„„Współczesne wyzwania prawa Współczesne wyzwania prawa konsumenckiego” konsumenckiego”

 Kraków, 15-17.09.2015 r.Kraków, 15-17.09.2015 r.

dr Piotr Cybula, radca prawnyAWF w Krakowie

„Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa „Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa członkowskiego UE za nieprawidłową członkowskiego UE za nieprawidłową

implementację dyrektywy konsumenckiej implementację dyrektywy konsumenckiej a art. 417a art. 41711 § 1 k.c.” § 1 k.c.”

problem implementacji problem implementacji art. 7 dyrektywy 90/314art. 7 dyrektywy 90/314

„„Na wypadek swojej niewypłacalności Na wypadek swojej niewypłacalności organizator i/lub punkt sprzedaży organizator i/lub punkt sprzedaży

detalicznej, będący stroną umowy, detalicznej, będący stroną umowy, powinni zapewnić powinni zapewnić dostateczne dostateczne

zabezpieczenie zabezpieczenie umożliwiające zwrot umożliwiające zwrot nadpłaconych pieniędzy oraz powrót nadpłaconych pieniędzy oraz powrót

konsumenta z podróży”konsumenta z podróży”

implementacja w RPimplementacja w RP procesproces implementacji w ustawie o implementacji w ustawie o

usługach turystycznych usługach turystycznych („uszczelnianie”)(„uszczelnianie”)

częste przypadki nieotrzymania częste przypadki nieotrzymania pełnego zwrotu ceny, m.in. Sky Club, pełnego zwrotu ceny, m.in. Sky Club, Aquamaris, Oriac (Summerelse), Alba Aquamaris, Oriac (Summerelse), Alba Tour, Atena, Blue Rays Tour, Atena, Blue Rays

poszkodowanych klientów jest około poszkodowanych klientów jest około 35.00035.000

czy RP może ponosić czy RP może ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą?odpowiedzialność odszkodowawczą?

MSiTMSiT MFMF RPORPO NIKNIK UOKiKUOKiK ECKECK Rzecznik UbezpieczonychRzecznik Ubezpieczonych

przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej za przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej za naruszenie prawa unijnego (orzecznictwo)naruszenie prawa unijnego (orzecznictwo)

norma prawa UE jest nakierowana na norma prawa UE jest nakierowana na przyznanieprzyznanie praw jednostkom praw jednostkom

naruszenie jest naruszenie jest wystarczająco wystarczająco poważnepoważne

istnieje bezpośredni istnieje bezpośredni związek związek przyczynowyprzyczynowy pomiędzy naruszeniem pomiędzy naruszeniem a szkodąa szkodą

art. 4171 § 1 § 1 k.c.

Jeżeli szkoda została wyrządzona przez Jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie aktu normatywnego, jej wydanie aktu normatywnego, jej

naprawienia można żądać naprawienia można żądać po po stwierdzeniu we właściwym stwierdzeniu we właściwym

postępowaniu niezgodnościpostępowaniu niezgodności tego aktu tego aktu a Konstytucją, ratyfikowaną umową a Konstytucją, ratyfikowaną umową

międzynarodową lub ustawą.międzynarodową lub ustawą.

dwa pytaniadwa pytania czyczy w przypadku odpowiedzialności w przypadku odpowiedzialności

odszkodowawczej państwa odszkodowawczej państwa członkowskiego UE za nieprawidłową członkowskiego UE za nieprawidłową implementację dyrektywy konsumenckiej implementację dyrektywy konsumenckiej potrzebny jest prejudykat?potrzebny jest prejudykat?

jakijaki teoretycznie prejudykat jest teoretycznie prejudykat jest możliwy?możliwy?

charakter wymogucharakter wymogu przesłanka materialna?przesłanka materialna? – –

niedopuszczalność w świetle prawa niedopuszczalność w świetle prawa unijnego unijnego

przesłanka proceduralna?przesłanka proceduralna? – wymóg – wymóg skuteczności i efektywności ochrony skuteczności i efektywności ochrony prawnej prawnej

cel/skutekcel/skutek zasada legalizmu (art. 7 Konstytucji) zasada legalizmu (art. 7 Konstytucji)

(+)(+) zasada podziału władzy (art. 10 zasada podziału władzy (art. 10

Konstytucji) (+)Konstytucji) (+) „„trudna” przesłanka (-)trudna” przesłanka (-)

doktryna doktryna – argumenty – argumenty przeciwkoprzeciwko prejudykatowi - prejudykatowi -

prof. Z. Radwański i inniprof. Z. Radwański i inni wykładnia językowawykładnia językowa brak kompetencji sądów unijnych do badania kontroli brak kompetencji sądów unijnych do badania kontroli

legalności i interpretacji aktów prawa krajowegolegalności i interpretacji aktów prawa krajowego brak kompetencji TKbrak kompetencji TK zasada efektywnej i skutecznej ochrony prawnejzasada efektywnej i skutecznej ochrony prawnej art. 17 „nowego” prawa konsularnego: „Funkcjami

konsularnymi jest ogół działań i czynności, do których konsul jest uprawniony zgodnie z przepisami prawa polskiego, prawa międzynarodowego, prawa Unii Europejskiej oraz zwyczajami międzynarodowymi”

doktryna doktryna – argumenty – argumenty zaza prejudykatem - prof. Safjan i prejudykatem - prof. Safjan i

inniinni wykładnia językowa (naruszenie wykładnia językowa (naruszenie

umowy międzynarodowej)umowy międzynarodowej) uzasadnienie projektu KKPCuzasadnienie projektu KKPC argument systemoweargument systemowe argument ograniczania argument ograniczania

odpowiedzialności państwa odpowiedzialności państwa

prof. Z. Banaszczyk („3xBeck”)prof. Z. Banaszczyk („3xBeck”)Prejudykat ten będzie możliwy do uzyskania przez

zwrócenie się sądu krajowego z wnioskiem do Trybunału Sprawiedliwości w trybie art. 267 TFUE i uzyskania wiążącej go odpowiedzi w zakresie wykładni prawa

unijnego. Przy czym rolę prejudykatu będzie pełnić odmowa wydania przez Trybunał orzeczenia

prejudycjalnego, z powołaniem się na argumentację, że określone uregulowanie nie wymaga wykładni

Trybunału, bowiem jest jasne i nie budzi wątpliwości (doktryna acte clair), lub też wcześniej wydane

orzeczenia Trybunału, które wyjaśniały wykładnię prawa wspólnotowego w materialnie identycznej

kwestii prawnej (doktryna acte eclaire).

art. 267 Traktatu o art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu UEfunkcjonowaniu UE

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym: (…)właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym: (…)b) o ważności i wykładni b) o ważności i wykładni aktów przyjętych przez aktów przyjętych przez instytucjeinstytucje, organy lub jednostki organizacyjne Unii;, organy lub jednostki organizacyjne Unii;

W przypadku gdy pytanie z tym związane jest W przypadku gdy pytanie z tym związane jest podniesione przed sądem jednego z Państw podniesione przed sądem jednego z Państw Członkowskich, sąd ten może, Członkowskich, sąd ten może, jeśli uzna, że jeśli uzna, że decyzja w tej kwestii jest niezbędna do decyzja w tej kwestii jest niezbędna do wydania wyrokuwydania wyroku, zwrócić się do Trybunału z , zwrócić się do Trybunału z wnioskiem o rozpatrzenie tego pytaniawnioskiem o rozpatrzenie tego pytania

orzecznictwoorzecznictwo TS UE – postanowienie z TS UE – postanowienie z 16.01.2014

r., C-430/13

SN – wyrok z SN – wyrok z 19.06.2013 r., I CSK 392/12

SO w Warszawie – wyrok z SO w Warszawie – wyrok z 28.11.2014 r., V Ca 594/14

SR dla Warszawy-Śródmieścia („11/3”)SR dla Warszawy-Śródmieścia („11/3”)

pytanie o przyszłą regulacjępytanie o przyszłą regulację

Czy potrzebna jest „wyraźna” Czy potrzebna jest „wyraźna” regulacja? regulacja?

dziękuję za uwagędziękuję za uwagę