Laleur Bodas

Pangarang : Samsu

Penerbit : PT Kiblat Buku Utama Sri Girimukti

Citakan ka-5 taun 2002

Aya sawatara carita, anu bangun ngahaja dijieun ku nu ngarangna pikeun

ngaganggayong nu maca, ngajak nuturkeun kapanasaran nepi ka pungkas carita.

Laleur Bodas karangan Samsu (nu ayeuna diterbitkeun deui ku PT Kiblat Buku

Utama), bawirasa, kaasup kana kategori carita nu matak panasaran tea.

Dina padumukan sastra Sunda, carita-carita nu matak panasaran teh kaitung rea;

saperti Rajapati di Pananjung (Ahmad Bakri), Kalajengking (Anna Mustikaati),

Mayit dina Dahan Jengkol (Ahmad Bakri), Si Bedog Panjang (Ki Umbara), jeung

rea-rea deui. Carita-carita model kitu teh, sok aya oge nu nyebut carita detektif atawa

misteri.

Naha Laleur Bodas kaasup carita detektif? Duka tah. Ngan nu eces mah, aya tokoh

anu disamunikeun, henteu waka sina nembongan. Nya tokoh eta anu dipake “eupan”

sangkan matak panasaran teh. Malah, lain bae disamunikeun, kelemengna oge bangun ngahaja dibuni-buni. Samemeh

nepi kana kaca panungtung mah, nu maca tanda tanya keneh, saha sabenerna Laleur Bodas teh.

Enya, ari dijieunna mah jaman beh ditu (samemeh perang), tapi pasipatan manusa anu aya dina eta carita, bisa jadi

nepi ka ayeuna oge masih keneh nyampak. Kitu ceuk Ajip Rosidi dina panganteurna. Cindekna, gambaran manusa

anu boga sipat sirik-pidik, masih keneh langgeng nepi ka ayeuna. Tina kituna, henteu karasa bari, najan Laleur Bodas

dibaca dina jaman anu geus beda, puluhan taun sabada eta carita ditulis ku nu ngarangna.

Caritana mah basajan bae, henteu pabeulit. Tokoh Basri jeung Lili, geus lila papacangan. Hiji mangsa, basa

maranehna keur ngadon niis di Haur, bet nyaksian lampah teu uni antara Didi jeung Sumari. Ari Sumarni teh apan

pamajikan Sobari, sobatna. Tangtu bae, Basri moal ngantep pagawean Sumarni kitu teh.

Peuting eta keneh, Basri narima surat ti “Laleur Bodas”, anu eusina nyaram kaluar peuting. Isukna, basa Basri

nepungan Sobari (dadakuna mah bebeja rek indit masantren), sobatna oge sarua meunang surat ti Laleur Bodas.

Eusina nyaritakeun kalakuan Sumarni tea. Di bejaan ku Laleur Bodas deuih, hiji peuting Sobari bisa nangenan,

Sumarni teh enya nyolowedor. Didi kaperego asup ka imah Sumarni ngaliwatan jandela, sabot Sobari euweuh

(padahal mah nyerangkeun tina dapuran cau). Didi digerebeg.

Hiji mangsa, Basri indit ninggalkeun lembur, rek masantren. Kapaksa kudu pisan jeung Lili. Lili masrahkeun ali,

itung-itung ngaganti kasono. Basa keur di otobeus, Basri ngarenjag deui bae. Surat ti Laleur Bodas geus nyampak dina

sakuna.

Sajeroning kitu, Didi anu asa diwiwirang ku Basri, nyiar rupa-rupa akal pikeun nyilakakeun musuhna. Niat gorengna

di hatean ku Subita, lanceukna. Mimitina, Subita nyieun surat palsu ka Basri, anu ditandatangan ku Lili. Eusina, menta

eta ali dibalikkeun deui. Niat kitu teh dibantuan ku badegana, Gapur jeung Gani. Basri bingung, asa teu gugur teu

angin. Untungna manehna meunang akal. Manehna nyieun ali tironanana, anu persis jeung ali pamere Lili.

Ali palsu teh, ku Subita dipake eupan. Ngahaja sina dipake ku Nyimas Yutiah, pamajikanana, ngarah katenjoeun ku

Lili. Yutiah dipitenah geus salingkuh jeung Basri, minangka buktina, ali jeung surat palsu tea. Yutiah diserahkeun ku

Subita. Lili sorangan ngarasa diteungteuingan ku Basri. Basa Subita datang ngalamar, Lili langsung narima, banget ku

keuheul ka Basri nu dianggapna geus hianat. Pamustunganana, Lili dikawin ku Subita, dijieun pamajikan nu katilu.

Basri kacida medenghelna, basa balik ka lembur, meunang beja Lili dikawin ku Subita. Puguh bae asa diunghak, beh

dituna ngarasa diwiwirang. Untungna, Yutiah nepungan Basri, nepikeun kajadian nu sabenerna. Ceuk Yutiah, najan

Lili geus dikawin, tapi da manehna mah pista, henteu daek sare reujeung.

Basri ngagidir, nepi ka kungsi kajadian riributan di imah Subita. Kolot Basri bendu, nepi ka luas ngusir. Tungtungna

Basri kabur ti lembur, bari samemehna nepungan Lili rerencepan, ngajak patepung di hotel Cirebon. Tapi Lili henteu

nuturkeun. Basri mah terus indit ka Sumatera, kabeneran meunang milik, aya nu mikanyaah.

Tariking jodo, maranehna bisa tepung deui. Basri balik deui ka lemburna. Tapi Subita angger ngunek-ngunek. Nepi ka

boga niat pikeun mateni Basri, ditaragal. Untungna Laleur Bodas ngabejaan deui, upama peuting eta, Basri bakal

diarah pati. Ku pitulung Laleur Bodas, Basri salamet. Peuting eta keneh, aya kajadian rajapati di imah Subita. Nu

baroga niat jahat teh maot alatan polahna sorangan.

Najan loba kajadian anu sipatna kabeneran; upamana bae basa Basri tepung jeung Lili di Jakarta, tapi pangarang bisa

pisan nyumputkeun tokoh anu dirusiahkeun. Eta carita dipungkas ku “happy ending”, Basri jeung Lili bisa ngarangkep

sanggeus nyorang rupa-rupa cocoba. Saha atuh sabenerna “Laleur Bodas” teh? Biheung cacap kapanasaran, upama

can maca bukuna.***(Dadan Sutisna )