SAVAŞ, DANS VE SPOR

ÖZET

Bu çalışmanın amacı, savaş, dans ve sporun tarihte bir biri ile etkileşimlerini ve

bağlantılarını tespit etmektir. Çalışmada; insanların tarih boyunca yapmış oldukları dans

niteliği taşıyan fiziki eylemlerin amaçları üzerinde durulmuş, çeşitli dansların ve dans

figürlerinin neden yapıldığı irdelenmiştir. Yapılan dansların ve spor faaliyetlerinin

savaşçı kişiliğe ya da sporcu başarı düzeyine etkilerini anlamlandırmak hedeflenmiştir.

Bu kapsamda; Yeni Zelanda yerlisi Maori kabilesinin “Haka dansı”, artık spor

branşı sayılabilecek forma kavuşan Capoeira, Kafkas dans çeşitleri ve anlamları, “Cha

Cha Dans Eğitiminin Kardiyo-Respiratuvar Parametreler Üzerine Etkileri” üzerine

yapılmış olan çalışma incelenmiştir. Bulgular neticesinde Özellikle dövüş sporlarında,

kolların ve bacakların keskin hareket kombinasyonlarının danslardaki figürlerle

benzerlik gösterdiği ve kas gelişimine benzer etkileri olduğu saptanmıştır. Bu bize bazı

dans çeşitlerinin ve figürlerinin kas gelişimine, patlayıcı kuvveti arttırmaya, aerobik

kapasiteyi geliştirmeye ve aerobik kapasitedeki artışın, dans sporuyla uğraşma süresine

bağlı olarak artmakta olduğunu göstermektedir.

Anahtar kelimeler; Savaş, dans, spor

ABSTRACT

The purpose of this study is to assess the interaction and connection of war,

dance and sports in history. In the study, it was focused on the purpose of the physical

movements that hold characteristics of dance, were examined as to why the various

dances and dance moves. The goal of the study was to interpret the effects of

performed dance and sports activities to the combatant personality or level of success of

athletes.

In this context, the “Haka Dance” of Maoris, indigenous people from New

Zealand; Capeirai, which can now be considered a type of sports; various types of

Caucasian dance and their interpretations; and the "Effects of Cha Cha Dance Training

on Cardio-Respiratory Parameters" have been examined. The findings demonstrated

that there were similarities between the combination of sharp movements of arms and

legs, particularly in combat sports and dance figures, and that these sharp movements

had similar effects to muscle development. This shows us that some types of dance and

dance figures contribute to the muscle development, increase of explosive strength, and

development of aerobic capacity and that the aerobic capacity increases depending on

the time spent on dance sports.

Key words; War, dance, sport

ÖZET ................................................................................................................. i

ABSTRACT ..................................................................................................... ii

İÇİNDEKİLER ....................................................................................... Sayfa

1. GİRİŞ ........................................................................................................... 1

2. TANIMLAMALAR .................................................................................... 2

2.1 Savaş Nedir? ............................................................................................... 2

2.2 Savaş Çeşitleri Nelerdir? ............................................................................. 2

2.3 Dans Nedir? ................................................................................................. 3

2.4 Spor Nedir? ................................................................................................. 3

2.5 Spor Çeşitleri Nelerdir?............................................................................... 3

2.6 Sporun Amacı Nedir? .................................................................................. 4

2.7 Tarihte Spor ve Spor-Savaş İlişkisi ............................................................. 4

3. GENEL BİLGİLER .................................................................................... 5

3.1 Savaş – Dans Arasındaki İlişki .................................................................. 5 3.2 Haka Dansı ............................................................................................................. 5

3.3 Capoeira ................................................................................................................. 6

3.4 Kafkas Dansı .......................................................................................................... 6

3.5 Kafkas Halk dansı Türleri ve Anlamları ................................................................ 7

3.6 Dans - Spor Arasındaki İlişki ................................................................................. 8

3.7 Dansın Kardiyo-Respiratuvar Parametreler Üzerine Etkileri ................................ 9

3.2 Dövüş Efsanesi Buruce Lee’ nin Hayatında Dans ................................................. 9

4. SONUÇ ................................................................................................................. 10

KAYNAKÇA ............................................................................................................ 11

1. GİRİŞ

Konunun ilk önce başlığında yer aldığı haliyle; savaş-dans, dans-spor, spor-

savaş ilişkisinin ayrı ayrı incelenmesi ve birbiri ile olan ilişkisinin tespiti esas alınmış,

yöresel dansların ve çeşitli dans figürlerinin, tarihte yapılış amaçları ve fiziksel

performansa etkileri incelenmiştir. Bu kapsamda; Yeni Zelanda yerlisi Maori

kabilesinin “Haka dansı”, artık spor branşı sayılabilecek forma kavuşan Capoeira,

Kafkas dans çeşitleri ve anlamları, Cha cha dansının etkileri incelenmiştir.

Tarih boyunca insanlar kendilerini çeşitli tehditlerden savunmak zorunda

kalmışlardır. Ateşli silahların icadından önce, gücün, çevikliğin ve dayanıklılığın ön

planda olduğu dönemlerde insanlar kendilerini korumak için ne tip savunma

mekanizmaları geliştirmişlerdir? Güç, çeviklik, dayanıklılık ve teçhizat kullanmadaki

ustalık bir savaşçı için her zaman fazlasıyla önem arz etmiştir. Mesleği askerlik olan ve

savaşçı kişiliğindeki bireyler müttefiklerine üstünlük kurabilmek için en üst düzey

motorik performansa sahip olmak zorundadır. Savaşçı niteliği taşıyan bireylerin, savaş

dönemleri dışında bir araya gelindiğinde gerçekleştirmiş oldukları fiziki etkinlik bu

durumu etkilemektedir. Arkadaşlarla yapılan danslar, sadece bireylerin içindeki coşkuyu

dışavurumundan ibaret değildir. Çeşitli dans türlerinde ve figürlerinde oynayan bireyin

savaşçı kişiliğini ortaya koyar nitelikte hareket kombinasyonlarını görmek mümkündür.

Günümüzde özellikle başarılı sporcuların müsabaka yada karşılaşmalardan önce

ısınmak için yada motivasyon için, karşılaşmalardan sonra sevinirken yaptıkları danslar

onların başarı düzeyleriyle paralellik göstermektedir.

2. TANIMLAMALAR

2.1 Savaş nedir?

Savaş (eski tanımla Harp), barış yolu ile çözümlenemeyen sorunların çözümü

için bir devlet veya devletler grubunun, diğer bir devlet veya devletler grubuna karşı,

ulusal güçlerinin tamamını veya bir kısmını kullanarak yaptıkları mücadeledir.(1)

Savaş, çok daha büyük çapta olmak üzere, düellodan başka bir şey değildir. Bir savaşı

oluşturan sayısız kişisel düelloları tek bir kavram içinde toplamak istersek, iki güreşçiyi

düşünmemiz uygun olur. Her biri, fiziki gücü sayesinde, diğerini iradesine boyun

eğdirmeye çalışır; en yakın amacı hasmını alt etmek, yıkmak, böylece tüm direnişini

yok etmektir.

Demek oluyor ki, savaş, hasmı irademizi yerine getirmeye zorlayan bir şiddet

hareketidir.(2)

2.2 Savaş Çeşitleri Nelerdir?

İnsanoğlunun ilk savaşlarından bu yana dünyamız çok çeşitli savaşlar gördü.

Büyük cihangirlerin istila savaşları, hanedan savaşları, sömürge savaşları, din savaşları,

kurtuluş savaşları, devrim savaşları, siyaset bilimi açısından ilginç bir savaş tipolojisi

oluşturmaktadır. Ayrıca, modern savaş literatüründe “psikolojik savaş”, “soğuk savaş”,

“sıcak savaş”, “haklı savaş”, “dolaylı savaş”, “sınırlı savaş”, “az gerilimli savaş”,

“örtülü savaş”, “gerilla savaşı” gibi savaş türlerinden de bahsedilmektedir.(3)

Bizi ilgilendiren kısmıyla savaş; göğüs göğse muharebe ya da meydan savaşı

olarak tabir edilen haliyle, tarafların birbirlerine üstünlük kurmak için ateşli silah

kullanmadığı, ilkel silahlarla, karada gerçekleştirilen, güçlü olanın, becerikli olanın ya

da tekniği daha gelişmiş olanın kazandığı, ateşli silahların kullanılmaya başlamasından

önceki dönemi kapsar. Bu döneme tabir itibariyle “cenk dönemi” demek yanlış

olmayacaktır.

2.3 Dans nedir?

Dansın pek çok tanımı yapılmıştır. Dans yer ve zaman içerisinde insan

vücudunun ustalıkla kullanıldığı yaratıcı bir sürecin sonucu olarak oluşan kültürel bir

formdur.(4)

Birçok spor dalını aşan ya da diğer sporlardan daha fazla sorumluluk ve yüksek

seviyede beceri gerektiren bir aktivitedir.(5)

Dans; farklı becerileri (bilişsel, fonksiyonel, motorik, müzikal) içeren, büyük kas

gruplarının yoğun şekilde kullanıldığı aerobik düzeyde kabul edilen spesifik bir egzersiz

türüdür .(6)

2.4 Spor nedir?

İnsanların ferdi veya toplu olarak, fiziki, ruhi ve düşünme kabiliyetini kendine

ve bir rakibine karşı, önceden belirlenmiş bir düzen içinde başarı kazanmaya yönelik ve

mücadele heyecanını yaşamak için yaptığı beden hareketlerinin bütününe verilen genel

isimdir. İnsanların çok eski zamanlardan beri gerek ferdi, gerekse toplu olarak sportif

faaliyetlerde bulunduğunu tarihi kaynaklar yazmaktadır. (7)

2.5 Spor Çeşitleri Nelerdir?

Spor, atletik sporlar (atletizm, jimnastik, halter), dövüş ve mücadele sporları

(boks, güreş, judo, karate, taekwondo), takım sporları (futbol, basketbol, voleybol,

hentbol, hokey, rugbi, Amerikan futbolu), atlı sporlar (binicilik, at yarışları, polo, cirit),

su sporları (yüzme, yelken, kürek, kano, sörf, sutopu), kış sporları (kayak, patinaj,

bobsleigh, atlama, buz hokeyi), mekanik sporlar (bisiklet, motosiklet, otomobil, deniz

motoru), havacılık sporları (uçak, planör, paraşüt), vb. gibi çeşitli dallara ayrılır.(8)

2.6 Sporun Amacı Nedir?

Genel olarak spor, bedene sağlık ve sağlamlık kazandırmak amacıyla yapılır.

Bunun için sistemli, disiplinli bir çalışma gerekir. Bedensel ve ruhsal yarar sağlamak

için yapılmasının yanı sıra, zevk için spor yapanlara “amatör” adı verilir. “Spor”u bir

geçim aracı olarak benimseyen ve bunu meslek edinmiş olanlar “profesyonel” olarak

adlandırılır. Spor, bedeni geliştirme, kas ve eklemleri çalıştırma, dolaşımı hızlandırma

yönlerinden sağlığa yarar sağladığı gibi, ruhsal gerginlikleri ve bellek yorgunluklarını

giderme açısından da yararlıdır. Spor, özellikle 20. yüzyılda, ulusları birbirlerine

yaklaştıran, toplumlar arasında dostluk ilişkileri kurulmasına yardımcı bir öğe

sayılmıştır. Günümüzde spor, aynı zamanda, turizm endüstrisinin bir dalıdır. Sportif

ilişkiler nedeniyle, çok sayıdaki meraklı ve taraftar için spor karşılaşmalarını izlemek

üzere geziler düzenlenir. (8)

2.7 Tarihte Spor ve Spor-Savaş İlişkisi

Sporun geçmişinin insanlıkla yaşıt olduğu varsayılır. İnsan, beden gücüyle

hemcinslerinden üstün olmak ve onlara karşı üstünlük sağlamak gereksinimini duydu,

bu da sporun temel felsefelerinden biri olan “rakibe üstünlük sağlama” içgüdüsünün

ortaya çıkmasına yol açtı. Beden kültürüyle ilgili bu etkinliklerin ilk izleri, ilkçağlarda

Ortaasya, Önasya, Mezopotamya, Nil ve Akdeniz havzalarında görülür. Asya’da Türk,

Çin ve Hint kültürleri; Nil Deltası’nda Mısır; Mezopotamya’da Sümer, Asur-Babil

uygarlıkları; Anadolu’da Hitit ve daha sonra da ton kültür ve uygarlıkları bu konudaki

büyük gelişmelere de sahne oldu. Bu uygarlıkların tümünde beden kültürüne verilen

önemin gerçek nedeninin, o çağların belirli niteliği olan savaşla ilgili olduğu görülür.

Varolma, başka uygarlıklar üzerinde egemenlikler kurma zorunluluk ve tutkusunun

sonucu olan savaşlarda başarılı olabilmek, ancak beden gücü ve dayanıklılıkla

gerçekleşeceğinden beden kültürüne önem varildi. Eski Yunanlılar’da görülen

“gymnasion” adını taşıyan spor salonları bu amaca yönelik kurumlardır. Tanrı ve

tanrıçalara ancak güçlü beden ve bedensel güçle lâyık olunabileceği inancı var

olduğundan, spor, aynı zamanda kutsal bir anlam ve değer de kazandı. (8)

3. GENEL BİLGİLER

3.1 Savaş – Dans Arasındaki İlişki

Savaş ve dans terimleri ile ilgili araştırma yaptığınızda karşınıza iki terimi de

içinde barındıran ve “savaş dansı” olarak da bilinen, Yeni Zelanda yerlisi Maori

kabilesinin “Haka dansı” çıkacaktır.

3.2 Haka Dansı

1820'lerde, Māorilerin önemli kabile liderlerinden Te Rauparaha'nın düşmandan

kaçıp saklandığı çukurda ölümü beklerken, mucize eseri kurtuluşunun anlatır. Te

Rauparaha şarkısında, ölümle yaşam arasında gidip gelirken gördüklerini ve

hissettiklerini çok kısa ifadelerle dile getirir. “Ka mate Ka mate” yani “ölüyorum,

ölüyorum” sözleriyle başlayan Haka, Māori yerlisinin, düşmanın insafa geldiği an

mırıldandığı, “Ka ora Ka ora” yani “yaşam, yaşam” sözleriyle devam eder. Şarkı, “saçlı

adam” yani insafa gelen düşmanın gün ışığını yeniden sunması ve Te Rauparaha'nın

çukurun derinliklerinden yukarıya doğru adım adım çıkarak güneşe kavuşmasıyla biter.

İkiyüz yıl önce ilkel Māori savaşçılarını yüreklendiren dans, artık sporcu

bedenlerinde can buluyor... Basketbol ve futbolun yanı sıra, özellikle rugby ve amerikan

futbolu gibi sert takım sporlarında, bu dans, renkli bir gösteri ve motivasyon unsuru

olarak kullanılıyor. Haka dansı yapan sporcular memnun: ısınıp eğlendiklerini ve maça

çok iyi motive olduklarını söylüyorlar. Ancak, sert el-kol hareketleriyle yapılan ilkel

figürlerin ve tehditkâr haykırışların izleyen üzerinde gergin, hatta saldırgan etkiler

bıraktığını düşünenler de var…(9)

Günümüzde yaygın olarak yapılan spor branşlarında (Futbol, Basketbol, Rugby

vb.) müsabaka öncesinde rakiplere gözdağı vermek, motive olmak, rakip takıma karşı

psikolojik üstünlük kurmak adına gerçekleştirildiğini görebiliriz. Tehditkâr haykırışları,

sert el kol hareketlerini ve garip yüz ifadelerini içinde barındıran Haka Dansı rakip

takım için psikolojik farklı reaksiyonlara yol açabilir. Fakat dansı yapanlar için dansa

özgü hareketlerin etkin bir fizyolojik getirisinin olduğu söylenemez. Genel olarak

bakıldığında da Yeni Zelanda milli takımlarının spor müsabakaları öncesi bu dansı

yapıyor olmasının skoru takım lehine çevirdiği söylenemez.

Örneğin 2014 FİBA Dünya Kupası basketbol karşılaşmaları öncesi, gerek şov

amaçlı gerekse takımın motivasyon beklentilerine hitaben yapmış olduğu dans sonrası

maçları; USA karşı 98-71, Türkiye’ye karşı 76-73, Dominican Republic’ e karşı 76-63

kaybetmiştir. Haka Dans gösterisi sonrasında yapılan müsabakalarda çeşitli yenilgileri,

Amerikan Futbolu, Rugby gibi diğer spor branşlarında da görmek mümkündür.

3.3 Capoeira

Capoeira (ka-pu-ey-ra şeklinde okunur) Anavatanı Brezilya olan, kölelerin

kendilerini korumak için “dans” formunda gerçekleştirdikleri eylem bu bağlantıya bir

örnek teşkil edebilecek niteliktedir.

Brezilyalı kölelerin muhtemelen 16. yüzyılda ortaya çıkardıkları, savaş sanatı,

spor ve müzik içeren bir savaş sanatıdır. Brezilya Portekizcesi'nde kelime anlamı büyük

ormanlarda küçük ağaçsız alandır. Dövüş sanatının adı da buradan gelmektedir.

Brezilya'da yaşayan Afrika asıllı kölelerin kendilerini savunmak için

geliştirdikleri bu saldırı kökenli spor bugün Brezilya başta olmak üzere Dünya'nın 48

ülkesinde resmi olarak yapılmaktadır. Estetik görünümü ve katı formlara sahip olmayışı

Capoeira’yı diğer savunma sanatlarından ayırır. Bazı insanlara göre Capoeira bir savaş

sanatı, savunma sanatı ya da sadece bir dans olabilir. Brezilya'daki Capoeira’nın

kökenlerini yaratan köleler için Capoeira 'Özgürlüğe giden yol' olarak kabul

görmüştür.(10)

3.4 Kafkas Dansı

Folklorik yapısıyla ön plana çıkan, izleyenlerin beğenisini kazanan, şenliklerde,

konserlerde bayramlarda çeşitli koreografilerle ortaya konan dans kültürü.

Birçoğumuzun bildiği yada en azından aşina olduğu bu folklorik danslar ve figürleri

neyi ifade eder? Savaşçı kişilikle bağlantısı nedir?

Kafkas Halk dansları; kızlarda zarafeti, asaleti; erkeklerdeki gücü, atikliği ön

plana çıkaran Kafkasya kökenli danslardır. Farklı boyların kimi yönleriyle özelleşmiş

dansları vardır. Birçok isimde Kafkas dansı vardır. Birçoğunda bıçak(kama) aksesuar

olarak kullanılır ve oynarken yere vurulur, saplanır.

Ayaküstünde dik durma, dizlerinin üstünde seri dönme gibi çok gösterişli

figürlere sahip bu oyunlar Anadolu da bazı kesimlerde halen oynanmakta Kafkasya

bölgesinde ise hala geçmişten süregelmiştir.

Kafkas Halk Dansları yüzyıllardır, Kafkasya insanının günlük yaşamında çok

önemli bir yer tutmaktadır. Düğünlerde, bayramlarda, evdeki şenliklerde, konuk

ağırlamada-uğurlamada, kış ve yaz gecelerinde, arkadaş toplantılarında, günlük yaşamın

bir parçası haline gelmiştir. Oynanmış, unutulmuş; yerine yenisi gelmiş, anlamını,

biçimini değiştirmiş ama Kafkasyalı’nın yaşamındaki önemini bugün de yitirmemiştir.

Kafkas Halk Danslarında, kültürün bütün bir karakteri görülür. Kadına olan

saygısını, kadınla birlikte oynadığında gösterdiği ciddi, gururlu ve dengeli

hareketlerinde görebiliriz. Arkadaşları ile birlikte bulunduğunda da çevik, sert ve

savaşçı kişiliğini, bir o kadar estetik davranışlarını ve cesaretini görebiliriz.(11)

3.5 Kafkas Halk dansı Türleri ve Anlamları

Zıgathlet: Çerkes dansları arasındaki en hızlı ritme sahip olandır ve çerkes

hayatının vazgeçilmez unsuru olan atların hareketlerinden esinlenerek karografi

yapılmıştır. Çerkes atlarının çevikliği ve aralarında tatlı-sert rekabet anlatılır.

Oşhamafue: İsmini Elburuz olarak da bilinen Oşhamafua dağından alır.

Kartografisinde diyasporaya dağılmış çerkeslere gönderilen selam temennileri vardır.

Ayşat: Oyun Aras Nehri'nin akışına bakarak sudaki hareketlerden esinlenerek ifa

edilir. Kızın hareketleri suyun dalgalanmasını, erkeğin dönüşü ise girdapları andırır.

Kamarıfe: Çerkeslerin bıçağa benzeyen fakat daha büyük, iki tarafı keskin ve

ucu sivri olan Kama’yı kolay bir şekilde nasıl kullandıklarını gösteren bir danstır.

Jesteyvue (Gece Baskını):…1779 Yılında ilkbaharda Kabardey, Pşı ve

Work’lardan oluşan üç bin kişilik bir birliğin, sayıca onlardan çok daha fazla olan Rus

askerleri tarafından kuşatılması ve teslim olmayı reddettikleri için sabaha dek savaşarak

ölmelerini anlatır.

Mezdegu-Şeşen: Çok sevilen danslardan birisi olup, erkekler, çevikliklerini,

hızlarını ve tüm figürlerini sergilerken; kızlar ise asaleti, zarafeti oyunlarına yansıtır.

Leperife (Tleperuş): Anavatanda yakın bir zamanda unutulmuş fakat diasporada

oynanmaya devam edilen, hafif aksak ritimli bir danstır. Gerek kız gerekse erkek dansçı

bu oyunda kendi marifetlerini sergileyebilme imkânına sahiptir.

Gazağı: En eski oyunlardan birisidir. Oldukça çabuk, hareketli, coşkun bir

oyundur. Bilindiğine göre bir savaşçı oyunudur. Oyunu harbe gidenler oynardı. Oyunda

çeşitlilik ve teknik açıdan hareketler çoktur. Oyun güzellik, yapı ve incelik bakımından

zengindir.

Aşha Koşara (Dağlı Dansı): Dağlı erkeklerin oynadığı bir oyundur. Yiğit, gözü

pek, Kafkas delikanlılarının ortaya atlayıp asaletlerini sergilerler. Yaptıkları hareketler

ile güçlülüklerini gösterirler. Figürler çok keskindir.

Lezginka: Kız güzel bir kuşu erkek ise kartalı canladırır. Kartal kuşu yakalamak

için sürekli kovalamaktadır. Kuş ise ani ve sürekli dönüşler ile sürekli kurtulmaya

çalışmaktadır. Anlatılanlara göre karografisini kartal ve onla eğlenmek için alaylı

ötüşlerle etrafında uçan minik bir kuştan alır.(12)

Lezginka, Çeçenlerce Lovzarg, Kabardeylerce Islamey, Osetlerce Zilga-

Kafkasya dışında, Şeyh Şamil olarak anılır. Bütün Kafkasya'da yaygın bir şekilde

oynanan; değişik kabilelerce Zilga, Maggalan, Çeçen, İsteme, Şamiley adıyla anılan

Lezginka, büyük bir beceri ve ustalık isteyen bir danstır.(13)

Spor müsabakaları öncesi ya da galibiyet sonrası sporcuların bu dansı yaptığını

(Lezginka) görebilirsiniz.(14)

3.6 Dans - Spor Arasındaki İlişki

"Dansın sporu mu olur" veya "Dans sanat mıdır spor mudur" gibi klişe sorulara

cevap olabilecek İOC tarafından olimpik spor olarak kabul edilen ve muhtemelen 2012

itibariyle olimpiyatlarda izleyebileceğimiz spor dalıdır. Artistik buz pateni, buz dansı ve

jimnastik sporlarına benzer bir disiplindir. Bu sebepledir ki Ruslar ve diğer Slav ırkına

mensup ülkedeki dansçılar oldukça başarılıdır. Beşer danstan oluşan iki kategoriye

ayrılır:

İnternational latin: samba, cha-cha, rumba, paso-doble, jive

İnternational standart: slow waltz, viennese waltz, tango, quickstep, foxtrott

İDSF tarafından uluslararası platformda yönetilir. Ülkemizde yeni kurulan

Türkiye Dans Sporları Federasyonu (bkz: dans sporu federasyonu) bu sporu

yönlendirmekte ve ülkemizi uluslararası alanda temsil etmektedir.

Diğer danslardan kendisini spor olarak ayıran farkı, bütün figürlerin, hareketlerin

daha önceden dönüş açısı, ayak pozisyonu, vücut pozisyonu vb. birçok detaya dikkat

edilerek resmi anlamda hakem ve antrenörleri aydınlatması açısından kurallara dökülüp,

kitap haline getirilmesidir. Böylece puanlama esnasında dikkate alınacak kriterler

üzerinde objektif bir fikir birliği sağlanabilmekte, hakemlerim bireysel bakış açıları bir

nebze olsun geri plana çekilerek tek bir standart yakalanabilmektedir. Sosyal danslarda

ki zaten yarışma amaçlı değillerdir bunu gerçekleştirebilmek kolay kolay mümkün

olmamaktadır.(15)

3.7 Dansın Kardiyo-Respiratuvar Parametreler Üzerine Etkileri

Benzer çalışmada; 5-9 yıldır dans eden ve eşli dans eğitimine yeni başlayan

bireylere uygulanan üç aylık Latin Amerikan Dansı “Cha Cha” (LAD “Cha Cha”)

eğitiminin antropometrik ve kardiyo-respiratuvar fonksiyonlar üzerine etkileri analiz

ederek ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışmaya, 18-25 yaş aralığında 24 birey gönüllü

olarak katılmış ve 3 gruba ayrılmıştır: I-Kontrol grubu, II: Eğitim grubu, III: Dansçı

grup. Grup II ve III’e 3 ay süresince ‘Cha Cha’ dans eğitimi verilmiş 3 aylık “Cha Cha”

eğitimi öncesi ve sonrası antropometrik ve kardiyorespiratuvar değerlerin grup içi

karşılaştırmaları yapılmıştır. Sonuç olarak, 3 aylık “Cha Cha” eğitiminin, dans sporuyla

uğraşı süresine bağlı olarak aerobik kapasiteyi arttırdığı ifade edilebilir.(16)

3.8 Dövüş Efsanesi Buruce Lee’ nin Hayatında Dans

San Francisco'da doğan Lee'nin gerçek adı Lee Jun- Fan'dır. İsmini doğumunda

hazır bulunan doktor vermiştir. Babası ve annesi, Çin operasında oyuncuydu. Lee

doğduğunda, bir turne için Birleşik Devletlerde bulunuyorlardı. Ailesi, Kung Fu

öğrenmesini istedi. 6 yaşındayken bile ilerideki hırçın, sert karakterini belli ediyordu.

Lee, Kung Fu tekniklerini bilinçsiz bir şekilde öğrenmeye başladıktan sonra, 1954'de

ünlü Kung Fu Ustası Yip Man'ın öğrencisi olarak Wing Chun sistemini çalışmaya karar

verdi. Bunun diğer bir nedeni ise bir sokak kavgasında küçük düşme korkusunu

yenebilmekti. İlerleyen zamanlarda da Wing Chun sistemine boks çalışmalarını da

eklemeye başladı. Dansa büyük bir ilgi duymaktaydı. Henüz 14 yaşındayken dans

etmenin çok eğlenceli olduğunu keşfetmişti, zaten bunun içinde yetenekliydi. Dans

etmek isteyenleri geri çevirmezdi. Dans dengesi ve ayak hareketlerinin çoğu onun daha

sonra dövüş stilinde etken olmuştur. En sevdiği dans olan Cha Cha dansında Hong

Kong'ta şampiyon bile seçilmişti.(17)

4. SONUÇ

Müzik deki ritimlerle hareket etmenin, dans etmeyi sevmenin psikolojik etkileri

ve bireyin içinde parlayan coşku; bireyin fizyolojik yeterliliğinin ve temel motorik

özelliklerinin en etkin biçimde olumlu yönde gelişmesine etki eder. Dolayısı ile dans

etmenin (özellikle; keskin el, kol, bacak figürlerini içinde barındıran danslarla) sporcu

performansına olumlu etkileri olduğu söylenebilir. Bu etkiyi başarılı sporcuların

müsabaka sonrasında galibiyet coşkusunu dışa vurumu esnasında gözlemlemek

mümkündür.

Özellikle dövüş sporlarında, kollarla ve bacaklarla keskin hareket

kombinasyonları gerçekleştirmek gerekebilir. Bu yeterliliği; gündelik hayatında dansı

seven, arkadaşlarıyla bir araya geldiği zaman coşkuyla dans eden bireylerde görebiliriz.

Bu bize bazı dans çeşitlerinin ve figürlerinin kas gelişimine, patlayıcı kuvveti

arttırmaya, aerobik kapasiteyi geliştirmeye ve aerobik kapasitedeki artışın, dans

sporuyla uğraşma süresine bağlı olarak artmakta olduğunu göstermektedir.

KAYNAKÇA

1. Akyol, A. (2013). Savaş nedir, amacı nedir?. http://www.ahmetakyol.net/savas-

nedir-amaci-nedir/ (10.11.2014)

2. Clausewitz,C.V., Savaş üzerine, May Yayınları, Vom Kriege, Berlin, 1975. s.13

3. Daver, B. (1992) Savaş ve Barış üzerine,

http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/45/813/ 10323.pdf, s. 183, (10.11.2014)

4. Kaeppler, A.L.(1997). Dans. (Çev.: Fatma Kanat Fay). Milli Folklor. Cilt:5,

Yıl:9, Sayı:33, s.102-106.

5. Koutedakis, Y., Pacy, P., Sharp, N.C.C., Dick, F. Is Fitness Necessary for

Dancers?. The Journal of the Society for Dance Research, 1996. s.105-118

6. Kostić, R., Jocić, D., Uzunović, S. Relatıon of conative characteristics and

success of performing dance structures, Phys Ed., 1999, s.15- 23

7. http://spor.nedir.com/, (03.01.2015)

8. https://www.nkfu.com/spor-nedir-sporun-tarihcesi/ , (09.11.2014)

9. http://tr.wikipedia.org/wiki/Haka_dans%C4%B1 , (10.11.2014)

10. http://tr.wikipedia.org/wiki/Capoeira , (10.11.2014)

11. http://www.danskurslari.com.tr/kafkas-dansi/, (10.11.2014)

12. http://www.azeribalasi.com/azerbaycan-halk-danslari-84/kafkas-danslari-ve-

anlamlari-59025/ , (10.11.2014)

13. http://tr.wikipedia.org/wiki/Lezginka ,(14.11.2014)

14. http://www.youtube.com/watch?v=IhAUnH1tvyQ, (14.11.2014)

15. https://eksisozluk.com/dans-sporu--1700885 , (10.11.2014)

16. Şimşek,D., Uzuner, K., Cha Cha Dans Eğitiminin Kardiyo-Respiratuvar

Parametreler Üzerine Etkileri, Sormetre, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri

Dergisi, 2010, 8 (4), s.137-142

17. http://tr.wikipedia.org/wiki/Bruce_Lee?oldid=14755362 , (10.11.2014)