ارزیابی خطرات استراتژی های کشاورزی با استفاده از...

پایگا تخصصی مذیریت ریسک، مذیریت بحران ي پذافىذ غیر عامل

WWW.BSTech.ir l 2 مىذسیه مشاير طفان رىی فىايری

چکیذ

دس ایي همبل، ػؼی ؿذ اػت ثشای اتخبة یه اػتشاتظی وـبسصی دس وـس تشوی، ثب اػتفبد اص سؽ تحلیل

ثب اػتفبد اص سؽ . یه هذل یي پیـبد ؿد (ANP) سؽ تحلیل ؿجىبی (AHP)ػلؼل هشاتجی

AHPالتصبدی، - هی تاى دس هؼیبسبی هتفبتی ظیش ػاهل هخبعش آهیض، ػبختبس هحیظ، ػبختبس اختوبػی

ثشای هذیشاى ANPسؽ . ػبختبس فی هخد دس اتخبة اػتشاتظی وـبسصی دس تشوی تصوین گشفت

ػغح صثبی تغجیمی و . هدشیبى دلت، دس اتخبة اػتشاتظی وـبسصی سا حلبی ػدهذی فشان هیىذ

ثشای ش همبیؼ ث ػیل وبسؿبػبى هشثع تـىیل ؿذ اذ، ثشای ایدبد هبتشیىؼبی تغبثمی صخی فبصی، ث

هشحل دس 4چگگی اخشای ظبم ث ػیل تدضی یه هـىل دس . ؿىل اػذاد فبصی هثلثی ث وبس گشفت هیـذ

. صیش هدوػ اػت، هـخص هیگشدد15ػلؼل هشاتت و ؿبهل چبس هؼیبس

. ، ػاهل هخبعش آهیضAHP ،ANPاػتشاتظیبی وـبسصی ثشای تشوی، تظیوبت فبصی، : کلمات کلیذی

مقذم

الیي اػبػیتشیي ػیبػتبی . وـبسصی، ثشای ثـشیت ث ػاى لذیویتشیي پشػ تلیذ هحؼة هیـد

ثخؾ وـبسصی، ث ػاى هجغ اصلی غزا، . اختوبػی، دس ػشتبػش خبى، دس ثخؾ وـبسصی تػؼ یبفت اذ

وـبسصی دس یه وـس، ث ػاى اصلیتشیي ثخؾ التصبدی، هحیغی ویفیت صذگی . اویت فشاای داسد

ث عس ولی، ثشای اػتفبد وشدى اص ثخؾ وـبسصی ث ؿىل اػتبذاسد لبثل تحول، اصل . ؿبخت هیـد

دس ایي همبل، ثشای وـبسصی دس وـس تشوی، یه . صیبدی خد داسذ و دس وـسبی هختلف تػؼ یبفت اذ

ث هظس اتخبة ثتشیي . اػتشاتظی اتخبة ؿذ و ث ثشسػی هلؼیت وی وـبسصی دس ایي وـس هیپشداصد

پغ اص هحبػجبت صست . ووه ثگیشینAHP ANPسؽ وـبسصی دس وـس تشوی ثبیذ اص سؿبی فبصی

ث ػجبست دیگش، ایي هسد پظـی، هذلبی . گشفت، تبیح ثذػت آهذ اص ش د سؽ سا همبیؼ هیىین

تید ثذػت آهذ ـبى هیذذ و ساثظ هتمبثل هیتاذ . سا همبیؼ وشد اػتAHP ANPتصویوگیشی

دس پشػ تصوین گیشی پیشاهى هـىالت هتفبت، دس AHPاص سؽ . ثش تصویوبت حمیمی تبثیش گزاسذ

ػلی سغن ػبدگی هحجثیت ایي سؽ، اغلت هتمذاى اص . هلؼیتبی الؼی ث صست گؼتشد اػتفبد هیـد

بتای آى دس وتشل تشدیذب ثیذلتیبی هخد دس دسن دلیك اػذاد دس پشػ تصوین گیشی اتمبد هیىذ



فبصی، ثب ووه اػذاد فبصی هثلثی ثتش هیتاذ ثش لضبتبی بهغوئي AHPسؽ . (2007چبى وهش )

(.2007اگ وىبساى، )وتشل ظبست داؿت ثبؿذ

ث فشضی تدضی ػلؼل هشاتت ؼجت داد ؿذ و ث ظش هیشػذ ث تبیح اختیبسی هتح AHPاطگی ستج

گگ بهفم اػت اص ایي AHPػال ثش آى، واس گفت هیـد و لضبت بی صخی دس سؽ . هیـد

ثشای هوبؼت اص اطگی ستج، پیـبد هیـد و دس همبیؼ . س تبیح تلیذ ؿذ احتوبال ثیوؼی هیجبؿذ

هبوؼیوم هییون سؿبی شهبل ػبصی . صیشهؼیبسات ث ػاى همبیؼ هشخغ هـتشن، تبیح هـخص ؿذ

(. 2007aیتبوش ) سؽ اتصبل ػدبق، سابیی ؼتذ و هیتاى ثب اػتفبد اص آب ایي ظشی سا ػولی وشد

، هـخص ؿذ و سؿبی تحلیلی گؼتشد ایي (2008)اص عشف دیگش، ثب تخ ث هغبلؼبت اگ وىبساؾ

صبی هـخص ؿذ ث ػیل . چیی، دس اذاص گیشی صى حمیمی اص هبتشیىغ تغبثمی فبصی بتاى ؼتذ

اص ایي س، جبیذ اص ایي . سؽ تحلیلی گؼتشد، اویت هؼیبسبی تصوین خبیگضیبی آى سا ـبى ویذذ

ػلی سغن اتمبدبی اسد ؿذ، . سؽ ثشای تخویي صدى الیتب اص هبتشیىغ همبیؼ صخی فبصی اػتفبد وشد

. ث دلیل سؿبی ػبد هحبػجتی دس ثشبهبی صیبدی هسد اػتفبد لشاس هیگیشذAHP/ANPسؿبی

، ثذى فشضی ػبصی پیشاهى ساثظ ػبصش ػغح ثبال ػبصش ػغح ANP، سؽ AHP دس همبیؼ ثب سؽ

ثب اػتفبد اص ANPسؽ . (2007یبسوبسیب ؿبىبس )پبییي دس پشػ تصوین گیشی هذل ولیتشی اسائ هیذذ

سا ثشای هاخ ثب هـىالت هشثط ث ساثظ AHP فبصی، سؽ ANP سؽ " ػپش هبتشیىغ "سیىشد

ثبصخسد آب دس هؼیبس تػؼ هیذذ؛ و دس تید ایي اهش الیتبی حلم حلم ؿبهل صى هؼیبس اهتیبصات

ثشبه "خبیگضیب اص حلم حلم، فبصل، لضبتبی فبصی ثب اػتفبد اص تىیىبی هشوضی ثذػت هیأیذ و

فبصی، هیتاذ ث عس هثش ثب ANPسیىشد . (2007ی چگ ) بهیذ هیـذ "ػبصی تشخیحی فبصی

لضبتبی بهغوئي دس پشػ تصوین گیشی همبثل وذ اص یه ػبختبس پیچیذ تصوین دس اسصیبثی الذاهبت

(. 2008. پشهتیال وىبساى )هتمبثل اصالحی دس هىببی آلد، الیتبی هؼب داسی اػتخشاج وبیذ

اص یه عشف ، ثشخی اص ؿبخصبی ظبم . اتخبة اػتشاتظی، یه هـىل چذ هؼیبس یو ػبختبسی ػبدی اػت

اص عشف دیگش، دس . اسصیبثی دس اػذاد دلیك ویگدذ اهب هیتاى آب سا ثب اػتفبد اص اػذاد فبصی اذاص گیشی وشد

ػال ثش آى، ثب تخ ث . هیبى ؿبخص بی هتفبت هوىي اػت اثؼتگیب ثبصخسدبی فشاای هـبذ ؿد

اعالػبت بلص داؾ بوبفی، پیچیذگی تشدیذبی هخد دس هحیظ تصوین، هؼوال تصوین گیشذگبى دس

اص ایي س، . پشػ اسصیبثی، ثشای اتخبر تصویوبت دسػت لضبتبی صحیح وبس ثؼیبس دؿاسی پیؾ س داسذ



، یه اػتشاتظی هبػت AHP ANPدس ایي هغبلؼ تالؽ ؿذ ثب اػتفبد اص اػذاد هثلثی فبصی، سؿبی

. وـبسصی اتخبة ؿد

بخش کشايرزی در کشر ترکی

ػلی سغن تػؼبی صست گشفت دس ثخـبی صؼتی خذهبتی، دس ااخش . تشوی یه وـس وـبسص اػت

وـبسصی دس التصبد . لشى ثیؼتن، وـبسصی ص ث ػاى هوتشیي ػبهل دس التصبد تشوی للوذاد هیـد

اص عشف دیگش، خشخیبی وـبسصی دس ثخـبی صؼتی خذهبت سػبی ث . تشوی هؼتمیوب دخیل اػت

دس تشوی، هیضاى اػتخذام دس ثخؾ وـبسصی ثؼیبس ثبال . صست غیش هؼتمین ثش التصبد تشوی تبثیش هیگزاسد

ؼجت اػتخذام دس . ػلیشغن اػتخذام یشی ثبالی وبسی، هیضاى تلیذ دس ثخؾ وـبسصی پبییي اػت. اػت

دسصذ اص صهیبی تشوی دس دس خغش فشػبیؾ ؼتذ؛ 73. ـبى داد ؿذ اػت1وـس تشوی دس خذل

ثشخی اص صهیبی و ثشای . هیلیى تي اص صهیبی وبسآهذ وـبصسی ػبال بپذیذ هیـذ500حذد

ػال ثشآى، ثشخی اص صهیب . وـبسصی ضؼیت هبػجی داسذ، صشف هصبسف ؿشی یب غیش وـبسصی هیـذ

ث ػلت وبؿت هاد غزایی گیببى ثیىیفیت دس حبل فشػبیؾ ؼتذ ثشخی اص صهیبی وـبسصی دیگش ث

-یىی دیگش اص خغشات هخد و ث اص دػت دادى صهیي. دلیل هؼبئل هشثط ث اسث هیشاث، تى تى هیـذ

. بی وـبسصی هدش هیـد، افضایؾ سؿذ خوؼیت ضشست هؼىي ػبصی اػت

دس وـس تشوی، ثشای حوبیت اص صؼت وـبسصی، ػیبػتبی فشاای اتخبر ؿذ و تحت تبثیش ػاهلی ظیش

ثخؾ وـبسصی دس وـس تشوی، . تغییشات ػیبػی هشثط ث ػبختبس بدبی وـبسصی ػبختبس هبلی ؼتذ

ث ویي دلیل، ایي ثخؾ ثشای وـس تشوی دس ػضیت دس اتحبدی اسپب اویت صیبدی . یه اتحبدی ػشفی یؼت

. ـبى داد ؿذ اػت2ػشػت سؿذ ثخؾ بی وـبسصی دس تشوی، دس خذل . داسد

ػشػت هیضاى . دس وـس تشوی، اغلت هشدم اص ػشصهیبی وـبسصی ث هبعك ؿشی هبخشت هیىذ

دس تید ایي هبخشت، هیضاى یشی وبس خاى دس هبعك ؿشی . لبثل هـبذ اػت3هبخشت دس خذل

.افضایؾ هتؼبلجب دس هبعك وـبسصی وبؾ هییبثذ

وسبت استخذام در کشر ترکی. 1ومدار

میسان استخذام کلی استخذام در بخش کشايرزی وسبت استخذام در بخش کشايرزی



1980 16523 8960 54.23

1985 17547 8837 50.36

1990 19323 9233 47.78

1995 20394 9538 46.77

2000 20579 7103 34.52

2001 20367 7217 35.43

2002 21658 7618 35.17

2003 21147 7165 33.88

2004 21791 7400 33.96

2005 22046 6493 29.45

سرعت رشذ بخشای مختلف در ترکی. 2جذيل

ػوهی وـبسصی صؼت خذهبت

1980 2.8- 1.3 3.6- 4.1-

1985 4.3 0.3- 6.5 5.0

1990 9.4 7.0 9.3 10.1

1995 8.0 12.5 12.5 7.4

2000 6.1 4.1 5.6 5.6

2001 9.4 6.1- 7.5 -7.4-

2002 7.8 7.1 9.4 7.4

2003 5.9 2.5 -7.8 6.7

2004 9.9 2.0 9.4 5.5



2005 5.0 0.1 5.0 5.7

هیلیى ىتبس 26.7دس وـس تشوی حذد . سدخب اػت و ث ثخؾ صىـی تؼلك داسذ26وـس تشوی داسای

سدخبب . هیلیى ىتبس اص ایي صهیب ث صست فی آثیبسی هیـذ25.8صهیي حبصل خیض خد داسد؛

دس هدوع، هیضاى رخبیش . ویلهتش هشثغ گدبیؾ آة صهیی داسذ12 ویلهتش هشثغ گدبیؾ آة 95حذد

ایي یظگیب دس صؼت وـبسصی ثشای وـس تشوی یه اهتیبص . ویلهتشهشثغ اػت107آة دس وـس تشوی

وـس تشوی ثشای وبؿت ثؼیبسی اص گیببى هحصالت وـبسصی، اص ظش ثم ؿبػی ؿشایظ . هحؼة هیـذ

ػال ثشآى، دس هیبى یشی وبس ثخؾ . ایي وـس، صهیبی وـبسصی ػیؼی داسد. تلیذی هوتبصی داسد

اص دیگش اهتیبصات وـس تشوی، هیتاى ث ضدیىی ث ثبصاس فشؽ . وـبسصی، خوؼیت خای دس دػتشع اػت

. ساحتی حول مل اؿبس وشد

معیار اوتخابی برای استراتژیای کشايرزی

پیشاهى تدضی هـىل ث چبس ػغح هخد دس ػلؼل هشاتت، هؼیبس تصوین هتفبت، صیش هؼیبسب تصویوبت

. خبیگضیي، ثؼذا صحجت خاین وشد

بررسی ماجرت در کشر ترکی. 3جذيل

ماجرت شبک ای میسان ماجرت شبکای2000میسان جمعیت در سال

46.1 40744 9044859اػتبهجل

26.1 67794 2629917هبسهبسای غشثی

25.9 81828 5201135هبسهبسای ؿشلی

22.9 184003 81211705آگیي

15.0 90900 5775357آبتلیبی غشثی



0.4 2728 7726685هذیتشا

- 24.9- 95005 3770845آبتلیبی هشوضی

- 50.3- 231791 4496766دسیبی ػیب غشثی

-26.1- 75820 2866236دسیبی ػیب ؿشلی

-49.8- 112607 2202957آبتلیالی ؿوبلی

-33.4 -109588 3228793آبتلیبی ؿشلی هشوضی

-36.2 - 209890 5687720آبتلیبی خثی

0 0 60752995هدوع

، تصویوبت خبیگضیي دس 3، صیش هؼیبس دس ػغح 2 ، هؼیبس دس ػغح 1دس ػلؼل هشاتت، اذاف ولی دس ػغح

هؼیبسبی . هوتشیي ذف دس ایي لؼوت، اتخبة اػتشاتظی وـبسصی وـس تشوی اػت. لشاس هیگیشذ4ػغح

اختوبػی - هشثط ث اتخبة اػتشاتظی وـبسصی، ؿبهل ػاهل هخبعش آهیض، ػبختبس ثهی، ػبختبس التصبدی

-ایي هؼیبسب هیتاذ ث هؼیبسبی هختلف دیگشی تدضی ؿذ و صیش هؼیبس بهیذ هی. ػبختبس فی هیـذ

چبس هؼیبس اصلی تؼذادی اص صیش هؼیبسبی هشثط ث پشػ اتخبة اػتشاتظی وـبسصی دس لؼوت صیش . ؿذ

ـبى SK ، اػتشاتظیبی خبیگضیي ثب ػالهت Aj ، صیش هؼیبس ثب ػالهت Giهؼیبس ثب ػالهت . تصیف ؿذ اذ

ػلؼل هشاتت اتخبة هؼیبس، صیشهؼیبس، تصوین . ( اػتi,k=1,2,3,4 j=1,2,…, 15خبیی و ). داد ؿذ اذ

صیشهؼیبسب تصویوبت خبیگضیي و دس ایي همبل تصیف . هـبذ وبییذ1خبیگضیي سا هیتایذ دس تصیش

. هـبذ وشدT.Rتحلیل ؿذ اذ سا هیتاى دس عشح خؼت صیش ایبلت



ػلؼل هشاتت اتخبر اػتشاتظی وـبسصی دس تشوی.1تصیر

ثشخی اص ػاهل هخبعش آهیض لبدسذ ثش پشػ اتخبة اػتشاتظی وـبسصی دس وـس . (C1)ػاهل هخبعش آهیض

افضایؾ هیبگیي – A1 )گشهبی وش صهیي : ایي ػاهل سا هیتاى هبذ صیش تمؼین ثذی وشد. تشوی تبثیش گزاسذ

، (دهبی وش صهیي دس ػغح ای ضدیه ث وش صهیي الیبػب اص ااػظ لشى ثیؼتن اداه سذ آى

دس هحیظ عجیؼی وبس (...ت ـیي، خبن، ػگ )پشػ خبث خبیی تغییش ضؼیت خبن - A2 )فشػبیؾ

ث حشوت گشی هشدم ث صست هظن، ذف هذ ثشبه سیضی ؿذ اؿبس - A3) ، هبخشت (گزاؿتي آب

لذست – A6) ، ووجد هبثغ هبلی (ػغح تحصیالت هشدم - A5) ، تحصیالت بوبفی(A4) ، تمؼین صهیي (داسد

. (هبلی دلت



ایي هؼیبس دس اسصیبثی اػتشاتظی وـبسصی ثؼیبس هن اػت، صیشا ػبختبس ثهی دس پشػ . (C2)ػبختبس ثهی

و هیتاذ ثش پشػ تبثیش (صیشهؼیبسب )ػاهلی . تلیذ هحصالت وـبسصی دس یه وـس تبثیش ث ػضایی داسد

:گزاس ثبؿذ ؿبهل هاسد صیش هیجبؿذ

. ( ثشای آثیبسی صهیي ؿشایظ آة ا– A8) هبثغ عجیؼی ( صهیي هضسػی – A7 )صهیي ثب وفبیت

هوتشیي ػاهلی و دس تؼییي اػتشاتظی وـبسصی دخیل ؼتذ ؿبهل . (C3 )اختوبػی - ػبختبس التصبدی

هاسدی ظیش یشی اؼبی، ثبصاس فشؽ، ػیبػتبی حوبیت وذ دلت هیجبؿذ و وبسثشد صهیبی

-ثب اػتفبد اص صیش هؼیبسبی صیش هیتاى ػبختبس التصبدی. وـبسصی ویفیت هحصالت سا افضایؾ هیذذ

: اختوبػی یه وـس سا اذاص گیشی وشد

ثشای دػتشػی – A10) ، ضدیىی ث ثبصاس ( ؼجت خوؼیت خاى ث خوؼیت ول وـس – A9 )خوؼیت خاى

(. A11)، تػؼ التصبدی (آػبى ث خشیذاساى

تىلطی ث هظس تلیذ ثتشیي هحصالت دس ثخؾ صؼتی وـبسصی، دس ثبصاس سلبثت . (C4 )ػبختبس فی

دس اختیبس داؿتي اثضاس آالت وبؿت گیببى هبؿیي آالت هختلف . خبی ث ػشػت دس حبل تػؼ اػت

ػال ثش آى، دس اختیبس داؿتي هبؿیي آالت پیـشفت . وـبسصی ثشای ایي صؼت اهتیبص ثضسگی هحؼة هیـد

ثب اػتفبد اص صیش . ث هظس وبؿت ػجضیدبت، گ داسی تصیغ آب دس پشػ وـبسصی اویت صیبدی داسد

:هؼیبسبی صیل هیتاى ػبختبس فی یه وـس سا اسصیبثی وشد

) ، رخیش ثذاؿتی (A14) ، ثخؾ وـبسصی اصلی (A13) ، تؼیالت اسدات (A12 )صیشػبختبسبی صؼتی

A15 .)

دس ایي همبل، ثؼت ث هؼیبس صیشهؼیبس اتخبة ؿذ، . اػتشاتظیبی خبیگضیي ثشای ثخؾ وـبسصی وـس تشوی

ایي اػتشاتظیب دس لؼوت صیش ػاى . ثشای ثخؾ وـبسصی وـس تشوی چبس اػتشاتظی خبیگضیي خد داسد

:ؿذ اذ

، اػتفبد اص صهیبی وبسآهذ حفبظت اص آب ثب اػتفبد اص ( S1 )تػؼ هحیغی ثیبی وبسثشدبی وـبسصی

، تػؼ سلبثت ثخـبی ( S3) صؼتی - ، تػؼ وىبسی بی وـبسصی(S2 )تحمیمبت مـ بی صهیی

(.S4 )غزا - وـبسصی



پريس تحلیل سلسل مراتبی فازی ي پريس تحلیل شبکای فازی

AHP ANP سؿبی تصوین گیشی چذ هؼیبس ؼتذ و ثیؾ اص سؿبی دیگش ث وبس گشفت هیـذ (

MCDM ) . سؽAHP ث عس ولی الصی داسد صیشا لبدس یؼت توبهی هـىالت هخد دس هذل ػلؼل

هیتاذ استجبعبت پیچیذ تش هخد دس AHPایي دسػت اػت و گؼتشؽ سؽ . هشاتجی سا ثشعشف وبیذ

ANPث هخت ایي گؼتشؽ، لذست ثیبى ؿی . سا ث تصیش ثىـذMCDMسؽ . افضایؾ هییبثذANP ثب

اص ایي . دس ؿجى، اهىبى ثشسػی ساثظ پیچیذ تش دس هیبى ػاهل هخد سا فشان هیؼبصدAHPخبیگضیي وشدى

س، ثب اػتفبد اص ایي سؽ هیتاى الیتبی پشط سا هـخص وشد، الیتبیی و استجبعبت ؿجىبی هیبى

،ANPتفبت ػبختبسبی . (2010خبگ ػئ )ػاهلی ظیش ثشبه ب هؼیبس اسصیبثی سا ـبى هیذذ

AHP سؽ . ـبى داد ؿذ اػت1 دس تصیشAHP یه هـىل سا ث چذیي هشحل هختلف تدضی هیىذ

. و دس تید ایي اهش، ػلؼل هشاتجی ػبخت هیـد و دس ػبصش تصوین دس ش وذام اص آب هؼتمل هیجبؿذ

. سا گؼتشؽ هیذذAHP، ث هظس همبثل ثب هـىالت هشثط ث اثؼتگی ب ثبصخسدب، سؽ ANPسؽ

ث وشا یه ؿجى، هیتاى ث ساثظ پیچیذ تش دس AHPدسالغ، ثب خبیگضیي وشدى یه ػلؼل هشاتت دس

(.2012خبگ ػئ )ػبصش تصوین دػت پیذا وشد

اػبػب سای اػت و ثب اػتفبد اص همبیؼبی صخی وشا ثب لضبتبیی و هجییي تؼلظ AHP/ANPسؽ

)یه ػصش ثش ػبصش دیگش ثب دسظش گشفتي الیتبی هیبى آب اػت، ػاهل بهلوع سا اذاص گیشی هیوبیذ

- داسای ػ یظگی هیجبؿذ و دس هـىالت هشثط ث تصوین گیشیAHP/ANPچبسچة . ( 2007یتبوش

(:2007ی چگ )بی چذ هؼیبس، وبسایی صیبدی داسذ

هذلؼبصی پیچیذگی ػیؼتن

اذاص گیشی ثب اػتفبد اص همیبع ؼجت

تشویت وشدى

اص یه عشف، ثشخی اص ؿبخصب دس ػیؼتن . اسصیبثی اػتشاتظی، یه هـىل چذ هؼیبس یو ػبختبسی اػت

اص عشف . اسصیبثی ثب اػذاد دلیك لبثل اذاص گیشی یؼتذ ، اهب هیتاى ثب اػذاد فبصی هیضاى آب سا ثذػت آسد

ػال ثشآى، ثب . دیگش، احتوبل آى خد داسد و هیبى ؿبخصبی هتفبت، استجبط ثبصخسدبی صیبدی ثبؿذ

تخ ث اعالػبت بلص داؾ بوبفی افشاد، پیچیذگی ػذم اعویبى وبفی دس پشػ تصوین گیشی، تصوین

لی )گیشذگبى ثشای اسصیبثی ػیی ادبم یه لضبت دسػت دس پشػ اسصیبثی وبس ػختی پیؾ س داسذ



AHPاص ایي س، دس ایي گضاسؽ ث پیـبد سیىشدی ثش پبی اػذاد فبصی هثلثی سؿبی . (2010وىبساى

ANPپشداختبین تب ثتشیي اػتشاتظی وـبسصی هوىي سا اتخبة وبیین .

:د یظگی اصلی ثشبى فبصی، و آشا دس حل هـىالت هتوبیض وشد اػت دس لؼوت صیش ػاى ؿذ اػت

یؼی ثشای –اال، ایي ثشبى دس هلؼیتبی تمشیجی بهغوئي، ث یظ ثشای هـىالتی و هذل سیبضیبتی داسذ

دهب ایي ثشبى اخبص تصوین گیشی دس . هسد اػتفبد لشاس هیگیشد–دػتیبثی ث تید ثؼیبس هـىل ؼتذ

(.2009سصهی وىبساى )ؿشایغی و اعالػبت بوبفی بهغوئي ؼتذ سا فشان هیىذ

پشػ تحلیل ػلؼل هشاتجی، یه سؽ سایح اػت و ثب اػتفبد اص آى هیتاى هـىالت تصوین گیشیبی چذ

ایي . صیبدی خد داسذ و تػظ یؼذگبى هختلف پیـبد ؿذ اذAHPسؿبی . هؼیبس سا ثشعشف ود

سؿب ثب اػتفبد اص تفىشات ظشی تظین فبصی تحلیلبی ػبختبس ػلؼل هشاتجی، ثشای هـىالت هخد دس

هشاوض آوبدهیه ثشای ثشعشف ودى هـىالت . اتخبة خبیگضیي لضبت، سیىشدبی ػیؼتوبتیه ؼتذ

هختلف دس اسصیبثی چشخبی تلیذ خبیگضیي، همبیؼ خذهبت تذاسوبتی، اتخبة ػیؼتن فؼبل، اتخبة هىبى

یه ) فبصی اػتفبد هیىذ AHPاص سؽ ... تدیضات، اسصیبثی حول لیىپتشب، خشیذاسی اپیوب

؛ چگ 2003؛ وبشاهبى وىبساى 2005؛ تلگب وىبساى 2004؛ وبشاهبى وىبساى 1997وىبساى

(. 2006؛ گ ط 1999وىبساى

ػال ثشآى، یىی . فبصی، ثب اػتفبد اص هحبػجبت ػلوی، ثب اػذاد فبصی ػش وبس داسذAHPسؿبی لذیوی

دیگش اص هؼبیت ایي سؽ آى اػت و ثشای دػتیبثی ث تید هسد ظش ث پشػبی تدضیبی صیبدی احتیبج

)ث دلیل اػتفبد اص اػذاد فبصی هثلثی دس ساثظ ثیي ثخـب، ایي هؼبیت دس سیىشد چگ صذق ویىذ . داسد

فبصی هیجبؿذ و AHPهؼشف سیىشدی خذیذ ثشای اػتؼوبل سؽ (1996)چگ . (2009دهیشال وىبساى

فبصی اص اػذاد فبصی هثلثی ثشای گؼتشؽ اسصؿبی تدضیبی اص AHPدس آى ثشای ثشداسبی تغبثمی صخی دس

( 1996 )دس ایي همبل، اػتشاتظیبی وـبسصی تشوی، ثب اػتفبد اص . سؿبی تحلیلی گؼتشد، اػتفبد هیـد

. فبصی اسصیبثی هیـذAHPسیىشد تحلیلی گؼتشد چگ دس سؽ

فبصی هیجبؿذ و دس آى ثشای ثشداسبی تغبثمی AHP چگ، هؼشف سیىشدی خذیذ ثشای اػتؼوبل سؽ

فبصی اص اػذاد فبصی هثلثی ثشای اسصؿبی گؼتشؽ تدضیبی اص سؿبی تحلیلی گؼتشد، AHPصخی دس

وبغسی و دس . فبصی هیجبؿذAHPسیىشد چگ، یىی اص هحجثتشیي سیىشدب دس صهی . اػتفبد هیـد

، ایي اػت و هشاحل هخد دس ایي AHPگضاسؿبت گزؿت هـبذ ؿذ، دلیل هحجثیت سیىشد تغییش دس سؽ



لشاسدادی AHP فبصی آػبتش ؼتذ ث سیىشدبی هخد دس AHPسؽ ؼجت ث سیىشدبی دیگش سؽ

(. 2010ی وىبساى )ؿجبت ثیـتشی داسذ

فبصی، اص سؽ تحلیلی AHPدس ایي هغبلؼ، ث دلیل ساحتی هشاحل هخد ؼجت ث سیىشدبی دیگش سؽ

دس لؼوت صیش ػاى (1996)هشاحل سیىشد تحلیلی گؼتشد تغییش . اػتفبد وشد این (1996 )گؼتشد چگ

(: 2007داگذییشى وىبساى، )ؿذ اذ

ػولىشد ػضیت سا هیتاى ایچیي . اػت؛ ایب اػذاد غیش فبصی لشاسدادی هیجبؿذn1= n2= n3صهبی و

:تؼشیف وشد

μN (x) = (x − n1) / (n2 − n1) , x ∈ [n1, n2]

(n3 − x) / (n3 − n2) , x ∈ [n2, n3] (1)

دسغیش ایي صست ,0

فبصی اسائ ؿذ ػپغ ایي سؽ دس هـىالت هخد AHPالیي عشح ولی سؽ تحلیلی گؼتشد دس سؽ

. دس اتخبة اػتشاتظی وـبسصی اػتفبد ؿذ اػت

ثب ثش سؽ . ذف اػت U= ( u1, u2, … um) یه ػیل X= ( X1, X2, …, XN)فشض ویذ و

ث تشتیت تحلیلبی گؼتشد ( gi) ، ش ػیل اتخبة ؿذ ثش سی ش ذف(1996)تحلیلی گؼتشد چگ

اسصؿبی تحلیلی گؼتشد ثشای ش ػیل سا ثب اػتفبد اص ػالهتبی صیش اذاص mاص ایي س، . صست هیگیشد

:گیشی هیىذ

M1

gi , M2

gi , … , Mm

gi , I = 1, 2, … , n

M خبیی و و Jgi ( j = 1, 2, … m ) اػذاد فبصی هثلثی هیجبؿذ .

:هشاحل تحلیلبی گؼتشد تغییش هی تاذ ث ؿىل صیش ثبؿذ

ػیل ث ؿىل صیش تؼشیف هیـذithاسصؽ تدضی گؼتشؽ تدضی فبصی ثب تخ ث : 1مرحل

(2 )



Si =_mj=1Mjgi⊗_ni=1_mj=1Mjg −1

∑ ثشای ثذػت آسدى m

j=1 Mjgi ، دس یه هبتشیىغ هـخص، خوغ فبصیmدس اسصؽ تحلیلی گؼتشد

ث عسی و. سا هحبػج ویذ

mj=1 uj ) , i= 1, 2, … n (3) ∑

mj=1 M

jgi = ( ∑

mj=1 , ∑

mj=1

∑ ) ثشای ثذػت آسدى n i=1 ∑

m j=1 ∑

j gi M )

M ػول خوغ فبصی 1-Jgi ( j= 1, 2 , … , m ) سا ثذیي

ؿىل ادبم دیذ

∑ n

i=1 ∑m

j=1 MJGI = ( ∑

n i=1 Ii ,∑

n i=1 mi , ∑

ni=1 ui ) (4)

. سا هحؼبث وبییذEq ػپغ اسى ثشداس دس

( ∑ n

i=1∑ m

j=1 Mjgi )

-1 = ( 1 / ∑

n i=1 ui , 1/ ∑

n i=1 mi , 1/ ∑

n i=1 li) (5)

-وبذ فشهل صیش تؼشیف هیM2 = ( l2 , m2 , u2 ) ≥ M1 = ( l1 , m1 , u1 ) دسخ احتوبل : 2مرحل

: ؿد

(6 )

v ( M2 ≥ M1) = sup y≥x {min ( µ m1(x) ,µm2 (y) )

: ث خبی آى یض هیتاین اص فشهل صیش اػتفبد وین

V (M2 ≥ M1) = hgt (M1 ∩ M2) = μM2 (d) = { 1, ifm2≥ m1 }

0, ifl1≥ u2 (7)

l1−u2

(m2−u2)− (m1−l1), otherwise

ثبیذ هیضاىM1 M2ثشای همبیؼ . اػت µM1 µM2 ثیي D ثؼذ لبئن ثبالتشیي تمبعغ مغ d خبیی و

V (M1≥M2) , V (M 2 ≥M1)سا ثذػت آسین .



MI ( I= 1,2,…, K) ثیـتش ثبؿذ Kدسخ احتوبل آى ػذد فبصی هحذة اص اػذاد فبصی هحذة : 3مرحل

: ایي چیي اػت

V (M ≥ M1, M2, . . . ,Mk) = V [(M ≥ M1) and (M = M2) and . . . and (M ≥ Mk)]

= minV (M ≥ Mi ), i = 1, 2, 3, . . . , k (8)

d_(Ai ) = min V (Si ≥ Sk) فشض ویذ و (9)

K= 1, 2,…, n K≠i . ػپغ صى ثشداس ایي گ هحبػج هیگشدد

(10) W_ = (d_(A1), d_(A2), · · · d_(An))T

:اص عشیك شهبل ػبصی، اذاص شهبل ثشداس اص عشیك فشهل صیش ثذػت هیأیذ: 4مرحل

(11) W = (d(A1), d(A2), · · · , d(An))T

. یه ػذد غیش فبصی اػتWخبیی و

تب AHPدس حبلی و سؽ . ثدAHP تػظ ػبتی پیـبد ؿذ دس الغ تؼوین ثخؾ سؽ ANPسؽ

هجییي ساثظ دسی پیچیذ تش هیبى ػغح تصوین ANPاستجبعبی یه عشف ػلؼل هشاتت سا ـبى هیذاد،

ANPسؽ . ( 2011؛ لیي ؼ 2010؛ ثساى گصتپ 2007یػىل داگذسیي ) صیش هؼیبسب اػت

)، ؿبهل توبهی هؼیبسبی هشثط هیـد ANPسؽ . فشصت تحلیلبی ػیؼتوبتیىتشی سا فشان هیأسد

گ )و ثشای اتخبر ثتشیي تصوین، ووه صیبدی هیىذ (هلوع یب غیش هلوع، ػیی یب ری، غیش

(. 2007وىبساى،

خد ANP، پیشاهى هـىل اتخبة اػتشاتظی، د ع سؽ (2011)ثب تخ ث هغبلؼبت ید وىبساؾ

لشاسدادی، همبیؼ صخی دس ش ػغح ثب ANPدس . فبصی هیگشددANP لشاسدادی ANPداسد و ؿبهل

اص هؼبیت ایي سؽ هیتاى ث . دسخبی صست هیپزیشد9تخ ث اذاف اتخبة ثتشیي اػتشاتظی، دس ثشداس

ث هظس ثشعشف . تصویوگیشیبی حلم حلم، لضبتبی بهتؼبدل، لضبتبی فشدی بهغوئي اؿبس وشد

فبصی، ػلؼل هشاتت سا ANPسؽ . فبصی پیـبد ؿذANP لشاسدادی، سؽ ANPودى هؼبیت سؽ

. دسى یه ؿجى لشاس هیذذ و دس آى توبهی ػبصش ثب یىذیگش دس استجبط ؼتذ



فبصی، یه تىیه فشاگیش تصوین گیشی اػت و تابیی دس ثشگشفتي توبهی هؼیبسبی هشثع سا ANPسؽ

فبصی یض دس خذهت مغ آغبصیي AHP اػت، سؽ ANP دس خذهت سؽ AHPوبغسی و سؽ . داسد

دس هـىالت هشثط ث تصوین گیشیبی چذ ANPدس ػبلبی اخیش، وبسثشد سؽ . فبصی اػتANPسؽ

، ثشعشف ودى اثبم یب تشدیذبیی اػت و دس اسصیبثی الذاهبت ANPذف سؽ . هؼیبس، افضایؾ یبفت اػت

(. 2007ی چگ )هتمبثل دسهبی، ث یظ دس هشحل ال دسهبى، هسد اػتفبد لشاس هیگیشد

(:2009؛ لی وىبساى 20120ثلتشاى وىبساى -آسگغ ) ؿبهل هشاحل صیش اػت ANPهذل

هـىل ث هشاحل هختلف هخد دس ؿجى تدضی : ؿبػبیی ػبصش اخضای ؿجى استجبط هیبى آب .1

ش یه اص ػبصش اخضای . هیگشدد، خبیی و هـىالت هخد ث اخضای ؿجى اوؾ ـبى هیذذ

. اخضای دیگش دس استجبط ثبؿذ– یب ثشخی اص آب –ؿجى هیتاذ ثب و ػبصش

. استجبعبت، تػظ ووبب هؼیش آب ـبى داد هیـذ: ذایت همبیؼبت صخی دس ػبصش .2

. (ػپش هبتشیىغ صى ـذ )لشاس دادى تبیح هن پبیبی دس هبتشیىغ تغبثمی ث وشا ػپش هبتشیىغ .3

ش یه اص ػبصش ثب تخ ث هیضاى تبثیشؿبى ثش ػبصش دیگش، ث : ذایت همبیؼبت صخی دس خؿب .4

.صست صخی همبیؼ هیـذ

اذاصگیشی ثلوبی اذاص گیشی ـذ ػپشهبتشیىغ ثب اػتفبد اص الیتبی خؿب، ث گبی و .5

ثشداسبی دس الیت هضؼی، دس : (ػپشهبتشیىؼبی اذاص گیشی ؿذ )تغییشپزیش ثبؿذ - ثتاذ ػتى

ػتبی هبػت ػپشهبتشیىغ اسد هیـذ، ػتى بیی و هبتشیىغ سا لفؼ ثذی وشد ش

. ثخؾ آى استجبط د خضء سا ـبى هیذذ

)ثبال ثشدى اذاص ػپشهبتشیىغ ث هظس وبؾ لذست تب صهبی و وگشا ؿذ ثبثت ثبلی ثوبذ .6

.(هحذد وشدى ػپشهبتشیىغ

کاربرد ي گفتگ

هـىلی و دس ایي لؼوت پیشاهى آى گفتگ خاین وشد هشثط ث یبفتي یه اػتشاتظی وـبسصی دس وـس

توبهی هؼیبسبی احتوبلی و هیتاذ ثش اػتشاتظی وـبسصی ایي وـس تبثیشگزاس ثبؿذ، هسد . تشوی اػت

هؼیبس، صیشهؼیبس، . یه گش تصوین گیشذ، هتـىل اص وبسؿبػبى تـىیل هیـذ. ثشسػی لشاس گشفت اذ

دس ایي همبل، ثب تخ . هغبلؼبت عشح خؼت صیش ایبلت لبثل هـبذ ؼتذ.T.Rاػتشاتظیبی خبیگضیي، دس



اػتشاتظی خبیگضیي 4 صیش هؼیبس ث وشا 15 هؼیبس اػبػی، 4 هغبلؼبت عشح خؼت صیش ایبلت، .T.Rث

. ث تصیش وـیذ ؿذ اػت2ػلؼل هشاتت اػتشاتظی وـبسصی دس ؿىل . وـبسصی، هؼشفی گشدیذ اذ

(. 2011لیي وىبساى ) AHP ANPتفبت ػبختبسی ثیي . 2ؿىل

پشػـبه ایي هذل تػظ پح هذیش اص . سؽ خوؼأسی داد دس ایي هذل، ثش اػبع همبیؼبی صخی اػت

اسائ - همبل داـگبی یه همبل ػلوی دسثبس وـبسصی4 و داسای ػبثم حذالل ػ ػبل، –ثخؾ وـبسصی

. ب هـخص هیـذTFNاذاصب ثب اػتفبد اص . ؿذ

پريس تحلیل سلسل مراتبی فازی

:هشاحل صیش دس تـىیل ػلؼل هشاتت، دخیل هیجبؿذ

.هـىل اتخبة یه اػتشاتظی وـبسصی دس وـس تشوی سا تؼشیف وبییذ -

.اذاف ولی سا ؿبػبیی ویذ -

.هؼیبسب صیشهؼیبسب سا هـخص وبییذ -

.تصویوبت خبیگضیي سا ؿبػبیی ویذ -

ثب لشاس دادى اذاف دس ػغح ال، هؼیبسب دس ػغح دم، صیشهؼیبسب دس ػغح ػم، تصویوبت -

. خبیگضیي دس ػغح چبسم، ػبختبس ػلؼل هشاتت سا تشػین وبییذ



فبصی، صى الیتبی هختلف دس هؼیبس، صیش هؼیبس AHPپغ اص تشػین ػلؼل هشاتت، ثب اػتفبد اص سیىشد

ثب ووه پشػـبه هیتاین اویت یب توبیل یه هؼیبس، . خبیگضیب هسد هحبػج لشاس هیگیشذ

ث تصیش 5 4هبتشیىؼبی تغبثمی دس خذال . صیشهؼیبس، خبیگضیب سا ؼجت ث دیگشاى ؿبػبیی وبیین

. وـیذ ؿذ اذ

ثب یىذیگش همبیؼ - وبذ ؿی ثیبى ؿذ دس لؼوت ثبال - اوى، صیشهؼیبسبی هتفبت، ث صست هؼتمل

هتؼبلجب، اسصیبثی فبصی هبتشیىغ خبیگضیي تصویوبت صبی تغبثمی ثشداس ش خبیگضیي، ثب تخ . هیـذ

ثشداسبی صی ثشای اػتشاتظیبی اصلی،هؼیبس، صیشهؼیبسب دس . ث صیشهؼیبسبی تغبثمی هـخص هیگشدذ

. ث تصیش وـیذ ؿذ اذ6خذل ؿوبس

ػشادبم، صى الیت دس ش اػتشاتظی، اص عشیك حبصلضشة صى ش اػتشاتظی دس صى هؼیبسبی هتمبثل،

اػتشاتظی و ثبالتشیي وش سا وؼت وشد، ث ػاى ثتشیي اػتشاتظی وـبسصی دس وـس . هحبػج هیـد

. ث تصیش وـیذ ؿذ اذ7تبیح ثذػت آهذ دس خذل . تشوی اتخبة هیـد

ارزیابی فازی ماتریکس با تج ب ذف. 4جذيل

اجتماعی ساختار فىی-عامل مخاطر آمیس ساختار بمی ساختار اقتصادی

(3/2 1 2/3( )2/9 4 2/9( )2/5 3 2/7( ) 111)ػاهل هخبعش آهیض

(3/2 1 2/3( ) 2/5 3 2/7( ) 1 1 1( )5/2 3/1 5/2)ػبختبس ثهی

(7/2 3/1 5/2( ) 111( )7/2 3/1 5/2( ) 9/2 4/1 7/2 )اختوبػی -ػبختبس التصبدی

(1 1 1( )2/5 3 2/7( )3/2 1 2/3( ) 3/2 1 2/3)ػبختبس فی

From Table 4, SRF = (7.67,9.00,10.5) ⊗ (1/26.49,1/22.24,1/18.75) = (0.29,0.40,0.56), SES =

(4.46, 5.33,6.40) ⊗ (1/26.49,1/22.24,1/18.75) = (0.17,0.24,0.34), SSS = (1.79,1.91,2.09) ⊗

(1/26.49,1/22.24,1/18.75) = (0.07,0.09,0.11), STS = (4.83,6.00,7.5) ⊗ (1/26.49,1/22.24,1/

18.75) = (0.18,0.27,0.40) are obtained. Using these factors, V(SRF ≥ SES) = 1.00, V(SRF ≥

SSS) = 1.00, V(SRF ≥ STS) = 1.00, V(SES ≥ SRF) = 0.24, V(SES ≥ SSS) = 1.00, V(SES ≥ STS)

=

0.84, V(SSS ≥ SRF) = 0.98, V(SSS ≥ SES) = 0.67, V(SSS ≥ STS) = 0.64, V(STS ≥ SRF) = 0.46,

V(STS ≥ SES) = 1.00, and V(STS ≥ SSS) = 1.00 are obtained.

:ثبثشیي صى ثشداس ایي گ هحبػج هیـد



WG = (0.43, 0.10, 0.27, 0.20)T.

ارزیابی فازی ماتریکس با تج ب ذف . 5جذيل شمار

ووجد هبثغ هبلی ووجد تحصیالت تمؼین صهیي هبخشت فشػبیؾ گشهبی وش صهیي

(3/2,2,5/2) (3/2,2,5/2) (7/2,4,9/2) (5/2,3,7/2) (3/2,2,5/2) (1 ,1 ,1) گشهبی وش صهیي

(3/2,2,5/2) (3/2 ,1 ,2/3) (3/2,2,5/2) (5/2,3,7/2) (1 ,1 ,1) (2/5,1/2,2/3) فشػبیؾ

(2/7,1/3,2/5) (2/7,1/3,2/5) (3/2 ,1 ,2/3) (1 ,1 ,1) (2/7,1/3,2/5) (2/7,1/3,2/5) هبخشت

(2/5,1/2,2/3) (2/5,1/2,2/3) (1 ,1 ,1) (3/2 ,1 ,2/3) (2/5,1/2,2/3) (2/9,1/4,2/7) تمؼین صهیي

(3/2 ,1 ,2/3) (1 ,1 ,1) (3/2,2,5/2) (5/2,3,7/2) (3/2 ,1 ,2/3) (2/5,1/2,2/3) ووجد تحصیالت

ووجد هبثغ هبلی(1 ,1 ,1) (3/2 ,1 ,2/3) (3/2,2,5/2) (5/2,3,7/2) (2/5,1/2,2/3) (2/5,1/2,2/3)

بردارای يزن برای استراتژی اصلی، معیار، زیرمعیار. 6جذيل شمار

WG = (0.43, 0.10, 0.27, 0.20) اتخبة اػتشاتظی وـبسصی دس تشوی

WRF = (0.46, 0.24, 0.04, 0.04, 0.08, 0.14) ػاهل هخبعش آهیض

WGW = (0.39, 0.34, 0.06, 0.21) گشهبی وش صهیي

WE = (0.09, 0.78, 0.06, 0.07) فشػبیؾ

WM = (0.09, 0.03, 0.79, 0.09) هبخشت

WLS = (0.02, 0.44, 0.39, 0.15) تمؼین صهیي

WDE = (0.32, 0.41, 0.02, 0.25) ووجد تحصیالت

WFD = (0.54, 0.13, 0.17, 0.16) ووجد هبثغ هبلی

WES = (0.15, 0.85) ػبختبس ثهی

WEL = (0.48, 0.48, 0.02, 0.02) صهیي هبػت

WNR = (0.55, 0.07, 0.30, 0.08) هبثغ عجیؼی

WSS = (0.47, 0.24, 0.29) ػیبػی-ػبختبس التصبدی

WYP = (0.18, 0.04, 0.52, 0.26) خوؼیت خاى

WMC = (0.28, 0.06, 0.58, 0.08) ضدیىی ث ثبصاس

WED = (0.04, 0.18, 0.49, 0.29) تػؼ التصبدی

WTS = (0.50, 0.37, 0.07, 0.06) ػبختبس فی

WIS = (0.42, 0.04, 0.42, 0.12) ػبختبس صؼتی

WIC = (0.38, 0.05, 0.54, 0.03) ػلت اسدات

WOA = (0.39, 0.27, 0.02, 0.32) وـبسصی ثیبی

WHS = (0.27, 0.22, 0.12, 0.39) رخیش ثذاؿتی



آصهبیؾ هدوع صبی الیت صیشهؼیبس، هؼیبس، خبیگضیي ثشای اذاص گیشی صبی الیت، و ث تػؼ

وبسثشدبی هحیغی ثیبی وـبسصی دس وـس تشوی ووه هیىذ، هوتشیي ػیبػت اتخبر ؿذ دس ثخؾ

.وـبسصی وـس تشوی هیجبؿذ

پريس تحلیل شبکای فازی

ثشای اتخبة ایي . هسد پظـی دس اتخبة یه اػتشاتظی هبػت ثشای ثخؾ وـبسصی، وـس تشوی اػت

. اػتشاتظی، یه یئت وبسؿبػی هتـىل اص دلتوشداى، تبخشاى داـگبیبى اص پیؾ اتخبة ؿذ اذ

زیرمعیارای اصلی ذف. 7جذيل شمار

يزن ايلیت جایگسیه ساختار فىی ساختار اقتصادی اجتماعی ساختار بمی عامل مخاطر آمیس

0.20 0.27 0.10 0.43 صى اػتشاتظیبی خبیگضیي

S1 0.31 0.54 0.16 0.39 0.31

S2 0.41 0.13 0.09 0.07 0.23

S3 0.11 0.26 0.53 0.42 0.30

0.16 0.12 0.22 0.07 0.17 S4

، هبذ سؽ ANPدس سؽ . فبصی هحبػج هیـدANPپشػ اتخبة اػتشاتظی، ثب ث وبسگیشی ؿی

AHP ػبصش تصوین دس ش ثخؾ، ثب هؼیبسبی هن ث صست صخی همبیؼ هیـذ؛ خد اخضا، ثب تخ ث ،

(. 2007چگ وىبساى )ساثغـبى ثب ذف ث صست صخی هسد همبیؼ لشاس هیگیشذ

:دس ایي همبل، هشاحل صیش تـىیل دذ ػلؼل هشاتت هیجبؿذ

.هؼیبسب صیش هؼیبسب ؿبػبیی هیگشدذ: 1مرحل

الغ ؿذ اذ، هحبػج ANP/AHPصى هضؼی هؼیبس صیشهؼیبس و دس ػغح دم ػم هذل : 2مرحل

صبی هضؼی (4ثخؾ )هبتشیىؼبی تغبثمی صخی، ثب اػتفبد اص سؽ تحلیل گؼتشد چگ . هیـد

ث وبیؾ 6 4هبتشیىؼبی تغبثمی صخی، ث وشا صبی هضؼی دس خذال . هسد هحبػج لشاس هیگیشذ

-ثشای ػبختبس ثهی، ػبختبس التصبدی، ػبختبس فی یض هحبػجبت ث ویي عشیك صست هی. گزاؿت ؿذ اذ

. گیشد



دس ایي هشحل، صى ساثظ دسی ػاهل، هحبػج گـت هیضاى اثؼتگی آب ث یىذیگش هـخص : 3مرحل

ثشای هحبػج ػاهل . (8خذل )هبتشیىؼبی تغبثمی صخی ثشای ػاهل هخبعش آهیض، ؿىل هیگیشذ . هیـد

. دیگش یض، ویي سا هسد اػتفبد لشاس هیگیشد

اص عشف دیگش، دس ایي همبل، ثب اػتفبد اص تحلیلبی هتالی، هیضاى صى ثشداسب اص هبتشیىؼبی تغبثمی صخی

ث عس ولی، ایي سا ثشای ثذػت آسدى هیضاى اسصؽ ن . هحبػج هیـد ؼجت ثبثت آى هـخص هیگشدد

. وبسایی داسد

هیضاى . ثب اػتفبد اص صبی هن هحبػج ؿذ، هیضاى اثؼتگی هبتشیىغ هؼیبس هـخص هیگشدد: 4مرحل

هحبػج 4صى ساثظ دسی اص عشیك حبصل ضشة اثؼتگی هبتشیىغ هؼیبس ثب صى هضؼی ػاهل دس خذل

:هیضاى اثؼتگی صى ػاهل اص عشیك فشهل صیش ثذػت هیأیذ. هیـد

ػاهل هخبعش آهیض

0.15 0.06 0.15 1.00 = ػبختبس ثهی

اختوبػی- ػبختبس التصبدی

ػبختبس فی

0.76 1.00 0.15 0.06

0.08 0.06 1.00 0.79

0.16 0.79 0.79 1.00 0.43

0.10

* 0.27

0.20 = 0.25

0.24

0.23

0.28

استجبط دسی هبتشیىغ ػاهل ثب تخ ث ػاهل هخبعش آهیض. 8جذيل

ػبختبس فی ػبختبس التصبدی اختوبػی ػبختبس ثهی

(7/2 ,3 ,5/2) (5/2 ,2 ,3/2) (1 ,1 ,1) ػبختبس ثهی

(3/2 ,1 ,2/3) (1 ,1 ,1) (2/3 ,1/2 ,2/5) اختوبػی-ػبختبس التصبدی

ػبختبس فی (1 ,1 ,1) (3/2 ,1 ,2/3) (2/5 ,1/3 ,2/7)

W1 = ( 0.76, 0.08 , 0.16 ): ایي گ هحبػج هیـد8ثشداس صى اص خذل



هحبػج صى ولی صیشهؼیبس. 9جذيل

ولی صى هضؼی صیش هؼیبس ػاهل صى هضؼیصى

0.12 0.46 گشهبی وش صهیي 0.25 ػاهل هخبعش آهیض

0.06 0.24 فشػبیؾ

0.01 0.04 هبخشت

0.01 0.04 تمؼین صهیي

0.02 0.08 تحصیالت بوبفی

0.03 0.14 ووجد هبثغ هبلی

0.24 ػبختبس ثهی

0.03 0.15 صهیي وبسآهذ

0.20 0.85 هبثغ عجیؼی

0.23 اختوبػی-ػبختبس التصبدی

0.11 0.47 خوؼیت خاى

0.06 0.24 ضدیىی ث ثبصاس

0.07 0.29 تػؼ التصبدی

0.28 ػبختبس فی

0.14 0.50 ػبختبس صؼتی

0.10 0.37 ػلت اسدات

0.02 0.07 وـبسصی ثیبی

رخیش ثذاؿتی 0.06 0.02

اختوبػی، ػبختبس فی تغییشات ث - ثشای اسصؿبی صى ػاهل هخبعش آهیض، ػبختبس ثهی، ػبختبس التصبدی

. ثد اػت0.23 ث 0.27 0.24 ث 0.10 0.25 ث 0.43تشتیت اص

اص صبی استجبط دسی هؼیبس صبی هضؼی صیشهؼیبس، صبی ولی صیش هؼیبسب ثب اػتفبد: 5مرحل

صبی ولی صیش هؼیبس اص حبصلضشة صبی هضؼی صیشهؼیبس دس صى ساثغ دسی هؼیبس . هحبػج هیـذ

. آسد ؿذ اذ9تبیح دس خذل . هشثع هحبػج هیـذ

– و ثبصتبة استجبعبت دسی هؼیبس هیجبؿذ –ػشادبم، الیتبی ولی اػتشاتظیبی خبیگضیي : 6مرحل

: وبذ سؽ صیش هحبػج هیـذ

0.39 0.09 0.09 0.02 0.32 0.54 0.48 0.55 0.18 0.28 0.04 0.42 0.38 0.39 0.27

0.34 0.78 0.03 0.44 0.41 0.13 0.48 0.07 0.04 0.06 0.18 0.04 0.05 0.27 0.27

W= 0.06 0.06 0.79 0.39 0.02 0.17 0.02 0.30 0.52 0.58 0.49 0.42 0.54 0.02 0.12 × 0.21 0.07 0.09 0.15 0.25 0.16 0.02 0.08 0.26 0.08 0.29 0.12 0.05 0.32 0.39

0.12

0.06

0.01

0.01

0.02



0.03

0.03

0.20

0.11

0.06 = 0.35

0.07

0.14 0.17

0.10 0.38

0.02 0.15 0.02

ANP/ AHPيزوا ي رتب ای استراتژیای . 10جذيل

S4 - تػؼ سلبثت ثخـبیS3 - تػؼ وىبسیS2 - هحبفظت اػتفبدS1 -تػؼ

وـبسصی غزایی صؼتی وـبسصی صحیح اص صهیي ثب ووه تحمیمبت ثشبه بی وـبسصی

صهیي ؿبػی ثیبی هحیغی

AHP 0.16 0.30 0.23 0.31 صى دس سؽ

AHP4 2 3 1 ستج دس سؽ

ANP0.15 0.33 0.17 0.35 صى دس سؽ

ANPستج دس سؽ 1 2 3 4

ثب تخ ث تحلیلبی . فبصی ثشسػی ؿذ اػتANP، ث ػیل سؽ 1هذل ػلؼل هشاتت هبذ تصیش

ANP دػت 4، اػتشاتظی 3، اػتشاتظی 2، اػتشاتظی 1، اػتشاتظیبی خبیگضیي ث تشتیت، ث ػاى اػتشاتظی

، اػتشاتظی 1، اػتشاتظیبی خبیگضیي ثبص ن ، ث ػاى اػتشاتظی AHPثب تخ ث تحلیلبی . ثذی ؿذ اذ

. دػت ثذی ؿذ اذ4، اػتشاتظی 3، اػتشاتظی 2

مقایس وتایج

. پشداخت اینANP AHP ، ث همبیؼ صى ستج اػتشاتظیب دس سؽ 10دس خذل

. تػؼ ثشبهبی وـبسصی ثیبی هحیغی دس هیبى اػتشاتظیب ثتشیي ؼتذ– Iدس ش د اػتشاتظی

اص عشف دیگش، دس سؽ . اختوبػی، ػبختبس فی، ػبختبس ثهی اص ایي هؼیبس پیشی هیىذ-ػبختبس التصبدی

ANPػاهل هخبعش آهیض، ػبختبس ثهی، . فبصی، هوتشیي وبسآهذتشیي هؼیبس، هؼیبس ػبختبس فی اػت

. اختوبػی اص ایي هؼیبس پیشی هیىذ-ػبختبس التصبدی

وتیج گیری



اتخبة اػتشاتظی پیشاهى ثخؾ وـبسصی ث دلیل گشم تش ؿذى وش صهیي، ثبیذ تػظ تصوین گیشذگبى ث

ثشای اتخبة ANP AHPث ویي دلیل، دس ایي همبل، سیىشدبی . گ ی ػیؼتوبتیه صست پزیشد

دس تشوی، .T.Rثش اػبع هغبلؼ عشح خؼت صیش ایبلت . ثتشیي اػتشاتظی هخد ث وبس گشفت ؿذ اذ

تؼذاد صیبد هؼیبسب صیشهؼیبسبی هخد ث هؼبی پیچیذگی . تؼذادی اص هؼیبسب صیشهؼیبسب هـخص گـتذ

ش ػبهلی و ثش اتخبر اػتشاتظیبی وـبسصی تبثیشگزاس اػت . هخد دس اتخبة یه اػتشاتظی وبسآهذ هیجبؿذ

. هسد اسصیبثی تحلیل الغ هیگشدد

. دس پشػ تصوین گیشی وبسثشد فشاای داؿتذ و ؿبهل ثشبى بی صیبدی هیـذAHP/ANP سؿبی

-لضبت. ایي پشػبی اػت و توبهی ػاهل ضشسی و ثش تید تصوین تبثیش گزاسذ دس آى ثشسػی هیـد

بی تغبثمی صخی ػذدی، هجییي دسن اویت، توبیل یب تبثیشات احتوبلی ایي ػبصش ثش تید بیی تػظ

(. 2007یتبوش )افشاد هیجبؿذ و ث ػیل تدضی الیتب هـخص هیگشدذ

ث ػاى ثتشیي اػتشاتظی اتخبة S1 فبصی، ANP/AHPدس تید، ثش اػبع تبیح ثذػت آهذ اص سؿبی

سؿبی . هیـد صیشا ثبالتشیي الیت سا داسد؛ اػتشاتظی ػم یض ث ػاى اػتشاتظی خبیگضیي هؼشفی هیـد

AHP/ANPثشای هثبل، تید ایي هذل ث سدی . و دس ایي همبل ػاى ؿذبذ، هحذدیتبیی یض داسذ

. ثؼتگی داسد.T.Rهغبلؼبت عشح خؼت صیش ایبلت

تحقیقات بیشتر

اگشچ تحمیك پیـش، هیتاذ ثؼیبسی اص هـىالت هخد دس هؼیبسبی هتفبت سا ثشعشف وبیذ اهب دس ایي

دس الؼیت، اسصیبثی اػتشاتظیب ث . سیىشد، تبثیشات اذاف دلت یبصبی خبهؼ هسد ثشسػی لشاس گشفت اػت

دس تحمیمبت آیذ، دس ایي هذل پیـبدی ث ثیـتش ث خضییبت خاین . الیتبی دلت ثؼیبس اثؼت اػت

. پشداخت هؼیبسبی ثیـتشی سا ثشسػی خاین وشد

اص عشف دیگش، وـبسصی تدبست ثب یىذیگش ثؼیبس هشتجظ ؼتذ تحت تبثیش ػاهل صیبدی لشاس داسذ؛ ساثظ

تبثیشات استجبعبت ثیي ػاهل وـبسصی تدبست، دس هغبلؼبت ثؼذی . دسی ایي ػاهل ثؼیبس پیچیذ اػت

. هسد ثشسػی لشاس هیگیشذ



REFERENCES

Aragones-Beltran P, Pastor-Ferrando JP, Garcia-Garcia F, et al. 2010. An Analytic Network

Process approach for siting a municipal solid waste plant in the Metropolitan Area of

Valencia (Spain). J Environ Manage 91:1071–86

Boran S and Göztepe K. 2010. Development of a fuzzy decision support system for commodity

acquisition using fuzzy analytic network process. Expert Systems with Applications

37:1939–45

Chan FTS and Kumar N. 2007. Global supplier development considering risk factors using

fuzzy extended AHP-based approach. Internat J Manage Sci Omega 35:417–31

Chang CW,Wu CR, Lin CT et al. 2007. Evaluating digital video recorder systems using analytic

hierarchy and analytic network processes. Information Sci 177:3383–96

Chang DY. 1996. Applications of the extent analysis method on fuzzy AHP. European J

Operational Res 95:649–55

Cheng CH, Yang KL, and Hwang CL. 1999. Evaluating attack helicopters by AHP based on

linguistic variable weight. European J Operational Res 116:423–35

Da˘gdeviren M, Yüksel ˙I, and Kurt M. 2007. A fuzzy analytic network process (ANP) model to

identify faulty behavior risk (FBR) in work system. Safety Sci 46:771–83

Demirel T, Mus¸dal H, Ç etin Demirel N, et al. 2009. Multi-criteria evaluation of land cover

policies using fuzzy AHP and fuzzy ANP: The case of Turkey. Hum Ecol Risk Assess

15(4):746–64

Gu X and Zhu Q. 2006. Fuzzy multi-attribute decision-making method based on eigenvector

of fuzzy attribute evaluation space. Decision Support Systems 41:400–10

Heo E, Kim J, and Boo KJ. 2010. Analysis of the assessment factors for renewable energy

dissemination program evaluation using fuzzy AHP. Renewable and Sustainable Energy

Reviews 14:2214–20

. Jharkharia S and Shankar R. 2007. Selection of logistics service provider: An analytic network

process (ANP) approach. Internat J Manage Sci Omega 35:274–89

Jung U and Seo DW. 2010. An ANP approach for R&D project evaluation based on

interdependencies

between research objectives and evaluation criteria. Decision Support Systems

49:335–42

Kahraman C, Ruan D, and Dogan I. 2003. Fuzzy group decision-making for facility location

selection. Information Sci 157:135–53

Kahraman C, Cebeci U, and Ruan D. 2004. Multi-attribute comparison of catering service

companies using fuzzy AHP: The case of Turkey. Internat J Production Econ 87:171–84

Lee H, Lee S, and Park Y. 2009. Selection of technology acquisition mode using the analytic

network process. Math Computer Model 49:1274–82

Lin CT, Chen CB, and Ting YC. 2011. An ERP model for supplier selection in electronics

industry. Expert Systems with Applications 38:1760–5

Lin LZ and Hsu TH. 2011. Designing a model of FANP in brand image decision-making. App

Soft Computing 11:561–73

Luo AM, Zhou JZ, Zheng LP, et al. 2010. A TFN–ANP based approach to evaluate Virtual

Research Center comprehensive performance. Expert Systems Apps 37:8379–86



Promentilla MAB, Furuichi T, Ishii K, et al. 2008. A fuzzy analytic network process for

multicriteria

evaluation of contaminated site remedial countermeasures. J Environ Manage

88:479–95

Razmi J, Sangari MS, and Ghodsi R. 2009. Developing a practical framework for ERP readiness

assessment using fuzzy analytic network process. Advances in Engineering Software

40:1168–78

Tolga E, Demircan ML, and Kahraman C. 2005. Operating system selection using fuzzy

replacement analysis and analytic hierarchy process. Internat J Production Econ 97:89–117

Vinodh S, Ramiya RA, and Gautham SG. 2011. Application of fuzzy analytic network process

for supplier selection in a manufacturing organization. Expert Systems Apps 38:272–80

Wang L, Chu J, and Wu J. 2007. Selection of optimum maintenance strategies based on a

fuzzy analytic hierarchy process. Internat J Production Econ 107:151–63

Wang YM, Luo Y, and Hua Z. 2008. On the extent analysis method for fuzzy AHP and its

applications. European J Operational Res 186:735–47

Weck M, Klocke F, Schell H, et al. 1997. Evaluating alterative production cycles using the

extended fuzzy AHP method. European J Operational Res 100:351–66

Whitaker R. 2007a. Criticisms of the analytic hierarchy process: Why they often make no

sense. Math Computer Model 46:948–61

Whitaker R. 2007b. Validation examples of the analytic hierarchy process and analytic network

process. Math Computer Model 46:840–59

Yu JR and Cheng SJ. 2007. An integrated approach for deriving priorities in analytic network

process. European J Operational Res 180:1427–32

Y¨uksel ˙I and Da˘gdeviren M. 2007. Using the analytic network process (ANP) in a SWOT

analysis—A case study for a textile firm. Information Sci 177:3364–82

702

ارزیابی خطرات استراتژی های کشاورزی با استفاده از...

Documents

Transcript of ارزیابی خطرات استراتژی های کشاورزی با استفاده از...