Projecten - TEAM GRONINGEN #NOSPANG

Project - pagina 1

Projecten

Sint-Thaddeus – Groningen/Suriname

Anne-Sophie De Craeke – Mahité Cnudde – Ben De Knock

Charissa Vanthournout – Heleen Lessens

Project - pagina 2

INHOUD

Motivatie ................................................................................................................................................................. 5

Verloop .................................................................................................................................................................... 5

Overzicht ................................................................................................................................................................. 6

Klasanalyse .............................................................................................................................................................. 7

Toelichting ........................................................................................................................................................... 7

Analyse – Leesniveau .......................................................................................................................................... 7

Boeken kiezen ....................................................................................................................................................... 15

Vergadering – dinsdag 27 februari ‘18 .................................................................................................................. 17

Voorbereidingsdag – donderdag 1 maart ’18 ....................................................................................................... 20

Internationale voorleesdag – maandag 5 maart ’18 ............................................................................................. 22

Evaluatie project ................................................................................................................................................... 33

Onze verwachtingen: vooraf en nu ....................................................................................................................... 36

Toekomstbeeld ..................................................................................................................................................... 36

motivatie ............................................................................................................................................................... 38

Schema .................................................................................................................................................................. 38

Muzische lessen .................................................................................................................................................... 39

Week 5: 5 maart – 9 maart ............................................................................................................................... 39

Week 6: 12 maart - 16 maart ............................................................................................................................ 42

Week 7: 19 maart - 23 maart ............................................................................................................................ 45

Muzisch lessen ...................................................................................................................................................... 50

Motivatie ........................................................................................................................................................... 50

Verloop .............................................................................................................................................................. 50

Muzische startdag op maandag 16 april ............................................................................................................... 53

Overzicht ........................................................................................................................................................... 53

Activiteiten na de paasvakantie ............................................................................................................................ 53

Workshop muziek ......................................................................................................................................... 53

Kleuteryoga ................................................................................................................................................... 55

Workshop faalangst ...................................................................................................................................... 55

Handenarbeid................................................................................................................................................ 55

Reflectie ........................................................................................................................................................ 56

Sport – volksdans .......................................................................................................................................... 56

Activiteit per leerjaar voor de slotshow ............................................................................................................ 57

Kleuters ......................................................................................................................................................... 57

Eerste leerjaar ............................................................................................................................................... 59

Tweede leerjaar ............................................................................................................................................ 60

Project - pagina 3

Derde leerjaar ............................................................................................................................................... 61

Vierde leerjaar ............................................................................................................................................... 63

Vijfde leerjaar ................................................................................................................................................ 64

Zesde leerjaar ................................................................................................................................................ 65

Activiteiten rond faalangst ................................................................................................................................ 67

Eerste graad .................................................................................................................................................. 67

Tweede graad ................................................................................................................................................ 72

Derde graad ................................................................................................................................................... 78

Repetitie en generale repetitie ......................................................................................................................... 85

Slotshow – vrijdag 27 april .................................................................................................................................... 86

Schema .......................................................................................................................................................... 86

Ouders ........................................................................................................................................................... 87

Project - pagina 4

LEESPROJECT

Project - pagina 5

MOTIVATIE

Op vijf februari trokken we voor de eerste keer heel nieuwsgierig en gespannen naar onze nieuwe

stageschool. We werden hartelijk verwelkomd en kregen meteen uitleg in het bureau van onze nieuwe

directrice. Wij gaven aan dat we twee projecten op poten moesten zetten van Vives. Zelf had ze

hierover al nagedacht en vroeg aan ons of we wilden werken rond lezen en muzische. Het leesproject

kreeg als eerste voorrang omdat we na wat observatiemomenten merkten dat hier het meeste nood

aan was. Ook omdat de internationale voorleesdag al op vijf maart plaatsvonden we goed voorbereid

wilden zijn, kozen we ervoor om hiermee te starten. In de eerste weken observeerden we een aantal

leeslessen en hieruit konden we concluderen dat er vanuit de leerlingen weinig tot geen motivatie was

om te lezen. De opbouw van de leeslessen is erg klassiek. Elke leerling heeft een eigen leesboek, de

leerkracht zit aan haar bureau en duidt leerlingen aan om stukken voor te lezen. Soms is de leerkracht

bezig met ander werk waardoor sommige fouten niet gehoord en dus verbeterd worden. Meestal

mogen enkel de sterkere lezers voorlezen. Hierdoor krijgen de anderen geen groeikansen en blijven ze

achterop. Met andere woorden wordt er dus niet aan differentiatie gedaan binnen de klas en dit willen

wij wel doen door een project rond tutorlezen op te starten. De school heeft ook een rijk gevulde

bibliotheek die op dit moment niet gebruikt wordt. Dat vinden wij heel jammer en dit is voor ons een

extra reden om een project rond lezen uit te werken. Doordat er veel boeken aanwezig zijn, kunnen

ze boeken kiezen volgens niveau en interesse. Ook merken we een desinteresse op voor lezen. We

hopen dit te verhelpen door ons project te koppelen aan het muzische project dat gevraagd werd door

mevrouw White. We weten dat de voorafgaande stagiaires ook vaak gewerkt hebben rond tutorlezen.

Vanuit onze motivatie hopen we dat ze dit keer het project zelf zullen verder zetten zodat de

toekomstige stagiaires andere projecten kunnen uitwerken.

VERLOOP

Dit mag u verwachten van ons neergeschreven project:

Overzicht

Klasanalyse

Boeken verdelen + leesdozen

Vergadering

Voorbereidingsdag

Internationale voorleesdag

Evaluatie leesproject

Project - pagina 6

OVERZICHT

Datum Wat

Wee

k 1

5 februari Project vastleggen

6 februari /

7 februari /

8 februari /

9 februari /

Wee

k 2

12 februari /

13 februari /

14 februari /

15 februari /

16 februari /

Wee

k 3

19 februari Leesniveaus in de klassen opgevraagd

20 februari /

21 februari Leesgroepen samengesteld + leerlingenlijsten voor de leerkrachten geschreven

22 februari /

23 februari /

We

ek

4

26 februari /

27 februari Vergadering omtrent tutorlezen en muzisch project

28 februari We gingen in elke klas rond om uitleg te geven over de voorbereidingsdag en internationale voorleesdag. De leerlingen uit het eerste, tweede en derde kwamen hun boeken kiezen.

1 maart Oefendag

2 maart /

Wee

k 5

5 maart Internationale voorleesdag

6 maart Muzische lessen gecombineerd met lezen




Wee

k 6

12 maart We meldden aan elke leerkracht dat het tutorlezen verplaatst werd naar 13 maart omwille van de schoolfotograaf.

13 maart Tutorlezen + Muzische lessen gecombineerd met lezen




Wee

k 7

19 maart Tutorlezen





Wee

k 8

26 maart Tutorlezen zonder onze begeleiding aangezien we afwezig zijn door een scholenbezoek in het binnenland.

27 maart /

28 maart /

Project - pagina 7

29 maart Start paasvakantie

30 maart / W

eek

9

16 april Tutorlezen

17 april /

18 april /

19 april /

20 april /

Wee

k 1

0 23 april Tutorlezen

24 april /

25 april /

26 april /

27 april /

KLASANALYSE

TOELICHTING

We vroegen aan elke klasleerkracht om haar klas in te delen op vlak van het leesniveau in een

sterke, gemiddelde en zwakke(re) groep. Deze documenten verzamelden we en

digitaliseerden we hieronder. Aan de hand van de niveaus van de leerlingen willen we ze

clusteren. Zo kunnen we de leerlingen extra begeleiden op hun niveau. Voor de leerlingen

waarvan hun naam in het rood gemarkeerd zijn, moet er extra aandacht voorzien worden.

Deze leerlingen moeten nauwkeurig bij een goede leespartner geplaatst worden die

bovendien voldoende geduld bezit.

ANALYSE – LEESNIVEAU

Eerste leerjaar A

STERK Nathan Vishaan Gilberto Rewish

GEMIDDELD Enrique Almira Amaya Jade Stieve Britney

ZWAK Jonathan Faris Justin Guno Wano Adrienne Turbilentio

Project - pagina 8

Eerste leerjaar B

STERK Soham Morena

GEMIDDELD Edihno Alvaro Alforis Arush Izaquire Aashish Jermaine Alvaro

ZWAK Weresh Xievaro Jayden Sarafina Lakisha

Tweede leerjaar A

STERK Rivandro Shayel Civero Shervien Rushil Amaya Eurdice Cherrely Yoraisa Ava Saeleigh Chantrell Ylaya Arielle Brandy-G Cheryl

GEMIDDELD Demarco Janerinho Djamiel Astrid Dayene

ZWAK Raif Briores Djamiro Chanelle

Tweede leerjaar B

STERK Jagya Saief Alena

Project - pagina 9

Shirani Amber-een Anah Aphélonia Jaytlan Jelissa Shantell Maybell

GEMIDDELD Roelof Marcello Rashidi Jessica Xanegay Maroushka Amélia Larissa Resavinio

ZWAK

Dervin

Alvin

Joël

Isaak

Derde leerjaar A

STERK

Tyrese

Zachari

Tesean

Micha

Mambrices

Demelso

Sjon

Yashita

Marcucia

Mandy

Jewel

Dewika

Zulaika

Amaila

Tahira

GEMIDDELD

Demelso

Steverio

Jaya

Anastacia

Project - pagina 10

Anzoera

Chaista

ZWAK

Sergei

Chavello

Yvanildo

Varin

Tatshana

Tanisha

Abbygail

Derde leerjaar B

STERK

Shergill Jamiel Joel Sharwan Rovinho Glenn Amker Riegivella Janilya Amanak Chanaya Gilvonia

GEMIDDELD

Rian Azisch Cliven Rilviano Alex Jamal Shivani Arielle Meghan Chantrell

ZWAK

Clayen

Erazo

Junior

Rosiano

Romea

Vierde leerjaar A

STERK

Project - pagina 11

Seginio

Sidhad

Tussar

Sail

Preya

Soefiyeria

Rachella

Sefarja

Crestana

Anglia

Lorena

GEMIDDELD

Raif

Jwedell

Xafio

Demarco

Aniesh

Ogilvi

Rafaell

Atolia

Kylie

Amalia

Sabieno

ZWAK

Urbian

Kevin

Shannifere

Vierde leerjaar B

STERK

Joy

Shreya

Yeghen

Yvanildo

Rovandy

Jaisa

Hamara

GEMIDDELD

Genito

Jo-Achim

Shavarissa

Haisa

Fergel

Project - pagina 12

Jiya

Sayonara

Jomairo

Veronica

Jamaiah

ZWAK

Cathy

Sandjana

Rovillio

Chegiel

Samson

Vijfde leerjaar A

STERK

Jair

Arijan

Aino

Shiren

Raissa

Shanegria

Sharissa

Romy

Ayesha

Avelaisa

GEMIDDELD

Demairo

Jorhie

Akshay

Damion

Olens

Don

Juromaël

Aisha

Exora

Esha

Oianna

ZWAK

Ismaël

Jordy

Dana

Timothy

Vijfde leerjaar B

Project - pagina 13

STERK

Rishaan

Serchino

Johanthan

Aryah

Shahil

Aarif

Anfernee

Tariq

Elisherva

Prija

Risha

Shenaya

Britney

Chenilva

Yvana

Haushanna

Janiqu

GEMIDDELD

Sean

Ignatius

Arnold

Shaquil

Shivania

ZWAK

Denzel

Komero

Zesde leerjaar A

STERK

Adriano

Justin

Neha

GEMIDDELD

Dimitri

Aditsha

Enrico

Jerwen

Michelle

Vanity

Smeha

Project - pagina 14

Janiva

Janisha

Aschana

Silvana

Channelle

Sarja

Aniesa

Aushiha

Desie

Dervio

ZWAK

Vinesh

Lionel

Nathan

Shafier

Shiraghnie

Zesde leerjaar B

STERK

Jamaal

Caithlan

Sorani

Shania

GEMIDDELD

Siejal

Vaughan

Chante

Stephanie

Delany

Chenice

Oadilfa

Selina

Fannel

Jalisa

Debhra

Alishita

Mesucia

Tamia

Project - pagina 15

ZWAK

Jair

Gilberto

Sven

Ignacio

Jorzua

Eushany

Byorn

BOEKEN KIEZEN

We hebben ervoor gekozen om de leerlingen van het eerste, tweede en derde leerjaar boeken te laten

kiezen. Zo lezen de leerlingen uit de jongere jaren vanuit hun eigen interesse en op eigen niveau. De

leerlingen uit de hogere jaren hebben wat makkelijkere teksten, maar moeten gefocust zijn op het

expressief voorlezen en op mogelijke fouten van hun leesmaatje. De teksten zijn niet al te moeilijk om

te begrijpen en zo kunnen ze gemakkelijk vragen verzinnen.

Dit gebeurt op vaste momenten. We stelden een schema op. Dit gaven we ook aan de leerkrachten.

Het schema ziet er als volgt uit:

maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag

8u – 10u Lessen Lessen Lessen Lessen Lessen

10u – 10u15 Pauze

1A 2A 3A

10u15 – 11u45 10u15 – 10u45: tutorlezen

Lessen Lessen Lessen Lessen

10u45 – 11u45: lessen

11u45 – 12u Pauze

Leesdozen worden teruggebracht naar de bibliotheek

1B 2B 3B

12u – 13u Lessen Lessen Lessen Lessen Lessen

Project - pagina 16

Klas 1A komt dus op maandag tijdens de eerste pauze naar de bib. Ze mogen dan een boek kiezen. Als

het boek nog niet uit is, blijven ze op de speelplaats. Tijdens de tweede pauze op maandag komt er

telkens één leerling (of juf) uit elke klas met de leesdoos naar de bib. Zo staan de dozen terug in de bib

als er nieuwe boeken gekozen moeten worden.

Nadat iedere leerling een boek had gekozen maakten we de leeslijsten en dozen. Op elke doos hangt

een lijst met drie kolommen. In de eerste kolom staat het jongste kind, in de tweede kolom staat het

oudste kind en in de derde kolom staat de titel van het boek dat het jongste kind gekozen heeft. De

titel hebben we met potlood geschreven. Zo kunnen we het uitvegen en een nieuw boek op de doos

schrijven.

Project - pagina 17

VERGADERING – DINSDAG 27 FEBRUARI ‘18

Op donderdag houden we een voorbereidingsdag. Daarom willen we de leerkrachten graag

informeren over ons project en de voorbereidingsdag toelichten. We zullen de hulp van de

leerkrachten goed kunnen gebruiken en daarom lichten we hen nu al in zodat de organisatie vlekkeloos

zal verlopen.

Hier vindt u de vergadering die we hebben voorbereid:

VERGADERING TUTOR-LEZEN – 27 februari 2018

Charissa

Wat is tutor-lezen?

Tutor-lezen is een vorm van lezen waarbij een oudere leerling een jongere leerling helpt bij het lezen. Zowel het jongere als oudere kind lezen om beurten één bladzijde. Zo geniet het jongere kind van het voorlezen en oefent het oudere kind. Wanneer het jongere kind moet lezen, oefent hij het lezen en kan het oudere kind helpen.

Hoe hebben we de leerlingen gekoppeld?

We hebben zwakke lezers gekoppeld aan sterke lezers uit de oudere klassen. Sterke lezers uit de jongere jaren werden ook gekoppeld aan de gemiddelde lezers. Gemiddelde en zwakke lezers uit de oudere jaren zijn gekoppeld aan gemiddelde lezers uit de lagere jaren

Hoe moet ik werken met de lijsten?

U heeft een lijst ontvangen met daarop de namen van uw leerlingen. U kan zien wie het leesmaatje is van uw leerling in de kolom ‘leest met…’ en in de derde klas ziet u in welke klas uw leerling leest.

Wanneer wordt er gelezen?

Elke maandag, net na de eerste pauze van 10u15 – 10u45 plannen wij een halfuurtje tutor-lezen in. Het is belangrijk dat de leerlingen weten naar welke klas ze moeten. Zowel de oudere leerlingen, als de jongere. Dit weten ze best al voor de pauze. Zo kunnen we snel beginnen.

Anne-Sophie

Welke boeken worden er gelezen?

De boeken uit de bib worden ingezet.

Wanneer worden de boeken gekozen?

U krijgt een rooster wanneer de leerlingen boeken kunnen komen kiezen. Op dat moment komt u met uw klas naar de bib en kunnen de leerlingen op een rustige manier een boek kiezen. Dit boek wordt door ons geregistreerd in de bib zelf en in de juiste doos van de leesklas gelegd.

(Leerkrachten moeten dit noteren in hun schema)

Wanneer worden de boeken teruggebracht?

Project - pagina 18

De dozen met boeken moeten op maandag, na het tutorlezen, terug in de bib bezorgd worden. Dit kan gedaan worden in de tweede pauze.

Wanneer kies ik een nieuw boek?

De boeken zullen waarschijnlijk nog niet in een half uurtje uitgelezen zijn. We leggen de verantwoordelijkheid bij de leerlingen om zelf aan te geven of ze een nieuw boek nodig hebben of niet. Vraag dit ook aan uw leerlingen. Als u leerlingen hebt die een nieuw boek wensen, komt u dan met deze leerlingen op het afgesproken tijdstip naar de bib. Heeft u geen leerlingen die een nieuw boek wensen, dan hoeft u niet naar de bib te komen.

Heleen

Vraag: kartonnen doos per klas meebrengen?

Leerkrachten moeten genoeg met hun leerlingen herhalen hoe je je gedraagt in de bib en hoe je met het materiaal omgaat. Zeker voordat ze naar de bib gaan.

Bij ziekte van leerlingen: laten aan sluiten bij de sterkere groepen, zeker niet bij de zwakkere leerlingen

Op woensdag 28 februarikomen wij langs in de klassen doorheen de dag om uitleg te geven over het tutorlezen + gedrag in de bib en met boeken en op donderdag 1 maart houden we een voorbereidingsdag waarop de leerlingen kennismaken met het systeem, partners en leesdozen.

Zijn er klassen die repetitie hebben? Hier houden we rekening mee.

Ben

Bv. de leerlingen uit klas 1A kiezen boeken.

Het kiezen wordt op het vaste moment gedaan. (zie rooster) De speeltijd begint en de juf neemt de klas mee naar de bib. De leerlingen kiezen elk een boek. De studenten zijn in de bib en noteren wie welk boek heeft gekozen op de doos. De studenten leggen het boek meteen in de doos van de klas waar de leerling moet lezen op maandag. Indien de juf dit wil kan ze dit nogmaals opschrijven op een eigen lijst

Maandag net voor de speeltijd herhaalt de juf welke leerlingen naar welke klas moeten. Indien de jongere leerlingen het niet kunnen onthouden kan de klas op een sticker geschreven worden die op hun hemd kan kleven. De leerlingen gaan na het belsignaal direct naar hun leesklas en zoeken hun maatje. Indien ze hun maatje hebben gevonden zoeken ze samen het boek, gaan ze zitten en kunnen ze beginnen. Het lezen gebeurt rustig. Het is de bedoeling dat elke leerling telkens een bladzijde leest. De leerlingen mogen elkaar corrigeren maar dit gebeurt op een rustige en respectvolle manier. De klasjuf loopt rond wanneer de leerlingen lezen, helpt waar nodig en wijst hen terecht. Bij het belsignaal (10u45) wordt het boek terug in de doos gelegd. De leerlingen gaan terug naar hun klas.

In de tweede pauze brengt een leerling van de klas of de juf de doos terug naar de bib. Zo kunnen er nieuwe boeken gekozen worden.

Project - pagina 19

Mahité

Internationale voorleesdag

Bespreking verloop (zie schema)

1 en 2 komt meteen na de ceremonie naar de polyvalente zaal

3 en 4 komt meteen na het tutorlezen naar de polyvalente zaal

5 en 6 komt meteen na de tweede pauze naar de polyvalente zaal

(Leerkrachten schrijven dit in hun agenda)

Tijdens de weekceremonie geven wij ’s ochtends uitleg aan de leerlingen + verzorgen wij een gedicht

We verwachten dat de klasjuffen ook deelnemen aan de activiteiten en ondersteunen waar nodig

Materiaal dat de leerlingen moeten meebrengen:

Liniaal, schaar, potlood, veger, lijm, kleurpotloden of/en stiften

Vragen aan de klasjuffen of ze ook zelf nog iets voorbereiden rond de voorleesdag

Heleen

Muzisch project

Elke week vragen wij nog één uur van jullie tijd. Dit deels voor een leesproject gekoppeld aan muzische activiteiten. U krijgt een rooster en daarop ziet u wanneer we langskomen.

Wat kunt u verwachten?

We leiden in met een talige activiteit (poëzie, verhaal, spel…).

We verwerken de activiteit op een muzische manier.

Ook hier vragen wij uw medewerking.

Bedankt voor uw tijd!

Project - pagina 20

VOORBEREIDINGSDAG – DONDERDAG 1 MAART ’18

Maandag 5 maart staat ook bij ons in het teken van de internationale voorleesdag. Op die dag

organiseren we voor elke graad een activiteit en zullen we ook tutorlezen. Tutorlezen moet wel eerst

voorbereid worden om chaos te vermijden. Daarom organiseren we eerst een voorbereidingsdag. Op

die dag is het de bedoelding dat we alle leesmaatjes aan elkaar koppelen. Dat doen we niet met alle

klassen op hetzelfde moment. We zullen drie maal (derde en zesde; tweede en vijfde; eerste en vierde)

een half uur voorzien om de verschillende leerjaren aan elkaar te koppelen. Nadat we iedereen aan

elkaar gekoppeld hebben, zullen we hen begeleiden naar de juiste leesklas. Daar zal de juiste leesdoos

staan en leren we de leerlingen op een correcte manier laten werken met de leesdoos. We stellen

daarom een aantal doelen op die we willen bereiken met de leerlingen op de voorbereidingsdag:

De leerlingen weten wie hun leesmaatje is.

De leerlingen weten in welke klas ze moeten lezen.

De leerlingen weten hoe ze moeten werken met de leesdoos.

Reflectie en evaluatie voorbereidingsdag

Eerste koppeling: derde en zesde leerjaar

De eerste koppeling verliep goed. We stelden nog twee kleine zaken bij zodat de tweede koppeling nog beter zou verkopen. We stalden nu de dozen

uit en de juf moest bij de koppeling ook de leesklas vermelden. Dat was bij de eerste koppeling niet vermeld. Na elke koppeling kunnen de leesmaatjes

zo meteen naar de juiste leesdoos gaan en staan ze bij de juiste leesklas.

Tweede koppeling: tweede en vijfde leerjaar

Bij de tweede koppeling hebben we twee dozen aan de ene kant gezet en de andere twee dozen aan de andere kant. Zo moesten de leesmaatjes meteen naar de juiste leesdoos gaan. Doordat de dozen verspreid stonden,

was het toch voor sommige leerlingen even zoeken waar de juiste doos stond. Bij deze koppeling hadden we een aantal problemen met afwezigen.

Daardoor waren er een aantal leerlingen die geen leesmaatje hadden. Deze leerlingen gingen naar een ander plaatsje om even te wachten. We stuurden ze naar de juiste leesklas en daar sloten ze aan bij een ander groepje.

Derde koppeling: eerste en vierde leerjaar

Bij de derde koppeling hebben we het nog iets anders aangepakt. We lieten

de leerlingen in rijen staan in plaats van tegenover elkaar. Ook zetten we de dozen op een rij in plaats van twee aan de ene kant en de andere twee

aan de andere kant. De derde koppeling verliep het beste. De leerlingen zagen meteen de juiste leesdoos staan omdat de leesdozen en leerlingen nu tegenover elkaar stonden.

Leesklassen en leesdoos

Na elke koppeling begeleidde iedereen een leesklas. Voordat de leerlingen

naar binnen gingen, controleerden we nog snel even de namen. Na de controle gaven we een korte uitleg over hoe de leerlingen met de dozen

moeten werken. Daarna gingen ze nog een kleine tien minuten lezen. Er

Project - pagina 21

werd druk gelezen en we vond het fijn om iedereen zo bezig te zien. De

oudere kinderen vinden het leuk om voor te lezen en de jongere kinderen te helpen. De jonge kinderen oefenen en genieten van het voorlezen. Ook

de juffen en de directrice waren zeer tevreden. Alles was goed georganiseerd en dat vonden ze heel fijn.

Foto’s

Project - pagina 22

INTERNATIONALE VOORLEESDAG – MAANDAG 5 MAART ’18

Wij organiseren dit jaar de internationale voorleesdag. We willen niet enkel tutorlezen. Later zouden

we ook een tweede project, namelijk een muzisch project, starten. We dachten om deze twee

projecten aan elkaar te koppelen en te behandelen als één groot project. We willen bezig zijn met taal,

lezen, voorlezen en met het muzische. Daarom willen we op deze dag nog een aantal activiteiten

organiseren die te maken hebben met het muzische aspect. Per graad organiseren we een workshop

van ongeveer één uur. In dat uur willen we het volgende doen:

Stukje voorlezen uit een boek en een muzische verwerking

Bladwijzer maken

We stellen een schema op dat we zullen volgen op deze dag:

8u – 9u30 Vlaggenparade Gedicht gebracht door de studenten Workshop eerste en tweede leerjaar

9u30 – 10u Voorlezen in het kleuter

10u15 – 10u45 Tutorlezen

10u45 – 11u45 Workshop derde en vierde leerjaar

12u – 13u Workshop vijfde en zesde leerjaar

In iedere klas maken we een bladwijzer. We hebben enkele bladwijzers gekozen die we willen maken.

De leerlingen zullen hiervoor wat materiaal moeten meebrengen. We stelden een briefje op dat we

met de leerlingen zullen meegeven. We maakten van de gelegenheid gebruik om ook de ouders op

deze dag uit te nodigen. Hieronder leest u het briefje die we hebben meegegeven:

Beste ouders Op maandag 5 maart 2018 is het internationale voorleesdag en onze school werkt hieraan mee! We hebben een dag vol leuke activiteiten gepland, waaronder ook tutorlezen. Zou het mogelijk zijn met uw kind het lezen te oefenen? Voor deze activiteit heeft uw kind een liniaal, schaar, lijmstift, kleurtjes, tekenpotlood en een veger nodig hebben. U bent van harte uitgenodigd! Klas 1 en 2: 8u tot 9u30 Klas 3 en 4: 10u45 – 11u45 Klas 5 en 6: 12u – 13u Met vriendelijke groeten De stagiaires uit België

Project - pagina 23

Dit briefje zou de secretaresse van de school kopiëren in Paramaribo. Dit was ze vergeten waardoor

we geen briefjes hadden om mee te geven. We beslisten om een verkorte versie van het briefje op het

bord te schrijven vanaf het tweede leerjaar. Dit moesten ze overnemen in hun agenda. In het eerste

leerjaar hebben we zelf de verkorte versie van het briefje neergeschreven. Zo waren de ouders toch

geïnformeerd en uitgenodigd.

Om de Internationale Voorleesdag goed in te zetten, dragen wij tijdens de vlaggenparade gezamenlijk

een gedicht voor in het thema van de dag.

[Smakelijk lezen!]

Smakelijk lezen!

Twee ogen om op te eten

van dat lekkers op het blad!

Hele repen letters

naar binnen in één hap!

Smakelijk lezen!

Twee ogen als twee monden,

veel woordjes in één keer!

Van letters krijg je honger

van lezen nog veel meer.

In wat volgt geven we een overzicht van de activiteiten per graad.

Kleuter

Organisatie De jongste kleuters worden verdeeld in drie groepen. De oudste kleuters worden verdeeld in twee groepen. Bij regen blijven we in de klassen. Als het zon is, zoeken we een plaatsje in de schaduw om voor te lezen.

Boeken

Jongste kleuters Er ligt een krokodil onder mijn bed van Dieter & Ingrid Schubert

De Lamboeroe van D. Kimpton Dikkie dik van Jet Boeke, Arthur van Norden

Oudste kleuters

Raf van Anke de Vries

Waar is Rintje? van Sieb Posthuma

Begeleiding

Jongste kleuters Er ligt een krokodil onder mijn bed: Ben

De Lamboeroe: Mahité

https://www.google.sr/search?biw=1366&bih=662&q=Jet+Boeke&stick=H4sIAAAAAAAAAOPgE-LVT9c3NEw3ryoxiK8qVOLSz9U3MDIzzcmu0pLJTrbST8rPz9YvL8osKUnNiy_PL8q2SiwtycgvAgBbJo5pOwAAAA&sa=X&ved=0ahUKEwie2Jr9kNPZAhVCxVkKHQhxCRcQmxMI0AEoATAW

https://www.google.sr/search?biw=1366&bih=662&q=Arthur+van+Norden&stick=H4sIAAAAAAAAAOPgE-LVT9c3NEw3ryoxiK8qVIJwk0xzKixM43O1ZLKTrfST8vOz9cuLMktKUvPiy_OLsq0SS0sy8osAvR_FTD4AAAA&sa=X&ved=0ahUKEwie2Jr9kNPZAhVCxVkKHQhxCRcQmxMI0QEoAjAW

Project - pagina 24

Dikkie dik: Heleen

Oudste kleuters Raf: Charissa Waar is Rintje?: Anne-Sophie

Doelen TOsn1 Een schriftelijke boodschap verwerken (luisteren naar, genieten van, praten over, nadenken over voorgelezen fictie)

Tijdschema: 9u30 – 10u

Eerste graad

Bladwijzer Doelen

MUgr3 Zich bewust worden van de eigen muzische en creatieve mogelijkheden (talenten) en die tonen

IVzv3 Doelgericht en efficiënt handelen door taken te plannen, uit te voeren, erop te reflecteren en waar nodig bij

te sturen in functie van zelfredzaam en zelfstandig functioneren

Activiteit We maken volgende bladwijzer aan de hand van een stappenplan:

Materiaal

Twee strookjes papier Schaar Lijm Restjes papier

Kleurpotloden Organisatie We organiseren dit in de polyvalante zaal. Daar leggen we al het materiaal dat we nodig hebben om de bladwijzer te maken vooraf klaar. We stellen de banken strategisch op zodat we elk kind gemakkelijk kunnen helpen.

Tijdschema: 8u – 9u30 8u15 – 8u50: eerste leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 8u15 – 8u50: voorlezen en verwerking tweede leerjaar 8u50 – 9u30: tweede leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal

Project - pagina 25

8u50 – 9u30: voorlezen en verwerking in eerste leerjaar

Begeleiding Bladwijzers: Anne-Sophie, Ben en Mahité Voorlezen: Charissa en Heleen

Boek en muzische activiteit

Doelen

TOmn3 Actief deelnemen aan een gesprek TOsn1 Een schriftelijke boodschap verwerken (luisteren

naar, genieten van, praten over, nadenken over voorgelezen fictie)

Activiteit In de eerste graad lezen we De heksenkinderen van Ursula Jones voor. Voor het lezen bespreken we de kaft en maken we enkele hypotheses. Na het lezen stellen we enkele vragen over het boek, blikken we terug naar onze hypotheses en kunnen de leerlingen hun mening kwijt over het boek.

Materiaal

Boek: De heksenkinderen van Ursula Jones Organisatie

Bij regen: We lezen voor in één klas. Een klas zal zijn stoel moeten meenemen naar de andere klas.

Bij zon: We lezen voor onder een boom in de schaduw. Tijdschema 8u15 – 8u50: eerste leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 8u15 – 8u50: voorlezen en verwerking tweede leerjaar 8u50 – 9u30: tweede leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 8u50 – 9u30: voorlezen en verwerking in eerste leerjaar

Begeleiding Bladwijzers: Anne-Sophie, Ben en Mahité Voorlezen: Charissa en Heleen

Project - pagina 26

Tweede graad

Bladwijzer Doelen

MUgr3 Zich bewust worden van de eigen muzische en

creatieve mogelijkheden (talenten) en die tonen IVzv3 Doelgericht en efficiënt handelen door taken te

plannen, uit te voeren, erop te reflecteren en waar nodig bij


Activiteit We maken volgende bladwijzer (vouwtechniek) aan de hand van een stappenplan:

Materiaal

Vierkant vouwblaadje Lijm Schaar

Restjes papier Kleurpotloden

Liniaal Tekenpotlood

Organisatie We organiseren dit in de polyvalante zaal. Daar leggen we al het materiaal dat we nodig hebben om de bladwijzer te maken vooraf klaar. We stellen de banken strategisch op zodat we elk kind gemakkelijk kunnen helpen.

Tijdschema: 10u45 – 11u45 10u45 – 11u15: derde leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 10u45 – 11u15: voorlezen en muzische verwerking vierde leerjaar 10u45 – 11u15: vierde leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 10u45 – 11u15: voorlezen en muzische verwerking in derde leerjaar

Project - pagina 27

Begeleiding Bladwijzers: Anne-Sophie, Heleen en Charissa Voorlezen: Ben en Mahité


Doelen



Activiteit In de tweede graad lezen we Het land van de woordfabriek van Agnès de Lestrade voor. Voor het lezen bespreken we de kaft en maken we enkele hypotheses. Na het lezen stellen we enkele vragen over het boek, blikken we terug naar onze hypotheses en kunnen de leerlingen hun mening kwijt over het boek. We verwerken dit boek op een muzische manier. We werken met de werkvorm tableau vivant. De leerlingen worden in groepjes van vijf opgedeeld. Ze kiezen een scène uit het boek. Die scène moeten ze uitbeelden. Dit mogen ze even oefenen. Daarna plaatsen we twee groepjes bij elkaar. Groepje A toont hun scène en groepje B raadt de scène. Als groepje B de scène geraden heeft, draaien de rollen om.

Materiaal

Prenten van Het land van de grote woordfabriek van Agnès de Lestrade

Organisatie

Bij regen: We lezen voor in één klas. Een klas zal zijn stoel moeten meenemen naar de andere klas. De muzische verwerking gaat door in de andere klas waar op dat moment

geen stoelen staan. Bij zon: We lezen voor onder een boom in de schaduw en

de muzische activiteit gaan buiten door. Tijdschema: 10u45 – 11u45 10u45 – 11u15: derde leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 10u45 – 11u15: voorlezen en muzische verwerking vierde leerjaar 10u45 – 11u15: vierde leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 10u45 – 11u15: voorlezen en muzische verwerking in derde leerjaar

Begeleiding Bladwijzers: Anne-Sophie, Heleen en Charissa Voorlezen: Ben en Mahité

https://www.google.sr/search?q=Agn%C3%A8s+de+Lestrade&stick=H4sIAAAAAAAAAOPgE-LRT9c3NErKTUsut6xU4gXxDNMMTAwsDY3MtGSyk630k_Lzs_XLizJLSlLz4svzi7KtEktLMvKLADBe8K49AAAA&sa=X&ved=0ahUKEwjKkemghNPZAhWGtlMKHbhKBxMQmxMIlAEoATAS



Project - pagina 28

Derde graad

Bladwijzer Doelen

MUgr3 Zich bewust worden van de eigen muzische en

creatieve mogelijkheden (talenten) en die tonen IVzv3 Doelgericht en efficiënt handelen door taken te

plannen, uit te voeren, erop te reflecteren en waar nodig bij


Activiteit We maken volgende bladwijzer (vouwtechniek) aan de hand van een stappenplan:

Materiaal

Vierkant vouwblaadje Lijm Schaar

Restjes papier Kleurpotloden Liniaal

Tekenpotlood Organisatie We organiseren dit in de polyvalante zaal. Daar leggen we al het materiaal dat we nodig hebben om de bladwijzer te maken vooraf klaar. We stellen de banken strategisch op zodat we elk kind gemakkelijk kunnen helpen.

Tijdschema: 12u – 13 12u – 12u30: vijfde leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 12u – 12u30: voorlezen en muzische verwerking zesde leerjaar 12u30 – 13u: zesde leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 12u30 – 13u: voorlezen en muzische verwerking in vijfde leerjaar

Project - pagina 29

Begeleiding Bladwijzer: Ben, Heleen en Charissa Voorlezen: Anne-Sophie en Mahité


Doelen



Activiteit In de derde graad lezen we een fragment uit Het dolfijnenkind van Patrick Lagrou voor. Voor het lezen bespreken we de kaft en maken we enkele hypotheses. Na het fragment stellen we enkele vragen, blikken we terug naar onze hypotheses en kunnen de leerlingen hun mening kwijt over het boek. We verwerken dit boek op een muzische manier. De leerlingen kennen het einde niet van het boek. We stoppen het verhaal op het moment dat er duidelijk iets aan de hand is met Merijn. Merijn heeft speciale krachten die zijn moeder voor hem verborgen wilde houden. Door een uitstap met de school naar het dolfinarium komen deze krachten uit. Merijn en zijn moeder vertrekken richting de Bahama’s om te vertellen wat er met Merijn is gebeurd. Dit mogen de leerlingen zelf verzinnen. De leerlingen gieten dit in een toneeltje. We bekijken sommige toneeltjes. Indien de leerlingen willen weten hoe het boek eindigt, moeten ze het zelf lezen.

Materiaal

Fragment uit Het dolfijnenkind van Patrick Lagrou Organisatie

Bij regen: We lezen voor in één klas. Een klas zal zijn stoel moeten meenemen naar de andere klas. De muzische

verwerking gaat door in de andere klas waar op dat moment geen stoelen staan.

Bij zon: We lezen voor onder een boom in de schaduw en

de muzische activiteit gaan buiten door. Tijdschema: 12u – 13u 12u – 12u30: vijfde leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 12u – 12u30: voorlezen en muzische verwerking zesde leerjaar 12u30 – 13u: zesde leerjaar maakt bladwijzer in polyvalente zaal 12u30 – 13u: voorlezen en muzische verwerking in vijfde leerjaar

Begeleiding Bladwijzer: Ben, Heleen en Charissa Voorlezen: Anne-Sophie en Mahité

Project - pagina 30

Evaluatie internationale voorleesdag

o Beeld: bladwijzers

Elke leerling heeft op deze dag een bladwijzer gemaakt. Deze activiteit ging door in de polyvalente zaal waar al ons materiaal en de opstelling van de zaal vooraf klaar werd gezet. Zo konden we meteen

beginnen en verloren we geen tijd aan het verhuizen van materiaal. Per graad werden er tegelijkertijd twee workshops gegeven en dat

telkens in één uur. Voor de eerste graad rekenden we hier wel wat langer. Hierdoor moest elke workshop twee keer gegeven worden. Om onszelf goed te kunnen evalueren en bij te sturen, hadden we

afgesproken dat we telkens dezelfde workshop per graad zouden geven. Zo konden we nadien reflecteren en onze uitleg of activiteit

wat aanpassen aan de volgende groep. Dit vonden we zelf ook erg leuk omdat we dit tijdens onze stage in het lager onderwijs nog niet

veel hebben kunnen doen. Leerkrachten die al langer lesgeven, hebben dezelfde les al een aantal keer kunnen geven en kunnen telkens bijstellen en zien het effect. Nu zagen we dat reflecteren heel

nuttig is en groeide de kwaliteit van de activiteit ook. Dat vonden wij echt heel leuk om te ervaren!

We hebben twee verschillende soorten bladwijzers gemaakt. Een bladwijzer voor het eerste en tweede leerjaar en een bladwijzer voor

tweede en derde graad. Eerst vreesden we dat de leerlingen uit het zesde leerjaar de bladwijzer te simpel of te kinderlijk zouden vinden,

maar dat was helemaal niet zo. De leerlingen van het zesde leerjaar gingen zeer gedreven aan de slag met hun eigen bladwijzers. We zagen dat de leerlingen uit het zesde leerjaar letterlijk de lat hoger

legden voor zichzelf en veel preciezer aan de slag gingen met hun lat. Bijvoorbeeld tijdens het versieren knipten de leerlingen uit het derde

leerjaar gewoon stukken zonder eerst af te meten en dat deden de leerlingen uit het zesde dan weer niet. Elk leerjaar gaf zijn eigen touch aan het werkje waardoor elke bladwijzer geslaagd was. De leerlingen

kregen de bladwijzers nog niet mee naar huis omdat we ze eerst naast elkaar wilden leggen. Zo zagen we ook een hele mooie evolutie

in de werkjes.

Project - pagina 31

o Muzische activiteit

Eerste graad

In de eerste graad gingen we met onze zelfgetekende kamishibai over Het heksenkind aan het werk. De leerlingen waren echt onder de indruk van de tekeningen. Eerst hadden

we een kort gesprek over het boek en daarna lazen we het voor. Tijdens het lezen stelden we ook vragen en hielpen de

kinderen ons door bijvoorbeeld hard te blazen. De kinderen genoten ervan om te luisteren en te kijken naar een verhaal. Dat gaf ons ook inspiratie voor vervolg activiteiten.

Tweede graad

Ook in de tweede graad werd er gewerkt met een

zelfgetekende kamishibai ditmaal over Het land van de grote woordfabriek. Zoals gewoonlijk startten we de activiteit met de

bespreking van de kaft en gaven we de context mee. In de tweede graad zijn er grotere groepen, maar het viel ons op dat ze zeer aandachtig en gefascineerd waren. Na het voorlezen

was het tijd voor een korte muzische verwerking in de vorm van een tableau vivant. De leerlingen moesten één stuk uit het

verhaal kiezen en dit uitbeelden. We merkten op dat de leerlingen dit heel moeilijk vonden en wij onze innerlijke coach even moesten bovenhalen. Er was niet zoveel creativiteit

omdat wij hints gaven en omdat ze de ideeën van de andere groepen bekeken. Dit was voor ons ook een leerrijk moment.

Deze leerlingen zijn het niet gewend om muzisch aan de slag te gaan. Hierdoor kunnen we de beginsituatie de volgende keer beter inschatten.

Derde graad

Eerst lazen we een stuk uit het Dolfijnenkind. Dat vonden ze

heel interessant. Daarna moesten ze in groep het vervolg bedenken en kort opschrijven om dit later te presenteren aan

de anderen. Dit verliep moeizamer. We merkten op dat de leerlingen niet zo veel fantasie hadden waardoor er veel dezelfde en voor de hand liggende verhalen ontstonden. Ook

merkten we op dat bij sommige de durf er niet echt inzat om meteen voor de hele klas te presenteren. Door deze activiteit

te geven weten we dat we de stap in de toekomst moeten verkleinen om iets te leren presenteren. In plaats van dit meteen voor de volledige groep voor te stellen lijkt het ons slim

dat ze het eerst aan een ander groepje kunnen voorstellen. Zo wordt iedereen ook actiever betrokken bij de les en wordt de

drempel verlaagd voor het presenteren.

Project - pagina 32

o Tutorlezen

Om 10u15 ging de bel. Tijd voor het moment waarvoor we al eens geoefend hadden. We vreesden vooraf al voor wat chaos omdat de bussen niet waren uitgereden en hierdoor veel leerlingen afwezig

waren. Gelukkig viel het al bij al wel goed mee. De leerlingen die geen leespartner hadden lieten we aansluiten bij een groepje uit dezelfde

leesklas. Bij het belsignaal had niet iedereen door wat er eigenlijk moest gebeuren. Dit hadden de leerkrachten niet voldoende vermeld aan de leerlingen. De leerkrachten hielpen wel heel goed mee. Ze

coördineerden erg goed in hun eigen leesklas en losten ook zelf problemen op. Na een goeie vijftal minuten chaos verliep het verder

heel goed. Zelf waren we heel hard gefocust op de organisatie en verplaatsen we onszelf veel van klas naar klas om te zien of alles goed verliep. We vonden het een geslaagd moment. Meteen een

bewijs dat de voorbereidingsdag geen verloren moment was.

o Kleuters

Tijdens de vergadering op dinsdag 27 februari vermeldden de kleuterjuffen dat ze het jammer vonden dat we niks hadden

voorbereid voor de kleuters. Zelf hadden we heir niet bij stilgestaan omdat we zo gefocust waren op het lager. Met deze opmerking gingen we natuurlijk aan de slag. De internationale voorleesdag zat al goed

volgepland dus veel tijd hadden we niet. Na wat puzzelen vonden we een halfuurtje tijd om een verhaal aan de kleuters voor te lezen. We

verdeelden de klassen in kleinere groepjes en gingen elk aan de slag met een boek. De kleuters vonden het leuk en volgden het verhaal zeer aandachtig, we stonden er echt versteld van! De kleuterjuffen

waren heel blij met deze activiteit. Tijdens de evaluatie lazen we dat ze nog een muzische verwerking hadden verwacht hadden zoals we

dat ook bij het lager deden. Met deze opmerking hielden we rekening en besloten we om elke week een uurtje langs te gaan en met hen meer te werken rond het muzische aspect.

Project - pagina 33

EVALUATIE PROJECT

Leerkrachten

De leerkrachten hebben de internationale voorleesdag geëvalueerd. In bijlage vindt u de schriftelijke neerslagen van de leerkrachten.

Leerlingen

In de vijfde klas waar Anne-Sophie stage loopt, werd er een opstelopdracht

gegeven rond tutorlezen. De leerlingen moesten in het opstel de volgende vragen beantwoorden:

o Wat is tutorlezen?

o Hoe ervaar je het?

o Wat is volgens jou het doel?

o Zou je het volgend jaar opnieuw willen doen?

o Hoe help je je leespartner?

o Wat vond je het leukste boek tot nu toe?

Anne-Sophie mocht de opdrachten inkijken en volgende dingen haalde ze eruit:

o ‘Ik vind het leuk om aan iemand voor te lezen.’

o ‘Het nu ervan is om de jongere leerlingen te helpen lezen.’

o ‘Ik wil het weer doen omdat ik geen groen meer wil aantrekken maar

blauw aantrekken en daarom vind ik het leuk om het elk jaar te doen.’

o ‘Ik help de leespartner zodat ze ook kan overgaan.’

o ‘Bij het lezen lijkt het alsof er zich een film afspeelt zijn hoofd.’

o ‘Als je leest, weet je meer dingen.’

o ‘Ik wil het volgend jaar opnieuw doen wanneer die lieve stagiaires

van België weer naar Suriname komen.’

o …

Project - pagina 34

We merken dat de jongere jaren dit moment zien als een

ontspanningsmoment en daar streven we naar ook naar in kader van motivatie. Bij de oudere jaren merken we wel dat ze het nut ervan inzien,

wat ons pleziert. Wel beseffen we dat we de opstellen met een korrel zout moeten nemen omdat de meeste leerlingen geen negatieve dingen durven schrijven. Het is een opstel voor punten en daar houden de leerlingen zeker

rekening mee.

Hier vindt u nog enkele foto’s van de opstellen:

Project - pagina 35

Stagiaires

Tutorlezen op de voorbereidingsdag en de internationale voorleesdag hebben we al geëvalueerd. (Zie p.29 e.v.)

Na de startdag op maandag 5 maart, was het volgende moment voor

tutorlezen gepland op maandag 12 maart. Dit deden we om tot een routine te komen. Dit kon helaas niet doorgaan omwille van het bezoek van de schoolfotograaf. In overleg met mevrouw White kon het tutorlezen wel de

volgende dag plaatsvinden. We vonden het leuk dat mevrouw White toch nog tijd maakte voor het tutorlezen die week. Het wijzigen van het rooster

is hier niet onbekend. Elke dag kan alles veranderen en past iedereen zich aan aan de situatie. Gelukkig kon er een oplossing gevonden worden! Aan de andere kant vonden we het wel jammer dat het niet kon doorgaan op

het vaste tijdstip omdat we net zo die routine wilden creëren. Op 13 maart ging uiteindelijk het momentje tutorlezen door. In het begin was het terug

wat chaotisch en we vreesden het ergste. Dat veranderde snel: na vijf minuten zat iedereen plots in de juiste klas en waren ze al naarstig aan het werk. Nu het organisatorische deel achter de rug was, hadden we tijd om

zelf in de klassen langs te gaan of om leerlingen te begeleiden. We merkten op dat iedereen goed bezig waren. Wat ons wel opviel was dat sommige

oudere leerlingen hun leespartner te weinig tijd geven om zelf te lezen. Als het niet vlot genoeg gaat, lezen ze vaak het woord voor terwijl de leerling het wel kan. Dat is nu net niet de bedoeling en hierop moeten wij als

begeleiders op letten. We moeten de oudere leerlingen nog meer tips geven over hoe ze hun leesmaatje moeten begeleiden. Daarop zullen we de

volgende keer letten wanneer we rondgaan tijdens het tutorlezen. We merkten ook op dat sommige leerkrachten vastgeklampt achter hun bureau bleven zitten, maar andere lopen dan rond tussen de groepjes en luisterden

ook naar de kinderen. Na een tijdje waren de eerste boeken al uitgelezen en hadden ze dus een nieuw boek nodig. Eerst wisselden we onderling van

boeken in dezelfde leesklas, maar omdat niet alle groepjes op hetzelfde moment klaar zijn, loopt dat systeem vast. Om dit op te lossen zullen we

volgende keer extra boeken voorzien in de doos die ingeschakeld kunnen worden als wisselboeken.

Op 19 maart verliep het tutorlezen opnieuw niet normaal. De leerlingen uit het zesde leerjaar maakten toetsen en dus konden zij geen tutor zijn voor

de leerlingen uit de derde klas. We begrepen dit volledig en maakten in de derde klas andere groepjes met dus leerlingen van dezelfde leeftijd. Zo werd het probleem opgelost. Bij de andere klassen begint de routine er te komen.

Steeds loopt het vlotter en beter om de juiste klas, leesmaatjes en boeken te zoeken. Dit vinden we heel prettig om te zien. Nu zaten er in de dozen

andere boeken die ze konden verwisselen indien hun boek uitgelezen was. We merkten wel op dat sommige hiervan wat profiteerden. Na vijf minuten was een dik boek al ‘uitgelezen’. Hier hadden we vooraf beter over

gecommuniceerd met de leerlingen. Ze krijgen namelijk ruim de tijd om een nieuw boek te kiezen dat hen aanspreekt, maar dan moeten ze het ook

uitlezen. Dit probleem pakten we wel meteen aan waarna het beter ging. Op 26 maart waren we zelf niet aanwezig op school. We stelden voor aan

mevrouw White om dit toch te laten doorgaan. Helaas werd het tutorlezen

Project - pagina 36

uit het oog verloren en werd er geen moment ingelast. Dit vonden we erg

jammer aangezien we ervoor hadden gezorgd dat alles erg vlot kon verlopen. Natuurlijk weten we dat het steeds kan gebeuren dat zoiets

vergeten wordt. Ook het feit dat de routine steeds onderbroken werd zorgt ervoor dat het geen gewoonte wordt. Hopelijk kunnen we na de vakantie toch nog volgens de routine werken.

ONZE VERWACHTINGEN: VOORAF EN NU

Voor we aan het leesproject begonnen, was ons grootste doel om de motivatie van de leerlingen te vergroten.

We zagen dat het lezen hier als obstakel werd gezien door de leerlingen, terwijl dit heel erg leuk is. We hoopten

hen dus plezier te laten beleven tijdens het lezen. ook een regelmatiger gebruik van de bib leek ons een haalbaar

doel. Als laatste hoopten we de leerkrachten te laten inzien dat er afgestapt kan worden van de traditionele

leesles en dat het dan toch nog steeds een goede leesles is. We vonden het belangrijk dat de juffen begrepen

dat het ook anders kon zodat de leerlingen uitgedaagd moeten worden tijdens het leesproces op zoveel mogelijk

verschillende manieren.

Achteraf bekeken was het misschien te ambitieus van ons om zo’n veranderingen te verwachten binnen het

leerkrachtenteam. Voor hen is het een routine om leeslessen op een traditionele manier te geven. Het

doorbreken van deze routine is dus geen simpele karwei. Wel zagen we dat de juffen het aangenaam vonden om

met de nieuwe manier kennis te maken. Bij het tutorlezen gebruikten we de bib. De leerlingen waren hier heel

enthousiast over. Maar het regelmatig gebruik van de bib zal dus na ons vertrek helaas niet lukken. We

probeerden dit aan te kaarten bij het schoolhoofd, maar kwamen niet tot een oplossing. De directie zag jammer

genoeg geen optie om een juf verantwoordelijk te stellen voor de bib. Als laatste kunnen we wel concluderen

dat de leerlingen lezen aangenamer vinden. Ze vroegen vaak wanneer we weer zouden tutorlezen en ook hadden

ze veel plezier tijdens de leeslessen. Ze toonden meer interesse in lezen en we zagen een duidelijke groei bij veel

leerlingen. De leerlingen leerden samen met ons om op een andere manier te lezen. Vooral deze variatie zorgde

ervoor dat hun enthousiasme en motivatie groeide.

TOEKOMSTBEELD

Vorig jaar werd tutorlezen ook al uitgewerkt door de stagiaires. Hoewel de leerlingen erg tof en interessant

vonden, werd dit niet verder gezet. Door dit nu frequenter te laten doorgaan, toonden we aan dat het vlotjes

kan verlopen. We hopen dan ook dat het tutorlezen dit jaar wel nog eens georganiseerd wordt, al blijft dit nog

een vraag. Wat wel vast staat, is dat de leerkrachten vanaf volgende week zullen werken rond begrijpend lezen.

Dit van de kleuters tot het zesde leerjaar. Zo wordt het leesproject op hun manier verdergezet maar nu met de

focus op begrijpend lezen. Dat vinden we al heel positief. Misschien haalden ze wel inspiratie uit onze lessen?

Ook zagen we dat de leerlingen genoten van de muzische lessen. De leerkrachten zagen dit ook in, want zij

genoten ervan om de leerlingen op een muzische manier bezig te zien. Wel denken we dat de lessen niet verder

zullen gezet worden. De leerkrachten zijn er niet in getraind om muzische lessen op te bouwen en te geven.

Project - pagina 37

MUZISCHE LESSEN

MET NADRUK OP LEZEN

Project - pagina 38

MOTIVATIE

Op 5 februari 2018 vroeg het schoolhoofd, mevrouw White, ons om een muzisch project op te starten.

Op school werken ze al rond het muzisch domein beeld, handenarbeid en tekenen. Ze vroeg ons om

specifiek rond drama en dans wat meer te werken. We houden ook een leesproject in deze school. We

zouden dit graag combineren met ons leesproject om er één geheel van te maken.

SCHEMA

Op maandag 26 februari hielden we een vergadering. We legden het leesproject uit en lichtten ook al

een stukje toe over het leesproject. We hebben een schema opgesteld waarin alle klassen aan bod

komen. Elke klas krijgt één uur muzische vorming, drama of dans, in de week. We hebben de uren

zodanig geroosterd dat er nooit een muziekles, een les tekenen of handenarbeid of turnen wegvalt.

Dit had mevrouw White ook zo gevraagd. Hieronder ziet u een foto van het schema van het muzisch

project:

Dit schema hangt uit op het erf en elke leerkracht kreeg ook zo’n schema tot haar beschikking.

Project - pagina 39

MUZISCHE LESSEN

In de week van maandag 5 maart ging dit project van start. We plannen om elke zondag activiteiten te

maken. Dus op zondag 4 maart maakten we activiteiten. We splitsen de lessen op in lessen voor het

eerste en tweede leerjaar; en lessen voor het derde, vierde, vijfde en zesde leerjaar. Telkens zorgen

we ervoor dat we de lessen wat moeilijker of makkelijker kunnen maken.

WEEK 5: 5 MAART – 9 MAART

Titel Ballonnen

Domein Drama

Leeftijd Eerste graad

Doelen Leerplandoelen - SErv3 Samenwerken met anderen en zo bijdragen aan het realiseren van een

gemeenschappelijk doel. - SErv4 Bewust sociale rollen opnemen die zowel het individueel als het

groepsbelang ten goede komen in diverse situaties en contexten. - MUva1 Tot kwaliteitsvol muzisch samenspel komen.

Lesdoelen De leerlingen kunnen:

- Samenwerken met elkaar. - Luisteren naar elkaars ideeën. - Bewegen op muziek.

Materiaal - Muziek (Amélie Poulain) - Box - Ballonnen - Prenten verhaal: ‘verjaardag’

Organisatie - Vanaf puntje 1: o Slecht weer => polyvalente zaal o Goed weer => buiten

Werkvorm - Bewegingsverhaal

Activiteit 1. Onderwijsleergesprek De lkr. blaast een ballon op en laat deze vliegen. Deze laat de leerlingen reageren en vraagt daarna wat je allemaal met een ballon kan doen. Vervolgens polst de lkr. of de lln. linken vinden tussen de verschillende vormen van een ballon en hun gevoelens:

Groot en klein voelen

Sterk of slap voelen

Boos zijn

…

2. Klassikale verwerking Leerlingen doen ballon na (opblazen, lucht laten ontsnappen…)

3. Partnerwerk Eén iemand pompt de ballon op en duwt de ballon in de juiste richting.

4. Rollenspel: bewegingsverhaal uitleg

Project - pagina 40

Uitleg over het bewegingsverhaal Wat kan allemaal fout lopen met een ballon?

5. Rollenspel: brainstorm en uitvoering We vertellen een verhaal over een verjaardag. We hebben prenten en we laten de leerlingen bij elke prent een kernwoord verzinnen. Leerlingen oefenen het bewegingsverhaal We voeren uit

6. Afsluiting: klasballon We staan in een kring en blazen een onzichtbare ballon op.

Reflectie De leerlingen waren erg enthousiast om mee te doen en deden ook hun best. Wel merkten we duidelijk op dat velen van hen de durf nog niet bezitten om te overdrijven in iets of om iets aan elkaar te tonen. Ze zoeken nog veel bevestiging. Dit is natuurlijk een eigenschap van jongere leerlingen, maar hier viel het ons nog meer op. Het was ook niet steeds makkelijk om in hun rol te blijven. Dit komt waarschijnlijk ook omdat ze niet gewend zijn om deel te nemen aan muzische lessen (vooral drama en dans). Op het eind vonden we de stukjes op zich wel goed gelukt ondanks deze obstakels. Naar een volgende les toe lijkt het ons slim om zelf als leerkracht ook echt te overdrijven zodat ze zien dat dit net leuk is.

Titel Ruimtes

Domein Drama

Leeftijd Tweede & derde graad

Doelen Leerplandoelen - 6.1. De kinderen kunnen zich inleven in een plaats of gebeurtenis uit de

werkelijkheid en dat als spelend vormgeven. - 7.1. De kinderen durven improviseren door in te spelen op onvoorziene

situaties. - 7.5. De kinderen kunnen iets met zelfvertrouwen spelen met of zonder

publiek. Lesdoelen

- De leerlingen kunnen een plaats weergeven d.m.v. bewegingen en houdingen.

- De leerlingen kunnen een plaats door anderen gespeeld benoemen. - De leerlingen kunnen in een inspringspel een handeling toevoegen zodat ze

duidelijk maken in welke ruimte de ander zich bevindt. - De leerlingen kunnen via een beschrijving de ruimte achterhalen.

Materiaal - Blaadjes met beschrijvingen ruimtes - Oplossing - Per team een cursusblad - Blaadjes met ruimtes (4) – keuken/kamer/erf/grasveld waar je gymt - Fluitje - Blaadje met ruimtes (5) – kledingwinkel/kerk/klas/bibliotheek

Organisatie - Puntje 1 doen we in de klas. - Vanaf puntje 2:

o Slecht weer => polyvalente zaal o Goed weer => buiten

Werkvorm - Uitbeelden (non-verbaal)

Project - pagina 41

Activiteit Ruimtes achterhalen via beschrijvingen Leerlingen zitten in groepjes van max. 4 personen. Er gaan briefjes met beschrijvingen rond. Om beurten leest een persoon een beschrijving en zoeken ze samen de ruimte. Dit noteren ze op een blad. Nadien overlopen we de antwoorden. Klas

De leerkracht speelt een ruimte (tent – piketten kloppen, in tent kruipen, rits dicht doen, slapen). Leerlingen raden waar de leerkracht zich bevindt. Als ze het weten stoppen ze hun hand in de lucht. De leerkracht speelt verder totdat iedereen zijn hand in de lucht heeft.

o Waar bevindt de leerkracht zich? o Hoe zag je dat? Op welk moment merkte je dit op?

Indien mogelijk buiten/anders polyvalente zaal

De leerlingen lopen door elkaar. De leerkracht roept een getal. Het is de bedoeling dat de leerlingen groepjes maken met evenveel leerlingen als dat getal. De leerkracht geeft hen een opdracht. Dat moeten ze per groepje uitvoeren.

o Neem zoveel mogelijk ruimte in met je groepje. o Neem zo weinig mogelijk ruimte in met je groepje. o Maak het geluid van de jungle. o Maak een stilstaand beeld van het strand.

De leerlingen staan verspreid in de ruimte. De leerkracht toont een blaadje met een plaats aan een leerling. De leerling leest de ruimte luidop. De leerlingen verzinnen een handeling bij de ruimte.

o Erf o Grasveld waar je gymt o Kamer o Keuken

De leerkracht verdeelt de leerlingen in vier groepen. Elke groep krijgt een ruimte. Deze ruimte beelden ze uit zonder woorden te gebruiken. De leerlingen krijgen even tijd en dan tonen ze het aan elkaar. De andere moeten raden welke ruimte de leerlingen hebben uitgebeeld.

o Welke ruimte werd uitgebeeld? o Hoe zag je dat? Ruimtes: o Klas o Kerk o Bibliotheek o Kledingwinkel

Tijd over: inspringspel (4 groepen) De leerlingen verzinnen in groep zelf een ruimte. De leerlingen spelen deze ruimte, de drie andere groepen kijken. De leerkracht duidt een van de kijkende groepen aan. Als die groep weet waar het toneel zich afspeelt, mogen ze meedoen (inspringen).

Project - pagina 42

o Warung/restaurant o Feestje o Strand o Boot

Reflectie Tijdens het geven van deze les in het derde leerjaar merkten we op dat het ze het niet steeds makkelijk vonden om verschillende dingen te bedenken en daarna goed uit te beelden. We denken dat dit onderdeel nog te ver van hen afstaat. Naar volgende week toe lijkt het ons slim om hen bij het eerste en tweede leerjaar te rekenen. Deze les kunnen we dan aanpassen naar hun benodigde niveau en dus moeilijker maken dan bij de jongere leerlingen. Bij het vierde t.e.m. zesde leerjaar was dit helemaal niet het geval. Er kwamen prachtige dingen uit de leerlingen. Aangezien we merkten dat alles vlot verliep en ze wat meer uitdaging aankonden, gaven we hen de opdracht om zelf een plaats te bedenken als eindopdracht. De resultaten waren super! Ook de angst om iets aan elkaar te tonen was er niet. De leerlingen stonden graag in de belangstelling en waren trots om te tonen wat ze voorbereid hadden.

WEEK 6: 12 MAART - 16 MAART

Titel De Peer Gynt Suite

Domein Drama

Leeftijd Derde leerjaar & vierde leerjaar

Doelen Leerplandoelen - 2.3 openstaan voor en plezier beleven aan de nieuwe dingen die ze in hun

omgeving ontdekken als inspiratiebron voor dramatisch spel - 3.2 oog hebben voor de uitdrukkingskracht van beweging in een doe-alsof

situatie - 8.1 beweging en mimiek aanpassen aan de spelsituatie

Lesdoelen De leerlingen kunnen

- de sfeer van het muziekstuk Peer Gynt vertalen in drama - een vervolg op een stuk tekst verzinnen. - een dialoog op een dynamische manier brengen.

Materiaal - Muziek: in de hallen van de bergkoning - Tekst per groep - Box


Werkvorm - Werken met dialogen

Activiteit 1. Leerlingen luisteren naar het lied. Reacties? Waar speelt zich dat af? Waarom denk je dat?

2. Bespreking trol + inleven in trol

Project - pagina 43

3. Peer en de twee trollen Leerlingen werken met drie. Peer Gynt komt bij de trollen en spreekt hen aan. • Hij vraagt hen de weg.

• Hij geeft hen iets lekkers.

• Hij leidt hen om de tuin.

4. Weesvoorzichtig

De trollen waarschuwen Peer Gynt. De leerlingen krijgen een

stukje tekst. (samen zingen)

• Trol 1: “Weezvoorzichtigopdetrap”

• Trol 2: “Stapvoorstap”

• Trol 1: “’t Isgeengrap

• Trol 1+2: “Weezvoorzichtigopdetrap straksvaljenaarbenee”

Herhaal dit stukje een aantal keer, op het einde voeg je er muziek

aan toe.

5. Tekstfragment

De leerlingen lezen de tekst, verdelen de rollen en spelen de

tekst per drie. Vanuit verschillende rollen Peer (moedig), Trol 1

(zelfzeker) en Trol 2 (onderdanig).

6. Eindopdracht Verzin per drie een vervolg aan de dialoog en speel dit. - Zorg ervoor dat Peer Gynt een reden vindt om voorbij de trollen te geraken. - Geef duidelijk de sfeer weer van het stuk door het spel (houding, stemgebruik).

Reflectie Tijdens het geven van deze les in de verschillende klassen merkten we een groot contrast op. In sommige klassen konden de leerlingen zich erg goed inleven in de trollen, terwijl dit bij anderen erg moeizaam verliep. Ook de durf om voor de klas iets te brengen was afhankelijk van klas tot klas. Zo kwam het voor dat we in 5A vaststelden dat deze zo klein was, dat ze niet tot een muzische verwerking kwamen. Daarom besloten we nog een aantal opdrachten te geven die ervoor zorgden dat ze zich wat losser voelden. Het hielp een beetje, maar wanneer ze voor de klas iets moesten tonen waren we terug bij af. We vermoeden ook dat de tekst ervoor zorgde dat de leerlingen werden afgeremd. Ondanks dat we deze vooraf vereenvoudigden, waren er toch veel problemen bij het lezen van de tekst. Ook hebben we doorheen de lessen gemerkt dat we duidelijk moesten herhalen wat er belangrijk is wanneer je voor een publiek speelt. Zo was het vaak dat de leerlingen te stil spraken of dat ze met hun rug naar het publiek stonden. Door deze kleine aanpassingen verliep dit een stuk vlotter. Misschien was deze opdracht te gesloten. Dit denken we vooral omdat de les vorige week heel erg open was en dat we heel goede resultaten zagen. Het contrast was te groot. Naar de les van volgende week toe moet hier zeker op gelet worden. Een meer open opdracht lijkt ons dus een goed idee.

Project - pagina 44

Titel De Gruffalo

Domein Drama

Leeftijd Eerste graad & derde leerjaar


gemeenschappelijk doel. - MUva1 Tot kwaliteitsvol muzisch samenspel komen. - MUge2 Inleven in personages

Lesdoelen - De leerlingen kunnen geconcentreerd luisteren en kijken naar een fragment. - De leerlingen kunnen zich inleven in een personage. - De leerlingen kunnen samenwerken. - De leerlingen kunnen een beweging koppelen aan een personages.

Materiaal - Laptop - Box - Filmpje: De Gruffalo


Werkvorm - Inleven in personages

Activiteit - Verhaal tonen (filmpje) - Verkennen van de personages uit de Gruffalo.

We koppelen aan elk personage een beweging. o De uil: traag heen en weer kijken, o De muis: snel rondtrippelen, o De slang: kronkelend sluipen, o De vos: op handen en voeten staan.

Lkr zegt een personage en de kinderen reageren zo snel mogelijk en doen deze na.

- We laten opnieuw een stukje horen. Leerlingen moeten spelen wat ze horen. (ontmoetingen)

- We tonen de kenmerken van de Gruffalo.

Partnerwerk: muis en één van de drie dieren. De conversatie gaat over de kenmerken van de Gruffalo. We bespreken kort hoe elk dier spreekt.

- Alle vossen, uilen en slangen komen bij elkaar. Ze vertellen elkaar over de Gruffalo en worden nog banger.

- De leerlingen worden in groepen van 5 geplaatst. De dieren hebben door dat

de muis hen fopt. Nu willen de dieren de muis foppen. Hoe kan je dit doen? Ze spelen de scène waarin ze de muis foppen.

- We tonen het aan elkaar voor.

Project - pagina 45

Reflectie Deze les gaf Mahité eerder dit jaar in het eerste leerjaar in België. Daar verliep alles heel goed, dus gingen we ervan uit dat dit nu ook het geval zou zijn. Helaas was dit niet zo. Om te beginnen was onze infrastructuur niet wat we verwachtten, ook al hadden we dit vooraf gecheckt. De luidsprekers functioneerden niet optimaal. Dit kwam mede door de akoestiek in de zaal. Hierdoor was het moeilijk voor de leerlingen om het verhaal goed te volgen. Ook bleek het dat de leerlingen veel meer sturing nodig hadden. Zo begrepen ze niet goed dat ze de ontmoetingen moesten naspelen door te luisteren naar wat werd voorgelezen. Aangezien we zagen dat dit niet lukte, deden we het voor. Door het voor te doen begrepen de leerlingen het al beter, maar het verliep nog steeds vrij stroef. Waar we ook moeilijkheden ondervonden was bij de eindopdracht. De leerlingen hadden hier erg veel sturing nodig, ze vonden het moeilijk om zelf iets te verzinnen. Naar volgende lessen toe, voerden we in dat we hen een duidelijkere opdracht gaven. We zeiden dat ze de muis moesten laten schrikken, bij de eindopdracht.

WEEK 7: 19 MAART - 23 MAART

Titel Initiatie schrijfdans

Domein Schrift + Bewegingsopvoeding

Leeftijd Kleuters

Doelen Ontwikkelingsdoelen - OD NED Lu 1.3 De kleuters kunnen een mondelinge, voor hen bestemde

boodschap, ondersteund door beeld en/of geluid, begrijpen. - OD NED Lu 1.4 De kleuters kunnen door de kleuteronderwijzer gegeven

opdrachten, met betrekking tot activiteiten in de klas of op school, begrijpen. - OD NED Sc 4.1 De kleuters kunnen een ervaring, een verhaal weergeven door

middel van visueel materiaal. - OD NED Sc 4.2 De kleuters kunnen met hulp van volwassenen, eigen

boodschappen door middel van symbolen vastleggen en kenbaar maken. Lesdoelen

- De kleuters kunnen luisteren naar instructies. - De kleuters kunnen oefenen op het vormen van grof motorische

vaardigheden. - De kleuters kunnen genieten van het exploreren in hun motorische groei.

Materiaal - Luidspreker + muziek

Organisatie - We gaan met de kinderen naar buiten, naar een zandvlakte. Er wordt een kring gemaakt.

Werkvorm - Onderwijsleergesprek

Activiteit - Lichaamsopwarming: Cha cha slide

- Bewegingsverhaal

De kleuters volgen mee met een verhaal en voeren de bewegingen die aan bod komen uit. De leerkracht treedt hier op als rolmodel.

- Schrijflied: Li la letters

Project - pagina 46

- Kennismaken met de schrijfondergrond (zand) door allerlei vormen te maken

- Onderwijsleergesprek over een boom

o Wie ziet er een boom? o Hoe ziet deze boom eruit? o Welke delen heeft een boom? (stam-kruin-vruchten)

- Kleuters tekenen de verschillende delen in het zand (muziek)

Leerkracht treedt op als coach en begeleidt waar nodig.

- Afsluiter: hoofd schouders knie en teen

Reflectie Over het algemeen verliep deze les niet zo vlot. De grootste stoorzender was communicatie. Zoals eerder vastgesteld wisten we dat de kleuters de Nederlandse taal nog onvoldoende beheersen. We hebben hierop ingespeeld door veel met gebaren te werken én door veel voor te doen, maar helaas. We zagen dat de spanningsboog van de kleuters ook erg laag lag. Om hierop in te spelen zorgden we voor zoveel mogelijk afwisseling. Dit tekort aan concentratie zou kunnen liggen aan de omgeving. We lieten de les buiten doorgaan en de leerlingen zagen veel dingen die voor hen interessant waren. Ook het ontbreken van de klasjuf zorgde ervoor dat ze hun structuur kwijt waren. Aangezien wij ook de namen niet kennen én de juf er niet was, was het erg moeilijk om een leerling te berispen. Mochten we nog een les geven bij de kleuters lijkt het ons verstandiger om dit in hun lokaal te doen en de medewerking van de juf te vragen.

Titel Regen

Domein Muziek

Leeftijd Eerste graad & derde leerjaar

Doelen Leerplandoelen - Algemeen doel:

16 Gericht zijn op een oorspronkelijke vormgeving - Leerplandoel:

MUZO M2: Musiceren met voorwerpen en instrumenten (lichaamsinstrumenten, zelfgemaakte en bestaande instrumenten), met aandacht voor klankproductie en speeltechniek. MUZO M3.1: Beelden, klanksymbolen en grafische notatie vocaal of instrumentaal verklanken.


- Door samen te werken regen en donder nabootsen. - Zich blijven concentreren tijdens het voorstellen van het eindproduct.

Materiaal - Laptop - Box - Filmpje: bodypercusie regen

Organisatie - Polyvalente zaal (box)

Werkvorm - Zelf muziek maken met het lichaam

Project - pagina 47

Activiteit Leerlingen luisteren naar een filmfragment over regen.

OLG over het beluisterde fragment.

Leerlingen bekijken het fragment.

OLG over de verschillende fases in de regen. o Welke soorten regen zijn er? o Hoe begint regen meestal? o Wat hoor je soms nog tijdens de regen? o …

We concluderen volgende fases: motregen, lichte en harde regen, donder en wind. We koppelen deze fases aan geluiden die we kunnen maken met ons lichaam (bv. wrijven, stampen, klappen, springen…)

Inoefening

Groep wordt opgesplitst in twee groepen. Er zijn twee juffen die de rol van dirigent op zich nemen. Leerlingen volgen de pictogrammen.

We maken een regenconcert – oefening.

We nemen het regenconcert op – presentatie.

We beluisteren het fragment en stellen bij waar nodig.

Reflectie De eerste keer dat we deze les gaven, deden we dit in de polyvalente zaal. De leerlingen waren vrij actief, waardoor het moeilijk liep. We dachten dat dit aan de locatie lag. De akoestiek is namelijk erg slecht in de zaal én de structuur die ze in de klas hebben verdwijnt hier. De leerlingen kunnen makkelijker aan elkaar prutsen en er is te veel afleiding. Daarom kozen we ervoor om de andere lessen in hun eigen klaslokaal te laten doorgaan. We merkten dat dit wel rustiger verliep. De leerlingen vonden het ook erg leuk om dit van henzelf te beluisteren. Ze blonken van trots.

Project - pagina 48

Titel Jabbertalk

Domein Drama

Leeftijd Tweede & derde graad

Doelen Leerplandoelen - Algemeen doel 15: je voorstellingsvermogen, je fantasie of je verbeelding

durven aanspreking - S.1.44

Lesdoelen - De leerlingen kunnen zich inleven. - De leerlingen kunnen zich correct uitdrukken door een onverstaanbare taal

te gebruiken.

Materiaal - Briefjes met situaties (minimum 25) - Briefjes met jabbertalkwoorden (nonsenswoorden)


Werkvorm - Inleven en nonsentaal gebruiken

Activiteit 1. Leerkracht in rol. De leerkrachten spelen een situatie na door enkel dingen uit te beelden en nonsenstaal te gebruiken.

2. Duo-werk; de leerlingen vertellen aan elkaar wat ze gegeten hebben deze morgen, waar ze graag op reis naar toe willen in een bepaalde emotie: bv. heel blij, triestig, angstig…

3. Duo-werk; de leerlingen krijgen elk een situatie. Ze tonen deze niet aan elkaar. Ze mogen deze situatie enkel uitbeelden en vertellen door enkel het woord ‘ba’ te gebruiken.

4. Groepswerk; leerlingen krijgen een vreemd woord, ze koppelen hier zelf een betekenis aan.

5. Groepswerk; leerlingen krijgen een situatie en beelden deze uit. Ze mogen enkel de jabbertalk woorden gebruiken.

6. Presentatie

Reflectie Ben gaf deze les al eerder in zowel de tweede als de derde graad tijdens voorgaande stages. We merkten al snel op dat, vooral de leerlingen uit het derde leerjaar, moeite ondervonden bij het uitvoeren van de verschillende stappen. Tijdens deze les staat het gebruiken van je eigen expressie en mimiek echt centraal. We moesten vaak bijsturen en fases uit de les aanpassen aan hun niveau. We hebben de leerlingen onder meer ondersteund door hen individueel te begeleiden en tips te geven om beter en efficiënter tot een muzische verwerking te komen. Andere/ oudere leerlingen ondervonden echter een stuk minder moeite om de verschillende fases te doorlopen. Dit vertaalde zich in heel expressieve en originele resultaten.

Project - pagina 49

MUZISCHE LESSEN

MET NADRUK OP FAALANGST

Project - pagina 50

MUZISCH LESSEN

MOTIVATIE

Voor de paasvakantie hebben we al een aantal keer op een muzische manier gewerkt met de

leerlingen. De vorige activiteiten stonden nog in het licht van het leesproject. Nu willen we het

tutorlezen verder laten doorgaan, maar willen we ons meer focussen op de muzische activiteiten en

het thema faalangst. De komende twee weken na de paasvakantie staan volledig in het teken van een

muzische slotdag. Door op een muzische manier te werken, willen we het thema faalangst aanbrengen.

Kinderen die last hebben van faalangst zullen zich tijdens zulke activiteiten niet profileren. Dit is ook

een zorgvraag vanuit de school. De leerlingen moeten goed presteren waarbij product meestal enkel

telt. Daardoor komt er heel wat druk op de schouders van de leerlingen te liggen. Aan de hand van

muzisch te werken, waarbij voor ons het proces heel belangrijk is, willen we de kinderen laten groeien.

VERLOOP

Datum Wat

Wee

k 9

Maandag 16 april Muzische startdag

Dinsdag 17 april 1e leerjaar B o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst

2e leerjaar A o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst


Woensdag 18 april 3e leerjaar A o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst


2e leerjaar B o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst

Donderdag 19 april 6e leerjaar A o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst



Vrijdag 20 april 3e leerjaar B

o 30 minuten => activiteit slotshow

Project - pagina 51

o 30 minuten => activiteit faalangst



We

ek

10

Maandag 23 april 3e leerjaar B (8 uur - 9 uur) o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst

Kleuters (9 uur – 10 uur)

Tutorlezen (10u15 – 10u45)

5e leerjaar A (10u45 – 11u45) o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst

5e leerjaar B (12 uur – 13 uur) o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst

Dinsdag 24 april 1e leerjaar B (8 uur – 9 uur) o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst

2e leerjaar A (8 uur – 9 uur) o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst

4e leerjaar A (10u15 – 11u15) o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst

2e leerjaar B (12 uur – 13 uur)

Woensdag 25 april 3e leerjaar A / 6e leerjaar B (8 uur – 9 uur) o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst


12 uur – 13 uur: repetitie

Donderdag 26 april 6e leerjaar A o 30 minuten => activiteit slotshow o 30 minuten => activiteit faalangst


12 uur – 13 uur: generale repetitie

Vrijdag 27 april Slotdag muzisch project

Project - pagina 52

Na de paasvakantie zijn er wat wijzigingen in de tweede week. Daarom stelden we nog een brief op

voor de leerkrachten met het schema voor de twee weken na de paasvakantie. Hieronder leest u deze

brief.

Beste juffen De eerste week na de paasvakantie verandert er niks aan de uren van muzische vorming die wij de afgelopen weken organiseerden – zie blauw schema. In de tweede week na de vakantie zijn er wel enkele wijzigingen i.v.m. de muzische lessen en faalangst. Als uw klas niet op dit schema staat, dan zijn de uren niet gewijzigd tijdens de tweede week. Maandag 23 april

3B (8 uur - 9 uur)

Kleuters (9 uur – 10 uur)

5A (10u45 – 11u45)

5B (12 uur – 13 uur) Dinsdag 24 april

2B (12 uur – 13 uur) Woensdag 25 april

6B(8 uur – 9 uur)

Voor alle klassen: repetitie in de klas met stagiair (12 uur – 13 uur) Donderdag 26 april

Voor alle klassen: generale repetitie (12 uur – 13 uur) Vrijdag 27 april

8u – 8u30 Vlaggenparade Verrassingsactie door de leerlingen

8u30 – 9u 3A en 3B voorbereiden

9u – 9u30 4A en 4B voorbereiden

9u30 – 10u 1A en 1B voorbereiden 2A en 2B voorbereiden

10u15 – 10u45 5A en 5B voorbereiden

10u45 – 11u15 6A en 6B voorbereiden Kleuters

11u15 – 11u50 Algemeen vrij moment

11u50 – 12u50 Show

Zoals u ziet is vrijdag 27 april druk volgepland. Gelieve het schema te respecteren zodat we op tijd kunnen beginnen. Met vriendelijke groeten De stagiairs uit België

Project - pagina 53

MUZISCHE STARTDAG OP MAANDAG 16 APRIL

OVERZICHT

Op maandag 16 april organiseren wij een muzische startdag. Op die dag leren we alle kinderen een lied

aan die we samen op de slotdag zullen zingen. Terwijl de ene groep de workshop muziek volgen (30

minuten), volgen de andere kinderen een workshop rond faalangst (30 minuten). We kiezen ervoor

om jongere en oudere jaren te laten samenwerken tijdens de workshop muziek omdat ze elkaar zullen

aanvullen qua stemgeluid. Voor de workshop faalangst kiezen we ervoor om per klas te werken. Zo

kunnen we inspelen op de leeftijd en de daar bijhorende leefwereld.

UUR WORKSHOP MUZIEK WORKSHOP FAALANGST

8u – 8u15 OPENING

8u15 – 8u45 1A en 6A 1B 6B

8u45 – 9u15 1B en 6B 1A 6A

9u30 – 10u Kleuters

10u – 10u15 PAUZE

10u15 – 10u45

TUTORLEZEN

10u45 – 11u15

2A en 5A 2B 5B

11u15 – 11u45

2B en 5B 2A 5A

11u45 – 12u PAUZE

12u – 12u30 3A en 4A 3B 4B

12u30 – 13u 3B en 4B 3A 4A

BEGELEIDING Ben, Mahité en juf Bianca (muziekjuf) Anne-Sophie Charissa

Heleen Juf Mina (zorgjuf)

ACTIVITEITEN NA DE PAASVAKANTIE

WORKSHOP MUZIEK

In de workshop leren we de kinderen elk een strofe aan uit het lied Heijamano door Bert Appermont.

Het lied is opgebouwd volgens de vier oerelementen. Er is telkens een strofe over water, vuur, lucht

en aarde. Deze vier strofes verdelen we onder de drie zanggroepen (eerste en zesde leerjaar; tweede

en vijfde leerjaar; derde en vierde leerjaar). Ook zijn er enkele speciale elementen in het lied die we

verdelen over de oudere jaren. In de workshop muziek willen we de basis van het lied aanbrengen en

herhalen. We vragen de medewerking van juf Bianca om tijdens de komende twee weken in de

muziekles te werken rond het lied (vooral herhaling). Hieronder vindt u de lesvoorbereiding.

Project - pagina 54

Titel Heijamano

Domein Muziek

Leeftijd Meso-niveau


gemeenschappelijk doel. - MUva1 Tot kwaliteitsvol muzisch samenspel komen.

Lesdoelen - De leerlingen kunnen samenwerken. - De leerlingen kunnen plezier beleven aan het creëren van een muziekstuk. - De leerlingen kunnen aandacht besteden aan het opnemen van hun

verantwoordelijkheid in een gedeelde opdracht. - De leerlingen zien in dat hun individuele bijdrage noodzakelijk is om het

algemene doel te bereiken.

Materiaal - Laptop - Box - Krijtbord - Krijt

Organisatie - Slecht weer => klaslokaal - Goed weer => buiten

Werkvorm - Samenspel

Activiteit Algemene toelichting: einddoel, filmpje voorstellen, verdere verloop toelichten, afspraken

o Wees niet verlegen o Zing samen en probeer aan te voelen o Kijk naar ons: wij geven de maat aan en sturen bij wanneer iemand

zijn tempo niet correct is

Stemopwarming: ballon o Ritmisch blazen o Alle lucht in de ballon o Ballon laten stijgen en dalen met stem

Refrein voorzingen

Refrein in stukjes: wij zingen, zij zingen na

Refrein samen zingen + achtergrondpiano

Strofe voorzingen

Strofe in stukjes: wij zingen, zij zingen na

Strofe samen zingen+ achtergrondpiano

Refrein + strofe

‘hei ja’ toewijzen

Herhalen + achtergrondpiano

Flash forward: wat komt er nog?

Reflectie Samen met Ben stond Mahité in voor het aanleren van ‘Heijamano’ aan de klassen. Het is de bedoeling dat we op vrijdag 27 april het lied kunnen zingen met de volledige school als verrassing voor de juffen. Ze schreven de tekst op borden en verdeelden deze vooraf. Ze hadden ook vaak geoefend om aan te voelen waar de problemen

Project - pagina 55

zouden zitten. Ze voelden zich goed voorbereid en dat toonde zich. De leerlingen werkten goed mee en we boekten veel vooruitgang. De klassen hebben het onder de knie en met nog een aantal keer oefenen zal het zeker een succes worden. Ze ondervonden wel duidelijk dat naarmate het later werd op de dag, de leerlingen het steeds lastiger hadden om gefocust te zijn. Desondanks bleven ze steeds hun best doen. Toen we ’s morgens op school aankwamen herinnerden we de directie aan deze dag. Juf White was het vergeten, maar herinnerde de juffen er aan tijdens de vlaggenparade. Ook gingen Mahité en Ben nog eens langs bij de muziekjuf. Voor de vakantie hadden we afgesproken dat ze een hele dag ging meezingen met ons zodat ze het verder kan oefenen tijdens haar muzieklessen. Ze beloofde dus dat ze ons zou komen helpen, maar gedurende de dag zagen ze haar niet. Dit vonden ze erg jammer. We probeerden de juffen te betrekken bij deze dag, maar hier werd niet op ingegaan zoals we hadden gehoopt. Niet alleen geeft dit ons het gevoel dat ons werk niet geapprecieerd wordt, maar het resulteert ook in een meer afstandelijke relatie met de andere leerkrachten. We proberen hen door middel van onze projecten verschillende ideeën en inzichten mee te geven. Het is absoluut niet onze bedoeling om met de vinger naar hen te wijzen en het hen voor te zeggen. Wij gaan er echter vanuit dat iedereen kan leren van elkaar. We vinden het persoonlijk jammer wanneer andere leerkrachten deze momenten links laten liggen.

KLEUTERYOGA

Op maandag 16 april gaan we een halfuur langs bij de kleuters. We gaan met hen aan kleuteryoga

doen. We splitsen de oudste en jongste kleuters niet op aangezien we met vijf begeleiders zijn. Samen

creëren we een rustige sfeer bij de kleuters.

Ademhalingsoefening: De ballon

Bewegingsverhaal: In het bos

Indianen: Zonnegroet

Indianen: Rivier

Indianen: Maangroet

Slotoefening: kringmassage

WORKSHOP FAALANGST

In de workshop rond faalangst werken we verschillende activiteiten uit per graad. Verder vindt u een

overzicht van de activiteiten.

Deze activiteiten werkte Heleen Lessens uit in functie van haar bachelorproef.

HANDENARBEID

We hebben ook de medewerking gevraagd aan de juf van handenarbeid. We vroegen of ze in de twee

weken na de paasvakantie wilde werken rond het thema feest. Zo kunnen we de school leuk inkleden

en creëren we een leuke en muzische sfeer op school.

Project - pagina 56

REFLECTIE

Vandaag vond de startdag van ons tweede project plaats. We werkten in de paasvakantie de

activiteiten uit om dit project te doen slagen. Voor de paasvakantie hadden we al een korte

vergadering gehouden rond het tweede project. Toen gaven we de algemene richtlijnen al mee zodat

ze wisten wanneer ze wat konden verwachten. In de paasvakantie werkten we alles uit. Vandaag lag

de organisatie in dezelfde lijn als bij de internationale voorleesdag. Toen merkten we op dat alles goed

verliep en daarom wilden we die organisatie behouden. Telkens hadden we elk leerjaar 1 uur. Dat uur

werd opgesplitst in twee keer een halfuur. Het ene half uur leerden ze het lied ‘Heijamano’ aan bij

Mahité en Ben. Tijdens het andere halfuur kregen het eerste, tweede en derde leerjaar les van Charissa

en Anne-Sophie en het vierde, vijfde en zesde leerjaar les van Heleen en juf Mina. We wisselden de

klassen en zoals we het hadden voorspeld, de organisatie verliep vlekkeloos. Iedereen wist zijn/haar

taak en dat voerde iedereen heel goed en correct uit. Dat is wel leuk, want we voelen ons één team

en dat werpt zijn vruchten af. Iedereen speelt op elkaar in en dat zorgt voor een goede sfeer in de

groep. Zoals al eerder vertelt, gaven we al een vergadering voor de paasvakantie. Dat was dus al even

geleden en we waren bang dat de leerkrachten de startdag vergeten zouden zijn. En helaas, zo was

het. We kamen aan op school en elke leerkracht was het vergeten, zelfs onze directrice. We bespraken

dit kort met mevrouw White en we mochten de dag laten verlopen zoals wij die hadden gepland. De

juffen pasten zich ook aan aan ons schema en dus konden we alle activiteiten geven. Wij zijn alvast

heel tevreden over de dag en wat we met de kinderen hebben bereikt. We vinden het ook heel fijn om

samen te werken en een project te bedenken. Ook juf White en alle andere juffen waren zeer tevreden

over de startdag van het project. Juf White vond het prachtig en juf Mina, de zorgjuf, overrompelde

ons met complimenten. Dat bevestigt nogmaals ons gevoel over de startdag. We mogen zeker met

trots terugkijken op deze dag.

SPORT – VOLKSDANS

Als laatste vroegen we de medewerking aan de juf van sport. In de sportlessen zullen we telkens met

twee studenten een volksdans aanleren. We mogen in elke sportles één tijd besteden aan de

uitwerking van de volksdans. We hebben gekozen om de volksdans ‘T Smidje van Laïs aan te leren. Dit

kunnen we dan op de muzische slotdag met iedereen dansen. Hieronder vindt u de lesvoorbereiding.

Titel Volksdans ’t Smidje

Domein Beweging

Leeftijd Alle leerjaren

Doelen Leerplandoelen MUge2 De muzische bouwstenen beleven, herkennen, onderzoeken en hanteren

• Dans Ruimte (vloerpatronen, richtingen, plaats, ruimtelagen) • Dans Tijd (duur, tempo, cadans)

Lesdoel

De leerlingen kunnen bewegingen correct uitvoeren.

De leerlingen kunnen samenwerken (duo-werk).

De leerlingen dansen op het ritme van de muziek.

Materiaal Muziek Boxen Ritmestokken

Project - pagina 57

Organisatie Sportterrein

Werkvorm Klassikaal aanleren d.m.v. instructie en nabootsen

Activiteit o Vandaag leren we jullie een volksdans aan uit België. Het gaat om een dans die je per twee moet dansen. Wij tonen alvast eens een stukje uit het dansje. Letten jullie goed op? Want straks leren we het jullie aan. Hier gaan we! Daarvoor moeten we goed kunnen huppelen.

o Leerlingen huppelen op de maat d.m.v. ritmestokken. o Leerkrachten tonen het dansje voor. o Per twee gaan staan + partner goed onthouden!

Stap per stap leren we het dansje aan. We herhalen tussendoor heel veel.

Start met rechtervoet.

Dubbele sprong (rechts)

Dubbele sprong (links)

Halve draai op linkervoet

Drie passen achteruit

Linkervoet terug starten

Dubbele sprong (links)

Dubbele sprong (rechts)

Halve draai op rechtervoet

Drie passen achteruit

Spring naar de binnenkant (degene aan de rechter kant gaat eerst voor)

Spring naar de buitenkant

Draaien

Spring naar de binnenkant

Spring naar de buitenkant

Draaien

Opnieuw

Opgelet! Na het instrumentale stuk moet je twee keer na elkaar draaien.

o Inoefenen op muziek https://www.youtube.com/watch?v=SSYBTdMQoUo

Reflectie De volksdans ging in alle klassen heel goed. Vanaf het tweede leerjaar lukte het goed om instructies te geven en de leerlingen handelden ernaar. In het eerste leerjaar vermoedden we al dat deze aanpak minder effectief zou zijn, dus stelden we het op voorhand al bij. In plaats van veel instructies te geven, deden we het direct en leerlingen moesten nabootsen. De nadruk lag dus duidelijk op het ‘doen’.

ACTIVITEIT PER LEERJAAR VOOR DE SLOTSHOW

Op vrijdag 27 april houden we een slotshow. We organiseren een leuk feest waarop elke klas een stukje

naar voor brengt. In de twee weken na de paasvakantie hebben we in totaal 1 uur per week en per

klas, om ze iets aan te leren. Hieronder vindt u de lesvoorbereidingen per leerjaar.

KLEUTERS

https://www.youtube.com/watch?v=SSYBTdMQoUo

Project - pagina 58

We organiseren een feest voor de hele school. Dus horen uiteraard onze kleuters er ook bij.

Titel En de krokodil…

Domein Muziek

Leeftijd Kleuters

Doelen Ontwikkelingsdoelen - OD NED Lu 1.1 De kleuters kunnen een mondelinge boodschap, eventueel

ondersteund door gebaar, mimiek met betrekking tot een concrete situatie begrijpen.

- OD NED Lu 1.5 De kleuters kunnen een beluisterd verhaal, bestemd voor hun leeftijdsgroep, begrijpen.

- OD MUVO Att 6.2 De kleuters kunnen ervan genieten bezig te zijn met de dingen die hen omringen om hun expressiemogelijkheden te ontdekken.

Lesdoelen - De kleuters kunnen aandachtig luisteren naar instructies. - De kleuters kunnen de leerkracht nazingen. - De kleuters kunnen een lied reproduceren met bijhorende bewegingen.

Materiaal - Bord

Organisatie - We plaatsen de kinderen in een halve cirkel zodat iedereen naar het bord kan kijken.

Werkvorm - Klasgesprek

Activiteit 1. Leerkracht vertelt dat er een lied wordt aangeleerd over dieren. 2. Welke dieren ken je allemaal? 3. Leerkracht zingt het lied ‘En de krokodil’ voor. 4. Leerkracht tekent in de volgorde van het lied de dieren op het bord.

o Krokodil o Orang-oetang (aap) o Vogel o Slang o Muis o Kat o Olifant o Vis

5. Leerkracht zingt telkens een zin voor, de kleuters zingen na. En de krokodil / en de oerang oetang / En de vogels in de lucht / en de slangen op de grond En de muis, de kat, de olifant, en niemand die ontbreekt / Alleen de kleine visjes, die zwemmen in de zee/

6. De kleuters zingen het lied samen met de leerkracht. 7. De leerkracht voegt bewegingen toe bij elk stukje. Het lied wordt een aantal

keer gezongen en de kleuters zingen én bewegen mee. 8. De kleuters zingen het lied en doen de bewegingen zonder de leerkracht.

Reflectie We merken dat de kleuters het lied goed kennen en uit volle borst meezingen. Hier en daar is nog een kind die de tekst niet goed kent, die doen echter wel enthousiast mee met de bewegingen. We merken wel dat het goed is dat er elke dag eens werd geoefend met de kinderen. Ze vinden het duidelijk leuk en zingen steeds luider mee. Ze kennen het lied ook zonder dat we meezingen met hen.

Project - pagina 59

EERSTE LEERJAAR

Titel De slak

Domein Muziek

Leeftijd Eerste leerjaar

Doelen Leerplandoelen

- 1.3 Een tekst of een lied uitvoeren met aandacht voor een correct

stemgebruik en een goede stemexpressie.

- 2.1 De klankmogelijkheden van voorwerpen en instrumenten onderzoeken

- 4.1 Bij het musiceren verschillende verwerkingsmogelijkheden of

musiceervormen toepassen.

- 10.1 Klankverschillen en muzikale tegenstellingen via beweging herkennen

en ervaren.

Lesdoel

1. De leerlingen kunnen de bewegingen van de leerkracht imiteren.

2. De leerlingen kunnen na horen van het refrein/strofe en het voorzingen van

de leerkracht, het refrein/strofe (al deels) meezingen.

3. De leerlingen kunnen bewegingen maken tijdens het zingen en kunnen zich

inleven in het gebeuren.

4. De leerlingen kunnen ritmes nabootsen.

Materiaal /

Organisatie Buiten/bij regen binnen.

Werkvorm Ritmisch voordragen

Activiteit o Vertellen van de fabel: de slak en de haas op kinderniveau.

o Kenmerken van een slak en een haas bespreken.

o Ritmisch het verschil tussen een slak en een haas aantonen.

o Gedicht herhalen in stapjes:

Langzaam, langzaam slakje. Kijk uit, voor het takje. Langzaam, langzaam slakje. Pas op, straks val je in het bakje. Langzaam, langzaam slakje. Sneller of ik pakje.

o Aanbrengen van het lied: ‘de slak en het haasje’

Heel, heel langzaam gaat de slak met een huisje op zijn rug. Heel, heel langzaam gaat de slak, want een slak kan niet zo vlug. MAAR zoef daar gaat het haasje, het haasje, het haasje, zoef daar gaat het haasje hij is alweer terug!

Project - pagina 60

Reflectie In het eerste leerjaar B werd deze activiteit al eerder uitgevoerd. Voor deze leerlingen was het vrij eenvoudig om dit te herhalen. We merkten wel op dat bepaalde leerlingen gewoon de klanken kopieerden in plaats van de woorden uit het versje. Om die reden namen we nog even de tijd om tijdens het versje goed te articuleren. Wanneer deze activiteit bij de andere klas werd uitgevoerd was extra ondersteuning noodzakelijk. Zo brachten we het versje aan de hand van tekeningen aan het bord. De leerlingen memoriseerden het versje vrij gemakkelijk. Het zal voor beide klassen waarschijnlijk minder evident zijn om de juiste posities in te nemen tijdens de slotshow. Het zal belangrijk zijn om hier voldoende aandacht aan te besteden.

TWEEDE LEERJAAR

Titel Regen

Domein Muziek

Leeftijd Tweede leerjaar

Doelen Leerplandoelen - Algemeen doel:

16 Gericht zijn op een oorspronkelijke vormgeving - Leerplandoel:

MUZO M2: Musiceren met voorwerpen en instrumenten (lichaamsinstrumenten, zelfgemaakte en bestaande instrumenten), met aandacht voor klankproductie en speeltechniek. MUZO M3.1: Beelden, klanksymbolen en grafische notatie vocaal of instrumentaal verklanken.


- Door samen te werken regen en donder nabootsen. - Zich blijven concentreren tijdens het voorstellen van het eindproduct.

Materiaal - Laptop - Box - Filmpje: bodypercussie regen

Organisatie - - Polyvalente zaal (box) -

Werkvorm - Zelf muziek maken met het lichaam

Activiteit Leerlingen luisteren naar het fragment met de ogen dicht.

OLG over het beluisterde fragment.

Leerlingen bekijken het fragment.

OLG over de verschillende fases in de regen. o Welke soorten regen zijn er? o Hoe begint regen meestal? o Wat hoor je soms nog tijdens de regen? o …

Project - pagina 61

We concluderen volgende fases: motregen, lichte en harde regen, donder en wind. We koppelen deze fases aan geluiden die we kunnen maken met ons lichaam (bv. wrijven, stampen, klappen, springen…)

Inoefening

Groep wordt opgesplitst in twee groepen. Er zijn twee juffen die dirigent spelen. Leerlingen volgen hun juf.

We maken een regenconcert – oefening.

We nemen het regenconcert op – presentatie.

We beluisteren het fragment en stellen bij waar nodig.

Reflectie De les van de regen gaven we eerder tijdens de muzische lessen. Het enthousiasme bij de leerlingen was toen groot en deze was nog groter toen we hen vertelden dat ze dit mochten voortonen aan de volledige school. De verschillende fases bij regen werden herhaald en de klassen verdeelden we in twee groepen. Zo klinkt de regen ‘echter’. Ook op de slotshow doen we dit. Het was een mooi samenspel en de leerlingen waren onder de indruk van hun eigen creatie.

DERDE LEERJAAR

Titel Flashmob

Domein Bewegingsexpressie

Leeftijd 3e leerjaar

Doelen Leerplandoelen - MUZO BEX 1 Kinderen experimenteren met en bekwamen zich in de

uitdrukkingsmogelijkheden van hun lichaam. - MUZO BEX 2 Kinderen kunnen zichzelf met een zekere dynamiek in

bewegingen aanvoelen en organiseren. Lesdoelen

- De leerlingen kunnen instructies opvolgen. - De leerlingen kunnen een dansroutine onthouden. - De leerlingen kunnen expressief dansen. - De leerlingen kunnen hun bewegingen op een afgewerkte manier

voortbrengen.

Materiaal - Muziek ‘Eya Hoya!’ en boxen (https://www.youtube.com/watch?v=kDfbP2RC9bM)

Organisatie Er wordt buiten gedanst zodat er genoeg ruimte is.

Werkvorm Onderwijsleergesprek

Activiteit Opwarming: leerlingen doen leerkracht na https://www.youtube.com/watch?v=g8BopftEKt8

Leerkracht brengt de bewegingen stap voor stap aan (telkens 8 tellen): https://www.youtube.com/watch?v=s7MCQ_aRM-M MOVE 1

o Stappen in de vorm van een V (eerst links dan rechts) en terug dicht o Spring open en dicht

o Opnieuw de V-vorm en dicht, daarna spring open en kwartdraai naar

links – klap MOVE 2

https://www.youtube.com/watch?v=kDfbP2RC9bM

https://www.youtube.com/watch?v=g8BopftEKt8

https://www.youtube.com/watch?v=s7MCQ_aRM-M

Project - pagina 62

o Lasso beweging met de linkerarm o Linkervoet voor – tik met rechterhand o Linkervoet zij – tik met linkerhand o Linkervoet achter – tik met rechterhand

MOVE 3 o Zwaai met je armen van links naar rechts o 3 maal snel zwaaien

o Linkerarm omhoog – rechterarm omhoog o Met beide armen ‘vuurvingers’ van beneden naar boven

MUZIEK

o 4 x 8 tellen: vrij dansen + tijd om op je plaats te gaan staan o 2 x MOVE 1 o 1 x 8 tellen: drummen in de lucht o 4 x MOVE 1 o 8 x MOVE 2 o 4 x 8 tellen: drummen in de lucht o 4 x MOVE 1 o 4 x MOVE 3 o 4 x MOVE 2 o 4 x MOVE 1 o 4 x 8 tellen: vrij dansen + tijd om van het podium te gaan

Het dansje wordt klassikaal geoefend tot de leerlingen het beet hebben. Ze krijgen steeds minder hulp van de leerkracht.

Er wordt gewerkt aan de flashmob: o 2 leerlingen beginnen in het midden met dansen. De anderen zitten

errond en zijn bezig met iets anders. Er wordt gekeken naar de dansers en langzaamaan sporen ze elkaar aan om mee te doen.

o Er komen telkens groepjes leerlingen bij. o Op het eind danst iedereen mee.

De flashmob wordt geoefend. Belangrijk om te denken aan: o … iedereen ziet je als je vooraan staat. Denk goed na over wat je doet. o …. lachen tijdens het dansen. o …. grote bewegingen zodat iedereen het ziet. o …. het is niet erg als je het even niet meer weet. Kijk naar de anderen

en doe mee. o …. plezier hebben.

Reflectie In het begin van de les stonden de leerlingen in een cirkel. Al snel merkten we op dat het zo niet zou lukken om het dansje duidelijk aan te leren. Toen we de leerlingen in twee rijen zetten, waren de kinderen aandachtig. Het dansje bestaat uit 3 verschillende stukjes die steeds herhaald worden. We dachten dat de leerlingen dit snel onder de knie zouden hebben, maar dit bleek niet zo te zijn. Wij denken dat dit onder andere komt doordat de kinderen het niet gewoon zijn om een les dansen te krijgen. Vooral de ‘v-stap’ bleek voor de meeste leerlingen moeilijk te zijn. Achteraf gezien hadden we hier nog meer op moeten oefenen voordat we de andere pasjes aanleerden. Deze bemerking namen we dan ook mee naar de volgende les. Tijdens de tweede les verliep het dansje veel vlotter. Doordat we in het begin uitgebreider geoefend hebben op de ‘v-stap’, lukte het ook om al snel op de muziek te dansen. Door het slechte weer konden we niet op het veld en hadden we ook geen box ter

Project - pagina 63

beschikking. Daardoor ging de muziek niet luid. Dit hebben we opgelost door zelf de tekst mee te zeggen.

VIERDE LEERJAAR

Titel Hakka

Domein Muziek + Dans

Leeftijd Vierde leerjaar


gemeenschappelijk doel. - MUva1 Tot kwaliteitsvol muzisch samenspel komen. - MUge3 Boodschappen en symboliek in kunst en muzische expressie begrijpen

en verwerken Lesdoelen

- De leerlingen kunnen samenwerken. - De leerlingen kunnen muziek en dans combineren met elkaar - De leerlingen kunnen plezier beleven aan het creëren van een muziekstuk - De leerlingen kunnen aandacht besteden aan het opnemen van hun

verantwoordelijkheid in een gedeelde opdracht - De leerlingen zien in dat hun individuele bijdrage noodzakelijk is om het

algemene doel te bereiken.

Materiaal - Laptop - Krijtbord - Bord

Organisatie o Slecht weer => klaslokaal o Goed weer => buiten

Werkvorm - Samenspel

Activiteit Filmfragment: er wordt gekeken naar een filmfragment van de gekende hakka van het nationale rugbyploeg van Nieuw-Zeeland. Hierna volgt een klasgesprek.

Algemene toelichting: einddoel, filmpje voorstellen, verdere verloop toelichten, afspraken

o Wees niet verlegen o Hoe beter we samenwerken, des te groter en spectaculairder zal het

effect zijn

Aanbrengen tekst

Aanbrengen bewegingen

Combineren van tekst en bewegingen

Moeilijkheidsgraad aanpassen in tempo en volume

Herhaling

Opnemen van activiteit en reflecteren

Inhoud Hakka 1 A tirie tirie toemba A moessa moessa moessa E oéowa E oéo manoe a manoe e Hakka 2

Project - pagina 64

Ha brassa ha Hoe brassa hoe Ha brassa Hoe brassa Ha brassa Ha !

Reflectie Met de hakka gingen we eerst aan de slag in 4A. De klas was meteen enthousiast toen ze het idee hoorden. Ze luisterden aandachtig naar de instructies en hierdoor kon er veel geoefend worden. Ook in 4B zagen de kinderen het helemaal zitten. We oefenden de tekst kort in de klas en gingen daarna naar buiten, net zoals in 4A. We kregen van iedereen, afgezien van twee leerlingen, een inzet van 100 procent. We spraken de twee druktemakers hierop aan en toen ze beseften dat de volledige school het zou zien werkten ook zij goed mee. Eenmaal 4B een aantal keer geoefend had, brachten we hen samen met 4A. We vonden het belangrijk dat ze een aantal keer samen hadden kunnen oefenen. Wat was het een fantastisch zicht! Ze gingen er volledig voor en zetten hun stoerste gezicht op. In een vrij moment op vrijdag oefenden we nogmaals de hakka met beide klassen. Dit verliep heel soepel. Het was fantastisch om te zien dat de leerlingen het zo naar hun zin hadden. Het enige wat nog bijgespijkerd moet worden is het snel klaarstaan in de juiste opstelling. Dit wordt dan ook een werkpunt voor volgende week.

VIJFDE LEERJAAR

Titel Cupsong

Domein Muziek

Leeftijd Vijfde leerjaar

Doelen Leerplandoelen - 7.5. De kinderen kunnen iets met zelfvertrouwen spelen met of zonder

publiek. - Muzo M 2.2 Een eenvoudig ritme of eenvoudige melodie instrumentaal

uitvoeren. Lesdoel

- De leerlingen kunnen bewegingen nabootsen. - De leerlingen kunnen een partituur onthouden. - De leerlingen kunnen een ritme nabootsen.

Project - pagina 65

Materiaal Bekertjes Foto’s Projector Link/filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=cmSbXsFE3l8

Organisatie Polyvalente zaal

Werkvorm Klassikale opdracht

Activiteit 1. Leerkracht vraagt waarmee je allemaal muziek mee kan maken.

Zou je met bekertjes ook muziek kunnen maken? Wie denkt wel/niet.

2. Muziekclipje ‘The cup song’ tonen 3. De leerkracht leert de cupsong aan.

4. De leerlingen oefenen verder. Leerlingen die nog veel moeite hebben, oefenen bij de leerkracht.

5. Na een tijdje proberen de leerlingen uit te voeren zonder de leerkracht en zonder foto’s.

Reflectie Enkele dagen voor de les zou doorgaan, hebben we aan de leerlingen gevraagd om een beker mee te brengen. Uit ervaring weten we dat er altijd wel leerlingen zijn die dit vergeten. Daarom waren wij erop voorzien en hadden we enkele reservebekers meegebracht. Toch hadden we er nog te kort maar dit was snel opgelost door enkele bekers uit de andere klas te halen. Op voorhand hadden we wat schrik dat de activiteit misschien te moeilijk zou zijn. Toch ging het uitvoeren veel gemakkelijker dan we verwacht hadden. Wel merkten we op dat het lied te snel zou zijn om mee te kunnen spelen. Daarom zullen we dit wat vertragen. Het ritmestukje bestaat eigenlijk uit 2 delen. De grootste moeilijkheid die we opmerkten, was de overgang tussen het eerste en tweede stuk. Deze verliep niet vlot genoeg, waardoor we besloten om het in de andere klas anders aan te pakken. De tweede les verliep gelijkaardig met de vorige les. Doordat we nu alles stap per stap deden in plaats van het in twee delen op te splitsen, ging de overgang veel gemakkelijker.

ZESDE LEERJAAR

We maken een landschapsverhaal. Op muziek beelden de leerlingen verschillende ruimtes uit. Als je

alles goed bekijkt, zie je het achterliggende verhaal.

https://www.youtube.com/watch?v=cmSbXsFE3l8

Project - pagina 66

Titel Landschappenverhaal

Domein Drama

Leeftijd Zesde leerjaar

Doelen Leerplandoelen - 6.1. De kinderen kunnen zich inleven in een plaats of gebeurtenis uit de

werkelijkheid en dat als spelend vormgeven. - 7.1. De kinderen durven improviseren door in te spelen op onvoorziene

situaties. - 7.5. De kinderen kunnen iets met zelfvertrouwen spelen met of zonder

publiek. Lesdoel De leerlingen kunnen plaatsen uitbeelden d.m.v. houdingen en bewegingen.

Materiaal Muziektape Boxen

Organisatie Buiten/bij regen binnen.

Werkvorm Improvisatie

Activiteit o Gesprek over plaatsen. Welke plaatsen ken je allemaal? o Muziektape beluisteren.

Waaraan dacht je?

Waar was je?

Welk plaats kan je hieraan koppelen? o Idee uitleg

We zullen een verhaal uitbeelden samen met het andere zesde op muziek. Als de muziek aan het spelen is, kunnen we niet praten. Dus moeten we de plaatsen goed uitbeelden zodat het duidelijk is voor de toeschouwers. Het verhaal gaat als volgt.

6A: Café, iemand voelt zich niet goed in zijn vel, is op het slechte pad en hij verzint een plan om iets fout te doen

6A: Stad, maakt zijn plan waar en doet iets fout

6A: Gevangenis, de persoon wordt gestraft

6A: Kerk, hij wordt vrijgelaten en gaat naar de kerk

6B: Bergen, hij moet eventjes alleen zijn en trekt de bergen in

6B: Jungle, hij komt in de jungle terecht en wordt gebeten door een gevaarlijke slang

6B: Ziekenhuis, hij moet naar het ziekenhuis voor verzorging

6B: Strand, alles is goed, zijn zonden zijn vergeven en hij gaat naar het strand voor een feestje

o Ruimtes uitbeelden (20 minuten)

Er is één hoofdpersonage die doorheen alles moet spelen

We splitsen de klas op in twee groepen.

De ene groep beeld ruimte 1 en 3 uit, de andere groep beeld ruimte 2 en 4 uit onder begeleiding van de leerkrachten.

Groep A: café en gevangenis

Groep B: stad en kerk

Nadien komen we bij elkaar en proberen we dit al even uit op muziek. LES 2:

10 minuten landschappen inoefenen in twee groepen

Project - pagina 67

20 minuten oefenen op muziek *café, barman, vrouw, inschenken, bar en stoelen, kaartje met balpen om plan te bedenken, gewelddadig, glazen weg en boos weglopen => duidelijk zijn dat er een plan verzonnen wordt *stad, misdaad plegen *gevangenis, in de cel opgesloten worden en terug vrij gelaten worden *kerk, vergiffenis vragen *bergen, nadenken, leven een keerpunt geven *jungle, in gevaar, door dier gebeten worden, heel ziek *ziekenhuis, verzorging en het komt goed *strand, alles is goed, feest

Reflectie We begonnen de les met het beluisteren van de muziek die meester Ben in elkaar heeft gemixt. We hoopten hiermee de leerlingen warm te maken om zich in te zetten. Dat werkte heel goed. De leerlingen vonden het fantastisch om naar de muziek te luisteren. We hadden ook een opdracht verbonden aan het luisteren. We vroegen de leerlingen waar ze deze muziek zouden plaatsen. Doordat ze het zo leuk vonden om te luisteren verliep deze opdracht heel goed. We kwamen al snel tot enkele juiste plaatsen. Na de opdracht splitsten we de groep willigkeurig in twee groepen op. We waren met twee, dus we konden elk een groep begeleiden. De bedoeling is om op de stukjes muziek een landschapsdecor te maken waarin één hoofdpersonage wandelt. Dat lukte vrij goed. We hadden juist wat te weinig tijd, maar voor de rest ging alles heel goed. Het tekort aan tijd is op zich ook geen probleem. Volgende week hebben we nog anderhalf uur om hieraan te werken dus we zien het helemaal goed komen. We merkten wel op dat sommige stukjes in het liedje te lang of te kort duren. Dit zullen we nu nog aanpassen zodat ze wat meer tijd hebben om op te komen en zich te positioneren.

ACTIVITEITEN ROND FAALANGST

De activiteiten rond faalangst duren een halfuur. Tijdens het andere halfuur werken de leerlingen aan

hun stukje voor tijdens de slotshow.

Deze activiteiten werkte Heleen Lessens uit in functie van haar bachelorproef.

EERSTE GRAAD

Titel Mijn beste vriend Samsam

Doelen - De leerlingen luisteren geboeid naar een verhaal. - De leerlingen kunnen antwoorden op eventuele luistervragen. - De leerlingen kunnen vertellen waarop zij trots zijn. - De leerlingen tonen respect voor elkaar.

Project - pagina 68

Materiaal Het verhaal ‘Mijn beste vriend Samsam’ vindt u in de bijlage. Het verhaal gaat over de pijlgifkikker Urvin en zijn vriend Samsam. Samen gaan ze naar de kikkersportschool. Hier hebben ze een erg strenge juf die hen steeds neerhaalt. Vouwblaadjes in allerlei kleuren.

Organisatie De kinderen zitten in een halve cirkel onder de oude Manja boom. Ze brengen hun stoel mee. Als het regent, zitten we in de grote zaal.

Schatting timing

30 minuten

Activiteit Instap Zeg dat de leerlingen zo meteen naar een verhaal gaan luisteren. Vraag hen hoe ze zich moeten gedragen: ze zitten recht op hun stoel, spitsen hun oren, ze zijn stil want anders horen ze het niet… Vraag hen ook waar u als leerkracht op moet letten als u voorleest: u moet luid en duidelijk spreken, recht zitten op uw stoel met de voeten stevig op de grond, u moet de kinderen aankijken als u leest… Kern Het verhaal ‘Mijn best vriend Samsam’ wordt voorgelezen. Let op je leeshouding. Lees het verhaal rustig en met veel intonatie voor. Stel tussendoor richtvragen. Vraag: Wat durfde Samsam niet? Hij durfde niet in de kreek te zwemmen, want die was te wild. Welk gevoel had hij toen het gelukt was toch aan de overkant te komen? Trots. Kan je dat gevoel uitleggen? Ga met de leerlingen in gesprek. Wanneer durfden ze iets niet maar hebben ze het toch gedaan? Welk gevoel gaf dit hen? Waar zijn zij trots op? Laat hen vrij vertellen. Elk kind komt aan bod. Misschien kan er iemand goed voetballen of juist heel mooi tekenen? Geef een kind sturing als het zegt: ‘ik kan niets.’ Laat hen hier zelf over nadenken, geef niet meteen zelf het antwoord aan. Slot Deel de kleurrijke vouwblaadjes uit. Zeg dat ze nu mogen tekenen waar zij trots op zijn. Vraag wat Samsam zou tekenen.

De kinderen zijn stuk voor stuk sterren. De tekeningen worden in een grote ster achterin de klas opgehangen.

Reflectie De les ging volgens ons wel heel goed. De kinderen waren erg betrokken en luisterden heel actief naar het verhaal. Het verwonderde ons dat de leerlingen zo goed luisterden. Dat hadden we echt niet verwacht omdat we wisten dat luisteren niet hun sterkte punt is. We stonden dus versteld van hun luistergedrag en ze respecteerden elkaar ook heel hard. Het verhaal was geschreven door Heleen. Ze had erop gelet dat ze tijdens het schrijven rekening hield met de leefwereld en het niveau van de kinderen. Dat werkte heel goed, want de leerlingen leken erg geïnteresseerd.

Project - pagina 69

Tussenin stelden we vragen om te checken of ze mee waren in het verhaal. We merkten wel op dat heel wat leerlingen moeite hebben om op open vragen te antwoorden. Dat pasten we meteen ook aan en stelden meerkeuze vragen. Zo verliep het vlotter en hadden ze meer tijd om aan hun tekening te werken. Nadien vroegen we aan de kinderen waarop zij trots waren, wat ze goed kunnen. De leerlingen vertelden vol enthousiasme wat ze goed konden. Een leerling zei zelf dat ze goed kan helpen en dat vonden we een prachtig moment. Het deed ons deugd dat alle leerlingen goed meewerkten! We merkten op dat iedereen zich enthousiast inzette tijdens de lessen. Iedereen tekende iets wat hij of zij goed kon en iedereen antwoordde ook enthousiast. We merkten niet echt op dat iemand iets niet durfde aan te geven en dat iedereen wel weet dat hij of zij ergens goed in is.

Titel Iedereen is wel eens ergens bang voor.

Doelen Lesdoelen - De leerlingen kunnen hun gevoelens uiten. - De leerlingen ervaren dat iedereen wel eens bang is voor iets. - De leerlingen kunnen op een waardeschaal aangeven hoe groot hun angst is. - De leerlingen kunnen paniekertjes ombuigen in opkikkertjes.

Materiaal U vindt de paniekertjes en de opkikkertjes alsook een voorbeeld van de kikker en het uitroepteken in de bijlage.

Organisatie De kinderen zitten in een halve cirkel onder de oude Manja boom. Ze brengen hun stoel mee. Als het regent, zitten we in de grote zaal.

Schatting timing

30 minuten

Wat ging vooraf?

Het verhaal ‘mijn beste vriend Samsam’ werd voorgelezen. Leerlingen dacht na waarover zij trots waren en tekenden dit op een vouwblaadje.

Activiteit

Instap Zeg dat je hen een geheim zal verklappen, maar dat ze het aan niemand mogen vertellen! Je bent namelijk erg bang in het donker. Vraag of er nog iemand bang is in het donker. Of misschien zijn ze wel bang voor iets anders? Kern Iedereen is voor iets bang! Misschien wel voor meerdere dingen? Laat elk kind aan bod komen. Als er vaak zaken herhaald worden, vraag hen dan of ze nog een ander voorbeeld kunnen geven. Concludeer dat iedereen wel ergens bang voor is. Het is dus niet erg. Je hoeft je er niet voor te schamen.

Project - pagina 70

Vraag of ze de juf al eens een fout hebben zien maken. Ga hierover met de leerlingen in gesprek. Wie heeft al eens een fout gemaakt? Leerlingen steken hun vinger in de lucht. Zo zie je maar, iedereen maakt fouten. Wie wil over zijn foutje vertellen? Wat leerden ze dan bij? Concludeer dat fouten maken zeer normaal is. Zonder fouten maken, kan je niets leren. Ga voor deze oefening in een cirkel staan. Geef de kinderen de volgende opdracht: ‘Soms voel je je erg klein, maar soms voel je je ook erg stoer en dapper. Als je erg bang bent, voel je je dan erg klein of juist heel groot en sterk? En als je helemaal niet bang bent, hoe voel je je dan?’ Doe dit voor. Zeg: ‘We maken een oefening. Ik noem straks dingen op waar je bang voor zou kunnen zijn. Als je daar erg bang voor bent, dan ga je liggen op de grond. Ben je maar een klein beetje bang, dan ga je op je hurken zitten. Als je helemaal niet bang bent, dan sta je stoer rechtop.’ Maak de afspraak dat ze elkaar niet uitlachen.

Spinnen, in het donker, alleen zijn, mama en papa missen, pesten, uitsluiten, slechte punten, iets niet kunnen

Zeg: ‘Er zijn zinnen die door je hoofd spoken waar je alleen maar banger door wordt, dit zijn de paniekertjes. En er zijn ook betere zinnen, waar je blij van wordt. Dat zijn de opkikkertjes. Ik heb een zakje vol zinnen meegebracht. Van deze zinnen word je ofwel boos ofwel blij. Als je boos wordt van de zin, ga je bij het uitroepingsteken staan. Dit zijn de paniekertjes. Als je blij wordt van de zin, ga je bij de kikker staan. Dit zijn opkikkertjes.’ Vraag wie wel eens denkt zoals de zinnen die bij het uitroepteken horen. Zeg dat ze de paniekertjes moeten proberen om te buigen naar opkikkertjes. Probeer dit samen met de leerlingen voor elke zin.

1 Ik zal wel weer alleen op de bus zitten. 2 Ik zal een twee krijgen voor de volgende rep. 3 Als ik hard oefen, kom ik er wel. 4 Ik zal niet mogen meespelen. 5 Ik win nooit. 6 Ik kan misschien niet goed voetballen, maar ik kan wel goed dansen. 7 Ik voel me zo dom. 8 Als het niet meteen lukt is dat niet erg. De volgende keer zal het beter gaan. 9 Ik kan het nu nog niet, maar dat komt omdat ik nog veel moet oefenen. 10 Soms win je, soms verlies je. Dat hoort erbij. 11 Als ik voor de klas sta, vergeet ik wat ik moet zeggen. Dan sta ik voor paal! 12 Fouten maken mag, daar leer je van. 13 Wat ben ik toch stom, ik vergat mijn gymkleren. 14 Ik kan het. 15 Als ik dit antwoord niet juist heb, dan denkt iedereen vast dat ik dom ben. 16 Ik zal dat nooit kunnen. 17 Ik heb goed geoefend. 18 Ik start er beter niet mee, ik kan het toch niet!

Project - pagina 71

Reflectie Deze sessies omtrent faalangst waren voor bepaalde leerlingen uit het eerste leerjaar niet eenvoudig. De leerlingen waren vrij druk en hadden af en toe moeite om zich te concentreren. Het lukte de leerlingen wel om voor zichzelf aan te geven waarvoor ze angst hebben. De andere oefeningen werden door hen eerder als spel beschouwd. Deze houding maakte het voor ons vrij moeilijk om nog tot de leerlingen door te dringen. Mogelijks lag het probleem bij de complexiteit van dit onderwerp, hoewel we het zo luchtig mogelijk probeerden te maken. Tijdens het geven van deze sessies in het tweede leerjaar, verliep alles echter een stuk optimaler. De leerlingen stonden open voor de oefeningen en toonden heel wat inzet. Het viel ons op dat de leerlingen zich echt konden inleven in de verschillende activiteiten.

Titel Ontspannen

Doelen Lesdoelen - De leerlingen kunnen zich ontspannen. - De leerlingen tonen respect voor elkaar.

Materiaal U vindt de tekeningen van de verschillende dieren met bijhorende yogaposities in de bijlage. Rustige muziek en luidsprekers.

Organisatie De les start in de klas, na de instap vertrekken de leerlingen naar de grote zaal. Hier is er meer plaats om vrij te bewegen.

Schatting timing

30 minuten

Wat ging vooraf?

De kinderen ontdekten dat het niet erg is om ergens bang voor te zijn en dat je de paniekertjes die in je hoofd spoken moet ombuigen tot opkikkertjes.

Activiteit Instap Vraag de kinderen wanneer het Samsam lukt om te zwemmen. Hij vergat hoe je moet zwemmen, maar toen hij in zichzelf geloofde kon hij het wel. Hij ontspande en de paniekertjes werden opkikkertjes. Zeg: ‘Urvin en Samsam hebben nog vele andere vrienden. Heb je zin om hen te ontmoeten? Kom, dan gaan we naar de zoo!’ Deel de toegangsticketjes uit, vertel erbij dat ze dit goed moeten bijhouden. Als ze een ticket gekregen hebben, gaan ze in een rij aan de deur staan. U bent de machinist en leidt de leerlingen naar de grote zaal. Kern Zorg voor stille, rustgevende muziek.

Project - pagina 72

In de zaal hangen de verschillende dieren uit. Je wandelt met de klas van dier naar dier. Je bespreekt kort het dier. Voer vervolgens de verschillende yogaposes uit. Zorg voor een serene sfeer. Het is belangrijk dat de leerlingen rustig zijn en de oefeningen precies uitvoeren. Stel eventueel de bijhorende vragen: Pauw: zo trots als een pauw. Waar zijn de leerlingen trots op? Bizon: vind steeds zijn weg. Wanneer zijn zij de weg wel eens kwijt? Koe: neemt veel tijd voor de dingen. Waar nemen de leerlingen de tijd voor? Kraai: merkt snel dingen op. Wat merken de leerlingen snel op? Tijger: is erg stil. Wanneer zijn de leerlingen stil? Kat: als ze boos zijn, krullen ze hun rug. Wanneer zijn de leerlingen wel eens boos? Zeg dat de leerlingen nu allemaal een dier mogen kiezen. Ze beelden stuk voor stuk het dier uit. Iedereen doet mee. Slot Zeg: ‘Om af te sluiten gaan we elkaar masseren.’ De leerlingen gaan per twee achter elkaar op de grond zitten. De leerkracht zingt het liedje van Hansje Pansje kevertje en demonstreert wat de leerlingen moeten doen. ‘Hansje Pansje kevertje die klom eens op een hek. Toen kwam de regen, die spoelde alles weg. Toen kwam het zonnetje, die maakte alles droog. Hansje Pansje kevertje, die klom toen weer omhoog.’

Reflectie De kinderen deden goed mee met de geplande activiteiten. De yogaoefeningen waren voor vele kinderen uit klas 1 echter te moeilijk, maar we hadden wel een goed gesprek bij de filosofische vragen. Dit bleef echter vrij oppervlakkig. We merken dat het moeilijk is om met zo’n jonge kinderen een diepgaand gesprek te hebben. Klas 2 stond meer open voor de oefeningen en voerden ze ook zonder veel moeite perfect uit. De gesprekken waren goed en de leerlingen luisterden geboeid naar elkaar.

TWEEDE GRAAD

Titel Gevoelens

Doelen Lesdoelen - De leerlingen kunnen nadenken over hun gevoelens.

- De leerlingen kunnen verwoorden dat een gevoel veroorzaakt wordt door een gebeurtenis.

- De leerlingen kunnen een positieve eigenschap over zichzelf vertellen.

Project - pagina 73

Materiaal - verhaal - kaartjes met gevoelens - grondkaarten met gevoelens - papier opkikker & stylo’s

Organisatie De leerlingen gaan naar buiten.

Schatting timing

30 minuten

Activiteit Instap De leerlingen staan in een kring.

- “Welke gevoelens ken je?”

Bij elk gevoel beelden de leerlingen dit heel kort uit.

3e leerjaar

De leerkracht leest een verhaal voor. Op de grond liggen kaartjes met gevoelens. Bij elke

gebeurtenis in het verhaal, gaan de kinderen naar het juiste gevoel & leggen uit waarom ze

daar staan. Dit kan verschillen van leerling tot leerling.

Een fijne verjaardag!

Er was eens een jongen die vrolijk op straat huppelde. Opeens viel hij op de grond. Au, dat

doet pijn! Hij moest bijna huilen. Maar opeens denkt hij aan iets moois en vergeet bijna de

pijn. Waar denk je dat hij aan denkt? Aan de cadeautjes die hij zal krijgen, want hij is

vandaag jarig. Op school hebben ze voor hem gezongen en ze riepen hippo hippo! Au, zijn

been doet toch wel pijn en waar is het geld gebleven dat in zijn zak zat? Het is vast weggerold

toen hij gevallen was. Dat is erg! Maar wat ziet hij daar glinsteren op straat? Wat ligt daar?

Hij hinkte er naar toe en ziet een euro liggen en een stukje verder weer een, en even later nog

een. Dat is mooi! Hij heeft zijn geld weer terug. Als hij thuiskomt is het huis heel mooi

versierd. Zijn opa en oma zijn er al. Hij vindt het fijn om ze weer te zien. Ze geven hem een

mooi cadeau. Maar oma en opa blijven niet zo lang, want oma is een beetje ziek. Gelukkig

komen zijn vriendjes op bezoek. Ze voetballen buiten en eten taart. Het was een fijne

verjaardag.

4e leerjaar

De stoelen staan in busopstelling. De leerkracht is de chauffeur. De leerlingen staan in een rij

voor de bus zodat ze de bus goed kunnen zien. Elke leerling denkt aan een gevoel. De eerste

leerling stapt in en toont zijn emotie. De chauffeur en die leerling doen een kort gesprekje

volgens dit gevoel. Daarna nemen de kinderen in de bus de emotie over, tot de chauffeur zijn

hand opsteekt.

Wanneer een kind niet op een gevoel kan komen, geeft de leerkracht een kaartje.

Kern Klasgesprek: “Waaraan dacht je om je gevoel goed uit te beelden?”

- “Wanneer voel je je blij, boos, bang, teleurgesteld, verlegen,…?”

- “Hoe komt het dat je een bepaald gevoel hebt?” (Er is iets gebeurd)

- Eventueel: “Wat kan je doen om te helpen?”

Project - pagina 74

Algemeen

De leerkracht zegt dat als er iets gebeurt, je je blij/boos/verdrietig,… voelt

maar je kan je ook zo voelen waardoor er iets gebeurt.

bijvoorbeeld: als je verdrietig bent, kun je huilen of buikpijn krijgen. Als je blij bent, ga je

lachen.

- “Wat kan er gebeuren als je boos bent? Als je zenuwachtig bent? (gespannen, lichaam

bereidt je voor om weg te kruipen of te vechten, zo gaat er meer zuurstof naar spieren en

minder naar de hersenen waardoor je minder goed kunt nadenken!)

Slot Indien tijd over: De leerlingen krijgen een kikker en schrijven iets positiefs over zichzelf. Ze geven zichzelf een opkikker.

Reflectie De leerlingen van het derde konden de gevoelens en de uitleg ervan goed verwoorden. Ze

waren ook heel aandachtig en letten goed op. Hier zaten we op voorhand wat mee in

aangezien de leerkracht tijdens deze les veel aan het woord is. Voor sommige leerlingen is

het dan moeilijk om rustig te blijven, maar hier merkten we tijdens de les niets van. Door het

weer, moesten we de organisatie van de opdracht aanpassen. De leerkracht las een verhaal

voor en het was de bedoeling dat de leerlingen bij elke gebeurtenis naar een bepaald gevoel

liepen. Omdat de opdracht in de klas doorging, moesten we zoeken naar een oplossing. Deze

hebben we spontaan gevonden door de kinderen vanop hun plaats naar een gevoel te laten

wijzen. Dit werkte voor de leerlingen even goed. Voor ons was het iets moeilijker omdat we

niet altijd zagen naar welk gevoel elke leerling wees. Dit losten we op door nadien bij enkele

leerlingen te polsen wat ze geantwoord hadden en hier verder op in te spelen. We vonden

dat de leerlingen snel op goede antwoorden kwamen. De meesten waren ook niet bang om

hun gevoel met de groep te delen. Wat ons wel opviel, is dat steeds dezelfde leerlingen hun

hand opstaken en aan het woord kwamen. Hier kunnen we tijdens de volgende les nog meer

rekening mee houden.

Titel Ontspannen en positief denken

Doelen Lesdoelen - De leerlingen kunnen verwoorden hoe ze zich bij een bepaalde situatie voelen. - De leerlingen kunnen uitleggen wat de oorzaak van een blackout is. - De leerlingen kunnen aanduiden als iets een goede gedachte of prutgedachte is.

Materiaal - verhaal - kaartjes groen en rood

Project - pagina 75

Organisatie De leerlingen blijven in de klas.

Schatting timing

30 minuten

Activiteit Instap Klasgesprek: hoe voel jij je erbij?

- Je zit morgen in een nieuwe klas omdat je verhuisd bent. Je kent nog niemand.

- Je komt te laat op school.

- Je hebt in de pauze niemand om mee te spelen.

- Een jongen zegt dat je een mooie tas hebt.

- Iemand vraagt je op zijn verjaardagsfeest.

- Je bent naar de kapper geweest, je komt op school en kinderen beginnen te lachen.

- Je hebt een toets.

Kern De leerkracht leest een verhaal voor:

Lieke

Het is 9 uur. De school is nog maar net begonnen, maar Lieke wil nu alweer graag naar huis.

Ze heeft helemaal geen zin meer in school. Ze weet ook wel hoe dat komt. Ze heeft straks een

repetitie van rekenen. En niemand heeft er helemaal zin in. Eigenlijk wil ze hem niet maken,

ze weet zeker dat ze het niet goed kan. Gisteren had ze aan de juf gevraagd om ze thuis nog

extra mocht oefenen, maar de juf zei dat dat niet nodig was. Ze had thuis wel stiekem

geoefend met mama. Mama zei ook al dat het wel goed zou koen, ze had er zo hard voor

gewerkt. Maar toch as ze zenuwachtig. Ze was bang dat ze het niet meer wist als de repetitie

begon. Lieke keek naar de klok. Kwart over negen. Over een kwartier zouden ze de repetitie

krijgen. Ze voelde dat haar hart al iets sneller begon te kloppen. Zou ze nog even naar de wc

gaan? Snel stak ze haar vinger op. Voor een repetitie moest ze altijd nog even plassen. Tien

uur is het. De repetitie is voorbij. Lieke vond het heel moeilijk. Ze kon ook niet zo goed meer

nadenken. Ze wist ineens helemaal niets meer. Hoe kan dat nu, ze had toch zo goed geleerd?

Als de juf het haar nu zou vragen zou ze zo het goede antwoord weten. Ze zal nu vast wel een

onvoldoende hebben gehaald. “Wat kan ik nu doen?”, denkt ze. Om één uur legt de juf een

blad op de tafel van Lieke. Lieke schrikt, o, oh, denkt ze dat is de repetitie! Weer voelt Lieke

haar hart heel erg kloppen. Ze durft bijna niet te kijken. Snel draait ze haar blad om. In rode

letters staat er een dikke vijf. Ze voelt zich helemaal rood worden. Hoe kan dit toch?

De leerkracht stelt enkele vragen over de tekst

- “Wat is er gebeurd?”

- “Waarom was Lieke zenuwachtig en had ze geen zin in de toets?”

- “Hoe komt het dat ze alles is vergeten? Wie weet dit nog?”

(onthouden van les startdag, omdat ze gespannen is.)

Iedereen doet ogen toe. De leerkracht vraagt wie dit al eens meegemaakt heeft. Leerlingen

steken hun hand op. Achteraf zegt leerkracht dat degene die hun hand opstaken, niet de

enige zijn.

- “Wat kun je doen om dit te voorkomen?”

- Ontspannen

Project - pagina 76

- Positief denken

Positief denken: stellingen

Elke leerling krijgt een groen en rood kaartje. Dit kan eventueel ook met linker- en

rechterhand gespeeld worden. De leerkracht leest enkele stellingen voor. De leerlingen

tonen als ze dit een goede gedachte of prutgedachte vinden. Nadien wordt kort besproken

waarom dit goed/slecht is en hoe dit beter zou kunnen.

Een primagedachte is iets wat je denkt en wat je helpt bij je taak, je kan er wat mee. Een

prutgedachte is een gedachte waar je niets aan hebt.

Je bent bezig met je taak maar begrijpt het niet. Je denkt: - nou, dan doe ik wel helemaal niks meer - ik steek mijn vinger op - ik ga maar naar de wc - ik ga gewoon heel hard lachen - ik moet rustig blijven. - ik kan meer dan ik denk, dus ik probeer het nog een keer - ik kan niets. - ik ga alvast naar de volgende opdracht

De juf stelt jou een vraag in de kring. Je mag wat vertellen maar bent zo zenuwachtig dat je

keer helemaal dicht zit. Je denkt:

- ik geef het kind naast mij een klap, dan hoef ik tenminste geen antwoord te geven

- ik zeg gewoon tegen de juf dat ik het ineens niet meer zo goed weet

- ik blijf rustig, dan weet ik het zo wel weer

- ik tel tot 5 en dan haal ik diep adem

- ik doe gewoon of ik de juf niet heb gehoord.

- het is ook niet zo erg als i het een keer niet zo goed kan vertellen.

Slot Indien tijd over: ontspanning

Als je angstig bent, ga je sneller ademhalen en kun je minder goed nadenken. Als je spieren

ontspannen zijn, ben je minder zenuwachtig en angstig. Daarom moet je letten op je

ademhaling.

- De kinderen zitten op en stoel en zetten hun voeten op de grond.

- Ze leggen hun hand op hun buik.

- De leerkracht telt tot 3. Van 1-3 maken de kinderen een ballon van hun buik, door in te ademen. Bij het terugtellen ademen ze weer langzaam uit.

Reflectie In de tweede graad verliep de tweede les rond faalangst in het algemeen erg goed. In het

vierde leerjaar werd er telkens erg actief meegewerkt. De leerlingen reageerden erg

volwassen op de situaties, konden zich erg goed invleven en we kwamen samen tot heel wat

oplossingen bij stress voor een repetitie of dergelijke.

In het derde leerjaar deden de leerlingen ook zeker hun best, maar de lessen verliepen iets

stroever. Niet alle leerlingen durfden te antwoorden. Dit probeerden we te stimuleren door

zelf te vertellen dat ook wij fouten maken. Daarnaast merkten we dat de leerlingen de vraag

Project - pagina 77

soms niet goed begrepen. Deze probeerden we zo duidelijk mogelijk te maken door de vraag

op verschillende manieren te stellen. Al ging het een beetje stroef, toch bereikten we een

mooi resultaat: de leerlingen konden aangeven hoe ze zichzelf kunnen kalmeren bij

zenuwachtigheid.

Titel Klasregels bespreken

Doelen Lesdoelen - De leerlingen kunnen zich ontspannen. - De leerlingen kunnen zelf klasregels opstellen en het nut ervan uitleggen.

Materiaal - parcours zandzakjes - papier en stiften

Organisatie In klas.

Schatting timing

30 minuten

Activiteit Instap Leren ontspannen

De leerlingen zorgen dat ze comfortabel op hun stoel zitten.

“Je zit rustig in het bos en luistert naar de rustige geluiden. Sluit je ogen en denk aan je

handen. Voel je botten erin, de spieren die deze botten bewegen. Maak nu een vuist van je

handen en knijp ze goed dicht. Houd je handen zo tien tellen vast. Ontspan nu en voel hoe

rustig je handen nu aanvoelen. Denk aan je armen en schouders. Houd ze in de lucht en voel

de wind langs je razen. Houd dit 10 seconden vast. Laat nu je armen rustig zakken en langs je

lichaam hangen. Voel hoe ze ontspannen. Er passeren enkele mieren dus we houden onze

voeten in de lucht. We spannen onze benen aan en na 10 tellen laten we ze ontspannen. Nu

hebben we de voeten. Probeer je tenen zo ver als mogelijk is te krullen en daarna weer te

ontspannen.”

De leerlingen mogen nu rustig voorover met hun hoofd op de tafel gaan liggen en zich

bewust worden van hun ademhaling. Laat ze steeds zo diep als mogelijk is inademen. Ga hier

minimaal 30 tellen, liefst wat langer mee door. De leerkracht telt terug van tien tot één

waarbij de leerlingen vanuit hun benen, naar hun buik en armen, hun hoofd weer langzaam

aan actief worden.

Kern De leerlingen krijgen een zandzakje op hun hoofd. Hiermee leggen ze een parcours af.

Onderweg komen ze hindernissen tegen die ze moeten uitvoeren.

- tweemaal draaien

- hurk neer

- ga op een been staan en spreid je armen

- ga arm in arm staan met drie andere kinderen

- loop 5 stappen achteruit.

Als het zakje valt, moeten ze wachten tot een ander kind het zakje terug op zijn hoofd legt

fouten maken is niet erg, er kan iemand anders je helpen.

Slot Klasgesprek rond regels: welke regels gelden er en waarom is dit belangrijk?

De leerkracht stelt samen met de kinderen regels op.

Project - pagina 78

Bijvoorbeeld:

- we zijn aardig voor elkaar

- we zijn eerlijk tegen elkaar

- niemand wordt belachelijk gemaakt

- fouten maken mag

- we laten elkaar uitspreken

Elke leerkracht zet zijn handtekening onderaan het blad.

Reflectie De sessies rond faalangst verliepen nog een stuk vlotter in de tweede graad, in vergelijking met vorige week. Niet alleen konden de leerlingen zich een stuk beter vinden in de gegeven voorbeelden, ze konden ook zelf voorbeelden aanreiken. Ook de klasleerkrachten gaven aan dat ze bijgeleerd hadden. In het vierde leerjaar B hebben we de sessie iets vroeger moeten afronden. De leerlingen waren namelijk te enthousiast waardoor de ze te druk werden.

DERDE GRAAD

Titel fixed vs. growth mindset

Doelen Lesdoelen - De leerlingen kunnen de twee mindsets uitleggen. - De leerlingen kunnen het G-denken toepassen. - De leerlingen zien in dat ze zichzelf fout kunnen inschatten.

Materiaal Kladblaadjes.

Organisatie De leerlingen blijven in de klas.

Schatting timing

30 minuten

Activiteit Instap Geef elke leerling een deel van een kladblaadje. Zeg dat je durft te wedden dat ze vanop hun plaats geen enkel propje in de papiermand kunnen gooien. De leerlingen zullen protesteren. Zeg dan dat je zult kijken wie de meeste propjes in de papiermand kan werpen. Elke leerling krijgt 10 startpunten. Als het propje naast de papiermand valt, wordt er één punt afgetrokken. Als het propje in de papiermand valt, verdienen ze twee punten. Wie heeft op het einde de meeste punten? Schrijf de verwachtingen op het bord. Doe vervolgens de test. Kern

Uitleg van de verschillende mindsets

Als we het hebben over mindset, dan hebben we het over de manier van denken

over intelligentie en de mogelijkheid nieuwe dingen te leren. Er zijn mensen met een

groeimindset en er zijn mensen met een fixed of een vaste mindset. Die mindset kan

anders zijn wanneer je iets leert wat je (niet) interessant vindt of iets (niet) graag

doet. De leerlingen die dachten dat het onmogelijk was een propje in de vuilbak te

Project - pagina 79

gooien, hebben een vaste mindset. Ze zijn bang om te falen en bijgevolg punten te

verliezen. De leerlingen die de uitdaging aangingen hebben een groeimindset. Zij

geloven in hun eigen kunnen. Ze vinden het niet erg dat ze eens missen, want dan

konden ze toch nog punten bij verdienen.

Iedereen wordt geboren met een groeimindset, hoe je je als volwassene ook voelt of

hoe fixed jouw manier van denken ook kan zijn. Een pasgeboren kind kan nog niets,

maar een aantal maanden later kan het omrollen, kan het zitten… Het leert lopen,

letterlijk met vallen en opstaan. Een kind dat leert lopen, valt voortdurend. Toch

blijft het elke dag proberen, vele tientallen keren. De ouders, de grootouders…

motiveren het kind, stimuleren het om opnieuw te proberen, het kind wordt intens

begeleid tot het zelfstandig loopt of op een potje plast. Dat telkens opnieuw

proberen wanneer je iets nieuws moet leren, blijft niet iedereen doen. Zodra een

kind naar school gaat, verliest het soms die drive om altijd opnieuw te herbeginnen

en de ingesteldheid om te willen leren. Op een bepaald moment wordt aan iets dat

niet (meteen) lukt, een oordeel vastgemaakt: je kan dit niet. Er worden punten

gegeven op wat je kan en geen punten gegeven als je iets niet kan, je krijgt ‘slimme’

en ‘domme’ kinderen. Je wordt naar een bepaalde richting verwezen en je groei

wordt in curves bijgehouden.

Kinderen zijn nog erg jong als ze zichzelf gaan beoordelen: hoe je dan naar jezelf en

je talenten kijkt, is uiteraard bepalend voor de manier waarop je in het leven zal

staan. Ga je hindernissen uit de weg of zijn ze net een uitdaging in plaats van een

hindernis? Iemand met een fixed mindset denkt dat intelligentie een vaststaand

gegeven is: je wordt slim of je wordt dom geboren en je kan daar niets aan

veranderen. Iemand met een groeimindset gelooft dat intelligentie steeds

ontwikkeld kan worden als je maar goed genoeg probeert en je best doet in het

leven.

aanbrengen van het 3 G-denken

Zeg dat je een situatie altijd op twee manieren kan bekijken: met een groeimindset

of met een vaste mindset. Bekijk samen de volgende casussen vanuit de

verschillende oogpunten.

Lina heeft hard gestudeerd voor de repetitie. Wanneer ze haar rep terugkrijgt, ziet ze

dat ze 5 op 10 gekregen heeft.

Teken een schema op het bord met drie kolommen: een kolom met ‘gebeurtenis’,

‘gedachte’, ‘gevoel’.

Lina kan op twee verschillende manieren reageren. Vraag de klas welke manieren dit

zijn. Lina zou kunnen beginnen huilen en zeggen: ‘Ik zal het nooit kunnen.’ Dit is een

vaste mindset. Of ze zou kunnen zeggen: ‘Misschien heb ik op de foute manier

geleerd. Volgende keer pak ik het anders aan en dan krijg ik vast een hoger cijfer.’

Dit is een groeimindset. Bespreek ook het verdere gedrag. Hoe zal Lina de volgende

Project - pagina 80

toets aanpakken en wanneer geraakt ze het verst vooruit? Hoe zal ze zich

uiteindelijk voelen?

Overloop de volgende casussen en werk op dezelfde manier verder.

Jamal wil graag bij de nationale voetbalploeg te Paramaribo voetballen. Dit is een

zeer prestigieuze ploeg. Je moet geselecteerd worden uit verschillende voorrondes.

Jamal valt in de laatste ronde af en kan er niet bij. Hoe reageert Jamal?

Rovandro mag niet meespelen met een spel. Hoe reageert hij?

In de sportles worden er groepen gemaakt. Twee leerlingen kiezen om beurten een

leerling om hen te vergezellen in hun team. Merel wordt als laatste gekozen. Hoe

reageert ze?

Vraag de leerlingen of ze deze situaties herkennen. Misschien hebben ze nog

persoonlijke voorbeelden. Plaats deze dan ook zeker in het schema.

Slot Vertel hen dat het beeld dat je over jezelf hebt soms niet helemaal klopt. Studies tonen aan dat mensen met een groeimindset zichzelf het best kunnen inschatten. Hang de verschillende eigenschappen op het bord. Deel nu twee kladblaadjes uit en vertel dat ze zichzelf punten moeten geven op 10. Belangrijk is te vermelden dat niemand het blad te zien zal krijgen. Nu geven ze hun beste vriend over dezelfde eigenschappen punten op 10. Bespreek de verschillen. Hoe zou dat komen? Verplicht geen enkele leerlingen om de resultaten luidop voor te lezen.

Reflectie We gaven deze les in het zesde leerjaar. Af en toe stootten we op een taalbarrière doordat leerlingen woorden zoals ‘karaktereigenschappen’ niet kennen. Toen we de les de tweede keer gaven, konden we deze valkuilen overbruggen. De les verliep goed. De kinderen hadden de boodschap mee. We hadden met de leerlingen een goed gesprek over faalangst en gaven zelf enkele erg persoonlijke voorbeelden waardoor ook zij goede voorbeelden gaven. Er ging een goede sfeer. We gaven deze les ook in 5A en 5B. Deze les verliep heel wat minder goed. We denken dat de leerlingen nog te jong van geest waren voor de voorziene activiteiten. Persoonlijk zijn we niet tevreden over de lessen in het vijfde.

Titel Geef elkaar eens een complimentje.

Doelen Lesdoelen - De leerlingen kennen de twee mindsets. - De leerlingen kunnen uitleggen hoe je lichaam reageert op spanning. - De leerlingen kunnen een compliment geven. - De leerlingen kunnen een compliment aanvaarden.

Project - pagina 81

Materiaal Vouwblaadjes, balpen

Organisatie Klas

Schatting timing

30 minuten

Wat ging vooraf?

Twee soorten mindsets

Activiteit Instap Herhaal kort de vorige les. Er zijn twee soorten mindsets.

De leerlingen met een groeimindset geloven dat zolang je hard werkt je alles

kan. Slechte punten geven je de moed om het de volgende keer beter te

doen. Het is geen eindoordeel.

De leerlingen met een vaste mindset willen zich beter voelen dan de ander,

willen de beste punten hebben. Zien mislukkingen als een aanval op hun

persoonlijkheid, ze voelen zich waardeloos. Ze schuiven het falen af op iets

anders en hebben medelijden met hun verlies. Kunnen hun capaciteiten het

slechtst inschatten.

Kern Vertel het volgende verhaal over faalangst ‘Het is acht uur. De school is nog maar net begonnen, maar Lora wil nu alweer graag naar huis. Ze heeft helemaal geen zin in school. Ze weet ook wel hoe dat komt. Ze heeft straks een repetitie. En ze heeft er helemaal geen zin in. Eigenlijk wil ze hem niet maken, ze weet zeker dat ze het niet goed kan. Gisteren had ze aan de meester gevraagd of ze thuis nog extra mocht oefenen, maar de meester zei dat dat niet nodig was. Ze had thuis wel stiekem geoefend met mama. Mama zei dat ook al dat het wel goed zou komen, ze had er zo hard voor gewerkt. Maar toch was ze zenuwachtig. Ze was bang dat ze het niet meer wist als de toets begon. Lora kijkt naar de klok. Kwart over acht. Over een kwartier zouden ze de toets krijgen. Ze voelt dat haar hart al iets sneller begint te kloppen. Zou ze nog even naar de wc gaan? Snel stak ze haar vinger op. Voor een repetitie moest ze altijd nog even plassen. Tien uur is het. De repetitie is voorbij. Lora vond het erg moeilijk. Ze kon ook niet zo goed meer nadenken. Ze wist ineens helemaal niets meer. Hoe kan dat nu, ze had toch alles goed geleerd? Als de meester haar nu zou vragen zou ze zo het goede antwoord weten. Ze zal nu vast wel een onvoldoende hebben gehaald. ‘Wat kan ik nu doen?’, denkt ze. Om twaalf uur legt de meester een blad op de tafel van Lora. Lora schrikt, o-oh denkt ze dat is de repetitie! Weer voelt Lora haar hart heel erg kloppen. Ze durft bijna niet te kijken. Snel draait ze haar blad om. In rode letters staat er een dikke twee. Ze voelt zich helemaal rood worden. Hoe kan dit toch? Stel volgende luistervragen:

- Hoe zou Lora zich voelen? - Wat zou het kind voelen? - Hoe zou jij reageren?

Project - pagina 82

- Heeft Lora een vaste mindset of een groeimindset? Vertel dat Lora faalangst heeft. Faalangst is, kort uitgelegd, de angst om te falen. Je wordt super bang wanneer je het gevoel hebt dat je moet presteren. Iedereen is wel eens zenuwachtig, maar faalangst remt je af. Je durft het echt niet. Geef als leerkracht eventueel enkele persoonlijke voorbeelden. Leg uit dat wat je denkt ook invloed kan hebben op je lichaam. Zo kan je buikpijn krijgen als je verdrietig bent of wordt je erg rood als je je schaamt. Of als je iets erg grappig vindt, moet je lachen. Laat de leerlingen nu zelf voorbeelden bedenken. Wat voelen de leerlingen als ze erg zenuwachtig zijn? Als je last hebt van faalangst klopt je hart in je keel, ga je bibberen, zweet je, ga je sneller ademen… Leg aan de kinderen uit hoe dit komt. Als je gespannen bent, denkt je lichaam dat je in gevaar bent. In zo’n situatie heeft je lichaam slechts twee opties: of het vlucht of het vecht ertegen. Als je lichaam zich klaarmaakt om dit te doen, gaat er meer zuurstof naar je spieren en minder naar je hersenen waardoor je het denken moeilijker wordt. Zoals je wel begrijpt, is een klasgroep waar je je thuis voelt belangrijk. Daar gaan we aan werken. Deel kleurrijke vouwblaadjes uit. De leerlingen noteren hun naam in grote letters. Dit kunnen zeer sierlijke letters zijn of juist hele stoere. Daarna geven ze hun blaadje door aan hun buur. Hun buur noteert een compliment. Geef het blaadje net zolang door tot het blaadje de volledige klas rondgegaan is. Vraag hen nadien of sommige complimenten hen verrasten. Zeg dat de leerlingen in een kring moeten gaan staan. Geef hen de volgende opdracht: Je zal straks aan je linkerbuur een cadeau geven. Denk hierover goed na. Het moet een cadeau zijn dat bij de persoon past. Geef als leerkracht een voorbeeld. Geef de leerlingen hiervoor genoeg tijd. Slot Geef de kinderen een klein vouwblaadje. Zeg hen dat ze er vijf goede eigenschappen moeten opschrijven. Leg rustige muziek op. Ze delen deze kaartjes nu uit. Zorg er als leerkracht voor dat elke leerling een kaartje heeft. Doe eventueel zelf mee met de opdracht.

Reflectie Deze les rond faalangst was in ieder leerjaar zeer geslaagd. Uit de vorige les konden alle klassen zelf nog aangeven wat het verschil was tussen een vaste mindset en een groeiende mindset. De leerlingen konden deze twee verschillende mindsets toepassen op een voorbeeld. Dat vonden we echt geweldig. Na de korte herhaling, luisterden ze heel goed naar een verhaal en leefden ze zich ook in in het personage van Lora. Nadien kwamen we samen tot het besluit dat we ons moeten ontspannen tijdens een repetitie om zo beter te kunnen nadenken. Want als je zenuwachtig bent, kan je niet goed nadenken en denkt de leerkracht misschien dat je niet goed geleerd hebt omwille van een slecht cijfer. We leerden de leerlingen een ontspannende ademhalingsoefening aan. Nadien benadrukten we ook dat het heel belangrijk is om een goede klassfeer te hebben. We vinden het heel belangrijk dat iedereen graag naar school komt en zich welkom en thuis voelt. Als je je niet

Project - pagina 83

welkom voelt, heb je minder kans op groei in je leerproces. Iedereen kan hieraan meewerken. We werkten rond complimentjes schrijven en dat was ook heel leuk. De meesten hebben dit heel goed gedaan. Er zaten enkele stoere jongens in enkele klassen die bijvoorbeeld schreven ‘Jij bent saai.’ of iets anders, maar al snel maakten we duidelijk dat dat niet kan. We merkten wel op dat vele leerlingen één compliment in hun hoofd hadden en dit altijd gebruikten. Ze vonden het moeilijker om een complimentje te schrijven bij de persoon zelf. Nadien vonden ze het heel leuk om complimentjes over zichzelf te lezen.

Titel Ontspannen

Doelen Lesdoelen - De leerlingen kunnen uitleg geven over de twee mindsets. - De leerlingen kunnen spreken over fouten. - De leerlingen tonen respect voor elkaar. - De leerlingen kunnen zich ontspannen.

Materiaal Een laptop om het filmpje te bekijken.

Organisatie De les gaat door in de klas.

Schatting timing

30 minuten

Wat ging vooraf?

Mindsets, rustig worden tijdens repetitie, complimenten schrijven en aanvaarden

Activiteit Instap Vraag de leerlingen of ze al eens een olifant in een circus gezien hebben. Misschien kennen ze films zoals ‘Water for elephants’ of ‘The greatest showman’. Leidt het fragment in: Het gaat over het Ringling Brother circus, een bekend circus uit Amerika. Ze zijn gekend voor het werken met dieren. https://www.youtube.com/watch?v=PFCZ25w8rCY. Dierenactivisten zijn tegen het gebruik van dieren in een circus, omdat ze vaak mishandeld worden. Zeg dat er bijvoorbeeld in België geen dieren meer mogen optreden in het circus. Vertel aan de leerlingen dat olifanten erg sterke dieren zijn, zo kunnen ze met hun slurf zo’n 1000 kilo optillen. Als de olifanten nog erg klein zijn worden ze vastgeketend. Dit doet erg veel pijn. Hoe hard ze ook aan de ketting trekken, ze kunnen hem niet breken. Hoe groot en hoe sterk de olifant ook wordt, hij blijft denken dat hij niet weg kan omdat hij aan een ketting vasthangt. En zelfs als er geen ketting hangt, denkt de olifant dat er geen mogelijkheid is om te ontsnappen. Vraag de leerlingen welk soort mindset de olifanten hebben. Houd een onderwijsleergesprek hierover. Geef eventueel een persoonlijk voorbeeld. Vraag of de leerlingen eigen voorbeelden kunnen vertellen, dwing niemand hiertoe. Kern

https://www.youtube.com/watch?v=PFCZ25w8rCY

Project - pagina 84

Ga in gesprek met de leerlingen. Wie heeft al eens een fout gemaakt? Duid op de vingers. Iedereen maakt fouten. Geef met een voorbeeld aan waar u een fout maakte en hoe u die dan opgelost heeft. Hoe voelen de leerlingen zich als ze een fout maken? Vinden ze dit vervelend? Wat leer je uit fouten maken? Vertel hen dat zonder het maken van fouten je niets leert. Zoals je bijvoorbeeld hebt als een kind leert fietsen. Het valt en het staat weer op. De ouders stimuleren en motiveren het kind. Het weet wat het de volgende keer anders moet doen en zo lukt het uiteindelijk wel. Als je alles al kan, dan leer je niets bij. Slot Vertel hen dat je om af te sluiten een ontspanningsoefening zal doen. Laat hen op hun rug op het gras liggen met hun armen en benen een beetje gespreid. Let op hun ademhaling. Zorg voor rustige muziek. Zeg dat je straks een verhaal zal vertellen en ze zich moeten concentreren. Ze mogen aan niets anders denken, als ze dit toch doen, sturen ze hun gedachten bij. ‘Stel je in gedachten voor dat jij op een open veld bent, je bent aan het vliegeren en het gaat geweldig. De vlieger gaat steeds hoger en hoger en ineens ga jij ook langzaam de lucht in. je voelt dat je voeten langzaam van de grond gaan. Je kijkt naar beneden en ziet dat de bomen en huizen steeds kleiner worden. Wat mooi, je vliegt. Je kunt alles zien. Ineens ben je zo hoog dat je bovenop een wolk kunt klimmen. Voel eens in je eigen gedachte met je handen hoe deze wolk voelt. En voel eens met je gedachte je voeten, hoe voelt dat lopen op een wolk? Rustig ga je zitten bovenop de wolk. Je kunt vanaf die wolk alles beter zien. Kijk eens naar beneden, wat valt je op? Wie zie je allemaal lopen? Ken je mensen? En wat doen ze? Kijk maar eens rustig om je heen, wat gebeurt er verder? De leerlingen blijven 4 minuten in absolute stilte liggen, alleen de meditatiemuziek speelt. ‘Je probeert je te concentreren op de muziek. Leg je handen op je buik. Adem rustig in en uit. Voel met je handen wat er gebeurt als je ademt. Voel je ook hoe je ligt? Voel je hoe je lichaam ontspannen wordt? Adem in en uit…’ ‘Je mag nu langzaam met je handen bewegen.’ Leerlingen doen dit gedurende 1 minuut. Beweeg langzaam met je armen. Leerlingen doen dit gedurende 1 minuut. Pols naar de ervaringen. Zeg: ‘Wie wil vertellen wat hij ervaren heeft? Wat vond je daarvan? Is het goed gelukt?’ Leerkracht let erop dat elk kind, indien hij/zij dit wil, zijn mening kan uiten.

Reflectie Vijfde leerjaar Toen we naar het vijfde leerjaar gingen, hadden we een twijfelachtig gevoel over het al dan niet slagen van de les. De les begon met een toepassing van de soorten mindsets op de olifant. Dat ging wel heel goed in beide klassen. De tweede oefening ging over leren ontspannen in de klas. Iedereen vindt het moeilijk om aan die twee vijfde leerjaren les te geven, want er hangt geen gezellige sfeer en het is er altijd heel druk. Daarom dachten we dat ze een rustige ontspanningsoefening niet serieus

Project - pagina 85

gingen nemen. Niks was minder waar. De leerlingen deden heel goed mee en de jongens die vaak de clown uithangen deden hun uiterste best om de oefening niet in het belachelijke te trekken. Dat vonden we zeer tof om te zien. Zesde leerjaar In de twee zede leerjaren hangt er wel een goede klassfeer. We hadden dus een goed gevoel om deze les te geven. De leerlingen van het zesde leerjaar namen de ontspanningsoefening heel serieus. We vonden het ook leuk, want juf Shantoesha deed ook mee aan de ontspanningsoefening en vond het heel aangenaam om te doen.

REPETITIE EN GENERALE REPETITIE

Op woensdag 25 april houden we een repetitie per leerjaar. De leerkrachten werken samen met hun

leerlingen en één student tijdens het laatste uur aan hun act.

KLAS BEGELEIDING

Eerste leerjaar Ben

Tweede leerjaar Heleen en Mahité

Derde leerjaar Heleen

Vierde leerjaar Mahité en Ben

Vijfde leerjaar Anne-Sophie

Zesde leerjaar Charissa

Op donderdag 26 april houden we een generale repetitie om het lied Heijamano en de volksdans te

oefenen.

REFLECTIE: REPETITIE

We hadden een planning, maar die veranderde toch nog een klein beetje. Normaal gezien gingen we

in alle klassen een repetitie houden van 12 uur tot 13 uur. Dit hebben we dan toch niet zo gedaan. We

hadden al in twee leerjaren (eerste en vierde leerjaar) een repetitie gehouden voor 12 uur. Zo moesten

we na 12 uur twee leerjaar minder begeleiden. We kozen ervoor om het eerste en vierde voor de pauze

te laten oefenen omdat zij het minste oefening nog nodig hadden. Na 12 uur moesten we nog 4

leerjaren begeleiden. In het zesde leerjaar begeleidde Charissa de leerlingen, in het vijfde leerjaar deed

Anne-Sophie dat, in het derde leerjaar deed Mahité dat en het tweede leerjaar was voor Heleen en

Ben. Zij stonden er met twee omdat het tweede leerjaar in twee groepen is verdeeld. Elke groep moet

naar één iemand kijken, dus daarom waren ze er met twee. Anne-Sophie kon ook wel nog wat hulp

gebruiken, maar niemand was vrij. We hebben het daarom op een andere manier aangepakt. Anne-

Sophie ging eerst oefenen met de leerlingen die de twee stukken moesten uitvoeren. Daarna was

Mahité al vrij en kon dus een handje toesteken. Toen ging Anne-Sophie en Mahité samen oefenen en

dat leverde uiteindelijk een fantastisch goed resultaat op.

We merkten ook op dat sommige juffen niet wisten dat het repetitie was. Elke leerkracht had een brief

gekregen waarbij dit onderlijnd was. Vorige keer hadden we geen brief gegeven en enkele leerkrachten

waren het dan vergeten. Nu besloten we het om een brief op te stellen en nu waren enkele

leerkrachten het opnieuw vergeten.

Project - pagina 86

SLOTSHOW – VRIJDAG 27 APRIL

SCHEMA

Op vrijdag 27 april houden we een spetterende slotshow. Iedereen is welkom, ook de ouders van de

kinderen. We hebben hen uitgenodigd via een boodschap in hun contactschrift.

Op vrijdag 27 april gaan we nog eens in alle klassen langs om kort hun act te herhalen. Daarna volgt

de grote slotshow. Hieronder vindt u het tijdschema van die dag.

8u – 8u30 Vlaggenparade Weekopening meezingen Woordje uitleg ’t Smidje met de hele school

8u30 – 9u30 Voorbereiden show materialen klaarzetten

9u30 – 11u o Inleidend woordje o Lied met de juffen (‘Say yes’) o Inleiding eerste leerjaar o Eerste leerjaar (‘Het Slakje’) o Inleiding tweede leerjaar o Tweede leerjaar (‘De regen’) o Inleiding derde leerjaar o Derde leerjaar (‘Flashmob’) o Inleiding vierde leerjaar o Vierde leerjaar (‘De hakka’) o Inleiding vijfde leerjaar o Vijfde leerjaar (‘Cupsong’) o Inleiding zesde leerjaar o Zesde leerjaar (‘Muziekverhaal’) o Afsluitend woordje o Heijamano o Richtlijnen leerlingen (organisatie)

11u - 11u45 Opruimen Afscheid nemen van klassen

12u – 13u Afscheid nemen van klassen

Project - pagina 87

We zijn nu zondag 22 april. Als we het weerbericht mogen geloven, dan zal het vrijdag, de dag van de

slotshow, een hele dag regenen. We moeten dus een plan B en C hebben zodat we de show toch

kunnen laten doorgaan.

Plan B

In overleg met het schoolhoofd besloten we om de show al te laten starten om 9uur. Ze gaf ons de

raad om de show zo vroeg te laten doorgaan zodat we onze show kunnen aanpassen aan de

weersomstandigheden. Zo zetten de leerlingen hun stoelen onder het afdak en kijken ze naar de

shows die in het midden van het erf gepresenteerd worden.

Plan C

Mocht het de hele dag regenen, gebruiken we de polyvalante zaal en splitsen we de show op in twee

groepen. Het eerste, tweede en derde leerjaar mogen van elkaars acts genieten en het vierde, vijfde

en zesde leerjaar mogen dan ook van elkaars acts genieten.

Plan D

We nemen sowieso al de acts op van de leerlingen. We kunnen deze acts in een filmpje verwerken en

dan klas per klas naar een lokaal laten komen om het filmpje te presenteren. Dit als bovenstaande

plannen in het water zouden vallen.

OUDERS

Normaal gezien gingen we de ouders uitnodigen voor de slotshow. Dit kunnen we nu niet doen omdat

we al vrij zeker weten dat het slecht weer zal zijn. We kunnen moeilijk ouders uitnodigen als we niet

weten wanneer de show zal doorgaan. Daarom bedachten we een ander plan. Voor onszelf zouden we

graag de show op film hebben als aandenken. Nu leek het ons een goed idee om deze ook te

verspreiden aan de ouders. Via een verborgen link zouden we dit op YouTube kunnen plaatsen zodat

het online bekeken kan worden. Deze link zouden we aan het schoolhoofd bezorgen zodat zij deze kan

doorgeven aan de leerlingen via het contactschrift. Zo kunnen de ouders ook hun dochter(s) en/of

zoon/zonen zien schitteren tijdens hun act. Én het is een mooie blijvende herinnering voor iedereen!

Hieronder vindt u de brief die we aan juf White hebben bezorgd zodat zij de brief met de link naar het

YouTubefilmpje kan verspreiden.

Projecten - TEAM GRONINGEN #NOSPANG

Documents

Transcript of Projecten - TEAM GRONINGEN #NOSPANG