SISTEM SISTEM URINARIURINARI

KONSEP

Makanan yang dimakan dicernakan oleh sistem pencernaan melalui enzim dan hormon yang dirembeskan tubuh. Molekul-molekul makanan dipecahkan kepada unit-unit yang lebih ringkas dan diserap ke sel-sel tertentu untuk menghasilkan sel-sel yang baru, molekul-molekul pengatur yang baru seperti enzim dan molekul dan tenaga untuk menyokong proses kehidupan. Manakala bahan yang tidak boleh digunakan lagi (bahan buangan) dikeluarkan bersama-sama air dan karbon dioksida sebagai hasil terakhir. Makanan yang tidak diserap akan dikeluarkan dari trek gastrousus sebagai feses melalui najis. Karbon dioksida dibawa balik ke paru-paru oleh darah dan dikeluarkan melalui proses ekspirasi oleh sistem pernafasan. Sebahagian daripada bahan larut dalam air dan disingkirkan oleh kulit melalui peluh. Bahan toksik dan bahan asas yang berlebihan dikeluarkan dari badan sebagai air kencing melalui sistem urinari.

Bahan makanan yang dimakan

Disingkir keluar melalui

anus – najis(feses)Kulit – peluh

Paru-paru – karbon dioksida & wap airSistem urinari – urea ( air kencing)

Dicerna oleh sistem pencernaan

hasilkan

Unit-unit lebih ringkasyang dibawa oleh darah untuk menghasilkan sel yang baru.molekul-molekul pengatur seperti hormon dan enzim tenaga yang menyokong proses hidup

Tidak diserap oleh tubuh

FUNGSI-FUNGSI SISTEM URINARIFUNGSI-FUNGSI SISTEM URINARI

Menyingkirkan bahan kumuh ( bahan toksik) daripada darah Mengawal isipadu dan komposisi bahan kimia

Mengimbangi paras asid dan alkali dalam darah

ORGAN-ORGAN SISTEM URINARIORGAN-ORGAN SISTEM URINARI

2 Ginjal (renal) 2 ureter - ( tiub yang membawa air kencing dari ginjal

ke pundi kencing) 1 pundi kencing - (alat penakung air kencing) 1 uretra - (terusan yang membawa air kencing dari

pundi kencing ke luar untuk disingkirkan

STRUKTUR SISTEM URINARI

GINJALGINJAL Organ berbentuk seperti kacang merah.Organ berbentuk seperti kacang merah. Terletak di bahagian atas dinding abdomen posterior, di Terletak di bahagian atas dinding abdomen posterior, di

antara aras tulang vertebra toraks ke-12 dan tulang antara aras tulang vertebra toraks ke-12 dan tulang vertebra lumbar ke-3.vertebra lumbar ke-3.

Tisu lemak mengelilingi ginjal dan melindunginya.Tisu lemak mengelilingi ginjal dan melindunginya. Ginjal kanan terletak di bawah sedikit berbanding ginjal Ginjal kanan terletak di bawah sedikit berbanding ginjal

kiri kerana hati menggunakan bahagian luas di sebelah kiri kerana hati menggunakan bahagian luas di sebelah kanan abdomen.kanan abdomen.

Kedua-dua ginjal mempunyai arteri renal dan vena renal.Kedua-dua ginjal mempunyai arteri renal dan vena renal. Arteri renal membawa darah beroksigen dari jantung ke Arteri renal membawa darah beroksigen dari jantung ke

ginjal manakala vena renal membawa darah terdeoksigen ginjal manakala vena renal membawa darah terdeoksigen dari ginjal kembali ke jantung.dari ginjal kembali ke jantung.

Air kencing dibawa ke pundi kencing melalui ureter.Air kencing dibawa ke pundi kencing melalui ureter. Ginjal mengandungi lebih dari sejuta unit berfungsi asas Ginjal mengandungi lebih dari sejuta unit berfungsi asas

yang disebut nefronyang disebut nefron

Setiap ginjal orang dewasa berukuran :Setiap ginjal orang dewasa berukuran :

- 10 – 12 cm panjang- 10 – 12 cm panjang- 5 – 7 cm lebar- 5 – 7 cm lebar- 2.5 cm tebal- 2.5 cm tebal

KEDUDUKAN GINJAL DALAM TUBUH DARI KEDUDUKAN GINJAL DALAM TUBUH DARI PANDANGAN SISIPANDANGAN SISI

STRUKTUR GINJALSTRUKTUR GINJAL

•Setiap ginjal diliputi oleh tiga lapisan:•Lapisan dalam dinamai kapsul renal atau kapsul sebenar.•Lapisan luar terdiri daripada tisu perantara padat yang disebut fasia renal atau kapsul palsu.•Diantara kedua-dua lapisan tisu ini ialah lapisan berlemak yang dikenali sebagai lemak perirenal.

• Apabila ginjal dipotong dua secara longitudinal, kelihatan kawasan yang pucat berhampiran dengan kapsul yang dikenali sebagai korteks.• Korteks mengelilingi kawasan dalam yang lebih gelap yang disebut medula.•Medula terdiri daripada banyak kawasan segi tiga gelap yang dinamai piramid.• korteks yang pucat masuk kedalam di antara piramid membentuk kolum-kolum renal.

STRUKTUR GINJALSTRUKTUR GINJAL

• Dasar setiap piramid menghadap ke korteks, manakala apeknya yang dinamai papila renal menghadap ke hilum.• Setiap papila renal membuka ke dalam ruang kecil berbentuk corong yang disebut kaliks minor.• Gabungan kaliks minor membentuk kaliks major• Gabungan dua tiga kaliks major membentuk pelvis ureter, iaitu bahagian atas ureter yang melebar.

STRUKTUR GINJAL (POSISI BELAHAN LONGITUDUDINAL)

NEFRON – UNIT YANG MEMBINA GINJALNEFRON – UNIT YANG MEMBINA GINJAL

FUNGSI GINJAL Ginjal mempunyai 2 fungsi utama; iaitu:Ginjal mempunyai 2 fungsi utama; iaitu:

1.1. PerkumuhanPerkumuhan2.2. PengosmokawalaturanPengosmokawalaturan

Sebagai organ Sebagai organ perkumuhan, ginjal menyingkirkan , ginjal menyingkirkan bahan kumuh toksik seperti:bahan kumuh toksik seperti: UreaUrea Asid UrikAsid Urik AmmoniaAmmonia KreatininaKreatinina

Sebagai organ Sebagai organ pengosmokawalaturan, ginjal mengawal:, ginjal mengawal: Jumlah isipadu air dalam bendalir badanJumlah isipadu air dalam bendalir badan Kepekatan ion dalam bendalir badanKepekatan ion dalam bendalir badan Tekanan osmosis iaitu kepekatan zat terlarut dan isipadu darah Tekanan osmosis iaitu kepekatan zat terlarut dan isipadu darah

serta bendalir badanserta bendalir badan Kandungan elektrolit dan ph darah serta bendalir badanKandungan elektrolit dan ph darah serta bendalir badan

FISIOLOGI PEMBENTUKAN AIR KENCINGFISIOLOGI PEMBENTUKAN AIR KENCING

Fisiologi pembentukan air kencing boleh dibahagikan kepada 3 peringkat :

• Ultraturasan (Penapisan oleh gumpalan rerambut)• Penyerapan semula di tubul uriniferus• Rembesan dari salur halus kecil.

ULTRATURASAN (PENAPISAN)ULTRATURASAN (PENAPISAN)

• Peringkat pertama dalam pembentukan air kencing.Peringkat pertama dalam pembentukan air kencing.• Proses ini berlaku diantara glomerulus dan kapsul Proses ini berlaku diantara glomerulus dan kapsul

Bowman.Bowman.• Kandungan darah di dalam rerambut yang membina Kandungan darah di dalam rerambut yang membina

glomerulus itu tertapis keluar secara mekanikal ke glomerulus itu tertapis keluar secara mekanikal ke dalam kapsula Bowman.dalam kapsula Bowman.

• Proses ultraturasan dapat berlaku glomerulus kerana:Proses ultraturasan dapat berlaku glomerulus kerana:• tekanan darah di dalam salurnadi ginjal dan cabangnya tekanan darah di dalam salurnadi ginjal dan cabangnya

adalah tinggi (ginjal terletak berhampiran aorta)adalah tinggi (ginjal terletak berhampiran aorta)• Salung di dalam salurnadi halus penghantar adalah Salung di dalam salurnadi halus penghantar adalah

lebih besar daripada salung di dalam salur nadi halus lebih besar daripada salung di dalam salur nadi halus pengeluar.pengeluar.

• Rerambut atau kapilari darah yang membina gumpalan Rerambut atau kapilari darah yang membina gumpalan rerambut mempunyai liang-liang halus yang banyak.rerambut mempunyai liang-liang halus yang banyak.

• Oleh itu, air dan bahan-bahan habluran( bahan yang Oleh itu, air dan bahan-bahan habluran( bahan yang mudah larut) ditapis keluar dari gumpalan rerambut ke mudah larut) ditapis keluar dari gumpalan rerambut ke dalam kapsula Bowman.dalam kapsula Bowman.

• Bahan-bahan koloid( iaitu bahan yang bermolekul Bahan-bahan koloid( iaitu bahan yang bermolekul besar) seperti protien tidak ditapis keluar.besar) seperti protien tidak ditapis keluar.

PENYERAPAN SEMULAPENYERAPAN SEMULA

Hasil tursan glomerulus akan mengalir masuk ke Hasil tursan glomerulus akan mengalir masuk ke dalam tubul berlingkar proksimal, liku Henle, tubul dalam tubul berlingkar proksimal, liku Henle, tubul berlingkar distal dan duktus pengumpul.berlingkar distal dan duktus pengumpul.

Disepanjang tubul, hasil turasan glomerulus, iaitu air Disepanjang tubul, hasil turasan glomerulus, iaitu air dan zat terlarut diserap semula ke dalam aliran dan zat terlarut diserap semula ke dalam aliran darah melalui kapilari darah (kapilari peritubul) yang darah melalui kapilari darah (kapilari peritubul) yang melingkari tubul uriniferus.melingkari tubul uriniferus.

Proses penyerapan semula adalah perlu kerana Proses penyerapan semula adalah perlu kerana bahan yang berguna perlu dikembalikan ke dalam bahan yang berguna perlu dikembalikan ke dalam aliran darahaliran darah

PROSES ULTRATURASAN

PEREMBESANPEREMBESAN ATAU PENGELUARAN ATAU PENGELUARAN

• Perembesan ialah pergerakan bahan dari kapilari yang Perembesan ialah pergerakan bahan dari kapilari yang melingkari tubul ( kapilari peritubul) ke dalam tubuh melingkari tubul ( kapilari peritubul) ke dalam tubuh ginjal.ginjal.

• Bahan yang dirembes masuk ke dalam tubul merupakan Bahan yang dirembes masuk ke dalam tubul merupakan bahan yang tidak terturas ke dalam kapsul Bowman.bahan yang tidak terturas ke dalam kapsul Bowman.

• Bahan yang dirembes secara aktif ke dalam tubul ginjal Bahan yang dirembes secara aktif ke dalam tubul ginjal ialah ion hidrogen, ion kalium, bahan toksik seperti dadah ialah ion hidrogen, ion kalium, bahan toksik seperti dadah dan bahan bernitrogen.dan bahan bernitrogen.

• Proses rembesan membolehkan badan mengawal atur ph Proses rembesan membolehkan badan mengawal atur ph bendalir badan dan menyingkirkan bahan toksik atau bendalir badan dan menyingkirkan bahan toksik atau bahan yang tidak diperlukan. Lazimnya, air kencing terdiri bahan yang tidak diperlukan. Lazimnya, air kencing terdiri daripada air,urea, garam natrium klorida, asid urik dan daripada air,urea, garam natrium klorida, asid urik dan ammonia.ammonia.

PENGOSMOKAWALATURANPENGOSMOKAWALATURAN Proses pengosmokawalaturan merupakan proses keseimbangan Proses pengosmokawalaturan merupakan proses keseimbangan

kandungan air dan garam mineral.kandungan air dan garam mineral. Komposisi bendalir badan lebih dipengaruhi oleh isipadu air kencing Komposisi bendalir badan lebih dipengaruhi oleh isipadu air kencing

yang disingkirkan oleh ginjal berbanding kuantiti air yan diambil oleh yang disingkirkan oleh ginjal berbanding kuantiti air yan diambil oleh badan.badan.

Pengosmokawalaturan dikawal oleh hormon:Pengosmokawalaturan dikawal oleh hormon: Hormon antidiuresis (ADH) yang yang dirembeskan oleh cuping posterior

kelenjar pituitari. Hormon aldosteron yang yang dirembeskan oleh bahagian korteks kelenjar

adrenal. Perembesan hormon aldosteron juga dikawal oleh kelenjar . Perembesan hormon aldosteron juga dikawal oleh kelenjar pituitari.pituitari.

Hormon ADH mengawal mengawal ketelapan membren tubul berlingkar distal dan duktus pengumpul terhadap air. Hormon ADH memyebabkan Hormon ADH memyebabkan kedua-dua menjadi lebih telap kepada air.Akibatnya, lebih banyak air kedua-dua menjadi lebih telap kepada air.Akibatnya, lebih banyak air diserap ke dalam aliran darah.diserap ke dalam aliran darah.

Hormon Aldosteron mengawal atur mengawal atur penyerapan semula ion natrium di liku Henle.

Mekanisme pengawalan air kencing oleh hormon

Mekanisme pengawalan air kencing oleh hormon

Dalam proses pengosmokawalaturan, penyerapan semula air adalah lebih penting daripada penyerapan semula ion natrium.Proses pengosmokawalaturan oleh ginjal adalah berasaskan kepada mekanisme suap balik negatif.Air dalam darah diimbangi seperti berikut:

Minum terlalu banyak air

Tekanan osmosis darah turun

Impuls saraf

Osmoreseptor dlm hipotalamus kurang diransang

Kelenjar pituitari

Hormon ADH Kurang dirembeskan

Tekanan osmosis darah kembali ke aras normal

Tubul liku distal &duktus pengumpul bersifat tidak telap air

Kurang air diserap

Air kencing banyak& cair dihasilkan

Minum air sedikit / mkn makanan masin / terlalu byk berpeluh

Tekanan osmosis darah meningkat

Impuls saraf

Osmoreseptor dlm hipotalamus diransang

Rembesan hormon ADH ditingkatkan

Tubul liku distal & duktus

Pengumpul menjadi lebih telap air

Lebih banyak air diserap

Air kencing sedikit dan pekat dihasilkan

IMBANGAN ELEKTROLIT,ASID DAN ALKALI.

Ginjal merupakan organ hemoestatis penting dalam tubuh. Fungsi ini dikawal oleh nefron melalui 3 proses utama, iaitu penapisan,penyerapan semula, dan rembesan.Pada proses:

(a) Penapisan Menapis dan mengasingkan molekul-molekul besar dan kecil Proses berlaku di antara gomerulus dan kapsul Bowman H2O,glukosa, asid amino, dan urea dipaksa masuk ke Kapsul Bowman Sel darah merah, putih dan platlet kekal dalam kapilari glomerulus

(b) Penyerapan SemulaProses penyerapan semula berlaku disepanjang tubul proximal, liku Henle dan tubul DistalH2O diserap semula melalui proses osmosis, dan nutrien serta mineral diserap melalui poses pengangkutan aktifPenyerapan di tubul proximal adalah seperti berikut: - 100% glukosa, asid amino, vitamin dan hormon

- 80% hasil penapisan diserap di sini- 75% ion mineral diserap- 70% air juga diserap di sini

Tubul proximal menyebabkan penyerapan efektif kerana:- Membren sel tubul proximal terdiri daripada mikrovilus- ini menambahkan permukaan penyerapan- Mengandungi banyak mitokondria untuk menjana tenaga ATP bagi membantu pengangkutan aktif

Penyerapan semula di liku Henle-Di liku Henle menurun, air diserap melalui osmosis dan di liku Henle menaik natrium diserap. Penyerapan di tubul Distal-Air diserap melalui proses osmosis, ion natrium dan ion bikarbonat diserap melalui pengangkutan aktif Penyerapan di duktus pengumpul-Air diserap melalui osmosis

(c) RembesanBerlaku di tubul proximal.nitrogen, dadah, dan antibiotik yang dicerna oleh hati dirembes keluarIon kalium dan hidrogen dalam darah juga dirembes keluar di tubul distal