Jan Belaen Snoeiwerken op hoogte Praktijk resultaten ...

GroenGroeien, magazine voor de Vlaamse tuinaannemer.

februari2022

Groengroeien | P916648 | februari 2022 | verschijnt 4 x per jaar

Interview nieuw bestuurslid:

Jan BelaenBomen

Snoeiwerken op hoogte

Onderzoek PCS

Praktijkresultaten

afdeling Groen

VOORWOORD

3 - GROENGROEIEN magazine

Uitgever: Steven Hellemans - Elma Multimedia Generaal de Wittelaan 17A, 2800 Mechelen, 015 55 88 88, www.elma.be, [email protected] Redactie & fotografie: Jarne DepaepeMedewerkers: Marc Galle, Bart Verelst, Guido Lurquin, Pieter Clicteur en Sandy AdriaenssensRechten: Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming en bronvermelding van de uitgever.

Marketing en promotieElma Multimedia - Sven DesterckeGeneraal de Wittelaan 17A - 2800 MechelenT. 015 56 99 94 [email protected] - www.elma.be

groengroeien magazine is een publicatie van Groen Groeien - AVBS

februari2022

Beste leden,

Eerst en vooral de allerbeste wensen voor het komende jaar. Laat ons hopen dat we eindelijk weer in een ‘normale’ wereld terechtkomen waar de onzekerheden groten-deels wegvallen. We verlangen samen met jullie dat we snel terug samen kunnen komen tijdens vele activiteiten waar we allen iets kunnen bijleren.

Dit gezegd zijnde is het tijd om wat dieper in te zoomen op onze sector. In onze sector zijn er, zoals in alle sectoren, ondernemers van allerlei soorten. Er zijn bedrijven die zich richten op grote projecten, andere leggen zich toe op kleine tuinopdrachten, vaak bij particulieren. We merken dat er steeds meer gespecialiseerde tuinaannemers op de markt verschijnen. Men gaat zich toeleggen op zwemvijvers, ecologische tuinen, daktuinen, ….

Eén ding hebben deze ondernemers gemeen: ze gaan voor kwaliteit, dragen orde en netheid hoog in het vaandel én hebben de ambitie om iedere opdracht uit te voeren volgens de eisen van de klant. Vanuit de vakfederaties zijn we van mening dat deze bedrijven bekroond mogen worden met een nieuw kwaliteitslabel. Wie onder dit label werkt, geef t duidelijk te kennen aan – al dan niet toekomstige – klanten dat kwaliteit helemaal bovenaan prijkt als men voor zijn firma kiest. Een onafhankelijk label dat zekerheden biedt, dàt hoort het nieuwe kwaliteitslabel te zijn.

Velen onder onze klanten zijn mensen die hun spaarboek willen aanspreken om grootste tuinwerken te laten uitvoeren. De bedragen zijn vaak legio. Het zijn net dìe klanten die zekerheid willen hebben. Ze willen geen kopzorgen: de tuinwerken moeten uitgevoerd worden door een bedrijf dat een onberispelijke staat van dienst heef t en als zodanig met de nodige grondigheid en zin voor kwaliteit zal uitvoeren. Doch het is niet eenvoudig om bij voorbaat deze garantie te bieden. Beschouw in dat geval het kwaliteitslabel als een glazen bol: een bedrijf dat het label draagt, kan hoog kwalita-tief werk leveren.

De beroepsfederaties hebben de koppen samen gestoken en onder de onafhankelijke vleugels van PCS is er een nieuw, stevig onderbouwd kwaliteitslabel voor tuinaanleg-gers tot stand gekomen. De lancering vindt plaats in het vroege voorjaar en vanuit Groen Groeien hebben we de grenzeloze ambitie om al onze leden te ondersteunen en te begeleiden om het kwaliteitslabel te bekomen. We willen immers dat niet alleen al onze leden vaandeldragers inzake kwaliteit zijn, maar ook dat onze vakvereniging zelf naar voren kan treden als een federatie die volop mee aan de kar trekt om van high quality – tuinaanleg een erezaak te maken.

Vriendelijke groeten,Marc Gallevoorzitter Groen Groeien

Passaqua met slimme afstandshouders. Kiezen voor Passaqua is de eenvoudigste oplossing om natuurlĳ ke infi ltratie van het regenwater in de bodem toe te laten. Passaqua is een hoogwaardige strengpers kleiklinker met afstandhouders voor voegen van 6 mm breed. De kleiklinker zelf laat het water niet door, maar laat het “passeren” via de bredere voegen. Hierdoor blĳ ft de grondwatervoorraad beter op peil en wordt het overstromingsrisico ingeperkt.

Van terras tot openbare ruimte. Passaqua is bĳ zonder geschikt voor verhardingen van openbare ruimtes zoals parkings, pleinen, voet- en fi etspaden, verharde evacuatiewegen voor de brandweer en ook voor terrassen en opritten. Net zoals onze standaard kleiklinkers, heeft Passaqua een authentieke uitstraling en wordt hĳ met de jaren mooier. Passaqua is in 4 kleuren beschikbaar.

Passaqua, de waterpasserende kleiklinker

PassaquaDoris

PassaquaLotis

PassaquaMagma

PassaquaEros

Passaqua, de waterpasserende kleiklinker

[email protected] - www.wienerberger.be

Bezoek onze showrooms in Kortrijk of Londerzeel

134750-ADVERTENTIE-PASSAQUA-210x297-NL.indd 1 22/11/2019 16:562210000714_1_ADV_8619.indd 12210000714_1_ADV_8619.indd 1 15/12/21 09:5215/12/21 09:52

INTERVIEW


Nieuw bestuurslid voor Groen Groeien:

Jan Belaen, een man met een visie, ambities en realisme.

Voor het eerste interview van 2022 trekken we rich-ting Meulebeke. Een mistige, frisse ochtend is de voorbode van een al even frisse kijk. De mist trekt al snel weg als je even met Jan Belaen aan de praat bent. Jan is nieuw in het bestuur maar niet nieuw in de wereld van de tuinaanleg en -onderhoud. Een fijn en verhelderend gesprek.

Laat ons starten met de meest logische vraag: waarvoor kun je bij Jan Belaen bv terecht?We staan in voor totaalprojecten voor de particuliere en openbare markt, doen onderhoud en renovatie van particuliere tuinen en ook groenzones rond bedrijven en instellingen. Daarnaast leggen we bos-sen, groenzones en natuurelementen aan via bomenplanter.be. Bij dit alles steunen we op 3 pijlers: correct, ef ficiënt en perfect. We proberen onze klanten te overtuigen met een uitgebreide en correcte of ferte waar alle besproken werken duidelijk in beschreven staan.

“We proberen onze klanten te overtuigen met een uitgebreide en correcte of ferte waar alle besproken werken duidelijk in beschreven staan.”

De ef ficiëntie zit hem in het gebruik van een uitgebreid en modern ma-chinepark in combinatie met een enthousiast team. Dat zijn ondertus-sen al 4 vaste mensen in dienst en een vaste onderaannemer. We doen alles wat mogelijk is om onze werven perfect af te leveren en zo onze klanten tevreden te stellen. Op die manier kunnen ze optimaal genieten van hun nieuw ingerichte groene ruimte.

Sta je enkel in voor aanleg en onderhoud of ontwerp je ook zelf?We ontwerpen zelf maar in mindere mate. We werken samen met een freelance architect voor de ontwerpen maar kleine tuinen of tuinen voor vaste klanten ontwerpen we soms zelf. We zijn momenteel op zoek om iemand in dienst te kunnen nemen die een paar dagen in de week ont-werpt en de andere dagen mee gaat voor aanleg en onderhoud. Het zou

handig zijn om op die manier korter op de bal te kunnen spelen. Maar daarmee komen we meteen bij dé uitdaging voor de toekomst. Het is heel moeilijk geworden om geschoolde werknemers te vinden. Een euvel die ik bij veel van je collega’s hoor. Goede mede-werkers vinden en ze kunnen houden. Wat is volgens jou de hoofdreden van die problemen? Op zich hebben we een team met mensen die hier al een tijd werken maar hoe jonger het publiek, hoe makkelijker ze weg gaan. Velen van hen worden zelfstandig maar willen eerst ervaring op doen. Iets wat ik overigens begrijp, ik zou het iedereen aanraden. Ik heb zelf op één plaats gewerkt voor ik zelfstandig startte maar het lijkt me beter op verschillende plaatsen te werken waaruit je de positieve punten kunt meenemen en kunt leren uit de aspecten die minder vlot lopen. Ik vind dat er veel ondernemers te vroeg de stap zetten om zelf te starten. Dat begint meestal met een paar grote werken maar daarna vallen ze dik-wijls in het spreekwoordelijke zwarte gat.

“Je mag ook niet vergeten dat er een grote investering vast hangt aan het opstarten van een tuinbedrijf. Met een hark en een schop geraak je er tegenwoordig niet meer.”

Om goed van start te kunnen gaan moet je toch zelf een aantal projec-ten en terugkerende opdrachten hebben om niet van hot naar her te moeten lopen om aan voldoende werk te komen. Je mag ook niet ver-geten dat er een grote investering vast hangt aan het opstarten van een tuinbedrijf. Met een hark en een schop geraak je er tegenwoordig niet meer. Je zet ook je machines in voor collega’s. Is daar een grote markt voor?Voor de specifieke machines is er voldoende vraag maar dat is zeker niet de hoofdzaak voor mijn bedrijf. Het concentreert zich vooral rond de machines die beschikbaar zijn via bomenplanter.be. Daarmee kunnen we zowel volautomatisch plantgaten boren als machinaal bosplant-soen aanplanten.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Auteur en beelden: Pieter Clicteur gcv

INTERVIEW



INTERVIEW

WILLY DE NOLF

WWW.DENOLF.COM

Endless Summer®, ‘s werelds best verkopende tuinhortensia, stelt eennieuwe Hydrangea macrophylla voor: ‘Summer Love’

• Een zeer compacte maar overvloedige bloeier• Korte stengels en frambozenrode bloemen• Bloeit op de nieuwe takken• Bloeit ook na late vorst in het voorjaar

DE ENDLESS SUMMER®

FAMILIE WORDT GROTER.

Summer Love™

GroenGroeien Roze Definitief_NL.indd 1GroenGroeien Roze Definitief_NL.indd 1 4/01/2022 13:02:434/01/2022 13:02:432210000411_1_ADV_8619.indd 12210000411_1_ADV_8619.indd 1 4/01/2022 14:454/01/2022 14:45

Een deel van je werk bestaat uit het uitvoeren van open-bare werken. Is dat een significant deel van je bedrijfsom-zet?20% van onze aanlegwerken zijn openbare besturen. We kijken uit naar specifieke werken bij aanbesteding zoals het aanleggen van een ecologisch wandelpad, omgevingswerken in parken en openbare ruim-ten, ... In de openbare sector zien we een stijging in de aanvragen en de uitvoering van bosuitbreiding. In 2013 zijn we gestart met het machi-naal aanplanten van bossen en groenzones. Dit zit in de lif t. We lopen momenteel zelfs wat tegen de beperking aan naar beschikbaarheid van plantgoed. Het plantgoed dat wordt gebruikt in openbare bebossing moet geleverd worden met een herkomstattest. Dat betekent dat het streekeigen groen moet zijn geteeld uit het zaad van een erkende zaad-locatie. Door die regelgeving kunnen de bosgoedkwekers moeilijker aan de stijgende vraag voldoen. De overheid legt op dat er met streekeigen groen moet gewerkt worden. Is dat een trend die je ook bij particulie-ren merkt?Meer en meer mensen vragen inderdaad naar die zaken maar los van de vraag hebben wij als bedrijf een duidelijke ambitie hier rond. Doordat Vlaanderen een lappendeken is van lintbebouwing, industrie, infra-structuur, landbouw, ... denk ik dat we als tuinaannemer een belang-rijke taak hebben om de resterende groene ruimte in tuinen, parken, groenzones, bossen, ... zo goed mogelijk in te richten met oog op de toekomst.

“Toen ik startte was er van biodiversiteit nog geen sprake. Dat is nu actueler dan ooit en dat is zeker een positieve evolutie.”

We willen onze klanten warm maken om na te denken over bijvoor-beeld waterdoorlatende materialen, biodiverse beplanting, lokaal be-schikbare materialen, ...Tuinen bevatten nog een aardig groot groenoppervlak. We moeten hier als tuinaannemer op inspelen. Er is hierin nog heel veel ruimte om mee te werken aan de klimaatdoelstellingen zonder dat dit grote investe-ringen met zich mee brengt. Ik heb het gevoel dat de mensen hiervan de laatste 2 à 3 jaar bewuster zijn geworden. Toen ik startte was er van biodiversiteit nog geen sprake. Dat is nu actueler dan ooit en dat is zeker een positieve evolutie.

Hoe kunnen groenzones beter geïntegreerd worden?Een element dat volgens mij heel belangrijk wordt is het aan elkaar rij-gen van kleine stukjes groen. Er worden tegenwoordig nog veel blok-ken van enkele hectaren bos aangeplant. Dikwijls ter compensatie van nieuw industriegebied. Terwijl er veel meer mogelijkheden zijn in het verbinden en uitbreiden van bestaande groene zones. Dat kan via groenstroken, houtkanten langs beken en waterlopen.

“Er zijn landschappelijk gezien meer mogelijkheden dan blokken bos te planten waar het maar kan.”

Op die manier zal het overleg met de landbouw ook makkelijker ge-voerd kunnen worden. Zo kunnen we misschien bebossing en land-bouw op één spoor krijgen. Momenteel wordt landbouwgrond opge-geven voor bosgebied. Er wordt geen grond bij gemaakt, het moet van ergens komen dus komt het van bij de boer. Er valt elke dag 5 ha weg aan bebouwing en industrie. Het beleid zou op langere termijn moeten denken. Er zijn landschappelijk gezien meer mogelijkheden dan blok-ken bos te planten waar het maar kan.

Je bent sinds december bestuurslid van Groen Groeien. Wat heef t je over de streep getrokken?Sinds 2016 heb ik het kwaliteitslabel van Tuinexpert. Een jaar geleden was er op de nieuwjaarsreceptie sprake om via Groen Groeien een label op poten te zetten. Daar wil ik me voor engageren. Op die manier kun-nen we onze sector heel professioneel promoten en ons onderscheiden van de hobbyisten die allemaal onder de noemer tuinaannemer wer-ken. Een certificaat of kwaliteitslabel kan voor klanten de doorslag ge-ven om voor jou te kiezen. Meer nieuws zal nog volgen hier rond maar ik vind het alvast de moeite om hier mee mijn schouders onder te zetten.

BOMEN


Snoeiwerken hoog boven de grondBoomklimmers zijn onmisbaar in onze sector. Niet alleen voor het demonteren van bomen worden ze ingezet, ook voor het inspecteren van boomkruinen zijn tree workers onmisbaar. Een prachtig beroep dat dapperheid en vakkennis uitstraalt. De nauwkeurigheid en voorzichtigheid waarmee boomklimmers hun opdrachten uitvoeren, nemen de nodige tijd in beslag, bovendien liggen de professionele boomwerkers niet zo dik bezaaid in ons land en bijgevolg is het niet eenvoudig om op korte termijn iemand te laten aanrukken.

VOOR- EN NADELEN VAN HOOGWERKERS Een optie is om met een hoogwerker aan de slag te gaan. Handig voor wie geen hoogtevrees heef t en goed met een kettingzaag overweg kan. Er zijn echter nadelen. Behendigheid en voorzichtigheid zijn cruciaal: wie op eenzame hoogte een zware spil bij zich krijgt in de mand van de hoogwerker, zal snel voelen dat de stabiliteit in het gedrang komt. Ook wanneer de mand geraakt wordt tijdens het naar beneden vallen van zo’n tak, kunnen er ongelukken gebeuren. Bovendien is er geen controle over de valbeweging en de plaats waar de spil zal neerkomen. Een hoogwerker is zeer geschikt om op grote hoogte bepaalde werken uit te voeren, doch om grote bomen te snoeien of demonteren is er enorm veel voorzichtigheid en dus ook tijd mee gemoeid.

ALTERNATIEVE OPTIES MET VOET AAN GRONDIn welbepaalde situaties kan een alternatief ingeschakeld worden. Er bestaan machines om op zeer grote hoogte snoeiwerken uit te voeren. Mobiele hoogsnoeiers hebben een bereik van 28 m. Dit wil zeggen dat er van op de grond takken kunnen afgezaagd worden die 28m boven de grond hangen. Een extra voordeel is dat de tak na het afzagen niet willekeurig naar beneden valt. De spil wordt vastgeklemd in de grijper van de giek en kan op die manier voorzichtig en gecontroleerd naar beneden gebracht worden.

De machinist die de hoogsnoeier bedient, zit in een versterkte cabine en voert alle opdrachten uit door middel van een paar joysticks. Concentratie is vereist, dat geldt immers voor iedere opdracht, doch wie vanuit de laag bij de grondse versterkte cabine opereert, heef t ongetwijfeld minder te kampen met stress dan degene die dezelfde opdracht uitvoert in een stalen mand, 28 m boven het maaiveld.

ENORME TIJDSWINST MOGELIJKDe hoogsnoeier is mobiel en verplaatst zich over de openbare weg zoals een vrachtwagen. Eén rijvak volstaat, dus er is geen sprake van ‘uitzonderlijk vervoer’. Dit heef t als voordeel dat - wanneer er werken dienen uitgevoerd te worden langs de openbare weg- het volstaat om

slechts 1 rijstrook af te bakenen tijdens de werkzaamheden. In dat geval moet er geen wegomleiding voorzien worden. Bovendien kan er aan een flink tempo veel werk verzet worden als de machinist de afgezaagde takken onmiddellijk in een hakselaar kan deponeren. Op die manier is er een enorme tijdswinst ten opzichte van situaties waar een boomklimmer of hoogwerker ingeschakeld wordt. In dat geval moeten de werknemers die de hakselaar bedienen immers wachten tot de werken in de boomkruin afgerond zijn. Bovendien kan de machinist de zwaarste boomstronken onmiddellijk op een vrachtwagen deponeren, al dan niet in stukken gezaagd.

Het zwaartepunt van de hoogsnoeier ligt heel laag, wat de stabiliteit ten goede komt. Uiteraard is de machine voorzien van 4 stabilisatoren op de hoeken. Bij hoogwerkers ligt het gewicht van de machine iets hoger, wat ertoe leidt dat er sneller in veiligheidsmodus dient gehandeld te worden, wat vertraging van de werkzaamheden met zich brengt. Het feit dat de hoogsnoeier een relatief grote stabiliteit kent, heef t als voordeel dat het plaatsen van stalen rijplaten vaak overbodig is.

FLEXIBEL GEBRUIK MAAKT INVESTERING TE VERANTWOORDENNiet alleen op moeilijk terrein wordt de machine ingeschakeld; ook in woonwijken en stadscentra kan ze ingezet worden. Soms doet de hoogsnoeier dienst als hoogwerker, in dat geval wordt de grijper vervangen door een stalen mand van waaruit precisieopdrachten kunnen uitgevoerd worden op grote hoogte.

Wie de aankoop van zo’n machine overweegt, kijkt aan tegen een flink kostenplaatje. Het budget om een mobiele hoogsnoeier aan te kopen is vergelijkbaar met de aankoopsom van een mooie, vrijstaande woning. Doch de kost van de machine is te verantwoorden: de inkomsten die een hoogsnoeier kan opleveren zijn lucratief. Bovendien heef t de machine genoeg troeven om in alle klantensectoren opdrachten te verwerven: openbare werken, privaat, fabrieksterreinen, natuurgebieden. Het grote bereik, de mobiliteit, snelheid waarmee de werken kunnen uitgevoerd worden én het feit dat er met een minimum aan personeel kan gewerkt worden, zijn de voornaamste voordelen en tevens redenen om een mobiele hoogsnoeier in te schakelen.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Auteur: Bart Verelst, consulent tuinaanleg

Beelden: Jean-Baptist Bisschop

“Wie vanuit de laag bij de grondse versterkte cabine

opereert, heef t ongetwijfeld minder te kampen met

stress dan degene die dezelfde opdracht uitvoert

in een stalen mand, 28 m boven het maaiveld.”

“Het grote bereik, de mobiliteit, snelheid waarmee de werken kunnen uitgevoerd worden én het feit dat er met een minimum aan personeel kan gewerkt worden, zijn de voornaamste voordelen.”

BOMEN


Mechanisch onkruid bestrijden in het gazonAls tuinaannemer zal je dit zeker beamen; sinds de invoering van de professionele fytolicentie zijn de eisen en voorschriften een pak complexer geworden. Inmiddels is ook het aanbod aan onkruidbestrijdingsmiddelen sterk afgenomen. Natuurlijk gebeurt dit alles wel met recht en reden want het milieu en de biodiversiteit moeten tenslotte worden beschermd, maar deze veranderingen maken het niet evident om het onkruid de baas te blijven en een mooi siergazon in stand te houden. Vooral tijdens een vochtige zomer waarin de natuur een groeiversnelling hoger schakelt!

Eén van de oplossingen hiervoor, bestaat erin het geweer van schouder te veranderen. Het gebruik van herbiciden blijft namelijk vooral symptoombestrijding waarbij we steeds achter de feiten hollen. In de plaats daarvan is het veel duurzamer om preventief te gaan werken door ervoor te zorgen dat het onkruid niet in het gazon kan gedijen. Op deze manier kan deze hele problematiek eenvoudig worden voorkomen.

Hiervoor grijpen we terug naar één van de primaire natuurregels: “the law of the strongest”.

Een doeltreffende manier om onkruid te voorkomen, is ervoor te zorgen dat de grasdichtheid zo groot is dat het onkruid geen ruimte krijgt om zich te ontwikkelen. Zo’n dense grasmat kan je realiseren door reeds vroeg in het voorjaar, nog voor onkruid zich gaat ontwikkelen, de graspopulatie op de oppervlakte te vergroten. Dit doe je door bij de eerste lenteprik het bestaand gazon met 25 gr/m2 door te zaaien zodat het aantal grasplantjes in enkele weken tijd verdubbelt. Met een aangepast bemestingsplan zorg je hierna dat het jonge vitale gras meteen stevig uitstoelt. Door nadien in het voorjaar het

gras iets langer te maaien, zal het onkruid het lastig hebben om te ontkiemen. Het zal door de dichte grasmat namelijk nauwelijks zonlicht krijgen.

Mocht er alsnog breedbladig onkruid in het gazon verschijnen, dan kunnen we dit uitputten door het halfweg het voorjaar en in het najaar mechanisch te verwijderen. Hiervoor is een verticuteermachine aangewezen. Let wel, we hebben het hier over ‘kwalitatief verticuteren’ waarbij we de grasmat reinigen zonder het gras te beschadigen. De nieuwe generatie verticuteermachines van ELIET hebben hier een patent op. Deze machines zijn namelijk uitgerust met ultradunne Double Cut™ mesjes die heel dicht naast elkaar zijn gemonteerd. De messen draaien tegen de rijrichting, snijden doeltreffend tussen de grashalmen door, grijpen al het overtollige op hun pad en lichten dit uit de grasmat. Ook het sterk breedbladig onkruid wordt hierbij genadeloos weggemaaid. Een goede stikstofbemesting zal hierna vooral de planten met bladgroen ten goede komen. Het gras zal volop profiteren en het onkruid verdrukken alvorens dit de kans krijgt zich te herstellen. Na deze zuivering zal het dichte gazon zich snel opnieuw sluiten en over de oppervlakte heersen.

Door mechanische onkruidbestrijding consequent toe te passen, bekom je een vol gazon met een minimale impact van onkruid. Deze manier van werken zal bovendien het bodemleven niet verstoren. Dit draagt bij tot een goede natuurlijke drainage van het gazon, waardoor het tevens beter geschikt is om hevige regenval te absorberen. Deze preventieve aanpak heeft op vele vlakken voordelen en zal je als tuinprofessional de mogelijkheid bieden om met een beperkte inspanning voor elk siergazon een GroenGazonGarantie™ te realiseren.

BRANDED CONTENT

2210000529_2_ADV_8619.indd 12210000529_2_ADV_8619.indd 1 8/12/21 11:498/12/21 11:49

Kwalitatiefgazon reinigen met de zelfrijdende ELIET verticuteermachines

Renoveer of verjong het gazon met ELIET DZC doorzaaimachines

Eliet Europe | 056 77 70 88 [email protected] | www.eliet.eu

Vraag een vrijblijvende DEMObij u in de buurt via www.elietontour.eu

MACHINEUITPROBEREN?

Geraffi neerd verticuteren met maximaal uitharkresultaat en minimale gazonschade.

Het graszaad wordt in de bodemgeïnjecteerd, aangewalst en afgedektvoor een snelle en maximale opkomst.

ALLES VOOR EEN GESLAAGDE GAZONRENOVATIE

2210000529_1_ADV_8619.indd 12210000529_1_ADV_8619.indd 1 7/12/21 11:237/12/21 11:23

www.stone.be

STONE OlseneGrote Steenweg 13, 9870 OlseneT. +32 (0)9 388 91 [email protected]

STONE Londerzeel Autostrade 30, 1840 LonderzeelT. +32 (0)52 31 76 03 [email protected]

Flagstones zijn helemaal terug!

Eigentijds, landelijk of cottage,

stedelijk, van binnen naar buiten.

Nu te verkrijgen in kwartsiet,

zandsteen of kalksteen. Felgekleurd

of zachte aardetinten, de ontbrekende

puzzelstukken voor je in- of outdoor

space vind je bij stone.beDe Lille Brugge | beeld © Beeldpunt

STONE_02026 Advertentie Groen Groeien 6/21_3.indd 1STONE_02026 Advertentie Groen Groeien 6/21_3.indd 1 5/07/2021 11:395/07/2021 11:392210000391_1_ADV_8619.indd 12210000391_1_ADV_8619.indd 1 1/12/21 15:301/12/21 15:30

TUINLABEL


Tuinlabel op komst voor professionelenSinds 2021 wordt volop gewerkt aan een betrouw-baar kwaliteitssysteem in de tuinaanleg. In het ver-leden werd dergelijk kwaliteitslabel al uitgewerkt, maar gebrek aan steun vanuit de volledige sector gooide roet in het eten. Dit label, met steun vanuit de overheid en initiatiefnemer PCS (Proefcentrum voor Sierteelt), krijgt wel de nodige steun van de volledige sector en wordt in 2022 opgestart voor de eerste bedrijven.

WAAROM EEN CERTIFICAAT?Tot op heden is de volledige sector van ‘zaad’ tot ‘plant’ gecertificeerd, behalve het laatste en zeker even essentieel deel. Het correct planten van het plantenmateriaal in de juiste omstandigheden. Vandaar dat de vraag vanuit Departement Landbouw & Visserij kwam om de volledige sector te certificeren. Daarnaast is het ook de bedoeling om IPM (Integrated Pest Management) maatregelen, die vandaag al verplicht zijn, vanuit de sector vast te leggen in een kwaliteitshandboek. Verder kwam ook de vraag vanuit de bedrijven zelf om hun kwaliteit en professionalisme vast te leggen en te benadrukken naar hun klanten toe.

VOOR WIE?Het certificaat is bedoeld voor elke professionele tuinaannemer in aanleg en onderhoud die zich wil profileren als professional in zijn of haar vak. Zowel werkgeversbedrijven als eenmanszaken zullen in staat zijn om het te behalen. Uiteraard komt er voor werkgeversbedrijven een stuk tewerkstelling bij die niet van toepassing is op eenmanszaken. Het certificaat kan dienen voor zowel overheidsopdrachten in de toekomst, als voor projecten bij de particuliere klant.

VOORDELEN Als tuinaannemer is het hebben van een certificaat dé manier om te tonen dat hij vakbekwaam en wettelijk in orde is. Via dit certificaat kunnen nieuwe potentiële klanten aangetrokken worden. Verder is het op orde brengen van het kwaliteitshandboek een uitstekende tool om te kijken op welke vlakken het bedrijf naar een hoger niveau getild kan worden. Via het aanpakken van deze aandachtspunten wordt de reputatie van het bedrijf ontegensprekelijk beter.

INHOUDELIJKE ASPECTENDe werkgroep certificering met enkele afgevaardigden Van AVBS en Groen Groeien kwam sinds januari 2021 maandelijks samen om het handboek inhoudelijk te bespreken. Het kan opgedeeld worden in vijf verschillende hoofdstukken: transparantie, vakbekwaamheid, klant-vriendelijkheid, sociaal (werkgevers) en milieu. Transparantie handelt over het wettelijk in orde zijn met inschrijvingen en vergunningen, een correct of ferte- en projectbeheer,… Bij vakbekwaamheid moet men on-der andere opleiding of ervaring aantonen, veilig werken,..

Klantvriendelijkheid zorgt ervoor dat de tuinaannemer correct communiceert en klachten behandelt. Het sociale luik spitst zich toe op de begeleiding en omgang met de werknemers. Tenslotte moet de tuinaannemer voor milieu ook met bepaalde zaken in orde zijn als afvalbeheer, IPM,... Uiteraard is dit kwaliteitshandboek uitgebreider dan hier beschreven. Meer uitleg wordt gegeven als een akkoord bereikt wordt met alle partijen. De besprekingen lopen zeer constructief, de bedoeling is om de gehele sector naar een hoger niveau te tillen.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Auteur: Jarne Depaepe, consulent tuinaanleg

ONDERZOEK

15 - GROENGROEIEN magazine14 - GROENGROEIEN magazine

ONDERZOEK

PCS – Groenvoorziening

Voorstelling praktijkonderzoek Afdeling Groen Op 14 december kwam het Technisch Comité Groen samen, waar de resultaten van het praktijkonderzoek voor de groensector in 2021 werden voorgesteld, alsook het proefprogramma voor 2022. Het Technisch Comité Groen bestaat uit een aantal tuinaannemers, groenambtenaren, vertegenwoordigers van vakverenigingen en ge-relateerde onderzoeksorganisaties en vormt hiermee een representatief klankbord voor de groensector. Het praktijkonderzoek van Afdeling Groen wordt opgedeeld in 4 thema’s, nl. functionaliteit, innovatie, aanleg en onderhoud. Hiermee wordt actief ingespeeld op de actuele uitdagingen naar meer multifunctioneel en onder-houdsvriendelijk groen, waarbij de criteria klimaatbestendigheid en biodiversiteit steeds in acht worden geno-men. Daarnaast wordt ook actief gebouwd aan een lerend netwerk rond groenvoorziening in Vlaanderen.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Auteur: Sandy Adriaenssens, Proefcentrum voor Sierteelt

Functioneel groen: sortimentsonderzoek De keuze van de juiste plant op de juiste plaats voor de juiste toepassing is essentieel als basis voor een succesvolle groenzone. Via een demon-stratietuin groenblijvende vormheesters wordt een uitgebreid sorti-ment aan o.a. Buxus, Ilex, Lonicera, Phillyrea, Sarcococca en Taxus soorten gescreend op hun groeiwijze in verschillende vormen, klimaatbesten-digheid tegen droogte/wateroverlast/vorst, ziekte- en plaagdruk en onderhoudsvriendelijkheid. Deze tuin wordt in 2022 uitgebreid met o.a. Ligustrum japonicum, Magnolia, Quercus ilex en Q. coccifera. Daarnaast

werden voor het derde jaar op rij verschillende rozencultivars gescreend op hun esthetische kwaliteiten en ziekte- en plaagtolerantie. De gecom-bineerde resultaten van éénzelfde screening in 3 andere Nederlands-Belgische rosaria leidden tot de uitreiking van het predicaat Excellence Roses voor 11 van de 25 buitenrozen1. De screening voor Excellence Roses zal in 2022 aangepast worden naar een herevaluatie van reeds gekeurde rozen. In 2021 werd daarnaast een rozenkeuring voor Rivierenhof Rose

award opgestart i.s.m. Provincie Antwerpen, waarbij rozen specifiek voor toepassing in openbaar groen worden geëvalueerd, met als extra criteria bijvriendelijkheid en onderhoudsvriendelijkheid. Binnen de in-ternationale sortimensvergelijking Eurotrials werden in 2021 en ook in 2022 42 Spiraea-cultivars vergeleken.

In zowel openbaar groen als private tuinen worden steeds vaker bloemenmengsels ingezaaid, vaak met wisselend succes. Op de markt zijn zowel eenjarige als meerjarige mengsels beschikbaar, voor verschillende bodemtypes en toepassingen (bv. bijenmengsels). In een vergelijkende proef werden 12 commercieel beschikbare mengsels ingezaaid en opgevolgd naar opkomst van de soorten i.f.v. de inzaai en biodiversiteitswaarde. In september 2021 werd hier nog een demonstratie van het grasmengsel voor lichtere/armere bodems uit het Standaardbestek 250 aan toegevoegd. Daarnaast wordt gezocht naar een meer droogtebestendig perkplantensortiment, zodat watergif t voor perkplanten in de toekomst kan beperkt worden. 2021 bleek echter een zeer nat jaar in vergelijking met de twee voorgaande jaren, waardoor er geen echte droogtestress in de beplanting aanwezig was en alle geselecteerde soorten goede groei vertoonden.

Omdat de Vlaamse boomkwekerijen momenteel de klimaatbomen op-kweken die over enkele jaren in de groensector zullen aangeplant worden, is het essentieel dat kennis en ervaringen rond geschikt sortiment goed uitgewisseld wordt tussen deze twee schakels in de aanleg van groen. In 2022 wordt daarom een overlegplatform opgericht tussen AVBS, die reeds een lijst met klimaatbomen samenstelde in 2018, Afdeling Groen en Boomkwekerij van PCS en verschillende actoren uit de (voornamelijk publieke) groensector, waaronder enkele steden en VVOG.

Via het PDPO-project ‘Biodivers groen: klimaatbestendig en budgetvriendelijk’ wordt van 2022 tot 2024 meer ingezet op demonstratie en kennisverzameling rond natuurlijke beplanting, i.s.m. projectpartners Kenniscentrum tuin+ en VVOG. Innovatief groenGevelgroen is reeds 8 jaar een onderzoeksthema bij het PCS en het po-tentieel naar vergroening van de leefomgeving is nog steeds zeer groot. Binnen het Wonderwalls-project wordt onderzocht wat de optimale plantgrootte is voor toepassing van zelfhechtende klimplanten, en hoe hechting van Hedera kan vermeden worden door het gebruik van een raster voor de planten. Het komende jaar zal de toepassing van aaltjes voor de behandeling van taxuskever in living wall systemen onderzocht worden.

Zowel in een proef-wadi buiten als onder meer gecontroleerde om-standigheden binnen werd in 2021 een sortimentsscreening voor wadi’s en infiltratiezones uitgevoerd. Bepaalde soorten zoals Phlox subulata blijken duidelijk gevoeliger voor natte omstandigheden. Slecht sco-rende soorten worden in de proef-wadi buiten in 2022 vervangen door nieuwe potentieel interessante soorten. Daarnaast werd i.s.m. UGent en Aquafin de infiltratiesnelheid van een aantal potentiële wadibodem-substraten onderzocht, alsook de impact hiervan op overstortvolumes. In 2022 wordt het gecombineerde ef fect van substraat en beplanting onderzocht.

Naast de groensector wordt in 2022 ook de kennis rond gevelgroen en wadi’s gedeeld naar Vlaamse landen tuinbouwers, die hiervoor een subsidie voor niet-productieve investering kunnen aanvragen.

1 https://www.kvbc.nl/keuringen/excellence-roses/

Rosa ‘Summer of love’ is één van de 11 rozencultivars die het predicaat Excellence Roses verkregen

De proefwadi op het PCS buiten


ONDERZOEK

www.haifa-group.com

Pioneering the Future

• Exclusief voor de professionele tuinaanlegger• Uniek met gecoate kaliumnitraat• Eén bemesting met werkingsduur van 4-5 maanden• Zeer geschikt bij aanleg van graszoden, direct onder de zode!• Voor aanleg en onderhoud van gazon, bodembedekkers,

heesters, hagen, bloeiende planten en massieve vormen

Herpelgem 109690 [email protected]. 09/385 58 61

Multigreen® MagicGecontroleerd vrijkomende meststo en

www.haifa-group.comwww.haifa-group.comwww.haifa-group.comwww.haifa-group.comwww.haifa-group.com

Raadpleeg uw adviseur Hans Vandewoestyne 0475/77.77.58

2210000753_1_ADV_8619.indd 12210000753_1_ADV_8619.indd 1 21/12/2021 12:2621/12/2021 12:26

In 2022 tracht het PCS ook ondersteuning te geven aan zwemvijver-bouwers, als sterk groeiende sector. Hierbij zal ingezet worden op tech-nieken om de waterkwaliteit optimaal te houden.

Aanleg als basis voor succesBinnen het PDPO-project ‘Naar een ef ficiënt waterbeheer met groen-zones’ werd door projectpartner VVOG de inspiratiegids ‘Groen, vol van water’ uitgebracht2. Deze zal in 2022 aangevuld worden met een techni-sche gids om droogtestress in aanplantingen te beperken, alsook water-overlast te voorkomen. Demonstraties met verschillende bodemaddi-tieven, afdekmaterialen en irrigatietechnieken in de gemeenten Aalter, Dendermonde, Oudenaarde en bij een laanbomenaanplant van AWV (Agentschap Wegen en Verkeer) toonden aan dat afdekmaterialen meer impact hebben dan bodemadditieven. Dit werd bevestigd in een proef met bodemverbeterende middelen en afdekmaterialen op het PCS zelf.

In 2022 zal een meer gecontroleerde droogteproef met o.a. wetting agents uitgevoerd worden.

Zoektocht naar onderhoudsvriendelijk en kwalitatief groenOnderhoudsvriendelijk en droogtebestendig groen kan gerealiseerd worden door toepassing van zowel een afdekmateriaal tijdens de eerste jaren, als een bodembedekkende kruidlaag van vaste planten of heesters die meerdere jaren kunnen meegaan. Verschillende soorten afdekmaterialen en een sortiment van 16 vaste planten en 10 heesters werden gedurende 3 jaar geëvalueerd op bodembedekking en onkruiddrukkend vermogen.Ook in de groensector dient ingezet te worden op geïntegreerde gewasbescherming bij ziekten en plagen. Het komende jaar zullen dan ook de bevindingen uit het VLAIO-project ‘Ziekte- en plaagbeheersing in de openlucht sierteelt’, waarin optimale toepassing van nuttigen tegen bladluizen en rupsen, biopesticiden en plantversterkers tegen schimmelziekten onderzocht worden. Daarnaast zal gezocht worden naar nieuwe middelen tegen emelten en engerlingen in gazons, alsook naar een betere verspreiding van aaltjes via wetting agents.

Bouwen aan een lerend netwerk voor professionele groenvoorzienersPCS is één van de initiatiefnemers van de Green Deal Natuurlijke Tuinen in Vlaanderen en zal in 2022 het voorzitterschap opnemen. Via dit lerend netwerk wordt aan kennis- en ervaringsuitwisseling voor meer natuurlijke beplanting gewerkt. Daarnaast wordt ook samen met de vakorganisaties Groen Groeien en BFG aan een kwaliteitslabel voor tuinaannemers gewerkt, wat zal toestaan om op een transparante manier vakbekwaamheid en professionaliteit te tonen aan zowel private als particuliere klanten.

2 https://www.vvog.info/publicaties/groen-vol-van-water


ZWEMVIJVERBOUW

Niet alle zwemvijvers zijn even ecologischZwemvijvers worden bekeken als een ecologisch alternatief voor zwembaden en dat is meestal ook zo. Maar de ene zwemvijver is de andere niet en wat betref t milieu-impact zijn er in de praktijk enorme verschillen.

IMPACT VAN DE BASISCONSTRUCTIEEen zwemvijver met schuine wanden, gewoon uitgegraven in de tuin, met als rand bovenaan een latje ecolat en als waterdichting een uitgeplooide folie heef t de minst negatieve milieu-impact op het vlak van basisconstructie. Een dergelijke vijver is, als het later nodig blijkt, ook gemakkelijk weer te verwijderen uit de tuin.Een zwemgelegenheid met veel muren in beton of betonsteen, ingewikkelde constructies met lange tussenmuren, brede trappen, technische kelderruimte, e.d. is een veel zwaardere ingreep in de tuin en heef t een beduidende hogere milieu-impact. Een zwembadvloer gemaakt met dubbel gewapende beton… klinkt wellicht goed en degelijk, maar is dat wel nodig? Een hoe krijg je die gewapende vloer ooit weer afgebroken?

INVLOED KLEUR WATERDICHTING OP TEMPERATUURDonker gekleurde waterdichting trekt meer zonnewarmte aan dan lichte kleurtjes en zorgt voor warmer water – gratis. In zwarte EPDM zit ook nog eens ‘carbon black’. Dit zijn fijne roetdeeltjes die UV-stralen van de zon omzetten in infrarood. Gevolg: de folie wordt warm, het water ook en de UV raakt niet tot binnen in de folie zodat die niet aangevallen wordt en extra lang meegaat. De watertemperatuur van een EPDM zwemvijver wint daardoor al snel 4 tot 6°C ten opzichte van eentje met licht gekleurde folie. In de zomer ligt de temperatuur van deze zwemvijvers meestal vanzelf tussen de 20 en 27°C. Dat zijn aangename temperaturen om te zwemmen. Bij zwemvijvers met licht gekleurde waterdichting zullen deze temperaturen minder vlotjes gehaald worden en zal er in veel gevallen bijverwarming moeten voorzien worden. En daar is een verwarmingsinstallatie voor nodig, plus energie uiteraard… dus minder ecologisch.

DE KWALITEIT VAN DE GEBRUIKTE WATERDICHTINGVijvers geconstrueerd met PVC folie werden 25 jaar geleden al scheef bekeken, terecht. PVC is helemaal niet milieuvriendelijk, heef t een be-perkte levensduur en bij fabricatie en destructie komen zeer schadelijke PCB’s en dioxines vrij. In de loop der jaren is PVC dan ook zo goed als ver-dwenen uit de vijverwereld. Maar PVC is niet verdwenen uit de zwembad-wereld… en komt zo nu en dan opduiken bij zwemvijvers… Uit ecologisch oogpunt is dit spijtig: een zwemvijver afgedicht met PVC liner is zeker niet milieuvriendelijk.Waterdichtingen uit PE, HDPE, PP en TPO zijn minder belastend dan deze uit PVC, maar ze scoren wat betref t levensverwachting minder goed dan EPDM. De te verwachten levensduur van EPDM bedraagt 80 jaar en dat

is een veelvoud van andere waterdichtingen. Een zwemvijver afgedicht met EPDM is en blijf t de meest milieuvriendelijke keuze.

HET ENERGIEVERBRUIK VAN DE POMP(EN)Bij zwemvijvers is de filtratie overwegend mechanisch-biologisch. Dat betekent dat de pompen dag en nacht moeten draaien, het hele jaar rond. Energiezuinige pompen of energieverslindende pompen… het maakt een groot verschil.Welke type pomp(en) gebruikt kan worden hangt van veel factoren af. Vijverpompen van het type ‘Eco’ gebruiken het minst energie. Zwem-badpompen gebruiken altijd véél meer energie. Ook al staat er misschien ‘Eco’ op het etiket, zwembadpompen zullen voor hetzelfde debiet onge-veer 4x meer verbruiken dan een goede vijverpomp. Wanneer men het energieverbruik op jaarbasis berekent maakt dat een enorm verschil… voor de portemonnee en voor het milieu.

IMPACT VAN DE GEBRUIKTE TECHNIEKEN VAN FILTERING EN ONDERHOUDHoe meer apparatuur er ingezet wordt hoe groter de ecologische voetafdruk van de zwemvijver. Skimmers, verlichting, zwembad-stofzuiger, zwembadrobot,… de lijst lijkt bijna onbeperkt. Ze zorgen voor meer luxe. Voor al die zaken zijn er grondstof fen nodig, ze moeten gemaakt worden, verbonden worden en er zijn apparaten die extra elektriciteit verbruiken. Niet alles is nodig… “keep it simple” is de boodschap wanneer men echt ecologisch wil genieten.

GEVAARLIJK VOOR DIEREN OF EEN INTERESSANTE BIOTOOPVijvers met overstekende boorden kunnen een val zijn voor bijvoorbeeld kleine zoogdieren zoals egels. Een ‘ontsnappingsroute’ kan voorzien wor-den zodat de ongelukkige diertjes weer uit het water kunnen klauteren: enkele rolkeien in een hoek, beplanting, een houten opstapje,… Ook in skimmers kunnen diertjes zoals kikkers en salamanders terecht komen. In Duitsland gebruikt men skimmers voorzien van een ‘trapje’ zodat ze er op eigen kracht terug uit kunnen.Hoe de bovenkant van het moerasbed opgevat wordt heef t een grote impact op de biotoop ‘zwemvijver’. Biologisch het minst interessant zijn moerasbedden waar het filtergesteente boven het waterniveau uitsteekt. Er is dus geen water zichtbaar, er is geen vijverleven. Biologisch matig interessant zijn moerasbedden met 10 cm water boven het gesteente en daarop monotone beplanting bestaande uit slechts één soort moerasplant. Een meer soortenrijke beplanting maakt het moeras dadelijk biologisch interessanter.De meest interessante biotoop is te vinden bij moerasbedden met ver-schillende dieptezones en rijkelijke beplanting. Naast de 10 cm water-zone voorziet men ook plaatsen met een grotere waterdieptes. Bij 20 à 30 cm heef t men al een rijkere keuze wat betref t vijverplanten. De zo-nes met een waterdiepte van 40 à 45 cm water boven het filtergesteente geven mogelijkheden wat betref t het gebruik van zuurstofplanten en kleine soorten waterlelies.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Auteur: Guido Lurquin

Beeld: Guido Lurquin en Messner GmbH


ZWEMVIJVERBOUW

Beproefd in de praktijk: klimaatrobuuste oplossingen voor gazon & veldbloemen

LIMAGRAIN BELGIUM – ADVANTA - Kaaistraat 5, 8581 Avelgem – Kerkhove - www.advantaseeds.be

Ons klimaat wijzigt. Steeds meer krijgen we te kampen met extremen: hitte, droogte, koude, hevige regenval … Het groen in onze tuinen en publieke domeinen komt onder druk te staan. Waardoor groenprofessionals zich veel meer dan vroeger moeten beroepen op betrouwbare zaden, bestand tegen weersextremen en nieuwe ziektes.

Gewapend grasVoor de aanleg of renovatie van een gazon of sportveld kan je vertrouwen op de hoogwaardige grassengenetica en expertise van Advanta. “Onder ons kwaliteitsmerk bieden we groenprofessionals een uitgebalanceerde reeks graszaadmengsels aan voor de meest uiteenlopende projecten”, legt specialist Erik Truyers uit. “Onze troeven? Internationaal hoog aangeschreven graszaadvariëteiten én een innoverende zaadtechnologie. Elk graszaadje in elk mengsel krijgt de 100 % natuurlijke hightech coating Headstart Advance. Zo ben je zeker van een snellere kieming, een nog betere beworteling, een vitalere groei en betere weerstand tegen droogte en fysieke belasting.”

De graszaden zijn een zeer belangrijk puzzelstuk in het geheel maar hiermee is de puzzel nog niet volledig gelegd. “Er is geen kant-en-klaar recept voor de aanleg, renovatie of onderhoud van een mooi ogende, frisgroene en onkruidvrije grasmat”, aldus Erik. “Elk veld is anders, vereist een aangepaste, geïntegreerde aanpak. Enkel zo kan je de bodem en het gras wapenen tegen weersextremen en de ziekten en plagen die ze met zich meebrengen.”

Meten is wetenBij Advanta vind je het beste van twee werelden. Naast het garanderen van beproefde en betrouwbare zadenmengsels blijft de graszadenspecialist inzetten op innovatie. Op het formuleren van antwoorden op de uitdagingen van vandaag en morgen.“Via een uniek proef- en demoveld testen we telkens weer nieuwe producten uit, onderzoeken we hoe we de beste bodemomstandigheden creëren, analyseren we welke ingrepen leiden tot het beste resultaat. Op die manier staan

we groenprofessional bij met actueel en onderbouwd advies. Zodat hun projecten de beste slaagkansen hebben in zelfs de meest extreme omstandigheden.”

Doordachte bloemenprachtDit doet de zadenspecialist niet allen voor zijn graszadenmengsels, maar ook voor zijn veldbloemenmengsels. “Een voorbeeld? Nog niet zo lang geleden werd overal beweerd dat veldbloemen enkel gedijen in arme, schrale bodems. Niets is minder waar. Door uitvoerig te testen stelden we mengsels op punt voor tal van ondergronden en toepassingen: rijke bodems, braakliggende terreinen, verstoorde gronden … Er werden ook mengsels ontwikkeld voor wadi’s, om aan natuurherstel te doen, zelfs om plagen als de eikenprocessierups te bestrijden!”

“Nog een mythe die door testen werd ontkracht? Ook in het najaar kan je doorlevende veldbloemenmengsels perfect inzaaien. Hierdoor kiemen de bloemen iets sneller en zijn ze onkruid voor. Het mengsel kon zich bovendien wennen aan de bodem waardoor de bloemen resistenter zijn tegen ziektes en extremen. Let op! Dit geldt enkel voor meerjarige veldbloemenmengsels.”

Dankzij de doorgedreven en praktijkgerichte R&D bevatten de eenjarige en langbloeiende veldbloemenmengsels van Advanta uitsluitend bloemzaden van sterke, stressresistente planten die relatief lang tegen droogte kunnen en de concurrentie met onkruid makkelijk aangaan.

“Telkens weer zorgen ze voor een uitbundige bloemenexplosie met een hoge belevingswaarde. Maar er is meer, veel meer. Een velbloemenweide kadert perfect in het streven naar meer biodiversiteit en duurzaam groenbeleid. Bloemen zijn immers een belangrijke bron van pollen en nectar voor bijen, vlinders en andere nuttige insecten. Via deze oplossing optimaliseer je zelfs de waterhuishouding: je bevordert waterinfiltratie en voorkomt erosie. En last but not least: de oplossing is onderhoudsvriendelijk en dus kostenefficiënt.”

BRANDED CONTENT

2210000701_2_ADV_8619.indd 12210000701_2_ADV_8619.indd 1 4/01/2022 16:174/01/2022 16:17

GRATIS

Advanta bedankt haar klanten

✔ Zeer goede en snelle opkomst✔ Hoge betredingstolerantie✔ Uitzonderlijke ziekteresistentie✔ Uitzicht grasmat is onberispelijk

✔ Vestigt zich snel op alle grondsoorten✔ Vormt een dichte zode✔ Hoog herstelvermogen

✔ Het mengsel voor de renovatie van beschadigde en/of uitgedunde gazons✔ Ook ideaal voor gebruik in doorzaaimachines✔ Advance coating zorgt voor zeer snel herstel✔ Uitstekend mengsel voor verjonging van de grasmat

Presto Speel- / sportgazon

Renova Herstelgazon

HEADSTART

HEADSTART

Na enkele wekenVóór herstel

[email protected]

✔ Uitgebreid gamma aan een- en meerjarige veldbloemenmengsels✔ Een aangepast mengsel voor elk terrein

Veldbloemen Oneindig veel mogelijkheden

bij aankoop van 100 kg AQM gazonmengsel Forza Tetra, Versailles, Presto, Supersporta of Renova + bewijs van aankoop

Alle praktische informatie en actievoorwaarden zijn terug te vinden op advantaseeds.be.

Aluminium steigerwaterpas+ werkhandschoenen t.w.v. € 35,00

2210000701_1_ADV_8619.indd 12210000701_1_ADV_8619.indd 1 15/12/21 12:0115/12/21 12:01

TUINARCHITECTENPLATFORM

23 - GROENGROEIEN magazine22 - GROENGROEIEN magazine


Moet er nog gazon zijn?Door droge zomers, het definitief uit de handel nemen van specifieke bestrijdingsmiddelen en het vele onderhoudswerk wordt het steeds moeilijker om een piekfijn kortgeschoren gazon te bekomen. De vraag rijst dan ook meer en meer of het zinvol is om een kaal gazon te proberen in stand te houden. Het is van groot belang dat professioneel wordt toegezien op het omvormen van je kale graszode. Zeker nu het voorjaar voor de deur staat!

Kale gazonvlakte (deels) omvormenLaat het eerst en vooral duidelijk zijn dat een gazon nog steeds aanbeveling verdient als tuinpad boven verhardingsmaterialen. Een kort gemaaid stuk gras brengt rust en structuur in een tuin en dient als plaats om elkaar te ontmoeten, om te tafelen en om te spelen,… Erg waardevol kunnen we dit soort groen echter niet noemen, daarvoor zijn de alternatieve opties te sterk.

Een kort gemaaid gazon vereist een jaarlijkse verticuteerbeurt, een regelmatige bemesting, soms een noodzakelijke kalkgif t en het toedienen van herbiciden en pesticiden die bepaalde plagen snel in de kiem smoren. Dikwijls komt er nog een beregeningsinstallatie aan te pas om de zode van voldoende vocht te kunnen voorzien. Het groene kleed huisvest weinig of geen andere planten of dieren en al zeker geen sprinkhanen. De kale gazonvlakte, de verhardingen, … er schiet maar weinig waardevol groen over in onze tuinen.

Alternatieven met minder kosten en werkVaak wordt een maairobot ingezet om het gemiddelde van 27 maaibeurten per jaar automatisch te laten gebeuren. Indien je jezelf echt een pak werk wil besparen, hou dan ook rekening met het plaatsen van een relatief brede boord langs het gazon waar de maairobot over kan rijden om zo het gazon inclusief de kanten te kunnen maaien. Het plaatsen van een dergelijke brede boord in klinker of andere materialen vereist dan ook een vaak niet geringe bijkomende investering.Als we aan alternatieven denken dan moeten deze de gemiddelde tuin een ‘biodiverse boost’ kunnen geven en moeten ze op zijn minst minder arbeidsintensief zijn en/of minder jaarlijkse onkosten met zich

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Auteur: Jurgen Van de Walle, Tuin- en landschapsarchitect

Beelden: More Green Cities for Europe

meebrengen voor het onderhoud. Het gemaaide perceel moet wel nog alle mogelijkheden kunnen bieden voor sport en spel. Tegenover alle intensieve en niet-ecologische benadering van een standaard gazon bestaat er gelukkig alternatieven zoals klavergazons, bloemenweiden, akkerbloemenveldjes en een bloemrijk grasveld.

Zoektocht naar tolerante soortenDoor al geruime tijd te experimenteren met tredplanten of planten die een zekere mate van betreding verdragen, zijn er een aantal interessan-te gegevens naar boven gekomen die bruikbaar zijn om toe te passen bij het aanleggen van een bloemrijk grasveld. Een aantal geteste soorten die het zeker goed zullen doen in een doorsnee gazon zijn witte klaver (Trifolium repens), biggekruid (Hypochaeris radicata), bijenkorfje (Prunella vulgaris), madeliefje (Bellis perennis), ereprijzen (Veronica chamaedrys en of ficinalis), reigersbek (Erodium cicutarium), duizendblad (Achillea millefo-lium) en rolklaver (Lotus corniculatus).

Daarnaast zijn volgende soorten aanbevelenswaardig hoewel deze wat meer eisen hebben qua standplaats en grondsoort. We hebben het hier over zandblauwtje (Jasione montana), blaassilene (Silene vulgaris), haze-pootje (Trifolium arvense). Het zijn allen planten die meermaals maaien tijden het jaar goed verdragen en bloeien op een geringe hoogte van 5-20 centimeter. Na een maaibeurt hebben ze een nieuwe korte groeicy-clus tussen de één en vier weken om opnieuw tot bloei te komen en zaad te zetten. Sommigen soorten zoals bijenkorfje, madeliefje, ereprijs en reigersbek blijven bloeien bij een maaihoogte van vijf centimeter.

Hoe het best maaien?Vooraleer we beginnen met de omvorming kan je best het bestaande gazon voor de winter al niet mee gaan bemesten of bekalken. In maart kan je de grasmat verticuteren en nadien een grondstaal nemen om meer over de samenstelling van de bodem te weten te komen. Een mengsel op maat gemaakt kan vermengd met vochtig zand zo ingestrooid worden op het geverticuteerde gazon vanaf maart. Sommige soorten zullen enkel het eerste jaar rozetten vormen en pas de volgende zomer gaan bloeien.

Eens de zaden gekiemd zijn en de plantjes zich met hun wortels vastge-zet hebben kan je een eerste maaibeurt geven. Het is immers zinvol om in het primaire stadium van de plantjes ze voldoende licht en lucht te geven en te vermijden dat de bestaande grassen hun gaan verstikken. Eens de soorten goed tussen het gras genesteld zitten kunnen we een maairegime opstellen. Het omgevormd grasveld gaan we nu niet meer

wekelijks gaan maaien om zo de bloei van de ingezaaide soorten te be-vorderen.

VoorbeeldsituatieWe zorgen er steeds voor dat een gedeelte van het gazon altijd in bloei blijf t en een ander deel vijf centimeter gemaaid wordt. Op deze manier wordt een periode zonder bloei vermeden en kunnen de insecten hun voordeel blijven halen. In onderstaand voorbeeld laten we zestig procent van het omgevormde gazon ongemoeid gedurende zes weken:Door het toepassen van bovenstaand voorgesteld maairegime wordt de tijd nodig om het gazon te maaien meer dan gehalveerd. Bijgevolg spaar je de kosten van verticuteren, bemesten, bestrijden en de watergif t uit. Doordat veel van de toegepaste soorten rozetten vormen en ijle bloemstengels hebben, wordt er ook een pak minder bladmassa geproduceerd. Het is raadzaam om de niet gemaaide stukken vier weken op rijkere gronden en zes tot acht weken op armere gronden niet te maaien. Dankzij de ijle groeiwijze is het niet zo dat de vegetatie na 6 weken niet meer kan afgereden worden met een doorsnee grasmachine. Door deze werkwijze te volgen kan een rustig maar saai gazon omgetoverd worden tot een wilde weelde zonder zorgen rond plaagsoorten en hun bestrijding, droogte en bemesting.

“Door de aanhoudende droge zomers, het definitief uit de handel nemen van specifieke bestrijdingsmiddelen en het vele onderhoudswerk wordt het steeds moeilijker om een piekfijn kortgeschoren gazon te bekomen.”

“Tegenover al deze intensieve en niet-ecologische benadering van een standaard gazon bestaan er gelukkig alternatieven zoals klavergazons, bloemenweiden, akkerbloemenveldjes, een bloemrijk grasveld, ...”

“Heel wat inheemse plantensoorten kunnen zich zeer goed handhaven in een bestaand gazon met een aangepast maairegime.”

Standaardgazon (100% van de opp.) Aantal maaibeurten Constant biodivers gazon (60%

van de opp.)Aantal maaibeurten in functie van percentage maaibaar opp.

Maart 2 Maart 2

April 3 April 3*0,4= 1,2

Mei-Augustus 16 Mei-Augustus 16*0,4= 6,4

September 3 September 3*0,4= 1,2

Oktober 3 Oktober 2

TOTAAL 27 TOTAAL 13



2210000410_1_ADV_8619.indd 12210000410_1_ADV_8619.indd 1 21/12/2021 12:2921/12/2021 12:29

Willemen NV uw Stihl dealer in de buurt!

Herman De Nayerstraat 2 Atealaan 7 2550 Kontich 2270 Herenthout 015/32.30.30 014/26.18.97 [email protected] www.willemen-nv.be

2210000752_1_ADV_8619.indd 12210000752_1_ADV_8619.indd 1 5/01/2022 09:115/01/2022 09:11

Ontdek het aanbod van groothandel en planten-kwekerij Plantura in Bocholt. Met liefde, ambacht en techniek kweken wij bij Plantura alleen maar kwaliteitsvol groen. Bij ons vindt u ongetwijfeld wat u zoekt, zowel voor grote en kleine projecten. Leveren doen we ook, tot aan iedere werf.

MEER INFO?

BENIEUWD WAT ER GROEIT EN BLOEIT IN LIMBURG?

Hoekstraat 23, 3950 [email protected] • +32 89 39 15 72www.plantura.be

2210000691_1_ADV_8619.indd 12210000691_1_ADV_8619.indd 1 4/01/2022 10:404/01/2022 10:4025 - GROENGROEIEN magazine

Consulenten aan het werk

Beide consulenten van Groen Groeien zetten zich dagelijks in voor de sector. Dit gebeurt

via allerhande evenementen, vergaderingen en acties. Via deze rubriek geven we duiding

wat er de afgelopen weken allemaal op de planning stond.

Artikels Sierteelt & Groenvoorziening en GG Dag van de Groenvoorziener PCS: lezing IPM

Ledenwerving Werkgroep tuinaanleg VLAM

Bestuursvergadering Groen Groeien Bedrijfsbezoeken Groen Groeien: Kwekerij De Bonte en Qualimandjaro

Ondersteuning tuinprogramma VLAM ‘van droom tot tuin’ Projectbezoeken tuinaannemers

Sectorgroep VLAM Green Deal natuurlijke tuinen

Ondersteuning tuinprogramma VLAM van

productiehuis De ChinezenOnthardingscampagne ‘van tegel naar egel’

Presidiumvergadering AVBS Geven van Fyto-opleidingen

Vergunningsdossiers opvolgen Standaardbestek 250

Kwaliteitslabel tuinaanleg Green Cities Conferentie Beringen

Studiedag bomen als bouwsteen voor de toekomst Ondersteuning onderzoek zwemvijverbouw

Nieuwsbrief Groen Groeien Website Groen Groeien

Overleg met GreenExpo Themagroep Plantaardige Productie

IPM-richtlijnen vertalen naar tuinaanleg (PCS) Werkgroep hervorming opleiding tuinaannemer

Onderhandelingen opleiding Syntra Standen op Lifestyle beurs ‘Sfeer’ gratis aanbieden

Uitsturen van nieuwsbrieven Opzetten spatsen-actie (ledencadeau)

SYNDICAAL

ELEKTRIEK


HH-GARDEN | HILAIRE VAN DER HAEGHE N.V.Boomsesteenweg 174, B-2610 WILRIJK (Antwerpen)T: +32 3 821 08 58 | E: [email protected]

WWW.HH-GARDEN.BE

WERKEN MET STERKE MERKEN:SUCCES GEGARANDEERD!

VOOR ELKE TOEPASSING BIEDEN WIJ U DE BESTE OPLOSSING.

2210000416_2_ADV_8619.indd 12210000416_2_ADV_8619.indd 1 1/12/21 12:041/12/21 12:04

Elektrificatie van het machinepark Meer dan 10 jaar geleden werden, met veel trom-gerof fel, de eerste tuinmachines op accu voorge-steld. De benzinemotoren op (kleine) bosmaaiers, heggenscharen en bladblazers werden vervangen door een batterypack, de fabrikanten beloofden een zelfde autonomie. Maar al snel bleken de bat-terijen toch niet zo lang mee te gaan. Veel profes-sionele gebruikers stonden argwanend tegenover deze evolutie, en bleven trouw aan de machines met een verbrandingsmotor. Intussen is er zeer veel ver-anderd, tijd om over te stappen?

MOEIZAME STARTDe eerste tuinmachines op batterij waren grasrobots op batterij. Niet veel later introduceerden fabrikanten hun eerste elektrische machines zoals bladblazers en heggenscharen. Ook in andere sectoren werden steeds meer apparaten op accu voorgesteld. GSM’s waren toe aan de 3de of 4de generatie en raakten steeds algemener, en de eerste smartphones werden geïntroduceerd. Eén nadeel waar al deze apparaten toen door geplaagd werden? Een beperkte levensduur van de batterij. Ook andere voordelen die geafficheerd werden bleken in de praktijk tegen te vallen. Zo waren de machines, eens de accu in de machine zat, niet opmerkelijk lichter dan hun tegenhangers met een benzinemotor, om maar een voorbeeld te geven.

GESTAGE ONTWIKKELINGDe vraag naar apparaten op accu steeg toch wereldwijd, fabrikanten investeerden veel budget in onderzoek naar de ontwikkeling van betere batterij-technologie. Op hoog tempo kwamen steeds nieuwe ontwikkelingen naar buiten, en accu’s werden lichter, gingen langer mee en konden meer energie opslaan. Met de introductie van elektrische personenwagens ging de ontwikkeling op gebied van batterijen en andere elektronica in een nog hogere versnelling. En daar profiteerde onze sector mee van.

Loodzware batterijen met een autonomie van 2u maakten plaats voor lichtere en krachtigere modellen die langer mee gaan en sneller opgeladen zijn. Gekende fabrikanten zoals Stihl en Husqvarna introduceerden reeds vroeg hun gamma aan machines op batterij maar er doken ook nieuwe namen op, zoals Ego. Deze fabrikanten dingen nu naar de hand van onze tuinaannemers, en proberen met overtuigende argumenten potentiële klanten over de streep te trekken.

GROTERE MACHINES OP ACCUMaar niet alleen bij de handgedragen machines was er die grote evolutie. Ook fabrikanten van machines zoals wielladers, grondverzetmachines en hakselaars bleven niet blind voor de mogelijkheden van elektrisch aangedreven machines. Knikmops introduceerde vorig jaar een elektrische versie van hun KM140, de opvolger van hun populaire KM130. Onder meer JCB en Bobcat hebben intussen al een tijdje een elektrische minigraver in hun gamma. De zeefmachines van Flexiever hebben altijd mogelijkheid gehad voor elektrische aandrijving. En ook fabrikanten van houtversnipperaars zetten de stap naar elektrificatie van hun machines. Zo heef t Ufkes Greentec een hakselaar met accu die takken tot 16cm kan versnipperen.

CONCLUSIEWaar machines op batterij enkele jaren geleden niet altijd goed uit de vergelijking kwamen, is dit intussen veranderd. Batterij-machines mogen, wanneer u investeert, zeker mee in de vergelijking. Afhankelijk van de situatie waarin moet gewerkt worden kunnen deze machines zelfs een aantal voordelen hebben tegenover hun tegenhangers met verbrandingsmotor. In de komende artikels van Rubriek Elektriek gaan we dieper in op verschillende situaties en kijken we hoe een elektrisch aangedreven machine kan passen. Hebt u intussen vragen over elektrisch aangedreven machines, of machines op accu? Stuur ze ons gerust op! We proberen een geschikt antwoord voor u te vinden.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Auteur en beelden: Antoon Vanderstraeten

Word lid

Groen Groeien, dé

vereniging voor Vlaamse

tuinaannemers, is

aangesloten bij de sierteelt-

en groenfederatie AVBS.

Geruggesteund door

Boerenbond verdedigen

wij jouw belangen op

alle mogelijke niveaus bij

overheden. Zo worden

beslissingen genomen die

ook rekening houden met

onze sector en dus met

jouw bedrijf.

Voordelen lidmaatschap• Advies & begeleiding• Opleiding & informatie• Netwerking• Kortingen• Belangenverdediging

Voor € 299 per jaar ben je lid van Groen Groeien tot eind 2022Voor € 399 per jaar ben je zowel lid van Groen Groeien én het platform voor de zwemvijverbouwers tot eind 2022

Promotielidmaatschap voor nieuwe leden*- vanaf 1 juli 2021 tot eind 2022 (1,5 jaar

lidmaatschap)- lidmaatschapsbijdrage: € 215* enkel geldig indien je de laatste vijf jaar geen lid was van Groen Groeien


Overschrijven kan via IBAN BE11 7380 3134 3348 BIC KREDBEBB Na ontvangst van de betaling, bezorgen wij je jouw lidkaart en jouw onkostennota.

Ninoofsesteenweg 671 1500 Halle

T 02 361 77 61www.ecoflora.be

ecologische kwekerij,tuinwinkel & webshop

2210000575_1_ADV_8619.indd 12210000575_1_ADV_8619.indd 1 19/11/21 13:2719/11/21 13:27

Bezoek onze rozentuin, winkel en vind de mooiste tuinrozen,

gekweekt op onze velden.

Contacteer ons voor meer info. Bestel via de webshop.

Leverbaar in Europa.

R O S E SRedinnestraat 11, 8460 Oudenburg, Belgium+32 (0) 59 / 267 830, [email protected]

W W W . L E N S - R O S E S . C O M

®

2210000533_1_ADV_8619.indd 12210000533_1_ADV_8619.indd 1 20/12/2021 11:2020/12/2021 11:20

Zuidstraat 258800 [email protected] 24 58 84

...

GRAAFMACHINE

ONDERHOUD EN REPARATIETUINMACHINES

HOOGWERKER

FRUITBOMEN

SNOEIEN: ESSENTIËLE TECHNIEKEN

BOOMVERZORGING:ETW DAGOPLEIDING (1 jaar)

FYTOLICENTIE P1; P2; P3+ ONLINE BIJSCHOLING !

EHBO BEDRIJFSHULPVERLENER

TUINONTWERPSKETCHUP EN VECTORWORKS

KETTINGZAAG: ECS 1 & ECS 2+ EXAMEN ECC 1 & ECC 2

AFSLUITINGEN PLAATSEN

OPLEIDINGEN INDE GROEN SECTOR

PCLT opleidingen

opleidingenpclt

WWW.PCLT.BE

2210000450_1_ADV_8619.indd 12210000450_1_ADV_8619.indd 1 19/11/21 14:2819/11/21 14:28

adv

ZinCo GroendakenZinCo Benelux

[email protected]

www.zinco.be

ZinCo, aanwezig in 42 landen, is de onbetwiste markleider op het gebied van groendaken.

Wereldwijd worden jaarlijks meer dan 1.500.000 m² ZinCo groendaken aangelegd.

Voor advies kan u voor uw projecten vrijblijvend contact met ons opnemen.

2200000466_2_ADV_7835.indd 1 20/01/21 10:572210000393_1_ADV_8619.indd 1 17/12/21 11:01

FRANKRIJK WINT GREEN CITIES AWARD 2021 Le Jardin Extraordinaire in Nantes heef t de Green Cities Award 2021 in de wacht kunnen slepen. De oude Miséry-steengroeve werd getransformeerd tot een buitengewoon weelderige tuin. Een rijk plantenpallet van boomvarens, eeuwenoude klimop en bananenbomen zorgen voor een exotische sfeer, aangepast aan het reeds bestaande microklimaat op de site. Dit toekomstbestendig concept omarmt de economische en culturele aantrekkelijkheid van Nantes en brengt mensen samen in een sociale omgeving. Le Jardin Extraordinaire is een perfect voorbeeld van nauwe samenwerking tussen landschapsarchitecten en kwekers. De integratie van biodiversiteit, een doordachte plantenkeuze en een waterval als eyecatcher zijn innovatief en passen perfect in het bestaande landschap.

Tuinweetjes In 2022 gaan we verder met onze rubriek tuinweetjes. Elke editie van het magazine verschijnen interessante weetjes die onze sector aanbelangt. Heb je zelf interessante weetjes? Aarzel niet om ze op te sturen naar onze redactie!

GENT EXPERIMENTEERT MET DRIJVENDE GROENEILANDEN Op de Watersportbaan is een bijzonder proefproject met drijvende groeneilanden van start gegaan. De Stad Gent wil onderzoeken of zulke groeneilanden een alternatieve oplossing kunnen zijn om de komende jaren meer natuurvriendelijke oevers aan te leggen in Gent. De eilanden drijven op het wateroppervlak door een gedeeltelijke opbouw uit kunststof en meten ongeveer 2 vierkante meter. Op het eiland bloeien er oeverplanten en leven er allerlei diertjes zoals libellen. Ook onder het eiland krioelt het van het leven: kleine visjes groeien er veilig op tussen de plantenwortels.

CURIEUZENEUZEN PRESENTEERT RESULTATEN: “WEES EEN LUIE TUINIER!” Onderzoekers van de Universiteit Antwerpen hebben de resultaten gepresenteerd van CurieuzeNeuzen, het grote burgeronderzoek naar hitte en droogte in Vlaanderen. Als tuiniers hebben we zelf behoorlijk veel in de hand, besluiten de wetenschappers. Het CurieuzeNeuzen-project werd opgezet om te onderzoeken hoe weersomstandigheden als droogte, hitte en zware regenval impact hebben op onze directe leefomgeving. Dat gebeurde met ‘gazondolken’ die in de bodem temperatuur- en vochtdata meten. Alle meetpunten samen waren goed voor 53 vierkante kilometer grondgebied in Vlaanderen.Zo vervangen we best zoveel mogelijk verharde oppervlakken door groen, wat voor verkoeling en waterabsorptie zorgt. Bomen kunnen dan weer ingezet worden als natuurlijke parasols, omdat ze verkoeling bieden en water vasthouden in hun bladerdek. Dat tuinen onmisbaar zijn als regensponsen, bleek tijdens de natte zomer van dit jaar. Tuinen werken bovendien als spons voor hun hele omgeving: in steden kregen tuinen tot 10 procent meer water te verwerken.

TUINWEETJES


© phytolab

Een nieuwe generatie tuinschermen.

Collstrop is al jaren de referentie voor duurzame houten tuinafsluitingen. Het komende seizoen pakken we uit met drie nieuwe tuinschermen: ‘Entree’, een echt instapmodel met een zachte prijs maar ook met onze gekende garantie van 25 jaar tegen houtrot, schimmel en insecten.

Nieuwe modellen ‘Repro’ en ‘Disset’ leggen dan weer de klemtoon op ecologie. Deze schermen uit thermisch gemodificeerd lokaal hout zijn lokaal bewerkt, lokaal verduurzaamd en lokaal geassembleerd. Een product met korte keten en dus op en top ecologisch.

Ontdek deze nieuwkomers op Collstrop.com.

Te l + 3 2 5 6 6 2 0 1 0 0 - i n f o @ co l l s t r o p . co m - co l l st r o p . co m

NIEUW!

Repro Entree Disset

Ontdek onze nieuwe houten tuinschermenop collstrop.comof scan de QR code

Groen Groeien.indd 2Groen Groeien.indd 2 4/01/2022 8:32:404/01/2022 8:32:402210000173_3_ADV_8619.indd 12210000173_3_ADV_8619.indd 1 6/01/2022 09:256/01/2022 09:25

Jan Belaen Snoeiwerken op hoogte Praktijk resultaten ...

Documents

Transcript of Jan Belaen Snoeiwerken op hoogte Praktijk resultaten ...