Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

download Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

of 13

Transcript of Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    1/13

    ANALISIS PSIKOLOGIS TOKOH DALAM NOVEL BELENGGU KARYA ARNIJN PANE

    ANALISIS PSIKOLOGIS TOKOH DALAM NOVEL BELENGGU

    KARYA ARNIJN PANE

    Mida Hidayatul Aisyiyah (!""#$% Sa&i' Hidayat (!"$%

    Eda) *idyastuty P&ati+i (!",$% Nu&ul Hidayati (!"-$%

    Su.&i Ha&tii (!!""/,$% Khusul Kh0ti1ah (!!"",#$

    K2las IV 3

    Ui42&sitas Muha11adiyah Pu&+0&250

    PENDAHULUAN

    A&1i5 Pa2 adalah s20&a) sast&a+a a)6ata Pu5a))a Ba&u7 Ia 5u)a 12&u.a6a

    salah satu t060h .2di&i 1a5alah Pu5a))a Ba&u (#88$7 A&1i5 dilahi&6a di Mua&a

    Si.0)i (Su1at2&a Uta&a$% - A)ustus #"- da 12i))al di Ja6a&ta% 9 :2;&ua&i

    #2d2&u) s2dih7 Dala1 042l B2l2))u% A&1i5 Pa2 s2di6it

    122>2&ita6a s0s06 di&iya dala1 t060h Su6a&t007

    K2l2;iha da&i 042l B2l2))u adalah 042l ya) 12)a6at .0t&2t 62hidu.a

    &u1ah ta))a ya) tida6 ha&10is7 T060h dala1 042l itu sa1a= sa1a

    12)2d2.a6a 2)0 s2hi))a ;aya6 .2&d2;ata ya) 1u>ul7 A&1i5 Pa2

    1a1.u 12))a1;a&6a 60disi da 62adaa 5i+a .a&a t060h ya) ;2)itu ya+al2+at d2s6&i.si da dial0) ? dial0) .a&a t060h di dala1 042l7

    B2&dasa&6a 62yataa di atas% .2ulis t2&ta&i6 utu6 12)aalisis s2;uah 042l

    ya) ;2&5udul B2l2))u 6a&ya A&1i5 Pa27 P21;ahasa t2&s2;ut .2ulis +u5ud6a

    dala1 s2;uah 1a6alah ya) ;2&5udul @Aalisis Psi60l0)is N042l B2l2))u 6a&ya

    A&1i5 Pa27

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    2/13

     TEORI ANALISIS PSIKOLOGIS

    Psi60l0)i sast&a 12&u.a6a >a;a) il1u sast&a ya) 12d26ati sast&a da&i

    sudut .si60l0)i7 P2&hatiaaya da.at dia&ah6a .ada .2)a&a)% .21;a>a% atau

    62.ada t26s itu s2di&i7 P2d26ata .si60l0)i t2&hada. t26s ;2&la)su) s2>a&a

    d2s6&i.ti'7 Ahli .si60l0)i 12a'si&6a 625i+aa s2s20&a) 12lalui u>a.a ?

    u>a.aya da i1a5iasiya% d21i6ia 5u)a ahli sast&a 12a'si&6a u)6a.a

    ;ahasa ya) ada di dala1 t26s (Ha&t060 da Rah1at0% #-9 !9=!

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    3/13

    (##/99$ ;ah+a 0&a) da.at 12)a1ati ti)6ah la6u .a&a t060h dala1 6a&ya

    sast&a d2)a 121a'aat6a .2&t0l0)a ilu .si60l0)i7 A5a&a :&u2d dala1 duia

    .si60l0)i lai1 dis2;ut s2;a)ai .si60aalisis ya) 1226a .ada .2y2lidi6aya

    .ada .&0s2s 625i+aa dala1 62tida6sada&a7 Psi60aalisis da.at dia&ti6a s2;a)ai

    .21aha1a t2ta) 62hidu.a .si6is ya) disada&i dala1 6aita ya) l2;ih ti))i

    dala1 62hidu.a .si6is ya) tida6 disada&i7

     T20&i .si60aalisis 12u&ut Si)1ud :&2ud t2&di&i da&i ti)a as.26% yaitu

    7 Das Es (th2 Id$

    Id atau as.26 ;i0l0)is da&i 62.&i;adia ii adalah as.26 ya) 0&isiil7 B2&'u)si

    d2)a ;2&.2)a) .ada .&isi. @62i61ata% yaitu 12>a&i 622a6a da

    12)hida&6a di&i da&i 62tida62a6a7 (Su&ya;&ata% ##,"/$

    Id da Es adalah R2s2&4i0& atau +adah dala1 5i+a s2s20&a) ya) ;2&isi6a

    d0&0)a ? d0&0)a .&i1iti' ya) dis2;a;6a .&i1iti42 d&i42s atau i2& '0&>2s

    atau i2& u&)2s7 D0&0)a ? d0&0)a .&i1iti' ii 12&u.a6a d0&0)a ? d0&0)a

    ya) 12)h2da6i a)a& s2)2&a di.2uhi atau dila6saa6a7 Kalau d0&0)a ii

    di.2uhi d2)a s2)2&a 1a6a t2&>a.ai .2&asaa s2a)% .uas7 Salah satu

    d0&0)a .&i1iti' dala1 Id adalah d0&0)a s26suil ya) di62al d2)a li;id0

    (Di&)a)ua&sa% #-8 98$7 Da&i .2da.at .a&a ahli di atas% da.at disi1.ul6a

    ;ah+a Id adalah as.26 ;i0l0)is 62.&i;adia ya) ;2&hu;u)a d2)a .&isi.

    62s2a)a atau .21uasa d0&0)a s26sual7

    !7 Das I>h (th2 E)0$

    Atau as.26 .si60l0)is 62.&i;adia ii ti1;ul da&i 62;utuha 0&)aisasi utu6 da.at

    ;2&hu;u)a d2)a duia lua& s2>a&a &2alistis7 Tu5uaya 1asih dala1 )a&is

    62.2ti)a 0&)ais12 % yaitu 12da.at 622a6a da 12)hida&6a di&i& da&i

    62tida62a6a % t2ta.i dala1 ;2tu6 da s2suai 60disi ? 60disi du;ia &iil7 S2suai

    d2)a 62yataa ;ai6 itu 62yataa ;2da ? ;2da 1aua.u 62yataa ilai ?

    ilai s0sial7 (Su&ya;&ata % ##, "/$

    :i&daus 12)ata6a 2)0 adalah la.isa .si6is ya) t2&;2tu6 6a&2a hu;u)a id

    d2)a duia lua&7 E)0 ;iasaya 12)a+al da 1226a d0&0)a id ya) 6uat7

    S2;aia 2)0 ya) 1u>ul ;2&si'at sada& % s2.2&ti .2&s2.si lahi&iah% .2&s2.si

    ;atiiah da .&0s2s it2l26tual7 A6titas .&asada&ya da.at ;2&u.a 'u)si i)ata7

    E)0 s2lu&uhya di6uasai 0l2h .&isi. &2alitas % s2.2&ti ta1.a6 dala1 .21i6i&a ya)

    0;526ti'% ya) s2suai d2)a tututa s0sial da 12)u)6a.6a 12lalui ;ahasa7

    (#-9 /8$7

    Da.at disi1.ul6a ;ah+a 2)0 adalah as.26 .si6il0)is da&i 62.&i;adia ya)

    1u>ul s2t2lah adaya hu;u)a d2)a duia lua& atau li)6u)a7 E)0 ;2&si'at

    1226a id ya) 6uat dala1 ;2tu6 a6ti4itas sada& da .&asada& d2)a

    ;2&.2)a) .ada .&isi. 62yataa atau &2ality .&i>i.l27

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    4/13

    87 Das U2;2& I>h (th2 su.2&2)0$

    Atau as.26 s0si0l0)is 62.&i;adia ii 12&u.a6a +a6il ilai ? ilai t&adisi0al s2&ta

    >ita ? >ita 1asya&a6at s2;a)ai1aa dita'si&6a 0&a)tua 62.ada aa6 ? aa6ya %

    ya) dia5a&a6 (di1asu66a$ d2)a ;2&;a)ai .2&itah da la&a)a7 Su.2&2)0

    l2;ih 12&u.a6a hal ya) @id2al da&i .ada hal ya) @&iil % l2;ih 12&u.a6a62s21.u&aa da&i.ada 62s2a)a7 Ol2h 6a&2a itu da.at dis2;ut 5u)a d2)a

    as.26 10&al da&i 62.&i;adia7

    B2&'u)siya Das U2;2& I>h (th2 su.2&2)0$ iti da.at dilihat dala1 hu;u)a d2)a

    62ti)a as.26 62.&i;adia % yaitu

    a7 M2&ita)i i1.lus ? i1.lus das Es % t2&uta1a i1.lus ? i1.lus s26sual a)&2si' 

    ya) .2&tayaaya sa)at dit2ta) 0l2h 1asya&a6at7

    ;7 M2d0&0) das I>h utu6 l2;ih 12)25a& hal ? hal ya) 10&alitas da&i .ada

    &2alitas7

    >7 M2)25a& 62s21.u&aa (Su&ya;&ata % ##, "/ ? ",$

    :i&daus (#-9 -/$ 12)ata6a Su.2&2)0 di;2tu6 da&i .2&itah da la&a)a ya)

    data) da&i lua& (0&1a% a5a&a% 0&a) tua $ ya) di0lah s2d21i6ia &u.a s2hi))a

    t2&.a>a& 621;ali da&i di&i s2s20&a)7 Su.2&2)0 12&u.a6a la.isa 120la6

    s2suatu ya) 12la))a& .&isi. 0&1a 7 Su.2&2)0lah ya) 12y2;a;6a

    s2s20&a) 12&asa 1alu atau 121u5i s2suatu ya) dia))a. ;ai67 A6ti4itasya

    12yata6a &asa ;2&salah da &asa 12y2sal7 Si6a. s2.2&ti 0;s2&4asi di&i da 6&iti6

    di&i ;2&asal da&i Su.2&2)07 Su.2&2)0 12&u.a6a dasa& hati u&ai ya)

    12ya)6ut 1asalah 10&al7

    Da&i .2da.at .a&a ahli di atas% da.at disi1.ul6a su.2&2)0 adalah as.26

    s0si0l0)is 62.&i;adia ya) 12&u.a6a hal ya) @id2al da&i.ada ya) @&ill l2;ih

    1226a6a 62s21.u&aa da&i.ada 62s2a)a7 Su.2&2)0 12&u.a6a la.isa

    ya) 120la6 s2suatu y2) 12la))a& 0&1a7 Su.2&2)0 da.at di6ata6a s2;a)ai

    dasa& hati u&ai ya) 2&at hu;u)aya d2)a 10&al7

    K2dati.u 62ti)a as.26 itu 1asi) ? 1asi) 121.uyai 'u)si% .&isi. 62&5a% si'at

    da dia1i6a s2di&i ? s2di&i a1u% 62ti)aya ;2&hu;u)a d2)a &a.at

    s2hi))a tida6 da.at 121isah ? 1isah6a .2)a&uhya t2&hada. ti)6ah la6u

    1ausia7

     T20&i ya) di621u6a6a 0l2h Si)1ud :&2ud t2ta) .si60aalisisya 121ili6i

    62l21aha yaitu tida6 121;i>a&a6a 1asalah 62i1aa t2ta.i haya t2&'06us

    .ada ta;i& 1i1.i7

     T20&i :&u2t tida6 haya s2;atas utu6 12)aalisis asal usul .&0s2s 6&2ati' s20&a)

    .2)a&a)7 Na1u% s2.2&ti halya .si60l0) 62ti6a 12)hada.i .asi2 utu6

    12)0;ati .2ya6itya% tida6 12)u&ai6a asal usul .2ya6itya% 12i6a d2)a

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    5/13

    ;2&>a6a. ? >a6a. da ;2&dial0) s2hi))a t2&u)6a. s21ua d2.&2si 12talya%

    yaitu 12lalui .2&yataa 62tida6sada&a ;ahasaya7 Bahasa iilah ya) 621udia

    diaalisis s2hi))a 12)hasil6a 62si1.ula dala1 .2)0;ataya7 Hal ya) sa1a

     5u)a dila6u6a dala1 aalisis ;ahasa s2;uah 6a&ya sast&a (Rata% !""/9!$7

    Da4id0F (###$ 12)21u6a6a ;ah+a t20&i .si60aalisis adalah satu t20&i.22litia :&2ud 12)2ai 62.&i;adia% a;0&1alitas% da .2&a+ata .2d2&ita7

    L2;ih la5ut di52las6a ;ah+a :&u2d (dala1 Da4id0F% ##//$ 12dasa&6a t20&i

    62.&i;adiaya .ada dua id2 ya) sa)at 12dasa&

    7 Ti)6ah la6u 1ausia t2&uta1a tida6 di6uasai 0l2h a6al% t2ta.i 0l2h alu&i

    i&&asi0al% alu&i 12y2&a)% t2&uta1a alu&i s26s7

    !7 S2;a)ia 62>il da&i .i6i&a 62)iata 1ausia 1u>ul da&i .&0s2s 12tal ya)

    disada&i da ya) .ali) ;2sa& 121.2)a&uhi ti)6ah la6u 1ausia adalah

    62tida6sada&a (suatu t21.at .2yi1.aa 62i)ia ? 62i)ia da i)ata$

    ya) tida6 .2&ah ti1;ul 12>a.ai 62sada&a atau t2lah t2&t26a% yaitu t2&d0&0)

    62lua& 62sada&a s2;a; 12i1;ul6a &asa ta6ut da 121ali6a dala1 di&i7

    :&2ud (dala1 Ka&t00% ##"!#$ 121;a2da6a ;2;2&a.a da2&ah 62sada&a da

    62tida6sada&a7 P2&ta1a% 62sada&a yaitu 12lalui .2)a1ata% 1a6a 62hidu.a

    .si6is itu ;isa disada&i7 K2dua% .&a62sada&a atau ;a+ah sada&% yaitu ;2&u.a isi ? isi

    .si6is ya) lat2 da ta))a.a ? ta))a.a ya) t2))2la1 ya) s2+a6tu ?

    +a6tu ;isa disada&i d2)a ;atua i)ata% .2)a1ata atau &2.&0du6si7 K2ti)a%

    60t26s ? 601.l26s t2&dasa&% yaitu 601.l26s t2&dasa& disada&i% t2ta.i a6i;at ?

    a6i;atya tida6 yata7 K221.at% 62tida6sada&a yaitu 62tida6sada&a ya) tida6

    1u)6i disada&6a7

    Ada.u 'a6t0& ? 'a6t0& .2y2;a; t2&5adiya .2&>2&aia dala1 &u1ah ta))a

    7 K2s2tia da K2.2&>ayaa Didala1 hal ii ya) s2&i) 6ali 125adi .asa)a

    &u1ah ta))a;2&>2&ai% dala1 hal ii ;ai6 .&ia atau.u +aita s2&i)

    6ali12)a;ai6a .2&aa 62s2tiaa da 62.2&>ayaa ya) di;2&i6a .ada

    tia..asa)a% hi))a ti1;ul s2;uah .2&s2li)6uha7

    !7 S26s Didala1 12la6u6a hu;u)a s26s d2)a .asa)a 62&a. 6ali

    .asa)a 12)ala1i tida6 .uas dala1;2&s2tu;uh d2)a .asa)aya% s2hi))a

    12i1;ul6a 6252uha tia.12la6u6a hal t2&s2;ut% da t2tuya ada ha&us

    12siasati ;a)ai1aa.asa)a ada 12da.at6a 62.uasa s2tia. 12la6u6a

    hu;u)a s26s7

    87 E6001i Ti)6at 62;utuha 26001i di 5a1a s26a&a) ii 121a6sa

    62dua.asa)a ha&us ;262&5a utu6 1212uhi 62;utuha 26001i

    62lua&)a%s2hi))a s2&i)6ali .2&;2daa dala1 .2da.ata atau )a5i 121;uat

    tia..asa)a ;2&s2lisih% t2&l2;ih a.a;ila sa) sua1i ya) tida6 121ili6i.262&5aa7

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    6/13

    /7 P2&i6aha Tida6 Diladasi &asa 3ita Utu6 6asus ya) satu ii ;iasaya

    t2&5adi 6a&a 'a6t0& tututa0&a) tua ya) 12)ha&us6a aa6ya 12i6ah

    d2)a .asa)a ya) sudahdit2tu6a% s2hi))a s2t2lah 125alai ;aht2&a

    &u1ah ta))a s2&i) 6ali.asa)a t2&s2;ut tida6 12)ala1i 62>0>06a7

    ANALISIS PSIKOLOGIS TOKOH DALAM NOVEL BELENGGU

    ARYA ARNIJN PANE

     T060h d&7 Su6a&t00 12&u.a6a t060h s2t&al >2&ita ii7 K0disi .si60l0)i Su6a&t00

    sa)at t2&lihahat da&i s2tia. alu& >2&ita di dala1 042l B2l2))u7 Di sa1.i) itu%

    t060h lai% Ny0ya Ei atau R0hayah da Tii 5u)a 121ili6i 60disi .si60l0)i ya)

    t2&)a1;a& sa)at yata7

    32&ita ii ;2&a+al da&i .2&i6aha d&7 Su6a&t00 da Su1a&tii ya) tida6 ha&10is7

    Di)i da .2uh d2)a 62t2)a)a7 T00 da Tii 12)2d2.a6a 2)0 1asi)=1asi) dala1 ;2&.2&ila6u7 Hal ii t2&lihat .ada 6uti.a >2&ita ;2&i6ut7

    @Ti;a=ti;a 62d2)a&a sua&a 10;il ;2&h2ti di .26a&a)a 1u6a7 B0l2h 5adi 0&a)

    121a))il 7777 Badaya sudah sia. a6a ;2&di&i% 1a6a 62d2)a&a la)6ah

    ist2&iya 12u5u .itu 1u6a7 Su6a&t00 121ada) 62.ada hala1a ;u6uya

    d2)a asyi6ya7 Ist2&iya sudah ha1.i& disa1.i)ya% s2;2ta& la)i t2tu a6a

    t2&d2)a& sua&aya 12a;i6% dudu6 di sada&a 62&0si 7777 ah% ;u6a% dia 121;2l06

    h2da6 12u5u 62 6a1a& tidu&% ti;a=ti;a .2&.ali)% lalu di;u6aya tasya% 621udia

    ti;a=ti;a 5autuh t2&l21.a& ;l0>=0t2 62 atas 125a di hada.a Su6a&t007

    @Su6a&t00 t2&625ut% 121ada) 62 a&ah ist&iya% t2ta.i ia sudah ;2&.ali) la)i%12u5u 62 6a1a& tidu&7 M2yala=yala dala1 hatiya% h2da6 t2&ha1;u& 6ata

    1a&ah da&i 1ulutya7 (B2l2))u#$

    Da&i 6uti.a di atas% t2&lihat 52las 62t2)a)a ata&a 62dua 5i+a t060h sua1i ist&i

    t2&s2;ut% ya) 125adi titi6 a+al 60Ci6 dala1 042l B2l2))u ii7

    B2&a)6at da&i 62tida6sada&a 12&26a ;2&dua atas s2;a; ya) 12i1;ul6a

    60Ci6 ;ati di ata&a 12&26a% 60Ci6=60Ci6 s2la5utya t2&us ti1;ul7 Su6a&t00

    12&asa tida6 ya1a d2)a 60disi &u1ah ya) di)i da si6a. ist&iya ya)

    tida6 12y2a)6a7 Hal ii 121;uat Su6a&t00 s2li)6u) d2)a salah satu

    .asi2ya (Ny0ya Ei ya) ;2la6a)a di62tahui s2;a)ai R0hayah% t21a la1aya$ya) da.at 122t&a16a hatiya7

    R0hayah 12&u.a6a .0t&2t +aita ida1aya7 T2&lihat da&i si6a. R0hayah ya)

    da.at 12layai la6i=la6i s2suai 60d&atya7 Hal ii t2&lihat .ada 6uti.a >2&ita

    ;2&i6ut7

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    7/13

    @D06t2&% tiada6ah .aas ha&i ii B0l2h6ah saya ta))al6a ;a5u tua d06t2& Dia

    tiada 12u))u 5a+a;a d06t2& Su6a&t00% d2)a s2)2&a dita))al6aya7

    S2sudah disa)6ut6aya ;a5u itu dia 621;ali% lalu ;2&lutut dihada.a su6a&t00%

    t2&us dita))al6aya s2.atuya% di.asa)6aya sadal ya) dia1;ilya da&i

    ;a+ah 62&0si Su6a&t007

    @Sudah s2dia% 6ataya d2)a s2yu1 si1.ul7

    Ka&t00 12&asa s20lah=0lah t2&>a.ai >ita=>itaya% 12&asa ;aha)ia di dala1 hatiya

    6a&2a di.2liha&a d21i6ia7 Ya) d21i6ia sudah la1a diati=atiya7 (B2l2))u

    88$

    S0s06 +aita s2.2&ti R0hayah lah ya) diida1=ida16a Su6a&t00 s2la1a ii utu6

    12)isi 6260s0)a 5i+aya s2;a)ai s20&a) la6i=la6i7 S2da)6a ist&iya% Tii%

    s20lah 12utut s2;uah 21asi.asi7 K2&as 62.ala da i)i hidu. ;2;as7 Hal ii

    t2&)a1;a& .ada .0t0)a >2&ita ;2&i6ut7

    @Dudu6lah I;u% 6ata6alah7 Nati saya d2)a&6a d2)a asyi67 Ditu&ut tida6ya

    lai .2&6a&a7

    @121a) Tii% 6ita ;2&laia .aha1777777777

    @S2.2&ti la)it da ;u1u% I;u

    @A6u ;u6a t2&lalu 60l0t7

     Tii t2&ta+a @Saya ya) t2&lalu 10d2&

    @M21a)% Tii K21udia disa1;u)ya d2)a su))uh=su))uh @6alau di

    1ata 6a1i% tiada ;ai6 6alau s20&a) ist2&i ;aya6=;aya6 62lua& 1ala1% tida6

    dit21ai sua1iya Mataya 121ada) 1u6a Tii d2)a ta5a17

     Tii 12l01.at ;2&di&i s2;a)ai di)i)it 6ala52)6i) @Bu6a6ah la6i6u 5u)a .2&)i

    s2di&ia M2)a.a a6u tiada ;0l2h A.a6ah ;2daya (B2l2))u,8$

    Padahal Tii ;2&si6a. d21i6ia s2;a)ai ;2tu6 .&0t2s% 6a&2a T00 dala1

    .ada)aya t2&lalu 1212ti)6a .262&5aa7 Ji+aya t2&si6sa d2)a si6a. da

    ti)6ah la6u sua1iya% T007

    @Ya% tutu.lah 1ulut7 Bia& ist&i1u t2&tu))u=tu))u7 Tida66ah da.at dituda satu

    .ati2t% ;uat 12521.ut ist2&i

    Dada Su6a&t00 12&asa l2)a7 Bu6a 6a&2a 62tahua 6a&2a di521.ut 1alah7

    @Bu6a 6au ;ila)% tiada usah di521.ut

    @Sia.a ;ila) Bu6a 6au ya) 12)ata6a h2da6 12521.ut a6u

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    8/13

     Tii 121ada)ya d2)a 1a&ah7

    @Bu6a 6au dia1 sa5a 6ata d06t2& Su6a&t00 a6a 121.2&taha6a di&i7

    @P2&lulah la)i a6u ;u6a 1ulut M2sti6ah a6u 12y21;ah=y12;ah la)i M2sti

    ;2&lutut di1u6a1u

    Pati2t% .ati2t% s2la1aya .ati2t% ist&iya t2&lata&% tida6 1alu 2)6au ist&i1u

    s2di&ia .ula)

     Tii 1asu6 62 6a1at tidu&% .itu ditutu.ya 62&as=62&as% 62d2)a&a di6u>i da&i

    dala1% s2;2ta& la)i 62d2)a&a ;ada t2&21.as dala1 t21.at tidu&7

    Su6a&t00 t2&dudu67 Mala1 itu dia tidu& di s0'a7

    Da&i 6uti.a di atas 6ita da.at 12lihat ;2)itu 62talya 60Ci6 .si60l0)is ya)

    12i1;ul6a 60Ci6 yata di dala1 &u1ah ta))a 12&26a ;2&dua7

     T00 da Tii s2;2a&ya t2&;2l2))u d2)a 60disi 5i+a 12&26a 1asi)=1asi)7

    Na1u% 12&26a tida6 12yada&iya% 12&26a t2&lalu 12utut d2)a .2sa)a

    1asi)=1asi) utu6 12)2&ti 60disi 12&26a7

     Tii s2di&i t2&.2&a)6a. .ada dua 5i+a7 Ia i)i 125adi +aita 10d2& ya) ;2;as

    d2)a s2)ala 62lia&a daya .i6i&ya7 Na1u% di sisi lai ia 5u)a i)i 125adi ist&i

    s25ati ya) 12layai sua1i7

    @Ratu .2sta 6ata 0&a)7 Tii s2a) 12)i)at6a +a6tu itu7

    Ratu .2sta77777777 ai& 1u6aya 125adi 1u&a1% t2&i)at .ula a6a .2sta di &u1ah

    Ni)sih% s2ha;is ;2&dasa% 5auh 1ala1% i)i hatiya 1a6a a)i% 62i)ia itut2&;it dala1 hatiya di t2)ah 5ala h2da6 .ula)% dia di;a+a7777 ah dia 12l01.at

    da&i s0'a% .2&)i 12)a1;il ;u6u7 Lalu ;a&i) la)i% di>a&iya hala1a t21.at dia

    ;2&h2ti 121;a>a tadi .a)i7 Di.a6saya .2&hatiaya 62.ada ;a>aa itu

    sa5a7 777777777

    S25u&us 621udia hatiya l2)a7 Di1ulaiya da&i 121;a>a7 Ja)a di62tahuiya

    ati a6u 12u))u dia7777 .i6i&aya t2&h2ti s2;2ta& ;2&hada.=hada.a d2)a

    hati 62>ilya7 La1a ;2a& dia .2&)i7 Di +a6tu ;2la6a)a ii dia s20lah=0lah &usuh%

    s20lah=0lah ;i1;a)7 Tiada t2ta. hat s2.2&ti dulu777777 La1a ;2a& dia .2&)i7 Di

    dalah 1atiya 1ulai t2a)7 S2;2ta& la)i data)7 T2&)a1;a& dala1 hatiya

    6a&t00 1asu6% l2tih% 125i5i) 4ali2sya7 Dia ;2&di&i 12ya1;ut sua1iya%

    dia1;ilya 4ali2s itu% disu&uhya dudu6 Ka&t00 di 62&0si7 Disi1.aya 4ali2s itu7 Dia

    621;ali la)i a6a 121;u6a6a s2.atu sua1iya% sa1;il ;2&taya t2ta) 0&a)=

    0&a) sa6it ya) ;a&u di6u5u)iya7 (B2l2))u ,,=,9$

     Tii 1ulai &idu d2)a T00% 62ti6a 5i+aya t2lah disada&6a 0l2h Ny0ya Rusdi07

    Na1u% 62&as 62.alaya 1asih t2&us ;2&>060l di dala1 5i+aya7 Tida6 ada s25a&ah

    dala1 hidu.ya utu6 tudu6 62.ada s2s20&a)7

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    9/13

    @Kada)=6ada) s2.ula)ya di &u1ah% t2&;it &asa 6asiha dala1 hati Tii 12lihat

    6a&t00 la)i 121;a>a% 12ati% 6alau=6alau ada la)i .ati2t data)7 Ada6ah di

    dala1 hatiya s2.i 5u)a s2.2&ti dala1 hati6u Rusuh )2lisah 6ada)=6ada)

     T2&;itlah 62i)iaya h2da6 ;2&>u1;u=>u1;u d2)a dia% h2da6 12&ia)6a

    12lalai6a hatiya% t2ta.i s2lalu t2&taha 0l2h .2&asaa s2)a7 T2&;itlah

    .i6i&aya @M2)a.a6ah 12sti a6u ya) dahulu 12)ha1.i&iya M2)a.a ;u6adia Ma6a t2&asa .ula .2&asaa s2.2&ti 1ala1 itu% s20lah=0lah 62hila)a t21.at

    .2)a)a ;a)i 5i+aya7 T00 tiada 121;2&i sada&a la)i7 Ma6a di>0;aya

    121;2&ai6a% 122)a66a 5i+aya7 (B2l2))u 9,$

     Tii t2&lihat s2di6it ;2&u;ah% 121;uat 62h2&aa .ada di&i T007 T00 1ulai

    12y2lidi6i a.a s2;2a&ya ya) t2&s2;uya dala1 5i+a Tii ya) 121ili6i s2;uah

    .a)a& 6060h ya) ;2)itu t2&lihadat dala1 6asat 1ata7

    @Tii 12u))u% ;2&ha&a.6a dia ha1.i&% t2ta.i ti))al t2&tu))u=tu))u7

    Dili&i6ya% T00 la)i 121;a>a% 62tia dia h2dal lalu% h2da6 62lua&% ta1.a6 da&i

    si6a. ta)a T00 1212)a) ;u6u% da&i 62adaa ;u6u itu 12ladai% T00 s2da)

    121.2&hati6aya7 Hatiya t2&tu))u=tu))u% 12ati6a ta;i6 T00% 12ati

    sa.aya @K21aa Tii Ma&i 6uata&6a7 T2ta.i tiada ia ;2&6ata% dia dia1 sa5a7 Di

    dala1 hati Tii s20lah=0alh 12&2ta6% ah la6i=la6i% 6alau sudah da.at% tiada .2duli

    la)i% 6alau ;2lu1% la)6ah 1aisya ;udiya% 1ais sa.aya% 1au dia

    12i))al6a .2la5a&aya7 (B2l2))u 9-$

     Tida6 da.at di.u)6i&i% T00 s2li)6uh d2)a R0hayah 6a&2a Tii ya) tida6

    da.at 121uas6a 5i+aya7 Ji+aya 1alah t2&.uas6a 62ti6a ;2&ada di sisi

    R0hayah7 Na1u% t2&;2&sit s2;uah 62)alaua ya) t2&a1at sa)at ya) di&asa6a

    0l2h Su6a&t007 Ia ;i)u)% dis0&i2tasi di dala1 hidu.ya7 Ii sa)at t2&lihat .ada

    .2))ala >2&ita .ada halala1 #=#87 Ada s2;uah 6utia. 6ali1at ya) ;2a&=;2a&

    12))a1;a&6a 60disi 625i+aa Su6a&t00 .ada saat itu7

    @Ma6sud6u7777% Ma6sud6u% tahu6ah 6ita dasa& hati 6ita s2di&i% a.a ya) 12)alu%

    ;2&sua&a% 12a)is dala1 hati 5i+a 6ita (B2l2))u #8$

    S2;uah ;a)6ai dis21;uyi6a s2&a.at a.a .u .asti t2&;0)6a&7 B2)itu .ula

    d2)a .2&s2li)6uha Su6a&t00 d2)a R0hayah7 Tii a6hi&ya tahu% 6a&2a

    ;2&ita itu t2&us 12y2;a& hi))a sa1.ai 62 t2li)aya 62ti6a ada a>a&a di S0l07

    @Tii t2&ta+a 62>il% 6ataya d2)a 1asa1 @M2)a.a tida6 Bu6a6ah 6a1i sudah

    la1a ;u6a sua1i ist2&i K21udia 6ataya d2)a t2&12u) @A2h% saya

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    10/13

    s2di&i tiada tahu% s2da) 0&a) di s0l0 sudah 1a6lu17 Pa1a6u% ;i;i6u ada

    ;2&taya7 Ru.aya 0&a) lai di 60ta ii suudah tahu .ula% a6u sa5a ya) ;2lu17

    Lalu 6ataya .ula d2)a 62&as @A6u 12sti 12a)% Tii tida6 1au 6alah7 Nati

    6u>a&i dia% 1adu6u itu7 (B2l2))u 8$

     Tii ;2a& adaya% ia 12data)i R0hayah disuatu ha&i7 Ia i)i 12>a>i 1a6i+aita 5ala) itu7 Na1u% +aita s2.2&ti a.a ya) ia t21u6a R0hayah

    dihada.aya adalah +aita l21;ut ya) .adai 12)h0&1ati 0&a) lai7 Hatiya

    >iut% yaliya su&ut7

    A6hi&ya Tii 12)i)i6a s2;uah .2&.isaha7 *alau.u ;2&at dala1 hatiya% ta.i

    1u)6i itu ya) t2&;ai6 utu6 &u1ah ta))aya7 Ia i)i 12)a;di dis2;uah

    l21;a)a s0sial di Su&a;aya7

    @Tida6 T00% 5a)a ;i>a&a6a .2&6a&a ya) sudah=sudah7 A6u tida6 h2da6

    12)ula)i >2&ita7 Ma&i 6ita 121ada) 62hada.a7 Tii ;2&h2ti s25u&us%

    621udia 6ataya @Tida66ah ;ai6 6alau777777% 6alau a6u .2&)i sa5a7 (B2l2))u 8itai Tii7 T2&lihat d2)a 62ha+ati&a

    ya) ia ta1.a66a7

     Tii da T00 a6hi&ya ;2a&=;2a& ;2&.isah7 M221.uh 5ala hidu. 1asi)=

    1asi)7 M2)0ya66a 5i+a=5i+a 12&26a% ya) s2;2a&ya tida6 12)i)i6aya7

    @M2&26a tiada tahu% s2da) 12la1;ai=la1;ai% sudah 5auh da&i .ada)a% ai& 1ata

     Tii 1ulai 12iti6% satu=satu% 621udia 12)ali&% 121;asahi .i.iya% ta)aya

    ;2&a)su&=a)su& .2&laha=laha 12la1;ai=la1;ai% lalu t2&h2ti7 Pada)aya

    1asuh 12u5u 62 stasi0% 621udia dia t2&dudu6 di t21.at dudu6% 12a)is

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    11/13

    12&2u)7 Di dala1 hatiya% s20lah=0lah ada ya) 12)isa. ha+a 62&as=62&as%

    s20lah=0lah a)i .uyuh7

    Di dala1 hati T00 t2&asa s2dih% ;2&>a1.u& du6a% s20lah=0lah ;a&u 121;a>a ;u6u

    ya) s2dih .2)ha;isaya% 621udia ditutu.7 H2da6 di si1.a atau

    di621;ali6a% s2.2&ti ;a&u 12d2)a& la)u ya) s2dih=s2dih% 621udia 60.di.uta& la)i 62 stasi0 lai% 6a&2a stasi0 duluya sudah ;2&h2ti7 (B2l2))u /!=

    /8$

     Ji+a T00 t2&)u>a) d2)a .2&.isahaya7 Ia ;2&ha&a. ;isa 12da.at6a

    62t2a)a di &u1ah R0hayah7 Na1u% s2t2lah sa1.ai &u1ah R0hayah% &u1ah

    t2&s2;ut t2lah di60s0)6a7 R0ya) 121ilih utu6 .2&)i 5u)a7

    @K21aa

    @1aa Ny0ya tayaya d2)a >2.at7

    @Sudah .2&)i% Tua7 (B2l2))u //$

    Hati T00 ;2&62.i)7 Na1u% s2)ala ;2l2))u 5i+a itu s2a6a t2&l2.as 121;2&i6a

    62;2;asa 62.ada s21uaya utu6 125alai 62hidu.a 1asi)=1asi) s2su6a

    62h2da6 5i+aya7

    Nu&hayati (12lalui Su&ya;&ata !""8 !, !-$ 12dis6&i.si6a .&0s2s 625i+aa

    1ausia ya) dis2;ut id% 2)0% da su.2&2)07 Id 12)a&ah .ada sist21 ;i0l0)is

    ya) 12&u.a6a sist21 0&i)ial 62.&i;adia7 Id t2&l2ta6 dala1 62tida6sada&a da

    ;2&isi a'su ? a'su% isti)% da s2;a)ai1aa ya) tida6 disada&i ya) ;2&sa1aya

    12utut 62.uasa7 Id dala1 042l ii t2&lihat .ada 62i)ia d&7 Su6a&t00 utu6

    12da.at6a .2&la6ua ;ai6 da&i Tii% ist&iya7 Ia i)i ist&iya s2.2&ti ist&i=ist&i

    0&a) 62;aya6a7 B2&i6ut 6uti.aya

    @A.a 6ataya tadi T2ta) .2&21.ua s26a&a) P2&21.ua s26a&a) h2da6

    sa1a ha6ya d2)a 6au1 la6i=la6i7 a.a ya) h2da6 disa1a6a7 Hal .2&21.ua

    ialah 12)u&us aa6 sua1iya% 12)u&us &u1a ta))a7 .2&21.ua s26a&a)

    3u1a 121ita ha6 sa5a .adai7 Kalau su1aiya .ula) 62&5a% ;2a& dia su6a

    12ya1;utya% t2ta.i ia lu.a 12)a5a6 sua1iya dudu6% ;ia& dita))al6aya

    s2.atuya7 Ta6 tahu6ah .2&21.ua s26a&a)% 6alau dia ;2&si1.uh dihada.a

    sua1iya a6a 12a))al6a s2.atuya% ;u6a6ah itu tada 6asih% tada s2tia

    A.a la)i ha6 .2&21.ua% lai da&i 121;2&i hati la6i=la6i7

    D06t2& su6a&t00 121ada) s2.atuya7 Dia t2&s2yu1% lu>u &asaya

    121;aya)=;aya)6a Tii dudu6 ;2&si1.uh di hada.aya s2da) asyi6

    12a))al6a s2.atuya7 M2)u&us ;l0>=0t2 sa5a dia tiada h2da67 Tiada

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    12/13

    h2da6 77777 B2tul6ah 6a&2a tida6 h2da6 Tii .2lalai di+a6tu ;2la6a)a ii%

    sa1.ai ;a&a) sula1aya dita&uhya di 125a itu7 Tii tahu% dia tiada su6a ada

    ;a&a) di saa% ;ia& ;l0>=0t2 itu 5a)a t2&s21;uyi7 dia tida6 su6a 121;ia&6a

    0&a) sa6it 12u))u tida6 .2&lu7 (B2l2))u 9$

    E)0 12&u.a6a as.26 s.i60l0)is da&i 62.&i;adia ya) ti1;ul 6a&2a 62;utuha

    0&)ais12 utu6 ;2&hu;u)a ;ai6 d2)a duia 62yataa da 125ala6a

    'u)siya ;2&dasa&6a .&isi. 62yataa7 Di duia ii 62yataa tida6 s2la1aya

    s2suai d2)a ha&a.a7 B2)itu 5u)a ya) diala1i 0l2h d&7 Su6a&t007 Ia ;2&ha&a.

     Tii ist&iya ;isa ;2&.2&ila6u s2.2&ti 0&a) 62;aya6a% 12)h0&1atiya%

    12layaiya7 Na1u% a.a ya) t25adi K2yataa ya) t2&5adi% Tii ;2&.2&ila6u

    s2;ali6ya7 Tii ;2&si6a. di)i t2&hada. sua1iya (T00$% 62&as 62.ala% tida6

    12layai sua1i% 5u)a tida6 12)h0&1atiya7

    @Ti;a=ti;a 62d2)a&a sua&a 10;il ;2&h2ti di .26a&a)a 1u6a7 B0l2h 5adi 0&a)

    121a))il 7777 Badaya sudah sia. a6a ;2&di&i% 1a6a 62d2)a&a la)6ah

    ist2&iya 12u5u .itu 1u6a7 Su6a&t00 121ada) 62.ada hala1a ;u6uya

    d2)a asyi6ya7 Ist2&iya sudah ha1.i& disa1.i)ya% s2;2ta& la)i t2tu a6a

    t2&d2)a& sua&aya 12a;i6% dudu6 di sada&a 62&0si 7777 ah% ;u6a% dia 121;2l06

    h2da6 12u5u 62 6a1a& tidu&% ti;a=ti;a .2&.ali)% lalu di;u6aya tasya% 621udia

    ti;a=ti;a 5autuh t2&l21.a& ;l0>=0t2 62 atas 125a di hada.a Su6a&t007

    Su6a&t00 t2&625ut% 121ada) 62 a&ah ist&iya% t2ta.i ia sudah ;2&.ali) la)i%

    12u5u 62 6a1a& tidu&7 M2yala=yala dala1 hatiya% h2da6 t2&ha1;u& 6ata

    1a&ah da&i 1ulutya7 (B2l2))u #$

    Su.2&2)0 12&u.a6a sist21 62.&i;adia ya) ;2&isi6a ilai=ilai da atu&a=

    atu&a ya) ;2&si'at 24aluati (12ya)6ut ;ai6=;u&u6$7 S2tia. t060h s2;2a&ya

    121ili6i su.2&2)0 di dala1 di&i 12&26a 1asi)=1asi)7 Na1u% s20lah 5i+a 12&26a

    i)i 121ai.ulasi 12)2ai su.2&2)0 ya) ada di dala1 dasa& hati 12&26a

    1asi) 1asi)7 Di dasa& hatiya s2;2a&ya Tii 12yada&i ;ah+a .2&ila6u6a

    tida6 +a5a& s2;a)ai s20&a) ist&i7 Ia i)i 5u)a 125adi ist&i s2;a)ai 0&a)

    62;aya6a7 Na1u% )2)suya t2&lalu ti))i% s2hi))a ia ;2&si6a. s2;ali6ya7

     Ju)a d2)a Su6a&t00% ia tahu ;ah+a .2&;uata s2li)6uhya salah7 Na1u% ia

    12>0;a 121ai.ulasi hatiya% ;ah+a tida6aya ;2a& 6a&2a ia tida612da.at6a a.a ya) ia i)i6a da&i ist&iya7 B2)itu 5u)a d2)a R0hayah% di

    dasa& hatiya ya) .ali) dasa& ia tahu ;ah+a 125adi s2li)6uha 0&a) itu salah%

    ta.i hatiya t2&us 121ai.ulasi utu6 12da.at6a 62s2a)a=62s2a)a

    duia+i7

  • 8/17/2019 Analisis Psikologis Tokoh Dalam Novel Belenggu Karya Arnijn Pane

    13/13

    PENUTUP

    Usu& 62tida6 sada&a t060h ? t060h dala1 042l B2l2))u 6a&ya A&1i5 P22%

    12u5u66a ;ah+a 12&26a 12)ala1i s25u1lah 60Ci6% ;ai6 60Ci6 ;ati

    1au.u 60Ci6 ata& t060h7 Misalya 60Ci6 ya) diala1i 0l2h t060h uta1a dala1

    042l t2&s2;ut yaitu T007 60Ci6 1u>ul 6a&2a 2)0 1asi) ? 1asi) ata&a T00d2)a ist&iya Tii7 E)0 62dua t060h t2&s2;ut 12y2;a;6a .2&t2)6a&a dalah

    &u1ah ta))a 12&26a7 Si Ka&tii ya) di)i t2&hada. Su6a&t00% 121;uat

    Su6a&t00 52uh da ;2&s2li)6uh d2)a .ati2ya yaitu R06hayah ya) tida6 lai

    adalah t21a la1aya7

    Ma6a 62tida6 sada&a ya) 1u>ul dala1 042l B2l2))u ;2&su1;2& .ada 60Ci6

    .&i;adi7 K22)0sia ya) 1u>ul dala1 di&i 1asi) ? 1asi) t2&yata 12i1;ul6a

    62s2)sa&aa .ada .iha6 lai7 s2hi))a 12i1;ul6a .2&s2li)6uha da

    62&2ta6a &u1ah ta))a ya) t2lah 12&26a ;ia7

    Dala1 042l t2&s2;ut t2&lihat 52las ;a+a t060h T00 121ili6i si6a. di)i da

    sa)at t2&tidas d2)a si6a. Tii ya) sa)at 2)0is7 Hal itulah ya)

    12)y2;a;6a ia 12la6u6a .2&s2li)6uha7

    DA:TAR PUSTAKA

    Gia5a&% Nu&hayati d667 !"!7 P2)6a5ia P&0sa :i6si T20&i da P&a6ti67 Su&a6a&ta7

    Pa2% A1&i57 !""-7 B2l2))u7 Ja6a&ta Dia Ka&ya7

    *i5aya% H2&u da S&i Ha&ti)tyas7 !""#7 P2)6a5ia P&0sa :i6si7 Pu&+0&250 P&0diP2didi6a ;ahasa da Sast&a Id02sia :KIP Ui42&sitas Muha11adiayah

    Pu&+0&250

    htt.+++7i'0s.2sial72t,"""/='a6t0&=u1u1=.2y2;a;=.2&>2&aia

    (diuduh .ada ha&i Ju1at% !9 A.&il !"8 .u6ul 87""$

    htt..&0l712&d26a7>01id02siaaa&1i5=.a2

    (diuduh .ada ha&i Sa;tu% !< A.&il !"8 .u6ul "#7""$