitur ipse quoque

faveas incoeptis nosrris etlabori publicae commoditatis gtaeia suscepto Vale

QU I G N O N I A N U M

A’

tergo Dilectis films Thomasio et Benedicto

Juncme, Antonio Blado, etAntonio Salamanca

Romae librorum impressoribus (a) .

P‘ A1 U L U S P*

A P' A IH

ilecd filusalutem etaposmlicambenedicdonem.Difi rrumofficmm per dilectwn £ilium nostrum Franciscum tituli san

crac Cruc is in Jerusalem, Presbyterum Card nuper nobis

oblatum in.

quo verus etnovum testament quoddianis le

stionibus ita distributum est utannis singulis totum fere a

k gcntibus reperiatur absolutum imprimendi ac. vendendi li

taria omittebantut quae ab omniantiquitate recepta crant z eadem

(a) Hoc B reve Pontificium cumPraefatione relata inprima edition

ne brev iarii anni utdixi

urtats. In secunde v ero proximaanni quam non v idi aliud .

B reve v idetur fuisse insertum

quod inaliis editionibus omissumest EtenimA

'

lva inFion1culi:No

di indissolubilir pag . 644. narrat

Paulum Hi. die Iulii 1 1556. in

Bulla, quae incipit B rewià rium div ini oflicii licentiam impertiv is5eimpn

'

mendi— brev iariq 1 ign0nii,inquo continetur officiuntConce

Facultas confecit rationes , etmotiva , quibus tolli emanibus fide.

lium debuit quae rationes se

quuntur . Rationes ct motiva,

propter'

quae v idetur Universitati

Parisiensi nonrecipiendumbrev i:tium nuper editurn et promul

gatum In primis advertepdumest quod dictum brev iarium discrepat, et dissonum est ab aliis

omnibus brev iariisquarumcumquedioecesum , etiam Romanae Es

— elesiae cum omnia alia brev iaria

mleraque sancta, etsalutaria ad pico

- tatem et devotionema

,fideles ad

— ducentia cdntineant,quae istud brclogicae .Parisiensis adv ersus illam - v iarium nou-habet; cuius generiseditionem delib av it Gaudinus , sunt Horae

‘

B . Mariae antipho

pug.36 1 . Vindic. .A:mmph Dtipr' nae responsoria

. capitula ho

.Cumnovumquoddam brev iarium milìae sive expositiones catho_li

ptionis, S in tlilium Absoluta iam1primae ed1tionis brev iariiQuiguanii descriptione adiiciam ea

quae ex« censura &cultatis theo

omade latum fuissetad Universitatem Parisiensem1

, in quo anti

phunae et responsoria cap ital:

corum Doctorum, sipe. CV8 0gg

.

liis , etaliis Scripturis , ordo , et

numerus psalmorum et modushomiliac , . et: pleraque alia. salus leggadi illos. in.F.tclcsia , nec.non.

422 B R E V I A B I U Mcen1iamvobis concedimns omnibusque aliis impressoribusne illud irina triennium a dat. praeeemìum computandurnimprimere , seu venale habere sine vectra licentia audeantsub

poena excommunicafionis ubique et in terris nosuis etiamamissionis librorum et insuper v igintiquinque aureorum

quotiens contrnvenient vob is applicandorum inhibemusMandantes Gubernatori Senatori etceteris Tribunalibua

dicraeUrbis ut dum a vob is requirentur inexecudone di

ctarum poenamm,

’

vobis faveant etpraesen1ee litteras Fa

ciantinviolabiliter observari Et insuper omnibus et singulisclericis , etpresbyteris dumtax

at secularibus qui illud reci

tare volucr1nr concedimus utad veteris oflicu secundumusum Romanae Curiae, velalterius Ecclesiae quod nunc inusu habetur , recitationemminime teneantur, sed recitationi

officii ethorarumcanonicarum perinde ac si vetus officiumrecitassent sadsfecisse censeantnr dummodo singuli specia

lem super hoc licentiam a sede apostolica obtineant quam

per solam signaturamabsque alia impensa expediri mandabimus Volentes etiampraesendumlitterarum transumpdsmanu n0tarii publici subxriptis etsigillo personae in ecclesia

sdca dignitate constitutaemunitis plenamiidemtamin judicio , quam extra haud secus haberi quamsi ipsae originale:

et ordo legendî sacras S cripturas

inmatutinîs iurta varietatemtern

porum ab Ecclesia hactenus obser

vatus cum antel1ae usque adeo

salutaria Ecclesiae instituta incc

clesiastico omeio primordus fer

me Ecclesiae usque ad haec tempol‘a servata fuerint mimm quo

nam pacto is qui boe breviariumcondidit rej 1cia! et reiiciendadecernat Ex his itaque pater

quantum distet a veterumPatruminstituto in hunc usque diem et

pie etsancte servato hoc novum

brev iarium; tumquia inco novaetinaudita fitpsalmorumdistribu.tio nequaquam feriis , aut festisC hristi accommodats tum in corelinquitur ordo consacras legendî

diversos libros sacrae Scriptune

pro temporum v arietate . Tum inco dimittuntur borniliae et ex

positiones catholicorumDoctorumiu evangelia ad dies pert1nentia

tum denique inpertinentes diebus

solemnibus et ahi: leguntut sef i

pturae ethistoriae d1ebus conve

venieme: deseruntur

https://www.forgottenbooks.com/join

https://www.forgottenbooks.com/join

fert Episcopum llerdensem Tridenti habuisse ut ostendi>ret quantum interessetbreviariorium etrituuliumemendatioln l’raefatione brev iarii llerdensis 1 57 1 . editi officia trimm le

Ctìonum improbantur Admoneba etiam Thomam Cajetanum de cuj us scandalo tallendo Arz ius nescio quid fuera:

medi:atus videri esse Thomam de Vio Cajetanum De aux

ctore ipso huius Consultationis nihil aliud nov i nisi quod de

se loc is addut:tis commemorat: ex quibus liquet, diversum

esse a Joanne Aree de Herrera Presbytero Dioecesis Pallenti

nae qui Romae v ivere des utnon 1 540. utpag402 . posui,sed 1 590 . uthabetNic.Antonius , vel patius 1 591 . ut legi

tur inemendatiori inscripfrone sepulch ri in col-lectione bujnemodi monumentorum ad Hispanos spectantium quam D.Pe

ntus Eulogius de Castro prudenti et utili consilio ex plu

ribus Urbis ecclesiis confecit mib ique nuperrime communicav it; nam ipsum sepulchrum inspicere f rustra sum conatus .

lnscrip 1io Nic. Antonu loanni Areca etc. FerdinandiMagni,mne Cardinalis Auditori corrigenda est hoc pacto Ferdi

nandiMagni EtruriaeDucis jun. Card.Auditori . StylumCan

saltationt'

s verba inde extracta satis commendarura spero De

re ipsa si quaeras, quid senserhn;auctar doctrina ecclesiastica

abundat splendide breviariumvems , ejusque ordinem tue

tut, sed in novo impugnando debilis est inter magnos damo«

res rectiusque fec1sset si Declamadanem non Consultatio

nesn, inscripsisset

Quod Hieronymus Lagomarsinius val.a. EpistaLFagiani ii:

mnat. ad buj us vitam loco minus proprio fecit etZacharias

Biblioth. ritlib r . cap4 . num.4. imitatus est ut festa in poste

riaribus . editionib us brev iariiQuignoniani admissn recense

rent, id ego congruentius . exequaa circa breviariumprimae.

editionis /ipsis iga…

QU i G N O N 1 A N U M .

Januarius Dies 1 . Circumcìsio Christi dup.maja . Basi

lius episc . confes. 3 . Anthems pap. mart. q..Martina v irg.

marr. 5. Telesphorus p . 11 1 . 6. Epiphania d. ma. 7 . Lucianus

presbyt. m. 1 01. Paulus primus eremita 1 r : Igi—nus p. 11 1

1 3 .Hilarins e. c . 1 6.Marcellus p.m. 1 7.Antonius abbas d.min.

20 Fabianus etSebastianus mm. d.mi.L22 . V incentius et

Anastasius mm. 24. Timothws e. m. 25. Conversio Pauli

apast. 11. ma. 26. Polycarpus e.m. 27.j oannes Chrys09tomu13e. c. 3 1 . Metranus Cointha etSerapionmm.

Februarius . t.ignarine e.m. 2 .PurilicmioM.V . dsmaj . 3 .Bla

eius e.m. 4…Phileas e., etPhiloromusm. S .Agathamm. 1 8 . Si»

meone.m. 22 . Cathedra Petri apast. duna. 2q.Matthias apast.

d.ma . 27.}ulianus etEunus mm.

fidartius 3 . Asterius m. 4. Lucius p.nr. 7. Thomas Aqu inas c.g.Quadragintamilites mm. 1 2 . Gregorius p. e.d. mi.18 .

Alexander e. Joseph c. d . miu 2 1 . Benedicms ab . (1. mi.

25. Annunciatio M.V. d. ma.28 . Psiscus , Mak hus etAle

xandermm.

Aprilis q.. Isidorus c. c . Xystus p. m. 1 r . Leo pz 5 1 . rg.

}ustinus philos m. 1 4. Valerianus Tyburtiusoetc. mm. 1 8 .

Apollonius senat. Caius p.m=.os. Marcus (Wang.d.mus96. Cla us etMaredlinus p. 111 .

Maj a : Philippus , et Jacobus apostoli di ma . a. Athena»

eius e. c. 3. inventio S . Crucis d. ma . 4. Alexander'

p. 111. 61Joannes ante portamlat. d.mi. 1 4. Vic101 etCorona 111111419;

Potenrìana v . 25. Urbanus p. 301 Felixp. 11 1.

Junius 1 . Pamphylus presbyt.a .Mmeellinus, etPetrus manmr.Barnabas ap . dana. 1 3 .Antonius c . 1 8. Marcus etMarcellinusmm. 1 9. Gervasius , etPratasiusmm. 24. Nativitas .loanu

uis Baptisme d. ma.26. j oannes etPaulus mm. 28 . 1..e0 p .29.

Petrus etPaulus apostolimm. c a…30. Comnlemora1io Patr

}ulius 2 . V isitatio V .Maniue ad Elisabeth d…ma. t1 . Pius

p . e. 1 3 . A‘

nacletus p. 11 1. 1 4. Bonaventural .'Cardinalis 1 8.

&mphorasa ctxm septemfifiismm. v. ua.Maria.

430 B '

R E'

V I A K l U/

M

Magdalena d .mi.25. Jacobus ap . 11. ma. 26…Anna materMa

riae V. (1. mi. 29. Martha v .

Augustus 1 . V 1ncul;l S . Petri (I. mi. 2 . Stephanus m. 5.

S . Maria ad nives d . ma. 6. Transfìguratio domini d.

Dominicus c. d.mi.8 . Xystus Il. p.m. ro . Laurentius 111 . 11. mi.

1 2 . Clara v . 1 5. AssumptioM. V . d . ma. 20 Bernardus ab.

d .mi. 24. Bartholomaeus ap. d . ma. 26. Zepherinus p . c.

28 . Augustinus e. c. d.mi. 29. Decollatio Joannis Baptistae(1. ma

'

.

S ep

jtember 3 . Seraphia v . 11 1 . 8 . Nativitas M. V . (1. ma. 9.

Petrus , Doratheus etGorg. mm. 14. Exaltatio S . Crucis d.

ma. 1 5. Cornelius , etCyprianus 2 1 .Mattlraeus ap. etevang.

d.ma.22 . Mauritius cum sociismm. 23. Linus p. 111 . 2 7. C0

smas etDamianusmm. 29.MichaelArchangelus d. ma.go.

Hieronymus c . d. mi.

October Franciscus c. d.mi. 7.Marcus p. c 9. Dionysius

Rusticusetc .mm. 1 4. Callistus p. 111 . 1 8. Lucas evang. d. ma.

Ptolomaeus , etLucius mm. 2 1 . S .Hilarion ab . 26. Evaristus

p.m. 28 . Simeon. etJudas apostoli d.ma. 29. Marcellusm.

November Festumomnium83 . (1. ma. 9. Dedicado Basi

licae Petri etPauli d. min. 1 1 .Martinus e. c. d. mi. 1 2 .Mar

tinuap. 111 . 1 9. Pontianus p. 111 . 2 1 . PraesentatioM.V . d.ma‘

.

22 . Caccilia v. 11 1 . 23 . Clemens p . 111… 24. Chrysogonus m.

25.Catherina v . 11 1 . 151. mi. 26. Petrus ep. m.a9. SamrninusetSisinnius mm. 30. Andreas ap. d. ma.

December 2 . Bibiana v . 111. 6. Nicolaus ep. c. d. mi. 7.Ambrosius e. c. d.mi. 8 .ConcepdoMN . (1.ma. xo .Melchia

des p.m. 1 1 . Damasns p. e. 1 3. Lucia v . 11 1; d. min. 2 1 . Th0

mas ap. d.ma. 25. Nativitas Domini d. ma. 26. Stephanus prus

tamartyr. d…min. 27. Joannes evang. d. ma]. 28 . Innocentes

mm. 11. mi. 29.Thomas archiep. 111. 3 1 . Sylvester p. c .

In editionibus consequentibus alia festa ex h is omissa sunt,

alia nova addita Octava'

inprima editione sblum concede

batur icaria :Nafivìtatis Dammi Epiphanise R esurrecno

nis -Ascensionis Pentecostm, Corporis =Ghristi ,uAssum

https://www.forgottenbooks.com/join

D E H'

Y M N l'

S

A PP E N D I X I I I.

Censura Hgmnarum S antalu Virtorini ex Libro MENAGIANA inscrip 10 extracta eteameusa

S criptores Gallas in Santoln Victorini Hymnic celebrandis

v ix ullummodum tenu isse qui eorum hac inre judicia legerit facile sibi persuadeb it etargumento esse possunt quae

inDissertazionepraevia ad Hymnodiam XXIX. 11um. 1 67. etc.

exposita sunt etnotata Non defuerunr tamen qu1 mul

ta eaque nonlev ia in huiusmodi hymnis animadvertendacenseren1 ; quorum ego censuram proferre constitui non

‘

quod laudibus Santolii quidquam detrac1um velim sed‘

ut

auditis collarisque inter se diversis hominum ejusdem natio -o

nis sen1entiis aequus rerum arb iter prudenter et incorru

ptc indicer tum etiam utquid fugiendum sequendumvesitin hoc lucubrationumgenere facilius post.itintelligi Ac

rimum quidem mihi occurunt opera quaedam posthumaJoannis Commirii edita Parisiis 1 in quibus suntmul

ti hymni videlicet 1 2 . in S .Martinum 3 . in S . Gildardum

1 . in S . PerfectumCordubensemMarryrem , 8 . in S .Ursulam,

etSocias V irgines ac Martyres 1 . in S . Liberaram etSo

cioeMartyres 1 . in S . Saturninum 1 . in S .Augustinum 3 .

in S .Nicasium 2 . in Beatum Aloysium Gonz agam 3. in

S . Symphorianum 1 . in S .Maximum Mundities latini ser

monis etvenustas quae in reliquis Commirii operibus elucet in hymnismaxime eminet habita praeterea estdiligen

ter ratio modulationis ecclesiasticae Crederes Commiriumcum Santalia olim amico tune rivali de alma poeseos hymnodicae cenare voluisse Nam utad i veniam de quo

proposui dicere, Commirius plura epigrammara adversusSan

tolium inter haec opera posthuma habet Nihil ille quidemstylo Santolii objicit nameumantea plurimum laudaverat

vel

S A N T O ‘

L’

Î A N Î S 433

v el patinamaximis laudibus a S antalia ornatus mutuum red

d iderat N ih ilominus quodclam epigramma gallicumNicolai

Boelei Pratellii lat1num leon in qua hymni Santolii dicunà

tur ampullis graves ; suo v ero nomine Commirius nihil fere

nisi laesam a Santalia amicitiae iidem querìtur . CeterumDo

minu s de la Monnoye data opera , et severitate censoria

omnes Victorini hymnos examen revocav it . Tata ejus animadversio innato opere cui titulus est Menagia

na , edit.

Amstelodamens . 1 71 3- 1 7 1 6 tom.…3 pag ..4o2 . a c. inserta est.

Censor uso s est collectione hymnorum Paris. 1 698 . in 1 2 .

apud DionysiumThierry : candem ego praemanibus babca.

1 .In primo hymno, qui estauctoris anonymi censor notatti

tulum Sacris pignoribus , vulgo sanctis Reliquus , qu ia simpli

c iter pro titulo rectius diceretur sanctis Rtltquus quam Sa»

gnanbus2 . Pag. 2 2 . m hymno Joannis B aptistae S antevilJunior1s re.

prebendithnnc versum: um virgamquatiens imperatAndaequod voxArida pro terra non accip iatur , nisi in sacris lit

reris

3 Pag. 1 73 . in hymno Claudii Santev il inh oc versu Quamp wplangas Pater

tmpiarum Corde ruinam , negatPlangm:mete sum1 active pro lomentari cum accusand1 casu .

B eliqui omnes hujus Libri hymni aucrorem habetJoanne1flBaptistam Santevil Sen

'

ioren , qui adscito Sanmlii Victatitù'

nomine soletappellati in quibus haec animadvertit censor .

4. Pag. 5. Torn1enra quae non bar:1 111‘2 De S . B arbara , qui

versus efiìcit, un contre sens horrible . Sed fortasse Santolins 1n

terrogationem non apposuit

5. Pag .5. Frui spense pro fiui marito , atque alibi sponsap rauxare De quo postea dicam

6 . Pag. 5. S i prole non terms replant pro S i prole terra:

non

7. Pag.6. Vinchs lignat semu1uis His conj uges bhe:r1m1 De

Christo ac 5 . Barbara . Hand recte dicitur , per ca v incula

Ch ristom esse liberum neque a vinculis quibus se mu.I i i

434 D a H Y M N I S

tuo lignat Christom et S . Barbaram esse liberus

8 . Pag.6. Ad dulce nomen Barburao Vano: tremares ponimt1s:

Cuttre1uores vani dicuntur

9. Pag. 1 o . Substrahms etalibi subsrrahe pro subtraho

1 0 . Pag. 1 1 . Aestimas auri‘

preziosa damna Dici solet paroi

velmagni aliquemaestimare non vera aestimo hanc esse ba

num utrum

1 1 Pag. 1 1 . S icque damtus pudar immafimdaa-Semar hanare:

pro Etsic ; reprehendi1ur etiam locurio , immalimdas hanares1 2 . Pag,1 1 . S ic nas tenebras amare Ambiguum

1 3. Pag, 1 1 . Ci ngeremitra aliquem pro cingere fiamenu ca,

put comes , tempora alicuius .

14. Pag. 1 6…Per te divus amar f rigtilttbus, ardeat lege ardeant) pro dive amor amarem1 5. Pag'

.2o . Virgo Dei puerpera . Puerpera non regitcasumgi

gnendi, quamv is apud Vidam id reperîarur1 61. Pag.2o., etalibi Coaevus. Hoc vocabulumnon coepitess e

in uso . nisi. post,velîcirca dimidiatnmSeculum. [V . N…apud

Ciceronmn quod aliqui leguntCaaevus, legendume

utplures animadverterunt

25 VrgentecceR heinas gensfim Vandali

inKhemas estlonga Santolins. iterumeamcorripuitpag

pro

Pag.25, Intrat Nicasius Prima vocalis inNicasiuseat

- longa secunda.

1 9. Pag,32 . Dibere In.praesenti Passivo melius ditenì Ni

h lomînus.Terentius passim videre pro.vidènî: utitur

2. Inf è rvens alci con}iciìur mare..Audacrermare alti.‘

pro. ahmo.In.sacra Scriptura.haec:metaphora.adhibita estpro;

mse°

amplo°

3, Reg. cap . 7. v» 23Pag.33. Sacraeparticipes etsoc1 1 necii Diicamusquemarz.

Praepesteta.conj‘

unerionis que trajectio , sive trausposirio

Pag.3 Cliri31i tibi

Perperam poena pro labore ( peine, quod saepe alias occur

l it

https://www.forgottenbooks.com/join

DZE H Y M N IES .

‘

44. Pag. 70. Plangere dolores pro lamenflari

45. Pag. 7 1 Intras Pharos pro Pharan .

46 Pag. 7 1 . Quz nas f b ves , laus , Spt1 itu3 . Deesttibt

47. Pag. 73 . Durast pra thrana lapts . Latine non dic1tn«t*

thranur , neque crux idonee vacatur lapis

48 . Pag. 74. Nequae vacaret pro neque:

49. Pag. 75. Vel cu1 us attac1u pro cu/us velattà ctu.

50. Pag. Proteo , absolute positus pro. concionatore,’

rejic i 1ur.

5 1 . Pag- 78. leg. 80. Nas infima leg. inaf ensa)ptde ducatastris pro ad astra .

52 . Pag.8 1 .Qunatis , etqmbus surpirus reprehenditdr haeclocutio prosaica

53. Pag 8 3 . Subdita proles pro obsequenr .

Pag. 95. Nondeest. Estmonosyllabumdeest.v ide num..29.

55 Pag. 96. Indiges non hicministru pro non indiges

56. Pag.98 . Quodquefugisti , fugiantIneptum estprecari , utfideles fugiam culmen honoris quod

S . Caelestinus V . fugit.

57. Pag. 99. et202 . Desertam in singulari reprobatur

58 » Pag. 1 00 . Lua: reditterris sacra Landerica Lux Parisinae

sacra semper urbi . Variatur significatio verbi sacra inprimo

etsecunda versn

59. Pag. 1 0 1 . Num. sui: divas satis estolympus Incalis .? pro .

Non.

60. Pag. 1 09. Assides canuma nobis Ipse tu canv

sensu Christus estCanvzva nobis Eucharisria

61 . Pag. 1 1 0. Nos vides quam (lissttas pro Quam vides nati.Dissnus pro remato non usurpa62 . Pag. Sep 11mus mensis, neque claudètannus Septimusaevum . Deestunumneque

63 . Pag. 1 24. Stearic . Prius dixeratfuisse ensem.

64. Pag. 1 2 Victor exemplis animasi0res Fac tuisnostra:.sac1a

re palmas . hnprobatur syntanis

65. Pag. 1 26.Rutilantem in.aura pro rutilantemaura

https://www.forgottenbooks.com/join

S A'

N T‘

O L I A N I S 441

euro subegir correc1ior legitur Nec levis hoc

nequeenim pore curo sube it Quamquam versumLn

cre1n similiter alii corrigunt minibus aut lobi nimòorum

arbustomrillent etalterumOvidii, Terra fiero: oereris mul

acque feracior uvae Oedipode pore-srdici ab lativus primae de

clmanonia graecae Sane mihi non aliud exemplum pro San

tolio occurritpraeter versum Virg.lib.3 . Ain.v . 164. Dona de

l1inc anno gravia ,sec10queelephanta; ubi Servius n0tat GRA

VIA finalitotis ratione producitur sed satis unsere ; nam innullam desinir consononrem Quid quod ulti11mm e in temere

longum esse auctores prosodiac Vulgo tradunt Aliistemere

ex temerarie per contraerionem factum videtur aliis meliusexantiquo temerus etutrolibetmodo e postremum produ

cendum est In hac opinandi ratione tenendum eat aut

versum Senecae sive auc10 1 isOctaviae corruprumesse aut

mnarium iamb icumaliquando apudTragicos uti saepe apud

Comicon, quarta sede admittere spondaeum quod nonnul

lis exenmlis possetconfirmari: etsi non probo quod Riccio

lius hnnc ipsumversum, Nihilinpropinquos temere comtiruirleca inexemplumadduxerit, 1 1 1 in temere longumesse e postremnm ostenderet etfacilius Santoliumob caesuram quameliomodo defendi posse existimo Potiori jure censor castigare pctuits110pham illam in hymno S . Quintini pag. 208.

Ne saeros cineres contigeris reus- Tardo poma sequaz non pede

deserit- Fossor diriguit; mors subitonum— Indignaza praeercu

par Namsimors pede non tardo deserit, nunquam conse

quitur reum sipedetardo sequaxnon deserit, nonsubito eumconsequitur,multoque minuspramccupat, quamv is indignato

Pariter nonv ideo cur censor verba invasor, dissirus , pro

remoto atque alia huius generis excludenda judieaverit, acnonnulla quae aeque, velmagis reprehensioni patent prae

termiserit veluri adgm: pro adytum pag. 30. Osorros odytuset in fem Decollanonis S . Joannis Baptistae resecatum pro

Certe aequior his.non estanimadvertio circa verbumglisaopro utasse

442"D E B Y M N I S

t1rutnum 36. En 8110 illa loca quae indicantur pag. 57.Gliscit inmentemmedhomie illa Quae bearDivas eadem volu

ptas, pag.258 . Nan,uana pompa seculi S en3usfifi llit, nec ma

lis — Gliscens voluptas orribu: Virilepectusmolliit Quaereremcensore cur glisco bis in versibus non possithabere signifi

cationem quagaudet in illo V irgilii Accensogliscir violentioTurno. autin altero StamThebaid. 9 . Mentitumor atque ou

daciìz gliscit? Nec dubium est quin ita sit accipiendum illud malis gliscens voluptos ortibus quidquid sitde gallico

e glisci1 inmentem

Ne vero putetaliquis me Santolu peccata defendere , ut

meis patrocinium quaeram dicam in

genue mihi etiam illins

hymnos oculis neque lynceis neque iv idis percurrenti quae

dam displicuisse praeter alia vitia quae in .Menagianis recteobservata fuisse monni Ac primum in festo S . Joannis Evan

gelistaepag. 30 . fitbreve 11 induca ;A quo vita duci: princi

p iu1npe1is , Etprimordio luminis Simile est illud.in festo

S .. An10nn Abbatis pag. 42 . Utnitens plumis sine lobe°

puris

1

°

perdotIabe quid‘

nirods— Traawolat. nubes,humilesque teresta in labes , utinprimo versn cer

nitur sed curfitbreve in altero imma quid‘

eo loco sign1fi

catlube Sed majori fortasse reprehensione. dign'

ac suntsen

tentiae quaedam duriores,metaphorae audaces, etindecorae

De S . Barbara pag,4. Deo.superbo conj uge Quid enimestsu.

perln1s nisi arrogans insolens imperiosos elatus inflatus,nonferendus se efiì rens spe atque animo influus , ,

asper

dìfiîcilis gravis qui fastidio etcontumacia.efi°

ertnr De

Christo Domino pag.88 . Coeles1is enRea:carine Utmonstreead

‘

caelum viom Semmque dumtexula spo.nte°

fi a°

em lan

Non placet,\ exulem a caelo dici Dei Filium qui beat:.Pa

tris visione semper fueritperf iuitus Pag 92 . Cruz -.montur

k ctua, in quo nos pari:Christus Tu lec1us inquonospont,

et pag. 1 87. roms et ibidem [ancea quia .a}truinl lams ,ob stetrix. Per te salutis,Dmcen ùuzgiun

-Fluxernf0dù s ,quan

tedez tro

https://www.forgottenbooks.com/join

S A N T O L I A N I S 445aliud agens innews hymnorumcorrectores incurro quo

magis reprehensiones quorumdam eludere licet, qui novuminauditumque facinus esse putant de veterum hymnorumVitiis in latiis musicisque numeris verba facere sive quodignari sint quid rerum in republica litteraria gestum fueritsive quod inter carminumdotes antiquitatem reponant qua

simeliora dies utvino poemata redderet Redeo ad senten

tiaeS antolianasFalsumpartim est, partimpuerile quod in obitu S . Lan

derici asseritur etinterrogatur pag. 1 0 1 . Pauperes [agent lo

8rymisque turbant Gaudio caeli. Num suis dives satis est olym

pus- Incolis? ter ms spoliore cesset.Nec ver

°

maestillud pag. 1 30.

Nilfecit etnilpertulit HomoDeus te nescio de S . JacoboMaiori nuncuparo . Illud etiam de 8 . Caìetano pag. 1 4mProediceneRegem,Dominun1quemundi Pmedicentiustam;Gnetane,eunctis Providumterris tibi proedicnre Convenituni. Nec…sibi

cohaerer Santolins paulo infra eundem S . Cajetanwn allo

quens: Tecanom sanctis similemPropl1e11Îs—Qmsque provisor De

meducaban De S . Caecilia pag. 23 1 haec noto : Terpercosso

suo de necefortior Ter Virgomeruitmori. Sed neque ter , ne

que semel mori Virgo meruit etnon nisi semelmortuo estin cuius Actis apud Ladeechiumnontego in oè

°

re autaere

balnei sedflam is balneoribus colore bol/wi De SS .Apo.

stolis haec habentur pag 236. Haec nempepleno Ennine Tu

vaso fiangipraecipis Lux indemagno rumpitur, €eunube

scissafi:lguro Portasse Santoline alludere voluitad Gedeonis factumcap.7. Judie. 7. etseqq . Divisi1que trecento:vires in trespartes etdeditrufus inmonibas eorum laguna:

que vacua: ac lampades inmedio lagmarum coeperuntbue.

cinis clangere etcomplodere inter se Ingenas Cumque per

gyram castroma: in rribus personarent locis,e1 hydrias eonfi egissent 1enuerunt sinistri.: monibas lampodes, 6“dextris sonantestub.1s,clamoveruntquez GladiusDomini,“Gedeonis . Sed quid est

446 X MFN I S

Martyribus p . 245 Acti'

prucellis omnibus- Sui cruorisflumirzeVehuntur,etChristo duce— Portuslz otos occupaht. Alterius gene

ris e31,quod de ,S .Caelestino V . ; fiìrmarur p.97 triplici corona

Frans timetcingi etpag. 98 . Fleveratquando triplici tiara

Vidi1 ornatom radiareflomem. BanifaciusVIII. , qui Caelesri

na V . successit tiara duplici prima-

s usus est quam paste:Urbanus V . triplicem fecit Denique animadvertendum est

Santalium ,cum edita estParisiis collec1 ia ejus hymnorum

agnav isse errarem quemdam suum pag. 241 Divina quae ges

s11 homo ubi tertia loco admisitchareum sed in calce pagin

nae hanc natatianem adjunxisse S icpeccasse gloriabor ut

p ietati consolom Hanc.exeusarionem non accipient qui ar

tendant eum vehementissime declamasse contra pinguem

ovorumgearem quibus eadem excusaria pictatis non profuit,Dissert. num. 1 67. Haec ferehabui, quae censurae [Managinai operis adiicerem Verum cum nihil ex omni parte sitbea

ti1m utaitOptimus paeseasmagister : Ubi plura nitent in car.

mine, non egopaucis- O

_fiîmkzr maculi: quas outincuria fuditAut humano parum cavit natura Sed Galli de sua Santalia

praestabiliaremopinionemhaberi valunt,quarum judicium ea

magis faciendum.esse v idetur quia jamdiu ,inbrev ian1s na

v is adornandis refingendisque maximo conatu etindustria

laborant. Totnova brev iaria hac seculo inGallia prodierunt,161 opuscula etDissertationes de afiìc1 1s singuh ribus de

precibus hararus universe de litaaiis hymnisquc recentibus

Deiparae inMercuriogallim inDiarioDinouartn in B iblio

theca rituali Zachariae 1ndicantur utpassitaliquis subvereri

ne in Galliis , utfeminae novas vestium formas ira Sacerdo

tes nava brev iaria quatannis 1nveniant in quibus vel sala

nav itas placcat Sed quad {

dicere coeperam hymni Santolu

plerisque Gallis etiampastanimadversionemcensoriam, quamexcussi adea arrident nova versia gallica in lucem ve

nerirParisiis 1 760 . 1nterprete Damina Poupin quam Tri

vultiani eadem annopag. 666.menseMartia annuncia…asse

rentes ad hanc panemafficii ecclesiastici perficiendam divini

https://www.forgottenbooks.com/join

I ND E X PA R AGR AFI-IO RUMD I S S E R T A T IO N I S .

Capus , et ratio Disserta Q.XIX.Nov i hymnorum impugnationis Pag.! 85

Q.II.Quid sitHymnus 4 Q.XL Ecclesiasticae hymaodhe adQ.III. Non Gu cci sed Hebfl:l versarii refi lluntur . 88fuerunt primi auctores hymno Q.XXI Eccles. Hispanu consueta

m1n 7 da 1 11 hymnis celeb1 :ndis 9 8

Q.IV. ]udaeorum hymaodia 1 0 Q.XXII. Hymnorumauctoresorien

Q.V. Hymnornmapud Christiano: tales 9;origo Christo e! Apodhlio

°

—Ì .XX HI.Latini veteres hymnorumrepetends . auctores to :

Q.VI.Quinam sint in novo Test.: Q.XXIV. De hymnis ecclesiastici:

mento hymni 1 7 cmendandis pastrestitutas litte

5.VII. De primitiva : Ecclesiae ras agi coeptum est. 1 1 ;hymnodia ae primumde The Q .XXV. Rom. Pontifichm in refoprapeutis. 2 1 munda hymnodia diligentia m :

Q.VIII.Quid Therapeutarumin Q.XXVI. Non e curse sommi:stituto ad concentumsacrorum Pon1i5cibwadhibime inbrev iahymnorumconfit

’mtudurn colli rio corrigendo ac praecipue in

gi debeat 24xh

;mnis emendandis. 1 25

Q.IX. De aliis 1 . sec. hymnis 29 Q. VII. Hymnorum emendatio

Q.X. Argurncnta hymnodiae eccle sub Urbano VIII. 1 34siasucae cecali secondi . Q.XXVIII. Vindicator cortecuo

Q.XI. Monuments tertii seculi pro hymnorum Urbani VIII. iussasaer. hymnîsChristianorum. 39 peracta.

Q.XII. Nonnullî Haereticî hymnis Q .XXIX. Hymni recentes , si boni

ecclesiastici:male abutuntur. 41 sint praeferri dehtut antiqui:

Q.XII I.Melodia ecclesiastica quat mendasis etbarbaris 144to seculo aucta, etpropagata. 46 Q .XXX

.Recensentur hpwoi inbrc

Q.XIV. Origo in occidente musi vu rno Romano exlstentes post

cac etalternae modulationis correctioncmUrb.Vlll., eorumhymnorum inquiritur 51 que auctores indagantur 1 59

Q.XV. Quaenam fuerit S .Augusti Q.XXXI.Praescribuntur regulae adni de hymnis sententia 57 hymnos novas condendos ve

Q.XVI. Prequens modulat1onis hy tcrcsque castigandos 1 7 1maori: consuetudo ante S .Chry Q.XXXII. De auctoritate Episcoposastami tempora invaluerat. 60 mm in hymnos z oo

Q .XVII. Bcc]. Romana hymnorum Q.XXXIII. l:xponitur quid in Hi

usf1 Franciscanis nona:ccpit.63 spanìco Hymnaria sit reformanQ.XVIII.Monachor. hymnodia. 78 dum. 1 6

INDEX

I N D EX H Y

Ie 8.Decemb ris.Infesta Con

ceptionis B . M. V. Hymnus

ad v esperas ad matu

tinum 228. ad laudes 2 30.

Dic 9. Decembr. In festa 8. Lea

cadiae V. etM. ad vcsp.231 . ad

mat. 232 . ad land. 233.

Dic 1 0. Decembr. Infesta S . Eu

laliae Emeritcnsis V . etM. ad

vesp. 23 3. ad mat. ad

land. 2 36.

Ineadem festa Hymnus antiquus

correctos Ad vesp. 237. ad

mat.2 38. ad land. 2 39.

Dic 1 1 . Deccmbris. In festa 8. Da

masi ad v e5p. 241 .

Dic 1 8. Decembris In festa Ex

pect.uionis E .M.V. ad vesp .242 .

Dic 30. Decembr. In festa Translationis S . Jacobi Apostoli hymnus antiquus ad commodioremmodulationemredactus ad vesp.

244. ,2d land. 246.

Dic 2 1 . j anuarni In festa SS.Fmctuosi Ep. Augurii etBulogu

DiaconorumMartyrum ad vesp.

247.

Die In festa S . Vin

centi1 M. ad v csp.249. admat.asa. ad land. 251 .

Dic 2 3. j anuarii Intesto 8. Ilde

fonsi Arch iep. Toletani ad v esp.

ad mat.2 sg., ad laud.2 s4.

Dic 28. Januarii Infe3 10 S . Iulia

ni Ep. C . ad v esp. ad mat.2 56 . ad land. 257.

Dic Fcbruat‘ 1i In festa S . Ph i

lippi a J esu M. Patroni Mexici , hymnus antiquos ad cantus

regular. revocatos ad vesp. 258

ad mat. 259.

M N O R UM .

D ic 8. Februaru In festa S. j oannis deMatta C . hymni antiquisublato vocalium concorso adv e5p.26o . ad laud.26 1

D1e 3.Martu. In festa 88. Mm.Hemeterii etCeledonii hymnusantiquus correctus.Ad vesp. 262.ad mat. 264. ad laud.267.

D ie 1 3 .Martii Infesta S . LeandriEpisc. Hispalcnsis ad v esp.ad mat. 270. ad land. 27 1 .

Dic 1 8.Martii In festa S.Gabfi e:lis Archangeli hymnus officii

propriiHispalensis correctus adv esp. 272.

Dic 4. Aprilis la festa S . IsidoriArch. B ispal.C .D.ad vesp.:74admat. 275. ad land. 276.

In eadem festa S.Isidon Hymnusofficii Hispalensis numeris musicis accommodatus ad vesp.:77ad 11121 278. ad land. 279.

Dic 5. Aprilis In fesro S . Vincen

tii Confessoris hymnus ofiiciiToletani unico tantum versn

corrccta ad vesp. 280. ad 11121.

ad land. 282 .

Dic 1 3. Aprilis. In festa S .Hermenegildi M. hymnus ex officio

proprio Hispalensn cantui accommodatus , ad vesp. 283. , admat. 284. ad land. 285.

Dic 1 6. Aprilis In testa S . Fru

ctuosi Ep. Bracarea:is ad vesp.

286. ad mat. et land. 287Dic 28. Apr1lis In festa S . Pmdentu

'

I uriasonensis hymnus 211tiquus emendarus ad vesp. 289ad mat. 290. ad land. 291 .

Dic 4.Mai1. Inoflic io propr1o Hispalensi, etdic 5. Maj 1 inofi clo

LH.

49°

Toletano In festa Coronae Dic 9. Augusti In festa SS. J osti,D. N. C . hymnus correctos

ad vesp. 292 . ad land. 294.

et Pastoris MM: hymnus anti

quos cmcndatos ad vcs. 3 z z .

Dic 1 4. Maii. In festa SS . MM.V 1°

Hymnus antiquos ad matutinu'

inctaris etCoronae pro Dioecesi

Compostellam ad v csp. 29 5., ad

mat. z g6. ad land. 297.

modulationi conformatos et

correctos 324. hymnos anti.

ad laudes emendatos 326.

Dic 1 5. M.…In festa S . Isidori Dic 1 0. Augusti In festa S . LadAgricolac Conf. Metti ti Patroniad vesp. 297. ad mat. 298 ad

laud. 299 .

Dic 1 5. Muj i In festa SS. Septem

remiiMarty ris hymnus Prudentii ad ecc lesmsticam consuetudiv

nemaccommodatosad vcsp. 327.ad mat. 328. ad land. 3 30.

Pracsolom Aposto licorum Tor Dic 27. Augusti In festa S . Aga

quati ct SocioromMartyrumad vesp. 299. admat.. ad

land. 30 1 .

piti inotiicio Toletano hymnus

recognitus ad vesp .;3 2. ad mat.

3 33. ad land. 334.

Die 2 3. Maii. In festa Apparitionis Dominica 3. Septembris In Fc

S. Jacobi Apostoli hymnus antiquos ad cantus rationè redactos

ad vesp.. 303. ad land. hymnos

sro septem dolorumB. M. V.l1ymnus antixorrcct. ad vesp.;ad m t. 3 36 ad laod

‘

. 337Dic 28. Scptemb ris In festa B .SImonis dc Roxas C . ad vesp.337 .

ad mat. 338. ad taorl‘

. 339 .

Ineadem festa hymnus approbatos

341 . Notandum bone hymnum

legiti'

me approbatum fuisse 1 7.

Septemb. 1 785. sed in4. stro

ph:. ita°doo versus ultimi legun

tor , Se1r v iammanstran: ani

mes redtmptat Duritad astro

antiq.lev iter correctos 303.

Dic 30. Muj i In festa S.FerdinandiRegisHisp. C . 2d

‘

vesp. 304ad mat.

Dic 1 7. j ulii In festa SS . ] ustae,etRo fiînae VV. ct MM. Hispa

lens. hymnos ant. ad leges modu.lationis mvocat..ad vesp. 306

ad mat. 307. ad laud‘

. 3o8.

Dic 2 1 . ] olii In festa S . Camilli°

dc Lellis Confes. hymnus 2nno etin 6.stropha v ersus 2 ..4e1 11141

1 783 : Sac. Rit. Congregationis puro recreatns igne

.J'

odicio sobiectus ad… Dic 1 2. Octobris In festa Comad mat..3 10.2d laud.3 to. memorationis E .M’

. dc Column2Alii hymni pro eadem festa S .Ca ad vesp .. 341 ad mat.. 344. ad

milli ad vesp. 3 1 1 .,ad land. 346

ad laud 3 1 3. Die n . Octobris In festa S. Salo

Hymni in festa S . Camill1 S . Rit. mes Viduae hymnus antiquos

Congregatione approbati ad ves. correctos ad vesp.. 348 ad.

3 1 3. ad mat. 3 14. ad l'

aud. 3 1 5. mat. 349.

Dic 2 5. olii In festa S. ]acob i Dic 24. Oenobris In festa S. Ra

Apostoli Hispaniar. Patroni ad phaelis Archangeli hymnos anti

land. 3 1 7. quos castigatus ad ve3p.351 .

https://www.forgottenbooks.com/join

‘i“Alexia: Antomus 1 68.

Alfonsus XI. Rex 368.

Allatius Leo 96. ct alibi

Alphanus Archiep. 206.

Alvarus Cordubensis 1 0.

Amalarius etsaep ius

Amb rosiani hymni 51 . 53.

8. Ambrosius 1 1 3. 1 50.

seqq.

AmericaniAmoebaea carmina 6 1 .Anacreon

AnatoliusEpisc.96.

Andreas Cretensis

Andres Joannes 1 03.Angelo Mauritius a 3.

Anglia: festa impia 369.

Ansaldius 38.

S . Anselmus 1Antheus 8.

AnthimusAntiphonaria 69.

Antiphonac 54. 1 30. 1 68. 1 69 .

403.

Antonianus S ilv ius Card.1 1 3 . 1 32.

AntoniusNicolaus illustratur 1 03.1 1 1 27.

2 1 5. 22 1 .

368. 37 1 . 41

Appo llinaris haereticus 46.Apostolicorum septemPraesulum

HYMNUS 2 29.

Apparitionis S. Jacobi HYMNUS

AquaspartoMatthaeus 1 68.Aquinius 1 34.

Arabes

Arator subdiaconus 1 05.

Archimedis sepuld 1 rum 222.

Archintus Ph ilippus 1 29.

ArchinaNicolaus 1 29.

Am0pagitaDionysius 29.Arevalo Rodericas Sancius 1 22.

Argeh ti Philippus 1 29 .

Argensola Banholomaeus Leonar

dus etLuperc ius 1 56.

Ariani

364.

Am ThaliaArion 8.

Aristotele:

Armeni99.

Arteaga Steph. impugnatur 1 64. et

seqq. laudatur 1 8 3.

Arz e cannes 40 3.etseqq.4a8

Asclepiades 8.

Asclepiadeummetrum 1 9 5.

AssemanusAloysius 2. 1 06.810p11

Evodias 14.

Asturius Episc. Tolet.322.

S . Athanasius

Athenaeus 4.

S. Athenogenes 40.

Attichy Ludov . Donius 390.

AuberyusAntonius nocatus 41 1 .

Aucbaldus 1 1 0.

Averani Joan. 2 1 2.

S.Augustinus 53eius

de hymnis sententia 1 7.

Augustinus Antonius et Petrus

Augustinus Bugellens1s 1 70.

Aulae RegiaeMatthaeus 1 68.

AulusHalus 341 .

S . Aurelianus 80.

Auribellus Martialis 282.

Ausonius

Ayala Ignatius Lopez 36 1 .Joan.

Interim 1 83.

Aymerich Matthaeus 23Az evedo Emmanuel

Az nar Vincentius 343.

Az pilcueta V.Navarro Doctor

B

B abaeus Magnus 99.

Bailius refellitur

B ailletAdrianus

B andelli Vincentius 405.

Barberinus Thadaeus 1 54.

Barbosa Machado Didacus 1 28.

1 29.

B ardesanes

Baronius Cardin. defenditur 204.

notatur 365.

Bartoli Daniel 1 60.

S. Basilius 48. 202 . 203. eius elo

quentin 220.

B asilius diaconus 41 .

B auman Joan. Godofredus 1 7 1 .

B ayerFranc. Perez 241 . 249. 32 8.

B ecichemus Martinus 1Beda 5. 1 08. 1 1 3. eius opinio 1 82.

1 97.

B edfordius 1 0 .

B eletbus Joannes 1 1 9.

B ellarminusCard.88. 1 3 1 9.

B ellonus Petrus 2 1 2 .

B elluga Ludov icus Card.253 .

B elonThomasB en Carp20v iu3 Joannes 2 1 2 .

Bencîus Franciscus

BenedictiniMonachiB enedictis Jacobus de 1 1 2 .

S. Benedictus 80. 92. eius hymnusreprobatus 1 7 1 .

B enedictus Canonicus

B enedictus XIII. 244.

B enedictus KW. 32. 82. 2 1 0. 2 1 3.

etalib i saepe etsaepius

B enedictus Gualferius 206.

Bened1ctus Petrus 14.

B ensarede 145.

B enz onius Rutilius 1 8.

S . B ernardinus 1 56.

S. B ernardus 74. 8 3- 1 1 1 . 1

453B erno Abbas 3 1 .

Bessa Bernardus de 73.

B euf. Abbas le 1 03. V.Lebeuf .

S .B ib iana 1 94.

B ib li01heca Ambrosiana Mediolan.247. 402. Alexandrina seu

Romana Sapientiae 279. 32 1 .

447.Altierana 226.3 37.Ange

lica 39 1 . 41 3. 447. S . Annae

hospitii Carmel. excalc. B isp.

1 1 7. Barberina 447.

corrigitureîus lndex

Bodlejana corrigitur eius In

dex 39 1 . S . Caroli ad qua

tuor fontes 357 . Casanatensis

39 1 . 447. corrigitur eius In

dex 1 2 1 . C luniacensis 1 72 .

Collegii imperialis Matrit

427. Collegii Romani 447.

Corsinia Laurentia

11 2 28 3.MarefuschiaPassioneia 447. Scurialensis

32 1 . Sforz a 403. Vallice llana

270. Vaticana 68. 141 . 402.

42 3.ViaeAquaeductuum0rd.

B ilanc iniFerdinandas 1 68.

B inghamus Joseph corrigitur 56.

B lanchinius Joseph 67.234.110tfl11 1‘

Boeleus Pratellius Nicol.433.

B ollandiani 67. 1 1 1 . etsaepe

BonaCard. laudatur notatur

39-44°

S .Bonav entura 1 eius HYMNUS 345. innota

Bonifacius Episc. Mognut. 76.Bonifacius Joan. Bapt.3.Bonifacius VIII.

Borsa Gaspar Ep. 424.

Bosquillon 1 45.

Bosy 145.

454Bouhurs 145.

BourdaloueLudovicusnatatus443.

B ramicelli Guillelmus 1 68.

B rasichellanusJoan.M.205.

B reviarù cuius facultate edenda

209. 5eqq. Brev iarium Abu

Iense 292.Albaracinense 424.

Andegavense 149. 443. Ani

ciense 443. Antisiodorense

443. Aurelianense 1 48 . 443.

B enedictin. hispan. 272 . 273 .

B enedictin. 359. Burgense

1 20. 368 . Cadurcense 209.

Caesaraugust. 292. 424. 425.

426. Canonic. Reg.S.August.

249. Carnutense 349. Casi

neuse Cenomanense

209. C isterciense 359 . G la

romontar.um443. C luniacen

se 1 1 4. seqq. 1 53. 194. 356.

Compostellanum 245. 27»

289. 368. Constantiense 249.

Coris0pitense 149. S. Crucis

v id. Quignones MonasteriiS . Cucufatis 245. Do lense

149. Dominican. 1 29. 1 30.

1 88 . 28 1 . Eborense 1 2 1 . 357.

Franciscan.nq 4. 1 88. Hispa

lense 272 . 276.

297. 357. Hisp2n. 1 1 8. 1 20.

I lerdense 428.Lexovienseîél

g.

443.Meldense 149.443.M02arab icum v ide Moz arab icum

Narbonense 443.Nivernense

226. Ostens': 292.

426.1’allentinfi 424.Parisiense

2 1 1.249.P1; 12vien5e 2 1 1 .Qui

gnonianumvid.0ulgnoncs.Ro

manum 641 seqq. 73. 74. 90.

seqq. 1 6 1 . 1 78.

1 85.

269. 27 1 .

41 1 . de ù mera 2 52.403.R0thomagense 1 1 .443.82lmantinum 1 1 8. 27 1 . 396. 82niciense 43. Servarum Mariac 334. oletanum 33.

252. 272 .

368. Treeense 143.

Trecorense 149. Trinitariorum 260. Turiasonense 402.

Zamorense 292.Briso Eunucbus 6 1 .B romato da Erano Carolus 41 1 .B runPetrus le 32.

B runetJoh. Bapt. 1 68.

Bullomus EmmanuelTheod. Card.

Buonamic 1'

I imorheus 1 3 1 .B urrielMarcus Andr. 2.3. 1 8.110t2

tus 396.

Bustis Bernardinus de 1 56. 2 28.

Buxto-rfius 14.

C

S . aecilii HYMNUS 290. 300.

Caelestinus I l. 65.V.436 .

4463S. Caesar1a 56. S .Caesanus

80.

Caesars quam v im babear 440.

Cajetanus Constantmut. 1 10. Thatmas 42 3.

Calamato Alexander 1 68.

Calcagninus Caehus 1 29.

CalinusMntius 1 3 1 .Callimac-hus 9.

Call1stusNnephoruscorrigitur 2 5.

CalmetAugustinus 443.C alv inus rctelhtur 293 .

Camilli de Lellis HYMNIseqq .

Cargins Caro lus corrigitur 37( 41111 1115Henricus

https://www.forgottenbooks.com/join

416

Cocc1ousJo. Baptista 252.

Codex Canonum ecclesiae Hi

span. 86.

CodexCanonum S. IsidoriCoena C hristianorum 3 5.

Co ffinCarolus reprehensus444.

Colloredus Card. 253.

S . Co lumbanus 8 1 .

Columna V. Deipara

Commentaria de libris minoribus 1 7 1 .

Commirius Joannes 432. seq.

Conancius 1 06.

Conceptio Immaculata B . M. V.

1 25. eiusHYMNUS 2 25. o ffi

ficium403.ConciliumAgathense 49.89.An1 i0

chenum 40. B racarense 85.

Carthaginense III. 85. Ccia

cense 94.C0mpostellanum94.

95. Ephesinum 41 . Laodice

num45. Londinense 2 27. Ni

caenam 367. Romanum 66.

Toletanum III. 82. 33 1 . 363.

etseqq. IV. 1 6. 1 7. 90. 205.

VIII. 82. 94. X. 243. XI. 82.

Tungrense 80 . 89.Vasense II.

203 .

Conradus Prior Carthusiae 1 1 2.

2020

Constantin0poleosNatalis commemoratio 367.

Constantinus 35.

Constantinus Porphyrogenneta96.

99»

ConstitutionesApostolicae 3 1 .

60111 11114150 de reform. bor.can.41 2.

Contac 1a 97. 98.

Conv ersnonis GatharumFESTUM

363. etseqq.

Conversio S. Pauli etS . Augusti

ni 370 .

Convivia vet. Christianorum35.

Captitae 367.Co rneille Petrus 145.

Coronae Spineac HYMNUS 292.S . Coronae , etVictoris HYMNUS

295.

Correa Thomas 146.Correctores bymnor.Rom. v id.Ur

ban. VIII.

Cortes Gregorius Card. 206.

Corsignani Petrus Antonius 1 70.

Corsin1us Eduardus 3 67 .

Cosmas Ep. 96. 97.

Costerus Franciscus 1 50 .

C rescentias Marce llus Card.423.

C rucis adoratio 1 64.

S.Ctesiphonris HYMNUSCudworth R . 27 .

S . Cyprianus 39. 40 .

Cyprianus Salomon Ernestus 46.

auctor v itae S .Caesarii 8. Ep.

96. monachus 206. Archipre

sbyter 23 1 .

D

Dad ylicum archilochium car

men 1 96.

S . Damasus 33. 63. 65. 1 1 3. 1 1 3.1 9 1 . eius v ita 202.HYMNUS241 .

Damascenus 30.

Damchet 1 45.Dam0phflas 8.

Danez ius Petrus 88.

Dav ila Aegidius Gonz alez 386.

Deiparae lachrymae non 1ndecorae

3 36.HYMRUS

343. innota 344.

Desfontaines Petrus Franciscus

Guyot 2 1 1 . 443.

Dextri Chronici codex antiquas

247.

Dialogo: dr ia: lengua: liber 1 2 1 .D1anum litterator. Rom.1 77.

Dictionarium scriptor. eccles. 144.

S . DidaciHYMNUS. 355.Dierev ille 145.

Dies ob itus in hymnis non expri

mendus 200.

D iez deAuxLudov icus 33 1 .

DinouartiusJoan.Anton.2 1 1. 446. 447.

Dionysius Alexandrinus 39. 202.

203. Areopagita 29. 38. Car

tbusianus 1 50.

D iosdado Raymundus 357.D iurnum v etus 336 . Quignonia

num 39 2. 425.

Dolorum Virg. Mariae HYMNUS334°

S . Dominicus 403. 404.

DominisMarcus Ant. de impugnatur 400.

Donatistae 57.

S . Donatus 8 1 . 82.

Doxo logia 20 1 . seqq.

Du Perier 145.

Dupuis 1 45.

Durandus Guillelmus 77. 2 1 5.Durantus Stephanus 88.

borensis ecclesiae officia correo

cm 1 27.

Echard Jacobus 283.Ecth lipsis 1 77. 1 78.

Editio quid olimmgnificaverit389.

39°

Einsegevus Guilie1mus 1 70.

Elpis 1 05. 1 1 3. 1 54. 1 6 1 .

Ennius 4.

Ennodius 1 06. 1 1 3.

S. Ephrem 1 4. 1 98.

Epiphanius 28.

Episcoporumauctoritas inhymnos,etb rev iari. 209. seqq.

Epitome C lementina 32.

Erasmus 102. 1 2 1 . 1 53.409. 423.reiicitur 1 60. 1 67. 1 95.

Erbertus 1 4.

Ersk ine Carolus 1 75Espencaeus Carolus 124.400.

Esseni 2 1 .

Estius Guilielmus 20.

Eugenius I. Toletanus 1 07. II.‘

Toletan. Ep. 2 1 7. III. 1 07.

Eugenius Pont. IV. 1 69.

S . Eulaliae Barcinonensis 2 34.S . Eulaliae Emerit. HYMNIS. Euphrasii HYMNUS 299. 300.

Eur0paei 1 9.

Eusebius Caesariens. 34.

Euthymius 98.Exemptorum ecclesiae 2 14.

Eximeno Antonius 1 87.

E2pectationis pattusM. V° festum,etHYMNUS 242.

FabriciusGeorgius 52.

Fabricius Joan.Albertusnotatus36.Faidet 1 45.

Fativoxanchristianumdecent1 76.Faustus Rhegiensis 53.

FelixTo letanus 1 07. 2 1 7.

S .Ferdinandi HYMNUS 304.

Ferdinandus Imperator 1 26.

FerdinandusMagnus Etrur1aeDux

Fernandez deMadrid Alfonsus ct

Franciscus 1 2 1 .

Ferrandus Joannes 293.

Ferreras Joannes 32 2.

Ferrerius Zacharias 222 . 1 29. 143

386. notatus 1 39. 1 76. 1 83.

328. 1

FerretusJoannes Petrus 1 29.

Ferretus Nicolaus 277.

Ferus Joannes 1 24. 1

Festa non facile admittenda 3648M m 111

458

quibus de causis admitti pos Garz iade S.M. Alvarus 2 1 6.

sint 364. et seqq. Gam a de la Huerta Petrus 331 .Festa diversa 366. etseqq. V incentius 36 1 .

Firmìl1anus Caesariensis 202. Gaspar Archiep. Arelat. 2 1 9.

Flavianus monachas Gavantus Bartho lomaeus 1 50.

Flaviu3 Episc. 1 1 3 . 146. Gaudinus Jacobus 1 24. eius lapsus

Florebello 393. 389.

Florentinius Franciscus M. 2 27. GauthstrudaAbbatissa 96.

Florez Henricus impugnatur 85. Gayus Presbyter 34.

ct seqq. 3 1 7. 235. laudatur Gaz aeus Alardus 204.

1 69. 2 3 3. Gedeonis praeclarum. fac inas 445.

Fonseca Joannes 1 20» 368. Gelasius 66. 67. 2 1 7.

ForeriusFranciscus 1 3 1 . Genebrardus G ilbertus 227.Fosse 145. Gcnnadius 67.

Fortunatus Venantius 1 02 . 1 06. Georgius Nicom. Archiep. 96.

1 1 3. 1 47. 1 59. Gerberonius Gab riel 1 1 0.

Franciscani 63. 64. 41 1 . 426. Gerbertus Martinus 1 8 1 .S . Franciscus Assisias 43 1 . Germanico- Latini hymni 2 1 2.S . Franciscus Xaverius 2 1 6. 395. Germanus P. C . 95.

396. S . Gertrudis HYMNUS 359.

Frangipane Latinus Ursinus 1 70. Gesnerus Conradus 8. Joan.MahFriz z olius Laurentius 1 29. th. 3 .

S . FructiHYMNUS 352. G ildus Rex 283.

88. Fructuosi et SociorumHY. G iovenaz z i Vitus Maria 52. 1 96.

MNUS 247 . 39 1 .

S. Fructuosas Ep. 82. 92 . eius Giselinus Victor notatus, 332.HYMNUS 286. G iuliani Philippus 342.

Fulbertus, 1 1 0. G lyconiummetrum 1 95.

Fuligatti Stephanus 160. Godfridus. Card. 1 1 1 .

Fuscararius Aegidius 1 3 1 . Goetz ius Georgius 1 2.

Gomeras 1 4.

GG Gomez Thomas 1 67.

ab rielis Arch. HYMNUS 272 Gonz agaHercules 427.GabrielFelix 1 68. Gonz alez Joannes de Deo. 1 38.

Galindo Prudent. I rccar. Ep . 1 02 GordiusMartyr Caesar. 2 20.

291 . Gothescalcus 206.S. Gallimonasterium 1 1 2. Gothi 93. 94. 20 3. 27 1 .

Galli rerum suarumlaudatores447 Gothicum ofiicium v ide,, Moz araGalliabrev iariorum ioventrix446. bîcumGallia christiana Graecorummetra 1 98.

Gallisa I,.ucianus 338 Granados de los Rios ChristopGallati ns Tarquinius 1 36. ma 342.Garofalo Blasius 1 5 Granatae expugnationis festurn368

https://www.forgottenbooks.com/join

ne tnetfi indigentes 1 55.

Hymni extra o fficium latini et

vulgares 2 1 2.

Hymni G raecorum veterumHymn1 inGallia 1 44.seqq.

Hymni Judaeorum 9 . seqq. 211 me1 1 1c1 1 3.

Hymni nov i an admittendi 2 1 7.seqq.

Hymni qua facultate admittendi

Hymnire Hymninac

de Hymnis qui scrtspserint 3. 46.

Hymnographi 1 88. 1 89. 1 96. 1 98.

206.

Hymnographi occidentales 1 0 1 .

seqq.

Hymnographi orientales 95. seqq.

Hymnorum diversa metra 1 93.

seqq.

0Hymnorum regulae 1 72 . seqq.

Hymnorum veterumargumentum

33 1

Hymnorum v eterum barbaries

1 1 4. 1 23.

seqq. 2 1 7.

Hymnes Concilium IV. Tolet. apPl

'

0b3 t

Hymnus acathistus 10 1 .actionis gratiarum 2 1 1 . ad sepulchrumS . Petri 2 1 1 . Hymnus alphabeticus 1 05. 1 1 3. 1 9 1 . 1 9 3 .

Christo affictus Glori:

inexcelsis

rio Patri 20 1 . seqq. Lumenb ilan 3 2. 40 . nuptialis 4. Ora

euli Gentilium 36. Sa nta:

Deus 32. Sanctus Send a: 33.

Te Deum141144 111 111 56. trium

puerorum 1 2.

Hyp0psalma 192.

J, etIetI quandonam scribendum1 78.

S .Jacob i praedicatio in Hispania

30. HYMNUS 01 . 414. fe

21 11 111 , etHYMNUS 244.

Jacobus Sarugensis 1 98.Jacoponus 1 1 2. 1 6 2.

Iambici dimetri 1 94.

Iambici trimetri acatalectici 1 96.Japonenses Martyres 258.Idolummortis 369.

Jessei 28.

Ignatius Christomachus 1 00.

IgnatiusFlorentinus 206.

S .Ignatius Martyr 2 5.

Ilbachius Odoacer 1 32.

S . Ildefonsus non in

stituit festum Conceptionis

eius HYMNUS252 .

S.IndaletuHYMNUS 299.300.

Innocentms III. 1 6 2 . IV .

73. VIII. 1 56. XI. 1 88. XIII.278.

Interian de Ayala Joannes 1 83.Joannes Archiep. 96. Bar Aphto

n1us 99.Caesaraug. 1 o6 . Chri

stomachus 1 00. Ch rysosto

mus Damascenas 96. seqq. Eremita 1 96 .

Evangehsta monachus 206 .

Ruchait.Mct10p.96.GeometraParmensis 73.

S.Joannis deMattaHYMNUS 260.

Job 9 . 1 5.

Jolyns C laudins 1 24.

refellitur 1 34. 397.

Jatus P0titus de 1 68.

Joseph Hebracus 1 3. Hymnogr: «

.phus 96. 97. Studita 99. 1 00.

Thessalonic. 97.Josepbo Michaelis aS.Ep. lapsus 2 29.

S .Irenaeus 202.

Isac Magnus 99.

S .Isidorus 1 07. eius HY

MNUSmum i b reve an longum ha

beat 277. prius Taione sen

tentiamm libros edidit 278.S . Isidori Agric. HYMNUS 297.

Iso 1 80.

Itali poeseos periti 444. 447.

Judaeorum recentium hymni 2 1 2.

Jud icu extrema dies 104. 247.

J udith hymnus novus 22 2 .

J ulianus B racarensis Ep. 90.

J ulianus Toletanus 1 07.

8. Juliani Conchens.Ep . HYMNUS2 2 5.

Julius Africanus 202 . Caesar 1 98 .

Julius Pollux 8 .

J ulius Pont. III. 41 0. IV. 41 0.

Juohovius Albertus 1 68.

S S.]ustae etRuiiiinaeHYMNUS306.

SS.] usti et Pastoris HYMNUS32 2.

Justin2 53.Justinus Martyr 33.JuvenciusJoseph 1 14.

Juvencus Pre1 byter 1 0 1

K

KalendariumQuignonian.428.Kirk er Athanasius

Kopti V. Copt1tae

I.L abbe Philippus 1 1 0.etsaepiusLaconum cantus 50.

Lacrymae cum“ fortitudine cohaerent 336.

Lactan1 1us Firmianus 1 02.l adé rcb1us Jacobus 1 32.

LadvocatNicol. 1 24.

Laev ius 1 38.

LagomarsimHieronymus 1 31 .41 3.

428.

I…ahoz Bomfac ius 168.

Lamins 38. JoannesLamyus Bernardus 427.Langbecrucius Joannes 41 1 .Lara 1 20.

Lariz Joach imusLassus HermionensisLaunoius Ioan.176. 20

Lavarde 1 79.

S .Laurenti1 HYMNUS 327.Laurens Stephanus 1 29.

Laz z eri Petrus 1 28.

S .Leander 9 2. 1 06. eiusHYMNUS2 69. homilia 364.

Lebeuf loannes 1 81 . V. B eni.

Legionensis Ludov icus de Leon

2 1 5.

S . Leo Pontif'

. 202. II . 68. X. 1 2 2.

Leo Pariensis Poeta 1 92.

S. Leocadiae HYMNUS 2 3 1 . 253.

Leon Ludov icus de 2 1 5.

Lec o1ni versus 1 89. seqq.

Leon…Ariani simulatio 202. 203.

Leovigildus 364.

Leslaeus Alexander 1 04. refellitur

2 3Liber d:Roman. Pontificibus 33.Licentiae poeticae 1 84.

Lingua graeca etlatina45.

Lippomanus Aloysius 426.

Lirioensemonasterium 56. 80.

L 1serus 1 02.

Litaniae 48. Deiparae 446.

Litterae restitutae 1 1 5.

Llampillas Xaverius 22 3.Loaysa Garsias 1 1 0. 279.

Lombardus Petrus 279.

Longolius C hristoe us408.

Lopez de Ayala Ignatius, 36 1 .

462

Lopez de BarreraFranciscus 86.

Lopez Madera Gregorius 297.

Lora Jacobus 52 . 1 1 6. 1 1 7.

Lorenz ana D. Franciscus 1 07. 232.

LowRobertus 1 5.Lucianus 36.

Lucilii hymni 4.Lucretius 440.

Ludov iciGodfridus 2 1 2 .

Ludovicus Pius 1 09.

Lugdunensis Ecclesia 89. 399.

Lugdunenses editiones bieviar.

,Quian 399.

Lulhus Raymundus 40 2.

Lupus Christianus emendatns 1 68.

citatur 202. reiellitur 207.

Lupus Ferrariensis 1 09.

Lusitanorum de Castellania q ue

rela 1 28.

Lutheri etLutheranorum hymni2 1 2.

l ycius 8.

MMabillonius Joannes 1 51 . notatur 9 3. 1 72. 354.

S . Macrina 50.

MafiaeusMarchio '65. Joan. Petrus

41 2.

Maggi Laurentius 1 68.

MaglorianusC laudins'

Santev il1471 97.

Maitropus 1 00.

Maldonado Joan. Conchens. 1 20.

368. Joan. 1 22. theolo

gos Parisienses conv incit 1 2 5.

notatus 04.

Mamachius hamasMaria 25. 86.

Mamercus, seuMamertus

Manrique Alfonsus Card. 296 .

S . Marcus 28.

Marcus Ep. 96. Marcus Maximus

34h

MarguniusMaximus 1 68.Mariana Joannes 93.Marianus Parthenius 347.Marinus Leonardus 1 3 1 .ManusJoan. Bapt. 1 08.

Maronitae 99.

Marra Donatus 1 68. eius error 5a.Marracius Hippolytus 96. ctalib iMartene Edmundas n01atusMarrianay Joan. 1 4.Marfinenguus Prosper 196.

S .Ma8

rtinus 1 99. ao6. Brac:rensis6.

Massorethae 14.

Massorillus Laurentius 1 1 8.Matthaei Xaver-ius 1 5.Matthaeus Joannes 41 6Maurini editores v ind1cantur

laudantur 1 1 notantut 51 .

54. 58. 70. 1 1 3. ao5.

MayansGregorius 1 2 1 . 427.

Maz ochius Alexius Symmachus 9.Maz z olarius Joseph etseqq.

Mechlira 9.

Meletianorum hymni45.Memoriale litterator.Mattit. az }.

359°

MenaJoan. Bapt. 1 68.Menagiana43 3.

Mcnardus Hugo 107. corrigitur

354.

Mendoz aAlfonws 1 5.MenochiusJoan. Steph. ao.

Meratius Caietanus Maria 7. refel

litur 65. 78. n ;. 41 0.

Mercerus 14.Mercurius gallicus 6.

Merenda Antonius aria 66.

Metellus Tegerensis 1 10.

Method…Ep. 96. P. C. 96.

Metrophanes 96.

Metrum an exigathymnus 1 39.

seqq.

https://www.forgottenbooks.com/join

O

dae Graecorum metro et

prosa 1 00.

Odo Abbas 1 10. 1 1 3. 160.

Oderisius Abbas 1 51 .

C ilicia propria anconcedenda 2 1 9.

Ofiicia Toletan. 2 1 7. Venet. 294.

Ofiicium recitandum quale ab Ec

clesia conceditur 365.

Officium v id. B rev iarium0flicium pro infirmis 70. S . Gun

d isalvi 1 27. S . Elisabeth. 1 27.

S . Gaudiosi 1 1 6. SS. Trinitatis 1 30. 372 . S. Joseph. 1 52.

SS.Nominis J esu 1 56. 8 . Vi

ctoris 1 72. SS.Sanguinis Chri

sti 22 1 . Conceptionis 2 25.

seqq. Compassionis B. Virgi

nis 283. Parvum426.

Oldoinus Augustinus 386. notatus

427.

Olearius Joan. Chrxst0phorus 2 19.Olita Joannes 1 68.

Orariumquid sit267.

Ordo Romanus 72. 1 46.

Origenes 1 3. 34. 202.

Orpheus 8. 9.

Orthodoxiae festum 370. 382 .

Orthograph iae quaedam regala

1 78.

Ory Matthaeus 39 1 . 41 1 .

Ostius Georgius 3.

Oudeux 1 68.

OudinCaesar refellitut 97. 1 08.

1 1 2.

OndinFranciscus 1 49.

Ov idius 1 38. 277. 440.

P

Pacheco de Toledo Franciscus

C ard. 1 1 7.

Paciaudus Paulus M. notatur 89.

1 67.

Petru

FaginsAntonius Junior 74.Palanterius Jnan. Paul. 52. 1 68.Palentina historia 1 22.

Pantaleonibus Dominicus de 405.Patri: d eters i festum improbatutu

365.

Paraclitus i longum an breve hse

beat 1 37.

Paradinus Guillelmus 400.

Parisienses Theologi aMaldonatosuperati 1 25. eorum censura

de B rev iar. Quignon. 388.

396. 404. 42 1 . 426. adversus

Maldonatum 404. falsa 410.

Passione V. C lara Maria de 1 50 .

SS. Pastoris , et Jusci HYMNUS32 2.

Patroni ecclesiarum 2 19. seqq.Pauli etStephani regula 80.Pauli Sebastianus 38.

Paulinus scriptor v itae S . Ambrosii 54. Aquileiensis 1 08. 147.1 58. Nolae Ep is.

Paulus Apocr. 38. 443.

Paulus Diaconus 1 64 206.

Samosatenus 40.41 .

Paulus Il]. 1 29. 387. et seqq . 421 .

IV. 1 30. 392. etseq.4xo.

V. 1 34.

Pausaniae dictum 2 1 7.

PenonFranc:scus 1 88.‘

Pentbemimeris 1 95.Perez de GuzmanFerdinandus 21 5.

2 1 6.

PerpinianusJoan. Petrus 1 28.

Perrault 145.

Persae 19 1 .

Pers in Petrus Jovan. corrigitur2 10.

Perv ij liam Veneri:

Petav ius Dionysius 148.

PetrarchaFranciscus 1 1 5. refi llitur1 89.

Pettbbusiàhi 83.Petruccius Hieronymus 1 36.S.Petrus petra ecclesiae 57. 370.

Petrus Abaelardus 83. Compostel

lanus 169.Cluniacensis 83. 1 1 1.

246. 1 71 . Damiani 1 10. 1 1 3.

1 56.Diaconus 1 1 1 . 206. Dres

densis 202. Pictaviensis 1 72.

PeyronetArnaldus 77.

Pez ina Bernardus 1 1 2.

Pherecratiumcarmen 195.

S .Philippi aJesuHYMMUS 258.

PhilippusPulcherGalliae Rex 368.Philo Platonis imitator 22. iud1c12

dc co 27.

Philos0phimoderni 1 3.Philostorgius 62. notatur 203.

Philotheus P.C .95.

Photius P.C.

Pianacci Joan. Peregr1nus corr1gx

tur 8 3 .

Pictetus B enedictus 3.

Pila’r Virginis delHYMNUS 341 .Pincianus Ferdin. 1 50.

Pinella Petrus 166.

Pinius JoannesPiranus Paulus 1 49.

Piny Alexander 1 88.

Pius IV.

S .PiusV .90. 1 25.

41 1 .

Pius VI. eius eximia pietas 2 1Placcius Vincentius 1 60.

Plac idus JosephPlacidas Romanus 206.Planenatus Jacobus 1 88.Plato eius de hymnis sen

teutia 2 1 7.

Plinii epistoladeChristianis

PinchartCarolus 283Plutarchus 50. ctalib iPoenae damnatorum 1 04.

s‘:1 4.de poesiHebraeorumscri

ptores 1 5. poesiatheologo utilis 1 42. paesi quaenam ver

ba congruant 1 86. poesis sacra laudata 2 1 5.

PogianusJulius 1 .

Politici versus Graecorum 1 9Poloni 369.

Pontas Joannes refi1tatus ato.Pontifices Romani brev iaria st

hymnos corrigunt1 2 1 . seqq.Ponz Antonius 36 1 .PortillaDuquePetrus 37 1 .Portocarrero Ludov .Emman.Catd.

2 1 7.

Possev inus Joan. Bapt. 1 68.Passions Petrus

? otiorpotiris etpala isPougetAntonius 14.

Poupin 46 .447.

Poyntr hamas 3 37.

Poz a Joan. Bapt.aa9.

Praedicatores PP. 1 .'

Primori;innominativa perperam

25Priscianensis Franciscus 1 23.Priscianus 1 33.

Priscillianistae

Procopius Chartophylax 96.Prosae V. SequentiaeProsodiac variatio 266.

Prosper Aquitanicus 54.

Prudentius 9 2. 1 1 8.1 93. 241 . 250. 262.

seqq. 273. seqq.

S . Prudentii Episc. Turiason. HYMNUS 289.

Prudentius Trecar. Episc. 1 oa.z g r.Psahnorum liber 1 1 .

Psalmus abecedarius S. Augustini1 9 1 .

PsalteriumParisiense 1 8.

Poeseos a prosaoratione distinctio Pucllz pro vurgineetiamadultaa37.N u n

466‘Pnellula de quadici passi!236.Puteanus Erycus 1 66.

nuevedo Antonius 358. Bar.tholomaeus 1 27.

QuignonesFranc. Card. 1 23. seqq.1 30. 223. 252. 278. eius b rev iarii FATA 385. eius gesta

386. brev iar. prima editio

388. 41 3. plures editiones

388. 41 a. 42 1 . verus auctor

406.

Q1 irinusAng.MariaCard.

37"

R

3.R adegundis 164.

Radulfus

RamonAlfonsus 342.

S .Raphaelis Arch.HYMNUS 3RatramnusRan go Franciscus 3.

Raynaldus Card. 206.

Raynaudus The0philus 1 8. Casti

gasus 1 37.

Raz z i SeraphinusR ecaredus 364.Reliquiarumcultus

Resende Andreas 1 27. 23 6.

Responsorialia

Rhabanus Maurus 1 1 3. 1 52.

eius error 248.

Rhod ig inius Caelius 8.

Rhosetì Franciscus 1 29.Rhythmi definitio , ac divisio 187.

seqqRibadeneira

_Pettus 243.

Ribera Emman. Bern. impugnatut‘

1 37°

RiberaFranciscus 184.

Ricciolius Jo: Bapt. notatus 1 58.

Rinaldus seu Raynaldus Card.206.

RiccheJcannes 1 70.

RipollThomas 28 1 .Robertus Claudins 146.Robertus Francise Re: 1 69.

Rab ias Marchio de 145.Rob inetUrbanus 209.

&adomantadz scastellana: Liber 1 20.Rodriguez de Castro Joseph . 32 1 .

Rogius Antonius 368.

RomanaEcclesia 63. seqq.Romanae sedis magisterium71 .Romanus Diaconus 98. 1 00.

Romero de Av ila Hieron. 186.Rosarii diarium409.

Rasarias seu Rosales Petrus non

Joannes 1 1 7.

Roxas B . Simon de 175. eiusHYMNUS 3 37.

RubensJoan. Bapt. 1 50.

Rubricae de hymnis 20 1 .SS.] ustse et Rufiînae HYMNUS

306.RuinartTheodoricus 35.

Rychel Dionysius 1 68.

Slitteranonnullis ingrata 74.

Sabbas 98.

Sabellianorumhaeresis 274.Sab inus Gladius 1 78.

Salas Gregorius 36 1 .Salaz ar de Mendoz a Petrus 1 1 8.Salaz ar Ferdin. Chirinos rej icitur

228.

S.Salomes HYMNUS 348.Salomonis psalmi 45.Salutatio Deiparae an sithymnus

Salvus Abbas 1 1 0.

Sammartbani 1 46.

Sancius Archip. Tolet.: 1 1 .

https://www.forgottenbooks.com/join

68

v eertius Franciscus 22 1 .

Sybillarum carmina 34.

Syb illistae Christiani 34.

Syllabae longae qua ratione olim

proferebantur , et scribeban

tur 1 84.

Symbolum Fidei inter Missammsolemnia ex Concil. lll. Tal.

originem trahitinecclesia oe

cidentali 382.

Symmachus Pontifex 3 1 .Synaloephe 1 77. 2 1 9. 438.

Synaeresis aliquando fugienda 185.

Synesîus Episc. 96. cante legendus20 5.

Sy racusani 222.

Syri 1 98.

T'

I ‘

aîo non est primus collectorsententiarum278.

Talavera Ferdinandus 368.

Tamayo et Salaz ar Joannes 2 3 1 .

n0t3tur 2450 3 460 2530 3980

Targum 1 0.

Tartari 1 9 1 .

Tassimus‘

1 1 3.

Telesphorus Pontifex 3 1 . 33.Temino Joannes 296.

Terentius 434.

S. Teresiae hymnus 20 1 .

Terpander 9.

Terraemotus Commemorati'

o 369.

Tertullianus 35.

ThaliaArii 45. 62.

Theatini Cler. R‘

eg. 392. seqq.

Themeswar Pelbartus 42 .

Theoterictus 99.

Theoctistus 98. 99.

Theodaldus Episc. 1 65.

Theodora Imperatrix 370. 382.

Theodoretus 42.

Theodoricus monachus 206.

Theodoms Lascaria 99. lector 97.

monachus 26. 78. Mopsuestenus 79. Studita 99. Syracnus 99.

Theodosius Magn. Imper. 369.Theodulphus 1 08. 1 1 3. 1 63.Theopaschitae 369.

TheophanesGraptas 96. seqq.Theophilus Imperator 96.Therapeutae 2 1 . 2 2. 1 87. 1 89.

Thiers Joan. Bapt. refelhtur

s itatar 1 37.S. Thomas 76. 1 1 1 . 1 1 5. 1 62. 1 63

1 70. 208. 403. 404.

Thomasius V.Card.49. saepius.Tm

pugnatnr 64. eius 0pinio 55.

1 1 3.ejus votumTiara triplex pontificia 445.Tillemontius Sebsi1tianus 65.Timocles 97.S. Tim0theus 30.

TimotheusMichael 1 50. eius erro

TiraboschiHieronìm 1 og.saepìus.

Emendatur 1 34.

Toletani Patres 1 07.

Torquemada Ferdinandus 343.S . Torquàti HYMNUS 299. 300.

Torre Ferdinandus 1 1 7.

Torrentius Laevinus 1 76.

Traianus Imperator 1 04. 1 39Translationis S . Jacob i HYMNUS

3 44°Travasa Caiet. Mana notatur 42 .

Tribrachys iniamb ico metro 1 85.

Trina deila: dici potest 274. seqq.

Trinitatis laus 55. 202. seq'

q.

eius festum 371 . etseqq.

Trisagium 32.

Trithemius 1 69. etalibiTrivultianae ephemerides 447.Trochaics sectio 1 80. trocha1cum

metrum 1 96. 265.

TrombellîiJo.Chrysoit.error 229.Tudertinis J acobus de 1 1 2. 1 62.

Tursellinus Ho ratius 394. 395.

Typographia H 1spana antiqua 297.

V

aldauraMargareta Nicolaus,Maria 2 2 2.

Valentia Jacobus 1 57. Petrus 1 3 1 .

Valentianus deMarsalia Greg. 1 63.1 68 . 198.

Valentini 222. 223.

Valentinianus 53.

V alentinus haereticus 41 . 42.

Valcsius Henrie. refellitur 37. 140.

Valla Georg1us 277.

Vallarsius Dominicus 246.Vanspenii Zegeri opinio de brev ia

riis 2 1 0.

VanTil Salomon 1 9 1 . seqq.

Vasaeus Joan. reprobatur 2 2

407.

Vaultier 1 45.

Vaz quez Varela Augustinus 359.

Ubaldo Eustachius a S . 54.

Venantius Fortunatus

1 47. 1 59 . 1 6 1 . 1 63.

Verba cantui, etpoesi congrua 1 86.

Veritas in hymnis 1 7 1 .VerneiLudov . Ant. 1 88.

XX

V 1ctore Adamus a S. 1 02 . averias V.Franciscus

Victoriarum festa 368. XxyonFranciscus 345.

Victorinus V id. Santev ilJoan.Bap. X imeno Vincentius notatur 1 38.V ictorinus Afer 1 0 2. 20 5. 2 21 .

SS.Victoris, etCoronaeHYMNUS Y

295. marte Thomas 36 1 .Vida Hieronymus 434.V igiliae 33. Z

V igilius Papa 1 05. acharias Franc. Ant. notaturVilland ro: carmenhispanum 2 14.

V illantHugo Guilelmus 1 48. Zixila 233 .

S . Vincentii Conf. HYMNUS 280. Zui’

1 iga Didacus Lopez 409.

459

.

S . Vincentnhb rh'

îWMNilS-

44g.V 1rgilius 1 37. 1 95. 2 2 5. 440.

V irgineNico l. a 260. B lasrus. 357.V irgo Deipara V.Deipara

V ivesJoan.Ludo-v . 1 1 6. eius emor.

tualts dies 221 .

Uldaricus 64.

Ulfilas 93.

Vocales communes 1 85. 1 86.Voces quaenam ab hymnis exclu

dendae 1 75. 1 76.

Vossius Isaacus reiicitur 1 66. 268.Urbanus IV. 76. V. 446.

Urbanus VIII. 1 34. seqq. 1 54, seqq.

Urei'

1a Petrus 1 66.

Ursinus Frangipane Latinus 1 70.

Ussérius 1 0. etalibi

Usuardus

Waddingus Lucas 73. illùstratu1‘

41 2 .

Walafridus Strabo 5. etsaepius

Walch iusJoan.Georg.3.

Wangnereck ius‘Simon rex1citur 98.Wicelius Georg. 1 02.

Wimphelingius Jacobus 1 1 8. 1 70.

Wolphius Joan. Chistophor 2 1 2.

https://www.forgottenbooks.com/join