آریا بھرام

2"راھی نو،روش ایرانیکشور پدرمایران،،1400"

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

2

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

3

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

4

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

5

تنھا فراموش شده ھا مرده اندپیشکش بھ پدرم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

6

از 42 سال زمان پوست اندازی جمھوری اسالمی ایران رسیده است پسمن آن را بنیان می گذارم پس از 42 سال زمان مکتب نیاکان رسیده است .در آینده، تنھا آنھایی بھ مکتب نیاکان تعلق ندارند کھ بھ گذشتھ تعلق دارند

اجتماییبخشمکتب نیاکان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

7

Vày

قلبی کھ برای ایران نمی تپد یک قلب مرده است

سال 1442 اسالمیSal e 2721 Iran i

Majid Bahrambeiguyمجید بھرام بیگی

(Arya Bàhram)

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

8

لیست مطالب18.......................رده بندی نام بزرگان ایران بر مبنای نام خانوادگی آنھا

137.........................................................................جشنھا و شادیھا138............................................................شش گاھنبار یا شش جشن

139............................................................................جشن نوروز141..............................................اجزای سفره ھفت سین و نمادھایشان

142...........................................................................حاجی فیروز144...............................................................شعرھای حاجی فیروز

145............................................................................عمو نوروز146 ...................................................... بابا نوروز و ننھ سرماۀافسان

146.............................................................................خانھ تکانی148....................................................................ھفت سین چیست؟

149................................................................................امشاسپند152..................................................................سیزدھم عید نوروز

154........................................................................علف گره زدن155....................................................................جشن فروردینگان156...................................................................جشن اردیبھشتگان

157.......................................................................جشن خردادگان157...........................................................................جشن تیرگان

160.......................................................................جشن امردادگان161....................................................................جشن شھریورگان

162..........................................................................جشن مھرگان164...........................................................................جشن آبانگان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

9

165...........................................................................جشن آذرگان166.................................................................................چلھشب

167........................................................................چلھپیشینھ شب 169.................................................. در جشنھای دیگر اقوامچلھتاثیر 170............................................. و عادات مرسوم در ایرانچلھجشن

172.......................................................................جشن خرم روز173.........................................................................ھمنگانجشن ب

174...............................................................................جشن سده175......................................................................مراسم جشن سده

177..........................................................................اسپندار جشن177...................................................!.........پنجھ کوچک و بزرگ

178............................................................مراسم چھارشنبھ سوری180................................مراسم چھارشنبھ سوری از نظر تاریخ شناسان

180..........................................................................بوتھ افروزی181............................................................................کوزه شکنی

182.....................................................................راسم قاشق زنیم182......................................................سوریچھارشنبھ و آجیل آش

183.....................................................تحریف آیین چھارشنبھ سوری185..................................یاریرگان سروده استاد توران شھرمھر و مھ

187............................................................. سپنتانیمھرگان از شاھ189........................................................یرسام ارژنگاز سرود سده

190..............................................یاریران شھرجشن سده از استاد تو191........................................... برومندبی سروده استاد اد -جشن سده

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

10

194..................................................اسامی جشنھا، زمان و معنی آنھاجشن ھا در قانون اساسی .........................................................197

199............................................................ورزش در ایران باستان

202..........................................................آیین پھلوانی و زورخانھ 203....................................................................................فتیان

204......................................................................شرایط جوانمرد206.................................................................................عیاران

207...............................................................................شاطران208.............................................................................زورخانھ

209...................................................................................مرشد210.................................................................... زورخانھیھادعا

211.................................................................ادبیات زورخانھ ای212.......................................................................آداب زورخانھ

213......................................................در زورخانھوسایل ورزشی 215.................................................................نحوه شمارش اعداد

215.....................................................................تختھ و شنا رفتن215................................................................. گیری و گورگھمیل

217.....................................................................چرخ و گل چرخ217..................................................زورخانھ ایحرکات در ورزش

217..............................................................رخانھ اصطالحات زو218........................................کشتی پھلوانی ، ورزش دیرینھ در ایران

221...................................................ی میرنجاتاشعاری از گل کشت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

11

225.............................................................ورزش کشتی در ایران

229.................................................................ورزش شنا در ایران

230...................................................................ورزش سوارکاری 231...................................................................سوارکاری چیست؟

232....................................................................تاریخ سوارکاری233.............................................................برقراری ارتباط با اسب

234......................................................یشاخھ ھای مختلف سوارکار

236.......................................................ارابھ ایرانی در ایران باستان

240............................................................تاریخچھ دویدن در ایران

245.........................................................................المپیک باستان

247........................................................................ورزش چوگان250........................................................مشخصھ ھای زمین چوگان

250................................................................مدت و زمان مسابقھ250.........................................................................تعداد بازیکنان

251.................................................................ھدف و قوانین بازی251...........................................................زش چوگانخطاھای ور

251...................................................انواع جریمھ ھای بازی چوگان252.....................................................................داوری در چوگان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

12

252...............................................گان ، توقف بازیشروع مسابقھ چو252.....................................زمین خوردن یکی از اسبھا در حین مسابقھ

252...................................................................نحوه ثبت امتیازات253.......................................................................اسبھای چوگان

253.................................گانوسایل ضروری اسب در حین مسابقھ چو253........................................................اندازه چوب چوگان و توپ

254................................................ورزش تیروکمان در ایران باستان

257..................................................................ورزش شمشیربازی

258.......................................................ورزش پرتاب نیزه در ایران

چھ بایس برای ورزش در کشور کرد ؟..........................................259

262..............................................آموزش و پرورش در ایران باستان263..............................................اھداف آموزش و پرورش در ایران

264.............................................................................اقوام بدوی265....................................................اھداف مربیان در ایران باستان

266......................زمان و طول مدت آموزش و پرورش در ایران باستان266.............................یران باستانتعلیم و تربیت در دوره ھای تاریخی ا

267.....................................................تعلیم و تربیت در جامعھ مادھا267.................................................تعلیم و تربیت در دوره ھخامنشی

269................................. و پارتآموزش و پرورش در دوره سلوکیان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

13

270........................................................................زشاھداف آمو271.........................................................................محتوای تعالیم

271.........................................نیانآموزش وپرورش در دوره ی ساسا271......................................................................محتوای آموزش

273..................................................................آموزش شاھزادگان273................................................................دانشگاه جندی شاپور

274...............................................................عملیدروس نظری و

280.......................................................................معماری ایرانی

287.............................................................................باغ ایرانی امروز اجتمایی مھم در باره مشکالتتمقاال

296)..............................آریا بھرام (ی ملی و ورزشی فرھنگیقرعھ کش300.)..........................علي مھدوي (ارزش اخالقى و اجتماعى امانتداري

303)................................................شھید مطھري(شناسي دیني آسیب307)آیت هللا شاھرودي(خواندن و حفظ قرآن باید با درك معاني و عمل بھ آن ھمراه باشد

309)........................................جواد پوریا(!!تحقیر دیگران، ھرگز 311).................................... بھرامایآر(رانی و معتاد اضیجامعھ مر

317)..............................كامران شرفشاھي (فرار مغزھا، قرار مغزھا 321).............................................احمد دبیري(واقع گرایي اخالقي

324..........................................یذھب و می ملیھا سنتییگرانمود ھم327.....................نمادھاي شیطان پرستي و ظھور آنھا در عرصھ جامعھ

345..............نحوه ورود و شكل گیري گروه ھاي شیطان پرستي در ایران355) بھرامای آر(تھاي جوانان اسسخگویي بھ پرسشھاي كاذب ناشي از عدم پاگرایش بھ عرفان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

14

358...........................آورد؟پرستي چھ بر سر دین و دنیاي ما ميخرافھ360)االسالم حسن فروتنحجت (پرستي ضعف ایمان، نداشتن معرفت دیني، تھاجم فرھنگي و تخریب حقایق استعلت خرافھ

363) ..........م بھراای آر(ی ، فقط خدا پرستی ، نھ آدم پرستینھ بت پرست367)معصومھ نعمتي(نگاھي بھ اندیشھ و نظریات رنھ دکارت فیلسوف فرانسوي

371) ...............................آریا بھرام ( ، نظر منرانیفلسفھ دکارت و ا374 .......................................................................یعتی شریعل401 ........................................................................مد نخشبمح

405 ...................................................................سیدحسن مدرس411...........................................ھاستیرانی محبوب ا،ییکای آمرنیا

417......................خی تاردهی در سطور رنگ پررانی ایحط از قیتیروا425........................................ تھرانی از محلھ ھایدر باره نام برخ

429 ..............................................سنت نوروز در فرھنگ اسالمي

435 ........................................ چرا و چگونھ؟نی والدیاریھوش/جوان کودک و نوی درباره آموزش و مراقبت جنسینکات443 ..........................................................می نوجوانان پاسخ بدھیخواھجانی بھ ھدیبا!/کودک در کشور صاحب ندارد

449........................................................................).....یدی جمشیمرتض(رانی در ای آموزش اخالق جنستیوضع455............................یمی قدیی تابوران؛ی در مدارس ایآموزش جنس

461...... شده است؟لی بھ تابو تبدی اسالمی در کشورھایچرا رابطھ جنس466.................ی آموزش جنسی نوجوانان و تابوی جنسیھایسردرگم

469)......................................ی مافالیل( آموزش جنسی در کانادا475).........حمیده معیني فر(چرا زنان بھ روسپیگري روي مي آورند؟

490) بھرامایآر( من بھ شما پدرھا و مادرھا است ی رو؛ ازدواج جوانانلی تسھیھاراه494)..................................................... بھرامایآر(رانی اییاجتماحل مشکالت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

15

را تا پنجگانھ (پنج کتاب مکتب نیاکان) نوشتھ ھای من خود را با خطی سیاه تر و کلفتتراز نوشتھ ھای دیگران جدا می کند. توجھ توجھ :پرھیز کردم تا برای قسمت عظیمی از مردم ایران دانشگاھی" آنجا کھ ممکن بوده است بھ زبان ساده و محاوره ای نوشتم و از زبان "

آسان قابل فھم باشند زیرا کھ کتابھای سیاسی و فرھنگی و علمی اجتمایی از لغات علمی با معناھای سنگین و در بعضی جاھا از انگلیسی است کھ مشکل ایجاد میکند.

اگر در جایی اشتباھی لغتی پیدا کردید ببخشید زیرا نوشتن و تنظیم کردن کار آسانی نبود.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

16

و سازمان پاینده ایرانمکتب نیاکانپرچممکتب نیاکان یک عمل جراحی سخت برای سیاست، یک عمل جراحی سخت برای اقتصاد ، یک عمل جراحی سخت برای فرھنگ ایران و این عمل واجب ھایی دارد کھ بایس انجام شوند ھرچند برای بسیاری بھ ویژه جوانان در آغازخوش واجب برای بدن ایران زمین است .

نیاید ، من بر این آگاھم کھ آغاز سخت است ولی این بھایی است کھ بایس برای زندگی بھتر و ایرانی گرایی و استقالل پرداخت شود.

پندار نیک گفتار نیک کردار نیکنکھبانی از وی نگھبانی از آب از زمین نگھبانی نگھبانی از آتش

پرھیز از الشھ خوریپرھیز از خوی آورھا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

17

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

18

تھران ١٣٣٩متولد پزشک و ایمونولوژ و متخصص محیط زیست

معصومھ ابتکار 1171

رشت اسفند ۶متولد١٣٠۶

پژوهشاعر و موسیقی )سایھ( ابتھاج سمیعی ھوشنگ 1328

ھمدان -١٣١٣متولد١٣٨٢وفات

کتابدارو نویسنده و مترجم پژوھشگر و مدرس علوم کتابداری رسانیاطالع

ھوشنگ ابرامی 1332

تھران ١٣۶٣متولد نوازنده قانون سحر ابراھیم 0517تھران ١٣٢٧متولد مجسمھ ساز )محمد(فرھاد ابراھیم ابراھیمی 0984لنگرود ش.ه١٣١۴متولد زیست شناس گیاھی اده معبود ابراھیم ز حسن 0365تھران فروردین ١۴متولد

١۶وفات -١٣١۵١٣٨٧خرداد

ادیب نادر ابراھیمی 1259

شیراز ١٣٣٠متولد مجسمھ ساز و نقاش حسام ابریشمی 0337روستاي آبشور شھر بجنورد

-ش . ه١٣١٠متولد دی ماه ٢٨وفات

ش .ه١٣٨٩

نوازنده قشمھ )آبجوری(آبشوری علی 0717

ھرانت -ش .ه١٢٩۴متولدش. ه١٣٧۵وفات

نقاش آبکار کالرا 1366

فریومد در خراسان -ش . ه۶۶۴متولدش.ه٧۴۶ وفات

شاعر امیرفخرالدین ابن یمین فریومدی 0159

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

19

ساوه ١٣٠٢متولد١٣۵٧ وفات

موسیقی دان و سازنده ساز چگور و بربط

آبنوسی نریمان 1275

روستاي میھنھ ازتوابع ابیورد

-ق . ه٣۵٧متولدق.ه۴۴٠ وفات

شاعرو صوفی وعارف ابوسعید ابوالخیر 0062

تھران -ش . ه١٣١۵متولد١٣٨٧وفات

آھنگ ساز و نوازنده پیانو اتابکی پرویز 0230

؟ دوران قاجار نوازنده تار نعمت هللا خان اتابکی 1292تھران ١٣١٢متولد نگار و نویسندهتاریخ منصوره اتحادیھ 1186دھرود ١٣١٠ مھر ٢متولد

١٣٨۴وفات آبان شاعر و مترجم آتشی منوچھر 1197

تھران ١٣٢٠متولد٢٣ وفات چھارشنبھ

١٣٨٧بھمن

نویسنده کتب کودکان منوچھر احترامی 1194

ھونھ گان سمیرم سفلي )ھونجان(

اسفند ١۵متولد١٣٢۵

شاعر احتشامی خسرو 0436

تھران ھشت اردیب١متولد١٣۵٧ماه

نوازنده پیانو احتشامی سامان 0514

تھران ١٣۴١متولد نوازنده تارموسیقی دان فریدون احتشامی 0868تھران ١٣٢٨متولد چشم پزشک ایرج احد زادگان 0178کرمان اردیبھشت ٣٠متولد

١٣١٩شاعر احمد رضا احمدی 0111

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

20

تھران ١٣٢٧متولد فلسفھ دان بابک احمدی 0183١٣٣٠متولد یزد -شھرستان تفت پزشک عمومی حسین احمدی 0374

کرمان ١٣٢٢متولد شاعر مسعود احمدی 1158تھران ش.ه١٣٢۴متولد روان پزشک علی احمدی ابھری 0716شھرستان الیگودرز ش.ه١٣۴۴متولد پزشک عمومی زھرا احمدی نژاد 0499تبریز فروردین٢١متولد

۵ات وف-١٢٩٩ماه ١٣٨٧آبان ماه

نقاش بیوك احمری 0219

تھران ١٣٣۵متولد مھندس الکترونیک مینو اخترزند 1252شیراز ١٣۵٩متولد نوازنده تنبك و دف پژمان اخواص 0252تبریز ١٣٣۵متولد نوازنده تنبك محمد اخوان 0941مشھد -١٣٠٧متولد اسفند

١٣۶٩وفات شاعر مھدی اخوان ثالث 1225

اصفھان ١٣٣٠متولد ادیب احمد اخوت 0085اصفھان ١٣٢۴متولد آذر نویسنده و مترجم محمد رحیم اخوت 1035تھران ش.ه١٣۴٧متولد روان پزشک آخوند زاده شاھین 0564نوخھ -ش .ه١١٩١متولد

ش. ه١٢۵۶وفات نویسنده آخوند زاده فتح علی 0820

مشھد ١٣١۶متولد خوش نویس ین اخو عباس 0635اراک ١٣١٢متولد

١٣٩۴وفات شیمی دان محمد ادریسی 0945

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

21

سنندج ١٣١٠متولد متخصص انگل و قارچ شناسی

غالم حسین ادریسیان 0793

تھران ١٢٩٩متولد١٣٨٧وفات

حقوق دان و تاریخ شناس آدمیت فریدون 0866

پیشاور -ق . ه١٢۶٠متولدق. ه١٣۴٩وفات

شاعر بن سید شھاب احمد ادیبالدین

0110

بیژن گرد ، ازروستاھاي نیشابور

-١٢۴٣خ.متولد ه١٣٠۵وفات

خورشیدی

ادیب عبدالجواد ادیب 0642

جعفریھ (روستای گازران اراک)فعلی

مرداد ماه ١١متولد وفات -ش . ه١٢٣٩

ش. ه١٢٩۶اسفند ٢

شاعر و ادیب و روزنامھ نگار

ادقمحمد ص ادیب الممالک فراھانی 1059

از شھرستان »گـز«شھربرخوار اصفھان

متولد بیست ویکم ١٣٠٣خرداد

وفات ٢٣اسفند ١٣٩۵

ادیب عبدالعلی ادیب برومند 0659

سنقر ١٣۴۶متولد نقاش و گرافیست فرزاد ادیبی 0834روستای خرمشاه در حومھ یزد

اسفند ٢٧متولد١٨وفات -١٣٠٠

١٣٨٨تیر

نویسنده دیآذر یز مھدی 1214

تبریز ١٣٢۵متولد شھریور آھنگ ساز و نوازنده کمانچھ

آذرسینا مھدی 1224

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

22

تھران ١٣٣٠متولد مجسمھ ساز آذرفھیمی بھمن 0214کرمانشاه ١٣٢۵متولد متخصص کتابداری و

تاریخ دانآذرنگ عبدالحسین 0644

تنکابن ١٣١٣متولد تاریخ شناس آذری دمیرچی عالء الدین 0695ھمدان ١٣١٨متولد تاریخ دان، فلسفھ دان پرویز اذكائی 0227تھران متولد فروردین

وفات -١٢٨٣١٣٧٧فروردین

مترجم و نویسنده و دانشنامھ نویس

آرام احمد 0097

تبریز ١٢٨١متولد١٣١٨وفات

فیزیک دان و شیمیست تقی ارانی 0263

اردبیل ق . ه۶۵٠متولدق. ه٧٣۵وفات

فشاعروعار الدینصفی اردبیلی 0606

قم ١٣۴٠متولد پزشک غدد و متابولیسم اردشیر الریجانی

باقر 0185

تھران ١٣١٨متولد فیزیک دان فرھاد اردالن 0843تھران -١٣٣٣متولد آبان

خرداد ١١وفات ١٣٨٩

نوازنده پیانو آرزومانیان آندره 0007

مشھد ١٣٠٠متولد مجسمھ ساز حسن ارژنگ 0348تبریز ١٢٧١متولد

١٣۵۴وفات نقاش و مینیاتوریست رسام ارژنگی 0465

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

23

؟ ١٣١٧متولد١٣۴٠وفات

نوازنده تار فرھاد ارژنگی 0845

تھران متولد اردیبھشت ١٣۴٠

نویسنده و مترجم و شاعر شیوا ارسطویی 0594

روستای خزاق کاشان وفات ١٣٢٢متولد١٣٨٨شھریور

می دانشیمی و بیو شی رضا ارشدی 0486

در بندرعباس"گنو" ١٣١٨متولد ادیب عبدالمجید ارفعی 0673تبریز ١٣١٨متولد فیزیک دان و ستاره شناس جعفر ارکانی حامد 0280تھران ١٢٩٣متولد

١٣٧۴وفات خرداد پزشک آسیب شناس آرمین کمال الدین 1370

مشھد متولد فروردین فروردین ١٣٠١٢٣

١٣٩١

ادیب و پژوھشگر آریان قمر 0882

تھران -١٣٠٣متولد١٣٨٠وفات

ادیب پورآریان امیرحسین 0157

زاھدان -١٣٢۶متولدوفات ١٣٨٨

فناور ارتباطات و اطالعات و کتابداری

آزاد اسدهللا 0124

ارومیھ ١٣۴٢متولد نوازنده تار آزاد داوود 0448مالیر ١٣٢٧متولد مجسمھ ساز آزموده بھمن 0213؟ قمری١۴اوایل سده نوازنده ویولن آژنگ ابراھیم 0016تھران ١٣٣۵ آذر ٢٠متولد نقاش )عبدالصالح(عبدی اسبقی 0682

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

24

بمپور ش.ه١٣١٠متولد نوازنده دوئلی شیرمحمد اسپندار 0592تبریز ١٣٢۶متولد زمین و زلزلھ شناس آستانھ اصل ابوالحسن 0026آبادان ١٣٣۵تولدم گرافیک آرمان استپانیان 0003تھران ١٣٠۵ بھمن ٩متولد

١٣٩۴ دی ١٧وفات آھنگ ساز و نوازنده تار و سھ تار و پیانو

ھوشنگ استوار 1334

اصفھان ؟ متولد١٢٣١؟ وفات١٣٠۴

نوازنده نی نایب اسدهللا 1272

شھرستان اردبیل ١٣٣٩متولد نوازنده نقاره یدوح اسداللھی 1342طوس ھجری ق ٣٩٠متولد

ھجری ق۴۶۵وفات ادیب علی بن(ابونصر اسدی

)احمد بن منصور0075

تبریز ١٣٣١متولد شاعر حسین اسرافیلی 0394مالیر متولد آغاز قرن پنجم

وفات -ھجری اواخرعھد طغرل سلجوقی

شاعر و داستان گوی فخرالدین اسعد گرگانی 0824

تھران ١٣۴٩متولد پژوھشگر و مدرس موسیقی

ھومان اسعدی 1337

تھران ١٣٠١متولد اسفند ٢٩درگذشتھ

١٣٩١

نقاش احمد اسفندیاری 0094

تھران ١٣١۵متولد دام پزشک علی اسالمی 0713

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

25

تھران ١٣٢٣متولد متخصص مھندسی مکانیک

محمد رضا اسالمی 1051

ندوشن یزد ١٣٠۴متولد ادیب حمد علیم اسالمی ندوشن 1064بابل ١٣٣٣متولد ادیب ابوالقاسم اسماعیل پور 0039؟ وفات -١٢٧٠متولد

١٣٢٠نوازنده کمانچھ حسین خان اسماعیل زاده 0414

قوچان ١٣٢٣متولد خوش نویس علی اکبر اسماعیلی 0757تھران ١٣۴۴متولد حقوق دان محسن اسماعیلی 0924رشت شھریور ۴متولد

١٣١٣ازنده تنبكنو محمد اسماعیلی 0951

قصبھ آشتیان ازتوابع سلطان آباد اراک

وفات -١٣٠۴متولد١٣٨۴

فلسفھ دان آشتیانی جالل الدین 0293

تھران ش. ه١٢٧۵متولد١٣۶٠ش .وفات ه

پزشک عمومی آشتیانی جواد 0321

تھران -ش . ه١٢٧١متولد١٣۴٩وفات

نقاش و ادیب )شعلھ(آشتیانی ماعیلاس 0132

تھران نوازنده ویولن شمسی١٣١٣متولد موسیقیدان )کیان(آشتیانی امیرناصر 0148کرمانشاه ١٣٩۶درگذشتھ آبان

شھریور ٣متولد١٣٢٠

نویسنده علی اشرف درویشیان 0735

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

26

قم ١٣٢٠متولد ادیب علی اشرف صادقی 0712کرج وفات ١٢٩٩متولد

١٣٨٩ دی ١١یس و نگارگرو خوش نو

تذھیب نگار و نقاشعلی اشرف والی 0718

تھران ١٣٣٢متولد متخصص مدیریت منابع انسانی

علی اکبر اشعری 0758

بن از توابع شھرکرد اکنون چھارمحال بختیاری

-ق . ه١٢۵٠متولدق.ه١٣١٢وفات

ادیب حبیب اصفھانی 0330

تھران -ش .ه١٢۴۶متولد١٣٠۴وفات

خوش نویس غالم رضا اصفھانی 0805

اصفھان -ش . ه١٣٠٠متولد١٣٨۶ آذر ٧وفات

شاعر )امید( اصفھانی ژالھ 0507

اصفھان -ق .ه١٢۵١متولدق.ه١٣١۶وفات

عارف و صوفی صفی( اصفھانی )علیشاه

محمد حسن 1019

تھران متولد ششم بھمن ١٣٢۶

نوازنده سنتور سوسن اصالنی 0539

تھران ١٣٢٠متولد سنتورنوازنده ارفع اطرایی 0121تھران ١٣۵٨متولد نقاش آزاده اعتباریان 0005تبریز ١٢٨۵متولد

١٣٢٠وفات شاعر )رخشنده(پروین اعتصامی 0247

تبریز -ش .ه١٢۵۴متولدش. ه١٣١۶وفات

ادیب اعتصامی)اعتصام الملک(

یوسف 1396

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

27

رشت متولد بیست و سوم وفات -١٢٩٣دی ماه ١٣٨۵ خرداد١٠

نویسنده و مترجم )بھ آذین( اعتماد زاده محمود 1109

تھران ١٣۵۶متولد مجسمھ ساز بزرگ اعتمادی رامین 0456تھران ١٣٢٨متولد جامعھ شناس و پژوھشگر شھال اعزازی 0586ھرند ١٣١٨متولد پزشک متخصص ارتوپدی بھادر اعلمی 0193سمنان ١٣٢١متولد فلسفھ دان غالم رضا اعوانی 0804تھران ١٣٢۵متولد نوازنده تنبك مرتضی اعیان 1137رشت ١٣١٩ آبان ٨متولد نقاش و نویسنده و طراح آغداشلو ایدین 0169تھران -ش . ه١٣١۴متولد

ش.ه١٣۶۶وفات نوازنده تنبك امیرناصر افتتاح 0161

جھرم ١٣٢٢متولد حقوق دان گودرز افتخار 0887اراک ١٣٢٩متولد پزشک ھستھ ای محمد افتخاری 0967روستای باز قلعھ رشت متولد١٢٨٧

١٣٣٨ وفات نویسنده و شاعر محمد علی افراشتھ 1070

تھران متولد پنجم آذر ماه ١٣٢٩

روان شناس غالم علی افروز 0813

شیروان ١٣٣٣متولد فیزیک دان آفریده حسین 0369اصفھان ١٣۴۴متولد یقی دان سنتورنوازموس جاوید افسری راد 0275تھران -١٣٠۴متولد مھر

١٣٨٩وفات اسفند ادیب ایرج افشار 0175

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

28

ساری ١٣١۴متولد موسیقی دان و نوازنده کالرینت

رحمت افشار 0460

یزد ش . ه١٢٧٢متولدش. ه١٣۶٢وفات

نویسنده محمود افشار 1126

تھران ش.ه١٣٢۵متولد میمھندس شی فرامرز افشارطارمی 0828دزفول ١٣٣٠متولد نوازنده نی عبدالنقی افشارنیا 0676کرمانشاه دی ماه ١١متولد

١٣٠٣نویسنده علی محمد افغانی 0773

شیراز ١٣۴٩متولد نوازنده تنبك نوید افقھ 1302شاھرود وفات ١٣٠٣متولد

١٣٨٧ آذر ٢۶متخصص علوم آزمایشگاھي

محمد مھدی افالطونی 1091

اصفھان دوره قاجار نوازنده تنبك آقا باشی عیسی 0782تھران -ق .ه١٢٩٣متولد

ق.ه١٣٨٩وفات کتاب شناس و پژوھشگر شیعھ

آقا بزرگ محمد محسن بنعلی

1088

کرمان -ق .ھج١٢٧٠متولدق.ه١٣١۴وفات

نویسنده آقا خان عبدالحسین 0646

تھران وفات -١٣١٧متولد١٣٨٨

وازنده قانونن آقا رضی سیمین 0556

اھواز ١٣٣٠متولد پزشک کودکان آقا محمدی اصغر 0136از توابع )سوکند(حسن آباد

بیجار١٣٢٩متولد نقاش و مینیاتوریست آقا میری محمد باقر 0997

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

29

تھران ۶١٣۴متولد مجسمھ ساز و نقاش آقاپور شھال 0587تھران فروردین ۴متولد

٣وفات -١٣٣٨١٣٨۴خرداد

شاعر آقاسی محمد رضا 1049

اھواز ١٣۵٣متولد نوازنده سنتور آقایی سیامک 0551تھران ١٣٣۵متولد ادیب آقایی فرخنده 0832آشتیان -ش . ه١٢٧۵متولد

١٣٣۴وفات مورخ و ادیب و نویسنده عباس اقبال 0624

شھر الر فارس ١٣٠۴ متولد١٣٩٨فروردین ٢٧

وفات

ادیب احمد اقتداری 0099

شھرستان المرد استان فارس

١٣۴٩متولد داستان نویس احمد اکبرپور 0091

نیشابور ١٣٣٠متولد فیزیک دان ھادی اکبرزاده 1308تھران ١٣١٧متولد نوازنده تنبك سیاوش اکبری 0544گلپایگان وفات -١٣٠٠متولد

١٣٨۴متخصص علوم اداری و حسابداری

ل هللافض اکبری 0870

مرند ١٣٣٣متولد پزشک زایمان فیروزه اکبری اسبق 0873ھمدان ١٣٢٧متولد روماتولوژ محمود اکبریان 1102شھرستان آستارا ١٣٣٢متولد شاعر اکبر اکسیر 0167

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

30

تھران -١٣٠٢ آذر ٢متولد شھریور ١٨وفات

١٣۴٨

نویسنده و مترجم آل احمد جالل 0287

تھران ١٣٠٨یرماه متولد ت١٣٨٩ آذر ١۴وفات

نویسنده و محقق آل احمد شمس الدین سادات 0572

کرمانشاه خرداد ٢۶متولد٢٣وفات -١٣٠٩

١٣٨٩شھریور

نقاش الخاص ھانیبال 1318

تھران ١٣۵٨ف -١٢٨۵ت نقاش الطافی حسین 0388تھران -ش . ه١٣١٩متولد

١٣٨٢وفاتداندان پزشک الکسانیان استپان 0122

کرمانشاه وفات -١٢۶۴متولد١٣٣۶

شاعر الھامی الھوتی ابوالقاسم 0051

؟ وفات -١٣٢۴متولد١٣٨٩

شاعر و نویسنده و مترجم الھی بیژن 0226

شھر قمشھ از توابع اصفھان

-ش . ه١٢٨٠متولدش.ه١٣۵٢وفات

ادیب الھی محمد مھدی محی الدین

1095

آباد، در نزدیکی کوه جیحونن، کرمانشاھانبیستو

١٢٧۴تولد شھریور ١٣۵٣وفات مھر

عارف و صوفی الھی نورعلی 1297

تھران ١٣١٨متولد در دی ادیب الھی قمشھ ای حسین 0400گلپایگان ٣وفات ١٣٣٠متولد

١٣٨۶مھر ادیب حسین الوند ابراھیمی 0403

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

31

بندر انزلی ١٣۵٧متولد نقاش افشین الوندپور 0141وابستھ بھ (روستاي گز

بندر گز ، استان گلستان متولد بیست و سوم

١٣١٣دی ماه ادیب ابوالقاسم امامی 0041

آباده ١٢٩١متولد منبت ساز علی امامی 0711تھران ١٣٢١متولد ادیب گلی امامی 0886شیراز ١٣٠٨متولد

١٣٩١وفات ساز و منبت معرق محمد طاھر امامی 1060

اردبیل ١٣٣٨لدمتو جراح حسن امامی رضوی 0350تھران ١٣٢١متولد متخصص معماری حسین امانت 0389شیراز ١٣٠٠متولد

١٣٨٩وفات مورخ حسن امداد 0358

تبریز ١٣٣۴متولد سازمجسمھ فاطمھ امدادیان 0816ری ١٣٣٩متولد نویسنده و مترجم اسدهللا امرایی 0126بندر انزلی وفات ١٢٨۴متولد

١٣۵٨متخصص علوم اداری و حسابداری

آموختھ علی اصغر 0744

خوی ١٣١٨متولد پژوھشگر نویسنده مترجم آموزگار ژالھ 0506کرمان ١٣٢۵متولد نقاش عطاءهللا امیدوار 0691تھران ١٢۵۵متولد

١٣۴٠وفات پزشک کالبد شکافی امیرخان امیراعلم 0158

تھران ش .ه١٢٧۵متولدش.ه١٣۵۶ات وف

ترانھ سرا و تصنیف ساز محمد علی امیرجاھد 1078

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

32

تھران ١٣۵٢متولد نویسنده رضا امیرخانی 0489تکیھ ناوه در طالقان ١٣١٨متولد خوش نویس غالم حسین امیرخانی 0789بابل ١٣٣٣متولد مجسمھ ساز بھروز امیری راد 0206بروجرد ١٣٣٨متولد مجسمھ ساز مدی امیریاراح رضا 0488گتوند دراستان خوزستان وفات -١٣٣٨متولد

١٣٨۶شاعر قیصر امین پور 0883

تھران ١٣۵٧متولد ستاره شناس بابک امین تفرشی 0182آبادان ١٣٣۴متولد نقاش احمد امین نظر 0102روستای فشند از روستاھای ساوجبالغ

وفات -١٢٨٢متولد١٣٧٧

طراح جمشید امینی 0309

؟ ١٣۵٨متولد نوازنده رباب مھدی امینی 1215شھرک شاھین دژ در حومھ تبریز

خرداد ٢١متولد١٣٠۵

حقوق دان و شاعر ملقب بھ ( امینی )مفتون

یدهللا 1391

تھران ١٣٢۶متولد آھنگ ساز موسیقی فیلم و نوازنده ابوا و مدرس موسیقی

مجید انتظامی 0916

رشت وفات -١٣٠۵متولد١٣۶٣

شناسپزشک و باکتری آذر اندامی 0001

تھران ١٣٣١متولد پاتوبیولوژ فرشتھ انسانی 0836مشھد شھریور ٢١متولد

ش. ه١٣۴۵مھندس الکترونیک و علوم رایانھ EECS و

انوشھ انصاری 0164

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

33

ھرات -ق . ه٣٩۶متولدق. ه۴٨١وفات

ادیب عبدهللا انصاری 0668

سیمال ١٣١٨متولد فناور ارتباطات و اطالعات و کتابداری

نوش آفرین انصاری 1300

ابیورد ازمضافات خاوران طوس

ق. ه۵١٠متولدق. ه۵٨٣وفات

متخصص نجوم و ریاضی و حکمت و شعر

مد(اوحدالدین انوری محمد )بن مح

0166

شھرستان تكاب ١٣١٢متولد ادیب حسن انوری 0343تھران ١٣٢۴متولد محمد مھدی انوشفر سازمجسمھ 1092اھر -ش . ه١٣٠١متولد

١٣۴٩وفات پزشک کودکان حسن اھری 0339

شیراز ١٣١۶متولد ادیب منصور اوجی 1182مراغھ -ق .ه۶٧٣متولد

ق.ه٧٣٨وفات شاعرو صوفی وعارف رکن الدین اوحدی

)اوحدالدین(0498

بروجرد ١٣٠٨متولد بھمن ١٣٧٠وفات

ادیب )رحمانی(اوستا محمد(مھرداد )رضا

1234

تھران ١٣١٣متولد نقاش ناصر اویسی 1267زابل ١٣۴٢متولد مجسمھ ساز آویشی حمید رضا 0433بروجرد ادیب شمسي١٣٠۵متولد آیتی عبدالمحمد 0675جھرم ١٣١٣متولد شناسيمتخصص گیاه کرامت هللا ایزدپناه 1359کازرون ١٣٢۶متولد نگ ساز و نوازنده آھ

ویولنسیامک ایقانی 0550

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

34

تبریز ١٣٣۵متولد نوازنده قوپوز عاشیق ایمران حیدری 0619کرمانشاه متولد اردیبھشت

وفات -١٣٣٨٢٩یکشنبھ

١٣٨١اردیبھشت

دان و آھنگ موسیقی سازموسیقی سنتی و

ھای متخصص ردیف موسیقی سنتی و نوازنده کمانچھ و ویولن

سھیل ایوانی 0536

اھواز -١٣٢٠متولد١٣٨٨وفات

ادیب محمد ایوبی 0934

کنگان ازاستان بوشھر آبان ٢٠متولدش. ه١٣٢١

ادیب بابا چاھی علی 0707

نیشابور ١٣۵٢متولد نوازنده سھ تار بابایی بھداد 0196مریوان ١٣۵٨متولد نقاش بابائی شاھو 0563بندر انزلی ١٣٣٩متولد

١٣٨٩وفات نقاش بارور شھین 0588

کرمان ١٣٢١متولد ریاضی دان و آمارشناس بازرگان ھرندی عباس 0628تھران ١٣٢۴متولد

١٣٨٣وفات پزشک داخلی باستان حق محمد حسن 1018

پاریز ماه متولد سوم دی١٣٩٣وفات١٣٠۴

ادیب باستانی محمد ابراھیم 0992

ایروان -١٢۶۴متولد١٣۴۵ آذر ۴وفات

ادیب باغچھ بان )عسگرزاده(

جبار 0276

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

35

تبریز وفات١٣٠۴متولد١٣٨۶اسفند

شاعرو نویسنده و آھنگ ساز و مترجم

بانباغچھ ثمین 0273

تھران ١٣۶٨وفات ١٣٠٢متولد

بیوشیمیست باقدیانس الكساندر 0145

زابل ١٣٣۴متولد ادیب باقری عباس 0637کرمانشاه ش. ه١٣۵٩متولد ساز و نوازنده آھنگ

کمانچھ و سھ تارباقری مھدی 1229

تھران ١٣٢۴متولد ادیب باقری مھری 1237اردبیل ١٣۴۴متولد داستان نویس بایرامی محمد رضا 1041بروجن -ش . ه١٢۵٠متولد

ش.ه١٣۴٩وفات پزشک عمومی بختیار ابوالقاسم 0047

كرمانشاه ١٣١۵متولد ادیب ایبدره فریدون 0858مدانھ ق و . ه٣۵٨متولد

ق. ه٣٩٨زندگی تا ادیب الزمان ھمدانیبدیع احمد ابوالفضل

حسینبن0065

سواد کوه ١٣٧١ف-١٣١٣ت آھنگ ساز بدیعی حبیب هللا 0335کاشان ١٣١۵متولد موسیقی دان و نوازنده

کمانچھ ویولن و قیچکبدیعی رحمت هللا 0461

اصفھان ١٣١٨متولد ادیب بدیعی نوچھرم 1190تبریز ١٣١۴متولد نویسنده و شاعر براھنی رضا 0479آباده شیراز

١٣۴٣متولدمتخصص علوم سیاسی برزگر ابراھیم 0015

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

36

تھران ش . ه١٢٩١متولدش. ه١٣۶۶وفات

موسیقی دان و آكوستیك دان محقق موسیقی ایران

برکشلی مھدی 1216

خرمشھر -١٣٣۵متولد١٣٨٩وفات

زبان شناس برگ نیسی کاظم 1350

تھران متولد نھم بھمن ماه ١٣٢٧

نوازنده ویولن برومند جھانشاه 0311

تھران -ش . ه١٢٨۵متولد١٣۵۵وفات

تار و تار و نوازنده سھسنتور و تنبک

برومند نورعلی 1299

بندر انزلیش.ه١٣٠٢متولد

نقاش و طراح گرافیک بریرانی صادق 0595

تھران -١٢٨٣متولد بھمن ٢١وفات یکشنبھ

١٣٧۵بھمن

ادیب بزرگ علوی مجتبی 0903

قوچان ١٣١٢متولد متخصص رشتھ آمار و احتماالت

نیابزرگ ابوالقاسم 0038

بسطام ش. ه١٨٢متولدش. ه٢۵٣وفات

عارف و صوفی بسطامی بایزید 0187

یزد ١٣۶۵متولد نوازنده سنتور و بربط بطحایی سینا 0558تھران

١٣۵٠تولدمدانموسیقی بکان علی 0723

اصفھان ١٣۴١متولد ادیب بلخاری قھی حسن 0363

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

37

بلخ ١۶۶متولد تیرماه وفات -خورشیدی

٢۶۴ اسفند ١٩

ستاره شناس بلخی ابومعشر 0070

بلخ نیمھ نخست سده چھارم ھجری

شاعر )کعب قزداری(بلخی رابعھ 0455

تبریز ١٣١٢متولد شیمی دان یانبلورچ محمد 0936تفرش ١٣٠٣متولد فروردین

١٣٨٨فوت مھرماه نقاش بلوکی فر عباس 0631

شاپورجندی -ق .ه١۶٣متولدق.ه٢۴٣وفات

داروساز و پزشک بن ماسویھ ابوزکریا یوحنا 0061

سمنان ١٣٣۴متولد نقاش و طراح اسدیبنی محمد علی 1082روستای سبیلی آستارا -١٣٣۴متولد

١٣٨٧وفاتشاعر بنی مجیدی منصور 1181

اراک -١٢٨۴متولد١٣۶۵وفات

نقاش بھادری عیسی 0783

تھران ١٣١٢متولد مھندسی مکانیک بھادری نژاد مھدی 1212تھران وفات ١٣٠٨متولد

١٣٧٣ آبان ٢٢نویسنده، زبان شناس، اسطوره شناس پژوھشگر

بھار مھرداد 1233

مشھد متولد شانزدھم آبان ش وفات . ھ١٢۶۵

١٣٣٠دوم اردیبھشت

ادیب )ملک الشعرا(بھار محمد تقی 1008

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

38

آبادان ١٣٣۴متولد ادیب 1بھارلو محمد 0932تھران -ش . ه١٣٠٧متولد

١٣٨۵وفات نوازنده ویولن 2بھارلو محمد 0933

تھران -١٢٨۴متولد١٣٧۴وفات

موسیقی دان و نوازنده کمانچھ

بھاری علی اصغر 0739

تھران ١٣٢۵متولد مجسمھ ساز بھبھانی تاھا 0260تھران -١٣٢۴متولد

١٣٨٨وفات موسیقی دان و نوازنده پیانو

بھبود فرمان 0840

تبریز -١٢٨۵متولد١٣۶٧وفات

شاعر )شھریار(بھجت محمد حسین 1026

آباد رودباررحمت ١٣٠۵متولد نقاش و مینیاتوریست بھرامی محمد 0965ھمدان ١٣٠۵تولدم

١٣٨۴وفات مجسمھ ساز بھرامیان محمد حسین 1033

تبریز ١٣١٨ تیر ٢متولد١٣۴٧وفات شھریور

نویس و محقق و داستان مترجم و شاعر

بھرنگی صمد 0607

تھران -ش .ه١٢۶٩متولدش.ه١٣۵٠وفات

ادیب بھروز ذبیح 0452

تھران ١٣٢٩متولد ادیب و مترجم بھروزكیا کمال 1369رانتھ خرداد ماه ٢١متولد

١٣۴١نوازنده بربط بھروزی نیا حسین 0384

شیراز ١٣۴٧ف١٢٧٣ت نقاش و مینیاتوریست بھزاد حسین 0410

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

39

رشت ١٢٩٢متولد اسفند ١٣٨۶وفات شھریور

زمین شناس بھزاد محمود 1116

ھرات -ق . ه٨۶٠متولدق.ه٩۴٢وفات

نقاش و مینیاتوریست بھزاد کمال الدین 1371

کرمانشاه متولد بھمن ماه ۵وفات -١٣٠۴

١٣٨۶فروردین

شاعر بھزاد یدهللا 1390

اصفھان -ش . ه١٣٠۵متولدش.ه١٣۶۶وفات

ایران شناس بھشتیان عباس 0634

ایل قشقایی از طایفھ عملھ قشقایی بھ ھنگام کوچ

متولد -ش .ه١٢٩٨وفات یازدھم

١٣٨٩اردیبھشت

نویسنده بھمن بیگی محمد 0972

دزفول متولد فروردین ١٣٢١

شاعر و غزل سرای بھمنی محمد علی 1069

کرج ١٣٢۶ متولد اقتصاد دان بھمنی محمود 1111کرمان -ق . ه١٣٠١متولد

ق.ه١٣٧۵وفاتادیب بھمنیار احمد 0095

تھران ١٣۴٨متولد آھنگ ساز و نوازنده پیانو بھنا رامین 0458طالقان وفات ١٢٧۴متولد

١٣۶۵وایل بھمن اخوش نویس بوذری ابراھیم 0014

بوزجان ق . ه٣٢٨متولدق. ه٣٨٨وفات

ریاضی دان و ستاره شناس

بوزجانی ابوالوفاء 0055

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

40

شیراز ١٣٢٣متولد ادیب بی آزار عبدالکریم 0680اصفھان ١٣۴٧متولد شاعر بیابانکی سعید 0527تھران وفات ١٣٢۵متولد

١٣٨۵آھنگ موسیقی شناس و

سازبیات بابک 0184

تھران مرداد ١١متولد١٣١٧

تاریخ شناس سیاسی و فرھنگی و اجتمایی

بیانی شیرین 0593

تھران ١٣٧۴وفات ١٣١١متولد

نوازنده تنبك بیداریان امیر 0153

گیالن غرب ١٣٣۵متولد شاعر بیدج موسی 1241باجگیران اسفند ۴متولد

١۴وفات -١٢٨۵١٣٨١فروردین

ریاضی دان و پژوھشگر بیرشک احمد 0096

کاث، خوارزم ھجری ٣۶٢متولد ھجری۴۴٢وفات

شناس دان و ستارهریاضیشناس وھند و انسان

نگار و شناس و تاریخ فیلسوف

بیرونی محمد بن(ابوریحان )احمد

0060

یکی از شھرھای (سلطانیھ )استان زنجان

-ش. ه٧٧٢متولدش. ه٨٢٨وفات

بیگ شناسستاره الغ 0144

تبریز -ش . ه١٢٩٧متولد فروردین ٢۴وفات

١٣۶۶

نوازنده تار بیگجھ خانی غالم حسین 0788

قم ١٣٢٢متولد تاریخ دان بیگدلی علی 0698

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

41

اصفھان -ش .ه١١٠١متولد١١۶٠وفات اسفند

نویسشاعر و تذکره بیگدلی آذر 0002

قم ١٣١۴متولد١٣٩۶مرداد ٢٧فوت

مومیپزشک ع بیگدلی مھدی 1201

اردستان ١٣٣٣متولد شاعر بیگی حبیب آبادی پرویز 0234ھمدان ش.ه١٢٩٠متولد

١٣٨۴فوت متخصص علوم اسالمی بینا محسن 0920

مشھد -١٣٠٠متولد١٣٧۴وفات

تاریخ دان موسیقی بینش محمد تقی 1006

مسجد سلیمان ١٣٩۴وفات ١٣٢٧متولد

نویسنده نیازبی هللاحفت 0818

روستای حارث آباد بیھق در نزدیکی سبزوار

-ق . ه٣٨۵متولدق. ه۴٧٠وفات

مورخ و نویسنده بیھقی محمد بن(ابوالفضل )حسین

0035

یزد ١٣٢٧متولد دانجغرافی پاپلی محمد حسین 1031تراران تفرش ١٢٨۶ تیر ٢٠متولد

١٣٧۶ خرداد٢وفات شناس گیاه پارسا احمد 0087

شیراز -١٣٠۵متولد١٣٨١وفات

قلم کار و نقره کار پارسوئی مھدی 1202

تھران بھمن ٢٨متولد١٣٢۴

/متخصص علوم اجتمایی نویس و مترجمداستان

پورپارسی شھرنوش 0580

اراك ١٣٢۴متولد متخصص فیزیك نظری پاشایی راد جالل الدین 0292

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

42

یزد -١٣٠٣متولد١٣۶٠وفات

عر و نویسنده پزشک و شا پاک نژاد رضا 0490

تھران خرداد متولد ھشتم١٣٣٢سال ماه

فلسفھ دان پایا علی 0706

لنگرود وفات -١٣١٠متولد آبان ماه ٢٧شامگاه

١٣٧٧

شاعر و مولف پاینده محمود 1130

تھران بھمن ماه ٢١متولد١٨وفات -١٣١١

١٣٨٨آذر

نوازنده سنتور پایور فرامرز 0826

تبریز -١٢٩٢متولد١٣٧١وفات

نقاش پتگر علی اصغر 0736

تھران -١٣٢۴متولد١٣٨٧وفات

نقاش پتگر نامی 1269

خرم آباد ١٣۵٠متولد نوازنده سنتور آھنگ ساز پرنیا حسین 0393تنگستان استان بوشھر ش .ه١٢٩٨متولد

ش.ه١٣۵۶وفات نویسنده پرویزی رسول 0467

گنابادی -ش .ه١٢٨٢متولد١٣۵٧وفات

ادیب پروین محمد 0942

شیراز خرداد ٢٧متولد١٣٣۵

نویسنده روحپروین شھال 0585

باغچھ سرا ١٣۵٧فوت١٢٨١ت جراح پری سکینھ 0549

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

43

تھران ١٣٠۶متولد حقوق دان و نویسنده و مترجم

پزشکزاد ایرج 0174

تھران ١٣۴١متولد نقاش پزشکیان ساغر 0513كاشان -١٣١٢متولد

١٣٨٩وفات جراح ومتخصص بیماریھای مغز و اعصاب

پزشکیان نصرت 1284

الر شیراز ھجرى ١٣١۴متولدشمسی

موسیقی دان و نوازنده ویولن

پژمان احمد 0106

تھران -١٢٧٩متولد١٣۵٣وفات

شاعر و تصنیف ساز پژمان حسین 0404

ھمدان ١٣٣۶متولد نقاش پلنگی ناصر 1265رشت بھمن ٢٠متولد

٢۶وفات -١٢۶۴١٣۴٧آبان

ادیب پور داوود ابراھیم 0018

رشت خرداد ٢۴متولد١٣٢۶

نویسنده پوراحمد جکتاجی محمد تقی 1001

تالش ١٣٢۴متولد ادیب پورجعفری محمد رضا 1044تھران ١٣٢٢متولد فلسفھ دان پورجوادی نصرهللا 1277مسجد سلیمان اردیبھشت ١٠متولد

١٣٣٠پورمقدم دان و نویسندهاقتصاد یارعلی 1346

کرمانشاه ١٣۶٢متولد نوازنده کمانچھ و تنبور پورناظری سھراب 0532كرمانشاه ١٣٢٣متولد سازآھنگ نوازنده تارتنبور پورناظری کیخسرو 1379

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

44

ھمدان ١٣٢٠متولد ادیب پورنامداریان تقی 0267رشت ١٣۴٩متولد مجسمھ ساز نژادپورنصری دمحمو 1124روستای اشکذر، شھرستان صدوق در استان یزد

-١٣٣٣متولد١٣٧٧ آذر ١٨وفات

جامعھ شناس و مترجم و نویسنده

پوینده محمد جعفر 1010

آبادان ١٣٣١متولد نویسنده پیرزاد زویا 0502تھران ١٢٩٢متولد پزشک قلب پیرنیا احمد ابوالقاسم 0109تھران -ش .ه١٢٧٩متولد

زده آبان وفات یاش.ه١٣۵٠

موسیقی دان و جمع آور ھای اصیل ایرانیآھنگ

پیرنیا داوود 0449

یزد -١٢٩٩متولد١٣٧۶وفات

متخصص معماری پیرنیا محمد کریم 1099

از توابع )ھادی شھر(گرگرشھرستان جلفا

١٣٣۴متولد نوازنده تار پیرنیاکان داریوش 0445

استھبان فارس ش.ه١٣٢۴متولد تابعی آسیب شناسپزشک ضیاء الدین 0611بیدخت گناباد ١٣٠۶متولد مھر

١٣٩٨فوت دی عارف و صوفی تابنده نورعلی 1298

گنبد کاوس ١٣٣۶متولد نقاش تاتاری آنھ محمد 0008تھران ١٣١۶متولد میکروب و ایمن شناس تاج بخش حسن 0340بروجرد متولد بیست و ھفتم

١٣٢١شھریور ماهشاعر ج بخشتا غزل 0786

؟ ١٣٧٨ف١٣٠٣ت نوازنده ویولن و سھ تار تاج بخش محمود 1128

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

45

تبریز -ق . ه۵٨٢متولد۶۴۵وفات پس از

شاعر و صوفی تبریزی شمس 0571

تھران ش.ه١٣١٧متولد١٣٩۶فوت

خوش نویس و خطاط تبریزی صادق 0598

تبریز ١٣١٣متولد ادیب تجلیل جلیل 0299تھران آبان ١۵متولد

٢۴وفات -١٢٩٨١٣٨۴اسفند

تار و نوازنده ویولن و سھ آھنگ سازو پژوھشگر و مؤلف

تجویدی علی 0702

فسا ١٣٢٧متولد نقاش تجویدی علی اصغر 0737تبریز ١٣٢۵متولد خوش نویس تجویدی غالم رضا 0803اصفھان ١٢٧٢متولد

١٣١٨وفات نقاش و مینیاتوریست تجویدی ھادی 1310

زنجان ١٣٢٢ت شاعر ترابی ضیاء الدین 0610تبریز خرداد ۶متولد

٢٧وفات -١٢۵۶١٣١٨دی

ادیب تربیت محمدعلی خان 1084

تھران -١٣٠٨متولد١٣٨٨وفات

شاعر و ترانھ سرای ترقی بیژن 0224

تھران ١٣١٨ مھر ١٧متولد ادیب ترقی گلی 0885تھران ١٣٩٧فوت اسفند

١٣٠٩ دی ١٠متولدمجسمھ ساز تریان لیلیت 0896

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

46

تفتازان روستایی از توابع شھرستان شیروان در خراسان شمالی

-ش . ه٧٠١متولدش.ه٧۶٩وفات

ادیب تفتازانی مسعود بن عمربن عبدهللا

1160

تفت یزد ١٣۴۵متولد شاعر تفتی رویا 0496تفرش ١٣٣٠متولد تاریخ دان حقوق شناس تفرشی محمد عیسی 1085

ھدمش ١٣٨٣ آذر ٢۵وفات ١٣٠٠متولد

ادیب تفضلی ابوالقاسم 0049

اصفھان -١٣١۶متولد١٣٧۵ دی ٢۴وفات

ادیب تفضلی احمد 0082

ھمدان ١٣٢۴متولد اقتصاد دان تقوی مھدی 1208گنبد دراستان گلستان ١٣٣٩متولد نوازنده دو تار تکھ مجید 0912نیشابور -١٣١٢متولد

١٣٨١وفات دان و مترجم و حساب

شاعرتمیمی فرخ 0830

شیراز ١٣٢۵متولد نوازنده نی و تار تنوری عبدالعلی 0660تھران -ش .ه١٢٩٠متولد

ش.ه١٣۵٢وفات نوازنده تنبك تھرانی حسین 0392

مشھد ١٣١۶متولد١٣٩١فوت

متخصص ارتباطات بین المللی

تھرانیان مجید 0906

)شیروان(روستای اوغاز ش.ه١٣٢٠متولد نویسنده )کانیمال(توحدی کلیم هللا 1367کرمان ١٣۵١ آذر ١٢متولد نوازنده دف و سازھای

ای و آھنگ سازکوبھتوحیدی عماد 0777

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

47

بابل خرداد ٢۵متولدش. ه١٣۴٣

خوش نویس توحیدی طبری علی نقی 0268

نیشابور ١٣۴١متولد داستان نویس توزنده جانی جعفر 0279تھران ١٣٢١لدمتو نوازنده سنتور توکل هللافضل 0869قزوین ١٣٧٣ف-١٣٠٢ت مجسمھ ساز توکلی اسماعیل 0134شیراز وفات -١٢٩٨متولد

١٣۶۴ خرداد ٩شاعر توللی فریدون 0861

در )تویلھ/تویلی(قریھ ) سلیمانیھ (بخش حلبچھ

-١١٩۵متولد١٢٨٣وفات

عارف و صوفی تویلی الدینعثمان سراج 0684

تھران ١٣٣٨متولد نوازنده سنتور ثابت سعید 0523زنجان ١٣١١متولد فیزیک دان ثبوتی یوسف 1394تھران متولد ھفتم

١٣٢١آذرماهنوازنده سنتور ثقفی داریوش 0441

قزوین ١٣٢٣متولد متخصص علوم اداری و حسابداری

ثقفی علی 0720

توس -ش . ه١٠٠متولدش. ه١٩۴وفات

انشیمی د جابربن حیان ابوموسی 0074

تھران ١٣٢٣متولد علوم مدیریت جاسبی جعفرعلی(عبدهللا 0672روستای نامق -ق .ه۴۴٠متولد

ق. ه۵٣۶وفات شاعر و عارف و صوفی جامی نامقی(جام

شیخ احمد -ترشیزی ) ژنده پیل-جام

احمد ابن ابوالحسن 0108

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

48

خرگرد جام یکی از تبعات ھرات

-٧٩٣ آبان ٢۴متولد٨٧١ آبان ٢٧وفات

دان و ادیب شاعرو موسیقیو صوفی

جامی عبد(نورالدینالرحمن بن احمد بن )محمد

1293

اردبیل ١٣۴٠متولد خوش نویس و طراح گرافیک

جباری صداقت 0603

شاھرود -١٣٢٢متولد١٣٨۵وفات

پزشک اورولوژی جبل عاملی پرویز 0239

غرجستان متولد محتمال وفات -ق .ه۴٨٠

ق. ه۵۵۵

شاعر جبلی عبدالواسع 0677

تبریز ش.ه١٣٢٠متولد مھندس الکتریسیتھ جبھ دارماراالنی پرویز 0237تبریز ١٣٠٧متولد

١٣٩٣وفاتادیب جداری عیوضی رشید 0468

تھران ١٣۴٠متولد نوازنده تار جزایری رامین 0457بروجرد ش.ه١٣١٩متولد

١٣٩٧وفات نقاش جعفری محمد ابراھیم 0993

تبریز -١٣٠٢متولدش. ه١٣٧٧وفات

فلسفھ دان جعفری محمد تقی 1005

لنگرود ش.ه١٣٠٢متولد حقوق دان جعفری محمد جعفر 1009تھران -١٣٠۶متولد

١٣٧٨وفات شاعر جاللی بیژن 0223

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

49

شاھرود ١٣٣٣متولد متخصص الکتریسیتھ و ارتباطات و اطالعات

جاللی رعلی اکب 0754

اراک وفات -١٣١٣متولد١٣٨٣سوم تیر ماه

نقاش جاللی سوسن آبادی عباس 0632

تھران ١٣٣٠متولد فلسفھ دان و عرفان شناس جاللی مقدم مسعود 1152تھران ١٣٣٠متولد بھمن ادیب و حقوق دان جمادی سیاوش 0542اصفھان ١٢٧٠ دی ٢٣متولد

١٣٧۶وفات آبان ادیب جمال زاده حمد علیم 1063

تبریز آبان ٢٨متولد١٣۵۶

نویس و شاعرونمایش نامھمترجم ایرانی

جمالی رزا 0464

اصفھان ١٣٨۵ف ١٢٨٧ت فیزیک دان ھستھ ای جناب کمال الدین 1372الر شیراز وفات -١٣٢٧متولد

١٣٨٩ اردیبھشت ١تارو سھ /نوازنده تار

مدرس /پژوھش گرجنگوک عطاءهللا 0689

انتھر ١٣٧۵ آبان ٨وفات ١٢٩۶متولد

ویولن ونواسازنوازنده جھان پناه عبدهللا 0664

تھران ١٣٧٠وفات ١٣٠۵متولد

نویسنده کتب کودکان جھان شاھی قاجار ایرج 0172

رى ١٣٢٧متولد نوازنده بربط جھانشاد جمال 0302رشت ١٣٢٣متولد زبان شناس جھانگیری نادر 1254قزوین ١٣٠٨متولد

١٣٩٨وفات متخصص علوم انسانی و فلسفھ

جھانگیری محسن 0925

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

50

تھران ١٣۶٠متولد آھنگ ساز و نوازنده تار جھانمانی پیام 0257تھران ١٣۴٣متولد متخصص الکترونیک

فیزیکجواد ابوالحسنی محمد 0960

تھران شھریور ٢٢وفات ١٣٩۵

١٣٠۵ دی ۵متولد

فیزیک دان جوان علی 0725

زشیرا ١٣٢٠متولد مھندس آبیاری زھكشی جوان محمود 1104تھران اردیبھشت ٢٢متولد

١٣۵٣شیمی دان و نویسنده و شاعر

جوانبخت ترانھ 0261

اردبیل ١٣٧۴متولد الکترونیک و فیزیک جوانشیر نیما 1304لنگرود آبان ٢۶متولد

١٣٢٩شاعر جواھری گیالنی شمس )محمدتقی(محمد 0955

از توابع استان شھر فسافارس

بھمن ماه ١١متولد١٣٢٩

ادیب جورکش شاپور 0560

تبریز ش.ه١٣٠٢ متولدش. ه١٣٩۶وفات

شاعر )حسان(چایچیان حبیب هللا 0332

اردبیل ١٣٢٩متولد دی ماه وفات اردیبھشت

١٣٩٧

آھنگ ساز و موسیقی شناس

آذرچشم ناصر 1266

بروجرد ١٣١۶متولد تر آھنگسازرھبر ارکس چکناواریان لوریس 0894تھران ١٣۶٣ شھریور تولد نقاش چمانی وحید 1341

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

51

تھران وفات ١٣١١متولد١٣۶٠ خرداد ٣١

فیزیک دان چمران مصطفی 1165

تھران ١٣٣۵ مھر ٩متولد نویسنده چھلتن امیرحسن 0156بوشھر تیر ١۴متولد

١٣وفات -١٢٩۵١٣٧٧تیر

نویسنده چوبک صادق 0597

شیراز ١٣٣۵متولد خوش نویس چیزفھم مجید 0910تھران ١٣٣٠متولد تاریخ و فلسفھ دان حاج سید جوادی کمال 1368کازرون ١٣١٠متولد شیمی دان پورحاجی عبدالرضا 0652شیراز ق . ه٧٢٧متولد حدود

ق. ه٧٩٢ وفات -شاعر )محمد شیرازی(حافظ شمس الدین محمد

بن بھاءالدین0573

بیرجند ١٣٣۴متولد دانجغرافی حافظ نیا محمد رضا 1053شھرستان مسجد سلیمان شھریور ٢۵متولد

١٣٣۴نوازنده نی بختیاری حافظی علی 0701

کرمانشاه وفات ١٣٠۵متولد١٣٩٢خرداد ١۶

تھران

تار و نواساز حافظی فریدون 0864

تھران ١٢٩٣ متولد١٣٧٢آبان ٣ وفات

ادیب التح ابوالقاسم 0043

بندر انزلی ١٣١۴متولد نقاش حبیب پور پرویز 0243

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

52

خوانسار ١٣٢٠متولد متخصص رشتھ کارشناسی و فلسفھ دان

حبیبی نجف قلی 1274

١٣٢٠متولد تھران وفات١٣٩٣

نوازنده و ھنر آموز تارو مؤلف

حجازی اسدهللا 0123

بروجرد ١٣٣٣متولد شاعر و نویسنده حجازی بنفشھ 0191تھران -ش .ه١٢٧٩متولد

بھمن ١٠وفات ش. ه١٣۵٢

ادیب )مطیع الدولھ(حجازی محمد 0982

بابل ش.ه١٣١١متولد متخصص علوم اسالمی حجتی محمد باقر 0998تھران ١٣٢۴متولد متخصص فیزیک وعلوم

اجتمایی و فلسفھحداد عادل غالم علی 0814

تھران متولد بھمن ماه١٣۴٧

ازنده تنبكنو حدادی پژمان 0251

اصفھان -١٣١۶متولد١٣٨١وفات

نوازنده نی حدادیان محمد علی 1075

مشھد وفات ١٣١۵متولد١٣٩٢ اردیبھشت ٧

کتابدارو پژوھشگر حری عباس 0636

اصفھان -ق .ه١١٠٣متولدق.ه١١٨٠وفات

شاعر حزین الھیجی محمدعلی بنابوطالب

1100

تھران -ش .ه١٢٨١متولدش.ه١٣٧١وفات

فیزیک دان و ریاضی دان و پژوھشگر

حسابی محمود 1115

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

53

ایرای الریجان آمل ١٣٠٧متولد فلسفھ دان حسن زاده حسن 0354آبادان متولد بیستم فروردین

١٣۴١داستان نویس حسن زاده فرھاد 0846

اراک ١٣٣١متولد تاریخ دان حسنی عطاءهللا 0690توس وفات -١٣٠٠متولد

١٣٨٢ بھمن ٢٨سرا سرا و قصیدهغزل

وشاعرحسنی برقعی خراسانی عماد الدین 0778

قزوین -ق . ه٩۶١متولدق.ه١٠٢۴وفات

خوش نویس حسنی سیفی میرعماد 1246

سمرقند ١٣۶٢ف-١٢٨۴ت موسیقیدان سمفونی نویس حسین امین هللا 0163؟ -١٣۴١متولد

١٣٨۵وفات فیزیک دان ھستھ ای پورحسین اردشیر 0114

بجنورد بھمن ۴متولد۴وفات -١٣٢٠

١٣۶٨بھمن

متخصص علوم ارتباط اجتمایی و روزنامھ نگار

حسین زاده منصور 1178

تبریز مرداد ٢٣متولد١٣٢٣

مجسمھ ساز حسینی احد 0077

تھران متولد فروردین ماه وفات روز -١٣٣۵

نھم فروردین ماه سال ١٣٨٣

شاعر حسینی حسن 0357

تھران ش. ه١٣۵٨متولد آھنگ ساز و موسیقی شناس

حسینی بمی مھدی 1222

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

54

تبریز ش. ه١٣٣٢متولد مجسمھ ساز حشمت بھروز 0204جھرم -١٣١٩متولد

١٣٨٩وفات زبان شناس حق شناس علی محمد 0772

اصفھان -١٣١۶متولد١٣٨٨ تیر ٨وفات

شاعر حقوقی محمد 0958

تھران ١٣۴١متولد نقاش حقیقت شناس جمشید 0306تبریز ١٣٠٠متولد

بھمن ١۴وفات١٣٩٢

متخصص آناتومی حکمت حسین 0407

شیراز مرداد ماه ٢۶متولد١وفات -١٢٧١

١٣۵٩شھریور

ادیب حکمت علی اصغر 0741

تھران ١٣٢٣متولد ادیب حکیمی محمود 1117روستای توردر شمال شرق بیضای فارس

-ق . ه٢۴۴متولدق. ه٣٠٩وفات

صوفی وعارف حالج حسین منصور 0420

اردبیل ١٣٢٣متولد فلسفھ دان حلبی علی اصغر 0742شیراز وفات -١٢٩٣متولد

١٣۶۵ تیر ٢٣شاعر حمیدی مھدی 1226

تھران اسفند ١١متولد١٣٠١

١٣۶٨ مھر ٢۴وفات

دان و آھنگ سازموسیقی حنانھ مرتضی 1138

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

55

شھرستان صحنھ ، کرمانشاه

-ش . ه١٣٠٠متولدش.ه١٣٨۴وفات

نوازنده تنبور حیاتى امیر 0151

مالیر ١٣٢۶متولد فیزیک دان حیدری محمد 0957تھران ١٣١۵متولد

١٣٩۵وفات نوازنده سنتور و آھنگ ساز

حیدری محمد 0977

ساوجبالغ کرج ش.ه١٣٢٠متولد فیزیک دان حیدری خواجھ پور محمد رضا 1054نتھرا وفات -١٢۶۶متولد

١٣۴٨ بھمن ٢۵ادیب حییم سلیمان 0530

تھران ١٣۴٢متولد فلسفھ دان خاتمی محمود 1108تھران وفات -١٢٨٩متولد

اردیبھشت ١۵١٣٧٨

زمین شناس خادم نصرهللا 1281

خراسان بزرگ سده ششم ھجري فیزیک دان و ستاره شناس و ریاضی دان

خازنی ابوالفتح عبدالرحمن 0033

شروان ق.ه۵٢٠متولدق.ه۵٩۵وفات

شاعر بن علیبدیل(خاقانی)خاقانی شروانی

افضل الدین 0142

تھران -١٢٩٨متولد١٣۶٩وفات

نوازنده ویولن خالدی مھدی 1218

کرمان وفات -١٢٨۵متولد١٣۴۴آبان

نوازنده ویولن خالقی روح هللا 0494

اھواز ١٣٣۵متولد مھندس عمران خالو علی رضا 0764

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

56

تبریز ش. ه١٢۶۶متولد١٣۶٢وفات

شاعر خامنھ ای جعفر 0278

شیراز -ق .ه١٢٩٢متولدق.ه١٣٢۶وفات

ادیب صور (خان شیرازی )اسرافیل

جھانگیر 0315

فراھان -ق .ه١٢٣۶متولدق.ه١٢٧٨وفات

نوازنده تار خان فراھانی علی اکبر 0746

شیراز ١٣٩٨وفات ١٣١۵متولد

شاعر خائفی پرویز 0244

خجند ماوراءانھر متولد قرن ھشتم ٧٩٢وفات /ھجری

)ق. ه٨٠٨ق یا .ه

شاعرو صوفی وعارف خجندی کمال الدین مسعود 1376

اردبیل ١٣٢۵متولد فیزیک دان خدا بخش رسول 0466شیراز اسفند ١٩درگذشتھ

١٣٩۶١٣١۴متولد

متخصص قرنیھ چشم خدا دوست علی اصغر 0738

اردبیل ١٣٣٩متولد سازنقاش و مجسمھ خدادادی رضا 0480تھران ١٣٢٣متولد متخصص مدیریت آموزشی

و علوم تربیتیخرازی علی نقی 0775

مشھد ١٢٩٩ دی ١١متولدخورشیدی

متخصص علوم اسالمی خراسانی وحید 1339

؟ ١٣۴٣متولد متخصص دندانپزشکی خرسند افشین 0143

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

57

از قصبھ خرقان قومستوابع بسطام

٣۵٢متولد شده ھجری وفات

ھجری۴٢۵

صوفی وعارف خرقانی علي بن(ابوالحسن )جعفر بن سلمان

0029

بوشھر دی ٢٨درگذشتھ ١٣٩١

١٣٠٩متولد

نوازنده ویولن و ساز و آھنگ/دان موسیقی

پژوھشگر موسیقی

خرم ھمایون 1324

قزوین ١٣٢۴متولد ادیب خرم شاھی بھاءالدین 0192تھران ش.ه١٣٢۴متولد

ش.ه١٣٩١وفات نقاش نژادخرمی جمال الدین 0303

)شیراز(فسا فروردین ١متولد١٣٣۵

نویسنده خسروی ابوتراب 0057

تھران -١٣٢٩ آذر٢٩متولد١٣٨٩وفات سال

نقاش خسروی نسرین 1276

اصفھان ١٣٣۵متولد آمارشناس/ریاضی دان خسروی راد محمد ھادی 1097تھران ٠١٣٨شھریووفات

١٢٩۵متولدخرداد ادیب خطیبی حسین 0371

قزوین ١٣۴١متولد نوازنده تنبك و دف خلج مجید 0918تھران ١٣۵۶متولد نوازنده قانون خواجھ پریچھر 0248کرمان -ق . ه۶٨٩متولد

ق. ه٧۵٣وفات قصیده سرا و مثنوی گوی و غزل سرا

خواجوی کرمانی کمال الدین والعطاء علی بن اب(

)محمود

1374

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

58

خوارزم ق.ه١٨۵متولدق .ه٢٣٣وفات

ریاضی دان و ستاره شناس

خوارزمی محمد بن(ابوجعفر)موسی

0058

اصفھان -١٣٠٠متولد١٣٨٨وفات

منطق و قلسفھ دان خوانساری محمد 0978

مشھد ١٣٣١متولد مجسمھ ساز خیاطان قشنگ غالم رضا 0801نیشابور -ش . ه۴٢٧متولد

ش . ه۵١٠وفات ریاضی دان و اخترشناس و شاعرو فیلسوف

خیام عمر 0779

بدفورد ١٣۵٧متولد نوازنده پیانو و موسیقی دان

خیام ھوشیار 1336

یزد ١٣٢۵متولد متخصص فلسفھ و حکمت اسالمی

دادبھ علی اصغر 0743

تھران -١٣١٢متولد١٣٨٩وفات

روان شناس دادستان پریرخ 0249

تھران ١٣٣٨متولد مجسمھ ساز دادیار گروسیان ملك 1173ارومیھ ١٣٢١متولد سازمجسمھ دارش بھروز 0203تھران ١٣٢١متولد فروردین

١٣٨۴وفات فروردیننوازنده ویولن و کمانچھ داروغھ کامران 1354

آمل -١٢٩٠متولد١٣٧۵وفات

ادیب دانش پژوه محمد تقی 1002

تھران -١٢۵٨متولد١٣٣٩وفات

نوازنده ویولن دانشور تقی 0262

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

59

شیراز ش. ه١٣٠٠متولد١٣٩٠وفات اسفند

نویسنده و مترجم دانشور سیمین 0557

شیراز –١٣٢۵متولد مھر ١٣۵٢وفات بھمن

شاعر دانشیان کرامت هللا 1358

اردکان ١٣١٢متولد فلسفھ دان داوری رضا 0481تھران ١٣٣۵متولد ازمجسمھ س داوری علی 0728ھمدان ١٣٨٨ف-١٣٢٣ت روان پزشک داویدیان لئون 0895تھران وفات -١٣٠٣متولد

١٣٨٨روان پزشک داویدیان ھاراطون 1315

قزوین ١٣٩٧وفات مھر ١٢٩٨متولد

ادیب دبیرسیاقی محمد 0983

کاشان ١٣٣٢متولد زبان شناس دبیرمقدم محمد 0966شیراز ١٣٢٩متولد اشنق دبیری بھرام 0197شھرستان سنگسر ١٣٣۵متولد نوازنده تار درخشانی مجید 0911اصفھان مھر ٢٧متولد یکشنبھ

وفات -ش . ه١٢٩٢ش.ه١٣٧٨تابستان

نقاش درکیورغیان سمبات 0531

تھران -ش .ه١٢٨١متولدش.ه١٣۵٢وفات

نوازنده تار درگاھی امیرارسالن 0154

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

60

نیشابور شھریور١١متولد١٣١۵

نقاش درودی ایران 0170

تھران -ش . ه١٢۵١متولدوفات دوم آذرماه

ش. ه١٣٠۵

نوازنده تار و سھ تار )درویش(درویش خان غالم حسین 0792

انزلی ١٣١۴متولد زمین شناس درویش زاده علی 0696آبادان ١٣٠٨متولد

١٣٩٩وفات نویسنده و مترجم دریا بندری نجف 1273

شیراز آبان ١۶دمتولش. ه١٣١٠

متخصص فلسفھ و علوم تربیتی

غیبدست عبدالعلی 0656

کربال فروردین ١١متولد٢۶وفات -١٢٧۶

١٣۶٠دی

پژوھشگر و نویسنده دشتی علی 0731

روستاي شنبھ -ق. ه١٢۴۶متولدق .ه١٢٩٨وفات

شاعر دشتی محمد خان 1034

توس ٣٣٠ تا٣٢٠تولدق.ه٣۶٩ وفات -ق .ه

شاعر دقیقی محمد بن(ابومنصور)احمد طوسی

0073

رستم آباد بزرگ از توابع شھرستان کنگاوراستان کرمانشاه

١٣۴٩متولد سازنده و نوازنده تارو تارو تنبورسھ

دلفانی الدیننظام 1289

تھران ١٣٣٢متولد نوازنده بربط و تار دلنوازى محمد 0935

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

61

تھران وفات -١٢۵٧متولد١٣٣۴ اسفند ٧

ادیب دھخدا علی اکبر 0748

اصفھان ش.ه١٣٠٨متولد مھر ٢٣درگذشتھ

١٣٩۶

پزشکی متخصصرادیوتراپی

دھشیری کمال الدین 1373

تھران متولد شانزدھم تیرماه ش. ه١٣۴۴

دان و آھنگ سازموسیقی دھقان یار بھرام 0202

تھران مھر ماه ٧متولد٢٣ش وفات. ه١٣٠۶

١٣٩٨مھر

موسیقی داننوازنده و دھلوی حسین 0391

تھران ١٣٢٠متولد متالورژ دوامی پرویز 0235تفرش -١٢٧٠متولد

١٣٥٩ وفات موسیقی دان و نوازنده تنبک

دوامی عبدهللا 0669

تھران١٣١۴متولد

ادیب دوایی پرویز 0229

روستای دوالب از توابع تھران

وفات -١٢٨٢زاده ١٣٨١ بھمن ٩

یعارف و صوف دوالبی محمد اسماعیل 0994

اصفھان -١٣٠٣متولد١٣٨٧وفات

شاعر دولت آبادی پروین 0246

)سبزوار(آباد دولت مرداد ١٠متولد١٣١٩

نویسنده دولت آبادی محمود 1107

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

62

)اصفھان(آباد دولت دی ١٨متولد۴ وفات -ش .ه١٢۴١

ش. ه١٣١٨آبان

شاعر و نویسنده دولت آبادی یحیی 1387

دمشھ ١٣١٩متولد فناور ارتباطات و اطالعات و کتابداری

دیانی محمد حسین 1025

شیراز -١٣١۵متولد١٣٧۴وفات

خوش نویس دیرین حمید 0430

)اصفھان(روستای دینان ش. ه١٣١٣متولد فیلسوف دینانی غالم حسین 0790تھران ١٣٢٠متولد ریاضی دان و ھندسھ

شناسدینبلی حسن 0364

شیراز -١٣٠۴متولد١٣٨٩وفات

قلم کار و نقره کار ذاکری علی رضا 0769

دامغان ١٣۴۵متولد ادیب ذوالفقاری حسن 0356آباده وفات١٣٩٠اسفند

١٣١۶متولدنوازنده سھ تار ذوالفنون جالل 0289

سلطان آباد اراك -ش . ه١٢٣٩متولدوفات سوم دي ١٣٢۶

ریاضی دان ذوالفنون حبیب هللا 0333

آباده ١٣٩٢درگذشتھ مھر ١٢٩٩متولد

نوازنده ویولن ذوالفنون محمود 1110

فسا ١٣٣٣متولد گرایش /الكترونیك پردازسیگنال و تصویر

ذوالقدراصلی علی رضا 0770

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

63

تھران -١٢٨۵متولد١٣۵٧وفات

نوازنده پیانو راد مرد حسن 0355

؟ ١٣۵٢متولد نوازنده پیانو رادمان علی 0699)کوتم(ھر رودسرش -ق . ه۵۴٣متولد

وفات روز شنبھ، عید ق. ه۶٠۶فطر سال

فلسفھ دان و تاریخ شناس رازی فخر 0822

ری -.ق. ه٢۵١متولدق. ه٣١٣وفات

پزشک دان و شیمیفیلسوف

رازی )زکریای(محمد 0991

ری ٢٩١ محرم ٩متولد محرم ٨ وفات -ق .ه

ق. ه٣٧۶

ریاضی دان و ستاره شناس

)صوفی(ازی ر ابوالحسن )عبدالرحمن(

0028

تھران -١٣٢٢متولد١٣٨۵وفات

داستان نویس راعی منصوره 1188

تھران ١٣۴٠متولد مھندس برق و كامپیوتر ربیعی حمید رضا 0434اصفھان ١٣٣٠متولد ریاضی دان رجالی علی 0730تھران ١٣٢٠متولد تاریخ دان رجب زاده ھاشم 1317کرمان ١٣٢۴متولد ریاضی دان رجب علی پور مھدی 1223رشت ١٣١٨متولد نوازنده تنبك رجبی بھمن 0215

۴٠روستای امامقلی ، کیلومتری قوچان

١٣٩٠وفات بھمن اردیبھشت ٢٧متولد

١٣١٨

دان و مترجم و تاریخ نویسنده

رجبی پرویز 0232

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

64

شیراز -١٣١٠متولد١٣٩٠وفات

بافت شناس رجحان ادقمحمد ص 1058

ھمدان ١٣٢٩متولد ادیب رحمان دوست مصطفی 1167تھران -١٣٠٨متولد

١٣٧٩وفات شاعر رحمانی نصرت 1283

شیراز -١٣٣٣متولدوفات ١٣٨٧

خوش نویس رحمتی حبیب 0329

الھیجان ٢۵شنبھ وفات سھ١٣٨٨فروردین ١٣٣٠متولد

ادیب رحمدل غالم رضا 0808

مشھد ش .ه١٣٢۴متولد١٣٩٧آذر وفات

فیزیک دان رحیمی محمد فرھاد 1086

منطقھ آشخانھ دربجنورد ١٣١١متولد١٣٨٨وفات

نوازکمانچھ رحیمی ولی 1345

تھران متولد اول تیر ماه ١٣٣٣

نوازنده ویولن کالسیک و آھنگساز

رحیمیان )ھمایون(علی 0776

مشھد ١٣٩۴وفات١٣١١متولد

ادیب رزمجو حسین 0402

بریزت -ش . ه١٢٩۴متولد١٣٨٢وفات

نقاش رسام نخجوانی مرتضی 1132

فسا ١٣١٧متولد نویسنده رستگار منصور 1183

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

65

تبریز ١٣۴٩متولد نقاش و طراح رستمی اردشیر 0115ھمدان ش.ه١٣٢۶متولد خوش نویس رسولی محمد جلیل 1012تبریز وفات -١٢٣٠متولد

١٣٢٣ادیب رشدیھ حسن 0349

رشت خرداد ١٨متولد١٣٨٩وفات-١٢٩٩

فلسفھ دان رضا هللاعنایت 0781

رشت ١٢٩٣متولد آبان ٢٩وفات

١٣٩٨

مھندس برق و مخابرات رضا فضل هللا 0871

در مراغھ ١٣١٩مھر ١٧متولد تیر ٢٢-خورشیدی

خورشیدی١٣٨٩

تاریخ دان رضا زاده رحیم 0471

؟ -١٣٣٠متولد١٣٨٩وفات

سازمجسمھ رضائی حمید هللا 0431

روستای آرتیمان از توابع تویسرکان

ق.ه٩٧٨متولدق. ه١٠٣٧وفات

شاعر و عارف رضی آرتیمانی محمد 0970

سقز -١٢٨٨متولد١٣٧٨وفات

ادیب رعدی آذرخشی غالم علی 0812

تبریز ش. ه١٢۶٨متولدش.ه١٢٩٩وفات

ادیب رفعت تقی 0264

تھران ١٣٢٠متولد رفیع پور شناسجامعھ فرامرز 0827

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

66

تھران ١٣٢٧متولد فیزیک دان رفیعی تبار ھاشم 1316تھران ١٣٣۴متولد نوازنده ویولن وموسیقی

شناس و آھنگ سازرنجبران بھزاد 0207

سمنان مھر ١۴متولد١٣٣٨

اقتصاد دان رھبر فرھاد 0844

تھران ١٣٢٧متولد دان و رھبر موسیقیارکستر

رھبری علی 0705

تھران متولد دھم اردبیھشت وفات -ش . ه١٢٨٨١٣۴٧ آبان ٢۴

شاعر )بیوک(رھی معیری محمد حسن 1017

مشھد ١٣٢٠متولد ادیب رواقی علی 0709بوشھر ١٣٣١ مرداد ٢متولد ادیب روانی پور منیرو 1199کرمان وفات -١٣٠٧متولد

اسفند ١٧سھ شنبھ ١٣٨٩

جامعھ شناس روح االمینی مودمح 1125

تھران -١٣١٧متولد١٣٧۵وفات

نقاش روح بخش جعفر 0284

رشت ١٣١٨ مرداد ١متولد نوازنده پیانو و ارگ و آھنگ ساز

روحانی انوشیروان 0165

تھران١٣٣٣متولد

موسیقی دان رھبر ارکستر روحانی شھرداد 0579

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

67

مشھد اردیبھشت ٢١متولد٨وفات -١٢٧۶

١٣۶۴شھریور

روحانی طنز پردازشاعر و غالم رضا 0809

رودسر ١٣٢۶متولد متخصص تلھ /ریاضی دان انفورماتیک

روحانی رانكوھی محمد تقی 1004

آبادان ١٣٣۵متولد مجسمھ ساز و کنده کار رود گرمی شھرام 0577پنجکنت در (بنج رودک

در )تاجیکستان امروزی)نخشب(ناحیھ رودک

–، ٢٣٧ دی ۴زاده ٣١٩تھ درگذش

شاعر رودکی جعفربن(ابوعبدهللا بنمحمدبن حکیم

)بن آدمعبدالرحمن

0064

فسا -ق . ه۵٢٢متولدق. ه۶٠۶وفات

عارف و ادیب روزبھان بقلی ابومحمد 0068

بابل ١٣٣۵متولد خوش نویس روشن خسرو 0438رشت ١٣١٢متولد ادیب روشن محمد 0949تھران ١٣٢٨متولد شناسگآھنگ سازآھن روشن روان کامبیز 1352شیراز ١٣٢٣متولد نویسنده رومی سیروس 0555رونھ از قراء نیشابور قرن پنجم و ششم

ھجریقصیده سرا رونی ابوالفرج 0034

دامغان اردیبھشت ١٧متولد١٣١١

شاعر رویایی یدهللا 1392

تھران ١٣٢٣متولد آھنگ ساز و نوازنده ویولن

ریاحی حسن 0344

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

68

خوی خرداد ١١متولد٢۵وفات -١٣٠٢

١٣٨٨اردیبھشت

ادیب ریاحی محمد امین 0995

شیراز ١٣٣٩متولد نقاش زارع شھریار 0583تھران وفات -١٢٩١متولد

١٣۶٩ تیر١١نقاش و مینیاتوریست زاویھ محمد علی 1073

ھمدان وفات -١٣٣٧متولد شھریور ٢٧جمعھ

ماه ١٣٨١

نوازنده تنبك زرگری ریوشدا 0446

رشت ش.ه١٢٩٨متولد١٣۶۶وفات

دارو شناس زرگری علی 0715

بجنورد ١٣٢٩متولد تاریخ شناس زرگری نژاد غالم حسین 0787خوی -١٢٩٨متولد

١٣٧٣وفات ادیب زریاب عباس 0622

تھران -ش .ه١٢٨۵متولد آذر ٢۵وفات

ش.ه١٣۶٠

تارو بربط نوازنده تارو سھزو ترومپت و آھنگ سا

زرین پنجھ نصرهللا 1278

مشھد فروردین ٢٠متولد١٣١۶

نویسنده و نگارگر کتاب کودکان

کلکزرین نورالدین 1294

بروجرد اسفند ٢٧متولد٢۴وفات -١٣٠١

١٣٧٨شھریور

ادیب کوبزرین عبدالحسین 0645

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

69

سنندج ١٣٩٢ دی ١٠وفات ١٣١٢متولد

دان و آھنگ ساز موسیقی و نوازنده ویولن

زمانی حسین یوسف 0421

مشھد ش.ه١٣١٨متولد بھمن ١۵وفات

١٣٩٧

متخصص معماری سنتی زمرشیدی حسین 0387

خلخال ١٣١٨متولد متخصص جمعیت شناسی زنجانی حبیب هللا 0331تھران وفات -١٣٢٩متولد

١٣٨۵ آذر ماه ٢٣مجسمھ ساز و نقاش زند ایرج 0173

آبادان -١٣٢١متولد١٣٨٣وفات

نوازنده ویولن و کمانچھ زندگانى سیاوش 0543

تھران ١٣١۶متولد نقاش زنده رودی حسین 0405روستای عباس آباد نزدیک شھسوار

-١٣٠۵متولد مرداد ١٣٧٣وفات اسفند

شاعر و پژوھشگر زھری محمد 0959

تبریز -ش . ه١٢٩٣متولد١٣٧۵وفات

نقاش و طراح عرب (زیدی لطیفی )زاده

)رسام(والفتح اب 0032

اشکور باال از توابع گیالن ١٣١٧متولد -دان اقتصادی جغرافی انسانی و شاعر

سادات اشکوری کاظم 1351

تھران ١٣٣۵ تیر ٧متولد ادیب ساری فرشتھ 0837تبریز دی ١٣متولد شنبھ

وفات شنبھ -١٣١۴١٣۶۴ آذر ٢

نویسنده )گوھرمراد(ساعدی غالم حسین 0791

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

70

ھرودشا ١٣١١متولد پزشک ھستھ ای ساغری محسن 0921مشھد ١٣۴٠متولد آھنگ ساز /نوازنده تار ساکت کیوان 1382تھران ١٣٣٣متولد ساز و سفالگرو مجسمھ

نقاشسالور مریم 1147

بندر انزلی درگذشتھ شھریور ١٣١۵متولد١٣٩٩

مجسمھ ساز سالیانی ناھید 1270

شیراز ١٢٨٩متولد١٣۶٨ وفات -ش.ه

شناس و ادیب و باستانتاریخ دان

سامی علی 0721

ساوه ق . ه٧٠٩متولدق. ه٧٧٨وفات

قصیده سرامثنوی گوی

ساوجی جمال الدین سلمان 0305

سبزوار ش.ه١٣٠۴متولد خرداد ٢٢درگذشتھ

١٣٩۵

شاعر سبزواری حمید 0424

سبزوار -ق .ه١٢١٢متولدق .ه١٢٨٩وفات

فیلسوف سبزواری ھادی 1313

تھران اردیبھشت ٢١وفات ١٣٩۴

١٣١٩متولد

ادیب سپانلو محمد علی 1062

بمبئی ١٣٩٣آبان ٣وفات١٣١٣متولد

نوازنده ویولن و موسیقی شناس و مؤلف

سپنتا ساسان 0512

تھران -ش . ه١٢٨۶متولدش.ه١٣۴٨وفات

نویسنده و شاعر و روزنامھ نگار

سپنتا عبدالحسین 0643

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

71

شانکا ١٣٠٧ مھر ۵متولد اردیبھشت ١وفات -

١٣۵٩

شاعر و نقاش سپھری سھراب 0533

تبریز ١٢٩٠متولد١٣٧٢وفات

نویسنده و مترجم ستارزاده عصمت 0688

تھران ١٣٢٧متولد نوازنده سنتور و پژوھشگر موسیقی

ستایشگر مھدی 1220

تھران ١٣٩۵ ف١٢٩٢ت ادیب ستوده منوچھر 1191از روستاھاي كارماسھ،

بلوك لنجان سفالي اصفھانمتولد اسفند ماه

ھجري ش١٣٠٣١٣٩٢وفات

فلسفھ دان سجادی جعفر 0285

اصفھان متولد اول خرداد وفات دھم -١٢٩۶

١٣۶٧شھریور

متخصص علوم اداری و حسابداری

سجادی نژاد حسن 0341

فم تفرش -ش . ه١٢۶۶متولد١٣٣۵وفات

متخصص علوم انسانی بسحا ابوالقاسم 0050

روستای فم در شھرستان تفرش

١٣٠٠ دی ٣متولد١۴ وفات -ش .ه

١٣٧٩فروردین

نگاردان و نقشھ جغرافی سحاب عباس 0627

تھران فروردین ٢٩متولد١٣٢٧

ادیب و جغرافی دان سحاب محمد رضا 1048

قزوین ١٣٨٨ ف ١٣٢٣ت مجسمھ ساز نقاش مترجم سحابی مھدی 1205

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

72

یزتبر ١٣٢۶متولد١٣٨٧وفات

مورخ و محقق تاریخ معاصر

سرداری نیا صمد 0608

کازرون ١٣٣٢متولد نویسنده سرشار محمد رضا 1037تھران ١٢٨۶متولد

١٣٣٩وفاتشاعر و روزنامھ نگار سرمد صادق 0599

گلپایگان وفات -١٣١٨متولد١٣٨۵آبان ماه١٩

نویسنده و شاعر سرمدی عباس 0620

ھرانت ١٣٢٣متولد نوازنده پیانو و ویولن و موسیقیدان

سریر محمد 0969

خوانسار وفات شھریور ١٣٩٩

١٣٠۴متولد

ادیب سعادت اسماعیل 0129

الھور ھجری۴٣٨متولدھجری ۵١٨وفات

قصیده سرا سعد سلمان مسعود 1156

سمنان ١٣٣۵متولد نقاش سعدالدین مسعود 1155شیراز –ق . ه۶٠۶متولد

ق. ه۶٩٠وفات شاعر و نویسنده )مشرف الدین(سعدی مصلح بن(ابومحمد

دهللا )عب0069

اراک ١٣٠۵متولد نقاش سعیدی ابوالقاسم 0037سیرجان کرمان -١٣١٠ آذر٢٠متولد

١٣٧٣ آذر ۴وفات نویسنده و شاعر سعیدی علی اکبر 0753

تھران ١٣٠٨متولد جراح سینھ و قلب سعیدی رخف 0831

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

73

تھران ١٣٢٧متولد نوازنده قانون سعیدی ملیحھ 1175

ازسغدیان سمرقند و ٣در اواخر سده ق. ه۴اوایل سده

دانشاعر و موسیقی سغدی ابوحفص 0059

شھر بافت از توابع كرمان ١٣۴٠متولد ادیب سالجقھ پروین 0245؟ ش.ه١٣٢۶متولد فیزیک دان سالمتی ھادی 1312تھران ١٣١١لدمتو خوش نویس سلحشور محمد 0954تھران ١٣٢٣متولد نقاش سلطان کاشفی جالل الدین 0294تھران شھریور ١زاده

درگذشتھ −١٣١٠١٣٩۴ آبان ١۶

گذارعلوم کتاب داری پایھ رسانیو اطالع

سلطانی پوری 0255

تھران ١٣۴٩متولد موسیقی دان رھبرارکستر سلطانی پیمان 0256؟ ١٣۵٧دمتول نقاش سلطانی حسین 0398تھران حوالی محلھ سنگلج ١٣٩٧وفات

١٣١١متولدنوازنده کمانچھ و تار و سھ تارو ویولن سنتور

سلمکی ابراھیم 0012

روستای علی آباد قوچان -١٢٩٩متولد١٣٨۶وفات

نوازنده دو تار سلیمانی قربان 0879

تھران ١٣٢٧متولد نقاش سلیمی ھمایون 1322باکو -١٣٠١متولد

١٣٧۶وفات نوازنده تار و آھنگ ساز سلیمی آلود علی 0704

تھران ١٢٩٦ ف١٢٣١ت نوازنده سنتور سماع حضور حبیب 0328

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

74

تھران ١٢٨۴متولد١٣٢۵وفات

نوازنده سنتور سماعی حبیب 0327

سمرقند -ش . ه٧٨٢متولدش. ه٨۵٣وفات

ستاره شناس مال علی(سمرقندی )قوشچی

علی بن محمد 0759

بیابانک سمنان -ق. ه۶۵٩متولد٧٣۶ رجب ٢٢وفات

شاعر و نویسنده )پیر بیابانکی(سمنانی عالء الدولھ 0694

باخرز تایباد ١٣٩١وفات ١٣١١متولد

نوازنده تنبور سمندری حسین 0396

تھران -١٢٩۴متولد١٣٨٠وفات

)مغز و اعصاب(جراح سمیعی ابراھیم 0017

کرمانشاه وفات -١٢٩٢متولد١٣٧٢مرداد ماه

نویسنده سمیعی )کیوان(غالم رضا 0810

رشت ١٣١۶متولد خرداد )مغز و اعصاب(جراح سمیعی مجید 0915رشت ١٢٩٩متولد زبان شناس و متخصص

ویرایشسمیعی گیالنی احمد 0100

غزنھ -ق .ه۴٧٣متولدق.ه۵۴۵وفات

قصیده سرا و مثنوی گوی حکیم (ائی غزنوی سن)سنایی

مجدود بن (ابوالمجد )آدم

0053

تھران وفات -١٢٩۶متولد١٣٧٣

رھبر ارکستر و ویولن نواز سنجری حشمت 0422

آبادان ١٣۴٢متولد نقاش سھرابی غالم حسین 0794

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

75

تھران ش.ه١٣٢۴متولد١٣٩٣وفات اسفند

مھندس شیمی سھرابی مرتضی 1142

تھران ١٣٣٢متولد عر و روزنامھ نگارشا سھرابی نژاد محمد رضا 1045 -ق . ه۵۴٩متولد زنجان -سھرورد، قیدار

ق. ه۵٨٧وفات متخصص حکمت و منطق و اصول فقھ

ملقب بھ (سھروردی الدین و شیخ شھاب

)اشراق و شیخ مقتول

یحیی (شھاب الدین ابن حبش بن امیرک )ابوالفتوح

0574

تھران وفات -١٣٠٣متولد١٣۶۶اد مرد١٨

شاعر سھیلی مھدی 1228

شھرضا ١٣۵٠ دی ١٨متولد سازنوازنده و آھنگ سیاره امید 0149رشت وفات -١٣١٣متولد

١٣٨٩نقاش سیحون معصومھ 1170

تھران ١٣٩٣ خرداد ۵وفات١٢٩٩متولد

نقاش و طراح معماری سیحون ھوشنگ 1329

اردبیل مھر ٢٢متولد١١وفات -١٣٠۵

١٣٨٨اردیبھشت

ادیب سید حسینی رضا 0474

تھران ١٣١٩متولد متخصص کامپیوتر سید رضی حسن 0338فومن وفات -١٣٢۵متولد

١٣٧٧سال شاعر سید فخری نژاد

)فومنی()شیون(میراحمد 1244

شیراز ١٣٩١ بھمن ٢وفات ١٣٠۵متولد

ادیب سیسختی جھانشاه 0310

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

76

تھران ١٣٢۶متولد جراح سیم فروش ناصر 1261بخارا ٣۵٩متولد شھریور

۴١۶ش وفات .هپزشک و فلسفھ دان ابن سینا ، پور (سینا

)سیناحسین بن (ابوعلی

)عبدهللا بن0067

تھران ١٣۴٨متولد مجسمھ ساز و نقاش سینایی یاسمین 1385شیراز -١٣٢١متولد

١٣٨۵ تیر ٢۵وفاتایران شناس و مترجم شاپورشھبازی علی رضا 0762

انتھر ١٣٠۴ آذر٢١متولد١٣٧٩وفات مرداد -

ادیب شاملو احمد 0093

کرمان ١٣٣۴متولد سازمجسمھ شانس حمید 0425شھرستان صحنھ ، کرمانشاه

-١٣٠٢متولد١٣٨٠وفات

نوازنده تنبور شاه ابراھیمی امرهللا 0147

شیراز ١٣٢٨متولد جراح و متخصص ارتوپدی شاه چراغی غالم حسین 0797کرمان -ش .ه١٢۵۴متولد

١٣١٩وفاتنویسنده و ادیب )ارباب(شاھرخ کیخسرو 1380

بم -ش . ه١٣٠۶متولد١٣٨٨وفات

شاعر شاھرخی محمود 1127

دامغان وفات -١٣٠۴متولد١٣۶٠

شاعر شاھرودی اسماعیل 0133

قزوین ١٣٠١ آذر ١۶زاده ٣١درگذشتھ

١٣٩٨فروردین

مجسمھ ساز ان شاھرودی فرمفرمائیان

منیر 1198

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

77

شیراز متولد بھمن ماه ١٣١٩

ریاضی دان و آمارشناس شاھکار غالم حسین 0795

تھران ١٣٩٧فوت فروردین ١٣١٣متولد

نویسنده و فیلسوفتاریخ شناس

شایگان داریوش 0442

تھران ١٣١٩متولد نقاش شباھنگی جالل 0291قصبھ شبستر در نزدیکی شھر تبریز

-ق . ه۶٨٧متولدق. ه٧٢٠وفات

شاعر و عارف شبستری محمود 1118

تھران متولد شھریور ١٣٣٩

نویسداستان شجاعی مھدی 1213

تھران اردیبھشت ٣١متولد١٣۵۴

نوازنده کمانچھ و تنبک شجریان ھمایون 1326

١٣٩٣ خرداد ۶فوت كاشمر–دھستان تربقان ١٣٠۵متولد

متخصص پاتولوژی شریعت تربقان شمس 0569

شیراز ش.ه١٣٠٢متولد١٣٩۵ دی٢٠فوت

متخصص تعلیم تربیت شریعتمداری علی 0714

روستای مزینان از توابع شھرستان سبزوار

-١٣١٢ آذر ٣متولد خرداد ٢٩وفات

١٣۵۶

شناس و نویسنده و جامعھشناس و پژوھشگر تاریخ

دینی

شریعتی علی 0727

آمل ١٣٩۵وفات ١٣١٠متولد

وازنده تارن شریف فرھنگ 0847

تھران ١٣٣٢متولد نویسنده و مترجم زادهشریف منصوره 1187

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

78

بوشھر ١٣۵۴متولد موسیقی دان و نوازنده انبان و نی جفتی و ساز نی

محقق موسیقی

شریفیان محسن 0929

تھران ١٣۴٠متولد تار و سنتورنوازنده سھ شعاری مسعود 1153شھراد ازتوابع كرمان ١٣۴٢متولد شاعر و نویسنده شعبان نژاد افسانھ 0138صمغ آباد طالقان ١٣١٧متولد تاریخ شناس شعبانی رضا 0476شیراز -١٣٠٠متولد

١٣٨٠وفات گچ بر شعرا محمد 0975

تھران -ق . ه١٣٢٠متولد١٣٩٣وفات

ادیب شعرانی ابوالحسن 0027

تبریز ١٣٩۵وفات١٣۵۶متولد

نقاش یشفیع قناد مھدی 1200

بخش کدکن شھرستان نیشابور

مھر ١٩متولد١٣١٨

ادیب شفیعی محمد رضا 1039

تھران ١٣٢٠متولد نوازنده سنتور شفیعیان رضا 0487روستای چم سنگر دورود در لرستان

فروردین ۶متولد١٣٢٨

نوازنده کمانچھ و استاد موسیقی لری

شکارچی علی اکبر 0747

مشھد ١٣٣۶متولد ن آور ارتباطات و فاطالعات

شکرخواه یونس 1399

خوسف از توابع شھرستان بیرجند

اردیبھشت ١٧فوت١٣٠۵تولد١٣٩۵

متخصص تعلیم تربیت شکوھی غالم حسین 0798

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

79

تبریز وفات -١٣١٢متولد١٣٨۴ شھریور ٢٨

دانجغرافی شکویی حسین 0411

گرگان ١٣٢٨متولد نقاش شکیبا حجت هللا 0336ھارراه شاپورتھرانچ ١٣٣۶متولد داستان نویس شمس محمد رضا 1043

کرمانشاه ش.ه١٣٢٨متولد شیمی دان شمسی پور مجتبی 0901رشت ١٣٢٧متولدفروردین زبان شناس شمیسا سیروس 0553شیراز متولد شھریور

١٣٣١نوازنده سنتور شناسا مسعود 1150

بوشھر آذر سال ٢۴متولد١٣۴٧

و نوازنده نی آھنگ ساز انبان و نی جفتی و دمام ایرانی

شنبھ زاده سعید 0519

تبریز ١٣١٧متولد مجسمھ ساز شھابی شجاع الدین 0565تھران ش.ه١٣٢١متولد نوازنده ویولن و آھنگ

سازشھبازیان فریدون 0867

زنجان وفات -١٣۴۵متولد١٣٨٩

فیزیک دان ھستھ ای شھریاری مجید 0908

كرمان اردیبھشت ٢٢فوت ١٣٩١

١٣٠۵متولد آذرماه

ریاضی دان شھریاری پرویز 0236

کرمان ش. ه١٣١٠متولد حقوق دان و شاعرو پژوھشگر

شھریاری توران 0269

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

80

اصفھان وفات ١٣٠٠متولد١٣٩٢ خرداد ٢٧

نوازنده تار و سھ تار شھناز جلیل 0298

؟ وفات -١٢٨۴متولدق.ه١٣٢٧

نوازنده تار شھنازی لحسینعبدا 0648

تھران وفات -١٢٧۶متولد١٣۶٣

دان ایرانی و موسیقینوازنده تار

شھنازی علی اکبر 0749

باکو وفات -١٣١٢متولد١٣٧۵

مجسمھ ساز شھوق چنگیز 0323

بروجرد -ش .ه١٢٩٧متولد١٣٨۶وفات

ادیب شھیدی جعفر 0286

بخش میمھ اصفھان ١٣٠١متولد نوازنده بربط و سنتور یشھید عبدالوھاب 0678روستای کلھ کاشان ١٢۴٠متولد

١٣٠٨وفاتشاعر شیبانی ابونصرفتح هللا خان 0076

تھران ١٣١٠متولد پزشک عمومی شیبانی عباس 0623کاشان وفات -١٣٠٣متولد

١٣٧٠نمایشنامھ نویس و شاعر شیبانی منوچھر 1189

کازرون ١٣٣٣متولد مجسمھ ساز شیخ الحكمایی طاھر 0613؟ ١٣۵٢متولد فیزیک دان شیخ جباری محمد مھدی 1090طالقان وفات -١٢٢٢متولد

١٢٨۵شاعر تصنیف ساز و نوازنده سھ تار

شیدا علی اكبر 0745

شیراز ١٣٣٩متولد خوش نویس شیرازی علی 0724

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

81

شیراز -ق .ه١٢٧١متولد١٣٣٩وفات

متخصص خط میخی و فقھ و منطق

شیرازی فرصت الدولھ 0839

کازرون -ق. ه۶٣۴متولدق. ه٧١٠وفات

متخصص حکمت فلسفھ علوم طبیعی پزشکی و ھنر

شیرازی )محمد(قطب الدین 0881

شیراز -ق . ه١١٩٧متولدق .ه١٢۶٢وفات

ادیب میرزا (شیرازی )کوچک

)محمد شفیع(وصال 1344

بابل ١٣۴١متولد خط نقاش شیرچی اسرافیل 0127تھران ١٣٩۵ تیر ٩فوت

١٣١٢متولدنوازنده تنبك شیرخدا عباس 0630

ری ١٣۴٩متولد کارشناس فرھنگ جنسی شیرمحمدی حمید رضا 0432بروجرد ١٣٩٣ تیر ١٩فوت

١٢٩۴متولدمیکروب شناس شیمی احمد 0104

ھمدان ١٣١٩متولد طراح و گرافیست شیوا قباد 0878شیراز وفات -١٣١٣متولد

١٣٨۴نقاش شیوایی د علیمحم 1080

فومن متولد شھریور ١١وفات ١٣٢٠

١٣٨٣اردیبھشت

داستان نویس و طنز نویس )گل آقا(صابری کیومرث 1383

تھران ١٣۴٧متولد دان و آھنگ سازموسیقی صاحب نسق کیاوش 1378آبادنجف -١٣١۵متولد دی

١٣۶٣وفات آذر داستان نویس صادقی بھرام 0200

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

82

نیشابور ١٣٠٨متولد بھمن جراح قلب و عروق صادقی حسین 0406رشت ١٣٧٨فوت آبان

١٣١٣متولدنوازنده سنتور صارمی منصور 1179

گلپایگان ١٣٢٧متولد ادیب صافی قاسم 0876کاشان وفات -١٢٨٣متولد

١٣٧۵پزشک زنان صالح جھانشاه 0312

کاظمین ١٣٣۵متولد اول دی مھندس الکتریسیتھ صالحی جواد 0318روستای مرغاب از توابع

)خوزستان (ایذه بختیاری١٣٣۴متولد شاعر و نویسنده صالحی علی 0703

شھرستان فردین اصفھان ١٣٢۵متولد فلسفھ دان صانعي دره بیدی منوچھر 1196تبریز -ق .ه١٠٠٠متولد

١٠٨٠وفات شاعر صائب محمد علی 1067

تھران ١٢٨١متولد١٣٣۶وفات

و آھنگ ساز دانموسیقی و نوازنده ویولن و سھ تارو سنتور

صبا ابوالحسن 0022

تھران وفات -١٣٠٣متولد١٣٣٩

نوازنده سنتور و پیانو صبا حسین 0381

کاشان -ق .ه١١٧٩متولدق .ه١٢٣٨وفات

شاعر صبا فتح علی خان 0821

تھران ق . ه١٢٢٨متولدق . ه١٣١١وفات

خوشنویس و نقاش )لشعرااخان ملک(صبا محمود 1131

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

83

تھران ١٣۵۶ تیر ١٨متولد آھنگ ساز و نوازنده سھ تار

صباغی کارن 1347

اراک وفات -١٣٠٣متولد١٣٨٨

نقاش صدر بھجت 0195

تھران ١٣۴٨متولد نوازنده دف ونی و تنبک صدرالدینی غالم رضا 0806تھران ش . ه١٢٧٣متولد

١٣۵٧وفات آذر فلسفھ دان و خاورشناس دیقص عیسی 0784

؟ ١٣۵٠متولد فیزیک دان صدیق افشار شھریار 0584تھران ١٣٢١متولد نویسنده و پژوھشگر رشتھ

کتابداریصدیق بھزادی ماندانا 0897

سنندج ١٣٢٨متولد داستان نویس و شاعر صدیقی فریدون 0863تھران وفات -١٢٧٣متولد

١٣٧۴سازنقاش و مجسمھ صدیقی ابوالحسن 0025

تھران آذر ١٢متولد٩وفات -١٢٨۴

١٣٧٠اردیبھشت

جامھ شناسی و روان شناس و اخالق

صدیقی غالم حسین 0796

اصفھان وفات -١٣١٢متولدق. ه١٣٩٠

شاعر مدیحھ سرای صغیر محمد حسین 1021

شھمیرزاد در استان سمنان اردیبھشت ١۶متولد١٩وفات -١٢٩٠

١٣٧٨اردیبھشت

نگارادیب و تاریخ صفا ذبیح هللا 0454

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

84

سیرجان آبان ٢٧متولد آبان ۴وفات -١٣١۵

١٣٨٧

ادیب صفارزاده طاھره 0615

؟ زمان قاجار نوازنده تار صفایی یوسف خان 1397شیراز ١٣٢٢متولد نوازنده تار صفری حسن 0362شیراز ١٣٩٢فوت

١٣٠٧متولد آذرماه ردیف و موسیقی دان و

سنتور/تارنوازنده سھ صفوت داریوش 0444

شیراز ١٣٣۴متولد شیمی دان صفوی افسانھ 0139تھران متولد دھم اسفند ماه

١١وفات -١٣٢۵١٣٨۵مھر

شاعرو نویسنده صالحی عمران 0780

آبادان١٣۴٩متولد

دان آھنگ سازموسیقی صمد پور علی 0710

زابل خرداد ٢٢فوت١٣١٩متولد١٣٩٩

فیزیک دان صمیمی جالل 0288

ھمدان مرداد ٣١فوت١٣٢۵،متولد ١٣٩٧

نقاش صندوقی صادق 0596

کرمان فوت -١٢٩۵متولد١٣٨۵ فروردین ١٣

سازنقاش و مجسمھ صنعتی علی اکبر 0752

تھران وفات -١٣٠۴متولد١٣٨٨

تاریخ شناس صنعتی زاده ھمایون 1323

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

85

تھران تولد شعبان ١٣١٢ وفات /١٢۵٩

ادیب اعتماد (الدولھ صنیع )السلطنھ

محمد حسن خان 1020

شیراز وفات -١٢۶٢متولد١٣٣١

خوش نویس و خاتم کار صنیع خاتم محمد حسین 1024

تھران ١٣٢٧متولد رھبر ارکسترو مسیقی دان و سولیست ابوا

صھبایی منوچھر 1192

شیراز -ش .ه١٢٩٣متولد١٣۴۵وفات

نقاش 1صورتگر لطف علی 0891

شیراز -ش .ه١٢٧٩متولد١٣۴٨ مھر ٣وفات

ادیب 2صورتگر لطف علی 0892

تھران ١٣٢٧متولد ریاضی دان و فیزیک دان صیاد محمد رضا 1056تھران ١٣١٧متولد موسیقی دان و رھبر

ارکستر سمفونیکضرابی تقی 0265

تھران ١٣٢٩متولد نوازنده سنتور ضرابیان محمد جواد 1015تھران ١٣١٨متولد ادیب ضیاء سوسن 0538سنندج ١٣٣۵متولد سازنقاش و مجسمھ ضیاء الدینی ھادی 1314؟ زمان قاجار خوش نویس ضیاء السلطنھ شاه بیگم 0561بندر انزلی اردیبھشت ۵متولد

آذر ٣٠وفات-١٢٩٩١٣٧٨

نقاش و پژوھشگر درباره لباسھای سنتی

ضیاء پور جلیل 0300

تربت حیدریھ ١٣٩٢ف١٣٠۶ت پزشک داخلی اطفال ضیائی محسن 0923

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

86

)پل امیر بھادر(تھران وفات -١٢٨٢متولد١٣۵٨

نوازنده ویولن طاطایی حسین قلی 0419

شیراز اردیبھشت ۵وفات ١٣٣٨ متولد١٣٩٩

داستان نویس طاقدیس سوسن 0537

نھاوند ١٣٩٩ مرداد ۵وفات ١٣٢۴متولد

جامعھ شناس طالب مھدی 1211

آمل -ق . ه٩٩۴تولدمق. ه١٠٣۶

شاعر طالب آملی محمد 0947

تبریز -ق . ه١٢۵٠متولد١٣٢٨وفات اواخر

ادیب طالبوف عبدالرحیم 0651

ھمدان آبان ١٩وفات ١٢٩٣متولد١٣٨٢

نوازنده ویولن و ترانھ سرا طالع عبدهللا 0663

طالقان -ش . ه١٢٨٩متولدش. ه١٣۵٨وفات

عالم دینى، مفسر، فقیھ،محقق و نویسنده

طالقانی محمود 1113

بندر انزلی وفات -١٣١٨متولد١٣٧٧ اسفند ٢۵

شاعر طاھباز سیروس 0554

شماخی ، یکی از شھرھای قدیمی و تجارتی شیروان

-ق . ه١٢٧٩متولد١٣٢٩وفات

ادیب طاھرزاده صابر علی اکبر 0750

؟ ١٣٣۵متولد بھمن نقاش و طراح طاھری غالم علی 0734انارک ١٣٩٨وفات اسفند

١٣١۵متولدشیمی دان طاھری منصور 1180

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

87

تھران ١٣٢۶متولد مھندس برق الكترونیك طباطبا وكیلی وحید 1340تھران ١٣٨۶ف -١٣٠۵ت سازنقاش و مجسمھ طباطبایی ژازه 0505تبریز -ش. ه١٢٨١متولد

١٣۶٠وفات فیلسوف طباطبایی محمد حسین 1022

تھران ١٣٣٧دمتول ادیب طباطبایی ناھید 1271بین کاشان و (شھر طبرس

)اصفھان -ق . ه۴۶٨متولد

ق. ه۵۴٨وفات حساب دان و متخصص جبر و ادبیات و عرفان

)شیخ طبرسى(طبرسى ابوعلی فضل بن حسن

0066

طبرستان تولد سده سوم ھجري فوت سده چھارم

ستاره شناس و پزشک طبری ابوالحسن (سھل )لی بنع

0535

اصفھان ١٣٢٧متولد اقتصاد دان طبیبیان محمد 0956تھران آبان ١٨متولد

١۵وفات -١٣٠٠١٣٨٩اسفند

فیزیک دان طریان آلینوش 0006

دھکرد ، شھرکرد امروزی شھریور ١٧متولدش . ه١٢٩٩

١٣٨۶وفات

نوازنده کمانچھ طغانیان محمد 0964

شھرستان دماوند ن بھم٢۶متولد١٣٣١

نوازنده تار و سھ تار طالیی داریوش 0443

گرگان ١٣٢۵متولد نوازنده تار و سھ تار طلوعی زیدهللا 0503شھر الیگودرز در استان لرستان

١٣٣۶متولد نوازنده تار طھماسبی ارشد 0120

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

88

توس -ش . ه۵٧٩متولد۶۵٣ تیر ١١وفات

فیلسوف و متکلم و فقیھ و ریاضی دان

طوسی رالدیننصی 1287

اصفھان ١۶متولد روز ١٣٣٩فروردین

اقتصاد دان طیب نیا علی 0700

روستای سود کال دھستان بنافت بخش دودانگھ شھرستان ساری

متولد دوازده آبان ش. ه١٣١۵سال

١٣٩۵وفات اسفند

نوازنده ساز� وا طیبی حسین 0377

تھران اسفند ١٧وفات ١٣٩٨

١٣١٧ آذر ١۶متولد

نده تارنواز ظریف ھوشنگ 1335

اصفھان ١٣٢٣متولد مھندس مکانیک ظھور حسن 0361تھران ١٣٢٨متولد نوازنده ویولن و ویوال و

دانموسیقی ظھیرالدینی سیاوش 0545

آن از روستاھاي یكيچادگانفریدنروز شھرستان

١٣٢٣متولد متخصص ادبیات فارسی عابدی محمود 1101

)تالش(ماسال ١٣۴٧متولد نویسنده و شاعر عابدی کامیار 1357تھران ١٣۴۶متولد طراح و گرافیست عابدینی رضا 0484قزوین وفات -١٢۵٩متولد

١٣١٢ بھمن ١سازشاعر و تصنیف عارف ابوالقاسم 0046

تھران ١٣١۵متولد پزشک داخلی اطفال عارفی حسن 0353تھران ١٣٢۴متولد ادیب عاصی مصطفي 1163

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

89

اراک ١٣١۶متولد تاریخ شناس عالم زاده ھادی 1306کرمانشاه ١٣٨٠ ف-١٣٣۶ت نوازنده تنبور نژادعالی خلیل 0440تبریز وفات -١٢٩٨متولد

١٣٨۴ تیر ٧اقتصاد دان نسبعالی میرمصطفی 1247

تھران وفات -١٢٩٣متولد١٣٨۴

رھبر ارکستر و آھنگ ساز عامری ھادی 1307

گرگان -ش. ه١٢٩٢متولدش.ه١٣٨٩وفات

جراح عاملی نصرت هللا 1286

تھران وفات -١٢٨۵متولد١٣٧١

نوازنده و استاد سھ تار

عبادی احمد 0090

؟ اصفھان -٩٧۴متولد١٠۴۴وفات

نقاش عباسی رضا 0472

آبادان ١٣٣٧متولد فیزیک دان عباسی فریدون 0862از "کولیجھ"روستای

آذربایجان توابع بوکان در غربی

-ش . ه١٣٠۴متولدش. ه١٣٨٨وفات

نوازنده شمشال زادهعبدهللا قادر 0874

ایالم وفات -١٣٢٣متولد١٣٨٩

جامعھ شناس عبداللھی محمد 0973

نھاوند ١٣٣١متولد متخصص رشتھ کشاورزی و شاعر

عبدالملکیان محمد رضا 1047

نوشھر ١٣٣٠متولد بھمن فیستکاریکاتوریست و گرا عبدی بھمن 0209

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

90

قزوین ق .ه٧٠١متولدق . ه٧٧٢وفات

شاعر و طنزپرداز )عبید(عبیدهللا زاکانی الدیننظام 1290

تھران ش. ه١٣۴١متولد خوش نویس عجمی حمید 0426تبریز -ش . ه١٢٨٧متولد

ش. ه١٣٨١وفات پدرجراحی نوین ایران عدل یحیی 1386

کمیجان، اکنون در نزدیکی کارا

-.ق. ه۶١٠متولد ذوالقعده ٨وفات در

۶٨٨

شاعر و عارف )اراکی(عراقی فخرالدین 0823

تھران شھریور ٢۵وفات ١٣٩٨

١٣١۴متولد

مجسمھ ساز و نقاش عرب شاھی مسعود 1154

اردبیل ١٣١۶متولد حقوق دان عرفانى محمود 1105شیراز ھجری ٩۶٣متولد

٩٩٩ وفات-قمری ھجری قمری

عرفی و قصیده سراشاعر بن خواجھ (محمدزین الدین علی بن )جمال الدین

0990

سمرقند سده ششم ھجری نویسنده )نظامی(عروضی احمد بن عمر بن علی مکنی بھ ابوالحسن

1291

)خرم آباد؟(ھمدان وفات -خ.ه٣٢۶متولدخ . ه۴١١

شاعر و عارف عریان بابا طاھر 0181

سر پل ذھاب كرمانشاه ١٣٩۵ت اسفند وفا١٣٣٧ دی۴متولد

شاعر عزیزی احمد 0103

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

91

باکو ش. ه١٢٩٩متولد١٣٩۶فوت شھریور

بنیانگذار تفکر فازی لطفی(عسگرزاده )زاده

لطفی 0893

نیشابور -ق . ه۵۴٠متولدق. ه۶١٨وفات

شاعر و عارف عطار ابوحامد (فریدالدین مد )مح

0855

روستای نوخانی باکو ١٣٢٢وفات ١٢۵٩متولد

کاریکاتوریست و نقاش عظیم زاده عظیم 0692

تھران ١٣۴۵متولد نقاش و طراح گرافیک عظیمی بھرام 0201آران و بیدگل وفات -١٣٢۶متولد

١٣٨٢اقتصاد دان عظیمی حسین 0399

تھران ١٣٣٢متولد تاریخ دان عظیمی فخرالدین 0825تھران اردیبھشت ۵متولد

١٣۵٢تار و آھنگ سھ نوازنده

سازنژادعظیمی آریا 0004

كرمان ١٣۴٠متولد نویسنده و محقق علومی محمد علی 1074روستای باغچق از توابع بجنورد

١٣۵٢متولد نویسنده و شاعر کودکان علوی یحیی 1388

كاشان وفات -١٣٢٢متولد١٣٨٧

فلسفھ دان، مھندس شیمی علوی نیا سھراب 0534

م، شمال ٧٨٨حدود فارسدشت ارژن درم ٨۵٧ -النھرین بین

دان و بربط نوازموسیقی زریاب (علی بن نافع)کبیر

ابوالحسن 0019

مشھد -١٣٢٧متولد بھمن ١٣٧۵وفات

ادیب علی زاده غزالھ 0785

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

92

تھران ١٣٩١خرداد وفات١٣١۵متولد آذرماه

متخصص علوم اداری و حسابداری

علی مدد مصطفی 1168

م آبادخر ١٣٣٨متولد نوازنده کمانچھ علیپور فرج 0829رودسر ١٣۴٧متولد نویسنده و منتقد ادبی و

مدرس زبان و ادبیات فارسی

علیپور گسکری بھناز 0218

تھران ١٣۵١متولد نوازنده ویولن و موسیقی دان

علیجانی سعید 0522

ھرات -ق . ه٨۴۴متولد٩٠۶وفات

ادیب علیشیرنوایی امیر 0152

تھران ١٣٣٩متولد دان و آھنگ سازموسیقی علیقلی محمد رضا 1040اراک

١٣٣۶متولدسازمجسمھ عماد محمد حسین 1028

قزوین -ش . ه١٢۴٠متولدش. ه١٣١۵وفات

خوش نویس عمادالکتاب محمد حسین 1032

آبادان ١٣٢۴متولد آھنگ ساز و مدرس عمران فرید 0854اصفھان بھمن ماه١۴متولد

١٣٢٣نوازنده نی عمومی حسین 0375

مشھد در مشھد ١٢٨٩زاده درگذشتھ شھریور ١٣۵٨

ادیب عمید حسن 0359

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

93

زنجان ١٣٩٠ آبان ٨وفات ١٣١۶متولد

حقوق دان عمید عباس علی 0639

قروه در استان کردستان ١٣٣۶متولد نوازنده نی عندلیبی جمشید 0308بلخ ق. ه٣۵٠متولد -

ق. ه۴٣١وفات متخصص درقصیده و غزل و رباعی و قطعھ و ترکیب بند و مثنوی

عنصری حسن بن(ابوالقاسم )احمد

0052

بخارا -ش .ه١٢۵٧متولد١٣٣٣وفات

ادیب عینی صدرالدین 0604

لنگرود ١٣٢۴متولد ادیب غبرایی مھدی 1227توس -ق .ه۴۵٢متولد

ق. ه۵٢٠وفات فیلسوف و متکلم و فقیھ غزالی احمد 0098

اردبیل ١٣٣٨متولد داستان نویس غفارزادگان داوود 0447تھران ١٣٩٢درگذشتھ

١٢٨۴متولدریاضی و فیزیکدان غفاری ابوالقاسم 0045

کاشان -ق. ه١٢٢٩متولد١٢٨٣وفات

نقاش )صنیع الملک(غفاری ابوالحسن 0024

کاشان وفات -١٢٢۶متولد١٣١٩

نقاش ) الملککمال(غفاری محمد 0940

بندر انزلی وفات -١٣١۶متولد١٣٨٣

نقاش و حکاک غالم علی پور اردشیر 0117

تھران ١٣۵٣متولد نوازنده بربط و سھ تار غالمی شھرام 0575

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

94

تبریز ١٣٣٠متولد اقتصاد دان نژاد اھریغنی موسی 1242مراغھ ق. ھ متولد٧۵٧

ق . ھ٨٣٨وفات ازنده دان و نوموسیقی

بربطغیبی عبدالقادر 0662

از ناحیھ »وسیج«دھکده در فرارود)فاراب(پاراب

٢۵٩متولد حدود ٣٣٩ وفات -ھجری

ھجری

فلسفھ دان و زبان شناس و ریاضی دان و پژوھنده در باره کیمیا علوم نظامی و موسیقی

فارابی محمد بن محمد 0989

منطقھ شیرین تگاب والیت فاریاب

-ق . ه۵۵٠متولدق. ه۵٩٨وفات

شاعر و قصیده سرا فاریابی ظھیر 0617

تھران ١٣۴٧متولد پزشک و کامپیوترشناس فاضل نوید 1301نائین وفات -١٢٩۶متولد

١٣٣٣ آبان ١٨ادیب فاطمی حسین 0401

تھران ١٣٣٧متولد محقق و پژوھشگر و استاد موسیقی

فاطمی ساسان 0511

اصفھان -ش . ه١٢٨٣متولد١٣٧۴وفات

ریاضی دان فاطمی محمد تقی 1007

قزوین ١٣٢٣متولد ادیب و فناور ارتباطات و اطالعات و کتابداری

فانی کامران 1355

شیراز ١٣٩١وفات١٣١۴متولد

شاعر و منتقد فتی ھوشنگ 1331

تبریز ١٣١۶متولد دان و آھنگ سازموسیقی فخرالدینی فرھاد 0842

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

95

تھران ١٣٢۴متولد مجسمھ ساز فخیمی حسین 0376تھران وفات -١٣٠۶متولد

١٣٧۵خوش نویس فرادی عبدهللا 0665

تھران -ش . ه١٢٣٠متولدش. ه١٢٩۴وفات

نوازنده تار فراھانی حسین قلی 0418

تھران -ق . ه١٢۶١متولدق . ه١٣٣۶-وفات

تار و تار و نوازنده سھاستاد موسیقی

فراھانی عبدهللا 0671

ھزاوه فراھان از توابع اراک

-ق . ه١١٩٣متولد١٢۵١وفات

ادیب )قائم مقام(فراھانی ابوالقاسم 0042

سنندج ١٣٣٩متولد نوازآھنگ ساز و كمانچھ پوریفرج سعید 0518نوشھر ١٣٩۵ دی ٩وفات

١٣١٠متولد بھمن ادیب فرخزاد پوران 0254

تھران ١٣١٣ دی، ٨متولد بھمن، ٢۴وفات

١٣۴۵

شاعر فرخزاد فروغ 0848

سیستان ٣٧٠متولد پس از وفات -ھجري قمري ھجري ۴٢٩

شاعر و قصیده سرا فرخی علی بن(ابوالحسن )جولوغ

0030

یزد وفات -١٢۶٨متولد١٣١٨ مھر ٢۵

ادیب فرخی محمد 0979

تھران ١٣٢٨متولد شاعر فرد منش مسعود 1157

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

96

توس -ق . ه٣٢٩متولدق .ه۴١١وفات

شاعر فردوسی ابوالقاسم 0044

سنندج وفات -١٢٨۵متولد١٣۶٠

نویسنده و مترجم فرزاد مسعود 1159

كرمان -ش . ه١٣٠٢متولد١٣٨٧وفات

ادیب فرزام حمید 0423

تھران وفات -١٢٩٧متولد١٣٧۵

نوازنده قره نی و ویولن فرزان سلیم 0529

تبریز ١٣۵۵متولد فیزیک دان فرزان یاسمن 1384تھران ١٣٩٢وفات

١٣١٧متولدادیب فرزانھ بھمن 0212

تھران ١٣۵٩متولد مجسمھ ساز فرزین عادلھ 0618اصفھان ١٣٠٨ بھمن ۴متولد نقاش فرشچیان محمود 1114ماوراءالنھر زندگی در زمان

مامون و متوکل )قمری٢۴٧(عباسی

ستاره شناس و نظریھ پرداز نجومی

فرغانی احمد بن (ابوالعباس )محمد بن كثیر

0031

تھران ١٣٩٢وفات خرداد ١٢٩٩متولد

متخصص معماری فرمان فرمائیان عبدالعزیز 0654

شاھرود ١٣٢٨متولد پزشک گوش و حلق و بینی

فرھادی محمد 0952

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

97

تھران ١٣٠٧متولد آھنگ ساز و موسیقی شناس

فرھت ھرمز 1319

تھران ١٣٣۵متولد نوازنده تنبك د بافیفرھمن محمود 1123بابل ١٣٨٨وفات بھمن

١٢٩٨متولد/ریاضی دان و حقوق دان

اقتصاد دانفرھنگ منوچھر 1193

ری وفات -١٣٢۶متولد١٣٧۶

نوازنده تنبك فرھنگ فر ناصر 1262

تھران وفات -١٢٧٠متولد١٣۵٧

تار و تار و نوازنده سھپیانو

فروتن یوسف 1395

بشرویھ از توابع فردوس -ش .ه١٢٧۶متولد اردیبھشت ١۶وفات

١٣۴٩

ادیب فروزانفر بدیع الزمان 0190

کربال -ق .ه١٢١٣متولد١٢٧۴وفات

شاعر فروغی بسطامی عباس 0621

تھران ١٣٢٩متولد نوازنده نی فروھری بھزاد 0208تبریز وفات -١٣٠٨متولد

١٣٨۶متخصص جغرافیایي انساني

فرید یدهللا 1393

؟ وفات -١٣٣۵دمتول١٣٨٨

نوازنده تار فریوسفی شھریار 0581

تھران متولد سیزدھم ١٣٣٢ماه بھمن

نوازنده فلوت و ویولن فسا زاده شھرام 0578

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

98

تھران اسفند ٢متولد تیر ٢۵وفات ١٣١٣

١٣٨٨

نویس و مترجمداستان فصیح اسماعیل 0131

تھران ١٣۵۶متولد نقاش فصیح حسین 0409شیراز وفات -١٢٩٠متولد

١٣٨٣شاعر فصیحی حسن 0342

شیراز زندگی اواخرقرن نھم ۵٩٢وفات /ق .ه

شاعر فغانی بابا 0180

شیراز ١٣١۶متولد نویسنده و داستان نویس فقیری ابوالقاسم 0036شیراز ١٣٢٢ آذر ٣٠متولد نویسنده فقیری امین 0162الھیجان ١٣٣٩متولد شاعر فالح مھرداد 1232مشھد ١٣١٣متولد متخصص معماری فالمکی محمد منصور 1089اھواز متولد پانزدھم بھمن

١٣٣٧ماه خوش نویس فلسفی امیر 0150

از "فندرسك "روستاي استرآباد"توابع گرگان "

ھجري ٩٧٠متولد وفات بھ سال -قمري

ھجري ١٠۵٠

فیلسوف وعارف و شاعر فندرسکی ابوالقاسم 0040

اراک ١٣٨٧رداد وفات م٩٩١٢متولد

ادیب فوالدوند محمد مھدی 1093

تھران ١٣۴١متولد مدرس /منتقد/آھنگ سازموسیقی نوازنده سنتور

فیاض محمد رضا 1055

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

99

تبریز وفات -١٣١٣متولد١٣٧٨

مجسمھ ساز ثانویفیاض یونس 1400

تھران ١٣۵٨متولد نوازنده تار فیاضی بھاره 0194تھران ١٣٣۶متولد نوازنده بربط فیروزی محمد 0968کاشان -ق . ه١٠٠٧متولد

١٠٩٠وفات فلسفھ دان و شاعر فیض محمد محسن 1087

شیراز ١٢٢٣متولد شعبان ١٢٧٠ وفات -.ق.ه

ادیب قاآنی حبیب هللا 0334

جمال آباد شمیران متولد مرداد ماه ٨ وفات -ش.ه١٢۴٣

١٣٠٣تیرماه

شاعر قاجار دولو )لھظھیرالدو(

علی خان 0760

تھران ١٣٣۴متولد شاعر و نویسنده قاسم نیا شکوه 0591خرم آباد ١٣۴٣متولد فناور ارتباطات و اطالعات

و کتابداریقاسمی فرید 0853

مھاباد مرداد ١٢متولدوفات -١٢٩٢ دی ٢۴چھارشنبھ

١٣٧۶

نویسنده و مترجم قاضی محمد 0985

تھران -١٣٠٣متولد مھر ١٣٨٢آذر وفات

مجسمھ ساز و نقاش قاضی اسدالھی )نگارگر(

محمد 0962

تبریز وفات -١٣١۴متولد١٣٨۶

مھندس راه و ساختمان قالیبافیان مھدی 1210

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

100

شیراز ١٢٨۵متولد نوازنده قانون قانونی جالل 0290شیراز وفات -١٢۵۴متولد

١٣٢۴نوازنده قانون قانونی رحیم خان 0463

اراک وفات -١٣٠٨متولد١٣٨١

مجسمھ ساز قائم مقامی سیروس 0552

تھران بھمن ٢٩متولد١٣۴٧

شاعر قربان علی مھرنوش 1236

تھران ١٣۵١متولد خوش نویس قربانی محمد علی 1065تھران ١٣٣۶متولد موسیقی دان و ویولن سل قربانی کریم 1361تھران ١٣٢۵متولد مجسمھ ساز قرگزلو حسین 0372

نتھرا ،١٣٨١وفات بھمن ١٢٩١متولد

زمین شناس قریب عبدالکریم 0681

تھران مرداد ٧وفات ١٣٩٩

١٣٠٨متولد

زبان شناس قریب بدرالزمان 0189

گرکان وفات -١٢۵٨متولد١٣۴۴ فروردین ٣

ادیب قریب عبدالعظیم 0655

تھران وفات -١٢٨٨متولد١٣۵٣

پزشک کودکان قریب محمد 0981

گرمسار ١٣۴٢متولد بھمن شاعر قزوه علی رضا 0765

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

101

تھران ش . ه١٢۵۶متولد١٣٢٨خرداد ۶وفات

ادیب قزوینی محمد 0943

تھران ١٣٣۶متولد مجسمھ ساز قشقایی نادر 1258آباد تبریزروستای شادی سده پنجم ھجری،

دوران با سلجوقیانھمشاعر قطران عضدی ابومنصور 0072

تھران -ق . ه١٢١۵متولدالثانی ربیع١٠وفات

١٢٨٨

ادیب خان ھدایتقلی رضا 0477

تبریز ١٣١٩متولد مجسمھ ساز زادهقلی حسین 0385بابل وفات -١٣٠٧متولد

١٣٨۴ آبان ٢نقاش قنبری مکرمھ 1243

تھران ١٣٣٠متولد نوازنده ویولن قنبری مھر )مرجان(بتول 0188شیراز ١٣۵٠متولد مجسمھ ساز جورقن عبدالعلی 0658کرمان ١٣٠۵تولد شھریور

١٣٧٨وفات شھریورمجسمھ ساز قھاری علی 0729

بابل وفات -١٣٠٧متولد١٣٨٧ آبان ١٩

شناسگیاه قھرمان احمد 0101

تربت حیدریھ ـ١٣٠٨ تیر ١٠زاده ٢٨درگذشتھ

١٣٩٢اردیبھشت

شاعر قھرمان محمد 0937

کازرون ١٣٢٩متولد انفیزیک د قھرمانی نادر 1253

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

102

؟ ھجری ١٢۶١متولد١٣٢٧ وفات-شمسي

نوازنده تار شكری ادیب (قھرمانی )السلطنھ

شکرهللا 0589

خوانسار ١٣٢٨متولد خوش نویس کابلی یدهللا 1389تھران وفات -١٣٠٢متولد

١٣٨٧ فروردین ٢٢نقاش کاتوزیان عباس 0626

تھران ١٣٢٢متولد نقاش کاتوزیان مرتضی 1143تھران ١٣٩٣وفات

١٣١٠متولدادیب و حقوق دان کاتوزیان ناصر 1268

یزد -ش . ه١٣٠۶متولد١٣٨۶وفات

روان شناس کاردان علی محمد 0771

کاشان ١٣١۵متولد مرداد بھمن ٢۴وفات

١٣٧١

شاعر کاشانی سپیده 0516

کاشان ٧٩٠متولد حدود قمری٨٣٢وفات

دان فیزیک دان و ریاضی و اخترشناس

کاشانی الدین جمشیدغیاث 0815

کاشان ق . ه٩٠۵متولد٩٩۶وفات

شاعر کاشانی محتشم 0919

تبریز دی ٢٠متولد٢٧وفات -١٢۶٢

١٣۴٠اسفند

ادیب کاظم زاده ایرانشھر حسین 0413

تھران وفات -١٣۴٠متولد١٣٨۴ دی ١۵

جنین شناس کاظمی آشتیانی سعید 0521

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

103

تھران ش.ه١٣٢۵ولدمت مھندس شیمی کاغذچی طاھره 0614سنندج ١٣۴١متولد نوازنده کمانچھ کامکار اردشیر 0116سنندج ١٣٣۵متولد نوازنده تنبك کامکار ارژنگ 0118سنندج ١٣٣٩متولد نوازنده بربط و ویولن کامکار ارسالن 0119سنندج ١٣٢٨ آذر ٢٨متولد نوازنده دف و رباب کامکار بیژن 0225سنندج ١٣٣٠متولد نوازنده سنتور کامکار پشنگ 0253سنندج ١٣٠٢متولد

١٣٧١وفاتنوازنده ویولن کامکار حسن 0346

سنندج ١٣٣٢متولد نوازنده سھ تار کامکار قشنگ 0880سنندج ١٣٢۵متولد دانموسیقی کامکار ھوشنگ 1330؟ ١٣١۶متولد نوازنده ویولن و آھنگ

موسیقیساز و مربی کامیان جھانگیر 0313

تبریز ١٣٢۶متولد مھندس عمران کاوه علی 0722شیراز -ش .ه١٢٧٣متولد

ش.ه١٣۶٩وفات خوش نویس کاوه علی اکبر 0751

؟ ١٣٢٩متولد دی ماه مھندس الکتریسیتھ کاوه راد محسن 0926تھران ١٣٢٣متولد ادیب کاویانپور طلعت 0616تھران ١٣۴٩متولد دسی برقمھن کرامتی یونس 1398کرج متولد محتمال پس از

وفات-٣٢٠ سال ھجری۴٢٠

ریاضی دان کرجی ابوبکرمحمد بن )یاحسن(حسین

0056

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

104

سنندج وفات -١١٨۴متولد١٢٢٧

ادیب )اردالن(کردستانی مستوره 1149

کرمانشاه ١٣٣٣ بھمن٢٨متولد نویسنده پورکرم فرزانھ 0835گلپایگان ش. ه١٣٠٩متولد نقاش کرمی محمد 0974استھبان بھمن ۴متولد

٢۴قتل-١٢٩٩١٣٣٢اسفند

ادیب کریم پورشیرازی امیرمختار 0160

تھران١٣١٠متولد

ادیب کریمی امیربانو 0155

تھران ١٣٩٨ آذر ١٢وفات ١٣٠٣متولد اول دی

مجسمھ ساز کریمی نصرت 1285

کرمانشاه ١٣٢٧ دی ٢٨متولد ادیب زازیک میرجالل الدین 1245عباس آباد اصفھان خرداد ٢۵وفات

١٣٩١١٣٠٧متولد مھرماه

استاد و نوازنده نی کسایی حسن 0345

؟ -١٣٠۴متولد١٣٧٧وفات

دانموسیقی کسایی رضا 0475

مرو -ق . ه٣۴١متولدق. ه٣٩٠وفات

شاعر کسایی مروزی مجدالدین ابوالحسن 0905

ھشت بھشت اصفھان اسفند ۵متولد١٩وفات -١٣٠۵

١٣٧۴بھمن

شاعر کسرایی سیاوش 0547

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

105

تبریز -١٢۶٩ مھر ٨متولد٢٠وفات

١٣٢۴اسفند

تاریخ نویس و نویسنده و پژوھشگر

کسروی احمد 0083

یزد -ش . ه١٢۶٢متولد آبان ١٢وفات

١٣۴٠

ادیب کسمایی شمس 0570

شیراز ١٣١١متولد وفات١٣٨۵

خاتم ساز تی آرایکش عباس 0629

لنگرود ١٣۴٢ مھر ۶متولد نویسنده کشکولی قاسم 0875روستای فشندک طالقان ١٣٩۵وفات

١٣١٠متولدنقاش کالنتری پرویز 0238

مشھد١٣٢٩متولد

شاعر کالھی اھری محمد باقر 0996

اصفھان ١٣١٨متولد تیر ماه ادیب کلباسی ایران 0171مشگین شھر ١٣٧٧وفات

١٣١٧تولدمشاعر کلکی بیژن 0221

تھران ١٣۴٠متولد نویسنده کلھر فریبا 0850کرمانشاه -ق .ه١٢۴۵متولد

ق.ه١٣١٠وفات خوش نویس کلھر محمد رضا 1038

تھران ١٣۴٢متولد آھنگ ساز و نوازنده کمانچھ

کلھر کیھان 1381

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

106

ھمدان -ق . ه٩٩٠متولدق.ه١٠۶١وفات

شاعر و قصیده سرا گویومثنوی

کلیم ابوطالب 0063

تھران ١٣٩۵ تیر ٢وفات ١٣٠٣متولد

دان و آھنگ سازموسیقی کمال پورتراب مصطفی 1166

تھران وفات -١٢٩٧متولد١٣٧۶

دانموسیقی کمالیان محمد مھدی 1094

اصفھان وفات -١٢۵٢متولد١٣٣٨

نوازنده کمانچھ )رامشگر(کمانچھ باقرخان 0186

تھران ١٣٢۵متولد ادیب کھنمویی پور ژالھ 0508ھمدان ادیب شمسي١٣٢۵متولد کوثری عبدهللا 0666کاشان ١٣٩٣وفات دی

١٣٠۴متولدشاعر مشفق(کی منش

)کاشانیعباس 0638

تھران وفات -١٢٩١متولد١٣۶٩ اسفند ۶

ادیب کیا زھرا 0500

مشھد ١٣١٣متولد نویسنده و شاعر کیانوش محمود 1119رانتھ ١٣٢٠متولد نوازنده سنتور و استاد

موسیقیکیانی عبدالمجید 0674

بیرجند ١٣٣١متولد آبان ماه نوازنده نی کیانی نژاد محمد علی 1076تھران ١٣٢٣متولد نوازنده سنتور کیایی میالد 1248اصفھان -ش .ه١٣٠٠متولد

١٣٣٣ مھر٢٧وفات نویسنده و شاعر کیوان مرتضی 1140

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

107

؟ ١٣۴٠ولدمت نوازنده تنبك گرامی حقیقی مھرگان 1235نیشابور وفات -١٣٢١متولد

١٣٧٩مھر١۴شاعرو نویسنده و پژوھشگر

گرایلی فریدون 0860

تھران ١٣٠٢ متولد١٣٨٩وفات

حقوق دان گرجی ابوالقاسم 0048

تھران١٣٣٧متولد

ادیب گرکانی گیتا 0888

تفلیس وفات -١٢٩۴متولد١٣٧٠

دانسیقی مو گریگوریان روبیک 0493

تھران وفات -١٢٧۴متولد١٣۶٣دردوم آذر

/جغرافیا دان /گیاه شناس حقوق دان

گل گالب حسین 0390

مشھد ١٣٣۶متولد مھندس عمران گالبچی محمود 1112تھران دی ١٨متولد

١۶وفات -١٢٩۵١٣٧٩اردیبھشت

شاعرو نویسنده و پژوھشگر

گلچین معانی احمد 0086

شیراز مھر ٢٢متولد١٣٠١

داستان نویس، مترجم، روزنامھ نگار

تقوی (گلستان )شیرازی

ابراھیم 0011

رشت ١٣٢٢ بھمن ٢متولد١٣۵٢بھمن٢٩وفات

شاعر و نویسنده گلسرخی خسرو 0439

رشت ١٣٩٩وفات خرداد ١۴متولد

١٣٠٧

ناریخ و شرق شناس گلشنی عبدالکریم 0679

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

108

اصفھان ١٣١٧دمتول فیزیک دان گلشنی مھدی 1204اصفھان وفات -١٣١۶متولد

١٣٧٩ خرداد ١۶ادیب گلشیری ھوشنگ 1333

مشھد ١٣٧٨متولد نویسنده گلی ملیكا 1174ری ١٣٢١متولد موسیقی دان و نوازنده

کمانچھ و ویولنگنجھ ای داوود 0450

ری متولد پانزدھم خرداد ١٣۴٧ماه

نوازنده تنبك ایگنجھ کامبیز 1353

گنجھ -ھجری ۴٩٠متولد۵٧۶وفات

شاعر گنجوی مھستی 1238

تبریز ١٣٢۴متولد نقاش گنجی پریوش 0250بیرجند ١٢٩١متولد دانجغرافی گنجی محمد حسن 1016قزوین -ق . ه١٢٨٧متولد

١٣۵٢وفاتادیب گیالنی اشرف الدین 0135

از توابع "بشتیر"قریھ گیالن

در شب اول متولد وفات -۴٧١رمضان

ھجری۵۶١

فیلسوف و فقیھ گیالنی عبدالقادر 0661

تھران ١٣٢٨متولد آھنگ ساز الچینی فریبرز 0852رشت ١٣٢٣متولد نقاش الشایی فریده 0857تھران وفات -١٢٨۵متولد

١٣٨٣متخصص معماری لرزاده حسین 0380

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

109

تھران ١٣٠٢ مھر ٩متولد فروردین١٧ وفات

١٣٩۵

آھنگ ساز و رھبر ارکستر لشگری جواد 0322

شیراز ١٣٣٢متولد نویسنده و منتقد ادبی لطف اللھی عبدالرضا 0653رشت ١٣٢٩متولد آھنگ ساز و رھبر

نوازنده ھورن/ارکسترلطفی شریف 0566

گرگان ١٢درگذشتھ ١٣٩٣اردیبھشت

١٣٢۵ دی ١٧متولد

نوازنده و تارو ردیفدانموسیقی

لطفی محمد رضا 1036

تھران ١٣٢١متولد نوازنده نی لقاء محمد علی 1068تبریز وفات -١٢۵٨متولد

١٣٢٩پزشک عمومی لقمان الدولھ ادھم محمد حسین 1023

شیراز ١٣٢٣متولد خاتم ساز لک مھدی 1206اصفھان -١٣٢٨متولد

١٣٨٩ تیر ١٧وفاتپدرعلم رباتیک ایران لوکاس کارو 1348

مشھد آذر ۵متولد۴ وفات -ش .ه١٣٢٢

ش. ه١٣۶١مھرماه

خوش نویس مافی رضا 0478

تھران ١٣٣٣متولد جراح قلب و عروق ماندگار محمد حسین 1029اصفھان وفات ١٣٠١متولد

١٣٨٩متخصص معماری ماھرالنقش محمود 1129

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

110

تھران ١٣٣٧متولد فیزیک دان و ستاره شناس مبشر بھرام 0198دمشھ ١٣٣٧متولد نوازنده تار متبسم حمید 0429

اصفھان ١٣٢٢متولد نقاش و کاریکاتوریست مثقالی فرشید 0838قزوین ١٣١٨متولد اقتصاد دان /حقوق دان

شاعر نقاش/و نویسنده مجابی جواد 0317

قزوین ١٣١۴متولد ادیب مجاھد احمد 0081قم ١٣٢٢متولد ادیب مجاھدی محمد علی 1072تھران ١٣٠۶متولد ادیب مجتبایی فتح هللا 0819شھرستان نور بھمن ٢٠متولد

ش. ه١٣٢۴جغرافی دان مجتھد زاده پیروز 0258

تبریز -١٣٠٣متولد بھمن ١٣٧۴ بھمن ۶وفات

عارف و صوفی مجتھدی جعفر 0282

الھیجان -ش .ه١٢٨٧متولدوفات در خرداد ماه

ش.ه١٣٧۶

ادیب مجتھدی محمد علی 1077

تبریزش. ه١٣٠٩متولد

فلسفھ دان مجتھدی کریم 1363

شاھی وفات -١٢٩۶متولد١٣۵٧آذر

نوازنده تار مجد لطف هللا 0890

؟ ١٣٢٨متولد رھبر ارکستر و مدرس ساز ھورن

مجلسى جاوید 0274

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

111

اصفھان -ق . ه١٠٣٧متولد رمضان ٢٧وفات

ھجری ١١١٠

ادیب مجلسی محمد باقر 0999

مشھد ١٣١٩متولد تیر ماه ادیب مجیدی فریبرز 0851کرمانشاه ١٣٢٢متولد شاعر محبت محمد جواد 1013تھران وفات -١٣٠٣متولد

١٣٧۴متخصص ادبیات و علوم سیاسی وحقوق

محجوب محمد جعفر 1011

الھیجان ش. ه١٣٠٩متولد نقاش محجوبی حسین 0370تھران ش .ه١٢٧٧متولد

١٣٣٣ تیر ٢٣وفات نوازنده ویولن محجوبی رضا 0473

تھران وفات -١٢٧٨متولد١٣۴۴

نوازنده پیانو محجوبی مرتضی 1144

شیراز ١٣٠٧متولد متخصص اعصاب و روان محرری محمد رضا 1052تھران ١٣٢۴متولد پزشک متخصص

بیماریھای عفونیمحرز مینو 1251

تھران ١٣٣٩متولد متخصص حشره شناسی کشاورزی

ی پورمحرم سعید 0524

روستای قادیکالی بزرگ قائم شھر

١٣٩۴ دی ٣٠وفات ١٣٢۴متولد اسفند

نوازنده کمانچھ محسن پور احمد 0089

تھران ١٢٩١متولد١٣٧۴وفات

تارو بربط و ویولن نوازندهو نواساز و معلم موسیقی

محسنی اکبر 0168

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

112

کرمانشاه ١٣٣٩متولد نقاش محسنی عبدالحسین 0650؟ ١٣٢۴متولد جامعھ شناس محسنیان راد مھدی 1207رشت شھریور ١٨متولد

١٨وفات-١٣١٧١٣٨٧مھر

نقاش و طراح محصص اردشیر 0113

رشت وفات -٩١٣٠متولد١٣٨٩

نقاش و مجسمھ ساز محصص بھمن 0210

مشھد ش. ه١٣٠٨متولد فلسفھ دان محقق مھدی 1217الھیجان وفات -١٢٨٩متولد

١٣۴٩ادیب محققی محمد 0948

مشھد ١٣۴٢متولد فناور ارتباطات و اطالعات محکی علی اصغر 0740خواف ١٣٠٧متولد نوازنده دو تار محمد پرست عثمان 0683تھران ش. ه١٣٢٧متولد نویسنده محمدعلی محمد 0971تھران

١٣٢۴متولدسازمجسمھ محمدی ایرج 0176

مالیر ش. ه١٣٨١وفات ش . ه١٢٩٠متولد

ادیب محمدی محمد 0986

تھران ١٣۴٠متولد داستان نویس محمدی محمد ھادی 1096)کن(تھران شھریور ٣متولد

٢٢وفات -١٣٣٨١٣٨٨دی

فیزیک دان ھستھ ای محمدی مسعود علی 1161

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

113

مالیر ش. ه١٣٠۶متولد متخصص ادبیات و علوم انسانی وھنرھای دراماتیک

محمدی مالیری احمد 0084

اھواز -١٣١٠ دی ۴متولد١٣٨١مھر ١٢وفات

نویسنده محمود احمد 0092

تھران وفات -١٢٨٨متولد١٣٧۵

رھبر ارکستر و آھنگ ساز محمود پرویز 0242

اراک١٣٠٩متولد

روانشناسی ژنتیک محمود منصور 1184

تھران ١٣٢۶متولد حقوق دان بین الملیی محمودی سعید 0525خوانسار وفات -١٣١٣ولدمت

١٣۶۶ردیف دان موسیقی ایرانی محمودی محمود 1122

زنجان ١٣٢٢متولد ریاضی دان محمودیان عبدهللا 0670قریھ كوھستاني گزال از توابع اردستان

-ش .ه١٢٨٠متولد١٣٧١وفات

ادیب محیط طباطبایی محمد علی 1066

دزفول ١٣۴٠متولد دام پزشک مخبر محمد رضا 1050رمانشاهک وفات -١٢۶۶متولد

١٣۵٠نوازنده ویولن مختاری رکن الدین 0497

مشھد وفات -١٣٢١متولد١٣٧٧ آذر ١٢

نویسنده و شاعر مختاری محمد 0987

تھران متولد پانزدھم ١٣٣۵شھریور

ادیب مدبری محمود 1103

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

114

بندر انزلی -ش . ه١٣٣۴متولد١٣٨۴وفات

نویسنده و محقق در زمینھ فھ ھنر و ھنر اسالمیفلس

مددپور محمد 0950

روستای نوزان اراک اردیبھشت ١٢متولد١٣٢١

١٣٧٧وفات

مجسمھ ساز مددی محمد علی 1079

اصفھان ١٣٣٠متولد فیزیک دان مدرس مجید 0914اصفھان ش. ه١٣٣٣متولد نویسنده مدرس صادقی جعفر 0283تھران ١٣١١ مھر١٧متولد

اردیبھشت ٢وفات ١٣٧۶اه م

روان کاو و نویسنده مدرسی تقی 0266

تبریز ١٣٣٠متولد ریاضی دان مدقالچی علی رضا 0768کرمانشاه ١٣١٧متولد نوازنده و مدرس ویولن مرآتی محمود 1121تھران -ش . ه١٢۶٠متولد

١٣۴٠وفات سال دانموسیقی )حسام السلطنھ(مراد جھانگیر 0316

کرمانشاه ١٣٣۶متولد وازنده تنبورن مرادی علی اکبر 0755روستاي سیرچ از توابع كرمان

شھریور ١۶متولدماه ١٣٢٣

ادیب مرادی ھوشنگ 1327

روستای باباخانی لرستان وفات -١٣٠٧متولد١٣٧۶ آذر ٢٣در

نوازنده سرنا )شاه میرزا(مرادی محمد 0931

تھران١٣٣٠متولد

سازمجسمھ مرادیان جمشید 0307

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

115

راغھم ق .ه١٢۵۵متولدق .ه١٣٢٨وفات

نویسنده ایمراغھ العابدینزین 0504

کازرون وفات -١٣٢۶متولد١٣٨٢

شاعر مردانی نصرهللا 1280

تھران ١٣٩٢وفات ١٢٩۶متولد

ادیب و متخصص ھنرھای تجسمی

مرزبان پرویز 0228

شیراز ش.ه١٣۴۴متولد جراح مره صدق سیامک 0541شیراز وفات -١٣٠٢متولد

١٣٨۶ادیب مزارعی زھرا 0501

قم وفات -١٢٨٠متولد١٣٢۶ بھمن ٢١در

ادیب مسعود محمد 0930

مشھد وفات -١٣٠۶متولد١٣٧٧ بھمن ١٢

دان و آھنگ سازموسیقی مسعودیھ محمد تقی 1003

بابل وفات -١٣٠٢متولد١٣٨۴

ادیب مسکوب شاھرخ 0562

سلماس ١٣٣٢متولد نقاش مسلمیان نصرهللا 1282تھران

١٣١٨متولدآھنگ ساز مشایخی علی رضا 0761

تھران ١٣٣٧متولد موسیقی دان رھبر ارکستر مشایخی نادر 1256تھران وفات -١٢٨۵متولد

١٣۵٨دانموسیقی مشحون حسن 0367

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

116

تھران وفات -١٣١٢متولد١٣٨۴

شاعر مشرف آزاد محمود 1120

تھران ١٣٢٩متولد سخوش نوی مشعشعی غالم رضا 0802نیشابور اردیبھشت ٢۴متولد

٣٠وفات -١٣٣۴١٣٨٨شھریور

دان آھنگ سازوموسیقیو نوازنده سنتورو استاد دانشگاه و پژوھشگر

مشکاتیان پرویز 0240

محلھ سنگلج تھران وفات -١٢٩٧متولد١٣٧۴ فروردین ٢۵

شناسادیب، زبان مشکور محمد جواد 1014

شیراز وفات -١٢٩۴لدمتو١٣٨٠

خوش نویس مشکین فام حبیب 0326

شیراز ١٣٣٣متولد نقاش مشکین فام حسن 0366تھران وفات -١٣٠۵متولد

١٣٧٩شاعر مشیری فریدون 0859

تھران وفات -١٢٨٩متولد١٣۵٨ مھر ٢١

ریاضی دان و دانشنامھ نویس

مصاحب غالم حسین 0800

شھرضا ١٣١٨ بھمن ٩متولد١٣٧٧ آذر ٧وفات-

شاعر مصدق حمید 0428

تبریز ١٣۴٣متولد فیزیک دان مصطفی زاده علی 0726

قم ١٣٩٨ آبان ٨وفات ١٣١١متولد

شاعر مصفا مظاھر 1169

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

117

اصفھان -ش . ه١٢۶٨متولدش.ه١٣۴٨وفات

نقاش مصورالملكی محمد حسین 1027

فریمان بھمن، ١٣متولد١١وفات -١٢٩٨

١٣۵٨اردیبھشت،

فھ دانفلس مطھری مرتضی 1134

تھران ١٣۵٠وفات مھر ١٢٨١متولد

فیزیک دان پزشکی معتمد احمد فرھاد 0112

شھر مود از بخش مود شھرستان سربیشھ

١٣٩٢ آذر ١۴وفات١٣١٣متولد

متخصص علوم ارتباطات نوین

معتمد نژاد کاظم 1349

تھران -ش .ه١٢٩١متولد١٣٧٢وفات

نوازنده پیانو معروفی جواد 0319

تھران وفات -١٢۶٨متولد١٣۴۴

نوازنده تار معروفی موسی 1240

دامغان ١٣٣٠متولد ادیب معلم محمد علی 1061؟ دی ١۵وفات دوشنبھ

١٣٩٩١٣١١متولد

مجسمھ ساز معمارزاده ابراھیم 0010

رشت اردیبھشت ٩متولد١٣وفات -١٢٩٧

١٣۵٠تیر

ادیب معین محمد 0938

اهکرمانش ١٣٩۴آبان ٢۶وفات ١٣٠١بھمن١۵متولد

شاعر و نویسنده معینی رحیم 0462

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

118

تھران -ش . ه١٢٨٨متولدش.ه١٣٧٧وفات

نوازنده ویولن مفتاح مھدی 1219

؟ زمان قاجار نوازنده پیانو مفخم محمد 0946تھران -ش . ه١٢٩۴متولد

ش. ه١٣۶٢وفات پژوھشگر و مؤلف وبانی

وسیقی طبع وانتشار آثار ممعاصر ایران

یزدان (مفخم پایان )مھر

لطف هللا 0889

رشت فروردین ١۴متولد٢٣ وفات –١٣٠٠

١٣٩١اردیبھشت

پزشک گندزدایی مقدرمژدھی نصرهللا 1279

كرمانشاه ١٣۴٠متولد خوش نویس مقصودی فریبا 0849شیراز قمری٩٧٩متولد

١٠۴۵وفات فلسفھ دان قوام (مال صدرا

)شیرازیمحمد(صدرالدین

)بن ابراھیم0605

تھران وفات -١٣٠٠متولد١٣٧١

دانموسیقی مالح حسین علی 0417

؟ ١٣٣٣متولد متخصص مکانیک ملكی مجید 0907تھران مرداد ١۴متولد روز

وفات سھ -١٣٢٠١٣٨٠ بھمن ٩شنبھ

نوازنده ویولن و آھنگ ساز

ملک اسدهللا 0125

تھران ١٣٨١ آذر ١٩وفات ١٣١١ بھمن٢٩تولد

نوازنده تنبك ملک جھانگیر 0314

تھران -١٣٠۴متولد تیرماه ١٣٧٨وفات

نوازنده سازنده و معلم و سنتور و نواساز

ملک حسین 0395

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

119

تھران وفات -١٣١٠متولد١٣٨۶

بیوشیمیست ملک نیا ناصر 1264

تھران متولد بیستم اسفندماه ١٣۵۴

نقاش ملکی ایمان 0179

ضای اصفھانشھر ١٣٣۵متولد فلسفھ دان ملکیان مصطفی 1164روستوف وفات -١٢٩۴متولد

١٣٨٢ تیر ٢٣موسیقی دان و پیانیست ملیک اصالنیان امانوئل 0146

تھران ١٣١۵متولد شھریور وفات آذر سال ١٣٨۶

نقاش و طراح و گرافیست ممیز مرتضی 1135

آباده ١٣١۵متولد منبت ساز منبتی بھرام 0199كرمانشاه ١٣٣۴متولد نوازنده کمانچھ منتظری ھادی 1311شیراز بھمن ٢۶متولد

١٣٣۵نویسنده و داستان نویس دنی پورمن شھریار 0582

زنجان متولد مھرماه ١٣٨٣وفات -١٣٢۵

شاعر منزوی حسین 0379

تھران -ش . ه١٢٧٨متولد آذر ماه ١۵وفات در

١٣۴٨

کارشناس موسیقی سنتی نوازنده ویولون و /ران ای

گردآورآثار موسیقی سنتي ایرانی

منصوری ابراھیم 0013

سنندج وفات -١٢٧۶متولد١٣۶۵

ادیب حکیم الھی (منصوری )دشتی

ذبیح هللا 0453

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

120

الشتر از توابع استان لرستان

١٣١٨متولد دان و نوازنده موسیقیکمانچھ

منظمی )درویش(رضا 0491

رشت ١٣٣٩متولد اد مھندسي برقاست منھاج محمد باقر 1000دامغان متولد محتمال پس

٣٣٢ازق. ه۴٣٢وفات -

سرا و شاعرقصیده منوچھری احمد بن (ابوالنجم )بن احمدقوص

0054

تھران تولد ١٣١٣١٣٨٩درگذشت

نوازنده بربط منوچھری حسن 0360

شیراز ١٣٢٩متولد نوازنده ویولن مھتدی مھران 1230؟ وفات -١٢٩٣متولد

بامداد بیست و دوم ١٣٨٣اردیبھشت

اقتصاد دان و زبان شناس مھدوی اصغر 0137

تھران ٢٨متولد١٣۴٢تیرماه

ادیب مھدوی فریده 0856

دھکرد ، شھرکرد امروزی ١٣٨٨وفات بھمن ش. ه١٣١۴متولد

نوازنده سرنا مھدی پور علی اکبر 0756

تبریز ١٣٢۵متولد ور ارتباطات و اطالعات فناو کتابداری

مھراد جعفر 0277

اصفھان ١٣۵۵متولد متخصص کامپیوتر مھرآئین شفیق 0568تھران -ش . ه١٢٨٣متولد

ش. ه١٣۵٩وفاتنوازنده تار مھرتاش اسماعیل 0130

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

121

ھمدان ١٣۴٨متولد تیر ماه نوازنده و مدرس تار و سھ تار

مھرنیا مھران 1231

اصفھان١٣١۴لدمتو

ریاضی دان مھری بھمن 0216

ھمدان -ش .ه١٣۴۵متولدش. ه١٣٨۵وفات

داستان نویس مھوار ساویسا 0515

اصفھان ١٣٢١متولد فیزیک دان و ریاضی دان و شاعرو فلسفھ دان

موحد ضیاء 0609

تبریز ١٣٠٢متولد حقوق دان موحد محمد علی 1071اردبیل ١٣٣٩متولد مجسمھ ساز و نقاش مؤذن ودود 1343تھران

١٣٣٧متولدنویسنده مؤذنی علی 0697

رودبار اسفند ١۵متولد١٣٣٣

شاعر موسوی حافظ 0324

رشت ١٣١۵متولد شاعر موسوی رحمت 0459بھبھان وفات -١٣٠۵متولد

شنبھ اسفند سھ١٣٨٩

ادیب موسوی علی 0708

تھران ١٣۵۴متولد شاعر و مترجم موسوی گراناز 0884اھواز ١٣٢۵متولد نوازنده نی موسوی محمد 0963قم ١٣٢٠متولد شاعر موسوی گرما رودی علی 0732

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

122

روستای وركانھ ھمدان ١٣١۵متولد مھندس كشاورزی پزشك/ومکانیک

متخصص جراحی قلب

موسیوند توفیق 0272

رشت ١٣٢٩متولد ادیب موالوردیخانی کریم 1362تبریز شمسی١٣٠٠متولد

١٣٩۵وفات خرداد پزشک کودکان و امور ژنتیک

مولوی محمد علی 1083

بلخ االول ربیع۶متولد۵ وفات -ق . ه۶٠۴

۶٧٢الثانی جمادی

شاعر و فیلسوف )بلخی(مولوی )محمد(جالل الدین 0297

مسجد سلیمان ١٣٣٤متولد نوازنده کرنا و سرنا و نی مومن نـژاد نورهللا 1296؟ قمری١٣۴٨وفات

قمری١٢۶۴متولدنقاش موید پردازی حسین علی 0415

تھران ١٣٩۴بھمن ٨وفاتش.ه١٣٠٨متولد

معماری و شھرسازی مویدعھد پرویز 0233

تھران وفات -١٣١۵متولد١٣٨۵ شھریور ١١

تصویرگر مشھور ھای آموزشی کودکان کتاب

ونوجوانان

میخاییلی ژانت 0509

کرمانشاه ١٣١١متولد دان سیاسیجغرافی میرحیدر دره 0451تھران -ش .ه١٢٨۶متولد

١٣۶١وفاتخوش نویس و نستعلیق نویس

میرخانی حسین 0378

تھران -ش . ه١٢٩١متولدش.ه١٣۶٩وفات

خوش نویس و نستعلیق نویس

سراج (میرخانی )الکتاب

حسن 0347

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

123

تبریز ش.ه١٢۵٢متولد اسفند ٢٢وفات

ش. ه١٣٠۴

شاعر میرزا ایرج 0177

؟ -ق . ه١٢۴٢متولد١٢٨٩وفات

نویسنده و شاعرو تاریخ نگار

میرزا جالل الدین 0296

سبزوار ١٢۵٨متولد١٣١٩وفات

ادیب میرزا )الرئیسشیخبھملقب(

محمد ھاشم 1098

تھران ١٣٩۶ تیر ٢٣وفات ١٣۵۶متولد

ریاضی دان میرزاخانی مریم 1148

کرمانشاه وفات -١٣٢۴متولد١٣٨۴

نوازنده ویولن میرزاده مجتبی 0899

ھمدان وفات -١٢٧٣متولد١٣٠٣

ادیب میرزاده عشقی محمد رضا 1046

تھران ١٣٣۵متولد آھنگ ساز و رھبر ارکستر میرزمانی محمد 0980تھران -ش . ه١٢٨۶متولد

١٣۵۵وفات روان پزشک میرسپاسی عبدالحسین 0649

تھران ١٣٣۴متولد ستھ ایمھندس برق ھ میرسلیم مجتبی 0902تھران خرداد ١٠متولد

١٣٢١محقق و استاد ریاضی میرشمس شھشھانی سیاوش 0546

اصفھان وفات -١٢٩٣متولد١٣٨٧ آذر ٢٣

اپیدمیولوژیست و انگل شناس

شمسیمیر حسین 0408

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

124

تھران اردیبھشت ١٩متولد١٣١٢

ادیب میرصادقی جمال 0301

اصطھبانات فارس ١٣١۶متولد شاعر )ذوالقدر(میرصادقی میمنت 1249تھران ١٣۴۵متولد پژوھشگرتاریخ موسیقی میرعلینقی علی رضا 0766رشت وفات -١٢٨٨متولد

١٣۵١پزشک و ادیب )گیالنی(میرفخرایی )گلچین(مجدالدین 0904

تھران ١٣٣٧متولد نویسنده میرکیانی محمد 0988قزوین وفات -١٣٢٣متولد

١٣٨۵متخصص معماری میرمیران ھادی 1309

مشھد وفات -١٣٠٢متولد١٣٨٢

آھنگ ساز و نوازنده ویولن

میرنقیبی محمد 0939

تھران آبان ١٨وفات ١٣٩۵

١٣٠۶متولد

روان شناس کودک و متخصص مدیریت و داستان نویس

میرھادی توران 0270

اردبیل ١٣٣٨متولد متخصص بیماریھای داخلی میكائیلي جواد 0320تھران ـ١٢٤٠متولد

١٣١٤وفاتدانموسیقی ساالر (مین باشیان

)معززغالم رضا 0807

تھران وفات -١٢٨١متولد١٣۵۵

ادیب مینوی مجتبی 0898

تھران -١٢٩٢متولد اسفند ١٣۶٩وفات شھریور

ادیب ناتل خانلری پرویز 0241

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

125

تھران خرداد ١۶متولد٢٩وفات -١٣٠٨

١٣٧٨بھمن

اعرش نادرپور نادر 1257

شیراز ١٣٢۵متولد فضانوردی نادری فیروز 0872شھرمھدی ١٣۴٢متولد حجار و کنده کارھنری

طبیعتنادعلیان احمد 0080

تھران وفات -١٣٠۴متولد١٣۵۶ مھر۶

آھنگ ساز ناصحی حسین 0397

قبادیان ، استان بلخ ٣٩۴ ذیقعده٩متولد۴٨١ وفات -ق.ه

یونانی و متخصص فلسفھ نجوم و حساب دان و طبیب و موسیقی دان و کالم دان و شاعر

)قبادیانی(ناصرخسرو ناصربن(ابومعین )خسرو بن حارث

0071

تھران وفات -١٣٠٩متولد١٣٨۴

رھبر و مدیر ھنری ارکستر سمفونیک

ناصری فریدون 0865

زنجان ش.ه١٣٠٧متولدش .ه١٣٩۵وفات

جراح قلب ناصری مجتبی 0900

ارومیھ ١٣٩۴ دی ١٢وفات ١٣١٣متولد

تاریخ شناس ناطق ھما 1320

تھران ش.ه١٣٢۶متولد متخصص علوم اجتمایی ناظرزاده فرھاد 0841تھران ١٣۵٨متولد آھنگ ساز و رھبر ارکستر

و نوازنده سھ تار و دفناظری حافظ 0325

کرمانشاه ١٣٢٨متولد نوازنده سھ تار ناظری شھرام 0576

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

126

شھرضای اصفھان ١٣۵٢متولد نوازنده بربط ناظم پور مجید 0917یزد وفات -١٢٨٩متولد

١٣٧۶نوازنده سنتور ناظمی مھدی 1221

شیراز ش. ه١٣٢٩متولد ادیب ناقد خسرو 0437کرمان ١٣٢٢متولد نوازنده نی ناھید حسن 0352بندر انزلی ١٣٨٢وفات آبان

١٣١١متولدو متخصص علوم اداری

حسابدارینبوی عزیز 0687

تھران ١٣٩۵مرداد وفات١٣١٣متولد

نوازنده سنتور نجاھی مجید 0913

خاش آبان ٢۴متولد٣وفات ١٣٢٠

١٣٧۶شھریور

شاعر و نویسنده نجدی بیژن 0222

اصفھان ١٣٩۴بھمن وفات١٣٠٨متولد

ادیب نجفی ابوالحسن 0021

کرمانشاه بھمن ٢۶متولد٢۵وفات ١٣٠٧

١٣٨٨آبان

حقوق دان اسالمی و خوش نویس

نجومی مرتضی 1133

کرمانشاه ١٣٢٠متولد نقاش نجومی نیكزاد 1303شھرستان خوی در آذربایجان

١٣٣٢متولد مجسمھ ساز نجیبی جعفر 0281

تھران ش. ه١٣٠٧متولد اپیدمیولوژیس انگل شناس ندیم ابوالحسن 0023

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

127

کاشان ١٣٩١ آذر ١٢وفات ١٣٠۵دمتول

جامعھ شناس و نویسنده نراقی احسان 0078

مشھد ١٣٩۴ تیر ٢٣وفات ١٣١۴متولد

نوازنده بربط نریمان منصور 1176

تبریز وفات -٧۴٨متولد٨٠٧

شاعر )نسیم الدین(نسیمی علی 0733

تھران فروردین ١٩متولد١٣١٢

متخصص فلسفھ و ژئوفیزیک

نصر حسین 0412

رشت ١٣٣١متولد قاشن نصر کریم 1360تبریز ش. ه١٢٩٩متولد

ش.ه١٣٧٨وفات پایھ گذار روابط عمومی علمی در ایران

نطقی حمید 0427

ارومیھ اسفند ١متولد دی ٢٨وفات ١٣٣٣

١٣٨٣

شاعر نظام شھیدی نازنین 1260

گنجھ وفات-۵٣۵متولد ؟۶١٢تا۶٠٧

شاعر و نویسنده نظامی جمال الدین س بن ابومحمد الیا(

)یوسف بن زکی

0304

تھران ١٣۵٣متولد نویسنده کودکان نظرآھاری عرفان 0685کوه بنان درکرمان وفات -٧٣٠متولد

٨٣۴شاعر و عارف )ولی(نعمت هللا نورالدین 1295

اصفھان ١٣٢۴متولد سازمجسمھ نعمت اللھی مرتضی 1136

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

128

شیراز ١٣٢٣متولد خوش نویس نعمتی محمد 0976انتھر ١٣٣٩متولد نوازنده تار نفر محسن 0928

تھران خرداد ١٨متولدوفات -١٢٧۴

١٣۴۵آبان ٢٣

ادیب نفیسی سعید 0520

شیراز ١٣٩۴مھر وفات١٣٠۵متولد

نقاش دیواری بھ سبکاسلیمی

نقاش عباس 0625

روستای قیطول از توابع سرپل ذھاب

١٣٠٩ دی ١٠متولد عارف و صوفی نقش بندی عیدمحمد س 1057

مسجد سلیمان ١٣٨٣ آذر ٣٠وفات ١٣١٣متولد

دام پزشک نقشینھ رضا 0482

اھواز وفات -١٣١١متولد١٣٨٧

شاعر نگھبان تورج 0271

کرمانشاه وفات -١٣٠٣متولد١٣٨۴

شاعر و ترانھ سرا نواب صفا اسماعیل 0128

تھران وفات -١٣٠٢متولد١٣٨٣ مرداد ١٨

اسحقوق دان و تاریخ شن نوایی عبدالحسین 0647

اصفھان وفات -١٢۶٢متولد١٣٢۶

نوازنده نی نوایی مھدی 1203

تھران ١٣١۵متولد روان شناس نوایی نژاد شکوه 0590رودسر ١٣٢٣متولد تاریخ دان نوذری عزت هللا 0686

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

129

تھران ١٣٢٩متولد حکاک نوری مینا 1250تھران ١٣٧٧وفات

١٢٩٠متولد پدرصنعت زبان شناس و

نوین چاپنوریانی مرتضی 1141

تھران وفات -١٢٧٩متولد١٣۶٩

نوازنده تار و ویولن و کمانچھ

نی داوود مرتضی 1139

نوباخرز وفات -١٣٣٢متولد١٣٨٩

نوازنده سرنا نی نواز غالم علی 0811

نطنز کاشان وفات -١٣٠۵متولد١٣٧٢

نوازنده ویولن نیاکان شاپور 0559

شیراز ١٣۴٠ولدمت متخصص علوم طبیعی و کاشف سلول ھای بنیادی جنینی اسپرم ھای مولد

نیرنیا کریم 1364

کرمان وفات -١٣١۵متولد١٣۶٠

ادیب نیستانی منوچھر 1195

بخش نیشابورمنطقھ فرح -ش . ه١٣٢٠متولد١٣٨۶وفات مھرماه

شاعر فرح (نیشابوری )بخشیان

محمد(ژولیده )حسن

0510

؟ وفات -١٢٩۶لدمتو١٣۵۵

نوازنده ویولن و پیانو نیک پور قاسم 0877

قریھ شیزر در استان قزوین

١٣١٨متولد مھندس مکانیک و عمران نیک خواه بھرامی منصور 1177

ھمدان متولد دوم اردیبھشت١٣١٣

شاعر )ھمدانی(نیک طلب )یاور(احمد 0107

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

130

تھران ١٣٣١متولد نقاش نیکو بھمن 0211انتھر ١٣٠٣ متولد

١٣٨۶وفاتنویسنده نیکوھمت احمد 0088

ھمدان ١٣٣٣متولد اقتصاد دان نیلی مسعود 1151اصفھان متولد درنیمھ نخست

وفات -قرن دوازدھم ق. ه١١٩٨

شاعر )حسینی(ھاتف احمد 0105

خرجرد جام /ه قمري٨۵٨متولد ه قمري ٩٢٧وفات

شاعر ھاتفی عبدهللا 0667

قزوین آذر ١٣لدمتو٢۶وفات-١٣١۵

١٣۵۶شھریور

دان و آھنگ سازموسیقی ھاخباندیان واروژان 1338

مشھد ١٣٣٨متولد جراح چشم ھاشمی حسن 0351قم ١٣٢٠متولد حقوق دان ھاشمی محمد 0961تھران ١٣٢۵متولد متخصص كنترل كیفیت ھاشمی پرست مقتدی 1172تھران ١٣٣٣متولد شاعر انھاکوب کورکجی سوکیاس 0540تھران بھمن ٢٨متولد

١٩وفات -١٢٨١١٣٣٠فروردین

ادیب ھدایت صادق 0600

روستای مزردشت تنکابن ش .ه١٣٣٨متولد١٣۶۵وفات

شاعر ھراتی سلمان 0528

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

131

تھران ، محلھ سنگلج )پارک شھر فعلی(

-ش . ه١٢٧۶متولد١٣۵۵ مھر٩وفات

نوازنده سھ تار ھرمزی سعید 0526

نتھرا ١٣٣٣متولد مجسمھ ساز ھژیر ابراھیمی شعلھ 0567تبریز ١٢٨۶ دی ٢٢متولد

شھریور ١٣وفات -١٣۵۵

ریاضی دان ھشترودی محسن 0922

تھران وفات -١٢۶۴متولد١٣۴٨

موسیقی دان و نوازنده پیانو

حبیب (ھمایون شھردار)هللا سپھساالری

مشیر 1162

شیراز ١٣٩٢وفات خرداد ١٣١٧متولد

قتصاد دان و حقوق دان و امتخصص علوم سیاسی

ھمایونی صادق 0601

اصفھان -١٢٧٨متولد دی ١٣۵٩ تیر ٢٨وفات

ادیب ھمایی جالل الدین 0295

ایالم ١٣٣٨متولد فلسفھ دان ھمتی ھمایون 1321ھمدان -ق .ه۶۴٨متولد

ق.ه٧١٨وفات پزشک و تاریخ نگار ھمدانی فضل(رشید الدین

)هللا0470

؟ ١٣٧٨وفات آبان ١٣٠٢متولد

نوازنده تنبك ھمدانیان حسین 0373

تھران ١٣۴۵متولد تار نوازنده سنتور و سھ ھمدانیان ھمایون 1325تھران -ش. ه١٢۵۴متولد

ھجری ١٣٣١وفات شمسي

نوازنده ومدرس سھ تار در موسیقی ردیف و کارشناس موسیقی نظامی و نوازنده ویولون و پیانو

گ آفرینھن حسین 0383

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

132

روستای الیران از توابع بخش دشتیاری چابھار

وفات -١٣٢٠متولد١٣٨٨

نوازنده تنبورک وموسیقی شناس بزرگ سیستان و بلوچستان

ھوت کمال خان 1377

ھمدان وفات –١٣٢۵متولد١٣٩٨ تیر ۶

مجسمھ ساز ھوشمند وزیری ناصر 1263

ھیدج -ق . ه١٢٧٠متولد١٣۴٢وفات

ارف و صوفیع ھیدجی محمد علی 1081

زابل ١٣٢۶متولد ادیب ھیرمندی رضی 0492دماوند تھران ١٣٣٧متولد نوازنده سھ تار وادانی بھنام 0220آباده ،١٣٩٧ مھر ٢وفات

ش. ه١٣١٠متولدجراح واعظ زاده کریم 1365

تھران وفات -١٢۵٢متولد١٣٢٩سال

ادیب وثوق حسن خان 0368

تھران وفات -١٣٠۴ولدمت١٣٨٩

متخصص علوم اداری و حسابداری

وثوق علی 0719

ری ١٣٣٩متولد دامپزشک -ایمونولوژ وجگانی محمد 0944تھران ١٣٣٨متولد پزشک زنان وجید دستجردی مرضیھ 1146بافق -ق . ه٩٣٩متولد

٩٩١وفاتشاعر وحشی کمال الدین محمد 1375

تبریز متولد بھمن ماه ١٣٣١

زنده ویولن و رھبر نواارکستر

وحیدی آذر بھروز 0205

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

133

کاشان وفات -١٣٠۵متولد١٣۵۵

موسیقی دان و نوازنده سنتور

ورزنده رضا 0483

تھران -١٣٠١ دی ٩متولد١٣٨٢وفات

نوازنده کمانچھ ورزی مرتضی 1145

سنندج ١٣٢٨متولد ادیب وزیرنیا سیما 0548تھران وفات -١٢٨۶متولد

١٣۶٨ازنده تارنو وزیری عبدالعلی 0657

تھران وفات -١٢۶۵متولد١٣۵٨

دان و موسیقی آموزگارموسیقی و از

سازی پیشگامان آھنگبرای اجرای ارکستری موسیقی ایرانی

وزیری علی نقی 0774

بافت کرمان وفات -١٣٠٨متولد١٣۵٨

نویسنده کتب کودکان وزیری فردوس 0833

تھران ت وفا -١٢٨۵متولد١٣٣٧

نوازنده قره نی و نواساز وزیری تبار حسین علی 0416

تھران ١٣٩٧فوت شھریور ١٣٠٣متولد

مجسمھ ساز و نقاش مقدموزیری محسن 0927

شیراز ١٣۵۴متولد نقاش وطن ایمان علی رضا 0767آران -ش . ه١٢۶۶متولد

١٣۴٣وفاتشاعر وفا نظام 1288

تھران ش.ه١٣٣٩متولد ن و ریاضی دانفیزیک دا وفا کامران 1356

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

134

تھران وفات -١٢٩١متولد١٣۵۴

آھنگ ساز و نوازنده ویولن

وفادار مجید 0909

ساوه ١٣۴۴متولد متخصص زبان فارسی وفائي عباس علی 0640تھران ش.ه١٣۵٣متولد زیست شناس مولکولی ولد خان صبا 0602تھران ١٣٣٨متولد ادیب ولیانی فاطمھ 0817؟ ١٣٢١تولدم پزشک پوست ولیخانی مھین 1239اردبیل ش . ه١٣٠٩متولد

١٣۶۵وفات مرداد پزشک و روانپزشک وھاب زاده عظیم 0693

تھران وفات -١٣١٢متولد١٣٨٢

نوازنده تار وھدانی رضا 0485

رشت ١٣٨۵وفات ١٢٩٩متولد

نقاش ویشکایی مھدی 1209

تھران وفات -١٢٨٢متولد١٣۴٧

ویولن و کمانچھنوازنده یاحقی حسین 0386

تھران وفات ١٣١۴متولدخ . ه١٣٨۵ بھمن١٣

دانموسیقی صدیقی (یاحقی )پارسی

پرویز 0231

فارس)فیروزآباد(جور -ق .ه١٠۶متولدق. ه١۴٢وفات

ادیب )ابن مقفع(یاد داذیھ روزبھ 0495

ھمدان فروردین ١۴متولدش وفات . ه١٢٩٩

١٣٩٧ شھریور ١٠

دیبا یارشاطر احسان 0079

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

135

قصبھ گھواره از توابع کرمانشاه

وفات -١٢٧۵متولد١٣٣٠

ادیب یاسمی رشید 0469

کیونان یکی از روستاھای کرمانشاه

١٣٢٧متولد نویس و شاعر و داستان منتقد ادبی

یاقوتی منصور 1185

خطھ زنده رود اصفھان -ش . ه١٢٨۵متولد١٣۵٧وفات

نوازنده نی )احمدیان(ی یاور حسین 0382

اصفھان اسفند ٢۵وفات ١٣٩۵

١٣۴٧متولد دی ماه

شاعر یداللھی افشین 0140

اصفھان متولد سوم فروردین وفات -ش . ه١٣٠٠

١٣٧۵شھریور ١۵

عارف و صوفی درویش (یزدان )صابرعلی

عبد 0641

تھران ١٣۴٧متولد آھنگ ساز و نوازنده پیانو یزدانیان پیمان 0259صر شیرینق ١٣١۶متولد متخصص علوم کشاورزی یزدی صمدی بھمن 0217

یزد ١٣٢٨متولد چشم پزشک یزدیان ضیاء الدین 0612زاھدان ١٣٢۴متولد مھندس مکانیک یعقوبی محمود 1106دھکده خور و بیابانک، جندق

ق ـ .ه١١٩۶متولدق.ه١٢٧۶وفات

شاعر یغما ابوالحسن 0020

ھای صومعھ یکی از روستاشمال نیشابور

-ش . ه١٣٠٢متولدوفات شب دوم اسفند

١٣۶۶سال

شاعر یغما حیدر 0435

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

136

روستای داغیان از توابع قوچان

وفات -١٢٩٧متولد١٣٧١

نوازنده تنبور یگانھ محمد حسین 1030

تھران ١٣٩۶ آذر ٣٠وفات ش. ه١٣٠٩متولد

متخصص علوم پزشکی وبیماریھای عفونی

یلدا علی رضا 0763

مراغھ ١٣٣٣متولد متخصص علوم تربیتی یمنی محمد 0953تھران متولد اول خرداد

١٣۶٨وفات -١٢٩٨شاعر و نویسنده یمینی شریف عباس 0633

روستای خیرآباد شھر درگز - درگز ١٣١٠زاده ١٣٩٨درگذشتھ

نوازنده دوتار یوسفی آی محمد 0009

مشھد وفات -١٣٠۶متولد١٣۶٩آذر

ادیب وسفیی غالم حسین 0799

ھمدان ١٣٣٢متولد داستان نویس کودکان یوسفی محمد رضا 1042دھکده یوش استان مازندران

آبان ٢١متولد وفات -ش . ه١٢٧۶

ش.ه١٣٣٨ دی ١٣

شاعر )اسفندیاری(یوشیج )علی(نیما 1305

تھران ١٣٣۵متولد نوازنده سنتور یونسی سینکی نادر 1255

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

137

شادی ھا و باورھاي ملي در ایران باستان جشن ھا ٫

جشن ھا و شادی ھا

لذا پنج روز و . روز و شش ساعت است 365چون سال . روز می شد360ر ایران باستان ھر ماه سی روز تمام بود کھ دوازده ماه و دشش ساعت باقی می ماند کھ آنرا روزھای کبیسھ و یا بھیزک و یا پنجھ و پنجھ وه و روزھای گات ھا می نامیدند و در میان اعراب این

مي شود كھ )فالت ایران (گستره جغرافیایي برگزاري این جشنھا شامل شھرھاي ایران بزرگ .ھ نامیده می شد روزھا بنام خمسھ مسترق عشق آباد - قندھار - ھرات - بلخ- بخارا -سمرقند:بخشي از این شھرھاي ایراني شامل !بسیاري از آنھا امروزه بخشي از ایران نیستند

. كردستان تركیھ و كردستان سوریھ مي باشند -ردستان عراق ك- دیاربكر - نخجوان - باكو-بعد از ھر سھ سال کھ مجموع ساعتھای باقی مانده از سال بھ یک روز می رسید ، روزھای کبیسھ شش روز می شد ، یعنی در سھ سال

چھار سال حساب شده و یک روز بھ جمع اولی کھ تعداد ساعتھا بھ حساب نمی آمد روزھای کبیسھ پنج روز بود و در سال چھارم ساعتھای .می گفتند)روزھای زیادی (کبیسھ اضافھ می شد کھ شش روز می گردید و روز ششم را اورداد

ھمانطوری کھ ھریک از ماھھای دوازده گانھ بنام خدا یا یکی از فرشتگان است ، روزھای اول و ھشتم و پانزدھم و بیست و سوم ھر ماه برای سی روز ماه در خرده اوستا .بیست و شش روز دیگر بنام فرشتگان ایزدان است کھ نگھبانی ھمان روزھا را میدارند نیز بنام خدا و

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

138

در گاھنامھ قدیم زرتشتیان پس از تمام شدن سی روز از فروردین کھ ھر کدام نام .فصل ویژه ایست کھ آنرا اوستای سی روزه می گویند . و یکم از یکم شروع می کنند و نام اول ھر ماه را اورمزد می نامندمخصوص میدارد روز را بجای سی

در آئین مزدیستی در یک ماه لفظ دی سی مرتبھ تکرار شده و برای اینکھ از یکدیگر تشخیص داده شوند ھرکدام را با نام روز بعد از خود اورمزد و دی در کتاب اوستا نام خداوند است و ایرانیان . گفتھ اند خوانده اند تا اشتباه نشود یعنی روز ھشتم ماه را کھ دی می باشد دی بآذر

قدیم در ھر ماه این چھار روز را بھ احترام نام آفریننده جھان تعطیل می کردند و این چھار روز را اومزد و سھ دی می گفتند کھ اول و با این تفاوت کھ روزھای .ای چھار آدینھ کنونی تعطیل داشتندھشتم و پانزدھم و بیست و سوم می باشد و با این حساب در ماه چھار روز بج

.آدینھ در سال پنجاه و دو روز است ولی تعطیالت دوازده ماه ایران باستان چھل و ھشت روز بود

شش گاھنبار یا شش جشن

از بحث شش گاھنبار کھ بنام شش جشن بزرگ سال است بھ حقایق زیادی پی می بریم و بھ درک مطالبی کھ در جھان علم و دانش صورت خداوند در شش روز آسمانھا و زمین و ستارگان و آب و ابتدای تورات می نویسد : چیستان حل نشدنی بخود گرفتھ بود پیروز می شویم .

بدرستی کھ و در قرآن نیز در سوره اعراف آیھ پنجاه و دو آمده : گیاه و بطور کلی ھمھ موجودات را آفرید و در روز ھفتم بیاسود!!پروردگار شما آفرید آسمانھا و زمین را در شش روز .

این مطلب از کیش قدیم ایرانیان سرچشمھ گرفتھ ، زیرا در آئین مزدیسنان آمده کھ اھورامزدا جھان را در شش ھنگام (نھ در شش روز اھورامزدا فرمود، چنانکھ در آغاز فصل 25 بند ھشن می گوید : آفریده است . 365 روز ) ، بلکھ در مدت یکسال ( متوالی از ھفتھ)

انجام گرفت . شش وقت ) آفرینش جھان در شش گاھنبار یا گھنبار (

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

139

جشن نوروز

پس ، از نظر مذھبی پایان آفرینش خدا . روز سال بھ پایان رسانید و اول فروردین بیاسود 365ا در چنانکھ ذکر شد خداوند آفرینش راین موضوع .روز اول فروردین فروھر، گذشتگان بھ زمین فرود می آیند .روز نوروز است کھ تا آن روز ھمھ چیز بوجود آمده است

استان بسیار دلکشی میدارد و یکی از فلسفھ ھای مھم جشن نوروز و فرود آمدن فروھر از ادبیات شیرین کیش مزدیسنی می باشد کھ دفروھر یا فره وشی یکی از .این فروھران است کھ روز اول فروردین بھ زمین می آیند و از خانھ و کاشانھ صاحب خانھ دیدن می کنند

اشتھ و ھنگام آفرینش انسان در ھیکل او داخل شده او را رشد عالم باال وجود دنیروھای مقدس و معنوی انسان است کھ پیش از آفرینش در .و ترقی داده و نگاھداری می کند و پس از مرگ انسان دیگر باره با ھمان پاکی و تقدس اولی بجای خود باز می گردد

بزرگ سلسلھ پیشدادی است نسبت در آثار الباقیھ بیرونی و شاھنامھ فردوسی و کتابھای دیگر ، جشن نوروز را بھ جمشید کھ از پادشاھانجمشید تختی از طال ساخت و برآن نشست دیوان آنرا برداشتھ و در یک روز جمشید را با تخت طال از دماوند بھ :می دھند و می گویند

.این روز اول فروردین بود کھ ھرمزد نام داشت و مردم آن را جشن گرفتند و شادی کردند.بابل بردند :ر شاھنامھ چنین می گوید فردوسی بزرگ د

سر سال نو ھرمز فروردین بر آسود از رنج تن دل زکینبزرگان بھ شادی بیاراستند می و جام و رامشگران خواستندچنین جشن فرخ از آن روزگار بمانده است از آن خسروان یادگار

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

140

365سبب نام نھادن نوروز از آن بوده است کھ آفتاب در ھر : "ر خیام در نوروزنامھ راجع بھ جشن نوروز چنین می نویسد حکیم عمشبانھ روز و ربعی بھ اول دقیقھ حمل باز آید و چون جمشید از آن آگاھی یافت نوروز نام نھاد ، پس از آن پادشاھان و دیگر مردمان باو

جشن گرفتند و بھ جھانیان خبر دادند تا ھمگان آنرا بدانند و آن تاریخ را نگاه میدارند و بر پادشاھان واجب است کھ اقتدا کردند و آنروز راآئین و جشن و رسم ملوک را بجای آرند ، از بھر مبارکی و خرمی کردن در اول سال و ھرکس در نوروز جشن کند تا نوروز دیگر عمر

. "در شادی گذراند نوروز آغازشش ماه گرم اول سال و مھرگان شش ماه سرد آخر سال در ایران بودند و ھمانگونھ کھ پس از انقالب برگذاری نماز جمعھ

را احیا و زنده کردیم باید مھرگان و سده را نیز زنده کنیم.

:توجھ کنیم کھ رھبران ایران در این ایام چگونھ رفتار میکردند نوروز پادشاه

واجب است کھ آئین و جشن و رسم ملوک را بجای آرند ، از بھر مبارکی و خرمی کردن در اول سال و ھرکس در )نرھبرا(برپادشاھان «چون نوروز بزرگ می رسید زندانیان را آزاد می کردند و بزھکاران را عفو می .نوروز جشن کند تا نوروز دیگر عمر در شادی گذراند

.»نمودند

:م می شد ماه فروردین بھ شش قسمت تقسی

پنج روز اولی را بھ خود و اشراف پنج روز دومی را برای بخشش اموال و دریافت ھدایای نوروز

پنج روز سومی را بھ خدمتگزاران خویش پنج روز چھارمی را بھ خواص خود

پنج روز پنجمی را بھ لشگریان پنج روز ششمی را بھ رعایا اختصاص می داد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

141

شکوه و اھمیت زیادی داشت ، پادشاھان در این روز جلوس می کردند و بارعام )رھبران( پادشاھان ھخامنشی جشن نوروز در زمانبارعام را عمارتی ویژه بود ، پادشاه در ایوان این عمارت می نشست و قراوالن ویژه در اطراف او ردیف می ایستادند و .می دادند

در این روز معموال از والیات و ایاالت مختلفھ کشور ھدایایی بوسیلھ نمایندگان .شدمراسم نوروز در کمال جالل و شکوه اجراء می .می بردند)رھبر(مخصوص بدربار فرستاده می شد و این نمایندگان را بھ نوبت خدمت پادشاه

ود برتن می کرد و بھ تنھایی در دربار پس از آنکھ بامداد نوروز پادشاه زینت خود را می پوشید و لباس فاخر را کھ معموال از برد یمانی بتوقف)رھبر(حاضر می شد ، مردی خجستھ نام و مبارک قدم و گشاده رو و نیک بیان کھ از ھنگام شب تا صبحگاھان بر در خانھ پادشاه

و از کجا آمده ای و کھ او را می دید می پرسید کیستی)رھبر(پادشاه .می آمد )رھبر(می کرد ، بامدادان بدون اجازه بھ حضور شاه )رھبر(من نیروی ظفر و پیروزی و از جانب خدا می آیم و اراده پادشاه :اراده کجا داری و نامت چیست ؟ آن مرد در جواب می گفت

. نامم خجستھ و آورده من نصرت و ظفر می باشد سال نو ھمراه من ، ره آوردم سالمت و بشارت و گوارایی است –نیک بخت کرده ام پس از آن مردی داخل می شد کھ طبق سیمین در دست .اجازه جلوس می داد و آن مرد نورانی می نشست )رھبر(پس از آن پادشاه

داشت و اطراف آن طبق نانھای گردی بود کھ از ھفت نبات مانند گندم ، جو ، ارزن ، نخود ، ذرت ، برنج و لوبیا پختھ می شد ، و از فت دانھ و ھفت خوشھ و یک قطعھ سکھ و دینار و درم جدید و شاخھ ای از اسپند براین طبق گذاشتھ می حبوب مذکور نیز از ھریک ھ

از قبیل ، بید ، .در میان طبق ھفت شاخھ از درختھایی کھ بدانھا و بنام آنھا تفأل می کنند و نگاه کردن بھ آنھا نیکوست وجود داشت .شد.دمشک و ازگیل زیتون ، بھ ، انار ، سیب ، انجیر ، بی

(سین) و نماد ھایشان : اجزای سفره ھفت چین)نشانھ سالمتی (سیر )نشانھ برکت و فراوانی (سکھ

)نماد مزه زندگی (سماق )نماد عشق(سنجد)نشانھ زیبایی و مھر و مھر ورزی (سیب )نشانھ خرمی و نو شدن (سبزه )نشانھ فراوانی و خیر و برکت (سمنو

)نشانھ صبر و شادی (سرکھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

142

)نشانھ بھار (سنبل)نشانھ روشنایی (آیینھ )نشانھ ایمان و اعتقاد( و قرآن حافظکتاب )نشانھ روشن فکری (شمع

ماھی قرمز در سفره ھفت سین نوروزی جایی ندشتھ و ندارد و از لحاظ مراقبت از جانداران و محیط زیست نیز گذاشتن بر سر سفره آن اشتباه است و نبایس باشد

این است کھ در ھریک از روزھای جشن آوازھا و آھنگھایی معمول بود کھ بھ ھمان روز )رھبران(یکی از خصایص درباری پادشاھان اختصاص داشت ، چنانکھ در روزھای نوروز آھنگھای نوروز بزرگ و نوروز کیقباد و نوروز خردک و ساز نوروز و باد نوروز و اقسام

.ا در حضور پادشاه نواختھ می شد این آھنگھ

حاجی فیروز

روزھای فیحاج.شودی ظاھر مرانی ایھاابانیھا و خ بھ نوروز در کوچھکی نزدی سرگرم کننده است کھ در روزھایتی شخصروزی فیحاج و بھ ندیآی مابانی بھ خرند،یگی بھ دست می و دنبکرهی شکل قرمز، دای بھ رنگ قرمز ھمراه با کاله دوکی کرده و لباساهیبا چھره سرندیگی از مردم پول مپردازندوی بھ رقص می ضربیھا و خواندن شعریکارنیریرقص و ش

.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

143

و ھمان ترجیع بند قدیمی ھمھ ما در ھفتھ پیش از نوروز، حاجی فیروز را با آن صورت سیاه و لباس ھای قرمز در حالیکھ دایره می زنددیده ایم. ارباب خودم سالم و علیکم، ارباب خودم بزبزقندی، ارباب خودم چرا نمی خندی و ..." و ھمیشگی را می خواند:"

.ھمھ می دانیم حاجی فیروز طالیھ دار عید نوروز است، اما اکثر ما از داستان شکل گیری این اسطوره بی خبریم: مصاحبھ ای گفتھ است خانم دکتر کتایون مزداپور استاد زبان ھای باستانی و اسطوره شناس در

زنده یاد دکتر مھرداد بھار سالھا پیش حدس زده بود سیاھی صورت حاجی فیروز بھ دلیل بازگشت او از سرزمین مردگان است و اخیرا تان خانم شیداجلیلوند کھ روی لوح اکدی فرود ایشتر بھ زمین کار می کرد، بھ نکتھ تازه ای پی برد کھ حدس دکتر بھار و ارتباط داس

.بنیادین ازدواج مقدس با نوروز و حاجی فیروز را تایید می کندالاقل از دو سھ ھزارسال قبل این جشن ، نوروز جشنی مربوط بھ پیش از آمدن آریایی ھا بھ این سرزمین است:"دکتر مزداپور می گوید

صور می شده کھ الھھ بزرگ، یعنی الھھ مادر، شاه را برای ت.مقدس مرتبط استدر ایران برگزار می شده و بھ احتمال زیاد با آیین ازدواج."و با او ازدواج می کندشاھی انتخاب

"آناھیتا"و "ایشتر"بابلی و ایرانی آن و معادل"نانای"نام داده، معادل سومری آن "ننھ خاتون"یا "ننھ"دکتر صنعتی زاده این الھھ را .و باروری استای جنگ، آفرینندگیتا آنجا کھ می دانیم این الھھ خد.است

اینانا یا ایشتر کھ در بین :"چنین شرح دادسپس دکتر مزداپور داستان این ازدواج نمادین و اسطوره ای را کھ بنیادی ترین نماد نوروز است."اج انتخاب می کندو او را برای ازدو)نام دوموزی در کتاب مقدس تموز است(می شود'تموز'یا 'دوموزی'النھرین است عاشق

شاید .علت این تصمیم را نمی دانیم.الھھ یک روز ھوس می کند کھ بھ زیرزمین برود.تموز یا دوموزی در این داستان نماد شاه است.خواھری میدارد کھ شاید خود او باشد کھ در زیرزمین زندگی می کند.خودش الھھ زیرزمین ھم می باشد

خواھری کھ فرمانروای زیرزمین است، .او باید از ھفت دروازه رد شود تا بھ زیرزمین برسد. ھمراه می برداینانا تمام زیورآالتش را بھدر آخرین طبقھ نگھبان ھا حتی .بسیار حسود است و بھ نگھبان ھا دستور می دھد در ھر دروازه مقداری از جواھرات الھھ را بگیرند

.ھایش باقی می ماندگوشت تن الھھ را ھم می گیرند و فقط استخوان نھ درختی سبز می شود، نھ گیاھی می باشد و نھ زندگی و ھیچکس نیست کھ برای . از آن طرف روی تمام زمین باروری متوقف می شود

.معبد خدایان فدیھ بدھد و آنھا کھ بھ تنگ آمده اند جلسھ می کنند و وزیر الھھ را برای چاره جویی دعوت می کنند.سفر از اتفاق ھای ناگوار آن اطالع داشتھ، قبال بھ او وصیت کرده بود کھ چھ باید بکندالھھ کھ پیش از

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

144

.و باروری دوباره آغاز شودبھ پیشنھاد وزیر خدایان موافقت می کنند یک نفر بھ جای الھھ بھ زیرزمین برود تا او بتواند بھ زمین بازگرددبھ ھمین دلیل . نمی کرد و از نبود اورنج نمی کشید؛ و او دوموزی شوھر الھھ بوددر روی زمین فقط یک نفر برای نبود الھھ عزاداری

نام میدارد، بھ زیرزمین بروند تا الھھ بھ روی زمین "گشتی نھ نھ"و نیمھ دیگر را خواھرش کھ خدایان مقرر می کنند نیمی از سال را او.بازگردد

شادمانی ھای نوروز و . ساز و نی لبک دستش می دھند، بھ زیرزمین می فرستنددوموزی را با لباس قرمز در حالی کھ دایره، دنبک،.حاجی فیروز برای بازگشت دوموزی از زیرزمین و آغاز دوباره باروری درروی زمین است

.یی شدحاجی فیروز رازگشابھ گفتھ دکتر مزداپور با کشف این لوح اکدی و ترجمھ متن آن حدس مرحوم بھار تایید گردید و اسطوره

شعرھای حاجی فیروز

حاجی فیروزه، سالی یھ روزه، ھمھ میدونن،منم میدونم،عید نوروزه.ارباب خودم سالم علیکم،ارباب خودم سر تو باال کن،ارباب خودم منو نیگا کن،ارباب خودم لطفی بھ ما کن.

ارباب خودم بزبز قندی،ارباب خودم چرا نمیخندی؟ بشکن بشکنھ بشکن،من نمیشکنم بشکن،اینجا بشکنم یار گلھ داره،اونجا بشکنم یار گلھ داره!

این سیاه بیچاره چقدر حوصلھ داره.

.در کشورھای دیگر حاجی فیروز ایرانیان با لباس قرمز و صورت نقاشی شده بھ رقص و پایکوبی میپردازد

عمو نوروز بسیار شبیھ بھ بابا نوئل وایام عید نوروز شبیھ بھ ایام نوئل است و خیلی ھا آنھا را مربوط بھ ھم میدانند و بسیاری بھ خصوص بچھ ھا ھم عالقھ بھ آذین کردن خانھ ھای خود با منگولھ ھای نوئل و خریدن عروسکھای بابا نوئل می کنند کھ بسیار شبیھ بھ

ما میدانیم کھ ننھ سرما ھم خانھ خود را برای عمو نورزو آماده و زیبا کرده بود . عمو نوروز خود ما ھست.برای جلوگیری کردن از برقراری مراسم نوئل کھ با دین اکثریت ایرانی ھا ھم رابطھ ای ندارد میتوان

و حاجی فیروز را نیز تزیینھای خانھ با منگولھ ھای زیبا را در ایام عید نوروز نیز انجام داد و عروسکھای عمو نوروز (بابا نوئل)میتوان مانند ایام نوئل در نوروز بفروش رسانید و بھ این صورت از انجام مراسم نوئل غربی جلوگیری کرد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

145

عمونوروز

عمونوروز، ھمچنین شناختھشده با نام بابا نوروز، یکی از نمادھای نوروز در فولکلور ایرانیان است کھ در شبھای جشن نوروز، برایبچھھا ھدیھ می آورد و بھ ھمراه حاجی فیروز سفر میکند.

از ویژگیھای عمو نوروز، میتوان اشاره کرد بھ زلف و ریش سفید (در برخی بازگفتھا، حنا بستھ)، کاله نمدی، کمربند ابریشمی آبی،او از میان کوه راه میافتد و عصا بھ دست میآید بھ سمت دروازۀ شھر شال سفید، شلوار کتان و گیوۀ تختنازک.

باور دارند)افروز گلیبی بای( نوروز یبی بابا نوروز، مردم بھ بی بھ جاستان،ی سدر من بابا نوروز، نماد دی من بھ شما پاسخ خواھم داد کھ از دستیز نماد چ کھ بابا نورودیاگر از من بپرس«:دی گوی می کزازرجاللی ماستاد

یشی و رسوانی سالخورده با گاری است بسیری روست کھ پنیھم از ا.شاھنامھ است»زال «اییباستان»زروان «ادآورییازمان و بھ گونھنیپاسخ ا.ندیبی سال کھن بابا نوروز را منیال و در شب بازپس بار در سکیچون او تنھا . او ننھ سرما استی بانود،ی و سپنبوهبلند و ا

او ھمراه ی برازپای گری با شوداری کھ دییتو گو.رسدی خود می زندگانانی بھ پایپرسش آن است کھ با آمدن بابانوروز، ننھ سرما بھ راست«. است مرگ اندودیداری دداری دنی با مرگ و ایاست با فرجام زندگ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

146

ابا نوروز و ننھ سرماافسانۀ ب.ھای نمادین گذار سال کھنھ بھ سال نو استداستان بابا نوروز و ننھ سرما، از افسانھ

بابا نوروز شمرده ی بانویا بھ نام ننھ سرما، کھ بھ گونھرودی میرزنی پدار ی بھ دشود،ی عمو نوروز خوانده مای کھ بابا نوروز یرمردیپھ شب، نننیپس از ا.ندی بابا نوروز را ببتواندی شب است کھ منی سال، تنھا در ای ننھ سرما، در درازا،ی گفتاریھاھ افسانیۀبر پا.شودیم

. کنندداری را دگریکدی شبنی دو باز در ھمنی اندهی تا در سال آرودی و بھ راه خود منھدیسرما، بابا نوروز را وا مشی اما پند؛ی تا او را ببشودیراه عمو نوروز مبھ روز بھار ھر سال، چشمنی ننھ سرما، در نخست کھدیگوی داستان منی از ایگری دبازگفت

دو نی آمده است کھ اگر انیھمچن. کھ عمو نوروز آمده و رفتھ استابدیی شدن، درمداری و پس از ببردی خوابش میاز آمدن او، از خستگشودی جھان نابود منندی را ببگریدھم

خانھ تکانیایرانیان باستان چند روز بھ نوروز مانده خانھ تکانی می کردند و بھ این سبب کھ معتقد بودند فروھرھای مردگان در روزھای اول

.فروردین بھ خانھ و کاشانھ آنھا سرازیر می شوند و از خانھ و ھفت سین و خوردنیھای آنھا دیدن می کنند و مقداری ھم می خورند ھ تمیز و پاک و آراستھ باشد فروھران شاد می شوند و بھ زندگان آن خانھ دعا می کنند و می گویند اجاقت ھمیشھ روشن اگرخانھ و کاشان

باد و با دل خوش و خیال راحت بھ مکان خود باز می گردند و اگر خانھ ناتمیز و ناپاک باشد و ھفت سین نداشتھ باشد آنھا عصبانی می از لحاظ بھداشت نیز .کنند و با حالت بد بھ مکان اولیھ خود می روند و تا سال بعد ناراحت می باشند شوند و اھل خانھ را نفرین می

.کاری معقول است چون حداقل سالی یکبار تمام اثاث خانھ برچیده شده شستشو می شود و نظافت کلی خانھ انجام می گیرد

جشن نوروز کھ آن را جشن فروردین یا بھار جشن می گویند از روی : "گوید دکتر ذبیح هللا صفا در مورد نوروز و چھارشنبھ سوری می بنا بھ باور زرتشتیان ماه فروردین و جشن فروردین مربوط بھ فروھرھای در گذشتگان پاک و .اورمزد در فروردین ماه شروع می شود

برای خشنودی ارواح نیاکان ، جھت این جشن تشریفات پارسا است کھ در اول سال بھ زمین فرود می آیند و از این لحاظ است کھ مردمدر پنج روز .ناگفتھ نماند کھ نوروز دو قسمت بود ، پنج روز اولی را نوروز عامھ و بقیھ را نوروز خاصھ می نامیدند . "زیاد قایل شده اند

امی و خرمی ملی برخوردار می شدند ، اول فروردین ، جشن نوروز صورت عمومی داشت و ھمھ ملت ایران و پارسی نژادان از شادکروز ششم فروردین کھ روز تولد و برگزیده شدن زرتشت پیامبر ایرانی است ، صورت خاص بخود می گرفت و دربار پادشاه بھ روی ھمھ

.مردم باز بود و ھدایا پیشکش می شد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

147

برھان قاطع جشن بزرگ و در شرح بیست باب نوروز ملک نوروز خاصھ را ابوریحان بیرونی در کتاب التفھیم نوروز بزرگ نامیده و در چون نوروز بزرگ می رسید زندانیان را آزاد می کردند و بزھکاران را عفو می نمودند و از آن پس ، بھ عیش و " یاد شده باین شرح :

بنا بھ عقیده زرتشتیان در روز ششم فروردین کھ نوش می پرداختند . " در صفحھ نود و شش ترجمھ فارسی جلد اول پشت ھا آمده : "بنابر آنچھ جاحظ در کتاب المحاسن . "خرداد روز نام میدارد حضرت زرتشت بھ دنیا آمده و در ھمین روز بھ پیامبری برگزیده شده است

ر زمان ساسانیان ماه فروردین در زمان جمشید و بنا بھ گفتھ آثار الباقیھ بیرونی بعد از جمشید و بگفتھ ذبیح هللا صفا د:و االضداد می نویسد و پنج روز دومی را برای بخشش اموال و )در واقع دولت و سیاسیون(بھ شش قسمت تقسیم می شد کھ پنج روز اولی را بھ پادشاه و اشراف

رعایا دریافت ھدایای نوروز ، سومی را بھ خدمتگزاران خویش ، چھارمی را بھ خواص خود و پنجمی را بھ لشگریان و ششمی را بھ.اختصاص می داد

.جشن نوروز در زمان پادشاھان ھخامنشی شکوه و اھمیت زیادی داشت ، پادشاھان در این روز جلوس می کردند و بارعام می دادند وز در بارعام را عمارتی ویژه بود ، پادشاه در ایوان این عمارت می نشست و قراوالن ویژه در اطراف او ردیف می ایستادند و مراسم نور

در این روز معموال از والیات و ایاالت مختلفھ کشور ھدایایی بوسیلھ نمایندگان مخصوص بدربار .کمال جالل و شکوه اجراء می شد این جشن پر افتخار باستانی در زمان اشکانیان نیز دارای ھمان عزت .فرستاده می شد و این نمایندگان را بھ نوبت خدمت پادشاه می بردند

.ترام بود و در زمان ساسانیان بر فر و شکوه آن افزوده شد و اح

یکی از خصایص درباری پادشاھان ساسانی این است کھ در ھریک از روزھای جشن آوازھا و آھنگھایی معمول بود کھ بھ ھمان روز و ساز نوروز و باد نوروز و اقسام اختصاص داشت ، چنانکھ در روزھای نوروز آھنگھای نوروز بزرگ و نوروز کیقباد و نوروز خردک

.این آھنگھا در حضور پادشاه نواختھ می شد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

148

ھفت سین چیست ؟نانھای گردی بود کھ از ھفت نبات مانند عبدهللا بن مقفع در کتاب بلوغ االرب و ابوجاحظ در کتاب المحاسن و االضداد بآن اشاره کرده اند :گندم ، جو ، ارزن ، نخود ، ذرت ، برنج و لوبیا پختھ می شد ، و از حبوب مذکور نیز از ھریک ھفت دانھ و ھفت خوشھ و یک قطعھ سکھ

در میان طبق ھفت شاخھ از درختھایی کھ بدانھا و بنام آنھا تفأل می و دینار و درم جدید و شاخھ ای از اسپند براین طبق گذاشتھ می شد .از قبیل ، بید ، زیتون ، بھ ، انار ، سیب ، انجیر ، بیدمشک و ازگیل . کنند و نگاه کردن بھ آنھا نیکوست وجود داشت .

این نانھا (نان نوروز) بایس در زمان عید نوروز پختھ و فروختھ شود

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

149

امشاسپند واژه در اوستا امشھ نیا .ندی گوی شود کھ در اسالم بھ آنھا مالئکھ می است و جمع آن امشاسپندان میو جاودان مقدس یامشاسپند بھ معن

باشدی نھ و بدون می آمده و بھ معنی نفیکھ برا"ا " ، جزء اول حرف افتھیبی باشد کھ از سھ جزء ترکیسپنتھ م سود رسان و پاک و درمان ی و بمعنندی گویزء سوم سپنتھ است کھ اکنون سپند م مردن و نابود شدن است و جی دوم مشھ کھ بھ معنجزء

می و بدانمی ببری پنی بھ فلسفھ نام ھفت سمی توانی گفتھ ھا منیاز ا. باشدی مرگ و سودرسان می ب– زوال ی سھ جزء بیبخش است کھ معن نمودار سپندان ھفت نی نام ھفت سگریبھ عبارت د. سپنتھ است ای بنام ھفت امشاسپند ی ھفت کوپھ آتش چھارشنبھ سورونیکلمھ ھفت س

: قرار استنینام ھفت سپنتھ از ا .ندی گویگانھ است کھ آنھا را امشاسپندان م امرداد-7 خورداد -6 سپند ارمذ -5وری شھر-4بھشتی ارد-3 بھمن -2ھرمزده 1

ھفت سین . (چون رسیدن بھ ھریک از امشاسپندان بھ منزلھ قدمی در راه کمال است .اشداین ھفت اسم برابر ھفت شھر عشق عرفا می بزرتشتیان برای انجام تشریفات جشن ، اتاقی را کھ ھمیشھ بھ کارھای مذھبی و ) .قبال ھفت چین بوده کھ از ھفت چیدنی تھیھ می شده است

ست و از ناپاکی دور است ، برای گستردن سفره عید و چیدن ھفت سین انتخاب پرستش اختصاص میدارد یعنی جایی کھ آمد و رفت افراد نی.می کنند

برای چیدن ھفت سین و سایر لوازم جشن ، سفره سفید بی آالیش حتی بدون یک ذره لکھ و حتی االمکان نو ، بر روی زمین یا میز بر روی آن ابتدا آئینھ و گالب پاش و ظرفی پر از آب تمیز کھ در آن برگھای آویشن و یک عدد انار یا سیب و چند گسترده می شود .

برای بخور دادن و چراغی فروزان و کتاب اوستا و گلدانی آتشدان ) روبروی آن مجمر آتش ( سکھ نقره انداختھ می شود ، می گذارند .پر از انواع گل و شاخھ ھای برگ دار مورد و سرو و کاج تازه و در صورت امکان از درختھائی کھ بھ امشاسپندان تعلق میدارند برگزیده

در وسط سفره ھفت رقم میوه کھ اگر تازه باشد چھ بھتر و اگر نباشد میوه خشک اشکالی نمیدارد ، بطوری کھ ھفت ، قرار می دھند.این ھفت سین بھ نام ھفت امشاسپند بر سر سفره قرار می گیرد . سین تکمیل گردد ، چیده می شود .

از ھفت سین یا ھفت چین انواع شیرینی و شربت و آجیل و خوراکی پختھ از قبیل شیرین پلو و انواع سبزی خوردنی و ماست و پنیر بعددر موقع تحویل سال اھل خانھ دور سفره عید می نشینند و در برابر خوان گسترده و و کوزه آب نیز بایس بر سر سفره موجود باشد .

نعمتھای خداده بدرگاه اھورامزدا دست سپاس بلند می کنند و با خواندن اوستا سال نو آغاز می گردد .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

150

پس از خواندن اوستا (کتاب مقدس) ، بھ عیدی دادن و روبوسی و تبریک گفتن می پردازند و با داد و ستد شاخھ ھای برگدار مانند مورد آنگاه بر پس از آن مراسم نشان دادن آئینھ و خوردن شیرینی انجام می یابد . ، سرو ، کاج ، انجام تشریفات جشن شروع می شود .

برای خانمھا نیز پارچھ سبز یا سفید جھت آغاز دوختن در سال نو کتابچھ یادبود بھ وسیلھ مردان عبارات و اشعاری نوشتھ می شود .یکی دیگر از آداب نوروز ، پاشیدن مقداری برگ آویشن بر گوشھ ھای پایین چھارچوبھ درب منزل می باشد کھ نشانھ آماده است .

پس از دید و بازدید فامیل نزدیک کھ فوری انجام می شود بھ سوی پرستشگاه روانھ می شوند و آغاز برقراری جشن در خانھ است .سال را در خارج از خانھ ابتدا بھ پرستش اھورامزدا می پردازند و با انداختن پول در صندوق خیریھ ھمگانی ، وظیفھ وجدانی را بجا می

آورند .

می گویند حاضر می شوند ، لذا مراسم تبریک و دید و بازدید عمومی ھم ضمنا چون اکثر ھم کیشان بھ مرور در عبادتگاه کھ آنرا آدریانپس از پایان تشریفات عبادت بھ منزل کسانی کھ یکی از اھل آن خانھ درگذشتھ است و یک سال آن تمام نشده و انجام می گیرد .

می باشد می روند و آنگاه برای رفتن بھ خانھ بزرگ فامیل اجتماع می کنند و دید و بازدید را آغاز می حرمت دار ) باصطالح پرسھ دار (سال نو را شادباش می گویم ، کارھا برابر دستور اھورامزدا و عبارتی کھ در این مورد استعمال می شود از این قرار است : نمایند .

امشاسپندان برکامھ باشد .

بدین ترتیب کھ یک روز قبل از یکی از آداب و رسومی کھ در این جشن و روز تولد زرتشت انجام می گیرد موضوع فال کوزه است .جشن از اھالی خانھ و دوستان و آنھایی کھ میل میدارند در فال شرکت کنند ، چیزھای کوچکی را با پارچھ سبزمی پیچند و در یک کوزه

روز جشن ، سر نو می اندازند و درب کوزه را می بندند و میان درخت مورد ھمان درختی کھ بھ اھورامزدا تعلق میدارد می گذارند .آنگاه کوزه را در آتش بخور می دھند ساعت ، آنھایی کھ در فال شرکت داشتند ، جمع می شوند و کوزه را از میان درخت بر می دارند .یک فرد و آنرا بھ دست دختر نابالغ می دھند و او یک یک از لوازم و اشیاء داخل کوزه را بدست می گیرد و منتظر می شود تا سایرین (

شعر از بر بخوانند ، آنگاه کھ چکامھ خوانده می شود و وصف حال صاحب اثاثھ معلوم می شود ، اشیاء را از درون کوزه بیرون می (آورد و بھ صاحب آن تحویل می دھد با این حال می توان گفت در حقیقت یک مجلس ادبی تشکیل می گردد و اشعاری کھ خوانده می شود

خالی از تفریح نیست .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

151

وظیفھ تلویزیون ملی ایران است کھ یک ماه قبل از رسیدن اعیاد نوروز رسم ھای این جشن و خصوصیاتی کھ دارد را ھمانگونھ کھ باال نوشتھ شده است بھ مردم یاد آوری کند

از سخنانی کھ در مورد پیدایش این جشن باستانی گفتھ شده سھ نتیجھ مھم بدست می آید کھ از شھرت تاریخی و قدمت آن پیش از سایر ملل اول اینکھ بنا بھ عقیده بیشتر مورخین این جشن از جمشید پادشاه سلسلھ پیشدادی است و بھ ھمین لحاظ آن را جشن .دنیا گفتگو می شود

دوم اینکھ در کیش مقدس مزدیسنی بواسطھ پایان یافتن اوقات آفرینش و فراغت اھورامزدا از کار خلقت ، جنبھ .یدی می گویندنوروز جمشسوم اینکھ برابر نوشتھ ھای اوستا بھ سبب نزول فروھران درگذشتگان پاک و پارسا ، .مذھبی بھ خود گرفتھ و اھمیت و رسمیت یافتھ است

. و بھ برتری و احترام آن افزوده است فلسفھ آن قویتر شده ،

ھمانطوری کھ ضمن بیان اخبار توضیح داده شد در آن روز فرخنده پیش آمدھای مھم و نیکو روی داده کھ ھمھ از لحاظ تاریخ قابل توجھ در ھمان روز ، ایرانیان است ولی اساس مطلب ھمان سھ نکتھ است کھ ذکر شد ، یعنی جشن نوروز بوسیلھ جمشید بوجود آمده و ھمھ سالھ

مراسم آنرا نگاھداری کرده اند تا اینکھ با پیدایش کیش زرتشت ، فلسفھ مذھبی بخود گرفتھ ، اھمیت و احترام و رسمیت آن کامال محرز و نھ جشن و سرور بنابراین جشنی است جاودانی کھ بایس ھر سال با نھایت اجالل و احترام برپا شود و آتش کھ بھترین نشا.ثابت شده است

کردھای ایران و عراق بھ جشن نوروز خیلی اھمیت می دھند مدت سیزده روز جشن می گیرند و .است در آن ھنگام فرخنده روشن گردد :در کارتھای تبریک اشعار زیر را کھ بھ زبان کردی است می نویسند

یا خدا عزیزم جژنت پیروز بی ھمو روژیکت روز نوروز بی جژنت پیروز بی بھ شادکامی یا خدا ھریژی بھ نیکنامی

:یعنی ای عزیزم خدا کند جشنت مبارک باشد ھمھ روزھایت روز نوروز باشد .

خدا کند با نیکنامی زندگی کنی . جشنت مبارک باشد با شادکامی .زیرا اشوزرتشت .لق بھ فرشتھ مقدس خرداد است ، بزرگترین جشن ایرانیان قدیم است روز ششم فروردین کھ خرداد نام میدارد و متع

6500اشو زرتشت در حدود .پیامبر بزرگ ایران باستان در چنین روزی از مادر متولد و در چنین روزی بھ پیامبری برگزیده شده است ربایجان نزدیک سواحل رود ارس از مادر متولد شد و جھان را بھ سال پیش از میالد مسیح ، در خرداد روز از فروردین ماه در خاک آذ

از روز اول آتش عشق الھی در دلش روشن و دست قدرت حق او را برای مأموریت بزرگی کھ تربیت .فروغ وجود خود نورانی ساخت تش عینی در دلش شعلھ ورتر در چنین موقعی از عمر ، شور عشق در سرش تیزتر و شراره آ.جھان بشریت می باشد برگزیده بود

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

152

نیروی عشق و انجذاب معنوی ، آن حضرت را از خانھ پدر و مادر بھ قلھ سبالن کھ عاری از وجود بشر و خالی از قیود جھان .گردید رمان زرتشت تا سی سالگی غالبا در میان غاری کھ در کوه سبالن است بھ سر می برد و خود را برای قبول ف.خلقت است مھاجرت داد

کم کم ایام صبر و انتظار بھ سر رسید و نسیم رحمت خدا برجان و دلش دمید و در اولین روز سی و یک .پیام آوری آماده می ساخت (سالگی سروش غیبی نازل شد و از جانب اھورامزدا فرمان رسالت گرفت و با پسرعمویش ، مدیوماه بھ کار تبلیغ و رسالت پرداخت

زرتشتیان این روز را با ) . کتابھای تاریخ ده ھزارسالھ ایران و اصل و نسب ایرانیان از آغاز تا اسالم مراجعھ شود برای آگاھی بیشتر بھ.یرند و رقص و پایکوبی می کنند خرمی و شادی ھرچھ فراوان جشن می گ

بھ در سیزده

ایرانیان فرزانھ چون در مورد این روز آگاھی کمتری میدارند آن روز را .جشن سیزده فروردین روز بسیار مبارک و فرخنده ای است ی می روز نحس می دانند و برای بیرون کردن نحسی از خانھ و کاشانھ خود بھ کنار جویبارھا و صحرا و سبزه ھا می روند و بھ شاد

تاکنون ھیچ دانشمندی ذکر نکرده کھ سیزده نوروز نحس است بلکھ قریب بھ اتفاق روز سیزده نوروز را بسیار سعد و فرخنده .پردازند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

153

آثار الباقیھ ، جدولی برای سعد و نحس بودن میدارد کھ در آن جدول سیزده نوروز کھ تیر روز نام میدارد 226دانستھ اند مثال در صفحھ جمشید روز سیزده نوروز را در صحرای سبز و .عد کھ بھ معنی نیک و فرخنده است آمده و بھ ھیچ وجھ نحسی و کراھت نمیدارد کلمھ س

و چندین سال متوالی این کار را انجام می دھد کھ در نتیجھ این مراسم در ایران زمین .خرم خیمھ و خرگاه برپا می کند و بارعام می دھد .در می آید و ایرانیان داھی از آن بھ بعد سیزده بدر را بیرون از خانھ برگزار می نمایند بصورت سنت و مراسم

بھ اشتباه عید نوروز نحس شمرده شده ، ابو نصر فراھی در دو بیت نحوست ماھھا .بعد از اسالم چون سیزده تمام ماھھا را نحس می دانند :را بیان می کند

زان حذر کن تا نیابی ھیچ رنج ھفت روزی نحس باشد در مھی بیست ویک و بیست وچار وبیست و پنجسھ و پنج و سیزده با شانزده

جستھ و فرخنده است در ردیف سیزدھم ماھھا بحساب آورده و نحس دانستھ اند اما بھ پس معلوم شد کھ روز سیزده نوروز را کھ روزی خوقتی درباره نیکویی و فرخنده بودن روز سیزدھم نوروز بیشتر دقت و بررسی کنیم مشاھده می شود .ھیچ وجھ نحسی و کراھت نمیدارد

ھ تیر روز نامیده می شود مربوط بھ فرشتھ بزرگ و ارجمندی استسیزدھم ھر ماه شمسی ک.بسیار معقول و مستند بھ سوابق تاریخی است و داردی می و دلکشنیری مقام بلند و داستان شیسنی مزدشی در کریفرشتھ مقدس ت .ندی گوی مشتری آن را تی و در پھلوداردی نام مریکھ ت

و موقع فرود آمدن ی ماه ھنگام جشن و شادنیفرورد باشد ، چون ی است بھ نام او مرگانی کھ جشن تزی نرماهی روز از تریجشن بزرگ تادی کردن کھ بھ ی پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادمی قدانیرانی شود ، لذا ای ماه منی مرتبھ از انی اولی روز براری توفروھران است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

154

نی با اقتی کردند و در حقی میو شاد رفتند ی بھ باغ و صحرا مستی نوروز را کھ روز فرخنده ازدھمیدوازده ماه از سال است روز س دوازده ستون یدر صحن کاخ سلطنت":در کتاب المحاسن و االضداد گفتھ شده .دندی رسانی مانی را بھ پاوز بودن دوره نوری رسمبیترت

شود ، یگوسفند بافتھ م کھ از پشم ی کاشتند و کشتی از حبوبات دوازده گانھ را میکی از آنھا کی کردند کھ در ھریاز خشت خام برپا معدد شش اشاره بھ شش . بستندی شود ، می شود کھ بطور مجموع ھفتاد و دو نخ میم دوازده رشتھ یشش قسمت است کھ ھر قسمت

. اشاره است سنایھفتاد و دو ھم بھ ھفتاد و دو فصل . دوازده ماه است ادیگاھنبار و عدد دوازده بھ علف گره زدن

افسانھ آفرینش در ایران باستان و مسألھ نخستین بشر و نخستین شاه و دانستن روایاتی درباره کیومرث حائز اھمیت زیادی است در اوستا گفتھ ھای حمزه اصفھانی در کتاب سنی .ادشاه و نیز نخستین بشر نامیده است چندین بار از کیومرث سخن بھ میان آمده و او را اولین پ

و بیرونی در کتاب 111 -110 و گفتھ ھای مسعودی در کتاب مروج الذھب جلد دوم صفحات 23 -29ملوک االرض و االنبیاء صفحات .آثار الباقیھ برپایھ ھمان آگاھی است کھ در منابع پھلوی وجود میدارد

در آن . و مشیانھ کھ دختر و پسر دو فلوی کیومرث بودند ، روز سیزدھم فروردین برای اولین بار در جھان باھم ازدواج نمودند مشیھزمان چون عقید و نکوھی شناختھ شده نبود آن دو بھ وسیلھ گره زدن دو شاخھ مورد ، پایھ ازدواج خود را بنا نھادند و چون ایرانیان

خوبی آگاھی داشتند ، آن مراسم را بویژه دختران و پسران دم بخت انجام می دادند و امروز ھم دختران و پسران برای باستان از این راز ببستن پیمان زناشویی نیت می کنند و علف گره می زنند ، این رسم از زمان کیانیان تقریبا متروک شد ولی در زمان ھخامنشیان دوباره

.ه است شروع شده و تا امروز باقی ماند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

155

اول مردی کھ بھ زمین ظاھر شد ، پارسیان او را گل شاه گویند ، زیرا کھ پادشاھی او اال برگل نبود : " در کتاب مجمل التواریخ چنین آمده زند ، پس پسر و دختری از او ماند کھ مشیھ و مشیانھ نام گرفتند و روز سیزده نوروز باھم ازدواج کردند و در مدت پنجاه سال ھیجده فر

.بوجود آوردند و چون مردند جھان نود و چھار سال بی پادشاه بماند چنانکھ در بحث جشن نوروز اشاره شد ، کردھای ایران و عراق کھ زرتشت را از خود می دانند روز سیزدھم فروردین را جزو جشن

.نوروز بھ حساب می آورند

جشن فروردین گانروز نوزدھم فروردین ماه کھ فروردین روز نام در کیش مزدیسنی وقتی کھ نام ماه و روز باھم می آمد آن روز را جشن می گیرند .

این جشن یعنی جشن فروردین روز از فروردین ماه . میدارد از جملھ آنھا است و آنرا جشن فروردینگان یا فروردگان می گویند .ھمانطوری کھ از نامش پیداست مربوط بھ ارواح درگذشتگان است . در این روز زرتشتیان بھ عبادتگاه رفتھ و اوستا می خوانند و بھ

عبادت خدا می پردازند و برای شادی روان درگذشتگان و جھت ساختمانھای ھمگانی و رفع احتیاج نیازمندان با دادن پول یا مساعدتھای دیگر اقدامات الزم را معمول می دارند .

میدارد و آنرا جشن اموات می گویند و نزد ھندوان ستایش روان نیاکان بھ نام پیتارا شبیھ نظیر این جشن در ادیان دیگر نیز وجودرومی ھا نیز ارواح مردگان را بھ اسم مانس پروردگارانی تصور کرده بھ آنھا فدیھ تقدیم می کردند و عقیده .فروردینگان ایرانی می باشد

لند می رسد گرچھ معموال آرامگاه آن داخل زمین است ، ولی قادر است در روی داشتند روح پس از بھ خاک سپردن بدن بھ یک مقام بماه فوریھ در قبرستان .زمین نفوذ و تسلطی کامل داشتھ باشد ، بواسطھ فدیھ و قربانی توجھ او را از عالم زیرین بھ سوی خود می کشیدند

ر جشن فروردگان ، پارسیان ھند بھ آرامگاه می روند و در معبد چوب د.جشنی برای مردگان می گرفتند و فدیھ و ھدیھ نیاز می نمودند جشن فروردگان شبیھ است بھ عید نزد .بجای می آورند )خواندن دعا (صندل بخور می دھند و موبدان با نذر میوه و گل مراسم آفرینگان

تگان یادآوری می نمایند و مزار آنان را با انواع گلھا می عیسویان کاتولیک در اول ماه نوامبر کھ عید اموات شمرده می شود کھ از درگذش.واضح است کھ تمام ادیان این عید را از زرتشتیان گرفتھ و تقلید کرده اند .آرایند

می خوانند و احسان و انفاق می کنند ایرانیان قدیم در این جشن پس از عبادتگاه بھ آرامگاه درگذشتگان می روند و اوستا (کتاب مقدس)و بوھای خوش بر آتش می نھند و ھفت نوع میوه خشک از قبیل خرما ، انجیر ، سنجد ، کشمش ، برگھ ھلو ، برگھ قیسی و توت خشک

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

156

موبد بر آنھا اوستا می خواند و پس از خواندن اوستا کھ در واقع تبرک می شود بین کھ در اصطالح آنان لرک نام میدارد تھیھ می بینند .عالوه بر لرک میزد . مردم تقسیم می کنند میزد عبارت از میوه ھای تر و خوراکی نیز در این موقع برای انجام مراسم آماده می شود .

در این روز نان مقدس ھم کھ درون نام میدارد و در اوستا دره ئونھ ھایی کھ برای تشریفات آفرینگان گذارده می شود . می باشد میآورند و بھ مردم می دھند ، و عالوه براین نان دیگری کھ از روغن کنجد درست می شود و نان گرد است و بھ سورک معروف است

آماده می نمایند .

سورک مانند نان یھودیان است کھ در کوه صھیون بین افراد تقسیم می شود و مثل نان روغنی است کھ مسلمانان در جمعھ آخر سال درست ایر زرتشتیان آداب طھارت بجا می آورند یعنی پس از آن موبدان و س.می کنند و مخصوصا سر قبرستان می برند و بھ مردم می دھند

اھمیت این جشن ھم اکنون در نزد زرتشتیان بھ خوبی .وضو می گیرند و دست و صورت می شویند کھ آنرا در پھلوی پادیاب می گویند .نمودار است و ھر سال با تجلیل و احترام آداب و رسوم آن را بجا می آورند

گان جشن اردیبھشتبرابر گاھنمای قدیم کھ ھر ماه سی روز .یبھشت گان در اردیبھشت روز از اردیبھشت ماه است کھ روز و ماه با ھم برابر شده جشن ارد

بوده این جشن در روز سوم اردیبھشت انجام می شد ولی برابر تقویم کنونی کھ شش ماه اول سال را سی و یک روز حساب کرده و یک در این جشن شھریاران بارعام می دادند و دستور . جشن مزبور در دوم اردیبھشت قرار می گیرند روز بھ فروردین ماه افزوده اند

سران ھر گروه بھ پادشاه معرفی می دستوران ، آئینی را کھ مرسوم بوده در حضور پادشاه برگزار می کرد و ھمھ را اندرز می گفت .ھنرمندان مورد تفقد قرار می گرفتند و بھ دریافت پاداش افتخار حاصل می کردند. . شدند

معموال . این روز بھ فرشتھ مقدس اردیبھشت تعلق میدارد کھ مظھر تقدس و پاکی و راستی و نماینده آئین ایزدی و نگھبانی آتشھا با اوست د کھ این جشن بھ نام اوست درباره مقام و مرتبھ اردیبھشت امشاسپن.بایس در این روز اردیبھشت یشت خوانده شود و بھ آتش توجھ گردد

.پیش از این سخن بھ میان آمد

در صفحھ 248 ترجمھ فارسی آثار الباقیھ می جشن اردیبھشتگان ھمان عید گل است کھ در میان سایر ملل با تجلیل فراوان برپا می شود .تش و نور است و این دو با او مناسبت میدارد و اردیبھشت گان روز سوم اردیبھشت است کھ بھ معنی بھترین راستی و فرشتھ آ: "نویسد

علل و امراض را بھ باری أدویھ و اغذیھ برطرف کند و صدق را از کذب .خداوند او را بھ این کار موکل کرده و نی زمأموریت داده است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

157

بنابراین ھرکس از او پیروی کند در .ھمانطور کھ ابوریحان نوشتھ این فرشتھ نماینده راستی و درستی است .و حق را از باطل تمیز دھدراه راست حق است

.و ھرکس از صفات او دوری کند راه باطل و دروغ را پیموده است

جشن خوردادگانتعلق میدارد کھ خورداد ) جشن خردادگان در خورداد روز از خورداد ماه است کھ روز چھارم خرداد می شود و بھ فرشتھ ھئوروه تات (

در جشن خوردادگان کھ برابر تقویم ھای قدیم ششم ماه است .کمال و رسائی و شادی و خرمی است و نگھبانی آب با او می باشد نماینده ایرانیان قدیم در این جشن بھ کنار چشمھ و رودخانھ چون این فرشتھ نگھبان آب است بھ این مناسبت معموال بایس خرداد یشت را بخوانند .

و جویبار می رفتند و بھ عیش و شادی می پرداختند .

عالوه بر جشن و شادی صفات فرشتھ . با توجھ بھ ھمان صفات ممتاز است کھ نیاکان ما این روز را جشن می گرفتند و شادی می کردند ن را راھنمای زندگی خورداد را کھ نماینده کماالت جسمانی و روحانی است بھ یاد می آوردند و خود را مھیای پیروی از آن می نمودند و آ

چون در این ماه آب بای کشت و زراعت بیشتر مورد احتیاج و سودمند است و باران بخشایش اھورامزدا بھ زمین خود قرار می دادند .می بارد و کشت و زرع را آبیاری می کند ، از این جھت کشاورزان برای خشنودی از نعمت آب و باران بیشتر باین جشن توجھ میدارند و

خورداد فرشتھ ایست خورداد روز ، روز ششم خرداد ماه است . در صفحھ 248 ترجمھ آثار الباقیھ می نویسد : " . از آن تجلیل می نمایند" .کھ بھ تربیت خلق و درختان و نباتات و زایل کردن پلیدی از آب گمارده شده است

جشن تیرگاناستان دلکشی میدارد و راھنمای مطالب سودمند علمی و ادبی می باشد ، در تیر روز از جشن تیرگان کھ بسیار فرخنده و مبارک است د

.تیرماه استدر اول تیرماه افراسیاب تورانی بر ایران غلبھ کرد و سپاھیان ایران را در طبرستان محاصره نمود و ایرانیان از این واقعھ غمگین شدند

روز سیزدھم ایران و توران صلح نامھ ای نوشتند کھ از آن روز بھ بعد ، اول تیرماه را عزای ملی نامیدند . و آن روز را عزا گرفتند .بسیار بھ نفع ایران تمام شد و ایرانیان برای نجات منوچھر و سپاھیانش از دست تورانیان جشن گرفتند و شادی کردند و بدین وسیلھ جشن

تیرنام ستاره معروف باران و نام فرشتھ آن است کھ در ادبیات : "د چنین می نویسد استاد پورداو.تیرگان دارای فضیلت دیگری نیز گردید

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

158

ستاره مزبور در زبانھای اروپایی بھ سیریوس.فارسی تشتر می باشد از زمان قدیم ھم :پلوتارک یونانی می نویسد " . معروف است چھ مورخ نامبرده آشکارا بھ ستوده شدن این ستاره در نزد ایرانیان اشاره .ستاره شعری یمانی است )تشتر(ایرانیان می دانستند کھ تیر

ل و چھار تیر یشت یا تشتر یشت آمده در فقره چھ.ھرمزد سیریوس را نگھبان و پاسبان سایر ستارگان قرار داد : "می کند و می گوید ما ستاره تشتر درخشان و باشکوه را تعظیم می کنیم کھ اھورامزدا او را بھ سروری و نگھبانی ھمھ ستارگان برگزیده چنانکھ : "است

و فر آریایی ذکر شده و تشتر ھمیشھ در ردیف سایر فرشتگان و ایزدان مانند مھر و آذر و آبان و امشاسپندان " .زرتشت را برای مردمان .در ھمھ جا فرشتھ باران از آن اراده گردیده است

تابستان و بخصوص امرداد و شھریور ماه اوقات جلوه کار .در نخستین وھلھ بایس دانست کھ تشتر یا تیر ھمیشھ در افق دیده نمی شود در آخر ماه مزبور طرف صبح در آسمان دیده می شود ، .ی کنددر تیرماه یعنی ماھی کھ بنام تشتر است این ستاره طلوع م.تشتر است

در بحبوحھ تابستان کھ دل خاک از تشنگی لھ لھ می .بویژه در ماه بعدش پیش از آمدن خورشید بسیار باشکوه در طرف مشرق می درخشد تشتر مانند پیک خدایی سر از . می دوزند زند ، گیاھان سوختھ و درختان پژمرده ، ستور و مردم چشم بھ بخشایش ایزدی و باران رحمت

.گریبان افق بھ در می کند و مژده رحمت می رساند چارپایان خرد و بزرگ و مردم مشتاق دیدار تشتر می باشدند ، کی دگرباره این ستاره باشکوه و : "در فقره پنجم تشتریشت می گوید

از اینکھ تشتر در موقع معین از سال " .ستبری شانھ اسبی جاری خواھد شد درخشان طلوع خواھد کرد ؟ کی دگرباره چشمھ ھای آب بھ اگر مردم مرا چنانکھ سایر ایزدان را می : " تشتر یشت بخوبی برمی آید در جایی کھ تشتر بھ اھورامزدا می گوید 11دیده می شود از فقره

ع معین سال در مدت یک یا دو شب یا پنجاه شب بدر آمده خود را بھ پاکان ستایند نام برده تعظیم و تکریم بھ جای آورند ، ھر آینھ من در موقبایس دانست پس از مشاھده شدن تشتر فورا باران نمی بارد ، در ماه امرداد و شھریور در ایران باران دیده نمی " .و نیکان خواھم نمود

در ده شب اولی تشتر : "در تشتر یشت می گوید .ھ قرار می دھد اوستا ھم میان جلوه اولین تشتر و ریزش باران مدت زمانی فاصل.شود گاو نر (در ده شب دیگر بھ شکل ورزا .ان و قد و باالی رسا در فروغ پرواز می کند شه سالھ با چشم درخبھ صورت پسر جوان پانزد

.زرین شاخ جلوه می نماید )شخم زن با گوشھای زرین ولگام زرنشان بھ سوی اقیانوس وروکشھ کھ در پھلوی فراخکرت گویند در ده شب آخرین ترکیب اسب سفید زیبایی گرفتھ

در مقابل او آید )بی مو(بھ شکل اسب مھیب سیاه با گوش و یال و دم کل )اپئوسھ یا اپوش (می شتابد تا از آنجا آب برگیرد ، دیو خشکی ید ، فرشتھ تشتر در پیش خدا نالیده و پیروزی خواھد و خداوند بھ مردم و تشتر آب با دیو خشکی باھم جدال کنند و دیو خشکی غالب آ

در اوستا جنگ تشتر و اپوش سھ شبانھ روز .گیاھان رحم آرد و فرشتھ تشتر موفق شود و باران کلی ببارد و زمین و گیاھان سیراب شوند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

159

و تیرگی در فضای آسمان دیده می شود گاھی برق می زند و این مدت ھمان است کھ پیش از بارندگی ، انقالب در ھوا و گرفتگی .است .می درخشد و گاھی مانند رعد می غرد تا آنکھ بقول بند ھش گرز آتشین تشتر بر فرق خصم فرود آید و فرشتھ باران پیروز شود

چھ در آئین مزدیسنی برای .ستاره می باشد مقصود اینکھ تیر بھ معنی فرشتھ باران و نیروی معنوی یا فروھر ستاره تیر است کھ بنام ھمان ستاره تیر ھم کھ نیروی .ھرچیز مفید و مؤثر فرشتھ ای بنام خود آن یاد کرده اند کھ در واقع نیروی نگاھدارنده و فروھر ھمان چیز است

را بھ شکل آدم و اسب و گاو مجسم و مطلب دیگر اینکھ دیدیم فعالیت و جنبش ھای تیر .باطنی و فروھر آن است بھ ھمین ترتیب می باشد چون کتاب اوستا بھ نظم و شعر است و .تعریف کرده است ، بایس متوجھ شد کھ این قبیل مطالب از نظر تشبیھات ادبی و استعاره است

عالیت او برای آوردن نیکویی شعر ھم در این است کھ دارای لطایف ادبی و تشبیھات و استعارات باشد ، لذا سیر و گردش تیر و مبارزه و ف.باران در قالب این الفاظ و عبارات بیان شده است

جشن مقدس تیرگان در زمان قدیم میان ایرانیان شکوه و جالل زیاد داشتھ ، خوشبختانھ امروز ھم احترام سابق آن در میان زرتشتیان .، زیرا دارای فلسفھ علمی و ادبی و تاریخی و نجومی است جا میدارد این جشن فرخنده مورد این ھمھ عزت و احترام باشد .محفوظ است

این جشن مقدس عالوه بر فاضیلی کھ از لحاظ ارتباط .جشن تیرگان وابستھ بھ فرشتھ تیر و ستاره تیر است کھ داستان آن بھ تفصیل بیان شد کاری آرش کمانگیر است دارای فضیلت و احترام می با فرشتھ و ستاره تیر میدارد از نقطھ نظر داستان بزرگ تاریخی نیز کھ یادآور فدا

برای آگاھی بیشتر چند جملھ درباره تیراندازی این مرد نامی و میھن پرست و ایران دوست کھ باعث نجات ایرانیان و موجب تعیین .باشد.حدود بھ نفع ایران شد گفتگو کنیم

چاالک بھ سوی دریای فراخکرت بشتابد ھمانطوری کھ تیر در ھوا از تیر ، چست و: "در فقره شش و سی و ھفت تشتریشت می گوید .کمان بھترین تیرانداز آرایی ارخش از کوه ائیریوخشوثھ بطرف کوه خوانونت پرتاب گردید

آرش می ارخش ھمان است کھ در مجمل التواریخ آرش شیواتیر نوشتھ شده است بھرام چوبین رقیب خسروپرویز مدعی بود کھ از خاندان .داستان تیراندازی آرش در جنگ منوچھر و افراسیاب برای تعیین حدود خاک ایران و توران در ادبیات و تاریخ ، معروف است .باشد

معلوم نیست کجاست و امروز بھ چھ اسمی نامیده می شود ولی می توان گفت اولی در طبرستان و دومی کوھھای ائیریوخشوثھ و خوانونت:فخرالدین گرگانی در داستان ویس و رامین گوید .ن واقع است در مشرق ایرا

کھ از ساری بمرو انداخت یک تیر اگر خوانند آرش را کمانگیر ھمی ھر ساعتی صد تیر پرتابتو اندازی بجان من ز گوراب

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

160

پس از آنکھ افراسیاب بھ منوچھر . " در تیر روز از تیرماه است چنین می نویسد ابوریحان بیرونی در آثارالباقیھ راجع بھ جشن تیرگان کھغلبھ نمود و او را در طبرستان محاصره کرد ، براین قرار دادند حدود خاکی کھ از ایران بایسبھ توران واگذار شود بواسطھ پرش و خط

ر کرد تا تیر و کمانی چنانکھ در اوستا بیان شده است برگزینند ، آنگاه در این ھنگام فرشتھ اسفندارمذ حاضر گشتھ ام.سیر تیری معین شود آرش برھنھ شده بدن خویش بھ حاضرین نشان داد و گفت ای .آرش را کھ مرد شریف و حکیم و دینداری بود برای انداختن تیر بیاوردند

.ه پاره شده فدای شما خواھم گردیدم کھ پس از انداختن تیر پارپادشاه ، ای مردم ، بھ بدنم بنگرید ، مرا زخم و مرضی نیست ولی یقین میدارگویند از آنجایی کھ تیر پرتاب .پس از آن دست بھ چلھ کمان برد و بھ قوت و نیروی خدا تیر را از شست رھا کرد و خود جان تسلیم نمود

ھ ھمین مقدار زمین باھم صلح کردند و این قضیھ در و منوچھر و افراسیاب ب.شد تا بھ آنجایی کھ فرو نشست ھزار فرسنگ فاصلھ داشت .چنین روزی بود

.زیرا در این روز از افراسیاب رھایی یافتند و ھریک بھ کار خود مشغول شدند .در این روز مردم آالت پخت و پز و تنورھا را شکستند شدند کھ آرش در نتیجھ اختراع آلت مخصوصی موفق بھ در مورد تیر و کمان آرش نیز عده ای از دانشمندان و مستشرقین معتقد می با

پرتاب کردن تیر شد ، از جملھ دانشمندان دکتر جیوانجی مدی ملقب بھ شمس العلماء می باشد وی در مجلھ آسیایی اظھار داشتھ است ، آرش دن او پس از پرتاب کردن تیر و در نتیجھ اختراع آلت مخصوصی موفق بھ پرتاب آن تیر تاریخی و شگفت انگیز شده و متالشی شدن ب

مسافتی کھ آن تیر پیموده است ، دلیل بر وجود چنین اختراعی می باشد کھ شاید شبیھ بھ موشک بوده و با متالشی شدن کالبدش اسرار آن از ادویھ پر را )میان خالی (حکما تیر مجوف : " شرح بیست باب مالظفرآمده است 146در صفحھ .اختراع عجیب مکتوم مانده است

حرارت آفتاب آنرا جذب کرد و بسر حد .کردند و در وقت طلوع آفتاب آرش آنرا از کوه طبرستان برکمان نھاد و بھ طرف مشرق انداخت "طخارستان رسانید

فیروز بھ آتشکده درباره فلسفھ تیر روز نوشتھ اند کھ در زمان فیروز جد انوشیروان چند سالی باران نیامد و مردم در خشکسالی بودند .پارس رفت و دعا کرد در این روز باران زیاد آمد ، از آن روز بھ بعد در میان ایرانیان رسم بود کھ بھ یاد آمدن باران بھ ھم آب می

پاشیدند

جشن امردادگاناین جشن متعلق بھ امشاسپند امرتات یا امرداد است کھ مظھر جاودانی امرداد روز در ھفتم امرداد ماه است کھ جشن امردادگان می باشد .

نظر بھ ھمان صفات .بطوری کھ در بحث امشاسپندان گفتیم این فرشتھ نماینده آخرین مرتبھ کماالت است .و تندرستی و دیر زیستن است .کور آماده می ساختند پسندیده است کھ ایرانیان این روز را جشن می گرفتند و بھ شادی می پرداختند و خود را برای پیروی از فرشتھ مذ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

161

و آن روز را بواسطھ پیش آمدن .مرداد ماه کھ روز ھفتم آن مرداد روز است : " ترجمھ فارسی آثار الباقیھ چنین آمده است 250در صفحھ امرداد فرشتھ ای است کھ بھ نگھداری جھان و معنای امرداد آن است کھ مرگ و نیستی نداشتھ باشد . دو اسم با ھم جشن می گرفتند .

ترتیب غذاھا و دواھا کھ اصل آن از نباتات است و زایل کننده گرسنگی و ضرر و امراض می باشد ، موکل است "

جشن شھریورگان.می باشد جشن شھریورگان است )شھریور ( و بھ نام امشاسپند توانای خشترایا شھریور روز از شھریور ماه کھ روز چھارم ماه است

این فرشتھ مظھر سلطنت آسمانی و قدرت رحمانی است و ھمیشھ خواھان فر و بزرگی و نیرومندی می باشد ، در جھان چنانکھ گفتھ شد پادشاھان دادگر در تحت حمایت این فرشتھ توانا .مادی نگھبان زر و سیم و فلزات دیگر و دستگیری بینوایان و فرشتھ رحم و مروت است

چون این جشن بھ صفات پاک شھریور است کھ ایرانیان قدیم این روز را جشن می گرفتند و بھ فقرا احسان و اطعام می کردند . . می باشندپادشاھان دادگر بستگی میدارد کھ نماینده سلطنت آسمانی می باشدند ، لذا معموال بایس در این جشن بھ حضور پادشاه بروند و شادباش

.بگویند

شھریور ماه کھ روز چھارم آن شھریور روز است و آن بھ مناسبت توافق دو اسم : "قیھ چنین آمده ترجمھ فارسی آثارالبا251در صفحھ شھریور فرشتھ ای است کھ بھ جواھر ھفتگانھ از قبیل طال .معنی شھریور دوستی و آرزوست .جشن می باشد ، آن را شھریورگان گویند

" . مردم بھ آنھا بستگی میدارد ، موکل است ، نقره و دیگر فلزات کھ برقراری صنعت و دوام دنیا وبرای جشن شھریورگان از دو راه دیگر می توان برتری و فضیلت قائل شد اول اینکھ در این ماه محصوالت کشت و زرع جمع آوری می شود و چون برای بدست آوردن نتیجھ ھرکاری جشن و شادی الزم است ، لذا شھریورگان بھ مناسب نتیجھ گرفتن از نعمت کشت و کار و

دوم اینکھ در بھ دست آمدن محصوالت بھ خصوص برای کشاورزان بھترین جشن و شادی است و در واقع جشن سرخرمن می باشد .این ماه پائیزه کاری شروع می شود و چون ھر کار نیکی را بایس با شادی آغاز کرد ، از این لحاظ شھریورگان را می توان آغاز فصل

با دالیلی کھ گفتھ شد جشن شھریورگان بخصوص برای جدید دیگری از ھنگام کشت و زرع دانست و آن را مورد احترام قرار داد .کشاورزان از لحاظ جمع آوری محصول و بدست آوردن خرمن و ھمچنین از نقطھ نظر شروع بکاشت پائیزه بھترین جشن و شادمانی

است و بھ ھمین جھت است کھ نسبت بھ آن احترام زیاد قائل می باشدند و با شادی فراوان مراسم آنرا بھ جا می آورند و خداوند بزرگ را زرتشتیان چون مردمانی شکرگذار و فرمانبر دستورات . ستایش و نیایش می کنند کھ برای آنھا مائده زمینی فراھم آورده است

اھورامزدا می بودند ، برای ھریک از نعمتھای خدا ارزش قائل شده و برای ھر نعمت از اھورامزدا سپاسگزاری می کردند .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

162

جشن مھرگان

:مسعود سعد سلمان می گوید روز مھر و ماه مھر و جشن فرخ مھرگان"

"مھر بفزا ای نگار مھر چھر مھربان بعدھا .می گفتنداین جشن را در قدیم متراکانا.شن مھرگان از جشنھای بسیار بزرگ ایرانیان باستان بوده و دارای فضیلت زیادی است ج

این جشن بزرگ شش روز طول می کشد ، از مھر روز شروع و بھ رام روز کھ شش روز .مھرگان شد و در عربی مھرجان شده است .می شود ختم می گردد

ارمنستان در جشن مھرگان )ساتراپ (، خشتره پاون بھ قول استرابون.ز آغاز را مھرگان عامھ و روز انجام را مھرگان خاصھ گویند رودر این روز )رھبر(اردشیر بابکان و خسرو انوشیروان .بیست ھزار کره اسب بھ رسم ارمغان بھ دربار شاھنشاه ھخامنشی می فرستاده

از آن جملھ نوشتھ شده .از علمای ایران و عرب اخبار زیادی در خصوص جشن مھرگان نقل کرده اند .خشیدند رخت نو بھ مردم می باست در این جشن مؤبدان مؤبد خوانچھ ای کھ در آن لیمو و شکر و نیلوفر و بھ و سیب و یک خوشھ انگور سفید و ھفت دانھ مورد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

163

ھفت مورد و ھفت چیز دیگر کھ در خوانچھ می گذاشتند ھمان .می آورد )رھبر( شاه نزد)زمزمھ کنان (گذاشتھ شده بود ، واج گویان از اینجا معلوم می شود کھ ھفت سین در جشن مھرگان نیز معمول ھفت سین بود ، کھ جزو تشریفات جشن نوروز بھ حساب می آمد .

بوده است .

این سفره کھ برگرد آتشدان پھن در جشن مھرگان ھمچون سفره ھفت سین نوروز، سفره مھرگانی یا خوان مھرگانی پھن میکردند.میشد بھ رنگ ارغوانی بود و در آن از انواع میوهھا، شیرینی و خوراکیھا، شربتی از عصاره ھوم یا ھئومھ کھ با شیر رقیق شده و نان

میوھای چون انار، سیب، ترنج، بی یا بھ، ترنج، سنجد، انگور سفید، کنار، زالزالک، ازگیل و خرمالو مخصوص لورک قرار میدادند.وجود داشت.

آجیل ویژهای ھم از ھفت خشکبار از جملھ مغز گردو، بادام، پستھ، فندق، تخمھ، توت خشک، انجیر خشک و نخودچی درست میکردند.از دیگر خوردنیھای این سفره آشی بھ نام ھفت غلھ است کھ ترکیبی از گندم، برنج، جو، نخود، عدس، ماش و ارزن بود.

سرمھدان، آیینھ، اسفند و عود و کاسھای پر از گالب، آب، سرکھ، برگ آویشن، گلھای بنفشھ و نازبو یا ریحان نیز قرار میدادند.ھمچنین گل ھمیشھ شکفتھ کھ پیرامون آن را با شاخھھایی از سرو، مورد، گز تزیین میکردند نیز زینتبخش سفره مھرگانی بود.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

164

:ابوریحان بیرونی می گوید گویند مھر اسم خورشید است و در چنین روزی ظاھر شده و باین مناسبت "

شکل خورشید کھ در آن دایره ای مانند چرخ نصب بود بھ سر می پادشاھان در این جشن تاجی بھ.این روز را بھ او منسوب کرده اند گذارند و گویند کھ در این روز فریدون بر بیوراسب یاری فریدون پائین آمدند ، لذا چون در چنین روزی فرشتگان از آسمان بھ . دست یافت

در جشن مھرگان بھ یاد آن روز در سرای پادشاھان ، مرد دلیری می گماشتند و بامدادان بھ آواز بلند ندا می داد ، ای فرشتگان بسوی دنیا .بشتابید و جھان را از گزند اھریمنان برھانید

بدون شک جشن مھرگان کھ در کشورھای روم : " در کتاب نفیس خود بھ نام آئین میترا می گوید خاور شناس و دانشمند بلژیکی ، کومونقدیم ، روزظھور خورشید تصور می شد و آن را سل ناتالیس این وکتی گفتھ اند ، کھ بھ بیست )ینی روز والدت خورشید مغلوب نشدنی (

وپا ، روز و پنجم ماه دسامبر کشیده شده و عده زیادی از عیسویان پیش از عیسی بھ آئین مھرپرستی گرویدند و بعد از نفوذ دین عیسی در ار و در حقیقت کریسمس والدت مسیح قرار داده شد چون عیسویان نمی خواستند این روز را جشن بگیرند بنام تولد عیسی جشن گرفتند

دکتر .ضمنا در فرھنگھا مھرگان بزرگ و مھرگان کوچک نام دو مقام در موسیقی است .نیان باستان است عیسویان بر پایھ مھر روز ایرادر روزھای مھرگان و نوروز ، پارسایان مشک و عنبر و عود ھندی بھ : "ذبیح هللا صفا در مجلھ مھر شماره ده سال اول چنین می گوید

رسومات جشن مھرگان مانند یکدیگر می دادند و طبقات مردم ھرکدام بھ فراخور توانایی و شغل خود برای پادشاه ھدیھ می آوردند .تشریفات روز اول نوروز است " .

وظیفھ تلویزیون ملی ایران است کھ یک ماه قبل از رسیدن اعیاد نوروز رسم ھای این جشن و خصوصیاتی کھ دارد را ھمانگونھ کھ باال نوشتھ شده است بھ مردم یاد آوری کند

جشن آبان گانبعد از جشن ھفتم کھ مھرگان است ، جشن آبانگان شروع می شود و روز دھم آبان ، آبان روز نام میدارد کھ بھ نام آب و فرشتھ آب است

آب کھ آبان جمع آن است ، در اوستا و پھلوی آپ و در سانسکریت آپھ. آتش و خاک و (این عنصر مانند عناصر اصلی دیگر .می باشدبھ گواھی اوستا و نامھ .در آئین قدیم مقدس است و آلودن آن گناه می باشد و برای ھریک از آنھا فرشتھ مخصوصی تعیین شده است )ھوا

آخشیج ھای چھارگانھ را کھ اساس اولیھ حیات است می ستودند و اکنون ھم زرتشتیان آنھا را پاک می دانند و ھای دینی پھلوی ، ایرانیان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

165

بھ سرچشمھ آب درود : "در فقره یک و دو کرده ھشت ھفتن یشت بزرگ می گوید .مانند سابق بنام فرشتھ ای ھریک از آنھا را می ستایند ستیم ، بھ کوھھایی کھ از باالی آنھا آب جاری است درود می فرستیم ، بھ دریاچھ ھا و استخرھا می فرستیم ، بھ گذرھای آب درود می فر

نخست بھ آب روی آور و حاجت خویش از آن بخواه : "در یسنا شصت و پنج فقره ده اھورامزدا بھ پیامبرش می گوید . "درود می فرستیم .د و بھ احترام این فرشتھ بایس آب را پاک نگاھداشت و آنرا بھ نیکی ستود بایس متوجھ بود فرشتھ آب نیز بھ ھمین نام می باش"

در جشن آبانگان ، پارسیان بویژه زنان در کنار دریا یا .آب فرایزدی بخشد بھ کسی کھ او را بستاید : " در ویشتاسب یشت فقره ھشت گوید ایرانیان قدیم آب را مقدس می دانستند و ھیچ وقت آنرا آلوده نمی کردند و آبی را کھ از اوصاف سھ کنار رود فرشتھ آب را نیایش می کنند .

تغییر می یافت برای آشامیدن و شستشو بھ کار نمی بردند . رنگ و بوی و مزه ) گانھ اش (استرابون جغرافی نویس " ایرانیان در میان آب ادرار نمی کنند ، آب دھان بآن نمی اندازند و در آن دست نمی شویند . ھرودت می گوید : "

ایرانیان در آب جاری خود را شستشو نمی دھند و در آن الشھ و مردار نمی اندازند و عموما آنچھ ناپاکی است در آن نمی یونانی گوید : "آبان ماه روز دھم آن آبان روز است و آن عیدی است کھ بواسطھ توافق دو اسم ، در صفحھ 245 ترجمھ آثارالباقیھ می نویسد : " ریزند " .در این روز زو و آبانگان گویند . پسر طھماسب از سلسلھ پیشدادیان بھ پادشاھی رسید و مردم را بھ کندن نھرھا و تعمیر آنھا امر کرد

را اسیر کرده خود بھ پادشاھی رسیده و بھ مردم دستور داده )ضحاک ( بھ کشورھای ھفتگانھ خبر رسید کھ فریدون بیوراسب در این روز" .است کھ خانھ و زندگی خود را مالک شوند

جشن آذرگان، جشن آذرگان می باشد کھ آذر و فرشتھ ارجمند آن آذر تعلق میدارد آتش ) نھم آذر کھ آذر روز نام میدارد و بھ آخشیج مقدس آذر (

ایرانیان قدیم در این روز بھ آتشکده ھا می رفتند و " نام میدارد . آتش نیایش " یکی از نیایشھا در خرده اوستا " جشن نیز می گویند .در صفحھ اکنون ھم زرتشتیان این عمل را بجا می آورند و معموال بایس در این جشن آتش افروختھ شود . می خواندند . آتش نیایش "

و در این روز بھ افروختن .روز نھم آذر عیدی است کھ بھ مناسبت توافق دو نام آذر جشن می گویند : " ترجمھ آثار الباقیھ می نویسد 256این روز بھ در "زرتشت امر کرده .آتش نیاز میدارند این روز جشن آتش است و بنام فرشتھ ای کھ بھ ھمھ آتشھا موکل است نامیده شده

آتش در آئین مزدیسنی پاک و پاک کننده است و از این لحاظ مورد احترام " .آتشکده بروند و در کارھای جھان با یکدیگر مشورت کنند .می باشد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

166

راجع بھ ارزش آذر و فرشتھ آن شرح جامع و مفصلی نوشتھ ( 515 از صفحھ 504 تا استاد پورداود در ترجمھ و تفسیر جلد اول یشتھا (تاریخ ( 134 صفحھ 132 تا در کتاب اصل و نسب ایرانیان از آغاز تا اسالم درباره آتش و در ( ( 82 صفحھ 80 تا است: نگارنده نیز در (

امید است خواننده فرزانھ بھ کتابھای مزبور مراجعھ و بھ فلسفھ. سالھ ایران فلسفھ آتش را مفصال بھ رشتھ تحریر درآورده است 10.000آتش بطور عموم از روزگاران بسیار کھن تا بھ امروز مورد توجھ ھمھ اقوام روی زمین بوده و ھر قوم .آتش آنطور کھ می باشد آگاه گردد

یعنی آنچھ کھ کشورھای .ترقیات دنیا از پرتو این عنصر است .و طایفھ ای بھ شکلی و بھ عنوانی آنرا ستوده ، عزیز و ارجمند می دارد را بھ ترقی و تعالی رسانیده ھمین آتش است بھ مالحظھ اینکھ در میان عناصر ، آتش از ھمھ لطیف تر و زیباتر و مفیدتر است مورد متمدن

.توجھ ویژه جھانیان شده است

ی باب نوشتھ و نشان منی در ایدی مفاریمقالھ بس )تیھودی و رانی امی قدنیآئ( خود موسوم بھ ی در کتاب گرانبھاتزی شفتلویدانشمند آلمان عنصر درخشان نی در ستودن اقای افرلی قبانی تری ملل اروپا با وحشنیمتمدن تر .ندی ستایدھد کھ چگونھ ملل جھان از ھر نژاد آتش را م

سی باشد بای سودمند مانی جھان و جھانی اھورامزدا است و برادهی آنچھ آفریسنی مزدنی در آئنکھی ؛ نظر بھ ادارندی شرکت مگریبا ھمد خوانده ی دانستھ شعلھ اش را فروغ رحمانیزدی داشتند و آنرا موھبت ای اژهی وی بھ آتش دلبستگانیرانی رو انیاز ا.محترم و ستوده باشد

. فروزان را در پرستشگاه ھا بھ منزلھ مھراب قرار داده اندانآتشد.اند است کھ از ی آذربان و آن کسیعنی باشدی ھا ، اتره ون مییای ھر دو دستھ از آرینی دیشوای اسم پانیرانی ای ھندوان و اوستای وداگیدر ر

. بھ آن اتر گفتھ اندی شود در پھلوی آتش گماشتھ می پاسبانیبراظف و زنده نگھداشتن آتش مقدس در معبد وستا موی بھ نگھبانفی پاکدامن و دانا و از خاندان شری دخترمی در رم قدسیچنانکھ وستال

بانی کھ پشتی و تقدس بھ سر برد و نگذارد آتش مقدسیزگاری و پرھی با کمال پاکستی بای سال بود ، میبوده است و در مدت خدمتش کھ س عنصر و فرشتھ نی بھ اانیرانیاما ا. اسم آتش و نام پروردگار آن است یدر نزد ھندوان ، اگن. شد خاموش گردد یدولت رم تصور م

باشدی اتر مزی نیتر نام نھاده اند و در فرس ھخامنشپاسبان آن ا چلھ شب

ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام آن . آخرین شب آذرماه، شب پیش از نخستین روز زمستان و درازترین شب سال است) یلدا( چلھ شب.گیرندرا مبارک می میدارند و این شب را جشن می

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

167

تر و طول شب کوتاهشتری از آن شب بھ بعد طول روز بلی دلنی مصادف است و بھ ھمی با انقالب زمستانی شمالکرهمی شب در ننیاشودیم . آخر ابد،یی می افزونیزدی و تابش نور اشوندی روزھا بلندتر مد،ی خورشدنی با دم)لدای (چلھ شبی باور کھ فردانی باستان با اانیرانیا

کردندی بر پا می آن جشن بزرگی و براخواندندی مدی خورششی زاای مھر شی و اول زمستان را شب زازییپا در دی خورشی در انتظار تماشا شب رانی ایا شھر کاشان ،عدهیکی در نزداسری نی چھارتاقیمی تقوی کاربرھی پس از ارائھ فرضاکنون

کنندی برگزار میکنار چارتاقپبشینھ شب چلھ

رانی در اشی آن را از ھزاران سال پسمییترای مروانی است و پی سنت باستانکیشود،ی شب برگزار منی کھ در اییھا و جشن)لدای (چلھ برگزار ی بر این باورند کھ ریشھیبسیار. مھر است ایترای و بعدھا تولد مدی روز تولد خورش)لدای (چلھ باور نیدر ا.کرده اندی م

یھا با چشمیھا مردمانان. باشدند کھ وارد ایران شدندی میھا از اولین اقوام آریایکاسپ. است انیکاسپداشت شب چلھ میراث قوم پاسھا قوم کاسپ. بھ نقاط دیگر ایران مھاجرت کردند یس از چند گزیدند و پی سکنی بور بودند کھ ابتدا در گیالن امروزیکبودرنگ و موھا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

168

یھاھا و قنات از زیگورات چغازنبیل، آسیابتوانی کھ می آبیھااز جملھ تمدن. کردندیگذارایھ را پی بودند و تمدن توانمندینیرومند با نام آناھیتا در سراسر ایران ساختند و با ساخت ی بسیاریھاچنین پلھم.ھا نام برد از تمدن کاسپماندهیعنوان آثار باقدزفول و شوشتر بھ

کنندیگیر مدار زمین در گردش بھ دور خورشید را اندازهیدرجھ٢٣ توانستند انحراف یھاییچھارتاق

اندک افزوده شده و ھا اندک دقیق دست یافتند و دریافتند کھ پس از آخرین شب پاییز بر طول روزیھا با استفاده از این ابزار بھ تقویمکاسپ از شی در زمان پنندهی کھ نام آفرداردیقرار م )دیتولد دوباره خورش (»ید «ی جشن در ماه پارسنیا.شودی سرد کاستھ میھااز طول شب

است ییای کھن آریھا با زبانشھیکھ ھمر (یسی روز در زبان انگلیواژه . نور معروف شدنندهی بوده است کھ بعدھا او بھ نام آفرانیشتزرت) ماه برگرفتھ شده استنی از نام ازی ن

مشاھده تغییرات مداوم .ھایی از اھریمنھایی از آفریدگار بود در حالی کھ شب، تاریکی و سرما نشانھنور، روز و روشنایی خورشید، نشانھروزھای بلندتر .برندر یک جنگ ھمیشگی بھ سر میشب و روز مردم را بھ این باور رسانده بود کھ شب و روز یا روشنایی و تاریکی د

.ریمن بر زمین ای از غلبھ تاریکی و اھتر نشانھروزھای پیروزی روشنایی بود، در حالی کھ روزھای کوتاه اما پس است وشدهی با شکوه تمام برگزار می آیین مھر در اروپا مراسم شب چلھ بھ عنوان روز زایش مھر و نور و راستیھنگام توسعھ

از آمدن دین جدید رنگ باخت. ماندیچنان باقخصوص در میان رومیان نفوذ کرده بود ھم مردم و بھی مسیحیت در اروپا، آداب و رسوم آیین مھر کھ در زندگی استیالبایفتند و گرد آتش جمع م گری را جشن مشبنی الی دلنی پنداشتند، و بھ ھمی مترای شب را شب تولد الھھ مھر منی باستان اانیرانیا

. کردندی نثار مزدی گستردند و می الوان میآن گاه خوان. کردندی میکوبیشدند و شادمانھ رقص و پا ھر مراسم جشن و ی باستان برارانی ای ھانیی و حلوا، و درآینیری مانند گوشت و نان و ش،یدنی نوشری بود غی امھی ولایی نذرزدیم

ی فرآورده ھاره،ی مانند آتشدان، عطردان، بخوردان و غش،یایتردند کھ بر آن افزون بر آالت و ادوات ن گسی می خوان،ینییسرور آ . نھادندی فصل و خوراک ھا از جملھ خوراک مقدس بر سفره جشن می ھایگوناگون خوردن

ھا در مھرابھیبرخ.نشستندیشدن خورشید میده البرز بھ انتظار باززاییھا کوهی را تا دمیدن پرتو پگاه در دامنھلدای گاه شب انیرانیایی مھر و شکست اھریمن را از خداوند طلب کنند و شب ھنگام دعای شدند تا پیروزیبھ نیایش مشغول م) پیروان آیین مھریھانیایشگاه(

یو د )دیروز خورش(ا خورروز ر) ماهی دكمی (لدایروز پس از شب . شکرانھ نعمت بوده است ی خوانند کھ دعای را م»دیین«بھ نام نیدر ا ) .دندی نامی خره روز مای روز را خرم روز نیا ,نانیخرمد( بود ی عموملی پرداختند و تعطی خواندند و بھ استراحت میگان؛ م

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

169

كاب ھر كار بد كوچك را ارتسمیترائی كردن شوند كھ می مرتكب بدانا ی خواستند احی كھ نمدندی كشی از كار دست ملحاظنیروز عمدتا بھ ا. شمردی بزرگ ماری بسی گناھدیدر روز تولد خورش

ریشھ واژه یلدا از یکی»یآرام«زبان . تولدیبھ معنا) است»یآرام« متداول زبان یکھ از لھجھ ھا (یانی برگرفتھ از زبان سرستی واژه ا»لدای«واژه

بوده است)}لیانج{دی و عھد جدقیعھد عت(» مقدساب کت نگارشی و زبان اصلانھی در منطقھ خاور مجی رایزبان ھا

تأثیرچلھ در جشن ھای دیگر اقوام.و یا میتراییسم برگرفتھ شده است )خورشید پرستی(از مھرپرستیمانند تولد مسیح تیحیمسبرخی مورخان معتقدند کھ بیشتر رسوم دین

و ھمچنین ,ل کھ کھ بھ گفتھ آنھا برگرفتھ شده از تولد میترا در غار است در یک آغھمچنین شب میالد مسیح کھ مصادف با یلدا می باشدستاره نشانھ ایست کھ بازرگانان را راھنمایی می کند تا بھ . (درخت سرو و کاج کھ در آیین مھر با ستاره ای بر فرازش تزیین می شد

ادگی و مقاومت در برابر تاریکی بود کھ آثارش را در ادبیات درخت سرو را از این روی دوست داشتند کھ نماد آز -میترا در غار برسند درخت کاج از این روی در کشورھای اروپایی مرسوم شد کھ محیط طبیعی آنھا برای رویش کاج بھتر -فارسی می توانیم بھ وفور بیابیم

.مورد دیگر شباھت کاله بابانوئل با کالھی شبیھ کاله موبدان آیین مھر است) .بود یاعتدال بھار (نی از اعتدالیکی در حی مسیسای تولد عد،ی آیبرملیانج(دیعھد جد:کتاب مقدس (انیحیبتھ آن طور کھ از متون مقدس مسال خود را بھ چرا یچوپانان گلھ ھا «حی آمده است کھ در زمان تولد مس»لیانج«جنانکھ در .(صورت گرفتھ است و نھ در زمستان)یزیی پاایو انطباق آن بر )سمسیکر(حی مسالدی جشن مخی تارریی کنند، تغی متی رواتیحی انتشار مسھی قرون اولنیطور کھ مورخآن )» بردندیم

. پرستان با جشن خدا پرستان بوده استدی جشن خورشینیگزی بھ منظور جاسا،ی و بھ مشاورت کلری کبنی توسط کنستانتترا،یسالروز تولد م. استشدهی، مصادف با شب چلھ، برگزار م»شدن خورشید باززاییده«ستان جشن سال پیش در مصر با٤٠٠٠ حدود در

پرداختند و پیروزی نور بر کوبی می ماه سال خورشیدی، بھ جشن و پای١٢ی روز، بھ نشانھ١٢ مصریان در این ھنگام از سال بھ مدت ی پایان سال و آغاز نمودند کھ نشانھبرگزاری جشن استفاده می برگ نخل برای تزیین مکان ١٢چنین از ھم.داشتندتاریکی را گرامی می

.سال نو بوده استناپذیر، ناتالیس انویکتوس، شکستن را خورشید داشت خداوند خورشید بوده است و آاولین روز زمستان روز بزرگ, قدیم نیز در یونان

ریشھ ھای یلدا در جشن ) .میالد و تولد است ,کھ از ریشھ ی کلمھ ی ناتال کھ در باال اشاره شد برگرفتھ شده است و معنی اش (نامیدندمی.ترین این جشن ھای می توان بھ جشن ساتورن اشاره کرددیگر مرسوم در یونان نیز باقی مانده است از مھم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

170

ھا شباھت بسیاری با مراسم شب چلھ این آیین.کنندمناسبت چلھ برگزار میھای مشابھی بھاکنون جشنھم, جنوبی در قسمتھایی از روسیھات زنده، بازی ھای محلی گوناگون، کشت و بذر پاشی بھ صورت تمثیلی و باز سازی پختن نان شیرینی محلی بھ صورت موجود.میدارد

مراسم کشت، پوشانیدن سطح کلبھ با چربی، گذاشتن پوستین روی ھره پنجره ھا، آویختن پشم از سقف، پاشیدن گندم بھ محوطھ حیاط، ترانھ یکی دیگر از آیین ھای شب .ن ھای ویژه این جشن بوده و می باشد خوانی و رقص و آواز و مھم تر از ھمھ قربانی کردن جانوران از آیی

ھمین آیین ھا در روستاھای ایران نیز کم و بیش بھ چشم می خورند کھ .ھای جشن، فالگیری بود و پیشگویی رویدادھای احتمالی سال آینده.نشان از ھمانندی جشن یلدا در ایران و روسیھ میدارند

.پردازندکردن شمع بھ نیایش میکنند و با روشنبرگزار می)جشن درخت(»ایالنوت« نیز در این شب جشنی با نام یھودیان نیز در شب یلدا آجیل مشکل گشا می خرند و تا پاسی از شب را بھ شب نشینی و بگو بخند می گذرانند و در در خانواده ھای آشوریان

.خانواده ھای تحصیل کرده آشوری تفال با دیوان حافظ نیز رواج میدارد(»خرم روز«شود و از آن با نام سخت گرامي و بزرگ دانستھ ميزی ن باشدندینخستین روز زمستان در نزد خرمدیناني كھ پیرو مزدك م

این مراسم و نیز سالشماري آغاز زمستان ھنوز در میان برخي . شود یھایي ویژه در آن روز برگذار مگردد و آیینیاد مي)خره روز است)ن و جنوب تاجیكستاندر شمال افغانستا( و بدخشان پامیر كھ نمونھ آن تقویم محليدشواقوام دیده مي

و عادات مرسوم در ایرانچلھجشن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

171

ای گذاشتند و با جامھماه تاج و تخت شاھی را بر زمین میبنابر یک سنت دیرینھ آیین مھر شاھان ایرانی در روز اول دی,در آیین کھن کاران در سطح شھر آزاد شده ھا و خدمتی بردهھا و نگھبانان کاخ شاھی و ھمھدربان.نشستندرفتند و بر فرشی سپید میسپید بھ صحرا می

ید تنھا افسانھشا,صحت این امر موکد نیست (رئیس و مرئوس، پادشاه و آحاد مردم ھمگی یکسان بودند.کردندسان دیگران زندگی میو بھ)باشد

نشینی اعضای خانواده و اقوام در کنار یکدیگر برگزار می شود. چلھ در ایران امروز نیز با گرد ھم آمدن و شب جشنمتل گویی کھ نوعی شعرخوانی و داستان خوانی است در قدیم اجرا می شده است بھ این صورت کھ خانواده ھا در این شب گرد می آمدند

و پیرتر ھا برای ھمھ قصھ تعریف می کردند .شب چلھ، خوردن آجیل مخصوص، ھندوانھ، انار و شیرینی و میوهھای گوناگون است کھ ھمھ جنبھ نمادی میدارند و نشانھ برکت، آییننوعی جادوی سرایتی محسوب می شوند کھ , کثیر الدانھ" می باشدند این میوه ھا کھ اکثرا" تندرستی، فراوانی و شادکامی می باشدند ,

خویش خودشان را نیز مانند آنھا برکت خیز می کنند و نیروی باروی را در انسان ھا با توسل بھ برکت خیزی و پر دانھ بودن آنھا ,در این شب ھم حاضران با انتخاب . شب ند در افزایش می دھند و ھمچنین انار و ھندوانھ با رنگ سرخشان نمایندگانی از خورشید

مرسوم است . میکنند. فال گرفتن از کتاب حافظ آیندهگویی و شکستن گردو از روی پوکی و یا پری آنمردم آذربایجاندر خطھی شمال و رسم بر این است کھ در این شب خوانچھای تزیین شده بھ خانھی تازهعروس یا نامزد خانواده بفرستند.درحالی کھ مردم شمال یک ماھی بزرگ را آذربایجان در سینی خود ھندوانھھا را تزئین میکنند و شالھای قرمزی را اطرافش میگذارند.

.برندی عروس میکنند و بھ خانھتزئین میمرکبات و ھندوانھ برای سرد مزاجھا و خرما و رنگینک برای گرم مزاجھا موجود مردم شیراز مثل سفرهی نوروز رنگین است. سفره

البتھ خواندن حافظ در این شب نھ تنھا در شیراز مرسوم است، .ھاستی شیرازی مراسم این شب برایجزو جدانشدن.یخوانحافظ.استاستنشینان شده چلھیلبلکھ رسم ک

پس از اتمام ھر شعر یادختر بچھ.خواندی شعر می بھ طور پیاپی و پیرزننشینندیھمھ دور تا دور اتاق م. با نام فال سوزنگیرندی میفال درنیھمچن.دانندی پیرزن را فال خود میاند شعرھا کھ نشستھیھا بنا بھ ترتیب و مھمانزندیبر یک پارچھ نبریده و آب ندیده سوزن م

گردو و کشمش ,ری و مالسرکانیدر تو. شود ی شب خورده منی آن منطقھ است در ای کھ مناسب با آب و ھوای ھمدان تنقالتگری دقمناط موجود در ابن استان ھاستی ھای خوراکنی شود کھ از معمولتری خورده مزی نزیو م

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

172

.در شھرھای خراسان خواندن شاھنامھی فردوسی در این شب مرسوم استو ھندوانھ و سبزه و مغز )قورقا( و معموال گندم برشتھ ردی سخت نگادی دھند کھ زی رسم است کھ مردم، چلھ بزرگ را قسم ملی اردبدر

. خورندی و کشمش میگردو و نخودچھندوانھ را حتما فراھم می کنند و معتقدند کھ ھر کس در شب چلھ ھندوانھ بخورد در تابستان احساس تشنگی نمی کند و در در گیالن

و بھ روش داردی رواج ملدای منطقھ در شب نی است کھ در ایی ھاوهی از مگری دیکی»آوکونوس«.زمستان سرما را حس نخواھد کرد و در ندی افزای نمک ھم بھ آن می کنند و کمی خمره را پر از آب مزند،ی ری خام را در خمره ملی ازگز،ییدر فصل پا. شودی مھی تھیخاص

. شودی پختھ و آبدار و خوشمزه می سفت و خام، پس از مدتلیازگ. گذارندی گرم اطاق می خارج از ھوای بندند و در گوشھ ایم را مخ و خوشمزه را دهی تر و تازه و پختھ و رسلی شود و ھر وقت ھوس کنند ازگی مافتیندهی بھار آا تالنی گی در اغلب خانھ ھالیآوکونوس ازگ

. خورندی کش آفتاب منھی آورند و آن را با گلپر و نمک در سی مرونیاز خم ب.

قارون در لباس ھیزم شکن برای خانواده ھای فقیر تکھ ھای مردم کرمان تا سحر انتظار می کشند تا از قارون افسانھ ای استقبال کنند.. آورندی بھ ھمراه م آن خانواده، ثروت و برکتی شوند و برای ملی چوب ھا بھ طال تبدنیا. آوردیچوب ممعزی :

است کثیف جسم جھان و لطیفی جان تویلدا شب گیتی و فروزنده شمع تو

جشن خرم روز .می باشد کھ بھ معنی دادار یا آفریننده و آفریدگار کھ ھمیشھ برای اھورامزدا صفت آورده شده است یا دزوه واژه در اوستا ، دتھوشنیا

در پھلوی داتن.خشودن است واژه دی از مصدر دا آمده کھ در اوستا و فرس ھخامنشی و سانسکریت بھ معنی دادن ، آفریدن ، ساختن و بن داتر کھ در پھلوی داتار و در فارسی دادار یا آفریدگار گوئیم در خود اوستا در آفرینگا.و در فارسی دادن شده ، کھ از ھمین ریشھ است

بطوری کھ در بحث گاھنمای مزدیسنی گفتیم ھریک از .از برای تعیین دھمین ماه بکار رفتھ است )دی (گاھنبار فقره یازده صفت دتھوش سی روز ماه ، نام ویژه ای میدارد کھ چھار روز آن بنام خدا و شش روز بھ نام امشاسپندان و بیست روز دیگر بنام ایزدان است کھ ھر کدام

. یکی از آن روزھا می باشد نگھبان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

173

ترجمھ آثار الباقیھ راجع بھ دی ماه 257 و 256در صفحھ . دتھوش –روز ھشتم و پانزدھم و بیست و سوم ھر ماه نامزد است بھ دی دی ماه ، نخستین روز آن خرم روز است و این روز و ماه ھر دو بھ نام خداوند است کھ ھرمزد مطالبی بھ شرح زیر نوشتھ شده است . "نامیده شده ، یعنی حکیم و صاحب رأی و آفریدگار در این روز عادات ایرانیان چنین بود کھ پادشاه از تخت پائین می آمد و جامھ سفید می

ستپوشید و رد بیابان بر فرشھای سفید می نشست و دربانھا و یساوالن را کھ ھیبت پادشاه با آنھاست بھ کنار می راند و ھرکس کھ می خواپادشاه را ببیند خواه دارا و خواه نادار بدون ھیچگونھ حاجب و مانع نزد شاه می رفت و با او گفتگو می کرد و در این روز پادشاه با

برزگران می نشست و در یک سفره با آنھا غذا می خورد و می گفت من مانند یکی از شماھا می باشم و با شما برادرم زیرا دوارم و نھ پادشاه را از رعیت گریزی است و نھ . بھ کارھایی است کھ با دست شما انجام می شود و امنیت کشور نیز با پادشاه است پایداری دنیا

.رعیت را از پادشاه، پس من کھ پادشاه می باشم با شما برزگران برادر می باشم و مانند دو برادرمھربان خواھیم بود

جشن بھمن گان:انوری گوید .ن روز نام میدارد و متعلق بھ امشاسپند بھمن است جشن بھمنگان یا بھمنجھ می باشد روز دوم بھمن ماه کھ بھم

سخن رفتن و نارفتن ما در افواه بعد ما کز سر عشرت ھمھ روز افکندی روز بھمنجھ یعنی دوم بھمن ماه اندر آمد بدر حجره من صبحدمی

ایرانیان در این روز بھمن سفید (نوعی گیاه در بھمنجھ بھمن روز است از بھمن ماه . ابوریحان بیرونی در کتاب التفھیم می نویسد : "با شیر خالص و پاک می خورند و می گویند حافظھ را زیاد می کند و فراموشی را از بین می برد . اما در خراسان ھنگام این خراسان)جشن مھمانی می کنند و بر دیگری کھ در آن از ھر دانھ خوردنی و گوشت حیوان حالل گوشت و تره و سبزیھا وجود میدارد ، غذا می

پزند و بھ مھمانان می دھند و برای ھریک از نعمتھای خدا سپاس بھ جای می آورند .

بھمنجھ رسم عجم است چون : "شاعر معروف علی بن طوسی در کتاب لغت نامھ خود معروف بھ لغت فرس زیر کلمھ بھمنجھ می نویسد دو روز از ماه بھمن می گذشت بھمنجھ می کردند و این عیدی بود کھ در آن روز طعام می پختند و بھمن سرخ و بھمن زرد بر سر کاسھ ھا

:فرخی در مورد این جشن گفتھ است .می افشاندند عید فرخنده و بھمنجھ بھمن مھ را فرخش باد و خداوند فرخنده کناد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

174

در جشن بھمنگان بھ مناسبت اینکھ امشاسپند بھمن در جھان مادی نگھبان چھارپایان در صفحھ 210 ترجمھ خرده اوستا چنین آمده : "ایرانیان قدیم این روز را بھ احترام آن جشن می گرفتند و شادی می کردند و خود را برای . سودمند است از خوردن گوشت پرھیز می کنند

. و سعادت است آماده می ساختند پیروی از صفات پسندیده آن ، کھ راھنمای پیشرفت)ست(جشن ساده

قدیم روز دھم بھمن می باشد و بھ مناسبت پیدایش آتش و در واقع جشن این جشن در آبان روز از بھمن ماه است کھ برابر گاھنامھ ھای ایرانیان بویژه زرتشتیان در شب دھم ماه بھمن جشن می گیرند و آتش روشن می کنند و موبدان پیرامون آتش می گردند و .آتش است

.اوستا می خوانند و مردم بھ شادمانی می پردازند ولی بسیاری از مورخین آنرا بھ ھوشنگ پادشاه سلسلھ پیشدادی نسبت داده اند .ھای گوناگون وجود میدارد درباره پیدایش جشن سده عقیده

در شرح این داستان آمده کھ ھوشنگ بھ . بویژه حکیم ابوالقاسم فردوسی در کتاب معروف شاھنامھ آنرا بھ طرز خاصی بیان کرده است سنگ ناگاه بھ سنگ دیگری برخورد کرد و از بھم خوردن این .ی برداشت و بھ او انداخت صحرا رفتھ بود مار سیاھی را مشاھده کرد سنگ

ھوشنگ دستور داد بھ مناسبت پیشدایش فروغ ایزدی جشن گرفتند و شادی کردند و در ھنگام پرستش آنرا قبلھ .دو سنگ آتش روشن شد از اشعار شاھنامھ بھ خوبی معلوم می شود کھ آتش بھ وسیلھ ھوشنگ .د خود قرار دادند و بدان سو نماز گزاردند و نگذاشتند کھ خاموش شو

قرار دھند و بھ طرف آتش نماز )قبلھ (پیدا شده و از لحاظ اینکھ آتش فروغ ایزدی است دستور داد کھ ھنگام نماز و ستایش خدا آنرا سو .گزارند

بخش اول ایرانیان سال را بھ دو قسمت کرده بودند ، یکی تابستان بزرگ و دیگری زمستان بزرگ کھ ھر کدام را چھره یا بخش می گفتند .بخش دوم یعنی زمستان بزرگ از اول آبان تا آخر اسفند کھ تابستان بزرگ است از اول فروردین تا آخر مھر یعنی 210 شبانھ روز است.

یعنی پنج ماه بھ اضافھ ایام کبیسھ و بھ عبارت دیگر در سھ سال اولی 156 روز و سال چھارم 157 روز بوده است .در بند ھش فصل از روز ھرمزد روز در فروردین ماه تا انیران روز از مھرماه ھفت ماه تابستان است و از ھرمزد روز بیست و پنج فقره ھفت می گوید : "

در آبان ماه تا اسفند ماه و انجام پنجھ و پنج روز کبیسھ پنج ماه زمستان است .

برابر . روز از آبان گذشتھ کھ سده یا ستھ نامیده می شود یعنی صد روز از زمستان گذشتھ است 100ز سده عبارت است از بنابراین رو روز بعد از زمستان بزرگ بایس انجام شود و چون ماھھای قدیم ھرکدام سی روز تمام بوده بنابراین از 100گاھنمای باستانی جشن سده ،

و از اول آبان تا دھم بھمن نیز صد 7 ×30=210 روز می شود تا آخر مھر کھ تابستان بزرگ است 310ھمن اول فروردین تا روز دھم ب.از زمستان بزرگ گذشتھ می باشد بنابراین روز سده و جشن آن صد روز . روز خواھد شد 310روز تمام می شود کھ روی ھم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

175

مراسم جشن سدهو شب یازدھم انجام می )آبان روز ( سده بر آن استوار بوده و می باشد در پایان روز دھم افروختن آتش کھ اساسا شکوه و جالل جشن

پادشاھان و بزرگان و مردمان دیگر ھریک بھ فراخور حال خود بھ تھیھ ھیزم و خار و خاشاک بویژه چوب گز می پرداختند و .گرفتآتش افروزی بھ اندازه ای زیاد بود کھ فروغ آن از فرسنگ ھا مسافت دیده این .کوھھا و پشتھ ھایی از آنھا می ساختند و آتش می زدند

ھجری برپا نمود بقول بیھقی از ده فرسنگی دیده شده 426چنانکھ فروغ آتش افروزی جشن سده را ، مسعود غزنوی در سال .می شد تپھ ھا و کوھھا بوتھ ، ھیمھ و خار جمع آوری می معموال این آتش افروزی در دشتی پھناور انجام می گرفت و ھمچنین بر فراز.بود

این . ھجری در اصفھان گرفت اغلب دشت و بیابان و تپھ و کوه پر از آتش شده بود 323در جشن سده ای کھ مرداویج زیاری در .کردند با خس و خاشاک و نی پرکنند و آتش پادشاه فرمان داده بود از تنھ درخت خرما در برابر خود منبرھا و قبھ ھایی بسازند و درون آن را

.بزنندھمچنین در مجلس ھایی کھ با حضور پادشاھان و بزرگان برپا می شد شمع ھا نصب می کردند کھ می بایست تا ھنگام غروب آفتاب

.تآتشی کھ در حضور پادشاھان و امیران افروختھ می شد خوانی می گستردند و باده گساری آغاز می گش.افروختھ باشد

شعرا قصائدی را کھ در مدح جشن سده ساختھ بودند ، می سرودند و مردم بھ شادی می پرداختند و از فراز توده ھای کوچک آتش می جشن سده امروزه نیز در میان زرتشتیان با ھمان شکوه و جالل خاص .کودکان و خردساالن نیز از این شادی بھره مند بودند .پریدند

بھ طوری کھ در تھران و کرمان و یزد معمول است پشتھ بزرگی از خار و ھیزم فراھم می سازند و روی ھم انباشتھ .د سابق برپا می شومی کنند و ھنگام شب کھ دعوت شدگان حاضر می شوند و مراسم جشن آغاز می شود ، مؤبدان کھ اللھ در دست میدارند و دستشان بھ دست

این مؤبدان جامھ سفید در برمیدارند و پس از آنکھ سھ مرتبھ بھ گرد .می خوانند "آتش نیایش "و یکدیگر است دور کوھھ آتش می گردند پشتھ خار کھ آتش گرفت چون بھ تندی .پشتھ خار گشتند ، توده خار را از اطراف با ھمان اللھ ھایی کھ در دست میدارند آتش می زنند

حتی در کرمان اسب سواران . ھای آتش از شدت خود کاست ، از روی آن می پرند فروزان می شود بسیار تماشایی است ھمین کھ شعلھ.یی است از مراسم برگزاری جشن زرتشتیان دادن نمایش ھای جالب توجھ و نغمھ سرا.مسلمان اسب می تازند و از روی آتش می پرند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

176

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

177

5 اسفند اسپندار جشن

این فرشتھ کھ آنرا سپندارمذ نیز می گویند .پنجم اسفند کھ اسپندار نام میدارد و متعلق بھ فرشتھ مقدس آرمئی تی است سپندار جشن می باشد در عالم معنوی مظھر عشق و محبت و تواضع و بردباری و جانبازی و فداکاری ، و در جھان مادی پاسبان و حامی زنان نیک و پارسا

در ایران قدیم این روز را بھ احترام فرشتھ مقدس سپندارمذ یا آرمئی تی کھ .خوشی ھای روی زمین در دست او می باشد است و تمام .این جشن را ابوریحان بیرونی مژدگیران و مزدگیران نامیده است .برای پیروی از صفات پاک او جشن می گرفتند و شادی می کردند

بھ قول ابوریحان بیرونی این جشن بھ زنان اختصاص داشتھ و از " صفحھ نود و چھار ترجمھ فارسی جلد اول یشت ھا می نویسد :معروف مزدگیران ) از این رو بھ جشن مژدگیران ( . شوھران خود ھدیھ دریافت می کرده اند و درواقع این روز را روز زن می نامیدند

اسفند مذ ماه کھ روز پنجم آن اسفندارمذ است و برای اتفاق افتادن دو نام : " آار اباقیھ می گوید 263در ترجمھ فارسی صفحھ .شده است آن را چنین نامیده اند و معنی آن عقل و حلم است و اسفندارمذ فرشتھ پاسبان زمین است و حامی زنان درست و پارسا و شوھر دوست می در زمان گذشتھ این ماه بھ ویژه این روز عید زنان بود و مردان بھ زنان ھدیھ می دادند و ھنوز این رسم در اصفھان و ری و پھلھ . باشد

ھمانطوری کھ اشاره شد این جشن را بھ مناسبت اینکھ نزدیک نوروز و فصل بھار است و باقی مانده و بھ فارسی مزدگیران می گویند . ".موقع کشت و کار کشاورزان می باشد جشن برزگران نیز می گویند

پنجھ کوچک و بزرگ

اولی پنجھ کوچک کھ پنج روز آخر اسفند ماه است ، و دومی پنجھ بزرگ کھ ایام .آئین مزدیسنی دو پنجھ میدارد کھ ھرکدام پنج روز است در خرده اوستا نیز بھ این دو پنجھ اشاره شده است و ھر دوی آنان بھ فروھر .کبیسھ آخر سال و در حقیقت آخرین گاھنبار می باشد

(ن اختصاص میدارد و در این روزھا از روان آنان یاد می کنند و نماز آفرینگان پنجھ و آفرینگان ھای دیگر برای ھماروانان درگذشتگالذا آنرا .چون این دو پنجھ کھ روی ھم ده روز است بھ فروھران تعلق میدارد .می خوانند و احسان و اطعام می کنند )ھمھ روانان

بایس دانست این ده روز غیر از ده روز ایام .عنی روزھایی کھ بھ فروھران بستگی میدارد و برای یاد آنان است فروردگان نیزمی گویند یبھ طوری کھ قبال اشاره شد فروھر پاک درگذشتگان .جشن نوروز است کھ فروھران بھ زمین می آیند و از بازماندگان خود دیدن می کنند

.ه روز در اینجا می مانند بھ عالم خاک و آب می آیند و مدت د

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

178

این دو پنجھ کھ ھر کدام جداگانھ است ، اولی در آخرین روزھای اسفندماه و دومی در ایام کبیسھ و جشن بخصوصی است در حقیقت برای ل می شوند و برای ھمین است کھ این روزھا را بھ نظافت و خانھ تکانی مشغو.روان درگذشتگان و استقبال و پیشواز از فروھر آنان است

.بھ تھیھ لباس و سایر تشریفات نوروز می پردازند 26 اشسفند چھارشنبھ سوری

ایرانیان آخرین سھ شنبھ سال خورشیدي را یکي از آیینھاي ساالنھ ایرانیان چھارشنبھ سوري یا بھ عبارتي دیگر چارشنبھ سوري است.چھارشنبھ سوري، یک جشن بھاري است کھ پیش از رسیدن نوروز با برافروختن آتش و پریدن از روي آن بھ استقبال نوروز مي روند.

مردم در این روز براي دفع شر و بال و برآورده شدن آرزوھایشان مراسمي را برگزار مي کنند کھ ریشھ اش بھ قرنھا .برگزار مي شود.پیش باز مي گردد

ھای بزرگ شھر خرمنی از آتش روشن می کردند و دیگران نیز بنا در ایران باستان شب چھارشنبھ سوری در باالی قصر سلطنتی یا کاخ سرخ رنگ مانند گل و سور بھ معنی سرور و شادمانی –سوری بھ معنی سرخی .بھ پیروی از آنان باالی بام خود آتش روشن می نمودند

وشن می کردند کھ معتقد بودند تمام بدیھا و و نیز بھ معنی بارو شھر و بام بلند و دیوار دور شھر است و آتش را بھ آن جھت ر.است منظور از سرخی سیاھی ھا را در آتش افکنده و می سوزاندند و از روی آتش می پریدند و می گفتند سرخی تو از من زردی من از تو .

کردار نیک و منظور از زردی کردار زشت و ناپسند است .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

179

در زمان ھخامنشیان خرمنی از آتش را بھ سھ کوپھ تقسیم می کردند و با ھمان روش از روی سھ آتش بنام:آسمان ، آذر و آبان کھ نام از روی فرشتھ مقرب ) از آن آتش بھ ھفت قسمت تقسیم شد و بنام ھفت امشاسپند ( پس سھ فرشتھ مقرب خدا می باشدند می پریدند .

پس از افروختن ایرانیان قفقاز ھنوز در شب چھارشنبھ سوری ، ھفت توده آتش می افروزند و از روی آن می پرند ) آنھا می پریدند . (ظاھرا مراسم چھارشنبھ سوري بتھ ھا و ھیمھ ھا خاکستر آنرا جمع می کردند و از خانھ بیرون می بردند و کنار دیوار می ریختند .

برگرفتھ از آیینھاي کھن ایرانیان است کھ ھمچنان در میان آنھا و با اشکال دیگر در میان باقي بازماندگان اقوام آریایي رواج میدارد.

روزي با گروھي در .اج برسر نھاد ھوشنگ بوددومین پادشاھي كھ ت:در قسمت اسطوره اي شاھنامھ ، فردوسي چنین روایت مي كند ھوشنگ .كوھسار مي گشت كھ ناگاه مار سیاھي قوي و دراز اندام با چشماني چون دو چشمھ خون سرخ بھ حركتي سریع پیش روي او آمد

برخورد سنگ پرتاب شده سنگي برگرفت و برمار افكند تا او را بكشد مار بھ چاالكي پیش از فرود آمدن سنگ بجست و كشتھ نشد اما از شاه خداي را سپاس گفت و بھ مردمان یادآور شد .برسنگھاي زمین جرقھ آتشي پدیدار گشت و ھوشنگ راز بھ دست آوردن آتش را دریافت

كھ این فروغ و روشنایي ایزدي است كھ پروردگار جھان، ما را فرموده است و سپس شب ھنگام جشني ترتیب داد و آتش افروخت و از آنزما ن بھ نوعي ،آغاز تمدن ایرانیان یادآوري مي شود ودر بخش دوم شاھنامھ كھ بھ نام قسمت پھلواني نامگذاري شده استاد سخن، از

سیاوش چنین یاد مي كند ، در زمان كیكاووس دومین پادشاه سلسلھ كیان كھ مردي سبكسر ،خودراي تند خوو ناصبور بود ،ناآرام ونااندیشھ سیاوش بھ خواھش و .پسري بھ نام سیاوش داشت كھ نا مادري او زني غیر ایراني بود وشیفتھ سیاوش شد.ي مي آورد بھ ھر كاري رو

ھوس این زن پاسخي نداد اما نیرنگ و فریب سودابھ بھ جا یي رسید كھ سیاوش براي اثبات پاكي خود باید از آتش عبور كند وچنین ھم شد برخي نیز ، معتقدند كھ آتش افروزي قبل از حلول سال نو بھ نشانھ شادي و استقبال از .تش عبور كرد او سوار براسب ، سربلند از كوه آ

.نوروز و دور كردن پلیدي و پاكسازي خانھ از ھر نوع نحوست بوده است

وقتي مختار ثقفي سردار معروف عرب از زندان خالصي یافت و بھ خونخواھي شھداي كربالقیام كرد بھ روایتي را چنین بیان مي كنند :شیعیان و طرفداران خود دستور داد بھ ھنگام غروب برباالي بام خانھ خود آتش روشن كنند و بھ این طریق یاران خود را از این قیام آگاه

سازند و این شب مصادف بود با شب چھارشنبھ آخر سال و از آن ھنگام بھ بعد رسم شد كھ ھمھ سال در چنین شبي آتش افروزي كنند.در قیام مختار آتش بھ عنوان یك عالمت بھ كارمي رود ، حال در چھارشنبھ سوري یك جشن ھمراه سنت دیرینھ ایرانیان است كھ البتھ ایرانیان با روحیھ یكتاپرستي كھ داشتند با ورود نمي توان تاثیرو نقش نمادھا ي زنده و مذھبي بعد از اسالم را در ایران نادیده گرفت .اسالم با علم ودرایت ازاین دین استقبال و تا پاي جان از آن پاسداري كردند اما برخي از سنت ھاي دیرینھ خود را كھ آثاري از پاكي و

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

180

اما در چھارشنبھ سوري با توجھ بھ نظریھ ھاي درستي داشت ، حفظ داشتند ، البتھ پاره اي از خرافات را ھم نمي توان نادیده گرفت .گوناگون اصل و اساس این سنت بھ بیراھھ نمي رود، نمادي است كھ چھ در اسطوره ھاي ایران چھ در قیام مختار بھ سوي تكامل مي

زردي من از تو ، سرخي تو ھفت قسمت كوه كوچك آتش پي در پي در فاصلھ معین افروختھ مي شود و جمعي دوستانھ سرود خوان ( رود..اس شادي و گرمي بھ آنھا مي بخشیداز روي آتش عبور مي كردند كھ احس)از من

روز اضافھ ما در این پنج روز آتش روشن مي کردیم تا روح نیاکانمان را 6یا ھر چھار سال روز اضافھ5 روز بوده با 360براي ما سال ایران باستان است و روز آخر سال در 5بنابر این، این آتش چھارشنبھ سوري بازمانده آن آتش افروزي.بھ خانھ ھایمان دعوت کنیم

زرتشتیان بھ احتمال زیاد براي اینکھ این سنت از بین نرود، نحسي چھارشنبھ را بھانھ کردند و این جشن را با اعتقاد اعراب منطبق کردند و شد چھارشنبھ سوري دن روزھاي نامی...بخش کردن ماه بھ چھار ھفتھ در ایران، پس از ظھور اسالم است و شنبھ و یک شنبھ و دوشنبھ و

.بوده است»شنبد«و درآمده بھ زبان فارسي و در اصل )یھودی(شنبھ واژه اي سامي.ھفتھ از زمان رواج آن.آمده است»سرخ«و »میھماني«، »جشن« سور نیزدر زبان و ادبیات فارسي و برخي گویشھاي ایراني بھ معناي

مراسم چھارشنبھ سوري از نظر تاریخ شناسانبوتھ افروزي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

181

در ایران رسم است کھ پیش از پریدن آفتاب، ھر خانواده بوتھ ھاي خار و گزني را کھ از پیش فراھم کرده اند روي بام یا زمین حیاط خانھ با غروب آفتاب و نیم تاریک شدن آسمان، زن و مرد و پیر و جوان گرد ھم جمع .کپھ مي کنند»گلھ«ھفت و یا در گذرگاه در سھ یا پنج یا

در این ھنگام از بزرگ تا کوچک ھر کدام سھ بار از روي بوتھ ھاي افروختھ مي پرند، تا مگر .مي شوند و بوتھ ھا را آتش مي زنندمردم در حال ضعف و زردي ناشي از بیماري و غم و محنت را از خود بزدایند و سالمت و سرخي و شادي بھ می باشدي خود بخشند.

پریدن از روي آتش، اشعاري مي خوانند؛غم برو شادي بیا، محنت برو روزي بیا سرخي تو از من، زردي من از تو

اي شب چھارشنبھ، اي کلیھ جاردنده، بده مراد بندهخاکستر چھارشنبھ سوري را نحس مي دانند، زیرا مردم ھنگام پریدن از روي آن، زردي و بیماري خود را بھ آتش مي دھند و در عوض، زن ھر خانھ خاکستر را در خاک انداز جمع مي کند و آن را از خانھ بیرون مي برد و در سرخي و شادابي آتش را بھ خود منتقل مي کنند.

در بازگشت بھ خانھ، در خانھ را مي کوبد و بھ ساکنان خانھ مي گوید کھ تندرستي و شادي براي سر چھارراه یا در آب روان مي ریزد.او بدین گونھ ھمراه خود تندرستي و شادي را براي یک سال بھ در این ھنگام اھالي خانھ در را بھ رویش مي گشایند. خانواده آورده است.

تش و سوزاندن بوتھ و خار، فضاي خانھ را از موجودات زیانکار مي ایرانیان عقیده میدارند کھ با افروختن آ.درون خانھ خود مي بردبراي اینکھ آتش آلوده نشود خاکستر آن را در سر چھارراه یا در آب .پاالیند و دیو پلیدي و ناپاکي را از محیط زیست دور و پاک مي سازند

.روان مي ریزند تا باد یا آب، آن را با خود ببردمراسم کوزه شکني

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

182

مردم پس از آتش افروزي، مقداري زغال بھ نشانھ سیاه بختي، کمي نمک بھ عالمت شور چشمي و یک سکھ بھ نشانھ تنگدستي در کوزه اي سفالین مي اندازند و ھر یک از افراد خانواده یک بار کوزه را دور سر خود مي چرخاند و آخرین نفر، کوزه را بر سر بام خانھ

و باور میدارند کھ با دور افکندن کوزه، «درد و بالي خانھ را ریختم بھ توي کوچھ.» مي برد و آن را بھ کوچھ پرتاب مي کند و مي گوید:تیره بختي، شور بختي و تنگدستي را از خانھ و خانواده دور مي کنند.

قاشق زني

زنان و دختران آرزومند و حاجت دار، قاشقي با کاسھ اي مسین برمي دارند و شب ھنگام در کوچھ و گذر راه مي افتند و در برابر ھفتصاحب خانھ کھ مي داند قاشق زنان نذر و حاجتي میدارند، خانھ مي ایستند و بي آنکھ حرفي بزنند پي در پي قاشق را بر کاسھ مي زنند.

اگر قاشق زنان در قاشق زني چیزي بھ دست نیاورند، از شیریني یا آجیل، برنج یا بنشن و یا مبلغي پول درکاسھ ھاي آنان مي گذارد.گاه مردان بویژه جوانان، چادري بر سر مي اندازند و براي خوشمزگي و تمسخر بھ قاشق برآمدن آرزو و حاجت خود ناامید خواھند شد.

زني در خانھ ھاي دوست و آشناي خود مي روند!! (شاید آنھا ھم ناخوداگاه آرزومند و حاجت دار یک زن خوب میباشند!!)

آش و آجیل چھارشنبھ سوري

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

183

خانواده ھایي کھ بیمار یا حاجتي داشتند براي برآمدن حاجت و بھبود یافتن بیمارشان نذرمي کردند و در شب چھارشنبھ آخر سال آش مي پختند و آن را اندکي بھ بیمار مي خوراندند و بقیھ را ھم در میان فقرا پخش مي کردند. در ایران باستان شب ابودردا یا «آش بیمار»

در باالی قصر سلطنتی یا کاخھای بزرگ شھر خرمنی از آتش روشن می کردند و دیگران نیز بنا بھ پیروی از آنان باالی چھارشنبھ سوریبام خود آتش روشن می نمودند

از دکان رو بھ قبلھ مي زناني کھ نذر و نیازي مي کردند، در شب چھارشنبھ آخر سال، آجیل ھفت مغز بھ نام «آجیل چھارشنبھ سوري»بھ ھنگام پاک کردن آجیل، قصھ مخصوص آجیل خریدند و پاک مي کردند و میان خویش و آشنا پخش مي کردند و مي خوردند.

امروزه آجیل چھارشنبھ سوري جنبھ نذرانھ اش را از دست داده و از تنقالت شب .چھارشنبھ، معروف بھ قصھ خارکن را نقل مي کردند.چھارشنبھ سوري شده است

مراسم دیگري مانند ؛ فال گوش، آب پاشي، بخت گشایي دختران، دفع چشم زخمھا، کندر خوشبو، قلیا سودن و فال گرفتن ھم در این شب جزء مراسم جالب و جذاب مي باشد.

تحریف آیین چھارشنبھ سوريیافتھ ھاي پژوھشي نشان مي دھد کھ تمامي آیینھا و یادمانھایي کھ مردم ایران در ھنگامھ ھاي گوناگون بر پا مي داشتند و بخشي از آنھا

ھمچنان در فرھنگ این سرزمین پایدار شده است، با منش، اخالق و خرد نیاکان ما در آمیختھ بود و در ھمھ آنھا اعتقاد بھ پروردگار، امید بھ زندگي، نبرد با اھریمنان و بدسگاالن، در قالب نمادھا، نمایشھا و آیینھاي گوناگون نمایشي گنجانده شده بود.رفتار خشونت آمیز

بھتر است بگوییم کساني کھ با منفجر کردن ترقھ و پراکندن آتش، سالمتي مردم را ھدف مي گیرند، با تن دادن بھ رفتاري آمیختھ با شود.ھرج و مرج، آیین چھارشنبھ سوري را تحریف کرده اند.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

184

نھا پیش بیني خطرھاي این شب حادثھ خیز را نگران کننده مي بینند ، از ماھھا قبل پلیس و نیروي انتظامي آماده مي شوند و حتي بیمارستاصداي انفجار و فریاد کور شدن یا زخمي .برخي از مردم کالنشھر ھا میھمان شھر ھاي کوچک مي شوند و بدنبال آرامش مي گردند

.اري خود را در مشت ھاي خود گره مي زنند پیرھا و سالخوردھا ھم قرص ھاي بیم.شدن یکي از کودکان و جوانان بھ کوش مي رسد این نمایش فرھنگ ومیھن دوستي جوان معا صراست كھ نمي توانیم باور کنیم ، جوانان معاصر ، قھرمانان میدان جنگ ھشت سالھ در

امش کودکان را بشکند و این مرزھاي ایران بودند ، جواناني کھ مقابل گلولھ ایستادند و جان دادند تا صداي انفجارنتواند ، شیشھ آرقھرمانان توانستند کشور را بھ افتخار و سربلندي برسانند ، بي گمان با نگاھي بر چھارشنبھ سوري امروز بھ روزگار جنگ ، پرواز

....غانستان وکردیم کھ آن را جنگ کوچک و انفجار بزرگ مي توان نام گذاري کرد کھ بیشتر بھ جنگ کشورھا ي عراق و فلسطین و اف.شباھت میدارد تا بھ فرھنگ چھارشنبھ سوري ایران اسالمي نزدیک با شد

ایرانیان آتش را نماد گرما وروشني مي گرفتند تا در شب کھ خورشید در آسمان حضور نمیدارد ، آنھا نمادي از آن را در خانھ خویش چرا کھ با آوردن ایرانیان از دیرباز نحوه صحیح استفاده از آتش را مي دانستند . داشتھ باشند تا بھ محفل شان روشنایي وگرمي بدھد .ایرانیان ، مسلماناني افتخار آفرین شدند ودرتمام این آداب ورسوم ، سپاسگزاري از خداوند کامل ترین دین توسط حضرت محمد (ص)

یکتا ، جلوه اي بسیار واال برخرد واندیشھ ایرانیان بخشید کھ چگونھ نمادھا و معناھا را وسیلھ اي براي رسیدن بھ خداي یکتا بدانند ، کھ شاید مراسم چھارشنبھ سوري ھم بدان معنا باشد کھ در پایان زمستان تشکر و قدرداني بشود از خداوند یکتا کھ آتش را آفرید کھ در

زمستان آدمي بھ واسطھ گرما ونور آتش از سرما و سوزاین فصل در امان بوده است .اما بھ راستي امروزه با چنین معناھایي ، چھارشنبھ سوري ای نمایان مي شود كھ بھ نظر مي رسد کھ از فرھنگ اصیل خود اندکي فاصلھ گرفتھ ایم و بھ فرھنگي کھ در نھاد یک جوان ایراني نیست نزدیک مي شویم و در برابر، برخي ارزش ھا با ضد ارزشھا ھمسو مي شویم

.د و بي ارزش است کھ بگوییم زمانھ دیگر عوض شده است و ما در دنیا دیگري می باشدیم و باید با روزگار پیش برویمواین باور ناپسن.چرا کھ ھیچ آینده اي بدور از گذشتھ بھ نتیجھ نمي رسد و فرھنگي غني کھ نھادینھ است بھ راحتي جاي برفرھنگ دیگر نمي سپارد

در جامعھ امروز در برخي رسوم ، ھمچون چھارشنبھ سوري ما .ھا گاھي متحمل ھزینھ سنگین مي شویم البتھ مي پذیریم کھ در این کنش .چرا کھ فرھنگ آتش و استفاده از آن در نزد ایرانیان بھ تکامل رسیده است .نیاز بھ فرھنگ نمایي داریم نھ فرھنگ سازي

داد و بھ جاي این ھمھ ھزینھ براي پیشگیر ي از حوادث آن فرھنگ نمایي کنیم باید امروز، براي شناخت این رسوم، فرھنگ آن را نمایش باید براي شناخت اختراعات و نبوغ جوانان ایران اسالمي در عرصھ الکترونیک و فرھنگ استفاده ازآن و یا فرھنگ استفاده از انرژي .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

185

وستانھ کھ پیوندي با فرھنگ غني کشورمان میدارد اقدام ھاي جدید در کنار حفظ فرھنگ اصیل ایراني و ھزاران طرح ھاي نو و بشر دمراسم شاد و زیبا با حضور خانواده ھا در کنار جوانا ن نمایش دھیم و بگوییم کھ ایرانیان با تمدن، فرھنگ پیشھ ونو آور می باشند .کنیم

.بزاري براي نابودي بشرو آتش وتمام انرژي ھاي کشف شده را وسیلھ اي براي پیشرفت آدمیان مي دانند نھ ا

مھر و مھرگان سروده استاد توران شھریاری

مھر با ھر کسی مھربان است/مژده ای دوستان مھرگان است ی مھرگان استجشن فرخنده/مھر روز و ماه فرخ مھر

فر و شیدش کران تا کرانست/گرمی و پاکی و شادی از اوست یک جھان شور ھستی نھان است/در دل گرم ھر ذره از مھر

شوربخش زمین و زمان است/نور بخشد بھ گیتی و مینو این جھان چون تن و او روان است/مایھ زندگانی و ھستی

دی جاودان استفر و فرمن/ایزد مھر دردین زرتشت « شرح بخشی از این داستان است/دالویز و زیبا »مھریشت

چون دل گرم عالم در آن است/ستاییم مھر فرمند را میدر ھمین روز با فر و شان است/»مشیانھ «و »مشیھ «زایش

فر و شادی ز چھرش عیان است/جشن پایان محصول و برداشت گرچھ آغاز فصل خزان است/ان دید توصد بھاران در آن می

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

186

زودتر از زمان کیان است/سال عمرش نیاید بھ گفتار حامی پرچم کاویان است/کاوه را او توان داد و نیرو

چون کھ او شاه مھر آرمان است/شد فریدون بھ ضحاک پیروز زبان ستمھر با عاشقان ھم /عشق و مھرند ھمزاد دیرین

دوستی را بھین پشتیبان است/اھی دشمن رشک و کین و تبنیک کردار از آن در امان است/داور مردمان در پس از مرگ وفایی بھ جانش گران استبی/راه و رسم وفاداری از اوست

حلقھ مھر خورشید سان است/این نگھدار پیمان نمادش برتر از گوھر شایگان است/ مھر بھر ھر ھمسری حلقھزیب دست ھمھ ھمسران است/رزی زین سبب حلقھ مھرو

در گسستن شکست و زیان است/تا دو ھمسر بھ ھم مھر ورزند ھا و پیوند جان استپیک دل/مھر از آغاز بنیاد ھستی

خوی دیرین ایرانیان است/مھر ورزیدن و شاد بودن مھر آیین پیر مغان است/آفرین خدا باد بر مھر

کز تعالیم مھری نشان است/ھفت گام است در مکتب مھر گاه ھمھ عارفان استقبلھ/برترین حد پاالیش روح

شور جانت در این کاروان است/مھر، ای نوربخش مسیحا از فروغ تو پرتو فشان است/دین عیسا ز تو مایھ بگرفت از تو در تار و پودش نھان است/آن ھمھ سنت و رسم و آیین

جذبھ و شور و حالش از آن است/اش شد ھای تو جانمایھمایھکز بیانش سخن ناتوان است/ھایت خفتھ رازی بھ مھرابھ

زان کھ برتر ز شرح و بیان است/چون و چندش نگنجد بھ گفتار عشق و عرفان و تاب و توان است/نور و نیرو و شیدایی و شور

آن دو را سر بر این آستان است/حافظ و مولوی راه پویش

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

187

اللھ سرخ این بوستان است/ منصور حالج سھروردی چوجشن بشکوھی از باستان است/توان گفت آنچھ از مھرگان می چون نمودار جان جھان است/ستایند عارفان مھر را می

مھرگان از شاھین سپنتابار دیگر مھرگان از ره رسید

یادمان کاویان از ره رسیدماستمھرگان دردانھ دیرین

مھرگان پیشینھ شیرین ماستمھرگان آغاز راه کاوه بودکاوه یک ایرانی آزاده بود

کاوه پوالدین و نیک اندیش بودپور پاک دودمان خویش بودبا تالش و کوشش آن رادمرد

کاوه ی آھنگر آزاد مردخاک پاک سرزمین آریاسرزمین مردمان پارسا

درفش کاویان از بند رستبااژدر ضحاک را در ھم شکستکشور از چنگال آن تازی رھید

روزگار نیک پیروزی رسیدآن قیام کاویانی یاد بادخانھ ی ایرانیان آزاد باد

مھرگان نوشتھ و سروده ایرج خرمدین

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

188

بھ پا خاست و زد چرمش بھ تیرھ خاری اسیربھ گفتا بھ فریاد نمانم ب

ستم را بکوبم نمانم دگر من بھ خاکستمگر بھ تخت است در این خاک پاک

درند مردمان را چو گرگ و رمھخروش آورم من بھ مردی ھمھ

بسازم سپاھی ز جنگ آورانسیاھی بھ آتش کشیم ما یالن

برون مرد و زن با درفش کیانتو گویی کھ دشمن گریخت از میان

وبد ستمفریدون بھ گرزش بککھ میھن سراسر بھ خون است و غم

بھ کاخ اندر آمد سپاه وتنکھ ساالر آنان بگفتا بھ پاکی سخنبھ زنجیر و بند اژدھاک را بھ گاهوزین پس بھ تخت باید آن پادشاهوز امروز نباشد وتن را بھ دار

شکو آوریم ما دھش در دیاروز آنروز کھ ضحاک بھ زندان و بند

مد فریدون در آن گاه مھندبھ شاھی درآبھ شادی و شور در وتن مردمان

بگفتند کھ جشن است و سور مھرگانشاد بادا شور و شادی روز مھرنام فرھنگت غرور آرد بھ چھر

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

189

رسام ارژنگیسرود سده

آتش شادی بیفروزیم و خوش غوغا کنیمای جوان برخیز تا جشن سده بر پا کنیماندرین روز خجستھ یاد از آبا کنیمسنت و آیین ایران کھن را نو کنیم

پیدا کنیمدر جھان پر ز نیرنگ و فسونآن شکوه و فر دیرینھ کھ از ما گمشدهبر دیده ی دنیا کنیم!دود آتش را بیانیست دنیا جای سستی و خمودی ھوشیار

چند روزی دفتر گفتار بیجا تا کنیمکامرانی بستھ بر کار است و کردار درستاز برای خویش آنجا بار دیگر جا کنیمجای ما برتر ز ھر کس بود در دانشسرا

کار کن تا خویش را با دیگران ھمتا کنیم رنج و الم بار آوردمستی و سستی تو رایک چنین کاال فراھم کن سپس سودا کنیمدانش و فضل و ھنر باید بھ بازار جھان

جانم تا گره از کار بستھ وا کنیم! خیز!کشورت دارای گنج و تو بھ رنج اندر چرا؟

=============================

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

190

استاد توران شھریاری از سدهجشن

وی بال گشوده سوی افالکاي آتش گرم و روشن و پاکبیشعمرت ز ھزاره ھا بود نام سده را نھاده بر خویشاز آن بھ كسی سخن نگفتیبس راز كھن بھ دل نھفتی

پرجذبھ و گرم و تابناكیی مردمان پاكیآیینھیادآور عھد باستانستشھنامھ كھ پیک راستانست:ای آتش جاودان پیگیراین گونھ ترا نموده تصویر

یک روز پی شكار و شادیخدیو پیشدادی»ھوشنگ«در دشت پی شكار گردیدبر اسب شھی سوار گردید

افتاد نگاه او بھ ماریناگاه كنار مشت خاریافكند بسوی مار شب رنگبرداشت بھ چابكی یكی سنگ

وان سنگ بسنگ دیگري خوردآن مار، خزید و جان بھ در بردھر خار و خسی كھ بود از آن سوختی بیفروختناگاه شراره ا

گرمی و فروغ از آن برون تافتخرد گسترش یافتآن شعلھ یھر چند در این میان سخن ھاستآتش از ھمین جاستپیدایش

شد آتش جاودانھ روشن بھمندر روز دھم ز ماه زان روز ستاده پای برجایایگرم و شادی افز»سده «جشن

شد حاصل از آن رفاه انسانآغازگر تمدن است آن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

191

قوم آریاییستروشنگر زنھار كھ ھدیھ ای خداییستگھ شادی و شور و گاه غم رادیده است ھزار زیر و بم راجشنی است چو مھرگان، كھنسالننمود بھ كس اگر چھ احوال

گھ گفتھ و گھ گھی شنیده استپیریست كھ بس ھزاره دیده استگھ رفت بھ مرز نامرادیگھ داد بھ خلق شور و شادیاز خاطره ھا نشد فراموشافسرد، ولي نگشت خاموش

ا نمایدبس راز نھفتھ رزنھار اگر زبان گشایداز پرتو عشق شد چنین پاک ھر وجب ازین خاکگوید بھ تو،

سرخ است شفق در آسمانشاز خون دل دالورانشھرگز نشود خراب و ویرانفریاد برآورد كھ ایران

چون آھن آبداده گردیداین ملك ز بس كھ زیر و بم دیدراھیي بھ سوی خداپرستی استده نماد ھستی استآیین س

آتش گرم را نگھداراینایرانی پاک زاده، زنھار آتش مغانست یادآور عشق جاودانستچون شعلھ ی

-----------------------------------------------ومند سروده استاد ادیب بر-جشن سده

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

192

ست کھ گاه کامرانىبیاور مىستما را ھواى سرگرانىز مى

نوا سرده بھ آھنگ ھمایونستکھ گویى در سرم شور جوانى

بزن سنتور و زان پس تار و طنبورست سرود خسروانىکھ دلخواھم

مرا ساغر بریز و جام پر کنستاز آن مینا کھ صھبایش مغانى

برافروز آتشى در سینھ از عشقستکھ لطفش بھ ز آب زندگانى

پس آن گھ خرمن آتش بھ کھسارستبرافروز اى کھ کارت دیھگانى

برافروزان سپس تلى ز آتشستبھ دشت، اى آن کھ سعیت آرمانى

ھاش نمود روشنىخود این آتستبھ فکر و ذکر و تشخیص زمانىفغان از چشم تار و فکر تاریک

ستکھ در ھر مطلبش معکوس خوانىاز آن رو آتش افشانیم در دشت

ستکھ از اندیشھ روشن، نشانىبھ آیین سده شاباش سر کن

ستکھ این رسم از رسوم باستانىزادمبارک باد این جشن کیان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

193

ستش خون کیانىبر آن کو در تنفال فیروزسده این جشن فرخ

ستنمادى از سرور و شادمانىسده یادآور ایران بشکوه

ستفر چون درفش کاویانىگرانسده یادآور عھدى کھ ایران

ستچو مھرش در جھان پرتوفشانىسده جشنى است دستاورد ھوشنگ

کھ با دیوان نبردش داستانى ستسخن از جشنوار و جشن برگوى

ستکھ دلکش چون دراى کاروانىسده این یادگار عھد دیرین

ستفروغش زنده، نامش جاودانىبھ یاد آور زمانى را کھ این رسم

ستفر چو رسم پھلوانىفروزانغم آن روزگار رفتھ از دستستمرا در خاطر اندوھى نھانىبھ یاد عھد دیرین چاره غم

ستکنون ما را شراب ارغوانىراگیریم از اندوهسزد گر دل ف

ستدر آن جشنى کز آن کامرانىادیب اکنون بھ کام دوستداران

ستخریدار نشاط از دوستگانىسزد کز بھر آزادى بکوشیم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

194

ستز جان و دل کھ تأییدش جھانىجھان تا ھست، ایران زنده بادا

ستکھ جان دادن بھ راھش رایگانى

کرده و نام آنھا را بعنوان دانشمندان وھنرمندان تی ھستند حمارانی ای فرھنگی ھاھی سرما از دانشمندان و ھنرمندان خود کھیستیما بانجایمن ا"!!زرتشت و موالنا ترک ھستند "دی نگوھی ترکری اردوغان نخست وزی مانند آقای کھ کسمی ثبت کنی جھانی بگونھ ایرانیا

نی و دشمن ازی سترانی کنند ای مبارزه و مخالفت میی گرارانیتھ و ا اشتباھات گذشحی و تصحریی کھ با تغی کسانکنمی اعالم محیصر کنندی مردم خود در باره آنان قضاوت کنند و مسی بانجایفرھنگ و تمدن ھستند ا

اسامی جشنھا، زمان و معنی آنھا جشنھا و مراسم ملی از پایھ ھای مھم فرھنگ یک کشور می باشند و میتوان گفت کھ انکار آنھا وبھ فراموشی سپردن آنھا خیانت بھ

.تعصب ھای مذھبی در اینجا جایی ندارند.فرھنگ ملی یک کشور استمتأسفانھ در سلسلھ سابق پھلوی فقط سخن از ایران بود ولی در حقیقت کشور نھ استقالل سیاسی و نھ فرھنگی و نھ اقتصادی داشت و

کشور ھایی کھ ھنوزھم سنگ در راه استقالل سیاسی و فرھنگی واقتصادی و مستعمره ھمان.بھ گونھ ای مستعمره از راه دور بود.نظامی ایران می اندازند ولی آنھا باید بدانند آن دوره ھا گذشت و امروز باید بھ گونھ ای دیگر با ما صحبت کنند

دشمنی دایم آنھا با مردم ما نیز نشان دھنده .خوشبختانھ انقالب ایران بھ رھبری آیت هللا العظمی خمینی ، ایران را از یوغ آنھا در آورد بودند بھ آن جملھ زیبا .غضب و ناراحتی آنھا از ماست و نشان دھنده این است کھ آنھا بازنده ھستند و راه مقاومت ما صحیح است

بمیرید درغضبتان:میرسم کھ

نھ غربی ، نھ شرقی ، جمھوری اسالمی ایران یعنی چھ ؟ بایستی بھ سخنان آیت هللا العظمی خمینی توجھ کنیم :یعنی ای مردم ایران نھ تقلید ازفرھنگ غرب کنید نھ تقلید از فرھنگ شرق؛ یعنی نھ غرب گرایی ونھ عرب گرایی ، یعنی اینکھ فرھنگ ما

نی و با رعایت و بھ آن اندازه قوی و زنده ھست کھ ما با فرھنگ خود رشد کنیم یعنی اینکھ یک جمھوری ، کھ بر اساس فرھنگ ایرا.احترام بھ قوانین اسالمی باشد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

195

مردم دنیا با برگذاری مراسم و جشن ھای ملی خود ھر سالھ .متأسفانھ در حال حاضر توجھ زیادی بھ مراسم و جشن ھای ایرانی نمیشودا ھزار کار جدید می شوند ھم بستگی خود را قوی و قوی تر میکنند و از سوی دیگر باعث جلب ھزارھا ھزار توریست و ایجاد ھزارھ

مردم ایران اصوال عاشق بھ جشن گرفتن و خوش گذرانی ھستند؛ پس چرا ؟!!ومن نمی دانم چرا ما این شانس طبیعی را از خود میگیریم ھ بھ آینده وقتی این ایام در فرھنگ خود ما ھست آنھا را بھ مردم خود تقدیم نکنیم ؟ مردم بایس ایام خوش ھم در زندگی داشتھ باشند ک

.امیدوار شوند

و احیا را جمعھ نماز برگذاری انقالب از پس کھ ھمانگونھ و بودند ایران در سال آخر ماه شش مھرگان و سال اول ماه آغازشش نوروزکردیم زنده کنیم زنده رانیز سده و مھرگان باید

شناختھ باید در بخش فرھنگی قانون اساسی جدید جشن ھای ملی ایران (نوروز، سیزده بدر، مھرگان ، سده، یلدا و چھارشنبھ سوری)شوند و دولت خود را موظف بھ حمایت و گسترش آن بداند زیرا اگر ما این کار را نکنیم روزی از خواب غفلت برخواستھ و میشنویم کھ

یکی از کشورھای ھمسایھ جشن مھرگان و نوروز و سده را در قانون اساسی خود نوشتھ و آنھا را ثبت جھانی ورسمی میکند و دیگر دست ما بھ ھیچ جایی بند نخواھد بود جانگردھا بھ ایران نمی آیند تا جشنھای خود مانند نوئل و سنت والنتین را در ایران ببینند بلکھ

جشنھای سنتی ایرانی را !!

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

196

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

197

با فرا رسیدن عید نوروز بھ پیشواز ایام گرم سال رفتھ و خود را آماده میکنیم، خانھ را گرد و خاک گیری کرده و تمیز میکنیم، خود را برای دید و بازدید کسانی کھ ماه ھا آنھا را ندیده ایم آماده می کنیم، لباسھای گرم را با لباسھای سرد جانشین می کنیم،خود را برای

. روزه آماده میکنیم چندجشنیکشور در شور و شوق جدیدی می افتد و اقتصاد نیز جھش بلندی بر میدارد و شھرھا پر از توریست داخلی و خارجی میشود

چرا ما نبایستی با برگزاری جشن مھرگان و استقبال فرا رسیدن شش ماھھ سرد این شور وشوق و تحول را در ایران تکرار کنیم؟؟د تا مراسم بیگانھ در ایران در مراسم ایرانی نفوذ کرده و آنھا را از اصالت خود خارج سازند، نوروز نبایستی مانند نبایستی اجازه دا

.بایستی کمیتھ ھای مردمی بر این مطلب مراقبت کنند.جشن نوئل یا چھارشنبھ سوری تبدیل بھ کارناوال و جشنھای چینی شودجشن ھا در قانون اساسی

و جشنھای ماھانھ تقسیم می شوند.دولت با ایجاد کمیتھ و مذھبی (ھیجده روز) ایام تعطیل در ایران بھ دو گروه ایام ملی (ھیجده روز)ھای منطقھ ای و محلھ ای با استفده از نام نویسی و حضور مردم برای ایجاد مراسم، برای انجام صحیح و با اصا لت و صحیح وبدون

دستکاری و عمومی در سطح محلھ و دھکده و شھر وشھرستان این مراسم بکوشد.

ایام ملی تعطیل در ایران :

1 فروردین تا 6 فروردین ایام نوروز (شش روز) -16 ماه مھر 10 تا - ایام مھرگان (شش روز)

12 ماه فروزدین - روز جمھوري اسالمي ایران (یک روز)13 ماه فروردین – روز طبیعت (سیزده بھ در)

29 فروردین - روز ملي شدن صنعت نفت ایران (یک روز)22 بھمن - روز پیروزي انقالب اسالمي ایران و سقوط نظام شاھنشاھي (یک روز)

15 خرداد - روز قیام خونین (یک روز)14 خرداد ماه - روز رحلت آیت هللا العظمی خمیني (یک روز)

ایام مذھبی تعطیل در ایران :

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

198

والدت امام جعفر صادق (ع) والدت حضرت رسول اکرم (ص) /مبعث حضرت رسول اکرم (ص)

شھادت حضرت امام حسن (ع) رحلت رسول اکرم (ص) /والدت حضرت علي (ع)

شھادت حضرت علي (ع)والدت حضرت فاطمھ زھرا(ع)

شھادت حضرت فاطمھ زھرا(ع)والدت حضرت امام حسن(ع)

والدت حضرت امام حسین (ع)وفات حضرت زینب

وفات حضرت ام کلثومتاسوعای حسینی محاصره و آغاز جنگ با امام حسین (ع) /

عاشوراي حسیني شھادت امام حسین (ع) /شھادت امام جعفر صادق (ع)

والدت حضرت مھدي(عج)عید سعید غدیرخم

عید سعید قربانعید سعید فطر

با دانستن این مطالب میتوانیم جشنھا و مراسم خود را بھ اینگونھ معنی کنیماسامی جشنھا و زمان آنھا :

جشن سیزده بھ در 13 فروردین (روز طبیعت) جشن فروردینگان =روز 19 ماه فروردین – روز ارواح (رفتن بھ قبرستانھا)

روز ھدیھ گل و جشن ھنرمندان روز 2 در ماه اردیبھشت – جشن اردیبھشتگان =روزآبیاری و پاکیزه کردن جویھا و رودھا روز 4 در ماه خرداد – جشن خردادگان =

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

199

کارناوال روز ورزش ، روز دعا برای باران و پاشیدن آب دعا خوانده بھ ھم برای سالمتی / روز 1 در ماه تیر - جشن تیرگان =برای جوانان (فاشینگ)

روز 7 در ماه امرداد – روز دادن غذا و دوا بھ فقرا جشن امردادگان =روز کشاورزان روز 4 در ماه شھریور - جشن شھریورگان =

روز ھدیھ مردم بھ رھبر بھ خصوص مشک و عنبر روز 1 در ماه مھر- جشن مھرگان =روز نھرکندن و تمیز کردن آنھا روز10 در ماه آبان – جشن آبانگان =

روز 9 از ماه آذر - روز آتش روشن کردن و نگھداری آن تا صبح آذرخش) = جشن آذرگان (روز 30 از ماه آذر - شب گردھمایی خانواده جشن یلدا (دراز شب) =

روز1 از ماه دی – روز نیایش خدا ازغروب تا طلوع خورشید دی دادار) = جشن خرم روز (روز 2 از ماه بھمن - روزمھمانی برای دوستان جشن بھمن روز=

روز 10 بھمن - شب زنده نگھداری در بیابان و طبیعت جشن سده (صد روز) =والنتین برای جوانان روز 5 از ماه اسفند - روز عشق و ھدیھ بھ زنان / سفندارمذ روز)= جشن سپندار(

روز 26 از ماه اسفند – روزجشن آتش و مھمانی ھمگانی جشن سور(چھارشنبھ سوری) =

آری ھم میھنان عزیز ما نیاز بھ فرھنگ سازي نداریم ما احتیاج بھ فرھنگ نمایي داریم تا جوانان ما در محیطی ایرانی بار آیند و قبلھ فرھنگی آنھا غرب و یا شرق و عرب نباشد.ما نیاز میداریم آنچھ را کھ گم کرده ایم دوباره پیدا کنیم، و برپا کنیم ما احتیاج بھ خودباوری فرھنگی داریم نھ گدایی فرھنگی ، ما توانایی می داریم تا خود قبلھ فرھنگی جھان شویم ولیکن بایس دست از افراطی گری برداشت کھ

سؤال این است: افراطی گری زھرو سم در جامعھ است.آیا مسئوالن سیاسی کشور بھ پختگی سیاسی و فرھنگی رسیده اند کھ فرھنگ نمایی کنند ؟

ورزش در ایران باستان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

200

زیرا اعمال نابخردانھ برخی .س و شاید روشن و آشكار نیستتاریخ ورزش و برگزاری مسابقات ورزشی در ایران باستان آنطور كھ بایاما منابع محدودی مانند اوستا، .ھا و معدوم كردن بسیاری از آثار قدیمی ایران گردیدپادشاھان و اعمال آنھا باعث بھ آتش كشیدن كتابخانھ

دھا، حجاریھا، مسكوكات و برخی از كتابھای ادبی و تاریخی وجود میدارسنگ نوشتھ .

در یونان باستان بازیھای المپیك شامل دویدن، ورزش ایران در بعضی بخشھا از قدمت بیشتری نسبت بھ ورزش یونان برخوردار است.اما در ایران ضمن اینكھ بعضی از این ورزشھا سابقھ بیشتری میدارد، كشتی، مشتزنی، اسب دوانی، ارابھرانی و پنجگانھ بود.

ورزشھایی مثل تیروكمان، قایقرانی، رایج بوده است.

نوشتھ شده مطالبی دباره ورزش .م. ق400كھ در حدود »پرسیكا«پزشك یونانی دربار اردشیر ھخامنشی در كتاب خود با عنوان اسیكتز.در ایران باستان نوشتھ است

رفتھ ولی قبل از اینكھ از بین برود نویسندگان نیز مطالبی در مورد ورزش ایران باستان نوشتھ بود كھ آن ھم مثل پرسیكا از بین دوریس .زیستھ استمی.م. ق280دوریس در حدود سال .دیگر مطالب او را در كتب خود مورد اشاره قرار داده اند

:در بخش ھفتم كتاب تاریخ خود نوشتھ است آتنائوس

گذشتھ از ایرانیان پادشاه ایران حضور مییابد، ایرانیان پای میكوبند و میرقصند. در میان ھمھ جشنھای ایران فقط در جشن مھر (میترا)گویند كھ جنبشھای ایرانیان آنچنان كھ خواندن را میآموزند، رقصیدن را ھم یاد میگیرند. ھیچیك از مردم آسیا، چنین كاری انجام نمیدھند.

اندامھا در پایكوبی، پیكر آدمی را استوار میكند.

:نویسد زیستھ می میالدی می19تا.م. ق63فیانویس یونانی كھ از سال جغرااسترابونارمنستان ھر سال در ) ساتراپ -خشتروپان (مرزبان .ستندی ماد ننی سرزمیتر از اسبھا كھ پستپرورندی خوب میھادر ارمنستان ھم اسبستدفری خراج می كره اسب بھ دربار شاھنشاه ھخامنش20000ھنگام جشن مھرگان .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

201

و یونانی ارسطو دانشمند دهیآشوزرتشت بھ عق. آورده شده استانی زرتشتغمبریپ»آشوزرتشت «لھی از اوستاست كھ بوسی بخششتیمھر از لطف ی فرصت خالنی در اشتی مھریھا از فقرهیترجمھ برخ. ظھور كرده استالدی قبل از م634 در سال یونانی مورخ كی»ادكوس«

ستین :« یازهی نروند، نشی نگذارند و اگر ھم بجنبند، چندان پرونی گام بی كنند و از جایسررهی خشی بار سوار خوری شكنان در زمانی پی اسبھا

20 فقره-». ھماورد خود پرتاب كند بھ عقب برگرداندی بھ مھر، بھ سویكھ دشمن بدگو« كارزار تیرھای پرعقاب آراستھ آنان ھرچند كھ از زه كمان، خوب كسانی كھ مھر را از نابكاری خویش آزرده و ناخشنود كنند، در ھنگام

ھای بلند ھرچند كھ از نیروی بازوان خوب انداختھ شود، بھ ھای سرتیز آنان با دستھكشیده شود و جست پرواز گیرد بھ نشان نرسد، و نیزه39 فقره -».تنشان نرسد

« ی كمانھا بھ زه گوزن آراستھ، آنچنان خوب ساختھ شده كھ تندنی از ایاریس در گردونھ مھر، ھزار كمان خوب ساختھ شده نھاده و بیروی نی در گردونھ مھر نھاده شده كھ بھ تندنیھزار گرز آھن. نابكاران روان گرددی بھ سوشھی اندیروی نی پران و بھ تندشھ،ی اندیروین

132 فقره-». شكنان روان گرددمانی نابكاران و پشھیاند

:نویسدمی»تربیت كوروش«رخ بزرگ یونانی در كتاب خود گزنفون مو

، و محل تربیت و پرورش افراد است این محل چھار قسمت میدارد، یكی برای كودكان، »الواترا«در ھر شھر پارس جایی است بنام كلیھ افراد ھر محل بایس در قسمت توانند اسلحھ برگیرند و دیگری برای نوجوانان، سومی برای مردان، چھارمی برای كسانی كھ دیگر نمی

كودكان و مردان در طلیعھ صبح، پیرمردان در روزھای :محلھ خود حاضر شوند، وقت تمرینات و تعلیمات و تربیت ورزش چنین استسای این شعب خوابند، عده رواینان ھر شب در اطراف ابنیھ دولتی و حكومتی با اسلحھ می.توانند، ولی جوانان ھمھ وقتمعین وقتی كھ می

. طایفھ وجود میدارد12 است، زیرا در پارس 12كھ مسئول تربیت و ورزش می باشدند

المنفعھ گمارده شده اغلب در شكار شود، اینھا بھ كارھای عام سالگی است سپس طفل داخل طبقھ نوجوانان می17 تا16این تربیت تا سن پندارند، جوانان در شكار سحرخیزی، در سرما و گرما بردباری، وزشگاه حقیقی جنگ میپارسیان شكار را آم.آیندشاھی، با شاه بیرون می

.گیرندراه رفتن و دوندگی و تیراندازی و آمادگی روحی و چابكی را فرا می

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

202

تابھای شرح این فتوحات در كتاب آسمانی تورات و ك.در سایر تمرینات ورزشی آنروز ایرانیان متمدن، آن عصر را مسخر خود ساختند.تاریخی و بر سینھ كوھھا ثبت و ضبط گردیده است

آیین پھلوانی و زورخانھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

203

این آیین کھ مربوط بھ دوره .مطالعات نشان می دھد کھ بسیاری از آداب و سنت ھای پھلوانی و زورخانھ ای مربوط بھ آیین مھرپرستی استزورخانھ ھا شباھت زیادی بھ معابد .اشکانیان است،یکی از ادیان قدیمی ھند و ایرانی بھ شمار می رود کھ از ایران بھ اروپا ھم راه یافت

در معابد مھری،زنگی .کھ در زیرزمین قرار داشتند و دارای پلکان و دری کوتاه بودند کھ نور اندکی بھ داخل شان راه می یافتمھری است شباھت گود و سکوی اطراف آن مانند معابد .پیدا شده کھ گمان می رود آنھا را مانند زنگ زورخانھ در مراسم دعا بھ صدا درمی آوردند

سنت برھنگی پھلوان در زورخانھ،مانند برھنگی مھر رومی بھ ھنگام زایش است . تماشاگران تعبیھ شده استمھری است کھ برای نشستن.ھمان طور کھ پھلوان با لنگی و تنکھ ای میان خود را بستھ است .کھ جامھ ای برتن نمیدارد و با برگی از انجیر خود را می پوشاند

شده باشند و نیز در زورخانھ کسی می تواند در مسلک پھلوانان درآید کھ شانھ در ریشش در آیین مھر،کسانی حق تشرف میدارند کھ بالغباشد کھ او برای «در آیین پھلوانی دستگیری از زیردستان و مبارزه با زورگویان سنت است و در مھریشت آمده است کھ ).بالغ باشد(بایستد

ھت جوانمردی و شوالیھ گری رستم،قھرمان افسانھ ای با عیاران و پھلوانان شبا.»باشد کھ او برای دادگری ما آید...دستگیری ما آیدبنابراین فرھنگ و آیین ورزش زورخانھ قطعا با آیین ھای پھلوانی دوران باستان پیوند آشکار میدارد و .زورخانھ در قرون اسالمی است

یین ھای مانی و مھرپرستی در سنن زورخانھ ارتباط این نھاد ھمانندی بسیار نزدیک معابد مھری و ساختمان زورخانھ از یک سو و رواج آ.را بھ وضوح با دوره اشکانیان نشان می دھد

البتھ ورزش ھای زورخانھ ای با این مشخصات و آداب بھ کلی در ایران باستان وجود نداشتھ است و پیدایش این نھاد بھ تاریخ بعد از اسالم در این راستا گروه ھایی مانند .مقطعی برای مقابلھ با ستمگران عرب و مغول بھ وجود آمده استباز میگردد کھ با توجھ بھ نیازھای

را بنیاد نھادند و طبعا آداب و آیین آنھا از مکتب »پھلوانی«و »فتوت«جوانمردانی بودند کھ رسم »عیاران«و »شاطران«،»فقیان«.ز آداب زورخانھ نمادی از مشرب عارفانھ و فتوت است نشأت می گرفت ھمان طور کھ بسیاری ا»تصوف«و »عرفان«

فتیان

ریشھ ی اصلی مبارزات مردم ایران را جوانمردانی بھ نام فتیان تشکیل می دادند کھ جزو گروه متصوفھ بودند و این قشر با تشکیالت تا برانداختن پایھ ھای حکومت این جباران، این گروه از زمان تسلط بنی امیھ.منظمی کھ داشت جزو مخالفین شدید حکام ظالم عرب بود

.جوانمردانھ بھ مبارزه خود ادامھ دادند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

204

در اواسط قرن دوم ھجری کھ ایرانیان درگوشھ و کنار و مخصوصا در شرق ایران و بیشتر در سیستان و خراسان برابر بیدادگری ھا و بزرگترین راھنمای .ن جنبش ھای مردانھ،ملی،بیشتر جوانمردان بودندتعصب ھای نژادی امویان و دست نشاندگانشان برخاستند،راھنمای ای

.این دستھ عبدالرحمان ابومسلم خراسانی از مردم ماخان در سرزمین مرو بود کھ توسط خلیفھ ی عباسی کشتھ شد

داختن اموی یاری کردند پیش پس از آنکھ جوانمردان خراسان کھ یکی از مھمترین مراکزشان شھر مرو بود،با ابومسلم خراسانی برای برانمی گفتند با ترکان و سپس در زمان غزنویان بھ غزای »مطوعھ«از قرن پنجم گروھی از ایشان بھ عنوان لشکریان داوطلب کھ بھ آنھا

ه پرداختند ھر چند پس از قتل ابومسلم خلفای عباسی بھ شدت با گروه فتیان بھ مبارز.ھندوستان و از سوی دیگر بھ جنگ ھای صلیبی رفتند.ولی نتوانستند جنبش آنھا را از میان بردارند

در زمان .تسلط اقوام وحشی تاتار در سراسر ایران و شروع حکومت مغوالن نیز موجب عکس العمل فتیان و تجدید حیات آنھا گردید.نفشانی ھا کردندسلجوقیان و حتی استیالی مغوالن این گروه تنھا جان پناه مردم بی گناه بود و در راه آزادی جا

یکی از جنبش ھای عظیم مردمی کھ در دوران حکومت مغول ھا بھ وقوع پیوست و تحت رھبری فتیان و صوفیان بود،قیام سربداران است ھجری موفق شد حکومت وحشیانھ 740نھضت سربداران باالخره در سال .کھ در خراسان و سپس در کرمان و مازندران شکل گرفت

برخی از پھلوانان در نھضت سربداران نقش موثری .ھور امیر تیمور در خطھ خراسان و کرمان و مازندران براندازدمغوالن را تا ظ.داشتند،از جملھ پھلوان اسد بن طوغان شاه کھ در رأس نھضت سربداران کرمان قرار داشت

پیرو علی بن ابیطالب می دانند و اصول فتوت را از قول ،خود را)ال فتی اال علی ال سیف اال ذوالفقار(فتیان و جوانمردان بھ مصداق حدیث .وفا،صدق،امن،سخا،تواضع،نصیحت،ھدایت و توبھ:آن حضرت بر ھیئت خصلت نوشتھ اند کھ عبارتست از

شرایط جوانمرد

ل خود راه نمی چنانچھ قرار بود کسی وارد جرگھ جوانمردان شود بایس خصال و استعداد الزم را میداشت و اال ھر کس را بھ داخ:خصلت ھای الزم برای ورود بھ گروه جوانمردان را ھفت خصلت شمرده اند .دادند

. بایس مسلمان باشد- دین 1 بایس مرد باشد - ذکورت 2

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

205

بایس بالغ باشد- بلوغ 3 بایس عاقل باشد - عقل4 از نظر بدنی سالم و بدون نقص باشد- صحت5 بامروت و با انصاف باشد- مروت 6 باحیا باشد- حیا 7

بھ او شلوار جوانمردی می پوشاندند کھ اشاره بھ فضیلت عفاف و منع نفس از شھوات است کھ آن چنانجھ سالک این خصلت ھا را دارا بود سپس کمر او را با پارچھ یا کمربندی می بستند کھ بھ معنای کمر ھمت بستن برای انجام کارھای نیک و .می گفتند»سراویل پوشیدن«را

نمک بھ او می خوراندند کھ بھ معنای وفای بھ عھد و عدالت است و بھ آن ھم سپس کمی.خدمت بھ خلق است و آن را میان بستن می گفتند.قدح نوشیدن می گفتھ اند

:ایرانیان جوانمردانی را شامل سھ مرتبھ می دانستند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

206

. یعنی ھر چھ میدارد دریغ کند:سخا .1. یعنی سینھ را از کینھ پاک کند:صفا .2. یعنی با خدا و خلق خدا وفا کند:وفا .3

می گفتند و کسی کھ مراسم این کار را بر عھده داشت »شد«ی از مراسم مھم جوانمردان بستن کمربند و میان بستن بود کھ بھ آن مراسم یک.آخرین درجھ را در میان جوانمردان داشت»شد«استاد .می نامیدند»شد«استاد

جھ پست تر تدریجا بھ درجات باالتر برود تا آنکھ شایستھ ارشاد در ھمھ ی فرق تصوف ایرانی درجاتی بود کھ تازه وارد می بایست از درکسانی کھ .کھ بر سر زبان ھاست اصطالحی است کھ درباره ی تازه وارد و تازه کار رایج بود»کوچک ابدال«و »نوچھ«بشود و این کلمھ

پی در پی درجات مختلف را پی کرده و در ھر می شدند»اخیار«و »اولیاء«و »اوتاد«و »اقطاب«و »ابدال«شایستھ ی احراز مقام کما اینکھ در ورزش باستانی ھر .درجھ از عھده ی آزمون برآمده و شایستگی خود را برای ارتقاء بھ درجھ باالتر نشان داده بودند

و پیشقدم »نوخاستھ «می شود و سپس»نوچھ«نامیده می شود،بعدھا زیر نظر یکی از پیشکسوتان »تازه کار«ورزشکار از بدو شروع کھ کھ باالترین مقام ورزش باستانی است می »پھلوانی«و »پیشکسوتی«می رسد و آخر سر بھ درجھ ی »برگزیده«و بعدھا بھ درجھ ی

.رسد

عیاران

داستان .عیاری نوعی جوانمردی و از خود گذشتگی بود کھ برای کشف خبر از نیروھای خصم با لباس مبدل بھ اردوی دشمن می رفتند ھای شگفت انگیزی در تاریخ ایران از عیاری ھای پھلوانان و جوانمردان بھ چشم می خورد کھ ھمھ ی آنھا انگیزه ی عدالت خواھی و

.میھن دوستی و حق جویی و فتوت دارند

ر از چنگ عسس و شرطھ در شھرھا شبروی و شبگردی می کردند و گریز از بامی بھ بامی برای فرا.بنای کار عیاران بر جوانمردی بودو مأمورین دولتی،کارشان تھدید ثروتمندان و متنفذین و حکام بود و کمند انداختن و جنجر بازی و از برج و باروھا باال رفتن و یا زیر پل

بسیار چست .م بودھا خفتن و از نقبھا گذشتن و بسیاری اوقات تحمل این خطرات و مصایب برای انجام کار مردم بینوا و یا دفع ظلم از مظلو

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

207

با -از بیابان ھا و کوه ھا و دره ھای صعب العبور -و چاالک بودند؛فواصل بین شھرھا و روستاھا را از راه ھای غیر معمول و ناشناس ھ عیار پیش)نادار(من مردی ناداشت «:شعار عیاران این بود.شتاب و بدون بیم طی می کردند و مأموریت خود را بھ انجام می رساندند

اگر کاری می کنم،آن برای نام می کنم نھ برای نان؛و این .ام،اگر نانی یابم بخورم و اگر نھ،می گردم و خدمت عیاران و جوانمردان می کنم»کار کھ می کنم از برای آن می کنم کھ مرا نامی باشد

شاطران

چھ بھ صورت قاصد و .فن در عین حال شکل حرفھ داشتاین .می گفتند»شاطری«یکی از ورزش ھای قدیم ایران دوندگی است کھ بھ آن .چاپار یا بھ صورت نوکری برای دوندگی در رکاب اعیان و سالطین

سانتی متر کھ بھ 30 متر و پھنای 2وجود داشتھ کھ دارای تختھ ای بوده است بھ طول تقریبی »شلنگ«در زورخانھ ھا، ورزشی بھ نام از روی آن با قدم ھای بلند بھ طرف باال می پریده اند و این کار مقدمھ ای برای تمرین شاطری بوده طور شیب دار کنار گود گذاشتھ و

است؛ کما اینکھ در حال حاضر یکی از حرکات پا زدن در زورخانھ دویدن است کھ بھ آن شاطری می گویند و ھمچنین نشستن و بلند شدن .ویندنیز می گ»شنوشاطری«معروف است »شنوپا«را کھ بھ

« شاطری در عصر صفویھ دارای رونق و اعتبار زیادی بوده و برای انتخاب .لغتی است عربی بھ معنی شوخ، بی باک و زیرک»شاطرسیاح معروف فرانسوی در عصر »تاورنیھ«بھترین شاطر مسابقات و آزمایشھای جالبی ترتیب می دادند کھ معروف آن مسابقھ است کھ

.صفویھ ناظر آن بوده است

لباس آنھا در اعصار مختلف فرق داشتھ و .شاطری تا اواخر سلطنت قاجاریھ رواج داشت و حتی در چاپارخانھ ھا مورد استفاده بوده استشاطران گاه بھ بازوان و کمر خود زنگولھ می بستند تا ھنگام دویدن عابرین متوجھ شوند و .بخصوص بھ کاله آنھا اھمیت زیادی می دادند

آنھا و مرکب اربابشان باز نمایند و ضمنا صدای زنگ کھ بھ طور یکنواخت مترنم بود جزو تشریفات مرکب اعیان و سالطین راه را برای .بھ شمار می رفت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

208

« سالگی برای پیاده رفتن 14در ایران شاطران را از سن «:تاریخ نویس فرانسوی درباره ی شاطران چنین نگاشتھ است»ژان گورپرورش شاطران دو چیز بیش از چیزھای دیگر مورد توجھ بود، یکی اینکھ شاطر نفس داشتھ باشد، دوم اینکھ در .پرورش می دادند

در بین دو بھ تحمل خستگی بیشتر اھمیت می دادند زیرا بھ ندرت اتفاق می افتاد کھ از شاطران دوندگی بخواھند تا .خستگی را تحمل کندآنھا می خواستند کھ در راھپیمایی ھای طوالنی خستھ نشوند و بتوانند روزھا و شب ھا بدون اینکھ ھنگام دویدن از نفس نیفتند ولی از

شاطران پیاده روزھا با سرعت زیاد راه می پیمودند و بعد از اینکھ شب فرا می رسید قدم ھا را آرام می کردند ولی نھ بھ .انقطاع راه برونددرک این نکتھ برای ما کھ در این عصر زندگی می کنیم کھ شخص در .ب می رفتندطوری کھ سرعت خیلی کم شود و در ھمان حال بھ خوا

راه برود و بھ زمین نیفتد و ازمسیر خود منحرف نشود قدری مشکل است ولی شاطران قدیم در )خواب طبیعی نھ مغناطیسی(حال خواب آنھا طوری .بدون اینکھ از مسیر خود منحرف شونددشت ھای مسطح بیابان مرکزی ایران ھنگام شب راه می پیمودند و می خوابیدند

حساس بودند کھ اگر از مسیر خود منحرف می شدند چشم می گشودند و نظر بر ستارگان آسمان می انداختند و از روی ستارگان خط سیر مانجا می خوابیدند تا بعد از اگربعد از چشم گشودن مشاھده می کردند کھ ھوا ابر است و ستارگان دیده نمی شوند ھ.را اصالح می نمودند

ولی بھ مشاھده مطلع خورشید اکتفا نمی نمودند و زمین را در پیرامون خویش ازنظز می گذرانیدند کھ .طلوع صبح مبدأ خورشید را ببینندت اراضی اطراف چون ھر شاطر پیاده، جاده ھای بیابان مرکزی ایران را کھ در واقع کوره راه بود با مختصا.بدانند در کجا می باشدند

بین پیک ھای پیاده ی کشورھای شرق، پیک ھای .جاده می شناخت، بعد از طلوع آفتاب و مشاھده ی زمین مسیر خود را اصالح می کردشاطرھا نھ فقط از لحاظ راھپیمایی و تحمل خستگی از افراد .ایران برجستھ و مشھور بودند و اسم عده ای از آنھا در تاریخ ثبت شده است

»تھ بھ شمار می آمدند بلکھ امانتداری آنھا ھم مشھور بودبرجس

زورخانھ« زورخانھ بھ محل زورآزمایی یا ورزشخانھ .واژه ای است فارسی کھ در فرھنگ لغات بھ معنی توانایی، نیرو، فشار و قوه است»زور

می نامیدند کھ بھ معنی محل »آماج خانھ«اقدمت نام ورزشخانھ بھ دوران صفویھ می رسد ولی قبل از آن زورخانھ ر.معنی شده است.تیراندازی است

ساختمان ورزشخانھ، ریشھ در معماری قبل از اسالم، بویژه دوران اشکانی میدارد، با شکلی ھشت گوش و سقف گنبدی، این سبک ه ھا درآمد، از جملھ، زورخانھ ھا و دردوران بعد از اسالم تکمیل شد و بھ شکل کنونی ساختمان ھای قدیمی و مساجد و مزارات و امام زاد

.خانقاه و تکیھ ھا، کھ عالوه بر جنبھ ی مذھبی از بعد ملی نیز مورد توجھ بوده است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

209

ورزشخانھ ھا را در قدیم مانند حمام ھا و سردابھ ھا از سطح زمین پایین تر می ساختند و این براساس سنت مخفی بودن این اماکن بوده .رای ورود بھ آن خم می شدندبا دری کوتاه کھ ب.است

شکل داخل زورخانھ ھای سنتی اغلب ھشت گوش است؛ ھر ضلع آن شامل یک غرفھ است و از این غرفھ ھا برای تماشاچیان و یا محل قرار »گود«سقف زورخانھ ھا اکثرا گنبدی است کھ درست در زیر آن .سنگ گرفتن و مشتمال کردن و لباس کنی استفاده می شده است

داردمی .این .گنبد در زورخانھ ھا و اماکن متبرکھ و بقعھ ھا، گذشتھ از جنبھ معماری دارای ارزش معنوی نیز بوده است کھ ھنوز ھم متداول است

لذا چرخیدن.اعتقاد از زمان ھای پیش از اسالم سرچشمھ می گیرد زیرا گنبد را نشانھ ای از نیروی آسمانی و ارتباط با عالم باال می دانستند.ورزشکاران در زیر گنبد نوعی ارتباط معنوی و متافیزیکی با گردش جھان خلقت است

در دوره ھای اسالمی بویژه بعد از حملھ مغول کھ ورزش زورخانھ ای برای بدنسازی و آمادگی جسمانی در راه پیشرفت کشتی پھلوانی رھا دایر بود و در کمتر شھری ساختمانی را مخصوص اماکن ورزشی در سردابھ ھا و حمام ھای متروک و بعضی انبا.رواج یافت

زورخانھ بنا می کردند تا زمان صفویھ کھ تشیع رونق یافت کم کم ورزش زورخانھ ای مورد توجھ قرار گرفت و زورخانھ ھایی تأسیس شد .کھ تا عصر قاجاریھ ادامھ یافت

اگرانگود، سردم، زنگ و جایگاه تماش:زورخانھ دارای چھار رکن اصلی استمرشد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

210

کلمھ ی مرشد یکی از اصطالحات صوفیان است کھ معنی آن ارشاد کننده است و مرشدھا را تا اوایل قاجاریھ کھنھ سوار می نامیدند و ضمنا کھنھ سوارھا .مسئولیت آنان تعلیم ورزشکاران بوده، کھ امروز بھ آن مربی می گویند، و نوازندگی ضرب بھ عھده دیگری بوده است

شھ چوبی در دست داشتھ اند کھ بھ آن چوب تعلیم می گفتندھمی .در سال ھای نزدیک بھ اواخر سلسلھ صفویھ کھ اصول تصوف در زورخانھ بیش از گذشتھ رایج و بلکھ ثابت شده، کھنھ سوارھا ھم عنوان

مان مرشدھا ضرب گرفتن را ھم بھ عھده مرشدی یافتھ و تاکنون باقی مانده اند و بعد از آنکھ ورزش باستانی روی بھ انحطاط نھاد، ھنشانی از این است کھ مرشد و ضرب گیر دو نفر بودند و در عصر )مرشد و ضرب گیر(و اینکھ کھ ھنوز ھم در محاوره می گویند .گرفتند

میرنجات ھم در مثنوی گل کشتی خود نامی از آن آورده بودیک مرشد . واالمقام در حقیقت الگوی تمام عیار باستانی کاران بھ شمار می رودمرشد در زورخانھ نقش تربیتی مھمی میدارد و این معلم

مسلط بھ ریتم و قواعد کلی آن بوده و توانایی .مسلط بایس توانایی ھماھنگی شعر و ریتم و ھنر تلفیق شعر و موسیقی را داشتھ باشدھمچنین توانایی مدیریت امور داخلی زورخانھ را دارا .اشددگرگونی آنی در اوزان حرکتی ورزش ھای متنوع و قدرت رھبری را داشتھ ب

.باشداگر چند ورزشكار ھمزمان بھ در زورخانھ برسند تعارفات ورود صورت مي گیرد ھر چند كھ تقدم با پیشكسوت، پھلوانان ارشد و سادات

ران بھ ترتیب سن و كسوت بعد از یكدیگر وارد مي است اما ھم او بھ آنان بفرما مي گوید و بعد از دو بار تعارف خود وارد مي شود و دیگشوند، مرشد در وردود پھلوان ارشد، بھ زنگ مي زندو بھ ضرب مي كوبد و تقاضاي صلوات مي كند براي پھلوان جوانتر فقط بھ ضرب

.مي كوبد و تقاضاي صلوات مي كند و براي كمتر از آنان كھ پھلوان تازه كار باشد تقاضاي صلوات مي كندزنگ، ضرب و صلوات :احترام خیلي زیاد

ضرب و صلوات :احترام زیادصلوات :احترام متوسط

.در ورود بھ گود و اجراي عملیات ورزشي نیز ترتیب رعایت مي شود

ھای زورخانھدعا:شاره شده استدر زیر بھ نمونھ اي از دعاي ورزشكاران در زورخانھ ا.دعا در آخر ورزش توسط میاندار انجام مي شود

خدایا مرا و پدر و مادر مرا ببخش و ھر آن را كھ بر من :رسول خدا بھ ھنگام دعا از خود شروع مي كرد و مي گفت:در حدیث است كھ.حق دارد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

211

!صلوات !الھي آمین ! جواب ورزشكاران بھ دعای میاندار آمین

:دعا .اول و آخر مردان عالم ختم بھ خیر

.رشدان را بر ما حالل كندخداوند زحمات م.بر ناپاك لعنت

.بر جنب و تارك الصلوت لعنت.بر موذي و منافق لعنت

.بر كساني لعنت باد كھ خدا و رسول آنھا را لعنت كرده اند.تیغ سرباز اسالم برا باشد

.دشمنش فنا باد.سایھ بزرگترھا از سر ما كم نشود

.یت فرمامرضاي اسالم ھر كجا باشند شفا عنا.قرباي اسالم ھر كجا باشند در پناه امام زمان حفظ فرما

آن كساني كھ پیش از ما در این مكان بھ راستي و درستي قدم گذاشتھ اند و اكنون سر بھ تیره تراب فرو برده اند خداوند روحشان را شاد .فرماید

.م مي گذارند تمامشان را سربلند فرماآن كساني كھ حیات دارند و بھ راستي و دوستي در این مكان مقدس قد.بھ جمال خاتم انبیاء محمد مصطفي صلوات

.بھ جمال شاه والیت علي علیھ السالم صلواتبھ ھر دو نور پاك محمد و علي صلوات

ادبیات زورخانھ ای:شتی، گل چرخ و یا اشعاری ماننداشعاری کھ در زورخانھ توسط مرشد بھ ھر مناسبت خوانده می شود اعم از آھنگ ھای ضربی، گل ک

اشعار .را تشکیل می دھند»ادبیات زورخانھ ای«حق خوانی، رخصت طلبی، حتی دعای ختم ورزش کھ توسط میاندار اجرا می شود

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

212

ی وزن این اشعار در بحر تقارب است کھ برا.زورخانھ از اشعار حماسی و پھلوانی است کھ در رأس آن شاھنامھ فردوسی قرار میداردحرکات ورزشی چھار ضرب بسیار مناسب است، گروه دوم اشعاری از شعرای بزرگ پارسی گوی است کھ این سروده ھا از نظر اخالقی

در بین این اشعار مرسوم ترین آنھا استفاده از مدیحھ سرایی ائمھ طاھرین بویژه موال علی .و عرفانی و فتوت بسیار پندآموز و ارزنده استاری است ویژه پھلوانی و فتوت کھ شعرای آن بیشتر ورزشکاران باستانی و پھلوانان بوده اند و توانستھ اند از عھده دیگر اشع.است)ع(

.اصطالحات و مضامین مربوط بھ زورخانھ بھ خوبی برآیند»قتالی«و متخلص بھ است کھ در مکتب پھلوانی بسیار مشھور بود »پوریای ولی«معروف ترین شاعر پھلوانی، پھلوان محمود معروف بھ

.بوده است

:نمونھ ای از رباعیات پھلوان محمود

آنم کھ دل از کون و مکان برکندم وز خوان جھان بھ لقمھ ای خرسندمکندم ز سر کوی قناعت سنگی آوردم و بر رخنھ آز افکندم

*********ر بر سر نفس خود امیری مردی گر بر دگری خرده نگیری مردیگ

مردی نبود فتاده را پای زدن گر دست فتاده ای بگیری مردی*********

صفای دل من در میکده آن ھوش ربای دل منامشب ز سر صدق وجامی بکفم داد کھ بستان و بخور گفتم نخورم گفت برای دل من

آداب زورخانھ:آنچھ ورزش باستانی را از سایر ورزش ھا مجزا می کند آداب آن است کھ مھمترین آنھا موارد ذیل است

. بھ ورزش از بزرگترھا و حضار رخصت می گیردمیاندار قبل از شروع.برداشتن و گذاشتن وسایل ورزشی از بزرگترھا شروع می شود

.ورزشکار بایس موقع ورود بھ گود از نظر شرعی پاک باشد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

213

.قبل از اینکھ ورزش و مراسم آن تمام شود اگر کسی بخواھد گود را ترک کند بایس از میاندار کسب اجازه کندولو اینکھ )یک نوع بی ادبی است(اگر یکی از ورزشکاران حرکات میاندار را تقلید نکند بھ میاندار بی احترامی می شودضمن ورزش

.میاندار کوچکتر از اطرافیان باشد، ھماھنگی با او برای حاضرین در گود الزامی است رگتر در زورخانھ صاحب کسوت است و با اینکھ منظور از کوچکتر و بز(چرخیدن از کوچکترھا شروع و بھ بزرگترھا ختم می شود

).کھنساالن دارای احترام می باشدند ولی پیشکسوتی بھ سن و سال نیستختم ورزش را میاندار با اجازه بزرگترھا و حضار اعالم می کند و برای دعا تعارف و پیشنھاد می کند تا یکی از پیشکسوتان حاضر در

.گود مراسم دعا را انجام دھدچھ (ام مراسم دعا بایس ھمھ خاموش و ساکت باشند و ھر کس ھر کجا می باشد بایس بی حرکت باشد و گوش بھ سخن دعا کننده بدھد ھنگ

)ورزشکار و چھ تماشاگر .اگر ضمن دعا تماشاچیان از باشگاه خارج شوند بھ ورزشکاران داخل گود بی احترامی است

بازی از وظایف مرشد است کھ گاھی میاندار و یا یکی از پیشکسوتان داخل گود ھمکاری تشویق ورزشکاران خصوصا ھنگام چرخ و میل .می کنند

.جز مرشد کسی حق نمیدارد روی سردم بنشیند.ورود بھ گود با کفش و بدون بستن لنگ ممنوع است

می شود و بالعکس باالترین محل آن داخل گود و روبھ روی سردم محل ورود ورزشکاران بھ گود است کھ پایین ترین نقطھ گود محسوبجنب سردم است

غیر از سادات کھ آنھا .ورزشکاران در داخل گود بھ ترتیب سوابق از پایین بھ باال می ایستند یعنی از کھتر شروع و بھ مھتر ختم می شود.چنانچھ تازه کار ھم باشند باال دست قرار می گیرند و بعد از ھمھ می چرخند

بھ پیشکسوتان و پھلوانان، موقع سنگ گرفتن و یا کباده کشیدن مرشد و یا یکی از حضار با صدای بلند حرکات آنان را بھ منظور احترام.می شمارد

وسایل ورزش در زورخانھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

214

تن و میل و میل گیری ھمان گرز و نواخ.آالت و ادوات بھ کار رفتھ در ورزش ھا شباھت ھای زیادی بھ وسایل جنگی گذشتھ میدارندکباده کھ از نظر شکل شباھت بسیار زیاد بھ کمان و زه آن میدارد، در واقع ھمان کمان بوده کھ .چرخش آن در دست بھ ھنگام جنگ است

در جنگ بھ کار می رفتھ و سنگ و سنگ گیری کھ در واقع سپر است برای محافظت از حملھ دشمن در جنگ کھ برای داشتن قدرت در جنگی، در قرون گذشتھ تمرین جنگاوری در سردابھ ھا و زیرزمین انجام می شده و سپس بھ ورزش ھای زورخانھ حمل این آالت و ادوات

.ای تغییریافتھ است

سال قبل 80آنچھ امروزه مرسوم است فقط سنگ، تختھ شنا، میل و کباده می باشد و وسیلھ ای دیگر نیز بھ نام تختھ شلنگ بود کھ تا حدود .رواج داشت

وزن .سنگ گیری، ورزشکار بھ پشت می خوابد و قطعھ سنگ را با علتیدن بھ سمت ھای راست و چپ بھ سمت باال حرکت می دھددر بھ ھنگام ضرب گیری مرشد ضرب نمی گیرد بلکھ با . کیلوگرم است40 تا20سنگ بنا بھ درخواست سفارش دھنده ی آن متفاوت ولی بین

می رسد و سپس معکوس شمارش می شود و بیش 50ر سنگ گیری شمارش از یک آغاز و بھ د.آداب خاصی حرکات او شمارش می شود117 نیز توافقی بین پژوھشگران ورزش ھای زورخانھ ای وجود میدارد کھ اعتقاد میدارند رقم 117درباره رقم . شمارش نمی شود117از

البتھ در کاشان و اصفھان و برخی .یل خاصی ذکر نشده است دل17 بھ 100 سلسلھ فقراست اما درباره افزوده شدن رقم 17اشاره بھ . سوره ی قرآن مجید است 114 استفاده می شود کھ معادل 114شھرھای جنوبی از رقم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

215

نحوه شمارش اعدادو الفاظ در شمارش سنگ، از روش ھای خاصی در خواندن استفاده می شود و شمارش براساس الفاظ و عبارات قرآنی و یا کنایھ و استعاره

.در ھر شھرستان و گاه نزد ھر مرشد این عبارات و الفاظ متفاوت است.مناسب مذھبی انجام می گیرد

تختھ شنا و شنا رفتنتختھ «ورزشکاران با استفاده از .است»شنا رفتن«یکی از ورزش ھا و حرکاتی کھ ورزشکاران در زورخانھ درون گود بھ آن می پردازند

. سانتی متر بھ این ورزش می پردازند6 و دو پایھ بھ ارتفاع 2 و قطر 8 و عرض 75 طول حدود کھ چوبی است بھ»شنا

بھ گونھ ای کھ دستھا با .این ورزش با استفاده از میاندار کھ نظم و ترتیب دھنده ی حرکات تمام ورزشکاران با یکدیگر است انجام می شودصلھ ای بیش از عرض شانھ، آنگاه با قدرت دستھا و بازوان و پاھا بھ سمت باال و سپس بر فاصلھ روی تختھ شنا قرار می گیرد و پاھا با فا

شنا معموال برای تقویت عضالت دستھا و شانھ ھا است و میاندار با تنظیم حرکات ورزشکاران و مرشد با .روی تختھ شنا خم می شود:شنا در زورخانھ چھار نوع است .حرکات منظم می کنندنواختن ضرب و خواندن اشعار پھلوانی، آنان را ترغیب بھ انجام

مقابل، شنای دو شالقھ و شنای پیچشنای کرسی، شنای دست و پا

میل گیری و گورگھمیل ھمان گرز بوده کھ پس از قرن ھا تبدیل بھ میل شده و برای قوی .یکی دیگر از حرکات ورزش باستانی، میل گیری یا میل گرفتن است

.زو و کتف ھمچنین تمرکز فکری و دقت و تنظیم در حرکات دست و پا بسیار اھمیت میداردشدن عضالت با

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

216

بھ ھنگام میل گیری ورزشکار میل ھا را کھ بھ شکل استوانھ ای چوبی و بر روی دستھ ای سوار می باشدند جلوی خود بھ صورت عمودی انده و با گردشی دایره وار آن را از پشت بھ سمت جلو بازمی گرداند، سپس با نگاه داشتھ، سپس یکی از دستان میل را از باالی شانھ گذر

وزن میل ھا ثابت نیست و بنا بھ نیاز درخواست کننده در اوزان مختلف ساختھ .دست دیگر میل دوم را با ھمین روش بھ حرکت درمی آورد.می شوند

بر وزن (دن سرعت حرکات بھ اوج خود، اصطالحا این بخش گورگھ پس از آغاز میل گیری کھ ھمراه با ضرب مرشد است و پس از رسیسپس.در این حالت میل گیر، میل ھا را سرمچ گرفتھ و ھمراه با ضرب تند مرشد آن را بھ حرکت درمی آورد.خوانده می شود)فسرده

کیلوگرم است اما وزن 30 تا10، بین وزن میل ھای بازی.عملیات شیرین کاری کھ با میل انجام می شود توسط میل گیران آغاز می شودمعموال برای میل گرفتن از شمارش استفاده نمی شود و فقط .میل ھای خاص شیرین کاری از جفتی حدود پنج تا شش کیلوگرم بیشتر نیست

.ادا می کند و گاه صلوات می طلبدمرشد اشعار یا کلماتی را پس از حرکات با رخصت میاندار از ھمھ، - داخل گود -تن میل ھا و قرار گرفتن ورزشکاران در جای خوددر میل گیری رسم است کھ پس از برداش

یکی از نکات مھم در میل گیری .پیشکسوت میل ھا را بلند کرده و سپس سایر ورزشکاران پس از او شروع بھ حرکات میل گیری می کنند.تماس پیدا نکردن میل با بدن است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

217

چرخ و گل چرخورخانھ کھ اشکال گوناگون میدارد یکی دیگر از حرکات زیبا، دیدنی و نمایشی است کھ گذشتھ از تقویت عضالت پاھا چرخ در کف گود ز

چرخیدن فقط در ایران رواج میدارد عملی بسیار دشوار است کھ تعداد چرخ ھا شمارش می .و ران بھ تمرکز و دقت بسیار زیاد نیاز میدارد.شود

این چرخ مخصوص .انجام می شده است کھ البتھ اکنون تقریبا دیگر متداول نیست»گل چرخ«دن گود پس از خاتمھ ورزش و خالی شبدین ترتیب انجام می شده است کھ »گل چرخ«.پھلوانان و کشتی گیران بوده و اگر ھم اکنون انجام می شود مخصوص ھمان اشخاص است

شده و شروع بھ چرخی آرام نموده و از لنگ برای زیبا شدن حرکات یکی از ورزشکاران با در دست گرفتن یک لنگ وارد گود خالیآنگاه با انجام .استفاده می کرده و گاه آن را بھ دورگردن، کمر و یا دست می بستھ و مرشد نیز با آوایی مالیم او را ھمراھی می کرده است

ن بھ روش خاص نواخت ضرب، حرکات وی سرعت گفت و گوی خاص بین ورزشکار چرخ زننده و پیشکسوت خارج گود و تند و کند شدگرفتھ و یا کند می شده و پس از خوانده شدن اشعاری، صلوات طلب می شده است و گاه این گل چرخ حدود یک ساعت بھ طول می

.انجامیده است

حرکات در ورزشزورخانھای:اند ازای عبارتھای زورخانھبرخی از اصلی ترین حرکات در ورزش

• نپازد• چرخ زدن• میل گرفتن

• کباده کشیدن• شنا رفتن

• سنگ گرفتن

اصطالحات زورخانھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

218

|پیش قبض |پھلوانان صاحب تاج |پھلوان زنده را عشق است |پنبھ پھلوان|بوسیدن و وابوسیدن |کار بدل|بدافت |این سر و آن سر زدن خاک |خوانی حق|حریف |حرامی گرفتن |چوب تعلیم |چرکین شدن .چرکین کردن|کالغ جست|تنکھ |کسوت پیش|قدم پیش|خیز پیش

صاحب زنگ و |شنای کشیده |شنای جفتی |شنای پیچ |شلنگ و تختھ |سنگ کشتی|سرپا|ساختھ |پرگار خوش|خانھ ورزش |کشتی|کشتی گره شدن |کشتی در میان ماندن |ی پاک شدن یا پاک کردن کشت|کباده زدن |کارھای ایذائی |قدر |قاطی شدن |صاحب ضرب

|نوخاستھ |نوچھ |نطعی|چیمشتمال|مشتمال |دست مریزاد |مرشد|لنگ انداختن |لنگ|گورگھ |گل کشتی|سوار کھنھ|کفتربندورزش با میل|واگیر |وارد کردن |کار نیک

کشتی پھلوانی ورزش دیرینھ در ایراندر ایران باستان از .کشتی پھلوانی و کشتی از قدیمی ترین ورزش ھا در ایران بوده اند کھ در طی قرن ھا در فرھنگ ایران تنیده شده است

کشتی و حرفھ پھلوانی و جنگاوری بھ عنوان نظام وظیفھ عمومی نام برده اند کھ استادانی در سپاه وجود داشتھ و جوانان را تعلیم می داده جنگ تن بھ تن و آشنایی با فن کشتی کھ در میدان جنگ کاربرد داشتھ است از خصوصیات و مشخصھ ھای جنگاوران محسوب می شده .اند

.گاه سرنوشت جنگی را نیز نبرد تن بھ تن و کشتی دو پھلوان و یا فرماندھان سپاه تعیین می کرده است.است

دو تن با یکدیگر بدون بھ کار بردن آالت و اسباب بھ قصد بر زمین افکندن ھم نبرد، زور آزمایی «کشتی در لغت نامھ دھخدا بھ معنی .آمده است»مصارعت، بھم چسبیدن دو پھلوان بھ یکدیگر و کوفتن و افکندن یکدیگر بر زمین

خانھ تعدادی از نفرات معموال در زورخانھ ھا در قدیم رسم بر این بوده است کھ پس از انجام حرکات ورزشی و نرمشی با وسایل زوریا مرشد بھ آموزش آنان می پرداختھ است»کھنھ سوار«کشتی گیر دو بھ دو داخل گود شده و بھ تمرین و زورآزمایی می پرداختند و .

نتھای آن و پوشیدن شلوار خاص کشتی کھ قد آن تا زیر زانو و ا)اکنون با وزن انجام می شود(کشتی پھلوانی ابتدا بدون وزن انجام می شده .تنگ است و کمر آن نیز تنگ بستھ می شود، مرسوم بوده و می باشد

در گذشتھ و برای انتخاب پھلوان، تمام مدعیان و پھلوانان بھ میدان می آمدند و پس از مراحل گوناگون و زمین زدن تمامی حریفان در واقع ھدف نھایی و غایی ورزش زورخانھ، کشتی زورخانھ انجام می شد و»گود«این کار معموال در .انتخاب می شد»پھلوان«

البتھ نھ بھ شکل فعلی .تاریخ ورزش ھای زورخانھ ای ایران بھ زمان پس از اسالم و حملھ مغول ھا بھ ایران باز می گردد.محسوب می شد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

219

، »سنگ«ان کھ ھم اکنون تبدیل بھ وسایل جنگی نیز مانند سپر، گرز و کم.بلکھ بھ عنوان آمادگی رزمی برای مقابلھ با تجاوز متجاوزان.شده اند برای آمادگی نفرات از آنھا سود می بردند»کباده«و »میل«

حتی.در دوران صفویھ، بھ ورزش اھمیت بیشتری داده شد و در واقع ظھور ورزش ھای زورخانھ ای بھ شکل فعلی از ھمان زمان رخ داداین دوران بھ تناسب شدت و ضعف عالقھ سالطین و پادشاھان وقت، ورزش ھای در .تغییر یافت»مرشد«نیز بھ »کھنھ سوار«نام

در دوران حکومت کریم خان زند پس از دوره ای رکود باز ھم در کالبد ضعیف .زورخانھ ای و پھلوانی دچار قوت و نقصان می شد.لندره دوز از آن جملھ است ورزش زورخانھ ای جان تازه ای دمیده شد و ظھور پھلوانانی چون اکبر اصفھانی و آقا

پھلوان محمود خوارزمی ملقب بھ پوریای ولی معروف .با ظھور پوریای ولی در قرن ھشتم، تحول عظیمی در ورزش زورخانھ ای رخ دادم پوریای ولی نا.ق در گنجھ بھ دنیا آمد و عالوه ی پھلوانی، شاعری توانا و عارفی دل آگاه بود. ه653ترین پھلوان زورخانھ ای ایران در

بھ علت خصایص اخالقی و معنوی و جوانمردی، ھمچنین قدرت پھلوانی و طبع شاعری ھمیشھ در تاریخ ایران و ورزش ھای زورخانھ معروفترین آنھا کشتی پوریای .درباره این پھلوان نامی داستان ھای گوناگونی از جوانمردی و پھلوانی ذکر شده است.ای جاودان مانده است

پھلوان یکی از والیات است کھ برای آنکھ آبروی آن پھلوان را حفظ کند و مادر آن پھلوان دل شکستھ نشود، عمدا خود را مغلوب ولی با .این جوانمردی و گذشت در مردم اثر عمیقی بھ جا می گذارد بھ طوری کھ تا بھ امروز نام او را زنده نگھ داشتھ است.می کند

ھر سالھ میدان ارگ با حضور شاه و .طنت ناصرالدین شاه ورزش کشتی پیشرفت مناسبی درکشور داشتدر زمان قاجاریھ و بخصوص سلپھلوانی «در این دوره .درباریان و ھزاران تماشاچی، مھماندار کشتی گیران و پھلوانانی بود کھ بھ کشتی و نمایش پھلوانی می پرداختند

ی کشتی گیران و پھلوانان سراسر کشور، پھلوانی کھ موفق می شد پشت تمامی از بین تمام.از مصادر درباری محسوب می شد»پایتختالبتھ این رسم اززمان راه اندازی .بازوبند از شاه دریافت می کرده است»پھلوان دربار«پھلوانان و کشتی گیران را بر خاک ساید بھ عنوان

تا زمان حفظ این عنوان حقوق و مزایا دریافت می کرده »پھلوان دربار«زورخانھ اختصاصی دربار ناصرالدین شاه رواج یافت و ھمچنین بھ کارگیری ورزشکاران و پھلوانان و انجام اعمال پھلوانی بھ ھنگام استقبال از پادشاھان و بزرگان در موقع ورود بھ شھرھا .است

.نیز در زمان ناصرالدین شاه رواج داشتھ است ای در دوره ناصرالدین شاه بھ علت ایجاد رقابت بین خان ھا و اعیان در جذب پھلوانان و راه بھ تدریج و با پیشرفت کمی ورزش زورخانھ

کاستھ )فرد با فتوت و جوانمرد(اندازی زورخانھ ھای خصوصی در خانھ ھای ایشان، از جنبھ کیفی این ورزش کھ ھمانا پھلوان پروری

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

220

البتھ در این دوران بھ اھتمام .ی بزرگان، توجھ مردم بھ این ورزش کاھش یافتشد و با قتل ناصرالدین شاه ھم پس از تعطیلی زورخانھ ھاپھلوانانی چون ابراھیم یزدی بزرگ و پس از وی، حاج سید حسن رزاز، حاج محمد صادق بلور فروش، آقا سید محمد علی مسجد حوضی

زورخانھ، در 38تا پایان قرن سیزدھم در تھران .گشتزورخانھ ھای مردمی راه اندازی شد و این ورزش بھ جایگاه اصلی خود باز...و از جملھ زورخانھ ھای قدیمی تھران . زورخانھ وجود داشت5 زورخانھ و در قم 11 زورخانھ، در کاشان 19 زورخانھ، در یزد 16اصفھان

انھ درخونگاه، زورخانھ می توان بھ زورخانھ بازارچھ کال عباس علی، زورخانھ سقاخانھ نوروزخان، زورخانھ کوچھ حمام، زورخسرتخت بربری ھا، زورخانھ سقاخانھ آینھ، زورخانھ تکیھ زرگرھا، زورخانھ ملی ابراھیم چراغ، زورخانھ نیاوران، زورخانھ ملک التجار، زورخانھ سرچشمھ، زورخانھ دزاشیب، زورخانھ گورارباب، زورخانھ شاھزاده سیف الملک، زورخانھ خانواده مرتضوی و

.لھ مسجد حوض اشاره کردزورخانھ مح

تا اواخر دوره قاجاریھ کشتی بھ روال قدیمی خود در زورخانھ ھا دنبال می شد ولی با روی کار آمدن سلسلھ پھلوی بھ تدریج رنگ دیگری لتاز طرفی بھ ع.بھ خود گرفت و بھ علت ورود ورزش ھای نوین بھ ایران از توجھ مردم بھ این ورزش بھ شکل سنتی آن کاستھ شد

تغییرات سیاسی گسترده و اتالف انرژی حکومت رضاخان برای سرکوب مخالفان در سراسر کشور، پھلوانان محلی بیشتر نقش کالنتر محالت را بازی می کردند کھ با استفاده از زور بازو یا بھ قلدری و نوچھ پروری مشغول بودند یا اینکھ بھ ایجاد امنیت و رفع و رجوع کار

جای خان »امنیھ«در پی حل مشکالت داخلی و رفع مسائل و درگیری ھای داخلی در کشور پس از کودتای رضاخان، .تندمردم می پرداخدر محالت شدند تا بھ رفع اختالف ھا »قمھ کشان«و »قلدرھا«ژاندارمری و کالنترھا جایگزین .ھا و لوطی ھای ھوادار آنان را گرفتاز اھمیت آنھا کاستھ شد و قدرت محلی کھ سال ھا در .ای آنھا را در محالت، شھرھا و روستاھا گرفتبپردازند و کالنتر و امنیھ و نظمیھ ج

.دست آنان بود از دستشان خارج گردید

از سوی دیگر نشریات کھ تازه پا بھ میدان گذاشتھ بودند بھ علت ظھور ورزش ھای نوین در آن زمان، بیشتر بھ ورزش ھای جدید می مجالت بھ ورزش ھای نوین پرداختند و جو .ایگاه ورزش ھای زورخانھ ای و کشتی باستانی بھ موضع ضعف کشانده شدلذا ج.پرداختند

حاکم بر جامعھ آن روزھا نیز طالب نو و نوآوری در ورزش شدند و نوجویی ھایی کھ از آغاز مشروطیت شروع شده بود در زمان ھا را دور بیندازند و با دید نو دوره جدید را شروع و عقب افتادگی ھا را با دید غربی و حرکتی آغاز شده بود کھ کھنھ .رضاخان ادامھ یافت

در ھمان زورخانھ ھا در تھران، یزد، قم، کاشان و در سایرشھرھا زورخانھ ھا فعال بودند اما بدون ھیاھو در کوران .اروپایی رفع کنند.آغاز ورزش ھای نوین بھ حیات خود ادامھ می دادند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

221

ورزش نوین در مدارس پا ...مان رضاخان اداره تربیت بدنی تشکیل شد و با تالش میرمھدی ورزند، احمد ایزدپناه، امان پادگورنی و در زدر این ھنگام با گشایش و تأسیس ورزشگاه .در اکثر رشتھ ھای ورزشی نیز مربیان خارجی امر تعلیم عالقمندان را بر عھده گرفتند.گرفت

خرھا و باشگاه ھای ورزشی بھ سرعت رونق گرفت و ورزش ھای زورخانھ ای و کشتی پھلوانی نیز گام ھای خود را بھ ھا، کلوپ ھا، است در 1313نخستین انجمن ملی تربیت بدنی بھ صورت رسمی و قانونی در تاریخ یکشنبھ دوم اردیبھشت ماه سال .سمت عقب سرعت بخشیدند

یم الملک، علی اصغر حکمت، حسین عالء، امان هللا جھانبانی، عیسی صدیق، سلیمان اسدی، در این جلسھ حک.منزل حکیم الملک تشکیل شد.ابراھیم شمس آور گرد ھم آمدند تا تشکیالت نوین ورزش و تربیت بدنی کشور را پی ریزی کنند

در تھران پھلوانان پا بھ جشن ھایی در شھرھای مختلف کشور برگزار شد و1313در مراسم ھزارمین سالگرد تولد فردوسی، در سال ھمچنین در سیرک تھران در خیابان فردوسی نیز چند مسابقھ کشتی بین کشتی گیران پرآوازه .میدان گذاشتند و مسابقات کشتی برگزار کردند

.برگزار شد کھ بھ علت شھرت کشتی گیران مورد استقبال زیاد واقع شدره مسابقھ ھای کشتی پھلوانی نیز در ورزشگاه امجدیھ انجام شد و مصطفی طوسی و تشکیل شد و اولین دو1318فدراسیون کشتی در سال

در طی سال ھای بعد این مسابقھ .ابوالقاسم سخدری دیدار پایانی را برگزار کرد کھ طوسی بھ پیروزی رسید و صاحب بازوبند پھلوانی شدیری، وفادار، زندی، نوری، تختی و مھدی زاده چھره ھای ھا ھر سالھ برگزار می شد و افرادی چون طوسی، سخدری، میرقوامی، حر

.شاخصی بودند کھ در طی سالیان بازوبند پھلوانی را بر بازوبند پھلوانی را بر بازو بستند

اشعاری ازگل کشتی میرنجاتد گپ عشق ھر آن نامھ کھ دلخواه بودرزینتش نام خوش حضرت هللا بود

مطلعش نام گل حضرت خاص الخاص بودھ فن و فرجش اخالص استکشتی عشق کشیراندام بتی نوچھ گری بازدل برده ز من پرفن باتدبیری

نغزرندی است حریفان ھمھ جا نام خدا نامی جور و جفا شھره بھ انواع ادانو نیازی، صنمی، دلیر نوخاستھ ای نوجوان بھ فنون ستم آراستھ ایاز سر صدق بگویم ھمھ جا نام خدا سرو باال صنمی آمده خوش برسرپاتلخ و پرزور و بال ھمچو شراب شیراز شعلھ کردارنگاھی ھمھ طور انداز

مژه جنجر بھ کف و مدنگھ دشنھ بھ دستغمزه ی ھوش ربا شوخ بالیی سرمست

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

222

کاکلش سنبل و عارض گل و باالیش سرورسرش ھمچو کاله نمدی بال تذروبکلھ کوب دگران کلھ مردانھ اوست کلھ ی قند بھ وارفتگی خویش نکوست

سرنوشت ھمھ را دیده در آیینھ دل جبھھ اش لوح طلسم در گنجینھ دلدرگلزار بود واشده بر روی بھار سینھ ی باز تو ای سیم برخوش پرگار

سینھ اش سینھ باز از سر ناخن گردید سینھ باز ترا ھرکھ گھ ورزش دیدسینھ ات آینھ حسن عقیدت باشد دل پاکت چمنستان حقیقت باشد

دھنت حلقھ میم است ولیکن بھ دو نیم لقھ میمکمرت می باشد ز تنگی بنظرحھر کھ رویش تنک افتاد چنین می باشد تنکھ در قدمت زود ز ھم می پاشد

بی سکون دیدمت از دور و گرفتار شدم داو اول بھ تماشای تو از کار شدمشاه من بزم ترا روح ملک محرم نیست ماه من حسن ترا چشم فلک محرم نیست

دست در دست غمت بنده و آزاد نکردین تو فوالد نکردپنجھ در پنجھ سیم ھر کجا پنجھ ی پرزور گشایی بھ ھنرآفتابی نشود پنجھ ی خورشید دگر

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

223

.رییس فدراسیون ورزش ھای پھلوانی از ثبت جھانی ورزش زورخانھ ای بھ عنوان میراث بشری و بخشی از تاریخ ایران خبر داد

ی بشرراثی بھ عنوان می ورزش زورخانھ ای ھانیی آی با اعالم خبر ثبت جھانی و زورخانھ ای پھلوانی ورزش ھاونی فدراسسییر:برنا كردفی توصرانی و فرھنگ ملت بزرگ اخی از تاری حفظ بخشی گذار براریا بزرگ و تاث اقدام رنی اا،یدر اجالس كن

از داشتھ یكییورزش زورخانھ ا: گفتی بشرراثی بھ عنوان می ورزش زورخانھ ای ھانیی آی صفارزاده با اعالم ثبت جھانرضایعل آن تالش شودی درجھت اعتال و معرف ثبت ورانی بھ نام ادی است كھ بارانی فرھنگ ملت بزرگ اخی بزرگ تاریھا كشورمان ی و مذھبی ملی ورزشنی بوده كھ مبادا انی سالھا انی در طول اونی مھم مسووالن فدراسی از دغدغھ ھایكی: كردحی تصریو

وجھ بھ و با تمی كشورھا مشاھده كردی برخی را از سوی خصوص تحركاتنی بنام خود ثبت و ضبط شود البتھ در ایگریتوسط كشور د.می خود را آغاز كردی اقدامات اساسمی تلخ را داشتبھ تحرنی درمورد چوگان انكھیا

فدراسیون بینالمللی ورزشھای زورخانھای.یسی بھ انگلیا زورخانھیھا ورزشیالمللنی بونیفدراس

International Zurkhaneh Sports Federation) (مخفف:izsf) محسنونی فدراسنی اسیرئ. و رسما آغاز بھ کار کردسی کشور جھان در تھران تأس٢١ از شی بندگانیر نما با حضو١٣٨٣ مھر ٢٠در

نیا. شدنددهی برگزونی فدراسنی کل اری بھ عنوان دب،ی شجاعی و محمدعلسی بھ عنوان رئی بدنتی وقت سازمان تربسی رئزادهیمھرعلی موفق بھ برگزارونی فدراسنیدر حال حاضر ا.باشدی مختلف می از کشورھاییرا اجئتی ھی عنوان اعضابھ نفر١٧ی داراونیفدراس

یا زورخانھیھا ورزشیی و دو دوره مسابقات اروپا٢٠٠٨ و کاتماندو ٢٠٠۶ در تھران یا زورخانھیھا ورزشییایدو دوره مسابقات آسنی و چند٢٠٠٩ باکوی دوره جام جھانکی و ٢٠٠٨ان جھان بوسی قھرمانابقات دوره مسکی و ٢٠٠٩ و فرانکفورت ٢٠٠٧زاربروکن

است دوشنبھ و کابل برگزار نمودهش،ی کی در شھرھایالمللنیمسابقھ ب

٢۴ 83634442:کد خبر١٣٩٨،٢٢:۵٩ید

1223: خبرنگارکد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

224

ای بجنوردھای زورخانھ ورزشکار خارجی در مسابقات جھانی ورزش١٠٠حضور

بجنورد یزبانی کھ بھ م،ی پھلوانی و کشتیا زورخانھیھا ورزشی دوره مسابقات جھاننی در سومی ورزشکار خارج١٠٠ -رنای ا -بجنورد. شرکت خواھند کردشود،یبرگزار م

تعداد ورزشکار از نیا: مطلب اظھار داشتنی اانی با برنای شنبھ در گفت و گو با خبرنگار ا سھ،ی ورزش و جوانان خراسان شمالرکلیمد. خواھند کرددای دوره از مسابقات حضور پنی در اای کشور دن٢٣

بنگالدش، ھندوستان،جان،ی گرجستان، آذربان،ی اوکرا،ی قبرس، مجارستان، کره جنوبھ،ی ترک،ی از لھستان، استونی بھادرکوروش شرکتی و کامرون بھ عنوان کشورھامباوهی اوگاندا، زا،ی ازبکستان، عراق، افغانستان، تانزانکستان،ی ترکمنستان، قزاقستان، تاج،یاندونز

ییقای و چھار کشور آفریی ھفت کشور اروپا،ییای کشور آس١٢ شرکت کننده یاز مجموع کشورھا: کرد و افزودادیبقات مسانیکننده در ا.ھستند

زورخانھ ی و چرخ تک نفره ورزش ھای چرخ چمن،ی بازلی من،ی سنگلی مختلف سنگ، کباده، می ورزشکاران در رشتھ ھانیا: گفتیو. با ھم بھ رقابت خواھند پرداختی پھلوانی کشتزی و نیا

شروع مسابقات :کرد و گفت ماه اعالم ی د٢٩ و داوران را انی مربکینی و کلی ماه و وزن کشی د٢٨ ھا را می ترشی زمان پذ،یبھادر و ی فردی و ادامھ مسابقات در رشتھ ھنرھای کشتی فردی ھنرھایمی مسابقات ت،یری و ھمزمان با آن مسابقات سنگ گی زورخانھ ایمیت

. ماه خواھد بودی د٣٠زینیمی رشتھ تی و سکویمیت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

225

ی و سکوی فردی و مھارت ھای پھلوانی در رشتھ کشت و ادامھ مسابقاتی فردی و مھارت ھای پھلوانیمسابقات کشت: اظھار داشتیوزی مسابقات نھی اختتامنیی و آی پھلوانی کشتی سکوھی و اختتامی کشتنالی و فی پھلوانی اول بھمن ماه و مسابقات کشتزی نی فردیمھارت ھا

.دوم بھمن ماه است بجنورد ی دانشگاه دولتیا دوم بھمن ماه در سالن ورزش تی د٢٨ی پھلوانی و کشتی زورخانھ ای ورزش ھای دوره مسابقات جھاننیسوم

. شودیبرگزار مورزش كشتی در ایران

.شده استھای ملی محسوب میرزشاز تاریخ ایران مشھود و آشكار است كھ كشتی از روزگاران بسیار دور در ایران رواج داشتھ و از و

دارند و گیران را دوست میمردم ایران بھ علت سوابق طوالنی در این ورزش، صاحب اطالعات وسیع و دقیقی می باشدند، كشتی و كشتیبخاطر حفظ پدران و اجداد ما بھ خاطر زیستن و پیروزی بر مشكالت زندگی و .گذارندبھ سنتھای نیكوی پھلوانی حرمت فراوانی می

گرفتن را یكی از راھھای رسیدن بھ قدرت و توانایی موردنظر می خویش در درگیریھای حیات بھ نیرومندی توجھ فراوان داشتند و كشتیآمده در روزگاران خیلی دور، كشتی بیشتر حالت جنگ و ستیز داشتھ و برای پیروزی بر حیوانات و یا غلبھ بر دشمن بكار می.پنداشتند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

226

پای سواری و تیراندازی بصورت ورزشی ملی و اندك ھمعدھا بر اثر تعالیم دینی زرتشت جنبھ روحانی و مقدس پیدا كرده و اندكب.است.میھنی درآمده است

دھنده روحیھ پاك و عالی خوریم كھ نشانگیران بھ صفات و سجایای انسانی و درخشانی بر میاز خالل آثار بھ جا مانده از كشتی و كشتی.ھا میداردپھلوانان ایران است و از رادمردی و جوانمردی آنان حكایت

گیری پھلوانان ویالن ایران سخن گفتھ كھ برترین آنھا رستم سرای نامی و بزرگ ایران در شاھنامھ بارھا از كشتی و كشتیفردوسی حماسھ.بوده است و در عین حال قدمت تاریخی این ورزش را نیز نشان داده است

.ھایی كھ پیش از شاھنامھ فردوسی بھ رشتھ تحریر درآمده، كشتی در ردیف اول ورزشھای باستانی ایرانیان بوده استبھ موجب كتابدادند از فنونی كھ در تعلیمات كشتی بھ افراد یاد می.كرده استكشتی بھترین ورزشی بوده كھ افراد را برای مبارزه و زورآزمایی آماده می

ی نمانده، اما شك نیست كھ اصولی كھ برای زمین زدن و برخاك افكندن حریف متداول است از زمانھای باستان تا امروز ادامھ چیزی بھ جا.گزیده استآورد خود را بر میدر زورآزمایی و كشتی گرفتن دوران باستان وزن افراد مالك نبوده و ھر مبارزی، ھم.یافتھ است

پنداشتھ با او طلبیده و از لشگر مقابل كسی كھ خود را ھم آورد میآمده و حریف میشگر پھلوانی بھ میدان میھای باستانی از ھر لدر جنگزده حق كسی كھ حریف خود را زمین می.پرداختندشد، بھ كشتی گرفتن میوآالت كاری ساختھ نمیاگر از اسلحھ.پرداختھ استبھ جنگ می

نگام صلح ھم مسابقات كشتی اھمیت داشتھ و پھلوانان امرا و دربار سلطنتی ارج و قرب و منزلت در ھ.كشتن یا بخشیدن را داشتھ است.اندبسزایی داشتھ

ایرانیان بھ علت عالقھ بھ كشتی و نیرومندی، ھمواره در میدانھای كارزار بھ جنگ «:نویسدگزنفون درباره كشتی گرفتن ایرانیان میآوردندتن روی میبھتن .»

بھره بودند و تمدن آنھا بھ پای تمدن بی...ھای جنگی و دم و ارابھھای جدید مثل شمشیرھای بلند و یكھا چون از بعضی اسلحھپارتیكردند و با ھا پرداختھ، این نقایص را جبران میرسید، بھ ورزش و تقویت قوای بدنی و مقاومت در برابر مشكالت و سختیھخامنشیان نمی

.ھا بوده استسواری، كشتی در جنگ و سختیھا، تیراندازی، اسبدر حقیقت اسلحھ و ھنر پارتی.جنگیدندمیزور و قدرت شخصی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

227

میالدی درگرفت، شھر ارزروم مدت یك ماه محاصره شد 420 -421گویند، در زمان سلطنت بھرام گور در جنگی كھ بر ضد روم در سال بھرام با سردار رومی قرار گذاشت كھ ھر كدام «:نویسدارمنی می»موسی خودن «.و جنگ در داخل و خارج شھر بھ شدت ادامھ یافت

تن كنند و در صورت لزوم كشتی بگیرند و پھلوان ھر طرف كھ زمین خورد یا كشتھ شد، بھپھلوانی بھ میدان فرستند، تا باھم نبرد تن.»سپاھیان آن طرف مغلوب اعالم گردند

یكی در صنعت كشتی گرفتن سرآمد بود، سیصد و «:نویسدچنین می)در باب سیرت پادشاھان(ستان سعدی در مورد كشتی در كتاب گل بندش 359.شصت بند فاخر بدانستی و ھر روز بھ نوعی از آن كشتی گرفتی، مگر گوشھ خاطرش با جمال یكی از شاگردان میلی داشت

الجملھ پس در قوت سرآمد و كسی را در زمان او با امكان مقاومت ، فیآموخت، مگر یك بند كھ در تعلیم آن دفع انداختی و تاخیر كردینبود، تا بھ حدی كھ پیش ملك آن روزگار گفتھ بود، استاد را فضیلتی كھ بر من است از روی بزرگی است و حق تربیت، وگرنھ بھ قوت

ا مصارعت كنند، مقامی متسع ترتیب كردند و اركان دولت ملك را این سخن دشوار آمد، فرمود ت.كمتر از او نیستم و بھ صنعت با او برابرم.پسر چون پیل مست اندر آمد بصورتی كھ اگر كوه رویین بودی از جای بركندی.و اعیان حضرت و زورآوران روی زمین حاضر شدند

ویخت، پسر دفع آن ندانست، بھم بر استاد دانست كھ جوان بھ قوت از او برتر است، بدان بند غریب كھ از وی نھان داشتھ بود، با او در آ.آمد، استاد بھ دو دست از زمینش باالی سر برد و فرو كوفت، غریو از خلق برخاست

.ملك فرمود استاد را خلعت و نعمت دادن و پسر را از جر و مالمت كرد كھ با پرورده خویش دعوی مقاومت كردی و پسر نبودی

ای مانده بود، و ھمھ عمر از من دریغ ھمی ور آوری بر من دست نیافت بلكھ مرا از علم كشتی دقیقھای پادشاه روی زمین، استاد بھ ز:گفتدوست را چندان قوت مده كھ اگر دشمنی كند :اندداشت، امروز بدان دقیقھ بر من غالب آمد گفت از بھر چنین روزی، كھ زیركان گفتھ

دید؟ای چھ گفت آنكھ از پرورده خویش جفاتواند، نشنیده

یا وفــا، خود نبود درعالــــم یا، مگر كسی در این زمانھ مكردكسی نیاموخت علم تیر ازمن كھ مـــــرا عاقبت، نشــــانھ نــكرد

دادند و ضمن خرید و فروش بھ ورزش دیلمیان برای خرید و فروش در بعضی از روزھای ھفتھ بازارھای مخصوص ترتیب می.طلبیدندگرفتند و زورمندان ھر قبیلھ، پھلوانان قبیلھ دیگر را بھ مبارزه میدیگر كشتی میپرداختند و با یكمی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

228

گرفتند، در مواقع جنگ با لباس جنگاوران گیران در عین حال كھ برای احراز مقام قھرمانی در مقابل پادشاھان كشتی میپھلوانان و كشتیشد بھ لباس عیاری درآمده و بھ یك جنگجوی غیرنظامی مبدل اگر شكست نصیبشان می.رفتندھای كارزار میبرای دفاع از وطن بھ میدان

گیری كھ مدتی تعطیل شده ھا، عملیات پھلوانی و كشتیپس از حملھ مغول.پرداختندشدند و با شیوه عیاری، پنھان و آشكار بھ مبارزه میمی.ای بھ ظھور رسیدندگیران پرآوازهبود، مجددا رایج گردید و پھلوانان و كشتی

را بھ خود جلب كرد، او بھ تقلید از پادشاھان ایران دوباره كشتی را در حضور ) ھجری634-639(رواج مجدد كشتی توجھ او كتای تاآن جری در قرن ھشتم ھ.ھا آمده استگیران و پھلوانان بطور مشخص در تاریخاز این تاریخ بھ بعد نام و اصول كشتی.شاه برقرار ساخت

ای بھ خود گرفت و از آن پس شخصیتی بھ ورزش باستانی و كشتی با ظھور پوریای ولی كھ از پھلوانان و پیشوایان تصوف بود، رنگ تازه.نام مرشد وارد زورخانھ شده است

گیرد، ای بھ خود می تازهدر قرن دھم، كشتی و پھلوانی رنگ.در قرن نھم یوسف عادل شاه سرسلسلھ سالطین بیجار از پھلوانان بوده استدر اواخر عھد صفویھ .اندشود، در این زمان پھلوانانی پیدا شدند كھ ذوق شعر ھم داشتھھای شعر و شاعری ھم بھ آن افزوده میجنبھ

وانی رواج در دوران قاجاریھ، كشتی و پھل.نامشان ذكر شده است»التواریخرسم«چندصد نفر پھلوان ظھور كردند كھ در كتابی بھ نام یابد و دربار سلطنتی قاجار برای پھلوانان مقام و منصب معین منظور و در روزھای معینی در حضور تماشاچیان مسابقھ روزافزون می

.شودكشتی برگزار می

-عسگر یزدی :زاند، بھ ترتیب عبارتند اای كھ از زمان فتحعلی شاه قاجار بھ بعد صاحب زنگ و ضرب و بازوبند بودهپھلوانان برجستھ - پھلوان اصغر نجار-)یزدی كوچك( محمد یزدی - مشھدی ابوالقاسم قمی - پھلوان اكبر خراسانیش - ابراھیم یزدی بزرگ -شعبان سیاه

. حاج محمدصادق بلورفروش -حاج سیدحسن شجاعت

سوار داده است، كھنھھ كسی كھ تعلیم كشتی و ورزش میدر زورخانھ بشده،ھا انجام میتا پایان دوره قاجاریھ، تمرینات كشتی در زورخانھكار و باتجربھ در رزم است و شك نیست كھ این اصطالح مربوط بھ دوران پیش از اسالم سوار، مرد جنگی و كھنھمنظور از كھنھ.گفتندمی

ھا بكار سال پیش در زورخانھ100 تا حدود سواراند و اصطالح كھنھسواران مسئولیت تعلیم در زورخانھ را داشتھمرشدھا یا كھنھ.است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

229

.اندگرفتھدادند و در موقع آموزش چوب تعلیم بھ دست میتعلیم میكشتی و سایر تمرینات ورزشی را در زورخانھسواران،كھنھ.شدبرده می:در این مورد میرنجات سروده است

سوارآفرین باد بھ گفتار خوش كھنھ ر پای ولی در ھمھ كارآن پسر خوانده پلنك بر دوش چـو آید بھ میان میـدان چوب تعــلیم بھ كف وای بھ حـــال رندان

داردآن جھانــدیــده در فـــــــن ماھـر

ھر فنـــی را بلدی ھمچـو فلك درخاطـــر

ھا را سوار، یكی از نوچھ بعد از خاتمھ ورزش پھلوانی، كھنھ.شدندسواران از بین پھلوانان كھن سال و آزموده و باتجربھ انتخاب میكھنھشد، سپس با پھلوان گالویز بوسید و از جای بلند میگرفت و میآمد و دست پھلوان را میخواند، نوچھ جلو میبرای كشتی گرفتن فرا می

و پھلوان معایب كارھا و فنون كشتی را بھ وی نوچھ بھ زورآزمایی مشغول شده.گذاشتپھلوان خود را بھ اختیار نوچھ می.گردیدمی.ساختھا پھلوانان دیگری میوچھھای پھلوان از نداد و بدین ترتیب تعلیمآموخت و بدل فنون را آموزش میمی

ورزش شنا در ایران

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

230

ا البتھ بھ صورت مدرن آن، در ایران دارای قدمت زیادی نیست و در طی سالیان فعالیت این رشتھ ورزشی شناگران ایران بھ ورزش شندر گذشتھ مکان ھایی شبیھ استخر سرپوشیده در حمام ھا می ساختند بھ .افتخار چندانی در عرصھ مسابقات آسیایی و جھانی دست نیافتھ اند

در اطراف چالھ حوض . متر تجاوز نمی کرد، برای شنا کردن و آب بازی بود10چالھ حوض ھا کھ حداکثر از طول این .نام چالھ حوض متر وجود داشت کھ از باالی آن بھ درون آب می پریدند و عملیاتی مانند پشتک و وارو انجام می 3 تا2ھا، سکوھایی بھ ارتفاع

در این گونھ آبگیرھای غیربھداشتی، ھیچ گونھ مقرراتی . سقف بود، تأمین می شدروشنایی چالھ حوض ھا از سوراخ کوچکی کھ در.دادند کھ در 1314تا سال .وجود نداشت و ھر کس می توانست قبل از استحمام یا پس از آن وارد چالھ حوض شود و بھ آب بازی و شنا بپردازد

و در 1314از سال .اقدسیھ تھران، استخری وجود نداشتباغ فردوس شمیران و منظریھ استخر احداث گردید جز در اردوگاه نظامی در ورزشگاه 1319 متری تھران در سال 50اولین استخر شنای .استخر منظریھ تھران ورزش شنا بھ شکل اصولی تمرین داده می شد

.احداث گردید)شھید شیرودی(امجدیھ

در طی سالیان حضور .ن اولین رئیس فدراسیون منصوب گردید تأسیس شد و نصرت الھ شاھمیر بھ عنوا1335 فدراسیون شنا در سال ورزشکاران ایران در شنا، شیرجھ و واترپلو، مدال برنز تقی ایران در رقابت ھای مختلف تنھا مقام ھای شاخص بدست آمده توسط

شنا، مھارت یا . تھران است1974یعسگری در مسابقھ ھای شیرجھ بازی ھای آسیایی و مدال طالی تیم واترپلو ایران در بازی ھای آسیایآب شناور ماندن و حرکت، درون ورزش یوانات و یا ھر مخلوقی بدون ھر گونھ کمک در واقع شنا کردن بھ معنی حرکت انسان، ح. است

.خارجی درون آب می باشد

بسیاری از . آموختن شنا، عالوه بر تقویت جسم، در مواقع اضطراری و افتادن ناگھانی درون آب ،زندگی انسان را نجات خواھد داد یادگیرندگان شنا، تمرین .یس شنا کردن را یاد بگیردحیوانات، ھنگام تولد و بھ طور غریزی، قادر بھ شنا کردن می باشدند ؛اما انسان با

دریاھا کم عمق و کناره استخرھایھای خود را اغلب در آنھا ابتدا شناور ماندن روی آب و سپس حرکت ھای پا را می . شروع می کنندشناگران تازه کار بایس چگونگی حرکت ھای ھماھنگ دست با نفس کشیدن .آموزند و در پایان حرکت ھای دست را نیز یاد خواھند گرفت

.شناگران، معموال یک یا چند شنا می آموزند.را تمرین کنند

سوارکاری

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

231

ھایی است کھ در چند دھھ ی اخیر مورد توجھ خاصی قرار گرفتھ اند، با این وجود سابقھ ای طوالنی داشتھ است و می ورزشسوارکاری از ین ورزش امروزه نھ تنھا بھ عنوان یک رقابت سالم و مفید، بلکھ بھ عنوان سرگرمی و ا.توان آن را از کھن ترین ورزش ھا بھ شمار آورد

، ھر بھ منظور گذراندن اوقات فراقت مورد توجھ قرار گرفتھ است، و با این کھ نسبت بھ بسیاری از ورزش ھا پر ھزینھ بھ نظر می رسدی اژهی وگاهی شده است و جاھی توصاری بسزی پرورش اسب در اسالم ن ویسوارکار. کندی خود جلب می طرفدار بھ سویشتریسالھ تعداد ب

یشانیپ: " آمده استشانی از ایثی در حدنیھمچن."دیاموزی و شنا بیراندازی ت،یبھ فرزندان خود، سوارکار: "رسول اکرم فرموده اند.داردیمو اعدوا لھم ما استطعتم من قوه و من رباط : "ندی فرمای ممی در قرآن کرزیخداوند ن. " و برکت استری خگاهی جازی تا روز رستاخااسب ھ

، دشمن خدا و )تدارکات (نی تا با اد،ی کنجی آماده بسی و اسب ھاروی از ند،یداریھر چھ در توان م" " ترھبون بھ عدو هللا و عدوکم لیالخ و لیو الخ: "ندی فرمای کنند و می می مناسب معرفنتی ز وی سواریلھی اسب و قاطر و االغ را وسن،یھمچن. "دی را بترسانتاندشمن خود

یتجمل) شمایبرا( و دیتا بر آن ھا سوار شو)دیآفر(و اسبان و استران و خران را " " ما ال تعلمونخلقی و نھی لترکبواھا و زریالبغال و الحمندی آفری مدی دانی چھ را کھ نمآنو )باشند( ."

سوارکاری چیست؟، سوارکاری ورزش ھنر ویژگی این ورزش این است کھ . و روش ھایی است کھ بھ سوار شدن و ھدایت کردن اسب مربوط می شود سانان

را متحد می سازد، بنابرین موفقیت اسب و سوارکار بھ ارتباط و اعتماد و احترامی کھ آن دو برای یک دیگر قائل )معموال اسب(و مرکب .اند، بستگی میدارد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

232

سوارکاریتاریخ.ری ورزشی بسیار قدیمی است کھ از دیرباز بھ منظور جنگیدن یا پیام رسانی بھ افراد آموزش داده می شدسوارکا

باستان شناسان با توجھ بھ قدیمی ترین آثار بر جای مانده از پیشینیان در رابطھ با .تاریخ رام کردن اسب ھنوز بھ درستی شناختھ نشده استیھیقبل از آن اسب بھ منظور تھ. اسب ھای اھلی بھ بیش از سھ ھزار سال قبل از میالد بر می گردندرام کردن اسب ھا، معتقدند کھ اولین

الدی کرده اند کھ بھ شش ھزار سال قبل از مدای پیی دھانھ ھای شرقی نقاط از اروپایالبتھ باستان شناسان در بعض. شده استیغذا شکار م سرعت آن در لی بھ دلیل داشتھ است کھ اسب را رام کند و از آن بھره ببرد، ویز آن زمان سع دھد کھ انسان ای نشان منیا. گردندیبر م

. شده اندافتیی مرکزیای شمال قفقاز و آس،ی شرقی آثار در اروپانی تریمیقد.فرار موفق نشده است

مؤخر)الدیپنج ھزار سال قبل از م(وسفند و بز و گ)الدینھ ھزار سال قبل از م( چون سگ یواناتی با حسھی ساختن اسب در مقایاگرچھ اھلیی جابھ جای برد، بلکھ برای اسب بھره مریانسان نھ تنھا از گوشت و ش. انسان بھ وجود آوردی در زندگیمی وجود تحول عظنیبود، با ا

چگونھ سوار شدن بر یریادگی قبل از کھ مردمدارندی مدهی است کھ مورخان عقنی باره انی جالب در اینکتھ ا. کردی استفاده مو از ازین: کنندی عمده ارائھ ملی خود دو دلھی فرضنی ایآنان برا. کردندیاسب، از ارابھ استفاده م

١٤٠ از شیبھ ب) شانھیبلند( کوچک بوده و قد آن ھا اری حمل انسان بسی آن دوره برای دھند کھ اسب ھای شده نشان مدای پی ھالیفسدی رسی متر نمیسانت

. بستندی می االغ وحشای گاو لی از قبیواناتی کردند و آن ھا را بھ حیقبل از آن کھ اسب توسط انسان رام شود، مردم از ارابھ استفاده م. شدی کھ سوار شدن بر کمر اسب باعث وحشت و رم کردن آن می دشوار نبود، در حالیلی کوتاه قد خیبستن ارابھ بھ اسب ھا

کردن مسافت ی کھ در گذشتھ طیدر حال. بھ دنبال داشتی فراوانراتی تحول و تأثای مردم اوراسیسب ھا در زندگ کردن اتی و تربمھارتی ھدای برایلیکم کم وسا. بپردازدیی و کشور گشادی جدی ھانی انسان توانست بھ کشف سر زمد،ی رسی ممکن بھ نظر مری غی طوالنیھا

تربیت و . سوارکاران گرفتنداریساختھ شدند و در اخت) باشندی ھا مینیکھ از اختراعات چ( و رکاب نی مانند زب بر اسشتریو تسلط بپرورش اسب نیز، بھ خصوص در خاور میانھ اھمیت بسیاری یافت و صحرا نشینان این مناطق بھ پرورش و نگاه داری اسب ھای اصیل

.ر جنگ ھا معمول بودسوارکاری تا اواخر قرن پانزدھم میالدی، بیشتر د.عربی پرداختند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

233

، ولی چوگانمانند بازیالبتھ در بعضی از کشور ھا مانند ایران باستان، بھ عنوان ورزش و سرگرمی نیز مورد توجھ قرار می گرفت یگزین بالخره در اواخر قرن نوزدھم میالدی، با پیشرفت صنعت و جا.جنبھ ی ھنری آن از اواخر قرن پانزدھم میالدی بھ بعد اھمیت یافت

.کردن اسب ھا توسط ماشین آالت، سوارکاری جنبھ ی ورزشی و سرگرمی کھ امروزه مشاھده می شود را بھ خود گرفت.

برقراری ارتباط با اسب را کھ قرار استی اسبیخوو بتواند خلقسیسوارکار با.اسب استاولین گام یادگیری سوارکاری ، یادگیری ارتباط برقرار کردن با

روی سوارکار می تواند از.کند و انجام دھدھای او را بھتر درک سوار شود درک کند و با او بھ خوبی ارتباط برقرار کند، تا اسب فرمانبھ طور مثال، ھنگامی کھ اسب .ھای اسب در این مورد بسیار مؤثر استحرکات گوش.حرکات و برخی اعمال اسب متوجھ منظور او شود

دقت در حال پیدا گیرد، بھ این معناست کھ صدایی او را نگران کرده است و او باچرخاند و سرش را باال میھایش را بھ سمت جلو میگوشدھد، بھ این معناست کھ با دقت چرخاند و حرکت میھایش را در جھات مختلف میو یا ھنگامی کھ اسب گوش.داستکردن منبع ص

.دی تسلیم شدن و اطاعت اسب می باشھای مایل بھ سمت پایین در دو طرف سر اسب، نشان دھندهگوش.اطرافش را تحت نظر میدارد و چرخاندی را مشیھا کھ گوشیاسب. استیآلودگ خوابی افتاده باشند، نشانھنیی سمت پاھا بھ کھ لبیھا در صورت حالت گوشنیالبتھ ا

کند و سرش را لی را بھ سمت جلو ماشیھااگر اسب گوش.داردی با سوارکار را میسر گذاشتن و بازبھ قصد سرآورد،ی مرونیزبانش را بی اعتمادی باعث بیزی چیعنی را بھ سم عقب بچرخاند، شیھااگر گوش.داردیماعتماد )یگری ھر کس دای( بھ سوارکار یعنید، خم کنیکم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

234

کھ بھ شدت نی اای است و نی خشمگاری بسیعنی را بھ سمت عقب بخواباند، شیھا کھ گوشیدر صورت. او شده استی و ناراحتتی عصبانای در درک منظور او توانندی مزی اسب نیرکت سر و پاھاح. خطرناک باشد و حملھ کنداری تواند بسی مسب صورت انیدر ا. استدهیترس

را شی جلوی کھ پاھایھنگام.دھدی خود را نشان میخلق بددھد،یشدت تکان م و ناگھان بھآوردی منیی پای کھ سرش را کمیاسب.کمک کنند بفھماند خواھدی مکوبد،ی منی عقبش را بر زمی اسب پاھای کھ وقتی در حالکند،ی را ابراز مد خویقراری بایتی عصبانکوبد،ی منیبر زم...)ال مگس ومث( او شده است ی باعث ناراحتیزیکھ چ

شاخھ ھای مختلف سوارکاری:سوارکاری شاخھ ھای متعددی میدارد کھ بھ طور کلی در دو دستھ قرار می گیرند

اسب دوانیمسابقات روم و یوناناین مسابقات از دوران قدیم در بسیاری از تمدن ھا ھمچون مسابقات . باستان وجود داشتھ است از مسابقات تاخت و یورتمھ

.رایج اسب دوانی می باشدند

کھ اسب با سرعت گرفتن شروع نی است، بدون اانی بھ خط پادنی، کھ در آن ھا ھدف نفر اول رس) ارابھایسوار بر اسب (ورتمھیمسابقات . شودیتاختن اسب باعث حذف شدن سوارکار از دور مسابقھ م.بھ تاختن کند

.۶٠٠/١ و ۴٠٠/٢نی مسابقات بنیمسافت ا. بار با تاختنیا است، اما انی بھ خط پادنی ھدف اول رسزیمسابقات تاخت، کھ در آن ھا ن

مسابقات با توجھ بھ نوع مانع نیمسافت ا. آن ھا بپردی از روسی از مسابقات تاخت، ھمراه با مانع است و اسب باگری دینوع.استمتفاوت است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

235

سایر مسابقات سوارکاریدر این جا بھ برخی از این ورزش ھا اشاره شده .بردن مسابقھ ی دو نیستشاخھ ھای متعددی در آن جای می گیرند کھ در آن ھا ھدف

:است

این مسابقات در زمین ھایی مستطیل حرکات نمایشی اسبھای تربیت شده کھ در آن کیفیت ارتباط میان سوارکار و اسب سنجیده می شود.بھ ترتیب در زمین حاضر شده و برنامھ ھای خود را اجرا می متر برگزار می شوند، و سوارکاران ٢٠ متر و عرض۶٠شکل بھ طول

داوران بر اساس تکنیک و دقت سوارکار و ھمچنین اطاعت و حرکات اسب و .این برنامھ ھا می توانند مشخص شده یا آزاد باشند.کننداتش برای ھدایت اسب تا حد امکان مخفی سوارکار بایس سعی کند حرک.قضاوت کرده و بین صفر تا ده نمره می دھند,ارتباط میان آن دو

. باشدی سال منی چنداری تالش بسیجھی کھ نتی در حالد،یای آسان باری کار ممکن است بھ نظر تماشاگران بسنیا. انجام می گیرد

اسب ھای . استروز)و گاھی دو(در یک ) کیلومتر١۶٠ تا٢٠بین (، کھ ھدف از آن ھا طی کردن مسافتی طوالنی مسابقات استقامتاسب .عرب از بھترین نژاد ھا برای این نوع مسابقات می باشدند، زیرا جثھ ای کوچک و مقاوم در برابر گرما و تمرینات سخت میدارند

.ھای انگلیسی نیز بھ دلیل سرعتشان در این زمینھ مورد توجھ بسیاری قرار می گیرند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

236

گاوچرانی Rodeo (رودیئو) مسابقات.ھای وحشی استمسابقھ با اسب

امروزه سوارکاری در ایران بیش از چند دھھ ی اخیر مورد توجھ قرار گرفتھ است و باشگاه ھای مختلف بھ سرعت تاسیس شده و در روند با این وجود ایران ھنوز در سطح جھانی برنده ی مقام خاصی نشده است، ولی با روند کنونی بھ زودی بھ چنین .پیشرفت می باشند

.سوارکاری بانوان نیز بسیار مورد توجھ قرار گرفتھ است و بر طرفداران آن روز بھ روز افزوده می شود.تی دست خواھد یافتافتخارا

از ... ، آراسب، الوند، اسواران، ینی مھر، امام خمرانی اران،ی ایباشگاه ھا: را مثال زدری توان موارد زی استان تھران میاز باشگاه ھا و زاده،ی فتحلنی نژاد و فرزی مسعود مکار،ی اصغرمی کر،ی کالنترری ام،ی کاظم وجدانانی توان آقای مزی کشورمان نسوارکاران برتر

. را نام بردونی سروناز مستجاب الدعوه و سارا رجب،ی سحر رضاع،ییکوی ھالھ ن،ی عبدطاھرهخانم ھا

ارابھ رانی در ایران باستان

اما خیلی پیشتر از آن ایرانیان بھ ارابھ و .شدرانی دو اسبھ و چھار اسبھ انجام می المپیك باستان گاھگاھی مسابقات ارابھدر بازیھای.اندرانی آشنایی داشتھارابھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

237

ای بھ ا از نقطھكشیدند وزن و فرزند خود رھایی كھ اسبھا آن را میآریاھا با گردونھ: ...در كتاب تمدن ھخامنشی از علی سامی آمده است.كردندنقطھ دیگر حمل می

ارابھ زرینی -ای كھ كنار رودی منشعب از رود سیحون میان راه تاش و گرگان نزدیكی راه سمرقند كشف شده گنجینھ-در گنجینھ جیحون.دھدای از یك ارابھ سلطنتی را نشان میاست كھ نھ تنھا شاھكار زرگری مھمی است بلكھ نمونھ

نقش روی این مھر عبارتست از ارابھ .شودبترین مھرھای ھخامنشی، مھر داریوش كبیر است كھ در موزه بریتانیا نگھداری مییكی از جال.ای در زیردست و پای اسبھا بھ زمین افتاده استدو اسبھ كھ اسبان آن در حال تاخت می باشدند و الشھ شیر كشتھ

ارابھ در آن زمان جنبھ تجملی و تفننی داشتھ نھ جنبھ جنگی .كردنددی پادشاھان استفاده میدر ارتش پارت از ارابھ برای حمل زنان غیرعق.و رسمی

.شدندھا با اسبھای مخصوصی كشیده میاین ارابھ.اندكردهدر زمان ساسانیان برای پیروزی در جنگ و حملھ و دفاع از ارابھ استفاده می.از بین رفتند و دیگر در ارتش ایران دیده نشدندھا با حملھ اعراب بھ ایرانیان گردونھ

:در كتاب كوروش نامھ اثر گزنفون آمده است .رانی آغاز شود و بھ ھر یك از قھرمانان گاو فربھی اھدا شد تا قربانی كنند و ضیافتی برپا سازند سپس كوروش فرمان داد مسابقھ ارابھ

اش گاو فربھی اھدا شد، گاو را بھ كوروش نیز در ازای پیروزی. مسابقات توزیع نمودندعالوه بر این جامھای متعدد پیروزی بین برندگان.كھ در نظم امور دربار مھارت و مجاھدت بسیاری نموده بود بخشید»فروالس«پذیرفت ولی جامھای زرین را بھ

ارابھ رانین شیوه و جذابیت نمایش و رفتار و حرکات اسب سنجیده می کھ در آ(مرحلھ ی درساژ :ارابھ رانی معموال دارای سھ مرحلھ می باشند

کھ امتحانی زمان بندی شده است و از قسمت ھای مختلفی تشکیل شده است و مھموال دارای موانعی طبیعی یا (، مرحلھ ی ماراتون .)شودارت است از حرکت در راه ھایی و مرحلھ ی آخر کھ عب.)در آن مھارت، توانایی جسمی و سرعت اسب سنجیده می شود.مصنوعی است

گذشت وقت مجاز یا افتادن توپ باعث از دست رفتن امتیاز می .محدود شده است)یا چیزھای دیگری(کھ از اطراف، توسط توپ ھایی .داردی خاص، بیش از چھار عدد نیستنتعداد اسب ھایی کھ ارابھ را می کشند بھ نوع مسابقھ بستگی میدارد و بھ جز در مو.شود

یرانمسابقھ ارابھی ورزشی رشتھ ھاخچھیتار:مجموعھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

238

ی ھم برای رقابت ورزشنیا. بودی روم شرقی روم، و امپراتوری باستان، امپراتورونانی ورزش ھا در نی از محبوب تریکیی رانارابھنی حال انیبا ا. شدی مرگ می حت ودی شدی معموال منجر بھ جراحت ھایکھ مسابقھ ھا اسب ھا پرخطر بود چرایسواران و ھم برا

افزودی مانیماشاچخطرھا بھ عالقھ و شوق تی مختلف اسپانسرھایھا با گروهیمھای ت،ی ارابھ رانی مسابقھ ھایدر شکل روم. آزاد بودزی زنان نی برای مسابقات ارابھ رانیتماشا

بھ ی بودند و از نظر عاطفمی تکیعموال ھوادار سرسخت مانی مثل فوتبال تماشاچی امروزیمثل ورزشھا. شدندی معلوم مشانیمال. وابستھ بودندشانیا ھمی شکست تاییروزیپ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

239

این درگیری ھا گاھی تبدیل بھ اموری سیاسی می شدند و با نظرات .گاه دعوای ھای وحشیانھ بین ھواداران تیمھای حریف رو می داد گرفتند و سیاست بھ ھمین علت بسیاري از امپراتوران روم و بیزانس کنترل تیمھا را در دست می.متقابل سیاسی یا مذھبی گره می خوردند

.مردانی را برای نظارت بر آنھا منسوب می کردند

در امپراتوری روم شرقی تیمھای ارابھ رانی برای چند قرن بھ نقش سیاسی .پس از سقوط روم از اھمیت این ورزش در جھان غرب کم شد. را از دست دادپس از شورش نیکا ورزش ارابھ رانی بھ شکلی تدریجی اھمیت خویش.خویش ادامھ دادند

ارابه رانیمیدان مسابقات ارابه رانی

ارابھ رانیدر این بازی اسب را بھ ارابھ ای می بندند کھ وزنی .نوعی بازی اسب دوانی کھ بھ مسابقۀ ارابھ رانی با سرعت یورتمھ ھم مشھور است

چنانچھ اسب بھ جای یورتمھ رفتن چھارنعل برود، ارابھ ران . ، ارابھ را بکشدسبک دارد و اسب باید در حالیکھ قدم اھستھ یا یورتمھ میرود.باید بازی را آغاز کند

این ورزش .مسابقھ ھای ارابھ رانی غالبا برای راننده ھا و اسب ھایشان پرخطر بوده، کھ معموال اسیب جدي و حتی مرگ را متحمل می شدبرخی.سیار زیاد معادل با مسابقھ ھای موتور سواری مدرن را برای تماشاچیان بھ ارمغان می آوردبسیار پر شور برگذار میشده و ھیجانی ب

از جنبھ ھای سازمانی مسابقھ ھای ارابھ رانی ھم با روش ھای فعلی در ورزش حرفھ ای ارابھ رانی کنونی ھماھنگی دارد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

240

از شواھد موجود . رود کھ بھ اندازه ی خود ارابھ ھا قدمت داشتھ باشدزمان ابداع مسابقھ ھای ارابھ رانی دقیقا معلوم نیست ولی یقین میروی اثرھای ھنری و سفال ھا معلوم است کھ این مسابقھ ھای از زمان یونان باستان وجود داشتھ و ھمینطور نخستین ارجاع ادبی از آن در

.کتاب ایلیاد نوشتھ ی ھومر در مراسم تشییع جنازه پاتروکلوس موجود استکت کنندگان در این مسابقھ را دیومدس، امولوس، آنتیلوکوس، منالئوس و مریونس می نامیدندشر .

.برنده ی این مسابقھ دیومدس بود کھ بعنوان جایزه یک برده ی زن و یک دیگ دریافت می کردخویش را بھ برندگان این رقابت مطابق با یک افسانھ پادشاه اونوموس دختران .بعد ھا ھمین مسابقھ در المپیک جایگاه مخصوصى گرفت

بعنوان جایزه میداددر جھان باستان، این ورزش یک فرم محبوب از مسابقھ ھا بین وسایل نقلیھ کوچک با دو چرخ ھمراه با دو، چھار، یا شش اسب بوده

نواره ھای مذھبی یونان بودچنین مسابقاتی یکی از قسمت ھای برجستھ بازي ھای المپیک باستانی و دیگر بازي ھای مربوط بھ جش.است .

پپیش از میالد در پرورش انواع اسب توانا بوده و در برگزاری مسابقھ ھایاسب سواری، ارابھ رانی و ١٥٠٠ایرانیان دست کم از حدود .معرفی آن ھا بھ دیگر ملت ھا جھان باستان پیشگام بوده اند

با وارد شدن بھ سرزمین ایران اسب و ارابھ و ارابھ رانی )قی اقوام ھندو اروپاییبزرگ ترین قوم ایرانی و از شاخھ شر(آنقدر کھ آریائیان.را با خود بھ این سرزمین آورده اند

بخش ورزشی بیتوتھیگردآوردویدن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

241

تاریخچھ دویدن در ایران

توان گفت دوومیدانی از زمان بنابراین می.دوومیدانی یک ورزش طبیعی است زیرا با رفتار و حرکات طبیعی انسان مطابقت میدارد.آمدپیدایش بشر وجود داشتھ است و اولین اسلحھ انسان در برخورد با محیط و خطرھای آن بھ حساب می

لیکن اشخاصی کھ .فرار کردن بود تا اینکھ در محلی خود را مخفی کرده بھ زندگی خود ادامھ دھدبشر اولیھ برای دفاع از خود محتاج بھ .گرفتندضعیف بوده و قدرت دویدن نداشتند بدون شک طعمھ حیوانات قرار می

را کھ دویدن، حد فاصل بین آموختند چھای خود را تشویق بھ دویدن کرده و بھ آنھا طرز فرار از مقابل حیوانات را میبدین جھت پدرھا بچھ.زندگی و مرگ برای آنھا بود

شد کھ بین آنھا و کردند و اگر الزم میانسانھای اولیھ ضمن دویدن و فرار، برای عبور از موانع طبیعی از جھیدن و پریدن استفاده میگرفت کھ انسان از فرار ال زمانی انجام میگرفتند این کار معموای صورت گیرد از پرتاب سنگ یا دیگر اشیا کمک میحیوانات مبارزه

.شدکردن خستھ و کوفتھ می

بھ این ترتیب انسان اولیھ .در تنگنای مرگ و زندگی، انسان مجبور بود از قدرت بازو و پنجھ و عضالت خود ھم حداکثر استفاده را نماید.اھد توانست با مشکالت و خطرات پیرامون خود مبارزه کندتر پرتاب کند، بھتر خوپی برد کھ اگر تندتر بدود، بیشتر بپرد و محکم

.كرد، برای بدست آوردن غذا و فرار از خطر، مجبور بھ راه رفتن و دویدن بوداالیام، ھنگامیكھ در غارھا و جنگلھا زندگی میبشر از قدیما حیوانات بھتر عمل نموده و در صورت لزوم موفق بھ كردند و در مصاف بتر بودند كھ سریعتر حركت میاز انسانھای اولیھ، آنھایی موفق

در روزگاری كھ بجز پاھا، وسیلھ دیگری برای حركت نداشت، یگانھ .در تمام اعصار، بشر سرعت را دوست داشتھ است.شدندفرار می.عامل برتری انسانھا، سرعتشان بود

دوندگان در حضور شاه دویده و جوایز خود را از شاه .شدانھ انجام میھای مورخین یونانی، در ایران مسابقات دو و پنجگبراساس نوشتھ.كردنددریافت می

:نویسد استرابون مورخ نامی یونان میدھدشاه ایران بھ برندگان دو و فاتحین مسابقات پنجگانھ جایزه می ...» ...»

:نویسداو در جای دیگر می

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

242

شوند و آنھا را كند، بعد آنھا در جایی جمع میبرخیزند، صدای بوقی از مفرغ آنھا را بیدار میجوانان ایرانی بایس قبل از طلوع آفتاب ...»سپارند، این شخص كھ رییس دستھ است، دستھ خود را ھای پنجاه نفری تقسیم كرده، ھریك را بھ یك پسر پادشاه یا پسر یك والی میبھ دستھ

) . متر بود193ھر استاد در حدود (».دواند استاد می40 تا30پادشاھان و ساتراپھا برای اینكھ پیامھا را ردوبدل كنند، پیك و قاصدانی در دربار و تشكیالت دولتی حاضر و آماده داشتند، و ھنگامیكھ بھ

.كردندطور مخفیانھ و دور از چشم این و آن نیاز بھ ارسال پیامھای محرمانھ داشتند از آنھا استفاده میتوانستند روزھا و شبھا با گرسنگی و شدند كھ در صورت لزوم میآنھا طوری تربیت می.تحت تعلیمات بخصوصی بودندھا و قاصدان پیك

آمیزی در مقابل خستگی، استقامت و آنھا بھ طور تحسین.كردتمرینات مداوم راھپیمایی و دویدن، آنھا را ورزیده می.تشنگی مقابلھ كنند.نمودندتحمل می

كردند، اكثر مردم فاصلھ بین شھرھا و دھات را پیاده سانیان با آنكھ از چھارپایان برای سواری و حمل بار استفاده میدر دوران سارساندن اخبار و :آنھا دو وظیفھ داشتند.شدنددر این دوره قاصدان و دوندگانی چابك بھ اطراف و اكناف كشور فرستاده می.پیمودندمی

. در بازگشت بھ مركزدستورات، و گزارش اطالعات .وظیفھ شاطران برقراری ارتباط بین نقاط مختلف ایران .كردند كھ شاطر نام داشتنددر قرون بعد برای ارسال اخبار از دوندگانی استفاده می

بود كھ فرستادن اھمیت دیگر شاطران بھ این مسئلھ مربوط.ای داشتالعادهبا توجھ بھ پھناور بودن ایران، حرفھ شاطری اھمیت فوق.بودآمد، خطر توانست برود و بھ آسانی از عھده اختفای خود بر نمیقاصدی پیاده و تیزپا بھ ماموریت، نسبت بھ سواری كھ از ھر راھی نمی

.كمتری داشت

بھ طور .ان بودتقوی، طھارت، صداقت، امانت و جوانمردی شعار آن.آداب و آیین شاطری، بعد از اسالم بر ھمان نسق عیاران بوده استناگفتھ نماند شاطران و .ھای مشتركی با ھم بودنداین دو در عمل دارای خصوصیات و شیوه.ای غیر از شاطری نبودكلی عیاری حرفھ

.رفتندعیاران ھنگام جنگ برای كشف وضعیت و كسب اخبار بھ پشت اردوی دشمن می

ھای در داستانھای عامیانھ و نوشتھ.اندراب بر ایرانیان متحد و ھم مسلك بودهشاطران و عیاران بیشتر از ھر دوره، در زمان تسلط اعزیرا در مواقع عادی كھ مملكت در ثبات سیاسی و اجتماعی بوده، شاطران در .تاریخی قبل از عھد صفویھ از شاطران كمتر یاد شده است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

243

شتھ كھ از خود قدرتی نشان بدھند، ولی در مواقع تسلط بیگانگان كردند و اوضاعی وجود نداسازمانھای منظم و تشكیالت دولتی خدمت می.آمدندآنھا بھ جرگھ عیاران در می

یافتھ عیاری ھرگاه شاطرپیشگی رواج می.ھای شاطری و عیاری نسبت معكوس با ھم داشتنددر ادوار مختلف تاریخ، رواج و كثرت حرفھ.تری داشتكرد، شاطری نقش كمرنگپیدا میافتاد و برعكس، ھرگاه عیاری رونق از اعتبار می

داوطلبان بایس شرایط خاصی داشتند و در یك دوره نسبتا طوالنی، طی تحمل .از زمان صفویھ بھ بعد تربیت شاطر اھمیت فراوانی داشتتبھ خاصی دست پیدا پس از طی دوره آموزش، اگر در آزمایش نھایی بھ ر.آموختندریاضت، دوندگی و تحمل گرسنگی و تشنگی را می

. كیلومتری را بروند و برگردند10بایست مسافت این آزمایش جنبھ مقدماتی داشت و شاگردان می.شدندكردند بھ مقام شاطری نایل میمی

شكل و ی بوقیپیچ تا زیر زانو و قبای بلند و كالھھای سبك و مچھنگام این مسابقھ شاطران با گیوه.یك مسابقھ دو نامحدود ھم معمول بودای معین تا زمانی كھ توانایی در و در طول جاده.باری از نان و مشكی از آب ھمراه داشتندآنھا كولھ.شدندكمربندی سخت آماده آزمایش می

و تیر سیاه دادند و از اسفیدی در دست داشتند كھ پس از طی دور اول بھ شخص معینی می)تكھ چوب كوتاه(آنھا تیر .دویدندبدن داشتند میدر طول مسابقھ، چنانچھ دوندگان گرسنھ .كردندكردند و در برگشت بھ مبدا این تیرا را تحویل داده تیر سفید دیگری دریافت میدریافت میای مدت در این مسابقھ دو نوع امتیاز وجود داشت یكی بر.كردندبار یا مشكشان استفاده میبایست بدون توقف از كولھشدند مییا تشنھ می

.گشتندرفتند و بر میزمانیكھ در این مسابقھ دویده بودند و دیگری برای تعداد دفعاتی كھ می

بستند كھ نشانھ چابكی و بھ بازو، كمر و دامن خود می»زنگ حیدری«آمدند، وقتی شاطران در این حرفھ بھ كمال و مرتبھ خاصی نایل می.قدرت عمل آنھا بود

شاھان قاجار و درباریان ھنگام عبور از راھھا و معابر برای نشان .فھ شاطری رونق و عمومیت بیشتری یافتبعد از عھد صفویھ، حر.دادنددادن حشمت و جالل خود گروه زیادی از شاطران چابك را بھ صف التزام ركاب سلطنتی حركت می .

دویدند و او ، صفھای شاطران ھمھ جا پا بھ پای اسب مھمان میشد، در تشریفات استقبالچنانچھ سفیر یا مھمان عالیقدری وارد پایتخت می.كردندرا با احترام بھ مركز پذیرایی وارد می

هللا خان بودالملك و بعد از او پسرش فضلمعروفترین شاطر ناصرالدین شاه كھ منصب شاطرباشی شاه داشتند، حاج محمدقلی خان صارم .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

244

ف و تلفن و رادیو و تلویزیون، دفتر تاریخ كھنسال شاطری، در ایران بستھ شد و امروز جز نامی از پس از پیدا شدن وسائل نقلیھ و تلگراھای روز عاشورا، دو نفر شاطر بھ رسم ایرانیھا، با لباس شاطران عھد خوانیتنھا در بعضی از دھات ایران در تعزیھ.آنھا باقی نمانده است

.گذاری رضاشاه پھلوی استفاده شداطرھا در مراسم تاجبرای آخرین بار از ش.صفوی شركت میدارند

ھای خارجی و ای بھ نام المپیک ایران ترتیب داده شد کھ در آن ورزشکاران سفارتخانھ در میدان مشق تھران، مسابقھ1303در سال ا وزارت معارف ایران ھھ سالھ در آن سالھ.بود»دو و میدانی«مھمترین رشتھ این رویداد ورزشی .ورزشکاران ایرانی شرکت کردند

.داد کھ بیشتر بر پایھ دوومیدانی، شمشیربازی و حرکات ژیمناستیک بودآموزان ترتیب میای ورزشی برای دانشجشنواره در الدین شایستھ و شعاع معتمد شیرازی بھ بعد، بھ کمک شمس1303 از سال -کھ او را پدر دو و میدانی ایران می خوانند-احمد ایزدپناه

مسجد سپھساالر آن زمان تشکیالتی بھ راه انداختند کھ ھدف آن برگزاری مسابقات دو و میدانی بین ورزشکاران محالت و مدارس تھران .بود

.، کانون ورزش ایران بھ ھمت این کانون در کالج تھران برگزار شد1311در سال شد و دستھ بیل و ریسمان و سنگ یدانی با وسایل معمولی و ابتدایی انجام میبیشتر مسابقات دو و م)1310 -11 -12-13(در آن سالھا

.رفتترازو برای پرش با نیزه و پرش ارتفاع و پرتاب وزنھ بھ کار می ھجری شمسی از سوی وزارت معارف یک اردوی ورزشی در باغ منظریھ تھران ترتیب یافت کھ اولین سمینار دوومیدانی 1313در سال

ھای مختلف دوومیدانی بھ بھ این ترتیب رشتھ.ریزی کند و گسترش دھدا تشکیل شد تا این رشتھ از ورزش را درایران پایھ ھم در آنجتدریج در شھرھای بزرگ و کوچک ایران رواج یافت

. ھزارمتر مدال طال و 5در دھلی نو بود کھ علی باغبانباشی در آن سال موفق شد 1951اولین حضور بین المللی ایران در بازیھای آسیایی

کھ دومین حضور ایران در این بازیھا 1958باغبانباشی ھفت سال بعد در بازیھای آسیایی . ھزارمتربامانع مدال نقره بھ دست آورد3در ایران از قھرمانان بزرگ تاریخ دو و میدانی. ھزارمتر دو مدال برنز بھ دست آورد5 ھزارمتر و 10بود کھ موفق شد در رشتھ ھای

توان بھ باغبانباشی، خلیل رضوی، تمیور غیاثی، احمد میرحسینی، جالل کشمیری، فرامرز آصف، سلمان حسام، رضا انتظاری، حمید میاحسان حدادی تنھا ورزشکار ایران بوده است کھ بھ .سجادی، جعفر باباخانی، سجاد مرادی، عباس صمیمی و احسان حدادی اشاره کرد

بھ مدال طالی پرتاب دیسک دست 1383حدادی در مسابقات جھانی جوانان در سال .در دو و میدانی دست یافتھ استمدال طالی جھانی .یافت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

245

در یونان .کرداز بین ملتھای دنیای باستان فقط یونان بود کھ با عشق و عالقھ، مردان غیور و با شھامت خود را بھ بھترین شکل، تشویق میکردند و برای آنھا پریدند بھ چشم عظمت نگاه میترین محل میای را بیشتر پرتاب کرده و از مرتفعر دویده و شیباستان بھ مردانی کھ بھت

اما نکتھ مجھول برای ھمھ دانشمندان علم ورزش این است کھ بھ چھ علت قھرمانان پرتاب دیسک در .احترام و افتخار زیادی قائل بودند.اران دیگر در درجھ دوم اھمیت قرار داشتندگرفتند وورزشکمرتبھ اول قرار می

ای، جوانی است بلند باال و سرشار از این موجود افسانھ.خوریمبر می»مرکور«در اساطیر یونان باستان، بھ موجودی پرشور و شر بھ نام ا و گامھای تیز و چابک، سفرھای او در دو طرف کاله و مچ پای خود بالھایی کوچک میدارد و با ھمین بالھ.شادمانی و حرکت و حرارت

ای حکایت از عالقھ و توجھ مردم بھ وجود چنین اسطوره.دھدبسیار پرماجرایی را در کوھھا و جنگلھا و سرزمینھای مختلف انجام می .تیزپایی، چابکی و دویدن میدارد

ھا، خود را برای مسابقات واع دوھا و پرتاببا پرداختن بھ ان)سربازان عضو ارتش(در دوران امپراطوری روم باستان، لژیونرھا .کردندشمشیرزنی و نبردھای تن بھ تن آماده می

شدشامل دویدنھای انفرادی و جمعی اجرا می»دومیدانی«در مصر باستان نیز، نوعی ورزش .ای چندھزار سالھ میدارد تین رایج است کھ پیشینھدر ایرلند ورزش میدانی بھ نام تیل

المپیک باستان. قرن ادامھ داشت12 قبل از میالد آغاز شد و 776این بازیھا از سال .دار دوومیدانی بودالمپیک باستان اولین اجرای سازمان یافتھ و قانون

) متر182(مسابقھ دو با شرکت دوندگان چابک بھ مسافت یک استاد .دوومیدانی در المپیک باستان در رأس دیگر ورزشھا قرار داشت.واژه استادیوم از این کلمھ گرفتھ شد.شدجام میان

ای بھ نام نیزه اختراع کرده بود و در جنگ از آن استفاده فراوانی در این دوره حتی دویدن با یک پا ھم وجود داشتھ و از آنجا کھ بشر اسلحھیکی پرتاب نیزه و دیگری نبرد با :یزه وجود داشتدر المپیادھا دو نوع مسابقھ با ن.کرد، پرتاب نیزه ھم بھ عنوان ورزش شناختھ شدمی

.نیزه توأم باشمشیربازی

« بنا بھ مدارک تاریخی، پرش طول در چھارمین دوره .احتماال اولین قھرمان رسمی دو در نخستین المپیک باستانی بوده است»کوروبوسھای ھای بعدی رشتھدر دوره. متر پرید7ین ماده بود کھ حدود بھ مواد مسابقھ اضافھ شد و کرونوس از کشور اسپارتا نخستین رکورددار ا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

246

یونانیھا، برای پرتاب دیسک از یک صفحھ مدور فلزی .دیگر مانند پرتاب وزنھ و پرتاب دیسک بھ فھرست مسابقات دوومیدانی اضافھ شد.نامیدندکردند کھ آن را ھاترس میاستفاده می

بھ دستور امپراطور روم تئودوزیوس اول تعطیل شد و ھمزمان مسابقات دوومیدانی ھم از رونق بازیھای المپیک در قرن چھارم میالدیھا در اقوام و ملل دنیا دیده شده کھ بیشتر بھ خاطر از آن زمان تا زنده شدن دوباره المپیک شکلھایی از انواع دوھا و پرشھا و پرتاب.افتاد

.آماده شدن جنگجویان و سربازان بوده استاین رواج در اواخر قرن پانزدھم و اوایل قرن شانزدھم .ر قرن دوازدھم میالدی، مسابقات میدانی و مخصوصا دو در انگلستان رواج یافتد

علت این شکوفایی عالقھ ھنری ھشتم پادشاه انگلستان بود کھ خود مھارت فراوانی در پرتاب .شدت یافت و بھ ورزش اول جامعھ تبدیل شد.چکش داشت

بستند و انبوه مردم بھ تماشا بندی مرسوم شد کھ در آن دوندگان با ھم شرط می میالدی، در انگلستان نوعی شرط18 و 17 قرن در.ایستادندمی

ھا و مدارس انگلستان راه یافتھ بود و دانشجویان عالقھ فراوانی بھ این ورزش پیدا کرده دوومیدانی بھ دانشگاه1860 تا1820در سالھای .دندبو

ارتش انگلستان یک مسابقھ بزرگ برای اھمیت دادن بھ دو و جلب توجھ نظامیان بھ آن ترتیب داد و عالوه بر این، دوھای 1849در سال .سرعت و استقامت را جزء دروس رسمی دانشکده افسری قرار داد

ھا و کلوپھای دیگری بھ وجود شد و بعد از آن باشگاهدر لندن تاسیس»کلوپ اتلتیک آماتور« اولین باشگاه دوندگان با نام 1866در سال آمدند

کلوپ اتلتیک «اولین باشگاه دوومیدانی آمریکا .بعد از انگلستان، دومین کشوری کھ دوومیدانی در آن رونق بسیار یافت آمریکا بود. تاسیس شد1868بود کھ در سال »نیویورک

.ترین رشتھ ھای ورزشی بازیھا قرار داشتومیدانی در ردیف مھم دو1896در اولین دوره المپیک نوین در سال ای در سوئد با حضور نمایندگان سازمانھای دوومیدانی کشورھای بلژیک، اتریش، کانادا، شیلی، دانمارک، کنگره1912در ھفدھم ژوییھ

المللی رالیا برپا شد و برای ایجاد یک سازمان بینمصر، فنالند، آلمان، انگلستان، یونان، مجارستان، نروژ، شوروی، آمریکا، سوئد و استھای این فعالیت.تأسیس شد»المللی دوومیدانیفدراسیون بین« با نام 1913این سازمان، سرانجام در ماه اوت سال .دومیدانی مشورت کردند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

247

نیست کھ عضو فدراسیون دوومیدانی در حال حاضر تقریبا ھیچ کشوری.سازمان باعث شد کھ این ورزش در سراسر دنیا گسترش یابد.نباشد و از قوانین آن پیروی نکند

ورزش چوگان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

248

بازی، ایرانیان می باشدند، اما اطالعی از مبتكر چوگان.باشدگر از فنون سواركاری میچوگان كھ ورزشی مفرح و سودمند است یكی دی.تاریخ دقیق شروع آن وجود نمیدارد

در شاھنامھ فردوسی در چندین جا وصف چوگان بھ طور مفصل آمده است، كھ از جملھ، بازی بین ایرانیان بھ فرماندھی ایرانیان بھ باشدبھ فرماندھی افراسیاب میفرماندھی سیاوش و تورانیان .

گزنفون بازی گوی و چوگان را اینطور شرح میدھد :« شدند و ھر دستھ نفری مشغول بازی می20 تا15كرده و دو دستھ ھای سنگی درست میدر دو انتھای میدان وسیعی، دو دروازه از میلھ

زنی و فائق آمدن گیری و نشانھاین بازی از لحاظ نشانھ.آمدھ شمار میساخت برنده بكھ گوی را با چوگان از دروازه دستھ دیگر خارج میسواری و خم و راست شدن در حین تاخت و ھنگام بازی دارای بر حریف و پایداری و تالش و دفاع از حدود دروازه خود از لحاظ چابك

نتایج روحی، تربیتی و فواید جسمی و ورزشی فراوان بوده است.»

بھ است،ی مداخلھ در سی بھ جاسی مقصود كھ او بانی فرستاد، با ای اسكندر مقدونی و چوگان را برای سوم، گووشیكھ داركنندینقل م و خودم چوگان رودی بھ شمار می گون،ی من زمی و پاسخ داد كھ برادی را فھمیاسكندر منظور شاه ھخامنش. و چوگان بپردازدی گویباز... باشمیم

روز بھ شكار، و روز بعد بھ كیآنھا . كھ جوان بود، بھ دربار خود دعوت كردی را ھنگامی بابك ساسانری اردش،یان پادشاه اشكاردوانبھ طوری كھ خسرو پرویز و زن .پرداختندبانوان درباری و دختران شاھان ساسانی و بزرگان نیز بھ چوگان می. چوگان رفتنددانیم

اردشیر .گویند جوانی مدعی شد كھ فرزند اردشیر بابكان استمی.كردندغت چوگان بازی میمحبوبش، شیرین، در ساعات تفریح و فرابازی چوگان ترتیب داده شد و جوان چنان مھارتی بھ .بھترین دلیل اثبات این ادعا را در آن دید كھ جوان را در بازی چوگان آزمایش كند

او بھ نام .او بعدھا ولیعھد اردشیر شد و پس از اردشیر بھ پادشاھی رسید.رفتخرج داد كھ اردشیر خواھی نخواھی او را بھ فرزندی پذی .شاھپور بزرگ در تاریخ معروف است

.عمر خیام شاعر عھد سلجوقی نیز بھ بازی چوگان اشاره میكندرداخت اما بھ خاطر قد كوتاھش پزیستھ است بھ چوگان عالقھ زیادی داشت و بھ این ورزش میالرشید كھ در قرن ھشتم میالدی میھارون

شد خود را بھ گوی برساندكمتر موفق می . گویند عبدالملك سامانی موقع بازی چوگان از اسب افتاد و جان باختمی .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

249

در زمان او اھالی مازندران و گرگان در .كردشاه عباس صفوی نیز بھ چوگان عالقھ خاصی داشت و مردم را بھ این بازی تشویق میشدو در میدان نقش جھان اصفھان ھمیشھ بازی چوگان ترتیب داده می.مھارت خاصی داشتندچوگان .

بھ فرمان شاه عباس در شھر، میدانھا و محلھای مناسبی برای چوگان و دیگر ورزشھا احداث شد.

جھانگرد معروف نوشتھ است» : شاردن»«.» ھای چوگان بازی، است و از ھمین عمارت بود كھ شاه صفوی مسابقھقاپی، نمونھ خاص معماری عصر صفوی قاپو یا عالیعالی

كردسواری و جنگ حیوانات وحشی را در حضور ھزاران رعیت خود تماشا میاسب

قاورینھ راجع بھ عالیقاپو اینگونھ مینویسد :« خاطر سنگ مرمر سفیدی است كھ بھ شكل پشت را سالم و تعظیم كنند و آن بھ)قاپیعالی(قاپورسم بر این بود كھ تمام حضار، عالی

ھر وقت كھ شھریار جدیدی .اندآورده)ع(گویند در قدیم از عربستان موطن حضرت علیاالغ، بھ جای پلھ مورد استفاده است و میھار نگھبان كھ در آنجا انگاری پای او بھ سنگ اصابت كند، چكند بایس از باالی این سنگ گام برمیدارد و اگر بر سبیل سھلتاجگذاری می

گردانند كھ آن كار را تكرار كنداند، پادشاه را بر میآماده .»

تھ ونوت در مورد عالیقاپو مینویسد :« ھای عامھ را سواری و جنگ حیوانات وحشی و سرگرمیدھد و از آنجا بازی چوگان و مسابقھ اسبپادشاه در نوروز، سفرا را حضور می

كندشود تماشا می میكھ در پایین برگزار .»ھای چوگان در نقاط دیگری از ایران دیده شد كھ از جملھ دو تیر سنگی یكپارچھ در شیراز بوده است، كھ ھنوز در خیابان زند نمونھ دروازه

پابرجا و استوار استنام .ز ورزشھای کھن ایرانی استو ا)زیرا بیشتر در میان پادشاھان و بزرگان رواج داشت(این ورزش بازی شاھان نامیده شده است

این بازی در ابتدا ورزشی عنوانی نظامی و جنگی داشت و سوارکاران .چوگان از نام چوبی کھ در آن استفاده می شود برگرفتھ شده است.ایرانی در آن استعداد اسب ھای جنگی خود را بھ نمایش می گذاشتند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

250

اروپاییان در زمان صفویان و در زمان استعمار خود در چوگان بھ ھنگام کشور گشایی داریوش اول در ھند، در آن سرزمین رواج یافت.بعدھا نیز ورزش ھایی از قبیل گلف و ھاکی پدید آوردند کھ دستھھای ھند، با این بازی آشنا شدند و آن را در سراسر اروپا پخش کردند.

استفاده شده در این بازیھا بھ ھمان چوب چوگان برمیگردد.

البتھ در زمان پھلوی، در ارتباط با اروپاییان، چوگان دوباره مورد توجھ .این ورزش در ایران پس از صفویان کم کم رو بھ فراموشی رفتھمچنین اقداماتی برای .امروزه سعی می شود توجھ بیشتری بھ این ورزش نشان داده شود.قرار گرفت، ولی مانند گذشتھ رواج نیافت

.استتاسیس زمین ھایی سرپوشیده برای زنان انجام شدهمشخصھ ھای زمین چوگان

كمی از استاندارد البتھ در كشور ایاالت متحده آمریکا و آرژانتین این ابعاد ( متر است ١۴۵ و ٢٧۴طول و عرض زمین چوگان بھ ترتیب .باشد متر می٧طول دروازه نیز ).تر می باشدرایج بزرگ

مدت زمان مسابقھالبتھ این استاندارد مربوط بھ كشور انگلستان می .شود دقیقھ می باشد تقسیم می٧كھ ھر كدام )چوکھ ( دوره زمانی ۶یك بازی چوگان بھ

دقیقھ 5 دقیقھ و بین دو نیمھ 3بھ ھشت قسمت تقسیم شده و بین ھر چوكھ استراحتی معادلباشد ولی در آرژانتین و آمریكا این مدت زمانی .شوددر نظر گرفتھ می

تعداد بازیکناننفر دوم نیز مھاجم است، ولی وظیفھ .نفر اول یک مھاجم است و کار او حملھ و نیز کمک بھ مدافع است.کننددر ھر تیم چھار نفر بازی می

نفر چھارم .نفر سوم کھ معموال بھترین بازیکن تیم است، وظیفھ میدارد تا حرکات دفاعی را بھ ضد حملھ تبدیل کند.تر استاو در دفاع مھم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

251

ای با روند سریع است، امکان میدارد بازی کنان از آن جایی کھ چوگان بازی.نیز مدافع است و وظیفھ میدارد توپ را از دروازه دور کنددر این حالت بایس وظایف آن بازیکن را انجام .مختلفی از زمین قرار گیرند کھ مربوط بھ وظیفھ بازیکن دیگر باشدھای یک تیم در قسمت

.دھند تا بھ جای خود بازگردند

ھدف و قوانین بازی تیم مورد ھنگامی کھ توپ از پشت دروازه خارج می شود، پرتاب توپ بھ.ھدف این بازی فرستادن توپ در دروازه ی حریف می باشد

از (در این صورت بھ تیم مقابل یک پرتاب آزاد .حملھ قرار گرفتھ تعلق می گیرد، مگر این کھ خود این تیم باعث خارج شدن آن شده باشد.پس از ھر گل، دو تیم زمین خود را تعویض می کنند و داور توپ را در مرکز زمین قرار می دھد.تعلق می گیرد) متری محل خروج84

ھنگامی کھ بازیکنی .رتی کھ دو تیم برابر شوند، وقت اضافی بھ آن ھا تعلق می گیرد و اولین تیمی کھ گل بزند برنده اعالم می شوددر صوکھ توپ در سمت راست او )و تنھا در این صورت(بھ سمت جھتی کھ توپ در آن پرتاب شده است می تازد، تقدم با اوست در صورتی کھ

.چ بازکنی اجازه نمیدارد راه او را سد کند، مگر آن کھ در فاصلھ ی معقولی قرار گیرد کھ ھیچ جای خطر نباشددر این صورت ھی.باشد

خطاھای ورزش چوگان. قطع مسیر سواركاری كھ در طول مسیر خود در حال زدن توپ است و با این کار، انداختن جان او در مخاطره1

از سمت چپ/ضربھ زدن از جھت مخالف 2. سواركاری و یا زدن ضربھ بھ شكلی کھ برای سایر سواركارھا خطرناك باشد3

انواع جریمھ ھای بازی چوگان. احتساب یك گل برای تیم مقابل درصورت برخورد خطرناك و یا خطای عمد در نزدیكی دروازه-1مدافعین تنھا .مدافعین در پشت خط دروازه متری در جھت مخالف دروازه، و قرار گرفتن 27 زدن یك ضربھ آزاد از فاصلھ -2

.زمانی اجازه ی دخالت میدارند كھ ضربھ زده شود. متری با ھمان شرایط36زدن یك ضربھ آزاد از فاصلھ .3

. متری نقطھ زدن توپ قرارداشتھ باشد27 متری بھ طوری كھ ھیچ مدافعی تا فاصلھ 54 زدن یك ضربھ آزاد از فاصلھ -4).مانند فوتبال...بدون وجود قانونی مانند آفساید و(ربھ آزاد از وسط زمین زدن یك ض-5

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

252

متری از نقطھ زدن ضربھ قرار داشتھ 27در این شرایط ھیچ مدافعی نبایس تا فاصلھ . زدن یك ضربھ آزاد از محل وقوع خطا-6.باشد

متری دروازه 54یك ضربھ آزاد از فاصلھ :انجام می گیرد كورنر مانند فوتبال وجود نمیدارد ولی حركتی مشابھ بھ شكل زیر .7. متری از زدن ضربھ قرارداشتھ باشند27بھ این شرط كھ مدافعین در فاصلھ

داوری در چوگانسرداوران برای اینكھ در كم و كیف بازی قرار داشتھ باشند سوار بر اسب .بازی چوگان توسط دو سر داور و یك داور قضاوت می شود

در صورت توافق بین كاپیتان ھای دو تیم می توان قضاوت را بھ دو سرداور واگذار کرد ولی در صورت عدم توافق بین آن دو، .ی باشندم.تصمیم گیری حكم قطعی بھ عھده داور سوم است

شروع مسابقھ چوگانسپس.ه و چیدمان مخصوص بھ خود را می گیرنددر ابتدای شروع مسابقھ ، ھر دو تیم در میانھ زمین و پشت خط میانی صف آرایی کرد

. متری بھ میان آنھا پرتاب می کند و بازی با تصاحب توپ از طرف یكی از دو تیم شروع می شود6/4داور توپ را از فاصلھ

توقف بازیی گیرد، ولی اگر در توقف مسابقھ چوگان در شرایط معمولی فقط در زمان پایان یك چوكھ، جھت استراحت و تعویض اسب ھا صورت م

:میان یك چوكھ یكی از اتفاقات زیر رخ دھد داور می تواند دستور توقف بازی را صادر نماید

زمین خوردن یكی از اسبھا در حین مسابقھی در صورت زمین خوردن سوار كار از اسب بھ طور(مصدوم شدن یك اسب بر اثر سانحھ و یا اتفاقی غیر منتظره برای یكی از اسب ھا

).كھ اتفاق جدی برای سواركار رخ نداده باشد ، بازی ھمچنان ادامھ خواھد داشت

نحوه ثبت امتیازات

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

253

در صورتی كھ توپ بھ .زمانی یك امتیاز برای تیمی ثبت می شود كھ توپ از خط دروازه آشكارا بگذرد و داور صحت آن را تصدیق نماید.مشروط بھ تایید داور استقسمت فوقانی دروازه برخورد کند ثبت امتیاز

اسبھای چوگاندر یك بازی معموال .در ورزش چوگان معموال از اسبھای كوتاه قد استفاده می شود، بدین منظور پونی ھا از جایگاه ویژه ای برخوردارند

.ه شوداز یك اسب حداكثر در دو چوكھ استفاده می شود، البتھ بایس بین آن ھا یك چوكھ استراحت بھ اسب داد

وسائل ضروری اسب در حین مسابقھ چوگان : .بانداژ برای حفاظت چھار ساق اسب بھ منظور عدم برخورد ضربات توپ و یا چوب چوگان بھ ساق ھا

مناسب جھت كنترل ھرچھ بھتر اسب در حین مسابقھ)دھنھ، لگام(انتخاب افسار . وسائل ضروری سواركار:

كاله ایمنی مخصوص چوگاندستكش

. سانتیمتر می باشد و علت آن نیز سھولت استفاده از آن حین مسابقھ است106شالق چوگان كھ اندازه آن تقریبا معادل چكمھ سواركاری بدون بند

دزانوبن

اندازه چوب چوگان و توپال برای ساخت آن از چوب بامبو معمو. سانتیمتر می باشد كھ انتھای آن بھ صورت استوانھ ای است129چوب چوگان دارای طولی معادل

-141 سانتیمتر است و در حدود 25/8قطر توپ حدود نیز .یا چوب ھای سبك و مقاومی ھمچون چوب درخت خرمالو استفاده می شودستفاده می یكی و فومی آن ھم االبتھ در بازی ھای تمرینی از نوع پالست. گرم وزن میدارد ، جنس توپ از چوب بید و یا بامبو می باشد127شود

ورزش تیروكمان در ایران باستان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

254

او از ھمان ابتدای آفرینش ناچار بھ استفاده از پرتاب . زندگی بھ پرتاب سنگ و چوب برای شكار و دفاع، آشنا بوده استبشر از ابتدایفالخن ھنوز ھم در روستا .ترین آنھا فالخن استبتدریج بشر وسایلی برای پرتاب سنگ و چوب اختراع كرد كھ ساده.سنگ و چوب بود

توانستند از دور، دشمن را ھدف تیروكمان از سالحھای خیلی قدیمی بشر است، با این اسلحھ می.گیردر میتوسط دھقانان مورد استفاده قرا.قرار دھند

از ھزاره سوم مس .دانندترین پیكان را مربوط بھ ھزاره چھارم پیش از میالد میشد، قدیمیقبل از كشف فلز، پیكان از سنگ ساختھ میھایی از پیكانھای قدیمی نمونھ.شدھزاره اول قبل از میالد با كشف آھن، از این فلز بھ عنوان پیكان استفاده میاما در .كشف شد و بعد برنز

.جمشید موجود استدر موزه ایران باستان و موزه تختسوی دشمن یا شكار ای محكم یا پرعقاب بود كھ سر آن پیكان آھنی نوك تیز سھ پھلویی نصب شده و بھ ضرب كمان بھ تیر عبارت از شی

.شدپرتاب می.بستند تا بھ شكل تقریبا نیم دایره درآیدای كھ دو سر آن را بھ وسیلھ زه محكم، بھ یكدیگر میكمان عبارت بود از چوب خمیده

است مشاھده باالیی آن شكل چند تیرآویزان گردیدهشده و از بستھجمشید تیردانھای سربازان پارسی كھ بھ پشت بستھ میدر نقوش تخت.شودمی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

255

نویسد كھ او ھم در حال بالد و میھای خود در نقش رستم، از اینكھ تیرانداز و سواركار خوبی است بھ خود میداریوش در یكی از نوشتھ.سواره و ھم در وضع پیاده تیرانداز ماھری بوده است

دانست در جنگ آریاییھا او می.شدنوادر روزگار خود محسوب میپسر قراارتس پادشاه ماد یكی از نوابغ و .)م. ق633-585(ھووخشتر بھ .نظام را با تیروكمان، شمشیر و نیزه مسلح نموداز این رو پیاده.باشدبا آشور، برابری با آشور مستلزم داشتن سپاھیان منظم و كارآمد می

دكی عادت كرده بودند كھ در حال سواری تیراندازی كنند و قادر نظام از كوسربازان سواره.نظام را با تیروكمان مجھز كردعالوه سواره.بودند كھ دور از تیررس دشمن بایستند و بھ سپاھیان دشمن تیراندازی نمایند

سال تمام كشورھای 1200او كشور بزرگی را فتح كرد كھ حدود .كار آشور را ساخت.م. ق612ھا در امرداد او سرانجام با كمك بابلیآشور بھ انتقام خونخواریھای .غربی را بھ ترس و وحشت انداختھ بود و بسیاری از اقوام و دولتھا را سرنگون و محو ساختھ بودآسیای

.حد و حصرش بھ كلی نیست و نابود شدبیدار ھزار فالخندهھا ھزار پیاده سبك اسلحھ و سپاه كوروش، در جنگ مادھا ھزار كماندار، و ده«:در تاریخ فتوحات كوروش آمده است

.داشتھ است .».»نشستھا، شتر سوارانی داشت كھ روی ھر شتر دو كماندار مینظام و ارابھكوروش عالوه بر سواره«:نویسدگزنفون می

:نویسد كورس در مورد تشریفات عظیم داریوش سوم میكنت« مستحفظین آن بودندای از كمانداران بردند، و دستھ شتر می300 قاطر و 600گنج شاه را ...»

.كشدداریك داریوش و سایر پادشاھان ھخامنشی، تیرانداز پارسی است در حالی كھ یك زانوی بھ زمین زده و كمانی را مینقش روی سكھ .اندای این نقش را نقش شاه دانستھعده

شده، د در ارتش اشكانی، پرتاب سنگ و فالخن ھم تمرین میاننظیر بودهھا تیراندازی بوده است و تیراندازان پارتی بیمھمترین ھنر پارتی.اما ھنر ویژه پارتیھا تیراندازی با تیروكمان بوده است .

آنھا در حالت سواره و پیاده، با سرعت .رفتھ است و تیراندزان پارتی ارتش منظم روم را بھ ستوه آورده بودندتیر پارتیان كمتر بھ خطا می.كردندای خود را بھ سوی دشمن روانھ مینظیری تیرھو قدرت بی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

256

مھارت سربازان ساسانی كمتر از .دھداین مسئلھ اھمیت تیراندازی و مقام تیردار را نشان می.عالمت رسمی دولت پارت، تیر بود.شدسربازان پارتی نبوده، در این عصر ھم، تیروكمان بھ عنوان مھمترین سالح جنگی و وسیلھ شكار محسوب می

برای ھر یك از تمرینات جنگی .تیر انداخت»خوانونت«بھ سوی »ایژیو خشونت«ھورترین تیرانداز ایران باستان، آرش بود كھ از كوه مشھا تا زمان شاه سلیمان صفوی، بھ خصوص در اصفھان خانھخانھ بود، آماجیكی از این مؤسسات آماج.ھای مخصوصی دایر بوده اندمحل

.دایر بوده اندسازی در ایران پیشرفت كمان.ای ایفا كرده استعت كمانسازی و كمانداری در ایران، از قدیم سابقھ داشتھ و در تاریخ ایران نقش عمدهصن

.ای از درك مكانیكی سازندگان آن میداردنمونھ . م بودند و با كمانھای ملل مختلف كمانھای دوره ماد، ھخامنشی، اشكانی و ساسانی از لحاظ شكل ظاھری و مشخصات مكانیكی شبیھ بھ ھ

.مثل آشوریھا تفاوت زیادی داشت:توان خالصھ نمود ھای قدیمی ایرانیان آمده است كھ بھ شرح زیر میمشخصات یك كمان خوب در گفتھ

قدرت زیاد پرتاب تیر.1متناسب بودن طول كلی كمان با دست.2تاب نداشتن.3ساییدگی و خوردگی نداشتن.4دن جنس كمان و زه آنمناسب بو.5دقت نشانھ روی داشتن.6زیاد شل و زیاد سفت نبودن.7مناسب بودن وزن.8

بررسی مكانیكی كمانھای باستانی: با استفاده از اطالعات علمی مكانیكی میتوان كمانھای باستانی را از نظر فیزیكی، حالت ارتجاعی و :دادخصوصیت مكانیكی كمانھا مورد تجزیھ و تحلیل قرار

نموده استكرده، در نتیجھ این كمان با وزن معین انرژی بیشتری را ذخیره میمقطع كمان مادی در طول تغییر می1 .ھا بیشتر بوده استو بھ علت انحنای بیشتر، ارتجاعی اولیھ كمان اشكانی از سایر انواع كمان.تر بود كمان اشكانی از سایر كمانھا سبك2 .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

257

از طرفی انحنای كمان دوران ساسانی و مادی از كمانھای اشكانی بیشتر .كمان ساسانی بیشتر از سایر كمانھا بوده استانحنای نھایی .3شده كھ ضمن اینكھ شكل كمانھای ساسانی و مادی موجب می.كردشد و در نتیجھ انرژی بیشتری در خود ذخیره میبوده و با سختی خم می

.برد باال میجھت تیراندازی حفظ و دقت نھایی

با اختراع باروت و استفاده از سالح گرم، تیراندازی با كمان ارزش خود را از دست داد بطوریكھ امروز، جز در موارد تفننی و بھ صورت .شودتفریح و بازی كمتر از آن استفاده می

ورزش شمشیربازی

یونان و مصر، در دوران باستان و در تمدنھای بزرگی ھمچون ایران، روم،.شمشیر مھمترین اسلحھ بشر، طی چندین ھزار سال بوده استکردند و برای قدرت یافتن در مبارزه بھ آموزش فنون جنگجویان و دالورمردان در مبارزات خود از شمشیر بیشترین استفاده را می

.پرداختندشمشیربازی زیر نظر مربیان و استادان با تجربھ می

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

258

گردد و سال قبل از میالد مسیح باز می1190خ آن ای بر روی سنگ وجود میدارد کھ تاریدر معابد مصر باستان نقشھای برجستھھا و حجاریھای مربوط بھ تمدنھای باستانی، جنگاورانی در بیشتر مجسمھ.دھدشمشیربازھایی را در حال شمشیر زدن و مسابقھ نشان می

لب بھ شکل کوتاه و پھن ساختھ این شمشیرھا بیش از کشف آھن، از جنس مفرغ و برنز و اغ.شوندمسلح بھ شمشیرھای گوناگون دیده میبا کشف آھن، شمشیرھا وزن بیشتری پیدا کردند و انواع شمشیرھای کوتاه و بلند و پھن و کج بھ دست جنگاوران نقاط مختلف .شدندمی

د با سھولت بیشتری اما با گذشت زمان بھ تدریج از وزن شمشیرھا کاستھ شد و بھ استحکام آن افزوده گردید تا جنگجویان بتوانن.جھان افتاد.از آن استفاده کنند و کمتر خستھ شوند

در این گنجینھ .گذردشود کھ حدود دو ھزار سال از زمان ساختن آنھا میای از شمشیرھای قدیمی نگھداری میدر موزه ژاپن مجموعھھا آمده است کھ لبھ تیغ شمشیر بھ ھ در افسانھالبت.شمشیری وجود میدارد بھ نام روزانازینو کھ توسط پرنس پامانومیگوتو آختھ شده است

در این کشور، ھمچنین ورزشی با سابقھ چند ھزارسالھ .اندکردهای آختھ شده کھ با یک ضربھ سطح چمن باغ ملکھ را صاف میاندازهای برای زند و این در حقیقت شیوهپردامتداول است بھ نام کندو کھ در آن بھ کمک قطعھ چوبی بلند از جنس نی خیزران، بھ حملھ و دفاع می

در مسابقات امروزی کندو شرکت کنندگان از لباس محلی و ماسک توری .آموزش فنون و اصول شمشیربازی و مھارت یافتن در آن است.ھای حریف آسیب نبیندکنند تا بدن و ناحیھ سر و صورت آنھا در برابر ضربھمخصوص استفاده می

13 و 12از آن زمان تا قرن .ترین آثار در دنیای قدیم از ایام سلطنت پادشاه ساراگون قدیم بھ جای مانده استولی با این تفاصیل کھنکشور .ورزش شمشیربازی در ابتدای قرن چھارم میالدی در اروپا متولد شده است.شمشیری کھ دارای تیغھ برنزی باشد دیده نشده است

ابتدای قرن پانزدھم، شمشیربازی از آلمان بھ ایتالیا راه یافت و در قرن بعدی در اروپا متداول قدم این ورزش بوده است و درآلمان پیشاصلی برای کسب مھارت در شمشیربازی آن بود کھ البتھ انگیزه.گردید و مدارس شمشیربازی بھ آموزش عالقمندان این ورزش پرداختند

اواخر قرن ھفدھم میالدی کھ بسیاری از کشورھا دوئل را ممنوع اعالم کردند، زمینھ در .کنند)جنگ تن بھ تن(افراد خود را مھیای دوئل بسیار بیشتری برای گسترش شمشیربازی بھ عنوان یک ورزش فراھم شد و باشگاھھای زیادی تأسیس شد تا بھ تربیت شمشیربازان

.بپردازند

ورزش پرتاب نیزه در ایران

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

259

پران و نھ یك نیزه«:در اوستا كتاب مذھبی زرتشتیان آمده است.شده و جوانان با آن آشنایی داشتندرین میپرتاب نیزه از دیرباز در ایران تمبان میدارد و از ھمھ چیز آگاه است ھا ھزار دیدهشتابد تواند رسید، مھر كھ ده»مھر«آالیش بھ یاری نھ یك تیرپران بھ كسی كھ با گرایش بی

ای بھ جای مانده كھ سربازان ھخامنشی را در حالیكھ نیزه بھ ھای ارزندهجمشید، حجاری بازمانده تختدر نقوش».و ھرگز فریفتھ نشودھایی در حالت شكار باقی مانده است، آنھا اند و از آنان حجاریپادشاھان ساسانی بھ شكار عالقھ زیادی داشتھ.دھداند نشان میدست گرفتھ

.گیری از نیزه رو بھ زوال گذاشتوران صفویھ كھ ایرانیان بھ تدریج با سالحھای جدید آشنا شدند، بھرهدر د.كردندنیز از نیزه استفاده می.این وضعیت تا پایان دوره قاجاریھ دوام داشت

سانتیمتر 220اندازه نیزه ھا در قدیم .پرتاب نیزه ھم در ایران رشد كردبا شروع دوره پھلوی با توجھ بھ اھمیت و عالقھ جوانان بھ ورزش،این اختالف شاید بھ این دلیل باشد كھ .متر است سانتی260 تا240بوده است ولی امروزه طول نیزه ھایی كھ استفاده می شود در حدود

در صورتیكھ در روزگاران .رود و صرفا برای پرتاب نمایشی و رقابتی ساختھ شده استھای امروزی برای نشانھ روی بھ كار نمینیزهآمادگی و .در زمان ھخامنشی پرتاب نیزه یكی از مواد مسابقات پنجگانھ بود.ھ، طول پرتاب و نشانھ روی، ھر دو مدنظر بوده استگذشت

.دادندورزیدگی سربازان، شكار ترتیب می

چھ بایس برای ورزش در کشور کرد ؟

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

260

ورزش نھ تنھا بھ تندرستی روحی و جسمی فردی کمک می کند بلکھ باعث می شود کھ .ورزش امری بسیار مھم برای اجتماع استورزشکار بھ خوردن غذای خود و پرھیز از موارد مضر مانند تنباکو و الکل و مواد قندی و چربی نیز توجھ کند و بطور غیر مستقیم با

تالش برای گسترش ورزش میلیونھا تومان از ھزینھ دولت برای مبارزه دراز مدت با مواد مخدر و از ھزینھ درمانی كاستھ وباعث ایجاد .برای ھمین مطلب ھم دولت بایستی توجھ بیشتري بھ ورزش کند.کار بسیار در سطح کشور می شود

در مھد کودک .ز دروس مھم مانند رشتھ ھای دیگر باشد و جدی گرفتھ شودورزش بایستی از مھد کودک و دبستان تا دانشگاه یکی ابچھ ھا مانند یک ورق پاک میباشند و اگر بھ نرمش و ورزش عادت کنند و روزانھ آن را انجام دھند این عادت برای تمام عمر برای آنھا

.ذن پیشرفت می کنند یا راکد می میمانددرمھد کودک است کھ اعضای حرکتی ب.باقی خواھد ماند و این یک عادت خوب است

خالصھ مطلب ھر تومانی کھ در ورزش سرمایھ گذاری شود پنج برابر سود و بھره غیر مستقیم و دراز مدت خواھد دادسرزمین در انجا تمرین کنند ھر دھستان و بخش و شھرستان و شھر بایس یک مجتمع ورزشی داشتھ باشد تا فرزندان این

او می اموزد کھ بدون کوشش و دیسیپلین بھ ھیچ چیز نمی . استا کھ یک نوجوان از ورزش یاد می گیرد داشتن دیسیپلیناولین چیزی ررسد و این در زندگی آینده او نیز مؤثر است

دومین مطلبی را کھ یاد می گیرد رقابت است و جوانمردی زحمتھا و کوششھای او را نیز درک میکندسومین مطلبی را کھ یاد می گیرد احترام بھ ھم نبردست زیرا کھچھارمین مطلبی را کھ یاد می گیرد قبول ناکامی و شکست است

اینھا ارزشھای انسانی و اجتمایی ھستند کھ ورزش بھ یک نوجوان و جوان ھدیھ می کند کھ حتی برای زندگی آینده نیز مھم ھستند.وزانھ مردم جایی داشتھ باشد مانند یک وعده صبحانھ یا نھار یا نماز ظھر و شبورزش بایس مانند یک وعده عذای روزانھ در برنامھ ر

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

261

حقیقتا بایس بگویم کھ ارزش ساختن مراکز ورزشی از ساختن مسجد ھم بیشتر صواب دارد زیرا کھ مسجد بھ اندازه کافی داریم ولی این مراکز را نداریم و بھ نیکوکاران و خیرمندان توصیھ و پیشنھاد میکنم در این مورد سرمایھ گذاری کنند.

با نگاھی بھ کشورھایی کھ .ما خواھند شدکشور این جوانان ورزشکار در آینده کادر تیم ھای ملی ما رامی سازند و در جھان باعث افتخار ی نگرفتن ورزش جد.اکثر مدالھای المپیک را از آن خود می سازند در می یابیم کھ ورزش امر مھمی در این کشورھا بازی می کند

درکشورمان باعث شده کھ فقط ھر چند وقت بھ چند وقت یک ستاره ورزشی داریم و این ستاره ورزشی ھم فقط با سعی و تالش خود بھ این مقام رسیده و ھنگامی کھ کناره می گیرد ما بایستی سالھا منتظر ظھور ستاره دیگر بمانیم و این سیاست درست ورزشی

رسال ھزارھا ھزارفارغ التحصیل میشوند بایستی ھزارھا ھزارورزشکار خوب ازدبیرستانھا خارج شوندھمانگونھ کھ ھ.نیست

کھ برای ورزش بیگانھ فوتبال در کشورمان وجود مردمی غروری ھمانگونھ احساس.ما باید درکشورمان نسلھای ورزشکار پدید آوریم پدید آیداین غرورملیدیگر نیزدارد باید در رشتھ ھای ملی و سنتی

سرمایھ گذاری در فوتبال ما چھ بھ ارمغان آورد ؟ آیا بھتر نبود دولت سرمایھ گذاری بر روی ورزشھای ملی و مردمی می کرد و سالھاورزشھای بیگانھ را مانند کشورھای دیگر بھ بخش خصوصی می سپرد ؟ در ورزشھای ملی شانس بیشتری برای بدست آوردن مدالھای

المپیک است تا در ورزشھای بیگانھ مانند فوتبال و بسکتبال و والیبال و غیرهدولت باید توجھ خود را بھ ورزشھای ملی و اصیل کند .باید رقابتھا در تمام رشتھ ھای ورزشی در سطح دبستان، دبیرستان،دانشگاه وھم

چنین رقابتھا در سطح شھری و استانی انجام شود

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

262

انھ در حال حاضرورزش آنچنان کھ باید و شاید در سطح مھد کودک و دبستانی ،دبیرستانی ، دانشگاھی وشھری و استانی انجام متأسف برای یادگیری زمانی ورزش باید زماننمی شود وخصوصأ در مراکز تدریس ساعت ورزش را مانند ساعت تفریح می دانند درحالیکھ

د در روشھای خود تجدید نظر کنیمما بای.اصولی یک ورزش و تمرین باشدچرا ورزشکاران ما مانند اکثر ورزشکاران کشورھای دیگر با لباسھایی کھ نمودار سھ رنگ پرچم ایران (سبزو سفید و سرخ)

درمسابقات بین المللی شرکت نمی کنند ؟ میباشدمگر پرچم ما فقط سبز یا فقط سفید یا فقط سرخ است کھ با این رنگھا یا بدتر با رنگھای دیگر در مسابقات بین المللی شرکت می کنند ؟دو ، چوگان ، کشتی ) ایران ملی ورزشھای بسط در موظف را خود ایران دولت کھ شود ذکر جدید اساسی قانون فرھنگی بخش در بایدکند لباس ورزشکاران ملی ایران ھمیشھ با سھ می پھلوانی) ورزش و ، سوارکاری ، تیروکمان ، بازی شمشیر ، نیزه پرتاب ، میدانی

رنگ سبز و سفید و سرخ میباشد

آموزش و پرورش در ایران باستان

قبل ازورود آریایی ھا حدود چھارھزارسال پیش اقوام دیگری دراین سرزمین وجود داشتند کھ ازآنھا اطالع اندکی دردست است واگرچیزی حدودھفت ھزارسال قبل اقوامی .نت ھا وتعلیمات افکاربعدی ازجملھ آیین زرتشت استبھ شکل آداب ورسوم بتوان ازآنھا یافت درالبھ الی س

.درایران می زیستھ اند کھ آثاری ازآنھا درسیالک کاشان بھ دست آمده استی و مثال دردوره ی ھخامنشیان درخانواده آتشکده وآموزشگاه دربار.تعلیم وتربیت درزمانھای مختلف درمحل ھای متفاوت انجام می شد

زیرا می خواستند خدمت گزاران صدیق والیقی برای اداره ی مملکت تربیت کنند تا .درزمان ساسانیان دبستان ودانشگاه ھم برآن افزوده شد.بتوانند ازصفات این افراد بھ نفع سلطھ ی خود استفاده کنند

ادند وشرط ارتقاء بھ مرحلھ ی باالترواحرازشایستگی فرھنگ عھدھخامنشی وبعد فرھنگ ساسانی بھ رشد و تکامل افراد اھمیت بسیارمی د.جھت قبول مسئولیت ھا و برخورداری ازامتیازات مرتبھ ی بعد را مستلزم توفیق درمراتب قبلی می دانستند

ازلحاظ مورخان تربیت وسیلھ ای است کھ ھرکشوردرادوارمختلف برای رسیدن بھ منظورھای خویش ونگاھداری تمدن وفرھنگ خود .می انگیزدبر

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

263

محدود بھ مقاطعی تاریخی وجغرافیایی است کھ با .....تدوین تاریخ آموزش وپرورش نیزچون تاریخ سیاسی اجتماعی علمی ادبی ھنری وتکیھ بھ آن می توان آغازوانجام وارزیابی ازکارنامھ ی ھردوره رابا توجھ بھ پدیده ھای آموزشی آن مقطع زمانی ومحدوده ی مکانی بیان

اید این واقعیت را پذیرفت کھ ھررخداد دینی مذھبی اقتصادی علمی وآموزشی ناشی ازرویدادھای سیاسی ورفتارھای متفاوت حکم ب.کرد.رانان ودخالت کنندگان برسرنوشت جامعھ بوده است

د و آرزوھای ملل را تمام نھضت ھا و جنبش ھا و جنگ ھای بزرگ کھ در جھان روی داده باعث تحوالت عظیم گردیده و افکار و عقای.تغییر داده و در نتیجھ دستگاه ھای فرھنگی انان نیز عوض شده و بھ صورت تازه در آمده است

قمری در مملکت ما بھ وقوع پیوست موجب پدید آمدن مجالس 1324تبدیل حکومت استبداد بھ حکومت مشروطھ کھ در نتیجھ انقالب .د کھ تا ان زمان بھ آن شکل وجود نداشتسخنرانی و انجمن ھا وجراید و مدارس جدید ش

.می توان گفت کھ تربیت تابع زمان ومکان است وشرح تحوالت آن در ادوار و ممالک مختلف تاریخ تربیت را بھ وجود اورده است

رده وزرتشت انھا را ریایی ھا با خود اوآدر ایران باستان عوامل اولیھ تربیت عبارت بود از طبیعت و وضع جغرافیایی کشور وعقایدی کھ .وقتی در ایران حکومت مقتدر و متمرکز بھ وجود امد دولت نیز از عوامل موثر تربیت گردید.پیراستھ و اصالح کرده بود

در ایران باستان سھ منظور عمده از تربیت طفل داشتند:1.خدمت بھ اجتماع وکشور 2.خدمت بھ خانواده و رفع مسئولیت از پدر و مادر 3.بھبودی حال وبرتری بر دیگران.

اولین و ابتدایی ترین محل برای آموزش دانش بھ طور عام خانھ بود و پدر و مادر عھده دار آموزش و پرورش بوده اند ولی بھ مرور وپا بھ س گروھی یا پای تحوالت اجتماعات وتمرکز خانواده ھا مکان اموزشی بھ خانھ ی دومی انتقال یافت کھ می توان انرا نخستین محل تدری

.مکتب خانھ بھ حساب آوردالبتھ مدارس ویژه ای برای .با رواج دین زرتشت آتشکده ھا برای آموزش مورد استفاده قرارگرفتھ و مدتھا عھده دار این نقش مھم بودند

.فنون نظامی مانند مدارس تربیت بدنی با مکانھای سر گشوده و میدانھای وسیع در عھد ھخامنشیان وجود داشتند .

اھداف آموزش وپرورش د رایران

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

264

این معنا از نیایشی کھ می کردند استنباط می .در ایران باستان منظور عمده ی تربیت این بود کھ کودک را عضو مفید جامعھ بار آورندن ومملکت من برآید و ای اھورامزدا بھ من فرزندی اعطا فرما کھ ازعھده ی انجام وظیفھ نسبت بھ خانھ ی م(در یسنا آمده است کھ .شود

).پادشاه دادگرمرا یاری کند

منظورازآموزش وپرورش دراین تاریخ طوالنی کامال شبیھ نبوده است بلکھ تابع اوضاع سیاسی اجتماعی زمان بوده ولی بھ طورکلی می :توان گفت درتمام اعصاراین اھداف درصدراھمیت بوده ند

.جدان کھ تحت تعالیم زرتشت وشعارپندارنیک کردارنیک گفتارنیک جامھ ی عمل می پوشندو.تزکیھ ی نفس.ایمان.ھدف دینی واخالقی.1پاک تنی وتندرستی.پاکدلی.راستی .جوانمردی .ھدف نیرومندی وبھداشتی .2

حفظ آرامش ودفاع دربرابر دشمنان.نگھداری مرزوبوم:ھدف جنگی .3دام داری .آبیاری .اده وتوسعھ ی صنعت وحرفھ ھایی ازقبیل کشاورزی حفظ خانو.رفاه وآسایش مردم.تھیھ ی نان :ھدف اقتصادی.4بازرگانی وپیشھ گری.).آشتی ودوستی باھمسایگان(روابط خارجی ).امنیت وکشورداری(روابط عمومی :ھدف سیاسی.5

اقوام بدوی

.ای آموزش وپرورش ونھ معلم ومربیساده ترین شکل تربیت مخصوص اقوام بدوی بود کھ نھ آموزشگاه میداشتند نھ روش عمدی بر

قبائل بدوی مقداری ازاوقات خود راصرف تشریفات مذکورکھ شامل پای کوبی وسرود است می کردند وآنھا را برای کامیابی درکارھای .منظور ازتمام این مراسم وجشن ھا تربیت طفل بود.طایفھ الزم می شماردند

این اشخاص کھ بھ منزلھ ی طبقھ ی مربی و معلم می بودند بھ جادوگر و طلسم . معینی بودجشن ھا و تشریفات و مراسم تحت نظر اشخاصطبقھ ی .بھ تدریج بر قدرت و نفوذ افراد این طبقھ افزوده می شد واشخاص روحانی از میان انھا پدید آمدند.بند و حکیم ومانند آن موسومند

. نیکوکار ومھربان متعلق بھ پدران ونیاکان انھا بودندروحانی ابتدا از رئیسان خانواده ھا بود زیرا ارواح

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

265

.این دستھ دو وظیفھ ی مھم بر عھده داشتند یکی یاد دادن مردم ودیگر تربیت عده ای کھ در اینده بایس طبقھ ی روحانی را تشکیل دھند

بدین ترتیب قرنھا آموزش وپرورش حق .انان کھ متصدی اموزش روحانیان آینده شدند نخستین کسانی بودند کھ شغل انھا معلمی بودھنگامیکھ پیشرفت اقوام بدوی بدین پایھ رسید کھ طبقھ ی مخصوصی .مخصوص روحانیان و قرنھا فقط تحت نظارت و اداره ی انھا بود

حیث الزم بھ نظر از روحانیان بھ وجود آمد مراسم وتشریفات مذھبی بھ اندازه ای زیاد و در ھم وبرھم بود کھ ثبت و ضبط انھا از ھر نوشتن و خواندن وظیفھ ی مھم روحانیان و برنامھ ی تحصیل انھا عبارت شد از یاد گرفتن اشکال .از اینجا اختراع خط پدید آمد.رسید

.وحروف و مطالبی کھ بھ وسیلھ ی انھا نوشتھ می شد

ز پیدا شدن طبقھ ی مذکور و اختراع خط و تدوین ادبیات تا موقعی کھ طبقھ ی روحانی پدید نیامده بود روش آموختن تقلید بود ولی پس ا.مذھبی فکر بشر ترقی کرد

اجتماعی زمان بوده است ولی بھ طور /منظور از اموزش و پرورش در طی این تاریخ طوالنی کامال شبیھ نبوده بلکھ تابع اوضاع سیاسی :کلی می توان گفت در تمام اعصار منظور اصلی این بوده است کھ

.ک را معتقد بھ خدا و متدین بار آورندکود.دومین منظور این بوده کھ کودک را دارای اخالق نیکو کنند

.سومین منظور کلی از اموزش و پرورش آموختن پیشھ و ھنر بوده است.چھارمین منظور کلی بھداشت تن می باشد

.ھ اھریمن بوده استدر ایران پیش از اسالم حفظ صحت از وظایف مھم مذھبی و بیماری منسوب ب

اھداف مربیان درایران باستانیکی ابقای تمدن واندوختھ ھای معنوی خود و یکی روبرو شدن با تغییراتی :اھمام مربیان درایران باستان بھ دومنظوراساسی معطوف بود

.بودندبنابراین محتاج بھ تعلیم وتربیت نورستگان وجوانان خود.کھ درآن زمان کم وبیش رخ می داده است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

266

زمان وطول مدت آموزش وپرورش درایران باستانبرای زمان وطول مدت آموزش درایران می توان سھ مرحلھ ی متفاوت قائل شد کھ بھ نسبت رشد قوای جسمانی و دفاعی و نیز با توجھ

.بھ روحیات وخصایص ملی واھداف ونیازھای اجتماعی متغیربوده است

مادروظیفھ ی سنگینی عھده داربود .رحلھ مھم ترین واساسی ترین شالوده ی تربیت وآموزش ریختھ می شددراین م:آموزش خانوادگی)الف،ازیک طرف سعی دریاد دادن آداب ورسوم ملی بھ طفل را داشت وازطرف دیگرمی کوشید کھ ازمعاشرت باھمبازیھای ناباب وناشایست

.او رامنع کند ایران باستان بھ وسیلھ ی خانمان وزندگی خانوادگی وشرکت آنھا درامورعوالم محلی ودھی قسمت اعظم تعلیم وتربیت اکتسابی جوانان

.وقبیلھ ای صورت می گرفتھ است

سالگی ادامھ می یافت مرحلھ ی ورود طفل بھ مدرسھ بود 15 -14سالگی شروع وتا7این مرحلھ کھ معموال ازسن : آموزش عمومی)ب.یھ را درمحیط مکتب خانھ یا آموزشگاه فرا می گرفتوخواندن ونوشتن وعلوم مقدماتی واول

.دروس این مرحلھ ازتحصیل اغلب عمومی بود یعنی ھمھ ی شاگردان ازبرنامھ ای یک شکل ویکسان برخوردارمی شدند

صیاین مرحلھ کھ مصادف با زمان بلوغ ورشد ھیجانات عاطفی بود نوجوانان رابرای پذیرش رشتھ ھای تخص:آموزش اختصاصی)پ.ارشاد می کرد

مرحلھ ی اول ودوم برای دختران وپسران یکسان .آموزش وپرورش دراین مرحلھ شکل پیچیده وجدی تری بھ خودمی گرفت.بودواگراختالفی دیده می شدازمرحلھ ی سوم ظاھر می گشت

تعلیم وتربیت دردوره ھای تاریخی ایران باستان

:این دوره ھا عبارتند از اعتالی آریایی ھای ایران درجھان شرق باستاندوره ی مادی یا.1دوره ی ھخامنشی یااستیالی آریایی ھای ایران برشرق.2

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

267

دوره ی مقدونی یعنی دوره ی سلطھ وبرتری یونانیان درایران.3دولت پارت.4

5.دولت ساسانی دوره ی مبارزه ی ایران زرتشتی یاروم مسیحی

تعلیم وتربیت درجامعھ ی مادھا

مرحلھ ی اول اززمان مھاجرت ومرحلھ ی دوم ازدوره ی مھم شاھی تا .بیت مادھا بھ دومرحلھ ی سیاسی ومدنی تقسیم می شدتاریخ تر.انقراض بدست کوروش

رساننده ی نیک ھمان چیزھایی کھ سرچشمھ ی تربیت آنھا مذھب بود یعنی اعتقاد بھ یک رشتھ موجودات نیک وبد. مرحلھ ی نخست: می باشند وازمظاھرھستی بھ شمارمی روند و رساننده ی زیان ھمان چیزھایی کھ برای انسان زیان آورند ؛ وسیلھ ی برای آدمی سودمند

آشناساختن تدریجی آنھا و بھ .تربیت نورستگان متناسب با معیارھای اجتماعی آنھا بود.چیره شدن برموجودات بد ھمانا سعی وعمل است خانواده وتیره وقوم وقبیلھ انجام می شد وتربیت خانوادگی یکی ازواحدھای تشکیالتی واجتماعی اقتضای مراحل رشد وآرمانھای اجتماعی

پدر، بزرگ خانواده بود وسمت آموزگاری داشت ومراقبت ازآتشکده نیزپیوستھ با او بود کھ مبادا خاموش شود .ایرانیان بھ حساب می آمد.واجراکننده ی مراسم وآداب مذھبی نیز بود

:تعلیم وتربیت مادھا بھ این شکل بودکھ تا زمان دیوکس تعلیم وتربیت جوانان مادی بیشتر ازحدود خانواده وتیره وعشیره مرحلھ ی دومتجاوزنکرده بود ولی ھنگام تاسیس دولت ماد مسایل تازه ای پیداشد کھ موجب توسعھ وتکامل منظورھای اجتماعی برای حفظ آنان شد وبی

زبان مادی .یت وحدت ملی وتجھیزقوای جمعی برای حفظ استقالل وافزایش استیال بردیگران بوده استشک مھم ترین آنھا تربمادھاخط میخی را ازآشوری ھا .ازنظرمحققین بحدی بھ زبان پارسی نزدیک بود بطوریکھ مادھا وپارسھا زبان یکدیگررابخوبی می فھمیدند

.س کرده بودند واین خط ازمادھا بھ پارسی ھا رسیدگرفتند ھمچنانکھ پیش ازآنھا ایالمی ھا آنرا اقتبا

تعلیم وتربیت دردوره ی ھخامنشی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

268

اول تربیت اجتماعی دوم تربیت شخصی سوم تربیت شغلی :آموزش وپرورش درایران دوره ی ھخامنشی بھ سھ بخش تقسیم می شد.وحرفھ ای

کاری وھمگامی با سایراعضای ایرانی مبدل شود وکودکان با برای این بود کھ روح خودکامی وخودخواھی خردساالن بھ ھمھدف اول.حقوق خود ودیگران آشنا شوند و بھ آنھا احترام بگذارند وآداب وآیین ملی را بشناسند وافتخارات قومی ونژادی را گرامی بدارند

ن دوره ی ھخامنشی اایرانینیزمیکردند ونھ تنھا بھ پرورش این ویژگی ھا پرداختھ بلکھ درضمن پرورش کودکان ونوجوانان رعایت ویژگی ھای فرد را ھدف دوم

.عالوه برآموزش رسمی وعمومی مطالبی نیزمی آموختند کھ اوقات بیکاری کودکان ونوجوانان را پرکنند

می بردند این بود کھ بیشترافراد خانواده ھای برجستھ رابرای خدمتھای لشکری وکشوری آماده کنند و نوع سبکی کھ بھ کارھدف سومبرای تربیت طبقات پایین ازطرف دولت اقدامی نشده وصنعت وپیشھ ی ھرصنفی ازپدربھ .برای ثبات اجتماعی وبھترکردن اوضاع بود

.سرپرستی وتربیت روحانیون نیزبا خود آنھا بود.پسروازاستاد بھ شاگرد آموختھ می شد.داشتندھخامنشیان درروش تدریس بھ جنبھ ھای علمی آموزش توجھ زیادی

دردوره ی ھخامنشی پیرامون کاخ شاھی آموزشگاھھایی برای تعلیم نوجوانان وجود داشت وآموزگاران کارآزموده، آنان را برای کارھای آموزشگاه درباری مخصوص شاھزادگان وپسران نجبا واشراف واعیان بود و درمیدانی قرار داشت کھ .گوناگون دولتی مھیا می کردند

وابنیھ ی دولتی برپا و ازبازار و جای دادوستد دوربود تا دروغ ودشنام وتزویری کھ درآنجا رایج بود مایھ ی تباھی کاخھای سلطنتی .کتابھای درسی، اوستا وشرحھای آن بود ومواد درسی شامل مسائل دینی وطب وحقوق می شد.کودکان نشود

. تیراندازی وراستگویی -اسب سواری:ھ چیزرامی آموختندپسران طبقات پایین اجتماع دردسر درس خواندن نداشتند وتنھا س

سالگی ادامھ می یافت وبھ بعضی ازفرزندان اشراف تعلیمات مخصوصی می دادند کھ برای فرماندھی استانھا 24یا20تعلیمات عالی تاسن .و تصدی مشاغل دولتی مھیا شوند ولی آنچھ برای ھمھ مشترک بود فراگرفتن فنون جنگ بود

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

269

ن ھخامنشیان با توسعھ ی صنایع و حرفھ ھای گوناگون وسازمانھای اداری، نیازمبرمی بھ نیروی انسانی متخصص وکارآمد بھ درزماوجود آمد وتشکیالت مذھبی وآتشکده پاسخگوی نیازھا نبود بنا براین سوای آموزش دینی برای سایرعلوم محل جداگانھ ای تاسیس شد واین

.بوداولین گام برای مدارس رسمی

درمراحل باالتربرحسب .درایران باستان پیش ازآموختن الفبا خواندن ونوشتن کھ برای ھمھ ی کودکان ازھردستھ و طبقھ یکسان نبودفرزندان وصاحبان حرفھ ھا ومشاغل تحت .موقعیت اجتماعی خانواده ھای دانش آموزان ، رشتھ ی درسی و روش آموزش متفاوت می شد

ھرطبقھ غالبا متون وحرفھ ی طبقھ ی خود رامی آموخت وبرای ھمان .بھ طبقھ ی خانواده ی خود قرارمی گرفتندآموزش وتربیت مربوط .علومی کھ درخانواده ھای آنھا متمرکز بود آماده می شد

.درزمان ھخامنشیان روش تعلیم وتربیت عملی بود برای احراز مسئولیتھای اجتماعی درامورکشوری ولشکری

یکی اینکھ حدود برنامھ و مدت تحصیل رامعین کنند و اولیای کودک را :رتعلیم وتربیت دنیای قدیم دوطریقھ متداول بودبھ طورکلی دطریقھ ی دیگراین کھ دولت درتمام عوامل تربیت دخالت .درپرورش فرزند و انتخاب آموزگارودستورتحصیل وروش آموختن آزاد بگذارند

.اصی را بھ کودکان القاء وعادات معینی رادرآنان ایجاد کندکند و از روی نقشھ وتعھد عقاید خ

آموزش و پرورش در دوره ی سلوکیان وپارت

از دالیل مھم این امر می توان بھ غیر ایرانی بودن .در زمان سلطھ جانشینان اسکندر در ایران تعلیم و تربیت رشد چشم گیری نداشتیک نیروی غاصب تلقی می شدند و ایرانیان بیشتر توان خود را صرف مبارزه با آنھا کردند و سلوکیان اشاره کرد ، آنھا ھمیشھ بھ عنوان

.از وجوه تمدن دیگرغافل شدندتأثیرآنھا در آموزش و پرورش بیشتر تحت تعالیم ارسطو استاد اسکندر بود و بعد از آنان ما شاھد طبقاتی شدن شدید آموزش نزد ایرانیان

.می باشیمی توان گفت بھ دلیل جنگ ھا ومبارزات ایرانیان علیھ یونانیان در این دوره اطالعات چندانی برای بررسی تعلیم و تربیت در بھ عبارتی م.دست نیست

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

270

دوره ی پارتپارتھا شاھنشاھی اشکانی را بنیان گذاری کردند و چون ایران باز از طرف بازماندگان سلوکی ھا و سپس بھ وسیلھ ی سرداران بزرگ

ی کھ سودای خام فتوحات اسکندر را در سر داشتند مورد تھدید و تجاوز بود، اشکانیان ضمن حفظ رسوم و آداب ، ھدف ھای اساسی روم.عھد ھخامنشی برای ایجاد آمادگی الزم چنگی در میان مردم ،اموزش ھای نظامی را در درجھ اول اھمیت قرار دادند

شاه اشکانی می بایس با .اسی وجود داشت و این قانون حکومت شاه را محدود ساختھ بود در دولت پارت چنان کھ گویند یک قانون اس.مجلس شیوخ"نامیده اند و دیگری را مجلس سنا یا "شورای خانوادگی "دو مجلس مشورت کند؛ یکی را نویسندگان رومی ، و "

.می نامیدند)ممی باشدان(مجلس سوم ،مجلسی بود کھ این دو ترکیب می شد و آن را مغستان

چھ بسا مجادالت لفظی بسیار کھ میان مجالس مختلف روی می داد و انعکاس آن در خارج و میان مردم بھ ایجاد عالقھ و دلبستگی عمومی بھ کارھای سیاسی و دولتی کمک کرده و در نتیجھ مردم بھ آموزش ھای الزم درزمینھ ی کشور داری و سیاست خارجی عالقمند شده و در

.ه باال بردن سطح آگاھی خود از این لحاظ کوشیده اندرا

اھداف آموزش سال حکومت خود توانست بسیاری از رسوم خشن و نا ھنجار اقوام مقدونی را از لوح تمدن ایران بزاید و 470دولت اشکانی در مدت

.آموزش اصیل ایرانی را جایگزین آن کند

تماعی ،اقتصادی و آموزشی ھخامنشیان بودند و در تعقیب اقدامات مفید اجتماعی و آموزشی آنان پاسدار و دنبالھ رو نظام و سیستم اج.ھخامنشیان از جملھ سیستم مالی و اقتصادی کشوری را دنبال کردند

.اشکانیان ھم چنین در صنایع و علم دنبالھ رو ھخامنشیان بودند تا بتوانند تمدن بزرگ آنھا را زنده کنندک بایگانی شده مربوط بھ امور مالی پارتیان نشان می دھد کھ آنان با روم روابط تجاری برقرار کرد ه بودند و سیستم در اسناد و مدار

اقتصادی اشکانیان بھ نحوی پیشرفت کرده بود کھ گمرک خانھ ھایی نیز جھت کنترل کاالھای وارداتی و صادراتی و ثبت آنھا بھ وجود .آوردند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

271

گانی امورمالی حسابداری مملکت کھ زیرنظرحسابداران آزموده ودانش آموختھ اداره می شد نشان دھنده ی پیشرفت اسناد فوق بھ عنوان بای.اداری ومدیریت پارتیان وتوجھ آنھا بھ آموزش و پرورش در این دوره است

ا در مناطق تحت حکمرانی ایشان یافت شده جالب است بدانیم کھ پیدایش و اختراع پیل الکتریکی را بھ اشکانیان نسبت می دھند و نمونھ آنھمی نامند اولین بارتوسط ایرانیان دردوره ی پارت ھا ساختھ شده است وازاین گفتھ می توان "گالوانوپالستی"عملی کھ امروزه آن را.است

ه باشند تا موفق بھ اختراع بھ این نتیجھ رسید کھ اشکانیان بایس بھ سطح بسیاررفیعی ازآموزش وتعلیمات حرفھ ای وتمدن صنعتی رسید. سال با کشف و اختراع آن بھ خود می بالد1800چنین ابزاری شوند کھ دنیای متمدن صنعتی پس از

محتوای تعالیم.محتوای تعالیم سبب تغیر در نگرش دولتمردان و توده بھ آموزش و پرورش بود

آموزش وپرورش در دوره ی ساسانیان

ی ساسانی دردوره ینی و آموزش دی زرتشتونی روحانی ازاندازه شی ھمانا توجھ بانی با ھخامنشانیش ساسانتفاوت عمده آموزش و پرور و کار ،حرفھ و جنگ مربوط بود ی اجتماعی کھ بھ زندگیی آموزش ھاژهی آموزش ھا بھ وی بھ ھمھ ی ھخامنشی کھ در دوره یبود در حال

د شی،توجھ مآنان خود .ساسانیان بود و پادشاھان برای تثبیت پایھ ھای حکومت از آیین زرتشتی بھره فراوان جستنداز اھداف مھم آموزش ، ملی گرایی

.را دارای فره ایزدی می دانستند و اوج طبقھ گرایی را در ھمین دوره شاھدیم

اشاره نمود"بابکان "و "اردشیر "،"جندی شاپور "زبان وخط این دوره پھلوی ساسانی بودواز کتابخانھ ھای مھم می توان بھ کتابخانھ ھاینامیدند وبعدا شرحی از طرف "زند"گفتنی است کھ اوستا در زمان ساسانیان جمع آوری وبھ زبان پھلوی ترجمھ و تدوین گردید کھ آن را

.معروف گردید"پازند"مغان و ھیربدان بر آن اضافھ شد کھ بھ نام

محتوای آموزش

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

272

وحدت ملی و دینی و بیرون راندن اشکانیان از صفحھ ی سیاست ، بساط حکومتی دیرپا را بر پھنھ ی ایران ساسانیان با شعار ھمبستگی وبزرگ گستردند کھ با برخورداری ازعلوم و فنون پیشرفتتھ آن زمان بھ عنوان مقتدرترین قدرت سیاسی ،نظامی واقتصادی جھان در

می خوانیم کھ دو قطب متمدن "تاریخ ده ھزار سالھ "تا جایی ادامھ یافت کھ در کتاب برابرامپراطوری روم بھ رقابت پرداخت و این رقابت .آن روزگار ایران و روم بودند

این ھمھ برخوردھای جھانی یا صلح و قدرت معنوی روحانیون کھ ازارکان پادشاھی ، رواج آیین زرتشت ، تدوین کتاب اوستا و شرح ھا کیش و منابع معرفت مبتنی بر پندارنیک و گفتار نیک ورفتار نیک ،طبقاتی شدن جامعھ ی آیین عصر ی آن ، توجھ بھ آیین اھورایی این

نشانگر کارنامھ فعال و سپید و سیاه آموزش )ظھور آیین مانوی و مزدکی(ساسانی و برخورداری اقلیتی محدود در برابر اکثریتی محروم ا و ابزار آموزشی آن اوستا و دیگر اندرزنامھ ھا و کتابھای اخالقی بود کھ در وپرورش عصر ساسانی است کھ نھاد رسمی آن آتشکده ھ

.آموزش ھای عمومی موثر می افتاد

وظیفھ ی پرداختن بھ آموزش طبقات برخورداراز دانش اندوزی بر عھده ی روحانیون بود و بھ رغم وجود بسیاری انحصار ھا و امتیازات اجتماع قرار داشت ،بنا بر شواھد فرودستان جامعھ نیز از نعمت آموزش ھای دینی و دانتش ابتدائی کھ در اختیار طبقات مرفھ و باالی

.محروم نبودند

.ھدف عمده ، در پرورش روحانیون زرتشتی و شاھزادگانی کھ متصدی امور مملکتی بودند، بودی بودن آموزش بھ ویژه از معایب آموزش و پرورش در پرورش بدنی ،اخالقی ،روانی و اجتماعی را از محاسن و نیز انحصاری و تقلید

.این دوره قلمداد می شود

شاه ساسانی تکفل آموزش و پرورش اتباع آینده اش را بر عھده خویش می دانست زیرا کھ ایمان داشت آبادی مملکت اھورامزدا و آبادی .شاھنشاھی خودش ،سخت بھ این مسألھ ارتباط میدارد

بھ پسرانی کھ پدرانشان از "ی خسرو اول آموزش اطفال سرراھی را کھ شجره نامھ ای روشن نداشتند بھ عھده گرفت و میالد531در سال.میان رفتھ اند شغل و حرفھ ای یاد داد کھ برای آن استعدادی طبیعی داشتند "

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

273

آموزش شاھزادگان:نام داشتند وھریک ماده ای را درس می دادند"ان شاھی استاد"آموزش و ارث تاج وتخت توسط چھارتن انجام می گرفت ،واینان

. استادان نیز می بودئیسعلوم فقھ و دین را درس می داد و ر):موبد(مغ.مذھب را آموزش می داد:ھیربد

.اخالق و اعتدال و تسلط بر نفس را تعلیم می داد:فرزانھ ی فرزانگان .ی و فن جنگ را می آموزیدورزش ،اسب سوار:گرانمایھ گرانمایگان

دانشگاه جندی شاپور

سازمان ھای آموزشی ایران قبل از ساسانیان عبارت بود از خانواده ، آتشکده ،آتشگاه و آموزشگاه ھای درباری ؛ و در دوره ی ساسانیان .دبستان و دانشگاه نیز بھ آنھا اضافھ شد

سال پس از نفوذ 300ھان بود در زمان سلطنت اردشیر بابکان و شاپور اول بود کھ تا پیدایش دانشگاه جندی شاپور کھ اولین دانشگاه ج.اسالم در ایران باقی بود و مرکز دانش جھانی محسوب می شد

.این دانشگاه در شھری بھ ھمین نام درمشرق شوش ،جنوب شرقی دزفول و شمال غربی شوشتر تأسیس شد

اردشیر عالوه بر سامان دادن کشور نسبت بھ گرامی داشت خردمندان و نشر و توسعھ علوم نیز ھمت گماشت.شمشیر ھای ما مرزھا را می گشاید و دانش وفرھنگ ما دلھا و مغزھا را بھ زیر درفش ما فرو خواھد خواند. شاپور اول گفتھ است :

شاپور تحت ضوابط و مالک ھایی ضمن بحث ومصاحبھ و زیر نظر مستقیم خود ،دانشمندان مورد اعتماد کھ بھ کفایت و لیاقت آنھا ایمان داشت و صالحیت آنان را بررسی و تأیید می کرد و آنگاه بھ کار می گمارد.

در این دانشگاه تعصب مذھبی جایی نداشت و پیروان ھمھ ی ادیان بدون تبعیض پذیرفتھ می شدند و این امر نشان دھند ی آن است کھ در الوه بر رعایت اصل مدارا و وسعت نظر و ویژگی جھان گرایی تربیتی ایرانیان اجازه می داد کھ مدرسھ برنامھ آموزشی جندی شاپورع

.ای با عناصر خارجی بھ خدمت آموزشی خود ادامھ دھد بی آنکھ تعصبات ملی و مذھبی در کار ان خللی وارد سازد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

274

کردند کھ ھر یک از فرھنگ خود خونی تازه وارد دستگاه آموزشی در این دانشگاه استادان سریانی ،یونانی ،مسیحی و غیره تدریس می .ایران ساختند

. کتاب د رباب علوم و فنون باقی مانده است70کتاب در مورد شکار و پند ،9کتاب مذھبی ،82از دوره ی ساسانیان مجموعا .تقسیم کرد"عملی "و"نظری "اھم رشتھ ھایی را کھ در این مرکز تعلیم داده می شد ،می توان بھ شاخھ

:دروس نظری و عملی

ادبیات ،امور مربوط بھ کتاب ھا و کتاب خانھ ھا ،فلسفھ ،حکمت ،حقوق قضایی، ریاضی و نجوکشاورزی،دامپروری،دامپزشکی،آبیاری،قنات وکانال ،ساختمان و سبک معماری و پزشکی

دارای بیمارستانی مجھز بود کھ دانشجویان در آن بھ کار عملی پیشرفت جندی شاپور در طب وپزشکی فزون تر از دیگر علوم بود ومشغول بودند و در آن دوره مجرمان و جانیان مستحق اعدام را برای تجربھ ھای طبی زنده نگھ می داشتند در حالی کھ در قرون وسطی در

ی حیوانات صورت می گرفت و آناتومی بدن در اروپا پزشکی تحت تأثیر معتقدات و نظریات جزمی اھالی کلیسا ،عمل تشریح تنھا بر رو.معرض شناخت تجربی پزشکان قرار نمی گرفت

آموزش و پروزش

گور ز گھواره تا " گفتھ کھنیا .شودی مشتری و بشتری بداند بدی کھ ھر شخص باازی و حجم مطالب مورد نرودی مشی بھ سرعت بھ پایدنازی نی بھ زمان و مکان کافزی نیری گادییبرا. داشتی بھتری گرفت تا زندگادیسیب را با مطالنیا. استافتھیقتیحق "یدانش بجو

میابی ، تا آموزش و پرورش درست میابی گذارد تا آموزش و پرورش ی ما ماری در اخترستانی زمان و مکان را دبستان و دبنینخست.استرای مھم است زاریپرورش بس. ما و اجداد ما مطابقت داشتھ باشدیندگ و نوع زخی کھ با فرھنگ و تاریابیمی، تا آموزش و پرورش

نیا. باشدی ملسی پرورش ھم بانیا.ردی بگادییزی چتواندی نمماری بکی.گذاردی مارمای اختدر آموزش ی بدن سالم براکیپرورش دارد در ازی را کھ نی و زمانی وقتیعنی واقعا پرورش باشدسیباشد بلکھ با"ساعت استراحت "و "یوقت گذران "سیپرورش نبا

وقت را در نیمتاسفانھ ا!!شتری بزی پرورش و ورزش و نھ چی کرد براگرم بدن را شودی مقیو پنج دقبا چھل .می آن بگذاراریاخت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

275

دھند تا از آنھا بزرگان بلکھ خود را پرورش رندی بگادی را نھ تنھا ی ملی تا ورزشھامیدھی خود قرار نمارنوجوانانی در اخترستانھایدبدی آدی پدرانیورزش ا .

کھ با ی بھ مراکز ورزشرستانی رفتن بھ دبی روز نوجوانان بھ جانیدر ا. در دوره متوسطھ روز ورزش استدوشنبھروز 1یبھ رشتھ ھا (نندی بی می انتخابی ورزشی و آن روز را آموزشھاروندی داشت شده مادیزی قرارداد دارند و نام دانش آموز نرستانیدب

)دی توجھ کنی ملیورزش ھا

گفت اصال سی در دوره متوسطھ گذاشتھ شده است کھ بھتر بای کماری وقت بسزی نی دستعی و صنای و زبان خارجیقی موسسی تدریبرا استی ناکافنیا!!) . ساعت در ھفتھ 2( گذاشتھ نشده است یوقت

. ساعت است4 در دوره متوسطھ در ھفتھ ی دستعی و صنای زبان خارج ویقی موسسی تدریحداقل ساعات برا2 ، ییای ، فرانسھ ، اسپانیسی ، انگلی ، روسی ، ترکیعرب: زبان انتخاب شوند 7نی اانی از مسی مورد تدربس با خارجییزبانھایپرتغال

دروس گذاشت تا دانش آموز از مدرسھ نی ای براسیبا) امکان نداشترستانی در دبسیاگر تدر( را رستانی روز در دبکیانی پاساعت و پس از آن بھ خانھ برودردی بگادی مرکز رفتھ و نیبھ ا

رستانی سال بھ دروه متوسط دبکیسیاگر امکان نداشت با.دی رس2 و 1 آل شماره دهی کرد با جا بھ جا کردن ساعتھا بھ ای سعسیبا : حسن داردنی کار چندنیا.اضافھ کرد

فشار ری زیمی دای کم و دانش آموزان بھ گونھ ااری بسیری گادیی است و وقت براادی زاری بسیری گادیی کتابھا برازحجمیھم اکنون ن1. دھدی مدنی نفس کشی برایبھ آنھا فرصت)روز پرورش( شنبھ دوروز .ھستند

از فشار بر توانی امکان نداشتھ است می زمانیم بوده است ول کھ الزی مطالب ی اضافھدی و شایری گادیی برااتی محتومیبا تقس2 تومان از ونھایلیپرداختن دادن م کرد و از یری بھتر را باال برد و از رد شدن آنھا در امتحانت جلوگیری فراگزانیدانش آموزان کاست و م

. کردیری مخصوص جلوگی کالسھای براا خانواده ھبیج

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

276

.میرسی میرانی و ایملیبھ آموزش و پرورش واقع3 یاد گیری تاریخ کشورھای ھمسایھ بسیارالزم است تا ما بدانیم چگونھ و تحت چھ شرایطی و چگونھ با آنھا میتوانیم رابطھ خوب داشتھ

.روشد بھ رنگھا و مدلھا و غیره آگاھی داشت بھتر میتواند جنس خود را ھم بف خریداراگر یک فروشنده از احتیاجات و عالقھ.باشیمآموزش و پرورش بایس بگونھ ای باشد کھ افرادی را تربیت کند کھ در کار خود حرفھ ای باشند برای مثال افرادی کھ در رادیو و

.تلویزیون کار میکنند بایس تحصیالت در این رشتھ را مانند کشورھای اروپایی داشتھ باشند

خانواده ھا آجرھای ساختمان ایران .ده اند و خانواده رکن اصلی جامعھ استجامعھ ما ازخانواده ھا و خانواده ھا از افراد تشکیل شاگر افراد این خانواده اصیل و قوی نباشند این .این آجرھا بایس اصل و یکدست و قوی باشند تا ساختمان ایران نیز قوی باشد.میباشند

آجری کھ مخلوط با .سنگ یا سیمان سنگ سخت باشداین خانواده بایس مانند آجر .خانواده نیز اصیل و قوی و یکدست نیست فرھنگھای دیگر باشد آجری یکدست نیست و ساختن ایران نیز با این آجرھا درست نیست زیرا زیر فشار این آجرھا از درون متالشی

با فرھنگھای دیگر آمیزش منظور یکدستی فرھنگ و تمدن ایرانی است کھ بایس در ایران اصیل بماند و .میشوند و خانھ نیز فرو میریزدبرای مثال اگر در یگ گروه موسیقی ایرانی ارگ و گیتار الکترونیک وارد شود دیگر .نداشتھ باشد تا یک فرھنگ دیسنی لندی نشود

موسیقی برآمده از این گروه روح و روان ایرانی نخواھد داشت و این در موارد دیگر مانند پوشاک و خوراک و عمارت سازی و غیره .این در روابط انسانی نیز صدق می کند و بایس از این آمیزش فرھنگی پرھیز کرد.یز درست استن

و ھر آشغال نامی کھ بر آن بگذارند چیزی نیست جزفحشای پنھان و زنا در "ازدواج سفید "یا "ازدواج باز"یی زیبا مانند نامھاقب افتاده بگویند ولی خودشان با اثرات این چنین جامعھ آزاد و لیبرال مواجھ یا ع"امل"حال شاید عده ای غرب زده بھ من .فرھنگ ما

یک پسر بچھ در خانواده ای کھ پدری نداشتھ باشد رفتار مردانھ ، بایس نبایسھا و رفتار با !!ھستند و بدشان می آید و انتقاد ھم می کنند ده ای مادری نداشتھ باشد رفتار زنانھ و بایس نبایسھا و رفتار با یک یک زن را از چھ کسی یاد بگیرد ؟؟ اگر یک دختر بچھ در خانوا

مرد از چھ کسی یاد بگیرد ؟؟ خانواده محوری از رکنھای مھم اجتماع ایرانی است و بایس مانند یک گوھر از آن مراقبت کرد و برای آن .کوشید

"زجامعھ یھ انسان سا"و "انسان جامعھ ساز"بسیار فرق است میان یک

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

277

میشود آمریکا یعنی ھر کس نخست بھ فکر خودش است و این نخست بودن در خانواده نیز پیش میرود بھ آنجا "انسان جامعھ ساز"یک عداد بسیار کمی خوب و بی دردسر زندگی میکنند تمیرسد کھ ترامپ میگفت اول آمریکا یعنی من ولی در نتیجھ میبینیم کھ در این جوامع

بر عکس است یعنی ھر کس میداند در "جامعھ انسان ساز"انھ دارند نھ کار و نھ بیمھ اجتمایی و نھ تحصیالت ولی و بیشتر مردم نھ خرفاه است وقتی ھمسایھ او نیز در رفاه است زیرا اگر در رفاه نباشد امنیت اجتمایی از بین میرود و در نتیجھ رفاه مالی او نیز از بین

.میرود

من جھان و کشورھای جھان را بھ سھ گروه تاریخی تمدنی تقسیم میکنممکزیک/ایتالیا/یونان/مصر/ارمنستان/عراق/ایران/ھند/چین/مانند ژاپن: کشورھای متمدن و اصیل 1دیگر کشورھای جھان : کشورھای نیمھ متمدن 2 کانادا، استرالیا،آمریکا)ساختگی( کشورھای بی تمدن 3

از بطن این تمدنھا زندگی 1 کشورھای متمدن و اصیل کشورھایی ھستند کھ با تاریخ بزرگ شده اند و میتوان گفت سازنده تاریخ ھستند.در تمامی جھات فرھنگی و سیاسی و اقتصادی و نظامی ساختھ شد مانند یادگیری کشاورزی استفاده خوب از فلزھا و غیره

این کشورھا اصالت و قدمت و تاریخ سازی مانند کشورھای گروه اول را ندارند ولیکن جوانھ ھای این 2 کشورھای نیمھ متمدن :درختھای کھن ھستند و از لحاظ فرھنگی و سیاسی و اقتصادی و نظامی از آنھا ریشھ می گیرند

3 کشورھای بی تمدن (ساختگی) کھ جوان ھستند واصالت ندارند و تاریخ ساز نبوده اند و فقط بوسیلھ مھاجرت ساختھ شده اند.وباقی علف ھای ھرز )کشورھای نیمھ تمدن(در باغ تمدن کره زمین ده درخت ھستند کھ شاخھ ھایی با جوانھ ھایی نو میدارند

ھستند)کشورھای ساختگی(

در چرا من این بحث تمدنی را در پیش می کشم زیرا بفھمیم در کجاھا بایس سرمایھ گذاری کرد و در کجاھا بایس ازآن کوتاھی کرد .کشورھایی بایس سرمایھ گذاری فرھنگی و سیاسی و اقتصادی و نظامی کرد کھ جای پای تمدن ایرانی وجود دارد. بعضی وقتھا از خود

می پرسم چگونھ ممکن است کھ کسی خود را استاد دانشگاه بداند وبھ این اندازه از فھم تمدن ایران و سھم تاریخی خود بی خبر باشد کھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

278

زب هللا کمک مالی می کنیم ؟ ما چرا بھ افغانیھا کمک میکنیم ؟ چرا در سوریھ می جنگیم وبیمارستان میسازیم و چرا بگوید ما چرا بھ حدر عراق ھمراه با فاطمیون می جنگیم ؟ خوب از استادھایی کھ از آمریکا و کانادا و انگلیس بیرون می آیند انتظار دیگری نمیتوان داشت

حرفھایی را میزند کھ از دھان مجری ھای بی بی سی و صدای آمریکا بیرون می آید و دیگر ھر !!این استادو واقعا جای تاسف است کھ تھ جامعھ شناسی خوب من ھم در فرانسھ در رش!ھیچ:ساده لوحی بایس بداند کھ سطح این استادان و ژرف نگری آنھا تا چھ حد است

ایران " مورد زبانشناسی خانواده ایرانی انجام دادم ولی ھیچ گاه آن چیزی را کھ من ھش ھا و تحقیقات زیادی نیز درتحصیل کردم و پژومینامم را از دست ندادم"اندیشی مقیاسی

بعضی وقتھا افرادی بی صالحیت در مواردی سخن میگویند کھ اگر نگویند احترام اندک خود را بیشترحفظ می کنند و نام این عده را ھم سلبریتی بھ زبان انگلیسی یعنی معروف ؛ خوب بیشتر این افراد بھ .می کنند"الکچری"کھ یک زندگی "سلبریتی"ددر ایران گذاشتھ ان

.دالیل بسیار بی اھمیتی معروف شده اند کھ این معروفیت دوام طوالنی نیز ندارد

م میھنان خود انجام نمیدھند بلکھ اکثرا افرادی سلبریتی ھا جایزه نوبل نمی برند یا کارھای اقتصادی و سیاسی و اقتصادی بزرگ برای ھخالصھ یک .بی ھویت و عقده ای و خودخواه و مغرور و متکبر ھستند و زندگی الکچری یعنی لوکس و ثروتمندانھ خود را میکنند

.قسمت جدا شده از جامعھ ویکی از دالیلی ھم کھ بیشتر بھ خارج میروند بھ ھمین دلیل است

و دا شده و بیگانھ از ھمھ لحاظ با جامعھ خود ھستند چھ فکری چھ سیاسی چھ مذھبی چھ اقتصادی و چھ فرھنگیآنھا یک قسمت جبرای این افراد متاسفم کھ بگونھ ای شستشوی مغزی شده اند کھ حتی نمیتوانند تحمل زندگی در زادگاه خود را داشتھ بایس بگویم واقعا

تمامی خصوصیاتی کھ نوشتم خود را بھتر از دیگران میدانند و توصیھ ھایی بھ بخشی ازجامعھ باشند و آنھایی ھم کھ تحمل میکنند باخالصھ مطلب اگر از این بھ بعد بھ .نادان ایران میکنند و آنھا را در راھی می اندازند کھ نھ برای خودشان و نھ برای جامعھ مفید است

کم سواد ، :در لغت نامھ ھای انگلیسی فارسی ترجمھ جدیدی نوشت سلبریتی و بایس !کسی میخواھید فحشی بدھید بگویید سلبریتیولی این افراد نشانھ ھای زنھای ایرانی نیستند نشانھ زنھای !!مغرور، بی ھویت ، غرب پرست، و متاسفانھ اکثر آنھا ھم زنھا ھستند

ان در جامعھ خود اجتیاج داریم کھ سر بلند کنند و جامعھ زنان را ایرانی یعنی دختری مانند دختر شھید قاسم سلیمانی ، و ما بھ اینگونھ زن!!دو دنیای مختلف .از سوی دیگر از ھمین گروه اسالم گرا مرضیھ ھاشمی رفسنجانی ھم داریم .ھدایت کنند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

279

و حتی بھ تجزیھ )رانی استحتی خود کلمھ مسخره و بیگانھ با ای(نتیجھ اینکھ اینگونھ نیست کھ یک مشت کھ خود را سلبریتی مینامند در دمکرات ترین کشورھای .این اجازه نبایس بھ آنھا داده شود.طلبی چشمک میزنند بتوانند حق فعالیتھای مختلف در کشور داشتھ باشند

.دنیا ھم این اجازه داده نمیشود

اگر . و در تمامی بخش ھای اجتمایی، اجتمایی کیفیت در برخورد، کیفیت در فروش،کیفیت در ساخت.کیفیت در ایران کلید پیشرفت استیک خانھ سالمندان میسازیم بایس با کیفیت بسازیم و با کیفیت ھم سرویس بدھیم و با کیفیت ھم با انسانھایی کھ در آن زندگی می کنند

دان ما با محبت برخورد نشوند و تمیز برخورد کنیم نھ اینکھ وقتی وارد این خانھ سالمندان میشویم بوی ادرار بھ بینی ما برسد و با سالمناین خانھ سالمندانی کھ ھمھ چیز را خانواده این سالمندان بر .نباشند و غذای مناسب نیز نداشتھ باشند و حمام بردن آنھا نیز معلوم نباشد

عھده می گیرند بھ چھ دردی میخورد ؟؟؟ھمینگونھ برای سرویس دادن و برخورد با خریدار یا مراجعھ ...)و خوراکی و پوشاکی وتحصیلی (ھمینگونھ برای تولید اجناس زندگی

این باید ھا بایس رعایت شوند تا کشور ما نام خوبی در جھان داشتھ باشد و تقاضای کاالی آن باال برود و .کننده بایس کیفیت رعایت شود.مردمی خوشبخت در کشور خود داشتھ باشد

می کھ با ھویت ما رابطھ ای ندارد جلوگیری کرد، فروش درخت نوئل و منگولھ ھا و بایس از پذیرش و گسترش آداب و رسوعروسکھای آن بھ ما ربطی ندارد و گسترش غرب زدگی است و حتی بھ مسیحیت ربطی ندارد؛ فشفشھ و ترقھ بازی و فرستادن

ذاشتن ماھی سرخ و دیگر چیزھا کھ بھ سفره ھقت بالونھای آرزوی چینی در ایام چھارشنبھ سوری بھ ما ربطی ندارد و نبایس باشد، گسین ربطی ندارد نبایس فروختھ شود و بر سر سفره ھفت سین بیایند ، جشنھای ھالووین و والنتین بھ ما ربطی ندارد و نبایس برگزار

.خالصھ مطلب ما نبایس اجازه بدھیم فرھنگ ما یک فرھنگ دیسنی لندی غربی شرقی بشود.شود

دارند کھ بایس بھ تندی جمع و بھ سطل )برتر بینی(و از غرب )خود کم بینی(است کھ مردم ایران تصاویرغلطی از خود خنده دار ؟ منظور ایاالتی است کھ بھ اندازه ای "زنگ زده "آمریکا چھ دارد ؟ جز ایالت ھای بھ قول خودشان .آشغال فکری ریختھ شود

کانزاس، (شھرھای اروح در مرکز آمریکا وجود دارند .د کھ این کارخانھ ھا زنگ زده اندکارخانجات آنھا ورشکستھ و رھا شده انجای تعجب است کھ غرب زده ھا بھ چھ اندازه برای آمریکا و غرب تبلیغ میکنند در .کھ اصال سکنھ ندارند...)پنسیلوانیا، کالیفرنیا و

شش(برای مثال از کانادا تعریف می کنند در صورتیکھ قاره بھ این بزرگی !یست حالیکھ ما می دانیم برای چیز خوب احتیاج بھ تبلیغ ن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

280

میلیون جمعیت دارد و مطمئن باشید بھ خاطر سرمای کشور نیست زیرا سوئد و نروژ ھم سردند بلکھ بھ خاطر 38فقط!! )برابر ایران!!یعنی حباب گرانی و زندگی سخت است

ھ آمریکا مھاجرت میکنند ولی ھیچ گاه نمی شنویم کھ چند ھزار نفر از افراد تحصیل کرده و فھمیده منزجر در آمریکا ھم میگویند خیلی ب؟ آخر اگر قرار باشد برای یک زندگی عادی من سھ کار در آمریکا داشتھ باشم نمیتوانم با سھ کار در ایران !!از آمریکا مھاجرت میکنند

ھای استاد نمای مغز شستشو شده کھ از غرب و بھ خصوص آمریکا دفاع میکنند گویا حتی زندگی خوبی داشتھ باشم ؟؟ این غرب زدهاین کشورھا خود را .ندیده اند)کارتن خوابھا(و نیویورک )توالت بزرگ(یک ویدئو از زندگی واقعی اکثریت آمریکایی در لوس آنجلس

در مورد بیماری کرونا دیدیم کھ مردگان خود را در کیسھ آشغال خنده دار نیست ؟ جھان اولی بودن آنھا را!!جھان اول میدانند این کشوری کھ برده داری میکرد و فقط برده داری را زمانی کنار گذاشت کھ وسایل .میگذاستند و دستھ جمعی بھ خاک می سپردند

!! بھ ما درس حقوق بشر بدھند بعد میخواھند!صنعتی و مکانیکی ساختھ شده بود جھان اول است و کشورھای دیگر جھان سوم ؟

معماری ایرانی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

281

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

282

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

283

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

284

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

285

از آن زمان تا . رسدی مالدی بھ حدود ھزاره ھفتم قبل از مرانی ای از آن دارد کھ سابقھ معمارتی حکای باستان شناسیھا ھا و کاوش یبرسمعماری ایران دارای ویژگیھایی است کھ . استافتھیل توسعھ و تکام،ی علل مذھبژهی ھنر در ارتباط با مسائل گوناگون، بونی اوستھیکنون پ

ویژگیھایی چون طراحی مناسب، محاسبات دقیق، فرم :در مقایسھ با معماری کشورھای دیگر جھان از ارزشی بخصوص برخوردار استاگون کھ ھریک در عین درست پوشش، رعایت مسائل فنی و علمی در ساختمان، ایوانھای رفیع، ستونھای بلند و باالخره تزئینات گون

.سادگی معرف شکوه معماری ایران استاصول معماری ایرانی

گراییدرون )سانحفظ کرامت و احترام ان (نیارش )فن اجرای ساختمان (

خود بسندگی )استفاده از مصالح بومی (واریمردم )تبعیت از نیازھا و ابعاد انسانی (

پیمون )مدول (ز از بیھودگیپرھی

سبک شناسی معماری ایران

) تا سده چھارمالدی از مشی سده ششم پانیھخامنش (ی پارسوهیش .

) سده چھارم تا صدر اسالمانی و ساسانانیاشکان (ی پارتوهیش .

) قرن چھارمانی قرن چھارم تا پای از ابتداانی غزنوان،ی طاھران،یصفار (ی خراسانوهیش .

) قرن پنجم تا اول قرن ھفتمانی و خوارزمشاھانی سلجوقان،ینساما (ی رازوهیش .

) از اول قرن ھفتم تا اول قرن دھمانیموری و تانیلخانیا (ی آذروهیش .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

286

)ھی از اول قرن دھم تا اواسط دوره قاجارھی و قاجارھی زندھ،ی افشاران،یصفو (ی اصفھانوهیش .

) تا کنونھی از اواسط دوره قاجاری بعد از انقالب اسالم،یپھلو( معاصریمعمار

معماری ھر کشوری روح انسانی یک جامعھ را نیز بیان می .معماری ایرانی یکی از غنی ترین و متنوع ترین معماری ھای جھان استھ ھر کس نھ تنھا بایستی مکانی برای استراحت باشد بلکھ بایستی مکانی زیبا نیز باشد و این زیبایی در معماری ایران دیده خان.کند

.زیبایی و اھمیت معماری ایرانی بھ حدی بوده است کھ کشورھای ھمجوارنیز از آن بھره گرفتند.میشود

متأسفانھ در سالھای اخیر معماری ایرانی بھ فراموشی سپرده شده ومعماری مکان ھای عمومی و خصوصی رو بھ غرب گرایی و عرب معماری ما معماری گنبد سازی نیست !! گرایی گذاشتھ اند در حالیکھ مدرن سازی با سنتی گری معماری ایرانی ھیچگونھ تناقصی ندارد.

نگاھی کنید بھ معماری چینی و ژاپنی و یمنی و بھ معمارھای ما کھ بویی از معماری باستانی ایران نبرده اندچگونھ است کھ معماریھای ما شباھتی بھ تخت جمشید ندارد .نگاھی کنید بھ کاخ شھربانی و وزارت امور خارجھ و در درون تاالر آیینھ

پس اگر بخواھیم میتوانیم.

از ھر ساختمان و بنا بایستی نشانی از معماری ایرانی داشتھ باشد. یکی از وظایف شھرداری ھا توجھ و حفظ معماری ایرانی است .ھر جھانگرد کھ بھ ایران می آید باید حس کند در ایران است و نھ در نیویورک غرب و شرق زدگی معماری ایرانی باید جلو گیری کرد.

برداشت و کسب اجازه ساخت یک ساختمان باید مقید بھ شکل معماری ایرانی و استفاده از ھنرھای دیگر ایرانی کاشیکاری ، !!! کوچکباشد شیشھ کاری ، خراطی ومجسمھ سازی و...

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

287

اگر با از آسمان شھرھای ایران را نگاھی کنید متوجھ میشویدکھ ساختمان سازی شده است ولی زیبا سازی شھری نشده استساختمانھای بلند بدون رنگ ھای مختلف بدون گراقیک و ترسیم خالصھ معماری بدون روح و روان !!

با نگاھی بھ ارزش ھای توریستی خود متوجھ می شویم کھ اکثر آنھا معماری ھای زیبای ایرانی ھستند کھ گذشتگان ما برای ما بھ یادگار حفاظت از ھنر معماری ایرانی و کوشش برای گسترش آن باید . جای گذاریم ھم باید برای نسل آینده خود یادگاری ھایی بھ گذاشتند و ما

در بخش فرھنگی قانون اساسی جدید ایران درج شود و دولت خود را موظف بھ آن بداندبا داشتن مساجد و مراکز اسالمی بھ اندازه کافی معماری اسالمی انجام شده است حال در ھزاره جدید بایس بھ معماری ایرانی ھمانگونھ

کھ قبل از اسالم بود روی آوردبلکھ میخواھند معماری بومی و جھانگردھا بھ ایران نمی آیند تا خود را درتونس یا مراکش یا در یک کشور غربی یا عربی حس کنند

بایستی بھ معماری پیش از اسالم توجھ بیشتر شود زیرا کھ از نوع معماری اسالمی در کشور زیاد و بھ اند ازه کافی دیده ایرانی را ببینندمیشود.

باغ ایرانیتاج باغ ایراني منسوب بھ یك روش و سبك از طراحي باغ است كھ از ایران سرچشمھ گرفت و پھنھ ي وسیعي را تحت تا ثیر قرار داد.

یكي از بزرگ ترین باغ ھاي ایراني جھان است. محلمحتویات:1 پیشینھ

2 عناصرباغ ایراني(اركان)

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

288

3 توصیف (تشریح- تعریف)

كلمھ اوستایي پردیزا .بھ ادبیات و دیگر فرھنگ ھا ي دیگر گسترش یافت)بھشت عدن(نشي ایده ي بھشت روي زمین از عصر ھخام ، فارسي میانھ پردیزا یعني یك باغ حصار دار بھ یوناني پرادیسوي ترجمھ شد و سپس پرادیسوس بھ التین انتقال دیدایفارسي كھن پر

این ازھدف .چنین باغ ھایي حصار دار مي باشند( بر طبق روایات ، ،در عبري . شد و سامیھاي اروپا یيیافت و از آنجا وارد زبان معادل فارسي فضاي بستھ ، پري دیزا بود، عبارتي كھ .باغ ھا فراھم كردن مكاني براي استراحت بھ روش ھاي مختلف بوده و ھست

ا بھشتي روي زمین بھ كار گرفتھ شدتوسط اسطوره شناسي مسیحي براي توصیف باغ عدن ی .با یا بدون نظام ( با تاكیدي بر ساختار) نظام دار ( سبك و روشي كھ باغ ساختھ مي شد از قانونی ساده حاكم بر طراحي پیروي مي كند :

این بر حسب عملكرد یا احساس و آنچھ كھ در باغ انجام مي شود اجازه ي افزایش دارد تاكید ي بر طبیعت).

سفال تزئیني باقیمانده از آن زمان طرح ویژه . : خاستگاه باغ ایراني بھ 4000 سال قبل از میالد مسیح تخمین زده مي شود پیشینھ سال قبل از میالد مسیح ساختھ شده ، امروزه ھنوز 500طرح كلي باغ كوروش كبیر كھ حدود .چلیپایي شكل باغ ایراني را نشان مي دھد

و پیروان آیین زر دشتي و حضور آب در ھنر بھ طور فزاینده اي مھم )قرن سوم تا ھفتم میالدي(طي حكومت ساساني در.قابل رویت است.این گرایش خود را در طراحي باغ با تاكید بیشتر بر آب نما ھا و فواره ھا آشكار ساخت.جلوه كرد

در طي این دوران قوانین زیبا شناختي كھ .كاربرد باغ اھمیت یافتدر دوران اشغال اعراب ، جنبھ زیبا شناختي باغ با پیشي گرفتن از یك مثال از آن چھار باغ است ، فرعي از باغ كھ با داشتن چھار نھر آب و چھار تكھ چھار گوش .حاكم بر باغ بود اھمیت روز افزون یافت

اوقات در طرح یكي از محورھا بلند تر از دیگر محورھا گاھي.سعي در برابري ورقابت با بھشت دارد.كھ نماینده و نشاندھنده جھان است در حملھ مغول ھا بھ .است و ساخت كانال ھاي آب بگونھ اي است كھ براي رسیدن بھ حوض از میان ھر یك از چھار باغ عبور مي كند

ي شامل گل ھا ي صد توماني و گل ھاي یك تاكید جدید بر ساختار بسیار آراستھ در باغ ھا دیده شد، مثال ھا از موارد13ایران در قرن .داوودي است

و )ھند"مخصوصا( امپراتوري بابرمغول بعد از آن روش وسنت باغ ایراني را در دیكر قسمت ھاي امپراتوري پیگیري كرد و ادامھ داد مفھوم ایراني یك باغ بھشت گونھ ي ایده .شدمي بااغ ایراني كھ او ساخت باغ ارم اولین باغ از چندین ب.باغ ایراني را در ھند معرفي كرد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

289

طرحبندي ھاي مجلل و حماسي ساختھ شد و )18 ،17قرن (درزمان سلسلھ صفوي .آل ، بھ طور كامل در تاج محل مجسم شده استدر قرن ھاي بعد .توسعھ یافت كھ باغ را فراتر از یك جزء الحاقي ساده بھ قصر ساخت و یك حسن تمام و كامل و یك جزء عملكردي آن شد

تاثیر غرب منجر بھ تغییراتي .باغ ھا ي اروپایي بخصوص طراحي فرانسھ و بعد از آن روسیھ و انگلستان شروع بھ تاثیر بر ایران كردند.مي شود در استفاده آب و انواع بھ كار رفتھ در بستر و كفسازي موجود در سبك و فرمھاي سنتي شد کھ ھنوز در میان مردم ایران استفاده

.آنھا ھمچنین در مكان ھاي تاریخي و موزه ھا یافت و بھ خانھ ھاي ثروتمندان اضافھ مي شود

براي مھار كردن نور بافت ھا بھ طور نور خورشید و اثرات آن یك فاكتور مھم در طراحي ساختاري و اساسي باغ ایراني بودند. عنا صر:بدون آن باغ یك فضاي بھ علت موقعیت و عرض جغرافیایي ایران ، سایھ در باغ بسیار مھم است. ویژه توسط معماران انتخاب مي شد.

قابل استفاده نیست.

و دیوارھا ساختاري برجستھ )سایھ بان(درختان و داربستھا بھ طور وسیع بھ عنوان سایھ طبیعي و زنده عمل مي كنند و ھمچنین كاله فرنگيقنات حالتي از یك تونل در زیر آبھاي . ارتباط باگرما،مي توان بھ اھمیت آب درباغھا اشاره كردھمچنین در.در سد كردن نورآفتاب ھستند

ساختار ھاي .قنات براي آب رساني و آبیاري باغھا و حول وحوش آن بھ كار مي رفتھ است.زیرزمیني است ودر قدیم مستعمل بوده استناوبا یك حیوان چرخاب ایراني را كھ براي باال بردن آب بھ سطح بھ كار میرفت مت.دیگري بعدھا با قابلیت كشیدن آب بھ قنات متصل شدند

چنین سیستم ھاي چرخي مي توانست براي حركت دادن آب در روي سطح ھم از قبیل آنچھ در چھار باغ وجود دارد بھ كار .را مي راندجلوگیري كرده و اجازه رسیدن سریع آب بھ ریشھ درختان آب بھ نام جوب كاشتھ مي شوند كھ از تبخیر آب -درختان اغلب دریك راه.رود

سبك ایراني تالش در یكي كردن درون وبیرون بنا دارد و این اغلب با اتصال باغ احاطھ كننده بیروني با حیاط محصور داخلي .را مي داد.غ بیروني و دروني بھره مي برندطراحان اغلب از عناصر معماري از قبیل طاق ھاي قوسي براي ارتباط با.امكان پذیر مي گردد

قدیمي ترین نمونھ ھاي توصیف باغ ھاي ایراني مربوط بھ مسافراني است كھ از سرزمین ھاي غرب بھ ایران رسیدند.این توصیف ھا:گزارش ھا مربوط بھ ابن بطوطھ در قرن 14 روي گونزالز دي در قرن 15 و در قرن 17 مي باشد.بطوطھ و كالویو تنھا بھ ذكر اسامي

اكتفا نموده واز طراحي آنھا سخني بھ نیان نمي آورند.اما كیمپفر طرح ھاي با دقتي ترسیم كرد و بعد از بازگشت بھ اروپا آنھا را مفصال وبا این تصاویر چھار باغ را با ویژگي ھاي حصار دور ،حوض چھارگوش،شبكھ آبیاري كانالھا،كاله فرنگي ھا و گیاھان پر.جزئیات رسم كرد

مكان باغ ھاي كیمپفر .نمونھ ھاي باقیمانده از این نوع ، باغ دولت آباد در یزد و باغ فین كاشان مي باشد.طراوت و شاداب نمایش مي دھند.اصفھان تشخیص داده شده است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

290

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

291

زی در ایرانباغ سا

از مھم ترین متد ھای باغسازی را می توان متد ھای ژاپنی و باغ سازی در ایران از قدیمی ترین ا نواع باغ سازی ھای جھان است.باید بھ باغسازی در ایران توجھ شود زیرا کھ باغسازی فقط جایی برای نشستن و استراحت با چند چینی و انگلیسی وفرانسوی نام برد.

فواره و نیمکت نیست بلکھ باید باغسازی را از ابعاد دیگر در جھان امروزی دید.یک باغ مدرن ایرانی باید پنج حس انسانی را لمس کند .منظورچیست ؟

شنوایی (شنیدن صدای پرنده ھای خواننده مانند بلبل و یا پخش موزیک مالیم و دلنشین در تمامی باغ از بلندگوی ھا) بویایی (عطر گلھا)توانایی برای لمس گلھا و خرید و بساوایی ( با ایجاد فروشگاھی برای فروش میوه و آب میوه) چشایی ( بینایی (دیدن زیبایی ھای باغ)

آنھا)

چرا باید بھ باغسازی ایرانی اھمیت ویژه ای داد ؟

باغسازی ایرانی یکی از ھویت ھای ایرانی است و با اھمیت دادن بھ آن بھ حفظ این ھویت ایرانی می پردازیم. (1با بھره گیری از دیگرھنرھای دیگر بھ ترویج این ھنرھا و ایجاد کار می پردازیم. (2

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

292

باغ ھا یکی از مراکز بسیار مھم توریستی در ھر کشور ھستند و بودن عکس ھای زیبا از باغ ھای زیبای ایرانی در کتابچھ ھای (3توریستی مسلمأ بسیار مھم ھستند.

جھانگردھا بھ ایران می آیند تا باغھای ایرانی را ببینند نھ باغھای انگلیسی یا فرانسویقانون اساسی

فضای شھر را تشکیل دھد. ھنر باغسازی ایرانی و حفاظت از آن و ترویج آن از وظایف دولت است. ایجاد فضای سبزبایس حداقل %25

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

293

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

294

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

295

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

296

ملیقرعھ کشی فرھنگی و ورزشیآریا بھرام

.وضع اقتصاد ما بدرستی وضع بدی است و آنھم دالیل بسیاری دارد.روزھای سختی را در کشور می گذرانیم

نفت برای ایران ھم خوشبختی و ھم بدبختی . سیاه نامید ولی از سوی دیگر نفت را میتوان واقعا لجن سیاه نیز نامیدنقت را میتوان طالی؟؟ ایران با آن کردند بدبختی بھ بار !!بھ ھمراه آورد ولیکن این بدبختی تقصیر نفت بھ خودی خود نبود بلکھ آن کاری را کھ سیاستمداران

.آورد

نسلھایی از سیاستمداران تن پرور و تنبل برای ایران بھ ارمغان آوردند ؛ آنھایی کھ با پول نفت خرید کردند و مردم را نفت و گاز ایران راضی نگھداشتند بدون اینکھ واقعا بھ زیر بنای اقتصادی ایران فکری کنند

درن مانند دیگر کشورھای مدرن نداریم ، حتی اگر پس از یک قرن وجود نفت و گاز در کشور ما ھنوز در تمامی کشور خطوط راه آھن میک سیاست تولید پوشاک ملی نداریم ، در کشور با این ھمھ طبیعتھای زیاد و دیدنیھای فرھنگی یک صنعت مدرن و خوب گردشگری

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

297

اظت کنیم ، حتی مانند کشورھای مدرن و پیش رفتھ نداریم ، ھنوز نمی دانیم چگونھ از محیط زیست خود مانند کشورھای مدرن دیگر حفتن پرور و !!را مدیون سیاستمداران ؟؟...در تمامی سطح کشور مراکزی برای بستھ بندی مواد غذایی و سردخانھ ھای بزرگ نداریم ،

تنبل خود ھستیم

یبینیم کھ این کشورھا اگر نگاھی بھ کشورھایی مانند ژاپن و کره جنوبی و سنگاپور در آسیا و آلمان و ھلند و اطریش در اروپا بیاندازیم مپس از جنگ دوم جھانی جز خرابھ چیزی بیش نبودند و با نداشتن گاز و نفت ھم کنون وضع بسیار بسیار بھتری از ما دارند ؟

دلیل چیست ؟یھ و اصلی دلیل این است کھ سیاستمداران آنھا تنبلی نکرده و وضعیت خود وامکانات خود را رصد کردند و بھ برپا کردن ساختارھای اول

کشور پرداختند و جلو و جلو تر رفتند و اینجا خالقیت مردم از روی ناچاری بھ کمک دولت آمد زیرا کھ مجبور بودند بر روی پای خود بھ ایستند برای مثال میبینیم کھ این کشورھا بھ سوی انرژی اتمی روی آوردند تا مستقل از انرژی باشند

ظرانھ بھ نیست و آنھا میلیاردھا دالر برای خرید نفت و گاز می پردازند ولی این یک نگاھی کوتھ نحال عده ای می گویند کھ این درست:این مطلب است زیرا کھ

این کشورھا انرژی اصلی خود را از این نیروھا تأمین میکنند و باقی را برای اتوموبیل و کارخانھ ھا استفاده می کنند ولیکن این بھ این ا استقالل انرژی خود را ندارند زیرا میتوانند حتی کارخانھ ھایی تولید کنند کھ با انرژی باد و خورشیدی نیز کار کنند یا معنا نیست کھ آنھ

پس چرا نفت و گاز میخرند ؟:اتوموبیلھای الکتریکی تولید کنند ، پس سوال این است ربستان نخرند این کشورھا ھم پولی نخواھند داشت تا کاالھای دلیل آن این است کھ اگر آلمان و ژاپن و کره نفت و گاز از ایران و ع

!!سنگین و گران قیمت صنعتی آنھا را بخرند ، در واقع آنھا برای خود خرید می کنند

در این وضع سیاستمداران ما برای جلوگیری از تنش و شورش بھ احتیاجات اولیھ مردم میرسند تا بھ قول معروف سرشان زیر آب ولی و خفھ نشوندنرود

این چھارپای احتیاجات اولیھ کدام ھا ھستند ؟ خوراک ، پوشاک ، دارو ، مسکنخوب این از سویی درست است ولیکن انسان فقط یک جسم نیست و روح ھم دارد و برای راضی نگھداری روح نیز بایس تالش کرد تا

عوامل نیز میتوانند در دراز مدت بھ شورش و تنش بیانجامندجامعھ بھ سوی افسردگی و دل زدگی و یأس گرایش پیدا نکند کھ این

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

298

این دوپای احتیاجات روحی و اولیھ انسانھا کدام ھا ھستند ؟ فرھنگ و ھنر ، ورزش متأسفانھ اغلب بھ اینگونھ است کھ پس از احتیاجات چھار پایھ اولیھ دیگر پولی زیاد برای دولت برای برآوری احتیاجات روحی جامعھ

یشود و میبینیم کھ کشور ما در این مورد فقیر استنم

بایس یک مجموعھ ورزشی کامل داشتھ !!)در ایران صد شھر می باشند(در شھرھای استانھا کھ بیش از یک میلیون جمعیت دارند وانند بھ ورزشھای مختلف بپردازندباشیم کھ نداریم ؛ مجموعھ ای کھ نوجوانان و جوانان و اصوال ھمھ بت

بایس یک مجموعھ فرھنگی و ھنری کامل !!)در ایران صد شھر می باشند (در شھرھای استانھا کھ بیش از یک میلیون جمعیت دارند داشتھ باشیم کھ نداریم ، مجموعھ ای کھ نوجوانان و جوانان و اصوال ھمھ بتوانند با ھنرھای مختلف ملی آشنا شوند و یاد بگیرند و

بپردازند

ایس دانش آموزان بھ ھنرھا آشنا شوند تا بعد از نھ سال بھ یادگیری بپردازنددر مدارس ب

کارھای اجتماییھر یک تومان .بایستی در ھر دھستان حداقل یک مجمع ورزشی و ھنری وجود داشتھ باشد تا ھنرھا و ورزشھای ایرانی را یاد بگیرند

ی جلوگیری از مصرف مواد مخدر و انحرافات اجتمایی استسرمایھ گذاری در ھنر و ورزش ملی صرفھ جویی بسیاری برا.

در شھرھای ما بسیاری از مراکز مھم توریستی و دیدنی در حال نابودی ھستند کھ این ارزش ھا دیگر بر نمی گردند و بسیارضرر آورست و بایس کاری کرد

خوب ولی چھ کار بایس کرد ؟

ی دیگر احتیاج مردم بھ این اماکن شدیدآ احساس میشود بایس دولت امکاناتی را بھ مردم از آنجایی کھ توان دولت محدود است و از سوبدھد تا خود آستین را باال بزنند ودولت را کمک کنند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

299

جاد صندوق ورزشی فرھنگی را میدھممن پیشنھاد اییعنی چھ ؟

نخست سازمان صندوق قرعھ کشی ورزشی فرھنگی ایجاد میشود افرادی انتخاب شده از مردم با سوابق فرھنگی و ورزشی و دولت اداره خواھد شد این سازمان زیر نطر

استانھا لیستی از نیازھای ورزشی فرھنگی خود را بھ این سازمان میفرستندبرپا میشود"حمایت از فرھنگ و ورزش ایران"برنامھ ای ھفتگی در تلویزیون بھ عنوان

ھ ساخت یا تعمیر دارد معرفی میشود در این برنامھ پروژه ای کھ احتیاج ب

در فروشگاه ھایی فروختھ و برگھ ھا رسمی و تإیید میشوند)بخت آزمایی(در طول ھفتھ برگھ ھای قرعھ کشی

در این برنامھ تلویزیونی قرعھ کشی میشود و برنده این قرعھ کشی معلوم میشودلق می گیرد و باقی پول بھ پروژه برای تعمیر یا ساخت زیر نطر سازمان تعلق از پولھای جمع شده بھ برنده تع)در صدی (مقداری معین

می گیردبازنده ھا .بھ اینگونھ میتوان ھزارھا ثروتمند جدید در ایران از یک سو واز سوی دیگر برنامھ ھای فرھنگی ورزشی را گسترش دھیم

.رزش صرف کرده اند نیز بسیار دلگیر نمیشوند زیرا میدانند پول خود را در راھی با ا

-----------------------------------------------------------------------------------------علي مھدويارزش اخالقى و اجتماعى امانتداري

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

300

1391/02/02

اند تا آنجا كھ برخي از قال بر آن متفقترین ارزشھاي اجتماعي پایبندي بھ تعھدات است كھ مقبولیت عمومي دارد و ھمھ عیكي از بدیھيھاي اجتماعي را در قراردادھا و تعھدات، اعم از قراردادھاي آگاھانھ و رسمي یا قراردادھاي ارتكازي اندیشمندان غربي، ریشھ ھمھ ارزش

ست و قرارداد اجتماعي و ریزي شده ادموكراسي و لیبرالیسم غربي بر اساس نظریھ قرار داد اجتماعي پي.اندو ضمني خالصھ كردهماند حق شركت در قرارداد ناپذیر باقي ميبر این مبنا تنھا چیزي كھ براي ھمیشھ ثابت و تغییر.داندتعھدات را سرچشمھ حقوق مي

اینھا داراي ارزش ثابتي ھستند و زمان و مكان خاصي .اجتماعي، عمل كردن در چارچوب آن و پایبندي بھ تعھدات اجتماعي استشناسند؛ اما حقوق ناشي از قراردادھا، از این دیدگاه، كم و بیش متغیر است و شرایط مختلف جامعھ، از نظر محیط جغرافیایي، زمان و ينم

دانند، ارزش ھاي اخالقي و حقوق را متغیر و نسبي ميخالصھ آنكھ حتي این گونھ مكتبھا، كھ ارزش.غیره، در تغییر آنھا مؤثر خواھد بود.اندبندي بھ تعھدات را ثابت و ھمیشگي دانستھراردادھا و پايعمل بھ ق

.شبیھ ارزش قراردادھا و پایبندي بھ تعھدات، ارزش امانتداري و امین بودن است؛ یعني لزوم امانت، حكمي ثابت و ھمیشگي است كھ در

زش پایبندي بھ تعھدات و قراردادھا است؛ زیرا در شاید بتوان گفت كھ ارزش امانتداري، یكي از مصادیق ار.كندھیچ شرایطي تغییر نميشود كھ شود و امانت گیرنده بر اساس این قرارداد، متعھد ميواقع، عقد امانت، قراردادي است كھ بین امانت دھنده و امانت گیرنده بستھ مي

.امانت را حفظ كند و آن را بھ امانت دھنده برگرداند.

اش امر و گاھي بھ معاني سفارش و توصیھ و تأكید كردن بھ كار رفتھ كھ الزمھ. معنا بھ كار رفتھ استدر قرآن كریم بھ چند»عھد«كلمھ :عھد بھ این معنا، دو گونھ كاربرد دارد.شود و جنبھ انشایي داردمتعدي مي»الي«با كلمھ »عھد«در این گونھ موارد، واژه .فرمان است

و گاھي نیز متوجھ یك طایفھ و گروه و یا یك فرد خاص است؛ مثل آنكھ خداوند در یكي از گاھي بھ صورت عام متوجھ ھمھ مردم است الم اعھد الیكم یا بني آدم ان التعبدوا الشیطان انھ لكم عدو مبین و ان اعبدوني ھذا صراط مستقیم؛ اي «:فرمایدآیات، خطاب بھ ھمھ مردم مي

ارش نكردم كھ شیطان را اطاعت نكنید كھ دشمن آشكار شما است و مرا اطاعت كنید كھ این آیا با شما عھد نكردم و بھ شما سف!فرزندان آدمگاھي نیز .كلمھ عھد در این آیھ، بھ معناي تعھد طرفیني نیست، بلكھ توصیھ و سفارشي است از طرف خداوند بھ مردم.»است راه راست؟

و لقد عھدنا الي آدم من قبل فنسي و لم نجد لھ عزما؛ ما از «:ملھ در آیھھا یا افراد خاصي شده است؛ از جدر قرآن این عھد متوجھ گروه.اي نیافتیمفراموش كرد و براي او عزم و اراده)آن عھد را(پیش، با آدم عھد كردیم، پس آدم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

301

».عناي آیھ، این است كھ ما این عھد، اشاره بھ فرماني است كھ در آن، خداوند آدم را از نزدیك شدن بھ درخت خاصي نھي فرموده بود و م

.محققا پیش از این بھ آدم تأكید و سفارش كردیم كھ از میوه این درخت نخورد؛ اما او فراموش كرد و ما اراده و عزم محكمي در او نیافتیم این معنا گاھي بین دو عھد بھ.شوددر برخي موارد نیز عھد بھ معناي قرارداد دوطرفھ آمده است كھ اصطالحا بھ آن، معاھده نیز گفتھ مي

كندشود و گاھي نیز بین انسان و خداوند تحقق پیدا ميفرد، دو گروه، دو جامعھ، جامعھ و فرد، جامعھ و گروه و یا گروه و فرد برقرار مي ..خویش پایبند باشنددھند كھ بھ معاھدات در قرآن آیات بسیاري داریم كھ بھ مسلمانان دستور مي:درباره بعد اخالقي معاھدات باید گفت

ترین تعبیري كھ و رعایت است و رایج»وفا«بیشترین تعبیري كھ در توصیھ بھ پایبندي بھ عقود و معاھدات در این آیات بھ كار رفتھ، تعبیر والموفون بعھدھم اذا عاھدوا«:است»عھد«در مورد خود آنھا بھ كار رفتھ، تعبیر »

در بعضي موارد نیز از تعبیر .است»نكث«و »نقض«شكني بھ كار رفتھ است، تعابیر پیمان موردترین تعابیري كھ در قرآن درعاممن المومنین رجال «:فرمایدپایبند ھستند، ميخدا استفاده شده است؛ مثال در وصف كساني كھ بھ عھد و پیمان خود با »اخالف«یا »تبدیل«

ھ و منھم من ینتظر و ما بدلوا تبدیال؛ از مؤمنین مردان بزرگي ھستند كھ بھ عھد و پیمان با صدقوا ما عاھدوا هللا علیھ فمنھم من قضي نحبو(برند و ھیچ عھد خود را تغییر ندادند بھ سر مي)شھادت(پس برخي بر آن عھد ایستادگي كردند و بعضي دیگر در انتظار .خدا پایبندند

كنندمنظور این است كھ عھدشكني نمي.دھندي كنند و تغییر نميآنان عھد خود را تبدیل نم.»)پیمان شكني نكردند

دھند كھ بھ تعھدات خود، در برابر در مورد تعھدات اجتماعي، یك دستھ از آیات، با تعابیر گوناگون بھ ما توصیھ كرده یا فرمان ميخدا قرآن .كننداین طریق، انسان را متوجھ لزوم و رجحان پایبندي بھ عھد ميكنند و از دیگران، پایبند باشیم یا افراد پایبند بھ عھد را ستایش مي

و اوفوا بالعھد ان العھد كان «:فرمایددھد و انسان را در برابر تعھدات خود مسئول دانستھ، مياي با صراحت فرمان وفاي بھ عھد ميدر آیھدر دو آیھ نیز در مقام معرفي مؤمن و .»گیردوال و بازخواست قرار ميپایبند باش كھ مورد سئ)خود با دیگران(مسئوال؛ در برابر عھد

و عھد خود را آن كساني ھستند كھ امانت ھا)والذین ھم الماناتھم و عھدھم راعون؛ مؤمنان«:فرمایدبیان صفات الزم و برجستھ او ميپایبند باشندو بھ آنھارعایت كنند ».

وجھ داشت كھ امانت ھم در واقع، مصداقي از مصادیق عھد است و شخص امانتداردر مورد این گونھ آیات، باید ت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

302

با قبول امانت از شخص دیگر، در برابر او متعھد شده و با او قرارداد بستھ است كھ تا ھنگام مطالبھ امانت، آن را نگھداري و از آن امانت، بھ منزلھ وفاي بھ عھد و خیانت در امانت، بھ منزلھ نقض عھد بنابراین، قبول امانت بھ منزلھ عھد طرفیني است و اداي .مراقبت كند.خواھد بود .

اسرائیل در یكي از این آیات، در مذمت بني.كندتوجھ بھ پیمان ھاي اجتماعي را نكوھش ميبيدستھ دیگري از آیات، افراد عھدشكن وبندند گروھي از عھد كنندگان پیمان شكني ومنون؛ چرا ھنگامي كھ عھدي مياو كلما عاھدوا عھدا نبذه فریق منھم بل اكثرھم الی«:فرمایدمياستفاده شده كھ بھ معناي دور انداختن و پرت كردن است و با استفھام توبیخي، »نبذ«در این آیھ، در مورد پیمان شكني، از واژه .»كنندمي

.آنان را بھ خاطر عھدشكني نكوھش كرده است.

رعایت عھد و اداي . عھد، كھ مورد تأكید قرار گرفتھ و در بعضي آیات، در كنار عھد ذكر شده، امانتداري استیكي از مصادیق روشنحكم بھ لزوم رعایت عھد و :انداز اینجا است كھ علماي اصولي گفتھ.امانت، نزد ھمھ عقال، از ھر دین و مذھبي كھ باشند، محترم است

كندعني عقل بدون كمك وحي، آن را درك مياداي امانت از مستقالت عقلیھ است؛ ی.

رعایت عھد یكي از مصادیق بارز صالح، معروف و عدالت است؛ چنان كھ پیمان شكني و نقض عھد و خیانت در امانت نیز از مصادیق این آیات، بھ طور مطلق در بعضي از.ھاي بسیاري امانت را مورد توجھ قرار داده استقرآن كریم در آیھ.آشكار ظلم، منكر و فساد است

كساني ھستند كھ مراقب امانت ھا و عھد خویش )مؤمنان(والذین ھم الماناتھم و عھدھم راعون؛ و «:فرمایدبر رعایت امانت تأكید كرده مين تودوا االمانات الي ان هللا یامركم ا«:اي مورد تأكید قرار گرفتھ است؛ مانندھاي ویژهدر بعضي دیگر از آیات قرآن كریم امانت.»باشند

.«اھلھا؛ خداوند بھ شما فرمان مي دھد كھ امانت ھا را بھ صاحبانشان باز گردانید

توان حكم این آیھ را بھ ھاي معمولي و مالي رایج میان مردم است؛ ھر چند كھ احتماال، ميمسلما منظور از این امانتھا ھمان امانتسپارند كھ حكم امانت را یز تعمیم داد؛ مانند آنكھ مردم، زمام امور جامعھ را بھ دست رھبري ميھاي الھي و امانت ھاي عمومي نامانت

.دارد و نباید در آن خیانت كند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

303

شناسي دیني از منظر شھید مطھريآسیبعلل انحطاط مسلمانان

1390/05/26ھمواره دغدغھ علماي دیني و دین پژوھان و بویژه )اخالقاعم از اعتقادات، احکام و (آسیب شناسي دیني در عرصھ ھاي مختلف آن

در گذر زمان در معرض )کتاب و سنت و سیره(شود کھ متون و منابع دینيآسیب ھاي دیني از آنجا آغاز مي.روشنفکران دیني بوده استچنین روندي بھ تدریج دین را . مي انجامدقرائت ھاي مختلف قرار مي گیرد و تعدد قرائت ھا بھ طور طبیعي بھ وقوع اختالفات و انحرافات

شناسي دیني اصطالحي نو است کھ از علم پزشکي وام گرفتھ آسیب.شود در ابعاد مختلف آن مياز مسیر اصلي خود خارج و موجب آسیب.است»ن دانش شناخت بافتھاي آسیب دیده بد«بھ معناي »پاتولوژي «آسیب شناسي در علم پزشکي، ترجمھ اصطالح .شده است

رود، در واقع بھ معناي این است کھ چھ اشکاالت و مسائلي در کار دین و دینداري جامعھ، وقتي این اصطالح در حوزه دین بھ کار ميدر طول تاریخ اندیشمندان مختلفي بھ بحث و بررسي این موضوع، عوامل داخلي و خارجي .ممکن است بروز کند و بھ دین آسیب برساند

شناسياند کھ در واقع نوعي آسیباي این مبحث را تحت عنوان احیاء فکر دیني، دنبال کردهحتي عده.اندي از این قبیل پرداختھآن و مسائلشھید مطھري .ھایي کھ بھ آن وارد شده است، درمان کندخواھد دین را از آسیبباشد و کسي کھ دنبال احیاي دین است، در واقع ميدیني مي

.اندھا و کتب مختلف خود این موضوع را دنبال کردهاوب و در سخنرانينیز بھ تن)ره(

حقایق این دین .دین مقدس اسالم یک دین ناشناختھ است«:گویدداند و ميشناسي دین را وظیفھ خطیر خود مي وي در کتاب عدل الھي آسیباین دین .شود ، تعلیمات غلطي است کھ بھ این نام داده ميتدریجا در نظر مردم، واژگونھ شده است، و علت اساسي گریز گروھي از مردم

ھجوم .بیندمقدس در حال حاضر بیش از ھر چیز دیگر از ناحیھ برخي از کساني کھ مدعي حمایت از آن ھستند ضربھ و صدمھ مي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

304

سالم در این عصر از طرفاستعمار غربي با عوامل مرئي و نامرئیش از یک طرف و قصور یا تقصیر بسیاري از مدعیان حمایت از ابدین سبب این بنده . تا فروع، مورد ھجوم و حملھ قرار گیردھاي مختلف، از اصول گرفتھھاي اسالمي در زمینھدیگر، سبب شده کھ اندیشھ

)1(».وظیفھ خود دیده است کھ در حدود توانایي در این میدان انجام وظیفھ نماید

وي در .کندھ بحث علل انحطاط مسلمین، اصالح و احیاي تفکر دیني، این موضوع را دنبال ميبھ ھمین منظور، وي با مطرح کردن ساینکھ آیا مسبب این انحطاط جریان .پردازدکتاب انسان و سرنوشت خود، بھ بحث درباره انواع علل انحطاط و سیر قھقرایي مسلمانان مي

این سئواالت دقیقا سئواالتي .باشدماندگي جوامع اسالمي مي اسالم مسبب عقبخاصي است یا خود مسلمین مسبب آن ھستند و یا اینکھ خودبحث). مراجعھ شود12-20براي مطالعھ بیشتر بھ کتاب انسان و سرنوشت ص . (شودشناسي دیني مطرح مياست کھ در بحث آسیب

بھ معناي ایجاد نابساماني است کھ شھید مطھري در این اصطالح در مقابل فساد.باشددیگر، اصالح است کھ بھ معناي سامان بخشیدن ميوي معتقد است کھ بحث اصالح، مصلح، نھضت اصالحي و تجدد فکر دیني، یک آھنگ .کندھاي اسالمي خود بھ آن اشاره ميکتاب نھضت

)2.(آشنا بھ گوش مسلمانان است

شھید مطھري، معتقد است .باشداشد، بحث احیاي تفکر دیني ميبشناسي دیني مرتبط ميکند و با بحث آسیبسومین بحثي کھ وي مطرح مياحیوا السنة و «وي در اثبات این امر، بھ حدیث .کھ ھم دین باید محیي و زنده کننده ما باشد و ھم وظیفھ ما است کھ زنده کننده دین باشیم

بنابراین، .داشتندکند کھ آنھا دین را زنده نگھ مياین وصف یاد ميکند کھ امام، دوستان خود را با استناد مي)ع(از امام علي »اماتوا البدعةباشد، اي ميھاي وي وجود دارد و ھرچند این اصطالح نو و تازهشناسي دیني، در سرتاسر کتب و سخنرانيشود کھ بحث آسیبمشاھده مي

:ھاي دین را در دو دستھ، قرار داده استسیبشھید مطھري، در مباحث خود، آفات و آ.اما مباحث مرتبط با آن قدمت طوالني دارد

ھایي کھ از ناحیھ افراد بھ ظاھر ھا متوجھ اسالم است و آسیبھایي کھ از ناحیھ دشمنان اسالم ھمچون یھودیان و مسیحیان و زندیقآسیب.باشدمتدین، متوجھ اسالم مي

ھا ھا و تفرقھاند بھ وسیلھ جعل و وضع احادیث و یا ایجاد فرقھي داشتھوي معتقد است کھ از یکسو از صدر اسالم ھمواره دشمنان اسالم سعچنانچھ .از سوي دیگر، طرز تفکر مسلمانان درباره اسالم آسیب دیده است.و دامن زدن بھ اختالفات مسلمین، باعث آسیب دیدن دین شوند

بدین معنا کھ ھر چند ممکن .ان مسلمین وجود دارد و ھم وجود ندارداسالم ھم در می:گویدکند کھ وي مياي از اقبال استناد ميوي بھ جملھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

305

شھید مطھري در پیرو این بحث معتقد است کھ اگر .است یک مکتبي در میان مردم باشد، اما طرز تفکر مردم درباره آن صحیح نباشدودشان مراجعھ کنند، چرا کھ ممکن است کھ ریشھ مسلمانان بخواھند طرز تفکر خود را تصحیح نمایند، باید بھ سوابق و گذشتھ و تاریخ خ

)3.(ھاي دور باز گرددھا بھ زماناین آسیب

دستھ اول، اموري کھ با اصل دین در تضاد .دھدھاي دین را دو دستھ قرار ميشود شھید مطھري آسیبطور کھ مشاھده ميبنابراین ھمانالبتھ وي، بھ صورت مصداقي .فاتي است کھ در دینداري افراد متدین وجود داردشود و دستھ دوم، خطاء و انحرااست و مانع دینداري مي

.کند، سھ آفت دین را بیان مي)ص(وي در کتاب حماسھ حسیني خود، با ذکر حدیثي از پیغمبر اکرم .پردازدھاي دین مينیز بھ آفات و آسیبدانشمند فاسق، پیشواي .1:سھ چیز آفت دین است»جائر، مجتھد جاھلفقیھ فاجر، امام :آفة الدین ثالثة:فرمایدمي)ص(پیغمبر اکرم

.این سھ آفت دین است.ستمکار و مقدس نادانعلل انحطاط مسلمین

بیان فرمودند، بحث از علل و عوامل )ره(شناسي دیني ، شھید مطھري طور کھ بیان شد، یکي از مباحثي کھ در راستاي آسیبھمان.باشد کھ وي سعي کرده است بھ بررسي و تبیین آن بپردازدسالمي ميماندگي جوامع اعقب

مسئلھ انحطاط مسلمین از جملھ مسائل تحقیقي مورد عالقھ مطھري بوده است کھ طبق گفتھ خود ایشان متجاوز از بیست سال، این مسئلھ »االسالم یعلو و الیعلي علیھ«رامون حدیث نبوي وي بحث از علل انحطاط مسلمان را اولین بار پی.خود جلب کرده استنظر وي را بھ

سئواالتي از قبیل .باشدکند کھ تبیین جامع از این مسئلھ نیازمند، تحقیقي وسیع در این زمینھ ميکند، اما پس از مدتي احساس ميبیان مي آیا این عقب ماندگي ریشھ در دین اسالم دارد و اینکھ مسلمانان در چھ زمینھ اي عقب افتاده اند، از کي دچار رکود شدند، علت آن چھ بود،

.غیره از جملھ سئواالتي است کھ وي سعي کرده است آنھا را تبیین کند

ھر مکتب اجتماعي معموال درباره علل انحراف و انحطاط و ھمچنین علل تعالي ترقي خود اظھارنظر :باره مي گویداستاد مطھري در این مکتب درباره این مطلب زاییده این است کھ با چھ دیدي نسبت بھ ترقي و انحطاط یا انحراف و استقامت مي کند و طرز اظھار نظر یک

مثال اگر کسي ترقي جامعھ را فقط در پیشرفت مسائل اقتصادي و انحراف آن را در گرو شکست مادي و اقتصادي .یک جامعھ مي نگرندحراف و ترقي را در پیشرفت و تکامل مسائل اعتقادي و اخالقي بداند بھ گونھ اي بداند یک جور ترقي وانحراف مي نگرد و اگر کسي ان

)4.(کنددیگر آن مفاھیم را تفسیر مي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

306

ھاي دانند، ولي از بحثکنند و علت انحراف و انحطاط مسلمین را خود اسالم ميھا بھ اسالم حملھ مياي از غربيعده:گویددر ادامھ ميويھ اسالم ھیچ گونھ مسئولیتي در انحراف مسلمین ندارد، بلکھ مسلمین از تعالیم اجتماعي اسالم منحرف شده و بھ تبع آن شود کآینده روشن مي

از نظر ایشان .کندبھ انحطاط کشیده شدند، ھمچنان کھ پیشرفت کشورھاي مسیحي از نظر مادي و اقتصادي بر حقانیت مسیحیت داللت نميوي معتقد است در گام اول، .انحطاط مسلمانان، الزم است چند موضوع مورد تحقیق قرار بگیردبراي شناخت جامع نسبت بھ علل

.نموداري از عظمت و رفعت تمدن اسالمي باید مورد بررسي قرار بگیرد

شود، يمورد بحث عمیق قرار بگیرد کھ آیا ھمان چیزي کھ سبب ترقي و پیشرفت قومي م»طبیعت زمان«در گام بعدي، باید موضوع شود؟ اگر این قاعده را بپذیریم، دیگر بحث از علل انحطاط مسلمین بھ عنوان بحثي مستقل و تفکیک ھمان چیز سبب انحطاط آنھا نیز مي

اسالم و «این بحث را شھید مطھري تحت عنوان .شده، بحثي بیھوده است و نباید شخص یا قوم یا جریاني را مسئول این انحطاط بدانیمبعد از اینکھ ما این قاعده را نپذیرفتیم، بحث از علل انحطاط عظمت مسلمانان را :گویدشھید مطھري مي.برداز آن نام مي»مانمقتضیات ز

در بخش اسالم، .باید در سھ بخش اسالم، بخش مسلمانان و بخش عوامل بیگانھ دنبال کرد کھ ھر بخشي مشتمل بر موضوعات متعددي است. آیا سیستم اخالقي اسالم و یا قوانین اجتماعي اسالم، موجب انحطاط مسلمانان شده استاین موضوع تبیین شود کھ

در بخش مسلمانان، معتقدات مسلمانان ھمچون تقیھ، شفاعت و غیره مورد اتھام واقع شده اند کھ باید مورد تحقیق واقع شوند و در بخش 27وي مجموع این عوامل را در .ول و مانند آن باید مورد بررسي قرار بگیردھاي صلیبي، حملھ مغعوامل بیگانھ، باید عواملي چون جنگ

.شمارد و معتقد است کھ باید بھ منظور بررسي علل انحطاط مسلمین، این موارد، مورد بررسي دقیق قرار بگیردميمورد بر:پي نوشتھا

.14 و 13 مرتضي مطھري، عدل الھي ص -1.6 -11 ص ھاي اسالميمرتضي مطھري، نھضت-2.94-95مرتضي مطھري، حق و باطل، ص -3

4- مرتضي مطھري، ده گفتار، ص 152-144.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

307

:مقالھ زیبای زیر بخوانید

)آیت هللا شاھرودي (قرآن باید با درك معاني و عمل بھ آن ھمراه باشدخواندن و حفظ

روزنامھ جمھوري اسالمي 1387/08/22 صفحھ داخلي

ھرچھ انسان بیشتر با كالم قرآن آشنا شود آن را بخواند و در آن تدبیر و تامل كند :رئیس قوه قضائیھ گفت حجاب ھاي بیشتري از مقابلش برطرف مي شود فرازھاي بیشتري را درك مي كند قلب روح و باطنش سعھ

.یدا خواھد كردبیشتري پ

آیت هللا شاھرودي با حضور در افتتاحیھ دومین دوره مسابقات بین المللي قرآن »ایسنا «بھ گزارش پیامبر عظیم الشان اسالم در حدیث مسلم «با بیان این كھ )ع (دانشجویان مسلمان با تبریك والدت امام رضا

كیھ گاه اصلي اسالم در تاریخ بشریت بیان كرده است و متواتر معروف بھ ثقلین قرآن و عترت را دو ثقل و ت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

308

معاني و معارف بلندي در حدیث ثقلین وجود دارد و ھنوز ابعاد و اعماق آن درست كشف :تصریح كرد ».مگر بھ مرور زمان ; توضیح و تبیین نشده است و شاید ھم نشود

»بوده است )ص (جود مقدس پیامبر اكرم منشا و سرچشمھ ھر دو ثقل در عالم و«وي با اشاره بھ این كھ اگر وجود كامل و بي نظیر آن رحمت الھي و آن عقل اول و قلب بي نظیر نبود ھیچ موجود و :ادامھ داد

.مخلوق دیگري این توانمندي و ظرفیت را نداشت كھ منشا و مركز شكل گیري این دو ثقل باشدو صالح در تاریخ ھرچھ از رشد تمدن پیشرفت كمال و مسلمانان انسان ھاي مومن :وي خاطرنشان كرد

ھمان طور كھ امام راحل نیز فرمودند كھ مسلمانان ھرچھ دارند .ترقي داشتند مرھون این دو ثقل بوده است .ما ھر چھ داریم از قرآن و عترت داریم .از قرآن دارند

اگر .قرار كند مقام بسیار شرافتمندانھ اي است این كھ انسان بتواند ارتباط مستقیم با كالم خدا بر:وي گفت .این ثقل اكبر نازل نشده بود ما ارتباط مستقیم با كالم خدا نداشتیم

در ھر :یادآور شد "ھرچھ مورد نیاز مردم است در قرآن وجود دارد "آقاي شاھرودي با تاكید بر این كھ زیرا قرآن كتاب ساخت انسان ; سخھ اي براي آن است زمینھ اي كھ مورد نیاز جوامع انساني است در قرآن ن

.و حركت دادن او بھ سوي كماالت بلند است

دانش آموزان و دانشجویان بھ ھمان اندازه كھ بھ حفظ قرآن مي «رئیس قوه قضائیھ با تاكید بر این كھ اي آموزشي و تربیتي است و این مسوولیت بخش ھ:افزود »پردازند باید بھ معاني آن نیز توجھ داشتھ باشند

قطعا یكي از مسائلي كھ آموزش و پرورش باید مورد توجھ قرار دھد این است كھ در آموزش نوجوانان بھ .یادگیري حداقل معاني تحت الفظي آن توجھ شود

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

309

ھمچنین عموم مردم نیز كھ سواد خواندن و نوشتن دارند و بھ نوعي فرھنگي :ھاشمي شاھرودي ادامھ داد .حسوب مي شوند باید ھنگامي كھ قرآن را مي خوانند معاني آن را نیز درك كنندم

:خاطرنشان كرد »قدرت بسیار زیادي در دو ثقل قرآن و عترت نھفتھ است «وي با یادآوري این كھ مسئوالن مسئولیت دارند كھ بھ مسائل قرآني توجھ كنند و قطعا در این راه فقط حفظ و تالوت قرآن كفایت

.نمي كند و در این راستا درك و فھم معاني و عمل بھ آن نیز حائز اھمیت است

در این مراسم كھ از سوي جھاد دانشگاھي برگزار شد حجت االسالم سید ابراھیم رئیسي معاون اول قوه ن قضائیھ حجت االسالم ایزدپناه رئیس شوراي اطالع رساني قوه قضائیھ حجت االسالم رازیني رئیس دیوا

.عدالت اداري و امیري رئیس سازمان ثبت اسناد و امالك كشور نیز حضور داشتند

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------جواد پوریا!!تحقیر دیگران، ھرگز

1391/02/02یا ایھا الذین آمنوا ال یسخر قوم من قوم عسي ان یكونوا خیرا منھم و ال نساء من نساء «:ریم در سوره مباركھ حجرات مي فرمایدقرآن ك

در این .»عسي ان یكن خیرا منھن و ال تلمزوا انفسكم و ال تنابزوا بااللقاب بئس االسم الفسوق بعد االیمان و من لم یتب فاولئك ھم الظالمونبعد بر اساس یك تحلیل.كند كھ مبادا مؤمنان یكدیگر را مسخره كننداي متعال، نخست بھ مؤمنان سفارش ميآیھ، خد

پندارید و نقصھا و چھ بسا كساني را كھ بد مي:فرمایدشناختي دست روي ریشھ رواني و علت اصلي این كار زشت گذاشتھ، ميروانكنید، از خود شما بھتر و نزد خدا عزیزتر از شما باشندنان را مسخره ميكمبودھایي در آنان سراغ دارید و بدین جھت آ

.كند كھ ھم جنبھ فردي دارد و ھم جنبھ اجتماعي، و آن این است كھ ھیچ كس حق این آیھ شریفھ، نكتھ اخالقي بسیار مھمي را گوشزد مي.بار خواھد بودروح ایماني و تربیت اسالمي و الھي وي بسیار زیاناي براي مؤمن و ندارد دیگري را پست تر از خود بداند كھ چنین اندیشھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

310

مؤمن عزیز است و :گوییماینكھ مي.مؤمن براي آنكھ تكامل روحي داشتھ باشد، باید ھمواره خود را پست ببیند و نزد خودش ذلیل باشدا حفظ كنند؛ اما ھر مؤمني باید در درون خود و نسبت مؤمن را باید عزیز داشت، بدان معنا است كھ بر دیگران الزم است كھ عزت مؤمن ر

بھ خود، احساس كوچكي و پستي كند و در برابر بھ خداي متعال باید فروتن باشد و احساس ذلت داشتھ باشد.

عنایتي كن تا ات دھي، بھ این بندهھر عزتي كھ در چشم مردم بھ من مي!بار خدایا«:كنددر یكي از دعاھاي خود عرض مي)ع(امام سجادشوم، نزد خود، بھ موازات آن، ذلت خود را بیشتر احساس كنم و بھ من توفیق بده كھ ھر قدر در چشم مردم بزرگ تر و عزیزتر مي

مبادا عزت و اقتدار ظاھري، مرا بھ غرور و خودپسندي مبتال سازد.تر و حقیرتر گردمكوچك».

گاه، خود را بھتر از دیگران نبیند، پیوستھ خود را كوچك، حقیر و ناقص ببیند ھیچنساناین روش بسیار مؤثري است براي خودسازي كھ انقل است كھ خداي .كنداسالم در برنامھ ترتیبي خود، پیوستھ این روش را توصیھ و دنبال مي.و در پي اصالح نفس و خودسازي باشد

.جات بھ كوه طور آمدي، موجودي پست تر از خود را ھمراه خود بیاوركھ بار دیگر كھ براي منا)ع(متعال خطاب كرد بھ حضرت موسي در بین انسانھا ھر .براي اجراي این فرمان، در پي آن شد تا موجودي پست تراز خود را، براي ھمراه بردن بھ كوه طور پیدا كند)ع(موسي

ا ممكن بود كھ ھمو نزد خدا مقامي واال داشتھ و عزیز باشد چھ جستجو كرد، نتوانست كسي را بیابد كھ او را پست تر از خود بشمارد؛ زیرحتي اگر گنھكار ھم باشد، این دلیل بر پستي قطعي او نیست؛ زیرا ممكن است در پیشگاه خدا و بھ دور از .خبر باشندكھ دیگران از آن بي

را از میان حیوانات پیدا كند و ھمراه خود ببرد؛ اما این بود كھ بھ سراغ حیوانات رفت تا موجود پست تري.چشم خلق توبھ كند و پاك شود.ترند؟ تا رسید بھ سگي متعفنشود گفت كھ آنھا پستاذیت و آزارند و گناھي ندارند، پس چگونھ ميبھ نظرش رسید كھ حیوانات ھم بي

ا گنھكارند و ممكن است بھ خاطر گناه، گناھي است، در حالي كھ انسان ھخواست آن را ھمراه خود ببرد؛ ولي فكر كرد كھ این حیوان بيسرانجام، حضرت موسي دست خالي بھ كوه طور برگشت.تر باشندنزد خداوند از آن سگ ھم پست

اگر آن :خطاب شد.من نتوانستم چنین موجودي را بیابم!خدایا:خطاب شد كھ چرا بھ مأموریتت عمل نكردي؟ موسي در جواب عرض كردكردیمت را از تومار انبیا محو ميسگ را آورده بودي، نام

.انسان نباید ھیچ انسان دیگري را، بویژه اگر مؤمن .آموزد كھ ھیچ گاه نباید از آن غفلت كنیماین داستان، یك نكتھ مھم تربیتي را بھ ما مي

ت بھ دیگران، گمان باالتر و بھتري باشد و حتي اگر گنھكار ھم باشد، از خود پست تر بھ حساب بیاورد و ھیچ گاه نباید درباره خود، نسبالبتھ ما .تر شوندچھ بسا افراد و انسان ھاي پاك و پاكیزه و عالي مقامي كھ ممكن است سقوط كرده و از آن افراد گنھكار پست.داشتھ باشد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

311

اریم و گنھكار را امر بھ معروف و گذبھ ھنگام انجام وظایف و تكالیف خود، مأمور بھ ظاھر ھستیم و بھ افراد بھ ظاھر پرھیزگار احترام ميتر بینگاریم و خود را از آنان باالتر بھ حساب كنیم؛ اما ھیچ گاه نباید تنھا با دیدن این ظواھر، دیگراني را از خود پستنھي از منكر مي

.آوریمو از اولیاي خدا باشد و آنان وي را نشناسند؛ در این زمینھ، در روایات فراواني بھ مؤمنان توصیھ شده كھ ھیچ مؤمني را تحقیر نكنند، شاید ا

پس بھ ھیچ كس نباید با چشم حقارت نگریست.زیرا خداوند، اولیاي خود را در میان مردم پنھان كرده است .============================================================================

آریا بھرامجامعھ مریض و معتاد ایران

.ما انسانھا بر روی کره ای زندگی می کنیم کھ حیات ما را تضمین می کند و کره ای دیگر نداریمتضمین این حیات ھمان جملھ ای است کھ پیامبر ایرانی زرتشت ھزاران سال پیش گفت و انسانھا را بھ حمایت از این جملھ کوتاه ولی

حیاتی دعوت کرداین جملھ کدام بود؟

ک، ھوای پاک، آتش پاکزمین پاک، آب پا.آتش پاک را در زمان کنونی میتوان بھ انرژی پاک ترجمھ کرد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

312

مطلب دیگر نوع زندگی ماست کھ با توجھ بھ این جملھ کامال گونھ ای دیگربا مقایسھ با زندگی کنونی در ایران خواھد بودبرنامھ خود داشتھ باشد تا از ھدر رفتن سرمایھ کشوری ھدف ھر دولت ھر گونھ کھ باشد بایس محیط زیست سالم جامعھ را در خط اول

جلوگیری شود

رعایت این جملھ برای دولت سرمایھ زیادی بھ بار می آورد کھ در مکانھای دیگر میتواند استفاده کندرعایت نکردن این جملھ سرمایھ زیادی از دولت می گیرد و دست دولت را برای کارھای دیگر می بندد

انسانھا در ایران این جملھ را بھ گوش می گیریمولی آیا مامتاسفانھ جواب منفی است

ما ایرانیھا نبایس بھ دیگران کاری داشتھ باشیم و بگوییم تا زمانی کھ این کشورھا بھ این جملھ اھمیت نمی دھند ما ھم اھمیت نمی دھیم :زیرا

این محدوده کار می کینم ما با رعایت این جملھ حداقل برای ھستی و حیات خود در1 با رعایت کامل و خوب این جملھ و برپا کردن محیط زیستی سالم برای دیگران نمونھ ای خوب میشویم2

زمین پاکما زمینھای ایران خود را بھ گونھ ھای مختلف و با اجسام مختلف مانند سم پاشی ھا و آب آلوده و موادی کھ زمین آنھا را ھضم نمی کند

ستیک یا مواد شیمیایی از صنایع آلوده می کنیم ؛مانند پالنبایس بھ صنایعی کھ توجھی بھ محیط زیست نمی کنند اجازه فعالیت داد ولی بایس پنج سال بھ آنھا وقت داد تا خود را با محیط زیست

ھماھنگ کنندیی مھم ما را میدھند ، زمینھایی کھ میوه ھا و گیاھان زمینھایی کھ نان ما را میدھند؛ زمینھایی کھ خوراک دامھای ما و درنتیجھ مواد غذا

مورد نظر ما و در نتیجھ خوراک ما را میدھند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

313

آلوده کردن زمینھای ما یعنی گیاھان آلوده ، یعنی میوه ھای آلوده ، یعنی مواد دامی آلوده یعنی بیماریھای زیاد

آب پاکم مختلف مانند سم پاشی ھا و موادی کھ آبھا آنھا را ھضم نمی کند مانند پالستیک ما آبھای ایران خود را بھ گونھ ھای مختلف و با اجسا

یا مواد شیمیایی از صنایع آلوده می کنیم انسان بدون آب چند روز بیشتر زنده نمی ماند بدتر از آن آب آلوده است کھ انسان را بسیار زود مریض می کند و تا مرگ می برد

تفاده می کنیم و زمین را ھم آلوده می کنیم و چرخھ آلودگی زمین و آب دوباره و چندباره آغاز میشودآب کثیف را برای آبیاری اس

ھوای پاکانسان بدون ھوا ونفس کشیدن چند دقیقھ بیشتر نمی تواند زنده بماند بدتر از آن ھوای آلوده است کھ انسانھا بدون اینکھ بدانند برای

ھمیشھ مریض میشوندکنیمخود را بھ گونھ ھای مختلف و با اجسام مختلف مانند سم پاشی ھا و گازھای سمی ازاتوموبیلھا و صنایع آلوده می ما ھوای پاک

بایس بھ شدت از آلودگی ھوا کھ بسیاری بیماری با خود می آورد جلوگیری کرد

آتش پاک یا انرژی پاکاین انرژی ھا از کجا ریشھ می گیرند؟

رمای درون ھستھ زمین از گ ، از خورشید،آز آب، از باد، از زمین

پس میدانیم کھ سالمتی جامعھ ما بھ رعایت این جملھ پیامبرانھ بستھ استولی متاسفانھ نھ تنھا ما بھ این جملھ پیامبرانھ توجھ خوبی نمی کنیم بلکھ آستینھای خود را ھم باال میزنیم و خود را با دست خود بیمار

می کنیم

چگونھ ؟

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

314

تولید تنباکوبھ جای اینکھ زمینھای خود را با میوه ھا و گیاھان بارور کنیم توتون می کاریم تا با تنباکو سیگارت درست کنیم و آن را بفروشیم، مردم

!!باختخود را معتاد کنیم و بعد دولت میلیاردھا تومان سرمایھ گذاری برای معالجھ بیماران بکند ؛ این یعنی سرمایھ گذاری دو سر

آیا سیاستی احمقانھ تر از این میتوان یافت تا سرمایھ کشور را بھ باد دھیم ؟

بکنیم ؟ چرا میتوانیم ولی بایس بخواھیم و جرآت آن را ھم داشتھ پیدا آیا نمی توانیم راه ھای مفید برای مقابلھ با این اعتیاد اجتمایی باشیم کھ بھ مردم بگوییم

کند کند کھ برنامھ ای پنج سالھ برای ریشھ کندن این اعتیاد اجتمایی داردنخست بایس دولت بھ مردم اعالماین ریشھ کن کردن در این پنج سال مراحل مختلف و ھمزمان را دارد

و می شود کشت کرد ایجاد سیگارتھای دیگر با گیاھان دیگر کھ مواد مخدروضایع مانند تنباکو ندارند، این گیاھان وجود دارند1 برای آغاز ترک اعتیادسیگارتھای الکتریکی مختلف فروش 2 فروش آدامس و چسبھای ھای مختلف ضد اعتیاد3 تبلیغات وسیع در روزنامھ و تلویزیون و غیره برای آماده کردن مردم برای حذف سیگارت در جامعھ4کشت تنباکو و جانشین کردن آن با مواد غذایی)تا چھار سال( کم کردن ھر سالھ 5اال بردن قیمت زیاد سیگارتھا ب6 چسباندن عکس بیماریھایی کھ اسفاده از سیگارت می آورد بر روی قوطی سیگارتھا تا مردم بفھمند با بدن خود چھ کار می کنند7

ھر کس در ایران بایس بداند کھ در پایان این پنج سال خبری از سیگارت نیست و داشتن و فروش سیگارت و تنباکو مانند موادچرا ؟ .مخدرمقابلھ خواھد شد و آنھا بھ زندانھای دراز مدت محاکمھ خواھند شد

زیرا این افراد برای سود مالی خود مردم را بھ سوی اعتیادی اجتمایی می برند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

315

در این پنج سال ھمھ وقت دارند برای خود کاری کنند چھ مصرف کننده چھ تولید کننده مصرف تنباکو را حرام اعالم کنندو پس از این پنج سالدھند دینی یمن از روحانیون می خواھم کھ فتوای

نوشیدنی ھای پر قندخوشبختانھ نوشابھ ھای الکلی در ایران بھ حق ممنوع است ولی متاسفانھ شدیدا با مخلفان روبرو نمیشویم

محاکمھ شوند زیرا این افراد برای سود مالی فروشندگان و تولید کنندگان و خریدارھای مشروبات الکلی بایس بھ زندانھای دراز مدتخود مردم را بھ سوی اعتیادی اجتمایی می برند

ولی متاسقانھ نوشیدنی ھایی ھم کھ در ایران مانند کوکاکوال و فانتا وغیره بھ فروش میرسند بھ اندازه ای زیاد مواد قندی دارند کھ بایس نونی مواد قندی این نوشابھ را بھ حداقل رسانیدیا از فروش آنھا جلوگیری کرد یا اینکھ با قاا

این سیاستی احمقانھ است کھ با داشتن میلیونھا انسان در کشورمان کھ اضافھ وزن یا بیماری قند دارند و این بیماری ھا میلیونھا سرمایھ کشوررا برای معالجھ بھ ھدر میدھند فروش این نوشابھ را آزاد گذاشت

مصرف بسیار گوشت

دیگر ازکارھای بدی کھ خود بھ خود می کینم مصرف بسیار گوشت استیکی از ھر دکتری در ایران بپرسید بھ شما می گوید کھ چھ اندازه بیماریھای مختلف ریشھ در مصرف گوشت دارند

بدن انسان بدن یک گیاه خور است نھ یک الشھ خورتولید گوشت بھ تنھایی ضرر مالی بسیار بزرگی بھ کشور است

16میدانید کھ اگر یک گاو یا گوسفند را با حبوبات تغذیھ کنیم چھ مقدار برای تولید یک کیلو گوشت بایس بھ آنھا حبوبات بخورانیم ؟ !!کیلو

پر می کنیم ؟)سیب زمینی و گیاھان و حبوبات( کیلوحبوبات چند بشقاب را از غذا 16میدانید با !! بشقاب50

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

316

خیر این منطقی نیستوبات یا گیاھان یک کیلو گوشت تولید کنیم ؟ب جای شانزده کیلو حآیا این عاقالنھ است کھ بھثانیا حیوانات جاندار ھستند و موجودی خدایی و نبایس با آنھا مانند یک جسم بی روح رفتار کردرا معتاد بھ مصرف الشھ می کنیم و بعد بھ جای اینکھ زمینھای خود را با میوه ھا و گیاھان بارورکنیم تولید گوشت می کنیم ، مردم خود

!!باختدولت میلیاردھا تومان سرمایھ گذاری برای معالجھ بیماران می کند ؛ این یعنی سرمایھ گذاری دو سر

آیا سیاستی احمقانھ تر از این میتوان یافت تا سرمایھ کشور را بھ باد دھیم ؟

چھ کار بایس کرد؟ولی !!حال کنونی یک اعتیاد است ؟ اگر حذف مرا قبول ندارید سعی کنید سھ روزاصال گوشت نخوریدمیدانید کھ مصرف گوشت در

نخست بایس دولت بھ مردم اعالم کند کند کھ برنامھ ای پنج سالھ برای کم کردن مصرف گوشت دارد کھ چھ مصرف کننده چھ خریدار گوشت از کشورھای دیگر صدمھ شدید نخورند

شھ ھا را از خارج ممنوع کند و اجازه تمدید خرید از خارج را ندھدبایس دولت خرید الا ھم کم کم خود را آماده می کنندبدین ترتیب ھمھ میدانند پس از پنج سال چھ وضعی خواھد بود و رستورانھ

شھ خوری در ایران و الفرھنگ غذایی ایران ما در اصل فرھنگی گیاه خوری بوده است تنھا پس از نفوذ بیگانگان کم کم مصرف الشھ رواج پیدا کرد

اگر بھ لیست غذاھای ایرانی نگاه کنید می بینید بسیاری از آنھا گیاھی ھستند و خورشت ھا را ھم میتوان حتی بدون گوشت مصرف کردبایس برای تولید خورشتھا از گوشت گیاھی و سویا استفاده کرد

ندبایس در اینجا روحانیون نیز قدم بھ جلو بگذار را از مصرف زیاد گوشت منع کردنددر قرآن و روایتھای زیاد پیامبر اسالم و حضرت علی مسلمانان

من از روحانیون می خواھم کھ فتوایی دھند کھ برای رعایت قوانین اسالمی و انسانی روز ھای جمعھ و روزھای تولد و وفات چھارده و یا عزاداری ھا از مصرف گوشت استفاده کرد ومصرف گوشت را در روزھای معصوم را روزھایی اعالم کنند کھ میتوان برای جشنھا

دیگر حرام اعالم کنند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

317

قط برای روزھای مقدس کشتھ میشوندبدین ترتیب این جانداران فاین اعتدال در اجتماع برای ھمھ خوب استبیماریھا و سرمایھ گذاری بیھوده در ایران بر می اینھا نخستین قدمھایی ھستند کھ برای نجات محیط زیست و جلوگیری از بسیاری از

داریم

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------نھادھاي آموزشي ما در جذب نخبگان، سرعت و ھوشمندي 1389/01/23ندارند

كامران شرفشاھير مغزھافرار مغزھا، قرا

ھاي حساس و مھمي است كھ تنھا بھ عصر حاضر و یا جامعھ ما اختصاص ندارد، اما با پدیده فرار مغزھا یا مھاجرت نخبگان یكي از پدیدهساسیت و اھمیت تحول و پیشرفتي كھ در عرصھ علوم حاصل شده و نیازي كھ بھ تخصص و دانش بیش از ھر زمان دیگري پدید آمده، ح

شودآن بیشتر احساس مي .حلي براي جلوگیري از این واقعھ، پیش از ھرچیز، نیازمند كنار گذاشتن تعارفات و توجیھات مرسوم و متداول و بررسي و یافتن راه

گونھ كھ ھست بیان نمایند گرایانھ و عمیق با این پدیده است، دلسوزان حقیقي در این عرصھ كساني ھستند كھ واقعیات را ھماند واقعبرخوربي تردید نخبگان ھرجامعھ گرانبھاترین .و یا صبورانھ بشنوند، زیرا حل چنین معضلي محتاج درك و شناختي ژرف و اندیشیده شده است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

318

اي فرصتي عظیم و چھ بسا ھاي گزافي صرف تعلیم و تربیت آنان شده و از دیگر سو ظھور ھر نخبھند كھ ھزینھھاي آن ھستسرمایھباشدساز تواند منشأ تحوالت و خدمات بزرگ و سرنوشتاي است كھ مينایافتني براي ھر جامعھ

.ناپذیري را متوجھ اجتماع نموده و ات سنگین و جبراناي است كھ خساربھ ھمین سبب پدیده فرار مغزھا و یا مھاجرت فرھیختگان ضایعھ

گر نمایداي را در انظار جھانیان مخدوش جلوهتواند وجھھ جامعھتشدید و تداوم این پدیده عالوه بر خسارات ملي آن مي .

گیز، توجھ نخبگان دیگر كشورھا انكوشند تا با تبلیغات ھدفمند و مؤثر و ایجاد تسھیالت وسوسھدر روزگار ما كشورھاي پیشرفتھ جھان ميبرداري را در جھت افزایش شتاب علمي را بھ سمت خود جلب كرده و با فراھم نمودن امكان عزیمت آنان از كشورشان، حداكثر بھره

سعھ تو خصوصا كشورھاي كم-توان گفت كھ حتي كشورھاي پیشرفتھ دائما در حال رصد دیگر كشورھادر واقع مي.خویش بھ عمل آورنداي بربایند و این كار غالبا با شناسایي نخبگان، ھاي زیركانھ ھستند تا نخبگان و اشخاص مستعد این كشورھا را بھ روش-نیافتھیا توسعھ

ھاي نبوغ و استعداد دراي كھ گاه بھ محض آشكار شدن نشانھبھ گونھ.شودایجاد تماس با آنھا و ارسال دعوتنامھ و اعطاي بورسیھ محقق ميھاي دلفریب بھ سمت او ھاي معتبر كشورھاي پیشرفتھ با انبوھي از وعدهشخصي، ناگھان چندین تماس، دعوتنامھ و بورسیھ از دانشگاه

.آور استپذیرد كھ بھ راستي شگفتانجام ميشود و مقدمات سفر او آنچنان با سرعت و سھولتسرازیر مي

بھ چاپ رسیده بود از یك نوجوان آذربایجاني یاد شده بود كھ داراي ھوش و استعداد » ھوایيكیھان«نامھ چندي پیش در خبري كھ در ھفتھرغم سن كم تقاضاي حضور در كنكور را داده بود تا بتواند زودتر در مقطع دانشگاھي بھ تحصیل بپردازد، اما اي بود و عليالعادهخارق

نامھ بھ چاپ رسید از ارسال پذیر نبود، چندي بعد در خبري كھ در ھمین ھفتھي امكانكھ این امر بھ لحاظ موانع دائمي ادارظاھرا در حاليھایي بیانگر این واقعیت است كھ چنین اتفاقو ھاي معتبر چندین كشور خارجي سخن بھ میان آمده بود ھاي متعدد از دانشگاهدعوتنامھ

ھاي ممتاز و ضرورت حفظ استعدادھاي ناب و بھ شناسایي موقعیتھاي آموزشي ما ھنوز از ھوشمندي و سرعت عمل كافي نسبتدستگاهانداز دلنوازي را در پي نداردوار حركت كردن، چندان چشمپشتساز برخوردار نیستند و در جھان پرشتاب امروز، بدیھي است كھ الكآینده

اي است كھ ھاي گستردهھا و حمایتژوھشي، آزمایشگاهھاي كشورھاي پیشرفتھ براي نخبگان، معموال تسھیالت پترین جاذبھیكي از مھمدر واقع بسیاري از نخبگان اگر .رساندآورد و بھ ظھور اكتشافات و اختراعات مدد بسیاري ميھا را فراھم ميامكان بھ ثمر نشستن تئوري

و ارتقاي سطح علمي آنان باشد كھ در جامعھ ما تواند استفاده از ھمین امكانات گیرند یكي از دالیلش ميتصمیم بھ عزیمت از كشورشان مي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

319

و دانشجویان غالبا از ھاي بزرگ و مجھز اقدام الزم صورت نپذیرفتھھا و آزمایشگاهھنوز در خصوص پشتیباني علمي و ایجاد پژوھشگاهمندند و خواستار افزایش بودجھ براي تحقیق و پژوھش ھستنداي گالیھچنین مضیقھ .

. رساندن اختراعات و اكتشافات است كھ این امر در ھاي ویژه و بھ مرحلھ تولید انبوهدیگر، استقبال و حمایت از طرححلقھ مفقوده

اي كاھش یافتھ و میدان پذیر است، لذا از این جھت احتمال دلزدگي و سرخوردگي بھ نحو قابل مالحظھكشورھاي پیشرفتھ بھ سرعت امكانھرچند كھ .تاثیر نیستشود كھ این امر نیز بھ عنوان مشوقي براي ماندگاري بیشتر و جذب نخبگان بييھاي بعدي بازتر مبراي فعالیت

اي متوسل ھاي موذیانھامروزه كشورھاي پیشرفتھ براي رھایي از حس حقارت و یا ممانعت از ایجاد حس خودباوري در ملل دیگر بھ روشمھاجر، از نام شركت و یا از فعالیت یك تیم تحقیقاتي سودجویند و حضور خود را در كوشند تا بھ جاي ذكر نام نخبگان اند و ميشده

تر بھ نمایش بگذارنداختراعات و اكتشافات پررنگ .

تواند است كھ تحقق آن در جامعھ مي»شایستھ ساالري«یكي دیگر از عوامل مھم فرار مغزھا یقینا ھمان موضوع معروف و ھمیشگي واني را در پي داشتھ باشد و ضمن جلوگیري از دلسردي فرھیختگان، از فرار مغزھا بھ میزان قابل توجھي بكاھد و بھ ثمرات و بركات فرا

در آیین مبین اسالم بسیار سفارش و تاكید شده است كھ امور جامعھ بھ اشخاص با .آھنگ توسعھ و پیشرفت كشور شتاب مضاعفي ببخشد.تردید متضمن ترقي و تعالي جامعھ استر بيصالحیت و كاردان سپرده شود كھ این ام

دھد تا در البالغھ كھ بھ عنوان منشور حكومت اسالمي معروف است صراحتا بھ مالك اشتر فرمان مي نھج53شماره در نامھ)ع(عليامامدانایي ارج نھاده )ع(ھل بیت اطھارھمچنین در احادیث متعددي از ا.امر مدیریت و انجام امور از افراد خبره و شایستھ بھره گرفتھ شود

شھید دكتر .شده و نھ تنھا در خصوص تصدي امور بلكھ حتي در زمینھ مشورت با اشخاص ناآگاه بھ طور جدي ھشدار داده شده استھ مصطفي چمران ضمن تصدیق نقش ارزنده تعھد بر این باور است كھ اگر شخصي مسئولیتي را بپذیرد كھ دانش و تخصص آن را نداشت

اي كھ در احادیث و اھمیت سپردن امور بھ اشخاص داراي دانش و تخصص، در اسالم بھ مرتبھ.باشد مرتكب خیانتي نابخشودني شده استاي وجود داشتھ باشند، صالح و جایز نیست كھ امور بھ تر در حوزهتر وعالمروایات آمده است كھ اگر شخص یا اشخاصي با صالحیت

تري سپرده شود و شایستھ است كھ اشخاص، خود نیز بھ این نكتھ عنایت داشتھ باشند و منافع شخصي خود را بر مایھتر و بياشخاص ناتوانآینده آن ارجح ندانند و بكوشند تا راه را براي حضور شایستگان ھموار كنند كھ خیر دنیا و آخرت آنان در ھمین امر نھفتھ مصالح جامعھ و

اي كھ توسعھ جامعھ ما را بھ مخاطره افكنده است یكي از آفات بزرگ و موانع تھدیدكننده!گونھ است؟عھ ما ایناما بھ راستي آیا جام.است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

320

حاكمیت یافتن رابطھ ساالري است كھ در این حالت، جامعھ از فیض حضور اشخاص توانمند و كاردان محروم شده و اشخاص چاپلوس و یابند كھ بدیھي است در چنین شرایطي اشخاص فاضل و توانمند، دلگرمي ن قبیل امكان رشد ميمتملق و یا اقوام و نزدیكان و عواملي از ای

ھاي خویش را در جامعھ دیگري بایست تخصص و توانایيكنند كھ ميخود را براي حضور و خدمت بھ تدریج از دست داده و احساس مي.بھ كار ببندند

ھا در مشاغل گوناگون، جامعھ ما بھ شدت از این موثر و مستمر در جھت احراز پستمتاسفانھ بھ لحاظ فقدان ضوابط اصولي و نظارتشود برد و جاي دریغ دارد كھ گفتھ شود گاه بھ اشخاص متعھد و متخصص میداني براي حضور و خدمت داده نميبیماري فرساینده رنج مي

شوند كھ ھزاران مرتبھ از آنان در خرد، بصیرت و توانایي كمترند و یا اجبارا چنین اشخاصي ناگزیرند در زیردست كساني مشغول بھ كاراي براي ماندن در گیرند كھ بھ طور كلي انگیزهو بدتر از ھمھ آنكھ گاه این اشخاص آنچنان مورد تحقیر و اھانت نااھالن كارنابلد قرار مي

سابقھ مفید و یا شوند كھ ھیچاز مدیران از بین افرادي انتخاب ميبسیاري .دھندماند و بھ ناچار فرار را برقرار ترجیح ميآنان باقي نميھاي فراوان، راندمان و اثربخشي رغم صرف ھزینھآشنایي موثر و یا تخصص ذیربط با سازمان خود را ندارند و بھ ھمین لحاظ علي

خصص از نامدیران پرادعا ھمواره باال و عجبا كھ مندي اصحاب اندیشھ و تشود و گالیھانگیز ميھاي سازمان بسیار پایین و اسففعالیتشوداي در رسیدگي و اصالح این امور دیده نمياراده

با»صندلي داغ«ھنگامي كھ در چھارمین جشنواره طنز تھران كھ تھران برگزار شد، در بخشي از اجراي یك نمایش طنز با موضوع فتگري با تحصیالت عالیھ دانشگاھي بود پرسید پس چرا با این ھمھ تخصص، رحضور شھردار داریوش كاردان از نقش مقابل خود كھ

ھمین نكتھ بھ ظاھر ساده موجب شده تا تماشاگران !كند؟ جواب شنید كھ ھیچ كس در جامعھ ما درسرجاي خودش قرار نداردرفتگري ميسوخاستھ و بھ شدت ابراز احساسات كنند و از ھمھانبوھي كھ در تاالر شھید آویني فرھنگسراي بھمن گرد آمده بودند از جاي خود بر

ھاي فراواني كھ در این باره ساختھ شده است و در محافل ھا و جوكاز دیگرسو لطیفھ.بلند شود...و »ھزار آفرین«و »احسنت«فریادھاي وار نامدیران، سد بزرگي بر سر راه گلاند كھ حضور انشود بیانگر این واقعیت است كھ عموم مردم بھ درستي دریافتھو مجالس نقل مي

.اعتنایي بھ آنان رضایتمند نیستپیشرفت جامعھ است و افكار عمومي از غیبت شایستگان و یا بي

پردازد بر ھاي گوناگون و پنھان پدیده بیكاري ميكھ بھ بررسي شكل»بیكاري مزمن«اقتصاددان نامدار معاصر در كتاب »جان رابینسوناھمیت سپرده شود، چنین ھاي باالتر و واالتري ھستند، كارھاي كوچك و كمست كھ اگر بھ اشخاصي كھ داراي تخصص و توانایياین باور ا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

321

ھا و نشود و جایگاه ھركس بھ تناسب قابلیتاي براي این معضل اندیشیدهلذا تا ھنگامي كھ چاره.كاري با بیكاري تفاوت چنداني نداردجان .ھاي ھنگفت آن بودبایست ھمواره آماده پذیرفتن عوارض ناگوار و پرداختن ھزینھشخصي نداشتھ باشد، ميضوابط، تعریف روشن و م

از این بابت جامعھ ما .توان از فرار مغزھا ابراز اندوه و نگراني كرد، اما حضور مغزھا را قدر ندانست و ارج ننھادكالم آنكھ نميبا این موضوع روشن كند و دست از شترسواري دوالدوال برداردبایست در درجھ نخست تكلیف خود را مي «.

.ترین دلیل فرار مغزھا در تمام دنیاستھا و نامالیمات و مھاجرت بھ نیت برخورداري از شرایط مطلوبتر براي زندگي عمدهبروز سختيصر حاضر نیز ندارد، چنانكھ شاعر بزرگي ھمانند ھا را موضوعات متعددي دانست و این موضوع اختصاص بھ عتوان این دشواريلذا مي

خود او نیز پس از ھجرت از .شودسعدي ضمن تائید و تصدیق عشق بھ میھن، ھجرت از شھر ودیار را در ھنگامھ سختي منكر نمي: :ھاي گرانبھا بھ اینجا بازگشت، او براین عقیده استباري از دانش و اندوختھسرزمینش، سرانجام با كولھ

نتوان مرد بھ سختي كھ من اینجا زادم سعدیا حب وطن گرچھ حدیثي است درست

تواند در ماندگاري نخبگان در سرزمینشان فراھم آوردن شرایط مناسب معیشتي و برخورداري از رفاه نسبي از جملھ عواملي است كھ ميبایست مورد غفلت قرار گیرد، بلكھ شایستھ آسایش براي نخبگان نميدر واقع ایجاد تسھیالت و فراھم آوردن امكان .نقش بسزایي ایفا كند

است تا جامعھ با دوراندیشي و ھوشمندي، فضایي را فراھم آورد تا نخبگان بھ جاي درگیر شدن با مسائل دست و پاگیر روزمره، بتوانند بھ آرمانگرایي و حس عشق بھ وطن عامل .عمل بپوشانندھاي خویش مجال ظھور داده و در مدت زمان ھرچھ كوتاھتري جامھاھداف و اندیشھ

تواند حس ریزي شود، این امر نیز بھ نوبھ خود ميبایست نسبت بھ تقویت این حس از سنین پایین اقدام و برنامھ است كھ ميمھم دیگرياید، لذا چنانكھ دكتر علي شریعتي بیان پذیر نمھا را امكاندلبستگي و نوعدوستي را جایگزین بسیاري از توقعات نموده و تحمل دشواري

توجھ بھ مادیات ھستند كھ این امر حكایت از نحوه تعلیم و نموده در جوامع پیشرفتھ، نخبگان و روشنفكران، اشخاصي بیشتر آرمانگرا و كم.تربیت حاكم بر آن جوامع دارد

احمد دبیريواقع گرایي اخالقي1391/02/02

بررسي .انگیزترین اصطالحات فلسفھ استترین و بحثشود یكي از مھمن فارسي اغلب بھ واقع گرایي ترجمھ ميواژه رئالیسم كھ در زباترین پرسش در این باره این است كھ آیا احكام اخالقي نشان از واقعیتي دارند یا مھم.این مسئلھ در موضوع اخالق نیز اھمیت بنیادین دارد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

322

، مقصودمان این است کھ در عالم ».آید دو اتم ھیدروژن و یک اتم اکسیژن، مولکول آب بھ دست مياز ترکیب«:گوییمخیر؟ وقتي مياما زماني کھ .است»واقع نما«ھا و تشکیل مولکول آب وجود دارد و جملھ ما بھ اصطالح اي واقعي و عیني میان ترکیب آن اتمواقع، رابطھگرچھ بھ ».این غذا خوشمزه است«:گوییمنیز ھنگامي کھ مي.کنیم را بھ او اظھار ميتنھا، خواستھ خود».بنشین«:گوییمبھ کسي مي

داریم، نھ از وصفي عیني در عالم واقعدھیم، در واقع از خوشایند و مذاق و سلیقھ خود پرده بر ميظاھر، خبري مي.

کند و از توافق اجتماعي خاصي است کھ امري را منع ميحاکي از قرارداد و».در این بخش از جاده، سبقت ممنوع است«چنین گزاره ھمگویند، -نما نیستند؛ زیرا از واقعیتي عیني سخن نميھیچ یک از این سھ جملھ، واقعیت.خواھد از انجام دادن آن بپرھیزنداعضاي جامعھ مي

دانبلکھ بیانگر یک دستور یا توصیھ، یا احساس و سلیقھ، یا توافق و قرارداد اجتماعي

اي غیر واقع نما؟ مکاتب اخالقي ایم یا جملھنما گفتھاي واقعمقصودمان چیست؟ آیا جملھ».درستكاري خوب است«:گوییمزماني کھ مي)1(مکاتبي کھ .شوندتقسیم مي»غیر واقع گرا«و »واقع گرا«مختلف براساس اختالف نظرشان در پاسخ بھ این پرسش، بھ مکاتب اخالقي

گرا نامیده ھاي اخالقي شبیھ یکي از سھ جملھ آخر است، مكاتب غیر واقعزش و لزوم اخالقي، واقعیت عیني ندارد و جملھمعتقدند اردر مقابل، مکاتبي کھ معتقدند ارزش و لزوم اخالقي، واقعیت عیني دارد و جملھ ھاي اخالقي، شبیھ جملھ نخستین است، در گروه .شوندميرندگیقرار مي»واقع گرایان«.

:بھ طور كلي واقع گرایان اخالقي چھار ادعا را در این خصوص مطرح مي كنند (2)ـ حقایق اخالقي در عالم وجود دارند و بھ تبع آنھا اوصافي نظیر خوب، بد، درست، نادرست، فضیلت و رذیلت كھ بھ حقایق غیر اخالقي 1

گرایشھا و و از امیال،)كنیم-اندیشیم و صحبت ميحالتي كھ در آن حالت مي (ھي ما این حقایق از آگا -2.اندباشد، محققنیز تحویل پذیر نميدھند اند كھ خبر از واقعیتي ميھاي اخالقي قابلیت صدق و كذب دارند و بھ بیان دیگر گزاره ھاي اخباري گزاره-3.انداحساسات ما مستقل

اندھا و ادعاھاي اخالقي صادقزاره دستكم برخي از گ -4.تواند صادق یا كاذب باشندكھ مي

گرایان در ادعاي اول كھ مورد تاكید آنان است درصدند تا وجود حقایق اخالقي را نشان دھند و در ادعاي دوم كھ مرحلھ بعدي واقع)3 ( نیز از لوازم واقع گرایي ادعاھاي سوم و چھارم.كنندھا و احساسات ما عنوان مي-است استقالل آنھا را از باورھا، امیال، و سلیقھ

یابند الزم است تا او بتواند ا ز آنھا خبردار شود و از اند؛ وقتي حقایق اخالقي وجود دارند چون این حقایق در رابطھ با آدمي معنا مياخالقي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

323

در خصوص آخرین مدعي .ستآنھا آگاھي یابد و این آگاھي یا مطابق با واقع و صادق است و یا این معرفت مطابق با واقع نیست و كاذب ااند و چنین نیست كھ یابیم كھ برخي از احكام اخالقي صادقاند كھ ما در زندگي روز مره خود در مينیز باید گفت برخي واقع گرایان مدعي

این درك بھ نوعي فطري است و مطابق با حكم فطرت آدمي است.تمام احكام اخالقي كاذب باشند

ھایي کھ براي واقع گرایي اخالقي صورت گرفتھ است این مسئلھ را در دو محور مفاھیم اخالقي و سپس ن تبیینیکي از مناسبتری)4(روند و در این تبیین مفاھیمي کھ در موضوع در جمالت اخالقي بھ کار مي.ھاي اخالقي مورد بررسي قرار داده استاحکام و گزاره

اند؛ ھمچنین است مفاھیمي ي از افعال اختیاري اویند از نوع معقوالت ثانیھ فلسفي دانستھ شدهمعموال فعلي از افعال اختیاري انسان یا وصفاین مفاھیم .شوند مانند مفاھیم خوب، بد، درست، نادرست، الزام، بایستھ و نبایستھکھ در محمول احکام و گزاره ھاي اخالقي استفاده مي

ازاي بیروني ندارد و از جھتي داراي منشا انتزاعي خارجي است؛ بھ این خارجي و مابھباشند کھ از یک جھت مصداق مانند مفھوم علت ميمثال توجھ کنید

. جز آتش و حرارت نداریم و از این جھت علت وجود عیني خارجي ندارد ولي از جھتي نیز چیزي در خارج بھ.آتش علت حرارت استاین دستھ از مفاھیم کلي کھ بھ یک .یق مالحظھ میان اشیاي خارجي ساختھ شده استاین مفھوم کامال بیگانھ از خارج نیز نبوده و از طر

مفاھیمي مانند .شوندگردند ولي درخارج از ذھن وجود ندارند، با نام معقول ثاني فلسفي شناختھ ميمعنا بر اشیا و امور خارجي حمل مياین مفاھیم با فعالیت ذھن و .شوندھ شده است در عالم عیني محقق ميخوبي و بدي نیز مانند مفھوم علت بھ واسطھ چیزي کھ از آن گرفت

اگر ھدف اخالق را مثال قرب الھي بدانیم چنانچھ رفتاري یا .شوند-مقایسھ رابطھ میان فعل و یا صفتي اختیاري با ھدف اخالق انتزاع ميگوییم این ا صفت خوب است و اگر رابطھ میان آنھا منفي باشد ميگوییم این کار ی-اي با این ھدف رابطھ مثبتي داشتھ باشد ميصفت نفسافي

گوییم این کار از نظر -اي میان آن عمل یا صفت و ھدف اخالق برقرار نباشد مي-کار از نظر اخالقي بد است و در صورتي کھ ھیچ رابطھابطھ میان فعل و یا صفت اخالقي با ھدف اخالق را احکام و گزاره ھاي اخالقي نیز ھمان نقش بیانگري ر.اخالقي نھ خوب است و نھ بداز این جھت کار خوب اخالقي، کاري است کھ در رسیدن بھ ھدف .ھا تابعي از واقع گرایي در مفاھیم است-دارد و واقع گرایي در گزاره

گرایي اخالقي پیامدھاي زیادي را عغیر واق.اخالق موثر است و کار بد اخالقي عملي است کھ در نیل بھ مقصود اخالق، مانع ایجاد کندگرایي مبنا و پایگاه شوند؛ زیرا غیر واقعھمراه دارد کھ یکي از آنھا این است کھ این دیدگاه بھ نسبي گرایي بي حد و حصر کشیده ميبھ

اسبت مانند خوشایندي یا تواند بھ کمترین منپذیرد و از این جھت در این نظریھ ھر رفتاري مياي را براي اخالق نميعیني و واقعي.ناخوشایندي عامل آن، خوب یا بد بھ حساب آید

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

324

===========================================================================ھای ملی و مذھبیگرایی سنتنمود ھم

http://www.isna.ir/fa/news/93092916644/ گ -ھم -نمود فرھنگ-فرھنگي و ھنري :سرویس «

93092916644:کد خبر١٣٩٣ آذر ٢٩شنبھ

ھای ملی آن در تعامل و حتا ھمگرایی ی ایرانی ھمواره این بوده کھ برخالف بسیاری از جوامع مشابھ، سنتھای جامعھژگییکی از ویی ی ایرانی در این زمینھ یک نمونھھا از ورود اسالم، جامعھتوان گفت پس از گذشت قرناند و میھای مذھبی قرار گرفتھکامل با سنت

مثال بوده استبی . ھای بارز این ھمگرایی و تعامل مثبت بین ھویت ملی و ھویت مذھبی، در زمان مصادف شدن ایام عید نوروز با از نمونھیکی

شود و تجربھ نشان داده کھ شھروندان ایرانی در مدت چند سال این تطابق واقع میھای محرم و صفر است کھ در ھر چند دھھ، بھعزاداریھای ملی خود در عین اند، در حفظ سنتھای رسمی با این سوگیری ھمراه نبودهھا و دستگاهانی کھ تریبونھر دوره از حاکمیت، حتا در زم

در چند سال گذشتھ نیز در ھمزمانی آیین شب یلدا .اندھای دینی و مذھبی خویش بسیار موفق عمل کردهوفاداری و احترام بھ آداب و اولویتی ھویتی نمود یافتھ است دیگری از این انطباق و توجھ ھمزمان بھ ھر دو مقولھیو ایام عزاداری محرم و صفر، نمونھ

.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

325

و )ع(و شھادت امام حسن مجتبی )ص(الشان اسالم در چند روز گذشتھ نیز با توجھ بھ ھمزمانی این آیین ملی با ایام رحلت پیامبر عظیم، این بحث درگرفتھ )ع(ین مناسبت منطبق شده بود با ایام عزاداری حسینی مانند چند سال پیش کھ ا)ع(درآستانھ سالروز شھادت امام رضا

ھا بر این مبنا بوده ارد مشابھ توصیھوکھ ھمواره و در مال شود؟ درحالیھا و تذکرھایی باید اعمبود کھ در رفتار عمومی جامعھ چھ توصیھی رعایت کردھای دینتوان آیین ملی را با نھایت رعایت حرمتکھ با دقت عمل، می

. شیرازی نیز در پاسخ بھ استفتایی نظر خود را درباره حکم برگزاری آیین یلدای امسال و حکم هللا مکارمبھ گزارش بخش فرھنگ ایسنا، آیت

ام سنت خوب صلھ رحم کھ ھمراه با کار خالف شرعی نباشد، از نظر اسالم مورد تایید است و در این ای«:گونھ بیان کردشرعی آن اینعزا، از برگزاری مجالس شاد، خودداری شود

». رالدایھا ھمھ سالھ شب یرانی انکھیبا توجھ بھ ا: گفتھ بودترشی منطقھ زنجان، پ-سنایوگو با خبرنگار ا در گفتلوی نقدیاالسالم مجحجتی آورندجا م شب را بھنیرسوم مخصوص اتاکنون و دارندی میگرام

ازجملھ، . کرده بودنددی تأکلدای محرم و صفر در مراسم شب ی عزادارامی بر ضرورت حفظ حرمت ای مذھبکارشناسان مسائل مشکلگونھچی صورت ھنی ھم بشود و در اینی دیھا حرمتتی کھ رعااورندی بھ جا بیا رسوم را بھ گونھدی با،ی تقارننیدر موقع چن

نداردیشرع

مقدس اسالم سفارشنی کھ، دانددهی عقنی کارشناسان بر انی است، الی جمع شدن نزد بزرگان فاملدایسوم شب از رگری دیکیجا کھ آنازگونھچی اسالم ھنی رو از نظر دنی است، و از الدای شبیھانی از آئیکیزی امر ننیرحم و احترام بھ بزرگان دارد کھ ا بھ صلھیفراوان.ارد ندیمشکل

تنھا الزاما مغایرتی با مذھب ندارد و بھ مسائل مذھبی، دینی و شب یلدا نھ:ه علوم رضوی مشھد ھم معتقد استعضو ھیأت علمی دانشگارا دانستگذارد کھ باید قدر آنزند، بلکھ در مسائل اجتماعی نیز تأثیرھای مثبتی میدینداری مردم آسیب نمی .

یک آیین کھن پارسی است، اما جزو مراسمی است کھ از دوران باستان تا پس از کھ یلدابا آن:گویددکتر سیداسماعیل ھاشمی رکاوندی میرفتند و با ھا میی پدربزرگدر گذشتھ شرایط زندگی محدودتر بود و ھمھ بھ خانھ.اسالم و در عصر جدید ھمچنان باقی مانده است

ترھا و ا در ایران بھ حفظ نظام خانواده، احترام بھ بزرگدر واقع، شب یلد.پرداختند صداقت و دوستی مینشینی، بھ مھرورزی،دورھمشود، ھم کھ تقارن محرم و صفر با شب یلدا واقع میوقتی.شودگرایی در جامعھ و استحکام قوم و خویشی منجر میترھا، حفظ جمعکوچک

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

326

بنابراین خوب است کھ .کنندھب را رعایت میخاطر حرمت این ایام، جشن و شادی ندارند و حریم مذمردم در این شب نشست دارند، اما بھمتولیان مذھب نیز این آداب و رسوم را گرامی بدارند

. ھای شب صلھ رحم و تفأل بھ دیوان حافظ از بارزترین آیین: معتقد است-شناسی چھارمحال و بختیاری رییس بنیاد ایران -ھمچنین قنبری

خوانی مرسوم، با تالوت قرآن الن در آیین این شب کھ نوعی برکت است، عالوه بر شاھنامھیلداست کھ در کنار حضور بزرگساالن و کھنساشمارندکریم و دعاھای مختلف این شب را ھمچون عید نوروز بزرگ و محترم می

. ن نبرد طوالنی فرشتھ پردازد و در ایھا بھ جنگ میبا فرشتھ خوبی)اھریمن(ھا پیشینیان بر این باور بودند کھ در این شب فرشتھ بدی

شودآغاز می)پیروزی روشنایی بر تاریکی(دھد و صبح، پس از زاده شدن دوباره خورشید ھا اھریمن را شکست میخوبی . توحیدنگری یکی دیگر از نکات مھم در برگزاری آیین شب یلدا بوده :گوید می - پژوھشگر در خراسان شمالی -محمدحسین انصاری مود

داشتند کھ این نگاه در بعد معنوی نکو می)تاریکی(ھای ایران باستان شب یلدا را بھ منظور غلبھ روشنایی بر اھریمن قومیتمردم و .استدوستی و توحیدنگری ایرانیان کھ قرآن، حافظ و شاھنامھ خوانی در این شب، در روح معنوی، انسانھمچنان.این افراد ریشھ داشتھ است

ریشھ داشتھ استعالوه بر آن در زمان پیش از اسالم در ایران در چنین شبی پادشاھان از تاج و تخت پایین آمده و آن:وضیح دادوی ت

کردند کھ آن نیز حاکی از معنویت بوده است شب را در کنار مردم عادی سپری میدر این سفره خیر و برکت خداوند :ردای در این شب یکی از رسومات بوده است تصریح کانصاری مود با ذکر اینکھ پھن کردن سفره

کردندمتجلی و متبلور بود، بنابراین مردم از میوه و غذاھایی با رنگ روشن استفاده می .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

327

خبرگزاري فارسآنھا در عرصھ جامعھنمادھاي شیطان پرستي و ظھور

ھاي موسیقي شیطاني متالیكا و تبیین فعالیت سبك...)ھا وھا و گنوسيدروزي(پرستيگرایي در ایران، مظاھر شیطانحامالن شیطانگروهھاي شیطانپرست در داخل كشور بھ گزارش خبرگزاري فارس،

توسط گروهھاي ھوي متال وارد ایران شماره تلفن شیطان " یك سمبل با عنوان " : 666 عدد 666 از دیگر نمادھاي شیطان پرستان است:پس ھر كس اسالمي شده اما در حقیقت عالمت انسان و نشانھ جانور در میان شیطانپرستان تلقي ميشود و براساس مكاشافات 13:18 " ...

از سالھا پیش تاكنون این عدد با اشكال مختلف بر 666 است . " حكمت دارد عدد وحش را بشمارد ،زیرا كھ عدد انسان است و عددش. روي دیوارھاي شھرھاي بزرگ كشور مشاھده ميشد

صلیب وارونھ در و عمدتا استھزا و سخره گرفتن این دین است . وارونھ شدن مسیحیت دارد " این نماد و حكایت از " صلیب وارونھ:چرخ نماد صلیب شكستھ یا چرخ خورشید: گردن بندھاي بسیاري مشاھده شده و خوانندهھاي راك انواع مختلف آنرا بھ ھمراه دارند .

خورشید یك نماد باستاني است كھ در برخي فرھنگھاي دیني ھمچون كتیبھھاي بر جاي مانده از بودایيھا و مقبرهھاي سلتي و یوناني دیده شدهاست .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

328

الزم بھ توضیح است این عالمت سالھا بعد توسط ھیتلر بھ كار رفت ، لكن برخي با ھدف بھ سخره گرفتن مسیحیت این سمبل را وارد شیطانپرستي كردند .

اما شیطانپرستي اعتقاد دارند چشم در باالي ھرم چشم در برخي نمادھاي روشنفكري نیز بھ كار ميرود . چشمي در حال نگاه بھ ھمھ جا:این عالمت در پیشگویي ، جادوگري ، نفرینگري و كنترلھاي مخصوص بر ھمھ جا نظارت و اشراف دارد " . است و " چشم شیطان " "این نمادھا بھ انگلیسي انشاءميشود و جادوگري مورد استفاده قرار ميگیرد .گفتني است این نماد بر روي دالر آمریكایي بھ كار رفتھ است .

در واقع یك نماد فمنیسم " امروزه نماد " این نمادھا بھ معناي روح شھوت زنان نیز تعبیر ميشود . سمبل شھوتراني و باروري است .برداشت شده دقیقا از سمبلھاي شیطاني است .

پرچم رژیم صھیونیستي : قابل توجھ جدي است كھ رژیم صھیونیستي عالوه بر حمایتھاي آشكار و پنھان ،حتي از قرار گرفتن نماد رسمي كشور نامشروعش در كانون عالئم شیطانگرایان نیز پرھیز ندارد .

ضد عدالت: با توجھ بھ اینكھ تبر رو بھ باال نماد عدالت در روم باستان بھ شمار مي آمده است شیطانپرستان تبر رو بھ پایین را با عنوان ھمچنین گفتني است كھ فمنیستھا از دو تبر رو بھ باال بھ معني مادرساالري نماد ضد عدالت در راه پیمودن مسیر تاریك انتخاب كردهاند .

باستاني استفاده مينمودند.این یكي از راهھاي ، بافومت ، خداي جادو ، (بز طلیعھ یا قرباني) سر بز: بز شاخدار ، بز مندس (ھمان بعل خداي باروي مصر باستان)

ھمانطور كھ در توضیح شیطانپرستان براي مسخره كردن مسیح است زیرا گفتھ ميشود كھ مسیح مانند برهاي براي گناھان بشر كشتھ شد .نمادھاي اول اشاره شد ،این نماد تصویر كاملي است از بز قرار گرفتھ در نماد پنتاگرام .

این ھر چھ تخریب كننده است تو انجام بده " این نماد بھ معناي از بین بردن تمام قوانین است و داللت بر این امر دارد كھ " ھرج و مرج:نماد عمدتا مورد استفاده گروهھاي ھويمتال است .

این دو نماد نیز بھ عنوان است و كمتر شناختھ شده است . شیطان و نظارت و اقتدار " این نماد نیز بھ معناي چشم " چشم شیطان:قرار ميگیرد . سمبلھایي در نزد شیطانپرستان مورد استفاده در زیورآالت و ...

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

329

سیاست اسراییل رژیم اشغالگر قدس كھ سالمت اخالقي و روحي و رواني انسانھا را ھمواره بھ منزلھ تھدیدي جدي براي منافع ملي خود ميبیند ، در اقداماتي گوناگون و پي در پي مبادرت بھ ساخت جریانھاي مسموم فرھنگي نموده و این جریانات مسموم را بھ شراین حیاتي

در یك نگاه جامع ارتباط رژیم صھیونیستي و نقش آن در سازماندھي گروه ھاي جوامع از طریق جاذبھھاي مجازي تزریق مينماید.. شیطانپرست در محورھاي ذیل قابل اشاره ميباشد

ب) نحلھھاي مختلف الف) این گروهھا بھ لحاظ فلسفھ اولیھ و بسترھاي معرفتي دامنھ وسیعي از ارتباط با این رژیم داشتھ و خواھند داشت.شیطاني توسط دو سازمان عمده جاسوسي یعني ج) بودجھ ، نظارت ، پشتیباني و ... . و موساد سازماندھي ،ھدایت و تغذیھ ميشوند

شیطانپرستان فعال در جمھوري اسالمي ایران بھ صورت مستقیم توسط سازمان موساد تامین شده و این سلسلھ اقدامات با اھداف امنیتي رژیم صھیونیستي از اعضاي گروهھا براي مقاصد شوم سیاسي و جاسوسي بھره ميبرد ، بھ گونھ اي كھ خشونتبارترین دنبال ميشود. د)

اعمال بھ دست این گروهھا واگذار ميشود .

موسیقي و شیطانپرستيعمده در بخشھاي گذشتھ اشاره كردیم كھ نحلھ مورد مطالعھ با استفاده از موسیقي نتوانست بھ نفوذ خود در اقصي نقاط جھان تحقق بخشد .آشنایي با متالیكا .1 این اقدامات در فضاي تاسیس و فعالیت گروه متالیكا تاكنون دنبال شده است كھ در ادامھ بھ معرفي آن خواھیم پرداخت .

با انتشار یك آگھي فراخوان تشكیل یك گروه ھوي متال را اعالم و پس از مدتي الرس الریچ " در سال 1981 یك نوازنده درام بھ نام "فعالیت این گروهھا مانند سایر گروه ھاي ھوي متال بھ صورت غیرقانوني و زیرزمیني در ظاھر و موفق بھ جذب افراد مختلفي ميشود .این گروه چند در باطن با حمایت سازمانھاي جاسوسي ایاالت متحده آمریكا با شعارھاي اجتماعي و اعتراضي ادامھ و گسترش ميیابد .

ارزشھاي القایي سال بعد پیشنھادھاي را نیز ادامھ داد و ضمن ارائھ آثار مختلف زمینھ را براي شكلگیري گروه ھاي بعدي فراھم آورد . *بازگشت بھ تاریكي " (محور اصلي تفكرات شیطانپرستان ، " متالیكا در حقیقت ضدارزشھایي را ارائھ مينماید كھ شامل متالیكا :

خوانندگان این گروه بر روي صحنھ و در . ميباشد بيرحمي و تجاوزات جنسي ، فحاشي ، ھجوم و حملھ بھ جامعھ و فرھنگ عمومي آن)كلیپھاي خیاباني دست بھ خوردن و آشامیدن میوهھاي فاسد ، ادرار ، مدفوع ، خون و مردار نموده و از كثیفترین گروهھاي موسیقي

، كوئین " ھمچنین گفتني است متالیكا از ھمجنس بازي نیز دفاع مينماید و آلبومي را در سالروز مرگ " جھان بھ حساب ميآیند .برخي آمارھا حكایت از این امر دارد كھ تاكنون بیش از ده میلیون و دویست ھزار كپي از آلبوم ھاي ھمجنسباز بنام آمریكایي منتشر كرد .

بھ فروش رسیده است موسیقي شیطاني " این گروه " .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

330

دالیل استفاده از موسیقيجاذبھ ھاي مجازي و حاشیھاي موسیقي متالیكا مانند ایجاد فضا براي روابط آزاد دختران پسران ب. ارزان و قابل دسترسي بودن الف .

موسیقي با توجھ بھ ارتقاءتجھیزات فني تكثیر و توزیع ج . كاھش سطح حساسیت یا حساسیت زدایي از طریق نفوذ بھ خانوادهھا ،شركتھا ،اتومبیلھاي شخصي ،رایانھھاي شخصي باالخره گوشيھاي تلفن ھمراه

ظھور . روند و روال روند و روالي كھ موسیقي متالیكا در گسترش مقولھ شیطانپرستي تاكنون طي كرده است بسیار قابل توجھ ميباشندیك خواننده جدید دقیقا بھ مثابھ یك شیطان جدید ھمواره جمع تازهاي از عالیق و عواطف اقشار مختلف مردم در كشورھاي جھان را

از سوي نقش موسیقي متال نقش حساس گسترش دامنھ مخاطبین شیطانگرایي مي باشد . بھ خود جلب ميكند. (عليالخصوص جوانان)دیگر با گذشت زمان خوانندگان متالیكا ھمھ روزه بیشتر تمایالت شیطاني خود را آشكار مينمایند و بدینسان ميتوان آنھا را تنھا عامل تبلیغ

شیطانگرایي معرفي كرد .

مرلین منسون ھمانطور كھ در بخش قبلي بھ آنھا اشاره شد ، استفاده از موسیقي و بھ تبع آن ظھور خوانندگان جدید بھ مثابھ شیاطین نو نام اصلي فردي است كھ امروز بھ مرلین منسون یا بھ برایان ھاگ وارنر " ،ظرفیتھاي جدیدي را در اختیار شیطانپرستان قرار داد . "وي كھ اكنون عالوه بر ھواداران چندین ھزار نفري در اقصي نقاط جھان بھ عنوان شیطان بزرگ شناختھ و اختصار شھرت یافتھ است .

مانند سایر افرادي كھ از چھرهھاي شاخص شیطانپرستي بھ حساب ميآیند دوران كودكي توام با سختيھاي مورد پرستش قرار ميگیرد .یا تاكنون توانستھ است نقش یك منجي را براي شیطانپرستي ایفا كند و برایان وارنر " فراوان مانند فقر و تنگدستي را سپري كردهاست . "

این افراد را از بنبست عزلت خارج كرده و مجددا بھ عرصھ فعالیتھاي اجتماعي وارد سازد .

مرلین منسون نیز مانند سایر چھرهھاي شناختھ شده شیطانیسم چندین مرحلھ در طول عمرش یعني طي 38 سال گذشتھ ، براي مدت چند ماه یا چند ھفتھ از نظرھا دور شده و پس از طي زمان موردنظر با ارائھ یك كنسرت بزرگ و یا در چھرهاي جدید و البتھ سخیفتر از گذشتھ ظاھر ميشود . (الزم بھ ذكر است كھ شیطانپرستان ادعا ميكنند كھ در این مدت بھ مالقات شیطان و یا شیاطین ميروند و دستوراتي را

ميشوند ، جلساتي را با برخي مقامات بلندپایھ امنیتي غیب " گفتني است طبق اطالعات موجود زماني كھ این افراد " دریافت ميكنند.)بیان و از حمایت ایشان آمریكا و رژیم صھیونیستي برگزار مينمایند و خواستھھایشان را مبني بر حمایتھاي مالي ، حقوقي و ...

تصویر فوق از فرد مذكور است كھ قرباني دیگري و نمادي از شیطان یعني گربھ را در دست دارد . (موجودي كھ . برخوردار ميشوند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

331

با توجھ بھ اھمیت نقش در ھدایت و جذب جوانان و نوجوانان ایراني بھ شیطانپرستي در آینده بھ خواست توسط وي باید قرباني شود.)خداوند پژوھش كامل ارائھ خواھد شد .

شیطانپرستي در ایران (تاریخي)دروزيھا دروزيھا اقوام مھاجري ھستند كھ از مناطق غربي كشور طي فاصلھ زماني حداقل 10 قرن پیش بھ دلیل آزارھاي حكومت .1

سكني گزیده اند برخي از مورخان و كارشناسان وقت بر علیھ شیعیان فراري شده و در مناطق از فلسطین اشغالي ، سوریھ ، لبنان و ...نوعي از شیطانپرستي را اختیار كردهاند و ریشھھایي از ایشان نیز در عراق و ایران درونگرا " ادیان بر این باورند كھ دروزھاي "

. مستقر ھستند و داراي معبد مقدس ميباشند (مناطق غرب كشور ایران)

گنوسيھا با فرض صحیحتر استنادھاي تاریخي دقیق انتصاب شیطانپرستي بھ فرقھ گنوسي منشعب از اھل حق ميباشد كھ آشكارا بھ .2طبیعي است فرق تصوف نیز مجموعا تحت تاثیر این اقطاب بوده و شكلگیري شیطانپرستي در میان ایشان شیطانپرستي روي آوردهاند.لكن گنوسيھا از جذب ،معاشرت و رویارویي با سایر مردم پرھیز داشتھ و امري بدیھي است . (آنگونھ كھ در فرقھ گنوسي دیده ميشود)

ميپردازند . در چند دستھ كوچك بھ مراسمات خاص شیطانپرستي ھمچون قرباني و حج شیطان و...

ورود شیطانپرستي بھ ایران (جدید) نوع جدید شیطانپرستي طي یك بازة زماني 10سالھ با چند وقفھ بھ ایران ورود یافتھ است .

اما بھ صورت نحوه ورود چند گروه عامل و حامل، ورود شیطانپرستي بھ ایران بوده اند كھ در بند بعدي بھ آنھا اشاره خواھد شد . .1كلي و از منظر عوامل چند اقدام نقش بسزایي را در خصوص ورود جریان مذكور ایفا كرده است .

طي 10 سال 1ـ1 مھمترین ورود شیطانپرستي بھ ایران رواج یافتن میل جوانان بھ استفاده از موسیقي متالیكا و ساز گیتار بوده است .گذشتھ موسیقي متالیكا بھ صورت زیرزمیني و غیرمجاز وارد كشور شده و در چارچوب آن مفاھیم نحلھ انحرافي مورد بحث در اختیار

جوانان قرار گرفتھاست .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

332

2ـ1 اقدام تاملبرانگیز و بسیار ناشیانھ وزارت فرھنگ و ارشاد اسالمي دولت آقاي خاتمي در صدور مجوز براي گروهھا ، آلبومھا و در واقع باید كتاب ھاي اشعار موسیقي متالیكا نیز نقش اساسي را در جلب توجھ عموم مخاطبین جوان بھ این نحلھ انحرافي فراھم آورد .

تاكید كرد كھ در كنار موسیقي زیرزمیني ،وزارت فرھنگ و ارشاد وقت نقش دروازبان ورود یك جریان با شرایط مورد اشاره ایفا كرد .ـ حامالن شیطانگرایي آورندگان شیطانپرستي بھ ایران شامل افراد و گروه ھاي ذیل ميباشند: .2

1ـ2ـ تحصیلكردگان و سرخوردگان اجتماعي در خارج از كشور كھ عمدتا دچار خسارت و شكستھا سنگین مادي معنوي شدهاند.2ـ2ـ فرزندان منافقین فراري ، سلطنتطلبھا ، مفسدان اقتصادي رژیم پھلوي كھ قبل و بعد از انقالب موفق بھ فرار از كشور و محاكمھ

انقالبي شدند .. با خارج نیز ميباشند 3-2- افرادي از خانوادهھاي بسیار ثروتمند ساكن و مقیم داخل كشور كھ عمدتا داراي روابط خانوادگي و ..

4-2- جاسوسان فرھنگي سازمانھاي اطالعاتي و امنیتي آمریكا و رژیم صھیونیستي كھ با ھدف استحالھ فرھنگي وارد كشور شدند .5-2- فعاالن حوزه ھنر و موسیقي كھ با كشورھاي دیگر عليالخصوص آمریكا ، انگلیس ، كانادا و استرالیا در ارتباط بوده و بنابر دالیل اما نكتھ اساسي و قابل مالحظھاي كھ دریافتھاي این پژوھش داللت بر این مھم دارد كھ حرفھاي و شغلي مسافرت ھاي متعددي داشتھاند .در ادامھ نامھاي بھ قلم . از افراد شاخص وارد كننده شیطانپرستي بھ ایران فاقد تحصیالت دانشگاھي و خانواده سالم ميباشند حداقل %90عنصر وارد كننده اي كھ بھ احواالت آنھا اشاره شد بھ منظور آشنایي بيواسطھ خوانندگان با آراء ، نظریات ، خاستگاه اجتماعي و سیاسي

این گونھ افراد مي آید ،كھ در شبكھ اینترنت منتشر شده است .

خداي عزیز سالم فراواني برخوردار است . " ھرمنوتیك " اگرچھ متن این نامھ خطاب بھ خداوند كمي طوالني است لكن از ارزش "بنا براین ما از ھمان طریق كھ بھ پیامبر مورد عالقھات یاد دادي با تو حقیقتا ما نمي دانیم چگونھ ترا مورد خطاب قرار دھیم. : علیكمچون تو براي ارتباط برقرار كردن با امتت توسط وزیر ھمچنین براي ما خیلي مشكل است كھ بدانیم تو كجایي. احوالپرسي مي كنیم.

و از آن موقع تا بھ حال ما از تو چیزي نشنیدهایم این براي اطالعات خود یعني جبرئیل در 1400 سال پیش با محمد ارتباط برقرار كردي.ما كامال مطمئنیم كھ تو از ھمة در طول این ھزار و چھارصد سال خیلي از چیزھا در دنیا عوض شده است. ما خیلي ناراحت كننده است .

ما این ایمیل را براي تو مي فرستیم بھ این امید كھ در جایي از این فضاي بزرگ اینترنتي تو را پیدا كنیم. این تغییرات مطلعي .

اما افسوس كھ ھمة ما سعي كردیم كھ با تو توسط نماز و روزه و حج و تسبیح و زكات ارتباط برقرار كنیم. خدایا این بي ادبي ما را ببخش.ھزاران سال صبر كردیم كھ بھ شاید تو سرت خیلي شلوغ است یا مسائل دیگري داري كھ باید بھ آنھا بپردازي. تالش ما بي نتیجھ ماند.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

333

بھ این دلیل است كھ در كمال ناامیدي این ایمیل اظطراري را براي تو مي فرستیم. وعدهھایت وفا كني اما تا بھ حال چیزي دریافت نكردیم.ما مطمئنیم كھ تو حتما یك دستگاه فاكس داري چون حتي آفریده ھاي تو توانستھ اند ماشین فاكس خداي عزیز آیا تو یك دستگاه فاكس داري.بنا براین مي توانیم ھر وقت كھ ضرورت ایجاب كند با تو ارتباط برقرار پس تو حتما یك دستگاه فاكس و یك خط تلفن داري. اختراع كنند.

بیماري و نبود آینده چون ما مجبوریم كھ با فقر و بي عدالتي' خدایا ما از این كھ بھ دنیا آمدهایم و بزرگ شدهایم اصال خوشحال نیستیم. كنیم.بنا براین ما راھي پیدا ما فكر مي كردیم كھ تو ایمان ما را بوسیلة آن بالیا مي سنجي. اي روشن براي خود و بچھھایمان مواجھ بشویم.

خدایا ما مي دانیم كھ اگر تو از نیت اصلي ما از این مھاجرت مطلع بشوي حتما ما را مي بخشي. كردیم كھ بھ سرزمین كفار مھاجرت كنیم.

ما مي خواستیم این كافران را بھ اسالم دعوت كنیم و در كنار آن زندگي راحتي را براي خود و فرزندانمان حداقل از نظر مادي تامین كنیم.ھمچنین ما مي خواستیم مساجدي را در اطراف شھرھاي این كافران بسازیم .این بزرگترین آرزوي ما بود .

ما اینجا دیدیم كھ زنان حجاب خدایا تو فكر نمي كني كھ این یك فكر مبتكرانھ بود .بھ این وسیلھ ما مي توانستیم با یك تیر دو نشان بزنیم.سورة نور24:30 :بگو نظیر این آیھ: عمل كردیم. ما قویا بھ راھنمایي تو. اول خجالت مي كشیدیم بھ این زنھاي بي حجاب نگاه كنیم. ندارند.

ما فكر كردیم اینھا مثل و خدا بھ ھر چھ مي كنید آگاه است. مردان مومن چشمھایشان را بپوشانند .و فروج و اندامشان را محفوظ دارند.ولي با كمال تعجب دیدیم این زنان بي حجاب در سرزمین كفار بھ ندرت مورد فاحشھھا ھستند و خود را در معرض تجاوز فرار مي دھند.

چطور ھمچنین چیزي امكان دارد؟ چون زنھاي ما با وجود اینكھ حجاب را رعایت مي كنند اذیت و آزار و یا تجاوز جنسي قرار مي گیرند.چرا باید اینطور باشد. اما ھنوز احساس امنیت نمي كنند.

حتي در سرزمین كفار ما ھرگز غذاھایي را كھ از طرف تو ممنوع شده بود نخوردیم. اي خدا ما در طول زندگي غذا ھاي حالل خوردیم.ولي ما ترجیح ھر چند كھ ممكن بود آن غذاھاي حالل سالم نباشند. ما ھر روز حدود چند مایل رانندگي مي كردیم تا غذاي حالل بخوریم.

مرغ كنتكي مي دادیم كھ غذاھاي حالل بخوریم تا اینكھ غذاھاي بھداشتي و سالم این كافران را بخوریم .بنا بر این ما بھ ندرت مكدونالد.ما افتخار مي كنیم ما افتخار مي كنیم كھ این غذاھا را اگر چھ سالم و بھداشتي بودند نخوردیم. و یا غذاھاي آمادة دیگر را خوردیم. بریان ...

كھ بھ فرمایشات گوش فرا دادیم.

ببین این چیزي ھست كھ تو خودت بھ ما گفتي سورة خدایا مي داني چرا این كار را كردیم؟ بھ این دلیل كھ خودت گفتي كافران نجس ھستند.و اگر از پس بنا براین از امسال بھ آنھا اجازه ندھید كھ بھ مسجدالحرام وارد شوند. اي اھل ایمان حقیقتا كافران نجس مي باشند. توبھ9:28:

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

334

خدایا ما ایمان كامل بھ گفتھ ھاي و خدا دانا و عاقل است. فقر مي ترسید خدا اگر بخواھد بھ زودي از مرحمت خود شما را بي نیاز مي كند.وقتي ما وانمود مي كنیم كھ افق فكري ما باز است. وقتي كھ این كافران براي یك میھماني ما را بھ خانھھایشان دعوت مي كنند. تو داریم .

بھ این میھمانيھا مي رفتیم بھ دقت دنبال عالئمي كھ حرام بودن این غذا ھا را مشخص كند مي گشتیم .بیشتر اوقات ما فقط آبمیوه مي بھ میزبان مي گفتیم گرسنھ نیستیم یا اینكھ مي گفتیم مریضیم. خوردیم و لب بھ ھیچ غذایي نمي زدیم..

اگر بھ اشتباه ما غذاي حرام مصرف خدایا تو فكر نمي كني این یك از خود گذشتگي بزرگ از طرف ما براي بزرگداشت فرامین تو بود؟.ببین خودت در قرآن چھ گفتي سورة فكر مي كنیم اینچنین خطاھایي از طرف تو بخشودني است. كردیم ما را بھ خاطر این اشتباه ببخش.

ولي اگر بھ تحقیق خدا بر شما حرام گردانید مردار و خون و گوشت خوك و ھر كشتھ اي كھ بھ غیر از نام خدا ذبح شده باشد. بقره:2:173:گناھي بر او نخواھد بود. و از اندازة سد رمق نیز تجاوز نكند. در صورتي كھ تمایل نداشتھ باشد. بھ دلیل احتیاج بھ خوردن آن مجبور شود.

كھ بھ قدر احتیاج صرف كند كھ محققا خدا در حق خلق آمرزنده و مھربان است.

اما خیلي از ماھا علي رغم چیزي كھ براي ما معما شده این است كھ چرا این حرام خورھا بھ نظر خیلي سالم بھ نظر مي رسند. ولي خدایا.ما فكر مي كردیم كھ بھترین راه سالمتي و كسب اینكھ در زندگي فقط بھ خوردن حالل مي پردازیم بھ اندازة آنھا سالم و با نشاط نیستیم.

خدا جان تو بھ ما گفتي كھ بھ دلیل اینكھ ما اما چرا این حرامخورھا خیلي بھتر بھ نظر مي رسند. طول عمر خوردن غذاھاي حالل است.براي تصدیق آنچھ خودت بھ ما گفتي بھتر است بھ فرمایشات خودت در قرآن بھترین مردم دنیا ھستیم. دنبالھ رو بھترین مذھب دنیا ھستیم.مردم را بھ نیكو كاري دعوت كنند و از بدكاري باز دارند و شما نیكوترین امتي ھستید كھ قیام كردند. سورة آل عمران3:110: توجھ كني:لیكن برخي از آنان با ایمان و بیشتر فاسق بر آنان چیزي در عالم بھتر از آن نیست. و اگر اھل كتاب ھمھ ایمان آورند. ایمان بھ خدا آورند.و او در آخرت از زیان ھر كس غیر از اسالم دیني اختیار كند ھرگز از او پذیرفتھ نیست. و در آیھ 85 ھمین سوره فرمودي: و بد كارند.

كاران است.

اما با كمال تعجب مي بینیم كھ تمام دستاوردھاي خدا یا بنا بر آنچھ خودت گفتي ما از ھر نظر بھترین مردم روي این كرة خاكي ھستیم.توسط این كافران بدست مي آید .از وقتي تو پیغام دادن را توسط پیامبرت قطع كردي خیلي چیزھا تغییر كرده كھ نمي توان آنھا را امروزه.

در حالي كھ این كافران تمام نقاط این كرة خاكي را بھ خدایا چرا ما نمي توانیم با تو یك ارتباط رادیویي داشتھ باشیم. در یك ایمیل گنجاند.چگونھ این كافران در حال پاگذاري بھ كرات دیگري كھ تو خلق كرده اي مي باشند اما ما عاجزیم طریق الكترونیكي بھ ھم متصل كرده اند.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

335

چرا تو بھ پیروان حقیقي خودت این توانایي را نمي دھي كھ بھ موفقیت ھاي غیر قابل باور این كھ حتي ردي از محل اقامت تو پیدا كنیم.و اختراعات پزشكي ھمة داروھاي مدرن نجات دھنده ' موضوع دیگري كھ ما را سردرگم مي كند موضوع داروست. كافران دست یابند.

ماموگرافي "و.....بوسیلة كافران "، ،"سونو گرافي" "سي تي اسكن" , انتي بیوتیك ،"اشعھ ایكس "."شیمي درماني" نظیر "پني سیلین "،"ما اي خدا ما چارة دیگر نداریم چون زندگي ما كامال بھ این كفار بستگي دارد. ما از گفتن اینھا نفرت داریم. اختراع شده اند.

خدایا خدایا حداقل این توانایي را بھ ما بده كھ بتوانیم در موقع مواجھ شدن با بیماري جان خود را نجات دھیم. اي خدا چرا باید اینطور باشد.تا آنجا كھ مي دانیم گناھي از ما خدایا بگو چھ خطایي از ما سر زده. بھ نظر مي رسد كھ تو بھ تدریج ما را بھ دست فراموشي سپرده اي .اما با وجود در حقیقت تعدادي از ھموطنان ما در بھشتھاي اسالمي تو در حال بھ اجرا گذاري دستورات ناب تو مي باشند. سر نزده است.ما فكر مي كردیم این و انواع بالیاي طبیعي و رنج ھاي غیر قابل قیاس را براي آنھا فرو مي فرستي.. این تو ھنوز از آنھا راضي نیستي.

خدایا آیا این عادالنھ است كھ آنھایي را كھ بھ تو ایمان دارند در رنج بالیاي طبیعي نظیر سیل و قحطي و طوفان را الیق آن كافران ميداني.نگھ داري و كافران از بالیا كامال مصون باشند.

ما فكر مي كردیم ما ھر روز از طرف آزاد اندیشھا و سكوالرھا مورد تھاجم قرار مي گیریم. خدا جان ما كارھایمان بي نتیجھ مانده.ما مبلغ ھنگفتي را براي ساختن سایتھایي كھ بھ تو اختصاص داشتھ باشد خرج كردیم.. در اختیار ما خواھد بود. اینترنت(ھدیھ تو بھ بشر)

ما فكر مي ما فكر مي كردیم اینترنت چون اسلحھ اي بدست ما خواھد بود تا بھ وسیلة آن ھمة مردم كرة زمین را بھ اسالم دعوت كنیم.از مقالھھا بحثھا و نوید ھاي زندگي جاویدان و كردیم میتوانیم با اندیشة روشنمان یك در ده از این دگر اندیشان و كافران را از بین ببریم.افراد ما بھ دلیل پیروي از دستورات تو نظیر خواندن نماز و روزه و در ھمة این سایتھا از این چرخھھا استفاده كردیم. بھشت سخن راندیم.

خدا جان چھ بھ این دلیل است كھ آنھا قادر نیستند مقالھ ھاي جدید و اصیل بنویسند.. حج و اجراي آن در داخل و خارج بسیار مشغولند..بعضي اوقات این نوشتھ ھاي خودت ھم خیلي تكراریست.. اشكالي دارد كھ ما مطالبمان را ھمانند یك چرخھ مرتب در سایتھا تكرار كنیم.

ما با گفتن اینكھ این تكرارھا براي تاكید بیشتر دگر اندیش ھا و سكوالرھا از ما سوال مي كنند براي چھ مطالب قرآن این ھمھ تكراري است.ما ھمان كاري را كھ خودت انجام دادي تكرار مي كنیم یعني سپردن بھ حافظة موقت و چسباندن در جاي دیگر است آنھا را ساكت مي كنیم.

cut and paste , cut and paste , cut and paste,..... ما بھ مطالب جدید دسترسي نداریم كھ یك سایت جدید براي تو درست كنیم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

336

ما این قدر بھ كپي كردن و چسباندن در جاي دیگر ادامھ مي دھیم تا در این بھشتھاي اسالمي تو پولھاي زیادي خرج اسالم مي شود.تنھا چیزي كھ ما كم داریم این است كھ آنقدر قدرت مغزي نداریم سایتھاي برادران اسالمي ھمھ مثل ھم بشوند .شبیھ آیھ ھاي قرآن خودت.

كھ این سكوالرھا و دگر اندیشھا را ساكت كنیم ..بھ این دلیل ھست كھ ما بھ انجام تكالیف بیشتري نیازمندیم .ما شب و روز مشغول انجام دادن تكالیفمان ھستیم در حقیقت ما آنقدر مشغول انجام تكالیفمان ھستیم كھ نھ تنھا در خانھ بلكھ در بیرون از منزل نیز بھ انجام تكالیف خود

براي ھمین است كھ ببین چقدر ما با استعداد و با ھوش ھستیم .سكوالر ھا و آزاد اندیشھا ھرگز تكالیفشان را انجام نمي دھند.. مي پردازیم.اما بھ نظر مي وقتي ما این كار را مي كنیم خیلي بھ ایمان خودمان مي بالیم.. ما براي آنھا صحبت مي كنیم كھ چگونھ یك مقالھ بنویسند.

یك روز در میان ما در این حقیقتا اینترنت ما را بھ آتش كشانده. رسد كھ این جنگ اینترنتي نیز بھ نفع سكوالرھا و دگر اندیشھا تمام شود..سایتھاي اینترنتي كھ متعلق بھ سكوالرھا و دگر اندیشان ھست بھ مطالب جدیدي بر مي خوریم كھ پیروان تو قادر نیستند از پس آنھا بر

اگر دوست خیلي براي ما شرم آور است وقتي كھ متوجھ مي شویم این دگر اندیشھا و سكوالرھا روزي یكي از پیروان تو بوده اند. بیایند.داري در مورد آنھا بیشتر بداني مي توانیم آدرس ایمیل آنھا را ھمراه با مقاالت كفر آمیزي كھ جرات بھ نوشتن آن كردند براي تو بفرستیم.

اگر فراموش ما این مطلب را از گفتھ ھاي بي شمار خودت استنباط كردیم. خدایا آیا تو خودت عقیدة آنھا را نسبت بھ خود تغییر دادي؟.ھیچ كدام از نفوس بشر را تا خداي سورة یونس10:100: كردي چند نمونھ از این آیھھا را براي یاد آوري در اینجا متذكر مي شویم:

خدا ھر كھ را و پلیدي را خدا براي مردم بي خرد كھ عقل را بھ كار نبندند مقرر داشتھ است سورة فاطر35:8: رخصت ندھد ایمان نیاورند.پس تو نفس شریف خود را براي ھدایت این مردم بھ غم و حسرت نینداز كھ خدا بھ ھر خواھد گمراه كرده و ھر كھ را خواھد ھدایت سازد.و پس ھر كھ را كھ خدا ھدایت او را طالب باشد قلبش بھ نور اسالم روشن و منشرح گردانید. سوزة انعام6:125: چھ اینان كنند آگاه است.

این است كھ خدا آنان را كھ بھ و دل او را تنگ و سخت گرداند كھ گویي مي خواھد از زمین بھ آسمان رود. ھر كھ را خواھد گمراه گرداند.حق نمي گروند مردود و پلید مي گرداند.

اگر این مطالب از جانب تو تصدیق شد بھتر است ما وقتمان را خدا جان در ایمیلي كھ در جوابمان میدھي علت ترسمان را تصدیق بكن.خدا جان باور كن ما ھر روز شاھدیم كھ این چون این خواستة خودت بوده است. براي این كافران و دگر اندیشان بھ ھدر ندھیم.

دگراندیشھا و كافران بھ آھستگي اما با اطمینان در این جنگھاي اینترنتي بر ما فائق مي آیند اما كاري از دست ما بر نمي آید. .براي اینكھ و ھویت واقعي خود و محل زندگیشان را پنھان مي موقعیت را دشوارتر كنند این كافران و دگر اندیشھا از اسمھاي جعلي استفاده مي كنند.خدا جان لطفا سوء تفاھم نشود .ما خیلي تالش كردیم كھ پرده از چھره این دشمنان اسالم برداریم ما آنھا را مرتد نامیدیم و حكم جھاد كنند. .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

337

بر علیھ آنھا صادر كردیم .ما ھرگز فرمایشات تو را در مورد این كافران فراموش نكردیم .بھ عنوان یك حرفھ اي نكاتي از فرمایشات آنان كھ بھ غیب ایمان آوردند و سپس كافر شدند باز ایمان آورده و دگر بار كافر شدند. سورة نساء4:137: خودت را خاطر نشان مي كنیم.و بھ راھي ھدایت نخواھد فرمود سورة نحل 16:106:ھر آن كس بعد از اینكھ بھ خدا پس بر كفر خود افزودند اینان را خدا نخواھد بخشید.

بلكھ بھ اختیار كافر شود وبا رضا و رغبت و ایمان آورده باز كافر شد نھ آنكھ بھ زبان از روي اجبار كافر شود و دلش در ایمان ثابت باشد .و آنان سوره الشوري 42:16: بر آنھا خشم و غضب خدا و عذاب سخت دوزخ خواھد بود. دلش آكنده بھ ظلمت كفر گشت.. با ھواي نفس .

و بر آنھا قھر و حجت آنھا نزد خدا لغو و باطل است. پس از آنكھ خلق دعوت او را پذیرفتند. كھ در دین خدا جدل و احتجاج بر گزینند.عذاب سخت خواھد بود.

در بعضي از این ایمیلھا ما آنھا را تھدید كردیم كھ سرشان را مي و اخطار آمیز بھ آنھا فرستادیم. تھدید" خدایا ما تعدادي ایمیل انزجار"آنھا از سلمان رشدي و تسلیمھ اما آنھا اصال اھمیت نمي دھند. ھمانطور كھ آموزش خودت بوده و پیامبرت نیز بھ آن عمل كرده. بریم .ما مطمئنیم كھ تو فراموش تو گفتي كھ از ھمھ داناتري. خدا جان بھ ما كمك كن كھ این مرتدھا را پیدا كنیم.. نسرین خطرناك تر شده اند.

ما لطفا این نوار را برگردان بھ 1400 سال پیش. آیا تو یك ظبط صوت داري. نكردي كھ در فرمایشاتت ھر ورق از قرآن را تحسین كردي.اي اھل ایمان ھرگز از چیزھایي مپرسید مي دانیم كھ در آیھ ذیل فرمودي در مورد ایمان نباید ھیچگونھ سوالي بكنید سورة المائده5:101 :قرآن براي شما ھر آنچھ و اگر پرسش آن را ھنگام نزول قرآن واگذارید. و غمناك مي شوید. كھ اگر فاش شود شما را زشت و بد مي آید.

قومي پیش سورة مائده5:102: كھ خدا بخشنده و بردبار است. و خدا از اعقاب سواالت بيجاي شما در گذشت. مصلحت است بیان مي دارد.آنگاه كھ برایشان بیان شد كافر شدند. از شما ھم سوال از آن امور نمودند.

حاال ما مي فھمیم كھ چرا تو مجازاتھاي خدایا این خیلي مسخره است كھ اگر ما سوالي در مورد اسالم بكنیم منجر بھ بي ایمانیمان بشود.خدایا ما بھ راستي خیلي كنجكاویم كھ بدانیم آیا تو سختي را براي آنھا كھ سوال مي كنند نظیر كافران و دگر اندیشان در نظر گرفتھ اي.

خدایا براي جلو گیري از كج فھميھا جایي را براي ضبط بیاناتت نظیر یك سي دي یا یك كاست یا یك دي.وي .دي در نظر گرفتھ اي یا نھ.لطفا بھ ما بگو سلمان رشدي و تسلیمھ نسرین كجا ما بھ وحي تو بھ طور اضطراري نیازمندیم. لطفا ما را بھ خاطر چنین تقاضاھایي ببخش.

وقتي ایمیلت را دریافت كردیم فورا آن را بھ طرفدارانت نظیر گروه ھاي طالبان و دیگر آنھا ھر روز دارند چند برابر مي شوند.. ھستند..اما ما خیلي سعي كردیم كھ با عقل و منطق این دشمنان اسالم را سركوب كنیم. گروه ھاي اسالمي مي دھیم كھ حساب آنھا را برسند.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

338

این ھمان چیزي است كھ معموال تو بھ وسیلة آن پیروز مي بنا بر این چاره اي نداریم جز اینكھ آنھا را از نظر جسمي نابود كنیم. نتوانستیم.اینطور نیست؟ شدي.

افغانستان و سودان را بھ یاد مي آوري؟ این تنھا زباني است كھ تو در قرآن بوسیلة آن با كافران و دگراندیشان بنگالدش' كشتار در ایران 'سوره بقره 2:193 با كافران جھاد كنید تا فتنھ و فساد از روي زمین برطرف خدایا نگاه كن در كالم پاكت چھ نوشتھ اي: سروكار داري.

ھمانا كیفر آنان كھ با خدا و و اگر فتنھ و جنگ دست كشیدند ستم جز بر ستمكاران روا نیست المائده5:33 : و ھمھ را آیین خدا باشد. شود.رسول او بھ جنگ برخیزند و بھ فساد كوشند در زمین جز این نباشد كھ آنھا را بھ قتل رسانند و یا دست و پایشان بھ خالف ببرند و یا با نفي این ذلت و خواري عذاب دنیوي آنھاست و اما در آخرت باز بھ عذابي بزرگ گرفتار خواھند شد. بلد و تبعید از سرزمین صالحان دور كنند.پس از آن شما مومنان چون با كافران روبرو شوید باید آنھا را گردن بزنید تا آنگاه از خونریزي زیاد دشمن را از پا در آورید. محمد47:4:این حكم فعلي است و اگر تا جنگ سختیھاي خود را فرو گذارد. اسیران جنگ را محكم بھ بند كشید كھ بعدا آنھا را آزاد كنید یا فدا بگیرید.و آنھا كھ در راه و لیكن اینھا براي امتحان خلق بھ یكدیگر است. خدا مي خواست خود از كافران انتقام مي كشید و ھمھ را ھالك مي كرد.

خدا كشتھ شوند خدا ھرگز رنج اعمالشان را ضایع نگرداند.

اگر زبان ما را متوجھ میشوي و مي تواني بھ ما جواب بدھي منتظر خدا جان ھمان طور كھ قبال گفتیم خیلي حرفھا داریم كھ با تو بزنیم.بھ دلیل امنیتي ما از حروف رمزي شبیھ آنچھ خودت در قرآن استفاده مي كني (الم 'طھ 'حم ارادتمند و بندة تو ھل -لوم-ونا. جوابت ھستیم.

خدا جان من مطمئن ھستم كھ تو مي تواني این حروف را از رمز در بیاوري . " * و....)

از خوانندگان محترم بھ واسطھ درج این مطالب كفرآمیز عذرخواھي ميكنیم این مطالب گوشھاي از شبھاتي است كھ بھ طور دائم از طرف معاندین و مخالفان اسالم و انقالب در سایتھا نوشتھ ميشود و قلب و روح و ایمان مسلمانان را مورد ھجمھ قرار ميدھد .

شیوهھاي تبلیغ 1 .3-3 - انتشار سيدي ، كاست و پوستر مربوط بھ خوانندگان متالیكا

2-3- گسترش یافتن سایتھا وبالگھاي مربوط بھ شیطان پرستي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

339

3-3- تبلیغ و اطالعرساني از طریق پارتيھاي شبانھ و گفتگوھاي دوستانھ عليالخصوص در مناطق مرفھ شھرھاي تھران ، شیراز و ...4-3 - تبلیغ در تاالرھاي گفتگوھاي مجازي

باید بھ تكرار برخي از آنھا زمینھھاي جذب باید یادآور شد كھ عالوه بر تمامي موارد مورد اشاره در این بخش یعني زمینھ جذب" .4پرداخت ،كھ در كشورمان داراي بازخورد مثبت بوده است .

این موسیقي در ایران نیز مانند بسیاري از كشورھاي اسالمي و عربي بھ گونھاي كھ شرح آن رفت ، وارد شد و 1-4- موسیقي متال :راه یابد . توانست پس از مدت كوتاھي بھ دانشگاهھاي بزرگ كشور ھمچون دانشگاه تھران ، دانشگاه شھید بھشتي ، دانشگاه فردوسي و ...

لكن سیر جھاني و فراگیر تالش اگرچھ در بسیاري موارد ، ایران اسالمي در جایگاه باالتري از معنویات قرار دارد . 2-4 - افول معنویت :ھاي قدرتھاي بزرگ فرامنطقھاي براي استحالھ فرھنگي و از سوي دیگر ماشیني و صنعتي شدن مناسبات جاري و تاثیرپذیري مردم

باید عنایت داشت روند رو بھ رشد استفاده از كشورمان از شرایط جھاني زمینھاي براي رشد چنین جریاناتي را فراھم نموده است .. شبكھھاي ماھوارهاي نیز عامل تعیینكننده در جذب و گرایش یافتن بھ این گروهھا ميباشد

در بخشھاي قبل اشاره كردیم كھ سازمان ھاي جاسوسي كشورھاي غربي تالش سازمان یافتھاي را براي استحالھ 3-4- سرمایھگذاري :جوانان كشور عزیزمان بپردازند . تھيسازي فرھنگي " فرھنگ جمھوري اسالمي ایران تدارك دیده و مدتھاست كھ ميكوشند تا بھ "

از جملھ باید اشاره كرد كھ طبق گزارش برخي از رسانھھاي مستقل در سال گذشتھ دشمن در این راه مبالغ ھنگفتي را نیز تدارك دیدهاست .پرست از سوي دولت آمریكا اختصاص یافتھ است . مبلغ ھشت میلیون دالر آمریكا بھ فعالیت تبلیغات گروهھاي شیطان

رشد تعداد مخاطبین شبكھ جھاني اینترنت طي سالیان اخیر آسیبھایي را متوجھ نظام فرھنگي كشور نموده است كھ از 4-4 - اینترنت :اما عمده فعالیت این افراد در قالب وبالگنویسي صورت ميپذیرد ، این دست از جملھ ميتوان بھ فعالیت شیطان گرایان اشاره كرد .

فعالیت خود را آغاز كرده و اظھار مينمایند كھ توسط فردي بھ نام جنبش شیطانگرایان ایران " وبالگھا ھمزمان با اعالم موجودیت "افراد پس از تكمیل فرم روند ارتباطگیري و فعالیت وبالگھاي مذكور بدین صورت است . . در ایران ھدایت ميشوند اھریمن " مستعار "

ثبتنام یك ایمیل در صندوق پست الكترونیك خود با موضوع خوش آمدگویي دریافت ميكنند و پس از برقراري ارتباط با ایشان و در

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

340

این وبالگھا صورت جلب اعتماد بھ برخي از مھمانيھاي شبانھ و یا پاركھا براي آشنایي دعوت شده و مورد راھنمایي قرار ميگیرند .انتشار عكسھاي شیطان گرایان جھان ، انتشار نامھ شبیھ بھ نامھ ھاي مسیحیان شیطان پرست عمدتا فعالیت خود را در چندین محور :چرا بھ صورت مثال وبالگ شیطان در این خصوص مينویسد : " خطاب بھ خداوند متعال كھ بار سیاسي نیز دارد ، دنبال مينمایند .

چیزھایي را كھ بھ اطرافیانم دادي بھ من ندادي؟ و چرا ميخواھي بدبختي مرا ببیني ؟ چرا منو ازین دنیاي كثیف و از بین كساني كھ ازشون جلوي پاي من كم سنگ انداختي ؟ كم آدمھایي رو مثل من بدبخت نفرت دارم رھا نمي كني ؟ حالم از زندگي بین این لجن بھ ھم ميخوره .ھمیشھ لحظھ شماري مي كردم براي سال نو عیدي پدر و مادر از ھمھ چیز لذت بخش این وبالگ ھمچنین در ادامھ ميآورد : " كردي . "

تر بود ولي االن سال نو بوي تنفر مي ده بوي مرده ميده وقتي كسي رو مي بینم كھ خدارو ستایش مي كنھ تفو لعنتش مي كنم نفرینش ميكنماز ھیچ چیز خبر نداره آنقدر خوشھ كھ ھیچ چي حس نمي كنھ چرا پدر مادرم منو ترك كردن چرا منو نفرین مي كنن بھم مي خندن مگھ من شاخ دارم لباس نو برام ارزش نداره چون بوي كفنو دارم حس مي كنم تو خدا نیستي تو ھیچي نیستي اصال من بھت اعتقاد ندارم چون براي من بي ارزشي پستي من بھ ھیچ چیز اعتقاد ندارم ھیچ كس ھم نھ مي پرستم نھ قبول دارم بعد این دنیا ھم دنیایي نیست میمیریم و میپوسیم از

الشھ ي ما گلي سبز میشھ كھ خار نداره ھیچ شیطاني وجود نداره ولي آنقدر آدمھا بھش اعتقاد دارن قبولش دارن و فكر مي كنن كھ شیطان اگر پروردگار ما ھست كھ یك نیرویي بھ وجود اومده كھ خیلي چیز ھارو مي تونھ نابود كنھ. Black Metal نبود من مي مردم اي كاشبھ جایي میرم كھ ھیچ كس وجود نداره گناھي نیست ثوابي نیست آدم احمق نیست خدا نبود چون وقتي گوش مي دم میرم بھ دوران (خلسھ)

نیست پیامبران دروغین نیست شھوت و ھزار تا چیز دیگھ اي كھ این جا ھست یا چیزي كھ ھست و این جا وجود نداره اونجا نیست فقط یك نور سیاھي ھست كھ چشمتو نميزنھ بوي ھمون گلي كھ گفتم از الشھ آدمھا سبز میشھ میاد كھ مست مي كنھ ترس و وحشت نیست چیزي

نیست كھ بھش فكر كني خودتي . "

بھ دست آوردن نیرو ھاي نھفتھ در تاریكي ، كسب كسب قدرت تاریكي براي شیطان پرستي / " مراحل وارد شدن بھ شیطانپرستي .5انرژي عظیمي كھ این امكان را بھ شما میدھد روح خود را ارتقا بخشید و كمبودھایش را با قدرت جایگزین قدرتي است دروني و بي پایان .

خالصانھ بھ نیروي روح خود و روح تاریكي نكتھ ي مھم در برگزاري این مراسم این است كھ ھرگز نباید بھ نتیجھ بدگمان باشید . كنید .آنچھ باقي میماند آرامش و دوري از افكاره بیھوده است كھ باید در خود ایجاد كنید . ایمان داشتھ باشید.

ستاره 5 پر روي دیوار) باالي سر محراب ( مقابل دیوار غربي قرار گرفتھ پارچھ سیاھي بھ روي آن كشیده ميشود . : مقدمات محراب *روي محراب 2 شمع سیاه روي پایھ ، خنجر مخصوص مراسم ، جمجمھ انسان ، یك زنگ ، یك آتشدان و یك جام بگذار وارونھ نصب كن .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

341

ميتوانید از جمجمھ انسان ساختھ شده از مواد مصنوعي نیز براي نور بیشتر میتوان از شمع ھاي سیاه در گوشھھاي اتاق استفاده كرد / /آتش : . جام را با مایعي بھ رنگ قرمز پر كن .ماھیت مایع اھمیتي ندارد زیرا كھ این مایع نماد خون قربانيست خون : استفاده كنید .

بھ ترتیب آداب مراسم : تماما سیاه ھمراه با ستاره 5 پر وارونھ آویختھ بر گردن . : پوشش آتشدان را درست در مركز محراب قرار ده .شش بار در جھت جنوب ، شش بار در جھت شرق ، شش بار در جھت شمال .حال خنجر را بدست گیر بھ ذیل زنگ را بھ صدا درآور :

بنام شیطان بزرگ و افتخار او ، لوسیفر من نیروھاي تاریكي و قدرت شیطان سمت پنتاگرام وارونھ نشانھ برو و با لحني دعایي نیایش كن :آتش سیاه برافروختھ و با خنجر پنتاگرام وارونھیي در ھوا رسم كن و آتش را بيافروز ، نیایش را ادامھ بده : را بھ درون فرا مي خوانم .

روح سیاه و شیطاني كاین ظاھر شده ، كسي كھ از دوردست مي آید تا خواست خود را بر فراز درھاي تاریكي بر پاشنھ خود چرخیده اند .این منم خداي دیروز ، امروز و نظاره كن . ھستي بنا كند .بر حذر باش از گمراھي انسان كھ ھمواره ھمراه اوست از ابتدا تا نھایت .

بي ھمتا در توانایي .عناصر را بخوان تا مرا خدمت كنند و نیروھاي طبیعت را .غرق در دانایي . نگھبان زمان و ابدیت .بي مانند فرداھا .كاین ، شیطان دوباره خنجر را بھ سمت پنتاگرام وارونھ نشانھ برو و ادامھ بده : امر كن تا تجلي آمال من شوند .بپاخیز من تو رامي خوانم .اكنون من در قالب تو خواستھھاي شیطانيام را تجلي مي بخشم ؛ پندار قدرت تاریكي در دستان من است . ، من قلھھا را تصرف كردهام .جام را در مقابل پنتاگرام وارونھ باال ببر ( مرا در الیھ ھاي نامریي و رمزآلودش تنھا گزار . مرا با شكوه و عظمت باستاني تسخیر كن .

انگشت را از ظرف خارج كرده ، دور لبھ جام بگردان (در جھت و انگشت اشاره دست راست را درون ظرف ببر . بمنظور پیشكش )قدرتھاي نھفتھ در تاریكي مرا در بر گیرید من از این جام مي نوشم .من از زندگي مي نوشم . و ھمزمان بخوان : گردش عقربھھاي ساعت)ھمراه با برترین نیروھاي شیطاني و عمیقترین قدرتھاي تاریكي بھ جھان ماده باز مي گردم تا جام را یك نفس تا انتھا بنوش و ادامھ بده : .

آتش را خاموش كن ، زنگ را در خالف جھت ابتدایي بھ صدا در آور، شمعھا را خاموش كن . شبي دیگر را تسخیر كنم .

اولین : زمان شیطان پرستي در زمانھاي بسیار قدیم و قرون اولیھ آدمي در چندین زمان انجام ميگرفت : 6) اعمال و زمان شیطان پرستيزمان ھنگام كسوف و خسوف بود ؛ بر این تصور كھ شیطان و خداي تاریكي از انسانھا عصباني ھستند و منتظر ھدیھ خود و اگر براي آنھا

. قرباني انجام نميگرفت خداي تاریكي و شیطان تمام انسانھا را قتل عام میكردند لذا براي آرامش شیطان قرباني كردن انسان انجام ميشداین مراسم بھ خصوص در قبایل آمریكاي جنوبي بسیار فراوان دیده شده است بھ گونھ اي كھ اكتشافات بھ دست آمده وجود این قرباني

البتھ قرباني كردنھا را تصدیق میكند و اتاقھاي مخصوص قرباني كردن نیز بھ شیوهاي خاص بنا شده بود و تزئینات خاص خود را داشت .كردن انسان در زمانھاي دیگر نیز انجام میشد كھ اكنون قرباني كردن انسان در دوره كنوني در یك شب كامال تاریك انجام ميشود .اعمال

مراسم شیطان پرستي نیز بسیار زیاد است و بھ ذكر چند مورد بسنده مي كنم.مھمترین اعمال آنھا اعمالي است كھ ھمیشھ انجام ميدھند و در

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

342

آن بھ انجام امور جنسي ميپردازند و ھمچنین از شیطان براي پیشبرد اھداف حاضرین كمك میخواھند و اگر كسي مشكلي داشتھ باشد براي مراسم بعدي ؛ مراسم عضویت یك عضو جدید بھ این ھیئت و مجموعھ است كھ این كار توسط كشیش كلیساي حل مشكل وي دعا مي شود.

انجام ميشود . بستگي بھ مذكر یا مونث بودن عضو جدید دارد ) شیطان و یا ھمسر وي (

در شیطان پرستي جدید قرباني كردن مفھومي ندارد اما براي آنان كھ ھنوز پیرو شیطان پرستي قدیمي و قرون مراسم قرباني كردن : *البتھ قرباني توسط آب مقدس غسل داده ميشود و بر روي محراب خوابانده ميشود . وسطایي ھستند این كار در شبي تاریك انجام ميشود .

و در كاملترین مراسم قرباني كردن براي شیطان ؛ قرباني پس از كشتھ شدن و . اصوال قربانيھا قبل از انجام مراسم بیھوش ميشونددر این مراسم خواندن اوراد مخصوصي بھ زباني كامال بي معني و گاھا عبري انجام نوشیدن خون وي توسط آتش سوزانده ميشود .

این مراسم در كلیساي شیطان پرستي انجام شاید معروفترین مراسم آنان باشد . مراسم معروف نماز سیاه یا نماز جماعت سیاه : ميگیرد .ميشود و دقیقا ھمان مراسم عشاي رباني مسیحیت است با این تفاوت كھ تمام كارھا برعكس انجام ميشود و البتھ كارھایي نیز در آن مراسم

در مراسم پیوستن عضو جدید بھ شیطان پرستان كھ البتھ مراسم پیوستن عضو جدید : . انجام ميگیرد كھ از ذكر آنھا خودداري ميكنماین بوسھ توسط ھمسر یا خود كشیش بھ بدن شخص عضو شونده زده ھمچنین عملي در جادوگري نیز وجود دارد بوسھ مقدس است .

ميشود.آمیز بودن فعالیت گروهھاي شیطانپرست در تھدید " شیطانپرستي بھ مثابھ یك تھدید در این بخش بھ دنبال آن ھستیم تا بھ تبیین " (7

داخل كشور بپردازیم .واقع شده كلیساي شیطان " ھمكاريھاي جاسوسي با توجھ بھ اینكھ در 4 كشور آنگلو ساكسون مكانھاي مقدس شیطانپرستان با نام " .1است و در ھمین كشورھا نیز بنابر بر دالیل سیاسي از گروهھاي ناھنجار اجتماعي و سیاسي مھاجر و مسافر بھره برداري جاسوسي مي

شود الزم است كھ بھ صورت ویژه بھ ھمكاريھاي جاسوسي عناصر مربوط اشاره داشت.

جرائم باندي در جھان كنوني جرایم در دو دستھبندي كلي یعني جرایم فردي و غیرسازماني و جرایم باندي یا سازماندھي شده ، ارزیابي .2مصادیق جرایم باندي یا سازماني بمبگذاري ، اقدام براي ترور ،قاچاق مواد مخدر عليالخصوص مواد مخدر شیمیایي . و تحلیل ميشوند

ميباشد كھ طبق تحقیقات بھ عمل آمده شیطانپرستان با تمامي جرایم مذكور ارتباط داشتھ و عمدتا از طریق ،راهاندازي مراكز فساد و..مشاركت در آنھا بودجھھایي را دریافت مينمایند .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

343

از سوي دیگر ایجاد روابط سازماني روابط سازماني در ادامھ جرایم سازماني و بلكھ بھ عنوان عامل زیربنایي بر آن تعریف ميشود . .3البتھ نگاھي جامعتر بھ سایر بخشھاي مورد اشاره در برخي ناامنيھاي عمومي و اجتماعي در اثر عنصر روابط سازماني جھت ميیابد .

پژوھش ميتواند ھرچھ بیشتر گویاي این مطلب باشد ، لكن تاكید بر این نكتھ ضروري است كھ اعضاي این گروهھا عمیقا سازمانگرا و سازمانمحور ميباشند.

ارتباط خارجي ھمانطور كھ در بند اول اشاره شد ، شیطانپرستان در 4 كشور آنگلو ساكسون ، یونان و رژیم صھیونیستي داراي .4حجم ميباشند كھ زمینھساز ارتباطات مختلف از مجراھاي گوناگون را براي ایشان فراھم ميآورد . تشكیالت سازماني اماكن مقدس و ...ھمچنین نباید از نظر روابط بھ خودي خود مي تواند منشا تھدیدات امنیتي متعددي براي كشورھاي اسالمي بخصوص نظام اسالمي باشد .در این باره باید دور داشت بقا و استمرار فعالیت اینگونھ گروهھا بھ لحاظ ماھیت و اھداف عمیقا نیاز بھ روابط با خارج از كشور دارد .

عنایت ویژهاي نیز بھ ارتباط این افراد با خانوادهھایشان در سایر كشورھا عليالخصوص كشورھاي آمریكایي و اروپایي داشت .

سرقت اغلب جوانان كھ بھ شیطانپرستان مي پیوندند حتي چنانچھ از خانواده ھاي ثروتمند نیز باشند از اعضاء مطرود خانواده بھ .5حساب ميآیند ، لذا حضور ایشان در جمع گروه اجتماعي ميتواند زمینھ جرایمي را ھمچون سرقت براي تامین منابع مالي فراھم آورد كھ

در این خصوص مجددا تاكید ميشود كھ ھرگونھ دامن . این سرقتھا در ابعاد مسلحانھ طبیعتا تھدیدي براي امنیت اجتماعي بھ شمار ميآیندبدیھي است كھ بخشي از این مفاسد نیز در پوشش سرقتھاي متعدد انجام ميپذیرد ، . زدن بھ فساد چون از باورھاي شیطانگرایان ميباشد

باید در نظر داشت كھ سرقت نیز عاملي است براي نزدیكي بھ شیطان .

تجاوز جنسي در جمع شیطانپرستان اصوال تجاوز جنسي یك ارزش و شرط براي ورود و استمرار حضور در گروه بھ حساب ميآید . .6این تجاوز كھ عمدتا با قتل ،تجاوز بھ ھمجنسان و كودكان نیز ھمراه است عنصر اصلي ایراد خسارت و انتقامگیري از فرد متجاوز جنسي

تجاوز جنسي از تصور شیوع یافتن این ضد فرھنگ مخرب نیز ميتواند مرزھاي امنیت اخالقي را در جامعھ درنوردد . است .ضدارزشھاي تبلیغي این دست گروهھاست كھ دائما با ساخت نماھنگ ، تنظیم آلبومھاي موسیقي ، ترویج فكري و از طریق فیلمھاي مبتذل

تنوع در كسب لذت جنسي است . تجاوز " در حقیقت شیطانگرایان مدعياند " دنبال ميشود .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

344

قتل قتل یك عمل شیطاني بزرگ بھ حساب آمده و شیطانپرستي كھ تعداد و كیفیت قتلھایش بیشتر باشد بھ درگاه شیطان نزدیكتر خواھد .7افزایش تعداد قتل در جوامع مختلف یكي از معیارھاي ناگفتھ پیداست كھ این مولفھ نیز تاثیرات سوء امنیتي را بھ ھمراه خواھد داشت . . شد

بینالمللي و تعیینكننده درخصوص وضعیت امنیتي ھر كشور بھ شمار ميآید ، حال اگر این جرم كالن با یك اندیشھ سازماندھي شده و تقدسزا ھمراه شود و حاشیھھایي چون تجاوز جنسي را نیز با خود ھمراه سازد ، ناگفتھ پیداست كھ ميتواند تاثیرات گستردهاي را در

. خدشھدار نمودن مقولھ مھم امنیت بھ ھمراه داشتھباشد

وضعیت فعلي شیطانپرستي در ایران وضعیت فعلي این گروهھا در ایران طي 5 بخش كھ در ادامھ شرح آن ميآید خالصھ ميشود : (8از جملھ تحركات 1. تحرك در اینترنت وبالگنویسي ،گفتگو در محیط یاھو 360 درجھ ، سایت كلوپ دات كام ، دریافت خبرنامھھا و ...

اینترنتي شیطانپرستان ایراني است كھ تاكنون نیز ادامھ دارد (در آینده گزارش ویژه از تكتك حوزه ھاي یاد شده ارائھ خواھد شد.)ترویج نمادھا مغازهھا و اصناف فروشنده زیورآالت نقرهاي ، فروشگاهھاي پوشاك جوانان و بانوان عليالخصوص در شھر تھران .2

در برخي موارد حتي ميتوان اظھار كرد كھ فروشندگان و مدیران وظیفھ عمده ترویج شیطانپرستي در داخل كشور را بر عھده دارند .ھمچنین گفتني است برخي از چھرهھاي مطرح موسیقي پاپ و متالیكا در تھران و حتي اطالع اندكي از محتواي عمل خود ندارند .

سایتھا شھرستانھا بھ كرات و از طرق مختلف این نمادھا را حمل و معرفي و بھ صورت مستقیم و غیرمستقیم بھ ترویج آنھا ميپردازند .و وبالگھاي فارسيزبان نیز نقش عمدهاي را در گسترش و معرفي این نمادھا ایفا ميكنند

بابك خواجھپور ، ژانو باغومیان ، لویك یومیان و . و گروه كھ توسط " رامان " ترویج متالیكا گروهھاي موسیقي متالیكا ھمچون گروه " 3اداره ميشود بھ عنوان شاخصي از فعالیت رو بھ گسترش گروهھاي متالیكا قابل ذكر ھستند. كارن آراكلیان "

، جشنھاي فارغالتحصیلي و مھمانيھا خاص دوستانھ ھمواره بھ عنوان كانون فعالیت رپرھا " پارتيھاي شبانھ پارتيھاي شبانھ " .4در این مراسم و ھر بار گروھي از جوانان با انواع و اقسام مختلف با اندیشھھا و ظواھر شیطانگرایي آشنا شیطانپرستان قابل ذكر ھستند .

و یا جذب آنھا ميشوند.سر اھریمن " ھمكاري با سلطنتطلبھا اوایل سال گذشتھ میالدي خبري در وبالگھاي وابستھ بھ شیطانپرستان ایران منتشر شد كھ " .5

انتھاي پیام اعالم ميكرد. انجمن پادشاھي ایران " كرده ایشان پیوستن گروھش را بھ "

==========================================================================

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

345

نحوه ورود و شكل گیري گروه ھاي شیطان پرستي در ایرانھاي فاسد فكري غرب استگرایي یكي از جریانشیطان

ھاي فاسد فكري و فرھنگي كھ ابتدا مرزھاي اخالقیات را در كشورھاي اروپایي و آمریكایي در ھم یكي از جریان:خبرگزاري فارسگرایي استپرستي یا شیطانھاي شرقي رسید شیطانشكستھ و سپس بھ سرزمین

ھاي پس از پیروزي انقالب نسبت بھ دیگر كشورھاي اسالمي و شرقي الخصوص در سالبھ گزارش خبرگزاري فارس، ایران اسالمي عليدر این میان تالش كشورھاي غربي براي استحالھ فرھنگي . استھا و تھدیدات فرھنگي دست بھ گریبان بودهبا بیشترین حجم و تنوع آسیب

گیري این نحلھ در جھان غرب و ھدف پژوھش حاضر بررسي اجمالي شكل.دھنده نقش موثري ر ایفا كرده است ھ عنوان عامل شتابنیز بالمللي است كھ بھ دلیل ماھیت و عملكرد داراي ھاي ضد فرھنگي بینپرستي یكي از جریانشیطان.سپس راھیابي آن بھ كشورمان است

برداري شود ، اما ترین اطالعات موجود و قابل دسترسي بھرهاست از كاملھا سعي شده در گردآوري دادهلكن.باشدزوایاي پنھاني مينیز وجود دارد"تھدید خاموش فرھنگي "رغم تدابیر علمي متخذه احتمال تاریك ماندن برخي از ابعاد این علي

پژوھش در یك نگاهپرستيآشنایي با شیطان 1

تعریف كليھاي متعدد منتھي بھ ھاي افسار گسیختگي جھان غرب در تمامي ابعاد فردي و اجتماعي و جنبھتوان بھ سالھاي پس از رنسانس را ميسال

روابط انساني توصیف كردآن در پس از برداشتھ شدن یوق تعالیم متعصب كلیساي كاتولیك از گردن انسان غربي ، چند كنش عمده فكري و فلسفي شكل گرفت كھ شرح

ھاي ھاي متفاوت بھ مسالھ انسان و رابطھ او با خدا است كھ زمینھد لكن آنچھ قابل توجھ است ، رویكرگنجد ،حوصلھ این مقال نميھاي فلسفي را فراھم آوردگیري بسیاري از جریانشكلھ متفكران غربي استتاثیرات گسترده مكاتب یوناني و شرقي بر اندیشاي كھ نباید از ذھن دور بماند ،نكتھ

گرایي بھ مباحث اصلي توحیدي یعني جایگاه خدا ، انسان و شیطان نیز رسیدالذكر دامنھ انتقاددر ھر حال با در نظر گرفتن موارد فوق

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

346

تستاني بھ االخالق با اتكا بھ گرایشات و نظریات توراتي و پروھاي آغازین قرن بیستم برخي از عناصر فاسدھا بعد یعني در سالقرنتوجھي بھ تجاوزات جنسي ، ھدم اصول اخالقي ، بيقتل ، گرایي ، ھایي ھمچون گناهرا با ویژگي"پرستيشیطان"صورت مخفیانھ جریان

گذاري كردندپایھ...مسائل توحیدي و ساني بھ این جریان شده ، لكن استفاده از اگرچھ فطرت خداجوي انساني عاملي بازدارنده در تمایل یافتن تعداد وسیعي از افراد جامعھ ان

شدن انساني غربي و عصر جدید از معنویت و اتصال بھ منبع تھيالعاده و دور از ذھن ،ھاي جذاب و متنوع ، انجام اعمال خارقموسیقيھا فراھم آوردفیض موجبات گرایش افراد اندكي را بھ این گروه

. اي توسط كنندهھا و تعالیم گمراهپرستي ، آموزهھاي شیطانم عدم استقبال عمومي از عضویت در گروهرغنكتھ حائز اھمیت آن است كھ علي

ھا در شود و این گروهمنتشر شده و ميھاي بزرگ سیاسي قرار گرفتھ ، ایشان و بھ وسیلھ ابزارھایي كھ در اختیار ایشان توسط قدرتشوندو فساد شناختھ ميسراسر جھان ھمواره بھ عنوان كانون ھاي فحشا

نظر از انواع صرفپرستان در آمریكا دانست ، توان بھ صورت جدي آغاز دور جدید حیات و فعالیت شیطان را مي1960سال ھدف این پژوھش بررسي و مطالعھ .وجود داشتھ است ...ایران و پرستي كھ طي سالیان متمادي باستاني ھمچون یونان ، عراق ، شیطان

میالدي رسما در كشور آمریكا فعالیت خود را بھ عنوان یك فرقھ و مكتب آغاز 1960پرستي مسیحي است كھ در سال ریان خاص شیطانجاستكرده

باشد كھ طي گیري جریان مذكور مينكتھ ضروري نقش قابل توجھ یك مامور شناختھ شده سازمان مركزي جاسوسي آمریكا در شكلواھد شدپژوھش بھ آن اشاره خ

پرستي دیني شیطانھاي جدي است ، لكن با توجھ بھ پرستي را دیني خواند ، محل سوالتوان شیطاناگرچھ ضروري است كھ متذكر شویم اینكھ اساسا آیا مي

شودعینا استفاده مي"پرستي دیني شیطان"بندي ارائھ شده است از عنوان اینكھ در اغلب كشورھا چنین دستھ"عمده پیروان آن بھ .باشدناي بنیادین این نوع از گرایش بھ شیطانیسم ، پرستش یك نیروي ماوراء الطبیعھ اساطیري و یا چند خدایي ميمب

گرایش دارند ...و ھاي شرقيالھھرم باستان ، "خدایان

. انسان و در حقیقت خودپرستي استاما ركن اصلي این نوع نیز مانند سایر انواع تاكید بر پرورش استعدادھاي شخصي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

347

پرستي فلسفيشیطان .آنتوان "گذاري این فرقھ بھ نام پرستي بھ پایھاین شاخھ از شیطان"این نوع گرایش عبارت است از اینكھ محور و مركز عالم انسان است

شودنسبت داده مي"الوي در بخش سوم بھ تفضیل . (ي و گوتیك از مبناي اعتقادي یھودیت نشات گرفتھ است گرایي نیز مانند دو نوع دیگر یعني دیناین نوع شیطان

(.در این خصوص بحث خواھد شد

آنتوان الوي * آشنایي گذرا با " "اش ده میالدي در شیكاگو آمریكا متولد و بھ ھمراه خانوا1930وي در یازدھم آوریل سال .باشدمي"آنتوان شزاندر الوي "نام كامل وي

شودبھ سانفرانسیكو عزیمت نموده و تا زمان مرگش در آنجا ساكن مي سالگي ضمن فرار از تحصیل و حضور در خانھ بھ عنوان خدمھ و دلقك بھ یك 17وي شخصیتي ناھنجار و ناسازگار بوده كھ در سن

پیونددسیرك مياي را نیز شود كھ تاثیرات عمدهنوان عكاس جنایي مشغول بھ كار مي میالدي در دایره جنایي پلیس آمریكا بھ ع1950الوي در سال

التزام بھ اصول اولیھ اخالقي و پایبندي بھ كند اما بنابر دالیلي اعم از عدمازدواج مي"كارول لنسیگ " با1952آنتوان در سال .پذیردمي بھ بعد روابط نامشروعي را با 1960سال ھمسر اولش جدا شده و ازاز"داین ھگارتي "روابط خانوادگي و شیفتگي بھ زن دیگري بھ نام

آوردالوي یك فرزند نامشروع از ھگارتي كھ ھرگز با وي ازدواج نكرد را بھ دست مي.كندوي آغاز مي

امنھ را با برخي عناصر ھا روابط جدي و پردوي ھمچنین عالقھ وافري بھ نوازندگي پیانو داشتھ و طبق اطالعات موجود در ھمین سالكندبرقرار مي"مایكل آكینو "ھمچون

دایره "ھاي سري در حال كھ براي جمعي از اعضاي حلقھ1966 آوریل 30این فرد مرتبط با سازمان جاسوسي آمریكا در تاریخ شد"كلیساي شیطان "گذاري گفت ، مدعي بنیانبا سري تراشیده سخن مي"آمیز اسرار

روز مرگ الوي با نام .بھ چاپ رساند "پرستش شیطاني آئین "و كتاب دیگري نیز با نام "انجیل شیطان "امبرده كتابي را تحت عنوان نشوددر آمریكا شناختھ مي"ھالووین "

شیطانپرستي گوتیك

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

348

ترین فرقھ انحرافي بھ پرستي با اشاره بھ تاریكي و از كثیفرگرایي نیز مانند دو نوعي كھ در گذشتھ اشاره شده نوعي از شاین نوع شیطاندر موسیقي متالیكا نیز سبكي بھ نام گوتیك وجود دارد.آید حساب مي

ھاي گرچھ گفتني است براي تمام گروه. (شودبھ این گروه نسبت داده مي...تجاوزات جنسي و ترین اعمال مانند خوردن نوزادان ، كثیفھمانند اعضاي.در این شاخھ بارز است "برگشت تاریكي "میل و درخواست بھ.)آیدبھ حساب مي!ین اعمال از واجبات شیطاني ا !برندھا براي فریاد كشیدن پناه ميھاي تیره بھ غارھا و تاریكيكھ با لباس"آكنكار "گروه

بسترھاي شیطانپرستي در غربفلسفھ یوناني .1

نمایند ، دیدگاه ادیان نسبت برداري ميگرایي از آن بھرهمواردي كھ اغلب ، كارشناسان فرق و مذاھب در خصوصي تحلیل شیطانیكي از بھ این شر مطلق استو معرفت خاصي دیني نسبت"شیطان "بھ مسالھ

. و انتساب آن بھ زبان سانسكریت كھ شیطانیونانيدر ھمین رابطھ نیز ادعاي الوي در استناد بھ ذھنیات موھن خود مبني بر تغییر واژه

زنند و سپس در بستر آن اي ميپردازان طریقت گمراھي مذكور دست بھ مغالطھدر واقع نظریھ.یابد قابل توجھ است گاه معناي الھھ ميآنپردازندبھ تبیین نظریاتشان مي

ھمانطور كھ در بخش قبلي .ھا و خدایان یونان باستان است افسانھھا ، بھ اسطورهبخش دوم ارتباط شیطانیسم یا فلسفھ یوناني نیز در نگاه نیز اشاره شد از یكسو میل بھ پرستش كھ امر فطري و طبیعي است و از سوي دیگر بناي فكري گروه قابل توجھي از ایشان منجر بھ آن

پناه ببرند"خدایي بھ خدایان دروغین درد بي"شود تا از ميپروتستانیزم

پس.اجتماعي و اقتصادي را علیھ غرب بھ راه انداخت عقیدتي ، سیاسي ، قرن فجایع اخالقي ، 10كلیساي كاتولیك و نھاد مستھلك آن طي دیني ر جامعھ مسیحیان بھ صورت افسار گسیختھ و با جھتي كامال غی"خریداري شدن جھنم از اقدام مارتین لورتر و كالوین در اعالم

ھاي فوق اتخاذ كردندرویكردھایي را نسبت بھ مولفھ "

در حقیقت دست بھ نوعي 1565شان بھ سال گرایان نیز قصد دارند كھ با ارجاع مستقیم تاریخ تشكیلاي از شیطانباید توجھ داشت كھ عدهسازي بزنند كھ فاقد عنصر استناد استتاریخ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

349

رسد اما در آن دوره اي اولیھ این حركت انحرافي بھ دوران رنسانس یا ھمان تاریخ ادعایي ميیشھاما ضروري است یادآور شویم كھ راندازي یك حركت سعي در راهگرایي وجود ندارد ، بلكھ برخي افراد با ادعایي از دل سپردن بھ شیطانگزارش تاریخي مستندي از شیطانانتقادي علیھ كلیسا را داشتند و بس

:موارد ذیل استشود شاملپرستي پروتستاني كھ بھ دروغ بھ آنتوان الوي منصوب ميطاناما اصول شی

. گوید دست و دلبازي كردن بھ جاي خساستشیطان مي 1گوید زندگي حیاتي بھ جاي نقشھ خیالي و موھومي روحانيشیطان مي 2دگوید دانش معصوم بھ جاي فریب دادن ریاكارانھ خوشیطان مي 3نشناسانگوید محبت كردن بھ كساني كھ لیاقت آن را دارند بھ جاي عشق ورزیدن بھ نمكشیطان مي 4

گوید ھرگاه برادري بھ تو سیلي اشاره بھ تعالیم مسیحیت كھ ميخواھي كردن بھ جاي برگرداندن صورت گوید انتقام و خونشیطان مي5اي بھ طرف دیگر بزندضربھآن طرف صورتت را جلو بیاور تا زد ،

ھاي غیر ماديپذیران بھ جاي نگران بودن خون آشامپذیري در مقابل مسئولیتگوید مسئولیتشیطان مي6بھ دلیل آنكھ روند ،گوید انسان مانند دیگر حیوانات است ، گاھي بھتر ولي عذاب بدتر از آنھایي كھ روي چھار پا راه ميشیطان مي7

ترین حیوانات ساختھ استھاي روشنفكرانھ ، او را پستداراي خداي روحاني و پیشرفتانسان دھد چون كھ تمام آنھا بھ یك لذت و خوشنودي فیزیكي ،رواني یا احساسي منجر شوند ارائھ ميشیطان تمام آن چیزھایي كھ گناه شناختھ مي8

شوندميھا وجود شیطان دلیل ماندگاري كلیساھا استتمام این سالشیطان بھترین دوست كلیساست چراكھ در میان 9

و در كتاب1490آید تنھا متني است كھ در سال بندي كھ در ادامھ مي11قوانین فوق و ده پرستي الوییان و یا معاصر نسبت دااش آن ھم بھ دروغ بھ شیطانپرستي نوشتھ شده و صرفا ترجمھدر باب شیطان"پتك جادوگران "

پرستي یك حركت انتقادي دھد كھ این نوع شیطان نشان ميرغم آنكھ آشكارا نكات انحرافي نیز دارد ، اصل بعدي علي11شود كھ نگاه بھ مي :اي برقرار كردتوان میان آن و جریان معاصر رابطھصرف بوده و نمي

1 .ھرگز نظراتت را قبل از آنكھ از تو بپرسند بازگو نكن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

350

گز مشكالتت را قبل از آنكھ مطمئن شوي دیگران میخواھند آن را بشنوند بازگو نكنھر . 23 .وقتي مھمان كسي ھستي ، بھ او احترام بگذار و در غیر این صورت ھرگز آنجا نرو

4 .اگر مھمانت مزاحم تو است، با او بدون شفقت و با بیرحمي رفتار كناي بھ او پیشنھاد نزدیكي جنسي ندهمقابلت ندیدهھرگز قبل از آنكھ عالمتي از طرف . 5

6 .ھرگز چیزي را كھ متعلق بھ تو نیست برندار، مگر آنكھ داشتن آن براي كس دیگري سخت است و از تو میخواھد آن را بگیرياگر پس از بدست آوردن .اي قدرت آن را اعتراف كنھایت استفاده كردهاگر از جادو بھ طور موفقیت آمیزي براي كسب خواستھ7

ھایت قدرت جادو را نفي كني، تمام آنچھ بدست آوردي را از دست خواھي دادخواستھخواھي در معرض آن باشي شكایت نكنھرگز از چیزي كھ نمي .8

.كودكان را آزار نده . 9ي شكارشان مي روياي یا برا را آزار نده مگر آنكھ مورد حملھ قرار گرفتھ-غیر انسان-حیوانات . 10

اگر ادامھ .وقتي در سرزمیني آزاد قدم بر میداري، كسي را آزار نده، اگر كسي تو را مورد آزار قرار داد، از او بخواه كھ ادامھ ندھد11داد، نابودش كن

برندھاي تاریخي از آنھا بھره ميپرستان براي دورهتر بھ این بخش استناداتي است كھ شیطانالزم بھ ذكر است دلیل پرداختن جديمعرفتشناسي یھودي از شیطان

سخن بھ میان خواھیم آورد ، لكن ضروري است صرفا اشاره "صھیونیسم و شیطانیسم "اگرچھ در بخش بعدي بھ تفضیل در باب رابطھ ھاي یھودیان بوده استھاي بعدي آن عمیقا تحت تاثیر آموزهھا و گرایششود حركت اعتراضي رنسانس و جنبش .

باشدپردازان فعلي قابل مالحظھ ميبر روي برخي از رھبران رنسانس در گذشتھ و نظریھھمچنین نفوذ آثار یھودیان ، ) افول معنویت .

وده و انسان معاصر را ھایي رخ نمترین سرابآنگاه كھ چراغ عالم افروز معنویت رو بھ افول نماید ، بدیھي است كھ انواع و اقسام منحرفبھ دام بال مي كشاند

ھاي مستعمل و فرسوده امروزي یكي از علل اصلي در این محور باید تاكید شود كھ تعویض جاي معنویت و نقش خداوند با آموزهاستھا بودهگیري این گروهشكل

نیچھ "گرا و بدون معنویتي ھمچون تاثیر فالسفھ پوچالخصوص الوي بھ صورت جدي تحتگرایي عليباید اشاره كرد كھ موسسان شیطاناندبوده"

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

351

گرایي رمانسگرایانھ دارند شرق ارتباط كپيگرایي در جھان اسالم و یا آئینگرایي در جھان غرب عمدتا با اسطورهرمانس .

ھاي نیك و بد آفریدند تا خالء ناشي از روغین با قدرتھاي تخیلي و دبدین معنا كھ غربیان بھ دلیل احساس نیاز بھ وجود قھرمان شخصیت.ھا را در فرھنگ جبران نمایندعدم حضور اسطوره

از این منظر میل بھ قھرمان یك رمانس شدن ھمیشھ در روح و روان و اندیشھ انسان غربي وجود دارد آنقدر كھ حاضر است براي آن حتي ھم بدل شود"شیطان "بھ

صھیونیسم و شیطانیسمپردازیمگیري و دوام شیطانیسم ميدر این فصل بھ رابطھ میان صھیونیسم و یھودیت و ارتباط آن با شكل

بوده است)بخوانید ضدفرھنگي(ترین عامل ایجاد این نحلھ فاسد فلسفي و فرھنگي الزم بھ ذكر است كھ متون دیني یھود و عمدهمتون 1

. :پرستي چند نكتھ ذیل قابل توجھ استگیري شیطان آنھا در شكلاز منظر یھودي و نقش.ھا است ھاي یھودي و عبراني شیطان نھ یك موجود بد ، بلكھ یك فرشتھ خادم براي آزمایش انسان براساس آموزه1ـ1ت كھ باید شمرده شودپرستان اشاراتي شده و آن عدد وحش توصیف شده اس عدد مقدس شیطان666 در مكاشفات نیز بھ عدد 1ـ2 تاثیرات فراواني را بر شوند و نگاه خاصي یھودیت بھ شیطانناخواه متون یھودي منبع برداشت براي مسیحیان نیز قلمداد مي خواه1ـ3

مسیحیت داشتھ است)كاباال(تصوف یھودي 2

ھاي شیطاني یھودیت داللت داردكاباال یا قباال یا ھمان تصوف یھودي آئیني است كھ بھ نوع خاصي از ریاضت . نشیني مسلمانان آندلس با برخي از یھودیان برابر نظریات كارشناسان ملل و نحل این فرقھ تحت تاثیر عرفان و تصوف اسالمي در اثر ھم

تشكیل شده استشودھا دنبال ميتوسط كابالیست سال اخیر محسوب شده و عمده تحوالت جھان 500آلود و بسیار سري دین یھودي طي كاباال بخش رمز

برداري الیي و منجمان آن در راه پیدا كردن قاره آمریكا بھرهاكریستف كلمب و ھمكارانش ھمگي كابالیست بودند و از فنون جادوگري كابترین نقطھ ین عمدهكاباال عمیقا بر برخي باورھاي خرافي ھمچون جادوگري استوار است و رسما براي آن تقدس قائل است و ا.نمودند

پرستي استپرستي در گذشتھ و حال با شیطاناشتراك شیطان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

352

ترین منابع و كتب كابالیستي كھ بھ عنوان ستون فقرات و مھم.كننده تمرین آئین و دانش محرمانھ یھود است اكنون اصطالح كاباال وصفھمشوندمي)ھابھ معناي كاخ" (ھیچالوت "و )بھ معناي كتاب روشنایي" (ربھی"پایھ اصلي آئین كاباال درآمدند ، شامل مجموعھ كتب عبري

را "آئین كاباال "نوشت شد كھ تفكر و شكل كنوني "زوھار "نھایتا در قرن سیزدھم میالدي كتاب .گردند كھ بھ قرن اول میالدي بازمي .تشكیل داد

ساالران یھودي و پارسي و متخصص تاریخ ، در پایگاه خود درباره فرقھ كاباال ھاي زرنویسنده مجموعھ كتاب"شھبازي ...عبدا"دكتر است ، متفاوت استھاي وي با آنچھ در دانشنامھ ویكي پدیا آمدهمقالھ جامعي دارد و دیدگاه

:نویسدشھبازي در قسمت نخست مقالھ خود درباره تعریف كاباال مي"كھن "و "قدیمي "عبري است بھ معني كبالھ"شود و تلفظ اروپایي كاباال نامي است كھ بر تصوف یھودي اطالق مي " " "

ھاي یھودي دانش سري و پنھان خاخام"ھا این مكتب را پیروان آئین كاباال یا كابالیست.براي ما آشناست "قبالھ "این واژه بھ شكل در اصل )قبالھ(ونھ ، مادام بالواتسكي رھبر فرقھ تئوسوفي ، مدعي است كھ كاباال براي نم.اند اي كھن قائلخوانند و براي آن پیشینھمي

بھ .اسرائیل بود كتابي است رمزگونھ كھ از سوي خداوند بھ پیامبران ، آدم و نوح و ابراھیم و موسي نازل شد و حاوي دانش پنھان قوم بنياي مھم فرھنگي و سیاسي و حتي نظامي تاریخ چون افالطون و ارسطو و ھادعاي بالواتسكي ، نھ تنھا پیامبران بلكھ تمامي شخصیت

مادام بالواتسكي برخي از متفكرین غربي ، چون اسپینوزا و بیكن و نیوتون را از .اند اسكندر و غیره ، دانش خود را از این كتاب گرفتھداندپیروان آئین كاباال مي

:گویدشھبازي در رد این ادعا ميتواند یافتپیشینھ جدي نمي"یك مكتب مستقل فكري "ن ادعا نھ تنھا پذیرفتني است بلكھ براي تصوف یھودي ، بھ عنوان ای "

برداري یھودیان از مكتب فیلو اسكندراني در شھبازي دیرینھ مكتب كاباال را بھ اوایل سده سیزدھم میالدي محدود كرده و ماقبل آن را گرتھداندھاي عرفاني مكتب اسالم ميبرداري از آموزهفھ یوناني و كپيفرھنگ ھلني و فلس .

:نویسدوي در قسمت دوم مقالھ خود مي)جنوب فرانسھ(او در بندر ناربون .رسد مي) م1235 ـ1160(سرآغاز طریقت كاباال بھ اوایل سده سیزدھم میالدي و بھ اسحاق كور "

داشتن ميزیست و برخي نظرات عرفاني بیامي . " :نویسدوي در جایي از قسمت اول مقالھ خود درباره گذشتھ تصوف یھود ، پیش از ظھور كاباال ، مي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

353

رسدھاي فكري رازآمیز و عرفاني بھ فیلواسكندراني در اوایل سده اول میالدي ميمشاركت یھودیان در نحلھ " . " افزایدسپس مي :

ھاي فكري گسترده عرفاني رازآمیز كھ در فضاي فرھنگ اسالمي پدید شد بر یھودیان نیز تاثیر نحلھ.است در دوران اسالمي نیز چنین "/سده چھارم ھجري (ترین آنان ابویوسف یعقوب اسحاق القرقساني گذارد و برخي متفكرین یھودي آشنا با مباحث عرفاني پدید شدند كھ مھم

است)دھم میالدي . " :نویسدنھ تاثیرات فرھنگ اسالمي بر تصوف یھود ميشھبازي درباره نمو

پردازان مكتب كاباال ، بھ دلیل در واقع اندیشھ.شكل عبري مفاھیم رایج رد فلسفھ و عرفان اسالمي است ]كاباال[بسیاري از مفاھیم آن "ھاي خود بھ آن اسالمي دست زدند و با تاویلزندگي در فضاي فرھنگ اسالمي و آشنایي با زبان عربي ، بھ اقتباس از متون مفصل عرفان

ھوخمھ "براي نمونھ باید بھ مفاھیم .ھاي متنوع علوم و دانش انجام دادند این كاري است كھ یھودیان در شاخھ.روح و صبغھ یھودي دادند ، ( )فس عاقلھن" (نفش سیخلت "، )نفس مدبره" (نفش مدبرت "، )نفس" (نفش"، )قدس" (كدش "، )حكمت" (

در كاباال اشاره كرد...و "روح "، )بخشنفس حیات" (نفش حي " .

ھاي مفصلي درباره خداوند و در تصوف كاباال بحث.شود تقسیم مي"حكمت علمي"و "حكمت نظري "مكتب كاباال نیز بھ دو بخش و مراحل تجلي آن"نور "ریك فراوان آن بر مفھوم خلقت وجود دارد كھ مشابھ عرفان اسالمي است بھ ویژه در تا

مناسك جنسي در فرقھ كاباال *ھاي فري بھ نام مسئلھ دیگري كھ در فرقھ كاباال حائز اھمیت است مناسك جنسي این فرقھ است كھ از نیمھ سده ھجدھم و براساس آموزه

شھرت دارد ، ظھور كرد)1726 ـ1719(یعقوب بن یھودا لیب ، كھ با نام یاكوب فرانك .بنا نھاد "اي ناتان غزه"و "شابتاي زوي ھاي متعلق بھفرقھ كاباال را بر بنیاد میراث شاخھ"فرانكسیت "یاكوب فرانك شاخھ

د تاجر بود ، در وي كھ بھ یك خانواده ثروتمند تاجر و پیمانكار یھودي ساكن اوكراین تعلق داشت و ھمسرش نیز از یك خانواده ثروتمن میالدي نوشت و با تدوین 1286 ـ1280ھاي بن شم تاولئوني در سالكتابي كھ موسي" (ظھر "جوانب بھ طریقت كاباال جذب شد ، كتاب

بھ را خواند و )سافتھ و منسجم درآمد و شكل نھایي یافتامیز كاباال بھ صورت یك نظام فكري و عملي سازمانكتاب ، تصوف رازاین فرانك از سوي سران فرقھ دونمھ براي تصدي ریاست این فرقھ در لھستان بھ ھمراه 1755در دسامبر .زوي درآمد عضویت شاخھ شابتاي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

354

كارش بھ رسوایي 1756فرانك در راس فرقھ شابتاي در پودولیا قرار گرفت ولي كمي بعد ، در ژانویھ .دو خاخام راھي زادگاه خود شد كشید

فرانك و پیروانش در یك خانھ در بستھ مشغول اجراي مناسك جنسي مرسوم در فرقھ شابتاي بودند ، بھ علت باز شدن تصادفي زماني كھ ...ھا ، مردم مطلع شدند وپنجره

یا ستاره"پنتاگرام "پرستي راه یابد نماد یكي از مواردي كھ توانستھ از كاباال بھ شیطانگرفتالیست مورد استفاده قرار مياین نماد بھ مثابھ ابزاري براي جادوگران كاب.دي اشاره بدان خواھد شد پنج پر است كھ در بخش بع

باشندكابالیست مي"مدونا "اي از بازیگران و خوانندگان فحشا محور جھان ھمچون ھمچنین شنیدني است كھ بخش عمدهاال اعالم كرد و نام یھودي رسما عضویتش را در گروه ھاي كاب2005سال "مدونا "

را بر خود نھاد"استر " .

پرستي دیدگاه جنسي این دوست كھ در ھر دو نحلھ فاسد لذت جنسي در اولویت قرار داردنقطھ دیگر اشتراك كاباال با شیطانتوان بھ صراحت آن را یك ادند كھ ميتشكیل د"پرستش زنان "را با عنوان !!!گذاران كاباال ھمان افرادي ھستند كھ سپس نھضتي بنیان

محور خطاب كردجریان شھوتاین گروه جریاني را در ادامھ بنا نھاد تا رابطھ جنسي نھ بھ مثابھ یك عمل براي تداوم نسل بلكھ در راستاي ھدف انسان در زندگي بھ آن

نگاه شودخوش تغییر و تحول بھ سمت مردان و زنان را در سراسر عالم مورد دستھا ذائقھ جنسي برخي از كارشناسان بر این باورند كھ كابالیست

مایكل جكسوناند ، مانند تغییر جنسیتتوحش قرار داده

ھا بھ اگرچھ ذكر سایر توضیحات مناسب این نوشتار ارزیابي نمي شود لكن یادآوري این نكتھ ضروري است كھ یھودیان و صھیونیستباب كاباال پرھیز دارند و امروز تنھا یك كتاب فارسي در این خصوص قابل دسترسي بوده و در صفحات مقاالت شدت از سخن راندن در

خبري در دسترس عموم قرار نداشت"كاباال شدن مدونا "اینترنتي نیز تا دو سال قبل بھ جز نمادھا .

اط صھیونیسم و شیطانیسم بھ وضوح قابل مشاھده استپرستي خط بسیار روشني از ارتبدر بررسي نمادھاي متعلق بھ شیطان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

355

... ادكلن ، ساعت و بندھا ، پیراھن ، شلوار ، كفش ،گردنبند ، تصاویر بر روي دستدر ذیل برخي از نمادھا كھ بھ عنوان نگین انگشتر ، گیرديدرج شده و از جملھ بھ ایران اسالمي نیز راه یافتھ است ، مورد بررسي و معرفي قرار م

ماند كھ ھمان نشانھ ضلعي بر جاي ميگرایي بھ ھمراه دایره حذف كنیم ، آن وقت یك ستاره پنجاگر نوشتھ وسط نماد یعني بھ معناي شیطانماندستاره صبح یا پنتاگرام باقي مي

ورد استفاده قرار مي گرفت و انواع آن در عالئم اگر خوانندگان محترم با یاد داشتھ باشند این ھمان ابزاري است كھ در نجوم كاباالیي مشودپرستي دیده ميشیطان

پرستان بھ چشم ضلعي وارونھ یا دیو و بھ شكل در میان نمادھاي شیطاناین سمبل نیز ھمان پنتاگرام است ، با فرق اینكھ انواع آن گاه پنجخوردمي

ان محدوده جغرافیایيگرایالزم بھ یادآوري است كھ برخي از شیطانمحدوده در ایسلند و اروپا. (نمایند گرایي را در نقشھ ذیل توصیف مياین نماد و در واقع منطقھ نفوذ شیطان"تحت سلطھ " )

ون بھ این معناست كھ مسیحیان معتقدند كھ مسیح ھمچھاي قبلي تصویر سر یك بز تعبیھ شده است كھ اقدامي ضد مسیحي ، درمیان پنتاگراانددانند این آرم را انتخاب كردهیك بره براي نجات ایشان قرباني شده است و با توجھ بھ اینكھ ایشان بز را نماد شیطان و در برابر بره مي

============================================================================

آریا بھرام گرایش بھ عرفانھاي كاذب ناشي از عدم پاسخگویي بھ پرسشھاي جوانان است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

356

مذھبی بررسی کرد– اجتمایی – حقوقی-این مشکل ریشھ ای بسیار عمیق دارد و آنرا بایستی از ابعاد انسانی

ایسم و مانی و در قانون اساسی ایران چھار گرایش بھ عنوان مذھب شناختھ شده اند در واقع بھ درست یا غلط ، فلسفھ ھایی مانند بودا را از جامعھ انسانی ایران جدا میکنیم کھ بایستی از اینجا بھ این بیاندیشیم کھ تا چھ حدی میتوانیم آزادی مذاھب را تامین کنیم کھ ...مزدک و

و بودا ایمان بھ امنیت کشور و آزادی شخصی انسانھا لطمھ نخورد ؟ یعنی این را از خود بپرسیم اگر میلیونھا ایرانی بھ مزدک و مانیداشتھ باشند چھ اثراتی بر جامعھ خواھد گذاشت و اگر تشکیل مراکز مذھبی این دینھا یا فالسفھ را ممنوع کنیم چھ اثراتی در دراز مدت بر

.جامعھ خواھد داشت

انند دریابند کھ برای جامعھ سیاستمداران و جامعھ شناسان ما براحتی با شناخت فلسفھ ھای دیگر درجھان و ثمره آنھا در آن جوامع میتو.خطرناک و مضر یا مفید میباشند

در اینجا چگونھ میتوانیم از آزادی اندیشھ و بیان کھ آنھا ھم در قانون اساسی ھم آمده است دفاع ودر آنسو این ضد و نقیض را توجیح کنیم ؟

ھ با تعصب گنجانیدیم در حالیکھ این امر واقع نشد و نخواھد در قانون اساسی یادگیری بیھوده زبان عربی را بھ امید اسالمیزه کردن جامع.خواھد خورد زیرا کھ اجباری استشد و شکست

برای بھتر فھمیدن اسالم و ادیان میبایستی در دبستانھا و دبیرستانھا بھ تاریخ آنھا و معانی سوره ھا و آیات آنھا بھ زبان مادری و تفسیر و حافظ قرآن شدن و طوطی وار قرآن خواندن چھ فایده دارد ؟.امعھ پرداختھ میشد کھ نشدتوضیح آن برای برجا شدن در ج

این یعنی چھ ؟ "ھر کسی را در قبر خودش می گذارند "مثل زیبایی در زبان ماست کھ میگوید

ا غرب گرایی جوانان ما پس از چھل بود ببرای حل مشکالت اجتمایی جوانان کارساز و حفظ قرآن اگر واقعا نوشتن و یادگیری زبان عربی .ب اسالمی روبرو نمی بودیمسال انقالو دو

در جامعھ جھانی اطالعاتی ما نمیتوانیم از مناظره و پاسخ سواالت مورد نظرجوانان شانھ خالی کنیم حتی اگر این سواالت بھ اصول اسالم .ھ بسا مغرضانھ و انحرافی از جای دیگری دریافت خواھند کردانتقاد و حملھ کند زیرا در غیر این صورت آنھا جواب خود را چ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

357

بلوع اسالمی در ایران بھ آن اندازه نیست کھ از انتقاد از اسالم و قرآن نھراسد و بھ مقابلھ علمی بپردازد زیرا کھ ترس از نداشتن جواب ری از مذھبیون وحشت زاست و این تعصب زھری برای قانع کننده و در نھایت رھا کردن و بی تفاوت بودن جوانان بھ اسالم برای بسیا

.بلوغ مذھبی جامعھ است

.اصوال من بھ اسالمی بودن جامعھ ایران آن گونھ کھ مطرح میشود اعتقاد ندارم

آیا این .دآنچھ کھ اسالم میگویید این است بلوغ در پانزده سالگی شروع میشود و در زیر این سال انسانھا بیگناه و معصوم شناختھ میشون.بلوغ جسمی یک بلوغ روانی برای قبول کردن یک فلسفھ دینی ھست ؟ خیر نیست

چند در صد مردم ایران اینگونھ مسلمان ھستند ؟اسالم و دین یک ژن نیست کھ از پدر بھ پسر و دختر برسد و آنھا را مصون از فتنھ کند؟

پر شده است ؟" مسلمانان "مگر نھ این است کھ زندانھای ما با صدھا ھزار از این

!!بعضی ھا در ایران میگویند کھ اگر کسی از اسالم روی برگردانید و بھ دین دیگری گروید مستحق مرگ است

آیا این چیزی است کھ سوره الکافرون بھ ما می آموزد؟ آیا این اسالم کھ در دل شخصی جایی ندارد و آنرا باور ندارد برای خدا ارزشی ا خود را در جامعھ مسلمان نشان دادن و در شب پیامبر دیگری را ستاییدن و این عوام فریبی خداپسندانھ است ؟دارد ؟ آی

یادمان رفتھ حکایت چگونگی پرستش خدا از سوی چوپانی معمولی و برخورد موسی پیامبر با او و برخورد خدا با موسی؟ از سوی دیگر دروغ میگوید و بھ فقرا کمکی نمیکند و نماز نمایشی ھم میخواند و مینامد و...آیا کسی کھ خود را محمد و رضا و علی و

در تجارت خود حقھ بازی ھم میکند مسلمان است ؟؟

چند نفر از سران عوامل فتنھ در ایران غیر مسلمان بودند ؟؟

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

358

.در اینجاست کھ میبینیم جوھر خداشناسی را میلیونھا میلیون از ایرانیھا نیاموختھ اند.اسالم را میشنوند و میخوانند ولی نمیفھمند و براستی نشناختھ اند

از شش میلیارد انسان کھ برروی زمین زندگی می کنند کمی بیش از یک میلیارد بھ اسالم اعتقاد دارند یعنی پنج میلیارد اسالم را بھ عنوان دین قبول ندارند چھ کسانی خوششان بیاید چھ خوششان نیاید این یک حقیقت است.

آیا از نظر ایشان ھمھ در دوزخ خواھند سوخت ؟

)شاید عمل بھ دستورھا ھم نکنم(آیا نباید معیار کردار نیک،گفتار نیک و پندار نیک باشد یا اینکھ فقط گفتن اینکھ من مسلمان شیعھ ھستم نکات مثبتی ندارند ؟دیگر برای بھشتی بودن کافی است؟ آیا در ادیان

دستورات الھی را برای مردم نیاوردند؟ )ص(ود و مسیح خدای دیگری جز هللا است ؟ آیا این پیامبرھا پیش از حضرت محمدمگر خدای یھمگر نھ این است کھ پیامبرھای مختلف با فرھنگ ھای مختلف ، در زمانھای مختلف و در مکانھای مختلف برای مردم مختلف ازسوی یک

م اجباری است ؟خدای واحد آمده اند؟ مگر دین اسال

ناف دنیای اسالم نھ قم است ونھ مشھد بلکھ مکھ ومدینھ است حال اگر بر من شیعھ نیز خوش نیاید باید قبول کنم کھ آنھا در کشوری سنی .ھستند و ما شیعھ ھا در دنیای اسالم ھم اقلیت ھستیم پس باید در نظرگویی ھا و سخن ھای خود مراقب باشیم

نباشد بایستی قبول "چون در قرآن کتاب خدا آمده است"یا "سخن خدایی است "و شکننده مطرح شد و جوابی جز اگر سوالھایی عمیق و حتی شاید بھ شیطان گرایی روی آورندا در جای دیگری جستجو خواھند کردکرد کھ جوانان جواب خود ر

. سنی ھا بدالیل مختلف جدا کردندا کھ شیعھ ھا خود را از اکثریتاگر این سواالت و گفتگوھا در اوایل اسالم نبود شیعھ وجود نداشت زیر.در یک جملھ برای بلوغ دینی جامعھ تعصب مذھبی را بایستی کنار گذاشت

============================================================================آورد؟پرستي چھ بر سر دین و دنیاي ما ميخرافھ

خرافھ پایھ و اساس منطقي ندارد:تبلیغات اسالمي خراسان شمالي مدیركل شود دقت كنندمردم در آنچھ بھ نام دین تبلیغ مي

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

359

ھاشھرستان:سرویس 1387/09/10 2008-30 -11 بجنورد-خبرگزاري دانشجویان ایران كد خبر :8709-06259

توان این عناوین و مضامین را در باور ذھني خود ده و برخي مرددند کھ آیا ميجن و پري و سحر و جادو، ھمیشھ دغدغھ فکري انسانھا بوبگنجانند و بھ آن اعتقاد داشتھ باشند یا خیر؟

کند، اما دین اسالم نسبت بھ تمامي این موارد نظر داشتھ، اگر چھ ھدف از آفرینش جن را نیز ھمپاي ھدف آفرینش انسان عبادت معرفي ميگیردھاي منفي در این حوزه وارد شده و مورد پذیرش بعضي عوام قرار ميپیرایھھر روز خرافھ و .

بین، فال قھوه و غیره رفتھ یا بھ بنابراین تا وقتي کساني براي حل مشکالت و داشتن آینده و نتیجھ کار خود، سراغ افراد سودجو، کفھاي واھي آمد کھ از تفکر این افراد ساده، سود جستھ و بر اندیشھھاي دیگر متوسل شوند، ھر روز سودجویاني بھ عرصھ خواھندخرافھ

.دامن زنند

اند؛ لذا بر ھمھ دلسوزان فرھنگ پرستان عمدتا جاھل و منتشرین خرافھ غالبا با نگاه سودجویانھ وارد این عرصھ شدهاز آنجائي کھ خرافھي جامعھ بیش از بیش اھتمام بورزند تا مردم بھ سمت خرافات، و ناب محمدي است تا در جھت زدودن خرافھ و تقویت بنیان اعتقاد

ھاي منفي نروند تا جامعھ از گزند خرافھ حفظ شده و بھ بیراھھ کشیده نشودپیرایھ .

تا وقتي ؟!خبرند چھ سودي دارداي كھ جز خداوند ھمھ از آن بيبراي دانستن آینده...بھ راستي رفتن سراغ كف بینھا و اخیرا فال قھوه و براي حل مشكالتمان از مستندات واقعي دین یاري نگیریم و در جستجوي دستورات ناب الھي نباشیم، ھر روز سودجویاني بھ عرصھ

!خواھند آمد و با این وضعیت چھ بر سر ما و دین ما خواھد آمد؟

، )ایسنا(وص بھ خبرنگار خبرگزاري دانشجویان ایراننژاد، مدیركل تبلیغات اسالمي خراسان شمالي در این خصاالسالم نورهللا وليحجتدین و مكتب ما از ناحیھ خرافات لطمات زیادي دیده است؛ در حالي كھ خرافھ ھیچ پایھ و اساس منطقي و پشتوانھ و سند منطقي ندارد:گفت .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

360

پیوندد، تخریب افكار عمومي آنچھ بھ وقوع ميمعلومات است و عموماخرافھ ساختھ و پرداختھ ذھن انسانھاي كم اطالع و بي:وي ادامھ داد .است کھ كج كردن مسیر و در نھایت بھم ریختن شالوده و اساس جامعھ و مكتب را بھ ھمراه خواھد داشت

ازمند شوند و این مانند فردي است کھ بھ آب پاك نیكنند بھ ناچار بھ خرافات متوسل ميافرادي كھ بھ منابع دسترسي پیدا نمي:وي افزودكنندجوید ناگزیر از آب گل آلود استفاده مياست وقتي خوب نمي .

رسند و افراد سودجو و عوام فریب از این فرصت براي تامین منافع خود ھاي عوام بعلت کم اطالعي بھ باورھاي غلط ميآدم:وي ادامھ دادبرندكنند و از گذشت زمان در ترویج خرافات بھره مياستفاده مي .

ھیچ فردي جز معصومان و پیامبران از علم غیب خبردار نیستند و فقط در برخي موارد :دیرکل تبلیغات اسالمي خراسان شمالي تاكید كردمشودبیني ميھاي علمي احتماالتي پیشگیري از علم و عالیم و نشانھبا بھره .

گیري از منابع اصلي و متخصصان این عرصھ کھ علما و مراجع با بھرهشود دقت کنند و وي از مردم خواست تا بھ آنچھ بنام دین تبلیغ مي .تقلید ھستند، در مورد آن تحقیق و جستو نمایند

سازان جامعھ درخواست کرد تا بھ اندازه كافي افكار عمومي را آموزش دھند تا مردم بھ سمت االسالم ولي نژاد از ھمھ فرھنگحجت .خرافات نروند و منحرف نشوند

شود بپرھیزند و آنچھ ھا ھشدار داد تا از شرکت در جلساتي كھ پایھ و اساس محكم دیني ندارد و باعث ترویج خرافات ميوي بھ ھمھ خانواده .را كھ مستند بھ واقعیت است جستجو كنند

========================مسوول امور فرھنگي دانشگاه آزاد اسالمي : حجتاالسالم حسن فروتن

علت خرافھپرستي ضعف ایمان، نداشتن معرفت دیني، تھاجم فرھنگي و تخریب حقایق استشناسي و روشنگري كنندگرادنندگان ھیاتھاي مذھبي و امامان جماعات در این باره آسیب

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

361

ھا مواظب رفت و آمد فرزندانشان بھ مجالس باشندخانوادهخرافھ پرستي ھمواره محكوم است و :ه آزاد اسالمي نیز در این خصوص گفتاالسالم حسن فروتن، مسوول امور فرھنگي دانشگاحجت

.زماني كھ یك جامعھ دچار فقر فرھنگي شود این انحراف در جامعھ رشد خواھد كرد

پرستي را ضعف ایمان، نداشتن معرفت دیني، تھاجم فرھنگي و تخریب حقایق عنوان كردوي علت خرافھ .

تدین و مذھبي ھستند اما باید مدیریت و جھت دھي افکار بھ سمت معارف و حقایق دین و اھل بیت بیشتر شود تا مردم ما م:وي ادامھ داد .مردم بیشتر در جھت دینداري و دینمداري حركت كنند

ھاي د تا با گروهشبھھ افكني یكي از مسائل كنوني جامعھ است كھ نھادھاي اسالمي فرھنگي باید بیشتر تالش كنن:حجت االسالم فروتن گفت .ضالھ مبارزه كنند و جامعھ را از نھادھاي خرافھ پرستي بزدایند

وي ھمچنین از متولیان امر فرھنگي خواست تا در جھت اغناي فرھنگي و ارتقاي سطح فرھنگي الگوسازي و بسترسازي كنند تا در این . از آن سودجویي شودپرستي ترویج وحوزه خالء وجود نداشتھ باشد كھ در نتیجھ آن خرافھ

ھاي دیني وارد شوند و در محافل ھا ھشدار داد بھ سراغ تبلیغات مغایر با دین نروند و سعي كنند از طریق نھادھا و دانشگاهوي بھ خانواده .اسالمي و مذھبي مطمئن پاي بگذارند

واست تا در این باره آسیب شناسي و روشنگري كنندحجت االسالم فروتن ھمچنین از گرادنندگان ھیاتھاي مذھبي و امامان جماعات خ .

ھاي مومن و متقین باید مواظب رفت و آمد فرزندانشان بھ مجالس باشند و ارزیابي كنند کھ آیا این مجالس اسالمي و دیني خانواده:وي گفتھ باید در این زمینھ ھوشیار باشدھستند، متاسفانھ برخي مجالس نھ تنھا موثر نیست، بلكھ مخرب دین و فكر نیز ھست کھ جامع .

06259 -8709:كد خبرپایان پیام

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

362

صفحھ جھت اطالع11/09/1387روزنامھ جمھوري اسالمي

بھ دنبال اعتراض ھاي مردمي و طبق مصوبھ شوراي تامین :یك منبع آگاه كھ عضو شوراي تامین جزیره خارك استان بوشھر است گفت وي كھ خواست نامش فاش نشود بھ .و اجنھ بود روز گذشتھ از این جزیره اخراج شد)عج(اط با امام زمان این جزیره فردي كھ مدعي ارتب

و اجنھ افراد را در )عج(ر در چند سال گذشتھ در قالب دعانویسي و ادعاي ارتباط با امام زمان .فردي بھ نام بھمن :خبرنگار ایرنا گفت دادگاه نیز پس از بررسي پرونده این متھم براي او حكم .اه گذشتھ دستگیر و تحویل مراجع قضایي شداین جزیره اغفال مي كرد كھ در مھرم

اما پس از اعتراض این متھم بھ حكم صادر شده دادگاه تا زمان تشكیل .صادر كرد كھ در حكم قضایي مجازات حبس در نظر گرفتھ شدبا بازگشت :این عضو شوراي تامین خارك گفت .اره بھ جزیره خارك بازگشت دادگاه تجدیدنظر و رسیدگي بھ اعتراضش آزاد شد و دوب

وي بھ جزیره خارك و شركت در مراسم مذھبي و مساجد احساسات مردمي جریحھ دار و باعث درگیري مردم با او شد كھ بھ منظور حفظ رئیس دادگاه عمومي .اخراج او از خارك گرفت جان این متھم و ایجاد آرامش در خارك تا صدور حكم قطعي شوراي تامین تصمیم بھ

این فرد مھرماه جاري بھ اتھام تشویق و ترغیب افراد بھ فساد دستگیر شده بود:خارك نیز گفت .

صفحھ گوناگون11/09/1387روزنامھ جمھوري اسالمي

و آگاه بودن بھ عالم غیب اقدام بھ )ع (یرو ادعاي ارتباط با حضرت ام»الحق «فردي دعانویس كھ با تشكیل موسسھ اي تحت عنوان .كالھبرداري و اغفال شھروندان مي كرد توسط ماموران پلیس آگاھي اصفھان دستگیر شد

در پي :رییس پلیس آگاھي اصفھان اظھار داشت »حسین حسین زاده «بھ گزارش ایرنا بھ نقل از پایگاه اطالع رساني پلیس سرھنگ با ادعاي»حسین ـ م «ني بر اینكھ فردي بھ نام رسیدگي بھ پرونده اي مب

. ارتباط با امام اول شیعیان و آگاه بودن بھ عالم غیب اقدام بھ كالھبرداري و اغفال شھروندان مي كرد تحقیقات پلیس آغاز شدي از منزل نامبرده بازرسي ماموران پس از كسب اطمینان از صحت خبر نامبرده را دستگیر و ضمن ھماھنگي با مقام قضای:وي افزود

بعمل آورده و در نتیجھ تعداد زیادي كتاب دعا و طلسم مقدار زیادي عكس تعداد چھار عدد شمشیر خنجر اوراق مربوط بھ دعا و ھمچنین .مقداري مواد مخدر از نوع تریاك را كشف و ضبط كردند

40رگزار مي كرده كھ در این جلسات تعداد ھفت نفر از مریدان و متھم در اعترافات خود بیان داشت شب ھاي جمعھ در منزلش جلساتي بنفر از افراد آشناي وي نیز شركت داشتند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

363

رییس پلیس آگاھي اصفھان با بیان اینكھ متھم از مریدان و دیگر افرادي كھ بھ وي مراجعھ مي كردند مبالغي براي اجرت و یا تھیھ جھیزیھ در این ارتباط تاكنون تعدادي از شاكیان شناسایي شده و تحقیقات تكمیلي در خصوص :است گفت و كمك بھ نیازمندان دریافت مي كرده

.نحوه كالھبرداري نامبرده و شناسایي دیگر مالباختگان توسط كارشناسان پلیس آگاھي كماكان ادامھ دارد و سواستفاده از اعتقادات آنان عنوان كرد و بھ در پایان یكي از شگردھاي كالھبرداران را فریب افكار عمومي»حسین زاده «سرھنگ

پایان .مردم توصیھ نمود فریب ادعاھاي دروغین این افراد را نخورده و با شركت در مجالس و پیروي از آنان باعث انحراف در دین نشوندپیامھا

==========================================================================

آریا بھرام بت پرستی ، نھ آدم پرستی ، فقط خدا پرستینھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

364

پس از انقالب اسالمی ایران اشتباھاتی در پندار و گفتار و کردار انقالبیون مذھبی شد کھ راه را برای سودجویی عده ای کالھبردار صاف ران مذھبی با گفتار و کردار خود تابوھایی را تعدادی از این رھب.کرد کھ نتیجھ اش این است کھ ما ھر روز می بینیم و می خوانیم

شکستند و مرز ھایی را برداشتند کھ نبایستی می شکستند و بر می داشتند و با گفتار و کردار خود سر نخ و چراغ سبز را بھ عده ای کردار ھا چھ بودند ؟اما این گفتھ ھا و.حقھ باز نشان دادند کھ میتوان با گفتھ ھا یا رفتار ھای آنچنانی زندگی خوبی کرد

:گفتھ ھا ھر رشتھ و علمی برای خود لغات و مفھومات مخصوصی میدارد کھ فقط در آن رشتھ استفاده می شود و کاربرد کمی در رشتھ ھای دیگر

می دارد بطور مثال ریاضی و زیست شناسی

پیامبر و :مثال . تا چندی پیش از آن استفاده روزانھ نمی کرددر رشتھ فقھ واصوال دین نیزجامعھ ما نیز لغاتی را ویژه این رشتھ کرده وپیغام بر

ھر دو در اصل یک معنی را می دھند ولی لغت پیامبر درجامعھ برای کسی قبول شده کھ از خدا وحی گرفتھ و مردم را بھ راه راست ھدایت توجھ قرارمیگیرد واستفاده می شود در مورد نامھ رسانی بیشتر مورد)در زبان سره (کند در حالیکھ پیغام بر

از این گونھ لغات زیاد میتوان پیدا کرد برای مثال رھبر و امام

و دوازده جانشینان او قبول شده بود و رھبر کسی جز از امام بود )ع(در جامعھ ما لغت امام ھمیشھ برای معصومان یعنی حضرت علی رھبر میتوانست سیاسی و اقتصادی و )ست خطا کند و حق خطا کردن ھم داشتیعنی رھبر ھم بھ عنوان شخصی معمولی می توان(

این .لغت حضرت و بزرگوار یا لغت حرم و گرداگرد یا لغت زیارت و مالقات و وفات و مرگ نیز بھ ھمین گونھ است.فرھنگی ھم باشداند و با استفاده روزمره از این لغات انھا را از حالت لغات می بایستی در سطح دینی و فقط برای معصومان باقی می ماند کھ متأسفانھ نم

اللھی و خدایی آن بیرون آوردیم و انسانی کردیم و چون انسانی شد پس می توانست در دسترس ھمھ ھم قرار بگیرد حتی انھا کھ نیت دارند آسانتر کرد!ا ارتباطی با حضرت؟می دانند ی!پایین آوردن ارزش این لغات راه را برای سودجویانی کھ خود را امام.خوبی ندارند

بھ این عکسھا نگاھی اندازید:

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

365

21

43

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

366

5

درون حرم مطھر امام ھشتم شیعیان جھان حضرت امام رضا علیھ السالم را می 2 منظره بیرونی و شماره 1اشتباه نکنید ؛ عکس شماره در آیا واقعا تفاوتی را مالحظھ می کنید ؟ . نمای برونی و درونی و محل دفن رھبر انقالب اسالمی ایران است 4 و 3بینید و شماره ھای

حتی پول ریختھ اند شاید 5در عکس ! حتی کسی مشغول دعا کردن است و شاید انتظارمعجزه ای از آیت هللا خمینی دارد 3عکسآیا این مرزھایی نبود کھ ما فقط برای معصومان گذاشتھ بودیم و نبایستی این مرزھا !نذرشان از سوی آیت هللا خمینی بھ وقوع بھ پیوندد

آیا ما با این گفتار ھا و اعمال در را بروی خرافات و کاله برداران دینی نگشودیم ؟برداشتھ می شد ؟

!چیز عجیبی است کھ ما بھ اعمال چند نفر حساسیت نشان میدھیم ولی در موارد بزرگتر آن اندازه بی اعتنا می باشیم

شخصی فاضل وفروتن ، شخصی متواضع و ساده زیست ، با شناختی کھ من از رھبر انقالب اسالمی ایران می داشتم و میدارم، ایشانشخصی نزدیک بھ مردم تھی دست بودند و بھ ھمین دلیل ھم مردم ایران رھبری انقالب را بھ ایشان سپردند زیرا می دانستند کھ ایشان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

367

)زمذھبیون این راه را ادامھ نمی دھند متأسفانھ بسیاری ا(فقط خدا وخط امامان را در نظر میدارد و بھ دنبال مقام و جالل و ثروت نیستند ومن مطمئن ھستم اگر خود بھ چشم می دیدند خود نیز از مکان دفن خود و جالل آن گلھ می کردند

امید می دارم کھ اشتباھات ذکر شده در گفتار و کردارتصحیح شود و ما بھ راه راست برگردیم و مرزھای پسندیده گذشتگان و اجداد خود ر و کردارخود دوباره برپا کنیم و راه را بروی افراد حقھ باز و دروغگوی ببندیم و امید می دارم کھ مذھبیون ایران نیزروش را در گفتا

را روش زندگی خود کنند تا)فضل وفروتنی ، تواضع و ساده زیستی ، نزدیکی بھ مردم تھی دست(زندگی رھبر انقالب اسالمی ایران را ب برای مسلمانان جھان شودسویی مناجمھوری اسالمی ایران الگ .

بھ امید خدا ، بپذیر----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

معصومھ نعمتي نگاھي بھ اندیشھ و نظریات رنھ دکارت فیلسوف فرانسويشک و یقیندکارت؛ در دوراھي 1390/05/18

رسالترنھ دکارت فیلسوف و ریاضیدان و فیزیکدان معروف زمان خود بود . در الھھ فرانسھ بھ دنیا آمد1596 مارس 31رنھ دکارت در :اشاره

ن ھفدھم و ھجدم بھ در بیشتر متون فلسفي، فالسفھ قر.ولي با این حال دکارت از جملھ پایھ گذاران فلسفھ جدید یا رنسانس شناختھ مي شود.بر این منوال رنھ دکارت جزء فیلسوفان مکتب عقل گرا محسوب مي شود.دو گونھ عقل گرا و تجربھ گرا تقسیم شده اند

تحقیقات و نوشتھ ھاي وي بیشتر نتیجھ تجربھ و تفکرات شخصي وي بود بھ ھمین دلیل کمتر از کتب و مطالعات دیگر فیلسوفان و محققان توان بھ تامالت، فلسفھ دکارت، سیر حکمت در اروپا، قواعد ھدایت ذھن و کارگاه خرد نام مياز مھم ترین کتاب ھاي وي.بودبھره برده

چند سال .در این کتاب دکارت سعي دارد تا انسان ھا را بھ اندیشیدن وا دارد. کتاب معروف خود تامالت را منتشر کرد1641در سال .برد در استھکلم چشم از جھان 1650سرانجام در سال .تاب بھ استھکلم سوئد رفتھ و در آنجا بھ ملکھ کریستینا درس مي دھدبعد از انتشار این ک

.بنددفرو ميتامالت دکارت بھ واقع تمھیدي است بسیار خالقانھ براي تشویق خواننده بھ دنبال کردن پیچ و خم ھاي برھان ھا و استدالل نگاھي بھ کتاب

پيري بگذارید کھ در متن سخن مي گوید و از میان مراحل پي د"من" فرد را دعوت مي کند بھ اینکھ خودتان را جاي ھمان کتاب.ھا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

368

کھ ثابت کند میدان معرفتش تا کجا امتداد دارد و کندميدکارت در تامالت عزم خود جزم.تردید و روشن بیني راه باز کنید و پیش برویدد بداندچھ چیزھایي را مي توان

یعني زماني کھ دکارت تامالت خود را نوشت، دیدگاه آیین کاتولیک بود کھ از بسیاري جھات با 1640دیدگاه غالب در فرانسھ در سال .سنتي کھ تمایل داشت مھارت ھاي مباحثھ و مجادلھ را .دکارت ھمچنین با سنت فلسفھ مدرسي دست و پنجھ نرم مي کرد.علم سرستیز داشت

. از طلب حقیقت بنشاندبرتر . بھ طور کلي این کتاب حاوي حسب حال شش روز تامل از زاویھ دید اول شخص است

روش شک مستلزم شک دکارتي: کھ در آن براي نیل بھ مقاصد استداللي ھر عقیده اي کھ درباره آن یقین کامل ندارد خطا پنداشتھ مي شود.کم ترین .تنھا باید بھ چیزي اعتقاد آوریم کھ کامال بھ درستي آن یقین داریم.نادرست فرض کنیمآن است کھ ھمھ باورھاي سابق خود را

یکي از چیزھایي کھ دکارت عقل گرا را از تجربھ گرایان متمایز کرد، تاکید او .تردید درباره درستي آن براي کنار نھادنش کفایت مي کنداز سوي دیگر، دکارت بر خصلت تعمیم .حواس بھ عنوان منشا اطالعات مربوط بھ جھان بودخطا پذیري و قابل اطمینان نبودن بر میزان

رسد روش شک دستوري در خصوص ھر چیزي کھ بتوان در آن تردید روا داشت بھ شک و بھ نظر مي.پذیري علم انگشت مي گذاشتھایي است کھ کند کھ معاني مورد نظرش از کلمات ھماندکارت در این باب شک نمي .زند، ولي واقعیت چیز دیگري استميشبھھ دامن

با این حال از منظر دکارت این اشکالي جدي نیست و شک دکارتي ھمچنان .آخرین باري کھ آن کلمات را استعمال کرده بود در نظر داشت.شکل جدیدي از شکاکیت باقي مي ماند

.اعتقاد دکارت بھ اینکھ مي تواند از وجود خودش بھ عنوان اندیشنده بیش از موجودي داراي بدن مطمئن باشد حاکي دوگانھ انگاري دکارتي:

ذھن یا نفس ھمان دکارت واقعي یا ھر کس دیگر است کھ بدنش ممکن است وجود داشتھ باشد یا وجود .سازي ذھن و جسم استجدااز میان ذھن و بدن یا روح و جسم بھ دوگانھ انگاري دکارتي این جدایي قاطع.ذھن مي تواند پس از نابودي بدن زنده بماند.نداشتھ باشد

یکي از جدي ترین اشکاالتي کھ این نظریھ بھ آن دامن مي زند تبیین این معناست کھ تعامل میان ذھني غیر مادي و بدني .مشھور است فقط یک نوع جوھر دارد در قیاس با گویدرسد کھ صورتي از یگانھ انگاري یعني نظریھ اي کھ ميميبھ نظر.مادي امکان پذیر است

.نظریھ دوگانھ انگار واقع بینانھ تر است

عنواني است کھ گاھي بھ اشکالي در نظام فکري دکارت اطالق میشود دور دکارتي:

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

369

ا مي کند؛ ولي تصورات واضح و متمایز از آن رو منابع موثق معرفتند کھ خدایي خیرخواه، خدایي کھ آدمي را فریب نمي دھد، آنھا را عطبدین قرار دکارت بھ دور گرفتار آمده است.وجود خدا تنھا با اتکا بر معرفت حاصل از تصوراتي واضح و متمایز اثبات مي شود

.بھ گفتھ دکارت نخستین کسي نبود کھ بھ منظور کشف راه درست وصول بھ معرفت دست بھ شکي نظام دار زند. نقد و بررسي نظریات:

اما فیلسوف ھوشمندي الزم بود کھ از این شکاکیت، فلسفھ . بھ این کار اقدام کرده بود1581ش از او فرانسیس سانچر در سال باترفیلد، پینشان کرده است، بھ کارگیري روش شک نظام دار از سوي او نھ بھ بنابراین ھمان طور کھ خود او خاطر.اي نوین و نظام دار بسازد

ور رسیدن بھ یقین است، چرا کھ دکارت بھ این نتیجھ رسید کھ در یک چیز نمي توان شک کرد و آن وجود خاطر شک گرایي، بلکھ بھ منظدرباره موجھ یا ناموجھ بودن این نتیجھ گیري بحث ھاي فراواني صورت گرفتھ است، اما آنچھ براي ما .شخص یا ذھن شک کننده است

یقین مقدماتي و اساسي براي دکارت وجود خود او بھ مثابھ موجودي متفکر یا .اھمیت دارد نحوه استدالل دکارت و ساختاري آن استزیرا وجود جسم، وجود فضا و ماده، یعني دنیایي .این موجود، ابعاد زماني یا مکاني ندارد و جسم نیست.و نھ بیش از آن.کننده استشک

. بھ وجود چنین دنیایي نیستسھ بعدي را ایجاب مي کند کھ دکارت در این مرحلھ از برھان خود قائل

بنابراین عقیده یا یقین دکارت نسبت بھ وجود خویش بھ مثابھ موجودي متفکر، او را مستقیما بھ عقیده مشابھي در باب وجود جھان خارجي :چنین باوري فقط از رھگذر اعتقاد بھ تقدمي منطقي مبني بر وجود خداوند حاصل مي شود.ھدایت نکرد

بھ حصول معرفت نسبت بھ ھمھ چیزھاي دیگر رھنمون ...م راھي را کشف کرده ام کھ ما را از تامل درباره خداوند حقیقيمي کنمن فکر.خواھد شد

زیرا اگر خدا از این برھان حذف .بھ نظر نمي آید بیان این مطلب کھ این انگاره استداللي نفوذي دیر پا داشتھ است، خیال پردازي باشدست کھ در این صورت حرکت از عقیده بھ وجود خویش براي رسیدن بھ وجود جھان خارجي دشوارتر خواھد شد، مگر آنکھ شود، بدیھي ا

بھ این ترتیب خطر جدایي نابھنجار از جھان کھ ھمواره در .برھان ھاي دیگري جایگزین پیوند ناشي از وجود خدا در برھان دکارتي شودبھ گفتھ تورگو در میانھ قرن ھجدھم، دلیل آن کھ دکارت رادیکالیسم فلسفي خود را از این . مي یابداین برھان حضور دارد، بسیار افزایش

مي توان گفت وي از آن تنھایي کھ براي خود بھ وجود آورده بود مي ترسید و قادر بھ تحمل آن : "پیش تر نبرد، ترسش از جدا افتادگي بود."نبود

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

370

صر رواقي قبول و تفویض در مقابل جھان بھ ظاھر رام نشدني، چنان کھ باید مورد مداقھ قرار نگرفتھ شاید بتوان گفت کھ در بینش او، عنبھ جاي تالش براي تغییر جھان، آرزوھاي خود را "، بھتر است "از آنجا کھ ما بر ھیچ چیز بھ جز اندیشھ ھایمان اختیار کامل نداریم"است،

راضي باشیم، این گونھ تقدیر گرایي مي تواند مبناھاي متعددي داشتھ باشد، اما بین این اندیشھ ما باید بھ سھم کنوني خویش ."تغییر دھیمدکارت کھ ما فقط اندیشھ خود را بھ طور کامل در اختیار داریم، و شکافي کھ بین عقیده بھ وجود خویش بھ عنوان موجودي متفکر، و عقیده

ھاي فلسفي گرایش دروني در اینجاست کھ مي توان یکي از ریشھ.عي پیوند وجود داردبھ وجود جھان خارج بر جاي مي گذارد، آشکارا نو.لیبرالیسم بھ کناره گیري از فعالیت عمومي و پناه بردن بھ دنیاي خصوصي تامل و انزوا را ردیابي کرد

بھ ادعاي او فلسقھ جدید بر خالف فلسفھ .دکارت بھ رغم تقدیر گرایي، بر پیوند میان اندیشھ و عمل، و معرفت و قدرت صحھ مي گذاشتدکارت در تعریف حیوانات بھ مثابھ ماشین :مارکس در جلد اول کتاب سرمایھ مي نویسد.نظري قرون وسطایي، فلسفھ اي عملي است."حال آنکھ در قرون وسطي حیوانات دست یاران انسان محسوب مي شدند.صرف، با چشمان عصر کارخانھ مي نگرد

وجود خدایي خیرخواه و این :وجود خود را در مقام موجودي اندیشنده بھ اثبات رسانده، کل برنامھ سازنده او بر دو پایھ استوار استدکارت با این حال، انتقاد بنیادي .این پایھ ھا ھر دو بھ خودي خود بحث انگیزند.واقعیت کھ ھر آنچھ بھ وضوح و تمایز در مي یابیم درست است

ارد کھ غالبا علیھ دکارت اظھار مي شود، و آن اینکھ وقتي او در تأیید وجود خدا استدالل مي آورد بر مفھوم تصورات واضح تري وجود دشماري از ھم روزگاران دکارت متذکر شده اند کھ این اشکال در کنھ برنامھ .و متمایز تکیھ دارد بھ تعبیر دیگر استدالل او دور است

مزبور بھ دور دکارتي معروف شده و نقدي است کھ جاندار بر کل اھتمام سازنده اي کھ دکارت در تامالت اشکال.دکارت وجود دارددکارت راه مشخصي براي خالص شدن از آن ندارد مگر اینکھ توجیھ دیگري براي اعتقادش بھ وجود خداوند بیاید، یا در .ورزیده است

.ضوح و تمایز درک مي کند توجیھي مستقل پیدا کندغیر این صورت براي اعتقادش بھ صدق ھر آنچھ بھ و:منابع

1377نشر مرکز، :لیبرالیسم غرب ظھور و سقوط، ترجمھ عباس مخبر، تھران1382ققنوس، :آثار کالسیک فلسفھ، مترجم مسعود علیا، تھران

وزارت امور خارجھ:تاریخ فلسفھ سیاسي غرب، عبدالرحمن عالم، تھران :

=========================================

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

371

نظر من، و ایرانفلسفھ دکارت

یکی از موفقیتھای فلسفھ دکارت نیز بھ خاطر باکرگی و پاکی افکار و دانش او از فالسفھ دیگران بود (شک دکارتي)

.ینکھ دکارت ذھنی مھر خورده نداشتیعنی ااو مینامم جلو گیری شد"مھرخوردگی فکری"این امر باعث شد از افراط گری و آنچھ من

در جامعھ ای مانند ایران اگر فردی خود را مسلمان بداند در حالیکھ اصوال از اسالم زیاد نمی داند و از ادیان دیگر ھم چیزی نمیداند این و جامعھ "لمان زاده ھاستمساز ی امسلمان زاده "شخص را درنگاه دکارتی نمی توان مسلمان و جامعھ او را مسلمان نامید بلکھ او

نیز جامعھ ای انتخابی نیست بلکھ انتصابی است و این را از تربیت ازکوچکی در جامعھ ایران میبینیم

یادگیری قرآن بدون اینکھ آنھا با ادیان و فالسفھ دیگری آشنا شوند از از حفظ با بردن بچھ ھا بھ مساجد با اجباری کردن زبان عربی ومی سازیم کھ این کاردر آینده مشکالت فکری میان آنچھ کھ خود انتخاب میکنند وآنچھ کھ بھ آنھا داده شده "انتصابیمسلمانان "آنھا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

372

در واقع این دوره ھای فراگیری بایس از سن ھیجده سالگی و با در دست داشتن و اجازه داشتن و امکان آموختن فلسفھ .است میشود.ھای دیگر میسر شود

ونھ گسانی نشانھ این مھر خوردن را از ھستند کھ اگر ھم بخواھند نمی توانند بھ آ)داغ خورده ھای دینی (ی مھر خوردهاین افراد افرادخود پاک کنند

. از اینجا سر می گیرد نیزمشکالت اجتمایی ماخصوصا میان جوانان و والدین و ما نبایس تعجب کنیم کھ این مشکالت را داریم

ز این وجود داشتھ باشد کھ با برخوردی آزاد ما انسانھای آزاد در تفکر و تصمیم گیری بسازیم و آنھا راھی بھ غیر اگر در کشوری ترس ا.از اسالم انتخاب کنند و با آن مبارزه شود در پایان جامعھ ای زیر فشار افکار یک گروه و در پایان بھ دیکتاتوری عقیدتی خواھیم رسید

جوانان و دانشجویان و زنان و مذھبیون دگر اندیش و جوینده از جامعھ جدا میشوند و ھمبستگی اجتمایی در اینجا اقشار مختلف مانندبھ خطر می افتد در حالیکھ با آزادی ھمھ خود را در یک البوراتوار فکری می بینند کھ ارزشھای واقعی برای یک جامعھ در ذھن آنھا

پیش خواھد بردتبلور خواھد شد و مجموعھ ان ارزشھا جامعھ را

کشور ما کشور مسلمان زاده ھاست نھ مسلمانھای واقعی بھ ھمین دلیل می بینیم کھ یک بانویی کھ بھ اسالم می گرود بسیار مسلمان تر ایراندختران تھرانی و جوانان درشھرھای بزرگبسیاری اززندگی میکند تا

چرا اینگونھ است؟فلسفھ ای تنھا یک )تاریخ ایران(ن جوانان را از آنھا گرفتیم و بھ جای چیزی کھ در آن شکی نبود زیرا کھ ما ھویت ایران باستانی ای1

در حالیکھ اگر این جوانان این فلسفھ را قبول نداشتھ باشند بدنبال ھویتی میروند کھ شکی )کھ قابل شک بود (مذھبی بھ آنھا ارائھ دادیمنشناختند بھ سوی ھویت غربی میروند زیرا کھ میتوان در ایران مسیحی نیز بود ولی نمیتوان در آن نباشد و چون ھویت خود را ندارند و

!!پاسپورت دیگری داشت چرا جوانانی کھ بھ زور در دبیرستانھا عربی و قرآن یاد گرفتند در جامعھ با لباسھای آمریکایی و اروپایی میگردند و بھترین لوازم

قی از امریکاست؟آرایش بایس از پاریس آید و موسی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

373

در خیابانھا بدنبال رفیق بازی ھستند و با حجاب تن فروشی می کنند؟بسیاری از آنھا چرا چرا دانستھ بھ سوی مواد مخدر روی می آورند؟

قبول کنیم کھ این سیستم کھ ما میرویم پراز نقص استدنبال راھی نو و درست بگردیمنست بھ اتا زمانی کھ نخواھیم بھ شکست و اشتباه اعتراف کنیم نخواھیم تو

مشکل ما چیست ؟ استقالل فکری از شخص گرفتھ شده است

آیا ھمان روشی خواھد بود جدا شده و بھ دین مسیح بگرود؟؟شیعھ برای مثال چگونھ در ایران بھ شخصی برخورد میشود کھ از اسالم یگری است یا ھیچ ؟ چھ کسی جوابگوست؟برخورد میکرد یا روش د)از نظر آنھا(کھ داعش با غیر مسلمانان

شاید اگر این شخص صدمھ ای روحی و شخصی و مادی برای این تصمیم گیری نخورد پس از چند سال بھ درستی و یا اشتباه خود پی برده و آن را تغییر دھد و یا نمی دھد ولیکن تا آن زمان وضعی بد خواھد داشت

والریسم یا جامعھ ای دینی رو برو ھستیم زیرا کھ این مشکل فقط مخصوص یک جامعھ مذھبی با ما در این جا بامسئلھ ای مھمتر از سکغیر مذھبی نیست بلکھ مخصوص ھر جامعھ ای است کھ یک ایدئولوژی چھ مذھبی یا غیر مدھبی اجازه تصمیم گیری فردی را بگیرد

...مانند کره شمالی یا عربستان سعودی یا مثال دوم

ی نگاه شکاک بھ کتابھای آسمانی مانند قرآن امکان پذیرست زیرا کھ احتمال اینکھ شخصی مانند عثمان کھ سابقھ خوبی در بینش دکارت را زیر کتاب و سوره یا آیھ ھااین ندارد برای جمع آوری قرآن و آیھ ھای مختلف از اشخاص مختلف کمک کرده باشد برای شیعیان ھم

.... و این شک را قبول نمی کند"دهمسلمان زا"شک میبرد در حالیکھ یک

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

374

علی شریعتیپدیا، دانشنامھ آزاداز ویکی

علی شریعتی

١٣١٢آذر ٢زاده

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

375

ایران،سبزوار،مزینان

(سال۴٣ (١٣۵۶خرداد ٢٩درگذشتانگلستان،ھمپتونساوت

ایست قلبیعلت درگذشت

سوریھ،دمشقآرامگاه

ایرانیملیت

ادبیات فارسیکارشناسیتحصیالتتاریخدکتری

مشھدمحل تحصیلسوربن

دینیپژوھشگر،نویسنده،شناسجامعھپیشھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

376

١٣۵۶–١٣٣١ھای فعالیتسال

فھرست آثار شریعتیآثار

انقالبمعلم،شھیدمعلمعنوان

اسالمدین

شیعھ دوازده امامیمذھب

رضویپوران شریعت(ھا(ھمسر

ونام،سارا،سوسن،احسان)۴فرزندان

محمدتقی شریعتیوالدینزھرا امینی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

377

رضویمھدی شریعتخویشاوندان

وبگاه رسمی علی شریعتیوبگاه وبگاه دکتر شریعتی

دکتر علی مشھور بھ)ھمپتونساوت در١٣۵۶ خرداد ٢٩ درگذشتھ در –مزینان در١٣١٢ آذر ٢زاده (ی مزینانیعلی شریعتاھل ایران، از مبارزان و فعاالن مذھبی و سیاسی و از دینیپژوھشگروشناسجامعھ،شناساسالم،نویسنده،سخنران،تاریخاستادشریعتی

.بودانقالب اسالمی ایرانپردازاننظریھعدالت قحقیقی و انقالبی را نیرویی برای تحقتشیعاو بازگشت بھ.شناسی اسالم عرضھ کردو جامعھتاریخشریعتی نگرشی نوین بھ

.کردقلمداد میاجتماعیدر جامعھ و سنتومذھبھایش برای احیایدلیل کارنامھ فعالیت، بھانقالب ایرانشریعتی، عالوه بر شھرت زیادش برای سھم داشتن در

اند؛ و از آن از زمان انقالب تاکنون یادبودھای زیادی بھ یاد او برگزار و اجرا کرده.استنیز شھرت داشتھسلطنت وقتسخنرانی علیھ.ھای زیادی پیرامون آثار، آراء و تأثیراتی کھ او بر چند دھھ معاصر ایران گذاشتھ وجود داردزمان نقدھا و تجلیل

بھ امانت سوریھدمشقدرزینباکنون پیکر وی بر خالف وصیتش در مکانی نزدیک حرمدرگذشت و ھمانگلستان سالگی در۴٣او در .استسپرده شده

سرگذشتکودکی

آخوند ربانعلی معروف بھپدر پدربزرگش، مال ق.زاده شدسبزواردر نزدیکیمزینان در روستای١٣١٢علی شریعتی در دوم آذر سال حاج مال ھادی و مشھد و سبزوار تحصیل کرده و از شاگردان برگزیدهبخاراحکیم، مردی فیلسوف و فقیھ بود کھ در مدارس قدیم

ر، بھ ھنگام مرگ پدمحمود کھ بھ.ھای محمود، احمد، حسن و حسین داشتمال قربانعلی چھار فرزند بھ نام.شدمحسوب میسبزواری

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

378

او تا پایان عمر خود در .نماز مسجد و مدرس حوزه علمیھ باشدتحصیل علوم قدیمھ مشغول بود، با اصرار مردم مزینان بھ آنجا آمد تا پیشدر سال محمدتقی شریعتی.جا گذاشتھای معصومھ، قربانعلی، محمدتقی و آقامیرزا محمد از خود بھمزینان ماند و چھار فرزند بھ نام

. با دختری روستایی از اھالی کاھک بھ نام زھرا امینی ازدواج کرد و اولین فرزند آنھا، علی شریعتی بود١٣١١

محمدتقی شریعتی

رضویمھدی شریعترضویپوران شریعتعلی شریعتی

مونا شریعتیسوسن شریعتیسارا شریعتیاحسان شریعتی

شدن اوضاع کشور در سال دلیل بحرانیاما بھ آغاز کرد، ١٣١٩شریعتی تحصیالت ابتدایی خود را در دبستان ابن یمین در مشھد در سال پس از آن، .قفھ کوتاھی در تحصیالت شریعتی ایجاد شداش را بھ ده بفرستد و بنابراین ومجبور شد خانوادهمحمدتقی شریعتی،١٣٢٠

.شریعتی بھ ھمان دبستان برگشت و تحصیل را ادامھ داد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

379

نوجوانی و جوانیسالگی، با ھدف ادامھ تحصیل ١۶او پس از اتمام سیکل اول دبیرستان در . وارد دبیرستان فردوسی مشھد شد١٣٢۵شریعتی در سال

را زبان و ادبیات فارسیوارد شد و رشتھ دانشگاه مشھد بھ دانشکده ادبیات و علوم انسانی١٣٣۴وی در سال .شددانشسرای مقدماتیوارد.برگزید

و یک الکسیس کارلاثرنیایش، ترجمھ ر غفاریابوذترجمھ :شریعتی در طول دوران تحصیل در دانشکده ادبیات بھ انتشار آثاری چونداد بھ ھر طریق تحصیالت عالیھ را بدون وقفھ ادامھ دھد، اما البتھ شریعتی ترجیح می.ھای تحقیقی در این زمینھ ھمت گماردرشتھ مقالھ

.پدرش تأکید داشت کھ وارد دانشسرا شود کھ شاید علت اصلی آن وضع اقتصادی خانواده بود.ھمکالسیش ازدواج کردرضویپوران شریعت با١٣٣٧ تیر ٢۴وی در تاریخ

در رشتھ ادبیات فارسی بھ علت شاگرد اول شدنش برای لیسانسگذراند و پس از دریافتمشھدشریعتی تحصیالت دانشگاھی خود را در.ادامھ دھدادبیاتو در رشتھفرانسھدانشگاه سوربنادامھ تحصیل بھ فرانسھ فرستاده شد تا تحصیالت عالی خود را در مقطع دکتری در

دیان، تاریخ و فرھنگ اسالمی پرداخت و با استادان بزرگی ، مبانی علم تاریخ، تاریخ اشناسیجامعھوی در آنجا بھ تحصیل علومی چون.آشنا شد…وسارتروژرژ گورویچ،لویی ماسینیونچون

یعنی در بود و متعلق بھ دو سال پیش ساواکحکم دستگیری وی از سوی.بازگشت و در مرز دستگیر شدایران بھ١٣۴٣وی در سال منتقلتھراندرقلعھزندان قزلبعد از بازداشت بھ.االجرا بودکھ بھ ھمان دلیل معلق مانده بود و در عین حال الزمایرانھنگام خروج از

برگشتمشھداوایل شھریور ھمان سال بعد از آزادی بھ.شد.است از آن انصراف داده١٣٣۵رود بھ رشتھ فلسفھ دانشگاه تھران، در سال است کھ وی یکسال پس از ودر منابع ھمچنین اشاره شده

بیر انشاء کالس چھارم دبستان در یکی از روستاھای مشھد مدتی پس از بیکاری، اداره فرھنگ مشھد، او را بھ عنوان د١٣۴۴در سال ١٣۴٨در سال .شودمیدانشگاه مشھدپردازد و باالخره بھ عنوان استادیار تاریخ واردکند، و سپس در دبیرستان بھ تدریس میاستخدام می

تاریخ ،ھبیمذشناسیجامعھعھده گرفتھ و بھ تدریسشود و بھ زودی مسئولیت امور فرھنگی حسینیھ را بھ دعوت میحسینیھ ارشادبھاه م١٨را تعطیل نمود، و شریعتی را بھ مدت حسینیھ ارشاد، رژیم شاه،١٣۵٢اما سرانجام در سال .پردازدمیمعارف اسالمیوشیعھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

380

وی پس از آزادی از زندان روزھای بسیار سختی را پشت سر گذاشت و بارھا توسط .کندمیکمیتھ شھربانیروانھ زندان.تھدید شد و تحت شکنجھ روحی و جسمی قرار گرفتساواکمأموران

تحصیل در دانشگاه سوربناستاد راھنمای علی شریعتی و ژیلبر الزار.کرد در فرانسھ زندگی می١٩۶۴ تا١٩۵٩ھای سال بین سال۵ بھ مدت علی شریعتی

.در دوره دکترا بوددانشگاه سوربن، دررضویپوران شریعتھمسرش، پیشنھاد بھ شریعتیرسالھ دکتریو ترجمھ آن بھ فرانسھ را برایالدین بلخیصفی، نوشتھ فضائل بلخالزار، تصحیح متن فارسی کتاب

سالھ ای بھ موضوع رمند بود، ھیچ عالقھشدیدا عالقھگلستان سعدیگفتھ او، شریعتی، برخالف پوران، کھ بھ رسالھ خود در موردبھ.کرد.خود نداشت

او توانست با کمترین نمره .ارائھ کرد»فضائل بلخ«و با عنوان زبان فرانسھ صفحھ بھ١۵۵ تز دکترایش را در ١٩۶٣شریعتی در سال خشناسی یا تاریاند کھ او مدرک دکترایش را در جامعھبرخی بھ اشتباه نوشتھ.ممکن کھ فقط برای قبولی کافی است مدرک خودش را بگیرد

عنوان .استشناسیلغتکنند کھ مدرک دکترای او در زمینھبرخی نیز با توجھ بھ تز دکترایش استدالل می.استادیان یا ھر دو گرفتھمدرک او را بھ عنوان مدرک دکترا در ادبیات بھ رسمیت پاریسسفارت ایران در.بود»سطیقرون ودرتاریخ اسالم«رسمی مدرک او

شناخت

زندگی مخفیانھبھ بعد، حسینیھ ارشادساواک بھ دنبال او بود و از تعطیلی.د بھ زندگی مخفی خود روی آور١٣۵٢ تا تیر ماه ١٣۵١شریعتی از آبان ماه

، ساواک پدر علی شریعتی و بعد برادر زن وی را بازداشت ١٣۵٢در تیر ماه .رسیدھای شریعتی با اسم مستعار بھ چاپ میمتن سخنرانی ماه بھ انفرادی رفت و پس از آن آزاد شد، ١٨بعد از آن روز بھ مدت .برد تا شریعتی بھ ناچار خود را معرفی کندزندان اوینکرد و بھ

او دریافت کھ نگھ داشتن شریعتی در زندان بیش از آزادی الجزایرالمللی و درخواست وزیر فرھنگزیرا شاه بھ دلیل فشارھای بین.تواند بھ شھرت و محبوبیت او بیفزایدمی

حکومت شاه ھمھ .اسارت درازمدت در سلول، او را سخت بھ نور آفتاب حساس کرده بود و از نظر روحی ھم بسیار افسرده شده بودمبارزه مخفی ھم عمال امکان .تعطیل و او از تدریس در دانشگاه محروم شده بودحسینیھ ارشادھای مبارزه اجتماعی را بر او بستھ بود،راه

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

381

ظاھرا آزاد ھستم و از «:دگویشریعتی خود می.شدتر میھا تنگساواک او را تحت نظر داشت و روز بھ روز حلقھ این محدودیت.نداشتشریعتی .»امام ولی آنچھ مسلم است نوع زندانم تغییر کرده و از زندان دولتی بھ زندان خانھ منتقل شدهقید اسارت، بھ اصطالح رھایی یافتھ

خارج از کشور الخروج بودن مانع بزرگی برای مھاجرت او بھ ممنوع.گیردپس از دو سال، خستھ از وضعیتش تصمیم بھ مھاجرت میشریعتی پس .ترک کندبروکسلتوانست از کشور خارج شده و تھران را بھ مقصد»مزینانی«اما وی با گرفتن گذرنامھ با اسم فامیلی .بود

.گذردکند و در آنجا درمیانگلیس ترک میھمپتونساوتآنجا را بھ مقصدبروکسلاز چند روز اقامت در

مرگ

یعتی شریآرامگاه عل

.درگذشتھمپتونساوتگذشت، درمیانگلستان در حالی کھ سھ ھفتھ از سفرش بھ١٣۵۶ خرداد ٢٩وی طی مھاجرتش در و نرسیدن خون بھ قلب اعالم شد؛ ھرچند مرگ وی توسط برخی بھ دلیل نداشتن سابقھ بیماری قلبی، انسداد شرائینویدلیل رسمی مرگ

جھ سریع و خبر داشتن سفارت ایران در لندن از مرگ وی قبل از اعالم رسمی خبر مشکوک دانستھ شدعدم کالبدشکافی و اعالم نتیدر روایتی دیگر متذکر شده کھ جنازه شریعتی یکبار پس از مرگ در سردخانھ بیمارستان و دفعھ بعد پس از کالبد عبدالکریم سروش

بنا بھ گفتھ وی جنازه وی در .است ھنگام غسل دادن در مسجدی کوچک در لندن مشاھده کردهھمپتون بھشکافی توسط بیمارستان ساوت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

382

است و بیمارستان علت مرگ وی را طبیعی ھای متعدد ناشی از کالبد شکافی بودهدیدار اول کامال سالم و در دفعھ دوم دارای شکافتگی.استاعالم کرده

نویسد کھ علی شریعتی بر اثر سکتھ قلبی درگذشت، در حالی کھ مخالفین شاه، سازمان ساواک را مقصر مرگ او قلمداد میاحمد اشرف.کردندمی

مانند رفتارھای (سازی کنند تمایل داشتند درباره مرگش افسانھنویسد کھ بر اثر سکتھ قلبی درگذشت، اما پیروانش ھم میھوشنگ شھابیشھابی در نھایت رفتارھایی کھ در دوران زندانی شدنش در گذشتھ را با وضعیت جسمی اش ).دھدھای دنیا رخ میمشابھی کھ در انقالب

.داندنامرتبط نمی، در حرم زینب کبریاکنون در قبرستانی کناردفن کنند، ولی ھمحسینیھ ارشادشریعتی وصیت کرده بود کھ وی را در

.اش ھزینھ نگھداری جسد وی را متقبل شدندشود و خانوادهنگھداری میدمشقشھرزدیم ولی دکتر ساکت و غمگین و گرفتھ بود و حرفی آن شب تا ساعت یازده دور ھم نشستھ بودیم و حرف می:"گویدمیناھید فکوھی

ا بھ اتفاق ھم گذارند کھ فردا صبح آماده باشند تروند و با نسرین قرار میو ناھید بھ خانھ خودشان میعلی فکوھیحدود نیمھ شب،.زدنمیگوید، رود کھ بخوابد بعداز مدتی دکتر بھ سارا میاست میدکتر ھم بھ اتاق خوابی کھ، در طبقھ پایین قرارداشتھ.بھ بدرقھ دوستشان بروند

رسیده و میبھ نظر ناآرام .خواھدزند و چای میھا را صدا میبرد و پس از گذشت مدتی باز بچھسارا آب را می.لیوان آبی برایش ببردخوابند فردا صبح ساعت ھشت، ناھید با آقای روند و میسوسن و سارا و نسرین ھم برای استراحت، با طبقھ باال می.استبردهخوابش نمی

از مانند تا نسرین، مدتی ھم پشت درمی!کندزنند، ولی کسی در را باز نمیآیند و در میفکوھی برای بردن خواھرشان نسرین بھ خانھ میبیند کھ دکتر در آستانھ در ورودی اتاق بھ پشت افتاده و بینی اش بھ آید، میاو کھ برای بازکردن در بھ طبقھ پایین می.شودخواب بیدار می

ناھید و برادرش .گویدکند، با اضطراب جریان را بھ برادرش میوحشت زده در را باز می.استنحوی غیرعادی سیاه شده و باد کردهگیرد است و نسرین ھم نبض دکتر را میبیند نبض او از حرکت ایستادهشوند، ناھید بالفاصلھ نبض دکتر را گرفتھ و میر وارد خانھ میمتحی

ھا باشد تا پدرشان را بھ آن حال نبینند علی فکوھی، رود تا مراقب بچھکند، بالفاصلھ نسرین بھ طبقھ باال میو او ھم نظر ناھید را تأیید میاستدھند کھ دکتر درگذشتھرسد و پس از معاینھ نظر میگیرد، آمبوالنس میحشت زده و غمگین فورا با اورژانس تماس میو

.در دمشق مدفون استزینبیھارشریعتی در گورستانی کن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

383

خودروی علی شریعتی

روسی را در مشھد زمانی کھ معلم بود در او خودروی مسکویچ .علی شریعتی در تمام طول زندگی خود تنھا یک خودرو شخصی خریداین خودرو پس از مرگ شریعتی چند دست چرخید و در دوره ای بھ عنوان تاکسی در مشھد استفاده شد؛ و حاال این . خرید١٣۴۵سال

.شودھای اساسی نگھداری میمسکویچ در خانھ موزه دکتر علی شریعتی در تھران پس از بازسازی

ھای اجتماعی و سیاسیفعالیتکانون نشر حقایق اسالم

، ١٣٢٣در سال کانون نشر حقایق اسالمیبا ایجادمشھدای قابل توجھ از فرھیختگان متدینپدر شریعتی بھ ھمراه عدهمحمدتقی شریعتیای دینی را ھم بازسازی کرده با انحراف و تحریف مبارزه ھزمان تالش کردند تا افکار و اندیشھھم.ای را آغاز کردندمبارزه با افکار توده

.کنندھدف .یک نھاد مھم نوگرای مذھبی تبدیل شده بودھنگام آغاز فعالیت کانون شریعتی یازده سالھ بود و در پانزده سالگی او، کانون بھ

سالھ بود تا نخستین بار بستھ شدن کانون در ١۴ ھنگامی کھ شریعتی ١٣٢۶از .ای اخالقی بر پایھ قرآن بودسخنرانان کانون القای فلسفھ اعضای جوان ١٣٣٠در . داشتکرد و نقش بنیادینی در جذب برخی از دوستانش بھ کانونھای آن شرکت می، او در ھمھ برنامھ١٣٣٨

وان انجمن اسالمی کانون کھ بیشترشان دانش آموزان دبیرستان بودند با پیروی از نمونھ کانون تصمیم بھ برپایی سازمانی ویژه خود با عن.آموزان در مشھد کردنددانش

با ھواداران و اعضای اعضای انجمن برای آماده ساختن خود برای مبارزه فکری . بھ این انجمن پیوست١٣٣١علی شریعتی در کانون جایگاه مکتبی مقدماتی و سکوی پرشی .ھا را در فلسفھ و شیوه سخنوری آموزش دھداز شریعتی خواستند کھ آنحزب تودهجوان

نشر(بیشتر جوانان عضو کانون .توانستند از آن برای پیوستن بھ احزاب سیاسی موجود استفاده کنندز جملھ شریعتی میبود کھ اعضایش ا.گرایش پیدا کردندنھضت خداپرستان سوسیالیستبھ تدریج بھ)حقایق اسالم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

384

نھضت خداپرستان سوسیالیستحزب و تشکیل حوزهحسین راضیومحمد نخشببود و بھ دنبال سفرنھضت خداپرستان سوسیالیستدر مشھد محمد تقی شریعتی پیرو

شدند، علی محسوب میخداپرستان سوسیالیستنھضت کھ در حقیقت ادامھ دھنده راه و اندیشھانجمعیت آزادی مردم ایرو سپسایراناو تحت تأثیر این .اش را کسب کردھای اسالم انتقادیجا نخستین آموزهپیوست؛ و ھماننھضت خداپرستان سوسیالیستشریعتی نیز بھ

. ترجمھ و منتشر ساخت١٣٣۴داپرست سوسیالیست نوشتھ جوده السحار را در سال ھا کتاب ابوذر خآموزهد کھ عدالت اجتماعی و توحید را بنیاد فلسفی خود بھ عنوان نظامی اقتصادی استوار بوسوسیالیسمسامان باورشناسی این نھضت بر

ترین راه برای از میان برداشتن نھضت باور داشت کھ سوسیالیسم بر پایھ نفی مالکیت خصوصی بر ابزار تولید، سریع.شمردبرمی. عدالت در اسالم بودھا، گوھر مفھومھاست؛ و نیز بھ باور این گروه دستیابی بھ این ھدفکشی، تھیدستی و محرومیت تودهبھره

نھضت مقاومت ملییدهللا ومھدی بازرگان،سید محمود طالقانیبھ رھبرینھضت مقاومت ملیشریعتی از پیرامون بھ مرکز مبارزه وارد شد و بھ شاخھ مشھد

ھای فعالیت.علی شریعتی یکی از سخنگویان و فعاالن آتشین این نھضت علیھ سلطھ و استثمار غرب در ایران بود.پیوستسحابی.بھ مدت ھشت ماه شدتھراندرقلعھزندان قزلبھاش و انتقال فوری١٣٣۶اش باعث دستگیری او در سال مصرانھ

ھای او تحت تأثیر سنت. اولین بازداشت او رخ داد و این اولین رویارویی او و نظام شاھنشاھی بود١٣٣١ تیر سال ٣٠در جریان وقایع از عادل نیشابوریو عموی پدرشآخوند حکیمپدربزرگش.اش، بھ ویژه افکار نوگرایانھ پدرش محمدتقی شریعتی، قرار گرفتخانواده

مشھد را بنیان نھاد و از مبتکرین و آغازگران جنبش نوین کانون نشر حقایق اسالمیپدرش.آمدندشمار میدانشمندان فقھ، فلسفھ و ادب بھ.آمدحساب میاسالمی بھ

ھای خارج از کشورفعالیتھای سیاسی کشید و برای ادامھ تحصیالت عالیھ علی شریعتی برای مدتی دست از فعالیتپس از قبول شدن در بورس تحصیلی،

صادق ،صدرابوالحسن بنی،ابراھیم یزدیبھ گروه فعاالن ایرانی نظیرپاریسوی اندکی پس از رسیدن بھ.رفتفرانسھبھدر جریان .بنیان گذاشتھ شد)بخش خارج از کشور(نھضت آزادی ایران سازمان١٣۴١پیوست و در سالمصطفی چمرانوزادهقطب

، شریعتی با توجھ بھ قدرت اضیحسین ر با نظر١٩۶٢در اوت )جمھوری آلمان فدرال(بادن در اروپا در ویسجبھھ ملی ایرانکنگره

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

385

اولین .انتخاب شد)ارگان جبھھ ملی ایران خارج از کشور در اروپا(آزادایران زباناش، بھ عنوان سردبیر روزنامھ فارسیفکری و قلمیھای روشنفکران ایرانی خارج و نیز این نشریھ دیدگاه. منتشر گردید١٩۶٢ نوامبر ١۵شماره این نشریھ پس از سردبیری شریعتی در

پرویز قبل از آن.گردیددر اورپا محسوب میجبھھ ملی ایرانکرد و ارگان رسمیھای مبارزات مردم ایران را منعکس میواقعیت.سردبیری این نشریھ را بر عھده داشتورجاوند

ای تحت خورشیدی مقالھ١٣٣٨در سال .پردازدپیوندد و سخت بھ فعالیت میورشیدی بھ سازمان آزادیبخش الجزایر می خ١٣٣٧در سال تر را ترجمھ رسا"شعر چیست؟" خورشیدی مقالھ ١٣٣٩در سال .کندرا در یکی از نشریات فرانسھ منتشر می"بھ کجا تکیھ کنیم"عنوان

"گیوز"شود و در زندان پاریس با ان اول بھ علت فعالیت در سازمان آزادیبخش الجزایر گرفتار مینماید و در ھمو در پاریس منتشر میرا در پاریس "فرانتس فانونمرگ"ای تحت عنوان نیز مقالھ١٣٣٩در سال .شود در توگو چاپ می١٣۴٣کند کھ در سال ای میمصاحبھ

گیرد و شود و مورد ضرب و شتم پلیس فرانسھ قرار میکند، ھمچنین در طول مبارزات مردم الجزایر برای آزادی دستگیر میمنتشر می.شودشود و سپس بھ زندان فرستاده میروانھ بیمارستان می

ھااندیشھتشیع طور خاص،او بھ.شریعتی یکی از متفکران مسلمان بود و در عین حال، رویکردی نقادانھ نسبت بھ برخی از باورھای مذھبی داشت

.کردمعرفی میجبرگراییپذیری، خرافھ، تقلید وداند و آن را توأم با اسارتمسخ شده میسنترا مظھرصفویھای شرقی، متفاوت از راھی است کھ کرد و معتقد بود کھ راه پیشرفت و ترقی ملتنیز انتقاد میمدرنیتھوی ھمچنین از نگاه سطحی بھ

را محمدرضا حکیمیشریعتی،.البتھ استفاده آگاھانھ از تجربیات مدرنیتھ در غرب، مورد پذیرش شریعتی قرار داشت.استغرب پیموده.استبھ عنوان وصی خود جھت ھرگونھ دخل و تصرف در آثارش انتخاب کرده

نقد امپریالیسمبھ نقد نظریات وی در مورد کنار گذاشتن دین بھ فانونمشغول ترجمھ کتاب پنج سال جنگ الجزایر بود، در سھ نامھ بھزمانی کھ شریعتی

توانند با نظام شریعتی بر خالف فانون معتقد بود کھ مردم تنھا در صورتی می.غربی پرداختامپریالیسمعنوان ابزاری برای مبارزه باھای مذھبی پیوند گی در برخی کشورھا با سنتامپریالیسم مبارزه کنند کھ نخست ھویت فرھنگی خودشان را دریابند و ھویت فرھن

.کردشریعتی شعار بازگشتن بھ اصل و پیشینھ مذھبی خود را مطرح می.استخورده

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

386

توحیدست نھ فقط یک تئوری کالمی اعتقادی و صرفا یگانھ پنداشتن خداوند کھ بھ منزلھ کھ خود او مدعیاز دیدگاه شریعتی چنانتوحید

اش از آن در شناسیکند و در آثار اسالمعنوان مییکتاپرستیاصل اصیلاو توحید را بھ عنوان .ستاعتقادیبینیجھانوزیربنایک.کندیاد میشرکمقابل

:گوید توحید عبارتست ازشریعتی میبھ انسان وحدت بدھد، )خواھدنیز می(خواھد بھ جھان وحدت بدھد، از نظر خلقت طور کھ میشناسی کھ ھمانبینی و جھانیک فلسفھ جھانخواھد زیربنایی طور میکند ـ، ھمانیم نمیخواھد بین تمام عناصر جھان وحدت بدھد ـ جھان را بھ خیر و شر تقسکھ میو ھمان طوری

کننده عالم است زیر بنای توحید ھا و نژادھا و طبقات بشری بسازد؛ و بنابراین توحید خدا، در عین حال کھ حقیقت توجیھبرای وحدت گروه…ھا باشند، ھستانسان ھم ھست، و توحید معبود زیربنای توحید عابد، کھ انسان

خواھد بھ وسیلھ توحید، در عین حال کھ انسان را از نظر شناخت ھستی بر گرد کانون واقعی و حقیقی عالم وجود می]ابراھیمنھضت[سازد، بچرخاند، و سمبل کھ اساس وحدت بشری و طبقاتی و نژادی را میبچرخاند، در عین حال بر گرد یک مالک و یک زیربنای فکری،

.ھر دو کعبھ استسوسیالیسم

نتریگذاران آن و شریعتی از شناختھاز بنیانمحمد نخشبکھنھضت خداپرستان سوسیالیستغیر دینی در ایران با تشکیلسوسیالیسمراهمکتب تحت عنوان١٣٣۴ای کھ در سال شریعتی در مقدمھ مقالھ.باز شداسالمھایھای آن بود، بھ سمت جمع شدن با آموزهچھره

.نامیدرئالیسمتوانروش مختص بھ خود را دارد و آن را میاسالم،ایدئالیسموماتریالیسمھایاز میان مکتب«:نویسدنوشتھ میواسطھباشد و حد وسط میان دو رژیم رژیم اجتماعی و اقتصادی اسالم، سوسیالیسم عملی است کھ بر طرز فکر خداپرستی استوار می

را نمونھ بارز یک سوسیالیست یکتاپرست پیامبر، از اصحاب وفادارابوذراز این رو شریعتی،.».باشدمیکمونیسموکاپیتالیسمفاسداز او در سنین جوانی عبدالحمید جودةالسحارنوشتھابوذرترجمھ کتاب.دانست کھ در برابر ستم حکومت ایستاد و بھ اعتراض برخاستمی

.است

:گویدشریعتی چنین می

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

387

ای از رشد اخالقی و کمال ھا اگر بھ مرحلھزیرا انسان.ون مذھب ممکن نیستسازد، بدطبقھ میای بیسوسیالیسم راستین، کھ جامعھای برابر را برسند، جامعھ»ایثار«ھا از حق خود چشم پوشند و بھ مرحلھ ماوراء مادی معنوی نرسند کھ بتوانند بھ خاطر برابری انسان

ای از بند مد و برعکس، مذھب نیز تا جامعھانجامیاندویدوئالیسم، جبرا بھماتریالیسمھا ھرگز برابر نیست وزیرا حق.توان ساختنمیای است کھ انسان رھا شده از بند چھ، تنھا در چنین جامعھ.تواند تحقق یابداست، نمیرھا نشدهتضاد طبقاتیواستثمارطلبی مادی وافزون

دن در برابر بت پول و داری، یا از خود بیگانھ شیابد کھ از بیماری شیء شدن در نظام ماشینیسم و سرمایھتنازع مادی، مجال آن را می…یابد ]نجات[ومیش شدن در رابطھ طبقاتی مصرف و گرگ

ھای نھایی مذھب، کھ ھا است دعوتوخوی خدا را گیرد و جانشین خدا در طبیعت گردد و اینو در نتیجھ، تکامل ذاتی خود بپردازد و خلقتواند تحقق عینی یابد و تحقق ار است، نھ جھل و تبعیض و ضعف، میاستو»کتاب و ترازو و آھن«طبقھ، کھ بر اساس ای بیتنھا در جامعھ

.توحید در زندگی بشری، این استشریعتی و حکومت دینی

ترین حکومت دینی نبود، ایشان دموکراسی با رأی اکثریت را در جھان امروزی نھ کاملترین بلکھ قابل قبولشریعتی معتقد بھ برقراری اول باید ببینیم حکومت مذھبی چیست؟ حکومت مذھبی رژیمی است کھ در آن بھ جای رجل سیاسی، رجل مذھبی «:دانستحکومت می

آثار طبیعی چنین .ھ عبارت دیگر حکومت مذھبی یعنی حکومت روحانیون بر ملتکنند و بمقامات سیاسی و دولتی را اشغال می)روحانی(داند و در چنین صورتی مردم حق اظھار حکومتی یکی استبداد است، زیرا روحانی خود را جانشین خدا و مجری اوامر او در زمین می

داند، و نھ بھ اعتبار رای و نظر و تصویب د زعیم مییک زعیم روحانی خود را بھ خودی خو.نظر و انتقاد و مخالفت با او را ندارند.جمھور مردم

داند، بر جان و مال و را سایھ و نماینده خدا میفردی است و چون خوددیکتاتوریبنابراین یک حاکم غیرمسئول است و این مادر استبداد وگذشتھ از آن، .پندارددھد، بلکھ رضای خدا را در آن میناموس مردم مسلط است و در ھیچ گونھ ستم و تجاوزی تردید بھ خود راه نمی

نجس و دشمن راه دین و حق ھا را مغضوب خدا، گمراه،آن.برای مخالف، برای پیروان مذاھب دیگر، حتی حق حیات نیز قائل نیستکشیشان داشتند قرون وسطیخالصھ حکومت مذھبی ھمان است کھ.کندشمارد و ھرگونھ ظلمی را نسبت بھ آنان عدل خدایی تلقی میمی

».است دقت ترسیم کردهآن را بھویکتور ھوگوو٢٠٧ و ٢٠۶ ص ١٣٨٨ سال ٨تھران چاپخش چ )مذھب-تویین بی، تمدن (٢٢کتاب مذھب علیھ مذھب مجموعھ آثار

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

388

استبدادرا »فالح«دانست و رستگاری انسان می»وقد خاب من دساھا«شریعتی استبداد و دیکتاتوری را از عوامل بیرونی دفن استعدادھای انسانی

کرد شریعتی استبداد و دیکتاتوری را عین شرک تلقی میاومانیسمباالترین اعتقاد بھ)یک وجب مانده بھ خدا(»صدرة المنتھی«تا خدا، تا :شمرد کھ قصد خدایی کردن در زمین را داردداند و مستبد و دیکتاتور را کسی میمی

ایم؛ اگر آزادی ا در دست کسی بیندازیم شرک آوردهاگر سرنوشت خود را بدست کسی بسپاریم ی:پذیرش استبداد پذیرش شرک است«…شمارد پذیرفتیم، مشرکیم خویش را بھ کسی فروختیم یا کسی را صاحب خود پنداشتیم یا ادعای کسی را کھ خود را صاحب ما می

کند و »تحمیل«را بر خلق تکبر ورزد و خود را از دیگران بزرگتر نشان دھد، یا اراده خود …ھرکس بھ خاطر قدرت، علم، ثروت و نژاد»اراده مطلقھ«، »حکومت مطلقھ«زیرا .استآورده»شرک«حکومت براند، ادعای خدایی کرده، و ھرکھ آن را بپذیرد »میل خود«بھ

».تکبر، قدرت و تسلط و تملک در انحصار خداست٩۵ و ٩۴شناسی، ص ، اسالم٣٠مجموعھ آثار

امت و امامت.دانندمیوالیت فقیھبسیاری این نظریھ را سرآغاز پیدایش.استامامت، بھ پیشواییامتعتی نظریھاز دیگر نظریات عمده شری

شریعتی بھ ویژه مورد انتقاد شدید تجدیدنظرطلبان بود، کتابی کھ در آن شریعتی رأی افراد ناآگاه جامعھ را خوار »امت و امامت«کتاب بھ باور .ھا بھ سطح قابل قبولی از توسعھ شده بودمانده تا دست یافتن آنوعی دموکراسی ارشاد شده برای جوامع عقبشمرده و خواستار ن

ھا، ناخواستھ بھ توجیھ نظریھ والیت فقیھ در جمھوری اسالمی کمک اعتنایی بھ رأی تودهمنتقدان، شریعتی با طرح بحث امت و امامت و بی.کرده بود

ھا از نظر وی مربوط بھ جوامعی دموکراسی رأس.کندرا مطرح میھاھا و دموکراسی رأیدموکراسی رأسزمینھ بحثشریعتی در این ھا مربوط بھ اما دموکراسی رأی.کنداست کھ آرای افراد وابستھ بھ دیگران است و مثال رئیس قبیلھ رأی خود را بر تمام قبیلھ تحمیل می

.اندرسیده»اندویدوئالیسم کامل «جوامعی است کھ افراد جامعھ بھ:گویدشریعتی می

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

389

، مطابق ذوق و پسند و سلیقھ »شما و رادیو«جمھور آمریکا، یا مسئول برنامھ متعھد نیست کھ ھمچون رئیس)امامت(رھبری امت خواھد و متعھد بلکھ می. ببخشداش بھ افراد جامعھ-در حد اعال-ھا عمل کند، و تعھد ندارد کھ تنھا خوشی و شادی و برخورداری مشتری

ترین حرکت، جامعھ را بسوی تکامل رھبری کند، حتی اگر این تکامل بھ قیمت ھا، با بیشترین سرعت و صحیحترین راهاست کھ در مستقیمشود از عبارت می»امامت«بدین ترتیب، .ھا تحمیل کرده باشنداند، نھ کھ بر آنرنج افراد باشد، البتھ رنجی کھ اکثریت، آگاھانھ پذیرفتھ

خواست شخصی «، بھ ھر قیمت ممکن، اما نھ بھ »آنچھ باید باشد«، بھ سوی »آنچھ ھست«رسالت سنگین رھبری و راندن جامعھ و فرد از امامت از جا است کھو از ھمین!، بلکھ بر اساس ایدئولوژی ثابتی کھ امام نیز بیشتر از ھر فردی، تابع آن است و در برابرش مسئول»امام

.یابدشود و رھبری فکری انقالبی با رھبری فردی استبدادی تضاد میدیکتاتوری جدا میمھدویت

نگرد، و انتظار مثبت را انتظاری نھ انقیادبخش جامعھ و بھ تعبیر خودش میانتظارو اصلمھدویتشناختی بھشریعتی با نگرشی جامعھ.داندکننده میمنفی کھ انتظار اعتراضی و عصیان

است؛ انتظاری کھ متناسب و متالئم »مھدویت«ترین مؤلفھ و مقوم مھم»انتظار«کند کھ تأکید میانتظار مکتب اعتراضشریعتی در کتاب.ر روحیھ عصیانگری و ظلم ستیزی و انقالبی یک شیعھ ملتزم و واقعی استاست و یادآو»اعتراض«با

با کار دانشمندان)بازرگان(مقایسھ کتاب قرآنی :استنوشتھ شدهعلی شریعتیبازرگان بھ نقل از»سیر تحول قرآن«در مقدمھ کتاب

منظومھ درباره گالیلھمبالغھ، شبیھ کارمن کشف ایشان را درباره قرآن، درست، بیاند و ایشان کلید علمی ھا کلید علمی وحی طبیعی را بھ دست آوردهدانم؛ آنمی...بیماریدرباره پاستوروجاذبھدرباره نیوتنوشمسی

.وحی الھی را

شریعتی و منتقدین

داشت و بر اساس این نگاه آرایی مطرح کرد کھ موافقان و مخالفان فراوان تشیعو بھ ویژه مذھباسالمشریعتی نگاه نو و خاصی بھ دین.استھای فراوانی در نقد این آرا صورت گرفتھداشتھ و بحث

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

390

ھای مختلف برای بھ جز نظام حکومتی وقت کھ بھ شکل«:گویدشد چنین میھایی کھ با شریعتی میدرباره مخالفتپوران شریعت رضویکرد کھ با ھا را با علی و آرای او میسواد و قشری آن، بیشترین مخالفتھای بی بخشکرد، روحانیت سنتی و بھ ویژهاو دردسر درست می

».ھمراه بود…نویسی و صدور فتوا و طرد و لعن وجوسازی، شایعھ پراکنی، افتراھای دروغ، بیانیھ

روحانیت و شریعتیرد، وی اعتقاد داشت کھ روحانی چیزی مقتبس از تعالیم کرد کھ در اسالم بھ جای روحانی، عالم دینی وجود داشریعتی بارھا تأکید می

است؛ بنابراین ھمچنانکھ دین مسیحی قرون مسیحی قرون وسطی بوده کھ با ظھور سلطنت صفوی در قبای مال و آخوند بر اسالم تحمیل شدهدانست و عنوان عالم دینی دود میروحانیت اسالمی را یکسره مر.دانستاعتمادسازی دین در قرون حاضر میوسطی را یکی از علل بی

:نویسدھایش چنین میوی در یکی از نوشتھ.دانسترا شایستھ نشاندن بر جایگاه روحانیت خرافی کنونی می

دانم و معتقدم این اصطالح اخیرا از مسیحیت گرفتھ را یک اصطالح اسالمی و شیعی نمی»روحانیت«من غیر ازاینکھ اساسا اصطالح است، بلکھ در اسالم بھ جای روحانی و جسمانی، ما عالم داریم و متعلم و بنابراین ای بدین معنی نیامدهون اسالمی ما چنین کلمھشده و در مت

ھا قرینھ و نمونھ عینی بر اثبات آن خواھم ادعا کنم و دهو اما راجع بھ علمای اسالمی، این را می.»عالم اسالمی«باید بھ جای روحانی گفت بھ )البتھ درحد امکانات و نوع کار و کاراکترش(کسھ ازمیان نویسندگان و سخنرانان و حتی علما و فضالی اسالمی معاصر، ھیچدارم؛ ک

:است، دلیلاندازه من افتخار دفاع جدی و مؤثر عملی و فکری از این جامعھ گرانقدری کھ امید بزرگ و سرمایھ عزیز مااست، نداشتھو ایمان کھ با پولی کھ از ام، این مجاھدان پاکباز راه علم ، پرولتر فکری خواندهونسان مونتیھ را بھ نقل ازطلب»انتظار« درکتاب -١

اش را براساس درآمد کنند و در زمانی کھ ھر دانشجویی رشتھ تحصیلیمخارج یک مرغ آمریکایی است، جوانی را فدای آموزش دین می.گذرداش اینچنین بھ زھدی باور نکردنی میاست کھ دوران طلبگیای را برگزیدهکند، وی رشتھاش انتخاب میآینده

فرانس عمومی دانشجوئی درحسینیھ ارشاد خطاب بھ دانشجویان گفتم کھ من، برای آینده این نھضت فکری، برای بیداری مردم دریک کن-٢.امو احیای روح حقیقی اسالم و برانگیختن روح معترض و عدالتخواه شیعھ علوی و رستگاری جامعھ، بھ طالب بیشتر از شما امید بستھ

شود کھ چھ بسیار ای را متذکر میو روحانی نکتھروشنفکرای بیندر مقایسھاجتھاد و نظریھ انقالب دائمیھمچنین شریعتی در کتابتوان حتی یک امضای اند، ولی ھیچ جا نمیاند و زیر قراردادھای استعماری را امضا کردهروشنفکرانی کھ بھ مملکت خویش خیانت کرده

.ای دیدعالم روحانی را درچنین قراردادھای خائنانھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

391

و دانشگاه بھ دالیل بسیار زیادی ھمچون اقامت محصل، انتخاب درس، بورسیھ تحصیلی حوزه علمیھای بین سیستمآن درمقایسھعالوه بر.کندار مترقی تر نسبت بھ دانشگاه بیان میروش کار حوزه را بسی…حوزه و

ھای مدیریت نیز در این کتاب شریعتی روش انتخاب مستقیم توسط مردم بھ روش دموکراسی مرسوم و فعلی را دربحث دموکراسی و سیستم.داندبرد و روش غیرمستقیم برای انتخاب راس ھرم حکومت را توسط نخبگان برگزیده مردم مناسب تر میزیر سؤال می

:نویسدھای اختالف شریعتی و روحانیت میدرباره ریشھمھدی بازرگانیکی اینکھ تجدد و نوآوری را منافی با اصالت و .ھا ناسازگاری دارد شریعتیروحانیت در ھمھ ادیان و ادوار بھ دو دلیل با امثال دکتر

ھا و افکار کھن تکیھ دارد، تزلزل ترسند در مبانی و معتقدات مردم کھ تا حدود زیادی بر تشریفات و تحجر و سنتاستحکام دین دانستھ، میردی کھ خارج از صنف و کسوت مقدس است وارد قلمروی واسطگی خواھند ھیچ فترشان این است کھ اصال نمیحاصل شود و دلیل مھم.بین خدا و خلق خدا شود

او بھ دولت، .خواستار حبس و اعدام شریعتی شدمرتضی انصاری قمی.گیری روحانیون علیھ او شداین رویھ شریعتی منجر بھ موضعتر از علی شریعتی بھ خود تر و گستاخدر یک قرن اخیر، اسالم و تشیع ھیچگاه دشمنی خطرناک«:مردم و روحانیون ھشدار داد

نظر»ومت اسالمی است؟آیا شورا مبنای حک«ای در مجلھ مکتب اسالم و با عنوان با چاپ مقالھناصر مکارم شیرازی.»استندیدهشریعتی را نادرست دانستھ و استدالل کرده بود کھ شیعھ بھ انتخاب خلیفھ بر اساس رأی شورا معتقد نیست و خلیفھ را منتخب خدا و پیامبر

اند کھ علی شریعتی در یکی از و شریعتمداری مراجعھ و اظھار داشتھالدین نجفی مرعشیشھابتعدادی از طالب قم نزد.داندمیسند معتبر ندارد و مرعشی گفت من دکتر شریعتی را دعای ندبھاستفتھھایش در حسینیھ ارشاد منکر امام زمان شیعیان شده و گسخنرانی

.شناسم ولی اگر او چنین حرفی گفتھ باشد کافر استنمی

و شریعتی حسینیھ ارشادپس از تعطیلی ارشاد، فتاوی مذھبی علیھ. تعطیل گردید١٣۵١در آبان حسینیھ ارشاد با انتشار این فتوای رسمی،پس از دستگیری . خود را تسلیم کرد و زندانی شد١٣۵٢دلیل دستگیری پدرش، در تیرماه شریعتی نھایتا بھ.بھ شدت گسترش یافت

حضور داشتند کھ مطھری ضمن انتقاد از شریعتی مرتضی مطھریو چند نفر از طالب قم در منزلایسید ھادی خامنھ،محمد بھشتیویھا را نسبت بھ ھم سخت ناپذیری بر ھماھنگی روحانیت و طبقھ تحصیلکرده زد و آنت وی، ضربھ جبرانگفت صرف نظر از افکار نادرس

ھرچند مدتی «:در پاسخ بھ استفتایی نوشتابوالحسن قزوینی.بدبین نمود و احساسات جمعی از جوانان خام را علیھ روحانیون برانگیختو خاتمیتباشد و انکاراست کسالت دارم و قادر بر مطالعھ نیستم، ولی نظر بھ مطالعھ اجمالی، کتب مذکور مطابق با مذھب تشیع نمی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

392

ھای دکتر شریعتی را در جانب نوشتھاین«:در پاسخ بھ استفتایی نوشتمحمدحسین طباطباییعالمھ سید».انکار ضروری دین اسالم استکاظم سید».شناسی ھرگز تصدیق نکرده، نوع مطالب ایشان اشتباه و طبق مدارک دینی اسالمی غیرقابل قبول استخصوص اسالم

نوشتجات «:اعالم کردعلی اصفھانیھمچنین سید.ھم در پاسخ بھ استفتایی دیگر خرید و فروش کتب شریعتی را حرام دانستمرعشی.»نامبرده مشتمل بر اباطیل گوناگون است

عبدهللا،شاھرودی،مرعشی نجفی،خوییصدور فتواھا علیھ شریعتی تا پس از مرگ وی ادامھ داشت و در این زمان آقایانھایی ھم شد کھ فتوایی لھ یا علیھ در این زمان تالش.فتاوی مشابھی علیھ شریعتی صادر کردند…، علی نمازی ومالک حسینی،شیرازی

د از جلسھ مدرسین قم پیش از در خاطرات خومحمد یزدی.باره ھمواره سکوت کردصادر شود، اما وی در اینهللا خمینیروحشریعتی از:نویسدگیری درباره شریعتی میانقالب برای تصمیم

پس از شور و مشورت، آقایان بھ این نتیجھ .تشکیل شده بود و بحث بھ مرز کفر و ایمان رسیده بودانینوری ھمدجلسھ مزبور در منزلدر آن ماجرا مصباح یزدیآقای…رسیدند کھ اعالم کفر در مورد شریعتی بازتاب خوبی ندارد و در کل بھ مصلحت اسالم و مسلمین نیست

.قائل بھ دیدگاه خاصی بودند و بقیھ اعضای جامعھ در برابر ایشان قرار داشتنداز اعالم کفر بھ این ترتیب بخشی از روحانیون نزدیک بھ خمینی نیز کھ بعدھا وارد حکومت جمھوری اسالمی شدند، تنھا بھ دلیل مصلحت

:نویسدمیهللا خمینیسید روحای در آستانھ انقالب اسالمی بھدر نامھمرتضی مطھری.شریعتی خودداری کرده بودندھای ظلم و جور علیھ توده مردم را بھ صورت یک او ھمکاری روحانیت با دستگاه.ترین گناه این مرد بدنام کردن روحانیت استکوچک

ک مقصداصل کلی اجتماعی درآورد و مدعی شد کھ ملک و مالک و مال و بھ تعبیر دیگر تیغ و طال و تسبیح ھمیشھ در کنار ھم بوده و ی.اندداشتھ

میرزا طرز فکر و برداشت.کرد و معتقد بود روحانیت کارش متفاوت با سخنرانی و وعظ استشریعتی جور دیگر بھ روحانیت نگاه می، سلمان فارسیوی در کتاب خود بھ نام فتاوی صحابی کبیر.نسبت بھ شریعتی با بسیاری از علمای ھم عصر وی متفاوت بودایخلیل کمره

ای از ای نسخھ، میرزا خلیل کمره١٣۵١در سال .، ترجمھ علی شریعتی را نقد نمودلویی ماسینیوناثر مستشرق فرانسویسلمان پاککتابات علمی شریعتی کتاب فتاوی صحابی کبیر سلمان فارسی را توسط فرزندش امیرحسین برای شریعتی ارسال داشت و ضمن تشکر از تحقیق

ھا را مورد بازنگری و تحقیق نکتھ علمی در ترجمھ کتاب سلمان پاک مراجعھ و آن١٩درباره تاریخ ادیان و اسالم، از او خواست کھ بھ .بیشتر قرار دھد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

393

شریعتی و مصطفی ملکیاناما او نقدھایی را ھم بر شریعتی .شریعتی استکتاب کویراستھایی کھ در طول عمرش خواندهاست یکی از مؤثرترین کتابگفتھملکیان

:گویدداند و میوارد میگویم اگر در تفکر من دیدید دو شخصیت متفکری جمع کند؟ من میکامورا باحالجیاالقضات ھمدانیعینرا باسارترتواندچگونھ آدم میخانھ اند در خیالاند، بدانید کھ الاقل دانش من از یکی از آن دو شخصیت متفکر ناقص است کھ توانستھنیستند، با ھم جمع شدهکھ قابل جمع

اند، الاقل بدانید کھ من خانھ ذھن من در کنار ھم نشستھدر خیالخیاموموالنافرض کنید من اگر در تفکرم گفتم کھ.ذھن من کنار ھم بنشینند داشتھ باشی یا اگر خیام را قبول داشتھ باشی توانی خیام را ھم قبولچون اگر موالنا را قبول داشتھ باشی، نمی.شناسمیکی از این دو را نمی

توانی موالنا را قبول داشتھ باشی، چرا؟ نھ بھ خاطر اینکھ یک نکتھ نیست کھ در آن حق با موالنا و خیام باشد و یک حرف را بزنند، از نمی.مایھ فکر متفاوت استاین نکات وجود دارد اما بن و بن

جور فکر ھای فرد دیگری در کنار ھم بگذارید و بعد بگویید این دو یکھای مرا با یک جملھ از حرفتوانید یک جملھ از حرف شما کھ نمیالقضات و مایھ عینو سارتر کجا و بنسیمون دو بوارانگارانھمایھ مادیبن.اندھایی برخاستھمایھکنند، باید دید این دو جملھ از چھ بنمی

تواند بگوید من یک اما با استناد بھ این کسی نمیھم حرف مشترک وجود دارد،مارکسحالج کجا، وگرنھ در سخن عیسی و در سخنکند و مسیحیت ھم از بن و بنیاد مارکسیسم مارکسیسم از بن و بنیاد مسیحیت را نفی می!امعیسوی مارکسیست ھستم یا یک مارکسی مسیحی

توانم مسیحی مارکسیست این است کھ من میکند؛ بنابراین سازگاری دو جملھ از این متفکر با دو جملھ از متفکر دیگری، غیر ازرا نفی میھای مھندس متأسفانھ این نکتھ در آثار شریعتی بارز است، بھ نمایھ آثار شریعتی رجوع کنید و این را مقایسھ کنید با نمایھ نوشتھ.باشم

آید و چند ھا میتر است، نام بسیاری از شخصیتبینید کھ نمایھ آثار شریعتی بسیار مفصلی، ممجتھد شبسترییاسروشبازرگان یا دکترآید ولی این ھمھ ارجاع دادن و این ھمھ آدم را در منظومھ فکری خود نشان دادن و نشاندن بھ نظر من برابر از دیگر نواندیشان دینی ھم می

ھم با مارکس و مسیح سخن مشترک دارد ولی مسیح نیچھھای بنیادی را،ند، آن ھم تفاوتھا را نتوانستھ ببیدھنده آن است کھ تفاوتنشان.کجا، نیچھ کجا

ملکیان، وبگاه شریعتی در نیمھ حرفمصطفی ملکیان،—

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

394

پس از انقالب

استه توسط شرکت پست ایران منتشر شد١٣۵٩تمبر یادبود علی شریعتی کھ در سال شریعتی و ایدئولوژی

، با عنوان ایدئولوژی کردن سنت داریوش شایگان،۶٠یکی از نقدھای بارز بر شریعتی ایدئولوژیزه کردن دین است کھ نخستین بار در دھھ .بر آن خرده گرفتنقد ایدئولوژیدر کتاب خود با عنوان

کند کھ تمامی تحوالت تاریخ و تمدنی پس از ظھور یک اش ادعا میداند و در تحلیل تاریخیشریعتی ایدئولوژی را مقدم بر فرھنگ میوی با با جدا کردن ایدئولوژی از فرھنگ و فرق نھادن .استدتی نوین بودهمکتب و ایدئولوژی و ایمان و فکر و حرکت ایدئولوژیک و عقی

:گفتشریعتی می.کندا ایدئولوژی ثابت و وحیانی معرفی میبین آن دو، عقاید و احکام ارزشی و عملی اسالم را بھ مثابھ یک مکتب یو فرھنگ آن کھ )غفاری(ابوذرآن بود کھ نزدایدئولوژیبھ اعتقاد وی.»دین داریم بھ منزلھ ایدئولوژی و دین داریم بھ منزلھ فرھنگ«

.بود)سینا(ابوعلینزد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

395

گر سیاسی برای ، روشنفکر معاصر، ھنر شریعتی این بود کھ برای تبدیل دین بھ ایدئولوژی بھ معنای گفتمان بسیجداریوش آشوریاز نظرشایگان با . مدرن بزندھای انقالبی، رنگ اسطورهشیعھسنتیاسطورھھایآوری خاص خود توانست بھ بھ یاری زباندگرگونی انقالبی

.ھای فکری شریعتی دچار تناقض استکمک گرفتن از تعبیر ایدئولوژی شدن سنت بر این باور است کھ تالشسروش از .ھم ھستعبدالکریم سروشالبتھ مورد انتقاد شدید روشنفکر دینیدیناین رویکرد ایدئولوژی اندیشی شریعتی در

وی با مردود دانستن چنین .نامدآن را ایدئولوژیک کردن دین میتر از ایدئولوژیفربھنگرد و دردین بھ آن میشناسیمعرفتمنظر، »بھ قدرت و سیاست و انقالبمعطوف «، »بخش بھ قدرت حاکممشروعیت«، »خادم منافع«، »آمیزشبھ معرفت غفلت«معرفتی آن را

.خواندمی»دلیلباعلت و بی«و »زدا از عین و ذھنتعارض«

گرانشریعتی و تحلیلشریعتی در عین انتقاد از سنت، منتقد مدرنیتھ «:گویداز روحانیون منتقد روحانیت حاکم در ایران درباره شریعتی چنین میمحسن کدیور

توان جریان او را از جریان شود و ھرگز نمی و روشنفکری دینی در ایران محسوب میھم بود، بنابراین بی شک پیشقراول نواندیشی دینی»کنونی روشنفکری دینی در ایران جدا دانست

تواند حتی برای نسل جوان، صرف تجربھ معنوی و انسانی شریعتی می«:گویدفرزند شریعتی در رابطھ با پدر چنین میاحسان شریعتیاز نظر احسان شریعتی در برخورد با اندیشھ شریعتی باید میان » دینی و ایدئولوژیکی داشتھ باشند جالب باشدنظر از اینکھ چھ نوع اعتقاد

بھ نظر وی .شناسی در نظر داشتشناسی و معرفت، ھستیشناسیانسانھا را از منظرک کرد و آنابعاد و زوایای گوناگون فکری وی تفکی نوسازی اندیشھ مذھبی و درک توحیدی از انسان و جھان با نوعی جھان بینی جدید مورد تأمل درک شریعتی از توحید ھستی باید در پرتو

ھا و دانستھ و تفاوت نگرش شریعتی را در جایگزین کردن درکپدیدارشناسیوی شریعتی را متفکری متعلق بھ حوزه.قرار گیرد.اندداند، کھ دو عنصر علم و زمان جای آن را گرفتھمیاجماعھای دگر اندیشانھ در گذر زمان از مقوالتی ھمچون عقل وبرداشتھا و طبقات جامعھ درباره علی شریعتی، چھ در دوران حیات و مبارزه گیری عموم گروه، فیلسوف ایرانی موضععبدالکریم سروشاز نظر

ن درباره وی کھ ھمواره نگاھی ثابت در خصوص وی داشتند گیری روحانیواست اال موضعاو و چھ پس از وفات وی دستخوش تغییر شده.و آن موضع این بود کھ او مطرود و غیرمقبول است و سخنانش سخنان ضد دین است و خدمت او نھ خدمت بلکھ خیانت است

وی .استاست در افق گذشتھ بودهورد شریعتی صورت گرفتھھا و نظراتی کھ در مبر این باور است کھ بیشتر تحلیلبیژن عبدالکریمیبھ نظر وی بایدی شریعتی را در افق آینده فھم .استمعقتد است کھ دفاع از شریعتی بیشتر در فضاھای سیاسی و ایدئولوژیک شکل گرفتھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

396

بیژن از نظر.داندگرانھ می وی را کنشاست بلکھ مواجھھ از نظر وی شریعتی نھ تنھا بھ جھان مدرن برخوردی منفعالنھ نداشتھ.کردکنند مبتال بھ کھ شریعتی را بھ ایدئولوژیک اندیشی متھم میجواد طباطبایی، روشنفکرانی ھمچون سروش، شایگان وعبدالکریمی

اندشدهھرمنوتیکیخطایسید جواد میری معتقد است کھ خوانش برخی از روشنفکران ھمچون سید جواد طباطبایی، بخاطر عدم تفکیک میان خواندن و خوانش از

بھ نظر میری، شریعتی تکامل انسانی .انش کردبھ نظر میری باید آثار شریعتی را در دل یک سنت فکری خو.شریعتی امری اشتباه است.کنداست تفسیر میرا با توجھ بھ استعدادی کھ خداوند در انسان گذاشتھ

و سوسیالیسم اگزیستانسیالیسماست میان مقوالتی ھمچون اسالم،داند کھ توانستھ، شریعتی را یک متفکر سنتز گرا میرادمحمدامین قانعی.انددالت پرداختھداند کھ بھ دو عنصر آزادی و عاو پروژه شریعتی را مدرنیتھ می.سنتزی را ایجاد کند

»یعتی شریعل: طراح-طرح شاندل «شاندلشخصیتی بھ نام

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

397

.ھای شریعتی بود کتابشریعتی از مھمترین شناسیاسالمھایدرس / در نشریھ»شمع«مقالھ علی شریعتی با نام مستعار ھا و نام یک شخصیت غیر واقعی و نمادین است کھ در برخی نوشتھ)تونس،١٣۵۶ خرداد ٢٩–فرانسھ،١٣١٢ آذر ٢(شاندل

شاندل در زبان فرانسوی بھ )یا بھ زبان دیگر خود شریعتی است(]٧٠[شد و توسط خود او ساختھ شدهده میھای شریعتی نام برسخنرانیمعنای شمع است

کھ سازنده نام او )شریعتی، مزینانی، علی(از طرفی شمع تخلص مورد استفاده شریعتی بود کھ از کنار ھم گذاشتن حروف اول کلمات .بودند، بھ وجود آمد

ھای بعد از فوت او، جستجوگران در یافتن فردی بھ نام شاندل دن شریعتی و شاندل خبر نداشت و سالھا کسی از یک شخص بوتا سال

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

398

ھایی کھ خود شریعتی در خصوص ھای شخصی ایشان صورت گرفت و با نشانھعاجز مانده بودند تا زمانی کھ مطالعاتی بر دست نوشتھ. پی بردندشاندل گذاشتھ بود، بھ یکسان بودن شخصیت شاندل و شریعتی

.سازنده نام اوست}شریعتی، مزینانی، علی {ای از کلمات شمع سرواژه

بھ چاپ روزنامھ خراساندر»شمع«نام مستعار سالھ بود اشعارش را با٢٠، علی شریعتی کھ جوانی ٣٠ھای آغازین دھھ در سال.رساندمی

خواست نامش مذھبی مطرح آن زمان بود و او نمی–از روشنفکران و فعاالن سیاسیمحمدتقی شریعتیدلیل این عمل این بود کھ پدر ایشانکرد کھ اشعارش کیفیت باالیی ندارند و ھنوز پختھ نیستند و ھیچ وقت قصد انتشار آنان را نداشتیا گمان میرا فاش کند

)وصیت نامھ(»شمع زندان«و »در کشور«و »ب راهغری«و »قوی سپید«شعرھایم سوزانده شود کھ نماند مگر نام داشت کھ شمع نماد خود شریعتی »شمع زندان«شعر او اولین اما او برخی از اشعارش را با نام خود در این روزنامھ بھ چاپ رسانید

.بودکرد اما استفاده می»شمع«رسانید و گاھی از نام بھ چاپ میروزنامھ خراسانود را بھ نام خود درای و علمی خشریعتی اکثر مقاالت حرفھ

در آن »شمع«با نام مستعار نامھ پارسی، و ھمچنین در نشریھجبھھ ملی ایرانھای اروپایی، ارگان سازمانایران آزادبعدھا در نشریھ.بودساواکان ماندن از چشمدلیل این کار برای داشتن امنیت و پنھ.نوشتمطلب می

آثار

ھای تحریر یافتھ او در حسینیھ آوری سخنرانیھای شریعتی جمعاکثر کتاب.شناسی داردشناسی و شیعھای در زمینھ اسالمشریعتی آثار عمدهھای پراکنده او ھستند کھ توسط مرکز نشر آثار دکتر شریعتی بھ صورت مجموعھ آثار ای از مقاالت و نوشتھھا، یا مجموعھنشگاهارشاد، دا

.استدر سی و شش جلد پس از مرگ وی بھ چاپ رسیده

خانواده شریعتی پس .استسپردهمحمدرضا حکیمیای نوشتھ و بھ دستنامھ، شش ماه قبل از مرگش وصیت١٣۵۵علی شریعتی در آذر ازبینی کند اما حکیمی چنین ھای شریعتی را بنا بھ وصیتش بھا و گفتھاز اطالع از این نامھ، از محمدرضا حکیمی خواستند کھ او نوشتھ

نیز بھ خانواده شریعتی بازگرداندنکرد و اصل نامھ را

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

399

ھاکتاب

:ھا بر اساس ترتیب مجموعھ آثار قرار دارنددر این فھرست کتاب

ھای آشنابا مخاطبخودسازی انقالبیابوذربازگشت بھ خویشتنفاطمھ، فاطمھ استما و اقبالتحلیلی از مناسک حجشیعھنیایشتشیع علوی و تشیع صفویگیری طبقاتی در اسالمجھتجلد٢(تاریخ تمدن(ھبوط در کویردو جلد(تاریخ و شناخت ادیان(سھ جلد) (ھای حسینھ ارشاددرس(شناسیاسالم(حسین وارث آدمچھ باید کرد؟زن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

400

مذھب علیھ مذھببینی و ایدئولوژیجھانانسانخودانسان بیاطیرعلی حقیقتی بر گونھ اسمیبازشناسی ھویت ایرانی اسالروش شناخت اسالممیعاد با ابراھیمھای دانشگاه مشھدسخنرانی(شناسیاسالم(ھای قرون جدیدویژگیھنردو جلد(گفتگوھای تنھایی(امت و امامتھانامھدو جلد(گونآثار گونھ(دو جلد(آثار جوانی(

نمونھ اشعار:دو نمونھ از اشعار شریعتی

شمعز بھر خدا بیدار باشامشب اتا سحر ای شمع بر بالین من

رحم کن امشب مرا غمخوار باشسایھ غم ناگھان بر دل نشست

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

401

ورنھ مرگ امشب بھ فریادم رسدای یاران بھ فریادم رسید!آه ...چون بھ دام مرگ افتادم رسدتر از جانم ز راهترسم آن شیرین

؟جز توأم در این جھان غمخوار کوھمدم من، مونس من، شمع من ......وای بر من وای بر من یار کو؟زای مرگواندرین صحرای وحشت

بسوزمچھ بھتر کھ از شکوه خاموش باشمچو کس با زبان دلم آشنا نیست ...

بھتر کھ از یاد یاران فراموش باشمچو یاری مرا نیست ھمدرد

===========================================================================پدیا، دانشنامھ آزاداز ویکی

محمد نخشب

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

402

اطالعات شخصی

محمد نخشب -محمد مکانیک زاده١٣٠٢ایران،تھران

١٣۵۵درگذشتھایاالت متحده آمریکانیویورک،

۶٠٣.بھشت زھرای تھران مقبره شآرامگاه

حزب سیاسی

حزب مردم ایران

نھضت خداپرستان سوسیالیست

جبھھ ملی ایران

محلتحصیل

دانشگاه نیویورکآمریکا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

403

جبھھ -نھضت مقاومت ملی -ملی کردن صنعت نفت پیشھ کارمند سازمان ملل متحد-ملی آمریکا

حسین بھ ھمراه١٣٢٢وی سال .حکومت پھلوی دوماز فعاالن سیاسی مذھبی در)نیویورک١٣۵۵–انتھر١٣٠٢(محمد نخشبگذاری را پایھحزب مردم ایرانونھضت خداپرستان سوسیالیستآموزان و دانشجویانو گروھی از دانشالدین آشتیانیجالل،راضیپیوندند ولی پس از مدتی بھ دلیل اختالف در خط میحزب ایراننخشب بھ ھمراه اعضای نھضت خداپرستان سوسیالیست ابتدا بھ.کردند

.کندمشی اجرایی، از این حزب جدا شده و حزب آزادی مردم ایران و سپس حزب مردم ایران را تأسیس می

تحصیالت

باحقوقوعلوم سیاسیدر رشتھدانشگاه تھران از١٣٢۴گذراند و در سال علمیھنخشب دوران دبیرستان خود را دردانشگاه بھسازمان مللبورسیھ با١٣۴٢خود را گرفت و در سال فوق لیسانس١٣٣٧التحصیل شد سپس در سال فارغلیسانسدرجھ

.علوم اداری را اخذ نموددکترایرفتھنیویورک

فعالیت پس از نھضت ملی شدن نفت

دھد و ای تشکیل مینام داشت، جلسھجمعیت آزادی مردم ایرانکھ در آن زمانحزب مردم ایران مرداد٢٨در شب بعد از کودتای سید رسد و با مذاکراتی کھ باودتا بھ ذھن محمد نخشب میایده اولیھ ایجاد تشکلی برای مقابلھ با ک.کنداعالم پشتیبانی میمحمد مصدقاز

ھستھ .ھای نخست را در بعد از کودتا بردارندانجام گرفت، توانستند قدمابراھیم کریم آبادیوحسینیحسین شاهبا حضوررضا زنجانیپس از مدتھا .حسینی و سید رضا زنجانی و ابراھیم کریم آبادی بودندشامل محمد نخشب، حسین شاهنھضت مقاومت ملیاولیھ تشکیل دھنده

مصطفینخشب بھ اتفاق.گرددشده و در سازمان ملل مشغول کار میآمریکااما پس از آزادی راھی.شودفعالیت نخشب، دستگیر میکنفدراسیون محمد نخشب در ایجاد.ریزی کردجبھھ ملی ایران در آمریکا را پایھقطب زاده،علی شایگان،ابراھیم یزدی،چمران

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

404

لی سوم در شعبھ آمریکای کنفدراسیون وی نماینده جبھھ م.ایرانی در آمریکا فعال بودانجمن اسالمی دانشجویانودانشجویان ایرانی.دانشجویان ایرانی بود

عقاید

ھای ھای خود بھ صراحت از جنبشوی در نوشتھ. استاروپایی کوشش کردهسوسیالیسمباشیعھوی نخستین ایرانی بود کھ برای تلفیق.کرددفاع میمارکسیسمچپ منھای

ھای فرھنگ واژهایران در آستانھ یک تحول بزرگ،حزب چیست؟،،ماتریالیسموکلیسانزاعبشر مادی،پنج کتابچھ تحت عناوینفردای جھان یا نقدی کتابی با عنوان١٣۴٨در سال .استھاای از سوسیالیستمقدمھیاقانون و اخالقاثر دیگر کتاب.از اوستاجتماعی

.انتشار یافتتبریزدرعبدالکریم کریمتوسطبر کتاب نزاع کلیسا با ماتریالیسم

.را نیز راه انداختند)دوھفتھ نامھ(برای ترقی ایرانای با عنواننخشب و دوستانش، مجلھنخشب معتقد بود کھ نھ عدالت بدون آزادی و دموکراسی تحقق پذیر است و نھ آزادی و دموکراسی، بدون برابری و عدالت اجتماعی از

.آیداغذ بھ عمل میروی کخواھم از یک سیستم قدیمی دفاع کنم یا از تحولی کھ اجتماع ما در شاید تصور شود من می:نویسدمحمد نخشب در مقدمھ بشر مادی می

تحول طور جدی و غیرقابل گذشت طرفدار یک طور نیست، بلکھ نویسنده این حقایق بھبر عکس، نھ تنھا این.آستانھ آن است، جلوگیری کنم.عمیق و اساسی سوسیالیستی است

، دیالکتیک، دفاع کرده و اصطالحات مختلفی مانندمارکسیسممنھایھای چپبشجنھای خود بھ صراحت ازمحمد نخشب در نوشتھور نخشب واژه اجتماعی کھ از این بھ با.بردھای خود با سھولت بھ کار میبر ابزار تولید و غیره را در نوشتھمالکیت خصوصیانحالل

در نگاه محمد نخشب این نوع از .بر پایھ طرز تفکر خداپرستی استسوسیالیسمتاریخ در مباحث ایدئولوژیک جای بزرگی خواھد داشتو سوسیالیسم تخیلینام گرفتھ بود کھ در برابرسوسیالیسم تحققیبایست در یک جامعھ خداپرست و اخالقی تحقق یابد،سوسیالیسم کھ می

.بودھاکمونیستھا وعلمی اروپایی

مرگ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

405

و مخالف دخالت دولت سکوالرسوسیالیستی خود پایبند بود و وی دارای خط مشی-چنان بر باورھای مذھبیمحمد نخشب تا پایان عمر ھم.درگذشتنیویورکی در متروی بر اثر سکتھ قلب١٣۵۵ شھریور ١٨وی در .در دین بود

============================================================================پدیا، دانشنامھ آزاداز ویکی

سید حسن مدرس

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

406

اطالعات شخصی

ھ مدرسسید حسن طباطبایی زواره مشھور بزاده١٢۴٩

اردستان، استان اصفھان، ایران

کاشمرآرامگاه

خدیجھ بیگم، فاطمھ بیگم،فرزندانسید اسماعیل، دکتر سید میرعبدالباقی

فاطمھ مدرسی:نوهخویشاوندان

اسالمدین

.ایرانی بودشیعھو روحانیمدارسیاست)١٣١۶ آذر ١٠ درگذشتھ –١٢۴٩زاده (مدرسمشھور بھسید حسن طباطبایی زواره

زندگی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

407

.متولد شدناستان اصفھااز توابعاز توابع شھرستان اردستانکچودر قریھ سرابھ)قمری (١٢٨٧برابر١٢۴٩سیدحسن مدرس در سالاش میرعبدالباقی رفت و پس از درگذشت در حومھ قمشھ نزد پدربزرگ)حسین کاظمی(پس از مدتی جھت درس خواندن بھ روستای اسفھ

شیخ نزد عالمھاصفھاناو تحصیل خود را در علوم اسالمی در.رعبدالباقی در شانزده سالگی برای ادامھ تحصیالت بھ اصفھان رفتمیسید وآخوند خراسانی،میرزای شیرازیدر نجف نزد مراجعی چون.ادامھ دادنجفوسامراوجھانگیر خان قشقایی،مرتضی ریزی

بازگشت و مشغول اصفھانادامھ داد؛ آنگاه بھاجتھادتا درجھاش را وی تحصیالت حوزوی.بھ تحصیل پرداختمحمدکاظم یزدی.و اصول شدفقھتدریس

کشتار تابستان از اعدام شدگانعلی رضا اسکندریاز زندانیان سیاسی و ھمسرعفت ماھبازکھ)سیمین فردین(فاطمھ مدرسی تھرانیو اعدام شدگان در سال ایران١٣۵٧انقالب پس ازتوده از زندانیان سیاسی چپاستسن مدرس معرفی کردهاو را نوه سید ح١٣۶٧این خانھ بھ موزه تبدیل ١٣٩٣در تھران زندگی کرد کھ پس از زمستان خانھ وزیر مختار فرانسھوی دوران نمایندگی را در. بود١٣۶٨

.استشده

جنبش مشروطھی ملیمجلس شورافعالیت سیاسی

.یالدی م١٩٠٩سال .زی گروه فوج نجات تبری از اعضایاعده

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

408

شاھان قاجار

دوره پادشاھینام

آقامحمد خان

فتحعلی شاهمحمدشاه

ناصرالدین شاهمظفرالدین شاهمحمدعلی شاه

احمدشاه

١١٧۵–١١۶١١١٧–١٢١٣۶١٢٢۶–١٢١٣١٢٧۵–١٢٢۶١٢٨۵–١٢٧۵١٢٨–١٢٨٨۵

١٣٠۴–١٢٨٨

کھ پس مجلس شورای ملیزمان با تشکیل دوره دومھم١٢٨٩در.آغاز شدانجمن مقدس ملی اصفھانفعالیت سیاسی او با عضویت درعنوان یکی از مجتھدان طراز اول بھعبدهللا مازندرانیوآخوند خراسانیاز سوینورهللا نجفی اصفھانیبرپا شد،استبداد صغیرازوی در دوره سوم .و از سوی مجلس نیز پذیرفتھ شدمعرفی گردید کھ وی نیز مدرس را برای این امر معرفی نمودمجلس شورای ملیبھ

یکسال بیشتر دوام جنگ جھانی اولگی انتخاب شد؛ ولی این مجلس بھ علت فشار خارجی و آغازبھ نمایندتھراننیز از طرف مردم.نیاورد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

409

کمیتھ دفاع ملیو عثمانی، انگلیس،روسیھطرفی کرد، اما نیروھایاعالم بیشروع شد، دولت ایران رسما جنگ جھانی اولکھ) قمری١٣٣٢(١٢٩٣در

بیست و ھفت نفر از نمایندگان ) قمری١٣٣۴(١٢٩۵در.طرفی وارد کشور شدند بھ درگیری با یکدیگر پرداختندیبدون توجھ بھ این بحرکت کردند و در آن شھر قمبھ ایران، بھ طرفانگلیسوروسمجلس و گروھی از رجال سیاسی و مردم عادی بھ منظور مقابلھ با حملھ

بھ بعد از تصرف قم. نفری را برای اداره امور برگزیدند کھ مدرس یکی از آنان بود۴را تشکیل دادند و یک ھیئت »کمیتھ دفاع ملی«.ادامھ دادکرمانشاهدست روسیھ، این کمیتھ کارش را در

مخالفت با حقوق سیاسی زناناو در .بھ نمایندگی مجلس داشتأی و انتخاب زنانحق رمدرس کھ یکی از پنج مجتھد ناظر مجلس دوم مشروطھ بود، مخالفت شدیدی با

:توضیح مخالفت خود در مجلس چنین استدالل کرده بوداشکال .از اول عمر تا بھ حال بسیار در بر و بحر ممالک اتفاق افتاد بود برای بنده، ولی بدن بنده بھ لرزه درنیامد و امروز بدنم بھ لرزه آمد

ھا قرار خداوند قابلیت در این… در منتخبین برد، کھ از کسانی کھ حق انتخاب ندارند نسوان ھستندبر کمسیون اینکھ اسم نسوان راگذشتھ از اینکھ .ھا استعداد ندارداند کھ عقول آنھا از این نمرهاست کھ لیاقت حق انتخاب داشتھ باشند، مستضعفین و مستضعفات و آننداده

ھستندرجال، الرجال قوامون علی النساء، در تحت قیمومیتندقیمومیتتحتاسالمدر حقیقت نسوان در مذھب

مخالفت با رضاشاه.دتبعید و در آنجا زندانی شقزوینصورت گرفت، مدرس بھسید ضیاءالدین طباطباییورضاخانکھ توسط١٢٩٩ اسفند٣پس از کودتای

.ماه در حبس بود و پس از عزل سید ضیاء آزاد شد٣وی بیش از

.در مجلس چھارم انتخاب شد و بھ عنوان نایب رئیس مجلس و رھبری اکثریت مجلس برگزیده شدتھرانپس از آزادی بھ نمایندگی مردمو روی کار آمدن رضاخان ھمراه بود، مدرس رھبری سلسلھ قاجاریھح شد و در این دوره کھ با تغییرافتتا١٣٠٢دوره پنجم مجلس در

ھای وی با رضاشاه، در مورد سربازی دوسالھ اجباری بود کھ رضاشاه از مخالفت.را بر عھده داشتسکار و مذھبی مجلاقلیت محافظھبود و مدرس آن را بھ دلیل اینکھ جوانان تحت سلطھ افراد غیرمذھبی قرار خواھند گرفت مغایر با اصول بنیادی الیحھ آن را بھ مجلس داده

.اسالم خواند و با آن مخالفت کرد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

410

گیری در سراسر ایران، و نھایتا حذف سازی اندازهآھن سراسری، یکسانبا شروع مدرن شدن ایران و اضافھ شدن مواردی مانند راهھا ترتیب داد کھ در آن ای بھ اسالم و شریعت تلقی کرد و یک اعتصاب از طرف مذھبی تبدیل بھ جمھوری مدرس آن را حملھسلطنت وبعد از آن رضاشاه .»خواھیمخواھیم، مردم قرآنیم، جمھوی نمیخواھیم دین پدرانمان را نگاه داریم، جمھوری نمیما می«:دادندشعار می

.تر درخواست کرد کھ الیحھ جمھوری شدن بھ تصویب نرسد و بھ قم رفتھای بیشاز ترس ناآرامی، مدرس بھ ھمراه شش تن دیگر از نمایندگان مخالف ١٣٠۴ مرداد٧، سرانجام در روزرضاخانیکی از وقاع مھم مجلس پنجم استیضاح

استیضاح مشروطھ، قیام و اقدام بر ضد قانون اساسی و حکومتالوزراء را بھ دلیل سوء سیاست داخلی و خارجیبود کھ رضاخان رئیس.نمودند کھ نھایتا رای نیاورد

تبعید و درگذشتدر دیماه نورهللا نجفی اصفھانیمدرس در جریان قیام. در برد وی مورد سوءقصد قرار گرفت کھ از ترور جان سالم بھ١٣٠۵در سال

مدرس را دستگیر و ١٣٠٧ مھر١۶رضاخان در. علیھ اقدامات رضاشاه طی تلگرافی از قیام ایشان حمایت کرد شمسی در قم١٣٠۵٢٢ سال در خواف توسط مأموران زیر نظر بود و در٧مدرس .تبعید کردخوافو سپس بھمشھدودامغانبھ

.منتقل شدکاشمربھخوافاز١٣١۶مھر

.بھ طرز مشکوکی درگذشت)قمری (١٣۵۶ رمضان٢٧ برابر با١٣١۶ آذر١٠مدرس در شب.در شھر کاشمر واقع استآرامگاه وی.خص گردیدو خروج رضا شاه از ایران، توسط اھالی محل مش١٣٢٠قبر مدرس پس از شھریور

============================================================================

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

411

ھاستاین آمریکایی، محبوب ایرانی:گزارش ایسنا

خواھان و مجاھدین تبریز فرو رفتھ بود، چنین پاسخ داد کھ چون ایرانیان در راه ا و گفتمان پرھیاھوی مشروطھباسکرویل کھ کامال در فضاند کھ برخی منابع نوشتھ.سپس گذرنامھ خود را درآورد و بھ کنسول داد.ام و از قانون آمریکا باکی ندارمکوشند من بھ آنھا پیوستھآزادی می

تنھا فرق من با این مردم زادگاھم است و این فرق بزرگی «:اش این جملھ تاریخی و عمیق را بھ زبان آورده استاو حین استرداد گذرنامھ«.نیست

بھ شمار »ھاخوب «ھا یک شخصیت اروپایی وجود دارد کھ از جملھمعموال ھمیشھ در این تعزیھ«:بھ گزارش ایسنا، تاریخ ایرانی نوشتترین شھید شیعیان چنان دچار انقالب روحی شده امیھ از مرگ امام حسین بزرگک سفیر فرنگی در دربار بنیکنند کھ یروایت می.رودمی

البتھ ھمیشھ یک اروپایی برای ایفای این نقش در دسترس نیست .اندو با صدای بلند این کار را تقبیح کرده کھ خودش را نیز بھ قتل رساندهکنند اما از وقتی کھ باسکرویل بھ تبریز آمده، مرتب بھ پوست واگذار میک و گاھی بھ ایرانیان سفیدجھت گاھی این نقش را بھ یک تربدین

گریدکند و واقعا میکنند و او این نقش را بھ بھترین نحوی ایفا میاو مراجعھ می .»

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

412

واھی را در سرزمین خیام، با اشاره بھ مرد خقصھ مبارزه مشروطھ»سمرقند«دوست لبنانی، در کتاب نمادینش امین معلوف، نویسنده ایرانکند کھ بعد از زندگی در ایران، با راھی کھ برگزیده بود و با نام، ھوارد باسکرویل آغاز میھای تبریز، جوان آمریکایی خوشفرنگی تعزیھ

این ھمان راھی بود کھ مردم ساده .دعشقی کھ بھ نوع انسان و مرام آزادیخواھی داشت، بھ یکی از قھرمانان مجاھد راه مشروطیت تبدیل شداشتند؛ راھی کھ قدم زدن معلم آمریکایی جوان در آن باعث شده بود مردم دیگر بھ او بھ چشم یک اجنبی بیگانھ کوی و برزن دوست می

ھا و ھ مردم، پیوستن بھ قصھھای دشوار حتی بھ او پناه ببرند و این راه چیزی نبود جز پیوستن بننگرند، او را از خود بدانند و در بزنگاهھا و رسومشان، مبارزه و حتی مرگشانھایشان، سنت و ھراسھایشان، آرزوھا و بیمروایت .

ھای تاریخی عصر مشروطیت ثبتای کھ از زندگی باسکرویل در کتابھای پراکندهمندی از مستندات و دادهگوی این کتاب، با بھرهقصھتوانستم بفھمم وقتی وارد این کشور شدم، نمی«کند کھ ھایی از خیال، از زبان باسکرویل چنین روایت میوشنرشده و البتھ افزودن سایھ

کنند و بھ سر و رویشان چگونھ اشخاص بزرگسال و موقر برای قتلی کھ بیش از ھزار سال پیش روی داده این چنین گریھ و زاری میکنند بھ این دلیل است کھ میھنشان زمان گذشتھ است، زمان حال در ن در زمان گذشتھ زیست میاگر ایرانیا.اماما اکنون فھمیده.کوبندمی

چیزھایی کھ برای ما مظاھر زندگی جدید و شکوفایی انسان در کلیھ.نظرشان سرزمینی است بیگانھ کھ ھیچ چیز آن متعلق بھ آنان نیستآھن و تلگراف و بانک متعلق بھ انگلستان، ھا متعلق بھ روسیھ است، راهجاده.رود، برای آنان مظھر تسلط خارجی استآزادی بھ شمار می

و آموزش متعلق بھ آقای باسکرویل، عضو ھیات پرسبیتری آمریکا}...{پست متعلق بھ اتریش .»

ا از فرستادن کودکانشان نگرانھ درباره بسترھای فرھنگی مردم ایران بھ تحلیل پرھیز و گزیر آنھباسکرویل قصھ معلوف، با نگاھی ژرفپردازد کھ معلمش باسکرویلی است کھ از آمریکا آمده و متعلق بھ ھیاتی نسبتا سیاسی است؛ پرھیز و گریزی کھ مانع بھ کالس درسی می

:نھ استنگاه او اما ھمدال.رودای بھ شمار میبزرگی بر سر راه پیشرفت و تحول فکری در بدنھ چنین اجتماع ترسان و در خود فرورفتھاز اھالی تبریز چھ کاری ساختھ است؟ فرزندان خود را بھ مدارس سنتی بگذارند کھ ده سال ھمان جمالتی را تکرار کنند کھ اجدادشان در «

و ترین گرفتند، یا این کھ آنان را بھ کالس من بفرستند تا آموزشی نظیر کودکان آمریکایی بیابند؟ شاگردان من الیققرن دوازدھم یاد میبرگشتھ بھ آنان نگاه نکنند؟ از نخستین توان مانع از این شد کھ دیگران مثل جماعتی از دین اما چگونھ می.مفیدترین افراد کشور خواھند شد

خودم را با .امام و پاسخ خود را ضمن مراسمی نظیر آن چھ امروز مشاھده کردی یافتھ اقامت در ایران این سؤال را از خودم کردهھفتھزده، با خیره شدن بھ این ھای گریان و ماتم این چھرهبا مشاھده.خاستدور و برم صدای شیون و زاری بھ ھوا برمی.جمعیت قاطی کردم

جاپوش کھ دستش از ھمھیک روح آشفتھ و یک پیکر ژنده.ھای ایران در نظرم پدیدار شدآلود، بدبختیزده و اشکدیدگان مبھوت، وحشت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

413

کنندگان در این مراسم بھ من شرکت.اختیار اشک از دیدگانم جاری شدبدون آن کھ متوجھ باشم بی. بھ عزاداری پناه برده استکوتاه است وفردای آن روز .حالشان منقلب گردید، مرا بھ سوی صحنھ تعزیھ ھل دادند و از من خواستند کھ نقش سفیر فرنگ را بازی کنم.خیره شدند

گرفتند چرا کودکانشان را برای تحصیل بھ دست مبلغان توانند بھ اشخاصی کھ ایراد میخوشحال از این کھ می.مدندشاگردانم بھ دیدارم آوقتی مشاھده کردند کھ من گریھ }آنھا{.کندام کھ برای امام حسین گریھ میمن پسرم را نزد معلمی فرستاده:اند پاسخ بدھدپرسبیتری سپرده

خواھند رازی را برایم فاش سازند گفتند ام، نزد من آمدند و مثل این کھ میتفاوتی مطلق بیگانگان را ترک نمودهیکنم، وقتی دیدند کھ بمیتوانم برایشان بکنم این است کھ ایرانیان نیازی بھ بیگانگانی کھ برایشان گریھ کنند ندارند و بھترین کاری کھ می.ای نداردگریھ کردن فایده

و دانش بیاموزمبھ فرزندانشان علم .»

دوستانھ در میان ھای قھرمانانھ و مردمتری دارد کھ اشتیاق او را برای ایفای نقشھای جالباما باسکرویل قصھ معلوف در ادامھ تحلیلرا در حال گریستن اگر م.آمدنداما اگر گریھ نکرده بودم حتی بھ دیدنم نمی«:افزاید کھاو خطاب بھ دوست خود چنین می.نمایاندایرانیان می

کوشد نشان دھد کھ در روزھای او با گفتن این روایت می».دادند بھ شاگردانم بگویم شاه و دربارش فاسد استندیده بودند اجازه نمیبوده تراشیده، یک معلم ھیات مذھبی پرسبیتری نبوده بلکھ روشنفکر اندوھگینی ماموریت و اقامتش در ایران دیگر تنھا یک آمریکایی ریش

اند چون او را در میان خود دادهھا حق را بھ او میکرده و شاگردانش و ھمچنین والدین آناست کھ با جسارت از شاه و درباریان انتقاد میھای ھیات مذھبی متبوعش و اساسا معلمی کھ قبل از آن کھ بخواھد فرھنگ سرزمین متبوعش، دستورالعمل.دیدند و نھ بر فراز خودمی

اش انتقال دھد، از فرھنگ ایرانیان برای غنی کردن بر خالف عرف و فرھنگ و تاریخ سرزمین مقصد بھ شاگردان ایرانیچیزی ھا ھا گفتم کھ میلیونبھ آن.امو نیز درباره خیام با شاگردانم صحبت کرده«:افزایدبرده و از ھمین روست کھ با افتخار میھایش بھره آموزه

روز بعد پدربزرگ .از آنان خواستم کھ اشعار فیتز جرالد را از بر کنند. رباعیات او را ھمیشھ در کنار بسترشان دارنداروپایی و آمریکاییالبتھ او قادر .گذاریمما ھم بھ شعرای آمریکایی احترام می:اش حکایت کرده بود بھ دیدنم آمد و گفتیکی از شاگردان با ھیجان از آن چھ نوه

شناسی بوداین کار نوعی بیان غرور و حق.اما اھمیتی نداشت.ی از آنھا را ببردنبود حتی نام یک .»

نکند تو یکی از «:پرسدبھ این ترتیب است کھ دوست و مخاطب باسکرویل پس از شنیدن این سخنان، خطاب بھ او طنازانھ و با لبخند مید اما با شعف از دعوت مردی برای سخنرانی درباره داروین یاد دھباسکرویل قصھ، پاسخ روشنی بھ این پرسش نمی»مجاھدین باشی؟

انگیز بوده استکند؛ پیشنھادی کھ معتقد است در فضای جوشش سیاسی حاکم بر ایران، مضحک اما ھیجانمی .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

414

استقبال از ھر :اما رمز و راز تاریخی نھفتھ در این دعوت را شاید بتوان با مرور فضای فرھنگی روزھای مشروطیت، بھ خوبی دریافتھای اندیشیھای فکری جھان و رھا شدن از پوستھ دگمداشت، میل و اشتیاق اجتماع برای فھم دادهمیای کھ فکر را بھ پویایی وااندیشھ تازه

تی در شود چنان کھ وق دست کھ یک مجاھد فکری معرفی میبھ این ترتیب در این روایت باسکرویل نھ یک مجاھد اسلحھ بھ.کھنھ شدهسر یک آدم ناشناس را در «:کند کھچکاند و با تاثر چنین زمزمھ میدھند، ھرگز ماشھ را نمیادامھ قصھ، مجاھدین بھ دستش سالح می

ھای تبریز است کھ جنگی و این در اوج روزھای پس از بھ توپ بستن مجلس در محلھ»...تیررس داشتن و ماشھ را برای کشتن او چکاندنوتار روزی تیره«:کندچنین توصیفش میابرابر میان حامیان مشروطھ و مخالفانش در جریان بوده است؛ روزی کھ معلوف اینخیابانی و ن

ھای ھزاران نفر افراد دم موعود شرق بود؟ از اصفھان تا قزوین، از شیراز تا ھمدان، از سینھآیا این ھمان سپیده.در تاریخ کشور خیامبایست خود را ھر کس کھ لفظ آزادی، دموکراسی و عدالت را بر زبان آورده بود، می»بکشید، بکشید«:تخاسمتعصب یک صدا برمی

شد، ھا ویران میشدند، مقر انجمنطرفداران مشروطھ در کوچھ و بازار تعقیب می.رسیدنیافتنی بھ نظر میآینده رؤیایی دست.پنھان کندشد جلو این موج زشت و ناھنجار را گرفتدر ھیچ جای سراسر ایران نمی.شدآوری و سوزانده میھایشان جمعکتاب .»

ھای موثق شده در کتابخواه واقعی توصیفگریزد اما باسکرویل مشروطھاما جالب است کھ باسکرویل قصھ معلوف از تفنگ مییافتگان کھ اغلب از داده است و این تعلیممینگارانھ، در چنین روزھای سخت و دھشتناکی بھ شاگردان و اطرافیانش، مشق نظامی تاریخ

را بر خود نھادند و بھ اصرار بھ صفوف مجاھدین پیوستند حتی بر »فوج نجات«فکر مدرسھ برگزیده شده بودند، نام میان شاگردان خوش و باسکرویل تاریخی، رسد میان باسکرویل قصھ معلوفبھ این ترتیب بھ نظر می.خالف موافقت و رضایت ستارخان و دیگر رھبران

کندھایی ھست کھ لزوم معرفی او را بیشتر میتفاوت .»

خواه چھ کسی بود؟باسکرویل مشروطھ

ھای خود بھ طور مبسوط بھ معلم آمریکایی قھرمانی اشارهرضازاده شفق، امیرخیزی، کسروی و دیگر مورخان مشروطیت، در کتابدفاع آمد و در نتیجھ زمینھ برای فھم قھرمان قصھ معلوف بھ طیت، در تبریز بھ یاری مردم بیاند کھ در اوج روزھای سراشیبی مشروکرده

.پالت در ایالت نبراسکا متولد شد میالدی در شھر نورث١٨٨۵ھا ھوارد باسکرویل در دھم آوریل بر اساس این روایت.خوبی ھموار استالتحصیل با موفقیت فارغ١٩٠٧ بھ دانشگاه پرینستون رفت و در سال ١٩٠٣ در سال در کالج این ایالت تحصیالت اولیھ خود را انجام داد و

.شد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

415

تأسیس کرده بودند دھد کھ در آن زمان آمریکاییان از طریق مؤسسات مذھبی چند مدرسھ و بیمارستان در ایرانھای تاریخی نشان میدادهمحل این مدرسھ در خیابان شھناز کوی ارمنستان.نام دبیرستان پروین مشھور شد بعدھا بھ کھ یکی از آنھا مدرسھ ممولایر در تبریز بود کھ

واقع شده بود و نظارت بر آن بر عھده فرقھ باسکرویل در روزھایی مامور تعلیم .رفتای از پروتستان مسیحی بھ شمار میبود کھ شعبھمجلس شورای ملی را بھ توپ بست و مشروطھ )١٩٠٨ ژوئن ٢٣ (١٢٨٧ قاجار در دوم تیرماه شاهکودکان ایرانی تبریز شد کھ محمدعلی

وقتی آزادیخواھان تبریز قیام مسلحانھ را بھ عنوان تنھا گزینھ نجات مشروطیت محتضر .ایرانی بھ این ترتیب در کمایی سخت فرولغزیدروایت شده است کھ در .ھای خیابانی پیوستند جنگخود برگزیدند، معلمان مدرسھ ممولایر ھم بھ تب و تاب افتادند و ھمراه آزادیخواھان بھ

مدرسھ ممولایر و دوست نزدیک باسکرویل کشتھ شد، باسکرویل با دیدن جنازه خونین زاده یکی از معلمانھا، شریفیکی از این جنگخواھان و مجاھدان بپیوندد؛ طھاش با مردم ایران بیاندیشند، کوشید او ھم بھ صف مشروکھ بھ ملیت خود و فاصلھآنھمکار جوانش، بی

اش در مدرسھ بھ کودکان ایرانی آغاز شده بودھای متفاوت و ھمدالنھکوششی کھ پیش از آن بھ شکلی ناملموس، با آموزه .

جھ رسما البتھ روشن است کھ این اقدام باسکرویل در پیوستن بھ مجاھدین از نگاه مدیر مدرسھ متبوع وی، خالف قوانین آمریکا بود؛ در نتیاما . فورا بھ تدریس در مدرسھ بازگردداعالم کرد کھ عملیات او نافرمانی از قوانین آمریکاست و مجازات دارد و از او خواست کھ

خواھان و مجاھدین تبریز فرو رفتھ بود، چنین پاسخ داد کھ چون ایرانیان در راه باسکرویل کھ کامال در فضا و گفتمان پرھیاھوی مشروطھاند کھ برخی منابع نوشتھ.سپس گذرنامھ خود را درآورد و بھ کنسول داد.ام و از قانون آمریکا باکی ندارمکوشند من بھ آنھا پیوستھی میآزاد

تنھا فرق من با این مردم زادگاھم است و این فرق بزرگی «:اش این جملھ تاریخی و عمیق را بھ زبان آورده استاو حین استرداد گذرنامھ«.نیست

ای کھ در دانشنامھ جھان اسالم با مدخل باسکرویل منتشر شده است، با اتکاء بھ نویسد اما در مقالھاین روایتی است مختصر کھ کسروی میاقدامات باسکرویل و درگیری در مسائل داخلی ایران موجب بروز «:تری در دسترس داریم بدین شرحمنابع دیگر، روایت کامل

و ١٩٠٩ ژانویھ ٣ /١٣٢٧ای بھ تاریخ اول محرم آمریکا در تبریز، طی نامھ)کنسول(شنگتن شد و ویلیام دوتی، رایزن ھایی در وانگرانیدوتی، .خواھان منصرف کندسپس، در مالقاتی با باسکرویل در حضور ستارخان، کوشید تا او را از فعالیت نظامی در کنار مشروطھ

.ھای او جان وی و اعضای ھیات آمریکایی را بھ خطر افکنده است متذکر شد کھ فعالیتضمن یادآوری شغل آموزگاری باسکرویل،باسکرویل، در پاسخ، مبارزه در کنار .گیری از نبرد تشویق کردستارخان نیز ضمن قدردانی از آمریکایی جوان او را بھ کناره

سرانجام، دوتی از باسکرویل خواست کھ گذرنامھ خود را بازپس .خواھان را دفاع از جان و مال آمریکاییان و مردم تبریز شمردمشروطھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

416

نویسد کھ وی بھ روایت یسلسون باسکرویل از قبول این دستور خودداری کرد، لیکن کسروی می.نظر کنددھد و از تابعیت آمریکا صرفنیویورک را برای فراخواندن باسکرویل از وزارت خارجھ آمریکا ھیات مرکزی مبلغان مسیحی در .گذرنامھ خود را بھ رایزن تسلیم کرد

٧/االول ربیع١۶در .ھایش منافع آمریکا و کلیسای پرسبیتری را بھ خطر افکنده است، تحت فشار قرار دادایران، بھ این عنوان کھ فعالیت«.آوریل، خبر استعفای باسکرویل از آموزگاری بھ واشنگتن اعالم شد

یدر آن سو. شددی پدی باغ کشتزار پھناورانیدر پا.ھا بود دست و آن دست ما باغنیا.میرفتی مشیا پ ریکوچھ باغ «گری دیگوو قصھ آتش گردون ستادهی در کنار ایکی.میدیدی را مشانیما از دور ا.نمودندی میھا پاسدار آن قزاقرامونی قزاق بود کھ در پکشتزار سنگر توپ

فرمان دو داد و لی باسکرومی شدکی بھ دھنھ کشتزار نزددهی رسانانی کھ کوچھ باغ را بھ پانیھم.ندیبی بود ما را نمدای و پدیچرخانیم دست نی ایھا بھ باغیا دو دستھ شده دستھگرانید.می او را گرفتی از ما پیچند تن. گرفتدنی سنگر قزاقان دوی در جلو رو بھ سوشتنیخو

د،ی دوی انداخت و چند گامیری کھ تنی ھملیاما باسکرو. سنگر گرفتندوارھایھا و د و پشت درخت آن دست درآمدندیھا بھ باغیاو دستھبودندی در پشت سرش می چند گامیآن چند تن کھ بھ دور. داد فرمان درازکشافتادیدر آن ھنگام کھ م.دیاش گردان او را آماج گلولھیقزاق

ساننیبد}...{ام خوردهری آقا من تیحاج: بلند شد کھلیآواز باسکرو.دندیآن پشتھ دراز کش بودند و در برابر دهی رسیادر برابر پشتھ«. ھم از پا درآمد و کشتھ او را بھ شھر آوردندری تکی و با انداختیری تکی. جان خود را باختییکایجوان پاکدل آمر

ز اعضای فوج نجات ھم بوده است، در خاطراتش از مبارزه مجاھدین و زاده، کھ اتفاقا یکی اگوی دیگری، مھدی علویاین روایت را قصھترین قصھ درباره باسکرویل را عارف قزوینی بر سر مزار او با این نیروھای قزاق و حکومتی، بازتاب داده است اما در این میان دلنشین

و ماندگار کرده استابیات بھ رشتھ تحریر درآورده: عبادتی محترم مدافع حریا قائد شجاع و ھوادار عدل و دادیو

جانی فدارانی سعادت ای پیکرد شادشھی نام تو، روحت ھمبادندهیپا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

417

-بھ مناسبت سالروز آغاز جنگ جھانی اول ایرناروایتی از قحطی ایران در سطور رنگ پریده تاریخ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

418

ی ایران در جنگ جھانی اول ھستند و روایت ھایی درباره کتاب ھای تاریخی و اسناد بازگوکننده واقعیت ھایی از قحط - ایرنا-تھرانھای ھای خارجی شده بودند و با وجود گرسنگی می بایست شکم سربازان ارتشمردمی دارند کھ ناخواستھ گرفتار جنگ و اشغال قدرت

کردنداشغالگر را ھم سیر می سالھ ١٨یگرایملپی پرنسلوی توسط گاوروویمسرش در سارا دوشس ھوھنبرگ ھای و سوفشی اترعھدی ولناندی فرانتس فرددوکیقتل آرش

بھ صربستان شیجنگ اتر حادثھ با اعالمنی کھ بعد از ای جنگرد؛ی را بگتی دامن بشرری جنگ عالم گنی آتش نخستی بود تا شعلھ ھایکاف بادانستی اسالوھا میھ خود را حام کھیروس. آغاز شد تا روز بعد بلگراد مرکز صربستان بمباران شودیالدیم١٩١۴ھی ژوئ٢٨در

آلمانیری قدرت گیاز طرف. نشدی اتفاق عملنی مذاکره بود اما اقی از طریاسی سی راه حلافتنیی در پایتالی و اسی فرانسھ، انگلیھمکار بایالدی م١٨٧٠ از زیفرانسھ ن پنھان نماند با آنکھ یی اروپای رقبادی از دزی کرده بود، ندای خود وحدت پنی صدراعظم آھنسمارکیکھ با ب

و سپس با فرانسھ وارد جنگ شودھی باعث شد تا آلمان نخست با روسی کشور اختالف داشت عواملنیا. و بلغارستان در ایتالی وارد جنگ شد و سال بعد اشی آلمان و اترھی کرد اما ژاپن علیطرفی کھ تا آن زمان جزو اتحاد مثلث بود اعالم بایتالیا

جنگن،ی بھ جرگھ متفقونانی و حکومت موقت ی با ورود پرتغال و رومانیالدی م١٩١۶ در نکھی متخاصم قرار گرفتند تا ایورھاصف کشیجنگ عنوان جھانقا،ی و آفرای آس،ی مرکزیکایآمری کشورھاشتری و بکای با ورود آمریالدی م١٩١٧ را در بر گرفت و در روپاسراسر ا

یی صحنھ تاخت و تاز اروپارانی کرده بود اما ای طرفی اول اعالم بیه قاجار سھ روز پس از شروع جنگ جھانبا آنکھ احمد شا کرددایپ فرسنگرانیاگرچھ ا.دی بر سر مردم فرود آی جنگ ھمچون آوارنی را گرفتھ بود تا اتی آنھا دامن بشریری ناپذیری شد کھ حرص سییھای بھانھ ھم کافنیھم. شدی کننده محسوب منیی تعی کھ داشت عاملی راھبردتی موقعلیو بھ دل با قلب اروپا فاصلھ داشت اما ناخواستھ اھ

ری سرازرانی خود را از شمال و جنوب بھ درون خاک ای را نقض کرده و قوایطرفی رسما و آشکارا اصول بسی و انگلھیبود تا روس.کنند

و کردندی سقوط میگری پس از دیکیھانھی کھ کابی داشت بھ گونھ این بحراتی وضعی بھ لحاظ اوضاع داخلرانی ایطی شرانیدر چن نجات دھند تا آنجا گانھی بی از جنگ را از سر بگذرانند و کشور را از مداخالت بارز و حضور قوای موفق نبودند کھ بحران ناشکدامچیھ

ی در آستانھ اتمام بود کھ در دل شبیجنگ اول جھان«:دی گوی جمالزاده میچنان کھ محمد عل. کشور فرود آمدنی متعدد بر ایکھ بحران ھا. شھر عبور کردند و بھ آن وارد شدندیوارھای از دی بھ بر داشتند بھ آرامی و شالقری و ھولناک سھ سوار ترسناک کھ ھر کدام شمشکیتار

و جوان، ھمچون برگ پائیزی در برابر حملھ این طبقات فقیر، پیر .یک سوار نامش قحطی، دیگری آنفلوانزای اسپانیایی و آخری وبا بودبھ زودی گربھ و .شد، مردم مجبور بودند ھرچھ را کھ می توانستند بجوند و بخورندھیچ غذایی پیدا نمی.ریختندرحم فرو میسواران بی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

419

در ھر .کردندان و گوشت معاملھ میبرگ، علف و ریشھ گیاه را مانند ن.ھا نسلشان بر افتاده بودحتی موش.شد یافتسگ و کالغ را نمیتا بھ این صورت »بعد از مدتی مردم بھ خوردن گوشت مردگان روی آوردند.کس و کار پراکنده بودگوشھ و کنار، اجساد مردگان بی

ت ایـران در اثـر چنانکھ بنابھ گفتھ واالس اسمیت موری کاردار آمریکا در ایـران یک سوم جمعی.قحطی شمال تا جنوب کشور را فرا بگیردگرسنگی و بیماری ھای ناشی از سوءتغذیھ از میان رفتند

.پژوھشگر گروه اطالع رسانی ایرنا بھ مناسبت سالروز آغاز جنگ جھانی اول با تکیھ بر اسناد وزارت امور خارجھ بھ بررسی وضعیت

غالت و مواد غذایی در ایران پرداختھ استآذربایجان

جانی شد، آذربای و عثمانھی روسژهی متخاصم بھ وی قواانی جنگ ممی کھ صحنھ مستقرانی ای نواحنیاز مھمتریکی اول یدر جنگ جھان خود تحمل کند یگی روس را در ھمسای ھم نتوانست حضور قوای در تصرف درآورد و عثمانرانی االتی انی جنگ اانی در جرھیروس.بود

مردم را بھ ھر روش ممکن مصرف کردند تا یی کھ تمام آذوقھ، غلھ و مواد غذایبازان قشون خود کرد؛ سرتقال شروع بھ انلی دلنیبھ ھم بھ وزارت امور خارجھ ارسال زی کھ از تبری خصوص در تلگرافنیدر ھم. مواجھ شودزی نی و گرسنگی عالوه بر جنگ با قحطجانیآذربا

آنھا تی کھ جمعی شدند با وجودزی قشون روس وارد تبریادیده ز از آن گفتھ شده کھ عی ناشی و خطرھایروھای ننیشده در مورد تعداد ا و ی باشد گرفتار قحطنطوریھرگاه ا. بروندی خواھند آمد کھ بھ طرف عثمانبی ھم بھ ترتگری نفر د٣٢ندی گوی مدهی ھزار نفر رس٢٢بھ

ھزاران زحمت شده ھی و ماابی کمیآذوقھ بھ کلنکھی است عالوه بر اه آمدیگری در تلگراف دای بود می الوقوع خواھی حتمیبروز ناخوش ھم شھر زی در شھر تبردیی فرمانیقیوالھ ... رود یاحتمال ھمھ قسم اتفاقات و مخاطرات م. ھستندی درجھ در سختی شھر بھ اعلیاھال

. دادھد خوای رورمنتظرهی خواھد شد و اتفاقات غی و ساوجبالغ قحطی و سلماس و خوھیارومکرمانشاه

تی وضعلی کھ اگرچھ بھ دلیالتی و آلمان شد، کرمانشاه بود؛ اسی اول صحنھ رقابت روس، انگلی کھ در جنگ جھانرانی ایاز شھرھایکی دامن ی و گرسنگی افتاد کھ قحطیی نداشت اما در حوادث مربوط بھ جنگ اتفاق ھایی در خصوص غلھ و مواد غذای خود مشکلییایجغراف

نیچنانکھ در ھم. کردندی مختلف مصرف می استان را با روش ھانی غالت اشتری بی خارجیروھای ناری گرفت ززی استان را ننیا در قصر رای شود زیری جلوگھی روسانی خواھد کھ از فروش غلھ بھ نظامی در نامھ از وزارت امور خارجھ مھیخصوص وزارت مال

کرمانشاھان بھ یاتی شده است چراکھ ھرگاه غلھ مالیداری خرھی روسانیظام بھ نرخ روز توسط نیاتی انبار و غلھ مالی تمام موجودنیریش. مفتوح خواھد شدی اھالتی دولت محقق و باب شکااءی آنجا مسلم و زحمت فوق العاده اولھی آتی و سختی روس داده شود قحطانینظام

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

420

روس اتی مباشرت آذوقھ نظامسی اقدامات رئنی ا ازه ھرچند زودتر با مقامات الزمھ مذاکره نمودلھی الزم است آن وزارت جلنیبنابرا.دی فرمائھی اعالمھی را بھ وزارت مالجھی فرموده نتیریجلوگ

.تی شکایی کھ در مورد کمبود آذوقھ و مواد غذادهی از طرف مردم بھ وزارت خارجھ رسزی نیادی زی تلگراف ھای رسمیعالوه بر نامھ ھاتی در مامورکای ساوثرد کنسول آمری ئسونی شد چنانکھ ادی سختی قحطری نبرد و کرمانشاه درگیی کھ راه بھ جاییادھایداشتھ اند اما فر

ی ما برای ھاونی کاروان کامن،یری روز در مرز قصر شنیدر نخـست:سدی نوی مکای آمری امدادرسانتھی کمی برارانی خود در اژهیوھی الکی را باز کردم و یدر قوط. بود، بخـورمایرا کھ اصل آن کنسرو لوب نشستم تا ناھارم ونی کامکییرو.استراحت ظھر توقـف کـرد

از خاک آن را پوشانده بود یمی ضخھی کھ الی از جاده شنی نبود، با قاشق برداشتم و بھ گوشھ اخـوردن را کھ بھ نظر قابل اھای لوبیاز رونی را بھ زمای قاشق لوبکی کھ من آن ی جمع شده بودند اما ھنگام دورادورنی حنی گرسنھ در اانییمن متوجھ نبودم کھ روستا.پرت کردم

آنھا خـود را بـھ .ستندی بایی توانستند بھ تنھای می بودند کھ بھ سختفیآنھـا آن قـدر ضع.دنـد زن و مرد ناگھان ھجـوم آورنیپرت کردم، چند. کھ من پرت کرده بودم بھ چنگ آورندیی خرده از غذاکی کوفتند تـای بر سر و کلھ ھم مانھی وحشی جاده پرت کردند و بھ شکلیسو

ھمدان.ھای روس، انگلیس، آلمان و عثمانی بودیکی از مھمترین مناطقی محسوب می شود کھ در جنگ جھانی اول صحنھ رقابت دولتھمدان

ھمدان بیشتر حامی نیروھای عثمانی بودند و بھ این صورت کھ نیروھای روس در تعقیب قوای عثمانی وارد ھمدان و اسد آباد شدند و مردم در این زمان بنابر اسناد و منابع تاریخی.کردندزیرا سربازان روسی منازل مردم را اشغال می در ھمدان گندم خرواری بھ یک صد تومان

رسیده است، جو نود تومان، برنج ھیچ نیستھمدان :دی گوی شد، مرانی بھ عنوان افسر اطالعات وراد ایالدی م١٩١٨ر بـود، دوستھی کھ بھ ارتش انگلستان پیداناھو خبرنگار جنگ

از یکی. بودختھی ھا ریسی انگلی ھـا و اطراف مقرھاابانی اعم از زن و مرد و کـودک در خان،یشھر وحشت بود، اجساد دفن نشده قربان صد و کی اول ماه مھ، روزانھ مـھی گفت در نی دادند، می بھ او می مردگان مختصر پولنی مراسم تدفی اجرای کھ بران ھمدایشنمازھایپ

شده اند و اھخواری کـرده، گلی آنھـا را بـھ پوسـت و اسـتخوان تبـدی کھ گرسـنگیبازماندگان. برگـزار کـرده اسـتنیشصت مراسـم تـدف خورنـدی مواناتی را مانند حنی زمی رویعلف ھا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

421

اصفھانچنانکھ رسول . زده بودندی اول گرسنھ و قحطیان در جنگ جھزی مردم اصفھان نبی ترتنی شده و بھ ایی و بلواستی نچیدر اصفھان ھ

ی موسونیالواعظ محمد نجمدی اصفھان نوشتھ سی در قحطنیالناظر و عبرتنیالغافلھی در مقدمھ رسالھ تنبی کوشکژهی و منانیجعفر جنوب سی گندم توسط پلادی زری مقاددی اطراف، خری اصفھان و روستاھای را کمبود محصول غلھ، ناامنیحط قلی از دالی برخییخواجو

در خانھ یا کھ مختصر غلھیانییپاھا و روستا خردهی مزاحمت براجادیو عدم مقابلھ قاطع با محتکران و ا)ھایسی وابستھ بھ انگلیروین( بستھ اند و افراد یی نانوای و بنابھ نوشتھ روزنامھ رعد اکثر دکان ھابی ترتنیبھ ا. دانندی مھا کرده بودند و مصادره آنی خود نگھداریھا

. در حال مردن ھستندی از گرسنگیاریبس

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

422

خراسان ھا در ییکای آمرمارستانی کھ در بیداگالس فرد.یا.ی در نامھ ئنھایا. شودی تر می در حال گسترش است و ھر روز جدنجای در ایقحط

ی خارجیروھای ورود نجھی کھ نتیاوضاع. اول استی خراسان در جنگ جھانالتی امیمشھد بود بھ دست آمده کھ نشان دھنده اوضاع وخ کھ مقرر بود ی سھ ھزار خروار از جنس دولتدی گوی بھ شجاع الدولھ حکمران قوچان می وزارت داخلھ در تلگرافانکھ بوده چنالتی انیبھ ا

یری در محل جلوگھی و فروش بقھی روسی کارگزارتھی کمندهی مقدار جنس توسط نمانی شود الزم است مساعدت را در حمل اھیحمل بھ روسانی کند کھ نظامی بھ وزارت امور خارجھ خاطرنشان می در نامھ اھی اما وزارت مالدیی نمار وزارت داخلھ را مستحض نمودهسیاز دسا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

423

بھ تھران ی متعددی تجار قوچان در نامھ ھائتیتا آنجا کھ ھ» کنندی از خراسان بھ خارج حمل می حقوق گمرکھی غلھ را بدون تادسیانگل واقع خواھد رمترقبھی جواب مساعد مرحمت نگردد حرکات غتی بھ فورچنانچھ« ھستند و »شانیل و پر متزلزیاھال« دارند کھ یاظھار م

است و ھرکس دارد نگاه ابی کمیلی خکنی تومان و جو ھشت تومان ل١٣ی از سرخس نوشتھ شده کھ گندم خرواریگری در نامھ دایشد و آورندی نمرونیداشتھ بفارس از ای قدر گران است؟ آنی چرا نان اد؟ی ترسی از خدا نمد؟ی ندارنی دد؟ی شرف ندارد؟یرحم ندار! مردمی آ. سوزدی مانی قربانیدلم برای گفتھ ھانھای اد؟ی کنی نمیریچرا از احتکار جلوگ! فرمانفرمایآقا... فروشند؟ ی سھ قران ھفت قران می منی آورند؟ چرا بھ جایاروپا م

التی داشتھ و نشان دھنده اوج فالکت مردم در اانی اول بی است کھ در آستانھ جنگ جھانرازیشی از علمای مجتھد محالتیتض مرخیش.فارس است

ی ھا بودند کھ باعث قحطیسی داشتند اما در فارس انگلی در بروز قحطی از مناطق شمال کشور روس ھا نقش مھمیاریاگرچھ در بس از آن است کھ ی حاکدهی از جنوب رسرا ی دھد کھ اخی گزارش منی در آباده چنیسی انگلیروھای در مورد رفتار نرانیروزنامھ ا.شدند

ی را در روستاھا و نواحیادی اموال زشانی شود کھ ایگفتھ م. بھ آباده وارد شده اند و ظاھرا در آنجا خواھند ماندی سواره نظام ھند١۵٠٠.اطراف مصادره و ضبط کرده اند

تھران روز گذشتھ تعداد ٢٠یط. زنندی ھا زار مابانی است و زن و مرد و کودک در خابی کمارینان بس. ھا بستھ اندییھم اکنون اکثر نانوا

و ی قحطتی وضعیای گوی گزارش روزنامھ رعد بھ خوبنیا. استدهی نفر رس۵٢٠ در تھران بھ یمردگان خصوصا بھ خاطر قحطتالش :دی گوی تھران متی در مورد وضعی در گزارشکای کنسول آمردریب. اچ رالف . اول استی جنگ جھانانھی در تھران در میگرسنگ

شود بھ ی کھ بھ تھران آورده می از کل غلھ ایمی است کھ دستور داده شده نی بھ حدھی قضنیا. پر شودی غلھ دولتی شود تا انبارھایمردی مفتش ارزاق قرار گاری بازار در اختجی رامتیق .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

424

شمال کردند و باعث ی مردم را صادر میی کھ مواد غذاییروھای درآمد؛ نھی روسیروھای اول تحت اشغال نی در جنگ جھانرانیمناطق شمال ا

خود از صادرات مواد ی کشور بارھا و بارھا در تلگراف ھا و نامھ ھایبروز انواع مصائب و مشکالت شدند و اگرچھ مردم مناطق شمال شھر از خوف ی بود، اھالدهی کھ از بارفروش رسیش نمونھ بنابر گزاریبرا. نبودیی بھ رھایدی کردند اما امی متی شکاھی بھ روسییغذا

را حبس کرد و حکومتھی بلدسی روس رئی اماقونسولگرندی نمایریقحط و غال خواستھ بودند جبرا و قھرا از صادرات برنج جلوگ. شودی و گرسنگی مناطق گرفتار قحطنی انجام دھد تا ای نتوانست کارزیمازندران ن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

425

جمع بندی شده از مناطق مختلف ایران بھ وزارت امور خارجھ و روزنامھ ھا و کتاب ھای تاریخی نشان می دھد کھ مردم بارھا و بارھا اسناد ارسال

از تعدیات نیروھای روس، انگلیس و عثمانی نسبت بھ آنھا و کمبود مواد غذایی شکایت می کنند اما دولت مرکزی عمال ھیچ کاری در قبال چنانکھ طبقات فقیر، .نمی تواند انجام دھد تا قحطی و گرسنگی تعداد زیادی از مردم بی پناه را بھ کام مرگ بکشانداین تعدیات یا کمبودھا

)السلطنھعین(ریختند تا بنابھ گفتھ قھرمان میرزا سالوررحم فرو میپیر و جوان، ھمچون برگ پائیزی در برابر حملھ این سواران بیشد و این حکایت قحطی ھم مزید علت شوددرمان ایران زیاد بادردھای بی .

منابعآرشیو وزارت امور خارجھ ایران

١٣٨٨، بھار ٣الناظرین در قحطی اصفھان، پیام بھارستان، شماره الغافلین و عبرترسالھ تنبیھروزنامھ ایرانروزنامھ رعد

١٣٧۶نشر اساطیر :روزنامھ خاطرات عین السلطنھ، قھرمان میرزا سالور، تھران١٣٨٧موسسھ مطالعات و پژوھش ھای سیاسی، :محمد کریمی، تھران:محمد قلی مجد، ترجمھ.قحطی بزرگ .

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------در باره نام برخی از محلھ ھای تھران

ھای او زبانزده سیدخندان پیرمردی دانا بوده کھ پیش گویی.سید خندان نام ایستگاه اتوبوسی در جاده قدیم شمیران بوده است:سید خندان.دلیل نامگذاری این منطقھ نیز احترام بھ این پیرمرد بوده است.مردم در سی یا چھل سال پیش بوده است

السلطنھ بوده است و بعد از مرگ وی بھ عبدالحسین میرزا این منطقھ متعلق بھ کامران میرزا نایبدر گذشتھ امالک زمینھای: فرمانیھ.فرمانفرما فروختھ شده است

.این منطقھ بھ دلیل آب و ھوای فرح انگیزش بھ ھمین نام معروف شده است: فرحزاد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

426

ھای مسکونی این منطقھ با طراحی و معماری مھندسان دلیل اینکھ این محلھ بھ نام شھرک غرب معروف شد ساخت مجتمع: شھرک غرب.آمریکایی و بھ مانند مجتمع ھای مسکونی آمریکایی بوده و در گذشتھ نیز محل اسکان بسیاری از خارجیھا بوده است

ال السلطنھ وزیر قورخانھ آجودانیھ متعلق بھ رضاخان اقب.آجودانیھ در شرق نیاوران قرار دارد و تا اقدسیھ ادامھ پیدا میکند: آجودانیھ.ناصرالدین شاه بوده، او ابتدا آجودان مخصوص شاه بوده است

ناصرالدین شاه زمینھای آنجا را بھ باغ تبدیل و برای یکی از .حصار مال بوده است) قمری1290تا قبل از (نام قبلی اقدسیھ : اقدسیھ.و بھ ھمین دلیل این منطقھ بھ اقدسیھ معروف شدکاخی ساخت)اقدس الدولھ(ھمسران خود بھ نام امینھ اقدس

برخی از اھالی .زمینھای جماران متعلق بھ سید محمد باقر جمارانی از روحانیان معروف در زمان ناصر الدین شاه بوده است:جماران آمدند و دلیل نامگذاری این منطقھ نیز معتقدند کھ در کوھھای این محلھ از قدیم مار فراوان بوده و مارگیران برای گرفتن مار بھ این ده می

ھای بزرگ بھ دست می آمده ھمین بوده است و عدھای ھم معتقدند کھ جمر و کمر بھ معنی سنگ بزرگ است و چون از این مکان سنگ.انددست آمدن جمر نامیده، یعنی محل بھجا را جمران، آناست

ای ھم معتقدند کھ نام پل از عده. سفارت روسیھ و ترکیھ را ھم متصل می کرده استپل رومی در واقع پل کوچکی بوده کھ دو: پل رومی.شده استالدین رومی گرفتھموالنا جالل

بسیاری از زمینھای جوادیھ متعلق بھ آقای فرد دانش بوده است کھ اھالی محل بھ او جواد آقا بزرگ لقب داده ):در جنوب تھران ( جوادیھ. نیز توسط جواد آقا بزرگ در این منطقھ بنا نھاده است کھ بھ نام مسجد فردانش ھم معروف استمسجد جامعی.بودند

این .، خرید و آن را توسعھ داد، میرزا داودخانمیرزا آقاخان نوری صدر اعظم این اراضی را برای پسرش):بین میرداماد و ظفر ( داودیھ دلیل ذکر شده داودیھ نام گرفتمنطقھ در ابتدا ارغوانیھ نام داشت و بعدھا بھ

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

427

اگر چھ ھنوز دلیل اصلی نامگذاری این محل مشخص نیست اما برخی آنرا مرتبط بھ نوعی کفش برای حرکت در برف کھ در این : درکھ.نامیده می شده است»درگ«منطقھ استفاده می شده و بھ زبان اصلی

وجود داشتھ است و در گذشتھ نیز بھ این »آشب «بزرگی در این منطقھ بھ نام روایت شده است کھ قلعھ ):در نزدیکی تجریش (دزاشیب.منطقھ دزآشوب و دزج سفلی و در لھجھ محلی ددرشو میگفتند

در گذشتھ این منطقھ ییالق کارکنان روسیھ .احتماال دلیل نامگذاری این محل کشف سکھ ھا و اشیاء قیمتی در این محل بوده است: زرگنده.ستبوده ا

عقیده اھالی بر این .، مخفف کالت بھ معنای قلعھ استتشکیل شده است کھ قلھ معرب کلمھ کلھ"ک"و "قلھ"کلمھ قلھک از دو کلمھ : قلھکگفتھ شده است) ھک-قلھ(، بھ آن، ونک و شمیران بوده استھای لشگرکاست کھ بھ دلیل اھمیت آبادی قلھک کھ سھ راه گذرگاه

.، با تعلق داشت، و سپس کامران میرزا پسربزرگ ناصرالدین شاه، وزیر امور خارجھھای این منطقھ ابتدا بھ میرزا سعیدخانزمین:ھکامرانی

.ھا کرد و سپس آن جا را کامرانیھ نامید، اھالی منطقھ را مجبور بھ ترک زمین، جماران و نیاورانھای حصاربوعلیخرید زمین

در این منطقھ باغی بوده است کھ متعلق بھ حاج میرزا آقاسی بوده است و چون ): وی و تجریش یا ولیعصر تا ولنجکبین پارک ( محمودیھ، السلطنھ، محمودخان احتشامسپس عالءالدولھ این باغ بزرگ را از دولت خرید و بھ نام پسرش.نام او عباس بوده آنرا عباسیھ میگفتند

محمودیھ نامید.

دیم این منطقھ گردوی بوده است و برخی معتقدند در زمان ناصرالدین شاه نام این ده بھ نیاوران تغییر کرده است بھ این ترتیب نام ق:نیاوران.عالمت نسبت است و در مجموع یعنی کاخ دارای عظمت"ان"و )صاحب" (ور"؛)حد، عظمت و قدرت" (نیا"کھ نیاوران مرکب از

.شودکھ بھ صورت صفت ظاھر می)ک(بھ نام درخت و حرف )ون(ت از دو حرف نام ونک تشکیل شده اس: ونک

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

428

الممالک در شمال غربی دارالخالفھ ناصری احداث کرد و بھ نام خود، منطقھ یوسف آباد را میرزا یوسف آشتیانی مستوفی: یوسف آبادیوسف آباد نامید

.یکی از .رآید، دور شھر دروازه ھایی بنا شده بود تا دفاع از شھر ممکن باشدقبل از این کھ شھر تھران بھ شکل امروزی خود د:پل چوبی

امروزه از این .شد، از پلی چوبی استفاده میھایی پر از آب در اطرافش کھ برای عبور از آنھا، دروازه شمیران بود با خندقاین دروازهھ نام پل چوبی معروف است، اما این محل ھمچنان بدروازه و آن خندق پر از آب اثری نیست

.یکی از مطرح ترین دالیل عنوان شده ترکیب دو کلمھ سمی یا شمی بھ معنای .نظریات مختلفی درباره این نام شمیران وجود دارد:شمیرانی گرم بھ ھمین ترتیب نیز تھران بھ معنای جا.بھ معنای جایگاه است و در واقع شمیران بھ معنای جای سرد است»ران «سرد و

یکی از نھ والیت ھمچنین دلیل دیگر مطرح شده بھ دلیل وجود قلعھ نظامی بھ آن شمیران می گفتند و ھمچنین برخی نیز معتقدند کھ.است.ری را شمع ایران میگفتند کھ بعدھا بھ شمیران تبدیل شده است

.میباشد)کینژاد و شاپوری( این منطقھ نام گیشا کھ در ابتدا کیشا بوده است برگرفتھ از نام دو بنیانگذار: گیشا

میرزا، یکی از منیریھ در زمان قاجار یکی از محلھ ھای اعیان نشین تھران بوده و گفتھ شده نام آن از نام زن کامران: منیریھ.استمنصبان قاجر، بھ نام منیر گرفتھ شدهصاحب

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

429

سنت نوروز در فرھنگ اسالميیا مقلب االقلوب و االبصار

"ھر گاه بھار را دیدید بسیار یاد رستاخیز كنید" دین و معارف-سیاسي :سرویس «

یا مقلب القلوب و االبصار"یا مدبراللیل و النھار

یا محول الحول و االحوال "حول حالنا الی احسن الحال

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

430

ر و پایان زمستان در واقع عید ھمھ بشریت و تمامي انسانھاست كھ پیام آن داراي شمول و عید نوروز یا ھمان تحول طبیعت و حلول بھااي بھ وسعت ھستي است، چرا كھ تحول در مسیر زندگي و رھایي از زمستان و تاریكي براي رسیدن بھ سعادت و روشنایي ھم گستره

وجھ این موضوع كند نیك و پسندیده استوظیفھ یك انسان است و ھم خواستھ او، پس ھر اتفاقي كھ انسان را متعید نوروز، از جملھ اعیادي است کھ قدمتي دیرین و )ایسنا(بھ گزارش سرویس دین و معارف اسالمي خبرگزاري دانشجویان ایران

.خاص برگزار مي کنندھاي گوناگون از جملھ ایرانیان، از عھد باستان تابھ حال این مراسم را با آداب و رسومي ملت.اي وسیع داردگسترهاین سنت حسنھ كھ با حلول بھار و نو شدن طبیعت ھمزمان شده آداب و رسوم زیبایي در دل خود دارد كھ مورد توجھ وسفارش آئین مقدس

.اسالم بوده استد متعال و توسل بھ اھل دید و بازدید و صلھ ارحام، عیادت مریضان، دستگیري از فقرا و مستمندان، ذكر و توجھ قلبي و لساني بھ خداون

اندھا و آداب و رسومي ھستند کھ در سال نو در میان مردم ما رایجاز جملھ سنت...و)ع(البیت

سنت نوروز در فرھنگ اسالمي سعي داشتھ ھا و آداب و رسوم نیك و پسندیده ملل مختلف احترام گذاشتھ و نھ تنھا درصدد نفي آنھا نبوده بلكھدین مبین اسالم ھمواره بھ سنت

بھ وضوح قابل )ع(و ائمھ معصومین)ص(آنھا را تایید و نسبت بھ گسترش و ترویج آن تشویق كند و این مسالھ در سیره و روش رسول خدادر باره عید نوروز نیز باید گفت این عید با آمدن اسالم و زدودن خرافات از چھرۀ آن مورد موافقت و تأیید اسالم.مشاھده و مطالعھ است

.قرار گرفتكل: "فرمایدمي)ع(ھر روزي كھ در آن گناه صورت نگیرد، عید است چنان كھ حضرت علي"در معارف اسالمي براین مطلب تاكید شده

".یوم ال یعصي هللا فیھ فھو یوم عیدز نمائید این سخن بلند و حكیمانھ، ھر گاه بھار را دیدید بسیار یاد رستاخی:"فرماینددر حدیثي گھربار مي)ص(نبي مكرم اسالم حضرت محمدبراساس عبارت فوق ھرگاه بھ بھار مي رسیم باید فراوان یاد .در مورد بھار و ادب ورود بھ بھار است)ص(سخني از سخنان پیامبر اعظم

.زبان پیوستھ جاري كنیدنشور طبیعت و گل و گیاه ما را بھ یاد نشور اصلي و رستاخیز ھستي بیاندازد و این یاد را در دل و .آخرت كنیماي امیر المؤمنین، امروز :اي آوردند، حضرت فرمود این چیست؟ گفتندھدیھ)ع(در روایات آمده است كھ روزي براي حضرت علي

.فرمود ھر روز را براي ما نوروز قرار دھید.نوروز است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

431

ترین چون روز نوروز شود، غسل كن و پاكیزه:"فرمودند ذكر شده كھ بھ معلى بن خنیس )ع(چنین در روایتي از حضرت امام صادق ھمھاى خود را بپوش و بھ بھترین بوھاى خوش خود را خوشبو گردان و در آن روز را روزه بدارجامھ "

ھیچ نوروزي نیست كھ ما در آن متوقع گشایش و فرجي نباشیم؛ زیرا نوروز از روزھاي ما و: "اندآن حضرت درباره نوروز فرموده"شیعیان ما است

آداب و رسوم حسنھ در نوروز؛1 دید و بازدید و صلھ ارحام، عیادت مریضان، دستگیري از فقرا ومستمندان ،ذكر وتوجھ قلبي ولساني بھ خداوند متعال وتوسل بھ اھل

اندایجھا و آداب ورسومي ھستند کھ در سال نو در میان مردم ما راز جملھ سنت...البیت علیھم السالم و صلھ رحم :گیرد و ھاي خوب و با ارزش کھ در ایام نوروز رایج و متداول است، دید و بازدیدھاست کھ در میان اقوام و دوستان انجام ميیکي از سنت

تعبیر شده است»صلھ رحم«در کتب روائي ما از آن بھ کند و از مرگ بد لسوء، صلھ رحم عمر آدمي را بسیار بلند ميصلھ الرحم تزید في العمر و تدفع میتھ ا«:فرمودند)ص(پیامبر اکرم

".کندجلوگیري ميآیند، مقام معظم رھبري در پیام نوروزي خود شوند و درصدد حل آنھا برميھا از مشکالت ھم آگاه ميدر این دید و بازدیدھا، انسان

ھا و محبت بھ یکدیگر ھا و کینھاي براي دید و بازدید و رفع کدورتاین روزھا را بھانھ)مردم... (نوروز براي ما عبادت است«:فرمودنداي عید نوروز چیز خوبي است، وسیلھ..دھند، این ھمان برادري و عطوفت و ھمان صلھ رحم در اسالم است، بسیار خوب استقرار مي

انسان باید با ارحام صلھ ...کنند رحم و صلھ احباب ميکنند، صلھھا با یکدیگر ارتباط برقرار ميشود، انسانھا با آن شاد مياست کھ دلھاي ھا و سنتھا از بھترین ارزشو این صلھ رحم و دید و بازدید از خویشان و دوستان و رفع کدورت».کند، یعني ارتباط برقرار کند

با بستگان خود دیدار داشتھ باشید، ھر چند در نوروز است، و روایات اسالمي در این باره بسیار فراوان است تا جایي کھ در روایات آمده، حد نوشاندن آبي باشد، واگر چھ با سالم کردن باشد

نظافت 2پیامبر .رعایت نظافت و بھداشت از جملھ اموري است کھ در دستورات دیني و اسالمي مورد سفارش و تأکید فراوان قرار گرفتھ است

اسالم دین نظافت، پاکي و نشاط و شادي است و خداوند ھم »ن، پاکیزگي و نظافت جزء ایمان استالنظافھ من االیما«:فرمودند)ص(اکرم .زیبائي و نظافت را دوست دارد

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

432

توجھ بھ قرآن کریم 3 ضیافت او توانید ازان ھذا القرآن مأدبھ هللا فتعلموا مأدبتھ ما استطعتم، قرآن سفره ضیافت خداست پس تا مي«:فرمودند)ص(پیامبر اکرم

باشد و سعادت خوشبختي انسان را در دنیا و آخرت تامین از آن جا کھ قرآن کریم آخرین کتاب آسماني براي ھدایت بشر مي."فرا گیریدکند و در زندگي مسلمانان نیز حضوري ثابت و گسترده دارد، امروزه جزو یکي از ارکان سفره عید نوروز بشمار رفتھ، و قرائت آن در مي

ات اولیھ سال، از جملھ آداب تحویل سال استساع . ھدیھ و عیدي 4

الھدیھ تذھب الضغائن من الصدور، ھدیھ دادن «:فرمودند)ص(یکي از رسوم معمول در عیدھا، ھدیھ و عیدي دادن است، پیامبر اکرم.بردھا را از دل ميکینھ .

حسابرسي 5در پایان ھر سال ادارات، تشکیالت، .، ھر کس نفس خود را حسابرسي کند نیکبخت شودمن حاسب نفسھ سعد«:فرمودند)ع(حضرت علي

ھا، کم و پردازند و این امري است طبیعي کھ با این بررسيبھ حسابرسي کارھاي خود در طول سال مي...صاحبان کسب و پیشھ وچھ خوب است ما ھم بھ حساب اعمال و .آیندخود بر ميھاي شود و افراد درصدد جبران ضعفھا روشن ميھا و قوتھا و ضعفکاستي

.کردارھاي یکسالھ خود بپردازیم و آنھا را مورد بازنگري قرار دھیم6 دعاي تحویل سال

محول یا مقلب القلوب و االبصار، یا مدبر اللیل و النھار، یا "اما آن چھ در لحظھ تحویل سال نو بیشتر مرسوم است، خواندن دعاي مشھور این دعا بھ شکل شایع و فراگیري در این وقت خاص خوانده .باشدالحول و االحوال،حول حالنا الي احسن الحال، ھنگام تحویل سال نو مي

البتھ در کتاب شریف مفاتیح الجنان آداب خاصي در مورد نوروز وجود دارد کھ در این زمینھ با روایاتي منسوب بھ امام صادق .شودمي.ه است البتھ خواندن دعاي مكارم االخالق كھ در مفاتیح الجنان آمده نیز سفارش شده است ھمرا)ع(

ھاي مثبت دیگري نظیر زیارت اھل قبول، حضور در اماکن متبرکھ، توجھ بھ عید نوروز عالوه بر مواردي كھ ذكرشد داراي ارزشاست...خانواده و فرزندان و

7 تفكر در پیام نوروز و زنده شدن طبیعتبینیم، معجزات فراواني پیوستھ در اطراف ما رخ مان نميما در این دوران فرصت فكر كردن نداریم، آیات الھي را در اطراف و درون

گذریمدھد ولي چون اھل اندیشھ و فكر نیستیم ھمھ آنھا را طبیعي و عادي دانستھ و از كنار آنھا بھ راحتي ميمي .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

433

كھ چند دقیقھ را بھ تفكر ھار كھ معجزه عمومي ساالنھ است و این ھمھ تحول شگرف و عظیم را بدون آناز جملھ تحول در طبیعت و بكنیم بھ آن بیاندیشیم، ھیاھوي زندگي شھري، اشتغاالت فراوان، منازعات گذرد ولي فرصت نميآید و ميميپیرامون آن اختصاص دھیم،

.ایم و تفكر از آن ما نیسترود، گوئي مسخ شده است كھ گاھي حتي فكر كردن یادمان ميقدر ما را بھ خود مشغول كردهآن...روزمره، وھا اندیشیدیم و از تحول طبیعت و گذر عمر بھرهشد گاھگاھي رابطھ با پیرامون را قطع كرده و كمي در مورد تحوالت طبیعت مياگر مي

گرفتیممي.

اما تو نیامديیا صاحب الزمان این سال ھم بھ سر آمد...اما

ترین عیدي یك عاشق و منتظر دیدن روي معشوق است پس در لحظھ تحویل و در پایان یادمان باشد كھ بدون شك بھترین عید و با ارزشرا فراموش نكنیم)عج(سال دعا براي فرج یوسف زھرا امام زمان

بھار آمد دلم در انتظار است /خودت گفتي وعده در بھار استبھار عاشقان دیدار با یار است/كسي عید است و نوروزبھار ھر

بحاراالنوار تفسیر نمونھ نھج البالغھ نھج الفصاحھ پیام نوروزي مقام معظم رھبري:پي نوشتمیزان الحکمھ

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

434

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

435

نکاتی درباره آموزش و مراقبت جنسی کودک و نوجوان/ھوشیاری والدین چرا و چگونھ؟

ن در رابطھ با مسائل گاه پیش می آید با خانواده ای کھ فرزند کودک یا نوجوانش دچار انحرافی شده، صحبت می کنیم کھ چرا با بچھ ھایتا!! است اما این استدالل اشتباھی!جنسی صحبت نکرده اید اما آنھا می گویند کھ ما صبر کردیم تا بچھ بزرگ شود یا بھ سن ازدواج برسد

:گروه خانواده غیر اخالقی یک زن با یک پسر نوجوان ایرانی و چند نمونھ دیگر در فضای مجازی نگرانی ھایی را در بین صحبتمدتی است کھ

ت کھ البتھ خانواده ھا ایجاد کرده است و اعتراضاتی مبنی بر کنترل اینترنت و دسترسی بھ اینترنت کودک و نوجوان صورت گرفتھ اسکامال ھم بھ حق و بھ جاست با توجھ بھ اینکھ در اکثر کشورھای دنیا چنین چیزی مرسوم است کھ اینترنت برای بچھ ھا کامال باز و قابل

.دسترس نیست

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

436

مینھ صورت می گاه پیش می آید کھ مشکلی برای یک خانواده در این ز.اما از این امر کھ بگذریم می توانیم بھ خود خانواده ھا برگردیمگیرد و تازه آن زمان پدر و مرد آه از نھادشان بر می آید کھ ای کاش مراقب فرزندم بیشتر بودم یا اگر تغییر رفتاری در او می دیدم، چرا

د مورد واکنشی نشان دادم و آن را طبیعی انگاشتم اما واقعیت این است کھ کوچکترین تغییر رفتار بچھ ھا در دوره کودکی و نوجوانی بای.موشکافی و زیر ذره بین پدر و مادر قرار بگیرد تا صدمھ روحی و جسمی برای بچھ و خانواده اش بھ بار نیاورد

بھ بچھھا اطالعات متناسب بدھیم نھ ھرآنچھ وجود دارد را !! در این صورت کنترل آنھا از دست برخی از والدین تصورشان این است کھ نباید مسائل جنسی را بھ کودک و نوجوان آموزش داد چرا کھدر دوران کودکی بچھ ھا با کشف !می رود اما خطاب بھ این خانواده ھای عزیز باید بگوییم کھ اگر شما نگویید قطعا دیگران خواھند گفت

خود خیلی چیزھا را اندام ھای تناسلی بھ بازی و پی بردن بھ ھویت جنسی خود می رسند و در دوران نوجوانی ھم در ارتباط با ھمساالنمی آموزند کھ شاید با ناآگاھی و انحراف ھمراه باشد پس قدم اول این است کھ خانواده ھا در نظر داشتھ باشند کھ می باید ھم در دوران

کودکی و ھم نوجوانی بھ فرزندان خود بر اساس سن و سالشان آگاھی و آموزش مناسب بدھند.

ک و بنا بھ ارزش ھای دینی و اجتماعی ـ خانوادگی بھ بچھ ھا آموزش داده شود موجب شکل گیری اگر مسائل جنسی متناسب با سن کودر اینترنت کت کنند ھمین فضای بی در و پیاطالعات درست و صحیح در آنھا می شود تا آنھا ھم بتوانند در برابر انحرافات از خود محافظ

د و بھ بچھ ھا آموزش ھای الزم و مدیریت صحیح داده شود، بچھ ھا بھ سراغ و فضای مجازی اگر از سوی خانواده بھ خوبی مدیریت شوفضاھای ناامن نخواھند رفت ھر چند کھ باز ھم این فضای اینترنت می بایست برای کودک و نوجوان پاک باشد و والدین نباید تصور کنند

!!جازی باشد این یک اشتباه استکھ حال خیلی چیزھا را یاد داده اند و بگذارند بچھ صبح تا شب در فضای م

ھا حکایت از عدم آشنایی بھ آداب و احکام دینی بود و برای توجھ دادن بھ بعضی از کودکان نگاه کردند، رفتار آن)ص(حضرت پیامبردران مشرکشان؟ از دست پای رسول خدا:وای بر فرزندان آخر الزمان از دست پدرانشان، یکی از اصحاب گفت:اولیاء کودکان فرمودند

آموزند و حتی ممکن است اگر کودکان ھا نمیشان، کھ ھیچ چیز از فرائض و احکام الھی را بھ آننھ، بلکھ از دست پدران مؤمن:فرمودندی بھ اخالق شوند و ھیچ توجھاین اولیاء بھ اندک کارھای دنیوی از ناحیھ کودکان، بھ آن راضی می.ھا شوندخود یاد بگیرند، والدین مانع آن

17871)، ص164 /15:؛ مستدرک الوسائل102جامع االخبار، ج. (»ھا از من بیزارھا بیزارم و آنمن از این.کنندھا نمیو معنویت آن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

437

* جنسی پیش از ھفت سالگیآموزش :بھ کودکانمان آموزش دھیم کھ اگر چنین مواردی را دیدند، واکنش نشان داده و بھ والدین اطالع دھند

- .اگر کسی اندام خصوصی اش را بھ تو نشان داد- . کنداگر کسی بی دلیل می خواھد بھ بدن تو نگاه

- م ھای خصوصی تو دست بزند یا می گوید کھ بھ اندام ھای خصوصی او دست بزنیاگر کسی می خواھد بھ اندا ..وقتی یک نفر بزرگتر از خودت از تو کاری می خواھد کھ مایل نیستی انجام دھی-

- ت وقتی در موقعیتی ھستی کھ احساس ناراحتی می کنی یا درون خودت حس عجیبی داری و یک نفر بھ تو می گوید کھ رفتاری بھ صور.راز نگھ داری

رو داشتھ باشند ی حد و مرزدیپدر و مادر با. ھستگریکدی بانی سال نحوه برخورد والد٧ری کودکان زی جنستی از اصول مھم تربیکی اتاق دی بای جدا شود ولنشی بھ بعد محل خواب کودک از والدی ماھگ۶بھتر است از حدود . و در حضور فرزندشانگریکدیدر برخورد با

. کندیدگی کودک رسی ھاازی کودک را بشنوند تا بھ نھی گری صدای بتوانند بھ راحتنی باشد کھ والدیاب کودک بھ گونھ خوای کنند در حضور فرزندشان باشند و در زمان حضور فرزندشان در پوشش خود دقت کافی مگریکدی کھ با یی ھای مراقب شوخدی بانیوالد

شودتیدل رعا تعادی اصل بانیداشتھ باشند، در ا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

438

مراقبت ھای دوران نوجوانی*حوالی سنین شش تا دوازده سالگی کنجکاوی ھای جنسی بچھ ھا و بھ دنبالش بازی ھای مختلف مشاھده می شود ، برخی رفتارھای شایع

دیم کھ بچھ ھا بھ بازی گاه شاھ.جنسی قبل از بلوغ شامل دیدن و شنیدن داستان ھای جنسی، تماس بدنی ، مشاھده آلت تناسلی دیگران استھایی مثل دکتر بازی می پردازند کھ این از سر کنجکاوی و شناخت است اما گاھی ھم می بینیم بازی ھا با بچھ ھای بزرگتر انجام می شود

.کھ اینھا ممکن است بھ بچھ ھا آسیب بزند و رفتار غیر طبیعی و نگران کننده است

پرسش ھای جنسی فرزندان*در چنین شرایطی .بھ طور طبیعی رشد جنسی و شناختی کودک منجر بھ پرسش ھا و کنجکاوی ھایی درباره مسائل جنسی خواھد شد

ر گرفتن مقطع سنی و سطح درک کودک بھ پرسش ھای او پاسخ دھند در دادن اطالعات جنسی بلوغ فکری، سطح والدین باید با در نظپس ھنگام پاسخ دادن بھ سواالت با توجھ بھ شناختی کھ از میزان درک و آگاھی او داریم باید پاسخ .شناختی و میزان آگاھی نیز مھم است

مان سوال ای کھ نوجوانباید سوال او را بررسی کرده و بھ اندازه.ک جا بھ فرزند خود بدھیمالبتھ نیازی نیست ھمھ اطالعات را ی.دھیم.دارد بھ او اطالعات بدھیم

آوردکنیم اعتماد الزم را بھ دست میھمین کھ نوجوان ما حس نکند ما بھ عنوان والد، او را دست بھ سر نمی .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

439

این والدین کار خود را اینگونھ توجیھ می کنند کھ دانستن .ھ پاسخی بھ این سواالت دھندبرخی از پدران و مادران جسارت این را ندارند کبرخی از والدین یا اطالعات زیادتری کھ متناسب با سن کودک نیست در اختیار .این سواالت باعث می شود کھ چشم و گوش بچھ باز شود

.او می گذارند یا صداقت در بیان این مطالب را ندارند سالگی شروع 4/5کنند، اما باید بدانید سواالت جنسی کودک از ھم برای شانھ خالی کردن از این وظیفھ مھم شرم و حیا را بھانھ میبرخی

می شود و این یکی از مراحل طبیعی تکامل جنسی اوست کھ اگر بھ درستی پاسخ نگیرد، کنجکاوی جنسی او بیشتر می شود و در این طا برودحال، چھ بسا کھ او بھ خ .

دستپاچگی و طفره رفتن باعث می شود موضوع در ذھن کودک مھم جلوه کند و برای رفع کنجکاوی خود با دستپاچگی و طفره رفتن:ی و نگرانشی فرزندشان دچار تشوی با سواالت جنسیاریبس. داردی امر عواقب بدنی باره صحبت کند کھ انیوستان و ھمساالن خود در اد

. شده باشدی کھ ممکن است فرزند کوچک آن ھا دچار انحراف خطرناکشندیاندی منی شوند و بھ ایم. داردی بستگی موضوعاتنی در مواجھھ با چننیدشان و احساس خود والد با فرزننی والدی بھ نحوه ارتباط قبلشتری موضوع بنیا

بھتر است م،ی نداریاگر بالفاصلھ در پاسخ دادن آمادگ. قابل فھم تر استشانی کھ برامی استفاده کنیھنگام صحبت کردن با کودکان از کلمات !!نم بعد جوابت را بدھم سوال تو فکر کی روی کمدی اما من بای کردیسوال خوب:مییبھ کودک بگو

اصول مھم تربیت جنسی کودکدر لمس خوب، . (والدین باید مفھوم لمس خوب، لمس بد، راز خوب و راز بد را بھ کودک خود آموزش دھند و درباره آن صحبت کنند1

، احساس خوب دارد و راز بد راز خوب.شودلمس بد شامل بھ زور بغل کردن و تماس با نواحی خصوصی می.شودھا بغل میاز شانھ)ھمراه با خجالت و نگرانی است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

440

باید آموزش داده شود کھ در مقابل بھ زور بوسیده شدن و بغل کردن، محکم نھ بگوید و در صورت احساس بد، محل را ترک کرده و بھ 2.شما اطالع دھد

سالگی، والدین نیز لباس زیر بھ تن داشتھ 3رای حمام کردن بعد از برای تربیت جنسیتی کودک والدین در مقابل کودک برھنھ نباشند و ب3.باشند

ھمچنین باید بھ کودک یاد دھید کھ قبل از ورود بھ اتاق پدر و . والدین جدا شود ماھگی اتاق خواب کودک از6شود کھ از توصیھ می4.مادر در زده و اجازه بگیرد

توانند در حضور فرزند با یکدیگر روابط محبت آمیز داشتھ باشند تا کودک نیز احساس عشق، حمایت و امنیت را از آنان والدین می5 محبت در دین .ر چارچوب مشخصی باشد تا کنجکاوی کودک در مورد مسائل جنسی برانگیختھ نشوداما این روابط باید د.دریافت کند

الدین ھو الحب و الحب ھو الدین؛ دین «:فرمود)ع(امام باقر.شودای دارد؛ تا حدی کھ دین چیزی جز محبت دانستھ نمیاسالم جایگاه ویژه3098، ح 215 /2:میزان الحکمھ. (»ھمان محبت و محبت ھمان دین است )

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

441

کردند و بر سرشان دست رفتند و بر فرزندان آنھا سالم میاین بود کھ بھ دیدن انصار می)ص(از جملھ کارھای مستمر حضرت پیامبرکند تا برای ارضای آن نیاز، جذب افرادی شوند کھ شود و احساس کمبود نمیبا نوازش کودک، نیاز درونیش تأمین می.کشیدندنوازش می

خواھند از وی سوء استفاده جنسی کنندب .چراکھ تاثیر فیلم و رسانھ در تربیت جنسی کودکان بسیار زیاد .کنید، باشیدھایی کھ تماشا میدر زمان حضور فرزندتان مراقب فیلم6

ی کھ در گوشی نگھ می دارید یا اگر فرزندانتان با گوشی ھمراه شما بازی می کنند و ارتباط دارند حتما مراقب فیلم ھا و تصاویر.است.باشید تا باعث کنجکاوی بیخود بچھ ھا نشود

گونھ درست نیست کھ خانواده، تربیت کودک برای این امر ھست کھ خودش نسبت بھ بدن خودش باید این مالکیت را احساس کند و اینمالکیتی کھ او باید در تربیت جنسی با .کیت بدن خود ھستاین امر الزمھ تربیت کودک و توجھ او بھ مال.دیگران را از بوسیدن او منع کنند

ت سنین فال یقبلھا الغالم و الغالم ال یقبل المرأة إذا جاز «:فرمایدمی)السالمعلیھ(امام صادق.کمک دیگران بدان برسد إذا بلغت الجاریة سسالگی گذشت، زنی او را نبوسدسالھ شد، او را نبوس و پسر چون سنش از ھفتختر ششچون د».سبع سنین

.تکنیک ھای رفتار با نوجوانان در سنین بلوغ

شوند، رو میتوانند با دختران خود در مورد مشکالتی کھ معموال در سن بلوغ با آن روبھمادرھا می.با فرزندان خود بیشتر صحبت کنیداما سعی .شود، صحبت کنندمچنین پدرھا با پسران خود درباره مشکالت دوران بلوغ کھ معموال ھر پسری با آن روبرو میصحبت کنند و ھ

با باز کردن بیش از حد اینگونھ موضوعات کاری نکنید کھ فرزندان .نکنید، بیش از اندازه درباره موضوعات جنسی با آن ھا گفتگو کنیددحریم بین خود و شما را بشکنن .

معموال نوجوانان در محیط .ھا درباره مشکالت بلوغ جسمی و جنسی صحبت کنید و آن ھم بھ صورت کامال خصوصیدر حد نیاز با آنھا ارائھ ندھید تا گمراه مورد بھ آنسعی کنید، اطالعات بی.کنندھای آموزشی بھ اندازه کافی در این رابطھ با ھم صحبت میمدارس و کالس

را در ھا در این سن بلوغ صحبت کردهھای آموزشی مخصوص پسرھا و دخترھا کھ درباره مشکالت آنتوانید کتابمیشما.نشوندھا را مطالعھ کرده باشید و البتھ بد نیست کھ خودتان یک بار این گونھ کتاب.باره کسب کننداختیارشان قرار دھید، تا اطالعات کافی در این

دھیدھا قرارسپس در اختیار آن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

442

.ھمدلی کردن با نوجوانان

چرا کھ . و آرامش کندی احساس راحت نوجوان شما در کنارتانشود،ی کار باعث منی اد،ی را درک کنی شما مشکالت دروان نوجوانیوقتتر شود با نوجوانان مستحکمنی باشد تا رابطھ والدیبزرگ کمکتواندیم این بھ فکر درک کردن رفتارشان ھستند،ی کسانندیبیاو م

.دی کنریشان درگ خودتان را با آنھا و مشکالتستی حتما الزم ن

بر ھمین .ی جنسی بھ فرزند استی فقط و فقط آموزش در مورد مسائل جنسی و رابطھبسیاری از والدین فکر می کنند کھ تربیت جنسنباید ذھن فرزندانمان را نسبت بھ مسائل جنسی باز کنیم:اساس، احتماال این عده از دوستان چنین افکاری از ذھنشان عبور می کند .ھر زمان فرزندمان بزرگتر شد، خودش . جنسی مشتاق تر شودتوجھ نشان دادن بھ موضوعات جنسی باعث می شود کھ فرزندمان از نظر

این افکار باعث می شود کھ این والدین عزیز تالش کنند کھ .وقتی بھ سن ازدواج رسید با او صحبت خواھم کرد.متوجھ مسائل می شودی بی ربط و نادرست می دھند و یا آنھا در مقابل پرسشھای جنسی کودک، پاسخ ھا.ھمیشھ از کنار موضوعات جنسی کودک خود بگذرند

.ممکن است سکوت کنند و یا بدتر از ھمھ ممکن است فرزندشان را بابت سوالی کھ کرده، سرزنش کنند و احساس شرم در او ایجاد کنند.باید متناسب با سن کودک اطالعاتی در اختیار آنھا گذاشت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

443

ھای فرزندان گیرد، خوب است والدین این جنبھنمایی در دوران نوجوانی اوج میدوستی و قدرتنیازھای لطیف و ھنری و حس زیبایی ھای والدین با فراھم کردن شرایط شرکت کردن فرزندانشان در کالس.خلیھ کنندخود را تقویت کنند تا انرژی روانی خود را در این بخش ت

جلب کنند...توانند تا حد زیادی توجھ آنھا را از امیال جنسی بھ سمت امیال ھنری و ھای ورزشی میھنری یا باشگاه.

باید بھ ھیجانخواھی نوجوانان پاسخ بدھیم کودک در کشور صاحب ندارد!/

ھای کثیف را آزاد بگذاریم تا خود فرد آن را پس بزند، یک پز سیاسی، اجتماعی و فرھنگی ر تربیت فرزندمان راه ورود سیگنالاینکھ د.فکران مرعوب وطنی کاشتھ استای کھ دنیای غرب در ذھن روشندر واقع ھمان گزاره.است

*گروه خانواده؛ دکتر رضا پورحسین :.مھدھای کودک رھا ھستند.بیداد می کند...فضاھای متناقض با فرھنگ ایرانی اسالمی و.در کشور بیندازیمنیم نگاھی بھ مھدھای کودک

کھ نتیجھ این سیاست راھبردی ما افزایش جمعیت است ، اما حداقل، کودکان پیش دبستانی ما!در کشور صاحب ندارد»کودک«اصال سیاست ھستند، رھا شده اند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

444

یمی حاج محمود کر»ئتیھ« پرشور مثل ی ھائتی بھ ھیلی مثال را زد کھ ھزاران نوجوان ھستند کھ بھ ھر دلنیتوان ا بی با مالحظھ ادیشا جاذبھ بوده نیو شوق، اول)ی و معنوی حماسجانیھ( بلکھ شور ست،ی و شناخت نی تداوم، از سر آگاھنی اشھیھم.جذب شده و ادامھ داده اند

،یحماس»شاکلھ «جی و بتدردی آی کند، شناخت ھم بھ دنبال آن می مدای استمرار پیجانی ھلی تمانی ایوقت. است»ھنر«ینوعنیاست و ا،ی نوجواننی سنیما عمدتا برا. است»یجانی ھکیتحر« آن »متینقطھ عز«اما .ردی گی شکل میی و رفتار عاشورارتی بص،یشھادت طلب

کھ بھ نظر من اشتباه استمیھ دیقرار م»محتوا «ا ریتی و شخصی رشد روحمتینقطھ عز.

. بھ آن نگاه شده استھی زاونی است کھ کمتر از ای درست و بزرگاری کار بسیتی بھ لحاظ تربیمی محمود کری مثال، کار امثال آقانیدر ا عنصریی برپایرا سالم را بیھادانیالغرض، ما تا چھ اندازه م. دھندی مثل آموزش و پرورش را انجام می دستگاھکی کار یامثال و

ی و محتواسازی فقط کالس، کالس وکالس و سخنرانم؟ی فراھم ساختھ اجانی انکار ھرقابلی و غیواقع توان ی است و نمتی آن برعھده حاکمتی و ھدایزی و برنامھ ری درون خانھ ھا ھستند ، اما طراحنی تا والدتی بخش شامل حاکمنی اانیمتول

نمی بی را نمنھی زمنیر حال حاضر من اد. واگذار کردیگریآن را بھ د.

ی مثبت و منفی ھاگنالی است کھ سیی راه ھا و کانال ھا»تیکنترل و ھدا« است؛ و آن »یمراقبت« بھ عبارت بھتر ، ایی کار سلبگر،یدو؛ د . رسانندیرا بھ ذھن و روح کودکان و نوجوانان م

ادی دل کند ندی بدهیکھ ھرچھ د/ادی و دل ھر دو فردهی ز دست د: پرحکمت شروع کنم کھی شعر فارسکی از دی بدھاجازه .ی حسی اشاره بھ کنترل کانال ھازیو پوشاندن سر، بدن و ستر عورت ھا ن»غض«مفھوم . استنی قرآن ھم ھمیتی تربوهی است شجالبدارد

مرتبط با مسائل جنسی در حوزه عمومی با آشنایی با مسائل جنسی اھمیت دارد اما بحث درباره این امور و حتی طرح موضوعات آموزان در مدارس و تر بھ خصوص برای نوجوانان و دانشاین مسئلھ ھنگامی کھ بھ سطح و سنین پایین.ھای فراوانی روبروستدشواری

ھ تنھا جدی ھایی چون صدا و سیما نطرح مباحث جنسی حتی در رسانھ.شودرسد، دشواری آن دو چندان میآموزش و پرورش و میاین در حالی است کھ .ھا مشکالت بسیاری را برای فرد بھ ھمراه داردگرفتھ نشده کھ از زمره خطوط قرمز و تابویی است کھ ورود بھ آن

ھای عدم شناخت این موضوع و تبعات آن حواشی بسیاری را در جامعھ ایران بھ وجود آورده استمشکالت و مسائل و آسیب.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

445

تجربھ طرح مسائل جنسی در کشورھای دیگرگذاری و نھادھای ای چون آمریکا و اروپا، بھ دلیل آنکھ مسئلھ جنسیت و نگاه بھ آن، حداقل در حوزه قانونیافتھدر کشورھای توسعھ

پرورش پشتیبان مدنی و دولتی، عمدتا حل شده است، لذا مبحث آموزش مسائل جنسی ھم بھ خودی خود بھ ساختار نھادھایی چون آموزش و ھای درسی قرار گرفتھ استراه یافتھ وحتی در زمره واحد .

آموز مقطع دانشی برادزی از ایریشگی و پی و بھداشت جنسی آموزش جنسای کالفرنالتی در اکای سالمت نوجوانان در امرنیبر اساس قوانآموزان، موظف است تا دانشی برایموزش جنس قانون معلم قبل از آنیبر اساس ا.شودی مھی ارارستانی کالس ھفتم و دبییراھنما

ھا کالسنی است کھ حضور در ای معننی بھ انیا. سرپرست کودک قرار دھدای و نی والداری را در اختیوزش آمیاطالعات و محتوا و سرپرست نیوالد. دارندنشانی والدنامھتی بھ کسب امضاء و رضاازی کالس، ننی شرکت در ایآموزان برا و دانشستی نیاجبارآموزان دانشن،یدر صورت عدم حضور و عدم موافقت والد. مخالفت کندی با حضور فرزندش در کالس آموزش جنستواندیآموز مدانش

ی بھ علت گستردگکای در آمرایفرنی آموزش و پرورش کالستمی کھ سدھدی نشان منیا. خواھند بودیگری دیملزم بھ گرفتن واحد درساند در نظر گرفتھی جنسلی را در آموزش مساموزانآ و دانشنی والدی و اعتقادی فرھنگیھا دغدغھالت،ی در آن اینگ فرھیھاتفاوت .

در کالسھای آموزش مسائل جنسی چھ نکاتی مطرح میشود؟آموزان بھ عنوان واحد ھای اروپایی از جملھ آلمان، آموزش جنسی دانشدر برخی از کشور)٢٠١٣(بر اساس گزارش دویچھ ولھ فارسی

آموزان بخش اول برای دانش آموزان کالس پنجم و بخش دوم برای دانش.شودآموزان ارایھ میشناسی در دو بخش برای دانشدرسی زیستآموزان کالس نھم کھ بھ رغم اعتراضات برخی از والدین، ھمچنان آموزش و پرورش و مدارس آلمان حضور در این کالس را برای دانش

اندهالزامی کرد .ھای ھای جنسی، بلوغ و تغییرات ھورمونی و فیزیکی، بارداری، بیماریھای آموزشی، اطالعات عمومی در مورد اندامدر این کالس

آموزان سواالت خود را بھ عالوه بر این دانش.شودآموزان آموزش داده میھای پیشگیری از بارداری و بھ دانشجنسی و مقاربتی، شیوهپرسندای از معلم میور مستقیم و یا غیر مستقیم بدون نوشتن ذکر نام خود بر روی برگھط .

فقر آگاھی نسبت بھ مسائل جنسی در ایرانای ھم موافقند و بر برخی مخالف و عده.آموزان وجود داردنظرات مختلفی درباره شروع و چگونگی آموزش جنسی برای کودکان و دانش

ھای شخصی افراد، آموزش و شروع تربیت جنسی ھا و باورھا، نژادھا، مذاھب مختلف و حتی نگرشجھ بھ فرھنگاین باورند، با توھا از جملھ فرھنگ ایرانی ھمچنانکھ اشاره شد، بحث مسایل جنسی تابو بھ عنوان مثال در برخی از فرھنگ.تواند متفاوت باشدکودکان می

بنابراین با وجود چنین نگرشی، جامعھ و والدین بھ سختی ضرورت آموزش .کنندم خوداری میکردن درباره آن در عمواست و از صحبت

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

446

ھا نسبت بھ مسایل جنسی نباید چشم و گوش بچھ"در این جوامع برخی از والدین بر این باور ھستند کھ .پذیرندجنسی را برای کودکان میدانند چطور و چگونھ پاسخ سواالت جنسی کودکانشان را بدھند و ھا نمی خانوادهاما این باور تنھا مشکل نیست، بلکھ برخی از".باز شود

انجامدکنند دادن ھر نوع اطالعاتی در این زمینھ بھ انحراف فرزندانشان میتصور می .ود را نشناسند و ھای جنسی و جسمی خآموزان حریمآموزان در ایران سبب شده تا کودکان و دانشدر حقیقت فقدان آموزش جنسی بھ دانش

کردن درباره مسائل جنسی موجباتی را از طرف دیگر اجتناب از صحبت.در معرض خطر تعرض و سوء استفاده جنسی قرار بگیرندشوند، از ترس نتوانند تا مدتھا مشکالتشان را مطرح کنند کھ نفس این فراھم آورده تا کودکانی کھ طعمھ تعرضات جنسی شده و می

نبود آموزش جنسی آسیب دیگری ھم دارد و آن این کھ کودکان .کندب روحی و روانی بیشتری را برای کودکان ایجاد میموضوع نیز آسی.ھای ذھنی و سواالتشان بھ اینترنت مراجعھ کنند و پاسخ ھای نامناسب و حتی غلطی بھ دست آورندبرای دستیابی و ارضای کنجکاوی

تواند مانعی برای سمی و آگاھی از مسایل جنسی متناسب با فرھنگ، مذھب و سن کودکان میبدون تردید آگاھی از مرزھا و حریم جآموزان و البتھ خانواده و در نھایت تعرض بھ کودکان باشد و از این منظر نیز عدم آموزش جنسی در ایران بھ معضلی اجتماعی برای دانش

.جامعھ ایرانی تبدیل شده استارسال طرح آموزش مسائل جنسی بھ شورای عالی انقالب فرھنگی

دکتر مھدی نوید ١٣٩٨ شھریور ۵ آموزان، بنابر گزارش ایسنا در با توجھ بھ اھمیت ضرورت تربیت و آموزش مسائل جنسی بھ دانش و برای آموزان دوره متوسطھ را در راس کار قرار دادهادھم دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش، طرح آموزش و تربیت جنسی دانش

در واقع این حرکت آموزش و پرورش برای آموزش جنسی در سطح .اندبررسی و تصویب نھایی بھ شورای عالی انقالب فرھنگی فرستاده آموزش و پرورش ایران بھ رغم اندرکاران وکارشناساندھد کھ دستشکنی است و البتھ حرکتی مثبت کھ نشان میمدارس نوعی تابو

اندآموزان را حس کردهرھنگی و مذھبی ضرورت آموزش جنسی برای دانشآگاھی از تعصبات ف .پیش از این نیز حسن خالدی مدیر کل امور تربیتی و مشاوره آموزش و پرورش در گفتگویی با ایسنا، طرح غربالگری سالمت روانی و

ین طرح شناسنامھ سالمت روان برای دانش آموزان بھ گفتھ آقای خالدی در ا. سال را مطرح کرد١۶تا١۴آموزان بین سنین رفتاری دانشدر صورت مشاھده .شودتھیھ و اطالعات فردی، سالمتی روحی و گزارش مشاور نیز در شناسنامھ مشکالت روانی و رفتاری درج می

یل روحی و روانی آموزان را بھ مراکز مشاوره و خدمات روانشناسی برای پیشگیری و بھبود مسامشکالت روحی، مشاور مدرسھ دانشگیرندعالوه بر آن طی این پروسھ درمانی والدین دانش آموزان نیز مورد حمایت درمانی قرار می.دھندارجاع می .

میلیون ٣آزمون سالمت روانی برای «:علیرضا کاظمی معاون پرورشی و فرھنگی وزارت آموزش و پرورش نیز بھ ایسنا،گفتھای روانشناختی، ابعاد مثبت روانشناختی مسایل و مشکالت خانوادگی د کھ دانش آموزان از نظر آسیبآموز دوره متوسطھ برگزار شدانش

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

447

نتایج آزمون سالمت روان "علیرضا کاظمی اظھار داشت.اندھای اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفتھو مدرسھ، کیفیت زندگی و حمایت درصد ٣٠.ھای روانی و اجتماعی قرار دارندھ درمان و در معرض آسیبنشان داد کھ حدود یک درصد دانش آموزان نیازمند ب

ھای اجتماعی قرار دارندسازی ھستند و در معرض آسیبآموزان نیز بھ شدت نیازمند توانمنددانش ».

سیگنال ھای تحریک ھیجانی را کنترل کنیم*باید کانال ھای سیگنال رسانی و تحریک کننده ھیجانی نوجوان ھای ذھنی کودک و نوجوان نشویم، »تصویرسازی«حتما برای اینکھ باعث

و سالم سازی »کنترل بیرونی«منظور من ایجاد .ایجاد کنترل درونی یک کار محتوایی است.منظور کنترل درونی نیست.را کنترل کنیم.سیاسی، اجتماعی و فرھنگی است»پز«د؛ یک اینکھ راه ورود سیگنال ھای کثیف را آزاد بگذاریم تا خود فرد آن را پس بزن.محیط است

وطنی کاشتھ است»مرعوب«این گزاره ای است کھ دنیای غرب در ذھن روشنفکران .اشتغال «ما می گوییم وقتی تصاویر تحریک کننده ای کھ مخاطب را در میدان تخریب روانی وارد می سازند مھار نشوند، طبیعی است

رضا و تحقق ھمان تصاویر سامان می یابند و چون نوجوان برای خاموش سازی ھیجان تحریک شده خود، در جھت او تمایالت او»ذھنیدسترسی ندارد، دچار اضطراب شدید و گاھی رفتارھای پرخشونت می شود»جنس عینی«بھ .

جالب است کھ زن . کنددر این ویدیو اخیر پخش شده در فضای مجازی ھم نوجوان اظھار اعصاب خردی و اضطراب باال و ھیجان می !مورد نظر ھم تصریحا بھ کنترل کانال تاکید می کند

نقش والدین، رسانھ و مدرسھ با فاصلھ زیاد بعد از .نقش اول را دارد)مجموعھ تصمیم گیری و اجرا و نظارت(در این راھکار، حاکمیت .آن است

ت سازی را اعمال کرد یا نھ؟ اگر آری و می توان این کار را انجام داد چرا ھایی این کنترل و مصونیسوال این است کھ می توان با مکانیزماست و نمی دانم چرا مؤاخذه ھا صرفا در حد گلھ مطرح »جرم« عدم اجرای کنترل مکانیزمی، انجام نمی شود؟ دلیل عدم اجرا کجاست؟

در حد تذکر باقی بماندگناه کوچکی نیست کھ»ویروس روانی و اخالقی«می شود؟ ایجاد زمینھ انتشار کنترل بھ معنای فیلتر سازی نیست*

من ده ھا تقاضا از والدین و حتی نوجوانان داشتھ ام کھ چرا ذھن ما و بچھ ھای ما باید در معرض این ھمھ کثافت در فضای مجازی باشد؟ این .ندارند، نھادھای ارتباطاتی و مخابراتی مقصرندآنھا تقصیر .خیلی از والدین دست ھای خود را برای مھار فضای مجازی باال برده اند

وجود دارد کھ موضوع کنترل را ریشھ ای ...بلکھ راھھای دیگری از جملھ اینترنت ملی و.کنترل لزوما بھ معنای فیلتر سازی رایج نیست.و مکانیزمی حل می کند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

448

شد کھ دخترش صفحھ فیس بوک دارد یا نھ، پاسخ داد دختر من جالب است اوباما در زمان ریاست جمھوری اش وقتی با این سوال روبرومن فکر می کنم ابتدا باید برای مسؤالن!استفاده از فیس بوک را ندارد»اجازه«در سنی نیست کھ ذھنش درگیر مسایل ناجور باشد و او

البتھ .ذھنی و روانی می شود باید گرفتھ شودذھنیت سازی کرد کھ منطق و عقل حکم می کند کھ جلوی ھرگونھ سیگنالی کھ موجب اختالل تا مسؤالن نسبت بھ این موضوع دارای دغدغھ مند !قبول دارم کھ شیوه اجرا و حتی نحوه بیان آن باید حساب شده باشد نھ گل درشت

.نشوند، کار اصولی سامان نمی یابددر نھایت الزم است : راھکارھای بھبود شرایط

ن مسؤالن ایجاد شود،دغدغھ سازی در ذھ 1 مبارزه با کرونا ی ستاد ملی ھامیمتاسفانھ چون تصم. ( کودکان و نوجوانانی خواھجانی ھی ارضای برا»یدانیم «ی ھانھی زمجادیا2 ھا و لیا خارج و بھ درون خانھ ھا و صرفا بھ عمق باتالق موبدانی ھا نوجوانان از منھی قرنطی برخلی بھداشت روان ندارد، بدلوستیپ

) اندتھ فرو رفی مجازیفضایمثال من نم.نگیلتری مثل فیی ابتدای و کنترل آن البتھ با اتخاذ راه درست نھ استفاده از راه ھای مجازی بر فضا»یزمیمکان« تسلط3

کار، نی را رفت؟ عمال با ایگری شد راه دی مایم؟یفکر کرده ا! تبلتکی بھ یرانی ھر ای و دسترسی مجازسی بھ تبعات تدرایدانم کھ آمی رھا کرده ای مجازطی از کودکان و نوجوانان را وارد محیعیگستره وس

و یتیترب»زبان« و یاقناع»لحن«البتھ با ... از دولت، مجلس، رسانھ، آموزش و پرورش وانی و مربنی پرحجم والدیمطالبھ گر4. شوندی مطرح میاسی ھا با لحن پرخاشگرانھ و بعضا سیمتاسفانھ عمده مطالبھ گر. (ی و عصبیاسی نھ با زبان تند و لحن سیروانشناخت

) کندی مجادی لحن، مقاومت انیااین موضوع با وزرای کشور، آموزش وپرورش، ارتباطات، دبیر شورای عالی فضای مجازی، دبیر »نشستی«پیشنھاد می کنم طی 5

، وزیر فرھنگ و ارشاد اسالمی بھ عنوان رییس شورای فرھنگ عمومی کشور برگزار شورای عالی انقالب فرھنگی، رییس رسانھ ملی»دستورکار ذھنی«و »دغدغھ«را ارائھ خواھند کرد، اما الاقل برای آنھا !البتھ پیش بینی می کنم کھ گزارش موسع و مشعشعی.شود

ری میزگردی در تلویزیون بتواند کار این نشست را انجام شایدبرگزا ھمچنین.درست می شود و سطح خواستھ ھای والدین را می فھمنددھد

---------------------------------------------

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

449

مرتضی جمشیدیوضعیت آموزش اخالق جنسی در ایران !!منطقھ خط قرمز؛ ورود افراد متفرقھ اکیدا ممنوع

أن خلق لكم من أنفسكم أزواجا لتسكنوا إلیھا، معنایش این است :نكھ فرمودپس ای«: سوره روم می فرماید21عالمھ طباطبایی در تفسیر آیھ آرى؛ ھر یك از مرد و زن دستگاه تناسلى دارند كھ با دستگاه .كھ براى شما و یا براى اینكھ بھ شما نفع برساند، از جنس خودتان زوج آفرید

گیرد، پس ھر یك از آن دو فى نفسھ ناقص، و محتاج بھ مجموع آن دو، توالد و تناسل صورت مى گردد و از تناسلى دیگرى كامل مىشود، و بھ خاطر ھمین نقص و احتیاج است كھ ھر یك بھ سوى طرف دیگر است، و از مجموع آن دو، واحدى تام و تمام درست مى

صى مشتاق بھ كمال است، و ھر محتاجى مایل بھ زوال حاجت و فقر شود، چون ھر ناقكند، و چون بدان رسید آرام مىدیگرى حركت مى »خویش است، و این حالت، ھمان شھوتى است كھ در ھر یك از این دو طرف بھ ودیعت نھاده شده

ده در مناسبات اجتماعی و فرھنگی ایران کھ ریشھ در مجموعھ ای از انگاره ھای مذھبی و سنتی دارد، ھمواره متغیر اساسی و تعیین کنندر آداب اجتماعی و باورھای سنتی ایرانی، مسائل مربوط بھ تفاوت ھای جنسی میان .اتخاذ سیاست ھای کالن فرھنگی محسوب می شود

زن و مرد و تمام متن و حاشیھ ھایی کھ بھ این موضوع مربوط می شوند، بھ طور یک جا در میان خطوط قرمزی نانوشتھ محصور شده .است

، دولت، رسانھ و ھر ابزاری کھ می تواند در مسیر روشنگری و بیان آسیب ھا و فرصت ھای نیاز جنسی انسان در فضای خانواده، مدرسھآنچھ کھ در .جامعھ نقش بازی کند، در محاصره فیلترھای غیر ضروری اسیر شده و ایجاد معضالت گسترده اجتماعی را باعث شده است

.است»تعریف ناصحیح از تعامل و نیازھای جنسی«ان توده ھای مردمی بھ چشم می خورد، ریشھ یابی علل رسوخ چنین فرھنگی در میدر فرھنگ ایرانی، مسائل مربوط بھ دستگاه تناسلی انسان، در حکم یک گزاره منفی و پرداختن بھ آن، در نقطھ مقابل حیا و عفت عمومی

ی مختلف رواج داده می شود و در ھر دوره سنی با ادبیات خاصی، نوعی این باورسازی ناروا، از سنین کودکی بھ انحا.قلمداد می شوددر حالی کھ قوای جنسی و دستگاه تناسلی انسان، از دیدگاه .سرکوب اجتماعی نسبت بھ این بخش از قوای طبیعی صورت می گیرد

.می توان تصور نموداسالمی، ودیعھ ای گرانبھا از جانب خالق آفرینش است کھ ھیچ گونھ وجھ مذمومی برای آن ندر باورھای عمومی، خلط بین جایگاه فطری و طبیعی این نیاز، با سوءاستفاده ھایی کھ از این نعمت گرانبھا می شود، موجب ایجاد یک سنت غلط و پر آسیب شده است کھ بر مبنای آن والدین، مدارس، رسانھ ھا و ھر ارگان فرھنگی دیگری کھ می بایست در پیش گیری از

آسیب ھای اجتماعی مرتبط با این حوزه نقشی داشتھ باشد؛ نھ جرات ورود بھ این میدان را دارد و نھ بھ دلیل فقر دانش، الگو و راھکاری تنھا اجماعی کھ میان ھمھ دستگاه ھای مسئول وجود دارد، سکوت درباره این مسائل و پاک .عملیاتی برای این مھم پیش روی خود می بیند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

450

این برخورد انفعالی نتیجھ ای جز ارجاع کودکان، نوجوانان، جوانان و متاھلین جامعھ، بھ سمت مبادی مسموم .مسئلھ استکردن صورت .برای یادگیری و شناخت مناسبات جنسی ندارد

درصد 44ست، انجام شده ا90بر اساس تحقیقی کھ درباره منابع کسب اطالعات جنسی در میان نوجوانان اول دبیرستانی کشور در سال مانند ماھواره و اینترنت را منبع کسب : درصد رسانھ ھای مختلف9 درصد معلمان و 11 درصد والدین، 13 درصد کتاب، 20دوستان،

.اطالعات جنسی معرفی کرده اندو مدیریت این در عصر حاضر، با وجود جریان آزاد اطالعات، فرزندان در سنین پایین تری بھ رازھای مسائل جنسی پی می برند

فرزندان در بدو ورود بھ اجتماع، بھ طور طبیعی با انبوھی از سواالت و .شرایط، تدبیر و برنامھ منسجم و کارشناسی شده ای را می طلبدیعالمت سوال ھا درباره مسائل جنسی مواجھ ھستند؛ اما نظام آموزشی ایران، ھمچون نظام خانواده کھ در این بخش بسیار متزلزل عمل م

کند، نقشی در خاموش کردن این عطش و کنجکاوی، برای خود متصور نیست و نتیجھ این وضعیت، مراجعھ بھ منابع غیر موجھ برای .دریافت پاسخ سواالت است

شورای عالی انقالب فرھنگی و آموزش و پرورش، در وھلھ اول، اساسی ترین نقش را در تدوین راھکارھای متناسب با گروه ھای سنی در حال حاضر در مدارس ایران، از پیش دبستانی تا دبیرستان، ھیچ گونھ طرح .تلف، جھت آگاھی از بایدھا و نبایدھای جنسی دارندمخ

.روشمند و ھدف داری برای بیان این موضوعات وجود ندارد امروز، می تواند برانگیختھ شدن حس آیا پوشیده نگاه داشتن اطالعات جنسی متناسب با سن کودک از کودکان، با توجھ با شرایط جامعھ

کنجکاوی آنھا را کنترل نماید؟ با وجود این کھ مکتب اسالم، درباره آموزش و مالحظات جنسی نظر و راھکار دارد؛ اما بھ دلیل کم کاری ستورات و توصیھ ھای صورت گرفتھ در زمینھ استخراج روش ھا از داخل متون، در حال حاضر بھ سختی می توان حتی از روی کتاب، د

.ھای جنسی اسالم را برای دیگران نقل نموداین در حالی است کھ در کشورھای دیگر کھ مکتب اسالمی جزو محور قانون و برنامھ ھای حکومتی محسوب نمی شود، پرداختن بھ

سوئد و آلمان، :کشورھایی چون.تسواالت جنسی دانش آموزان و رفع ابھام از پرسش ھای آنھا، بھ یک الگوی جامع تدریس تبدیل شده اسبھ رھیافت ھای مھمی در این زمینھ دست یافتھ اند کھ می توان از تجربھ آنھا در کنار غنای باالیی کھ مکتب اسالم در مورد مسائل جنسی

.دارد، یک طرح اجرایی کامل برای دوره رشد جامعھ و برای گروه ھای سنی مختلف تنظیم نمودسوئد نخستین کشوری است کھ در .ابط جنسی، جزو مواد درسی اجباری مدارس، از مقطع ابتدایی تا دبیرستان استدر سوئد، آموزش رو

، سازمانی غیرانتفاعی است کھ از »انجمن آموزش روابط جنسی«.، رسما این آموزش را در مدارس اجباری اعالم کرد١٩۵۵سالسازماندھی دوره ھای آموزشی، :فعالیت ھای این انجمن شامل.د تاسیس شددر زمینھ آموزش و سیاست ھای جنسی در سوئ١٩٣٣سال

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

451

ھمچنین، این انجمن دارای یک کلینیک تخصصی است کھ در آن بھ معلمان، متخصصان، وکال و .برگزاری کنفرانس و بحث و گفتگو استھ آموزش روابط جنسی نیز، از وظایف و فعالیت تھیھ مواد و منابع درسی و روش ھای آموزشی، در زمین.شرکت کنندگان آموزش می دھد.ھای این انجمن بھ شمار می رود

در آلمان و در چھار سال اول، کودکان بھ مدرسھ .شوندآموزان در حدود ده سالگی با این موضوع آشنا میھای آلمان، دانشدر دبیرستان شناسی در کالس پنجم، بھ مدت یک سال تدریس ن بخش درس زیستاولی.شودروند و کالس پنجم در دبیرستان تدریس می ابتدایی می

برای بار دوم، زمانی کھ دانش.شودبیولوژی بدن انسان است و در این چارچوب، آموزش جنسی بھ عنوان بخشی از درس محسوب می بھ غیر از آن .شناسی استز درس زیست آموزان حدود پانزده سالھ ھستند، یعنی در کالس نھم دبیرستان، آموزش جنسی، بھ عنوان بخشی ا

کنند، طبیعی است کھ بھ موضوع ھای دیگر نیز، مثال وقتی آموزگاران در مورد تولید مثل گیاھان و یا حیوانات صحبت می در کالس شود پاسخ داده خواھد آموزان مطرحدر این زمان نیز، اگر پرسشی در این ارتباط از سوی دانش.شودانسان و رابطھ جنسی ھم اشاره می

.شداما در ایران، مجموعھ ای از داشتھ ھای تئوریک مبتنی بر آموزه ھای دینی بھ ھمراه تجربیاتی کھ می توان از دیگران آموخت رھا می

عضودکتر گلزاری.بخشی از نتیجھ این رویکرد در یک پژوھش علمی بیان شده است.شود و بر روی برخوردھای سلبی تمرکز می گرددسالی کھ من در این زمینھ تحقیق و پژوھش انجام داده ام، در نامھ ھایی کھ ٢٠در حدود«:ھیئت علمی دانشگاه عالمھ طباطبایی می گوید

درصد از ١۵سالگی بوده و٢۵تا١٢درصد از دختران در خصوص ارتباط ھای عاشقانھ دریافت کرده ام، مربوط بھ سن٨۵از سویدر این میان، دختران بیش از پسران آسیب پذیر بوده و با پیامدھای بیشتری در این .سالھ است١٧تا١۴ھ پسران بیننامھ ھا مربوط ب

»خصوص مواجھ خواھند شدتزریق برنامھ ھای آموزش .رسانھ ھای گوناگون، بھ ویژه صدا و سیما در مھندسی و فرھنگ سازی در این حوزه، نقش تعیین کننده دارند

صدا و سیما می .با لحاظ کردن ساختار فرھنگی جامعھ، می تواند نقطھ آغازی برای فرھنگ سازی و آموزش مسائل جنسی باشدمحور، اگرچھ برنامھ ھای .تواند این روند را با یک شیب کند آغاز نموده و رفتھ رفتھ بھ استانداردھای مورد نظر یک جامعھ مذھبی نزدیک نماید

گلبرگ، توانست آغازگر این روند باشد، اما ساختار و تولیدات صدا و سیما در تمام شاخھ ھای خود، در حال برنامھ:خانوادگی ھمچون.حاضر نسبت بھ این مسائل، جایگاھی انفعالی و چھ بسا زیان بار دارد

فردی .ن و مجاز استمحور اصلی و مشترک تمام آسیب ھای جنسی در جامعھ، ناشی از فروکش نکردن نیازھای جنسی در بسترھای امکھ از خانھ خود خارج می شود، در حالی کھ نیازھای جنسی خود را از مسیر صحیح پاسخ نداده باشد، می تواند زمینھ ساز و تکمیل کننده

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

452

. پدیده استسکینھ ای کھ در مفاھیم دینی و قرآنی در امر ازدواج نھاده شده، تنھا راھکار کنترل این.ناھنجاری ھای جنسی در اجتماع باشد.راھکاری کھ تا پیش از رسیدن افراد بھ سن ازدواج، می بایست اخالق متناسب با آن، بھ فرد آموزش داده شود

--------------------------------------بتھ آموزشی کھ مطابق تفاوت بود التوان نسبت بھ آن بیآموزان از جملھ نیازھایی است کھ نمیھای جنسی دانش ارائھ آموزش -ایرنا-تھران

ھا باشدبا فرھنگ و حفظ حریمتحوالت دنیای امروز در جوامع مختلف کامال مشھود است، تغییراتی کھ البتھ باید با ارائھ آموزش و آگاھی بھ درستی مدیریت شود، شاید

وضوعی کھ پرداختن بھ آن ھمواره یکی از مھمترین مسائل جوامع مختلف در ھر زمان نحوه تربیت جنسی کودکان و نوجوانان باشد، م.موافقان و مخالفان بسیاری داشتھ است

شاید این مسئلھ در جامعھ اسالمی ایران و نوع فرھنگ حاکم بر آن پیچیده تر باشد، زیرا ھمھ جوانب باید در نظر گرفتھ شود تا بر اساس ازش شود کھ نتیجھ معکوس و منفی بھ دنبال نداشتھ باشدشعائر دینی و اسالمی و ھمچنین نحوه پذیرش افکار عمومی بھ گونھ ای پرد .

برخی صاحبنظران، مخالفان سرسخت آگاھی دادن بھ افراد آن ھم در سنین مدرسھ و دانش آموزی درباره مسائل جنسی ھستند و بھ ھیچ ی داشتھ باشند زیرا آنان را درگیر می وجھ این امر را مناسب ندانستھ و عنوان می کنند کھ نیاز نیست بچھ ھا نسبت بھ این موضوع آگاھ

.کندھایی در راستای اما برخی دیگر از کارشناسان و البتھ مسئوالن وزارت آموزش و پرورش نظر دیگری دارند و معتقدند کھ باید برنامھ

ز این رو با تنظیم یک طرح ھای تربیت جنسی طراحی شود و اھای آنھا در زمینھ آسیبآموزان و خانواده و ھوشیار کردن دانشپیشگیری. ایرانی، نسبت بھ اجرایی شدن طرح تربیت جنسی در مدارس اقدام شود -براساس ھویت اسالمی

کارشناسان موافق با طرح تربیت جنسی دانش آموزان ھمچنین معتقدند کھ فضای مجازی تغییر و تحوالت بسیاری در جامعھ ایجاد کرده ، وه خویشتن داری و مھارت نھ گفتن را در مدارس فراگیرنداز این رو دانش آموزان باید شی .

اھمیت و حساسیت پرداختن بھ تربیت جنسی در میان دانش آموزان آن ھم در مدارس شاید از آن جھت اکنون جایگاه ویژه ای پیدا کرده و انان در فضاھای آموزشی مورد آزار و ھمھ توجھات را بھ سمت خود جلب کرده است کھ گاه مشاھده و شنیده می شود کھ کودکان و نوجو

.اذیت جنسی قرار می گیرند و بھ دلیل فقدان آشنایی و ناآگاھی نحوه مقابلھ و مقاومت در برابر رفتارھای خشونت آمیز را نمی دانند جنسی و شاید حجب و البتھ اینگونھ تھدیدھا صرفا بھ فضاھای آموزشی محدود نیست و در اجتماع نیز بھ دلیل نپرداختن صحیح بھ آموزش

حیایی کھ البتھ الزمھ یک جامعھ اسالمی است اما نباید سد راھی برای ارائھ آموزش ھای صحیح باشد، نیز گاه باعث می شود کھ افراد در اشی از سنین پائین در معرض انواع آزار و اذیت جنسی قرار گرفتھ و ھیچ گونھ دفاعی از خود نداشتھ باشند و فشارھای روحی و روانی ن

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

453

ھر نوع آزار جسمی را ھمواره در ذھن داشتھ باشند و بھ طور طبیعی تبعات منفی این موضوع در جای جای زندگی فردی و اجتماعی آنھا .سایھ افکند

شده ھر چند حرکت در مسیر تربیت و آموزش جنسی بھ دانش آموزان ھمانند شمشیر دو لبھ ای می ماند کھ باید بسیار آگاھانھ و کارشناسی بھ ویژه در کتاب ھای درسی بھ آن پرداختھ شود اما وزارت آموزش و پرورش بھ عنوان متولی اصلی تعلیم و تربیت عزم خود را جزم کرده تا در این مسیر حرکت خود را آغاز کند و راھکارھای مختلف برای جلوگیری از سوء استفاده ھای جنسی را در مدارس بھ دانش

ئلھ ای کھ جامعھ کنونی بھ شدت بھ آن نیاز داردآموزان ارائھ دھد، مس .اکنون دیگر زمان مخفی کاری در زمینھ آموزش جنسی بھ دانش آموزان گذشتھ است و در شرایطی کھ کودکان و نوجوانان بھ فضای

ان و نوجوان قرار دھد مجازی دسترسی دارند، فضایی کھ می تواند انواع اطالعات نادرست را در زمینھ مسائل جنسی در اختیار نسل جوو آسیب ھایی کھ در این میان وارد می کند، بھ عقیده صاحبنظران وقت آن رسیده است کھ در این رابطھ متناسب با فرھنگ اسالمی و

.ایرانی چارچوبی برای آموزش و آگاھی دادن بھ افراد از سنین پائین تعیین شود و تربیت اکنون وارد عرصھ شده و با جدیت تالش دارد تا این آموزش ھا را وزارت آموزش و پرورش بھ عنوان متولی اصلی تعلیم

براساس قوانین نظام آموزشی وارد کتاب ھای درسی کند زیرا بی توجھی بھ این مقولھ مھم از دو منظر آسیب زا خواھد بود اول اینکھ وقتی اشتھ باشند با تھدید ھای جدی مواجھ می شوند و نمی توانند از دانش آموزان آگاھی کافی در حدی کھ مورد نیاز است از مسائل جنسی ند

.خود دفاع درستی داشتھ باشند و البتھ فرھنگ غربی نیز با انواع ترفندھا، آنھا را بھ سمت خود می کشاندتھیھ شود تا دیگر نیاز ایرانی در زمینھ آموزش مسائل جنسی بھ دانش آموزان -از نگاه دیگر الزم است تا طرحی مبتنی بر ھویت اسالمی

. نداشتھ باشیم و عده ای بھ بھانھ اینکھ الگوی درستی وجود ندارد، توجھات را بھ سمت این سند ھدایت نکنند٢٠٣٠بھ رجوع بھ سند عالیبا توجھ بھ اینکھ کھ در سال ھای اخیر کودکان و نوجوانان از نظر جنسی مورد تھدید دیگران قرار گرفتھ بودند، مسئوالن شورای

آموزش و پرورش بھ منظور جلوگیری از سواستفاده ھای این چنینی تصمیم گرفتند کھ آموزش تربیت جنسی در مدارس را در دستور کار .خود قرار دھند

سیآموزان تا بدانجا است کھ در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، رھنامھ نظام تعلیم و تربیت و برنامھ در تربیت جنسی دانشضرورتدر برنامھ درسی ملی عنوان بھداشت و سالمت بلوغ جنسی و در مبانی نظری سند تحول تکمیل ھویت .ملی بھ این موضوع توجھ شده است

آموزان ذکر و تأکید شده استجنسی دانش .اردی کھ قابل ارائھ بھ دانش اکنون باید بر اساس مبانی این سند، آموزش ھا بھ گونھ ای طراحی شود تا از یک سو معلمان با حد و حدود مو

.آموزان است، مطلع شوند از سوی دیگر بھداشت جنسی و آسیب ھایی کھ دانش آموزان را تھدید می کند نیز بھ درستی تشریح شود

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

454

در رابطھ با جزئیات طرح تربیت جنسی دانش آموزان کھ بھ تازگی از سوی وزارت آموزش و پرورش در اختیار شورای عالی انقالب نگی قرار گرفتھ خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش بھ سراغ دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش رفتھ و در گفت وگویی با وی فرھ

.خواست کھ بھ تشریح این طرح بپردازد قرار پیش نویس طرح تربیت جنسی تنظیم شده و در دستور کار شورای عالی انقالب فرھنگی:مھدی نویدادھم در این رابطھ اظھار کرد

.گرفتھ استاین طرح با مشارکت ھمھ دستگاه :وی با اشاره بھ اینکھ این طرح سیاستی برای ھمھ دستگاه ھا از جملھ آموزش و پرورش است، افزود

ھای مرتبط از جملھ آموزش و پرورش، وزارت بھداشت، کمیسیون حوزوی شورای عالی انقالب و فرھنگی، معاونت امور زنان ریاست برخی دیگر از دستگاه ھا تنظیم شده استجمھوری و .

در این پیش نویس طرح تربیت جنسی بھ فرصت ھا و تھدیدھای آموزش جنسی بھ دانش :دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش ادامھ داد.آموزان پرداختھ شده کھ بھ عنوان یک ضرورت و پدیده اجتماعی باید مورد توجھ قرار گیرد

این : اینکھ طرح تربیت جنسی برای دختران و پسران در قالب و قواعد خاص خود مطرح است، خاطر نشان کردنوید ادھم با اشاره بھطرح براساس ھویت اسالمی و ایرانی تنظیم شده و مراجع ذیصالح از جملھ شورای عالی انقالب فرھنگی این طرح را مورد ارزیابی قرار

.می دھند در شورای عالی انقالب فرھنگی بھ تصویب نرسد بھتر است در مورد جزئیات آن مطلبی منتشر تا زمانی کھ این طرح:وی اضافھ کرد

شود زیرا بھ طور طبیعی ھر طرح در تصویب نھایی، با تغییراتی ھمراه خواھد بود کھ طرح تربیت جنسی دانش آموزان نیز از این قاعده ح می شودمستثنی نیست و پس از تصویب تمامی جزئیات و جوانب آن تشری .

رسد غفلت از تربیت جنسی دانش آموزان در شرایطی کھ خانواده ھا نیز توان پاسخگویی بھ سواالت و ارائھ آگاھی درست بھ بھ نظر میفرزندان خود را در این رابطھ ندارند، تھدیدھای بسیاری را بھ دنبال دارد از این رو شاید مناسب ترین مکانی کھ برای ھرگونھ آموزش و

ع رسانی می تواند بھ این موضوع بپردازد ھمانا مدارس و فضاھای آموزشی باشنداطال . /

---------------------------------------------------

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

455

آموزش جنسی در مدارس ایران؛ تابویی قدیمینیست بلکھ ریشھ در تابو بودن مسایل پس از انقالب عدم وجود آموزش جنسی در مدارس ایران، امری جدید یا موضوعی متعلق بھ دوره

شودناآگاھی جنسی موضوعی است کھ باعث ایجاد بسیاری از مشکالت در زندگی افراد می.جنسی در جامعھ دارد .

در نتیجھ برای من و تقریبا تمام .ای گذشتھ کھ ھنوز اینترنت فراگیر نشده بود من در دورهانینوجو«:گوید سالھ و ساکن تھران می٣٩نیما، .ا منابع آگاھی جنسی بودندتر بودند، تنھوگوھای شھوانی با افرادی کھ سھ یا چھار سال از ما بزرگھای ویدیویی پورن و گفتدوستانم، فیلم

ھای رابطھ کاریھا بعد از ازدواج ھم مسایل و ریزهدھند، باعث شد کھ من تا سالسی ارائھ میھای پورن از رابطھ جنغلطی کھ فیلمتصویرھای عاطفی فراوانی بودام شاھد ضربھجنسی را از راه آزمون و خطا فرا بگیرم و زندگی زناشویی .»

آن، عدم وجود آموزش جنسی گاھی کھ سرچشمھنوعی ناآ.تجربھ نیما، شاید تنھا یکی از معضالت عدم آگاھی نسبت بھ مسایل جنسی باشدگیری استبرای نوجوانان و جوانان در مدارس و در سنینی است کھ شخصیت آنھا در حال شکل .

تواند موجب بسیاری مشکالت از جملھ اختالل در روابط قبل و بعد از ازدواج، باال رفتن آمار نبود آموزش مسایل جنسی در مدارس، میھای جنسی باشدر کردن افراد در روابط عاطفی و شیوع بیماریپذیطالق، ضربھ .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

456

ترین یکی از پیچیدهرابطھ عاطفی بین دو نفر «:گویدولھ میوگو با دویچھشناس و استاد دانشگاه در پاریس در گفتسعید پیوندی، جامعھھا، سکسوالیتھ و رابطھ ھر کدام از طرفین با این مسالھ استیکی از پیچیدگی.روابطی است کھ در دنیا وجود دارد .

ساالن مسایل توانند نزد بزرگآید و افراد نمیکاری بھ دست میرابطھ اشخاص با بدن خودشان و بدن شخص مقابل در ایران با تنش و مخفیدر حقیقت . را مطرح کنند؛ در نتیجھ ممکن است نگاھی غیرانسانی و تنھا با تکیھ بر بعد ارضای جسمی در افراد تقویت شودجنسی خود

شود خوشبختی یا جدایی بین افراد باشد اما جامعھ بھ آسانی از کنار آن رد میتواند پایھمسایل سکسوالیتھ می ».محمد کھ امروز .گیردسیعی از مردم با باورھای مختلف مذھبی یا غیرمذھبی را در بر میمشکالت مربوط بھ نبود آموزش جنسی، دایره و

ما وقتی شکل گرفت کھ من رابطھ.عاشق ھمسر اولم بودم«:گویداو با لبخند تلخی می.کند، فردی بسیار مذھبی استمیانسالی را تجربھ میھا ھم مخالفتی نداشتند و بھ نظر خانواده.اج عاشقانھ و شروع زندگی مھیا بودھمھ چیز برای یک ازدو. سال داشت١٨ سال و او تنھا ٢٢اند، اما ھمان شب اول ازدواج، کار ما بھ جدایی تلخی رسید کھ دلیلش را نیز بھ کسی نگفتیمرسید در و تختھ خوب با ھم جفت شدهمی .

ای بسیار سخت بود و از نظر روحی، ادامھ زندگی بودنم، ضربھمن آن شب متوجھ شدم کھ ھمسرم باکره نیست و این با توجھ بھ مذھبیھای متفاوتی دارد و ھمسر اولم لزوما رابطھ جنسی پیش از ازدواج ھا بعد فھمیدم کھ پرده بکارت شکلسال.مشترک برایم قابل تحمل نبود

«.نداشتھ است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

457

گذاری توسط از تابوی سکسوالیتھ در سطح جامعھ سنتی و سیاستتوان برگرفتھ نپرداختن بھ مسایل جنسی در نظام آموزش ایران را می.حکومتی مذھبی دانست

توان تنھا مذھب را در این میان دخیل دانست؛ چرا کھ تغییری کیفی در این زمینھ با قبل از انقالب پیش نیامده گوید، نمیسعید پیوندی میھایی آمیز نسبت بھ زن و مرد، حذف آموزش پیشگیری از بیماریی، نگاه تبعیضتفکیک جنسیت.بلکھ بر تابو بودن آن تاکید بیشتر شده است

ھمچون ایدز در مدارس باعث شده این موضوع بیشتر بھ سکوت کشیده شودمدیران آموزش و پرورش ھم مانند بخشی از «:گویدولھ میوگو با دویچھشیرزاد عبداللھی، کارشناس مسایل آموزش و پرورش در گفت

آموزان، نباید بھ صورت علنی صحبت ھایی مانند اعتیاد دانش مسایلی مانند رابطھ دختر و پسر و حتی آسیبکنند کھ دربارهفکر میجامعھ شودکرد؛ چرا کھ تصویر پاکی کھ از مدرسھ در اذھان وجود دارد، مخدوش می .

وقتی در مدارس ما برای دختران کالس سوم دبستان .ھ باشدھای مذھبی داشتکنم سنت تابو کردن مسایل جنسی ریشھ در آموزهمن فکر نمیھای جنسی بھ زبان علمی و متناسب با شرایط فرھنگی جامعھ شود، قاعدتا طرح آموزشو پسران سوم راھنمایی، جشن تکلیف برگزار می

نباید منعی داشتھ باشد».

شیرزاد عبداللھی، کارشناس مسائل آموزش و پرورش

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

458

:کندھای خود یکی دیگر از معضالت نظام آموزشی در این خصوص را نبود آموزش مربیان و مشاوران ذکر میعبداللھی در ادامھ صحبتای نیاز بھ افراد آموزش دیده و آموزش در ھر زمینھتوجھی قرار گرفتھ، این است کھچھ متاسفانھ در آموزش و پرورش مورد بیآن«

ھای جنسی اطالعات درستی ندارند آموزشمعلمان و مربیان و حتی مشاوران در مدارس ھم درباره.متخصص دارد ».«آموزش مسایل جنسی، ضروری و حیاتی است»

شناسی اول دبیرستان شده ای انتشار آن ضمیمھ کتاب زیستھ خطرات بیماری ایدز و راهای درباره صفحھ۶ای در دوران اصالحات، جزوهآوری شدندھا جمعبود اما پس از روی کار آمدن محمود فرشیدی، وزیر آموزش و پرورش، جزوه .

شده یاد کھ جزوهاش نشستھ بود در حالیبر پیشانی»عرق شرم«بھ نقل از شیرزاد عبداللھی، فرشیدی گفتھ بود کھ پس از خواندن جزوه، تنھا یکی از بندھای آن بھ شیوع بیماری ایدز از طریق آمیزش جنسی اشاره کرده بود«علمی بوده و .»

آموزان در بیرون از مدرسھ تحت نظارت والدین دانش«:آموزی در خرداد ماه سال گذشتھ گفتھ بودداوود روستایی، قائم مقام سازمان دانشھا ندارد و ھر اتفاقی کھ خارج از مدرسھ بیافتد، ما مسئول آن ئولیت مستقیمی در قبال آنخود ھستند از ھمین رو آموزش و پرورش مس

«.نیستیمروستایی در .ھای قبل از آن افزایش یافتھ بودآموزان طی سالھای روستایی در حالی بیان شد کھ آمار بیماری ایدز در میان دانشصحبت

آموز استفاده دانشافتد کھ از واژهخترھا و پسرھا جدا از ھم ھستند، آیا شیوع ایدز اتفاق میدر محیط مدرسھ کھ د«:ادامھ تاکید کرده بودآموز زمانی باید بھ کار برده شود کھ فرد در اختیار مدرسھ استشود؟ واژه دانشمی .»

جوانان را ندارد و اگر مدرسھ بھ ندهوارد شدن بھ مسایل مربوط بھ امروز و آی»شجاعت«سعید پیوندی معتقد است کھ نظام آموزشی ایران وگو با نگاھی باز، انتقادی و با فاصلھ بھ آن پرداختاین مسایل نپردازد، راه دیگری وجود ندارد کھ بتوان بھ شکل علمی و از طریق گفت .

ختن شفاف بھ چنین پردا.پیش از ھر چیزی موانع آموزش جنسی در مدارس ایران، فرھنگی و ایدئولوژیک است«:گویدپیوندی میترچنین جوامعی کم.افتدداند، در سایھ اتفاق می ممنوعھ میای سنتی و بستھ کھ خیلی از این موضوعات را حوزهموضوعاتی در جامعھ

توجھ بھ ینظام آموزشی خجوالنھ و ب.ھایی شوند و بھ ھمین دلیل نظام آموزشی نیز تحت تاثیر این فضا قرار داردمایلند کھ وارد چنین بحثکندمسایل مربوط بھ جوانان عمل می .

مدرسھ نیست، در نتیجھ باید خیلی از تواند در محیط مدرسھ وجود داشتھ باشد، پس در حوزهای بھ این دلیل کھ نمیاین کھ فکر کنیم مسالھتواند در رابطھ بعد ھشداردھنده کھ میپرداختن بھ مسایل جنسی در مدرسھ بھ عنوان تجربھ انسانی بھ جای .مسایل را مسکوت نگھ داشت

ھا ـ از ضروریات زندگی استجنسی بھ وجود بیاید ـ مانند بیماری .»

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

459

بنا بر اعالم وزارت آموزش و .ھای مختلف شاھد تغییراتی بوده استگذاری نظام آموزش و پرورش در ایران، در دورهبا این حال، سیاستاری ایدز در کتاب علوم زیستی و بھداشت سال اول دبیرستان گنجانده شده است؛ ھر چند کھ مبحث پیشگیری از بیم٩٢پرورش، از سال

رود در سال آینده تمام کشور را شامل شوددر سال جاری این مبحث تنھا در کتب درسی یازده استان ایران وارد شده؛ اما انتظار می .نظام آموزشی ایران ھمگام با خطوط قرمز اجتماعی

ھای دخترانھ تھران انجام داد کھ گلزاری، استاد دانشگاه دو سال پیش تحقیقی در مورد روابط دختر و پسر در سطح دبیرستاندکتر محمود درصد دختران دبیرستانی دوست پسر داشتند و سطح رابطھ آنھا از تماس تلفنی تا ارتباط جنسی، متفاوت بود٨٠داد نشان می

کار است؛ اما وقتی نتیجھکھ دکتر گلزاری، فردی مسلمان، معتقد و از نظر سیاسی محافظھبا آن«:گویدیعبداللھی با اشاره بھ این تحقیق ماش در یک سخنرانی مطرح شد، موجی از اعتراض بھ دنبال آوردتحقیق .

گناھش برای تمام کنم اگر خودم این حرف را زده بودم،من فکر می«:بابایی، وزیر آموزش و پرورش آن زمان گفتحمیدرضا حاجیجا بود کھ دکتر گلزار یک تابو را کند کھ چھ کسی گوینده یک حرف است، مسالھ اینای فرقی نمیدر واقع برای عده».عمرم کافی بود

«.شکستھ بودی کھ سکسوالیتھ رو است در حال آموزش مسایل جنسی روبھ ایران با نوعی کمبود اساسی در زمینھسعید پیوندی اما معتقد است کھ جامعھ

.در خالء اجتماعی وجود ندارد؛ بلکھ بخشی از روابط اجتماعی افراد است اجتماعی مطرح نشده یا بد مطرح در خیلی از کشورھا وظیفھ نظام آموزشی مقابلھ با تابوھا و مسایلی است کھ در حوزه«:گویداو می

در نتیجھ نظام آموزشی باید جلوتر از خطوط . تا شھروند بتواند فردا را بسازدکار نظام آموزشی این است کھ بیشتر بھ آینده بنگرد.شودمی.قرمز حرکت کند

شوند کھ عدم آگاھی بینند، در خفا و گاھی با تنش با این روندھا آشنا میکھ ھیچ آموزش خاصی در این زمینھ نمیھای ما بھ خاطر آنجوانعد عملی، بیماری و احساسی خواھد شدخیلی از مواقع باعث ایجاد مشکالت زیادی در ب .»

ھای پورن باعث شد تا وی در روابط جنسی سالھ تھرانی، ھمین یادگیری غلط مسایل جنسی از طریق فیلم٣٩بھ گفتھ نیما، شھروند د؛ چرا کھ این ھمان ھا نگاھی غیر برابر و کاالیی بھ زن داشتھ باشتر اینکھ تا سالمتعددش، بیماری جنسی را تجربھ کند و از ھمھ مھم

ھای نسل او منتقل کردندھای پورن بھ نوجوانچیزی است کھ فیلم .

چگونگی ورود نظام آموزشی بھ مسایل جنسی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

460

ھا وجود شود و متخصصی برای آموزش آنھا در مدارس و دانشگاهفرھنگی شناختھ میـجا کھ مسایل جنسی در ایران تابویی اجتماعیاز آنی آن یعنی آموزش پرداختھای مختلف وارد شدن این نظام بھ وظیفھتوان بھ راهاز بررسی موانع این مسئلھ میندارد، تنھا پس .

باید دقت داشت کھ این موضوع پیش از «:تواند از چند ورودی بھ این موضوع بپردازدسعید پیوندی معتقد است کھ نظام آموزشی میاش از آن استفاده کندھای روزمرهدش و جنس دیگر بداند تا بتواند بھ تدریج در تجربھھرچیزی دانشی است کھ فرد باید در مورد خو .

دھد؛ ھا ارائھ میھا در کتابھای اجتماعی آنگردد کھ از زن و مرد و نقشتواند انجام دھد، بھ تصاویری برمیبعد دوم کھ نظام آموزشی میتر و با کمھای انسانی را مطرح کنند، رابطھ با سکسوالیتھ ھم با دغدغھماع و خواستھھای اجتھا برابرتر باشند یا واقعیتھرچھ این نقش

.معنای بیشتری خواھد بودھاتوان بعد تجربی دانست کھ از طریق نوشتھبعد سوم را می ھای درسی و زندگی افراد بھ شکل غیرمستقیم و تجربی بھ دست در کتاب

. دانش بیشتری داشتھ باشند و ھم بھ شھروندی تبدیل شوند کھ بھ این مسالھ نگاھی سالم و انسانی داردھا کمک کند کھ ھمآید تا بھ بچھمیھا با این مسایل تواند ابتکاراتی بھ خرج دھد کھ بچھاند، در بعد زندگی روزمره، مدرسھ بھ شکل عملی میغیر از این سھ بعد کھ تئوریک

«.آشنا شوندآموز دانش٣٠آن خانم معاون بھ من گفت کھ در مدرسھ ما از ھر «:گویدھای معاون یک مدرسھ میبھ صحبتشیرزاد عبداللھی با اشاره

پسر دارند؛ انگیز بود، این است کھ اغلب دخترھا دو تا دوستھای او برایم شگفتای کھ در صحبتاما نکتھ. نفر دوست پسر دارند٢۵باالی وان برای لذت بردنزدن و دیگری جسال برای تیغیکی میان

است کھ باید بھ آن توجھ کرد؛ زیر ایشود این مسالھ را بدون انجام یک تحقیق جامع، انکار کرد یا تعمیم داد اما نشانھدرست است کھ نمیخواھیم درباره آن چیزی بشنویمخواھیم ببینیم و نمیافتد کھ ما عمدا نمیھایی میپوست آرام شھر، اتفاق .»

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

461

آموزان نحوه استفاده از ھای پالستیکی یا چوبی بھ شکل آلت تناسلی مرد و زن بھ دانشدر مدارس آلمان معلمان بیولوژی با نشان دادن مدلدھندگیرنده را آموزش میوسایل بھداشتی و پیش

آموزش مسایل جنسی در غرب از آن ینی منظور شناخت ع آموزش آن درغرباگر.شودی ممی بھ دو دوره تقسم،ی کنمی مربوط بھ بدن انسان را بھ دو بخش تقسلیاگر مسا

یی راھنما بعد از دورهیھااما در سال. استی علمیدی کھ دشوندیآموزان با بدن خود و جنس مخالف آشنا م دانش،ی ابتدائباشد در دوره.شودی مربوط می جنسلی و بھداشت مسایریگشی پیھا روش،ی شناخت بھ ارتباط جنسنیا

ای معنادارتر و با شناخت بیشتر ھا با سکسوالیتھ، رابطھی آنشود کھ رابطھسعید پیوندی معتقد است کھ شناخت اولیھ کودکان باعث می.باشد

توانند ھا میاز سوی دیگر جوان.داشت سکسوالیتھ یک بعد خیلی مھم این شناخت استبھ«:گویداو با تاکید بر لزوم آموزش بھداشت میمشاورانی نیز در مدرسھ حضور دارند کھ اگر .توانند در مدرسھ و بیرون از آن داشتھ باشندراحت با ھم در تماس باشند و این تماس را می

ھا مراجعھ کنندد بھ آنتواننھا سوال یا مشکلی در این زمینھ داشتھ باشند، میبچھ .»ھای جنسی، کارکرد کاندوم و اش آگاھی نسبتا خوبی در مورد بدن خودش، اندامگوید کھ پسر نھ سالھای در پاریس میپاتریسیا، معلم مدرسھ

ھای کنار آموزشروش تولید مثل دارد و تمام این مسایل در دوره دبستان بھ آنھا آموزش داده شده است و او و شوھرش نقش مکمل را دراندجنسی مدرسھ برای فرزندشان ایفا کرده

.برای ھمین جوانان .شوند و نظام آموزشی نگاھی بسیار باز بھ آن داردھاست کھ مسایلی حل شده محسوب میمسایل جنسی در غرب سال

ای انسانی و سالم با طرف مقابل توانند رابطھھ میتوانند از طریق شناخت و تجربھ با ابعاد مختلف آن آشنا شوند و در نتیجتر میخیلی راحتداشتھ باشند و این رابطھ را بھ شکل تقسیم عاطفھ و تبادل عاطفی بھ وجود آورند

نویسنده علی مھتدی • 19.12.2013تاریخ

------------------------------------

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

462

چرا رابطھ جنسی در کشورھای اسالمی بھ تابو تبدیل شده است؟

کاری روی چوب مربوط بھ اواخر قرن نوزدھمکنده

دان و نویسنده ساکن آلمان، در کتاب جدیدش بھ موضوع علی غندور، الھی.صحبت درباره رابطھ جنسی در کشورھای اسالمی ساده نیستبدیل رابطھ جنسی بھ تابو در کشورھای اسالمی چھ بوده استپردازد و اینکھ نقش کشورھای استعمارگر در تسکس می .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

463

بھ منتشر کرده "عشق، سکس و خدا"شناس و نویسنده ساکن آلمان، در کتابی کھ بھ تازگی با عنوان دان، اسالمعلی غندور، الھیرابطھ جنسی در کشورھای اسالمی و علت تبدیل شدن آن بھ مبحثی تابو در این کشورھا پرداختھ استموضوع .

ھای تاریخی این درباره برخورد با مسئلھ جنسیت و اروتیک در اسالم بھ توضیح جنبھ"اشپیگل آنالین"غندور در پاسخ بھ پرسش خبرنگار میالدی، ١٠٠٠برای مثال در حدود سال .ای دشوار استتعمیم این موضوع مسئلھ«:گویدو میکندموضوع در کتاب جدید خود اشاره می

.شددر دوره عباسیان و دیرتر در امپراطوری عثمانی، در ترکیھ امروزی، یا در مصر و عراق با رابطھ جنسی بھ شکل مثبتی برخورد می«.این رابطھ نھ کثیف بود و نھ غیرمقدس

ھایی در ھای این مناطق معتقد است بھ ھمین جھت سکس و رابطھ جنسی در زبان با واژهھا در زبانستناد بھ گنجینھ واژهاین نویسنده با ا.ارتباط با جشن و سرور ھمراه است

مروزه ا«:گویداو می.شود در زبان آلمانی بھ چھ صورت مطرح میکند بھ اینکھ این موضوعزند و اشاره میغندور بھ مقایسھ دست میھای پزشکی است یا اصطالحاتی کھ در زبان ھا در ارتباط با موضوع سکس یا عبارات و واژهدر زبان آلمانی تنھا انتخاب برای واژه

شودای مبتذل بھ کار گرفتھ میمحاوره .»شود و استفاده از نام اندام بیان می"گذاری خاصارزش"ھای جنسی انسان بدون غندور معتقد است کھ در زبان عربی کالسیک نام اندام

در فرھنگ اغلب کشورھای اسالمی وجود نداشتھ است"دشنام"یا بھ عنوان "کثیف"ای جنسی زن بھ عنوان واژه . مترادف برای اندام جنسی زن در فرھنگ ٩٩ مترادف برای اندام جنسی مرد و ١١۴دھد کھ در مقایسھ با زبان آلمانی او توضیح می

رابطھ جنسی "ھای صوفیان و یا عرفا کند کھ در میان برخی از شاخھغندور حتی بھ این موضوع اشاره می.شودفتھ میاسالمی بھ کار گربوده است"بھ عنوان راھی برای شناخت خدا .

ن این افسانھ بود"پرسد، در این ارتباط بھ می" حوری در بھشت۴٠"آنالین کھ از وعده غندور در پاسخ بھ پرسش خبرنگار اشپیگل توان چنین موضوعی را پیدا کردگوید کھ در ھیچ کجای قرآن نمیکند و میاشاره می"حکایت .

شناسان تنھا بھ این موضوع دین«:گویداو می.معتبر نیستندشوند ھمھاین نویسنده معتقد است روایاتی کھ از سوی پیامبر اسالم نقل میشوندداند کھ این احساسات بھ طور مشخص چگونھ بروز داده میود دارد اما کسی نمیاند کھ در بھشت احساسات جنسی وجاشاره کرده .»

"سرکوب میراث فرھنگی"شناس در پاسخ بھ این پرسش کھ آیا چنین اعتقادات و نظراتی در ارتباط با آزادی رابطھ جنسی درباره زنان نیز وجود داشتھ این اسالم

زنان در آن زمان و امروز نیز از بسیاری از امکانات محروم "گوید کھ کند و میاشاره میوناست، بھ محرومیت زنان در جوامع گوناگاند و دارندبوده و ھستند و مردان ھستند کھ بر گفتمان جوامع تسلط داشتھ ".

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

464

است" جوامع مردساالرویژگی جوامع اسالمی نیست بلکھ از ویژگی"داند و بر این نظر است کھ این او این امر را منحصر بھ اسالم نمی .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

465

ھا، کھ فضای امنی اند، برای نمونھ حمام وجود داشتھھا یا فضاھایی در شھرھاھا، پدیدهکند کھ در برخی از دورهغندور بر این امر تاکید میبا زنان دیگر رابطھ جنسی داشتھ باشند و "حتیگوید کھ برای نمونھ در این فضاھا زنان امکان داشتنداو می.شدندبرای زنان محسوب می

."یا نقش جنسیت مرد را برعھده گیرندکم در شھرھا، مردم از آزادی عمل بیشتر و آرامش ر جوامع اسالمی اولیھ، دستکند کھ دغندور در کتاب خود بھ این امر اشاره می

شدزیادتری برخوردار بودند و رابطھ جنسی تابو محسوب نمی .بنویسد و "حکایات جنسی یا اشعاری با تمایالت ھمجنسگرایانھ"توانست معتقد است کھ در آن زمان حتی یک عالم دینی میاین پژوھشگر

سی در جوامع حضور و تنوع بیشتری داشتندتمایالت جن .چھ "ھای مشخصی در جوامع اسالمی موجود است و این کھ بندیکند کھ امروزه ردهدر ادامھ غندور در کتاب خود بھ این امر اشاره می

کندیاد می"سرکوب میراث فرھنگی"او از این روند بھ عنوان ".امری مجاز و چھ چیز غیرمجاز استفرھنگی نقش امپریالیسم در تغییر ارزشھای

وگوی آزادانھ درباره روابط جنسی و موضوع تابو شدن سکس در این جوامع بھ نقش نفوذ فرھنگی غندور در توضیح علل تغییر روند گفتالب صنعتی و در دوره اوج انق" (تصورات فرھنگ ویکتوریایی نسبت بھ جنسیت"دان معتقد است کھ این الھی.کندامپریالیسم اشاره میاست کھ جوامع اسالمی را تحت تاثیر قرار داده است)امپراطوری بریتانیا .

بھ عنوان نمونھ این ارزش .اندبھ طور آگاھانھ یا غیرآگاھانھ ھنجارھای اروپای قرن نوزدھم در این جوامع پذیرفتھ شده«:گویداو میری استاخالقی کھ رابطھ جنسی تنھا برای تولید مثل در جامعھ ضرو .»

ھای اروپایی بھ زور ھا قدرتکند کھ در آنبرای نمونھ از کشورھایی مانند ھند یا الجزایر یاد می"عشق، سکس و خدا"غندور در کتاب اندچنین ھنجارھایی را بھ جامعھ تحمیل کرده

برای سرکوب بیشتر تمایالت جنسی "یی افراطیگرامانند ناسیونالیسم، کمونیسم و اسالم"ھای مختلفی او در این کتاب بھ ظھور ایدئولوژیکنترل انسان و رابطھ جنسی او را مد نظر دارند و این کنترل "گوید کھ ھمھ این نظرھا و تابو کردن این موضوع نیز اشاره کرده است و می

شودھمیشھ بھ مرز ممنوعیت کشیده می ".ضدیت با "و "ستیزیزن"گوید کھ موضوع کنند، میونھ آلمان زندگی میغندور درباره مسلمانانی کھ در جوامع امروزه غربی برای نم

او معتقد است کھ در جوامع اسالمی پیش از قرن نوزدھم این تفکر .ھایی نیستند کھ فقط در میان مسلمانان رواج دارندپدیده"ھمجنسگرایی.در جوامع اسالمی رواج نداشتھ است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

466

ھای جنسی مسلمان مھاجرارزش و معتقد است کھ کندی میابی خود مثبت ارزی را بھ خودی کودکان و کودکان مسلمان در جوامع غربی آموزش جنسیوھشگر اسالم پژنیا جوامعنی خود اخی قرار دارد تا سنت و تارستمی قرن نوزدھم و شروع قرن بی اخالق اروپاری مسلمانان تحت تاثنی در بی فعلیاخالق جنس"

ھای جنسی اروپای آن زمان و امروزه وجود دارد و موج مسلمانان جدیدی کھ بھ عنوان مھاجر و پناھجو یان ارزشگوید کھ شکافی ماو میاند و بیشتر تحت تاثیر دنبال نکرده"ھای جنسی مستقل را در جوامع خودروند توسعھ ارزش"شوندبھ کشورھای اروپایی وارد می

سنت قدیم جوامع خودھنجارھای جوامع قرن نوزده اروپایی ھستند تاھای جنسی جوامع اروپایی در آنان ترس بھ شوند و ارزشدچار شوک می"غندور معتقد است کھ مسلمانان تازه وارد شده بھ جوامع اروپایی

آوردوجود می ".رد با روابط جنسی و بیند کھ این مسلمانان با ھنجارھای جوامع و سنت فراموش شده خود در زمینھ برخوغندور راه حل را در این می

ھای مثبت تاریخ خود یاد گرفت توان از جنبھکنم کھ میمن معتقد نیستم کھ باید بھ گذشتھ برگردیم اما فکر می«:گویداو می.سکس آشنا شوندھای منفی را کنار گذاشتو جنبھ .»

ار بیشتر از آنچھ امروز شاھد آن ھستیم بھ موضوع رابطھ توانند بسیکند کھ میاین نویسنده در کتاب خود بھ نقش مھم علمای دینی اشاره می.جنسی و سکس بپردازند

با عنوان آلمانی"عشق، سکس و خدا"کتاب :Liebe, Sex und Allah: Das unterdrückte erotische Erbe der Muslime

توسط انتشارات C.H.Beck صفحھ بھ تازگی در آلمان منتشر شده است٢١٨در .-------------------------------------------------

ھای جنسی نوجوانان و تابوی آموزش جنسیسردرگمی:ایسنا قزوین احسان رحمانی، مشاور خانواده و کارشناس امور نوجوانان در یادداشتی کھ با عنوان ضرورت آموزش جنسی بھ نوجوانان /ایسنا

بینانھ طور واقعاگر جامعھ ما بخواھد مشکالت خود درزمینھ مسائل جنسی را بھ:نویسداست، مینوشتھ و آن را در اختیار ایسنا قرار داده ھایی کھ در ھم چنین توجھ بھ زمینھ.کارآمد در تربیت جنسی است)فردی و اجتماعی(حل کند نیازمند یک نظام تربیتی و یک نظام اخالقی ر فیزیولوژیکی و نیز مسئلھ بھداشتی مربوطھ، آشنا شوندآن نوجوانان بھ نحوه و چگونگی فعالیت جنسی ازنظ .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

467

ھمچنین (اطالعات نوجوانان درباره مسائل جنسی ناقص است یکی از دالیل اصلی این موضوع فقدان اطالعات علمی کافی معلمان غییرات فیزیولوژیکی و روانی توجھ است، رشد سریع تویژه خود نوجوان قابلدر این مورد است، دوره نوجوانی برای ھمھ بھ)متخصصان

ھایی برای نوجوانان و مربیان ایجاد کندنگرانیای بھ خود بگیرد و دلشود افکار و رفتار فرد حالت تازهسبب می .یزی آمحل موفقیتاند راهای مدون و ھدفمند آموزش داد لذا باید گفت در کشور ما تاکنون نتوانستھتوان بدون برنامھتربیت جنسی را نمی

چنین کنترل روابط ارائھ کنندبرای آموزش و یا تربیت جنسی در مدارس و ھم .ھایی کھ نوجوانان ممکن است بھ دلیل عدم توجھ و غفلت نسبت بھ تربیت جنسی بھ آن دچار شوند، شامل آزار جنسی، مشکالت در آسیب

رده جنسی و قرار گرفتن در معرض اطالعات نادرست و ھای گستھویت جنسی، نگرانی در مورد وضعیت بلوغ، خود ارضایی، کنجکاویھای آمیزشی و ایدز، گذر نادرست از این مرحلھ و رسیدن بھ مرحلھ ازدواج و ای با جنس مقابل، بارداری، بیمارینامعتبر، مشکالت رابطھ

.انتخاب نادرست و مشکالت زناشویی، اختالالت جنسی و مشکالت تحصیلی استکند چنانچھ از ازپیش ضروری میرسانی صحیح در این زمینھ را بیشسی و ارائھ اطالعات انحرافی، لزوم اطالعھای جنافزایش محرک

زا استفاده کنندھای آلوده و آسیباین موضوع غفلت شود ممکن است نوجوانان از روش .توجھی از جمعیت کشور است، وجود بخش قابلعنوان نکتھ مھم دیگر در این زمینھ، توجھ بھ افزایش فاصلھ بلوغ و ازدواج جوانان بھ

ھای بومی غلط والدین، افکار آرمانی و گاه نادرست جوانان، ازدواج را بھ تأخیر انداختھ استھا، توقعات و سنتسختگیری .ھ انواع و اشکال ھای ارتباطی و زندگی در عصر اطالعات باعث شده کھ امکان و سرعت دستیابی جوانان بھا و فناوریوجود انواع رسانھ

آسانی انواع مطالب و تصاویر مختلف اطالعات جنسی تسھیل و تسریع گردد، این قابلیت فنی عمال موجب آن شده کھ جوانان بتوانند بھبرداری شخصی قرار دھندجنسی را بازیابی و مورد بھره .

انان را مستعد بروز انواع رفتارھای سوء و پرخطر کند، از تواند نوجوبدیھی است در فقدان یک نظام تربیت جنسی مناسب، چنین خللی میسوی دیگر باید این واقعیت را نیز پذیرفت کھ رفتار جنسی تا حدود زیادی اکتسابی و مبتنی بر یادگیری بوده و نیاز بھ آموزش و تربیت

.ویژه داردھای ارتباطی، افزایش فاصلھ بلوغ و و تکنولوژیوجود غریزه جنسی در ھر فرد، اقتضائات دوره بلوغ، زندگی در عصر اطالعات

جانبھ فرد، تحکیم و یابی جنسی، کمک بھ رشد کامل و ھمھازدواج، ضرورت آگاه کردن دانش آموزان از مسائل بھداشت جنسی، ھویتدھددر مدارس را نشان میتثبیت نھاد خانواده و ترکیب سنی و جمعیتی برخی از الزامات و دالیلی است کھ ضرورت وجود تربیت جنسی .

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

468

ھای ایرانی صحبت از مسائل جنسی نوعی تابو ھای فرھنگی و اجتماعی، نھ اعتقادی و مذھبی؛ در خانوادهدر کشور ما بھ دلیل حساسیتھای جنسیوپرورش نیز تأثیر خود را گذاشتھ و در مقابل پرسشاین امر بر روی سیستم آموزش.کشنداست و دور آن خط قرمز می

کنندتفاوتی و سکوت رفتار مینوجوانان، والدین و مربیان مدارس، با واکنش بی .وجو کنند، نوجوان ھای ناایمن جستھای جنسی خود را با توسل بھ راهھا و سؤالبنابراین قطعا این احتمال وجود دارد کھ افراد دغدغھ

ھا، کتب، نشریات، کمک ھای جمعی مثل فیلم آشنایان و رسانھبرای رفع حس کنجکاوی و کسب آگاھی از مسائل جنسی از دوستان،ھایی باشند کھ در جامعھ بھ آن بھاداده کننده و حتی متناقض باارزشکھ این اطالعات ممکن است ناکافی، غیرعلمی، گمراهگیرند درحالیمی

شودمی .بیت جنسی بھ شیوه مناسب انجام نگیرد، نوجوانان ممکن است توان انکار کرد کھ در شرایط امروز، اگر ترھرحال این مسئلھ را نمیبھ

ھای اطالعاتی ناامن استفاده کنند کھ معموال موجب کسب اطالعات نادرست و افزایش خواھند بدانند از کانالبرای دستیابی بھ آنچھ میتواند خطرناک باشدسالمت جنسی میشود کھ این بھ علت عدم آگاھی کامل نسبت بھھا میتعارض و برانگیختن میل جنسی در آن .

طور معناداری بسیار کمتر از سایر نوجوانان دچار مشکل کنند بھھایی دریافت مینوجوانانی کھ در مورد موضوعات جنسیتی آموزشسخگویی شوند، با توجھ نگرش منفی والدین نسبت بھ آموزش موضوعات جنسی و عدم توانایی علمی برخی والدین و معلمان در پامی

ھا و کمبودھای آموزشی و تربیتی ھستندھای جنسی، بیشتر نوجوانان در این زمینھ دارای محدودیتدرست بھ سؤال .شود بنابراین باید خاطرنشان کرد کھ موج سوم انتقال ویروس ایدز از ساز درگیری در رفتار پرخطر جنسی میدانش و نگرش منفی، زمینھ

١٣٩۵رزاقی (آغازشده است و بیشترین گروه در معرض خطر، نوجوانان ھستند طریق رابطھ جنسی در ایران ).آید، اگر تربیت جنسی مناسب صورت حساب میزاترین مراحل تحول بھترین و آسیباین دوره سنی بھ دلیل تحوالت بلوغ یکی از حساس

ماند و دچار مشکالت ھای علمی باز می از فعالیتشود، نوجواننگیرد کنجکاوی بیشتر و توجھ نوجوان بھ موضوعات جنسی معطوف میشودھای دیگر نیز میو تعارض .

دھد و ھرگونھ رابطھ خارج از خانواده، خواه قبل و خواه برنامھ تربیت جنسی مبتنی بر فرھنگ ایرانی خانواده را در مرکز توجھ قرار میداری، مھار غرایز این نوع تربیت جنسی موجب زھد اخالقی، خویشتن.شودکند و تنھا بھ ھمسر قانونی محدود میبعد از ازدواج را رد می

کندطبیعی و خانواده گرایی فرصتی برای زندگی سعادتمندانھ را فراھم می .رت صوای مدون در این زمینھ وجود نداشتھ است و این امر باید بھحال برنامھباوجود اھمیت تربیت جنسی مبتنی بر فرھنگ در ایران تابھ

جدی موردتوجھ قرار بگیرد------------------------------------------

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

469

در آموزش جنسی کشور کانادا عالوه بر بھداشت بلوغ تالش می شود تا بھ دانش آموزان بیاموزند کھ چرا داشتن رابطھ جنسی زودھنگام از نظر جنسی و روانی خطرناک است و چرا قانونی نیست "

معلم/لیال مافیناداآموزش جنسی در کا

یاما تصور. بوده استزی بحث برانگشھی ھمرانی متفاوت مانند ای فرھنگنھی با زمیی کشورھای برای در مدارس غربیبحث آموزش جنس وجود دارد کھ یاری بسی تصور غلط برانیا. افتد تفاوت داردی مدارس اتفاق منی با آنچھ واقعا در امی داریوزش جنسکھ ما از آم

. آنان بھ انجام آن استقی بھ کودکان و تشوی آموزش انواع رابطھ جنسی بھ معنرس در مدایآموزش جنسنسی در کانادا را عینا ترجمھ می کنم سرفصل دروس آموزش جدر این متن و برای روشن تر شدن موضوع، .

:قبل از توضیح در مورد محتوای درسی چند مورد را روشن کنم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

470

منظور استفاده از مشاوره کشیش، خاخام یا ھر مرجع مذھبی اول- در متن، بھ کمک گرفتن از رھبران درسی برای مشاوره اشاره شده.ی مشاوره خانواده و روانشناسی در کانادا دوره ھای مراجع مذھبنیا. اعتقاد دارندی مذھبلی است کھ بھ مسای توسط دانش آموزانگرید

. بھ جامعھ را دارندی کمک حرفھ اتی صالحنیا اند و بنابردهید

یکی بھ شھادت یکی از استادان خودم کھ دوم -محتوای درسی زیر را با دانستن این پیش زمینھ ذھنی بخوانید کھ تصمیم گیری در مورد آن (اتی از واقعیری بلکھ بر اساس آمارگ،ی مذھبی تابوھاایینھ بر اساس خطوط قرمز اجتماع) بودهی درسی محتواھی مرتبط با تھنیاز محقق

ی و خطرات رابطھ جنسج،ی نتان،ی دانش آموزان از قوانی و عدم آگاھی سن قانونری کھ نشان از وجود رابطھ زییداده ھا.جامعھ انجام شده بلکھ ست،ی نی اجتماعی تابوھالی انکار بھ دلای ھدف آموزش سکوت ن،یبنابرا. با بحران دوران بلوغ داردیی بھ آشناازین بلوغ و ن سریز. حل مشکالت موجود استای از تکرارو یری و جلوگی علمش بر اساس رواتی واقعدنید

بین دو کودک، ممنوعیت رابطھ جنسی بزرگسال با کودک، و سوم-حاصل نبود دانش کافی در مورد بحث رضایت، ممنوعیت رابطھ جنسی سو استفاده، ی در مدارس پسرانھ برایاز رواج رابطھ جنس. شدهی باعث اتفاقات تلخشھی ھمرانی رجوع بھ مرجع قابل اعتماد در ایچگونگ

نای مثل فرار رومی موارداین مدرسھ و از دانش آموزان توسط معاوی از عده ای تا سو استفاده جنسموز دانش آکی آزار ای و ریتحق فرزندان ما بھ ازی بر نی کودک و بزرگسال نشاننی بودن رابطھ بی قانونری ھر دو نفر از غی عدم آگاھلی مرد بزرگسال بھ دلکی بایاشرف. استیجنس رابطھ نی در مورد حقوق خود و قوانیآگاھ

چھارم- در قوانین کانادا، حداقل سن رابطھ جنسی ھمراه با رضایت ١۶ سال است و رابطھ فرد باالی این سن با فرد زیر این سن تجاوز رابطھ جنسی کودکان با ھم مجازات قانونی ندارد اما بھ محض اطالع از این موارد با خانواده، معلمان، مشاور مدرسھ، .محسوب می شود

ن رفتار تصحیح و از تکرار آن جلوگیری شود خواھد شد تا ایروانشناس و مسئولین مدرسھ و طی جلسات مدارم تالش .

آموزش چگونگی بھ وجود آمدن بچھ و بھداشت بلوغ در بعضی مدارس تھران و با دعوت از یک پزشک و یا روانشناس رواج پیدا -پنجم.کرده و بنابراین ایران ھم بھ شکل غیر رسمی کمابیش با این آموزش آشناست

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

471

در ایران، وجود گرایشات جنسی جز ششم- بحث آشنایی با گرایشات جنسی در ایران و کانادا دو مسیر بسیار متفاوت را می پیماید.در کانادا، و با استناد بھ تحقیقات علمی، تکثر گرایشات .دگرجنس گرایی بھ طور کلی در تضاد با مذھب شناختھ شده و انکار می شود

شناختھ می شود و از آنجا کھ فشار روانی افراد با گرایشاتی جز »بل درمانغیر قابل تغییر و غیر قا«جنسی بھ عنوان یک واقعیت در این افراد را بسیار باال می برد، دگرجنس گرایی در دوره بحران بلوغ باعث مشکالت روحی شدید شده و نرخ افسردگی و خودکشی

. بھ دروس کانادا اضافھ شده استھآشنایی با واقعیت گرایش جنسی، پذیرش آن، و چگونگی قبول این افراد در جامع با معیارھای مذھبی در ایران ممکن نیست و آگاه سازی در این مورد بھ معنی لذا قضاوت در مورد وجود این مطالب درسی در کانادا

.رواج آن نیست زیرا کھ گرایش جنسی بر اساس شنیده ھا و یا تبلیغ تغییر نخواھد کردموضوع آموزش جنسی بھ عنوان یکی از سرفصلھای درس آموزش جسمانی و بھداشت ارایھ شده و درس جداگانھ نمی باشد ھفتم

در کانادا در مورد درس آموزش جنسی باعث شد بھ خصوص مسلمانان) ھشتم- اعتراض و نگرانی بعضی خانواده ھای سنتی و مذھبی( لذا در روز تدریس این محتوا، معلم از دانش آموزانی کھ والدین آنھا . شکل انتخابی را بپذیردتا دولت در نھایت عدم حضور در کالس بھ

.اجازه شرکت در این کالس را نداده اند می خواھد تا خارج از کالس منتظر بمانند

امکان جداسازی روز تدریس بر اساس جنسیت دانش آموز یا نھم- تدریس ھمھ یا حذف بخشی از این مطالب بھ عھده معلم است.ندی جداگانھ دختران و پسران برای معلم ھم وجود داردگروھب .

آموزش در چنین مواردی بھ شکل بحث، تحقیق، گفت و گو و نتیجھ گیری در کالس شکل می گیرد و معموال چیزی بھ شکل تدریس دھم -.سنتی و معلم متکلم وحده وجود ندارد

.ب آمده استمثالھایی از این روش گفت و گو در کالس در لینک انتھای مطل

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

472

سر فصل محتوای دروس آموزش جنسی در استان اونتاریو بر اساس سال تحصیل :

بھ دانش آموزان در مورد این کھ چھ آشنایی با قسمتھای مختلف بدن، نام صحیح آنھا و بھداشت قسمتھای مختلف بدن. سال اول دبستان: بدن آنھا ی خصوصی بھ بخش ھای کھ کسی در صورترندی گی مادیآنھا . شودی اجازه دارند بھ بدن آنھا دست بزنند آموزش داده میکسان

. گزارش بدھندی کسانھ بھ چدیدست زد بااگر کسی لمس نامناسب داشت چطور با آن در مورد مراحل رشد و درارتباط با بحث رضایت توضیح داده می شود. سال دوم دبستان:

. مورد صحبت کنندنی در ادی بایبرخورد کنند و با چھ کسان

معرفی قسمتھای مختلف بدن سال سوم دبستان:

آشنایی با اجزای بدن، تاثیرات فیزیکی، عاطفی و اجتماعی بلوغ بر انسان، بھداشت دوره بلوغ، امنیت و خطرات سال چھارم دبستان:ح،ی صحی ھایری گمی تصمقی خطر از طرسکی و کاھش ری مجازیفضا

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

473

گرایشھای جنسی (شامل معرفی دستگاه تولید مثل و تغییرات آن پس از بلوغ، ربط این تغییرات بھ تولید مثل انسان. سال پنجم دبستان:ر کسانی کھ برای دانش آموزان مھمند، تاثیر نگاه ھمراه با استریوتایپ، آشنایی با ضعفھا و خودآگاھی، پذیرش دیگران، محیط اجتماعی، نظ

، تغییرات عاطفی و استرس در دوران بلوغ، توانایی برخورد با تھدید ..)تواناییھا، ھویت فرھنگی، حمایت، تصویر بدن، بھداشت ذھنی ویا خطر، چگونگی کمک بھ دیگران در صورت نیاز و خطر

سال ششم: تاثیر مخرب دیدن صحنھ ھای جنسی در مدیا شامل پورنوگرافی روی دانش آموزان (با این توضیح بھ دانش آموزان کھ بھ ،...) کند وی مغی را تبلی واقعری غی بدنری کند، تصوی مقی مضر را تشویتی جنسی شود، نرمھای می رابطھ منتھی کج فھمای و یبدفھم

دیمثال ھمھ دخترھا با(ی جنسی ھاشھی کل،ی جنسیشھای گرافی در دوره بلوغ و باالبردن اعتماد بھ نفس، تعرن بدراتییکنار آمدن با تغی مثل ھمجنس گرا ھراسی جامعھ در مواردی روپیوتای مخرب استرراتیو تاث) بگذارندرونی آشغال را بدی بدانند، ھمھ پسرھا بایآشپز

سال ھفتم: اھمیت بھ تاخیر انداختن ھر نوع رابطھ جنسی برای نوجوانان، دلیل این کھ چرا نباید نوجوانان درگیر روابط جنسی زودھنگام در تی شفاف در مورد رضای بھ گفت و گوازی نت،ی رضاانی بی چگونگ،ی رابطھ جنسی براتی رضای و سن قانونتیشوند، مفھوم رضا

تای انداختن رابطھ جنسقی بھ تعوھی زودھنگام و توصی از بارداریری خطرات و جلوگ،ی مقاربتیھایماری بانھ، رابطھ سالم و عاشقکیی و روانیکیزی در بلوغ فراتیی در رابطھ با تغراتیی و تغیبلوغ کامل، بھداشت رابطھ جنس

سال ھشتم: بحث روی عواملی موثر بر تصمیم گیری برای فعالیتھای جنسی (فکر کردن برای دالیل صبر کردن، انتخاب تاخیر، گذاشتن رشی در مورد پذی و آگاھیاری ھش،ی مفھوم شخص،ی کنجکاول،ی فشار دوستان، تما،ی در نظر گرفتن آمادگ،ی شخصی ھاتیمحدود

خطرات ،ی خطرات پدر و مادر شدن در سن نوجوان،ی سن قانون،ی شناختاییکیزی فی ھاییا شناخت ناتوان،ی جنسشی و گراتیھوی، ارزشھا)یاریمثل تجاوز در ناھش (ی رابطھ جنسنی خطرات استفاده از الکل و مواد مخدر در ح،ی قابل انتقال در روابط جنسیھایماریب

بزرگسال قابل اعتماد مثل پدر و ،ی معلم، مشاور، رھبران مذھبستار،دکتر، پر(ی بھداشت جنستی شناخت منابع حما،ی و خانوادگیشخصدگرجنس (ی جنسشی گرا،ی جنستی، ابراز ھو) ترنسجندر،یتیزن، مرد، دوجنس(ی جنستیھو..). کمک،ی مرجع برایتھایمادر، وبسا

( رابطھ کی و مشکالت و خطرات المداشتن رابطھ س.شتنیو کمک بھ درک مفھوم مثبت از خو..)گرا، ھمجنس گرا، دوجنس گرا، روشھای جلوگیری از بارداری ناخواستھ و بیماریھای مقاربتی، بطھ و خشونت در را،ی رابطھ، آزار جنسکیانی بعد از پایفشار روح

)ھویت.شامل ایدز، منابع اطالعات و معرفی مراکز حمایتی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

474

عمیق یک درک جنسی و گرایش جنسی سال نھم: استفاده از اطالعات منابع و مراکز حمایتی در مورد بھداشت و امنیت جنسی برای ایجاد و بھداشت آنتی در مورد جنسیری گمی تصمی و مھارتھای جنسیتھای محدود وتیدر مورد مفھوم رضا

سال دھم: عوامل موثر در تصمیم گیری روی رفتار جنسی (ارزش ھای شخصی، احترام بھ محدودیتھای قراردادی دیگران، انتظارات در جی رای ھای، بدفھم)… و رابطھ امن،یجنس رابطھ ی افسانھ ھا و نرمھاا،ی مدیامھای،پی و عاطفیکیزی فقیدوستان و خانواده، عال

آوردی مردم بوجود می کھ برای و مشکالتا در فرھنگ می جنسلیمورد مسا

(محیط زیست، ژنتیک، معلولیت، ھورمون، تغذیھ، مواد مخدر، بیماری)، اندازه سال یازدھم: عوامل موثر در بھداشت جنسی و تولید مثلک،ی ژنتشی استرس، آزماتیری مد،یچک آپ پزشک.ری مختلف مثل پاپ اسمی ھاشیآزما(تی بھداشت و حمایریگ ..).

ارتباط، مھارتھای کنار آمدن، یک رابطھ ، مھارتھا و استراتژیھای حفظ رابطھ رضایت بخش( درک گامھای ایجاد سال دوازدھم :. مقابلھ با آنھای و اطالعات براتیمنابع حمای و معرفی، مقابلھ با خشونت، آزار و سو استفاده جنس)… حل اختالف،یھایاستراتژ

کھ چرا داشتن رابطھ اموزندی شود تا بھ دانش آموزان بی کشور کانادا عالوه بر بھداشت بلوغ تالش می طور خالصھ، در آموزش جنسبھستی نی خطرناک است و چرا قانونی و روانی زودھنگام از نظر جنسیجنس

------------------------------------

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

475

حمیده معیني فر چرا زنان بھ روسپیگري روي مي آورند؟بنابر گزارش خبرگزاري دانشجویان ایران، ایسنا،

درصد از زنان روسپي در گذشتھ بیکار و یا 68نقش مردان در گسترش فحشا چیست؟ در کنفرانسي در تھران اعالم شده است کھ حدود ھمچنین کمبود محبت در خانواده، طالق والدین و سطح تحصیالت و سواد از جملھ عوامل اصلي در تشدید .مشاغل سطح پایین داشتھ اند

.روسپیگري در ایران تلقي مي شودبنابر گزارش خبرگزاري دانشجویان ایران، ایسنا، حمیده معیني فر، یکي از سخنرانان در این کنفرانس، در کنار مسائل اقتصادي، با اشاره

بھ مساثل زنان را "رویکرد مردانھ"اعتنایي محققان بھ جایگاه مردان و مشارکت آنھا در فحشا بھ لحاظ ذھني و عملي، ھمچنین بھ بي .عاملي منفي در حل معضالتي مانند روسپیگري توصیف کرده است

ن، مورد بحث و بررسي بسیاري از و علل آ)کھ در برخي جوامع بھ عنوان حرفھ اي قانوني شناختھ شده(از سالھا پیش موضوع فحشا .جامعھ شناسان بوده است

اما آمار فحشا در ایران غیررسمي است و مسئوالن در گذشتھ با .این تحقیقات عمدتا پایھ علمي داشتھ و بر اساس آمار مستند ارائھ مي شودمردود دانستن آمار شفاھي از پرداختن بھ این موضوع طفره رفتھ اند

. گزارش ھاي تحقیقي و خبري در این زمینھ حاکي است کھ در جوامع مختلف علل مشابھي را مي توان براي فحشا ردیابي در ھر حال،

اما شاید اصلي ترین دلیل .سرخوردگي در خانواده، خیانت از سوي مرد مورد عالقھ و اعتیاد بھ مواد مخدر از جملھ این دالیل است.کرد . بازگشت بھ این حرفھ نیازھاي معیشتي باشداین گروه از زنان براي ادامھ یا

عوامل موثر در روسپیگري چیست؟ گسترش فحشا در ایران را چگونھ مي بینید؟ آیا آن را موضوعي حاد و نگران کننده در جامعھ مي ایران معموال دانید؟ نقش مردان در گسترش فحشا چیست؟ چگونھ مي توان از گسترش روسپیگري جلوگیري کرد؟ آمار روسپیگري در

بھ نظر شما شفافیت در ارائھ آمار بھ فحشا دامن مي زند؟.شفاھي اعالم مي شود و رسما در اختیار رسانھ ھا قرار نمي گیرد

نظرات شما

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

476

در این من نمیدانم چرا آن را فقط بھ زنان نسبت میدھند، پس مردان .بھ نظر من فساد و فحشا در تمام دنیا گریبانگیر زنان و مردان استمسلما در کنار ھر زن روسپي دھھا مرد ھم وجود .نمیدانم چرا تیتر روزنامھ ھا فقط با نام زنان در این مورد پر میشود.میان چھ کاره اند

حال چرا در کشور ما مسئلھ .ھیچ ربطي بھ عوامل اقتصادي و فقر ندارد.تمام این مشکالت ھم ناشي از ضعف ایمان است و بس.دارندکشور ما تنھا .آن ھم بر میگردد بھ ضعف دستگاه حکومتي جمھوري اسالمي ایران.دلیلش واضح است. پر رنگ است و مورد سوالفحشا

اگر مسئولین نظام ما از .کشور اسالمي است کھ در آن بھ ظاھر مسائل اسالمي رعایت میشود ولي ھیچ وقت بھ باطن ان توجھي نشده استاسالمي و با استفاده از شیوھاي مردم پسند در این زمینھ کار میکردند و در دل جوانان نفوذ میکردند کار بھ ابتدا از طریق فرھنگ قوي

بھ ھر حال برخورد با نیاز ھاي جنسي جوانان و ارضا آنھا بھ طریق درست احتیاج بھ یک تفکر و .اینجا نمیرسید و امار باال نمي رفتولي متاسفانھ تمام فکر و ذھن مسیولین ما پر کردن .گر در نظر مسئولین مھم جلوه کند شدني استاین امر مسلما ا.روانشناسي قوي دارد

مریم - مسکو البتھ ناگفتھ نماند کھ خانواده ھم نقش مھمي در این زمینھ ایفا میکند. جیب خود و سیاست است.

معھ را بھ کلي نفي یا آن را حاصل مبارزه با الھیات تلقي کنیم، بھ نظر من اینکھ خیلي احساساتي با قضیھ برخورد کنیم و وجود فحشا در جاشود اگر مردي پشت پرده آیا ھیچ زني فاحشھ مي!بھتر است کمي از طرز فکرمان خارج شویم و از طریق دیگر نیز قضیھ را نگاه کنیم

شود اما مرداني کھ با زنان مختلف ارتباط داده مينباشد؟ چرا بھ زناني کھ با افراد مختلف ارتباط دارند، نامھا و عناوین مختلف نسبتکساني کھ جوانان و خانواده ھا را تحت فشار ...کنند؟ چھ تفاوتي بین زنا و عقد موقت وجود دارد؟ جنسي دارند، با افتخار آن را اعالم مي

شوم کھ اعمال در پایان یادآور مي...کنندھ ایفا مياقتصادي و جوانان را تحت فشار جنسي قرار داده اند، نقش عمده را در بي تعادلي جامعتعادلي اجتماع ندارد، عجب است کھ آقایان فشار بھ مردم در جھت غیر طبیعي و پایمال کردن حدود شخصي زندگي افراد نتیجھ اي جز بي

رضا - تھران بھ جاي متعادل کردن جامعھ، سغي در واژگون کردن آن دارند!!!

زن در اسالم مقام باالیي دارد .ین علت، کمبود تقوي بوده و علتھاي بعدي مانند اقتصاد وجامعھ در مراحل بعدي ھستندبھ نظر من بزرگترحسن اما در ایران زن بطور درست شناختھ نشده وحق و حقوق او بیان نشده است. بطوریکھ میگویند مرد از دامن زن بھ معراج میرود.

گنبد کاووس اسعدي -

نوعي رفتار اجتماعي ھستند کھ در اکثر جوامع بصورت توامان دیده مي شوند اما ھمیشھ بصورت علت و معلولي عمل نمي فحشا و فقرپدیده روسپیگري کھ بھ تازگي در جامعھ ایران رواج آن شدیدتر گردیده را از چند جھت مي توان بررسي کرد کھ ھر نوع آن درجاي .کنند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

477

ما آنچھ امروزه شایان توجھ است نوع ناخرسندي است کھ درحال فراگیر شدن است وآن زنان شوھردار مي خود مھم و قابل تامل مي باشد اشاید بتوان نوعي رفتار ضد اجتماعي دانست کھ درآن بیشتر .این نوع آن گزینھ اي است کھ کمتر مي توان فقر را در آن دخیل دانست.باشند

بروز این رفتار را مي توان فقر سیاسي وفرھنگي وضعف مسوالن در کنترل اوضاع عوامل .فرد بھ تخلیھ رواني روي آورده استعلي - مشھد فرھنگي دانست پدیده اي کھ پس از بروز وھمھ گیر شدن بھ فکر حل آن مي پردازند...

نھاد مسئولي بطور بحث فحشا موضوع جدیدي در تاریخ بشریت نیست ولي متاسفانھ در کشورمان ھر موضوعي کھ کمي حاد مي شود ھیچ بخشي از علت افزایش رفتارھاي حاکم بویژه در .عقالني با آن برخورد نمي کند و بیشتر از رویھ شعار و سیاست تحکمي پیروي مي کند

شھر تھران را باید بھ مربوط بھ نیازھاي جنسي دانست و بخشي مربوط بھ کسب درآمد آسان و بدون سرمایھ و از طرفي در جھان بیني بنظرم روند موجود نگران کننده است و صدمات جدي .اد جستجو نمود کھ بھ رویھ خوش بودن بدون توجھ بھ معیارھاي اخالقي دانستافر

رضا دریادل بھ فرھنگ عمومي خواھد زند.

وچک و مثال در شھر ک.مسئلھ فحشا در ایران معموال در شھرھاي بزرگ مطرح مي شود ولي کسي بھ شھرھاي کوچک توجھي نداردبرادرم تعریف مي کرد کھ تا قبل از تغییر حکومت و .بسیار مذھبي شوشتر کھ من در آن زندگي مي کنم این مشکل بسیار مشھود است

پیامدھاي آن در شھر مذھبي شوشتر فقط یک فاحشھ زندگي مي کرد کھ البتھ تمام مردم شھر او را مي شناختند و مردم از او دوري مي اما حاال مي بینیم کھ در سرتاسر شھر عده اي از جوانان بھ دلیل .اندکي از افراد فاسد و جاھل با او ارتباط مخفي داشتندکردند و فقط عده

حتي خبرھایي شنیده مي شود کھ در فالن خانھ .روابط نامشروع دستگیر مي شوند و مسلما عده بیشتري ھم ھستند کھ دستگیر نمي شوندبھ نظر من سختگیري در .ک دختر دستگیر مي شوند کھ نشان دھنده سقوط اخالقي در جامعھ مذھبي ما استتعداد زیادي پسر با تنھا ی

- شوشتر گ. م. ازدواج و شکاف بین نسلھا و نیز افزایش فقر در گسترش فحشا بیشترین تاثیر را دارند.

- ت واکنش ھمگان را با این حجم قابل توجھ بر نمي شاید اگر ھر موضوع دیگري را براي اظھار نظر قرار مي دادند، بھ این سرع در اسالم، مدل ازدواج موقت براي سامان مند کردن امور جنسي -.پس این موضوع غیر قابل انکار است کھ مسالھ جدي است.انگیخت

محافظھ کاري دیني -.تمسالھ نیاز جنسي انسان نیز در ھمھ مکاتب بشري بھ عنوان یک غریزه فطري بھ رسمیت شناختھ شده اس.استاگر از نسخھ ھایي کھ دین براي مھار شھوت تدوین کرده است بھره گیریم، شاید دیگر نیاز بھ .مسبب نکبت باري وضع برشمرده است

زھیر - تھران طرح چنین موضوعات ناراحت کننده اي نباشیم.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

478

ر تعاریف علمي در اختیار گذاشتن بدن در اختیار دیگري و د.متاسفانھ تعریف روسپي گري در ایران با تعاریف علمي آن فرق دارددریافت پول یا کسب موقعیت اجتماعي و یا شغلي روسپي گري تلقي مي شود کھ در ایران امروز بھ نظر نمي رسد موضوع آنقدر وخیم

ا مرد بدون برگزاري مراسم مذھبي اما طبق قوانین جمھوري اسالمي رابطھ ي جنسي زن ب.باشد کھ در اولویتھاي کاري دولت قرار گیردھمچنین جامعھ ي مذھبي ایران بھ ھر نوع رابطھ ي زن کھ مذھب ممنوع کرده باشد و مخفیانھ .روسپیگري است و جرم محسوب مي شود

ع روابط کھ با متاسفانھ قوانین مذھبي حکومت ایران سبب شده کھ ابن نو.باشد روسپیگري مي گوید چھ در ازاي دریافت پول باشد یا نباشدھمچنین دیکتاتوري مذھبي سبب تحقیر مردمان شده کھ در جامعھ ي مرد .ھیجانات خاص بھ دلیل غیر قانوني بودن آن است رواج یابد

ساالر ایران داشتن روابط جنسي با زنان بسیار براي کم کردن اثر این حقارت ھا و نھ ارضاي جنسي در میان مردھا رونق یافتھ است.مسعود - تھران

باید بھ این قضیھ بھ عنوان یک واقعیت نگاه کرد و این افراد را در مکاني خاص براي افرادي خاص با کنترل ھاي پزشکي و دقیق ....نگھداري کرد واقعیت این است کھ ھم زنان فاحشھ و ھم مرداني کھ بھ این زنان روي مي آورند ھیچ کدام شخصیت باالي اجتماعي ندارند

امیر - تھران اما ھر دو وجود دارند و این قابلیتي انکار ناپذیر است چھ در جوامع مرفھ و چھ در جوامع مذھبي.

تعادل رواني و احساسي، تعادل تربیتي، تعادل فکري، تعادل :روسپي گري در یک نگاه کالن نمادي از برھم خوردن چندین تعادل است و یا در محیط خارج، زمینھ بر ھم خوردن این تعادلھا را فراھم آورد و یا بر دامنھ این ھر عاملي کھ در فرد.اجتماعي و تعادل اقتصادي

شدت بروز این ناھنجاري نیز بھ تعداد عدم تعادل ھایي باز مي گردد کھ .عدم تعادلھا بیفزاید در تولید و اشاعھ پدیده فحشا موثر خواھد بودمثال چنانچھ تنھا عامل ابتالي فردي بر ھم خوردن تعادل اقتصادي وي باشد، وي .بطور ھمزمان در یک فرد جمع شده و بروز مي یابند

اما چنانچھ بھ این عامل، عدم تعادل تربیتي، رواني و فکري نیز اضافھ گردد احتمال .قطعا از علني کردن این مسالھ پرھیز خواھد داشتدر حال گذري چون ایران، وجود بالتکلیفي ھاي فکري، فلسفي، سیاسي متاسفانھ در جوامع .تولد یک روسپي حرفھ اي افزایش خواھد یافت

از سوي دیگر تعارضاتي .و اجتماعي بھ عدم اتخاذ واکنش ھاي علمي و عملي متناسب با ناھنجاري ھایي ھمچون روسپي گري مي انجامدد در دھھ ھاي اخیر و با گسترش تکنولوژي ھاي کھ میان تلقي عمومي جامعھ ایراني از روسپي گري و تلقي غربي از این پدیده وجود دار

صوتي و تصویري و رسانھ ھاي بدون مرز در ھم آمیختھ و ضمن بر ھم زدن بیشتر تعادل ھاي یاد شده در جامعھ ایراني بھ افزایش تقاضا ط عالمان دیني بھ عنوان متاسفانھ در این میان نسخھ ھاي تجویز شده توس.نسبت بھ روسپي و روسپي گري در جنس مرد منجر شده است

.اصلي ترین طبقھ مرجع سیاستکذاري و تصمیم گیري در ایران معموال با ساده کردن مسالھ و بدون توجھ بھ ابعاد پیچیده آن تجویز میگردند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

479

باید گفت کھ در پایان این نکتھ را مي افزایم کھ علي رغم تصور شایع در باره حل این مسالھ در غرب از طریق رسمیت بخشیدن بھ آن، ھرچند بعد بھداشتي و آماري آن تحت کنترل در آمده، لیکن بعد اجتماعي، خانوادگي و تربیتي آن عنان گسیختھ تر شده است تا آنجاکھ بطور

و نمونھ بھ نظر میرسد فیلمسازان ھالیوود این روزھا با درج صحنھ ھایي کمتر از نزدیکي بي پرده جنسي قادر بھ اغناي بینندگان جواناز دیگر سو میتوان بھ کاھش تقاضا براي ازدواج ھاي رسمي در اروپا اشاره کرد کھ شاید یک ریشھ آن سھل .حتي نوجوان خود نیستند

پیشنھاد میکنم بي بي سي، پي آمدھاي سیاست رسمیت بخشي بھ پدیده روسپي گري در غرب رانیز مورد .الوصول بودن جنس زن باشدشھرام - اھواز بررسي قراردھد تا شاید از این گذرگاه بھ راه حلي در خور براي این مسالھ در ایران دست یابیم.

باالخره براي ارضاي نیازھاي جنسي .من با این مطلب کھ ایجاد محدودیت در روابط آزاد جنسي باعث شیوع روسپیگري میباشد مخالفمھا وجود دارد ولي دلیل نمي شود کھ بخاطر این مشکالت انسان عاقل و راھھاي مشروع و قانوني وجود دارد ھر چند مشکالتي در این راھ

یک کوھنورد بخاطر سختیھا و مشکالت صعود بھ قلھ کوه مورد نظر خود دست از تالش خود براي .مومن بھ روسپیگري رو بیاورد میشود کھ باید دربرابر آنھا مقاومت کند انسان در مسیر زندگي خود بسوي کمال با مشکالت و سختیھاي زیادي مواجھ.صعود برنمي دارد

بنابر این بنظر من عامل مھم در اشاعھ فحشا کھ تنھا مختص جامعھ ایراني نیست و درتمام کشورھا وجود دارد .تابھ رشد و بالندگي برسدیقینا بوالھوسي و ضعف چراکھ برفرض فقر مالي از طرف زن را عامل فحشا بدانیم .فقر فرھنگي و ضعف ایمان مرتکبین آن مي باشد

کھ دستور تمام ادیان الھي (ایمان و اراده مردي کھ توانائي مالي ھم دارد عامل مھم این امر است کھ بجاي کمک بھ یک فرد درمانده بھروز - اردبیل از نیاز او سوء استفاده میکند. میباشد)

زمانھاي حمایت کننده زنان بي سرپرست و یا دختران فراري و کال وقتي کھ سا.عمده علل روسپیگري در ایران ھمان عامل اقتصادي استزنان وجود نداشتھ باشد کھ آنان را بھ لحاظ مالي و سرپناه حمایت نماید سبب خواھد شد کھ بخش زیادي از آنان بھ این شغل گرایش پیدا

ھمین .ه گرفت و بتوان براي آن برنامھ ریزي کردارائھ آمار در ھر زمینھ اي باعث میشود کھ بتوان سرعت گسترش آن را انداز.کنندوضعیت را سالھا براي مواد مخدر داشتیم نتیجھ آن چھ شد؟ سبب شد کھ با عدد و رقمي باور نکردني از معتادان روبرو شویم و دیگر خیلي

وجود داشتھ باشد بھ تبع آن عرضھ نیز اصوال وقتي تقاضا.نقش مردان بھ لحاظ قوانین مذھبي مرد ساالرانھ بسیار مھم است.دیر شده بودسعید - تھران وجود خواھد داشت و فقط بستگي بھ قوانین محدود کننده براي مردان میباشد کھ سبب کاھش این آمار خواھد شد.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

480

ک ھمچین آدمي با االن در جامعھ ما تفاوت ی.اگر جنسي خریدار نداشتھ باشد تولید ھم نمي شود.چیزي کھ خریدار دارد فروشنده ھم داردمن نمي گویم کھ آنھا با ما خیلي فرق دارند ولي نیاز آنھا را بھ جایي از سختي رسانده کھ حاضرند ...آدمھاي معمولي مشخص نیست

...شاید اگر اینھا جاي خاصي داشتھ باشند و در جامعھ پخش نباشند ، بھتر باشد...خودشان را در ازاي پول در اختیار مردھا قرار بدھندیک دولتي بھ مردمش رسیدگي مي کند و جلوي آن را مي گیرد، یک دولتي کامال آن را انکار .البتھ ھمھ اینھا نشاندھنده سیاست دولتھاست

سارا - تھران مي کند و یک دولتي متاسفانھ بھ آن بیشتر دامن مي زند....

زنان محدودیت ھاي بیشتري نسبت بھ مردان .ري سوق مي دھدمحدودیت ھاي مختلف در جامعھ ایراني انسان ھا را بھ طرف پنھان کاولي برعکس مرد آزادانھ بدون ھیچ نوع .جنس زن از کودکي نمي تواند نیاز ھاي خود را بھ راحتي بیان کند چھ برسد بھ نیاز جنسي.دارند

ي مانند مسائل اقتصادي، محرومیت، شکست در در این میان اگر چنانچھ مجموعھ عوامل.محدودیتي مي تواند بھ نیاز ھاي خود پاسخ دھد، آن موقع معضالت جامعھ پیچیده و پیچیده تر مي شود و )اولیھ(زندگي مشترک، مواد مخدر ھم ھمراه باشد با نیاز ھاي فیزیولوژیکي

در ضمن باید توجھ .ود داردناھنجاري ھاي مانند فحشا متولد مي شود کھ متاسفانھ وضعیت خیلي نگران کنندھاي در ایران از این بابت وجداشت کھ مسائلي مانند فحشا فقط در خانواده ھاي فقیر مي باشد، متاسفانھ در ایران خانواده ھاي کھ در اثر دگرگوني طبقاتي بھ رفاه

شد کھ براي کنترل و البتھ اگر این آمار در اختیار نھادھاي با.ارائھ آمار فحشا ھیچ کمکي نمي تواند بکند.رسیدند، فحشا مشاھده مي شود مھرشھر کرج-رضا .ریشھ کني فعالیت میکنند و برنامھ ریزي دارند مفید خواھد بود ولي براي اطالع رساني جامعھ تاثیر مثبتي ندارد

واماندگي ولي نھ تنھا عقب ماندگي و بالھت خود بلکھ یک نمود از .بھ نظر بنده این گروه از زنان قربانیان عقب ماندگي و بالھت ھستندجواد - قم جامعھ و بالھت مسئوالن در برخورد با مسائل اقتصادي و اجتماعي ھستند.

رضا شاھي سواي تمام مسائل تاریخي در این زمینھ کھ ھمھ مي دانند، مردھا بزرگترین عامل این داستان ھستند.

علي ع مردان در این امر نقشي ندارند اگر زنان آنھا را تحریک نکنند..

مھدي مھدوي کفر است، دشمني با خدا و خلق خداست دوستي با دشمن خداست پیروي از دشمن خداست. علت اصلي فحشا، بي دیني است.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

481

از قدیم االیام مسئلھ فحشا و روسپیگري وجود داشتھ و چیز جدیدي نیست و بھ نظر من موضوع نگران کننده اي نیست و نباید جلوي آن را ھما - مالیر عامل اصلي این مسئلھ ھم درآمد آن ھست کھ توسط آدمھاي سود جو انجام میشھ. گرفت.

بنظر من دالیل گفتھ شده ھیچکدام مستند نمیباشد ومن صد درصد ایمان دارم کھ روي آوردن بھ ھرعمل غیراخالقي فقط ناشي از ضعف پناه ببرد ارزش خود را میفھمد وھیچوقت خود را اگرانسان درھمھ مشکالت بھ خدا.شخصیتي و ضعف ایمان بھ خود و خداي خود میباشد

صحبت درباره چنین افرادي میدان دادن بھ آنھاست کھ قطعا خود نیز زمینھ ھاي غیراخالقي نیز .خرد نمیکند حتي در سخت ترین شرایطي ھر کارنادرستي در ھرشرایطي ھیچ فرد محترمي در بدترین شرایط تن بھ روسپیگري نمیدھد و دالیل گفتھ شده تنھا توجیھي برا.دارند

استنباط این نباشد کھ این نفس ازجاي گرمي درمیآید بلکھ نظرشخصي است کھ ھمھ مشکالت مطرح شده شما را با بدترین وضعیتي .میباشدمریم نوري - تھران کھ تصورکنید پشت سرگذاشتھ و با ھمان سختیھا، ولي با ھمت و توکل بھ خدا بھ موفقیتھاي واالیي دست یافتھ ام.

شاید اگر ھمان .متاسفانھ ھمانطور کھ در این مقالھ نیز ذکر شده تامین معیشتي یکي از دالیل اصلي گسترش روسپیگري در ایران استن در ایرا"صنعت روسپیگري"روز اول مسئولین با نگاه واقع بینانھ بھ آن مي نگریستند امروز تا این اندازه در ایران شاھد پیشرفت و حتي

حتي امروز ھم بخاطر ترس مسئوالن از رویارویي با این واقعیت تلخ اجتماعي نھ آمار درستي در دست داریم نھ بھ فکر راه چاره .نبودیماي کاش بجاي چندین نھاد موازي کھ کار تعیین رنگ مانتوھا، طراحي لباس و تعیین تکلیف براي افراد دیگر گروھي .اي براي کاھش آن

بھ این واقعیت مي پرداختند کھ چرا زنان ما بھ روسپیگري روي مي آورند و مشکالتشان از کجا نشات میگیرد؟ میثم ریاضي - تھران

مطالب درج شده در این قسمت بیش از آنکھ در ایران مصداق داشتھ باشد درکشورھاي غربي بروز میکنند چرا کھ حضور اسالم در ایران سید ھاشم فیضلي - مشھد عاملي است براي نابودي خیل عظیمي از این مشکالت.

.عامل اصلي بر این عمل نابخردانھ فقط ضعف ایمان بھ خدا میباشد.ھیچکدام از موارد ذکر شده ، دلیل بر روسپیگري و تن فروشي نمیشودخ. - الف. چرا کھ بوده اند اشخاصي کھ تمام مشکالت ذکر شده را داشتھ اند ولي توانستھ اند با مبارزه آنھا در زندگي خود موفق شوند.

تھران

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

482

اما آنچھ مورد جامعھ ایراني را متفاوت مي سازد، عدم ھدایت و .طبیعي است کھ این مورد در تمامي جوامع بشري وجود داشتھ و داردزم از دسترس فرد نیاز جنسي مثل نیاز بھ خوردن، آشامیدن و سایر نیازھاي اولیھ آدمي است، ھرچقدر مواد ال.کنترل معقول آن است

اما در صورت بھره مندي معمول و معقول مانند این است کھ انسان بعد از .دورتر باشد حرص و انگیزه براي بدست آوردنش بیشتر استغذا خوردن دیگر نھ تنھا ھیچ میلي براي بھره مندي از سایر غذاھا ندارد بلکھ حتي بھ زور ھم نمي توان وي را وادار بھ خوردن نمود.

علي کوھسار کوشا - تھران

شکي نیست کھ در ھر جامعھ اي فحشا وجود دارد .معتقدم گسترش فحشا در جامعھ ایراني بھ دلیل عدم وجود یک فرھنگ مناسب میباشدحیح و بھ نظر من آموزش ص.اگر نیاز انسان را بھ ارضاء غرائض طبیعي قبول نمائیم میبایستي راھي طبیعي نیز براي آن ارائھ نمائیم

پیروزي - شیراز ش. شفاف عمل کردن مھمترین عامل جلوگیري از اشاعھ روسپیگري میباشد.

.روسپي در ایران معمول شده و دلیل اصلي اون فکر مي کنم براي پول باشھ بھر حال اینم از برکات نظام جمھوري اسالمي استآناھیتا - تھران

دارد و افرادي کھ از نقطھ نظر رواني و یا حال اقتصادي در سطح شھر راه افتاده و یک بعلت اینکھ محل مشخصي براي این کار وجود ن.بسیاري از این زنندگي کھ از بعضي افراد سر مي زند کامال نگرانند.را در جامعھ ترویج داده اند)نترسي و شجاعت(نوع بي محاباگري

اما جمع شدن ثروت براي بعضي افراد تازه بھ .نان را بخطر بیاندازندچون این افراد روسپي مي توانند حرکت و روند آزادیخواھي زپس مي بینیم نبود یک راه کار درست موجب شده امروزه تمام پارکھا و محلھاي ...دوران رسیده یکي از کمکھا بھ این توسعھ بوده است

وحشت پا بھ پارکھا یا محلھاي تفریحي بگذارند پس خانھ عمومي تصویر زننده اي براي خانواده ھا داشتھ باشد و خانواده ھاي آبرومند باروسپید - تھران ھاي ویژه را باید باز کرد تا بعضي افراد سر شغل اصلیشان بروند!

متاسفانھ بعد از انقالب اسالمي در ایران بھ این مسئلھ با دید منفي نگریستھ شده است و از آنجا کھ مسئولین نظام قصد دارند چھره منزه وپاکي از جامعھ ایران را در سطح جھان بھ نمایش بگذارند، با وجود اطالع از وجود و گسترش این پدیده و اثرات مخرب کنترل نشدن آن بر

جامعھ، حتي حاضر بھ پذیرش وجود این موضوع نمیباشند کھ نتیجھ آن ایجاد باندھاي زیرزمیني فحشا و کنترل نشدن بیماریھا و مشکالتي شاید یکي از دالیل افزایش آمار .ل عدم توجھ بھ بھداشت و سالمت جسماني در این روابط مخفیانھ وجود دارد، خواھد بوداست کھ بدلی

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

483

مبتالیان بھ ایدز و دیگر بیماریھاي مقاربتي کھ بدالیل مشابھ حتي میزان دقیق این موارد نیز مشخص نیست، ھمین مسئلھ گسترش بي برنامھ آقایان بستن چشم بروي واقعیت باعث حذف آن نمیشود بلکھ ممکن است این بي توجھ بودن و پشت . جامعھ باشدو افسار گسیختھ فحشا در

- ساري بابک کردن بھ واقعیات روزي گریباگیر فرزندان شما نیز بشود.

سرخوردگي ازخانواده بھ این و اکثر کساني کھ در اثر .بھ نظر من عمده ترین و اصلي ترین دلیل روسپي گري نیاز مالي و معیشتي استو بعد از این عامل تازه باید .کار روي مي آورند بازھم بدلیل آن است کھ بعد از جدا شدن از خانواده براي فرد منبع درآمدي باقي نمي ماند

تنھا خریدار این جنس چرا کھ مردان.مردان در گسترش فحشا نقش کامال حیاتي دارند.در مراحل بعد تاثیرات عوامل دیگر را بررسي کردحال ھرچھ تقاضا بیشتر بھ تبع آن عرضھ .بوده و ھمانطور کھ مي دانیم در اثر تقاضاست کھ جنسي بھ بازار مي آید و بھ فروش مي رود

صوص بخ.در جواب این سوال کھ آیا این موضوعي حاد و نگران کننده است، باید بگم کھ این موضوع واقعا نگران کننده است.ھم بیشترجداي از این موارد عوارض روحي و رواني و لطمھ اي کھ از این رھگذر بھ جامعھ .در کشوري مثل کشور ما کھ اسم آن اسالمي است

چرا کھ این امر بنیان خانواده ھا را سست و افراد را بي بند و بار و ھوسران بار آورده و ذھن را از .وارد مي شود جبران ناپذیر استزني کھ ھر شب در آغوش مردي مي خوابد کم کم تبدیل بھ ماشیني مي شود کھ براي ارضاي میل جنسي .زمره جدا مي کندسایر مسایل رو

در چنین افرادي کمتر مي توان .دیگران و دریافت مبلغي مبادرت بھ خود فروشي مي کند و از جوھره انسان بودنش چیزي باقي نمي مانددر خاتمھ یادآور مي شوم کھ روسپي گري عوارضي از .ھم کھ جاي خود دارند...قبیل ایدز و عوارض جسمي از .سراغ عشق را گرفت

اگر مي خواھیم این معضل حل شود باید بدنبال درمان ریشھ اي آن از جاھاي ناھنجاري ھاست کھ در شخص بھ این شکل بروز مي دھد.امیر مرتضوي - زنجان دیگري بود.

فع مردان باشد، ودر حقیقت قانون یک کشور بر اساس حمایت از مردان باشد، چھ انتظاري بیش از این وقتي یک حکومت بر اساس منادارید؟ فکر مي کنید چرا در ایران زنان تمایلي بھ دین اسالم ندارند، و فقط مردان ھستند کھ از این دین حمایت مي کنند؟ چون اسالم دیني

و مرد مي تواند ھر گونھ کاري را انجام دھد، ولي اگر زن نھ حقي براي زن قائل نمي شود و ھیچ گواست کھ کار مرد را راحت مي کنداگر زنھا ھم بھ راحتي مردان مي توانستند در خیلي از .و از زندگي یک مرد بیرون رود.کوچکترین خطائي کرد باید شدیدا مجازات شود

یک مملکت دست سران حکومت و فرزندانشان باشد، چھ انتظاري بیش از این و وقتي ثروت ملي !جاھا کار کنند، این مشکل پیش نمي آمدمي توان داشت؟ وقتي در ایران یک زن از امنیت جاني و عرفي و رواني برخوردار نیست، چگونھ مي تواند کار کند و بھ راھھاي بد

- تھران کشیده نشود؟ فریبا ر.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

484

جلوگیري ازگسترش روسپیگري و اینکھ این موضوع در جامعھ ما بسیار نگران جھت.بھ نظرمن عامل اقتصادي مھمترین نقش را داردمیثم - یزد کننده و حاد میباشد،پیشنھاد میگردد با تشکیل نھادي ھمچون خانھ عفاف، میتوان ازگسترش روزافزون آن کاست.

ھوري اسالمي زیر سئوال مي رود و ھم تبلیغ آگر آمار روسپیگري را رسما اعالم نمي کنند بدلیل این است کھ ھم مشروعیت حکومت جم.با این حال روسپیگري مخصوصا در پایتخت و شھر ھاي بزرگ بسیار چشمگیر است .دیگري براي شیوع بیشتر روسپیگري خواھد بود

ري، کمبود محبت، کھ بھ نظر من مھمترین عوامل آن فقر، بیکا.مي توان با از بین بردن عوامل روسپیگري از گسترش آن جلو گیري کردبعنوان مثال در مملکتي کھ زنان .طالق، عدم امکان ازدواج دختران و پسران و از ھمھ مھم تر عدم امکانات تفریحي و ورزشي سالم است

اینترنت و نتوانند بھ تماشاي مسابقات فوتبال بروند و یا پارک ھا و کلوپھاي جالب نباشد و یا برنامھ ھاي تلویزیوني مسخره و افتضاح باشد ماھواره ھم گران و حتي ممنوع باشد ویا کتابخانھ ھاي بسیار اندک فاقد امکانات و صرفا حاوي کتابھاي مذھبي و بي محتوا باشد، مردم چھ

گر فحشا کمعامل دی.کنند؟ براي فرار از این زندگي یا بھ اعتیاد پناه مي برند و یا بھ فحشا و یا بھ زندگي بسیار بي روح خود ادامھ مي دھندعین الھ رحیمي - تھران اعتقادي و بد بیني جوانان بھ دین است کھ بحثي طوالني دارد.

مھدي - مشھد مھمترین علت روسپیگري زنان در جامعھ اسالمي فقر معنویت در جامعھ است بعد مسائل مادي.

. کسب درآمد براي گذران زندگي -2 بعد شخصیتي فرد، -1.روسپیگري درایران و بلکھ در میان سایر ملل با چند زمینھ قبلي ھمراه است البتھ قابل ذکر است کھ متاسفانھ در ایران بحث در خصوص سکس ھمواره ھمراه با نوعي احساس شرم بوده . تحمیل شرایطي ناخواستھ -3

یت اجتماعي و اعتقادي جامعھ بگونھ ازسوي دیگر وضع.و تقریبا موضوعي است کھ براحتي و در ھمھ مکان ھا نمي توان آنرا مطرح کرددر مجموع اینکھ شرایطي باعث گردیده کھ این کاالي .اي است کھ بعضا افرادي مجبور خواھند بود این غریزه خدادادي را سرکوب نمایند

.صار خود نگھ داشتھ اندلوکس ھمواره در دست متمولین گرفتھ و آنان براي حفظ آن در دوران ھایي مانند قاجار با ابزار دین آنرا در انحبراي رفع این معضل !فحواي کالم اینکھ سیستم غلط اجتماعي در رابطھ با بوجود آوردن پدیده زشت روسپیگري بي گناه نبوده است

اجتماعي بشر دو راه حل پیشنھاد مي گردد اول اینکھ ھمواره میبایست در خصوص اصالت زن تاکید و از بزرگ زناني مانند حضرت یاد کرد و خاطر نشان نمود کھ ارزش و قداست حضرت مریم بھ پاکدامني اوست و ھدف از خلقت او چیزي جز این نبوده کھ زن بداند مریم

دوم اینکھ مي بایست دسترسي بھ سکس را آنقدر آسان شود تا دیگري کسي نیازمند آن نباشد کھ براي آن پولي .ارزش او بھ پاکدامني اوست- تھران توکلي طبعا کمتر زني حاضر خواھد بود با پول اندک شرافت خود را دراختیار دیگران قراردھد. بپردازد.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

485

محدودیت ھا در .2عوامل اقتصادي .1.بھ نظر بنده عوامل عمده کھ بھ فحشا ارتباط مستقیم میگرد بھ سھ بخش میشوددستھ بندي نمود عوامل اقتصادي میشود 1در قسمت.و خواستھ ھاي بیجا در سطح خانوادهعدم موجودیت محبت .3معاشرت ھاي جنسي بنابر قوانین سنتي

گفت کھ چون کشور ھاي کھ دچار مشکالت اقتصادي ھستند و تامین معشیت خانواده در انجا بھ طور سھل میسر نیست فحشایگانھ حرفھ اجھ اند مجبور اند تن بھ ھر کار در دھند تا از ان زیرا انعده کسانیکھ با مضایقھ اقتصادي مو.جھت رفع مشکالت فوق الذکر میتواند باشد

محدودیت ھا در معاشرت ھاي جنسي بنابر قوانین سنتي در کشور ھاي مسلمان یکي دیگر از .2.طریق معشیت خانواده را تامین نمایدانواده یکي دیگر از عوامل است عدم موجودیت محبت و خواستھ ھاي بیجا در سطح خ.3.عوامل کھ بالخره منتھي بھ فحشا میگردد میباشد

چون زمانیکھ محبت میان دو زوج موجود نباشد روابط زندگي بھ سردي گراییده و باالخره سبب میشود تا با قایم .کھ منتھي بھ فحشا میگرددموضوعات کھ قبال گفتم بنابراین در رفع این مشکل حاد و خانمان سوز .نمودن ارتباطات بیروني و ارضاء خواستھ ھا تن بھ فحشا در دھند

عبارت از عمده ترین عوامل فحشا بوده و اگر در قسمت توجھ جدي بھ سطح عمومي بر ان مبذول گردد میشود از گسترش فحشا جلوگیري شفیق احمد سعیدي - کابل افغانستان بھ امید داشتن یک جامعھ پر از صفا و صمیمیت و مرفھ. نمود.

وقتي کنار خیابون مي ایستم اولین ماشین مزخرف پراید کھ از کنارم مي گذره ترمز مي کنھ و مردي .تممن یک دختر بیست و پنج سالھ ھس.کھ توي این ماشین نشستھ خواھش نمي کنھ سوار شم بلکھ بھ عقیده اون من باید افتخار کنم کھ ساعتي رو با اون در ماشینش بگذرونم

این مسائل باال رفتھ کھ دیگھ مردھا ھیچ تفاوتي بین یک روسپي یا یک دختر معمولي قائل تعجب نکنید این بھ این خاطره کھ اینقدر آمار جامعھ ما بھ جایي رسیده کھ .بھ عقیده اونھا ھر زن یا دختر خوبي رو ھم مي شھ وسوسھ کرد و البتھ زیاد ھم اشتباه نمي کنند.نیستند

فقط بھ این خاطر کھ بخشي از نیازھاي روحي یا .سال ارتباط برقرارمي کننددخترھاي سیزده چھارده سالھ بدون ھیچ ترسي با مردي بزرگحتي بارھا از اطرافیانم شنیدم کھ دختري بھ خاطر داشتن یک مانتو حاضره با ھر جور مردي ارتباط برقرار .مالي شون رو برآورده کنند

اقدام بھ کاري کرد مي تونھ خیلي زود استعداد پیگیري این حرفھ رو اینھا البتھ با حرفھ روسپیگري تفاوت داره ولي وقتي فردي یکبار .کنھو ھیچکس نمي دونھ کھ در .بھ ھر حال بھ نظر من جامعھ االن ایران بھ گند کشیده شده وروي ھمھ چیز یک پرده کشیده شده.ھم داشتھ باشھ

وامل روسپیگري ھم این باشھ کھ ظرفیت مردھاي ایراني فکر مي کنم از مھمترین ع.متن این جامعھ بھ ظاھر مقدس چھ فجایعي رخ مي دهو اونھا حاضر ھستند بھاي زیادي بھ ھر زني کھ براي اونھا تنوعي ایجاد کنھ و .با توجھ بھ محدودیتھاي موجود بسیار بسیار پایین آمده

فقیر و بستھ زندگي مي کنند شاید براي تجربھ در مقابل زنھا ھم کھ در جامعھ اي.بتونھ کمي از فشارھاي عصبي اونھا رو کم کنھ بپردازندزیبا - اصفھان کردن بعضي چیزھاي بھتر اقدام بھ چنین اعمالي کنند.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

486

روسپیگري یکي ازمعضالت حاد در جوامعي میباشد کھ شکاف طبقاتي در بین اقشار مختلف آن زیاد است و این بھ معني آن میباشد کھ ھاي اقتصادي متزلزلي دارد متاسفانھ جامعھ ما در ایران یکي از بیمارترین جوامع دنیاست کھ علت جامعھ از نظر اقتصادي بیمار و پایھ

براي حل معضل روسپیگري درایران باید در ابتدا بحران اقتصادي را .عمده آن نبود مدیریت صحیح و در نتیجھ آن اقتصادي بیمار است باشیم ودر این وادي از علم و تجربھ جامعھ شناسان کمک بگیریم و از اظھار نظر حل کنیم و سپس بھ فکر راه حل اصولي وجامعھ شناختي

مھدي - توکیو ھاي شخصي کھ فاقد ھر گونھ پایھ علمي ھستند جدا خودداري کنیم.

بھ روش اما گاھي مشکل نیست انتخابي است و کمي ھیجان انگیز و کنجکاوي ولي نھ.معموال در ھر جامعھ با این مشکل مواجھ ھستیماما ھمھ حق انتخاب .اما درایران منبع کسب روزي است نھ تنھا کشور ما بلکھ در دیگر کشورھا ھم ھمینطور.برده داري و برده شدن

ت خ. دارند پس قابل احترامند..

سیمکارت اعتباري در پست با من در صف ثبت نام...ھر چند من این کاره نیستم و بھ دیده طنز نظر دادم.جامعھ بھ این افراد نیازمند استیک مامور نیروي انتظامي کھ ھم صحبت شده بودیم طرف میگفت کھ زن بھ کل تقصیر کار است واگر او نخواھد ھیچکس نمیتواند او را

اگر با این حال باید خدمتتان عرض کنم کھ.بي تقصیر است چون این زن است کھ آنھا را دنبال خود میکشاند%100وادار کند و مرد .دولت ایران مثل کشور آلمان براي بیکاران حقوق ماھیانھاي در نظر میگرفت ھیچکس بھ خاطر پول دست بھ چنین کارھایي نمیزد

سھراب دایي - تھران

ھمچنین سازماندھي اماکن مشخص و رسمي و کنترل بھداشتي .فحشا در ایران بھ صورت معضل در آمده و باید شفاف اطالع رساني شوداین یک حقیقت اجتماعي اجتناب .ھمچنین چھره شھرھا را امن تر میکند.ن افراد نقش بسزایي در کاھش گسترش بیماریھاي مقابرتي دارد ای

ولي در صورت پذیرش حقیقت میتوان .ناپذیر است و با انکار امر این مسئلھ از بین نمیرود چھ بسا آسیب ھاي اجتماعي را افزونتر میکنددیگر این کھ فقدان امنیت رواني .فقدان اشتغال مناسب براي تامین مالي یکي ازعمده دالیل پیدایش این امر است.ل در آوردآنرا تحت کنتر

در خانواده بھ این مسئلھ دامن میزند نقش مرد بھ عنوان پدر و ھمسر و تا حدودي ھم برادر بسیار تاثیر گذار است ایجاد مکاني امن از لحاظ وظایف آقایان سرپرست خانواده است کھ عمدتا در این موارد کوتاھي بوده ھمچنین دولت باید برنامھ اي جدي ھدفمند و جسمي و روحي از

.کارشناسي شده را براي ارتقاي سطح کیفي بھداشت رواني خانواده ھاي ایراني باالخص اقشار کم درآمد و کم سواد دنبال کندمھتاب اشرفیان - تھران

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

487

علت فشارھا و کنترل بیش از حد سالھاي گذشتھ بوده کھ ھمیشھ کنترل بیش از حد .یدن این صحنھ ھا یک امر معمولي شدهوال این کار و ددلیل دیگش نبود جامعھ سالم و آموزش دیده ھستش کھ این ھم زیر مجموعھ اي از دلیل اول ھستش کھ در .تاثیر معکوس داشتھ و داره

وجود تورم .و دلیل دیگر نداشتن جامعھ با اقتصاد پویا و مستحکم ھستش. فکري و جسمي موج میزنھجامعھ ناسالم وجود کمبود ھاي روحيولي از ھمھ اینھا مھم تر نداشتن ھدف و تاحد بھ خود میباشد کھ موجبات این کار را ...نداشتن شغل نبود تراز درآمد اختالف شدید طبقاتي و

بھ پاک کردن اصالت تمدن صداقت و راستي و سایر خصوصیات خوب دیگر ایرانیان بھ دست در جامعھ اي مثل ایران دامن میزند و ھمھ علي صادقي - تھران این حکومت غیر ایراني و مردمي باز مي گردد.

یا عامل بھ فساد کشانیده شدن زنان مردان ھستند کھ.وجودندارد چون تنھا احتیاج بھ جرعھ اي محبت و کمي حمایت دارد"بد"زن ایراني ظاھر میشوند کھ آنھا ھم با وضع قوانین مردساالرانھ از مرد "بد"در قالب پدر بد، شوھر بد ظھور میکنند و یا در قالب زمامداران

ما در کشوري زندگي .حمایت میکنند و ھم با عدم بر قراري عدالت اجتماعي و گسترش فقر باعث بھ فساد کشیده شدن زنان میشوند"بد"نده زن در مجلس فریاد میزند کھ باید زنان خیاباني را اعدام کرد یعني معلول را مي بیند و علت را نمي بیند و شاھد قتلھاي میکنیم کھ نمای

فاطمھ - تھران پس باید در انتظار روزھاي بدتر از این ھم باشیم. محفلي در کرمان و مشھد بوده ایم.

در جامعھ اي کھ در آن زنان از حقوق مساوي با .، فرھنگي و روحاني مي باشندمھم ترین عوامل روي آوردن افراد بھ فحشا فقر ماديحال .مردان برخوردار نباشند بالطبع اگر از سوي خانواده مورد بي مھري قرار بگیرند محبت را بیرون از محیط خانواده جستجو میکنند

تغال مزید بر علت شود شرایط براي گرایش بھ روسپیگري فراھم اگر در این میان شرایط بد اقتصادي و عدم برابري زن و مرد در امر اشعموما در چنین جامعھ اي امکان .معموال شرایط ازدواج براي جوانان در جامعھ اي کھ از بیکاري رنج میبرد مشکل است.میشود

اگر بھ موارد فوق .داد جواني نمیابندتحصیالت عالیھ براي بیشتر جوانان وجود ندارد لذا جوانان راه درستي براي بکار بردن نیروي خداما حصل تمام .فقدان روحانیات را اضافھ کنیم خواھیم دید کھ جوانان بھ دنبال راه ھاي دیگري براي ارضاي غریضھ جنسي روي مي آورد

؛ بلکھ یکي از روسپیگري یک مشکل منحصر بھ فرد در اجتماع نیست.عوامل فوق چیزي نخواھد بود بھ جز رواج روسپیگري در جامعھرامز - انتاریو عوارض مشکل بزرگتریست بھ نام جامعھ ي بیمار.

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

488

اما حکومت ھم در بھ وجود آمدن این شرایط .اصلي ترین دلیل قطعا شرایط اقتصادي خانواده و دوم فقر فرھنگي در چنین جوامعي استه تصمیمي راجع بھ این معضل گرفتھ نشده چون قبول این زیرا مسائل اي چنیني ھمیشھ خط قرمزي محسوب میشده و ھیچ گا.مقصر است

صالح - اصفھان واقعیت وجھھ خوبي براي حکومت ندارد.

شاید این حرف کھ زنان روسپي فقط و فقط براي .بھ نظر من روسپیگري ھم مثل خیلي چیزھاي دیگھ تو دنیا دست خوش تغییراتي شدهدر قدیم شاید این گونھ بوده باشھ ولي در جامعھ حال . حال حاضر کمي نادرست باشھتامین مخارج زندگي دست بھ این کار میزنن در

حاضر ایران مي بینیم بیشتر زنان و دختراني دست بھ این کار میزنند کھ از لحاظ مالي شاید مشکلي نداشتھ باشن و بیشتر فقط براي ارضا را مي بینیم کھ از لحاظ مالي ھیچ گونھ نیازي بھ این کار ندارن ولي بھ االن زنان و دختراني.جنسي و سرگرمي دست بھ این کار میزنند

بھ نظر من تو شمال تھران کھ وضعیت معیشتي مردم بھتر از پایین شھره بھ مراتب این جور موارد .دالیل مختلف دست بھ این کار میزنندن شوھرمون خوب ارضامون نمیکنھ یا براي اینکھ شوھرش مثال میگ.زنان شوھر دار بھانھ ھاي خاص خود را دارن.بیشتر دیده میشھ

دختران جوان در ذاتشون تمایلي بھ این کار ندارن ولي از طریق دوستان و یا .بھش خیانت کرده و اینم بخواد تالفي کنھ این کارو میکنھولي . و اراده خود دست بھ این کار میزنھافرادي کھ در ارتباط ھستن بھ این راه کشیده میشن در صورتي کھ کمتر دختري بھ دلخواه خود

وقتي وارد این حرفھ شدن بھ نوعي معتاد بھ این کار میشن چون این کار براشون خیلي لذت داره و شوھر یا ھمسري ندارن کھ بتواند اینارو ان خصوصا کالن شھرھا کھ در مجموع فکر نکنم در جامعھ حال حاضر ایر...براي ھمین بھ این کار ادامھ میدن !ارضاء جنسي بکنھ

وضعیت معیشتي بھتره مشکالت مالي باعث پیدایش چنین وضعیتي شده بلکھ طغیان بیش از اندازه مسائل جنسي افراد سبب بروز این گونھ محمود - رباط موارد شده.

عامل را زوال بنیاد خانواده در تا جائي کھ من تجربھ نموده ام، شاید مھمترین.در باب روسپیگري در ایران حرف و حدیث بسیار استمشکالت اقتصادي و عدم شفافیت رفتاري خانواده ھا باعث گردیده است اعتماد کھ اساس خانواده مي باشد .جامعھ ایران بھ حساب آورد

کرات نوین حاصل از تفکرات سنتي مرسوم در خانواده نمي تواند در قبال تف.نادیده گرفتھ شود و مسائل حاشیھ اي جاي آن را پر کرده استآموختھ ھاي مذھبي و دیني نمي .تکنولوژي ارتباطات پاسخگو باشد، و ھمین عامل نوعي عدم آگاھي درخصوص ھویت ایجاد نموده است

ر بنده بر این باورم بھ علت نامحرم دانستن مردم از وضعیت آماري فحشا در ایران، جامعھ را د.توانند حالل مشکالت انسان امروزي باشندو مسائل روسپیگري اگر چھ تحت عنوانین آزار و اذیت و تعرض در ھفتھ نامھ ھاي کشور منتشر مي شود، خود .لبھ پرتگاه قرار داده است

و در این میان ھم مردان و ھم زنان بھ نسبت تقریبا مساوي .گویاي کالف سردرگم جامعھ اي است کھ تالش دارد، دوره گذار را طي نماید

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

489

اما حکومت ھنوز تاکید دارد کھ جامعھ اي کھ از درون دچار انواع امراض گردیده است، بھ عنوان الگو جھاني معرفي ایفاء نقش نموده اند.ھادي - کردستان نماید.

ي ایران فاصلھ فقیر وغني زیاد شده درصد باالي از زنان روسپپي براي تامین پول مثل خرید ماشین و یا تلفن ھمراه بھ چنین کار رودروظیفھ دولت این است کھ با برنامھ ریزي ثروت بین ھمھ اقشارعادالنھ تقسیم شود ولي ...دختران جوان بھ این کار روي آورده اند.میاورند

محمد حسین محمدي - تھران در ایران تنھا چیزي زیاد است مسئوالن بي مسئولیت است.

باال رفتن سن ازدواج، ضعف بنیانھاي اعتقادي و ارزشي، تنوع طلبي، افزایش فقر اقتصادي و فرھنگي،نا بساماني خانواده،:علل فحشامحمد رضا ایرواني - اصفھان طالق، اعتیاد ھمسر وعدم رابطھ صمیمي زوجین با یکدیگر است.

عامل.من فکرمي کنم یکي ازعوامل اصلي فحشا درایران عدم شناخت درست زن ومرد از ھمدیگر و درک نکردن جنس مخالف استبسیاري از خانواده ھاي متمول را مي بینیم .شرایط مشکل ازدواج و حتي طالق در ایران سبب فحشا مي شود.اقتصادي تنھا عامل نیست

دارند کھ دور از چشم شوھران خود با او رابطھ جنسي برقرار )مرد (اکنون بسیاري اززنان ایراني دوست .کھ در آنھا ھم فحشا وجود داردمتاسفانھ نگاه بھ .بسیاري از افراد از ازدواج خود راضي نیستند ولي اماکن طالق ھم برایشان نیست.وعکس آن نیز صادق استمي کنند

حمید - شھرکرد این مسالھ ھم سیاسي شده (فیلمي کھ اخیرا تحت نام فقر و فحشا پخش شده فقط مي خواھدد دولت را بکوبد.)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

490

روی من بھ شما پدرھا و مادرھا است :ھای تسھیل ازدواج جوانانراهآریا بھرام

ھر پدر و مادر نیز بھ یاد می آورند .نسانی ھستند خواھش ھای جنسی و روانی یک مرد بھ زن و یک زن بھ مرد از نیازھای عادی و اخیلی ھا از این پدر و مادرھا افرادی را می شناسند یا در .کھ آنھا چھ مسشکالتی را بایس پشت سر می گذاشتند تا بھ یک ازدواج برسند

ا برای این افراد و خانواده آنھا بلکھ برای مطبوعات خوانده اند کھ بھ زور ازدواج کردند و این ازدواج ھای اجباری چھ تبعات بدی نھ تنھخود کشی یا فرار از خانھ ھمسری و در بدری و در نتیجھ افتادن در فقر یا بھ راه فساد افتادن و بردن آبروی :جامعھ بھ بار می آورد

قصاص و ادن بھ زندانھای طوالنی یا خانواده شوھر و پدر یا خانواده زن و مادر و در بعضی موارد حتی بھ قتل فرار کرده و باز بھ افت.باز غم و اندوه دوباره

اگر حتی پسر یا دخترتان ازدواج کرد ولی فرار نکرد مشکالت زیاد تمام نشده است زیرا کھ در بھترین حال یک زندگی ناراضی را در پی :خواھد گرفت کھ ممکن است

با داشتن بچھ بھ فرار بیانجامد یا1بیانجامد یا)مشکالت بزرگ روحی و اجتمایی برای فرزند(بدون سر پرستی پدری یا مادری بھ طالق با بچھ 2 بھ خیانت ختم شود کھ حتی ممکن است بھ قتل و مشکالت خانوادگی برسد 3

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

491

اگر برای خودتان ھم کھ شده و برای جلوگیری از بسیاری از این مشکالت :پس من رویم بھ شما پدران و مادران است ا!! ، از ازدواج بھ زور پسر و دخترتان واقعا بپرھیزیدر و مادران ھم وطنپد

؟ پس چرا ما آنھا را از ما خود بھ نیازھای جنسی آگاھی داریم و خود حس می کنیم کھ دختر و پسر ما در درون چھ میخواھد و چھ میکشد.ندھداین مشکل آزاد نکنیم تا وقت خود را بھ موضوعات مھم تری اختصاص

این است کھ برای دختر یا پسر خودش ھمسری خوب پیدا شود ، ھمسری با کار )ایرانی یا خارجی(من میدانم کھ آرزوی ھر پدر و مادر خوب ، قابل اعتماد و در مراسم زیبایی کھ خانواده دو طرف حضور دارند زن در لباسی سفید و مرد در لباسی سیاه ازدواج کنند و جشنی

ک ماه ھم قبل از شروع زندگی روزمره بھ ماه عسل یروند و بعد بھ خانھ خودشان بروند ، خانھ ای کھ قبال با کمک خانواده ھای بگیرند و ی.خانواده زن ھم مطوئن باشد کھ با مھریھ باال این ازدواج را مصون کند.دو طرف پر از لوازم زندگی شده است

خانواده ھای بسیار کمی در !!تم کھ اینھا آرزوی ھر پدر و مادر ھستند ولی خوب آرزو ھستندخوب اگر خودتان متوجھ نشدید برایتان نوش.چون اگر آسان بود آرزو نمی شد و این ھم چندین دلیل دارد !!دنیا بھ این آرزو میرسند

نخست اینکھ این گونھ تفکر، تفکر یک قرن پیش و یک جامعھ پیش صنعتی و کشاورزی است و با قرن جدید صنعتی و الکترونیکی چرا مناسبت ندارد ؟ زیرا ما در جامعھ باز و جھانی زندگی می کنیم کھ جوانان بھ توسط تلویزیون و دیگر وسایل ارتباط !مناسبت ندارد

جمعی از نوع زندگی جوانان درجوامع دیگرآگاه میشوند، با وضع خود در جامعھ مقایسھ می کنند و قبول یا رد می کنند

مطمئنا ازدواج یک پسر و دختر روستایی بھ اینکھ بدلیل زندگی اکثر مردم در شھرھا زندگی اقتصادی بسیار سخت تراز روستاھاست. دوم.نیست..)احتیاج مالی برای غذا و داشتن مسکن و (سختی یک پسر و دختر شھری بدالیل مختلف

زندگی شخصی ارزش بسیار بیشتری از زندگی خانوادگی دارد ، یعنی اینکھ ھر پسری نمیخواھد شغل پدرش را دنبال کند یا اینکھ سوم.ھر دختری نمیخواھد بچھ دار بشود و در خانھ بماند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

492

با نگاھی بھ آمار نیز می بینیم کھ .ھمھ اینھا دست بھ دست ھم میدھند کھ آن آرزوی ازدواج پدر و مادرھا برای فرزاندانشان تحقق پیدا نکند.ند ازدواجھایی کھ بھ طالق و بھ ازدواج دوم یا سوم نمی انجامدبسیار کم ھست

اگر میخواھیم فرزندمان خوشبخت و راضی از زندگی خود باشد بایس بشنویم کھ جوانان از زندگی خود چھ میخواھند؟جوانان ما میخواھند نخست یک حرفھ خوبی را بیاموزند کھ بھ آنھا اجازه کار و استقالل مالی بدھد

جوانان ما نمیخواھند تا سی سالگی یا شاید بیشتربرای داشتن یک ھمسر جسمی و روحی صبر کنند تا آن شرایطی را کھ پدر و مادر آرزو جمع شود تا آنھا ازدواج کنند بلکھ بیست سالگی را سن معقولی میدانند و اھمیت بھ ارزش !!)کھ شاید ھرگز ھم برآورده نشوند(می کنند

ھای شخصی افراد، آموزش و شروع تربیت ھا و باورھا، نژادھا، مذاھب مختلف و حتی نگرش، با توجھ بھ فرھنگ.ھندھای مادی نمید. زیرا کھ نیاز جنسی فرقی نداردتواند متفاوت باشدمینجنسی کودکان

پدر و مادران ھم وطن ، ازدواج فرزندتان یعنی نیاز پیوند جسمی و روحی فرزندتان بھ نیاز پیوند جسمی و روحی فرزند خانواده دیگر تشریفات، ازدواج را بھ این را فراموش نکنید کھ این دلیل بدبختی فرزندتان میشود!! ایرانی ، نھ نیاز پیوند مالی دو خانواده ایرانی !!

این پیوند را اضافھ شدن یک دختر یا پسر بھ خانواده خود بنگرید.اندازدی مریتاخ

؟خوب پس چاره چیست بھتر است پدر با پسر و مادر با (صحبت کنیدمانند یک دوست با فرزند خودتان سالگی رسید 17نخست اینکھ وقتی کھ فرزندتان بھ سن

؟ میتوانید از عمھ یا خالھ یا عمو و دایی کمک !!اگر نمی خواھید این کار را بکنید )دختر صحبت کند کھ بھتر ھمدیگر را درک می کنندز او بپرسید ازچھ خصوصیات یک پسر یا دختر خوشش یا بدش می آید و چھ انتظاراتی از او دارد وھمھ اینھا را یک بھ یک ا!!بگیرید

.در ورقی بنویسد کھ برای ھیچ کسی شبھھ ای پیش نیاید و از او امضاء بگیرید کھ او بداند و حس کند کاری مھم انجام می گیرد

اطراف خود بنگرید ، در خانواده ھای ھمسایھ خود ، در خانواده ھای آشناھای خود ، در خانواده ھای بعد با این ورقھ در دست کم کم بھبا آنھا .خانواده خود ، در خانواده ھای دوستان فرزندتان ، شاید بھ فرزندی برسید کھ با خصوصیات و انتظارات فرزند شما متناسبت دارد

تماس بگیرید

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

493

ھ ھا و آشناھا و خانواده و دوستان خود بخواھید کھ بھ خواھش شما توجھ داشتھ باشند ؛ آنھا ھم ھمسایھ ھا و اگر ھم موفق نشدید از ھمسایمطمئنا فرزند شما .بسیاری از مؤسسھ ھا ھم ھستند کھ در این باره کار می کنند!!!آشناھا و خانواده ھا و دوستان دیگری ھم می شناسند

.تنھا نخواھد ماند

ازدواجی . ، مھم ترین مورد برای خوشبخت شدن فرزندتان این است کھ شما بھ ازدواج فرزندتان چگونھ می نگریدن ھم وطنپدر و مادراانتخاب آینده خوب .کنترل شده و صحیح و ایرانی و اسالمی از بسیاری از فسادھای اجتمایی و اخالقی و وسایل ارتباطی جلوگیری می کند

این آینده را قربانی اندیشھ ھا و توقعات غلط امروز در جامعھ نکنیدپس.فرزندتان در دست شماست

. استخوبی حرف نی شود، ای شما با ازدواج کامل منیازدواج سنت است و د :فرمود)ص(حضرت محمد )ھ ھر دو فرزندمھم تر از ھم( یا دختری کھ با خصوصیات و انتظارات فرزند شما متناسبت داشت پیدا کردید و ھمھ ھنگامی کھ پسری

اگر پس از سھ ماه باز ھم عالقھ بھ ھم .موافق بودند عقدی ساده و سھ ماھھ با حضور افراد دو خانواده برایشان بگیرید تا با ھم آشنا شوندو زندگی پس از این جشن ھر د.داشتند جشن عقد کنان در خانواده زن و جشن عروسی در خانواده شوھر با کمک مالی دوخانواده برپا کنید

خود را در خانواده ھای خود ادامھ میدھند ولی بیشتر با خانواده ھمسر خود در ارتباط خواھند بود و میتوانند در خانھ پدر شوھر یا پدر زن ندازه ھم بخوابند، میتوانند با ھم بگردش و سفر بروند و تحصیالت خود را ھم ادامھ دھند و کار کنند و سرمایھ جمع کنند تا زمانیکھ آن ا

خود نیز وسایل خانھ و بچھ را میخرند و بھ خانواده ھای خود فشار .مستقل باشند تا زندگی مستقل خود را از خانواده ھای پدری بسازند!اگر ھم بچھ ای زودتر بھ دنیا آمد فکر نمیکنم کسی از مادر بزرگ شدن یا پدربزرگ شدن بدش بیاید .نمی آورند

وظایف دولت با برنامھ ھای مختلف ی پدر ومادرھاآگاھ

برنامھ آمادگی جوانان در پایان سال دبیرستانی و ایجاد تلفن رایگان جوانان برای حل مشکالت و راھنمایی آنھاایحاد مساکن کوچک و ارزان قیمت برای خانواده ھای جوان

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

494

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

495

حل مشکالت اجتمایی ایرانآریا بھرام

در جامعھ ما مشکالت اجتمایی بسیاری وجود دارند کھ دالیل آن بھ زمان انقالب میرسد

ایران مانند انقالبھای لیبرال و کمونیستی برنامھ ای نوشتھ شده از قبل نداشت وخودجوش بود و مانند یک جوش چرکین ھم ترکیدانقالب حتی پس از انقالب نیز معلوم نبود کدام اسالم مورد نظر است وبایستی گفت ھنوزھم معلوم نیست

پس از انقالب ما بزرگترین اشتباھات اجتمایی را کردیم

روھایی کھ از شاه متنفر بودند شروع بھ ایران زدایی و عرب گرایی کردندنی

!!ھیچوقت یادم نمی رود کھ حتی گروھی میخواستند تخت جمشید را با خاک یکسان کنند زیرا آن را مظھر شاھی میدیدند

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

496

می افتاد و مشکالت بسیاری برای او بوجود ھر کسی کھ با این ایران زدایی مخالفت میکرد مھر سلطنت طلب میخورد و چھ بسا بھ زندانمی آمد

ھمگی مھر خائن میخوردند و در سفارتھا با آنھا بد رفتاری میشددکسانی کھ در خارج از ایران بودنجمھوری اسالمی بسیاری از ایرانیان را انقالب زده کرد

دند ونیستند کھ زیر نام اسالم فرھنگ عرب دست باال را بگیرد و آنھایی کھ موافق با انقالب و بر اندازی رژیم شاه بودند ولی حاضر نبوایران زدایی شود

بسیاری ازاین افراد از جامعھ انقالب اسالمی دلسرد شدند و نتیجھ گیری کردند کھ این رژیم قابل رفرم نیستگروھی بھ خارج رفتند وترک وطن کردند و ثروت ھای مادی و معنوی خود را ھم بردند

در ایران ماندند و بھ دنبال کارھای خصوصی و زندگی خود رفتند و درزندگی سیاسی و اجتمایی شرکت نکردند و در واقعیت گروھیمیشود گفت جنبھ خنثی بودند

گروه دیگر ھم ھواداران رژیم قبل بودند کھ رژیم جدید نتوانست آنھا را متقاعد کند و قدرت منفی و مخالف ماندند

کھ نگذاشتند فرزندان خود با این رژیم و طرز فکری رژیم بزرگ و بھ آن وفادارشوندین گروه ھا این بود مھ اوجھ مشترک ھ

گروه ھای لیبرال و کمونیست کھ جای خود دارند و این مسایل در مورد آنھا نیز صدق میکند .

. ھم وجود داردولی بزرگترین مشکل ، مشکل عقیدتی و تعصب مذھبی و انکار حقایق تلخ است کھ ھنوز

وجود دارند من فکر نمیکنم کھ مشکل جمھوری اسالمی درست شود و حتی برعکس من فکر میکنم کھ روزی بھ آخر اشکاالت تا این . زیرا از درون پوسیده و خرده میشود زیرا مشکالت فرھنگی و اجتمایی را نمیشود با موشک و پھپاد درست کردخط برسد

ر اول نیز انقالبیون نمی دانستند چھ اسالمی می خواھند کھ این ندانم کاری حتی اختالف میان مذھبیون براه انداخت ھمانگونھ کھ نوشتم دکھ ھنوز ھم شاھد آن ھستیم

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

497

انگشت بریدن و شالق یا انقالب قرآنی میخواھیم کھ بایستی لغت بھ لغت قرآن را رعایت کنیم و حتی از گردن زدن و سنگسار کردن و !!ابا نداشتھ باشیم کھ اینکار را نمی کنیم...زدن

!! دیگر پیروی از قرآن نیست یا اینکھ بایستی بگوییم قرآن بایستی ھماھنگی با زمان داشتھ باشد و آنرا در این زمان تفسیر کرد کھ

سخت یا شل عمل کنداسالمقوانین است در مورد دولتی اصالح طلب یا اصولگرااین نمیشود در ھر زمانی آنجایی کھ بھ نفع

این مورد در مورد حس ملی نیز و استفاده از حس ناسیونالیستی ایرانیان صدق میکند !! بھ این حس ملیت لگد میزنیم در داخل ھستیمزمانی کھ بایستی در برابر خارج بایستیم از ایران میگوییم ولی

یم نیزنیستند سخن بگوید زیرا کھ میداند اشتباھاتی را کرده کھ اعتراف بھ رژیم آماده نیست کھ با مخالفان خود کھ حتی مخالف سقوط رژ است و سخت ترآنھا دردناک و برطرف کردن این اشتباھات برای کسانی در این رژیم ھستند دردناکتر

معتقدم کھ قانون اساسی من.وقتی در کشور درست کار نشود یا قانون اساسی اشکال دارد یا قانون اساسی را رعایت نمی کنیم :مثال. دارد و اساسی سال پس از انقالب نیاز بھ اصالخات ملی42فعلی قانونی

آیا کسی حاال دررژیم حاضرست در تصحیح این اشتباھات در قانون اساسی بکوشد؟؟؟

نامھای ایرانی ھویت ایرانی است یا غیره باشد ؟؟من در آوردییتواند عربی یا ترکی یا پس چگونھ است کھ در ایران نامھای بچھ ھا در شناسنامھ و پاسپورت م

ایا یک ایرانی این حق را ندارد نام ونام خانوادگی خود را در زندگی خود عوض کند حتی اگر بخواھد نام علیرضا را بھ کوروش تغییر دھد؟

آیا کسانی یا گروه ھای سیاسی دررژیم ھستند کھ در تصحیح این اشتباه بکوشند؟؟؟م ایران بنگریدبھ پرچ

بھ پرچمھای دیگر و سمبلھای آنھا بنگرید .آیا ھویتی ایرانی در این پرچم ملی میبینید؟ این پرچم میتواند پرجم ھر کشور دیگری ھم باشدیدرا ببین...)پرچم عربستان و الجزایر و (تا متوجھ منظور من بشوید، حتی یک مسلمان ھم نمیفھمد کھ این پرچم کشوری اسالمی است

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

498

آیا کسانی یا گروه ھای سیاسی دررژیم ھستند کھ در تصحیح این اشتباه بکوشند؟؟؟

این مسئلھ در مورد سرود ملی نیز درست است، سرودی کھ بیشتر مانند یک سرود حزبی میماند تا سرودی ملیسرود ایران ای مرز پر گھررا حتی زمانی ممنوع اعالم کردند

آیا کسانی یا گروه ھای سیاسی دررژیم ھستند کھ در تصحیح این اشتباه بکوشند؟؟؟

و برگزاری آنھا را اصال در قانون اساسی ننوشتند)مھرگان، تیرگان و سده(جشن ھای ملی ایران این یعنی ایران ستیزی

این یعنی از عمد بھ فراموشی سپردن قسمتی از فرھنگ ایرانیآیا کسانی یا گروه ھای سیاسی دررژیم ھستند کھ در تصحیح این اشتباه بکوشند؟؟؟

یادگیری اجباری عربی را در قانون اساسی نوشتیماین یعنی عربگرایی

چرا بھ جای این ؟! بایستی عربی یاد میگرفتیم و معانی فارسی آن را ھم در قرآن داریممگر ما کھ نماز خواندن وقران خواندن یادگرفتیم این اجبار را بایس از قانون اساسی حذف کنیمریم ؟کار زبان قومی را در دبستان یاد نمی گی

آیا کسانی یا گروه ھای سیاسی دررژیم ھستند کھ در تصحیح این اشتباه بکوشند؟؟؟

از این مثالھا زیادند

انبار پس از انقالب سخن از عدالت اجتمایی شد چگونھ است عده ای مذھبی و خانواده شان ماھھا بھ عدالت و قانون دھن کجی و ثروت! ؟میکنند و درمقام ھای باال در کشور میمانند زیرا کھ دوستان رھبرمذھبی ایران ھستند

؟!این یعنی عدالت اجتماییبزرگترین دشواری و سد برابر رژیم نداشتن طاقت شنیدن و قبول کردن این است کھ اشتباھاتی کرده و باید آنھا را سریع جبران کند کھ

این یعنی تجزیھ ایران ونابودی اسالم شیعھ برای ھمیشھ.ریانھ واراز درون قطعی استاگر نکند سقوط رژیم مو

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

499

و اگر نمی خواھیم یا نمی توانیم یا بایستی بھ سوی قرآن برویم و مو بھ مو و لغت بھ لغت آنرا اجرا کنیما مذاھب دیگر مواجھ کنیم و آماده ب و کنیمکشور را ملی گرایی بھ خاطر مصون ماندن کشور ازھجوم فرھنگی غربی و شرقی آماده باشیم

باشیم و در آنجایی کھ برای استدالل و دفاع از اسالم کم آوردیم بر دنده لجبازی و تعصب نیافتاده و پذیرش انتقاد از اسالم و رفرمز نگاھی دیگر بھ اسالم ریشھ فراموش نکنیم کھ تمامی گروه ھای مختلف در اسالم خصوصا شیعھ نیز ا .جستجوی حقیقت در اسالم کنیم

.گرفتھ اند

مختلفی در اسالم پدید آمده است و شاخھ شاخھ شدن اسالم بھ گروه ھای مختلف فکری در کشورھای مذاھباز زمان پیامبر اسالم ستند ؟ھ... سر جنگ داریم چون طرفدار حنفی یا شلفعی یا مالکی یا ھاآیا ما با این کشور.مختلف حرف مرا تصدیق میکنند

این چیزی است کھ جھان غرب نیز از اسالم انتقاد میکند یعنی تعصب و آماده نبودن پذیرش اشتباه ، ھر چند کھ خود آنھا نیز در این راه قدم میزنند ولی ما میخواھیم جامعھ خود رابسازیم ونھ جامعھ آنھا را

راه دیگری وجود نداردران رژیم جمھوری اسالمی در انتخاب فرھنگی استمشکل کنونی ما بالتکلیفی و عدم انتخاب س

ولی یک چیز مسلم استساخت و با تسلط اعراب بر ایران بھ ھر گونھ مبارزه )شیعھ(ناریخ ایران نشان داده کھ ایران اسالم را پذیرفت ولی اسالم خودش را

...)سیاه جامگان و سرخ جامگان و(خواھد کردبرگردانیده شودی بایستی حذف شوند تا اعتماد ملی بھ رژیمقوانین عربگرا در قانون اساس

بعضی وقتھا فراموش میشود اینجا ایران است نھ جمھوری اسالمی و جمھوری اسالمی بدون ایران مفھوم ندارد واین ایران است کھ گھواره جمھوری اسالمی می باشد زیرا کھ جمھوری اسالمی در کشورھای دیگر نیز وجود دارد

آنچھ کھ جوانان در اروپا و آمریکا دارند دختران و پسران جوان ما بایس با توجھ بھ فرھنگ ایرانی و اسالمی داشتھ باشند و گرنھ ھرمشکالت ما حل نمیشوند

:چند مثال

بخش اجتمایی Arya Bàhram انقالب ملی آرام

500

قی چھ کار کرده در ایران برای رقصیدن جوانان و گوش کردن موسی/جوانان در اروپا و آمریکا بھ دیسکو میروند و در آنجا میرقصند ایم ؟؟

در ایران برای کنسرت خواننده ھا چھ کار کرده ایم ؟؟/جوانان در اروپا و آمریکا بھ کنسرت خواننده ھا میروند و در آنجا شادند در ایران برای جوانان چھ کار کرده ایم ؟؟/جوانان در اروپا و آمریکا آزادی جنسی دارند و خود را ارضا می کنند

در ایران برای جوانان چھ کار کرده ایم ؟؟/در اروپا و آمریکا بھ اماکن بسیار ورزشی دسترسی دارند جوانان

خالء الگوھاي فرھنگي بومي وجود دارد، جاي خالي آن با یران در كشور وجود دارد، و تا وقتي درا ملیدر حال حاضر خالء فرھنگي.شود پر مي تھاجم فرھنگي وباالگوھاي خارجي

.ژیمی کھ این مشکالت را با تعصب مذھبی ندیده بگیرد وقتی ھم کھ از بین رفت جای گریھ نداردر