Örgütsel İklimin Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi. Bursa İlinde Bir Araştırma
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi
Transcript of Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi
Turkish Studies
International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
ACADEMIC JOURNAL
SOSYAL BİLİMLER SAYISI
Turkish Studies Dergisi, üç ayda bir yayınlananuluslararasıhakemli bir dergidir.
Turkish Studies Dergisi’nde yayınlanan tüm yazıların, dil, bilim ve hukukî açıdan bütün
sorumluluğu yazarlarına, yayın hakları www.turkishstudies.net’e aittir.
Yayıncının yazılı izni olmaksızın kısmen veya tamamen herhangi bir şekilde basılamaz,
çoğaltılamaz. Yayın Kurulu dergiye gönderilen yazıları yayınlayıp yayınlamamakta
serbesttir. Dergiye gönderilen yazılar iade edilmez. Dergide yer alan yazıların dijital baskı, grafik tasarım, DOI numaralarının alınması ve
uluslararası indeslere tanıtılması gibi işlemler Alko Dijital Baskı ve Grafik Tasarım şirketi
tarafından ücret karşılığında yapılmaktadır. Dergide basım kararı alınan yazıların
sahipleri yazılarının tasarım, yayın ve indeks masraflarını Alko Dijital Baskı ve Grafik
Tasarım şirketine öderler.
Turkish Studies; EBSCO, DOAJ, ICAAP, Scientific Commons, MLA, ASOS, AMIR (Access to Mideast and Islamic Resources), Journal Directory, DJS (Dayang
Journal System), ULAKBİM indeksleri tarafından taranmaktadır.
ISSN: 1308-2140 V o l u m e 1 0 / 2 W i n t e r 2 0 1 5
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
TURKISH STUDIES
International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Yayınevi / Publishing House ALKO DİJİTAL BASKI MERKEZİ – GRAFİK TASARIM
Editor
Sibel ÜST
Editor Yardımcıları/Assistant Editors
Özgür AY-Ramazan BÖLÜK Canan OLPAK KOÇ-Hanife ALKAN
Mehmet Burak ÇAKIN
Yayın Kurulu/Editorial Board Fatma S. KUTLAR OĞUZ - Orhan K. TAVUKÇU
Ali AKAR-Dursun Ali TÖKEL M. Vefā NALBANT-Caner KERİMOĞLU
Ülkü ELİUZ-Mitat DURMUŞ Yavuz ÜNAL-İsrafil BABACAN
Mehmet Dursun ERDEM – Tuncay BÜLBÜL Cemalettin KÖMÜRCÜ
Danışma Kurulu/Board of Advisory Ahmet BURAN- Gürer GÜLSEVİN
Turgut KARABEY-Mehmet AYDIN-Ramazan KORKMAZ
Genel Koordinatör/General Coordinator Yavuz ÜNAL
Kaynakça Sorumluları/Persons for Bibliography Process Süleyman Kaan YALÇIN
Murat ŞENGÜL - Veysel İbrahim KARACA
Yabancı Dil Uzmanları Yusuf AYDIN
Baskı Sorumluları/Persons for Print Process Özgür AY - Önder SEZER
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Dış Temsilciler Koordinatörü/General Coordinator of Foreign Editors
Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN
Dış Temsilciler/Representative of Foreign Country
USA Robert DANKOFF
Germany Marcel ERDAL-Zeki KARAKAYA
Greece Fatih KEMİK Japan Yuu KURIBAYASHI
Norway-Swedish Bernt BRENDEMOEN
England Fikret TURAN
Albania Xhemile ABDİU
Central Asia Seadet SHİKHİYEVA
Kazakhstan Gülnar KOKUBASOVA Kyrgyzstan Ulanbek ALİMOV
Azerbaijan Vusale MUSALİ
Uzbekstan Cabbar İŞANKUL
Halab-Aleppo (Syria) Ahmet DEMİRTAŞ
Poland Öztürk EMİROĞLU
Hakemler/Referees
Prof. Dr. Marcel ERDAL Frankfurt University Prof. Dr. Han-woo CHOİ Eurasia University
Prof. Dr. Bernt BRENDEMOEN Oslo University
Prof. Dr. Robert DANKOFF Univercity Of Chicago
Prof. Dr. Walter ANDREVS Washington University
Prof. Dr. Ahat ÜSTÜNER Fırat Üniversitesi Prof. Dr. Ahmet AKÇATAŞ Uşak Üniversitesi
Prof. Dr. Ahmet BURAN Fırat Üniversitesi
Prof. Dr. Ahmet GÜNŞEN Trakya Üniversitesi
Prof. Dr. Ahmet TAŞĞIN Konya Üniversitesi
Prof. Dr. Alev SINAR UĞURLU Uludağ Üniversitesi
Prof. Dr. Ali AKAR Muğla Üniversitesi Prof. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ Atatürk Üniversitesi
Prof. Dr. Ali YILDIRIM Fırat Üniversitesi
Prof. Dr. Alimcan İNAYET Ege Üniversitesi
Prof. Dr. Asiye Mevhibe COŞAR Karadeniz Teknik Ü.
Prof. Dr. Atabey KILIÇ Erciyes Üniversitesi Prof. Dr. Avni GÖZÜTOK Atatürk Üniversitesi
Prof. Dr. Cengiz ALYILMAZ Atatürk Üniversitesi
Prof. Dr. Erdoğan BOZ Eskişehir Osmangazi Ü.
Prof. Dr. Fazıl GÖKÇEK Ege Üniversitesi
Prof. Dr. Fikret TURAN Mancester Üniversity
Prof. Dr. Filiz KILIÇ Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü. Prof. Dr. Funda TOPRAK Yıldırım Beyazıt Ü.
Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN Ege Üniversitesi
Prof. Dr. H. Dilek BATİSLAM Çukurova Üniversitesi
Prof. Dr. H. İbrahim DELİCE Cumhuriyet Üniversitesi
Prof. Dr. Halûk Harun DUMAN Marmara Üniversitesi Prof. Dr. Hasan AKAY Sakarya Üniversitesi
Prof. Dr. Hatice AYNUR Yıldız Teknik Üniversitesi
Prof. Dr. Hatice ŞAHİN Uludağ Üniversitesi
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Prof. Dr. İ. Hakkı AKSOYAK Gazi Üniversitesi
Prof. Dr. İbrahim TELLİOĞLU Ondokuz Mayıs Ü. Prof. Dr. İlhan GENÇ Dokuz Eylül Üniversitesi
Prof. Dr. Kerime ÜSTÜNOVA Uludağ Üniversitesi
Prof. Dr. Mahmut KAPLAN Fatih Üniversitesi
Prof. Dr. Mehmet AYDIN Ondokuz Mayıs Ü.
Prof. Dr. Mehmet TÖRENEK Atatürk Üniversitesi
Prof. Dr. Mehmet İNBAŞI Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet Dursun ERDEM Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Prof. Dr. Mehmet Mehdi ERGÜZEL Sakarya Üniversitesi
Prof. Dr. Mehmet Nuri GÖMLEKSİZ Fırat Üniversitesi
Prof. Dr. Menderes COŞKUN Süleyman Demirel Ü.
Prof. Dr. Metin AKKUŞ Atatürk Üniversitesi Prof. Dr. M. Muhsin KALKIŞIM Karadeniz Teknik Ü.
Prof. Dr. Muhittin ELİAÇIK Kırıkkale Üniversitesi
Prof. Dr. Muhsine BÖREKÇİ Atatürk Üniversitesi
Prof. Dr. Mukim SAĞIR Erzincan Üniversitesi
Prof. Dr. Mustafa UĞURLU Girne Amerikan Ü.
Prof. Dr. Nebi ÖZDEMİR Hacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Nurettin DEMİR Hacettepe Üniversitesi
Prof. Dr. Nurettin ÖZTÜRK Pamukkale Üniversitesi
Prof. Dr. Nurullah ÇETİN Ankara Üniversitesi
Prof. Dr. O. Kemal TAVUKÇU Atatürk Üniversitesi
Prof. Dr. Osman YILDIZ Süleyman Demirel Ü. Prof. Dr. Öcal OĞUZ Gazi Üniversitesi
Prof. Dr. Pervin ÇAPAN Muğla Üniversitesi
Prof. Dr. Ramazan GÜLENDAM Çanakkale Onsekiz Mart Ü.
Prof. Dr. Saadettin GÖMEÇ Ankara Üniversitesi
Prof. Dr. Songül TAŞ İnönü Üniversitesi
Prof. Dr. Şener DEMİREL Fırat Üniversitesi Prof. Dr. Yakup ÇELİK Yıldız Teknik Üniversitesi
Prof. Dr. Yaşar AYDEMİR Gazi Üniversitesi
Prof. Dr. Zeki KARAKAYA Goethe University
Prof. Dr. Zeki KAYMAZ Ege Üniversitesi
Ass. Prof. Yuu KURIBAYASHI Okayama University
Doç. Dr. Abdullah İLGAZİ Dumlupınar Üniversitesi
Doç. Dr. Abdülhalim AYDIN Fırat Üniversitesi
Doç. Dr. Adem BAŞIBÜYÜK Erzincan Üniversitesi
Doç. Dr. Adem ÖGER Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Doç. Dr. Ahmet ŞİMŞEK Sakarya Üniversitesi Doç. Dr. Ahmet YİĞİT Muğla Üniversitesi
Doç. Dr. Alaattin KARACA Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Doç. Dr. Alparslan CEYLAN Atatürk Üniversitesi
Doç. Dr. Bahir SELÇUK Adıyaman Üniversitesi
Doç. Dr. Bayram Ali KAYA Sakarya Üniversitesi
Doç. Dr. Bekir ÇINAR Niğde Üniversitesi Doç. Dr. Bülent BAYRAM Kırklareli Üniversitesi
Doç. Dr. Bünyamin KOCAOĞLU Sakarya Üniversitesi
Doç. Dr. Cafer ÇİFTÇİ Uludağ Üniversitesi
Doç. Dr. Caner KERİMOĞLU Dokuz Eylül Üniversitesi
Doç. Dr. Celal DEMİR Afyon Kocatepe Üniversitesi Doç. Dr. Ercan ALKAYA Fırat Üniversitesi
Doç. Dr. Erdal ŞAHİN Marmara Üniversitesi
Doç. Dr. Erdoğan ERBAY Atatürk Üniversitesi
Doç. Dr. Erhan AYDIN Erciyes Üniversitesi
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Doç. Dr. Fatma AÇIK Gazi Üniversitesi
Doç. Dr. Fatma Sabiha KUTLAR Hacette Üniversitesi Doç. Dr. Galip GÜNER Erciyes Üniversitesi
Doç. Dr. Gül TUNÇEL GaziÜniversitesi
Doç. Dr. Güray KIRPIK Gazi Üniversitesi
Doç. Dr. Hatice ŞİRİN USER Ege Üniversitesi
Doç. Dr. Hikmet KORAŞ Niğde Üniversitesi
Doç. Dr. Hüseyin GÜFTA Mustafa Kemal Üniversitesi Doç. Dr. İbrahim Halil TUĞLUK Adıyaman Üniversitesi
Doç. Dr. İsmail TAŞ Selçuk Üniversitesi
Doç. Dr. Mehmet BEŞİRLİ Çankırı Karatekin Ü.
Doç. Dr. Mehmet ÇOG Karadeniz Teknik Üniversitesi
Doç. Dr. Mehmet GÜMÜŞKILIÇ Fatih Üniversitesi Doç. Dr. Mehmet KIRBIYIK Selçuk Üniversitesi
Doç. Dr. Mehmet Naci ÖNAL Muğla Üniversitesi
Doç. Dr. Mehmet TEMİZKAN Ege Üniversitesi
Doç. Dr. Mehmet Vefa NALBANT Pamukkale Üniversitesi
Doç. Dr. Mehmet ZAMAN Atatürk Üniversitesi
Doç. Dr. Metin ARIKAN Ege Üniversitesi Doç. Dr. Mevlüt GÜLTEKİN Niğde Üniversitesi
Doç. Dr. Muammer Mete TAŞLIOVA Hitit Üniversitesi
Doç. Dr. Muharrem DAŞDEMİR Atatürk Üniversitesi
Doç. Dr. Muharrem DAYANÇ Eskişehir Osmangazi Ü.
Doç. Dr. Musa ÇİFÇİ Uşak Üniversitesi Doç. Dr. Mustafa ALKAN Gazi Üniversitesi
Doç. Dr. Mustafa ARSLAN Pamukkale Üniversitesi
Doç. Dr. Mustafa GENCER Abant İzzet Baysal Ü.
Doç. Dr. Mustafa ÖZSARI Balıkesir Üniversitesi
Doç. Dr. Mümtaz SARIÇİÇEK Erciyes Üniversitesi
Doç. Dr. Nadir İLHAN Fırat Üniversitesi Doç. Dr. Nergis BİRAY Pamukkale Üniversitesi
Doç. Dr. Nesrin T. KARACA Başkent Üniversitesi
Doç. Dr. Osman GÜNDÜZ Atatürk Üniversitesi
Doç. Dr. Salim ÇONOĞLU Balıkesir Üniversitesi
Doç. Dr. Sami KILIÇ Fırat Üniversitesi Doç. Dr. Serkan ŞEN Ondokuz Mayıs Ü.
Doç. Dr. Şaban DOĞAN Abant İzzet Baysal Ü.
Doç. Dr. Şahin KÖKTÜRK Ondokuz Mayıs Ü.
Doç. Dr. Tarık ÖZCAN Fırat Üniversitesi
Doç. Dr. Tuncay BÜLBÜL Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Doç. Dr. Turgut TOK Pamukkale Üniversitesi Doç. Dr. Turhan ÇETİN Gazi Üniversitesi
Doç. Dr. Ülkü ELİUZ Karadeniz Teknik Ü.
Doç. Dr. Ülkü GÜRSOY Gazi Üniversitesi
Doç. Dr. Yaşar ŞENLER Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Doç. Dr. Yunus BALCI Pamukkale Üniversitesi
Doç. Dr. Yusuf ÇETİNDAĞ Fatih Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Abdullah KÖK Niğde Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Abdullah ŞAHİN Atatürk Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Adem İŞCAN Gaziosmanpaşa Ü.
Yrd. Doç. Dr. Ahmet DEMİRTAŞ Kilis 7 Aralık Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ahmet GÜNDÜZ Ahi Evran Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ahmet Turan SİNAN Fırat Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ali Emre ÖZYILDIRIM Yıldız Teknik Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ali YILDIZ İstanbul Arel Üniversitesi
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Yrd. Doç. Dr. Alpaslan OKUR Sakarya Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Alpay Doğan YILDIZ Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Alptekin YAVAŞ Çanakkale Onsekiz Mart Ü.
Yrd. Doç. Dr. Aydın KIRMAN Ordu Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ayfer YILMAZ Gazi Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Bayram ÇETİNKAYA Afyon Kocatepe Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Cafer GARİPER Süleyman Demirel Ü.
Yrd. Doç. Dr. Cahit BAŞDAŞ Muğla Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Cüneyt AKIN Afyon Kocatepe Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Dursun Ali TÖKEL Ondokuz Mayıs Ü.
Yrd. Doç. Dr. Ebru Burcu YILMAZ İnönü Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ekrem AYAN Muğla Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ertuğrul AYDIN Doğu Akdeniz Ü. Yrd. Doç. Dr. Esen DURMUŞ Fırat Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Fatih AYDIN Karabük Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Fatih USLUER TOBB Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Faysal Okan ATASOY Erzincan Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Filiz ÇOLAK Uşak Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Funda KARA Atatürk Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Gökhan ARI Aksaray Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Halil ERDEMİR Celal Bayar Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Halit KARATAY Abant İzzet Baysal Ü.
Yrd. Doç. Dr. Hasan BAKTIR Erciyes Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Hilmi DEMİRKAYA Mehmet Akif Ersoy Ü. Yrd. Doç. Dr. Huriye ALTUNER Niğde Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Hüseyin DOĞRAMACIOĞLU Kilis 7 Aralık Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Kahraman MUTLU Afyon Kocatepe Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. İbrahim KOPAR Atatürk Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. İlyas YAZAR Dokuz Eylül Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. İsmet ŞANLI Eskişehir Osmangazi Ü. Yrd. Doç. Dr. Kadir GÜLER Dumlupınar Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Kürşat ÖNCÜL Kafkas Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. M. Fatih KANTER Ardahan Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mehmet EKİZ Niğde Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mehmet SOĞUKÖMEROĞULLARI Gaziantep Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mesut TEKŞAN Ç. Onsekiz Mart Ü
Yrd. Doç. Dr. Mitat DURMUŞ Kafkas Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Murat KACIROĞLU Bozok Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZŞAHİN Uşak Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Murat ŞENGÜL Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Yrd. Doç. Dr. Musa Şamil YÜKSEL Ege Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa ARSLAN Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mustafa ERTÜRK Muğla Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mustafa ÜSTÜNOVA Uludağ Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mutlu DEVECİ Fırat Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Muvaffak DURANLI Ege Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mücahit COŞKUN Karabük Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Nafi YALÇIN Melikşah Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Nedim BAKIRCI Niğde Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Nesime CEYHAN Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Nurullah ULUTAŞ Muş Alparslan Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Oğuzhan DURMUŞ Trakya Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ömer Faruk SÖNMEZ Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Önder SEZER Uşak Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Özgür AY Uşak Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Özlem NEMUTLU Celal Bayar Üniversitesi
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Yrd. Doç. Dr. Refika ALTIKULAÇ DEMİRDAĞ Aksaray Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Rıdvan CANIM Atatürk Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Salim ÇONOĞLU Balıkesir Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Sedat MADEN Giresun Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Selim Hilmi ÖZKAN Giresun Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Selma BAŞ Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Sema ÇETİN BAYCANLAR Çukurova Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Sema ÖZHER KOÇ Osmaniye Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Serdar Uğurlu Sakarya Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Seval ŞAHİN GÜMÜŞ Mimar Sinan -GS Ü.
Yrd. Doç. Dr. Seyit Battal UĞURLU Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Sezai COŞKUN Fatih Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Sibel ÜST Yıldırım Beyazıt Ü. Yrd. Doç. Dr. Soner AKPINAR Eskişehir Osmangazi Ü.
Yrd. Doç. Dr. Süleyman Kaan YALÇIN Fırat Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Süleyman SOLMAZ Pamukkale Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Şevkiye KAZAN Mehmet Akif Ersoy Ü.
Yrd. Doç. Dr. Şeyma BÜYÜKKAVAS KURAN Ondokuz Mayıs Ü.
Yrd. Doç. Dr. Tacettin ŞİMŞEK Atatürk Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Tuba Işınsu İSEN-DURMUŞ TOBB Ekonomi ve Tek. Ü.
Yrd. Doç. Dr. Tuğça Poyraz TACOĞLU Hacettepe Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Türkan GÖZÜTOK Karabük Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Yasemin MUMCU AY Adnan Menderes Ü.
Yrd. Doç. Dr. Yunus AYATA Cumhuriyet Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Zehra GÖRE Selçuk Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Zeki ÇEVİK Balıkesir Üniversitesi
Dr. İlyas KARABIYIK Erzincan Üniversitesi
Dr. Nezir TEMUR Gazi Üniversitesi
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
BU SAYININ HAKEMLERİ
Prof. Dr. Hidayet AYDAR İstanbul Üniversitesi
Prof. Dr. İbrahim TELLİOĞLU Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Prof. Dr. Mehmet Dursun ERDEM Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Prof. Dr. Mehmet Nuri GÖMLEKSİZ Fırat Üniversitesi Prof. Dr. Mustafa ÇAKIR Anadolu Üniversitesi
Prof. Dr. Okan YAŞAR Çanakkale Onsekiz Mart Ü.
Prof. Dr. Ömür BÜTEV DOLGUN Artvin Çoruh Üniversitesi
Prof. Dr. Rahmi DOĞANAY Fırat Üniversitesi
Prof. Dr. Tahir BALCI Çukurova Üniversitesi Prof. Dr. Tevhit AYENGİN Çanakkale Onsekiz Mart Ü.
Prof. Dr. Zeki Salih ZENGİN Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Doç. Dr. A. Cüneyt EREN Dokuz Eylül Üniversitesi
Doç. Dr. Abdulhalim AYDIN Fırat Üniversitesi
Doç. Dr. Adem ÖGER Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü. Doç. Dr. Ahsen ARMAĞAN Uşak Üniversitesi
Doç. Dr. Ali MEYDAN Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Doç. Dr. Aygül AYKUT Erciyes Üniversitesi
Doç. Dr. Ercan ALKAYA Fırat Üniversitesi
Doç. Dr. Fazlı ARSLAN Erciyes Üniversitesi Doç. Dr. Fikriye KIRBAĞ ZENGİN Fırat Üniversitesi
Doç. Dr. Hasan Güner BERKANT Kahramanmaraş Sütçü İmam Ü.
Doç. Dr. Hilmi DEMİRKAYA Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Doç. Dr. İ. Bakır ARABACI Fırat Üniversitesi
Doç. Dr. Kadir PAKSOY Harran Üniversitesi
Doç. Dr. Mehmet ÇOG Karadeniz Teknik Üniversitesi Doç. Dr. Mehmet KÖÇER Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Doç. Dr. Vefa TAŞDELEN Yıldız Teknik Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Adem ÇATAK Gümüşhane Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ali KUZUDİŞLİ Gümüşhane Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Aydın BEDEN Akdeniz Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Aydın ÇİVİLİDAĞ Niğde Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ayhan DEVER Ordu Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ayşe GÜLER Kırıkkale Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ayşegül KOYUNCU OKCA Pamukkale Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Bahar GÜDEK Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Bahset KARSLI Akdeniz Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Banu YAMAN Trakya Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Barış ÇİFTÇİ Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Yrd. Doç. Dr. Bayram AŞILIOĞLU Dicle Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Celal GÜLŞEN Fatih Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Enes ERDİM Fırat Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Ercan ARI Çanakkale Onsekiz Mart Ü.
Yrd. Doç. Dr. Ercüment ERDOĞAN Ordu Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Fatih MÜDERRİSOĞLU Hacettepe Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Hasan Hüseyin KILINÇ Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Yrd. Doç. Dr. Haydar DÖLEK Fırat Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Hilal KAZU Fırat Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Huriye DENİŞ ÇELİKER Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. İbrahim GÜL Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. İbrahim HABACI Çanakkale Onsekiz Mart Ü.
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Yrd. Doç. Dr. İbrahim KOPAR Atatürk Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. İlhami GÜNAY Dumlupınar Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. K. Funda NAYİR Çankırı Karatekin Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Kemal GÖZ Pamukkale Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Levent ÇORUH Erciyes Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Akif HELVACI Uşak Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Devrim TOPSES Çanakkale Onsekiz Mart Ü.
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Gökhan GENEL Yalova Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet GÜRLEK İstanbul Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mehmet ŞANVER Uludağ Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mesut BULUT Bayburt Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Mesut GÜN Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Yrd. Doç. Dr. Mutlu TÜRKMEN Bartın Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa KARATAŞ Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Yrd. Doç. Dr. Nihat DURAK Abant İzzet Baysal Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Nilüfer KÖŞKER Kırıkkale Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Nur Ahmet KURBAN Gümüşhane Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Osman Zahid ÇİFTÇİ Aksaray Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ömer Faruk SÖNMEZ Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Özcan GÜNGÖR Atatürk Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Özge MAZLUM Turgut Özal Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Saffet KARTOPU Gümüşhane Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Seyhun ŞAHİN Nevşehir Hacı Bektaş Veli Ü.
Yrd. Doç. Dr. Seyit COŞKUN Çankırı Karatekin Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Seyit TAŞER Necmettin Erbakan Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Sibel ÜST Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Süleyman Kaan YALÇIN Fırat Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Şaban KARASAKAL Abant İzzet Baysal Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Şebnem YILDIRIM ORHAN Gazi Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Ufuk ŞİMŞEK Atatürk Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Yakup Alper VARIŞ Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Yrd. Doç. Dr. Yaşar BARUT Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Dr. Bülent İŞLER Gazi Üniversitesi
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Editörden…
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
İÇİNDEKİLER/CONTENTS
İÇSEL PAZARLAMA TEMELİNDE İNSAN KAYNAKLARI
UYGULAMALARININ MÜŞTERİ MEMNUNİYETİNE ETKİSİNİ
BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA AN INVESTIGATION FOR DETERMINING THE EFFECT OF HUMAN
RESOURCES APPLICATIONS ON CUSTOMER SATISFACTION BASED ON INTERNAL MARKETING
Sinem KAYA
Ahmet Mutlu AKYÜZ
1-30
TÜRK DİZİLERİNİN KAZAK-TÜRK KÜLTÜREL ETKİLEŞİMİNE VE
TÜRKÇENİN YAYGINLAŞMASINA ETKİSİ THE EFFECT OF TURKISH TV SERIES ON THE KAZAKH-TURKISH CULTURAL INTERACTION AND SPREAD OF TURKISH LANGUAGE
Mehmed Said ARBATLI İhsan KURAR
31-48
KARLIOVA HAVZASI VE ÇEVRESİNİN (BİNGÖL) HEYELAN DUYARLILIK
HARİTASININ OLUŞTURULMASI FORMING THE MAP OF LANDSLIDE SENSITIVITY OF KARLIOVA BASIN
AND ITS SURROUNDING
Vedat AVCİ
Halil GÜNEK
49-68
TÜRK-İSLAM KÜLTÜRÜNDE VE GÜNÜMÜZ DENGELİ, SAĞLIKLI VE
HELAL BESLENMEDE HZ MUHAMMED ÖĞRETİSİ THE DOCTRINE OF THE PROPHET MUHAMMAD IN TURKISH ISLAMIS CULTURE AND TODAYS’S BLANCED, HEALTY AND HALAL NUTRITION
Ali BATU
69-100
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
ZORUNLU GÖÇÜN MEKÂNSAL ETKİLERİ VE YEREL HALKIN ALGISI;
KİLİS ÖRNEĞİ SPATIAL EFFECT OF FORCED MIGRATION AND PERCEPTION OF LOCAL
COMMUNITY; CASE OF KİLİS
Deniz CENGİZ
101-122
AMBALAJ TASARIMINDA BİLİNÇALTI MESAJ ÖĞELERİNİN VE
NÖROPAZARLAMA YAKLAŞIMININ KULLANIMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
THE COMPARISON OF THE SUBLIMINAL MESSAGE ELEMENTS AND NEURO-MARKETING APPROACH USAGE IN PACKAGE DESIGNS
İbrahim Gökhan CEYLAN
Hatice BAHATTİN CEYLAN
123-142
TURHAL ŞEHRİNİN NÜFUS ÖZELLİKLERİ DEMOGRAPHICAL CHARACTERISTICS OF THE CITY OF TURHAL
Özlem ÇAKAR ÇELİK
Handan ARSLAN
143-164
SENSATIONAL PUBLICNESS AND DIVERGENCE OF SOCIAL
HIERARCHY: THE CASE OF BIRDMANSHIP IN ISTANBUL DUYGUSAL KAMUSALLIK VE SOSYAL HİYERARŞİNİN SAPMASI:
İSTANBUL’DA KUŞÇULUK ÖRNEĞİ Alper ÇAKMAK
165-182
LİSANSÜSTÜ SEVİYEDE YABANCI DİL SORUNLARI FOREIGN LANGUAGE PROBLEMS AT GRADUATE LEVEL
Rüveyda H. ÇEBİ KOZALLIK
Zeki KARAKAYA
183-192
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
PAUL BLOOM VE DİNİ İNANÇLARIN ORTAYA ÇIKMASINDA EVRİMSEL
RASTLANTI TEZİ PAUL BLOOM AND THE EMERGENCE WITH AN EVOLUTIONARY
ACCIDENT OF THE RELIGIOUS BELIEFS
Osman Zahid ÇİFÇİ
193-212
ETNOSENTRİK SÖYLEM VE HABERCİLİK
ETHNOCENTRIC DISCOURSE AND NEWS REPORTING
Tarkan DEMİR
213-220
ÖĞRENCİLERİN ANNE BABA TUTUMLARINI ALGILAMA BİÇİMLERİ VE
ŞİDDETE EĞİLİMLERİ STUDENTS PERCEPTION FORMS OF ATTITUDES OF PARENTS AND
TENDENCIES TO VIOLENCE Yasin DEMİR
Hatice KUMCAĞIZ
221-234
ANADOLU TARİHİNDE HİTİTLERİN SOSYO-EKONOMİK YAŞANTISI SOCIO-ECONOMIC LIFE OF HITTITES IN ANATOLIAN HISTORY
Ahmet DENİZ
235-248
SİYASAL REKLAMLARDA "MİLLET" TEMASI: "CUMHURBAŞKANLIĞI
SEÇİMİ VE 30 MART YEREL SEÇİMİ ÖRNEĞİ" “NATION” THEME AT POLITICAL ADVERTISEMENTS: SAMPLE OF PRESIDENTIAL ELECTION AND 30TH MARCH LOCAL ELECTION
Adem DOĞAN
248-268
L’ADHESION TURQUE ET L’UNION EUROPEENNE : UNE APPROCHE
CONSTRUCTIVISTE TÜRKİYE’NİN ÜYELİĞİ VE AVRUPA BİRLİĞİ: KONSTÜRÜKTİVİST BİR
YAKLAŞIM
Hatice Rumeysa DURSUN
269-282
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
RİSĀLE-İ EHL-İ DERVĮŞ A MANUAL OF THE PEOPLE OF THE DERVİSHES
Ümit EKER
Ünal ZAL
283-328
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ VATANDAŞLARININ DEĞER
YÖNELİMLERİ VALUE PRIORITIES OF CITIZENS OF TURKISH REPUBLIC OF NORTHERN
CYPRUS
Yusuf EMRE
Asım YAPICI
329-350
İSTANBUL II. BÂYEZID CAMİ HAZİRESİ MEZAR TAŞLARINDA MEYVE
MOTİFLERİ
( BATI ETKİSİ, DİNİ HOŞGÖRÜ, KUTSALLIK VE DEĞİŞİM) FRUIT MOTIFS AT GRAVESTONES IN CEMETERY OF THE ISTANBUL
SECOND BÂYEZİD MOSQUE (WESTERN IMPACT, RELIGIOUS TOLERANCE, SANCTITY AND CHANGE)
Gültekin ERDAL
351-366
MİTOLOJİK UNSURLARIN 18. YÜZYIL ÖNCESİ TÜRK RESİM SANATI
İÇERİSİNDEKİ YERİ THE PLACE OF MYTHOLOGICAL ELEMENTS IN TURKISH PAINTING ART
BEFORE 18TH CENTURY
Yüksel GÖĞEBAKAN
367-388
İLETİŞİMİN MCDONALDLAŞMASI: SOSYAL MEDYA ÜZERİNE BİR
İNCELEME MCDONALDIZATION OF COMMUNICATION: AN INVESTIGATION OF
SOCIAL MEDIA
Göksel GÖKER
389-410
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
İMTİHAN VE DÜNYEVİLEŞME TEST AND SECULARIZATION
Süleyman GÜMRÜKÇÜOĞLU
411-434
KUR’ÂN-I KERÎM’DE GENÇLERİN DUYGU GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ
EMOTION EDUCATION AND DEVELOPMENT OF THE YOUTH IN THE HOLY QUR'AN
İlhami GÜNAY
435-460
TÜRKİYE’NİN MADDE KULLANIMI VE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELE POLİTİKASININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE YENİ BİR MODEL
ÖNERİLMESİ AN ASSESSMENT ON TURKEY’S STRUGGLE POLICY AGAINST DRUG
ABUSE AND ADDICTION AND A NEW MODEL PROPOSAL
Mehmet IŞIK Hamit ERDAL
461-482
HAZAR DENİZİNİN STATÜSÜ HAKKINDA GÖRÜŞMELER VE BU
SÜRECİN YEREL VE BÖLGESEL ENERJİ GÜVENLİĞİNE ETKİSİ NEGOTIATIONS ABOUT THE LEGAL STATUS OF THE CASPIAN SEA AND
IMPACT OF THIS PROCESS ON LOCAL AND REGIONAL ENERGY SECURITY
Pervane İSLAMOVA
483-490
DOĞRUSAL PROGRAMLAMA METODUYLA DİYARBAKIR İLİ GIDA
SEKTÖRÜNDE BİR ÜRETİM PLANLAMA UYGULAMASI THE PRODUCTION PLANNING IN FOOD SECTOR IN DIYARBAKIR BY
LINEAR PROGRAMMING
Hasan KARA
Halil SAVAŞ
491-506
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
TEVFİK FİKRET VE CENAP ŞAHABETTİN’İN ŞİİRLERİNDE MELANKOLİ MELANCHOLY IN TEVFİK FİKRET AND CENAP ŞAHABETTİN POETRY
Mustafa KARABULUT
507-520
ALTINBEŞİK MAĞARASI MİLLİ PARKI’NIN (İBRADI/ANTALYA) FİZİKİ
COĞRAFYA ÖZELLİKLERİ VE EKOTURİZM POTANSİYELİ THE ECOTOURSIM POTENTIAL AND PHYSICAL GEOGRAPHY OF
ALTINBEŞIK CAVE NATIONAL PARK (IBRADI/ANTALYA)
Baştürk KAYA Mesut ŞİMŞEK
Ayhan AKIŞ
521-544
BATI DIŞI MODERNLEŞME ÖRNEĞİ OLARAK TÜRKİYE
MODERNLEŞMESİ: SÜREKLİLİKLER, KOPUŞLAR VE ÇATALLANMALAR MODEL OF NON-WESTERN MODERNIZATION: TURKEY CONTINUITIES,
RUPTURES AND BIFURCATIONS
Mahmut KAYA
545-564
KUR’ÂN KAYNAKLI ÇEVRE ALGISININ PRATİĞE
DÖNÜŞTÜRÜLEMEMESİNİN İRDELENMESİ DEALING WITH WHY ENVIRONMENTAL PERCEPTION ORIGINATED
FROM THE QUR’AN HAS BEEN UNABLE TO BE TRANSFORMED INTO IMPLEMENTATION Süleyman KAYA
565-586
CONTRIBUTION OF THE FIVE-YEAR DEVELOPMENT PLANS TO
TOURISM IN TURKEY ULUSAL BEŞ YILLIK KALKINMA PLANLAMALARIN TÜRKİYE TURİZMİNE
KATKISI
İsmail KERVANKİRAN
587-610
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
THE EFFECT OF PERCEIVED SERVICE EFFICIENCY, PRODUCTIVITY,
PARTICIPATION AND ECONOMIC-PHYSICAL SUFFICIENCY ON THE
ATTITUDES AGAINST MUNICIPAL AMALGAMATION ETKİN VE VERİMLİ HİZMET, KATILIM İLE MALI VE FİZİKİ YETERLİLİK ALGISININ BELEDİYE TÜZEL KİŞİLİĞİNİN KALDIRILMASINA İLİŞKİN
TUTUM ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA Rüveyda KIZILBOĞA ÖZASLAN
Hüsniye AKILLI
Kamil ÖZASLAN
611-630
CHP İKTİDARININ SON DÖNEMİNDE SAMSUN ALAÇAM HALKEVİNDE OKUMA-YAZMA SEFERBERLİĞİ
THE LITERACY CAMPAIGN IN SAMSUN ALAÇAM COMMUNITY CENTRE IN THE LAST PERIOD OF CHP GOVERNMENT
Mehmet KÖÇER
Volkan AYDEMİR
631-640
BURSA KIYILARINDA İKİNCİ KONUT YAPILAŞMASININ KIYI
JEOMORFOLOJİSİNE ETKİSİ THE EFFECT OF THE SECOND HOMES CONSTRUCTIONS IN BURSA
COASTS ON THE COASTAL GEOMORPHOLOGY
Sümeyra KURT
641-662
OSMANLILARIN KÂBE VE MESCİD-İ HARAM HİZMETLERİ SERVICES OF OTTOMANS TO KAABA AND MASJID AL-HARAM
İsmail METİN
663-678
MERKEZ-ÇEVRE PERSPEKTİFİNDE TÜRK TOPLUM YAPISINDA
GÖZLEMLENEN PROBLEM ALANLARINA YÖNELİK SOSYOLOJİK BİR
DEĞERLENDİRME A SOCIOLOGICAL ASSESSMENT OF THE PROBLEMS OBSERVED AT TURKISH SOCIETY FROM CENTER AND PERIPHERY PERSPECTIVE
Şebnem MORSÜMBÜL
679-696
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
VAKIFLARA YÖNELİK VERGİSEL DÜZENLEMELERİN VERGİ KAYIP VE
KAÇAKLARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ THE IMPACTS OF TAX REGULATIONS FOR FOUNDATIONS ON TAX
AVOIDANCE AND EVASION
Mehmet NAR
697-720
ESKİŞEHİR ODUNPAZARI EVLERİ’NDE BOŞ ZAMAN KÜLTÜRÜ THE LEISURE CULTURE IN ESKIŞEHIR ODUNPAZARI HOUSES
Ejder OKUMUŞ
721-734
TANRI HAKKINDA KONUŞA(MA)MAK: PLOTİNUS’DA NEGATİF TEOLOJİ
(NOT BEING ABLE) TO TALK ABOUT GOD: NEGATIVE THEOLOGY IN PLOTINUS
Hasan ÖZALP
735-748
HATAY İLİNDE MACERA TURİZMİ POTANSİYELİNİN COĞRAFİ
YAKLAŞIMLA İNCELENMESİ INVESTIGATION OF ADVENTURE TOURISM POTENTIAL WITH
GEOGRAPHICAL PERSPECTIVE IN THE HATAY PROVINCE
Emre ÖZŞAHİN
749-772
GENÇALİ FAYI’NIN (BURSA) TEKTONİK JEOMORFOLOJİ ÖZELLİKLERİ TECTONIC GEOMORPHOLOGY STUDY OF THE GENÇALİ FAULT (BURSA)
Halid PEKTEZEL
773-798
KENTSEL YAŞAM DİKOTOMİLERİ (KARABÜK BELEDİYESİ SOSYAL
YAŞAM MERKEZLERİ ÖRNEĞİ) THE DICHOTOMY OF URBAN LIFE (THE CASE OF KARABÜK
MUNICIPALITY SOCIAL LIFE CENTER)
Adem SAĞIR
Şener KAYA
799-828
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
TÜRKÇE’DE RENK OLGUSU GELİŞMİŞLİĞİ VE FRANSIZCA’YA BAZI
YANSIMALAR: KÜLTÜRLERARASI GENEL BİR BAKIŞ COLOUR PHENOMENA IN TURKISH LANGUAGE AND SOME
REFLECTIONS ON FRENCH LANGUAGE-CULTURE: AN INTERCULTURAL GENERAL OVERVIEW
Tilda SAYDI
829-850
ARŞİV BELGELERİNE GÖRE İNÖNÜ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-
HİNDİSTAN İLİŞKİLERİ (1938-1950) ARCHIVE DOCUMENTS ACCORDING TO TURKEY-INDIA RELATIONS
DURING İNÖNÜ (1938-1950) Savaş SERTEL
851-862
ÖLÜM KAYGISI VE DUA TUTUMU ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
A RESEARCH ON THE DEATH ANXIETY AND ATTITUDE OF PRAYER
Beyazıt Yaşar SEYHAN
863-882
ALMANYA’DAKİ BİRİNCİ NESİL TÜRK GÖÇMENLERİN TÜRK
TELEVİZYONLARININ HABER BÜLTENLERİNİ İZLEME VE
DEĞERLENDİRME EĞİLİMLERİ WATCHING AND EVALUATION TENDENCIES OF NEWS BULLETINS ON
TURKISH TELEVISION OF THE FIRST GENERATION OF TURKISH IMMIGRANTS IN GERMANY
Eylem ŞENTÜR KARA
883-906
OSMANLI MİNYATÜRLERİNDE SÜRREALİST YAKLAŞIMLAR (XVI. –
XVII. YÜZYILLAR) SURREALISTIC APPROACHES IN OTTOMAN MINIATURES
(XVI – XVII CENTURIES) Ela TAŞ
907-928
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
ÇAĞ TAKSİMİ KONUSUNDA SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİ
SOCIAL STUDIES TEACHERS’ VIEWS ABOUT AGE DIVISION
Seyit TAŞER
Recep POLAT
929-940
VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VAKIF KAYITLAR ARŞİVİNDE
BULUNAN MÜSTAKİL VAKFİYELERDEKİ EBRULARIN İNCELENMESİ A STUDY INTO EBRU ART IN THE FOUNDATION CERTIFICATES IN THE
ARCHIVE OF GENERAL DIRECTORATE OF FOUNDATION WORKS
Pınar TOKTAŞ
941-962
TÜRKİYE'NİN GÜNEY KAFKASYA POLİTİKASI VE ERMENİSTAN İLE
İLİŞKİLERİ TURKEY'S SOUTH CAUCASUS POLICY AND ARMENIA
Coşkun TOPAL
963-978
ALGILANAN SOSYAL DESTEK, YAŞAM DOYUMU, PSİKOLOJİK YARDIM
ALMAYA İLİŞKİN TUTUM VE NİYET ARASINDAKİ İLİŞKİLER: BİR
MODEL ÇALIŞMASI PERCEIVED SOCIAL SUPPORT, LIFE SATISFACTION, ATTITUDES
TOWARDS PSYCHOLOGICAL HELP AND INTENTION TO SEEK HELP: A MODEL STUDY
Nursel TOPKAYA
Ayşenur BÜYÜKGÖZE KAVAS
979-996
UNESCO’NUN DİL RAPORLARINA GÖRE ZAZACA’NIN DURUMU VE GELECEĞİ
THE POSITION OF ZAZAKI AND ITS FUTURE ACCORDING TO THE LANGUAGE REPORTS PUBLISHED BY UNESCO
Murat VAROL
997-1006
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
YÜKSEKÖĞRETİMİN YAPILANDIRILMASINDA EMRULLAH EFENDİ’NİN “TUBA AĞACI NAZARİYESİ”Nİ YENİDEN DÜŞÜNMEK
RETHINKING EMRULLAH EFENDİ’S THEORY OF TUBA TREE VS. SATI BEY'S THEORY OF CHERRY TREE FOR RESTRUCTURING THE
EDUCATIONAL SYSTEM IN THE LATE OTTOMAN PERIOD
Tuba YAVAŞ TAŞDELEN
Cemil ORUÇ Volkan ÇİÇEK
1007-1024
KAYSERİ’DE ÖĞRENİM GÖREN YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİLERİN
KAYSERİ, TÜRKİYE VE İSLAM ALGISI KAYSERİ, TURKEY AND İSLAM PERCEPTIONS OF THE FOREIGN
STUDENTS WHO STUDY IN KAYSERİ İbrahim Hakan GÖVER
Hasan YAVUZER
1025-1050
YABANCI DİL ÖĞRETMENLERİNİN DERSLERİNDE MATERYAL
KULLANIMINA İLİŞKİN TUTUM VE GÖRÜŞLERİ THE ATTITUDES AND OPINIONS OF FOREIGN LANGUAGE TEACHERS IN
RELATION TO THE USE OF MATERIALS IN THEIR LESSONS
Nevide AKPINAR DELLAL Mukadder SEYHAN YÜCEL
1051-1066
Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015, p. 749-772
DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7727
ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
HATAY İLİNDE MACERA TURİZMİ POTANSİYELİNİN COĞRAFİ YAKLAŞIMLA İNCELENMESİ*
Emre ÖZŞAHİN**
ÖZET
Karmaşık ve anlaşılması güç güncel bir konu olan macera turizmine ilgi hem Dünya’da, hem de Türkiye’de gün geçtikçe artmaktadır. Yeni turizm nişlerinden biri olarak değerlendirilen macera turizmi, mevcut doğal ve kültürel zenginliklerin sunabileceği alternatif önerilerle turizm potansiyelinin tam kapasite ile kullanılmasına olanak sağlamaktadır. Bu çalışmada Hatay ili örneğinde macera turizmi potansiyelinin coğrafi açıdan incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma amacı kapsamında “Hatay ili macera turizmine elverişli midir? Bu ilde macera turizmi faaliyetleri yapılabilir mi? İlin hangi coğrafi özellikleri macera turizmi açısından önemlidir? İlde macera turizmi potansiyelinin temel unsurları nelerdir? Hatay ilinde macera turizmi potansiyelinin dağılışı nasıldır? Bu dağılışta etkili olan faktörler nelerdir?” şeklindeki araştırma sorularına yanıtlar aranmıştır. Çalışmada Hatay ilinin macera turizmine uygun potansiyel alanları tespit edilmiş ve macera turizmi potansiyeli değerlendirilmiştir. Hatay için macera turizmi kapsamında öncü bir çalışma olan bu yayın, daha çok tanıtım ve planlamalar için önem taşımaktadır. Çalışmanın tematik haritaları, ilgili alanyazın, çeşitli haritalar ve veriler kullanılarak Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi’ne göre CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) teknikleriyle işlenerek oluşturulmuştur. Elde edilen veriler arazi çalışmalarıyla kontrol edilmiş ve SWOT analiziyle tutarlılıkları ölçülmüştür. Sonuçta Hatay’ın sahip olduğu coğrafi özelliklerinin çok yüksek bir macera turizmi potansiyeli barındırdığı anlaşılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ilin % 73’ü macera turizmine en uygun ve uygun alanlardan oluştuğu tespit edilmiştir. Ancak Hatay’da macera turizmiyle ilgili herhangi bir gelişme yoktur. Bu bağlamda öncelikle il genelini kapsayan çerçevede macera turizmi planlaması yapılmalıdır. Ayrıca yapılacak çalışmalarda yerel halkın da katılımı sağlanmalı, eğitimler verilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Coğrafi yaklaşım, Potansiyel, SWOT Analizi, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi, Macera turizmi, CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri).
*Bu makale Crosscheck sistemi tarafından taranmış ve bu sistem sonuçlarına göre orijinal bir makale olduğu tespit
edilmiştir. ** Yrd. Doç. Dr. Namık Kemal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Süleymanpaşa/Tekirdağ. El-mek.: [email protected]
750 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
INVESTIGATION OF ADVENTURE TOURISM POTENTIAL
WITH GEOGRAPHICAL PERSPECTIVE IN THE HATAY PROVINCE
STRUCTURED ABSTRACT
Recent increase in demand for tourism and variation of tourist types and needs have led to the birth of more specific travel types and activities. Adventure, which is a specific travel and tourism type at the present time, functioned as a means of search for acquiring scientific knowledge, territory, or wealth in the past. However, it has become a goal by itself as a result of the personal needs of individuals in the course of time. Then it has started to be taken as a special field of interest or passion. In this way, travels involving the phenomenon of adventure which has begun to function as a tourism product, preparation of the components of this product, planning of it, holding and distributing activities related to it, safety practices concerning it, and so on have allowed the emergence of adventure tourism sector. Interest in adventure tourism is gradually increasing in the world and in Turkey. The adventure tourism is a complex current issue that is difficult to understand. It is one of the new tourism niches. It allows using the tourism potential in full capacity based on the alternatives that may be provided by the existing natural and cultural richness. Adventure tourism activities are becoming widespread across the world. That requires working based on plans and projects. However, although Turkey has richer natural and cultural resources in comparison to many countries in the world, it cannot take enough advantage of these resources in the adventure tourism.
This study aims to make a geographical examination of the adventure tourism potential of Hatay Province. To this end, an attempt is made to answer the following questions: Is Hatay Province suitable for adventure tourism? Can adventure tourism activities be carried put in this province? What geographical features of the province are important for adventure tourism? What are the main elements of the adventure tourism potential of the province? What is the distribution of the adventure tourism potential of the province? What factors are influential on this distribution? The present study is significant because it is a pioneer research on adventure tourism for Hatay. In addition, this publication is important for advertising and planning in tourism, which is regarded as one of the key sectors for economic growth and development in Turkey. Furthermore, the obtained findings and results may contribute to theoretical research and hypotheses on the subject and form a basis for scientists who are to study in the field of adventure tourism.
Potential adventure tourism areas in Hatay were determined only based on natural environment features and risk elements due to difficulty in supplying and collecting data. Most prominence was given to the effect of natural environment, which is highlighted as one of the basic dynamics of tourism. This is because; tourism activity needs natural data rather
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 751
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
than social data. Also, adventure tourism has a framework involving open air/adventure recreations.
Multiple-criteria decision-making method was used in the study. This method was applied with the scoring system created based on the 1-9 scale of preference introduced by Saaty (1980). Evaluation in the scoring scale was made on the basis of the categories of most suitable areas (9-6), suitable areas (6-3), and unsuitable areas (3-1) reported in tourism-related research. Grid maps with a resolution of 10x10 m were obtained by processing the scores of the parameters determined at this stage through simple additive weighting. The obtained grid maps were combined by use of the weighted sum function of the spatial analyst tools in the package. Then the related maps were brought together, and map of potential adventure tourism areas was obtained. The accuracy of this map was checked by using high-resolution satellite images and ground data collected during field surveys. At this stage, 100 sample points randomly taken from the susceptibility map were compared with the real data, and an average accuracy of 90% was found.
The materials related to the parameters evaluated in the study were obtained from the data acquired from a great variety of institutions and organizations. All these materials were used in ArcGIS/ArcMap 10.3 in a GIS-supported way. Next, the obtained findings were evaluated through SWOT analysis. The consistency of the obtained data was checked on-site via field surveys.
Hatay Province is located in the Eastern Mediterranean Basin. It is the southernmost point of Turkey. It is geographically situated within the borders of Adana Section of the Mediterranean Region. With its natural, cultural, archeological, and historical resources and values, Hatay has been a settlement of human communities since prehistoric periods. It has been put on the historical geography records as one of the oldest settlements in Anatolia. Moreover, the fact that the province is located at the junction point of roads extending from south to north and from east to west has led to the formation of settlements from ancient periods and has contributed to their sustainability. This richness provides a great tourism potential. However, not enough advantage of this potential has been taken so far.
Existence of various spaces allowing adventure tourism in Hatay plays a determining role in its tourism potential. In addition, Hatay’s appropriate environmental conditions for a great variety of alternative tourism activities (e.g. sea tourism, hot spring tourism, tableland tourism, historical tourism, faith tourism) that are or can be carried out within provincial borders may support and complement the province’s adventure tourism.
It was realized in the present study that Hatay is suitable for adventure tourism. Different types of adventure tourism activities may be carried out in this province. The province’s geographical features are important for adventure tourism. The main elements of Hatay’s adventure tourism potential are attractions, transportation, and accommodation. Though Hatay Province contains adequate natural and human attractions and transportation facilities for adventure tourism, it does not provide sufficiently developed accommodation services. 73% of
752 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
the province consists of most suitable areas for adventure tourism and suitable areas for adventure tourism.
No step has been taken for adventure tourism in Hatay so far. Thus, a plan should be made to develop adventure tourism in this province in the first place. Then projects should be prepared based on this plan. The places that can be used for adventure tourism should be determined, and tourism-related improvements and arrangements (i.e. physical and social infrastructure) should be made. Food & beverage and accommodation facilities should be created for adventure tourism. Events unique to each season (e.g. festivals, carnivals) should be organized for tourists. Attention should be focused on image issues and branding the province for adventure tourism. Quality products that diversify tourism should be produced, sold at the best price, and promoted. Adventure tourism trainings (e.g. seminars, courses, trips) should be given to locals. Local organizations should be launched for adventure tourism. Locals should be included in all relevant works and activities. It should be made sure that people in all institutions and organizations that steer and make money on tourism act with this consciousness. Importance should be attached to both public sector and private sector investments for adventure tourism sector to flourish. Non-governmental organizations, tourism operators and managers, and educators and academics interested in this field should come together, take the necessary actions, and pave the way for the current projects to be completed and put into practice as soon as possible. Adventure tourism in Hatay should be advertised and marketed nationally and internationally.
To conclude, the sound and sustainable development of adventure tourism in Hatay is of importance for both Hatay’s economy and Turkey’s economy. In this sense, all concerned people and institutions should take on relevant tasks and responsibilities.
Key Words: Geographical approach, Potential, SWOT analyses, Multiple criteria decision making method, Adventure tourism, GIS (Geographic Information Systems), Hatay.
1. GİRİŞ
Son yıllarda turizm talebinde gerçekleşen artış, turist tiplerinin ve ihtiyaçlarının çeşitliliği, daha spesifik seyahat türlerinin ve etkinliklerinin ortaya çıkmasına neden olmuş ve açık hava turizm
pazarının en hızlı büyüyen sektörlerinden biri olan macera turizmi olgusunun ortaya çıkmasına zemin
hazırlamıştır (Houge Mackenzie ve Kerr, 2013). Günümüzde özel bir seyahat ve turizm türü olan macera, önceleri bilimsel bilgi, toprak veya servet kazanımına ilişkin araştırmaları kapsayan bir araç
vazifesi görürken (Weber, 2001), zamanla bireylerin kişisel isteklerine yönelik bir boyut kazanarak
amaç şekline dönüşmüş ve özel bir ilgi alanı ya da tutku olarak ele alınmaya başlanmıştır (Ewert, 1989). Böylece turistik ürün fonksiyonu kazanan macera olgusunu kapsayan seyahatler ilgili ürünün
bileşenlerinin hazırlanması, ürünle alâkalı planlamalar, ürünün tutunma, dağıtım faaliyetleri ve
güvenlik uygulamaları gibi birçok etkinlik, macera turizmi olarak adlandırılan sektörün ortaya
çıkmasına imkân sağlamıştır (Gülcan, 2004).
Dünya’da macera turizmine yönelik uygulamalar giderek yaygınlaşmakta ve bu durum
planlı-projeli çalışmaların yapılmasını gerekli kılmaktadır (Gülcan, 2004). Ancak Türkiye’nin
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 753
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Dünya genelinde birçok ülkeye göre doğal ve kültürel kaynaklarının daha zengin olmasına rağmen,
macera turizminde onlardan yeterince faydalanamamaktadır.
Bu çalışmada Hatay ilinin macera turizmi potansiyelinin coğrafi yaklaşımla incelenmesi
amaçlanmıştır. Bu çerçevede; “Hatay ili macera turizmine elverişli midir? Bu ilde macera turizmi
faaliyetleri yapılabilir mi? İlin hangi coğrafi özellikleri macera turizmi açısından önemlidir? İlde macera turizmi potansiyelinin temel unsurları nelerdir? Hatay ilinde macera turizmi potansiyelinin
dağılışı nasıldır? Bu dağılışta etkili olan faktörler nelerdir?” şeklindeki araştırma sorularına yanıtlar
aranmıştır.
Çalışmanın önemi, öncelikle Hatay ili için macera turizmi kapsamında yapılan öncü bir
çalışma olmasından kaynaklanmaktadır. Bilhassa bu yayın, Türkiye için ekonomik büyüme ve
kalkınmanın anahtar sektörlerinden biri olarak değerlendirilen turizm alanındaki tanıtım ve
planlamalar için önem taşımaktadır. Zira alanyazında da bu konuya özellikle vurgu yapılmıştır (Gülcan, 2004). Ayrıca elde edilen bulgular ve sonuçlar, konu hakkında kuramsal çalışmalara ve
hipotezlerin geliştirilmesine yardımcı olabileceği gibi macera turizmi alanında çalışacak bilim
insanlarına da bir kaynak teşkil edebilecektir.
2. KURAMSAL VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE
Hatay ilinin macera turizmi potansiyelinin coğrafi açıdan incelenmesinin amaçlandığı bu
çalışmanın kuramsal ve kavramsal çerçevesini macera turizmi oluşturmaktadır. 1980’li yıllarda alternatif turizm türlerine yönelik çalışmaların arttığı zaman sürecinde ortaya çıkan ve 1990’larda
uluslararası turizm faaliyetleri içerisinde en hızlı büyüyen turizm şekline dönüşen macera turizmi, o
zamandan beri dünya alanyazınında tartışılmaktadır (Swarbrooke vd., 2003; Buckley, 2006).
Gerek uluslararası gerekse ulusal alanyazında birçok bilim insanı tarafından üzerinde farklı düşünce ve bulgular beyan edilmiş olan macera turizmine olan ihtiyaç, gün geçtikçe artmaktadır.
Zira açık hava turizm pazarının en hızlı büyüyen sektörünün macera turizm pazarı olduğu iddia
edilmektedir (Gyimothy ve Mykletun, 2004; Williams ve Soutar, 2005; Garda, 2014). İlgili durum konuyla alakalı olarak daha yeni ve modern çalışmaların yapılmasını gerekli kılmaktadır. Bu
bağlamda gerek Türkiye’nin gerekse Akdeniz Bölgesi’nin turizm bakımından en popüler
sahalarından biri olan Hatay ili örneğinde macera turizmine uygun potansiyel alanların tespit edildiği
ve potansiyelinin değerlendirildiği bu çalışmanın yapılması da zaruri bir durum şeklini kazanmıştır. Nitekim alanyazında macera turizminin seçkin doğal ortama sahip, az gelişmiş bazı bölgelerin
önemini artırarak, yerel ekonominin gelişimi üzerinde de önemli bir etki yarattığı bildirilmiştir
(Sung, 2000; Garda, 2011).
3. İLGİLİ ÇALIŞMALAR
Son yıllarda macera turizmi konusunda hem Dünya’da, hem de Türkiye’de yapılan
araştırmalar artmıştır (Gülcan, 2004; Garda, 2014). Bilhassa dünyada bu konu üzerine çok farklı disiplinler tarafından değişik çalışmalar gerçekleştirilmiştir.
Zurick (1992) Nepal’deki macera turizmi potansiyelini araştırmıştır. Bentley vd. (2000)
macera turizmindeki kaza riskiyle alâkalı olarak gerçekleştirdikleri çalışmada farklı macera
faaliyetlerindeki kaza risklerinin derecelendirmesini yapmışlardır. Beedie ve Hudson (2003) macera turizmi olarak dağcılık aktivitelerini ve potansiyelini değerlendirmişlerdir. Gyimothy ve Mykletun
(2004) kutup bölgelerindeki macera turizmi potansiyelini saptamaya çalışmışlardır. Page vd. (2005)
İskoçya’nın macera turizmi potansiyelini ele almışlardır. Buckley (2007) yetmiş beş tane uluslararası turizm operatöründen topladığı verilerle macera turizmi ürünlerini değerlendirmiştir. Bentley ve
Page (2008) 1996-2006 yılları arasını kapsayan on yıllık bir zaman diliminde Yeni Zelanda’da
yapılan macera turizmi faaliyetlerindeki yaralanma olaylarını incelemişlerdir. Carnicelli-Filho vd.
754 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
(2010) Brezilya’daki bazı macera turizmi aktivitelerini değerlendirmişler ve potansiyeli ortaya
koymaya çalışmışlardır. Buckley vd. (2014) Çin’deki akarsuya dayalı macera turizmi aktivitelerini potansiyel açıdan değerlendirmişlerdir.
Türkiye’de ise dünyadaki eğilime benzer bir şekilde macera turizmi konusunda yapılan
çalışmalar az olmasına rağmen gün geçtikçe artış göstermektedir. Gülcan (2004) macera turizminin kapsamını belirlemeye çalışmış ve macera turizmi faaliyetlerinde yaşanan kazaları analiz etmiştir.
Garda (2010; 2014) Antalya yöresine gelen turistlere yapılan anket verilerine dayalı olarak macera
turizmi pazarlamasını kavramsal çerçevede ele almıştır. Garda (2011) macera turizmi pazarını kavramsal açıdan inceleyerek, müşterilerin macera etkinliklerine katılımını etkileyen faktörleri
sınıflandırmıştır. Çetinkaya (2014) Geyikbayırı yöresinin macera turizmi potansiyeli belirlemeye
çalışmıştır.
Yukarıda özetlenen alanyazın ışığında macera turizmi konusunda yapılan çalışmaları ana başlıklar olarak macera turizmi pazarı (Buckley, 2007; Garda, 2010; 2011; 2014), macera turizminde
riskler (Gülcan, 2004), macera turizminde yaralanmalar (Bentley vd. 2000; Bentley ve Page, 2008)
ve macera turizmi potansiyelinin saptanması (Zurick 1992; Beedie ve Hudson, 2003; Gyimothy ve Mykletun, 2004; Page vd., 2005; Carnicelli-Filho vd., 2010; Buckley vd., 2014; Çetinkaya 2014)
konuları üzerine yoğunlaştığı görülmektedir. Bu çalışma ise hem çalışma alanı hem çalışmada
kullanılan yöntem ve teknikler hem de izlenen yol bakımından ilgili çalışmalardan farklıdır.
4. YÖNTEM
Herhangi bir alanda turizm faaliyetlerinin yapılması, turizme açılması ve turistik amaçla
pazarlanabilmesi için envanter çalışmalarla mevcut potansiyelin belirlenmesi zaruret teşkil
etmektedir (Kaymaz ve Özşahin, 2013). Bu tür çalışmalarda potansiyelin belirlenmesi son yıllarda CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) teknikleri kullanılarak hazırlanan haritalar üzerinden kolayca
gerçekleştirilmektedir (Özşahin ve Kaymaz, 2014). Zira CBS ile potansiyel alanlar tespit edilip,
çeşitli planlamalar yapılabilmektedir (Ölgen, 2003). Bu çalışmada da benzer bir yol izlenmiştir.
Hatay ilinde macera turizmine uygun potansiyel alanlar, veri temini ve toplama sıkıntısı
yaşandığı için sadece doğal çevre ve risk unsurları dikkate alınarak belirlenmiştir. Özellikle turizmin
temel dinamiklerinden biri olduğu vurgulanan (Akpınar, 2004) doğal çevrenin etkisi daha fazla ön
plana çıkarılmıştır. Çünkü turizm faaliyeti toplumsal verilerden çok doğal verilere gereksinim duymaktadır (Demir, 2002). Aynı zamanda macera turizmini genel olarak açık hava/macera
rekreasyonlarını kapsayan bir çerçeveye sahip olduğu düşünülerek böyle bir uygulamaya gidilmiştir
(Sung vd., 1997). Çalışmanın zayıf yönü olarak değerlendirilebilecek bu kısım daha sonra eksik veriler toplandıktan sonra yapılacak başka çalışmalarla giderilebilir. Ayrıca gerçekleştiren analizin
kara yüzeyi ile sınırlı olması da çalışmanın bir başka eksik yönüdür. Ancak Hatay’da macera
turizmine yönelik olarak potansiyel anlamda en fazla kara temelli faaliyetlerin gerçekleştirilebilecek olması bu problemi de minimize etmektedir. Zaten mevcut durumun hâlihazırdaki verilerle
potansiyel saptanmasına yönelik olarak kullanılmasında herhangi bir sakınca yoktur.
Çalışmada yöntem olarak Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem, etki
eden faktörlerin teorik olarak sınıflandırılması ve duyarlılığa neden olduğu tespit edilen faktör haritalarının çakıştırılarak, duyarlılık sınıflarının yoğunluklarının ve mekânsal dağılışlarının elde
edilmesi esasına dayanmaktadır. Pratik doğası gereği; kaynak tahsisi, tahmin, risk analizi, planlama,
performans yönetimi vb. çok çeşitli alanlardaki çalışmalarda uygulanmıştır (Özşahin, 2012; Koday vd., 2013). Bu nedenle macera turizmi açısından daha çok planlama ve potansiyel belirleme amaçlı
olarak kullanıma da uygundur.
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 755
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Bu çalışmada ilgili yöntem Saaty (1980) tarafından önerilen (1–9) puanlı tercih ölçeğinden
yararlanılarak yapılan puanlama sistemine göre uygulanmıştır. Puanlama ölçeği turizm amaçlı yapılan araştırmalarda (Özşahin ve Kaymaz, 2014) bildirilen en uygun alanlar (9-6), uygun alanlar
(6-3) ve uygunsuz alanlar (3-1) sonuç sınıfı kategorisinde değerlendirilmiştir. Bu aşamada belirlenen
parametrelerin puanları basit eklemeli ağırlık derecelendirme olarak isimlendirilen yönteme göre işlenerek, 10x10 m çözünürlüğünde grid haritalar elde edilmiştir. Yine aynı safhadaki bazı haritaların
(nüfus yoğunluğu, yerleşmelere uzaklık ve turistik çekiciliklere uzaklık) oluşturulmasında paket
programdaki Multiple Ring Buffer analiz seçeneği, bazı haritaların oluşturulmasında (sıcaklık ve yağış) ise jeoistatiksel yöntemlerden Inverse Distance Weighting metodu kullanılmıştır.
Elde edilen grid haritalar paket programdaki mekânsal analiz aracı (Spatial Analyst
Tools)’nın ağırlıklı toplam (Weighted Sum) fonksiyonuyla birleştirilmiştir. Daha sonra ilgili haritalar
bir araya getirilerek macera turizmine uygun potansiyel alanlar haritası elde edilmiştir. Bu haritanın doğruluğu yüksek çözünürlüklü uydu görüntülerinden ve arazi çalışmaları sırasında alınan yersel
verilerden yararlanılarak kontrol edilmiştir. Bu aşamada duyarlılık haritası üzerinden rastgele alınan
100 örneklem noktasının gerçek değerleriyle karşılaştırılması yapılmış ve ortalama % 90 doğruluk oranı tespit edilmiştir.
Çalışmada değerlendirilen parametrelere ait materyaller, çok farklı kurum ve kuruluşlardan
elde edilen verilerden temin edilmiştir. Bu amaçla Harita Genel Komutanlığı’ndan elde edilen 1/25.000 ölçekli topografya haritalarından eğim, yükseklik, nüfus yoğunluğu, yerleşmelere uzaklık
ve yollara uzaklık, Atasoy ve Özşahin (2013)’den yerşekilleri, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden
meteoroloji istasyonlarının uzun yıllara (1975-2010) ait iklim verilerinden sıcaklık ve yağış, Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan elde edilen 1/25.000 ölçekli arazi kullanımı, Türkiye İstatistik Kurumu’ndan nüfus istatistikleri, Kaymaz ve Özşahin (2013)’den de turistik çekiciliklere uzaklık
parametrelerine ait veriler alınmıştır. Bütün bu materyaller CBS destekli olarak ArcGIS/ArcMap
10.3 paket programında yöntem içeriği doğrultusunda kullanılmıştır. Bundan sonraki aşamada ise ulaşılan bulgular SWOT analiziyle değerlendirilmiştir. Ayrıca elde edilen verilerin tutarlılığı saha
çalışmalarıyla yerinde denetlenmiştir. Nihai aşamada ise elde edilen veriler dikkatle işlenerek makale
kaleme alınmıştır.
5. COĞRAFİ KONUM ÖZELLİKLERİ
Macera turizminin herhangi bir sahada gelişmesinde alanın coğrafi konumu en belirleyici
faktörlerin başında gelmektedir. Coğrafi konumun uygunluğu oranında macera turizmi aktiviteleri
gerçekleştirilebilir. Hatay ili, Doğu Akdeniz havzasında ve Türkiye’nin en güneyinde yer almakta olup, Akdeniz Bölgesi’nin Adana Bölümü sınırları içerisinde bulunmaktadır (Şekil 1). İl alanı,
batıdan Akdeniz, güney ve doğudan Suriye, kuzeybatıdan Adana, kuzeyden Osmaniye ve
kuzeydoğudan Gaziantep ile çevrelenmiştir.
756 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Şekil 1: Hatay ilinin coğrafi konumu
Hatay; doğal, kültürel, arkeolojik ve tarihi kaynak değerleri ile prehistorik dönemlerden beri
insan topluluklarının yerleştiği bir alan konumunda bulunur (Kaymaz ve Özşahin, 2013). Bu bakımdan Anadolu’nun en eski yerleşim alanlarından biri olarak tarihi coğrafya kayıtlarına geçmiştir
(Korkmaz ve Gürbüz, 2008). Aynı zamanda ilin, güneyden kuzeye, doğudan batıya uzanan yolların
kavşak noktasında bulunması, erken dönemlerden itibaren yerleşim birimlerinin oluşması ve
sürekliliği bakımından uygun koşullar sunmuştur (Pamir, 2009; Özşahin ve Kaymaz, 2013). Bu zenginlik, günümüzde turizm içinde büyük bir potansiyeldir. Nitekim Tosun ve Bilim (2004) ilde
turizm potansiyelini oluşturan değerlerin sahanın doğal, kültürel, tarihsel ve inanç özellikleri
olduğunu ileri sürmüşlerdir (Tosun ve Bilim, 2004). Zira Hatay’ın doğal kaynak değerlerinin zengin olması, tarihi süreçteki yeri ve önemi, üç semavi dine ait kutsal mekânlara sahip olması ve bunların
mensuplarının barış içerisinde yaşaması bu potansiyelin başlıca göstergeleridir. Ancak bu potansiyel
günümüze kadar yeterince değerlendirilememiştir (Özşahin, 2013; Kaymaz ve Özşahin, 2013).
Hatay’da macera turizmine imkân sağlayacak farklı mekânların varlığı macera turizmi
potansiyelinin oluşmasında belirleyici bir rol oynamaktadır. Bunun yanında il sınırları içinde yapılan
veya yapılabilecek olan çok çeşitli alternatif turizm faaliyetlerinin (deniz turizmi, kaplıca turizmi,
yayla turizmi, tarihi turizm, inanç turizmi vb.) gibi gerçekleştirilmesine müsait ortam koşullarının var olması (Kaymaz ve Özşahin, 2013) macera turizmini destekleyecek ve tamamlayacak diğer
özelliklerdir. Zira macera turizminde anahtar ürün olarak kabul edilen etkinliklerin hâlihazırda
bulunan turistik ürün çeşitleri ile birleştirilebileceği de vurgulanmıştır (Garda, 2011).
6. ANALİZ VE BULGULAR
Herhangi bir alanın turizm potansiyelinin ölçülebilmesinde gerekli olan analiz ve teşhis
aşamasının tamamlanması için mevcut durumun ortaya konması gerekmektedir (Soykan, 2003). Bu
bağlamda ana başlıkta yer aldığı üzere konu coğrafi bir yaklaşımla ele alınacağı için, çalışmanın analiz aşamasında öncelikle macera turizmine uygun potansiyel alanlar belirlenmiş ve daha sonra bu
alanlar üzerinde hangi aktivitelerin geliştirilebileceği saptanmıştır. Çalışmanın teşhis aşamasında ise
macera turizmi potansiyeli değerlendirilmiştir.
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 757
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
6. 1. Macera Turizmi Potansiyelinin Oluşmasında Etkili Olan Faktörler
Turizmin temel unsurları veya arz kaynakları olarak tarif edilen bu faktörler; çekicilikler, erişim ve konaklama üçlüsünden oluşmaktadır. Bunlara turizmin “üç A’sı” da denilir. Bu üç unsurun
yeterli olması ve organizasyon bütünlüğü, turizmde gelişmenin temel yapı taşları olarak ifade
edilmektedir (Özgüç, 2007).
6. 1. 1. Çekicilikler: Turizmin temel unsurlarından ilki, çekiciliktir. Aslında bu unsur,
turizmin yer seçiminde rol oynayan coğrafi kaynaklardır ve turistin bir alanı ziyaret etme isteğini
doğurur (Özgüç, 2007). Bu nedenle çekiciliğin uzun dönemler için rekabet edilebilir ve sürdürülebilir avantajlar haline dönüştürmesinde yarar vardır (Çakıcı vd., 2010). Buna göre Hatay ilinde macera
turizmi çekiciliklerinin oluşmasında etkili olan coğrafi çevre koşulları aşağıdaki gibidir (Foto 1).
Topografik Özellikler: Doğal bir çevre veya alışılmamış açık hava ortamında icra edilen
macera turizmi etkinlikleri (Sung vd., 1997; Sung, 2000; Swarbrooke vd., 2003; Garda, 2010), topografik özelliklerin (yerşekilleri, eğim, yükseklik) uygun olduğu arazilerde
gerçekleştirilmektedir. Bu bakımdan macera turizmi potansiyelinin saptanabilmesi için topografik
özelliklerin mahiyetinin bilinmesi gerekmektedir.
Yüzölçümü 5.559 km² olan il topraklarının % 46.1’ini dağlar, % 20.4’ünü platolar ve %
33.5’ini ise ovalar oluşturur (Korkmaz vd., 2011). Hatay’ın en yüksek noktası Mığır T. (2240 m), en
alçak noktası ise deniz seviyesidir. Bu bakımdan Türkiye değerinin (1132 m) altında bir ortalama yükseltiye (400 m) sahiptir. Ancak yükseltinin deniz seviyesinden başlayıp, çok kısa mesafeler
dâhilinde 2240 m’ye ulaşması çok çeşitli topografik özellikler sunmasını da beraberinde getirmiştir.
Hatay’da yükselti değişiminin belirgin olduğu sahalar, KD-GB doğrultusunda uzanan Amanos
Dağları ile ilin güneyindeki Kuseyr Platosu ve üzerindeki dağlık kütleler (Kılıç Dağı, Ziyaret Dağı ve Habibineccar Dağı)’dir.
758 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Foto 1: Hatay ilinde macera turizmi yapılabilecek potansiyel sahalar; 1-2-4-6: Amanos Dağları’ndan
bir görünüm, 3-9: Kurucaova polyesinden bir görünüm, 5: Koltukkayası tünemiş senklinalinden bir
görünüm, 7-8-12-14: Kuseyr platosundan bir görünüm, 11-15: Yunushanı sivri doruklu lapya komplekslerinden bir görünüm, 10: Karasu lav platosundan bir gürünüm, 13: Karamağara
çevresinden bir gürünüm
İklim Özellikleri: Diğer turizm türlerinde olduğu gibi macera turizminin yapılabilmesi için
en önemli faktörlerden biri iklimdir. Hatay’da yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı karakteristik Akdeniz iklimi görülmektedir (Koçman, 1993). İlde görülen iklimin ılıman olması hem
turizm mevsiminin uzun olmasına hem de turistik ürün çeşitliliğinin artmasına sebebiyet vermiştir.
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 759
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Bu durum bilhassa turizmde ürün çeşitlendirilmesi ve rekabet gücü elde edebilmek için önemli bir
faktördür (Bahar ve Kozak, 2005).
Yıllık sıcaklık ortalamalarının 15.1-20 °C arasında değiştiği ilde, aylık sıcaklık ortalamaları
ocak ayında en düşük değerleri gösterirken, ağustos ayında en yüksek seviyelere ulaşır. Sadece
Hassa, Kırıkhan ve Yayladağı istasyonlarında yıl içindeki en yüksek sıcaklık değerleri temmuz ayında ölçülmüştür. İlde yıllık ortalama toplam yağış miktarı 562.2–1216.3 mm’ler arasında değişir.
En fazla yağış kış aylarında, en az yağış yaz aylarında düşer (Korkmaz vd., 2011).
Hidrografya Özellikleri: Su kaynakları bakımından zengin olan Hatay’daki yüzey sularını akarsular, göller, kaynaklar, şifalı sular ve Akdeniz oluşturmaktadır. Başta Asi nehri ile Afrin ve
Karasu çayları olmak üzere irili ufaklı çok sayıda akarsu vardır. Diğer önemli yüzeysel su
kaynaklarını ise az sayıda ve küçük boyuttaki doğal göllerle birlikte, son yıllarda sayıları artan baraj
ve göletlerdir. Amik gölü kurutulduktan sonra ilde büyük doğal göl kalmamıştır. Yıl boyunca varlığını sürdüren doğal göller; Balık (Gölbaşı), Yenişehir, Kanlıören, Aygır, Karagöl ve Burnaz’dır.
İlde özellikle Amanos Dağları kaynaklar açısından zengindir. Ayrıca ilin batısını boydan boya
kuşatmış olan Akdeniz ise yüzey suları bakımından en önemli doğal unsurdur. Turistik ve ekonomik öneminin yanında, ulaşım faaliyetlerinde yararlanılan limanlarıyla da önemli bir yere sahip olan
Akdeniz, sahil şeridi başta olmak üzere ilin tamamı için birçok özelliği ile zenginlik ve refah
kaynağıdır (Karataş ve Korkmaz, 2012).
Doğal Bitki Örtüsü: Macera turizmine ait etkinliklerin dağılışının belirlenmesi için, ilgili
konu kapsamında değerlendirilmesi gereken bir durumdur. Hatay, doğal bitki örtüsü bakımından
Türkiye bitki coğrafyası ve flora bölgelerine göre Holarktik Flora Âleminin Akdeniz Bölgesi sınırları
içerisinde kalmaktadır (Atalay, 1994). Ancak macera turizmi açısından değerlendirilebilecek arazi kullanım sınıfları ise daha çok orman ve açık alanlardır. Bu sahalar daha çok ilin Amanos Dağları’na
doğru olan kesimlerinde yaygın bir şekilde bulunur.
Hatay ili ormanları vejetasyon formasyonları bakımından kuru ormanlar dahilinde yer almasına rağmen, Amanos Dağları’nın yüksek kesimlerinde nemli ormanlara da rastlanmaktadır
(Atalay, 2002). Bunun yanı sıra çalılık ve fundalıklar ile çayır ve meraların bazı kesimlerinden bu
tür turizm faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi esnasında yararlanılabilir. İldeki çalılık ve fundalıklar
daha çok kuru ormanların tahrip edilmesiyle ortaya çıkan makiliklere tekabül etmektedir (Atalay, 1994). Bu alanların dışındaki sahalar, insan etkisine maruz kaldığı için macera turizminin doğası
gereği kullanım kalıplarına uymamaktadır. Nitekim ilgili alanyazında da macera turizmi
etkinliklerinin antropojenik etkiden uzak doğal çevrelerde gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulanmıştır (Hall ve Weiler, 1992; Gülcan, 2004).
6. 1. 2. Erişim: Turizmin temel unsurlarından ikincisi ise erişimdir. Erişim, turizmde
ziyaretin gerçekleştirilebilmesini sağlayan ulaşım ve iletişim hizmetleri olarak bilinir (Özgüç, 2007). Bu nedenle çekicilik unsurunda olduğu gibi macera turizmi ürünlerinin başlıca temel özelliklerinden
ikincisinin de erişim olduğu vurgulanmıştır (Garda, 2010; 2014).
Hatay’da macera turizmi açısından erişim imkânları oldukça gelişmiştir. İl içinde ulaşım
imkânlarının hepsi mevcut olsa da deniz ve demiryolu ulaşımı, sanayi ve ticaret amacıyla kullanılmaktadır. Turizm bakımından günümüzde Hatay’da en gelişmiş ulaşım sistemi, karayolu
ulaşımıdır. Bu ulaşım sistemi sayesinde il genelinde herhangi bir ulaşım güçlüğü yaşanmamaktadır
(Korkmaz vd., 2011). Zira alanyazında da Hatay’a gelen yabancıların çoğunluğunun karayolu ile günübirlik geldiği bildirilmiştir (Yıldız, 2014). Diğer yandan Hatay Havaalanı’da her geçen gün artan
potansiyeli sayesinde erişim imkânlarına büyük destek çıkmaktadır. Bu özellik gerek karayolu
gerekse havayolunu kullanarak bu yöreye gelen turistler için oldukça cazip bir durumdur.
760 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Macera turizmi bakımından erişimin bir diğer ayağını ise etkinlik alanları arasındaki ulaşım
sistemi oluşturmaktadır. Hatay bu açıdan son derece gelişmiştir. İl sınırları içerisinde hemen hemen her bölgeye stabilize şekilde de olsa karayolu ulaşımı sağlanmaktadır. Nitekim potansiyel alanların
tespitinde il sınırları içerisindeki yollara uzaklıkta etkili bir parametre olarak değerlendirilmiş ve
ilgili faktörün uygunluk bakımından elverişli koşullar sunduğu tespit edilmiştir.
6. 1. 3. Konaklama: Turizmin temel unsurlarından sonuncusu da konaklamadır. Hatay’da
günümüzde özel olarak macera turizmi kapsamında oluşturulan konaklama mekânları hâlihazırda
bulunmamaktadır. Ancak yakın gelecekte bu türden geleneksel ve otantik konaklama mekânları veya kamp alanları oluşturulabilir. Söz konusu durum Türkiye geneli için şimdilik kısmen de olsa
paralellik arz eder. Nitekim bu konu kapsamında yapılan bir araştırmaya göre Türkiye’ye macera
turizmine yönelik olarak gelen turistlerin tatmin olmalarını engelleyen nedenlerden birisinin de
konaklama yerlerinin bulunmaması olduğu vurgulanmıştır (Garda, 2010; 2014). İlgili nedenden dolayı macera turizmi kapsamında gerçekleştirilecek aktiviteler uygun konaklama mekânları
oluşturuluncaya kadar günübirlik şekilde tertip edilebilir. Böylece konaklama olarak da mevcut
konaklama tesisleri kullanılabilir. Bu bağlamda Hatay’da 2012 yılı verilerine göre turizm yatırım belgeli konaklama tesis sayısı 23, turizm işletme belgeli tesis sayısı 30 ve belediye belgeli tesis sayısı
ise 65’tir (Yıldız, 2014).
6. 2. Macera Turizmine Uygun Potansiyel Alanlar
Hatay ilinde macera turizmine uygun potansiyel alanların saptanması, CBS destekli olarak
Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Macera turizmi potansiyelinde etkili
parametreler ise ilgili alanyazın ve arazi çalışmaları eşliğinde toplanan veriler ışığında tespit
edilmiştir. Buna göre Hatay’da macera turizmi potansiyeline uygun alanların dağılışında sıcaklık, yağış, yerşekilleri, eğim, yükseklik, arazi kullanımı, nüfus yoğunluğu, yerleşmelere uzaklık, yollara
uzaklık ve turistik çekiciliklere uzaklık olmak üzere etkili on parametre belirlenmiştir (Tablo 1).
Tablo 1: Macera Turizmi Potansiyelinde Etkili Parametreler Etkili Parametreler Parametre Sınıfları Etki Değeri Ağırlık Değeri
Sıcaklık (°C) Hafif sıcaklık (<-18) 1
3 Konforlu sıcaklık (18.01->) 9
Yağış (mm)
<-600 9
3
600-700 7
700-800 5
800-900 3
900-> 1
Yerşekilleri
Dağ 9
9
Plato 5
Lav Platosu 3
Yamaç 7
Ova 1
Eğim (%)
Düz ve düze yakın (0-1) 1
7
Hafif eğimli (1-3) 3
Orta eğimli (3-8) 5
Çok eğimli (8-15) 7
Aşırı parçalanmış arazi (15-40) 8
Dağlık arazi (>-40) 9
Yükseklik (m)
0-100 1
3 100-250 3
250-500 5
500-1000 7
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 761
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
1000-> 9
Arazi Kullanımı
Orman 9
9
Tarım Alanı 2
Çalılık ve Fundalıklar 7
Çayır ve Meralar 5
Bağ ve Bahçe Alanları 3
Yerleşim Alanı 1
Açık Alanlar 8
Nüfus Yoğunluğu (kişi)
Az Seyrek (0-500) 9
3
Seyrek (500-1000) 7
Orta yoğun (1000-1500) 5
Yoğun (1500-2000) 3
Çok yoğun (2000->) 1
Yerleşmelere Uzaklık (m)
Çok yakın (0-100) 1
3
Yakın (100-500) 3
Orta uzaklıkta (500-1000) 5
Uzak (1000-5000) 7
Çok uzak (5000->) 9
Yollara Uzaklık (m)
Çok yakın (<-100) 1
5
Yakın (100-250) 3
Orta uzaklıkta (250-500) 5
Uzak (500-1000) 7
Çok uzak (1000->) 9
Turistik Çekiciliklere Uzaklık (m)
Çok yakın (0-100) 9
5
Yakın (100-500) 7
Orta uzaklıkta (500-1000) 5
Uzak (1000-5000) 3
Çok uzak (5000->) 1
Bilindiği gibi macera turizmi esas olarak seyahat ve geceleme unsurları, doğal çevre ile ilişki,
risk ve tehlike unsurları, belirsiz sonuç ve katılımcılar veya çevre tarafından etkilenmesi gibi temel karakteristikleri içermektedir (Ewert, 2001; Ewert ve Jamieson, 2003; Williams ve Soutar, 2005).
İlgili temel karakteristikler içerisinde vurgulanan en önemli unsurlar ise etkinlikler, deneyim ve doğal
çevredir.
Bu nedenle macera turizminin gerek temel karakteristikleri gerekse temel elemanları birlikte
değerlendirildiğinde doğal çevre ve risk unsurlarının en önemli konuları teşkil etmekte olduğu
anlaşılmaktadır. Nitekim macera turizminde faaliyetlerin doğası gereği, açık hava ortamında yapıldığı ve farklı derecelerdeki yaralanma veya ölüme neden olan kaza riskinin bu turizm türünün
en önemli konularından biri durumunda olduğu ileri sürülmüştür (Gülcan, 2004; Çetinkaya, 2014).
Macera turizmi, doğal çevre içerisinde gerçekleşmekte olup (Garda, 2014), yaşanılan yerin
iklimi macera turizminde etkili olan önemli coğrafi değişkenlerdendir (Mucuk, 2001). Hatay ilinde yıllık ortalama sıcaklık 17.5-18.5 °C arasındadır. Turizmde etkili olan termal konfor aralığına göre
(Topay, 2013), ilde sıcaklık değerlerinin 18 °C’nin üzerinde olduğu yerler en konforlu, altında
olduğu yerler ise hafif serin yerlerdir. Bu bakımdan değerlendirildiğinde Hatay’da turizm bakımından hem en uygun, hem de uygun olmayan alanlar bulunmaktadır.
Macera turizmi potansiyeli açısından yağış koşulları da önemlidir. Turizm aktiviteleri
açısından az yağışlı sahalar daha makbuldür (Özgüç, 2007). Hatay ilinde en uygundan, uygun
olmayana kadar çeşitli hassasiyet derecelerinde yıllık ortalama yağış miktarları mevcuttur.
762 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Macera turizmini etkilemesi bakımından yerşekilleri de önemli bir konudur. Zira macera
turizmine ait bazı turizm aktiviteleri doğrudan veya dolaylı olarak yerşekillerinin varlığına bağlı olarak gerçekleştirilir. Mesela kara temelli faaliyetler doğrudan, diğer bazı hava (yamaç paraşütü)
veya karma temelli faaliyetler ise dolaylı bir şekilde yerşekilleriyle bağlantılı bir durum arz eder. Bu
faktörün etkisi Hatay ili kapsamında tespit edilen macera turizm etkinliklerinin yerşekilleri ile olan ilişkisine göre atanmıştır. En uygun alanlar dağ ve yamaç arazilerdir.
Eğim özellikleri de macera turizminde etkili bir parametredir. Bilhassa kara temelli macera
turizmi faaliyetlerinin potansiyelinin dağılışında egemen bir role sahiptir. Nitekim macera turizmi etkinlikleri içerisinde yer alan yamaç paraşütü ve dağcılık veya kaya tırmanış sporunun uygulandığı
alanlarda eğimin etkisinin ön plana çıktığı vurgulanmıştır. Hatay ili için ilgili faktör, Altınbaş (2006)
tarafından turizm amaçlı çalışmalarda kullanılan eğim sınıfları dikkate alınarak hazırlanmış ve
genellikle düz, hafif ve orta eğim sınıflarının hâkim olduğu bir dağılışla karşılaşılmıştır.
Yükseklik macera turizminde etkili diğer bir parametredir. Çünkü macera turizminin çeşitli
aktiviteleri için (dağcılık, yamaç paraşütü vb. gibi) yükseklik önemli bir etkendir (Kozak vd., 2014;
Garda, 2014). Hatay ili farklı yükseklik değerlerine sahip doğal yapısıyla çeşitli türden macera turizmi faaliyetlerine uygun bir karaktere sahiptir. Bu faktörün etkisi bilhassa Hatay ilinde
gerçekleştirilebilecek macera turizmi etkinliklerine yönelik olarak (dağcılık, yamaç paraşütü vb.
gibi) atanmıştır.
Macera turizmi potansiyelinin dağılışında arazi kullanım özellikleri de etkili olmaktadır. Zira
turizm yörelerindeki arazi kullanımının doğru olarak belirlenmesi ve planlanması gerekmektedir.
Aksi takdirde kısa vadeli, etkin olmayan turizm aktiviteleriyle sosyal ve ekonomik gelişimin istenilen
seviyeye ulaşamayacağı ileri sürülmüştür (Özgen, 2010). Macera turizmine ait faaliyet türlerinin de gerçekleştirilmesi için ilgili faaliyetlerin uygun arazi ortamında yapılması önemlidir. Bu bağlamda
insan etkisinden uzak sahalar macera turizmi açısından daha fazla tercih edilmektedir. Çünkü macera
turizmi etkinliklerinin ikametgâh alanlarından uzak bir doğal çevrede gerçekleştirildiği ifade edilmiştir (Hall ve Weiler, 1992; Gülcan, 2004). Gerçekten de kara temelli etkinliklerin büyük
çoğunluğu orman veya açık alanlarda icra edilebilecek faaliyetler iken, diğer arazi kullanım
sınıflarında daha sınırlı etkinlikler hayata geçirilebilir.
Macera turizmi potansiyelinin analizinde yaşanılan yerin nüfus ve yerleşme özellikleri etkili coğrafi parametrelerdendir (Mucuk, 2001; Garda, 2010; 2014). Zira macera turizminin temel
bileşenlerinin uzak, az nüfuslu bölge ve olanakların kısıtlı olduğu geleneksel kültürlerle kurulan
ilişkileri kapsadığını savunulmaktadır (Smith ve Jenner, 1999). Bu durum macera turizmi etkinliklerinin daha çok nüfus yoğunluğunun seyrek ve yerleşmelere uzaklığın ise fazla olduğu
sahalarda gerçekleştirilmesine olanak sağlamaktadır.
Hatay’da nüfus yoğunluğunun etkisi macera turizmini olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Zira ilde kırsal kesimde dahi nüfusu 2000 kişinin üzerinde olan çok sayıda yerleşim birimi
bulunmaktadır (Korkmaz vd., 2011). Bu durum macera turizmi aktivitelerinin gerçekleştirilmesine
uygun potansiyele sahip az nüfuslu alanların daralmasına sebebiyet vermektedir.
Hatay’da yerleşmelere uzaklık parametresi ise macera turizmi aktivitelerinin yapılabilirliği bakımından uygun koşullar taşır. Çünkü ilde yerleşmeler genellikle yükselti seviyesinin az olduğu
ovalık sahalara kurulmuşlardır. Bu durum macera turizmi bakımından daha elverişli olan yüksek
sahalar ile dağ ve yamaç arazilerin yerleşmelere uzak olmasına ortam hazırlamıştır. Böylece yerleşmelere uzaklık arttıkça macera turizmi aktivitelerinin yapılabileceği sahalar da çoğalmıştır.
Macera turizmi faaliyetleri bakımından değerlendirilmesi gerekli olan başka bir faktör de
ulaşım ve erişim olanaklarıdır. Zira turizm, uzaklık ve zamandan büyük ölçüde etkilendiği için,
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 763
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
ulaşıma son derece bağımlı olmakla birlikte, uzaklığın fazlalığı turizmde fiziksel erişebilirliği
kısıtlamakta ve maliyeti yükseltmektedir (Akpınar, 2004). Ayrıca macera etkinliğinin gerektirdiği doğal çevreye ulaşım kolaylığı, farklı tipteki gezilerin tercih edilmesine neden olan önemli faktörler
arasında gösterilmektedir (Sung, 2000). Hatay’da bu faktörün etkisi karayolu hatlarına uzaklık
şeklinde değerlendirilmiştir. Bilhassa karayolu ulaşım sisteminin gelişmiş olduğu ilde macera turizmi aktivitelerinin gerçekleştirilmesine müsait çok sayıda alan bulunmaktadır. Böylece ilgili
aktivitelerin ilin farklı kesimlerinde icra edilmesinde ulaşım güçlükleri yaşanmayacaktır.
Herhangi bir sahadaki mevcut turizm aktiviteleri macera turizmini etkileyebilir. Zira günümüzde bir turizm türünü ne kadar çok başka turizm türleri ve aktiviteleri tamamlıyorsa
(bütünleşik turizm), o yerin talep potansiyeli de o oranda artmaktadır. Hatay ilinde hâlihazırda var
olan turizm merkezleri macera turizmine katılanlara alternatif turizm etkinlikleri katılma imkânı
sağlayacağı için, bu tür sahalara yakın alanlar macera turizmi aktivitelerin gerçekleştirilmesine daha uygundur.
Hatay ilinin macera turizmi potansiyelinde etkili olan yukarıda açıklanan faktörlerin ağırlık
değerleri ölçüsünde gerçekleştirilen analiz sonucunda elde edilen macera turizmine uygun alanlar haritasına göre ilin % 73’ü en uygun ve uygun alanlardan oluşmaktadır (Tablo 2; Şekil 2). Bu sahalar
Amanos Dağları ve Kuseyr platosunun yüksek kesimlerine tekabül etmektedir. Macera turizmi
bakımından uygunsuz sahalar ise başta Amik ve Samandağ (Asi nehri deltası) ovası olmak üzere Amanos Dağları’nın kenarında bulunan graben alanlarında yayılış göstermektedir (Şekil 2). Çünkü
bu sahalar macera turizmi aktivitelerinin yapılabilirliğinin doğasından uzak mekânlardır. Ayrıca bu
sahalarda macera turizmi aktiviteleri tam anlamıyla yapılamayacağı gibi, turistlerde macera
turizmine uygun alanlarda kazanacakları deneyimini elde edemeyeceklerdir.
Tablo 2: Hatay’ın Uygunluk Sınıflarına Göre Macera Turizmi Potansiyel Alanları (km²-%)
UYGUNLUK SINIFLARI ALAN (km²) ORAN ( %)
En uygun alanlar 1672 30
Uygun alanlar 2402 43
Uygunsuz alanlar 1485 27
TOPLAM 5559 100
6. 3. Potansiyel Macera Turizmi Aktiviteleri
Hatay ilindeki macera turizmi potansiyel alanları ise gerek alanyazın, gerekse mevcut durum
göz önünde bulundurularak, kara, hava, su ve karma olmak üzere dört temel kategori altında
değerlendirilmiştir (Tablo 3).
Buna göre Hatay’da macera turizmine yönelik olarak en fazla kara temelli faaliyetler (23 tane) gerçekleştirilebilir. Nitekim ilgili nedenden dolayı bu çalışmada macera turizmi potansiyeline
uygun alanların tespitine yönelik olarak gerçekleştirilen analizde kara yüzeyi esas alınmıştır. Arazi
çalışmalarından elde ettiğimiz verilere dayanarak kara temelli faaliyetler içerisinde doğa yürüyüşleri, doğa turları ve yürüyüş turları doğaya bağımlı etkinliklerin en fazla tercih edilebilir olanlarıdır.
Benzer durum Türkiye ölçeğinde macera turizmine yönelik olarak gerçekleştirilen başka bir
araştırmada da tespit edilmiştir (Garda, 2010; 2014). İlde potansiyel olarak yapılabilecek macera turizmi türlerinden diğerleri ise faaliyetin çeşitliliğine göre sırasıyla hava temelli (9 adet), karma (8
adet) ve su temelli (6 adet) etkinlikleri kapsamaktadır.
764 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Şekil 2: Hatay’ın Uygunluk Sınıflarına Göre Macera Turizmi Potansiyel Alanları
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 765
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Tablo 3: Hatay ilinde potansiyel macera turizmi aktiviteleri
Kara Temelli Hava Temelli Su Temelli Karma
(kara-hava-su)
Backpacking (Sırt Çantası ile Seyahat)
Bisikletçilik
Mağaracılık
Tırmanma
Hiking (Gezip görme)
Avcılık
Atçılık
Motosikletçilik
Dağ bisikletçiliği
Dağcılık
Orienteering (Yön Bulma) Takımlı Hedef Bulma
Trekking (Doğa
Yürüyüşü)
Kuş İzleme Turları
Kampçılık
Sürüş gezileri
Yürüyüş Turları
Doğa Turları
İple iniş
Kaya tırmanışı
Hedikli yürüyüş
Off-road araç kullanımı ATV araç kullanımı
Balon Seyahati Bungy Jumping
Planörcülük
Asılı Planör Uçuşları
Akrobatik Uçuş
Yamaç paraşütü
Paraşütçülük
Paraşütle Hava Gösterileri
Yelken Kanat
Su Kayağı Yelkencilik
Scuba Dalışları
Sörfçülük
Balıkçılık
Scuba & Sky
Diving
Macera Yarışları Hayırseverlik
Mücadeleleri
Doğayı Koruma Turları
Kültürel Deneyimler
Hedonistik deneyimler
(Hazcılık)
Ruhsal Aydınlanma
Vahşi Yaşam İzleme
Turları
Survival gezileri
Kaynak: Gülcan (2004) ve Garda (2014) tarafından yapılmış sınıflandırmalar dikkate alınarak
belirlenmiştir.
6. 4. Macera Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesi
İl turizminin değerlendirilmesi hem sektör içi faktörlerden kaynaklanan güçlü ve zayıf yönlerin, hem de dış çevresel durumların oluşturduğu tehdit ve fırsatların analizlerinin yapılmasıyla
mümkün olmaktadır (Durgun, 2007). Bu bakımdan Hatay ilinde macera turizmi potansiyeli SWOT
analizi (Güçlü Yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler) ile değerlendirilmiştir (Gök ve Tuna, 2013). SWOT analizinin yapılmasındaki genel amaç, ilin sahip olduğu turizm ile bağımlı veya
bağımsız arz potansiyelinin güçlü ve zayıf yönlerinin açıkça bilinmesi, analiz edilmesi, ülkenin
hedeflerine uygun stratejinin seçilmesine yardımcı olmasıdır (Çetinkaya, 2014). Böylece analiz sonucunda turizm planlamasına yönelik bazı sonuçlar elde edilmiştir (Tablo 4).
766 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Tablo 5: Hatay İlinin Macera Turizmi Potansiyeline Yönelik SWOT Analizi
GÜÇLÜ YÖNLER
Macera turizmi bakımından önemli bir potansiyelin var olması
Alternatif turizm çekiciliklerinin ve turistik mekânların bulunması
Hatay’ın doğal ve beşeri ortam koşullarının macera turizmi faaliyetlerine müsait olması Ulaşım imkânlarının gelişmiş olması ve kolaylığı
Turizm amaçlı kullanılabilecek milli park ve benzeri rezervlerin bulunması
Hatay’ın turizm konusunda gelişmiş bir il olması
Turistler için farklı aktivitelerin bulunması
Konaklama faaliyetlerinin ekonomik olması
İlde yerli ve yabancı yatırımcılar tarafından işletilen konaklama tesislerinin bulunması
Yerli ve yabancı tanınmış kişilerin turizm amaçlı olarak ili ziyaret etmeleri
Yöre insanının misafirperver bir karaktere sahip olması
Yöre insanın turizme yabancı olmaması
Bölgenin her mevsim macera turizmi faaliyetlerinin yapılmasına olanak vermesi
ZAYIF YÖNLER
Macera turizmine yönelik olarak planlama, tanıtım ve araştırma faaliyetlerinin olmaması
Macera turizmi bakımından herhangi bir alt yapının olmaması
Konaklama ve ulaşım hizmetlerinin yetersizliği
Konu hakkındaki çalışmalarda yöre insanının dahil edilmemesi
Yöreye özgü ürünlerin turizme yönelik olarak pazarlanamaması
Macera turizminin geliştirilmesi konusunda geç kalınması
İlgili turizminin geliştirilmesi için yeterli teşvik ve bilgilendirilmenin yapılmaması
Alt yapının turizm faaliyetleri için istenen düzeyde geliştirilmiş olmaması
İlin macera turizmiyle alakalı tanıtımının ve pazarlamasının yapılmaması Yerel yönetimlerin konu ile ilgili bilgisinin yetersiz olması
Macera turizmi hakkında toplumun yeteri kadar bilgi sahibi olmaması
Yöredeki ziyaretçi sağlığı ve güvenliğindeki yetersizlikler
Macera turizmine yönelik hazırlanmış İngilizce-Türkçe rehber kitabın bulunmaması
Macera turizminde çalışacak nitelikli eleman eksikliği
FIRSATLAR
Hatay’ın turistik bir bölge olması ve tanınırlığı
İlde macera turizmine yönelik çok sayıda etkinliğin yapılabileceği mekânların varlığı
Yörenin hem doğal hem de kültürel açıdan bozulmamış olması
Bilimsel faaliyetlerin yürütüldüğü üniversite ve benzeri kuruluşların varlığı
Halkın genel olarak turizm faaliyetlerine sıcak bakması
Yöreye özgü marka ürünlerin ilgili turizminin gelişmesi için bir fırsat ve reklam aracı olması
Bu turizmin yeterince tanınmamış olduğu için doğal yapının korunmuş olması
Alternatif turizm kaynaklarının geliştirilme vizyonu Toplumda bu tarz aktivitelere olan ilgilinin artması
Türkiye’nin turizm politika ve planlamasında alternatif turizm türlerine öncelik verilmesi
İle gelen yerli ve yabancı tanınmış şahısların sayısındaki artış
Dünyada giderek gelişen macera turizmi talebi
Birçok yurtiçi ve yurtdışı kaynağın alternatif turizm projelerine destek sağlaması
Farklı turistik mekânların bulunması
Turistik faaliyetlerin yörede istihdam yaratması
TEHDİTLER
Yapılan düzenlemelerde sürdürülebilirlilik prensibinin izlenmemesi
Çeşitli doğal ortam sorunları
Turizm planlama çalışmalarında doğal kaynak değerlerine zarar verilmesi
Yöredeki turizm hareketindeki kontrolsüzlük
Yerel halkın turizm hareketine yeteri kadar dahil edilmemesi
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 767
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
Sahada macera turizmini kontrol edebilecek bir mekanizmanın olmaması
Yörenin taşıma kapasitesi ile ilgili çalışmalarının olmaması
İlin Türkiye’nin siyasi sınırına yakın olması ve Ortadoğu’da yaşanan gerginliklerden doğrudan
etkilenmesi
SWOT analizi sonucunda Hatay ilinin macera turizmine yönelik olarak bazı avantaj ve
dezavantajlara sahip olduğu tespit edilmiştir. Buna göre Hatay’ın rakiplerine karşı en güçlü yönü
macera turizmi bakımından önem arz eden veya edebilecek önemli bir potansiyelin var olması, en zayıf yönü ise macera turizmine yönelik olarak planlama, tanıtım ve araştırma faaliyetleri ile
herhangi bir alt yapının olmamasıdır. Bu durum Hatay’ın ilgili sahada markalaşmasının önündeki en
büyük engellerden biridir. Bunun için macera turizmine yönelik olarak Hatay’ın bir bütün olarak
kalitesini yükseltmesi gerekmektedir (Tablo 4)
Hatay ilindeki macera turizmi potansiyelinin SWOT analizi çerçevesinde değerlendirilmesi
sonucunda elde edilen bulgular, ivedilikle ilgili konu ve etkileri konusunda detaylı ve kapsamlı
planlamaların yapılmasının zorunlu olduğunu göstermektedir. Aksi durumda turizm faaliyetlerinin birçoğunda olduğu gibi macera turizmi kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetlerde iyi planlanmadığı
takdirde, özellikle doğal çevre üzerinde çeşitli olumsuz etkiler yaratabilir. Zira alanyazında bu tür
etkiler olarak hava, su, toprak, gürültü ve görüntü kirlilikleri, atık sorunu, ekolojik bozulma lar, çevresel tehlikeler, arkeolojik ve tarihi yerlerin tahrip edilmesi ve arazi kullanım sorunları şeklindeki
olumsuzluklar zikredilmiştir (Demir, 2002).
Bunun yanı sıra ekolojik olarak sürdürülebilir aktivitelerin bile dikkatli bir şekilde
yönetilmezlerse olumsuz çevresel etki bırakmalarının olası olduğu da unutulmamalıdır. Diğer yandan doğal çevreyi hem günümüzde hem de gelecekte çekici kılabilen turizm öğeleri, gerek beşeri
yapısını, gerekse turistik tesislerini, doğal peyzaj ile birlikte mimari yapı özellikleriyle dengeli bir
şekilde bir araya getirdikleri takdirde turizmin ekonomik yararlarından daha fazla faydalanabileceklerdir (Usta, 2001). Bu nedenle Hatay’da uygun ve doğru sahalara yönlendirilecek
tüm potansiyel faaliyetlerin doğayla uyumlu bir plan çerçevesinde olmasına dikkat edilmelidir.
7. SONUÇ
Dünya’da ve Türkiye’de son yıllarda yükseliş ivmesi kazanan turizm türlerinden biri de macera turizmidir. Türkiye’de macera turizminin yılın her döneminde yapılabileceği alanlardan birisi
Hatay’dır. Yapılan bu çalışmanın Hatay ili sınırları dâhilinde yürütülmesi, elde edilen sonuçlarında
bu alanda geçerli olmasına neden olmuştur. Bu makalede Hatay ilinin macera turizmi potansiyeli, coğrafi bakış açısıyla ele alınmıştır. Elde edilen bulgular, gelecekte yapılacak benzer çalışmalara
temel teşkil edebilecektir.
Burada araştırma sorularına geri dönülürse, Hatay’ın macera turizmine elverişli olduğu anlaşılmıştır. İl genelinde çeşitli türden macera turizmi faaliyetleri yapılabilir. İlin çeşitli coğrafi
özellikleri macera turizmi açısından önemlidir. Hatay’da macera turizmi potansiyelinin temel
unsurları; çekicilikler, erişim ve konaklamadır. İlde macera turizmi için doğal ve beşeri çekicilikler
ile ulaşım olanakları yeterli düzeyde olmasına rağmen, konaklama hizmetleri gelişmemiştir. İlin % 73’ü macera turizmi potansiyeline en uygun ve uygun alanlardan oluşmaktadır.
Günümüze kadar Hatay’da macera turizmi kapsamında herhangi bir faaliyet yapılmamıştır.
Bu bağlamda öncelikli olarak; macera turizminin geliştirilmesi için bir plan ve bu plana dayalı projeler hazırlanmalıdır. İlde macera turizmi için kullanılabilecek yerler tespit edilmeli ve turizme
yönelik iyileştirmeler ve düzenlemeler (fiziki ve sosyal altyapı) yapılmalıdır. Macera turizmi için
yeme-içme ve konaklama mekânları oluşturulmalıdır. Turistler için macera turizmi çerçevesinde her
768 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
mevsime özgü etkinlikler düzenlenmelidir (festival, şenlik vd.). Macera turizmi kapsamında imaj
sorunlarına öncelik verilmesi ve ilin markalaşması sağlanmalıdır. Turizmi çeşitlendirecek kaliteli ürünler üretilmesi, bunların iyi fiyata satılması ve tanıtımının yapılması gerekmektedir. Macera
turizmi kapsamında yerel halka eğitimler (seminerler, kurslar, uygulama gezileri vd.) verilmelidir.
Macera turizmi konusunda yerel örgütlenmeye gidilmeli, yapılan tüm çalışmalara yerel halk dâhil edilmelidir. Turizme yön veren ve turizmden para kazanan tüm kurum ve kuruluşlardaki kişilerin,
bu bilinçle hareket etmeleri sağlanmalıdır. Macera turizmi sektörünün geliştirilmesinde hem kamu
hem özel sektör tarafından yatırımların yapılmasına önem verilmelidir. Sivil toplum kuruluşları, turizm işletmecisi yöneticileri, bu alanda çalışan eğitici ve akademisyenlerin bir araya gelerek gerekli
çalışmaları yapmaları ve mevcut olan projelerin en kısa zamanda tamamlanarak hayata geçirilmesine
zemin hazırlanmalıdır. Bütün bu faaliyetler sonucunda macera turizmine hazırlanan Hatay, etkili bir
şekilde ulusal ve uluslararası arenada tanıtılmalı ve pazarlanmalıdır.
Sonuçta Hatay’da sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde macera turizmin geliştirilmesi hem
Hatay ekonomisi hem de Türkiye ekonomisi için önem taşımaktadır. Bu nedenle konu hakkındaki
tüm ilgililere büyük görevler düşmektedir.
KAYNAKÇA
AKPINAR, Erdal (2004). Doğu Anadolu Bölgesi’nde Alternatif Turizm Merkezi Olmaya Aday Bir İlçe: Kemaliye, Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 2, s. 207-236.
ALTINBAŞ, Ünal (2006). Toprak Etüt ve Haritalama. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları Ziraat
Fakültesi Yayın No: 521.
ATALAY, İbrahim (1994). Türkiye Vejetasyon Coğrafyası. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
ATALAY, İbrahim (2002). Türkiye’nin Ekolojik Bölgeleri. Ankara: Orman Bakanlığı Yayınları, No:
163.
ATASOY, Ahmet, ÖZŞAHİN, Emre (2013). “Hatay’da Nüfusun Jeomorfolojik Birimlere Göre Dağılışı”, III. Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu Bildiriler Kitabı (Editörler: Hüseyin
KORKMAZ ve Atilla KARATAŞ), s. 259-267, Hatay: Color Ofset.
BAHAR, Ozan, KOZAK, Metin (2005). Küreselleşme Sürecinde Uluslararası Turizm ve Rekabet
Edebilirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
BEEDIE, Paul, HUDSON, Simon (2003). “Emergence of Mountain-Based Adventure Tourism,
Annals of Tourism Research”, Volume: 30, Issue: 3, DOI Number:
10.1016/j.tourman.2007.10.003, p. 625–643.
BENTLEY, A. Tim, PAGE, J. Stephen (2008). “A decade of injury monitoring in the New Zealand
adventure tourism sector: A summary risk analysis”, Tourism Management, Volume: 29,
DOI Number: 10.1016/S0160-7383(03)00043-4, p. 857–869.
BENTLEY, A. Tim, PAGE, J. Stephen, LAIRD, S. Ian (2000). “Safety in New Zeland’s Adventure
Tourism Industry: The Client Accident Experience of Adventure Tourism Operators”,
Journal of Travel Medicine, Volume: 7, Number: 5, p. 239-245.
BUCKLEY, Ralf (2006). Adventure Tourism. UK: Cabi Publishing.
BUCKLEY, Ralf (2007). “Adventure tourism products: Price, duration, size, skill, remoteness”,
Tourism Management, Volume: 28, Issue: 6, DOI Number: 10.1016/j.tourman.2006.12.003,
p. 1428–1433.
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 769
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
BUCKLEY, Ralf, MCDONALD, Kristen, DUAN, Lian, SUN, Lin, CHEN, Lan Xue (2014).
“Chinese model for mass adventure tourism”, Tourism Management, Volume: 44, DOI Number: 10.1016/j.tourman.2014.01.021, p. 5-13.
BUCKLEY, Ralf, SHAKEELA, Aishath, GUITART, Daniela (2014). Adventure tourism and local
livelihoods”, Research Notes and Reports / Annals of Tourism Research, Volume: 48, DOI
Number: http://dx.doi.org/10.1016/j.annals.2014.05.011, p. 269–272.
CARNICELLI-FILHO, Sandro, SCHWARTZ, Gisele Maria, TAHARA, Alexander Klein (2010).
“Fear and adventure tourism in Brazil”, Tourism Management, Volume: 31, Issue: 6, DOI Number: 10.1016/j.tourman.2009.07.013, p. 953–956.
ÇAKICI, A. Celil, ATAY, Lütfi, AKSU, Murat (2010). “Bozcaada Turizmi İçin Geçerli Olabilecek
Fırsatlar, Üstünlükler, Zayıflıklar ve Tehlikeleri Tespit Etmeye Yönelik Bir Araştırma”, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 1, s. 147-166.
ÇETİNKAYA, Güney (2014). “Bir Macera Turizmi Etkinliği Olarak Kaya Tırmanış Sporu ve
Antalya-Geyikbayırı’nın Potansiyeli”, Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt: 19, Sayı: 31, s. 83-100.
DEMİR, Cengiz (2002). “Turizm ve Rekreasyon Faaliyetlerinin Olumsuz Çevresel Etkileri:
Türkiye’deki Milli Parklara Yönelik Bir Uygulama”, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 17, Sayı:
2, s. 93-117.
DURGUN, Ayşe (2007). “Isparta Turizminin SWOT Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 5, s. 93-109.
EWERT, Alan, JAMIESON, Lynn (2003). “Current Status and Future Directions in Adventure
Tourism Industry”, Managing Tourist Health and Safety in the New Millenium (Edited by: Jeff WILKS and Stephen J. PAGE), DOI Number: 10.1016/B978-0-08-044000-2.50010-9,
p. 67-84, UK: Elsevier Science Ltd.
EWERT, W. Alan (1989). Outdoor Adventure Pursuits: Foundations, Models and Theories.
Columbus Ohio: Publishing Horizons.
EWERT, W. Alan (2001). “Playing the Edge: Motivation and Risk Taking in a High-Altitude
Wilderness-like Environment”, Journal of Human Performance in Extreme Environments,
Volume: 6, Issue: 1, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7771/2327-2937.1016, p. 11-20.
GARDA, Betül (2010). “Macera Turizmi Pazarlaması: Antalya Yöresine Gelen Turistlerin Macera
Turizmine Yönelik Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma”, Yayınlanmış Doktora Tezi, Selçuk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
GARDA, Betül (2011). “Macera Turizmi Pazarına Genel Bir Bakış”, Selçuk Üniversitesi Sosyal
Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 1-2, s. 201-224.
GARDA, Betül (2014). Macera Turizmi Pazarlaması. Konya: Çizgi Kitabevi.
GÖK, Ayda, TUNA, Hakan (2013). “Turizm Pazarlaması Açısından Malatya İlinin Potansiyelinin Belirlenmesi”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 24, ISSN:
1309-9132, www.kmu.edu.tr, s. 1-11.
GÜLCAN, Bilgehan (2004). “Macera Turizminin Kapsamı ve Macera Turizminde Kaza Riski”, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 1, s. 18-38.
770 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
GYIMOTHY, Szilvia, MYKLETUN, J. Reidar (2004). “Play In Adventure Tourism: The case of
Arctic Trekking”, Annals of Tourism Research, Volume: 31, Issue: 4, DOI Number: 10.1016/j.annals.2004.03.005, p. 855-878.
HALL, Michael Colin, WEILER, Betty (1992). Special Interest Tourism. London: Belhaven Press.
HOUGE MACKENZIE, Susan, HODGE, Ken, BOYES, Mike (2011). “Expanding the flow model in adventure activities: a reversal theory perspective”, Journal of Leisure Research, Volume:
43, No: 4, http://js.sagamorepub.com/jlr/article/view/2413, p. 519-544.
HOUGE MACKENZIE, Susan, KERR, H. John (2013). “Stress and emotions at work: An adventure tourism guide’s experiences”, Tourism Management, Volume: 36, DOI Number:
10.1016/j.tourman.2012.10.018, p. 3-14.
KARATAŞ, Atilla, KORKMAZ, Hüseyin (2012). Hatay İlinin Su Potansiyeli ve Sürdürülebilir
Yönetimi. Hatay: Color Ofset.
KAYMAZ, Çağlar Kıvanç, ÖZŞAHİN, Emre (2013). “Hatay İlinin Potansiyel Eko Turizm
Alanlarının Coğrafi Açıdan Değerlendirilmesi (Doğu Akdeniz)”, 2. Doğu Akdeniz Turizm
Sempozyumu “Ekoturizm” (19 Nisan 2013) Bildiriler Kitabı (Editör: Murat İsmet HASEKİ), s. 161-179, Adana: Ofis Reklam Danışmanlık.
KOÇMAN, Asaf (1993). Türkiye İklimi. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya
Bölümü.
KODAY, Zeki, KAYMAZ, Çağlar Kıvanç, ÖZŞAHİN, Emre (2013). “Turizmin Doğal Çevre ile
İlişkisine Bir Örnek: Camili (Macahel) Biyosfer Rezerv Alanı (Artvin, KD Türkiye)”.
Coğrafyacılar Derneği Yıllık Kongresi (19-21 Haziran 2013) Bildiriler Kitabı (Editörler: Ali
DEMİRCİ ve Yılmaz ARI), s. 828-837, Balıkesir: Türkiye Coğrafyacılar Derneği Yayınları.
KORKMAZ, Hüseyin, ÇETİN, Bayram, ÖZŞAHİN, Emre, KARATAŞ, Atilla, BOM, Ahmet
(2011). Hatay Coğrafyası (Editör: Yakup BULUT), T.C. Hatay Valiliği Yayın No: 4,
Ankara: Pozitif Matbaa.
KORKMAZ, Hüseyin, GÜRBÜZ, Mehmet (2008). “Amik Gölünün Kültürel Ekolojisi”, Marmara
Coğrafya Dergisi, Sayı: 17, s. 1-26.
KOZAK, Nazmi, AKOĞLAN KOZAK, Meryem, KOZAK, Metin (2014). Genel Turizm İlkeler-
Kavramlar. 15. Basım, ISBN: 978-975-8326-30-3, Ankara: Detay Yayıncılık.
MUCUK, İsmet (2001). Pazarlama İlkeleri. 13. Baskı, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
ÖLGEN, M. Kirami (2003). “Coğrafi Bilgi Sistemleri Yardımıyla Turizm Amaçlı Çevresel
Duyarlılığın Belirlenmesi”, Ege Üniversitesi Coğrafya Bölümü Sempozyumları 2, Coğrafi Çevre Koruma ve Turizm Sempozyumu (16-18 Nisan 2003) Bildiriler Kitabı, s. 25-32, İzmir:
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
ÖZGEN, Nurettin (2010). “Doğu Anadolu Bölgesi’nin Doğal Turizm Potansiyelinin Belirlenmesi ve Planlamaya Yönelik Öneriler”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt: 7, No: 1, p. 1407-
1438.
ÖZGÜÇ, Nazmiye (2007). Turizm Coğrafyası (Özellikler ve Bölgeler). 5. Baskı, İstanbul: Çantay
Kitabevi.
ÖZŞAHİN, Emre (2012). “CBS Kullanılarak Kıbrıs’ta Fırtına Riski Duyarlılık Analizi”, TURKISH
STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or
Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Mehmet Aydın Armağanı), Volume 7/4, Fall 2012,
Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi 771
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3882, p.
2627-2642.
ÖZŞAHİN, Emre (2013). “Yunushanı Köyünün (Altınözü-Hatay) Kuzey ve Kuzeybatısındaki
Peribacası Görünümlü Sivri Doruklu Lapya Kompleksleri”, TURKISH STUDIES -
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8/6, Spring 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number:
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3936, p. 551-566.
ÖZŞAHİN, Emre, KAYMAZ, Çağlar Kıvanç (2013). “Taşkın Riskinin Değerlendirmesine Bir Örnek: Amik Ovası Taşkınları”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the
Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Karşılaştırmalı
Dil-Edebiyat-Eğitim Özel Sayısı), Volume 8/8, Summer 2013, www.turkishstudies.net, DOI
Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4785, p. 2021-2039.
ÖZŞAHİN, Emre, KAYMAZ, Çağlar Kıvanç (2014). “Amik Ovası’nın Tarım (Agro) Turizmi
Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi,
Cilt: 25, Sayı: 2, s. 241-257.
PAGE, J. Stephen, BENTLEY, A. Tim, WALKER, Linda (2005). “Scoping the nature and extent of
adventure tourism operations in Scotland: How safe are they?”, Tourism Management,
Volume: 26, Issue: 3, DOI Number: 10.1016/j.tourman.2003.11.018, p. 381-397.
PAMİR, Hatice (2009). “Alalakh’dan Antiokheia’ya Hatay’da Kentleşme Süreci”, Mustafa Kemal
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 12, s. 258-288.
SMITH, Christine, JENNER, Paul (1999). “The adventure travel market in Europe”, Travel and
Tourism Analyst, No: 4, p. 43-64.
SOYKAN, Füsun (2003). “Coğrafi Çevrenin Turizm Amaçlı Değerlendirilmesinde Turizm
Potansiyelini Saptamanın Önemi”, Ege Üniversitesi Coğrafya Bölümü Sempozyumları 2,
Coğrafi Çevre Koruma ve Turizm Sempozyumu (16-18 Nisan 2003) Bildiriler Kitabı, s. 17-24, İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
SUNG, H. Heidi (2000). “An Analysis of the Adventure Travel Market: From Conceptual
Development to Market Segmentation”, Unpublished PhD Thesis, USA: Purdue University.
SUNG, H. Heidi, MORRISON, M. Alastair, O’LEARY, T. Joseph (1997). “Definition of Adventure Tarvel: Conceptual Framework of Empirical Apllication from The Providers’ Perspective”,
Asia Pasific Journal of Tourism Research, Volume: 1, Issue: 2, DOI Number:
10.1080/10941669708721975, p. 47-67.
SWARBROOKE, John, BEARD, Colin, LECKIE, Suzanne, POMFRET, Gill (2003). Adventure
Tourism: The New Frontier. USA: Elsiver Science Ltd.
TOPAY, Mehmet (2013). “Mapping of Thermal Comfort for Outdoor Recreation Planning Using GIS: The Case of Isparta Province (Turkey)”, Turkish Journal of Agriculture and Forestry,
Volume: 37, DOI Number: 10.3906/tar-1204-46, p. 110-120.
TOSUN, Cevat, BİLİM, Yasin (2004). “Şehirlerin Turistik Açıdan Pazarlanması: Hatay Örneği”,
Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 2, s. 125-138.
USTA, Öcal (2001). Genel Turizm. İzmir: Anadolu Matbaacılık.
772 Emre ÖZŞAHİN
Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 10/2 Winter 2015
WEBER, Karin (2001). “Outdoor adventure tourism: A review of research approaches”, Annals of
Tourism Research, Volume: 28, Issue: 2, DOI Number: 10.1016/S0160-7383(00)00051-7, p. 360-377.
WILLIAMS, Paul, SOUTAR, Geoffrey (2005). “Close to the “edge”: Critical issues for adventure
tourism operators”, Asia Pacific Journal of Tourism Research, Volume: 10, Issue: 3, DOI Number: 10.1080/10941660500309614, p. 247-261.
YILDIZ, S. Banu (2014). Hatay İlinin İnanç Turizmi Potansiyeli ve Yerel Halkın İnanç Turizmine
Bakışı. Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi (4-6 Haziran 2014) Bildiriler Kitabı (Editörler: Mustafa ERTÜRK, Alper UZUN, Şevki DANACIOĞLU), s. 69-78, Muğla:
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
ZURICK, N. David (1992). “Adventure Travel and Sustainable Tourism In The Peripheral Economy
of Nepal”, Annals of Association of American Geographers, Volume: 82, No: 4, Article Stable URL: http://www.jstor.org/stable/2563692, p. 608-628.
Citation Information/Kaynakça Bilgisi
ÖZŞAHİN, E., Hatay İlinde Macera Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yaklaşımla İncelenmesi,
Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of
Turkish or Turkic Volume 10/2 Winter 2015, p. 749-772, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7727,
ANKARA-TURKEY