111 E JAARGANG — NO.: 144 ZATERDAG 25 JUNI 1994

jVANDAAG^■ Sponsors: betere schoolcijfersI. P-▼ Moordenaar Godschalk aan-IJ, gehouden p.3

Aruba niet alert op toerisme,P-S

! Brazilië te sterk voor Kame-L foen p.7f Henri Toré bezorgd over, crisis p.13T Wall Street keldert p.15

< Curasao Inc.:displayboysAMIGOEANTHONY WILLEMS...

...dader...

omenwerper infashingtoneergestortIJOKANE - Een 852--"leriwerper van de Ame-an se luchtmacht is tij-.een trainingsvlucht in

deelstaatr n.lngton neergestort. De

Pittenden zijn omge-

s..toestel stortte neerl?'J de luchtmachtbasisjj'ld bij Spokane. Dej enwerper was netjm nen aan een zoge-jf

de doorstart toen hettrut onbekende oorzaak

°rtte en explodeerde.Jen stel was aan hetj: en voor een luchtshow,roddels is afgelast. DeM,a* van het ongeluk islakend.k* l.n 1957 gebouwde 852j.ccri van de laatste die"ite airchild was gesta-U rd. Wegens de beëindi-£ Van de Koude Oorlogjj e eenheid vliegtuigenftf! maand goeddeels ont-jjs 1- Pairchild wordt eenIV 0r tankervliegtuigen.I^l "asis was eerder dezev.. a' betrokken bij eenWr '.ncident, toen een

'tair van Fairchild vierH n doodschoot en negen-_Hjar|dere personen ver-lPe met een automatischO e miütaire politiei de man daarna dood.'Or 9n was een maar,d

611 uit dienst ontslagen

Surinaamseminister:'Geenbewijzen tegen

Bouterseen Boerenveen'VfRAMARIBO — DeWj aamse minister vaniV "

en Politie Girja-VLV,ndt dat de Neder-ig *e justitie de maat-S(} .pelUkc zorgvuldig-st n acht moet nemenSt bekendmakingen*Ve gerechtelijke voor-Sen*°eken tegen per-k\ r n Suriname. Girja-Sf ,^ageert hiermee opSlip dat tegen de voor-Ss^ legerleider Bou-

""h»011 ziJ"vroegere rech-te/1 Boerenveen eenr^ih k lo°Pt wegensReende betrokken-

j3n beiden bij een. "{^drugskartel.zijn tot nu toe geenW, strafrechtelijkeiVk " Men moet niet bij6k] a

aat mensen in een|%8 Pgd?nbank metten",Hara . gisteren in

aribo. Hij herinnertu °at Bouterse al eerder

SrJSchuldigd zonder dato&taf°lOr-^e harde bewiJzen. Oirf ziJn gekomen.Vf?asing wiJst erop dat.%. .nveen, die beleidsadvi-%iif 0p het SurinaamseHe' 7rie van defensie,Sj .Wee keer in Neder-fe|,ecu ??weest sinds een

Sen u vooronderzoek'Vri u m zou loPen- "Nie"0 heeft hem iets in de

weg gelegd", aldus deminister.

Girjasingjuicht onderzoeknaar drugscriminaliteit toeen zegt dat Suriname bereidis eraan mee te werken. Debewindsman is formeel welop de hoogte gesteld van deacties van de afgelopendagen, maar heeft hetnieuws over gerechtelijk voor-onderzoek tegen Bouterse enBoerenveen via de pers ver-nomen.

Hoofdcommissaris CarloHunsel is vanaf gisteren dehoogste baas in het politie-korps in Suriname. Hij heeftin een toespraak na de vaan-deloverdracht gezegd dat depolitic intensieve samenwer-king met buitenlandsemogendheden voorstaat omgrensoverschrijdende crimi-naliteit tebestrijden. Hunsel(44) volgt Paul Monsels opals korpschef.

Surinaamse agenten zijnsinds gisteren in nieuw uni-form gestoken, een projectdat bekostigd is met hulpvanuit Nederland.

Hunsel trad in 1975 toetot het Korps Politie Suri-name na in Apeldoorn depolitie-opleiding te hebbengevolgd. Ongeveer twee jaargeleden werd een misluktegranaataanslag op zijn levengepleegd.

Europese regeringsleiders besluiteloosLubbers trekt zich teruguit race opvolging Delors

CORFU — Premier Lubbers heeft zich vanochtendteruggetrokken uit de race om het voorzitterschapvan de Europese Commissie. Lubbers zelf legde van-daag een verklaring af in de raad, waarin hij uiteen-zette waarom hij zich terugtrok. Na een peilinggisteravond 'trek ik de consequentie en ben nietlanger kandidaat' ondanks de steun van Italië,Spanje, Nederland en Groot-Brittannië. "Voor mijpersoonlijk is dit geen enkel probleem", aldus Lub-bers. "Ik ga van een welverdiende rust genieten."

De Britse premier JohnMajor bleef zich echter infelle bewoordingenverzettentegen de benoeming van deBelgische premier Dehaene.Hierop constateerde de Fra-nse president Mitterrand, dater geen consensus viel tebereiken. Dit houdt in dat ervandaag geen besluit valt.

Aangenomen wordt dat dekomende weken naar eennieuwe kandidaat zal wor-den gezocht. Als datum vooreen extra topconferentie werdin Belgische regerings-kringen 15 juli genoemd.

Tijdens de Europese topkon ondanks zware druk vande Duitse bondskanselierKohl geen overeenstemmingbereikt worden over één vande drie kandidaten: PremierLubbers, zijn Belgische ambt-genoot Dehaene en de Britsecommissaris voor Buiten-landse Handel Brittan.

Volgens diplomaten heeftde bondskanselier dit teleur-stellende resultaat van detop voor een groot deel aanzichzelfte wijten. "Kohl gingals een bulldozer te werk enschuwde niet lidstaten deduimschroeven aan tedraaien om hen in het kampvan Dehaene te krijgen",aldus een hoge diplomatiekevertegenwoordiger. Hij sprakvan 'een schandalige verto-ning.

Een andere diplomatiekewaarnemer wees er op datKohl zichzelf de ellende vandeze pijnlijke confrontatiehad kunnen besparen doorniet tussentijds met eennieuwe kandidaat te komen.

"Eerst polst hij Lubbers ofhij belangstelling heeft envervolgens komt hij laterweer met een andere kandi-daat. Dat dubbelspel is hemopgebroken." De Italiaansepremier Berlusconi, die debondskanselier graag aanzijn kant zou hebben gehad,is door het Duitse 'power-play' juist afstand gaannemen.

Dehaene zal het uitstel inieder geval niet met gejuichontvangen.Als fungerend pre-mier kan hij niet 'te langboven de markt hangen. Depolitieke situatie in België isnu eenmaal zo, dat hetkabinet en de betrokken coa-litiepartijen niet eindelooskunnen wachten op een defi-nitief vertrek van de pre-mier.

Aan de andere Jkant kanie controverse I e twee

meest voor de hand liggendekandidaten de sfeer zo ver-pest hebben, dat beslotenwordt op zoek te gaan naareen andere gegadigde buitenhet officiële sollicitanten-lijstje. De ler peter Suther_land, de huidige voorzittervan de GATT, wordt doorvelen getipt als een poten-tieel aanvaardbare kandi-daat.

RK Schoolbestuur creëertniet bewust elitescholenWILLEMSTAD — Bij detoelatingvan kinderen inhet basisonderwijs wordteen achterstandssituatieniet als criterium gehan-teerd. Ook wordt er nietbewrust gestreefd naar eli-tescholen. Dat er scholenzijn met concentraties vankinderen uit armemilieu's, danwei rijkeremilieus komt volgens hetRK Schoolbestuur door'zelfselectie.

Het schoolbestuur zegtkennis genomen te hebbenvan het ongenoegen vanouders, die hun kind op eenbepaalde, populaire school

geplaatst willen zien, maardoor het selectiebeleid hunzin niet krijgen. Bij de toela-ting van kinderen houdt hetschoolbestuur rekening meteen drietal criteria: het rayonwaar het kind woont, of er albroers of zussen op de schoolzitten en of het kind katho-liek is.

Als het kind in het rayonwoont waar de school staat,katholiek is en reeds eenbroer of zus op school heeft,geschiedt de toewijzing metvoorrang. Nietkatholieke kin-deren worden het laatstgeplaatst.

Volgens het schoolbestuurwordt het verschil in kwali-teit tussen de basisscholenniet veroorzaakt door deplaat-singscriteria, maar door deopvoeding en geestelijkebagage van het kind.Scholen waarnaar de vraagklein is en daarom geen plaat-singsmoeilijkheden hebbentrekken vaker kinderen aanuit sociaal-zwakkeremilieu's. Volgens het school-bestuur komt dit voort uit'zelfselectie. Oudersvan dezekinderen hebben geeninvloed op de keuze van deschool, waardoor er scholenontstaan met een concen-tratie van kinderen uitsociaal-zwakke milieu's.

De kwaliteit van het onder-wijzend personeel is volgenshet schoolbestuur op elkeschool gelijk. 'Ook topadviseur Boerenveen lid van groot drugskartel

Desi Bouterse verdacht vanwitwassen van drugsgelden

DEN HAAG — De voormalige legerleider van Suri-name, Desi Bouterse, en zijn vroegere rechterhandEtienne Boerenveen, tegenwoordig topadviseur bijhet Ministerie van defensie in Suriname, wordenverdacht van deelname aan een groot drugskartel, datzich bezighoudt met de handel in cocaïne en hetwitwassen van drugsgelden. Gisteren zei de Haagsepersofficier van Justitie, mr. Zandbergen, dat tegenbeiden officieel een gerechtelijk vooronderzoek loopt.Bouterse en Boerenveen zijn in Suriname en kunnenniet aan Nederland uitgeleverd worden. Het verdraghierover is wel door Nederland, maar nog niet doorSuriname ondertekend.

Het onderzoek rond hetSurinaams drugskartel datvanuit Paramaribo opereertloopt al een paar jaar. InNederland houden zich meerdan honderd politiemensenmet deze gigantische affairebezig. Onder de naam 'Copa-team' (afkorting vanColombia-Paramaribo) werkteen speciaal politieteam inhet diepste geheim aan dezaak. Deze week nog werdengelijktijdig in binnen- en bui-tenland een groot aantal huis-zoekingen gedaan. In mei ditjaar gebeurde dat ook al.

Bij de huiszoekingen werdvooral veel materiaal inbeslag genomen. Aanhou-dingen zijn niet verricht,aldus Justitie. Officieel zijnervier verdachten, onder wieBouterseenBoerenveen. Suri-naamse legerofficierenworden vaker genoemd inverband met drugszaken. Zowerd begin dit jaar de Suri-naamse legerofficier Zeeuwin Paramaribo gearresteerdop verdenking van cocaïne-handel. Hij moest kortdaarop, wegens gebrek aanbewijs, worden vrijgelaten.

HetCopa-team onderzoektde cocaïnehandel en de cri-minele geldstromen tussenZuid-Amerika en Nederland.Daarvoor wordt samenge-werkt metpolitie- en justitie-autoriteiten in veel landen,onder meer in Groot-Brit-tannië, Togo, Frans-Guyana,Panama, Aruba, Curasao,Luxemburg, Zwitserland,België en de VerenigdeStaten. Meer dan ooit maaktde drugsmaffia gebruik van

routes via Frans-Guyana(buurland van Suriname),Frankrijk, de NederlandseAntillen en Groot-Brittannië.Het witwassen van de metde drugshandel verdiendekapitalen zou vooral inMiami (Florida) gebeuren.

In Nederland waarschuwtde CRI (Centrale RechercheInformatiedienst) er al jarenvoor, dat Nederland eensteedsbelangrijker doorvoer-land wordt voor cocaïne uitZuid-Amerika. Ook deColom-biaanse geheime dienst DASwees veelvuldig op hetbelang van de Nederlandsehavens bij de bevoorradingvan heel Europa. In maartdit jaar nog trof de douane in

Vlissingen een partij cocaïneaan in een lading vis uitSuriname. Volgende weekvrijdag staan de drie Suri-naamse verdachten in diezaak terecht in Middelburg.

De zwijgzaamheid engeheimzinnigheid waarmeede Nederlandse justitie indeze zaak opereert zette inmei dit jaar kwaad bloed bijde Surinaamsetegenvoeters.Zo zei de Surinaamseminister van Justitie enpolitie, Girjasing, toen vraag-tekens te plaatsen bij ditNederlandse optreden. "Menis er eenzijdig en geheim-zinnig meebegonnen, terwijler bij goede samenwerkingmeeruitgehaald hadkunnenworden", aldus de Suri-naamse bewindsman. Vol-gens hem had, bij de eerstemammoetactie in mei, Para-maribo op zijn minst inkennis gesteld moetenworden, "vooral nu hetrechts-hulpverdrag ondertekendgaat worden', aldus Girja-sing. Dat verdrag is nogsteeds niet geratificeerd. Bou-terse en Boerenveen kunnenin Nederland nu dus nietterecht staan,mochthet onder-zoek ooit tot een beschuldi-ging leiden.

DESI BOUTERSEVN-medewerkersin Uganda vermoord

KAMPALA — Bandietenhebben in het noorden vanUganda twee VN-fbnctiona-rissen uit Ethiopië doodge-schoten bij een overval opeen hulpkonvooi. Een derdeEthiopiër raakte zwaargewond.

De zes vrachtwagenshadden hulpgoederen afgele-verd in een kamp voor100.000 vluchtelingen uitSudan en keerden leeg terugnaar Kampala. Het isdaarom niet duidelijkwaarom het konvooi werdbeschoten. Vijf auto'swerden geheel vernield.

NAPADEZE WEEK

in Napa:* ELK JAAR, alvier jaar

lang, scharrelt schoolhoofdSygline Karsdorp de mid-delen bij elkaar om dekleu-ters en derdeklassers vandeLaura Hart school (Mui-zenberg) een onvergetelijkedag te bezorgen. Jeannettevan Ditzhuijzen beschrijftwat het betekent voor dekindertjes uit die buurt omeen dagje weg te zijn uit de'porkeria' p.l

* EEN NEDERLANDSEdie gepakt werd als drug-koerierster zit haar strafuit in de gevangenis vanKoraal Specht. Vervan huis,familie en vrienden in eenvijandige omgeving. Overhaar ervaringen in 'HotelMirashelu', zoals de Cura-gaose strafinrichting in devolksmond heet, gaat o.a.het verhaal van Jeannettevan Ditzhuijzen op pag. 3.

* TER GELEGENHEIDvan de vieringvan 150 jaarcoöperativisme had letekeWitteveen een interviewmet coöperatie-deskundigePaula Milton. Uit haarvisieop het moderne coöperatie-wezen blijkt dat die heelwat anders is dan die vande paters en fraters die erindertijd mee begonnen,pag. 4

* DE GROTE kranten inIndia staan vol 'zoekertjes'waarin huwelijkspartnersworden gevraagd. Contac-tadvertenties die zoalsoveral ter wereld graaggelezen worden, maar waar-achter in dit geval dikwylsveel leed schuilt. Een repor-tage van Marius Bremmerop pag. 9

* VERDER IN NAPA derubrieken Buitenland, Lite-ratuur, de Kinderpagina,Kerk en Wereld, Natuur enMilieu, Impressies, Ziek engezondvan de nieuwe mede-werker Max Ooft in Suri-name, Schaken en de weke-lijkse Kruiswoordpuzzel.

NAPA wordt wekelijksgratis bezorgd aan Amigoe-abonnees en is in de losseverkoop verkrijgbaar metde zaterdagkrant voor hettotaalbedrag van eengulden. In de maand julizalde Napa in verband met devakantie niet verschijnen.

Bejaarde richtbloedbad aaninRusland

MOSKOU — Eenbejaarde Rus heeft tijdenseen twee uur durendbloedbad in een dorp in hetOeralgebergte zes mensenmet een mes en een bijlomgebracht. Tfegen de politiezei de66-jarige Sjayachmetovte lijden aan vervolgings-waanzin.

De gepensioneerde stakeerst tijdens een ruzie zijnvriend dood. Daarna ginghijnaar huis waar hij zijnvrouwen zoon doodde met een bijl.Zijn volgende slachtofferswaren zijn buurman, dienszwangere vrcuw en eenandere man die in de buurtwoonde. Zij werden gedoodtoen zij de deur voor hemopenden.

Voordat hij door de politiekon worden aangehoudenstak hij nog zijn woning inbrand. Sjayachmetov zei zichsinds zijn jeugd constantbedreigd te hebben gevoelddoor 'geheimzinnigekrachten. Zijn zes slachtof-fers hadden hem allenbehekst, verklaarde hij.

Japanse keizer legtkrans bij Punch Bowl

■ HONOLULU — DeJapanse keizer Akihito legteen krans bij de Punch Bowlin Honolulu ter nagedach-tenis aan de slachtoffers vande Tweede Wereldoorlog. Eer-dere plannen om een krans teleggen bij het oorlogsmonu-ment te Pearl Harbourwerden door de Japannersafgewezen.

RUUD LUBBERS

f^ 4 juli(40 MOZARTMJ plus

f luk FESTIVALL—-gjJjj iMMMliiwiliiMßm

Prachtige uitvoeringvan jubilerend ballet

= door Nel Casimiri =WILLEMSTAD - Met een

prachtige voorstelling luiddegisteravond de leerlingen enex-leerlingen van Fina'sDance Art School het tien-jarig jubileum in. Het pro-gramma was zeer gevarieerd.Voor de pauze stonden deleerlingen van nu centraal,maar ze werden bijgestaandoor enkele professionele dan-sers die ter gelegenheid vanhet lustrum uit Nederlandzijn overgekomen. Na depauze was het andersom:toen stonden de professio-nele dansers centraal, maarweer in combinatie met dehuidige leerlingen. Ook inmuziek en soort dansbestond in de vlotte showafwisseling. De voorstellingbegon mcL een bijna klas-sieke moderne dans op hetAdagio in G van Albinoni.

Langzame muziek waarin depassen en figuren mooi tothun recht kwamen. Bij deTchokola was het de beurtaan de jongere leerlingen.De choreografie deed het spee-lse element naar vorenkomen met de nadruk op de'witte' beentjes. Voor mij wasde mooiste dans voor depauze de Caverna Magica,letterlijk van de grond afopgebouwd. Daarna volgdeeen vurige Spaanse rumbaen een tapdans. Tapdansenkomt nog nietveel naar vorenin deballet-voorstellingen opCuragao, dushet is een mooiegelegenheid om deze vlottecompositie te bekijken. HetRequiem van Mozart is geenmuziek waarbij ik aan balletdenk. De zware klanken die

de zaal vulden meteen na depauze waren echter de inlei-ding tot een prachtige dansvan Melanie Sloot enSamuel Ribeiro, bijgestaandoor Fjorela Garcia, RinaBernabëla, Carole Weed, Wen-dell Elisabeth en RalstonArvelo. De hoofdrollen wis-selen. Vanavond zullen dievervuld worden door CaroleWeeds en Wendell Elisabeth.Vooral de solo van MelanieSloot sprak tot de verbeel-ding door haar goede tech-niek en mooie uitstraling.Uit deWest Side Storykwamhet basketbalveld met de inde vingers knippendenozems weer even terug, eendans waar vooral de huidigeleerlingen hun kunnenlieten zien. Het slot, Batawe,was een potpourri van Afri-kaanse muziek waarin alleveteranen tot hun rechtkwamen. De hoofdfiguren indeze dans werden gister-avond gedanst door CaroleWeed, Rina Bernabëla enWendell Elizabeth.

Ik ben helemaal enthou-siast van dezeballetvoorstel-ling vandaan gekomen en ikwas niet de enige. Een pro-fessionele ballerina van eenandere balletschool diegestopt is met dansen, ver-zuchtte: "Ik wil weer dan-sen*. Helaas was de zaal nietvol. De mensen die niet gek-omen zijn hebben ongelijkgehad. Gelukkig kunnen zijdat gemis vanavond en mor-genavond nog goedmaken.Dan vinden er nog twee voor-stellingen plaats van ditmooie, maar vooral goedeBallet Kontemporaneo.

In achterstandswijk Seru Fortuna:

Betere schoolresultatendankzij particuliere hulp

WILLEMSTAD — Eenschool in een achterstands-wijk kan maar beter niet opsteun van de overheidwachten. Jarenlange verwaar-lozing van het onderwijs enalles daaromheen is nu een-maal niet een, twee, drierecht te breien. Het KolegioDodo Palm te Seru Fortunais daarom maar zelf de boeropgegaan. Geld, een in over-heidskringen schaars goed,betekent immers eten,drinken en schoenen; hetgebrek daaraan is precies dereden waai om de Fortuna-kinderen niet naar schoolgaan en grote achterstandenoplopen.

Hoofdvan Dodo Palm, HayesNicholls, luidt al jaren metsucces de noodklok. Met 13,8procent had zijn school hethoogste schoolverzuim vanheel Curaqao. Een percen-tage van 60 procent datvanuit de zesde klas nietdoorstroomt naar het ver-volgonderwijs was doodnor-maal. Voor het verkeersex-amen zakte maar liefst 70procent. Trots vertelde hijgisteren dat dit jaar alleleerlingen voor verkeergeslaagd zijn, slechts tweevan de drieëntwintig zes-deklassers 'blijven zitten' enhet verzuim is teruggelopentot 3,6 procent.

Allemaal dankzij hulp vanbuiten: de Kamer van Koop-handel zorgt de laatste vijfjaar elke dag voor brood metbeleg; Ayudo Soshal levertkleding en schoeisel voor dekinderen, die zonderschoenen en behoorlijke kle-ding liever thuis blijven;Inner Wheel levert regel-matig vers fruit en dankzijeen actie van deAmerikaanseconsul, Bernard Woerz,enkele hotels en deIsla wordter alweer een paar maandenvoor warm eten gezorgd.

Kinderen, ouders en leer-krachten gaven gisteren eenbescheiden feestje om degullpgevers te bedanken. De leer-lingen hadden zelf cadeausgemaakt waarmee zij wildenuitdrukken, hoe welkom aldie ondersteuning is.

Het diner dat de consulsamen met de stichting Hel-ping Hands onlangs organi-seerde leverde 10.000gulden op. Daarbovenopkwamen twee giften van elkvijfduizend gulden van deCitco en van Holland Inter-trust. Samen meer dan

genoeg om de circa vijftigleerlingen die dat nodighebben elke dag van eenwarme maaltijd te voorzien.

Vanaf maart kreeg deschool het eten kant en klaaraangeleverd. In het nieuweschooljaar gaat dat anders.De ouders moeten het zelfdoen, vindt het schoolhoofd,het gaat per slot om hunkinderen. De firma Wimcoen de Maduro & Curiel'sBank zorgden inmiddels vooreen compleet ingerichtekeuken, waar de moedersstraks elke dag het eten gaanbereiden. De ingrediëntenworden van de giftenbetaald.

Zowel ministervan Onder-wijs Dijkhoff als Hayes Nic-holls geven toe dat het eigen-

lijk beschamend is dat parti-culieren ervoor moetenzorgen dat de kinderen naarschool komen. Dijkhoff:"Beschamend, ja, maar deoverheid kan nu eenmaalook niet in een klap eenoplossing aandragen. Hetonderwijs is jarenlang sluit-post geweest, de problemenzijn huizenhoog, dus kan ikalleen maar blij zijn metdeze initiatieven".

Nicholls zegt dat hij dekeus had uit elke dag zijnlesjes afdraaien en naar huisgaan of hulp zoeken. "Datlaatste helpt", zegt hij, "hoegênant het ook is. De kin-deren komen nu naar schoolwaardoor we betere resul-taten hebben".

I De opening van hetCuracao Inc. Export DisplayCenter in het ITC werd ver-richt door minister van Ont-wikkelingssamenwerkingStrauss-Marsera (links).Daarvan waren (v.l.n.r. op defoto) getuige: gouverneur J.Saleh, consul-generaal vande VS B. Woerz en de direc-teurvan het departement vanOntwikkelingssamenwerkingR.L. James.

Voortrekker emanicipatie vrouw in onderwijs

Rose Evertsz onderscheidenbij vertrek uit onderwijs

WILLEMSTAD - DeCuracaosc onderwijs-kracht Rose Evertsz is inNederland benoemd totridder in de orde vanOranje Nassau op hetmoment dat zij na 42dienstjaren het onderwijsverliet. Mevrouw Evertszbegon haar loopbaan op 11juli 1952 aan het MartinusCollege op Curasao. Achter-eenvolgens gafzij les aan hetMaria College, de St. Aloy-siusschool, Philomenaschool,St. Jozef mavo en MariaImmaculata Lyceum. In 1974vertrok zij in verband met de

gezondheidstoestand vanhaar echtgenoot naar Neder-land, waar zij op 1 augustus1974 in dienst trad van deEdward Jenner mavo in Hoo-gerheide. Sinds 1 augustus1977 bekleedde ze daar defunctie van adjunct-direc-trice.

In een toespraak bij deuitreiking van de konink-lijke onderscheiding, roemdede burgemeester van Hoo-gerheide de manier waaropRose Evertsz met de jeugdweet om te gaan. "De wijzevan onderwijs geven, de kwa-liteit, maar ook uw mense-lijke, persoonlijkebenadering

van de leerlingen, hebben vtot een vertrouwensfiguurvoor de jeugdgemaakt", aldusde burgemeester. "Zowel opCuragao als in Nederlandheeft u zich ingezet voor deemanicipatie van de vrouwin het onderwijs. U bentactief opgetreden voor hetteniet doen van de regel datgehuwde vrouwen ontslagenmoeten worden om daarnaslechts in tijdelijke dienstbenoemd te kunnen worden.En u heeft vanaf 1977 eenleidende rol gespeeld in deregio Bergen op Zoom bij hetverzet tegen de regel dat degehuwde vrouw in het rooms-katholiek onderwijs deeerste 'afvloeier' was", aldusde burgemeester.

Rose Evertsz, opbijgaandefoto met haar broers John,Jacquesen George, keert bin-nenkort naar Curagao terug.

Op initiatiefvan commissie Pro TambúKennismaking met tambúmorgen in Festival Center- door leteke Witteveen =

WILLEMSTADCurasaowordtmorgenver-gastopeen bijzondere cul-turele gebeurtenis, een'Ban topa tambü', een ont-moeting rond de tambü.Voor nieuwkomers en toe-risten: tambü is en van deoudste, nogbestaande cul-tuur-uitingen vanCuracao. Het woord staatvoor een eenvoudig slag-instrument, de bijbeho-rende tambü-dans, zangen de samenkomst, hettambü-feest zelf.

Al vanaf deslaventijd werdhet beoefend om elkaar, deliefde, het leed, de schan-daaltjes, de politiek op krui-dige of poëtische wijze tebezingen. Dat gebeurde alseen soort kroniek, aan heteinde van het jaar. Dezetraditie - toentertijd vervolgddoor de rooms-katholiekekerk en de koloniale over-heid, waar de huidige voor-oordelen en discriminatie nogaan herinneren - heeft zichtot de dag van vandaaggehandhaafd. De tien atwaalf actieve groepen enhun zangers, die elk jaarrond de jaarwisseling weervan zich laten horen,getuigen daarvan.

Om dit unieke cultuur-goed meer erkenning tegeven, werd ruim twee jaargeleden vanuit Bandabou decommissie Pro Tambü opge-richt. Deze commissie orga-niseerde diverse workshops,publiceerde een stevige

beleidsnota en beslootonlangs, in overleg met deachterban, tot de 'Ban topatambü' halverwege het jaar.De initiatiefnemers, onderaanvoering van SydneyIgnacio, slaagden er in omhet Departement van Cul-tuur achter dit plan te kri-jgen. Het programma laat aliets proeven van het resul-taat van dit liasion overheid-particulier initiatief.

Er is natuurlijk veeltambü, met bekende zangersals Benno Martis, EliaIsenia en Pincho Anita. Voorde afwisseling klinken ertumba's, danza's, mazurka'suit een kaha di orgel en vanTipiko Caribense. De groepTrinchera verzorgt een standmet instrumenten en oudegebruiksvoorwerpen en er iseen culturele bijdrage uit deCuragaose keuken.

Het hele gebeuren, datduurt van 11 uur 's morgenstot 10 uur 's avonds, is opge-dragen aan twee 'grand oldladies' in de tambü-wereld,de zingende, vrijgevochtentweelingenzussen uit Ban-dabou, de 86-jarige Maria enMargarita Dam. Zij zullenzelf aanwezig zijn, wellichtom te zingen en anders metde cassette met hun klas-sieke nummers, (zie Amigoe29/12/93). De toegangsprijsis drie gulden. De initiatief-nemers hopen dat behalveveel families ook toeristenzondag de weg naar hetCuragao Festival Centerzullen weten te vinden.

Songfestival

WILLEMSTAD - Het per-soneel van de Stichting zorgvoor geestelijk gehandi-capten, houdt op vrijdag 1juli een songfestival dat omacht uur 's avonds aanvangtin de Höfi Pachi Sprockel.Voor toegangsplaatsen kanmen contact opnemenmet deheer Rosa, tel. 687888.

ZangfestivalI'Aristocrat

WILLEMSTAD -'Foundation houdt vBieen zangfestival voolieren, getiteld 'Ti.Youth Challenge. Ni'eerder vermeld in As'Rust & Burgh, maatcotheek L'Aristocrat'Lindberghweg.

Op het laatste Hbesloot het bestudTarima FoundationL'Aristocrat te kiez<reden voor dewijzigi"echter niet doorgege*entree is vastgesteld ltien gulden.

Export Display Center: Van Lovers tot SoftexEen winkel van 150Curaçaose bedrijven

WILLEMSTAD — Met een druk op deknop weten datLovers Industrial Corporation geen liefdesattributenmaakt maar romig ijs? Dat kan sinds gisteren in hetInternational Trade Center waar, een centrum voorCuracaose produkten haar deurenheeft geopend. HetExport Display Center (EDO toont middels audio-visuele presentaties wat 150 bedrijven in hun marshebben aan exportpotentie. De officiële opening isverricht door minister van Ontwikkelingssamenwer-king Edith Strauss-Marsera.

Die presentaties zullen ove-rigens ook over een maand tezien zijn in Miami waar eenCuragao-huis wordtgeopend.

De Curagao-winkel isbedoeld voor buitenlandsebezoekers en potentiële inves-teerders. De officiële ope-ning valt samen met de vie-ring van het eerste lustrumvan Curasao Inc.

Het EDC is een projektvan Curasao Inc. in hetkadervan het Business Develop-ment Scheme (BDS). De Cura-caose 'etalage van lokaal gefa-briceerde produkten' is mede-gefinancierd door de Euro-pese Unie. De EU beslootonlangs'het BDS wederomvoor vier jaar financieel teondersteunen. Dat vielsamen met deverlenging vanhet contract met Alf Mona_-ghan (Trade DevelopmentInstitute of Ireland), dië hetBDS van de grond tilde.

Een Curagao-huis in Europazit in de pen.

Het TBIS omvat verdereen Business Point op Hato,waarmee de arriverendezakenman en vrouw onmid-dellijk een indruk kankrijgen van het Curagaose

Het Export DisplayCenter vormt onderdeel vanhet zogeheten Total Busi-ness Information System(TBIS). Dat is een totaalpro-gramma dat een professio-nele exportbevordering voor-staat. Er wordt dan ook opdiversefronten tegelijk gewe-rkt; informatie zal middelscomputers kunnen wordenuitgewisseld. De Curagaoseetalage voor zakenmensen isnog maar het begin; vol-gende maand wordt het Cur-agao House in Miami geo-pend. Daarmee krijgt deexportsector voet aan degrond in de belangrijkste zui-delijke stadvan de VerenigdeStaten. Beoogd wordt datkleine Curagaose bedrijfjesdie beginnen te exporterennaar de VS (betaalbare) kan-toorruimte kunnen krijgen.

produktOphetTPgramma staat ook eenket Information CenteJmarktinformatie midde*tronische databanken&gelijke verstrekt. Dez*]onderdelen van hetzullen voor het eind v*jaar gerealiseerd zijn.

Dat niets aan het Wwordt overgelaten blij**uit deglossy Curagao Pters Guide, die doorga»*de meest professionel^uit de regio. In de Bu^Visitors Guide kan de^ker onder andere veel 9ken over Curacaose Vo®leefgewoonten.

EG-vertegenwoordiger Ralph Jam"Antillen bepalen zelfwaar geld naartoe gaat"

WILLEMSTAD — HetExport Display Center isfinancieel ondersteunddoor de Europese Unie.De ontwikkelingssamen-werking met de EU is delaatste jaren meer in hetteken komen te staan vanhulp bij projecten die deAntillen zélf als ontwik-kelingsgebieden aan-merken. Er valt 40 mil-joen te verdelen. Een deeldaarvan is bestemd voorhet Business Develop-ment Scheme dat export-bevordering voorstaat. Indat kader werd gisterenhet Export DisplayCenter geopend.

Daar voerde namens deEuro-pese Unie (EU) Ralph L.James het woord. DeNational Authorizing Officerof the European Develop-ment Fund in de Antillen istevens directeurvan hetdepar-tement voor Ontwikkelings-samenwerking.

De samenwerking tussende Antillen en de EU, devroegere Europese Gemeen-schap, dateert uit 1964 enjkent twee poten: commer-cieel en financieel-technisch.Dit laatste onderdeel valtonder de verantwoordelijk-heid van James. De ontwik-kelingssamenwerking metdeEU is gebaseerd opvijfjarigecycli van het Europese Ont-wikkelings Fonds (EOF). Dezevende cyclus loopt van 1990tot en met 1995. In dezeperiode heeft de EU 40 mil-joen gulden beschikbaar ges-teld voor ontwikkelingspro-jecten op de Antillen. Nogeens 8 miljoen gulden isbedoeld voor gezamenlijke

Antilliaanse ofCaribiscb6'

jecten.Werd in het verleg

hulp meestentijds *'jwend voor infrastruC^jprojecten zoals de aanl^,luchthavens, havefl^wegen, sinds 1985 wei-0,..breder gebied van geld^jsteun voorzien. EU-huMnu vooral naar s0*l«economische gebieden. "istructurele projecten j

meer naar de achtefr^gedrongen, aldus J*J"Gelden gaan nu zelfs Kjeugdhulp en vrouwe^jecten."

James stelttevens ee^jschuiving vast van de _publieke naar de semi'%heidssector. Voorbee,^«daarvan zijn de Ont^Jlingsbank, het toerist^reau, alsmede niet-g"l^mentele organisaties al^Antia, Youth Care en 'ring Committee. d

"De gedachte achte''EU-steun is dat in de %het beleid en de priorijvan de Antillen wordt fljlgd", aldus de EU-vert*woordiger. .

Het Antilliaans bele^aanzien van het gebrui*. jEU-gelden is neergele#\jeen Nationaal Progra^dat bij elke cyclus ?(thernieuwd. Het Bus*l^Development Scheme is uvan de prioriteiten it-bestaande programma. «

Het BDS wordt nog .1998 financieel onderst^,door de EU. Daarna ~Curagao Ine. zelf de %delen dienen te vergarende instandhouding van .exportbevorderend fgramma.

AMIGOE ZATERDAG 25 JUJ

Onze kantoren uten thuis:

NEDERLAND CURACAO SURINAMEWeimarstraat 119 Caracasbaaiweg 164 Domineestraat 122562 GT DenHaag Esther Building ParamariboTel. :(070)3615261 Tel. : (5999) 611626 Tel. : (597) 475818Fax. : (070) 3450907 Fax. : (5999) 618813 Fax. : (597) 411033

Let wel ... 2 ton Nederlanders ofca. 1 ton US dollars.Bij storting van Ang. 890,- voorreizen tot uiterlijk 31 december1994 bij Does Travel & Cadusft'

Tours, ontvangt U een 1/5 deelNederlands staatslot dat U demogelijkheidbiedt Uw levensdroomwaar te maken.

Ook een reistip of aanmeldingvoor betaling van Uwreis in Neder-land, maakt bij realisatie, hieropaanspraak.U doet tevens zaken met e*"Reisorganisatie van Internationaleallure. Dit jaar reeds 25 jarengevestigd in Nederland.

Voor nadere inlichtingen:Your Friendly AgentDoes Travel & Cadushi ToursCaracasbaaiweg 164Esther BuildingTel.: 611626-Fax.: 618813

2

Eerstefase politie-onderzoek afgerondMoordenaar van Godschalk tweedagen na overval aangehouden

Willemstad — -Weniet zomaar na

*n kortstondig onder-ek een link leggen

Nen de overvalop PizzaÜ* en de georganiseerde'sdaad op Curasao.'terker nog, op dito,nent is het zelfs zeer°<>rbarig en niet ade-l^at om daarover te

'fatcn", aldus waarne-end commissaris

Willems vrijdag* een persconferentien de politie. De moordP de general-managerI*1 het pizza-restaurant,Jarshal Godschalk, werd

r 'cder geval opgelost.

i^ politie heeft genoegRijzen kunnen verzamelenac de 20-jarige man M.G.

Rijzen als de schutter diedoodschoot. Die ver-ste blijkt al twee dagen

hr? overval te zijn aange-ef door het onderzoeks-

,Be afdeling Voorlichting

rfj de politie belegdedag om 18.30 uur een

je,Sc°nferentie op het poli-

-o^reau aan de Garipi-|e ?S te Rio Canario, nadatij!'aatste twee weken eenfei erzoeksteam zich hadi|2°6en over de overval op, a Hut en de moord op deior eral-manager van dat[^eca-bedrijf. Tijdens dieijc,e *eken hulde de politie

vom 'n stilzwijgen over dein het onder-

ta.aamemend-commissarisbije err»s maakte op de pers-date^komst officieel bekendOt|,j eerste fase van hetO"2oek is afgerond. In datW £ deel van het onder-Vjjs "eeft depolitie stapsge--o|i|o Sericht gewerkt aan het\d Sen van de roofoverval.ij,! het onderzoeksteam\n beeld kreeg vanPL.er op zaterdag 11 juniV heeft gevonden, werdlosgaan tot het scha-Hnen van figuren die op de

r ,°f andere manier

*ljtl *ken zouden kunnenbij de overval.

K\ een pril stadium vanging de

'«i^'e na een kortstondig'O'onderzoek, over tot de

van twee mannen.Sik- ageil daarna, op 19Ni?i l'^ eP°^tie een derde\ y te aan en twee dagenV 'ichtte de politie de\t\ gerendemannen vanligbed. Vier van die«5n ,eti deden actief mee\ e overval, drie drongen\. Hut binnen en dek v? bleef op de uitkijk in%j'üchtauto, terwijl de\J verdachte beschuldigd. Ue

l van autodiefstal.js|,ipp autodief is de vijftien-

longen A.B. Volgens

Willems heeft die verdachtedegestolen auto overgegevenaan één van de betrokkenenbij de overval op Pizza Hut.Het drietal dat aangewezenwordt als de overvallers zijn:de achttienjarige E.M., M.G.van twintig jaar en de twin-tigjarige S.J. De achttienja-rige E.M. was degene die opde uitkijk stond.

De politie heeft inmiddelskunnen vaststellen,alhoewel de verdachten nietvolledig meewerkten aan hetonderzoek, dat M.G. deschutter was die een schotloste op Marshal Godschalk.Die werd dodelijk getroffendoor een kogel .38 specialmet halfvolle mantel. Degeneral-manager werd doorG. gevraagd om een kluis inzijn kantoor te openen entoen bleek dat Godschalk datniet kon doen (er moet eenbewaker ook te pas komenom decijfercombinatie te com-pleteren), werd hij neerge-schoten.

De verhoren van de ver-dachten bij de politie ver-liepen in het begin stroef. Deschutter bijvoorbeeld bek-ende te hebben geschoten,maar trok bij de rechter-commissaris tijdens de voor-geleiding op het Parket vande Procureur-Generaal zijnbekentenis in. De politie heeftechter kunnen vaststellen,middels getuigen en degevonden attributen(gebruikt bij deroofoverval),dat hij ongetwijfeld degenewas die het slachtofferMarshal doodschoot. Depolitie heeft hetmoordwapenen de anderevuurwapens totnu toe niet kunnen vinden.

Waarnemend-commissarisWillems deelde vrijdag meedat de politie venier gaatmet hetvolgende stadium inhet onderzoek. "De politiesluit andere mogelijkheden

niet uit. Alle mogelijkhedenwordennagegaan. Trouwens,'georganiseerde misdaad'kanruim worden opgevat en indit stadium is het zeer voor-barig om daarover tepraten."

Huishoudschoolvan toneelWILLEMSTAD — Tien kan-didatenvan deAncillaDomi-nischool konden gisteren hundiploma huishoudschool inontvangst nemen. Het is delaatste uitreiking, want deschool sluit haar deuren. Deschool was een van de eerstevier katholieke scholen diein 1961 huishoudonderwijsgingen verzorgen. Dit jaarkomt, met de introductie vanhet BeroepsvoorbereidendOnderwijs (BVO), tevens eeneinde aan het begrip huis-houdschool.

Het huishouddiplomavormde jarenlang de basisvoor vervolgopleidingen inde kinderverzorging, bejaar-denverzorging, ziekenhulp,en in het hotel en restau-rantwezen.

DansgroepGomezplein

WILLEMSTAD — Het semi-professionele dansgezelschapMitzi Layne InternationalDance Group geeft van-middag om half zes een pre-sentatie op het Gomezplein.De dansgroep trad eerder opin de Verenigde Staten, Bul-garije, Roemenië en deBahamas. Volgende weekwoensdag is er ook nog eenoptreden en wel om vier uur's middags.

Radio Holand introduceertMotorola UDS systeem

WILLEMSTAD — RadioHolland heeft recentelijkeen contract met deMoto-rola Information SystemsGroup afgesloten voor hetdistribueren en onder-steunen van de modem-lijnen van Motorola UDSen Motorola Codex.

Motorola voegde deze tweedochtermaatschappijenonlangs samen onder denaam Motorola InformationSystems Group (ISG). Moto-rola ISG heeft een jaaromzetvan achthonderd miljoendollar en een marktaandeelvan zeventien procent in deVerenigde Staten.

Radio Holland is al meerdan 25 jaar devertegenwoor-diger voor Motorola's radio-communicatie-, pager- en cel-lularprodukten. Met het aan-treffen van deMotorola ISG-lijn, voegt Radio Holland eenzeer uitgebreid assortimentmodems, routers, bridges ennetwork monitoring- en mana-gementsystemen toe aanhaar pakket.

Tijdens de EF-EX werdreeds de geavanceerdeBitßunr geïntroduceerd, dezeweek maakte Motorola ISGbekend dat het nieuwe V--3400 modem leverbaar is.Dit modem voldoet volledigaan de deze week door de

ITU in Genève goedgekeurdespecificatie voor hetV.34 pro-tocol.

Voor verdere informatiekan men terecht bij RadioHolland op Aruba, Curacaoen Sint Maarten.

Carnavalsbijeenkomst

WILLEMSTAD - De car-navalsgroep Pa pasavn pret,begint al vroeg met de voor-bereidingen voor het carnavalvan volgend jaar. Maandag-avond om acht uur wordt erin het 'hoofdkwartier' bijFreddy Koaster een bijeen-komst gehouden waarbij alleleden worden verwacht.Degenen die er niet bijkunnen zijn kunnen zichafmelden bij Roro (tel.614490)

Mis afsluitingschooljaarWILLEMSTAD — De paro-chie van Brievengat organi-seert ter afsluiting van hetschooljaar op 26 juni eenheilige mis in de kerk vanBrievengat. De mis begintom 10.00 uur. Het persbe-richt meldt een 'speciale' zege-ning door de pastoor van dekinderen die de mis bijwonen.

Groenen willen openbare Statenvergadering

PNP: minister verantwoordelijkvoor daden Openbaar Ministerie

WILLEMSTAD — De PNPwil een openbare Staten-vergadering over de taaken de verantwoordelijk-heid van het parlementals wetgevende instantie.De PNP meent dat deminister van Justitie de

volle verantwoordelijk-heid moet dragen voorhet Openbaar Ministerie(OM) en dat de Staten deminister op diens uitvoe-rende werk moeten con-troleren.Atacho (Justitie) heeft vol-gens de PNP een 'zeer bep-erkte, zo niet onjuiste' opvat-ting over zijn verantwoorde-lijkheid voor doen en laten

van het OM. De PNP wilmeer grip van de ministeropdeze poot van derechterlijkemacht.

Zij vindt dat er een alge-meen gevoelen bestaat dathet beleid van het OM vooralmet betrekking tot de gevr-aagde straffen niet krachtiggenoeg is. Daarom meentex-minister van Justitie SuzyRomer, namens wie het ver-zoek om een openbare verga-dering wordt gedaan, dat deStaten de minister van Jus-titie kunnen verzoeken hetOM te instrueren door mid-del van een algemene richt-lijn.

Een niet zelfstandig ope-rerend OM is echter in fla-grante tegenspraak met detriaspolitica, waarop de demo-cratie sinds jaar en dag isgebaseerd: de rechterlijkemacht gescheiden van dewet-gevende en de uitvoerende.

Romer en met haar dePNP menen echter dat hetOM als een bestuursdienstmoet worden gezien. "En eenbestuursorgaan isverantwoor-ding schuldig en moet op deuitoefening van zijn takengecontroleerd worden', aldusRomer. Voor de visie 'OM isbestuursorgaan' wordenzowel ene professor Elzingaals de Nederlandse ex-minister van Justitie HirschBallin van stal gehaald.Hirsch Ballin heeft echterlater verklaard dat in deafhandeling van de eigen,concrete strafzaken het OMvolledig zelfstandig is.

Uiteraard moeten beleidvan Justitie en OM opelkaarworden afgestemd. Daartoevergaderen in Nederlandregelmatig de procureurs-generaal met de minister ende justitiële top. Ook op deAntillen overleggen de pro-cureur-generaal en justitieover algemene beleidslijnen.

Een marginale bindingvan OM met de politiek is erom te voorkomen dat het OMbij voorbeeld niet meer inalle vrijheid politici aan zoukunnen pakken, als die zichaan strafbare feiten hebbenschuldig gemaakt.

Overigens is uit het func-tioneren van Romer alsminister van Justitie nietgebleken dat zij toen voor-stond, waarover zij nu eendiscussie wil: meer grip vande minister op het OM. Ineen vergaderingvan dejusti-tiële commissie zou volgenshaar gediscussieerd moetenworden over de bevoegd-heden van het parlement.Daarna zou een openbareStatenvergadering over ditonderwerp moeten volgen.

Vijftiendeverkeersdode

WILLEMSTAD — Degladde wegen op Curacaohebben vanmorgen weer eenverkeersdode geëist. Terhoogte van de Grotten vanHato raakte de 66-jarigeMaud Fisser-Thijssen in eenslip, reed naar links de rij-baan af en knalde tegen eenlantaarnpaal op. De in Indo-nesië geboren bestuursterliep zwaar schedelletsel eneen thorax trauma op. Opweg naar hetziekenhuis over-leed zij.

Maud Fisser, wonende aande Caracasbaaiweg 240, isde vijftiende verkeersdodevan het jaar.

Stuifzand, stenen, fruitafvalEvaluatie kunstmatige strandenParasasa niet onverdeeld gunstig

WILLEMSTAD — De driekunstmatige Parasasa-stranden hebben de inwer-king door de zee goeddoorstaan. Het pocket-beach concept lijkt eennatuurlijk evenwicht tevormen met de zee. Destrandgast moet echternog steeds heel wat stuif-zand, stenen en zeewierverdragen.

Hetpocketbeach concept (eenstrand met golfbrekers even-wijdig aan de kust en dwars-dammen loodrecht op dekust) is ontworpen om hetzandverlies tegen te gaan.Uit metingen die door hetingenieursbureau (tevens ont-werper van het strand) Gra-bowksy en Poort verricht zijn.is gebleken dat het zand zichals gevolg van de golfslagbinnen de dammen ver-plaatst, zowel langs hetstrand als er dwars op. Deinwerking door de zee geefthet strand telkens een anderaanzien, zonder dat de struc-tuur beschadigd wordt.

Voor het Caribbean hotelen Sonesta hotel zijn in 1992drie stranden, waaronder eenopenbaar strand (totalelengte 500 meter), aange-legd voor een bedrag van 3,9

Voor meer lokaal nieuws op pagina 10 en 11

miljoen gulden. Na deaanleg is gedurende eenjaarelke twee maanden eenmeting verricht naar destrandvorming, effecten ophet koraalrif, stroomsnel-heden, golfpatronen, water-kwaliteit en de wind.

Zandverlies is echter welop een aantal plaatsen vast-gesteld. Een kwart van destrandlijn loopt steil naarbeneden. Zandverlies is ookdoor Carmabi vastgesteld.Het onderzoeksinstituut ver-richt metingen om het effectvan de strandenopdekoraal-riffen vast te stellen. Bij eenvoorlopige metingwerd vast-gesteld dat de koraalriffenonder een flinke laag zandbedolven zijn geraakt. Datbetekent onherstelbareschade voor de riffen. Extrametingen over langere tijdzullen de precieze omvangvan de schade moeten vast-stellen.

Hetzandverlies is ookvoorde strandgast een bron vanergernis. Een van de eisenwaaraan een kunstmatigstrand moet voldoen, is dater geen stenen en koraal-delen in het water waargelopen wordt, mogen voor-komen. Het eerste strand(naast de koredor) lijkt nog

het meest te lijden van zand-verlies. Op grote delen vandebodem liggen stenen. Regel-matig kan zeewier wordenaangetroffen, evenals frui-trestanten van de Venezo-laanse barkjes.- Dit strandwordt door deruwe golfslagnauwelijks gebruikt. Het rus-tige water richting Sonestahotel trekt het meeste publ-iek.

Daar moet echter bescher-ming gezocht worden tegeneen ander euvel: het opstui-vende zand.

Uit de evaluatie van demetingen blijkt echter nietdat hiervoor een oplossing isaangedragen. Extra maatre-gelen beperken zich tot hetgladstrijken van de steileranden en het verbreden vande golfbrekers. In het ver-volg zal slechts twee keerper jaar een meting verrichtworden.

De ervaringenmethetPara-sasastrand zullen als voor-beeld moeten dienen voor deaanlegvan nieuwe kunstma-tige stranden.

■ WILLEMSTAD - Dehoofden van de diverse lands-diensten hielden vrijdag inhet ITC onderling overlegsamen met premier MiguelPourier en staatssecretarisvoor Algemene zaken HaroldArends. Doel van dit overleg,dat op geregelde basis zalplaatsvinden, is het stimu-leren van resultaat gerichtdenken, een filosofie ontwik-kelt door de huidige regeringdie in de komende jaren stel-selmatig in praktijk zalmoeten worden gebracht.

j^S^ \ Feétivaldep °°nslakkensocp \. _T~) " /"\Chowd"

"_______. i, ■ ■ d fa , x£ruité oe"'pi sautes sur une petite saladea la vinaigrette de framboisej. akken scampi op een slabedje metframbozenvinaigrette "

tced scampi served on a small saladwith araspberry' vinaigrette /L i£%f^tare de saumon accompagné de galettes de mais tièdes

vergezeld van lichtrvarme maisflensjestartare served with warm corn crêpes

* j^mide saumon et de thon iK la mode dv Clochard Timbale de poissons garnie de fruits fraisSal ""'van 2W'W en ton*Jn °P rvijze van Le Clochard Vistimbaaltje begeleid doorversfruit

and tuna sashimi in the manner ofLe Clochard Fish timbale garnished with fresh fruit........ ....a». ........""*.""""".........Courses

ci n9e derequin en sauce crémcuse aux * Langouste enrobée de polenta safranée sur coulis_\ "^Pignons et aurösti » depoivrons

'Sestieden bant in een romige paddcstoelensaus " Langoest in een jasje van saffraan-polenta

*^ *bsti " geserveerd oppaprikasaussa

y sliced shark in a mushroom and cream " Rock-lobster tail wrapped in saffronpoienta andc served withrösti " served on a sweet-pepper sauce

c, *isie de fruits de mer èla sauce au " Viveneau en chemise de courgettesm Red snappergehuld in courgette

dj Ur van zeevruchten in een romige " Red snapperin a zucchini jacketS^P^Snesaus * ju

°od fantasy in a creamy champagne sauce " .^Kwo.O aBe de saumon et de mérou en crotite " -fsT^ \^CVH!r~RTSTROo otnmtuvan zalm engrouper in bladerdeeg v^Lv tvS.Jen LE* ofsalmonand grouper in puff " /J^^CLOCHARD

Ï(Jata decoquilles Saint-Jacques aux oeufs et * m_l3^VS_M-\

jv r« van Jacobsmosselen metei en kaas "Cca*a of scallopswith egg and cheese J Riffort Otrobanda. Tel. 625666/625667

Bovenstaande gerechten zijn verkrijgbaar vanaf maandag 27 Juni t/m zaterdag 9 juli 1994

3AMIGOEajTERDAG 25 JUNI 1994

OHIZ MEN'S shopPromenade -Tel.: 375085

Profiteer van onze speciale 4%ftO/ WKkorting op tassen, koffers en WV /Orugtassen.#

UJ

Zondag....Pinocchiodag!

Geen ontbijtbuffet meer!Maar wèl:

Een Uitgebreid Brunchbuffetvan 11 uur 's ochtends tot 3 uur 's middags

Met heerlijke specialiteiten zoals roergebakkengarnalen en groenten, pikante gerookte krabbetjes,8.8.Q. worstjes met boontjes, geroosterdekip en

nog veel meer.....

Kom gezellig brunchen met de hele familie voorslechts Naf. 27,50 per persoon.

(prijzen zijn exclusief 10% bedieningsgeld)Kinderen < 12 jaar Naf. 15,= p.k.

BELEEF HET MEE IN

Direct na verschijnenbi) u in de bus!

DALB ERG O JE„L"°°"ABONNEMENTEN PY46 24ook elk ander nederlands tijdschrift

Elke dagHappyHour5.30-630

snacks on the house

Keukenplein 8 - Tel: 656633

Hoofden landsdiensten pleegden overleg

ZATERDAG 25 JUNJjAMIGOE4

AMSTERDAM MANOR j£L^\£BEACH RESORT & MuFEnStas

VACATUREFunctie : SecretaresseLeeftijd : 23-26 jaar.Functie vereisten:— M.A.O. opleiding of een vergelijkbare secretaresse opleiding;

— Met relevante ervaring als secretaresse;— Goede beheersing van het Nederlands, Engels, Spaans en Papiamentoin woord en geschrift.Kandidaten met een uitstekende kennis van het Spaans hebben devoorkeur;— Typediploma en computer cursus WordPerfect 5.1.;

— Representatief voorkomen;— Flexibele instelling;— Zelfstandig kunnen werken.

Functie omschrijving:— Ontvangen van klanten en gasten op de accurate wijze.— Correcte telefoonbehandeling;— Afspraken maken voor het management en het bijhouden van de agenda;— Het zelfstandig verzorgen van de correspondentie in het Spaans en

Engels;— Een filing-systeem bijhouden.— Overzichten maken.— Ondersteunende administratieve werkzaamheden voor het management.

Wij bieden de geschikte kandidaat een leuke werkkring in een klein team. Het

I salaris is in overeenkomst met de zwaarte van de functie. Kandidaten met deArubaanse nationaliteit genieten de voorkeur.

H NET AANGEKOMEN! f

|H | VOOR UW LEKKERE TREK..

Xxms^^^-^^ unïsaiiS| — Tomatenstraat 8. Tel. 23821/25644

linrnfflniiMiiiiiinnniiiiniMMMiiii^^iniiil__^MlMlMlHinill))lMl.l__l«iii___iïi[iii___i_ pi

INVESTMENTOPPORTUNITY

Fully Guaranteed Commercial Paper

12%ANNUAL INTEREST

2 Years Maturity, Minimum US$lO,OOO.-

For more information call:German Castano orArminda MaduroTelephone 79000 (ARUBA), Ext. 176/182

Calling to Aruba from Abroad:011-297-8-79000, Ext. 176/182

f Bent Uop zoek naar een verpleegkundigevoor verzorging aan huis?

Bel:HOME NURSING BUREAU ARUBA

\^ TEL.: 34321 y

Arubaanse Kaas Fabriek N.V.

zoekt:

Kwalificaties:- goede werklust- leeföjd tussen de 20 en 30 jaar- bij voorkeur van Arubaanse origine- goede salariëring

Gelieve schriftelijk te reageren tnv;

Arubaanse Kaas Fabriek N.V,Postbus 1258,Oranjestad,Aruba.

AMSTERDAM MANOR BEACH RESORTJ.E. Irausquin Boulevard 252RO. Box 1302

Tel. 297-8-71492/74376 i/tYY"^aa\al^maaimmm%im^o^__oèm\**>aM\mma*

AMSTERDAM MANOR BEACH RESORTzoekt voor haar frontdesk een

een receptionist(e) m/vAmsterdam Manor is één van de low-rise resorts te EagleBeach, bestaande uit 72 studio's, I -bedroomappartementen en 2-bedroom appartementen. Het resortstaat bekend om haar persoonlijke service en gastvrijheid.

Kwalificaties:- goede werklust en motivatie- representatief voorkomen- ervaring in soortgelijke functie- kennis van Engelse, Nederlandse, Duitse, Spaanse en

Papiamentse taal- leeftijd tussen de 20 en 30 jaar- afgeronde opleiding in het toerisme (M.E.A.O. of

MTRO-Tberisme danwei M.A.O. ofBushiriHotelvakschool)

- bij voorkeur van Arubaanse origine

Gelieve persoonlijk contact op te nemen metS. van Bokhoven; Amsterdam Manor Beach Resort,J.E. Irausquin Blvd. 252, Aruba, tel: 71492.

BLUEBERRY INVESTMENTS A.V.f(in liquidatie) gevestigd op Aruba

De vereffening van de vennootschap is voltooi,en de naam"" is de dato 13 april 1994 in het Handelsregistfdoorgehaald.

MEESPIERSON TRUST (ARUBA) N.VVereffenaar

DE DIREKTIE FINANCIËN |Biedt mogelijkheden voor het verrichten van tijd'lijke administratieve werkzaamheden gedurend'de komende vakantieperiode aan een

viertal (4) M.A.O-geslaagdenin de administratieve richting.

Gegadigden gelieve voor nadere inlichtingen *afspraken zich in verbinding te stellen met de hee^Wolters van de Direktie Financiën, Telefoon: 2898'De Direkteur Direktie Finance

-*

AMSTERDAM MANOR BEACH RESORTJ.E. Irausquin Boulevard 252 I —^RO. Box 1302Aruba /" \Dutch Caribbean U^JA. ___€.Tel. 297-8-71492/74376 JÊ BffSFax. 297-8 71463 11

"^ a^vammatamml^tawnaamaa*^

AMSTERDAM MANOR BEACH RESORT

zoekteen room attendant m/v

Amsterdam Manor is één van de low-rise resorts te Ea^Beach, bestaande uit72 studio's, I -bedroomappartementen en 2-bedroom appartementen. Hetre*staat bekend om haar persoonlijke service en gastvrijh*1

Kwalificaties:- goede werklust en motivatie- representatief voorkomen- ervaring in soortgelijke functie- kennis van Engelse, Spaanse en Papiamentse taal- leeftijd tussen de 20 en 30 jaar- bij voorkeur van Arubaanse origine

Gelieve persoonlijk contact op te nemen metS. Gomes-Scherr; Amsterdam Manor Beach Resort,J.E. Irausquin Blvd. 252, Aruba, tel: 71492.

SPECIALE AANB|ED|NC^|Ruil uw oude Suiuki Swift in voor een nieuwe!

■*o's-* '"' .. "'"'■:; '"" ':':': ■ -"""V '& mm \mmiï-i"#*■ ■ - MmM ■ t ■ .

■^tffltl^^. ma\4a\a\^^maaam^ >~v>^^ jMT

There's somethingfor suzukieveryone in the Suzuki Swift. -^//A—

■ #% |3 1 !___? Rff||'P|| |J y Atfirst, smallthings catchyour attention - the curve ofaV/aAXV<LAJ IVJL^____/ X fender, the low, purposeful hood, or the windshield,windows andheadlights that blend smoothly into thebody

Arilbfl 'S UUtOllB lidClUü F work.The linesflowtogether harmoniously as each detailcomplements the next,defining the multi-facetedcharactermet grOOlSte keilZe. oftheSuzukiSwifi.Yet,aboveallelse,SuzukiSwiftisapersonal car thatmakes a statement aboutthepeople who

L.G. Smith Blvd. 112 - Tel: 21840 - 23475 drive it-cheerful, outgoing, hard-working,fun-loving.

ARUBAAGENDA.JNTOORUREN AMIGOE*J van 08 30-12 00/14 30-17 30 uur;"""ag gesloten

Kfoonmna kantoorti)d 21639.

'6en 24508 Pageboy 127-0379.

TELEFAX: 22368.

Rekeningnummer*15<45 Banco di Canbe.

&lITIE00 (Centrale) en 11141 (informatie)

i HERTJES verschijnen op dinsdagI 'Wag en kunnen iedere dag tussen. ''2 0014 00-17 00 uurworden opge-. ■ behalve op zaterdag. Alleen zoe-£s' d|e op maandag en donderdagu^Oo uur binnen zijn, kunnen de dag

B(dus dinsdag en vrijdag) verschijnen.********CHTREGELING DOKTOREN>'da 9 en zondagvan 09.00-10.00--5*18.00 uur:"lestad, Madiki, Tanki Flip. Noord,

Hj>' Leen dert, Paradera en Sta.'dokter A.S. Ridderstap via Dr.Iv?c'° Oduber Hospitaal (tel.: 74300)

Os r rmcentrum (115)'I Chiquito Savaneta en SanIju.as: dokter M. Cheung viare

,Sch Centrum Dr. Rudy Engel-i,.!

1 (San Nicolas; tel.: 48833) of'^centrum (115).********

$s*lft"*»*% T.,aVa Betico Croes 101 (Oranje-i '21780'Ohh ********jL ÖRANDGEVALLEN en onge-■N^ eveAlarmcentrale (tel.: 115) op

Cty ........ht\»_? MEDICO CARABOBO

Mei.: 21777)'

5459 geett dr Lili G Beke-Marlinez.W|> _ ********LE KrUIS ARUBAS,O

INqenbureauSl.Jr'^at 22, tel.: 24444)% geopend van 07 30-12 00/13 50--?^3j Uf' maandag te Paradera (tel.:,%. an 08 00-11 00 uur: dinsdag: SanJOO J"5906)/Noord (23425) van 08.00-

-vP'On Woensda9:Sanla Cruz 28288)Jllj. ' 11 00 uur; donderdag: Dakota

)ran|estad (23168). Savaneta

* 6n Brazil (48301) van 08 00-11 00

********JSailER? STICHTING CIZKA geeftJ%an en brengt vin contact met leden«hU|D

9erschapsbegeleiding, verloskun-. pen kraamzorg bieden. Bel 37687.ot> ***.....

Neu£TIECENTRUM KONINGINrNstr INa FONDS (voor de kan--S»S] iain9 opAruba)

S 1!in3" maanda9 t/m vrijdag vanacht UUr "J E lra"squinplein 3

L er de pastorie van Oranjestad).

>|JNe°T|CS ANONYMOUS HEL-

-89 (24 uur per dag)

SALINE%n Bel dan 23040/27352. U7-30-12.00/13.00-16.301 2.00/13.00-16.30 uur.

85**""""tfcvar>beecks,raat 25, ,ei-: 329"'tv"-l6n^ aanda9 *°' en met vrijdag vanellje | Uur voor inlichtingen omtrentf alcobol/drugsmisbruik.

Virion respeta mi\ ategCn seksuele misbruik van

.M^p ********6Ha Ty international

J|K 029.te1_: 27808/48124.

rtsÉn*****V* sDo^n en T.J.M. Wools, tel: 21720.'l 5 gevallen buiten kantooruren

J^ ........VNU?L

UUB ARUBA ARIBA

CW___rlhelmlnastraat 16>D9av ,°m 193° uur speelavond.

l informatie tel.: 24953.3KR v *"***...

ftsïAKOCH"tei,"ol Pr/ te Savaneta. achter kleuter-

"* '1830 maanda9 fm zondag vanuur voor kinderen van 1-13

ü W a ********;>»tr^° STOLISCHE KERKVVan 9sti ' oranie»'a«l)n*a9g Jaen van de diensten:i. »«n zaterdag om 19 00 uuri "Da *********Nq C|ON DIABETICO ARU-'«fc'Sui., .'VmL"plein z/n, Oranjestad)fo na,|e: tel. 21215.

16.0Q Voetbal: Argentinië vs° National Geographies; 1848

Panel voetbal; 19 00 Voetbal: Saudi-Arabic vs Marokko; 21 00 CNN News;21.20 Movie: Escape vs Victory; 23.20Sports Tonight; 24.00 Sluiting.

ZONDAG: 11 45 Cartoons; 11 48 Panelvoetbal; 16.00 Voetbal: Zwitserland vsColombia; 18 00 Ripiti y Gana; 1830Golden Girls; 1853 Panel voetbal; 19.15Voetbal VS vs Roemenië; 21 15 Week inReview; 22 00 Show-Time; 23 00 CNNNews; 23 20 Sports Tonight; 24 00 Slui-ting.

MAANDAG: 15 00 Cartoons; 15 45 Panelvoetbal: 16 00 Voetbal: Bolivia vs Spanje;18 00Flintstones; 18.30Telenoticias; 19 00Panel voetbal: 19 30 Voetbal: Duitsland vsZuid-Korea; 2100 CNN Internal Hour;21 30 Debate Government and AVP; 22.30CNN World Report; 23.30 Sports Tonight;24.00 Sluiting

ZATERDAGDIVERSENSPORTVOETBAL (semi-prof): 17.00 uur Estrellavs Riverplate - Guillermo Trinidadstadion.

VWNDELMARS (Lago Heights Funhop-pers): 19.30 uur start bij Centra di BarrioLago Heights waar ook de finish is.

********ZONDAGDIVERSENMANCHEBO BEACH HOTEL: vanaf 17 00uur dera gai'-festival.

MASCARUBA: 10.00-1600 uur /o/-toi vlooi-enmarkt - bovenverdieping Sint Francis-cusclub (ten zuiden van katholieke kerkOranjestad)

SPORTATLETIEK (COA): 18 00 uur start 5-kmFun Run bij Seaport Marketplace om opdezelfde plaats te eindigen.

BASEBALL (ABBA)(AA-klasse)14.15 uur Richmond vs Diario - EliasMansur Ballpark.14.15 uur Coastal vs Marlb oro - SanNicolas Sportspark.

********MAANDAGDIVERSENBIJBELMUSEUM: geopend op elkewerkdag van 10.00-12 00 uur en zondagvan 11.00-12.00 uur in de protestantsekerk.

MUSEOHISTORIKO ARUBANO: openings-tijden maandag t/mvrijdag van 09.00-12.00/16 00-19 00 uur; zaterdag van 09.00-12 00uur.

BUREAU LEVENS-. GEZINS- EN HUWE-LIJKSMOEILIJKHEDEN (Layex Building,Wilhelminastraat 19) iedere werkdag van07 30-12.00/13 00-16.30 uur (ook mogelijkafspraak te maken via tel.: 23145 Of25111).

BEGELEIDINGSCENTRUM GEESTELIJKGEHANDICAPTEN 'MAN NA OBRA : elkemaandag en donderdag van 09 00-12.30uur gelegenheid om produkten te kopen inhetoude gebouw van Bibito Pin. t/o protes-tantse kerk, Piedra Plat.

KERKDIENSTENBRAZIL: zon.: 09.00 en 1900 uur.DAKOTA: zat. 19.00 uur; zon.: 08.00 en18.00uur.

EMANUELKAPEL: zat.: 19 00 uurNOORD: zat.: 1900 uur; zon.: 07 30 en18.00uur.ORANJESTAD: zat.: 19 00 uur; zon.: 06.30,10 00 en 19.00 uur.PARADERA: zat.: 1900 uur; zon.: 10.00en 17.30 uur.POS CHIQUITO: zon.: 08 00 uur.SAN NICOLAS: zon.: 08 30 en 18 30 uur.SANTA CRUZ: zat.: 19.00 uur; zon.: 0630,09.00 en 18.30 uur.SAVANETA: zat.: 1900 uur; zon.: 17.30uur.TANKI LEENDERT: zon.: 09.00 uur.

********PROTESTANTSE KERKDIENSTENORANJESTAD: 1000 uur ds A. van denDoel (crèche en zondagsschool).SEROE COLORADO: 08.30 uur ds A. vanden Doel.SAN NICOLAS: 09 00 uur ds G.J Dekker.PIEDRA PLAT: 17.30 uur ds. G.J Dekker.

Van Acquoy over Toerisme:Geen verkoop omdat men slaapt

ORANJESTAD — Public relations man Antoon vanAcquoy noemt de bewering dat op Aruba de hotelsleeg zijn met als oorzaak het WereldkampioenschapVoetbal 1994, grote onzin. In dit verband haalt hij aanhoe Van der Valk op Curasao zeer inventief inge-sprongen is op het WK met combinatie Curasao/Orlando, waardoor een vol hotel. Op Aruba is nietsgebeurd. Volgens zijn bescheiden mening is er op deEuropese markt de laatste jaren een te afwachtendeAruba-promotie gevoerd en zeker niet de toeristbereikt dieover een ruimer budget beschikt.

Antoon van Acquoy is geenééndagsvlieg in regio waarhij reeds sinds 1975 regel-matig komt en zich actiefbezig houdt met de publicrelations naar deze streken.Zijn eerste bezoek dateertuit de tijd dat de ex-hoofre-dacteur van de AmigoeAd deMug hem uitnodigde in ver-band met de toeristische pla-nnen van de ABN en Stich-ting Samenwerkende Dag-bladen. Daarna was hij in1987 nauw betrokken bijfinanciering van PlantationBay bij de ABN en NIB. Vandit project meent hij dat Jande Ruyter door Oduber opeen zijspoor is geplaatst. Ditjaar was hij betrokken bijeen zeer goede ontwikkelingvan Princess Beach Curagao,gastheerschap van FrankMaynard.

Met nadruk stelt VanAcquoy dat hij altijdgetracht heeft zich buiten depolitiek te houden. In Neder-land duidelijk anders. Debereidheid tot samenwerkingdemonstreert zich ondermeerin de plannen voor een paarskabinet.

"Op Aruba gaat hetgekibbel ten koste van hetbelang van Aruba zelf, zomerkt Van Acquoy ingesprek met de Amigoe op."Ik heb duidelijk aanwijs-bare voorbeelden, een pr-man praat met iedereen en

dat heb ik opAruba de afge-lopen dagen ook gedaan".

In dit verband merkt hijop: "Het leven wordt veel teduur. Ik zag in een super-markt hoe een vrouw spullenterugbracht op de rekkenomdat het allemaal te duuruitkwam. De politici voelenzich ver verheven boven hetvolk. Men heeft wel tijd voorgesprekken inzake droom-kastelen met nietgescreendeNederlanders. Een goedeondernemer op Aruba heefttwintig maal vergeefsgetracht een afspraak temaken met premier Oduber.De prijzen rijzen de pan uit,een kop koffie voor 3.SAdollar in Radissonhotel is tegek."

De gekozen locatie voorhet golfterrein noemt VanAcquoy geen gelukkigekeuze. Hij was met GrandCypress topman Vonhoff opAruba, premier Oduber hadgeen tijd en ministerRefunjol, overigens zeer vrien-delijk, had geen verstandvan de materie. De omhei-ning is een aanfluiting vooreen mooi stuk Aruba, nuvoor het publiek afgesloten.

Wel heeft hij alle waarde-ring voor de gebroedersGerardo en Eduardo de Veervan de Meta Corporation,die met de verfraaiing vanhetWilhelminapark er voor-zorgde dat wijlen koninginWilhelmina een betereplaats kreeg dan in Neder-land. Aruba moet oppassenvoor ambtenaren en durejongens uit Nederland met

hoge declaraties. In dit ver-band wijst hij op recenterapport-Wubbs voorafbreken van Ramada enBeta. Ze kunnen beter eenVan der Valk-vlag op het dakkrijgen, die dankzij een suc-cesvolle deal met de KLM200 passagiersper week naarCuragao brengt.

"Het is jammer", zo merktVan Acquoy op, "er wordtniet verkocht maar gesla-pen." Voor hem is het Amste-rdam Manor van Piet vanSchayck hierop een goedeuitzondering. Hij verkooptzelf zijn hotel en is alert alstwee kamers in een weekniet verkocht zijn. Bij zijnactiviteiten iets te doen voorAruba noemt hij hetThermae 2000 , een uniekprojekt dat door premierOduber werd afgedaan metde opmerking 'dat is eenEman-projekt'.

Volgens Van Acquoy zijnAruba en Curagao zeer inte-ressant in combinatie metMidden- en Zuid-Amerika.Als voorbeeld haalt hij aanen overlegt daarbij een uit-gebreide fraaie folder over desuccesvolle, totaal verzorgdevakantie rondreizen doorhetVerre Oosten, waaraan afge-lopen jaar 130.000 toeristenuit Nederland deelnamen.Van Acquoy werkt aanplannen en heeft hiervoor denodige contacten gelegd omditte gaan doen met Midden-

en Zuid Amerika en deNederlandse Antillen.

Tot slot haalde VanAcquoy de uitspraak van eentaxichauffeur tegenover hemaan: "Aruba moet weer mettwee benen op de grondkomen, hard werken en laatHenny Eman zijn karweiafmaken".

Gevangenisstrafvoordiverse drugsdealersORANJESTAD — Twee-

ëntwintig maandengevan-genisstrtaf luidde hetvonnis tegen de ZwitserJ.P.M, die op de Aru-baanse luchthaven metvier kilo cocaïne werdbetrapt. Hij was van plande drugs naar Italië tevervoeren en had voorzijn werk 18.000dollaront-vangen. Twee wekengeleden eiste de officierin deze zaak vier jaargevangenisstraf.

De Venezolaan P.L.8., dieeveneens op de luchthavenmet vier kilo cocaïne werdbetrapt kreeg eveneens twee-ëntwintig maanden gevange-nisstraf. Tfegen hem had deofficier drieënhalf jaargeëist. Hij was op 24 maart1994 met de drugs op wegnaar Nederland. Voor zijnwerk kreeg hij 35.000 dollar.

De Colombiaan R.8., dieop 7 april 1994 met 831 gramheroïne op de luchthaven opweg naar New York werd

aangehouden kreeg eenvonnis van vijftien maandengevangenisstraf, met aftrekvan drie maanden voorar-rest.

Officier van justitie mr.Lie-A-Kwie stelde datiedereen moet weten datAruba niet gebruikt kanworden als een trampolinevoor drugsvervoer. De strafmoet daarom hoog zijn, opdatmen hieruit lering trekt. Hijreageerde op de verdedigingvan Flanders, dat verdachteniet wist hoeveel heroïne hijvervoerde, door te stellen datverdachte dit wel moestbegrijpen uit debeloning van20.000 dollar die hij voor hettransport ontving. Hij eistedriejaar gevangenisstraf. Ver-dachte verzocht de rechterclementie, hij heeft een gezinvan drie kinderen en eengehandicapte vrouw.

De Venezolaanse ver-dachte Q.G. die enigemaanden een seksuelerelatie met een dertienjarigmeisje onderhield hoorde alsvonnis elfmaanden gevange-nisstraf. De officier had tegenhem twee jaar geëist. Ver-dachte beschouwde de rel-atie met het meisje als ietsnormaals, doch de rechterwees erop dat op Aruba min-derjarigen tegen dit soorttoestanden beschermdworden.

Vistoernooi vanCentro Hadicurari

ORANJESTAD — Centradi Pesca Hadicurari organi-seert volgende maand zijneerste vistoernooi. Het toer-nooi is op 17 juli en hieraankunnen alle eigenaren vanjachten en kleine vissers-boten deelnemen.

De laatste dagvan inschrij-ving is op 16 julibij DamianoKelly ofDiana Laurence, tele-foon 58102/56473 bij deLWof 54087 (thuis), waar ooknadere informatie over hettoernooi te verkrijgen is.

Voorondes achter de rug

Semifinales basketbalgaann vanavond van startORANJESTAD — De

laatste wedstrijden vandevoorrondes van de bas-ketbalcompetitie werdeneen overwinning voorPizza Huts Pirates (ArubaJrs), Gerry's Refr. Center(CPB SanNicolas) enMara-thon Electronics (ArubaJrs)

De wedstrijd tussen de club-genoten Marathon en Tro-picana Warriors werd eenware strijd. Het publiek dataan het begin beide kantenaanmoedigde toonde uitein-delijk meer enthousiasmevoor het jongere team vanMarathon en dit gaf dan ookde doorslag. De spelersschoten met meervertrouwenraak. Vanaf het begintrokken de teams gelijk open aan het eind van deeerstehelft stonden ze 21 gelijk.Pas in de laatste vijfminuten nam Marathon eenvoorsprong die niet meer uithanden werd gegeven.

De eindstand werd 57-49,met de beste spelers Chris-tian Luperon (Marathon) met17 punten en voor TropicanaFrank Benita met 14 enHarvey Agunbero met 13punten.

Bij de kadetten behaaldePizza Huts Pirates een 66-24zege op Super Sonics (Noord).Topscorers werden FedericoZievinger (Pizza Hut) met 20punten en Marlison Hooi(Super Sonics) met 10.

Verder leed bij dejuniorenLee Tai Take Away (Noord)eenverpletterende nederlaagvan 10-76. Bij de rust stondGerry's Refr. Center al met43 - 4 voor. Beste scorerswaren Wilfrido Heemstadt(Gerry's) met 19 en ErwinGei (Lee Tai) met zespunten.

Vanavond beginnen desemifinales en de teams diezich in de verschillende cate-goriën hebben geplaatst zijn

: bij de meisjes: Radio Shack(Aruba Jrs), Pepsi (JohnWesley College) en Dowco(Estrella). Bij de Kadettenen bij de junioren : Dyna-maltLions (Aruba Jrs),VideoOne (Estrella), AMC Unicon '(CPB San Nicolas) en Tfees &Things (Noord).

Bij de kadetten jongens :Shell Wayaca (Estrella),Pizza Hut Pirates (ArubaJrs), Scuba Aruba Dolphins(Aruba Jrs) en Master CargoRooster (YMCA Dakota), enbij dejuniorenjongens: Mara-thon Electronics (Aruba Jrs),Tropicana Warriors (ArubaJrs), Gerry's Refr. Center(CPB San Nicolas) enCoastal Huricanes (Ply-mouth).

De wedstrijden beginnenom 19.00 uur op de banenvan Aruba Jrs te Socotoro.

SEPA overdrijft bij ImeldahofORANJESTAD — Uit de

pers nam de directie vanhet KindertehuisBethanië kennis van debrief die SEPA aan deminister van Arbeidmeende te moetenzenden.De verklaring datSEPA enige malen eengesprek trachtte tehebben met dedirectie, isniet juist. Slechts eenmaalwerd om een onderhoudgevraagd. Gehoopt wordtdat ook spoedig SEPA hetbelang zal inzien, dat inde weekends het kinder-tehuis ook open is. Uit deuiteenzetting van de directieblijkt dat het werkroostervan depedagogische werkne-mers uit 40 uren per weekbestaat. Zes maal in demaand wordt een 'slaap-dienst'van 7.5 uur verzorgd,waarvoor een kleine vergoe-ding wordt betaald. Gedu-rende die dienst mag gesl-apen worden, doch de werk-nemer moet present zijnindien dekinderen iets nodighebben.

Uitvoerig staat de directiestil bij de nieuwe rooster vanjuli 1993 van 147 uur permaand, waarin de 'slaap-dienst' is inbegrepen. Op hetogenblik wordt aan de werk-nemers die daarvoor in aan-merkingkomen nog geen'con-tinudienst'-toelage betaaldomdat het kindertehuis geencontinu service geeft.

In januari 1994 kwam deSEPA met een voorstel voor

een nieuwrooster gebaseerdop 40 uur per week, waarinde slaapdienst als 100 pro-cent werktijd wordt gere-kend. Watfunctiewaarderingbetreft wijst de directie erop,dat de pedagogische werk-nemer door de overheid wordtbetaald en deze dus watinschaling en functiewaarde-ring betreft onder de over-heids regels valt en dit dusniet het beleid van de dire-ctie is.

Jaren heeft de directiestrijd gevoerd, dat het kin-dertehuis ook in weekendsopen kan blijven zodat dekinderen dan kunnenblijven, de overheid zag hetnut hiervan ook in. Gehooptwordt dat SEPA ook spoedighet nut hiervan zal inzien.

Vakantiepro-grammavan YMCA

ORANJESTAD—Hetjaar-lijkse YMCA-vakantiepro-gramma voor kinderen van 4tot 14 jaarbegint ditmaal opmaandag 11 juli. Gedurendehet vakantieprogrammazullen dekinderen onder des-kundige leiding diverseplekken bezoeken en mee-doen aan sport, spel, han-denarbeid, zang en andereactiviteiten.

Er zijn twee day campsvoor kinderen van 4 tot 14jaarvan 11 tot 15 julien van18 tot 25 juli, en tweeoutings voor kinderen van 7tot 14 jaar op 14 en 21 juli.De activiteiten zijn geplandvan 08.00 tot 16.00uur, inclu-sief warme lunch en snackinde namiddag.

Inschrijving van kinderenis zowel bij YMCA-Dakotaals YMCA-San Nicolas, van09.00 tot 12.00 uur en van15.00 tot 19.00 uur.

Internationale Dagtegen drugsmisbruik

ORANJESTAD — Maa-ndag26 juni is de Interna-tionale Dag tegen drugs-misbruik. Deze dag werdin 1988 uitgeroepen doorde Verenigde Naties methet doel om overal terwereld de inspanningente bundelen om acties inde strijd tegen drugsmis-bruik te versterken.

De vertegenwoordiger vande United Nations Interna-tional Drug Control Pro-gramme (UNDCP) voorAruba, de nationale drugs-coördinator Eric Nassy, doeteen beroep op de gemeen-schap en al haar groepe-ringen om aanstaandemaandag denodige aandachtte besteden aan deze Inter-national day against drugabuse. Volgens schatting zijner op de wereld minstens 40miljoen mensen die geregelddrugs gebruiken.

Het thema dat dit jaargekozen werd voor de inter-nationale dag, is: Women,drug abuse and drug control.Volgens de UNDCP wordt devrouw op de één of anderewijze beïnvloed door hetgebruik van drugs in degemeenschap. Bovendien iseen groeiend aantalvrouwen betrokken bij deproduktie van drugs. In Zuid-Amerika en Azië vormen devrouwen de absolute meer-derheid bij het oogsten vandrugs.

Het detailhandelsconcernMacintosh (Superconfex,Halfords) heeft van 'FidelityBalanced Fund' te Bostoneen melding ontvangen, dathet belang van Fidelity inMacintosh isverminderdvan6,28 tot 3,74 procent.

■ ORANJESTAD — TussenAruba en Colombia zijn wij-zigingen aangebracht in hetmemorandum dat de com-merciële luchtvaartrelatirtussen de twee landen regelt.Partijen bereikten na inten-sieve onderhandelingen, devolgende consensus: Arubamag vliegen opderouteAruba-Bogota en lof Medellin en lofCartagena en nog een anderebestemming in Colombia;Colombia mag vliegen op deroute Colombia-Aruba-Jamaica en lof Venezuela(behalve Caracas), Colombia-Aruba en nog een anderebestemming buiten Aruha.Aruba heeft de bestemmingCartagena erbij gekregen.Colombia de bestemmingenJamaica en Venezuela. Devluchtfrequentie is: vijfvluchten per week voorArubaen negen vluchten per weekvoor Colombia. Voorheen washet aantal drie vluchten voorAruba en vijf vluchten voorColombia.

Op defoto wordt denieuweovereenkomst getekend doorde onderhandelaars van detwee landen.

■ ORANJESTAD — De epAruba en Curagao welbekendepr-man Antoon van Acquoyvierde kortgeleden zijn der-tigjarige bruiloft met eenbezoek aan het Vaticaan,waarbij een ontmoeting metde paus het hoogtepuntvormde.

Dienstverleningmet eenp*rsoonll|k karakter

'&BBBABeatrixstraat 34,to Tel.: 22720

\I^TEVERZEKERING/

KwaliteitsP^Joto'sitó^iT )

puitend bij:N„^ckpoiiit Color\" 9ohele dag geopend vans c i

non'toPtot600uur-s 2*» ofCallN c'^a Linda

delMar

P.r-man Van Acquoy bij depaus

5AMIGOEIgRDAG 25 JUNI 1994

Luchtvaartovereenkomst Aruba-Colombia

De industriële produktie inGroot-Brittannië is in aprilgegroeid met 1,6 procent enkwam daarmee 5,6 procentboven het niveau van deze-lfde maand van 1993. Hetvoorlopige cijfer was aan-zienlijk hoger dan de dooreconomen verwachte 0,5 pro-cent. De verrassende pro-duktievermindering in maartis herzien van 0,6 tot 0,7procent.

Holiday Innintroduceertsportbar Players

ORANJESTAD —HolidayInnAruba introduceerde dezeweek zijn sportbar Players,uitgerust met onder andereeen gigantisch scherm,waarop sportevenementen,zoals het huidige WKvoetbal, te volgen zijn.

De programmering inPlayers is zodanig, dat wan-neer er geen grote sporteve-nementen zijn, klassiekefilms vertoond worden. In delate avonduren verandert desportbar in een nachtclubmet muziek naar iederssmaak. Players houdt elkedag van 18.00 tot 22.00 uurhaar 'happy hour' en is opzaterdagen en zondagenvanaf 12.00 uur open.

ORANJESTAD — DeNationale BibliotheekOranjestad organiseert insamenwerking met JEMProducts NV een presen-tatie van de laatste ont-wikkelingen op hetgebiedvan computertech-niek.

Deze presentatie is van 27juni tot en met 1 juli gedu-rende de openingstijden vande bibliotheek. Scholen dieeen speciale uiteenzettingwensen, kunnen van tevorenvia telefoonnummer 21580een afspraak maken.

AGA blij metresultatenculinaire show

ORANJESTAD — ArubaGastronomic Association iszeer ingenomen met deresul-taten van haar delegatie opde 2e jaarlijkse CaribbeanCulinary Competition, dieonlangs te Nassau,Bahamas, plaatsvond.

Aruba won ditmaal negenmedailles, verdeeld in tweegouden, vijf zilveren en tweebronzen. Vergeleken metvorig jaar toen viermedailles en een bekergewonnen werden, doet deAGA het ieder jaarbeter enbeter, aldus de vereniging.

De gouden medailleswerden gewonnen door JohnBenson (Hyatt Regency),Tome Hoeksel (ChezMathilde); zilver door: JohnBenson, Tome Hoeksel, Anto-ninne Ellis (Papiamento) enHarald Rudel (Gasparito)met 2 medailles; brons voor:John Benson en HaraldRudel.

Aan dewedstrijden namenzestien teams deel, afkom-stig uitAruba, Curasao, Mar-tinique, Dominicaanse Repu-bliek, Virgin Islands, Baha-mas, Jamaica, Antigua, St.Lucia, Anguilla, St. Kitts,Guadeloupe, British VirginIslands, Cayman Islands, St.Vincent en Sint Maarten.

Prostitueemet aids

ORANJESTAD — EeJjarige prostituee, befonder de naam 'Thelm*meer dan een jaar 'beroep in een pand a 9"Emmastraat uitoeftjwerd tijdens het tippele"de politie aangehoudefl\onderzoek bleek datzjj Ameer dan een jaar het. jvirus heeft en deson<^'service' verleende.

De lokale bladen rceerden afgelopen dage'foto alsmede de woningde vrouw nadat bleek o 8met aids besmet waSvrouw werd reeds eerd^Jde Dominicaanse Rep^jgezet. Een beroep *Jgedaan op de bezoekers jafgelopen jaar om -Jzonder uitstel met (dokter in verbindingstellen.

Controleautobelasting

ORANJESTAD — &!mobilistenhebben totftfl30 juni de tijd om hui»belasting/nummerplaat Jhet eerste en tweede *taal van 1994 te betale 11

Op 1 juli begint de mmet de controle opbetaalde nummerplat^andere documenten.

Debat Briesen/AVPover toerisme

ORANJESTADbestuur van de OLA.Veen brief aan de Mifl'Mraad van Aruba Jgezien de deplorabe|*J|standwaarinhet toefI'/verkeerd, zonder n'^fte stoppen met dezeb^'yrijke inkomstenbron |iAruba politick jbedrijven. Dit dient *alle partijen te gelde**' '{

Het voorstel luidt ofyhet weekeinde van 9 j^' fopenbaar politiek forUyhouden, waaraan alle <%tieke partijen deelnerne11jmede FTA, AHATA, %van Koophandel en PJAanstaande maandagB,fhalf tien vindt het dyplaats tussen minister jTberisme ing. Eddy Bri^die de uitdaging van deheeft aangenomen.

f \

f TEKOOP *\Een huis

te Tanki Leendert,3 slaapkamers, 2 badkamers

Voor meer informatie:V Tel.: 38792 J

3D FINANCIAL ADVISORSA.V.V.

(geliquideerd)

De vereffening vanbovengenoemde

vennootschap is voltooid endeze is op 23 juni in het

handelsregisterdoorgehaald.

De vereffenaar.Amaco (Aruba) N.V.

■ ORANJESTAD —Topcar N.V. werd op deNissan 1994 Caribbean SalesMeeting, die in Miami werdgehouden, uitgeroepentot éénvan de winnaars van eenonderscheiding in het'Nissan 3rd Customer CareContest. De bedrijven dieaanhet Contest meedoen moetenvoldoen aan bepaalde stan-daards met betrekking tot deservice dieaanklanten wordtverleend. Van het Caribischgebied is Topcar één van dedrie winnaars, gekozen uit27meedingendebedrijven. Defoto toont Topcar's directie-coördinator Luciën Naarden(links) en sales managerRobby Imambaks (rechts) diede Award in ontvangstnemen.

f TANDTECHNISCHLABORATORIUMRJ.A. NOUEL

Gespecialiseerd in het vervaardigen van kroon- en brugwerk

heeft plaats voor een allround frame tandtechniekermet uitgebreide kennis van gnathologie.Wij werken uitsluitend op Nederlands Niveau.

Gelieve uw sollicitatie van deze advertentie te zenden aan:Postbus nr. 1144 - faxnummer 36930Aruba

FOR RENT

LUXURIOUS STUDIOSSpacious studio's with bathroom, fully equipped

kitchenette, airconditioned, cable tv, telephone andlarge pool inbeautifully landscaped garden.

Quiet and centrally located inParadera (Aruba).Laundry and fax service.

Minimum 3 month's rent.Rent/month: Afl. 1500,= mcl.

Tel: 23289/23278.

OPENBARE VERKOOPOp vrijdag 1 juli 1994 zal des namiddags om 14.00 uur tenoverstaan van notaris mr M.A. Eman of haar plaatsvervanger in deMonsieur Louis Room van Hotel Talk of the Town, L.G. SmithBoulevard 2 te Oranjestad, in het openbaar worden verkocht,I. krachtens artikel 1203 van het Burgerlijk Wetboek van

Aruba1. het recht van erfpacht tot 18 december 2023 op een perceel

domeingrond ter grootte van 1.430m2 gelegen te Brazil, inhet vierde distrikt van Aruba, als omschreven in meetbrief292 van 30 oktober 1963. met de daarop staande opstal vaneen werkplaats (warehouse), plaatselijk bekend als Brazil114-A;

2. het recht van erfpacht tot 11 oktober 2037 op een perceeldomeingrond ter grootte van 625m2 gelegen te TankiLeendert. kadastraal bekend als eerste afdeling sectie Lnummer 1536, met de zich daarop bevindende opstal vaneen woonhuis, plaatselijk bekend als Tanki Leendert 68-E;

3. het recht van erfpacht tot 22 november 2036 op eencomplex van 2 percelen, te weten:a. een perceel domeingrond ter grootte van 723m2,

gelegen te Tanki Leendert, kadastraal bekend alseerste afdeling sectie L nummer 1414, met de zichdaarop bevindende opstal van een woonhuis, plaatse-lijk bekend als Tanki Leendert 287; en

b. een perceel domeingrond ter grootte van 518m2,gelegen alsvoren, kadastraal bekend als eerste afde-ling sectie L nummer 1834;

11. krachtens rechterlijk bevel ex artikel 409 van het Wetboekvan Burgerlijke Rechtsvordering van Aruba

1. een perceel eigendomsgrond, groot 256m2 gelegen teAruba aan de Caya Betico Croes, kadastraal bekend alseerste afdeling sectie C nummer 1287;

2. een perceel eigendomsgrond, groot 512m2 gelegen teAruba aan de Caya Betico Croes, kadastraal bekend alseerste afdeling sectie C nummer 1288, met opstal, CayaBetico Croes 232;

3. een perceel eigendomsgrond, groot 444m2 gelegen teAruba aan de Caya Betico Croes, kadastraal bekend alseerste afdeling sectie C nummer 1289, met opstal, CayaBetico Croes 234; en

4. een perceel eigendomsgrond, groot 417m2 gelegen teAruba aan de St. Vincentweg, kadastraal bekend als eersteafdeling sectie C nummer 1292; (wegperceel).

De veilingsvoorwaarden zijn gedeponeerd ter Griffie van hetGerecht in Eerste Aanleg, Zittingsplaats Aruba en liggen voorts terinzage op hetkantoor van notaris Eman voornoemd aan de PastoorHendriksstraat 91 in San Nicolas.Deze voorwaarden houden onder meer in dat iedere biedergehouden is terstond een bankgarantie of andere vorm vanzekerheid te stellen tot zekerheid voor de nakomingvan zijn bod ende bijkomende kosten.

mr M.A. Eman, NotarisTelefoon: 45567.

UflT ;^®*^-MilARURA BEACHRESORT & CASINO

■ | Dutch Okihhian

■ ■■111 SmOaU m\mDe^rts

lIRU llVeEntertainmenl (HIiKSES pg111 1 made Mimosas Vw/soo-!Wil to order rfi\ OFF /

5wiSS Saiaa «"»«»«'> ,„,.«„ <.

B>,. guest /n your yAll you can eatFaiita Bar 7 £2& \

t r I tM* *d" ncrabmeat Salad Tm MM t^v

IÉÉÉg( "7^ ■ 1MeeSPierSOll zoekt in verband met de uitbreiding van trustactivi'

-r .. Ta v*. \xt at teiten °P Aruba een kandidaat voor de functie vanTrust (Aruba) N.V.

ADMINISTRATEURTaakomschrijvingAls administrateur bent U belast met het zelfstandig beheren en voeren van deadministratie en het periodiek opstellen van de balans- en resultatenrekeningvan de beheerde vennootschappen alsmede de daarbij behorende toelich-tingen.Functie-eisenVan de kandidaten worden verwacht dat zij een vooropleiding hebben op M.B.A-niveau aangevuld met minstens 5 jaren werkervaring in de Trust- en MutualFunds administratie.Gelet op het internationaal aspect moeten zij goede beheersing hebben van deEngelse, Nederlandse en Spaanse taal zowel in woord als geschrift.Kandidaten moeten ervaring hebben met het werken op een computer waarbijzij WordPerfect 5.1, Excel en Mfact moeten beheersen.ArbeidsvoorwaardenWij bieden veelzijdige ontplooiingsmogelijkheden, dynamische werkkring eneen salaris in overeenstemming met de zwaarte van defunctie en aantrekkelijkearbeidsvoorwaarden.Uw schriftelijke sollicitaties dient U te richten aan:MeesPierson Trust (Aruba) N.V.P.O. Box 1218

Nissan-Award voor Topcar NV

AMIGOE ZATERDAG 25 JUNjJ6

Rosey's Kitdf

Spitroasted chicken &\Chicken & rib dinnChicken dinner 1 jRib dinner 1 IWhole chickenRib order 1 «1/2 Chicken !'.1/2Rib order ''Take Away 335

open 4:00 p.m.take away window loc*next to Certified Grow

in front of Club Visalj

New-Used-RebuiltRemanufactured

Industrial/CommercialEquipment(AH Types and sizes)

- Contractor Equipment - Automotive & Marine- Hotel & Restaurant Eng. & PartsEquipment and Supplies - Appliances & Parts

- Food Processing - Lumber & PlywoodEquipment - Laundry Equipment

- Hospital Equipment - Ice Machines- Transformers

-JW-- 1221 Brlckell Aye.PtMX CO/""* Suite 9oo (9th Floor)I E- WW Miami, Florida 33131

EUROCARIBBEAN CORP. Tel: 305-653 9749

fwrt Fax: 30S-653-9568

ARUBA DAILYENTERTAINMENT

U moet de groeten hebben I\ van Marcel.A I Geopend: **""Zondag (ol an metdonderdag 11.00a.m. - 2.00 a.m.

Vrl|dag enzaterdag 11 00 a.m. - 3.00 a.m._^ -_f_\[X\C . L'G*Smllh Blvd-' s*aP°rt Market Place

W^^UnJCQn Tel.: 38826

RIUNITEVoor iedere gelegenheid

de drank bij uitstek.Mercurius Trading Co*

(Handelsmaatschappij Mercurius n.v.)Fergusonstraat 116- Tel.: 21470 - 22345

V \___EEM_____Ewl2) 3^*^AfKom zing ofbreng jeinstrument ■;.:/ mee,-,"/'

W "TaT T/" OTj£_-m.bT. _ Ihémusic begint-f lAmK^^^TpWk dnie.oop*-f L.C. Smith Blvd.' lel: 23380 j^&kl^^.Vr1*

AMSTERDAM MANOR C^)/ \_^BEACH RESORT v jj^fjlJifTlJ.E. Irausquin Boulevard 252Tel.: 297-8-71492/74376 ~"~

AMSTERDAM MANOR BEACH RESORTZoekt voor haar interne organisatie een:

ADMINISTRATEUR M/VAmsterdam Manor is één van de low-rise resorts teEagle Beach, bestaande uit 72 studio's, 1- en2-bedroom appartementen. Het resort staat bekendom haar persoonlijke service en gastvrijheid.Profielschets:

* Leeftijd tussen 25 en 30 jaar.* Ervaring in soortgelijke funktie bij voorkeur in

hotelindustrie.

* Opleidingsniveau: MEAO/HEAO aangevuld metSPD, of gelijkwaardig.

* Accurate en flexibele instelling.* Ruime ervaring met Windows, Exact, D-Base en

WordPerfect.* Bij voorkeur van Arubaanse origine.Funktie-inhoud:

* De nadruk zal liggen op het verwerken van deadministratieve gegevens van ons resort en haaraanverwante bedrijven.

* Het voorzien van het management van de beno-digde maand, half jaar en jaargegevens op eenoverzichtelijke wijze.

* Boeken en verwerken van alle voorkomendegegevens in ons computersysteem.

Wij bieden:

* Een prettige werksfeer.* Een concurrerend salaris.* Scholingsmogelijkheid.Geïnteresseerden worden verzocht een brief voor-zien van Curriculum Vitae te sturen niet later dan:15 juli 1994 t.a.v. dhr. J. van Schaijk, GeneralManager, Postbus 1302 alhier.

Romarioscoort alweer voor Brazilianen

Brazilië met 3-0 te sterkvoor elftal van Kameroen

SAN FRANCISCO — Brazilië versus Kameroen, de!amba tegen de makossa, moest de heetste wedstrijdj^n het WK worden. Het stadion van de Stanford

in San Francisco liep er barstensvol voor.*razilië won met 3-0. Door een flitsend moment van*°niario in de 39ste minuut (1-0) en een onbesuisde'ctie van de 17-jarige Rigobert Song van Kameroen~e in de 64ste minuut Bebeto onderuit schopte en

kreeg. Kort na zijn vertrek kopte Marcia SantosJP aangeven van Bebeto de 2-0 langs de 39-jarige'oelman Bell.

iR "*■. e^ tegen tien wasv*rfz^ë oppermachtig. Roger

"la draafde op voor Kame-j^nenloste metzijn 42jaarI »eJ. taliaanse doelman D no. '°« (40) af als de oudstet Wier ooit op een WK. Zo

als vier jaar gele-Tn in Italië was Milla nooit.- £an zijn shuffle kwam hijjlet toe. Het was Brazilië

' ,at begon te swingen, 3-0ÏÏ3" Bebeto- M kreeS het, lc»en het gepassioneerdea![akter van de samba.,voor de tweede overwin-ng is Brazilië zeker van

fn Plaats in de achtste"ales. Het is ook vrijwel*er van de eindzege in

dp fB- Kameroen was

forse nederlaag pijnlijk.,jj Ploeg bezat niet de magiein ,Zoveel opwinding veroor-p^kte in Italië. Met één

nt uit twee wedstrijden en(] n doelsaldovan min drie isv P'°eg praktisch kansloostwr be^ °Pstapje naar de

*ede ronde,do meroen kwakkelde invj aanl°op naar het WK. Dejj^bereiding verliep bij-Hi t chaotisch door con-Sgj binnen de bond. Dej^ectiewerd de dupe. Fas in'H US^ greeP president BiyaMi l J trok de FransmanC .(47) als bondscoachiHa e ging aan het werk,jg ar zijn spelersbleven mor-v " De beloning voor het| Jeiken van het WK was te

dufen *wee dagen voor hetde tegen Brazihë dreigden

spelers met een staking,j^yapakte 535.000 dollar

'Hj^0koffer en stuurde sport-ty ls^er Massowa naar San<L "cisco. Het was iets meeriftj 1. de helft van wat de**lers eisten. Biya deed nog-

maals een greep in destaatskas. Een aanvullendbedrag van 400.000 dollarstelde de selectie van Kame-roen tevreden. Het bakke-leien over deverdiensten wasniet bevordelijk voor de con-centratie. De 2-2 tegenZweden vond Michel al eenopzienbarend resulaatgezien de voorbereiding. Denederlaag tegenBrazilië konniet worden afgekocht met935.000 dollar.

Romario, spits van Barce-lona, brak de wedstrijd kortvoor derust open. Hij demar-reerde onweerstaanbaar enliet zijn vaste bewakerN'Kongo zijn hielen zien. Metdepunt van zijn schoentiktehij de bal langs de vergeefsuitvallende doelman Bell, 1-0. Het was zijn tweedetreffer op dit WK en zijneerste aardige actie in hetduel.

Tbt dat doelpunt speeldeBrazilië zuinig. Het verkooszekerheid voor avontuur.Kameroen stoordevroeg, hetbouwde rond de middenlijneen vesting op en dekte despelmakers Rai en Dungakort. Daardoor kwamRomario vrijwel geïsoleerdte staan in de punt van deaanval. Tbtdat de goaltjes-dief in de 39ste minuut alertreageerde op een prachtigedieptepass van Dunga.

Twintig minuten na derust was Kameroen ver-slagen. Door een eigenspeler, centrale verdedigerSong. Hij schootofkopte nietin eigen doel, maar haaldeBebeto op hardhandige wijzeonderuit. De Mexicaansearbiter Brizio restte geenkeus: Rood. Kort daarop,Milla was net in het veld

gekomen, zorgde MarciaSantos uit een voorzet vanBebeto met een kopbal voor2-0. Het betekende de gena-deklap voor de 'OntembareLeeuwen' van Kameroen.

Brazilië ontdeed zich vanhet tactisch corset. Het gingvrijuit spelen en op zoeknaar een leuke score. AlleenBebeto van La Coruna doel-puntte in derebound na eenschot van Romario, 3-0. Despits zelf kreeg een paarkansjes, maar reageerdelauw. Hij had zijn werkgedaan. Hij had het start-sein gegeven voor het feestin Rio de Janeiro. In destraten van de Braziliaansehoofdstad was het tijd voorde samba.

Vier teams in groepE met driepuntenLuisGarcia schiet Mexico met twee

keffers naar 2-1 zege op lerlandh<S*LANDO — Mexico

vrijdag met lersewPens de huurlingenSC acky Charlton ver-f<*s n: 2-l.Door twee tref-bjj aY^n Luis Garcia, dieCv "gheid van HuS°ved« uitgroeide tot deSo^te. Met deze triomfk^,. en de Middenameri--Be.njn dat groep E vol-zin Week dinsdag een&j„ ,er-achtige ontkno--oi,Akrijgt. "Ik wil nie-tje Jju apart noemen", zeiCo a 'ukkige Mexicaansefc^? h Miguel Mejiaoves^: "want het was eent% a/^inning van het helel$nJj Zowel Mexico, ler-l»ë / doorwegen als Ita-

? .^en nu uit tweestrijden drie punten.. DetJda» , egenstanders van vri-hebben beide een doel-

WVan 2-2, Italië en Noor-«n j!,n boorden elk één keer&let

nc asseerden één treffer.&nd 6en gelijkspel is vol-"Wt.? WeekbiJ voorbaat nie-

JaiPbaat*o cky Charlton, de anders*pa nverstoorbare en ont-<k)acinen ogende Engelseafl0 " van de leren, viel nahad n

Ult ziJn rol. nadat hij<_nn "Pgemerkt dat de Mexi-&typ ,het voordeel hadden6tHe l . te zijn aan de extr-

-e" "Ik had wel eensUifl ?len wat er was gebe-*Von " deze wedstrijd inSe]H^dens de winterwas

feVeern,Mexicaanse verslag-

t)eeT herinnerde hem fijn-

Hjlt aa" een vriendschappe-l9BRp°ye in de winter vanV; dat in 0-0 eindigde.{'eden?rmte was niet deenige

'«u!geerde hij 1"was één van de

«Wlen- Mexico heeft onsVei-dijderjder druk &zet en|ulHe gewonnen- Maarke h \erslaggevers kunnenHrtf jk niet luisteren.%%; maar op wat je wilt.2&1 mij worst wezen. Ik

beantwoord jullievragen nietmeer. Ik ga naar de lersejongens, die begrypen me.'En boos beende Charltonweg.

Het lerse huurlingenlegercreëerde de eerste kans vande wedstrijd. Staunton ver-snelde op de linkerflank enpasste de bal naar Phelan.De 27-iariee verdediger vanManchester City gafeen afge-meten voorzet. Eenzamespits Coyne kwam een milli-meter te kort. De weer in eenoogverblindend tenue — ver-blindend oranje/geel —gestoken Campos was al ver-slagen.

lerland leek genoegen tenemen met een gelijkspel.Het wachtte de Mexicanenop de eigen helft met veelmankracht op, verdedigdegedegen tegen de technischbekwamere Middenameri-kanen en gafgeen kans weg.Kreeg zelf na iets meer dan35 minuten de mogelijkheidde 20.000 lerse fans op dekokende tribunes in gejuichte laten uitbarsten. Coyne

.kopte de bal in een wirwarvan spelers door naar Town-send. Halfvallend raakte demiddenvelder van Aston Villade bal goed met het hoofd.Campos reageerde navenanten tikte de bal naast.

De Mexicanen liepen zichtelkens vast op deop één lijnspelende defensie van deleren. Ze kregen slechts éénkano. En die leverde tweeminuten voor de pauzeprompt een treffer op.Bernal leidde de aanval in,Hermosillo zette hem voort.Diens pass kwam voor devoeten van Luis Garcia. Vanongeveer twintig meterhaalde hij vernietigend uit,1-0. "Ik begrijp het gezeurvan Charlton niet", zeiGarcia later. "Wij haddenook last van de hitte. Tweedoelpunten maken is mooivoor me, maar het is deverdienste van het heleteam."

Mooi was de vertoningniet, spannend en boeiendwel. Zeker na de openings-treffer. Derollen waren omge-keerd. Mexico speelde nu inplaats van de leren 'wacht-kamervoetbal', alwarenAspeen Alves dicht bij een trefferin de beginfase van detweede helft. De 'kerels' vanCharlton stroopten hunmouwen op, beukten op deMiddenamerikaanse muur,maar vonden zelden eengaatje. Alleen Sheridan in de58ste minuut. Met een over-bodige, sierlijke sprongplukte Campos de bal uit delucht.

Zeven minuten laterbraken de Mexicanen uit.Aan de linkerkant draaideRodriguez verdediger Irwindol, de Mexicaan zag LuisGarcia vrij staan. De 25--jarige aanvaller van AtléticoMadrid maakte zich voor detienduizenden landgenotenop de tribunes onsterfelijk,

Prompt greepCharlton in.Hij haalde de 'oude' Aldridgevan stal. De 35-jarige aan-valler kwam in deplaats vanCoyne. McAteer nam de pos-itie van Staunton in.De lerenploeterden, zwoegden, zwe-etten en dronken liters water.Zeven minuten voor tijd steegde spanning naar een onge-kend kookpunt. De invallerswaren verantwoordelijk vooreen kokende slotfase. McA-teer gaf de voorzet, Aldridgekopte in, 2-1.

De Mexicanen beefdenminutenlang, sidderden eenminuut voor tijd toen Town-send een vuurpijl afstak.

Het draai-boek voor de finale in groepE had niet mooier gesch-reven kunnen worden. "Ikben trots op mijn spelers",zei Baron later. "Ze speeldengeïnspireerd. Het verschilmet de wedstrijd tegen Noor-wegen was dat we beter ver-dedigden en dat het gelukaan onze zijde was."

Brazilië heeft nogplezier in het voetbalRode kaart voor speler Song speeltKameroen parten tegen Brazilianen

SAN FRANCISCO —Van de 'OntembareLeeuwen' is in de wed-strijd tegen Brazilië sle-chts aangeschoten wildovergebleven. Kameroenverloor in San Franciscokansloos met 3-0 van dedrievoudig wereldkam-pioen, het eerste land datzijn tweede zegebehaalde tijdens dewereld-titelstrijd. Vooral toenSong de rode kaart kreegvan arbiter Brizio, klapteKameroen min ofmeer inelkaar. Na een doelpuntis ook te zien hoeveel ple-zier de Goddelijke kana-ries uit Brazilië aan voet-bal beleven. De reservesdelen danvolop in de vreu-gde, als ze debasisspelerstegemoet lopen enomhelzen.

De frivoliteit in het spel isweliswaar afgenomen sindsvorige toernooien, maar deZuidamerikanen maken hunfavorietenrol aardig waar.Kameroen echter beleefde

zijn grootste afgang in drieWK's, waarin het tien duelsspeelde. Totvrijdag was tweekeer verloren: De kwartfi-nale in 1990 tegen Enge-land, en in de eerste rondemet 4-0 van het GOS. Maartoen was Kameroen met tweezeges al geplaatst voor deachtste finales.

Met een zonnig hoedje opverklaarde aanvoerderTataw de afstraffing vanKameroen. "Brazilië, dat isgeen plakje cake", zei hij metde handen ten hemelgeheven. "Ik was trouwensniet gelukkigmetde scheids-rechter. De onterechte rodekaart voor Song brak demoraal." Ook trainer HenriMichel verdoemde scheids-rechter Brizio uit Mexico,maarwilde geen detailsaan-voeren.

Net als tegen Ruslanddanste Romario als eerstedoor de vijandelijkedefensie. Dat gebeurde ineen fase toen Kameroen metstugverdedigen redelijk over-eind bleef en nog wel eensliet zien wat het goed kan:Metveel man razendsnel over-schakelen van defensie opaanval. Op het moment datRomario's bewakerKalla noghinkend herstelde van eenblessure, stuurde DungaRomario op pad met eenprachtige pass, buitenkantvoet. De spits van Barcelonawas Mbouh Mbouh te snel afen tikte de bal op zijn'Romario's' onder doelmanBell door.

Kameroen was in fasesvan de wedstrijd geen schimvan deploeg uit 1990. Alleenhet sloopwerk is op peilgeblever. De voorbereidingvan de' /estafrikanen op hettoernooi was geteisterd dooronrust. In de maandenvooraf was het stadion tijde-lijk gesloten omdat reke-ningen niet waren betaald.Het volk moest de beurstrekken om buitenlandseoefenduels mogelijk temaken. Bondsbestuurdersbevochten elkaar om devoor-zittershamer, geld ontbrakaltijd en de vraag of de 42--jarige Milla nou wel of nietmeemoest hield de gemoe-deren bezig.

Even ging zelfs hetgerucht dat de Afrikanenzouden staken tegen Bra-zilië, omdat de premies nogniet waren gestort. Zowelaanvoerder Tataw als bonds-coach Michel ontkenden demogelijke werkweigering.Michel na afloop: "Ik weetook niet of de geruchteneffect hebben gehad op dewedstrijd van vandaag."

Milla, de 42-jarige oudeleeuw annex administrateurvan de bond Fecafoot, ver-telde dat het een grote eerwas tegen Brazilië te spelen.Uit zijn jonge jeugd herin-nerde hij zich: "In de jarenzestig en zeventig, toen wei-nigen nog zelf voetbalden inKameroen, waren velen vanons supporter van Brazilië.Brazilianen hadden een spe-ciale plaats in ons hart. Ver-geet niet dat Pelé van Afri-kaanse afkomst is. Hij ver-schafte ons plezier in de tijddat we zelf niemand haddenom toe te juichen. Zelfs alsBrazilië de beker niet wint,leert het de andere spelersen landen een heleboel. Eenwedstrijd tegen Brazilië is

altijd het hoogtepunt in eenloopbaan."

Vedette Romario raaktede bal voor het eerst in deelfde minuut. Na een prach-tige aanval wilde hij een ditobekroning verzorgen, maarhij liet zich vallen. Braziliëhad hetmoeilijktecen Kame-roen dat zich vrijwelbeperkte tot verdedigen.Michel: "Dat was eigenlijknietdebedoeling, maar tegeneen ploeg van het kaliberBrazilië is*het niet andersmogelijk."

Meteen na de pauze, op1-0 achter, startte Milla metzijn ouderschapsgymnastiekachter het doel. Maar vlakvoor hij inviel vergreep Songzich aan Bebeto en was derode kaart gewoon terecht.En vlak nadat Milla het veldopkwam, slingerde Jorginhode bal voor het doel, waarnaverdediger Marcio Santosinkopte. Zodat voor Millaslechts de eer overbleef deoudste speler in de geschie-denisvan hetWK te zijn. Hijverbeterde het record vanDino Zoff, die tijdens hetWKvan Spanje in 1982 41 jaarwas en met Italië de wereld-titel greep.

Milla deed best een paaraardige dingen met de bal,maarwerd ook een paarkeerkinderlijk opzij gezet engebruikte nogal eens weg-werpgebaren naarploegmak-kers. Eigenlijk is het ookraar: De spelers hebbenruziemet de bond. Speler Milla isin dienst van diezelfde bond.Pas na de 2-0 en de uitslui-ting van Song overspeeldeBrazilië detegenstander. Heteerste doelpunt van Bebetoin het toernooi, nadatRomario door Bell wasgestopt, betekende 3-0. Bonds-coach Carlos Alberto Par-reira: "Ik had meer moeilijk-heden verwacht."

MSTANFORD - De Brazi-liaanse verdediger MarcioSantos scoorde gistermiddageen van de drie doelpuntenvoor zijn ploeg die met een3-0 overwinning op Kame-roen overgaat naar de tweederonde van het wk. Santoshaalt hier de bal weg voor devoeten van Francois Oman-Biyick.

Zweden wijst falendeRussen met 2-1 terug

DETROIT — Zelfs meteen handvol aanpas-singen heeft deRussischebondscoach Sadyrin zijnweerspannige selectieniet op derails gekregen.De Russen, al gehavenddoor het achterblijvenvan een aantal muitendevedetten, verloren ookhun tweede wedstrijd ingroep B. In de overdekte'snelkookpan' van Detroitwerd het 2-1 voor deZweden, die in het spoorvan Brazilië dicht bij kwa-lificatie voor de achtstefinales zijn. De Russenverlaten zo goed als zekerna de eerste ronde hetgrondgebied van de vroe-gere aartsrivaal.

Het duel tegen de Zwedenbood de ploeg van bonds-coach Sadyrin de laatste kansiets te doen aan de mislukteopening tegen Brazilië, diemet 0-2 verloren ging.Sadyrin, voor het WK algoedzwart gemaakt doortal-rijke vedetten, had kennelijktijdens het eerste optredenook gezien dat enkele Ame-rika-gangers weliswaar hetboetekleed hadden aange-trokken maar geen zinhadden serieus werk te ver-richten.

Sadyrin wijzigde zijnelftal voor Zweden op vijfplaatsen, zag werkpaardOnopko terugkeren na eenschorsing en dacht na vijfminuten op rozen te zitten.Borodjoek ging bij één vande eerste aanvallen liggen,nadat Nilsson de kwaliteitvan zyn Russische textieltestte. Salenko benutte dedoor de Franse arbiter Qui-niou gegeven strafschop: 0-1.

De scheidsrechter kreeghet daarna druk met hetbijhouden van zijn admini-stratie. In de eerste minuuthad de Fransman Gorloeko-vitsj al een prent gegeven.Daarna volgden Schwarz,Dahlin van Zweedse kant,Tsjarin en Gorloekovitsi

opnieuw. Hij werd dezevende speler die voortijdighet veld moest verlaten.

Ook de gele kaart voorDahlin heeft gevolgen. Hetwas zyn tweede in het toer-nooi, waardoor hy het derdegroepsduel tegen Brazilië vande kokende tribune in hetSilverdomekan volgen. Voorde Zweden een tegenvaller,want de donkere aanvallervan Borussia Mönchenglad-bach duwt zijn krullendehaardos geregeld op hetjuiste moment tegen een bal.

Nadat Brolin beide par-ken kort voor derust van destip, de tweede strafschop in

'het duel, in evenwicht hadgebracht,besliste Dahlin methethoofd dewedstrijd. Eerstsmeerde hij kort na de her-vatting Gorloekovitsj eentweede gele kaart aan zijnbroek, daarna stond hij bijtwee gave voorzetten op dejuiste plaats. De twee per-fecte kopstoten waren vol-doende om de Russen naarhuis te sturen en zelf meteen gerust hart tegen Bra-zilië langs de kant te gaanzitten kijken. De tweederonde is geenprobleem meer.

Spelers Nigeriahebben het koud

MANSFIELD — De'SuperEagles' hadden hetkoud. Zo zelfs dat bonds-coach Clemens Westerhofdreigde dat de completeNigeriaanse selectie hethotel in Mansfield zou ver-laten.

"Als ze hier niet onmiddel-lijk de airconditioning uit-schakelen, checken we uit enzoeken een ander hotel", waar-schuwde de Nederlander dehotelmanager.

"In de lobby bevries jebijna. Het lijkt wel een diep-vriescel", zei de Arnhemmerhoestend en proestend. "Ikben al snipverkouden." Hetdreigement van Westerhofhielp. De hotelleiding zettezelfs de verwarming aan.

WIPONTIAC (Michigan) -MartinDahlin stormt op team-genoot Tomas Brolin af omhem te feliciteren na hetscoren van het eerste Zweedsedoelpunt (uit een penalty)tegen het Russisch elftal.Zweden won met 3-1 en heeftzo goede vooruitzichten opeen plaats in de volgenderonde.

AMIGOE 7feIERDAG 25 JUNI 1994

Stand WKGroep A

1. Zwitserland 2110 4 5-22. Verenigde Staten 211043-23. Roemenië 21013 4-54. Colombia 2 0 0 2 0 2-5

Groep B1. Brazilië 2 2 0 0 6 5-02. Zweden 2110 4 5-33. Kameroen 2 01112-54. Rusland 2 0 0 2 01-5

Groep C1. Duitsland 2 110 4 2-12. Spanje 2 0 2 0 2 3-33. Zuid-Korea 2 0 2 0 2 2-24. Bolivia 2 01110-1

Groep D1. Argentinië 110 0 3 4-02. Nigeria 110 0 3 3-03. Bulgarije 10 0 10 0-34. Griekenland 10 0 10 0-4

Groep E1. Mexico 2 1013 2-22. lerland 210 2 3 2-23. Italië 2 1013 1-14. Noorwegen 210131-1

Groep F1. Nederland 110 0 3 2-12. België 110 0 3 1-03. Marokko 10 010 0-14. Saudi-Arabië 10 0101-2

i/oetbalinTEßiurnonm.

DA LB ERG O IE"F,0"ABONNEMENTEN 694624ook elk ander nederlands tijdschrift

WK 94

WK-notities

* Dimitar Penev heeft zichafgelopen dinsdag de woedevan een Amerikaanse com-mentator op zijn halsgehaald. De verslaggeverstoorde zich mateloos aanhet gedragvan de Bulgaarsebondscoach. Penev stak tij-dens de zo desastreus ver-lopen wedstrijd tegen Nig-eria (3-0) de ene na de and-ere sigaret op. Hetgeen ver-boden is, want in het CottonBowl van Dallas geldt eenrookverbod. Overtredingkanleiden tot een maximumboete van tweehonderddollar. "Ik weet dat rokenbijna taboe is in Amerika,maar kan iemand zich eencoach voorstellen zondersigaret? Zeker als je zo'n pakslaag krijgt als wij. De vol-gende keer zal ik proberenniet te roken, wellicht win-nen we dan."

* De gemiddelde reëlespeeltijd van de eerste der-tien duels tijdens het WKbedroeg ongeveer 61 min-uten. Tijdens de Duitsland-Spanje was de werkelijkespeelduur met 56.07 hetminst. België en Marokkowaren het meest actief,66.27,17 seconden meer dande elftallen van deVerenigdeStaten en Zwitserland.

★ In Los Angeles is de WK-koorts oorverdovend. Eenkroegbaas in Passadena heefteen wedstrijd gehouden wiehet hardst en langst'gooooooooooaaaaal' kan uit-schreeuwen. Winnaar werdeen zekere Edgar Ariza. Zijnprijs: Twee kaartjes voor deachtste finales in Rose Bowl.

* Jaime Gomez is na denederlaag van Colombiategen de Verenigde Staten(1-2) terug naar huisgegaan. De 33-jarige mid-denvelder wilde zijn familiein Medellin niet langer ~illeen laten. Gomez ontvingvlak voor de tweede wed-strijd via het informatiesys-teem van het spelershoteleen doodsbedreiging van eenonbekendeColombiaanse ter-reurgroep. Hetzelfde over-kwam bondscoachMaturana. Indien Gomeztegen het gastland zouspelen, zouden de woningenvan het duo in Colombiaworden opgeblazen.Maturanazwichtte met grotetegenzin voor het dreigement

en stelde Gaviria op.

★ De Brazilianen hebben inde Vereningde Staten opgrote schaal inkopengedaan. De interesse van defavorieten voor de wereld-titel ging vooral uit naaraudiovisuele apparatuur.Doelman Gilmar kocht eencamera, een videorecorder eneen vertaalmachine. Aan-valler Ronaldo schafte eencd-speler aan, terwijl zijnteamgenoten zich op faxen,autotelefoons en videospel-letjes stortten. Bebeto deedde grootste aankoop. Bij eenautohandelaar kocht hij voor100.000 gulden een Lexus.

*Heel Italië reageerde opge-lucht na de 1-0 winst opNoorwegen. Direct na afloopvan het duel gingen veleItalianen de straat op enstaken vuurwerk af om deoverwinning te vieren. Dehoop op de wereldtitel is bijde Azzurri weer terugge-keerd. De kranten stondenvol van de triomf. "Italië,wat een mirakel" kopte deRomeinse krant La Repu-blica. "Dit is pas Italië", schr-eef La Gazzetta dello Sport.Ook premier Silvio Berlus-coni was zeer tevreden methet resultaat. De eigenaarvan AC Milan zag na eendiner met de Europese lei-ders in Corfu alleen heteindevan het duel.

■ ORLANDO - De Mexi-caanse doelman JorgeCampos schitterde gisterenin dewedstrijd tegen lerland.Hij verrichte diverse specta-culairereddingen en hielp zozijn ploeg een 2-1 overwin-ning behalen. Hier haaltCampos de bal weg voor deaanstormende John She-ridan.

Amerikaanse pers lyrisch over verrichtingen nationaal team

Lalas in middelpuntvan de belangstelling

DANA POINT RESORT — Naam: Alexi Lalas. Pres-taties tijdens het WK: Gelijk tegen Zwitserland enwinst op Colombia met de nationale ploeg van deVerenigde Staten. Schakelde met medeverdedigerswereldtoppers als Chapuisat en Asprilla volledig uit.Toekomst na het WK: Ongewis, geen club. Wil graagnaar Europa, maar neemt wel zijn gitaar mee. Lalas isnamelijk de 'Soccer Rocker.

USA Today, de New YorkTimes, VoiceofAmerica, ieder-een wil alles weten van Ste-wart, Lalas en co. OfStewartEngels spreekt tegen zijnAmerikaanse vader en Neder-lands tegen zijn moeder, hoehet kan dat hij zo snel is. Hetgerucht gaat dat coach Milu-tinovic een gelukstelefoontjekreeg van president Clinton.

De nationalepers, die zichin de aanloop naar het WKcynisch uitliet over de ver-richtingen van de ploeg enover voetbal in het alge-meen, is lyrisch. Lalas: "Deverrassing is niet zo monu-mentaal als dekranten schrij-ven. Wij wisten wat wekonden. Nu willen we eerstein de groepworden. Dat bete-kent dat we van Roemeniëmoetenwinnen. We zijn trots,maar we hebben nog nietsgedaan, het is niet genoeg."

Als Lalas binnenkomt, isde aandacht op hem gefi-xeerd. Hij is het gezicht vande ploeg. Eigenlijk is hetgeen gezicht: Langrood, krul-lend haar, een puntig sikje,eenrond zonnebrületje. Ander-

half jaar geleden maakteLalas zijn entree in het trai-ningskamp in Mission Viejo.Met praatjes en gitaar, alseen hippie uit het lied vanScottMcKenzieover SanFran-cisco. Milutinovic stelde hemvoor de keus: Naar dekapper of uit de selectie.

Lalas was woedend, maarkoos voor zijn sportieve toe-komst: De haardos bewaarthij nog altijd in een doos.Achteraf bleek dat Miluto-nivic alleen wilde testen hoe-veel de speler overhad vooreen plaats in de selectie. Ende verdediger liet zijn haarweer groeien.

"Mijn leven is zo ongeloof-lijk veranderd sinds ik in denationale ploeg speel", zegtLalas. "Alles ten goede, datwel." Hij herinnert zich dereacties in de pers. Hij waste langzaam. Het samen-raapsel uit verschillendelanden was waardeloos.

"Och, we hadden ook nogniets gedaan om respect af tedwingen. Al die oefenwed-strijden. We wilden gewoondat het toernooi begon. Wewilden bewijzen dat we eenplaats in het deelnemersveldverdienden. Laten zien datwe de plaats, die we alsorganiserend landkregen toe-gewezen, waard waren. Ineen land als Amerikamoeten mensen een uitge-sproken mening kunnenhebben. Kunnen zeggen wieverschrikkelijk voetbalt entotaal niet in de basis thuis-hoort. Nu krijgen we de belo-ning voor alle werk, voor allestront die wel over onskregen uitgestort", aldusLalas, die een doelpunt onte-recht zag afgekeurd. "Overtwintig jaar laat ik alleendat doelpunt aan mijn kin-deren zien."

Lalas is verrukt over deontwikkeling van het voe-tbal. Kinderen die hem her-kennen als hij met een hoedop door de stad loopt, lui dieniets van voetbal weten maarhem feliciteren. "Ik ben opge-groeid zonder voetbalhelden.Het was de tijd waarin hetwel 'cool' begon te wordenwanneer je voetbalde. Netna de tijd waarin ze je voor'dork', voor eikel versleten.Toen jongens alleen gingenvoetballen als ze geen talenthadden voor american foot-ball."

Over detoekomst van ame-rican soccer wil Lalas zichvoorlopig niet al te drukmaken. De ploeg probeert degedachte te verdringen, als

zou die afhankelijk zijn vande prestaties van de natio-nale ploeg. Feit is, dat denieuw op te zetten profcom-petitie pas in 1995 van startgaat. Na het WK lopen decontracten van despelers dievoor een modaal salaris vol-tijds in dienst zijn van debond af.

Lalas: "Dan heb ik dusgeen baan meer. Ik ben nogdoor niemand benaderd. Ja,ik wil graag naar Europa enhet maakt niet uit naar welkland. Och, als de situatie zoblijft ga ik bier drinken ofmuziek spelen."

■ PONTIAC (Micniganj-De Russische premier VictorChernomyrdin was gisterenpersoonlijk naar de wk-wedstrijd van zijn land tegenZweden gaan kijken. Voor deaanvang ontving hij in dekleedkamer als aandenkeneen door alle spelers gete-kende voetbal. Helaas voorChernomyrdin en zijn land-genoten werd de wedstrijdgeen succes voor deRussischeploeg die met 1-3 verloor.

Nederlandse supporterin Orlando aangehouden

ORLANDO — De politiein Orlando heeft vrijdagop de luchthaven eenNederlandse supporteruit Pijnacker aange-houden. Op het vliegveldvan Detroit hebbenopnieuw drie Oranje-fansgeen toestemming

gekregen de VerenigdeStaten binnen te komen.Zij werden op het vlieg-tuigterug naar Nederlandgezet.

De supporter die inOrlando werd aangehoudenmaakte bij aankomst op deluchthaven eerst problemenbij de douane-formaliteitenen duwde daarna een poli-tieman omver.

De man werd vervolgensgearresteerd en achter sloten grendel gezet. Het is nogonduidelijk welke straf deman krijgt. De Nederlandsepolitie-delegatie in Orlandohoudt er rekening mcc dathij het land wordt uitgezet.

Het drietal supporters datin Detroit werd terugge-stuurd naar Nederlandmaakte zich schuldig aanwangedrag. Eerder al kreegeen groep van negentienOranje-fans geen toestem-ming in Detroit deVerenigdeStaten binnen te komenomdat twaalf van hen inaanraking zijn geweest metjustitie.

In Detroit komen vooralsupporters aan die zelf hun(goedkopere) reis naar deVerenigde Staten hebben gere-geld. De meesten hebben welkaartjes voor de wedstrijdenvan het Nederlands elftal,maar nog geen hotelaccom-modatie. Vrijwel alle georga-niseerde reizen vliegendirect op Orlando, waarvrijdag ruim vijfduizendOranje-fans arriveerden. Intotaal zitten volgens schat-tingen van de politie zater-dag minimaal vijftienduizendHollanders op de tribune bijNederland - België.

Politie Orlandodraagt tijdensWK honkbalpet

ORLANDO — De politiein Orlando heeft enkele hon-derden honkbalpetten aan-geschaft. Vanuit Europa ishet gerucht overgewaaid datNederlandse voetbalsuppor-ters overal ter wereld er eensportvan maken de diendershun politiepet afhandig temaken.

De autoriteiten inOrlando zijn er dan ookheilig van overtuigd, dat hetOranje-legioen rond de wed-strijden tegen België en Mar-okko massaal jachtmaakt opdekostbare hoofddekselsvande agenten. Dat vooruitzichtvonden ze te begrotelijk inOrlando. De dienstpet kosttoch al gauw dik honderddollar. Daarom heeft elkeagent een honkbalpetgekregen ter waarde van noggeen tien dollar. Op de klepvan de nieuwe petten zijnduidelijk zichtbaar de letters'OPD' aangebracht: OrlandoPolice Department.

Toernooi voorBaresi voorbij

NEW YORK — Het WKis voor Franco Baresivoorbij. De aanvoerdervan het Italiaanse elftalheeft zijn meniscus in derechterknie beschadigd.Dat bleek na een onder-zoek in het Lennox Hill-ziekenhuis te New York.

De 34-jarige libero raaktedonderdag tijdens het dueltegen Noorwegen (1-0) drieminutennarust geblesseerd.Baresi, die aan zijn vierdeWK-toernooi bezig was, gaatzaterdag 25 juni onder hetmes.

Oranje-fans toegang tot VS geweigerdDETROIT — Een groep

Nederlandse voetbalsuppor-ters heeft geen toestemminggekregen voet aan wal tezetten in de VerenigdeStaten. De supporters zijndoor de autoriteiten inDetroit met het vliegtuigteruggestuurd naar Neder-land, omdat zij een crimineelverleden hadden.

De groep, die bestond uitnegentien supporters, wildevia Detroit naar Orlandovliegen om de wedstrijden

van het Nederlands elftal tevolgen. Twaalf van de fansvulden zelf in het vliegtuigop hun inreis-documenten in,dat zij in Nederland in aan-raking waren geweest metjustitie.

"Zewaren veroordeeld voorbankovervallen en handel incocaïne. Na uitgebreid ver-hoor gaven de Amerikaanseautoriteiten de supportersgeen toestemming het landbinnen tekomen", aldus EddyLassche, hoofdvan de Neder-

landse politiedelegatie, diedeAmerikaanse politie assis-teert bij de opvang en bege-leiding van het Oranje-legioen.

De rest van de groep wassolidair met de supportersdie de Verenigde Staten nietbinnenkwamen en namonder het motto 'samen uit-samen thuis' vrijwillig ookhet vliegtuig terug naarSchiphol.

Aanvoerder Koeman optimistisch

Oranje voluit in deaanval tegen Belgen

ORLANDO — Oranje isvan plan er bij zijntweede wedstrijd tijdensde wereldtitelstrijd, van-daag in Orlandotegen Bel-gië, vol in te vliegen. Vol-gens aanvoerder RonaldKoeman zal van een doorde hitte ingegeven gere-serveerde start geensprake zijn.De verdedigervan FC Barcelona zei dathet Nederlands elftal zijnles heeft geleerd van hetteleurstellende optredeneerder in de week tegenSaudi-Arabië.

"We zijn niet van het beginals gekken tekeer gegaan.Om op dit toernooi te over-leven is dat wel noodzake-lijk. Dat hebben andere elf-tallen laten zien", aldus Ron-ald Koeman.

Aanvankelijk was de sel-

ectie ingeprent de kracWjin de broeikas van Orlafluiterst zorgvuldig te Jjjdelen. Ook bondscoach v\Advocaat is na een w?voetbal in Amerika eW#zins van gedachten ver»derd: "Ik baseerde n>flmening op ervaringen die!een jaar geleden in dit Wop een internationaal tojjnooi heb opgedaan. Destvspeelde iedereen uiterst tefjjhoudend en voorzichtig'nu toe is daarvan op het "geen sprake. Het tempo Mbehoorlijk hoog, iedere*speelt voluit. Misschien Wer meer dan we hebb'gedacht."

"ledereen mag daaromv8daag een feller en fanatiekNederlands elftal *wachten", vervolgt Koeffl 8"De wedstrijd tegen Sau<Arabië is verwerkt. Ervooral in de eerste helft, tügoed gespeeld. Daar moe*we echter niet te lang 'stilstaan. Vergeet niet &we de wedstrijd heb»1gewonnen. Dat heeft ons v<vertrouwen gegeven."

Vaneen salonremise tegjBelgië wil Koeman ook tfweten, hoewel beide landvrijwel zeker aan één pügenoeg hebben om de tweeronde te bereiken. '»'rekenen is het nog veelvroeg. Vooral omdatBelgen in de laatste y1strijd op papier een *gemakkelijker opgflhebben. We moeten in 'opzicht geen risico nemengewoon voor de winst ga*

Doelman Ed de Goey dedie mening. "We moeten ïgaan van onze eigen kwrtteiten en voor zover moge'op de aanval spelen,balans in het elftal is dïgoed genoegvoor. Daar kobij dat we in Orlando stefbeter aan de hitte geweraken. Per dag kunnenverder gaan. Dat voelgewoon."

AGENDASENTRO DEPORTIVO KORSOÜ(Brievengat)zwembad:open van 09.00-12.00/14.00-17 00 "dinsdag- en donderdagmorgen geslote'PISINA BENNIE LEITO(Gouverneur Van Slobbeweg z/n, B"Lfopen voor publiek-zwemmen (toegang\deren l/m 14 jaar één gulden en vo'jj.senen twee gulden): vrijdag van 2"j22.30 uur; zaterdag van 14.00-1700^en zondag van 12.00-17.00 uur.

SENTRO Dl BARIO JANWEdammen: aelke donderdag van 15.00-18 00damles en -training voor de jeugd"*^acht tot achttien jaar.schaakvereniging Janwé:elke zaterdag van 09.00-12 00 "jschaakles en -training voor de jeugdv3^zeven tot 23 jaar.

SKOL Dl DAM STRATEGIA Ielke donderdag van 19.30-2300 u'Sentro di Bario Janwé. i(ielke zaterdag van 09.00-12.00 uuf j,IPK-gebouw (naast Martinus mavo, *Brion.

SCHAAKVERENIGING CURACA0(Rust & Burgh) |riedere maandagavond om 20 00 uur 9rgenheid tot schaken

ZATERDAGBASEBALL(Federashon di Beisböl di Körsou)AA-klasse19.30 uur Royal Scorpions vs Wild C*"5Sentro Deportivo Körsou (Brievenga"■

ZONDAGTENNIS(Junior Open Tennis Tournament) „.16.00 uur finales jongens/meisjes Ae° 1,14 30 uur finales jongens/meisjes C enCSC-banen (Damacor).

ATLETIEK(Nederlands-Antilliaans Olympisch cmité)t.g.v. 100-jarig bestaan lOC17 00 uur start Olympic Day Run te "aigat.

BASEBALL(Federashon dl Beisból di Körsou)AA-klasse ,10.30 uur Blue Hawks vs Grool Kwa^'Stars; j14.30 uur Sta Rosa Indians vs rVn*Scorpions - Tlo Daou Ballpark.14.30 uur Sta. Maria Pirates vs Wild C3,sHeintje Kool-veld.

SOFTBALSlow PitchLiga Amistad10.00 uur Blue Marlins vs Caterpillar;12.00 uur Nos Ambiente vs Garoti;14.00 uur Carpatula vs Happy Time; „16.00 uur Exito vs BBK Logan - Cl"'Chirino Ballpark (Groot Kwartier).Liga Ennla10 00 uur Ennia vs Baranka;12 00 uur Swift vs Bols14.00 uur Dal Pega vs Glacial;16.00 uur Quisqueya vs Aguilas; ,|1800 uur Uniko vs Posner - Suvek B»'park.

SQUASHEN(6th Annual KPMG Open Squash To"rnament)14.00-18.00 uur vervolg toernooiCuracao Golf & Squash Club.

8

■MEXICO - In de Mexi-caanse hoofdstad werd gis-termiddag uitbundig feestge-vierd toen bekend wasgeworden dat het Mexicaanseelftal lerland met 2-1 hadverslagen in de eerste rondevoor het wk-toernooi. U ziethier de mensenmassa in debuurt van de Paseo de laReforma, waar later op dedag onlusten uitbrakenwaarbij 40 personen werdengewond en tientallen door deoproerpolitie werden aange-houden.

ZATERDAG 25 JUNIAMIGOE

WK 94

Amerikaanse bereikt vierde ronde in LondenLori McNeil gunt Kristie Boogertslechts zes games op WimbledonLONDEN — Wimbledon

88atverder zonderNeder-ftdse deelnemers in het

'^kelspel. Vrijdag ging in?e bloedhete zon Kristieöoogert kansloos?nderuit tegen Lori?.cNeil. De Amerikaanse,ie het toernooi al

van de nummerivan de wereld Steffi,raf. bleef in de bijnavr°pische temperaturen?el koeler en plaatste

*lcn via 6-2 en 6-4 voor de£efde ronde. Bij de 20-J*r'ge Zuidbeijerlandseas vrijdag de rek er vol-lt^nien uit> Net zo kans"l^°s als alle eerdere Neder-

verliezers en met

u.^el dezelfde analyse:r* heb hier niet het''Veau gehaald dat ik had

halen."

tohK Nederlandse toppersoen als ze moeten toppen

]QR2e leken het, tijdens het

bl rf^ e toernooi van Wim-le <c' net eens er*> te v*n"

Mm "^ st°n(l er gewoon„. jl'voelde me machteloos",Richard Krajicek, nog

b naar op het gras van

Taaien.Wl r Z^n erBere dingen in1)a n*> sprak Miriam Ore-W»S' "^ e^ Se(laan wat ik5e ' 2ei Manon Bollegraf,j, schouders ophalend. "Ikj' hooikoorts", proestte{jr Co Eltingh, waarnaDfo

en da Schultz bijna't) es^te van het lachen:

2e partij ging helemaalj, voorbij. Nu ga ik hier

wat dubbelen."hj/ 1"'stie Boogert wist, nada

r partij van iets meerw een uur, ook niet preciesesr er niis was gegaan. "De

Wedstrijd speelde ik4et de derde set goed. In8|^ee de ronde serveerde ik«Lp Vandaag waren slor-Ll ,v°Heys het grootste strui-de D'°k. En dat terwijl je opt^ ?rand Slams je beste*Hd moe* latenzien. Al diejkfc,ere toernooien moet je*ien°»° n a^s voorbereiding

66 j.et is de wijze les diett^ y Stöve, sinds een paarS 611 B°ogerts coach,Vfjj, heeft meegegeven. DeC g 49J'aar gewordenRot-a ctiaiftse haalde, in haar iets

ere carrière, twaalfw "e finaie 0p Wimbledon,eriK^an een keer in hettippel. Ze werkte er doel-

naar toe en " aarmoesten soms zelfsere Grand Slams wijken.

t]oe°°gert bleek deze weekilej net klaar voor het Lon--6 gras- Dat was zonne-

(C r- De voorbereiding gingieu °°k de mist in. HetSr nooi van East"I>^ ne had haar met een't. £°ndjes en veel trainenlw "et ritme moetenHef60, e verstuikte haarKh, 'haalde nog wel de%* es' maar moest de

In H Sies laten schieten-°P\ty- eerste twee ronden*t) f) ln*bledon, tegen Smylien^chaume, had ze depijn

n&ar enkel en hetgebrekb^~-

aan ritme nog kunnen ver-bergen. Tfegen de 30-jarigeLori McNeil kwamen de zwak-kere punten keihard aan hetdaglicht.

De Nederlandse nummertwee, 55ste op de wereld-ranglijst, en McNeil haddenexact hetzelfde spelletje ingedachten. Serveren en naarhet net. De routinier, in detweede ronde van RolandGarros ook al te sterk voorBoogert, serveerde echterbeter, was sneller bij het neten maakte minder fouten bijhetvolleren.

"Wie het snelst aan hetnet was, maakte het punt",analyseerde Boogert. Dit wasniet helemaal naar waar-heid, want de debutante inde derde ronde van eenGrand Slam sloeg nogal watstopvolleys in het net. "Loribewoog heel snel van linksnaar rechts. Daarom wildeikveel ballen kort wegleggen.Dat was geen verkeerd idee,maar er stond nog wel eennet tussen", klonk het sim-plistisch.

Zelf had ze niet het gevoel

onder de zenuwen gebukt tezijn gegaan. McNeil had hetanders gezien. "Ik heb doorm'n ervaring gewonnen.Kristie gingpas beter spelenbij een 4-0 achterstand in deeerste, en bij 4-2 achter in detweede. Dat ze nerveus was,kon jevooral bij het vollerenzien", aldus de routinier diein tien jaar Wimbledon eenkeer dekwartfinales haalde.

"De derde ronde halen isvoor mij toch mooi', steldeBoogert. Breeduit lachend,Holland op zn smalst. "Hetis alleen jammer dat ik ergeen spannender wedstrijdvan heb kunnen maken",aldus de laatste vertegen-woordigster in het enkeltoer-nooi. Gelukkig kunnen alleNederlanders nog dubbelenop Wimbledon.

■ NEW YORK - PitcherDwight Gooden, eens de grotester van de New York Mets,kijkt nogal beteuterd nadathij al in de eerste inningtegen de Pittsburgh Pirateseen homerun met twee lopersop dehonken had toegestaan.Gooden is duidelijk op zijnretour en het is nog de vraagof hij zijn carrière volgendseizoen zal voortzetten.

MLAS VEGAS - De vete-raan Roberto 'mano depiedra' Duran gaat het nogeens proberen. Hij bokst van-avond een partij tegen VinnyPazianza voor het kampioen-schap super middengewichtvan de IBF. Het gevecht gaatover 12 ronden en wordt opCuracao door TDS via 'payper view' uitgezonden.

Rothenbergerbreektalle

vliegrecordslw°XßOßO—AlanRothen--0lW" voorzitter van hetS /^atiecomite, heeft totB<r* tijdens de 'World CupH aHe vliegrecordséé^en. Hij wil e jke dagauel bezoeken.

tw^ Bchema van Rothen-Hm 2ag er tot nu toe alsJielJ Uit: VriJdag- SoldierW „Chica g°. zaterdag,

Wdc stadium, New York,<\Cag: Robert F. Kennedy

V°nal' Washington DC,R^ Stanford, San Fran-?oBt ' dinsdag: Foxboro,V,j woensdag: RoseX ' Angeles. Wanneer%!rzitter bij Oranjekomt{^> is nog niet bekend.henberger geniet voor-JH t

g Van het toernooi. "Wat\ °t nu binnen en buitenV/eld heeft afgespeeld,iVen a' onze verwach-Pc w **et gaat zeer 80ed-** rt? dstryden zijn leuk,W^bliek geniet in elk

i n<leh enberger is' nadat allet *c? tePminste één keer'W zi-'n geweest> °ver-

Van bet ongelijk van de

ONDEMOCRATISCHHet lOC vernieuwt uit eigenlichaam en is om die redenbuitengewoon ondemocra-tisch, fbt op heden werdenin honderd jaar 391 ledengekozen, 99kwamen uit adel-lijke en koninklijke kringen.Sinds '81 viel de keus ook opzeven vrouwen.

Het lOC door de eersteeeuw heen. De ontwikke-lingen zijn te zien aan devoorzitters, slechts zeven ingetal. De Coubertin, peda-goog, historicus en journa-list, had bij de heroprichtingvooral educatieve motieven:"Meedoen isbelangrijker danwinnen." Toen hij in 1925gedesillusioneerd terugtradnoemde hij de OlympischeSpelen een onvoltooide sym-phonic

De Amerikaan Avery Brun-dage, praeses van '52 tot '72,deed alles om de amateur-leugen te verdedigen en nogmeer om het lOC tegen debuitenwereld af teschermen.

De Catalaan JuanAntonio Samaranch onder-

wierp het lOC aan een revo-lutie. Toen hij in '80 de hamerovernam van de lerse LordKillanin beschikte het lOCover een financiële reservevan minder dan een halfmiljoen gulden. TXissen '93en '96 zal de Olympischeholding 5miljard guldenomze-tten. Van dat astronomischebedrag zal het zelf 7 procenthouden. Het eigen vermogenis al gestegen tot 220 miljoengulden. Niet te vergeten hetprestigieuze Olympischmuseum naast het hoofd-kwartier in Lausanne, dat180 miljoen gulden heeftgekost.

Advocaat wil Oranje aanpassenORLANDO — Bonds-

coach Dick Advocaatheeft vrijdag na de trai-ning van het Nederlandselftal gezegd serieus teoverwegen het elftal invergelijking met heteerste duel op 'nog éénplaats' aan te passen.Eenwisseling is duidelijk.Gaston Taument, deinvaller die tegen Saudi-Arabiëhet winnende doel-punt maakte, krijgt devoorkeurboven MareOver-mars.

Wat Dick Advocaat verdernog van plan is wilde hij niet

zeggen. "Het grootste pro-bleem van de eerste wed-strijd was dat we het bijbalverlies niet goed deden",zei de bondscoach. Hij isdaarom van plan een zoge-naamde *bal-afpakker' in deploeg te zetten.

Aron Winter is zon type.De laatste training voor de'derby der lage landen' gafechter geen enkele indicatiein welke richting de bonds-coach denkt. Advocaat kantegenBelgië beschikken overzijn volledige selectie, die nahet vertrek van John deWolfnog uit 21 spelers bestaat.ledereen is fit.

IOC vierde gisteren haar honderdste verjaardagHonderd jaar modern Olympisme:Een eeuw glorie en rampspoed

PARIJS — Honderd jaar modern Olympismebehelsde sport op het hoogste niveau in prachtigedisciplines. Glorie,vreugde, verbroedering. De weder-opbouw van de Olympische Spelen heeft echter veelmeer werking gehad dan de stichter ooit bevroedde.Gisteren was het precies honderd jaargeleden, dat de31-jarige Pierre de Coubertin aan de Sorbonne inParijs met enige geestverwanten het InternationaalOlympisch Comité oprichtte. Dertien landen warenerbij.

Op het idee van de Fransebaron groeide een wereld-macht op sportgebied, diemeer voortbracht dan 23zomer- en 17 winterspelen.Honderd jaar Olympischebeweging stond voor eeneeuw vol glorie en ramp-spoed.

De jeugd van de helewereld elke vier jaar bijelkaar brengen in de sporta-rena. In vrede. Om het evenvan welk ras, religie of poli-tieke overtuiging. Sportbe-vording en vrede vormden deideologie. De realiteit wasook vaak totaal anders.

Drie Olympische Spelen('l6, '40, '44) konden doorwereldoorlogen geen door-gangvinden. Het Olympismewerd misbruikt, als slagveldtussen rassen en ideologieën.Daarbij kwamen nog eensbedrog door doping en deinvloed van het 'grote geld.

kanen), in '80 in Moskou(Westen), in '84 Los Angeles(Oosten)konden politick gemo-tiveerde boycots niet wordentegengehouden.

Het Internationaal Olym-pisch Comité is daarvoor ver-antwoordelijk. Het lOC ver-klaarde zich onafhankelijken bleek op die manier tochafhankelijk. In '36 keek hetlOC toe hoe de Nazi's hunbruine schaduw over de Spe-len legden. In '72 in Mün-chen drong een terreurbendehet Olympisch dorp binnen.In '76 in Montreal (Afri-

COMMERCIALISERINGOngebreidelde commerciali-sering van de Olympischeringen, uitverkoop van hetOlympisch ideaal. Zo luidtde kritiek van zijn tegen-standers. Samaranch heefthet lOC op een aanzienlijkhoger plan gebracht. Hijschafte de amateurregel af,stelde het lOC (iets) meeropen. Het lOC koestert 31sportbonden en 194 natio-nale Olympische comitésonder zijn vlag.

Olympische Spelen zijnstraks ontdaan van deidealen en vormen alleen nogamusement. Deze stellingdringt zich op bij de hon-derdste verjaardag. Nu zijnde symboliek en fascinatienog zo sterk, datdewereld erberoerder aan toe is als ze erniet meer zijn. "De Spelenmoeten doorgaan", bruldeBrundage na de terroristi-scheaanslagen op de Israëli-sche ploeg in München kor-daat. Dit credo geldt nogsteeds.

Major leagueNEW YORK - De uit-

slagen van de gisteren in deAmerikaanse Major Leaguegespeeldewedstrijden luiden:AMERICAN LEAGUE: Bal-timore Orioles - Tbronto BlueJays 5-1, Minnesota Twins -Kansas City Royals 4-1,Boston Red Sox - MilwaukeeBrewers 4-3, Tfexas Rangers- California Angels 2-1, Oak-land Athletics - Detroit Tig-ers 4-3.NATIONAL LEAGUE: St.Louis Cardinals - ChicagoCubs 3-1, Montreal Expos -Florida Marlins 9-0, AtlantaBraves - Philadelphia Phil-lies 9-4, Pittsburgh Pirates -New Vork Mets 9-4, Cincin-nati Reds - SanDiego Padres3-2, Houston Astros - LosAngeles Dodgers 16-4, Colo-rado Rockies - San FranciscoGiants 10-3.

UITSLAGENIn de derde ronde bij demannen werden de volgendeuitslagen geregistreerd:Martin (VS/6)-Damm (Tsj)6-2. 6-7. 4-6, 6-3 en 11-9;

Bruguera (Spa/8)-Fleurian(Fra) 7-6, 6-4, 2-6 en 7-5;Chang(VS/10)-Connell (Can)7-6, 6-4 en 6-2; Vacek (Tsj)-Kafelnikov (Rus/15) 4-6, 7-5,6-4, 3-6 en 6-4; Björkman(Zwe)-Carlsen (Den) 6-4, 6-4en 1-0 (opgave) en WayneFerreira (Z-Af)-Wilkinson(Gbr) 6-2, 6-2 en 6-3.

De vrouwen registreerdende volgende uitslagen in dederde ronde: McNeil (VS)-Boogert (Ned) 6-2 en 6-4;Neiland (Let)-Date (Jap/6)6-3 en 6-2; Davenport (VS/9)-Rittner (Dvi) 6-4, 3-6 en 6-1;Sabatini (Arg/10)-McGrath(VS) 6-4 en 6-1; Coetzer (Z-Af714)-Helgeson (VS) 6-0 en 6-3;Radford (Aus)-Gorrochategui(Arg) walk over en Labat(Arg)-Shriver (VS) 6-4, 4-6en 6-2.

In het vrouwen dubbel-spel, eerste ronde: Schultz/Graham (Ned/VS)-Collins/De Swardt (VS/Z-Af) 6-3 en6-4; Bollegraf/Navratilova(Ned/VS/4) - Fulco-Villella/Hiraki (Arg/Jap) 6-1 en 6-4.

Publiek kotst arbiter uit

Kenneth Carlsen trektzich terug in derde set

LONDEN — Op don-derdag was hij na vieruur de minst populaireman van Wimbledon. Eendag laterhad hij iets meerdan 25 seconden nodigom de hartenvan hetLon-dense tennispubliek testelen. Voor deDeen Ken-neth Carlsen kwamen desympathie-betuigingenechter te laat. Vrijdag-middag staakte de 21--jarige Deen bij een 6-4,6-4en 1-0 achterstand destrijd tegen een andereZweed, Jonas Björkman.Vlak nadat hij een straf-punt van scheidsrechterMoreno-Perez hadgekregen.

Carlsen beroofde Wim-bledon donderdag van deenige Londense kanshebberop een succes, StefanEdberg. De Zweedse win-naar van '88 en '90 ging invijf sets onderuit.

Vijf games oprij had Ken-neth Carlsen vrijdag ver-loren. Het publiek beseftedat er iets mis was met hetDeense dynamiet. Zijneerste service-game van dederde set begon hij vervol-gens met een ace. De toe-schouwers haalden opgeluchtadem, Carlsen haalde pasweer adem toen hij aan dekant van de baan had over-gegeven.

Geradbraakt en te laatgereed. Carlsen kreeg eenwaarschuwingvoor het opont-houd van meer dan deregle-mentaire 25 seconden. Enmeteen daarnaeen strafpunt.Waarna het publiek de actievan de arbiter uitkotste.

"Ik was 's nachts al ziekgeworden", verhaalde deDeen nadat hij van de toer-nooi-arts een uur opbed hadmoeten liggen. "Vlak voor dewedstrijd wilde ik naar dedokter, maar ik kwam nietverder dan het toilet. Erblijkt een virus te heersen."

Prof Argentin zet puntachter wielrencarrière

ROME — De Italiaanseprofwielrenner MorenoArgentin is met onmiddel-lijke ingang gestopt. De33-jarige beroepsrennerhad aangekondigd na ditseizoeneenpunt te zettenachter zijn loopbaan. Eenreden voor zijn plotse-linge beslissing gaf hijvrijdag niet. De wereld-kampioen van 1986 blijftwel als adviseur ver-bonden aan zijn huidigewerkgever Gewiss.

MorenoArgentin was veer-tien jaar beroepsrenner. Hijbehaalde 87 overwinningen,waaronder in 1986 in Colo-rado Springs de wereldtitel.Het jaar ervoor finishte hijals derde achter Joop Zoete-melk, het jaar erop was hijtweede. Hij schreef negenklassiekers op zijn naam.

Hij werd de prins van deArdennen, won Luik-Baste-naken-Luik vier keer en deWaalse Pijl drie maal. Ditseizoenbehaalde hij vier over-winningen. Zijn ploeggenotenBerzin en Furlan gundenhem de zege in de WaalsePijl. Zijn laatste overwin-ning vierde hij op 23 mei. Hijwon het tweede deel van detweede etappe in de Rondevan Italië en droeg even deleiderstrui.

Argentin werd op 17december 1960 geboren inSan Dona di Paive bijVenetië. Eind 1980 werd hijberoepsrenner bij Sam-montana. Hij trouwde metAntonietta, die hem tweekinderen (Matteo en Alice)schonk en verhuisde naarMonaco. Hij vergaarde doorhet fietsen miljoenen en bezittevens een houtfabriek.

Zijn slechtste herinneringbewaart Argentin aan Milan-San Remo. Die Italiaanseklassieker won hy nooit. In1992 finishte hij als tweedeachter de ler Kelly. Op dePoggio demarreerde hijonweerstaanbaar. Niemandkon hem volgen, maar dooreen te voorzichtige afdalingachterhaalde de ler hem in

de straten van San RemoDe mooiste momenten zijn

naast de wereldtitel de tiendagen in 1993 dat hij deroseleiderstrui in de Ronde vanItalië droeg, zijn zeven over-winningen in de Ardennen,de winst in de Ronde vanVlaanderen in 1990 en zijnoverwinning in deRonde vanLombardije in 1987. Dit sei-zoen had Argentin last vaneen hardnekkige kniebles-sure. Het kan de oorzaakzijn dat hij eerder dan gep-land definitiefafstapte. In deveertien jaar had hij vierwerkgevers: Sammontana(1981-86), Gewiss (1987-89),Ariostea (1990-92), Mecair(1993) en Gewiss (1994).

Zijn belangrijkste overwin-ningen waren: in 1986 WK;kampioenschap Italië 1983en 1989; Tbur de France 2ritzeges; Ronde van Italië 13ritzeges; Ronde van Vlaan-deren 1990;Luik-Bastenaken-Luik 1985, 1986, 1987 en1991; Ronde van Lombardije1987; Waalse Pijl 1990, 1991en 1994; Ronde vanRomandië 1982 en Sici-liaanse week 1992.

Sauber-teamzonder sponsor

ZURICH — HetFormule-I-team van Sauber-Mer-cedes is met onmiddel-lijke ingang hoofdsponsorBroker kwijt. De geld-schieter verzuimde delaatste tijd de financiëleverplichtingen na tekomen. Daarop besloot deZwitserse eigenaar van derenstal, Peter Sauber, hetcontract te verbreken.

Het wegvallen van Brokerbetekent een financieel gatvan ruim dertig miljoengulden in de begroting. Hetvoortbestaan van deracestalloopt daardoor gevaar.Sauber rekent er echter opdat motorleverancier Mer-cedes voorlopig garant staat.

"Indien dat niet gebeurt,zie ik de toekomst somberin", gafhij toe. "We nemen inieder geval nog deel aan degrote prijs van Frankrijk.Hoe het dan verder gaat,staat in de sterren ges-chreven." Het wegvallen vaneen belangrijke sponsorbete-kent een nieuwe tegenslagvoor Sauber.

Op Hemelvaartsdagraakte coureur Karl Wend-linger bij een crash op hetcircuit van Monte Carlo tij-dens de vrije trainingen ern-stig gewond. Artsen hieldende 25-jarige Oostenrijkerweken lang kunstmatig incoma. Sinds veertien dagenis hij weer bij bewustzijn.

Renovatie Monzakost 3 miljoen

MONZA — Het circuitvan Monza dient drastischte worden gerenoveerd.Dat is het gevolg van eeninspectie door GerhardBerger namens de For-mule I-coureurs en de offi-ciëleGrandPrix-wedstrijd-leider Roland Bruynse-raede uit België.

Het tweetal bekeek derace-baan met hetoog opdeGrandPrix van Italië op 11 sep-tember. De verbeteringen bet-reffen een nieuwe asfaltlaagover een lengte van 1,6 kilo-meter, verbreding van de uit-valswegen rond het circuit,vernieuwingvan devangrailsen bredere uitloopzones.

De kosten van deze ingrij-pende operatie, waarmeedeze maand wordtbegonnen, bedragen ruimdrie miljoen gulden.

frLERDAG2S JUNI 1994 AMIGOE 9

H"Dietraditionelekrioyo sfeer...wederom bij

TokoZuikertuintje !

Siman di Körsou" 27 juni - 1 juli

Tony Monsanto exposeert in Sto. Domingo

Droom van een reizend kunstenaar= door Nel Casimiri =

In het Museo de ArteModerno in SantoDomingo wordt dezemaand een tentoonstel-

ling gehouden van werkenvan Tony Monsanto. Mon-santo verhuisde twee jaargeleden naar Nederland,waar hij zich in Almere vol-ledig aan de schilderkunstwijdt. Op de Gala di Arte-expositie (1991) in het ITContdekte Marianne de Tolen-tino van het museum inSanto Domingovoor het eerstzijn werk. Hij was één van deCuracaose schilders, die inhet najaar van 1992 mee-deed met de Biënnale inSanto Domingo en als gevolgvan die twee exposities is ernu een eenmanstentoonstel-ling in het Museo de ArteModerno voor hem georgani-seerd. Op 14 juni werd dieexpositie geopend en hij zaltot 7 juli te bezichtigen zijn.Monsanto woonde zelfde ver-nissage bij en is dezer dagenvoor een bezoek op Curacao.

Net als Yubi Kirindongoen Philippe Zanolino, tweeandere Curacaose kunste-naars, kreeg Tony Monsantoook een uitnodiging voor deBienale in Cuenca, Ecuador,in oktober van dit jaar.

"De ambassadeur vanEcuador in de DominikaanseRepubliek gaf me die uitno-diging. Hij heeftvier schilde-rijen van mij geselecteerdvoor die Bienale. Mariannede Tblentino voelde meervooreen andere keuze, maar dater werk naar Cuenca gaat iszeker. Dat zullen twee schil-derijen van de Kroatië-seriezijn en één of twee van denieuwe serie: La DecadenciaEuropeo*.

Vorigjaarheeft Tbny Mon-santo een succesvolle expo-sitievan zijn werk gehoudenin Zagreb en Split, steden inhet voormalig Joegoslavië.In die schilderijen toonde hijzijn bezorgdheid en betrok-kenheid met de oorlog diedaar woedt. Met deze nieuweserieverwijst TbnyMonsantonaar het opkomend fascismein Europa en zijn ongerust-heid daarover.

"Daar voel je je bijbetrokken als je de politiekeen sociale gebeurtenissen opde voet volgt. Als kunste-naar moetje daarop dan ookextra de klemtoon leggen.Dat vind ik nodig. Eigenlijkis het een voortzetting op dieoorlog in het voormalig Joe-goslavië, die zich uitbreidt inEuropa en Klein-Azië. Het isook een reactie op derecessiein Europa, op het protectio-nisme en op de problemenmet immigranten".

Tony Monsanto werdgeboren op Curacao. Toen hijnegen jaar oud was, ver-huisde het gezin naar Neder-land waar hij verder opgro-eide. Van 1965 tot 1970 stu-deerdeMonsantoaan deRijks-academie voorBeeldende Kun-sten in Amsterdam. Ookvolgde hij de opleiding totarchitect aan de TfechnischeHogeschool van Delft. In 1981keerde hij met echtgenote enkinderen terug naarCuracao. Twee jaar geledenbesloot hij echter toch weerterug te keren naar Neder-land. De mogelijkheden opCuracao vond hij te beperkt.Hij kwam te wonen inAlmere, de nieuwe stad in depolder, vlakbij Amsterdam.

"Almere bevalt me heelgoed. Het eerste half jaarheb ik wel aanpassingspro-blemen gehad, maar op ditmoment gaat het goed. Ookmet mijn kinderen en mijnvrouw. Mijn vrouw is ookdichter bij huis (zij is eenDuitse) en voelt zich daar-door beter. Ikzelf kan mehelemaal concentreren op hetschilderen, word niet afge-leid. Ik leef helemaal in eeneigen sfeertje. De reacties opmijn werk zijn positief. Ikheb een soort bevrijdingsge-voel. Ik ben uit de benauwd-heid weg. Er is in Nederlanden heel Europa zon grootcultuuraanbod. We hebbenveel gereisd. Door heelEuropa. Dat verruimt deblik.Er gaat een hele nieuwewereld open."

Is het financieel mogelijkin Nederland als kunst-schilder te leven?

"Ik ben met wachtgeld. Ikprobeer de korte tijd dat iknog wachtgeld heb tegebruiken om me als kunste-naar te vestigen door hethouden van goede tentoon-stellingen. Voor de meesten

is het moeilijk. In Nederlandzijn deregelingen verscherpt.Kunstenaars met een bij-standsuitkering moeten sol-liciteren. Lukt dat niet, danvervalt hun uitkering. Ikweet niet wat ze dan moetendoen. Hetbeleid is ook zo dater subsidie gegeven wordtaan kunstenaars die veel expo-seren en met die expositiessucces hebben. Het ver-scherpt zich tot ongeveer 300kunstenaars die een kansmaken op subsidie. Van de5000 kunstenaars die geregi-streerd staan, zijn er inAmsterdam bijvoorbeeldmaar 15 uitgekozen voor eensubsidie van het Fonds voorde Beeldende Kunst. Dat iseen bedrag voor 1 a 2 jaar. InFlevoland, waar Almereonder valt, zijn ze het afge-lopenjaar bezig geweest meteen professionaliseringstoets.Een commissie komt thuislangs bij alle kunstenaarsom het werk te toetsen en omte zien of je nog bezig bent.Pas daarna word je officieelgeregistreerd als kunstenaaren krijgje recht op een uitke-ring en uitzicht op subsidie.Het is een landelijke profes-sionaliteitstoets".

Zijn ze ook bij u geweest?"Ja, en het oordeel was

positief. Voor deze tentoon-stelling in Santo Domingoheb ik ook subsidie gehadvan de gemeente Almere.Ook kreeg ik een subsidievan het Prins BernhardFonds want zon tentoonstel-ling kost je erg veel geld. Alhet vervoer, je eigen reis enverblijf, deverzekeringen, decatalogus, enz. Het museumstelt de ruimte ter beschik-king en organiseert de ope-ning, de rest moet je zelfdoen. Oorspronkelijk zoudeze expositie in oktober 1993gehouden worden maar doorde tentoonstelling in Kroatiëheb ik het uit moetenstellen".

In het Museo de ArteModerno in Santo Domingohangen 23 werken van Mon-santo. Een serie van 8 groteschilderijen 1.50/1.50 m, derest kleiner.

"Tk heb nog niet geëxpo-seerd in Almere. Wel heeftde gemeente werk van meaangekocht voor de collectievan het stadhuis, waar onderhet werk dat voorop de cata-logus voor Santo Domingostaat. Het stadhuis heeft eenhele mooie collectie vanwerken van bekende en aan-

komende kunstenaars. Degemeente helpt kunstenaarsniet alleen met subsidiesmaar koopt werk aan enhelpt met het leggen vancontacten met galeries e.d.Er is een museum in aan-bouw in Almere, dat in okt-ober of november klaar zalzijn. Het bestaat uit eenaantal paviljoens diezijn aan-gekocht van de DocumentateKassei (Duitsland). De inau-guratietentoonstelling zalgaan om werk van debekende Poolse kunstenaarStankiewicz."

Tbny Monsanto is in Neder-land heel actief. In de eersteplaats met zijn eigen werk.Hij hoopt binnenkort ook inRotterdam te exposeren bijGalerie Faverey, die zichgespecialiseerd heeft in werkvan Caribische, Nederlandseen Zuidamerikaanse kunste-naars. Van contacten metandere Antilliaanse kunste-naars komt nog niet veel, alheeft hij wel dit voorjaar detentoonstelling in Bussurnbezocht van Boy Namias deCrasto en José Flores. Ookprobeert hij, nu hij opCuracao is, contacten teleggen voor een groep Neder-landse kunstenaars die hiergraag workshops wil geven.Een van dieNederlandse kun-stenaars is Toon Verhoef, dieMonsanto nog kent uit zijnAmsterdamse academietijd.

Aan de catalogus te zien,schildert u de laatste tweejaar meer figuratief dan inuw Curagaose periode.

"Ik werd een beetje moevan al dat abstracte, ik wildewat anders, een frisse wind.

Daarna zullen de hoofdlijnenzich weer doorzetten. Het iseen soort wisselwerking endat is goed. Je moet afwis-selen. Sommige kunstenaarsdoen dat door het schilderenaf te wisselen met beeld-houwen of met keramischwerk. Daarvoor heb ik geenruimte. Ik heb alleen ruimteom te schilderen. Ik zorgvoor de afwisseling in mijnschilderijen".

De afgelopen twee jaarzijn succesvol voor Tbny Mon-santo geweest. In Kroatiëheeft hij 20 schilderijen ver-kocht waaronder enkele helegrote. Daarna volgde een ten-toonstelling in Washington,U.S.A., gevolgd door SantoDomingo, straks Faverey enin het najaar Cuenca. Ik kanniet zeggen dat zijn wereldroze-gekleurd is. Daar zijnzijn schilderijen te fel geel,fel blauw en rood van kleurvoor, maar zonnig ziet hijzijn toekomst zeker in, altonen zijn doekenmet al hunkleur een sombere wereld.

Goed en kwaadin The Lion King

WILLEMSTAD — Ditweekend draait bij Para-dise Movies The LionKing. Aan de film is vierjaar lang gewerkt doormeer dan 150 artiesten,tekenaars en anderen inzowel Florida als Cali-fornië.

De film vertelt het verhaalvan de jonge dappere leeuwSimba op zoek naar volwas-senheid om zn voorbestemderol te vervullen als koningvan de jungle. Zijn vaderKing Mufasa, heerser overhet land Pride Rock, pro-beert hem al op jongeleeftijdklaar te stomen voor hetechte leven en bereidt hemvoor op de dag dat hij in zijnvoetsporen zal treden als hee-rser van de jungle. Mufasaheeft echter een boosaardigebroer, Scar, die de troon voorzichzelf heeft gereserveerd.

Om niets aan het toevalover te laten zorgt hij ereigenhandig voor datMufasa om het leven komt.

Scar maakt Simba wijs dathij de dood van zijn vader opzijn geweten heeft en dwingthem te vluchten. De doods-bange Simba vlucht dewoes-tijn in, vastbesloten om nooitmeer terug te keren naarPride Rock. Al snel ontmoethij een paar vrienden diehem de andere kant van hetleven laten zien: HakunaMatata (maak jeniet druk inhet Swalihi).

Simba leidt een onbezorgdleven totdat de dag aan-breekt dat hij zijn verant-woordelijkheden onder ogenmoet zien. Het gaat slecht inPride Rock onder de schrik-bewind van Scar. Simbakeert terug, klaar vor debeslissende confrontatie,klaar om zijn leidersrol op teeisen.

Enkele topacteursspreken in deze animatie-film de stemmen in: Mat-thew Broderick als Simba;James Earl Jones als KingMufasa en Jeremy Irons alsScar.

International School krijgt nieuwe directeurDr. William Bill' Gerritz:"Je moet niet dromen maar doen"

= door Hans Vaders =WILLEMSTAD — De

International School ofCurasao, de ISC, inEmma-stad. Een serie lage lesge-

bouwen. Veel ramen, veellicht. Een ruime, koele,schone patio. Een kleinsportveld waar in dewarme middagurenijverig aan de lichame-lijke conditie wordtgeschaafd. Een vollediggeoutilleerd computer- enscience lab en een welge-vulde bibliotheek vooralle leeftijden. De biblio-thecaresse behoort tot devaste staf.

Voor de redactie van deschoolkrant ISC Heartbeatbestaat grote belangstelling,ook al omdat hiermeepunten voor creative writingverdiend kunnen worden.lemand die op de campuseen sigaret opsteekt, ismeteen persona non grata.Op het gebruik van drugsstaat onmiddellijke verwij-dering. Proppen papier enachteloos weggeworpen beker-tjes zijn op het schoolterreinniet te vinden.

Dr. William 'Bill' Gerritz,de recent benoemde direc-teur van de ISC, die in heteind augustus beginnendenieuwe cursusjaar 1994/1995 de naar Praag vertrek-kende David Buck zalopvolgen, kwam via Cali-fornië en Caracas op Cura-sao terecht. Hij heeft eenryke pedagogische ervaringachter de rug, onder andereals schooladministrateur, con-sultant en wetenschappelijkmedewerker aan een univer-siteit.

"Ik ben hier met veleplannen gekomen. Je moetniet dromen, maar doen. Ikvind de International Schoolof Curagao een van demooiste scholen in zijn soortter wereld en ik heb er allesvoor over om dit beeld tehandhaven en waar dit inmijn vermogen ligt verderuit te bouwen en gestalte tegeven."

AfgestudeerdenvandeInter-national School tijdens debuluitreiking

VOORVADERDe energieke headmaster,

met een Nederlandse voor-vader uit de buurt van Nij-megen, had in eerste ins-

tantie de keus tussen Bulga-rije, Pakistan en Ecuador,maar voelde tenslotte intuï-tiefhet meestevoor een betrek-king opCuracao.

"De school bevalt my bij-zonder, de enthousiaste staf,de spontane, ijverige kin-deren en niet in de laatsteplaats de algemene sfeer ophet eiland waar zovele natio-naliteiten verenigd zijn",aldus Gerritz, voor een paardagen over uit de VerenigdeStaten om kennis te makenmet zijn nieuwe medewer-kers en de ouders.

"De International Schoolbegon in 1971 op beperkteschaal met zon dertig leer-lingen", verklaart PatriciaWoerz, voorzitter van deboard of directors, het over-koepelende zes leden tellendeschoolbestuur van het effi-ciëntgeleideparticuliere oplei-

dingsinstituut. "Er bestondopCurasao namelijk een dui-delijke behoefte aan een opAmerikaanse leestgeschoeide scholing metEngels als primaire voertaalen specifiek gericht op kin-deren wier ouders door hunwerkzaamheden veelal sle-chts tijdelijk op het eilandverblijven."

Daarnaast bestond ervanaf het prille begin vol-doende belangstelling van-uit de lokale gemeenschap,omdat de school nu eenmaalprobleemloos aansluitingbiedt op een vervolgoplei-ding aan een Amerikaanscollege of een universiteit inde Verenigde Staten ofEuropa. Inmiddels is onsaantal leerlingen uitgegroeidtot zon 320, begeleid dooreen stafvan 35 leerkrachten,waarvan éénderde van heteiland afkomstig is en demeeste andere docenten inde Verenigde Staten werdengerecruteerd."

VOLWASSENDe school is dus zo langza-

merhand volwassengeworden en serveert de stu-dent uitgebalanceerde edu-catieveprogramma's te begin-nen met Engels, maar uiter-aard ook social studies,Spaans, Engels als tweedetaal, wiskunde, computer-kunde, kunstbeschouwing enlichamelijke oefening.Tfevens vinden er ieder jaarnogal wat, vaak verplichte,buitenschoolse activiteitenplaats. Zo ging van de Inter-national School een paar jaargeleden het initiatief uit omCaracasbaai te adopteren.Deze baai wordt nu opgezette tyden door de leer-lingen grondig schoonge-maakt.

Van grootbelang is, dat deschool volledig erkend wordt

door de SACS, de Sout^j |Association of Colleges ,Schools.Dit betekent inPl^tijk een garantie, nafll^dat afgestudeerden va?u jschool altijd entree h^'* }tot góéde colleges en un 1,u fsiteiten in de Verei^Statenen Europa. Naar^J.rika en Canada gaat mo1" jfteel zon 95 procent va"afgestudeerden. j.

Secretaris Hanff „Langen van het" sch^L jistuur merkt op: "De ' ,helemaal self suppotj}^,behalve een klein be°i,ieen paar duizend doll»1'>we jaarlijks van de AJ"kaanse regering ontv#J%zijn wij vrijwel geheel a^Ukeiijk van de school^' (fdie opgebracht diene"?worden door de ouders-rfóalniettemin bestaat ve« ~procent van onze schoolpj>latie uit Antilliaanselingen. J

"Daarenboven, de sPjfis een regelrechte mus^^Jonze gemeenschap. Jehetbekijken in een ccd1"^sche context. Curasao tl* «

internationaal aan de êLftimmeren, onder andere ~"het aantrekken van DÜ\flandse bedrijven. Ma"ment van die bedrijven^wel naar het eiland W?Mmaar dan moet er in *\ggeval een kwalitatief n *gestaandescholingsmo^^heid bestaan voor dederen van het kader, ll^-verbandbekleedt de Intetional School een voorn9rol."

Bijformatie paars kabinet in Nederland.Bezuiniging op kortewerkloosheidsuitkering

DEN HAAG - Werklozendie tot nu toe alleen rechthebben op een WW-uitke-ring van een half jaar,krijgen, als er een paarsecoalitie komt, slechtszeventig procent van hetminimumloon in plaatsvan zeventig procent vanhet laatstverdiende loon.

Fractiespecialisten vanPvdA, WD en D'66 uit hetzogeheten A-team hebbendaarover overeenstemmingbereikt. De maatregel moet,samen met een anderebeper-king van de toegang tot deWW, een bedrag van vier-honderd miljoen opleverenin de komende vier jaar.

Op dit moment heeftiemand die 26 van de laatste52 weken heeft gewerkt,recht op een WW-uitkeringvan een half jaar. Om inaanmerking te komen vooreen verlengde WW-uitkering

(waarvan de duur afhanke-lijk is van het arbeidsver-leden) moet de werkloze vande laatste vijfjaar minstensdriejaar hebben gewerkt.

VVD-fractieleider Bolke-stein kwam donderdagavondenigszins terug op de hardeuitspraken die hij woensdagdeed richting PvdA. Bolke-stein zei toen dat voor zijnpartij het scheppen vanbanen belangrijker is dankoopkrachtreparatie.

Daarmee wekte hij deindruk PvdA-leider Kokonder druk te zetten. Voor dePvdA is een evenwichtigeinkomensverdeling een hoofd-punt van beleid. VolgensBol-kestein waren zijn opmer-kingen van woensdag 'hele-maal niet zo bijzonder. Hijzou slechts hebben willenonderstrepen wat door zijnpartij al tijden wordtbetoogd.

KWALITEIT"Ons streven", zegtBuJ y

ritz, die minstens drie Jaan de International Scof Curagao verbonden *blijven, "en dit heeft nat" \flijk ook met kwaliteiy.maken, is erop gericht ëe\Jdeld zon vijftien tot ho<Cstwintig leerlingen een "^te laten bevolken. Op Jmanier kan de docent jvele individuele aandapjlaan zijn pupillen geven- *geldt zowel voor leerling)die constant boven de n° v,

scoren als voor de wat i^jAkere broeders die ook e*^,begeleiding nodig heb"^Voor deze laatste gl"o^-lassen wij speciale b^*)'ding in. De Tbriljante' *j>dent krijgt daarnaast mons alle medewerking \Jspecifieke talenten zo^Érmogelijk te ontplooien. .',

"Wij streven naar suC*vervolgt Gerritz. "Wij .P^jj-beren op school een studiemaat te scheppen waarinleerling zo optimaal n»^lijkkan functioneren en *\,bij de individuele talentzoveel mogelijk tot hun re fkunnen komen. Respect j,elkaar is daarbij het sleu*\|woord op de Internat)0" ,School met zijn vele nati°" ,1liteiten. De school dientwerkomgeving te ereérwaarbij analytisch denkv^,mogen wordt gekoppeld jLtsociale vaardigheid.hebben we in deze comp'wereld meer dan nodig!'

ZATERDAG 25 JUNjJ^ -10 AMIGOE

Van derPligt: AZV gefaseerd invoerenMooiste is wanneer alle Curaçaoënaars zichparticulier voor ziektekosten verzekeren'is door Hennie Harinck =IkTTet mooiste

'■■ ■ zou hetI natuurlijk

L aJLamm _____^L zijn als alle"000 Curagaoënaars zich

rjticulier verzekerden." DeL'e zwik overhevelen naari Particuliere sector en je?{tt in één klap van hetgazer af. Nu al zijn 25.000doners van Curasao parti-JJ'erverzekerd. Die 125.000

£ra verzekerden? Daar will^er van der Pligt, direc-j r Amersfoorste Verzeke-gen wél even de tijd voor£men. het zou del^^keringsmaatschappijen

n*> zegt hij stoutmoedig.k»^ mensen die hunlylr'sch financiële soreslet or,dergebracht bij ver-y. er 'ngsmaatschappijen~ toen de minst problemati-t

e groep bij de introductiein de Algemene Ziekte-en Verzekering (AZV),31 Van der Pligt, tevensj, /^'tter van de commissie'ïnrf en van e Neder-g «s Antilliaanse Vereni-

-6 van Verzekeraars.

in de belastingsfeer binnenhandbereik, maar lijkt deuitvoering ten dode opge-schreven. Van der Pligt:"Zolang de belastingdienstniet op orde is kunnen weverrekening via deze wegwel vergeten."

Van der Pligt hoopt weldat in dat traject in één klapoude problemen worden opge-lost. Zoals dekwestie van degezinsleden van de SVB'ers,die nu tussen wal en schipvallen. Vestzak-broekzak-oplossingen ziet hij nietzitten. "De partij MAN heefterop aangedrongen om diegezinsleden mee te verze-keren. Dat zou daneen bespa-ring van 35 miljoen voor heteiland opleveren die nu aandeze mensen een pp-kaartheeft verschaft. Maar diekosten komen dan wel ophetbordje van het Land."

Bovendien meent hij datdeAZV onderdeel zou dienente vormen van een totaal-plan voor de gezondheids-zorg. Zo kan het vestigings-beleid voor specialistengenoemd worden.

Dat het vestigingsbeleid

raars maken de kosten vanspecialistische behandeling(23 procent) en de liggelden(35 procent) samen 58 pro-cent uit van het gehele kos-tenplaatje in degezondheids-zorg. In de discussienotaFinancieel Overzicht Gezond-heidszorg NederlandseAntillen (juli 1993) wordende totale kosten over 1993geraamd op 375 miljoengulden. De werkelijkekosten zijn volgens ministerInderson nog hoger. "Ik durfniet eens meer naar de cij-fers te kijken." Van het tot-aal gaat dus een slordige 200miljoen alleen al naar deziekenhuizen en de specia-listen.

Doelmatigheid is eenandere kwestie die de verze-keringsman graag illustreertaan de hand van de keizers-nede. Een dure verrichtingin vergelijking met de

gewone bevalling, die opval-lend vaak wordt toegepastdoor de gynaecologen. Eengroep specialisten die zichtrouwens de vrijheid permit-teert om af te wijken van detarieven in het publikatie-blad 120, zich beroepend opeen mondelinge toezeggingvan een minister van Volks-gezondheiduit hetverre ver-leden. Van der Pligt: "Degynaecologen verdienen hiergemiddeld 40 tot 50 procentmeer dan hun Nederlandsecollegae, bij een zelfde aan-tal verrichtingen." Hem iseen geval bekend van eenarts die 10 echo's heeft latenverrichten tijdens een zwan-gerschap, terwijl er officieelmaar twee zyn toegestaan.Vandaar dat de voorzitterwarmvoorstander isvan eendoelmatigheidsonderzoek inhet ziekenhuis.

En de kumbre op 30 juni?Van der Pligt: "Je kunt niettegen uitgangspunten zijn,maar een totaalplan moet eruiteindelijk wel uit de busrollen." Als actiepuntennoemt hij een betereinspectie van devolksgezond-heid en een orgaan dat toe-zicht houdt op investeringen."Zo kun je jeafvragen of eenmagnetiser tunnel, een zoge-heten MRI voor radiologie araison van zes miljoen welhaalbaar is terwijl zo'n appa-raat in Venezuela staat. Daarkost ons een behandeling300 dollar."

"Deze top over de gezond-heidszorg is uiteindelijk eenbeginnetje."

PARAMARIBO —De afge-lopen week in Surinamewerdgekenmerkt door relatieverust, zowel onder de burgerijals op devalutamarkten. Nietin de laatste plaats door deinmiddels begonnen Wereld-kampioenschappen Voetbaldie maken dat vele winkelsnu om drie uur 's middagssluiten om aan hetpersoneelde gelegenheid te bieden demiddagwedstrijd te kunnenzien. Voorpagina-nieuws was,dat de in Suriname woon-achtige ouders van RuudGullit, de Nederlandse ster-speler die te elfder ure lietafweten bij Oranje, op straataangehouden en vervolgensgedurende korte tijd gegij-zeld werden door een drietalmannen, van wie ééngewond was geraakt in eenschermutseling over drugs.De mannen eisten vervoer

naar de Eerste Hulp-post,waarna vader George Gullitongestoord mocht ver-trekken.

De natuurlijke hulp-bronnen waar het land rijkaan is, hebben erg in debelangstelling gestaan indeze week tijd. De Canadeseexploratiemaatschappij"Golden StarResources", dievorig jaar een goede con-cessie kreeg voor onderzoeknaar goud in zuidoost Suri-name, heeft een joint ven-ture overeenkomst geslotenmet deCanadese goudprodu-cent Cambior, om het gebieddat bekend staat als CrossRosebel gezamenlijk te explo-reren. Deze twee maatschap-pijen zijn gezamenlijk ookactief in Guyana. Cambiorzal 5,93 miljoen dollar inves-teren in de haalbaarheids-studie, plus 65% van detotale verdere projectkosten.Het Surinaamse bedrijfGras-salco heeft tot nu toe geengebruik gemaakt van deoptievan het recht op aankoopvan 20% der aandelen.

Ook illegale goudwinnaarszijn actief in het achterlandvan Suriname dat slechtsper boot of vliegtuig bereik-baar is. Het gaat met nameom de beruchte Braziliaanse"garimpeiros', die desnoodsmet wapens hun wingebiedbeschermen, als gevolgwaarvan het in Venezuelaen Guyana al meermalen toteen bloedig treffen isgekomen met zowel deinheemse bevolking als demilitaire autoriteiten. Er zijn,met behulp van de voorma-lige terreurgroep, het JungleCommando, inmiddels onge-veer 45 illegale goudzoekersingerekend, waarvan eendeel buiten proces is afge-handeld met een boete vanUS$5.OOO,- voor ieder. DeSurinaamse ministervan Jus-titie, mr Soeshiel Girjasing,heeft verklaard dat de auto-riteiten niet zullen schuwenom desnoods gewapender-hand, het gebied te zuiveren.De Braziliaanse ambassadein Paramaribo heeft hieropgeschrokken gereageerd engezegd erop te zullen toeziendat Braziliaanse staatsbur-gerseen menswaardigebehan-deling zullen krijgen. Ledenvan deze ambassade hebbende zorg opzich genomen vanhun landgenoten in de Suri-naamse cellen, die bekendstaan om de overbevolkingen interne gevangenenter-reur.

Een andere potentiëleinkomstenbron van Suri-name,namelijktropisch hard-hout, heeft deafgelopen weekeveneens in het middelpuntvan de belangstellinggestaan. Wederom werd grotekritiek uitgeoefend op derege-ring naar aanleiding van hetbinnen zeer korte tijd toe-kennen van een concessievan 150.000 hectare voor uit-sluitend houtkap, aan deonbe-kende Indonesisch/Maleisi-sche maatschappij "MUSA-groep", in ruil voor miljoene-ninvestering in westelijk Suri-name. Lokale houtexploi-tanten en -verwerkers (waar-onder het vroeger bloeiendeNederlandse bedrijf Bruyn-zeel) beschuldigen de rege-ring ervan de buitenlandseinvesteerder een voorkeurs-behandeling te hebbengegeven, en zeggen bevreesdte zijn voor ecologisch ramp-zalige gevolgen van dehoutkap door de MUSA, diegeen reputatie heeft in Indo-nesië. De overheid zou vol-gens Bruynzeel Surinamehier een handje aan mee-helpen door de export vanrondhout te stimuleren, teweten met een exportheffingvan 20% in plaats van devoorgestelde 30% De hout-verwerkersunie is er gebelgdover dat haar sector in feitebrodeloos wordt gemaaktdoor de export van rondhoutin plaats van verwerkte hout-produkten.

De MUSA-kwestie die ookeen aspect heeft van grond-rechten voor inheemsen inhet betreffende gebied, zalbinnen twee weken in hettijdschrift "Time" besprokenworden. Een correspondentvoor dit weekblad bracht deafgelopen week een oriënta-tiebezoek aan Suriname.

Dringender dan ooit houdtde naderende unificatie vande wisselkoers het land in degreep. Volgens het Structu-rele Aanpassingsprogramma(S.A.P.) moet de vrijemarkt-koers, nu schommelend rond

de 200 Surinaamse guldenvoor één Amerikaaansedollar, verheven worden toteen officieel geldende koers,vooralsnog zwevend volgenseconomische principes vanvraag en aanbod, en nietdoor de overheid vastgesteld.De streefdatum is 1 juli 1994,en het land houdt de ademin. Nog gehanteerdekoersen, zoals de officiëleveilingkoers van 1 uss voor55 sfl, debauxietkoers, rijst-koers en andere gunstigekoersen waarmee prijzenkunstmatig laag werdengehouden, komen hiermee tevervallen. De verwachting isdat daardoor alle prijzen eenenorme stijgingbinnen kortetijd zullen beleven, met namedievan rijst, brandstof, brooden alle andere importgoe-deren in het algemeen. DeRaad van Vakcentrales inSuriname (Ravaksur) heeftaangekondigd datereen natio-nale staking zal komen,indien de overheid niet vóórdeze unificatie van de wis-selkoers prijsbeteugelendemaatregelen neemt en eenminimaal leefniveau van debevolking kan garanderendoor onder andere loonaan-passing. Ook de Associatievan SurinaamseFabrikanten(ASFA) heeft grote bezorgd-heid uitgesproken over deeconomische maatregel,waarvan de associatie vindtdathij niet voldoende isvoor-bereid.

Door deze verandering inde officiële wisselkoerszullen ook de internationaleeconomische indicatoren voorSuriname drastisch veran-deren. Het Bruto NationaalProdukt van Suriname werdtot nu toe kunstmatig hooggehouden door denietrealis-tische berekening van hetper capita inkomen met degeldendeveilingkoers. Inwer-kelijkheid verdient mengemiddeld echter nog geen30 US-dollar per maand inSuriname. Het UnitedNations Development Pro-gramme (U.N.D.P.) zal methet oog op de intensieverecontacten een permanentevertegenwoordiging in Para-maribo stationeren. Regio-nale vertegenwoordiger, Janvan Eyndhoven, introdu-ceerde hiertoe de contactper-soon, Clyde Applewhite, bijde Surinaamseregering.

En als het van Nederlandafhangt, zullen de economi-sche moeilijkheden echt nietvandaag aangepakt worden.De door hetvoormalige moe-derland beloofde betalings-balanssteun aan Suriname,zal pas gegeven worden narapportage van het Interna-tionaal Monetair Fonds(1.M.F.) aan Nederland overde voortgang van het S.A.P.,hetgeen met enkelemaanden is verschoven doortechnische problemen. Suri-name's president, drs.Ronald Venetiaan zei datSuriname "totaal geenbegrip kan hebben voor hetsteeds weer opwerpen vangecompliceerde condities envertragingen ophetpunt vande betalingsbalanssteun uitde reeds bij het verdrag van1975 aan Suriname toege-zegde fondsen". Hij stelde ditin zijn welkomstwoord tot denieuwe ambassadeur vanNederland in Suriname,Schelle Baron van Heem-stra, die overneemt van deinmiddels vertrokken PieterKoch.

In de afgelopen weekwerden ook de certificatenuitgereikt aan de Neder-landse militairen die eenjungletraining ondergingenin Suriname. BevelhebberGorré van Suriname memo-reerde wederom de negatieveberichtgeving in de Neder-lansse pers over de "bedel-mentaliteit van het Suri-naamse leger" en zei dat hetleger geen behoefte heeft aangeëvacueerd materiaal, datbovendien ook onderhoud zouvereisen. Inmiddels is hetlijk geborgen van de Suri-naamsekorporaal Lloyd San-ches (29), die verdronk toenzijn boot kapseisde tijdensde oefeningen. Maandag 20junibegint het staatsbezoekvan de Guyanese presidentCheddi Jagan aan Suriname.Naarverwachting zal de Guya-nese president ervaringenover het 1.M.F.-aanpassings-progamma in Guyana aanSuriname doorspelen, en zalook de kwestie van hetbewuste grensgebied aan deorde komen.

M Peter van der Pligt, voor-zitter commissie ziektekostenvan de Nederlands Antil-liaanse Vereniging van Ver-zekeraars.

Notities uit Paramaribo= door Max Ooft =

KONSTEN KUMBRE KWALITEIT&a

e* lijkt er nu toch van te19^. komen, de AZV. Inla . is het idee om een soortr^ lsziektekostenverzeke-c^Ste introduceren al gelan-lig„ Nii. tien jaar later,BC |°en de eerste ruwe\\ "sen voor invoeringst F- Maar daarmee zijn weDp J^t, merkt de voorzittertya 'J heeft dan ook eenpL ar hoofd in hetvermeteleOfrj van minister Inderson'Mv n°? dit jaar tot integrale4at 7 ing over te gaan. "Nee,y*Ie ik niet gebeuren."

der Pligt is voor-tt|£ pr van gefaseerde imple--1 e" "Begin rustig metde akkelijke groepen, zoalsvSti ers en de gezinsledenSqc- de verzekerden bij de

Verzekeringsbank.Uitv een stappenplan voorlering." Tbt het laatstWd e particulier verze-Vjj en wachten. "Die doen\ ch al-* I" die tussen-in z°uden dan de ambte-n aan de beurt kunnen

et de invoering van deW] Zai elke Curacaoënaar■ 'ekt' ul*verzelterd zijn tegenii^p^kosten. De weg naar

is ook een''ik j

6' olT,dat nog niet duide-\ S

Hw'e belast gaat worden

invoering. De over-''"ikh hiervoor aanvanke-"J>h f*" Bureau Ziektekosten'VtV°0g- In november 1993vef? et Bestuurscollege deHj eraars gevraagd wat

nden aanbieden. Dati(i 'nmiddels geresulteerdt«ve en eindrapport, dat*cL ,s het werk is van eenSi Wc°nimissie in Neder-K^\ e experts van hetSri ctorSaan Landelijk

eS Ziektekostenverze-«ej.^ars hebben immers alHakF met het hi3ltJe\* *n bet rapport komt\ H meer de basisdekking"Me verzekering aan de

STRUIKELBLOK'ik at is ook een behoor-detruikelblok. Wat wil JeVs!*1611 'n een basispakket?t| Sh huisarts, medicijnenk o^cialistische zorg. MoetSïrf de maatschappelijke

■iaa arm betrekken> z°als"^o n* en Sehandicap-

rS? En moeten kosten[iste^siotherapeuten en dië-Sn Grl3ij? Zal er een beper-U^if aan het aantal behan-\,j gei* gesteld moetenh Bftr^ïl m nog maar niet'« h„ e*envan dehoogte vanÜumie-V'f^ngspunt bij de pre-

fetne g is dater een bvd"\ ?utrale premie uit deV imt' wat z°veel bete-'

da* verzekerden enkt eJVen niet met extraVy,!? borden opgescheept.\ °%ens komt de vraagVj?e 0I"de hoe de premie

geheven. Stel dat\n^twordt aan een inko-'ïn pfhankelijke premie

St wel de compensatie

een chapiter is van de kos-tenbeheersing mag duidelijkzijn. Echter, met 200medisch studenten uit deAntillen wordt het nog eenkluif om het aantal specia-listen in te perken, stelt Vander Pligt vast. "En beknot-ting van het aantal moet,omdat meer aanbod nu een-maal meer vraag creëert."

REGELSKostenbeheersing is hetpakkie-an van de verzeke-ringsmaatschappijen. De ver-zekeraar bepaalt de regels.Die zegt bij voorbeeld dat jeheart triple öypass-operatiesniet in Houston mag latenverrichten maar in Neder-land. Van der Pligt: "Hetverschil in kosten, 80.000gulden, rechtvaardigt niet degang naar de USA. Sterkernog: dekwaliteit van de ver-richting in Nederland is evenhoog."

Medische uitzendingenmaken van oudsher deel uitvan de patronagecultuur inde politiek. Je bent doodzieken je geloof in de Curacaosemedische stand is getaand?Klop bij degedeputeerde aande deur. Die kan zeker ietsvoor je regelen. Deze jaren-lange praktijken gaan overi-gens vergezeld van de shop-mentaliteit van de Curacaoë-naar. Dat heeft er mede toegeleid datsommige gezinnenzon drie huisartsen raad-plegen. En in feite is deberuchte PP-kaart eengolden credit cardvoor medi-sche verzorging, want welkeverzekeringsmaatschappijgaat nu drie consultenbetalen voor één en dezelfdekwaal.

Met de plannen voor deAZV is een hausse aan onge-rijmdheden naar bovenkomen drijven, waaruit maaréén conclusie kan wordengetrokken: dat de politici hetallemaal niet zo nauwnamen. Zij lieten zich over-rulen door de macht van despecialisten. Een laatste staa-ltje daarvan is het plan vaneen Curagaose internist omeen chirurgische afdeling opBonaire te openen a raisonvan zes miljoen. Daarkunnen heel wat ALM- enhelicoptervluchten metpatiënten voor gemaaktworden. Curacao beschiktimmers over een goed geou-tilleerde chirurgische afde-ling.

LIGGELDENMaar ook het ziekenhuisweet van wanten. Volgens degegevens van de verzeke-

Nieuwe rubriekVANDAAG beginnen

wij in de Amigoe met eenwekelijkse rubriek onderdekop: Notities uitPara-maribo. Elke zaterdag doetonze medewerker MaxOoft vanuit Paramariboverslag van de meestinteressante dingen die erin die week in Surinameplaatsvonden. Met dezerubriek hoopt de Amigoemet name de vele uit Suri-name afkomstige lezers oponze eilanden en de veleAntilliaanse en Arubaansevrienden van Suriname tegerieven.

Terpstra bij "paars" KoninkrijksministerDEN HAAG/WILLEM-

STAD — Wanneer depaarse coalitie — hetkabinet met PvdA, VVDen D'66 — inderdaad totstand komt, maakt EricaTerpstra een goede kansde portefeuille Neder-lands-Antilliaanse Aru-baanse zaken te krijen.Hoewel de vorming van"paars" nog allesbehalvezeker is, circuleren inpoli-tiek Den Haag al denamen van kandidatendie de diverse ministerieszouden kunnen gaanleiden. Erica Terpstra(VVD) is volgens Haagsebronnenvoor de drie coa-litie-partijen in het paa-rse kabinet een aanvaard-bare kandidaat voor ont-wikkelingssamenwer-king. Deze post zou danmet koninkrijkszakenkunnen worden gecombi-neerd.

Tijdens de periode van hetafgetreden kabinet LubbersDrie was Ontwikkelingssa-menwerking gekoppeld aanJustitie in de persoon vanErnst Hirsch Ballin. Inkringen van Justitie werdhet tot voor kort uitgeslotengeacht dat Ontwikkelingssa-menwerking in een volgendekabinetsperiode opnieuw aanJustitie zal worden gekop-peld. Erica Tferpstra was inde voorbije periode eerstewoordvoerster van de WD-fractie voor zowel Ontwikke-lingssamenwerking als voor

Antilliaanse en Arubaansezaken.

In Den Haag verluidt datzowel de WD zelf als PvdAen D'66 haar geknipt voor depost op-Ontwikkelingssamen-werking zouden vinden, alsze niet per se in defractie wilblijven. "Zij is een WD-Kamerlid met een uitge-sproken sociaal gezicht. DePvdA zal niet veel moeitemet haar hebben en bij deVVD-aanhang is ze ergpopu-lair en zal ze op de postOntwikkelingssamenwer-king vertrouwen hebben."Erica Tferpstra is landelijkbekend door haar optredenop de televisie in diverseprogramma's. Haar activi-teiten in de sector Bejaar-denzorg en zorg voor gehan-dicapten zijn bekend.

Pronk zou volgens de spe-culatie in Den Haag vanOntwikkelingssamenwer-king naar Defensie ver-huizen. De WD ziet hemliever niet terugkeren op Ont-wikkelingssamenwerking,maar de PvdA wil hem welgraag terug in het kabinet.Als minister van defensiezou hij zich kunnen concen-treren op de veranderenderol van de Nederlandse strijd-krachten. Relus ter Beek zouniet meer als minister terug-keren. Als alternatieven opDefensie worden de WD-ersHenk Vonhoff, nu commis-saris van de koningin inGroningen en Joris Voor-hoeve, werkzaam by hetinsti-tuut Clingendael genoemd.

Speculaties over de opvol-ging van Hirsch Ballin opJustitie leveren volgensenkele Nederlandse week-bladen de namen op vanenkele WD- en D'66-kandi-daten. Frits Korthals Altes,enkele jaren geleden voor-zitter van de vaste TweedeKamer-commissie voor Neder-lands-Antilliaanse en Aru-baanse zaken, zou de favo-riet zijn van VVD-leider Bol-kestein. Maar de D'66-ersJacob Kohnstamm en GerritJan Wolffensperger — metVan Mierlo nebben zij delaatste jarenhet gezicht vande vierde partij bepaald —werden eveneens genoemd.VoorFinanciën wordt de loco-burgemeester vanAmsterdam, Frank de Grave,genoemd, evenals ex-AKZO-topman Loudon. Beiden zijnlid van de WD. Naast debeoogde premier Wim Koklevert dePvdA nogvier minis-ters in het paarse kabinet,als dat erkomt.

Onderwijs (Van Keme-nade), Welzijn, volksgezond-heid en cultuur (Marcel vanDam,) en Sociale zaken enwerkgelegenheid (Wolfson)zijn enkele posten die moge-lijk naar de PvdA zullengaan. Onzeker is de terug-keer van Ed van Thijn. Spe-culaties genoeg over de postBuitenlandse zaken. NaarHaagse speculantenbeweren wordt Hans vanMierlo deman die hetkonink-rijk in het buitenland zalvertegenwoordigen.

voor invoering van een leer-lingenstelsel Horeca in 1995.

Het bestuur van de CCAbestaat uit Ad Claesen vanPrincess Beach hotel, HennyKolenbrander van Le Trai-teur en Jan Bras van FortNassau.

MWILLEMSTAD- DeCura-gaose chef koks hebben eeneigen vereniging opgericht,de Curacao ChefAssociation.Doel van de CCA is het ver-stevigen van de onderlingeband en het onderling uitwis-selen van kennis en vakbe-kwaamheid op culinair

gebied. Daarnaast wil menhet culiniar toerisme naarCuracao trachten te bevor-deren en het opleidingsni-veau op culinair gebied ver-hogen.De CCA staat daarom ookvolledig achter de plannen

FAXNUMMERS;Advertentie:674524Redactie:674744

JUNM994AMIGOE 11

MINSK - De presidents-verkiezingen in Wit-Rus-land van donderdag heb-ben nog geen winnaaropgeleverd. Er zal eentweede ronde worden uit-gevochten tussen premierVjatsjeslav Kebitsj en depopulist Aleksandr Loe-katsjenko. Dat blijkt uitde voorlopige resultatendie de kiescommissievrijdag bekendmaakte.Loekatsjenko, aan kop metcirca 45 procent van destemmen en Kebitsj, tweedemet twintig procent, zijn

allebei voorstander van eencentraal geleide economie ennauwere banden met Rus-land. De opkomst was 79procent. Aanhangers van detwee hervormingsgezindekan-didaten, oud-parlementsvoor-zitter Stanislav Sjoesjkevitsjen mensenrechtenactivistZenon Poznjak, hebben allaten weten dat ze niet aande tweede ronde zullen deel-nemen als die tussen tweeconservatieven gaat.

Bosnië-kabinet:■

vijf moslims enzes Kroaten

SARAJEVO - Het p»j !mentvan demoslim-K^tische federatie Bos' 1

Herzegowina heeft <"derdag deBosnische r"ringsleider H 9Silajdzic gekozen tot f.mier. De regering tel*moslim- en zesKroatiëministers.Door het besluit van .parlement, datunaniembehoudt Silajdzicfunctie als premier- jafgevaardigden keurde^een geheime stemming^kabinet van de nieuwe "ratie goed. Behalve het hmierschap bleefookhet tfLterie van Buitenlandse Z**in moslimhanden. j

nieuwe minister heet \s.aankic. Ondanks cctvAbezwaren van de mos^werd de notoire Kroat'^Vnationalist Jadranko *\benoemd tot vice-premï^jj.minister van Defensie.was premier van de vooWplige afgescheiden Kroati^Jrepubliek in het zuidenBosnië.

Zuid-Afrikaweer terug inAssemblee VN

NEW YORK - Na 4uitsluiting van twi,)>jaar, is Zuid-Afrika tcjjgekeerd in de Veren1»Naties. aEen Zuidafrikaanse dele&ilnam donderdag onder '^applaus weer plaats ofvoor het land beste^,zetels in deAlgemene Ve%dering. De stoelen bl* $twintig jaar leeg, nada*'4VN Zuid-Afrika in }9

fihadden buitengesloten uiïP^test tegen de discriminei*l^,,politiek jegens niet-blan^Met detoelating is de laf *sanctie tegen het landtrokken. De terugkeer k°na de historische ve'^zingen in april, toen voo[ jjallereerste keer in \bestaan van Zuid-Afrika "^zwarte inwoners naar ustembus mochten. Me* *overwinning van de zwr%leider Nelson Mandelak^er een definitiefeinde aa*1

politiek van apartheid.

Telefoonboek1995 r>,_

X^^^^ Medischesedie W^^^Sf^'/vVas uw opgave de vorige °^nf Ikeer te laat of wordt dit /uw eerste vermelding?

U bent net op tijd!

* ■» " 'U kunt voor elke sectie tot uiterlijk 15 September, 1994

uw gewenste vermelding doorgeven. Neem voor meer informatiekontakt op met onze afdeling "Gele Pagina's",

telefoon: 636636 of fax: 636550.

-Tl^Wij zoeken voor onmiddellijke indiensttreding een:

ADMINISTRATIEVEMEDEWERKER (M/V}

Vereisten:- Gedegenkennis van geautomatiseerde administraties- Minimaal 3 jaarervaring in debiteuren- en loon-

administratie

Zij die enige ervaring hebben metReal World A/R enSalomo payroll genieten de voorkeur.

Telefonische reacties voor 30 juni:Mw. HoekTelefoonnr.: 377121

-——^^———^—————mm^——m________________________________________________________

JÖL KOMUNIKADODjadumingu, dia 26 di yuni 1994, di 11.00'or dimainta Telecura9ao en koperashon kv sekretariado dikonseho nashonal di droga ta presenta vn programaspeshal relashona kv dia internashonal kontra malusui trafikashon di droga.Den e programa aki lo tin vn panel di representante didiferente gremio manera:Sekretariado dikonseho di droga;Departamentu di prevenshon/informashonKomunidat/barioDepartamentu di adikshonSentronan di yudansaHustisia/represhonvn representante di Boneiru

Durante di e programa aki televidentenan por yama ihasi pregunta na e panelistanan na number di telefon611288.

Korda sintonisa Telecura^ao riba djadumingo dia26 di yuni di 11.00'or pa 12.00'0r, no perd'é.

bouilque ;__-^

Gaarne helpenwij met suggesties

betreffende devoor U meest

geschikteLINGER^die bij ons gekocht

| wordt. <

/^__>vr/ Beroepsopleiding

Maris Stella

Basisopleiding Hotel- en Restaurant PersoneelBasisopleiding Brood en Banket

Wil je in de hotelsektor werken? Dit is de kans van je leven.In augustus begint op Maris Stella School een cursus voor:- Food en beverage waiter - waitress- Housekeeping en laundry personeel- Brood- en banketbakker

Er is ook een stageperiode in de lokale hotels aan verbonden endaarnais er ook gelegenheid om verder te studeren.Vereisten: Diploma LHO

Diploma LTS-A of LTS-TDiploma ETAOMavo 3 of 4Havo 3 of 4of een gelijkwaardig diploma.

Inschrijving: Maandag 27 junivan 8-12 uur a.m.Dinsdag 28 junivan 8-12 uur a.m.

Beroepsopleiding Maris StellaMontagne Rey 4Tel. 672239

OPENBARE VERKOOPOp woensdag 6 juli 1994 des voormiddags om 11.00 uur, zal tenkantore van ondergetekende, krachtens artikel 1203 lid 2 vanhet Burgerlijk Wetboek van de Nederlandse Antillen, deopenbare verkoop worden gehoudenvan:

Het tot 10 juli 2032 lopend recht van erfpacht op een perceelgrond, bekend als Blok A kavel nummer 8 van hetverkavelingsplan MUIZENBERG/STENEN KORAAL, gelegen inhet Tweede District van Curacao, ter grootte van 740 m2, naderomschreven in meetbrief nummer 42 van 3 februari 1971, methet daarop gebouwde plaatselijk bekend als KAYAGEORGETOWN NUMMER 13.De veilingsvoorwaarden, alsmede een taxatierapport,inhoudende ondermeer de waarde van het perceel, zullengedurende twee weken vóór de veiling voor belangstellenden terinzage liggen ten kantore van ondergetekende en houden'ondermeer in dat executant van iedere bieder de overlegging van eengarantie kan eisen als waarborg voor de betaling van dekoopsom en kosten.

Mr. F.E. Gijsbertha, waarnemervan het vacante notariskantoor

Mr. H.A. Sperwer,Neptunusweg 18telefoon 374377

I Curacaocontactpersoon: mevr. K. de Boer

Hews BoekhoudenZ^-Z FacturerenGROTE BEER

Maak kennis met het meest complete en gebruiksvrien-delijke boekhoudpakket en factuurpakket van deNederlandse Antillen: FINI-STER en FA-STER vanGROTE BEER. Samengebracht in één TRY &BUY-pakket zonder tijdslimiet. Compleet met helderehandleiding die u stap voor stap door de pakketten leidt.GROTE BEER wordt gebruikt door 16.000ondernemingen, zowel de eenmanszaak als de grotemultinational.Er is al een GROTE BEER pakket voor f. 1.155,--

Bel ofkom naar de volgende dealers:

PÜ*** , jj Kerkstraat 18 TeL 08-28181Booldiands Computerworld Erieweg TeL 615866COS Centra Cornerdal Antilles 12 TeL 367272MamService Beurs 17 TeL 604788MiaoWorks Sera Loraweg 35 TeL 658460ofnaar de distributeur: |

AS^Curagao N.V. TS

WEGEN N.V. CURACAOSE(gr<S) WEGENBOUW MIJ.

N.V. Curagaose WegenbouwMaatschappijzoekt op korte termijnvoor een van haar stafleden een

ongemeubileerde gelijkvloerse4 slaapkamerwoning te huur

met wasruimte, liefst in een kinderrijke omgeving.

Voor meer informatie:Telefoon: 370202 (tijdens kantooruren)

Telefoon: 656776 (na kantooruren)

12 AMIGOE

OPENBARE VERKOOPOp dinsdag 28 juni 1994 des voormiddags om 10 uur zalten kantore aan de Polarisweg 31 - 33 ten overstaan vanéén van de notarissen of diens plaatsvervanger van hetkantoor Palm & Senior in het openbaar worden verkochtex artikel 1203 van het Burgerlijk Wetboek:een perceel grond gelegen in het tweede districtvan Curacao te "OUDE WATER", bekend alskavel 29, ter grootte van 600m2, nader omschrevenin meetbrief nummer 448 van 3 november 1983,met het daarop gebouwde plaatselijk bekend alsOude Water kavel 29 (Kaya B-55)De veilingsvoorwaarden liggen ter inzage op voormeldnotariskantoor vanaf 8 dagen vóór de veiling en houdenonder meer in dat iedere bieder gehouden is terstond eenbankgarantie of andere vorm van zekerheid te stellen totnakoming van zijn bod en de bijkomende kosten.

NOTARISKANTOOR PALM & SENIORPolarisweg 31 - 33Tel.: 613199-613655.

.STICHTING BON FUTURO

Secretariaat Julianaplein 34

Stichting Bon Futuro.

Internaat Huize St. Jozef is een tehuis dat onderdakbiedt aan 168 kinderen in de leeftijd van 4 -17 jaar.Het Bestuur van de Stichting Bon Futuro zoekt op kortetermijn ervaren

GROEPSLEIDERS M/VFunctie omschrijving:

— Affiniteit hebben met het werken in teamverband.— Organiseren en plannen van het groepswerk.— Begeleidingsplan kunnen opzetten, uitvoeren enevalueren.— Actieve bijdrage leveren dij de huiswerkbegelei-ding.— Activiteiten kunnen plannen en uitvoeren op recrea-tief vlak.— Nauw contact kunnen onderhouden met anderedisciplines.

Functie-eisen:— M.8.0. inrichtingswerk - agogischwerk of aan-verwant.— Minimaal 2 jaar ervaring in de jeugdhulpverlening.— Leidinggevende capaciteiten.— Stressbestendig/ incasseringsvermogen.— Rooms Katholieke geloofsovertuiging.— Kennis van: Rapportage en verslaglegging.

Papiaments en Nederlands in woorden geschrift.

Inlichtingen kunnen op werkdagen tussen 8.30 en 9.30uur ingewonnen worden bij mevr. E. Andrea en S.Balentien tel.no. 673344, 673075, 673245, (676095)

Schriftelijke sollicitatie vóór 8 juli 1994 te richten aanhet Bestuur van de Stichting Bon Futuro,Julianaplein 34.

V /

AS^CuragaoApplication Software Curacao bestaat 5 jaar.[Per 1 juni viert AS Curagao haar 1e lustrum.)Dit willenwij nietonopgemerkt voorbij laten gaan. U alsonze relatie heeft ervoor gezorgd dat dit eerste lustrummogelijk is geworden. Wij willen ervoor zorgen dat ookU ons 2e lustrum mee kan vieren. Samen zullen wij, ookmet onze toekomstige gebruikers, onze produkten enservices handhaven op het van ons bekende hogeniveau.Nieuwe en bestaande klanten van AS vieren ons feestnatuurlijk mee. Join the club zeggen wij. Wij hebbenvanaf 26 mei en de gehele maand juni hetvolgende voorU in petto:Bij aankoop van GROTE BEER modules tot Naf. 5.000,--krijgt U een voordeel van 10%Bij aankoop van GROTE BEER modules tussenNaf. 5.000,- en NAf. 10.000,--ontvangt U een printer t.w.v. Naf.2.000,- kadoBij aankoop van GROTE BEER modules boven deNaf.lo.ooo,- ontvangt U een

PC t.w.v. Naf. 4.000,- kado.AS Curasao Uw GROTE BEER distributeur viert feest.Perseusweg 2 Tel.: 618626. _________________________________________________

GROTEBEERAS^Curagao N.V./ Perseusweg 2f Tel.: 618626 Fax.: 617979

V . )

ZATERDAG 25 JUI

BONAIREAGENDAI£LITiE: 8000/■PANDWEER: 8222/IITrXICENTF'AI-E: 8845NOSPitaal. 8900/I 7446/finnr. 14

8350*********J^BARE BIBLIOTHEEK

b ""igstijden «oor het publiek:

'»^'ldag van 14.00-1800 uur; dinsdag.

KT! saag en donderdag van 08 00-12.00/Inn 8-00 uur vf'l^ag van 08.00-12.00/Kr-":7 30 uur"con:-"sdag van 14 00-18.00 uur en vrijdagr l400-17.30 uur.

JST<ANTOORP*n|ngstijden)

|S_elverkoop

B" ¥ (tel.: 8508): maandag t/m don-van 07.30/12.00 13.30-17 00 uur;van 07 30-12 00/13.30-16 00; zal-iesloten

rj~* (tel.: 6214): maandag t/m vrijdagbt,,... 07 30-12 00/13 00-16.00 uur;£*d,a 9 gesloten

F«oketnJ'^'ssels, Postspaarbank, Sigu-We 6n Giro Betaalkaart)"'Wan en Rincon: maandag t/mUteJ Van °7 30-12,00/13.00-16.00 uur;6rdag gesloten.

&"CE CLUBs"|^6 'nformatie H. van Bommel, tel.:

Ifej)^, "oensdag 12 00 uur - Restaurant

'<30 maandag t/m vrijdag van 06 00--*0r6r)

UlJr ln verband met planning van te"iels aari,al slachtdieren bij keurmeester

feWs*******'"'eek 24"A'A"triol)*Wao Ü'en maandag, woensdag en"^conVan 13 30-14.30 uur; spreekuur te

bii L,e'ke d°nderdag van 17.00-17.30\ ' HulPbestuurskantoor.W. P,oetlgevallen gelieve tel: 4255 le

°' fax 7655

N^^'NG dierenasiel bo-

Wl" Ani,"al Shelter Foundation<nn^g 26 Tel, 4989)i, 'den maandag t/m zaterdag van

" 2 00/15.00-17.00 uur

t Wo-apostoLISCHE KERK,/leimei 36('I.V 9stijd van de dlenst: Zondag om

I^i. *********\C*TEN(BEZORGING):'SOd Carolina. Blvd. J. Abraham 15,

4 (na 18 00 uur tel.: 8342).

PoolseBlauw-helmenomgekomen

inKroatiëV^^GReb - Twee Poolse

zijn don-k(w ag in Kroatië omge-v 5 c 1 bij het opruimenïii(j Mijnenvelden. Twee'th ? eBlauwhelmenraak-Het Ucl»t gewond.I\s,?ngeluk gebeurde inde £> op 150kilometer vanWYoatische hoofdstad

b- Plaski valt ondertee an de vier door de VN

eerde gebieden.Vjjj het van kracht worden

611 wapenstilstand inv'èrs 88611 Kroaten en Ser-

2\jn verscheidene VN-Nne gedood door land"n' die door de strij-9tst 6 Partoen waren gepla-

Paboso:probleem bijSelibonin van vele

fchJ^LENDIJK — Vol-[jelp.^orwin Willem, frak-%' er van de Partido(Vberiano Sosialv^ s°) is het probleemJit>L e Selibon geen opHoj £ staand probleem.

?I(ie ?lJn 00"1 de talloze

' RG beslissingen van

%i_Testm""scollege dieMs Jetzelfde gehalte zijn

beslissingen, dieei? genomen bij de

?eljin igingsdienst'"de '" Dit zei Willem%^►. jersteronde van de. S gehouden ver-

van de eilands-\i/ '

"ePak e fraktieleider van

'* de So het meest steekt.H& v°°rtdurende ontken-de H

Van het Bestuurscol-Selibon geprivati-

[W 2°u worden. Naar zijnljW g Was het toch duide"%r i er^baar welke koers de%Sa ld eigenliJ'k volgde. HijWeerde er op dat sedertNi* sPrake was van een\lnde decentralisatie (2

"■nbGr 1991 - HL).

l.cHte Ze overheid heeftftke

r nooit de noodzake-k °Penheid willen

S achten- Integendeel, opmanier bleek

\ stUurscollege zelfs niet\ ll^ om op de vragenWj s leden van de eilands-?%.® antwoorden", aldusHij Nochi Willem.SLei yerder elke visie op

je'eid te missen, terwijleBio fouten werdena*t, die dan door de

eilandsraad gecorrigeerdmoesten worden. Willemnoemde onder andere hetbeschikbaar stellen vanPlaya Frans aan de Cana-dese projectontwikkelaarVerona, de bepaling en deinning van de grondbelas-ting, de verhoogde tarievenwater en electriciteit en tenslotte de privatisering vanSelibon.

"Deze zaken staan niet losvan elkaar", benadrukteWillem, die het Bestuurscol-lege ervan beschuldigde tel-kens te handelen tegen debepalingen van artikel 62van de ERNA. (Daarin staatdat het BC verantwoordingover het handelen moet afl-eggen aan de leden van deeilandsraad - HL)."

Het Bestuurscollege bel-egde zelfs een persconfe-rentie, waar de aanwezigepers uitleg kreeg. Maar dieuitleg werd de leden van deeilandsraad onthouden",aldus de klacht van Willem.Zoals bekend was de privati-seringvan Selibon een nogalgehaaste zaak. "De leden vande eilandsraad kregen op 2december te horen wat deoverheid van plan was metSelibon. De daarbij beho-rende documenten werdenaan de eilandsraad gestuurdop 21 december, waardoor ernauwelijks tijd was voor eengrondige bestudering van dematerie." Dit was de kritiekdie Willem in deraadsverga-dering naar voren bracht.

Henri Tore bezorgd overgevolgen bestuurscrisisKRALENDIJK — In een

radio- en televisiepro-gramma heeft waarne-mend gezaghebber HenriThoré zijnbezorgdheid uit-gesproken over de ont-stane bestuurscrisis naaraanleiding van de motievan wantrouwen die vijfvan de negen raadsledenop Bonaire hebben inge-diend tegen het UPB-Bestuurscollege. Toréheeft inmiddels algesproken met alle par-tijen die in deraad verte-genwoordigd zijn. VolgensToré is er een oplossingonderweg.

In het gezamenlijke pro-gramma van beide radiozen-ders en TV-11 gaf waarne-mend gezaghebber Toré nogeens zijn lezing over hetgeenin de raad was gebeurd. Hijverwees daarbij ook naar deartikelen die daarover in delokale media waren ver-schenen. Toré zei zich ern-stig zorgen te maken over desituatie, aangezien vóór 1juli de begrotingsbehande-ling in de raad moest zijngoedgekeurd.

Hij heeft in het kader vanzijn verantwoordelijkhedenals voorzitter van hetBestuurscollege en als voor-zitter van de raad beslotenmet alle partijen te pratenen tenslotte ook met raadslidFranklin Pikeur die totmaan-dag deel uitmaakte van devijfmansfraktie van de UPB,maar na de geschorste ver-gadering beschouwd moet

worden als onafhankelijkraadslid.

In zijn gesprekken met depolitieke partijen onderzochtToré de mogelijkheden omtot een nieuw Bestuurscol-lege te komen. Ook besprakhij demogelijkheden van eeneventuele coalitievorming eneendaarbijbehorendbestuurs-programma voor dekomende maanden.

Uit degesprekken die Torévoerde, bleek wel dat vrijwelalle partijen het er over eenswaren, dat de UPB alsgrootste fraktie in de raadhet initiatief moet nemen.Toré vond de sfeer waarin deonderhandelingen plaats-vonden goed, terwijl hij con-stateerde dat alle politiekepartijen zich inderdaadbezorgd toonden over desituatie.

Hoewelwaarnemend gezag-hebber Henri Tbré dacht dater een positieve bewegingwas om tot een geëigendeoplossing te komen, vraagthij toch aan iedereen omrustig te blijven en debetrokken partijen tijd enruimte geven om tot eengerede oplossing te komen,die in het belang is van degehele gemeenschap. "Ik benervan overtuigd dat allebetrokkenen hun gezond ver-stand zullen laten preva-leren, zoals dat hoort. Danzal er spoedig een oplossinggevonden worden en zal dezecrisis achter de rug zijn",aldus waarnemend gezag-hebber Henri Toré.

UPB wilpartij verjongenRudy Ellis delegeert takenaan jongeren in de partij

KRALENDIJK — Het isgeen geheim datpartijleiderRudi Ellis, die in oktoberniet alleen het 25-jarigbestaan van zijn partij viert,maar dan ook 25 jaar voor-zitter is geweest, al enkelejaren de partij wil overdragenaan een jongere opvolger.Dat leek in eerste instantievice-voorzitter RamoncitoBooi. Enkele jaren geledenzou de nieuwe kroonprinsFranklin Pikeur heten. Nu isdevermoedelijke opvolger deinmiddels ervaren politicusRobby de Jongh.

Aan de vooravond van demotie van wantrouwen diemaandag door de raad werdingediend, belegde de UPBeen persconferentie over debenoeming van Felix Ciciliatot opvolger van RamoncitoBooi. Niet vermoedend, dattwee dagen later een levens-grootprobeem zou opdoemenmet één van de 'jongeren' in

de partij, zei Ellis, dat hijvorig jaar al aangekondigdhad, zich wat meer op deachtergrond te houden in hetpartijgebeuren. Ellis kon-digde trouwens ook datzelfdestreven van Ramoncito Booiaan. Overigens is het ver-trek van Booi uit de politiek'buiten bezwaar', want depoliticus beschouwt zyn poli-tieke missie nog lang niet alsbeëindigd. Booi zal enkelejarenaandacht besteden aanhet aannemersbedrijf dat hijtwee jaar geleden oprichtte.

In tegenstelling tot Booizal Ellis wel als adviseurblijven optreden. Zijn wensis, dat nu ook anderen degelegenheid krijgen om tetonen wat zij kunnen. Alshet 'nieuwe groen' in departij worden jongerenbeschouwd als Robby deJongh, Felix Cicilia, NorisGomes, Papito Thomas enToontje Nicolaas. Opmerke-lijk is datEllis niet denamennoemde van beide van ori-gine leerkachten ex-ministerRudi Thomas, die overigensnog nooit op de lijst van deUPB heeft gestaan en onder-wijsinspecteur BroertjeMolina, die bij de laatsteverkiezingen voor de Statenop de derde (verkiesbare)plaats stond. Molina was voor-bestemd als UPB-ministerop Onderwijs. Er komt inieder geval een programma,dat speciaal gericht zal zijnop dekomende situatie. Ellisvermoedt wel dat daarvoorhulp van buiten nodig is. Ditlijkt hem geen probleem, nuhet gaat om deontwikkelingvan jongeren in de partij.

Nieuwe lente, nieuw geluidEEN VAN DE joneren van het 'nieuwe groen' van de

UPB is de oprichter en ex-voorzitter van de PartidoAkshon Nobo, Toontje Nicolaas. Voor hem zal eenspeciaal programma worden geschreven, want ondankshet feit dat Nicolaas al sedert februari 1983 politiek actiefis, wordt hij nog steeds als een groentje beschouwd. Tochschreef de ex-PAN-leider al politieke geschiedenis. Hijwas namelijk deeerste die door het stembureau niet werdgeaccepteerd als lijsttekker van zijn partij. Nicolaas hadzich namelijk aangemeld bij dePOB van Broertje Janga.Toen bleek dat hij daar op een onverkiesbare plaatskwam, besloot hij zijn eigen partij op te richten. Bij hetstembureau schreef hij zich in als lijsttrekker van zijnpartij. Toen echter bleek dat Nicolas ook als nummer achtop de POB-lijst stond, werd hij gediskwalificeerd.Ondanks de aangespannen rechtszaak, moest de PAN hetbij de verkiezingen in 1983 zonder lijsttrekker stellen.

In 1990 verliet Nicolaas de politiek, om een jaar laterde zo door hem verguisde UPB te steunen bij deverkiezingen voor de raad. De 'beloning" voor Nicolaaswas dat hij het onderwijs mocht verlaten voor iets vaagsbij de Eilandsvoorlichtingendienst. Toontje Nicolaas (ex-PAN) is voor de komende jaren het 'nieuwe groen' van deUPB, samen met Robby de Jongh (ex-ABO en NorisGomes (ex-PDB). Het 'nieuwe groen' van Franklin Pikeuris enigszins verwelkt en heeft wat gele randjes aan hetblad. Dat moet dan bij teruggave van zijn raadszetelworden opgevangen door Cai Marsera (derde op deUPB-lijst) echter die met zijn ervaringen in de ADEN, dePDB, de ABO en de UPB meer verdord groen danontluikend groen lijkt.

Om eenheid infractie te bewarenUPB overtrad regels bijcontract bedrijf Piekeur

KRALENDIJK — Naar demening van gedeputeerdeRamoncito Booi heeft bij debeslissing van raadslidFranklin Pikeur om voor demotie van de oppositie testemmen, ongetwijfeld deteleurstelling meegespeelddat aan Pikeurs schoonmaak-bedrijf 'Bon Clean' een zeerlucratief contract de neusvoorbij is gegaan. Om Pikeurtevreden te houden, zou niethet semi-overheidsbedrijfSelibon n.v. het contractkrijgen, maar 'Bon Clean.

Er waren drie bedrijvengeïnteresseerdinzake schoon-maakwerkzaamheden vanhet luchthavengebouw. Eenvan de bedrijven was BonClean, een schoonmaakbe-drijf dat in handen is vanFranklin Pikeurs echtgenote.

Nadat via een openbareinschrijving deoffertes warenbinnengekomen, werd hetfamiliebedrijf van Pikeurvoor-getrokken.

"Ik moet inderdaadopbiechten dat wij Pikeurhebben voorgetrokken. Erwaren drie bedrijven.Selibon was de n.v. die hetwerk voor de laagste prijswilde uitvoeren. De tweedewas Pikeur. Hij klaagde nietalleen dat het naar zijn zinte lang duurde voor hij hetwerk kreeg, maar hij hadbovendien bezwaar datSelibon het werk zoukrijgen. Om te zorgen datPikeur in hetvoordeel kwam,heb ik argumenten tegenSelibon naar voren gebracht.Onder andere, dat de n.v. infeite niet was opgericht voorschoonmaakwekzaamheden,maar als vuilnis-ophaal-dienst." Aldus de biecht vangedeputeerde Ramoncito Booitijdens de woensdaggehouden persconferentie.

Hoewel de overheid hetdus op een akkoordje gooidemet het (toen nog) UPB-raadslid, moest er toch nogeen aantal voorwaardenworden geregeld. "Het perso-neel dat nu de luchthavenschoon houdt,, moest indienst worden genomen doorhet bedrijf dat contractueelhetwerk zou gaan verrichten.Aangezien dat in overheids-dienst is, moest dat geregeldworden via de eilandsraad.Dat wilde Pikeur nietbegrijpen", zei Booi.

Ook klaagde Pikeur vol-

gens de vice-voorzitter vande UPB over het feit, dathetcontract maar voor twee jaarwas. "In werkelijkhjeid geeftde overheid in zulk soortgevallen maar een-jarige con-tracten. Maar weer om eenvoordeeltje te bewerkstel-ligen voor Pikeur, negeerdenwe enkele normaal geldendevoorwaarden. Wij haddendaarna eigenlijk niet meerde indruk dat Pikeur nogsteeds ontevreden was",aldus de uitleg van gedepu-teerde Ramoncito Booi.

Zoals bekend beslootFranklin Pikeur als enigevan de UPB-fraktie om vooreen motie van wantrouwentegen het Bestuurscollege testemmen.

Grote brandin Duitsefilmstudio's

MUNCHEN — Bij eenbrandy in de Bavaria-film-studio's in München is voor1,5miljoen mark schade aan-gericht.

Bijna 200 brandweerliedenbestreden de brand gedu-rende enkele uren. Bij debrand liep niemand letsel op,maar een groot deel van dedecors werd verwoest. Ervolgt een diepgaand onder-zoek naar de oorzaak van debrand.

Het verlies van Moulinex,Frans producent van huis-houdelijke apparatuur, isvorig jaar opgelopen van 41miljoen tot netto 598 miljoen(Nf 200 miljoen). Het resul-taat is sterk negatief bein-vloed door kosten voor her-structurering en afschrij-vingen. Binnenkort geeft Mou-linex nieuwe aandelen uitvan in totaal één miljardfrank (Nf 330 miljoen).

KRALENDIJK — Met hetmarinefregat, dat zesmaanden als stationsschip opde Antillen zal dienen,kwamen 6500 boeken naarde Antillen. De boekenwerden in ontvangstgenomen door waarnemendgezaghebber Henri Toré enCCB-directeur Hans Els. Alsonbezoldigd postbode fun-geerden eerste officier HenkBorsboom (links) en Kapitein-luitenant terZee Rudolf Teeu-wisse.

BONAIRE COMMENTAAR

WantrouwenHET LIJDT HAAST geen twijfel dat raadslid Franklin

Pikeur die afgelopen maandag 'naar eer en geweten' tegenhet beleid van de UPB stemde, de prijs zal moeten betalenvoor de motie van wantrouwen tegen zijn partij.

Zoals gedeputeerde Ramoncito Booi al opmerkte, heeftPikeur — uiteraard ongewild maar wel dom — zichzelf hetstigma van 'onbetrouwbaar' gegeven. In februari 1992 werdhij samen met Cai Marsera (eveneens UPB) genoemd omontevreden 'aan te monsteren' bij de Partido BonerianoSosial. Hoewel Marsera noch Pikeur dat ooit bekenden,zorgde de Paboso er wel voor, dat dit bekend werd. Bij deraadsvergadering over het Parkerproject van hetzelfde lakeneen pak. Opnieuw was het Pikeur die iedereen liet gelovendat hij een motie tegen het Bestuurscollege zou onder-steunen. Puntje bij paaltje — en nu ongetwijfeld geïndoctri-neerd door gedeputeerde Booi van de UPB — vond Pikeur inafwachting van een lucratief baantje bij de overheid eensluipweggetje om 'nu nog het Bestuurscollege het voordeelvan de twijfel te geven.

Het overheidsbaantje viel financieel tegen, leerden delokalepersvertegenwoordigers woensdagavond van gedepu-teerde Booi. In plaats van de geëiste schaal 12 met 15dienstjaren, werd Pikeur schaal 8 met 10 dienstjaren aange-boden. Maar dat was de ex-werknemer en vakbondsleidervan Bopec nietvoldoende. Maandag liethij tot twee minutenvoor de stemming zijn partij in de waan, dat hij evenals derest van de fraktie tegen de motie van wantrouwen zoustemmen. Een motie die niet is aangeslagen bij debevolking.Een te doorzichtig spel van opportunisten die jarenlang deUPB bestoken door te zeggen, dat het volk niet meer zo domis als vroeger, maar zelf kennelijk de volwassenheid van denieuwe generatie niet onderkend hebben.

De bevolking heeft het UPB-bestuur bij de laatste verkie-zingen afgewezen. Maar niet wegens het beleidbij Selibon.Ironisch genoeg gingen de werknemers bij Selibon dinsdagin staking uit protest tegen de uitlatingen van Paboso'sfraktielid Rodger Gijsbertha. Niet uit protest tegen hetbeleid bij Selibon.Pikeur was deenige zwakke schakel in deUPB=fraktie en hij was de 'objectieve' Nemesis die dePaboso nodig had om haar doel te bereiken.

Daarmee heeft Franklin Pikeur zich politiek buitenspelgezet. Zichzelf het stempel van onbetrouwbaar opgedrukt,terwijl Pikeur bij zijn intrede in de UPB in de beginjarentachtig juistgold als de meest integere en meestbetrouwbarepoliticus. Voor Franklin Pikeur is de politieke loopbaanbeëindigd. Pikeur wordt niet alleen door de UPB alsonbetrouwbaarbeschouwd, maar ook door de PDB en doordePaboso. Hij heeft kennelijk een te hoge wissel getrokkenop de 68 stemmen, die hij bij de eilandsraadsverkiezingen in1991 in tien sterndistrictenbehaalde.

Er staat ex-UPB raadslid Franklin Pikeur maar één wegopen om naar 'eer en geweten' uit een benarde positie tegeraken, waarin hij zichzelf dankzij zijn politieke 'vrienden'heeft gemanoeuvreerd. Dat is op korte termijn zijn raads-zetel teruggeven aan de partij die daar recht op heeft.

Marian, 26di yüni 1994, Nashonnan Unf a proklamókomo "Dia Internashonal Kontra Abuso i Trafikashonllegal di Droga".E aria aki, mundialmente a skohe pa duna atenshonna c hende muhé ku den tur aspekto di bida ta topaku efektonan negativo di maluso di droga. Mas i mashende muhé ta kai den e trampa di droga, tantukomousado i trafikante. Di otro un banda komo mama,esposa óf kompaftera di bida e ta sufri di e efekto dimaluso di droga di su sernan kerf.Den c desaroyo aki Boneiru no a keda atras. Peseiriba e dia speshal aki gobièrnu, pa medio di e avisoaki, kier ekspresa su preokupashon i su deseoku pamedio direflekshon e pueblo lo bira mas konsiente dicproblemaku maluso di drogatakousadenkomunidat.Asina pueblo tambe por duna un kontribushon nayuda kombati e problema aki.

Kolegio ehekutivo di teritorio insular di BoneiruGezaghebber interino SekretarioI H.P.A. Toré mr. A.O. Muller

©FUNDASHON PA KWIDO DI s"riaa,

PERSONANAN DESABILITA SiTra,end*

De Fundashon paKuido Personanan Desabilita Bonaire, zoektvoor een vanhaar projecten: de arbeids-en trainingsvoorziening, A.T.V. Stanislaus

voor de afdeling handenarbeid.Functie-eisen:* u bent in het bezit van een MBO diploma bij voorkeur "activiteitenleider" of een andervergelijkbaar diploma.* ukunt en weet om te gaan met verstandelijk/lichamelijk gehandicapte volwassen personen* u heeft educatieve kwaliteiten* u heeft goede contactuele eigenschappen.Van u wordtverwacht dat u een groep verstandelijk/lichamelijk gehandicapte volwassen personenbegeleidt bij hout- en metaal bewerking en het prepareren van huiden. U biedt de bezoekers zinvolleactiviteiten die helpen bij het vergroten van de zelfredzaamheid en gevoel van eigenwaarde.Schriftelijke sollicitatieskunt u richten aan:F.K.P.D. BonairePostbus #319Kralendijk, Bonaire N.A.Voor informatie kunt u belle: Ria Evers-Dokter, tel. 07-6210

AMIGOEEgjERDAG 25 JUNI 1994 13

Enkele uren voor indiening motie van wantrouwen

Japanse regering nanegen weken afgetreden

TOKYO — De Japanse premier Tsutomu Hata enzijn centrum-rechtse minderheidsregering zijn van-daag na amper negen weken afgetreden. Dat heeftHatavandaag op eén persconferentie in Tokyo meege-deeld.

Het besluit kwam nog geenuur voordat het parlementeen motie van wantrouwenzou bespreken die de gro-otste oppositiepartij, de Libe-raal Democratische Partij(LDP), tegen de regering-Hata had ingediend. DeSociaal-DemocratischePartij (SDP) is echter bereid

een nieuw kabinet met deregeringspartijen te vormen.

"De dringendste taak isom een stabiele regering tevormen", aldus de demissio-naire premier. Hata zei dathij de voorkeur gaf aanaftreden boven vervroegdeverkiezingen, die alleen maartot politieke onrust zoudenleiden. "Als ik hetparlementhad ontbonden, dan had datgeleid tot een politiekvacuümvan een maand, juistop het moment dat we voorzoveel problemen staan."

De liberaal-democratenhadden de motie tegen Hataal maanden achter de handgehouden, omdat ze haddenbeloofd de regering niet tenval te zullen brengenvoordat debegroting wasaan-genomen. Donderdag werdhierover de besluitvormingafgerond, waarop de LDPhaar kans schoon zag en demotie indiende. De partijbeschikt over slechts 206 vande 511 zetels en hooptedaarom de SDP mee tekrijgen om de regering tenval te brengen.

Op de persconferentie zeiHata dat zijn minderheids-kabinet geen kans zouhebben demotie te overlevenzonder steun van de socialis-tische oppositiepartij SDP.Even later werd de parle-mentszitting afgelast. Op devraag of hij de formatie vaneen nieuwe regering aan deLDP zou overlaten, zei Hata:"Die beslissing kan ik beteraan het parlement overlatendan aan de grootste opposi-tiepartij*.

Meteen na het aftredenvan deregering liet secretaris-generaal Wataru Kubo vande SDP weten bereid te zijnmet de zes regeringspartijente praten over de vormingvarfeen nieuwe coalitie. Eind

april was de SDP na enkeleuren boos uit de regering-Hata gestapt, omdat departij zich buitenspel gezetvoelde tijdens de formatie.

De dagenvoordat demotiezou worden besproken,voerde Hata koortsachtigoverleg met de socialistenom hun steun te winnen. DeSDP eiste dat de regeringzou aftredenvoordat de socia-listen er weer aan zoudendeelnemen. Ook verlangenzij verregaande concessiesinzake belastingen en hetbeleid jegens Noord-Korea.

De socialisten sluiten nietuit dat Hata opnieuw pre-mier wordt, maar die keuzemoet dan wel op een open endemocratische wijze wordengemaakt, aldus partijvoor-zitter Tbmiichi Murayamavoor de televisie. Hij slootniet uit dat dit al opwoensdag, de laatste dagvande parlementszitting, kongebeuren. Hata volgde inapril premier Hosokawa op,die moest vertrekkenwegens een corruptieschan-daal.

■ TOKYO — De Japansepremier Tsutomu Hatamaakte vandaag het aftredenbekend van zijn regering. Deminderheidsregering vanHata trad amper negen wekengeleden aan.

Holbrooke nieuweondernemer VSvoor Europa

ST. LOUIS — De Ameri-kaanse president BillClinton heeft de huidigeambassadeur in Duitsland,Richard Holbrooke,benoemd als onderministervoor Europese Zaken.

Holbrooke volgt StephenOxman op, die enkele dagengeleden moest aftreden inverband met een functierou-latie op de afdeling EuropeseZaken van het ministerievan Buitenlandse Zaken. In.het Witte Huis moestJenonneWalker, belast metEuropa in de Nationale Vei-ligheidsraad van de presi-dent, eveneens opstappen.

Holbrooke, een 53-jarigeNewyorker, is nog geen jaarin Bonn gestationeerd. Zijnbenoeming op die post wekteenige verbazing, omdat Hol-brooke als een Azië-specia-list geldt. Onder presidentCarter was hij van 1977 tot1981 onderminster van Bui-tenlandse Zaken voor Oost-Azië en het Stille-Zuidzeege-bied.

Toen de republikeinenweer aan de macht kwamen,verliet hij het ministerie enging het zakenleven in.Voordat hij ambassadeurwerd, was hij directeur-generaal van Lehman Bro-thers, één van de belang-rijkste investeringsbanken in'New York. De senaat moetzijn terugkeer naar Buiten-landse Zaken nog goed-keuren, maarverwacht wordtdatdatniet opproblemen zalstuiten.De producentenprijzen in deVerenigde Staten zijn inmei evenals in de voorgaandemaand met 0,1 procentgedaald. Exclusief de sterkschommelende prijzen vanenergie en levensmiddelenwas er een stijging van 0,4procent. Analisten haddeneen stijging van de prijs-index verwacht van 0,1 pro-cent en zonder de energie- envoedselprijzen een stijgingvan 0,2 procent.

Economisch akkoord Jeltsin met EU:Mijlpaal genoemd voorstabiliteit van Europa

CORFU - De Russischepresident Boris Jeltsinheeft vrijdag een politieken handelsakkoord gete-kend met de EuropeseUnie. De ceremonie hadplaats op het Griekseeiland Corfu, waar destaats- en regeringsleidersvan de Europese Uniebijeen zijn voor hun half-jaarlijkse topconferentie.

Volgens Europees commis-saris Sir Leon Brittan (Bui-tenlandse Handel), die eenbelangrijk aandeel in de tot-standkoming van hetakkoord had, gaat het omeen mijlpaal in het bereikenvan een grotere economischeen politieke stabiliteit op hethele Europese continent. Hetakkoordbeoogt zowel depoli-tieke dialoog als de handeltussen de Europese Unie enRusland te bevorderen. Afge-

sproken is dat de Russischepresident, die donderdag-avond dineerde met de Euro-pese leiders, voortaan tweekeer per jaareen ontmoetingzal hebben met de voorzit-ters van de Europese Minis-terraad en de Europese Com-missie. Ook op ministers- enambtelijk niveau zijn regel-matige contacten voorzien.Verder wordt een dialoogvanparlementariërs aangemoe-digd. Een samenwerkings-raad moet toezien op de nale-ving van het akkoord.

Het akkoord over deweder-zijdse handel bevestigt hetafschaffen van alle quota-regelingen voor Russischeexport naar Europa, met uit-zondering van bepaalde tex-tiel- en staalprodukten. Hetverdrag legt verder de han-del in (verrijkt) uranium aanbanden. Aan een regelingvoor nucleaire brandstofwordt nog gewerkt.

In IndonesiëOppositie eist intrekking

verschijningsverbod bladenJAKARTA — De onafhankelijke vakbond in Indo-

nesië heeft zich achter de protestacties van journa-listen, mensenrechtenactivisten en studenten gescha-ard tegen het verschijningsverbod op drie toonaange-vende weekbladen. De vakcentrale Welvaart (SBSI)riep minister van Informatie Harmoko op het verbodin te trekken.

"Wij roepen alle werkne-mers op in de media, deinformatie- en grafische sec-toren, vooral journalisten, omsamen te werken in natio-nale solidariteit teneinderepressieve acties tegen tehouden", aldus een SBSl-verklaring, die dinsdag aanHarmoko werd gegeven,

maar pas de afgelopen nachtwerd geopenbaard. De bondzegt dat de zaak zou moetenworden uitgevochten voor derechter. De autoriteiten wei-geren de grote SBSI-bond teerkennen.

Zowel binnen als buitenIndonesië is verontwaardigdgereageerd op het besluit devergunningen in te trekkenvan Tfempo, Detik en Editor.De Australische minister Gar-eth Evans sprak van een'zeer teleurstellende beslis-sing". Hetministerie van Bui-tenlandse Zaken in Den Haagbetreurt de maatregel, zekergezien het proces van poli-tieke liberalisering, datJaka-rta in gang leek te hebbengezet.

AdnangBuyung Nasution,een vooraanstaand mensen-rechtenactivist, heeft derege-ring tot maandag de tijdgegeven om het verbod in tetrekken. Hij dreigde met natio-nale stakingsacties. Nasu-tion, hoofd van de Bureau'svoorRechtshulp, riep buiten-landse media opbij hunrege-ring aan te dringen opkrach-tige protesten.

Het ministerie van Infor-matie in Jakarta zei eerderdat het verbod is afgekon-digd 'in het belang van eenverantwoordelijke pers. Aan-genomen wordt dat de

directe aanleiding voor demaatregel de manier isgeweest waarop de bladenverslag hebben gedaan overde controverse tussenminister van Onderzoek enTechnologie Habibie en hetleger over deaankoop van 39oorlogsbodems uit het vroe-gere Oost-Duitsland doorHabibie. De minister is eenvertrouweling van presidentSuharto. Sommigehoge mili-tairen waren verontwaardigdover de aankoop van de oudeen moeilijk bruikbareschepen en vooral over dehoge kosten. Het ministerievan Financiën weigerde toe-stemmingte gevenvoor beta-ling van de prijs van 1,1miljard dollar.

De bladen waren al eerdergewaarschuwd wegens deberichtgeving over eenaantal andere in Indonesiëgevoelige kwesties zoals deanti-Chinese rellen opSumatra en de mensenrech-tensituatie op Oost-Timor.Ook werd veel aandachtbesteed aan de voortwoeke-rende corruptie.

De machtige strijd-krachten hadden eerder allaten doorschemeren nietblijte zijn met het optreden tegende Indonesische pers, na eenperiode van ongekende vrij-heid. "Het is niet het ver-trouwen van de mensen indepers dat is geschaad, maarde geloofwaardigheid van deregering", zei Katoppo, direc-teur van de krant SuaraPembaruan. "De regeringheeft haar macht gebruikt,maar is die wel gebruikt opeen eerlijke, rechtvaardigeen wijze manier?"

Tienduizenden Koerdenbetogen in Frankfurt

FRANKFURT—Veledui-zenden Koerden zijn van-daag naar Frankfurt get-rokken om te demon-strerenvoor een vrij Koer-distan. Aan hetbegin vande middag waren in destad naar schatting al der-tigduizend Koerden bij-eengekomen.

Koerdische sprekersriepen op de manifestatievreedzaam te laten verlopen.Op spandoeken stonden tek-sten als 'vrijheid voor Koer-distan' en 'stop de Duitsemilitaire steun voor Tbrkije'.Ook werd geëist dat deDuitse regering het verbodvan Koerdische organisatiesopheft.

De politie heeft ongeveertweeduizend manschappensamengetrokken om ongere-geldheden te voorkomen. Deautoriteiten denken dat er intotaal veertigduizendKoerden naar Frankfurtkomen. De organisatorenzeggen echter meer dan hon-

derdduizend betogers te ver-wachten.

Zes bussen met 250 a 300Nederlandse Koerden opwegnaar de demonstratie blok-keerden vanochtend gedu-rende anderhalfuur degrens-overgang bij Bergh-autowegin de rijrichting Duitsland-Nederland. De Koerdenmochten van de Duitsepolitie Duitsland niet in.Tfegen twaalf uur hieven zede blokkade op. Aan deDuitse kant van de grensontstond een flinke file.

Volgens een woordvoerdervan de politie zijn er eerderop de ochtend ookproblemengeweestbij de grensovergangSevenum ter hoogte vanVenlo. Ook daar mochtenbussen met Koerden Duit-sland nietbinnen. Na bemid-deling door Nederlandse auto-riteiten konden de Koerdenlater alsnog naar de demon-stratie. Onduidelijk is of deKoerden die bij Bergh-autoweg werden geweigerdelders zullen proberen degrens over te komen.

Ierse premier eisteinde geweld IRA

CORFU — De lerseimier, Albert Reynolds, Whet lerse Republike'JLeger (IRA) duid*gemaakt, datalleen een*nitief einde aan het g*in Noord-lerland de \biedt voor een vredespl*

Reynolds bracht dezellute boodschap aan het8van de IRA na afloopurenlange bespreking*!de Britse premier, »

Major, in de marge va"Europese top in Corfu, j

"Ik wil een definitief 4aan het geweld van Wkanten. Ik denk dat d*wat zowel de mensenbeide regeringen willen"nolds noemde de jongste'barsting van geweld dan1onbegrijpelijk. Tijdens (weekeinde werden zes'holieken omgebracht, d>'een café naar een voet'wedstrijd keken.

Volgens Britse woordvders werd tijdens de bes]kingen aanzienlijke voogang geboekt.

■ GAZASTAD Gewa-pende volgelingen van deIsla-mitische verzetsbewegingHarnas schieten hun gewerenleeg tijdens de begrafenis-plechtigheid van Hamas-sympathisant NasserSaluha. Zijn lichaam werdop straat aangetroffen in hetoude gedeelte van de stad.Hij was op 22 juni ontvoerden werd dood teruggevondenmet eenkogel doorzijn hoofd.Het is een afrekening, zoneemt men aan.

(AFP-satellietfoto)

Hamas' eresaluut voor vermoorde aanhanger

ZATERDAG 25 JUNI 199%AMIGOE14

Te koop IChevrolet Cavalier Station WagoflI

bouwjaar 1991, kleur zilver-grijs, ■is volledig uitgerust. I

Auto heeft recent grote onderhoudsbeurtgehad. I

Prijs: Naf. 23.000,= IInlichtingen: tel. 376053. I

Including: * Boattrip * Breakfast: bread, fOT ,1eggs, bacon, coffee or tea * Barbecue: TCSefVStiO^Bsteak, chicken, spare-ribs, pork-chops, C3lu Isaté, salads, bread-dressings * All the 60545* -■drinks: beer/soft. With use of snorkel MCAlfi Iequipment, diveequipmentrental possible 'I

_."?■<" Beroepsopleiding HMaris Stella I

Opleiding Kostuum naaien IBen ye geïnteresseerd in naaien of modeontwerpen ? IOf wiljeje eigen atelier opzetten? IIn augustus begint op Maris Stella een kursus IKostuumnaaien met mogelijkheid op aansluiting bij IM.D.G.O. in Nederland. ' IEr is ook een stageperiode aan verbonden. IVereisten: Diploma LHO I

Diploma ETAO IMAVO 3 of 4 IHAVO 3 of 4 Iof een gelijkwaardig diploma I

Inschrijving: Maandag 27 juni van 8-12 uur a.m. IDinsdag 28 juni van 8-12 uur a.m. I

Beroepsopleiding Maris Stella IMontagne Rey 4 ITel. 672239 ■

PtVC _^&^__Éff%^ £^rf/lV _fl I

Verkrijgbaar bij:

Princess Beach Resort & Casino, Prinsenstraat 69 » Colon 16 J

Gevraagd:DOKTERSASSISTENTE

voor de ochtend.Curriculum vitae met foto zenden naar:

St. Michielsweg 34Julianadorp

Uitgever NVU wilBill Communications overnemenV^ARLEM — UitgeverL voert via haar Amen-ds v cc dochteroverleg over&i|| °''edige overneming vanW .°mrnunications in deO'gde Staten. VolgensVw^mierpersbericht van(ju lsBill CommunicationsW y°°raanstaande uitge-dij ln de Verenigde Staten,Vpr°fessionele informatie

tfyj l.de activiteiten van dit\ J! behoren het uitgeven«Wf vakbladen, het ver-

van geo-demografï-en de organi-

fl p Van tentoonstellingenfej^ferenties. Zodra de%fc e*ken in een verder

zijn, zullen nadereRelingen volgen.

Wn woordvoerder vanniets zeggen over

,SvVang van Bill Commu-%'°ns- "Geheel tegen onzek °nte in hebben wij inSd t^Urn van e onc*er-\h* &en een persberichtViveven ' omdat er in de1,1 de gde Staten geruchtenpers de ronde deden."

Begemann ziet afvan obligatielening\ rDa — Het bestuurH^egemann heeft inl^ijp e 8 met Commissa-h- besloten voorlopigSt *len van etPan eenjW^gesteldeconverteer-Jjf ft °bligatielening van\; "j^iljoen uit te geven.Vh ber 1993inBe-\s^ lening van even-zo n *

150 miljoen door!>b aandeelhouderSf van den Nieuwen-*af(fn Wordt gehand-

h^ versterking van hetN%le

nVerm°gen Pja^te

*n jn ln december by

en NieuwenhuyzenNdP

ds een achterge-%*. 'convertible' van NffVd" oen- Toen werd aan"'^llj datdeoverige aan-f«lij ieders in hetkader vanSd»trechti^ms in het'\ e «wartaal van dit jaar[W ?.ns zouden kunnen''f l«:n^Ven opeen lening vani C*miljoen->h mann heeft kortge-V t met de Treuhandan-!*ko0eoerlijn een principe-Nel^-u gesloten over delVi!i eid °og dit jaar74,9Nt» LVan de aandelen vanS- te Waggonbau (DWA)Mj e nemen en tegelijker-Sn J GroeP van Bege-

°nder te brengen bij|,t)ei'Jke van deze moge-Jyi Acquisitie heeft grote?fe^ °P de geconsolideerdeV s van Begemann. DWAJfl_g a^nelijk een omzet van>M' ongeveereven-S6^ de Begemann Groep.\» len kan dit aanlei->C♦en tot een bystellingSte " ota^e ondernemings-l^dp^16' Gezien de status■V 0 onderaandelingenkanSi in dit stadium nog'ttw duidelijk inzicht%*n verschaft over dever-

wikkelingen van de

totale groep.Op grond daarvan is

besloten de uitgifte van deconvertible voorlopig uit testellen. Van den Nieuwen-huyzen heeft tijdelijkafstand gedaan van de con-versierechten verbonden aande bij hem geplaatste lening.Dezerechten behelzen omzet-ting van de lening in aan-delen. Mocht de tweede nuuitgestelde lening later tochworden uitgegeven, dan kri-jgt Van den Nieuwenhuyzenzijn conversierechten terug.

Overigens wordt de finan-cieringvan deeventuele aan-koop van DWA apart gere-geld. De plaatsing van delening bij Van den Nieuwen-huyzen maakt daarvan deeluit.De verdere financierings-regeling is nog niet bekendgemaakt.

Winststijgingdochter Heinekenin Indonesië

JAKARTA — Multi Bin-tang Indonesia, voor drie-kwart eigendom van bier-brouwer Heineken, heeft over1993 zijn nettowinst met 74procent vergroot tot 27,99miljard rupia (Nf 24 mil-joen). De omzet liep 30 pro-cent op tot 224 miljardrupia(Nf212,8 miljoen). Voor 1994verwacht de Heineken-dochter het resultaat verderte verbeteren.

Multi Bintang is voor 75,9procent in handen van Hei-neken International Beheer,voor 16,7 procent eigendomvan Indonesian Public envoor 7,4 procent van admini-stratiekantoor van de Twent-sche Trust Maatschappij. Debrouwery werd in 1929, tij-dens de Nederlandse tijd,opgericht als de NV Neder-landsch Indische Bierbrou-werijen.

Hogere aanvoerMaasvlakte OlieTerminal in 1993

ROTTERDAM —De Maas-vlakte Olie Terminal (MOT)heeft een bevredigend jaarachter zich, maar kan nogweinig zeggen over de ont-wikkeling in 1994. De totaleaanvoer via de terminalbedroeg vorig jaar 38,4 mil-joen ton tegen 36,8 miljoenton in 1992. Nooit eerderwas de aanvoer via MOT zohoog.

De cijfers over het eerstekwartaal 1994 geven aan,dat de aanvoer zowel als deopgeslagen hoeveelheid nage-noeg gelijk zijn aan die vanhet eerste kwartaal 1993.Het nettoresultaat is vorigjaar iets gestegen van 52,1tot 52,3 miljoen gulden.

De commanditaire ven-noten in de MOT zyn BPNederland, Tbtal Opslag enPijpleiding, Shell NederlandRaffinaderij, Paktank Maas-vlakte, Esso Nederland enKuwait Petroleum Eu-ropoort.

Beurs New York op verlies van ruim zestig punten

Wall Street keldertondanks interventies

NEW YORK — De Dow Jones-index van de New-yorkse effectenbeurs zakte gisteren met 62,15puntentot 3636,94 punten. In het laatste half uur van dehandel kreeg de daling extra vaart als gevolg vancomputergestuurde verkoopprogramma's. De elektro-nische handel werd tijdelijk stopgezet toen de indexeen verlies van vijftig punten aangaf. De mening datalleen een renteverhoging de dollar nog kan redden,zette de beursindex verder op verlies.

Het zit de financiëlemarkten al een tijdlang nietmee met een aanhoudenddalende dollarkoers, dalendeaandelen en dalende obliga-ties. Een echte oorzaak isdaarvoor niet aan te geven.Om demalaise te doorbrekenzouden de Centrale Bankengezamenlijk moeteningrijpen om dekoers van dedollar omhoog te halen, zoluidde de redenering.

Gisteren was het eindelijkzover. Zeventien CentraleBanken, onder leiding vande Amerikaanse, stapten inde wisselmarkt en kochtendollars op met marken enyens. De waarde van de inter-venties werd geschat op 3miljard dollar.

In korte tijd leidde dat toteen koersstijging van dedollar met bijna twee centtot Nf 1,8040. Het effect wasechter alweer snel ver-dwenen. In Amsterdam ein-

digde de dollar op Nf 1,7950.Daar ging later in New Yorknog eens twee cent vanaf,hoewel de Centrale Bankenhun actie van 's middags nogenkele malen herhaalden. Dedollar zat daarmee ruimonder deNf 1,7860, hetkoers-peil dat de autoriteiteneerder op de dag laag genoegachtten om voor het eerst inte grijpen.

De aandelenhandelaren opde beurs van New Yorkwaren er van het begin afaan al van overtuigd, dat deinterventies niets zouden uit-halen. De index zat een halfuur na aanvang van dehandel al op een verlies van37 punten. Na een uur wasdat opgelopen tot 50 punten.Daarop werd, zoals gebrui-kelijk, decomputergestuurdehandel tijdelijk stopgezet.

De obligaties stonden inNew York aanvankelijkhoger, doordat de dollarevensteeg als gevolg van de inter-venties. Toen de dollar hethoofd weer liet hangen,zakten de obligaties in. Opde toch al lagere aandelen-markt had datuiteraard eenextra negatiefeffect.

President Clinton kon erniet omheen om te reagerenop de gebeurtenissen. Hijverklaarde dat de koersda-ling ten opzichte van de yeneen afspiegeling is van hetaanhoudend grote handels-overschot van Japan. Doorde zwakke economie van datland is debinnenlandse vraagdaarklein en dusricht Japanzich op de export, aldusClinton. Tfen opzichte van demark staat de dollar zwak,omdat de Duitse valuta methet aantrekken van de eco-nomie in Duitsland alleenmaar sterkerwordt, zo meentde Amerikaanse president.

Een andere manier om dedollar op te peppen, is verho-ging van de officiële renteta-rieven in de Verenigde

Staten. Daar zal het vermoe-delijk niet van komen. Eencentrale-bankfunctionarisliet weten dat de huidigekoersdaling 'lang nietserieus genoeg" is om dedollar te steunen met eenrenteverhoging.

Sommige analisten zijneen andere mening toege-daan. Het zit er niet in datJapan zijn rente zal ver-lagen en Duitsland gaat all-een maar heel omzichtig tewerk als het gaat om lagererente. Willen de VS de dol-larkoers opvijzelen, dan resthun niets anders dan derente te verhogen, zo menende deskundigen.

De vrees voor het oplopenvan deinflatie in deVS is nadedaling van de dollarkoersniet erggroot. Doordat import-produkten duurder wordendoor de lagere dollar, komenAmerikaanse producenten indeverleiding hunprijzen nave-nant te verhogen. De dollaris dan wel op een zeer laagniveau gekomen tegenoverde yen en de mark, maartegenover de munteenhedenvan Canada en Mexico, ooktwee grote handelspartnersvan deVS, is de dollar alleenmaar gestegen.

Financieel nieuwsHerstel Damrak afgekapt

AMSTERDAM —Buiten-lands aanbod heeft gis-teren aan het Damrak hetprille herstel van woe-nsdag en donderdagbruusk afgekapt. De AEX-index daalde bijna zespunten tot 381,43.De obli-gatiemarkt was eerstzwak, maarkon zich laterwat herstellen zodat deverliezen beperkt bleventot een paar tienden vanpunten.

De Europese beurzengaven een zeer flauwe stem-ming te zien en Wall Street

bleef gisteren dalen, onda-nks dollarinterventies.Kopers lieten het met hetweekeinde voor deboeg mas-saal afweten en zo kon hetgrotendeelsbuitenlandse aan-bod slechts tegen flinklagere pryzen worden opge-nomen.

Een duidelijke uitzonde-ring vormde het PTT-aan-deelKPN. Na een lagerbeginin de ochtend, waarbij hetverlies tot veertig cent bleefbeperkt, droogde het aanbodineens op. In demiddagwerdzelfs een winst zichtbaar, dieuiteindelijk tot zeventig centgroeide op Nf 49,60.

Verder was het meren-deels kommer en kwel. Hei-neken, die eerder deze weekflink duurder was geworden,moest het aanbod bekopenmet een Nf6,50 lagere koersop Nf 212. Elders in de voe-ding- en drankensector gingBolswessanen één guldennaar beneden tot Nf36,70 enverloor Nutricia Nf 1,80 op82,20. Uitgever Elsevier lietdriegulden liggen op Nf 152,terwijl Wegener Nf 1,50 (Nf107,50) en de Tfelegraaf tweegulden (Nf 171) lichterwerden. Wolters Kluwer ver-loor een daalder op Nf 104,80

en VNU één gulden op Nf167,50.

In de internationale sectorleed Akzo een verlies van Nf4,70 op Nf 194. Unileverslikte Nf 2,20 in opNf 181,20en Koninklijke Olie werd Nf2,80 goedkoper op Nf 191,70.Behoorlijke verliezen warener verder nog voor VanOmmeren (Nf 1,10 op Nf48,30), Fortis Amev (Nf 1,10op Nf 70,10), KNP BT (ééngulden op Nf 42,70) en Poly-gram (Nf 1,40 op Nf 72,70).

Op de lokale markt wasMultihouse procentueel degrootste verliezer. Het fondszakte twintig cent of tienprocent tot Nf 1,80. Roth-mans verloor zeventien centop Nf 3,63 en Kiene Nf3,50opNf 137,50. HBGwerd viergulden minder waard op Nf306 en Twentsche Kabel ver-speelde twee gulden op Nf175.

TweewieierfabrikantUnion deed het beter met Nf2,30 winst op Nf 35,90. Spe-culanten zogen een paar aan-delenBank Mendes Gans op,waarvoor ze vijfhonderdgulden meer betaalden op Nf7800. Voor Hotel Krasna-polsky werd vergeefs driegulden meer geboden op Nf150.

Tekort van één miljard opbetalingsbalans Nederland

DEN HAAG— De Neder-landse betalingsbalansheeft in het eerste kwar-taal van dit jaar eentekort te zien gegevenvanéén miljard gulden, tegeneen overschot van 6,9 mil-jard in de drie maandendaarvoor. Deze omslagnaar een tekort is veroor-zaakt door het sterkafnemen van het over-schot in het goederenver-keer en een flink tekort inhet saldo van de primaireinkomens. Over de twaalfmaanden van april 1993tot en met maart 1994waser echter op de totale beta-lingsbalans nog een over-schot van 13,8 miljardgulden.

Dit blijkt uit gegevens diehet ministerie van Finan-ciën gisteren bekend heeftgemaakt. Het overschot inhet goederenverkeer nam afvan 5,9 miljard gulden in hetvierde kwartaal van vorig

jaar naar 2,1 miljard in deeerste drie maanden van1994. Bij het saldo van deprimaire inkomens was ersprake van een positief cijfervan 1,2 miljard gulden in hetlaatste kwartaal van vorigjaar tegenover een negatiefsaldo van 2,4 miljard in dedaaropvolgende periode. Bijde primaire inkomens gaathet om het saldo van debedragen, die vanuit Neder-land naar het buitenlandworden overgemaakten omge-keerd in de sfeer van rente,arbeidsinkomen, en ontvang-sten uit deelnemingen.

De buitenlandse belang-stelling voor Nederlandseeffecten is weer afgenomen.Afgelopen jaarwas diebelang-stelling groot onder invloedvan detoen heersende valuta-onrust. In de mate waarinNederlandse ingezetenen bui-tenlandse effecten kochten isniet veel veranderinggekomen.

Hoogovens protesteert bij Europese HofIJMUIDEN - Hoogovens

stapt net als British Steelnaar de rechter uit protesttegen een besluit van deEuropese commissie omakkoord te gaan met extramiljarden staatssteun voorde Italiaanse concurrent ilva.Hoogovens vertrouwt dezaakniet, zo blijkt uit een don-derdagverspreid persbericht.

Het Ijmuidense staalcon-cern maakt gemene zaak metde Duitse verenigde staalin-dustrie en de Duitsebedrijven Preussag enThyssen. Gevieren eisen zijdat het Europese Hof vanjustitie de beschikking vande commissie ongedaanmaakt. Hun klacht wordtvrijdag ingediend, aldus eenwoordvoerster.

Hoogovens maakt

bezwaren tegen de omgere-kend ruim f 5 miljard aansubsidies voor Uva "wegenshet herhalende karakter".Daarbij zou de Italiaanseoverheid zich niet strikthebben gehouden aan devoor-waarden. Zo trok Uva vol-gens de woordvoerster zichweinig aan van afgesprokentermijnen voor capaciteitsre-ducties. Dat vindt Hoogo-vens concurrentievervalsing.

Volgens Hoogovens is dehulp in strijd met de Euro-peseregels. Daarbij is subsi-dieverlening toegestaan alsdie gepaard gaat met defini-tieve sluiting of stilleggingvan produktie-installaties."In het geval van Uva gaathet om tijdelijke stilleg-gingen', zei de woordvoer-ster.

Het betwiste besluit vande commissie dateert vaneind vorig jaar.De Europeseministers van industriegingen er in december meeakkoord. Deprecieze beschik-king is medio april afge-geven. "Pas toen hebben wekennis genomen van devoor-waarden en de steun*.

British Steel, dat maan-dag het voortouw nam, vechtook de door Brussel goedge-keurde staatssteun aan hetSpaanse CSI aan. Hoogo-vens legt volgens de woord-voerster echter prioriteit bijde Ilva-zaak. Verder hebbende Europese vereniging vanonafhankelijke staalprodu-centen en det Danske Stal-valsevaerk gerechtelijkestappen genomen.

Top PortugeseCentrale Bankafgetreden

LISSABON — De presi-dent van de Centrale Bankvan Portugal, Luis MiguelBeleza, is afgetreden. Eenwoordvoerder van de bankwilde geen commentaargeven op de stap, maar inLissabon is vernomen datBeleza zich niet langer konverenigen met bemoeienisvan deregering. Ook de tweevice-presidenten van debank,Bagao Felix en PalemiroRibeiro, zijn opgestapt.

De relatie tussen de Cen-trale Bank en de regeringzou de afgelopen weken ern-stig zijn verstoord door eenaantal conflicten. Het gaatin het bijzonder om de ver-groting van het belang vande Spaanse bank Banesto inde Portugese branchegenootBanco Totta e Acores van 25tot 50 procent. Tferwijl deCentrale Bank nogbezig wasmet een beoordeling van dezetransactie, liet de regeringweten dat die in strijd is metde Portugese wetgeving.Beleza wordt opgevolgd doorstaatssecretaris van Finan-ciën Antonio de Sousa.

Interventies gaan volgende week door

Industrielanden grijpen inom daling dollar af te stoppen

AMSTERDAM — De centrale banken van een aantalindustrielanden hebben gisteren eindelijk maatre-gelen genomen om de gestage daling van de dollar-koers een halt toe te roepen» In een gecoördineerdeactie kochten ze dollars-op in ruil voor marken enyens, waardoor de koers binnen enkele minuten metbijna twee cent omhoog schoot van Nf 1,7860naar Nf1,8040.

Het effect van het geza-menlijke ingrijpen van decentrale banken ebde lang-zaam weer weg. Aan heteind van de middag stond dedollar op de wisselmarkt vanAmsterdam op Nf 1,7950,wat iets lager was dan de Nf1,7960 van donderdag. Later

zakte de koers nog meernaar beneden tot Nf 1,7845,tot onder het peil waarop decentralebanken eerder op dedag ingrepen.

De daling van de dollarbegon twee weken geleden,toen dekoers op ongeveer Nf1,87 stond. Een verklaringvoor de daling konden devalutahandelaren niet geven.De centrale banken lietenhet een tijdlang afweten,hoewel ze begin mei nog welingrepen, terwijl de dollartoen hoger stond. Afgelopendonderdag poogden de VSnog mondeling dekoers optekrikken, maar dat lukte nietecht.

De Centrale Bank vanJapan greep deze week alsenige wel in, maar dathaalde ook niet veel uit. Tbengisteren de koers verderbegon te zakken, werd hetsein gegeven tot interven-ties. Daaraan deed een grootaantal Europese centralebanken mee, alsmede deAme-rikaanse centrale banken.

De Amerikaanse ministervan Financiën, LloydBentsen, verklaarde dat hetingrijpen samen met de part-ners van de G-7 (de zevengrote industrielanden) enanderen een uiting is van debezorgdheid over de recenteontwikkelingen op de finan-ciële markten. De Nederland-sche Bank was ook in demarkt, hoewel dat niet offi-cieel werd bevestigd.

Dat er na die interventiestoch weer ongeveer één centvan de koers afeine. werd

onder meer geweten aanteleurstelling over het feit,dat de dollar ondanks hetingrijpen op de wissel-markten niet verder steegdan de belangrijk geachtegrens van 1,62 mark. Willende centrale banken geloof-waardig overkomen, danmoeten ze de dollar verderomhoog halen, aldus de han-delaren.

Het wordt dan ook nietuitgesloten dat de interven-ties de volgende week door-gaan. Het ingrijpen van gis-teren was vrij bescheiden,wat werd beschouwd als eentactische zet van de centralebanken. Als de dollaraan-kopen niet geloofwaardigworden geacht, gaat dekoersvan de Amerikaanse munt-eenheid weer naar beneden.Als er dan in een later sta-dium wel op grote schaalwordt geïntervenieerd, is heteffect veel groter en wellichtafdoende, zo werd gerede-neerd.

Op de effectenbeurs vanNew York ging het behoor-lijk mis. Daar werden deinterventies helemaal nietals serieus beoordeeld. Dehandelaren zeiden dat eerstmaar eens moet worden afge-wacht wat het effect ervanop de lange termijn is. Eenhalfuur na het begin van dehandel stond de Dow Jones-index op een verlies van 37punten. Een uur daarna wasdat opgelopen tot vijftigpunten, waarop de compu-tergestuurde handel, zoalsgebruikelijk, werd stilgelegd.

De obligaties waren inNew York wel hoger toen decentrale banken bleken in tegrijpen. Toen de dollarechter weer begon te zakken,gingen ook deobligaties naarbeneden, wat de toch allagere aandelenkoersenverder omlaag haalde.

De effectenbeurzen inEuropa sloten allemaal forslager. Frankfurt, waar demarktgesloten was toen WallStreet inzakte, was 1,2 pro-cent lager. In Parijs ging hetkoersgemiddelde met 1,6 pro-cent naar beneden. Londenkreeg nog de volle klap vanWall Street te verwerken.De beursindex daar zaktemet 2,2 procent. Amsterdamwas 1,5 procent lager.

Er is steeds gezegd datalleen dollarinterventies doorde centrale banken in staatzijn een einde te maken aande malaise, die de financiëlemarkten al enige tijd teis-tert. Nu is er gisteren geïn-tervenieerd, maar de obliga-ties en aandelen gingengewoon verder naarbeneden. Wellicht datnieuwe, massale interventiesdoor de centrale banken uit-komst bieden.

AMIGOE 15'ÜgRDAG 25 JUNI 1994

President Menem in Witte Huis

- Presi-i ltl.yaflos Menem vanArgen-tiïe.£inB vrijdag op bezoekj)J}JnAmerikaanse ambtge-)ttJ*ill Clinton. Hij gingjii Wltte Huis via de weste-

' to/ ü^euSel binnen en werdijr'tet door dewacht van delf( lne.Achter deArgentijnse

Sl(lent ziet men zijn tolk.fAFP-satellietfoto)

*■ m from UPSTAIRS DOWNSTAiRS

Color ie all.When color ie right,

form ie right.Chagall

MENSENTouwtje springen

' beter dan joggenjj Vijf minuten per dag> touwtje springen geefti" meer lichamelijke conditiet dan drie kilometer joggen,jj Dat zeggen Amerikaansei artsen. In één maand verbe-_. tert het touwtje springen het"uithoudingsvermogen net[ liefst 25 procent.

Ook voor de spijsvertering* is die goed. Die wordt daar-£ doorbehoorlijk gestimuleerd.j Vooral wanneer daarbij vol-■o doende fruit en groentewordt* gegeten.

De beste manier is: twee{" minuten springen, één min-rj uut pauze en drie minutenf springen. Daarna even lek-ft ker ontspannen

■ Deze bont geschilderdeNoorse fan liep gisteren inhet centrum van New York.Zeker vijfduizendfervente sup-porters volgden hun natio-nale team naar de VerenigdeStaten.

Verkopers inde val geloktTwee medewerkers van

een Brabants computerbe-drijf zijn via een bestelling

Amsterdam gelokt endaarberoofd van zestig geheu-genchips met een waarde

"van enige tienduizenden gul-dens.

Volgens een woordvoerdervan de politie heeft hettweetal zich met de besteldechips naar een pand in deBijlmermeer begeven omdaar hun waar af te leveren.Op hun aanbellen werd nietgereageerd. Plotselingstonden er twee mannenachter hen, die zich onderbedreiging van een vuur-wapendegeheugenchipstoeëi-genden. Ook namen zij geldmee dat aan de Brabanderspersoonlijk toebehoorde.

Toen één van de slachtof-fers alarm wilde slaan metzijn zaktelefoon, werd hij doorde vluchtende overvallersbeschoten. De kogel mistedoel. Van de daders ont-breekt ieder spoor.

Het adres in de Bijlmerbleek onbewoond.

Koninginnedagop 29 april

Koninginnedag wordt in1995 op zaterdag 29 aprilgevierd. Het kabinet tïéfeftdaar vrijdag toe besloten,omdat 30 april volgend jaarop een zondag valt. WaarKoningin Beatrix en haarfamilie Koninginnedag mee-vieren, is nog niet bekend.

Kans op kanker bijvegetariërs lager

Vegetariërs hebbenveertig procent minder kansom kanker te krygen danmensen die gewendzijnvleeste eten. Dit hebben onder-zoekers in Groot-Brittanniëen Nieuw-Zeeland bekendge-maakt.

Uit het rapport van dezeonderzoekers blijkt verderdat vegetariërs ook minderkans hebben om aan hart-kwalen te overlijden. "Niet-vleeseters vertoonden opval-lend lagere sterftecijfers danvleeseters voor alle doodsoor-zaken, hartkwalen alsgevolg van vernauwing vande kransslagaders enkanker', zo staat in het ver-slag van het onderzoek in de

British Medical Journal."Vegetariërs krijgen veel

groenten, fruit, graanpro-dukten en peulvruchtenbinnen. Hun dieet bevatdaarom weinig verzadigdevetten en betrekkelijk veelonverzadigde vetten en kool-hydraten', schrijft Jim Mannvan deuniversiteitvan Otagoin Dunedin (Nieuw-Zeeland).

Vegetariërs krijgen meervitaminen binnen, behalveB-12, en minder ijzer en zink.Van deze vitaminen isbewezen dat ze beschermentegen kanker. Vegetariërshebben doorgaans een lagerebloeddruk en een lager cho-lesterolgehalte.

Reagan als Hids-patiëntBenetton blijft provoceren.

De nieuwste stunt van recla-meman Oliviero Tbscani iseen nep overlijdensberichtvan Ronald Reagan, inclu-sief foto waarop de Ameri-kaanse oud-president staatafgebeeld als Aidspatiënt.

De nieuwe stunt is gepu-bliceerd in een speciaalnummer van het Benetton-tijdschrift 'Colors', waarinRonald Reagan wordt aange-vallen omdat hij heel laatzou hebben gereageerd ophet uitbreken van de Aids-

epidemie. De foto toont deoud-president met eengezichtvol vlekken zoals Aidsdie bij zijn slachtoffers ver-oorzaakt.

"Hij heeft niets gedaan ommensen bewust te makenvan het gevaar van besmet-ting", aldus Tbscani. Toscaniwas verantwoordelijk vooreen hele reeks omstreden enprovocerende reclames,waarmee Benetton wereld-wijd de gemoederen in beroe-ring bracht.

Tom Poes en de Gezichtenhandeldoor Marten Toonder

4280— "Je kop is onverdragelijk, makker", zei TerpenTijn, zich afwendend. "Daar kan geen zinnig mensnaar kijken zonder dat de trilling hem uit de donderslaat. Het wordt tijd, dat ik daar een deklaag op zet,anders krijgen we eh dinges!"

Met deze woorden greep hij zijn plamuurmes enbracht met afgewend gelaat een grote hoeveelheidverf op de plamoen aan.

En of het nu kwam omdat de kunstenaar geengezicht te verliezen had of omdat de oude Hocus Pasniet langer rondwaarde weet ik niet. Maar hij vol-bracht zijn werk zonder er zelf minder van te worden.

Intussen stond heer Ollie in de deuropening van delente te genieten. Hij voelde zich tevreden met zich-zelf en de wereld, doch daarinwerd hij gestoord doorde nadering van een automobiel vol notabelen. Het

voertuig remde voor de stoep en de burgemeesterstapte uit."Heb jedie eh... dieplamoen ook gezien, Bommel?",vroeg hy. "De schurk heeft zijn kasteel in brandgestokenof zo - en nu is hij voortvluchtig. We moetenhem vatten vóórdat hij nieuwe streken uithaalt!"De bewijslast zal moeilijk zijn", vulde de ambte-naar Dorknoper aan. "We moeten ditregelen als herenonder elkaar en daarom hebben we uw hulp nodig.""

«„~f* B?mmel «iet te lastig", stelde de markiesvoor. Hij heeft ook een bezoek aan het slot gebrachten hij weet wat we bedoelen zonder datwe over herenonder elkaar spreken.""Zeker", zei heer Ollie glimlachend. "Jullie bedoe-len datwe alle vier ons gezicht verloren hebben. Nu,

dat is afgelopen hoor - en de plamoen is hier."

Rechters plegenook misdrijvenTwee rechters die zich

vorig jaar schuldig maaktenaan een misdrijf nemen zelfontslag. Hadden zij dit nietgedaan, dan zou onverbidde-lijk ontslag door de HogeRaad gevolgd zijn.

Volgens mr. Tfen Kate, pro-cureur-generaal bij de HogeRaad, hebben de betrokkenrechters zich schuldiggemaakt aan valsheid ingeschrifte en dronkenrijden.De frauderenderechter vuldezijn belastingpapieren nietjuist in. Dit gebeurdevoordat hij tot rechterbenoemd werd, maar hetwerd na een half jaar ont-dekt door Justitie. De anderkeek toen hij al rechter waste diep in het glaasje en reedtoch in zijn auto naar huis. ■ WILLEMSTAD - Een

groep van veertig Oranje-supporters is gisteren naarOrlando vertrokken om van-middag het Nederlandse elf-tal aan te moedigen. De reiswerd verzorgd door MaduroTravel. Bij het vertrek opHato waren de Oranje-sup-porters al volop in feeststem-ming zoals op de foto is tezien.

Vrouwen ervaren overgangniet als een ziekte

De meeste vrouwenbeschouwen de overgangniet als een ziekte en zien ergeenaanleiding in vaker naarde huisarts te gaan. Kwalenals opvliegers, transpirerenen menstruatiestoornissenkomen wel voor, maarvrouwen zeggen er niet doorgehinderd te worden.

Tot die conclusie komt dr.Groeneveld.Groeneveld onder-zocht 1947 vrouwen tussende 45 en 60 jaar. Volgens dehuisarts heeft de belevingvan de overgang veel temaken met het beeld datvrouwen ervan hebben:Vrouwen die het idee hebbendat de overgang hen veelongemak bezorgt, hebben erbeduidend meer last van. Bijvrouwen die veel ongemak

verwachten, bestaat hetgevaar dat zij elk kwaaltje— vaak ten onrechte — gaantoeschrijven aan deovergang.

Typische overgangs-klachten zijn te behandelenmet vrouwelijke hormonen.Nog geen 10 procent van devrouwen start met een hor-moontherapie. Ruim de helftvan hen stopt echter weerbinnen een jaar, omdat debehandelingnietbevalt. Vooreen deel wordt dat veroor-zaakt door de bijwerkingen(met name hevige, onregel-matige bloedingen), maarvoor een deel ook doordat devrouwen bang zijn, dat zijdoor het hormoongebruik eenverhoogd risico op kankerhebben.

Bendegebruikt

lijkwagenEen bende die zich deafge-

lopen zestien maanden opgrote schaal heeft bezigge-houden met het stelen vanbenzine, gebruikte daarbijonder meer een geprepa-reerde lijkwagen. Hetvoer-tuig was voorzien van eenextra tank van 200 liter. Ookwerden twee busjes ingezetdie waren uitgerust mettanks van 600 en 1000 liter.

De bende maakte gebruikvan creditcards en pasjes diewerden gestolen uit vracht-wagens en bestelwagens vande PTT. Veelal werden bijdie betaalmiddelen ook debijbehorende pm-codesbewaard. De bende tanktevoornamelijk 's nachts byonbemande benzinestations.

Intotaal sloeg debende opdie manier ongeveer 1000keer zijn slag. Daarbij werd218.000 liter brandstof buit-gemaakt ter waarde van344.000 gulden. De benzinewerd op verschillendeplaatsen verkocht voor éénpiek per liter. In dit West-brabantse plaatsje zijn doorde politie verschillende opslag-plaatsen ontmanteld.

Vrouw sterftvan schrik

Bij een aanrijding in hetFriese Echten zijn tweedoden gevallen. Een 44-

-jarige motorrijderklapte rondmiddernacht op een perso-nenwagen, waarbij hij op slagdood was. Een 66-jarigevrouw die in de buurtwoonde belde de politie,waarna ze opverzoek van deagent bij het ongeluk gingkijken. Daar aangekomenschrok ze zo, dat ze aan eenacute hartstilstand over-leed. De 21-jarige bestuur-ster van de personenautowerd met lichte verwon-dingen in het ziekenhuis opge-nomen.

Vrouwenzwijgen

over carriereMannen kunnen vre#

opscheppen over hunVrouwen daarent^blijven veelal bescheidenheeft alles met het mggte maken. Want ondankemancipatie kan heteet-*aardig steken wanneervrouw meerverdient,ofljsucces heeft. Bewezen is*Jdat afgestudeerde vrotfjin eerste instantie vaak'titel verzwijgen wanne*!een aantrekkelijk heeWontmoeten.

Gravenmonnikenin Londenontdekt

Bij graafwerkzaamb^voor de uitbreiding vafj jmetronet van Londen «ïfyskeletten gevonden .dertig middeleeuwseniken. Archeologenmaa\J:bekend dat de graven i

blootgelegd op deplaats^vroeger het twaalfde-ee^klooster St. Marrey's A'Sstond. Binnenkort zal ".worden begonnen met denleg van een remise.

Behalve op de geraa^jivan de monniken stuit^yarcheologen ook op Jskelet van een ach^jdmaanden oude baby-yarcheologen zeiden stol" ,baasd te zijn over de a^jfzigheid van de stofferesten van de baby.

HENRY By Dick Hodgins\ Boy, Oh Boy, Oh Boy ASk^\| It'sAQirl! v^ <>lfj Michelle Elize Desiree jjI Date : June 24, 1994 l

Time : 08: 10 a.m. ftIP Weight : 4370 grams 1}jf Lenght:slcm ff

\ \ Doctor: Ho- Kang-You [fB Parents : Fredric and Desiree Every «

’ Brothers : Tristan and Jordan Paul «df| : Paradera 46-A, Aruba

BONER'S ARK By Addison & Frank Johnson

BEETLE BAILEY By Mort Walk

AMIGOE

REDEYE By Bill Yates & Mel Casson

16 ZATERDAG 25 JUNI]

CURAÇAO

AGENDAMEDISCHEDIENSTEN

ARTSENNachtdienst artsenj*n.en van de artsen van BandabouJ* district) kunnen in spoedgevallen*'00n 641658 bellen en dan hetJ*°ordapparaat afluisteren DeT^ten van de andere districten kunnen

Spoedgevallen de artsenpraktijk vanC e 'Qen huisarts bellen en hetr*°°'dapparaat zal dan mededelen wier0arts is.

STICHTINGVERANTWOORD

OUDERSCHAPHs_,[Fundashon Famia Planea)( istentie geboorteregeling:IjgP Bitterstraat 1-A (tel: 611323)l>0ol,ks0l,ks °Pen van 08 00-12 00/14 00--t, Uur; dokter aanwezig op maandag,(. 'Wag van 14 00-16.00; dinsdag.te sdag en donderdag van 08.00-11.00'ÜnieL „

'""as Chikitu (zuigelingenconsulta-iS(y,eau) open op woensdag van 13 00-I ,yy uur.

VERENIGING!, VAN TANDARTSEN300StdOendear,s 25-26 |univan 12 00--k| T

Uur A. Blom, Van Kinsbergelaan, 67* '■ 368425 Voor spoedgevallen

°KTER E.A. WINKLAARSjs 'Particuliere patiënten)ipr^aweg 130. Tel.: 371418'"n 1, n°P zaterdag en zondag

'°0-1 2.00/17.00-18.00 uur.

GENEESKUNDIGEDIENST

LwS- EN 2de DISTRICTiün'% 1g94 vanaf 07.00 uur tot 27

SrftK07-00 UUr

''<■ 67r 9e' Cen,ro Mediko Sta. Rosa.|IL.oq-18 6' sPreekuren 11-00-12.00/

0 uur; s Poed9evaHcn tel.:**. g "> 9-9. 689266 689337.'iser, wvoor patiënten van de volgendebN h°e" Da Cos,a Gomez' Nassy-Sk_n s*' Tseng. Ten Holt-Suiters."h en !!' Doran, Guerrero-Bakmeyer,

Braam)

Wp«!tS- EN 2DE DISTRICTK*TS 19q1"4 vanat 1700 uur tot 27Sr m°m °700 uur:l'" Tel'eb' Dokterskamer Seru For-tl°°-i? iv, 684122'689312; spreekuren:!%t,| 17 00-18.00 uur; spoedge-C 9«a, 691 292 b.g.g. 689266/689337.r*«n <,v°or patiënten van de volgende?%,*"■ Goilo. Roose. Braakrnan-rj«9e De Rouw-Picus, Davelaar.r^tn r.

a')l°- Nivillac. Rosales-Conces-

VuPE DISTRICT BAN-\% °'S 19q1.994 vanaf 17.00 uur tot 27iNtr >°m 07.00 uur:l]S«t *eed. GezondheidscentrumI^OO-l'l !L: "41658 641605; spreekuren:%00/17 00-18 00 uur. spoedge-

Kh?"at 686294 b.g.g. 689266 689337.jVi gV°0r Patiënten van de volgendeSflj chellens. Sommer, Lucasius en

I»*»/ " * Van hier niel 9cnoemdeil'' 11 de

r(" aangeraden in spoedge-JNe

_e e'9en arts te bellen en te

1 we voor deze de dienstVvep ' He' verdient te allen tijde

l%onHn9een huisarts te kiezen die

(Nero"1 en weekeinden bereikbaar-rstVo 9eld heeft. Vraag er naar bij uw9end bezoek!

AMIGOENs£olofon

«HIJAMIGOE N.V.;,,c«mrat,(lOll|nen): 672000J NA

UVeI2/nofPaBs77

>000■p"-«wis

hCkolB74-825-10a s Bank n.v

l^ra^aysr-Hoßanaer(secretaresse)

' iSjaJr* h°°f#edacteur/A cI9>JrNAPA

Henme Harinck,VS** Sr'of' Baf' Pasjan,„, 7*o, Ronnie Rens Jr.,

sseit (opmaak) en( LJL!,: e?<,5

e2NT|E-AFOELINQ

Maandag VmrCav»r^ 7'30"15'30uuf-n* 1 ' S6S VOOf dekDmen(Je *»9van tevorenvóór 15.30

L en Victor Hafkamp

5 8"1 ANP 8"AFPVHsr^Gsovereenkomstroet The1 L e Haagsche Courant,1 Foto's: AFP

jL'e (abonnementen):

'"'.ra:ls,tr;<;o NV. Tel: 370503,ik M

f pN* v?!6 An«ll^ 16.*. OP

■ \b^2"(zeepost):iaarl^kB

WIT GELE KRUISWIJKVERPLEGING

'PRINSES MARGRIET'Santa Maria 17. Tel.: 682344/682947, 682412/682574. Fax:681000. Kantooruren: 07.00-16.30uur.Voor de wachtzuster gelieve tel.:603661 te bellen na 17.00 uur.Telefonisch spreekuur in ieder wijk-gebouw: dagelijks van 08.00-08.30/14.30-15.00 uur* Huize Halman Otrobanda: tel.:

628288; spreekuur: woensdagvan09.00-11.00 uur.

* Sta. Maria 17: tel.: 682344;spreekuur: donderdagvan 09.00--11.00 uur.

* Wijkgebouw Bonam: tel.: 371865.spreekuur: dinsdag van 09.00--11.00 uur. Sokudi: tel.: 367824.

* Sentro Mediko Montagne Abao:tel.: 673711; spreekuur:woensdag van 09.00-11 00 uur.

* Kaya Fensu 9 (Koraal Specht):tel.: 618577; spreekuur: donderdagvan 09.00-11.00 uur.

* Wijkgebouw Suffisant: tel: 687707;spreekuur: donderdag van 09.00--11.00 uur.

* Wijkgebouw Sta. Rosa: 671628;spreekuur: dinsdag van 09.00--11.00 uur.

* Inloopspreekuurvoor zuigelingen-en kleuterzorg: vrijdag van 08.00--10 00 uur. Hoek Vondel-/Nilda Pin-tostraat. Tel.: 373582.

STICHTING NEUTRALEWIJKVERPLEGING

kantoor Gosieweg 15. P.O. Box3619. Tfel.: 692231/692232. Fax:682709; geopend van 07.00-17 00 uur.Kantoor Bandabou: Silberie Kavel 16; openvan 08 00-16.00 uur. Tel.: 649422Voor de wachtzuster vanaf 24 juni om17 00 uur t/m 1 juli om 07.00 uur gelievetel.: 681847 ofpage 310-1179 te bellen

KRAAMKLINIEKRIO CANARIO

Schottegatweg Noord 43. P.O. Box3619. Tel.: 691838/ 692510. Fax:691683; voor informatie over prenatalezorg en zorg gedurende en na de bevallingConsultatiebureau zuigelingen: iedere donde-rdagmiddag van 13 30-16.00 uur.Consultatiebureau peuters: iedere dins-dagmiddag van 12.30-14 45 uur.

STICHTINGWIJKVERPLEGING

BANDABOUFontein 35, tel.: 648077/648387; openvan maandag t/m vrijdag van 07 00-17.00uur Voor de wachtzuster gelieve tel.:649641 ot 601790 te bellen

APOTHEKENWEEKEINDEDIENST

ZATERDAGOtrobanda:Gosie, Gosieweg 90-A. Tel.: Tel.: 379744Punda:Dominguito, Caracasbaaiweg 127. Tel.:617988

ZONDAGOtrobanda:Union. Breedestraat 137 Tel: 623575Punda:Janwé. Caracasbaaiweg 191.Tel.: 617553

DIVERSENBELANGRIJKE NUMMERS

(voor noodgevallen)Ambulance: 112Politie: 114Brandweer: 114Hospitaal: 624900Aidslijn: 128Kodela: 135

VERLOFBEGRAFENIS

(afgifte van 10.00-14.00 uur)zaterdag 25 juni:S. Jennie-Kleinmoedig. Angolaweg 76.zondag 26 juni:A. Michel. Dr. ML King Boulevard 42.

HEEFT U HULP NODIG?BeISOS-lijn 127!

NOODGEVALLEN/VERMISSING OP ZEE

Telefoon: 637911 (RCC)24 uur per dag bereikbaar!

STICHTING PROTESTANTSKOOPVAARDIJWERK(Curasao Seamen's Mission)

Emancipatie Boulevard 42. Tel.:375317. Open op dinsdag t/m zaterdagvan 20 00-22 30 uur Radioprogramma:elke vrijdag via Radio Hoyer II van 19 05--19.30 uur

FUNDASHONLECHI DI MAMAKÖRSOUVoor informatie tel 672289. 375023 of375542

LUCHTPOSTSLUITINGPOSTKANTOOR GROOT KWAR-TIERNederland: voor gewone stukken: maan-dag, dinsdag, donderdag en vrijdag om11.30 uur: woensdag om 10.15 uur. Vooraangetekende stukken één uur van tevo-ren.Suriname: voor gewone stukken: dinsdagen vrijdag om 17.30 uur en zaterdag om10.45en 17.00uur.De Verenigde Staten en Europa (opzaterdag): voor aangetekende en gewonepoststukken om 14.45en 15.45 uur.Het zegelloket is op zaterdag van 07 00--15 00 uur open

THORAX CENTRUM(Jan Noorduynweg naast UNA.TeI.:685544openingstijden van maandag t/m vrijdagvan 08 00-17 00 uur; op zon- en feestda-gen alsmede op werkdagen na 17.00 uurvoor spoedgevallen tel.: 685917.

STICHTINGDIERENBESCHERMING

CURAQAOHet Dierenasiel Parera (tel.: 654300/fax: 371713) is open van maandag t/mvrijdag 08 00-12.00/13/00-17.00 uur;zaterdag van 08 00-12.00/15.00-17.00 uu.-;zondag gesloten.

DIERENARTSvoor spoedgevallen gelieve te bellen:614000 (Veterinaire Dienst) voor de dienst-

doende arts

MAANDAGTOERISTENSCHIP11.00-20.00uur Seawind Crown (AUA).

KERKDIENSTENKLOOSTER ALVERNA (Gouv. van Lans-bergeweg): zon.: 10.00 uurhoogmis (Ned).BARBER (H. Joseph): zat.: 19.00 uur;zon 06 00 en 09 00 uur.BRIEVENGAT: zat.: 18.30 uur: zon.: 10.00en 18.00 uur.BUENA VISTA (Birgen Milagrosa): zat.:18.30 uur; zon.: 09.00 en 11.30 uur.CHARO (O.L Vrouw van Coromoto): zat:19 00 uur; zon.: 08 00, 11.00 (Spaans),17 00 en 19.00uur.GROOT KWARTIER (O.L. Vrouw van BergCarmel): zat: 19 30 uur; zon.: 09 00(gezinsmis) en 18.00 uur.JANOORET (O.L. Vrouw van Goede Raad):zon : 10.00 en 19 00 uurHULPKERK BOCA SAMI: zat.: 18.00 uur;zon : 08.00 uur.HULPKERK LAGOEN (H. Johannes); zon.:10.00uur.JANWE (H Hart van Jesus): zat.: 1900uur;zon.: 08.30, 12.00en 19 00 uur (Ned).KORAAL SPECHT (Goede Herder;: zat.:1900uur; zon : 11.00en 1800 uur.MONASTERIO MAMA Dl DIOS' (Scher-penheuvel 3): maan. t/m zat.: 08.00 uur;zon.: 10.30 uur.MONTANA (H Dominicus): zon.: 05.15,08 30 en 19.00uur.OTROBANDA:Santa Ana: zon : 08 00 en 19 00 uur.Santa Famia: zon.: 06.00. 09.00, 11.00(Engels) en 19 00 uurPIETERMAAI (kathedraal): zat.: 19.00 uur;zon.: 06 00, 09.00 en 19 00 uur.SANTA MARIA: zat: 18.30 uur; zon.:07.00, 09 00 en 18.30uur.SANTA ROSA: zat.: 18 30 uur; zon.: 07.30.0900 en 18.30 uur.SAN WILLIBRORDO: zat.: 19 00 uur; zon.:10 00 uurSERU GRANDI (Fuik): zon.: 17.00 uur.SOTO; zat.: 19.00uur; zon.: 09.00 uur.STEENRIJK (O.L. Vrouw van Altagracia):zat: 07.00en 19.00 uur;zon.: 08.00, 10.00(Heilige mis speciaal voor Dia di Famia) en18.00uur.SUFFISANT (O.L. Vrouwvan Fatima): zat.:18.00uur; zon.: 09.00 en 18.00 uur.SERU FORTUNA: zat.: 1830 uur; zon.:10.00uur.TERA CORA: zon.: 18.00 UUR.WESTPUNT (H. Petrus): zat.: 19.00 uur;zon. 08.30 uur.WISHI (H. Teresita): zat.: 18.30 uur; zon.:08 00 en 18 00 uur.ZUID BONAM (H. Judas Thadeus): zat.:18 30 uur; zon.: 08.30 en 17.30 uur.

EVANGELISCHEBROEDERGEMEENTE

MORAVIAN CHURCH(Goeroeboeroeweg, Mundo Nobo)zaterdagavond 19.00 uur zangdienst.zondagmorgen 09.30 uur preekdiensl.(Emmy Berthold kleuterschool, Sutfi-sant)zondagavond 18 00 uur Papiamentsedienst.

GEREFORMEERDEKERK

Groot Kwartier08.30 uur dienst16 30 uur dienst.Muizenberg/Stenenkoraal10 00 uur dienst.Buena Vista10 15 uur dienst.Santa Rosa10 00 uur dienst.19.00 uur samenkomst

VERENIGDEPROTESTANTSEGEMEENTE VAN

CURAÇAOEbenezer Church(Oranjestraat 111)09.30 uur Women's Group.Fortkerk(Fort Amsterdam)09.30 uur mevrouw Y. Isidora.Emmakerk(Rio Canario)09.30 uur ds. P. v/d Waal.

VOLLE EVANGELIEGEMEENTE

YUBIA BENDITAzondag om 10.00 uur dienst (tevenscrèche en zondagsschool) - Weg naarSullenbaai z/n. (tel.: 681922).

NIEUW-APOSTOLISCHEKERKAanvangstijd van de dienst: zondagom 16.00 uur - Kaya G Mahuma 439.

AE(kanaal 73)

ZATERDAG19.00 Bob Vila Home Again19.30 Bob Vila Home Again20.00 Movie: Mountain Men22.00 Best of Comic Relief23.00 Comedy on the Road

ZONDAG1900To Be Announced20.00 Movie: Greystoke: The Legendof Tarzan, Lord of the Apes22.30 Poirot23.00 Caroline's Comedy Hour

CBS(kanaal 75)

ZATERDAG19.00 Entertainment Tonight20.00 Dr. Quinn, Medicine Woman21.00 Roots of Country22.00 Walker, Texas Rangers23.00 News23.30 Andy Griffith

ZONDAG19.00 60 Minutes20.00 Murder, She Wrote21.00 Movie: A Family of Stranger23.15 CBS News23.30 Amen

ABC(kanaal 77)

ZATERDAG19.00 News19.30 NY Views20.00 Movie22.00 Commish23.00 News23.30 Movie

ZONDAG19.00 Home Videos19.30 American Funniest People20.00 Lois & Clark21.00 Movie23.00 News23.30 Movie

CINE(kanaal 83)

ZATERDAG19.00 Movie: Tremors21.00 Movie: The Lightning Incident22.30 Movie: Child of Darkness, Childof Light

ZONDAG19.00 Movie: Grease 221.00 Movie: Child's Play 322.30 Movie: B.S. I Love You

NBC(kanaal 85)

ZATERDAG19.00 Inside Edition19.30 Sports Wk20.00 Mommies20.30 Getting By21.00 Empty Nest21.30 Nurses22.00 Sisters23.00 News23.30 Satuday Night Live

ZONDAG19.00 I Witness Video20.00 Seaquest DSV21.00 Movie23.00 News23.35 Mama's Family

BAKHUISMINISTRIES

zondag om 10.00 uur dienst - Land-huis Mount Pleasant.

****************TELECURAÇAO

(kanaal 8/6)

ZATERDAG16.00Directe uitzending WK Cup:Argentinië vs Nigeria18.00Telefiesta met tante Irma19.00 Mega Top 5019.30 Live uitzending voetbalwed-strijd: Saudi-Arabië vs Marokko21.00 Wega di Number Körsou21.03 vervolg voetbalwedstrijd21.30 Telenotisia22.00 Cocktail Turistiko (presen-tator Captain Sterling)23.00 All You Need is Love24.00 Sluiting

ZONDAG09.00 Sala di Konsierto10.00Senadi Schor1045 Classical Master Pieces11.15 48 Hours

12.15 Live uitzending World Cupvoetbalwedstrijd: Bulgarije vs Grie-kenland14.30 Reisgids15.15 Man drechi di Dios15.30 WK Journaal (live)16.00 USA World Cup 1994: Zwit-serland vs Colombia17.55 Wega di Number Kórsou18.00 Di Bishita Ku18.30 Cocktail Special19.00Tele-Suerte20.00 Telenotisia20.30 Shete Dia21.00 Rikesa Universal (presen-tator Mavis Albertina)22.00 Uitzending WK-voetbalwed-strijd: De Verenigde Staten vsRoemenië24.00 Sluiting.

MAANDAG15.30 WK Journaal (live)16.00 Live uitzending WK-voetbal-wedstrijd: Bolivia vs Spanje(wijzigingen voorbehouden!)

TBS(kanaal 89)

ZATERDAG19.05 Major League Baseball22.00 Movie: Lifeguard

ZONDAG19.00Movie: Matlock: The Thief21.00 National Geographic Explorer22.00 Rediscovery23.00 Network Earth23.30 Paid Program

LIFE(kanaal 91)

ZATERDAG16.00 Movie: Lie Down With Lions20.00 Movie: Love With a PerfectStranger22.00 Girls Night Out23.00 Mary Hartman23.30 Mary Hartman

ZONDAG18.00 Movie: Shootdown20.00 Movie: Killing in a Small Town22.00 Lifetime Magazine23.00 Clapprood Live23.30 Hidden Room

Na zware oppositie Bonn en Parijs

Ruud Lubbers gooit dehanddoek in de ring

CORFU — De paleisrevolutie van de Nederlandsepremier Ruud Lubbers tegen de Europese koningenHelmut Kohl en Francois Mitterrand is mislukt. Devertrekkende premier constateerde het vandaag zelf:Drie grote landen en een middelgroot land (Neder-land) hebben zich verzet tegen de druk van Bonn enParijs. De kleintjes konden de druk echter niet aan.

Het was voor Lubbers dereden om de handdoek in dèring te gooien. Als hij buitenParijs en Bonn uitzicht hadgehad op ruime steun onderde andere lidstaten, was zijnbeslissing anders uitgevallen."Het diner van gisteravondleverde echter een patstel-ling op. Dat was voor mijreden om vice-premier Koken minister Kooijmans vanBuitenlandse Zaken per-missie te vragen me te mogenterugtrekken. Niet Neder-land heeft mijn kandidatuuringetrokken, maar ikzelF,aldus Lubbers.

Volgens de premier voeldehij zich 'niet meer gemoti-veerd' toen duidelijk werddat hij onvoldoende steunzou krijgen. Hij had geen zinmeer in ellenlange discus-siesen getouwtrek. "Dat werdmij te moerassig", aldusLub-bers.

Als verklaring voor hetontbrekenvan steun van metname de Duitse bondskanse-lier, voerde Lubbers aan dathij 'na twaalf jaar EuropeseRaad een beetje te grootgegroeid was." Hij zei zichvoor te kunnen stellen datKohl wat problemen had metiemand die al zo lang mee-loopt. "Je zit er al zo lang datje een zekere vrijmoedigheidhebt, een openheid van spr-eken die bij anderen tot pro-blemen kan leiden. Dat pro-bleem doet zich bij een kan-didaat die minder geschie-denis met zich meedraagtveel minder voor", aldus depremier.

Lubbers liet zich, in tegen-stelling tot Kok, niet ver-leiden tot openlijke kritiekop zijn Duitse collega en alhelemaal niet op de FransepresidentMitterrand. HetFra-nse staatshoofd werd zelfsgeprezen om zijn opmerkingop de slotronde van de top,dat hij 'zich niet tegen debenoeming van Lubbers zouhebben verzet als er ronddeze kandidaat consensus

was ontstaan.'Zijn benadering van Kohl

was een slag anders. Fijntjesconstateerde hij dat debonds-kanselier nu 'een probleemheeft. "Hij moet of een andervinden of de Britse premierMajor overreden.' En datlaatste zal volgens de hui-digecommissievoorzitter Del-ors geen gemakkelijke zaakzyn, omdat het om funda-mentele verschillen vaninzicht gaat over de uitbouwvan de Europese Unie.

Over zijn directe concur-

rent Dehaene zei Lubbersdat ook deze met een 'zekerprobleem' zit nu tijdens hetdiner van vrijdagavond isgebleken, dat vier landen diesamen veertig procent vandeEuropese bevolking verte-genwoordigen, 'nietgelukkig* zijn met de Belgi-sche premier als kandidaat.

De Nederlandse premiertoonde zich na afloop 'nietbitter' over de situatie. VoorNederland had zijn benoe-ming grote voordelenkunnen hebben, maar per-soonlijk zegt hij er niet mccte zitten. "Bij mij overheersteen groot gevoel van opluch-ting. Ik kan me nu permit-teren nog even niet overmijn toekomst na te denkenen dat is pas echte vrijheid.'

HET WEERWEERSVERWACHTING geldig tot morgenmiddag 12:00uur:Voor vanmiddag zal het voornamelijk licht tot half bewolkt

en vrijwel droog blijven. Morgenochtend zal het wederomtijdelijk zwaar bewolkt zijn met kans op plaatselijke regen- ofzelfs onweersbuien.

Matige tot vrij krachtige, overdag af en toe krachtigeoostelijke wind. Tijdens de regenbuien kunnen zelfs enkeleharde windstoten voorkomen (tussen tien en 32 knopen).

WEEROVERZICHTEen zwakke tropical wave boven het oostelijk Caribisch

gebied trok in de loop van zaterdagochtend over deBenedenwindse eilanden en zorgde voor enkele verfris-sende plaatselijke buien en op Bonaire zelfs onweersbuien.Een volgende wederom zwakke tropical wave. nabij Trinidadtrekt westwaarts en zal in de loop van zondagochtend deBenedenwindse eilanden bereiken.

Naar verwachting zal het samenhangend buiengebied overhet algemeen ten noorden van de Benedenwindse eilandenblijven. De kans op enkele plaatselijke buien of onweers-buien wordt echter niet uitgesloten.

Vanmorgen 08.00 L.T. Afgelopen 24 uur

Station Het weer Max Min Neerslagmm

Aruba licht bewolkt 32 25 1.8Bonaire onweersbui 32 24 15.6Curagao half bewolkt 33 25 2.2Sint Eustatius zwaar bewolkt 31 26 1.0Sint Maarten licht bewolkt 30 27 0.0Amsterdam half bewolkt 25 08Atlanta geheel bewolkt 28 21 9.9Bogota zwaar bewolkt 09 04Caracas onweersbui 31 17 0.0

Massale betogingPalestijnenin Gazastrook

GAZA—Zon 50.000 inwo-ners van de Gazastrook, voorhet merendeel aanhangersvan de moslim-fundamenta-listische beweging Harnas,hebben gedemonstreerdtegen de moord op een lidvan Harnas.

Aangenomen wordt dat demoord een wraakactie is vanPalestijnen, die met Israëlsamenwerken. Bij het lijkwerd een briefje aangetroffenmet de tekst: "Wij dodenleden van Harnas om ons tewreken op de dood van onzezoon*.

Aan de demonstratie werddeelgenomen door hoge func-tionarissen van de Pale-stijnse politiemacht. Vierjeeps van de politie redenaan de kop van de stoet.Palestijnen uit verscheidenedelen van de Gazastrooknamen aan de demonstratiedeel. Het was de grootstedemonstratie, die ooit in deGazastrook werd gehouden.

Het lijk van de 20-jarigeNasser Saluha werd door debetogers naar de moskee inGaza gedragen. Saluha's stof-felijk overschot, dat don-derdag werd gevonden, wasgewikkeld in de groene vlagvan Harnas. De demon-stranten schreeuwden omwraak en eisten een open-bare executie van de daders.

VN eisen eindegevechten Jemen

NEW YORK— Secretaris-generaal van de VerenigdeNaties, Boutros BoutrosGhali, heeft aangedrongenop een onmiddellijk eind aande gevechten tussen Noord-en Zuid-Jemen.

Boutros Ghali toonde zichin een gesprek met deminister van Planning vanZuid-Jemen vooral bezorgdover het oplopend aantalslachtoffers in de zuidelijkehavenstad Aden, die de afge-lopen twee dagen onophou-delijk werd gebombardeerd.Bij de aanvallen op Adenkwamen vrijdag minstenstachtig mensenom het leven.

De regering van Israël heeftbesloten de luchtvaartmaat-schappij El Al te privati-seren. De staat zal 51 pro-cent van de aandelen ver-kopen via een openbareinschrijving in binnen- enbuitenland. Wanneer de ver-koop plaatsvindt, is nog nietvastgesteld. Het zal in elkgeval niet gebeuren voor okt-ober. In die maand moet ElAl uit de al dertien jaarlopende surseance komen.

ÜIERDAG 25 JUNI 1994

fIwEGA DI NUMBER

I 8576 I13047594

17

PJIIF^ Botica Otrabandar I'Pm Winkelcentrum ColonLj^Ufll OPEN NON STOPfly- f I ".00 a.m. -7.00 p.m.

'<z~Z^è_ 4 Ju*ii^fii MOZARTM? PLUS' FESTIVAL

KA Tel: 603128 - 375075

AMIGOE

jgflte "EL TRIBUTO"Tel.: 375390

Kv honda pena, pero konforme kv Dios su boluntat nos tapartisipa kv a fayesé na edat di 84 ana

Isntenia MarchenaNa nömber di:Su esposo : Benny MarchenaYunan : Teddy Marchena (Hulanda)

Benjamin (Mi) Marchena i Aura LeonardoWilfred (Feffe) Marchena (Hulanda)Myrna Marchena i Macario SuarezStanley Marchena i Milca PaulusLesley Marchena i esposa

Netunan : Juvenal, Marvis, Mylène,Marvin i Soraida Marchena i famianan,Gilbert, Aishel, llonka,i Otaiza Marchena i famianan,Marlon i Airel Marchena i famianan (Aruba)Stanley Palm Jr., Endirah Biesbrouck,i Michael Suarez i famiananRenata MartinaJenny, Clarisa, Angelo, i Lisandro Marchena

Tur bisanetunan na Aruba, Körsou i HulandaSua- i kunanan : Carlos Muskus

Angelica Adamus i famiaEdita Raphael i famiaMario Odor i famia (Aruba)

Demas famianan: Leonardo i Odor (Aruba), Suarez, Paulus,Jimenez

Lenny Pedro (Hulanda), Inocensia Pedro,Josefa Tiel, Baby i Boy Galmir, Elsa Martijn,Morty Meulens i rumannan i famianan,Chita RanM i famia.Club di Sta. Maria: Maria AuxiliadoraTur sukomader, kompader, bisina, i amiganan

Akto di entiero lo tuma luga Djasabra 25 di yüni saliendo for diMisa di Coromoto (Mundu Nobo) pa Santana Katóliko naRoodeweg.Ta risibi bishita di kondolensia for di 2or na Misa diCoromoto. Pa4or lo tin vn Santu Sakrifisio di Misa na Misa di Coromoto.

AMIGOE ZATERDAG 25 JUNII]18

TE HUURAPPARTEMENTin goede buurt, met wk,

keuken, 1 slpk,badkamer, porch en tuin.

Telefoon aansluitingaanwezig.

Incl. water + electra.Nafl. 1350,=Tel. 604390

Te koopaangeboden:

Duikset metoctopus

in zeer goedestaat.

Naf. 850,=tel. 678396

Te huur1 persoons

APPARTEMENTcompleet

gemeubileerdfl. 475,= per maandexcl. stroom en gas.

Inlichtingen:684927

WAARSCHUWINGDe commandant van de marine-basis Parera maakt bekend dat erschietoefeningen worden gehou-den.Op de schietbaan WACAO:WOENSDAG 29 JUNI VAN 07.00UUR TOT 18.00 UUR.DONDERDAG 30 JUNI VAN07.00 TOT VRIJDAG 01 JULI1994 22.00 UUR.Onveilig zeegebied ± 4.000 mtr.uit de kust.Maximale verheffing ±5.000 ft.

Te koop:ChevroletChevettestationcar, wit,bouwjaar '89

f 6500,=tel. 369462Kaya Ogete 6.

PORCH SALEmaandag 27/6 12.00-14.00dinsdag 28/6 12.00-14.00dinsdag 28/6 17.00-21.00

Ronde wille eettafel + 4 manou stoe-len, antiek grenen TV-kast, kapstok,lamp. zwarte design vuilnisbak(binnen), romantisch spijltjesbed 2 pers.,piano Rippen + kruk, ventilator(staand), TV JVC (multisystem),koelbox, wasmand, bestek, servies-goed, glazen, tuinplanten met pot.espresso koffie-apparaat. etc.

Kaya Toni Kunchi kavel 4c,tevens op afspraakTel.: 374016/602463

Te koopDAIHATSU

ROCKYSofttop bj. '88

59.000 kmin goede staat.Prijs: f 12.500tel. 370057

De lekkersteROTIE'S

ponrv pastei, bamie,nassie, chin, kip, ger. kip,

ger. varken, moksiemoksie, br. bonen,

bloedworst kunt u elkezondag tussen 12 en 4

bij ons krijgenVraag naar het gerecht

v/d weekKoraal Partir kav. 87.

Tel. 674103

r TE HUURAANGEBODENvoor vakantiegangers

vollediggemeubileerd

APPARTEMENTFis. 75,- per dag.

Tel.: 67 56 33na 16.00 uur J

Wonny's KitchenVerkrijgbaar: lekkereroti's, bami, nassie,

rijst met bruine bonen,pom, pastei, chinesekip, moksie-alesie,

pinda soep,erwtensoep.

Op zaterdag en zondagna 12 uur.

Adres: Kaya Milon diSeru 15

Tel. 679291

] schildersbedrijf /

Tel: 601766 - 369127 )Fax: 369127

TE KOOPPrachtig gelegenBouwperceelVerkavelingsplanSan Sebastiaan

Grootte: 8050 m 2phjs: Naf. 29,- per m 2

Informaties:Tel.: 604254/372357

Te huur voor deperiode van 6 mnd

(1 juli tot 1 dec.)volledig gemeubileerdHUIS TE SUFFISANTHuurprijs: f 850,= per

maand, inclusiefwater, gas en electra

1 maandvooruitbetaald.

Borg f 500,=Informatie 685719

Wegens vertrekte koop:

Daihatsu CharadeCaxnbio Sport

1988in zeer goede staat

vraagprijs:Naf. 9.000,=

ml. tel.: 690687

SLJffINAAMSJETENZaterdags en zondagsvrij voor moeder in

dekeuken.Haal uw

lekker Surinaams etenelke zaterdag en zondag

van 12 tot 4 uurmaandag t/m vrijdag

van 11.30 - 14.30aan deRooseveltweg 133.

Bel voor uw bestelling685679 I

Te huur of te koopgevraagd:

WOONHUIS OFAPPARTEMENT

min. 2 slp.k. inrustige buurt. A.u.b.bellen na 19.00 uur.

tel. 371760

NOW OPEN

30% - 50% - 75%DISCOUNTShopping Center 77

Jan Noorduynweg

TE KOOPEpson printer (24 pins) f 475,=

Minolta copier f 2.495,=Panasonic UF-250

fax f 1,750,=TV JVC(multisystem) f 1.295,=Piano Rippen + kruk f 2.995,=Rode Suzuki Swift, 27, jaar,

16.500 km, puntgaaf:vraagprijs f 15.900,=

Telefoon: 374016/602463.

OPPASHUISgevraagd

voor juli/augustus ,Tel: 373721

rfmtm HAW HOCK SOCIETY

heeft plaats voor eenBARTENDER

enWAITERS/WAITRESSES

Zonder ervaring onnodig te reflecteren.Gelieve persoonlijk te solliciteren bij de

Hard Rock Societyop het Keukenplein in Punda.

Tel. 656633.

STICHTING BON FUTUROSecretariaat Julianaplein 34Stichting Bon Futuro.Het Bestuur van de Stichting Bon Futuro zoekt op kortetermijn, voor het nieuwe jongens internaat, "KAS PAHUBENTUT" Soto, ervaren

GROEPSLEIDERS M/VFunctie omschrijving:— Affiniteit hebben met het werken in teamverband.— Organiseren en plannen van het groepswerk.— Begeleidingsplan kunnen opzetten, uitvoeren en

evalueren.— Actieve bijdrage leveren bij de huiswerkbegelei-ding.— Activiteiten kunnen plannen en uitvoeren op recrea-tief vlak.

— Nauw contact kunnen onderhouden met anderedisciplines.

Functie-eisen:— M.8.0. inrichtingswerk - agogischwerk of aanver-want.— Minimaal 2 jaar ervaring in de jeugdhulpverlening.— Leidinggevende capaciteiten.— Stressbestendig/ incasseringsvermogen.— Rooms Katholieke geloofsovertuiging.

— Kennis van: Rapportage en verslaglegging.Papiaments en Nederlands in woorden geschrift.

Schriftelijke sollicitatie vóór 8 juli 1994 te richten aanhet Bestuur van de Stichting Bon Futuro,Julianaplein 34. . j

Landhuli BrievengatElke zondag geopend

vanaf 5.00 uur om het landhuis te bezichtigen.Folkloristische dansshow van

Grupo Folklorlko Antlano van 17.00 - 18.000 uur.

Happy Hour van 18.00 - 19.30Live Muziek van "Chips"

vanaf 19.30 - 23-30 uur.Tevens verkoop van souvenirs en lekkere hapjes.

l ledereen is van harte welkom.'!/ J■ - ." - - -

EASTEXN.V.Notice is hereby given to the shareholders that a generalmeetingofshareholders will be held atthe offices ofthecorporation, 14,Kaya W.F.G. (Jombi) Mensing, Curasao,Netherlands Antilles on July4,1994at 10.00p.m.

The agenda maybe inspected by the shareholder at theoffices ofthe corporation.Cura9ao, June 25,1994.

The Management.

EASTEX N.V.Notice is hereby given tothe shareholders that a generalmeetingofshareholders will be held at the offices ofthecorporation, 14,Kaya W.F.G. (Jombi) Mensing, Curasao,Netherlands Antilles on July 4,1994at 15.00p.m.

The agenda maybe inspected by the shareholder at theoffices ofthe corporation and includes amendments to thearticles ofincorporation ofthe company.

Cura?ao, June 25,1994.

The Management.

GATEWAY TRAILERS & PARTS Inc.AANHANGWAGENS: Standaard 8e Speciaalbouw.ONDERDELEN: Europ. & USA.TREKHAKEN + MONTAGE: Ned. fabr.

Voor offerte: Tel./Fax. 628457.SPECIAALVOOR EUROP. AUTO'S

ONDERDELEN fit; ONDERHOUDSMATERIAALSERVICE / ADVIEZEN / AANKOOPKEURINGENSnelle levering op bestelling.

Tel./Fax.: 628457.V J

OPENBARE VERKOPINGOp donderdag 30 juni 1994, des morgens om 10.00 uur, zal tenoverstaan van één van de notarissen van het kantoor SMEETSTHESSELING & van BOXHORST, of diens waarnemer, te hunnenkantore aan de Julianaplein 5, alhier, in het openbaar wordenverkocht krachtens onherroepelijke volmacht ex artikel 1203 vanhet Burgerlijk Wetboek van de Nederlandse Antillen:het tot één augustus tweeduizend twaalf lopendrecht van erfpacht op een perceel grond, tergroottevan acht honderd en vijf vierkante meter (805 m2),gelegen in het Stadsdistrict van Curacao, kada-straal bekend als Afdeling 5, Sectie 4R,nummer 210, met het daarop gebouwde, plaatselijkbekend als PANORAMAWEG NUMMER 11 en alhetgeen verder daartoe door aard, bestemming ofnatrekking behoort.De veilingcondities liggen vanaf 8 dagen vóór de veiling ter inzageten voornoemde kantore van Smeets Thesseling & van Bokhorst.Deze condities houden ondermeer in de bepaling, dat van iederebieder gevorderd kan worden dat hij, ter nakoming van.zijn bod enverdere verplichtingen, een bankgarantie of andere zekerheid stelt.De executant behoudt zich hetrecht voor de veiling uit te stellen enop te houden zonder de verplichting daarvoor de reden(en) tenoemen.

SMEETS THESSELING & van BOXHORSTJulianaplein 5,Alhier.Tel. : 655055Fax.: 655720

wonujwioe cxpnesx

COUNTRY FINANCEMANAGER

(Curasao)This position reports to the Country Manager with functionalresponsibility to the Regional Finance Controller, and isresponsiblefor the accounting and finance functions of the Curagao operations.To be considered, candidate should have:

" Degree in Finance or Accounting with CPA or AdvancedDegree Preferred.

" Minimum 3 Years Financial Management Experience in aMultinational Organization.

" Experience in Organizing, Directing and AdministeringActivities from a Centralized Location.

" Excellent Communication and Interpersonal Skills." Willingness to Travel." Fluency in English." Age: 25 - 40.

If working in a high-growth industry with a company that's a worldleader in its field is the opportunity you're looking for and you havethe qualificationsand professionalism to match, we would like to talkto you.For immediate consideration, please reply in confidence with a letterand resumé including salary history to:

DHL Worldwide ExpressAttn.: Mr. Anthony Sellier

Fokkerweg # 26.

Tel: 373772/371950/373044 T^\_

■ÉHViAni wee w Kr-£)

1mTPSföy^iïi' SütJjSbs^BlsgJ Antilles Business Corp. N

In verband met uitbreiding van de werkzaamheden binnenons secretariaat zoeken wij op korte termijn

een pas afgestudeerde HAVO STUDENIgLVereisten:- Typediploma- Enige computerkennis .Sollicitatiebrieven, met bijvoeging vart kopieën van diploid *richten aan: mFirgos AntillenBusiness Corp. N.V.Abattoirweg #6 .Postbus 475Alhier-

je\

WaWaWÊKÊÊÊÊ!^ MMS WÊH mVËÊkwïmafïS_______£ i_^S3nÉSnrvS fi^^^H É;I -*-OmWHO*; l

**^—^^a..»—»^""1 """"■""—'*'.._._2i__ri—i~--_^^Mtf*^a

FOR SALE *""' "'BERTRAM-33 FAMILY CABIN CRUIS§Cruising speed 20 miles p/h., top speed 27 miles p/h. twin curnj^diesel engines 6 cyl. 250 hp each "Newl" Norhternllght d*generator 5 kw "Newl" all new heavy duty batterlesl Hot & <__water - color TV - airconditioning - refrigerator - Icemaker - sto*Jstereo - radio - auto pilot - new carpet - new furniture -curtains - new heavy duty aluminium bimlnl-top and sunroof.All stainless steel hardware, everything in perfect wo^conditions. For information call 656865 working hours 9.00 -*.non stop. After working hours 603666 - 368422 Price: $ 80.00&

4:45 uur/ tijdens derust in dewedstrijd \V ZWITSERLAND vs COLUMBIA I

Charla Nieveld"Halbo'sdreamgirls"

van Tony Shearman

__ lf^*t.l \*r: T»l

4:45 uur/ tijdens derust in dewedstrijd \V BOLIVIA vs SPANJE )

Hendrik deWindtNow you're playing with beer

van Hermando Huerta en Ruth Isebia

Het jaarlijkse uitje van de Muizenberg-kinderen

Weg uit de porkeria

Vijfentwintig kleuters en 25 derdeklas-sers van de Laura Hart school (Mui-zenberg) vierden het afgelopenweekend waarschijnlijk voor het eerst

van hun leven vakantie; en wellicht ook voorhet laatst. Want Seru Fortuna heeft heus niethet monopolie op armoede, sociale verwaarlo-zing en criminaliteit. Ook de kinderen in het

kleine wijkje van Muizenberg, aan de voet vandie 'berg van geluk', groeien op in weinigrooskleurige omstandigheden. Enthousiastejuffeh proberen hun net dat beetje extra tegeven dat ze van huis niet of nauwelijksmeekrijgen: liefde en aandacht. Een heelweekend lang, op Lagun.

voelens. Ze schamen zichervoor zwart te zijn. Ik kanniet doorgaan met mijn les,voordat ik goed heb uitge-legd dat zwart niet minder-waardig is, zelfs mooi kanzijn".

"We moeten altijd eerstdie achterstand inhalen, geenwonder dat we minder resul-taten boeken, ook al werkenwe keihard. Sommige kin-deren weten niet eens wateen rivier is, of een meer.Dat moet ik uitleggen. Kle-uren bij voorbeeld kennen dekleintjes niet. De ouders doenniets aan het meegeven vandergelijke kennis. Alleskomtop ons neer*.

Als ze geld had, zou ze datdan ook in de eerste plaatsaan een speelse bijspijker-cursus voor de kinderenbesteden. Met muziek, spel-letjesen natuurlijk een hapje,want dat is voor deze groepook heel belangrijk. Als erdan nog geld over is, schaftGloria Bakhuis modernnaslagmateriaal aan. Haarderde wens is een goedenascholing voor de leer-krachten.

Kijkend naar de glunde-rende kinderhoofdjes in hetwater: "Natuurlijk zou ik ookeen deel van het geld aanuitstapjes willen besteden.Maar hetzit me zo dwars datze geen kennis hebben. Vanhuis uit krijgen ze geenenkele prikkel om te leren.Wij zeggen wel dat zemoeten leren om werk tevinden, maar de realiteitthuis is totaal anders*.

KLAARWAKKERSygline heeft nog voldoendegeld over om op zaterdag-avond met de kleuters uiteten te gaan. De derdeklas-sers krijgen in het kampeer-centrum een heerlijke maal-tijd voorgeschoteld. Slapen

IL "W" "^T" et water iszout", roepteen klein

r< JL JL meisje metechtjes en kraaltjes in het1 aar me toe, terwijl ze«■kleed in onderbroek de zee,11 komt rennen. Voordat ik|>t\voord kan geven is ze'*eer het water inge-Pfongen, armpjes vooruit,

|.ralende ogen. Ze geniet vanZe unieke kans om eens

b'en onbezorgd te spelen.ang voor het water is ze■ e^. al hebben alle moedersi .v°ren laten weten dat hun'nd zeker niet de zee in zalan- Dat zouden ze maarIj|.? vinden. Het tegendeel.:}**■" Hoofd van dekleuter-C!°ol, Sygline Karsdorp,j.. Jgt de kleintjes het water4|,

et meer uit. Ze willenBttofn no^ maar zorgeloos

p^n met zand en water.. }^ jaar, al vier jaar lang,jjrho°'t Sygline de fondsenJ e'kaar om haar kleutersn weekendje 'vakantie' tej^nen. "Het lukt me elkv a/ al krijg ik steedslorier te horen dat het nietI is, omdat vakantie een

VoXe is. Maar dat geldt niet

fei deze kinderen", zegt zije : 'Het is voor hen het.'Re uitje, de enige keer datjj-e„r eens echt helemaal uit

de l rneri met et h°°ftl van.lagere school Gloria Bak-(jj 1s vertelt ze over de pro-

I |(oetTlen dieze dagelijks tegen--0 Agressieve kleuters,ja ze 'n de voorgaande

'[, en in een crèche hebbenlt| 'eten, waar veel te veeljj, lr|tjes boven op elkaar

ten. Na schoolkomen daark£ eens grotere kinderenJ< die geacht worden in die

hun huiswerk te"De moeders moeten

Cl Werken*> ze& het school-ed, "want van de onder-i and kun je niet leven. Weh nnen het ze niet kwalijk

= door Jeannettevan Ditzhuijzen =

sers een quiz gemaakt overde excursie van die ochtenden ze is verbaasd over deresultaten. "Eigenlijk wistiedereen de antwoorden. Zehebben alles onthouden, ookde details".

ding komt er die nachtweinig van slapen, zodat ookde leiding de volgende och-tend doodmoe is. Desalniet-temin gaan ze alle vijftigopgewekt de bus in, richtingChristofFelpark.

Als ze terugkomen is erhet belangrijke moment vandegemeenschappelijke maal-tijd. Bij hetontbijt was het alvechten om de hazelnoot-pasta, een onbekend brood-beleg dat ze allemaal wildenuitproberen. Hoewel elk kind's middags een vol bordkrijgt, komen de meestenterug voor een tweede keer.Het is voor hen immers een

SLEUTELKINDEREN0v beide dames vertellener een vijfdeklasser dietj et k°ken voor haar broer-„ üit de eerste en zusje datOyfs op de kleuterschool zit;ae^ een eersteklasser diege s°P zijn twee jaar jon-l re zusje moet passen. "Hetd rst hier van de sleutelkin-ren, zelfs kleuters krijgen

Jsleutel mee*.it jaar gaan voor hetL st ook kinderen van de> Sere school mee naar

fc^n. Een oude trouwe

Daar maken ze een wande-ling onder leiding van degids van het park, ex-onder-wijzer Alvin Weber. Hij ver-te't onderweg honderduit engeeft uitleg over cactussen,waterputten en vogels. Dekinderen hangen aan zijnlippen. Eenmaal terug bij deingang krijgen ze les overhet leven van de Curagaose

HUIVERING

getje vraagt iedere keer omaandacht. "Wak'senora", zegthij voordat hij met groteangstogen toch maar stoerkopje onder gaat. Hij glun-dert als hij een complimentkrijgt en rent naar de kantwaar hij zich eens lekker inhet zand gaat ingraven. Tweeminuten later moet desenora weer kijken en hemprijzen voor zijn graafkun-sten.

"We krijgen voortdurendbriefjes van zijn grootmoederof we hem alsjeblieft goed teeten kunnen geven", verteltSygline Karsdorp. "Nou ditweekend stoppen we hemeven lekker vol. Ze hebbenbij hem thuis ook almaanden geen elektriciteit.

Een ander jongetje komthuilend naar de juf: "Zemaken me nat", zegt hij ver-ontwaardigd, zonder zich terealiseren dat hij al drijfnatis. Een reactie wacht hij nietaf; terwijl hij met handen envoeten water naar zijn school-kameraadjes spettert, renthij weer het water in. Eenenkeling probeert de school-slag van de grote mensen nate doen. Maar na een minuutworden de pogingen opge-geven. Rennen, met zandklie-deren en naar de vissersbootkijken is veel opwindendervoor een vijfjarige.

doen ze ook de tweede nachtniet. Na een dag buitenspelen en zwemmen zijn zeom 11 uur nogklaarwakker.Omvijf uur 's ochtends staanze alweer monter naast hunbed. "We willen zwemmen*.

Als de bussen zondag-midag om vier uur bij deLaura Hart school aan-komen, leveren ze een stelintens tevreden kinderen af.De negen volwassenen daar-entegen zijn kapot, maar welvoldaan. "Volgendekeer moetzoiets toch maar in eenweekend voor de vakantieworden georganiseerd', zegtschoolhoofdBakhuis op maan-dagmorgen. "We zijn alle-maal doodmoe*.

ÑAPA METVAKANTIE

DE VAKANTIE isweeraangebroken. Ook voorde redactie en de mede-werkers van Napa. In demaand juli zal de week-endbijlage van deAmigoe nietverschijnen.De eerstvolgende Napawordt weer verspreidmet de Amigoe vanzaterdag 13 augustus.Namens de hele Napa-familie wensen wij alletrouwe lezers een plezie-rige vakantie.

Haar basisschool heeftruim twee keer zo veel leer-lingen als de kleuterschool.Een sponsor vinden is dusmoeilijker, maar ze zou graagwat meer geld te bestedenhebben. "We hebben nooitmodern materiaal, voor dezaakvakken als aardrijks-kunde en geschiedenishebben we niet eens eenmethode, maar uitsluitendstencils, dat is zo frustre-rend. Ik noem het de cultureofpoverty. Men verwacht datwij creatief zijn en optimis-tisch. Wekrijgen echter nau-welijks enige bijscholing. Ikwerk al zestien jaar in hetonderwijs, maar ik wil bestnieuwe inzichten horen,zeker met de probleemkin-deren die wij hebben".

eens kinderen die uit Neder-land komen; die zeggenmeteen: 'Datkun je in Neder-land niet maken, daarkomenze je halen*.

roofvogels. De tamme vogelsvan het Christoffelpark die-nen als voorbeeld. Ademloosluisteren de kinderen naarde boeiende verhalen. Als deslangen en de behoorlijktamme leguanen te voor-schijnkomen veroorzaakt dateerst nog wat huivering,maar allengs overwinnen dekleintjes hun angst endurven ze de beesten aan teraken; ze laten de slangenover hun lichaam kruipen,alsof ze niet anders gewendzijn en vechten er zelfs omwie de dieren vast maghouden.

Het schoolhoofd heeft 'savonds voor de derdeklas-

Sygline heeftalskleuterschool-hoofd jaarlijksrond de vijftigkleintjes onder haar hoede.Het weekendje Lagun is eenvan de activiteiten die zijvoor haar kleuters organi-seert. "Ik heb een sponsorgevonden, die van alles voorons betaalt. Zonder hem wasik nergens. Materiaal is erniet of nauwelijks, dus ikkoop leuke boekjes, kopieerkleurplaten en eens permaand ga ik met dekleutersergens eten, heel eenvoudig,maar voor hen zijn dat echteuitjes. Van het sponsorgeldkan ik ook schoenen kopen

unieke kans om de maageens even goed te vullen.

(} rijdag aan het eind vankomen ze in Lagun

t}: 11- De kinderen willenJUft^ het water in, maai'n,trouw Sygline en juffrouw«woria zijn onverbiddelijk.x °rgenmiddag gaan we de

niet eerder*. Van opwin-

__rÜunsor werd eens ljef aan"

weken- de juf legde zelfI*' geld optafel en met eenvorvei*deling van de fondsenwr e kleuters kon het er6eW U^" oor de derdeklas isV» ' omdat de plannen

de juffrouw om met devan die klas naar

a te gaan, niet verwe-& rjykt konden worden. Geen

Een opvallend mager jon-

voorkinderen die anders nietnaar 'school komen, omdatdaar geen geld voor is*.

"Het is moeilijk lesgevenhier, we hebben veel pro-blemen. Sommige kinderenhebben geen moeder en mis-sen de moederliefde. Dat uitzich in de klas. Als ik mijngrote sponsor niet had, wasik al lang van school wegge-rend*.

Soms neemt juf Syglinekinderen mee naar huis. Danzijn ze eventjes uit de por-keria, zoals een kleuter laa-tst tegen haar zei. "Maar ja,het blijft moeilijk, want jebrengt ze in een andere wer-eld. Thuis wonen ze somsmetzn twaalven in een piep-klein huisje. Bij mij krijgteen logerende kleuter eeneigen kamertje, ja, danwillen ze bij ons blijvenwonen. We hebben tochruimte zat, vinden ze".

Zaterdag na het eten isdan eindelijk het grotemoment aangebroken. Dekleren mogen uit; uitgelatenrennen de twee groepen hetwater in, nauwlettend in hetooggehouden door vijf onder-wijzeressen en drie werk-sters plus een echtgenoot,die allemaal hun vrije week-end opofferen. Slechts eenenkel kind durft niet meteenhet water in. "Ik ben bang*,zeggen ze. Maar als ze hetpleziervan hun klasgenootjeszien, overwinnen ze hunangst en binnen de kortstetijd spettert iedereen in hetwater.

Dwars over de baai is eentouw met boeien gespannen,tot daar en niet verder. Demeesten komen echter nieteens bij de boeien.Zwemmen kunnen ze niet envoor een groot deel van dekinderen is het daar echt tediep om te staan. Ze hebbenook helemaal niet meerruimte nodig dan die eerstedriemeter, waar ze zich voor-namelijk ophouden; daar isal zoveel te beleven.

Ook de derdeklassersgenieten met volle teugen.Een vroegrijp meisjevan tienlonkt al naar de jongens.Hoelang zal ze het nog vol-houden op school?Wegblijvenkan; daar staat ondanks deleerplicht immers (nog) geenenkele sanctie op.

"We geven het wel door',zegt Gloria Bakhuis, "maarde ambtenaren daar hebbenhet ook druk, dus gebeurt erniets. Soms komt een kinddrie maanden niet op school.Als we er wat van zeggen,horen we: 'Het is mijn kind'of 'we zullen erovernadenken. We hebben wel

VROEGRIJP

MINDERWAARDIG"Vergeet niet dat ze met eenminimale bagage van huishier naar toe komen. Dcmeest elementaire dingenmoetje ze nog leren. Als ik indc vijfde bij geschiedenis dcslavernij behandel, moet ikeerst een paar lessenbesteden aan het wegwerkenvan minderwaardigheidsge-

Eindredaktie: Norbert Hendrikse, opmaak: Solange Isselt

25 JUNI 1994 Am\QO£ INAPAttfa:

REPORTAGESINTERVIEWS

De celis

de hel

Leed achtercontact

advertenties

CIJFERSledere minderheid, en dat

zijn er velen in Macedonië,

Ook de Tlirken, de Wala-ch:jers (uit Roemenië) en deRoma (zigeuners) schattenieder hun eigen aantal openkelehonderdduizenden, ter-wijl de autoriteiten aanzien-lijk lagere cijfers aanhouden.Zelfs met de 'Egyptische' min-derheid zijn er problemen:de Associatie van Egypte-naren meldt 20.000 mede-standers, terwijl Skopje hunaantal op 3238 heeft becij-ferd. Nieuwste conflictpuntis devermeende Griekse min-derheid, onbekend tot

Hetzelfde onderzoekkwamuit op een aantal van 44.000Serviërs. De leiders van deServische minderheidschatten hun achterbanevenwel op 300.000 tot400.000 mensen. Drie jaargeleden zouden velen vanhen zich onder druk hebbenlaten registreren als Mace-doniërs."Het voorbeeld van Bosnië-

Herzegowina toont dat allestegenwoordig draait om cij-fers en percentages. We heb-ben vergelijkbare problemenin Macedonië, waar de omv-ang van nationale minder-heden wordt opgevoerd omeen gunstige politieke basiste scheppen", verklaarde pre-mier Branko Crvenkovic denoodzaak van een nieuwevolkstelling.

Afgelopen dinsdag werdeen begin gemaakt met eennieuwe volkstelling, betaalddoor de Europese Unie enbeoordeeld door meer danhonderd buitenlandse waar-nemers. De autoriteiten inde hoofdstad Skopjeschatten het aantal Macedo-niërs, opbasis van een omstre-den telling uit 1991, op 1,3miljoen.

Als de leiders van deetnische minder-heden in Mace-donië allemaal

gelijk hebben, wonen in devoormalige Joegoslavischerepubliek vrijwel geen Mace-doniërs. De 2,3 miljoen inwo-ners zouden dan moetenworden ingedeeldbij deAlba-nezen, de Serviërs, deTbrken, de Walachijers of dezigeuners. De 'slag om decijfers' gaat de komendeweken mogelijk een beslis-sende ronde in.

Ook bij de Servische min-derheid is sprake van weinigenthousiasme. Eén van haarleiders, Dragisa Miletic, heeftal bij voorbaat aangekon-digd de uitslag te verwerpen.Volgens hem heeft 85 pro-cent van de etnische Ser-viërs niet de vereiste formu-lieren gekregen om zich in tekunnen schrijven alsinwoner van Macedonië, offi-cieel overigens nog altijd deVoormalige JoegoslavischeRepubliek Macedoniëgeheten.

Het is nog maar de vraag ofde diverse partijen de uit-komst van de nieuwe volks-telling zullen accepteren. Deformulieren worden verspreidin het Macedonisch en in vijftalen van etnische minder-heden: Albanees, Turks,Wala-chijs, Servo-Kroatisch en dezigeunertaai Rom. Maar deondervraagden moeten hunantwoorden niet alleennoteren in hun moedertaal,maar ook in het Macedo-nisch.

februari 1993, toen de rege-ring in Athene plots meldingmaakte van 300.000 etni-sche Grieken in Macedonië.

De laatste bepaling zalvooral problemen opleverenvoor Albanezen, diepas recen-telijk zijn aangekomen enhet Macedonisch nog nietonder de knie hebben. Omdie reden hebben de Alba-nezen in het westen van hetland gedreigd de telling teboycotten.Het rapport wijst echter

ook op enkele positieve ont-wikkelingen. In Oost-Europa is de groei van hetpolitiek geïnspireerde anti-semitisme tot stilstandgekomen. Het vredesprocesin het Midden-Oosten heeftertoe geleid, dat er in veelArabische landen een opval-lende daling van het aantalanti-joodse uitingen valt teconstateren. Tfen slotte blijkthet antisemitisme in Latijns-Amerika geen of nauwelijkseen bedreiging voor dejoodse gemeenschap te zyn.

Verder lijkt het taboe opantisemitische uitingen te ver-dwijnen. Het rapport ver-wijst naar antisemitische ste-reotypen in Italië, Duitsland,Canada en Australië inallerlei publicaties en in demedia.

Antisemieten reagerensteedsvaker met nieuwe aan-vallen als zij van antisemi-tisme worden beschuldigd.Als voorbeeld noemt het rap-port de nieuwe voorzitter vanhet Italiaanse Huis vanAfgevaardigden IrenePivetti, die vorig jaar in hetparlement antisemitischetaal bezigde toen zij bezwaarmaakte tegen de vermeldingvan haar naam in hetAntise-mitism World Report 1993.

STEREOTYPEN

Computernet-werken ver-spreiden steedsvaker antisemiti-

sche en racistische opvat-tingen, zonder dat de over-heid daartegen kan optreden.Dit meldt het Joods WereldCongres (JWC) in het inLonden gepubliceerde Anti-semitism World Report 1994,dat de ontwikkelingen in1993 beschrijft. Extreem-rechtse en antisemitischegroepen over de gehelewereld blijken op elektroni-sche wijze steeds vakersamen te werken, aldus hetrapport.

Zo zendt de Amerikaansenationaal-socialistischeDuitse Arbeiderspartij percomputer de inhoud van eenneo-nazi tijdschrijft naarNederland, Duitsland. Frank-rijk en Oostenrijk. De over-heid is bijna niet in staattegen deze netwerken op tetreden.

Joodse begraafplaatsenworden steedsvaker vernieldjf beklad. De oudste inEuropa, in de Duitse stadWorms, is vorig jaar twee-naai het doelwit van antise-mieten geweest. Ook dekerk-ïovenin Southampton, War-schau, Turku in Finland, LaTablada inArgentinië en Faa-)org in Denemarken werdenmteerd. Het rapport consta-eert ook meer aanvallen opoodse bedrijven.

In drie landen is het anti-semitisme vorig jaargegroeid. In Roemeniëteunt de regerende coalitie'P partijen, die er openlijkoor uitkomen. In Turkijeindt in de media een anti-Dodse campagne plaats. Ine Oekraïne neemt de groeian het antisemitisme alar-ierende vormen aan.

Ook de ontwikkelingen in

komt met hoge cijfers overhaar eigen omvang omdaarmee haar eisen krachtbij te zetten. Vooral de Alba-nezen dringen aan op gro-tere autonomie, die dicht inde buurt komt van onafhan-kelijkheid.

De Albanezen schattenhun eigen aantal op meerdan één miljoen, terwijl deofficiële cijfers niet verderkomen dan 427.000. Datlaatste gegeven is gebaseerdop de volkstelling van 1991,die door de Albanezen werdgeboycot.

■ WASHINGTON - Spe-ciaal agent Douglas Dedrickvan de FBI bestudeert eenhaarlok van de FransekeizerNapoleon, welk haar vandiens hoofd werd geknipt zesuur na zijn dood. Via eenmiere scoopbekijkt hij de moge-lijkheid voor een eventueleDNA-studie van dit haar. DeFransman Jean Ficou(rechts) kocht deze haarlok in1964 tijdens een veiling. Hijvoelt zich de beheerder vaneen nationale schat.

(AFP-satellietfoto)

Korneteninslagop Jupiter

Hobby-astronomenkunnen in juli de kornete-ninslag op de planeet Jupiterwaarnemen. Het schouwspelaan het firmament vindt van16 tot 22 juli plaats. Degigantische aantrekkings-kracht van de reuzenplaneetJupiter dwong de komeetShoemaker-Levi 9 vorig jaarin een omloopbaan. Dekomeet is in ten minstetwintig stukken van elk éénkilometer in doorsnede entalloze kleinere delengebroken. Deze fragmentendringen medio juli het gas-omhulsel van Jupiterbinnenen zullen er te midden vanlichtflitsen opbranden. Despectaculaire gebeurtenisvindt weliswaar aan deandere zijde van Jupiterplaats, maar de explosie-flitsen kunnen door de manenvan Jupiter naar de aardeworden gereflecteerd.

Amateurs, die niet overultra lichtgevoelige kijkersbeschikken,kunnen hunwaar-nemingsapparatuur hetbestrichten op 10, de binnenstevan de vier grote Jupiter-manen.

Volkstelling moet duidelijkheid brengenUur van de waarheid voorminderheden in Macedonië

andere landen baren zorgen.Het succes van de neo-fascisten en de Lega Nord inItalië kan leiden tot een ver-slechtering van de positievan minderheden. Hetzelfdegeldt voor de verkiezings-overwinning van VladimirZjirinovski in Rusland.

In de Verenigde Statenhebben antisemitische uitla-tingen van de moslimorgani-satieNation of Islam tot veelonrust geleid.

Sterke opkomst antisemitisme in de wereldComputernetwerken verspreidenongecontroleerd antisemitisme

merend is dan de meest psimistische schatting. Owerd vastgesteld dat er okeer zoveel water werd otrokken als er bijkomt. 1is in ieder geval niet zo.'

Tbgen het eind van 1jaarkomt een gedetailleeïstudie naar buiten. Het Ueindelijke beheersplan v<het grondwater is haW<wege 1995 klaar en moetbijbel worden voor de Pastijnse maatschappij, diehbeheer van het water oV<neemt. Nederland stadaarna een onderzoek n8de watervoorziening op 'westelijke Jordaanoever.

ZOUT WATERVolgens Brands proefjejj^H

sommige delen van de GaZ^Hstrook al dat het water zo__is. Dat. is een slecht tek^Hdat erop duidt, dat door hmveelvuldig boren naar gron^Hwater inmiddels brak waW^Hwordt aangeboord en dat "Bwatervoorraad wordt onde'^Mmijnd. I

"Er moet snel een aanW^Mputten worden gesloten e__Mnieuwe worden geslagen °flbetere plaatsen. Het dist^^Mbutienetwerk zal moete^Hworden verbeterd en er mOg^Bwetgeving komen die b*Hgebruik van water aaßbanden legt. Er is in ied^Bgeval veel te weinig watej^Bbeschikbaar voor de 850.0Ö^8inwoners. De Israelie'^Bhebben sinds zij in 1976macht overnamen geen vefHgunningen meer afgegeve^Haan de Palestijnen o-^Mputten te boren. Nu blijk1"wel dat het boren vaiWnieuwe putten indertijd nté'Hgoed zou zijn geweest." I

De technisch meest voOfHde hand liggende oplossinfMaanvoer van water ui'HIsraël, is politiek gezien deHlastigste. Israël zou wat^lvia deJordaan naar deGazß'lstrook kunnen laten leideH'H"De Israëli's zeggen dat %cmzelf niet genoeg watefHhebben en dat is ook zo-HIsraël heefteen ernstigwater* Itekort en moet het verbruikIgaan inkrimpen." I

Er zijn legio andere moge'Ilijkheden zoals de aanvoer ■van water uit Egypte of Tui" Ikije, het ontzilten van hetßMiddellandse Zeewater o' Ivan het zoute grondwater- 1Ook wordt de aanvoer vafl Iwater via tankers als oplos-sing genoemd. Maar Brandsvoelt het meest voor de opticzuinig-aan-met-water zodatde natuurlijke balans terug'komt. In dat geval wordtwater vanzelf zo duur, dateen aantal activiteiten nietmeer zal plaatsvinden.

Zo acht Brands het onmo-gelijk dat er — ondanks dehuidige inspanningen van deinternationale gemeenschap—over 25jaar nog landbou^in de Gazastrook zal wordenbedreven. Voor de bloemen-teelt ziet hij echter grotemogelijkheden. "Als deschaarste wordt verdeeld,stijgt de prijs. Je moet dangeen slakroppen kweken,maar dure produkten als bijvoorbeeld rozen, die binnentwaalf uur op de markt vanTbkyo kunnen worden aan-geboden."

WATERGEBRUIKUit een rapport van deVer-

enigde Naties dat vorigemaand ter sprake kwam opeen vergadering in Jordaniëover de verdeling van water,blijkt dat Israël water ont-trekt uit twee rivieren inLibanon. Ook spreekt hetrapport van een 'voortdu-rende en abnormale' toenamevan het watergebruik in dejoodse nederzettingen in deGazastrook en op de weste-lijke Jordaanoever. De water-politiek is een belangrijkonderwerp in de vredesbe-sprekingen tussen Israël enzijn Arabische buren.

De internationalegemeen-schap 'en de Palestijnenhebben Nederland aange-wezen om de coördinatie enhet onderzoek van demilieu-en waterproblematiek in deGazastrook op zich te nemen.De komende anderhalfjaarstelt Nederland hiervoor 2,9miljoen gulden beschikbaar.

Overigens lijkt de situatieminder erg dan wel eensgedacht. Brands: "Het veld-team kan mede op grond vande dossiers van de Israëliërseen goede analyse maken.Daaruit zou kunnen blijkendat de situatie minder alar-

liërs beschikten overkaarten waarop de water-bronnen worden aange-geven."

Palestijnen kampen al jaren met watertekortGeen bewijzen voor aftappelwater door joodsekolonisten

Het is de Nederlandsewater- en milieudeskundigeBrands wel opgevallen, datde watersituatie rond de zes-tien joodse nederzettingen inde Gazastrook veel beter is."De kolonisten wonen op pla-atsen waar het meeste wateris. Zij hebben er moderne,elektronisch gecontroleerdesuperkwekerijen. De Israë-

Er zijn tot nu toegeen bewijzengevonden voor deberichten, dat

Israël water onttrekt aan deGazastrook. De Palestijnendie met een tekort aan waterkampen beschuldigen de Israë-liërs hier al jaren van. DeIsraëliërs spreken dieberichten al even lang tegen.De feiten zullen binnenkortaan het licht komen na eeninventarisatie door Neder-landse deskundigen. Samenmet de Palestijnen brengenzij de alarmerende situatievan het schaarse water in deGazastrook in kaart.

"De beschuldigingen zijner al heel lang. En ongetwij-feld is het zo dat de Israëli-sche regering de water-bronnen in de Gazastrook,maar ook op de westelijkeJordaanoever en de hoogtevan Golan, goed in de gatenheeft gehouden. Maar of zijdaadwerkelijk water hebbenonttrokken, dat is nog nietbekend."

Napoleons haar bestudeerd

De Britse World ServiceTelevision van de BBC isgisteren begonnen met uit-zendingen in het Arabisch.De eerste maand zal deomroep dagelijks gedurendetwee uur via de satellietuitzenden. Tfegen het eindevan het jaar moet de dienst24 uur per dag in de luchtzijn.

WST deelde mee dat deuitzendingen in de hele Ara-bische wereld en het noordenvan Afrika te zien zullen zijnvia Orbit Communication. Dekijker betaalt Orbit voor deuitzending (betaal-tv). DeBBC beeft zichverplicht tienjaar lang aan Orbit, eenbedrijf uit het Midden-Oosten, te leveren.

In het begin verzorgt deBBC per dag twee bulletinsvan een half uur met inter-nationaal nieuws. De dienstkrijgt eigen studio's inI-onden.

UitzendingenBBC in

Arabisch

Het grote voorbeeld voormevrouw Talwar is het werk-garantieprogramma in dedeel-staat Maharashtra, datzeven-tien jaar geleden op potenwerd gezet. Na de hongers-noden die deze zuidelijkestaat begin jaren zeventigteisterden, ontwikkelde dedeelstaatregering inBombay een werkgelegen-heidsplan. In de verdroogdegebieden werden irrigatie-projecten uitgevoerd. Ookwerdener nieuwe bossen aan-geplant en de land- en tuin-

In 1990 had detoenmaligepremier V.P. Singh serieuzeplannen dit recht wettelijkvast te leggen. Maar voordathet zover kwam, moest hijeen jaar later het veldruimen. De kwestie genietbij de huidige premier Nara-simha Rao (van de Congres-partij) geen hoge prioriteit.Wel moedigt Rao de rege-ringen van de deelstaten aangarantieplannen te ontwik-kelen, maar de noodzake-lijke fondsen hiervoor ont-breken nagenoeg.

Volgens de Indiasegrondwet heeft een ieder hetrecht opleven. Maar ditrechtis een lege huls alser niets isom van te leven. Vandaardat talloze organisaties envakbonden ijveren voor het'recht op werk' in degrondwet op te nemen,waarbij wettelijke minimum-lonen worden uitbetaald.

"Er is een enorme dis-crepantie tussen het hand-werk dat gedaan moetworden en het grote aanbodvan ongeschoolde arbeids-krachten. In India zijn zonzeventig miljoen landlozen.Alleen gedurende de oogst-maanden hebben ze werk,maar voor derest hebben zeniets te doen. Als de over-heid het recht opwerk wette-lijk regelt en banen schept,kunnen de armen ook geldbesteden aan gezondheids-zorg, onderwijs en huisves-ting. Het is de oplossing voorde lange termijn', zo ont-vouwt Talwar de achterlig-gende filosofie van het werk-garantieplan.

actie voor wettelijk gegaran-deerd werk.

FOUTENMaar Talwar, die zich inzet

voor een werkgelegenheids-plan in West-Bengalen, heeftook geleerd van defouten diein Maharashtra werdengemaakt. Veel geld werdgespendeerd aan huizenbouwen projecten die economischweinig opleverden. "De werk-

MPLESETSKI - Een Rus-sische officier geeft aanwij-zingen, staandebij een Topol-raket (SS-25) voordateen oefe-ning wordt gehouden op het

Cosmodrom-oefenterrein inPlesetski inRusland. Dit wasde opening van een generalestaf-oefening, waarbij ook stra-tegische troepen met kernwa-

pens betrokken waren. Prt'dent Boris Jeltsin woondeoefening bij. Deraket lan»succesvolbij zijn doel inK&chatka.

zaamheden waren afgelopentoen die klaar waren. Erwerd geen werkgelegenheidvoor de lange termijngecreëerd. Bovendien gingveel te veel geld op aan debureaucratische rompslompen werd veel te weinig naarde behoeften van de bevol-king geluisterd.'

Een bijkomend positiefeffect van het werkgarantie-plan is, dat het door demensaangetaste milieu wordt her-steld. Ook wordt aan family-planning gedaan. Door detoegenomen bestaanszeker-heid vermindert de wens omveel kinderen te krijgen alsvorm van een oudedagsvoor-ziening. "Bovendien krijgende vrouwen een inkomen datgelijk is aan dat van demannen, waardoor ze veelonafhankelijker tegenoverhun echtgenoten staan.Vrouwen willen doorgaans,in tegenstelling tot hun man,minder kinderen."

Ruim de helft vande 850 miljoen Ind-iërs lijdt aan chro-nische ondervoe-

ding en ziekten doordat demeest elementaire gezond-heidszorg ontbreekt. Mil-joenen hebben niet eens eendak boven hun hoofd. Nietalleen in de overbevolktesteden, maar ook op hetplat-teland is de situatie weinigrooskleurig. Hier leeft vande 600 miljoen mensen ruimde helft beneden de absolutearmoedegrens in een uitzicht-loze situatie.

Toch menen wetenschap-pers dat India binnen tienjaarde hongerkan uitbannenen een leefbare wereld kancreëren. Voorwaarde is weldat op grote schaal werk-garantieprogramma'sworden opgezet op het plat-teland. Anuradha Talwar iséén van de leidende per-sonen van hetNationale Com-ité voor Recht op Werk(NCRW) en voert al jaren

bouwgronden hersteld.Het gevolg was dat de

agrarische sector nieuw levenwerd ingeblazen. Meerdereoogstenper jaarwerden moge-lijk, waardoor de werkgele-genheid verder toenam. Delandlozen die aan projectenmeewerkten, voor de helftvrouwen, kregen het wette-lijk minimumloon uitge-keerd. Dit gaf hun meerbestaanszekerheid. De treknaar de grote steden, diebijdraagt aan het miljoenen-leger van daklozen in deagglomeraties, nam hierdoorsterk af.

M&A BUITENLANDA/mow

Werkgarantieplan kan uitkomst biedenVierhonderd miljoen Indiërs

lijden aan ondervoeding

ZATERDAG 25 JUNI 19942

luisterend oor in plaats vaneen grote bek. En wees eensiets minder vaak zogenaamdziek*.

Bij het enorme tekort aanbewakend personeel (70 manop een huidig totaal van 180)betekent elke zieke gevan-genbewaarder een strop voorde celbewoners. De mannenmogen niet meer luchten,terwijl de vrouwen moetenafzien van hun dagelijkseuitje naar Cambes als er opeen dag te weinig bewakendpersoneel op de werkplekverschijnt.

s door Jeannette van Ditzhuijzen

Ze wist dat ze gepaktkon worden, maarach, in de Neder-landse televisieserie

r°<twenvteugel zag het ergemaal niet zo erg uit. Opr^aïnesmokkel staat achtfanden hadden ze haar inNederland verteld, en dat<°u ze wel volhouden. Dachtenegentwintigjarige Nancy1 Vreede uit een Neder-

ari ds provincieplaatsje. Derj^gskoerierster werdenter al op Curasao aange-

houden en de werkelijkheid,ar> Koraal Specht overtrofe beelden uit de ergste nacht-je errie. "Ik verwachtte geen°telkamer, maar dit, ik

me echt dood".Met toestemming van devan Justitie vertelt

v ancy, die nog steedsjastz't, haar verhaal. Ze wil,aereen waarschuwen voorg. bel' die je te wachten«pa^ als je gepakt wordt.D .. °°f me, er bestaat geen£.r 'Js voor je vrijheid", zegtJ telkens weer. Ze is vooral

aadover deextra straf, de. eine pesterijtjes die je ini ,oraal Specht van de bewa-

krijgt. "De rechter heeft, e gestraft, dat accepteer ik;e bewaaksters moetenw Oor zorgen dat ik nietegloop, meer niet".

e is een van de veleederlandse mula's die ing/1 Curagaose cel eindigen.ki| Slllokkel van een paar

° wit poeder staat al gauwj n maandje of vijftien. Metgn gebruikelijke aftrek vany Procent, betekent dattienfanden Koraal Specht enVolgens uitzettingals onge-per»ste vreemdeling uit "BEWAAKSTERS MOETEN BEWAKEN, NIET STRAFFEN"

De het van een Nederlandse 'mula'in Konaal Specht

MEDITATIE

staande, T-shirt over haarneus, doorgebracht. "Ik moestnodig naar de wc, maar nie-mand verscheen op mijn bon-ken op de deur. Naast meheeft een man de hele nachtstaan schreeuwen*.

De slaap haalde ze de vol-gende dag in. Tussen de ver-horen door - 'de politie washeel aardig, maar ik vieltelkens in slaap' - werd ze ineen andere cel gezet. Ookvies, op de muur zat ger-onnen bloed, maar er stond

komen. Maar dat lukt nietaltijd. Bij ruzie tussen eenAntilliaanse en een buiten-landse krijgt volgens haarsteevast de buitenlandse deschuld, en datbetekent onher-roepelijk he,t,cachot: opslui-ting in een pikdonkere cel.Verweer is niet mogelijk,want er bestaat geen com-missie van beroep. "Het ishun woord tegen het onze".

De net nieuwe gevangenedie een keer zonder te wetendat dat strafbaar is voor eenander het licht in het cachotaandeed, kreeg direct driedagen strafcel.tenminste een picknicktafel

in, waar Nancy zich gedeel-telijk op kon uitstrekken.

Tijdens de verhoren konze op den duur alleen maardenken 'ik wil hier weg\ Zebekende alles en werddaarop direct afgevoerd naarde vrouwenafdeling vanKoraal Specht. "Nu weet ikdat de vrouwen ontzettendnieuwsgierig zijn, als er eennieuwe binnenkomt. Maarik herinner me weinig van

Op haar vraag waarom zijniets kreeg, vertelde debewaakster dat ze dat devorige dag had moeten aan-vragen. "Maarhoe had ik datdan moeten weten? vroeg ik.'Dat had je moeten vragen',kreeg ik te horen. Hoe kan ikin hemelsnaam naar ietsvra-gen waarvan ik niet weet datje ernaar moet vragen?",roept Nancy vertwijfeld uit.Een schouderophalen van dewardia was de enigereactie.

"Ik accepteer dat er regelszijn. Die staan op schrift,maar daarnaast blijken er1001 ongeschreven wetten tebestaan. Zoals die van datpostpapier. Ik zit hier nu zesmaanden, maar nog doe ikdingen fout die ik niet konweten. Bovendien worden deregels op Antillianen anderstoegepast dan op ons, bui-tenlanders*.

De discriminatie bestaatuit het wel tolereren vanlange nagels en het gebruikvan make-up door de yu'iKörsou; aan deneerbuigende

Neerbuigende toontegenover makamba's

toon die de wardia's aan-slaan tegenover Makamba'sen andere buitenlanders."Dat ik opCuragao gevangenzit, betekent niet dat ik alseen stuk vuil behandeld hoefte worden", zegt Nancy woe-dend, zich niets aantrekkendvan het luisterend oor van dewardia.

Er verschijnt een glimlachop het gezicht van de mee-luisterende wardia als ze deconversatie over brodenhoort. Ze vertelt dat zonbrood een olmeda heet, eenzachte versie van het Fransebroodje. "Ze zijn niet alle-maal beroerd, gelukkig", zegtNancy. "Er zitten een paartoffe bewaaksters bij aan wiejejeverhaal kwijt kunt, wantsoms wil je gewoon evenpraten. Maar de meerder-heid behandelt je niet alsmens. Hoe kunnen ze danverwachten dat wij respect

Waar Nancy de eerste och-tend zowat een rolberoertevan kreeg was het ontbijt."Er klinkt een fluitsignaalen dan moetje in derij gaanstaan. Vervolgens krijg jeopde hand een stuk brood, kunje het je voorstellen, zonderbord of bestek. Er zit geenmargarine op, wel kaas,vlees, jam of pindakaas."Heet dat pan franses? Datkan haast niet, dat klinktveel te chic", zegt ze spot-tend.

Nancy vroeg in het begin omzogenaamd dieet-eten, omdatze als Hollandse niet gechar-meerd was van de rijst metprut ('het geitëvlees stinktnaar dekinderboerderij'). Diespeciale hap bestaat uit aard-appelpuree, kip en sla, elkedag weer, alle tien straf-maanden lang. Via de gevan-genisarts wist Nancy tebewerkstelligen dat ze meergroente, sla dus, kreeg. Nietten onrechte dus dat aanzwangere vrouwen extra vita-minen worden verstrekt.

Klachten zijn er ook overde tijdstippen van de maal-tijden. Rond half vier, vieruurkrijgen de gedetineerdenhun avondeten. Vor een vol-gende maaltijd moeten ze tot's ochtends zeven uur wac-hten. Vijftien uur zondereten, tenzij ze een rolkoekjes in dekantine hebbenkunnen kopen.

WERVINGs werving loopt via hetgaansleven", verteltJJcy, terwijl een gevange-

sbewaakster op een metermeeluistert. "Je ont-

ijOet mensen, ziet ze eena..ar keer, maakt een pra-

leert elkaar beter ken-e J1en op een gegeven mom-ie .' komt de vraag 'Kun jej 8 voor me doen?'. Hoe weet

ai niet, maar ze wisten dat ikeerder op Curacao wasBe^eest".rrie kilo cocaïnevoor zes-

jQ^end gulden (inmiddels is°00 guldenperkilo gebrui-'yk); een heel bedrag als je

UhlT Vast wer^ noc^ een

Sch -ing e^< maar we'eenbriftelijke cursus voor

secretaresse volgt,k^cy (havo-diploma) wildeee ger°P in het leven. "Ik wasl beetje aan het rond-azen. Verdiende geld met5n ,°°nmaken, babysitten enfg ere kleine dingen. lede-

an we^ cassière:i rden bij Albert Heyn, maar

& is ze er niet van

hoU den- De reis en het*e]f u °P Curagao moest ze(jj betalen, terwijl de ver-

pas bij aflevering zou

kil -n uitbetaald- De drieven e haar op de dag vane ,rek op het lijf werdenj£plakt,.bleken achteraf4100

e l^ te zijn. Dat merkte ze

60 a Pas °P at°, toen zeled en wel was aange-ven.ko^ 331" tas werd wel drier doorzocht.Daarop moest

eens even flink opzijden slaan. 'Harder',. P de douaneman, toen ze

t^ n wat al te zacht tikje*avln de "J'l ievulde plasticik t

n gaf- "Nou Ja'dat deedtoen maar, ik ben toch alBePakt, dacht ik".Fe Terwijl ik op dej^cherche moest wachten,I " ik maar een boekje gaan8b u' ee'ik zat niet te

aken van de zenuwen.<} Aa zou ik. 'Je hebt me',to cht ik, helaas pindakaas.jast mij zat een jongenartverscheurend te6nenen, wat helpt dat nou?"

Van de zes gulden die zevoor het dagelijke draadjes-knippen krijgt, mag ze driegulden houden voor uitgavenin de kantine. De anderehelft wordt gespaard en bijontslag uit de gevangenis als'startkapitaal' uitgekeerd.

Aan het uit werken gaanis echter soms een strip-search verbonden. Een vooreen moeten de werkneem-sters zich bij terugkeer op devrouwenafdeling in aanwe-zigheid van een bewaakstervolledig ontkleden. "Vrese-lijk. Ze willen weten of westiekem iets hebben meege-nomen, terwijl er juistwardia's meegaan om toe-zicht te houden. Dat bete-kent dus dat ze hun werkniet goed doen; nou ja, datklopt ook wel, sommigenzitten letterlijk te slapen".

Nog eens tien tot vijftienvrouwen doen schoonmaak-werk in de gevangenis. Vijf-tien tot twintig vrouwelijkegevangenen blijven dusachter; voor hen is er niets.Derehabilitatieprogramma'swaar de ministers van Jus-titie hetconsequent over heb-ben, blijken hersenspinsels,die hun vermoedelijk doorgevangenisdirecteurenworden ingefluisterd.

Een maatschappelijk werk-ster (Koraal Specht heeft ertwee) heeft Nancy nooitgezien, wel iemand van deReclassering. Die zou haarmoeder en haar broer inNederland bellen; daar heeftde mislukte koeriersterechter nooit iets vangemerkt. "Er gebeurt hele-maal niets aan resocialisatie,terwijl jetoch in een keer uitde maatschappij wordtgerukt; je leven wordt ontre-geld, maar niemand steekteen poot uit om je weer ophet goede spoor te krijgen".

De woorden van een mede-gevangene, dat het 'hier weleen universiteit voor drugs-smokkelaars lijkt', onder-

"Er is niets te doen. Jekunt televisie kijken, maardat is ofPapiaments- ofSpaan-stalig, dus daar heb ik nietsaan. De spelletjes Mens-erger-je-niet en dammen heb je naeen paar weken ook welgezien. Nou dan kun je noglezen, maar een boek aan-vragen uit de bibliotheekkostweet ik hoeveel formulierenen wachttijden; alles is hierwachten. Bekijk het maar, iklees wel de Engelstalige boe-ken van de Canadese mei-sjes; of de tijdschriften die ikal honderd keer doorgebla-derd heb".

"Oh ja, de handwerkjuf-frouw komt twee keer perweek, die zou ons ietsmoeten leren, maar alles watik kan heb ik van mijn mede-gevangenengeleerd. Het mate-riaal moetje zelfkopen".

MIRA SHELUHet ergste vindt Nancy hetboven op elkaar zitten; 24uur per dag, zeven dagen perweek. 's Nachts met zn ach-ten of negenen in een cel, alsde strafeenmaal definitief ismet zn drieën; overdag degrote leegte. Tbssen 7 uur 'sochter .s en half tien 's avo-nds ('tot de laatstse novela')vertoeven de vrouwen in dekale binnenplaats die voorhun cellen ligt. Door de tra-lies heen kunnen zij bovenzich de blauwe hemel zien:niet voor niets heet de gevan-genis in de volksmond mirashelu.

dat eerste moment. Ik dachtgeloof ik niets. Ik hoordevrouwenstemmen op de ach-tergrond en liep als in trancemijn cel in".

Daar ontwaakte ze ruwuit haar droomtoestand."Overal beton en ijzer,houten planken met een 4cm. dun matrasje alsbed - deeerste maanden had ik vre-selijke rugpijn - en een vie-zige douche, te delen metachtvrouwen. Ja, ik wist weldat je tralies en beton kuntverwachten in een gevan-genis, zo hoort het, maartoch, zo erg, ik schrok echt.Dit gebeurt niet, dacht ik, ditkan niet waar zijn. Morgenword ik wakker en dan benik gewoon thuis, ik moet ditdromen".

"Je leert hier alles behalveje staande houden"

Ze kijkt verbijsterd als zehoort van een cursus trans-cendente meditatie voor per-soneel en gevangenen. "Daarweten wij niets van. Is datecht ook voor ons bedoeld?'(Eind maart kondigde pro-jectleider Carl Camelia aandat hij over hooguit drieweken met de training vande gevangenen zoubeginnen, JvD). Nancy iseven stil en laat debetekenisvan 'meditatie tegen stressbij het personeel' tot zichdoordringen. "Nou, als zedaar echt al een paarmaanden mee bezig zijn, danmerken wij er in elk gevalniets van, dat kun je alvastaan de minister zeggen. Hetwerkt dan eerder averechts,de wardia's gedragen zich delaatste tijd alleen maar erger.Sommigen weten gewoonecht niet met mensen om tegaan".

"Weet je wat ook vreselijkis?*, laat ze er in een ademop volgen. "Dat ze persoon-lijke dingen van jou met eenandere gevangenebespreken. Stom natuurlijk,want hoe dan ook komt hetverhaal eens toch weer bijjouterecht.

Van mishandeling heeftze in de zes maanden KoraalSpecht niets gemerkt.Hoewel de manier waaropeen vrouw koud een week naeen miskraam uit haar celwerd getrokken en hetcachot in geduwd, wel op hetrandje was, meent Nancy.

MEDISCHE CONTROLEHet toppunt van absurditeitwas de aanvankelijke opslui-ting in haar cel. Ze moesteerst door een arts onder-zocht worden, daarna pasmocht Nancy zich onder deandere gevangenen mengen,werd haar verteld. Dat ze almet acht vrouwen een celdeelde, speelde voor demedici kennelijk geen rol.Na een week was er nog geenarts verschenen. Nancy deedhaar beklag bij de officiervan justitie en de rechter-commisssaris. Dat hielp, zijmocht zich plotsklapsoverdag bij de anderenvoegen. De medische con-trole volgde een dag later."En weet jewat die inhield?Hij stelde me een paar vra-gen en ik werd gewogen engemeten.

De medische zorg istoch aleen verhaal apart. De dokterkomt drie keer per week.Opgeven voor een bezoekjekan alleen 's morgens. Wiede pech heeft zich om 12 uurineens niet lekker te voelen,moet tot de volgende keerwachten, vertelt Nancy."Tenzij je een aardigebewaker treft. Van hem ofhaar hangt het dus af. Hetopgevenvan een medegevan-gene voor een doktersbezoekis verboden, zoals zij eensmerkte. Haar zes maandenzwangere celgenote had hogekoorts, maar moest zich tochecht zelfkomen melden.

Opgeven voor eenbezoekje aan de dokter isechter geen garantie vooreen oproep. Dat beoordeelteen ander, de zuster van demedische staf bij voorbeeld.En als die het niet nodigvindt, zie je geen dokter.

Pleisters zijn er niet op devrouwenafdeling. 'Dan zouiedereen maar om pleistersgaan vragen', antwoordt debewaakster op een vraag hier-naar van Nancy, 'en danhebben we niks als de noodecht aan demankomt. "Nou,dat hebben we dus nu ookniet", stelt de genuchter vast. Tbenflink bloedde heeft zij maareen stukje stofmet plakbandophaar gezicht vastgemaakt,totdat het bloeden wasgestopt.

URINEj schrik kwam pas toen zij>n nac^t moest doorbrengenrj de politiecel op Rioei .iO. De beruchte cel, dieJje^enlyk niet als slaapcel(j °eld is. Languit liggen opj. stenen vloer kan alleen

maar zelfs dat isaar af te raden: vrijwelntmuligt er een sliert urine

i meer van de vorigeewoner. Het putje in hetis dichtgemaakt, deankondraaglijk. Nancy wei-

bet op het vieziccSiH°nnen driehoekje te gaan'tten en heeft de nacht dus

KAFKAEen hoofdkussen kreeg zeniet, dat behoor je als gevan-gene in de kantine te kopenen dat kan maar een keerper week. Net als het schri-jven van brieven. Nancywaande zich de hoofdper-soon in een bock van Kafka,toen twee dagen later aaniedereen briefpapierwerd uit-gedeeld, behalve aan haar.

KLOPJACHT"Ongedierte? Ik heb een keereen rat gezien bij de was-

vervolg (,;

VERNEDEREND"Het spijt me dat ik hiernaar toe ben gekomen zon-der Papiaments te leren",laat ze sarcastisch volgen ophaarmededeling dat deNeder-landse vrouwen meestal inhet Papiaments worden aan-gesproken. "En als ik hetdan niet snap, wordt hetgeïrriteerdin het Nederlandsherhaald. Het zijn maar klei-nigheden, je moet er eigen-lijk bij zijn om te snappenhoe vernederend die subtielediscriminatie is*.

Feit is dat dankzij debevoordeling van de Cura-gaose vrouwen de spanningbinnen het cellencomplex afen toe te snijden is. AlsNancy voelt dater problemenzijn, maant ze haar medege-vangenen zich rustig tehouden om erger te voor-

DRAADJES KNIPPENHet Cambes-project is danook echt een uitkomst. Zontien van de veertig vrouwengaan elke dag met de busnaar het naaiatelier, waar zeuniformen in elkaar zetten."Ik knip draadjes", zegtNancy uitdagend. Ze ziet ookwel dat het niet bepaaldverheffend werk is, maar dedag gaat tenminste voorbij.Als ze dit werk niet had, zouze vast en zeker gek worden,denkt ze.

voor hen hebben. Er zou eencursus gevangenevriende-lijke behandeling moetenkomen. Wij kijken op henneer en als ze willen dat eriets verandert, laat ze onsdan tegemoetkomen. Treedeens menselijk op, eeef een

schrijft Nancy dan ook vol-ledig. "Je leert hier alles,behalve hoe je je straks sta-ande moet houden in eenmaatschappij waar je directweer benaderd wordt voorhet meenemen van een paarkilo cocaïne*.

Amigoe ALGEMEENt\A9A3 ZATERDAG 25 JUNI 1994

Aj4jiGO£ZATERDAG 25 JUNI 199j

van de coöperatievegedachte begin deze eeuwmeenden, namelijk 'een chro-nisch geldgebrek, koop- enleenzucht en gebrek aan eenvoor een coöperatie zo onont-beerlijke deugden als onder-ling vertrouwen en een geestvan eensgezindheid en samen-werking* (de Amigoe 24/61916)? Of wil de harde bui-tenwereld niet? Voor PaulaMilton ligt de bottle-neck bijhet gebrek aan vorming.

"Permanente vorming isde basis voor de hele coöpe-ratie-beweging. Dat wordtvaak verwaarloosd. Als deleiders, zoals het zittendebestuur, niet zorgen voor scho-ling krijg je geen nieuwebekwame bestuursleden. Erontstaat zo een vicieuzecirkel. Zo kan het ookgebeuren dat bestuursledenzich tegen hun meergeschoolde functionarissenkeren. Ze raken vastgeroest(kouchi boulo)". De enigemanier om de coöperatievegedachte meer te laten wor-telen op Curacaose bodem is,volgens Milton, door het opte nemen in onderwijs envorming, 'vanaf op basis-school, want jongerenmoeten van jongsafaan lerendat je moet samenwerkenals jevooruit wil gaan. Aandiepermanente educatie ont-breekt het nu, met hetgevaar dat coöperaties

"Je moet samen werken alsje vooruit wil gaan"

Voorwaarde voor het 'eis dat je spaart. Als Jespaart kan je ook niet l

Dat Paula Milton wel*Blijk gevoelig is voor cUfactoren blijkt uit haaroi'Wvaties over de rol vanvrouw in de coöperatie^zijn veel vrouwen hd.^jHhet lukt ze niet |nbesturen door te driwHEen enige uitzonderingCredit Union van Sannico, in Montana. Vanuitskan is men bezig met

tcursus voor acM'Bvrouwen met iemandCosta Rica," informeertvrouwelijke manager.

KUNSTPaula Milton is overtj

van het belang van hetperatie-wezen voorbetere toekomstCurasao. Bovendien hee^Bhet gevoel dat ze *belofte om haar kennis, °nÊdaan met Curagaos ëeraschapsgeld, over te dra#Bnog niet heeft ingelost.haar ligt het nu het rnevoor de hand om zelfcoöperatie op te richten,werkt ze nu aan, samenhaar partner, de b^jSmusicus Javier Cordoba,wordt een coöperatiedienstverlening, geriefhet verspreiden vanmatie over coöperaties.maken en publicerenstudies over de coöperat^Bbeweging en het geven V

vorming aan coöperatieveeniging en verwante in^llingen.

Een nieuwe doelgroepde initiatiefnemers opvoordeel van econonUB^!samenwerkingbetrekken zijn music'artiesten in het alge^^jlDe coöperatie in opricn^Jlbiedt daarom ook dien3^aan op het gebied van *°. ■«

kale vorming en kunstu' uin het algemeen. "Wan*^je bij voorbeeld poëzie &jijft, wie helpt je dan jboekje te publiceren? En idoe je als je een cduitbrengen?"

Het ziet er naar uit da j

coöperatieve beweging. \jjpleitbezorgsters als V* *Milton, zich voorbereid*alternatieve, eigen vo^van het samen onderne"in de 21ste eeuw.

NOOT:' som, verwant aan het Afri»**jfesousou, is een spaar- en ereoI'^teem via een persoonlijk ne Jwaarby een persoon, de kabe$'fhet hoofd staat. De kabes *SJvertrouwenspersoon en/of iein goede doen.

BRONNEN: J>* Hoedenvlechting alsKostw'"^doctoraalscriptie A. van der(1984) jf*De geschiedenis van de <-^»J>unions op Curaqao (1958-I\JHenk Middenbrink. In:Kerk e"schappij op Curaqao, 1991.

P ABN AMRO Bankbanking with a global vision.

\ . ■ — - /

uiteen vallen, of alsmaargroeien, fuseren en de oor-sprong vergeten."

meer vanuit het charismati-sche deden. Het sociale, veeldingen samen doen was ookheel belangrijk. Bij veel coö-peraties ligt het accent ophet sociale. Vaak verliezenze daarbij uit het oog dateen

crèche, kleermakers, werk-sters, loodgieters, de vrou-wen die eten verkopen op demarkt. Het zijn maar eenpaar voorbeelden diekunnen slagen als je ten-minste bereid bent elkaar bij

beginnen, bij voorbeeld, eencoöperatie van babysitten.Een moet het hoofd zijn,want niet iedereen kan lei-dinggeven. De empresachiklis vaak een eenmanszaak.Vaak ben je dan ook echt

kelijkt, voor meer zelfvoor-ziening, nu een project vanFekoskan; IW). Het gaat erom dat de grote coöperatiesdekleine bijstaan. Datkwamook niet van de grond om deeenvoudigereden dat degroteer geen geld in wildenstoppen, maar ook door dief-stal."

Wat moest ze nu met haardeskundigheid? Ook de doorhaar opgedane kennis opDominica, 'waar zon 80 pro-cent van debevolking aange-sloten is bij een creditunion',kon Paula Milton aan destraatstenen niet kwijt. "Jeblijft tenslotte een onderge-schikte. In 1989 ben ik eruitgestapt. Ik had het gevoeldat ik van binnen uit nietsmeer kon bereiken.' Ze iseen paar jaar elders gaanwerken, bij een administra-tiekantoor, een notariskan-toor, OKSNA. "Nu ben ikterug in de coöperatieve bewe-ging".

MODERNERHaar visie op het belang

van het coöperatie-wezenblijkt een moderne versievan die van haar voorgan-gers, de fraters en paters."Een coöperatie is een econo-misch alternatief, maar hetis ook sociaal en spiritueel.Het is economisch, omdathet een zaak is, een bedrijfwaarmee jij en jenaaste meevooruit willen komen. Het issociaal, want binnen de coö-peratieve beweging staan demens en zijn behoeften cen-traal en niet het kapitaal.Het spirituele zit in de ged-achte dat je het samen doetmet de naaste.'

"Het verschil met de tijdvan de fraters en nu is dat defraters het coöperatie-wezen

■ Pader Amado Romerontwikkelde zijn coöperatieveideeën in gesprekken ondereen oude indjuboom in dewijk Colon.

= door leteke Witteveen =

Hetbegon eind 18e,begin 19e eeuwmet ideeën vanSaint Simon,

Charles Fourier (Frankrijk),Robert Owen (Engeland) enandere sociale hervormers,bekend als de Utopisten. Hetwas een groep textiel-arbei-ders die in 1854, in Rochdale(Noord-Engeland) die dezevertaalden in depraktijk methet oprichten van een coöpe-ratie, een gezamenlijkbeheerd winkeltje. Inmiddelsprobeert decoöperatieve bewe-ging wereldwijd het hoofd tebieden aan ongelijkheid enuitbuiting en andere narig-heden van het eenzijdige kapi-talisme.

Op Curacao waren hetvooral de paters en fratersdie begin deze eeuw de coö-peratieve gedachte uit-droegen. Zo startte pater Vande Pavert in 1905 de eersteproduktie-coöperatie 'de coö-peratieve vereniging en nij-verheid', voor onder anderehet vervaardigen van heteenvoudige schoeisel alpar-gata. Het was ook de rooms-katholieke geestelijkheid diezon tien jaar later de pogin-gen van de minister vanKoloniën steunde om —tegende aanbevelingen van eenmeerderheid van een spe-,ciale comissie in — de hoe-denvlechterij opcoöperatieveleest te schoeien.

AMADO RÖMERIn de jarenvijftig nam pater

Amado Romer de draad vande coöperatieve gedachteweer op. Gestimuleerd doorervaringen in Venezuela envooral door een Noordameri-kaanse priester die opJamaica werkte, pater Sul-livan, werd Amado Romer depromotor van die coöperatie-vorm die op Curagao hetmeest aansloeg: de spaar- encrediet-coöperaties oftewel decredit unions.

De eerste zag in 1953 hetlicht, onder een boom, eenpal'i indju, in Colon. Tienjaar later telde Curagao al47 van deze initiatieven, demeesten op wijkniveau. Ervolgden nog zon twintigtalcredit unions. Na 30 meierkende deoverheid ook meerhet belang van de economi-sche vereniging en in 1985kwam er een aparte afdelingvoor het coöperatie-wezen bijhet Sociaal-EconomischPlan-bureau (SEP), waar elk jaarnog een bedrag op deeilands-begroting staat gereserveerd(1994: 150.000 gulden).

Het idealisme is verzake-lijkt, veel coöperaties ver-dwenen en sommigen blij-vers — in totaal zijn nu 26credit unions actief— leideneen kwijnend bestaan. Tochis het coöperatie-wezen nietmeer weg te denken uit deCuragaose samenleving. Voorde landsregering is, aldushet regeerakkoord 1994--1998, het bevorderen vanhet coöperatie-wezen zelfseen prioriteit voor het arbeids-marktbeleid. Redenengenoeg om in te gaan op hetverzoek van coöperatie-des-kundige Paula Milton aan deAmigoe, om in dit jubileum-jaar, aandacht te geven aanhet belang van coöperaties,de ontwikkelingen en moge-lijkheden voor meer coöpera-ties op Curagao.

We bezoeken haar thuis,een huis gelegen op eenheuvel van waar je, over depolitiepost heen, Barberinkijkt. Paula Milton (39),moeder van twee zoons, enmomenteel manager van deCredit Union San Pedro inBandabou, is, vergeleken metveteranen als Amado Romerof Jules Rojer, pas kortbetrokken bij de coöperatie-beweging: vanaf 1984. Zesolliciteerde toen naar eenfunctie als manager bij deFederatie van Spaar- en Cre-dietverenigingen (Fekoskan)en werd aangenomen. Haarfunctie hield in om, samenmetbestuur, hetbeleid uit testippelen vanuit de filosofievan de beweging: het gevenvan persoonlijke aandacht,vorming en vooral ook tech-nische bijstand aan kleinespaar-en crediet-coöperaties'want die verkeerden in demeeste gevallenin een chaos.

Veel steun kreeg PaulaMilton in diebeginjaren vanhaar ex-man,Rudy Eleonora,toen voorzitter van de suc-cesvolle Ambtenaren CreditUnion (ACU), van JohnDjaoen, die onder andere deIsraëlische expertBeniamini,

coöperatie allereerst een eco-nomische vereniging is," lichtPaula Milton toe.

Is het ook een opstapjenaar een eigen bedrijf, eenempresachiki*. Paula Miltonis gedecideerd: "Je bentbinnen eencoöperatie alonder-nemer. Het is een bedrijf.Maar het alternatieve zit inde eenheid. Drie mensen

alleen."Haar pleidooi om via coö-

peraties werkloosheid tehelpen bestrijden klinkt zoaantrekkelijk: "Veel mensenhebben wel een ambacht ofvak, maar krijgen de kansniet hetuit te oefenen. Dat ishun gezamenlijke behoefte.Als je de krachten bundeltkan je verder komen." PaulaMilton somt de vele moge-lijkheden op: "Mecaniciënskunnen zich coöperatief orga-niseren, maar ook stoelbe-kleders, mensen met een

te staan en samen tewerken."

Mooie ideeën, maar hoe zithet met de praktijk? Waa-rom ook liepen pogingen,zoals die van de coöperatievan landbouwcentrale voorvermarkting, Kopak/AAKV ofdeconsumptie-coöperatie Ko-Tbko, spaak en leidt de enigeproduktie-coöperatie, de land-bouwcoöperatie BarankaFertil, een noodlijdendbestaan? Ligt dat aan 'dezwakheden van ons volkska-rakter' zoals tegenstanders

Bewaaksters moetenbewakenVervolg van pag. 1

lijnen. Muizen hebben wevaak. Af en toe houdt eenvan de cellen een klopjacht.Dan slaan de vrouwen opalle dozen. De beesten ren-nen met een rot vaart naareen andere cel, maar heteindigt er meestal mee datze weer naar de oorspronke-lijke cel terugkeren. Daarzijn dekoekjes kennelijk tochhet lekkerst*.

Kakkerlakken ziet Nancyminder nu er'zwarte doosjes'op de muren zitten. Maar inde regentijd barst het nogsteeds van de muggen, enanti-muggenstift wordt nietverstrekt.

Hoewel de douche er viesuitziet, maar eenvoudigwegniet schoner wordt, ook alpoetsen de dames nog zohard, werkt de wc tenminsteredelijk. Doortrekken kostdenodigekrachtsinspanning,er hangt af en toe een vies

' m " fffluchtje, maar de penetra'jjstank die uit de over^ bmannencellen walmt, ede toiletten vrijwel do°f^ 5pend verstopt zijn, ontbre6 bgelukkig op de vroU^e 8vleugel. .:|i 'Nancy verlangt vresel^naar haar vrijlating. 2evastberaden om in Ned,{land werk te maken van ..mensonterende toestande^ 'deCuragaose gevangenis- ...(zijn wel gevangenen % 'zeggen er iets aan te ga ef 'doen, daarna hoor jeechter nooit meer iets v£ ( 'Maar ik pik dit niet. Ze^tals buitenlandse heb je \ 'hier erg zwaar: nooitbez°e jpost die er weken over do 'een telefoontje waar \familie eerst een afsPr*Lj.voor moet maken en dat dniet langer dan tien minutmag duren. Wat dacht jev?evrouwen met kinderen, fwillen ook wel eens weten ,alles in NederlandJamaica goed is geregeld-dan is er ook nog eens ge. <enkel maatschappelijkwef

"De gevangenis is ê6!pretje, en zo hoort het °oMaar de bewaking heeft n 1het recht om de gevangeo .j,extra te straffen. Vijfjaardeze hel? Nee, dan zou ,zeker een vluchtpogl^wagen; anders kunnen ze &,na die tijd afvoeren naar ngekkenhuis. Vijf jaar je ve.j,stand op nul, dat houdniet vol*.

Tferug naar de succesfor-mule van Curacao. De creditunions. De vraag of die hierzo aanslaan omdat datsparen/lenen aansluit op een cultu-rele traditie, de sam', is ietswaar Paula Milton nieteerder bij stilstond. Haarverklaring voor het succes isnuchter: "De credit unionsslaan aan omdat ze voldoenaan een behoefte: lenen.Daarin schuilt het succes.

VROUWEN'SAM'

150 Jaar coöperaties: tussen idealisme en zekerheid

die hier een cursus gaf, bege-leidde en Rudsella Jansen,tot voor kort werkzaam bijdeafdeling coöperatie-wezenvan de overheid. PaulaMilton was ambitieusgenoeg om, zodra ze er vanhoorde, zich in te schrijvenvoor "een cursus organisatie-en managementkunde inMadison, Wisconson.

'Het was erg duur.NAf. 18.000. Ik vroeg daar-vocr, met succes, steun bij deeilandelijke overheid. De voor-waarde was wel dat ik eenbijdrage zou leveren aan hetontwikkelen van het coöpe-ratie-wezen." Dat strooktemet haar eigen intenties,maar de werkelijkheid bleekweerbarstiger dan ze dacht."Ik werd vooral geconfron-teerd met het feit dat ik daarals vrouwelijke manager zatin dienst van een bestuurbestaande uit mannen." Diespanningwas er al, maar diewerd groter na het volgenvan de cursus in Wisconson.

"Na terugkomst kreeg ikveel tegenwerking. Demensen waren niet zo voorveranderingen. Zo stelde ikvoor om kleine coöperaties tefuseren om zo de admini-stratie te verbeteren. Eenander voorstel was hetopzetten van de 'CentralFinance Facility' (een cen-tralisatiefonds, dat onderandere belegging vergemak-

Paula Milton

ALGEMEENfKA&A4

autonome literatuur die losvan maatschappelijke en his-torische invloeden gelezen engeanalyseerd moet worden,een visie die bij ons in hetvoortgezet onderwijs nogsteeds domineert: "The suppo-sed autonomy of works ofartenjoins a kind of separationwhich, I think, imposes anuninteresting limitation thatthe works themselves resolu-tely will not make." Dedocent die Said gelezen heeft,zal zijn literatuuronderwijsanders inrichten.

Zoals Frank MartinusArion in zijn Multatuli-lezing al liet zien, had dewesterse kritiek wel groteaandacht voor allerleiaspecten van de beroemdewesterse romans, maar werdhet imperialisme niet in diekritische beschouwingenbetrokken, terwijl er in diewerken zelf wel steeds weerallusies waren.

In hoofdstuk twee onder-zoekt Said voorbeelden vanherinterpretaie: het 'terug-lezen', in hoofdstukdriebehan-delt hij een aantal voor-beelden van oppositie enverzet, van 'terugschrijven'in creatieve zin. Hij bekijkttwee zijden: het imperialismeen het verzet ertegen, zich

en geherinterpreteerdvanuit een kritisch maat-schappelijke visie op deEuro-pese expansie en het wes-terse imperialisme. Romansondergaan maatschappelijkeinvloed en verspreiden ophun beurt sociale denk-beelden in de gemeenschapwaaruit ze voortkomen. Datopent voor ons bijvoorbeeldde mogelijkheid tot een com-pleet nieuwe benadering vanonze 'passantenliteratuur' alsvertegenwoordigster vanNederlandskoloniale invloeds-sfeer.

wing van de Westerse lite-raire canon. De literatuurwordt weer serieus genomen

In het derde hoofdstuk,ideologisch cultureel verzet,onderzoekt Said de keerzijdevan de imperialistischemedaille, de creativiteitvan

Het hoogtepunt van hetkolonialisme situeerthij rondde laatste eeuwwisseling,met name in de jaren 1884--1885 toen in Berlijn de ver-delingvan Afrika plaastvond.

Zijn voorbeelden van her-lezing ontleent hij in chrono-logische orde aan deEngelse, Franse en Ameri-kaanse literatuur. Zo bespr-eekt hij bijvoorbeeld JaneAusten: Mansfield Park(1814), maar ook Verdi'sopera Aïda (1870), RydyardKipling: Kim (1901), ThomasHardy: Judas the obscure(1894) en werk van AlbertCamus.

daarbij wel bewust dat hijachteraf herleest vanuitlatere politieke ervaringen.Het slothoofdstuk tekent eenoptimistische toekomstvisie,de vrijheid van dominantie.

a door Wim Rutgers =

i^^ oms lees je een boekI^^^ en krijg je al lezendjk^j steeds meer zinllTv^ anderen deelgenootfc^aken van je leesplezier.K Verging het mij metf^ard w. Said's nieuweP^rnationale bestseller: Cul-l?e and Imperialism f1993).r|&ar voor ik u vertelr.aarom ik dit zon goed boekl/Jd, twee opmerkingenij?°raf. In 1989 maakten de(h.^atuurwetenschappersJ£l Ashcroft, Gareth Grif-r"s en Helen Tiffin opgangyp hun geruchtmakende

e Empire writes back,'"'in ze aantoonden hoe

ket Westerse auteurs in hun

i r* de dominante westers, eraire canon herschrevenl 0r diverse aspecten ervanjj Ju't postkoloniaal perspec-i| interpreteren.tj arljs sprak Frank Mar-iiilfUS ron 'n een belang-JKe lezing over Multatulitat r" hi^ aantoonde datMul-b u"'s protest in de MaxCrie'aar t6?en het Neder"de I kolonialisme niet 'uitv Ucbt was komen vallen',d ,ar dat hij voorgangersL In bijvoorbeeld Nicolaasb "s, die in de bekended?e 'De familie KeS§e'Ck d gafvan de Westin"j he plantocratie en dedaar-yoor , ~bl omhoogge-vallenBtjn|^e kolonialen. De gun-*j;F getekende personagesb] i Westindische niet-v^, n- Een samenvattingjj e lezing verscheen inCa, 29 Juni 199LVolgensC Martinus heeft de3 erlandse kritiek voor dieNf ten noot voldoende ofs Tiaar enig oog gehad. Boekconservering

in première in LeipzigPALESTIJNk^' essor Engels en Vergelj-|j(j^c Literatuurwetenschap$tj- ar d Said is van Pale-er se afkomst, maar woontYeVc Werkt als docent in deDwenigde Staten. Hij heefttur eruditie twee cul-s6ee^ volkomen geïnternali-»aa en blÜft onafhankelijki„j r beide kanten van hettJ^rialisme, zowel het cen-ter, a^s de periferie. Said isjj; e|dbekend geworden door(ig^ote studie Orientalismhy ?'" Hierin analyseerdeBdjj de Westerse maat-r^Ppij door middel van lite-b^ij 1" en wetenschap eenhjidH van de Islam in hetvery i

Oosten vormde datpo|- °'gens door de Europeseha a werd gebruikt omte

r koloniale expansiedriftteri.echtvaardigen. De Wes-ietn'ng ziet de 'Ander', alshe ar,d die economisch over-de rst moet worden omdat!ic. cultureel inferieur is.4trf nU verschenen CultureM<i is inmid-beu .2lJn twaalfde bock en%l *n e'te een uitbrei-Sai| van hetzelfde thema.\vjjj ar>alyseert het wereld-fi^i 6 Patroon van het impe-teJSrne en het verzet daar-a|s waarbij hij de roman*'et ??c^le^e culturele vormfJM.^e nauw met dit impe-de gelieerd is.

ctj|tai d hanteert een open

he JlUrbegrip. Er is volgens$Hk tegenwoordig geen

f cu^tuur meer die niett^ vloed is door andere: "allinofj'es are involved in oneKr ' n°ne is single and&h ' a^ o.re hybrid, hetero-/e^ee°üs> extraordinari-ly dif-tL^iated and unmonoli-

first as great products of thecreativeor interpretative ima-gination, and then to showthem as part of the rela-tionship between culture andempire. I do not believe that

authorsare mechanically deter-mined by ideology, class, oreconomic history, butauthors are, I also believe,very much in the history oftheir societies, shaping andshaped by that history andtheir social experience in dif-ferent measure. Culture andthe aesthetic forms it con-tains derive from historicalexperience, which in effect isone of the main subjects ofthis book'

In Europa kwam de vergelij-kende literatuurwetenschapaan het einde van de negen-tiendeeeuw op toen het impe-rialisme op zijn hoogtepuntwas. De vergelijkende stu-dies lieten de Europese lite-raire hegemonie zien en besc-houwden dieals deenig waar-devollewereldliteratuur. Lite-raire werken en de literatuur-wetenschap spanden zosamen om hetEurocentrismete versterken: "literaturemakes constant references toitself as some-how participa-ting in Europe's overseasexpansion, and therefo-recreates 'stuctures of feeling'that support, elaborate, andconsolidate the practice ofempire.

Edward Said verlaat reso-luut het standpunt van een

IMPERIALISTISCHSaid toont aan dat in de zogedetaillerde ruimte-ana-lyses van bekende romansnooit aandachtbesteed wordtaan zoiets als de 'imperialis-tische ruimte', westerse cri-tici zagen het stelselmatigover het hoofd: "one of myreasons for writing this bookis to show how far the questfor, concern about, and consci-ousness ofoverseas dominionextended... andhow enrichingand importantfor the critic isattention to this material".

In het Westen heerst delaatste jaren zekere drangom weer meer specifiek degrote werken te laten lezenin het onderwijs. Van deprofeet van het leesplezierwordt de literatuur-docentweer gepromoveerd tot door-geefluik en interpretator vanda grote m; of wes-terse literaire traditie. Devoorgestelde verplichte lite-ratuurlijsten in het Neder-landse middelbare onderwijswezen een paar jaar geledenal in die richting.

Zonder empire zou er geenEuropese roman, zouden erop de wijze zoals die nubestaat geenreisverhalen etc.zijn: "lam not sayingthat thenovel (...) 'caused' imperia-lism, but that the novel, as acultural artefact ofbourgeoissociety, and imperialism areunthinkable without eachother. (...) Imperi-alism andthe novel fortified each otherto such a degree that it isimpossible to read one wit-hout in some way dealingwith the other. Hij geeftvervolgens talrijke voor-beelden.

Said duidt dit herlezenvan niet westerse critici aanals 'contrapuntal reading',van steeds wisselende focuspoints wordt de westersecanon op imperialistische ten-denzen onderzocht. Hijbeperkt zich daarbij tot voor-beelden uit de Engelse,Franse en Amerikaanse lite-ratuur, maar dat is natuur-lijk al heel wat.

VolgensEdward Said lezenwesterse critici anders danDerde Wereldcritici: "AnIndian or African scholar ofEnglish lite-raturereads Kirn,say, or Heart of Darknesswith a critical urgency notfelt in quite the same way byan American orBritish one.

NIEUWE DIMENSIEEdward Said's werk krijgtvoor dit soort verplichtewerken een geheel nieuwedimensie. Een lezen vanuiteen multicultureel perspec-tief betekent niet minder daneen revolutie in de beschou-

Een apparaat dat metverval bedreigde boekenkan ontzuren en verstevigenis in Leipzig in gebruikgenomen. Het is het enigeapparaat waarmee op groteschaal boeken kunnenworden gerestaureerd engeconserveerd.

Nog niet eerder werdenbibliotheken zo geconfron-teerd met een bedreiging vanhun bestand. Het sedert 1850industrieel vervaardigdepapier heeft wegens het zuur-gehalte maar een houdbaar-heid van honderd jaar. Aleen kwart van de bestandenin wetenschappelijke biblio-theken in Duitsland — meerdanzestig miljoen banden —heeft zon schade opgelopen,dat ze niet meer voorgebruik beschikbaar kunnenworden gesteld.

Bij dein Leipzig gebruikteprocedure wordt met een che-

mische behandeling zuur aanhet papier onttrokken, datdaarop wordt verstevigd engeconserveerd. De ontwikke-lings- en bouwkosten van deinstallatie beliepen ongeveerzeven miljoen mark.

niet meer heeft gehad.Die gebeurtenis doet bij

zijn ouders de gedachte post-vatten dat er wel eenssprake van een hersenal-lergie kan zijn die autisti-sche symptomen oproept. Hetbegrip hersenallergie is eenin de medische wereld abso-luut nog niet algemeen geac-cepteerd verschijnsel. Deschrijfster realiseert zich ookterdege dat het verhaal overhaar zoontje geen wetenschap-pelijk bewijs isvoor het voor-komen van dit verschijnsel.

Zij weet ook maar al tegoed dat het overgrote deelvan dekinderen met autisti-schesymptomen gewoonautis-tisch is en niet allergischvoor melk of een ander pro-dukt. Desondanks hoopt zijdat artsen meer aandachtaan dit fenomeen willen sch-enken. Als een enkel kindhet lot van Tbny en zijnouders wordt bepaard, is hetal de moeite waard, schrijftzij.

Het boek is vlotgeschreven en geeft een goedbeeld van de problemen waar-voor ouders met autistischekinderen zich gesteld zien.Voor wie niets van autismeweet, geeft het boek veelinformatie, al dient men zichterdege te realiseren datelkeautist weer andere symp-tomen heeft.

JvDMary Callahan: Vechtenvoor Tony;Uitgeverij M&P;Ned.fl.17,90ISBN: 90 6590 7610

de overheerste cultuur: "hoidoes a culture seeking hbecome independent of imperialism imagine its own part:Hij ziet alsbelangrijke mogelijkheden dat het eigen vei

leden herontdekt wordt (discovering the essential precclonial self) en de herwaardering van de eigen taal. Grotvoormannen zijn JameNgugi wa Thiongo: The rivebetween, dat een herschri.ving is van Joseph Conrac"A new pattern, sup-pressein Heart of Darknes.appears, out of which Ngus.generates a new mythoiwhose tenuous course anfinal obscu-rity suggestreturn to an African Africa

Andere namen zijn TayiSalih, Aimé Césaire, FrarFanon, C.L.R. JameWalter Rodney, Amilc;Cabral, Carlos FuenteChinua Achebe, WoSoyinka, George lammin;VS. Naipaul, Wilson HarriFaiz Ahmad Faiz en bijvoobeeld Gabriel Garcia Maquez, Salman Rushdie evele anderen. Said ziet cctendens die zich ontwikkevan separatistisch nation;lisme naar de integratie vsalgemeen menselijk sameileven en bevrijding, 'fro:the history of domination ithe actuality of liberatiorIn dithoofdstuk beweegt Sazich op het terrein dat ocBill Ashcroft c.s. al haddebeschreven. Het is natuulijk een heel interessa:gegeven dat er momenteheel veel meer gebruikevan het Engels alsdan als éérste taal zijEngelse literatuurin de betkenis van literatuur van England, raakt steeds meer in (periferie; de centra van (Engelstalige literatuiliggen momenteel eldersde wereld, numeriek en kwlitatief.

WAAKHONDIn hoofdstuk vier beSaid deVerenigde Staten awaakhond van het westen.De massamedia spelen eenenorme rol. Zobeschrijft Saiddat zelfs Saddam Hoesseintijdens de Golf-oorlog voorhet nieuws van CNN af!keiijk was. Said keerttegen het vrijblijvendeversitaire cults als postmo-dernisme, deconstructivisme,discours analyse als slagenin de lucht, "an astonishingsense of weightlessness iregard to the gravity of his-tory and individual responsi-bility..." Daarentegenbegroet hij de cultuurkri-tiek, de richtingen die degrenzen van culturen ver-kennen. In de essentialisatieen het centralisme van 'poli-tical correctness' ziet Saidgevaren, hij zoekt het eerderin wat de Amerikaanse his-toricus Daniel Boorstin 'thefertile verge' noemt, culturendie in de grens-gebieden waaize met elkaar in aanrakingkomen wederzijds bevruch-tend werken. Op het laatsteop Aruba gehouden Acuril-congres sprak de linguïst MJean Bernabé zich in soortgelijke bewoordingenMigratie van personecultuurmenging zijn de |koloniale hoofdthem ata: "mand is in deze tijd nogof puur, iedereen ondergaa:de invloed van hetero.teit. De nomade als demoderne mens, die is onderzoek waard. Edward Saicverwondert zich over he1

dat bij de Amerikaanse discussieover deculturelegelet-terdheid steeds weegevraagd werd naar walgelezen moest worden, nicnaar het hóe van het leesproces. Dat laatste heeft hiin dit nieuwe bock op zijikop gezet.

Om drie redenen las ik diboek met zoveel plezierEdward Said ziet literatuu:niet als een vrijblijvende tijdspassering maar neemt haana gedegen analyse inhoudelijk serieusals maatschappelijk verschijnsel. Elke literatuurdocent kan met dit boelzijn voordeel doen en zou iide vakantie de consequenties voor het lesgeven in hekomende cursusjaar kunneitrekken naar aanleiding vaiSaids uitgangspunten. Toslot is Culture and Imperialismheel stimulerend geschreyen in een als een roman vloleesbare stijl. Geen limaar wel boeiende en bevredigende vakantielectuur.

Edward W Said: Culturand imperialism London etcVintage 1993 444 paginaISBN 0 09 P

Deze en andere informatieover autisten vond de

Zo ook Tbny, een jongetjedat aanvankelijk alleen maarheel lastig lijkt te zijn. Natwee jaar vechten met een'onmogelijk kind' laatmoeder Mary hem testen.Groot is de schok als daarhet oordeel 'op autisme gelij-kend' en 'functioneel achter-gebleven' uitkomt. Deson-danks is demoeder van Tbny,de schrijfster van het boekVechten voor Tony, blij dat zenu eindelijk een etiket heeftvoor het onverklaarbaregedrag van haar zoontje.Twee jaar lang had hij nietsanders gedaau dan haargezin tot wanhoop brengenmet zijn voortdurende huil-buien, die vooral opkwamenals er een kleine veranderingin denormale gangvan zakenwerd aangebracht. Een typi-sch kenmerk voor autisten,die absoluut geen verande-ring verdragen.

Om het begrip'autisme' hangtnog steeds eengeheimzinnig

waas. Is een autist nou gek,of juist heel slim? De filmRain Man, over een autisti-scheman,heeft wel een sluier-tipje opgelicht, maar in dezefilm waren, omwille van hetpubliek, wel een aantal typenautisten in een enkele per-soon verenigd. Hetbeeld klo-pte dus perfect, maar er zalgeen enkele autist rondlopen,die zich zo gedraagt. Elkeautist heeft een stukje RainMan in zich.

Moederbeschrijft levenvan een autistisch kind

moeder van Ibny in de tien-tallen boeken die zij en haarman over hetonderwerp auti-sme begonnen te lezen. Zijweigerde te accepteren dathaar zoontje autistisch wasen deed alles om hem een zonormaal mogelijk leven telaten leiden. Een bijzondereschool betekende acceptatieen dus probeerde zij diverse'normale' scholen, die Tbnymet wisselend succesbezocht.

De grootste steun kreegzij van haardochtertjeRenee,die anderhalf jaar na Tbnywerd geboren. Renee leerdehaar broertje dingen, die deartsen voor onmogelijkhadden gehouden. Tben hijvijfjaar was, trok de specia-list zijn eerder gedane diag-nose zelfs terug. Maar daar-voor kwam het woord 'com-municatiegestoord' in deplaats. Desondanks slaagtMary erin haar kind metsucces op een gewone schoolgeplaatst te krijgen.

Het meest opzienbarendeaan het openhartige relaasover de perikelen met Tbnyis echter de experimentenmet voedsel die Mary methaar zoontje uitvoert. Al heelvroeg ontdekt zij dat zijndriftaanvallen erger wordenals hij melk te drinkenkrijgt. Om diereden stopt zijrigoreus met het toedienenvan koemelk. Als Tbny bijnazes jaar is en per ongelukvan zijn onderwijzeres melkte drinken krijgt, resulteertdit in een gigantischedriftbui, zoals hij die al jaren

■

Vandorp - Eddine n.v.

De volgende bestsellers zijn binnen:Suddenly- Barbara DelinskyConcert of Ghosts -Campbell ArmstrongA Return to Love -Marianne WillamsonHardEvidence - John T. LescroartImpulse -Michael WeaverFor Love - Sue MillerFive Storm-Marclverson

j Witness tothe Truth - PaulLindsayL Mary;Mary- EdMcßain ,

|||v Komt v even langs? J^

% *mPerialism is simplyki s?r°Cess or policy of esta-fy }ng or maintaining ancm lre- In our time, directirrl Jllcfii^m has largelyended;it (...) lingers whereof s always been, in a kindk)£[?ner°-l cultural sphere as%0jas 'n spicific political,Soc ; °.~ gical, economic, and

pu fnuit dat cultuurstand-(inat herleest Edward Said'e6st u 6e betekenissen: hije^j, vet werk opniew, èn op't>eptlleuwe man'er) de alge-bemrn bekend veronderstelde\ver °^mde westerse literaire

n* tijdens deze zorg-\vej^ge lezing onderzoekt hijinvl

e maatschappelijke%,\ 0eden op het werk

°t-u^toefenden en welke(Jjt^"jke invloeden er van

werk op de&o Scbappij kunnen zijn uit-c°n f n

*-Zo kan hi-> tot de

0 c tornen dat een lite"be j werk tegelijk literairlijL ngrijk èn maatschappe-

verwerpelijk is.

/nethod is to focus asii^l as possible on indivi-

ttorks, to read them

LITERATUURf\A9A Amjgos

'Teruglezen' en 'terugschrijven'Herinterpretatie vande westerse cultuur

5 ... .^.../tW . 71-

Ik schrijf niet: Lievejij mag mij niet verged'Die wens vind ik zo jlangzamerhand versie"Ik beloof je hierbij weLdat ik aan jou zal der"*".En als je me nodig heD idan hoef je maarwenken.

's Avonds, als we tele-visie kijken, let ik somsmeer op haar. Dan huppelten rent ze door de kameren speelt met haar speel-tjes, die door de hele kamerliggen. Kurken, flesse-doppen, dobbelstenen, alshet maar klein is en kanbewegen. Soms pakt zezelfs een sok uit de was-mand om als speelgoed-muis te gebruiken. Ze isecht een vrolijke lieve poes.

Andrea

= door Nel de Jong =Uitslag wedstry dschien wel raden wat erverder gebeurde

Jorn Out(nu elf jaar, geschreven toenhij 10 was).

JA, VANDAAG is het zover.We hebben bekeken, wiehet beste verhaalgeschreven heeft. Het wasweer reuze moeilijk, hoor.Net als vorige keer warener een paar mensen, diezeiden: kunnen we ze nietallemaal laten winnen?Maar dat gaat natuurlijk niet.

En de winnaar is: Jona-than Joubert, Alablan-caweg 47, Curagao metzijn verhaaltje De kettingen de chuchubi. Gefelici-teerd Jonathan. Je kunt jeprijs ophalen bij Tante Nelop de Amigoe, Scherpen-heuvel.

Weten jullie, wat meopviel? Dat er alleen maarinzenders uit Curagaowaren. Kom op, Arubanen.Bonaireanen en Bovenwin-ders, waar blijven jullie! Nade grote vakantie beginnenwe met een nieuwe wed-strijd. Dan verwacht ik ookvan jullie een paar mooieverhalen, hoor.

TANTE NEL

NET OP tijd heb ik nog hetverhaaltje van Jorn Out gek-regen. Zon droom zou ikook wel willen hebben, Jorn.

Mijn vriend en ik

IN Kodikochawi, de school-krant van Kolegio ChayaWillems stond ook eenopstel over zijn vriend vanAric Paulina. Hier komt het:

En net op dat ogenblikzag ze een heel vreemdwezentje langs haar hollopen. Een heel kleinmensje met een rokje aan,een mandje in de ene hand

Er was een nieuwerattenfamilie in demondi komenwonen en de

dieren vonden het hele-maal niet leuk. "Die ratte-kindertjes zijn wel aardig",zeiden ze tegen elkaar."Maar moeder rat, brr, watheeft die gemene ogen.""Kijk maar uit!"schreeuwde een parkietje,"Dat ze een van ons niet tepakken krijgt. Ze eet ons opmet veren en al."

Alleen de geitjes warenniet bang. Geitje Goelie gingzelfs een praatje metmoeder rat maken. "Heb jeal kennis gemaakt met dekaboutertjes?" vroeg ze.

"Kaboutertjes?" bromdede rat. "Wat zijn dat?"

"Ze lijken op mensen",legde het geitje uit. "Maarze zijn heel klein en helpenalle dieren."

"Ik houd niet van grotemensen en ook niet vankleine", zei de rat en ver-dween zonder groeten inhaar hol.

Toch moest moeder rattelkens weer aan dekabou-tertjes denken. "Die geitzei, dat ze alle dierenhelpen." mompelde ze."Maar ratten zullen ze welniet helpen. Niemand houdtvan ratten." Moeder ratwilde zo graag eens rondsnuffelen in de bergrommel, die niet ver vanhaar holletje lag. Maar zedurfde niet. Stel jevoor, dathaar kinderen uit het hol-letje zouden kruipen en ver-dwalen in de mondi! "Hadik maarzon kaboutertje omop ze te passen", dacht zeverlangend.

De rattekinderen snuf-felden nieuwsgierigaan Poet-sjes mandje. 'Wat heb jedaar aan jearm? Kan je dateten?" piepten ze en knab-

"Maak niet zon lawaai",mopperde de rat. "Je hoeftalleen op mijn kindertjes tepassen, terwijl ik hier endaar wat rond snuffel.Jullie, kaboutertjes helpende dieren immers zo graag."En toen rende ze blij naarde berg rommel.

en een bezem in deandere. "Dat moet eenkaboutertje zijn", mompeldemoeder rat. En ze had hetgoed geraden. Het wasPoetsje, op weg naar dewinkel van baas Jojo omboodschappen te betalen.

Moeder rat kreegopeens een heel lelijk plan-netje. "Dag kaboutertje",riep ze met haar liefstestemmetje. "Kom je nieteven binnen?"

"Hé, daag", zei Poetsjeverrast, "Wie ben jij? Ik hebje nooit eerder gezien." Enze stapte nieuwsgierig hethol in.

Maar toen ze eenmaalbinnen was, schoof de ratsnel een grote steen voorde opening, zodat Poetsjeer niet meer uit kon.

"Help help! Ik wil eruit!"schreeuwde Poetsje.

"Helemaal niet",snauwde moeder rat. Zehad een mango en een oudstuk brood mee gebrachten gooide dat midden in hethol. "Kom kinderen, hier iswat te eten", piepte ze. Entoen de ratten klaar warenmet eten, zag de vloer erweer even slordig uit alseerst, "Zo is het beter", zei

"Verschrikkelijk!" zeiPoetsje en veegde net zolang, tot alles keurig in eenhoekje lag. De kleine ratjeskeken met grote verbaasdeoogjes toe. En moeder rat,die even later weer thuiskwam, wist niet wat ze zag.

"Wat is hier aan dehand?" schrok ze, "Waar ismijn eigen fijne, gezelligeholletje gebleven?"

"Gezellig" zei Poetsje ver-ontwaardigd, "Het was hiereen vreselijke smeerboel.Ik heb er weer een keurignet huisje van gemaakt. Ofniet soms?"

belden er brutaal aan"Laat dat", zei Poetsje

boos. En toen eentje nietluisterde, gaf ze hem metde bezem een tikje op zijnneus. De ratjes stoven ver-schrikt weg.

"Hoe moet dat nou?"zuchtte Poetsje. "KabouterBrr en Pinkie zullen nietweten, waar ik blijf. En watis het hier een rommel."

En Poetsje zou geen echtkaboutervrouwtje geweestzijn, als ze niet dadelijk aande slag was gegaan. Methaar bezem veegde zeeerst de spinnewebben vanhet plafond en de muren.Op de vloer lagen stenenen blaadjes, takjes enschillen, half afgeknabbeldevruchten en oh, nog veelmeer.

moeder rat tevreden-ÉMaar Poetsje h^l

bezem al gepakt. EnJde ratten wisten, **|gebeurde, had zelrommel weer netjes i"!hoekje geveegd.

"Nu zal ik je kinjleens even in bad ’"!zei ze toen ijverig. "|nldoen! Je bent niet *Jschreeuwde moeder"Mijn arme kind'zouden nog ziek w(F

Ze duwde Poetsje &met de bezem naar bj"Ga nu maar een 0dier helpen", piepte #heb je niet meer nodiflv

"Wat een raar bejzei Poetsje hoofdsj*dend. "En nog ondank'ook. Nou ja, nutenminste vlug mijn "rschappen doen. Kab^jBrr en Pinkie zullen 3'zitten wachten."

En opgewekt stap^jijverige kaboutervroUlweer verder.

IK HEB mijn poes Winnieuit het asiel gehaald. Ik wasnog nooit in het asielgeweest en schrok van aldie katten, die je aan-staarden. Maar Winniemaakte het me gemakke-lijk. Ze kwam naar me toeen koos mij in plaats van ikhaar. Ze was toen ander-half jaar en zo lief. Ze is nudrie jaar en heel speels ennieuwsgierig. Ze kruiptoveral in, laden, tassen, dewasmand. Niets is veiligvoor haar. Zelfs niet hetkoffertje van de man van deverzekering. Daar kroop zein en wilde er niet meer uitkomen.

Toen gingen ze naarNederland. Maar na eentijdje kwamen ze weer terugom op Curagao te blijvenwonen. In die tijd speeldenwe veel met elkaar. Wespeelden tikkertje, polis endief, Ninja Turtles, autootje,Thunder Cats, en har-drennen en met lego's. Wevochten soms omdat hijwilde spelen en ik boekenwilde lezen. Nu zijn ze metvakantie naar Nederlandgegaan. En daarom vind ikhet jammer dat hij weg is. Ikben zo alleen daarom vindik het jammer. Maar hijkomt weer terug en zoblijven we vrienden.

Keevilito en ik zijn goedevrienden. Jammer genoegis hij naar Nederlandgegaan. Toen Keevilito eenbaby was, bleef hij, zijnmoeder en vader bij onslogeren. Elke morgenspeelden we met elkaar.Toen had ik een blauwefiets met een bakjeerachter. En ik zat vooropen hij achter in het bakje.En dan trok ik Keevilitonaar voren.

Mopjes

WEET JE het nog? Xingoebleef niet bij de hut enmoest aan de ketting. Daarwerd hij ziek van. Nu heeftAndreas hem maar weerlos gemaakt.

Xingoe blijft in de buurtvan de hut. Hij moet onder-zoeken, wat er zoalgebeurd is tijdens zijn gevan-genschap. Vlakbij hebbenzich buidelratten gevestigd,denkend dat ze niets meerte vrezen hadden van diegevaarlijke hond. Nustuiven ze piepend allekanten op, spuiten hun stink-vocht om zich heen enverdwijnen haastig in hunholen.

Nu gaat Xingoe naar deweiden. Hij blaft deschapen bij elkaar en bijtovermoedig naar de achter-poten van de koeien. Depaarden wachten hem nietaf en galopperen weg.

Na een poosje gaatXingoe terug naar de huten gaat onder de sinaasap-pelbomen liggen. Gerust-gesteld gaat Christa naarbinnen. "Wees nu maarbraaf", zegt ze. "Dan hoefje niet meer aan de ket-ting."

Nauwelijks is ze binnenof de hond gaat overeind

Xingoe de hond

Om te kleuren

Woensdagavond kwamonze oppas. Papa is opzakenreis en mama gingnaar karateles. De oppas(of eigenlijk oppassers, wanthet zijn er twee) kwam omzeven uur. Doeska, Patrick(zo heten de oppassers),Marinda en ik gingen ver-stoppertje spelen. Marindaen ik gingen ons in eenhele grote kast verstoppen.In die kast lagen een hele-boel dekbedden. Er hingenook een aantal jassen. Inéén van de mouwen vaneen brume leren jas had ikeen zaklantaarn gestopt.Voor de zaklamp had ikeen zwarte dock gedaan.

Ik scheen op de deur-knop en de deurknop wasweg. Toen haalde ik dezaklamp weg en de deur-knop was terug. Toenmoest ik naar bed en ikkreeg een hele leukedroom. Eigenlijk wilde ikniet naar bed dus ging iknaar de kamer van mijnzusje. Ik maakte haarwakker en zei tegen haar:"Kom, we gaan naar degeheime hut. Ze vond heteen leuk plan, dus gingenwe er naar toe.

We zagen een luik in degrond maar ik wou gaanslapen en ik droomde datonder het luik een helegrote wereld met snoepjeswas. Alles was van snoep.Zelfs de grond. Allerleisoorten snoep kon je ervinden. De tegels op devloer waren van pepermunten ze waren gevoegd metdropslierten. De murenwaren van marsepein. Mijnzusje ging op een stoelzitten maar toen ze op wildestaan, bleef de stoel aanhaar vast plakken want destoel was van kauwgum. Ikhad trek in een lekkeredrop sliert Je kunt mus-

In het land van degeheime snoepjes

WE HEBBEN de vorigekeer voorgedaan hoe je deknipmes-duik doet. Nu weetje, hoe je onder de water-spiegel moet komen. Denker steeds aan; met rechteknieën zwemmen onderwater hoor, en je armenhoeven niets te doen. Danword je ook niet moe. Als jevóór je ging duiken goedadem hebt gehaald, kan jenog lang onder waterblijven ook!

Nu zwem je — 5 —lekker over de bodem, jekijkt rond, pakt eenschelpje (geen koralen aan-raken) of misschien raap jewel zon vies blik op, datiemand zomaar in hetwaterheeft gemikt. En dan komthet:

Jevoelt dat je weer ademmoet halen. Als je nu tochnog op de bodem door blijftzwemmen, doe je iets heelgevaarlijks. Je moét onmid-dellijk naar boven — 6. Ganaar de oppervlakte, rusteven uit — 7 — haal weerdrie keer diep adem, en

Zelf lezenDe juf staat voor de klas.Kom in de rij, Ronnie.Kom in de rij, Kees.Kom in de rij, Norma.Kom in de rij, Dina.Ga in de klas.Zit in de bank.Pak je boek.En ook je pen.Wat lees je op het bord?De kat eet een muis.Goed zo.Wat ben jij knap.Doe maar goed je best.

dan kan je weer naar debodem.

Dit kan je aldoor her-halen. Met de zwemvlies-oefening en het klaren benjeeindelijk volleerd om voorje plezier het water in tegaan. En met de ReefCare-verhaaltjes kunnen weverder gaan over koralen,de voedselketen, en nogveel meer over het leven inde zee.

Oom RiChard

Klant in restaurant: Ober, ikzou graag een jong haantjewillen hebben. Hoe jongerhoe beter. En snel graag.Ober: Uitstekend meneer,ik zal een ei voor u bakken.

******Twee giraffen komenelkaar tegen. Zegt de enetegen de andere: Waaromzie ik je nooit meer bij dekapper?Zegt de andere giraf: Ja, ikkijk wel uit. Alleen mijn nekuitscheren kost al tachtiggulden.

******Direkteur: Gisteren hebt ueen middag vrij gevraagdom naar de tandarts tegaan. Maar ik zag u inPunda met een man op eenterrasje zitten.Secretaresse: Dat kloptmeneer. Die man is mijnverloofde. En hij is tand-arts.

Puzzel vande week

HORIZONTAAL: 1. hejjchaam; 3. op een a^6. overblijfsel van vüjI;achter; 9. muzieknoO^biljetje; 13. ieder; .vrucht; 16. jongens»*17. bewoner van Es1'19. voertuig; 21. de*een mast; 23. lidwoordzoen; 25. zuster.

VERTIKAAL: 1. groO»!trek; 2. rund; 4. voeg^5. niet mis; 7. op dieier; 9. vieze lucht; 10'soldaten van een heel12. grootmoeder; 14;vast; 16. kledingstuk;deel van de voet; 20./^22. uitroep van pijn;muzieknoot.

ZIE VOOR oplossing *'winnaar deKinderkraf'twee weken. Stuur jeOfsing naar deAmigoe Ppenheuvel z/n of P~577; Aruba - Caya &Croes 110; Bonaireheer Linkels, P.0.80*en zet op de enveloKINDERPUZZEL.

Winnaar van de weekSandro de CubaHooiberg 25-A

Aruba

Hij ontvangt f. 15,- ?°langs komen om zijn.op te halen bij de Arr^iCaya Betico Croes {Of

stad).

OPLOSSING vorige WHORIZONTAAL: 1. _\dik; 6. as; 8. k.0.; 9- kalgul; 13. Ans; 15. faraoboa; 17. rug; 19. rat; 2'23. ma; 24. ram; 25. S<

VERTIKAAL: 1. maa<is; 4. ik; 5. kous; 7- J1klaar; 10. taart; 12. L14. nou; 16. boer; 18!20. al; 22. na; 23. m.o-

zitten. Hij houdt zijn kopscheef, kijkt en luistert.Xingoe jankt zachtjes. Dansluipt hij weg. Eerst lang-zaam, maar dan, als hij hetbos heeft bereikt, vliegt hijmet grote sprongen langshet pad, dat de mannenhebben gekapt. Hij volgt desporen van de nieuwemannen en de sporen vanTinga.

Een hele dag en eennacht loopt Xingoe door hetbos. En nog een dag.'s Avonds komt de luchtvan Tinga sterk in zijn neus.In de verte klinkt honden-geblad. De meute! Xingoeis doodmoe, maar loopt nogsneller. Even later is hij bijTinga. Hij likt haar witte vel,haar kleine snuit en haarogen. Dicht naast haar trap-pelt hij een slaapplaatsonder de struiken.

"Kijk nou eens", zegtPrado de volgendemorgen. "Xingoe is er, dehond van Andreas. Wekunnen hem goedgebruiken. Het is eenkwade, hè Gordo!"

Gordo heeft zich bij demannen aangesloten. Doorde koorts die hij heeftgehad, is hij magergeworden, maar iedereennoemt hem nog steedsGordo. Gordo lokt Tinganaar hem toe. Maar Tingakomt niet graag in zijn buurt.Zij voelt, dat de man slechtis. Net zoals ze voelt, datPrado van dieren houdt. EnXingoe maakt haar wan-trouwen nog groter. Hij zetgrommend al zijn haren open laat zijn tanden zien

(wordt vervolgd)

KINDRAPA A/Htaoe

Poetsje en de rat

Onzevriendjes

Reefcare

Poesieversje

zv ■_?

6

juist zo belangrijk om metvoorschriften tekomen, zodatdeze situatiesvoorkomenvoor-komen worden en het milieuin toekomstige ontwikke-lingen een vaste plaatskrijgt."

De verantwoordelijkheidvoor de milieuzorg bij demarine op de NederlandseAntillen is in handen vanluitenant ter zee R. Verwey.De functie van milieumana-gement functionaris istoege-voegd aan zijn takenpakket,want hij is ook stafofficierbedrijfsveiligheid. Als milie-uman van de marine maaktVerwey zich sterk voor eenlokale invulling van de Neder-landse voorschriften. Hijheeft Koning dan ook ver-zocht om een aanzet temaken voor een milieuplan.

aangetroffen, dan heeft hetweinig zin om die te verwij-deren. "Want waar moet jeermee naar toe", vraagtKoning zich af. "Naar delandfill op Malpais waar hetevengoed de grond vervuilt?"

Het kogelvar-gerzand vande schietbaan wordt aange-merkt als chemisch afvalomdat het vol lood en koperzit. Ook dat gaat - helaas-naar de landfill, verzuchtKoning.

Nee, het heeft weinig zinvoor de marine om chemischafval aan te bieden, alsSelikor er geen passend ant-woord op heeft. Het EersteAfvalstoffenplan, dat ges-cheiden afvalinzameling voor-staat, is nog steeds niet doorde eilandsraad behandeld.

ASBESTDe daken op de marinebasiszijn zoals veel Curacaosedaken gemaakt van asbest.In Nederland wordt dat opuitgebreide schaal vervangenomdat de vezels bij inade-mingkanker kunnen veroor-zaken. Is de marine, alsNeder-landse organisatie, dan ookop Curagao meteenbegonnen met de vervangingvan die daken?

Op de marinebasis is datinderdaad op kleine schaal

gebeurd, vertelt Koning. "Opalle militaire terreinenworden in principe bij grootonderhoud van de gebouwende asbestbevattende dak-platen vervangen. Tijdens dewerkzaamheden worden deplaten natgehouden om ver-stuiving tegen te gaan. Inoverleg met Selikor is eenaantal platen in folie ver-pakt en afgevoerd naar delandfill." Zolang er geen nie-uwe normen ofvoorschriftengelden, wil de marine echterniet stilzitten. De zwaar ver-ouderde Curacaose Hinder-verordening, volgens welkevoor praktisch elke activiteiteen hindervergunningbehoort te worden afgegeven,wordt alsuitgangspunt gehan-teerd, want de marine wilzich aan de milieuregelshouden die de Antillenstellen. Niet dathet nou echtnodig is, want niemandvraagt er naar en niemandcontroleert opovertredingen.Ook de marine heeft daaromnooitveel werk gemaakt vaneen hindervergunning. Voor*de schietbaan op de basesParera en Suffisant en voorhet oefenterrein op Hatobestaat dan ook geen ver-gunning. Alleen voor deopslag van propaan enmunitie heeft in het ver-leden een vergunning be-staan.

MAATVERGUNNINGDe marine is nu echter tochmaar netjes naar de Milieu-dienst gestapt. Of die eenhindervergunning wilafgeven. En dan niet zomaar

een standaardvergunning,want de marinewil er een 'opmaat. Voor de schietbaanbetekent dat bij voorbeelddat eerst de geluidspiekenvastgesteld moeten worden.Koning: "Stel we krijgen eenvergunning voor x decibel.Als we daar danboven komenbij een schietoefening zijnwe in overtreding." Om pre-cies te weten hoe groot hetgeluidsgeweld is, laat de mar-ine een geluidsmeting ver-richten.

De Milieudienst moethaast versteld staan vanzoveel ernst. Het is namelijkbekend dat er bar weinighindervergunningen aange-vraagd, laat staan uitge-schreven worden. Verderver-zuimt deMilieudienst decon-trole opvergunningsplichtigeactviteiten.

Cora Koning vertrekt indecember weer naar Neder-land. Dat het milieubeleids-plan dan al klaar is, ver-wacht ze eerlijk gezegd niet.Het is volgens haar evenwelerg belangrijk dat de marinegelijke tred houdt met deontwikkelingen op dat geb-ied elders op het eiland. Datdemarinemisschien wel eenseen stimulerende werkingzou hebben op anderen,omdat de marine meer wildoen aan het milieu dan nuop het eiland gebeurt, wilKoning niet zo hard stellen."Maar het is misschien welprettig voor de Milieudienstals er eens iemand langs-komt met een verzoek omeen hindervergunning."

ÖBartPasman =

e bootsman vanhet stationschipvan de Konink-lijke Marine, de

" doorman, was stom-'S'r^rwy' 'n dethuis-j °en Helder het che-i| ayal onder strengei I ?ri^en wordt ingeza-.(J *°n hij bij aankomstjh.fa?ao kiezen: neer-, bl J het andere vuil of1Uj, °Psparen en zesVen later mee terug-vaar Nederland. Gesch-

' vnLtlZarne'en komt noS

'k °P Curagao en dati„jmer, want een flinke[| Satie als de marine

'lujVee' over voor hetj van het milieu. "WeH Veel, maar kunnen

!- "-oning, milieukun-ij als burger in dienstL. koninklijke Marine,

| e<f met het opstellenf§ n milieubeleidsplanLv ensie. Er ligt al eeni^i ederlandse nota over'f c]

6 . b'J de marine,(gf '^ 's ongeschikt om**„ h

a| toe te passen. "Wekr|ler natuurlijk niet infcj n d"t zegt Koning.<%^ nU ruim een jaar op

en heeft gemerkt■^..Prioriteiten hierfc a llggen. Lager wel tefcj,. " De bootsman van

1Üo °.nschipbegreep haar

'e 6! boe kan iemand'Se m'beutaak bij de

het che-'atirt Va^ gewoon maar bij'i^e vuil neer te zet-A 'euzorg is voor hem

r dan normaal.

Koning bladert vlug door hetconcept-milieuplan, waarinze melding maakt van hetEilandelijk Ontwikkelings-plan (EOP) en het EersteAfvalstoffenplan (EAP). Destreefdoelen die de marine inNederland zichzelf gesteldheeft, moeten op een lokaleleest geschoeid worden. Datbetekent bij voorbeeld datbodemsaneringvan militaireterreinen op de NederlandseAntillen veel minder priori-teit heeft dan in Nederland.

Koning:"Van de marine-basis Parera, die na deTweede Wereldoorlog ingebruik genomen werd, isredelijk goedbekend watvooractiviteiten er plaatsgevonden hebben. Hetgevaar van vervuilde grondvoor de volksgezondheid isin Nederland overigens veelgroter dan hier omdat hetvia het grondwater verspreidwordt. De droge en hardegrond op de Antillen voor-komt dat."

Toch komt er waarschijn-lijk een bodemonderzoek,waarmee op verschillendeplaatsen op militaire ter-reinen de samenstelling vande grond vastgesteld kanworden. Mocht er onverhoopteen flinke vervuiling worden

LOKALE LEES!

Vakantieplan KadushiSchoon Westpuntkrijgt aandacht

ECHTGOED MIS1^ zorg op de Neder-

veel minder

Éis,is volgens

argument omals in Nederland,

!»tot het echt goedJaar wordtbij voor-°demvervuiling op

Jt. b terreinen onder-Fïv °^emsanering, hetni)jen of inpakken vanposh. £i"ond_ is echterI lt>are zaak. "Het is

De vakantieplanac-tiviteiten vanKadushi Cliffs nvrichten zich dit

jaar vooral op natuur &milieu. Het is detweede keerdat het resort te Westpunteen twintigtal scholieren eenmaand lang bezighoudt metwerkzaamheden en excur-sies.

Vorig jaar hebben leer-lingen tussen de veertien ende achttien jaareen kunuku-terrein ingericht. Er staatnu een kunuku-huisje en erisruimte voor geiten en scha-pen. Dit jaar gaan de West-puntse jongeren dat terreinwat opknappen, de beestenverzorgen en in samenwer-king met de vogelverenigingeen volière bouwen.

Vast onderdeel van hetvakantieplan zijn de weke-lijkse excursies. De jongerenhebben zelf twaalf mogelijkebestemmingen opgegeven endezeweekwordtbekend gema-akt welke vier excursiesgemaakt worden.

Kadushi Cliffs zou het leukvinden als het vakantieplaneen voortzetting kan krijgenvia regelmatige activiteitendoor het jaar heen. Het is inelk geval de bedoeling omdaar debevolking van West-punt bij te betrekken.

Met de autodoor eennatuurparkcrossen kan

natuurlijk eigenlijk hele-maal niet. Tochvindt iede-reen het doodnormaal dathet Christoffelpark door-kruist wordt door enkeleautoroutes. En dat is ookwel weerbegrijpelijk, wantwil jehet zeeruitgestrektepark eenbeetje verkennen,dan heb je daar - helaas-een gemotoriseerdvervoer-middel voor nodig.

Met een gids aan de haalChristojfelpark heeft wandelroutes

ling naar Boka Grandi.Voor beide groepen

heeft de educatieve dienstinmiddels boekjes mettekst en uitleg gemaakt:telkens een versie speciaalvoor het onderwijs en eenvoor de overige bezoekers.Voor een paar gulden zijnde gidsjes bij de ingangvan hetpark te verkrijgen.De routes zijn bewegwij-zerd, dus iedere bezoekerkan op zijn eigen houtjeaan de wandel.

De informatie in deboekjes is steeds gecen-treerd rond een bepaaldthema. Zo geeft de route-beschrijving naar BokaGrandi speciale aandachtaan de negatieve invloedvan de plantage op denatuur. Bij de klim naarde top van de berg wordtinformatie gegeven overde verandering in vege-tatie, die zich al klim-mend aan de wandelaarvoordoet. Er wordt gewe-zen op minieme klimaat-verschillen en op het ont-breken van bij voorbeeld

wabi's op de top.Het derde gidsje, dat

van deZorgvliedroute, ver-telt iets over de manierwaarop de vegetatie zichweet te handhaven in hetplantonvriendelijke kli-maat van Curagao.

De boekjes zijn Neder-landstalig. Van de Zorg-vliedroute is een versieverkrijgbaar, die - in hetPapiaments - nog dieperop de materie ingaat.Vreemd genoeg wordendaar heel weinig exem-plaren van verkocht. Deeducatieve dienst beraadtzich nog over de vraag ofook van de andere routesdiepgaandere versiesworden gemaakt.

Naast deze wandel-routes biedt het parkdiverse excursiesaan voorkleine groepen. Dagelijkskan men bij voorbeeld naeen telefonische afspraaknaar de herten gaankijken, die in een reser-vaat binnen het parkleven. Voor informatie:640363.

Zonnewarmte zorgtvoor koeling

eze merkwaardig gevormde koeler is welH heel zuinig. Vergeleken met het energiege-\___J bruik van een conventionele koelkast (300!% nH

kilowattuur) verbruikt de op zonne-energiefyler kast met een inhoud van 200 liter een stuk!{et ' tamelijk 72 kilowattuur per jaar.Vc aPParaat was onlangs te zien tijdens eenSeok ■ entie in Amsterdam- Het is ontwikkeld*>w . sch bureau Mennink en wel op initiatiefvanL j|?ebewuste provincie Noord-Holland, zo staatNederlandse tijdschrift Duurzame Energie te

rden voor de koeling geen milieu-onvriende-% r s gebruikt, maar helium. Het jaarlijksenergiever-?\f n n°g verder omlaag, wanneer onder meer de8,1 deifu wordt vervangen door vacuümisolatie.*IL kt dat een verbruik van slechts 30 kilowattuur*£ri is-*k 6„°ejmachine kan zowel op 220 volt wisselstroomHlti op 12 volt gelijkstroom. De zon kan voor deiVa„nf daarvan zorgen door middel van een zonnepa-Vi ° watt-Ht°pig wordt de toepassing nog voornamelijk"il hotelkamers, eenkamerwoningen en afge-Vite leden zonder elektriciteitsnet. Wegens toe-l jj Se milieu-eisen en het zeer lage stroomverbuiku^la jPparaat echter ook wel eens in de oer-C doorzonkeuken een plaatsje kunnen

11*11611 zullen ongetwijfeld nog even moetenop.dit soort geavanceerde snufjes, die echterdit zonrijke deel van het Koninkrijk uitersti^ntzijn.

'%[*£ °P het gebied van zonne-energie nog meerte verwachten. Vooral een airco die met

van zonnestralen voor koeling (overdag!)Vt k di.chterby te komen. In Japan is men op ditC~ bezig met de ontwikkeling daarvan.

Kadushi CliffsResort wil hetmilieu graag eenbelangrijke plaats

geven binnen het bedrijf,maar wordt daarin soms gef-rustreerd. De manager vanhet hotel is onlangs naar deconferentie over ecotoerismeop Bonaire geweesten kwamvol plannen terug. Zo wildehij de plastic bekers voorfrisdrank gaan vervangenvoor kartonnen exemplaren.Die blijken in die maatechter niet te krijgen op heteiland.

Het gaat om de vrij grotekartonnen bekers met eenplastic folie over de binnen-kant, die je in de VerenigdeStatenveelvuldig ziet. FransWeber van Kadushi Cliffsvertelt dat deze bekersgebruikt zouden kunnenworden door de mensen dievanuit de bar van het hoteldrankjes mcc naar hetstrand nemen.

Voorlopig zullen de gastenhun verkoelende drankjesechter noguitplastic moetendrinken. De leiding van hethotel overweegt wel om voormilieuvriendelijker wegwerp-materiaal, want dat blijfthet, naar Miami uit tewijken.

Voorlopig nogplastic bekers

Dat wil echter nietzeggen dat er niet uitste-kend te lopen valt in hetChristoffelpark. Denkmaar aan de bekende, ofishet beruchte, klim naarde top van de berg.

Tijdens zon wandelingmerk je pas dat je ineensveel meer ziet dan wan-neer jevanuit je auto hetnatuurschoon aan je voo-rbij ziet schieten. Boven-dien geeft de afwezigheidvan het geluid van demotor je de kans om flui-

tendevogels, tsjirpende kre-kels dan wel het ritselenvan leguanen of hage-dissen te horen.

Tbt voor kort was eengewoon wandelingetjeechter nietecht goedmoge-lijk. Je kon op bepaaldepunten uitje auto stappenen genieten van een mooiuitzicht of zelfs een stukjelopen, bij voorbeeld naarde Seru Bientu (een aan-rader!), maar dat was hetdan ook.

Met de komst van descholen naar hetpark ver-anderde dat. De educa-tieve dienst heeft voor aldie bezoekende klasseneen paar excursieroutesuitgezet en op eengegeven moment was hetniet meer dan logisch datdie wandeltochten ookdoor de andere 30.000bezoekers gemaaktzoudenkunnen worden; ofdoor scholen die op indivi-duele basis het parkbezoeken. Het gaat om deZorgvliedroute, de Chris-toffelklim en de wande-

B Cora Koning: "We zittenhier natuurlijk niet in Neder-land.

Het eerste procesrond de milieu-ramp in het Ame-rikaanse Love

Canal is deze week afge-sloten met een schikkingvoorderechtbank. Het chemiebe-drijfOccidentalChemical ver-klaarde zich bereid 120 mil-joen dollar te betalen aan dedeelstaat New York wegensde vervuiling door de vesti-ging nabij de stad NiagaraFalls.

Love Canal was aan heteind van de jaren zeventighet symbool voor de aantas-tingvan het milieu door che-

A/iim\Q£[ NATUUR EN MILIEUZ/ ERDAG25 JUNI 1994

M9AMarine zet milieudienst

aan het werk

7

misch afval. Inwoners vanhet plaatsje sloegen in 1978alarm toen giftige stoffenhun huizen binnensijpelden.Hetbleek datOccidental Che-mical er in de jaren veertigen vijftig 22.000 ton giftigafval had begraven.

De helft van het bedragvan 120 miljoen dollar isnodig voor het verwijderenvan het afval en het ver-huizen van de inwoners.Meer dantwee miljoen wordtbesteed aan verscheidenemilieuprojecten in de regio.Occidental Chemical neemtbovendien de kosten van hetproces op zich.

HET VERSLAG van *reis vanBart deBoer na*!de Galapagos eilandwordt vandaag beslot^met een beschrijving v*

het bezoek aaneilanden Alcedo, Bar*!lome en tot slot Seym<nen Plaza.

snavel kunt zetten. Onderwater zijn ze ook gemakke-lijk te benaderen en je zietdan hoe ze hun vleugels alsroeispanen gebruiken. Zebereiken er best hoge snel-heden mee.

van de dorstkrijgen we alle-maal weer een zuinig kopjethee met rum. Het ontbijtbestaat uit de onvermijde-lijke crackers met allerleismeer-toestanden erop. Wemaken ons klaar voor hetlaatste steile stuk naar detop. We besluiten geen watermee te nemen want we zijnimmers zo terug. Alweer eenvergissing. De wand is heelerg steil en op deze hoogtelopen we dan ook al gauwnaar lucht te happen. Wevinden een smal paadje dattussen manshoge varens doornaar de kraterrand leidt.Onderweg spreiden zich schit-terende vergezichtenbeneden ons uit. We kijkenuit over het hele eiland metbuur-vulkanen en over zeenaar het silhouet van San-tiago.

Hijgend en steunendkomen we boven aan en danligt dekrater daar voor ons.Geweldig groot. Links enrechts van ons loopt derandin een wijde boog om dekratervloer heen die zelfbedekt is met struiken enkleine bomen met hier endaar een kale plek lava. Uitde wand van dekrater stijgtstoom omhoog. Aan de over-kant zie je zwaveldampenuit de bodem omhoog komenmaar het is te ver om daarheen te lopen. Eigenlijk zouje hier een paar dagenmoeten blijven. Direkt gaanwe op onderzoek uit wanthier moet je volgens deschipper over de schild-padden struikelen. Wevinden ze inderdaad en ze ■... reuzenschildpad: moeilijk te vinden

W\... reuzenleguaan —

WW...Het eiland Bartolome ...

Van lese steenmassatot machtig landschap

"De steile berg ep omreuzenschildpad te zoeken"

spreken. En als het eten!bananen van toeristen^verschillende vinken doet^drinken wordt de mortal:kunstmatig opgeschroefd^bewuste onderzoeker *niet echt blij met ons Ahaal.

SEYMOUR's Middagsbezoeken we $

mour. Ook hier zitten ov^blauwvoet Jan van Geo"met jongen. Het gaat *echter vooral om debroed*lonie van fregatvogelshier zit. In de toppen vai>lage boompjes zitten div^paartjes met grote en ld8*jongen. De baltstijd is,lang voorbij en van de gl^rode keelzak van het tof,netje is weinig meer te #*Grote jongen met nogkoppen zitten overal in >bomen te wachten tot 1gevoerd worden. Ook >nwordt weer een demonsttngegeven dat het eigenbel^bij sommige mell?]zwaarder weegt dan &Jnatuurbelang. Om zo d^Jmogelijk bij een paar neg

lende fregatvogels te koi"wordt er met zware statie^in de struiken gehakt.

VERRASSINGDe laatste dagen zullen we

Daphne, Noord Seymour ennog een keer de Plaza-eilanden bezoeken. Daphneis weer een complete verras-sing. Het eiland bestaatalleen maar uit de top vaneen vulkaan die steil uit zeeoprijst. We hebben geluk datde zee spiegelglad is wantanders is het landen hier ergmoeilijk. Een smal paadjeleidt dan omhoog tot aan dekraterrand. Op de hellingbroeden overal gemaskerdeJan van Genten en in deholen zitten keerkringvogelsmet eieren. Als je dan overde rand van de krater kijktben je overdonderd door watjebeneden jeziet.

De kratervloer bestaat uittwee delen waarvan het enedeel zon dertig meter lagerligt dan het andere. De helebodem is bezaaid met nestenvan de blauwvoet Jan vanGenten. Overal zittenjongen met of zonder oudersin de gloeiende zon metrondom zich de steile krater-wand die elk verkoelendbriesje tegenhoudt. Tochschijnen ze zich er goed bij tevoelen. De ouders vliegen afen aan met voer voor deplompe witte jongen. Elkeovervliegende vogel wordtmet luid gefluit en gekras

zijn beslist te groot om erover te kunnen struikelen.

Binnen een afstand van200 m vinden we er een stukof zes, van klein tot zeergroot. Ze zijn door de zon netvoldoende opgewarmd om inbeweging te komen en alsbulldozers banen ze zich eenweg door de struiken. Zogauw ze je zien blijven zeonbewegelijk staan. Zehebben dan zeker een halfuur nodig om dit vreemdeverschijnsel daar voor zichgoed op te nemen en ditvergt kennelijk veel van hunbevattingsvermogen wantdaarna vallen ze prompt inslaap. Bepaald geen idealefilmacteurs. Imposant zijnze wel en ze horen hier vol-komen thuis in dit ruigeoerlandschap.

Na een uurtje rondge-zworven te hebben, steedsdorstiger, maken we onsklaar om naar het kampterug te gaan. Op datmoment klinkt er eenschreeuw 'hee, kom hierkijken. Tbt onze verbazinghangen er in een boom eenstuk of vijf jerrycans. Als weze open maken blijken ze volte zitten met koel, helderwater. Eenwondertje opklaar-lichte dag en er hangt nieteens een collectebus bij. Wedrinken een jerrycan hele-maal leeg, ongeveer een literper man en daarnazijn we ineen ommezien terug in hetkamp. Van het laatste beetjewater maken we nog watthee en dan gaan de rug-zakken op en beginnen weaan de trip naar beneden.Dat gaat heel wat vluggerdan naar boven. In tweeë-neenhalfuur zijn we aan hetstrand waar de boot net aankomt varen.

begroet en steeds breken erburenruzies uit als een vogelnet even te dicht bij ander-mans nest komt. De nestenliggen precies op pik-afstandvan elkaar. Om de vogels tebeschermen tegen verstoringis het verboden in de kraterafte dalen.

De talloze Darwinvinkenzijn weer niet te fotograferenom de doodeenvoudige redendat ze ophet fototoestel gaanzitten inplaats van ervoor.

Enkele van deze vinken etenzich aan boord vol aan detros banananen die in demast hangt. Sommige etenzich daarbij zo vol dat ze heteiland niet meer kunnenbereiken en in zee vallen.Andere blijven aan boord,ook als we weg varen envliegen pas veel later opwaarbij het de vraag is of zedekant nog zullen halen.

Als we dit later op hetDarwin-instituutvertellen ver-wekt dit nogal wat beroe-ring. Er blijkt namelijkiemand onderzoek te doennaar de vinken van Daphneen daarvoor heeft hij eengroot aantal geringd. Als zo'ngeringde vogel meevaart opeen boot en ergens op eenander eiland terecht komtkun je natuurlijk niet meervan natuurlijke migratie

NASCHRIFT:Deze reis werd al een a^iêjarengeledengemaakt. ö"^andere naar aanleiding v udit verslag zijn sindsdien uregels voor bezoek aa*1 peilanden verscherpt- ,*

mogen er nu niet meer <*.vijfpersonen mee op een " j

sersboot. Op elke boot f 1m.

nu een gids mee, vooralerop te letten dat de toefistzich gedragen. De viss6.^boten mogen niet meer Wlijk naar elk eiland varen- i

kosten zijn natuurlijk ffmflink gestegen. Wij betaal fljmet zespersonen$ 50 (sarnenliper dag. De kosten zullen.fal gauw liggen op $persoon per dag en misse*11 jjwel hoger. Ik weet nid &

Gush Angermeyer nog '*jyZijn zoon heeft in elk geveel van de zaak over°aiinomen. Frau Wittmer v

flFloreana zal wel overW*zijn, zij leek al stokoud Wwij er waren. De toerist.stroom naar de Galapag°s flflink toegenomen. Boekifjo fikunnen nu het best ged°pworden via de normale **bureaus.

Verschillende volL kvliegen verschrikt op- \| l|zijn fregatvogels rovers ials ze een leeg nest z' \proberen ze dat te plundei*J ,Dat gebeurt nu ook en v. .een nest waar een voge'.zat te broeden wordt he*,uit het nest gestoten. *£valt op degrond kapot. Gl^verbazing bij de overalgemeen toch redelijk iijjfligent te achten expedinleden. "Hoe kan zo'n vjfcdat nou doen?". Tterwijj .^notabene in de reisgids M*voor dit gevaar uitdrukkB'^wordt gewaarschuwd.fregatvogelkolonie is tod1 ,bijzonder kwetsbaar rtl*,,voor sommigen is hetbel^J.rijker om met mooie fil^i.namen te kunnen proi^Ldan om de vogels te bes*^.rmen. Als mensen die &C

m

zelf natuurbewust noefll^al zo handelen hoe kufljjdan van andere min^natuurbewuste mensen v .wachten dat zij iets *' <

natuurbescherm 1

snappen?De laatste dag keren vterug op Plaza. De ll^leeuwen liggen nog steeds

desteiger, de leguanen scP*jreien overal rond zoals z8 ,duizenden jaren hebjL,gedaan en van de kl^komt het gekrijs vanmeeuwen. Van ver over *komen opeens grote gto&rJan van Genten overvlieg „In perfekte V-vorm vvie*^ze volkomen geluidloos ° .ons heen. Van waar k°!jjfze? Waar gaan ze heen?J\,,,mand die het kan zegÉr,,We schepen ons weer .laat in de middag varen .de haven van Puerto Aybinnen.

lijk soepje. De paarpenguinsdie hier rondscharrelen zijnzo tarn datje de lens van hetfototoestel bijna op hun

het silhouet van de langevulkaanhelling, overgaand indie van de Darwinvulkaan.Nog later rijst daar tusseninde vulkaan van Fernandinaomhoog. Vreemd om je terealiseren dat je daar waar-schijnlijk nooit meer terugkomt.

alles zo weerkan gaan kokenen borrelen.

Op enkele kleine cactussenna is het helemaal kaal watde indruk van woestheidalleen nog maar versterkt.Als je dan naar Santiagokijkt aan deoverkant van desmalle doorvaart tussenbeide eilanden dan zie je hoeeen lege steenmassa als ditzich verder kan ontwikkelentot een machtig landschapvan begroeide vulkaanhel-lingen. Het is alsof je deeerste mens bent op een pasgevormd eiland.

De volgende dag bezoekenwe het eiland Bartolome. Alsje ergens een indruk wiltkrijgen van hoe het er uitge-zien moet hebben toen ditalles net was gevormd danmoet je hier naar toe. Het

- door Bart de Boer =

De Alcedo ziet eruitals een geleidelijkglooiende heuvelmet een laatste

steil stuk dat de wand van dekrater vormt. Meer indruk-wekkend door zijn uitgestrekt-heid dan door zijn hoogte ofzijn steilheid. Het algemenegevoel is dan ook van ach,daar lopen we wel even bijomhoog. De schipper die ver-telt dat het zeven uur lopennaar de top is wordt vriende-lijk aangehoord maar niethelemaal geloofd. Die zevenuur is natuurlijk voor dekneusjes. Om half twaafbeginnen we aan de klim.We hebben zeven literdrinken aan water en vruch-tensap bij ons en diverseblikjes met worstjes, lever-pastei etc. om op de crackerste doen. Bovendien enkelemilitaire brandertjes om theeofkoffie te kunnen maken.

Het eerste stuk wordt erstevig doorgestapt. Na driekwartier wordt er even pauzegehoudenen iedereenis tevre-den dat we al zo hoog zitten.Daarna begint echter deellende. De helling is inder-daad niet steil maar looptwel constant omhoog. Er zitgeen vlak stukje tussen endat blijkt fnuikend te zijn.De afstanden die we afleg-gen tussen depauzes wordensteeds kleiner en de pauzeszelf steeds langer. ledereenloopt zijn eigen tempo. Zopasseer je steeds uitgeputtelotgenoten om even later, alsjezelfamechtig langs dekantligt, door hen voorbij gelopente worden. Het is natuurlijkeen stralende dag zodat hetloei-heet is op de helling.

We krijgen al gauw doordat we te weinig drinkenhebben meegenomen en hetwater wordt dan ook metmondjesmaat verdeeld. Wemoeten er immers de vol-gende dag ook nog mee doen.Je loopt dus met een tongvan leer tegen het pad op tesjouwen, ondertussen beden-kend dat alleen biologen enandere zwakbegaafden hetin hun hoofd zullen halen omop het heetst van de dag aanzon beklimming te begin-nen. Eindelijk, om half vijf,na vijf uur klimmen zijn weonder aan het laatste steilestuk. We besluiten hier testoppen om het kamp op teslaan. Er is nu niemand meerdie de schipper niet gelooftmet zijn zeven uur klimmen.Wekrijgen allemaal eenkleinkopje thee met een scheutrum erdoor. Heerlijke drankonder deze omstandigheden.Het eten bestaat uit enigekurkdroge crackers met lever-pastei en een kopje abri-kozen op sap als culinairhoogtepunt.

De hele klim naar bovenhebben we geen enkele reu-zenschildpad ontmoet. Eenbeetje teleurstellend wantdaar was de tocht eigenlijkom begonnen. Wel vinden weoveral brede sporen van platgewalst gras waar kennelijkschildpadden hebbengelopen. Bij een speurtochtom het kamp heen stuitenwe op een groot exemplaar.Hij heeft zich echter al terug-getrokken in zijn slaapkuil.Kop en poten zijn inge-trokken en hij is absoluutniet van plan om nog uit zijnschulp te kruipen.

GEEN SCHEMERINGHet wordt nu snel duister.

Schemeringbestaat hier niet,zo vlak bij de evenaar. Deslaapzakken worden uitge-rold en al gauw ligt iedereenerin, ook al vanwege de nusnel dalende temperatuur.Op deze hoogte, 1200 m, ishet 's nachts bepaald koud.De dromen gaan vooral overgrote glazen helder Heinekenof veldflessen met koelhelder water. Toch is het eenervaring om zo 's nachtsonder het Zuiderkruis teslapen. Niet zozeer vanwegedit Zuiderkruis alswel om devolkomen rust en stilte diehier heerst. Nou ja, stilte....,af en toe worden we opge-schrikt door het gebalk vanwilde ezels die hier rond-lopen maar verder is er geenenkele verstoring.

Het blijft deze nacht gelu-kkig onbewolkt en ook detopvan de vulkaan blijft vrij vannevels. De volgende ochtendworden we wakker onder dedauw druppelende bomen. Deslaapzakken zijn nat maarde snel opkomende zondroogt ze wel. Smachtend

lijkt alsof een wild kokendebrij plotseling gestold is. Ver-starde druppels hangen aande wanden van kleine kra-tertjes die overal tussen desintels omhoog steken. Derode lava vloeit in stromenoveral tussendoor. Het heleeiland geeft de indruk dat

We worden verwelkomdmet een fles koel bier. Snelnog een bad in zee en danvaren we naar de St. JamesBay op Santiago om denachtdoor te brengen. Achter onstrekken nevels samen rondde top van deAlcedo en evenlater zien we alleen nogmaar

In deze buurt blyven wetwee dagen hangen. Aandieren zit hier niet zoveel ende dag wordt doorgebrachtmet snorkelen en zonnebadenaan het strand. Onder wateris er wel veel te beleven.Grote gele ballonvissenschuilen tussen het koraaldat hier welig groeit. Weontmoeten een haai onderwater. Duidelijk familie vande zandhaai want hij blijfteven sloom op het zandliggen als zijn Caribischeneef. Een enkelekreeft wordtdoor Carlos gepakt en'ver-werkt tot een uiterst smake-

REIZENAahgos

Galapagos: de betoverde eilanden (slot)8 7ïT*TSK3mi

ImpressiesMaria

een enorme opsomming inverband met de bruidsschatof juist door expliciet aan tegeven van een bruidsschat afte willen zien.

Omdat de bruidsschatnaar twee kanten eendrempel op kan werpen— devrouw: te weinig geld, deman: te duur — knaagt hetvrijgezellenleed in India

extra. Er zijn meer belem-merendefactoren dan alleendie in het uiterlijk of in hetkarakter gelegen zijn. Decontactadvertenties kunnenzo een helpende hand biedenom makkelijker over door decultuur opgeworpen barri-caden heen te kunnen sp-ringen.Is er eenmaal een huwelnk

gesloten, danhoeft het onder-werp 'geld' nog niet afgerondte zijn. Het komt voor dat devrouw ook na het huwelijkgedwongen wordt geld op tehoesten. Deze afpersingenver-oorzaken in India een toene-mend aantal zelfmoordenonder vrouwen. Omdat hethuwelijk vaak ook al doorouders om het geld is eere-

geld, zal de rouw beperktblijven. Sterker: de manmaakt zo kans op een nieuwhuwelijk en daarmee eennieuwe bruidsschat. In 1981schatte men het aantalmoorden op een echtgenoteom dit soort financiëleredenen op 500!

Een paar rupees voor eencontactadvertentie (spiering)kan een nieuwe bruidsschat(kabeljauw) opleveren. Naaraanleiding van toenemendeberichten op dit gebieddrukte de Hindoestan Times

Irene Braakmon

Bruidsschat, vrouwienmaard en weduwenverlranding

India's leed achter contactadvertenties

GROOM

problemen. Maar ik zal jezeggen, ik durf's avonds nietmeer alleen de deur uit. Ikvraag altijd of mensen metme mee lopen tot voor dedeur, als ik er echt uit moet,want ik ben bang dat ze melastig vallen en beroven."

succwsvui nuwenjK. van nunzoons verder als goede mid-denklassers door het leven.De Dowry Prohibition Act1961, de wet die bruids-schatten verbiedt, werkt inde dagelijkse praktijk abso-luut niet. Je proeft het in decontactadvertenties, waarmensen zich duidelijk profi-leren rond de bruidsschat:

= door Irene Braakman =

Maria, een vrouwop leeftijd, enkort geledenteruggekeerd

uit Nederland, waar ze eenaantal jarenbij haar dochterwoonde, vertelt: "Ik had hetnaar mijn zin in Nederland.In Rotterdam waar ikwoonde, was het rustig,dushi. De buren vielen jeniet lastig, iedereen wasaardig voor elkaar, zehadden respect voor je. Heelveel respect. Mooi huis, nettestraat. Het was echt dushi.Maarop het laatst verlangdeik naar mijn eigen huis, ikwilde mijneigen spullen weereens om me heen hebben.Niet dat ik het niet goed hadbij mijn dochter, hoor, maarja, ik had gewoon heimwee."

"Maar het gekke is dat iknu, nu ik weer terug ben,mijn dochter en kleinkin-deren mis. Toch wilde ikgraag weer eens hier zijn.Mijn huis is hier. Nou, ik zalje vertellen: het is me nietmee gevallen. Achtendertigjaar heb ik in mijn huisgewoond, vroeger met mijnman, die is alweer een paarjaar dood. Vroeger was heteen goeiebuurt, rustig. Nooit

Rtfarius Bremmer =ontactadvertentieslaten zich graag

|J lezen. In landen als'Jr Nederland en de1M* Staten neemt ditV °m met een partner■ raking te komen sterk

Populariteit. Ondervan kranten is er veelI «telling voor: de eenf 'lereen vreemdsoortig

s&ierigheid mee, dei«' ftfenkt dankbaar er*ll»kkig huwelijk aan

»j e hebben gehouden.', India staan steedsf l °ntactadvertenties inïjJJJen. Achter de vele'iv- en advertenties'!\Jn ditAziatische land

K tokkelde huwelijks-

* .ontactadvertenties,||^le in India geplaatst

' i ' zouden in de wes-i* t JeFeld in elk soort$i^ olad opzien baren.II Uni.Pr'Jzen zicb aan alse ü." hu 'shoudelijk werk,n^l naaien'of als 'huis-*Vs t3rPe'- Veel adver-r

i Vermelden speciaal«'JPe baan of hetL ,Van devader: huwe-tL 'daten kunnen zo

'0of1\ of ze mogelijker-sHz verzorging van\t \ dag van de aan-A \ .Scboonouders zullenVlaaien.,p, \^n van een zelf-',t W w°onruimte is inIC°> en toch n°g"i^nd arme India zekerij! llLV?rmelding waard.t( Zl\ van eigen auto'et *M ■ bijna vanzelf-'|. %\ '"middels allang. 6tl — wordt in India'l e.L vermeld als lok-*r s^'érsmetdeAmeri--I ! 3tiv nahteit hangenjiV ertentiekolommen

"i H> U*: zij bieden een"1 i? 'n de wereld felf f,et toekomstindeVS.f 'Immense India is' V* een completere1* ,'ding vereist danel >ld in Nederlandr V,den des lands'.j 's j sPecifiek voorje kt aanduiding totf K* 6 men behoort en

f \ tot welke sub-'d N f Vrouwen geldenextra voor-

%6tziJnvanmaaed,. V niet-zijn van, H en het kunnen'\ \.n een bruidsschat* ?

e afhankelijk van1 'stiri6n beroep van de»H> echtgenoot.

BRUIDSSCHATi H» 1961 verbiedt"* betalen van eene \u" Anders dan in

* i flren — denk aanr *C-ël ~- moet in

C„ Hi«]ie van devrouwe* C^at betalen aan>e' \ v van de man. In

Ipn arme sloebers

n 2ljn er in IndiaZal hooguit wat

r \^ofeen fiets gevr-ijen worden. Een'«ru een (maar liefstV y academische,„ai snel meer dan

¥ ouders wordenK 'C?T het huwelijk9 H .üchter uitgekleed.£ . Unnen door een

FOR Grooms / Brides allcastes. Pt. D. Nath, 26. Ram-ghat Varanasl (enclose 55 P.stamp). AP64S—E

MATCH tor Rajput girl 30/165/2.80» yeiy lair post-graduate■officer In nationalised bank.Highly educated cultured family*PWy to Box No. APIr4637CQ)xC/o. Patrlka, Lucknow. ,

AP.L—4637(G)

-WANTED Bengali grtwm forgood-looking fair beautiful, smanBengali gig 26 years. Caste nobar. Wrltte Bex No. APL439J(Q), C*o. PatriJu, Lucknow.

APL—cmco)

SUITABLE match tor 19/180CbriWan-girl fair good ' looking

met haar kind. Ze moet wer-ken en het is moeilijk enduur om kinderopvang tevinden.'

"Zij betaalt mijn ticket,want daar heb ik natuurlijkgeen geld voor. Ik ben maareen arme vrouw. Ik heballeen een ouderdomspen-sioen, verder niets. Eigenlijkheb ik helemaal geen zijn omnaar Nederland te gaan,want ik wil in mijn eigenhuis blijven. Aan de anderekant vind ik het hier ook nietleuk, ik weet het gewoon nietmeer. Maar als moeder moetje wel iets voor je kinderenover hebben, vind ik. Dusnou heb ik besloten om tochmaar te gaan. Maar als hetkind naar de kleuterschoolgaat, dankom ik weer terug,dat is over een halfjaar. Alsze naar dekleuterschool gaat,dan kan mijn dochter zich-zelfverder wel redden. Ik zalin de tussentijd een kennisvan me vragen om op mijnhuis te passen, want ik zouniet willen dat er wat gebe-urt, terwijl ik weg ben. Aanhet einde van deze maandgaik weg. Nou, tot over een halfjaar, dan ben ik er weer.Echt zin om te gaan heb ikniet."

soms zit ik zelfs recht over-eind in bed, omdat ik wathoor. Het zweet kan me uit-breken. Ze lopen de helanacht door voor het huisheenen weer. Ze praten luid,ze maken lawaai. Ze zittenhier op de hoek, op een muu-rtje en ze hangen wat rond.Jongens en meisjes, helejongekinderen nog, hoor."

"Weet je dat die meisjesamper twintig jaar oud zijn?Die jongens lopen metpistolen rond, alsof het nietsis. En de vieze dingen die zeonder mijn raam doen. Zedoen gewoon hun behoefteonder het raam, zó voor hethuis. En ze staan te vrijentussen de struiken. Bah, ikvind het gewoon vies. Zegooien allemaal rommel opstraat. En als je niet oplet,stelen ze je huis leeg. Depolitie komt niet meer. Diezegt dat ze er toch niets aankunnen doen. Vroeger washet goeie buurt, maar hetkan nooit meer goed worden.En nu heeft mijn dochtergevraagd of ik weer bij haarwil komen in Nederland, vooreen tijdje, om haar te helpen

"Dat is al eens een keergebeurd en er gebeurt zovaak wat de laatste tijd. Ikvoel me gewoon angstig alsik op straat loop. Maar liefstkom ik 's avonds helemaalde deur niet meer uit. Ikbenniet rijk, veel dingen heb ikniet in mijn huis staan. Enwat denk je: een paarmaanden geleden hebben zebij mij ingebroken en mijnstoof uit mijn huis gehaald.Kon ik niets meer koken.Geen thee meer zetten ofkoffie maken en daar hou ikzo van. En mijn transistor-radio hebben ze meege-nomen. Geld voor eennieuwe stoof had ik niet.Gelukkig heb ik hulpgekregen en nu heb ik weereen stoof. Maar ik doe geenoog meer dicht, 's Nachts ligik vaak klaar wakker in bed,

RIDEfto «atari, weil-edu-Jltiojl cm. Jta-, V** in tour figures.

e/o.

AH^-tó46Cß>

JS, Khatrl bojr,*rv»nt. income inR,>n two flati.,°- APL-tSOCB).

APLr-tftöCß)

&tn^all Brahnjin?ic , tt/164/noo ofn-?■ *£°r- Se»" 1 detailXo^*«»(B)r C/O.

*Plm—1608(B)

kta^0"* 30 good-V^f*. girt emptorK? »„^ bachelor, dlvor-

employed Lock-

———- 1 _—■■—

Internationale Bank- en TrustdienstenMee^Pierson

Vanaf de oprichting in 1952 hebben de Cunujaose vestigingen zich lokaal gespecialiseerd in internationaal vermogensbeheer, handel in valutasen depositos en bijzondere kredietarrangementen zoals handelsfinancieringen. Met het samenvoegen van Pierson, Heldring & Pierson N.V. enBank Mees & Hope N.V. hebben wij onze dienstverlening aan onze cliënten aanmerkelijkkunnen verbreden en verdiepen.Voor nadere inlichten verwachten wij graag Uw telefoontje.

1 John B. Gorsiraweg 6, Curasao. Telefoon: 639300

wierven, wera een algeheelverbod op weduwenverbran-ding afgekondigd. Tochhebben de weduwen in India'geen leven'. Ze wordenervaren als een enorme lastvoor de familie en vrijwelniemand zal zich doormiddel van een huwelijk overeen weduwe ontfermen. Som-mige weduwen proberen hettoch via een contactadver-tentie. Zij zijn dan de geluk-kigen, want het aantal beric-hten over verbrandingen vanweduwen neemt toe. In 1980ontstond nog een enorme rel,toen een groot publiek hadstaan toekijken hoe een zes-tienjarige weduwe in haarkort daarvoor als bruidsjurkdienend gewaad op de cre-matie van haar man ver-brand werd.

In India wordt zelfs vaneenkleine epidemie van wedu-wenverbrandingengesproken. Een toenemendaantal weduwen moet doormiddel van prostitutie in hetlevensonderhoud voorzien.Achter de pagina's contac-tadvertenties in India zit detragiek van bruidsschatten,vrouwenmoord en weduwen-verbranding. Het is eenbewijs van deondergeschiktepositie waarin de vrouw, envooral de weduwe, zich inIndia bevindt.

HAPA ALGEMEEN

HDeze Indiase jongemanis misschien nog wel vrij-gezel, omdat de bruidsschatvoor hem te hoog is...

(foto's: Marius Bremmer)

i. ■A SUPER OFFER

TO

CLASSIFIED ADVERTISERSWE OFFER YOU A FREE ADVERTISEMENT YOUSCHEDULE TWO INSERTIONS WITH THE SAMETEXT IN THE CLASSIFIED COLUMNS OF 'PATRIKA'WITHIN A WEEK AND WE PUBLISH A THIRD ONEFREE OF COST. THIS OFFER APPLIES TO ALL CA-TEGORIES OF CLASSIFIED ADVERTISEMENT i FORDETAILS PLEASE CONTACT ADVERTISEMENT DE-" AT ALLAHABAD. LUCKNOW AKi

9AMiQO£[^

ZATERDAG 25 JUNI

-a\Soms hoeven ouders bij hetuithuwelijken van hun doch-ter slechts wat potten enpannen te geven...

een karikatuur af, waaropoudersreeds met een nieuwekrant in de hand stonden,terwijl hun zoon nog naastde crematieresten van zijnvrouw stond.

Tbt in de vorige eeuw was'weduwenverbranding' inIndia aan de orde van dedag. Het was pas ware liefdeen huwelijkstrouw als deweduwe op de brandstapelkroop, waarop haar overledenman gecremeerd werd. Hetlevend verbrand worden ophet lijk van je man wasechter beslist geen huwe-lijksromantiek, wantandersom gebeurde het nooit.Hebzucht en wreedheidliggen eerder aan deze bar-baarse toestanden ten grond-slag.

De Hollander Jan Huygenvan Linschoten rept in zijnjournaal uit de 17e eeuw alover weduwenverbrandingenin India, die echter in die tijdin dat deel van Indiaonwettig waren. Hetbeschreven voorval deedzichvoor rond de weduwe vaneen door struikrovers omge-brachte Indiër. Hoewel haarvrienden haar van een ver-branding af wilden houden,kreeg de weduwe via eenschenking aan de inlandsegouverneur toch officieel toe-stemming.De vrouw bouwdeeen hutje van hout en anderbrandbaar materiaal, deelde— na zich eerst gewassen tehebben — haar sieraden aande omstanders uit, goot olieover het hutje, stapte er inen stak de boel vervolgenseigenhandig in brand.

Soo hoest als de brandtverhief, namen de vrienden,ende ommestanders, sooMannen, als Vrouwen, mal-kanderen in den arm, endemaeckten soodanighghe-schrey, datmen geenkermen,ofte schreeuwen van de bran-dende Vrou hooren konden.De vrouw was ongeveer 23jaaroud en liet een baby vanongeveer drie maanden ac-hter.

VERBRANDINGThen de Britten in devorige

eeuw de volledige heer-schappij over India ver-

Tfegen virussen is er tot nutoe geen effectief medica-ment, en debehandeling vandengue is daarom alleen'symptomatisch': gericht opde verschijnselen en niet opde oorzaak: bedrust, lichtevoeding, wat pijnstillende enkoortswerende medicijnen(zoals Calpol/Paracetamol;

PREVENTIE

Dengue heeft een incubatie-periode van ongeveer eenweek, met andere woorden,pas een week na de besmet-ting (door de muskiet)bemerkt men de verschijn-selen.

Heelvaak merkt men nau-welijks iets van een infectieen denkt men dat het eenlichte griep was met koorts,spierpijnen en hoofdpijn.Soms zijn de verschijnselenwat duidelijker:- een vreselijk moe, ziek

gevoel; zin in niets hebben- verminderde eetlust, een

VERSCHIJNSELEN

bittere smaak in de mond- een barstende hoofdpijn,die erger wordt bij hetbewegen van het hoofd- pijn achter de ogen; bran-derige ogen die pijn doenbij beweging- pijn laag in de rug

- spierpijnen en gewricht-spijnen vooral in de benen- soms gezwollen lym-feklieren, die te voelen zijnals niet-pijnlijke knobbels,vooral in de nek, soms inde liezen- huiduitslag, namelijk rodepukkeltjes aan de armenen op de borst, die naenkele dagen drogen engaan schilferen- koorts, nogal hoog (somswel 40 graden.Typisch voor dengue is, dat

de koorts en andere ver-schijnselen, twee tot driedagen aanhouden, minderworden alsof de ziektevoorbij is, en dan plotselingterugkomen. In totaal is depersoon één tot twee wekenziek, maar kan zich nog eenhele tijd lang na ziekte moeen stijf blijven voelen.Hoesten is géén ver-schijnsel van dengue, en alsiemand wel dezelfde verschijn-selen heeft, maar bovendienook hoest, gaat het waar-schijnlijk om andervirus dateen bovenste luchtwegin-

fectie (een echte griep of eenlichte bronchitis) heeft ver-oorzaakt. Om zeker te wetendat iemand dengue heeft(gehad), wordt er een bloed-monster genomen en serolo-gisch onderzocht, waarbijdirect ook wordt nagegaanwelk type dengue het is.

COMPLICATIESHoewel ze in dezeregio niet

verschrikkelijk vaak voor-komen zoals in sommige Azia-tische landen wel het gevalis, zijn heteigenlijk demoge-lijke complicaties die denguetot een gevreesde ziektemaken, want de 'gewone'dengue is wel hinderlijk,maar niet gevaarlijk.De complicaties vandengue ontstaan vooral, als

het bloed, in de muskietterechtkomen, zich vermenig-vuldigen en tenslotte in despeelselklieren van de mus-kiet blijven zitten. Deze mugblijft gedurende haar ver-dere leven besmettelijk.Zodra ze een persoon steekt(alleen vrouwelijke muggensteken), dan komt er ook eenkleine hoeveelheid speekselmet de virussen erin in hetbloed van de mens, en zozullen de virussen zich nu indemens gaan vermeerderen.

Er zijn vier verschillendetypen dengue-virussen, dievroeger in aparte gebiedenvoorkwamen, maar nu ver-spreid zijn over de hele wer-eld. Hoewel iemand wel eenlangdurige weerstandkan opb-ouwen tegen het ene typedengue-virus, kan hij eenvolgende keer besmetworden door een ander type.En juist zon tweede besmet-ting met een ander type,brengt vaker complicatiesmet zich mee.

Als een oedes-muskiet eenpersoon met het virus heeftgestoken, zal het virus uit

Een ziekte die vaakniet direct herkendwordt als men erniet bedacht op is,

maar toch wel vaker voor-komt dan men wel denkt, isdengue, ook wel bekend als'knokkelkoorts' of dandyfever. Het is een ziekte diemeestal zonder complicatiesverloopt, maar het kan voor-komen dat er bij bepaaldepersonen veel ernstiger ver-schijnselen ontstaan, die zelfstot de dood kunnen leiden.Enige kennis over de pre-ventie en ook over de symp-tomen, om de zieke zo gauwmogelijk te herkennen, isdaarom erg nuttig.

De oorzaak van dengue iseen virus, en wel een soortarbo-virus. 'Arbo' staat voorarthropod borne; het gaatom virussen die worden over-gebracht door insekten (arth-ropoda). In het geval vandengue, is deoverbenger eenmuskiet, de aedes aegypti,die te herkennen is aan degeel-grijze tekening op haarrug in de vorm van een lier,de witte achterpoten en dewitte strepen of banden opdepoten. Deze mug legt haareitjes maar liefst in schoon,stilstaand water, bij voor-beeld regenwater dat in eenoude autoband, blik, bord,plantenbak en dergelijke isgevallen en erin is blijvenliggen. De eitjes blijken trou-wens erg goed tegen uitdro-ging te kunnen: ze kunnensoms na wel zes maandennog uitkomen.

HORIZONTAAL: 1. Soort aap; 6. Vrucht; 12. MOnvergelijkelijk; 15. Oude lengtemaat; 17. Kl*"'Rund; 21. Mannelijk dier; 23. Vrouwelijk berO%Keukengerei; 25. Slotwoord van gebeden; 27-2]ging; 28. Geestelijke; 30. Woonboot; 32. Klap.''Slevenskracht; 34. Vrucht; 36. Zwarte delfstof; 37. UJvoor papieren; 39. Vreemde munt; 41. HoekpÜ3sv!Zwak; 47. Garde; 48. Jong dier; 52. Ronded<jyBijwoord; 54. Zeepaling; 56. Muzieknoot; 57. S^waarwording; 58. Bruinachtige verfstof; 60. MuztéKment; 61. Samenzwering.

VERTIKAAL: 1. Drassig land; 2. Voegwoord; 3-JOnbegroeid; 5. Woonplaats; 7. Vogel; 8. PLyMuurholte; 10. Gewicht; 11. Kwaadsprekerij; 13-r^16. Jong dier; 18. Bijwoord; 19. Gewicht; 20. G&Jgaan; 22. Groot aantal personen; 24. Plant; 2& V27. Appel; 29. Vochtig; 30. Bergweide; 31. Dccl Vauto; 32. Dwaas; 35. Gehalte-eenheid van g°VBouwland; 40. Droevig; 42. Zandheuvel; 43. Inter^.Griekse wijsgeer; 46. Roem; 48. Faam; 49. \-$t ïwerktuig; 50. Slee; 51. Roem; 54. Drinkgerei; 5stof; 57. Bijwoord; 59. Namelijk.

Winnaar vorige week >

UITHETGROTEaantalinzendingen vandeA^JPuzzelvan verledenweekisuiteindelijk als ge'll^winnaarvan de weekprijsvan 25 guldengetto**

A. te LindeKaya Kooyman 30

Curasao .De winnaar kan zijn/haar prijs na identificatie *yjop hetkantoorvan deAmigoe: Curacao -Scherp*ll^z/n, tot drie uur n.nu; Aruba - Kaya G.F. Betico110 tijdens kantooruren. ,«Oplossingen moeten ingediend zijn op Cura?a0 v jldonderdagmorgen tien uuren op Aruba vóór v/0*middag vijf uur.Gelieve duidelijk op deenveloppe te vermelden:

AMIGOEPUZZELCurapo:POB 577, Aruba: Caya G.F.Betico Croe*jj JBonaire: Kaya Gobernador Debrot 152 t.n.v. **Linkels. J

->Oplossing vorige uieeK^HORIZONTAAL: 6bestuur 8. joke 9. &Jrace 11. echter 13- ri', (entstof 16. and^jelders 20. oksels 21- £hagel 24. warm 25--dergezin

VERTICAAL: 1- *flbokser 3. abcoude *" ji«5. kuur 6. slotcon^erecapituleren 12- ' jclrchaos 17. aasgier lyajr20. oplage 22. anna*

En hier streek Kasparovde vlag. Het komt niet zovaak voor dat hij in 33 zettenvan het bord geveegd wordten zeker niet door een com-puter, maar ditkeer was dat

25. Pxe3, Lxe3 26. Txf3,Lxcs 27. Txb7, f 528. Th3,TfeB 29. Thxh7, Ld430. Thd7,c 531. Txa7, f432. Kg2, g533. Kf3, -

Als verzachtende omstan-digheid voor de wereldkam-pioen van de PCA kan aan-gevoerd worden, dat hij denacht ervoor een langeautorit van Amsterdam, waarhij het Euwe-herdenkings-toernooi van de VSB op zijnnaam gebracht had, naarMünchen gemaakt had, maardaar zullen de kijkers geenboodschap aan gehadhebben.

Hier is de bewuste televi-siepartij, waarin Fritz 3/Penwit had:I. c4, g62. d4, Lg7 3. e4, d64. Pc3, Pd75. f4, e56. Pf3,exd4 7. Pxd4, Pgf6 8. Le2,0-0 9. 0-0, TteB 10. Lf3, Pcs11. Tfel, c 612. b4, Pg4 13.'bxcs, Dh4 14. e5, dxes 15.Lxg4, Lxg4 16. Pf3, Lxf3 17.gxf3, e 418. Lb2, Dxd4 19.De2,Ld420. Khl, Dxf3.

Hier had zwart met hetsimpele 20, -, exf3 natuurlijkop winst kunnen spelen,maar de ambitieuze Kas-parov wilde het 'mooi' doen,omdat hij wist dat hij doormiljoenen kijkers gevolgdwerd en daar is 'Het Best uitBaku' zoals zijn college's hemnoemen, zeer gevoelig voor.

21. Dxf3, exf3 22. Tfl, Tfe323. Pdl, Lxb2 24. Tbl, Ld4.

Na de party gafKasparovaan, dat hij hier gemakkelijkremise had kunnen makenmet bij voorbeeld 24. -, Ife2en daar had hij alle gelijkvan de wereld in, maar alshij dat wilde, had hij het ookmoeten doen. Waarschijnlijkis die zet zelfs goed genoegom zwart aan een gewonnenstelling te helpen, maar nugaat het snel van kwaad toterger.

toch wel het geval en dat datnu uitgerekend voor een mil-joenenpubliek moestgebeuren, was natuurlijk welzuur voor hem. Anderzijds,zegt een bekend spreekwoordniet dat hoogmoed voor deval komt?

Kasparovs totaalscoretegen Frisz 3/Pen in Mün-chen kwam dus uit op 4-3 inzijn voordeel: verloren tij-dens het toernooi, 4-1 gew-onnen in de barrage en ver-loren tijdens de tv-demon-stratiepartij. Dat iseen onge-looflijk goed resultaat voorde computer.

Bij het Aegontoernooi inDen Haag tussen mens encomputer leek het erop, datde programmeurs geen voor-uitgang meer boekten, meerhet toernooi in Münchenheeft aangetoond, dat erachter de schermen wel dege-lijk gewerkt wordt aan hetperfectioneren van debekende programma's. Onge-twijfeld was dat ook deredenwaarom hetprogramma Fritz3/Pen in Den Haag niet vande partij was.

Het werd klaargestoomdvoor de confrontatie met Kas-parov en die is publicitairvanzelfsprekend een stuk inte-ressanter. En dat bleek ookwel. De hele vakpers storttezich op de partijen en dat iskoren op de molen van decomputermaatschappijen, diekapitalen stoppen in hetverder ontwikkelen van hunprogramma's. Wat is er danmooier dan een paar over-winningen op de menselijkewereldkampioen, dievrij alge-meen beschouwd wordt alsde beste speler aller tijden?Ongetwijfeld ligt er binnen-kort een commerciële versievan Fritz 3/Pen in de winkelmet op de doos ter aanprij-zing gedrukt: Versloeg Kas-parov tweemaal in München.Zo werken die dingen nueenmaal.

hoofdprijs van 20.000 dollar,maar 'Het Beest' zoals decomputer meestal door scha-kers genoemd wordt, ver-diendetoch maar even 10.000dollarvoor deDuitse schaak-jeugd. Het was veruit debeste prestatie van een com-puter in de schaakgeschie-denis.

Na afloop van het toernooizouKasparov nog een demon-stratiepartij tegen Fritz 3/Pen spelen voor de Duitsetelevisiezender ZDF. Kas-parov kreeg voor die partijvier minuten op de klok,terwijl het apparaat deklusin twee minuten zou moetenklaren. Het werd een zeerpijnlijke afgang voor dePCA-- wereldkampioen, die alsnel na de opening goed totgewonnen kwam te staan,maar hij miste de winst enbegon toen overmoedig tespelen. Hij ging remise uitde weg en kreeg toen alsnoghet lid op de neus.

Kasparov werd voor hetoog van miljoenen kijkersafgestraft voor zijn overmoeden dat zat hem zichtbaardwars. Ontdaan gaf hij nogenkele variantjes, die er goedvoor hem uitzagen, maar hetfeit dat hij voor een grootpubliek van 'Het Beest' ver-loren had, terwijl het Dingmaar over de helft van zijnbedenktijd beschikte, ervoerhij duidelijk als een zwareafgang en hij zwoer terug tezullen komen om, weer voorde camera's, revanche tenemen.

Het was eenbuitengewoonboeiende uitzending voor dekijkers, al zal Kasparov daarwaarschijnlijk anders overdenken. Zijn ongecontro-leerde woede leverde eenstukje fascinerende televisieop met een gezonde portieleedvermaak als extradimensie. De vaak arrogantoverkomende Kasparov kreeglive een koekje van eigendeeg gepresenteerd en datlevert mooie plaatjes op, ookvoor leken.

Hetwerd een nek-aan-nek-race, die uiteindelijk onbe-slist eindigde. De eindstandluidde: 1/2. Kasparov (Rus),Fritz 3/Pen (-) 12»/2; 3. Anand(Ind) 12, 4/6. Short (Eng),Gelfand (WRu), Dreev (Rus)11; 7. Georgiev (Bul) IOV2; 8.Kramnik (Rus) 10; 9. Cvitan(Kro) BV2; 10/11. Nikolic(Bos), Hertneck (Dvi) 8; 12.Hübner (Dvi) 7; 13/14.Tsjernin (Hon), Wojtkiewicz(Pol) 6; 15/16. Lobron (Dvi),Hjartarson (IJs) 5; 17/18.Petursson (IJs), Leko (Hon)4Vz.

Een barragemoest debeslis-sing brengen. Die zou overmaximaal zes partijen gaan.Daarin liet Kasparov zichniet meer foppen. Hy stondtwee remises toe en won driekeer, zodat de eindstand 4-1in het voordeel van de mensvan vlees en bloed werd.Kasparov incasseerde de

Maar het pakte andersuit. Fritz 3/Pen was door zijnprogrammeurs speciaal voordeze gelegenheid voorbereidopmenselijke tegenstanders:openingen gesloten houden,strategische stellingen ver-mijden en aansturen op ondui-delijke, taktische stellingen.Bovendien werkte het pro-gramma op een supersnellecomputer en dat wierp zijnvruchten af. De ene na deandere topgrootmeester gingvoor de bijl. Gevestigde top-pers zoals de EngelsmanNigel Short, vorig jaar nogverliezend finalist in dematch om het wereldkam-pioenschap van dePCA tegenKasparov, en de Indiër Viswa-nathan Anand moesten eraangeloven en ookKasparov him-selfkreeg dekous op dekop.

en zijn conclusie loog er nietom: "Het apparaat zou hettoernooi wel eens kunnengaan winnen*. De PR-manvan de PCA, de Duitser Fre-deric Friedel, ook een com-puterexpert, had er mindervertrouwen in. Hij voorspeldedat de computer de 50 pro-centscore nieteens zouhalen.

Het ging om een snel-schaaktoernooi met vijfminuten bedenktijd perspeler per partij en het wasbepaald geen zwak bezet eve-nement. Integendeel, zeldenis een zo sterk deelnemers-veld bijeengebracht voor eensnelschaaktoernooi. In tweekwalificatiegroepen met res-pectievelijk 32 en 36 deelne-mers konden acht promotie-plaatsen voor de finale ver-diend worden. In groep Awaren depromovendi OgnanCvitan (Kro), Johann Hjar-tarson (Us), Alexander Wojt-kiewicz (Pol) en PredragNikolic (Bos) en in groep BKiril Georgiev (Bul), Ale-xander Tsjernin (Hon),Mageir Petursson (Us) enAlexander Dreev (Rus), stukvoor stuk gerenommeerdegrootmeesters. Zij kregen inde finale gezelschap vannegen geplaatste spelers ende genoemde computer Fritz3/Pen.

De geplaatste spelersbehoorden vrywel zonder uit-zondering tot de wereldtop.Ze waren naar Münchengelokt met een prijzenfondsvan 50.000 dollar, terbeschik-king gesteld door de sponsorvan de PCA, Intel. Mocht demachine in deprijzen vallen,dan zou het geld ten goedekomen aan deDuitse schaak-bond voor een programmaterbevordering van hetjeugd-schaak.

Voor het toernooi begontestte de Engelse groot-meester John Nunn, gepro-moveerd wiskunde en eenexpert op het gebied vancomputerschaak, Fritz 3/Pen

j^asparov deelt eersteES plaats met Fritz 3 1j^L Pen wekt vanzelf-

J~ JL. sprekend bevreem-ding als krantekop, want delezer zal zich onmiddellijkafvragen wie die Fritz 3/Pendan wel mag zijn. Er is geenenkele bekende grootmeestermet die naam. Het gaat danook niet om een mens, maarom een ding en wel eenschaakcomputer, een pc vanChessßase met een zoge-naamde Pentium-Processorvan het Amerikaanse bedrijfIntel. En laat ik voorop-stellen, dat de krantekopklopt. Kasparov en Fritz 3/Pen deelden inderdaad recen-telijk de eerste plaats in hetsnelschaaktoernooi van deProfessional Chess Associa-tion (de bond waarvan GaryKasparov zelf wereldkam-pioen is) in het ZuidduitseMünchen.

ONTSPANNINGAsHiGOE

Computer goed in vluggeren

C CITCO ~SV Curagao International Trust Co. 7

Ziek & GezondMax Ooft

Dengue

RAPADENGUE IS een mtelijke, virale zieW*Jwordt overgebracht 1muggen, met naH>yaedes aegypti-to^j,(witte vlekken op dendie broedt in schooftstaandwater. De vel*selen zijn als vaJzware griep (koorts,in twee 'fasen', spi^gewrichtspijnen,achter deogen, hoo"maar dan zonder ho^JDeze vorm van "Ü^tdengue komt hetjvoor, maar een tjdengue-infectie (ntf*jander type virus), 1een grotere kans <>nontstaan vancomplynamelijk bloeding*'shock. De behandeujsymptomatisch, enFtief moeten de 'plaatsen van de tcsworden opgeruid"bespuitingen worde"gevoerd.

iemand voor een tweede keerdeze infectieziekte krijgt.Men denkt dat het lichaamals het ware té sterk gaatreageren op de tweedeinfectie, doordat het al eenkeer de virussen heeft mee-gemaakt, overmatigreageerten daardoor zichzelf bescha-digt.Er kunnen dan bloedingenontstaan in de vorm vanbloedend tandvlees, blauweplekken onder dehuid, bloed-braken, bloedpoepen ofbloed-plassen, soms bloedophoesten. Er kan zelfs eenshock ontstaan; debloeddrukdaalt dan enorm en er kanniet genoeg bloed meerworden rondgepompt, metfataal gevolg als er niet snelwordt ingegrepen.lemand die dus 'griep'heeft of denkt dat hij dengueheeft en bloed ziet, moetonmiddellijk naar eendokter voor onderzoek enscherpe controle!

liever geen aspirine).Het is van veel groterbelang om preventief te werkte gaan; de muskieten diedengue overbrengen tebestrijden. Datkan doorperio-dieke bespuitingspro-gramma's, maar tegelijker-tijd moet men zelf ervoorzorgen de broedplaatsen vande muskieten op te ruimen;de oude autobanden,blikken, borden, cups, was-machines en andere voor-werpen die water kunnenvasthouden moeten wordenomgekeerd oflek worden gesl-agen, water inkamerplantenmoet om de twee a driedagen worden ververst,riolen moeten vlot kunnendoorstromen, dakgoten gere-pareerd, enz.Het is verder verstandigmuggebeten te vermijdendoor te slapen onder eenmuskietennet (klamboe) ofonder bescherming en eenelektrische vaporizer (Vape).Vanzelfsprekend moet mendirect naar de arts als menhet vermoeden heeft dat ereen complicatie kanoptreden.

W4Mli\t7i.W±T.tli\\\m-ln10

SchakenJulesWeling

Kruiswoordpuz