Control of Constitutionality on Article 187 of Albanian Civil Procedure Code

1

REPUBLIKA E SHQIPEumlRISEuml

GJYKATA E RRETHIT GJYQEumlSOR

VLOREuml

NR 1080 AKTI

Dt 24022014

V E N D I M

(Peumlr pezullimin e gjykimit dhe deumlrgimin e ccedileumlshtjes neuml Gjykateumln Kushtetuese)

Gjykata e Rrethit Gjyqeumlsor Vloreuml e peumlrbeumlreuml prej

GJYQTAR

FLORJAN KALAJA

Me sekretare gjyqeumlsore znj Marjola Dautaj neuml seanceumln gjyqeumlsore me dyer teuml hapura teuml

dateumls 07042014 teuml ccedileumlshtjes civile Nr 1080 Akti qeuml u peumlrket

Paditeumlsi Z Ferik Hyso i biri i Resul dhe i Nazime lindur dhe banues neuml Lagjen

ldquoVaroshrdquo Vloreuml peumlrfaqeumlsuar neuml gjykim nga Av Arjan Zyka

Znj Mimoza Hyso e bija e Zyber dhe e fatime e dateumllindjes 02071957

lindur neuml Berat dhe banuese neuml Lagjen ldquoVaroshrdquo Vloreuml i peumlrfaqeumlsuar neuml

gjykim nga Av Arjan Zyka

I Paditur Zyra e Gjendjes Civile praneuml Qarkut Vloreuml neuml mungeseuml

Zyra e Gjendjes Civile praneuml Bashkiseuml Vloreuml e peumlrfaqeumlsuar neuml gjykim

nga juristi znj Erjola Begaj neuml mungeseuml

Objekti 1 Korrigjimin e peumlrbeumlreumlsit teuml ldquodateuml muaj dhe vendlindjerdquo peumlr Mimoza

Hyso

2 Korrigjimin e peumlrbeumlreumlsit teuml ldquodateuml muaj dhe vendlindjerdquo peumlr Ferik Hyso

teuml pasqyruar gabimisht neuml ccedilertifikateumln familjare neuml nr akti 419 rregjistruar

praneuml gjendjes civile Bashkiseuml Vloreuml

3 Detyrimin e paleumls seuml paditur peumlr teuml njohur dateuml muaj dhe lindje ajo e dt

02071957 dhe vendlindja Berat sit euml sakteuml dhe teuml veumlrteteuml peumlr Mimoza

Hyso

2

4 Detyrimine paleumls seuml paditur peumlr teuml njohur dateuml muaj dhe lindje ajo e dt

05021952 dhe vendlindjen Vloreuml sit euml sakteuml dhe teuml veumlrteteuml peumlr Ferik

Hyso

Baza Ligjore Neni Neni 32c 154 i Kodit teuml Procedureumls Civile neni 301 e vijues i

Ligjit 10129 dt 11052009 ldquoPeumlr gjendjen civilerdquo

Gjykata veumlren se

I Faktet e dhe natyra juridike e ccedileumlshtjes

1 Paditeumlsit kaneuml paraqitur padineuml si meuml lart para Gjykateumls seuml Rrethit Gjyqeumlsor Vloreuml

duke peumlrcaktuar objektin (petitium) shkakun ligjor (causa petendi) dhe paleumlt kundrejt seuml cileumlve

ajo adresohet Ccedileumlshtja objekt gjykimi interpretuar peumlr nga objekti dhe shkaku ligjor i padiseuml

peumlrbeumln njeuml mosmarreumlveshje civile e gjeneruar nga padia e njohjes mbi autenticitetin dhe

veumlrteteumlsineuml e dokumentave dhe elementeve peumlrbeumlreumls teuml gjindjes civile qeuml pasqyrohen neuml to

Keumlshtu nga shqyrtimi gjyqeumlsor i zhvilluar deri neuml keumlteuml fazeuml teuml procesit paleumlt paditeumlse

pretendojneuml korrigjimin e akteve teuml gjendjes civile dhe njohjet si teuml veumlrteteuml teuml gjeneraliteteve teuml

sakta teuml tyre

2 Gjykata caktoi seanceumln peumlrgatitore neuml bazeuml dhe peumlr zbatim teuml nenin 158a teuml Kodit teuml

Procedureumls Civile duke ua beumlreuml teuml njohur paleumlve ndeumlrgjyqeumlse keumlteuml vendim teuml ndeumlrmjeteumlm Neuml

seanceumln peumlrgatitore u paraqiteumln paditeumlsit dhe pala e paditur Bashkia Vloreuml neumlpeumlrmjet juristit teuml

peumlrfaqeumlsuar me autorizim peumlrfaqeumlsues teuml cilin gjykata e legjitimoi neuml bazeuml teuml nenit 96 teuml Kodit teuml

Procedureumls Civile Pala e paditur Zyra e Gjendjes Civile praneuml Qarkut Vloreuml nuk u paraqit

megjitheumlse kishte dijeni teuml ploteuml mbi dateumln diteumln dhe oreumln e gjykimit duke mosjustifikuar sakaq

mungeseumln Paleumlt paditeumlse keumlrkuan nga gjykata deklarimin dhe vazhdimin e gjykimit neuml mungeseuml

Gjykata pranoi keumlrkeseumln Sakaq duke qeneuml se neuml keumlteuml seanceuml u sqarua natyra e mosmarreumlveshjes

dhe ccedileumlshtja ishte gati peumlr gjykim Gjykata e deklaroi teuml mbyllur seanceumln peumlrgatitore dhe e kaloi

ccedileumlshtjen neuml seanceuml gjyqeumlsore duke shtyreuml sakaq gjykimin

3 Gjateuml verifikimit teuml paleumlve neuml seanceumln e pare gjyqeumlsore u konstatua se pala e paditur

Bashkia Vloreuml nuk ishte paraqitur megjitheumlse kishte dijeni teuml ploteuml peumlr dateumln diteumln dhe oreumln e

seanceumls gjyqeumlsore nga seanca e kaluar njeumlkoheumlsisht duke mosjustifikuar dot mungeseumln Paleumlt

paditeumlse keumlrkuan deklarimin dhe vazhdimin e gjykimit neuml mungeseuml Gjykata pranoi keumlrkeseumln Neuml

keumlteuml seanceuml u debatuan provat u administruan dhe u deklarua i mbyllur shqyrtimi gjyqeumlsor Me

keumlrkeseuml teuml paditeumlsave Gjykata vendosi teuml shtyjeuml seanceumln peumlrgatitore peumlr trsquoi leumlneuml sakaq koheuml atyre

teuml realizojneuml konkluzionet me shkrim

4 Neuml seanceumln e konkluzioneve peumlrfundimtare teuml dateumls 07042014 para Gjykateumls u paraqit

peumlrfaqeumlsuesi i legjitimuar i paleumls seuml paditur Bashkia Vloreuml znj Erjola Begaj e cila keumlrkoi teuml

revokohet vendimi i gjykimit neuml mungeseuml peumlr trsquoi dheumlneuml sakaq mundeumlsi teuml realizojeuml konkluzionet

peumlrfundimtare teuml cilat i kishte peumlrgatitur me shkrim

5 Sakaq Gjykateumls iu shtrua peumlr zgjidhje ccedileumlshtja se si do teuml procedoheshe meuml tej me

gjykimin neuml kushtet kur fjalia e pareuml e neni 187 i Kodit teuml Procedureumls civile paraqitjen e vonuar

teuml ndeumlrgjyqeumlsit neuml mungeseuml e lejon derisa nuk eumlshteuml deklaruar i mbyllur shqyrtimi gjyqeumlsor ku

meuml konkretisht disponon ldquoPala qeuml eumlshteuml deklaruar neuml mungeseuml paraqitet neuml ccedildo moment teuml

procesit gjyqeumlsor derisa nuk i eumlshteuml dheumlneuml fund hetimit gjyqeumlsorrdquo Sakaq neuml bazeuml dhe peumlr zbatim

teuml keumlsaj norme ligjore Gjykata detyroheshe qeuml teuml mospranojeuml keumlrkeseumln peumlr revokimin e vendimit

3

teuml ndeumlrmjeteumlm peumlr deklarimin dhe vazhdimin e gjykimit neuml mungeseuml dhe peumlr rrjedhojeuml teuml

mospranoheshe as keumlrkesa e paleumls seuml paditur peumlr trsquou lexuar dhe realizuar konkluzionet

peumlrfundimtare Megjithateuml Gjykata vlereumlsoi se nuk mundeshe veccedilse neuml kundeumlrshtim me

Kushtetuteumln teuml procedonte ashtu sikur kjo normeuml ligjore dispnon pasi kjo do teuml sillte cenimin e

seuml drejteumln peumlr proces teuml rregullt ligjor teuml paleumls ndeumlrgjyqeumlse neuml mungeseuml neuml elementeumlt e aksesit neuml

gjykateuml teuml drejteumls seuml mbrojtjes teuml drejteumls peumlr trsquou deumlgjuar para se teuml gjykohet dhe teuml drejteumln peumlr trsquou

geumlzuar armeuml ligjore teuml barabarta si ndeumlrgjyqeumls me paleumlt kundeumlrshtare prezent (shiko nenin 33 dhe

42 teuml Kushtetuteumls dhe nenin 6 teuml KEDNj)

Neuml keumlteuml meumlnyreuml Gjykata krijoi bindjen se neni qeuml determinonte ecurineuml e procesit

gjyqeumlsor neuml keumlteuml moment konkretisht fjalia e pareuml e nenit 187 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile e

meuml konkretisht pjeseumlza e dispoziteumls qeuml dispnon se ldquo derisa nuk i eumlshteuml dheumlneuml fund hetimit

gjyqeumlsor vinte neuml kundeumlrshtim me Kushtetuteumln dhe KEDNj Sakaq Gjykata vlereumlsoi se

gjykimi i ccedileumlshtjes duhet teuml pezullohej neuml bazeuml dhe peumlr zbatim teuml nenit 1452 teuml Kushtetuteumls neuml

bazeuml dhe peumlr zbatimin teuml nenit 125 dhe 297 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile duke vendosur nisjen e

procedureumls seuml kontrollit incidental teuml kushtetutshmeumlriseuml seuml dispoziteumls ligjore teuml individualizuar

duke ia referuar sakaq ccedileumlshtjen Gjykateumls Kushtetuese

II Vlereumlsimi i Gjykateumls

1 Lidhur me legjitimitetin

6 Neni 134d i Kushtetuteumls i jep teuml drejteumln ccedildo gjykate teuml Republikeumls seuml Shqipeumlriseuml teuml

keteuml legjitimitet formal peumlr teuml veumlneuml neuml leumlvizje Gjykateumln Kushtetuese megjitheumlse kjo dispoziteuml

blankete dhe referuese teuml ccedilon neuml nenin 145 teuml Kushtetuteumls Kjo e fundit disponon se ldquo1 Gjyqtareumlt

janeuml teuml pavarur dhe u neumlnshtrohen veteumlm Kushtetuteumls dhe ligjeve 2 Kur gjyqtareumlt ccedilmojneuml se

vijneuml neuml kundeumlrshtim me Kushtetuteumln nuk i zbatojneuml ato Neuml keumlteuml rast ata pezullojneuml gjykimin

dhe ia deumlrgojneuml ccedileumlshtjen Gjykateumls Kushtetuese Vendimet e Gjykateumls Kushtetuese janeuml teuml

detyrueshme peumlr teuml gjitha gjykatatrdquo Peumlr teuml konkretizuar dhe detajuar meuml tej institutin e kontrollit

incidental teuml kushtetutshmeumlriseuml neni 68 i Ligjit Nr 8577 dt 10022000 ldquoPeumlr organizimin dhe

funksionimin e Gjykateumls Kushtetuese neuml Republikeumln e Shqipeumlriseumlrdquo ka disponuar se ldquoKur gjykata

ose gjyqtari gjateuml njeuml procesi gjyqeumlsor dhe neuml ccedildo koheuml kryesisht ose me keumlrkeseuml teuml paleumlve ccedilmon

se ligji eumlshteuml antikushtetues dhe kur ka lidhje teuml drejtpeumlrdrejteuml midis ligjit dhe zgjidhjes seuml

ccedileumlshtjes konkrete nuk e zbaton ateuml duke vendosur pezullimin e shqyrtimit teuml meumltejsheumlm teuml

ccedileumlshtjes dhe deumlrgimin e materialeve teuml saj Gjykateumls Kushtetuese peumlr trsquou shprehur peumlr

kushtetutshmeumlrineuml e ligjit Neuml vendimin e saj gjykata apo gjyqtari duhet teuml peumlrcaktojneuml dispozitat

e ligjit qeuml ata ccedilmojneuml se janeuml teuml papajtueshme me normat konkrete ose parimet e tjera teuml

Kushtetuteumls teuml cilat ligji nuk i ka respektuar ose i ka cenuar si dhe shkaqet peumlr teuml cilat keumlrkohet

shfuqizimi i tijrdquo

7 Neuml jurisprudenceumln e saj Gjykata Kushtetuese neuml trajtimet in abstracto por edhe in

concreto teuml kontrollit incidental kushtetues ka kristalizuar disa kushte-premisa qeuml duhet teuml

ploteumlsohen formalisht dhe proceduralisht neuml meumlnyreuml teuml trsquoi jepet rrugeuml kontrollit incidental

Keumlshtu filimisht gjykata referuese (gjyqtari a quo) duhet teuml peumlrcaktojeuml apo teuml identifikojeuml ligjin

apo normeumln konkrete ligjore qeuml do teuml zbatohet neuml ccedileumlshtjen konkrete Gjithashtu gjykata referuese

duhet teuml parashtrojeuml arsyet serioze qeuml ka ajo ka vlereumlsuar se ligji apo norma eumlshteuml jokushtetuese

duke iu referuar normave dhe parimeve kushtetuese Gjykata Kushtetuese ka peumlrcaktuar se si

kusht sine qua non peumlr trsquoi dheumlneuml rrugeuml gjykimit incidental duhet detyrimisht teuml keteuml njeuml lidhje teuml

4

drejteumlpeumlrdrejteuml midis ligjit teuml dyshuar si jokushtetues dhe zgjidhjes seuml ccedileumlshtjes konkrete

Gjithashtu Gjykata Kushtetuese ka peumlrcaktuar se kontrolli incidental i ligjit apo i normeumls do teuml

keteuml mundeumlsi teuml realizohet si mjet i fundit neuml kuptimin qeuml neuml rastin konkret nuk ka mundeumlsi teuml

realizohet njeuml interpretim pajtues kushtetues teuml tyre1

8 Neuml rastin konkret neuml seanceumln e dateumls 07042014 peumlr Gjykateumln e Rrethit Gjyqeumlsor

Vloreuml pasi ishte deklaruar e mbyllur faza e hetimit gjyqeumlsor neuml seanceumln e konkluzioneve

peumlrfundimtare u shtrua peumlr zgjidhje ccedileumlshtja e meumltutjeshmeumlriseuml seuml procedimit neuml kushtet kur pala

e paditur e gjykuar meuml pareuml neuml mungeseuml u paraqit neuml gjykim keumlrkoi teuml revokoheshe vendimi i

gjykimit neuml mungeseuml dhe keumlrkoi teuml realizonte konkluzionet peumlrfundimtare Sakaq Gjykata

vlereumlsoi se rreumlzimi i keumltyre keumlrkesave normale teuml paleumls seuml paditur dhe detyrimi ligjor i saj peumlr teuml

qeumlndruar edhe neuml keumlteuml fazeuml teuml gjykimit neuml mungeseuml neuml kushtet kur pala e paditur nuk i fshihej

drejteumlsiseuml do teuml shkaktonte shkeljen e procesit teuml rregullt ligjor peumlr keumlteuml pale ndeumlrgjyqeumlse neuml teuml

gjitha elementet e sjella neuml vemendje meuml lart

Gjykata vlereumlsoi se teuml gjitheuml keumlteuml proces teuml parregullt ligjor e shkaktonte pjeseumlza fundore e

fjaliseuml seuml pareuml teuml nenit 187 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile pasi detyronte paleumln e paditur neuml

mungeseuml teuml qeumlndronte e tilleuml neuml kundeumlrshtimin me vullnetin e saj dhe neuml meumlnyreuml teuml detyruar

peumlrsa koheuml mbyllte neuml meumlnyreuml prekluzive mundeumlsineuml e paraqitjes seuml njeuml ndeumlrgjyqeumlsi neuml fazeumln

fundore teuml gjykimit konkretisht neuml konkluzionet peumlrfundimtare Neuml vlereumlsimin e Gjykateumls kjo

meumlnyreuml procedimi do teuml minonte procesin e rregullt ligjor pasi do teuml cenoheshe neni 33 dhe 42 i

Kushtetuteumls dhe neni 6 i KEDNj Neuml keumlteuml rast Gjykata vlereumlsoi se qeuml neni 187 teuml ishte neuml

peumlrputhje me Kushtetuteumln dhe KEDNj duhet detyrimisht qeuml teuml shfuqizoheshe pjeseumlza

fundore e fjaliseuml seuml pareuml e nenit 187 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile pikeumlrisht neuml pjeseumln qeuml

ndalonte ndeumlrgjyqeumlsin neuml mungeseuml teuml paraqiteshe neuml gjykim pas deklarimit teuml mbyllur teuml

fazeumls seuml hetimit gjyqeumlsor Pra kjo ishte ccedileumlshtja kushtetuese ligjore dhe gjyqeumlsore qeuml u shtrua

peumlr zgjidhje neuml keumlteuml moment procedural

9 Gjykata vlereumlson se interpretimi i nenit 1452 teuml Kushtetuteumls eumlshteuml ridimensionuar nga

Gjykata Kushtetuese me Vendimin Nr 11 dt 05042013 ku zgjidhja e ccedileumlshtjes seuml pezulluar ka

daleuml nga kuptimi i ngushteuml dhe klasik dmth ccedileumlshtja peumlrfundimtare e shtruar peumlr zgjidhje para

gjykateumls duke i dheumlneuml njeuml kuptim teuml gjeumlreuml dmth edhe ccedileumlshtjet e ndeumlrmjetme dhe me karakter

procedural zgjidhja e teuml cilave nuk mund teuml beumlhet neumlpeumlrmjet njeuml ligji antikushtetues2 pasi kjo gjeuml

do teuml afektonte teuml gjitheuml procesin dhe vendimmarrjen duke peumlrbeumlreuml sakaq proces teuml parregullt

ligjor Edhe neuml rastin konkret ccedileumlshtja e dheumlnies mundeumlsi peumlr trsquou deumlgjuar para se teuml gjykohet peumlr

1 Shiko Vendimi Nr 12 dt 14042010 Vendimin Nr 2 dt 03022010 Vendimin Nr 5 dt 06032009 Vendimi

Nr 11 dt 27052004 Vendimi Nr 35 dt 10102007 Vendimi Nr 18 dt 23042010 Vendimi Nr 13 dt

04052009 i Gjykateumls Kushtetuese 2 Ndeumlr teuml tjera ky vendim arsyeton se ldquo16 Gjykata vlereumlson se gjykata referuese jo veteumlm duhet teuml identifikojeuml ligjin

material teuml zbatuesheumlm peumlr ccedileumlshtjen por edhe dispozitat procedurale teuml nevojshme peumlr keumlteuml qeumlllim Veteumlm

identifikimi dhe respektimi i ploteuml i teuml dyja keumltyre normave mund teuml garantojeuml peumlr paleumlt njeuml proces teuml rregullt ligjor

Peumlr keumlteuml arsye pavareumlsisht se neni 75 i KPC nuk lidhet direkt me objektin e padiseuml ldquoshpeumlrblim deumlmirdquo ajo dispoziteuml

gjen zbatim neuml meumlnyreuml teuml pashmangshme pasi njeumlra nga paleumlt ka keumlrkuar neuml meumlnyreuml teuml peumlrseumlritur peumlrjashtimin e

gjyqtarit nga gjykimi i ccedileumlshtjes Gjykata referuese eumlshteuml e detyruar trsquoi drejtohet nenit 75 teuml KPC dhe jo veteumlm kaq

ajo duhet teuml garantojeuml zbatimin e tij neuml peumlrputhje me parimin kushtetues peumlr njeuml proces teuml rregullt ligjor sipas nenit

422 teuml Kushtetuteumls Prandaj neuml keumlteuml kuptim Gjykata rithekson se eumlshteuml detyrim i gjyqtarit teuml zakonsheumlm teuml

respektojeuml parimet e gjykimit teuml drejteuml dhe teuml paansheumlm neuml zbatim edhe teuml normave procedurale

17 Duke iu referuar ccedileumlshtjes konkrete Gjykata ccedilmon se gjykata referuese duhet trsquoi japeuml peumlrgjigje paleumls

lidhur me keumlrkimet e saj peumlr peumlrjashtimin e gjyqtarit nga gjykimi i ccedileumlshtjes duke iu drejtuar peumlr keumlteuml nenit 75 teuml

KPC Neuml keumlteuml aspekt njeuml prej kushteve formale peumlr trsquoiu drejtuar keumlsaj Gjykate pra pasja e njeuml lidhjeje direkte teuml

ccedileumlshtjes me ligjin e zbatuesheumlm eumlshteuml i ploteumlsuarrdquo

5

teuml paditurin neuml mungeseuml rreth konkluzioneve peumlrfundimtare neuml teuml gjitheuml peumlrmbajtjen e lejueshme

teuml keumltij akti teuml reumlndeumlsisheumlm procedural qeuml shtrohet peumlr zgjidhje nga gjykata neuml keumlteuml ccedileumlshtje neuml

eventualitetin e mosmundeumlsimit teuml saj sipas bazeumls ligjore teuml goditur peumlr antikushtetutshmeumlri

neumlpeumlrmjet keumltij vendimi do ta cenojeuml ccedileumlshtjen gjyqeumlsore neuml teumlreumlsi neuml meumlnyreuml teuml pakthyeshme nga

detyrimi peumlr teuml respektuar procesin e rregullt ligjor duke shkaktuar pamundeumlsineuml e Gjykateumls

referuese dhe gjyqtarit a quo qeuml neuml bazeuml dhe peumlr zbatim teuml nenit 187 teuml Kodit teuml Procedureumls

Civile teuml zgjidheuml keumlteuml ccedileumlshtje teuml ndeumlrmjetme procedurale me njeuml ligj qeuml vjen neuml kundeumlrshtim me

Kushtetuteumln dhe KEDNj Sakaq ploteumlsohet kriteri lidheumls ndeumlrmjet ccedileumlshtjes seuml referuar dhe

ccedileumlshtjes seuml pamundur peumlr trsquou zgjidhur

10 Gjithashtu Gjykata vlereumlson se neuml rastin objekt gjykimi ashtu sikur do teuml sqarohet neuml

meumlnyreuml meuml teuml detajuar meuml poshteuml keumltij vendimi tek pjesa mbi arsyet e antikushtetutshmeumlriseuml seuml

tij nuk ka kurreumlfareuml mundeumlsie teuml kryhet operacioni intelektual i interpretimit pajtues e

ligjit veccedilse duke e ndryshuar veteuml Gjykata nenin 187 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile apo

duke vendosur teuml beumljeuml veteuml konkretisht keumlteuml gjeuml qeuml keumlrkohet teuml arrihet neumlpeumlrmjet keumltij

gjykimi incidental kushtetues teuml nisur neumlpeumlrmjet keumltij vendimi Gjykata vlereumlson se neumlse ajo

kryesisht ndjek skenarin e pareuml pra teuml ndryshimit teuml nenit 188 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile beumln

pushtetin legjislativ ccedilka do teuml prekte themelet e ndeumlrtimit teuml Republikeumls soneuml konkretisht teuml

shkelte nenin 7 dhe 1451 teuml Kushtetuteumls Nga ana tjeteumlr neumlse Gjykata do teuml beumlnte shfuqizimin e

pjeseumls seuml fjaliseuml seuml pareuml teuml keumlsaj norme sikur keumlrkohet neuml dispozitivin e keumltij vendimi neuml teuml cileumln

detyrohet njeuml paleuml ndeumlrgjyqeumlse teuml gjykohet neuml mungeseuml do teuml rrezikonte teuml merrte apo trsquoi jepte

vetes atributet e Gjykateumls Kushtetuese konkretisht teuml shkelte nenin 131a dhe 1452 teuml

Kushtetuteumls Gjykata hulumtoi edhe neuml normat e posaccedilme procedurale qeuml regjojneuml gjykimin neuml

mungeseuml neuml Kodin e Procedureumls Civile por nuk gjeti nen tjeteumlr veccedil atij teuml individualizuar meuml lart

i cili ekskluzivisht e regjon ccedileumlshtjen e shtruar peumlr zgjidhje neuml keumlteuml gjykim

11 Keumlshtu neumln keumlteuml kontekst faktik procedural dhe ligjor vendimmarrja e Gjykateumls

Kushtetuese eumlshteuml e detyrueshme dhe kusht sine qua non neuml meumlnyreuml qeuml teuml procedohet me

meumltejshmeumlrineuml e procesit gjyqeumlsor teuml pezulluar

2 Lidhur me arsyet e antikushtetutshmeumlriseuml

12 Neni 33 i Kushtetuteumls disponon se ldquo1 Kushdo ka teuml drejteuml teuml deumlgjohet para se teuml

gjykohet 2 Nga kjo e drejteuml nuk mund teuml peumlrfitojeuml personi qeuml i fshihet drejteumlsiseumlrdquo Kjo normeuml

peumlrbeumln elementin bazeuml teuml garantimit teuml seuml drejteumls peumlr proces teuml rregullt ligjor teuml normuar nga neni

42 i Kushtetuteumls dhe nga neni 6 i KEDNj3 Neumln keumlteuml detyrim teuml akteve teuml gjithpushtetshme

Kodi i Procedureumls Civile neuml nenin 18 neumln titullin ldquoKontradiktoritetirdquo ka disponuar se ldquoAsnjeuml

paleuml nuk mund teuml gjykohet pa u deumlgjuar ose pa u thirrur neuml gjykimrdquo Parimi i kontradiktoritetit si njeuml ndeumlr parimet meuml teuml reumlndeumlsishme qeuml duhet teuml

karakterizojneuml procesin gjyqeumlsor neuml kuptim edhe teuml neneve 18 19 dhe 20 teuml Kodit teuml Procedureumls

Civile lidhet me teuml drejteumln e paleumlve ndeumlrgjyqeumlse peumlr trsquou deumlgjuar peumlr trsquoi beumlreuml teuml njohur ato njeumlra-

tjetreumls neuml koheumln e duhur mjetet dhe faktet mbi teuml cilat ato mbeumlshtesin teuml gjitha pretendimet e tyre

provat e grumbulluara referenceumln e sakteuml ligjore me qeumlllim realizimin sa meuml teuml drejteuml teuml parimit

teuml mbrojtjes seuml interesave teuml tyre neuml gjykim4 Parimi i kontradiktoritetit i pareuml neuml keumlndveumlshtrimin

3 Shiko Vendim i GjEDNj ccedileumlshtja Vermeulen v Belgjikeumls vendimi i dateumls 20 shkurt 1996 sect 33 Nideroumlst-Huber v

Zvicreumls Vendimi i dateumls 18 shkurt 1997 sect 24 dhe Vendim i Kolegjit Civil teuml Gjykateumls seuml Larteuml Nr11115-02281-00-

2008 i Regj Themeltar Nr00-2013-1820 i Vendimit (388) dt 02072013 4 Shiko Vendimin e Gjykateumls Kushtetuese nr 69 dt 16102000

6

e baraziseuml seuml armeumlve neuml procesin civil eumlshteuml njeuml evolucion logjik i teuml drejteumls seuml paleumls peumlr teuml marreuml

pjeseuml neuml gjykim dhe peumlr trsquou trajtuar neuml meumlnyreuml teuml drejteuml dhe teuml barabarteuml nga njeuml gjyqtar (arbiteumlr) i

drejteuml dhe i paansheumlm i cili u garanton teuml dyja paleumlve teuml njeumljtat mundeumlsi peumlr teuml shpalosur provat

dhe argumentet e tyre Edhe pse parimi i kontradiktoritetit mund teuml zhvillohet meuml shumeuml nga

doktrina dhe jurisprudenca neuml fusheumln penale ku ky i fundit eumlshteuml pjeseuml e teuml drejteumls seuml mbrojtjes teuml

garantuar nga neni 31 i Kushtetuteumls eumlshteuml peumlrseumlri i zbatuesheumlm neuml procesin civil pasi edhe ky

proces duhet teuml garantojeuml barazi substanciale teuml paleumlve5

Gjykata sjell neuml vemendje se jurisprudenca kushtetuese ka konsoliduar tashmeuml

qeumlndrimin se neuml procesin civil parimi i baraziseuml seuml armeumlve dhe kontradiktoritetit keumlrkon qeuml

secileumls paleuml neuml gjykim trsquoi jepet njeuml mundeumlsi e arsyeshme peumlr teuml paraqitur pretendimet e veta sipas

kushteve teuml cilat nuk e vendosin neuml dizavantazh ndaj kundeumlrshtarit Secila paleuml duhet teuml keteuml

mundeumlsi qeuml teuml komentojeuml mbi teuml gjitha provat ose parashtrimet e paraqitura me qeumlllim qeuml teuml

ndikojeuml neuml vendimmarrjen e gjykateumls6 Teuml zbatosh keumlteuml parim do teuml thoteuml qeuml ccedildo paleuml neuml njeuml

proces gjyqeumlsor trsquoi sigurohen teuml gjitha mundeumlsiteuml ligjore peumlr teuml diskutuar dhe parashtruar faktet

provat apo shpjegimet dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml kundeumlrshtareumlve teuml tyre trsquou sigurohet mundeumlsia

ligjore e kundeumlrshtimit paleumlve duhet trsquou ofrohen mundeumlsi teuml barabarta peumlr teuml paraqitur sipas keumltij

parimi pretendimetprapeumlsimet dhe peumlr mbrojtjen e teuml drejtave teuml tyre7

13 Megjithateuml ndodh qeuml njeuml subjekt teuml mos paraqitet neuml gjykim edhe pse ka marreuml dijeni

rregullisht mbi diteumln dateumln dhe oreumln e seanceumls dhe arritur dot teuml justifikojeuml mungeseumln Peumlr teuml

siguruar zhvillimin e procesit gjyqeumlsor pavareumlrisht papeumlrgjegjshmeumlriseuml apo mosinteresimit teuml

keumlsaj pale dhe peumlr teuml mos deumlmtuar paleumln qeuml keumlrkon drejteumlsi Kushtetuta ka parashikuar mundeumlsineuml

qeuml gjykimi teuml vazhdojeuml neuml mungeseuml duke mos ia garantuar neuml keumlteuml rast teuml drejteumln peumlr trsquou deumlgjuar

personit qeuml i fshihet drejteumlsiseuml Sakaq Kodi i Procedureumls Civile ka normuar procedureumln e

gjykimit neuml mungeseuml teuml teuml paditurit sikur ka marreuml vendim teuml ndeumlrmjeteumlm peumlr deklarimin e

mungeseumls dhe vazhdimin e gjykimit neuml mungeseuml Gjykata neuml keumlteuml rast peumlr teuml paditurin qeuml u paraqit

neuml meumlnyreuml teuml vonuar neuml seanceumln e konkluzioneve peumlrfundimtare Megjithateuml pavareumlsisht keumltij

peumlrjashtimi qeuml Kushtetuta dhe ligji procedural lejojneuml nga zbatimi i parimit teuml kontradiktoritetit

seumlrisht gjykata ka peumlr detyreuml garantimin e zhvillimit teuml procesit teuml rregullt ligjor peumlr secilin prej

paleumlve (shiko nenin 4 dhe 14 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile) Kjo do teuml thoteuml se gjykata eumlshteuml

rojtari qeuml neuml ccedildo rast duhet edhe kryesisht teuml kujdeset qeuml procesi gjyqeumlsor teuml eceuml e teuml peumlrfundojeuml

vlefshmeumlrisht qeuml do teuml thoteuml neumln diktatin e teuml gjitha rregullave qeuml imponon e drejta peumlr proces teuml

rregullt Neuml keumlteuml kuptim gjykimi neuml mungeseuml nuk duhet teuml ndodheuml si rregull por edhe neumlse ndodh

seumlrisht nuk mund teuml keteuml derogime nga zbatimi i ccedildo keumlrkese teuml procesit teuml rregullt ligjor Neumln

keumlteuml frymeuml Kodi i Procedureumls Civile neuml paragrafin e pareuml teuml nenit 20 disponon se ldquoGjykata duhet

teuml ndjekeuml dhe teuml keumlrkojeuml teuml zbatohet parimi i kontradiktoritetitrdquo

Keumlshtu mungesa neuml gjykimin civil peumlrbeumln njeuml anomali teuml procesit gjyqeumlsor qeuml

defavorizon arritjen e qeumlllimeve teuml veumlrteta teuml procesit dhe si i tilleuml njeuml fenomen peumlr trsquou shmangur

neuml teuml gjitha meumlnyrat Ky zhvillim jonormal qeumlndron neuml faktin se ky proces nuk rrjedh dot neumln

diktatin e kontradiktoritetit teuml paleumlve ndeumlrgjyqeumlse Sigurisht pala qeuml mungon peumlrgjateuml seanceumls

5 Shiko Vendimin e Gjykateumls Kushtetuese nr 39 dateuml 18072012 paragrafi 21 dhe 22

6 Shiko Vendimin e Gjykateumls Kushtetuese nr 34 dt 25072011 Reumlndeumlsineuml themelore teuml keumltij parimi e ka

konsoliduar edhe praktika gjyqeumlsore e Kolegjit Civil teuml Gjykateumls seuml Larteuml (shiko Vendim i Gjykateumls seuml Larteuml Kolegji

Civil Nr1203 i Rregj Themeltar Nr89 Vendimit dt 19012006 Vendim i Gjykateumls seuml Larteuml Kolegji Civil

Nr1898 i RegjThemeltar Nr613 i Vendimit dt 16052006 Vendim i Gjykateumls seuml Larteuml Kolegji Civil Nr11111-

01080-00-2007 i Regj Themeltar Nr00-2010-662 i Vendimit (178) dt 15042010) 7 Vendim i Kolegjit Civil teuml Gjykateumls seuml Larteuml Nr11115-02281-00-2008 i Regj Themeltar Nr00-2013-1820 i

Vendimit (388) dt 02072013

7

peumlrgatitore apo seanceumls gjyqeumlsore nuk mundet teuml komentojeuml aktivitetin procedural teuml paleumls

prezente nuk mundet teuml paraqeseuml prova nuk mundet teuml ushtrojeuml prapsimet neuml kuptimin e ngushteuml

apo ato neuml kuptimin e gjeumlreuml fakte keumlto teuml cilat teuml beumljneuml teuml mendosh se gjykimi civil po zhvillohet

neuml meumlnyreuml teuml njeumlanshme Duke pasur parasysh keumlteuml mangeumlsi teuml keumlsaj meumlnyre procedimi gjykimi

neuml mungeseuml ndryshe neuml doktrineuml njihet si ndeumlrgjyqeumlsia fiktive (ficta litiscontestatio) dhe peumlrbeumln

njeuml peumlrjashtim nga rregulli i peumlrgjithsheumlm i gjykimit civil ku paleumlt dhe ndeumlrgjyqeumlsit marrin pjeseuml

qofteuml juridikisht apo fizikisht Nga ana tjeteumlr prezenca juridike e njeuml ndeumlrgjyqeumlsi implikon

drejteumlpeumldrejteuml pranineuml e tij neuml gjykim si ndeumlrgjyqeumls peumlr teuml peumlrfituar nga teuml gjitha garanciteuml qeuml

rrjedhin nga parimi i kontradiktoritetit teuml drejteumln peumlr trsquou mbrojtur peumlr teuml prapsuar kundeumlrshtuar

argumentuar dhe peumlr teuml ushtruar neuml meumlnyreuml teuml ligjshme ccedildo ndikim mbi gjykateumln neuml meumlnyreuml qeuml i

gjitheuml ky aktivitet procedural teuml ndikojeuml neuml vendimin peumlrfundimtar Keumlshtu indirekt del qeumlllimi i

ligjit procedural civil qeuml ia beumln paleumls teuml detyrueshme prezenceumln e tij me pasojeumln ndeumlshkuese teuml

humbjes seuml teuml drejteumls peumlr realizimin e njeuml mbrojtje efektive Megjithateuml peumlr teuml zbutur keumlteuml

qeumlndrim disfavorizues dhe peumlr trsquou treguar i ndersheumlm me teuml gjykuarin neuml mungeseuml ligji seumlrisht ka

leumlneuml disa mundeumlsi peumlr teuml peumlr teuml keumlrkuar peumlrseumlritjen e atyre fazave teuml procesit peumlr teuml cilat mungesa

ka ardhur peumlr shkaqe teuml justifikuara apo garantimin e zhvillimit teuml ccedildo gjykimi teuml tilleuml neumln tuteleumln

e masave procedurale teuml posaccedilme qeuml sigurojneuml zhvillimin e procesit teuml rregullt dhe teuml ndersheumlm

ligjor

14 Me qeumlllim peumlr teuml garantuar procesin e rregullt ligjor edhe neuml procedimet civile qeuml

zhvillohen neuml mungeseuml Kodi i Procedureumls Civile ka parashikuar disa rregulla teuml posaccedilme teuml

detyrueshme peumlr trsquou ndjekur Thelbi i keumltyre rregullave qeumlndron tek garantimi me sa mund i teuml

drejteumls peumlr trsquou deumlgjuar para se teuml gjykohet ndeumlrgjyqeumlsi neuml mungeseuml dhe nga ana tjeteumlr deumlnimin

dhe privimin e keumltij subjekti nga fakultetet dhe teuml drejtat procedurale teuml tjera nga teuml cilat ligji

prezumon se ai heq doreuml neuml momentin kur duke patur dijeni nuk paraqitet neuml gjykim pa

prezantuar asnjeuml shkak teuml arsyesheumlm qeuml teuml justifikojeuml mungeseumln Pikeumlrisht ruajtja e keumlsaj balanceuml

rast pas rasti duket se ka qeneuml veumlshtireumlsia meuml e madhe e Legjislatorit kur ka hartuar rregullat e

posaccedilme teuml gjykimit neuml mungeseuml

15 Gjithsesi neuml ccedildo rast duhet teuml kemi parasysh se burimi i legjitimitetit kushtetues teuml

gjykimit neuml mungeseuml eumlshteuml neni 33 i Kushtetuteumls qeuml ndeumlr teuml tjera peumlrcakton se nga e drejta peumlr trsquou

deumlgjuar para se teuml gjykohet nuk do teuml peumlrfitojeuml personi qeuml i fshihet drejteumlsiseuml8 Keumlshtu neni 179 i

Kodit teuml Procedureumls Civile si kusht kryesor peumlr teuml nisur apo vazhduar gjykimin neuml mungeseuml ka

mosparaqitjen juridike teuml paleumls seuml paditur dmth as personalisht dhe as i peumlrfaqeumlsuar Mungesa

juridike e paleumls ndeumlrgjyqeumlse njihet nga doktrina dhe nga jurisprudenca si elementi material9 i

gjykimit neuml mungeseuml Meuml tej ligji e kushteumlzon mungeseumln juridike me pasjen e dijeniseuml seuml ploteuml

8 Kjo normeuml kushtetuese duke qeneuml se eumlshteuml ndeumlrfutur neuml normat kushtetuese me karakter penal neuml lexim teuml pareuml

(prima facie) teuml krijon peumlrshtypjen se beumln fjaleuml veteumlm peumlr garanciteuml penale teuml procesit teuml rregullt ligjor e peumlr

rrjedhojeuml duket se nga kjo normeuml kushtetuese merr legjitimitetin gjykmi neuml mungeseuml neuml procesin penal Njeuml debat i

tilleuml eumlshteuml ngritur edhe neuml Italineuml e viteve 1960 mbi nenin si moteumlr 24 teuml Kushtetuteumls Italiane Megjithateuml sot neuml Itali

ky debat eumlshteuml tejkaluar dhe nuk ka asnjeuml dyshim se nga kjo normeuml kushtetuese merr legjitimitet gjykimi neuml mungeseuml

neuml ccedildo procedim gjyqeumlsor dhe merr dimensionin kushtetues e drejta e ccedildo lloj ndeumlrgjyqeumlsi pavareumlsisht gjykimit peumlr

trsquou mbrojtur Keumlshtu vlereumlsojmeuml se edhe neuml Kushtetuteumln toneuml njeuml debat i tilleuml pavareumlsisht kuptimeve sipeumlrfaqeumlsore

apo leximeve tradicionale teuml beumlra mbi teuml duhet teuml konsiderohet i tejkaluar edhe pse neuml teuml veumlrteteuml nuk eumlshteuml zhvilluar 9 Shiko Vendimin e Seksioneve teuml Bashkuara teuml Gjykateumls Supreme teuml Kasacionit 60262008 Ky vendim

unifikon praktikat gjyqeumlsore teuml gjykimit neuml mungeseuml neuml procedimin penal megjithateuml mund teuml peumlrdoret me

analogji dhe mund teuml huazohet peumlr nga kriteret shkencore dhe jurisprudenciale edhe neuml gjykimin neuml mungeseuml

neuml procesin gjyqeumlsor civil Gjithashtu shiko qeumlndrimin embajtur nga autori Giulio Perrota ldquoLa preclusione e

limpugnazione del contumacerdquo i publikuar neuml ldquoE dretja e Procedureumls Penalerdquo dt 07062012

(httpwwwdirittoitdocs33569-la-preclusione-e-l-impugnazione-del-contumacepage=1)

8

mbi dateumln diteumln dhe oreumln e seanceumls Rregullsia dhe vlefshmeumlria e njoftimit peumlrbeumln elementin

formal teuml vendimmarrjes seuml gjykateumls peumlr teuml proceduar me gjykimin neuml mungeseuml teuml njeuml

ndeumlrgjyqeumlsi10

Neni 175 i Kodit teuml Procedureumls Civile vendos detyrimin e gjykateumls qeuml teuml ndeumlrmarreuml

disa masa procedurale me karakter hetimor11

peumlr teuml konkluduar rreth shkaqeve teuml mungeseumls ku

gjykateumls i duhet teuml vlereumlsojeuml neumlse shkaku i servirur eumlshteuml i arsyesheumlm apo eumlshteuml i paarsyesheumlm

Ky moment vlereumlsimi i gjykateumls eumlshteuml shumeuml i reumlndeumlsisheumlm pasi nga bazueshmeumlria neuml ligj e keumltij

konkluzioni do teuml varet fati i gjitheuml gjykimit ose ai do teuml pushohet neuml kundeumlrshtim me ligjin

duke i cenuar paditeumlsit teuml drejteumln e aksesit neuml gjykateuml (neni 42 i Kushtetuteumls) ose paleumls seuml paditur

do trsquoi cenohet e drejta peumlr tu deumlgjuar para se teuml gjykohet (neni 33 i Kushtetuteumls) Pikeumlrisht ky

element pra theumlneuml ndryshe mosekzistenca apo ekzistenca e shkaqeve qeuml arsyeshme dhe objektive

peumlr teuml justifikuar mungeseumln peumlrbeumln elementin faktik teuml vendimmarrjes seuml gjykateumls peumlr teuml

proceduar me gjykimin neuml mungeseuml12

Keumlto elemente qeuml ligji keumlrkon janeuml premisat qeuml mungesa e

njeuml ndeumlrgjyqeumlsi trsquoa privojeuml ateuml kushtetutshmeumlrisht nga e drejta peumlr trsquou deumlgjuar duke neumlnkuptuar

sakaq se ai ka hequr doreuml nga garanciteuml dhe teuml drejtat e tij procedurale

16 Duke u konsideruar mungesa juridike neuml gjykimin civil si anomali e procesit

gjyqeumlsor Legjislatori eumlshteuml munduar me ccedildo kusht e me sa mund ta dekurajojeuml keumlteuml sjellje dhe teuml

japeuml mundeumlsi rikuperimi pavareumlsisht shkaqeve qeuml e kaneuml shkaktuar ateuml Masat legjislative dhe

procedurale teuml marra neuml keumlteuml kuadeumlr janeuml teuml shumta dhe teuml shumeumlllojshme si rastet e sanksioneve

procedurale vlereumls provuese qeuml i jepet sjelljes procedurale teuml paleumlve argumentit teuml proveumls dhe

deduksionet procedurale teuml sqaruara meuml lart Nga ana tjeteumlr ligji procedural nuk e mbyll

mundeumlsineuml peumlr trsquou paraqitur neuml gjykim i gjykuari neuml mungeseuml peumlrkundrazi ai eumlshteuml i lireuml teuml vijeuml

qofteuml personalisht dhe qofteuml neumlpeumlrmjet peumlrfaqeumlsuesit ligjor teuml tij Ky veprim procedural i

ndeumlrgjyqeumlsit neuml mungeseuml peumlrbeumln faktin juridik procedural teuml paraqitjes seuml vonuar teuml ndeumlrgjyqeumlsit

neuml mungeseuml Neuml keumlteuml rast neuml meumlnyreuml teuml menjeumlhershme do teuml kemi rivendosjen e kontradiktoritetit

Megjithateuml jeta e ndeumlrgjyqeumlsit neuml mungeseuml nuk do teuml beumlhet kaq e thjeshteuml veteumlm e paraqitjen e tij

pasi ai disa sanksione procedurale ai i ka marreuml deri neuml momentin qeuml paraqitet dhe ato nuk mund

10

Shiko Vendimin e Seksioneve teuml Bashkuara teuml Gjykateumls Supreme teuml Kasacionit 60262008 Ky vendim





(httpwwwdirittoitdocs33569-la-preclusione-e-l-impugnazione-del-contumacepage=1) Neni 531 pika 1 e

Shtojceumls seuml Dyteuml e Kodit teuml Procedureumls Civile teuml Mbretniseuml Shqiptare dispononte se ldquoNuk mund teuml rreumlzohet

peumlrkoheumlsish padia as teuml vendoset gjykimi i padieumls neuml mungeseuml as teuml refyzohet keumlrkesa kundeumlrshtimore 1) neumlqofteumlse

nuk provohet se ana e paccedilfaqun asht thirrun rregullishtrdquo 11

Shiko me analogji Vendimin e Gjykateumls seuml Larteuml Kolegji Civil Nr11243-00723-00-2006 i RegjThemeltar

Nr00-2007-994 i Vendimit (783) dt 12062007 Vendimin e Gjykateumls seuml Larteuml Kolegji Civil Nr11243-00898-00-

2006 i Regj Themeltar Nr00-2007-1468 i Vendimit (1294) dt 20112007 Vendimin e Gjykateumls seuml Larteuml Kolegji

Civil Nr31003-00706-00-2007 i Regj Themeltar Nr00-2010-306 i Vendimit (51) dt 02022010 12









asht neuml njoftunieumln e gjykateumls qeuml ana e paccedilfaqun asht ndalue mrsquou paraqit peumlr shkak teuml njeuml aksidenti teuml paevituesheumlm

ose force madhorerdquo

9

teuml rivendosen sikur kontradiktoriteti pasi ky eumlshteuml kuptimi i sanksioneve procedurale ndaj teuml

gjykuarit neuml mungeseuml apo peumlr indiferentizmin e treguar nga ai karshi gjykimit Megjithateuml

mundet teuml ekzistojneuml situata faktike kur i munguari ka qeneuml i tilleuml pa fajin e tij qeuml do teuml thoteuml nuk

ka pasur pasivitet teuml pajustifikuar teuml tij e neuml keumlto kushte sanksioni procedural ligjor nuk do teuml

ishte i drejteuml dhe proporcional Ndaj lind nevoja peumlr rivendikimin e kontradiktoritetit me natyreuml

retrospektive13

17 Keumlshtu peumlr teuml normuar teuml gjitheuml keumlto situata dhe eventualitete procedurale neni 187 i

Kodit teuml Procedureumls Civile disponon se ldquoPala qeuml eumlshteuml deklaruar neuml mungeseuml paraqitet neuml ccedildo

moment teuml procesit gjyqeumlsor derisa nuk i eumlshteuml dheumlneuml fund hetimit gjyqeumlsor Ajo mund teuml keumlrkojeuml

qeuml teuml kryhen veprime procedurale peumlr llogari teuml saj lidhur me hetimin gjyqeumlsor teuml zhvilluar meuml

pareuml kur veumlrteton pavlefshmeumlrineuml e thirrjes neuml gjyq ose mosparaqitjen peumlr shkaqe teuml pavarura

prej tij Gjykata mund teuml pranojeuml keumlrkesat e keumlsaj pale peumlr prova teuml tjera kur ccedilmon se marrja e

tyre eumlshteuml neuml dobi teuml hetimit teuml ploteuml e teuml gjithansheumlm teuml ccedileumlshtjesrdquo Neuml modele teuml ndryshme

legjislacionesh peumlr zhvillimin e njeuml analize krahasimore interpretative konstatohen zgjidhje teuml

ndryshme Keumlshtu neni simoteumlr i nenit 293 i Kodit teuml Procedureumls Civile Italiane nga ku dekuet

qarteuml se eumlshteuml frymeumlzuar legjislatori yneuml peumlr hartimin e nenit 187 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile

disponon se ldquoPala qeuml eumlshteuml deklaruar neuml mungeseuml mund teuml paraqitet neuml ccedildo moment teuml

procedimit deri neuml seanceumln e fiksimit konkluzioneve Prezenca mund teuml vijeuml neumlpeumlrmjet njeuml

depozitimi i ndonjeuml keumlrkese mbi paraqitjen ndonjeuml prokureuml apo dokumenta teuml tjereuml neuml kancelari

apo neumlpeumlrmjet paraqitjes seuml seanceuml Neuml ccedildo rast qeuml i gjykuari neuml mungeseuml paraqitet mund teuml

kryejeuml mosnjohjen e shkresave private teuml paraqitura si proveuml nga pala tjeteumlr neuml seanceumln e pareuml teuml

rradheumls ose brenda afatit teuml leumlneuml peumlr keumlteuml qeumlllim nga paleumltrdquo14

Ndeumlrkoheuml paraqitja e vonuar e ndeumlrgjyqeumlsit neuml gjykimin civil rregullohet edhe nga

legjislacionet procedurale teuml Kosoveumls Malit teuml Zi Maqedoniseuml dhe Kroaciseuml teuml cilat kaneuml

formulime dhe rregullime teuml ngjashme teuml regjimit juridik15

Keumlshtu neni 1291 i Ligjit peumlr

Procedurat Kontestimore teuml Kosoveumls disponon se ldquo1291 Ne qofteuml se pala nuk shkon neuml seanceuml

fare apo e humbeuml afatin peumlr kryerjen e ndonjeuml veprimi procedural dhe peumlr keumlteuml shkak e humbeuml teuml

drejteumln qeuml meuml voneuml teuml kryejeuml veprimin procedural teuml lidhur me afat gjykata do trsquoi lejojeuml keumlsaj

pale me propozimin e saj ta kryejeuml meuml voneuml keumlteuml veprim po qeuml se e konstaton se ekzistojneuml

shkaqe teuml arsyeshme teuml cilat nuk kaneuml mundur teuml parashikohen e as teuml evitohenrdquo Interesant eumlshteuml

fakti qeuml keumlto legjislacione e njohin keumlteuml institut si ldquoKthimi neuml gjendjen e meumlparshmerdquo pra

pikeumlrisht restitutio in integrum apo in parte i procedureumls gjyqeumlsore e cila eumlshteuml zhvilluar neuml

pamundeumlsineuml e ndeumlrgjyqeumlsit neuml mungeseuml peumlr teuml marreuml pjeseuml pa fajin e tij pasi neuml ccedildo rast teuml

keumltilleuml mungesa e tij eumlshteuml diktuar peumlr shkaqe objektive apo ashtu sikur ky ligj i shquan peumlr

shkaqe arsyeshme Edhe neni 534 i Shtojceumls seuml Dyteuml teuml Kodit teuml Procedureumls Civile teuml Mbretniseuml

Shqiptare dispononte se paraqitja e vonuar e ndeumlrgjyqeumlsit neuml mungeseuml mund teuml beumlhet deri neuml

fundin e gjykimit duke neumlnkuptuar keumltu edhe fazeumln e konkluzioneve peumlrfundimtare Ndeumlrkoheuml

neuml Kodin e Procedureumls Civile teuml vitit 1958 kjo ccedileumlshtje nuk gjente rregullim ligjor duke

neumlnkuptuar se pala e paditur apo paditeumlse e gjykuar neuml mungeseuml mund teuml paraqiteshin neuml meumlnyreuml

teuml vonuar edhe neuml seanceumln e konkluzioneve peumlrfundimtare E njeumljta gjeuml ndodhte edhe neuml Kodin e

13

Florjan Kalaja ldquoGjykimi neuml mungeseuml neuml procesin civilrdquo 2014 14

Sikur shikohet ne kemi marreuml modelin Italian teuml prekluzivitetit teuml paraqitjes seuml vonuar teuml paleumls ndeumlrgjyqeumlse neuml

mungeseuml neuml gjykimin civil Neuml doktrineumln italiane ka zeumlra peumlrfaqeumlsues teuml cileumlt e kontestojneuml keumlteuml meumlnyreuml formulimi teuml

afatit teuml paraqitjes seuml vonuar teuml paleumls ku meuml peumlrfaqeumlsuesi eumlshteuml Salvatore Satta

15 Keumlto shtete nuk kaneuml njeuml Kod teuml Procedureumls Civile por ligji analog me teuml eumlshteuml ligji peumlr procedurat kontestimore

Duke qeneuml se nga hulumtimi neuml to nuk ka dallime neuml analizeumln e meumlsipeumlrme do me qeumlllim interpretimin krahasimor

do teuml analizohet dhe citohet veteumlm Ligji peumlr Procedurat Kontestimore teuml Kosoveumls

10

Procedureumls Civivile teuml vitit 1981 Gjithashtu edhe kur hedhim vemendjen neuml Kodin e Procedureumls

Penale nuk gjejmeuml njeuml kufizim teuml tilleuml fazor dhe prekluziv peumlr paraqitjen e vonuar teuml teuml pandehurit

teuml gjykuar neuml mungeseuml Ashtu si edhe neuml Kodin e Procedureumls Penale Italiane edhe neuml ligjin tone

procedural penal i pandehuri i gjykuar neuml mungeseuml mundet pa asnjeuml kufizim teuml paraqitet neuml

meumlnyreuml teuml vonuar neuml konkluzionet peumlrfundimtare dhe trsquoi jepet mundeumlsia efektive teuml realizojeuml

formalisht dhe materialisht keumlteuml akt procedural gjyqeumlsor fundor

18 Ccedileumlshtja e drejteumlpeumldrejteuml qeuml shtrohet peumlr interpretim e meuml voneuml edhe peumlr zgjidhje neuml

ccedileumlshtjen konkrete eumlshteuml se kur mund teuml paraqitet i gjykuari neuml mungeseuml neuml njeuml proces gjyqeumlsor

Gjykata vlereumlson se duke dashur nga njeumlra aneuml teuml perfeksionojeuml dhe teuml mundeumlsojeuml

kontradiktoritetin neuml ccedildo fazeuml teuml procesit gjyqeumlsor civil dhe nga ana tjeteumlr teuml dekurajojeuml

mungeseumln si anomali teuml procesit gjyqeumlsor civil Kodi i Procedureumls Civile ka disponuar se i

munguari mund teuml paraqitet neuml ccedildo moment teuml procesit gjyqeumlsor Natyrsheumlm neuml kaq pjeseuml teuml

fjaliseuml seuml pareuml e teuml papeumlrfunduar teuml nenit 187 kuptojmeuml se ccedildo moment mund teuml jeteuml ccedildo moment i

seanceumls peumlrgatitore gjyqeumlsore fazeuml e shqyrtimit gjyqeumlsor konkluzione peumlrfundimtare gjykim neuml

apel dhe gjykim neuml Gjykateuml teuml Larteuml Megjithateuml Kodi ka veumlneuml njeuml kufizim apo limit jo kohor

fizik por kohor procedural apo fazor konkretisht i fiksuar ky deri neuml momentin para se trsquoi jeteuml

dheumlneuml fund hetimit gjyqeumlsor Peumlr teuml kuptuar dhe peumlrcaktuar se kur i jepet fund hetimit gjyqeumlsor

sjellim neuml vemendje nenin 302 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile

19 Gjykata vlereumlson se ky lloj kufizimi peumlrbeumln njeuml afat prekluziv qeuml do teuml thoteuml se nuk

mundet teuml rivendoset neuml afat dhe qeuml peumlr meuml tepeumlr eumlshteuml afat ligjor perentor dhe njeumlkoheumlsisht njeuml

afat i prereuml Kjo do teuml thoteuml se neuml momentin qeuml gjykata me vendim teuml ndeumlrmjeteumlm e deklaron teuml

mbyllur shqyrtimin gjyqeumlsor i gjykuari neuml mungeseuml megjitheumlse keumlrkon teuml paraqitet neuml gjykim

nuk mundet teuml legjitimohet proceduralisht por do teuml rri peumlrdhunisht dhe kundra vullnetit teuml tij i

munguar neuml gjykim peumlr efekt teuml ligjit me teuml gjitha pasojat ligjore peumlrkateumlse

20 Normalisht logjika legjislative e keumltij kufizimi procedural peumlrsa koheuml eumlshteuml lidhur

ngushteumlsisht dhe prekluzivisiht me momentin e vendimit teuml ndeumlrmjeteumlm peumlr deklarimin e mbyllur

teuml hetimit gjyqeumlsor do teuml thoteuml se i munguari do teuml legjitimoheshe teuml rivendoste kontradiktoritetin

peumlrsa koheuml ka mundeumlsi teuml marreuml pjeseuml aktivisht neuml shqyrtimin e ccedileumlshtjes neuml kuptimin qeuml teuml jeteuml neuml

gjendje teuml paraqeseuml prova teuml ushtrojeuml prapsimet neuml kuptimin e ngushteuml (neni 31 i Kodit teuml

Procedureumls Civile) teuml keumlrkojeuml legjitimimin e personave teuml treteuml (neni 192 ose neni 193 i Kodit teuml

Procedureumls Civile) teuml paraqeseuml kundeumlrpadi (neni 160 i Kodit teuml Procedureumls Civile) teuml keumlrkojeuml

zeumlveumlndeumlsimin procedural (neni 185 dhe 195 i Kodit teuml Procedureumls Civile) daljen e tij nga

gjykimi (neni 200 i Kodit teuml Procedureumls Civile) etj

Deri dikur ligji duket i drejteuml neuml logjikeumln e tij dhe proporcional me gjendjen qeuml e ka

diktuar ateuml Por pyetjet e tjera qeuml srsquogjejneuml paqe neumln keumlteuml logjikeuml formalisht teuml drejteuml por

materialisht teuml gabuar janeuml pse mos teuml paraqitet neuml seanceumln e konkluzioneve peumlrfundimtare

Ccedilfareuml humbet i munguari neumlse ligji srsquoe lejon Po sikur teuml paraqiteshe ccedilfareuml mund teuml fitojeuml e

natyrisht pyetje teuml tjera teuml keumlsaj natyre

21 Peumlr teuml qeneuml neuml gjendje teuml peumlrgjigjemi drejteuml pyetjeve teuml shtruara peumlr diskutim duhet teuml

sqarojmeuml se ccedilfareuml natyre juridike ka seanca e konkluzioneve peumlrfundimtare kush eumlshteuml destinimi

procedural e ligjor i saj dhe ccedilfareuml lloj aktiviteti procedural mund teuml kryhet neuml keumlteuml fazeuml teuml fundme

teuml procesit gjyqeumlsor civil Keumlshtu neni 302 i Kodit teuml Procedureumls Civile disponon se ldquoPasi teuml jeneuml

shqyrtuar teuml gjitha provat qeuml gjykata ka pranuar teuml merren pyeten paleumlt neumlse kaneuml keumlrkesa teuml

tjera neuml dobi teuml gjykimit teuml ccedileumlshtjes dhe neuml rast se ato nuk pranohen gjykata i jep fund hetimit

gjyqeumlsor dhe fton paleumlt teuml parashtrojneuml pretendimet peumlrfundimtare teuml tyre rreth ccedileumlshtjes neuml

11

gjykim Si rregull ato i parashtrohen gjykateumls me shkrim Me keumlrkeseumln e paleumlve kur kjo shihet

me vend gjykata u jep atyre njeuml afat deri neuml 5 diteuml peumlr teuml peumlrgatitur parashtresat e tyrerdquo16

Gjykata fillimisht vlereumlson se duke qeneuml se si rregull i peumlrgjithsheumlm konkluzionet

peumlrfundimtare beumlhen me shkrim do teuml thoteuml se ato kaneuml njeuml reumlndeumlsi dokumentare peumlr procesin

Meuml tej neni 310 i Kodit teuml Procedureumls Civile e veuml detyreuml gjykateumls qeuml thelbin apo ekstraktin e

konkluzioneve peumlrfundimtare teuml paleumlve ta pasqyrojeuml neuml peumlrmbajtjen e vendimit gjyqeumlsor duke i

dheumlneuml seumlrisht njeuml vlereuml dhe vemendje teuml reumlndeumlsishme atyre

Neuml vlereumlsimin e gjyqtarit a quo konkluzionet peumlrfundimtare janeuml teuml reumlndeumlsishme edhe peumlr

disa arsye teuml tjera teuml cilat dalin jo drejteumlpeumldrejteuml nga leximi sipeumlrfaqeumlsor i Kodit teuml Procedureumls

Civile por dalin nga njohja neuml teumlreumlsi e aneumls funksionale e procesit gjyqeumlsor civil Fillimisht

Gjykata sjell neuml vemendje se neuml konkluzionet peumlrfundimtare si akte procedurale gjendet

narratimi dhe sinteza kronologjike dhe historike e teuml gjitheuml procesit gjyqeumlsor civil teuml zhvilluar

Gjithashtu aktet procedurale teuml konkluzioneve peumlrfundimtare peumlrbeumljneuml njeuml nga burimet dhe njeuml

meumlnyreuml alternative dhe komplementare se si mund teuml formeumlsohet objekti i gjykimit (nenin 5 i

Kodit teuml Procedureumls Civile) duke kryer ccedildo veprimtari tjeteumlr veccedil disponimit mbi objektin

shkakun e padiseuml shtimin e ndeumlrgjyqeumlsiseuml kryesore dhe dyteumlsore paraqitjen e provave teuml reja dhe

evokimin e prapsimeve neuml kuptimin e ngushteuml (stricto sensu) rishtazi Keumlshtu mbetet qeuml neuml aktet

procedurale teuml konkluzioneve peumlrfundimtare teuml paraqiten rishtazi prapsime neuml kuptimin e gjeumlreuml

(lato sensu) qeuml megjitheumlse ishte detyreuml e gjykateumls trsquoi merrte parasysh kryesisht ajo nuk e ka beumlreuml

keumlteuml gjeuml Gjykata vlereumlson se mund teuml keteuml syresh prej keumltyre prapsimeve qeuml mund trsquoi japin njeuml

rrjedheuml krejt tjeteumlr gjykimit e si teuml tilla teuml veumlrtetojneuml reumlndeumlsineuml e tyre determinante qofteuml ato me

karakter procedural (juridiksioni konpetenca gjeuml e gjykuar (res iudicata) litispendenca (litis

pententia) pezullimi etj) dhe qofteuml ato me karakter material (pezullimi ndeumlrprerja e

parashkrimit kompesimi ligjor etj) etj teuml keumlsaj natyre

Gjithashtu neuml aktet procedurale teuml konkluzioneve peumlrfundimitare mundet qeuml paleumlt teuml

ndryshojneuml meumlnyreumln e mbrojtjes seuml tyre duke paraqitur rishtazi argumente teuml tjera juridike duke

sjelleuml neuml vemendje teuml gjykateumls raste teuml jurisprudenceumls kushtetuese apo ndeumlrkombeumltare duke

interpretuar provat neuml meumlnyreuml teuml ndryshme apo edhe duke interpretuar faktet objekt

mosmarreumlveshje neuml meumlnyreuml teuml ndryshme I gjitheuml ky aktivitet procedural hyn neuml konceptin e

mbrojtjes seuml thjeshteuml teuml paleumlve qeuml si e tilleuml mund teuml realizohet pa kufizim neuml ccedildo fazeuml dhe shkalleuml

teuml gjykimit

Keumlshtu neuml meumlnyreuml teuml qashteumlr rrjedh konkluzioni se paleumls ndeumlrgjyqeumlse neuml mungeseuml qeuml

keumlrkon teuml paraqitet neuml meumlnyreuml teuml vonuar neuml momentin e konkluzioneve peumlrfundimtare

neni 187 i Kodit teuml Procedureumls Civile neuml fjalineuml e pareuml i privon mundeumlsineuml kundra vullnetit

teuml tij teuml keteuml akses neuml gjykateuml dhe teuml deumlgjohet lidhur me prapsimet neuml kuptimin e gjeumlreuml dhe

realizimin e mbrojtjes seuml thjeshteuml Ky kufizim ligjor i heq mundeumlsineuml paleumls ndeumlrgjyqeumlse neuml

mungeseuml peumlr teuml ndikuar neuml meumlnyreuml teuml ligjshme neuml vendimmarrjen e gjykateumls ccedilka peumlrbeumln

njeuml shkelje teuml nenit 6 teuml KEDNj17

22 Gjykata sjell neuml vemendje se neni 304 i Kodit teuml Procedureumls Civile ka parashikuar

edhe njeuml mundeumlsi tjeteumlr peumlr trsquou kthyer mbrapa neuml koheumln procedurale konkretisht riccedileljen e

shqyrtimit gjyqeumlsor ku ka disponuar se ldquoPasi i eumlshteuml dheumlneuml fund hetimit gjyqeumlsor nuk mund teuml

merren prova teuml tjera Kur paleumlt e shohin teuml nevojshme paraqitjen e tyre keumlrkojneuml ccedileljen e

16

Peumlrkthim i gjyqtarit a quo 17

Shiko Nideroumlst-Huber v Switzerland 18 Shkurt 1997 Reports 1997-I p 108 sect 24 KS v Finland Ap nr

2934695 sect 21 31 Maj 2001 Duralyisky v Bulgaria Ap Nr 4551906 dt 4 Mars 2014 paragrafi 30 Vendime teuml

GjEDNj

12

hetimit gjyqeumlsor Peumlr keumlteuml keumlrkeseuml vendos gjykata sipas vlereumlsimit teuml rrethanave teuml ccedileumlshtjesrdquo Kjo

do teuml thoteuml se megjitheumlse rregulli i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml se nuk ka kthim mbrapa neuml momentin qeuml

deklarohet i mbyllur shqyrtimi apo hetimi gjyqeumlsor seumlrisht ka njeuml peumlrjashtim nga ai Keumlshtu kur

ka keumlrkeseuml nga paleumlt dhe gjykata e lejon sipas vlereumlsimit teuml rrethanave teuml ccedileumlshtjes mundet qeuml teuml

riccedilelet shqyrtimi gjyqeumlsor Interpretuar neuml perspektiveuml kjo mundeumlsi ligjore peumlr paleumlt do teuml thoteuml

njeuml mjet ligjor meuml shumeuml peumlr teuml perfeksionuar shqyrtimin gjyqeumlsor peumlr ta beumlreuml meuml teuml ploteuml ateuml

sakaq Gjithashtu ky mjet ligjor i paleumlve i jep atyre mundeumlsineuml teuml beumljneuml teuml vlefshme neuml gjykim teuml

drejtat e tyre materiale

Gjykata vlereumlson se ligji procedural neuml keumlteuml rast jep njeuml mundeumlsi ekuivalente me

rivendosjen neuml afatin prekluziv peumlr to keumlshtu ato peumlrveccedil se mund teuml paraqesin prova teuml reja

mundet teuml ndryshojneuml objektin shkakun e padiseuml (neni 185 i Kodit teuml Procedureumls Civile) mundet

teuml shtojneuml ndeumlrgjyqeumlsineuml pasive (neni 161c i Kodit teuml Procedureumls Civile) mundet teuml shtojneuml

ndeumlrgjyqeumlsineuml dyteumlsore (neni 191 192 193 i Kodit teuml Procedureumls Civile) mundet trsquoi japin

mundeumlsineuml njeuml teuml treti teuml ndeumlrhyjeuml me padi neuml proces (neni 189 i Kodit teuml Procedureumls Civile)

mundet teuml kundeumlrpadisin (neni 160 i Kodit teuml Procedureumls Civile) mundet teuml paraqesin edhe njeuml

hereuml prapsime neuml kuptimin e ngushteuml (neni 31 i Kodit teuml Procedureumls Civile) etj mundeumlsi pafund

qeuml mundet teuml ndryshojneuml rrjedheumln e procesit gjyqeumlsor civil qeuml ishte neuml prag teuml peumlrfundimit

Keumlshtu neuml vlereumlsimin e Gjykateumls geumlzimi i njeuml teuml drejte teuml tilleuml procedurale me

perspektiva teuml qarta zhvillimi edhe neuml teuml drejta konkrete materiale nuk mund teuml kushteumlzohet me

faktin neumlse pala ndeumlrgjyqeumlse ka qeneuml apo jo prezent neuml fazat e meumlparshme teuml gjykimit pasi njeuml

kushteumlzim i tilleuml nuk ndjek njeuml qeumlllim kushtetues dhe neuml vetvete nuk ka kuptim Peumlrkundrazi ratio

natyrore e keumlsaj norme eumlshteuml dheumlnia e mundeumlsiseuml seuml ccedildo pale ndeumlrgjyqeumlse prezent apo jo ashtu

sikur edhe dheumlnia e mundeumlsiseuml gjykateumls veteuml pas keumlrkeseumls seuml ccedildonjeumlreumls nga paleumlt peumlr teuml keumlrkuar

perfeksionimin e shyrtimit gjyqeumlsor dhe ploteumlsimin e mangeumlsive teuml dalluara me voneseuml teuml tij

Keumlshtu neuml meumlnyreuml teuml qashteumlr rrjedh konkluzioni se neni 187 i Kodit teuml Procedureumls Civile neuml

fjalineuml e pareuml duke caktuar njeuml afat prekluziv peumlr paraqitjen ndeumlrgjyqeumlsit neuml mungeseuml i heq

teuml drejteumln atij peumlr teuml geumlzuar neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml me paleumln prezent mjetet ligjore

procedurale Gjithashtu pjesa e dyteuml e keumltij konkluzioni peumlr gjyqtarin a quo eumlshteuml fakti se ky

kufizim nuk gjen mbeumlshtetje dhe ratio neuml asnjeumlreumln nga kriteret-kufizime e legjitimuara prej

Kushtetuteumls neuml nenin 17 teuml saj 23 Peumlr trsquoiu rikthyer sakaq edhe njeuml hereuml pyetjeve teuml shtruara peumlr zgjidhje Gjykata

vlereumlson se ligji duke e beumlreuml teuml detyrueshme peumlr teuml gjykuarin neuml mungeseuml mungeseumln neuml

konkluzione peumlrfundimtare i heq atij teuml drejteumln minimalisht teuml paraqeseuml prapsime neuml kuptimin e

gjeumlreuml teuml kryejeuml teuml gjitheuml aktivitetin e mundsheumlm procedural qeuml ka karakter teuml mbrojtjes seuml thjeshteuml

dhe maksimalisht teuml drejteumln peumlr teuml keumlrkuar njeumllloj si pala prezent riccedileljen e hetimit gjyqeumlsor

Duke beumlreuml keumlteuml gjeuml ligji e privon teuml gjykuarin neuml mungeseuml nga e drejta peumlr teuml ndikuar neuml meumlnyreuml

teuml ligjshme neuml vendimmarrjen peumlrfundimtare teuml gjykateumls e privon nga e drejta peumlr trsquou deumlgjuar

para se teuml gjykohet (neni 33 i Kushtetuteumls) e privon nga e drejta e mbrojtjes nga e drejta peumlr

akses neuml gjykateuml nga e drejta peumlr trsquou cenuar neuml teuml drejtat subjektive veteumlm dhe ekskluzivisht nga

njeuml proces kontradiktor (neni 18 i Kodit teuml Procedureumls Civile) qeuml teuml gjitha keumlto teuml marra seuml

bashku sjellin cenimin e teuml drejteumls peumlr njeuml proces teuml rregullt ligjor teuml parashikuar nga neni 42 i

Kushtetuteumls dhe neni 6 i KEDNj Neuml vlereumlsimin e gjyqtarit a quo ky kufizim vjen neuml

kundeumlrshtim edhe me nenin 18 teuml Kushtetuteumls pasi neumln kushte teuml njeumljta faktike dhe ligjore

pa asnjeuml shkak teuml justifikuar paleumls prezent i garantohet e drejta peumlr teuml keumlrkuar riccedileljen

dhe paleumls neuml mungeseuml por qeuml do teuml marreuml pjeseuml neuml proces i refuzohet Ky konkluzion

evokon edhe njeuml element tjeteumlr teuml cenuar nga zgjidhja ligjore e nenit 187 fjalia e pareuml e

13

Kodit teuml Procedureumls Civile konkretisht parimin e baraziseuml seuml armeumlve apo e mjeteve ligjore

ndeumlrmjet paleumlve ndeumlrgjyqeumlse

24 Gjykata vlereumlson se duhet teuml theksohet se neuml ccedileumlshtjen konkrete nuk jemi para rastit

kur mungesa neuml gjykim eumlshteuml vullnetare apo kur pala ndeumlrgjyqeumlse po i fshihet drejteumlsiseuml sikur

neni 33 i Kushtetuteumls disponon pasi i gjykuari neuml mungeseuml ka teuml gjitheuml vullnetin dhe diligjenceumln

peumlr teuml marreuml pjeseuml neuml gjykim Neuml keumlteuml rast jemi para njeuml situate absurde kur mungeseumln neuml

gjykimin civil neuml vend qeuml ta luftojeuml si fenomen ligji e detyron pra neuml njeuml rast siu generis teuml

pasur teuml asnjeuml nga legjislacionet procedurale18

teuml konsultuara peumlr keumlteuml punim kur ligji shkakton

gjykim neuml mungeseuml Duke ndodhur kjo anomali e procesit gjyqeumlsor civil peumlr shkak teuml ligjit e

jo peumlr shkak teuml mungeseumls seuml vullnetshme teuml paleumls apo ndeumlrgjyqeumlsit neuml kuptimin e gjeumlreuml beumln

qeuml teuml gjitha privimet e individualizuara meuml lart teuml keneuml karakterin dhe ekuivalenceumln e

sanksioneve procedurale qeuml ligji i faturon mungeseumls Por neuml rast se neuml teuml gjitheuml evetualitetet e

trajtuara meuml lart keumlsaj ccedileumlshtje sanksionet procedurale ligjore janeuml neuml proporcion me gjendjen qeuml i

kaneuml diktuar ato duke qeneuml se mungesa neuml teuml gjitha ato raste eumlshteuml vullnetare neuml rastin e nenit

187 fjalia e pareuml mungesa nuk vjen si pasojeuml e vulnetit apo qeumlmdrimit indiferent dhe neglizhent

teuml paleumls por peumlr shkak teuml ligjit19

Pikeumlrisht peumlr keumlteuml arsye duke qeneuml se ligji kufizon duke

pamundeumlsuar aksesin neuml gjykateuml teuml paleumls seuml munguar deri neuml ateuml moment vlereumlsojmeuml se ky

kufizim nuk eumlshteuml proporcional me gjendjen qeuml e ka diktuar ateuml neuml kuptim teuml nenit 17 teuml

Kushtetuteumls ashtu sikur nuk synon teuml sigurojeuml kurreumlfareuml interesi publik e ku peumlr meuml tepeumlr prek

standartet e detyrueshme dhe dysheme teuml nenit 6 teuml KEDNj

25 Si konkluzion Gjykata vlereumlson se fjalia e pareuml e nenit 187 teuml Kodit teuml Procedureumls

Civile neuml pjeseumln qeuml kufizon mundeumlsineuml peumlr trsquou paraqitur dhe konstituuar si paleuml neuml proces

teuml gjykuarin neuml mungeseuml neuml momentin qeuml deklarohet i mbyllur shqyrtimi gjyqeumlsor duhet teuml

shfuqizohet nga Gjykata Kushtetuese pasi vjen neuml kundeumlrshtim me nenin 17 18 33 dhe 42

teuml Kushtetuteumls dhe nenin 6 teuml KEDNj

3 Lidhur me teuml drejteumln e ankimit ndaj keumltij vendimi

26 Formalisht neni 301 i KPrC shprehet se ldquoKundeumlr vendimit me teuml cilin vendoset

pezullimi pushimi ose refuzimi i fillimit teuml gjykimit mund teuml beumlhet ankim i veccedilanteuml neuml gjykateumln e

apelit peumlrveccedil rasteve kur parashikohet ndryshe neuml ligjrdquo Kjo do teuml thoteuml se ligjeumlrisht lejohet

ankimi ndaj keumltij vendimi teuml ndeumlrmjeteumlm pasi ky lloj vendimi kualifikohet njeumllloj si vendimet e

tjera simotra teuml pezullimit Megjithateuml Gjykata vlereumlson se Kodi neuml keumlteuml rast nuk eumlshteuml koherent

me zhvillimet e reja kushtetuese teuml Republikeumls toneuml Kur Kushtetuta shprehet ldquohellipgjykata

ccedilmonhelliprdquo e ka fjaleumln peumlr njeuml proces subjektiv hulumtimi intelektual qeuml ndodh neuml ndeumlrgjegjen

juridike dhe neuml bindjen e brendshme teuml gjyqtarit dhe jo peumlr vlereumlsime teuml zakonshme teuml zbatimit teuml

ligjit ku gjykata meuml e larteuml legjitimohet teuml gjykojeuml sipas rolit teuml secileumls prej tyre Seuml dyti

vlereumlsimi i ccedilmimit teuml kujtdo gjyqtari peumlr kushtetutshmeumlrineuml e njeuml ligji apo jo eumlshteuml juridiksion

ekskluziv veteumlm i Gjykateumls Kushtetuese dhe asnjeuml lloj autoriteti tjeteumlr gjyqeumlsor sikurse neni 145

i Kushtetuteumls parashikon shprehimisht Neuml keumlteuml meumlnyreuml edhe pse ligji nuk e ndalon ankimin e

18

Shiko psh nenin 499 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile Spanjolle Duhet teuml theksohet se edhe Shtojca e Dyteuml e Kodit teuml

Procedureumls Civile e Mbretniseuml Shqiptare paraqitjen e vonuar teuml teuml gjykuarit neuml mungeseuml neuml nenin 534 teuml saj e

mundeumlsonte deri neuml peumlrfundimin e gjykimit duke neuml neumlnkuptuar edhe konkluzionet e fundme (shiko nenet 530-535)

Edhe Kodin e Procedureumls Civile teuml vitit 1958 dhe 1981 nuk ka kufizime teuml tilla prekluzive peumlr paraqitjen e vonuar teuml

paleumls ndeumlrgjyqeumlse teuml gjykuar neuml mungeseuml Shiko gjithashtu nenin 1291 teuml Ligjit peumlr Procedurat Kontestimore teuml

Kosoveumls 19

Florjan Kalaja ldquoGjykimi neuml mungeseuml neuml procesin gjyqeumlsor civilrdquo 2014

14

zakonsheumlm apo teuml veccedilanteuml ndaj vendimit teuml ndeumlrmjeteumlm peumlr pezullimin e gjykimit dhe deumlrgimin e

ccedileumlshtjes neuml Gjykateumln Kushtetuese me qeumlllim shqyrtimin e kushtetuetshmeumlriseuml seuml ligjit apo jo

ndeumlrkoheuml qeuml duhet ta beumlnte qeuml mbas hyrjes neuml fuqi teuml Kushtetuteumls seuml vitit 1998 me aneuml teuml

interpretimit teuml meumlsipeumlrm Gjykata nxjerr konkluzionin se ndaj keumltij vendimi nuk lejohet ankim

as i veccedilanteuml dhe as i zakonsheumlm

Sa meuml sipeumlr u parashtrua Gjykata neuml bazeuml dhe peumlr zbatim teuml nenit 134d dhe nenit 1452 teuml

Kushtetuteumls nenit 125 297 dhe 298 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile

VENDOSI

1 Pezullimin e gjykimit teuml ccedileumlshtjes me Nr 1080 Akti derisa teuml shprehet Gjykata

Kushtetuese mbi kushtetutshmeumlrineuml e ccedileumlshtjes seuml ngritur neuml keumlteuml vendim

2 Trsquoi keumlrkojeuml Gjykateumls Kushtetuese teuml shfuqizojeuml si antikushtetues pjeseumlzeumln e fundit

teuml fjaliseuml seuml pareuml teuml nenit 187 teuml Kodit teuml Procedureumls Civile ku disponohet se ldquo

derisa nuk i eumlshteuml dheumlneuml fund hetimit gjyqeumlsorrdquo pasi vjen neuml kundeumlrshtim me

nenin 17 18 33 dhe 42 teuml Kushtetuteumls dhe nenin 6 teuml KEDNj

4 Kundeumlr keumltij vendimi nuk mund teuml beumlhet ankim

5 Urdheumlrohet sekretaria gjyqeumlsore teuml kryejeuml veprimet peumlrkateumlse peumlr deumlrgimin e

dosjes neuml Gjykateumln Kushtetuese

U shpall neuml Vloreuml meuml dt 07042014

S E K R E T A R E G J Y Q T A R

MARJOLA DAUTAJ FLORJAN KALAJA

2

4 Detyrimine paleumls seuml paditur peumlr teuml njohur dateuml muaj dhe lindje ajo e dt

05021952 dhe vendlindjen Vloreuml sit euml sakteuml dhe teuml veumlrteteuml peumlr Ferik

Hyso

Baza Ligjore Neni Neni 32c 154 i Kodit teuml Procedureumls Civile neni 301 e vijues i

Ligjit 10129 dt 11052009 ldquoPeumlr gjendjen civilerdquo

Gjykata veumlren se

I Faktet e dhe natyra juridike e ccedileumlshtjes

1 Paditeumlsit kaneuml paraqitur padineuml si meuml lart para Gjykateumls seuml Rrethit Gjyqeumlsor Vloreuml

duke peumlrcaktuar objektin (petitium) shkakun ligjor (causa petendi) dhe paleumlt kundrejt seuml cileumlve

ajo adresohet Ccedileumlshtja objekt gjykimi interpretuar peumlr nga objekti dhe shkaku ligjor i padiseuml

peumlrbeumln njeuml mosmarreumlveshje civile e gjeneruar nga padia e njohjes mbi autenticitetin dhe

veumlrteteumlsineuml e dokumentave dhe elementeve peumlrbeumlreumls teuml gjindjes civile qeuml pasqyrohen neuml to

Keumlshtu nga shqyrtimi gjyqeumlsor i zhvilluar deri neuml keumlteuml fazeuml teuml procesit paleumlt paditeumlse

pretendojneuml korrigjimin e akteve teuml gjendjes civile dhe njohjet si teuml veumlrteteuml teuml gjeneraliteteve teuml

sakta teuml tyre

2 Gjykata caktoi seanceumln peumlrgatitore neuml bazeuml dhe peumlr zbatim teuml nenin 158a teuml Kodit teuml

Procedureumls Civile duke ua beumlreuml teuml njohur paleumlve ndeumlrgjyqeumlse keumlteuml vendim teuml ndeumlrmjeteumlm Neuml

seanceumln peumlrgatitore u paraqiteumln paditeumlsit dhe pala e paditur Bashkia Vloreuml neumlpeumlrmjet juristit teuml

peumlrfaqeumlsuar me autorizim peumlrfaqeumlsues teuml cilin gjykata e legjitimoi neuml bazeuml teuml nenit 96 teuml Kodit teuml

Procedureumls Civile Pala e paditur Zyra e Gjendjes Civile praneuml Qarkut Vloreuml nuk u paraqit

megjitheumlse kishte dijeni teuml ploteuml mbi dateumln diteumln dhe oreumln e gjykimit duke mosjustifikuar sakaq

mungeseumln Paleumlt paditeumlse keumlrkuan nga gjykata deklarimin dhe vazhdimin e gjykimit neuml mungeseuml

Gjykata pranoi keumlrkeseumln Sakaq duke qeneuml se neuml keumlteuml seanceuml u sqarua natyra e mosmarreumlveshjes

dhe ccedileumlshtja ishte gati peumlr gjykim Gjykata e deklaroi teuml mbyllur seanceumln peumlrgatitore dhe e kaloi

ccedileumlshtjen neuml seanceuml gjyqeumlsore duke shtyreuml sakaq gjykimin

3 Gjateuml verifikimit teuml paleumlve neuml seanceumln e pare gjyqeumlsore u konstatua se pala e paditur

Bashkia Vloreuml nuk ishte paraqitur megjitheumlse kishte dijeni teuml ploteuml peumlr dateumln diteumln dhe oreumln e

seanceumls gjyqeumlsore nga seanca e kaluar njeumlkoheumlsisht duke mosjustifikuar dot mungeseumln Paleumlt

paditeumlse keumlrkuan deklarimin dhe vazhdimin e gjykimit neuml mungeseuml Gjykata pranoi keumlrkeseumln Neuml

keumlteuml seanceuml u debatuan provat u administruan dhe u deklarua i mbyllur shqyrtimi gjyqeumlsor Me

keumlrkeseuml teuml paditeumlsave Gjykata vendosi teuml shtyjeuml seanceumln peumlrgatitore peumlr trsquoi leumlneuml sakaq koheuml atyre

teuml realizojneuml konkluzionet me shkrim

4 Neuml seanceumln e konkluzioneve peumlrfundimtare teuml dateumls 07042014 para Gjykateumls u paraqit

peumlrfaqeumlsuesi i legjitimuar i paleumls seuml paditur Bashkia Vloreuml znj Erjola Begaj e cila keumlrkoi teuml

revokohet vendimi i gjykimit neuml mungeseuml peumlr trsquoi dheumlneuml sakaq mundeumlsi teuml realizojeuml konkluzionet

peumlrfundimtare teuml cilat i kishte peumlrgatitur me shkrim

5 Sakaq Gjykateumls iu shtrua peumlr zgjidhje ccedileumlshtja se si do teuml procedoheshe meuml tej me

gjykimin neuml kushtet kur fjalia e pareuml e neni 187 i Kodit teuml Procedureumls civile paraqitjen e vonuar

teuml ndeumlrgjyqeumlsit neuml mungeseuml e lejon derisa nuk eumlshteuml deklaruar i mbyllur shqyrtimi gjyqeumlsor ku

meuml konkretisht disponon ldquoPala qeuml eumlshteuml deklaruar neuml mungeseuml paraqitet neuml ccedildo moment teuml

procesit gjyqeumlsor derisa nuk i eumlshteuml dheumlneuml fund hetimit gjyqeumlsorrdquo Sakaq neuml bazeuml dhe peumlr zbatim

teuml keumlsaj norme ligjore Gjykata detyroheshe qeuml teuml mospranojeuml keumlrkeseumln peumlr revokimin e vendimit

3












































4
















































5











































6














































Vendimit (388) dt 02072013

7


















ligjor






























8



ndeumlrgjyqeumlsi10



























10
























9






retrospektive13




































13








10














































11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













3












































4
















































5











































6














































Vendimit (388) dt 02072013

7


















ligjor






























8



ndeumlrgjyqeumlsi10



























10
























9






retrospektive13




































13








10














































11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













4
















































5











































6














































Vendimit (388) dt 02072013

7


















ligjor






























8



ndeumlrgjyqeumlsi10



























10
























9






retrospektive13




































13








10














































11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













5











































6














































Vendimit (388) dt 02072013

7


















ligjor






























8



ndeumlrgjyqeumlsi10



























10
























9






retrospektive13




































13








10














































11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













6














































Vendimit (388) dt 02072013

7


















ligjor






























8



ndeumlrgjyqeumlsi10



























10
























9






retrospektive13




































13








10














































11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













7


















ligjor






























8



ndeumlrgjyqeumlsi10



























10
























9






retrospektive13




































13








10














































11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













8



ndeumlrgjyqeumlsi10



























10
























9






retrospektive13




































13








10














































11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













9






retrospektive13




































13








10














































11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













10














































11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













11































teuml gjykimit












16




GjEDNj

12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













12














































13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













13









































18






Kosoveumls 19


14








VENDOSI













14








VENDOSI













Control of Constitutionality on Article 187 of Albanian Civil Procedure Code

Documents

Transcript of Control of Constitutionality on Article 187 of Albanian Civil Procedure Code