वष~ पπहले , अंक Ošवतीय जुलै २०१८ - Utah Marathi Mandal

61
1 टा मराठ( मंडळाचे सा/हि2यक 4ैमा6सक वष9 प/हले , अंक =>वतीय लै २०१८

Transcript of वष~ पπहले , अंक Ošवतीय जुलै २०१८ - Utah Marathi Mandal

1

यटामराठ(मडळाचसाहि2यक4मा6सक

वष9 पहल अक =gtवतीय जल २०१८

2

यटा मराठ) मडळ समती २०१८-२०१९ अGयHा - अच9ना यादव उपाGयH - महश चNहाण कोषाGयHा - Qाची अRटप4 सदSय सोनालT गोडबोल मोनल WीगXदकर अ6मत WीगXदकर राजश 6शवकर रोहत सोनावाल शौनक सोनटZक Wीवास अRटप4 lsquoआरभrsquo मासक सपादक मडळ Wीवास अRटप4 अ6मत WीगXदकर अच9ना यादव मखपBठ सकCपना व माडणी - हमत गोर Gवशष सहाLय - 6म6लद झोडग तपSया भाग9व

3

सपादक]य शीष9क आ_ण मखपRठ ndash माहती

ललतलखन

bull A Visit to Taj Mahal - Anushka Yadav bull गझल सuाट सरश भट ndash Wीकात अिvनहो4ी bull Robotics More fun than I thought ndash Saee Ashtaputre bull Qयताती - मघा 6शवकर bull Project Cleffergy by ChillerParty Youth Leaders bull माया साHीतील एक ऐतहा6सक Qसग - सौ तपSया भाग9व bull मातदवोभव gtपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व bull Sवन - Wीवास अRटप4

आरोOय bull Low carb Almond Flour Cookies Receipe - Anuja Bhawalkar

बालGवQव bull Paintings by Isha Rane bull Painting by Saket Rane bull Paintings by Nidhi Choudhari bull Paintings by Vikrant Yadav bull Painting by Nishka Namjoshi bull Painting by Tanishka Shivekar

कGवमन bull YOU ARE BEAUTIFUL by Abhidnya Patharkar bull कणा - कसमाज

अनम_णका

4

सपादक]य कोणीतरT एका महान NयZतीन हटलय ldquoमा6सकाची खरT मजा ह दसया अकातचrdquo कोणीतरT नाहT मीच हणतोय अस काहT हटया 6शवाय शदाना वजन यत नाहT आजकाल ह काय चZक पलची असामी मधलT कौपी कलTय असदत मी गटcentयासारखा साह2याशी एकनRठ आह gtवनोद पर आता थोडZयात currenया अकाची माहती कyenन =यायची झालT तर currenया भागात आपण ल6लत लखन कgtवता आ_ण बालगोपाळानी काढललT सदर sectच4 बघाल क अनRका यादव हन आपया ताज महाल भटTच Qवास वण9न अतशय सरख प=धतीन कल आह Wीकात अिvनहो4ी currenयानी सरश भट currenया दvगजावर 6लहलला लख मीहतीपव9क तर आहच पण र6सकमनाला सखावणारा आह क सई अRटप4 हन नक2याच पार पडलया जागतक Robotics Sपधcopyत आपया सघा बरोबर कलया कामsectगरT ब=दलच वण9न कल आह एखादT अशZय वाटणारT गोRट जNहा Gयास घऊन कलT जात तNहा चम2कार घड शकतो सौ मघा 6शवकर currenयाचा असाच काहT अनभव वाचcentयास 6मळल पढ Project Cleffergy या Qकपाlaquoया माGयमातन sectचलर पाटnot सSथन सौर ऊजcopyचा Qसार करcentयासाठ( घतलया Qय2नाचा आढावा वाचcentयास 6मळल पढ सौ तपSया भाग9व currenयानी 2याlaquoया मबईतया जीवनातला डोshyयासमोर उभा राहणारा Qसग माडला आह Q2यक घरामGय मलावर जीवापाड Qम करणाया आई आ_ण वregडलाlaquoया आठवणी खातर सौ तपSया भाग9व currenयाचा लख वाचcentयास 6मळल Sवन पाहायला आ_ण जोपासायला दखील नशीब लागत ह दश9वणारT सरख गोRट Wीवास अRटप4 currenयानी 6लहलT आह सौ अनजा भवलकर currenयानी Almond Flour Cookies पाककती सादर कलT आह currenया आपया इवयाdegया अकाची सागता बाल-गोपाळीनी काढलया सदर sectच4ानी कलT आह आ_ण Sवतःच आ2मपरTHण करcentयास भाग पडणाया क अ6भsup2ा पठारकर न 6लहलया कgtवतlaquoया पZतीन होईल आपल currenया आरभ मा6सकाशी असलल नात असच फल =या currenया अकात acuteयानी आहाला 2याची कलाकती पाठवलT 2याच मी मनापासन आभार मानतो आपयाला हा अक नZक]च आवडल तमlaquoया Qतmicroया आहाला ummutahmarathicom वर नZक] कळवा

शीष9क आ_ण मखपRठ - माहती

5

आरभ

काNय शाS4 gtवनोदाची लागो सवा9 चाहल

माय मराठ( च डौलात पडो इथ पाऊल

धyen हाती साह2याचा सवण9मय कभ

सवाmiddot सव एक दलान कyenया आरभ

- अनजा जोशी ( पटवध9न )

कठलहT चागल काय9 यशSवी होcentयासाठ( जस चागल gtवचार Gयय िज=द आ_ण अपार कRट करcentयाची तयारT या गोRटTची आवdegयकता असत 2याच Qमाण 2या सपण9 Qवासात एक अ2यत मह2वाचा Hण हणज जordmNहा त काय9 करcentयाची इlaquoछा आपया मनात उ2पन होत आ_ण 2या frac14RटTन आपण पहल पाऊल टाकतो 2याच Hणी एका यशSवी काया9चा आरभ झालला असतो पहया मा6सकाच Qकाशन कyenन आपण या Qवासातील Qथम पाऊल टाकतोय आपयाला कला Qदश9नाची सधी दणारा 2याचQमाण sup2ान आ_ण वचाfrac12रक दवाणघवाणीचा हा Qवास आपया सवाmiddotना अतशय आनदाचा जावो यटा मराठ( मडळाlaquoया 4मा6सकाला अ2यत मा6म9क अस शीष9क सचवलय सौ भवाळकर यानी मखपRठ मा6सकाlaquoया शीष9काला अनसyenन तसच यटाlaquoया पfrac12रसराच sectच4ण करणार पण 2याच बरोबर आपयाला मराठ( पणाची आठवण कyenन दणार अस अतशय सदर मखपRठ तयार कल आह Wी हमत गोर यानी यटाची ओळख असणार बफा9laquoछादत डXगर डXगरमाiquestयावर फडकणारा भगवा Gवज आ_ण नकताच उदयास आलला सय9 यातन यटा मराठ( मडळाlaquoया आरभ या 4मा6सकाची ओळख अगदT सहजfrac12र2या आपयाला होत

6

Trip to The Taj Mahal

By Anoushka Yadav

Now I am probably one of the biggest history nerds ever I read Shakespeare and watched WWII movies for fun Amidst all of this I wondered What about India Can I teach my mates anything And that is exactly what I did Growing up here in America Irsquove seen pictures of the Taj Mahal in the books That really made me want to go but I never got the chance This past December I actually got a chance to visit The Taj Mahal I was excited because now I didnrsquot have to tell my friends that no Irsquove never been there before and the fact that I didnrsquot have to look at itrsquos beauty in books The we visited it was very smoggy there so I couldnrsquot really see it until I was at the steps My first reaction was ldquoWow It really looks like an onion but in a good wayrdquo (donrsquot lie yoursquove probably thought that once in your life too) Yoursquove got to realize how important of a building it is If you donrsquot know Mogul Emperor Shah Jahan made it for his wife Mumtaz Mahal after she died in childbirth If building a giant marble monument for your honour doesnrsquot scream love I donrsquot know what does The mausoleum itself is so big but the tombs take up a tiny space inside I guess Shah Jahan really wanted to make a bold statement It worked Inside there are dim candles and red coloured stones that lit up when a light shone on them Mumtaz Mahalrsquos tomb is at the really center and Shah Jahanrsquos is off center enough to really make your OCD go crazy It was really solemn inside I didnrsquot expect less because you were walking on top of centuries old bodies Shah Jahan was a Mogul emperor born in January 5 1592 in Lahore Pakistan He reigned from 1628 to 1658 He married Mumtaz in 1612 Shah Jahan fell ill in September 1657 When he died in 1666 he was buried next to Mumtaz

You have a great view (despite the fog) of the Taj Mahal from the Laal Kila or the Red Fort where Shah Jahan used to live and was made

7

prisoner by his son Aurangzeb He met Mumtaz Mahal in the courtyard of the Red Fort You can imagine how giddy I was when I walked around these historical places The history of India is so rich and very interesting I highly suggest reading into it This place was built between 1631 and 1648 The Taj Mahal is an example of Indo-Islamic architecture with its arches and bright white color There are four freestanding minarets It is perfectly symmetrical from the outside The precious and semi-precious stones add a beautiful touch to the overall structure It also adds a pop of color to it

The Taj Mahal is very beautiful and eye catching but make sure to

try and go on a day where therersquos no smog (Unless of course if you have superhuman sight or if you have anti fog goggles go for it irsquom not stopping you) to see it Not only does it give off a nice taste of history it raises the stakes for Valentinersquos Day presents so please donrsquot hesitate to ask for a giant monument in your honour You could even get it made out of chocolate if you want If you canrsquot get your own though visit the Taj Mahal anyways Itrsquos worth it

8

9

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

2

यटा मराठ) मडळ समती २०१८-२०१९ अGयHा - अच9ना यादव उपाGयH - महश चNहाण कोषाGयHा - Qाची अRटप4 सदSय सोनालT गोडबोल मोनल WीगXदकर अ6मत WीगXदकर राजश 6शवकर रोहत सोनावाल शौनक सोनटZक Wीवास अRटप4 lsquoआरभrsquo मासक सपादक मडळ Wीवास अRटप4 अ6मत WीगXदकर अच9ना यादव मखपBठ सकCपना व माडणी - हमत गोर Gवशष सहाLय - 6म6लद झोडग तपSया भाग9व

3

सपादक]य शीष9क आ_ण मखपRठ ndash माहती

ललतलखन

bull A Visit to Taj Mahal - Anushka Yadav bull गझल सuाट सरश भट ndash Wीकात अिvनहो4ी bull Robotics More fun than I thought ndash Saee Ashtaputre bull Qयताती - मघा 6शवकर bull Project Cleffergy by ChillerParty Youth Leaders bull माया साHीतील एक ऐतहा6सक Qसग - सौ तपSया भाग9व bull मातदवोभव gtपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व bull Sवन - Wीवास अRटप4

आरोOय bull Low carb Almond Flour Cookies Receipe - Anuja Bhawalkar

बालGवQव bull Paintings by Isha Rane bull Painting by Saket Rane bull Paintings by Nidhi Choudhari bull Paintings by Vikrant Yadav bull Painting by Nishka Namjoshi bull Painting by Tanishka Shivekar

कGवमन bull YOU ARE BEAUTIFUL by Abhidnya Patharkar bull कणा - कसमाज

अनम_णका

4

सपादक]य कोणीतरT एका महान NयZतीन हटलय ldquoमा6सकाची खरT मजा ह दसया अकातचrdquo कोणीतरT नाहT मीच हणतोय अस काहT हटया 6शवाय शदाना वजन यत नाहT आजकाल ह काय चZक पलची असामी मधलT कौपी कलTय असदत मी गटcentयासारखा साह2याशी एकनRठ आह gtवनोद पर आता थोडZयात currenया अकाची माहती कyenन =यायची झालT तर currenया भागात आपण ल6लत लखन कgtवता आ_ण बालगोपाळानी काढललT सदर sectच4 बघाल क अनRका यादव हन आपया ताज महाल भटTच Qवास वण9न अतशय सरख प=धतीन कल आह Wीकात अिvनहो4ी currenयानी सरश भट currenया दvगजावर 6लहलला लख मीहतीपव9क तर आहच पण र6सकमनाला सखावणारा आह क सई अRटप4 हन नक2याच पार पडलया जागतक Robotics Sपधcopyत आपया सघा बरोबर कलया कामsectगरT ब=दलच वण9न कल आह एखादT अशZय वाटणारT गोRट जNहा Gयास घऊन कलT जात तNहा चम2कार घड शकतो सौ मघा 6शवकर currenयाचा असाच काहT अनभव वाचcentयास 6मळल पढ Project Cleffergy या Qकपाlaquoया माGयमातन sectचलर पाटnot सSथन सौर ऊजcopyचा Qसार करcentयासाठ( घतलया Qय2नाचा आढावा वाचcentयास 6मळल पढ सौ तपSया भाग9व currenयानी 2याlaquoया मबईतया जीवनातला डोshyयासमोर उभा राहणारा Qसग माडला आह Q2यक घरामGय मलावर जीवापाड Qम करणाया आई आ_ण वregडलाlaquoया आठवणी खातर सौ तपSया भाग9व currenयाचा लख वाचcentयास 6मळल Sवन पाहायला आ_ण जोपासायला दखील नशीब लागत ह दश9वणारT सरख गोRट Wीवास अRटप4 currenयानी 6लहलT आह सौ अनजा भवलकर currenयानी Almond Flour Cookies पाककती सादर कलT आह currenया आपया इवयाdegया अकाची सागता बाल-गोपाळीनी काढलया सदर sectच4ानी कलT आह आ_ण Sवतःच आ2मपरTHण करcentयास भाग पडणाया क अ6भsup2ा पठारकर न 6लहलया कgtवतlaquoया पZतीन होईल आपल currenया आरभ मा6सकाशी असलल नात असच फल =या currenया अकात acuteयानी आहाला 2याची कलाकती पाठवलT 2याच मी मनापासन आभार मानतो आपयाला हा अक नZक]च आवडल तमlaquoया Qतmicroया आहाला ummutahmarathicom वर नZक] कळवा

शीष9क आ_ण मखपRठ - माहती

5

आरभ

काNय शाS4 gtवनोदाची लागो सवा9 चाहल

माय मराठ( च डौलात पडो इथ पाऊल

धyen हाती साह2याचा सवण9मय कभ

सवाmiddot सव एक दलान कyenया आरभ

- अनजा जोशी ( पटवध9न )

कठलहT चागल काय9 यशSवी होcentयासाठ( जस चागल gtवचार Gयय िज=द आ_ण अपार कRट करcentयाची तयारT या गोRटTची आवdegयकता असत 2याच Qमाण 2या सपण9 Qवासात एक अ2यत मह2वाचा Hण हणज जordmNहा त काय9 करcentयाची इlaquoछा आपया मनात उ2पन होत आ_ण 2या frac14RटTन आपण पहल पाऊल टाकतो 2याच Hणी एका यशSवी काया9चा आरभ झालला असतो पहया मा6सकाच Qकाशन कyenन आपण या Qवासातील Qथम पाऊल टाकतोय आपयाला कला Qदश9नाची सधी दणारा 2याचQमाण sup2ान आ_ण वचाfrac12रक दवाणघवाणीचा हा Qवास आपया सवाmiddotना अतशय आनदाचा जावो यटा मराठ( मडळाlaquoया 4मा6सकाला अ2यत मा6म9क अस शीष9क सचवलय सौ भवाळकर यानी मखपRठ मा6सकाlaquoया शीष9काला अनसyenन तसच यटाlaquoया पfrac12रसराच sectच4ण करणार पण 2याच बरोबर आपयाला मराठ( पणाची आठवण कyenन दणार अस अतशय सदर मखपRठ तयार कल आह Wी हमत गोर यानी यटाची ओळख असणार बफा9laquoछादत डXगर डXगरमाiquestयावर फडकणारा भगवा Gवज आ_ण नकताच उदयास आलला सय9 यातन यटा मराठ( मडळाlaquoया आरभ या 4मा6सकाची ओळख अगदT सहजfrac12र2या आपयाला होत

6

Trip to The Taj Mahal

By Anoushka Yadav

Now I am probably one of the biggest history nerds ever I read Shakespeare and watched WWII movies for fun Amidst all of this I wondered What about India Can I teach my mates anything And that is exactly what I did Growing up here in America Irsquove seen pictures of the Taj Mahal in the books That really made me want to go but I never got the chance This past December I actually got a chance to visit The Taj Mahal I was excited because now I didnrsquot have to tell my friends that no Irsquove never been there before and the fact that I didnrsquot have to look at itrsquos beauty in books The we visited it was very smoggy there so I couldnrsquot really see it until I was at the steps My first reaction was ldquoWow It really looks like an onion but in a good wayrdquo (donrsquot lie yoursquove probably thought that once in your life too) Yoursquove got to realize how important of a building it is If you donrsquot know Mogul Emperor Shah Jahan made it for his wife Mumtaz Mahal after she died in childbirth If building a giant marble monument for your honour doesnrsquot scream love I donrsquot know what does The mausoleum itself is so big but the tombs take up a tiny space inside I guess Shah Jahan really wanted to make a bold statement It worked Inside there are dim candles and red coloured stones that lit up when a light shone on them Mumtaz Mahalrsquos tomb is at the really center and Shah Jahanrsquos is off center enough to really make your OCD go crazy It was really solemn inside I didnrsquot expect less because you were walking on top of centuries old bodies Shah Jahan was a Mogul emperor born in January 5 1592 in Lahore Pakistan He reigned from 1628 to 1658 He married Mumtaz in 1612 Shah Jahan fell ill in September 1657 When he died in 1666 he was buried next to Mumtaz

You have a great view (despite the fog) of the Taj Mahal from the Laal Kila or the Red Fort where Shah Jahan used to live and was made

7

prisoner by his son Aurangzeb He met Mumtaz Mahal in the courtyard of the Red Fort You can imagine how giddy I was when I walked around these historical places The history of India is so rich and very interesting I highly suggest reading into it This place was built between 1631 and 1648 The Taj Mahal is an example of Indo-Islamic architecture with its arches and bright white color There are four freestanding minarets It is perfectly symmetrical from the outside The precious and semi-precious stones add a beautiful touch to the overall structure It also adds a pop of color to it

The Taj Mahal is very beautiful and eye catching but make sure to

try and go on a day where therersquos no smog (Unless of course if you have superhuman sight or if you have anti fog goggles go for it irsquom not stopping you) to see it Not only does it give off a nice taste of history it raises the stakes for Valentinersquos Day presents so please donrsquot hesitate to ask for a giant monument in your honour You could even get it made out of chocolate if you want If you canrsquot get your own though visit the Taj Mahal anyways Itrsquos worth it

8

9

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

3

सपादक]य शीष9क आ_ण मखपRठ ndash माहती

ललतलखन

bull A Visit to Taj Mahal - Anushka Yadav bull गझल सuाट सरश भट ndash Wीकात अिvनहो4ी bull Robotics More fun than I thought ndash Saee Ashtaputre bull Qयताती - मघा 6शवकर bull Project Cleffergy by ChillerParty Youth Leaders bull माया साHीतील एक ऐतहा6सक Qसग - सौ तपSया भाग9व bull मातदवोभव gtपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व bull Sवन - Wीवास अRटप4

आरोOय bull Low carb Almond Flour Cookies Receipe - Anuja Bhawalkar

बालGवQव bull Paintings by Isha Rane bull Painting by Saket Rane bull Paintings by Nidhi Choudhari bull Paintings by Vikrant Yadav bull Painting by Nishka Namjoshi bull Painting by Tanishka Shivekar

कGवमन bull YOU ARE BEAUTIFUL by Abhidnya Patharkar bull कणा - कसमाज

अनम_णका

4

सपादक]य कोणीतरT एका महान NयZतीन हटलय ldquoमा6सकाची खरT मजा ह दसया अकातचrdquo कोणीतरT नाहT मीच हणतोय अस काहT हटया 6शवाय शदाना वजन यत नाहT आजकाल ह काय चZक पलची असामी मधलT कौपी कलTय असदत मी गटcentयासारखा साह2याशी एकनRठ आह gtवनोद पर आता थोडZयात currenया अकाची माहती कyenन =यायची झालT तर currenया भागात आपण ल6लत लखन कgtवता आ_ण बालगोपाळानी काढललT सदर sectच4 बघाल क अनRका यादव हन आपया ताज महाल भटTच Qवास वण9न अतशय सरख प=धतीन कल आह Wीकात अिvनहो4ी currenयानी सरश भट currenया दvगजावर 6लहलला लख मीहतीपव9क तर आहच पण र6सकमनाला सखावणारा आह क सई अRटप4 हन नक2याच पार पडलया जागतक Robotics Sपधcopyत आपया सघा बरोबर कलया कामsectगरT ब=दलच वण9न कल आह एखादT अशZय वाटणारT गोRट जNहा Gयास घऊन कलT जात तNहा चम2कार घड शकतो सौ मघा 6शवकर currenयाचा असाच काहT अनभव वाचcentयास 6मळल पढ Project Cleffergy या Qकपाlaquoया माGयमातन sectचलर पाटnot सSथन सौर ऊजcopyचा Qसार करcentयासाठ( घतलया Qय2नाचा आढावा वाचcentयास 6मळल पढ सौ तपSया भाग9व currenयानी 2याlaquoया मबईतया जीवनातला डोshyयासमोर उभा राहणारा Qसग माडला आह Q2यक घरामGय मलावर जीवापाड Qम करणाया आई आ_ण वregडलाlaquoया आठवणी खातर सौ तपSया भाग9व currenयाचा लख वाचcentयास 6मळल Sवन पाहायला आ_ण जोपासायला दखील नशीब लागत ह दश9वणारT सरख गोRट Wीवास अRटप4 currenयानी 6लहलT आह सौ अनजा भवलकर currenयानी Almond Flour Cookies पाककती सादर कलT आह currenया आपया इवयाdegया अकाची सागता बाल-गोपाळीनी काढलया सदर sectच4ानी कलT आह आ_ण Sवतःच आ2मपरTHण करcentयास भाग पडणाया क अ6भsup2ा पठारकर न 6लहलया कgtवतlaquoया पZतीन होईल आपल currenया आरभ मा6सकाशी असलल नात असच फल =या currenया अकात acuteयानी आहाला 2याची कलाकती पाठवलT 2याच मी मनापासन आभार मानतो आपयाला हा अक नZक]च आवडल तमlaquoया Qतmicroया आहाला ummutahmarathicom वर नZक] कळवा

शीष9क आ_ण मखपRठ - माहती

5

आरभ

काNय शाS4 gtवनोदाची लागो सवा9 चाहल

माय मराठ( च डौलात पडो इथ पाऊल

धyen हाती साह2याचा सवण9मय कभ

सवाmiddot सव एक दलान कyenया आरभ

- अनजा जोशी ( पटवध9न )

कठलहT चागल काय9 यशSवी होcentयासाठ( जस चागल gtवचार Gयय िज=द आ_ण अपार कRट करcentयाची तयारT या गोRटTची आवdegयकता असत 2याच Qमाण 2या सपण9 Qवासात एक अ2यत मह2वाचा Hण हणज जordmNहा त काय9 करcentयाची इlaquoछा आपया मनात उ2पन होत आ_ण 2या frac14RटTन आपण पहल पाऊल टाकतो 2याच Hणी एका यशSवी काया9चा आरभ झालला असतो पहया मा6सकाच Qकाशन कyenन आपण या Qवासातील Qथम पाऊल टाकतोय आपयाला कला Qदश9नाची सधी दणारा 2याचQमाण sup2ान आ_ण वचाfrac12रक दवाणघवाणीचा हा Qवास आपया सवाmiddotना अतशय आनदाचा जावो यटा मराठ( मडळाlaquoया 4मा6सकाला अ2यत मा6म9क अस शीष9क सचवलय सौ भवाळकर यानी मखपRठ मा6सकाlaquoया शीष9काला अनसyenन तसच यटाlaquoया पfrac12रसराच sectच4ण करणार पण 2याच बरोबर आपयाला मराठ( पणाची आठवण कyenन दणार अस अतशय सदर मखपRठ तयार कल आह Wी हमत गोर यानी यटाची ओळख असणार बफा9laquoछादत डXगर डXगरमाiquestयावर फडकणारा भगवा Gवज आ_ण नकताच उदयास आलला सय9 यातन यटा मराठ( मडळाlaquoया आरभ या 4मा6सकाची ओळख अगदT सहजfrac12र2या आपयाला होत

6

Trip to The Taj Mahal

By Anoushka Yadav

Now I am probably one of the biggest history nerds ever I read Shakespeare and watched WWII movies for fun Amidst all of this I wondered What about India Can I teach my mates anything And that is exactly what I did Growing up here in America Irsquove seen pictures of the Taj Mahal in the books That really made me want to go but I never got the chance This past December I actually got a chance to visit The Taj Mahal I was excited because now I didnrsquot have to tell my friends that no Irsquove never been there before and the fact that I didnrsquot have to look at itrsquos beauty in books The we visited it was very smoggy there so I couldnrsquot really see it until I was at the steps My first reaction was ldquoWow It really looks like an onion but in a good wayrdquo (donrsquot lie yoursquove probably thought that once in your life too) Yoursquove got to realize how important of a building it is If you donrsquot know Mogul Emperor Shah Jahan made it for his wife Mumtaz Mahal after she died in childbirth If building a giant marble monument for your honour doesnrsquot scream love I donrsquot know what does The mausoleum itself is so big but the tombs take up a tiny space inside I guess Shah Jahan really wanted to make a bold statement It worked Inside there are dim candles and red coloured stones that lit up when a light shone on them Mumtaz Mahalrsquos tomb is at the really center and Shah Jahanrsquos is off center enough to really make your OCD go crazy It was really solemn inside I didnrsquot expect less because you were walking on top of centuries old bodies Shah Jahan was a Mogul emperor born in January 5 1592 in Lahore Pakistan He reigned from 1628 to 1658 He married Mumtaz in 1612 Shah Jahan fell ill in September 1657 When he died in 1666 he was buried next to Mumtaz

You have a great view (despite the fog) of the Taj Mahal from the Laal Kila or the Red Fort where Shah Jahan used to live and was made

7

prisoner by his son Aurangzeb He met Mumtaz Mahal in the courtyard of the Red Fort You can imagine how giddy I was when I walked around these historical places The history of India is so rich and very interesting I highly suggest reading into it This place was built between 1631 and 1648 The Taj Mahal is an example of Indo-Islamic architecture with its arches and bright white color There are four freestanding minarets It is perfectly symmetrical from the outside The precious and semi-precious stones add a beautiful touch to the overall structure It also adds a pop of color to it

The Taj Mahal is very beautiful and eye catching but make sure to

try and go on a day where therersquos no smog (Unless of course if you have superhuman sight or if you have anti fog goggles go for it irsquom not stopping you) to see it Not only does it give off a nice taste of history it raises the stakes for Valentinersquos Day presents so please donrsquot hesitate to ask for a giant monument in your honour You could even get it made out of chocolate if you want If you canrsquot get your own though visit the Taj Mahal anyways Itrsquos worth it

8

9

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

4

सपादक]य कोणीतरT एका महान NयZतीन हटलय ldquoमा6सकाची खरT मजा ह दसया अकातचrdquo कोणीतरT नाहT मीच हणतोय अस काहT हटया 6शवाय शदाना वजन यत नाहT आजकाल ह काय चZक पलची असामी मधलT कौपी कलTय असदत मी गटcentयासारखा साह2याशी एकनRठ आह gtवनोद पर आता थोडZयात currenया अकाची माहती कyenन =यायची झालT तर currenया भागात आपण ल6लत लखन कgtवता आ_ण बालगोपाळानी काढललT सदर sectच4 बघाल क अनRका यादव हन आपया ताज महाल भटTच Qवास वण9न अतशय सरख प=धतीन कल आह Wीकात अिvनहो4ी currenयानी सरश भट currenया दvगजावर 6लहलला लख मीहतीपव9क तर आहच पण र6सकमनाला सखावणारा आह क सई अRटप4 हन नक2याच पार पडलया जागतक Robotics Sपधcopyत आपया सघा बरोबर कलया कामsectगरT ब=दलच वण9न कल आह एखादT अशZय वाटणारT गोRट जNहा Gयास घऊन कलT जात तNहा चम2कार घड शकतो सौ मघा 6शवकर currenयाचा असाच काहT अनभव वाचcentयास 6मळल पढ Project Cleffergy या Qकपाlaquoया माGयमातन sectचलर पाटnot सSथन सौर ऊजcopyचा Qसार करcentयासाठ( घतलया Qय2नाचा आढावा वाचcentयास 6मळल पढ सौ तपSया भाग9व currenयानी 2याlaquoया मबईतया जीवनातला डोshyयासमोर उभा राहणारा Qसग माडला आह Q2यक घरामGय मलावर जीवापाड Qम करणाया आई आ_ण वregडलाlaquoया आठवणी खातर सौ तपSया भाग9व currenयाचा लख वाचcentयास 6मळल Sवन पाहायला आ_ण जोपासायला दखील नशीब लागत ह दश9वणारT सरख गोRट Wीवास अRटप4 currenयानी 6लहलT आह सौ अनजा भवलकर currenयानी Almond Flour Cookies पाककती सादर कलT आह currenया आपया इवयाdegया अकाची सागता बाल-गोपाळीनी काढलया सदर sectच4ानी कलT आह आ_ण Sवतःच आ2मपरTHण करcentयास भाग पडणाया क अ6भsup2ा पठारकर न 6लहलया कgtवतlaquoया पZतीन होईल आपल currenया आरभ मा6सकाशी असलल नात असच फल =या currenया अकात acuteयानी आहाला 2याची कलाकती पाठवलT 2याच मी मनापासन आभार मानतो आपयाला हा अक नZक]च आवडल तमlaquoया Qतmicroया आहाला ummutahmarathicom वर नZक] कळवा

शीष9क आ_ण मखपRठ - माहती

5

आरभ

काNय शाS4 gtवनोदाची लागो सवा9 चाहल

माय मराठ( च डौलात पडो इथ पाऊल

धyen हाती साह2याचा सवण9मय कभ

सवाmiddot सव एक दलान कyenया आरभ

- अनजा जोशी ( पटवध9न )

कठलहT चागल काय9 यशSवी होcentयासाठ( जस चागल gtवचार Gयय िज=द आ_ण अपार कRट करcentयाची तयारT या गोRटTची आवdegयकता असत 2याच Qमाण 2या सपण9 Qवासात एक अ2यत मह2वाचा Hण हणज जordmNहा त काय9 करcentयाची इlaquoछा आपया मनात उ2पन होत आ_ण 2या frac14RटTन आपण पहल पाऊल टाकतो 2याच Hणी एका यशSवी काया9चा आरभ झालला असतो पहया मा6सकाच Qकाशन कyenन आपण या Qवासातील Qथम पाऊल टाकतोय आपयाला कला Qदश9नाची सधी दणारा 2याचQमाण sup2ान आ_ण वचाfrac12रक दवाणघवाणीचा हा Qवास आपया सवाmiddotना अतशय आनदाचा जावो यटा मराठ( मडळाlaquoया 4मा6सकाला अ2यत मा6म9क अस शीष9क सचवलय सौ भवाळकर यानी मखपRठ मा6सकाlaquoया शीष9काला अनसyenन तसच यटाlaquoया पfrac12रसराच sectच4ण करणार पण 2याच बरोबर आपयाला मराठ( पणाची आठवण कyenन दणार अस अतशय सदर मखपRठ तयार कल आह Wी हमत गोर यानी यटाची ओळख असणार बफा9laquoछादत डXगर डXगरमाiquestयावर फडकणारा भगवा Gवज आ_ण नकताच उदयास आलला सय9 यातन यटा मराठ( मडळाlaquoया आरभ या 4मा6सकाची ओळख अगदT सहजfrac12र2या आपयाला होत

6

Trip to The Taj Mahal

By Anoushka Yadav

Now I am probably one of the biggest history nerds ever I read Shakespeare and watched WWII movies for fun Amidst all of this I wondered What about India Can I teach my mates anything And that is exactly what I did Growing up here in America Irsquove seen pictures of the Taj Mahal in the books That really made me want to go but I never got the chance This past December I actually got a chance to visit The Taj Mahal I was excited because now I didnrsquot have to tell my friends that no Irsquove never been there before and the fact that I didnrsquot have to look at itrsquos beauty in books The we visited it was very smoggy there so I couldnrsquot really see it until I was at the steps My first reaction was ldquoWow It really looks like an onion but in a good wayrdquo (donrsquot lie yoursquove probably thought that once in your life too) Yoursquove got to realize how important of a building it is If you donrsquot know Mogul Emperor Shah Jahan made it for his wife Mumtaz Mahal after she died in childbirth If building a giant marble monument for your honour doesnrsquot scream love I donrsquot know what does The mausoleum itself is so big but the tombs take up a tiny space inside I guess Shah Jahan really wanted to make a bold statement It worked Inside there are dim candles and red coloured stones that lit up when a light shone on them Mumtaz Mahalrsquos tomb is at the really center and Shah Jahanrsquos is off center enough to really make your OCD go crazy It was really solemn inside I didnrsquot expect less because you were walking on top of centuries old bodies Shah Jahan was a Mogul emperor born in January 5 1592 in Lahore Pakistan He reigned from 1628 to 1658 He married Mumtaz in 1612 Shah Jahan fell ill in September 1657 When he died in 1666 he was buried next to Mumtaz

You have a great view (despite the fog) of the Taj Mahal from the Laal Kila or the Red Fort where Shah Jahan used to live and was made

7

prisoner by his son Aurangzeb He met Mumtaz Mahal in the courtyard of the Red Fort You can imagine how giddy I was when I walked around these historical places The history of India is so rich and very interesting I highly suggest reading into it This place was built between 1631 and 1648 The Taj Mahal is an example of Indo-Islamic architecture with its arches and bright white color There are four freestanding minarets It is perfectly symmetrical from the outside The precious and semi-precious stones add a beautiful touch to the overall structure It also adds a pop of color to it

The Taj Mahal is very beautiful and eye catching but make sure to

try and go on a day where therersquos no smog (Unless of course if you have superhuman sight or if you have anti fog goggles go for it irsquom not stopping you) to see it Not only does it give off a nice taste of history it raises the stakes for Valentinersquos Day presents so please donrsquot hesitate to ask for a giant monument in your honour You could even get it made out of chocolate if you want If you canrsquot get your own though visit the Taj Mahal anyways Itrsquos worth it

8

9

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

5

आरभ

काNय शाS4 gtवनोदाची लागो सवा9 चाहल

माय मराठ( च डौलात पडो इथ पाऊल

धyen हाती साह2याचा सवण9मय कभ

सवाmiddot सव एक दलान कyenया आरभ

- अनजा जोशी ( पटवध9न )

कठलहT चागल काय9 यशSवी होcentयासाठ( जस चागल gtवचार Gयय िज=द आ_ण अपार कRट करcentयाची तयारT या गोRटTची आवdegयकता असत 2याच Qमाण 2या सपण9 Qवासात एक अ2यत मह2वाचा Hण हणज जordmNहा त काय9 करcentयाची इlaquoछा आपया मनात उ2पन होत आ_ण 2या frac14RटTन आपण पहल पाऊल टाकतो 2याच Hणी एका यशSवी काया9चा आरभ झालला असतो पहया मा6सकाच Qकाशन कyenन आपण या Qवासातील Qथम पाऊल टाकतोय आपयाला कला Qदश9नाची सधी दणारा 2याचQमाण sup2ान आ_ण वचाfrac12रक दवाणघवाणीचा हा Qवास आपया सवाmiddotना अतशय आनदाचा जावो यटा मराठ( मडळाlaquoया 4मा6सकाला अ2यत मा6म9क अस शीष9क सचवलय सौ भवाळकर यानी मखपRठ मा6सकाlaquoया शीष9काला अनसyenन तसच यटाlaquoया पfrac12रसराच sectच4ण करणार पण 2याच बरोबर आपयाला मराठ( पणाची आठवण कyenन दणार अस अतशय सदर मखपRठ तयार कल आह Wी हमत गोर यानी यटाची ओळख असणार बफा9laquoछादत डXगर डXगरमाiquestयावर फडकणारा भगवा Gवज आ_ण नकताच उदयास आलला सय9 यातन यटा मराठ( मडळाlaquoया आरभ या 4मा6सकाची ओळख अगदT सहजfrac12र2या आपयाला होत

6

Trip to The Taj Mahal

By Anoushka Yadav

Now I am probably one of the biggest history nerds ever I read Shakespeare and watched WWII movies for fun Amidst all of this I wondered What about India Can I teach my mates anything And that is exactly what I did Growing up here in America Irsquove seen pictures of the Taj Mahal in the books That really made me want to go but I never got the chance This past December I actually got a chance to visit The Taj Mahal I was excited because now I didnrsquot have to tell my friends that no Irsquove never been there before and the fact that I didnrsquot have to look at itrsquos beauty in books The we visited it was very smoggy there so I couldnrsquot really see it until I was at the steps My first reaction was ldquoWow It really looks like an onion but in a good wayrdquo (donrsquot lie yoursquove probably thought that once in your life too) Yoursquove got to realize how important of a building it is If you donrsquot know Mogul Emperor Shah Jahan made it for his wife Mumtaz Mahal after she died in childbirth If building a giant marble monument for your honour doesnrsquot scream love I donrsquot know what does The mausoleum itself is so big but the tombs take up a tiny space inside I guess Shah Jahan really wanted to make a bold statement It worked Inside there are dim candles and red coloured stones that lit up when a light shone on them Mumtaz Mahalrsquos tomb is at the really center and Shah Jahanrsquos is off center enough to really make your OCD go crazy It was really solemn inside I didnrsquot expect less because you were walking on top of centuries old bodies Shah Jahan was a Mogul emperor born in January 5 1592 in Lahore Pakistan He reigned from 1628 to 1658 He married Mumtaz in 1612 Shah Jahan fell ill in September 1657 When he died in 1666 he was buried next to Mumtaz

You have a great view (despite the fog) of the Taj Mahal from the Laal Kila or the Red Fort where Shah Jahan used to live and was made

7

prisoner by his son Aurangzeb He met Mumtaz Mahal in the courtyard of the Red Fort You can imagine how giddy I was when I walked around these historical places The history of India is so rich and very interesting I highly suggest reading into it This place was built between 1631 and 1648 The Taj Mahal is an example of Indo-Islamic architecture with its arches and bright white color There are four freestanding minarets It is perfectly symmetrical from the outside The precious and semi-precious stones add a beautiful touch to the overall structure It also adds a pop of color to it

The Taj Mahal is very beautiful and eye catching but make sure to

try and go on a day where therersquos no smog (Unless of course if you have superhuman sight or if you have anti fog goggles go for it irsquom not stopping you) to see it Not only does it give off a nice taste of history it raises the stakes for Valentinersquos Day presents so please donrsquot hesitate to ask for a giant monument in your honour You could even get it made out of chocolate if you want If you canrsquot get your own though visit the Taj Mahal anyways Itrsquos worth it

8

9

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

6

Trip to The Taj Mahal

By Anoushka Yadav

Now I am probably one of the biggest history nerds ever I read Shakespeare and watched WWII movies for fun Amidst all of this I wondered What about India Can I teach my mates anything And that is exactly what I did Growing up here in America Irsquove seen pictures of the Taj Mahal in the books That really made me want to go but I never got the chance This past December I actually got a chance to visit The Taj Mahal I was excited because now I didnrsquot have to tell my friends that no Irsquove never been there before and the fact that I didnrsquot have to look at itrsquos beauty in books The we visited it was very smoggy there so I couldnrsquot really see it until I was at the steps My first reaction was ldquoWow It really looks like an onion but in a good wayrdquo (donrsquot lie yoursquove probably thought that once in your life too) Yoursquove got to realize how important of a building it is If you donrsquot know Mogul Emperor Shah Jahan made it for his wife Mumtaz Mahal after she died in childbirth If building a giant marble monument for your honour doesnrsquot scream love I donrsquot know what does The mausoleum itself is so big but the tombs take up a tiny space inside I guess Shah Jahan really wanted to make a bold statement It worked Inside there are dim candles and red coloured stones that lit up when a light shone on them Mumtaz Mahalrsquos tomb is at the really center and Shah Jahanrsquos is off center enough to really make your OCD go crazy It was really solemn inside I didnrsquot expect less because you were walking on top of centuries old bodies Shah Jahan was a Mogul emperor born in January 5 1592 in Lahore Pakistan He reigned from 1628 to 1658 He married Mumtaz in 1612 Shah Jahan fell ill in September 1657 When he died in 1666 he was buried next to Mumtaz

You have a great view (despite the fog) of the Taj Mahal from the Laal Kila or the Red Fort where Shah Jahan used to live and was made

7

prisoner by his son Aurangzeb He met Mumtaz Mahal in the courtyard of the Red Fort You can imagine how giddy I was when I walked around these historical places The history of India is so rich and very interesting I highly suggest reading into it This place was built between 1631 and 1648 The Taj Mahal is an example of Indo-Islamic architecture with its arches and bright white color There are four freestanding minarets It is perfectly symmetrical from the outside The precious and semi-precious stones add a beautiful touch to the overall structure It also adds a pop of color to it

The Taj Mahal is very beautiful and eye catching but make sure to

try and go on a day where therersquos no smog (Unless of course if you have superhuman sight or if you have anti fog goggles go for it irsquom not stopping you) to see it Not only does it give off a nice taste of history it raises the stakes for Valentinersquos Day presents so please donrsquot hesitate to ask for a giant monument in your honour You could even get it made out of chocolate if you want If you canrsquot get your own though visit the Taj Mahal anyways Itrsquos worth it

8

9

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

7

prisoner by his son Aurangzeb He met Mumtaz Mahal in the courtyard of the Red Fort You can imagine how giddy I was when I walked around these historical places The history of India is so rich and very interesting I highly suggest reading into it This place was built between 1631 and 1648 The Taj Mahal is an example of Indo-Islamic architecture with its arches and bright white color There are four freestanding minarets It is perfectly symmetrical from the outside The precious and semi-precious stones add a beautiful touch to the overall structure It also adds a pop of color to it

The Taj Mahal is very beautiful and eye catching but make sure to

try and go on a day where therersquos no smog (Unless of course if you have superhuman sight or if you have anti fog goggles go for it irsquom not stopping you) to see it Not only does it give off a nice taste of history it raises the stakes for Valentinersquos Day presents so please donrsquot hesitate to ask for a giant monument in your honour You could even get it made out of chocolate if you want If you canrsquot get your own though visit the Taj Mahal anyways Itrsquos worth it

8

9

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

8

9

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

9

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

10

गझल सuाट सरश भट - Wीकात अिvनहो4ी

अ=यापहT सयाला माझा सराव नाहT अ=यापहT परसा हा खोल घाव नाहT यथ gtपसन माझ काळीज बसलो मी आता भयाभयाlaquoया हातात डाव नाहT वयाlaquoया अडीचNया वषOtilde पो6लओ मल उजवा पाय जायबदT झाला तो कायमचा इयOumlा ११ वीत एकदा नापास कला शाखत इटरमीregडअटला एकदा नापास आ_ण BA laquoया परTHत दोनदा नापास आ_ण BA पास तहT फZत ३ या Wणीत अशी हSती अशी NयZती जीवनात आयRयात काय कत92व गाजवणार पण घरातया सOslashOslashयाकडन 6म4ाकडन सहकायाकडन उपहासला गलला उपUgraveHला गलला हा साधा माणस झाला गझल सuाट सरश भट 6म4ानी सहकायाmiddotनी कलला अपमान घरातया आतानी Sवक]यानी कलला उपहास दललT िजNहारT लागणारT वागणक यातन सरश भट नावाlaquoया हSतीlaquoया अतरगात एक भावनाच यsup2कड धगधग लागल आ_ण 2यात एक एक साGयाच पण तत धारधार शदाच तर होऊन गझलाlaquoया Q2यचवर gtवराजमान झाल घरची पfrac12रिSथती gtवsectच4 gtवsectच4 अशासाठ( microक वडील डॉZटर होत पण कण9बsectधर काका होत पण मनोUcircvण सरश भटाना एक मलगी gtवशाखा व दोन मल हष9वध9न आ_ण दसरा sectचOumlरजन पण एक मलगा अपघातात वारला नयतीन वळोवळी कलल आघात आ_ण घात सरश भटानी ldquoहलाहलrdquo सारख पचवल पण हलाहल पचgtवयावर साHात महादवाचा शकराचाहT रग नळा झाला अथा9त बदलला सरश भटाlaquoया Q2यक गझल मधन ना2याची Nयवहाराची आ_ण समाजाlaquoया जडण-घडणीची वाSतgtवकता अगदT SपRट उघडपण आ_ण ततक]च ातकारT प=धतीन माडलT आह

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

11

कgtवता गझल त आधीहT 6लहTत होतच पण आयRयाच gtवष पचवन 6लहताना एक एक शद धगधग लागला राहल र degवास microकती जीवन ह तझी 6मजास microकती सोबतीला जरT तझी छाया मी एक पागळा Qवास microकती पहा तजाब दःखाच जरT फसाळन गल पहा ओठावरT गाण तझ घोटाळनी गल उपाशी Qdegन हा माझा उभा आह तया दारT कस ताUcirccentय त होत मला ज टाळनी गल ह Q2यक गझलामधील शर 2याची सामािजक जाणीव microकती Qगभ होती याचा पfrac12रचय तर दतच पण 2याच बरोबर 2याlaquoया मनातला सल बोच आ_ण कट अनभवाची acuteवाळा होत सरश भटाच वडील डॉZटर Wीधर रगनाथ भट त इजी literature च र6सक आई शाता Wीधर भट या ldquoगहतगमाrdquo हो2या 2याना काNय कgtवताची खपच आवड होती 2यानी सरशजीना काNय कgtवताची गोडी लावलT सगीताची आवड सरशजीना बड पथकात घऊन गलT त बासरTहT चागलT वाजवीत भट एक उOumlम गायकहT होत अमरावती या जमSथानीच 2याlaquoया गायनाचा काय9म झाला 2या वळी सवादाची (पटT हामTHORNनयम) साथ कलT होती पregडत szligदयनाथ मगशकरानी ( दनाक २० - २ -१९८४) पregडत szligदयनाथजीना एकदा रS2यावरती फटपाथवर सरशजीनी 6लहलया कgtवताच ldquoबाडrdquo सापडल 2या कgtवताना 2यानी चालT लावया 2या लतादTदT आशा भोसल सरश वाडकर यानी गाऊन अमर कया अफाट िज=दT असलया या गझल सuाटान जोर दऊन शरTर इतक मजबत बनवल microक त तासन तास मmicroफलT कyen शकत

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

12

इतकच नNह तर दलTपला (आपया भावाला ) घऊन अमरावती रव Sथानकावर झालया उacircडाण पलावyenन डबलसीट जात आ_ण एक दमात तो चढण चालन तो पल पार करत सरशजी NहॉलT बॉल कबacircडी ह खळत आकाशदवा पतग शोभादश9क (क6लडोSकोप) पfrac12रSकोपहT बनवत भालाफक व तलवारबाजी यात त नपण होत याच कलागणाची धार 2याlaquoया गझलlaquoया Q2यक शदात उतरलT आ_ण कधी तलवारT कधी सर तर कधी भाल झाल अस असनहT जNहा सरशजीनी काहT भावक आ_ण हळवार गाणी काहT काNय आ_ण भावगीत लाजवाब 6लहलT मालवन टाक दTप चतवन अग अग राजस microकती दसात लाभला नवात सग अस सहजपण 6लहन शगाfrac12रक काNयावर हकमत गाजवलT आ_ण िS4याlaquoया भावनाना सहजपण फल दल असच सरशजीच आणखीन एक काNय तUcircण आह रा4 अजनी राजसा नजलास का एवaumlयातच 2या कशीवर त असा वळलास का यातन शगाराची अतती आ_ण लालसला NयZत करcentयाची सहजता 2यानी र6सकाना पोहोचgtवलT आणखी एक गीत मी मज हरपन बसल ग आज पहाट Wीरगान QाजZता सम टपल ग या काNयातन सरश भटाची शालTन र6सक Qतभा Qकषा9न जाणवत तसच आता राहलो मी जरासा जरासा उरावा जसा मद अती उसासा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

13

microकवा मला गाव जNहा दस लागल खळ पाय माझ दस लागल आOumlाच अमताची बरसन रा4 गलT Sवन मला दललT ऊधळन रा4 गलT एकापHा एक गझल आ_ण काNय ldquoआज गोकळात रग खळतो हरTrdquo ldquoकNहातरT पहाट गीत असावाल तयासाठ(rdquo ldquoचल उठ र मकदाrdquo ldquoचादcentयात microफरतानाrdquo ldquoचaelig आता मावळायाrdquo ldquoग माय भ तझ मीrdquo microकती microकती हणन आठवावीत 2याची बहतक गाणी-गीत लतादTदT आशाजी आ_ण सरश वाडकरानी गायलT आ_ण पregडत szligदयनाथजीनी ती Sवरब=ध कलT Q2यक कgtवता व गझल 6लहताना भटाची शद माडणी अतशय ldquoदलखचrdquo आह 2यामळ Q2यक भावनचा रग मग तो =वष असो आवश असो उपहास microकवा उपरोध असो आ_ण चीड सताप Wगार असो व दशभZतीपर गीत वा सामािजक gtवषयावरती गझल असो हर एक शदाच वजन एकाच ताकदTच आह हा ठोकyenन गला तो वापyenन गला जो भटला मला तो वाधा कyenन गला अगदT रोजचच शद पण gtव6शRठ प=धतीची शद माडणी 2याlaquoया गझलला एक उचीवर नत हच सरश भटाच व6शRठय अशी उची आ_ण अस वजन गाठण फारच कमी मराठ( गझलकाराना जमल ३०-३५ वषcopy सरशजीनी कgtवता व गझलाच काय9म कल 2याला उ2Sफत9 व gtवराट Qतसाद गझल व काNय र6सकाना दला acuteयानी acuteयानी भटाचा उपहास अवहलना microकवा अपमान कला 2याना गझलसuाट हणन नावाजयावर ldquogtवसyenन जाऊन _खलाड वOumlीची मायाकडन अपHा कyenन नकाrdquo असा SपRट आ_ण धारधार सदश समकालTनाना दला

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

14

फZत ३ कgtवतासहातच हा गझलकार ldquoगझलसuाटrdquo झाला ldquoyenपगधाrdquo ldquoरग माझा वगळाrdquo ldquoएगारrdquo ldquoकाफ]लाrdquo ldquoझझावातrdquo ldquoसतरगrdquo ह सरशजीच काNय सह आ_ण ldquoहडणारा सय9rdquo ह ग=य Q6स=ध झाल ३९ Nया साह2य समलनाच त अGयegraveय होत अपरपणा आघात Sवनभग नराशा यनगड चीड सताप अशा अनक वदना सवदनानी घायाळ असा हा गझलसuाट १४ माच9 २००३ रोजी ldquoइतकच मला जाताना सरणावर कळल होत मरणान कलT सटका जगcentयान छळल होतldquo हणत या पiquestवीवरच गझल साuाacuteय 2यागन नघन गला अनतात gtवलTन झाला ईdegवराजवळ मागायचच झाल तर गझल र6सक हच मागतील ldquoपरमdegवरा या सरश भटान या पiquestवीवर पहा गझल सuाट हणन जम eacuteयावा आ_ण सव9 आहT र6सकान मनापासन हणाव -- इशा9द rdquo

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

15

Robotics More fun than I thought - Saee Ashtaputre

It was dinnertime and instead of eating my dad was quizzing me on math He had been doing that every night since he made me do the math elective at my school I quickly finished my food told him I had homework and shut myself in my room I was just sitting there on my bed trying to remember everything I knew about coding because next day was the FLL tryouts I was really hoping I would get in because I could not survive another day of math After a while I decided I didnrsquot know anything about it and I would just have to wing it When we got to the tryouts the next day I realized that it wouldnrsquot be as complicated as I thought The first thing we had to do was a worksheet and then a group activity We had to use an item from a box and act out something on a piece of paper We got a lightbulb and had to act out Romeo and Juliet Since we couldnrsquot talk to each other we just gave the lightbulb to one of the girls and she used it as the poison Then one of the guys pretended to be Romeo and stabbed himself And I played the extremely important role of a shelf that had the poison on it Surprisingly the parents guessed what it was pretty quickly That was it for the tryouts and now I just had to wait On Monday instead of going to our electives everyone who tried out went to the FLL room The coaches started reading the names starting with the 8th graders Finally they announced the 7th graders and I got in I was really excited for FLL but mainly relieved that I didnrsquot have to do math club anymore For a few days we started brainstorming ideas and I learned that FLL was not at all like what I had expected It was very different

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

16

FIRST LEGO League is an international competition organized by FIRST Every year they release a challenge which is based of real-world problems such as food safety recycling water conservation etc Each challenge has three parts Project Robot and Core Values For the project teams are challenged to identify a problem within that topic come up with a solution and create a prototype The teams also have to build and program a robot

using LEGO MINDSTORMS technology to complete missions on a game board within 2 minutes and 30 seconds Everyone is also required to follow the Core Values by being gracious professionals working as a team having fun etc This yearrsquos challenge was Hydrodynamics We were required to create a solution to a problem relating to water We decided that instead of conserving water we should just make more So we researched more about this idea and we were inspired by Star Wars to create the Thermoelectric Cooler or TEC for short The TEC is a device that super cools the air around it and ice forms onto it We then reverse the polarity of the Heat Sink and Cooler so we can melt the ice into water So basically we were making water from the air Our idea was that we could expand this into a shipping container size so we could help people in hurricanes earthquakes or even war According to our calculations we could provide water for a minimum of 200 people per day After we had our project figured out we decided to split into two teams and work on both the project and robot at the same time I was on the robot team The first robot we made probably hated us because it refused to do most of the things we programmed it to do We decided to name it Defiance since that seemed pretty fitting Thankfully our second robot had much better Core Values so it became Compliance Maybe Compliance was rubbing off

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

17

on Defiance though because right after we started testing out our missions Defiance became the good one and Compliance started having problems Defiance worked really well for two competitions but at the Razorback it started hating us again Well I guess thatrsquos what we get for trusting a robot named Defiance By the time we had gotten our robots and missions done it was almost time for our qualifier That week we stayed after school until 6 or 7pm and practiced all our scripts and robot runs On the day of the competition we were all extremely nervous but we all became hyper really soon In fact we were probably the loudest people there Everyone really enjoyed themselves and we even made a few new friends with the other teams It was a lot of fun and it seemed to end way too quickly We got the 1st place Champions Award at our qualifier which meant that we did the best overall in all parts of the competition (Project Robot Design Robot Game and Core Values) and that we moved on to State At our State competition we got the Best Overall Project Award and we also got invited to the Razorback competition which was an international competition in Arkansas At the Razorback we also got to meet teams from countries like Norway S Korea Japan India Israel Brazil and of course the USA And there were no parents around so we definitely took advantage of that It was pretty similar to the other competitions except it lasted for four days instead of one and they also had an alliance challenge It was pretty much the same as the robot game except we were paired up with another team and could have two robots running at the same time We got fourth place out of the 36 alliances The alliance challenge was one of the best parts of the competitions along with the unlimited free ice-cream After the competition was over it was time for us to return home When we got to the airport we realized our flight was delayed and we would miss our second flight While we were waiting my friend Arien and I decided to start a game of checkers We were so bad at it that one game lasted 2 hours The only reason we stopped was because it was time for us to board The next day we were stuck in Houston We decided to pretend it was a big Core Values activity and go to a museum There were so many cool things there

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

18

We even saw an actual mummy and a few of us tried to translate a big rock that had hieroglyphs on it After that it was finally time for us to go home Since our season was over we decided to celebrate our hard work by having a party We mostly just ate food and made up ridiculous volleyball moves Our team clearly isnrsquot the best at sports since there was a glass of orange juice that probably played better than we did Our coaches also gave us surprise awards Each one of them had a special title for the person who got it and mine was Destroyer of All Wells This was because there was a well mission and I couldnrsquot count how many times I had broken it Some of the other ones were Marvel Maniac Goddess of Regulations etc We then continued playing volleyball and we finally stopped because so many people got hit and we all wanted to leave the party alive Overall it had been quite an exciting year and I learned a lot I canrsquot wait for next year Into Orbit

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

19

Qयताती - मघा 6शवकर

हलो मघा एकाmicroककlaquoया तारखा आया कधी पासन कyenयात QिZटस सUcirc भारत चा फोन आला आ_ण मग काय पहा धमाल मSती नाटकाची QिZटस सUcirc होणार होती दरवषOtilde याच दरयान एकाmicroकका Sपधा9 असत मग 2याच वळाप4क आल microक आमची तयारT सUcirc Nहायची एकाmicroककची िSट नवडcentयापासन य6सक लाईट आ_ण सगshyयात मह2वाच कलाकार

2यावळी भारत चा फोन आला गल २ वष9 आहT एक4च एकाmicroकका करत होतो मा4 यावळी मी आणखी उ2सक होत कारण ह तसाच होत भारत न साsectगतल होत microक तला डोshyयासमोर ठवन एकाmicroकका 6लहलTय हणन 2यामळ एकाmicroकका कशी असल माझ पा4 कस 6लहल असल याची मला खप उ2सकता होती झाल भटायचा दवस ठरला नहमी Qमाण कटTन मGय भटलो मला हणाला ह घ िSट वाचन काढ उ=या बाक]च यतील कलाकार 2यावळी 2याना ह दईल िSट मग वाचन सUcirc कyenयात हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय झरॉZस काढलला काहT पानाचा गigraveठा मला दला हटल अर िSट ठ(कय पण नाव काय आह एकाmicroककच हटला अग काय साग खप खप gtवचार कला पण चागल नाव सचतच नाहT त िSट वाच आ_ण काहT सचतय का बघ मी हटल भारत इतZया िSट वगर 6लहतोस आ_ण साध नाव नाहT ठवलास एकाmicroककच हणायला लागला मडम तहाला डोshyयासमोर ठवन 6लहलय वाचा जरा कळल microकती अवघड आह आ_ण हसायला लागला हणाला मनीषा तर आहच तरT दखील आपयाला आणखी एक मलगी हवीय

२ वषाmiddotपवOtilde 2याला भटल होत कणीतरT माझा नबर दला होता 2याला 2याlaquoया एकाmicroककसाठ( कलाकार हव होत कॉल वर मी 2याला आहो जाहो बोल लागल तर हणाला ताईसाहब मी तमlaquoयापHा ३ वषाmiddotनी लहान आह मला आर तरच करा मला जाम हस आल होत हटल बघयात जरा या करZटर ला भटायला हव याला ३ वषाmiddotनी लहान असला तरT उचीन आ_ण साह2याlaquoया sup2ानान मोठाच होता मायापHा आमचा ५ जणाचा प जमला होता मSतमी भारत मनीषा अ6भजीत आ_ण रवी उ=या पहा सगळ भटणार होतो फZत Qdegन होता दसया मलTचा एकदा मला रdegमा हणालT होती

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

20

मघा तयाकड कठलT छोटT एखादा रोल असल तर साग मला आवडल करायला भारत ला हटल अर एक म4ीण आह मSत आह एकदम Sवभावाला तो हणाला अग acting यत का मी हटल शाळत एका नाटकात होतो आहT तवढTच काय त तची अ6सटग माहती पण मला वाटत ती मSत करल तो हणाला ओक एकदा िSट वाच आ_ण मग साग तला तस 2यान मला ती िSट तथच वाचायला लावलT हणाला अबोलT अबोलT च dialogue वाच मी िSट वाचताना Qचड हसत होत अतशय सदर gtवनोदT एकाmicroकका होती अबोलTची dialogue वाचताना मी मायाब=दलच वाचत आह अस वाटत होत मी खप खश झाल होत भारत ला हटल भारत खपच मSत 6लहलTयस र खप आवडणार आह लोकाना हसन हसन वड होतील आ_ण अबोलT ब=दल तर काय साग एक नबर मला हणाला मग काय microकती बडबड करतस त माहतय आ_ण तझ त हसण आई ग कसा सहन करणार तझा नवरा तला काय माहत त लvनानतर तया नवयाशी कशी वागशील ह gtवचार कyenनच 6लहलय सगळ बघ आता Sटज वर कस दसल त आ_ण उ=या भटयात हणन मी नघाल मी इतक] खश होत आ_ण अचानक लHात आल अर यार मला एकटTलाच ७० टZक dialogue आहत िSट मधील 2यामळ पाठातर जबरदSत लागल जॉब पण नवीन होता 6शवाय यcentया जाcentया मधहT हणज QवासातहT वळ बराच जायचा कस होईल ह सगळ असा gtवचार करतच घरT आल आई पपाना िSट वाचन दाखवलT त दखील खप हसल आई हटलT अग करशील त नको एवढा gtवचार कyen जो एक एक तास Qवासात जातो ना 2यावळीच िSट वाचत जा हणज लHात राहTल हटल yes मSतच आयregडया दलT आईन रdegमाला फोन कला gtवचारल एकाmicroककत काम करशील का मला हणालT मघा मला खप आवडल ग पण जमल का हटल त य उ=या आपण बघ आमचाच प आह होऊन जाईल फZत मनापासन acting कर हणज झाल हो हटलT भटयात उ=या

दसया दवसापासन आमची QिZटस सUcirc झालT जागचा Qdegन होता वाचन चाल होत तोपय9त काहT नाहT पण Sटregडग चाल झाल microक मोठ( जागा हवी होती हणज Sटज वर जस वावरणार आहोत तस वावरायची QिZटस होण गरजच होत पाहल काहT दवस हसcentयातच गल िSट वाचता वाचता खप हस यत होत मSत 6लहल होत भारत न पचस पण मSत होत मनीषा हणालT सGया तlaquoया टरस वर कyenयात QिZटस काहT दवस तकड कलT QिZटस पण जordmNहा य6सक वर QिZटस करण गरजच होत तordmNहा पहा जागा बदलावी लागलT कारण लग पॉicircट हवता तlaquoया टरस वर मग एका

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

21

िजमचा हॉल 6मळालला ४-५ दवसासाठ( पहा Qdegन जागचा भारताला हटल microकती Qॉलस यतायत र या वळी हणाला होईल काहTतरT आपण Qय2न करत राह आ_ण आज जरा जाSत वळ QिZटस कyen दसरT जागा 6मळपयmiddotत आपयाला QिZटस करता यणार नाहT हटल अर उ=या ऑmicroफस आह माझ हणाला माझ ethनग आह हजवाडीला काहT दवस मी तकडच यणार तला लट झाल तर साग मी सोडत जाईन तला सकालT हटल बराय दसयादवशी तो आला यायला मSत वाटत होत अधा9तासाची झोप जाSत 6मळालT होती ना हणन दसयाच दवशी आहाला एक हॉल 6मळाला आ_ण 2यात काहT restriction हवत सो आमची QिZटस आता मSत सUcirc होणार होती आता कसलाहT Qालम हवता 2या हॉल वर आमlaquoया मSत QिZटसस सUcirc झाया मा4 एक Qसग काहT कया भारताlaquoया मनासारखा बसना हणाला आज हा सीन बसवनच घरT जाऊ मघा तला उ=या मी सोडन ऑmicroफसला झाल Qdegनच 6मटला होता बराच वळ QिZटस कलT 2या दवशी दसयादवशी ठरयाQमाण भारत यायला आला तरT मला आवरायला लट झालच पटापट आवरल न नघालो आहT सकाshyची वळ गदnot पण भरपर होती हटल भारत अर एकाmicroककत आ_ण काहT कळायlaquoया आत आमची गाडी घसरलT मी उजNया तर भारत डाNया बाजला पडला आमlaquoया शजाyenन एक बाईक वाला मोठ पोत आडव कyenन घऊन चालल होता 2याच पोत भारताlaquoया बाइकlaquoया हडल ला अडकल न आमची गाडी घसरलT मी पडल 2याच वळी माया डोZयाlaquoया काहT अतरावyenन एक ethक पास झाला पलTकडन बघणाया लोकाना वाटल तो ethक मायावyenनच गला 2या दवशी मरण काय असत त मी अनभवल नशीब बलवOumlर हणन मी वाचल 2या ethकlaquoया चाकात न माया डोZयात अGया9 होताच अतर असल पलTकडन बघणाया9ला वाटल मी ethक laquoया खालT गल लोक भीतीन माया जवळ ह यायला तयार हवततकड भारत ची अवSथा काय होती ह ह मला कळत नNहत लोकानी फZत गराडा घातला होता आमlaquoया भवती कणी मदतीला यईना मी रडत होत मला Qचड वदना होत हो2या कठ लागल होत काहT काळात हवत फZत दखत होत खप आ_ण उठताहT यत हवत बeacuteयाची गदnot वाढत होती नसती थोacircयाच वळात भारत आला माया पाशी खप घाबरला आ_ण sectचतत होता मघा मघा अग कशी आहस त चल उठ आपण डॉZटर कड जाऊ मघा लTज उठ ग तो ntildeबचारा खरच खप घाबरला होता माझी अवSथा पाहन 2याला मला उभ करता यईना आ_ण मला Sवतःहन उभ राहता यत हवत Qय2न कला 2यावळी लHात

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

22

आल microक पायाला च लागलाय आ_ण 2यामळ मला उठता यत नाहTय तवaumlयात घोळZयातन एक बाई आलT सगshyयाना 6शNया दत होती बघत काय बसलात डोल फाडन सगळ अर लकराlaquoया मदतीला या य बाय य माया खा=यावर हात ठव चल मी अन currenयो तला उचलल ग बाय य उठ भारत आ_ण 2या बाई न मला खा=याचा आधार दला आ_ण मी कशी बशी उभी राहल पण चालन अdegयZय होत समोरच एक दवाखाना होता 2या दोघानी मला तथ यायचा नण9य घतला तथ पोहचयावर पाहल तसया मजयावर दवाखाना आह माझ चालण अशZय होत साधा दवाखाना 2यामळ 6लograveट वगर Qकार हावयता शवटT भारत न मला उचलल आ_ण तसया मजयावर नल 2यालाहT लागलच होत पण पया9य हवता मग तथ मला ऍड6मट वगर कyenन घई पयmiddotत ती बाई थाबलT नस9 ला हणालT या पोराला पण लागलाय बघा जरा मला हणालT ताई सगळ ठ(क होईल काळजी कyen नको मी 2याना थक यौ हटल हटल तमचा नाव न नबर =या हटया कशाला पाहज ताई त सगळ तला बार वाटल हणज झाल काळजी घ मी पण नस9 च आह पण चौकातया दवाखायात त काळजी घ बर यत मी आ_ण 2या बाई नघन गया एवढT मदत कलT 2यानी आमची कणी आल हवत गदnotतन मदतीला पण 2या आया खरच दव कठया yenपात भटल सागता यत नाहT

डॉZटरानी चक अप वगर कल जबरदSत मZका मर लागला होता न पायाlaquoया पacuteयाला दखापत झालT होती 2यामळ चालत यणार हवत कमीत कमी ७ दवस बड रSट होती ७ दवस बड रSट मी रड लागल एक तर दखत होत आ_ण दसर हणज माझी QिZटस भारत न आईला फोन कyenन झाला Qकार साsectगतल होता तो हटल काक] आहाला आता सोacircतायत 2यामळ आहT घरTच यतोय तहT घाबyen नका frac12रHा कyenन घरT गलो आईन भारत ला मला चहा कलाच होता भारत ची पण तन gtवचारपस कलT हणाला काक] मला खरचट य पण मघाला बरच लागलाय आ_ण तला ७ दवस बड रSट साsectगतलTय आई हटलT अर वाटल तला बर त नको काळजी कyen मी घईन तची काळजी औषध 6लहन दलाय का हणाला काक] मी घऊन यतो औषध आई हणालT अर नको मघाचा भाऊ आणल त पण आराम कर हणाला नाहT मी ठ(क मी आणतो ntildeबचारा लगच नघाला न औषध न जस नारळपाणी वगर घऊन आला 2या रा4ी मी 2याला फोन कला हटल भारत सॉरT यार ७ दवस आता मला QिZटस ला नाहT यता यणार त दसया कणाला तरT घ आ_ण कर एकाmicroकका आता फZत १५ दवस

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

23

राहलत तो हणाला काहTपण बोल नकोस त फZत तझी काळजी घ नाटकाच बघयात काय करायच त जीव मह2वाचा मला खपच वाईट वाटल भारत न या एकाmicroककसाठ( खप महनत घतलT होती म6सक रकॉregडmiddotगपासन सट लाईट सगळच एकदम उlaquoच कोटTच इतZया आडथshyयानतर आता हा एक मोठ Qdegन उभा राहTला होता आमlaquoया समोर दसयादवशी 6शograveट नतर भारत भटायला आला पहा नारळपाणी फळ घऊन आला हटल अर कशाला ह हणाला राहद खा आ_ण मSत टमटमीत हो परत 2याला हटल लTज QिZटस चाल ठव भारत न कणीतरT दसरT बघ हणाला तला समोर ठवन 6लहलय तच याय दऊ शकत याला नाटक पढlaquoया वषOtilde कyen आपण त आता फZत काळजी घ मी 2याला हटल ७ दवस बड रSट आह नतर डॉZटरला gtवचाUcircयात काय करायच 2यामळ त फZत QिZटस चाल ठव बाक]laquoयाची शवटT तो तयार झाला आ_ण 2यानी QिZटस चाल कलT ७ Nय दवशी डॉZटराकड गलो ऑZटर हणाल आता बर आह पण अजन पण9 बार झाल नाहT हळ हळ पाय टकवायला मग आधारान काठ(न चालायचा Qय2न करा नो सायक6लग नो जिपग नो िSव6मग माझा चहरा पहा पडला नो सायक6लग microकवा नो िSव6मग पय9त ठ(क होत पण नो जिपग कारण सबध नाटकात मी इकडन तकड नसती बागडत चालण नाहTच हण शकत 2याला आता कस करणार पण हळ हळ पाय टकवायचा 2यादवशी Qय2न कला सGयाकाळी भारत ला बोलावन घतल हटल चल मला यायच QिZटसला सगshyयाना भटन मला बर वाटल तो मला घऊन गला सगळ खश झाल मीहT जाम खश झाल सगshyयाना भटन दसरा दवशी काठ(laquoया आधार चालायचा Qय2न सUcirc कला खप दखत होत पण मी Qय2न चाल ठवला 2या दवशीहT मी भारत ला बोलावल न आहT QिZटस ला गलो मी एका ठकाणी बसन फZत माझ dialogue हणत होत चवiquestया दवशी मी without काठ( लगडत चाल लागल आ_ण मी हटल भारत चल Sटregडग साठ( मी पण यत 2यान मला जरा आधार दला उभा राहला न मी लगडत QिZटस कyen लागल कशीतरT आमची QिZटस आहT पण9 कलT हव करावीच लागलT कारण आता उ=या Sपधा9 होती सगळ हणालो आपण जवढा Qय2न करायचा तवढा कलाय सो ठ(क आह आपण कमीत कमी Qसordmट कyen Sवतःला कसल करcentयाऐवजी Qसordmट करण मह2वाच साvvshyयानाच टशन होत एककाmicroककच आ_ण माझ कारण काल पयmiddotत स=धा मी लागडातच होत Sटज सट अप करत असताना तथल काहT ओळ_खच लोक भटल हणाल अर तहT करताय का एकाmicroकका आहाला वाटल नाहT करणार मघाचा ऐकल

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

24

होत आहT आ_ण मला बघन तर 2याना धZकाच बसला आग मघा तला बड रSट होती ना चालत यत हवत ना पाय कसा आह काळजी आdegचय9 अस सगळ भाव होत 2याlaquoया चहयावर काळजी घ हणाल मी दवाच नामसमरण कल हटल दवा फZत मीच नाहT र पण हा अOslashखा प लढलाय खप Qॉलस ला आहT सामोर गलो लTज फZत आमची एकाmicroकका NयविSथत होऊ द पहलT घटा झालT न काळजात माया धड धड Nहायला लागल कधी हव ती भीती वाटलT आपण कस चालणार आहोत Sटज वर दवा लTज साथ द र Qवश झाला मी Sटज वर पाऊल टाकल आ_ण काय साग अगदT gtवdegवास बसणार नाहT पण मी अगदT NयविSथत वावyen लागल Sटज वर मला कॉिफडस आला माझा हyenप वाढला सगळ gtवनोदाला भरभyenन दाद दत होत टाshyयाचा कडकडाट चाल होता एकाmicroकका सपलT तordmNहा QHागह टाshyयाlaquoया आवाजानी दमदमन नघाल होत बकSटज ला खप लोक भटायला आलT होती ऊOumlम िSट उOumlम अ6भनय उOumlम म6सक अस आहाला आवाज यत होत खप आनद झाला होता आहT प न एक 6मठ( मारलT हटल यस वी regडड इट तो आनद शदात सागण कठ(ण आह मला खप आनद झाला होता एक जण आला हणाला अग तझा पाय दखावला होता नाअिजबात जाणवल नाहT कशी उacircया मारत होतीस न भराभरा चालत होतीस आई तर ह सगळ बघन आनदान रडत होती खप कौतक होत होत आमच २ दवसानतर results होत आमहाला माहती होत microक इतZया चागया एकाmicroकका हो2या Sपधcopyत या वळी आपल काहT नबर असcentयाच चासस हवत तरTहT लोक हणता होती अर तहाला पण 6मळल आहT फारdegया अपHा न ठवता QHगहात गलो भाषण वगर झाल आ_ण वळ आलT result ची तसरा माक गला तीच काहT अपHा होती हटल चला नाहT 6मळल या वळी आपयाला काहT तवaumlयात दसया माकाची घोषणा झालTतो ह गल ला आता तर काहT अपHा हवती तवaumlयात पहया माकाची घोषणा झालT कण9सखाची अबोलT आमlaquoया एकाmicroककला पहला माक 6मळाला होता आमlaquoया आनदाला पारावर हवता खप खप खश झालो होतो आहT आहT सगळ Sटज वर गलो आ_ण ती ethॉफ] घतलT

घोषणा दत खालT आलो भyenन पावलो होतो चला आता नस2या टाshyया वाजवायlaquoया तरT आहाला म6सक लाइट च बHीस 6मळालच बSट ऍZटर मGय भारत दसरा माक 6मळायानतर तर आमlaquoया आनदाला पारावर राहला नाहT आता पाटnot भारत अस हणत असताना बSट एZटरस ची आऊसमordmट वहायला लागलT तसरा माक नाहT

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

25

मग दसरा पकारला 2यात होई नाहT मग मी हटल जाऊ द ज 6मळालाय तच खप आह तवढयात पहला माक पकारला मघा जाधव फॉर कण9सखाची अबोलT काय साग 2यावळी कानावर gtवdegवास बसना हात पाय थड पडल पण9 QHागह टाshyया वाजवत होत मी Sटज वर जाऊ लागल तस आणखी टाshyयाचा आवाज वाढायला लागला 2या दवशी ती ethॉफ] हातात घताना जाणवल िजथ इlaquoछा तथ माग9 मनापासन एखा=या गोRटTसाठ( कRट कल तर microकतीहT सकट आल तरT यश नZक]च 6मळत 2या ethॉफ] सोबत हा लाख मोलाचा gtवचार आ_ण 2याचा अनभव घऊन मी Sटज वyenन खालT आल आ_ण तरTहT टाshyयाचा गडगडाट चालच होता

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

26

Project Cleffergy - By ChillerParty Youth Leaders

(Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) Utah this crusty dry old state we live in has an F in air quality

the most important subject to pass the high school known as ldquoHabitablerdquo I donrsquot know about you but if I was Utah I would never show my parents my report card Of course anyone living here would be concerned about how they would ever live here Because of this silent cry of help the team of 20 something Youth Leaders of Chillar Party gathered around like campers around a campfire ready to roast marshmallows We started by looking at UNrsquos 17 sustainable development goals (SDGs) to transform our world So with this behemoth agenda as the inspiration we took a list of issues in the world and tried to figure out what we can do World Hunger Where do we even start Education Easy donrsquot do drugs e=mc^2 We pitched we debated and eventfully we decided to focus on clean energy

Once the topic was in place everyone pitched in We created posters and video We found the ways to cut our energy usage We also raised money to buy solar cookers for folks in India through SolarCookerorg They are a way to make food with the power of the beautiful sun not an outlet in the wall

Was it easy to do all this ndashmaybe Was is it biggest initiative ever done hell no

But did we make a difference ndashdefinitely Did we do this all on our own Nope We got help from some

awesome adults in this effort Jaswandi Aunty (my mom) wrangled us all together every Sunday for almost 5 months Shamit Uncle and Sunny Pandita Uncle helped us bounce the ideas for selection Jeremiah Bennett taught us how to do fundraising Vijay Yadav Uncle helped us set up the Gofundme account Sriwas Uncle recorded our video Vijay

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

27

Sakpal Uncle helped us with posters and feedback and lots and lots of folks helped us raise the funds needed We thank them all

So now Itrsquos your turn help us more with this initiative How you

askJust follow simple steps bull Use less electricity and open up a window no matter how much

of a vampire you are bull Try carpooling even if your best friendrsquos 3 year old sibling is too

annoying bull Donate the unused cellphones to folks in need

Watch out video httpswwwfacebookcomthechillarpartyvideos624587507736204 for more ideas

Try these things and help an entire state be able to live happily Itrsquoll make a huge difference

- Chillar Party Youth Leaders

(Article Contribution by Swayam Sakpal and Anuoshka Yadav) The group Chillar Party is a group of kids age 3 to 15 years

old who volunteer year-round for various activities The motto of group is ldquoLittle Ripples Make Big Wavesrdquo Given the opportunity and resources kids thrive on making changes for the betterment of themselves and of the world around them Instilling the seeds of volunteering at an early age can help create positive revolutions

You can get more information about the group and activities on their website httpwwwthechillarpartycom or find them on Facebook httpswwwfacebookcomthechillarparty

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

28

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

29

माiया साjीतील एक ऐmतहासक nसग - सौ तपSया भाग9व

इतहासजमा घटना हटलT क] सवाmiddotlaquoया डोshyयासमोर उdivideया राहतात दशभZतीसबधीlaquoया स2यकथा सहािजकच आह त कारण आOumlापयmiddotत आपण इतहासाlaquoया पSतकात हच तर वाचत आलोय पण भकप महापर अतीवRटT यासारOslashया नसsectग9क आपOumlी का नाहT इतहासजमा होत माया जीवनQवासात मी मबईत जाळपोळ बॉबSफोटसारख अनक ऐतहा6सक Qसग पाहल मबईकरासाठ( आता अशा घटना नवीन नNह2या असो मायासाठ( नवल होत त नसगा9चा हणज वUcircणदवतचा मबईवर झालला Qकोप आ_ण 2यामळ झाललT काहTशी जीgtवतहानी व बरTचशी वीOumlहानी तस पाहता मबईकरासाठ( अतीवRटTहT नवल नNह पण तरTहT मायासाठ( मी पाहललT हT घटना हा दवस हणज माया sectचOumlात शहार आणणारा व Sमतीत कोरला गलला एक इतहासजमा दवसच ldquo२६ जल २००५rdquo

पहाटपासन frac12रम_झम पण सततlaquoया पाऊसधारा सUcircच हो2या दपारlaquoया जवणानतर काया9लयात चळबळ सUcirc झालT पाऊसामळ रवसवा मद झायाच ऐकल हणन वfrac12रRठाची अनमती घऊन आहT सव9जण घरT लवकर जाcentयास नघालो बाहर गडeacuteयापयmiddotत पाणी साठल होत 2यातन पाय रटत-रटत पढ जात होतो कसबस रवSटशन गाठल रवUcircळावUcircन पाणी ओसडन वाहत होत मबईची रZतवाहनी समजलT जाणारT रवसवा अगदT ठप पडलT होती रवSटशनवर अडकलया माणसाचा समह घराकड पोहोचcentयाlaquoया एका gtव6शRट तणावात डबन गला होता माया सहकम9चा-यापक] एक]ची दड वषा9ची ताहलT तीlaquoया घरT तीची वाट पाहत होती 2या ताcurrenया मलTlaquoया आईला अधनमधन वा2सयतचा जो झरा फटत होता तो तीlaquoया न4ातन वाहत होता 2याHणी एकदम मला एक मराठ( गीत आठवल ldquoया sectचमcentयानो परत microफराव घराकड आपयातहTसाजा जाहयाrdquo

रS2यावरTल गाacircयाlaquoया इिजनामGय पाणी गयामळ बसगाडया frac12रHा टZसी अशी सव9 वाहतकQणालTच बद पडलT पfrac12रणामी वाहतक कXडी झालT परत अशा परसfrac14degय पfrac12रिSथतीतहT अनक Sवयसवी सघटनानी माणसक]चा हात पढ कUcircन परात अडकलयाना चहाntildeबिSकटासारख अनदान कल ब-याच जणाच QाणहT वाचgtवल

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

30

दरGवनी मोबाईलफोन यासारOslashया सवाहT त2काळ बद झायान माणसाचा 2याlaquoया आतSवक]याशी होणारा सपक9 तटला gtवजय4णत पाणी 6शरयान सपण9 मबईचा gtव=यत परवठाहT खregडत झाला ठकठकाणच नाल पर आलया नदTQमाण वाह लागल इमारतीच तळमजल बoslashigraveयाचाळी तसच झोपडपugraveयामGय पाणी भरल अनकाच ससार gtवSकळीत झाल सय9 अSताला गला तरT आभाळ फाटयाQमाण पाऊस मा4 कोसळतच होता

SटशनशजारTच राहणा-या मntilde4णीlaquoया घरT कशीबशी sectचताSत रा4 सपलT दस-या दवशी घरT जाताना बाहरTल रS2यावरTल frac14Rय पाहन माझ szligदय Sपद लागल पाऊस थाबला होता वादळानतरची नीरव शातता सव94 पसरलT होती सतत माणसानी गजबजललT मबई अचानक एवढT शात आ_ण Sतध कशी बाहर जरT शातता पसरलT होती तरT माया मनात अनक Qकरlaquoया Qdegनाच वादळ ओसडन वाहत होत एवaumlयात माझ लH रS2याlaquoया कडला गल पाcentयान फगलया गा=या धाय डब कपड पावसात घराघरातन वाहन आलया बारTकसाfrac12रक अशा microक2यक वSत रS2याlaquoया कडला gtवWाती घत हो2या या जीवघcentया अतीवRटTन microक2यकाच ससार रS2यावर आणल होत microक2यकाlaquoया कटntildeबयाची ताटातट झालT होती microक2यकानी आपया जीवलगाना गमावल होत तर microक2यकाचा ठावठकाणाहT लागला नाहT

मी मा4 माया कटntildeबयाचा Gयास घत शवटT घर गाठल घरT आई-बाबाना पाहन एकदम रड कोसळल घराlaquoया तळमजयात पाणी भरलयाlaquoया रषा ठसठशीत दसत हो2या जस समaeligाlaquoया microकना-यावर नक2याच झालया ओहोटTlaquoया लाटाच ठस दसतात मह2वाच सामान माshyयावर हलgtवल होत रा4ी आई घरT एकटTच होती बाबा सGयाकाळपासन वसई Sटशनlaquoया UcircळावUcircन भरलया पाcentयातन चालत-चालत पहाट सहा वाजता अधरTला पोहोचल Qवासात 2यानाहT ब-याच ntildeबकट पfrac12रिSथतीना तXड =याव लागल होत रवUcircळावरTल खacircacircयामGय कोसळयामळ पाणी 2याlaquoया गshyयापय़middotत आल होत एका रdegशीचा आधार 6मळायान पहा वर आल मGयच 2याना पाcentयात gtव=यत लहरTच सौय झटक जाणवल तरTहT उपाशी पोटT कबरभर पाcentयाला कापत-कापत त कसबस आपया मZकामापाशी पोहोचल अथा9त 2याlaquoयाबरोबर पादमण करणारT अशी बरTच माणस होती ह सव9 2यानी 2याlaquoया कटबासाठ( कल कारण 2याना हहT माहत नNहत क] 2याची मल lsquoमी व माझा भाऊrsquo घरT पोहोच शकल नाहTत माझा भाऊ 2याlaquoया ऑmicroफसमGयच राहला होता आईचा मा4 मान6सक सयम सटला ती अगदT वडीgtपशी

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

31

झालT होती तीlaquoया घरugraveयातील पाखरापक] रा4ी कोणीच परतल नNहत काळोखात रा4भर ती अW ढाळत होती दस-या दवशी जNहा आहT सारजण घरT परतलो तNहा 2या चार 6भतीमGय सामावलल घरकलाच मह2व व एकमकावरTल िजNहाळा आहा सवाmiddotना कळन चकला

पाऊस थाबलापाणी ओसरल परत माया जीवनातील मी अनभवलला हा sectचOumlथरारक Qसग आजहT आठवला क] माया मनातील समaelig भरती आयासारखा खळाळन उठतो currenया दवसाची नXद एक gtवdegवmicroकतOtildeमान ऐतहा6सक Qसग हणन झालT असलT तरT मायासाठ( मा4 हा जीवनातील एक वयिZतक ऐतहा6सक Qसग ठरला मला ख-या अथा9न आयRयातील Qाधानबाब उमजलT आ_ण ती हणज ldquoकटबrdquo

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

32

मातदवोभव Gपतदवोभव - सौ तपSया भाग9व

नमSकार UMM 6म4-मntilde4णीनो

यटाह मराठ( मडळाlaquoया lsquoआरभrsquo मा6सकाlaquoया दस-या आवOumlीसाठ( काय 6लहायच त सचत नसताना एकदम आठवल क] ldquoअरlaquoया हलTच lsquomotherrsquos day and fatherrsquos dayrsquo झाला तर मग का नाहT दोन चार शद महान 2या आई-वregडलाब=दल 6लहावrdquo हणन लखणी चाल कलT लखणी कसलT हो पवOtildelaquoया लखणीन आता keyboard च Ucircप घतल आह तNहा अस हणण योvय ठरल क] सगणक चाल कUcircन keyboard ची बटन फटाफट दाबcentयास सUcircवत कलT ज काहT सचत गल त इथ तमlaquoयासमोर माडल

ldquoमात दवो भव gtपत दवो भवrdquo ह gtवधान आपयाला आपया मराठ( शाळतील 6शHक अगदT लहानपणापासन 6शकवत आलत मराठ( सSकती पवOtildelaquoया मराठ( शाळानी खरच जपलT होती हलTlaquoया इजी शाळात या सवाmiddotचा अभाव नZक]च जाणवतो असो gtवषयातर नको वरTल वाZय अगदT वयाlaquoया ६Nया वषाmiddotपासन कानावर पडत आल तरTहT या वाZयाचा अथ9 आ_ण Qचीत यcentयास मा4 बराच वळ लागला आई-वregडलाचा आदर करण तर 6शकलो परत 2याlaquoयाजागवर राहन 2याlaquoया जीवत भावना आ_ण वदना मा4 Sवत आई-बाबा झायावरच समजया

lsquoआईrsquo या degदात microकती गोडवा आह एकाच शदात सपण9 thornहाड Nयापन टाकणारा अथ9 आह कठतरT वाचनात आल होत ldquoआ2मा आ_ण ईdegवर याचा मळ हणज lsquoआईrsquo thornहदवान हT सRटT नमा9ण कलT तNहा परमdegवराला Q2यक जीवाकड लH =यायला परसा वळ नNहता हणन क] काय 2यान lsquoआईrsquo नमा9ण कलT lsquoआईrsquo जीlaquoया मायला काहTच तोड नाहT अशी lsquoआईrsquo बाळ रडत असल आजारT असल तNहा सपण9 जग झोपल असल तरT रा4 जागन हाताचा पाळणा करणारT आ_ण 6मठाlaquoया पाcentयाlaquoया घacircया बाळाlaquoया माiquestयावर रा4भर ठवणारT आई ठच मलाला लागलT तर कोसभर दर असलT तरT 2याlaquoया वदनाची जीवत जाणीव होऊन रडणारT आई सानगUcircजीसाठ( कपतUcirc lsquoआईrsquo आ_ण गUcircमाऊलT rsquoआईrsquo पgtव4 वा2सय6सध अशी सथ नदT आह आई Sवlaquoछ नम9ळ खळखळणारा झरा आह आई कधी अथाग सागर आह आई hellip तर कधी

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

33

gtवशाल आकाश आह lsquoआईrsquohellip कधी मायची छाया दणारT gtवSतत डवरलला वH आह lsquoआईrsquohelliphellip `माrsquo `motherrsquo microकवा lsquoआईrsquo अशा दोन-चार शदात तीची महती बाधन ठवच शकत नाहT नावाUcircपाlaquoया पलTकडील कवळ जाणीवUcircप आह lsquoआईrsquo

lsquoबाबाrsquo हटल क] डोshyयासमोर एक भारदSत NयिZतम2व उभ राहत काहTजणाना अपवादहT असतील पण बाबासाठ( मला योvय उपमा आठवत ती हणज पाठचा मणका acuteयावर सपण9 शरTर उभ असत microकवा घराlaquoया मधला वासा (जया घरामध असणारा मधला भZकम लाकडाचा टक) acuteयावर सपण9 घराचा भार उभा असतो आईlaquoया मायlaquoया हाताबरोबरच बाबाचा आधाराचा हात हवा असतो तNहाच कटब सतलन अनभवcentयास 6मळत आईची माया व बाबाचा धाक याचा समळ झाया6शवाय मलावर घugraveट सSकार कस घडतील लहानपणी बोट पकडन चालायला 6शकवcentयापासन 2यानी currenया जगाचा माग9 दाखवcentयास सUcircवात कलT चागया-वाईटाच धड दल योvय-अयोvयाची जाणीव कUcircन दलT आजहT बाबानी दलया सSकाराचा आहा भावडाना िजतका धाक आह ततकाच अ6भमान दखील आह तीच सSकाराची 6शदोरT घऊन आहT भावडानी आमlaquoया ससाराची वाटचाल सUcirc कलT मला अजनहT आठवत क] लहानपणी माझी आई खप आजारT असायची तNहा बाबा सकाळी लवकर उठन आहा भावडासाठ( पोळी भाजीचा डबा भyenन दत असत तो डबा खाताना मला 2याची खप आठवण यायची वळ पडल तNहा sectधटाईन घरच आ_ण बाहरच साभाळन-कUcircन आहाला लहानाच मोठ कल कत9NयदHता मनाचा खबीरपणा Wम आ_ण sectचकाटT या गोRटT मी माया बाबाकडन वारसा हणन घतया

कधीतरT gtवचार कUcircन पहा क] पालक आपया मलासाठ( एवढ का करतात या Qशाच उOumlरच सापडत नाहT मी एवढच हणन क] नSवाथ9 Qमाच मतOtildeमत Ucircप पहावयाच असल तर आपण आपया आई-बाबाना पहाव आ_ण रोज 2याना नमन कराव 2याlaquoया Qमाच ऋण कोण2याच जमी फडता न यcentयाइतक आहत परत रोज सकाळी ईdegवरSमरणाबरोबरच आई-बाबाच न2य Sमरण कUcircन एकदा मनSवी कतsup2ता NयZत करण तरT आपया हातात आह हणनच लखाlaquoया सUcircवातीला उलख कयाQमाण आपया धमा9त हटल आह ldquoमातदवोभव gtपतदवोभवrdquo

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

34

Sवन - Wीवास अRटप4

रोजlaquoया कामाचा आ_ण शहरातया धकाधक]laquoया जीवनाचा कटाळा आला microक मी काहT दवस रजा काढन गावाकड जातो चार पाच दवस तकड राहन आल microक माझा सगळा शीण नघन जातो पcentयापासन माझ गाव फारतर दोन तासाlaquoया अतरावर आह पण या शहरT गडबड गXधळापासन खप लाब तकड गावाकड दवस हणज अगदT नवात सUcirc होतो आमlaquoया वाacircयात पवOtilde हण gtपपळाच झाड होत त झाड गल पण 2याचा पार अजनहT आह 2या पारावर सकाळी बसन कोवळ ऊन खाण हा हणज अगदT माया आवडीचा काय9म मग अशावळी मला आसपासlaquoया माणसाचा रS2यावर धावणाया गाacircयाचा आ_ण एकदरच कठयाहT य4ाचा कोलाहल ऐक यईनासा होतो ऐक यत ती वायामळ होणारT पानाची सळसळ परसात दाcentयासाठ( आलया sectचमcentयाची sectचवsectचव बबात जळन मोडणाया लाकडाचा आवाज आ_ण नळातन सामान कालावधीन गळणाया थordmबाची टपटप अगदT आईन हाका मार पयmiddotत मी तथ बसन असतो मग आई हणत उठा महाशय नऊ वाजतील आता आज कठ बाहर जायच आह microक नाहT 6म4 जमल असतील एNहाना मग थोacircयावळान बबासाठ( ढपया फोडायlaquoया बब पटवन पाणी तापवायच परसातया झाडाना पाणी =यायच यासारOslashया कामात सकाळ घालवायची आ_ण मग गावात microकवा आसपास मनसोZत microफरायच या सारख सख दसर कठलच नाहT

गावाकड गल microक माझ मन रमत याच अजन एक कारण हणज मला माझा छद जोपासता यतो गावापासन जवळ अशी बरTच ठकाण आहत तथ जाऊन मग मी नसग9sectच4 काढतो कागद रग thornश एका gtपशवीत टाकायच थोड पाणी आ_ण मGयच काहT खाcentयासाठ( खाऊ eacuteयायचा आ_ण सायकल घऊन नघायच ठरवन अस कठच जाव लागत नाहT कठयाहT दशला गावापासन दहा पधरा 6मनटाlaquoया अतरावर स=धा अशी ठकाण दसतात microक जी अगदT sectच4ात असयासारखीच वाटतात सव94 पसरललT हरवीगार शत शताlaquoया माग दरवर दसणार डXगर कठयातरT शताlaquoया बाधावर चरत असणारा शshyयाचा कळप मGयच एखा=या झाडाlaquoया सावलTत रवथ करTत बसललT बलाची जोडी शजारT गवताlaquoया भारानी भyenन ठवललT बलगाडी रS2याlaquoया दतफा9 असणाया आबा वड यासारOslashया झाडानी धरललT कमान अशा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

35

सगshyया वातावरणात एकदा मी गलो क] मग मला वळच भानच रहात नाहT तासन तास मग मी तथ sectच4 काढTत बसन राहतो

2या हT दवशी असाच मी रग thornश पपर घऊन नघालो गावाlaquoया पवcopyला पधरा वीस 6मनट गल microक एक ओढा लागतो 2याlaquoया दोनहT बाजला शती आह ओaumlयाlaquoया उजNया बाजन मातीचा कlaquoचा रSता जातो बलगाacircया ethZटर microकवा फारतर छोugraveया गाacircया याची अधनमधन यजा असत 2यावर 2या रS2यावर मी सायकल मारTत चाललो होतो एक छानस वडाच झाड दसल भरपर सावलT असणार 2या ठकाणी ओaumlयाच पा4 ह चागल Ucircद होत तथन वरlaquoया बाजला ओढा थोacircया उचीवyenन पडत असयामळ छान दसत होता या ओaumlयान या भागातया microक2यक gtपaumlया बघतया असाNयात कारण ओaumlयाlaquoया पाcentयान पा4 चागल आठ दहा फट खोल नल होत ओaumlयाlaquoया पलTकड शतात एक कौलाyen घर होत 2या बाहर बाजवर एक व=ध शतकरT ऊन खात शतावर नजर ठवन बसला होता घराlaquoया 6भतीला एक बलगाडीच चाक टकवन ठवल होत मला एकदरच तो पfrac12रसर फार आवडला झाडाlaquoया बGयाला टकनच थोडासा भाग साफ कyenन मी बसलो sectच4ाच सामान माडन झायावर मग मी हातात कागद आ_ण पिसल घऊन sectच4 रखाटायला लागलो रS2याला साहिजकच वद9ळ कमी होती एकदरच शातता असयामळ मलाहT फार छान वाटत होत थोacircयावळान डअरTमGय दधाचा रतीब घालन परत यणारा एक माणस आला पाढरा लordmगा आकाशी रगाचा सदरा आ_ण डोZयावर पाढरT गाधीटोपी घातलला तो इसम सायकलवर अडकवलया दधाlaquoया क]टया घऊन चालला होता जवळ आयावर तो थाबला

काय पावन कठल तमी अशी चौकशी 2यान कलT मग मी माझी थोडZयात माहती साsectगतयावर

अस हनज माSतराच sectचरजीव microक तहT

कठ असता

मी हणालो पcentयाला असतो सugraveटT घऊन आलोय चार दवस

बरय चाल=या तमच माSतर कस आहत बरच दवसात गाठ हाई पडलT 2यना सागा पवाराचा नामा इचारत होता हनन चला यऊ का अस हणन तो नघन गला

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

36

मीहT माझ काम पढ चाल कल

थोacircयावळान उतारावyenन एक बलगाडी आलT जवळ आयावर गाडी हाकणाया इसमान हररर हो हो असा आवाज काढत गाडीचा वग जरा कमी कला डोकावन बघत असलया 2या इसमाकड मी बघतयावर हात उचावन 2यान मला राम राम कला आ_ण लगचच तो नघन गला

आता पयmiddotत माझी दोन sectच4 काढन झालT होती मग मी थोडावळ पाय पसyenन तसाच बसन राहलो झाडाlaquoया सावलTत छान गारवा वाटत होता समोyenन वाहणाया ओaumlयाlaquoया पाcentयाचा आवाज मGयच यणारT वायाची झळक आ_ण 2यामळ होणारT पानाची सळसळ या सगshyयामळ तथन उठावस वाटत नNहत इतZयावळात पलTकडचा तो हातारा शतकरT स=धा 2याlaquoया शतात एक फरफटका माyenन परत यऊन बाजवर बसला होता अधमध कदाsectचत कतहलान हणन तो मायाकड बघायचा एकदा मीहT 2याला हात वर कyenन Qतसाद दला पण 2याकड 2यान फारस लH दल नाहT

साधारण बारा साडबारा वाजल होत मलाहT भकची जाणीव होऊ लागलT होती आ_ण आता घरT परताव अस वाट लागल होत

तवaumlयात शाळतलT काहT मल तथ पोचलT चार पाच मलाचा घोळका माया आजबाजला जमला मी काढलया sectच4ाकड कौतकान कतहलान पाहत एकमकाशी त कजबज करTत थाबल होत

2यातलाच एक इतरापHा वयान थोडा मोठा वाटणारा आ_ण 2या सगshyयाचा होरZया वाटल असा मलगा पढ झाला मला हणाला

तहT काढलT का ह sectच4

मी हणालो हो आवडलT का कशी आहत

लई भारT आलTत क] पन 2या हातायाच कशाला काढलय sectच4

मी हणालो का र अस का gtवचारतोयस

तो हणाला लय बण हाय त माग आहT सगळ तथ कया पाडायला गलतो तर दगड घऊन माग लागला आमlaquoया लई पळवला 2याला आहT

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

37

2याlaquoया या वाZयान मला हसायला आल तशी बाक] पोर स=धा हसायला लागलT

तमाला माहTतीयका आमचा स2या पण लय भारT sectच4 काढतो एका पोराकड बोट दाखवन तो हणाला अय स2या अर य क] पढ 2यान 2या पोराला हाताला धyenन पढ ओढल

एक काळा सावळा कमी उचीचा आ_ण अगदTच बारTक अग काठ( असलला मलगा पढ आला मळकट असा शाळचा गणवश 2यान घातला होता वcurrenया पSतकाची एक gtपशवी 2यान खा=यावर टाकलT होती अगदTच गरTब अस भाव 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण नजर 2याlaquoयाच पावलाजवळ अडकवन तो खालT मान घालन उभा होता

बाक]laquoया पोरानी पण Nहय लय भारT sectच4 काढतोय हा अस हणन 2याला दजोरा दला

मी 2याला gtवचारल सतोष नाव आह का तझ तर 2यान नसती मान होकाराथOtilde हलवलT

मी हणालो एक sectच4 काढन दाखवतोस का मला मायाकड कागद रग पिसल सगळ आह घ ह आ_ण काढ एक sectच4

सकोच 2याlaquoया चहयावर अगदT दसत होता पण बाक] पोरानी अय स2या आर काढ क] असा दम वजा आह कयानतर 2यान sectच4 काढायला सUcircवात कलT 2यान मारलया Q2यक रषबरोबर दवान 2याला दललT कला आ_ण नसगा9laquoया इतZया जवळ असयान 2याला रगाची उपजतच असललT ओळख याची जाणीव नZक]च होत होती

sectच4 काढन झाल त 2यानी माया हातात दल आ_ण तो हणाला मी जातो आcentणा रागावतील शाळची gtपशवी पाठ(वर टाकन तो पळतच नघाला

2याचा होरZया वाटणाया पोराला मी gtवचारल अर नाव काय तझ आ_ण हा सतोष कठ राहतो माहती आह का तला मला 2याlaquoया घरT घऊन जाशील उ=या

तो हणाला चालतय microक

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

38

दसया दवशी ठरलया वळ आधीच तो अdivideया आ_ण 2याच दोन-तीन 6म4 माझी वाट बघत होत त मला एका शतात घऊन गल 2या शतामGयच दोन खोया हो2या 2यात सतोष राहतो अस मला समजल

ह सतोष च शत आह का मी अभय ला gtवचारल

हाय 2याचा बाप आन आई इथ काम करतात currenया सlaquoया बोराटlaquoया बापाच शत हाय ह अभय न सगळी माहती परवलT

आहT आलोय ह कळताच सतोष बाहर आला आ_ण 2यान 2याlaquoया आई ला हाक मारलT आहाला बसायला सागन पाणी दयावर तन सतोषlaquoया छोugraveया बहणीला 2याlaquoया वregडलाना बोलावन आणcentयासाठ( gtपटाळल सतोषच वडील तNहा शतात कठतरT काम करत होत

थोacircया वळान सतोषच वडील यताना दसल बारTक अगकाठ( कमी उची आ_ण दवसभर उहाताहात कलया कामामळ रापलला रग एकदरच 2याlaquoया कRटाची जाणीव कyenन दत होता जवळ यताच 2यानी मला gtवचारल

आमlaquoया सतोषच माSतर का तहT

मी हणालो नाहT पण 2याlaquoया ब=दलच बोलायला आलोय

आदया दवशी घडललT हक]गत मी 2याना साsectगतलT सतोषlaquoया कलgtवषयी आ_ण 2यान कRट घऊन sectच4कलत अजन 6शHण घतल तर 2याचा कसा फायदा होईल ह मी सागत होतो

बोलताबोलता मी पटकन 2याना हणालो तहT SवनातहT gtवचार कला नसल अशी कला सतोषकड आह

ह ऐकताच 2याlaquoया डोshyयात मला दःखाची छटा जाणवलT एक वगळच उदास हाSय 2याlaquoया चहयावर होत आ_ण काहT Hण त शयात नजर लावन बसन होत नकळत का होईना पण आपया तXडन नZक]च काहTतरT चक]च शद नघन गलत याची जाणीव मला झालT मी पटकन 2याना हणालो

माफ करा आcentणा पण तहाला दखवायच असा हत नNहता माझा काहT चक]च बोललो असल तर मी माफ] मागतो

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

39

2यावर त हणाल अहो अस बोल नका सर माया पोरासाठ( एवढ कळकळीन तहT बोलताय याची जाणीव आह मला तहT का माफ] मागताय तमची काहT चक नाहT यात पण बघा ना सर माणसाlaquoया पfrac12रिSथतीवyenनच 2याlaquoया Sवनाची लायक] ठरवलT जात गरTब माणस असल acuteयाlaquoया कड जमीन नाहT पसा नाहT तर तो जाSतीत जाSत काय Sवन बघल दोन वळा जवण कस 6मळल डोZयावर छपर कस राहTल आ_ण औषध पाcentयासाठ( थोडा पसा कसा जमल हो ना पण या सगshyया गरTबाlaquoया गरजा असतात Sवन नाहT ह लोक gtवसरतातrdquo

मी जाSतीच ओशाळयासारखा झालोय ह 2याlaquoया लHात आल असाव कारण gtवषय बदलन त मला हणाल

त जाऊ=या सर तहT चहा eacuteया मी आलोच एक 6मनटात

घरात जाऊन त एक जनी लोखडी ethक घऊन आल 2यातन काहT sectच4 काढन 2यानी मायाकड दलT

हT मी काढललT sectच4 आहत सर लहानपणी मला पण sectच4कलचा नाद होता वळ 6मळल तNहा मी sectच4 काढायचो तNहा एवढ कळायच नाहT पण कदाsectचत sectच4 काढण हच माझ Sवन होत

2या sectच4ाकड बघताना 2याlaquoया चहयावरचा आनद gtवलHण होता सतोषlaquoया अगात ह कला कशी आलT याच उOumlर मला तNहा 6मळाल

2या sectच4ाखालT काहT अध9वट जळाललT sectच4 होती 2याlaquoया ब=दल gtवचारल तNहा सतोष च वडील हणाल

सर तहT gtवचारलत हणन सागतो गfrac12रबीची साथ अगदT पहयापासन माया बापाकड ज6मनीचा अगदT लहान तकडा होता आहT चार भावड मी एकटाच मलगा आ_ण तीन बहणी जमीन पावसावर अवलबन असयान कधी पीक यायच कधी जळायच वregडलानी खप कRट कल सर पण नशीब साथ दत नसल तर माणस microकती दवस टकणार माझ 6शHण बहणीची लvन आ_ण माया आईच आजारपण यात पार सपला माझा बाप कज9 झाल जमीन पण गलT शवटT Nयसन लागल आ_ण एकदा 2यानी मला sectच4 काढताना पाहल भडकल आ_ण दलT सगळी पटवन कशीबशी वाचवलT मी

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

40

ह ऐकताना माझ मन अगदT सन झाल होत त पढ सागत होत

सर पण मला बापाचा राग नाहTय हा 2या Hणी आला असल पण आता gtवचार कला तर जाणवत 2याची काय चक नाहT 2यात आमlaquoया सगshyयासाठ( एकट कRट करत होत त

सतोष न काढलल sectच4 हातात घऊन त हणाल तहT आज आला नसतात तर माझ Sवन परत आठवल नसत कदाsectचत कामाlaquoया नादात पोराlaquoया अगातलT कला पण जाणवलT नसती 2याच Sवन काय आह ह अOumlा मला माहत नाहT सर पण त काहTहT असल मला जवढ शZय असल त सगळ मी 2याlaquoयासाठ( करणार

नतर आहT बराच वळ बोलत बसलो होतो सतोषला Qो2साहन हणन sectच4कलच साह2य दcentयासाठ(ची परवानगी मी 2याlaquoयाकडन 6मळवलT जNहा जNहा मी गावाला यईल तNहा मायाबरोबर sectच4 काढायला यcentयाचीहT कबलT मी सतोषकडन घतलT

नरोप घऊन नघालो परतीlaquoया वाटवर पहा तच वडाच झाड दसल 2याlaquoया सावलTत थोडा वळ थाबलो झाडाची गद9 सावलT ओaumlयाlaquoया खळाळणाया पाcentयाचा आवाज थड हवची झळक सगळकाहT कालlaquoया सारखच होत फरक एकच होता काल sectच4कला हा मायासाठ( फZत एक छद होता पण आज 2यामGय दोन Sवन जोडलT गलT होती

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

41

Low carb Almond flour cookies - By Anooja Bhawalkar

Enjoy these cookies with tea or just by themselves These are sugar- free eggless cookies The recipe instead makes use of maple syrup Why low carb A low carb diet is simply nothing but reducing your ldquocarbohydraterdquo intake to better your diet When you eat food items that are high in carbs like a plate of pasta your body converts it to sugar in your bloodstream Any excess sugar in your bloodstream that is not used as energy is stored as fat This fat is responsible for problems like obesity diabetes hypertension and heart attack In addition just lowering intake of sweets does not lead to low carb lifestyle Sugar from eating bread or a candy bar has the same effect on your bodys blood sugar Substitute Sugar with Maple syrup Maple syrup is a natural sweetener and has a low glycemic index (Low glycemic index ndash keeps body sugar level

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

42

constant) In addition maple syrup has many additional health benefits Try to substitute sugar with maple syrup in your diet wherever practical Almond flour Another ingredient that makes this recipe healthy is almond flour Almond flour is high in protein and low in carbs and as a result makes a better substitute for all-purpose flour Recipe Ingredients 1 cup Almond flour frac12-cup whole-wheat flour 13-cup unsalted butter frac14 tsp baking powder 50 ml Maple syrup Salt a pinch Cardamom powder to taste Method

1 Preheat oven to 355 degree F Line a baking sheet with parchment paper

2 In a bowl mix together butter and maple syrup Next add whole wheat and almond flours and mix gently

3 Mix in the baking soda cardamom powder and salt 4 Form the dough into tablespoon rounds and place on the lined baking

sheet about 3 inches apart (Garnish cookies with almonds but this is optional)

5 Bake for 15-18 minutes or until golden brown around edges Cool and enjoy

These cookies are best enjoyed the day they are baked NOTES

1 You can use coconut oil in place of butter in this recipe 2 You may cut down the use of whole wheat flour if you wish for grain

free cookies 3 Coconut sugar is another good alternative to cane sugar in this recipe

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

43

Nutrition breakdown (Souce MyFitnessPal app)

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

44

Artwork by Isha Rane

Isha is 7-year-old amp she loves drawing amp coloring Isha uses her imagination to draw and color the pictures We all love her passion

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

45

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

46

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

47

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

48

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

49

Painting by Saket Rane Saket is 4 years old His elder sister (Isha) loves to draw and color the pictures and Saket loves following her So one day he just asked us to wait and then went to the study room locked the door and drew this cute family picture when asked to explain he said its Dad Aaba Mom Didi and that small one is me (Saket) We were so amazed with his imagination

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

50

Artwork by Nidhi Choudhari

Nidhi is 11 years old 6th grader Since her early ages she started painting and creating arts She loves arts and crafts very much and regularly makes different kinds of creative arts She uses oil pastels charcoal pencil color water color Acrylic color She has done paintings on canvases and different drawing paper as required for the color medium Her Shivaji Raje painting was published in 2015 Marathi Mandal Atlanta magazine and won the second prize for the Atlanta desi Khabar magzines Diwali art competition in 2013

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

51

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

52

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

53

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

54

Drawings by Vikrant Yadav Vikrant is 8 years old He enjoys artistic creativity like drawing origami and building new stuff using old things He loves playing soccer and plays the position of a striker and a wing for his team

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

55

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

56

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

57

A letter to a Tooth Fairy - By Ms Nishka Namjoshi (Age 6)

Nishka wrote this letter spontaneously as soon as she learnt she is travelling to India this summer -)

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

58

Drawing by Nishka Namjoshi

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

59

Painting by Tanishka Shivekar

Tanishka loves painting Whenever she gets free time either she will start drawing on paper or start painting on paint brush She also likes singing and playing piano

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

60

YOU ARE BEAUTIFUL - Abhidnya Patharkar

For all the girls who are or trying to be self dependent

You are beautiful not because you dont commit mistakes

but you have a courage to accept them too

You are beautiful not because you are independent but you have realized its just a self dependence

You are beautiful not because you are idealistic

but you know how to be equally pragmatic

You are beautiful not because you are enthusiastic but you are tired too

You are beautiful not because you are ambitious

but you dont lose your sensibility and sensitivity too

You are beautiful not because you know you have a potential but you know how to explore it too

You are beautiful not because you struggle for your rights

but you care for the people you fight with too

Most importantly my dear you are beautiful not just because you are an amazing woman but an awesome human being too

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा

61

कणा - कसमाज

ओळखलत का सर मला पावसात आला कोणी कपड होत कद9मलल कसावरती पाणी

Hणभर बसला नतर हसला बोलला वरती पाहन गगामाई पाहनी आलT गलT घरugraveयात राहन

माहर वाशीण पोरTसारखी चार 6भतीत नाचलT

मोकळया हाती जाईल कशी बायको मा4 वाचलT 6भत खचलT चल gtवझलT होत नाहोत गल

Qसाद हणन पापcentयामGय पाणी थोड ठवल

कारभारणीला घऊन सग सर आता लढतो आह चीखालगढ काढतो आह पडक] 6भत बाधतो आह

_खशाकड हात जाताच हसत हसत उठला पस नकोत सर जरा एकटपणा वाटला

मोडन पडला ससार तरT मोडला नाहT कणा पाठ(वरती हात ठवन फक लढ हणा