Bab 4 : Sebatian Karbon Latihan 1 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis kepelbagaian sebatian karbon.

1.

Sebatian

Hidrokarbon

Definisi Sumber semulajadi

1. _________________

2. _________________

3. _________________

SEBATIAN

KARBON

Sebatian karbon ialah sebatian yang mengandungi elemen ____________ .

Definisi

Sebatian

organik

Sebatian

inorganik

Pengelasan

Perbezaan

Terbakar dalam udara

menghasilkan karbon

Saiz molekul atau

sebatian

Keterlarutan

Contoh

Sumber

Latihan 2 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis alkohol dan kesannya terhadap kesihatan. 1. Rajah menunjukkan proses penghasilan alkohol dalam makmal.

(a) Namakan proses yang berlaku dalam kelalang kon

(b) Apakah gas yang mengeruhkan air kapur?

(c) Lengkapkan persamaan tindak balas di bawah yang menunjukkan tindak balas dalam kelalang kon.

Hasil penapaian kemudian dimasukkan ke dalam kelalang bulat seperti ditunjukkan oleh rajah di bawah .

Glukos Karbon dioksida + Enzim zimase

Yis

Fermented product

Liquid X

(d) Lukiskan anak panah yang menunjukkan arah pengaliran air masuk dan keluar dari Kondenser Liebig.

(e) Namakan cecair X Namakan proses yang berlaku dalam kelalang kon

(f) Berapakah suhu optimum bagi cecair X?

2. Nyatakan ciri-ciri alkohol

3. Nyatakan kegunaan alkohol

(i)

(ii)

(iii)

(iv)

CIRI-CIRI

ALKOHOL

4. Kesan alkohol terhadap kesihatan:

(a) Kesan alkohol terhadap otak:

(b) Kesan alkohol terhadap sistem saraf dan badan:

Kesan terhadap serebrum

Mengganggu__________

dan _________________

_________________ dan

______________ akan

terganggu

Kesan terhadap serebelum

Koordinasi badan dan

________________

terjejas

Kesan terhadap hati

Merosakkan sel hati

dan menyebabkan

_______________

______________.

Kesan terhadap serebrum

Alkohol ______________

Lapisan dalaman perut

menyebabkan __________.

Dalam kes serius, __________

akan berlaku.

Kesan terhadap sistem

saraf

Tindak balas refleks

akan menjadi

______________.

Kesan terhadap kulit

arteries akan

______________

dan menyebabkan

__________________

dari badan.

Latihan 3 Bidang Pembelajaran: Sebatian karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis lemak dan kesannya terhadap kesihatan.

1.

Lemak ialah sebatian organik yang terdiri dari unsur

2. Perbezaan antara lemak tepu dan lemak tak tepu.

Lemak tepu Perbezaan Lemak tak tepu

Sumber

Keadaan suhu bilik

Takat lebur

Bilangan atom hidrogen dalam molekul

Kesan terhadap kesihatan

3.Nyatakan 3 kesan terhadap kesihatan manusia akibat pengambilan lemak tepu berlebihan

(i)

(ii)

(iii)

4. Rajah di bawah menunjukkan perubahan pada lumen arteri. Apakah X? …………………………………………………………………………………

Keratan rentas arteri

normal

Lumen

Keratan rentas arteri

yang tersumbat

X

Latihan 4 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis kelapa sawit dan kepentingannya terhadap pembangunan negara. 1. Rajah 1 menunjukkan keratan rentas buah kelapa sawit Rajah 1

(a) Namakan bahagian Y: Z:

(b) Bahagian manakah pada buah kelapa sawit yang menghasilkan paling banyak minyak?

(c) Namakan proses bagi menghasilkan minyak sawit dari buah sawit

(d) Nyatakan satu kelebihan minyak kelapa sawit terhadap kesihatan

(e) Bulatkan bahan yang terhasil dari minyak sawit pada rajah

2. Namakan proses-proses yang terlibat dalam pengekstrakan minyak sawit.

Peringkat Proces Kaedah

1 (i) …………….

Buah sawit dipanaskan (stim) untuk (a) Membunuh bakteria dan fungi (b) Lembutkan buah (c) Meleraikan buah dari tandan (d) Hentikan dekomposit pada minyak

2 (ii) ……………. Memisahkan buah dari tandan.

3 (iii) …………….

Buah sawit dihancur dan dicerna.

Mengasingkan sabut dengan tempurung.

4 (iv) …………….

Minyak diekstrak dari sabut menggunakan mesin tekanan hidraulik.

5 (v) ……………. Menapis partikel pepejal

Tangkai

Tempurung

6 (vi) …………….

Stim dialirkan melalui minyak bagi menghilangkan bau busuk

Minyak sawit diaktifkan dengan karbon bagi membuang warna.

3. Nyatakan kegunaan minyak sawit.

(i)

(ii)

(iii)

4. Rajah 2 menunjukkan proses pengekstrakan minyak sawit dalam makmal.

Rajah 2

(a) Namakan peringkat X

(b) Pada peringkat yang manakah mikroorganisma pada buah kelapa sawit dihapuskan?

(c) Di kilang minyak sawit, namakan peringkat selepas peringkat penapisan

d (i)

Apakah M?

(ii)

Namakan satu vitamin yang terdapat dalam M

.

Peringkat : Pensterilan

Peringkat X : ……………………….

Peringkat : Penurasan

Air

Buah kelapa sawit

Alu

Minyak kelapa sawit dari peringkat X

Buah kelapa sawit

Latihan 5 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis pembuatan sabun daripada minyak dan tindakan pencucian sabun. 1. Rajah 1 menunjukkan proses pembuatan sabun.

Rajah 1

(a) Namakan tindak balas antara minyak kelapa dengan larutan Natrium hidroksida pekat

(b) Bagaimana sabun diasingkan daripada campuran tersebut?

(c) Apabila hasil diuji dengan kertas litmus merah ia bertukar menjadi biru. Apakah inferens yang boleh dibuat daripada pemerhatian ini?

(d) Tuliskan persamaan tindak balas bagi pembuatan sabun.

. (e) Molekul sabun boleh dibahagikan kepada dua bahagian seperti dalam rajah 2 di bawah.

Rajah 2

(i) Namakan bahagian P dan Q

P : .....................................................................................................................

Q : ....................................................................................................................

(ii) Bahagian manakah pada molekul sabun akan larut dalam minyak dan gris semasa pakaian

dibasuh?

.............................................................................................................................................

P Q

2. Rajah 3 menunjukkan tindakan pencucian sabun. Isikan tempat kosong dengan jawapan

yang sesuai.

air

kain

Bahagian __________________ molekul

sabun akan larut dalam gris manakala

bahagian __________________ larut

dalam air.

air

kain

Pergerakan air menyebabkan bahagian

_________________ molekul sabun larut

dalam____________ akan diangkat. Oleh

itu, bahagian ________________ larut

dalam _________________ akan ditarik..

Kotoran akan dibuang.

Rajah 3

Latihan 6 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon. Hasil Pembelajaran: Memahami polimer asli.

Apakah proses yang ditunjukkan oleh P dan Q pada rajah di bawah?

(i) Proses P : …………………………………………………….

(ii) Proses Q : ……………………………………………………

(e) Apakah maksud polimer asli?

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

(f) Namakan monomer bagi polimer asli berikut.

Polimer asli Monomer

Kanji

Protein

Lemak

Getah asli

Selulosa

Proses P

Proses Q Monomer

(unit kecil)

Polimer

(molekul rantai panjang)

Polimer

Sebatian yang dihasilkan dari rantai molekul panjang yang terdiri daripada __________

yang bersambungan.

2. Rajah 2 menunjukkan kesan bahan Y terhadap molekul getah.

(a) Namakan monomer bagi

lateks.

(b) Namakan bahan Y.

(c) Nyatakan tindakan bahan Y

terhadap molekul getah.

(d) Namakan bahan yang boleh

mengelakkan dari getah

tergumpal

(e) Berikan satu ciri bagi getah

asli.

Proses penghasilan getah vulkan ditunjukkan oleh persamaan di bawah.

(f) Apakah proses X?

…………………………………………………………………………………….

(g) Lukiskan rajah struktur molekul getah tervulkan dalam kotak di bawah. (h) Nyatakan 2 kelebihan getah tervulkan berbanding getah asli.

(i) ………………………………………………………………………………..

(ii)………………………………………………………………………………..

bahan Y Membrane

bercas

negatif

Molekul getah

Rajah 2

Getah

tergumpal

Getah asli Getah tervulkan Proses X

Latihan 6 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon. Objectif: Memahami Polimer asli. 1. Rajah menunjukkan satu eksperimen untuk membandingkan kekenyalan getah asli, (Getah P)

dengan getah asli yang dicelup dalam larutan sulfur monoklorida, (Getah Q).

(a) Hipotesis eksperimen

(b) Mengenalpasti pemboleh ubah

Tetap

Dimanipulasikan

Bergerak balas

(c) Berdasarkan eksperimen ini, getah manakah yang lebih kenyal?

Gunting

Getah asli

Bikar

Larutan

Sulfur

monoklorida

Klip Klip

Klip

Pemberat

500 g

Pemberat

500 g

Klip

Selepas

pemberat dan klip

dilepaskan

(d) Tandakan ( ) objek yang diperbuat daripada getah asli yang melalui proses Q. 2. (a) Berdasarkan pernyataan di atas, tulis satu hipotesis yang sesuai.

(b) Huraikan satu eksperimen yang boleh dijalankan di makmal untuk membuktikan hipotesis itu. Huraian anda hendaklah mengandungi perkara berikut;

(i) Tujuan eksperimen

(ii) Mengenalpasti pemboleh ubah

Tetap

Dimanipulasikan

Bergerak balas

(iii) Senarai radas dan bahan

(iv) Prosedur

(v) Penjadualan data

Tayar Belon Tapak kasut

Seorang pekebun getah ingin menjual lateks (susu getah) dan getah beku.

Pekebun itu mencampurkan sejenis alkali (ammonia) untuk

mengekalkannya dalam keadaan cecair. Untuk menghasilkan getah beku

pekebun itu mencampurkan asid (asid etanoik).

Bab 4 : Sebatian Karbon Latihan 1 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis kepelbagaian sebatian karbon.

1.

Sebatian

Hidrokarbon

Sebatian yang

mengandungi unsur

hidrogen dan karbon

sahaja

Definisi Sumber semulajadi

1. Petroleum

2. Gas asli

3. Arang batu

SEBATIAN

KARBON

Sebatian karbon ialah sebatian yang mengandungi elemen karbon.

Definisi

Sebatian

organik

Sebatian

inorganik

Dari benda hidup

dan mati

Bukan dari benda

hidup

Pengelasan

Perbezaan

Terbakar dalam udara

menghasilkan karbon

Saiz molekul atau

sebatian

Keterlarutan

Contoh

Ya

Biasanya besar

Larut dalam pelarut

organik

Kanji, susu, gula,

minyak sawit,

daging, getah

Tidak kecuali

sebatian karbonat

Kecil

Larut dalam pelarut

tidak organik

Petroleum, gas asli

dan arang batu

Sumber

Bab 4 Latihan 2 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis alkohol dan kesannya terhadap kesihatan. 1. Rajah menunjukkan proses penghasilan alkohol dalam makmal.

(a) Namakan proses yang berlaku dalam kelalang kon

Penapaian

(b) Apakah gas yang mengeruhkan air kapur?

Karbon dioksida

(c) Lengkapkan persamaan tindak balas di bawah yang menunjukkan tindak balas dalam kelalang kon. Hasil penapaian kemudian dimasukkan ke dalam kelalang bulat seperti ditunjukkan oleh rajah di bawah .

(d) Lukiskan anak panah yang menunjukkan arah pengaliran air masuk dan keluar dari Kondenser Liebig.

Glukosa Etanol Karbon dioksida + Enzim zimase

Yis

Fermented product

Liquid X

(e) Namakan cecair X Namakan proses yang berlaku dalam kelalang kon

Etanol

(f) Berapakah suhu optimum bagi cecair X? 780C

2. Nyatakan ciri-ciri alkohol

3. Nyatakan kegunaan alkohol

(i) Boleh digunakan sebagai bahan api

(ii) Boleh dibuat kosmetik

(iii) Boleh dibuat ubat dan antiseptik

(iv) Digunakan untuk minuman beralkohol

CIRI-CIRI

ALKOHOL

Terbakar tanpa

jelaga

Larut dalam air

Tanpa warna

bau yang kuat

Neutral

Pelarut organik

baik

Takat lebur

Takat didih yang

rendah

4. Kesan alkohol terhadap kesihatan:

(a) Kesan alkohol terhadap otak:

(b) Kesan alkohol terhadap sistem saraf dan badan:

Kesan terhadap serebrum

Mengganggu pemikiran

dan tindakan terkawal

Pendengaran dan

penglihatan akan

terganggu

Kesan terhadap serebelum

Koordinasi badan dan

keseimbangan

terjejas

Kesan terhadap hati

Merosakkan sel hati

dan menyebabkan

korosis hati

______________.

Kesan terhadap serebrum

Alkohol bahanapi

Lapisan dalaman perut

menyebabkan menghakis.

Dalam kes serius, gastrik atau

ulser akan berlaku.

Kesan terhadap sistem

saraf

Tindak balas refleks

akan menjadi perlahan.

Kesan terhadap kulit

arteri akan

mengembang

dan menyebabkan

kehilangan haba

dari badan.

Bab 4 Latihan 3 Bidang Pembelajaran: Sebatian karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis lemak dan kesannya terhadap kesihatan.

1.

Lemak ialah sebatian organik yang terdiri dari unsur

Karbon

Hidrogen

Oksigen

2. Perbezaan antara lemak tepu dan lemak tak tepu.

Lemak tepu Perbezaan Lemak tak tepu

Haiwan Sumber Tumbuhan

Pepejal Keadaan suhu bilik Cecair

Tinggi Takat lebur Rendah

Lebih Bilangan atom hidrogen dalam molekul

Kurang

Buruk Kesan terhadap kesihatan Baik

3.Nyatakan 3 kesan terhadap kesihatan manusia akibat pengambilan lemak tepu berlebihan

(i) Tekanan darah tinggi

(ii) Serangan jantung

(iii) Strok

4. Rajah di bawah menunjukkan perubahan pada lumen arteri. Apakah X? Lemak

Keratan rentas arteri

normal

Lumen

Keratan rentas arteri

yang tersumbat

X

Bab 4 Latihan 4 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis kelapa sawit dan kepentingannya terhadap pembangunan negara. 1. Rajah 1 menunjukkan keratan rentas buah kelapa sawit Rajah 1

(a) Namakan bahagian Y: Kernel Z: Sabut / Mesokap

(b) Bahagian manakah pada buah kelapa sawit yang menghasilkan paling banyak minyak?

Sabut / Mesokap

(c) Namakan proses bagi menghasilkan minyak sawit dari buah sawit

Pengekstrakan

(d) Nyatakan satu kelebihan minyak kelapa sawit terhadap kesihatan

Vitamin E / Vitamin E/ Rendah kolesterol/ Mempunyai beta karotena/ mengelakkan penyakit jantung

(e) Bulatkan bahan yang terhasil dari minyak sawit pada rajah

Tangkai

Tempurung

2. Namakan proses-proses yang terlibat dalam pengekstrakan minyak sawit.

Peringkat Proces Kaedah

1 (i) Pensterilan

Buah sawit dipanaskan (stim) untuk (a) Membunuh bakteria dan fungi (b) Lembutkan buah (c) Meleraikan buah dari tandan (d) Hentikan dekomposit pada minyak

2 (ii)Penanggalan Memisahkan buah dari tandan.

3 (iii) Pencernaan

Buah sawit dihancur dan dicerna.

Mengasingkan sabut dengan tempurung.

4 (iv)Pengekstrakan

Minyak diekstrak dari sabut menggunakan mesin tekanan hidraulik.

5 (v) Penurasan Menapis partikel pepejal

6 (vi) Penulenan

Stim dialirkan melalui minyak bagi menghilangkan bau busuk

Minyak sawit diaktifkan dengan karbon bagi membuang warna.

3. Nyatakan kegunaan minyak sawit.

(i) Minyak masak

(ii) Bahan kosmetik seperti krim dan pencuci muka

(iii) Minyak pelincir

4. Rajah 2 menunjukkan proses pengekstrakan minyak sawit dalam makmal.

Rajah 2

.

(a) Namakan peringkat X Pengesktrakan

(b) Pada peringkat yang manakah mikroorganisma pada buah kelapa sawit dihapuskan?

Pensterilan

(c) Di kilang minyak sawit, namakan peringkat selepas peringkat penapisan

Penulenan

d (i)

Apakah M?

Minyak sawit

(ii)

Namakan satu vitamin yang terdapat dalam M

Vitamin E//D//A//K

Peringkat : Pensterilan

Peringkat X :……………………

Peringkat : Penurasan

Air

Buah kelapa sawit

Alu

Minyak kelapa sawit dari peringkat X

Buah kelapa sawit

Bab 4 Latihan 5 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon Objektif Pembelajaran: Menganalisis pembuatan sabun daripada minyak dan tindakan pencucian sabun. 1. Rajah 1 menunjukkan proses pembuatan sabun.

Rajah 1

(a) Namakan tindak balas antara minyak kelapa dengan larutan Natrium hidroksida pekat

Hidrolisis minyak beralkali // saponifikasi

(b) Bagaimana sabun diasingkan daripada campuran tersebut?

dengan menambah sodium klorida (garam biasa)

(c) Apabila hasil diuji dengan kertas litmus merah ia bertukar menjadi biru. Apakah inferens yang boleh dibuat daripada pemerhatian ini?

Sabun adalah alkali

(d) Tuliskan persamaan tindak balas bagi pembuatan sabun.

Minyak kelapa + Natrium hidroksida sabun + gliserol

(e) Molekul sabun boleh dibahagikan kepada dua bahagian seperti dalam rajah 2 di

bawah.

Rajah 2

(i) Namakan bahagian P dan Q

P Q

P : Bahagian ekor (hidrophobik) Q : Bahagian kepala (hidrophilik)

(ii) Bahagian manakah pada molekul sabun akan larut dalam minyak dan gris semasa

pakaian dibasuh?

Ekor

2. Rajah 3 menunjukkan tindakan pencucian sabun. Isikan tempat kosong dengan jawapan

yang sesuai.

air

kain

Bahagian ekor molekul sabun akan larut

dalam gris manakala bahagian kepala

larut dalam air.

air

kain

Pergerakan air menyebabkan bahagian

kepala molekul sabun larut dalam air akan

diangkat. Oleh itu, bahagian ekor larut

dalam gris akan ditarik.. Kotoran akan

dibuang.

Rajah 3

Bab 4 Latihan 6 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon. Hasil Pembelajaran: Memahami polimer asli.

Apakah proses yang ditunjukkan oleh P dan Q pada rajah di bawah?

(i) Proses P : Pempolimeran

(ii) Proses Q : Penyahpolimeran

(e) Apakah maksud polimer asli?

Polimer asli ialah sejenis polimer yang dihasilkan dari benda hidup seperti tumbuhan dan haiwan

(f) Namakan monomer bagi polimer asli berikut.

Polimer asli Monomer

Kanji Glukosa

Protein Asid amino

Lemak Asid lemak dan gliserol

Getah asli Isoprena

Selulosa Glukosa

Proses P

Proses Q Monomer

(unit kecil)

Polimer

(molekul rantai panjang)

Polimer

Sebatian yang dihasilkan dari rantai molekul panjang yang terdiri daripada monomer yang bersambungan.

2. Rajah 2 menunjukkan kesan bahan Y terhadap molekul getah.

(a) Namakan monomer bagi lateks. Isoprena

(b) Namakan bahan Y. Asid Formik

(c) Nyatakan tindakan bahan Y terhadap molekul

getah.

Meneutralkan cas negatif

pada membran

(d) Namakan bahan yang boleh mengelakkan

dari getah tergumpal

Ammonia

(e) Berikan satu ciri bagi getah asli. Elastik// lembut//tidak

tahan haba

Proses penghasilan getah vulkan ditunjukkan oleh persamaan di bawah.

(f) Apakah proses X?

Pemvulkanan

(g) Lukiskan rajah struktur molekul getah tervulkan dalam kotak di bawah. (h) Nyatakan 2 kelebihan getah tervulkan berbanding getah asli.

(i) Lebih kuat / keras / lebih elastik

bahan Y Membrane

bercas

negatif

Molekul getah

Rajah 2

Getah

tergumpal

Getah asli Getah tervulkan Proses X

S S

S S

Atom Sulphur

Molekul getah

(ii)Lebih tahan haba

Bab 4 Latihan 6 Bidang Pembelajaran: Sebatian Karbon. Objectif: Memahami Polimer asli. 1. Rajah menunjukkan satu eksperimen untuk membandingkan kekenyalan getah asli,

(Getah P) dengan getah asli yang dicelup dalam larutan sulfur monoklorida, (Getah Q).

(a) Hipotesis eksperimen

Getah yang direndam dalam sulfur monoklorida adalah lebih elastik

(b) Mengenalpasti pemboleh ubah

Tetap Jenis getah

Bergerak balas Panjang asal getah asli

Gunting

Getah asli

Bikar

Larutan

Sulfur

monoklorida

Klip Klip

Klip

Pemberat

500 g

Pemberat

500 g

Klip

Selepas

pemberat dan klip

dilepaskan

(c) Berdasarkan eksperimen ini, getah manakah yang lebih kenyal?

Jalur/ Getah Q

(d) Tandakan ( ) objek yang diperbuat daripada getah asli yang melalui proses Q 2. (a) Berdasarkan pernyataan di atas, tulis satu hipotesis yang sesuai. Asid akan menggumpalkan lateks // Alkali tidak menggumpalkan lateks

(b) Huraikan satu eksperimen yang boleh dijalankan di makmal untuk membuktikan hipotesis itu. Huraian anda hendaklah mengandungi perkara berikut;

(i) Tujuan eksperimen

Mengkajij kesan asid dan alkali ke atas lateks

(ii) Mengenalpasti pemboleh ubah

Dimalarkan Isipadu lateks // Isipadu alkali dan asid

Dimanipulasikan Jenis bahan kimia // asid dan alkali

Bergerak balas Penggumpalan lateks // keadaan lateks

(iii) Senarai radas dan bahan

Lateks, larutan ammonia, Asid etanoik, bikar, rod kaca, penitis

(iv) Prosedur

Seorang pekebun getah ingin menjual lateks (susu getah) dan getah beku.

Pekebun itu mencampurkan sejenis alkali (ammonia) untuk

mengekalkannya dalam keadaan cecair. Untuk menghasilkan getah beku

pekebun itu mencampurkan asid (asid etanoik).

Tayar Belon Tapak kasut

1.20 cm3 lateks dituangkan ke dalam bikar A dan bikar 2. 10 titis asid etanoik dittiskan ke dalam lateks dalam bikar A dan dikacau dengan rod kaca. 3. 10 titis larutan ammonia dititiskan ke dalam lateks dalam bikar B dan dikacau dengan rod kaca. 4. Kedua-dua bikar dibiarkan selama 10 minit. 5. Perhatikan dan rekodkan keadaan lateks/ penggumpalan lateks

(v) Penjadualan data Jenis bahan

kimia

Penggumpalan

lateks // keadaan

lateks latex

Lateks + asid

Lateks + alkali