1b Katálogo ng mga Apelyidong Pilipino

61
Katálogo ng mga Apelyidong Pilipino (Catalog of Filipino Names) © 1995-98 by Hector Santos All rights reserved. One of the more obvious marks left by Spanish rule in the Philippines is the prevalence of Hispanic surnames among Christianized Filipinos. Those who lived in remote areas and were not subjugated escaped this fate. Many people in the mountain areas of Luzon, Mindanao, Mindoro, Palawan, and other places retained their way of life, their culture, and their way of naming themselves. Thus, a Yam- ay in Mindoro today does not have a name like Claudette Villanueva as would probably have been the case had she lived among the conquered people. Before the Spaniards arrived, a person's second (family, not middle) name was usually taken from one of his children. Thus, Timbô who had a son named Pitík was known as Timbô, amá ni Pitík. Compare this with the Western custom of sons taking their names from their fathers like Peter, son of John, or Peter Johnson. Sometimes, a physical feature was used to describe a person like Pitong Kirat for a certain Pito who only had one good eye. Many early Christianized Filipinos named themselves after the saints so much so that it caused consternation among the Spanish authorities. Apparently, Christianization worked much too well and there were soon too many Santoses, San Joses, San Antonios, and San Buenaventuras

Transcript of 1b Katálogo ng mga Apelyidong Pilipino

Katálogo ng mga ApelyidongPilipino

(Catalog of Filipino Names)© 1995-98 by Hector Santos

All rights reserved.

One of the more obvious marks left by Spanish rule in thePhilippines is the prevalence of Hispanic surnames among Christianized Filipinos. Those who lived in remote areas and were not subjugated escaped this fate. Many people inthe mountain areas of Luzon, Mindanao, Mindoro, Palawan, and other places retained their way of life, their culture, and their way of naming themselves. Thus, a Yam-ay in Mindoro today does not have a name like Claudette Villanueva as would probably have been the case had she lived among the conquered people.

Before the Spaniards arrived, a person's second (family, not middle) name was usually taken from one of his children. Thus, Timbô who had a son named Pitík was knownas Timbô, amá ni Pitík. Compare this with the Western custom of sons taking their names from their fathers likePeter, son of John, or Peter Johnson. Sometimes, a physical feature was used to describe a person like Pitong Kirat for a certain Pito who only had one good eye.

Many early Christianized Filipinos named themselves afterthe saints so much so that it caused consternation among the Spanish authorities. Apparently, Christianization worked much too well and there were soon too many Santoses, San Joses, San Antonios, and San Buenaventuras

to suit those in power. They were forced to change their last names unless they could prove that their family had been using it for several generations.

Another unacceptable custom was that siblings took on different last names like they had always done before theSpaniards came. All these "problems" resulted in a less efficient system of collecting taxes.

And so, on November 21, 1849 Governor General Narciso Clavería ordered a systematic distribution of family names for the natives to use. The Catalogo Alfabetico de Apellidos was produced and approved names were assigned to families in all towns. Name distribution was so systematic that civil servants assigned family names in alphabetical order causing some small towns with only a few families to end up with all names starting with the same letter. (This interesting situation remained until fairly recent times when people became more mobile and started seeking mates from other towns.)

One result of the Hispanization of Filipino names was thechange in the way traditional names (placenames, too) were pronounced. Since Hispanic names were just sounds that didn't mean much, names like "Dimalantá" became "Dimalanta" (the accent shifting to the penultimate syllable) and "Julag-ay" became "Júlagay" (the accent shifting from the penultimate to the first and the glottal catch disappearing). This tended to hide the meanings of the names and made them more of an abstract entity just like Hispanic names. At the same time, the new pronunciation sounded more Hispanic and this step completed the transformation of some families, at least in their own minds, to an erzats class of pseudo-Spaniards.

This list has brought about many interesting emails with more names and stories about their origins. Most were proud to have real Filipino names unlike the majority of us who have Hispanic surnames. However, one took exception to having his name, Agulto, listed as an indigenous Filipino name. He claimed he was a Filipino whose ancestors were Sheppardic Jews from Spain and he found it offensive for his name to be called truly Filipino. Of course, I immediately removed Agulto from this list.

Below is a list of truly Filipino names that remained in use even after the Clavería edict.

AbacanAbadayAbalahin to disturb TagalogAbaoAbatAbay next to IlocanoAbayaAbayan stand next toAbayariAbeya BIBAKAbiadAbinsay IlocanoAbiog (abyog) swinging TagalogAblangAblasaAblog IlocanoAbog sudden Tagalog

about to be born TagalogAbuanAbucajoAbucayAbuegAbut (Abot)Abutin to reach TagalogAbuyenAcas to gather IlocanoAcda authorAclan from Aklan

AcobAcololaAcop BIBAKAcot IlocanoAcpalAcupanAdaponAdayAdlao day BoholanoAdlawan dailyAdoc IlocanoAfuyog BIBAKAgam IlocanoAgamata IlocanoAganad to be careful IlocanoAgapitoAgarpaoAgas medicine IlocanoAgatep thatcher IlocanoAgatiAgatolAgawin to snatch TagalogAgbannaoagAgbayAgbayani to be heroic IlocanoAgbisitAgbulos to let go IlocanoAgbuya to watch IlocanoAgcamaranAgcambotAgcaoili to hold on to IlocanoAgdamag to ask for news IlocanoAgdeppa to spread one's hands IlocanoAgdinaoayAggabao IlocanoAglibut to roam around IlocanoAglipay to play w/ lipay seeds IlocanoAgngarayngay IlocanoAgonoyAgpalo to strike IlocanoAgpaoaAgpoonAgsalogAgsalonAgsalud* to salute IlocanoAgtaguemAgtarap Ilocano

Agtutubo to grow robustly IlocanoAguiling?Aguimbag get well IlocanoAguimmatang buy IlocanoAgumabayAgumbay WarayAgunodAgupAkiaten (akyatin) to climb TagalogAkutAlalay aidAlambatAlampay shawlAlanunay IlocanoAlaoAlasaasAlay-ayAlbalosAlcaparlasAldayAlderiteAlibinAlicbusanAligmayo BIBAKAlikpalaAlilingAlimboyugenAlimurungAlindogan beautyAlingog BoholanoAlinsangan hot weather TagalogAlipio BIBAKAlitagtag BoholanoAlnasAlon wave TagalogAlontoAlpayAlujipanAlumisinAlunan to swamp TagalogAlupayAmabaAmahitAmaming BIBAKAmbaganAmbatAmbayon

AmboyAmbuloAmicayAmiling BIBAKAmitAmmogAmosin CebuanoAmoyo you know IlocanoAmpalayonAmpangAmpig?Ampil?Ampon (Ampong) foster child TagalogAmpongan IlocanoAmulongAmuraoAncayaAncheta? IlocanoAndalAndayaAngara beautifulAngatAngobungAngusAniagAningalanAnnalaAntalanAnubAnyog BoholanoAoanan to deplete IlocanoApan go IlocanoApanapaoApanayApayor BoholanoApdalApelinApigoApiliAplaonApogaApoian place for burningAporongaoAra-oArauagAraw (Arao) sunAro

ArominArongAsoyAswitAtabay wait TagalogAtangan support TagalogAtay liver TagalogAtoAtok IlocanoAuzaAwa mercy TagalogAwitan singingAya-ay CebuanoAyranAyumanAyuyang gathering place IlocanoAyuyaoBañaga foreignerBa-adBaalBabalato to share TagalogBabao shallow TagalogBabasa will read TagalogBabaylan spiritist VisayanBabingaoBablesBaboyan place for pigsBacadBacaniBacayBacaycayBaccay to guard TagalogBaclaoBaclayanBacligBacolorBacototBactadBacunawa dragonBadabgioBadarBaddasBadjao CebuanoBaelBaga lung TagalogBagadiongBagain

BagalaBagalayosBagaman perchanceBagang gumsBagaoisan to grow wings TagalogBagarinaoBagasao IlocanoBagasbas blessing TagalogBagay objectBagayan make compatible TagalogBagnol BoholanoBagongaraoBagong-gahasa newly sharpened TagalogBagoyoBagsic fierce TagalogBagsitBagtasBague Boholano?Baguio typhoon IlocanoBahaghari rainbow TagalogBahande treasure, rich BoholanoBahenaBaidingo CebuanoBaisacBaitan goodnessBajeBakaranisBalaba shawl TagalogBalabaganBalabisBalagaBalagot a type of hat TagalogBalagtas trail blaze TagalogBalamutBalanaBalandra obstruction TagalogBalangaBalangatanBalangue Pangasinan, IlocanoBalani (Balane) magnetic stone TagalogBalanonBalantakboBalaoingBalasonBalataBalatazoBalatbat

BalatibatBalaticoBalbiranBalgosBaliad to arch oneself CebuanoBaliaoBaligadBalilingBalimbinBalingit to shake IlocanoBalinoBalioac IlocanoBalisacanBalita news TagalogBalitaan share news TagalogBalitactacBalondoBalot wrapped TagalogBalubal cashew TagalogBaluranBaluyut (Baluyot) woven rice container TagalogBalwegBanaag glimpse TagalogBanalBanariaBanasanBanasihan TagalogBanaticlaBanayat calm TagalogBancain to go by boat TagalogBancale?Bancod (Bancud) TagalogBandigasBandolBandongBangachon BIBAKBangadBangayanBanghulotBangitBangwa BIBAKBaniaga (see Bañaga)BanicoBanigo-osBaniquedBanlaygasBanta threat Tagalog

Bantay sentry TagalogBantigui (Bantegui)BantilanBanting (Banteng) clothesline IlocanoBantoc strike on the head TagalogBantog (Bantug) famous TagalogBanuaBanzali?Baon provision TagalogBaquiBaquiran forest IlocanoBaradiBarangan kind of fishBaraoidanBaratangBareng maybe IlocanoBariringBarlaanBaronganBarutBasa read, wet TagalogBasi sugar cane wine IlocanoBasibasBasigBasilides?Basingat BIBAKBasingitBasteBasubasBataanon from Bataan TagalogBatac my child IlocanoBatacan pull TagalogBataclanBatao type of bean TagalogBatas lawBatengaBathanBati greetingBatinBatinganBato stone TagalogBatoctoyBatong BIBAKBatongbacal metallic stone TagalogBatongmalaque large stone TagalogBatoonBattad

Battong (Battung)Batucan hit on napeBatuyongBauanBawalanBayaBayag long time IlocanoBayani hero TagalogBaybay coast CebuanoBayla?BaylonBaylosis?Bayna string to hold cockBayogBayotBayoy BoholanoBayquenBaysacBayudanBayugaBecbecBelanoBeligan BIBAKBeliteBenipayoBiabas guava(?) BoholanoBiag life IlocanoBiagan lively; to enliven IlocanoBigalbalBigay BicolanoBigayan act of giving TagalogBiglang-awa quick care TagalogBihis clothed TagalogBilog round, small boat Tagalog, IlocanoBinadayBinaohan hit by coconut TagalogBinaoro CebuanoBinayasBinlotBinongcal IlocanoBinotapaBinsolBioBisayaBitagonBitao to let goBlas

Boñaga to baptize BikolanoBocalan place with wild boar IlocanoBocaligBocasan BIBAKBohol knotBohulano from Bohol AklanonBolisayBoljoonBolongan a kind of fish IlocanoBolosan (Bulosan) to set free IlocanoBonalongBoncanBondoc (Bundoc) mountain TagalogBongolanBongon pomelo CebuanoBongottBongubungBonoan wrestling TagalogBonoannoBonotan pulling TagalogBontuyan (Buntuyan) CebuBonzo PangasinanBooc hair IlocanoBotengan BIBAKBrazaBuñag to give a name IlocanoBuñi great, outstandingBual fallenBuan moonBuaya crocodile TagalogBubanBucaneg (Bukaneg)BuccatBuccayBucsitBugaoisanBugasBugayongBugnos spill, break TagalogBugnosen BIBAKBugtong riddle TagalogBuhain (buhayin) resurrect, to turn on TagalogBuhay life, alive TagalogBuktaw IlocanoBulahanBulalaBulalayao rainbow Ilocano

Bulanadi sister moon IlocanoBulananBulanonBulaoatBulaon (Bulaong)BulataoBulawanBulayo BIBAKBuliBulsecoBulusanBumacodBumagatBumanglagBumatay to stand up IlocanoBunacBuñaganBunga (Bonga) fruit TagalogBungcayaoBunggay KapampanganBunsoyBuntuaBunye praise, glorify, exalt TagalogBuot mold, mildew IlocanoBuractaonButac identifying mark IlocanoButalidButic BIBAKButigan BIBAKButiuCaabayCaacbay comrade-in-arms TagalogCaasi pitiful IlocanoCabaccan IlocanoCabacunganCabading BIBAKCabaelCabagnot CebuanoCabahugCabal body armor IlocanoCabalatongan place with beans IlocanoCabanagCabanatanCabanayanCabandayCabangbangCabanit

CabansagCabantingCabasa fellow reader TagalogCabasaanCabasaganCabasugCabatanaCabaticCabatingan CebuanoCabatuCabatuan rocky place IlocanoCabatuandoCabatunganCabauatanCabayaCabeCabebeCabeguinCabigaoCabigasCabigtingCabilan (Cabillan)CabiliCablayan place with dwellings IlocanoCabochanCabuangCabuchaoCabudolCabug-asCabuhatCabuldaCabungcal dug upCabunocCabuquitCabututanCacabCacalCacaldaCacananta sibling IlocanoCacanindinCacapitCaccam IlocanoCacdac IlocanoCacpalCaculitan irritant TagalogCadangCadapan length of a foot Ilocano

CadayCadisalCadlaonCadwising BIBAKCaeg a boastful person IlocanoCaga-anan (Cagaanan)CagacanCagadasCagadocCagalawan (Cagalawen)Cagampang (Cagampan) frivolousness IlocanoCaganap partner TagalogCagaoananCagaoasCagasanCagataoCagauanCagayan to cover one's selfCagayatCagiwaCagonotCaguinginCagungonCahambing similar TagalogCaharian kingdomCahimatCaindocCainghug (Cainhug)CainglitCajucom fellow judge TagalogCajulao IlocanoCalag soul CebuanoCalagos WarayCalajati halfCalalang KapampanganCalaloCalambacalCalanganCalanocCalanoyCalaoagan from Laoag IlocanoCalapatia?Calayag with sails set IlocanoCalaycay rake TagalogCalibugan joyousness CebuanoCalibusoCalica

CalicdanCaligtan BIBAKCalilanCalilungCalimagCalimbasCalimlimCalinao clarityCalinga to take enemy's heads IlocanoCalipCalipusan to be drowned IlocanoCaliso to turn CebuanoCaliw-caliwCallanganCalluengCalo hatCalob (Calub) cover, lid IlocanoCalomay soft (as muddy ground) IlocanoCalongeCalpitoCaluagCalubaquibCalubayanCalumpang a kind of tree TagalogCaluncaginCalupidCalupigCalupitan cruelty TagalogCaluyaCamaganacan relative TagalogCamagayCamagun IlocanoCamanagCambasCambayCambonga from the fruit VisayanCamcam to claim as one's own IlocanoCamilingCamurunganCandao TagalogCanilaoCaniyaCanlasCanoy?CanumayCanwaringCaoagdan Ilocano

Caoili fellow admirer TagalogCaparasCapatiCapili fellow chosen TagalogCapinpin fellow rice planter TagalogCapoyCapule IlocanoCapulong fellow organizer TagalogCapuno fellow leader TagalogCapuyanCaraanCarag outrigger TagalogCaragayCarandangCarangalCaranguianCaraoCaras KapampanganCarasigCaratingCarayoanCariasoCaritan cutting CebuanoCarungayCarungcongCarungiCarunungan (see Karunungan)Casama companion TagalogCasao speaking partner IlocanoCasiano?CasibangCasimCasuco fellow surrenderee TagalogCasugaCasumbalCasupangCatacataca amazing TagalogCatacutan scary TagalogCatambay partner TagalogCatangui BicolCatanyag renownedCatapang (see Katapang)CataranCatbaganCatibogCatig outrigger TagalogCatindig

CatotocanCatubayCatubig water rights sharee TagalogCatuboCaunin to fetchCaunsag BoholanoCaviteCawadCawilanCayabyab fellow grain pounder TagalogCayanghoCayanocCaylao fellow light bearerCayloCayongcongCayronCaytonCodogColcolCol-longConluConolConti fewCoponCorongCorotan pinching TagalogCosalanCubacubCudal PangasinanCudiamatCulalaCulanagCulatonCumba BoholanoCumtiCunanan KapampanganCupinoCurameng (Curaming)CusiCuyosCuyugan to accompany KapampanganDaanDaangDabaoDabuDacalcapDacanay Ilocano

Dacayanan IlocanoDacionDaclan main part of house IlocanoDaco bigDacquel big IlocanoDacumosDacunoDacuycuyDadap CebuDagamac CebuanoDagdag additionalDagdagan to addDagohoy (Daguhoy)DagsaanDagsiDaguhayDaguioDagupionDahan slow TagalogDahiligDahing?DahiugDailoDajao VisayanDakay (Dacay)Dakila noble TagalogDalandan type of citrus TagalogDalanginDalangpanDalao visitDalaqueDalawampu twenty TagalogDalidaDaligDalisay pure TagalogDalit mercyDalogDalogdog thunder CebuanoDalugduganDalupanDamaolao CebuDamiloDamoDampog BoholanoDanao lakeDandaDandinDandoy

Danganan IlocanoDangkulosDangoyDangtayanDanguilanDangwaDaoangDaogDaomilasDaosDaranciangDapat to hit CebuanoDapayanDaquilDarang KapampanganDasig to put away TagalogDatahanDatangelDatingginoo former chiefDato (Datu)DatocDatoonDatuinDatumanong MaguindanaoDauzDawaDawiDawisDaya cheatDayagDayananDayanghirang chosen lady TagalogDayaoDayap limeDayo to visitDayoanDayotDayrit KapampanganDayunotDeangDecolongon (Dicolongon)DeenDelasinDianoDiapoDicangDigamon

DigolDikitananDilag beauty Tagalog, Kiniray-aDimaaliw unentertainable TagalogDimaampaoDimaandalDimaano untouchable TagalogDimaapi unoppressable TagalogDimabasa unwettable TagalogDimacuha unobtainable TagalogDimaculangan uncheatable TagalogDimagiba unbreakable TagalogDimaguilaDimailig unbendable TagalogDimaisip unfathomable TagalogDimalaluan unsurpassable TagalogDimalanta unwiltable, untiring TagalogDimanligDimapasoc unbreachable TagalogDimapilisDimapindanDimaporo unpointable TagalogDimaranan unpassable TagalogDimarucot (dimadukot) ungettable TagalogDimarumba TagalogDimasalang untouchable TagalogDimasuay unstoppable TagalogDimasuhidDimasupil(Dipasupil) unvanquished TagalogDimatulac unpushable TagalogDimaunahan unbeatable TagalogDimawili unsatisfied TagalogDimayaDimayacyac TagalogDimayuga (dimaiuga) unshakeable TagalogDingalDinguinbayan town crierDinolang (Chinese?)DinopolDismaya?Diwa mind TagalogDocuyananDolapDoleraDomagas unyielding TagalogDomantayDomogan

DomughoDomulotDoneioDoon there TagalogDopaleDorilagDornogan BIBAKDua twoDualanDualosDucduc to impose an ideaDucisinDuclayan IlocanoDucoDucut to pull outDugayDuhaylungsodDulagDulayDulaypanDuldulaoDumadag lots of root cropsDumagDumagan BoholanoDumagat move to the sea TagalogDumagpiDumalagDumalogDumalotDumalusDuma-ogDumapias tangentially struck TagalogDumaranDumaslanDumaual (Dumawal)DumayagDumayasDumdumDumlao to be surprised IlocanoDumlaonDumoDumondonDumpayDumpit IlocanoDumrique?Duna BIBAKDungca

Dunglao IlocanoDungo loved one IlocanoDupayaDupimDuplon (Doplon)DuyanEbba?Eblacas?ElboEmuslan IlocanoEstepa?Estigoy BIBAKFangonil BIBAKFiag-Oy BIBAKGaa IlocanoGaaneGabat flotsam IlocanoGabatoGabayanGabuatGacad?GacunganGacusan IlocanoGacutanGacuyaGadorGaffud IbanagGagalac to be happy TagalogGagoGagpudGalamGalamgamGalang respect TagalogGalaponGalasinao clear IlocanoGalauranGalayGaliGalimaGalitGalos scratch TagalogGalut to tie IlocaanoGamataGamelonGamitGamolGampon

GanabanGanadenGanganGannod BIBAKGanutanGaoiran (Gawiran)GapasinGapud IlocanoGapusan chained TagalogGapuzGarabiles?GarayblasGarongGarvidaGatbontonGatchalianGatdulaGatmaitanGatnaytanGatpolintanGauamGayagay BIBAKGinubatanGodoy (Gudoy)GombatGonongGonowonGordula?GuaniGuanlaoGuawaranGubatan woods TagalogGuiangGuiebGuihamaGuilaranGuinto (Guintu) gold TagalogGuipit hard up TagalogGuiriba BicolanoGulapaGulay vegetable TagalogGumabay to hold on TagalogGumabon KapampanganGumapasGumarang to fill halfway IlocanoGumatayGumato

GumihidGumilaGumintongGumiranGumisong CebuanoGungabGunigundoGusilatarGutangGutilbanGuting?Habalo to sayHadap (harap) frontHalili vice-chief TagalogHalimaw beast TagalogHalina come join us TagalogHalog IlocanoHalumHangad wish TagalogHanopolHaparamHapayHari kingHicbanHilaga North TagalogHinagpis sorrow TagalogHinahon to hold on TagalogHinampas struck TagalogHinayonHomorocHubagHuedem (Huidem) BicolIbabao on top CebuanoIbayIbunaIbuosIbusIcatIcbanIgcasan escapade CebuanoIgubanIlacad (see Ylacad)Ilag to dodge TagalogIlagan (see Ylagan)Ilanan (see Ylanan)Ilao light TagalogIlogIlumin

ImboImpoc to deposit TagalogInabayan escorted TagalogInclanIndaIndingInibaIntatanoIntonIporongIrong noseIsip (see Ysip)Isungga (Chinese?)ItchonItliongItum black CebuanoIyogJabol chaseJacaJacangJacutanJacutinJainJalbunaJalili (see Halili)Jalosjos CebuanoJamoJamorabonJanabajabJandocJangcan CebuanoJaralve?JayanJuagdanJucoJuicoJulag-ay mischievous VisayanJumao-as CebuanoJumatJumawanJungaoJuni sound TagalogKabahitKabaitan kindness TagalogKabaong coffin TagalogKabayaoKabigting Tagalog

Kaibigan friend TagalogKaimoKalaloKalanduyanKalangitan heavenly TagalogKalaw hornbill TagalogKalingasanKalinisan cleanliness TagalogKangleon*Kanlungan a refugeKapangpanganKaringalKarunungan knowledge TagalogKasilagKatalbasKatapang fellow brave TagalogKatigbak fellow member TagalogKatindig fellow stander TagalogKatipunan organizationKayananKillip BIBAKLabaoLabayLabayenLabindalawa twelve TagalogLabis surpassLaboLabtikLabuananLabugaLabuguenLacaden to walkLacandileLacandola (Lakandula)LacanglacangLacanilao (see Lakan-Ilaw)Lacap hug PangasinanLacbawan BIBAKLacdan to walk overLacdao (see Laktaw)LaconsayLacsamana (Laxamana) 10,000 inheritancesLactaoen to skipLadaoLadao (Ladaw) late IlocanoLagac deposit Cebuano, TagalogLagadi Ilocano

LaganaLagandaonLagangLagansonLagascaLagatoc clicking sound TagalogLagbasLagda signatureLagdameoLaglagaronLagman given Kapampangan, IlocanoLagmayLagoLagosLaguatan IlocanoLagunsadLagustanLaigLaing driedLakan-Ilaw man of light TagalogLaki KapampanganLakian (Laquian) masculine IlocanoLaktaw to skip over TagalogLalamunan throat TagalogLalanganLaluLamanganLamanilao TagalogLamayan wake (for dead)Lamdagan bright CebuanoLampitocLamug mashed Tagalog, IlocanoLancoanLandas path TagalogLangit sky TagalogLangkinLansangLansangan fieldLansiganLantinLapakLapidLapira KapampanganLapitanLappayLapuzLaranang

LarayaLasamLawasLaxa (laksa) 10,000Laygo?Laylay wilted IlocanoLayno?LayosaLayug (Layog)LayuganLayumasLesacaLeyranLibedLibinaLibiranLiboonLibunaoLicaycayLiclicanLicoLicop (Licup) witch (into a deer) IlocanoLicuananLicud backLigan CebuanoLigaya joy TagalogLigid to roll CebuanoLigonLigotLigutanLihatLima five TagalogLindawanLindogLingaoLinsanganLipat move TagalogLisingLitao exposed TagalogLiwagLiwanag light TagalogLobo?Loglog BIBAKLombosLomboyLomibaoLomuntad

Longid BIBAKLontok (Lontoc)LotaLualhati spiritual peace TagalogLucagboLucay-lucayLucenaLuczonLugami sunk, stuckLugmaoLugtuLugue KapampanganLukban (Lucban) grapefruitLumaban to fightLumagbasLumahan a kind of fishLumainLumalaLumangaLumanlan to augment IlocanoLumanogLumanta to wilt TagalogLumantas CebuanoLumapas to clear (absolve) Cebuano,TagalogLumawig to go fartherLumbadLumbangLumibawLumiquedLumocso jumped CebuanoLumontadLumungsodLumungsub to advance TagalogLumunsadLungay CebuanoLupitanLuspoLuyaben BIBAKLuyunLuzonMañalacMaamboMaambongMaayoMababangloob humble TagalogMabalayMabalo to be widowed Ilocano

Mabalon lots of wells AklanonMabalot wrappedMabanglo good smelling KapampanganMabaquiaoMabasa readable, wet TagalogMabayag a long time IlocanoMabborangMabilangan counted TagalogMabilog round TagalogMabini soft, suave TagalogMabunga fruitful TagalogMabutasMacaalay charitable TagalogMacabenta* good seller TagalogMacabloMacabuac to break CebuanoMacabuhay life giver TagalogMacadangalMacadangdangMacadengdeng vegetable cook IlocanoMacagbaMacahiligMacairanMacalagayMacalaladMacalalagMacalamMacaleMacalguimMacalinaw one who makes clear TagalogMacalincagMacalindongMacalino with painful teeth IlocanoMacalintal to be marked TagalogMacalipat forgetful IlocanoMacalipis IlocanoMacalisangMacalosoMacalugMacam?MacanasMacandogMacanipMacapagal tiring Tagalog, KapampanganMacapinlac (Makapinlac)Macapobre*Macapugay

MacapulayMacaraatMacaraeg (makadaig) winner TagalogMacaranas to experience TagalogMacaroyMacasaMacasaet diligent, hardworking IlocanoMacasero*MacasiebMacaspac one who breaks KapampanganMacatanbanMacatangay grabber TagalogMacatulad imitator TagalogMacatumpagMacatunao melter TagalogMacatuno broiled IlocanoMacauyagMacawiliMaclangMacmangMacorolMactalMacuha to get TagalogMadaliMadamba one who is loud TagalogMadarang to burn IlocanoMadayag majestic, grand IlocanoMaddelaMadijanonMadla commonMadlabayan the masses whole townMadlangawa all merciesMadlangbayan TagalogMadlangsacay common rider TagalogMadlangsakitMaduliMadwenMagaMagadapMagadia (mag adya) saviorMagahisMagalonaMagaluedMagana ravenous TagalogMagantoMagaoayMagarin

MagasoMagat head, leader KapampanganMagayagaMagbagMagbanua to go to townMagbitangMagbojos to pour TagalogMagbooMagbualMagbuhat to lift TagalogMagbulos CebuanoMagcalas to unshackle TagalogMagcawasMagdadaraoMagdaluyoMagdamoMagdato to lead TagalogMagdayMaggayMaghirangMaghuyop to blow CebuanoMagkawas to escape TagalogMaglacasMaglalangMaglasangMaglaya to be free TagalogMaglipon to group together TagalogMago?Magpale (Magpali)Magpantay to equalize TagalogMagpatoc to hammer CebuanoMagpayo to adviseMagpili to choose TagalogMagplayaMagpocMagpuri to praise TagalogMagpusao to wallowMagsadia to visitMagsalinMagsanocMagsayoMagsaysay to tell TagalogMagsino to look closely TagalogMagsombol (Magsumbol) to spring up TagalogMagtalasMagtanggol to defend TagalogMagtanong

Magtoto (Magtuto) true to one's word TagalogMagtubo to grow TagalogMaguddayoMaharaisMahinay slowMahusay well TagalogMaigue well TagalogMailum PangasinanMa-item darkMajulMakalintal (see Macalintal)MakayanMakilMakiling (Maquiling) to capsize Tagalog, IlocanoMakinanoMalabananMalabedMalabuyoMalacadMalaggay BIBAKMalaki big TagalogMalalisMalaluanMalamug soft, mashedMalana oilyMalangMalapiraMalapitMalapitanMalatamban WarayMalayangMalbogMalibiranMalicsi (Maliksi)MaligMaligalig disturbedMaligayaMalijanMalikay to avoid CebuanoMalilayMalimbaMalimbanMalinao clearMalinsangan hot weather TagalogMalipotMaliwanag bright TagalogMaliwat

MalixMalixi speedy TagalogMallaboMallilinMalpayaMamaclay IlocanoMamaril one who shoots TagalogMamisaoMamotMamuadMana-ay VisayanManabat KapampanganManacsaManagbanagManaguelodManahan to bequeath TagalogManalangManalansanManalastas investigatorManalaysay to tell story TagalogManaligodManalili to operate bellows IlocanoManalo to win TagalogManalon farmer IlocanoManalotoMananganManankil (Mananquil) KapampanganManansala one who doesn't miss TagalogManapolManarangManarinManas bloated TagalogManasan to go fishing KapampanganManasasManawisManayanMandac IlocanoMandapMandilagManeclang PangasinanManegdegMangabangMangabatMangabay to assist TagalogMangabel weaver IlocanoMangahas to be bold TagalogMangalap fisherman Ilocano

MangalimanMangalindanMangalinoMangalusMangampatManganipManganonMangaoang PangasinanMangaserMangayaMangayagamMangayao to raid, to behead CebuanoMangay-ayam to play IlocanoMangayo BIBAKMangibin IlocanoMangilimanMangkayManglapusManglayaManglicmotManglonaMangobaMangononMangosinMangrubang (Mangrobang)Mangtalan (Mangtal-lan)Mangubat to fight CebuanoManguiatManguinaoManguingat IbanagManguinoMangulabnanMang-usans BIBAKManiagoManiboManibog unmoveable TagalogManibusanManicadManigbas IlocanoManila (not from Maynila) KapampanganManilagManinayManingdingManipulaManiquisManiulit KapampanganManlangit (Manlagnit) heavenly Tagalog (Bikolano)

ManlansingManlapaz to set free TagalogManlapit IlocanoManliklik (Manliclic)ManlongatManlutacManongdoManoto one who takes advantageManotoc one who points a gun TagalogManotok woodpecker TagalogManrobangMantaringManubayManuntagManuyongMapanao to leave IlocanoMapili choosy TagalogMapi-utMappalaMaquindang shiny TagalogMaquito?MaraanMarahan slowMaralit nobleMaramba (see Madamba)MarananMaranonMarasiganMarayagMarigomonMarikit (Mariquit) lovely TagalogMarucutMasagandaMasakayan to be ridden Ilocano, TagalogMasangga to parry TagalogMasangkay TagalogMasibayMasikip tight TagalogMasungsongMata eyeMataacMatalamMatamis sweet TagalogMatanguihan one who refuses TagalogMati?MatibagMationg

MatitoMatubis clean BicolanoMatulacMatulin fast TagalogMatundanMatunog loud CebuanoMaturan mentionable TagalogMatute(?) IlocanoMauban gray-haired TagalogMauhay prolific rice stalk TagalogMaulit repetitive TagalogMaybantingMaybituinMaylon (mayron?) one who has TagalogMayoyoMenguito?Menta?MingocMoguet BIBAKMoll?MomonganMones?MongayaMongcopa?MotosMoulic?MugolMula plant IlocanoMulingtapang brave again TagalogMungcal to till KapampanganMunsayacMusniMuyotNabuaNacalaban former opponent TagalogNacapuyNagtalon farmer IlocanoNaguiatNaguitNakpawanNakpil (Nacpil)Nalundasan place w/ certain plant IlocanoNalupta IlocanoNamoc mosquito BoholanoNamocatcat busy-body BoholanoNamocot BoholanoNanquil

NapalanNapuliNaragNasino to take notice TagalogNauiNavalta?Nepomuceno?Ngaya BIBAKNgujoNicdaoNiguidulaNilooban from the inner area TagalogNimoNipayNisnisanNitafan Pangasinan, IlocanoNogoyNuguid?NunagOasayObana? with gray hairObusan to deplete TagalogOgtongOkalaOlala (Orara)OlaliaOmagaOmapoy to burn CebuanoOmictin to jump CebuanoOmipon to to collect or saveOmpad CebuOna (see Una) TagalogOngkapinOngoy monkey CebuanoOntog to bump TagalogOntoyOpleOppusOpus CebuanoOrang?Orayani?OreniaOrig?OrinesOrongan move TagalogOuanoPaa

Paas BoholanoPaatPabualanPabulayanPabustanPacada farewell IlocanoPacampara WarayPacanaPacaon to feed CebuanoPacasPacatangPacleb to turn over IlocanoPacpacoPacquiao to buy wholesale TagalogPacquingPacubasPaculanPacutPada equal IlocanoPadagasPadamadaPadayao to give praise IlocanoPadios* to God TagalogPadoanPadunanPaecaPaed a kind of fish trap IlocanoPaet bitterPagaduanPagalilauanPagampaoPagangpang CebuanoPagaoPagaoaPagaspas flutter TagalogPagdangananPagdilaoPagilaganPagkalinawan clarity, brightness TagalogPagkatipunan for society TagalogPagliaroPaglinawan to clear CebuanoPaglingayenPagniligan for the town? Bicolano?Pagsanghan (Pagsanjan) place that forksPagsibiganPagtakhan wonderment Tagalog

Pagtalunan fight over,argue TagalogPagud tired TagalogPaguioPaguirigan IlocanoPagulayan vegetable gardenPagunsan the start CebuanoPaguyoPahate (Pahati) for sharingPakingan listen TagalogPalabay to mix Ilocano

to throw, to waste IlongoPalacayPalacpac applause TagalogPaladPalagPalaganasPalanganPalangdao BIBAKPalapalPalapalaPalapus (Palapuz)PalecPalicpic fin TagalogPalicte CebuanoPalingPalisocPallasaPalongpalong paddle TagalogPalpal-latok morning star IlocanoPaludipanPalugodPalumbaritPamandananPamatong MindanaoPambidPamintuan one for the doorPamonPamulaklakin to make it bloom TagalogPamuspusan opinion IlocanoPanaguintoPanahon season TagalogPanaligan devout wish TagalogPanay plentifulPandac short TagalogPandaraoan IlocanoPandyPangalanan

Pangan to eat Kapampangan, IlocanoPanganiban aware of danger TagalogPangcob CebuanoPangdanPangilinan for the town IlocanoPanimdim feeling TagalogPanis spoiledPanlao BIBAKPanlaquiPanlasiguiPanoringanPansoyPantig syllable, cryPanuncialonanPanuyasParangalanParaoanParas hot taste KapampanganParawanParotongParpanaParungao (padungaw) for the windowPasaholPasamba veneration TagalogPasaoaPasayan BIBAKPasicolan? (Arabic?)Pasking BIBAKPasquilPatacsil treacherously TagalogPatalinhug (Patalinghug)PataoPatarayPatawaranPatocPatuboPauromPayaoan to advisePayawalPayong-ayongPayotPayoyotPayumo (Payomo)PayuyaoPedlaoan (Pidlaoan)PedronanPenano

PendatumPendon KapampanganPesigan (Pisigan)PespesPilaPilandePilapil rice paddy dike TagalogPili choosePilias BoholanoPiluden BIBAKPingaPingkian (Pinkian)PingolPinlacPinpin rice paddy dike TagalogPintacPita PangasinanPit-Og BIBAKPitpitPobletePogoyPolangcusPolilen (Polilin) BIBAKPolotan (Polutan)Poquis (Pukis) haircut IlocanoPotot short person, dwarf CebuanoPoyaoanPuldulaoPulsungay BIBAKPumarenPunioPuno head TagalogPunongbayan town chief TagalogPunsalang(Punsalan, Punzalan)PunsoyPunyegPurugananPuruggananPutong crown TagalogPuyat sleepy TagalogPuyotPuzon abdomen TagalogQueppetQuerimitQuiaoit a bird IlocanoQuibola

QuiboloyQuilala known TagalogQuililanQuilong-quilong CebuanoQuimenQuiminQuimnoQuimosingQuimotQuimuyog to come along IlocanoQuinaboQuinotQuinoyQuiodalaQuirayQuirimitQuisisemQuitain to see IlocanoQuitiquitRaagasRabacaRabagoRabanal IlocanoRabangRabaraRabeRabucoRacasa?Racelis?Rafal?Rafanan IlocanoRagadio?RagamatRaganitRagasa intrepidRagayRagotRagsac happiness IlocanoRaguindinRalutinRamiscalRamoranRapanutRapatanRaposasRaquedan close to a fence IlocanoRasalan (dasalan) prayer book Tagalog

RasayRecatoRetutaRibaoRibucanRidaoRingor quarrel IlocanoRingpisRobangRoda? IlocanoRomuar to go outside IlocanoRosaupan?Ruadap IlocanoRumbaoaRumusodSabacan attack TagalogSabanalSabanganSabileSabioSablaySablayanSabogSabugoSabulaoSacay (see Sakay)SacayananSaclayanSaclolo help TagalogSacpa BIBAKSadangsalSadiriSadiua TagalogSadoSaduralSagabaenSagadracaSagalla BIBAKSagaranSagawinitSagayadoroSagayagaSagaysay comb IlocanoSagiboSagiguintoSagisiSagman

SagmitSagnepSagudan BIBAKSaguin IlocanoSaguinsingSaguisag symbolSagumSagunSahagunSajor?Sakay ride TagalogSalabsab BoholanoSalac saved, rescued IlocanoSalalimaSalamat thanks TagalogSalang in place TagalogSalangsang defenderSalapantanSalarilaSalarzon?Salaysay tell TagalogSalboroSalendaSaley BIBAKSali BIBAKSalibaSalireSalita wordSalonga (Salunga)in a cave TagalogSalop unit of measure (vol.) TagalogSalumag?SalumbidesSamalaSambilay a variety of rice IlocanoSambile (Sambeli) TagalogSampagaSampangSampayan clotheslineSampiloSamporna?Sanga branchSangalangSangilSaoyen BIBAKSapigaoSapin underwear IlocanoSaplala prosperity Kapampangan

SapodengSarabia?SaradponSarangayaSaraoSarigumbaSarile selfSatotSaulanSaulogSaupan IlocanoSawiSawitSaya skirtSayabocSaymoSayoSayoc hungry TagalogSeggaySiababaSiapno PangasinanSiasatSibayanSibug to water, scatter Tagalog, IlocanoSicamSicat famous, well-known TagalogSiggaoat IlocanoSiguaSijalboSilagoSilangSimanganSimbulanSimsiman enjoyable TagalogSingianSinjaSisanteSoliman Tagalog, KapampanganSomaoang (Somawang)SonsonSopapanSopsopSorioSuayanSuaybaguioSubaSubaybay

SubiliSubing-SubingSubongSucalditoSucdad BIBAKSucgangSudiacal IlocanoSugaySugcang to stirSuguitan to injure TagalogSulit gain TagalogSumabat to meet IlocanoSumagaysay to comb hair IlocanoSumagcangSumangSumanpong BoholanoSumaoangSumibcaySumulong to go forward TagalogSunditaSungaSunio?SupnetSuyatTañag popular TagalogTaag BIBAKTaalTaasanTaayTabagTabalanza?Tabalbag IlocanoTabamoTabang weak taste TagalogTabangcura* fat friar TagalogTabaquingTabay IlocanoTabayoyongTabianTabil talkative TagalogTabilinTabing cover TagalogTabisulaTablacTablan affected TagalogTablangTablico

TablitTabocolTabogaderTabondaTabo-tabo CebuanoTaboyayongTabuaTabucbucTabudloTabugTabulaTabulogTabunoTaburaTaburaza?TabuyoTacadenaTacang (Tacan)TacataTacazon (Tacason)TacbasTacder stand IlocanoTacderanTacdolTaclasTacordaTacudTacuyanTacuycuyTacwigan BIBAKTadena (Tadina)Taer handsome IlocanoTaezaTagalicod from the rear(Tagalicud, Tagalikud)TagalogTagaloganTagamolilaTagarroTagasaTagatacTagayTaghapTagle?Tagorda?TagudTagudin Ilocano

TaguinesTaguinodTagulaoTajanlangitTalaTalaba oyster TagalogTalabanTalactacTalagtagTalampasTalao coward KapampanganTalaroTalarocTalastasTalatalaTalaugonTalens?TalimoroTalingtingTalisayonTalosig?Talusan to knowTamoTamondongTampipi suitcase Tagalog, CebuanoTandang rooster TagalogTandoc a carabao horn cup IlocanoTangaTangaanTangalinTanghal featuredTanghalanTanglao light, guideTanguilig (tangkilik) patronage TagalogTanicala chainTanopoTanyag (see Tañag)Tapang bravery TagalogTapawanTapay cockscomb CebuanoTapayaTapinaTaposok from my heart IlocanoTapuroTaracatacTarongoy righteous man CebuanoTaruc (Taroc)

Tatlonghari* three kings TagalogTaupo Hail, Hello TagalogTauyan IlocanoTawataoTayabasTayactacTayagTayaoTelaTeneza (Tenezas)?TerreTibay durable TagalogTibayan strengthen TagalogTibokTigas hard TagalogTiglaoTimbancaya lifter of weight TagalogTimbang weight TagalogTimbasTimple PangasinanTinapay bread TagalogTindocTindogTindongan BIBAKTinoyanTinsay (Chinese?)Tioaquen IbanagTiongTira-tira*Toliao (Tuliao)TomawisTiyap (Tiap)TogononTomaganTomalonTominesTongolTongpalanTo-ongTosoc pierce TagalogToyhacao to peer over CebuanoTubaon brown CebuanoTubig waterTuboTucayTudtud CebuanoTugade

TugadoTukodlangit (Tukod-langit)Tuktukan BIBAKTulabingTulio?TuludTumacder to stand IlocanoTumalaTumaleTumambing IlocanoTumandaTumaneng?TumangTumangan to hold TagalogTuma-ob AklanomTumaoTumbagaTumibay to be strong TagalogTumulakTunacTuñacaoTungol bannerTungpalanTuparanTupas (Tupaz)Turinia?TutaanTuyayUbungenUgale (Ugali) custom, habit Tagalog, IlocanoUgalinoUgayUlandayUlap cloudUlatUlit repeat TagalogUmagtangUmali to stain or dirty up IlocanoUmayamUmingaUmipigUna first TagalogUnabiaUndagUndayanUntalan (Untaran) PangasinanUrakoyUsi

Utak brain CebuanoVagayValarao (balaraw)knifeVayan (bayan)VinorayViray large boat IlocanoVisayaWandag BIBAKWatan BIBAKYabes (Yapes)Yabut (iabut) to hand over, to give TagalogYacapin to embrace TagalogYacatYadaoYaginYagoYagyaganYamatYambotYamguasYangaYanongYaranonYasayYbutYgotYlacad to walk TagalogYlagan to dodge TagalogYlananYoroYsip thinking TagalogYtingYumul? (Yumol)Yusi? questionable* Filipino word but concept or root word is Spanish in origin

Many modern-day Chinese Filipinos have traditional names with one syllable like Lim, Tan, Sy, and so on. However, early Chinese Filipino families took on the complete nameof their patriarch, thus their names had three syllables.These are truly Filipino surnames and don't exist anywhere else in the world. Their names were transcribed

using Spanish orthography in effect during the 19th century.

If you are wondering why so many names end in -co and -ko, it is because co was a title of respect given to someone like an elder, or an older brother. However, Co was also a valid name so that it would be hard to say whether the "Co" in the name was part of the original Chinese name orwas an honorific. Generally speaking, if it is at the endit would have been an honorific.

An example of this is Cojuangco. Their patriarch was Co Chi Kuan, who was addressed respectfully as Co Kuan Co (one given name dropped). Co Kuan Co eventually became Cojuangco.

You might find it interesting that there are a few names with a similar structure (like Canseco and Polanco) in Mexico. Could these families have been started by ChineseFilipinos who settled in Mexico as a result of the Manila-Acapulco galleon trade?

AndicoyAngangcoAngpaucoAngtuacoChanchincoChichiocoChincuancoChipecoChuachiacoChuapocoChuaquicoChuatocoCiciongcoCojuangco (patriarch was Co Chi Kuan)CojuncoColaycoConsunjiCopiaco

CosetengCosicoCucuecoCutiongcoCuyegkengDinglasan?DiyaksonDoratanDy-BuncioDycaicoDyliacoDypiangcoDyquiangcoDysangcoGandioncoGochocoGoducoGokongweiGolamcoGolangcoGoquingcoGoquiolayGosiengfiaoGosiengpaoGosiocoGosuicoGotaucoGotiangcoGotianseGouchicoGoyancoGuysaykoKilayko (patriarch was Que Lai)LandichoLaoincoLauchengcoLaudicoLibongcoLicaucoLichaucoLicuananLim-acoLimcacoLimcangcoLimcaocoLimchangcoLimdico

Limjoco (Limjuco)LitonjuaLittauaLoangcoMapua (means horse wave)NgSincoNibungcoOchoa?OlimpoOngchangcoOngkeko (Ongkiko)OngkingcoOnglatcoOngpaucoOngsiaco (Ongsiako)OngsiapcoOngsingcoOngtengcoPecaocoPefianco (from Pe Pianga)PesaycoQuevecoQuibuyenQuindipanQuisumbingSandicoSendicoSiapuatcoSidecoSimsuangcoSindicoSongcuyaSunicoSy-CotioSyjucoSytangcoSytengcoTablante?TambuntingTanangcoTanchancoTanchocoTancincoTancongcoTanhehcoTanhuecoTanjosoy

TanjuatcoTanlimco (patriarch was Tan Khieng Lim)TansecoTansiongcoTantocoTantuicoTeehankeeTengonciangTetangcoTichepcoTinocoTintiangcoTiolecoTioseco (Tiuseco)TiotuycoUichicoUylamcoUytangcoUytengsuUytingcoWilwaycoWycocoYapchulayYapjocoYaptangcoYaptencoYaptinchayYuchengcoYujicoYupangcoYusingco (Yusingko)YuviengcoYuyitung

? questionable

Then there are some Chinese-derived names with only two syllables. How did they originate? Did the family simply drop of of their patriarch's given names? Why do the names ending in -son and -zon come mostly from Pampanga? Was this because many of them moved to Pampanga after theChinese were massacred in Manila during the early days ofSpanish rule?

According to Weedy Tan (from Manila), some Northern Chinese had two-syllable family names. It is possible that a few of the names below may not be uniquely Filipino but were also used in China. However, names ending in -son, -zon, and -co must have been first used in the Philippines.

AhkiongAusanAysonBanzonBengcoBengzonBiazonBonzonBuncio (patriarch was Tiu Bok)BuycoBuzon?CangcoCaycoChanco (Tiangco)Chiongbian (Chongbian)ChiongloChoaChoochanChuakayChuidianCioconConcon?CongcoCongsonCoquiaCuizonDe PanDeonzonDimsonDiokno?Dizon (2nd grandson)GanzonGokingGosocGosumGozon (5th grandson)GuanlaoGuanzon

GuiaoHensonHizonIsonJante (from Te-Han)JapsonJocoJocsonJosonJuncoKimpo (Quimpo)Kison (Quison)Lacson (6th grandson)LantinLauzonLawsinLeysonLiamzonLimjapLimsonLiongsonLocsinLopa (patriarch was Lo Bio Pa)LuansingMontonMonzonNacuNangpiOngpinPaulinPecsonQuenguaQuetuaQuiambaoQuiasonQuichoQuimboQuimpoQuimqueQuimsonQuingcoQuiochoQuiocsonQuiogueQuisonSamson (3rd grandson)Sangco

SanquiSasonSaysonSiaSiazonSingco (Sinco)SingsonSiongcoSiosonSipinSison (4th grandson)SongcoSuacoSuicoSuntaySycipSyquiaTangcoTangkiangTecsonTengcoTiamson (Tiamzon)TiangcoTiaoquiTiongcoTiongsonTizonTongsonTuason (see below)Tuazon (eldest grandson)TuicoUsonVianzonVinzonYalungYambaoYamsonYanceYatcoYengkoYongqueYuloYunsay?Yuson

? questionable

We have unique, hybrid Chinese Filipino names. ChengcuencaPe-BenitoSibayan Sy=====