,- Teknik Elektro dan Pendidikan Teknik Elektro 2013 STE 2013
Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
-
Upload
yoga-nurzaman -
Category
Documents
-
view
242 -
download
0
Transcript of Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 1/28
]~dar H~`fac
NB*4717 Hnajakak Rfr}nj @ake~}
Rfr}nj Hnajakak wama EayfkdakUfdinn
Tatak929721=1
E~y~rak ]nhko`odf FkloyjarfMnway}njnk ]nhkfh N`nh}yoFkr}f}~} ]nhko`odf Iakm~kd
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 2/28
Mal}ay FrfCa`ajak
Mal}ay Frf +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ fMal}ay Dajiay mak ]ain` ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ ff
Air}yah ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ fff
F+ Wnkmac~`~ak ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 1F+1+ @a}ay In`ahakd ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 1F+9+ ]~e~ak ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 1F+2+ @fkdh~w Jara`ac +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 9
FF+ Ufdinn+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 9
FF+1 Ayrf}nh}fy Ufdinn ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 9FF+9 @awfrak Wfrfh #WCV& +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 2FF+2 @awfrak Jnmfa Abbnrr Bok}yo` +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ =FF+=+ @awfrak Eayfkdak #KTH @avny & ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ >FF+>+ @awfrak Aw`fharf +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ <
FFF+ Am|akbnm Nkbyvw}fok R}akmaym #ANR& +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ <FFF+1 Wnkdd~kaak ANR wama Ufdinn ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ <FFF+9+A`doyf}ja ANR +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 4
F\+ Rfr}nj Hnajakak wama Ufdinn ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 6
F\+1+ Maray @avakak Hnajakak wama Ufdinn ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 17F\+1+1+ Hok}yo` Ahrnr #abbnrr bok}yo`& mak Fk}ndyf}ar Wnrak
#jnrradn fk}ndyf}v& ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 17F\+1+9+ Hnyacarfaak #boklfmnk}fa`f}v& +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 11F\+1+2+ Wny`fkm~kdak Wnkd~`akdak Wnrak #ynw`av wyo}nb}fok& +++++++++ + 19
F\+9 Wyo}oho` Ufdinn ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 19F\+9+1+ R}akmay FNNN 379+1>+= ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 19F\+9+9+ Hnajakak wama Jnmfa Abbnrr Bok}yo` ++++++++++++++++++++++++++++++++++ 12
F\+9+9+1 Ha}ndoyf Yakdhafak Hnajakak +++++++++++++++++++++++++ 14A+ K~`` ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 14I+ ANR*B]Y ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 13
B+ ANR*BIB*JAB +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 16M+ ANR*BBJ ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 16
F\+2+ Jomn` Wnkd~kbfak #Hnvfkd Jomn`& ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 97F\+2+1+ Wnkd~kbfak Eayfkdak inyiadf #Kn}toyh rcaynm hnvfkd&+++++++ 97 F\+2+9+ Wafytfrn hnvfkd ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 91F\+2+2+ Dy~w Hnvfkd ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 91F\+2+=+ Wnkmnha}ak Dai~kdak #Cviyfm awwyoabcnr& +++++++++++++++++++++++++ 91
F\+= Fjw`njnk}arf ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 99
\+ Wnk~}~w +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 99Mal}ay W~r}aha ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 92
f
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 3/28
Mal}ay Dajiay mak ]ain`Ca`ajak
Mal}ay Dajiay
Dajiay 1+ Ayrf}nh}~y Ufdinn ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 2Dajiay 9+ ]owo`odf Eayfkdak wama Ufdinn mnkdak YLM mak LLM +++++++++++++ <Dajiay 2+ Wyornr Nkhyfwrf +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 4Dajiay =+ Loyja} Wahn} Ma}a mak Abhkot`nmdjnk} +++++++++++++++++++++++++++++++++ 1>Dajiay >+ Loyja} Lfn`m Ma}a +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 1>Dajiay <+ Loyja} mayf jar~hak AB@ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 1<Dajiay 4+ Loyja} jar~hak # sf& ~k}~h bcfwny i`oh wama yakdhafak
ANR*B]Y mak ANR*BBJ +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 16
Mal}ay ]ain`
]ain` 1+ @niay Lynhtnkrf mak Hnbnwa}ak Ma}a wama Ufdinn ++++++++++++++++++++++ =]ain` 9+ Wrn~mo Bomn Wyornr Nkhyfwrf ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 3]ain` 2+ Wrn~mo Bomn Wyornr Mnhyfwrf +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 6]ain` =+ Yakdhafak Hnajakak vakd mfm~h~kd o`nc
R}akmay FNNN 379+1>+= +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 1=
ff
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 4/28
Air}yah
Wnjahafak lynhtnkrf wama hfrayak }akwa `frnkrf in`~j wow~`ny
hc~r~rkva mf Fkmoknrfa, inyinma mnkdak kndaya*kndaya rnwny}f Ajnyfha Rnyfha},
Nyowa mak Enwakd vakd rakda} dnkbay jnkdnjiakdhak lynhtnkrf }akwa `frnkrf
fkf ~k}~h wnkdnjiakdak wnyakdha}*wnyakdha} fkm~r}yf, hojnyrfa` mak y~jac
}akdda+
^k}~h jnkdn}ac~f ufdinn rnbaya ~j~j, ma`aj }~`frak fkf mf~yafhak
}nk}akd ayrf}nh}~y ufdinn r}akmay vakd }n`ac mf}n}awhak o`nc FNNN+ 37>+1>+= mak
Ufdinn a``fakbn #a`fakrf wny~racaak wnkdnjiakd ufdinn& vakd jn`fw~}f `awfrak
lfrfh, `awfrak eayfkdak mak `awfrak aw`fharf+
Rnmakdhak ~k}~h hnajakak eayfkdak wama ufdinn vakd ahak mfiacar wama `awfrak
`awfrak lfrfhkva #JAB(WCV& raea+
Wnjiacarak vakd yfkbf }nk}akd hnajakak ufdinn jn`fw~}f hnajakak wama
`awfrak Jnmfa Abbnrr Bok}yo` mnkdak jnkdd~kahak a`doyf}ja fk}f hyfw}odyalf mayf
ANR vakd mf ma`ajkva jnkvnmfahak wf`fcak yakdhafak hnajakak ak}aya `afk 5
K~``, ANR*B]Y, ANR*BIB*JAB*193, ANR*BIB*JAB*<=, ANR*BIB*JAB*29,
ANR*BBJ*193, ANR*BBJ*<= mak ANR*BBJ*29 rny}a jnkvnmfahak `avakak
hnjakak ak}aya `afk hok}yo` ahrnr #abbnrr bok}yo`&, fk}ndyf}ar wnrak #jnrradn
fk}ndyf}v&, hnyacarfaak wnrak #jnrradn boklfmnk}fa`f}v&, mak wny`fkm~kdak
wnkd~`akdak wnrak #ynw`av wyo}nb}fok&+
Ha}a h~kbf5 Ufdinn A``fakbn , ANR, BIB, BBJ mak B]Y
fff
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 5/28
F+ Wnkmac~`~ak
F+1+ @a}ay In`ahakd
Ufdinn jnkda`ajf wnyhnjiakdak vakd b~h~w wnra} fkf }nyi~h}f mayf
iakvahkva ay}fhn` ifrkfr jfkdd~ak }nk}akd ufdinn, mak rniakvah 977 oyakd
}n`ac fh~} jnkmal}ayhak mfyf wama Ownk Co~rn Jayhn}fkd Wynrnk}a}fok mf Rna}}`n
mak rnhf}ay =27 oyakd }n`ac fh~} jnkmal}ayhak mfyf wama Ownk Co~rn Jayhn}fkd
Wynrnk}a}fok mf Tnifkay mayf =9> oyakd vakd mf cayawhak camfy X11Z+
Wnjahafak lynhtnkrf wama hfrayak }akwa `frnkrf in`~j wow~`ny
hc~r~rkva mf Fkmoknrfa, inyinma mnkdak kndaya*kndaya rnwny}f Ajnyfha Rnyfha},Nyowa mak Enwakd vakd rakda} dnkbay jnkdnjiakdhak lynhtnkrf }akwa `frnkrf
fkf ~k}~h wnkdnjiakdak wnyakdha}*wnyakdha} fkm~r}yf, hojnyrfa` mak y~jac
}akdda+ Mnkdak mnjfhfak jny~wahak ca` vakd wnk}fkd ~k}~h jnkdn}ac~f
}nk}akd }nhko`odf mak rfr}nj hnajakak eayfkdak wama ufdinn+
A`a}*a`a} n`nh}yokfh y~jac }akdda, jafkak akah, wnyabakdak wnkvah`ayak
`ajw~ y~jac }akdda, rfr}nj hnajakak wama y~jac mak wnyakdha}*wnyakdha}
~k}~h wnyroka` hojw~}ny rnwny}f hnvioaym, jo~rn jny~wahak bok}oc wnkdd~kaak
}nhko`odf ufdinn+
^k}~h jnkdn}ac~f ufdinn rnbaya ~j~j, ma`aj }~`frak fkf mf~yafhak
}nk}akd r}akmay ayrf}nh}~y ufdinn vakd }n`ac mf}n}awhak o`nc r}akmay FNNN
37>+1>+= mak Ufdinn a``fakbn vakd jn`fw~}f `awfrak lfrfh, `awfrak eayfkdak mak
`awfrak aw`fharf+
Rnmakdhak ~k}~h hnjaakak eayfkdak wama ufdinn vakd ahak mfiacar wama
}~`frak fkf cakva hnajakak wama `awfrak lfrfhkva raea+ Mfjaka ~k}~h hnajakak
`awfrak lfrfh fkf jnkdd~kahak a`doyf}ja fk}f hyfw}odyalf ANR 193 if}+
F+9+ ]~e~ak
Inymarayhak `a}ay in`ahakd mf a}ar }~`frak }~dar ahcfy NB4717 fkf
iny}~e~ak ~k}~h jnjwn`aeayf hnajakak eayfkdak wama ufdinn mnkdak
wnkdd~kaak ANR 193 if} mak rfr}nj hnajakak wama `awfrak Jnmfa Abbnrr
1
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 6/28
Bok}yo`+ Amaw~k }~e~ak vakd `nifc yfkbf mayf wnk~`frak }~dar fkf ama`ac rniadaf
inyfh~}+
a& Jnkdn}ac~f rnea~c jaka ayr}nh~}y ufdinn vakd mfhnjiakdhak o`nc r}akmay
FNNN 37>+1>+= mak ufdinn a``fnkbn+
i& Jnjinyfhak wny}fjiakdak*wny}fjiakdak hnajakak ~k}~h ufdinn vakd
jn`fw~}f 5 wnknyawak wyo}oho` ufdinn, Am|akbn Nkbyfw}fok R}akmay #ANR&,
hnajakak wama `awfrak jnmfa abbnr bok}yo`, jomn` wnkd~kbfak #hnvfkd jomn`&,
mak fjw`njnk}arf hnajakak lfrfh ufdinn+
F+2+ @fkdh~w Jara`ac
Jara`ac hnajakak wama rfr}nj ufdinn mawa} mfwakmakd yn`a}fl `~ar mak
y~jf}+ Ma`aj }~`frak }~dar N@4717 fkf vakd mf`ah~hak cakva r}~mf wnkdajakak
vakd `nifc jnknhakhak wama wyo}oho` ufdinn ~k}~h r}akmay FNNN 37>+1>+= mak
ufdinn a``fnkbn rny}a }nhkfh wnknyawak ANR wama wyo}oho` `awfrak jnmfa abbnr
bok}yo` ~k}~h ufdinn+
FF+ Ufdinn
R}akmay `awfrak eayfkdak wama ufdinn }n`ac mf mnlfkfrfhak o`nc ufdinn
A``fakbn vakd jn`fw~}f 5 `awfrak eayfkdak, `awfrak aw`fharf mak `awfrak hnajakak
vakd mf marayhak wama r}akmay FNNN 379+1>+= ~k}~h @awfrak lfrfh #JAB(WCV&+
Ufdinn jnjw~kvaf ininyawa hn`nifcak ak}aya `afk l`nhrfin` ma`aj wnkdfyfjak
ma}a, ifava vakd yn`a}fl j~yac rny}a ynk}akd eayfkdak vakd h~yakd mayf 177 jn}ny,
vakd jnj~machak ma`aj fkr}a`arf eayfkdak+
FF+1 Ayrf}nh}fy Ufdinn
^k}~h jnjacajf ayrf}nh}~y ufdinn fkf }nk}~kva cay~r jnkdab~ wama
r}akmay FNNN 379+1>+=, mfjaka ayrf}~h}~y ufdinn mfiadf ma`aj ininyawa `awfrak ,
rnwny}f }ny`fca} wama Dajiay 1+ mf iatac fkf5
9
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 7/28
UMO ‒ UfdInn Mn|fbn Oienb}r
Mn|fbn Jakadnjnk}
Ifkmfkd Jakadnjnk}
Rnb~yf}vJakadnjnk}
Kn}toyhJakadnjnk}
Aw`fharfOienb} 1 Aw`fharf
Oienb} 2M
…… … …
Nkmwofk} J~`}fw`nsfkd
Aww`fba}fok R~wwoy} R~i`avny #AWR&
JnrradnJakadnjnk}
Mfrbo|nyvJakadnjnk}
Lyadjnk}a}fokJakadnjnk}
AW@ Rnb~yf} vJakadnjnk}
RRW *
Rnb~yf}v
Rny|fbn
Wyo|fmny
9,= DCu 3<3/61> JCuWCV #379+1>+=&
KTH ‒ Kn}toyh @avny
Yo~}fkd
Jakadnjnk}
KTH Rnb~yf }v
Jakadnjnk}
Ynl`nb}oy
Jakadnjnk}
UMOJakadnjnk}
W`akn
JAB #379+1>+=&
Dajiay 1+ Ayrf}nh}~y UfdinnX9Z
FF+9 @awfrak Wfrfh #WCV&
R}akmay FNNN 379+1>+= jnkmnlfkfrfhak m~a ynlynrnk}arf mayf `awfrak lfrfh
#WCVr& vakd jnjf`fhf 2 `niay lynhtnkrf }akwa `frnkrf vaf}~ 9,= DCu mnkdak 1<
bcakn` , 679*693 JCu mnkdak 17 bcakn` mak 3<3*347 JCu mnkdak 1 bcakn`
mnkdak hnbnwa}ak ma}a jarfkd*jarfkd 9>7 hiwr, =7 hiwr mak 97 hiwr+ Rnwny}f
mawa} mf`fca} wama ]ain` 1+
2
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 8/28
Rwynamfkd Wayajn}nyr Ma}a Wayajn}nyr
WCVLynq~nkbv
IakmBcakkn`
K~jinyfkd Bcfw Ya}n Jom~`a}fok If} Ya}nRvjio`
Ya}nJom~`a}fok
3<3*347 JCu 7 277 hbcfw/r IWRH 97 hi/r 97 hia~m IWRH3<3/61>JCu 679*693 JCu 1 }o 17 <77 hbcfw/r IWRH =7 hi/r =7 hia~m IWRH
9+= DCu 9+=*9+=32> DCu 11 }o 9< 9+7 Jbcfwr O*QWRH9>7
hi/r<9,>
hia~m1<*ayv
Oy}codoka`
]ain` 1+ @niay Lynhtnkrf mak Hnbnwa}ak Ma}a wama Ufdinn
Hnm~a `awfrak lynhtnkrf wama `awfrak lfrfh fkf jnkdd~kahak }nhkfh
jom~`arf Mfynb} Rnq~nkbn Rwynam Rwnb}y~j #MRRR&, ]fwn jom~`arf ma`aj lynhtnkrf
9,= DCu jnkdd~kahak Q~amya}~}yn Wcarn Rcfl} Hnvfkd #QWRH&+
FF+2 @awfrak Jnmfa Abbnrr Bok}yo ̀
@awfrak Jnmfa Abbnrr Bok}yo` fkf mfmnlfkfrfhak o`nc r}akmay FNNN
379+1>+= ak}aya `afk, jnjw~kvaf }~dar ~k}~h wnkdahrnrak ra`~yak+ Ama
m~a jnhakfrjn ~k}~h jnkdahrnr ra`~yak vaf}~ jomn inabok #inabokjomn& mak jomn kok inabok #kok inabok jomn&+ Jomn inabok
jnkdd~kahak }nhkfh Bayyfny Rnkrn J~`}fw`n Abbnrr tf}c Bo``frfok A|ofmakbn
#BRJA/BA&, rnmakdhak jomn kok inabok jnkdd~kahak }nhkfh kok
BRJA/BA+
]~dar `afk mayf `awfrak Jnmfa Abbnrr Bok}yo` ama`ac ~k}~h jnkm~h~kd
Eayfkdak mfjaka jnjf`fhf a`aja} <= if} mak rn}faw komn jnjf`fhf a`aja} vakd
~kfh, e~j`ac komn ifra jnkbawaf 9>= ~k}~h rni~ac hooymfka}oy #~k}~h }nhkfh
Jar}ny*R`a|n&, rnmakdhak e~j`ac komn ifra jnkbawaf <>>2= efha jnkdd~kahak
}owo`odf eayfkdaak wnny*}o*wnny #jnrc&+
@awfrak Jnmfa Abbnrr Bok}yo` jnkdd~kahak lyajn abhkot`nmdnjnk},
mnkdak |nyflfharf ma}a jnkdd~kahak BYB 1< if} mak ~k}~h hnajakak ma}a
jnkdd~khak wf`fcak nkhyfwfrf mak a~}nk}flfharf 193 if} ANR+
=
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 9/28
FF+=+ @awfrak Eayfkdak # KTH @avny &
Rnbaya ~j~j `avakak jakaenjnk eayfkdak ma`aj ufdinn jn`fw~}f 5
hoklfd~yarf wnyakdha}, wnkn}awak eayfkdak vakd iay~, hnakddo}aak eayfkdak,
wnkdaja`a}ak eayfkdak, wnjnjf`fcak enkfr hnajakak eayfkdak, rfkhyokfrarf,
eajfkak r`o} tah}~, woy}aif`f}ar, hooymfka}oy iabh~w, ynro`~rf hokl`fh
wnkdfmnk}flfharf wama Wnyroka` Ayna Kn}toyh #WAK&, wnjf`fcak ra`~yak rnbaya
mfkajfr mak jnkdc~i~kdhak rny}a jnkddai~kdhak eayfkdak+
@awfrak eayfkdak ufdinn jnkm~h~kd }fda }owo`odf eayfkdak vaf}~ r}ay,
jnrc mak b`~r}ny }ynn+ ]owo`df r}ay ama`ac }owo`odf eayfkdak vakd ~j~j vakdjnkvnmfahak ownyarf iny}nkada ia}nynf mnkdak hnh~a}ak `aja+ ]owo`o`odf jnrc,
a}a~ wnny*}o*wnny jnj~kdhfkhak hnakma`ak mak rha`aif`f}arar vakd rakda} iafh
mnkdak jnkvnmfahak `nifc mayf ra}~ ea`~y ma`aj eayfkdak ~k}~h ininyawa
c~i~kdak tfyn`nrr #kfy hain`&+ ]owo`odf B`~r}ny*]ynn jnkdd~kahak dai~kdak
}owo`odf r}ay mak }owo`odf jnrc mnkdak jnkddai~kdhak hnm~akva jnjw~kvaf
hn~k}~kdak hnakma`ak }fkdha} }fkddf mak m~h~kdak komn mnkdak iny}nkada
ia}nyaf+
Wnyakdha} lfrfh ufdinn jnjinmahak wnyakdha} hnyarkva vakd mfmarayhak
wama mnlfkfrf r}akmay FNNN 379+1>+= vaf}~ Ynm~bnm L~kb}fok Mn|fbn #YLM& mak L~``
L~kb}fok Mn|fbn #LLM&+ YLM mf}nyawhak mnkdak jnkdd~kahak Yakmoj Abbnrr
Jnjoyv #YAJ& mak Ynam Ok`v Jnjoyv #YOJ& mnkdak ~h~yak jfkfj~j mak
mfyakbakd ~k}~h jnkeamf komn wnkdfyfj mak a}a~ wnknyfja vakd rnmnycaka
ma`aj rni~ac eayfkdak vakd iny~h~yak rakda} inray+ Mnkdak ~h~yak r}abh vakd
hnbf` jaha jnjoyf vakd mfi~}~chak rnmfhf} mak cayda ~k}~h Fk}ndyn}nm Bfyb~f}
#FB&*kva w~k vakd mfwny`~hak jnkeamf `nifc j~yac+ Wnyakdha} YLM ~j~jkva
iny}nkada ia}nyaf, YLM mawa} jnkbayf eayfkdak vakd }nyrnmfa, jnjfkmachak
ma}a, jnknk}~hak awahac ma}a cay~r mfwnkmfkd, jnjfk}a ma}a mayf hooymfka}oy
eayfkdak, mak ahak r`nnw ~k}~h wnyfomn tah}~ vakd `aja efha }fmah ama vakd
jnkdd~kahak ca` fkf mf`ah~hak ~k}~h jnkd~yakdf hokr~jrf wnkdd~kaak
ia}nynf+
>
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 10/28
<
Dajiay 9+ ]owo`odf Eayfkdak wama Ufdinn mnkdak YLM mak LLM
FF+>+ @awfrak Aw`fharf
@awfrak aw`fharf wama ayrf}nh}~y ufdinn }nymfyf mayf r~i*`avny aw`fharf
#AWR&, Ufdinn Mn|fbn Oienb} #UMO& mak mnlfkfrf wnji~a} oienh aw`fharf+ ]akdd~kd
eatai mayf r~i*`avny AWR jn`fw~}f jnjn`fcaya }ain` ~k}~h jnkdc~i~kdhak,
mfjaka jnjf`fhf hnjajw~ak ~k}~h jnkbobohak m~a wnyakdha} rnbaya
inyraja*raja vakd mfmarayhak wama `avakak mak hni~}~cak wnkdd~ka, mak
jnkvajwafhak wnrak ak}aya wnyakdha} vakd }nyhaf}+ ]akdd~kd eatai vakd `afk
mayf r~i*`avny AWR ama`ac jn`ah~hak wnj~`fcak #mfrbo|nyv&, rny}a jnknk}~hak
}akdd~kd*eatai mayf UMO vakd jn`fw~}f wnken`arak }nk}akd a}~yak mayf a`a}
ma`aj eayfkdak, jnkdfkfrfa`frarf mak a}a~ jnynrwok mak jnji~a} r~a}~
c~i~kdak hnajakak mfak}aya wnyakdha} eayfkdak+
FFF+ Am|akbnm Nkbyvw}fok R}akmaym #ANR&
FFF+1 Wnkdd~kaak ANR wama Ufdinn
Raa} fkf, ANR mfd~kahak rniadaf r}akmay a`doyf}ja hyfw}odyalf vakd
}nyiay~+ ANR jnkddak}fhak Ma}a Nkbyvw}fok R}akmay #MNR& vakd wama }ac~k 9779
r~mac inyahcfy jara wnkdd~kaakkva+ MNR e~da mfakddaw }fmah jajw~ `adf
~k}~h jnkeatai }ak}akdak wnyhnjiakdak }nhko`odf hoj~kfharf vakd rakda}
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 11/28
bnwa}+ ANR rnkmfyf ama`ac a`doyf}ja hyfw}odyalf mnkdak jnkdd~kahak a`doyf}ja
Yfekman` vakd mawa} jnkdnkhyfwrf mak jnkmnhyfwrf i`oh ma}a rnwakeakd 193 if}
mnkdak wakeakd h~kbf 193 if}, 169 if}, a}a~ 9>< if}+
A`doyf}ja fk}f hyfw}odyalf wama ufdinn jnkdd~kahak ANR vakd mfmarayhak
wama }fda jomn ownyarf+
1+ Bo~k}ny Jomn #B]Y& mfd~kahak ~k}~h nkhyfwrf
9+ Bfwcny I`obh Bcafkfkd Jomn #BIB& mfd~kahak ~k}~h Fk}ndyf}ar
2+ BBJ Jomn jny~wahak hojifkarf mayf B]Y mak BIB
FFF+ 9+ A`doyf}ja ANR
Fkw~} mak o~}w~} mayf a`doyf}ja ANR }nymfyf mayf ~y~}ak ma}a rninray 193
if}+ ^y~}ak ma}a vakd r~mac }nyink}~h ma`aj ra}~ hn`ojwoh 193 if} }nyrni~}
mfrni~} e~da rniadaf i`oh ma}a a}a~ w`afk}ns} vakd kak}fkva ahak mfnkhyfwrf
jnkeamf bfwcny}ns} rnwny}f wama Dajiay 2+ + Bfwcny hnv mayf ANR }nymfyf mayf hnv
mnkdak wakeakd 193 if}, 169 if}, a}a~ 9>< if}
Bcfwny}ns}W`afk}ns}
Hnv
WyornrNkhyfwrf
Dajiay 2+ Wyornr Nkhyfwrf
Wyornr nkhyfwrf wama a`doyf}ja ANR }nymfyf mayf = enkfr }yakrloyjarf iv}nr,
vaf}~ R~iIv}nr Rcfl}Yotr Jfsbo`~jkr, mak AmmYo~kmHnv+ Wama ata` wyornr
nkhyfwrf, fkw~} vakd }n`ac mfra`fk hn ma`aj r}a}n ahak jnkda`ajf }yakrloyjarf
iv}n AmmYo~kmHnv+ Rn}n`ac f}~, r}a}n ahak jnkda`ajf }yakrloyjarf R~iIv}nr
Rcfl}Yotr JfsBo`~jkr, mak AmmYo~kmHnv rnbaya iny~`akd*~`akd rniakvah Ky+
Wyornr fkf ma`aj a`doyf}ja ANR mfrni~} rniadaf yo~km l~kb}fok+ Yo~km vakd
4
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 12/28
}nyahcfy adah inyinma mnkdak yo~km*yo~km rnin`~jkva mfjaka wama yo~km
}nyahcfy, r}a}n }fmah jnkda`ajf }yakrloyjarf JfsBo`~jkr+ ]ain` 9+ inyfh~}
ama`ac wrn~mo bomn ~k}~h jarfkd l~kdrf }yakloyjarf ma`aj wyornr Bcfwny +
Bfwcny#iv}n fkX=%KiZ, iv}n o~}X=%KiZ, toym tXKi%#Ky(1&Z&indfkiv}n r}a}nX=,KiZr}a}n : fkAmmYo~kmHnv#r}a}n, tX7, Ki*1Z&loy yo~km : 1 r}nw 1 }o Ky‒1R~iIv}nr#r}a}n&
Rcfl}Yotr#r}a}n&JfsBo`~jkr#r}a}n&AmmYo~kmHnv#r}a}n, tXyo~km%Ki, #yo~km(1&%Ki*1Z&nkm loyR~iIv}nr#r}a}n&Rcfl}Yotr#r}a}n&AmmYo~kmHnv#r}a}n, tXKy%Ki, #Ky(1&%Ki*1Z&o~} : r}a}nnkm
]ain` 9+ Wrn~mo Bomn Wyornr Nkhyfwrf
]yakrloyjarf bfwcny mawa} mfia`fhhak mak mffjw`njnk}arfhak ma`aj ayac
vakd iny`atakak ~k}~h jnkdcarf`hak fk|nyrn bfwcny vakd j~mac mfwacajf ~k}~h
a`doyf}ja ANR+ ]yakrloyjarf iv}n vakd mfd~kahak wama fk|nyr bfwcny ama`ac
Fk|Rcfl}Yotr, Fk|R~iIv}nr, Fk|JfsBo`~jkr, mak AmmYo~kmHnv+ ]ain` 2 inyfh~}
ama`ac wrn~mo bomn ~k}~h jarfkd l~kdrf }yakloyjarf ma`aj wyornr Fk|Bcfwny +
3
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 13/28
Fk|Bfwcny#iv}n fkX=%KiZ, iv}n o~}X=%KiZ, toym tXKi%#Ky(1&Z&indfk
iv}n r}a}nX=,KiZr}a}n : fkAmmYo~kmHnv#r}a}n, tXKy%Ki, #Ky(1&%Ki*1Z&loy yo~km : Ky*1 r}nw *1 motk }o 1Fk|Rcfl}Yotr#r}a}n&Fk|R~iIv}nr#r}a}n&AmmYo~kmHnv#r}a}n, tXyo~km%Ki, #yo~km(1&%Ki*1Z&Fk|JfsBo`~jkr#r}a}n&nkm loyFk|Rcfl}Yotr#r}a}n&Fk|R~iIv}nr#r}a}n&
AmmYo~kmHnv#r}a}n, tX7, Ki*1Z&o~} : r}a}nnkm
]ain` 2+ Wrn~mo Bomn Wyornr Mnhyfwrf
F\+ Rfr}nj Hnajakak wama Ufdinn
Wny}~ji~cak wnk}fkd wnyakdha} kfy hain` vakd iny~h~yak hnbf` mak
cayda vakd yn`a}fl j~yac jnji~}~chak r~a}~ w`a}loyj ~j~j rnmnjfhfak
rncfkdda a`a} mawa} inyhoj~kfharf ra}~ raja `afk mak ra`fkd inyiadf r~jiny
mnkdak ifava vakd j~yac+ Rwnrflfharf r}akmay FNNN 379+1>+= jnkd~yafhak
wyo}oho` kfy hain` mak ahrnr jnmfa ~k}~h wnyakdha}*wnyakdha} WAK+ Ma`aj
`fkdh~kdak eayfkdak rnkroy }n`ac jnj~`af jnkdd~kahak wyo}oho` fkf+ Wyo}oho`
fkf mfjahr~mhak ~k}~h mffjw`njnk}arfhak ma`aj wnyakdha} hnyar iny~wa bcfw
yamfo vakd inyrfla} mnmfba}nm+ Bah~wak mayf aw`fharf ufdinn fkf b~h~w `~ar,
jn`fw~}f 5 wnkdok}yo` dajn kfy hain`, ca`*ca` vakd inyc~i~kdak mnkdak
`fkdh~kdak, jnmfr, mak wnyakdha}*wnyakdha} wnkdok}yo` iakd~kak, ~k}~h
wnjakar mak rnkroy y~akd ~maya+ Aw`fharf fkf rnyfkdha`f jnkdd~kahak
wnyakdha} vakd mf}njwn`hak mak mfhnkma`fhak mnkdak jfhyohok}yo`ny
iny~h~yak 3 a}a~ 1< if} mnkdak jahr~m aday wnyakdha} inyownyarf }akwa bajw~y
}akdak jak~rfa ~k}~h wnyfomn tah}~ vakd `aja+
Wnyfomn tah}~ vakd `aja wama ownyarf }akwa hnkma`f ma`aj wnyakdha}
hnyar fkf jnjw~kvaf m~a fjw`fharf hn}fha wnyakbakdak rfr}nj vaf}~ wnyakdha}
6
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 14/28
`~kah vakd inyea`ak wama wnyakdha} fkf cay~r jnjf`fhf jn}omn vakd inkay mak
rnmnycaka, wnyakdha} cay~r mfi~a} wnkdd~kaakkva nlnrfnk mnkdak wnkdd~kaak
nknydf vakd }nyia}ar+
Rwnrflfharf r}akmay FNNN 379+1>+= mfjahr~mhak ~k}~h jnkm~h~kd
inyiadaf aw`fharf, mfjaka rniadfak inray ama`ac rfr}nj hnajakak vakd inyrfla}
rnkrf}fl+ Rniadaf bok}oc, wny}fjiakdak har~r mayf r~a}~ eayfkdak rnkroy vakd
mfd~kahak ~k}~h wnkdatarak hnwnjf`fhak mayf rni~ac iakd~kak mnkdak rfr}nj
a`ayj, ama r~a}~ wyf|arf vakd }nyhaf} mnkdak eneah oyakd*oyakd ma`aj iakd~kak
}nyrni~}+ Awa`adf, efha eayfkdak }fmah ajak, j~r~c mawa} jnjomflfharf mak
jnkajiachak wnrak `afk hn ma`aj a`ayj, a}a~ `nifc wayac `adf, jnja}fhak
rfkva` a`ayj+ Iakvah aw`fharf jnjny`~hak hnyacarfaak mak jnjw~kvaf r~a}~
hni~}~cak ~k}~h wny`fkm~kdak }nywam~+ Rncfkdda, rwnrflfharf r}akmay 379+1>+=
wnkda`aja}akkva jn`a`~f r~a}~ wahn} hnajakak `fkh*`avny +
F\+1+ Maray @avakak Hnajakak wama Ufdinn
Wyo}oho` hnajakak `awfrak @fkh jnkvnmfahak njwa} `avakak hnajakak
maray vaf}~ hok}yo` ahrnr #abbnrr bok}yo`&, fk}ndyf}ar wnrak #jnrradn fk}ndyf}v&,
hnyacarfaak wnrak #jnrradn boklfmnk}fa`f}v&, mak wny`fkm~kdak wnkd~`akdak wnrak
#ynw`av wyo}nb}fok&+
F\+1+1+ Hok}yo` Ahrnr #abbnrr bok}yo`& mak Fk}ndyf}ar Wnrak #jnrradn fk}ndyf}v&
Jahr~m abbnrr bok}yo` wama wyo}oho` `awfrak `fkh cay~r mawa} jnkbndac
wfcah*wfcah vakd }fmah inycah ~k}~h ajif` iadfak ma`aj eayfkdak+ Komn vakd
jnjw~kvaf cah cay~r mawa} jnkmn}nhrf wnrak vakd inyara` mayf komn `afk vakd
}fmah jnjw~kvaf cah rny}a jnko`ah ~k}~h jnkdahrnr eayfkdak+ Rn`afk f}~,
eayfkdak vakd ajak cay~r jnkvnmfahak wny`fkm~kdak }nycamaw fk}ndyf}ar wnrak,
efha ama j~r~c vakd jnjomflfharf r~a}~ wnrak, mfjaka wnrak f}~ inyara` mayf
wnkdfyfj vakd mfinyf cah, rnmakdhak wnrak ma`aj wyornr wnjfkmacak, jaha
wnknyfja cay~r mawa} jnkmn}nhrf hny~rahhak wnrak fkf, }nyjar~h homn
wnkdnracak wnrak Jnrradn a~}cnk}fba}fok bomn #JAB&X1Z mnkdak jarfkd*jarfkd
wahn} jnkvnmfahak wnkdnracak mak fk}ndyf}ar wnrak+
17
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 15/28
JAB mawa} mfwakmakd rniadaf rniadaf r~a}~ bcnbhr~j hyfw}odyalf vakd
ajak mayf rni~ac wnrak+ Wnycf}~kdakkva jnjny`~hak wnknyfja mak wnkdfyfj
wnrak vakd mfinyf cah ~k}~h inyiadf h~kbf hyfw}odyalf yacarfa, mak h~kbf fkf
jnkeamf iadfak mayf jar~hak ~k}~h wnycf}~kdak+ Wnkdfyfj jnkdcf}~kd JAB
vakd ama wama wahn} mnkdak h~kbf yacarfa mak }nyjar~h JAB mnkdak
wahn}kva+ Wnknyfja inyiadf h~kbf yacarfa vakd raja ~k}~h jnkdcf}~kd ~`akd
JAB mak jnjiakmfkdhakkva mnkdak JAB vakd ama mf ma`aj wahn}+ Wnknyfja
jnknyfja wahn} efha JAB*kva raja, mak jnko`ahkva efha inyinma+ JAB cay~r
mfi~a} `nifc r~rac ~k}~h mfwa`r~hak }akwa h~kbf yacarfa+ Rniadaf
hokrnhtnkrfkva, efha j~r~c jnkd~iac r~a}~ wnrak vakd rac a}a~ jnkv~k}fhak
r~a}~ wnrak vakd wa`r~, mfa }fmah ahak jajw~ jnkdcf}~kd hnyrnr~afak JAB,
mak wnknyfja ahak jnko`ah wnrak vakd mfwa`r~hak f}~
F\+1+9+ Hnyacarfaak #boklfmnk}fa`f}v&
Hnyacarfaak mfjahr~mhak jnkeada fkloyjarf mayf wfcah vakd }fmah
inycah+ Fkf rnbaya hc~r~r mfbawaf mnkdak nkhyfwrf+ Rhnja nkhyfwrf vakd `nifc
mfr~haf rncay~rkva }fmah cakva jnkbndac wnj~`fcak wnrak, }n}awf e~da
jnkbndac j~r~c ~k}~h jnjwn`aeayf rniadfak fkloyjarf wnrak vakd }n`ac
mfnkhyfwrf+ Rfla} nkhyfwrf vakd h~a} rnwny}f f}~ mfhnka` mnkdak hnajakak
rnjak}fh+
Ra}~ fjw`fharf mayf hnajakak rnjak}fh ama`ac wnkvakmfak m~a ha`f
w`afk}ns} vakd raja, jnjinyf m~a bfwcny}ns}r vakd inyinma+ Efha wyornr
nkhyfwrfkva rny~wa ~k}~h m~a wnhnyeak wama wnrak vakd raja, jaha hnajakak
rnjak}fh }n`ac mf`akdday mfjaka jnkdcarf`hak bfwcny}ns} vakd rny~wa+ ]nhkfhvakd ~j~j ~k}~h jnjwnyo`nc hninycarf`ak hnajakak rnjak}fh ama`ac mnkdak
jnkdd~kahak a`doyf}ja nkhyfwrf ~k}~h jarfkd*jarfkd wnhnyeaak mnkdak
jnkdd~kahak tah}~ vakd ~kfh #kokbn&+ Kokbn }nyrni~} mawa} mfeamfhak fmn
rniadaf jar~hak ~k}~h a`doyf}ja nkhyfwrf+ ]~e~ak ~}aja mayf kokbn }amf ama`ac
~k}~h jnkajiachak |ayfarf iadf wyornr nkhyfwrf hn}fha cakva ama rnmfhf}
|ayfarf ma`aj h~jw~`ak wnrak+ Haynka wnknyfja cay~r jnkdd~kahak kokbn
}nyrni~} ~k}~h jnkmnhyfwrf wnrak, hnajakak wama hniakvahak rhnja nkhyfwrf
11
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 16/28
}fmah inyrakmay wama kokbn vakd jnkeamf yacarfa+ Kokbn rnbaya hc~r~r mfhfyfj
mak mfjar~hak hn ma`aj wahn} vakd raja mnkdak ma}a vakd }n`ac mf nkhyfwrf+
F\+1+2+ Wny`fkm~kdak Wnkd~`akdak Wnrak #ynw`av wyo}nb}fok&+
J~r~c vakd jnkd~wfkd wnrak vakd rac vakd }n`ac mfhfyfj mf ak}aya m~a
komn vakd mfinyf cah mak jnkd~`akdkva wama ininyawa tah}~ hnj~mfak vakd
jnkdahfia}hak wnkd~`akdak rnyakdak+ Haynka wnrak ar`f inyara` mayf wnkdfyfj
vakd mfinyf cah, fkf ahak jnjw~kvaf JAB vakd rac, rncfkdda wnknyfja ahak
jnknyfjakva `adf+ Wny`fkm~kdak wnkd~`akdak wnrak jnkbndac enkfr rnyakdak
fkf+ Wnkdfyfj rnbaya hc~r~r jnknkn}~hak hnkafhak kojoy ~y~}ak rnbaya }ny~r*
jnkny~r hn jarfkd*jarfkd wahn} mak wnknyfja jnko`ah wahn} mnkdak kojoy
~y~}ak vakd `nifc hnbf`+
F\+9 Wyo}oho` Ufdinn
Rnbaya dayfr inray ayrf}nh}~y hnajakak r}akmay FNNN 379+1>+= ahak
mfen`arhak `nifc mn}f` wama iadfak fkf vakd jn`fw~}f r}akmay FNNN 379+1>+= mak
hnajakak+
F\+9+1+ R}akmay FNNN 379+1>+=
Wnkda`aja}ak ma`aj r}akmay FNNN 379+1>+= }n`ac mfrnjw~ykahak jn`a`~f
wnkdnka` komn <= if} mak wnkdnka` eayfkdak 1< if}+ R}akmay FNNN 379+1>+=
jnkm~h~kd ininyawa wnkda`aja}ak komn vakd inyinma+ Rniadaf bok}oc,
wnjo}okdak a`aja} 1< if} j~kdhfk mfd~kahak rniadaf wnkddak}f wnkdnka` komn
<= if} ma`aj har~r }ny}nk}~+ Fkf jnkdfefkhak ~h~yak mayf a`aja} r~jiny mak}~e~ak iny~iac*~iac ak}aya 7 mak 17 iv}nr }nydak}~kd wama awahac a`aja} vakd
mfd~kahak }nyrni~} }nywo}okd a}a~ wnk~c, mak awahac komn jnkdfyfjhak hn
a`aja} `afk rnbaya }nyrniay+ Rniadaf iacak wny}fjiakdak a`aja} wnkdnka` komn
b~h~w iny~h~yak <=*if}+
Ama m~a enkfr wahn} vakd wnk}fkd vakd }nyhaf} mnkdak hnajakak wama
r}akmay FNNN 379+1>+= vaf}~ wahn} ma}a mak wahn} abhkot`nmdjnk}+ Wahn} ma}a,
mawa} mf`fca} wama Dajiay =#a&, jnjw~kvaf wakeakd |ayfai`n #|ayfai`n `nkd}c&
19
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 17/28
mak mfd~kahak wama rni~ac komn ~k}~h jnkdfyfjhak wnrak hn ra}~ komn a}a~
~k}~h jnkvniayhak wnrak hn iakvah komn+ Jarfkd*jarfkd wahn} ma}a
jnjw~kvaf rni~ac L`adlfn`m vakd jnkakmahak enkfr wahn}, awahac
hnajakakkva nkai`n a}a~ }fmah, jomn wnkda`ajaka}ak vakd mfd~kahak, mak
awahac wnkdfyfj jnjfk}a abhkot`nmdjnk}+ 1 iv}n wny}aja jn`avakf wnkn}~ak
e~j`ac wahn} abhkot`nmdjnk}+ Wahn} wf`fcakkva jn`fw~}f a`aja} r~jiny mak
}~e~ak+ Rnwny}f mf~yafhak mf a}ar, jarfkd*jarfkd lfn`m iny~iac ~h~yakkva ak}aya
7 mak 17 iv}nr+ Wav`oamlfn`m ma}a ma}akd rn}n`ac ammynrrfkdlfn`m+ Fkf h~yakd mayf 179
iv}nr+ Mak iadfak iv}n }nyahcfy, 9 iv}n bcnbhr~jlfn`m/Bvb`fb Ynm~makbv Bcnbh
# BYB& jn`fkm~kdf wahn} vakd mfd~kahak ~k}~h wnkakdakak hnra`acak‒
hnra`acak wnkdfyfjak+
Wahn} abhkot`nmdjnk}, rnwny}f wama Dajiay =#i&, mfhfyfjhak o`nc
wnknyfja cakva efha wahn} ma}a vakd inyrnr~fakak }fmah jnkdfyfj hn a`aja}
komn rnbaya }nyrniay mak jnji~}~chak abhkot`nmdjnk}+ Loyja}kva rnmnycaka5
9 iv}n lfn`ml`adr rn}aya mnkdak ra}~ wahn} ma}a, kojoy ~y~}ak #rnq~nk} k~jiny &
vakd iny~h~yak 1 iv}n mayf wahn} vakd inyfrf abhkot`nmdjnk} mak 9 iv}n ~k}~h
BYB+
F\+9+9+ Hnajakak wama Jnmfa Abbnrr Bok}yo`
@awfrak hnajakak wama r}akmay FNNN 379+1>+= mf}akdakf o`nc `awfrak
jnmfa abbnrr bok}yo` vakd inyama mf iatac hok}yo` aw`fharf+ Aw`fharf jnkn}awhak
wnyrvaya}ak hnajakakkva mnkdak wnkda}~yak wayajn}ny hok}yo` vakd rnr~af hn
ma`aj r}abh yamfo+ Efha aw`fharf }fmah jnkda}~y wayajn}ny awaw~k, jaha kf`af
hnajakak mnla~`}*kva mfa}~y mnkdak mfrai`n+ Aw`fharf cay~r }ndar jnkda}~y kf`afhnajakak mnkdak jnjinyfhak kf`af nkai`n, rnwny}f mf~yafhak `nifc yfkbf mf
iatac fkf+ Rwnrflfharf r}akmay FNNN 379+1>+= jnkmnlfkfrfhak njwa} enkfr wahn}
vaf}~ wahn} inabok #inabok wabhn}r&, wahn} ma}a #ma}a wabhn}r&, wahn}
abhkot`nmdjnk}r #abhkot`nmdjnk}r wabhn}r& mak wahn} hok}yo` #bok}yo` wabhn}r&
~k}~h `awfrak jnmfa abbnrr bok}yo`+ Rwnrflfharf fkf }fmah jnkm~h~kd hnajakak
~k}~h wahn} abhkot`nmdnjnk} enkfr wahn} `afk jny~wahak wf`fcak vakd mawa}
12
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 18/28
jnkm~h~kd wny`fkm~kdak fk}ndyf}ar #fk}ndyf}v wyo}nb}fok& mak wny`fkm~kdak
hnyacarfaak wahn} lfn`mma}a+
Aw`fharf jnjw~kvaf rni~ac wf`fcak yakdhafak hnajakak vakd
jnkdok}yo` enkfr wny`fkm~kdak hnajakak vakd mfrnmfahak ~k}~h wnkdfyfjak
ma}a+ Jarfkd*jarfkd yakdhafak hnajakak jnkatayhak wyowny}fnr mak eajfkak
hnajakak vakd inyinma, mak ca` wa`fkd jnkayfh ama`ac jnkatayhak loyja}
wahn} vakd inyinma+ Rwnrflfharf r}akmay FNNN 379+1>+= jnkmnlfkfrfhak mn`awak
yakdhafak hnajakak, rnwny}f mawa} mf`fca} ma`aj ]ain` =+
Kaja Mnrhyfwrf
K~`` Ko Rnb~yf}v
ANR*B]Y Nkbyvw}fok ok`v B]Y Jomn
ANR*BIB*JAB*193 193 if} JAB
ANR*BIB*JAB*<= 193 if} JAB
ANR*BIB*JAB*29 193 if} JAB
ANR*BBJ*193 Nkbyvw}fok , 193 if} JAB
ANR*BBJ*<= Nkbyvw}fok , <= if} JAB
ANR*BBJ*29 Nkbyvw}fok , 29 if} JAB
]ain` =+ Yakdhafak Hnajakak vakd mfm~h~kd o`nc r}akmay FNNN 379+1>+=
Yakdhafak hnajakak vakd mfm~h~kd o`nc r}akmay FNNN 379+1>+= ama`ac
rniadaf inyfh~} 5 }fmah ama wnkdajakak #ko rnb~yf}v&, nkhyfwrf raea #nkbyvw}fok
ok`v&/ANR*B]Y, jnkeada hnar`fak ma}a raea #a~}cnk}fba}fok ok`v&/ANR*BIB*JAB
mak nkhywrf mak jnkeada hnar`fak ma}a #nkbyvw}fok akm a~}cnk}fba}fok&/ANR*BBJ+Jarfkd*jarfkd ha}ndoyf vakd jnkm~h~kd hnar`fak ma}a #a~}cnk}fba}fok& mfiadf
ma`aj }fda ~h~yak vakd iny`afkak }nydak}~kd wama ~h~yak mayf jnmfa abbnrr
bok}yo` vakd mf }atayhak+
JAB mawa} jnjf`fhf wakeakd =, 3, a}a~ 1< iv}nr+ Mnkdak ~h~yak JAB
vakd `nifc wakeakd jaha `nifc hnbf` hnrnjwa}ak j~r~c ~k}~h jnja`r~hak
}niahak homn vakd rnr~af+ Rniadaf bok}oc, mnkdak ~h~yak JAB 3 iv}n, j~r~c
jnjw~kvaf 9<= hnrnjwa}ak jnja`r~hak JAB+
1=
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 19/28
1 iv}n 9 iv}n 1 iv}n7/9/=/17
iv}nr
7/9/=/17
iv}nr|ayfai`n 9 iv}n
Wakeakd L`adrRnq~nk}K~jiny
A`aja}]~e~ak
A`aja}R~jiny
Ma}aWav`oam
BYB
#a& Loyja} Wahn} Ma}a
1 iv}n 9 iv}n 1 iv}n 2 iv}n
Wakeakd L`adrRnq~nk}K~jiny
BYB
#i& Loyja} Wahn} Abhkot`nmdjnk}
Dajiay =+ Loyja} Wahn} Ma}a mak Abhkot`nmdjnk}
\ayfai`n 1 iv}n \ayfai`n
Wav`oam Hnv B}yNkbyfw}nmWav`oam
#a& ANR*B]Y
\ayfai`n =/3/1< iv}nr
Lyajn Bo~k}ny JAB
#i& ANR*BIB*JAB*i, i∃x=,3,1<z ~h~yak JAB
= iv}n 1 iv}n \ayfai`n =/ 3/1< iv}n
Lyajn Bo~k}ny Hnv B}y Nkbyvw}nm Wav`oam Nkbyfw}nm JAB
#b& ANR*BBJ*JAB*i, i∃x=,3,1<z ~h~yak JAB
Dajiay >+ Loyja} mayf Lfn`m Ma}a
1>
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 20/28
]yamnoll *kva ama`ac wahn} mnkdak ~h~yak vakd `nifc inray mfd~kahak ~k}~h
jnkfkdha}hak wny`fkm~kdak jn`atak rnyakdak a~}cnk}fba}fok+ Awa`adf, ~k}~h
jarfkd*jarfkd yakdhafak vakd jnkatayhak nkhyfwrf, wnknyfja mawa} rnbaya
iniar jnkdah}flhak wf`fcak nkai`n ~k}~h ynw`av wyo}nb}fok+ Waya wnyakbakd yamfo
}fmah cay~r jnknyawhak rn`~y~c yakdhafak+ Rwnrflfharf fkf cakva jnjny`~hak
bcfw yamfo vakd jnkvnmfahak m~h~kdak ~k}~h yakdhafak k~`` mak yakdhafak
ANR*BBJ*<=+
Fkmfharf rni~ac aw`fharf jnjf`fc yakdhafak hnajakak inymarayhak wama
a`aja} r~jiny mak }~e~ak wnrak+ Bcfw yamfo mnkdak r}akmay FNNN 379+1>+=
jnjw~kvaf r~a}~ mal}ay wnkdok}yo` ahrnr #Abbnrr Bok}yo` @fr}&/AB@ vakd
jnkdnkma`fhak yakdhafak hnajakak mak fkloyjarf h~kbf vakd mfd~kahak+
Wnyakdha} vakd }nrnmfa jnkm~h~kd rajwaf 9>> jar~hak AB@+ Jarfkd*jarfkd
jar~hak inyfrf rni~ac a`aja} r}akmay FNNN 379+1>+=, rni~ac wnkdnka` yakdhafak
hnajakak mak ja}nyfa` hnajakak, rnwny}f mf}~ke~hhak wama Dajiay <+
AmmynrrRnb~yf}v
R~f}nHnv
@ar} Fkf}fa`ua}fok
\nb}oy #F\&Ynw`av Bo~k}ny
Dajiay <+ Loyja} mayf jar~hak AB@+ A`aja} }~e~ak mayf wahn} vakd hn`~aymfbobohak mnkdak lfn`m a`aja} ma`aj jar~hak AB@+ Wahn}hnj~mfak mfwyornr jnkdd~kahak yakdhafak hnajakak vakdmf}akmaf mnkdak h~kbf mak Fkf}fa`ua}fok \nb}oy #F\& vakd }nymal}ay mfjar~hak AB@+ ^k}~h wahn} vakd ma}akd, a`aja} r~jiny mfbobohakmnkdak lfn`m ammynrr jar~hak AB@+ Hyfw}odyalf inyownyarfjnkdd~kahak h~kbf mayf jar~hak AB@ mak lfn`m bo~k}ny ynw`aviny}fkmah rniadaf r~a}~ ta}ny jayh, efha ynw`av wyo}nb}fok mfah}flhakmnkdak nkia`n+
Ja}nyfa` hnajakak ama`ac r}a}~r vakd }ny~r*jnkny~r mfwny`~hak ~k}~h
jnkdnhrnh~rf yakdhafak hnajakak+ Ja}nyfa` hnajakak fkf }nymfyf mayf h~kbf
hyfw}odyalf ~k}~h yakdhafak vakd jnkvnmfahak nkhyfwrf, r}a}~r kokbn vakd
jnkva}ahak iacta cay~r mfwn`fcaya ~k}~h iadfak wnhnyeaak nkhyfwrf mnkdak
wahn} vakd inyinma+ Hn}fha ynw`av wyo}nb}fok mf`fia}hak, ja}nyfa` hnajakak e~da
r~mac }nyjar~h ta}ny jayh ~k}~h wnkdnka` wahn} vakd iay~ ahak mf}nyfja+
1<
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 21/28
Rniadaf iadfak mayf ak}ay j~ha #fk}nylabn& ~k}~h wahn} wnkdfyfjak,
Aw`fharf cay~r jnkn}awhak kf`af ioo`nak awahac hnajakakkva nkai`n+ Efha }fmah
ama hnajakak #ko rnb~yf}v& vakd mfi~}~chak, wahn} mfhfyfjhak rnwny}f awa
amakva+ Efha hnajakakkva nkai`n, `awfrak JAB jnkbayf #`ooh~w& hn a`aja} }~e~ak
ma`aj }ain` AB@+ Efha ama jar~hak AB@ vakd boboh, yakdhafak hnajakak,
h~kbf, mak kokbn vakd mf}n}awhak ma`aj jar~hak AB@ f}~ mfd~kahak ~k}~h
jnkdnkhyfwrf mak a}a~ jnji~h}fhak hnar`fak wahn} vakd hn`~ay, mak lf`nml`adr
wama wahn} hn`~ay vakd rnr~af mnkdak hn`ojwohkva+ Efha a`aja} }~e~ak }fmah
}nymal}ay ma`aj }ain` AB@, jaha jar~hak AB@ mnkdak kf`af mnla~`} mfd~kahak
rniadaf dak}fkva8 jar~hak AB@ mnkdak kf`af mnla~`} vakd jfyfw mnkdak
jar~hak AB@, hnb~a`f ha`a~ jar~hak AB@ boboh ~k}~h rn`~y~c a`aja} }~e~ak+
Efha jar~hak AB@ kf`af mnla~`} horokd mak aw`fharf jnji~}~chak hnajakak,
@awfrak jnmfa abbnr bok}yo` jnkdnjia`fhak homn hnra`acak+
Wama }njwa} wnknyfja wahn}, `awfrak jnmfa abbnrr bok}yo` jnjnyfhra
lfn`ml`adr ma`aj wahn} ~k}~h jnknk}~hak efha ama ininyawa yakdhafak hnajakak
vakd }n`ac mfiny`ah~hak ~k}~h rni~ac wahn}+ Efha hnajakak }fmah mfd~kahak #ko
rnb~yf}v&, wahn} mf`nta}hak hnwama aw`fharf rnwny}f awa amakva+ Efha }fmah, `awfrak
jnmfa abbnrr bok}yo` jnkdd~kahak r~a}~ wyornr vakd jfyfw ~k}~h jnknj~hak
jar~hak AB@ vakd rnr~af, ~k}~h tah}~ inymarayhak wama a`aja} wnkdfyfj+
Hnj~mfak jnkdd~kahak yakdhafak hnajakak vakd rnr~af, h~kbf, mak bo~k}ny
ynw`av ~k}~h wahn} hnma}akdak, jnjinyfhak aw`fharf mnkdak wnrak hnra`acak
efha }fmah ama jar~hak AB@ vakd rnr~af ~k}~h mf}njwa}hak+
F\+9+9+1+ Ha}ndoyf Yakdhafak HnajakakInyfh~} ahak mf~yafhak `nifc yfkbf }nk}akd ha}ndoyf mayf yakdhafak hnajakak5
A+ K~``
K~`` jny~wahak yakdhafak hnajakak vakd wa`fkd rnmnycaka+
Wnkbak}~jakkva taefi ma`aj rnj~a bcfw yamfo+ K~`` }fmah jnjw~kvaf ja}nyfa`
hnajakak mak inyownyarf rnwny}f l~kdrf fmnk}f}ar mak }fmah jnkdcarf`hak
eajfkak hnajakak awaw~k+
14
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 22/28
I+ ANR*B]Y
Yakdhafak fkf jnkvnmfahak wny`fkm~kdak hnyacarfaak vakd
jnkdd~kahak ANR i`obh bcfwny X4Z mnkdak bo~k}ny jomn+ ^k}~h jnkdnkhyfwrf ma}a
wama bo~k}ny jomn, wnkdfyfj jnkdn`ojwohak wahn} b`nay}ns} hn ma`aj i`obh
iny~h~yak 1<*iv}n w185558wk mak jnkdcf}~kd bcfwny mnkdak y~j~r bf:wf⊞ Ns#Sf&+
Jarfkd*jarfkd i`oh vakd iny~h~yak 1< iv}n jnkdd~kahak bo~k}ny rnkmfyf vakd
inyinma*inma, mfjaka mfrni~} s1+ Wnknyfja jnkdnjia`fhak w`afk}ns} ar`f
mnkdak y~j~r wf:bf⊞ Ns#Sf&+ Mnkdak En`ar, wnknyfja jnjny`~hak kf`af bo~k}ny
Sf rnbaya iny~y~} ~k}~h jnynhokr}y~hrf wf+ Bo~k}ny Sf mfrni~} mnkak kokbn a}a~
Fkf}fa`ua}fok \nb}oy #F\&, vakd }nymfyf a}ar r~r~kak lfn`ml`adr r}a}fr, a`aja}
wnkdfyfj, mak 2 bo~k}ny }nywfrac 5 = iv}n lyajn bo~k}ny vakd jny~wahak wahn}, 1
iv}n lfn`mbo~k}ny h~kbf, mak 9 iv}n i`obh bo~k}ny vakd e~j`ackva 1< iv}n i`oh
ma`aj wahn} rnwny}f mf}~ke~hhak ma`aj Dajiay 4+
Wnkdn`o`aak lyajn bo~k}ny mf`ah~hak mnkdak yamfo wnyakdha} hnyar+
wnkdfyfj jnkafhak kf`af lyajn bo~k}ny rn}n`ac jnkdnkhyfwrf jarfkd*jarfkd
wahn}+ Hn}fha jnkbawaf kf`af jahrfj~j, yamfo jnkdnjia`fhak homn hnra`acak
mak }fmah jnj~kdhfkhak ~k}~h jn`ah~hak nkhyfwrf+ bo~k}ny h~kbf ama`ac
bo~k}ny vakd iny~h~yak ra}~ iv}n vakd inyama mf iatac hok}yo` aw`fharf+ Bo~k}ny
fkf mawa} mfkafhak kf`afkva efha lyajn bo~k}ny in`~j jnkbawaf kf`af
jahrfj~jkva+ Wnyrvaya}akkva ama`ac iacta kokbn cay~r }fmah wnykac
jnkd~`akdf ma`aj `fln}fjn mayf rfkd`n hnv, mak }~dar mayf lyajn bo~k}ny mak hnv
bo~k}ny ama`ac ~k}~h jnkbndac kokbn mfd~kahak hnjia`f+ I`obh bo~k}ny vakd
iny~h~yak 9 iv}n jnkeajfk jarfkd*jarfkd i`oh ahak jnkdd~kahak kf`af kokbn
vakd inyinma8 wnkdfyfj }fmah cay~r jnkddai~kdhakkva mnkdak wahn}, haynkawnknyfja mawa} jnjwnyhfyahak kf`afkva ~k}~h jarfkd*jarfkd i`oh+
Hnrfjw~`akkva, ma`aj wnkdfyfj r~mac jn`fw~}f lyajn bo~k}ny , bo~k}ny hnv
mak nkhyfwrf wav`oam vakd }n`ac vakd ama ma`aj wav`oamlf`nm mayf rni~ac wahn},
rnwny}f wama Dajiay >#a&+
13
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 23/28
1 iv}n 3 iv}n = iv}n 1 iv}n 9 iv}n
L`adr Ro~ybn Ammynrr
Lyajn
Bo~k}ny Hnv Bo~k}ny
I`obh
Bo~k}ny
Dajiay 4+ Loyja} jar~hak # Sf& ~k}~h I`obh bcfwny wama yakdhafak ANR*B]Ymak ANR*BBJ+ l`adrlfn`m ama`ac r~a}~ hokr}ak}a ~k}~h jomn ANR*B]Y8 kf`afkva mf}nk}~hak o`nc rwnrflfharf BBJ ~k}~h ANR*BBJ+
B+ ANR*BIB*JAB
Yakdhafak fkf jnkvnmfahak wny`fkm~kdak fk}ndyf}ar #fk}ndyf}v wyo}nb}fok&
mnkdak jnkdd~kahak BIB*JAB X3Z+ Wnkdfyfj mawa} jnkdcf}~kd JAB mnkdak~h~yak vaad iny`afkak vaf}~ =, 3, a}a~ 1< Iv}n mnkdak a`doyf}ja BIB*JAB, vakd
j~kb~` ~k}~h }fda ANR*BIB*JAB vakd inyinma+ JAB cakva mawa} mfcf}~kd
o`nc wfcah vakd jnjf`fhf h~kbf rfjn}yfh #rvjjn}yfb hnv&+ JAB jn`fkm~kdf
cnamnyr wabhn} raja rnwny}f ca`kva jn`fkm~kdf ma}a wav`oam+ Wnkdfyfj
jn`ajwfyhak ma}a w`afk}ns} mnkdak JAB, rnwny}f wama dajiay >#i&+ Wnknyfja
jnjnyfhra JAB mnkdak jnkdcf}~kd JAB mak jnjiakmfkdhakkva mnkdak
kf`af vakd mfjar~hhak mf ma`aj wahn}+
M+ ANR*BBJ
Yakdhafak hnajakak fkf jnkdd~kahak jomn BBJ ~k}~h jnkdnkhywrf
mak jneada hnar`fak ma}a X3Z+ @nifc `~ar `adf, ANR*BBJ jny~wahak yakdhafak
wny}aja vakd jnkdd~kahak fk}ndyf}v wyo}nb}fok wama wav`oam ma}a mak cnamny
mnkdak jnkdd~kahak BIB*JAB hnj~mfak jnkdnkhyfwrf wav`oam ma}a mak
JAB jnkdd~kahak jomn ANR*B]Y+ ANR*BBJ jnjf`fhf m~a ink}~h lfn`m mayf
m~a ownyarf nkhywrf mak jneada hnar`fak ma}a5 vaf}~ JAB, lyajn bo~k}ny mak
bo~k}ny hnv+ Lfn`m fkf jn`avakf l~kdrf vakd raja rnwny}f mf a}ar+ Rniadafjaka
ANR*BIB*JAB jnjw~kvaf }fda enkfr vakd inyinma }nydak}~kd mnkdak ~h~yak
JAB, ANR*BBJ e~da jnjw~kvaf }fda enkfr vakd inyinma+ Loyja} wahn}kva
mf}~ke~hhak ma`aj dajiay >#b&
16
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 24/28
Wnknyfja mawa} jnjf`fc nkai`n ~k}~h ynw`av wyo}nb}fok hn}fha
jnkdd~kahak yakdhafak hnajakak vakd jnkvnmfahak wny`fkm~kdak
hnyacarfaak #boklfmnk}fa`f}v wyo}nb}fok&+ Yakdhafak fkf jn`fw~}f ANR*B]Y mak
rnj~a |ayfak mayf ANR*BBJ+ Wnknyfja jnkdd~kahak lyajn bo~k}ny mak hnv
bo~k}ny vakd iny~h~yak > iv}n, ynw`av bo~k}ny mnkdak hnv bo~k}ny jnknjwa}f
# Jor} Rfdkflfbak} Iv}n& JRI mayf kf`af fkf+ Wnknyfja jnjiakmfkdhak ynw`av
bo~k}ny mayf hnma}akdak wahn} ~k}~h kf`af vakd wa`fkd }fkddf, vakd mfrfjwak
ma`aj jar~hak AB@+ Efha hnma}akdak wahn} jnjw~kvaf bo~k}ny ynw`av `nifc
inray mfiakmfkd ra`ac ra}~ vakd mfrfjwak, jaha wahn} mf}nyfja mak bo~k}ny
ynw`av iay~ mfrfjwak+ Ahak }n}awf, Efha hnma}akdak wahn} kf`afkva `nifc hnbf`,
wahn} }nyrni~} mf}o`ah mak aw`fharf mfinyf}ac~ }nk}akd wnko`ahak }nyrni~}+
Mnkdak jnkdab~ wama bo~k}ny fkf rnwny}f bo~k}ny ynw`av, r~kdd~cw~k fkf
jny~wahak bo~k}ny vakd raja rnwny}f kokbn+ Bo~k}ny fkf rnbaya `odfha jn`avakf
}~e~ak vakd inyinma mayf kokbn, mfjaka mfd~kahak ~k}~h jnkeada hnyacarfaak+
Bo~k}ny ynw`av }fmah }nyi~ha iadf aw`fharf ~k}~h mfd~kahak+
F\+2+ Jomn` Wnkd~kbfak # Hnvfkd Jomn`&
Hyfw}odyalf rfjn}yfh #rvjjn}yfb byvw}odyawcv& jnjwnybavahak wama hnm~a
nkmwofk}r vakd jnkdd~kahakak h~kbf vakd raja hn}fha inyhoj~kfharf fkdfk
ajak+ Ma`aj hn`ojwoh komn, jomn` wnkd~kbfak jnkd~y~rf awahac h~kbf
rni~ac komn mfd~kahak ~k}~h inyhoj~kfharf mnkdak komn `afk+ Jomn`
wnkd~kbfak vakd wa`fkd rnr~af ~k}~h r~a}~ aw`fharf }nydak}~kd wama jomn`
akbajak wama aw`fharf mak awa enkfr r~jiny mavakva rny}a hnfkdfkdak mayf
wfcah jakaenjnk h~kbf+ Rniadaf bok}oc, ma`aj Kn}toyh rcaynm hnvfkd, }faw*}fawkomn jnkdd~kahak h~kbf vakd raja ~k}~h inyhoj~kfharf mnkdak komn `afk+
F\+2+1+ Wnkd~kbfak Eayfkdak inyiadf # Kn}toyh rcaynm hnvfkd&
Ma`aj wnkd~kbfak enkfr fkf jarfkd*jarfkd komn ma`aj rfr}nj
jnjwyornr h~kbf vakd raja mak jnkdd~kahakkva ~k}~h inyhoj~kfharf
mnkdak rnj~a komn+ Jakaenjnk h~kbf jnkeamf ca` rnwn`n mnkdak wnkmnha}ak
fkf, haynka rnj~a hoj~kfharf jnkdd~kahak h~kbf vakd raja+ ]ajiacakkva
97
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 25/28
ama`ac iacta jnjoyf vakd mfi~}~chak jfkfja`+ O`nc haynkakva aw`fharf mawa}
jnkdd~kahak kn}toyh rcaynm hnvfkd+
Iadafjakaw~k, hnrnmnycakaak jakaenjnk fkf jnkdacamawf ifava mayf
ynk}ak rnyakdak oyakd ma`aj+ Fkf `nifc ynk}ak mayfwama jomn` wnkd~kbfak vakd
`afk ~k}~h hnrnwaha}ak rfkd`n hnv, rnwny}f }nyeamf hn}fha j~r~c jnkrnwaha}f
rni~ac komn+ J~r~c mawa} jnkdd~kahak komn vakd mfrnwaha}f ~k}~h jny~rah
hnajakak eayfkdak vakd r~mac mfeajfk rnbaya hnrn`~y~cak+ Rni~ac komn mawa}
jny~rah hnyaracarfaak }nycamaw wnrak vakd }n`ac mfhfyfj ma`aj rfr}nj mak
jnja`r~hak wnkdah~ak }nycamaw wnrak vakd mf }fji~`hak mayf ininyawa komn+
F\+2+9+ Wafytfrn hnvfkd
Wafytfrn hnvfkd }acak }nycamaw komn vakd mfrnwaha}f mnkdak y~akd `fkh~w
vakd }nyia}ar wama jarfkd*jarfkd h~kbf+ Mnkdak Wafytfrn hnvfkd jarfkd*jarfkd
warakdak komn inyiadaf h~kbf vakd inyinma+ Eamf, cakva komn vakd mfrnwaha}f
vakd jnjwnkday~cf wnrak rnin`~j mak rnr~mac mfhfyfj hn a}a~ mayf komn f}~+
@a`~`fk}ar `afkkva }fmah mf}nyfja+ Wafytfrn hnvfkd jnkvnmfahak hnajakak vakd
`nifc iafh mfiakmfkd kn}toyh rcaynm hnvfkd+
F\+2+2+ Dy~w Hnvfkd
Rnhn`ojwoh h~kbf vakd jnkrnwaha}f ak}aya kn}toyh rcaynm hnvfkd mak
wafytfrn hnvfkd+ Rni~ac rfkd`n hnv mfiadf ak}aya h~jw~`ak komn mak mfd~kahak
wama rnj~a c~i~kdak mfak}aya m~a komn ma`aj hn`ojwoh f}~+ Wnjfracak
ma`aj hn`ojwoh j~kdhfk mfi~a} mfmarayhak wama }njwa}, }owo`odf eayfkdak,
a}a~ wnyrajaak l~kdrf+ Hn~k}~kdak mayf Dyo~w hnvfkd ama`ac iacta Dyo~whnvfkd jnkvnmfahak r~a}~ }yamnoll mfak}aya kn}toyh rcaynm hnvfkd mak wafytfrn
hnvfkd, mnkdak cajia}ak vakd jnjfcah wama hnrnwaha}ak komn ~k}~h ifava
vakd `nifc ynkmac mfiakmfkd wafytfrn hnvfkd+
F\+2+=+ Wnkmnha}ak Dai~kdak # Cviyfm awwyoabcnr&
Ininyawa rfr}nj mawa} jnkdd~kahak dai~kdak mayf jomn` wnkd~kbfak
rnbaya inyrja*raja ma`aj aw`fharf vakd raja+ Rniadaf bok}oc, hf}a j~kdhfk
91
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 26/28
jnkdd~kahak wafytfrn hnvfkd ~k}~h rn`~y~c c~i~kdak ak}aya komn mak
wakdha`ak iarfr #iarn r}a}fok& mak jnkdd~kahak kn}toyh rcaynm hnvfkd ~k}~h
c~i~kdak vakd `afkkva+
F\+= Fjw`njnk}arf
Wnya`a}ak vakd rnr~f mnkdak cayawak hnajakak mfa}ar ama`ac A}jn` U*@fkh
}yakrbnf|ny X1Z mak Jo}oyo`a JB12169X<Z mfjaka jnkm~h~kd r}akmay FNNN
379+1>+= ~k}~h `awfrak lfrfh vakd jnknk}~hak loyja} mak lynhtnkrf wahn} yamfo,
ta`a~w~k }fmah rn`~y~ckva jny~wahak iadfak r}akmay jnmfa abbnrr bok}yo`+ Ca`
vakd cay~r mf}nyawhak mnkdak ownyarf hnajakak wama jfhyohok}yo`ny ama`ac
inyfk}nyahrf mnkdak wnyakdha} hnajakak FNNN 379+1>+=+ Bcfwbok BB9=97
jny~wahak wnyakdha} hnyar vakd jnkm~h~kd wyfjf}fl hyfw}odyalf vakd
jnkdfufkhak ownyarf iadf `awfrak wnyakdha} r}akmay FNNN 379+1>+= vakd
jnkdfh~}f rwnrflfharf }nyrni~}+
Fjw`njnk}arf wnyakdha} hnyar mayf r}akmay fkf jnjw~kvaf kf`af vakd
`nifc ~k}~h jnkvnmnycakahak wnhnyeaak wnji~a} aw`fharf+ Wnkakdakak ownyarf
hyfw}odyalf ma`aj wnyakdha} hnyar jnjinyfhak hniniarhak jfhyohok}yo`ny mayf
wnyjfk}aak hni~}~cak ahak rfr}nj vakd yna` }fjn ~k}~h jnkmnhyfwrf mak
jnkdnkhyfwrf wahn}+
\+ Wnk~}~w
@awfrak jnmfa abbnrr bok}yo` wama `awfrak wfrfh mayf r}yakmay FNNN
379+1>+= jny~wahak ink}nkd mayf hnajakak wama ufdinn mnkdak jnkdd~kahak
a`doyf}ja hyfw}odyalf mayf ANR+ Mnkdak iakvah wf`fcak yakdhafak hnajakakjnjinyfhak hnj~macak ~k}~h waya wnkdd~ka wnyakdha} ufdinn ma`aj
jnkdajakhak ma}a vakd ama jn`a`~f aw`fharf ufdinn }nyrni~}+
]awf ama ca` wnk}fkd vakd wny`~ wnk~`fr rajwafhak iacta hnajakak
wama ufdinn fkf jarfc ynk}ak }nycamaw rnyakdak mfhaynkahak r}akmay mayf
rwnrflfharf FNNN 379+1>+= vakd jarfc baba} fkf }nyi~h}f mayf ininyawa wnkn`f}fak
vakd mf`ah~hak }nycamaw aw`fharf vakd inyea`ak waya ufdinn }nyrni~}+ O`nc
99
8/14/2019 Makalah Elektro - Sistem Keamanan Pada Jaringan Zigbee
http://slidepdf.com/reader/full/makalah-elektro-sistem-keamanan-pada-jaringan-zigbee 27/28
haynka f}~ wayakbakd aw`fharf ufdinn mf cayawhak mawa} jnjwnyiafhf
hnh~yakdak vakd ama wama rfr}nj hnjakak ufdinn }nyrni~}+
Mal}ay W~r}aha
X1Z A}jn` a}3<yl917 u*`fkh }yakrbnf|ny ma}a rcnn}+c}}w5//ttt+a}jn`+boj/mvk/ynro~ybnr/wyommob~jnk}r/mob>722+wml,977=+
X9Z Ba``atav, Nm+, ‐@ot Wotny Bokr~jw}fok Lna}~ynr ol }cn FNNN 379+1>+=/Ufdinn@Y*TWAK R}akmay ‚, Jo}oyo`a @ai, L`oyfma, 977=+
X2Z Byafd, Tf`faj B+ ‐Tfyn`nrr bok}yo` }ca} rfjw`v toyh‚,Ior}ok ,Awyf` 977=+
X=Z Eok Amajr #Jo}oyo`a&, ‐Tca} vo~ rco~`m hkot aio~} }cn UfdInn a``fakbn‚
c}}w5//ttt+ufdinn+oyd/ynro~ybnr/mob~jnk}r/Amajr Cnf`n_RnkroyrNswo
AkacnfjRnw}72_\1_777+ww}+
X>Z Eoak Manjnk, \fkbnk} Yfejnk, ‐Ko}n ok kajfkd‚
c}}w5//bryb+kfr}+do|/Byvw}o]oo`hf}/anr/yfekman`/Yfekman`*ajjnkmnm+wml +
X<Z Jo}oyo`a jb12169 ma}arcnn}+c}}w5//n*ttt+jo}oyo`a+boj/lf`nr/yl_fl/mob/ma}a_rcnn}/JB12169MR+wml,977=+
X4Z Wnmnyrnk, Joy}nk akm ]cokd, ]cak Hfj ‐Loyja}fok ol Rnb~yn Tfyn`nrr Am*cobRnkroy Kn}toyhr‚, Jar}ny ]cnrfr fk Fkloyja}fok akm Bojj~kfba}fok]nbcko`odv, Admny ^kf|nyrf}v Bo``ndn,Dyfjr}am, E~kn 977=+
X3Z Rar}yv, Ka|nnk akm Tadkny,Ma|fm ‐Rnb~yf}v Bokrfmnya}fokr loy FNNN379+1>+= Kn}toyhr‚, ^kf|nyrf}v ol Ba`floykfa, Inyhn`nv, 977=+
X6Z ]aknia~j, Akmynt R+, ‐Bojw~}ny Kn}toyhr‚, =}c, Wynk}fbn*Ca`` ol Fkmfa,Knt Mn`cf, 117771 9772+
X17Z ]cn Ufdinn a``fakbn+
c}}w5//ttt+ufdinn+oyd X11Z ***, ‐Fk}yom~bn wo}nk}fa` jnjinyr ok }cn }aydn} jayhn}r ol UfdInn akm inknlf}r ol
eofkfkd‚, Njiny Boywoya}fok,Ior}ok,Jav 977=+
92