Etymologicum Siculum auctore Joseph Vinci protopapa ...

296
yy. r w

Transcript of Etymologicum Siculum auctore Joseph Vinci protopapa ...

yy.

• r

w •

r

ETYMOLOGICUMSICULUM

A V C T’ o R E

JOSEPH VINCIPROCOPAPA GRAECORUM

In injigni Collcgiata Ecclejia SS. Deipara de Graphco j

en Parocho S. Luela dc Mufellis •> SS. Inqul[itionis

Confultore , & Qualificalore \'Bibliotheca

v publica ifobilis , Fidelifu , & Exemplaris

Urbis Mcffana PrafeBo jRegia Pe-

riclitantium Peioritinorum

MESSAN/C, MDCCLIX.Ex Regia Typographia Francifci Gaipa^

Superiorum permi/su , & Privilegio ad decennium .

Digitized by Google

V

ILL.“'SENATORIBUSJOANKT JOSEPHODE MONTAUBAN

Militum Subtribuno > Arcis SS. Salvato-’ ris Pnefe&Q„

FRANCISCO MARCHESE ex antiquis

Principibus. Scafettae*

JOANNI CARROZZA.JOSEPHO ARDOINO ex Principibus Al-

con tres Marchioni Roccasalumerise

.

ANDREAs. AVARNA Belvifus Duci »Francacvill*. Bifcomiti _

JOANNI STAGNO. '

• tb* •

Criptorcffyhas Tucuhratie-® nesJuno publicrfatturos r

Senatus llluJlriJJimeT idpo-

tijjimum difcruciat , Mce-cenatem fcilicet feligere y

cui opus injeribant y & tenelli partus

committant patrocinium * Felicijjimus

ego,qui molejliam hanc minimefum

* ex*

Digitized by Googte

, Civ) _ -

expertus ,Etymologicum enim hoc vix

a me abfolutum , ultro ac fponte fitas

ad Senatoriifolii umbram ,non temc-

rb ,fedfumma cum ratione convolavit

quandoquidem cum ipfum de Siculas

lingua totumJit , ad hanc profeSo Ur«lem Patriam nojlram Regni Princi-

pem referendum ejfe nemofance mentis

ibit injicias ; Aleffana Jiquidem ja-

nua, e qua in Siciliam propagati ha-

bitatores , illo vel Achilleo argumento,

*

quod jftofyalium primi nauticce artis

expertes ex Italia ad ultimum Brutio-

rum promontoriiiifltferrejlrifuerint iti-

7iere progreji, &"l^e^quafrcrrtfn Ala-

'

mertinum non amplius,quam tria mil-

itaria patet, in Infulam hanc SolisJivenatatu ,Jive trabibus injlruffi

3>fecundo <

ccjlu tranJierintfB Alejjanamfcn Zan-clen nojlram condiderint , e qua in in*

ternos , & mediterraneos reccffus va-

riis Coloniis tranjitumfecerint ;quam-tbrttn

Digitized by Goo;

s»»

ohrem Jicut Hijlorici partium Jludiis

'haud occupati , vel Mamertinis rebus

minimi addiSi , hanc laudem,quod

'Mejfana ante alias Sicilice Urbes fue-

rit inhabitata , non invident ,equidem

'non indignabunturfi etiam ex illa Sicu-

lumfermonem,qualis ille primigenius

fuerit , habuijfe dicamus Siciliam uni

-

verfam,nam de hodierno idiomate,quod

idem peno eji ac italicum,quodq; ipfa

Italiafe Sicilice debere,non e/i dedigna-

ta , ut cecinit Italus ipfe Alalafpina

Sicilia fii la madre

.De la lingua volgar cotanto in prezio

extra contentionis altam cji Mejfance• deberi ,

cum ipfum apud nos ortum ha-

luiffe, atque, ut ita dicam, in cunabulis

'pagiijfe, certuniJit, eique elimandofuis

fcriptis operam navajje Mejfanenfcs no-

Jiros Guidonem de Columnis , Jacobum

Leontini, Thomam Saxum ,Mazcum

Riccum,Stephanum, Ninam , aliofque

* $ *ui

<VI>

qui inter Italica lingua parentes enu-

merantur^neminem latet.Quare $quumfani erit, ut id ,

quod Urbis nojlrce pro-

prium eftySupremo in Urbe Magijlratui

conferetur? boc ergo opufculum clariffi*

mo vcjlro nomini nuncupari Patres tot

titulis infignes,fummaque veneratione

fufpiciendi patiamini? nec quod exile ac

levidenfeJit, vitio vertatur velim , cum13 Diis la£te ruftici,multceq; gentes fup-

plicant, & mola tantum lalla litant, qui

non habent thura . &*»• V'ft*P

Dominationes itaq; Vejlras lllujlrif-

Jimas D.O.AtReip.noJlra bonofojpitet,

atq ; ad majora wjhns virtutibusfanidebita omnigena auitasfelicitate eve-

hat , hoc ex animo , 13 quapar eji obfer-

yantia deprecatur. Aiejf.2 8.Aug. 175 9.

DfiumVy.Illullriflimarum.,

-•

1 •

^ • 1 • . . 1 •

Humillimus , Aldt&tflimus ,

. . ObfequentiJJimus

Erotopapa Griccorum jofcph Vittcius.

Digitized by Coogle

( VII t

LECTOTU bekevolo.

INnumera peni funt

,quas largiflima , ac plena manu D.O.M.ob

eximiam charitatem fuam humano generi contulit beneficia ,

infiniti erga nos fui amoris maxima , ac perpetua pignora , inter

qux meo judicio omnibus pratftat , & iupereminet rationis,St iin-

guffi nobile officium ; quandoquidem illi a brutis difcriminamur

,

ifla angelicis naturis ( veritis dixerim) Deo fimiles efficimur ; lo-

quitur fiquidem Deus Verbo fuo,quod ab aeternitate genuit , &

perenniter gignet in fecula , loquimur & nos gignentes in nobif-

ctetipfis mentis noftrae verbum noftrum,quod eft humante mentis

proprius foetus ratione noftra conceptus , ipfum verb,quod in*,

mentis utero fuerat conceptum linguas beneficio in audientium.»

mentibus mirabili ratione parturimus; quare femper mihi optimumFaftu vifum fu>t, bonas horas lingux Audio infumere , quo & pof-

fimus loquentium mentem «fTequi> & ad alios ipfi loquentes nof*

met prgftare ipfos pofiimus intclllgrbflefe , nam aqai periculi ple-

num eft , loquentes non aflequi , aut ita loqui > ut audientes,quid

r-

ipfi dicere velimus , non intelligant. Geminum tiuncce fcopuluni

vitare nos monent Lexica, feu DiFbonaria, quibus verborum vim,

feu fignificationem docemur , verhm cum ea , ut plurimum , ety-

mologica fiat ratione deAituta, & frequentiffima in omni lingiKL»

iint translata , feu metaphorae , fit inde, ut vera genuina, propria»

que vocis notio non elucefcat , indeptae obfcurus , ac improprius

erit loquentium fermo , didorta pariter , atque a vero )ong£ alie-

na erit vocum interpretatio:quod fi verba , feu voces ad etyma*

Jogix lances expenderimus , tanto plus in loquendo ceteris prae*

flabimus ,qaanto, qui oculis res fuis ipfi fpe&ant, ac contemplan-

tur , iis pjKcelluot,qui aliorum relatu eas cognofcunt, vel perlpi-

jpillis ob vislis imbecillitatem.uti coguntur ; etenim cum voces om-nes haud pro libitu , ac^ot dicunt , ad placitum, cXcudaotur, Ut im-

periti autumant, fcd maturo confiUo t & /aptentur inventa Jint VO*

cabula , ut ait Plato in CratyJo, minimi lufficiet node, quid qua**

vqcc dicatur , fed ulterius invcAigare opus eA, quo confilio * qua»

ve mente id illis nomen impedierint primi ilii vocum legislatores,

iviri profefto non viles, fedJubtimtum rerum periti , ut idem ibi

£)jt ,quo fiet , ut antiquorum feripta penitius percipere poffimns,

# nos cum altis loquentes loquamur appofit£ > & cum ratione, dif-

fimi-

( VIM 3fi miles profe&6 illis, qui no» intelligunt qua loquuntur, aeque dequibus affirment. Tim. 1.7. Quod fi quid domi noltr» geftum fueritnefeire , eflet hofpites cfie , ita linguam noftram minimi callere-r,peregrinos nos in patria noftra , vel barbaros eflTe convincet *

quare cum a pueritia vidifiem Siculas voces cum Latinis maximampartem ben£ congruere

, plures veri) nullam cum ipfis habere affi.

nitatem,atque a graco idiomate petendas,id mihi incitamento fuit

ut grasci* literis animum adjicerem , ea fretus fpe , ut ejus Jingu»prsfidio long& nofcerem plura

, quam qute latinos authores evol-vendo comparaveram, & fortaffe melius, quas ab ipfis difla fuerantintelligerem, fi ad fontem ipfum labra admo vitiem, quam fi e rivu-lo , vel vafe potafiem ; exinde captum hoc Etymologicum meodumtaxat commodo comparatum , veriim cum amicis familiaritercolloquendo , de noftris vocibus, earumque origine interrogatus ,quid mihi de ipfis perlpeftum erat patefacerem, de Etymologicoperficiendo urgere me,qu6d putarent Siculis noftris ben£ ceflurum,cum isspilfimd hoc opus fuerit expetitum ; veriim quis Sicularum.*vocum potuiflet unquam remtniici? quis illas alphabetica ferie, re-ftoque ordine difponere i hinc lapius captum, f®pitiim£ interraifi-

fum v ttedio hoc moleftifiimo » feriera toties iteratam iterum adarauflim revocare , Sc pen$ animum defponderam

, cum flufluantimihi naufeabundo , & pert^fo affuliit Di&ionarium Siculo-Italico-Latiixum tribus tomis editum a P. Michaele dei Bono e Soc. Jefajummo ftudio elaboratum, quod me fummo labore levavit, nam exeo , quafi e quodam uberrimo fonte noftras voces licuit haurireu j

quas in Etymologicum infertas noveris , una cum pluribus aliis>qua DoElifTimo Authori q«n vinern«a>Mrunentea>4pfo icitur pr*lu-cente STcaramiavocnin originem majori ex parte licebit invenire,'nam qu» omnes Icivit ooquam , vel (cire fe confidet? cum cuilibetRegni aoftri Urbi , Oppido ,

quin & famili* peculiares fint voces ,quas ipfi fciunt foii,penes quos familiari funt in ufu, & Lepori be-nevolo fatis imb abunde erit primariarum Urbium vocabula in^ctnfu habuifle difpofita ; aft quoniam nonnnulia minimi fugeremdecet Lcftorem charilfiraam , idcirco fciat velim .

b

. • Primb, me in hoc Etymologico, ut plurimum fecutum orthogra-phiam.que ideflanenfium pronuciationi refpondct.eo confilio;quodapud nos voces prg aliis Sicili? dialeftis cum Italico fermone maxi-mi conveniunt, fi terminationem excipias, prafertim in nominibus,& verborum infinitis,qug pura puta italica iunt,nam,qu? apud iploslitera 0 terminantur ,

apud nos in u definunt, ut libro Itbru

,ferra

f*r-

Digitized by Google

_ . , _ U*5 .

ferru', qua vtr6 in fine; Vel medin habch! e, litera / apud qqs effe-runtur,ut amare leggere effere,amari leggiri ejfiri,

-Secundb , in pluribus vocibus videbit, me nullum etymon apDo'

fuilTe, folummodo contentum, denota^ vocem Iat inamJipfi refpan

'.

dentem, ni u addito, fiquidem haud meum fuit fcrutar i laiina-

fVim vocum originem,quod viri fand dofiiflimi de latina hnguju

optimi meriti,& prxcipud Varro, Ifidorus,Voflius, quorum in pri-

mis authoritate fum ufus , fumma cum laude funtafficuti

.

Tertib,cft etiam de quo pramonendus eft Leftor, quod fi non_/

fecerim , mirabitur profe&d, & anceps harcbit , loquor de qua-rumdam gracarum Iitcrarum valore , & poteftate

,qua* videbit a

me mod6 aliter , mod6 aliter proferri , ex gr. a me redditur ali-

quando b, aliquando veri) v, pariter Utera n mod6 vertitur e, mo-d6/,litera i/, modbrelpondet#, mod6y ; hoc ideo faftum nofcat ,

ut quo plus potuerim , fono noftrarum vocum appropinquarem.» ,

nec id ahique ratione faftum , cum inter authores de carum pote-

(late non condet, ut qui latina lingua mediocriter funt imbuti,

norunt optimS

.

Quart6 , erunt-in hoc Etymologico aliqua voces ,qua

, cumu'

fuis radicibus five latinis , fivegracis ad uoguem non refpondeant,

quod, ctfi do&ioribus nullum faceffat negotium, cumipfi fuo,

quo pollent , mentis acumine etymo affenfum prabeant , infirmio-

ribus verb, & hifce rebus minimd afiiietis videbitur !ong£ petitam;

iis ergo fatis fuerit audire,quid de hac re Plato dixerit in Craty-

]o :qui de nominibus novit , vim ipjorttm confidetat , «on per-

turbatur t fi qua addita efi Utera , aut traujpofita , aut detrabia ,

aut etiam in a/iispenitus literis nominis vsr eft .

Qumt6 , nullus mirabitur Etymologicum hoc brevi mole conti*

neri ,nam cum fit de radicibus , fatis fuit radices ipfas demonftra-

rc , infuper habitis plurimis vocibus,qua ab ipfa radice , veiuti

quidam furculi » ac propagines emanant , nam fi unicuique voci

idipfu.n inculcaffem , leclori ad naufeam cramben reco&am attu-

Jiflfem ;quis enim dum fcit, vocem ex. gr. capu elfo a caput

, quodab hebr. f]£0 capbapb , marte fuo non deducet, idiplum dici de-

buifie de vocibus capitali , capitanu ,capiteddu ,

capitula, &c,

quare confultb omiflum fuit

.

Tandem , fi alicui aliquod etymon non probabitur , fuo ipfe uta-

tur jure ,nulli enim pericribimus, verius iplc, ac melius etymon.,

fuggerat, & (criptis nofiris fpongiam inducemus, ac monitorembenevolum cum primis habebimus chariftinvum

,

C X )

JUfsu tuo

jRer. Domine , fumma animi voluptate perlegi

ttymologicum Siculam Cduthore Protopapa Gracorum-»

D' ^ofepbo Ifiucio , omnigena fan£ eruditione confpicuo. In

eo deprehendi- ,quim facili

,quamque aperti Vir clariflimus

noftri idiomatis voces , tum qu» Latium , Graciamve pa-

rentem agr.ofcunt , tum qu® inde nihil habent commune , ad

Orientales , ac externas linguas ingeniosi reduxerit : Quod

quidem ita ante oculos ponit , ut aflenfum ,quem a comi r

faciiique Leftore impetrabit % etiam ab invito extorquere po-

tis fit . Public® ergo Siculorum utilitati opus, hoc diu expeti,

tum in lucem prodeat meritiflimam ; fiquidem qu6d Cenforis

«ft Ecclefiaftici ,Orthodox® Fidei, bonifque moribus maximft

confonat . Ita nimirum fentiebam Meffan® ex Paroecia S. Lau-

rentii dic 4. Pebruarii 175?.

• Ego*Joannet Canonicus Giorlando*

S. Laurentii Parocbus ,Exa*

minator Synodalis

.

Stante fnpradifht ApprobationeImprimatur.

;STAGNO V. G..

Pcfr

Digitized by Google

.C xi )

P Erlegi libram ; cuf Titulus : Etymologicum Siculum t/lu-

tbore Yrotopapo Gracorum D. Jofepbo Vincio, jamque ,

quod in votis habebant Sapientes plerique Viri , DoftiflimasAu£tor ad claufa lingua: Siculas penetralia elavem porrigit pfc.fenti Etymologico

, quod tamquam Phidias aliquod iignuqjL

proculdubio Eruditorum admirationem merebit, 8c vel eortim,

r

qui fatis perfunftorifc hanc eruditionis partem callent. , nili

mens omnino leva fuerit , oculos , animofque in fe convertet

,

Quanto autem ingenio opus fuerit ad indagandam veram, &genuinam cujufvis vocis originem , ut ut antiquiilimam , & adJovem adhuc imberbem referendam

,quim ferrea diligentia^ ,

qu&m asrumnabili labore penes «equum Judicem arbitrium eflo.

Linguam cert& noflram mirifici illuftrat, ac plena luce luffun-

dit Exercitatiflimus TlfCino7ra.7rxs Vincius, nullufque erit, quiinfignem Operis perutilis ulum in Siculorum Remp. redundan-tem non facild perfpiciet . Sin verb nihilominus quasdam cla-

riores difficillimarum vocum interpretationes indufirio Siculi

Idiomatis indagatori fn trieiMjgi .quas ficco forfao pe-de , vel ancipiti tranfierit Au&or , tl cfc^Wer-vellm , Eleufi-

nam femper fervare,quod oftendat revifentibus , bonoque ve»

natori haud vitio effe,

fi inter fpifTas opacorum nemorum um-bras nonnihil ferarum elabi paflus fit « Cumque in hoc Ope-re nil animadverterim Regiis Sannionibus adverfum , illud

propterea prelo digoifilmum cenfeo: Si ita &c. Datum Mefla-

nm die *$. Februarii Anni 1959*

Eetrus *Paulut 4e Stepbauo S. MejjaZ

ttcnfit Ecclejia Canonicus Panitcu-tiartus t Examinator Synodalis*

Stante fupradifta ApprobationeImprimatur.

PLACIDUS M.BELLASSAI pro ILL. PRjES. DEBUGUO.

ER;

Digilized by Google

e.

*.

1.

2.

Tag. Coi.

9. 1.

9 *

f»PS-ilio.

(1 10. 2.

1120 . 2 .

1121. 2.

122. I.

‘IMS 2.

[127 - 9 *

{lj6.

[16J.

i* 71 -

»176.

[199. i»

204. 2.

24$. 1.

26g. 2.

269. 1.

?74 i *!

ERRATALia.

38. ttin20 133i<. ferlbatur ergo

27.

11. minguii

12. minguii

. Ginocchlu

19. ver borutq

j$. tuentur

ai. convolait

4. convoluit

18. egnon

g. feles

1. cyprofui

32. acqa

14. olim dum P. Do-mitius

8. veris

16. foeo

16. ponderetur

15; hic

8* exfcrcfccntia

$2. qud

ctmCORRIGE .

*nninifcriberem ego

fidemminguii

minguii

Ginocchiuverborumtenentur

convolvit

convolvit

C(non

felis

cuprejfui

aequaolim P. Domitius •

veriis

foco

Eondcrentur

inc

excrefccntia

quod

'I

AI

Digitized by Google

*

AA l & fl . Jefus Chriflus Del

Patris Filius femet in Apo-

calypfi ter vocat tAlpba , &Otncga ,

nimirum cap. 1. 8.

cap. 2 1 .6. , & cap.a 2. i $ . Ipfe

ergo noftri laboris, quantulus

ille fit, principium efle digne.

- tur , & finis; ipfe, qui dedit in.

ciperc ,det ad finem perduce-

re,& tandem poft mortalis vi.

t® curfum fit bcats cternita*

tis principium,& fine fine ter»

minus . Arnen

.

Ababali Jn recenti Dittion. Sic.

'explicatur alia peggio , alia

cariotta ,idem repetitur pag.

448. ex authoritate Apoftoli

Zeni dicentis ,vocem hanc

Arabibus valere alia buontLj

di Dio . Sed falsi» , nam fonat

alia porta di Dio. Abela in_.

Melita illuftr. pag. 258. Ala-

baballd alia porta di Dio . Io:

Leone in deicript. Africse par.

8. ubi de Cairo, dicit Urbem-

hanc habere tres portas, qua.

rum una dicitur *Beb l\lan/ret

fecunda Bcb Zuaila , tertia- 1

verb Bcb futub. Panormi

etiam ex Pirro in not. Eccl.

Pan. pag. 221. habemus Coe-

nobium S.Caterin® V.M. con.

ditum fuiffe ad antiquam Vr«

bii portam, qua Bcbic&l dies -

batur . Alia. apud Arabes fi-

gnifteare Deum omnes norunt,

igitur Ababalla ,eft allapor-

ta di Dio :

Abactiilri vide abacu .

Abacu abaco, numerorum feteri-

tia ,nobis dicitur tAbacu e*

grcco Zflxt; <*bax , & patrio

cafu afiuMS abacos ,hac vo*

ce venit tabula , in qua Ma-

thematici numeros ,lineafvo.

(ignare folent , hinc abaebia-

fi abacbifta ,&c. t/ibaebia^

ri etiam dicimus de eo ,qui ,

cum aliquid nefeiat ,fignis, &

conjefturis id -onatur refeire,'

ex verbo afixftnCou abakif<*9

quod Hefychio eft ctyyoritfcu

ignoraretapud quem eft etiam

cifixKivroLv abakifan r\ytbr\*

cxv >nefeicrunt •

Abbadari v. badetta.

Abbagghiari, halucinari, ex ita.’

lico bagliore,fplendor . Iu vi-

ta S. Hieron. edita Meton®1475. Rifplcndea tanta cbia*

reza , cbefoi oebi abaliavano;

hinc conjicio vocem venire a

.nomine alius .

Abbagnari ex voce balneum,pcefynonyma effertur , madefcca

re , mador

.

Abbajari fifta vox e canum la-

tratu,qui bau bau fonant,£tf«-

bari Lucret. c(Te etiam pote-

rit ab hebr.naJ Nabab latra-

re , voce parfim abludente •

Abballari vide ballari

.

Abbampari v. bampa •

Abbandunari cx heb,-)^ Abad

A P«“-

Digitized by Google

periit,integram vocem habe*

mus in Apocal. 9.1 \.Angelusabyjft ,

cui nomen bebraicl

jfboddon,gruet autem Apol.

lyon,lati«t habens nomen Ex*terminans .

Abbarbicari, radices agere,namradices firnt indar barba .

(Abbarcari,ex Hi(pan.aca/-artor,minare ,lit «-is permutatis .

iAbbarunari v. ii jar unari.

Abbaflari, & sbaiciari v. bafeiu

.

'(Abbati , abbas ex hebr. 3^ Ab.pater , ad Rom. 8. 1 5. in quoclamamus %Abba pater «

Abbattiri v. battiri •

Abbelliri v. beddu

.

jAbbentari, nobis ed quiefeere a

iatino adventare, quies enim

adventui fuccedit

.

‘Abbjettari, abjicere «

Abiari, abire

.

'A bili, abilU, habilis,habilitas

;

ex verbo babeo, 8c etiam ab

hebr. pj »3 Betb domus

.

'Abbivirari, veriiis bivirari

, exJat. bibere

, vox ufitata in re

hortenfi, dicitur etiam de be-

(tiis, quas aquatum ducimus .

Abbordan v. bordu .

Abbramari v. brama

.

Abbrazzari v. brazzu

.

Abbreviari v. brevi.Abbrifciri

, albefeere ex Aurorgalbedine, ctfi aliud etymon in

Welychio inveniam in voce-j

abrix, quam exponit

iyfnyogus vigilanter , tunc

cnjm evigilandi tempus ed,Abbrufcari v.brulcari

,

AbbrUciari v. bruciari •

Abbuccari a voce bucca : dici-

mus vinu abbuccatu, cum pa-

lato Papie , de vafc cum deor-fum refpicit , & tunc ed a vo-ce plica, id liquet ex voce ri-

buccatu, ut cbiovu ribuccatu

lat. replicatus i. repercujjus.

Abbuddari, bullare,dicimus de

vafe quovis 5 reo,argenteo &c.cum i&u rotunditatem amittit,

atque i&us notam (ervat

.

Abbuffari, ex voce bufo , turge-

fcere, & bufonis indar indar/.

Abbunari,dicimus de vafe, quodaqua implemus, probaturi, an

rimulam habeat.qua humor ef-

fluat , hinc abbunari idem ed,

ac bonitatem explorare , ab~

bunatu,cd probata: bonitatis.

Abbundari ,abundare , etymon

ex voce unda petendum, namea copiofifliraa ed

.

Abbufcari v. bufeari

.

Abbuttari ex ital. voce botta Ia-

tind rubeta , Sc\ibufo , qui exira fumm& turget,& virus eja-

culatur , dicimus & nosfugnttabbuttatu ,

cbi crepu, ita luminflatus, ut crepem.difrumpar.

Abiflu ,abiflari &c. abyjfus , lo-

cus fine fundo,gr, a(Zufffos

abyjfos ,in MeflTancnfi portu lo-

cus mirx profunditatis dici-

tur 1'abijfatu .

Abitar i ,abitazioni , habitare

,

habitatio ab heb-nQ^/-' do-

mus,qu^babitaoctt locus ell.ex

hac radice omnes voces ejuf-

dem figmficationis emanant .

Abi-

Digitized by G<

'Abfta,'abief2

Abjurari,abjurazionl,ab ejura»

1

do v. giurari

.

Abizzfc» abecedarium,vox ex al-

phabeti primis literis a ,b,c,

conflata

.

'Abolfri, abolere exgr. awcMw-fjU opollymi deftruo , vafto .

'^Abominari,abominari,omen reji-

cere ;owe»ver6, ve \ ex ho-

mine, ut ait Cic. vel ex oret\xt

Varro lib.j. de 1.1.

'Abortu, abortus, aborior .

Abozzari

.

Abraari, abraamentu , rancefcc-

re, raucedo, dicimus de eo ,

J|ul continenti clamore raucc-

cit , rejid abraatu, remanfit

,

feu evafitraucus ; anud Hefy-

chium eft vox ua~

vrazon,quam exponit xgKfa-

7 005 crrwrovtos , ideft , qui

contentiosi , ac continenter

clamat, ex hac voce erit no*

ftrum abraari .

Accabari, ideft finire,hifpanici

acabar .

Accantu, idem nobis eft, ac pro-

pe,juxta.Erit e grteco xoLv-^Of

canthos angulus oculi,fcu hir-

quus , extremitas , hinc Jlari

accantu effe in extremitate •

Accappari,proprii eft aliquem

vefte , que cappa dicitur ,

< prehendere.

Accarizzari ex gr. %xg{(oM.eu 3

cbarizoma blandior, inde £<£•

fnes cbarites,carizzi .

Accarpari ,< arpere , a gr. Hxp-7tos carpos palm c pars

,quas

brachio jungitur, latini car'.

pus,nara carpo digitifque pre-hendimus .

Accattari eft aliquid pretio com-

Carare,a verbo capto, quod.abeb. tp Capb manus ,unde di-

verfa vocabula emanant , ut

capio , caput , &c.

Accendiri , accendere a candeo ;

Accennari , innuere , nutu quid,quam indicare, nutus ital.ee».

'

no, hinc accennari»

Accentus, accentus a cantu , eft

enim cantui feu foni regula in

vocum prolatu.

Accertari,quod etiam 'nzirtarij

a certitudine , certum efte .

Accc{£\on\,acceJ[io,&baccedendo,

Accetta , fccuris , vox diminutaab acie .

Accettari, acceptare ,1' ebbi ac-

cettu, acceptum habui, ab oc-

cipio, quod a capio , hoc sl-

*p Capb .

Acchctta,verius Occhiettu, eft

fiquidem quafi vcftis oculus t

qui globulo firmatur .

Acchianari.adfcendere, fcande-

re nimirum ad planum , quodut plurimum iu montium fa-

ftigiis eft

.

Acchiappari ex lat. capere ,e<ar-

piendi etymon vide accattari

.

Accia & acci,herba hortenfis,

quae fecundis menfis infertur ,

exitalica voce accia ideft//-

vujilatu , haec fiquidem her-

ba filamenta habet oblongainftar fili, qua: per acus fo-

ramen pofTent tranfire , vide

A a digug-'

Digitized by Google

Aguggbiatd 1

jfccciaccu , acciaccufa, acciacca-

tu . Vox arabfca Kiaki,quam

nos dicimus Ciaco

,

idem va-

let, ac filex, lapis , valet etiam

contufio, ca nimirum, que la-

pidibus fit, metaphorice infir-

mitas, debilitas 8cc.

'Acciaffari, ore,dentibufquefpre-

hendere, exitalica voce cefm

fo , qua canis, alteriufve be-

llis os venit

.

Acciari 4 . fyll. acciari In carni,

a lat. acies,caro enim cultri,

fecurifve acie conciditur, &minuitur

.

Accicciari, capillis aliouem cor-

ripere , capilli fiquidem nobis

aliquando dicuntur ,ciceiuii,

zippuii, zizzuti .

'Accidii,acedia, defidia.gr.

. dYtt akedimAccimatu v. cima.Accippari accippatu,idem eft,ac

firmum ede vcluti cippus , in-

de contraria vox Jetppari e

cippo dejicere.

Aec mncari v. ciuncu .

Acclamari,a clamore .

Accogghiri, a colligendo

.

Accollari , collo imponere,Accomandari, commendare .

Accommodar i,commodare.Accompagnari, comitari .

Accorari, corde dolere anxiari.

Accordari, concordem efie, a

corde .

Accorgiri, accortiaza , accortu,funt a cavendo, non m’era ac-

cortu

,

non caveram

.

Accollari, aecoftamentu, ex vo-ce eo/ta, res enim

, qua alteri

adh^ret.eft uti cojla ad cojlam.

Accudurari e ft a voc e cujtura ,

qua a lupino can/utum ver-

bi fuo .

Accntturari e fi a voce cuttunn

a verbo coqua.

Acerbu, acerbizza. Accrbutacerbitas

,ab acri fapore, fcu

a gr. d!hos acos acumen,quod

fuo fapore pungat

.

Aci Acis Sicilis civitas,ab a «osacos acumen , eft enim in pro-

montorio , ncc Xiphonix no-

men abludit , eft fiquidem a_»

xipbos enfis

.

Acidu,acidus, a fapore acet i

.

Acinu , acinus , eft ab cunis acis

acumen

.

Achvt»acetnm, ab cunis aClS acu-

men , eo quod pungat

.

Aequa aqua

;

miror Etymologosin hujus vocis etymo in diver-

fa abiilTe,cum ex Hefychio fe-

mel, 8 iterum facillimi dedu-ci potuifiet , is enim vocemA ei, exponit {nJtrmAia. JVft-ros.Ad a9uf colleQio,in voceAa ad vitandum hiatum ,

in-

fertum fuit q 1 itera ,qua duj-

cifisfonum promovet, & hi-

ulcam vocem devitat , hinc

cAqua

.

Aequa giuggiana,verius aequa,

gocciana ,qu6d guttatim ttil-^

let agoccia a goccia .

Acquiftari adquirere

.

Accuccari , a voee cuccu

.

Accucciari,accucciatu,accuccia-

men-

Digitized by Google

itenlti ,b* vem denotant in

orbem convolvi , oti canes

dormientes folent - canis no-

bis cucciu » canem fiquidem

vocamus Cucciu ,cucciu ; &

de nobismetipiis dicimus fla-

ti Hccucciati

,

quando ad fri-

gus arcendum f.

pannis invol-

• vimur , & velut in orbera glo-

meramur .

Accodiri hifp. acudir obfequi

,

anne a cauda, uti canum mosefk heris obiequi ?

Accuffari ,accuffulari, idemeft,

ac federe,cx voce coffa , & di-

cimus s'affittd. cornu una coffa,

Sc unico verbo , r’ accuffuld .

uti corbis adicdit -

Acculari.retrorfum cadere,& ca-

dendo ledere , cx lat. culus.

Accuminzari incuminciari, in -

cobare , & inchoare ^

Accumulari., a cumulo

.

Accumunari ,a vece communit .

Accurari,accurat izza, funt a vo-

ce curaAccurriri v. curriri -

Accurlaci ,decurtare , accur/ai

laffrata, viam decurtavi...

Accufa, accufari +accvfatio>ac.

cu/.re . funt acauja aftioue

judiciali

.

Acculsi ,Jic.

Accutuf-ri, mald mulftare , ety-

mon non etucec

.

Acutu , acutizza , acutus , acu.

mtn ab acuendo, quod & agr.

, culpis .

Ad prffip. fequente vocali , fi ve-

rb lequatur confona , d. tolli-

tur, lat. arf,heb. bbadi.

Adafciu, fenfim, placidS, vox ab

agendo enata , idem valet ac

ad agit .

Adattari , adattatu , aptare >

aptatus t

A ddattari, laf1are,hc fugere .

AddaKari,laqueo,qui nobis laz-

iu,conftringere.

Adde vari ab allevando , fcu /e-

vaudo , eo qubd infantes in

ulnis leventur, vel ab alendo,ut in fequenti voce .

Addevu, alumnus, ab alendo .

Addiccari lingere , a gr. Aa^<uliebo

,ab hebr. *jnV lacac

lingere .

Addichiari,/(//7/r/;rc v. dica .

Addiiri addictii,ftd)gcre,f?le6lus.

Addiogari^io !u vogghiu addtn-

gari, illum dignari nolo -

Additan .digito monftrarc

.

AJdobhari,adeptis inftrticr*.

Addorari, auro inducere

.

Addormentari, dormtjcere vide

dormiri ..

Addmzari,dirigere.

Addumari , accendere , exara-biso, nam ubi in vulgat- AfhAp. 2 j. 2 . legimus, aocenfa-

enim pyra , arabic& eft, va adv

maru naran, ideft , & accen-

derunt ignem,nobis effet, <5*

addumaru foete.

Addunari , inquirere.

Addunca,ab italico dunquevAdduttari, tu fiare, & lufiari i

A deflo, adefdum ,adej.o»

Adirarfi.irafei, ab ira.

Adoprari^arf opus ducere adope-

Digitized by Google

6operam adhibere l

Adunari , ad anum i feu anaconvenire

.

A durari, adorare, ideft manu ad

os admota, & remota aliquem

revereri, ut cum amicum e

longinquo hoc manus geftu

falutamus: idipfum faciunt ru-

ftici no(lri,dumSs.Euchari(lia

a Sacerdote in Mifla elevatur,

nam dexteram versiis Sacra-

mentum extendunt, dein ori

admovent,& ofculantur,quod

proprii eft adorare , fcilicet

. manum ad os applicare ho-noris ergo .

A ffacciari,/<»c/tfw proferre,c do-mo , feneftra .

Affannu, afaciendo , elucet ety-

mon in vocefandu, quam ali-

qui ufurpant dicentes, chi vaifandu ? pro cbi vaifacendu ?

a fandu fitfannu , ut nonnul-li pro fundu , mundu , dicunt

fannu, munvu, idipfum liquet

ex ipfa vocis fignificatione,

quz nil aliud denotat , nifi la-

borem , & vulgo dicitur , nonc ’ i d’ affannari , non eft , in

quo laboremus

.

Affari,afaciendo.

Affav%ar'fa:igare,affatim agere.Affattu, adfafium, re fatta, con-

fecia, exponitur omnino .

A ficdda, <>/<?//«, affiddari in ofel-

lae dividere

.

Afferrari,ferro tcncrc , idefb

fortiter •

Alfettu, offeftus ab affciendo.

Affmari,rem adf.nem perducere,

& poft curium dicimus •vinni

affinatu ,ideft quafi ad anhe-

litus finem perveni

.

Affini, affuit , quia cognationis

finet tangit

.

Affittari,agr. (pt/rlt/to pbytevoplanto , proprii erit de terra

inculta, que locatur ad arbo-

res implantandas, transfertur

ad omnes locationes

.

A affligere ab antiquo ver-

ho fligo,hoc verb a gr.jrAnynplege

,plaga

.

Affluenza , a fluendo .

Affrancari ,[-'rancorum jure frui,'

nam Huropf i in Oriente Fran-cbi vocantur.hincfrancbizza

Affrcttari, & apprettari, ex vo-cefretto , que a fupino pref-fum , folita convcrfione p. in

f, & gemini ff. in duo tt, quodin grzcopaflim.ut \uVtra lyf-

fa, oorcra. ojfa , Aurra, lytta,oTTa. otia,

Aftrivatu, dicimus illum

, qui

contentiosi aliquid agit , cft anomine febris

,

Affrivugghiari ,frigefcere , co-horrefccre.eft fafebrit initio,

quod eft cum frigore .

Atfruntari.fronte adfrontem lo-

qui,venire

, occurrere, nobis

eft improperare .

A fTuddari v. fudda

.

Affugari .fuffocare ,a faucibut

conftringendis .

A Humari,/»wo ficcare, condire.

Affundari,/»/7</o mergere

.

AfTurcari , c furca fufpendere

.

A flutari, & infutari ,furare ita-

licum

Digitized by Google

Jicqm verbum i denotat ali-

quid olfa&u deprehendere,uti

canes feram aflolent inquire*

rc.hinc noftrum affutari idem

ed,ac canes incitare,ut nos in-

veniant, ac proinde vel latra-

tu terreant, vel dentibus di-

lacerent -

Agata ,acbatet gr. a^arnt ab

eAchate Sicilia; fluvio , ubi

achates primiVn inventus

.

Agevuli, agibilis

,

ab agendo,

hincagcvulari, agibilem feu

facilem reddere -

Agghiaru, arum, voxeompofita

ex allium, & aram

,

quafi ag-

ghiu aru .

Agghiadru ,oleaJter, melius Og«ghiadru

.

Agghiata, alliatum , ab allio

.

Agghiazzari,a^/ac/e, nobisjaz -

ztt

,

gelafcere -

Agghimbari , gibbofum fieri a

voce imbu .

Agghiotta , ferculum allia con-ditum .

Agghiru ,& gghiru,glis*

Agghiu yulliunu Siculi Dores uti

Meflanenfes, Syracufii , &c.

allioru capita vocabant oLy\•3*65 aglitbes : apud Helyc.

ciyAtfia. (rHofofcc • Agli*

dia , allia -

Agghiula Sicularum monetarumnomen , quod etiamnum Nea-politani (ervant , ab Aquila ,

quod e(l Siciliae infigne , fuit

olim monet» Sicula Neapoli-

tanis etiam communis.Agghiuacari,;*»*/ indar fle&i»

Agghiurnari, ex voce jorou lu.

cefcere.

Agghiuttiri,^/«r/Ve , feu glutti.

re ,a fonitu glutglut

,

quemliquor edit, dum pergulamdefeendit, vel a gr. 7A.u£co

gluzo devoro .

Aggigghiari , a voce lilium

,

li.

lium fiquidem,& omnes plan-

ta ,quae caepas pro radicibus

habent, dum luo tempore-*

erumpunt, dicuntur aggig.

gbiari nomine fumpto a gig-

gbiu *

Aggirnri,ingyrum volvere,a gr;

yv§osgyros\at.gyrus *

Aggiu,ab agendo, dicimus, ejjiri

d' aggiu , a gallica voce aage

actas, ab agendo-, ea (cilicet

atas,qua quis per fc ipfum

agere poflit -

Aggiuccari v.giuccu

*

Aggiudicari, adjudicare*

Aggiugghiari, lolia, nobis^/cg-

g£f«»infe£tum e(fe.

Aggiudari, a vocQgiujlu *

Aggradari , & aggradirl, gret-

tum ede *

Aggranfarivcl ingranfari,ungui-

bus tenere - Avium rapaciumrodrum gr. fV/Cctpas rbatn-

pboi dicitur,hinc aggranfari%cd firmiter tenere uti aves ra-

paces (olent -

Aggrinzari v*grinza *

Agili agilis ab agendox qu6d fa-

cili agat*

Agneddu,agnellus ab aguus, gr;

oL/jevOi amnds *

Agmini,angulus gr. yoivCa. go*

via;

sti/a • hinc aguumarip, »n an-

gulo latere.

Agrefta,ab acri fapore, om-phacium,.

Agrb terra in Meflanenfi diftri-

£tu , in antiquis monumentisdicitur de Agrillit; vox agrb

ed agr. dyqos aZr'J* aRer *

rus, fuit olim ob foli feraci-

tatem, maximi vini , commu-

ni agri nomine vocatum

.

Agro, & airu, acer ab S.kos acos

acumen

.

Agrumi.auranttorum genera, abacredine difla

.

Aguanou, uguanno hoc anno.

Agugghia,acus

,gr. an*r aco

*

acumen . Agttgghia plicis,cu-

jus roftrum acutum indar «•

<u

r

, lat. acus, vel acicula.gr.

flzXbvn belone. Agugghiapy-rarrusi ob fimilicudinem cumacu , -nam fenfim gracilelcit

,

8i in acumen dcfink

.

Agugghiata fili quantitas, qua

acum indruimus, italicd accia

un accia di filo, ab ac<r. Agug-ghiata bubulci lignum oblon-

gum ferreo (limulo ad bovespungendos infiruflum

,lat.

aculeata ab aculeo .

Aguriu v. auguriu

.

Aguazino fiifp. Alguazii voxarabica

.

Aguzzari acuere ab acu , vel abacie .

Ai dolentis interjeftio.

Aina » & loa . Avena gr, aiwtaina,& oirimaend apud VoiT.

atfi in Henr. Steph. lexico hac

Voces non Inveniantur r •

A ira aer , gr. drig aer, quod ab

ae» ac fpiro, aerem enim fpi-

ramus*A ira ubi fruges terentur , lac.

area arb arendo,nam locus eft

fummS aridus.gr bahu,A*ri , bxcxmsfinoecbt airi

, nonqubd fint gudu acria , fed

agreftia gr. a>f«t agrsa addifferentiam lativorum , feu

horiendum

.

Aju ab adjuvando, adjutor,mc-

taph. cudos, nutritius .

A jula pifcis aquila difftus

.

A jutu adjutorium ab adjuvando

Ala a/a ab heb. pVy Hbalabafcendere

, nam ejus ope aves

afccndunt

.

Alabadru alabajhum gr. d.\i-

fixfTf°v alabajtron, qubd exeo vafa fine anfis, qua Aaj3/-

labide* dicuntur,ficrent

,

Alariu, heraldu

s

,hybrida vox

ex bero

,

& aldius minifter,fa-

mulus,hinc heraIdus idem cd•c heri famulus , de hac voceiatidim& Spclmannus .

Aladra , agna annicula , quali

aguajlra

.

Aladra, cytifus, alio nomine df*votyuiXov , eo qubd agni ejus

foliis gaudeant, ed adagiumOgni lignu cocipajla,ma nud.du com’aJaJlra.cjus enim ufus

. potiflimfe e*ft in furnis pro pa-

nificio

.

Alauda ,locujla marina e cancro-

rum geoere

.

Alba prima diei pars ab albediL

ve,

Digitized by Google

ht ,fufic enim aer atiefcit J •

Albagfa 4. fyll. vanitas cum fu-

perbia conjunfta , in vita Bea-

< ti Andre® de Galerannis n.a j.

JVavis io albag/a pofita ab

ofto galeispiratarum invadi

-

tut ;dicerem hic denotari na-

•vem velis omnibus ,quatf/4a

funt ,expanfis , a piratis in*

vafam. .

'

.

Albaranu, brevis feriptura, olim

dicebatur vAlbari , nt legi in

quatuor albaranis antiquis s

qus funt penes me in charta.»

bombycina, unius quorum te*

' norem hic apponam: Nobili

StradigotoCiv. Meffaacc Ja-coboHus do Alifio . Supra lu

tinuri di la vojlra albara vi

rifpundufillti undi vui dicbi-

ti , cbi vuliti , cbi uuu bomu‘ venga per ebiafcuna opera di

.

li burgifi ,per vidiri li fervi-

di di li diHi burgifi , item di

zd eu sb multa contentu , cbi

vtgna unu horna per chafcu-

na opera > e di zd fidu a cui ,

itbi veriti. Scripta in forti- >

. iitio MUi 1. M. XV Ind.

*-in exteriori parte erat inferi-

• ptum AI. ba. ri. & dift® fthe-

• d*, foris habent, Al. ba. r&.

Alburi, prima diei pars, albor,'

Alcanzari, adipifei , hifp. al-

Acanzar, \

Alcova.camera interior lat.zeta,

feu diteta vox arabica ex heb.

fifjn chava , feu chovo ab-

lcondi , cum articulo al Ara*

• bibus familiari •

fAlfcrl, (ignifer; eS roce arabica

feras vexillum cura articulo al.

Alga, & alica, alga a gr. dXOidbalictijvel aAuxa balyca (ai*

fa tmarina .

Aliis,advetbium difcriminiacau*'

fa ab alias accufandi cafu no*,

tatur accentu in ultima , unde

imperiti Leftores illam legunt

cum paufa in a finali, putantes

accentum ibi politum Ioni cau*

fa,quod longC di itat a vero ,\

legi ergo debet cum accentu

in prima fyllaba ,ut

‘Domi-

nus , filius .

Alienari ,alienare ab alienus £

quod ab alius, hoc vero a gr,

jtMos alios alius . «*

Algebra ,atgebra virorum pre^

,dantium (cientia, ab heb.

Geber vir . .

*

Alicci, fardx (ale. Condit* t bal.

leces . -•

Afifu,dicimus<3*paneazymo.gr/.iXucos alyfos , non folutus ,’

• nam fermentum raafTam inter*,

-no motu diflblvit,pania ver6

, fine fermento,vft qaafi ligatus,

: nec digedioni aptus. .1 :• ..

Alitu ,halitus a verbo balo, cn*

compofitum exhalo . '•< \Allagari ,

inundare indar lacSs*

AHampari, fulgure, quod grxcfti

AifJMUt lampoe dicitur, cor*• -ripi <

.

Allandunafi,inter alias reorunU’ poenas elt, illos collari ferreo,

. quod nos landuni dicimus

,

vincire, & ad multas horas in-

; tuentium ludibriis exponere £.

B hinc

• t i

Digitized by Google

hinc esato voces, ellandm-

natu, allanduBamcntu,hi*de-

Dotamus diutinam moramCum aliquem fruffraexfpe&a-

vimus.tunc enim dicimus'//#!*

n'wi /arans allandunatu s

Allanzari v. lanza .

AUapar i, qf*«* more in aliquem

infilire ,

Allargari v. largu ;

Allafcarl , laxare «

Allafciari, funiculo ligare , funi-

culus Italis lajfa , nobis /q/cia

dicitur ,

Alia vancari v. valanca .

Allazaari, & addazzari , laqueo,

qui uobis lazzux quidquam li-

gare.

AU eanza , a ligando , hinc liga,

& alligantia vocea barbarx ,

lat. fccdus

.

Allegari uti Caufidici folcntraU k

legare .

'Allegoria gr. «jMirycfftl «l/rw;

gar/a. c*

AUegru, allegrizza, allcgramen-ti , alacer , alacritas, alacri-

ter , a gr. aKft* adacryt %

ideft fine iacrymis , nam Icti

funt fine iacrymis

.

/llcntari, leotefcere,a voccj

lentus.

AUcrta , hac voce vigilum prtt.

fcfti excubias, ne dormifcant,muneris fui admonent, ut are-

Sii fint , neque ad latus femetinclinent, unde all’erta,nil eft

aliud , quim ereSli ftent , ita-

licd rrfo ere&us

.

AUeftirijnob» eft expedire, non

convenit fignificatio cum lati-

na voce lepus, que elucet in

ejus compofito Juble\lus, ut

jubte/ta fidet , ideft infirma,debilis «

A llettari , allicere ,

Alletticarift.diu in letto jacere*

Alliffari . muicere , demulcere agr< «£A,n$c alipho mulcco

.

AlIignan,ptopri£ eft in lignuns

converti, lignefcere , arboresenim ab initio funt piante ,

temporis ver6 decurfu ligne-

Jeunt .

Alie vitari , levem fieri , dicimusde pane

,qui ex fermento fit

levit-

Alloggiari.hofpitio, quod Gallis

logis dicitur, Italis loggia, ait-,

quem excipere .

AUordari v. lurdu .

Allubita , ita efclamant pueriludentes, cum aliquem ex in-

fperato prehendunt , verd di-

cendum effet Uiffubita , & of.Jubilari , ideftJubilo,Jubila-nti comprehendere.

k

Allucchiri, dementare, infanire,

ex voce loccu , ideft intanus .

Allucinari, balueinari, /ac» f

perftringi , alii icribunt balla-

einari duplici //,& ipfis figni-fieat a fcopo errare , a vnm .

hallux,qua venit digitus ma-

jor pedis,& in hoc Icnlu effet,

digitum , feu pedem in offen-diculum impingere , translativerb errare .

AJlunatu

,

lunaticust qui morbocomitiali laborat, qui fit ia

Lu-

Digitized by Google

La/ta quadraturis

AUungari ,longum facere y.

longu

.

Alluntanari v. luntanu

.

Allura, ideft illa bord , allura Fi

rBccliifi,#//d hora fuit Eclipfis.

Alluftrari ,a lujtrando .

Almenu, ad mitius

.

Almiragghiu ,uidmiraliutr ab

arab. voce cAmlr , Dominus ,

Praefcflus. Dufrefnius in hac

voce dicit, Primi autem ita^»

Jfummos claffium juarum pra

fecios oppellajje videatur

Siculi.

Almutiu ,almucium , almucia ,

& armutium , Canonicorum-,

vellis, qua caput, humerof-

que tegebant, a voce armut

ideft humerus

.

Alofiu, illum vocamus, qui aliis

de certa re, quasque ad ipfum

pertineat, loquentibus.is tam.

quam ad fe minim5 fpeftet

,

nefcium femet fimulat , tunc

dicere Mcmxxs,guarda, cornu

fifd alofiu , vide ,ut fe fingat

extraneum, hcc vox eritagr.

• xMoipunV allopbyh , extra.

neus, aliunde genitus»

Aloi, aloe gr. dXor\ aloe.

Alofa, alofa pileis,aliter clupeae

Alpi» alpet a nivium albediae.

Altari, altare,quafi alea ara. .

Altea, aJtbats, gr. ti\§x(cL

tbaa a medica virtute, qua

pollet,gr. cLk$,x(v&v> abb*m

aio eft mederi. <

Alterari, alterare, ab alter.

Mtercarj,cum altere cStendere.

II

Alterigia ; alteru, 'altum fapere,

elatio, elatus.

Alternari, alternit agere.

Altiflimus, libclli.fupplices apudnos ita abfolvuntur , Et ita.*

Jupplicat ,ut AUifiimus &c.

hanc claufulam in antiquifli.

mo libello lupplici ita perlcri.

ptam legi: Et itafupplicat,ut

Altijfimus Majeftatem Ve.Jlram confervet per tempora

longiora , ^

Altrimenti , aliter , nota, quodomnia adverbia, qus delinunt

in menti, ut chiaramenti, dul.

cementi &c.omnia funt ex ad.

verbio latino, definentiam ve*

rb illam,menti,efc vocis pro-ductionem nobis ufitatam.

Altu, altizza, altus,altitudo ab

hebr. Vy bbal

,

a rad.

Hbaldb a1'cendi t.

Alvarettu, alveolus.

Alumi, alumen,a gr. aA bal»

me, fal fcdo.

A Izari, in altum tollere.

Amarantu,flwartf»r».t, gr. aVui-fxvTni arnaraatvs

, quia npamarcefcit

»

Aniari,imuri 8tc. amare, amor*« ex heb» Di* Atrr, feu Em,n»a.ter , tnatns enim verus cfl

amor.. »

Amarn,iMMrxr,ab heb. ^ mat\amarun lefle , vel a chaldt

vetarer > «»«r**-*fecit* . .

'

{/Amsredda, veribs moredda, bi-

gella ex foliorutb nigrore no-

mea habens , aliodomine /Cg*

^ » jLeu**

Digitized by Google

ii

. XcLv&iOV rnthatbio» , flo»,

niger

.

^marena, fractis ex genere cea-

1 raforum,eft ab amarore.. ^

Amazorti, amazenesgy. s/uaCo*

ytfib o, privativo i «i /UoKjO*• mazbs mamma , nam dextra

mamma carebant

.

Amburu ,cammarus, & gamma-

rus,znimal marinum e locufta.1 rutn genere , hinc ambariari,

eammari more retrorfumper.

' gere.

Ambafcia, refpirandi difficultas,

• a voce ambages .

Ambafciata, ambafeiaturi, le^a.

tio , legatus , de etymo non*•'> conflat.

Ambiguu , ambiguus , ab ambi-

gendo,quod a voce ambi,ideft

\ circum,& verbo age, ideft cir-

cumago,aliquid nimirum.,

quterens

.

Ambiri, ambizion i, ambire ,am-

bitus,z verbo am^^ideft am-bi eo, fcilicct circumeo, ambi.

• fiofi fiquidem in omnem fe

i partem vertunt, ut voto f*u*

antur.

Ambra fuccinum ex sthiopica

voce *>3jy Hbaubar balena,

quhd ejus femen crederetur.

'Ambretta,c>a»«/,flos ita di&us,’• qubd ambra odorem reddat. *

Ambrofia, ambrofia Deorum ci-

1 busjgr.A^ferfotjlw’*?»^^£%.H(lporos 3

quam nullus

• habet mortalium.

Amenta ,mentha gr./u-JV-S-n mite-

- tbe,inde & meutajtrum amcn :

taftra. .

Atnenu, amatnut, qubd locus fit

a me: .40us dftans, ideft,qubdturbanis curis fit vacuus .

AtucuOu. iimetby/lus

,

gr. d/jui-t,

' ^U<r7cs amctbyjtos, qubd

. ebrietatem (edet.

Amicu, amicizia, amicus, amici«tia,ab amore, qui amicorum Y

? verifli matertera

.

Amitu, amylum gr. aVuAej^aba privativo ,& /u.ii\r\ myle^>mola, eft enim farina.non mo-la, (cd maceratione parata.

Ammaccari v. maccu.Ammagghiari, nobis idem eft,ac

ftupere.ex gr. a/taMe amat*la manipulus ,N»tciculus, inde

a/U.dM/c>’ atnallion funis adligariUos manipulos, hinc pro.venit vox maggbia,qukte am-

tnaggbiari idem eft, ac liga*

tum erte.

Ammagghittari, ex voce mag-

gbitta .

Ammainari, vela demittere*»;

verbum dedu&um a portuAlain&iu Illyrico, cujus in*

greflus difficilis ob tres fcopu.

los , & arens cumulos, quareopus eft nautis ,uc vela demit* .

tant.

Ammaifari v. maifl

.

Ammaiftrari v. maiftru.

Ammalatu , infirmus , ab hebr.’

ni>Dxy *Amala,languidum ef.

je, tnue promanant voces ma-latia, malu

,

&c.

Ammandaliri, dicitur de eo, qui

ex inopino cafu obftupefeit ,

hanq vocem habes in Hcfyc.

a/aolv*

Digitized by Googk

* dWtofa. \V/ .quam exponit

a<p«w'<« > /3Aei*7a.'r tfj//, evanidum reddit, noce/.

Ammannari,a voce manus,

&

no-

.'tat aliquid promptum, & ad-

. manum habere

.

AmmanCari, manfuefaeere, vide

- manfuetu

.

Ammaraggiari v. maraggiata.

Amroargian v. margi.

Aramarinari,dicimus de pifcibus,

. quos aceto condimus, vox du-

: £ii a murtui*, qu* ia cadis

cum aceto fervantur ,hinc

vox effe debet, Ammurinarix

/ ammnriseatu .

Ammaffari, in majfam reducere.

Ammataffari, ex voce motaffu.

Amraazarari v. matara.Ammazzari,vel erit a voce maz-

, . ea,quam vide,vei’ a maUauid.Ammazzuoari v. mazauni.

Amraendttla . amygdala

t

arbor

gr. ot/au7^aA.n amygdale.

Ammettir» , admittere- a verbomitto.

Amminazaari, minitari, ab heb.

JJJO Manat

,

prohibuit,quodplerumque minis fit.

Amminnaliri,/ncw>«r#,uti v«-

• tulaxum mamma ibleot

.

Ammirari, admirari.

Ammittu , amittas prima Sacer-

• dotis rem divinam faturi ve*

r ilis , ab amiciende .•

Ammoddaci, mollire , ex voce_»

. moddu . ... >

Ammolari, eft de cultrorum-.

scie,quae ad lapidem molareib

!$cuiiur, ..."

Ammonirl ,admonere a monen-

do,quod a gr. fjLtfAvnfAi mem-»rOT#,rccordor,admonemus (i*

quidem , cum aliquem fuiof^

ficii memorem facimus,t

Ammorbari.ex v.morbu.

Ammortari , dicimus de igne i

cum extinguitur ,tunc enim-*

moritur.

AmmHeciari , ammucciatu, am*mucciuni ,

giucari a 1’ammue-

. ciata. Inter alia felis nominatItalis , Siculi fque eft vox mu-

cia,qua catam vocamus diccn,

tes mucia mueia, ab hac voco

promanant fuperiores voces ,

qu* nobis idem valent, ac la*i

tere , abfeondi , felium inftar,

qu§ in doraorum angulis deH—

tdeunt , hinc ammttcciarifi

idem eft, ac ingastarifi.

Ammugghiarift,mulierem , feu

uxorem ducere

.

Ammuinari.ftari ammuinatujva-

lent animo triftem effe,ex hifp.

voce mobtna, ieu mobipo,qu»valent bilis, faftidmm, nautea.

Ammuatunarr, caput humi incli-

nare, ut arietes, muntuni ptt*

gnaces folent.

Ammunaeddari.ex v. munzeddu.'

Ammurrari , tuum grex noftria

dicitur murra , mna murra di

,porci,hinc verbum amv.urra-

ri , fuum modo progredi.

Araijsurfat», de vino fuavi, muU''fum .

Ammufcatu, color mofebum rd• ferens » -

Ampiufciari ymmfcia*

A®:

Digitized by Google

Ammuflari vjnafTa.'

Ammutiri, mutire v. mata.'

Ammuturrari,nobi» eft lethargo

corripi , dormire . Hifpani di-

cunt amodorriar.

Amoddei funt arbores,qu* inci-

to liquorem exfudant,quem

nos manna dicimus,lat/raxi-

0«rr,e(l a gr. /uceXlx melia fra.

Jcinus, a voce taeha corruptieft amoddei.

Ampudduzza, parva ampulla a_,

gr. x6/jc<QoAuI; pompholyx

,

bulla

.

Ampulletta,horaria clepfydra, (i

aqua (it inftru£ta,fi tamen are.

. vA,clepfammium, grecg nimi.

rum voces xAevJ/U^f* > c/f-

pfydra

,

xAe4»flt/a/<wev j clf.

pfamrniou .

A mu, bamus

.

A muzzu ,dari la robba a muzzufine menrura,italici a muccbio

Anatomia, anatome, gr. aVars»/ten, anatomi feftio,

Anatra, anas, gr. wtyffa. nejfa ,

feu i/nTTa. netta, a verbo /te»

neo (undum pergo , avis cnuneft aquatica

»

Anaticchia , naticchia, anaticu -

la , mobile lignum, quo fene-

ftras claudimus, ita diftum_«,

qu6d mobile hinc inde fit , ut

anaticula, qu* dum incedit

,

hinc inde defleftit

.

Anca, coxendix, coxa

,

gr. R-y-X(i)V ancon »

Ancora cum accentu io antipen.auctora, gr. ei’yHV(A ankyrO,ah dynuAop aukylou curvum

'uncoraggin , veftigal pro Ja-

£lu aachoras

.

Ancora cum acc.in pen.bac boripro etiam.

Andari,«r*,vel a gr. tLttrtiot,au.

tiao, occurro, vel ab anus po-

ftibus, quas in lateribus ollio-

rum funt , vel ab eadem voceAntes, que denotat vinearumordinem,feu viam,unde andumtri priits fuit ire per vinearum.antas, feu ordines, poftea we«

rb vox ufurpata ad quamlibetitionem » >

|

Anditu , locus, quo itur. -a /

Aneddu,annulut,ab annus,ideft,

circulus.

Aneurifma, aneuryfma gr.aVeuA

fVtf/uu. aneuryfma , dilatatio

»rteri£. \A nfa,dicimus •vinni Un anfa cau-da,arabic£ tanfated inlpiratio

anhelitus, ex rad. nefefeanima.

AnRbiu, Umpbibium . gr. cL/jctyl*

(i/oy amphibion,quod in ter-

ra vivat ,& aqua ; ctju<pi am.pb)

,utrinque

, & fifos bios,

vita •

Anfrattu , onfratiut

,

a frangocum particula an

, quafi vi*fra& io.

Angamu, reticulum pifcatoriumferro inftru&um

,quo oftres

colliguntur.Hefyc ya.yydt*.r\

iv &ol tcAfUf crX/vd.yvno' t rei

CVTpeeC.gangomc Ui quo pl-

Icatorcs oftrea colligunt.

Angaria,gr. a77fitffot angaria,

perficum vocabulum ,nyyeo-

Digilized by Google

tiVtfM engareufan » Matth.

27. 2 1. hunc angariaverunt »

ut tolleret crucem ejus .

Angelu» Angelus, gr. <£ 776*05angelos idcd nuncius.Syrauu*

fiia Diana nlim difta angelus .

Hei. a77£*ot» fufxHovctottluj a'an/uv Xeyovtrtv^y ra.

cutii Dianam angeium vocant.

Anghidda ,anguilla, dimin. ab

anguis, gr. encbelis.

Angioja.farda lale condita, galt.

ancbovas.

Angonia,angoniarfl,aliter agnu.

ni,agnuniarifi; angulus ,in 00.

£«/»> latere , a gr. 7cov/'x £»•e/a angulus .

Ar.gulu, angulus a gr. a7«uA<75anculol curvus .

Angunagghia, ab inguine .

Anguftia,«0^0///a,ab angendo .

Anima»/ gr.avg/uos awemoiyrcn-tus,qubd fl-tus, fcu ventus ef-

fe crederetur

.

Anifu , anifum » gr. «»»•

^/c» , fimpliciter dicimus a»a-

feddi , anifusn faccharo con-

ditum -

Anitu , anethum , gr. animoranetbon x J' tf ro am $hv %qubd furiam cit6 crelcat,her-

ba eft fceniculo congener.Annacari v.naca.

Annafari v. nafu „ nafofvfpco~dit adunco.

Annali racari v.aftracu.

Annegart,y»^wer^rrff,apud He-fyc. legere eft, ivr\iov enieon,

hanc vocem ibi interpretatam

lego e^At/^/W/undum pe-

tebant inflar urinatorumihinc

liquet annegari e (Te fundum-,

petere, ac proinde lubmergi.

Annichilari , ad nihilum redi-

gere.

Annidari v. nidn.

Annigghiari, nebutt jnvolvere^

Anniricari, nigrum reddere.

Annifcari,e/ctf hamum inflruere.

Annittari» lavare a gr. yfzrrc*

nipto lavo, graecum adagium

A;af ra*"-

num lavat

.

Annivari, nive frigidare.

Anno}ari , naufeam creare.

Annorbari, orbum facere.

Annottari, noriefeero

.

Annu , annus , a gr. eyyoi eunoseadem fignificatione

.

Annullari.a voce nullus.

Annunziari,nunciare a nuntius*

quodagr. y£os neos novus»nuocius (iquidem novum ali-

quid refert» joleph Scaligcr

autem dicit vocem nuntiusefle Syracufanam » eo modo »

utab gy g’'0*5 cft QvyxCx un-cia » ita a yios »eos fit nun~cius .

4

Annuvulari, obnubilare.

Anfa» anfa auricula eft, qua vafa

prehendimus » ah hebr.

Ozen auricula * translati va-* ri aw/a,eft occafionem dare .

Anfari,anfiet&, anxium cffc t an^frictos, ab augendo.

Antemurali» propugnaculum-. *qubd ante civitatis muros fit.

Anti,fune vinearum ordines, di-

cimus\cbijta Vigna daWOrie-

ti

Digitized by Google

, ei bd 1 6. M/itiy da Meata for

au feri nd' bd 2 a. vinea h*cab Oriente habet 16. antae , a

M eridie ver6 ex. alio nominev ocantur Porta. v. andari.

Ant'chicX, ant>quitatt ab ante^

uam antiqua, jam antea fue-

rint.

'An f'cipari, anticipare,idefto*.

te capere.

'Anti cof.i , cordis paffio , eo qubdin praecordiis fit.

Antifona, antipbona, gr, £vrt«

<P cavos (tntipbonos

.

Pinx.\mon\\itantmonium, de ety-

mo nofl conftat«Georg.Agric.obferv. de metallis, Stibiin^.Officinis nefeio qua appella-tione Antimonium .

Antinna, antenna , ab oanidefi

circum , & tendo , qubd circa

ipfam tendatur velum .

Autura ,pauli ante, ideft antt*

boram.Anu, anus, ideft circulus

.

Abzalora, fru&us ex mefpilo-

rum genere , arab. alzarur in

hift. gener, piant. Abela f.88.

Rabd ta Szaardra terreno

delftAzzarolo .

Anzi,adverbium augendi,ab an.

'te,

e

a enim,qug antea fuerunt,

'procul dubio au&a funt, hoc'etymon magis elucet in fe-

quentibus vocibus

AOZianU, anzianiti , ab ante t ita

vocantur natu majores

.

AP»,opiJtqu6d primb fit fine pe*

dibus . Georg. 4 . Trunca pe-dumprimi

,mox & Jtridentia

pennii." -

A paffb apaflTu , lentifvrefaffttad pajfum , incedere .

A penapeni, vel a gr. i^nMvnsestapimis repente, vel a la» *

tino peni.

Apici, apex. v. VofT. in v. ApioApoflrofu, opojiropbut

tgr-dysl-

0*7

£

c<pes apojtrcpbos. *-

Apparaggiari,parem facere *

Apparentari, v. parenti

.

Apparenza, ab apparende; hinc

appariri .

Appareari,appartamento,appar-tu . Voces derivatas a nomine \

partijnata ita vocamus $dlumpartet

, vel jus alicui privati-

vi quoad alios conceflum

*

AppartinHri, pertinere ,

Appattari, pacifei ,a voc«_i

paulum.Appellari , appellazioni , appel-

lare, ad Judicem fuperiorem v.

provocare.Appellu,& appeddu,fonus lugu-

bris Campanarum,quo Cle«1

rus ad funus appellatur .

Appendici , appendix »penden-do, qubd alii rei appendatur.

Appennini , atpes penuinx , uti ,

atpes cottix, rbetix &c»Apjicftari,pejie inficere v.pefli.

Appetiri, appetitu, aliter pitittu,

appetere, appetitui.

Appettari t pcttorc ad pettutob-fiftere, hinc

Appettata,locus arduus,ad quemafeendendo pervenitur , eoqubd adpettus fit.

Appicari,idc(t de pertica,quf pi-

ca dicitur, fufpcndere

.

Ap-

Digitized by Google

Appiccican, a P,,e-.

Appigghiari.idem eft, ac radice*

agere ,dicimus etiam de pul-

mentis,cum oli® fundo adh{-

ferint ,ac fi radices egifle vi-

deantur , vox eft ab alia voce,

piggbiari .

Appilari ,oppilare idem eft, ac

claudere, obftruere a verbo

pilo, cogo ,denfo , fpifTo •

Appinnicari v. impinnicchiari

.

Appizzari v. pizzu ,appizrarili

pedi,pedes figere .

Applaudiri, applaufu, applaude*

re applaufus

,

a plaudendo .

‘Applicari ,applicare

, a plicii ;

nam plicx plicit adherent

,

plica vcr£> agr. 7i\in(a pleco

ideft nefto.adnefto.

Appoggiari, & appojari.ex vocepodium,deqna vetus Vocabu-

larium apud Martinium ita-,

habet Podium baculus fuperquem innitimur .... unde&podium dicitur , ubicunque.

^

innitimur .

Apportari, apportare.

Apporta, lufici apporta, appoftti

ideft con fulti» feci

.

Apprendiri, apprehendere.

Apprcffanu, inteftinum apexabo,

ouit .

Appreffari, appreflii , a fupino

preffum verbi premo, id enim,

quod alteri proximum eft , il.

lud veluti premit,

v

ide appret-

tari

.

Apprettari, a prejjut, duoj(f.

in.,

duo tt. uc plurimum conver-

tuntur, ut ^‘scAao'0'flt tba-

„ _ .»7 *

lajki *, $lKdLV*U thalotta”,

ocrea. offa » oria. otta.

Apprezzari, ex voce pretium .

Approfittari , proficere v. pro-’

fitttu

.

Appropriari,proprium facere,v7

propriu

.

Approflimari, a voce proximati

v. profiimu

.

Approdari , a prora

,

qua navis

ad litus appellit

.

Approntari,promtum facejej*

v.prontu.

Approvari,approbare,v.provari

Appuntari, a voce punitus : pro»

pri£ eft, cultris , enfibufque^

acumen educere : dicimus up

puntari lu tetnpu , cum deuj

pun£lo temporis condicimus.

Appuntiddari ,aliquid fulcire

lifi

gnis ,qu* vocamuspuntiddil

Appuntinu, appuntu, dicimus de

re ,qua: cum aliqua ufque ad

punitum congruat

,

Appuzzari, eft de eo , qui iaccJ

dendo deorfum vergit, quaft

in puteum refpiciat.

Aprili , ab aperiendo , tunceniiri

terra germinafeens aperitur

Apriri , aperire, a verboporioi

Aprocchi ,carduus ftellatus -

fc

'

qubd comefus fomnum fuget,*- & proinde oculos aperiat

.

A pulu , dicimus ovu apu/u, quode gallina decidit ,

antequam.»

tcfta obduruerit,e %r.a.7r\oot

aploot fimplex , translati

eo,qui inconfideratt loquitur,

dicimus jetta li paroli apuli

aputi , verba Gmpliciter pro*

fert. C AquU

\

Digitized by Google

Aquila, a fufco, fcu aqui-

lo colore, vel ab acutjffimo yi-

fu , ex gr. a«uAens akuleii

acut6 yidep*

Arabia ,arabia, cx nigro colore

heb. Hbereb vefpera-,corvus

.

^r*ngiu, cx aureo colore , au.

rantium .

'Arari t.qupre^ ex gr. eipoat aroot

pro eodem

.

Aratu , aratrum ,gr. d!porqcVi

arotron.

Arbafciu, pannus e lana groffio.

. ve ex heb.jQltf Arbaab qua.tuor , quia nimirum (it c Iqna

. quarti , fcu infimi ordinis , fi-

cuti pannorum funt plura ge-

nera,primi , fecundi ordi»

n is &c.Arbitrari, arbitriu, arbitror, ar-

bitrium .

Arburu , arbor , vel quod in ar-

vis fit , vel ab heb. 3** Abinferto r .

Arcanu, arcanum, de re fecrcta,

quali in arca fervanda .

Archibufciu , ital. archibugio,

arcus perforatus, fumitur pro

fiflula ignivoma .

Archimandrita, gr.A^^^xv-tPpirns Arcbimandrites Pro-

fui in Ordine Bafileenfi , ia-

|quo Monafteria mandra; vo-

cantur,& qui Mandra; pra:cd,

dicitur Archimandrita , hoctitulo in Sicilia,& magna Grg-

cia infignltur Abbas MagniMonafterii Ss. Salvatoris in

.. lingua Phari , feu ia idhmo

portus MeffanenGs , qui in Re-gni Comitiis primum pod Epi-fcopos locum occupat

, & jusdicit in ampla Dicccefi

, quasvocatur ArcbimandritatutMefiancufis

.

Arcnitettu , arcbiteclus, gr.

XrrfaTow qrcbitcfton fabro-rum prsies .

Architravu denotat illos lapi,

des , re£los indar trabis,

ui antis impofiti portam con.ituunt, ieu claudunt , ex ar-

cu, & trabe ,nam porta; com-

munes domorum ex parte fu.

periori habent arcum

,

qui aq.tis innititur

,aliquando ver6

arcus lopo trabem rettum ha-bent, uti funt Ecclefiarum-.

porta;, hinc enata vox r^xebi-travu

.

Archiviu, & arciu 3. fyll. locus

publicus ubi afta confervan-tur,e gr; oLfX.aor arcbion, vel

qubd magiitratuum fiteuria-»

vel quod antiqua monumentaconicrvct. ^,7

Arcimifa, ortemi/ia herba, a_.

Diana grscis A!'prt/LUS arte,mis nomen habens, alio nomi-ne matricaria

,qubd mulierum

matrici medeatur

.

Arcova, v. alcova

.

Arcu , arcus, tum Fornix , tumJba 11 i fla

,qua fagitte jaculan-

tur, cll etiam Iris, ab arcendo.

Ardica , urtica, ab urendo , ita

ardica,ab ardendo,ve\ ab & p-

(Pjs ardis, quod ab Hefychioexponitur clkis abis, aculeus,

ob

Digitized by Google

ob aculeos,quibas eft armata.

Ardiri,vcrbu.n ardere ab ardeo,

quod ab aridas, ea cnim.qu®

ardertt

,

fummd funt arida .

Ardiri, & arduri, ardor,pro au-

dacia dicitur per metapho-

ram.Arenga ,halec,cis & /,in r,abeun-

te, intcrjefto n, areng ,inde-»

aringut.

Argagou,vas ad excrementa gr.

oLvOLyxduov anankxon ,ideft

necctfarium.

Arganu , ergata x ,gr. g'f>ctTn

ergate machina tra&oria Ar-

chimedis inventum.

Argarift,gargarizatio,* gr.7xf-yxfi^a gargarizo .

Arg-lia dicimus de re,qu® fum-

mo eget labore ,gr. iqyxffia.

erga/ia .

Argentu, argentum a gr. olfydoargdn album

.

Argentu vivu dicitur ob fuam_*

mobilitatem,gr. u*J'

f

dpyuposbydrargyros , ideft argentumaqueum.

Argini, agger , eo quod Gt terra

• aggejta.

Argumentu,argumentum a ver-

bo arguo,quod a gr. cLfyoo

argit/ clarum , nam arguendoveritas Gt clarior*. . .

Aria , & aira, aer, gr. clnp aer ,

quod a verbo da ao,lpiro,nam

aerem fpiramus.

Aridu, aridus, ab arendo.

Arieti, aries, a gr. dpirluj orfen,

mas ,aries enim eft vir gregis .

Arietta,cantio dulciflimis modu-

lationibus concinnata, in hift.

Ind.Occid. Petri Martyris,ubi

fermo eft de Infula Spagnola^.

habemus , ejus Infui® Cacr-

quos doceri quxdam carmina

apud ipfos difta Areyti,allu-

dit noftra vox cArietta .

Armacia, maceria litcrarunL*

tranfpofitione , eflTe etiam po-

teft a gr. ermakes ,

quam vocem Helych. reddit

eu tiQoLAoi 7T6Tfou > ideft/>r*.

trx /n mari eminentes ,

Armari,arwe, ab armis, feu hu-

merispendeantjflrwa fiquidem

ab armis peadent, uti fcutum,

enfis,&c. qu® armorum nomi-

ne veniunt, hinc artnaria,ar-

maru,fkc.

Armentu, armentum, qazCi ara-

mentum ,de animalibus,quibu»

ad arandum utimur

.

Armonia, harmonia , gr. d§/xo-

v(x harmonia , ab d'%a baro.i

nefto jungo, eft enim concin-

nus notarum, ac modulorum^nexus.

Atomuaroma^r.dfa/UA arontal

Arpa, barpa, qubd carpo ,feu diw

gitis ejus chorda pullentur ;

vel qubd fummis anguibusquafi rapiantur, gr. dfn&Zavharpazin rapere.

Arp\z tbarpyia, gr. dprrtjcu bar.

pyia,»b afzratftr batpazitLa

rapere.

Arraccamari v. raccamu.Hic nota,verba naturi fui in-

cipientia a litera r , ex noftr®

lingua proprietate aliquoties

C 2 effer-

Digitized by Google

/

tS. .. .

efferri cani geminor pr»pofi«'

to a,v.g. arraggbiari,ex rag

.

gbiari, arrendiri,arrafeari

,

cx rendiri,rafcari

,

quare hae

voces.fi in hac ferie non repe*

• riuntur.erunt in litera R. -

[Arragghiari v.ragghiari.

Arraggiari, rabire, & rabere.

Arramari.arramatu.dicimus de_*

cibo ,qui fi coquatur in sneocacabo intus flamno minimSobduflo, aris amarorem con-trahit,& tunc dicimus.x^rra-

• tnd, «ruginem contraxit.

'Arrancari, dicitur de contentio*

ne, ac impetu,quo aliquid mo-limur , dicimus fici an arran-

sata, voga arrancata, arran-

tari lafpata : de etymo nou* conflat

.

{Arrappari, rapere ,faeci arrap•

pata, ob rugas,qux venufta-

t tem rapiunt.

JArrafari , radere , a gr. f*acT/0Srbadiosfacitis , nam ca

,qu®

. raduntur facilia, feu levia.,

fiunt

.

Arrafiari ; arrafln , remanere, abhifpanica voce atras tdefl re-

,tro, hinc ipfis atraffar , retro

manere, hinc etiam noflrum^arraffari.

Arrazzicunari v. razzicunar i

.

Arreri,& arreta,retro.

'Arre(lari,cKpas, a Ilia, pifces, in

reflem ligare.

Arreflari , idem ac reftari , a re-

flando.

,Arri» dicimus la parola ovi ceu-

. tu <7rr/,unumquoque verbum

centum habet facies , vox di-

minuta a regula idcil iinea;de

* pila lufaria,quando trocho lu-

dimus, dicitur lapadda i arre -

ri l‘arru,pila non efl adlmeamcu trocho,fed retro ipfum efl.

Arri.hac voce muliones incitant

jumenta, ut grandiori paflu

pergant,vox ipfifiima grasca

tff 6 errbe, idefl pereas, dici,

mus & nos adagii loco , arrimula zoppa

;hac formula ufus

Homerus 11. 6'Vf<e KttHri

yAluin Errbe bakegtene,pe -

reas mala puella.

Arrifriddari,/r»ge/cer#,a frigo*- re. v.friddu.

Arrimazzari ad hujus vocis, fen-

fum perc ipiendum.tran s Ic r iboverba Pranciofini in Oi6lion.

Hifp. ad vocem Remejon. Re*

mefoH 2 termine di cavalia

-

rtzzt , e vale la parata , cbe>fd il cavallo,quandofijafer

*

mare net maggior impeto , e.

furia dellafu a camera ; exhoc liquet ,

quod tunc equesob pricconceptum impetunu.humi fumma cum violentia^,

flernatur ; idem author in vo-ce Stramazzare hsec habet

,

gittare mpetuojamente a ter-

ra,in maniera

, cbe ilgittato

repi sbalordito , e quajt privodi fentimento, ex his ergo vo-cibus remefon,ve 1firamazza

-

re enatum verbum arrimaz-zari, cui nos lubjungere loie-

mus vocem terra,iArrimazzb

in terra humi impetuos£ lira-

tus fuit. Ar-

Digitized by Google

Arrlmbari.vox nautica,hac utu-

tur nautae ,quando cominus

pugnant, & navis navem ag.

greditur.eaque potitur,erit a_.

voce rombu rhombus , idcft

gyrus

.

Arrimurchiari v.rimurchiari.

Arrinari ,dicimus arrinari la j

mula , cum jumentum poft re.,

net capiftro trahimusjdtcimus

etiam de navi cum in arenofa

incidit loca

.

Arringari,ab italica voce arrin-

ga,idefl declamatio^ unde at-

tingari idem e it, ac concio»

nari.

Arrificart v. rificu

.

Arrifinari v. firmi*

.

Arritirari v. ritiru.

Arrivari , idem eft , ac ad ripam

pervenire

.

'Arriziari,idem eft, ac prae frigo,

re » vel timore fieri ficut Heri-

cius Rizzu ,qui prae timore in

orbem glomeratur , & fpinis

. horret , nobis etiam in timore

capilli, atque pili arriguntur ,

corpufque horret.

'Arrobbari v.robba.

Arroccari.eft alicubi immobilem

effe uti rupem rocca .

Arroddari.in rotulum defcribi,v.

roddu

.

Arrogari,acrogasza.arrsga rr^>.

arrogantia, plus jufto, aeni*

mium fibi tribuere .

Arrotari, ad rotam agere.

Arroddari>eft in orbem conVol-

vi cx voce rotulus , unde gal-

beum roultr% ideft gyrare.

si

Arruggtari, ex ruggia, rubigo.

Arruinari,eX ruina.

Arruncari, runcare, ex runca.

Arrunchiari ,in orbem contrahi

inftar runc* •

Arruodari, ex runda. v.arrun•

zari

.

Arruofari, ronebiffo. v. runfari.

Arrunzari; Galli ex voce rotun •

dus fecerunt rend, unde enata

vox ronda,(exx runda,hinc eft

rundari, 8c arrunder$,8c quia

^.plerumque in «.convertitur,

ut liquet in Hordeum erzo, Bl.

dinum, Vizini,medium mezo ,

ex voce rundori ,feu arrun-

dari eft runzari,arrunzari.Arrufciari,modici aqua roris ia-

ftar adfpergere, a rore.

Arruflicari,r*£er*,a voce ruberi

• pro qua nos rujju dicimus .

Arruftiri , torrere a verbo re-

torreo fit retoftus , & gemina-to r in principio ex Imguj no-ftr? genio fit arretojlni , hincarrojiu ,

Arruttar/ v. ruttarf.

Arruzau!ari,a gallica vacerouf.Itr , feu rouler in orbem du-cere,

Arfenali, navale, hrfpan. tataza.na; erit ab heb. Erez ce-drus,& addito hecm-ntico71&71 terez, num. mnltitud.

0«mn, terezim, chaldaick

f*r*a/*,e{>quodece-uro naves fierent.

Arfcnku, atfcnivmn »gr. xptffl-

ylH&v arjeuico-j w i u uau. ,

de veneno , qubd ejus maloft-

C*

\

Digitized by Googl

22ca «Ia mafcula fit , & efficax .

Arfira , beriferd .

Arteria,grec£ oiprV){la. arteria,

Artcticu, duturi artencu, dolor

arthtriticus, gr. ci^^ntiHosarthriticos, articulans.

Arti, ars,tis, a gr. afoo aro apto,

hinc futurum molitum ci’pcrtc

cr/o,pro Communi cifu aio,&o

qubd artis ope fiat aptapar-

tium coagmentatio.

Articulu,«rr/cje/iw dimin. ab ar-

tus, us.

Artigghi , avium rapacium »»•

gucs .

Artigghiaria,voce hac nobis ve-

niunt tormenta bellica , olimvcr6 ex Oufrernio citante-»

Guill. Guiart anno 1304. ve-

niebat currus inftru&ns mifli-

libus, lanceis, (cutis, aliilqne-»

armis, en Guillielmi verba:

Artillerie ejl ie cbarroi,

Quipar Duc, par Comte*ou par Roy

,

Cu par aucuo Seigneur deterre

Ejl cbargii de quarrlauttnguerre ,

D’ arbalejtes,de dari , de

lances

Et de targes d’ unes fetu,

blances,

Artigghiuni,/£*/<e cr»x,a-fimU

litudine unguis avium rapa-

cium , qui vocatur artiggbiu.

Aruca , eruca , herba cujus in-,

acetariis eft utus , ab urendo,

qubd linguam adurat .

Arzanu , arbor picea c genere-»

abietum > ab heb. Arezcedrus , & num. multitudinis

D>n*f *^razim ,& Chaldai-ci f>ntf Aratm, omnes ar.bores pice» dicuntur Arazin,unde Arzanu

.

Afaru, afarutn herba gr. ao**-for ajaron ,

Aica , afca di canna,a/ca di ciJ

pudda , aflui a , e , vel a gr.

Jcbidax afluia, 8c

prsepoiito a, afebida,hinc

afca .

Afcecicu , mfecticus , gr. aV«n-TiHOf ajketicos , exercitatio-

ni deditus

.

Afchiari 4. ly 11. in aflulas finde-

re. v. alea

.

Afcia difyll. afcia, a, gr. djfjvnaxine ,

Alciari trifyll. invenire , unde-»vox veniat , me latet

.

Afcidda , axilla vox diminutivaab ala , ut a mala maxilla.

Afciu difyll, latrina, ab agendo,

qubd ibi natura neceflaria-.

agantur > hic nota iiteram c ,

in hac voce afeiu leviflimo fo-nu, ac fer£ cum fibilo pronun-tiandam , nec fuppleri po(fe-j

per Iiteram x, cui ionus fortis

eft , & afper : Quare praemo-neo, voces, qua oiimfcribe-bantur per x , ut xiauru , xiu.mi, xiuri , in hoc Di&ionariorequirendas efle in litera S.

Afciucari, aiciuttu , a verbo ad.

Jugo pro exfago. Poliphilus

cap. 2. Avidtjjimo di glutirela vanafaliva , cbe in me era

ajfu.

Digitized by Google

ajfutia- & infra . Non per al,

tra via dunqtte,cbe femivi

-

vo ritrovantime,per ultimo

refrigerio prebemleva le bu-

mide foglie rorulente,fotto

la frondofa queriia riferva

-

te, & quelle porgere a/li pal-

lidi, <#• afpri labri cum in-

gurgitijfima aviditate d' in-

gluvie lamheudole afluccare,

& la ftticulcfa uvea refrige-

rare alquanto

,

Afciurtiri, 8c Sciurtiri , undt-i

fciurtimcntu . Sortiri , for-titio

,

Afcutari, aufcultare , ided au-

ribus occultare .

A fguazzu,pingiri a fguazzu ,

idem cd ac acquazzu , colo»

ribus nimirum aqua, non oleodilutis .

Afilu , ajylum , gr. ei<ruA.cv afy-loa, prada #l ac direptioni mi*nimi obnoxium.

Afinu , afmut , quafi xtrtvn s afi-

«ii , innocuus, animal mitifli-

mum laboris, & verberum^patiens

.

Arma.afmaticu, ajlhma , ajlbma.ticut

,graca voces a verbo

aa ao fpiro, unde «,

ajlbma ipirandi difficultas

.

Afpergiri , adfpergere afimpliciipargo

.

Afpettari, exfpeUare.Afpettu, afpetlus ab afpiciendo.Afpidu, afpis, dii, grac* dtrnitjfPh *

Aipirari, adfpirar* , a verbo

>>o.

a?

Afpm, «/>«•, a graco io-rrofos

afporoi , ided fationi minimiaptus, vel a fpe , quod fru.

fluura fpem non habeat, ficu-

tie contra profper ed afpeiprofctlti .

Afla, hac voce portifculus nau-

tas hortatur , lat. trfjfa AfsA

voce ,

Aflaccari,faecum plenum leva-

re , & concutere, ut majorem

capacitatem adquirat,hincrx-

faccari , cum idipfum bis * &pluries fit . v.faccu . Hinced,quod morituri , dum ultimos

conatus edunt, dicantur ifari

l'ultimi ajfaccati , nara fum-m&vi, 6c contentione animac corpore

, maximi in juveni-bus , feparatur

.

Aflaggiari, vox deducitur a falgacitate

, feu a verbo fugio ;

fagire etenim cd acuti pra-fentire , hoc fit , cum aliquid

delibamus, ejus bonitatem^praenoturi*

Affai,fatis .

Aflammarari , 8( SciambarariAbelalib. 2. not. 9. pag. 258,in fine dicit ede vocem arabi-

cam

,

in Sicilia reli&am a Sa-racenis

,qua denotat lavare

cum lixivio; conionatGonza-lez de Oviedo in fummar.Ind*Occid. cap. 8$. apud Ramu.fium „ L’ altra foggia di la.

. vorare la miniera in fiumc^ t

over torrente d'aequafiJd al-

trimenti, e , cbe gettanda

l’aquafuori deifuo corfoJa-

Digitized by Google

poicbe i fecco il letto deifiu «

me, & banno x amu rato, ebe

in litigaa deIli minerali vuoldire vetaro, percbl uatnura-

rc S proprio cavarfuoriftnoali'ultimo .

Aflaltari , affilire

,

affaltu, affui-

tut,a verbofaliot\de(kfalto.

Afladinari.afiaflinu; Nota Affaf. fiaorum Origo . vide Jac. dej

Vitriaco, & Vili. Tyrium.

Afiediari, obftdere .

AlTemblea, a voce inftmul , hinc

venit infembra

.

Aflentari , hifpanicfc affentar ,

ideft ponere, reponere

.

Aftenfu^ffenfut, ab njfeatiendo.

Aderiri, ajferere.

Afftffari,odfef[or, ab adftdendo,

quod alii Judici adfideat.

Afleftari, eft aliquid circino, vel

amulfi difponerc, «quare suvoce Sejtu .

A flettari ,adfidere .

Adi , axis , a gr. i^tav axon pro

eodem

.

Afliari li cani,cum admorden-

dum incitantur ,ita!ic£ aiffa.

re , vel adijfare ,a vocibus ad

ijfu ad iffu ,hoc eft

,

ipjuni-*

ipjum mordeas

.

Adiccari,exfecare. v. Siccu

.

Aflicundari,fecundd , idcfl ite-

ratb aliquid moliri,vox dedu-

6U a puerperiis , nam edito

infante debet puerpera fecun-dd eniti membranas, quibas

fcetus erat involutus,qugq:y<r-

cunda dicuntur :gr. oi '/jlviov

amnion , (k %d e ter chorion.

Aflicurari,Jecurum reddere T

Aflicntari , afequendo . v. fequi-

tari

.

Afliderari,/Werrtri, hincftdera-

tus, quaft fidere taflus

; valet

etiam ficcare tum ob nimiamcalorem,qui in canicul; exor-tu incidit , cum etiam ob ve-hemens frigus

,quod etiauu»

exficcat , & adurit.

AflVduu , ajfiduus

,

ab ajfidendo.

A dignari, ajfignare , afignando.

Adimiggbiari, adfimilare , v.

Gm ii

.

Aflincupari,/y«ccAe corripi.

Allinam, aliter erha janca , ab~

fintbium gr. d^ivfjiov abfiu-

tbion .

Afliftiri , adfifiere .

A (litatu yfitibundns, afitiAdoriar i, afiociare .

Adodari ,Jolidart, v. faldari.

Adoldari, arefolido conducerejv. foldu

.

Adblviri , abfolveve, afolvendo:Adorbiri ,abJorbere, adortu, ab -

Jorptus .

Adii,icu A fu primus alcarunu.

numerus. *As, afiis.

A dubitari ,fubitd deprehendere.A flue fari, adjuefcere .

Aflulicchiarifi, infulati, a Sole %apricari

.

Afliimiri , adfumere .*

Adummari, ab imo adfummumvenire , efl etiam numerorumJummam conficere

.

Affuppari, ex vocefuppa,Adurdu, abjurdusy

Aflutugghuri, afubtilitate.

Afta,

Digitized by Google

Afta ,bofla

.

Aftedda ,boflula

. m

' ‘

.

Aftemiu, abjiemiut

,

ideft abfque

vino ,quod temetam dicitur

ex gr. vinum .

Aftergiri, abjtergere,z tergendo,

quod ab AJolico refota /«/»

pro ra?<a <icco

.

Afterilcu, afierifeut , feu ftellu-

la gr. oiflttfoKOf afterifcos .

Aftinenza, ab abjltnendo..

Aftiu, aftiufu, latin h invidia, in-

vidui

,

ab oftu, ideft malitia.

Aftracu, aftracatu, pavimentum- eteftulis, qua gr, oVTfotXftjo/traca,ideft ojlracatu.

Aftratta, abjtra&us ,a trabendo.

AdruUi,abUrufut, a tradendo.

Aftutu, aftuzia, ajtutut ,ajtutia,

ab «(rTt/, alit»

,

ideft Civitas,

cives enim prte villicis inge-

nio magis pollent.

Aftutari ,nobis eft extinguere-j

ignem , vox antem nil aliud

denotat ,quim ojlu tutari ,

ideft ignem diligenter cufto-

dire , ne infperatb incendium• creet

.

Ateu, aibcas, gr. atheos

fine Deo .

A tinchi t£ , hic loquendi modusnil aliud denotat,qxxim,inebim

ti te, qu6d latind effet impleam• re, & ad fatietatem tene.

Atrigni, prunum filveftre, ab' atro colore.

Atriu , atrium, graci cu^ptovatbrion fubdiale.

Atroci, atrocitk,atrox,atrocitat,

.prima facie videtur efle ab

atro colore, quenf ut pluri,

mum, favi prafeferunt , fed

magis arridet e fle a trucu/en.

lia,ac truci vultu,quem efferi;

& minaces habent.

Attaccari, ligare , gallic& at 3

taccber .

Attappari v. tappu

.

Atuflari, taxo inficere,translati’

de frigore, quo artus rigent .

Attendiri,attenzioni,a/;t«</*r?aattentio

.

Attentari, tentarc.

Att*rrari,ad terram profternere

Atterriri, terrere.

Atteftari, de capis,atque alii»;

cum capite fiunt grolliore,

Atteftari, a te/tando

.

Atti, aSius, & aEia, ab agendoAttillari , attillatu ,

qubd latini

comere ,comtus : eft a verba

apto, at, & diminuti va voc«*s

aptiIlo ,at

, ut a caa/e fit castm

tillo,8t beni convenit diminu-

ta vox,nam munditia ftudiofi;

minima quaque , 8t capillo»

aptant., &curiofiffimS locant,

atque comunt . >

Attimpuni, atlus impunitatis xJJudice reo conceftus, ut fcele-

ris focios detegat

.

Attimu, in un attimu, de tempoJ• ris momento , a gr. ciro/Aor

i atomon

,

indi vifibile .

Attiaenzo,attittCHtia,ab attineo.

Attirantari, a participio tirauti,

quod a verbo trabo, it.

Attifari , a fupino/e»/«w ,verbi

tendo

.

Attitari ,afta facere,

D At-

Digitized by Google

•6Altitudini, aptitudo.

Attivu,azzioni, afiivut, a£U*,tbagendo

.

Attizzarf,proprii eft de igne,cumtitiones fricamus, at flamme-

fcant , traoslati verb eft, cuaaliquem irritamus.

'jlttonitit,artonirut, efl de eo,qui

tonitrui fragore obflupuit

.

Attornu, attorniari, voces dedu.

a» a tornut

,

torno (iquidem

res gyratur.

Attrairi, attrahere, a trahendo.

AttrafTari, attraflu, ab hifp.voce

atras,retro,hinc attrajfarie ft

r##rs manere

.

Attrave rfur\,tranfverfum agereAttribuiri, attribuere

.

Attrincari v. trincari.

Attrifturi,trijtari,tyijii animo

w effc -

Attrivimentu,attrivitu,ab attri»

buendo; ufurpantur hae voces

' de audaci , qui plus juflo fibi

• attribuit.

Attrizioni,<j//r/7/o,ab atterendo,

quod minus valet, ac contero.

Attruppicari v. truppicari .

Attn , corruptifari jottu a&us.

Facia jottu chi durmia , fimu-

labat ie dormire, ideft limula-

bataf?«w dormiendi. Poliphi-

kis I. i.c.18 .accortofi di me leu»

Sacrificatrice , atto feeame

,

che non mefpaveatajfe .

Attuffari v. tuffu.

Attuppari v.ftuppari.

Attuppateddi , dicuntur limaces

dormientes,qui tunc velo quo»dam funtobdufki

»

Atturniari, a torna..

Atturrari, torrere

.

A tu per tu, liquet,quid hac Io.

quendi formula velimus;urba-nis moribus politis loquimur.

Avantaggiu, avantaggiari, a vo-• ce antea,anteire.

A vantar i fi, anteire.

Avanti,ir»rrcum orxp.ad adau-. te, & dulciori fono ovanti.

Avanzaltar i , ante altare

,

pal*lium, frons altant.

A vanzari» avanau , anteire , au»tegredi.

A varizia, avaru , avaritia, avu-rus, ideft avidut auri

.

Averu,& da veru, a vero,& veri.

Augi , aux,git, ideft pun&um*circumferenti^ ecceotrici lon-

,gifbrad diftans a terra t quam-vis etiam poflit efle a gr. eiuynaugi fplendor.

Auguriu , augurium ,qubd avi.

gerium , avigarrium ,&avi-

guflium, auguria enim ab avi.

um gejlu, garritu , vel gujlu

petebantur .

Auguftali , moneta a Fridericolmper. cufa ; Chron. Ricardidc S.Germ. ann. 1221.,, Num-mi aurei

,qui Augujtales vo-

cantur,de mandato Imperato-

rii iu utraqua Sida Brute- 1

dijii , & Mejfaua cuduntur ;

eorum valorem,&formam do-cet nos idem Chronicon annotssa. his verbis : fluidam-»Tbomat da Paudo civit Sca-tejis,novam monetam auri,quq

Augujlalit dicitur ad S-Ger-ma-

Digitized by Google

r manum detulit dijlribaen-

dam per totam Abbatiam, &

S. Germanum . . . .juxta va

-

lorem ei ab Imperiali provi-

dentia conjtilutum ,ut quili

-

bet nummus aureus recipia-

tur ,& expendatur pro quar*

ta uncia fub pteua perfona-

rum .....figura xAugujlalit

erat ,habent ab uno latere-»

caput hominis cum mediafa-cie ,& ab alio Aquilam.

Avidic& ,avidu ,

aviditas ,avi-

dus, ab avendo-, aveo idem eft

ac dcfidero

,

aviditas ergo eft

immodica habendi cupiditas.

.

Aviri , habere , verbum latiflimi

ufus tum in latina, cum in vul-

garibus linguis

.

Aumentari , aumentu ,augmen-

iare , augmentum ,ab augen-

do ; augendi vox a gr. a!«£*-

i><a auxano, augeo.A vogghia ,

idiotifmus ,quo fi-

gnificamus, rem aliquam quo-

vis conatu minimd aflequen-

dam ,nam dicimus , avoggbia

di pregari, avoggbia di /pen-

diri ,avoggbia di curriri

non otterrai l'intentu ; latini

reddas Precaris ufque,expeu-

dat licet, currat licet non af-

fequeris. Literalis tamen idio-

tifmi fenfus eft, bai voggbia-»

di pregari ,di fpeudiri , di

curriri , hoc eft , ideo preca-

ris ,expendis , curris , quia-,

preces ,expenfam , curium-,

tantummodo intendis

.

Aeoliv,ebur, agall.yveirc, avo-

l«u.

Aura ,aura, gr. £ufet aura, ab

ti' ot <so fpiro

.

Aurata ,aurata

,pifcis ab auree

colore

.

Aufari, levare, ab ita!, atzare .

Aufcru,au/ierus, gr. xurlntot

aujlerit .

Autentica ,a gr. cLuJ/tvvnf a*‘

tbeatet .

Autoriti, au8oritat,ib augendo.

Autru , alter .

Autu v. altu

.

Autunnu, autumnus , ab augen-do, tunc enim augentur opes .

Auturi , auflor, ab augendo .

A va , avu , avia ,avut ; ab heb.'

3 ,5* Ab pater,qua voce , &

majores di&i

.

Avvalirfi, avvalarari. v. valuri.

A v velenari v. velenu

.

Avvenenti , avvcnenza , venu »’

Jtus,venujtas

,

qubd cum an-

nis veniat,& depereat

.

Av veniri , advenire, v. veniri

.

A v ventari ,adventare

,

dicimusin fcnfu quietis

,prascipud in_*

funeribus , lu tali avvcntb ,

qu6 debebat pervenire jam-*

adventavit .

A vventurari la forti, forti JeJ

committere , v. ventura .

Avvermarfi , v. vermu .

Avverfariu , adverfariut , abadvtrfaudo .

Avvertiri , advertere

,

quod eft

animum aliqub vertere .

Avvezzari, ojfuefcere.

Avviari, inviam,feu ad viam

dirigere

.

Avvicinari, r» vicinu •

Da AV.

Digitized by Google

XWmri.fivHi; *’

Avviluppari , v. viluppu •

Avvlniri,advenire .

Avvifari ,avvifu, viftt, feu ocu«

Jis, Sc nat» docere, ideft pat-rari tu l'occbi .

'Avviticcbiari , vitiatiit , ideft

capreolis ligare

.

Avvizzari , avvizzamentu , ad-* fuefcere , aliter invizzari , 8tc.

a vice, quod enim

,per vices

fit ,idipfum cft adfuclcere

.

'Avvocarl , advocare .

‘Azardu , gall. azard, fors , hincazardart

,forti committere.

'Azimu, azymus panis , ideft fine

fermento, a gr. £uVn zyme^>

fermentum,cum a. privativo

.

Azzaru, azzariari , a gall. voceacier quamquam & ipfa fit ab

’ aciet, eft enim durilfimum fer-*• rum, quocuftrorum>enfiumve

acres fiunt.

'Azziccari, verbum dednfhtm ex“ nomine Zicca s quse cft ani-

malculum canibus innafeens ,

• quibus teuactflknd adhaeret ,

nec iitdfe, nificum pelle evel-

Utar:lac. ricinus

.

'Azzinnarij azzinnamentu , voces

dedu&at a nomine Zanni,quo

fignificantttr dentes, his voci»bus utimur, cum fermo eft decultris , novaculis , cum co-

* rum acitfs aliqua fui parte.»rumpitur

, vel hebetatur, ibi

' enim fitquafi quidam denticu-lus , v. zartni , 8c zinntt

.

Azzizzari, azzizratu, Ic-itA , ve-nuftiquc comere, ornare, fiint

cx voce zizzn,qua» ab hebr.

Y>gziz flos

,qui enim plus

nimio comti, ornatique ince-

dunt , fune veluti flores vc-: nuftulr ^ *• ~ '

Azzb , dicimus Omst d*azzd, ad

hoc natus; ti pfeju , azzoccMfacifii , rogo te ad btc , utfacias

.

Azzoru , 8c azzurru , cceruletts

color , ab arabico Zorriek,

- Abela p*g. * 2 . in fine „Vyedt

e Zorriek , Vatlone donde^prefe ii nome ia terra vicinadetta Zorriek,cbe tantofigni-fica quante azsurro

,v ce-

ruito

,

Azzotta , azzottarf, hifpanis vrp.

g* vocantur apetas ,hinc az:-zotsari virgis exdere

.

B Abali v. AI ababati . dicendo : Veni l» babait , iar-

Babaluci v, Bavaluci • va venit

:

Babau, &baubau, vox expri- Babbanu , & babbu , balbus , ita

mens canum latratum . Sole- di&us , qubd fyllabam ba ma-nius hac voce infantes queyi- 1£ , ac (sepias replicet ba ba ,

los, & immorigeros terrere, hinc babbu > babbanu teolci-

- licet

Digitized by Googli

i jjcef modo ,quo ex inepta, ac

difficili pronuntiatione fylla.

- bas ta, fit voxtartaggbia; roxhaec cognita Hefychio , qui

habet/3 a./3aCav *o fit) cT/-

AeTas' j fdefl

Babazin , inarticulate loqui.

Babuinu ,cynocep/salus

,quaft

balbus , ideft non loquens .

Bacarozula , meretricula,ab

hebr. Bacar vacca,quo-

modo meretrices vocantur.

Baccanu ,bacehantium clamor

.

Bacchetta, virgula, ex hac voce

fit virgbetta , St folita muta-

tione literse u in b fit bir -

gbetta

,

unde bacchetta;galli-

c£ baguette de mufquet , vir.

ga felopeti

.

Baciari, baciu, 8tc. bajiari >ba-

Jiam ,vox nata c fonitu

,qai

bajiando fit; bajia enim fonant

ba, & quando infantes ab ba-

jia provocamus ,ipfis dicimus

ba ,ba .

Bacili ,pelvis ,

mafluvinm; voxfequioris feculi, etymon nonelucet, nifi fit ex voce Eacca,

ut apucHfid.pro vafe aquario.

Baculu ,baculus, gr. fixumflx

boEl-cria; idem.

Bada,& badetta , funt a viden-

do,tiniri li badetti fpecula-

tores tenere; Iat.fpecula .

Badagghiu , ofeitatio;vox fifta

a fono baa

,

qui ofeitando edi-

tur, gallic£ baailler

.

Badagghiu, camus, WaJiJcellctj,

qua beftiarum os- ligatur , nemordeant

, hifp, badal . .

29Badetta ,

ideft vedetta, a videu-

r da, fpecula»

Baffu, & buffu, a bufo/te,qni tur-

gidus cft,& inflatus .

Bafia ,cafale prope Caftrum re-

gale, a gr. jZxQei/s bapheui,tinftor , infe£tor, fuit forfan

ab initio habitatio tinfroris .

Bagagghiu, latin£ impedimenta

,

cx voce Bags, quae arcam_ ,

fcu corbem denotat, conti-

nens pro contento , hinc voxrBagtte, 8t bagage

;

Dufrcfn.

m v.Baga .

Baganu, malluvium , a latino

Tlacar vas vinarium , vel abhebr.

ftsjga» crater ,

&’

num. piur. cum affixo niJUllBaganotb in crateribus. fcxod.

24. 6 .

Bagaria, Maritimaprope Panor-mum ; vox eft arahica Se de-

notat maritimam. Abela Iib.2.,

not. 10. „ Vfcendt i Saracini'dal porto dclto Kalaa cioe

fortezza , deero fiu oggi talbabria

,cbe vuol dite del-

la maremma,e debmaritimo,

quin etiam cap. 27. St 28.A&.Apoft. arubicd editorum-apudeumdem-, in quibus deferibi-

tur naufragium Divi Pauliibidem quatuor vicibus oc-

;• currit vox Babbar, St fignifi.

cat na,ey apud io: Leoni in.

delcriptione A fries p. 5. ubi.

agit de Tuncto haec habes „ Eere/ciuto di poi an altra bor-go , cbe 3 fuori delta porta-*

appellata Babel babar , crac

la.

Di

?ota porta d$ll* Marina

.

Bagafcia,/cor//m,ex heb. &V3Baafc fceruit,& beni, nam luo

fcetore viciniam, & juventu-

tem inficit >

Bagattcila , etrga , quifquili* , a

bagattiao viliflima moneta.

Bagghiolu, ab italrca vocepajo-io, lebes.

Bagghiu, a. iy II. atrium,a gr.

/3aM«p ballim, projicere,

nam e6 domus purgamenta

faMovreu badknta jactan-

tur ; vel erit a voce frarfiov

bagbion , que ab Heiychiointerpretatur /itrya, ideft ma-

gnum , eft enim pars ampladomus

.

Bagghiu, $. fyll. Bajulus

,

alio

nomine Ballivut, MefTanf jus

dicit ia caufis,

quae fummamunciarum quinque non exce-

dunt.Baggianu , v. paggjo

.

Bagnari, v. bagnu.Bagnu

, balneum , grxei/3x-

XtLmov Balando» , hinc ba-

gnari .

Bagnu d’Brculi apud Hefychiumin voce Xot/Tf*habemus , Herculi a Siculis

nymphis paratum fu rfle bal-

neum .

Baja, fari da baja

,

vox eft exirrifione , quam alicui faci-

mus , cum dexteram manumori aperto ffpius admoventes,& removentes ba fyllabam*.

ingeminamus, hinc baja.

Baida , inindice locorum ia Si-

cilia non exiftentium apudP.Maflum habetur Baida, ibi-

que dicitur vocem hanc figni-

b carefurendum palmarum;

fed falsb , nam vox (ignificat

album. Abcl- pag. 20. „ Bla.ta el baydba, cbe Vuol dire.

Rocca blanca,pag. 2 \.Guar-

dia ta Rat il Baiadba di copobiaeco

.

pag.25 .Siekia il Bai-

dha , condocto bianco . Scientfani Panormitani , in quorumfinibus fuit cof*\e Baida , an_»

ibi rupes , montes , vel terraalba fint .

Bajoccu , moneta Romana duosafies valens, a voce italica pa-jo

,par paris , hinc folita mu-

tatione p. in £.fit bajoceu propajoccu .

Baju, color equorum, latinbfpa -

diceirt,a gr.fiajioy baion,quoddenotat palme fpatham

, qu®coloris eft punicei , & fpadixdicitur , undeJpadiceut ; hucreferri poteft vox Bajardftquafi Spadiceus ardens , ideft“Baju pardatu, & geminis vo-cibus in unam coeuntibus Ba-

jardu -

Bajunetta, idem ac vai»etta,\z"

ginula

.

Ealacu , Icucojum , a gr. ^gu-KGiov leucoio», alba viola; deetymo non liquet

.

Balata, idem ac lapida literarumpermutatione -

Balauftru, fios mali punici filve.

ftris, balaujlium, gr. {la.Xa.u-

c7H>v balaujlion

;

ita vocan-tur

Digitized by Googl

tttr cotumelfa ,quibat podia

;

& meniana fepiuntur , forfan

a fimilitudine , quam habeat

cum hoc flore

.

Balbuzienti , balbut , ex inepto

prolatu liter* b. vide Bab-banu .

Balcuni , vox augmentativa a_,

fimplici Baleti, qua denotat

feneftram; quia ver6 majoris

luminis ergo invente fuerunt

feneflra grandiores , que ad

folum pertingant , fuit inde-»

rox balcuni , idefl fenejiruni,

ne quis verb. inde decideret

,

addita repagula ferrea» Mefla-

nenfes has. grandiores fene-

ftras vocamus Balcuni , Pa-

normite ver6fenejiruni .

Baldacchinu, proprii fignificat

S

iannum in TJaldacb , feu Ba-yloue textum ; fcimus ex ur.

bibus ubi rea fiunt , & nomi»na enafei , ut Marroccbin

u

»

Corduana

,

pelles nimirum*Maroci, Corduba prsparate.

Baldanza »baldanzulu, &c. lati-

na alacritat , audacia , voxcompofjta ex duabus vocibus

idemfignificantibus, nempe-»

cx ballu, & dama,fepius oc-

currunt voces ita compotite,ut MongibcUu, Lingua grof-fa , Capuraii &c.

Balena , balana

,

a gr. (poAcuvctpbaUna folita rautatioue alpi-

rate <p in b .

Balenu , corufcatio ,fulgetrum

,

undeoam veniat, mihi igno-

tum .

Baleftra ,ballijla

,

a gr. £<*NUballo jacio , qubd ejus ope la-

pides jacula &c. jaciantur

.

Balia , bajula, qubd puerum ba-

julet ,alia a nutrice ,que Ia-

61c nutrit,& dicitur nurrizza.

Balici ,bulga , omnes pen6 con-

fone vocis bulga funt ia vocebalici

.

Balla, idemac palla, transfertur

ad mercium farcinas grandio*

res,que pilarum inflar gy-

rantur .

Ballafii , funt canum faltus , 8tgeniculationes , quibus heroadvenienti plaudunt, v. ballu.

Ballu , ballari ,eborea , eboreae

agere , vox eft hcb. ^3 ba~Idl confudit, nam, qui cho-reas agunt, mifcentur invi-

cem, & confunduntur, hinc cft

vox preccdcus.^o//^x; canis,

enim undique faltans antc,re-

tro , fus deque domino blao-ditur

.

Balordu , r. lorduuBalfamu , baifamum , gr. fiagr

ca.fj.ov balfamon,ub heb. ^3fO» babalfcemen

,

idefl 'Do-minus olei , nimirum ob odo-,rispraftantiam

.

Baluardu,propugnaculum a vo-

ce Warda , Stgarda , que fi»

goifkat cultodianvv efl enint-.

locus apprimi munitus in or-

bium caflrorum mecnibus-Balaanu , dicitur de equo qui

maculas habet di ver fi coloris,

in pede; noflri alio nomine-s

hujuhnodi equum vocant ce»

Digitized by Google

tolu ; apud Henetos hoc ada-.gium follemne eft. Balzan-*da quattro

, caval da matto

,

balzan da tre , caval da Re "

balzan da un , nongbe lo dara niun . Anne a vocebalios , quam Martinius dicit

*

idem valere, ac varias ?

Bambaci , & bombaci, lanugo

goflipii, alio nomine cuttuqi,

. \z\.bombax,bambax,\e\ etiambombyx inde charta bombyci •

ma,ex bombyce contufo parataBambinu , infans

,

vox orta exgr. (lx/xficuvto bambano, inar-

ticulati loquor, idcirco hocnomen convenit pulionibus

,

cum in voculas erumpunt ,

* qui /3x/x&ouvoxjiriv bambanu-jirt

,

ideft inarticulati loquun-tur , inde eft vox latina Tlfam-

ia/zo , qua ufus Cic. Philip.j.

cap. 6. „ Tua conjugis bam.balio quidam paterfumo nul-lo numero

,nihil illo contem-

ptius,qui propter bffitantiamlingua

,Jtuporcmque cordis

,

cognomen ex contumelia tra-

xerit .

Bampa , cx latina voce Flamma,cftc etiam poterit a Syracufia

• voce fixpifax bamba,quf He-fychio colorem etiam denotat,

. flamma Iiquidem viviflimi ert

coloris.Hef. ficLjxfix

/xx, £ /xvpou ri /xipos , £

r6 epA.fixixtxx <ru?otHoviot.Bamba ejt color , & unguentiquadam portio

,& iutinUus

,

Jeu condimentum Syracu/ii .

Banca , bancu lat.planca ,'qubdplana fit, hac voce Grsci re-

centiorcs utuntur fidynosbancos, pro eodem.

Banchcttu, banchettari, convi-

vium, convivari, nam in con-vivio ante invitatos menfa ap-ponitur ,ad ditferentiam fru-

galioris vtftus , cum fcilicet

panem , cafcumque , vel aliud

quidpiam pugno tenentes mi-ducamus, quod nos dicimusmangiaripaniinpugnu^deo-que nil opus meiila, ubi lan^

ces reponan(ur;hinc banebei-

tari eft manducare in menfa .

Bandu ,latus , a verbo pando ,

as

,

quod eft incurvare , latus

enim , & banda locus eft, ubicorpus incurvatur

.

Bandcra , vexillum, Salmafms

deducit a per fico vocabuloBand fafeia

,qu6d in modum

fafeis fic. Judaei uti Regis Cu-ris fervi tenebantur vexilla.*

facere,pro Caltris Sicilis .

Cap. 3$o. Regis Alphonfi . .

Bandelora , parvum vexillum.

Bandu, bandiari , Edittam, edi-

cere, qubd olim fiebat fub ha-fta

,cui velum erat appenfum.

Bandunera , marfupium , ab ita-

lica voce bondoliera, qubd adlatus fita fit j.

Baracchettu , Meflans vocamusnavium velum

, ab heb. rO*l£)paroebet velum .

Baraddi , ex fanguinis irritatio-

ne, quin etiam cx cimicum-morlu elevantur in cutequs-

dam

Digitized by Google

''dani eminentia» , has Mcflan*

dicimusfoedari

,

aliis/aw, 8c

coccia ,alibi in Sicilia audio

; dici baraddi,e II ab hebr. T13• Barad grandinare , a quo

« TH3 Barad grandinatum_.

‘-punttis notatum quafi gran-* dinis,efle etiam poterit ab alia

oce hebr. nYHD perudot ,

* ideft grana,ob limilitudinenu.

• cum granis , feu feminibus .

Baratru , barathrum , gr.

baratbron foffa proiun-

da , ab hebr. *V3 bar, vel

* T3 vel bor fovea , ciflcrna,

i inde liquet vocem ab initio

fuifTe bar , fyllabas verb fc-

quentes fuifie vocis produ-

Elionem

.

Barattaria, barattu , dc etymonon liquet.

Baraunda , rumor ex confufa—

hominum multitudine; hifpan.

barabunda Francios .

Barba , barba ,a, a gr. yairroj

pappot lanugo carduorum_# ,

mutato p in b , & inferto r

fit barba .

Barba , fiflo illo loquendi ge-

t nere,quod Gergu dicitur,vox• hxc barba d notatquatuor ta-

renos monete Sicule, profe-

£16 ex hebr. yym i/irbaab

quatuor

.

Barbabeccu,£ar£<3 hircina, her-

ba ita di&a a fimilitudine_i,

quam habet cum hirci barba,greci r(nyo7Ttnyov tragopo-

gon, eadem iigmficatione .

fiarbacani luut muri interiores f

iqai meenra mflinent , ex hebr*

fri3-*l-l Bar-bacban, Jiliut

munitionis, feu propugnaculi;

moenibus fiquidem adhxrcntquafi eorum filii . Alii vejrt»

moraliter dicunt » nomen hoceflc ex barbis canis,feu albis

,

eo quod Urbes tunc tute fint ,

& iuexpugnabiles, cum ad gu-bernii clavum barba cana ;

idefl Seniores,juvenibus ex-

clufis , aflident .

Barbajanni, avis no£lurna bubot

itadifla, qubd barbam can -

didam fub mento habeat, pro-prid barbajanca ,3 levi mu-tatione barbajauni.

Barbalacchiu, dicimus de homi-ne candido, qui nil mali rufpf-'

cauir , ab hebr. *pri--|3 Bar-barae , idefl /tlius ocnediCliol

nis

,

feu benedicius, eo pror-

fusmodo, quo de hujufraodidicimus , 9 un bonus vir .

Barbarottu,mentum, idefl barbirupta , eo quod inibi barba-d^bifariam dividi folet

.

Barbaru , barbarus, dc hac voc®confule Etymologos quamplu^ra comminifeentes

, & nihil

certi extundes .

Barbalapiu, cx barb. t/alvaJJbrj

hoc nomine illum compella-mus

,qui prae alus f-pientiaot

o(lentat ; ac fi efTet barba fa-pient .

Barbafcu, verbafcum, qnafi barabafcum , efl liquideni herbalanugmofa

, (eu barbata .

Barbcri.d barbis tondendis,hu-

^ ju*

Digitized by Google

fus officina ^tohflritid 2

Barca, cymba, ratis,quid,ea fit,

omnes norunt, de etymo non

confla*: crederem efle a gr.

fixpis baris voce J°nica,qna

venit navigium ,navis

;cfle

etiam poterit ab alia voce gre-

ca uf^n hurche , inflrumento

fcilicct, quo nautae onera por-

* tant, & fani grandiora navi-

' gia oneraria nos vocamus ur-

cbi

.

Petrus de Marea in ap-

pend. ad Maream Hrfpan.cap.

ult., ubi agit de etymo "Bar-

cinonis, dicit efTc vocem Afri-

canam, equidem apud Afros

cfl provincia Barca , undfc-»

Annibal Barcbiuits.

Barculiaritinfiar cymba fluitare.

Barda ,bardedda ,

e/ite/i*, rtx-- ertata ex Partio *, fardeddu ,

folita mtStatiotie/, in b. '

Bardaloru , afinus clitellarius

.

Bardana , berba ita di£la .

Bardafcia ,cinadus

,patbicus ,

VoX Hcfychio cognita,apud

UCm' Cfl

adis cinadus , cx Badis in-

ferto ad fonoritatem r . fit Bar>

dishitic bardafcia

.

Bardigghiu ,color referens/ar-

Hi colorem, hinc marmu bar-

*; diggbiu .

fearlumr, cfl tenue illud lumen ,' J

quod noflu vi<femu9 , hybrida

vox cx hebr. 13 bat filius, &* lat. lumen ,

hinc barlnmi va-*•’

Ict filias luminis ;crepu-

fculum-

•aroazu , nobis cfl hoftto (lupi--

»

* das \*\\bcrjlipes, truncat, t£

hebr. Barez ferrum^ ,

qubd fenfu careat, ac ferrum

.

Barra , vox linguis vulgaribus

familiaris, de cujus etymo vs-

* ria habes apud Uufrefnmnu »

mihi vero fit fimile,quod fic

ab hebr. voce 13 Bar filia»

. funt enim barra,quafi quidam

fabularum filii lat. veftis,per-

tica ;Grteci

,qui lurcarumJ

• metu campanis uti non pof-

- funt, earum loco ad fideles .

convocandos utuntur tabulis

ulnam longis , & quatu^r pol-

lices latis,has vocant

bareas nempe graves, ieu ve-

ritis barras

.

Barracani, cameloti fpecits ex

t hebr. ^3 Bar filius ,& Dpiracam acu piftus . Statut.C Iu-

niac. cap. 18. „ Statutum ejl

etiam,ut nullus fcarlatas ,

feu barracanos ,aut pretiofos

burcitos. . . . fivopiSlo quo*

libet modo /lamina babeat ,»

quin etiam cx Divo Bernardo

de vita, & moribus Rtlig. c.9.

„ Putafne cujufpiam ibi te-

fIuli opertorium ,cattinum ,

aut difeo/or barracanus ope»

• fiebat ?

'

Barracca ,taberna ,

qubd i tor-

ris conflet .’

‘Barranca,nobi9 efl claud»»- He-

fychius vocem /?*?’?

barraebin exponit ffXl£toVskirtan , idefl (altare ,

claudi

namque, cum pedibus mtnimti

e valeant, meodendo, quaG faJ-

tant

,

Digitized by Google

Bafriccddt» voh barbara; \ttapH

paritor in Capit. Caroii Calvi

vocatur 'Barrigildus .

Barriii ,a gr. fixfvs barys gra-

-

vis ,vel , ut placet Dufrefnio

cx Cambro-brittanico lermo-

e Barii cadus , dolium .

BaruI^ funt plic*,qu-s facimus

longioribus tibialibus fupr;L-

genua involutis; vox enata.,

e duabus vocibus gallicis , ni.

mirum bas , ideft tibiale , 8c• roule rotundum, involutum^.,

nobis ruddatu; hinc barule

idem e(l,ac caufetta ruddata.

Baruni, Baro , vox fequioris fe-

culi ,qua de lati(lim& Dufref-

nius .

Barzelletti./or/, cx hcb. nVym. cbabzelet rofa, vel lilium,no-

: men ver6 joas quadrat f funt

enim fermonis quali flofculi.

Bafa, in alearum ludo quelibet

viftoria dicitur bafa

,

a gracca

voce (idcns bafis

,

eo. quodi ad integram vifiloriam felix

aleas ja&us , bafis loco fit

.

Bafca , bafchiari , afiut ,*'fiua-

re , habent eamdem vocem_.

Hifpani , v. Franciofinurn in

voce bafca .

Bafi , bafit ,gr. fiions bafit .

Baftcb,quoddain San&tmooia-

. lium Monafierium MefTan®: vocatur Baficd ex gr$ca voce

fixtfiXtKos bafilicdt regius

,

nam luit Friderici Regis Ium.

tu fuadatum

.

BalVlica ,templum majut regio

-culta, ac magnificentia iofi*

ghe i a gr. fix&iXtxos bafili -

cos regius , fuit olim Meffansvia bafilica ,

qux poltmodumdifkafuit Oromu

.

Balilicb, herba fuavifiimi odo«*

ris ,lat. Ocimum t a gr. fix-

cnXtKov bafilichi , ac fi eflet

planta regia .

Bafilifcu , Tiafilifcus , regulas i

grxe* fix<r/XfcrKos bafilifcot.

Bafili , radix quxdam parva

,

dequa Joanncs Leoni part. 5. de-

Icript. Africe, ubi de Civitate

Capcs „ "Per tutto quel ter-

reno crefce fotto terra urt^

frutto di groffezza come u»radiccbio r ma piccio/o comefave , il qual Jucciano , <$* idoIce come rnandorle,®- fi ufain tutto il regno di Tunis ,

da gli Arabi i cbiamata.

Habbbaziz , latin£ dicaretur

cyperum edule, in hilloria ge-

nerali plantarum vocatur Tra*

fi , undenam nclcio.

Ballanti, ballanza, fufficiens ;

fujficientia ; quo ver6 ad ety-

mon , prsftat hic adducere.*

verba Oufrelnii in vocc 'Ba.

Jlare . „ Hafiare ,Italit bafia «.

re, effer a bajlanza,fufficere

f

quod vulgo dicitur bene fiai

re , vide origines halicas IT.

Cl. /£gidii Me» agi i ; idemDufrelnius in voce Bafiusfuf-ficient ,

charta HiJpanica ara1153. Tunc quidem dejetlo

ab Epifcopatu Diduco Prio-

re , cumque Adttlpbus Abbat

Janilus virt &• bouus videret

B 2 au-

/

Digitized by Google

augerifubfefertos Dei / <$•

in illo minimo habitaculo non* pojfe congregari ,

penitus di.

fuit ,& majus ,/atifque co».

” gruunt , & bajtum condere^

capit.'

Baftarda ,nothus

,

etymon nonliquet

.

Baftaft, bajulus , agfxco /3a-1 cTaf ft bajtazo porto , as

.

Baftafia' v. fequentem vocem .

Baft/a ,feptum ,

vallum, e qna.

: libet re,qua Urbes muniuntur,

dicitur etiam bajlajta agger,* quo fundus ab aquarum allu.

vie tutatur.

£adimentu , dicitur navis gran-

dior , ex voce Bafla ,qux fi.

* gnificat Cajirumtsurrcm t nam

" grandior navis ih mari proCidro , ac turri eft

.

Baftiuni tjpropugnaculum a voceBadia .

Baftu,clitelU , ex barbara vo-

ce bajlum fella, fuper qua far.

* 'tina locantur

.

Baftunaca , pajtinaca herba

.

Bafluni, baltuniari, baculut, ba~

culo mulUare, gr. [l&KTngla.

‘ baiieria , baculus .

JSatalaccu, homo rei fuc pro-* digus . >

Battagghia, pralium , ex barba.1 ra voce batalare arma crafta-

~Ve , v. Dufrefnium in voc«-i- Batalare .

Battagghiu, campante malleus,*

voce Battiri

.

Battagghiuni,phalanx

, a voce* 'Batalare anna tranare •

4

Battarfa ; tormentorum feriet*ab eodem

.

Battellu yfcapha , vox diminuti-va a batus menfura liquido*rum, ab hebr. j-gj batb batus.

Battiari , & batczz.rit baptiza-

re , a gr. (ZxTrItfca baptiza• mergo

, hinc battilimu, baf&

tifmus (ia.7rltcrju,oi bapti-Jn,6s

.

v

Battiri, batueret a verbo batut

optimx notie

.

Bau.voxfifta ad exprimendamcanis latratum

, baubatut , exverbo baubor optimx not*apud Lucretium .

Bava , bavulu , baviari &c. Ba-va nobis eft hominis

,vel ani-

malis, puta limacis

,aranei \

bombycis tenui(TimaiaIiva,exhebr. ^33 bava

,qua venit

oculi pupilla, eoquodioftarocularis pupillx luceat. :

Bavaiata,per contemptum dici-

tur homo ineptus,qui nec fa-

livamfibi uorit tergere, luntdux voces bava tata .

Bavaloru, linteolum, quod in»

fantium collo ligatur ad fali-

vam excipiendamj diceres

linteum/alitare .

Bavaluci, & babaluci, limax,ita

di£^us, quod ejus faliva luci-

da fit; Meflan* vocalibus per--mutatis dicitur Buvalaci, probavaluci

; babaluci etiam*,apud nos vocantur Confratrescujufcumque fodalitatis laccis

< induti facie cooperta longo•«apuUo duobus tantius fora-

Digitized by Google

- :<nioibiii inftrufto i prt qo*

videre poflint ,fimilitudine a

.* limacibus bavalnei du&a, qui

• tempore ,quo dormiunt , fa-

ciem ,ut ita dicam , luam ve*

,• |o quodam obducunt , & ita_»

'j claufi ,& undique tefli ufque

• ad primas Autumni pluvias

perdurant.,

Baullu ,arca rotanda corio te-

fta. Francios. Baul , o habui

i tamburo forte di cajfa da por-

tor per viaggio .

Bavufa ,pifeis a muco oomenJ

• habens,latinft myxon, gr. /uu -

myxon, mucus ,quia mu-

co ,fcu bava undique invol-

- vitur . «

Pe bc ,ovis belatus , a fonitu

- quem ovis belando edit » gr.

etiam [iri lin be be.

Beatu &c. beatus , a beando

.

Beccaccia ,fcolopax , Hifp. Pl-

caza , a longiori roftro,quod

• nobis beccu,nomen habens.

BeccaBcu tificedula , qubd ficus

i edendo perforet.

Beccamortu , vtfpillo, a mortuis

• efferendis.

Beccu ,roflrum avium, transfer-

t tur ad vaforum fiftulam ; hi-

-fpanicb pico de ove. <

Beccu, bircut

,

apud Hefychium

{&6Kkos beccdtexpoaitur aivb-

- "Uros anoetos, infipiens fatuus,

^ & fani hircus animal efl mini-

• md fagax

.

Beddu.biddiiza &c.bellut,a}um.

Beffa , irrifio , v. buffuni

.

Benda, beodari» .w/Wj %itt4

” redimiri', e it perfica vocciband fafeia , quamquam , &Germanis binden vincire fit

t

Benchl,quamquam , ex latino

benl

.

Benefiziu , beneficium

,

a bene-

facio .

Benemeritu , a benemerendo .>

Beneplacitu , a beneplacendo.

Benfattu,fatlum benl.

Beni nomen , & adverbium , bo-

num, beni.

Benignamenti , benigni i

Benignita , benignitas

.

Benivolenza , benevolentia ,k .

Bergamottu , limonium bergo

menfe\ notum omnibus , ali-

• quos fruftus nom ina fortitos• fu i fTe a locis

, unde ad nos ad-dufti fuerunt,granati,ex Gfa-

> nat* regno, perfiebi , ex

'Perfia.

Berbina , verbena , te,grscc&

fofoi (iorctrn bierd botant>herbaJacra , unde & nomen»,per contraftionem ,

BeriHu , beryttus ,i, gr. (irtpuA*

Aes beryllos .

Bernardu , adje&ivum nomea*’ex Berna Civitate apud Hei*vetios, ea nimirum form&, qoaex Lugduno Lion

,fit Leonar

*.8ut ’ *-

Bcrtula ,perula i vox diminuti-'

va opera, gr*c& 7rr\^x pera :

Bertum herba, blitum, i, grsei

$\(rov bliton.

Beftia, bcjtia, hujus vocis etymavaria funt apud authores**

quod$ih< prte aliif arridet

Digitized by Google

u_ a vejtibu * ,quas olim tx

•> betliarum corio, feu pelle-»

fiebant

.

Beftiam/, pfqprte dicitur dej

grandioribus animalibus lat.

pectatK dit, nam de minoribus,ceu ovibus,capris &c.. ut piu.rijnum additur vox minutu.

Bettonica, betonica, <c, eo quod

fit e blitorum genere , licet

pliis placeat efle a VettonibusLufitania populis ,

Biada.a gallica b(ed fignilicantecujul vis generis fegetes . He.fychio blada exponi.»tur

y (n/xtu, idelt intem •

pejhvu cruda, immaturav «

cquidepi hiada nobis efl leges

.viridis, & mi diciloleterpa

,

» M«„uu 'j* ri:>Bifn^u , bianchizza., biancacia_,

8tc. albus, albedo , alba lia.

tta ; vocem biaucu proximi

, dsdMCcrem sx blandus, albuscnira color prp alus coloribusblandus elt

, Qpnfoaat carmen. Blando puer nimium »9 ”

—,

»

.o.' t » • >&. -j. a

,jrocis;

. . _

g(i ex heb.r*^aV laban, aIbus,

Viftxlaban inverfis fy liabis fit

blan hinc blandus .

Bicchi ri, cyathus (Z,'ko{ , (ii-

.'xfrPtov-itfbunC'-» , bicos , hi-

„kidion

, bikl»n , vas , vafeu-

lum; annd Hefychium (llttof,

eft trlfa^os c?rat 6%cav, ideft

Bicos cjt %as anjulas habent .

Bjcocca , cajlrum rupibus immi-u*ns; ctymoaforlan erit a bs-

**/ oerva/quafi lotus tit cervis , & capreis aptus .

Biddicu, umbilicus , ipfum te

rbagr, dpiCpaXos omphalisBiddocculu, bellulus

.

,,

Bidellu, bidellus, vox barbara

ve) ,qu6d a pedibus miniltecfit , elt enim infimus Univerfi-tatum minilter , vel

, ut Spei»manno placet a Saxonica voace Bidelt prateo , n is .

Bideatj, bidens

, binos habensdentes. . ,

BifaFa ,/icus bifera , quod bis ior

anoo fruflus ferat , de rofisufus Virg. Georg. 4.

Biferique rofaria Pajli,Bifulcu

, bubulcus, confueUL*

mutatione alterius b m in/,

Biga^nia, bigamu , bigamia , ki.

garnust hybrida vox pro di.

gqmia , digamus a gr. tPtyx-fuftiUy y digamia-*,

l digamos., , ,

Bilanaa i, bilanx , a binis lanci»

VV.ljj

duflione vocis ad nominisformationem i- :r

• - v $Bilicti, dicimus de momento, feu

trutina, .cum* in alterutram..- partem (ion propendet , quod '

ti acinum addideris foluto

«quilibrio,decidit. Crederemvocis etymon efle a voce bid-dicu, nam umbilicus e(l. cor»poris centrum , iupra quodcorpus cruribus

, & brachiis

expanfis optimi fuftioetur»

»j

»

».

ilj

• nec cadere potefl , : .:Mvt

Biltri vocem nil fignificantem

apud Philofophos, Artemido-rus lib. 4. cap. 3. fcribit, /3?f“

rvft brityri.

Bimembri , bimeflri, bimembris,bimejtris,voces nota originis.

Binidica , dicimus de re pulcra,

cui ad fafcinum avertendum,

benediflionem a Deo appre-camur , dicentes , Dia ia be.

ncdica, & liepius , tacito Dei

nomine , dicimus binidica.,

Deus benedicat.

Binidiciri, benedicere

.

Birba, birbanti

, v.fnrfanti .

Birra , /icera, a , potio ex tritico

aliave fruge confcfla, ex vo-

ce bclgica bier, vel gallica-.

boir , idefl bibere .

Birriola,parvum capitis tegu.

mentum , a barbara voce bir~

rui , de qua vide Dufrefnium.Birritta , biretum , & birretum ,

voces iatino-barbarx ad capi-

tis tegumentum denotandum

,

etiam cfl a voce birrui . Grx.ci fequiorcs pro eodem di-

cunt imtf (>'i 7T~[a.eiov cpir.

rbiptarion, quod proximi ac-

cedit ad birritta .

Bilala , bisblu , imbifalari &c.later

tloterilius paries, lateri-

bui flcrnere , vox Grxcis no-ta . Tzetzcs Chii. 9. hili. 27 j.

OttJIw d'* 7tX(v^ov 7/Va-<r*e » rlu) (IrurxXov KxXi-yu.gv . T 0' (ia.(hj\uvos «rf-

ycep fi r~

cdU*.

• Coflftm autem laterem fcito

quem befalo» vocamussBa-

bylonis exdru&io enim fuit

ex befalo. hebr. befal

. coxit , efl enim argilla cofta .

Bifazza,bifaccus, nam cfl binus

faccus

.

Bisbeticu, nobis efl ille.qui coh-t

tinuo cfl in motu, & nunquamquiefeit

, ita dicitur , a fimili-

tudine avis motacillx,

qutt

femper mobilis efl,& caudamindefuienter quatit, unde &illi nomen, hanc Itali a caudee

motu vocantfquaffacoda , vet

cadatremola , nos verb Siculi

ab ejus vocula pis,pis, quam

femper ingeminat, vocamur

Pifpis, & Pifpicia ,hinc no-men bisbeticu pro pifpeticu .

Bisbigghiu, motus,

feu (Vidor

qualis cfl avis motacilla: ,que

femper pis pis infonat

.

Bifcari , Bifcaris terra Siciliae ;

vox hac ‘Bifcaris apud Hefy-chium redditur tfdos fiovar

y r,s herbafpecies ,quxnam-.

verb illa fit, incompertum .

Bifcia ,quodlibct reptile, quafi

pifeis , cum pedibus , ac bra-

chiis careat, non lecus , ac

pifeis

.

Bilcottu ,panis bifeottus ,

qui &nauticus , nota vocis origo .

Bifeflti , Bifextus , vel bifextusdi£tus dies 25. Februarii quar.

to quoto anno, eo quod eo die

Komano more bis dicatur fex*

to Kal. Martii

.

Bifintcriu ,morbus

,quo inte/li-

na

4»'na torminibus laborant.weft dWsvrsp/A j latini </y«

fetiteria .

Bislaccu , idem cft ac bisbetictt,

& erit ab eadem origine lite»

.ris mutatis , v. bisbeticu,

Bifognu, ignotum etymon .

Biflu, tela di bifTu, byjfut,ab heb.

^azbyiTus.

Biftentu , v. itentu .

Bitumi ,bitumen

, a gr. x/fTto-

yUfit pittomo ,quafi ptcatio

,

nempe a/>/ce,qu« 7r(rra.pit-

ta dicitur

.

Biveri , vivarium , lacus pifco-

fiflimus prope Leontinum , &vocatur /0 biviri di Lintini .

Biviraggiu , munufculum ,quod

datur illi, qui rem deperditam

nobis monftraverit,a biben-

do ,lat. indicina

,<e

, ab/»*dicando .

Biviri,bibere

, quod a grseco

7r/'<o Ptf> bibo , grxeum verd'

eft s»b hebr. pi Os. r/J;cum-

que triplex Iit oris ufus, loqui,

.. nimirum , edere , bibere ; t^ia

inde orata apud Graeco* ver-

bs phao toquor, (Qxyti

. pbugo edo

,

tt/co />/ e,que

incipiunt a lucra jy 5 vel <p ,

que confonant cum hebiau

; co rj

.

Biviruni , larga potio .

Biv ituri, bibdx,as %& bibo xnit.

Biviu , bivium ,a binis viis coe*

untibus

.

Bizarru, bizarria nobis eft fafto*

fus , & pavonis inBar de pul-

critudine, aliifque dotibus fu-

perbiens > hliofque contem-nens, eft ab hebr. ftta Bazdbfprevi», contempfir, r, ver6 ta

voce bizarru fpjritus eft adfupplendam literam guttura*

leiii jq

.

Bjzocca,focmina Den devota aj

grecavoce 7r7u%os ptoebdt

pauper . Ita ]. pitocco t hinc pi»tocca , & bizocca .

Blandura , eft a blanditiis , co-mitas .

Blattl,dicimus fangu blatti de

purpureis efflorefccntiis in_.

corpore, nomen eft a voce-»

'

blatta, qua venit vermiculus,

t aliter cbermes,a quo vox cnr-

mtjinu , hinc purpura di£ta eft

etiam blatta

.

Bleiu , bl*fus,i, a greco /3AflU*

Cos b/asdt

,

licet apud orte»!

cos hac voce notetur, qui

. cruribus eft diftortis , Latinis

ver6 bltelus cft,qui quafdani

litcrasoris, linguxquc vitio

prouunciare nefeit, atque fo*

num diftorquet.Bloccu , eft a voce bclgica b/oe {

tumulus altior.Uufrefn. in vo-ce Imblocatus.

Boccia pila luforia , ex voceJbotta

, eo prorfus modo,quti

ex aquaduBusfi t aquidoceiot

ita ex botta , fit boccia ; boc-

cinu vox dimrn.

Bc ffa ,vel imboffa , alapa , a

gallica vocr buffet .

Boi, bos, gr. (I3s but, doricS ve-

. r6 bos

.

Boja,rur«;/rx,ex voce gr.(ion*60

Digitized by Google

. boja bubulus ,taurinas j eo

quod carnifex taurinis corri-

giis, qu® latini boja di£Ue,

reos ligaret.

Bojaru , bubulcus .

Boira ,boreus

, quod a gr. (lo-

fias boreas .

Bombicu , vomitus % hincbom-bicari vomere, bombacaru

,

qui nos ad vomitum provocatfua jaft.ntia

.

Bonavogghia,qui fponte fua-

triremi ie mancipat , remexvoluntarius .

Bonazza , malacia , a maris bo-

- nitate .

Bonu, bonus , hinc funt plures

dicendi modi ; bona), e bonannu

, bon prudu ttfazza, bo-

na dies,bonus annus tibi eve-

niat , ben£ tibi profit

.

Bon perfu . Grandiora navigia^prjter tres malos tli6ia&,Alai-

Itru, Miniana, e Triucbettu

,

habent & quartum fupra pro-ram inclinatum, & quali ja-

centem, Gallis di&um , bois

prefje ,ideft trabs , feu ina.us

inclinatus , hinc bon perfu.

Bordeddu , lupanar ,bordellum

voce barbara , ex alia paritrr

barbara voce horda,*, ideffc

domus , tugurium: bordellumeft domuncula, qu6 fe prodi,

tutg mulieres recipiunt.

Bordeilinu, citbaricula

,

aliter

mtndula,anne erit a voce bor-

deddu fignihcante parvum-»gurgu/tium ?

Bordu, de navis latere, hinc ve-

41utri abordu navem confcen-

dere , de vcftis limbo , bordudi cappeddu pilei ora, vulta,ri lu bordu , iter inflexere-,

,

bordiari flexuofana vigatione

uti ; de etymo non liquet.

Bofcu,nemus , a gr. /3oo*«a bo-

fcopafco , eft enim locus , in_,

quo animalia pafcuntur .

Botanico ,botanicus , ad herbas

pertinens, gr. fiorzyr) botaeeberba , latin£ herbarius .

Botta, iUus alfcujus rei cum_ftrepitu , voce peronomato.pceam effi£tu,res enim cum exalto decidit , ita Tonat

,ut v i-

deatur audiri bot ; hinc dici-

mus jici una botta , en voxbotta e fonitu

; Scloptti etiamcxplofio dicitur botta

; pari

onomatopeea cum valva: pul-

fantur , dicimus tuppuliari afonitu tup,tup.

Botti , tonfillarum inflammatio ;

cumcx ftagnante humore tur-

gcfcunt, vox erit, vel ex itali-

ca vocc botte , dolium,

funt

enim tonfiilas dolii inftar tur-

gide , vel ex alia voce itafica

botta rubeta , feu bufo , quiIiimm6 turgidus eft .

Bottinu ,prada , manubia , decj

vocis etymo crederem, efle a

voce Botta fignificantc rube-tam , feu bufonem turgidum& feri diftentum

, & propriibottinu notat fpolia conglo-bata ,& Ipi (Tata

, quo facilifis

adfportcntur ; italicbfardel.Io, ficuli trufeia.

0 Bot-*

Digitized by Google

Bozza,& boezu,avium ingluvies;

ita etiam vocamus ftrumam.,,

&qui ftrumis laborat, nobis

eft buzzvfu > pariter phiala-,

vitrea qua vinum refrigera,

mus, etiam dicitur bozza; ety.

mon eft a voce botta bufo , ni-

mirum ob turgefeentiam.

Braca, braca, bracbat 8c braccu,

agrjco (ifx^vs bracbyt bre-

vis ;nam vellis eft pallio, ac

tunica brevior, braca nobis

dicitur nedum veftis , verum,etiam ligamen inguinale, qu5herniofi utuntur,ne inteftina_.

in ferotum decidant, hinc m-hracari , & contrarium sbra.

cari .

Braccu, cani braccu, Vertagus,

a grfco flpx%v's bracbyt bre-

vis, fiquidem canis eft brevis,

refpeflu ad corporis latitudi.

nem ; pari caufa arbores ex.panfis foliis ramofas , non ta.

men proceras vocamus Srac.cbi I at. patula,

JBrachilemi , is eft , qui bracatl'us deque ligatas habet, a Ia-

tino braca lenit .

Brama, bramari, abbramari;/*/.

ais ,a qua voce folita muta-

tione liter® /, in congenerem

b, ut nebula a nefele,

balana u ($a.\ouvx pbalana^t

additoque r ,tu b>ama .

Branca , braucbia, hinc bran-

chiari, brancicari; licet Italis,

Siculilque vox branca non fi.

gnificet idipfum,quod latina

yoxbraocbiat\^\% enim bran.

ca eft manus rapacium anima-lium angues aduncos haben-tium

, & latin£ eflet manatadunca .

Branduni, candela groffior, cX

gcrman ca voce Brand, &

branda incendium , titio, Ou-frefn. in Brand.

Bralcia,pruna

, gallici braiferincendere

, italicd bracia , agr. (Ifxfta brazo , vel fipacr*crfii) brajjij

tfcrveo ibullio\ hincbrafeeri vas, io quo prunas re-ponuntur .

Bravu,bravura,bravazzu,Often-tator

,ja&antia, Plauto miles

gloriofus, de origine non.,

liquet

.

Brazzu, brachium gr. (ipx%tioybrachio» pro eodem

.

Brazzu di S. Kaneri, extima cur-vatura portus MeflTanenfis, in-

colatu S.Rainerii Confeftoris,

qui accenfa face intempeftis

noflibus nautis prope Cha-rybdim periclitantibus opemferebat, valde celebris ; In.,San6li hujus memoriam ibi

conftrutta Ecclcfia,quas de^»

Protopapatus membris erat,Utexaflis Nicolai Camardaij. Apr.9. Ind. 1491. S. Rai-

neril icon dein fuit locata ia*Ecclcfia SS. Deiparae Gratia»

rum adifi ata a Joanne Man.tigJia ex permiflu Archiepl-

(copi Mcftancnlis literis Mef-fan® datis i8.Dccembr. 1577.quibus centum dies de Indul-

gentia conceduntur ,ut in li»

bro

Digitized by Google

* bro Ecclefiaft. ann. 1577* &l578.lpfa porr6 Ecclefia Dei-

parse Gratiarum fuit vjfitata_.

a Generali Vicario Mcflanen-

fis Archiepifcopi dic 26. Ja-

nuarii 1619.

Breccia, moenium rupturo, eft

abhcbr. parac runit.

Brevi , brevis, gr. bra.

ebys. Pontificis M^x.quasdamrclcripta vocantur brevia ad

differentiam Conftitutlonum ,

quas in forma ampliori dican-tur .

Breviariu, breviarium,

a bre.

vitate, hoc nomine venit Sa-

cerdotum liber, quo in Divi-ni Officii recitatu utuntur.

Brica , rus circa McfTanam ,ita_*

fortaffis di&um, quod in rupi-

bus,qux Brtcbe dicuntur, fi-

tura fit;in Hefychio vox (Iffg.

bria denotat rUJ &n ciyfoi*'K.toptijjj . Rus

,agris immi-

nens ; apud eundem eil etiam

(ieux brya, & exponitur £yunrax puiv gV/ rtr^Zv ;

Icilicet ea,qux JiuntJupra

petras ; cx Hefychii locis be-

n£ deduci poteft vox Brica .

Briccuni , nebulo , Hefych. /3 fv-

xei 7rovr\poi , ideft Briki ho-rumes nequam , hinc enatxvoces, Briccunaria , Briccu-

niari, impudenter agere .

Briga , trica , arum , a gr. rf/-%BS triebes trica , villi

,qui

pullorum pedes implicant ,

hinc intricari t/iricari

.

Brigantinu,myoparo. Grxci fc-

quiores triremem vocant «a-rgf70V catergon,h\i\c vox di-

minuta ergantinu, pro qua_,

dicimus brigantinu .

Brigghia , habena ,ga!lic£ Iri -

de,unde vox brigghia .

Brigghia, funt thyrfi quidam^,fabis, aliifque leguminibus in.

nafcentes,qui ea ftrangulant,

]atin£, voce tamen grxea oro -

banebe afc/3a>^n , ideft

ftrangulans legumina ; cxorobanebe mutatis literis fit

brigghia.

Brigghia, rotunda ligna inftar

ptftillorum, quibus ludunt

ucri, ita vocantur a fimilitu-

ine illius cauliculi, qui io*fegetibus nafeitur , ut in prae-

cedenti voce diftum

.

BrinJifi, fari brindifi, alicui pro-

pinare . ex gallico Brinde ea-

dem notione -

Brinzi, Meflan* dicitur teftaceus

canalis,qui alibi vocatur im-

brici lat. w.b ex

.

Brilca ,favus mellis, vox idem

valct,ac uber efca%ideft mam-ma edulis ; & fane favus ma-millam gmulatur

,nam pro ia-

fle mei (ufficit; ex uber efctt

fatta fuit vox berefca t hinc

brifea ; in veteri teftamentomei ferd femper cum Ia£le_j

conjungitur , terraJiuent la-

E7tf, <$• meile , & nos etiam-»

communi adagio dicimus,lat-

ti , e meli,tira cbi veni .

Briu , briufu , bilaris; ex lati-

no Ebrius, qui enim mero ca-

t 1 lcnt

Digitized by Google

lent, funt folfto hilariores . Ambrutti /pectet EchinorumBrocca ,

quid (it, liquet ex deri- marinorum , Arijtoteles au-vato imbroccari ; id nobis eft tem ipfot vocat Brunnut

, a_»rem aliquam extendere adje- voce brttnuus fit brogna .

ftis virgulis , ne concidat , & Bronti ,Urontet, Sicili® oppi-

plicetur, ut in recentibus ani- dum, a Bronte Vulcani mi-malium pellibus,hfdinis,agni. niftro .

nis,quas appofitis ligne»s ba- Brofcu ,

idem ac brocca . yidejcillis ficcamus , tunc enim di- brocca .

cimus ,in.brccca Jla peddi ; Bronzu .

pellem hanc ligniculis brofca Bruca, tamarix, infelix lignum,'

extende . e quo proditorem Judam di-Broccia, furcinula ,

qua in men- eunt fe fufpendtfTe .

fa utimur ,italicS forcbetta , Bruca , vat aquariam . AbelaJ

nomen habet ex radiis,qui- f. 66. „ Bruca t>afo t cbe coit-

bus condat,qui alio nomine tier.e aequa

,fl dite anco bru -

dentes , vocantur , Sc nobis ket cima , e conjerva d'aequaetiam dicuntur brofebi. dallaJomigliama dei lucro.

Brocculu,flocculus , iolita mu- Bruca ,

caftrum maritimumCa-tatione/, in b; & A in r. tanam inter

, 8c caput S. Cru.Brodu ,jus, ris, a verboprode/ cis , ita fortafie difhim vel a—

. fe> ex quonafeitur vox pru- ciderna , vel a tamarice, qu®du t hinc levi mutatione fit ibi forfan erant.

brodu,nam liquor eft , qui Brucatu

,fericum textile duobus

fummSprodcd. liciis contextum,quorum-.

Brogna . cochlea marina , qu&_. uno fit damen , altero verdpueri fonitum edunt obdrepe- ope «ne* virgo]® fit rotun-rum ; lat. baccina , gr. fiftf du»

» * eminens Cupra telam%etreL bruebdna

,quse vox ab canaliculus

,qui brtteatu di.

Heiych. exponitur citur, hic verb fi per mediumHa.ju,77VXn tuba intorta^ , fecetur

,fiet textile villoluro ,

quamvis, Sr apud Arlftutelem vil/utu. Brucatu vcr6 dicitur

fit fifujwos brunnot £<Pos ex aenea virgula, qua fericum

ifcivtov S-a.Xourfffav y 'ddt tenuit extenfam. v. brocca.

brunnot Jpecies hcinnorum^* Bruddu,dicimus, fi m/Ji in brud.

* marinorum , apud Hefych. in du, a bulliendo,gailic£ brottf•

v. A*/u,(lpurTOi b's verbis. ter ed bruciare .

h<Po$ iyCvuv Brundu,flat us, a latino blandus,

Sa-XcLTC-ioi v, A p/cr7oT£An5 Brunu , bcunettu, imbruniri &c.

eivTcus #6 fatvvovs «cUa. a voce gallica biev.

Bru-

Digitized by Google

Brutcs,pannus groj/ior,quo equi

a ftrigilatu poliuntur, ex lati-

na voce rufcut,qua venit her-

ba nobis difta Spina pulici,

pannus enim ille lua afpcritu-

dine pungit ut ru/cus; hinc

cera b’’ufca vultus acerbus

,

uinu brufcu ,quod palatum

vellicet

.

Brufcari , & brufciari , ardere,

ex gall. bromter pro eodem .

Brufciareddi ,primi fpicarum^.

manipuli,qui flammis torren-

tur, ut frumenti grana poflint

excuti , cx verbo brufciari

vox brufciareddi .

Brutu ,brutus, a, ttm; cx origi •

nc Chaldaica plVVD Birutb

Jlupiditas, /tulutiu, qu» bru-

tis convenit

.

Bruttu ,quali brutum , lat. de-

fo/mis ,bruttura deformitas .

Bua , & buhua ,quaelibet infan-

tium plaga ;Matres blandien-

tes dicunt ,lu f.gghiolu ba la

- bua. Gallis boui eft ulceris fa-

nies.vox bua erit a latino pus

quod a graeco^u^t») putbo, a

quo latinum putreo.

Bubunj,tumor in inguine , vel

fub alis,grasci 0oo(Ztot> bu-

• bb» tumor.Bucali

,& buccali ; efl a voce-»

bucca , grsed 0a.uxdiAtopbiucalion . Achinet m Oniro-

erit. cap. i<}8. ,. d dV /cTrj

crt /terce 0a.o xAlctc rnsx\sorciTpxs ttCpei otiov ;

idcft,iS< %>Jus fueru cum bau-caiia

, feu patera Cleopatra

•• » j ,

•vinum bibere, non uti malfc

interpres tranflulit cum fafei-

no Cleopatra , legit flquidempro 0xuxa.A‘'a.S baucalias ,

(ixdxxplx1 bafcanias .latinfc

batioebus, & batiolut

.

Bucata

.

Bucca , bucca , a , ex hebr. piabuc vacuum; organum enimeft vacuitate fonorum .

Bacceri , lanius, ex gallico bou.cber pro eodem ;

hinc Bucce

,

ria, laniena , macellum .

Bncchiari, anhelitum trahere-»

bucca nimirum aperta, ut mo-ribundi folent.

Bucciardu , equus, mulufvc co-loris nigri ulque ad buccam ,

inde forfan di6tus bucciarduquafi bucca arduta.

Bucciddata ,panit buccellotut,

in multa fegmehta incifus,

quorum quodlibet buccam im-plere poteft

,a lit. bucceu*

,

buccella

.

Buccula , buccula , a, vox latinaoptimse notas formas diminu-ta: , majore diminutione fit

vox buccella.

Buccuni,buccea, a

.

Buccuni, eft etiam genus quod-

dam oftrcorum, lat. buccina.

A Buccuni , dicimus cadiri <z_»

buccuni prono corpore cade-re : dicimus etiam rnuriri cala/acci a buccuni , facie adterram converfa mori, quodeft ultima: , ac fiimmce infeli-

citatis lignum, nam morituri

cceluna «tdJpiciunt.

Bu.

Digitized by Google

40 ,fiucu ,

foramen , ab hcbr.' piabuc

,vacuum .

Buda ,herba , cujus foliis fiunt

floreae difls budani, grac6

T(/(pn typbt lat. typha .

Budana.inferior dromatisfacics,

quae letti tabulas tangit , di-

citur budar.a, qubd olim im-

mediati fupra tabulas deme-batur dorea e typha: foliis ,

quae nobis ed buda , hinc bu

.

dana . De viro verfipclli dici-

mus «e» ba ne /acci, ni buda-

na, ided, nonba ni drittu,ni

riverfu .

Budanedda , aflerculus,qui fo-

larii tabulis fubdernitur, ne_*

ex ipfarum commifluris pul-

yis ,vel terra decidat , indaj

diflus, quod tabulis inferviat,

ipfumque ufum praedet, quemtyphee buda folia praedant cu-

parum tabulis, nam e« ty-

phis muniuntur , nc vinum ef-

fluat ; a buda budanedda .

Budeddu , botellus , a botulus.

Bufalu . bubalus, i.

Buda, bufo, nis, alio nomine ru-

beta , communiter vocatur

buffa fccagua nam paludris

vocatur rauoccbia,\ funilitu-

dinc bufonis, qui turgidus edfunt i< qutntcs voces buffu ,

abbtiffari,buffulctti &c-

EufTctta , meufa, in qua pocula^,

reponuntur, gallici boufet.

Buffum ,Jcurra,a, gallici bouf-

fon , hinc buffunoria , buffu.

mari, bejf , b*Jfari latini irri.

fio , irridere

,

Bugghia, turma, turba, ab ebul.liendo

, qubd homines ibi ve-lut ebulliant

.

Buggia » buggiacca, bulga, a.

Bugfa , trifyll. mendacium,bu-

giardu mendax; etymon mihinon elucet

.

Buina, bovumfimus gr. /J«A(li-

ror bolbiton.

Bui/u , bulianu,his vocibus uti-

mur, cum de mancipiis,prae-

fertim nigris dicimus, ci ac.

cbianau lu buliu,avi la bu.

liana;erunt a latina voce b

lis, biliofus .

Bulla, bulla, a, vefica, qux bul.

liendo excitatur .

Bullari, bullatura, bullctta, bul

.

16 munire , bulla nota, bullaparva : a rotunditate, quam fi-

• milem cum bulla habent. *

Bullicaml , dicimus dc vermibuse morticinis erumpentibus ,

qubd ibi quali ebulliant.

Buliu , bulluri , a bulliendo .

Butogna,nodri villici felopi igni,

vomi rotam pelle taxi invol-vunt, ne aqua; guttis rubigi-

nem contrahat, hanc pellem-,

vocant bulogna , fcd verius

deberent dicere melogna,namtaxus vocatur etiam meles ,

hinc pelles melina,quas Cala-bri refli vocant melogni

.

Bumba , vox per onomatopoeameffifla ex geminata fyllaba-.

bum,grgei etiam vox /16/U.fios

bombos, unde & latina bombuslunt a fomtu; hac voce figna-

mus ollam incendiariam, quae

Digitized by Go

fao tonitru, & Fragore edit fo-

num bom ,bom.

Bumba, etiam nobis eft vocula-,

puerorum bibere polcentium;

erit a grseco (Zts/uufllSi bumhus,

quo venit poculum quoddam;uti apud Pollucem lib.6. c.i 6.

de poculorum nominibus his

verbis /3# /u|35»' iv rr\ norn.

ideft Bumbum vas ejt ad bi-

bendum .

Bumbalu, vas fifttle angufti coi*

li , nomen habens vel a lupe*

riori voce “jBumba, ficuti vidi*

mus ex Polluce , vel a fonitu ,

uem liquor edit, dum inde_»

iflfi:ulter c\it, Hefych. (lojx -

(lv\tof 7rorr\pi'ou ytvoytx-. TOL /JUtKpoy 7I0T0V (rjciljxv-

to* s o^ev J^tx tov f\%ov 5

Sura «g«A.n3‘ 13'0u;’deft Bom-bulios vas genus parci tiquo-

remjlillans , unde exfonitu

ita di&um fuit lat. urceus

bstmbaleddn urceolus

.

Bumbarda, bombarda ,a fonitu ,

8c ardore , ideft Olla ardens

.

Burbaru ,confusi loquens , leu

potifcs murmurans, eo Icilicet

modo, quo inteftina niurmu-

rant, ex grxeo fcopfio ft/^co

borboryzo ftrepitum edo: hinc

imburbariri.

Burdunaru, agafo,nit, ita diftus,

qubd burdonem mulum fcili-

. cetagat.

Burduni , burdo , nis , mulus exequo , & afina procreatus, exhebr. n£j Purdd, & termi-

natione fcem. m*l£) Firdab

.4*

mula, hinc mutato p in fimila-

rem b ,fit burdo .

Burduni, baculus peregrinorum,qubd muli , feu burdonis loco

ipfis fit ; folemus & mos bacu-

lum,quo fulcimur vocare-*

,

muletta .

Burduni, trabes majores, quxdomus teflum fuftinent, & Ia-

tini cantherii vocantur, vocenimirum ad afinum, & equumalludente , itadiftx, qubd ce-

ftum (uftineant, Mertans vn.

cantur Bajlaji, a grarco /3x-

cTcL^co ba/lazo porto;quia-,

onus tecti portant

.

Burcheri,fentum , /, ex gall.

bovelier idem denotante .

Buridda,buriddufu , buriddiari

&c.hi(ce vocibus fignificamns

lintea menfalia mali olentia,

quae , fi fjpone tantum abfquclixivio laventur , dicimus fe.tinu di buridda , vox peten-

da ab hebr. n**13 'Boritb fa

-

pe,ex boritb ell buridda, hinc

fetiri di buridda eft faponemolere

.

Buridda, fimiliter vocamus pue-ram , eo quod muco puteat.

Burgifi, v. burgu .

Bitrgiu.apud Delbonum eft maf-

fa difeno , o dipagliafatta-»aguifa di cupota

, eft a gr«c»• Ttvfyospurgos turris.

Burgu , majorum urbium addita-

mentum , latiniJubutbium.hinc £«r£»^(uhurbanus civis.

Germanis Urbes vocantur

Burgthiac Feterburg,Pbilif-

burg

Digitized by Google

48bnrg, idefl Petri urbs.Philippf

d urbs &c.ipfa porr6 vox burg

eft a grcco 7Ttjf>y»s p*rgost

nam ab initio hse Urbes fue-

runt turres,feu parva caflella.

Burinu , viriculum, quo metalla

celamus ; a lat. veru fpicdo (it

vericutum parvum veru, eo

quod acutum fit veru indar; a

•veru fitbnriau .

Burlottu , navis incendiaria , tu• gall. brousler , &brouler in-

cendere.

Burnia , vafis genus, ab albo co-

lore ,quali alburnia.

Burra,ytrCtfX;eft etiam latinfc Bur-ra.qtia voce ulus Aulonius ad

Latin. Pacat. Burras, qaijqui-

Jias, ineptiafque.

%\xrrd\ai,bughijfum, gr$co (lo\j -

*yAwo'(vov bug/ojfon ,ideft/r-»

guu boVis,d foliorum alperita-

te ; alias borago pro corago

Matthinlus „ apud Apulejumin eo l b“llo, qui de heib irumtnediciiMin but ittfcnb>tur ,

invenio bugloffum Lucanis

Coragtnem nuncupari, priorit

tantum lite fmutaiionc.quod

cordis .ifteittbus maxitr.e opi-

tuletur .

Burrafca ,nimbus

,gr. (loffdii

b'/rrbi)t qu? vox H lychiotd

ave/Jios 4sU%(os 7rxyoi^ ns

ii meli vtuiutjrt .

&iduS,gtiicialtS.&Jiccus.

Burreddu, r>obis cd foram? qua-

dratum a fabris < x indudria_

per inter valla rcliftum in pa-

riete ,in quo fixis tignis, qu®

etiam burreddi vocamus,pon-tes parantur, edagr. 7ropospot os, lat. porus, hinc burted.du quali poreddu porulus,grg.ca ver6 vox 7rofs poros erit

ab heb.Yia borfuvea,e(i enimfovea locoforamen

; vox ve-r6 ipfa foramen ed ab eademorigine, ut patet.

Burza , crumena ,a gr. /3u'?o'cc

burfa corium,eo quod crume-n® ex corio

, pelleve fuerint

,

uti etiamnum rufticl nodriutuntur ; hinc burzottu .

Bufa,bu(ata, dercus bovis , alio

nomine buina Schobar.*®»^/-

ta di lu boi, etymon mihi non.

elucet

.

Bulca, menfura quxdam lignea ,

qua fabri utuntur ad lapidum,lignorum &c. proportionem.»

fi^nandam , ex gall. bois li.

gnum, vel ex alia nodra voce

bi ofcst

.

Butcari , a gallico bufquer ,hifp.

bufear

.

Buicica ,vcfica, agrsco (puerae*pbufao , inflo, cd enim cuticu-la io flata .

Bulciu, buxus

, grxc6 rrutjospuxos .

Bulciula ,pyxidula

,

quod anti-

quitiis e buxo fuerit.

Buli , Panormi dicuntur fafces

graminis ampelodefmi,quibus

acccnfis noflu utuntur;ety-

mon non elucet

.

Budu ,pars corporis infra col-

lum,qus coxendicibus fudi-

nctur ,lat. truncus ,

Bii-

Digitized by Google

Buftu ,tborax vertis fceminea ;

& diminuti bujlinu, quo pe.

flus conftringitur

.

Bufunagghia , thynnorum reli-

quias ,exgall .poijfoa pifcis ,

unde poifonalle , hinc bufu-

naggbia .

Bufunettu ,parvus cacabus are*

us , a gallica voce pofsbn ,qux

apud Duez exponitur certant

mijura di latte, e di altro ,

hinc liquet poffon efle vas,pof.

fonct valculum , pro quo nos

dicimus bufunettu .

Butaracu , gr. «oV Ti§tX.ov obn

tdriebon, idelt oiuv. jatjum ,

& ficcum .

Butfru ,butyrum

, gr. fiiTuforBittyron ; pro eodem .

Butrica, venter , hifp. barriga .

Buttaru , cuparum artifex .

Butti, cupa, dolium , hac voce-*

„ .*9utuntur omnes Feri nationes

,

grcec£ etiam /3*tt/$ buttis.fk

farrlov butrloa , doliolumcupella .

Buttuni,

flos adhuc fuo calycu-

lo involutus

.

Buttuni , globulus vertiarius

.

Buturu ,l/ultur

.

Buzarari , oblctcna vox ,1 at.pa.

dicari;ab Italica voce buco ,

qua quandoque effertur bufo,

unde verbum bucare, Sc bufi-

re pro eodem, a verbo bufi -

re ,idert perforare ad fignifi-

cationem augendam fit bufa-

rare , & sbufarare

,

ut ex vo-

ce fundu dicimus sfundari, Sc

sfunuurari .

Buzaruni ,pad;co , onit

.

Buzzetta, Meflante <uhurbium_.

latin& flumaria Logotbeta ,8.corrupti Buzzetta.

cC A, in Sicilia, Mertanti,quod

Iciam , excepta, ufurpatur

hxc vocula ca , pro qua nos

dicimus ,cbi i efl a lat quia :

non gridari ca fenti , ne cla-

ma, quia audit; non fer i viri

ca perdi Ia carta, nonferibat

,

:quta chartam perdit , hebr.

O cbi .

Cabala , cabala ; interpretatio

arcana S. Scriptura: tlebrxis

a patribus in filios ore , non_»fcripto derivata

,quod ipfis

eft rP3.i? cabalab > hincra-bala .

Cabanu , lacerna v. capanna.'

Cabubn , vertis pluvio temporiaccommoda, a lat. capio

, quiatotum hominem capit

,

Cacanidu, pullorum ultimus,quialiis avolantibus

, in nido re.

manet, quafi ad cum cacan-dum .

Cacari , cacare , agr. h&hhoLcocaccao pro eodem, hinc caca,redda , cacatu & c, Catuli.

annalet Voluji cacata char-to -

Caeca, vox puerorum, grcc£G x<£K-

Digitized by Google

xaitxn cakke ftercus .

Caccanu ,cachinnas , gr. HcLy*

Z<L<r/u.os cancbafmbs, per

onomatopccam , ut patet exgeminato ca ca .

Caccia , venatio , feris in cajfet

irretitis; hinc cacciari in caf-

fcs irretire.

Caccialana , uncus ad extrahent

dam c felopo lanam.

Cacciari , trium fyll. expellere .

Cacciaventu ,milvus

,quia ejus

volatus magnum ventum-,

caufat.

Caccioffula, cinara ,hifp. alea-

cbofa .

Cadda , Abela fol. 258. dicit in

Sicilia remanfifTe plures voces

Arabicas, quas inter eft cad-

da, hanc dicit notare pulvinar

guancialc , hanc ego vocem-,

nunquam nufquam audivi

.

Caddozzu , eft cape (picata: fi-

ftula,eoquod ca/lofa fit.tranf.

lati dicitur, de homine longo,

& infulfo; dicimus etiam cad-

dozzu difoftzza ,botulus

,1.

Caddu , cattus ,& callum a cal-

cando, vel a pedis ctf/cr,qu6d

callofa fit , vel a gr. xa.\ov

calov lignum ,qu6d ligni du-

ritiem habeat

.

Cadiri,caduta &c. cadere,cafus,

a gr. xaru cato deorfum, qui

enim cadis deorfum abit

.

Cafi ,vox eft Indica

.

Cafifu , & cavifu; nobis eft li-

quidorum menfura , olim fuit

etiam aridorum . Conftit. Ca-

taJoni» m.ss. vendatur cafi;

eiumfrumenti . Chron. PetriIV. Regis Arag. lib. 5. nos do -

naren mil cafifos deforment;

eft ab hebr. cab lat. ca-bus

, & mutato btin/, factum

eafis .

Caforchfu v. cavorchiu.Cafuddari v.fudda.

Cagghiari , hifp. callar tacere ,hinc caggbiatu

,qui pra me-

tu tacet.

Cagnoli, MefTanenfibusfunt ful-

cra,qua podiis baicuni fub-

mittuntur, ita difla, qu6d ca.

«/x,vel alius animalis faciemhabeant, ea Panormitanis au-dio dici gattuni

,

qubd enti

faciem habeant , & fan£ Mef-fanenfibus , 8c Panormitanisbend convenit, ut canibus,& catis

.

Caiccu,fcapba : Dufrefn. in vo-ce cay;Cay bodie appellamusaream in lirtore onerddarum

;

atq\ exonerandarum naviumcauja e compatlis tabulis tra•

bibujque firmatam , ac defu-per seriam • torlan primb ita

dittae fuerunt ha: taberna ,

dein extenlum nomen ad fca-

pham ipTam,qua merces ve-

hebantur ; do&iores diju-

dicent -

Cajordu,pro calorda

,

dicimus

lordu e cajordu , h®c vox vi-

detur addere plus , quam fi-

gnificet lordu,a qua venit, de-

beret fan£ dici catalordu , ut

folemus in vocibus augmen,

tativis tambaru e catambaru,

pez-

Digitized by Google

petzu e catapezeu ; cajordu

latind reddas luridiflimus v.

. lordu

.

Cajola , capitis tegumentum , ia

reccati /Jiftion. Sic. vox hsc

. explicatur prima bava dei

verme difeta ;apud nos , ubi

ferici opificium eft familiare ,

prima bombycis fila vocantur

Jpep%bia\ vox cajola eft a gr.

xaAuvrfov calyntron lat. ca-

. licudrum capitis operimen-

r tum , vox ab initio fuit h£~

Xuov calyon a qua per literae

tranfpofitionem , iit cajola.

Cairi ,bajtimentu cu ti vili cai-

ri . Apud nautas duum gene-

rum funt vela ,unum formfi

quadrata;, gallici quarri, ita-

lici vero ex gallico fermone

vela quara, pro vela quadra,

hinc vila caira, aliud ver6 eft

formae oblongae, & dicitur vi-

la latina , v. latina »

Cala , v. calari .

Calafatu , naviumfaber, ex heb.

calapb ma leut,& nu»

mero plur. calopbot %

praecipuus enim in hac arte-»

mallei eft ufus» hinc calofa-

tari,na vis rimas tomentare-»,

quod malleo fit

.

Calamandra , tela penicillo ela-

borata » Tavernerius in fuo

itiner. p. 2. 1. c. i. calmen-

dar. Le cite,ofarto tele dipia-

te cbiamate calmeodar > Ciot

a dire lavorate coi pennello *

Calamaru, a calamit fer ptoriis.

fervandis; niXu/AOt caiamot

calamus, olim calamis feribe-

batur,dein fuccefferunt aviumpenn® , unde pennaloru ; ca .

lamaru pifeis loligo

,

ita di-

Cius ,qu6d calamum cartila-

gineum , & atramentum ha-beat .

Calambari , & incalambari ; Pi.

fcatores quoties hamus infun.

do haeret , & extrahi nequit

,

dicunt incalambd, eft a gr.

XoXuM-ficii/ cotymb&n , quodeft aquas lubire, urinari , hac

ergo voce nil aliud venit , nifi

hamus fub aqua remanfit

.

Calaminduni , Dutturi di cala,

minduni;pro Salmantica ir-

riforii dicimus calaminduni .

Calamita, magnes ab hebr.

cbalam occulcare namoccul.ta vi ferrum attrahit

.

Calamit^ , calamitat a calamit,quibus nulla vis , transfertur

ad infortunium

.

Calamona , in variis Sicilite lo-

cis aliqui limites dicuntur ca-lamona , ideft arundinetum._#

a gr* xaAitA calamotLj»

arundinetum .

Calamu , fericum carminatum j

• a voce calamut % nam fericum

Ee&inis carminatione fit de-ile , ac gracile ut calamus

.

Calandra .

Calari, defeendere

,

a gr.

Xito cbalao laxo , translati

i deIcendo , hinc cala finus ma*- ris , ubt naves defeendere-»

pollint

.

Calalciuni,muficum tnfiramen-

G x tum

Digitized by Google

tum tres chordas habens,heb.

pft/Vp KHlefcion tres habens

dentes , a rad. Sr?p Calafcb

Kimchius .

Calatabianu ,plura loca in Sici-

lia nomea habent compofitinn

ex voce calata, ut Calatafi-

tni ,Calutagiruni &c. arabi-

c£ Kalaa denotat locum na»

tura munitum, Abela in Melit.

illuilr. fol. f)6. Kalaa tal ba-

bria t fortezza , ofito forte.

^

natu, almente , dove fia Jlato

qualebe luogo abitato , e cid

Jignifica Kalaa indi

alcune Qttd , e Terre in Si.

cilia pojte inJimili luogbi ri-

levati diconfi con /’ iflejfo no -

me , Kalaa ta Ginun,quella

,

f&e ft cbiama Calatagirone

,

Kalaa ta Xibetta, Kalaa ta

Fimi , Kalaa ta Billotta.

Calca , & carca, turba a c^/-

cando .

Calcari, calcare a calcaneo, nameo calcamus .

Calcinari, in calcem redigere.»,eft a ea/*, c/x.

Caldu , & caudu calidus ,a lat.

caleo, vel ab hebr. da.

lac incendit,nam fi in versi le-

geris ,habebis calad

,

unde_»

& calidus .

Calend.uiu , calendarium a ca-

lendis primo menfis die, quoda gr. sta.Aefo t/oco, a».

Calendula, caliba ,

Siculis olim

VofT. de liter.

pennut.

Calla , caliari &c. Calia Mefla-

nenfibus eft cicer tollam injclibano, ex hebr. jfc>|>p c«-/xa.cxrad. nVp calab, tor-

refecit , a(favit

.

Calibru, calibra, vox recens, a

librandis tormentis illi no-men .

Caligini, caligo,

a

gr. ytauXov caJlon ligtjum

, cn jus fumocaliJgamus

,

vel a kxXios calidt

quod Hcfyehius reddit cnr-cer

,

ubi caligo ell , vel ab an-tiqua voce latina calisn

, proqua clam dicimus, namquein caligine 1'unt

,quali clam

nobis funt

.

Califpera, cafalc prope MeflTa-

• cahfpera, a

,

gr.

call befpera,\ilic{ibo.

no vefpera , ita femet Grseci

fub vefperam falutant.

Callibari, ex P. Delbono doceor .

efle ,romper la terra,primb

arare;anne efiet a librando,

eo quod aratro complanetur ?

mihi vox h§c nunquam audita

Callitricu , gr. haM.itca/titricbou

, alio nomin&j7ro\\jTQt%ov polytricbon^,

,

vulgbpoltitrmca ; nomen illi

cft a copiofis capillis, eft enimherba capillata ; lat. caudaeequina .

Calma, calmari , malacia

,

a gr.’

X&Acco cbalao remitto, oameft maris remiflio .

Caloma , elt funiculus annexus

filcince uncis armatae,qua xi-

phie in MefTanenfi freto cs-

piuntur, qui ex fifeinx i&u

fao-

Digitized by Google

faucii fugiunt , fed fecum de-ferunt funiculum diftum calo

-

ma,hunc pifcatores fenfim at-

trahunt , & pifce potiuntur;a

gr. ico cbalao remitto .

Galomi Ida , chamomilla, gr.

%a.lxciuiuLr\\ov cbamamelon_*»

ab odoro mati. _Calvariu

,Calvariut mons

,ubi

vita noftraJfcSUS CHRISTUSmortuus fuit, a defun&orumcalvariis

,qua ibi erant

.

Calvarufu,Calvarufut terra in

Meffanx diftrittu

.

Calunnia , calumnia ; hinc ca-lumnior ab antiquo verbocalvor deaipio : I. xii. tab. Sicalvitur ,pedemvcjtruit, ma-num endo jacito

.

Catura , calor v. caldu .

Calvu,calvus

,

ab hebr.

calal, terfus politus, vel a gr.

<P<xAa«f05 pbalacrdt literis

permutatis

.

Camalcomi, gr.

cbamaleon,idefl parvus leo,

hunc ingeniosi defcripfit Tcr-tull. lib. de pali. „ Capitalia bejliota verjiculum

, de^mediocribus oppidd

, fed no-

men grande , cbamaleontem ,

qui audieris ,haud ante gna-

rus ,jam timebis aliquid am-plius cum leone ,G^ cum offen-

derit apud vineamferme jubpampino totum

,ridebis illi-

co audaciam, & Graciam no-

minis,quippe nec fuccus e(l

corpori, qui minutionibus

mulib licctt cbamaleon pelli-

cula vivit, capitulum Jta/im

a dorfo , nam dejicit cervi se,

itaque durum refiecii,fed cir-

cumfpciiu emijjitii ocelli, imo

luminis punUa vertiginantt

bebesfejfus , vix [e a terreu»

fufpendit ,molliter incejfuws

Jlupens & promovet,gradum

magis demonjtrat,quam ex-

plicat,jejunus fciltcet [em.

per, & isdefetluj , ofeitan#

vefeitur, follicant ruminat ,

de vento cibus tamen, & cba-maleon mutare totus t necaliud valet

,nam cum illi co-

loris proprietas una fit,quod

accejftt, indefuffanditur : boc

foli cbamaleonti datum, quod

vulgd diUnm ejt,de coriofuo

ludere

.

Carnali , bajuli, qui in Iccmoco-

rnio vulg. lazaretto merces

evolvunt. Tavernerius in itin.

Ture. lib. 4. c. 1 8. fecero ve-

nirefedeci bamali ,cioi a di.

re faccbini , ab hebr.

bamal laboravit, ac fi dicere-

mus lavoranti

.

Camarda , familiae cognomen*. •

Dutrcln. In voce Camardum.

»» bft igitur camardum procamaratum ab eodem fontem

xa./JLa.^a.v , camard-n locairuat Graci recentiores ten-

torium,quod in modum ca-

mera yjfeufornicis arcuatum

fit unde nojtri Ca-mardas Hifpani tamorda.

vulgo vocant milites, quifubnodem tetto

,aut tentorio ,&

i» eadem camera degant

.

Camarru , afinus

,

hebr. Yioncbomor aftnus

,

ex rubro colo-

re , nam cbamar eft ru-

befcere , nam afini in Palsftina

rubri funt *

Camarruni, titbymalus, ab hcb.*•

*7on cbamar rubefcere, plan-

ta enim e(l uti corallium-

rubra

Camauru,pileolus , gr. Hx/un*

Axuxtoy camelaltkion

,

qu6d

fit e cameli pilis .

Cambalii ,Regia Tartarorum-

»

Magni Canis (ita Tartarorum

Princeps vocatur ) civitas ;

Tureis Byzantium efi <5 tam.

pul, ideft Conjlantini Civitas,

ita Carubul Canis Civitas .

Cambarari , nobis eft carne vc-

fci, forfan erit a camera,quodin ea tantum

, & non in com-muni refeftorio ca vefei lice-

rct aliquibus religiofis ordini-

bus ; vel erit a voce camba,

cujus meminit Dufrefnius di-

cens effe locum , ubi cerevifia

Coquitur ; & inde forfan voxufurpata fuit ad fignifican-

dam quamlibet coflionem, ita

ut vox cambarari propnd fit

de cibo ignis ope parato* namjejunii tempore ficcfs rebusvelici olim mos erat , qu6dGrscis cfi ^npo<(>xyav xero-

phagia, & ^n(o(f>xylx xero-

phagia ficcorum eius .

Cambiari ,cambire

.

Apul.Cambria

,familiae cognomen ex

hebr. non clamor rubrus.

Abela fol. a$. Guardia ta_*Ras il Hamria

, Guardia -

dei capo rojfeggiante .

Camera , camera , g r . Hx/x&§xcamara , hebr. bamarfovea, nnon bamarotbfo-vea: .

Cameu, camaus Dufrefn.

Camiari, Pilcatores

, ut pifeefalliciant

, utuntur maiTa qua-dam e farina

, Sc cafeo, quam

vocant camiu, hinc camiari%

ex hebr. noj? camab farina .

Camiari , Abela fol. 258- ait vo-cem hanc una cum aliis reli-

dam in Sicilia fuifTe a Sarace-nis, & valereJcaldar ilforno ;

mihi lan£ in hoc fentu nun-quam audita ; erit ab hebr.

OOn cbamam,ca/uit incaluit.Camiddu, camelus, gr. Hxfxr\-

Xos camelos, heb. ^Qi gama/.Cammu, caminus, gr . hx/jusos

caminos fornax , dein aJ fu*mi exitum inventi tubi in pa-rietibus

,hinc vox caminari.

Cammari , calale prope MefiTa--nam , ubi olim Regum Sicili®fuerunt delicis

, in loco diftoli cafazzi dei Re

* nomen ha-bet a cameris

, qus ibi erant.Cammifa

, Jubucula , D. Hiero-nymo camijia . Ifid. Camijtasvocamus

, quod in bis dormi.

mus in camis,tdejl in Jlratis

tsojtris

,

hinc cammifu ob fimi-litudmcm cum camifia .

Campa.err/cj herbas rodens gr.Hxju.7rr\ campe .

Campagi , campagus genus cal-

cea*

Digitized by Google

ceamentl ,qao alti, quim-

Priacipi uti non licebat, Ca-jae. lib. 21. obferv. cap. a8.

his ante O. Gregorii M. teta-

> tem Diaconi MdTanenfes ute-

bantur,& quia id Diaconi Ca-tinenfes attentarunt , Sanftus

Pontifex adjoannem Syracu-

fanum Epifcopum fcripfit , at

de fa&i veritate cum omnifubtiiitate perquireret , nec

tantae temeritatis aufus leviter

attenderetur. InOgne hoc Ca-nonicorum Mcflanenfium jus

adhuc perdurat , nullique in-Sicilia compagis uti licet

.

Campagna, v. campu.

Campana ,campana

, Balfamoni

gr. Ha.iu.7rd.va. campana , hinc

campumari camp-nas pulla-

re, apud Hi Cycb.£yKpx/U,7roL-

v&v enerampanin cit

boan clamare

.

Campari, vtvere, qubd olim ho-

mines in campu vixerim , &poft mortem e campo abierint

ad fcpulcra

.

Camperi ,camp

i

cuQos

.

Campiuni,qui in campo ,

ideft

in monom-chia decertat.

Campu ,campu

t

vox Sicula.He-

lych. niunos lnno& gopLOf

ViHiXoi 5 campos hippodro-

mus. Asculi, hinc campagna .

Camula, camuliari

.

Camurria .feminis fluxus, gr.

yovbf fota. gonorrbxa .

Camulciu ,atuta pellis rupica-

pr® a Sicula voce Hxfj.fj.xs

cammas daeia.Voflius in liter.

^ r fl .

perna: Dama a ki/u./Lixs ,$•*

culi HtLfa.fj.cLS dicebant, undeLatinorum damma , ($• damaSalmaflus .

Canagghia,plebecula nomine_j

per contemptum a canibus

dedufto .

Canali, canalis

,

qubd ia canntformam (it excavatus

.

Cancaru ,cardo, qui valvas re-

git,vox Sicula . Hefych. Hxy*Xx\os o ini rdss SugxtsCiHeXoii cancalos uncus ejt

infonbus. Siculi.

Cancrcna, gr. yoiyypouvxgan-

grana

,

idem

.

Cancru,cancer , gr. xxpK?v0S

carbinos cancer

.

Candidu,canduri, candidus ,

candor ; hebr. rnp cadahincendere; inferto » fit canda

;

inde candor

,

incenfa enim-

,

candentia

,

feu candida funt

.

Candiri , canditi ,faccbaro con-

dire, condita .

Canfora, caphura , & campboraab hebr. 153 copber bitu.

men .

Cani , canis , gr. huvos Kynospatrio caiu , hinc caniggbicut

canica , x , cb qubd canibusdetur ; caniggbio/a porrigo ,

feu furfur a fimilitudine

.

Caoiperru,aliquem increpando

dicimus caoiperru, du* funt

voces idem iignificantcs cani

& perru . Hifp. peno : videjfcrracan .

Canizii,canities cum capilli fc-

nio caaejcunt .

Can-

Digitized by Google

5*Canna ,

canha,\\eb. ^}p cauab.

Cannamcli ,canna mellita, ip-

fum nomen eloquitur

.

Cannamu ,cannabis

, & canna-bum . Hefyc. Hclvol/AiIs cana

-

v mi* ,a fimilitudine cannee.

Cannarini, pulmonis, 8c ventri,

culi canna; lat. jugulus

, &jugulum.

Cannarozzu, quavis canna e bi-

nis,qua in collo funt, ea qua

cibos trajicimus,guttur

,qua

refpiramus , afpcra arteria .

Cannata , urceus

;

in vita B.Ca-roli Com.Fland. 2. Martii apudBoli. c. 4. n. 28. Comes argen

-

- team cannam emerat,qua po-

tum .... quem continebat

furabatur , & inf. in notis llt.

P. Canna vox Belgis & Ger-manis notijjima

,idem quod

Latinis Gracis cantharusfoculum . Hefychio vox yctrAgana

te(\ dyytiov ffH\j$U 7Ta.-

; vufculum J'cy-

pbojtmile

.

Cannavu,v. cannamu, hinc can-na vazzu tela cannabina, can-

navufa cannabisJemen

.

Cannedda , cinnamomum cor-

tex involutus, & vacuus , ut

canna . Canneddl grandiora—o(Ta

, qus intus medullam ha-

bent;quin & calami texto-

rum, aliaque hujufmodi a fi-

militudine canna .

Cannici, calami graminis ampe-lodefmi , his accenlis noflt_i

utimur luminis ergo

.

Canuiftru f canijirum } qu&d cai

• tauuss fit, gr. xivnj 9 ha*.viov s Hxrutrlpor canes, ca-ueon , canijtron ,

Canmtu, cannetum, a cannis.Cannizza

, Helychio kcLvlctHlOUcanijkion

, a cannis .

Cannocchiali, quafi canna ocu-laris telefcopium

.

Cannoli, canna internodia,foa

-

Siumjijtula, qmn & capilli ca.lamt m morem involuti

,qui

ex eo dicuntur catamijtri.

Cannottigghiu, aurum , vel ar-gentum canna inftar invola-tum .

Cannuni , eft tormentum bel.licum , illi nomen a grandio-re canna .

Canoni , Canonicu , canonifta tScc. canon nis% gr. Hxvdv ca-non regula .

Canonici terzcri. Abela fol. $ $4.ita de Canonicis Melitenfibus.JVe/ tempo d' ejtade interven-gono a terzeria

, cioS a dire ,

cbe Juno ejentt per due Jetti-tnaue , e pojcia una d’ ob/ieoat cor0.

Canoru , canorus

,

a nomine ca-nor

, quod a verbo cano.Canlu , canfari

, cantatu . Canfuefl ille locus

, quem fedendooccupamus, nam dicimus io

Jtaju a lu mtu canfu , ego in-loco meo flo,quod ha:c fit vo-cis notio , liquet ex verbofcaufare , quod Crulcams clt

dijcoftare alquanto la cofn -

datfuo luogo, hinc caujarij!

bcu& ditium de eo

,

qui aly-

Digitized by Google '

Ium petit?nam fedeat necef-

fe e(t, qui in foro muniit obire

nequit.

Cantamplora ,vas ad refrige-

randum notum omnibus,qu6dpotum cum cantu , acploratu

miniftret

.

Cantara , flumen Onobala , exarab. voce cantar

, idcft pons.

Abeia f. 87. Jgorga da l fontedeila cantra

, cioi areo,cbe.

quivi era anticamente .

Cantari , canto, as , a canendo,

vel a voce canna,quod ck

primCim cantaretur,

vel abhebr. yjj nagan, quod efl c<7-

tiere

;

plui. 61. titulus habetbbal neghinoth

,

quod 8. Hicron. vertit orga-

num .

Cantandi, a gr. kxv^xpis ca»“tbaris parvus Icarabaus .

Cantaru, cantharus

, gr. k£v*&A$ot cantharos poculi ge-nus ^punc vas ad alvi munia.

Cant4ru, pondus centum rotu-

lorum, hifp. quintal,quafi ef-

fet quinta pars ponderis ma-joris, crederem pondus inte-

grum fuiflTe rotulorum 500;cujus quinta pars efl rot. 100.

qus dnFla fuit quintale , hinc

cantaru .

Cantiari v. cantu'.

Cantica Salomonis , Hebrieis

cantica canticorum .

Cantilena, cantilena , a, a ver-

bo canto .

Cantina, incantina , cella vini ,

oletye t qu6d io canthis t feu

angulis domus fle

Cantu ,canthus

,angulus oculi,'

aliter hirquus , hinc cantiari

ad angulum declinare .

Cantu , cantus , a cantando .

Cantuni lapides,qui in dom q.’

rum a.igu is, feu cantis locan-

tur ; cantuncra lat. verfura .

Canufciri,cognofeere

, a gr. 7/-rtoctHtaginofro pro eodem.

,

Canutizza,canities , canutu ca-

nus; de capillis , & barba^ ,

quse fenio candicant, Stea-

nefeunt

.

Canzuna , cantio ,a canendo .

Capaci, capacit& , capax , capa-citas

,a verbo capio

,

quod ab'

hebr. tp capb vola manfts,

qua res capimus ,

Capanna, tugurium, gr. ha\J-

($r\ calybe;vel a verbo c >pio %

vel * caja, &pannus, qtibd

flt cttfa panno tefta, qualis cft

Tartarorum ,quam afpero ci-

licio contegunt • in Hefychioe(l Xet7rmrn kuor! «

idelt capane petiit, feu galea

canina, H Tychii ver6 textu»*

ell corruptus , 8t ita rellitucn-

dus HxTidyn (TKlwri

capane tentorium ex cilicio;

hinc ell cabanu .

'

Caparbiu , cervicofus , a capite

qubd luo capiti, St arbitrio

indulgeat *

Caparra , arrha , <e,gr.

(itoir arrhabdn,hebr. pa*iy

harrabon pignus .

Caparruni, Guibcrt. cap.ja. c».'

cullum tquem caparoncm vo-

camus. Matth. Parii*. an. 12*7.

duas tunicasfine caputio ,

cingulum, <$* braccas , fr ca-

paronem ufque ad cingulam;

etymon eft a capite.

Capiddu ,capillus, quaG capitii

pilus x

Capidduvenniru,arf/a«/»w her-

ba capillata .

Capiftru ,capijtrum, quo jumen-

ti caput ligatur -

Capitali,a capite nomen habens.

Capitanu ,qui caput efl

, feu

primus

.

Capitari , ad rei caput venire.

Capiteddu,coIumn£ capitellum

,

& cujufvis rei eminentia , ut

mamillx,libri &c. a capite

.

Capitulu , capitulum, a capite.

Capizzali, capizzu cervical x

qubd capiti fuhmittatur.

Capizzuni ,capijlrum

, quo ju-menti capus ligatur..

Cappa » qubd caput prm aliis

tegat.

Cappeddu, pileus

,

qubd caputtegat

.

Cappclia , de varro hujus vocis,

fenfn conlulc Dufrcfniumjyoxbarbara

,uti & cappa .

CappcUanu» a cappclia t facel-

lanus .,

Cappottu, vox dimitua cappa.*

bardocucullus.

Cappucciu, cucullus» a capite^,

tegendo ..

Cappucciu ybra/Jiea:capitata-»^

qubd taput referat, vel a gall.

vocibus cap , & cbu quarunu»primi renit caput

taltera cau-

lis , 9c conjunEt* faciant cap»pueeiu .

Capricciu, infolens cupiditas»

nomen eft a capreolis , feu vi-

ticulis,quibus vie s afTurgit p

vel a capreis,qua; praerupta_,

loca fcandunt.

Caprrcornu

,

capricornut zodia-

ci Tignum -

Capu , caput , ab hebr. qrj^. ca -

pbaph curvare » qubd cur-vum fit.

Capudogghiu,pbyfeter cetus ,

e quo oleum conficitur; qut

mero fe ingurgitat,dicitur

capudoggbiu,nam fi ruftet, in-

gentem vini copiam, ut phy-

feter aqua: vomit

.

Capuli ari, aliquid minutimeon- 1

ciderc.a voce capulus gladius-

Capunata,aceCarium e variis re-[

bus minutim concifis .

Capuni, capo,& capus, a gr. ttai*.

capo voro, qu6d fit vor-x-Capurali

,militum caput .

Capuraifi » vox comp-ex lat.ca-

put»& arab. rait caput .

CapuciniuU, 1'uA verticillus, qu£in ejus capite locatur .

Capuzziari,caput prjc fomno de-mittere levare .

Carabozzu, vox hifp. Calabozai una carcere

,, 0 prigione in

forma di pozzo; gurgullium-Caracolu

,herba cujus ffo« ,, 8c

ramifuuit intorti ; hilpan. ca-racol.i

d

hujus fimilitudin<-m T

{calx cochlides; fasti a ca-

• tacolu .

Caramulciu» iul. caramogic cu-nicu-

i

Digitized by Google

'

niculus , ren lepufculus

Car«<ptj»na, potio glaciata , ab

hebr. ;t*lp cara, & OS pe-

ni , ided frigus intimum .

Caratteri, gr. ^xpAKTnp cba.

roBer .

Caratu, perfe&io,oru dii 4.

cavati, ided optimum , hebr.

ca/abperfeElio, & num.piur. cbi/otb perfeBio-

nts . micbilotb

zabao de optimo auro . 2. Pa-

ral. 4. 21.

Cara vazza,

hifp. talabaza tu.

turbita.

Caravella , navigii genus, a gr.

xd(xfres carabos, cancer ma-rinus ,

qu5d ejus formam-.

. referat.

Caravigghianu.qui card vendit.

Carbuncivix, carbunculus, qu5dcarbonis indar ardeat , vel

luceat

.

Carbun \, carbo, ab hebr. XWcbarab obfcnravit

.

Carcagnn , calcaneum , a cal-

cando .

Carcara , fornax calcaria , ab

hebr. *yin cbarar ardere,ge-

minata prima fyllaba ad fi-

gnificationem augendam .

Carcarazza, pica, gr. KA(d.'t(A*

£a, caracraxa , ided ciumanscra cra

.

Carcari , calcare a pedis calce

,

quo calcamus.

Carcanari , de eo,qui febri a-

duat , ac fi rn fornace calca-

ria efiTct;de gallina,quae ovumpofuit latinifiugultit ed a fo-

no era era, quem cum t*diorepetit

.

Carciari , 4. fyll. Oelbonus ex-ponitfcarifscare vox Meflan$inaudita .

Cardacia 4. fy II. gr. Jta/xJ'/**-

-yfg, cardialgia cord is dolor ,

cardaciari corde angi .

Cardari , carminare, v. cardn.

Cardedda,foncbut,gr voy%osfonebos ,

quia pappos emtcfic,

ut carduus .

Cardidda , herba, qua cardueles

vefcuntur ; lat. Jenecio , vel

atantbis .

Cardidda, carduelis, quod car-

dui femine vcfcatur

,

Cardini , cardo a gr. Hxpre5cartos robur , quid januam-,fubdentet

.

Cardu,/»e£?e« a fimilitudine her-

bae lpinolte,quam dicimu»

cordunazztt .

Cardunazzu ,herba Tpinora ixl*

fola Sicilia nafcens,tede Plin.

lib. 2. c. 16. Siculis grtecd lo-

quentibus haktov caBcn-» %

VoflT. in Ftyiuol. Siculi xd-xtov vocant,a catton fuit car-

du cardum &c.Cariddi , tbarybdix vortex pro-

pe McfTanam • Bocharto in_»

Phaleg.J. 1. c. 28. ed

'IIH cbor obdam

,

ided fora-men perditionis .

Carina,carina ignotum etymon,'Caridia , caritas

:

a carendo.Carizzi ,» gr. %ci(tr&s cbarites

blanditis

,

Carnala, macellam carnium., iH 2 quin

Digitized by Google

quin & uncus ferreus undfeJ

caro dependet ; Panormi fe-

pulcrum ita vocatur,ut gr«-

ch CA^KO^Ayo^fsrcophagos,.ideft lapis carnem abfumens.

Carnalivari ,carne.t levare , fcu

tollere,h\fy: carnes tollendas,

tempus eft a Sexagefi.ua ufq;

ad feriam cinerum excurrens,

qubd inde carnis efus olim_»

cefiarit , ut etiamnnm Grsrcis

mos eft, qui fanfla:, & magnae

Quadragcfima; ipfis ita difls

carnium abftinetiam per heb-

domadam , d.7rb’i\>ito apocreo

di&am, ideft de carne tollen-

da prsmittunt.

Carni , caro gr. Hgexs creas

literis tranfpufitis .

Carnifici ,carnifex .

Carogna ,caruncula

,ita per

contemptum dicitur meretri-

cula .

Carozza, hominis caput

,grxed

ka(a cara caput ;ita etiam-

divit.r quarta pars modii Si-

culi, qu6d tanta fit

,quanta-

in humano capite contineri

queat

.

Carpiari, velociter ire,Carpere

iter,Italis carpirt eft pigliar

con vioienza .

Carpinu , carpinus arbor .

Carrabba,carafTa : hebr. rpy

bbrapbjlillavit\ii\t\k guttus

e quo liquor guttatim /tillet

.

Carrata, carru, carrozza, carrta-

ri, carrreu Scc. funt a carrus,

feu currui: v. curriri .

Carrateddu,quarta pars cupa

,

* “

a gall. quarri, ideft quartas'.

Carrinu, Carolcnus moneta fubCarolo Andegavenfe cufa .

Carrubba,hebr. carub

carruhbara, gr. ceratonia a—

H6faT/oit ceration cornica-

Ium, t. u filiqua, quia ejusfru-

6tus eft corniculatus

.

Carrubina t v. cberubina .

Carrucciari , largiter biberetFrancios; carruz parolate

.

defea , e vale Jinir di bere^quello , cbe <? nel vafo .

Carrtiggiu,/0/cax a carri rotaitnprejjus ; liinc fcarruggiari

.

Garlara , carcer , a coercendo.

Cata, charta, gr cbar.te,cartuni cbartu grojjior.

Cartedda , cartallus , gr. ha§-rctM.os cartallos pro eodem.

Cartiiagmi,c0r//7d£6>quafi car-

nilago VoflT.

Cartocciu , chartaceum invo.lucrum

.

Caru, carus a carentia,charus

a cbaritate

.

Caruunj, vox turcica denotansh. minum agmina I ‘curitatis

caufa invicem junfta in iti-

nere.

Caruanu, caruanaria; res impo-

liti fn 6ta d.citur caruai.aM 1'—

lych. e^xfficco/i eo eftxefia-f/Ceo, KAflbAoco yoi f 6 paf-

• fixfaf CcarV'int<e>/ suem eit

ac barba, us fuit, c truanoru*tumque ejt barbarus .

Carupi.ina , Fabri tnurtrii in fo-

jariis fternunt tabulas,qu-s

clavis configunt , fin minus, fi

quis

Digitized by Google

quis fuper eas incauti gradia-

tur , tabula ex uno capite de*

orfum petit , ex altero furfnui

levatur, & tunc dicunt , la ta-

vula fici carupinna ; hic lo-

quendi modus, cft a nautica-,

dedu&us ; folent enim nautas

aliquando antennas, e quibus

vela pendent , locare in for-

mam quadratam,& dicunt ca

-

ra, leu vi/a caira a gall. qua-

ri quadratum , aliquando vc-

r6 i pias c quadrata forma mu-tant in pinnas ; ita pariter eft

de modo hoc loquendi,quo

(igndicatur,qu >d tabula in_.

quadrum (ita, convcrTa fuit in

pinnam , unde carupinna cft c

quadrato pinnam facere.

Cafuieddu , vas fictile turbina,

tum ,in quod e luperiori par.

te per rimulam nummi inji-

ciuntur , nec educi poflunt.

Germanis Krufelin cyatbus

Vafculum . Cal-rus Tib, 12 .

nvrac.c.21 portabat vas par-vum & fici i(e

,quod Vulgo

crufehnum . VofT. I. 2 . de vit.

f rm. I at. i n voce Crujelinum.

Carufu ,gr.;cyfoj euros puer , a

verbo > tipo» b<ro tondeo

,

namolim pueri attorifi erant

,hinc

caru/ati tondere

.

Cafa, ab h< br. H03 cafab te%e-

re, hinc calacca, tunica ma-nicata , cafali &c.

Cafanatizzu ,»» cafi nofira natus

lat. verna

.

Calcari, calcata, cadere, cafus.

Cafciatcapfa, a capiendo .

6tGafcumi , avellance ante maturi-

tatem decidua; , a cadendo .

Calentula , gr. yrJs si/rePor geieutero

n

, idelt ;ncejtinum ter-

ra lumbricus .

Cafica vaJdu, c tfeus equinus ,Sc

equicafeus , ut olim legi,gr,

\7T7ia.Kr\ bippace idem .

Caftari , cajfare Sidon. licet ad-

jeftivum c.iflus fit optima; la-

tinitatis,hinc caffatina litura,

ab hebr. y^p cajfas pracidit,

truncavit.

Caflaru .

Calha,aroma hebr cafia.

Caltagna, ca/hnea,gr. xdiriflt-

vOV cajtanou.Callagnctti, qua-rum ului in choreis

,qubd in-

Itar cajtanea lint

.

CalUddn, Cnfieilum vot clim. acajtrum

, ut a rafirum rai ehr/m.

Caftigari, ca/ltgo, a gr. )'x<rloi

cajtds, qua voce O- r i es Si-

culis, erat .orum,quo loates

puniebantur .

Callita , cajtitat.Caltoiu, cafior , ita & >

Caitrar i, ca‘ira> e, a cajlitate.

Calu, cafus, a cadendo .

Calupra, cajuputa

,& cafuleta

vox dimin. a cafa i Lm eninu*totum Sacerdotem tegebat.

Cat-eu nhit catacumhte

,a gr»

ku/A-flot cumbot cavus pro-

fundus

.

C-t-falcu, locu9 eminentior prodvfuo6li9 exponendis . Aca-dtmici Crufcani noru t vo-cem gracam koltolSolXxovcatapbalcon

,

hanc egu oullibi

inveni. Ca-

Digitized by Google

Cataletfa , a gr. XotTaXnVTc?catale&os ,

a verbo HaTxXi-•yu cotulego deftno, eo enim—hominum faflus exit

.

Catalogu, catalogus, gr. Hx

T

ol,-

Xoyo 5 catalogos idem .

Cat-luffu , vcn^scatafufTa, tela

ex lino , & eoflipio . Hcfych.

<pij 7r7TX£ ore/) nVas /3o.u-

. / buppax , quoa nos di.

cimus bombax ; h mc vox ea •

tapbnppas , feu catafuff'as ,

quod idem eft ac cataluffu.

Catamenu, quod menfc quolibetvcnit;hinc rnenftrui mulierumfluxus calamenta vocantur.

Catania , Urbs clariflima Cota-na Bocharto 1. i. c. 28. eft abhcbr. catna, ideft par-va, eo quod parvum oppidumFuerit, antequam Naxii auxif-

fent colonia eodedufcla Evar-

cho Duce

.

Catapanu,hcbr. 3713 catab

fcripfit , caiaban feri-

ptor, cfl titim Senatus feriba

.

Catapezzu, hominem ineptum-vocamus catapezzu- cfl « vo-

cepezzu cum prxp. Hara ta.

ta ut in aliis multis, fle a tam.baruf\tcatatambaru,& con-

trafld catambaru, latin^ di-

ceres truncus ,/tipes .

Cataplafma,gr. hxtanAtttr/llx

cataplafma emptajtrum .

Catarami, qno naves illinuntur,

hifp. alcbitran videtur vox(araccnica .

Catarratta , morbus ,quo vifus

tollitur

.

Catarratti,caFale prope Me(Ta-

nam , ex cataraBis unde adnos aqua ven>t.

Catarrattu , gr. Hxrxp p'xKTi\icatarrbaSles .

Catarru, humoris defcenfus, a—*r. Harxffoos c.uarrbcos %

& coiitr«tt£ naraff\$ c<t-

tarrbus.

Catalcia , eft puls ex aqua Fari-

na, St cera, in quam mulieres

flamen infundunt, ut fila den-

fentur, ne continuo pcftinis

illifu rumpantur; hebr. grpQcatafc contudrt

,

CrpDQ tna-

Slafc mortarium, quia farina—

ante molendinorum inven-

tum mortarii ope, & frumen-ti contujionc parabatur

.

Catafta,catajta vox Siculorum

propria . Voflius in Etymo!.

nec objlat,quod bac vox non

inveniatur apud Scriptores

Greecos,nam accepta a Sicu-

lis, qui multa aliter effere-

bant quam Graci .

Catiflrofi,

gr. *aTacr7 fc<pncatajiropbc enerJio .

Catatunfuli, terret tuber , hinctartufo, nobis catatunfulo.

Catechifmu, gr Ham^tr/aosinffrutho , fvnc catecumeauXxrn%G\j/ucevos caret bume-nos wjuuctus .

Catcddu , dicimus teniri una_»

perfuna a cateddu,gr. Ha-

•3-gTCS catbetcs cfl perpendi-

culum,quo fabri murari) utun-

tur ad lapides locandos , nuintus forilve declinent; hinc

ler-

fermo nofler idem vaTet, ac

aliquem in officio continere .

Catedra ,catbeura

, £ cl

cathedra,aJeden 10

Catina, catena qubd ejus annu*Ii us holS' ha. bis cati be

-

njyiutts pojt altum fquantur.Catoju

,gr. HcLTuiyeas catogeot

habitatio terranea.

Catolica, ita Meflana dicitur Ec-

clefia Protopapa (edes . Ca-tholica nomen idem lonat

, acCathedralis Ecclefia ; liquet

id ex tellamento S.GregoriiNazianzeni apud Baronium»tom. 4. ann. 389. in quo Gre-gonus ipfe lemet Epifcopumvcat Catholica: C. P» Eccle.

hs, & qui tellamento (ublcri.

plcrunt fex Epifcopi , & unusSacerdos >coi um EcclefidS Ca-tholicas vocarunt; cn teda-

menti verba : Gregarius Lpi

-

fcoput Catholica C. 1°. Eccle

-

fia vivens & prudens ....condidi tefiamentum . . . . .

meam omnemJubilantiam Ca-tholica Alaziomi Ecclefia

conjectavi . . . omnem Jub-Jlantiam .... Saucia Ca-tholica Nazianzi Ecclefia re-

Jfituat ..

Gregoriur Fpijcoput Ca-tholica C. P. Ecclefia

.... fubjcripfi manumea &c..

Cequuntur lubfcriptiones r

Amphilochius Epijccpus Ca-tholica Iconii Ecclefia in-

terfui &c.

6fOptimius Fpijcopus Caibod

ticf Ecclefif A/jtiocbenf.

Theodofius Epifioput Ca-tholica bcctefix Hyda.

Theodulus tp jcopus San-£la C‘tbohcx ApamedEcclefia .

Hilarius Fpijcopus Catho-lica Ecclefia IJiuria .

Themijlius Fpijcopus San

-

ttx Catholica Hadria -

nopolis Ecc efia -

Cledonius Presbyter Ca-tholica Iconii Ecclefia.

tefiamentum hoc habetur gr^*

ci iinprelTum in primo tomooperum S. Grcg. Naz. edit.

Colonia: anno 1690. Renau-dotius iu colleit. Byzantina»tom. 1 t. pag. 151. Cbrifiodu-lus perjuajus a Sacerdotibus

Ecclefia *B. Maria Muallacaditia

, in ea proclamari Jc.

>

jujfit .... nam Ecclefia

S. Sergii Catholica erat ,Jett

Cathedralis tpjcopi Cairen

-

fis : led mittamus externa t id

iptum doroe (licis exemplis pa-lam fiet ; in vita S. GregoriiEpilcopi Agrigentini

, quagrac£extar in cod. 7r^ . Bi.

bliotheca SS. Servatoris Mef-fana , San6lus Epifcopus vo-lens alibi fuam CathedralemEcclefiam adificare

, cujusaltare a Leucio fl bi infenfofuerat dirutum. Synodum cumSummo Pont, ita rogat 7ra.rl-

£65 0.7tOl CCITta U/XCLS H6\6U-zvtlaj fj.01 ol$oa re er/a'*®-

7TtiOS

Digitized by Google

6ttthqv, £ iv irefto rora eV rfy

tto\h suito xvotko^ojxn-

Cou » ofxoias ‘Iol^oXiaIu)iv Arurlxv e* vias Hxd-t-<f {U<rcu. i ntres AaaEii rogo•vos nceat mibi hpifcopatunu»in alio loco Civitatis aaifica-

re , ($• pariter Catbnlicanujtcclejiam noviter erigerel» ;

quin Rogerius Comes anno6604. ,n Diplomate EcclefiaTrainenfis ita loqui tur propo-

fui in Tracbina conjtrucrc^*

i pijccpatuw obtuli

jam diSIa Catholica Ecclejiacajalia ditia Qt- agros

:

Svice-rus in fuo Thefauro Ecclef. in

voce )ia.$oAt>t6s ,quam ho-

die matrem , & magijtram_/Ecclejiam dicimus

, principa-lem

,m ac p< acipuam Civitatisintelligentes

, eam Graci hx-SoAtkluJ iaxAr.trixv Catbo-l cum tcclejiam dicunt ; fit

inde Catholicam noAram».primam Urbis Cathedralemfu i fle

,

Catti vari, captivare , a capien-

do , hinc cattiva nobis eft vi-

du.i,quali in captivitate fit .

Cattivella, tela nigra , c Icrico

carminato, qua vidua utun-

tur .

Cattura , captura,a capiendo ,

hinc catturari.

Catu , cadus , hebr. 33 cad hy-dria , kci^os cados

, cadus .

Catugghia, muliercula, alat.

catulire, canum inflar Ia-

fcivire»

Caturu,>^/#/j, qua aqua deriva:tur , a gr. hcLJ^os cados, quodH Tychio dt htpx/u,iov cera-nto* •vasfi&ile

, hebr. 13 cadhydria

Cnva,cavea,i cavitate, ab heb.- *p capb cavita*

, h mc cava-ri

,cavateddi paftilli cavati.

Cavaddu,ca£fl//*ja Dorica, feuSicula voce Hx(IxM.hv ca

-

ballin onus injrcete .

Cavaddn marinu , bippocampe^t

gr. IrronoL/J-m hippocampe,

ab equi figura, quam in capi-te habet

, & cauda inflexa no-men habens

.

Cavagna ,/ijcella,quia cava .

Cavajolu, homo procerus , uti

fer^ lunt Cavenjes in Ncap.Regno

.

Cavalcari, cavaleri &c. a voce

cavaddu.Cavaru

, limus fiagnans, & cor-ruptus , & teterrimd olens, abhebr. 33?? cavar (rpulcrum ,

nam ut lepulcrum fcec't

,

Cauci , caucina , calx gcn. fam.a gr. xdAif; cbalix lapis ,e*quo fit.

Cauci, iftus pede iuflifhis , a_.

calx g. m. hinc CuUeiari cal-Citrare

,

Caucjfi, carcheftum

,gr. Kxp»

tov carcbejion,fuinmius

antennx, dicimus lu fici ve-

niri a lu cauciJi ad debitum»,munus compuli .

Caudana , a calore, v cauddu .

Cauddara, caldarium

,hebr.

mHp Kedira a rad. yjpKa

-

Digitized by Google

Kadar nigtefcera

,

qubdar#-

gra fit .1 •'

Caaddu ,calidus , a caleo

,

vel

ab hebr. pH dalac accendit,

nam Ii inversi legas erit ca

-

/ad, unde calidus.

Caudumi,interanea , a calore .

Caverna , caverna , hebr. *Pcapb cavitas

.

Cavi , vox puerorum trocho lu-

dentium, Ut. ave, feu ca.

veas,{c\Y\ctt tua ptla caveat,

ego enim tllam loco movebo

.

Caviali,garum: JotJuvmis de

Tarenti fortuna lib. 4 . Ovota

-

ricbis proximum ejt cavia-

rium,quod

finigrum e/l

, exovis Iturionis conficitur,firu-brum , ex ovis cyprini fa.

litis in Copba,qua ad Ta~

natm Civitas ell, undet*)» ca-

iphiartum .

Cavigghia, clavicula , clavus

minor

,

Cavillari , cavillor

,

a cavendo

,

nam qui nimis caves, hicca-

tditatur

.

.CavHu, v. c-fifu.

Cauliceddu ,cauliculus , lapfa-

na , feu bralfica fil vellris .

Caulu , caulis , a gr. HxuXtfcaulis brajjica .

CaVorchiu, cavum. Adagium;mus m fuo cavo

.

Caulu , caufa

,

& cauffa

.

Cauiari ,calceus

,caufaruni^ff-

rones , a calce extima pedis

parte

.

.'Gauli , v.eftis virilis , bracat8c

»-: bracca . .

Cautela , cautio, cautela,a cif.

vendo , hinc camu cautus .

Cauteriu, gr. nxurfyiov caute-

ri on, a verb.i kx(<» kao uro ,

quia ujlioae fit

.

Cazza, nauta; in oneribus levan-

dis dicunt cazza, a verbo cac-

ciare , pro quo Januenfes df-

eunt cazzare .

Cazzicatumbula , ita!, capitom

-

bolo , pueri enim cap te intra

coxendices immilTo corpusrotant

.

Cazzola , hac fabri calcem acci-

piunt , a verbo cacciare, e&

enim lapidet, qui in calce funC

• pellunt.

Cazzu , membrum virile , a ver-]

- bo cacciare , feu impellere .

Cea,adverbium loci,cui refpon-

det ddd : (i flatus in loco no-tatur ,ertc bic , illici fi motusde loco bac , illae

;fi motus

ad locum huc , illuc .

Cciappa,lapis planus,& quadra-tus; de etymo ml h*be->.

Ccippu, cippus, ab hebr. ijr)}

cappap curvare, ell enim vm-c culum incurvum

.

Cciuifu,capiilorum floccus Tur-earum proprius.ignotum ety-mon .

Ccddari.de muliere, qua: viro(uo fidem frangit , d eunus ci

fici ticeddari, a gr. *fM/£

. kithx bos habens cornu t di-

, Jlortui ceddari etum lunt biniilli radii alabro; najpa

, lunt;

.enim quafi cornua alabra .

Cediri, a cedendo

.

I ‘Ce-*

Digitized by GoogI

66Cedula , • gr. o*£ Jcbeitj »

hincfcbedula , & cedula.

CeFagghiuni , gr. xg$*AflU0Pcepbalaon palme cerebrum.

Cefalu,cepbalut

,

pifeis magnocapite

,gr. x«$*Ari cepbale

caput.Cefaib, Civitas Epifcopalis fub

Protometropolitatfo Meffane-

fi » cujus infigne cepbalut pi-

fcis

.

Celaprfa , Hieri picra potio

amara , & purgans , hifp. ca-* labriada.

Celata , a celando , nam caputcelat ,lat.galea.

Celebri,re/e£m,hiac celebra*

re , celebr iti &c.Celerita > celeritat a celer

,

gr.

xtAnJf^^x equus curfor

.

Celeftinu, color ceruleus, qubdCuli , feu aeris,colorem re*

ferat •

Celibatu , culibatus ignotum-.

etymon

.

Celidonia , chelidonia herba-,

hirundinum , hirundo gr.

Atf coV cbe/iditr.

Celu, cxlum , a celando

,

vel cce-

lum a xoiXov ctelon vacuum.

Cena , CUna, a gr. xoivof cmndt

communit, quia olim inlimut

vefcebantur

.

Ccunu , cinnut

.

Scallger ad Fe-

ftum cinnut ejl cilium < aut

palpebra

,

quibus innuimus.

Ceafu , cenfut

,

a cen/endo , feu

ecjlimando .

Centaurea, gr. xgprat/fa* cen-

taurea; aliter fel terre ** ' -

Centaurn i ceutaurat, a gr; Me i*

vS.? ni* TAupvs ceutin tuttaurus,* pung ndis tauris

.

Centona , pannus e variis parti.

; culis con fatus , cento, nit,

Centorbi, eenturipu olim Sicili;

Civitas.

Centru , centrum

,

gr. Murto*centron

,

Ideft pun&um .

Centu > centum , gr. exxravbecaton

,

hinc alia numeralia.

Centunervi ,plantago

,

gr. mv-riveupey pentaneurem, cujus

folium quiuquenervis condat.

Centupeddi , centipellio, nit.

Piant.

Centupedi , centipeda a centumpedibus .

Cera,animt adfe&us in vultu re-

lucens; a Dorico xZq car, cor

qubd in vultu reiplendeat

.

Ceramita, gr. Mefospiisberamis tegula cretacea.

Cerberu , cerberut quafi x^eo-

fib(0{ ereoborot, ideft carnemvorans .

Cereu , cereus a cera .

Cernat* , idem efl ac lucernati pvc\giornalitqubd per cum lu-men , leu dies intret

.

Cernia ,pifeis cerina

, ut legi in

vita S. Franc. de Paula apudBoiiand. a eoiore cere flave .

Cernigghiu, eerniaulum . videcernirf •

Cerniri , cernere , a gr. X(fyc$crino dividofeparo

.

Cerottu , cerotum , a cera .

Cerru , cerrut arbor corneamduritiem habens a gr. hefccfceras cornu. Ccr-

Digitized by Google

Cerm ,tlrrus .

Certa ,quercut .

Certa, tbitfios loco*

incultus

.

Certu, certus, a gr. xafvtfofcurterisfirmas , nam que Ar-

ida funt , eadem funt «r rerta.

Cerva ,cervas quafi xtpo.ds ct-

rais cornutas

.

Ceflari, eegare verbum freq. a_.

cedo.

Cetracca ,Jplersium herba infis-

Stolis nateens .

Ceufu , morus arbor .

Checcu , balbus

,

vox eft ex re-

plicata particula cbe cbe*.

,

qnamblsfi fspius iterant.

Chetu ,quietus a quiete .

Chi,qui

, f«/*, cbi cofa ii

quid caulic eft?

Chi pro,pircbl,ab hebr. cbi

,

non parrari , chi ti fenti ,«e>loquaris

,quia audit

.

Chiacchiara, ab ital.graccbia-

re , qubd eft a cornicis voce_«

cra cra,garrifus,chiacchiaru-

ni garrulus -

Chiaccu , ital. cappio laqueus

.

Chiaja, v.piaga.

Chiaita ,placitum

,

qua voce li-

gnabatur a&roforenfiS , fiilp.

pleyto ,%o\\.ptaid, ital.p-ato.

Ch>a mari, clamare , gr . xxXiocaleo voco.

Ch'anca, v. chianu .

ChunedJa ,pla»ul/a

,

quia pia.

na el\,crepida.

Chiangiri, plangere, proprii efl

peftus p rcutere,qu$>d non_»

fine lacrymis fit , ab antiquo

6iverbo plago , hoc a gracesrXfocupagopercutio.

Chianta ,plauta, pars plaua pe-

dis, vel manus; chianta etiana

dicitur herba , feu lurculus

terr* infigendus

.

Chiantu,plauSus, v.chiaogiri.

Chianu,piamus , * gr. ttXx£

plax ,ideft tabulaplaua, hinc

chiaacaplanca , eo quodpla-

ua fit.

Chiara d’ovu , albumen

,

quia*clarum eft

.

Chiappa, dicitur de variis re-

bus, fota di cbiappa , cbi appa

difica , nates etiam , feu clu-

nes dicuntur cbiappi ; etymoneft a gr. pacbyscrafi

fus denfus & lyilabg tranfpo»

fitione fit cbiappa .

Chiappari , capparis, tr.xa.7T*

7ra.pt s capparis •

Churu, clarus

,

gr. 'yXa.Vfofglaurbs fplendiduSjhinc chia-

rlzza claritas .

Chiattidda , lens , a latitudine

Chiattu,/<jf»/,tf,*0?,£r. 7rXa.r\Jspiatus latus, nobis lui mneetl pl,in cb mutare,ut a planuschianu , aplatea chiazza , aplaga chiaja .

Ch*avi , clavis , dorici xXxl'9clait .

Chiazza ,platea, gr. jrAfltTHX

piatia,ideft via lata .

Chiazza, Siciliae Civitas olim_»

Plotia nunc Platia.

Chica,plica , gr. nXonn ploce

nexus , a 7rXtH& piceo reflo.

Chidda , chidtlu ,ille, illa.

1 2 Chie.

Digitized by Google

•-»

68Chiefa

,g r. enn\i\VfeL ecelefia.

Chi!u,gr. %u\df chylos fuccus.

Chimera, gr. % 1/j.cupcL cbimaracapella nronitiuula

, hincchi-

mericu cbimaricus.

Chimica , cbymica ,gr. %uju.ho<.

cbymia,a cbeo fundo*

Chindici,quindecim.

Chinea , afiurco ,otiis .

Chinu,plenus

,

gr. 7r\iov pleon,chinizza plenitudo .

Chioviri, doric6 7i\\j(t>pluo.

Chiovu, claias a claudendo,

Chippu , a gr. 7ra^us pachyscraffus fyllahis inverfis .

Chiragra, gr. pa.ypa.chira.gra, qubd manum irretiat

.

Chirchiriddu, vertex ,

gr. ko-§u$n corypbe .

Chiribizzu v. fchiribizzu .

Chirica, a gr. tiro to«

-

deo%tonfura .

Chiropula , lini manipulus ,gr.

^a? cbir manus ; produttio

verb illa ^«/0 cft fignum grsc-

. cte diminutionis, ut Marcopu-lu.Bafilopulu idcmeftac Mar-tellus , Tlafitellus .

Chirubina,yr/op«r, qui flammas

emittit , ut Cberubitu

.

Chirurgia ,gr. £apxpyfa cbi.

» rurgia curatio inanuahs.

Chitarra , gr. HiScipx cithara.

Chitiari , titillare

.

Chis chis , ita catum abigimus.

.Chiflu , ipfe dorici\J,s' pfe .

Chiflu, ijte

.

Chiudiri,claudere

,qubd clave

fiat, chiulura claufura

.

Chiumazzu, ab avium plumis.

Chfumbu,/»/»wi4fw,hinc cbium.bari deorfum’ ferri ut plum-bum, cbiumbini funt serei fufi,

vel lignei paxilli,quibus re-

; ticula faciunt mulieres .

Chiuppu,populus

, a gr. neu-zrctMfifl pfpallo concutio

,

qubd ejus folia femper mo-veantur . Petiit a vento quisubinam habitaret, in populifoliis ait.

Chiurma, hifp. ciujma fa:x po-

puli, hinc ciurmaggbia idem.Chiufa, clnfa , Sc claufa. a clau-

dendo .

Chiutoflu,potius

.

Ciaca, filex , arab. Abcla f. 80.

ta ciaki Jafioletti breccie.

Ciacra , in Diclion. Siculo ScHo-baris vox Dureta exponiturla jagiera oifedii ; inde fit, utvox ciaera (it jaciera a ja-cendo , fella fiquidem eft , cuiquis jacendo poflit inniti

.

Cialoma, nautarum clamor ,

quando oneri levando, unusclamans praei;, alii verb carn-alem repetunt vocem, & fimulvires adhibent, & connitun-tur 4 graeca vox Kt\i\jV/JL<x.

celeufma juflio

.

Ciambella, placenta .

Cianciana, mobilis circulus effc

in apice turbinis luforii,qui

motufomtum efficit, a Ioni-

tu cin cin .

Ciancianedda.fpharula cft xreavacua , intus habens ferreampilulam,cujus motu fonitus fit,

vox eft a fonitu ciu cin ,ital.

fia«-

Digitized by Google

ctancie funt paerornm cre-

pundia.

Ciantru, ,Ca»for, Ecclefiaflica

dignitas,gall .cbanteur.

Ciaramedda ,hifp. ciaramillo

ex calamis quibus inftruitur .

Ciarda , ital .giarda . Dufrefn;

. vocem gar/ff ita explicat,gar-

pte vox italica, morbus equi,

mus i» jun&uris crurium cir-

ca pedes . .

Ciiredda,capreolus

;

gall.cittsrr-

, eau

;

pro eodem

.

CiarUri, inepti garrire ,ciarla

-

tatti circulatores ,qui plebe-

cu'« inanibus verbis, impo-

nunt.Ciarmu, carmen incantalorium,

L fer^ femper io malam partem.

fari lu ciarmu ,ciarmari

,

, aequa ciarmota,magica car-

. mina fufurrare ,aqua malis

carminibus incantata.

jCiafcunu, unnfqui/que,qqifque.

CUula , cornix ; gall .cajolleuff

, eft ciarliera cicalona ; nam_.

avis cfl clamofa

.

Ci?urrina, Mcffsnsc venit bella»

rium e folo meile ad ignem-»

dentato ,quod crebra adii»

gnum creffum allifione albe*

Icit, & in parvos calamos fur*

matur , vox mihi ignotp ori-

w ginis . «v ,.

Cibu , cibus

,

arab. |;jn cbebs

pavis .

Cicala ,cicada , a voce cic cic .

Cicatrici cicatrix, quia vulnus

obducit , & cacat .

Ciccia, gallina . Hefych, kIkko.

f9uXturafis cicca gallina .

*

Cicciuli , nobis funt cincinnitgr.

xlnivpti ciciunos idem .

Cicerca ,cicercula legumen ci-

ceri conftmile

.

Ciciredda, pileis dei icat iflimusargentei coloris , & fine fqua-

mis Meflanc frequens ,ctcen

-

* .deta

,

ideft noctiluca,nottu

enim lucet

.

Giciru , cicer .

Cicisbeu ,gall. cicbe parvulus ,

& beati pulcher ; idem valet

i acpulchellus juvenis .

Cicogna, ciconia .

Cicoria,gr. xifcoftop cichorio

n

cichorium

.

Cicuta , cicuta .

Cifu , morbus cum oculos leva*

re non poffumus , & pr« gra-

vedine terram lpcftamus, gr.

kekypba prset. perf.

verbi K\j7i~\<&cypiQ oculos de-

mitto .

Cifjfa , nota occulta ,gr. xeHfu*

. ;<f>a keirypha occultavi , sc.

verbo H§U7rroo crypto occulto.

Cignali, g 4 ll.javglier aper .

Cignu% cycnus, gr. HUHpofcycnos . ,

Ciltu , penult. br. cereus a cera,

Ciliu pen. prod, cremor ex fari-

na, in quem mulieres flamen-

.infundUn*

, ut fila fpifftfuur,a

.gr . HvA Ita <ylio volvo, in iplo

enim ltamen volvitur , & re-

volvitur.

Ciliziu , cilicium a Cilicia , ubi

primCimiu venti hi panni grof-

fiores

.

Ci.

Digitized by GoogI

Cima

«

cacumen

,

gr. xu/ua cy

ma cft cauliculus braflic* •

Cimafa,cymatium

, gr. HUfJux-

"tiov cymatio» lumina epifty-

Ili pars .

C/maci , flocculi caulium vulgbbroccuh,c\ uin & laplan^ vulg.

caulicelli in aliquibus Sicilite

locis dicuntur clmati.gr- xv*

fjLa.ro. cymata pro e>fdem .

Cimbalu, gr. xvfufix\ar eynt.

balan a xu/u.ftof tymbos ca-

vum .

Cimedda * arundo oblonga t e_*

qua pendet linea hamata pia

lcatorura, a gr. hu/ula cymtu*acumen , cimiddiari arundi-nis inftar vacillare.

Cimicia, cimex «a gr. xh \ucu «’•

mx cubo , eo qu6d ubi cuba-nui generetur . /

Ciminairu , cuminumJilveJtre^,gr. Hv/mikOy aygiov cyminonognon.

Ciminiay fpiraculum camini

.

Cimitriari* cimitriufu, lunt a_»

voce cima

,

idem fonant , acandaripri Ii cimi di Ii canni

.

Cimorria, capitii gravedo, hifp.

omodorriar .

Cimula , telae ora , a voce cima.

Cinapriu, gr. xtymfl&pi cinna-

bari.

Cincuyquinque

y gr. Trivrt pente.

Cincufogghiu, quinquefolium.

Cinga,cingiri

,a cingendo

.

Cmila, hifp. ceniza a cinere .

Cinniri , cinis ,gr. xovts conii .

Cintimulu,

pijtrinum,qu6d

mulum cinilum habeat ad

volvendam

.

Cio£ , idejt,c'\bh.

Ciotula, cotyla, gr. fccri/AnCOi.'tyle vas potorium

.

Ciprt-ffu , cupreffut ,gr. xvir&

ftveros cypariffot, hebr.

gopoer

.

Cipudda , cupa , eo qu6d Iit ca*pilata

.

Cira , cera , gr. xtifos cerit .

Cirafa , ccrafum

,

gr. xepafcfcerafot corneus , nani arborcft e corneorum gcnerc,cornu

ge.xifXS cerat •

Ciraulu ,gyrovagut .

Circa , circa prxpos ; a nominecircut v.circu.

Circarl, circumirent 1 circuiretnam qui quxrit omnes locos

Circuit .

Circedda ,inaurit , circhettu

circulat , circhitu circulctum

v.circu.

Circu,gr. xffxcs circos circui.

Circumvallari , circumvallo

.

Circumfercnza , a circumfero .

CircumflefTu , circumflexus .

Circuncidiri , circumcidere .

Circundari , circurnaatc

.

Circufcri viri, circumferibo .

Circulpettu, circum/peSlus

.

Cirenga, pifeis cerina a cera

flavic colore.

Cirimbulu , intcflinum fuillumlale conditum .

Cirimonia , caremonia arum-*9

u Caricibus I ulciffi populis .

Ciriveddu, cerebellum dimin. a

cerebrum

,

Girnccu»

Cir.

i

i

Digitized by Google

Cirnera ;centrum ubi quid ab

alio dividitur, a cernendo di-

videndo •

Ciieddu , ceelum , gall. cifelet i

hinccileddari ctelare .

Ciferi , avium ventriculus, a fl-

dendo

,

qubd intertino motu

vel lapillos cedat

.

Cifla ,giftra ,

cijta , gr. x/o*7fl

kijie.

Citi ,civitas a coeundo ,

hinc ci-

tatinu civit .

Citari , «Vare verbum frequent.

a cieo .

Citrolu, qubd difficili digeratur

ut malum citreum .

Citru , citrus arbor , citreum-*

malum

.

Citrunclla,

quia citrum olet

melijfa ,

Civa, pyrius ille pulvis , qui

felopeti fpiraculo admovetur,

quo incenfo fit explodo, erit

a cibo, eft enim ignis cibus ,

hinc civari cibare .

Ciuciuliari , in aures fufurrare ,

a Ion itu ciutiu.

Ciuncu ,qui moveri nequit, itat.

cioncare ert truncare , hinc

acciuncari .

Clandert inu, qubd ciam fiat.beb.

bbalam occultavit .

Clafli ,chjjit .

Clauftru,c/0iz//rj»«,a claudendo.

Clematidi, clematis ita & g raec£.

Clementi, clemens, gr. h\hM>oldema inclinamentum ,

cie.

mens enim facili fl ftitur.

Cleru , clerus ,gr. nAr^of cie

-

rosfori ;Oei.eoim luis ert .

Client! , cliens , a gr. HXtico clio

honoro ,nam cliens patronum.,colit, hinc clientela . Cic. adAtt. lib. 14. ep. 12./C/X, quamdiligam Siculos, <*r quam il-

lam clientelam bonejtam du-

cam .

Clima » gr. clima iudi

-

natio .

CHmatericu, climatericus, a gr.

climax /cala .

Cloaca, cloaca a cluendo, fcu

purgando, nam ejus ope do-

mus purgatur

.

Coadjuturi , ab adjuvando .

Coagulari , coagulare .

Cocchicri, ab ital. coccbio .

Cocciu ,coccus, i, gr. hoKHos $

femina rotunda vocantur coc-

cia .

Cocciula , cochlea, gr.

cocblos , ho%\(cl cocblta .

Cociri, coquere ,hmc cocu .

Cocula,pila luforia, a gr. xex-

xos coceos ob rotunditatem .

Coculedda , ervum legumecu

,

quod frumentum inficit ,fru-ruentu cb:nu di coculeddi jugr. HoHHes coecos .

Codda,gluten, gr. xcMflt colla.

Codda,<oddi, collis a colendolu Suli cuddan Sol abiit ultracolles , St alio modo tramun

-

tau abiit ultra montes .

Coddu, cotium , a gr. xZXov co-

lon membrum principale

.

Codici , codex , leu caudex .

Cocredi v. eredi.

Coerenti,quia cobaret .

Coetaneu, ejufdem «tatis .

Coffa

Digitized by Google

Coffa ,caniflrum junctum , feli

• fpartcum: ab hebr jffjn cuffa

feu a rad. f|S^ capbapb texit,

operuit,meo enim res tegi-

mus , hac ratione portus He-br*is dicitur rj^n copb , eft

enim navium proteflio.

Cofinu , cophinus ,gr. ab^toes

cophinos

,

ab eadem radice.*

hebr.

Cogghia,/pira trochlea

, gr.

ao^Ala. cocblia eft cochlea,leu limax , qua teftam habetfpiralcm .

Cogghia,/crotum, v. cugghiuni.Cogghiri , colligere

.

Cogitabundu , a cogitando

.

Congettura, conjeilura a con

-

jiciendo

.

Cognizioni , a ccgnofceado .

Conjugali , conjugari , conjuga-zioni &c. a jugando.

Conjuntura , a conjungendo .

Coincidiri, ab incidendo

.

Coiru , corium , hebr. cborcorium pellis .

Coitu , coitus a coeundo

.

Colica , dolor colicus, ab intcfli-

no hSXou colon .

Coliri , dicimus , chijiu mi coli ,

hoc mihi prodeft , a ctlenao,

leu prnando

.

Collega, colleggiu &c. a colli-

gendo .

Collira , bilis , gr . %oXZpx, cho-

lera , a ^oAn cboic bilis

.

Collina , t ollis a colendo.

Colliriu, gr. noMt/f/ov > colly.

rion coltynum

.

Colloqutu , a colloquendo .

Colocafia , coloca/a, JEgyptlW

culcas

.

Alp. de piant, segypt.

Colonia , colonia , ab incolendo •

Colonna, columna quaft colu-

men.

Colonneddu , legionis columen

.

Coloquintida,gr. HoXohvo^is

colocynthis

.

Coloflu, gr. HoXoctros colcfsbs

coloflus

.

Coloftru, coloflra , 8c coloflrunt

a coa/e/cendo, efl enim lac

coalefceni

.

Colpu,heb. calap malleus,

hinc colpu eflet iftus mallei ,

colpiri malleo percutere_j ,

translati dicitur de quovisi£tu .

Coluri , color a colendo, feu or-

nando, color enim eft rei or-

natus,. t

Coluri , circuli fphara ,gr. xe-Xxpoi coluri

,ita ditti, quia»

c-uda mutili videntur.Combattiri , v. battiri

.

Combia, qui apud nos telas byf-finas per urbem vendunt , ita

clamant, li/a c combia filu diA puti . Combia cft a grccoHoav/mfiof cojynbos

, ideft

gi(ifu>ui mdtijiarius;i cofym

-

bos extrita media lyllaba fit

Combos hinc combia, quart_*

combia ml lunt aliud, quam»globuli ^/7d0/r^r/*;bu(tuneddi

Combinari , a numero binario.

Combriccula, nebulonum co-

hors, v. briccum.

ComitU di galera,po> tt/culuS a

comitando, quia remiges jo.

ca-

Digitized by Google

gari liceat ) l» comita cula

circa; dum hcc fcribimus.tri-

ftit Drepano nuncius adve-

nit,duas Regis noftri triremes

ibi exiftentes a Tureis remi-

gibus,qui nimifl Ducam in-

dulgentia liberius habeban-

tur invafas, poft Chriftiano-

rum nil tale fufpicantium ftra-

' gem in Africam adfportatas.

Commemorazioni,a memorando.Commendari , a commendando

.

Commenfali, a communi menfa

.

Commentu , commentam

.

Commerciu.cowroerc/auw amer»cibat.

Commcftibili.a comedendo. ,

Commettiri , committere ,

Commodu , commodam

.

Commoviri , a commovendo i

Communi» communioni &c. acommunit , hoc autem eft amuniit gerendis

.

Commutari , commutare

.

Comparari , comparare unumJcum alio

.

Compariri ,compatere

.

Compaflu , a paflibut metiendis.

Compatiri ,compati

.

Compatriotu ejufdem patri*.

Compendiu ,compendium

.

Compenfari, compenfare, a ver-

bo penfo ,at.

Competiri , a competendo

.

Compiaciri, a complacendo »

Compieta ,qua Divinum offi-

cium completur

.

Compilari» compilare , ided inJmaflam cogere

»quod furum

proprium eft

.

Compiri, domplin » funt a comi

plendo ; compitu eft urbanis

moribus homo » ac fi efiet nu-

meris omnibus completae , ,

Complefiioni , complexio

.

Complicari , a complicande $Complici

»

complex

.

Componiri, a componendo .

Comportari, a comportando

1

Compoflibili , a pojjibilitate «

Comprari, pretio comparare.

Comprendiri, comprehendere ,

Comprimiri ,comprimere .

Comprobari , comprobare

Compromettiri, compromittere}Compungiri, compungere

.

Computari, a computando

,

quodeft rationes fubducere.

Comu ? quomodo ? hebr» *)D>

ebemo

.

Cona, a gr. tixcoy fit coaa^A

conetta icuncula*. v ' • i

Conea, concha , gr. xiy%r\ coeJ

cbe , ita vocantur cochle* pe-

lorides apud Pollucem iib. 61

cap. io.de probatis antiquo*

rum cibis

.

Concatinari , a catena 2

Concava ,a cavitate.

Concediri , concedere i

Concepiri, concipere.

Concernenti , a concernendo»

Concertari, certum efle % idedftatutum efll* ..

Conchigghia, conchylium, grj

xoy^uJitoy ceucbylhu .

Couchiudiri, a claudendo . -

Conciliu , a conciliando .

Conciftoriu , a confijlendo l

Concitari,s concitando,ideft VOj

caudo, g Con-

Digitized by Google

Cdnclav! ,conclave , a elavK

Concociri ,concoquere •

Concordari , a concordia .

Concretari, a concretione

.

Concubina, qubd initmul cubet.

Conculcari ,a calcando .

Concupiicenza.a coneupifcendo.

Concurriri, fimui currere .

Condannari , condemnare .

Condecenti , condocent .

Condenfari, condenfare .

Condcfcindiri , conaejcendere.

Condignu,condignus

,

Condiri , a condiendo i

Condifcipulu , ccndifcipulut.

Condizioni, conditio

.

Conduciri , conducere .

Condulirifi, condolere .

Conduttu , a conducendo .

Confaff. ri, a fimul fando .

Confaluni ,gonfano vox barb.Confarifi , iul. conforfi .

Confedcrarfi, ftcdus inire .

Confcrenza , a conferendo .

Confc flari , confiteri .

Confetti , confectura,

a confi-

ciendo .

Confidari , a confidendo .

ConBnari ,fines attingere, con-

finanii finitimus,

confiaatu

ad/'»« relegatus .

Confini , fonfiuiu.a .

Confirmari, confirmare .

Confilicari » in fifcum redigere *

Confirmari , a conformando .

Confortari, a confortando

.

Coofratia, confrati , &c. a/ru-

tribut .

Confruntari,/rca/aiB cumfrem•

/a conferre ,

Confundiri , • confundende i ?

Confutari , a confutando «. ,

Congc gnari , ingeniosi aliquid

. comminifci .

Congelari , congelafcere .

Conghiettura , a conjiciendo «

Congiungiri, a eonjungendotCongiura , conjuratio .

Conglobari , conglobare a £/0-

, hoc autem ah hebr. cVjgalam glomua , « , verb in £mutatur , ut a cucumis cu.cumbar

u

.

Congratulari fi , a congratu-/0»dO .

Congregari ^congregare , idefl

divitas oves in unum £rrgrmunire.

Congruenza ,congruentia , a».

£r«/£»J,qu? figuram aliquamvolantes repr* lentant

.

Connivenza,counivenlio .

Conquiftari ,conquirere .

Coni agrari ,a conjecrando.

Confanguincu , ejufdem /an-guinis .

Conlcicnxa ,confcientia .

Ccuiteguenza , confequentia .

Confertu Kfertum.Confer var i, ofcrvaitde.

Confeffu ,a confidendo.

Confidcrari , a confiderando .

Configghiari , a confilio .

Conlignari, 1 confignando ;

Confundi , confmilis .

Confiftiri ,confi//ere .

Confolari ,a fotando ,hoc ver6

ab hebr. V?0 fala / e!evuvitt• erexit, qui enim alium fola-

tur, eloquio erigit, & in fpemme.

Digitized by Google

* tnelldrem atTevat .'

Confonanti , cum alio fonant-

Confuetu ,confuetudini &c. a_,

k fiefccndo ,verbum /irro qoafi

ufi eo , 8c abjeflo u fueo •

Confultari fa confitende .

Confamari ,confimere

.

Contagiu ,qubd contadn vim-,

diffundat.

Gontaminari,quafi contemerare.

Contanti , nummus a compn-

tendo.Contendiri , contifa &c. conten.

dere,contentie, transfertur ad

rixam

.

Conteniri, continere .

Contentari , a contentandn

.

Conti, Co*re*,contea Comitatnt.

Contiguu,co«/rg»ar,a contodu.

Contingenti , a contingendo.

Continua ,continuus quafi con-

tiguus .

Contiftabili, Cometflabnli .

Contra, contrario &c* contra.l#

contrariut ; ut ab in fit intra

,

i ab ex extra ,ita a con contra.

Contrabandu ,qu6d fiat contra

ediftum vulgbbandn

.

Contrachiavi,c/a»fx adulterino

Contradiri.conXiV dicere.

Contrafari , contra facere .s

Contrafofla, foffafoffa oppofita.

Contrairi ,contra trahere, con-

trahere .

Contramina,cnniculut oppofitnt

Contrapifu, pondus ponderi op-

poftum

.

Contraponfri , contra ponere.

Contra puntu ,tonut tono oppo-

fitut .

75Cootra'f(farpa.

• •>

Contra fignu, a contrafignando.

Contraftari ,a contra Jlando,

hinc rixa dicitur contrafinyquia jurgantes invicem con-

tra/iant.'

>

Contrata . *

Contrattu, contraSus

,

a tra-

nando .

Contraveniri,a contraveniendo.

Contraztioni ,contradic .

Contributioni , a contribuendos

Contriftari ,cum alio trijlari . »

Contritu ,a conterendo .

Controverfia ,controverfia •

Contumaci, contumax , a tu-

mendo, nam qui majoris impe-

rio non cedit , tumentes alit

fpiritus •

Contumelia , s contemnendo •

Contorciri ,contorquere , 'i

Contufioni , a contundendo ,

Conu , gr. nSves f°"01 conus J

Con valefcensa, a convaleudon

Con validari, a validando.Conventu , a conveniendo .

Converfari , a converfando 1

Cunvertiri , a convertenda

Convitari., convivari , con viti}

convivium, a communi viQUj

Convivici, convivere

,

couvifct

turi convidor .

Convocari ,eonvocure •

Convogghiu , & combogghiu»a convolvendo .

Convulfioni , coovnlfe

.

Conzar i,concinnare, consu coit

v cinnatio

.

Conzaria, officina ad coria con-

cineende

.

• <

K a * Coa-

7«'

Conru , Pifcaloribus efl funicu-

lus centenis hamis concin-

natus .

Cooneftcri , bonejlare

,

ab bo •

nore

.

Copia , copia , ideft abundantia.

Copiari , ideo dicitur de feri-

ptura,qu« transfcribitur,quia

transfcribendo, ejufdem ma-jorem copiam , feu abundan-tiam facimus

.

Coppa , v. coppu .

Coppella,cupella

, Hefych. xu-jtsMov acToj Trornffy ct«r»jcupcllon eft/pectes calicis Ji.

neanfulis •

Coppiteddu,herba ati^s ambiti

.

eat Veneris

,

gr. xeToAndV*cotyledon

,

quia acetabuli for-

mam habet

.

.Coppu , ab hebr. rjsn capbapbtexit, operast, eo enim inyol.

, vimus , ac tegimus

.

Coppula , ab eodem themate.

Coraggiu , a cordis alacritate.

Corda,chorda, gr. chor-

de , hino cordiari , chordametiri .

Cordiaii ,cardialis , a corde

.

Cori, cor, dis, gr. xnf her idem.

Cornicchia , feminum vaginacorniculata

.

Cornici , coroea, a.

Corniola ,uva oblonga , & in-

torta indar corniculi

.

Corniola , lapillus a carnis co-

lore , veriCis corniola .

Cornu , cornu, hebr. pp Aerentorna, gr. Hifaf heras.

Cornucopia,coraucppia . *

Corollaria corollariam; a eoi

rona fit corolla , inde corot-

larium

.

Corpu , corpus , a corrumpendo iquia corruptibile efl

.

Corpettu , thorax , a corpore.

*

•feu peflore , quod peculiari-ter nob;s efl corpu .

Corredari, injtruere, parare

*

corredaturi fuot,qui pelles

praparant.Correggiri,corr/^ere a regendo.Corrifpundiri , a refpondendo

.

Corroborari, a robore , feu for-titudine ,

Corrodiri, a rodendo

.

Corrugari , a rugit

.

Corrumpi ri

,

corrumpere

,

vide. rumpirj

.

Corteccia, cortex, a gr. nigrettortos firmitas robur

, quia*,

firma efl

.

Cortina , cortinaggiu , cortina

.

Coru, gr. fcogosebordi, chorus,

Corott,corvus,gr.K6pcL^ corax.Cofa , cau/a

; chi cos’ e ? quidcaufte cjl 2

Colcu, coxa coxendix; gr. ne-

%ovr\ coebone .

CuiCici)Zdtcon/ctentia,afcieado

,

Colinografia, gr, xo<rju,oy§a.+

co/mogruphia mundi de-Iciiptio. >

Cofpicuu, confptcuus

,

a con/pi-tiendo

,

Coipirari, con/pirare, idcfl unafpirare

.

Colla, coJl*,arum, a gr. oorleore/leotj os ojjis,hinc cullani.qudd

tofiarum loco fint in tc£lo

.

•* Co-

Digitized by Googk

Coftanti ,conflans , conflantia l

Coftcllazioni , aJtellis.

Codernari , conflernere.

Coftipari ,conjlipare aflipando.

Coflituiri , conflituere

.

Codringiri , conjlringcre .

Codruiri , conflruere.

Coftumi, gall. coujlumejfam edac conllans met .

Cota , fari la cota , colle&anu*

injlruerc.

Cotta ,vellit cleri . Francifcus

Negri in fuo itin. feptent. in~*

quefta vaflijflmafelvafi vedo-

no alcune abitazioni , o pidtojto tugurj fatti di pertiche

foflefopra terra in giro , di.

flanti una dati’ altra duc , •

trepalmi , riguardano effice

nterfo a/ centro , quaficbe do

-

veflero terminare colle cime

kad unirfi in qttello ma it hi-

fogtto della tace ,ed efito al

fumofd ,cbe rejli nella fom

.

miti dei cotta ( cbe coti cbia-

tnatio quel tugurio in loro

lingua , cbe i propria deipae.

fe ) vi rejti,dico , mediante

un cercbio di legni fevrapo

-

flo % un opertura , o feneflra

rotanda . Vide hic cattam ro-

tundam cum foramine in fu-

periori parte, nec mirum ve-

llcm fumfiflfe nomen a tugu.

rio,cum & alia vedis cafnla

nomen habeat a caja .

Cottu, tirari lu cottu Cottu no-bis ed illud lucrum

,quod a_*

luforibus exigit.qui ludi com-modum prsbet

, uti alear ta-

itiIlot &c.quodque pro vifto-

riarum numero penditur;v.g.

pro fexta qualibet vi&oriaipfi debetur granum unum_,noftre monetee , hinc patet

ocem cottu idemeflTe ac quo-tum

,quota fcilicet viftori*

pars,quae ludimagidro debe-

tur , fexta nimirum , oftava&c. uti fuerit conventum

.

Coto cota , dicimus (i nd’ andbcotu cotu , idem ed ac cauticauti abiit .

Cozzari v. cozzu

.

Cozzu, hac voce venit pars po-derior colli, libri

, cultri,&c.Hifpani de cultro dicunt dejboz , y de coz

,

ideft tum exacie, tum ex oppofito,& apudnos ed adagium taggbiari culu taggbiu,efanari cu lu coz-

zu ; acie ferire, & ex oppofi»

ta cultri parte , blandis fcili-

cet verbis mederi : hinc edvox cozzari , occipite fcrirxauti arietes folent

.

Craniu,gr. Hfxvtor crattionJ

cranium

.

Crapa,capra , Hefychius hx-

rrfx cui; vvfflwoi capraeTyrrbenit capella , hinc cra-paru , crapettu &c.

Crapula ,gr. «fg^raAn crepale,

hinc crapulari, crapuluni

.

Cradu.a cafiitate,cxk&is enimtedibus libido extinguitur ,hinccadrari &c.

Craftuni , ita aliquibus dicun*tur limaces , putarem ita di-

6io$ ab eorum teda,quas fpi-

fi»

Digitized by GoogI

r is intorta,afietis cdVnd vide-

ttir.vcl, fi malueris, ita di.

cuntur a cornibus, quibus

viam praetentant

.

Credenza , a credendo, hinc er«.di Ui credituri 8te.

Crema ,liquamen ex amylo

, &latte t

cremor t hinc cremor i.

Crepacori , a cor de crepando,

qubd in fumma anguftia fit.

CrepalofTu, offfraga avis a fran-

gendis ofTibus di&a . o

Crepufculi ,crepufculum,ucre-perut

,

ideft dubius , eft enimdubia lux .

Crefia,gr. f««AhoVIk, ecclefia.

Criari,creare. Voflio eft ab heb.

tf-Q bara creavit

,

qui plura

refert exempla litertc £,muta-

tx in c , hinc criatu , crianza,

&c. verbum creo preter pri-

mariam fignificationcm ali-

quid ex nihilo educendi,ufur-

patur etiam in fenfu educan-

di , & inflrucndi , unde eft

len criatu,materiatu , bend,

. vel mali educatus

.

Cricca , rota eft uncinis inftru-

£ta, quibus obvia rapit , nec

. dimittit, a gr.xffxoj kircor

,

quod idem eft ac Hflxos cri-

cos annuliifi . Hefych xtfKOi j

XflXOl OLfTOL-nS X. XOlvTO.

ta iTuxoifxnn Hfpxot A i-

yorTcu .Kirki crikifuni res

adunca,& omnia inflexa vo-

cantur kirki

.

Cricchi, x crocchi,jucari di

cricchi , e crocchi , manibusuncinatis ludere -

Cridiri ,credert .‘ ' ' - * ”>

Criminali, a crimine i

Cripa,& crifpa

, crifpari ; ftinC' a crifpando .

Crifcenti , crefceut, ita dicitnp

fermentum, quod eo mafla

fuecrelcat

,

Crilcimogna ,crifciri &c. a ere•fceudo . ^

Cnlciolu, crueibulus , barba-

ra vox

.

Crifciuni, it ai. crefeioee , gaUl

• crejfoa, lat. uafturtium aqua-ticum .

Cri fi,gr. xqftftt cript . «•

Crifima,gr. ebrifota

unElio

,

Crilolitu, gr. XfHjfoXtbos

w cbryfolitbut gemma aurei co-loris .

Crifpeddi, boleti ex farina cum

oleo,ac meile frifti, ita difli,

qubd crifpifnt

.

Crifta,crijta .

Criftallu , cryfal/ut ,gr. «fu-

<r7a.Moj cry/ta/los

,

a xfuoicryot frigus , nam frigore.#

concrefcit

.

Cfifteri,gr. «AutrTnf clyfler ,

a «Au (fio clyio laxo, lac. la-

xativum .

Criflian.ti , Santta Religio no-ftra a Je(u Chrifto Deo, ac

Servatore uoftro nomen ha-

bens .

Crita ,critufu , creta, cretofut,

ab infula Creta, e qua optima

creta veniebat

.

Criticu,gr. HftTtKos criticis.

Crivu, cribrum

,

hebr. yyOSki-

Digitized by Google

kilarh cribmm

,

a rad.

.cabar cribrare , hiac cribel-

Ium criveddu

.

Cfoccu , uncus , gr. xtpHss kir-

cos annulus , v. cricca : croc-

. chcttu uncjvu/us,m*ni a croc.

cu,manus uncinata.

Croma ,gr. cbrowace-

tor . Boethio ed flexio , & mi.

nuritio vocis in cantu .

Cronica, chronica , orum , gr.

Xfovos ebronos tempus .

Cropanu ,carpinus arbor

.

Crozza, abbati di mitra , ecroz-za ; vox barbara crocea

,

hacvoce etiam venit caput ratam,feu calvum ,

v. carozza.

Cruci, crux ; hinc cruciari, cru-

ciata &c.Crudili , crudelis a eruere .

Crud'zza , eruditas , cruda cru-

dus a eruere .

Crupa , dimidiata amphora , eanimirum, qua poftquam col-

• lom,& antae fuerint confraA»,ne penitus abjiciamus, utimurad gallinas aquandas

,velpa.

(cendas, aliter mozzuui, efl abhebr. 3*tn cbarab vadatus

.

Crufca , v. Iciulca .

Cruda, erujia , a gr. Hfvof cruos

frigus ,qo6d frigore concre.

fcat , ut in la£>e,quo per no>

ftem aeri expoftto , cruda (it

- in foperfi Je ; 6 veri hcc exigne fiat , ut in pane , aliifque

co&is in furno , tunc erit a_>

gr. K&ualoi coujtis ujlus.

Cu ,prcpwlitio eum .

Cu ,& cui iaterrng. quis I cu fr?

quitfuit ? CU sa ? quit fcit ?

Cuba,cidcrna. S. Hieron. in_»

vita S. Pauli primi her. alteri» cijterna veteri

,quam gen-

tili Jermoue Syri euham ««•eant .

Cubeta , cupedi

a

, erum, vel cu-pedia , arum

; intritum examygdalis, 8t meile ; nomciued a cupiendo ,

Cubicu, cubicus, a, um; a tubus.Cubitu, cubitum, & cubitus, gr.

xiifitTOv cubitoa, vox Sicu.

lorum Dorien(ium,& per con-fequens MelTanenfium . Poli,

lib. z. de brachio, 6vo/jlo.{*-

ffl </V T*T0 £ HujioXoy, £xufitTor anon iv , di in-

xffJtfamf 9 fonS. Uva*i'uptKev roCvo/JLtt rur er fft-

xeXla. cTcjf/gcbv , o$er inl-Xj ro neuHT

frd

Ayftdrtj Hufitri^nr Xeytk»vocant boc cuooton , C£* cu-bito» dicerepeffes ,

ut Hippo-crates

, videtur autem nomenboc ejfe Uoricum,Dori*»jtumin Sicilia

, unde Epicharmusetiam , cubito putjare ,

tubi-tizin

, dicit .

Cubu, gr.xyfiof cubos •

Cubui» , vox derivata a cuba.

- »ded ciderna, cdcnimquaficidcroa in aere , ut e contra-,cifterna ed cubula infra ter»tam,trullas grjca tamen vox.

Cucca ,noBua, nomen ed a lyl-

laba cu quam noflu edit

.

Cuce hia , 2 . fy II. itaj. eoppia di-

citur de pane, qui bifariam.»

di-

Digitized by Google

dividi poteft, dicitur etiam dererum binario invicem jun&o

Cucchiara, cochlear

,

& cochlea

-

re, a fimilitudine cum coch/e

.

tcftis.

Cucchiari, 4. fyll. irridere eft

ab ave cucca, qu« omnibus

avibus ludibrio cil

.

Cucch/eri, j. fyll. auriga

, abital. coccbio

.

Cuccia , a. (y\\. cattis .

.Quantapalori perdi cu vaa caccia .

C« chtamari ia cani cuc-cia cuccia .

Cuccia, 3. fyll.frumentum eli .

1 a graco hokkos coccotgranum.

Cucciari, 4. fyll. aliter dicimus

Jpifliari

,

a gr. hokhos coccotgranum

, ulurpatur de olivis,

quando a maturitate incipiunedecidere , tunc dicimus ,csc-cianu l'olivi

,

transfertur adalia.

Cucciufu, j. fyll, granofut a gr.

UOHHOSCOCCOS .

Cuccufiu, feu cuccupiu, avisfe-

ralis, cujus triftc carmen eft

fyllabjjiu, feu piss

,

quam-»femper no£tu ingeminat , alio

nomine piula .

Cuccumu, cucuma

,

gr. xtfKtf*

fxtov cucumion

.

Cucenti,a coquendo .

Cucina , culina , hinc cucinari ,

cucineri,coquere , coquus

.

Cncuddn,c*c»//*r,hinc cuculla.

Cucumbaru , cucumis

,

a curvi

-

tate.V irg. 4.georg.

tortufque per berbatuCrefceret in ventrem cuicumis

.

Cucurucit , cucuritur

,

vox gal-linacei per onomatopceam .

Cucum,cucurbita a curvitate.Cuda , cauda , gr. t

herbida .

Cuda cavaddina , herba,quas

filamentis equi Caudam men-titur gr. hrrripis hippuris

.

Cudardu , homo meticulofus »

vox eft a cuda arduta

,

quodconvenit ei,qui poflquam ma-lo fuo eft edo&us

,omnia ti-

met , nc in idem malum inci-

dat,^ dicere folet baju la cu-da jarduta, hinc cudardu.

Cuddana , ital. collana a collo.:

Cuddanti ,lapis major

,quemJ

homo collo impolitum ferre-*

poteft : hic liceat afferre vo-ces 1

quas murifabri ufurpanfi

pro lapidum di ver fitate. Pez-zu accarruzzatu

, qui cnrru

vehitur : cuddanti , qui fu-

pra collum fertur : teUotta ,

qui hominis caput aquat :

mazzacani,quo canis poflit

occidi xpugnali, qui pugnumimpleat

:pugnaleddi minoris,

molis : rafaggbia , qua paries

aquatur .

Cuddari , ultra colles abire , di-

cimus de Sole cim occidit,id.

ipfum dicimus tramuntari ,

quia trans montes abit, tranl-

latfe vet 6 de floribus c&m de-

cidunt .

Cuddaru , collare a sollo %.

Cud-

Digitized by Googl

Cuddata onns collo impofitum."

Cuddura, gr. xoMl/fft coitura,

Cudera ,pojtilena

,qua cauda

frsnatur

.

Cudefpina, provehas astatis mu*lier

,gr. 6ixo&iV7roiva. ceco -

dejpina do», fis domina .

Cudiari , alicui aflentari canummore, qui cauda motu blan-

diuntur .

Cufi , de eo , qui lumbagine la-

borat, dicimus avi ii cuji, a-,

gr cupbot pronus ,nampronus incedit , neque erigi

valet

.

Cufaruna , a P. Delbono doceorefie teftudinem , anne erit avoce Buforona , quam legi

apud Guidoncm dc Columnisjudicem MefTanae anno 1287.qui de ferpente quodam ita^

ait , contrapojia diuanti ag/i

cccbi di ciafcuno animalejer~pente vclenofo , 0 difuo forni-

giiante , overo di quelto , it

quala volgarmtntc Buforonain Cicilia fi cbiama ; Bufo-rona

, credo fit rubeta nobis

buffafccagna . „

Cugghiandulu,gr. xoffxvfpo*

coriandro

u

, ab hominis pu-

pilla, quam fua rotunditate-*

refert *, que grec& dicitur

xopn eivffos coriandris.

Cuggniuni , virile membrum_,

,

vox Helychio nota

ou^oTov sicuilon Verenaum ,

ex acullon abjeflo a remanetcullon

, hinc cuglou, inde-i

eugiiuni .

,

: 8rCognatu i cognatus ,' a cogna-

tione .’ ! '

Cugnomu, cognomen .

Cugnu ,cuneus

,

eugnera cuneo-rum ordo , eugnari cuneo cu-dere .

Culari,per colum traducere .

Cularinu , culi procidentia , ca-lata cuti ittus.

.

Cullaeiont , jentaculum , ety-mon non liquet

, nifi forfan fic

a conferendo, qu6d olfm quiT-

que portione a Pe colluta ve-

fceretur,gr. (rujufieXri -fymi

bole .

Culmi ,culmina montium, quaii

columina .

Culpa, culpa , ab heb. tjVniap trattftre , nam legis tranf-

grefiio culpa e(l

.

Cultivari,co/rrr, cultura sco?

lendo

.

Culu , culus ,a gr. xSXop toloul

Culumbrina, colubrina:tormen-tis bellicis induntur nomina-»melum Lncuti entia , Serpenta-ra , Dragunara , Culumbrina,a ferpente , dracone, colubro ,

Cumandu , cumandari, &c. a_.

mandando, quod eft impone-

re,prxeipere.

Cumarca, a gr. c0’

marchos pagi prieKcdtu» , hincCumarca eft

,qu6 prasPofti ju-

rifdi&io extenditur

.

Cumbara,arbutus

, arbor eft,’

cujus fruftus arbutus, & uue-<*»»gr. xbf/.xtOs cemarot .

Cumbogghiu, a convolvendo,

&

quia convolvendo res tegitur ,

L hinc

Digitized by Google

II.

hinc 4ransfcrtur «4 opercu-

lum fignificandum .

.

Cumbriccula , v. combriccula.

Cumeddia , |r. ho/jm^Ccl cth

media %

Cumeta ,gr. no/ur\rr\s cometet

a ress0,eft enim Itella comata .,

Comia ,pagi duo prope Me(Ta-

nam gr* Hu/mn coma pagus

.

Comitiva , comitatu» a comi

taudo .

Cammari , tommattr quali ma-ter altera, tum quae Lucrne

. munia preftat , tum quae pue-rum e facro fonte levat

.

.Cumpagnia , a comitando.

Cumpanaggiu,quia cumpaut*

editur .

Cumpari, compattr .

Cunigghiu , cuniculus , a cuni-

culis in quibus latitat .

Cunnu,gr Kovvoiconnos cunnus.

Cunocchia,cotus;l,&n invicempermutantur , ut a PanormusPalermo, ultima iyllaba ccbia

eft vocis produ&io, ut a fo.ror firoccbia , ita a colus cu-uoccbia .

Cunfulu, conful a confulettdo.

Cunfulu, epulum cnortuale , co

enim amicosfolamur

.

Cuntu , cuatari ,ccmputus

, com-putare .

Cupriri, cooperire

.

Cura, cura, agr. nnp ter procorde , hinc funt curari cu-

ratu &c.Curaddu , corallium , gr. Ho-

ptiMiOr coraIlion

.

Curcari , a collocando ,quia qui

;< dormitum rt, in leSo fc tollo.

«0/;in reg. S. Bened.c. 43. tk.de hia

,qui ad opus Dei tardd

occurrunt, llatuitur, ut in .

Oratorio , nltimo tamen loce»,

. non ver6 foris maneant, namt

fiforis Oratorium remaneant,

eritforti talis,qui fe aut col-

locet ,<$* dormiat , aut certi

fedeatforis,velfabulis uacetCurciu , idem eft , ac curtus.

Curcurutu, v.curriri

.

Curdaru , chordarum artifex ,

eft etiam avis picus .

Curduni , cingulum e chorda.

Curduana, pellis Corduba pa-rata .

Curia ,curiali , curia ,

curialis

fcilicet a cura, que ibi reip.

geritur.

Curina , quod cujufque rei (it

cor, eurina di palma, di can-namu &c.

Curiuiu , curiofut , a cura , 8ccurioiusclt, qui iupervaca-

neam curam impendit

.

Curma,curmatura &c.a cumulo.Curria . corrigia

,

vel qu6d e_jcorio fit , vel quod ea corri-gamui,

Curriri , currere , ab hebr.

cararfalsavit, nam qui cur-

rit , non graditur , fed falut ,

hinc eft vox curcurutu , cur..

Jor, hinc quidam Siculus Poe-ta dixit

;

La bedda mula curcuruta#e nana ,

ideft mula cur fera.

Currui a , trochlea , a currendo-

quia

Digitized by Google

quia curfum promovetCurfaru,pirata,i Corfit nomen,

• hi enim olim pirata Fuerunt

,

nec id tunc probro fuit

.

Cursta , qudd ibi curfus fieri

poflit

.

Curti ,curtiggianu, abrtal.cer-

te,qua & Graci (equiores

ufi, gr. xoprt curti, lat. barb.

cnrtit,qua venit ocohort \xn.

dc curi cartit.Varr. L4.de 1.1.

Curtigghiu ,curtili impluvium ;

ab eodem fonte

.

Curtifi, curtifia, ab eodem fonte'*.

Curtu , curtiiza,gr. xufTes

'* currit curvut . • <v

Curvu , curvari , curvus , a gr.

xufros curris .

Curvata , collare lineum,qubd

circa collum-curvetur

.

Curuna , corona a cboro ,<qubd

ibi coronarentur ; contonat•> Hefychius in %opos cbordt ,

quam vocem exponit kvh\c$o**Te<P<tvoc circulus , corona.

Cu sa t quis fapit ? Fapiri eft a_.

Capiendo ,non afciendo .

.Culcinu , confobrinut , vox hac* legi debet dulci

,

fono

medio inter/t & cjvenit a gal-

lico coujin .

Cufciou, 1 iteria /t fortiter pro-

latis,pulviaaricervical;no-

1 men habdt a coxa, nam eft

plenum, & bonfertum plumis,

ut coxa conferta eft carne

.

Cutciri,confucrc

,afuendo .

Cufculi,parva tigna a mari »n_.

littus eje&a,quifquiliat

hinc* cu/tulil 1 ' 1 * «i ’

8 ?Cufcufu ,

fimilago, feu globufi e

fimila vox arabica . Jo. Leo-ni in defeript. Afric* p.2.f. ia.

de populis regionis Hece ita-,

fer ibit :fogliono mangiare^

cartie bollita, & injiemeci.

polle , 9-fave , 0 pure ac-

compagaauo con un attro ci-

bo detto da ejft cufcufu .

Cuftana,quia coft* vices gerit

vel pro eo,quod eft petimen,

f ulcus fcilicet beftiarum ia-i. dorfo, italis guidalefco

,

eo

Siod in coftis fit

.

ari yCOnjtaro ; • t <• ' f f'Cuftera , quia in montium co-

ftis fit

.

Cuftiart , quafi coflas circuire •

Cuftodia tCuJlcdia .v

Cuftura, cuftureri, 1 confuendo

eft confutui Hinc confutura ;pro quo dicimus cujluraV

Cutaneo, cutaneus a buta ."

Cuteddu , cultellus

.

Cuti , cueina , cutii , a gr. exu-res fcutos corium ;

"

Cuticuni , rujticus ,qui duriori

cUcu/O i »•' f ." ’ -i

Cutra ,Culcita, vel culcitra'tu,. calcando , feu ftipando

, namtomentis eft ftipata.

Cutruffu , vafculum atramentbiCutrueeu tfpina dorji.

Cuttuni , ex heur. jpp ketetuj.

tunica, afab. caiin , lat .gof-

'fipiurn .

Cuttura , coSlura a coquendoCutugnu, coiotievnt

t& cydoniuts

f

' *#Cydortia oppido Crct« ,un-L » dc

Digitized by Google

de primfttn allata fuerant cy.doaia ; cutugnata Cydonia-»

facebaro condita .

Culuiari, pro quo Meffan* d icir

mus fcutulari,quatere excu.

tere .

Cuva , cuvari , a cubande , ovucuvatizzu , cui gallina incu.buerit .

Cuverchiu , operculum , forfan

olira fuit cooperculum ,

Cuverta , a cooperiende l

Cuviu,dicimus lupu cuviu;idem,

e(l ac italicA eupo

;

dici mu*etiam de homine, cujus arca-na rimari non pofTumus

.

Cuzzari, v. cozzu .

Cuzzica, furunculus in capite^

enafeens, ab hebr, yip cute

fpina , (iquidetn pungit uti

jpina .

DD A, prspofitio ablativo ia*

ferviens a, vel ab .

Da , in fenfu hortandi, daferi-

*emuteja feribamus, impera-

tivum verbi do .

Dadu, talut , a gr. rx\cLu taldu

tolerare , nam tali corporis

pondus fufferunt

.

Daga yfica Anglis dagger , Gal-

Jis dagne. Dufrefnio hasc voxeft ab hebr. dacac acuere.

quod verbum, live hoc modoj. Jcribas ppT » five pm , Uvetandem -pn numquam ufur-

patumvidi in Icnlu acuendi,

led in hoc alio impellendi,

premendi , comminuendi .

Pagall, balteus,ita etiam Hi-

Ipani , erit eo quod daga en-ps ab eo dependeat.

Dagal) , P. Delbono efl terra al-

luvioni expohta , vox roihi

inaudita, & ignota

.

Dainu, a latino dama . ,

Pali, dali voces horuntisiqu*#-

,i> L -2

.. »'

', . . I

do duo invicem rixantur , Stad manus ventum efl , tuncaditantes folent inclamare-»dali dali, idefl da illi, da illi,

feu percute .

Dama, damigella, a barbara vo-ce domicella .

Damafchina, dicimus de fpatha,

eo quod fpaths Damafcensaciem omnium optimam ha-

berent, enfes fiquidem Dama-fci confecli , vel aquae vi, velab alio liquore, ita erant tem-perati

, ut ipforum acies vi»hebelceret

,

Dammaggiu, gall. demmage-*

damnum, hinc dammaggiari/damnum inferre . *

Damufu.a Iat. domus, gr. dbfAOtdomos modo ufurpatur profornice camerato

.

Dannu, damuum. Hefychio <T*-fLvov datando efl a^tiodtt di-noo horribile

.

Danti,coiru di Diatl,eeristm al-

c». Pan*

Digitized by Google

Dama ,~ danzari,

gall. danfeJ

ianfer .

Darba , in recenti Di&ion. Sic.

vox hac exponitor zappa <P

aequa : voce hanc femel peni

I

tuer audivi a quodam e Soc.

efu, qui dicebat Panormi e(Te

in ulu , ibique dici (olere unazappa.ed una darba d'aequa;

fi ita res eft , darba quid mi-

nus erit a zappa,quare dice-

rem zappam forfan dividi in«

quatuor partes, quarum qus-libct ex hebr.diceretur darba

arbiti

,

ideft quarta.,

pars; ita in adverfariis divi-

nando fcripferam, cumecce_»in manus meas venere memo-ris literaris Siculs Pan. edi-

ts a Clarifsimo D. DominicoSchiavo de Siculis antiquitati-

bus optimi merito» is ergo

pag. 258. tom.z.loquens de_»

aquarum menfura,qu* Sena-

tui Pan. eft in ufu meam con-

je&uram firmat bis verbis, la

utifura aduaque piu piecolafi

dijfe do' nojtri maggiari peu-

ma , ed l dei diametr

0

, * ro-

tendito fegaenteo ,quot.

tropenueformana un denare,

4. deuari uu darba , 4. darbi

uua zappa .

Dardu , 'wil.daria, gaH. dartl,

ang. dart eft telum , quod a

dat quercu» nam telum erat

e quercu.Dari , dato , a gr. dS da .

Data, dka eft, quocpilloU da-

fu fuit \ • dandaDattilu , da&yla» ,

gr. daXTU»Xos daBylos fruflus palme,

&

pes metricas ; ea vox Grtecia

fignificat digitum manfis , St

palme fruftum

.

Daveru , veri , & veri .

Daziu, veftigal, qu6d Princi-

pi detur.

Dd& » adverb. flatfis , & motfts

,

Jtatti ddd , fla illic ; viuni di

ddd , venit illae ; va ddd , va-

de illuc ;di ddd ddd va a ta~»

marina , e comprati li pifei ,

inde illae vade ad maritimam,

& compara tibi pifces

.

Dda.ddi.ddu,pronomina refpon-

dentia latinis vocibus illa,

illiyille, dda cala, illa eafa^t;

ddi libri, illi libri; ddu cani,

ille canis .

Ddanza, gall. danfet

Dichi, qui difco.vel pila ludunt,'

e longinquo pilam,vel difcuia

jaciunt, uticopum attingat,

vel ad ipfum propifis accedat,

id fi eveniat , dienut ddiebi ;

ita etiam dicunt Sartores,duRl

c panni reliquiis aliquid vo-

lunt conficcrc,tnnc illas varit

locant, ut intento congruant,

& voti compotes dicunt ddi.

cbi

;

greca vox dfan diki ju-

ftitia » hinc 1 quet utrobiquc^-» ari aliud ea vocc exprimi ,

quimju/ll juftl .

Ddiccari , lingere , a gr. An£«lieba , hebr. *p? latae .

Ddingari , addingari, dignari 4dignus

fquodagrsco «Tax»

ni*

Digitized by Google

86

VUU dicnyo, v. d ignita

Ddila,gramen ampelodefmofl-,

Plinii,quo olitores utuotur adherbarum fafciculos ligandos,

vox grsca dejit liga-

men,hinc ddija .

Ddocu, adverb. ftatds,& motus.

Jio ddocu , fta in loco \fi par-tiu di ddocu

, ex i flo loco di-

fce (fit *

Ddofa, & dofa, gr <Toc*/j dojts,

a verbo cf£ do , vox medico»cum propria, fignans juftam-,

medicamenti quantitatem in-

firmo dandam

,

P.cb-JUri , debellare a bellan-

do,hoc autema bellum

.

Debili , debilia ; Voflioeft quafi

debabilis, meo ver6 judicio

erit a labendo, debiles enim-,

facili labuntur.

Debitu ,debitum a debendo.

Decacordu , a decem cbordit.

Decadi, decas

,

gr. <Tgxei$ detis

vox ia latinam linguam in-

ve&a

.

Dccadiri, a cadendo,v. cadiri.

Decalogu, gr. ^indXoyos de-

•calogot decem legis pijcepta.

Decampari , campum tollere .

Decantari ,decantare a cantando

Dccanuri , eft etiam liquorem-,

in aliud vas transferre , ut

quod pelluc dum eft,fenfim-.

fluat, fs x ver6 in cantho,feu

angulo maneat , hinc decan-

tari

.

Decanu, Decanus Pcclefiaftica

Dignitas ,in Meffanenfi Pro-

tometrop. cfl prima poft Pon-

* •.

tifie. ad quam Optione per-venitur ,

Decapitari , a capite truncando .Decembru , December, decimu#me n fis a Martio, qui olimfuiCanni initium, poft quem Apri-lis, Majus, & Junius propriumnomen habuere,fequentes ve-ri) ufque ad Decembrem no-men habuerunt a numero, fci-

licet Quintilis, Sextilis, Se-ptember, Oftober, Novem-ber, December.

Decenniu, decennium, adeocm

annis

.

Decenti,decenra, decent,decen-tia

,

a decendo , a gr.«Tgadei oportet

,

litera ver6 c in-

dita fuit, ut a tnrioifpeos fa-

£lum fuitjpecus

.

Deci , decima , &c. decem,deci-

ma , a gr. dinx deca .

Dccidiri , decidere

.

Declamari , declamare, a cla-

mando .

Declinari , declinare, a gr. hX(*veo clina inclino .

Dccuil»ri,dcco/lare,ipfa vox lo-quitur.

Decorari , decorare a decus,ve |

decor, qua: veniunt a decem,

do, nam qu* funt dcccra

%ea-

dem funt decentia

.

Decottu,decollum a decoquendo.Decrepita ,decrepitus

,a vita r

crepera , ideft dubia, vel qu6J

crepitum ventris effietis viri-

bus , & mufculo conftriftorelaxato

, edere nequeat

.

Decretu , decretum, a deccr.

nendo * Dc-

Digitized by Google

Deculonna ,gr. dt£%oXor dia-

cbylon emplaflrum de faecis ,

qui grsci dicuntur yvXeitbyli .

Decumana , unda decumana._* ,

qu6d obfervatum fit decimamundam aliis efle majorem .

Decuria ,decuria a numero de*

cem .

Decurfi , a decurrende .

Deda, tada ,gr. da» da..*

fax ,Meflana dedera .

Dedicari , dedicare , a dicande.

Deditu , deditus a dWo, quod a

gr. dV<Ta>A« didomi .

Deduciri,deducere a duce.

Defricari, e numero aliquid de»

mere , ab ital. folia , idell

defetius

.

Dcfatto , ita dicitur Curis fen-

tentia, ex primis nempe voci-

bus, qus a Mag. Not. in fen>

tentis principio apponuntur

,

qus debent feorfim fer ibi Defafto , ita ut verus feneentislenius ifte fit . Defacio fcilicet

de otlione,vel caufa verte»,

te inter /S/. &• iV. provifum.

«fiper Cfc.

Deferiri , deferre a fero, grscietiam

<f>gf infere.

Pefeuu , deJeUus , a deficiende,

defettari , deficere .

Definiri , definire , a finis

.

Deflorari , quod efl virginem-corrumpere , virginitatis fla.

rem libando.

Deformi , deformis, ferus* de-

feflu

.

De fraudari, defraudare, a frott.

de.

®7Defbnto , defun&us \« efl

,qui

munus fuum perfecit,transfer-

tur ad mortuos

.

Degenerari, de genere excidere.

Degradari , de gradu movere .

DeitA ,‘Deitas

,v. Diu .

Del, olira fiiit de i/, idefl de ilto.

Poliphilus prope finem lib. i.

revelato it copereulo de it

fantto repofito.

Delaturi , delator , qui defert.

Delegatu , a delegando ,

Delfinu , delphin, delphinus , a

gr- delpbax porcel-

lus , nam pinguis efl ut por-

cus;Gcrmanis diftus merfuinidefl maris porcus.

Deliberari , deliberare .

Delineari , delineare , a linea,

nam delineatio lineis fit.

Delinquenti,a deliuqatndojdeftdeficiendo , nam muneri fuo

deefl

.

Dcliquiu , deliquium , animi de-fectus -

Deliria, delirium,lira eftfuf-

cus in agro reliftus adaquascoUigendas,& qui ab hoc ful-

co , feu lira aquas divertit,

delirare dicitur, translati fu-

mitur pro eo,qui a ratione-»

defle&it

.

Deliria , delicia, quia allicit

.

Deludiri , deludere

,

a ludo .

Demaniu, demanium, vox barb.pro dominium

.

Dementari, dementare, idefl ali-

quem de mente movere

.

Demeritari, mali mereri

,

idefl

de merito demere .*

/ De-

Digitized by Google

88Demini , vallis Demeante prima

e tribus Sicilia Vallibus, tu

Civitate Demenna,quas Val-

li nomen dedit, cujus mentioeft in diplom. Hugonis Ar-chiep. Meflan. anno 1

1 $ t. in

quo legitur monafterium San-&i Barbari de Demenna, hincm*!j Icribitur Vallis nemo,rum.

DcmaA\r\,demoliri ,a verbo »0-//or,idcft adifico, cujus oppo-fitum demoliri eft deftruere.

Demoniu,gr. tPcu/xuo damon .

Denigrari, infamare , ideft fa,

mani nigram,feti obfcuram-.

reddere

.

Denominari , a nomine :

Denotari,denotare a notando

.

Denfu, dcnfut , a gr. cT<t<rt/V da»

sus

,

interjcfto n fim aenfut.

Dentatu,pifcis dentex,quia pro-

far eft dentatus

.

Denti, dent ,a gr. c&ovtos oden

-

tot patrio cafu, hinc dent.

Denuncia, denunciatio

,

a nutt-

ciut voce Syracufia,tit ait Jo-

feph Seal, relatus a Voflio itu

v. nuncius .

Dependiri ,dependere ,

ab aliquo

nimirum pendere

.

Deplorabiii,deplorandut

,

ideft

ploratu dignus

.

Dcponiri , deponere ,2 ponendo.

Dcpofitari, a deponendo .

Depravari , depravare a pravus

,

quse vox eft ,a gr. axfxfiat)

paravao tranfgrcdior .

Deprimir/, a premendo.

Depurari, apuritate ,

purum.-»

verb ab heW.YO forar />xr-gavit.

Derelittu, dereli&us,a relinquo.

Deridiri , deridere , a ridendo .

Derivari , derivare ,ideft a ri-

t/o ducere

.

Derogari , derogare , olim lege*a populo rogabantur

, oppoft-tum eft derogare

.

Defcriviri, deferibere

,

v. feri-

viri

.

Defertari ,tum de pragnante-»,qua ante tempus foetum emit-tit,tum de terra,& arboribus,qua herbam , Sc fru&us in-

' tempeftive ferunt , eft a de.ferendo,\6cm dicitur detranf-

fugis, qui fuos deferunt.

Defertu , defertum a deferendo *

Deficcari , aficcando , /iccut, gr.

CXVHoo Joucdn

.

Defideriu, deftderium.

Dcfignari,defgnare, afignando.De(toema,definenlia, a dejine .

Deftillari, deSlillare,

ideft ftiU

latim fluere.

Dcftinu , a delimando deftinatio.

Deftitutu , dejlitutut

.

Dcftra , dextera,gr. t

dexid .

Deftruiri, defruere

,

uti (iruere

eft fabricari

,

ita defruere*eft demoliri

.

Detenturi , detentor a detineo .

Deteriorari, rem facere deterin»

rem: deter, idem rft ac vilis.

Determinari , a termino,fcu

fine

.

Decertari , ita & latin£ .

Detrairl , detraezioni ,detrabe-

re.

Digitized by Google

re ; detraWo » a trahendo

Defrimentu , a fupino detritum

fit detrimentum .

Detta,debitum , a debendo .

Devaftari , a vajlitate .

Devotu ,devozioni, devotus,

devotio , a devovendo

,

feu fa-

crando .

Di , de : vinni di lu locu , venit

de loco : di Gerufalcmmi non_.

fi ndi paria chifl, de Hierufa

-

lem attum ejt ; quando ver6

genitivum defignat, efl ex ufu

chaldaico . Dan. 2. 9. 3,-pdi dabab

,

ideft d’oru, & in-

fra v. 20 lu* .

Dia , vox decurtata ex integra.,

Diavu/u , hanc ufurpant bla-

fphemi dicentes fantu dio ,nec

totam vocem proferunt metupcenarum , v, diammani

.

Diaconu, gr. ftoinovos diaconos

tninijter .

Diadema, gr. diade-

ma, vitta qua Regutn frons li-

gabatur , a verbo <Tg« deo

ligo.

Diafanu , J^toCOxyOS diapbanos

translucidus

,

per quod lux

poflit permeare

,

Dialcttu, dialeclus, gr. cT/xAe-*

uros dialecios

,

cujufque lin-

guae proprietas, uti Panormi-tanis proprium eft b in u, & e

contra u in b mutare ,naoL.

pro barca dicunt varca

,

prol/icemu Bicentu.

Dialogu, gr. (T/aAo705 dialo-

gos dialogus .

Diamanti, adamas

,gr. *<Pec-

_ »9'fiat » hb ei privativo, et vcr>

fco ^ol/juCos damao domo

,

eoqu6d creditus fuerit indoma-bilis .

Diametru, diametros grteca ter.

minatione , licet ufurpetur

etiam diameter , a v. «P/a/ag-

« diametreo dimetior .T

Diammani ,diantani , diarrachrV

diafcacci; quamvis videantur,

voces nihili , & ad libitum in-,

ventas, funt tamen fignifrcati-

vas, quarum initium dia, idem

eft ac diabole

,

reliquum veri»

ita refolvitur,D/0ww«»<\idefl:

diabole mane , fermati, manefcilicet eft corre&io primas

vocis dia diabolum vocantisj

Diantani idem eft ,ac Diabo-

le tene ,ideft non veniri ovan-ti ; Diarrachi ionat Diabole.**

rumparis z pci%osrbacos, feu

a $7cro*0) rbijfo rumpo , Dia-

fcaci valet Diabole bine abe-

as ab italicofcacciari,hoc to«

tum fit per reticentiam, ut di-

ximus in vocc "Dia .

Diariu ,diarium a die

,quod x

Cretenfium lingua, ipfis enim

cP/a eft dies . Macrob.l- .Sat.

cap. 1$. Cretenftt tT/x rtu#

ri/u,6$xv vocant , ideft Cre•

tenjes dia diem vocant

.

Diarrca ,diarrbcea , gr.

f'oia. diarrhoea a fluendo .

Diaipru , jafpis , hebr. HB&fjafpab •

Diavulu ,diabolus

,

gr. «T/a

/

30-

Aos diabolos calamniator r

Dibattiri ,r. battiri

.

r-^

Digitized by Google

vica, dtca, <f, catira aftioforen-

fis,gr. (/Y*»i <//X’*,transfertur

admoJcdiam, txdium , hinc

addicbiari fadidirc, arab.dic,

& dica ed moledia a rad. piazuc ,

litera a prolingux ge-

nio in conversa.

Diceria , a dicendo, v. diri

.

Dichiarari , declarare a clarui .

Dieta,gr. dYcurct diata .

pifcndiri, defendere, quod edquid noxium prohibere

.

Difcttu , defeidus a deficiendo,

lu difettu i>eni di lu manca

mentu

.

Differenza , differentia

.

DilTerfri, differre.

Difficili , difficilis ex fimplicifa-cilis

, & particula dis , quxfignificationem corrumpit, vel

tollit , ut omnibus liquet

.

Diffidari, & disfidari, diffidere ,

a verbo fido cum particula»

dis .

Diffundiri, diffundere , a verbo

fundo cum eadem particula»

dis denotante divilionem.

Digeriri , digerere , ideil in di-

verfa loca gerere, transfertur

ad ftomach i cocionem .

Dignu, dignus a gr. ^tiHviica

dienyo monjlro,dignus enim

digito mondratur .

Pigreffioni , digreffio , ided ex-

tra viam gradi

.

Dijunu, jejunium ,

jejunare-»

vox ab EccleOa ulurpata

.

Dijunu, inteftinum jejunum .

Dilatari, dilatare ab adjeft. la-

tustqu6d a gr. pia*

tat

,

demptaque prinis litera

latus

.

Dilazioni , dilatio

,

a fupino di*latum verbi differo.

Dileguari , evanefeere , ital. di4leguare

,quod crederem efTe

a voce eguale,mm (i res ali-

qua fupra exteras emineat,'

ftatim difcernitur,fi ver6 fub-fidat , & ad aqualitatem re-

ducatur, quafi evanefeit , nec

amplius oltendi poted

.

Dilettu , dileilus a diligendo

dilettu delciiatio a deleclaudo

.

Dilicatu, delicatus a deliciis.

Diligenza , diligentia,a deli-

gendo, qui enim folers ed

,

quafcumque res deligit, &

probat an bonx fint,ideoque

diligens ed

.

Dilliggiari ,& sdilliggiari, con-

trarium ab eligendo, nam quicontemnit , nil eligit

.

Dilluviu, diluvium a diluo

quod etiam figniiicat inun-dare .

Dilungari , differre ,prolatare ja voce longus nt patet

.

Dimandar \, petere, Itali,& Gallieodem verbo utuntur

, erit a»lat. demandare

,

licet in 1'enfu

petendi apud authores non»inveniatur

.

Dimenfioni ,dimenfio a metiendo.Dimcnticarfi , oblivifci

,

ided demente

,

feu memoria decidere.

Diminuiri , diminuere , a minuo

;

gr. /uurtiS-to minutbo pco eo-dem .

DiraoniUjgr. fcujuccv dxmon~*gc-

Digitized by Goog^cJ

geniut ; 'nunc >n matam par-

tem intelligituf

.

Diniurari , demoror , quo ufus

Cicero ,iplum verb eft

mora .

DImuftrari, demoujlrare .

Dinaru ,denarius, gr. frwa.piov

denario» . Varr. lib. 4. de 1 . i.

denarii,quod denos aris va-

lebant,ve\ erit a tinnitu,quemreddit

.

Dindi, ndindi, pecunia a tinnita

quem edit, St fortaflis vox de-

narius erit etiam a tinnitu .

Dinnamari, Mcffana a Peloro adArgennum promontorium ca-lent montium cingitur, ho-rum fimfmus apex dicitur din-

namari . Samperius putat no-men illi efle bimaris

,qu6d ex

eo Jonium, Sc Tyrrhenum fpe-

ftetur ; mihi eit fufpicio fuif-

fe di&um Jvpoljuus x§tos dy.r.o nis Arios,idett robur Mar-tis , eo enim opus eft ad illamcelfltudinem afeendendam

.

Diocefi, gr. fiotKncrts dicetejis.

Dipingiri , depingere . Cic.

Diploma,

gr. dYrA&>,u.a diplo -

ma > a JVjrAoc» dip/do dupli-

co , erat enim inflrumentum ,

quod plicabatur .

Diportu ,/olatium.Dipla , 1'erpens

,qui rnorfu ma.

ximamfitim excitat,gr. cT/-

\JyXf dipsas

,

a dYvj,o, dipfeu»litis .

Diramari, a voce ramus i dici-

mus de fluvio, cum in ramos

fecatur, fi ver6 de arbort./

,

cOjus ramos prtecMfmus, di-

cimus sdirramari .

Dirigiri, direttu Scc. a dirigen-do, quod a rego, is.

Diri , dicere , a gr. f&Kvilto diu

enyo mon/lro , nam dicendomentem monjiramus .

Dirimpettu, qu6d contra peFius,

ideft ex oppofito fit.

Diroccari , de rupe,quam rcc-

ca dicimus projicere

.

Diruttu, diruptus, ex difrttmpo.

Diruzzari, erudire alibi diximus

d in z, Sc e contra mutari; a«*

lat. rudis eft Italis rozzo, a-.

ruditas rozzezza,hinc diruz-

zari , eft ruditatem tollere.

Dis ,particula

,qua: vocis (igni-

ficationcm ,in malam , feu io

oppofitam partem immutat ,

quod in latino,Sc grsco ufu-

venit

.

Difairu , difairari Hifp. defgayi

re, repulfa,e difprezzo. Fran-ciofinus

.

Difaltru , difaflrufu ,quafi con-

trario ojlro natus

.

Disbrigari , a tricis extricare

i

Dilcaru ,minimi cbarus

, adeo-*

que inamabilis .

Difccnfu,qu5d c capite de

-

fcendat

.

Difcerniri , a cernendo

,

hic par^ticula dis eft divifiva .

Difciplina , quia per ipfam diu

fcitur .

Dilcipulu,di/cipulus a difeendo,

Difcordia, ita Sc latind

.

Dilcoftari ,removere, quafi co-

Jlam ab aliis amovere .

‘ M 2 Dif-

Difcrcpar! ,difcrepare .

Difcrczioni, difcretio , a difcer

nendo,quod eflfeligere .

Difcu,gr. dVtfXcj di/cos difcut

patina

.

Difculu ,gr. &(<?ho\os difcolos

difficilis yfojtidicjus .

Difculpari ,culpam cxcufare_»

,

v. culpa

.

Difcurriri, difcurrereyV.curriru

Difcutiri ,difcutere a quatiendo,

translati efl difceptare

.

Difdiciri ,dedecere

.

Difdirifi , ditium negare

.

Difditta , fditta ; adverfa fortu-

na , c contra quando fortuna

favet ditta

,

Diferrimu , v. erramu .

Disfari ,fa&um evertere i

pisfida , a diffidendo, libellus

quo quis fidem revocat , &proinde ad duellum invitat.

Disfiziari , disfacere barb. vox.

Difiari,dejiderare .

Difimparari , dedifeere .

Difimpignu,v. impignu .

Difinvoltu , cujus animus fim-

plex , nec involutus .

Disleali , fine lege perfidus

.

Dislocari, cum os cfuo loco mo-vetur, luxare .

Difoffari , exojfare

.

Difpacciarl , v. fpacciart

Difparatu, difparatus. Cic,’

Difpariri, difpar fententia

.

Dtlpariti , difparilitas . Gei!.'

Di(parti, inpartem fccrctus ,

.Difpcndiu, difpertdium .

Dilpenfa, ubi cibaria fervantur

penus

,

a vctbodifpeufo, ideft

diftribdd • pro eo tameiC ;

quod efl aliquid permifTu

Principis facere.quod aliunde

non licebat , idem efl ac pen-

fum , feu imperatum tollere a'

hinc difpenlari

.

Difpenfatio ,quando rei crimen

inficiantur, manibus pofl ter-

ga revin&is tolluntur in aNtum, quod efl dari la cordae,

ut id fiat , Judex in eulogia

criminali apponit hoc decre-

tum fiat difpenfatio ; voce_i

bullo patto hoc denotante, ut

ex lexicis patet, feribatur er-

go fiat difpanfatio , idcd cor-

poris diflcnfio , a verbo dif-

pando ,idell extendo .

Difperfu ,difperditus .

Dilpettu , defpeUus, ut, a defpi

-

ciendo,quod in alicujus defpe-

tlum fiat.

Difpifarifi , idem efl ac difpen

farfty di cbijlu mi ndi difpifai-

hoc efl mi ndi difpenfai .

Difpoticu , defpoticus , a grateo

feffiroms dcfpotes Dominus.Difpoftirza , concinna partium-.

aifpojitio .

Difprezzu,a verbo difpernotqao

ulus Juvencus.

Difputa ,difputatio .

DifTapitUj injipidus qu^fi dijfa-

pidus .

DifTapuri , contrarium fapori ,

raetaph. offenfa .

DifTenfu ,a diffentiendo .

Diflenteria , gr. cf ucgj-TsfiAdyfenteria .

Diflertazioni, a differendo

.

Dif-

Digitized by Google

DiflVpari ,dijjipare ab antiquo

ftpofpargo ,hinc difftpari eft

difpergere .

Diffuria ,gr. «f ucrifffct dyfuria

urina difficultas .

Diftaccari;Stacca eft lancea hu-

mi infixa, e qua pendet bra-

vium dandum cursus viftori

,

hifpan. eflacba,hinc diftacca-

ri eft lanceam defigere.

Diftillu» humor a capite dejtil-

has.Diftinguiri , diflinguere ,

ab an-

tiquo ftingno difeerno .

Diftinu.gr. Svcrlwos dyjlenos

infelix; SufflnrCx dyflenio

infelicitas

.

Diftornari , tornari eft aliquid

torno perficere, hinc diflor

-

nari eft opus torno fa£tum_.

delere , transfertur ad quam-cumque deletionem

.

Diftrairi , diUrabere , mentemalib trabere .

Dttta, aviri la ditia ,ludere for-

tuna favente, ital. detta .

Dittami ,diCornen a diclando ,

feu imperando ;dittami di

' raggiuni , eft rationis impe.

rium

.

Ditteriu , diSiersum.Dittongu ,

gr. S«Q$oyyos di

-

pbtongos duplex (onus.

Diu , D. O. M. gr. $to's tbedt,

ideft omnia vident .

Divariu , diverfitas a vertendo .

Divertiri , divertere, translati

animi retaxatio .

Dividiri,dividere

,

ab antiquoiduo divido .

Divinari , divinare.

Diviniri ,devenire a veniendo ,

Divintari , a fupino deventum.

Divorziu, divortium a diverto .

Diureticu,gr«c£ Stougnnxds

diureticis urinam ciens.

Diurnu ,diurnus a um .

Dtvorari, devorare a voro as;

hoc autem a gr. fcogai vord

pafculum .

Divulgari ,divulgare v. vulgu .

Di volutu i devolutus, a devol-

vendo .

Dizzionariu , a dicionibus .

Doa , & doga : afferes,quibas

dolium conflat,vocantur doi ,

hac voce ufus Vopifcus . He-fychius vocem Sa!‘x dota ex-ponit e/uotoifimilis ,

quare-*

uidetur hos afferes diftos

fuiffe dogas a fimilitudine-/,

quam inter fe habent perfe-

tliffimam

.

Dogghia, a do/endo v. duluri

Dogi , dux .

Dolu , dolas, gr. Solos deles

olim vox in bonam par-tem fumta , pro fraude adde-batur vox malus : dolo malofacere .

Domafcu, damafeus nrbs Syria?,

e qua textile damafenum_> ,

tufis damafeenus .

Domari , domare , agr. Sa.jud.ta

damao domo

.

Domefticari, a domtflicus .

Domina, vox lat. hebr. pii*

adon dominus .

Domma, gr, Sby/ua. dogma .

Donui , domus, gr. Sb.ua. doma.

Uon

Digitized by CjOO^I

Don ,a deminui \ Ticbr.

adon dominus -

Donna , domina domna barb.

apud Hefychium eft tijtOwVSdionnys

,quas vox exponitur

yurouxfxs £ 7rfltfa-3>nAu£mulierojus

, & effeminatus ,

Donu, donum, gr. dZfov doron.

Donzella , barb. domicella .

Doricu, tonus Doricus

,

diale-

£tus Dorica, qua ufi MefTa-nenfes , Syrae. , aliique.

Doti , a voce Sicula tTo/nVnr/;;e . Varr. lib. 4. dc 1 . 1 . doserit pecunia

, Ji nuptiarumcau/a data,bac gracc efeorf-

vr\ ita enim boc Siculi .

Dottrina, doUrina a doceo,<\uodgr. d' 0He‘a doceo judico.

Duzana , duzinali, de numero

duodeno , translati fumitur derebus vilibus, qua ad nume-rum duodenum venduntur.

Draa , fcemina draconis

,

lat. di.

cas dracana .

Draunara, v. drauni

.

Drauni,draco

,

gr. dpxHowa^verbo tTg'fxo) derco ‘video ,qubd acutiffim^ videat, Drau-nara turbo cum maximo ven-to , qui obvia quaque rapit

,

cui nomen ex fpirali motu,quidraconis fpiras emulatur,qui-bus nil validius in mecha-nicis .

Dramma, gr. dracbmea dfal' drax pugillus

,quan-

tum contrafta vola contine-

tur; vel a dpoLy/mx dragmamanipulus, dramma etiam efl

aftio poetica; gr. fpoCfxa.

drama a dpxta drao ago.

Drappu,textile

, a gr. rpxTrZvtrapin calcare,nam olim pan-ni, e lana calcata fiebant

,nti

nunc funt pilei,qui e pilis

compaflis, non intextis fiunt.

Drizzari , dirigere flari alla^,

dritta ereUum ejje

.

Droga, drogheri voces exotica.’Dromu

, gr. dpo/uos dromoscxfryiix,Mefiang via difla dro-mu protenditur ad fex millia-ria

,incipiens ab Urbe verfus

meridiem, qua hinc inde pa-

latiis , & villis efl referta; in-

tra Urbem verb alia via dici-

tur dromu,olim di£ta /xzyx*

An /xxyiorl^x fvy& mega-li magijlra ruga

, ideft ma-gna , <5* magijlra “via

.

Drudu,drudaria, drudarufu ita

indigitamus res, qua fuo ni-tore nos alliciunt; ab hebr.

Tn dud dilettus, amabilis

,

atque indito ad fonoritatem-.

r fit drudu

,

qua voce venitama/ius

:

Duana, vox faraccnica, & figni-

ficat Palatium Sultani . Vine.Belluac. lib.ji. cap. 145.dovanam , idejt in domum._#

Soldani eum ducentes, etiam-num apud Tureas palatium-Principis Otomanici dicitur

divanu

.

Dubiu ,dubium a voce duo ; du-

bitare efl cum haremus , ejduobus quid eligamus

.

Dubrari, duplare dicimus de-i

rebus > quas plicamus .

Dubruni ,clavi mobiles fimul

juntti, quibus januas aperir

mus ,& claudimus

.

Duca ,ducatu &c. dux duea.

tus &c.Duci ,

ducizza , dulcis ,dulcedo

a deliciendo

.

Duellu ,duorum certamen .

Dui ,duo , gr. (TJc duo .

Duluri ,dolor

,

ab hebr. ^ptnbola dolor additor ad Ionum

promovendum

.

Dumani ,cras ,

idefl de mane ,'

Duminica ,dies Dominica.

Dunari, donare, a gr. tPZgor do-

ron donum .

Dunca, ital. dunque in vita San-

£li Hieron. edita Mcfianae an-

no 1475. adoneba

.

Dundi , unde

,

gr. o^iv otben.

- ' \ . 9

T

Dunnrarifi , morari 2 voce dou.

ni ,quas in agendo morofas

fcnt.ta. •

Duppia, dupla

,

duppiu duppiiza;

duplex yduplicitas.

Duraca ,uva duracina a du-

rando .

Durbu ,platanus , arab. dulb

Dodon

.

Durmiri, dotmire, a gr. <P|

derma pellis,quia in pellibus

olim cubabant, vel ab hebr,

DYl radam dormivit literis

inverfis

.

Duru , durus

,

ab hebr. *i*n dor

duratiofeculum , hinc tranf.

fertur ad duritiem, nam dura •

bilia, ut plurimum dura funt,

Duvi , ital. dove ex ubi .

Duviri ,debere .

E , Et ,gr. rg te pro eodem.

Ebanu, ebenus , & ebenum,gr. e/3ivos bebenos , hebr,

?an baban plur. 003VI ^e-

benhn

.

Ezech.27. 15.

Ecccdiri, excedere.

Ecccllcnti ,excellens ab antiquo

verbo cello,qu6d remanfit in

fuis compotitis excello pra-

cello .

Eccettu , boc excepto .

Eccettuari , a fupino exccptumJfit verbum eccettuari .

Eccidiu, excidium a cedo

tvela

fcindo

.

Eccitari ,in fenfu irritandi exci.

,to, as pen. br. a verbo cito, as,

dici etiam poteft excito pen,long. &erita verbo cio, feuexcio .

Ecclefiafiicu , ab Eccle/ia '.

Eccliffi , gr. eclipjit

ab inXeincn ec/ipu dejicio.

Eccu ,eccum ,ecce

; in Hefych.vox iHHoiHi) eccake interpre-tatur dJcfg hic .

Econotnia,gr. dtnoyojmlx oeco-

nomia domus gubernatiotransfertur ad alia .

Ecu, gr. ri^co ecbo fonitus , a^.

ver-

Digitized by Coogle

I

verbo itboforti ai

»

Hculcu ,equuleus cavaddittu

Ecumenicu,gr. oiHoujtiieiUHis

«cumcnicos umverjalis.

Edera, badera hedera, veJ qu6dhareot ,

vel qu6d edat , cui

innititur

.

Edificiu ,adiflcium

, ab tcdibus

faciendis

.

Edili , cui aedium cura eft .

Edittu,edittttm

,

ab edicendo .

Edizioni,editio , ab edendo ,

Educari, educare nutrire .

Efemeridi,gr. «tpn/csffj epbe-

meris diarium .

EfFcttu, efficaci &c. ab ejjiciendo.

Effigii , ab effingendo .

Eflluviu ,qu6d ab alio fluat .

EfTufioni, ab effundeudo .

Egrcgiu, egregius

,

quafi e gre.£<?elcfius

.

Eguali , aqualis ab aqua , qusc

ita aqua eft, ut ejus partes dif-

cerni non poftint.

£h ,interjettio , ehe

.

fija , eja .

Eli , oli , ehus , eho

Elallicu, elateria , a gr. i\a,u*

vto elauuo pello .

Elctanci , gr. eAeQxs elephas

hebr. t)? kv alapb bos . Elefan-

aia , morbus ,qui cutem uni-

verfam elephantis pelli fimi-

lem reddit

.

Eleganti, elegans quafi elettus,

eleganza,elegantia .

Elegia. gr. iAz-ycS elegos la-

mentatio.

Elegiri, eligere .

Elettricita, vis eleUrica .

Elettuariu , medicamen e rebusfileris .

Elevari, elsvare a levando

EJica , arbor, gr. spnHi\ ence;a frangendo , nam frangitur

potius quam plicatur • ex ca_.

fit carbo ferrariorum; una exinfulis soliis dicitur ericufa

corrupti aiicuri qu6d ericis

fit plena.

EJleboru ,gr. belle-

boros.

Elmu,galea ignotum etymon.

Elocuzioni, eloquenza, ab elo-

quendo ,

Emaciari , emaciare, macies

,

hebr. "jS mac

:

~pQ macaccontabuit .

Emancipari , dominium manucapiendo adquircbatur

, undemanceps mancipium ita e_»

contra emancipare dominiume manu abdicare .

Emblema e gr. ufiAr\/u.cL em-blema vox latiflimi ulus .

Embriuni, gr.g/c/Sfuov embryonfoetus utero concJulus .

Emendari ,emendare , mendas

tollere .

Emcrgcnza , ab emergendo exaqua

,transfertur ad quodii-

bet infortunium .

Emeticu, gr. e/xtrtKos emeticis

vomitorius

.

Emincnza ,ab eminendo ; ver-

bum emineo eft a minis, ideft

moeniorum pinnis,hincerni,

nere eft murorum minas

,

feu

pinnas fuperarc .

Emisferu,gr. fi/MtQxiptov he-

tni-

Digitized by Google

mifpbarion iitnidium/pbfrf,

Bmiflariu, emiffioni , ab emit-

tendo .

Emolumentu , emolumentum abemolendo

, quod dicitur de^frugibus, queisvefci nequi»mus, aift molantur, undoj»emolumentum etl utilitas

.

Emorragia, gr. cuM.O?g*xyfa

bamorrbagia fanguims fluxus.

Emorroidi, gr. cu/AOf^ots ba.morrbois fanguinis fluxus ,

quin St ledis vena;

,

Empiaftru , gr. e/u.nXoLcrlsopemploflron

, emplaftrum

.

fimpireu, empyreum

, videturefle graecc originis , ejus ta-men in lexicis nec veftigium,

- nec vola * ..

«

Empirica , medendi irs (olis ex-perimentis innixa . Plin. I.29.

C. 1 . aliafattio ab experimen-tisfe cognominant empiricen,

capit in Sicilia , Aerone>Agrigentino Empedoclispby-Jici autboritate commendato;gr» i/A7TH?ld. empiria expe-rimentum .

Emponematibus dativus plur. agr. ii&7ibvi\n.a. emponema-»

,

ideft libor rei impenfus .

Emporiu ,^gr. ipunofiov , vel

£fA7T0$H0v 3 emporion forum .

Emuiu, * mulus , a gr.

amulia certamen

.

Bmullioni, ab emulgendo , ita-,

dicitur Ja&cus humor ex fe-

minibus expreflus .

Enclitica, enclitica vox , gr.

tyti^trtHn «nditice inclina-

' tu j quia fupra prrcedentemJquiefcit, atque accentu pro-prio amilTo , uni cum illi pro-nunci^tur* i

Encomiu ,encominm, gr. iyH<S-

fxiQv encomion laudatio.

Endecafillabu , ab undecim fyf»labii, ‘

Energia ,gr. ivifyHX energia

infita cuilibet agendi vis ^

Energumenu, pare. palf. verbi

ivepyio/uiou energeoma .=

Enfali,

gr. ipuCpxffts cmpbajix,

a<poCtopbaodtco

,

proprii em-' pbajis eft dicere cum maje-

ftate .

Empbyteufis , 4. fyll. a gr. <pt/-

Tiuct pbytevo planto, as, hinc

empbyteufis dicitur de terra-,

inculta,qua; conceditur ad

arbores plantandas, transfer-

tur ad alia, dc quibus arbo-

rum plantatio non verifleatur.

Eni, pro eft,tertia perf. v. ti/xlt

fum, es, efl

.

Enimma, gr. auvty/ML nuigma-Joratio obfcura

, & involuta .

Enormi, ideft extra normam ^ va-gans , enormis .

Enti, ent participium verbifitmiquod elucet in abjens pra-Jins &c. 1

Entragni , hifp. entrofies inte-

(lina'.7

Entrambi, ambo .

Entrari, intrare , entrata reddi-

tus ,qui quotannis intrat.

Entufiafmu , gr. iv&vorta.r/JLSi

CBtbufoJmbs ,quod eft Dee

repleriv >. ,i~

N Enu.

Digitized by Google

inula, i»ah herba, gr. «A t-

yiov belcnion .

Enumerazioni, a numerando .

Epatica ,hepatica herba , vel

vena ab hepate, qu6d gr*c£bepar .

Epatta , gr. grccxTcu njuutpcu

epacia bemera, dies aajunbli.

ad Epbeftos , dicimus lu dijft adEpbejios ; item sii par oli adEpbejios. Clcm. Alex. (lrom.$.

meminit notarum Ephedarumhis verbis : Androcydet Py.tbagoricus Iiteras ,

qua vo-

cantur tpbefia , vulgo autemvaldefunt celebres , dicit lo-

tum tenerefymbolorum : me-minit item Hefychius dicens

;

Epbefia nota fuerunt auti-

quitut,pojlea verd impojlores

addiderunt & alia .... bac

- argo facta funt , & occulta ;

« hinc liquet notas Ephefias

refpondere occulto illo lo-

quendi modo, quem vocamusgergn

, & ammafcatu , cum id

quod dicimus , aliter velimus

accipi , quAm verba fooent

;

quod nos (olemus etiam in-

anere dicentes parrn cu ticu*

focirOj/entimi tu nora .

Epfcediu , irrixd^tov epicedion

carmen funebre

.

Nota voces,

quas ab epi inci-

piunt omnes efle grtecas

.

Epicheja , imttxtl*. epiikia

iummi juris remidio

.

Epiciclu , entHunXos epicycloe

.

Epicu , i7nx.de epiebt .

Epidemi», i7itdr\p.(a. epide-

mia , morbus popularis

Epifania , instyduact. epiphaniai,

apparitio .

Epifonema,e>i<pwim/U.«, epipho-

nema ,acesa/natio .

Epigramma , ivlyfa.fXfM. epi-

gramma ,inferiptio

.

Epileffia, gV/Aev[/l<t epiJepfia .

Epilogu, inlXoyos epilogot ,

peroratio .

Epinicia , imvlmoe epinicioe

carmen pro triumpho

;

Epifodiu, irruor o<f tov epifodion.

Epiftola , i7rto‘loXr\ epi/totc>mifla , .

-

Epitafiu,g7r/Ta(p/oj' epitaphion,

Epitalamiu tirrt&cLXilutov epi-

thalamion , carmen nuptiale •

Epitetu, inl^irov epitheton.

adjunflum .

Epitlmu , in&ujjoov epithy

mon, qu6d fupra thymum.

*

nafcatur

.

Epitomi, tTTiXOfud epitom.0 pin-

cijio

.

Epoca, cardo quidam tempo-

rum , a quo. anpos numera-

mus, ut ab- Incarnatione Dui t

uae nobis eft celeberrima.. ,

cuti Tureis eft Hegira Ma-chomcti. Coptis eft tstnnur

tJMartyrum .

Fpuluni , epulo ab epulis .

liquaturi, ab aqua»do tquia ciim

Sol ad equatorem pervenit ,

dies nofli aquatur.Equeftri

,equejler ab equo .

Equiangulu, aquos habens an-

gulos

.

Equilibriu, ab aquanda libtd .

Equi-

Digitized by GoogI

Equinoziu, eoquM dies, ac noxaquatur

.

Equipaggiu , v. paggiu .

Equiietu , equifetum , ideft feta

equi herba, que fuis (ilis cau-

dam equi refert

.

Equiti ,aquitat ab aquando,

Equivalenti ,*quivoleas .

Equivocu ,aquivocum .

Era ,ara, a .

Erariu ,arariam ,

quia primi

nummi fuerunt ex are

.

Erba , berba

,

gr. <Qo(>$n pborbi

pafcutum nam herba brutis,

&

hominibus pafculum eft

.

Eredi , bares

,

a gr. cupita bareo

capio ,nam heres dcfunfti

bona capit

.

Erefia, gr. cugeit/s barefs ab eo-

dem verbo in ienfu eligendi

,

hinc ereticu is eft,qui diver-

fam opinionem ab ea quam-.

Ecclefiatenet , recipit

.

Erettu , ereilus ab erigendo .

Ergaftulu , ergajlu/um , gr. g j-

y&tflnfiov ergajterion locus

• erat, in quo fervi includeban-

tur ad laborandum , translati

fumitur procarcerc angufto.

Erm-frodttu,gr. ip/jccL^po^T-

•ros hermaphroditos , ideft

Mercurii ,qui & Hermes , &

Veneris, Aphrodite difta fi-

lius: nota fabula Hermaphro-diti , St Salmacis nymphacorpora in unum coaluine-»

,

utroque fexu retento

.

Ermeticu, ab blermete philo-

fopho

.

Ermocidiu ,re£te difciturcrme.

99dicia Odio deferta ] gr. gpn*

mos eremae deferat*, tbfhn

dicc a6tio . •

Ermu ,eremus ,

ideft/alicariusi.

Ermudattilu , ip/u,oJ'aKrv\«

s

bermodatiylos

,

ideft Mercu-rii digitus .

Ernia, erniufu, erniaria, hernia;berniofus , bemiaria , u "gr.

tqvos bernos ramus, lattaifci-

dem caust ramex .

Eroi ,gr. ripas heros vir illa-:

ftris.

Erramu , erramitati, errimia ab

errando , vel ab gfrbimaprojc&us fui .

Errari, erruri, errare, error, aji

gr ? errbo abire in malampartem . Hom. il. «$V zp‘p£

xa.Kn yXwnerrbe cakigte-

ne,pereas mala puella i

Erta,ftari alPerta, ab ereilus

ita clamant excubia , ut ere-

Hi ftent inec dormiant.

Eruditu, eruditus * qui incultus

eft dicitur rudis, e contra,quipolitus eft, & ingenium ftu-

diis habet fuhaRum,eruditus

.

Eruttari, eruilare, a gr. ipiC^taereugo pro eodem

.

Efaccrbari ,exacerbare .

Efaggerari, ab aggerando, Teu

cumulande .

Efagonu,gr. !£oi*yovoS bexago

»ex,qu6d fex angulos habeat.

Efalari, exhalare, & ptimfl li-

tera abjefta dicimus/dolari,

fcialu &c.

Efaltari ,exaltare in altum tol-

lere .

N z Efa-

IOOCfametru

;bcxumetrum

,

quodfex habet men furat

.

Ifami , examen . .

Efafperari , exajperare ,Liv. abajperando

.

Efattu, exaflut, ideft perfe&us.

Efaudirl , exaudire , ab auditu.

/Efcandefcenza , excaudefcentia.

Cic. a fimilitudine ferri can-dentis .

Ifclamari ,exclamare a clamare.

EfcJudiri , excludere a ciau.

deudo .

Efcogitari, excogitare a cogi-

tando .

Efcoriari, a corii detra&ione.

Efcreari, ex/creare a fonitu fer,qui exscreando fit

.

Efcremcntu, excrementum.Efcrefcenza

, excrefcentia.

Efecrandu , exfecrandut quali e

/acris excifus.

Ifeguirf, exfequi ab exfequor.

Exempli gratia , iatinfi .

Ifempiu , exemplum ,ab am-

pliando , exemplaris enim_.

imitatione, bonitas , qu® in

eo elucet ampliatur , ac dif-

funditur .

Efemplari , Meflfana ultra nobi-

bilitatis titulum, quo jam indea Romanorum imperio fulge-

bat,hoc etiam nomine infigni-

ta fuit a Philippo IV. Hilp, &Sic. Rege.

Efenti, ab eximendo; Meflanen-

fes Caroli Borbonii Inviflifli-

mi utriufq; Sic. Regit,quem

Deus ad plura fecula fervet

j^columem, iteratis decretis

- •* s

antiquiffimo exemtiohis jurd

fruimur in tota Sicilia .

Efequii , exfequia, quia poli fu-

nusfequuntur.Efercitu , &c. ab exercendo . ,

Efibiri ,exbibire vox latina ^

Efigiri , ab exigendo .

Efilm, exjilium, quia extra pro-'

priu xt\fotum

.

.,*

Efimiri , eximere .

Efimiu, eximius, quafi exemtut;& extra ordinem locatus .

Efilliri, exftjtere .

Efitari , bafitare abbtrendp; in

fenfu vendendi, eR ab exun-do , nam qu« venduntur

, ec*.

noRro dominio exeunt .

Efitiali , *b exitio , exitium ve-rb ab exitu .

Efitu , exitus ab exeundo .

EfoCagu, gr. etcrotyiyoi *fo-

phagot,qubd per iplum cibut

feratur in ventriculum

.

Eforbitanza, exorbitatio

, eoquod extra orbitam fit.

Eforcifmu , exorcifmut, a grscoexorcizo adjuro

.

Efordiu ,exordium ah ordiendo .

Efortari, ab bortando .

Elofu, exofut ab odio .

Efpedienti, quia expediat .

Elperienza , experientia .

Efpertu , ab experimento

.

Efpettativa,:.b cxfpeUandoiElplicari , ideR plicas dilatare .

Efplorari , expiorare .

Efponiri, exponere .

EfpreRioni, expreJJio ab exprtmmendo

.

Eipugnari , expugnare a pugna,pu.

Digitized by Googie

pugna vcrb eft a pugnis.

Efpurgari ,expurgare .

Efquifitu t cxquifetus t quafi e_»

.multis qua/ttus

.

EfTenzia , ejfentia . Senec.epifl»

58. Quid,inquis

, fibiijla-*

vult praparatio ? quofpeUatl

non celabo te , cupio, fit fieri

foteji ,propitiis auribus tuis

Edentiam dicere, fi» minus

dicam , iratis,Ciceronem

ausiorem hujus verbi habeo ,

puto locupletem, fi recentio-

rem qtixris, Fabianum di/er

tum, & elegantem .

Efliri ,ejje .

Efl4 , afias ab ajlu hebr. &{* e/e

ignis.

Eftafi,gr. lucrlxctf ecfiafis

.

Eftemporaneu,qu6d extemplo

fit , extemporalis

.

Eflenfioni , extenfio

.

Eflenuari , a voce tenuis .

fiileru , exterus ab extra , hincexterior , extimus

.

Eflerminari.exrra terminos,pel-lere , translati excidium ,

Eflernu , externus ab extra.

Eflimari , afiimare .

Eflinguiri, extinguere a tingo

mergo, extinguere veri efl

de iis,quae ardcnt,& in aquammerguntur

.

Eflirpari , exfiirpare ,Qirpitit*

evellere.

Eflorquirit eflorfioni, ab extor.

quendo .

Eflrairi » idefl extra trahere

.

Eftravaganti , vagant extra-*feriein

.

IQt

Eflremu ,extremus ab extra .

Eflrinfccu , extrinfecus .

Eflru.gr. o/o*7 fos cejtros tefirus.

Eflu marinu , afius maris ab

ajluando.

Efulcerari.exulcerare ab ulcere.

Efuli;quia extra folum .

E l'ul tari , idefl extrafaltarc

.

Etd , atas ,qu^fi avitas ,

Etcri ,.gr. cu&rip etber .

Eternici , atermtas %aternare .

H jyat.

Eteroclitu ,gr*ci inpoxXtrosbeteroclitos

,

idefl aliter in»

clinatus , vox graram.

EterodpfTu.gr.Irsfo^o^oj bete»

rodoxot t qui alum habet re-

ligionem .

Ecerogeneu,gr. irepoyevnf be»

terogenes, qui alio e(t e ge-

nere.

Etefii,

gr. irturlcu etefia , ab

trtf dos annus , venti funt »

qui flato anni tempore fpirftt.

Etica.gr. i$iKn ethice ab £$oscibos mos , ita dicitur licien-

tia morum

.

Etimotogia, gr. frvjuoXoy/Aetymologia , a voce im/uovetymon verum

% idefl vera ro*cum ratio

.

Etticia,febrit bc&ica , gr.gnr/-

xd$ beUicos habitualis.

Eo , gr. iy& ego.•

Evacuari, a vacuando

, hebr.

pp3 vacac evacuavit

.

Evangeliu,grseci iuxyyiXtoe

tvangelion bonttteuncius

.

Evaporari, evaporare a vapore.

&icariflia,gr. iu^xpiffrla.^-

eba-

Digitized by Google

10*f

cbariflia Sacramentum Cor* Evidenza , evidentia .

' poris O. N. J. C. Evitari ,evitare a vitando

.

Eventa ,eventus, ab eveniendo. Eunucu , ennucbus, gr. iuvx%os

Euforbiu, gr. sutQopfiioy eu- eunuchos .

phorbion

.

Eziandiu, etiam

.

Eufragia ,herba eufragia

.

FF Abrica , a fabro

:faber a».

faciendo .

Facchinu,£a/»/0f, afaciedo\fac-chinata pondus

,quantum ba*

julus Ferendo eft; translati degravi moleftia, ac fi ponduseflet, cui bajulas folCim FuF.

ficeret

.

Faeci ,facciata

,facies a facio ,

ut a fpecioJpecies, ita a Facio

facies . Facciari 4. fy 11. eft in

facies Formare

.

Faccifariafacie tenusquidquamfingere , gr. 7rf>o<f07r07roi\cLprofopopaa perfona fltlio .

Pacciprova , infaciem probare.Facenda, resfacienda .

Facetu , facezia vfacetus , face-tia ifaciendo.

Facili facitis a faciendo , quaFaflu lunt levia

,facilia funt.

Facinorufu,s facinore ,

Facinus

verb a faciendo

.

FacultJ, facultas , ab antiquo

adverbio facul pro facili :

transfertur ad divitias, quse

omnia reddun tfacilia .

Facundia, a fandi copia .

Fifajaiii , v. Fava .

Fagottu, Fangottu ; ital.fagotto.

Faidda , Araidda , , a gr.

<pda phao aolici <pai/« pha.vo tiiceo

.

Palanga , phalanga , & palanga;tabula craflTa, & longa

, grxei

tya.X&yyesphalanges Budatotefte lunt ligna

,quibas na ves

in navali Fulciuntur; ita etiam

dicitur longa tabula,qus ex

uno capite navi.cxaltero ter-

rx adhsrct,ut naut* exfcen-

derepoiTint,

hinc veftigal

Falangaggiu,hinc etiam Fa -

langana patina ampla , & ob-

longa .

Falangiu,phalangium aranea-

venenofa , gr. tya.\a.yytoypbalangion

.

Falbu , color equi flavus .

Falcuni, falco afalcatis ungui-

bus;hinc Falcunara caftrum

Sic.afalconibus ibi nidifican-

tibus .* *?£M4£

Faldiftoriu , Fella plicatilis , a- ~

voce faldao , ideft Fella bra-

chiis conclufa ; v. DuFrefn.

Fallaci, Fallu ,a fallendo , qubd

a gr. trcpaM* fpbollo fup-

planto v.

Fal6 , ignis noElu accenfus in_.

Istitis lignum, gnecd (Qa.\dspbaldsfplendidut

.

FalFcttu,quia voculaeftfalfa.

Falfia, falta &c. Funt a fallendo.

Fama,famat dorici <p i/mcLpba.

ma

.

Fa-

Digitized by Google

Fami ,fames .

Famici,fauces calcei

,qux in_*

corrigias definunt

.

Famigghia, famigghiu ,familia,

famulus ,efle poliunt afamu-lando ,

vel a gr. ofxi\ia. bo.

milia coetus,vc\ afamel Ofco-

rum voce,qua famulus di.

cebatur

.

Fanali ,gr. <Q&vos pbanbt lu-

cerna .

Fanaticu , qui & fantafticu, qui

phantafia, non ratione re-

gitur

.

Fandonia, novitas fine certo

authore in vulgus fparfa a_>

fando .

Fanfarricchia ; ex meile igne.»

fpiflato, ac crebra ifiuum al.

lifione in miram albedinem re-

da&o fiunt tortilia leviffima^

aequ£, ac fuaviflima; gr.rreju,-

<p6Xu$j pompholyx bullant

aqua innatans,hinc fanfar

.

ricchia •

Fanfulicchi, ita MclTans rurales

vocant leviflimos, ac tenuifli-

mos fericeos globulos ab in-

firmo bombyce textos ,&nilipfis magis tritum hacquaeri-

monia , lu uermu in loeu di

funniceddu fici fanfuliccbibombyx pro folliculis fecit

pomphoJygas.Ital./d0/a/«ra.

Fangu ,gall. fange incertunu,

etymon

.

Fantafia , gr. <pxrradix pban-tafia a pbantazoapparere tacio

.

Fami, fmtifca , Lotaria , regius

dicentur iafant-i infauCka•-*

etiam venit

Fanu, ignis noftu aqcenfus adaliquid nunciandum,a gr. <£)«.-

vos pbandsfax .

Faragghiuni , fcopuli praerupti

in mari prope Acim. gr. (fici -

pa.yy6S pbaranges fcopuli

praerupti .

Farautu , v. Flautu .

Farda,fardcllu farcina funt con-

globat®, germ.falden efl pli-

care , hinc farda farciua_»

plicata .

Fare tra ,gr. QeLferpa. pharetra

a <p6f«/ere,& r§60 troo vul-

nero, nam fert tela vulne-

rantia. •}

Farfalla,papilione. QxXcuvol

pbaUna .

Farfanti , ital. furfante a verboforfare ,

Idefl errarepeccare ,

hinc farfanti jlagitiofus,Jce-

lejtus .

Farfara, herbafarfarus, a fluvio

Farfaro, ubi copiosi gignitur.

Farf-reddu,puer

,qui nunquam

nufquam quiefeit, ab infinito

vulgarifari bis replicato,quia

nimirum quod faciat femptrhabet

.

Fari, infinitum verbi facioface,re ,

per fyncopen fari .

Farina,farina, hebr. -q bar eft

frumentum, inde latinumfar ,

hincfarina .

Farrana, furraina; forrpgofarre ut liquet.

Farru, far , hebr. 13 barfru-

men-

Digitized by Google

104mentum *, b in ftnn^r, —

Parra, comadia,ita etiam italieS.

Farfata , operimentum lefti sl,

farciendo .

Faru, pbarus, turris a Ptolomcoapud Alcxandriam conftru-

fta,cujus lumen nautas mone-bat, ne in fcopulos inciderent:

hinc turres, que nautis pree-

lucent,pbari dicuntur , uti

apud nos turris IPborus adPeiorum promontorium. -

Fafccdda ,fifcella vas junceum

.

Fafci, fafces virgarum fafcicull

cum fecuri, ob jus vitte,& ne-

cis. MefTance Senatus quatnor

fa[cibus utitur .

Fafcia, fafciu

,fafeiaturi &c. a_.

fafcia , vel afafeis

.

Pafcinu ,fafcinum ,gr. /3acrHeL-

rof bafcanos mutando b in/,

fafcinum.Fafci oia

, 3. fyll. pbafeolus, &

fafeolus legumen notifiimum

.

Faftidiu, faftidiri funt afajlufcujaftantia , quas fajiidium , &naufeam creant.

Faflu,fajtus a fando, ideil gran-

diloquentia .

Fafluchi,pi/lacia e nucum ge-

nere. Athcn. de pifc, qua nuncSyri dicant piftacia

,Nican-

der cum bafpirationc phiila-

cia , Pofdonius verti biilacia.

Fata ,fatu &c. fatum , idcit Dei

effatum, fcu decretum, Ethni-

ci divinam providentiam tol-

lentes fato omnia tribuerunt

.

Fata morgana , mira in acre re-

r . «r.-utia «i cnom coiumna-rum &c. qu* fit in freto Ma-mertino ex varia luminis mo-dificatione , ut vif a fuit die_*

15. Aug. 1643. relata a Kir-cherio , aliifquc: morgana di-

citur a germ. voce tnorgbert-*

dies, nam interdiu

, non no-ftu fit.'

Fatigari, faticare

,

ideft offa-tim , fcu fatis fuperque ageremac proinde laborare

.

Fatta , fattu , fattivu &c. a ver-bofacio .

Fattucchiaria, fattnra & c. a ver-

bo facio , a qno Hifpani fece-

runt voces fuas ecbizar,ecbi -

zero

,

qu« idem denotant

.

Fatuu ,fatuus afando , qui ine-

pti fatur; vel ab hebr. rplD

phetifatuus

,

nvns pbetautfatuitas.

Fau , fagus arbor ,gr. <pnyfc

pbegds

,

a verbo (Q&yta phagovefeor

,qu6d hominum primi

glandibus faginis vefceren-

tur . _Fau di meli ,favus, a gr. Ctyot

bupbos textile , eft enim opusContextum

, & reticui.tum .

Fava, faba . Hefychio tpaficc.

pbaba . Mcffancf-bs virides

di\c\xnt\xrfafajaui , ideft fababajarta

,

apud Bajas faba luntinfignis magnitudinis .

Favara, aqux fcaturigo cum im-petu ebulliens ,arab. Abela-f. 28. tavaraforgente , ebe^fcaturijce quajibollendo, per-citi detta favara fol. 73.

fava.

Digitized by Google

favara ,cioi holiore i

FauciJalx quafiugesfecantur;

hebr. nVo falae dijjecuit .

Fauci ,fauces ,

luperior gula

pars afando ,qubd per eas

voces fiant

.

Fauda , faudali , faudetta ; fant

ab ital. falda: genuan.fatdaneft plicare . .

Fauftu ,fauflus , gr. (pxverlospbdujtbt

,quod a <p<x&) pbao

dico : ufurpatur de eo,cui om-nes bene dicunt , 8c appre-

cantur .

Faufu ,pars corporis ubi coda

fpuria, ital. forzo Ramuf. 1. 1.

pjg.275. vanno ilforzo nudi,

Fauturi, fautor *favendo .

Favula, fabula a fando .

Favuri, fuvuriri afavendo.Fazzioni

, faUio a faciendo .

Fazzolcttu, quo faciem tergi-

mus.Fazzumi

,faciei lineamenta

.

Fccundu/fecundus, ideft faciens

abundg .

Fegu , & feu ,feudum a fide fer-

vando domino feudi : voxbarb.

Felba,pannus villofus , angi.

fe/t e(t lana .

Feli ,fel

,

gr. %o\n ebole idem .

Felici,felix, a gr nA/£ helix,

quod dicitur de florenti gtate.

Feltru a voce/Wf lana .

Fenici , fenicia pbanix, pbceni*

ce regio, v. Roohartum .

FcnomcnUjgr. (^xiuo/xerorpha-nowenon a (f)cuy6) pbano ap-

pareo ... ..

/ *

Fenu,fenum . Feffo* . Fenus ap-

pellatur terrafetus,fenum-*quoque pratorum ah hac cau-

fa ejt appellatum . 1

Fera ,forum, quia eo merces fe-\

rutitur .

Feraci 1 ferax ,feracitas a /<•-

rendo .1

Feria , feriatu, feriet aferiandot

'

idefl vacando.

Fermcntu , fermentum a fervo-re, quem excitat.

Feroci , ferocia , ferox , ferocia

. a feritate

.

Ferra,ferula a feriendo .

Ferracanu, io Kegni Capitulis

fub Frider.III. num.;. vetitumfuit , 0/ nemo unquam vocetaliquem injuriosi ferraca-

nurn; vera Jeftio cftperraca-

num , ut in meo exemplariMefiana; edito anno iy2<5.‘li-

cct in aliis cjuldcm editionis

legatur ferracatium, & con-

jicio, ab initio fuifle improflUaliqua folia cum voce ferra-canum, cognito poftea erro-

re,

fuit emendatus in perra -

canum Porracanus idem cft

ac Cani perru .

Ferru,ferrum..»feriendo , quod

omnia feriat, & domet

.

Fertili ,Jertt/is a ferendo dici-

tur dp terra pingui,qua; om-

ni a fert .

Ferventi, fervuri,fervens, fer-

vor a fervenao, ut patet

.

Fella, Jeltum , a gi aco gVTVav

bejtidn fejtum aget e .

Fetu,fetiri^fitulu Jotror fateoO & c.

Digitized by Google

1o4&c. funt a fata feu infantili

atate, quia recenti foeta nil

foleat efte inquinatius

.

Fezza , fax # qubd vada fundofitfitta.

Ffo ffu, fifivocula , qua fordida

abiguntur .

Fiaccu, flaccidus a verboflacco

hoe verb. a gr. (i\AH(a. bla.kia, qua Hefychiaell /ucx\x~-Hia, malacia mollitia

.

Fiaccula, facula gr. <£<£05pba*

osfax .

Fiamma, flamma a flatu , feu

vento,quem excitat, ut vide-

mus in officinis fufor iis quae

ea de caufa dicuntur confla .

toria .

Fiata , dicimus, una fiata, dui fia-

ti &c. venit a vocefiat ^ id li-

quet ex numerorum multipli-

catione , nam dicimus 2: fla

3 : fd 4. fla 5:fd ao. idelt

numerus zifiat tribus vicibus,

nafcentur 6: numerus 4: flat

quinque vicibus , nafcen-

tur 20.

Fiatu, flatui a flanda .

Fibia , fibula , quafi figibula .

VofHFibra , ita etiam latinif.

Fic*,fieat % hebr. jjjfl fagg ;gr-

tft/xri fyke .

Ficatu,jctur hanc vocem Tho-

maffinus deducit ab hebr- jnpbag.

Fica 2zana , vox augmen!, a fi

cazza -

Jiccari ,figere ,/iccaloru is efl pqui importuni (e rebusfnge-

ri(: figendi voxeftagracnnrryotpigo % \at.figo .

Fidi , fidili &c. fides fidelis afidenda .

Fiera?

fierizia , fera ferius aferitate .

Figchiu, filias , quod a gr.

\ospbilos amicus

,

quia patrinullus efl magis amicus,qui mproprius filius.

Figura,figura n fingendo .

Fila.filera &c. a /Vo,qu6d res ita

fmt locata, ut filum faciant.

Filari, nere: efl afilo , ut patet.

Filettu, lumbus, ita di£lus,qubdinflarfili fpina adhaereat-

Filiari, villici prope McffianatiL^

dicunt filiari lu granu ciimmenle Aprili e fegete noxiaaherbas evellunt , tunc enixu,frumentum de fila ad filumperpurgant

.

Filici 1filix herba notiffima .

Filici , filiciti, felix,felicitas.

l

Filicuri , una ex jEoliis infulis ,

gr. (pc/rixeiPns pboenicodes

a palmis,quibus abundat

.

Filolofia , grteca vox amor la.picotiae

.

Frltrari , tolart , dicitur de li-

quore,qui per pannum fel.

tru percolatur -

FHu,filum% qu6d hilum , feu mi.nknum fit , vel a pilum , utpater»

Filuca, pbafeluty quia fubtilis

efl inflar fili

.

Filundeoti j per quemvis den.tem ita diftum textorii pcbli-nis duo ad minus flaminis fij a

tranf.

Digitized by Google

«ranfcun^; cum verb unum

;

tunc tela inde confetta dici»

turfilundenti

,

ided unicumflaminis filum in quolibet

dente habens.

Filza, rerum feries perjff/jjrmL*

transjetta , uti funt medico-rum fchcdse ricetti , quaspharmacopcei per filum tra-

ducunt *

Fimmina ,foemina

Fina, finaita , fini,&c. orrmia

funt a finis .

Finocchiu,/a»/c«/«ro herba no-tiflima.

Fioccu, floccus . ided flos ,

Fiorettu ,floJ'culus . Fiorettu eded enfis lanifticus, alio nomi,nefmarra, co qu6d in acumi'-

ne habeat globulum indar

floris. Fiorettu de charta feri,

ptoria ,qui»floris habet inii-

gne.Fiorettu de farina,f?ccha-

ro &c. quod munda fint in-

dar floris . Fiorettu de obfe.

qulo erga SS.Deiparam, qu6dilli aftio nodra uti fiofculus

offeratur.

Fiorinu , monetaflore fignata .

Firiri, firita &c. lunt aferiendo

,

Firma , firmari ; funt afirmus .

Firriari, firrialoru &c. hac ver-

. ba denotant circuirc, qu6d

grxc^eft^-gf/ciyav periogin

hinc fuit penar:,indefirriari,Firrina ,

hifp. barrena terebra .

Firrizza, fellaferulacea .

Firruni , ital .frutlone .

Fifchia, ita Mcffana: vocatur la-

cuna manufafU, Panormi/);.

ToyU ] 'tlt a fer. <p(/V«n PhJ™uter , nara aquam continetquali «fer. >

Fifchiu , fifchiari, frifeu, frifea-

ri ,frifcalettu ; hce voces funt

«x aeris fibilo, qui cum ve-hementias perrumpitur, no-bis fonare videtur fis,vt\friUHomerus,ut referret fibilunu»

ferri candentis extinfti in,»

oculo Polyphemijcffinxit ver-bum fizin, quod quod-ammodofiz,fcu fibilum Tonat;

vel erunt a gr. (pt/cnxea pbyfaa

fufflo , qubd fujflaudo fibi-

lemus i

Fifcinsfiufciua lancea tricufpfs;

qua pifcatores htuntur ; erit afigendo,qubd pifces configat ,

vel ab heb. fien dens,quiadentata ed

.

Fifcu,^i:«x , hinc fifcella ,

Fifica.gr. <f>u0*/Kn' pbyfici a <pt

VI* Phfl* natura .

Fifonomia, gr. <puo*/07 V6)/M,dt

pbyftogmomia natur* cognitio

ex vultu

.

Fiffari yfigere , a gr. wyo pigo;a quo Latini quatuor verbafecere

,pango, figo ,fingo ,

pingo .

Fiffura .fixura

,

barb. afigendo,'Fitinzia ,

afoetendo .

Pittuccia,/j/c;o/a fericea, qubdejus fila fpiffa lint , & quafi fi,&a a figendo .

Fiuri, flos a fluendo

,

vel a fian,do qubd odorem efflet

; vel abhebr. niD ferae flos.

Flatu , flatus a flando .

O 2 Flau-

Digitized by Googte

1o8FJautu , & Fnraunt

, flaotifla Ac.

s a flatu , qubd flatu fonitum

edat •

Flebili ,flebilis a flendo.

Flemma ,gr. q>\zyM.a. phlegma.

Fleflibili , ftexuit « fleUendo,

qubd a gc.7r\tKtoplecufietl o.

Flofdu, flolcizza,fluxus fluxio

afluendo

,

metaph. de eo,qui

fua non curat

.

Flotta, frotta, fudda a Saxonicavoce folc populus . Dufrefn.in

voccfolkefmote

.

Fluidu,fluflioni

,fluidus ,flu-

xio a fluendo

.

Focali petra,petrafocaria .

Focu , focus , a gr. pbozoaduro

, torrefacio .

Fodara,fodaru &c.pro hujus vo-cis intelleflu adducam verbaDufrefn. ia voce foderatuspellitus . Vox porrd orta , ni

fallor,a fodero,feu fodro.y#/

enim adfodrum, Jive pabula-

tionem proficifcebantur ,inde

redibant rebus omnibus in

-

pru&i , ac onerati ,diceban-

turque ejfe bene Foderati.bien

fourrez, quod pojlea tradit

-

Sum ejl.ad pelles,quibus ve-

Jtes in/lruuntur .

Foddaru , excrcfcentia cutis a

cimicum morlu, feu fanguinis

effervelcentia exorta, alio no-minefavi,dicimus aju lu cor-

fu cbinu di foddari,ei\ a fel-

lera antiqua moneta; in char-

ta Archiep.McfTan.anni i 178.

fingulis fabbatbis unufquif-

que fingulas ad oleum por-

tabit folleretvFoddi , foddia , ital . folle,follia

gall.fol.

Fog>?h a, folium, gr. (puMcvphyllun :

Fog$ia , a facie : nova foggia,novofacies •

Foltu , foltizza, confertum .

Fomentu,'fomiti, fomentum,fo-

tues a fovendo idiplum autemefl a foco .

Fonti,fons a fundendo

,quia

aquam /W/V.V'arr.l.4 de I.I.

Fora, foras forit

,

a foribus ,

qux foras aperiuntur

.

Fora fla,forisJit, D -us avertat,

Foraggiu, a barb. voce fodrum

.

Forfici,forfex , ntra dui forfici,

inter tncudem, & malleum.Forficicchia

,forficula inleftum.

Aldrovand.Forgia,/a£r/ ferrarii officina

,

galL forgte

,

hifp./e>;'<7, ital.

forgia .

Forma, forma , grtecS /joopQn

morpbe.Formidabili

,a formidine .

Fornaci,fornax a furno .

Fornicari, afornix, & quia me-

retrices ip fornicibus profla-

bant, vox translata Fu it «d li-

gnandam viri cum meretriceconluctudincm .

F01T1 ,fo»Jan .

Forti , fortizza , fortis , a gr.

mos be/iios munitus Ipiri.

tus .<lpcr con verius fuit :r f.Fortuitu

,fortuitus . futruna

.

Foru ,foium,gr. tybicspboros

a fereudo,*tb enim ycnaiia fe-

runtur . For.

Digitized by Google

forza , forzari font a fortht

& fan& fortitudine eft opus ad

aliquid totis viribus molien-

dum .

Fosf.iru,gr. <pojftydqos pio/,

pboros nortans lumen •

FofTa tfojfa a fodiendo , cujus (u.

pinuiii fojjitm .

Fra, infra , vel intra .

Fraca, gr. oi$oC>ir\ apbake vicia.

FracafTu, fragor , & quia cx eo

ruina (equitur,translatum ad

ruinam denotandam

.

Fracidu, fraci:umi

,fracidus a

fraceo , feufracefco.Fragagghia

,pifciculi

,qui funt

in littnre, ubi mare frangitur'.pro frango antiqui, dicebant

frago.Fraganza

yfragrantia . Scrv. in

l./Eneid: quoties incendium

fignificatur,quod flatu ali.

tur per \ flagrat dicimus quo.

ties odor,qui fraUa fpecie.

>

major eft,per r. dicimus fra.

grat ; hinc liquet vocem efTe

a frangendo , nam fraWonc^*opus, xxxfragrantia cxhal t.

Fragari , dicimus ile mari cum_frangitur ad littus .

Fragata, parvum navigium, quopntTis ire etiam ubi mare fran-

fi 'tur

.

Fragdi .fragilis a frangendo.

Fraguri ,fragor a frangendo .

Fraidda,favilla

,a graco tpato

pbao luceo .

Framanti ,coli framanti, res no-

. t/

a

, & flammans , feu fplcn-

dens

.

Yc'9

Frammentu fragmentum a-.

. frango , quod ab hebr. p^t)

farac difrupit ;

Francu ,franchiaza, immunis

,

immunitas.Tarcx, nos omnesOccidentales vocant Francos

a Francis Galliae populis,qui

Cruce fignatorum expeditio-

nes in Orientem adornarunt

,

hinc franchizza jus franco*rum .

Franculinu, attagen avis, forfan

olim venit a Francia

.

Frangenti, afrangendo, fugnu in

frangenti di perdiri la vita,

fum in diferimine ut vita~»

frangatur.Frappari , frappuliari , originem

habent a verbo arrappari,

quod eft rugas, feu plicas in-

ducere , & ducitur a verborapio non folftm in primige.niofenfu rapiendi, fed etiamin fenlu colligendi, & compli.candi

, frappari autem nil eft

aliud, quam plicas, & rugasfecare .

Fr-le , gr. (p^ctV/s pbrafls a_,

(PtoC^ti parato dico .

Fraica, n alearia, frafehetta

;

frafchi lunt arborum ramicum foliis,frutices, herba: fic-

cac,qmfquilite, aliaquc hujuf.

modi,qua: io fafccs ligantur,

quibus in furnis utimur;qux

communi frafearum nomineveniunt; hiec transUtx vocesad ineptias

, pueriles ludos ,

aliaque id generis denotanda .

Fralcinu,fraxinus arbor .

Fra-

Digitized by Google

Tf«Fraflurnari , ideftforat tornare.

Frataftu . Atborum (tlveflnuoL.

nomina exeunt in ajter

,

ut pi

-

rofier, prunafter, oleajler &c.

ita faftum in cognatis,qui

cum (anguine non fint junfii

,

confanguineorum nomen ha*

bent diftortum , ut parraflru,

figgbiatlru, fratajlu &c.Prati, abaolico, gr. (pfamffrater •

Frati,pruna di Frati

,pruna Eu-

pbratefia a flum. Euphrate,

Fraticida , afratris cade

.

Fratta , frattina ; idem funt ac

frafchi

.

Frattaria , affrettari , appretta-ri , &c. funt a premendo , vda praflo cjfe .

Fraudi, fraut, a gr. efrd-zo dico

,qubd fraus in v$ r-

bisflt.

Frauli tfraga , a gr. fStytsrba-£#x,qua voce veniunt pulpul*digitorum, quas simulantur •

Frazzioni,fraUio a frangendo

.

Freccia , friccia , frizza , hifp.

jiecbo fagitta,crit a filo,qubd(it filum ligneum cum cufpide,

vel ab hebr. n!?S /tf/aedifle-

cuit; yn ipbaltab cbett

/ diiTeccc (agitta. Prov. 7. 2j.

Frcmiri

,

fremere , a gr. fige/tubremofremo , mutato b in/.

Frencfia, gr. tygefins pbreni*

tis mentis dcJirium .

Frenu , froenum , a fremendo,

quia equos Facitfremere , vel

a ferendo , quod cos qub ve-

limus feramus

.

Frequenti, freqacnzi,frequens;frequentia ,

Fretta , apremendo

.

Frevi,febris a fervore .

Frica , fricari a fricando arab.

'JIS farac fricavis

.

Friddu,gr. fiyos rbigosfrigus.'

Friiri * frigere, gr.QpOyu pbry

go idem

.

Fringuli , avi la velli Fringuli

minguii , a fimbriis diffutis

vide minguii

.

'^tlnza.fimbria hoc verb a fibra.

Frifari , frifatura , capillos co-

mere,v.frilciu .

Frifcari,frifcalettu, v. fifchiu «

Frifciu , ital. fregio ,\at.pbry-

gium a Phrygia populis ,qui

acu pingere docuerunt ,hinc

frifari tfrifciu pars archite-

dur» inter trabem rc6lum,&coronicem ,

zophorus ,qu6d

o)im ibi animalia pingerentur.

Frifcu , efl afrigore

.

Frifinga,/*c«/a, qute ad annumnon pervenit, vox germ.VolT.

de vit. ferm. lat., & Dufrefn.

in hac voce.Frifuni , cavaddu frifuni

, equus

frifius , a Erifia .

Frittu, frittata, frittuli funt a-frigendo

.

Frivaru ,Februarius, a Deo fe»

bruo diflus .

Frivulu , frivolus , ideft fria-

bilis .

Frizzanti,pungens ut faggitta '»

v freccia .

Frolli , fragilis ,ideft tener

mollis

.

Fron-

Digitized by Google

Fronti(pum ,ftonthftecletfr:u

afpeftus

.

Frofcia d‘ova , ova fluxa ; alvi

dejeftiones liquidae etiam vo*

cantur frofcia .

Frugali ,frugalis, afrugi, feu a

vefcendo frugibus

.

Frugareddu , v. iulfarolu

Frullari ,ab ital.frullo .

Frumentu ,frumentum ,

hebr.

13 bar »fru fur idem , mea -

tum eft vocis produftio

-

Frunda, frons,dis, frunduligghi

frondicui* quifquilias.

Fruntali, frunt \,frons, tis, a gr.

(ppovrf$ phrantis

,

cogitatio»

quae in fronte (it »

Frufciari, eft a fluxu

.

Frufciu , ludus 2lcarum, ciim-.

charta cjufdcm fortis Buunt.

Frufculi, dicimus malifrufculi.

Pontan. in ncen. Et circumt-»nigris •volitat mali fufculu

t

alit .

Frufta ,fruRari ,fufligatio * a-fulie .

Fruflinu ,ofufle ,fufliculus, ut

a teflit ytefliculur

.

Froftaneu, ab adv./r«/irtf»eflet

frujiraneus , ut ab rx/ra rx-

trancus, tutiCis verb erit/rx-

flratorius,fruflabiHs.

Fruflultft , Delbonus dicit e(Te-»

ludum puerilem , vox hacMeff-jn® 'uaudita , crederem

efle afufligando

.

Frutici frutex cir.

Fruttu ,fru&us a fruendo cujus

fupinnm fruitu r, 8: fruBvs,vel ab hebr. >10 feri fruSlas.

ntFu fu t ita fordida abominamur.

Fucili» a/oco,fucina u/trioa , fu-

cuni fpiraculum felopi a foco,

Fudda , v. flotta .

Fuddittu ,fpiritus ,

qut domos .

illufionibus infeftat , a gall.

folet .

Fudduni ,granciu fudduni , Ve<j

neti cancros porros dicuot

.

Puga , fuiri &c. fuga fugere a_*

gr. Qeuytopbeugo fugio

.

Fugghtettu,parvum folium,

Fulanu, ita aliquem innomina-

tum dicimus ; heb.>J?D/>A/o-

ni idem

.

Fuligini ,fuliioa , fuligo ; in He«

fychioeft ri\(yvusfl*Z”yt *

quod ipft eft ««,7rWi fumus;

A lermo eft de aranearum te-

lis » vox fulinia erit a filis ,

quibus condant,& rettius di-

ceretur fllinia , ut Meffan*

dicimus

.

Fulmini ,fulmen a verbofulgo ,

pro quo eft fulgeo ,cujus lu-

pinum eft fultunr. a fultum-*,

fulmen,ut a fupinis notum

,

flatum eft nomen,flamen .

Fumaria , fumaria , & fumusterra

, qubd lachry mas exci-

tet ut fumus

.

Fumentu ,fomentum a fovendo .

Fumiari , fumigare, grsecd

fj.ioLQ tbumiao ludio , odoresincendo , littera ^ ffiolici

verfafuitin /,hinc fumiao,hinc etiam fumus .

Fundacu, ital . fondico , quia.»

mercium fundus eft ,nobis

verb fundacu eft eavpona,\cu

ftabulum. Fun.

Digitized by Coogte

Fundana, fundiri' a fundendo

^h'S vocibus utimur

, cum fer-> mw c (l de metallis liquandis.Funebri

, funerali & c. fune-bris funeralis a funere^,

.

Funus verb erit a furvus,

ideb niger

,

nam in funere_iomnia funt ssigra

t vel a funa .

libus, qua in funere accen-

duntur, vel a ybvos fossos

cades.Fungia, fungus, agr. 0*7707705Jpongos

inam fungus eft Jpon -

giojus .

Funiccddu, MefTano: vocatur

globulus, quem bombyx te-

xuit, lat. folliculus, cft enim

vacuus, & inflatus inflar par-

vi follis .r

f°ns1 quia aquam-

Funzioni, fav&io a fungendo.

rur, quidain chartarum ludus ,

«aJi°

n°mine cangiu, quia-

chartas cum vicino permu-tare licet

, ab hebr. *V)£) pburJors

, quia i» hoc ludo nullusingenio Jocus, totum verb aforte dependet . * <*, w*1

'«#^|

Furini , furbaria &c- fia; vocesdenotant dolos

, ac verfutias,quibus nebulones utuntur •

erunt a furvus niger, obfcu-rus , nain horum difta, faQa-

.que obfcura funt

.

Furca , furclictta., funa , fur-

cilia .

Furcuni, longurio, hincfurcu-

niari, clt aliquid longa perti-

pa movere

.

Purcri ytmijforiat,qui cx tirbe-

foras emittitur ad hoftium-n*otus explorandos .

Fure fla .falsus , nemus , a feriscft illi nomen . Ockamus a-Dufrelhio allatus in voce fo-rejta . Porefla ejl tuta fera-rum mat/f0,non quarumlibet-fed flvejtriuru

, boc ejt fera-rumflatia

; hujus nominis cftterra m noftro Regno

, non aforibus

, ut ego credo, ( ham

dicunt FJorefta ) fed a feris,Furettu

, gal \. futes , lat. vi-verra ,

Furia, fuiiufii, fururi &c* furi-at

'

furor t furtojut .

Furfi, cum ac c. in pcn. dicun-tur 48. cafalia prope Mc (Ta-

nam,quia foris Urbem funt

.

Furifleri,qui aliunde idelt fori*

advenit

.

Furma, forma a formando , agraco /ULoptyt) morpbi literis

tranipolitis .

Furmaggiu, cafeits ita di£his ,

qubd m ligneis formis, feuli-

i cellis formetur.Furmica

, formica , gr. fjusi;rxyrmtx

}qoUc& (luf/uoii, uur-ViaX

3 & b in / couverk-/wr-max, hinc furmica.

Furn u, furnus , qua fi furvus

ta nigrore quem habet.

Furniri, furnimentu, voces bar-bar^,quarum etymon Dufref-nius ducit a furno

, quod mi-hi non probatur, potius erit

afuet leu perfcilione , quare

furniri proprii eritfncnu» t

Digitized by Google

feu fupremam manam impo.

nere

.

Purraina,/arr<Jgoa farre, quod.. hcbr. bar , feu far .

Furticchiu , veri&s verticcbiu

verticillus , cujus pondere fu-

t fus vertitur .

Furtu, furtum a furando .

Furunculu , furunculut , a lat.

porus, a quo porutus

,

inde_j

- porunculus,h\nc furunculut.

Fufcu, fufcut , a gr. <p«<r*aK

pboskin,quod Hippocrati efi

uflulare s qux enim urunturex albis fufca fiunt . VotT.

Fufioni , fujio a fundendo .

Fufia , navicula oblonga, qu6d

inftar/ir//// fit

.

Fufianu, cyclas ,

palla multe-

brit, ab hebr. pbijta

linum , ita ut fu/tanu proprid. fit veftis linea.

Fufiaria; rufiicfs efilocus, i iij

quo linum ferventifiimi Solisradiis torretur, ut ejus lignea

fibra mangano comminui pof-fit , & decuti ; hinc eifdem efi

verbum fujlariari , idefi li-

num ad Solem torrere,ab heb.’

nn^S pbijla linum

.

Fultu , adminiculum ligneum..;

circa quod fiupa obvolvitur ,

ut externae partes fufienten-

tur , alio nomine dicitur ani-

ma, efi a lat. fuftit.

Fufu , fufus a fundenda , nara

filum fundit.

Futtiri ,vox obfcena

, futuere ;ab hebr. nifl pbotb puden-dum muliebre .

Futuru , futurus , a, um, ab an?tiquo verbofuo , a quo vocetmutuatur verbum/#*

.

GG Abbari

,gabbu , decipere,

deceptio,

ignotum mihiundcnam fit

.

Gabella , veWgal tab heb.

gabal terminavit,leu terna*

uus, eo quhd vectigalia in di.

tionis finibus perfolvantur,

el a rad. kibal accepit,

recepit,qui u 4 minifiris publi.

cis recipiatur , ficuti cx eoqubd detur , vocatur datium.

Gabinettu , vox dimin. acapan-na ,

v. capanna

.

Gabiuni, vox augment. a gabia,latin£ cavea .

Gadda,galla ; Voflioeft ag?»

(Zcticcvos balanos glans.

Gadd.izu, licet cx forma videat

tur denotare gallum majo-rem ,

propriC tamen nobis ell

fcolopax , ital. beccaccia.

Gaddetta,Meflanc dicitur fitu-

la ex alterculis conflans,qua

aquam haurimus ; vox hccinvenitur in Dufrefnio in v.

goto , & denotat menluranu,quamdam vinariam , uti elu-

celcit ex exemplis ibi relatis

„ Galeta vini 2/\.pro arpen

-

/no vinea reddita

;

& attigui*

P Ictu

Digitized by Google

H4,

leta , aut calices fitientibus

porrigantur ;alia mitto.

GacMu,& jadilu, gallus, ejus no-

men eft a barbulis, feu paleis, .

qua; ei fub mento dependent

,

qu® gr®c£ dicuntur JraMea,ca//tftf, quare gallus idem lo-

nat , ac barbitus .

GafFa ,ferrei clavi genus

,quo

portas, fencftr®,aliaque hu-

jufmodi inrtruuntur , ut com-modi verfari, ac circumagi

queant , ex hebr. agapbala , qu6d motui promoven-do indar a/a fit

.

Gagati, & agata

,gagates lapis.

Gagghia,qui vendunt carnes in

macello , nummos injiciunt in

capfam ligneam, hanc vocantgaggbia , & qui nummos coi-

|igit,dicitur gagghieri, voces

deduflx a cavea:olim nummiin fifcclla fervati, unde fifcus.

Gagghiardu , anne erit a voce-»

valurufu ?

Gaggia ,coDca , hinc ingaggia-

ri,in caveam immittere,tranf-

fertur ad carcerem.Gaglioffu , idem cft ac galiotu

nebulo

.

Gaju, verlicolor.a gr. 7xfaga.jo glorior fuperbio

,hinc£<?y»

is e It,qui pr® corporis orna-

tu fuperbit.

Gala ,galanti & c. Franciofinus

in Di£tion.hifp./>a/jgd/a 2 unmodo di dire , cbe [ignifica-*

grande allegrezzo , egiubi-

lo ,ma 2 vocabolo ujato ne'

aontodifforhn hinc erunt h«

voces; vel ab hebr. edlal

perfecit^ unde 7^3 c°lafpon-

fa quia perfe6ta.& omasa eft.

GaJaifia.gr. yocXoL^loiS KUH\ofga/axsas cyclos lafleus cir»

culus;vulg. vialattea .

Galateu , liber urbanos moresedocens , ita di&us a nymphaGalatea .

Galati , rus prope Meffanam..»'

quin & terra in MefTanenffdi-

tione,nomen habet a la£te-r,

quod gr. ycL\<tgala

.

Galattiti , lapis galactites a Ja-

6teo colore

.

Galbanu,galbanum

,gr.

fidyi) chalbane

,

heb. ,-j J^!?ncbelbcne .

Galbu,v. garbu .

Galera, pro vocis etymo fint

verba Philippi Pegafctta rela-

ta a Dufrelnio in voce Galea.IIpefce fpada , dei quale bo

prejo conofcenza a Cojtanti -

nopoli ( Mertans fi fuiff-t lon-

g£ plura fcivirtet ) hd nel mu»

Jo unafpada pii d'un braccio

lunga,cbe /i confa eoi becco

delta Galeotta Vafcello , on-

de Eliano , cbe fu perfona mi-litare

,ponetiuoforje mente

a cid , avvernjt e nel 14.//-

bro degit animali cap. 2 3.cbe

queHafpada cos/ nel uafo po -

Jlagti.Jomiglia al bccio a’unatrireme , ufando m fjtn,anen-

te la triieme diferire ccn lo

fprene il nemico ,a gutja det

pefcefpada : !e pmuc ,c>'c il

pefce galeotis tiene nel ven-tre

Digitized by Google

/re di qua ,c di Id

, difegna-

, noli remidella galcotta ]/a*

fcello , e la coda parimentc^

di quel pcfce rapprefenta il

Simone ,& la popva, ufando

gli auticbi Greci di cbiamar

la poppa de' uavili coda .

GalelTi, currus eft parvus binis

rotis inftru&us , curfui aptif-

fimus ,alio nomine volanti ,

paffavolanti

:

eft a lat .celox ,

idcft navigium mirce velo-

citatis •

Galimbu ,fabri murarii lignum

,

vel tabulam , qux non funt

plana,fed in medio fubfidunt,

ut in oppofita parte gibbus

emineat, dicunt cfTe galimbu

,

eft a £r.Ko\u/u,fia.(i)Colymboo

aquasfubeo ,demergor , hinc

galimbu idem efl,ac lubfidcns

Galla, veniri a galla, ideftfu-

pernatare , hujus vocis origo

efl a voce ital. gallozza, qua

venit vcficula aqua innatans,

quas excitatur a pluvia vehe-menti .

Gallcr/a, longa porticus, in quavifends exhibentur pi&ura:

,

ftatux , aliaque raritate fusu,

vel artificio miranda, vox de-

fumta videtur a voce Galera,

quam longitudine aemulatur . .

Gallicarumjus, paflim occurrit

in aflis publicis . Ex antiquo

more fuit , ut alicujus negotii

fequefter, qui operam fiiam»

illi ad exitum perducendo lo-

cafTet, laboris jure par cal-

ceamentorum confequeretur,

unde satum illud adagium» ;

cui camina non/trudi/carpi,hoc ergo eft jus caligarunt.» ,ye\gatlicarum,utroznim mo-do 1'cripferis , optimi Icripfe-

ris ; nam calceamenta caliga

vocantur ;gallica etiam funt

calceamenta,quae pluvio tem-pore Gallis ului erant. Au!.’

Geli. 1 .1$. c. 20. Domino ergo

rem fuam ad emphyteufim»concedenti dabatur par gal.itearum

,

feu caligarum prolabore impenlo in conceflio-

ne facienda , ut fignanter legi

in conccfiione quadam in a£lis

Not. Thoms Andriolo Mef-fan. 15. Maji 1417. in qua»dominus utilis tenebatur fuodireflo folvere unciam auri

unam pro pari uno caliga -

rum .

Galluni , tenia ex auro, vel ar-

gento, qua veftes ornantura gr. aaMoj collos ornatus ;

Hifp. agailunes vocant glo-bulos argenteos vacuos, quos •

ornatus loco veftibus aflue-

re folent . Pranciofinus

.

Galoifaru, eft aroma caryopbit*

lum , eft etiam flos notiflimus

ab odore, quem caryophilloaromati fimilem efflat , ita di»

Cium; quin hoc nomine voca-tur prxalta turris in margineportus Meflaaenfis , in. qua»24. lampades accendunturquibus nautx admonentur,ncincidant in Charybdim, gr*

Ha.\iOa.pas ca/opboros, ideft

P zk . toh

Digltized by Google

rji6bonum lumen

, vox verb ipfa

galoffaru translata fuie addenotandum Charybdis vor-ticem .

Galoppu,cuTiri di ga]oppu,a_i

gr. xoCX7rr\ calpe cursfts ge-nere, cujus meminit ; Pauian.^Bliac. lib. t. xnguyjVLoL knot-i\<r&t>To /anrg «aATrns t?Xoivoui /urfrg aVfa/nf g<rg-

V$ou <Ppo'/u,ov' Edixerunt neimpojterum calpes ,neque mu.laris vehiculi futurum cur-

fum ; ex calpe fitgaloppu; in

Hefychio vox HcCXttis calpit

exponitur \tzrnos /3a^/e*Tn5equut curfor .

Gamba , & jamba, erat , a gr.

Xa.ju.7rri campi inflexio, qu6dibi fit inflexio tibie, partemfumendo pro toto, vel ab heb.

"10JJ gamadeolumna,e(l enimcorporis columna

; gambotturadius rotas a fimiJitudine-»

cum gamba .

Gambaut, cultellus recurvus ,

quo Chirurgi utuntur, nomeneft a flexione

, feu curvitate,

& gr. Xoi/u.7rloi compto curvo.Gana, hilp. gana pro eodem gr.

7oCvos gonotgaudium. Henr.Stcph.

Ganga, v. janga.Gancia

, vox ufitatiffima, ety-

mon ver6 minus obvium.' Da»frefn. Gangia occulta loca,(f•

fubterranea. Gangagia Gra

-

ei vocant, ita gloffa m. st.

iGanciu , ancus uncinus, a gr.

dyxfriy ancon flettttra curva

-

Ganfmedi , nomen proprium eSPoetarum fabulis, transferturad eos, qui formam oflentaut.

Gara , amulatio, eft a garrien-

do, qui enim invicem certantnon fitftij modb, fed & ver»bis contendunt, garriendi ve-r6 verbum eft a dorico yz*/>U'«s gasyo , quo uius nofterTheocritus, quin & apud He-fychium habemus yxf^tt)-/U.6&& garrbiometha

, quodexponitur \o/^o^/u.bSa ,conviciis projcindnnur .

Garamuni, forma eft cu/ufdamlatini charaflcrisjforfan jucS-dum erit leporibus fcire no.mina typorum

, quibus offici-

n* utuntur, en ilia . Canon-*grojfo ,

quo Canon Miflae im-primitur , Canomcino minoriforma , Teflo grojfo, Afcendo

-

mica, Parangone, Soprafll.

vio, Giubilate, Silvio , An-

tico commune, Pilofofia , Ga-ramont

, Garamoucino, Te-

flino , Non pariglia, qubd

pro iua exilitate, quafi ad

oculum non pareat, &typo-graphi uno tanthm menfe perannum illo utuntur.

Garantiri, garanzia &c. barba-

ra verba ex voztguarant,<\\iq

in lexico Cambro • brittarf-

nico redditur aflertor , vin-dex, hinc garanti ille eft, quialiquem tuetur.

Garbu, garbatu , a Iat.galbut

,

idell color viridis, feu glau-

tat; uade galbinas, & galbi•

neus,

Digitized by Google

detts\ ^uia veri» moliet , & eP-

fceminati,att Vofiias in voce_»

galbus, galbanis veftibus ute-

bantur ,inde galbana* mores

pro efFeeminatos dixit Martia,

lislib. i. Epift. 97.tu/cos eoiores , galbanos

babet mores

.

hinc vox garbu denotat ef.

fceminatorum inceffum » 8c

inores

.

Gargarizzari, ita&latinj, gr.

yem*S%*gargarizo'vide*

retur vox fiffca a rumore-»

gargar , quem gargarizando

edimus, nifi effet ab beb.

garar guttur , & geminata»,

initiali litera gargar,

ut eft iiiud /*-

gargarottca gutturi tuo *

Prov. 1.9.

Gargia, iulgorga , lat. gurgu-

lio, gr. yxpyxfetop g<trga-

red/t bebr. gargar .

Gargrota , pro carcere dicas

gaggiola ; di mi a. a gaggia-» ,

cavea.Gariddi, & jariddi funt pituitas

ad oculi canthos ex lippitu-

dine concreta , vox erit ab

hebr. -pp yarad defeendit ,

eo modo quo oculi morbum-,dicimus difetnfu\ vel a *YnOvsarud plantus ploratus a_.

rad. rud ploravit in Hi-fbil. nam eft lacry roa ibi ex-

ficcata .

Garrfu , garifeddu has voces' Delbonss ita explicat: Gari-

feddu filent d' exbetto tene-

ra } Garifu fili d'erbetta te-

nera , cbefpuntano dopo /c-<

prime aeque. In dramate cui

titulus : Le fortunate difav-

venture , feu Maji jiuto prin-

cipe . A&.4. Scena 14. Malus

ita loquitur : Si tratta ca li

putrazzi currinu a lu xiaa-

ru di lu galifu , cornu li gatti

a lu primuni . Pro vocis ety-

mo memini in Hcfychio legif-

le eL\i<$o(li\/s 77g>HTfltS>'dcft

tAliphobii idem ejl ac paupe-res

;ita ut Aliphobii illi ef.

fent ,qni alipbo , tbu galipbo

vivunt; equidem (cimus te-

nerrimam farragine, qu£ idemeft ac galipbui mulis prs-beri , ut eorum corpora, dilu-

to hoc, ac peng aqueo pabulolaxentur

, & purgentur , qua-

re vocem galifu deducerem-,ex verbo a’Aa<P& alipbo un-go illino, ac ii galipbus nil ef-

fet aliud, quam interna ani-

malis unftio, fcu laxatio.Garra ,garvettu

,garruni

,gall,

jarret, idem eft ac tibia . Du-frefn. Garrotusfpiculum ar-

cus balijlarii, hinc patet,gar.rettu idemeffe

, ac tibiam..

,

qubd indar fpiculi fic ; ex hacvocc funt verba fgarrori ,

fgarrettori , fgorrunori ,

quamquam etiam ab bebr. rc-

deduxeris a radice *njgarar fuccidit, nam fgarrari,& fgarrettar i, idem eft acp»piitesfuccidcre .

Garrifi , vox ufitata ia plana..

My-

Digitized by Googte

fllMylarum ; Dufrefnio garri

-

ci eft terra inculta , a greco

Xtpcrtv cherfon intuitus .

Garzu ,• amojius,garzuni puer ,

feu fervus , hinc ingarzatu

vox gallica .

Gaflima , idefl guajla flima, pa.

ri ratione, ut a Grsecis dicitor

{ZAa.cr(pr)/u,fct. blafpbemlo.

ccW tk rlw Qn-juUjJ e6 quod famam ladat.

Gallari,gaflu 8cc. V. guailari.

Gatta, animal notum , Ut. felis,

&catus:cati nomen afolertia,

casus enim idem ell ac pru-dens; vox veri» catus ell a ca-

venao, & quam ben£ cati no-

men feli conveniat , nemo e(l

qui nefciat.

Gattu gattu , dicimus Ji neP an-

dau gattu gattu , inde abiit

cautiffime .

Gattuni , funt fulcra fubmifTa-.

podiis ,quas in profpeftu ha-

bent faciem cati ; MelTan®

vocantur cagnoli

.

Gaudiu, gaudium,a doric07tt«

$eco galbeo ,gaudeo

.

Gavita , idem eft , ac'vacua*Ga vitari , a P» Delbono exponi-

tur vitare,vox mihi inaudita.

Gazana , & zana , ita nobis dici-

tur armarium , ex heb/. fCDcbafart tbejdurus contcnmmpro continente

.

Gazara , idem ell ac jubilum-»

plaujus

.

Abela pag.yi. in fi-

ne ,gebel , elgbzaro manta-

gnuola deigiubilo; gbzara-*

•vico ebiamato qucl grido de'

foldati vittorhfi nelle batta-glie per qualebe intorta ot-

tenuta . Matth. Vili, e \con.

^

grande fe/io , e gazarra que.

Jta utilepreda albifogno dei

la Citta, tnifono ia Mefftna.

Conflit. M. Ant. Columna;

:

JSJon portinvdentro di luogbihabitati g/i arcbibugi

, ni/cbiopette parate, eccetto tbeper occajionc di fargazara .

Gazzu , vox mihi inaudita, Del-

bonus explicat cbi i di vijta

corta , etymon non elucet.

Gebbia , lacus lacuna, heb.

gebba idem

.

Gelu ,ge/u , a gr.-yUas gelasfplendor , nam gelu aibum, &fplendidumefl

»

Gelluminu,jafminum

.

Gemelli , montes Sicili® propeCallcllum Bonum; penes me«11 m.s.quoddam Franc.Mau.Tolyci ab ipfo confcriptunu.,in cujus fine ita legitur;/» ar-te CaJUlli Boni fub r» aratie

monte ,gemellijque collibus ,menje Junio 1550.

Gemellu , & ghcmiddu, gemel-

lus, & geminus

.

Gemiri,gemitu

, gemere, gemi,tus

,

a gr. ci/LLoC di «emozo plo-ro , hinco’/

(ac7n temogt ge-

mitus .

Gemma,

a

gr. 7!^® ge-mo , idell plenusfumi proprift

ell de arborum gemmis cum-,turgefeunt.

Generari,generare

,

a gr. 76-ros genos

,

unde iat. genus ,

Sc-

Digitized by CoogI

V

genituri»gencraa ioni 8tc* ab

eodem

.

Genefi ,primus Moyfis liber gr.

-ygtrttfis gcncfls , in quo mun-di nativitas refertur .

Genitivu , cafai genitivus cpiafi

genitus a nominativo

.

Geniu ,genius

,

ab antiquo ver-

bo geno ,pro quo eft gigno

,

quia quodammodo cum ho-

mine gignitur.

Genti, gentili &c. gens,gentilis

2 gignendo .

Genu ,genus a gignendo .

Genufieffioni , a genuum fle-xione .

Genuinu,£e«»i«ffi a genere- eft

& nomen nummi a Rcp. Ge-nuenfi culi

.

Geografia, yitoy$a.ty(tL geogra-

phia terra delcr.ptio

.

Geometria, gr. yta/uar^ta geo.

meeria terra menturstio .

Georgica, georgica, orum, a gr.

-yefflfytxes georgitds ad terrf

. culturam pertinens.

Gerarchia,gr. /g enatet. >

ideft

facer principatus .

Gerbu .terrenu gerbu , acerbus

terra non lubafta , .

Gergu,gargia gorgia , a radi-

ce,hebr. ^X^igargarguttur

- gergu vocamus idioma fu-

fcum, fcu obfcurum,quod fit

litteris in gutture fonantibuS;

translati ver6 dicimus de oc-

culto loquendi geruirc, quodaliter :tur furbrjcu .

Gcrinanu, &j rmauu , frumen-

tum c Germania adveftum-.

,

.119lat. Jecale .....

Germogghiu , germogghiari .

germen ,germinare

.

Getoglificu, gr. h^oy\\j<JptKaibicroglypbica , ideityc#/pr«-

rafacra .

Gerundia ,gerundium , nec ipfi

Grammatici fciunt quare fic

•tiicatur .

Gefecc4 , tres voces in unam*coalefcentes , ideft Gesit fla-»ccd

,Jefus buc adftt .

Gefolfaut, vox muficorum ha-

bens notas ge fol fla ut - ,

Geftili tgejtus ugerendo, aftus

ille,quo fe Orator in dicen-

do gerit

.

Ghermitu, herbarumfafciculus,

ab ital.gbermire accipere .

Ghettu , locus claufus ubi Judsia Chriftianis feorfjm habitant;

ex chald.nj ££<?//& , fiveppJgbitgresr,quod ipfis mandra,St caule loco fit

.

Ghianda,ghiandu]a,glans,glan-dula . Voflio eft a dorico y£-XclvOS gatauos

,

unde glans.

Ghiara , glarea . Voflio eft a_XXa.toy cblardn lapilius

, &fan£ lapilli glarea lunt

.

Ghiditu , digitus fy liabis tranf-

pofitis;

Ghimbu , & imbu, gibbus gib-

ber . hebr. 3 } gab gibbus .

Ghimmifi , optimg dicitJDcibo-nus vocem hancfignificare de-bere medietatem, eft enim ex

> gr. r\/jciffu bemify,dimidium,qubd autem a Siculis ulurpe-tur pro ampliat ignoro , nam

hanc

Digitized by Google

'ilo'

hanc vocem numquara audivi.

Ggbiombaru, glomus , ab hebr,

galam, involvit .

Ghirianda,v. giurranda

.

Ghiuttiri,gluto a glustendo

.

Gi4 ,jam.GiaccuJorica vox barb.jakque

r. Dufrefnium.

Gialinu , luteus color . Voflius

deducit ex gr. vaKos bya/ds

Vitrum , attamen hoc mihinon arridet

,quid enim vi-

treus color ad luteum ? poti fis

erit a calamis ,feu cannis

,

quarum color diceretur ca/q-

mineus, hinc gialinu .

Gialumina, lapis calaminoris t

' cujus color fimilis eft colori

calami .

Giamberga , v. giamberluccu

.

Giamberluccu, veftis, quam-,aliis fuperimponimus . Taver-

ncr. in relat. palat- Otoman.cap. i.ait :il Chokodar portala vejle Regia detta Ciam,berluc ; hinc erit alia veftis

diEia giamberga

.

Gianncitu,quali btnnetttts ab

hinnus, grseci "ylvvos ginnos

equus parvus

.

Giardmu , eft a voccgarda, vel

Warda,Anglis cujlodia,hinc

verbum guardore ,aliaque_*,

giardinu eft iiortus cuftodi-

tus,

Giarra, ignotum etymon .

Giarretta ,Maurol. jfarretta-j

fluvius agri Catanenfis ,qui

& Teria » dicius,quia Jca-

pkd, quam vulgo jarrettatn

vocant , trajiciatur I

Gibillina, terra Siciliat, ex arab.

733 gibet mens; forfan erit

in monte fita

.

GibilrufTa.mons Sicilite ex arab.

^3 &ibel , & C’jjn ros

caput :

Giganti ,gigas,ita grsc£, quafi

yr\ytvi\i gtgenes a terraegenitus .

*

Gigghiu, lilium flos: faciei parsfupercilium, quod venit a gr.

/MoV bitlds oculus; gigghiu

eft etiam apex allii, & catpa-

rum cftm germinafeunt, grat-

or yeXyldts curSv <r*ofc-<Tcov xgCpaAcu'} ideft gctgidet

' funt alliorum capitaMdych.Gileccu, thorax.

Gilufia.gr. %r\\oru7?ia. zeloty-

pia,gilufia etiam eft fcneftra_,

clathris munita , venit a ze-

lotypia , ne fcemina? alienis

oculis pateant.

Ginocchlu ,geniculum a genu

ginucchiarifi genuafle&ere .

Ginuifi.pro homine parco , eft

a moribus *fanucnfium , quiparflmoniae ftudent

.

Giocaii , v. gioja

.

Giocutjocus a jocunditate .

Giogghm, loliumi quafi t^cA/ov

dolion, ideft adulterinum.quiac corrupta fegete nafcatur*

Gioja, zemma . Salmafius ad So-linum vocem hanc deducit exarab. jubar , ideft gemma-j ,

bine giocaii •

Gioppu , Pr. Capuccini pro glo-

bulis precariis habent feminali-

Digitized by Google

lithofpermi vulgo gioppo ;

quafi fuerint Jobs lacrymas.

Giovedi,Jovis dies

.

Gioventh,juventa

,juventas

,

a juvene ; ut patet.

Gioviali,jovialis a Jove pia-

neta

.

Girandula , rota igne verfatilts

a gyrando .

Girafufi , beliotroptum, qu5d

ad Solis gyrum moveatur.

Giravota, a gyrum vertendo.

Girialettu , qu6d leflum gyroambiat

.

Giru, girari , a gr.yQ(osgyros.Girbunifcu, parrari girbunifcu,

obfcurd loqui , ut infulani

Gerbenfes .

Giruni, aflumentum veftis gyroaflutum , ad gyrum amplian-

dum.Giruppa

, pfiafeius longior ,

barb.gryppus. _

Giftra , cijta, gr. xfotln •

Giubba , veftis exterior , cujusmeminit Achmet in Onirocr.cap. aa8. in v$v 7rt(crSr £

ifUyuirJfct» zrg/>i , idt' tt

de vejte Tr.upa en interpre-

tatione Verfarum , <5* j£gy.psiorum i

Ginbileu,jubilans , ab hebr.

jobel baccina

,

qua ca-

nebatur annoquinquagefimo& tunc fervis libertas , & lo-

ca vendita primo domino re-

ftituebantur

.

Giubilu ,jubilum

,

ab heb. fov• jobel buccina.

G iucar i, jocare a joce i .

GitfWtf, bbi gallinS j5e? no&enicubant,qft a jacendo,ibi enimjacent .

Giucundu,jocandas a joco :

Giudici,judex, quia jus dicit',

hinc giudicar!,giudiziu &c.Giufa , ita vocamus hominem.^

ineptum , vox eft decurtata»*ab integra Giuvanui

.

Giufali,

puerilis ludus ita cx2preflus : duo pueri nucibua;

avellanis fic jocantur,ut unus»

pugno claufo quot voluerisavellanas occultet , & focio

fuo dicat Giufali, cui hic re«

fpondeat, cbefporte ? tum ille

fubjungat,quanta lanzi i hia

verb divinando dicat fex, o-]

ffo&c. jocus ifte ex verbo-rum accentu videtur e(Te e_S

gallicis vocibus conflatas, uOGiufali fit Giu vallet , idefl

joca puer \cbefporti denotetl

quid portatis ? alter dicit

quantu lanzi 2 ideft quantaelanceas ? fcimus pueros , feui

fervientes armorum portafft*

dominorum lanceas.

Giuggiana,aequa giuggiana». J

idem eft ac,acqua gocciancu*^

guttatim ftilJans

.

Giuggiulena.Crufca in voce Si-famo.Sifamofeme di pianto ,

.« tbe a noi vienc di Sicilia,peraltro nome detto giuggiole

+

»«;voxeft arabica. Bochart»in hierozoico lib. 6. cap. iy.

num. ii. gilgiolam fefamlgenus.

Giugnettu , menfis Julius

,

g*ll.

jullet. Q Qiu,

Its _Giugnu ; mentis 7UusUt a ju-

venta •

Giuittu, lapis nigerrimus , qui

inter gemmas numeratur ,

gemm* nobis dicuntur gioji.

Giuliu , moneta a Pont. Julio

percufla ; ut alia a Paulo di*

€la Paulu .

Giulivu ,jovialis

,

gall. joli.

Giumbu , umbella .

Giummara, corda di giummara,feggia di giummara , voxMetianae inaudita,a P. Oelbo*

no exponitur corda di cerfa-

glionefiiculfc ciafaggbiuniisb

arab.gemmar. P. Matia in Si.

cilia in profpettiva loquens

de monte S.Calogeri ait:s'ap.

fella ancora mons gemma-riarum coo voce tolta dalla-j

diziotjc morefea gemmar , la

quale fgnifca palma filve-

Jtre .

Giunchigghi , verius concbig.

ores narci/i, quia in me-dio conchulam habent.

Giunta,giuntari , ab adjun

.

geado»Giurana , rana , in arabica pa-

raphrali Pentateuchi edita ab

Erpenio, rana conftanter vo-

Cantur giran

.

Giurari

,

jurare a jure

»

Gmntt,jurati patres ,qui Reip.

bono jurare tuentur.

Giurifdizzioni,/»r/yd/'ffr®

.

Giurlanda , ii non erit a gy-

rando, pro etymo nil aliud

occurrit, qu&m id, quod le-

gi in Dufreln.in vote grillie»

net pedicae,compedes, Hifpa*

nis grillos, citat author ob-

ferv. Aragonias tit. de contu-macia,^ incartatus captus

fuerit , cum catena in collo ,

«r/grillionibus labet flare.

juri', forfan agriIlione erit

grilianda , und e giurlanda»

Giulla , adverbium juxta .

Giuflacori,quia juxta cor lo-

catur .

Giuftra,monomachia.gall./o»//e

Giuliu,giullizia

,jujlus ,jujti

tia i jure .

Glallu,glajtum, gr. bya

-

lon vitrum, co intcfclorcs

utuntur, ut hyalinum , ideft

vitreum colorem inducant ,

glajt Germanis ell vitrum .

Globu, globus, ab hebr. q*iJl

garap convaluit ; li teram r

in / converti, liquet ex his

vocibus cajtetlum, rajtellum,

flagellum, quae veniunt cxcaltrum, rojtrum,flagrum •

Gloria,gloria , a grcco H\io

s

cleos

,

feu h\60P cieor , a quoxAeofte. ctcoria , inde glo *

tia. Voti".

Glutini,gluten

,

quali geluten

a gelu , nam vifcida , & craf.

fa dum gelajcunt in gluten.,

abeunt

.

Gnau , vox ell felis*

Gnanatu ,Metiana de hominej

timido dicimus cbijtu i gna-

natu ,ignavus

.

Gnignaria , res parvi momenti ,

hifp. ninetias fuut puerorum

crepundia

.

Gni-

Digitized by Google

Gntgnu i qui capulos liaret erf-

fpos.ab hilp. «ivo,ideft/>*er,

puerorum enim capilli crifpi

funt, & m anulos intorti, cumnondum fuerint pexi, & ca*

lamiftrati

.

Gnocculi : e palla fiunt plurima

edulia , /a^agni ,tagliarini

,

bompuggbi , vaccarruni 8tc.

funt Scgnocculi ;vox efl ab

Ital. nocca , qua venit crticu-

lus digiti,hinc guocoq/i, idem

valent, ac paflilli diditum-,

eequantcs, huic etymo fidem

facit aliud palles nomen gbi

ditali a digito .

Gnognu , nobis efl is,qui cum

rem probe fciat , fe nefcium_,

fingit; efl a lat.novat, namfe facit novum.

Gnuri , gnura,Meflancnfibus

pater , & mater ita vocantur,voces decurtat» a Signuri

,

iS ignura.

Gnuttica, gnutticari,^/«C0,p/i-care voces MelTanj inaudit^,

pofiunt efTe a gluten gluti-

nare , plica enim plic» adh*-rens , quafi glutine efl fir-

mata .

Goffu : vox coffa denotat cor-

bem vimineum amplum, par-

vam verb habentem altitudi-

nem,qus latitudini non re-

fpondeat ; ex voce coffa erit

goffu gojjtzza &c. quas ufur-

pamus aliquem Irridentes ,

quando fcilicet homo obelus

,

ac pinguis fe movere nequit

,

& quidquid agit, ineptd facit.

Gonfiarl, vox Etrufca; nobis eft

unfciari,ell ab inflando ficu-

ti a flore dicimusfciuri, ita abinflare dicimus ttnfciari ,

Gorgia , ab hebr. gargarguttur .

Gota , ital. gota_; illi nomen efl

a rotunditate , quam habet

fimilem vafculo, quod voca-

tur jjor/# ,

Gottu,£*r/»x vafis genus

.

Governu , governari &c. a grj

nulle (via cubernaoguberno,

Gozu, miula a Melita quinque-»

milliaribus dillans gaulos ,

ztzb.gaudefc, 8tgaudofc.ua-

de Gozu ;follemnt enim efl d

in z , & e contra permutari #

ut ex Danda, bordeum fafla

funt Zancla ,orzo

.

Gozza , avium ingluvies, in_#

quam primb cibus defcendit»

Melfan» dicitur bozza .

Gracili .gracilis ab antiquo gra-

ceo , ut a fleoflebilis , a taba

labilis.ita a graceo gracilis-

Grada, gradigghia, crates , cra-

ticula . efl a gr. xt&rico ora-

teo teneofortiter

,

nam ligna,

& ferrum.quibus conflant, fe

firmiter tenent .

Gradiri,gradimentu &c. funt a

gratus, a quo venit gratia

gratus vceb efl a gr.^afstetcbaritet grati» , feu lepores •

Gradu,graduari &c. funt a gra-

dus

.

hoc autem efl ah hebr.

JIT darog in eadem Ggnifi-

catione ,literis permutatis .

Graeni.P.Delbonus reddidit va--q * /«

Digitized by Google

ri*4 _fa culittariarfbk Meflang in-

audita , cujus etymon non-,

elucet

.

Gragnola , v. grandini ,

Gramagghia ,gra:c£

chlamys .

jGramlgna,gramen , ut a fla.

tncnftamigna.

jGrammatica, gr. 7f^t /a

/aa,r/«r),

grammatice, idcli litterariat

quia circa /itterat verfatur.

fjrammerci,& grammizzi idem;

. dicimus, falva gram.tnerci la honta di ‘Diu

, ho-

mo per Dei bonitatem falva-

- <ur ; Mertante in turri campa-naria literis gothicis fcul-

.ptum legitur Grammerci a

. JiAcJfwa , quod ibi appofitum

fuit poft Vefpcras Siculas ;

cum Meflana diuturnam Gal-

. Jorum obfidionem,Sicilia uni-

versi fpeflante , tolerans Si-

- culis faiutempeperit; de acri

illa obfldione, in qua a poten-

tifiimo Rege Carolo Andega-venfe , & a Meflanenfibus

- fumma virtute pugnatum efl,

qujcq; Italiam tenuit fufpen-

. lam,Jo: Villanus Iib.7. c. 67.fiasc habet : Per lo detto mo-

» ojtette lo Re confua bojlc^t

•jgtorno a AleJJina da due me.

v Jfy <$• dando la fua gente al-

. cuna battaglia dallapartc^%

ove non avea mura,i Mejft-

. neft buomini , & donne del/e

migliori della Cittd, &fan«.

eiulli pjccioli>&grandi,fu-

bitamente is tri di Jifecer»

il ietta muro , & ripararonofrancamente a lo ajfalto de*,

Francefcbi , a liora perquejta cagione Ji fece una-*canzonctta , cbe dice :

Deb come glil gran pie -

tate

Delie Donne di MeJJinaVcggcndolcfcapigliateFortare pietra

, e calcinaIddio dia briga

, e trq -

vagiiaA cbi MeJJina vuol gua-

Jtare &c.tunc temporis Ss.Deipara per-petua Urbis prote&rix, Sara,cenis, qui in Caroli Regi» ca-ftris ftipendia merebant

, fe«

met fpcflandam dedit,

ut

apud Barthol. de Neocaitrocap. 40. legitur „ Dicite no-bis (Saraceni a Meflanenfi-bus petunt ) quale continuoprodigium vidimus

, ap.paret nobis aperti

, quod qua.dam mulier albis amiBa ad-

Jlonsfupra muros vejiros bineinde difeurrit tenens tti ma-nibus velamina , ex quibustempore praliorum cooperit

muros vejtroty quam cum vi.,

demus , omnes dirigimus,<$*

fpiritus pugnandi a nobiseripitur , nec Jtare pofumusfacie ad faciem contra Vr-bem .

Grana, bacca

,

quibus cocci-

neus eoior fit, ipfis nomen efl

a voce granum : grana etiam

cjtt tempus, quo fegetes ad•

~ ma.

Digitized by Google

maturitatem deveniant, tem«

fu di grana, latinS dicas,tem.

fui grandiendi .

Granaru ,granarium a grano.

Granatu , arbor, & fruftus^rtf-

n atuni a granis, quibus con-

ftat

.

Granciu, cancer , gr. Ha.py.7roscarkinos

,granciari, granciu-

liari, cancri more incedere

.

Granciufudduni , ita), granei-

forro .

Grancu , mufeuiorum dolorifica

contrario, ac fi acubus pun-gerentur, nomen eft a velli-

catione, quam cancer ingere*

ret , fi per corpus reperet

.

Grandi,grandizza Scc. grandis

granditas,graudejcere,grau-

dire . Vofiius etymon ducit a

vocegranum, ait enim,£r,7».

dia prima fud Jignificatioue

dicuntur ea, qua habent gra-

na, binceji, quodfruges fro -

frii dicantur grandes , ut iaantiquo carmine ru/lico.quod

a Macrobio refertur l.$.c.io.

hiberno pulvere, verno luto,

grandia farra Camille metes;

& Virg. 8. /En. dixit : gran-

dia frumenta, & Ovid. Ve-grandes mefles. Voflio calcu-

lum addo , quia rem acu te-

‘ tigit.

Grandini ,grando a fimilitudine,

quam habet cum granis, hinc

gragnola.Granfa, volatilis, vel quadru-

pedis pes ungaibus armatus,

granfa di gattu,d'aquila <&c.

a 8r ’ $a/atyQfrbarnpbos ro•

/Irum;gr annari , ingranfari

ro/iro , vel unguibus corri-

fere

.

Granu,granum tritici, ab heb.'

,|13 goron, quod, & fi fcr£ abinterpretibus redditur area ,

denotat etiam frumentum...Deuter. iy. 14. ubi in hebr.

eft*p1301 umigraneca,quodlatinus interpres vertit <Sf de

area . LXX. verterunt errrov

frumentum . Granu etiam eft

de pondere monetarum , &cum dicimus tarenum argen-

ti valere gr.20. idem eft, ac fi

diceremus , tarenum argen.tcum ad lancem appenfunu.pendere gr. 20; & (arj£ quiufque adhuc fuperfunt argen.teitareni a Regibus Norman-nis cufi , ad lancem expenficxafti refpondent granis 20.

frumenti, & hic eft verus fen-

fus noftrtc locutionis, licet

vulgo per vocem granu ve-niat nummus aereus ex una_»parte habens Aquilam Regniinfigne , ex altera UT COM-MODIUS .

Granza, granzudda , hifp.graa-za de trigo , ait Franciofinus,vagiiatura la piu cattiva

,

cheJi cavi dal grano, nomen

illi eft a grano .

Grappu, rsppu, botrus, ab heb.

^13 garap fugnut ; a fimili-

tudine, quam habet cum pu-gno manus .

Grafc i»tv.grafiii

j

Graf*

Digitized by Googte

Graffu, graflizza, a erafutura/.

Jit i es, hoc e(t denfas,denfitas

,

hinc cft,quod qui corpor&j

denfo funt, & carnofo, hi no.

bis funt grafft\ crajfus eft a_*

gr. xpexf ^eas caro; hinc eft

grafcia, & pinguedo lafti fu.

pernatans gr. ypxusgraut.Grafludda , byofcyasnus

,

quia_*

foliis eftcrajjis, feu pingui.

buS .

Grafta , tejla, hebr.nfein erejl

gr. oirlpxKOV ojlrocots, idem:

hinc omnia fiftilia vocanturgrojli .

Grattcra,verius rattera , deci-

pula, a voce ra??»,qua venit

mus agreftis corpore gran-

dior ; hifp.rarow,gall. rat.

Grattunaria, herba lutea ety-

mon ignotum .

Gratu ,gratus

,a gr. ^a?/T£5

ebarites ,ideft gratia .

Gravi, gravidu & c. gravis gra-vidus. Vofiiogrtffcix efla^c-rendo, quafi^ravi

s

idem eflet

• ac geravis ; vcriiis dixiffet

£nrt>/reft a fixgvf iarys gra-vis,motato b i »

g

/Bolum mo-re, qui pro [iAe^xpxphara,dicunt y\z(pa.ZX gle-

pbarajoro (iciAx>os balanos

dicunt yaAxtos *, alanos .

Grazia , gr.ziulu &c. gratia.

graticfus, agr. Afctf/5 cha-

risgratia »

Greca , uva grava a regione^

,

uti & alias uvas dicimus, li.

parota ,avitau a , ciminvi-

ia &c. a Lipari, Aci &c.

Greggja , & greja;grex

, a gr;

a7af<a °giro congrego, vei a

nomine drtiAi age/egrex

.

Gregna, falcis ell legetis demef-fae quantam gremio comple-fti poflit, ital . grembiataivoxgremium eft a gerendo »qu6dgremio , ut plurimum res ge-rantur ,

Greviu ,gravis

, feu infulfus £

ita eum vocamus , cujus mo-res graves nobis funt & invifi.

Grezzu,/ita grezza etymoJL*

ignotum, ttijifit a Grxcia .

Gricali , ventus e Gratia fpi-

rans .

Griddi,locu/la

,

ital. cavallet-

ta a facie, quam habent equi >

gr. ttxfAf gj atrides griddi

.

Griddu,gryllut a vocula gri

gri , quam no&u edit

.

Griddu di fcupctta,/elopi rota,

qudd inftar locuftx faltitet.

Cridari ,Neapol . jirillari ; nos

gridu gridari , lat.flriderc*

vox clt a Tono , uti funt alias

vocesfragor,murmur, que afonitu effi6ta: funt

.

GriFu, grypbut, grccS 7ju4/

gryp'-,, . ...

Grigna,juba equtaa , crmet

,

a gr. crino difeerao ,

nampeilme difeerui (olent,

& nefti

»

Grinza,ruga , a grateo 7px*f

graus crujta latti innatans ,

qu$ pr^ Frigore in rugas deu-tatur, & a fimili dicitur anus,

cujus facies rUgofa

.

Grippiali>funis aneborarius

a grip-

Digitized by Googlg

a grippo ,feu girstppa .

Griiciu ,i o<or cinericius

, a gr.

£$u'cr£cs cbryfco* aureas, Ii-

cec quoad colorem non con-veniat , & color pro colorejponatur.

Grifopaziu.gr. Zpu<ro7r§ot.<ros

cbryfoprafos gumma,que por.

ri virorem habet aureis guttis

roicantetTUgr.^t/g-oj ebrysos

aurum 7r$civov prafon por-rum .

Groi,£r*r,gra;c6 ye§a.yos gc-ranos .

Graflu , crajfus , a graco *?!&$creas caro

, hinc graffu qu»licarnofus .

Grugiolu.crifciolu, crucibulum.Grugnu , rojirum fuiIlum

,gr.

fOyX.OS rbuncboSySi prapofi-iog. grunebes grugnu

;de_»

eo, qui pra moerore fuperius

labrum producit, dicimus avilu grugnu .

Grunda ,grunda, a , hinc fug .

grundia tefili prominentia^ ,

qua (lillicidia a parietibus ar-

centur , translatd dicitur de_»

eo, qui triftitiam labro pro.minente prsfefcrt ,

avi la._#

grunda. Voflio efl quafi gc.runda, quia te£lo aggeratur,

hinc grundari efl de aqua_,qux decidit e grunda :

Gruppa , efl convexa fornfc'S

prominentia ,gruppa di da.

mufu : dicitur de equi cluni-

bus ex ea parte, qus rotundaefl , ab hebr. ipj garap con-

voluit, quod quam ben^ for-

. .127

mei , & clunibus quadret ,omnes norunt.

Gruppu , nodus , hebr. rnj| g9.

rap convaluit, filum enim efl:

convolutum

.

Grutt.» , crypta, gr®c£ XfoVTncrypte a crypto oc

culto

.

Guadagnu, vox gallica Dufrefn.in v . gagnagium hac habet,porrd gain

, gaaing appel-labant nojlri

, quod latiui lu-erum

; ex gaaing indito d fit

gadaing, indeguadagnu .

Guaddara, inteflinorum prola-

pfus , efl a voce Vallagieu» ,

quam habes in Dufrefn. qua_.venit ligamen

,quod parti in.

firma fuflinends apponitur •

in vita S. Geraldi n. 4. a men-to denique ufque ad verticemnon ferri ,Jed , qua gravioreratjnfirmitatis ligatus val-lagia

, nufquam caput, niftcum totius corporis circum,ferre valebat machina : hincliquet vallagiam

, aqua efl

guaddara non denotare ru-pturam, fed ligamen,quo her-niofi utuntur

; valtagia efl avallando

, feu muniendo.Guaddemi, v. guidemi.Guadu

, vadum , & vadus locus,i i quo flumen pedibus tranf-iri potefl a vadendo

, vel a gr.

/la.rdy batdn tranfttut. Gua.du etiam efl balneum infello-rum

, quo caruleus color fit

.

GuJ , va : in guai elucet diph-thongus «u , ut io illis Virgilii

ptttait auioi. Guai-

Digitized by Google

I»sGuaina ,

vagina a Vacuitate, 8c

pr iiis fuit vacina , dcin va-

gina .

> Gualdrappa, idem e II, ac guar-da drappiftragulum,nc equi-

tis vellis , fudore equi con-

fpurcetur

.

Guardia ,guardari &c. voces

notilfim» fignificationis, funt

, a voce Si/arda , ^zW.garda ,

idelt cujlodia, ut diftum in v.

giardinu, translati fumuntur

proco, quod di oculis vi.

dcre

.

Guariri , valere , nos verbum-.• hoc ufurpamus pro fanitate-i

poli morbum indepta

.

Guarniri,guarnazioni &c. idem

valent , ac muttire munimen-tum , translati dicimus de-i

ornamento*Guadari , vajtare , etymon non

liquet

.

Guafiedda, panis ed mollior,

• qui e furno ante alios educi-

tur : etymon ed a pajla quali

paftedda\ mirum quantum-.allucinatU6 fuerit dodus qui-

dam apud Vodium , quin &Voflius ipfc 1. a. de vit. ferm,

qui Vajtellum pro fede , feu

umbraculo intellexerunt,Vof-

fium audiamus . Vafiellum^t

reperto apud Mattheum Pa

-

ttfium invita *Jo:XXlll. Ab-batit „ Eleflus , & fi fuerit

de ultimis Novitiis.in loco fu-

premo illico ftatuetur, folus

in refedorio prandebit ha-

i bens Vadellum , Priore pran-

dente ad magnam menfam_;obi quid Vajlellumfit queri-tur

,Vmbraculum putabat

vir egregiut ,fed de c.iufa^a

nominis fatetur non liquere;

quidfi Vajlellum fitfedes fo-lida

, acfixa , elegantias eia.

boratal utfic opponatur [edi.

bus vulgaribus nullius arti,

ficti

,

<$* qua de loco in locum

funt portati/es, quomodo Va-Jlellum V7roxop/<r7tKZs di-

citur a Germanis Vejt,Jive

Vajl,quod tAnglis Pejt , ac

notat firmus confiant immo -

bilis,fed de boc malim audi

-

re monacbalem vitam profef-

fot

,

Nuga:,nuga:. Vadellum

five Vadella , Guadelia , &c.

panis ed ufualis , mollior ta-

men , & fpongiofior,qui Ab-

bati recens elefto honoriscausa apponebatur, cum reli-

quis Monachis durior , acbuccellatus daretur ;

Vadella

a pane differt , ut ovum abovo , & nos de re, nomina-»tantum ab alia diverfa , dici-

mus Pani , e Vajtedda .

Guattaru,e Sguattaru, v.guaz-zettu

.

Guazzettu , Iin&us cd liquidus^

quo edulia condimus, vox

ed ab aqua , ut in fuo deriva-to fguazzari elucet , hincguattaru,& fguattaru,qui pa-tinas aqua eluit .

Gucciula, guttula : tt. Dorien-

fium more abierunt in cc. ut

in tore 3 77ore 3 <tMeWjW*

Digitized by GoogI

te i pote allote \ Siculi Dores

dicebant to«h> ttohx, ctM«-Xctjtoca,poca, alloca .

Gucciulari,guttulis /iillarc >

:

gutrx etymon Voflio eft a-»

^um c£#/*,quod a c£>tfo

fundo , ac fi gutta fuerit

*rn cbute

.

Guencia ,fencia , cfl malus afpe-

fhis ,dicimus avi mala fen-

cia , a gr. <pg77os pbengos

lumen ,quia malus animus in

oculis potiflimum, & in facie

elucet

.

Guerciu, jerciu,/^r<?io, qui ocu-los a nativitate habet dif-

tortos

.

Guerra , vox barb. Werra, for-

fan erit ab |p / $ erit lis .

Guida ,guidari

, ha voces funt

a via; g. appofitum linguae

noftrac genio, ut a vaflare,va-gina, fecimus, guajlari,guai

-

na , d vttb fuit infertum advocalium hiatum vitandum-»quare guidari eft viam dare .

Guideme, in cap. io i. Reg.Frid.

ne pulfentur circa funebriaguideme , vel timpana : hic

ego intelligo,guideme fuifle

modulum quemdam lugu-brem, nempe illum antiquis

di&um 'Jalemum ; hinc erit

vox Guaddemi,pro eo , qui

i animi eft remifli , & debilis .

Guiderdoni , donum pro viaducatu

.

Guifa, eft a via, in quefta guifa,

. bac via .

Guifina,Delbonus reddit angui

t

r*9bydrd,voji mihi inaudita,for-'

fan ab anguis,anguifma,dcingttijina , ,

Guia,gula , hcb. yi? lug, quamvocem fi noftro more legeris,

habebis gul ,hinc gulera,gu.itggbia .

Gulfu , finus maris, gr. xo\7tos

coipos .

Gumina , rudens , gr. xi/u.r\Xoscamilos , / in n abeunte

, uta_.

AuAtoSjAuV^’1 m'iltos, lym-pbe

, fuit minium , nympba.Gumma, gr. ho/ul/im commi,hincgummi

.

Gunnedda , vox dimln. a genua,

?

|uc fuit veftis pellicea . Du-refn.

Gurgari , eft a gurgite : pro'

erumpere , fit/gurgari , namgurgari , idem eft , ac ingur-

gari

,

feu in gurgite refidere.'

Gurgu,gurges

, vox eft a foni-

tu, quem aqua in gurgite edit;

aifi velis efle ab hebr. 7JHJgargar

,guttur

,gurges .

Gurna, urna . Varr. de 1 . 1 . lib.4.'

Vrna diSix,quod urinent,

in aqua haurienda•

Gufciu , tefla , ovi , nucum &c.'

ab hebr. y)n bufe, ideft forisextra , nam extra ejt .

Guftu,guftari yguflus ,guflare',

* Vt.ytuvlosgeuflds a ytvosgevo gujto .

Gutta, gutta , v. gucciula.

Guttana,gutiena

,/liIlicidiurni

nomen eft a guttis, feu aqu*

(liliis , alibi in Sicilia dicitor

Jtalatdta grtcco <rlxXoi(oi

R //«.

Digitized by Google

1J0Palazo Jiillo

>

Guttumi, guttufu, angor , an-xietas

,a gutta ,

ita i.gotta,

iat. arthritis : translati fumi*

tur pro molcftia ,quas in an i-

tno reddet

.

Guvitcddi , ita Panormi vocan-tur Pygmaei

,quia cubitalis

funt magnitudinis; MeflTan®

.dicuntur nani.

Guvitu , v. cub tu .

Guzza', canis venatica: voccgu-

»•*. . . 4

TA’

,jam adverbium affir-

mantis .

Jaci ; Acis Sicilis civitas , ab- Aci fluvio

.

Jacintu, Hyacinthus flos , &

gemma -• ’ - ;

.

Jacunu , Diaconus , gr. <P/tixo*

vos diaconos mmifter .

Jaddu, jaddina ,

gallus,galli-

na,v. gaddu

.

Jamba , crus, a gr. xct/Airnpeflexura , quia ibi fic flexio

tibiae, velabhebr. ‘toy ga.tnad columna , eft fiquidem—corporis colnmna

.

Jamucci, jamucci.dicimus deeo,qurfe quovis duci finit,-ideft

de homine limplic i eamuseamus

.

Janga , janghi : hac voce plcrit-

que Sicilis dicuntur dentes

molares;Meflanendbus vcr6

veniunt mal», Icu maxills .

Helychius meminit vocum-»

<fa,goza,guzia olim veniebatmachina bellica. Dufrefa.invoce Gufa, ita appellata f or-tean hsc machina

,qu6d ca-

nis formam referret , na m-Occitanis GouJJas canis fpe-cics efl

.

Guizzari,motus cft pifeis in aquaerit ab anguis, ita ut forti abinitio verbum fuerit anguifa-ri ,dein contr guijari , &guizzari .

yxyybxs 5 n yxyyxXbxsgangbiaSfVclgangaiias, quas

exponit >eAxcrtvov» fciljcct

dentem tncijoremi, qtM ,<qft

-uaus e quatuor anterioribus ,

- quia rilu,qui grscipeftirfye-

X<osgelos, vocamtur ytXatCi-voi gela/ini , ideil , njotes »nam in rifu nudantur, quare

utrique re£l& dicunt , illipro

dentibus molaribus ufurpam-do , (ubftituentes dentes- $>ro

dentibus, hi pro genis >-lcu

maxillis,quia ibi ledes iit

risus»

jardinu , y. giardinu .

Jaridda i nobis efl pituitofus hu-

mor in oculi, cantho concre-

. tus : eii ab bebr. jarud* defeendit

,

eo modo quo la.

chrymarum profluvium vo-

camus aijccnjft, vel erit a—

voce Yno m<trudpior, cius, a

rad. T)^ rud ploravit in con-

jug.A;^//. Ja-

Digitized by Google

j ii(lima ,idem eft , ac gaafta fli-

tua,v. gaftinva .

jattu ,dicimus facta jattu ,

cbi

durrata ,cbi mangiava &c.

ideft (imulabat fe dormire.'j* ,

manducare &c. vox hac jat

-

. tu nil aliud fonat,quam-.

' attum, a lat. aUus , ideft /o-

ciebat attum dormientis,

ducantis &c.Poliphilus lib. I.

cap. 18 . di ^e accortafe di

me la ficrificatricc ,altofe.

cerne, cbe non mefpaventaffe,Jattu ,

animal domeiticum , vi-

de gatta •

Jazzu ,g/acies,gracd %£.\a£a.

cbatazai

Jazzu ,locus ubi dormiurit Fera,

a jacendo , ibi enim jacent

,

hinc lavuri jazziatu dicimus

de Tegete ab animalibus , vel

vento variis in locis disjefla,

& inclinata, ibi enim videtur,

quod animalia jacuerint .

lbiddina , &gibiddina, vide-»

gibiliina

.

lbbifu, grased yu^osgypfosgy.pfum,efi & terra in Meflanenfi

ditfone, in quagv/^Ffodina.

Idda , iddu , i/ia, ille

,

ab hebr.

e/ab, ii/i ij/i

.

Idea ,gr, idea , 8c acTsct

eidea .;

Idi, idus uum, ab iduando, ideft

dividendo

,

quia idus menfembifariam dividebant

,

Idiotu , idiota, & idiotes, graecd

/(T/corns idiotes privatus ,

vitam ducens privatam.Iditu, digitus , a gr. fauria

Iftdienyo monjtro ] quid digito

monftramus ; hinc iditali di.

gitale ,-quia digitum vellit

.

Idolu ,gr. ijfrtoXov eidolon, iat,

idolum .

Idoneu, idoneus, achald.fq)j

biddan tempus ., quare tda-

ueus is eft > qui tempori con-gruit .

Idra , bydra , & bydrut, grxei

xjc

P

pa. bydra , & ofpos bydrfiS

1'erpenS aquaticus

.

Idropicu.gr. CffoTriHos bydro-

picos hydropuus '

,

qui «quiintercute laborat’.

Jelu ,gelu* agr.ua.A0f hyalos

vitrum , hinc jelatina >&ge.

latina , qubd vitrea Gt

.

Jencu, juvencus a juvando, quia

in arando maximfjuvet

.

Jenniru ,gener, quia ad generis

augmentum eft adfeitus

.

Jeri ,Aer/,antiquis verb beji, a_»

gr. %$tscbtbes idem

.

Jermiiu ,quantum quis manu ac-

cipere poteft , \iz\.gbermire

efl i/pigliare , cbe fannoglianimali colla branca . Crulic.

hinc gbermito

,

unde noftrumjermiiu .

Jefi jefi ,idem eft , ac quieti

quieti .

Ignominia, ignominia

,

ideft eo-v minis macula ,

Ignunzioni ,injun&io ab injun-

gendo , feu imperando

.

liari,bilarts,gr. IXol^os bilaros.

Ilici, ilex. Voflioelt ab hebr.

e/ab ulmus.

Ulibatu , illibatus: libandi ver*

K 2 bum

Digitized by Google

IJ*bum inter alia ftgnificat mi.

nuere , hinc illibatus, qui

nullo pafto diminutus eft .

JIJufioni , illufio ab illudendo.

Imagini , imago ab imitande .

Imbaciliri . imbecillem effe.

Imbaluccari , & imbalucchirl

idem , funt a voce loccu, ideft

dolidus

.

Imbarari, v. invarari

.

Imbarazzu , a voce impacciu

.

lmbarunari,ita meflores vocantfrumentum in area

,quando

illud in cumulum aflurgunc.

Imbatula, la t.frujlra ; ignotumetymon , nifi velis dicere effe

a lat.in vqcuum:\mbat\x\a tra-

vagghi, in vacuum tfeufru*

dra laboras

.

Imbecilli , imbecillis ,quafi qui

in bacillis corpus fuum lu-

ftentat.

Imbolari,Meffana dicitur de_j

vinea cum ejus malleoli admi-

niculis alligantur : clt ab ital.

pejure ,quia malleoli humi

repentes fi pofanu fupra li

pali lupra palos ponuntur .

Jmbrogghiu , idem cft ac im.

bogghiu, ab involvendo, qua.

i re cum res nimiis eft d'flicu!.

tatibus involuta , dicitur im.

broggbiata .

Imbu,gibbus

,hebr. 3J gab

gibbus .

Imbugghiari , involvere .

lmburdiri , & sburdiri verba-*

contraria fignificationis : im-

burdiri cft junco ligare. Abe-

la fol.86. bordiJigatJicogiun-

co marinoImburrari , eft tu praecipitium *

labere,ab heb. 113 borfovea.Imburru imburru

, & tnburrumburru, fari li coii mburrutnburru , idem eft ac prscipi.tanter aliquid agere ab hebr.

YQ borfovea pracipitiunu*hiatus .

lmbuttunari , globulis aliquid

ftringere .

Imeneu ,bymen .

Imitari ,imitor, quafi mimitort

a grgeo ixifxo\jfj,yj mimum*imitor

.

Immanitb,immanitas, prifei probono dicebant manus , hincejus oppofitum immanis.

Immenfu , immenfus , qui men -

furari nequit

.

Imminenti, imminens, qu6d im-mineat .

Immolatu , immolatus a mola .

Immuni , immunis,qui muniit

cft exemtus

.

Impacciari,gall.e«7/»<^c/teridem.

lmparar/ , imperata facere

,

imperatufaciendo difeere

.

Impedicar i., pedicis vincire .

Impediri, impedire,

empodizo idem

.

Impenitenti , impoenitens

,

qu6dculpa non patniteat .

Imperiu , Imperaturi, ab impe-

rando .

Impertinenti, qubd non per*

tineat

.

Impetrari, impetrare .

Impetu, impetus, ab impetendo .

lmpiegari*m/>//care

,

Im-

Digitized by Google

Impigna ,dicitur calcei par» fu-

perior , quia nucis piue* for*

mam refert . •

Impignari , v. pigna .

Impiguari , in pignus dare .

Impignu ,v. pigna

.

Impinguari , a pingui , impin-

guatus .

Irapinnicchiari , ed dormifcere

palpebris parumper conni*

ventibus

.

Implorari,implorare, ideti opemplorando petere

.

Imponiri , imponere, a ponendo

:

Importunu , importunus con.trarium opportuno.

lmpodura , calumnia alicui itn-

pofita . .

Jmpreflioni , imprefflo , a pre-

mendo .

Jmprimiri, imprimere

,

a pre.mendo

.

Imprifa , ab eodem .

Improperiu , ab exprobrando .

Impugnari , impugnare,quafi

pugnis contendere

.

Impulfu, impttlfus , ab impel-

lendo .

Impuni, impunis,idedflnepeena.Imputari , imputare

, quod edalicui addicere

.

In, prtep. /w,gr. en

.

Inalberari ,arboris indar in al-

tum extolli

.

Inafpriri, exafperare, ided afpc-

rum quid reddere

.

Inaverari : voxGuidoni nodrofamiliaris

,qua utitur in prx-

liis,ut liquet ex aliquibus ejus

exemplis\moitalmcnte feren-

do , e inaverando cbiunque.

>

incontrava , & gravementc-*offendendoli , e mortalmenteinwverandogli , & nelpoten-

te coipo delle forti lancic

gravemente tnaverandoflper-

cojfe Telamone ,flcbe grave-mente l' inaveroe ; catera_.

prxtermitto : hoc verbo cer-

tum ed denotari vulnus infli-

gere : erit a verufpiedo

,

ita_.

quod inaverare fit veruferi-rr,ficuti parum refert, an qui»

vulnus accipiat dallafpata

,

overu dallufpitu.

Jnca , inga , inchiodru &c. a gr.

irHcLUtrlov encauflon feri-

pturffi fpecies,qus per adu-

ftionem fiebat, transfertur advulgare atramentum feripto-

rium

.

Incalzari,proprii ed pedem itL*

calceum impellere ; transfer-

tur ad quamlibet vim

.

Incantari , incantare, ided cao-ju aliquid moliri . Virg.

cantando rumpitur anguit l

Incantifimu , incantamentum,

a cantu.

Incantu, tum aftio incantandi ;

tum forum , In quo merce»fub hada venduntur

, ad can-tum prsconis.

Incarnatu , color carneus

,

lnccndiu , incendium, ab incea .

.

do, hoc autem ed a candore,lummo nimirum ignis colore

.

Incenfu, tbus, co qubd incenda-tur .

Jpcettari , ab inceptando

,

ut abecce

.

Digitized by Google

acceptando ert accettari

.

1 ichiri implere . >

Lnchiti , impicare .

inchiortru ,v. inca .

Inciampu , ab ital, zampa ani.

maliura pede, hinc inciampu

-eft pedis offendiculum, hinc

v inciampari . .

iocidifi , incidere . >

Incinta , mulier pragnam

:

pri-

. ro a facie videtur ita dici,quafi

. incin&a, ideft minimi cinEia,

feu difcinBa ,nam prae uteri

laxitate, & amplitudine diflu-

ta , ac diJciuBa incedit:pro*

pri£ tamen eft a voce inciens,

qua ufus Fertus -.gravida, in-

quiens, ejt qua jam gravaturconceptu

,pragnavs ve/ut oc-

cupata ih generando quodconceperit

, inciens propin-qua partui

,quid incitatus

Jit partus ejus

.

Arnobius in..

7. bis dixit, incientem fero-

fam ; inciens autem ert a gr.

tyxxjov encyon uterum ge.

rens .

Incitari, incitare

;

verbum ci-

to ert a cieo commoveo ,hinc

incitari ert commovere

.

Inclinari,gr. tynAn eo encimo

;

Inclitu , inclytus, gr. tyh\\jTO$enclytos pro eodem .

Includiri, includere, idefl irt-

: tus claudere .

locontru , incontrari;quando

,duo fibi occurrunt

, dicitur

* incontru, ac fi unus contra-*

alium eat

.

Jocremcntu , incrementum

,

ab-

' - . 1

iuerefcendo *v • *

Incrifciri,, fajtidire , incrifci-

menta,faJtidium-Sunt a verboincrefco , ideft crejeo

,augeo

,

quando enim quis nos farti,

dit , ei dicimus non m' abbut-tari ; abbuttari enim quidaliud ert , quim crefcere l er-go incrifciri , ert increfcere

,

feu abbuttari .<•

Incubu , incubus.

Incuina , incus, dis ,qubd in caferrum malleo cudatur .

Inculcari , inculcare, a cal-

cando .

Incultu, incultui

,

ideft non.

cultus

.

Incumbenza , ab incumbendo.lndacu, color Indicus, ab India

adveftus

.

Indagari , indagare, hoc ert in-

de agere: proprii ert de feris,

quas inde, nimirum c fuis ca*

veis agimus;transfertur vox

ad omnem inquirendi modum.IndefcfTu

, iudefejlus non de*

fefjus .

Indcnni , indemnis fine damno.lndernu , indarnu ; in damnum

laboris, & pecunias,quorum

jatturam facimus

.

Indcirari.ert alicui verba dicen-

da luggerere , a dicendo; ert

etiam a debito,quod vulgb

dicitur detto , & tunc iudet-

tatu c(l de eo,qui ert obsra-

tus,qui nobis ert cbinu di

detta

.

Indicari , indici , indiziu ,indi- <

care, index, inditium .

Ia*

Digitized by Google

IndicibiU, quod dici «equit ,

lndigenza, indigentia, ab//»-

digeo . .

Individuu ,individuum

, quoddividi nequit

.

Indizzioni , indicito, ab indi-

cendo .

Indocili , indocilis

,

quod doce-

ri nequeat.

Indoli , indoles vis infita , ab in

& oleo crelco , quafi nobis

i inolita

,

Indrizzari , dirigere in .

Induciri ». inducere . i

Indulgonza , indulgentia , abindulgeo .

Indultu, Principis indulgentia.

ludullria t indu/tria , imiuftriu-

fu , indujirius , qui quidquidagit » intro liruit , ieu Jlu-

det. VofT»

Jneffabili, de quofari non licet,

lnerenti , inl/arens , ab inha.

, rendo . • ,•

Jneftra , genijla, idcfl geuicu*

«w lata l' . ;*

'

,

loettu i ineptus non aptus .

Infallibili,qui/di/e/e nequit

.

Infamia , infamia

.

Infangari , luto infigere

.

Infantaria , peditatusv ab ital.

i fante. nullj dubium , quia fit

ab infans in ea Ggnificatione,

qua vox puer denotatfervumInfanti , infans , qui nondum»,

fatur .

Infatuari , infatuare , ab hebr.

pbetbifatuus

taut fatuitas

.

Infecunda , infecundus ,facun •

dut

,

qu iafatur , infacundus ,

qui fari nequit . Varr. libi e,

dc. 1.1. . «

Inferiuri , inferior ,ab infra.

Infcrnu , infernus

,

ut ab intra-»

internus , ita ab infra in

-

,femus . -

.

Infeflu , infejtus contrarium/e-divoy . : ,

>•

Infezzioni inferio,ab inficiendo.

In fi na, infinem .

lnfirmu , minimefirmus

.

Infleflibili,quia fleWt nequit

.

Influenza , influentia , qubdinfluat,!.. w

Informari , informare ,formam

inducere

.

Informi, informis fineforma ,

Infrunita, infrunitus

,

a grateo

><P^lwfren mens .

Iqtundiri, infundere, intus fun-dere, i'

'.

Infurra, infurrari ; in libro

Scala di virtuti a P. JacoboMaza edito Meflana: an.1499.cap. 2. de la S. Oracioni ita»»

legitur.Ztac antiquo Re d’In-

dia nominato Porro, edifici

uno palazzo, le mura de lo

quali sit tuUi dintro , Cfr di

fora infortati di tavoli di oro

fino; hinc liquet infurrari,

idem e fle , ac fortificari'.

Ingannu , ingannari, &c. ingan-r.u eft ab ingenio, hinc ingan-nari

, cfl aliquem ingeniosi

circumvcilire, atque aftutfi

agere.

Ingarzarifi, pellicem habere»/,

gall. garce meretrix.

In..

#

Digitized by Google

Iogaftu, ingaftari; Will. BrfCo

,in vocab. m. s. lacajtraturo

,

incertatoro lignorum,per

quam ftbi mutuo copulantur

,

& dicitur caftratura,qudd

in ea quaft in cajlro uniunturligna ,& muniuntur .

Ingaddari , a galla tin&orom,

vel a gallis cum invicem-,

pugnant.Ingegnu, ingenium quali inge-

nitum nobis a natura inditum

Ingenuu ,ingenuus

,gr. iv~y(-

vris eugenis

.

iageriri,ingcrere,*b ingerendo.

Ingignari.S.Aug.tr.48 . in Joan.Encania fejtivitas erat Dedi-

catiouis templi,grfrtenim c§-

non dicitur novum,quando

.

cumq; novum aliquidfueritdedicatum, encania vocan-

tur ,jam & ufus babes boc

i verbum , Ji quis novd tunica

induatur encaeniare dicitur .

Ingiuria ,injuria , quia con-

tra jus .

Ingonia,gr. gV 'yovla. engonia-j

in angulo ,ingoniarijji in an-

gulis latere .

Ingordu , ingordigia , ab ita).

,gozzo, ided avium ingluvies,

quamnns dicimus bozza,hinc

italicum ingozzare

,

hinc eti4

- ingordu ingordigia,fspius

. diximus literam z, mutari in^

d, & e contra .

Ingramignsri, cd a voccgrami-gna: gramen in hortis, fi non_.

cit6 evellatur, totum fuis ge-

niculis comprehendit , ut vix

pollea evelli queat , hinc fh-

gramignari, ed fortiter tene-

regraminis indar .

Ingrancari , mufculorum pati

contra&ionem, quam nos di-

cimus grancu .

Ingravattari.vox Meflan» inau-

dita, in Sicilia ver6 frequens;

hoc verbo intelligunt puerumbaptizari ab obdetrice in par-

tu difficili ob metum, ne mo-

riatur : ingravattatu ed puer

baptizatus ab obdetrice in la-

boriofo partu : Verbum hocingravattari

,

credo veri fi-

gnificafle gravem,ided labo-

riofum, ac periculofum atfumpariendi , 8t ficuti a peragereebperattari

,

ita a graviteragere eSigravaitari,8c ingra-

vattari : hinc gravattatu

,

&ingravattatu veri ed infans

gravi,feu laboriofo pa-

riendi editus;quia verb in_.

hoc gravi a£tu pariendi foleC

obdetrix baptizare, fit indent

quod ingravattari fumaturpro baptizari ab obdetrice- 1

Ingrettu,ingrejftt s ,ab ingrediori

Inguanta , manus germ. vant ,

hinc chirotheca dicitur guan-ta, & inguanta,hiac verbuminguantari, hlrscinguantera

patina ad chirothecas

.

Inibiri, inhibere .

lnipzr\i,juniperus. Gafp.Bahui-nus, a junior, ($• pario

,qudd

juniores,<£• novellosfru8us

pariat antiquis maturejeen-• tibus .

Ini-

Digitized by Google

T|*Iniquu ,

iniquus non aquut Infultu , infultus ab iuftliendc.

Jniziu ,initium , hinc iniziari ,

Intaccari , v. tacca .

iniziatu , ab initio. lntamari , nobis efl: dolere exInfzza ,

junix ,aliquo i£lu , ut fi quis crus in

Innanti, & innanzi , antea. lapidem impegerit, dicit, m*

Innaru, Januarius a Jano : infamat, ideft doltti : erit abInoditu ,

inauditus . attamino verbo, quod ide efl,

Inquifizioni , inquifitio ab in- ac contamino,gall. cntamer

.

quirendo. ' Intantu , in tantum .

lniajari ,accingi ad opus

,quod lntaraddari ,

tremere , ab hebiC

nondum experti lumus , hifp. raad tremuit,c\xm n for-

enfayar . mativo futuri Pfal. 104. $2.

Infertari , & inzertari , hoc efl .qui refpicit terram facit

certd a (loqui . eam tremere in hebr. ijnntInfidi a , infidia ab inftdendo . utarad , & tremet .

Infiemi, infimul

.

Integru , integer , ideft inta&utInfigna , inftgne . a tango , integritA integritat.

Infignari , indice /ignare , v. g. Intellettu , intellettus ab intel-

cum dicimus : injtgvatimi la ligendo

.

cafa di D.FranciJcu, is a quo Intemeratu ,intemeratus

, ideft

petimus , eam nobis indice.> non temeri tattas , temerd

jfignat : transfertur inde vox autem efl: a gr. ro\ju.n§Ssad aflum docendi .

1 tolmerds audatler

.

Infinuari , infinuare, [fe&finuo- Intendiri , intendere , intentu

se , St per anfrafius , non pa- intentus, intenzioni intentio.

lam intrare . Intercalari

,

intercalare

.

Infipidu, injipidus

,

nonfapidus. Intercettari , intercipere .

In fi tari, inferere , hinc infitu lntercolunniu ,quia inter coi

injitus . lumnas

.

Infolenti , infolens quafi nonfo- Intercutaneu ,quia inter cu~

lens , translati dicitur de ar- tem eft .

rogante . Interdiciri , interdicere , inter-

Infpczzioni , infpeSlio ab injpi- dittu interdictum

,

ciendo..

Intereflari, ab iuterejl

.

Infpirari , infpirare afpirando . Interinariu , eo qubd interimat

Inflanti , inflans , hinc ijlanza . fiat

.

Inftigari,injligore , a gr. o*7 <*- Intcriuri , interior comparati

ya JUgo pungo , gW7/7« en- vum , ab adv. intus

.

Jtigo , hinc iujtigo . Interluniu , interlunium .

Inlullu, 'tnjulfus

,ideflfinefate. Iatermettiri ,

intermittere.

S In-

Digitized by Google

'ij8

lntcrmezzu ,intermediut

.

Jnternu , internari , intereat ,

interiora penetrare .

Interpetri , interpres , ab hebr.

ins petar interpretari .

Interpolari , interpolare

.

Cic.

Plin.atque alii; hoc verbo ufi.

lnterponiri , interponere

.

Interrari , in terra condere

.

Interrogari , interrogare

.

Intcrfiari, interfecare , opus tef-

fellatum facere

.

Jntcrvallu , intervallum

.

Intimari , intimare ab intimus .

Intingulu , ab intingendo in -

tiuiius .

lntivari, idem eft, ac intypbare,

ideft dolii afferes typhi vulg.

buda munire

.

Intonari , intonare a tono ; (lari

intonatu,quando quis eft ira.

tus, vel erit ab Italico intora*

re pro eodem, vel erit a tono,

iratus enim , voce loquitur

altiore, & detono nihil re*

mittit;

Intoppu, intoppari, ab italico

intoppo .

Intra , intra

.

Intrari ,intrare

.

Intrecciari ,intrizzari, v.trizza.

Intrepida, intrepidus, a gr.Tfg.

zrca trepo verto , intrepidus is

eft,qui pra: timore non ver*

titur,fcd conftans ftat.

Intricu,intricari , funt a tricis,

trica verb gr. r triebes

capilli, villi &c.

Intrinfecu , ab intrinfecus ad*

verb. loci

.

Intrita , ntrita, avellan* e puta*minibus extrafta

, & leviter

torrefa&a, atque intimo cor-tice mundate , nomen ipfis atritura

, nam attritu mun*dantur

.

Intrizzari, v.trizza

.

Introduciri , introducere .

Introitu,introitus,

Intrudiri, intrudere

.

Intrunzari, intrudere

,pluries

ditium d verti in z, ut mediusmezzo

, ita intrudere intrun-zari .

In varari , dicitur uva cum inci-

pit maturefeere, eft a varian-do .Cato de re ruft. 1« i. c.jj.

ubi uva varia Jieri cceperit'.

corrupti imbarari

.

Invafari , invadere

.

Inveirfi, invehere , hincinvet-tiva ab invehendo .

Inventari, ab inveniendo .

in veftigari,per vejligia inda-

gare.

Inveteratu, inveteratus

.

Inviari , inviare ;Solinus, ideft

in viam dirigere

.

Invidia,invidia ab invidendo .

lnviluppu, a villis, qui pullo-

rum pedibus adhaerent, fit vi-

luppu , hinc inviluppari .

Inviolatu , inviolatus, ideft pervim , fcu violentiam minimfc

corruptus

.

Inundari , inundari ab undis.

Invocari , invocare avocando'.

Invogghiari, a vocevoggbia .

Involucru, involucrum , opti

-

ma vox,pro ea tamen P. Del-bo-

Digitized by Google

bonus fubftituit confufo ,*

)o,ego ,hilp.><3| ybelRey.Jocu ,

jocus .

Jornu ,ab hebr. OV i°m di**, &

inferto r, fit jornu .

Ipocondriu, gr. \j7to%ov$$iovhypocbondrion .

Ippocritu, ippocrifia, a gr. uno*Kfhto bypocrino /imulo

, Ji-

mulatorjimulatio

.

Ippuni , a voce giubba .

Ira , ira, a gr. epts eris Iis

«

Iri , ire ab eundo .

Iridi , a gr. 7pts iris.

Ironia , gr. dpioyfx ironia dijfi.

mutatio .

Irrigari , irrigare

,

idcft a rivo

agere .

Irritari ,irritare ab irritus,quod

efl rato contrarius

.

Irrumpiri, irrumpere , vide_»

rumpiri

.

Ifca , efca

.

Ifci, ifci, hifp. dixes

.

Franciofi-

nus ; dixes ornamenti , cbt>pongono at coito a' bambini ,

come fono campanelic d ' ar-

, fonagti , coralii , t-»

fimili

.

IfiopUjheb. 31 },^ byjfoput

.

1 (terna , ciflerna .

\H\gnr\, in/ligare,* verbo <r7/«r*> jtizo />w»go, cujus aorilius

icltyoy fjiigou, inde injtigo.

Iftfnto , injlintfus l

Iftituiri , injtituerel

Iftmu ,i/lbmus non byftmus , ut

mendosi in Dift. Sic. grtcc&ijlbmds

.

Iftoria, gr. folo§ia.bi/loria .

Iftriuni , bijtrio a thufca voce-ibijter ludio. Liv. bijler tbu.

fco verbo ludio vocatur ,

Iftruiri ,in/lruere

.

lftrumentu , iaftrumentum

.

I fula , infula ,quia infato t idefb

mari fica eft

.

Itinerariu , itinerariam ab itl*

nere

.

Jttari,ja&arc a jaciendo .

Itterizia, morbus ittericut

,

abave itlero 0 qu« Bavi eft co-loris .

Iu ,*go ,gr. 87o»ego,Jucari

,jocare .

Judici , 'Judex , qui jus dicit 3Jugali

,jugalis ,fubditut jugo

Jugu yjugum, a gr. os *tygbs

jugum

.

Jumentu, jumentum a jtt2

vando .

Junchigghi , conchylia

.

Juncu ,juncus a jungendo , fett

ligando,quod juncis fit

.

Jungiri,jungere a jugando

.

Jufu , jufum , ut in glo(T. anti’

quis Latinis deorfum .

L A.artfcnlus prap. fcem.gen. Laberintu, labyrinthus grsecft

cujus mafcul. eft »/,vel lut Aafiv fird-oi labyrinthos ,

a lat, ille, i//a% quali in eo non lic Aa./?itv

S 2 £(/-

!

Digilized by Google

1I

14<>'

labin tbyran , ideft

januam invenire

.

Labru, labrum , labium

,

labiameft ab accipiendo , quod gra.c£ efl A ct/3tiV labin

, nam la.

'itis cibum accipimus, res

quoque alias, fi anfas non_,

habeant / labiis accipimus :

ita Vortius •

Labili, labilis , labidus, a la*

bando , labare autem eft a_.

labore .

Lacca, medicis lacca

.

Laccara , carni lacca rufa, Mcf-

fance lappara , lapparufa

,

y.

lappara.

Lacche, laccheu,gall. laquay.Laceiata, & alacciata

, eft a-JaUe

.

Lacerari, lacerare, gr.Aafcf-lakizo lacero .

Lacrima, lacryma , gr. fikpuovdacryon, 8z <Pa.>i f vjoox dacry

-

ma, quod in Henr. Steph. le-

gitur , nullo tamen exemplo

.

-Lsfii

,

blanditia, vox Mertans:

inaudita, ejus loco dicimusballofi, v. batlafii

.

Lagnulu , mollis , effeminatus ,

a gr. Aotyvnc lagnesfalax , aquo eft Aa7raa lagnicLj

,

falacitas

,

hinc metaphoricdmollis

, effeminatus .

Lagu, lacus, gr. XaHHos lacccs,hinc laguna lacuna

.

Lzt>uRa,lccufla pileis e cancro,rum genere .

Laicu,gr. Aalnos lateas laicus,

Laidu, laidtfza, ga|I. I aid, hi.

deur,

Lama ,lamina

,

dimin. lamellaa latitudine .

Lambicu, alcmbicum chymicis,gr. a.fxfcil' ambix eft oIIclj,

inde alcmbicum .

Lamiari di fami,fame emori, a

nomine pauperis gr. XxpuosLamios di&i . Hefych .

Lamentu, lamentum ajalemoscarmen lugubre , hinc lamen-tari &c.

Lampa,gr. Xx/myrois lampas

,

hebr. 1 rfy.lapid lampas.Lampidufa , veritis Lopailufa_ ,

infula Siciliam inter , & Afri-

cam,a lopadibus conchis ma-rinis ibi innafeentibus .

*

Lampreda, lampetra pifeis flu-

viatilis, a lambendis petrist

quibus adharet.Lana , lana a dorico Xavof la-

nas, comm. Anm lenos pro

eodem. Hcfychiu \r\voua. le-

naa funt ersa,

ideft

vellera .

Lancedda, vas parvum lancel-

la a lanx . Perottus ducit a-*

latitudine .

Landa , ital. latta, lamina fta-

mno illita, a latitudine, ita_.

Crufca in v. landa, qua: vox

exponiturpianura,campagnaprateria.

Landru ,oleander

.

Ifid. l. 17.7.rodandrum

,quod corrupti

vulgo lorandrum vocatur ;qudd ft foliis lauro fimili-

bus,fore ut roja r

Languri , languor,pro etymo

fint verba Hefychii ; XxyyoL-

Digitized by Googl

Ca oxva 3 c* \Ayytl ,

ideft langazi pigrefcit.

Lanterna , laterna ,quia ibi lu.

men latet .

Lanza , lancea ,gr. ion.

cbe,hinc lanzarifi , eft impe-

tuos6 irruere quafi lancea .

Laparda ,nifi fit ex phalarica ,

qus & alarlea , quaeque1’apia exponitur bajla vehe,

mens triangulumferrum ha -

bens, fateor me nefeire unde-nam fit

.

Lapazza , lapathum herba , a_.

gr. AaTrat fi* lapazo evacuo,

qu6u alvum vacuet.Lapida

,lapis

, gr. Xda.f laai,

Sc indito p ad vitandum»,hiatum lapis

.

Lappara , carni Japparufa, caro

flaccida,gr; A^Trctf n /«/'are

eft corporis pars,qute eft in-

ter collas nothas, & ilia_.

,

qu6d inanis fit, & flaccida .

Lappara pifeis eft in petris

degens , cujus caro tenuis ;

Lappara,fcu Imafara, fermo

eil ineptus , ac ratione caffus.

Lappufu , auflerus a lapathoherba vulgo acetofella , abacido fiapore .

Laqueari , laqueamentu , funt alaqueo , quod eft a lacio at-

traho.

Lardu , laridum ,lardum, ideft

aridum

.

Largu, largus , hinc largior

cum filis .

Larici, larix arbor .

Larruni, latro a latendo .

* , .

» 4 *

Larva ,larva a laribus ideft ma-lis geniis

,qui & fpeftra

.

Lafagni , laganum , gr. Acryot-

vov taganon . Ifid. laganum_*latus , & tenuis panis

,qui

primum in aqua,poJteain oleo

frigitur . Hefych. XiyxyxH^of ano'

ffifxiddXioa 4v e’A.cua> rn-"yavt^bfJCivov lagana placen •

t<s genus ex ftmila in oleo

cofta .

Lafcia,funiculus, quo canes Ii-

gamus , a laxando, dicimus

Itiffa curriri, lux:; currat

.

Lafcivia, lafcivu , tafeivia , la.

fciius-, in vet. Difrlion. lafci-

i lis quafi laxiius,quod Jit

laxusy

ideft folutus , Sc va-

nus .

Lallu , lafchizza ,laxus laxitas

a laxando, ideft remittendo

.

Ladana,gr. XAtA^xm lampfa.

K

e

lampfana, Meflanie di-

cuntur razzi.

L affar i, laffare , laflizza lajfitu-

do a lajfando,feu fatigando

.

Laft ima, laftimarfi, ita & hifpa-

nici .

Lafira,quafi latajlra Iapis la-

.tus, hfnc laftricari

.

Latina, dicimus vila latina, %e*

tum latum ad differentiam-.•veli quadrati.

Latinari, & allatinari

, dicimusde agro, cum ilium fationi ap-tum reddimus

, eft a voce /.r-

turr.eu,qua ufus Plinins, hinc

latinari, idem eft

, ac lata,

minare, fcu ftercorarc

.

La-

Digitized by Google

14*Latinu , dicimus jettc» latinu \

formaggiu latina, ideft pin-

£»/r,feU Utut. Virg.georg.I.

Quid faciat Utoi Jegetet ,

ideft pingues ; vox latina eft

a lacivus

,

ut ufeftivut fitfe •

/tinus , ita a lativut latinu .

Latitudini,latitudo a /arar

, <7

,

«w,quod a gr. 7tAxtuj pl*-

tus abjefto/»

.

Latomia , locus Syracufis , undelapides exfeindebantur , gr.

Xoltom>(a latomia

,

a AaatS/aax lapis

, 8c rifxvo temno

feco .

Latru ,latro a latendo .

Latti , ab antiquo laffe ,it

,gr.

yxXa.gala idem

.

Lattilepra , herba cbondrila,cu-

jus fuccus laffeut ejt.

Lattuca, laffuca a /a£?/r copia.

Lattumi,pifeium laffes .

Latu , latus, ris . lfidoro eft a_»

/arrwo^qubd /arear fub axil-

lis .

Lavanca , locus prasruptus , gr.

pbaranx ,hinc^a-

lanca,lcufaraneo, hinc etiam

faroggbiuni fcopuli prope

Acim.Lavari ,

lavare, grtec£ A*a> ftto

lavo

.

Laudanti, ladanum, arab. ptf?ladan unguentum .

Laudi ,laudari ,

laus, laudare *

Laudcmiu ,laiidemium a lau-

dando ,quia novus pofleflor

tenetur fundi Dominum lau-

dare ,feu vocare

.

l.avina ,lavinaru , locus qub

aquae confluunt , a lavando.

Lauru ,laurus a laude .

Laufu ,idem eft , ac laus .

Lautu, Iautizza, lautus, lautitia

a lavando ,qubd qui opiparb

viverent , crebrb ad delicias

lavarentur

.

Lavuru ,labor a labando , nam

labore, vires labafcunt •

Lazarettu, locus olim infe&is

morbo S. Lazari deftinatus ,

nunc verb pefte rnfe£torum_»,

vel fulpe&oruni hofpitalc

.

Lazu, lazi , differtaJ'commata ,

a gr. \cl(hv lazin injuriis ,

& differiis prolcindere

.

Lazzu , laqueus a verbo lacio

attraho,laqueo^nim & tra-

himus, & (triugimus .

Leali , lealta , v. legali •

Lebra , v. lepra

.

Lecca,dicimus cercari la lecca,e

lamecca ,incognitum mihi eft.

Leccu,gr. echo .

Leddira ,hedera

,qubd arbori-

bus bareat,vc 1 qubd eas edat

& viticulis luffocet.

Lcdiri ,ladere , a gr. Xo/sPofUo

Ixdord injurius fum.

Legali,legaliti ,

legalis,lega-

litas,funt a lege, ut patet.

L"gatu , legatus a legando , vel

legendo , vel ab hebr.

laac

,

vel malae /e-

gatus

.

Legioni,legio

,qubd legantur

militet in deleffu . Varr. lib.

4 . de 1 . 1 .

Legiri,legere , gr. A£7» leZ° *

ideft colligo', &dum e libro

fe-

Digitized by Google

legimus ,verba colligimus

,

Legitimu ,legitimus a lege .

Leggiu ,leggieru , leggerizza,

levis ,levitas, a gr. As[inpns

leveris , ided lerpcntis le-

nium ,feu exuviae, quale.

vijftma funt membranula •

Lembu , Hefychio A.e/u>(lo s lem •

bos navigiolum, quod ama.jori trahitur , translati quod,

cumque vas

.

Lena , gall. baleine,

idefl ha

.

litus

.

Leni , leniri,lenis , lenire ,

gr.

An^es lenos lana mollis, &lenis

.

Lenti , cryftallus lentiformis .

Lentifcu , fbntifcus ,quia flexi-

lis fit, nec rumpatur, adeoquelentcfcat .

Lentu,icntizza , lentus

,lenti,

tudo ,idefl flexilis,flexibili,

/as; translati dicitur de far.

do ,ac languido .

Lenza , linea pifcatoria, a lenti,

tudine , nam undique fle 61 i

poteft .

Lepra ,gr. As^fa. lepra % a gf.

A 677i's lepis Iquama , nam_morbo leprse cutis abit in.,

fqu amulas.

Lepru ,lepus . Varr. lib. 4. dej

1.1. lepus, quod e Siculis qui.

dam Graci dicunt Xkno^ivleporin .

Lepuri , lepidu , lepor , lepidus,

agr.A67tis lepis fquama , ut

ait Voflius adducens carmenLucillii Ii b* 7.

Scabor,fubvellor, defqua.

*4Jtnor , pumicor , ornor .

ita loquitur,qui fe vult or-

natum

.

Lefciandra , alexandria herba l

Hefych, cl\&i;d.vJ'g<ot ale.

xandrios ,

Lefina,fubula , ab hebr. p{77

lefcion lingua , nam acumi-

nata eft ihflar lingua;, & res

in acutu/n delinentes linguas

dicimus , maris, terra,ignis

ita & ferri

,

Lefioni ,a ladendo .

Leltu,promptus celer ,

eft a gr.

riAos telos finis fyllabis

tranfpofltis .

Letali , letbalis, Sc letalis, a gr.

An^n letbe oblivio

.

Lctargu.gr. An-3-a.fyos lethar-

gos ab eodem themate

.

Letizia , latitia, idcl\ pinguedo.

Lettu , ubi cubamus lettus, gr.

As”«r ?ov leEIron , etiam eflej

potefl; a verbo An>w lego fi-

nio, nam pod finem laboris

cubamus.Leva , veUis

, qua pondera le-

vamus, a levando.

Levari , levare, a levis, quod a

gr,Ae/3npri$ leveris,v.leggiu.

Levanlu , Phorbantia infula iiu.

noilro mari , a TborbanttaLevanfu .

Levi., levis, v. leggiu.

Lcvicu.qubd eo mafla levis fiat,

fermentum a fervore

.

Libanu , mons libanus , hebr.

lebanon a rad. ia.

ban albus, quia ejus jug;ofemper nive albefeunt

.

Li-

Digitized by Google

Lib&nu , cum accentu in penult.

chorda juncea, forfan erit a_.

Libya , ubi harum chorda*

rum frequens ulus

»

Libertinu JiberSinus a libertate

Liberu , liberti ,&c. liber

,/i-

bertat .

L\b\z, Libya, zr a\y. r\*y\7 !ubia.

Libici ,ventus libycus a Libya-

fpirans

.

Libidini, libido a libendo,quod

ab hebr. aV leb cor, nam quflibent cordi placent

.

Libra, libra vox Sicula . Pollux

lib. 4. cap. 24 tI«/ /U.eV 7<t?

Xfrpxv afnxao'/»' «T/xeAm

Hto/maPoi ,Utranicrb dixe-

runt ‘Comici Siculi .

Librari , librare a libra .

Libru , liber ,ideft interior ar*

boris cortex , in quo olim-

fcribcbatur,Voflio eft ab asoli-

co A6 ?ro§ lepor t quod corti,

ccm , feu librum fonat

.

Liccari, liccuni ,liccunaria, lic-

chettu &c. a gr. Aa^« liebo

litigo , quod ab hebr. “in/cac lingere .

Liccnza ,licentia a licendo .

Licuri ,liquor . aqua olim difia

fuit lix , W\nc liquit ,inde li-

quor . VolT.

Lidu , litus , a gr. Xtffctos Hfibs

Hfciu .

Lienteria, gr. Xdivrsplx lien-

teria inteftinorum levitas.

Liga , ligami ,a ligando gr. Au-

7 oto lygoo ligo .

Liggi ,lex , a legendo ,

ut a re-

gendo rex,aliis ver6 efb a li-

gando •

LignuJiguua a legendo,

i

cu col-

ligendo , vel a ligando .

Ligumi ,legumen . Varr. dc re-»

ruft. lib. 1 . cap. 3 2. legument

ut extera , velluntur e-/erra , nonJubfecantur y quaqttdd ita leguntur , leguminadiEIa

.

Ligudru ,Irgujlrum, a ligando,

cujus rami facillimi ligantur .

Lilibeu, lilybaum Sic. Promon-torium. Bochart. in Phaleg.lib. 4. cap. 34. Hoc Promon-torium Fbcenices cum vide,

rent in Libyam maxime ver-

gere , fua lingua vocaruntpromontorium 3'!^ lelub ,

idejl versus Libyam , vel

j&QlW lelube , idejl versus

Libyas .

Lima,lima

,gr. f'nrn rbine : r

in l abire notifiimum , praeci-

pui noltris RandatienGbus ,

qui unum pro altero uliir-

pant , & ipfis mulu eft murus

,

at tnuru elt mulus .

Limarra ,limus , gr. A \j/jocl ly~

ma fordes .

Limbu ,limbus .

Limitari ,limito

,as, a limite^*,

qui terminum fundi defignat

.

Limofina , grffici g AenMocuvneleemofyue , ab eAeos eleos

mifcricordia

.

Limpiu ,limpiari, limpidus, a-

.* gr. A<x,/U77 fes lamprbs fplen-

didus .

Linaria , herba lino congener.Lindina , lens, dis .

Linea flinea

,quod e lino fit ;

li;

Digitized by Google

linea vcr6 ,fjflst cafami du&u

jit ,ell a fimilitudinc

,quam.,

habet cum lino,quod eft lon-

gum, & non latum .

JJnfa, lympha , a gr®co vxjfxtyn

nymphe , n abiit in /,ut a voce

fanormus “Palermo

.

Lingua ,lingua , a lingendo ,

quod a gr. A licho pro

eodem ,hoc ver6 ab hebr.

lecac lingere

.

LinguagrofTa , oppidum MefTan.

dicecefis, a lat. lingua , & gr.

7Aw<rcrct g/ojfa,ideft lingua:

ratio nomini6 eft a fluento

igneo linguiforme ®tn®is in-

cendiis in ejus finibus cru-

£tato ,quod ab incolis turrL.

latini , tum grxei loquenti-

t>us,modo diftum fuit lingua ,

mod6 yXSffCa. » inde loco

nomen Linguaglojfa

.

Lindu, lindura, voces gothic®,

leu Wandalic® , ex indicem

apud Muratorium tom. 1.C0I-

lc£t. hift.Ital. ubi vox hsebis

invenitur in nomine Rode/in-

da, quod redditur quies tran-

quilla , & in Tbeodelinda-j ,

ideft populis mollis ,hinc li-

quet lindu fignifiearc tran

quitlum , mollem , effoemina-tum , & fan£ nobis lindu va-

let elegans , mundus , lindu.

ra elegantia, mundities

.

<Linticchia , lens,tis

,legumen ,

ejus nomen eft a lentitudine

virium , quam Iens comtlLinducit ; nam pigro, & inerti

^itfimns , e chi mangiajli lia-

ticchia ? anne lentem come*difti?

Linu , linum , gr. \{vov linon .

Linzolu , linteolum,

vel lin-

teum, quod e lino Jit

.

Lipari, infula maris Siculi ,a gr.

A i7tcLf0 i lipards pinguis,pro.

pter exquifitam fru&uum dul-

cedinem in faxofo illo folo .

Lippu, mujcus, feu pinguedo il-

la viridis petris, ac arboribusex humido innafecns, a gr.

X(7tos Hpospinguedo ; adagii

^oco dicimus petra ,chi non

fa lippu , de eo , *qui nullibi

diutias manet

.

Liquidu , a liquore .

Lira , monet® fpecies, eil aJ

libra .

Liricu ,lyricus

,a lyra -

Lifcia , $. fyll. lixivium , a vo»ce lite ,

qu® Varroni cineremdefignat . Pl in. lib. 56. c. ult.

ut M. l/arro auZlor ejl,

ipjis

enim verbis ejus utor : lix

cinis ejl, inquit,foci .

Lifciu , gr. AiVffos Hfsds /avis

glaber.

Lilta, ora, limbus . Dufrcfn. irL.

hac voce . Vocis etymon abenglojaxonico lifl , dr liflan ,

fufeia , limbus , margo ,...ab

hac voce momen lijla manetcttamnum non modo pro laci-

nia, vel tauia ,

aut vittae ,

Jed etiam pro catalogo , autelencho

,quod ejafwodi indi-

ces in pergamena , aut char-

ta laciniis longioribus per-

feribiJoleant

.

Digitized by Google

»4$Litania, grscum nomen fuppli

-

^ catio,preces .

litargiriu, gr. Xi^-ipyv^ov li-

thargyron , idelt lapis ar-

genti .

Liti , Ii* . Voflio eft ex t§ eri»

iis, ablato primo elemento

,

& mutato r ini, ut perfspefolet

.

Littera , cum acc. in pe», locus,

in quo /edos flernitur v.lettu.

Littira, Ultra , a fupino litum-*

veibi Uno,hinc Uturo^St

Utera ,^

Liturgia,

gr. Xurvfyfot litur-

gia minifterium publicum^tum facrum

, tum profanum %

peculiariter fumitur pro Sar.

Mills Sacrificio

.

Livanti,pars illa caeli, io qua-.

Sol levatur

,

Liveddu , libella vos dimin. a-.

libra , qua veniunt lancea ,

quibus pondera expendimus ,

hinc Uveddari, eft rem ad li-

bellam examinare.Lividu, lividura ,

livuri ,livi-

dus , Uvor , agr. rrtXt^rOipelidnds Uvidus.

Livira ,idem eft ,ac libra .

Liuni ,liunifTa ,

leo,leana

,gr.

Xecor leon, Aecum leana .

Livreri , canis lepororiu», lat.

vertagus

.

Livria , nunc ve/lisfervorum-*:

olim apud Gallos fuit veftis ,

qux a Rege certis anni tem-

poribus dabatur liberis , do-

mefticis , atque officialibus .

& dicebatur liberata , hinc

manavit gallica vox livrte

Dufrefn. in voce liberatio .

Liutu, inftrumeotum muficum.

Dufrefn. in voce Icttdus.Leu-

dus cautus , ex germaaicolied cantilena . Fortunatusin epi/l.ad Grtg, TuronJEpifc.

prafixa lib. i. Foemat: Apudquos nibil difpar erat , au

t

Jlridor anferis ,aut cantus

e/ori» , fota fape bombican

»

barbaros leudos barpa reli-

debas &c.& lib.*}.poemat.%.

Idos tibi verfculos , dent bar-

bara carmina leudos i a can-

tu translata vox ad ioftru-

mentum .

Lizzu,licium , 7k ligando

.

Loccu , hifp. loco ; etymon cre-

derem ciTe a loquendo ,itaut

loccu ille fit,qui inepti loqui,

tur, uti & latina rox fatuu*venit a fando .

iocu, locali, locus , localis 5hinc locaturi locationi , a lo-

cando , hinc etiam adduari,

ab elocando

.

Locuaioni , locutio a loquendo 2

Lodi , lodari , lodaturi Sic. funt

a laude: laudis etymon eft a_.

Actos lads populus , ut laus

proprii fit lermo populi de_*

virtute alicujusteftantis.Vofli

in laus.

Loeri , locarium . a loeando .

Loggia ,gall. logis . Me flans

loggia eft perampla porticus

marmoreis colunis inftru&a,

in quam mercatores conve-

niunt . Xyjlus non xijtus ,ut

7*

Digitized by Google

typorum mendo legitur inJ

. Di&. Sic. in voce luggettcu*,

a gr. £ucrTo's xy/ldt

.

Logica , logica , gr. XoyiHt\ lo-

gici , ideft rational/

1

.

Logorari ,logoratu, logoramen.

tu ,funt a lacerando

,

Longa, MefTan* dicuntur coftx

fuille ,italicd lonza\ in mira*

culis B. Simonis Tudertini

n. 3 7. dicitur longia . Dufrefn.

in lonza .

Longu, longhizza,&c. tongut,

longitudo &c. etymon forfan

crita^o^^n loncbe lanceat

eo quod oblonga iit

.

Loquaci, loquax a loquendo,

ipfum eft agr. Xdyvf logo*

fermo .

Lordu , lordia Scc. funt a voce

luridus , ut vox ipfafonat ,

hinc balordti valde luridus t

hinc sbalurdiri , sbalurdutu

,

uti iunt fatui,qui luridi funt,

Lofciandra , hydri fpecies,gr.

XtofcovJ' f>os leochondros.

Lotta , lutta, iuttari, adduttsri t

giucari a ]u lottu ,funt a lu *

Sia : luUandi verbum eft au.

gr. AstHT/^6) lallizo calcibus

peto.

Lubricu ,lubricus a tabendo ,

nam lubricus lapfuieft pro*

ximus.Luccari , de homine nummato

dicimus , avi li luccari , no-

men eft a voce lucar , ideft

pecunia , qua; dabatur pro

ludis theatralibus

.

Lucche^tu,peflulus

,quo ifltet*

UJ"nS valvas munimus ,

alio nevmine falifccndi

,quod faliat

,

& defeendat

,

eft a gr. \unoflucos lupus . Hefych. \ukoojjJ.v^aA.01 -^UsZu luki pef-

futi valvarum,a luku eft luc-

cbettu .

Lucerna ,lucerna a luce

,

hinc

lucernali, vel cernali, quo

lux in domos intrat

.

Lucerta , lacerta , & lacertus.

Luci, luciri, lucidu &c. lux, lu-

cere , lucidus, agr. Au «n Ite»

ce, que eft prima lux Solens

prseccdens

.

Lueri ,locarium a locatione .

Lucru , lucrari , 8cc.lucrum, lu-

crari ; lucrum eft a fupino

lutum verbi luo; ut a fupinis

lavatum, involutum,fultum^

fit lavacrum , involucrum•-* ,

fulcrum

,

ita a lutum eft lu-

crum .

Lugubri , lugubrit a lugendo .

Lumbi , lumbi , orum a lubidi

-

ne

,

que in lumbis eft .

Lumbricu , lumbricus vermis a

vel qu6d in lumbis nafcatur a

vel qu6d lubricus fit

.

Lumi ,lumera &c. a lumine,hoa

verb a luce

,

Lumia , lumiuni , mala limonia,

* gr. Xh.uSv Umon pratuntL»

irriguum,quia aquis gaudeneB& locis apprimi cultis

.

Luna , Luna

,

ex hebr. ruaVlevana arad. laban al-

busfuit ; lunecta lunula .

Lungarina,

veftis longior

longitudine eft illi nomen.T * Lu*

Digitized by Google

'

149'

Lunedl , dies luna l

Luntanu ,luntananza

J aflunta-

nari, funt a longe, ut patet.

S,upa,fccmina lupi,v. lupu,tranf-

lat£ dicitur de robigine, quaquafi lupa , momento fegctes

cnccat , lupa etiam dicitur

fames lupina .

lupa , McfTana dicitur immanebarathrum in Divi Prancifci

Aflifienfis,quo pro fovea_.

utebantur Pl\ Convcntualcsante luem anni 174J. Abela_>

in fua Melita fol. 100. lin.ij.

Alakluba , rivoltata quivi fi

wede uuagrau voraginefhmzvidetur arabicum maklubafignificare voraginem , exmakluba fit lupa pro bara-

thro .

Lupanaru, lupanar

,

a Lupa me-retrice omnibus notum

.

Lupar a, pila plumbea lupis fclo-

po necandis apta

.

Luppinu , lupinus , feu faba lu-

pina, qu6d lupis edulis fit.

Lupu ,lupas

, gr. \vKos I*co* ;

c mutrjtur in p t ut a crKtiXoyfuit/poliunt .

Lupummaru , gr. voce dicitur

lycautbropHt , qui Jupi more

Aoflu circa aquas verfator

;

vox lupuminaru hybrida eft,

compofita ex lupus, & ^tlu/n

mini luna,quod ad luna pha-

fes morbus recurrat , ali4s di.

citur lunaticu .

Lufcu , lufcus a luce.

Lufmga, blanditia,& blanditi*»’

itymon eli a voce lufus , lu-

fingari idem cft, ac luptare ,

feu blandiri, & nos de eo,quiblanditiis fuit circumventus

,

dicimus , lu piggbiaru a viadi giocareddi , uimirum lu/t-

bus

,

feu blanditiis.

Luffari , Iuffatura , luxare x lu-xatio

, a luxando, quod eft

loco movere

.

LufTu, luxus,

a

fupino verbi fu»,

idcfl folvo , lui lutum , & lu-xum, luxu enim folvitur ani-

mi robur.Lufluria , luxuria a luxu

, quicorporis , vires folvit

.

Luflru , a lucendo .

Lutta , luttari , v. lotta

.

Luttu, luttuufu , luBus a luJ

gendo .

Luvaru, avicula ligurinus

;pj.’

fcis verd dicitur rubtlfio arubro colore

.

MM A , «onjun&io adverfati-

va, qu* orationem reti-

net» idem tft,ac mane a mo-

vende , confonat latino fed ,

nimirum a/edendo -

Macaduru ; vox mihi inaudita ;in Di&.Sic. vertiturj'ordidus,pro hoc nos dicimus , duru ,

e maduru , hinc liquet vo-cem madum c fle compofuam

€*

Digitized by Google

ex hifpani mas, 8c dttru

Macari,adverbium optandi.vox

cognita Hefychio, qui voces

optandi adver-

bia reddit fxcLHtzgt tnaeari

,

ab hebr. "177 mahar fejlina •

vit, nam qua: dcfideramus ,

ea volumus, ut citi), & fefti-

nanter eveniant .

Maccagna, magagna ,funt a_,

macula .

Maccareu , lxno ,qui corpora.,

proftituit , cx hebr. ma-car vendidit

.

Maccarruni , v. maccu .

Macchia, macula .

Maecia ,mula .

Maccu,puls e fabis contnfis , &

decorticatis, ex hcb. *po mucdepauperari , nara fab* fuo

cortice nudat® , pauperes

quodammodo fiunt; hinc cre-

derem eflfe vocem maccarru-

ni , ut initium vocis macctLj,

fit ex hebr. *p©. muey feu macterminatio vcr6 rusi fit vo-cis produttio, hinc eft an>maccari

,ammaccamcntu

.

Maceddu , macellum , &ccllus .

Macerari , macerare

,

a mater

,

cra y erum, nam qux mace-

rantur macrefeunt.Machina , maebisa y gr.

Vn micbani.lAaciarikyCmaciariyib heb. 'pjj

macac contabuit .

Macignu yjilexy ex quo fiunt Ta-

pides ad molendum y ab itaU

vocc niacina , & infecto g.

»49macignu ,

Macinari , molere , ex verboemacio indito »,ffwca«Q,dein

macitto .

Macula ,macula . >

Madama, vox gall. madamcj J

kleft mea domina .

Madiglia, charta lnforia habens

numerum fcpteuarittm , hifp.

molilia

,

ab hebr.^0 ma/A

plenusfuity nam 7. eft nume-rus plenior in aleiSi

Madonna,idem ac mea Doninfr.

Maduni, later eft a maltbay qualateres fiunt ,

unde maduni y

idem eft, ac maltuniy pro quomattusi , & maduni , hebr,

13^0 melet argilla,

Maefti , majefla* ,a gr. jxeyt-

tr7og megijtotfummus , nammajejlas eft fummus honoriapex .

Magagna , v. maccagna .

Magaru, magus,gr. fjcoiyoi sntti.

gostvox perfica, ideftfapieat

}

modo verb iumitur in malampartem , ut & ejus derivat»

magaria &c.

Magazenu , gr. &vitor

mega xenion , idclt magnaeapotheca. Bochartus vcr6 de-

ducit , ab hebr. pn cbazan^fthe/aurus , hinc {>nD maeb-zan , & num. p!ur.

J jnD «£-ebazis pro eodem

.

Maighia^wcrzr/j.Hefye £^oi\.Aa. amatla manipulus,

A lOr atnalliott, funis quoli.

g-ntur manipuli , hinc ntag.

gbia ywagghitia *

Mag-

Digitized by Google

Magghiolu ,malleolus , dimin.

- a malleus

.

Magghiu ,malleus .

Magiftratu , magifiratus,grscS

paysirlxvtt megifianesjAeit

Suprem', Icu Optimates Keip»

Maggiuri , major, hinc maggiu-ranza , majuralcu ,

&c.

Magnu , magnus , a gr. pJiya*megas .

Mai , nunquam

.

Majali, majalis fus menfe majo

c-ftratus .

Maidda : gr. /ua.yts cTo? magismagidis

, lac. r/tuclra .

Maifi , novalis Majo fubaftus .

Majorca,frumenti genus ex Ma-jorica iniula delatum, lat.iSV-

ligo, ut patet ex Plinio Iib.i8-

Cap. 8. Siliginem proprii di-

tterim Sritici delicias , can-

dor efi, & fwe •virtute , &

fwepondere

.

Majorchinu, cafetw menfe Ma-jo faftus

.

Maiftru, magijler , a gr. fjoiyt-

clos megijtos

,

ideflfumtnus,eft enim in omni fcientia fum-mus. Maiflru dicitur malus ng-

vis.eo qu6d reliquis emineat.

Maju , Majus menfis, cujus dies

majores lunt .

Majurana,amaracum. Plin.1.5 t.

cap. 1

1

. kAmoracum Diocles

medicus, c?• Sicula gens ap-

pellavere,quod /£gyptus,&

Syriafampjucbum.Majufculu, majufculas a major.

Malafrii, lunt tenuia bombycis(lamina, e quibus fericum-

non fit ,a gr. i\x<ppo'f eia

-

phrds tenuis. Hefych. &-Tst /twi (ZxS-taX} hk<Px>

hoc clt , elapbta Ju,t l,qua

non habent firmitatem levia..

Malafrufcula . Pontanus in ne-niis .

fujcula nox, orcus quoque

fujculus , afpice ut alis

Per noBem volitet fu/cu-lus ille nigris.

Malancunia, gr. /u.i\xy%cKfamelancholia morbus atrabi-laris .

M-landrinu, hybrida vox exital. malo

, & gr. uLv&qos °u.drds vir , hinc nialandrina

eft malus homo

.

Malannu, vox ipfa loquitur

.

Malitia,malatu , 8cc. ab hebr.

amal infirmus fuit.

Mali , malu ,malignu

, &c. ma-lum ab hebr. mahalprae-varicatusfuit .

Malva, malva , gr. ^atAdftnmalache

.

Malvafia, vinum ex Malva(ita

civitate, quas & Epidaurus.

Malvavifca,vox hybrida ex

malva, & cfet&xcs ibifeos ,

ideft malvaibijcus

,

hinc maUvavifca ,

Mamma, Martial. Epigr. Mam-mas,atque tatas babet Afra.

Mammella , mamilla,dimin. •

mamma

.

Mammulinu,puer, qui mamil-

lis haeret

.

Manca,manus finiftra, qua prae

dextera infuma eft, & viri.

<M1S

Digitized by Google

bus manca ; hinc mancu ad-

verbium pro miniis .

Mancari , deficere, ex nomine>»mancus .

Mancinu, mancufu ,

qui fuiiftrii

dextera loco utitur.

Mandari,mandare. Cic. dimit-

tere, & mandare in ultimas

terras . proSyll. typos tibi

mando, ad Att. l>b. i.

Mandatu,mandatus jujfut.

Mandibula, v.andibula a man-

dendo .

Mandra, gr. /noiy^pA mandra .

Mandruni , ab eodem themate.Maner a

, gall. maniere feculis

barbaris, manertes , uti uius

Sanutus lib. 2. p. 4. cap. 24.diilet galeaJint tali modo, <£•

maneris.

Manetti , funt vincula ad manuivinciendas.

Manganu,gr. pialyyxye^ man-

gatton maebina ; mihi fit verofimile e fle ab alia grsca voco

meebane ars, artifi-

cium ,noftra vox , uti & lat.

barb.manganum valet machi-nam artificiofam

.

Wangiari, manducare , crede-rem vocem hanc ortum iuumdebere verbo macinari

, feumolere

,

manducando enim—cibum molimus .

Maniari,wa«* contrectare, ma-

niaca locus eft a fera contre-flatus , rr.aniata dicimus al»

cera equorum, quae fiunt tX

attritu ephippii

.

Manica,manica a mana .

Manifeftu , manifefius a manu,

Ikfcjtum , quod eft fupinujn-antiqui verbi/endo

, a quo eft

latinum offendo

,

quare mani-

feflum id efl,quod in manu»

offendit

,

adeoque clarum eft,

& dilucidum; verbi/e*^o re-

liquia eft adverbium confe-

fiim .

Manigghia , armilla: ,auauliadmanus .

Manifcalcu , marifcalcu , mare.fciallu&c.ex german. marchequus, & jcalcb dominus ,

prafscius ,

Manna, hebracorum cibus in de-

ferto : cum Deus illis pluit fi-

milaginem coriandro fimilem

illis numquam antea vifam-dixerunt manbu}manhu}quid

eft hoc} quid ejt boc } hinc fa-

ftum nomen manna .

Manna ,linum depexum . Mura-

torius in opufculo la Pelicitd

publica , quam nos dicimusmanna vocat manella , hinc

liquet efTe a manu .

Mannaja, imprecatio, ideft mafanna aja , malum annum ha-

beat.

Manuara , bipennis

,

ita!, man-naja . Mannifi , qui bipenni

utitur ad ligna dolanda.Manopolin, verius monopolia f

gr. M-o^and^tov monopoliots

cum quis ioius aliquid vendit-

Manfu, manfuetu ,mafuctudini,

&c. manfuctus , ideft manuiJuetut .

Manta, mantu , mantella ,

man.te -

Digitized by Google

fele,ii J vel waatelum , &

mantellum voces optima la-

tinitatis.

Mantiniri ,manu tenere .

Manticia , mantica , (aecus co-

riaceus .

Manu, manut

,

quia ex illa ema-nant digiti, hinc funt alia

voces,quas ad hunc fontem

facili reduxeris.

Manuedda , veElit

,

quia maniis

offleium prasftat

.

Mjr.umanu, ideft citb, confonat

hcbraice phrafi *j>*> ma-nus ad manum

.

Mappamundu; antequam Geo-

graphi mundum in fphxrjL,

ddcripfiHtnt, idipfum pras-

ftabane io planis quadratis ,

qua mappa dicebantur , ut

funt Ptolomsi, hinc mappamundi cft deferiptio orbis in

plano quadrato, modo veri»

abufionc vocis , cft fphicra

mundum reprafentans

.

f/Iarabutu, a turcicavoce mo -

rabitu locus Tureis facer,ubi

,*t Machomcto reddunt vota-

Maragpiata,prima fronte vide-

tur cfle a mari , attamen efl a

gr. xr/xiferyof fmaragot ma-ris agitatio

, hinc avimarag-

gioriji&c.

>laramma , ex gr. fAcCZ.*.yjix*

malagma , calx in aqua dil-

foluta .

Maravigghia,mirabilia , uta

//facitJiggbia , ita a mirabi-

lia maraviggbia

,

hinc piara-

yigghiarfi Scc.

Marea, mcrcu, marcari, merca-ri &c. a barb. voce marca^tpondus, (eu moneta ligno pu-blico fignata

,hinc translata

vox ad quodlibct fignum; &

quando quis Iapidis i£tu vul-

ncratur.dicitur mercatu, ideft

lignatus .

Marcia , a marcendo , marciufumarcidus

, marciri marce-

fcere .

Marcia, equitatus, marciari,’

equitare, a german. marcb

equus

;

Marelciallu,cx german. marcb

equus , & Jcalcb dominus f

hinc Marefciallu Eqaitunu*frccftUut .

Margarita, margarita, grsci

/ULaigycLfov tnargaron,ib heb.

TJTJ g<*rgar granum baccnquia margarita cft uti gra-num, fcu bacca.

Margarita, eft etiam mobilemepiltomium

,quo aquam ad

libitum educimus : ignotum-,mihi quare (ic dicatur, forfan

erit a parvulo , rotundoque__*

foramine ,per quod effluit

aqua, quod margarita: afU-milatur

.

Margini , margo

.

Margiu, locus paludoftis, a gall,

ruarais , ital. marazzo

.

Margunata, vocatur a villicis

palearum congeries a veato Bdum triticum ventilatur, in_.

ares marginem expuifa, idalb

marginata .

Margam,qui in aquis fe mergit

9 mergendo, AU*

I

Digitized by Google

Mari ,mare

, ab hebr. no mtx

rar amaram efTc,hinc pluri-

mx voces notijlimx .

Msriolu, ital. mativolo , male-

volus . Alb. cap. 1

1

. tuitiglimutti fono malivoli

,e ogni

malivolo ba denti nafcojti , emella malivola anima non en -

tra fapienza. Crufc. transla-

ti e ft nebulo .

Maritu, maritus a mas,ris; qua-vis & iyriaci mari fit "Domi-

nus ; ut liquet ex i. Petr. 3.6;5ara obediebat Abrahee do.

minum eum vocans

,

in ver-fione fyriaca pro dominum

,

eft >10 mari ; unde maritusidem e fl ac dominus tum uxo-ris

,cum familia;

.

Marmagghia, ital. marmaglia_#fax populi

,plebs

.

Mkrmznicu,ariesfuriofus,idc(tgr. fjLxviKos manicos furio-ius ; translati dicitur de irre-quieto .

Marmu, marmor

,

a gr. /*&(>*

jua.t'£(d marmaroJplendeo, obipiendorem

,qui a marmore

lavigato emittitur

.

Marra , marra inrtrumentum .

rufticum . Columel.Marramamau

, vox fi£l* ad fe-lis vocem exprimendam; in.,

quodam ludicro poematiomemini quondam legiife ver-fum hunc

:

Gatta nihil contra, fed

murmure marramamau.Marranchinu,ideft manu a ram.pinu

, manus uncinata

.

Marredda quantitas fili in ala-

bro circumvoluta; marredd*

ludus ,quia fuis lineis varias

fili circumvolutiones reprx-fentat

.

Marrubiu , marrubium herbaidefl rubia amara .

Marrucchinu, pellis in Civitate

Maroci concinnata, ut ea,quaCordub$ fit,dicitur corduana.

Marruggiu , manubrium .

Marruna , cajtanea ,gall. mari

ron, translati dicimus de er-

rore ,piggbiari marrunt .

Marfala , Civit. Sic. Marfala-*tarab. marza alld

, idefl por-tus Dei

, qui Civitati nomendedit , is verb Caroli V. Cxf.jufTu obrtruttus fuit

.

Marteddu , malleus .

Martedi , Martis dies .

Marticana, navigium unicum-,habens malum

, transfertur

vox ad defignandum illum-.

,

qui unicum habet oculum .

Martiri , gr. /uai$ru? martyrtellis , hinc omnes voces abhac emanantes, tejtimoniumdefignant

.

Martura, animal martes , tit ;marturina dicitur ejus pellis .

Marva , malva , gr. /m.\«£»1malache .

Mar vizza, turdus .

Marzapanu, venit a voce mar-fupium .

Marzu, menfis CMartius .

Mafcanzuni, ital. malcalzone\idefl male calceatus

, feu nu-dipes,translati dicitur neoulo

55

Digitized by Google

It4fiagitiofus .

Mafcara ,per/ona, ab hifp. maf-cara , facies hifp. cara

; matidem eft ac magis , hinc maf-cara, eft altera , feu majorfa

-

ciet; hinc mafcarari » mafca-rati &c.

Mafcidda

»

maxilla% a ma[a,ma-fciddata colaphus in maxillm

JMafcu , Dafcus , idcft flaccidus ,

hinc malchizza

.

Mafculu, tnafculus; mafculu di-

citur tormentum gneum.quodlongiori tubo inditur

, ope_*pyrii pulveris explodendum,ita didluin a funUlmodo

,quo

mafculus forminaminit

.

Mafla , maflii , mafa , gr. /u£(&maza ;

qu«libet rerum quan-titas uni commixta vocatur

ferri >auri, &c.barbaris ver6 feculis vox hee

(|^ferpata *it pro pradiisfl-mul junftis, qua alio nomine

,r difta maufut

;

in Meflancnfi.1 '2 ditione quatuor terr® dicun-

tor , Mafla S. Georgi i , MaflaS. Luci», Mafla & Joannis,MafTa S. Nicolai

.

Maflara , fcemioa in hifce majjis

habitans , & quia huiufccmo-di funt laboribus apt®, idcir-

co transfertur vox ad deno-tandam fceminam lahoriofam,

& folertem ; hinc funt ali»

voces maflaria, maflariggiu,

maflariamentu &c.|4aflima

,maxima , feu rerum-,

fumma, transfertur ad axio-

na, quod brevibus fcienti*

fummam continet.’

MalTizzu,quafi e mofftt decifus |

ac proinde folidus

.

Maflica , gr. '/ua.crlftn maflhcbe et .

Mafticari, majiicare , avoca-»

/u.dcrla.^ maflax mandibula

.

Mafticogna , Meflan® dicimusLatticogna a copia laflis ,

quam herba h*c , vel leni ta.

. aucmittit.gr. n^u/ooxXostilbymalot a papilla propterlaais copiam.

Maftinu , molojfut .

Maflru , v. maiftru

.

Maftruzzu , herba najlurtium yqu6d acri faporc najum tor-

queat .

Mataccinu.ludio mortuum refe-

rens mimis ciroumfaltantibus

hebr. mavet mors . Tho-maffinus in gloflar. voce moutdeducit hifpanicum mataroccidere,& fubdit mataebimygfll). matajfms militia arma-ta in tbeatro , ai fallort inter,

ludendum.Mataffu,pilum,feu fifluca,quibus

lapides in terra coaequamus ,

& pangimus , ignotum ety.

mon ; hinc ammataffari pilo pfeu fifluca compingere.

Matagrifuni.contra&S matraf-

funi» caflrum Meflan» Urbi

imminens in monte litum , id

Matthso Paris ad annum.»

1190. dicitur mategriWia ,

quod idem eft,ac mategrifumJatinS caflrum motagrypbo -

ait; nomen eft a voce motas yidcft

Digitized by Google

Jdeft cofiellumin mentefitum.

Dufrefn. Mota collis ,jeu tu.

mulus ,cui inetdificatum ca -

flellurn; hinc liquet loca, qu®vocantur morsa , ut in Sicilia

funt Motta Camaftra , Motta

di Fermu ,Motta di S. Ana-

ftafia ,fuifle caftra in mon-

te (ita

.

Matara , v. fciatara

.

Matarazzu , eft a latina voccj

matta florea , in qua dormie-

bant ,a matta matarazzu.

Mataroccu ,rufticorum embam-

ma , Icu linflus , quocum car-

nesxomedunt , ab hebr. pnDenatae dulce ejje , & inferto r

ad fonoritatem rnatroc

,

inde

mataroccu

.

MatalTa , fericum ,gr. fjoirx^a.

metaxa

.

Materia , materia , quia rerum-.

mater .

Matina,eft a matutinus per fyn-

copen dempta fecunda lyl-

laba .

Matri ,mater, gr. /unm? rue.

/er, ab hebr. CJ* em mater,

eo modo,quo a voce 3^ ab

fuit pater,ita ab em fuit ma-

ter , adeoque fyllaba ter cfk

vocis produftio

.

Mattana ,dari mattana

,

idtm_.

valent ac mors, ex hebr. n‘D

mut mors

.

Mattu , demens , etymon non_.

elucet

.

Mactula ,matula .

Mattula , dicimus una mattola^

di calamu ,di linu, ideft mof.

fula , feu manulla .

Mattumatu ,pavimentum e cal-

ce,& glarea, feu tefiulis fimii!

junflis.eft a gr. pa-

tumet calcor ,qu6d calcand

0

fiat, latinfc pavimentuvj,qtxod;

idem eft

.

Mattuni ,quia b maltba fit, heb,

melet argilla.

Maturu , maturari &c. maturui,maturare

.

Matutinu ,matutinus, a, um , a

matuta ,ideft aurora.

Maufoleu , maufoleum , a Mau-folo rege Caria; .

Mautu , & motu ,maltba

,

e qu»

fiunt ollas, lateres hebr.

melet argilla

.

Mazza, malleus grandior ad la-

pides frangendos , nomen eft

a maffa gemino jfiin z abeun-

te,ut a majfa, patrijfio

,maza,

patrizo:pro infigni Magiftra-

tuum dicitur a fimilitudine_»,

quam habet cum malleo, vul-

gariter mazza;maza villicis

eft gleba grandior, qua ab

aratro vomitur , idem eft ac

majfa.Mazzacani, v. coddanti 4

Mazzamurra,fragmina panis bif-

coCli ,hifp. mazzanorro .

Mazzara ,cum acc. in antipen.

lapis ,feu plumbum, quo ho-

rologium movetur; mazzaraab obftctricihus dicuntur pri-

ma alvi excrementa,qu® a_»

puero recens nato egeruntur,

quaque a Medicis dicuntur

meconium ; eft & nobis ada-

V i gium,

Digitized by Google

gium, cifazzu cacari la maz-

&ara, quod idem eft

,ac non

inultut abibit; nomen was.

2<?r#efl abhebr.*i |>5 mazar

extraneus, nam , quod horo-

Jpgium movet,nil habet cumrotis commune; ita & de pue-ri prima excretione

,qute ex-

traneum quid eft a conceptu

.

Wazzara, cum acc. in penult.

Civ. Siciliae nomen illi a flu-

vio Mazaro , cujus meminereantiqui Scriptores , & Bo-chartus

.

2da7zu , idem eft ac majfu : oin*

nia invicem ligata vocamusmazzu, un mazzu di ligna

, di

fogghi, &c. hinc ammazzari,

eft in fafcem ligare ; ammaz

-

zari ver6,

fi veniat a mazza,ideft clavi , idem eft , ac cla-

va occidere .

Mbabaniri , eft a babbanu .

JMbarazau ,idem eft , ac itnpac

-

ciut unde mbarazzari, & im-

pacciari\dem, cujus contra-

rium sbarazzari

,

v. impac-ciari

.

'Jdbarbughiu ; ital . garbugtio

,

ab hebr. t^ygarap involvit.

JAbarrari, barris , feu lignis val-

lare, v. barra

.

Jdbafta , in palla , feu cycladaj

muliebri adeft plica rotunda ,

qux eft in ipfius medio , ut fi

cx pedum attritu cycladis ora

laceraretur, eadem refici pof*

fit , decurtando pannum pli-

cae ; hujus vocis etymon eft

ab ital. bajlare , feu effer a-*

bajianza , hinc mbofliari eft

pannum fufficere; adagii locodicimus ci pozzu dari faba-

lia , ideft Jltfficiens Jum advim propulfandam .

Mbattiri, occurrere,ab ital. im-battere .

Mbatula , ideft in vacuum fru.

ftra,dicimus andai mbatula-*frufira ivi

.

Mbifca.mbifcari, ab ital.mifchiamifebiare , effiri ntra la mbi-fca, mixtum efle in re aliqua;mbifcari nobis eft etiam per-cutere, non mbifcari ne per.cutiat , mi mbifcb me per

-

cujjit.

Mboffa , colaphus in genam im-

pa&us ab ital. ingoffo pro eo-dem.

Mbracari , eft aliquid ligare , eomodo

,quo braca ligatur

,

Mbrattari, idem eft ac italicum

imbrattare .

Mbriacari, inebriare,ah ebrius.

Mbriachi, fruftus funt arbuti ,

nomen habent a rubro colo-re, ac fi ebriofis fimiles eflent.

Mbrogghiu , nodus eft, cujusexitus minimi patet, tranf-

fertur ad dolos, & technas,quibus irretimur , nomen eft

a barb. voce brolium nemusftlva

,

cui exitus non patet.

Mbruniri , mburniri, mbrunutu,mburnutu,nigre/cere,nigrumejje ,

a Voce ital. brunu,ni-

ger, argentu mbrunutu , ar-

gentum adeo lasvigatum , ut

nigrorem induerit

.

Mbuc»

Digitized by Google

MbuccamuFehi , avicula mufcisvinitans

.

Mbuccari , in buccam indere

.

Mbtirdiri, idem eft ac junco, quiarabic£ dicitur bordi

, ligare.Ahcla Fol.86. caja/ bordi ....bordi (ignifica giunco marino.

Mburmu , nobis eft quid involu-tum, & turgidum.hinc mbur-mari cfl locum occupare .

Mburracciari, ab hifp. borracho

ebrius,hinc mburracciari,eft

aliquid inebriare.

Mburrari , eft in foveam, feu

pracipitium cadere, ab hebr.

YI3 bor fovea, pracipitium.Mburru

, mburru , dicimus farili co/i mburru

, mburru , respraecipitanter agere, ab hebr.‘V13 bor pracipitium

.

Mbuicata.mbulcarifi, a voce_abofcu , hinc mbufcarifi

, eft infilva ad infidias latere

.

Mbufciddari, fn Dift. Sic. dici-

tur de mefTc exuberante. Mef.fana;, quando aliquid eft fu-perabundans, dicimus, sfa-fciddari , ideft ffcella adeoflena efl,ut difrumpatur,ver.bum ver6 mbufciddari a_,quonam veniat , ignoro

.

Mbuttari , in dolium, quod no-bis butc i,\ndere:mbuttari eftetiam collo imponere

.

Me, meu , meus, a, ut»

.

Meatu, meatui a meando.Meccanicu , mechanicus , a, um ;

a Sr• j mechanicismachinaiis .

Mcdefimu, idea

.

Mcdiazioni , aftus,quo quis fe-

met medium ponit

.

Medicina,medicu &e. medicina,

medicus

,

a medendo, gr. yun-

medejtbx curare, leaconlulere .

Mediocri, mediocriti , medio.

cris,mediocr itas a medius, ut

patet

.

Meditari, meditari, gr.

<nelctan%q\\o& idem valet.

Mediterraneu, mare mediterra.»«fOT,qu6d in medio terre fit.,

Mcdiu,inedicti

, medius, me-

dietas, gr. /x-etroj mejos idem.Megghiu, melior.melius

,

/ abirein££> liquet cxpalea pagghia.

Meli , mel % gr. /u,t\t meli .

Melia,

terra in dicccefi Meftan,a g r * /UeA/a meliafraxinus f

qu6d ibi olim magna fraxi-

nus Fuerit

.

Mclifla,herba apibus gratidima:

spisgf./tcgA/irtra meliffa.Melodia, ita graecd, &latioi,‘

modulatio harmonia

.

Mcmbru , membrum, gr. /4,t\oSme/os pro eodem

.

Memoria , memoria a memini .

Mendicu , mendicus amendantideft defeftu .

Menfa, menfa. Varr.lib.^de 1.1,& quod a nobis media, agree -

cis n,t<ra. menfa dici potejl .

Mcnlula , mutulus, quidquid fit

de voce latina, ideo dicitur

menfula, quia in medio lo-

catur .

Menta, mentha , greci

mintha •

Men-

Digitized by Google

*ylMenti ,

meat , a gr. pueros me.

nos animus, vd a rneminendo.

Mentiri , mentiri

.

Mcntri ,ital. mentrc

.

M .ntu ,meatum

.

Mcnu ,minor

, minus , a gr.ju,/-

minytho,minuo .

Mcnzioni, mentio a meminendo.

Menfu ,medius

t graec£ ju,e'<ros

roe/i-x

.

Menzujornu , vox ipfa loquitur,

meridies,ideft medidtes

,

Merca, mercu, mercari, omneshis fimiles voces (unt a vocemarca

,quam germanicam_

efle , ait Georg. agrie, lib. 4.

de reft. pond. p. 24^. apudVoflium

.

Mercatu , locus ubi merces ve-

nales habentur ; nempe a_.

mercibus : pro pretio vili , &abjc&o , eft etiam ab eodemthemate ; nam in foro, ut plu.

rimum, res infimo pretio ve-

neunt*

Mercedi, merces,dis, a mercan.

do , ideft tendendo,quod ab

hebr. 133 macar vendidit,

hinc etiam cfl fcquens .

Merci , mera ,cis

.

Mcrcordl ,Mercurii dies .

Mcrcuredda,herba mercurialis.

Mercuri» ,Mercurius plancta,

quin & argentum vivum .

Merenda , a merendo merenda,

ut a prabendoprabeeda .

Meretrici ,meretrix a merendo.

Mergu, mergus , quia in marele mergis

.

Merguli, ital. mer/i

.

Mcru, e miftu.imperium merum,ac mixtum .

Melli, meflis a metendo, cujus

lupinum mejfum

.

Mcfiia, n»0D mejjiab un&usjJcfus Chriflus Deus nofter.

Mcfiina, Alejfana, Regni Sic. ca*

put.olim Dancle, Icu Zancle,dein Mejjana difta a Me (Te-

niis ab eorum patria MeJJcacin Peloponnefo

.

Meftitia , mcejtitia a mttrore^

,

quodellab hcbr.vio marar,

efTe amarum

.

Mcftriiu,menjlruus

,

<j, um, jl.

menjit

.

Meta,wtffa,a Sicula voce /jLvrostnytos

,qusc Hefychio 1 11 |<j*-

^ourov efebaton ,ultimus .

Meti , miti ,mitati , dimidiam.Metallu ,

mitaddu,metallum ,

gr /AgraMov metallon .

Metiri , metere .

Metodu, gr. p,\§o&os metho-dos methodus

.

Metropoli,gra:c£ p,r\r(>d7ro\is

metropolis : iJelt V<bs mater.Metru

,grsecd pJkrpov metro

»

menfu ra

.

Mettiri , a mittendo . Luc.9. 7 2.

nemo mittens manum juam-jad aratrum

.

Meu, vox fd is a Tono, ut patet;Meu ,

meus, a, um.Meu Ia, vifeus ad faces hepatisj

arab. ;“tV2?D mizcla fimetum,inde miiza

, & rneufa .

Mi,antiquus calus dativus, dim-mi, dammi,fammi dic mi , dami,fac mi;pro quo mod6 dici*

mus mibi9 Mic-

Digitized by Google

Micciu,gr. /jou‘^09 myxot par*

lucernae,e qua profertur elly-

chnium myxus , Hinc miccia-

Inru,ajtutari li micci

,

proeo,quod effc vitam extinguere.

Micidiu , homicidium , micida-

ru ,homicida .

Microfcopiu, grxc£ juuKpotfKo~ritov micro/copion-

Midagfhia ,& miragghia, quafi

metallia, a metallo.

Middi , mille , ab hebr.

mala plenum eJJ'e,e(i enim nu-

merus plenijjtmus .

Midemmi, MelTanx ver6 viJem-mi , item -

Midudda, medulla y gr. /x.u£-

Ao's myelds , inferto d my ac-

idi , Hinc medulla .

Mieta, gall. miette,panis mica.

Migghiu , menfura continensmille pafliis ; eft etiam femenmilium »

Mignanu , menianum -

Miladeci, pomorum alia vocan-tur, appia , medica ,

panica ,perjica,citrea (fr-c. alia decia .

Milazzu , Civitas Mcflan. ditio-

nis Myla,aram , eft & ju\j-

Aaartros mylajfos.

Mili , duo calalia hujus nominisprope MefTanatn . Milts

,/'/.

Milingiana, mclengena, vel ma-lum infartum .

Milizia, militia a mitei

:

gr.^ug-1

Afx me/ia bajta , inde di&imilites

,quia bajlati .

Millantari , milfantaria funt

a voce initianta ;qoa aliquid

per auxefim numeri vocamus.

nam dicimus , di cbijlu nd'

aiemu militata, ideft hu-

jufcemod» habemus milliaLj,

hinc millantari ojlentarc.* ,

millantaria ojlentatio-

Milunt, melo, nis

.

Mina, minari, galf. mine . mi-

ner, lat. cuniculus ,/uffoffio .

Minari,pro ducere , lat. mina-

re : licet vox fit barbara.

Minari, minatu, atterere,attri-

tus,idem valent, ac mantari,

maniatu ; Wtnccoja minata ,

idem valet, ac manu tracta,

ta,confonat & nofter modus

dicendi toccata minata, ideft

res taclu atteritur , & novi-tatem amittit.

Minchra,pars

, qua viri fumus,a mingendo .

Mincra, gall. mir/iere metalli

fodina, hinc minerali &c.

Aiineftra, a minijlrando

,portio

ea eft, qux alicui dietim mi-nijlratur .

Mjngraua,gr. n/Jomfa.vCtL be

-

micrania, dolor medium cra-

nium occupans

.

MinguTi , dicimu9 avi lirobbttringuli minguli

, has voce»ufurpamus, cum veftcs adeofunt detritx , ut in lacinia*

abeant; funt a vocibus galli-

cis treneber, ideft fcindere ,

/ecare,8t mrtscer fubtiiizare ,

hinctringu/i minguli, idemvaTent, acdiffeftuni in lac f-

niolas .

Miniftru , Minijler . c minus,vel minor jfif minijler ,

fit

Digitized by Google

'!<5o

ut a magis, vel /LLtyicrlos

ejl magijler,fani ut Majo-

resfunt, quibusfervitur ,ita

ii ,qui famulantur minoris

funt couditiouis.Voflius.

Miniu ,minium

,

grseci /jU\tosmi/ros , hinc miniari , mimopingere

.

Mmna ,mamma, gemino m in

duo « «••bcunte ; hinc minnaliis eft

,qui flaccidus eft inllar

mamma:,

translati fumitur

pro ignavo »

Minoa vacchi.ia ,uva, qua; grg-

cd dicitur jSv/AacrToj huma.Jios , ideft mamma vaccina .

Minditta, idem eft, ac vinditta.

Minuettu , brevis fymphonia aminuritionibus

,que in can-

tu fiunt

.

Minula , mana pifeis,gr. /u-aurn

mane .

Minuri, minor , gr. fjisiay mioa.Minutu, minuzii, minuzzagghia,

&c. minutus , minutia

,

a mi.nuende .

Minzagnu,prxdiolum, quod eft

in medio fundi majoris .

Mineanu, ital. tnezzano, co qubdmedium fe ponat inter vendi-

torem , & emtorem , hinc

minzania

.

Minzina , rei dimidium .

M niL^na,mendacium eft a men-tione ,

qua vocc olim venie-

bat mendacium. Regul. Magi-

ftri cap.ij.i5/ mentionem_*

fuadet , frequenter legatur

ex dhverjis , ubi pracipit ve.

eitatem : vide, quod hic ve-

ritas opponatur mentioni \ideft mendacio

.

Miolu, modiolus, quia ad ejusformam fattus eft.

Mira,oculi direclio , ab anti-

quo verbo miro, pro quo efl

miror, hinc italicum mirarea

hinc noftra vox mira,arnmim

rari &c.Mirabili, miraculu , mirabile lmiraculum funt ab eodem*fonte

.

Mircanti, mercator, a mercibus;mercanzta merx , cis ; omnesvoces his fimiles funt ab heb.

macar vendidit

.

Mirceri , mercium venditor .

Mirmillata , Mertans dicimus

vcrmillata , qu6d Iit e coto-

neis ,pyris ,

aliifque rebus

vermiculi inftar ad radulamaffriatis .

Mirra, myrrha , groecfc ctfJU/fvr\

fmyrne, hebr. lio myr idem.

Mirrimimiu , & marramamau ,

idem v. marramamau .

Mirruzzu,pifeis forlan merula.

Mila,pretium

,quod a Principe

rebus venalibus mittiturv

ideft ponitur

.

Mifccllancu , mifcellanea a mi.fcendo .

Milehinu , hebr. poo mefebitt

pauper , rUDOE rnefcbmotpaupertas

,

quam nos dicimusmijcbinitd

.

Mifcu , mitcugghm,mixtus

mixtio,a gr. /xi<ryu> mifgo ,

unde latmum mijceo ,culuri

utifeu,qu6d aliis fit mixtus .

Mi-

Digitized by Google

Miferu,mifcria, mifefablli, mi.

fer , mifcria, miferabilis,a mLferondo , dignus , cui mife-

reatur .

Mifericordia , mifericordia, quaex corrfff miferemur

.

Mifi, mifata, menfis

,

gr. ycclct/

(WM.Mifla

,CT/^a facra noftrs catho-

lica religionis unicum Sacri-

ficium, eo quod ad Deunx*

tnijfa fit oblatio .

Miflaegiu. miffus nuncius , qui

aliqub mittitur .

MifTeri,gall. monftur , ideft mi

Domine

.

M iilioni, mijfto a mittendo.

Mifteri, mini/ferium

.

Mifteriu, gr. yu,uo'7n?/«' myfle.

rion a verbo myo occul-

to , nam myjicria occulta.,

fune.

Miftu, miftura 8cc. mixtus, mix -

tura tmifeeo, gr«cijuUdyti

mifgo .

Mifura , mifurari &c, menfura ,

menfurare &.C, hebr. jyHETQmejura idem

.

Miti , mitati , dimidium a me-dium

, grscc£ /xlvos mefotmedius

.

Mitateri, colonus,qui fru&uum

dimidium percipit .•

Mitigari,mitigare a mitit.

Mitra, mitra . a gr. /u,tr6(o mi-

too Hgo

,

nam mitra capiti al-

ligabatur

.

Mittu, andari amittu, iren/.

Eium a mingendo

.

Miu, meus ,a ,um

,

a gr.

i6tebidt

,

ideft meusMme ,

ovium balatus apud Di-ftion.Sicul. forfan earum,qu$in alienis partibus pafcuntur,

nam Meflanaita fonant be bc,

quod etiam ufurparunt ar^i-

quiflim* oves tum in Sicilia i

cum in Grsecia tefte Cratino ,

cujus verfus refertur apudiElium Dionyfium

:

6 riM&tos tocr7re(! 7rpo-

ficLTov /3n fin \iytav /3<t-

^Ca j

bo d' clitbios ofper probato

n

be be legon badizi , hoc eft :

Jt verofatuus quafi ovis be bedicens incedit .

'

Mmerda , merda . AnirnaliumJftercus , ut plurimum

, pro-prium habet nomen; Mufcer-da murium. Sucerda fuunx*,

bucerda bovum , ita fuit Ho

merda, nempe hominis, &dempta prima fyllabS merda,qua proprii de hominis ftcr-

core dicitur

.

M6, m6, mox, mox, modd.Mobili ,mobilis a movendo.Moda , modu ,

modus, ab hebr.’

madad metiri men fura-

re , nam modus , cujufque rei

cft menfura

.

Modaru , modulus.Modda, forceps mollis, a molli*

tie,qua cedit , moddetta/br-

cipula mollis .

Moddacchina,cytifus ,

non cy-

thifus , ut typorum menda,legitur in Di&ion. Sic. frutex

cft quidam, qui ligni duritiem

X nop

Digitized by Google

non habet j a voce middac-

cbiu ,ideft , fi dicere liceret ,

mollatler , inde moddacchina.

Moddari, mollcfcere t feu len-

tare

.

Moddu, moddizza, mollis,wo/.

lities , ab hebr.

Id languidum cfle, nam omniamollia funt languida*

Modellu , modulus

.

Moderari , ita & latinS a modus

,

ideft menfura

.

Modcrnu , de eo,qui modd fit.

Modeftu, modeftia, modejius

,

modejiia . etymon a modo .

Modu ,v. moda

.

Mola ,lapis molaris . Mola ca-

firum Tauromenio imminenta mole, eft enim lapidum mo-les ;

mola dens molaris, quo

cibos molimus a molendo

,

vel

a gr. /u,uAn myle\ mola etiamdicitur malfa , (eu moles car*

nea in utero genita.

Moleftu, molejtus ,

qui mole fuagravis eft,& importunus,hincmoleftia

, moleftari

.

Moli ,moles •

Molu, moles circa portum gran.dibus laxorum molibus ftru-

fta.

Momentu ,momentum

, eft a fij.

pino verbi mozco , motum , a

motum fit momen , hinc mo.mentum

, ut a fupino/ratiumfitfragmen,inde fragmentum.

Monacu^gr.yUtfvai^cV monachos

,

ideft foliurius . Monaceddifunt pifciculi quidam nigri;

quin & imperft&us ranarum

foetos priufquam caada in pe-des dividatur.latinfc gyrinus

.

Monarca, monarcba,gr. /joovdgt

,monarcbes , folus , lea

unicus Princeps

.

Monafteriu, gr. /uooyeLtrltiftOvmonojtcrion , ideft folitario-

rttm (latio

.

Moniaioni, monitio a monendo

,

quod a gr. fjurwtto meuyo in *

dico, feu certiorem facio .

Monopoliu, gr. fJL0v(*7r<d\iov

monopolio» , cum aliquis io*

Ius merces divendit

.

Monfignuri, gall.monfeigneurt

ideft,mi Domine .

Monumentu , monumentum, a

monendo, ut a doceo docu>

mentum

.

Morali , moralis , fpe&an* admores

.

Morbidu, morbidizza, hae vocesufurpantur pro molli, & deli-

cato : nulli dubium eft ipfas

efle a morbidus , licet fignifi.

catio parumper difcedat,nan»

morbidus latinfi eft morbofus,

nempe a morbo \ quia ergomorbojs , (eu morbidi viribus

funt caffi , inde fa£tum , utmorbidus fumatur pro molli ,

& delicato

.

Morbu, morbus .

Mordenti . Pi&ores, qui aureamaliquam imaginem volunt ef-

fingere , antequam aurum in-

ducant , camdem delineant

olio quodam tenaci, cui au*rea bratleola adhaeret,& prg-

cedens haes delineatio fphs

dl*

Digitized by Google

a dicitur mordeat!'

t ab hifpa-

nico tnolde,qua voce notatur'

exemplar , typus

.

Mordiri ,mordere a mordendo .

Morfa,forceps ferrariorum plan-

cte affixa »qua ferrum firmif.

tenent, ut elimetur, mor-

fu i a mordendo

.

Morfu, un morfu di pani, di car-

ni , &c. tantum panis, & car-

nis,quantum dentibus mor-

deri queat

.

Morti ,mors

,ab hebr. niO tnut

indito rad vocis lonorem_,hinc quamplures voces ema-nant nulli non not« .

Moru ,maurus , a Mauritania

.

Moru, arbor morus, coluri di

mora ,color mororum

,qui

quadantenus niger eft

.

Morufu , morofus a morando.

MofTa ,motio

,a movendo .

Modru tmouflram, a monjtrando.

Mota, a movendo , hinc motivumotivus, a, um.

Motu , motus , ab hebr.

mot motus

.

Motu ,argilla

,qua olite

, & la-

teres fiunt , ab hebr.

melet argilla.

Motta. Dufrefn. Mota collis,J

'eu

tumulus,cui iruedificatums

Cajtellurn

:

plura loca' in Si-

cilia,inde funt difta , Motta

Camadra , Motta Grifuni &c.

Moviri , movere, hebr. mot

motus

.

Mpacciu , ital. impaccio , hinc

'mpacciari &c.Mpajari, e duobus

,par unum fa-

cere ,

*

MpapocchiariMparari.ah imperando :Magider

imperat, difcipulus imperata

faciens difeit

.

Mpari, impedimentum,hifpao.'embargo

, fcqueftro

.

Mpaducchiari, pedes equorumpedica vincire , ab ital. pa

Jloja pedica , translati fumi-• tur, pro eo, qui aliquem falfii

de caulis circumvenit

.

Mpadurari,dicitur de cquis,curh

anteriores eorum pedes pc-dicd vincimus , ne liberibs

evagentur ab ital. pafloja .

Mpaffiiliri , indar uv* langue-fcere , & exficcari.

Mpaduravacchi , ferpens decempalmos longus

, qui vaccaepedes luis fpiris alligat, nemoveri poffit, & fic ad uberaore applicato , lac, cujus effc

avidiffimus,cxfugit.

Mpatiddiri ,dicimus de co

, quidiutius alicubi moratur, vocefumpta a patella

, qu* fco-pulotcnacilfimi adhaeret.

Mpemliri ,Jufpendere .

Mperrarifi,rabire uti canis,qui

dicitur perru .

Mpetrari, vel ab impetrando •

vel a petra petrefeere

.

Mpican, ital . appiccare .

Mpiccica,bedera planta

,quas

cum cx fe adurgere non pof.

fit , vitieuhs arbores lirandrt,

& muros ; Iu. nca hinc fimili-

tudine, impiccicari denotatmanuum,& pedum adminicu-lis afccndere

.

X 2 Mpic-

Digitized by Google

Mpicciu impicciari , ital. im-

paccio ,impacciare .

Jdpidicari ,pedicas neftere, im-

pedire .

JMpidugghiari , intricare .

Mpigna ,pars fuperior calcea-

menti, eo qubd fua figura nu-

cem pineam,pigna referat

.

Jvlpignari , 2 pignore, qubd cau-

tionis loco creditori datur

fi ver6 fermo fit de pluribus ,

qui ad aliquid obtinendum to-

tis viribus junguntur,verbum. cft defnmpcum a fimilitudine

nucis pinee pigna,quae con-

fiat ex pluribus flrubilis in_,

unum coeuntibus

.

Mpignu ,dicimus dc eo

,qui ad

aliquid obtinendum vires fuas

obfirmat infiar ftrobilorum-.

nucis pinee,qui adeo funt

connexi,ut vix,ac ne vix ma-nibus feparari queat, fed mal-

leo cft opus ad fejungendum.

Mpingiri , impingere .

Mpinguari ,pinguefccre .

Mprcftari,prajtarc ,

in fenfu

exhibendi, ac dandi , licet

; modb nos ufurpemuspro mu-tuare .

Mprinari,plenum facere , fcu

gravidare •

Mprintari »a promptande. Plaut.

Pfcud.2-2.33. Supremi prom-ptes tbefauros ^ovis

.

Mprifa , ital. imprevdere,quod

verbum nullus dubitat effe ab

imprebendo t licet verbi hujus

exempla non luppetant ; hinc

funt aliae voces wprijiari ,

ntprifufu , &c. •

Mprucchiari,

quidquid dica?Diftion. Sic. nil efi aliud ,

quim porcellos fub porceuberibus c(Te la&entes

, qui

,

quo tempore matris laffe pa-fcuntur, dicuntur impurcbia -

rijt , ciirn verb abla&antur,dicuntur /purcbiari/i , hinctranslati impurcbiariji dici-

tur de quacumque re , qua; amatre copiofum fugit alimen-tum .

Mpruntari , ab imprimendo

.

Mpudda , ampulla , vox ipfa_,

eloquitur, hinc mpullctta.

tnpudduzza.

Mpuntari , de beftiis,qua: /«_*

putjBo fidunt, nec ultra gra-

diuntur

.

Mpurriri,putrejeere , rapurru-

tu,putridus .

Mpurtanti , mpurtanza & c. havoces famuntur pro re maxi-mi momenti , adeoque feria ;

vera tamen fignificatio cft,

rem effe portatu difficilem,

leu importabilem, hac ergo

de caufa vocis proprietastranslata fuit ad rem magnimomenti denotandam

.

Mpuftari , verbum dedu&um afupino pojlum pro pofitum._# ;

vulgariter pojtu locus ubi responitur •

Mpoftura, impoflura , ab impo-

nendo, fcu calumniando

.

NfHiiziriCiJnputeum fubmergi.Muca

, mucor , hebr. p‘Q muctabclcere .

Mac-

Digitized by Google

Mucchiu ,cimulus acervas .

Muccu, muccofu, mucu*,mu -

tofus , heb. pio mu <> tabefee-

re ,gr. A w»xa .

Mucia , vox ,qua venit feles .

Muddacchiu ,quafi mollajter ,

mollit

.

Muddai-ru, locus in cranio, ubi

futura coronalis , & fagittalis

.junguntur, ita di&us, quia in

pueris eft mollis , & cartila-

gineus.

Muddari, muddiari &c. molle,

fiere.Muddica , eo qu&d fit mollis .

Muddifa , nuci muddifi) , mollu.

fea , quia mollis .

Muffa , mnffutu , mucor , muci

-

dut, ppo maeac tabefcerc.

Muffuletta , veribs buffulettcL*

panis turgidulus, & mollis,

. ita!* pan buftetto .

MufFuli,his manus ligantur,»»*

.nica y german- suojfel cbiro-

ibeca. . VofT. dc vit. ferm. l.a*

c. i 2 ,in voce muffula *

Mugani» carduus .

Muggbieri, mulier *

Muggiri y mugire t vox bovis a

fonitu mUyquem mugient edit*

Mugnuni^all, moignoa mancus*Mula, mula , mulus,. a gr /Uy&Xos

vtolot labor, nam aniraaieft

laboxiofiflimum.. VoflT.

Muletta, quia murtee vices gerit,

ac debiles- in- itinere adjuvat

.

Mufettu y mugil , quafi mugi,

letrus .

Mulinu , amaleudu, hinc mu-linaru.

Multiplicari ,eft a multiplex y 8c

ficut fimpiex, idem efi, a cjfine

plicis,duplex.ac duas habensplicas

,

ita multiplex, a mul-

tis plicis .

Multu ,multus, Oyum

,

ab hebr.

mala plenum efie , hinc

funtplures voces .

Mundari , mundare a mundus ,

hoc verb a munditie .

Mundalori, cafiagni mundatori,

qubd facili mundentur

,

nonqubd tofis Dut, ut habet Sic.

Di&ion.Mundeddu , modiolus vox di-

min. a modius, modius verbab hebr. no modad men -

furare.Mundiiza, immunditia , mtm.

dizzaru , qub jaciuntur im-munda .

Mundu , mundat a munditie* ,

feu ornatu . .*-•

Mundualdu,qui mulieris jura tu-

etur, dcfenfor,ex vocibus fa-

xonicis muud tutor,& aldias

lenior ; io nofiro Regno mu-lieres ad ailorum validitatem

aflumunt tnundualdum. , Mef.fanenfes verb mulieres, ut-

pote viriles, mnndualdo opusnon habent , ea namque obli-

gationes rata funt.

Mangana , vitedd», vitula mal-gens, quafi mulgana .

Vi\m%\be&<\\x y Mont gibet t ara,b ici mons gibel .

Mungiri , emungere .

MungiuvI , itah bcmoino , hincuolica vox.

Mu.

Digitized by Google

!66Muniri , mnnizioni &c. munire,

munitio ,a gr. a/auvo» amu-

no munio»Monita, moneta a monendo,qubd

nos moneat valoris *

Munieddu ,monticulus .

Munta , muntari , v. munti

.

Muntagna , montana a monte •

Muntata , a monte .

Muntera,pileolus thtfp.nautera.

Munti ,mons , a manendo

,

namTua foliditate femper manet ,

hinc verbum mantari,

idett

montem confcendere , hinc in

fenfu focminam fubigendi,

quia mas confeendit , hinc

munta t muntata , &c. aftus

confcendendi.

Muragghia , muralia , v. muru.Murari , v. muru .

Mureddu ,fruttus mori arboris,

mureddu cft eoior fruftui

moro fiimilis .

Murga , amurca , gr. x/Aopynamorge fax olei.

Murga rubrica,qua utuntur fa-

bri in linus ducendis,arab.

aimagra eoior rubrus . Cor-nei. in v. almagra , hifp. al.

tnagre cinabrejaforte di ter-

ra rojfa , nos abjefto artica.

Io al dicimus magra, hinc

murga

.

Murina ,gr. fx\jfouvx murecna.

Muriri, mori , ab hebr. jr^O tnut

mors*Murmuru, murmur , a ftrepitu,

quem vox ipfa edit, gr. /xo§-

fM/$U mormuro .

Murra, ludus,quo duodivina-

re contendunt de digitornrnTnumero , quem ambo erc&isex infperato dexterae digitisconficient ; itaj. mora , a gr.juopfa morio fatuitas

, ac deflet jocus fatuu* .

Murrito, bxmorrboidcs, graeci

jou/mof§oi'i barborrhois fan-gumis profluvium, undecum-que fluat , peculiariter eft devenis in fede

,quae faci ld in_.

fanguinem erumpunt, tranf-

lat£ eft puerorum petulantia»,

in ludendo

.

Murriuni , ital. morione galci^ignotae originis

.

Murlcddu,& murfiddujfruflrum

thunnrficcatum,itadi£lum,

quod quantitate morfum ,fcu

quantum ore mordere poflii-

mus,sequet.

JMurfia, murfiami, vafcula, que

ex Murfia Regno, icu Urbe

ad nos vehuntur, ficuti qu*

ex Majore Baleari veniunt,dicuntur majolica.

Murtaru, mortarium,quafi mo

retarium ; moretum fuit an-tiquorum falfaraenfum variis

* rebus conftans,qua probi

conterebantur; a moretum .

fuit moretiirium nempe vas ,

in quo moretum fiebat, inde

mortatium; ita acutiflimfi

Turncbus , hine murtareddumortariolum .

Murtidda, gr. /nvfros myrtosmyrtus .

Muru , murut , muragghia, mu-

raliatqute ad muros ijpt ftant,

hinc

Digitized by Google

hinc murari muros conflruef*.'

Mufa, gr. /j.ovffaL mufat ib heb.

TD 1Q mufar eruditio

.

Mulaicu, opus mujivum

.

Mufca, mujca,a graeco /ulffokn

mufee , hinc mufca ,

Mufcagghiuoi, mufca grandior.

Mufcaloru,flabrum mufeariumt

quo mulcas abigimus

.

Mulcareddu,pyrus mufeis gra-

tiflimus .

Mufcateddu, uva , vel vinunu*

thcfcum odore referens.

Mufehettu , felopus ignivomus .

a voce mufebet , qua venit

accipiter mas ,qui Germanis

dicitur Sprintz Dufrefn.

Mufeiu ,ital.mofeio mucidus,ab

hebr.p^a muc tabidus .

Mufeiumi, pars carnofior thyn*ni Picea fale condita, aliis mo-

feiume . H’fp. mox arui ,

Mufeu , mofcus

.

Mufcula, fu fi uncinulus, mufeu.

Ia , voce diminutiva a mufca.Muleulu

, mufeulus .

Mufica , gr. /ULWtKn mufee, ab

hcbr.*ioio mufar eruditio.

MufTu , labia, quibus usufiamus,hinc raufliari , muffiamentu, a

muffando

,

hoc autem verbumefl a vocula »70

,quae Jblis ia.

biis profertur.

Muftarda.linftus mufieusardens,

ut vox ipfa denotat

.

Muflata,bellarium e mufo .

Muftazzoli, placentae usufacea,quod e mullo olim fierent

.

»6tMuftazzu , aliquibus efl a voce

tnyfax ,cis, quam apud pro-

batos authores non legi

.

Muflra , a monfirotsdo

.

Muflrari , tnonfrare ,

Muflu , mufum . ,.

Mufluri ,mixtura , a mifccodo.

Mufuluccu , ficcffi qusdam Ja«

ftis reliqu te poli cafeum con-fectum f nomini» etymon-,

ignotum

.

Muluniari, manu aliquid attere,

re, & nitorem maculare , exy.

mon non liquet

.

Mutari , mutanda &c. a mutan-do, hebr. 12IQ mut movere .

Mutilu, gr. fiuriAos mutilos

idem

.

Muttettu , cantiuncula , a galf.

mot verbum, Gaillel. Durand,de modo concilii celebrandi,cantus inordinati motetorumnonfiant in Ecclefiis.Dafrcte.

Muttu, proverbium , gall. motf

hinc muttiari, muttiamentu »

Mutu, mutus , a fyllaba mu ,

quam folam muti proferuntlabiis compreflis.

Muzzari, idem efl ac minnereo.ab hifp. mofopuerfemus

.

Muzzicari , morficare , a morficofrequentativo verbi mordeo

,

hincmuzzicu, muzzicuni

.

Muzzuni, hydria rupta

, cui coj.Jum , & manica: defunt, a vo-ce muzzari , ideft minuere^,quia diminuta

,fcu trunca,

taeiu

N’

Digitized by Google

ut

NN * Cam apoftropho denotat

unus n’ accddu, una avis.

Na ,una , na doti, una dot .

Naca, idem ac cava tranfpofitis

literis, hujus loco c«na,rum,

hinc verbum annacari,c*»a/

motitare

«

Naccari ,globuli vitrei monilis

loco infantium collo alligati,

ab hebr. pjy bbanoc torques

addito r adfonitum

.

Nanfariari , naribus fari, ut ii

iolent,quibus columella de-

cidit, qui nanfaruft dicuntur.

Nanfia, aequa nanfia ; aqua_,

nympbalis

,

qubd nympha ad

delicias aqui odora uteretur.

Nanna,nannu ,

v. nonna .

Nanu , nanus , gr. volvos nanos,

ab hebr. pj ni» filius,puer ,

parvulus

.

Nappa , vas potorium inftar na.

vicula , hifp. naype: dicimus

bucca di nappa illum ,qui pa-

tulo efl ore

.

Narciflti, narcijjus herba , 8c

flos, gr. vxgKttfffos uarcijfos

a foporc, quem inducit

,qui

wtfxn narce dicitur , hinc

narcoticus loporativus

.

Nardu ,nardus, gr. vx^os nar"

dos , hebr. Y13 nered pro

eodem .

Narici , nares ,quafi gnares, a_,

gnarus doUus ,quia naribus

dc rerum qualitate edoce-

mur.

Narrari ( uarrare ; a gnarus j

nam narrando , auditorem-»

gnarum facimus

.

Nafca , idem cft , zenafufeae•

ciatu > utraque vox elucet.

Nafciri, nafeor , a gr. >gvxctkugenafeo pro eodem

.

Nalcondiri, abfeondere a condo.

Naiida ,in a&is publicis perfac-

pe legimus nafidam unam-» ,

naftdam vinea &c. vox hacidem valet,ac linguam terra ,

vinea 8lc. more Turearum.. ,

qui nafum vocant terram il-

lam protenfam, quam nos di-

cimus linguam , in utraqu&jvoce nafida , & lingua ferva-

tur fimilitudo, etenim nafus ,

leu naftda ,perinde ac lingua

protenditur .

Nafpa ,ital. afpo .

Nafla, tiaffa . Cic. ad Att.lib. i J.'

cap. 20. ex bac naffa exirem

conJlitui:e(i abheb. «*-

sd leduxit , ei enim pifces re-

ducimus .

Naftruzzu, naflurtium,e

o

qubdnafum torqueat lua acrimo-ti ii .

Nafu , nafus

,

a naribus .

Natali ,natalis

, a nafcendo .

Natari,natare

,

a verbo no, astquod a gr. y£J no pro eodem .

Natica ,natis, & nates, quafi

nites, ab innitendo

,

quia iliis

innitimur . Ifid.

Naticchia, pefiulus ligneus mo-bilis!

Digitized by_Goog!e

bilis I quo interni fcneftras

munimus ,anaticula, ab avis

anatis fimilitudine, qutc dum-incedit, hinc inde fe moveC.

Natura ,natura a nafcendo

.

Naufragiu, naufragium navis

fractio

.

Navi, navis, gr. vcl\j

s

uaus,hinc

navigaro , nauta tkc,

Naufea , naufea

,

graeci uxvvfnnautia ftomachi faflidium e

ravis motu

.

Nautica , ars nautica, naves re-

gendi peritia .

Ncagghiari,& 'ngagghrari: ver-

ba , qu« proprii dicuntur denavi ,

dum in vada arcnofa_»

incidit, a vocc hiip. quilia .*

Franciofinus in hac voce«*

.

Qtiilla la carina del navi

-

Ito , cici la parte curva , cbe

fentpre Jlafott * aequa, e da_»

quejtaji dijfc corrottaweute

eocallar, cbe fgnifica ittea

-

gliareil navilio , cioi dar in

fecco , dovendofi direpropria-

mente cnquillar da quilleu»\

• translati dicitur de aliis re-

bus, quando alicubi heferint.

Ncagna , ncagnarifi , voces a_.

canum ira deduft;. lcalis//ar

in cagnefco , guardar in ca

-

gnefco torvis nimirum oculis.

Ncaniarifi , canum more irafei.

Nchiarinarifi.ficlo illo loquendi

modo,quem dicimus^er/jfi ,

vox cbtaru denotat virium^,

hinc nebiarinarifi eft temu-lentum cfle .

Nciacari, ncueaiu, v. ciaca.

i6cjr

Ncimari.WenTance feimarix idemeft, ac fuere pannum in ex-trema ora

,qua: dicitur cima,

unde ncimari , eft 1'uerc in ^cima .

Nciminata, panis ciminatus.

Ncocciari,a vocc cocciu , idefl

granum , inde 'ncocciari eft

aliquid dilToIutum cogere in

grana, transfertur ad quamli-bet apprehenfionem

.

Ncuccarifi , eft a vocc cucca ,

qui interdiu fedet,& quiefeit,

no£tu tamen volat, & clamat.

Ncuina,incus, dis, quod in ea^

metallum cudatur .

Ncuttu , ftari 'ncuttu , idem eft,r

ac confutus, ita cum alio jua-£tus

,ut confutus videatur .

Ndagghiu: homoiimplex ac ftu-

pidus turpi nomine dicitur

cuggbiuni,honeftiori voca-

bulo, idem tamen figmficante

dicitur ndaggbiu , ideft ptn-daggbiu

, quod ex alieno oreac dittis pendeat

.

Ndi , vocula nobis ufitatiflima ,

eft a latino inde

:

cap. 4^6.Regis Aleh. Item JuppUca io

ditio Regno,ibe tu cat.ciel-

len, ei a/tro Gfptiuli ,

c/. c^j

tenga figtlio , tttupoeza i/.cci-

be/lan to fgil/o , attento cbede tale ir.cabellatione Ii v>tf-

Jalli , &fuliditi de la Maje-Jtaci a/ lo fignuri Re inde ftt

vexati . . .& f alcuna inca

-

bellatiuue ind; fu/]t Jtata fa-tiaJta nulla . Quare hos mo-dos loquendi ftt. di pjttiuiudi

Digitized by Google

c"/ciu nagran liti &c. latio &

reddes ,inde difceffit : inde

magna lis exorta .

Ndindi , ital. dindo vox efl

tinnitu ndi,ndi ,quem nummus

edit, dum eum iupra lapidem

tinnire facimus

.

Ndivinari ,ndivinagghia ,

divinando ,ndivinu diunttt.

Mc, adverbium negandi, ni cbi*

ftu ,ne chiddu ,

aec hoc ,ncc

illud

.

Nc ? adverbium quaerentis difli

confirmationem ab audiente

tur ? gr. yxi v<t .

Necelfita , neceffttat , illud eft

neceffarium , fine quo ,nec

effe pofliimus

.

Netandu, de quo, necfari licet»

Megari, negare . Vofiio efl quafi

nec agere ,veriiis tamen eft ,

ab hebr. 133 »ecar '6"0 '0"1

efie . .

Megghia, nebula ,gr*ci ntyot

nephot .

Megligcnti, a negligendo ,ut *

deligendo eft deligentia ,feu

diligentia,ita a neu eligendo

proquoefk negligo

,

fit negli-

ge»st ncgligtntia .

Negoz iu, ncgociun, qu6d ociumneget .

Nel.ideft in illo. Poliphilus l.a?

c. 1 1 . ejfendo in el confpeclo.

Nenia,nenia, & ne nia-, vox h$c

Voflio efl a gr. yr\yla.rof ne -

niatot, quam in thelauro Ste-

phani non tnveni; poti fis erit

d rr\y\jpi^ov7X nenyrizonta *

quam leges in Hefychio ej-

pofita» tbre.nunta lamentantem

, neniajenitn carmen eft lugubre .

Nenti^jlim meent*. Crufc. nitnite yCbegli antiebi differo an*cbe neente : bine liquet etyj®°n e fle a non ente

, quod»dem eft , ac nihil .

Nervu, nervus

, greci yweopneuron .

Nefciri, ital. efeire

,

hinc ne.Jctri .

Nefpulara, mefpilut arbor ,

mefpilum fruftus, g r./u,e<r7Tt-Xof mefpiloi

.

Neflunu, ideft nec unus ,

Ncttari ,ne(lar> rit

.

Neuari , annettari &c. a grsrcovl7T[(Anipto lavo ; ergo net-

tari eft lavare , seteu lotus ,mettizzo mundicia eft,qug Ia-vandofit.

Neu,navut, etymon non liquet.Neula , nebula , ob infignem le-

vitatem.

Ncutru, neuter, a , an».

Nfrinzari, infimbriis haerere»»,

translati dicimus de eo, qui

non vocatus.ultro fc intrudit.Nfurrari , v. infarrari

.

Nfutari ,v.affutari

.

Ngarganu, ngarganari , eft ab

ital. ganghero, gangberare ;

hujus oppofitum eft fcanca-

rari

.

Ngarzarifi, a gall.^srr# pellex,ngarzatu, qui pellicem habet.

Ngarziddari, eft equum colei,trare : jarret , ital.garrttto,hinc fgarrettari,&fgarruhari.

Nghir-

Digitized by Googl

Nghirri, eft ab ira, (lari ia gbir-

ri , e in guerra, nghirriamen-

tu, nghirriufu ; MelTanj nghi-

riamcntu, nghiriufu, nghiria-

tu,unico r, in his vocibus ma-gis elucet vox ira .

Ngravattari, v. ingravattari.

Ngriddari , dicimus *grsddari

difriddu ;phrafi dedufU a-.

gryllis,qui prs frigore mo-

riuntur.

Ngrifciari , dicimus de temulen-

tis , fumta fimilitudine aban-glis, nobis ssgriS, qui vino

epoto facili in ebrietatem in.

cidunt

.

Nguaggiu , nuptis , a gall. est.

gager , idefl obligari, nam in

nuptiis, vir mulieri, & e con-

tra obligatur

.

Nguanta , vox barbara Wantchirotheca, gi\L gant, ital.

guanto ,aflandrica voce ant

manus , hinc nguantera pati-

na ad chirothecas.

Ngufciari , ab animi avgujlia,

Nguttumari, angi «terere, ety-

mon ignotam.

Nicchiu.a gall. tsecre, idefl con-cha , feu teila oftreorum

.

Nichiari , vox ia Sicilia fre.

quens, Meflane non item, ir-

ritare , ab hebr. } nacabirritavit, vel ab alia voce-»

P&J nac clamavit.

Nidu,nidsit, gr. pterrof ocot.

tot pullus, hinc n.dus , con-

tenti nomen pro continente.

Nigghiat nebula, gr«c

ncpbot .

.... *

Nigghiu ,milvus

, & milviut

.

Nigru , nigrizza , niger,nigre-

do, a gr. viKfos necrds mor-

tuus, quia mortuorum ell

eoior .

Ninfa , nympha, grsci

nymphe Jponfa . Ninfa procandelabro plurium luminumita dicitur a pulcritudine-a

nymphs, feu Cponfx:Jychna.cbus non lychnucus ,ut men-do typorum in Diftion. Sic.

Ninna, ninnaredda, nania, na.niola. Pontanus in dulciilimis

(uis nentis

;

Et canit ad canat nxnia^»nxniolam

.

Nipitedda , nepeta a nepis

,

ideft

fcorpion ibus necandis •

Niputi y nepos, neptis - Voflioefta vinw nepas

, qui citat no-ftrum Theocritum, fed quia_,

locum non indicavit, non

,

licuit Theocritum evolvere.Nifciunu , v. tiefliinu .

Nitidu , nitidus a nitore .

Nitritu, hinnitus, vox equorum

a fonitu .

Nitru,ar*fr««,gr. yfrpvv nitrost,

hebr. ifij neter .

Nivi , n-x , nivicari ningere , agr.td\J/ nips

, cujus deriva-tum vsQons nipbots nivofus .

Nn i, v. nui ; in arrivari a ia ca.

fa , nni cacciau la criata ,de.

mum veniensyinde ancillam.

^

expulit .

Nqbili, nobilis, a fupino notum,

ut a motum mobilis .

Nociri, nocere a nece .

Y a No-

Digitized by Google

Nodu, nodus i hebf.^b bbanailigavit.

Noja , nojufu , funt a nocuus.Holu , naulum , grxc£ m(/Aov

navlon ,

“Norou , nomen , grxcd ovajj.es.

onoma .

Non > no , non, hebr. lo : / in

n abeunte,

tit a lymphasnympha

.

Normata, vox ipfa loquitur

.

Nonnu, gr. vovvot nonnos .

Nor2, nurus, gr. mos unos, in-

clito r ad fonurn promoven-dum

, nurus

.

Norma , norma . Voflioeftagr.

7vco J/Aca, gnorima cognitio,

ea enim line® reftitudinem..

nofeimus

.

Noflru, tsojier,o,um a prim. nos.

Nota , nota, a notando, feu a fu-

pino notum verbi nofco .

Notti , non , a gr. vu^uyx .

Novi ,novem

,

gr. ivvict ennea.

Novii ,novus

, gr. pgos Keo: •

Nnzzi , nnptia a nubendo,quod

fponfa dum ad fponfum duce-

retur,velo faciem nubebat,

Nozzuli , nuclei funt fru£tuum_.

perficorum , ccraforum &c.Nfajari , v. faja

.

jvjlainatu, color/aginatu: a /a-

gina .

Nialata, nomen habet a falt's ,

latin^ ab aceto acetaria

.

Nfirraggbiarit a voce firrag-

gbit*,quod eft a lat. fercta ,

nfirragghiari Ii denti,dentes

obferare .

Nfirtari, idem eft, ac accerjarji

Nfiru, nfiruni, voces mihi inau-dit*, in Di£t. Sic. exponua*tur va/t di creta da aequa-»;erunt ab heb. 7*0 Jir &fira olla

.

Nfita , nlitu ,/eta . Voflio efl tu/entis, ideft /pina, quia ®qu&pungit, ut/pina,

Nfitari, inferere

.

Nfolia, uv* fpecics a Sole,qualiin/olata ob aureum 'colorem,Mcflanx dicitur oru In n/olia.

Nfunfa, Meflanx dicitur fimza

,

axungia,ab axiusn ovll/cne;

ck enim axes rotarum un.guntur

,

Ntacca, ital. tacca fe&io .

Ntamari, gall. entamer intacca-rc, idefl fecare.

Ntapazzari, ex voce pezzu,ide(lpanni fruflris reficere-

Ntappari, v. tappu

.

Ntarcari , v. tarca .

Ntartagghiari, cx inepto, 8c dif-ficili prolatu ryllab? ra

;quarabl*fi iaspius repetunt, fit voxtartaggbia

, hinc 'ntartag-ghiari .

Ntaviddari , tabellis munire ,

Ntinna, antenna

.

Ntipari , v. intivari

Nntirizziri, intus rigere

.

Ntirlazzu , illaqueatio a laqueonobis lazzu

.

Ntontaru, hifp. tonto Ilolidus 2

Str», intra.

Ntramari ,trameare a trama,Ntrimujari : in molendino eft

penfile infundibulum, in quodfrumentum ia^itur, quod mo-

Uris

Digitized by Googli

laris lapidis t&u femper tre-

mit, & a tremere vocatur trt-

tnojtt, inde ntrimojari, idem-.

eft.ac frumentum in tremojam

indere .

Ntrunzari ,intrudere.

Ntrufciari , r. trufeia .

Ntunnari.m thynnariis obfcrv*-

tur,quod delphin thynnos in

retia inducit, hinc intunnari

eft aliquem in laqueos indu-

cere .

Nuara , terra in Diceccfi MefTun.

pjoharia , oltm Idutaria fer-

fan a nucinus .

Nubili , nubitis a nubendo .

Nucatlili : bellaria,quas nur.o

fiunt cx amygdaIis,oiim erant

c nucibus , hinc nucatuli .

Nuci quidquid alii dicant,

volentes di&am efle a nocen-

do , ell ab hebr. luz nUXl mutato in « ut a lympha.*

nympha; a lonou .

Nucidda, quali parva nux.

o

Nnciprefli»,cyprejfut, heb. 1SJ

gopber

.

Nuci vomica , nux •vomica, quia

come (a vomitum provocat

.

NudJu ,nullus

,quafi nec ullus .

Nudu,nudus ,

quafi ne dutus ,

ideft nca indutus , a gr. «f veo

duo vcftio . Voflius .

Nui ,nos,gr. y£i’#c» nos duo.

Nunciu, nunetus , gr. y^ysuofnuueios vox Syracufanorum.

Numeru ,numerus

,

a gr. yk,uos

nemo dijlribuo , eo quod per

numeros fiat diftributio.

Nunnu, Panormitanis cft pater,

nunna muter > ab hebr.

ni» Dominus , eo modo ,quo

Meffanenfibus parentes di-

cuntur gnurignura, ideft Si-

gnuri Signura .

Nurrizza,nutrix a nutriende.

Nutricari , a nutriendo .

Nuvula,»#£«, gr,

phele .

O Adverbium vocandi : o gr.

c? o , hebr. oi

.

O , aut

,

o chiflu, o chiddu , authoc, aut illud.

Obedienza, obedientia,ab obau-

dio , feu obedio .

Obclifcu, ebe/iJLas, grac6 dfce-

XCgkos obeli/cos, cfisXcr

obeids veru > hinc obclilcos

veruculum

.

Obje tt \i,obj e&us/,ab obj iciende .

Obitu, obitus, ab obeundo. Metfanenfium pagorum fcemln*

caput longo velo,quod vo-

cant obitu , obuubunt: illi no-

men ,quia obi tus tempore-»

gefiari foleat

.

Oblatu, qu*fi Deo oblatus .

Obligari ,obligare a ligando ,

bine obligaaioni obligatio »

Obliqua , obliquus ab antiqua-,

. voce liquit, qtu venit men-fura*

Digitized by Google

fu ratio oppofita normali,^;*- higetio , niti fit ab aviculalj'liger ad Fefhim . Omnium-* hinc ociddiari avicuJa morefummitatum metiundi obfer- huc illuc vagari

, transferturvationes fuut daa , enormis ad eum , qui petulcis oculis

C lege normalis ) dr liquit: mulieres aucupatur.normalis,qug in omnem alium Occidiri , occidere

.

reWt angulis continetur , di. Odiu, od tari, odium, odifle,a gr.quis

,qua minuendi laboris odyfjo irafenr .

cattfa, & falvd reftorum an- Odurt, edurari, ab odore, grac^gutorum ratione

,fecundum-» o(co ozo, leu odo odoro ,

ipfam CKtremitatsm fubten. Ofanu , vanus .

disur

.

. Gffendiri , offifa , offendere , ofi,Oea , anfer , fequiorrbus feculis fenfa ab antiquo verbo fen-

anca , hinc oca . do, ideft ad iram concito. t}ri.

Occafioni , occajio . 4cian. i niti.

Occafu , occa/ut, ab occidendo . Oflferiri, offert»; offerre cblotiaOcchiali

,quia oculos munit . notae originis

.

Gcchiata,pifeis raja oculata-». Officina,<^CMfo,q«aft opificina»

quia incute maculas, quafi Ofaz\\xjfficium t quafi opificium^oculos habet . Qff\s£z»t\,ofi'itfcare,* %r.q>durum

Occh*s,ocar/»r vox Dorienfitim pbofco ,quod Hippocrati eft

Siculorum * Plutarchus in Ly . uftularc , cumque uftulatacurgo.& in apophtheg<iacofU oigrefcant , hinc voxfufcuscQSxXnxs dx~lS2utof&»~ i«* fenfu rei oblcur«,inde funt

f>iHS Ha.Axmv : idell oculos obfufeo, infujco .

'Dores vocant optiltu , hinc Ofiucu, gr. opbiucbot.oculus , -jdgjP' ideft anguitenens : cave feri-

Occhiu dj bcafiupbtbalmus non bas cpbiutes .

bupbtalmus. Oggettu , objeilum ab objicio.

Occidenti ,accidens

\ ab acci- Ogghia , hilpan olla, 1utfatura,

dendo* %Ogffi \»\orn, guttus olearius ab

* Qocldiqj

,

occidere . oleo; pro parvulo tumore.*Occultu, occultus ,ab occulendo. palpebris innafeente d/cas cr>Occupari t occupare t ab ob

, 8c gialoru, quia hordei gra.

_ JjjT' *apio

,

oum refert, bordeolut ,eadem^ Oecurriri

, occurfu , occurrere, causa grtecis «f critbe.

>

' occurfus a carro . hordeum , feu bot deolum .

Occanu , oceauut, gr. ifikexvos Ogghiaftru , oleajter ,ideft olea

oceanos . agreffit .

Occddu, a barb. voce auca fuit O&gi, oi, hodie

, ideft boc die .

Ogni

Digitized by Google

Ogni, omnie'.

Oibb, aibb, interje&io refpuen-

tfs cum dolore,ut liquet ex

oi,& ai , ab initio fuerit oioi,

& ad vitandum hiatum qua*

tuor vocalium Inditum fuit£.

Oime, aimc, hoi mihi , hei mihi.

Gld, interjeflio qnxrentis

.

0\h ,plaufus viftorum .

Oliva ,olivara , oleatgr. iXaud

cicca .

Oltraggiari ,ultra

, qoim jus fit

agere , & per confequens iit.

juriosi agere.

Olcramari , color (operans co-

lorei» aqua marina vox ip&fonat ultra mare .

Oltramontanu,qui ultra men.

te» eft .

Oltrapafluri, ultro pajfus pro-

ferre .

Omaggiu , bomagium voxbarb.& bomitsium , lervitus ,

qua»,

cliens fundi domino tene-

batur .

Ombres ,ludus chartarum, ita-,

diftus hifpanis , quia viro-

rum,qui ipfis vocantur bom.

bres proprius fit : io eo maxi-mam partem habet ingenium,minimam verb-fortuoa, adeo-que viris, *on pueris,qui mi-

nus ingeBio valent,con venit*

Omkidiu > ab hominis cade

.

Omu ,bomo , quafi ab humo *

Onefta ,bonejta» ,

ab honore .

Onta y iul onta, gall. boutta*

injuria

.

Opacu ,c.poetes

.

Opera, opera» & epus .

....Opinioni, opinio, ab hebr. ,-j'jD

bina prudentia intclligentia

.

Opponiri ,opponere , ob pono.

Opportunu, opportunus a portu ;

importunus eft partu carens .

& metaphorice molejius , ita

opportunus dc eo, quiportumfeu commodum prsbet

.

Opprimiri , opprimere t a pre-

mendo,ut liquet .

Opprobbriu , opprobrium a pro-

bro,feu dedecore *

Ora,modd nunc : eft a \zt.tora.

Oraculu , oraculum » quod ore^#

profertur

.

Orata,eurata pi-fcis aureo colore

Oracioni , oratio,quae ore (it.

Orbu ,orbus r ab orbando k*

privando

.

Orcbefta ,grxc£ ep^n<rl?ei.or-ebejlra pars iesu*

,ubi cho-

rus falubat

.

Ordignu, machina itadiflaabordine

,quo prsdita eft .

Ordini , om/s , a gr. o&es or*tbds reftus *

Ordiri , & urdirr,non eft far t»

trama , ut in Diftion. Sic. fed

eft ordiri telam, ut idem fir-

met corrigens ait: Ordiri ita*

que eft ftaminis fila in lon-

gum, ad eam, quamquifquecopit , longitudinem

,profer-

re ,.quod fit per ftammis fa-

fciculos, qui mulieribus di-

cuntur mazziteddi,quorum

quilibet centum contiaet fila ,

& textoribus dicitur/or/ara,

coqubd in pcftine radiis la-

xioribus» ceuccua illa fila.,

txaa£.

Digitized by Google

tranfeant in interradio ,* qai

dicitur porta, & totum hoc

eft ordiri .

Ordituri, tum lignum, in quoflamen orditur , tum opifex ,

qui orditur .

Orfanu ,gr. optyoLvof orpbauds

orphanus id-m

.

Orgaau ,gr. opyoivor orgouon

nomen generale denotans

quamlibet artificiofam ma.chinam

.

Orgia , hordeum ,agr. &'palos

hornos tempeftivus , nam ci-

tiflimi provenit,& maturefeit

Oricchia, auricula,quafi au .

dicula,ab audiendo, oricchi-

ni inauret .

Orienti , oriens ,ab orior .

Orifici,aurifex .

Orificiu, orificium, quoder/x

faciem habeat

.

Origini , erigo,ab orior.

Orina, urina

,

grecci i(ov aro*;

orinali •vas urinale

.

Orizonti,

gr. horizon-*

finitor, Icu finient .

Orletta ,orretta , tela

,qua uti-

mur ad indufiorum arulas

faciendas

«

Orlu.orru, ora veftis extremi-

tas : dicimus pigghian i'acqa

pr» 1’orru, ideft non fo terne-

ri in profluentem immittere,

fed cauti,& per fluminis oras

ire

.

Ornari , ornare , a gr. wfcucs

hornos venuftus

.

,Oroleggiu ,

gr.otpoXo-yiovbo-

rologion ab horis dicendis.

OrpelJu ,quafi auripellium 7

Orpimentu , auripigmentum.

Orsu ,duas voces ora iu , ejeLi

furfum .

Orruri ,horror , hinc multas vo-

ces, grascb offoftto orrbo~

deo metuo

.

Oria, chorda veli nautici, a quavelum orditur

.

Orfoju ,quasvis tela ,

flamine-i

conftat , & trama,

illud dici-

tur orfoju ,ab ordiendo , nam

inde telam ordiri opuselt

.

Ortigia , inlula ,inquaSyracu-

fac:o*fru7/x ortygia, a cotur-

nicum copi-,quas gr. ofTU-

ortyges.

Ortu, bortus, a gr. tqHTOS ber -

iiosJeptus ,eft enim lepe eon-

clulus . Ortulanu olitor, aboleribus

.

Oru ,aurum ,

ab hebr ‘iljfc aor

lucere ob ejus fulgorem .

Orvicari , vox Mcflante inaudi-

ta ,fepelirt: ab hebr. 1*13 bor

fovea .

Olat* ,ultimus dies Bacchana-

lium ,ab ital. alzata levatio ,

nam tunc carnes levantur a_>

menfa

.

Olcenu , obfcanut ,quini fceena,

leu theatro, in quo omnia,ut

plurimum impudica lunt,con-

veniat .

Ofcuru, obfcurut , cujus etymonvalde cbjcurum, ab heb.inB?fcaebar mgreicere

.

Olpitali ,ab bojpitundo

.

Ofllquiu , otjcquium , ab obfe-

queudo

,

OfTcr-

Diq ili?fyl hv C^ongfr-*

Dfferfari ; 'obfervare'

Ofleflu , obfeffus , ab obfidenio.

Offu,gr. 0<r75»’ ojliin

,os, fis.

Oftaculu, objlaculum ab obflo,

Oftaggiufobjet dis i

Oftentari, ojtentare

Ofti , ofteri, ofteria. fune abbofpes, prifcis boflis , hinc re-latas voces

.

Oftia, bojtia ,

Ofliariu, ojiiarius ab oflio,

Oftili , bojlilis,bojtium more

.

Oftinazioni, objliaatio .

Oftraca, oltrea

,

gr. o<rl§£0t>ajtreon

, ideft ov^iov olleon-t

0tojjis .

Oftrufri'

t ab objtraendo

.

Ottenebrari , a tenebris .

Otteniri ,obtinere .

Ottimu , optimus ab optandeJ

ideft /eligendo ,nam qu*Je-

liguntur , optima funt

.

Ottobri , otiober, quia otlanus

menfis efta Martio.

Ottu,gr. cVTa otio .

Ottuni

.

Ottufu, ab obtundende .

Ovata , tomentum ovi albuminefpiftatum

.

Ovu ,gr. aVv odn ovum .'

Ovviari, obviare,obviam ire i

Oziu , otium .

PP A

, pueri itapanem vocant.Pabulu

, pabulum a pa.fcendo .

Pacatu,pacatus apace .

Pacchiali, pacificus fumitur proco, qui omnia credit plana, &proinde imprudens

.

Pacenzia, patientia a patiendo.

Paceri,pacator a pace .

Pachinu ,pacbynut/s

,

a gr. 7r<t-

£t»s pacbys crajjus , ob acris

denfitatem .

Paci,pax a pacifcendo , vel a_.

patiis .

Padda, \ia\. palla, lat.plla fphf-ra puerorum luforia

,quas pi-

lis , fcu lana impletur .

Padderi,fulcrum , cui pila im-

ponitur .

Padedda,patella , vas culina-

rium, qubd patulo (it ore: pa-dedda concha petris adhee-

rens patella,quia patula t ita

etiam dicitur os rotundum-.,ac latum in genibus

;patella.

Padigghiuni , v, pavigghiuni

.

Padiri, padutu, idem eft, ac pa-tiri

,patutu pannu padutu,

pannus ufu pajfus .

Paga ,pagar \,fo lutio ,folverei

Qui asre alieno prcfluseraC j

diftus fuit, are alieno objlri-

tlus, ac ii vinculo fuiffet li-

gatus,inde vox folutio pro

debiti cxtin&ione . In noftraverb lingua vocis paga a!i,i_.

eft ratio , nam creditor

,

& de-bitor fc habent ut duo hoftes,

qui fe mutub petunt, & ad

concordiam deveniunt lolu-

2 tio.

<

Digitized by Google

17*tione ,qua creditor pacatur ‘

hincpagaef\ pacatio, paga»ci cft pacare ; & quod hxc fit?

vera vocis notio». liquet e»- co

»quod fafta folutione dici»

mu9 erafemu paci : nuoc fu.

mus pacati » .

Paganu ,paganus a pagit

.

Pagella pagella paginula a_i.

pagina

Pagghia,palea:

,

quia pala ven-tilatur , vel a gr. 7taJk<a pal-

lo quatio, nam quovis flatu?

movxtur ..

Pagghiara , terra quadam in_-

dicione McfTan.pro qua dimi-

cant Sabuccnfes, & Ruris ve-

teri» incola i in a&is publicip-

dicitur palcocborion,qua vox

fi fuerit omnino grxea ficje_i

latina voci» mixtione erit

TraLXauoX^lor y •de fi caja /e

i netus, fi vero hybrida fue-

rit vox y cujus prima pars

. erit a latino palea tunc de-

potubit palearum cafolCL*\

q,uod idem efl, ac Paggbiara.

Pagghiaru r tugurium paleis

te 61 um -

Pagghiazzti.faccus palea plcnu»

Paggiu, pueros honorarios Grg-

. ci » communi nomine dicunt

• • JTsu^a.5 padat pueror , hinc

» vox paggiu mutato d in g

,

ut

ab bordeutn orgia ; hinc funt

. voces baggianu baggianaria.

Pagoocca panit -

Pagu .app^gatu, v. paga.

Paifi,gall.pait a pagut .

Pala, pala

,

qua palea purgan-

tur, gr. 77XlX&P*lI*yq**tiV,agito

;palata quantumpalaur

capit ..

Palacciunr , a palanga »

Paladinu,pn/pr/0xr

Palafangu, Meflan* paraf'attg

a

ofliolum quadrigx, qubd nosa fimo/<7*»g» tueatur

.

PaJafVenu ^ paraveredut voxhybiida ex gr. Ttxfdi pard ,

& lat» veredus ; veredus au-tem

,quia vehit rbedam .

Palamitu, gr. 7ir\kauxit,pelamirpifcis

,qui moratur in luto

gr. 7rr\kospcldt -Palandra

, navis , e qua olla 'in-

cendiaria exploduntur,qu6d'

palangit, feu planci

t

,tabulis,

nimirum craflioribus conflet.

Palandranu » veflis villicorum»,

etymon non elucet.

Palanga ,palanca -

Palafcarmu,palilchermu, cym-

bula, qua pro pernis palmulashabet » ideft parvulos remos.

nobis paledduPalatu

,palatus

,palatum fupe-

rior oris par» , a gr. rrioi paopafeo..

Palazzu, palatium domus impe-ratoria in monte Palatino ;

Palazzata Meflanae dicitur

viarum nobiliflima maritima ,

quee a regio palatio ufque adportfis ingrefltim per millia-

rium uniformi palatiorum Te-

rie conflat

,

fub fe decem &beto porus habens , e quibusin Urbem pateat iogrtllus .

Palcu , y. balcuni.

Pa-

Digitized by GoogI

fulta, I#i 6od. Gratiam qaxdarri

capita vocantur palea . Reli-

ctis aliorum nugis,qubd fint

Jeria quafi palea,tve\ qubd

fint a gr. zr*Ax<a />«/«*«,. idcll

antiqua , vel a fi&o quodamCard .Protopalaa: veri erunt

a lit. palea, idefl additio,ap-

pendix; galli gallinacei bar-

ba vocatur palea ;pellis, qux

•e bovum collo dependet pa

-

Icar . Jurifl® Neapoli vocau-

tur pogliette, quia pro colla-

ri duas habent veluti barbu-

Jas lineat

;

hoc etymon de-

beo amicUTimo O. jofeph Pi-

locamoU. ] D.& Reg.Acad.

Periclitantium MefTanx Pro-

. enotori.

Palermu, gr.Uctvof^uoj Panor-mos , idefl totusportus, qubd-duos olim habuerit portus, iis

srerb obflruftis, eorum loco

ingentis operis xnolemXV^/felicijjima jecit

.

Paliari,/>a/a ventilare

.

Paliu , prsmium ,qubd curfus

viflori datur,# \zt. pallium;etiamnum pannus argenteus ,

velfericus vi&ori flatuitur,

Paliuru , paliurus

,

gr.waV*-fct paliuros

.

Palla, v. padda.Palliari

,palliare , idefl pallio

tegere ; dicimus de pretextu,

quoquidtegimus

.

Pallidu,paliuri

,

pallidas,pal-

lor ; a colore paletc .

VaUiu,pallitim, vel qubdpalat»fit, vel ab hebr. H^Qpald cc-

»79cultavif, nam paUiotegWnur.

Palma ,palma arbor

, qubd ipfa

. palmam hominis brachiojuu-

Clam reprsfentet , nam trun-

cus efl brach um , rami verbi

manum cum digitis extentis

figurent ;hinc palmariu.ptff.

marium pro viCloria; parma-rifcu, clavus palmeris,palma-

;.ta , quia palma verberatur,

palmatoria,candela, qtixpal-

mi tenetur

.

Palora , v. parola - ,

Paloftracu, erainentior Civitati*

Ramettg pars diciturpalojlra-

c«,idefl TTCLXcuoKAtrlgovpts-'hcocajlron , idefl caprum-*vetus .

Palorgiu , ital.paleo .’

Palpari, palpare, palmi, Teu vo-la manus mulcere ; a gr.^ra-,Act/an patamc t palma

.

Palpebra , a palpitando,qui? ;

femper palpitat

,

& movetur.Palpiari, palpitari, palpitare ,

gr. noLYXtopallo moveo,Palu

,palus it pangendo

,idefl

figendo

.

Paludamentu , vellis Imperato.'

ris ad bellum euntis ,a palu-

da, quod ab hebr.g^rj palipallium.

Paludi,palus, dis; a dorico 7rxi*

Xo'f palos pro 7rf\Xof pelbslimus

,

nam palus. limora efl.

Palumba , columba a culmine^, quia in domus culmine mo-

; ratur

.

Palumbu , mas columia efl «5:

pilei* ab albedine» .nam ejus

2 2 ‘ ca-

Digitized by Google

i8ocaro eft alba , ut columba

Pampina,pampinus pampined-

da, Meflanoe pimpinella bi.

pennella, & pimpinella.

Panarici,gr. 7roL§ovu%Cct. paro,

nycbia ab fce (Tus in unguibus.

Panaru,a pane fervando.

Pandetti, gr. 7rir^6nl(U paa-

de&a jibri juris Romani , a

7roiv pan omne , & «Tg^O/Ueu

decbom

a

capio,quia omnia.*

continebant

.

Panegiricu, gt*. 7ra.prtyupif Pa'

nearis publicus conventus ;

fumitur pro oratione lauda-

toria ,

Pani ,a dorico mtvos pandi, ita

Jdeflanenfes dixerunt panem.

Athcn. lib.j.ubi pro^tg^a-• pioi meffauii legitur

/«,g<rc'a-

• TTtoi meffapii levi mutatio-

ne , nam cum vox 7tolvos pa-

ndi fit dorica , Meffapii ve-

rb ,qui erant in magna Grce-

cia, Jones fuerint, & jonica

non dorica diale&o, qua Mef-

fanenfesufi, loquebantur, fit

inde vocem 7Ta.vdipands luif-

fe Meffanenfiuin , non Merta-

piorum

.

Pania ,Mertante ficus folc ficca.

tas , & arundinaceo ftiloinfi-

xas dicirnas pania a pangen

4o ,ideft figendo .

Panicauddu, Mertans boncod•

du ,cryngium , ex ejus radi-

ce cum meile fit bellarium*.

fumme calidum, hinc illi no.

men .

-Panicu ,panicum frux ita ditta,

qu6d comam habeat, q uc lat.

panicula dicitur•pan tcu ti-

mor panicut, a Pane Deo

,

quem antiqui crediderint ina-

nes terrores caufare

.

Panipurcinu, cyclamtitut

,

qubdporcis panis loco fit

.

Panna , alba nubecula maturisfru&ibus, prunis, uva: &c.adhsrens, qu? levi taftu eva-

nefeit, ab hujus fimilitudine

albugo, qux ante pupHlam-oculi gignitur, dicitur panna

,

hinc appannari , impannaride cryltallis, aliifquc rebuspellucidis

,qux taftu, vel ha-

litu escantur . Panna eft ab

hcb. DOS panim facies afpe.

£ius, hinc meritb fruftuum-.

nubecula diciturpanna, quia

eft prima ipforum facies ,

Ihinc e(t

.

Pannedda,pinnedda braftea au-rea, vel argentea, qua aurum,vel argentum rebus inducitur,

id ei nomen a tenuitate, quamhabet , nam taftu , & flatu

fatifeit

.

Pantac/,dicimus cifmofft lu pan-taei

, pantex fluxus ventris .

Pantanu,quafi fontanus

.

Panteddaria, inlula in mari Si-

culo ; cofyra , non corfureut,

ut mendbs£ ia Di6k.Sic.Ovid.

j. Fa(t.

Pertilit ejl Melite ferili

vicina Cofyra .

hanc ego infulam credo illam

effe , cujus meminit Meno!.-

grscum ad diem $ Aug. rji

a.u-

Digitized by Google

1 3

1

«ot?5 njmepq. /ttonjUtt rx ayfts

icocLwv nyov/u.evx rns nx*reM.xf(xs . Eodem die me-moria S.Jo: Abbatis *Pasel-

lari* , nomen forfan haben9

a patellis,fcu conchis

,qu»

ibi magno numero gignuntur*

Panza ,corporis pars ita difta ,

co qu6d pan/a , fcu expaufa'

fit ,ut oculis patet

.

Papa , Papa Pontifex Max. ideft

Paterpatrum ; hunc titulum

ctiamnum ulurpant Patriar-

chx Alexandr. jam inde a

S.Cyrilli Patriarchas avo.Papalina ,

parvum biretum Sa-

cerdotum.a gr. 7rx7tx\r\^^xpapaletra

,ut vuic Macrius.

JPapara, anfer a fuo flridore, fea

vocc pa pa ,quam obftrepit.

Paparina,papai er a papa , fcu

pappa cibo infantium,quia

ejus folia papae inJuntur adfoinnum conciliandum .

Papiru,gr. ttxttu^ papyros ,

planta ^Egypti in cujus phily-

ris feribebatur , translati procharta noftrali : a papyroplanta regio Papyreti apudPanormum nomen habet ,

qubd ibi papyretum fuerit.

Pappa , cibus infantium papa , St

pappa , Varr. cum cibum , acpotionem buas , & papasvocens .

Pappagaddu,pjittacus

,quod

eum doceamus has fyllabas

dicere pa,pa, gal

,

Fippalu , homo fimplex, qui nil

mfi puppam norit , & buam.

Pappatula ,v. papa

.

Papula ,papula a papilla, qua

venit mamiUa apex, & cft fi-

gnificationis plus diminutas,

quim fit papilla , ut a puer fic

pupillus , 8c pupulus; ita a

papilla fit papula .

Papuzaa, crepidula Tureis ba-

buz .

Parahula ,gr. 7rxfx(lo\n para-boli comparatio

.

Paradifus, Varadifus , gracA

Uxpi^a^ot Farodifos,heb.

OTIS par des pomarium.

Paradoifu,gr. Pa-

radoxort proster cxlpc6tatio-

nem

.

Parafangu,quod reparet a luto

fangu ; Panormi palafaugu

.

Parafrafi, gr. TrxpoiQfxfSS pa*rapbrajis .

Paraggiu,parigghia, pariti &c.

a voce par,qua ab hcb. lari

cbabar conjunHusfuit

;

ieu-

fus enim vocis par eft compa-ri tivd.quo ad aiium, cui con-jungitur .

Paraguni , Iapis lydins , qualipar /co»,metalla enim,qua la-

pide hoc probantur , colorisparitate invicem difeernun-tur

.

Paralisia, gr, 7jxpx\utfti P**

ratyfis refolutio

.

Parallela, linea parallela, graciarafaMnAoj parallelos

.

P.rapatta, rdell paria patias ,

cum e duobus certantibus ,

neuter vincit

.

Parapettu,quiapettus reparat,

Pa.

Digitized by Google

18*.

Parapigghia , du« voces paraJ

,p:g°bia; his utimur ad expri-

nendum confufionem, cum_*

quid dicimus vix lutelligi-

nu;s .

Farafporu.quid hac vocc figne-

*ur, haufi ex quadam mem-brana regii Monafterii S. Ma-ri® de Scalis Me(Tan®,in con-ccflione cujufdam fundi , in_,

qua erat adje£lumpa6lum_*

,

-quod emphyteuta potuiflet

aquam haurire a quodam Fon-

te Monafterii , hac tamen-,adjefla lege

,quod non po-

tuiflet ire per medium terra-

rum Monafterii, ded per ter-

ras di&as deparafporu ; hincelucet vis vocis parafporu :

ideft terra: de parafporu funt

ili®, qu® veniunt .in extre-

«no , & in appendiciis fegetis,

nam opponuntur terris, qu®funt in medio : vox gr. na.*

ici(T7T0S0S parofporos propelatum.

Parari,paramentu &c. a verbo

paro , ideft pr®paro, adorno.

Parafuli,paracqua ,

paraventu,

paralurai &c. a verbo paro ,

iignificatione fumta a fuo

compofito reparo in fenfu de.

[cadendi# hinc parafuli,qubd

nos tegat afole &c.

Paratu ,lignum febo inun&um ,

fuper quo navicul® in mare

deducuntur; alias varatu.

Paraturi ,locus ubi parantur te-

la , & panni,paratorum.

vox barb.

Parcimina , membrana perga-mena,quu Fergami inventa.

Parcu,parcus ,

quia rebus fui*

parcit,parcamenti parci : Par-

cu etiam eft locus , in quofe-rx clauduntur.

Pardu,pardus . Voflto eft ais

hebr. -prj pared fegregatus

divifus, ob maculofam ejus

ellem,licet «ps pared he-

rxis mulum denotet

.

Pareliu, gr.7ra.pf\Xiof parel/oti

qubd Solem mentiatur

.

Parenti « parentela &c* pareas »parentela a patiendo , >ut li-

quet..

Parentifi , gr. rrufiv^ttfiS 1>a‘

rentbejis interpofuio

.

Pari di Franci» tPares Francia

,

ita difti,qubdpores dign ru-

te eflTent,eorumque cauf® «

paribus tantim dirimi po-tuiflent

.

Paricchia,par bovum jugato-

rum , barbari paricla , inde-i

paricchia .

Parietaria «herba, quia pariati-

bus innafeitur j aliis crba di

muru •

Pariri,parere pro videri

.

Parracia ,vel a patrari ,

vel a

gr. 7ra.ffr\ft(L parrbefia di-

cendi libertas

.

Parochettu, velum navium heb.

nrpQ paroebet velum divi-

dens [antium a fanUo /an»

Horum .

Parocu ,gr. parochos ,

,parrocchia, gr. zra.poiyjcLpa r

tacta .

Pa.

Digitized by Google

faroT*, efta parabofo. Paula*. de Mutina Notarius imperia-

lis anno i JSJ.fcripfit transla-

tiynem reliquiarum S, Viti delicentia

,parabola

, autbori .

tat*, CS“ mandata £)v/ Epijco.

/'? nos icaJic^ dixi (Ternus co»Jicema

,pero/a , edautori.

th , hifp. palabra-y idem e(Vt .

,ac parabolet -

Parmu,paimut a palma

, fei*

Parata,

gr. zrxftoTif paratis:

tumor circa aurea, qu® gr«-c£ a^Tat o/a —

Parpagghiuni, papilio:a farfal-io far}aituni , hinc parpag-gbiuni .

Par piari,palpitare-.

Parrari, fabulari, hifp. bablari-

Parrartru, v.fratajlu _Parricida

, parricida a patris-

Parrinu, agalF- parrain patri

,0«r ( quia baptizandi» fit />0-trinus ^

Parrocchia,gr. 7Txioik(x

rescia...

Piirfimonia , a parcendo

^

qui*-.

rebus parcimus

.

Parti ,parr, ab hebr. o^rj par.

_rar divifusfuit

,

hinc .nultif-

.. fima voces ..

Particuni.veriCis pcrdicuni glo-

buli plumbei ad perdices ne-candas,

Partu.parturiri partus,parturi,re

,

ab hebr. parab friu

6lum edidit.

Paru, par deduobas invicein-r

« 15$• junttis , hebr. *nn cbabar

juncius fuit.

Par zi ali, qui partium fiudio du-

citur •-

Fa»p«s , ita canes abigimus, v..

paflu .-

Palea ,hebr. H03 pafac tran -

• fitut,-

Pa fc i ri

,

pafcere

,

gr®c£ fibtTHco-

bofco ,hinc parturi,pafculu <kc.

Parti, paffaggiu.paflari &c. lunc

a poffu, idert tranfitu,v.partu

Partaru,/><#r avicula heb.TJSJt;

tjippor literir permutatis

.

Parti arr, a paJJIbut , ut liquet ..

Particci, binepaffum move

,

paf-

fidd4 ed pajfam move -, ita ca-nibus imperamus ~

Partioni, pajfto a patiendo

Partu, pajfus** verbo pando ape-

rio

,

cujus fiipinumpaJfunL^

hinc vela paffa ,crines pjjfi

bine puffus crurum aperitio

vox. translata fuit ad tranfi.

tunr,qui pedom- greflii fit

nam gradiendo crura panda-tur, & pajfafluat, prima au-

tem origo eft, ab hebr. n0&pafac tronfitus ..

Partu Ii, u^a paffa , botri pajft ^

quia ad folem pajft t feu ex-panfi fuerunt. .

Partuiidda, nomen ludi puerilis

Mertansufitatr, gr. $x<rt\(r~«Act ba/rli»da,hi

n

c pajfuliddaParta , Hefych. zrcirJx /3f2/ux

i* rvfx ci,6Li\t fjoirdi <rsju,i-

x,<r6<rxiuUv aneux*t bjxivou y ot d i trvos «.A-

<Ptrotf ju-tiUryfxtyoy , pfus

•au.

Digitized by Google

edulium e cafeo finefale cnHfimila , & fefamoy aliis ejl

legumen farina mixtum,hinc

funt multa voces nota .

Paftidda.nobis eft femen ftliquf.

Paftinaca ,paflinaca .

Paftocchia, idem ac pajicjapa-

/lura , pedica, qua jumento-

rum pedes ligamus

.

Parturi ypajior a pafcendo i

Patacca , moneta valens fex ta-

rinos , ab hebr. nn£> patac

fculpfit a fculptnra , lea ima-

gine , quam habet.

Patacia,4.fyll. ultima te&i pars,

gr. nKxriyiov platagiom a

latitudine , hinc

Patafciutu , a latitudine, hebr.

nnB potae apertus,expanfus.

Patedda, v. padedda

:

Patena,patina a patende i

Patenti ,patens ,

hebr.

tar aperitio .

Patera,patera a patendo .

Pateticu,gr. Trot^nrixof P*•

tbeticds ab aflettu,qui Trct-

$o ipatbos dicitur.

Patibulu^patibulum apatiendo.

Patiri, pati, gr. Tra-^arpathln.

Patri,gr.77a.Tnj puter, ab heb.

ab

,

& transjeftis literis

ba ,leu pa addita fyllaba ter

fit pater .

Patria ,patria

,

gr. nxTfif pa-

tris ,nomen eft a patre,termi-

natio tamen eft fccminina.quia

patria amanda fit, ut mater,

timenda verb ut pater .

Patriarca.gr. na.r$ii$%.i\S Pa-

triarcha ,ideft Patrum Prin-

eepl, Meffan/Arcfiiepifcdpot

Pr.Thomas Moncada Patriar-

chx titulo gaadet

.

Patrimonia ,patrimonium •

Patrinu ,patrinus

.

Patronu,patronus .

Patruni,patronus .

Pattu ,paUum pattiari pacifcii

Paulina , Bulla Pauli II. veta$9alienationes rerum Ecclefix ;

nunc verb Paulinx nomine-avenit difpenfctio mitigans

rigorem hujus bullx

PaunitpaVo,%r. rxooi tadt muta-

to / in p,ut a fiadiumfpatiune

Paura,pavor , hebr. ms pa-

cbad pavor , ut alaudas lau-

rus : paurufu pavidus .

Paura,pbagrus t gr«c£ q>xy?osphagros aliter dentex : pileis.

Paufa, gr. nxuffsspaufis paufa.

Pazieoza ,patientia a patiendo .

Pazzu, fatuus afando ,fatuus is,

qui inepti fatur

.

Peccari,peccatu &c. peccare

ideft pecudis more errare-*

.

Peculiuypeculium olim proven-

tus erat in pecudibus .

Pecunia , antiquiflima monetapecore fuit notata. Varr.lib.z.

de r. r. c. i.

Pecura,pecus ,ris ;

gr. nexospecos lana ovium : pccurari»

pecoris cuftos

.

reddi,pellis ,

hebr. pala

texit , hinc pellis pallium &c.

Pedi,pes , gr. 7rou s pttt » hinc

pedaggiu pedamentu , &c. a

pede .

Pediftallu , vox hybrida , cx lat.

pesk

Digitized by Google

pes , & gr.' o*7u*Atff fiylot ci:

lumna . •

Pedotu,quia pedes dirigit,tranf-

fertur ad proretam, quina*

vem gubernat.

Peggiu, peju ,

pejor, pejuti

Pcilcgrinu,peregrinus a

grando. Peregrinu mons tri.

hus milliaribus Panormo di-

lians , Sanctuario Divas Rofa-lite Virginis Panormitanas ce-

lebris , olim diftus ferinus

,

dein arab. gebelgrin : hinccorrupti fetlegrinus

.

PeJJicanu, pelecanus,

gr. 77$..

A iHoiv pelecda a 7riXeKVfpe-lekys lecuris, quia rodrum_,habet indar fecuris .

Pellicula,peddicchia, v. peddi.

Peloru, Peiorus Sic. promont.ab Italia trium fnil]iarium_»

fpatio fejun&um, gr, rriXa.

$os peiores,

pe-loron .

Pena,peena

, gr. nosvn peene^\hinc penitenti

,penitenza &c.

Pendenti,pendens

,

inauris ita

dicitur, quia ab auricula-.

pendet .

Pendiri,pendere a pendeo

, &pendo

.

Pendinu, pendulu &c. a pen-

dendo .

Penetrari,ided penitus intrare.

Penifula ,pene infula

,

nam pe-ne ex omni parte mari al-

luitur .

Pcniari, penferi, pcnfufu &c.funt a perfundo

,pro eo, quod<;ft />^re:transfertur ad men-

« 8*tfs aflurti J.

quo res pondera*mus , ac libramus i

Penfioni ypenfo ,qu* penditur.

Pentagonu ,gr*cd rr6yrxyoyos

peatagonos

,

quinque habens

angulos

.

Pentametru ,gr. 7T6yrcL/J,tr{OS

pentametros quinque metro-

rum. •

Pentateucu,gr. rrsyldtev^os

pentateuebos quiuque libri

Moyfis heb.picton cbamafa,

quinariumPentecodi , gr. Hzvrwiorlii

pentecojle quinquagcfima dies

a Pafcha

.

Penultimu,pene ultimus .

Penuria, gr. ntv(a. penia pau-pertas .

Per, pir, pri, a la t. per, a grgeopard

,qu* prxpos

; in com-pofitione , ut plurimum, vimhabet augendi, ut quifqu&jex fc videt

;

Percepiri

,

percipere .

Percia,pertica

.

Percotiri,percutere a cudo J

quod ab hcb. nro catas con-tudit .

Perdiri,perdere , a gr. 7tz&<*

pertbo vado , transfertur adamiflioncm .

Pcrdunu, perdunari, cfla per-

dono, as, licet exempla in_»

fcripturis non luppctant » cu-jus loco ed condono

.

Perfezzioni, perfeclio a perficio.

Per fi dia,per fi du,perfidia,perfi-

dus . Cic. quali perdita fidei.

Pergula,pergula

, qubdA a ca

Digitized by Google

ea pergi poflit.’

Pcriculu,periculum a pereundo.

Pcriferia ,gr. zrgf<<p«fax peri-

pheria circumferentia

.

Pcrifrafi ,gr. Trgfffpfcior/j

ripbrajis circumloquutio.

Periodu, gr. 7ri$Co$os ptrio.

dos circuitus .

^eriortiu ,gr. 77g?t<5<rTgoj pe -

riojleos membrana circum-offa .

Periri ,a pereundo.

Peritu, peritia, peritus, peritia,ab experiendo .

Pcrmanetua, permanfo a per»

maneo

.

Permettiri,permittere.

permuta,permutatio a mutando.

Perni , hebr.

margaritae

.

pernici ,grtec£ ?rffcP/£ perdix:

hinc pcrnicani per divis pulli.

pe rniciufu ,perniciofus a perni.

cie,hoc autem a »ero

,quod

ab hebr. neca percuflit.

occidit

.

Pernottari ,pernoSiare a noUt

.

Pcrnu.In bilancis medio eft que-

dam ( ut ita dicam porta) per

quam ligula hinc inde tran-

fit; in illa igitur globulus cfk

inflar ciceris,feu mavis.unio-

nis,qui nobis eft pernu a fi-

gura unionis vulg.ywr»<7,cum

ergo ligulx apex illi globulo

relpon det,ut nulla ex parte

di vergat , tunc bilanx dicitur

cfTc in pernu ,

JPcrb, veri» ;iddu pero vinnipri

poni lu dcnorUf ip fc pro hoc

veaie,ut habeat, 8c<£

Perorari

,

perorare .

Perpendiculu,perpendiculum •

quo quid perpendimus

.

Perpetuu ,perpetuus .

PerplefTu,perplexus ; Virg.iter

perplexum , a gr. 7tA.£k<o pic-

eo implico.

Perquifizioni , a perquirendo.Perru

,hifp. perro canis, v.Per-

racanus

.

Perfccuzioni, perfecutio

,per»

feguitari,perfequi.

Perfeverari ,perfcverare, afc -

•verus, a quo cft aJJevero,per -

facto ,&c.

Perfica, perficu, malum perp-

cum;quia a Perfia allatum.

Perfiilfri ,a pcrfijlcndo .

Pcrfuadiri, a perfuadendo.Perfuna ,perfona .

Pertica,pertica .

Perticu tumor in inguine ,a ,

mali perjici figura .

Pertinacia,pertinacia

,

a For?

titer tenendo .

Pertinenti,qubdpertineat i

Perturbari, valde turbare .

Pcrtulu, pirtufu, pertufus a unt,

Plaut. hinc pertufari pertun-dere .

Perverfu, perverfut ,

perverfi-t& perverfitat .

Pervinea * perlinea , & <vinctiJ

pervinco,qu6d vinciat obvia.Pefami, a&us condolendi a dua-

bus vocibus mi pefs .

Ve{fittia,ptffitn»s a pejfurn ,quod

Voffio elt a gr. fiucrrds byf-siis profundum

.

Pcf.

Qigitized by Google

Peflundari \ peffutdar* ; ided

ia fundam dare , & oppri-

mere.Pelli ypeJH* » vel a peffum , ve!

a perdendo, vel a gr.zru^apyrie putrefco

.

Petizioni,/>tf*«f<o apetendo,q\iod

a gr. vo-d**) potbo defidero

.

Petra ,gr. 7riT$0LpeCra •

Petrafendula ,filipendula her-

ba in petris nafcens , & iade

radicisfilo pendent .

Petrafendula , bellarium ex ra-

dice tryngit

,

& meile ad pe-

trx duritiem fpi{Tatum,a gall.

pietre fendre , ided lapis

fiflilis

.

Petroliu ,petroleum , oleum e

petris flillans

.

Pettabotta ,thorax

, qui peftus

ab iftihus boite tuetur

.

Pettini ,peSea apetiendo .

Pettfnu , cum acc. In pen. tho-

rax ,quia peftus vellit

.

Pettu, peSus, co quod coda pe-Sinis figuram forment

.

Petturali ,a peclore , ut liquet.

PetturrufTu , avicula , rubras

habens plumas in petlore.

Petulanza,petulantia, petulan-

tf, petulans .

Pczza, pezzu , ab hebr. yjQ be.

tzah fruftrum

.

Pezzcnti,pannofus laceri» ve.

dibus , ab hebr. yjQ betzab

frudrum

.

Piaciri , nomen , & verbum a_>

placendo .

Piaga , a dorico nXxyx plagdulcus percuflio ; hinc plagari*

'i S?Pianeli; &-7T\xvntns plane,

fet plancta', vellis Sacerdotis,

vel qu&d plana fit, vel quodper corpus oberret ; agrsco7t\0LvaJA planae erro

.

Pianta ,planta pedis ,

manus;

quiaplana

:

planta, qua pia»,tatur ed a Sicula voce

<r7<t bhfla. Hefyc. fiXxarlx!

•fiXx<rlf\jxxrx yrXxvxyi*vix rtKeXoi , blajta , blafie-

mata Siculis funt germina, &folia papaveris .

Pianu,planus, a gr, tt\x% phM*

tabula plana

.

Piadr a , tum lapis , cum monetaed a planitie

.

Piattaforma , ided plana formal,Piattu ,

gr. TrXxrus piatus la-

tus, a,um

.

Piatufu ,pius . Voflius,piut un-de fit nondum reperi anne_i

erit a pullorum voce piu piu,

quam , matre amiflTa,ingemi-

nant , & luo pipilatu nos adcomiierendum movent? hincpieti, &c.

Piazza,gr. 7rXxrtCx platcxj £

quiaplana

.

Pica , picanti ;avium rodrumi

ital. becco, hilp. pico : hinc

pica hada cufpidata, picanti

pungens,picari pungere .

Picaruni, idem cd , ac briccuni

literis permutatis

.

Picata, cerotumpiceum .

Picatigghiu, quafi rodro velli-

catum; minutal,is.

Picca,quantum avicula rodro

tollit,hilp.roltruin dicitur pico.

A a 2 Pic-

Digitized by Google

1 89Piccarf , r. peceiri •

Plcciottu,picciriddu , ab ital.

picco/o

.

Picciu, picciari 4.fyII. picciufu.

Diu ti guardi difiggbia pic-

tiufa ,e di •vicina invidiufa

;

vox picciu , eft a poliorum-.pipilatu .

Plcciulu,pauculus

,

Picciuni, pipio, nis a voce pipi.

Pichettu , miles uno in Jocodans

.

Pici ,pix . gr. TrfotfctpiJJa .

Picu , hifp.P/ce roftrum avium.Picum ,

malleus, qui acumen-.

,

feu roftrum habet s hinc pi-

cuniari

.

pidanti,gr. 7rcu^orpf[ir\f p*•

dotribes puerorum inftrufior.

Pidda, terra nigra fubtiliffima—

indar pollinis ,la t. pulla. Co-

' lum. in prxf. nigra terrae ,

quam pullam •vocant

,

vel a—gr. 7rr\\os p> Id * lutum .

V\ddi»r\, pellem vellere, leu ma-

li multare.

Piddizzuoi ,pediculut .

Pidina ,a pede ,

ut liquet

.

Piditu,peditus a pedendo , hoc

a gr. /3cPf(i) bdeo , & inverfis

* literis pedo ,ideft crepitum-

ventris edo •

Pidocchiu ,pediculus a nomine

pes,quo venit nedum pes

corporis pars ,fed etiam ver-

miculus .

Picti , v. piatu fu .

Pifara ,ital.piva,

Pigghiari ,accipere eft a verbo

pi/o as,

ideft irs unum condo,

P'fpo , hinc pilare eft piggbia '•

ri : quamquam & verbum—piazo valeat compre-

hendo . s. Cor. 11.32.ut mecomprehenderet textus gr*.cus pro comprehenderet ha-bet 7TtcLcrau piafa

, qu® voxnon abludit ab infinito pig.ghiari.

Pigmeu,gr*c£ vuyfxouot pyg*

wfor pygm^us ideft cubitalis.

Pigna,pinus

, nux pinea . eft agr. pitMS

;

hinc impi.gnari, in unuin coire, uti luntftrobili nucis pine*

,qui in—

unam pineam coalefcunt; de

feditiofis dicitur ,fi miftrupigna in unum coiere .

Pigiata, numquam mihi venif-

let in meatem undenam voxhsc cftet ,'nifi Neapoli vidif-

Jcm ollas figura a noftris di.• verfas , noftr® enim fundofunt patulo

,quo fupra tripo-

dem locato, igneque luhjcfto

ebulliunt, ili* verb non ita-;

funt enim inftur nucis pine* ,

fundo parvulo,qui fcnfim—

ampliatur , nullus eis tripus ,

nam in focolari locantur ,

igneque ad Jatus admotoebulliunt: a figura ergo mucis pine® Neapolitana ollae

dicuntur pignati

.

Pignu,pignus

,quod creditori

datur , hinc mpignari &c.Pignulata , bel larium in nucis

pinei

t

formam

.

P'gru,piger

, hebr. 1 jr piger .

Pila, urna inftar bafis ad aquamre-

Digitized by GoOgI

recipiendam > ital. pila •'

Piladru ,ital .pilaftro.

Pilatru ,gr. 770 Qi-fypov pyre.

tbron radix indar ignis adu-

rens .

Pilu ,pilus

,quafi filum , vel

hilum propter luam tenuita-

tem .

Pilucca , & pirucca,quia pilfs

,

feu capillis condat

.

Fimpinella,botanicis bipenuella

Pingiri, pitturi, &c. a pingendo'.

hinc pinzeddu &c.Pingui ,

piuguis, gr. na.^os

paebys.Pinna, pennat ab yEolico 7rTg»<-

yos ptenuds pro 7reraves vo-latilis , hinc funt pinnacchiu,

- pinnaculu,pinnata &c.

Pinnedda , MefTanx dicitur bra-bea auri, vel argenti, id ci

nomen a levitate, qua pennx,feu pluma: refpondet

; alibi

^

dicitur pannedda , & erit a_.

* uocepanna , v. panna «

Pinnedda , bellarium e faccha-

ro purificato in clayiculi , vel• in circelli fornum

, medicis

.ptnidium , inde pinnedda .

Pinnetti, Franciofinus . finitos

baxtr , andar quafi iu puntadi pedi , de equis dum Cuprapofleriores pedes eriguntur

,

- &fcfibremexcutiunt;diciinas

fari pinnetti, recole.quid di-

ximus in v. caropinna , equusqui quadratus dabat ie leva-

vit in pinnam.Pinnula

,pilula a pila .

Pinfari, v.penfari.

189Pioggia,p/«t»/j a pluendo a gr.

7t\ou> feu 7r\vytopluno lavo.

Pipa,fitlula ad tabaci fumum-.,

efl a lonitu, qui fummrs labiis

editur , dum fumus exfugitur,

vel cxfpuitur,qui ferSed pi,

pi, vel pu,pu

.

Pipi, aroma piper, gr. JTgVj/)#

peperi ; herba viro eapficubs,

quia adurit , ut piper .

Pipita . Hefych. nzrt/rct tpcovn-

T11J /U.6yoCXo(pMOf,idell btpyta ,clamoJus prxeomagna voce praditus . huicdicimus pipita .

Pipitari op pilare . Catuli.epig.

,

3. adfotum dominam uJqutL*pipilabat

; verbu n a Conopi ,pi y quem aviculcc edunt

.

Pipituni, veritis puputuni upu-

pa, qua n graphhd upupam_.

'deicripdt Poliphilus h:

s ver-bis: TereoJaxicola iu le piu.me le regiepompe feruante.

>

quaritabondo 775 77% pu punel cantofuoy & nel capo ge,rulo

tdr infignito delta crifia .

Pir, priver , a gr. Traipxpard .

Pira , pirum, & pyrum x sb hcb.

HB Pert f u5tus:pirara pirus,

Htpyrus.Pirainu ypirafter .

Piramrdi, gr. 770pxM.ls pyramis

*770f> pyr ignis, quia indar

flammg gracilelcit,# acuitur.Pircacci, hifp. percances . Fran-

cios . fercancet rigaglid^,

eioe tuito quello,cbefi cava

dalla cofa principale .

Pirchi tper quidi fi efl. caufalis,

pro

Digitized by Google

190pro quo, pri !t quali cofa

Pirciari, ab hcbr. p^Qparac ru-

pit, difrupit.

Pirdunari , liquet efle a perdonoat, cujus nulla mentio inau-thoribus , qui utuntur verbocondono as ; & fani vox per.donandi majorem emphafimhabet ,quim vox condonan-di , nam prspofitio per vim—adauget, ut a facio perficio ,

a

iego perlego, quare figmfica-

tio vocis perdonari denotatperfe&aro condonationem, ita

ut, ne quidem offenlx memo-ria remaneat

.

Pirrera , gall. pierriere , lapi-

cidina

.

Pirriaturi , lapicida a petris ;

Pirrimpimpiu: qui cibaria ven-dit feu ad pondus,feu ad men-furam , dato cmtori ( fi un-

J

juam datur) quod juflum e ll,

olet quandoque modicam-,aliam quantitatem adjicere^;

hanc MeiTanx dicimus pir-rimpimpiu

; lat. mantiffa.vox efl a tribus grxeis voci-

bus 7rXri$es ini nXtior pH-res epi ption

, ideft plenum.—fupra plenum , hoc eft ultra-

plenitudinem aliud adjicere

.

Pirtempu, tempori, ideft ma-turi.

Plrticuni , v, particuni

.

Pirtufu , v. pertufu .

Piruni, foramen, per quod vi-

num c dolio educitur , idem-valet, ac magnusporus.

Pifa,pifari &c. a peefando, ideft

ponderando!Pifari , de frugibus cum in area

teruntur, a gr. rrlijfffftoptyf-

fo tundo, decortico, nam fru-

ges tunc decorticantur : hincpifera areafrugum .

Pifci,pifds . Voffius acutiiTimf

ducit a gr. Trico pio bibo,a quofuerit 7710“ Hos pifco procodem,nam cum pifcis feinper irx-

aqua degat, quali femper bi-

bit : hinc pileari,pifeaturi ,

&c. a pifcibus .

Pifciacota , olim dum P. Domi-tius Preftifilippi Auguftincn-

fium ftudiorum MeflT. Regensanno 1 720 . dixit mihi Kacal-buti in fua patria tefludincmdic \pifciacota , vox erit bi-

fcia cota, eo quod fit anguis,feu bifeia co//etia,ve 1 cauta,

feu tuta olTco cortice

.

Pifciari ,cft ab ital. bifeia , an-

guis . Nutrices in Italia , dumpuerum matutinis horis ve-

ftlunt, cum ad mingendum-proritant dicentes , fa labi-

Jcia , ideft , urina tui angui-culum humi effinge , nara—cum pueri mingendo moti-tentur , nec urina eodem fem-per loco decidat

,fit inde, ut

ex urina anguis in terra deli-

neetur , hinc a bilcia eft bi.

fciari

,

inde pifciari .

Pilciuni, Jura pars carnofa ti-

bix, quia pifcem quodammo-do reprafentat

, bine pifciu-

nera olla, in qua lurx co-

quuntur •

Pi-

Digitized by Google

Pifeddu ,pifam

,

grstcS 7t(<?oppi/OM .

Pifoiu ,v. hifala .

Pifpicia, & pifpifa, avicula mo-

tacilla , a voce pispis, quam

fubinde cantillat .

Pifpinu, mobile epiftomium-,alias ociddttzzu

, quo verfo

aqua fluit , converfo fiftitur ,

eft ab ave pifpifa , qu« fcm-

per movetur , nec unquamquicfcit; quae ea de cauta di-

citur motacilla .

Piflidi ,gr. 7ru^ti py*i* » qui>d

e buxo fiat ; buxus, gr. jru*-

ijos p*xos .

Pinari , a pijtum lupino verbi

pinfo ,vel ab hebr. Cr»t33/>u-

tifc malleus

,

quo » ut pluri*

mCim , pinfimus.

Piftigni, de pueris immorigeris»qui pedes calcant, cum ali-

quid nolunt facere , dicimus

faunu pijligtti , quia terrampinfitant , feu pijtaatfi ita di-

ci liceret

.

Piftolu , gall. piUolet fclopus

brevior ,quipijtillum squat.

Pifluni , pijtillum , a fupinopijtum .

Pifu,pondus , v. pifari

.

Pifuli pifuli , aliquem toto pon-dere » vei pendulum in aera-levare

.

Pitanza , itai. piatanza , a vocepiattu

,

quia quid cofium cft,

8t in patina deFertur

.

Pitardu , ab ardendis portis .

Pitarru, t uflicus in petris natus

.

Pitazzu,pittacium

; Antiqui

191fcribebant in tabellis ceratis £

aliquando verb ha: non cera,

fcd pice erant illitae , harum-que ufus erat in rebus levis

momenti kdnotandis, qu® fa-

cili delebantur ; a pice ergo,

quae grtcch drlTTct pitta eft

7rnraCKtorpiltacioa ,pitta-

cium, in qao notamus ea,quae

fubinde delemus.

Piticchia ,petigo, nlt,

Pitinia ,impetigo, nis .

Pitittu ,appetitus ,

ab appeten-

do, hoc a peto

,

quod a graco770$-cS porlio defidero

.

Pitrufinu, gracd imp0tft\lv09petrofelinon

.

Pittata , v. appcttata

.

Pittedda , de eo,qui fuerit fail*

ciatus dicimus , lu ficiru pi-

“'tedda.cx hebr. niftfl pittot

frujtuli,jeg n;e>ita\ a rad.pnfl

pjtatfrepit

.

Pittiraa.gr. epitbema'tmedicamen

, quod parti affa-

ft» imponitur -

Pitturi ,a pingendo t

Pitturinata, i&us pcftori IllatusJ

Pituita,pituita , agr. nltTat,

pitta pix ;quia glutinoia e(l

uti pix .

Piu , v. piatufu .

Piu piu, vox avicularum pipiljmtus

, hinc piuiu pipilut

,

hincpiula avis feralis

.

Pizza,pizzu

,pizzutu

,pizzulia-

ri & c. abhifp. pico roftrumavium

, hinc pizzata placenta

acuminata, hinc pizzicuni &c,Pizzicutu , malleus pit acutus

,

qui

Digitized by Google

qoi ex utroqjlatere acutos eft.

Placari \ placare zplacendo.

Planctayplaneta, gr. 7rXxurimtplanetes, ideft errans a wAaC-

plane error .

Platanu ,gr. TrXoivxvof piata,

nos 317tXoltiji plarus latus ,

ramis cnitn , & foliis eft pa.- ... • r x i . .'x rtuhs .

Platea ,platea , gr. nXxrsix

p/atiOyi 7tXxX0 { platys latus.

Plattina', idcft/>/«fi#« •

PJattiarf , ideft palpare tangen-

do, $c molcendo manu plana,

Plsufii yplaufusa plaudendo.

Plazza , idem ac platea : pro fti-

pendio verb, eft a defcriptio.

ne ,quam quis habet in mili-

tum albo,fcu plauo tvc i platea

Pleb l, plebs, a gr. 7rXr\$-osple-

/£or multitudo ,vcrlum-.

fuit in b

,

ut ab v-3-o.f utbar

fuit uber . VoflT..

_

Pleggiu ,pleggiari

,pras dis a

prajlando .

Plcniluniu ,vox ipfa loquitur.

Plcuritldi,pleuritis a rAeo/wt

pleura latus,cofta: hir^c pleu -

ritis morbus in latere

.

Plurali ,vox grammaticorum.

Pocu ,paucus ,

titab aurum di-

cimus oru ,ita a paucus pocu.

Boefia ,poeJis ,gr. 7roir\<ns pof-

a verbo 7rx>ittopcceoiic\o.

poggiu, podium .

Poligala ,gr. 7T0XvyxXx poly

gala a lattis copia

.

Poligamia, gr. 7toX\jyx/x(a.p0‘

lygamia uxorum pluralitas •

Polipodiu, gr. 7:oXvnb$iovp°'

Jypodion a multis pediburiPolifa , gr. cL7ro^a^tS apodixis

demonftratio

.

Politica, a %r.noXli P°l,% civi,tas

,

politica proprii eft ratio

regenda urbis •

Pollici ,pollex , quia viribus

pollet .

Pollitrinca , gr. rcAurf/^cppotytricbou,c]\xbA capillata fit.

Polluzioni , a polluendo

,

feu in-

quinando .

Polu ,poluty gr. ttoXos polos

,a 7rcXsto poleo verto ,qirsu,

ccclum circa polos vertitur .

Pompa, %cl7TOfjL7rr\pompi idem.

Pondccunjouderat e a pendtn~

do , nam qua: ponderantur ,

pendeant opus eft.

Ponti ypons .,

Ponttcu , aflinziu ,abfinthiunu.

ponticum

.

Pontifici , IPontifex .

Populu,populus , a gr. ttoXvs

polus multus , duplicata pri-

ma fyllaba po.

Porcu,porcus . Varr. 4» de r* r.

Jib. 2. cap. 4. porcus gracutnejl nomen antiquum

, fed ob -

/curatum,quod nunc eum.

vocant y(jQ\$cvcb(cron : hincporcaria

,porccllana &c.

Porcufpinu.eo qubdfpinis hor-reat . .

Porfidu, a gr. voptyCpa.porphy.

ra purpura

.

Porgiri, porrigere

,

& contra-

porgere .

Porru , porrum

,

graci rr^idovprqfon .

Por-

Digitized by Google

Porta i eo quod per eam impoti

tore ,& exportare pofTumus;

vel ex eo qubd , in novae ur-

bis defignatione,quae aratri

fulco fiebat, ubi aditus futu-

rus erat , aratrum portaretur:

hinc porta .

Portentu,portentam, quia por-

tendit .

Porticu, porticus, quia pluribus

portis , feu arcubus conflat

.

Portu ,portus

,quia per eum-,

merces portantur : hinc por-tulanu .

Votu, porus , grac£ Tropos porottranfitus

,quia per cum fudor

tranfit

.

Porzioni ,portio a partiendo.

Pofa ,pofu

, paufa , gr. 7Toiu<nspaujis polari paufare .

Pofitivu ,pofuivus .

Pofpaflu , quia pojt paflum .

Pofponiri,pojtponere .

Poflediri,pojjtdcre

, idefl por.td federe , licii icet pcrpetubtenere .

Poflibdi , a pojfum , idefl potis

fum.Polla, ubi quidquam ponitur :

fari li polii : quia anhelitus

tunc quieicit

.

Poflergari , pojt terga locare

:

Pofleru,pojierus * pojt .

Pofliari, in loco pofttum ejjfc^»

ad infidias .

Poflribulu , ubi meretrices pro

Jiant

.

Poflu , locus , feu dignitas, quiaibi vir ponitur

;poffu dicu-

runa,quia ibi paufatur »

Poflumu, poflbumut \ vel pojia -

mus . VofT.

Potenza,potentia a pojjum

.

Poveru, poverti,pauper

,pau•

pertat.

Pradella , a pedibus quafi pe-delta .

Pranfu , a prandendo .

Prafli,gr. praxis : hin0

prattica,pratticari &c.

Prattu , verius piattu , a graco7r\xru's piatus latus, a, um.

Prazzamaru, vox mihi inaudita»

Delbonus vertit pecuarius ,

qui fuas cum Domini ovibutbabet admixtas ; vox erit

portionarius a portioneftvan*habet ovium .

Hic fequi deberent voces »

qua a latina prapofitione-s

pra funt compofita, qua cuna

nil habeant notatu dignum-.,

confultb pratermiteuntur; ii®

tantftm vocibus contenti,qua-rum fimplex

, nort efl ufitatu®

in lingua nollra, ut preamba-lu

,pt ecettu

,prectpiziu &c.'

nam fi prapofitionem abllu-

leris , nullibi invenies ambu-lu , cettu, cipiziu &c.

Preambulu, qu6d ambulet an**

te aliquod

.

Preccttu, praceptum a praei•piendo .

Prccipiziu, precipitari &c. preti

cipitium,p> fcipittm dare &c.

Preci fioni,pracijio , a praei-

dendo .

Precludiri,praeludere .

Precoci,praccx

,

quod mata-fib st

Digitized by Googl

IQ4rk coquitor

.

Preconizari , eft a praeconio.

Preda, predari, praeda,praedari*

Predicari ,praedicare .Cic.

Prscdiu ^praedium

.

Prefazion praefatio a praefando .

Pr;feriri,proferre t hinc pre*

fettu ,praefetius.

prefigiri,prafigere . Cic.

Plcggiu ,plcggieria ,

praes,dis

a proeliando

.

Prepgiu,Clima prctium,v.prezz\i

VtQUtM^Prciatus^i proferendo.

Prehminari,qu5d ante limetis

fit, transfertur ad omne id ,

quod pratccdit

.

Preliuhu ^proludium .

Premettiri,praemittere .

Premincnza,/>r<er0M’«tf»fifl.Tac.

Premiri,premura , a premendo.

Premitu,quod pondere fuo

anum premat

.

Prcmiu ,praemium , hinc pre*

miari &c.prendiri

,pVebcndcre .

Prcnu ,prenizza

,plenus , ple

-

nitndo,a graeco 7r\eo'spicds

plenus

.

Prcparari,praeparare

.

Prepofitu.^rrf/M^rftr a propono .

Prepuziu ,praeputium

,

quod a_,

Judaeis praeputaretur , ideft

- amputaretur.

Prerogativa,

prorogativa .

Prefagiu,profugiunt a prafa.

giendo :fugiendi verbum,quo

ufus Cicero ,idem valet

, ac

acuti fentire, hinc praefagire ,

c(l ante alios fagire, feu pra.

fentire ,

Presbiteru , gr. Ufef.{Zure?0(Presbyteros fenior , ita dici»

tur Sacerdos,qu6d letate, &

prudentia fenior e(Te debeat

.

Prefcia, prefcialoru , &c. n pre-

mendo -

Prefcrivirf ,prefcrizzioni > a_.

praefert bettdo .

Prefcnti , prefentari,pr*fent %

preefentare . Cic.

Prcfenza tprafentia *

Prefepia fpratfepe, 8eprafep!s ,

quia eft locus procfeplus,x<He(i

cinftus.

Prefervari ,prafervore »

Prefidenti , “Prtfe* , a preft-

dendo .'

Profor i,premere, a fap.prejfum.

Prefligiu,praejiigia , arum ; eo

qu5d ocul iprafiringantur

.

Preftizza ,preflu , a praejio effe

.

Prefumiri ,prefunzioni ypraeju-

mere,praefumtio

.

Preteflu,praetextus , vel prat-

textum .

Preti,gr. IIgearfiCrrns Presby-

ter fenex , contrafti Preti

.

Preturi , a praeeundo . Cic. $.

de leg.

Prevaricari ^praevaricare

.

Prezzu,pretium

, a gr. rrepeiaperao vendo

.

Pri yprae prapofitio

.

Prianddlu,qui femet in pretio

habet .

Friari,prigari a precando heb.

“13 barac e fl benedicere , &um precamur, ei, quem-,

precamur , benedicimus.Pricchiu , pricchiaria ,

parcus ,

parcitat . Pri-

Digitized by Google

Pricopa ,malum armeniacum

,

gr. (ii fiHoHKia. bericocchia.

Adimet. cap. 2.0 1.

Priggiuni,priggiuneri, &C.4U

prehendendo .

Primavera,primum ver

.

Primati,primera

,primeredda,

&c. omn ia funt a primus

.

Primintiu,prametivum , fcu

precmetium, qubd prius aliis

metatur

.

Prirnu

,

primus

.

Primum,pulmo, nis : hincpul-

monaria herba

.

/Principi , Princeps ,

cjuafi pri-

tnum caput

.

Prinzi , ele&uarium, gr. dVct-

7r\n$es diaplircs

.

Prifa , a prehendendo ,

Priftizza , a presjio ejje .

Pr jfumiri,prajumere

.

Prifuttu , ideft perna adfucia «~~

Privari, a privus, a ,um .

Privilegiu,privilegium

, ideft

priva ,fcu privata lex .

Priuri , ‘SPr/or

.

Pro , gr. 77^0 pro .

Probabili,^/ 00ahilis 3 probandoProbiti ,p>obitas a pn.bando .

Problema, gr. 7rp6(iAnju,x pro-blema

.

Probofcidi, gr. 7Tfo[iocrKi$pro.

bofeis

.

Proc-cciari , v. pircacci •

Procaci,procax «precando .

Procediri, procellu &c. a pro-cedo .

Procintu,efle in procinUu .

Proclamari,proclamate

.

Proclivi t proclivis a clivo

.

» 9 SProcraftinari

, procroflinari z

cras .

Procurari,procurare a cura .

Prodigiu,prodigium a pradi.

cendo ,

Vrodiga,prodigus a prodigendo.

Proditoria, proditio a prodendo.Producir i, producere.

Procmiu,gr, yr§oof/u.ior proce-

mion.

Profanu, profanus

,

no n facer,

quafi procul a fano .

Vroftttuprofe&us a proficiendo»

Trofandu,profundus

.

Profufioni ,profufio.Progettu , a projiciendo i

Progiioilicu,pronofticu , a gr.'

7T^oyivucrKU) proginofeo pr£-

noico

.

Progredu ,prcgre[fus a progreldiendo

, quod a gradior, hocver6 ab hebr. daraggradus .

Proibiri,prohibere

.

ProlifTu,prolixus , idefl porri

laxus

.

Prologu, grrcci 7r§o\oyos pro-

logos .

Prolungari, a longitudine .

Promettiri,promiia &c. a pro-

mitto .

Promowiri,promovere

,

Promn , dicimus unu promu :

quaitru promu 8tc. cum ali-

quid aequaliter dividimus ,

vox erit unu per omu,quut-

tru per omu ; idv (1 unum, vel

quutuor pro homine , JatinS

portio virilis

.

Promulgari,promulgare , ideft

B b 2 per •

Digilized by Google

1 9^

.pervulgare'.

Proniputi .pronepos .

Prcnomu .pronomen

.

quia flat

pro nomine .

Protitu .promtus a promendo.

Pronunciari , a pronuntiando .

Propendiri,

propenfioni » a>.

propendeo .

Propiziu,propitius , qui feren-

do auxilio/»™/** ejl .

Proponiri,propofitu , a propo-

nendo •

Proporzioni

,

proportio .

Propria,proprius.a, um z prope•.

qu:e enim prope funt, quaGp>opria funt

.

Propugnari

,

propugnare.Prorogari

,

prorogare .

Prorumpirf,prorumpere .

Profa rptofa . & prorfa .

Pro lapi a y pro/apia

.

Vrokguin.projequi.afequendo.

Profperutprolpcriti

,profper ,

profperitas,quiafpem adw-

plctrt

.

Profpettiva , a profpiciendo

.

Proflunu,proximus iuperlat. a

prope .

Vcodrotu.profirotus aprejlemo-.

Proteggiri,proteazioai , &c. a

protego.

Protervo,protervus a protere»,

do

.

quia cunila proterit , 8c

defpiclt

.

Protellari, idcll ante, feu Co-

- ram tejtari

.

Protocollu ,gr.

protocdlon .

Protomartiri , gr. TfortoiM.^TV§prctomartyr

.

Protomedicu ,medicus prima-

rius

.

Protomifeos , ita erronei feribi-

tur,ejus loco feribendum pro-

timifeos % a gr. 7r§oTi/u,r\<rtS

protimi/is t8i patrio calu jrptu.

Tt/uontreusproeimifeos , id.tk

pralatio .

Protonotaru.Protonotarius voxhybrida,e gr .Trpoiros protos,

& lat. Notarius .

Protopapa , cx Hierokxico Do.tnin ic *M acri. Protopapasij fq.’T07:a.7ToisyArch'ip esbyict

.

..

AicJJavtc adhuc extat ha c di.

gnitas in quadam tcciejta.

Catholica appellata, ac ita.

ditia, ex eo (v.Catolica) quiaquando Sicilia fub gracoImperio erat . bac Ecelejial>

cum Latinis permanfit unitain confeffione .

quod SpiritusSantius ex Patre, Filioqueprocedat , licet ufque in bo-.

diernurn diemgraco ritu ibi

officia celebrentur , in azymotamen confecrant ..... Hicitaque Alejfancnfis Protopa-pds prater jurifdi&ioncm-* yquam in muttis Eeclefiis ejuf-detn Civitatis exercet

.qua

olim ftbiJubjeEIa erant . nonparum a Clero Metropolita-na Ecelejia honoratur, in dieenim Fentecofles ad banc Ca-tholicam Fcclejiam procejpo-

naliter accedunt Cathedra,tij Canonici

, Frotopapdm^tfufcipienres . & ad Catbe.dralem Fcclejiam conducunt

,

Digitized by Google

obi gneco ritufollemnes vef-

ferat ille canit , ac tandemcifdern caremoniis ad pro.priam Ecclejiam reducitur ,

qua bonoris dcmonftratio ,

ideo Clericis ijlis g racis fit

in ea die ob memoriam unio-nis eorum cum Latinorumdogmatibus, pracipui in ma-teria unionis , at diximus ,

Spiritus San&i . Item in die

Ctrcumcifwnis inJolemni Ca-thedra lis M ffa % ibidem Epi-

Jtola , <$* Euangelium a Grtc.cis Subdlacono , & Diaconoleguntur ; in ProccJfionibusAlejfanenfis "Protopapds uti-

tur eburneo b iculo,ad infiar

Gracorum tsibbatum in for-ma Utera T. liceat hic Pro-topaparum MefTanenfium fe-

riem ponere , qualem ex pu-blicis documentis confeci

:

Pafchalius furulanus; an-no »ijo.

Joannes 1180.Joannes Nfanlb 1194.

f Cfymr, feu Clemens 1266

,

• Joannes de S. Pan.cratio 1272.

Theodorus 1 290.And reas de S, Eu-

ftachio- 133SJ.

Stephanus 1358.Joannes de BencdiRo tj§t.Gilius Zuynella 1400.Nicolaus de Benetfi-

Ro 141$-Pantaleon detJrfo 1440,Nicolau»Galletw 1457»

>SS?*1560.

iS8j.'

»S97.1628»

1

640.

'

1641.

164$.1644.*

»S7Matthsns Galletta 149 uJoannellus Galletta 1523»Aloyfottus de S. Mi-

chaele

Salvus Carrozza

)oj Dominicus Maz-zetta

Petrus Paraone

Joleph Paraone

hic anno 1640. fuit exau-Roratus

Jacobut Napoli

Joleph ParaonePrancifcus Enrrcus

Dominicus Moleti

hic anno 1646. fuit exau-Roratus

Leonardus Pat& 1646.Athanafius Rizzo 1658.Antonius Malaci 1665.Nicolaus Maria Scla-

vo 169?»Petrus Malaci, & Bu-

glio 1709.'

Joleph Vinci hujus

Etymologici auRor. 1 744.'

* memoria Protopapa Cle-

mentis, & Protopapa Joan-

vis de S. Pancratio debetur

CI. Viro D. Dominico Sclavo

Panormita viro Sicularum.»

Antiquitatum apprimi gnaro,8c mei amantiiTimo

.

Prototipu» gracd yrfccrorozrovprototypon, (eu prunum exem-plar, rea m Soc. jcfu vocaturCollegium MelTan; quod re-

liquorum in tota Soc. fuerit

exemplar. Aquilcra.

Prova,provari ,probatio,pro-

bare

Digitized by Google

t$8.

bare . Verbum probo eft a gr.

.- TTflTrovprepon decorum, namquse proba funt, funt & de-cora.

Proverbia,proverbium

.

Provettu,provcttut aproveho.Provid iri, providenza

,provi-

dere , providentia , provide-re eit porri , rdeft longe vi-dere .

Provincia,provincia . Fertus

;

provincia, appellantur, quod

populus Rom. tat provicit,

boc ejt ante vicit

.

IVovocari, provocare .

Provula.gr. 7rgofio\i) probolcprcjeEius

, a 7rfo/3aM<o pro-batio projicio

, idert priusemitto

, eo qu6d provula fit

cafeus e primo flore iaftisfpifTatus.

Prua , gr. rrpZgx prora

,

b rncpruifi funis ad proram alli-

gatus .

Prudenti,prudenza

, prudens ,

prudentia . Cic. i. de Icg. exprovidendo ejl appellatapru-dentia .

?rxxnoratprunus arbor. Theoph.

Trgirn prune

.

Pruncdda dill*occhiu; Brunellaa colore bruno . Schobar .

Prunefta , uva prunis fimilis;

alia a bumajto, qux dicitur

minna vacchinu %

Pruppa,pulpa

.

Pruppaina,propago

.

Pruppu, gr 7To\\i 7ro\iSpolypus.Pruritu . a pt u> tenao, leu peru-rendo , pruritus

,

Ptru te , ptru te ; Ita Jumentumfiftit agafo, ideft putru leni.

Puberi, puherti ,pubes,puber-

tat,

a

gr. r?/3n Aridem.Publicu

,publicus

, a,um,oUmpoplicus

,

a populo .

Pudagra, grxcd zre^xygx po-

dagra.Puddami, a pullis

,

puddaru.ublpulli , feu gallinie cubant ,

puddicinu t pullicenus .

Pudditrinca , gr. 7ro\UTpiXO)>po/ytriebon , idert capilj-ta.

Pudditru,pullus afini

,gr. 7rS-

\os polos .

Puddu.apum foetus in favis put-lities. ColnmeJ. lib.9. c- p. 1 r,

cum primo veri in eo vaje^nata ejl pullities

; hinc melidi puddu

, mei ,quod expri-

mitur, quando f*vi pullitie-*

funt pleni.

Pudia . Hcfyc. TrocTix ivn\r\fx-fxxrx 7to^Sv 3 r\your C^xa1-

K(xs »J de(t podia involucra

pedum , idert jajoiat.Pudicu

, pudicizia , apudore*Pudiri , idert fundus

,a pojjue7;

quia fundi ubertate pojjumus.Puer tz ia, pueritia

, a puer, qui

hebr. *q bar dicitur.Fugnali

,pugio a pugno .

Pugnu

,

pugnus, grxei mjy/jori

pygme

.

Puleu, pulegium

.

Pulicara, pulicaria herba a ne-

candis pulicibus .

Pulicitpulex , qu6d in pulvere

fit, vel a pullo colore .

Puhri,pulitu a poliendo.

Pul-

Digitized by Google

I

Pullulari i pullulare a pnllit

translatum, ad arbores, qua;

flolonrsemittunt

.

Pulpa, puJpetti, pulpa,pulpulx*Pulpitu, pulpitum -

Pulfazioni, pulfatio- a pulfu .

Vw\v\rr,pulvis .

Puma d’ amuri, verfis puma-td'umuri

,

quia ad faporem ci-

bis admifcentur ..

Pu.nata,quia ex pomis fit „

Pumici ,pumex , ideft/pumex reft enfm lapisfpumofus .

Pumu,pomum

, quali opimum.

Pungiri,pungere

,

a gr. TrnyOipigo figo , nam figendo pun *gimut .

Puncnti , ubi Sol occidit, a_*

ponendo .

Puniri,punire a poena *.

Punta ,puntaloru

,puntapedr,

pimtiari,

fuut a pungendo ,,

ut liquet.

Puntiddu , puntfgghiu , puntig.giufu , a punclo ..

Puntuali , puntura , a puncloPupa , pupu ,

pupiddu,pupilla,

puppatula, & pappatula, funt

voces diminuti vae a puer :

ucr verb ab hebr. 13 barlius : \at. puer, pupus, pupa,

pupulus,pupula , pupillus ,

pupilla

.

Puppa ,puppis .

Purata,pus, ris, gr. 7iuo$puosr

& 7T\J0y puon •

Purciddana,portulaca berba .

Purga, purgari, a purgando.Purpura

, gsxckyio^u^a. por-pbyra

s

190Purrazzi , herba , quia folia hai

bet porro fimilia

.

Purritti ,Pcrottm . Ver i aes iri

corporibus dicuntur Jupere

-

• minentes veluti globuli du-riores

,quos vulgo porros ap-

pellant -

Purrutu, mpurrutu , mpurriri

;

putridus, putrefeere, a gr..

7r\j$-cnputbo putreo .

Purtcdda , locus, anguftus,ut

porta

Purteri,quia adportam Hat

.

Puru , puritA .purus,puritas i

ab hebr.VQ barar purgavit

•q. bar purus ..

Puiari ,pufata , a paufando

,

gr.

7TX\J<ni paulis Jyriacfi erg-

pa/c quievit

.

Pufentu , a paufando •

Puferi ,pollex

,gaW.pouce .

PuTcri,adverbium temp. nudiut

tertius, ideft prius beri .

Pufillanimi ,pufillonimis .

Puftema, gr» oi.7rb<r'1(r\lAccapo-

JlemaPuftiira,/»o///V/<r, hinc puftiilari.

Puftizzu ..calcei alfumentum , a

ponendo. Patruni puftizzu,qui

navi m?rcibus onuft» praefi-

citur a Domino mercium , gr,

merltHoc pifliidt fidus, fide-

lis , & nus diceremus- lu fida-• tu, cujus fidei merces erc-

duntur

.

Pufu ,pulfus a pulfando , ibi

eni ra arteriae pulfus (entitur

.

Puta ,putari ,. a putando ,

ideft

amputando . >'»

Puciga,gr. ATrc^mn apotheca«

Putj,

Digitized by Google

*ooPutirl , a pojjum T

Putra , putru,

pullus afiof,gr.

7tZ\os polos idccti

.

PuticUmi, putredo a putrefco ,

Putruni,putrunaria &c. iunt a

voce pudditru,puddttruni

,

& quia hi quouique corporis

firmitatem habuerint , oneri

non fuccumbunt , iit inde , ut

vox translata iit ad lignan-

dum, inertem , & deGdem.

Putta,puttana

,ptrtta

; puttinu;

(unt a latino putus,putillus,

ideft parvus,parvulus,

&

funt

voces amafiorum : eflet 8c

aliud etymon . fed cadis au*

ribus parcendum

.

Puzza ,putor, ris a puteo .

Puzzu ,puteus

, gr# fiu^os bu-tbds fundus

.

Puzzulana, arena puteolaua,ad

nos Puteolis veniens

.

.1

i

Q Oadrageiima , & quarai-iima, Quadragefima .

(Quadranti,quadrans .

Qu-dratu, quadratus, a, um .

Quagghia ,hebr. i^Er fetau .

Quagghiaru.quagghiata, videquagghiu.

Quagghiu , coagulum a cogen.do

, vel ab herba yxX/ovga.Iton

,

qua lac deniatur .

Quulchi,ahqttis .

Quali, qualiti, qualis,qualitas

,

Qualifia,qualis, isfit .

Qualmenti,qualiter .

Qualfivogghia,quivis

.

Qua lunqui,quicumque .

Quandu, quando .

Quantu,quantus, a, um ,

Quaranta, quadraginta , hincquarantana &c.

Quarta, quartu, quartus , a,um.Quartana , febris quartana .

Qu-rtara, quia majoris men fu-

ro: quarta pars eflt.

Quaruruui, rotuli ficuli parsquarta.

Quarteri,pars urbis , quae ,

ut

plurimam,quarta elt

.

Quartettu,quod quatuor verfi«i

bus conltet

.

Quartiari , in quatuor dividere,

Quartu,quartus

, a, um .

Quali, quafi

.

Quaternu, quaternio vox barb.’

Quatrara,

ita Calabri vocant

puellam ,ac fi eflet quadran-taria , ficuti & apud nos ali-

quando honefta puella jocodicitur bagafciotta .

Qaatrari,quadrare

.

Quatru,quadratus ; de tabula

pi£U,quia

, ut plurimum , in

quadrum e(l 1'ecU

.

Quercia,quercus .

Querela,querela a queror i

Qu e litu, queltioni, qu .-ftua,que*

Ituan tkc. a quterendo .

Quieti , quietu, quietari, SLi

quies .

Quindici,quindena

,quinqua-

gelima &c.a quindecim .

Quin-

Digitizedhy Google

Qufntn quintus, a , um

i

Quitanza,a quiete

.

Qaintali , v. cantaru . Quota,pars quota

.

Quintemu ,quia numeri majo- Quotidianu

,quotidianus

,

idefl

ris quinta pars ert:.

quotidie veniens .

Quilquilia,quijquilia

,Quozienti

,quotiens a quotus .

RR Abba, in Regni pragmati-

cis lunt dug fan&iones prorabba frumenti

; vox erit abhebr. ,*“QT rabab multiplica-

vit , qu6d fit inft'tuta hsctabba pro peculio frumenta-rio pauperum, ut multiplice-tur , feu,ut vulgb dicimus, perfari colonna, vel ab alia rad.

pili trabac impinguavit , ac

fi diceremus 1 ’Officiu di Iclj

grafcia, ut Univerfitas abun-

det pane ; hinc rabbacotu ,

qui rabba praeeft .

Rabbatu,fuburbiutn, arab.

rabad pagus , vicus .

R abbia, rabies, arab. 3*1 rabeft commoveri. Pfal.a. 1 . mul-ti infurgunt adverfus mc^t

arabicd eft utrab .

Rabbinu , rabbmus,hebr. 3*1

rab magifter

.

Rahb lcu , ornatus arabicus .

RabbufTarfi ,idem eft , ac denuo

turgelcere inftar bufonis. Hic

nota particulam re, quam-feorfnn non dicimus

,led vo-

cibus praefigimus , ut pluri-

mum fignificarc aftionis re-

duplicationem , quare in vo-

cibus ex ea compofitis fatis

erit recurrere ad vocem fim-

plicem, ubi ejus etymon ha-J

bebitur.

R accamu , roccamu &c. ex heb*

Op-j racam acu pingere .

R accapizzari > ital. raccapezl

zare .

Raccapricciarifi , idem ell , ae

pr» horrore rigere ,atque-»

pilos arrigere , id alia voce-»

dicimus arrizzarifi , ital. ar->

riceiarji .

Raccogghiri , recolligere .

Raccumandari , denuo commen-dare , barb. recommendo

.

Raccuntu , raccuntari ,ital.rac*

conto , v. cuntu .

Racina, racemus , gall. raiftts ^

a gr. p*oL% rbax acinus

.

Radda , raddufu &c. ab hebr.

TU &arad lcalpere ,quia-,

icabiofi femper fcalpunt .

Radduppiari , a duplus duplare»ita barb. reduplare , feu rad-

duppiari •

Radenti , a radendo .

Radiari, radiare a radius

, hocverb a gr. fxfiJ os rbabdot

virga,quia (adii virgs funt.

Radica , radix

,

gr. />Y<Ta rbiza

isepius diflum z in d , &C c con.

Digitized by Google

contra converti.”

Radici ,rbapbanus ,

quia fru-

Sius in radice efl

.

Radiri, radere, a gr. pi^tovrbadion facile

,

quia radendo,

afpera facilia redduntur.

Radugnari, rafugnari , rifugna-

ri,a radendo.

Raffigurari ,a fgurando .

R-ffinari, adfinem ducere .

R-ffrenari,refrenare zfrano .

Ragalbutu, Rabalbutum Civi,

tas ditionis Archicp. Mcflan.

qui Rahalbuti Comes dicitur,

vox <kC3d3.rabal,\<iem valet,ac

Jlatio , feu cafale ;varia loca

in Sicilia nomen habent ex

arab. rabal , ut Rabolmutu

Rahahceuft &c.

Ragatu ,ftridula moribundi re-

Ipiratio.a gr. pi^aLi/Oi rbu-

tbagos ftrepitus : hinc raga-

tufu ,qui refpirando ltrepi-

tum edit

.

Ragazzu,puer

,heb.m ragaz

furor, motus ,convenit pueris,

qui inquieti lunt,qui hac de

caula erxcd dicuntur Aiafci

mori,iduil fatui

.

Rygghiu, ragghiari, ruditus clt

a rumore

.

Raggia, rabies ,gall. rage.

RagS lu ,radius.

Raggjuni ,ratio ;

mutito t in£,

ut a verto vergo

.

Ragou» araneus ,gr. tipi%vl\

arachne ,ab hebr. JlTie arag

texuit.

Ragfi, ferculum, gall. ragouft .

Ragunari ,raunari , ab adunan-

do, quo ufus Juftinus $r. 4 . 12.

& iy. 4. 22. hinc radunatio,

nempe divifa ad unum co.

gere

.

Raja, a radiis, pifeis raja ;

Raifi, capuraifi , heb. &$'•) rofc

caput ; arab. rasis prunus ,

caput

.

Rallcgrari, v. allegru.

Rallentari , v. lcntu .

Rama , ramu, j-amagghi &c. ra-

mus ,gr. opu/juvos oramnos

ramus

.

Ramaci , ramacet a ramis .

Rametta,Civ.Mcflan. diftriftus,-

ab hebr. ramutb exccl«

Ja , feu 1uta , quia in Cummovertice montis locata ; in di.

plom.Guillel. Regis Siciliae .

quo largitur Monafterio San.

fle Mari* de Scabis cafal t_«

rabalelmelum , ita defcribi-

tur,quod ejtfitttm inter Ra .

metb , & Alontem fortem.

•verfus mare .

Ramingu , a gr. %$r\fxos eremos

delertus

.

Rammaricu, amaror ; ramma-ricarfi amaro animo e (Te .

Rampa , rampari ,rampinu &c.

a gr. p*d/u.tyo9 rbampbos ro-

ftrum avium rapacium ,quin

& adunci avium , & qua.

drupedum ungues dicuntur

grampbi .

Rampicari ,unguibus ,

8c unci-

nis afeendere a gr.p dju.$os

rbampbos .

Rampinu ,v. rampa .

Ramu, ab astris lit aramen,\n-

dc ramu .

Digitized by Google

Ramurazza , armoracia ,offic.

Rana , rana ,

Rancidu , rancidas, rancidizza,

rancor , odor olei corrupti

,

gr* riyyos tangos.

Rancuri , rancor proprid e(l

odor olei corrupti,transfer-

tur ad animi averflonem .

Randazzu, Civitas Meflan. di-

tionis Kandatium

.

Rangu, g a ll* ran£ » feu reng , ab

alia voce ringo, qua venit li-

nea,hinc rangu eft linea, ran-

gu di nobili , linea nobilium .

Rannicchiarift , v. nicchia.

Ranocchia , rana ,a fororJiroc-

cbta , a rana ranocchia ,

Rantaria , carccr animalium-.

errantium

,

nc fundis dam-

no fint

.

Ranunculu , ranunculus herba ,

& flos a viridi ranarum co-

lore nomen habens.

Ranzudda, v- granza .

Rapa, rapa

,

gr. $c£.7i\j% rbapyx.

Athen. lib. 9.

Rapaci , rapidu & c. rapax ,ra-

pidus & c. a rapiendo,gratcS

et f 7ra.% harpax rapax .

Rapiita,»ox Meflan. gr. poiTrxj*

rbapyx . Athen. lib. y.

Raru ,rarita ,

rarus , raritas .

Rafa,rafaturi, lignum teres, quomodius raditur , ut cumulus

decidat , ell a radendo ; vide

radiri .

Ralca ,refea, rifca , idem : pro-

prii ell de ari/lis,ideft Ipmis

illis,quibus (pica frumenti

,

vel hordei horret , & dicitur

20$ab arendo, quia funt arida, a

fimili transfertur ad pifeium

pinnas, denique, ad eorumfquamas, hinc ra/cari rafca-

turi &c.Ralcu, flos laftis ,

gr. ypx\J$graus .

Raflculmu , Promontorium in-

ter Peiorum, & Mylas; gr$c£

<p&Adxptov pbalacrion ,i defit

cjtxum,q\u* ell pLniflimum,

& quafi novacula rafum , Sc

vox ipfa rafculmu idipfuiUL.

fonat , (cilicet culmen rajum%

vel erit ab hebr.

rofe carme , idefl caput vi-

nearum ,nam tota ejus plani-

ties vincis conflat

.

Rafolu,rafula, a radendo .

Rafpa ,rafpari, a/pera, a, afpe-

rare

,

RaflTerenari,aferenando .

Rafiignari, rejignare .

Raflbdari , aJolidando .

RafTumigghiari , afimilitudinc.Raflcddu

,raftel/um a rajtrum

,

quod a luprno rafum , ut a ro-

do 1 oftm ,inde rojlrum , ita-,

a raao, rafum , rajhum .

Rallru, pro velligio, hu indicio,

efl a lulculo illo, quem ra-/Irum (ws dentibus fign-t iruterra .

Ralu , fericum rafle, fcuntfam.Kalula , radula a radendo .

Kata ,rata a part. verbi *eor ,

hincr<;M efl pars quxiiam_rationi congrua .

Ratifieari , a ratum faciendo.Ratiu, lorex lilvcllns, hilp. ra

C c 2 ton

Digitized by Google

*o4ton ,

gall. rat ,hinc ratteram

decipula ad hos Jorices ca-

piendos .

Rattu , raptui a rapiendo ,

'

Kavioli, rabiola apud Matth.

Paris 1243. Cremonam tan-

dem pervenient rabiolas, &

ceratia comedens, vox barb.

Raucu , raucedini , raucui , rau-cedo : a voce ravis . Feftus

.

Ravim antiqui pro raucitate

dicebant . Plaut. expurgavibercie omnia ad raucam ra-

vim.Raunari , v. ragunari

Ravvidiri, revifere

.

Ravvivari, revivifcere

.

Razza dica valli &c. a barb. ha-

rac/a Belluac. lib.j r ,cap. 1

4

10.millia equorum,qui erantiu pafcuis ,

<$* haraciis. Mo-naft. Anglic. tom. 2. p. 967.decimam de haraciis equo,

rum, equarum : erit ab hara,

ideft ftabulum

.

Razza,panni di razza

;panni

Atrebatici

.

Razzi, herba iapf.ma

.

Razzicunari , razzicunatu dici-

mus de plantis,qu* non ere.

fcunt ,ied ,

uti plantata fue-

runt ,remanent : eft ab hebr,

zacbeua fene£tus,hinc

razzicunari ,eflJenefcere

.

Razzioni , razzionali & c. funt a

ratione

.

Re , Regina, &c. Rex, Regina,

&c. a regendo.

Recalcitrari ,a calcibus

,

Recenti , recens

,

Recidivu ,a recidendo '.

Recipienti , a recipiendo

.

Reciprocu , reciprocus .

Recitari , recitare. .

Reclamari , reclamare .

Rccluforiu , a claudendo 1

Recluta , iterata colletlio .

Reconditu , a recondendo

.

Recuperari , a recuperando .

Recurriri , rccurfu , v. curriri.-

Redenturi, Redemtor, a redimo

1

Redimiri , redimere

.

Referenda , a referendo -

Refezzioni , a reficiendo, refet-

toriu, ubi corpus reficitur.

Rcfociilari, proprife efl foco

vires recuperare, translati decibaria refeUione

.

Refrazzioni , rcfro&io afrango.Rcfrigeriu , refrigerium

.

Uefugiu , refugium locus , adquem fugiendo confugimus ,tutela

, afyium

.

Regenerari ,* regenerare .

Regia , regioni , & c. a regendo .Reggiri, regere

.

Regiftru, regejtum a regero .

Regnu , regnari Scc. regnum,re-gnore , Scc. a rege

.

Regula , a regendo regula .

Rciti, v. reu.Reiterari, iterare ,

Relaflu , relapfus .

Relativu, relazioni , relativus ,

relator, a refero

.

Relegari, relegare .

Religioni, Religio

.

Reliquia , a relinquendo .

Rcluiri, reluizioni, reluere a ,

luendot ideftfolvendo .

Re-

Digitized by Google

Reluttari ,relu&are \ v. lutta l

Rema ,grsec£ fidfjux rheuma-*

fluxus

.

Remediu , remediari &c. reme-

dium , remedio, as.

Reminifcenza,a reminifeor •

Remiflioni , remiffio

.

Remora , reoiora a remorando.

Remota,pulvifculus

,qui mo-

lendini rapido motu remo-

vetur .

Renwzionf, a removendo.Remunerari , remuneror

.

Renitcnti,qui renititur .

Rendiri , rendita &c. reddere*redditus ; renditura de la£le

cum copiosi fluit.

Renunza , renunzari ,renuncia-

, tio ,renunciar e a nuncius

.

Repentinu,repentinus

,a, um a

repente, quod efl a gr. f‘g7ra

rhepo inclino, pr<pendec,namqu6 quid propendet, e6 iubi-

to fertur, ut in lance videmus.

Repertoria , a reper iendo

.

Repitu , ntenia lugubris a repe-

tendo , nam praficar,qu6 ad

lacrymas incitarent,fu's lef-

fibus defun&i gefta repete-

bant .

Repletu, repletus a repleo .

Replica, replicari &c. a plicis,

nam cum plica fupra plicamiteratur , fit replicatio , tranf-

Jat£ fumitur pro quavis re_. ,

qu* iteratb fit , quin, & dereiponfione , cum loquenti

refpondemus .

Rcprimiri , iteratfr premere

.

Reprobu, reprobari, v. prova.

205RepuWica , res publica .

Repudiu , repudium -*pudore-*i

qu'a fponia ob res turpes, 8c

pudendas repudiatur, vel quiarepudium cum pudore fiat.

Repugnari , repugnanza,

repugno .

Requifitu , requifitus , a ,um .

Refca , v. rafca .

Refcindiri, a refeindo, quod e_i

gr. cr%(l<o febizo fcindo .

Rcfcriviri, v. Icrivjri

.

Refidenti, refidenza.a reftdendo

.

Ri. fiduu, refuluns,a, um . Cic.

Rt-fignari , a re/tgnando .

Reiifliri ,a rejijtendo .

Refpirari , a refpirando

.

Refla , reJUs. Voflio eft ab hebr.

nC'*l refeet rete

.

Rellituiri , rejlituere

.

Rcftringiri .rejiringere

.

Reflu ,id quod re/tat

.

Rcfufcitari , refu/citare a cieo

moveo, bine citare, incitare,

fufeitare & c.

Reticenza , a reticendo .

Reticu ,bareticus

,qui aliam.,

mentem habet, nec fe ex ea

avelli finit, & proinde con-tentioius.

Reticuiu , reticulus, & reticu-

lum a rete .

Retina, qua jumenta retinemusgr. ?

rVTr\ezs rbyteres

.

Retina , tumca oculi retiformif,‘

Retorfioni, jaculum contra nos

intortum,

in hoflem retor-quere .

Retrattari , retratiare

.

Rctribuzioni , retributio .

Re-

Digitized by Googie

eo6Retrocamera ,

quia retro came

-

ram efl

.

Retrocediri , retro cedere .

Retro^radu , retrogradas .

Rctroguardia , agmen retro .

Retrovindiri , retro •vendere,

Rettificari , rcttumfacere.Rcttitudini, a re&um

.

Rettorica, gr. pnroptHr) rbe-

torice

.

Rcttu,reElas, a, um, a regendo'.

retturi, reUor

.

Rcu, reus a re, feu aftionc.qua

apud Judices Iis eft,hinc rei>

t& reatus ,

Revelari,revelare

, idefl velumlevare

,transfertur ad fecre-

ti evulgationem .

Reuma ,gr. p^C^act rheuma flu-

xus , hinc rtumaticu ,reu-

matifmu

.

Riamari,reamare

.

Riatteri , a reagendo,nam quod

venditum erat , iteratb ven-dunt, & agunt.

Kiaviri , iteratd habere ,

Riba , v. ripa .

Ribandizari,qu6d promulgatumerat , iterum voce praeconia—

fubhaflare

.

Ribafciari ,idefl ribaffari , cla-

vi cufpidem,qus erat ere£la

deprimere

.

Ribattiri,iterato batuere .

Ribellari , rebellare a bellando.

Ribicchina, ab ital. jibeca .

Ribrezzu , ital. ribrezzo horror.

Ribuccari,replicare

,

Ributtari, idtm cll , ac ribatti-

ri ferreo clavo fabris diflo

ributto ,

Ricacciari,prtpulfare

Ricadiri,recidere

.

Ricalcitrari , recalcitro

.

Hor.iib. 2 . fat. i.

Ricapitulari ,per fumma capita

aliquid (Iringere

.

Ricattari , a captando ,

Rica vari, a cavando ,

Riccu , ricchizza , riccamu ,

riccamari , abhebr. ra-

cam acupingere,ab heb.EH3 *i

recusfubjlantia ,facultates .

Ricercari,querere circumeun-

do,nam qui requirit circumit,

Ricetta,a recipiendo

.

Ricettu,qub quis fe recipit .

Rtchiamari , reclamare

.

Richiantari , iteratb plantare.

Richiefla, richiediri,a requi-

rendo .

Ricintu ,a cingendo .'

Riciviri , recipere

.

Ricociri ,recoquere .

Ricogghiri ^recolligere . Cic.'

Ricompenfari , a compcnfando.

Kicomprari ,comprari eft pre-

tio comparare

.

Riconcediri, iterum concedere

.

Riconccntrari, m centrum col«

figi •

Riconciliari, reconciliare *

Riconulciri , riconufcenza , 3Jrecognofeo .

Ricota, ital. raccolta

t a recolli-

gendo .

Ricotta : ela£le ad primam co«

fturam educitur catius ,qui

eft pars craflior, quud refi-

duum eft, ad fecundam coftu-

ram denlatur in maffam tene.

rio-

Digitized by GoogI

riorera ,quam a recoquendo

dicimus ricotta .

Ricriari , ricriamentu ;funt a_*

recreando

,

transfertur ad vi-

rium refocillationem .

Ricumandari , a commendando .

Rjcuntari , iterum computare.

transfertur ad narrationem

.

Riconveniri , denu6 convenire .

Riconzari , reconcinnare . Cic.

lib. 2 .ep tribus locis eedifi.

co » reliqua reconcinno

.

Ricopiari, copia cft abundantia

,

& quia dutn transferibimus

,

or'ginalis majorem copiam_»facimus ; hinc copiari protransfcriberCy inde ricopiari.

Ricuprir i

,

ab operiendo .

Ricordu , ricordari , recordatio

,

recordari .

Ricurriri ,ricurfu

, recurrere^ »

. recurfut. Cic. Liv. Virg.Ricufari

,reov/ire

.

Ricufciri, a confitendo, gr. xa.<f-

CtUasJCaJpio confuo

.

Ridiculu , ridiculus

,

v. ridiri.

RidofTu,locus a ventis tutus ,

quafi rctrorfum

.

Ridiri, ridere, a gr. *»»-

</eo .

Ridiri , iterum dicere .

Riduciri, reducere.

Ridundari, redundare

.

Riduttu ,qui> multi reducuntur.

Rientrari , denuo intrare.

Rifabricari , denuofabricare .

Rifari , rejicere .

Rificari , in Dift. Sic. ert orla-

re:veflimenti oram circumjue-

re, vox mihi inaudita,forfan

*o7erit Orijicavi, ideft oramfa-cere.

R i fi lar i, idef\fila refccare .

Rifiriri > a referendo

.

R : fiutu , rifutu &c. a refutando '.

Riflettiri ,rifleflu , a referiendo

translati elt de animi confi-

deratione *

Riftuflu , mare fluit , & refluit

Riforma , v. forma

.

Rifricari , refricare , arab. *pa/urac frica vit .

Rifriddari , a frigefeo , quod iL»

gr. yito rbigeo .

Rifrinari, refranare a fr&no .

Rifrifcari,afrigore .

Rifundirr, refundere . Cic-

Rifufa, refufo . Macrob. rifufu

refufus, a, um\ Virg.

Riga , regula , a regendo,hinc

rigari,rigamentu .

Rigalu, rigalar i a regalis

,

e,quia

regium efl munera largiri »

hinc rigalu ,munus Reg£-+

dignum

.

Riganu , rianu ,Origanum, gr.

o%(ya.vov origanon ,quia cptt

ydLvuTou °r i Sany^ * idett

montojis gaudet

.

RigattCri , v. riatteri

.

Rigulu, rigidizza, rigidus, rigi-

ditas. Vitruv. a groeco fYysfi)

rbigeo rigeo horreo .

Riguardu.riguardari.v.guardia.

Rigulizzia, gr. yA.u>ajf'ji(oc.

glycyrrbiza,idelt radix dul-

cis .

Rigurgitari, a gurgite, v^.gurgu.

Riguri,riger

, g*. ^lyos+bigot.

Riiddu , avicula regulus .

Riit-

Digitized by Google

ao8Riittari ,

rejicere 1

Rijungiri,pro fyllabatim lege-

re, nos ver6 Mcflanx dicimus

congiutigiri , quia fy I labas

jungimus

.

Rilalciari ,rilaflari, rilaflatu, ri-

laflamcntu , relaxare , rela-

xatio voces optima, nulla ta-

men earum mentio in Difit.Sic.

Rilavari , denuo lavare .

Rilegiri ,relegere

.

Rilevari , relevare , idefl tollere

in altum , hinc rilevu .

Riluciri , relucere a luce.

Rima ,delinentia vocis compa-

rate cum alia,hinc voces,quae

eamdem habent deflnentiam

dicuntur rimare inter fe , eft

a pr. (fn/Jict. rbima cantus, vel

a piu/xcl rheuma fluxus ,

qu6d lyllabg £qualiter fluant.

Rimandari ,a verbo mando , as.

Rimarcu ,diximus marca , &

tncrcu,idem flgnificarc,nem-

pe fignum ,qu-re rimarcu

idem valet,ac duplex Jignum,

translati lumitur pro re ma-gni momenti, qua pluribus Ti-

gnis notatur

.

Rimalugghi » a rtmattendo.

Rimbari ,arrimbari , a verbo

rhombus

.

Rimbu zari , in crumenam , quxnobis burza aliquid reponere.

Rimett-iri , remittere .

Riminari , a ftmplici minari ,

quod eft manu contrectare

hinc /upius agitare.

Rimila,fari la rimila remifflo

.

Riraifca,a remifeendo . Hor.

Veris falfa remifeet

,

Rimitu, gr. cremiteieremi cultor .

Rimodernari, rem obfoletam in

novum modum formare.

Rimorchiu, rimnrchiari, remuUcum,i,remuh ar*,gr. fU/UtfA-Xt'u rhymutceo funibus

, aCloris traho.

Rimordiri , remordere , hinc r/-

morfu

.

Rimoviri, remozioni,removero

remotio .

Rimproveru , ab impnperondoRimu , remus

,

grac£ iper/uooseretmot ,

Rimuddari , rcmollere . CKid.a mollis

,quod ab htb. n^Dj^

amald languidum c fle, molliaenim languida iunt.

Rimundari , a mundando, tranf-

fertur ad arborum putatio-

nem ,qua arbores mundaam

tur , & ad puerperium, dum

fecundina emittuntur

.

Rimutari ,v. mutari

.

Rina ,arena

,quia arida eft ; ri«

naloru theca arenaria , non_»arenacea

.

Rinali ,v. orina .

Rinalciri, renafei .

Rmchiulu , fetu di rinchiufu iputor, qui eft in loco undiqueclaufo

,fitut .

Rincia, fari la rincfa , a gracop*U7^oj rbynebos

, roftrunu«rittus

.

Rincrilciri , v. incrifcirf

.

Kinculari , riculari, retrocedere

facie tamen ad hoftem con-

ver-

DigitizecJ by Google

verfa J a voce culus; qua aJT

gr. colos .

Rindina ,birundo

.

Rinedda , arenula

.

Rinefciri , ital. riufcire ;

Rinettari , v. nectari

.

Rinfacciari, in faciem expro-brare.

Rinforzu , afortitudine .

Ringiu viniri, a juventute .

Ringraziari,gratias reddere

.'

Ringu , ringa ,ital. rango

,

gall.

reng : idem eft, ac feries , or-

do cujuslibet rei ; una ringa_,

di fuldati, militum linea. unaringa di palazzi

,palatiorum

feriet

;

Meflang ringu dicitur

feries Palatiorum, qua a Mi-

nimorum Conventu , fere per

milliarium protenditur ad

Monafterium Bafilienfium

.

Rini, renes. a gr. £ rbeo fluo,

quia per renes urina fluit.

Rinovari

,

renovare

.

Rintuzzari , truzzari , nobis eft

de arietibus cum mutub fe cor-

nibus petunt , hinc rintuzzari

eft hoftis impetum frangere.

Rinviguriri , a vigore

.

Rinviniri ,revenire. Cic. i.de

Orat. cap. $ 8 .

Rinvirdirl , revirefeere .

Rinunza ;renunciatio

.

Rinufu , arenofus ab arena .

Ripa , ripa , a gr. f mn rbipt*

impetus ,quia ad ripam un-

darum impetus frangitur

.

Riparu, reparatio a rcparoiheb,

tf-Q bard creavit, fecit

.

Ripartin, a partiendo .

»09Ripaffari i iter paffibtlt denuo

conficere, translati irridere ,

Ripcntirfi , iterum poenitere.

*

;

Mcflan® eft gyngeeum Re-pentitarum .

Ripetiri , a repetendo i peto gr.

curia teteo .

Ripczzu , ripezzari , v. pezza .’ 1

Ripiccu , diximus vocem picari

cfle ab hifp. pico rojtrum

avium; hinc eft picari pun-gere ,

hinc ripiccu eft re*

plicata punttio

.

Ripiddu, rapiddu, glarea aquammir£ ficcans, agr. afret^avv<Pap harpazin bydor rapereaquam .

Ripidu, locus praruptus ; a gr.

p tvn rbipi impetut, vel tu,

p 67TC0 rbepo propendeo .

Ripiegu , a replicando, translati

dicimus de confilio ;

Ripienu ,repletus a repleo.

Ripigghiari ,v. pigghiari

.

Ripiniari , v. pinfari

,

Ripintagghiu,locus periculi ple^nus , ubi ftarenon poflumus

,

a voce repent , ideft praccps .

Ripifcari , iterum pifcari .

Ripiftari , v. piftari

.

Ripitatrici , v. repitu

.

Ripoftu , ripoftari, a reponendo'.

Ripofu , ripofari, a paufando .

Riprcndiri , reprehendere .

Riprifagghia.a prehendo fit pri-

faggbia , inde riprifaggbia.

Riprovari , reprobare . Cic.hincriprovazioni reprobatio .

Ripugnari , repugnare .

Ripuliri , iterum polire

,

D d Ri-

Digitized by Google

210Ripurtari ,

reportare .

Riputazioni ,a reputando

% no.

bis reputatio eft xftimatio

bona , vel maia > qua de no.

bis habetur

.

Rifa ,aflus deditionis a redden*

do:pro riflbut , v. ridiri

.

Rifaccari,faecum denuo con-

cutere .

Rifaltu , rifaltarr, rifotu, rifo-

tari , funt a reftlicndo ,

Rifalutari, refatutare .

Rifanari ,rejanefcere

.

Rifapiri ,a rejipieado , nos au.

tem fumimus pro refeire.

Rifarciri rcfarcirc : v. farciri .

Rifcaldari , a calore .

Rifcattari , v. accattari

.

Rifcediri ,ital. richiedere

.

Rifcodiri , ital. rifcuotere .

Rifcontrari, aliquid contra aliud

locare;& transfertur ad com.parationem

.

Rifcdiri, rifettu, rifettari ;re .

fidere .

Rilentiri, rifentimentu, &c. funt

a fentiendo , transfertur ad

iram denotandam .

Rilerva, rifervari,a refervando.

Rifia, barefit , & quia catholi-

cum hominem inhxrefim Ia.

bcre vix credi poteft;hinc

vox rijia fumitur pro re in*

credibili

.

Rificu, rificari , ital. rifcbio t

rifebiare , gall. rifque .

Rifima,ab hebr. BWl rofe ca.

put: artifices dicere folent#*

capu di robba , ita rifima eft

ttn capu di carta

,

Rifina , rifinari , rifinata , funt av. firinu , qua nobis venitpruina, qus herbas adurit,hincrifinatu is eft

, qui ad ju.ftam magnitudinem non per-venit .

Rifina , rejina , gr. (r\r(vr\ rbe.tine , a

pcgij rbeo fluo ,

quodex arboribusfluat

.

Rifipula, gr. ery .

flpelat .

Rifolviri , rifoluzioni, a rtfoltorefolutio

.

Rifparmiu, rifparmFarf, nobistbparfimoniamfervare ; erita palmo menfura, quare ri-

fparmiu eft, omnia palmo me-tiri, ne ultra quod poffumusexpendamus

.

Rifpettu , rifpettarf, refpeSJutrefpeclare, a rcjpetto, at.

Rifpiru , rifpirar» , Tefpiratio irefpirare

.

Rifpittari , rifpittufu, cpiirefpe.

tium , feu commiferationenu.meretur

.

Rifplendiri , afplendore

.

Rifpofta , rifpoftcri, refponfio a

refpondendo

.

Riftabilir/ ,aJtabiliendo ,

Riftagnari , reflagnare .

Rilampari , v. ftampa

.

Riftari, a rcHando .

Riftivu, dicimus de jumento ,quod non progreditur

, fed inloco rejlat

.

Riftoru , riftorari , 8cc. a reflau-rando

, gr. <r7atufoco flauroovallo

, cingo , transii fumi.turpro virium refeftione

.

Rifiuc-

Digitized by Google

-Riftuccia ,fllpnlae

,qu« io agro

fuperfunt poft meflem , a re-

Jtando , hinc rijlucciata ager

rejlibilis ,

Rifu, ridiri, rifata &c. rifus, ri-

dere , a graco /za^ca» tnideo

rideo

.

Rifu, frux ,

gr. o^u^a. oryza.

Rifvigghiari ,evtgOare>

Rifulta , rifaltu , rifulcarf &c. a

refiitendo .

Rifurgiri , a refurgendo

.

RilufciUri, refufcitare

.

Ovid,pofitamque refufcitat iram.

Ritagghiu ital. ritaglio .

Ritardu , ritardari , v. tardu

.

Ritegnu , retinaculum , a re-

tineo .

Ritefciri , retexere.

Riti, rete , oJim retis, heb.pKnrejcct idem

.

Ritiru,ritirari &c. a retrahendo.

Ritmu , gr- fv^/xoi rhythmosrbytbmtts

, omnes voces gr«.csaj incipientes debent ha-fpirari. ,•

Ritoccarj,v. toccari

.

Ritorciri retorquere , Cic. a.Ca-Cil. cap. i. retorquet oculos

.

Virg. ,2.

Currus Juturna retorjit.

Ritornu, riturnari ; a verbo tor-

no , as , idefl torno quidquamfacere , nos ver6 uiurpamustranslati pro reditu

.

Ritrairi , retrahere a trahendo :

ufurpatur translati pro eo

,

quod eft coloribus alicujus

faciem effingere

.

Ritrattari , a rctrattando .

auRitrattu , v. ritrairi.

Ritrovari , v. trovari

.

Ritruccu, ritruccar i, voc€6/r0«'

cbo ludentium

.

Ritrufu ,retrorfus, a

, am.Rittoriu ,ruptorium vox medie.'

a rumpendo , quia pellis rum-pitur .

Ritu ,ritus , hinc rituali

.

Ritundu , ritundari : funt a ro-tundus , hoc ver6 a rota .

Rivali, rivalis . Donatus; Riva,les dicuntur anuli de mutie.ribus

, fatia translatione no-minis aferis bejliis

,qua ji.

tlentes,cum ex eodem rivulo

haujium petunt, in praiium

contra [e invicem concitan-tur

-

Rivaiit*, rivalitas. Cic. 4 .Tufc.'

c.26. rivalitatifimilis ejl

.

Rivelari , rivelazioni , a reve-lando ,

Rivellinu.quia retro vallum efh*

Rivendicari, a vendicando .

Riverberu, riverberar

i , a re-verberando . Sencc.lib. 2. dcclem. cap. $.

Riverenza , river iri , a reve.rendo .

Riverfu, reverfus

;

riverfari provomere , quia cibus rever-titur .

Rivertica, coll2 re reverfum , a

revertendo

.

Rividiri, revidere . Plaut. v,

vidiri

.

Rivindiri, revendere . Ulp,

Rivintari, hifp. rebentar .

Riunioni , ab unione .

D d 2 R i.

Digitized by Google

«r*Rivocari, 2 revocando'.

Hivolu , rivoluzioni , a revol-

vendo .

Rivotu,rivotari

,a revolvendo;

Rizza , retia num. pl. heb. nSHrejcet , hinc rizzagghiu reti-

culum .

Rjzzu, animal terreftre, heri-

cius , hoc nomine venit echi-

nus marinus, quin & fpinofus

caftanearum cortex ; rizzu

etiam dicitur is, qui crifpis

cfl capillis

.

Rizzuta, herba , ex genere hy-perici

,qua (iur.t manipuli

ad fcricum e folliculis edu-cendum .

Robba ,hcb. 33*1 rabbab abun-dantia : gall. robbe , hifp. ro+

pas , hinc robbari

,

& arrub-bari

.

Robbavicchiaru , qui res detri-

tas vendit.

Fobuftu , robujtus a robore

.

Rocca , ita], rocca , hifp. roca ;

gall. roche .

Rocca, aliter conoccbia , hincruccbeddu .

Roccalumera , terra in ditionemAlcflan. quia ibi alumini* cfl

fodina.

Roccu ,in ludo latrunculorum »

quia rocca , feu arx eft

.

Roddu, ita]. rollo, rutulus.

Rogazioni ,rogatione* , Cic. a_j

rogare

.

Rogu,rogus.

Romanu, aequipondium flater»,

quia cx are eft quafi ramanu

.

Roraanzuv, liber lingua yulg.

feriptus ;quae gallis romattx

dicebatur

.

Rombu, gr- f'b/u.(los rhombos

rbombus.Rofa

,gr. fVd'ot' rbodon .

Rofamarina , rofmarittum .

Rofoll, fpiritus vini rojeo colore

imbutus; transfertur ad om-nis generis vini fpiritus, quo-vis fint liquore imbuti

,puta

aniforum, cinnamomi &c.

Rofpu ,rubeta anne a ferrugi-

neo ,feu rubro colore ?

Roftru ; rojtrum a fupino rofumrojlrum , ut a rafum rajit uma claujum claujtrum .

Rofula , fanguis in manibus fla-

gnans, a rojeo colore.

Rota , a rotunditate ,

Rotedda, parma a rotunditate \

non pelta, quae fuit vel qua-

drangula, vel lunaris .

Rotulu , Jo: Leon, in defeript.

Afr. ubi de Teiicut Civitate_<

Suf. Ia libra efft la cbiamanoretbel ^ cento rctbcl i un^*canldro

.

Rozzu , rudit , facpiCis di&um Jin z converti

.

Raa, via gall. rue.Rubbari, ropere, gr. a/>?r«t£«

barpazo rapio

.

Rubbiolu, pannus rubri coloris.Rubinu

,a rubro colore

.

Rubrica,quia rubra eft

.

Rubuni,a voce robba ideft veilis.

Ruccheddu,v. rocca.

Rucchcttu. Dufrefn. rocus , ro-cbut

, brocut vox germ.rocbJigniJicausJupremam vejem

,

hinc

Digitized by Google

liinc ruccbettu parvus rocus

Rudimenta ,rudimentum a ru.

ditate .

Rudiri ,a rodendo .

Ruffianu, quia rubra verte indu-

tus, ut ab honertis difcernere-

tur ; omnes infames perfonte

lignum in vefte,vel manu fer-

re debent, ut meretrices,quas

virgulam geftare debebant

,

htbrtei, qui flavo pileo uti

debent &c.

Rufuliari, feu rutuliari de ven-

to , feu turbine,qui cunfla-.

obvia in gyrum rapit , eft a_.

rotando .

Ruga , ruga ,gr. p'uris rbutis a

§U(a rbyo trabo, nam ruga_*

cutem attrahit

.

Ruggia , rubigo ,quia rubri eft

coloris

.

Ruggiada ,quali rofeida a rore,

qui <f fotres drojos, inde rot,

Rugiri , rugitu, rugiretrugitut

;

a lono

.

Rugna , ital. rogna , hifp. roffa ,

. gall. roigne.

Rugnuni , renes .

Ruina, ruinari, ruina, ruere i

Rumaneddu , funiculus Romaefaftus .

Rumbulu, rumbuliari, funt a_.

rutulus , feu rotulus, ideft

rotundus

,

Ruminari , ruminare ,

Rumitu , v. rimitu .

Rumpicoddu,vox ipfa eloquitur.

Rumpiri, rumpere.Rumuri , rumurata &c. rumor a

murmure .

215Runca , runca gladius incurvus,’

a gr. f*uy%os rbunebos ro-

ftrum avium, quod efl adun-

cum, & curvum

.

Runfu, runfari, arrunfari, rboni

cius rboncbiJfarCfZr.gbyKos}

& f oy%os rbcncos , & rbon-

chos.

Rungulu , eft a ringendo , feu

hirriendo , quod eft canumhirrientium (unitus

.

Runda , rundari , a gall. rond

rotundus , dicitur de juftitia ,

qux uo€ia urbem gyrat.

Runzari , idem eft ac rundari, a

gall. rond.Rufariu,a rojis

.

Rufcianu , v. ruflu .

Rufedda , vox ipfa loquitur.’

Ruf.cu, fuficari tunc a rodcndol

Rufignolu;quafi ruJJignolutnatn

clt coloris ferruginei, ac

feri rubri

.

Rufpi , nummi mod6 culi , idemfonant ac a/peri

;

ideft non_,

Isvigati .

Rufla, ruflaina, rurturi, rufii ari,

rufiignu omnia funt a rubrocolore

.

Rufla, vitium fegetum rubigo l

Kuflcddu,

quia rubras habetpennas, gr. <po/ynHO7r7e?0fphoenicopteros

.

Rulli a , optimum frumentunu.robus a rUjfo colore,flligo ve-r6 eft,quam dicimus majorca.

Rufticu , rujticus a rure , quodgr. arura .

Ruta , herba ruta .

Rutt a,ruttam i,rut tura a ru tnpe»do. " Rut-

"

Digitized by Google

2»4Ruttu .ruttari

,ruttut, ruttare,

gr. gpeOya ereugo ruUo,Rutuliari, inltar rota circumagi,

Rutundu, rotundus a rota .

Rutuni , rituni , rete, quo pale*vehuntur

.

Ruvettu , rubus

,

Ruvulu,robur a colore rubeo £

qui ia ejus fibris videtur ,

Fertus.

Ruzzulari , a rotando , feu rotu.'

lando , ideft iartar rota cir-

cumagi ,

SAbbatUi SabbatbSabatum

, a j-QC? fcabatquevie : dies quietis .

Sabina, herbafabiaa .

Sacca ,laccu f facchetta: funt afaccus ,

qui gr. ccL^kos fac-cos

,

hebr. pfijfac ; hinc avis

faccu ,qua in inferna rortri

partefaecum habet ; hinc fac-

chiari,faecum implere .

Saccofima , vox mihi inaudita^,

Ditt. Sic exponit corda , concui fi legano le bifacce : cre-

derem vocem efie faccofira_#

Ca.HHoffH^a.s/accofras, ideft

funiculusfaecisa <rafas firds

funiculus

.

S accufiari.Mertana dicimusfac -

cuddiari

,

quod efl faeculis

arenii plenis aliquem tundere.

Saccurafa ,acus ad ficcos con-

fuendos ,a gr. (riHHosfoccos,

& rhapbis acus fit

ffoLmopoLtyi Jaccorapbi acus

facci

.

Sacerdoti,Sacerdos .

Sacramentu, facru, facrariu &c.voces nulli non nota .

Sacalu i MelTana dicimus</io&/.

fu , Idem eft , acfia ocifa .

Safena , vena faphena , quafi

AO*a<Pn; afapbes non manife-fta, quu ad partem cucis inte-

riorem delcendit, & occul-

tatur . Cartell. in lex. med.Sagaci , fagaciti funt a fagien-

do , ideft acutifentiendo , &quia canes olf-ttu cnaximfc

lentiunt, dicunturfogaces .

Sagghia , ita nauta clamant

dum e navis fundo onera.»

furfum elevant , afaliendo.

Saggiu, faggizza >fagax ,faga -

citas : a nobis ver6 ufurpan-

tur pro quieto , ac quieteL* ,

uia,qui aliquid vult olfaflu

eprehendere,quod eft fagi»

re, fe non movet, fed quieti,

& fubodorando voti com-pos fit.

Sagnari, fagnia funt a/anguineihifp.fangrar .

Saja , textile laneum tenue , cu-jus fila funt quafi e ierico ,

quod gaW.foye .

Saja, rivus, quo aquam defluen-

tem alid ducimus , ne agris

noceat, forian erit cx germ.ba-

Digitized by Google

baja

,

qua voce venit fepei

vel vallum palis defixis, hinc

apud ipfo» Haganova , idell

vallum , leu fojfatum novumBaga Comitis &c,

Saica, navigium turcicum, undead nos venit alia navis Scia,

beccu y idell Saica ‘Seyci pfeu Suitani ,

Saimr yfagina , barb.fagimen.Sainatu, dicimus cavaddu nfai-

ttatu t idell equusfaginatus pqui pilum nitidum habet

.

Saitta, fagitta , a gr. cra>n /*•

gi generale nomen armorum,hincfaittfa phafelus longa utfagitta

;faittalori tulip* acu-

minat* ut fagitta &c.

Saittunr, animal, quod femet irt

homines ut fagittam eminusjaculatur

,lat. jaculus a ja-

culando,pari ratione gracis

ciK<n>Tfa.s acont(af . Lucan.lib. 9. v. 270*

Hf natrix violator aqua ,jacalique volucres

.

Sala , hifp.fata , ga \\.fallet lat,

aula, a gr. aoAn’ aule .

Salamandra ,Jatamandra ,

Salanitru ,falnitrum, vox offic;

Salari , falariu &c. funt afale,Saldarr , faldatura &c. funt afo-

lidando . Solidum ver6 undefit docet Feltus his verbis :

folium Ofci totum , & foli-dum fignificat y unde tela.»

quadam folliferrea , vocan-tur tota ferrea , & bomo bo-

narum artiumfollers,& quanulla parte laxat

q

,cavaque

funt folida nominantur .

Salerni , Civ. Sic. ab hebr.fcalompaXy

Salga , idem acfnja .

Sahfa /,gr aAs ait literis invera

fis , hinc lalar },/<?//>?, fala-

riu ,fatarium penfio, qu* profale dabatur.

Salici,pen. b. falix, cis, arbor

ita difla,quod ejus virgulti

citbfaliant ,

Salfci,pen. T. falicium cafale-s

Salicunr, genus falicis afperio-

ris, & minimd lavis

.

Saligni,puma faligni,

qufa man-di vix queunt , ac fi falita

forent

Salina ,falina a fale ,

Salifcindi , MelTana calafcindi

pefiulus ferreus afalieudo , &defeendendo ,

Salita,afaliendo ,transfertur ad

pratextum,quo quis e nego-

tio evadit

.

Saliva ,faliva, gr. <noL\osfiailis

; hinc fativari falivare ,

Salmaflm,a fale , ut patet

.

Salmu, pfalmus , gr. ^olX/xo^pfalmos , hinc falmegguri

,

falmilla SiCy

Salmura,falis muria , unde qui-

dam poeta cecinit

,

lovifumque caput muria-*graviore fricabo

.

Salprunell/,falpruncllum vox

med.Salfu ,falfus, a, um, a fale.

Salvaggiu yftlvaticus aJilva.

Salvagnardia, tutela ad fal*

vandum . Sal-

Digitized by Google

ai 6Sal vatella ] vena /alvatella Vojt

anatom ,

SaIvatuii,J. C. D. N.a/alvando.

Salvia,falvio planta .

Salvietta , afervando

,

quia pa-num , aliaque oblonia in ca_»

fervamus .

Saluni, vox augment. afala_j •

magna aula, vel acus, p«->n_,

achus,eil enim a gratco oihosacos domus

.

Saluti,/alus , a gr. tfdos

fulvus .hinc falutu, Ulutat i,

falvu 8cc.

Sandalu , Ifgnumfantalum .

Sandaraca * fandaraca, vox

med.Sangazzuca , fangifuca , hirudo

a/anguiuemJugendo .

Sangu , /anguis, olimfangucnt

ab hebr. jjtjr fccni purpu-reus , hinc mults voces omnibus notae.

Sanguinaria, herba /anguineocolore .

Saniti ,v, fanu .

Santu, iantiti 8cc.fanUus ,/an-ilitas afanciendo

,hinc plu-

rimae voces obvisc /antiuni ,

/antiari ,/antuariu .

Sanu ,fanita ,/anus ,/anitas

, a

gr. (Tuosfaoi, & inferto n/a-nos , unde/anus .

Sapiri, fapienza , fapatu &c. a_.

fapiendo,z gr. fettyosfapbds,

idert/aputu .

Sapuni ,/apo , nis, hinc fapuna-

ru ,(apunata , &c.

Sapuri,fapor ,

ris , a gr. 07t6$opos iuccus

,in quo efl fapor.

hinc fapuritu fapidut ;

Sara, & ofara voces arabic*,a/'C

Diflion. Sic. adducens haocformulam ofara mia ! me mi-

ferum: voces Meflana; inau-

ditae, anne erunt a latino , uti

Meflana: dicimusfarv ’ a tial

nam dicimusfammiJtupiacirifarv'atiat hoc mihi prafta

officium , ita te Oeus falveC «

prudentiores dijudicent,

Saracu,/arg«x pifeis e mugilumgenere

,gr. ffifjyosfargos .

Sarcina ,/arcina a farciendo.Sarda,fardedda, farda,/ordina 2

Sardigna , infula Sardinia, hinc(irdifcufardous

:

rllu lardo-nicu , ab herbafardoa , quavcfcentes risus flmilitudine-t

cum (palmo emoriuntur -

Sarga, fargetta ,falga,falgetta^

v. Caja

.

Sarma , menfura Sicula tum li-

quidorum , cum aridorum , &miror in Dittion.Sic. dici/ar-maforte di mijtura delle bia-

de , e di altre cofe ah de-, namapud nos , vinum ,

murtum-.,aqua menfura ntur ad (almas :

falma efl,a gr. crd.yfxa.fagm»onus jumenti .

Sarmentu, /armentum , quali

farpimentum, a verbo Jurpo

puto purgo . Feftus, hinc vi-

neaJarpta, idert putata , hinclarincntum , idert putamen-

tum .*

Sarmum,/almo pifeis, afalien

-

do ,ItuJaltando

; nam Ji in

tranjitu,ait Voilius

, Jepem ,

vel

Digitized by Google

vel aliud obfiaculum/entia

t

,

caudam ore prehendere.

,

corporeque in orbem jiexo

trauftlire .

Sarpa ,/a/pa, gr. cra.\7tr\/alpc.

Sartaina ,/artago

.

Sarvagina, farvaggiu &c. funt

aJilvaticus , v. filva .

Sarvari , far/amenta &c. funt a

fatvando .

Sarfiami, iunt i fartus a um; in-

teger completus;quare far-

Jiami funt omnia inftrumenta,

qux navis requirit, ut inte-

gra , & idonea fit ad navi-gandum .

Saffula , qua aquam marinam*nauta; e cymba educant for-

fan erit Jal/ula .

Satanaflu , Satanas , hominumhollis ab hebr. {1357fatan ad-

verfarius

.

Satira, fatyra , fatiricu

,/aty.

ricus &c.Satrapu

, fatrapa , gr. orcorpi-7rr\sfatrapes vox peri.

Saturari, latuiu&c. iunt a fa.tur

, quod a Jutis .

Saturninu, faturninus a Sa.

turno .

Savacciu, hifp. azavache. Fran-ciofinus Azavaebe

, una Jor -

te di pietra nera , e njpten-dente

, della quate net Regnodi Galizia /anno divet/c^imagini per It petlegrini: za-

vaccio .

Sa viu, faviizza a/apiens .

Sauru, pifcis.gr. trat/ ffxO-gosjoura Jdurvs lacertus .

Sauruj color equorum.

Saufizza, fofizza , a gr. JtftHOfijicos .

Sautu , & fotu , fautari, & fota-ri

,[altus/altare aJaliendo

hinc fautariari/altitare.

Savurra ,/aburra a/abutum.Saziari , iazieti &c. J'otiare/a-

tietas, a /atis

.

Sbadagghiari, & badagghiari

v. badagghiu.Sbadari

, eit pandere .

Sbagghiu, v. abbagghiari;Sbiguttiri

, ital. sbigottire .

Sbalirtrari, baltijtce i&um inJcaffunt ire

.

Sballari , sballamentu, voces

enat* a balla:sbalii: eft inops,qui iarcinas

, ieu ballas nnp, t

habet.

Sbalurdiri, eft a balordu fatuo ;

Sbapari, aflamma nobis bampam

Sbancari, ell a bancu

; & quiaibi nummi fervantur

, tranf-fertur ad fignandum merca-torem decotkum

, cui nummidefecere

.

Sbandiri, sbandutu , a barb.vo-

ce bannum; hinc sbandiri eft

edidtu iupponcre

.

Sbarjgghiu, sbarattu

, sbarag»ghiari

, sbarattari, voces lin.gu s vulgaribus communes

,etymon verd ignotum .

Sbar^zzarif v. mbarazzu .

bbarbdtu, imberbis ,

v barba.Sbarcar/, exicendere e navi :

sbarcaturi pons ad exicen-dendum

.

Sbardari, v. barda ,

t c Sba-

Digitized by Google

2 l Sft

Sbariari , & fvariari, funt a va»

ria/ido

,

v. variari,

Sbarra,Jepturn e palangis

;

v.

barra

.

Sbarrachiari. barracca eft focus

cin&us palangis , vulgb bar-

ri ;quibus amot :s eft verbum

sbarraccari , fcu sbarra-

chiari .

Sbarrarr, palangas tollere: vide

barra .

Sbarruarr , expavere .

Sbafciari.eft a voce bafciu,nem-pe a bafi t qu* fabrica: eft imapars .

Sbattiri , v.battiri -

Sbattuliarr, eft a battiri ,

Sbaurrari, expavere .

Sbauttiri , ita!, sbigottire.

Sbcrfa, & fverfa , ita in aliqui-

bus Siciliae locis dicitur colla-

re lineum clericorum, a vocereverfus

,quia fupra collare

revertitur , & hac de caafjL.

nobis dicitur rivertica ,

Sbiarifi , fviarifia deviando , &quia oblcflamenti caufa e via

divertimus, translata vox adnotandum oblcftamentirm -

Sbiafu , a gall. biais ,

Sbignari, 1'vignari proprii eft devinea vetere , & infru&uofa ,

transfertur vox ad eum , quiaufugit, ac quali per vinea::

antas iverit .

Sbirbirarifi , in Di£f. Sic. expo-nitur dimenticarfii vox mi-hi inaudita

Sbirru, ab ita!, birro .

Sbilazzarit bifaccum vacuare.'

Sbocciarf, ludere pila, qus vul-

gb boccia .

Sborniu ,a la t.Jirabo, onis .

Sborru , ab heb. yq borfovea,praecipitium

.

Sbracari ,bracas demittere.

Sbraccu, in Dift. Sic. eft paffo

llejo ,hinc sbraccari (tendere

it paffo voces mihi inaudita .

Sbranari , ab ita J* brano fru-

ftrum corporis animabunt*

,

erit a voce membrum; hinc

sbranari eft membra difeer-

pere.Sbravazzari , a voce bravazzu

ignotum etymon

.

Sbrazzari , brachia exerer e : ymbrazzu

.

Sbriacarifi , ab ebrius .

Sbriccu, sbriccuni, br/ccunia-ri &c. v. brrccuni.

Sbriga , sbrigari ; v. fvirga ;'

Sbrigari , a fr/r/i evolvere»Sbrigghiari, ludere piftillis Cor.no faflis hilp. birlos ; hincbrigghiu.

Sbrilciu, nobi9 eft pauper,gall- brije ruptus , mendicus,qui veftibus eft laceris ,

Sbrrzza , sbrizzari &c. ab ital.bricio/a briciolarc mica;hinctranslata vox ad luti maculasdenotandum

.

Sbruffari, eft , cum oS aqua im-

plemus , camque compreflislabiis cum fonito effundimusinftar minntiffimi roris, & itapannos irroramus; eft vox fa-£la e lonitu bruf ,

qui fcrS«luditur.

Sfariig-

Digitized by Google

Sbrugghiari : v. mbrogghtu .

Sbruttari: qui difco ludunt.emi-

nus difcum jaciunt, ut ad late,

rem cre&um propiiis acce-

dant , hic ita!, dicitur lecco

,

Meflanae verb maflru ,quiaL.

is eft ludi magifler, friUJouf,

idefl terminus ; a gallico bout

£ ft sbruttari , idcfl metam-.

,

vel difcum loco movere; &extrudere

.

Sbruzzari , ital. fpruzzare vox

fifta a fonitu, ut in voce-»

sbruffari.

Sbuccari t cfb a bucca : qui libe-

rihs loquitur, nobis eft sbuc-

catu .

Sbucciari , v. sbocciari

.

Sbudeddari a v* budeddu .

Sburabicari , ab evomendo

,

Sburdiri , sburdutu &c. diximus

juncum arab. dici bordi

,

unde

verbum mburdiri , ideft jun-

co ligare , ejus contrarium-.

sburdiri

.

Sburrari ,priecipitanter erum-

pere, ab hebr. *!* borpraei-

pitium.

Sburzari , e marfupio ,quod di-

cimus buiza , nummos pro-

ferre .

Sbuttari,qui ini tumet , dicitur

'mbuttatu , ab ital, voce bot.

ia rubeta , qus quando virus

ejaculatur dicitur sbuttari .

Sbuttunari, a globulis indufia-

riis,qui nobis dicuntur but-

tuni, ut mbuttunari ,& sbut-

tunari.

Scabia,/cabies afcabendo,quod

ar 9a gr, /cabofodio, na;p

fcabendo, cutis unguibps fo-

dicatur .

Scabrufu ,fcaber , ideft a/per .

Scacari,a v. caco as

.

Scaccanu , (caccaniari , cachin-

nus cachinnari

;

a gr. na.7-

Xxtf/u-os eancbafmos cba -

cbinnus .

Scacchi, ludus latrunculorum-,';

a perfica /ocefcacb, feufeiee

rex

,

que prima eft perfona.,

in hoc ludo, vel a germao.

fcacb latro , cui confonat la-

tinum nomen ludus latrun•

culoruvt \ hinc fcaccheri ta-bula teffellata hujus ludi,hinc

fcaccu tejfella ipfa .

Scacciari , ital-cacciare .

Scacciari,pro frangere nuces j

avellanas &c. eft ab hifp. ca-

fcara ,qua voce veniunt nu-

clei amygdalarum, prunorum&c. ; hinc defcacar nucleosfrangere .

Scadduzzari , idem eft , ac rum-pere callofes casparum fiftu-

las,quas vocantur caddozzi ;

transfertur vox ad quamli-

bet thyrlorum detruncatio-

nem .

Scadiri , excidere a cadendo .

Scafazzari , ital.fcavezzart, 8c

Jcapezzare .

Scaffa, eft a v.fcapba, hinc fcaF-

farrata .

Scafuliari, fcavuliari, ferafunia-

ri , ab excavando .

Scagghijjquama proprideft de

fragmento Jigni,quod cunu.

k c 2 dif-

Digitized by Google

220diffinditur,impeftiosS profilit.

gr. a‘X./^a.^ fcbidax affula ;

hinc Jcaggbiari ,eft aliquid

cum impetu projicere, eo mo-do

, quo afluite e lignis avo-

lant, & e Ferro candente-»

fquama: mallei iftibus refi-

liunt: moxfquama cfl a fca -

ber, nam fquamofa funt fca-

bra .

Scagghiu , frumentum illud te-

nuiffimum,quod aqua; defe-

6lu non grandivit: idem eft

ac/eccaggbiu.undefcaggbiu.Scagghiuni, dentis canini in ho-

mine , canibus , fu ibus &c.Scala

,Jcata afcandcndoy vel ab

heb. d^ofalam fcala .

Scalarnbru, grse£ atrxaAajlcs

afcalabos, lat. crabro

.

Scaliinbri, carduus edulis

, gr.

CKuXtfJiosfcolimos .

Scafinu yfcalmus,gr. crxcL\fJLOS

fcalmbs paxillus , ubi nautae

remos ftropho alligant.

Scalmaria, calmaria idem

.

Scalogna, cspa afcalonia ab

Afcalone Civ. Paleftinas

.

Scalora , ital.fcariola .

Scaltru , ital .fcaltro callidus.

Scalvaratu ,calvus

,hebr.

calal terfuspolitus .

Scaminari, a reclo itinere defle

tterei v.camtnu

.

Scambaratu , v. cambarari

.

Scampari, nobis idem efl.ac plu-

viam ceffare ,ital. fpiovere t

vox noitra cft afcampo , ideft

effugium; nam pluvias tem-

pore effugium quaerimus,ubi

hac defierit, in campumt\dcCi

in apertum prodimus, quare

a£tus iple exeundi in cam-pum, denotat plu viam ccffaf-

fe; hifp. efcampar .

Scampirru ,afinus , hebr. Y!£j"|

cbomor .

Scampu , ideft campum linque-

re , translati effugium

.

Scampulu, quali parvus campus.

Guido de Coi. Iib.7. in prine.

quellofcampoletto dei die pa-rea a lei ,

cbe fojje tratto di

due die .

Scamugghi,/y«aw4i/<7, a .

Scamuzzari , efl defquamarc^ipifces ;

pro arboribus, quas

decacuminamus, eft fcapez-zari .

Scanari, dicimus de maffa,quampugnis in maftra fubigimus ;

ab explanando , & fcanari

idem efl ac fpiauari ; hincfcanaturi

,

lignum teres, quomaffa complanatur , ut inde_»

fiant lagana.

Scancari , fgangari : v. ganga.Scancarari , e cardine

,qui no-

bis canearu, evellere

.

Scanccllari ,lineis cancellatis

delere

.

Scancu, fgangu parvus race-

mus .

Scandagghiu , efl a fcandendcfcu menfurando, dicimus tumde mari, cujus profunditatembolide metimur

; tum dc cal-

culis, quos ad rationem re-

vocamus .

Scandaiu,fcandalum , grascae

CXfitV-

Digitized by Google

<tH&vJta.\ov fcarldahh Xa

C-hxC0)Jcazo claudico

, namfcandalo claudicamus ipfi , 8c

alios claudicare Facimus

.

Scandiri ,fcaudere mcnfurare;

Scangiari , ital./cambiare .

Scannari^cannas gutturis fecare.

Scannai-uzzari , idem ac pra>-

cedens

.

Scanneddu,fcamnellum , par-

vum fcamnum . Prifc. lrb.

afcandendo .

Scanneddari, inftar canna, in-

cavare .

Scanfari, removere de loco, quidicitur canfu .

ScanFia, librorum Foruli , fcu

plutei , a fcandendo , quia_.

unus fupra alium funt locati

,

8c per ipfos fcaudert pof-

fumus .

Scantu , fcantari , fcantuFu &c.nobis valen tpavor

, pavefee.re,pavidus ; erunt a cantu :

& licut incantari cfl magicocantu aliquid moliri, ita [can-

tari e(l ab excantando, ideffc

incantationibus pcrdo,& quia

hujufmodt funt quafimente_»emoti, & vclut Fulgure tafii,

inde translata vox ad deno*tandum pavorem .

Scanufcenza , fcanufcentf » qui

non cogttofcit .

Scapiddafu ,.fcapigghiatu ; qur

nudo efll capite , & capiltis

dete&is

.

Scapiftrari ,capillrunt tollere;

fcapiftratu effranif r

Scapitu , fcapitari , a capite^,

2 21

cum qu’s Fortis principalis,

qux nobis eft capitali,jaftu-

ram Facit

.

Scappari,fcappata funt a cap-

pa : utimur in fenfu evadendi

e periculo, vel liberius agen-

di cum Frxnis folutis curri-

mus.Scapricciarif» ,

v, capriccru 1

Scapulari , religioforum capo*cium

,quod /capulat tegit.

Scapulari, verbum in Fenfu eva-

dendi, eft a voce capulus^u*venit cujufq; rei manubrium,'

hinc covaddu fcapulu , quicapiflrum non habet ,& fca.

pulari efi: evadere e frsnojfeu capulo

, quo quis rege-batur .

Scaramuccia , ita],fcoramuccieti

Scaranciulu, v. fchiribizzu

.

Scarcagnari ,a calcaneo .

Scarc;’rari,rcarfarari,a carctre'.

Scarcina , ab ital.fquarciorc^* ,

ideft in quatuor partes dif-

fringere .

Scarciuni, fcarciunaria, ab itaf.’

fquarciare, dicimus de homi-ne feroce

, Si injurias non to-

lerante .

Scarda , dicitur de variis rebus-,

defpicae ariflis, de piTcrnm-»pinnulis, de lini fibris, voxenata &b aridus; hinc fcar-dari

.

Scarfari, fcarfaturi, a gall. ef-

cbauffer , idefl calefacere .

Scarfidiri,de rebus hun>idis,qua;

fi una iuper aliam locentur *wcalefcunt, & ex fervorem

fce-

Digitized by Google

222fcetent a gall. efcbanffer in-

calefcere

,

Scarfii , noftri vijlici , cum ali-

quid , cui eveniat , (orti com-mittunt

, ficcis feftucis for-

tiuntur,quod dicunt, itta-

ri iifcarjii , a grgco uipQofcarpbps Ripula ficca

.

Scarfogghia, dicimus fcarfog-

ghia di cipudda,a gr. ftd§<Dofcarpbos Ripula ficca

.

Scariri , clarefcere, Iu vinu n’ kfchiarucu

fvinum non incla-

ruit ,

Scarmentari, hiTp. efcarmentar.Scarmu , lignum , cui rcmus al-

ligatur >fcalmus%gr. <rx<xA-

fjidffcatmds .

Scarnari , fcarnizzari, fcarnifi-

cari , funt a carne,ut pateti

Scarpa

.

Scarpeddu, fcalpellum

,

a ver-bofcalpo.

Scarpifar!,ctf/c£0,qui nobisfcar•

pa t aliquid proterere

.

Scarricari , eft a voce carricu,

qu» eft a carro ; fcarricar

i

proprift eft res e carro depo-nere , translati de cu/uslibct

oneris depolitione

.

Scarfu , fcarfizza , ital . fcarfo ,

fcarfezza , hifp. cfcajjo efcaf.

fezza .

Scartari , fcartatu : funt voces a

ludo alearum, cum chartas

meliores feligimus , alias re-

jicimus ,hinc res rejeRa, no-

bis eftfcartata

.

Scaru,locus , ubi minora navi-

gia e mari poliunt in terram

deduci, quin & locus ,ubi fa-

bri lignarii operas luas fa-

ciunt ,erit ab ital.y»a^ro,ideft

locus quadratus , atque operi

faciendo idoneus .

Scavalcari ,e caballo defeen-

dere.

jfcaravaggiu ,fcarabetus

,quia

iv rw fitoti in /ter«

corc iit/it.

Scafari ,de cafa exire .

Scafciari ,fcaflaci de capfa edu-

cere .

Scatafciari , v. catafcia .

Scataftari ,v. catafta

.

Scatinari , v. catina

.

Scattari ,a gall. efclatter , ideft

fcoppiari

.

Scattiari , a gall. efclatter idem.

Scatula, ital. fcato/a , agrateo

xoTuAn cotyle vas

.

Scaturiri ,Jcaturio a /calco.

Scavari ,excavare 4

Scauddari, fcoddari, fcauddatu,1

fcoddatu a calore

.

Scavigghiari , a claviculis refi-

gere , dicimus de brachiis , fk

tib'*is , cum clavfculte lu-

xantur .

Scaufari,difcalceare , transfer-

tur vox ad arbores ,cum ea-

rum pedes fodiuntur, ac fi ip-

fis calcei detrahantur

.

Scaufu ,excalceatus .

Schiavu , fchfavitu funt a Scia-

«'//populis , qui fervitio de-diti funt

.

Scavuni ,herba

.

Scebi, herba in littoribus na-fcens aliter Kali . ScObar in_*

voce cali. Sce-v • •

*

Digitized by Google

Sceca ,/itir

,

a gall. foif:

Sccccu, afraus ita Tureis dicitur^

Scegghiri , Jeligere ; fcelta /<•„

IcSlai

Sceleraggini 3 fcelus .

Scemu , fcctnari , cymam de-*

cutere

.

Scena ,/cena,gr. crunvn fccne

;

Sccttru , fceptrum , grascS <r«n-

Trlpovfceptroa .

Schelctru, agr. arneAos skelos

Medici fecerunt arneAeros/celetos , ideft aridus Jiccuseft enim humani corporis co-pages e folis oflibus conflans .

Scncrma , fchermirr, gall. eferi-

mir. hifp. efgrimir .

Schernu , fcherzu , fcherfciri,

fcherzari, a german feberz ,

ideft jocus. Martiniug in v.jocus.

Schettu, qui non eft matrimoniojunttus , ideftfelctlusfcelto .

Schiaflu , colaphus , gr; hoAol-(Qos colaphos

.

Schiamazzu , a clamore i.

Schiantari , explantare .

Schiariri , inctarefcere

.

Schiatta .

22 *

vefeitur, alienos naufeans

quod hoc ita fit , liquet exadagio porcu febifufu non in-gratfa mai , fus

,qui fuo tan-

tdm fcypho eft addimus;numquam pinguefeit; tranf-fertur vox ad foedum , & in-quinatam

, fumpta fimilitudi-

neafuc» qui in fcypho ve-fcens femet fordidat

.

Schina,a^?;'»a.

Schinanzia, gr. Htjriy^ri cy-

nanche .

Schinciu , tagghiatu a fchinciuj

feUus in quincuncem .

Schiribizzu, nobis eft implexus,’& confufus calami duftus ,vox proprid eft a (eorpiono,nobis diSto fchiri'fizzia,8t fa«

ni fcorpionem repraienta»mus hoc duflu

Schiavu , fchiavitii , fchiavina_»

a Sclavis populis;Schibecr, fchimbeci , hiip. ef.

cabeche .

Schifu ,fcyphusfcapba

,

graci

<raucosfcypbos ,

Schifuiu, hoc nomine propriinon venit fordidus, ac fccdus,

feu foetidus , fcd is,qui om-

nes cibos faftidic, & nauica-

bundus in fuo tant&m fcypho

qui fcorpionem iuis pedibus,& chelis,ac cauda munitum re-fert ; idem dicitur fcaranciu-

/#, nam cancro acqu£ benirefpondet

.

Schirifizziu, infeflum venena-

tum, lat. nepa

, Sc fcorpius ,gall. efcreviffe .

.

Schittu,pani i'chitta,panisficcus.Schiovari, clavos refigere

.

Schizza, fchizziari ,Jtsl-

/are. Schiz-

Digitized by Google

*t.

224Sch izzd , itilfcbizeo ,

galf\ef.

quijfe .

Sci Ici

,

v. ifci.

Sciabica , rete piTcatorium , abhebr. *]30 fabae implexum.*

ejfe,h inc,"{33D fabaca , vel

•73319 Jctabaca eadem figni-

ficatione

.

Sciabula , cnfis falcatus, ab heb.

330 [abab circuivit.

Sciacaiu, in Ditt. Sic. eft panis

lapidofus, ab arab. ciaki, v.

ciaca .

Sciacca , Civ, Sic. Xacca .

Sctacca,fciaccarf dfec. funt ab

hebr. "lyjy /agar pilus, feu

capillus , dicimus & nos de_»

fabrica cum fatilcit , fici pilu

rimam fecit

.

Sciacquari ,Iciacquamentu ab

aqua .

Sciagura tfcava auguria ,hinc

fetaguratu, Jcxvo augurio

natus

.

Sciaiacquari,in aquas , vel iit*

lacum prodigere

.

Scialu , fclalari ,ab exhalando .

Scialuppa,giluppa , grypbus

vox barb. pro phafclo .

Sciamu ,fciamari , examen , a_.

gr. icrfxof efmds , vel a <r,an-

t>0 $ jwenos examen.

Sciainprari , eft a voce zampa.

Scianca , fciancatu , ab ital. an-

ca coxendix ,quique eam ha*

bet luxatam, eftJciancatu.

Sciancu ,Jc dulciflime prolatis ,

ab ital. fianco .

Sciannacca , ab hebr.pjy hba-

nae montle .

Sctafa, materia concreta »tn*isincendiis eru&ata vox arab.Abela pag.90fciaaret el gbarfpazio tnculto dclla grotta;8zfciaard ta vyed el Kibir cam.po dei valtonc grande pro-prig incultus

.

Sciarra, fciarriari, rixa rixari

a P r* Sary° convicior.

Scialcu, ital. fiafco

,

lat. barb.

flofeo, nis

.

Sciatara, e matara ita alicubi ia

Sicilia rixantes imprecantur,crederem fignificare fi vegnatla pejti

, ab hebr. feu arab.

*7t3C9 fcatar judicavit, de-

crevit , in fenlu, ut apud me-dicos eft dies decretorius

, 8cNirQ batara anthrax pe-Jtijer ,

Sciatu , fciatari , flatus flare a-.

flando .

Sciaventrari , vox humillima,.ventrem exonerare

.

Sciauru, (ciaurari,lunt ab aurax

malu iciauru,mala aura .

Scicli ,Civ. Sic. Xiclis .

Scidda , axilla .

Sciddicari , fciddicata &c. funtab alhjciari

,

v. lilcia .

Scienza ^fcientia a fciendo .

Sciera, v. ciajera .

Scifu, fcypbus , gr. ffHvQoz

Jcypbos .

Scilmguatu,elinguis.

Sciloccu, v. iciroccu

.

Scitna, lcimari, ital. incima itrd

cimare , idefi in extrema oraluere

.

Scimitarra,acinaces.

Sci-

Digitized by Google

Scimunitu » a ftmta .

Scmdiri ,dejcendere

,

Scintilla ,/cintilIa,qualifetu,

dilla aJcindula , vel a grseco

ff?rlv^n^ fpintbir

.

Scintinu , difcinilut ,qui veftes

habet difcinElai .

Sciocca ,glociens . Columell.

lib. 9. cap. $. de fervandis, &fupponendis ovis : §%uatn re

-

centifflma Japponantur glc-

cientibus, fic enim ruJUci ap-

pellant avis illas,qua volunt

incubarez glociens veri» eft a

fonitu gloc ,gloc , quem gal-

lina cubaturiens edit

.

Scioccu, fciocchizza, '\u\./doc-

eofctoccbezza .

Sciocculu,fiofculus

.

Sciogghiri yfolvere .

Scipparf, ital,fciparet difflpare,

ab antiquo verbo ftpo , ideft

Jpargo

,

hinc dijftpo & quia_.

ad diffipandum , Robore opuseft , translata vox ad fignifi-

candam evulfioncm

.

Sciroccu, ital./cilocco, ab heb.

feirae fibilus, feuqui-libet ventus .

Sciroppu , vox eft medicorum .

Simon Januenf. in clave lima-tionis : firupus efl ab arab.

flrab ,quod ejt potio » ubi nos

flrupum habemus, Arabes ha-

bentJirab .

Scirpi : filva: nobis dicuntur/r-bi , hincfcirpi .

Scirru , fcirrbus , vel fcirus ,

gr. crx.iffosfcirrbos, & 0-«/-

foi/dros .

Scifa , morbus humoral/s cum_.a cerebro ad inferiora defceu-dit

, a delcendendo.Scilca , in qua lac mulgetur

,

gr. tylcrKospbifcos, vel <p tfg-.

xos pbyfcos .

Scilma ,gr. a fchifma a_.

%l^(a fcbitojciudo, follemnaeftaintf, & e contra con-verti .

Sci (Tura ,/cJJfura . Plin. a /elu-dendo .

Sciu, ufeitt vocula, qua gallinas• abigimus

, hebr. buts/oras .

Sciucari, v. afeiucari . «

Sciumi , iciumara , flumen fla-tuaria afluendo

.

Sciunda, funda .

Sciuri , f ciuriri tflos florere z*»fluendo , quiafluxilis eft, yclab hebr.mDfardflos.

Sciu l ea , ital. cru/ca a Jufflando%quia e cribro JuJflando abi-gitur.

Sciulceddu, jufcellum ajufcu-

Sciulciu, fciufciari, a/afflando .

Scivulari,/olifacilitate labi.

Scocca , aljter coccarda .

Scoccari , ab ital. cocca, qua

venit canalicus in fundo ia-gittae

, qui chorda impletur,& diftenlionc chordte im-

pellitur.

Scociri, ab excoquendo .

Scoddari, a colla, ideft glutine.*

Scoddu , in indulio eft foramencirca collum.

Scogghiu, fcopulus , gr. (rxo-n P w

'

Digitized by Google

s>6

7it\oifcopeloi /copulat.

Scola,Jcbola

,%o\r\ fcboli ,

hincJcularuJcbolarit

.

Scolopcndra.gr. c^oXoniv^^cLfcolopendra in(e£tuni habens

trKo\07:cL iv t^pa. fcolopal_j

en eara,

ui uleum tn cauda .

Scommodu,incommodum .

Scompigghiarj. compilare eft in

umiiTi cogere »cjus verbeon-tr.rium tlt fcompiggbiari ,

i d c It,

quic unica erant dif-

lociarc

.

Scomponiri,quod compofitum

erat turbare

.

Sconfu , fconfari : uti concinna

-

' re , idem eft , ac conjari

;

ita

fconfari eft,quod concinna-

tum erat evertere

.

Scoppiar i . Poiiph. lib. i . cap. 1 3,

versfis finem, & da teneritu-

dine difeopiare , & minuta.

mente Jcindere , e difccpula-

re,quare liquet fccppiari ,

idem efle , ac difcopulare i

Scoppu, Icoppari; a coppu eft

incoppari

,

hincfcoppari .

Scorari ,cordis robur frangere

.

Scorbutu .fcorbutum morbus .

Scorcia , cortex, quafi corium

tegens ,hinc fcorciari

.

Scordari , difeordem cfTe .

Scordiu,fcordium , gr. <r«of-

tf iov Jcordion

.

Scorfana,pifeis ipinis horridas

fcorpana, cujus mas feorpiuty

gr. tTKopTriosfcorpiost fKop*7toulvol Jcorpana

.

Scornabcccu, terebinthus,quia

corniculos arietinis iimiles

gignit , hinc illi nomen .

Scornu ;fi bovi cornu fregeris»'

animal eft deturpatum, hinc

fcornu pro dedecore

.

Scorporari , e corpore .

Scorrettu , contrarium correBei

Scorta,qui viam pratentat

,in

itinere Jolaph Barbari cap. 2 .

diciturfcolta, forlan ab au-

fcultando

.

Scofciari , coxendices luxare .

Scofla , excu/Jio.

Scoftu.cagnolu di fco/Tu.qul no-bilibus icemini» eft in deliciis,

a gzU.efcous finus pudor is.lo-

cus ab/conditus, nam hi ca-

telli fn matronarum finu , feti

gremio,qui oculis non pa?

tet , cubant

.

Scoftumatu » v.cofturai

Scotanu

.

Scotiri , excutere .

Scotta , gall. efeotte , hifpan.efcota .

Scottu , excoBus

.

Scottu y Jcoticus a Scotia .

Scotulu, purpurea efflorefeen-

tia in cute, ex fanguinis for-fan excujjione.

Scraccu , exfereatut , ab hebr.ppl racae exfereavit, gr*cavoce ptyfma non pytifma.

Scrima , diferimen, fcrinwli,

a diferiminanuo .

Scripintari, hifp. rebentar .

Scriviri,feribere

, pr. yfdQu

graphoy hinc multae voces

notiflima:

,

Scroccu , v, croccu

,

Scrufina

.

Scru.

Digitized by Googli

Scrufuli, ftrumse in collo enat*,

ita difts a porcis , teufcrofit,

nam hae ftrumofs funt , vel ,

qubd ftruma alias, Sc alias

fubinde pariat , & fit fcetofa,

utfcrofa .

Scrupulu,/cr»/>«/ifi , afcrapus.

Scrufciu, ital.fcrofcio vox e_*

rumore t ut liquet.

Swruftari t crujtam tollere

.

Scrutiniu , aferutando

.

Scu , ita fues , avefque pellimus,

hebr. y^n bufe foras.Scucchiari; cucchia cfl copula ,

hinc fcucchiari difcopulare.

Scufia , fcuffia fcufinu icuffinu ,

gr. nyttyia. cupbia capitis teg-

men , ab hebr. qsn capbapbtexitprotexit

.

Scugghiari , eft a cuggbiuni .

Scugghitti ,fquill<e

.

Scugnari , cunei adaftione dif-

findere .

Sculari ,a colando .

Scularu tfcbolaris a fcbola .

Sculpari , exculpare a culpa.Sculpiri ifculpcre afcalpcndo.Sculnnrr

, a colore .

Scuma ,Jpuma afpuendo,quod

a gr * n^yjmptuojpuo .

Scumigghia , lericum lubtilifli-

mum quafi fpuma, feu filum

aranei

.

Scuminica , communionis pri-

vatio .

Scummettiri , fcummifTa a com-mittendo

, ideft deponendo

.

Scumpaginari, folvere com-

pagem

.

Scumpagnari, a comitatu fejun.

gere

.

*27Scumpariri.rion amplius parere.Scumpiri.eft de charta,qu* glu-

tine caret,quod eft ultima^

chartte perfeftio, hinc carta

fcompita ,ideft non compita .

Sc\im$on\r\ tcompofitumfolvere

,

Scuncatinari , a catena

.

Scuncertari ,quod certum, ideft

firmum erat difTolvere.

Scunchiri , contrarium verbiinebiri .

Scunfidari , confidentiam per-dere .

Scungiurari , ab adjuraudo i

Scunfitta , a configendo .

Scunquafiari , a conquaffando.Scunlacrari

,quodfacram erat

exfecrare .

Scunfari, a concinnus.

Scunfigghiari , a confulendo .*

Scunfulari , a confolando

.

Scuntenti , a contentus, ideft

fatiatus

.

Scuntorciri , a dijtorquendo .

Scunocchiari , v. cunocchia •

Scun veniri , difcon%enire

.

Scunvolgiri , a convolvendo .

Scupa, fcopa , quiafolum fca-

bunt

:

hinc fcupagghiu &c.Scupctta Jc/opus

,

& Jtlopusturumore.

Scupriri, coopertum revelare*

Scurari , ab obfcurando .

Scurbia, fcobiua .

Scurciu ,* curtus.Scurmari

, v. fgummari

.

Scurmu• pifc isfcowbrus •

Scurpiuni ,fcorplus ,gr.

mos fcorpiot a verbo xrnoq*fiorpizo

.

P f 2 Scur-

Digitized by Google

228Scnrriata Ja corrigia

.

Scurriri ,excurrere .

Scurfuni ,hifp e/cuerzo*

Scuru ,ob/curus

.

Scufa ,excu/atio

.

Scu/cifu ,qui eon/cendi nequit

.

Sculciri , difjuere

.

Scutcdda ,Jcutella

.

Scutu ,fcutum

.

Scutulari , excutere .

Scuvari ,a cubanda

.

Scuzzulari

.

Scuzzunari

.

Sdegnu , indignatio 1

Sdiddattari,c feminibus laUeumhumorem exprimere

.

Sdillocari ,ioco movere.Sdirifi , ital. difdirfi .

Sdirri, dicimus viniflivu alifdirri , sitfatti l' Officiali. abhebr. *yio fedar ordo

,

ideft

veniftis cum omnia ordine_i

erant compofitaihinc fdirrera

Sdirrinari , renes confringere

.

Sdirrupari , de rupe ejicere

.

Sditta , ital. gifdetta

.

Sdi vacari, divagari nobis eft,

quod colleftum erat effundere.Sdo/Tu, ital. bi/doffo .

Sdrucciulu , lubricus .

Sccara, hilp. afelgas

.

Scculu /eculum a fecando .

Sccundu,fecundus

,quia pri-

mumJ'equitur .

Sedari ,aJedando .

Sedda ,fella a [edendo

Sedi Jedes , fediri,/edere , a_.

gr. gJ' os edos [edes

.

Sedizioni /editio , ideftfeorfim

itio cum cives in diverfa abe-

unt.

Scduciri, /educere , ideft/eorftmducere

,ve 1 /eettm ducere .

Scggia, feggetta a/edendo.

Scgnalari , inftgnetn effe .

Segregari , a grege lejungere

:

Segretu/ccretuw a

/

'eceruendo;nam quod celatum volumus,ab aliis/ecernimus.

Seguaci , leguitari a/equenda,Sei /ex

,gr. bex . •

Semi , femenza , feminari &c. a

jemes,quod eft a /ero

,

ut a

no/co nomen,afluoflumen , ita

a/ero /erime» , contra&i/c-men

.

Voflius

.

Sempri ,/cmper .

Sena , fenia , hifp. azefia

Senatu , a /enioribus

.

Senfu, fenfatu,/i?«/«x a /entie»r-

do,quod a ideft /pina,

qua; nos pungit

.

Sentenza,yr»rr/y//o a/entiendo,

Iu Judici cusi fentenziau, Ju-

dex ita/entiit .

Senturi , aJentiendo.Senza ,olim fencia /ne

.

Separari,/eparare , ideft /tor-

Jim parare

.

Scpclliri, Jepelire .

Sequela , aJequendo .

Sequeftru, a/equefler .

Serafinu , hebr. D'S“|E/rapbim

.

Serenu , fe reniti, /erenus. fere-

nitas,a gr. £r\pos xerbs ficcus,

Scriu, ferietk,ferius,a, «w; ideft

/ne ri/u, vel a /erus ,

ideft

tardus , nam feria tardi iis

eveniunt

,

Scrmuni /ermo

.

ScrJ

Digitized by Googl

Serpenti ,ferpf

,ferpens a gr.

i f 7T0»berpoferpo .

Serpillu ,ferpyllum, gr efnvX-

Xov berpyl/on.

Serra , a fecando , vel a flrido-

re ,quem ferra creat

.

Seruferum,%r.ogof orer ferum.Servu

,fervus aJervando

,quia

captivi , cum jure belli occi-

di potuiflfent,fervabantnr ,

hinc ferviri , 1'ervizzu &c.SeflTu,fexus afecus , qu6d unus

ab alio fecus fc habeat.Setta

,fecla a fellando .

Scveru, ieverici , feverus feve-ritas

,a gr. Ceftnpds feverds

augufius reverendus .

Sfacelu, gr. vtyxHeXos fpba -

cetos .

Sfardari , a falda .

Sfari yfaZium evertere

.

Sfafciari , a fafeiis , vel fafet-bus % quod idem eft

.

Sfarfli , sfarfufu ,ital. sfarzo , a

verbo disfare,quod cum ja-

ctantia evertitur

.

Sfcra, gr. orQjupa. fpbara .

Sferri, foleje fe> rea: detrita? .

Sferza , ital. sferza a ferula .

SGlari, sfilu

, ab ital. fiegold-*dcfidcrium .

Sfilazri, afilis

.

Sfilettari, delumbare a Tumbis,

qui nobis filent dicuntur .

Sfingia , a gr. o-7royyof fpongosefl enimglobu'us Jpongiofus.

Sfogghiu, placenta foliacea .

Sfoggiu , idem eft , ac afogu .

Sfogu yfoci exitus

.

Sforzu , a fortitudine.

2i 9Sfrahrtu

, color fubflavus .

Sfragari , sfragu sfragamentu l

ital.fprecarefpreeamento\c^tab explicando : ficuti compli.

cando parfimoniam feftamur»

ita explicando liberalitatcm ,

Sfrantumari,a fragmentis.

Sfrattari,ah ital . fratta dicimus!

de feris,quas c latibulis agi-

mus ,

Sfreggiu,ab ital. difpreggio .

Sfrenatu, a frano .

Sfrinzufu , a fimbriis

,

quse noblsfrinzi: diffutus.

Sfrundari, a frondibus .

Sfruntatu , effrons a fronte i

Sfucunari , de ignis fpiracuTo,

cum ultra quiin par eft am-pliatur .

Sfudirari, v. fodaru.

Sfugari , a foco .

Sfugghiari, a feliis,

Sfuiri, diffugere .

Sfuliniari, a fuligineiSfumari , a fumo .

Sfiimicari , ab itaX.fuffiimigiol

Sfuncidu yfpongtofus „

Sfuodari, -a fundo .

Sfundcriu ,idcffc line fundo l

Sfundurari , idem »

Sfurmari , a forma .

Sfurnari,afurno .

Sfurrari, v.infurrari

.

Sfurtuna , infortunium l

Sfurzari, a fortitudine „

SfufTari, a foffa

,

$ful u ; diffujus .

Sgaddari , a galla l

Sgagghiari, v. ngagghfarf.S^aggiari

, a cavea educere ,

Sgam*

Digitized by Google

ajoSgambatu.nudfs tibiis incedens.'

Sganghefa ,avi Iu cappeddu a-

fganghefa , habet pileum m_,quincuncem

.

Sgargiari.v.gargia.

Sgargiuni , ab wA.fquarciareSgarrari,<rrars:utimur hac vo-

ce,cum telam Forfice non prf

.

cidimus , fed didu&is violen-

ter brachiis diflecamus, hifp.

defgarrar .

Sgarrata, fgarratuni, voxbarb.

fiartatum , fiarietum.

Sgarrunari, v. garra

.

Sgaflari

.

Sghizzari , ab ital. guizzar^*'%quod dicitur de pilcium in-aquis incefiu, (ghizzari eft in-

ftar anguilla: elabi

.

Sgranatu , a grano, quod non-

dum grandivit .

Sgranfignari , v. granfa

.

Sgraneddari, agranulis i

Sgrafciari, v.graflTu.

Sgravari , a gravitate *

Sgridari,aJtridendo

.

Sgriddari , inftar gryllifudere.Sgrignari, a ringcudo.Sgroppu , v. gruppu .

Sgrugnuni , v. grugnu .

Sgruppari , v. gruppu .

Sgruflari ,a groffus .

Sguajatu , ital.Jguajato.Sguazzari , aqua eluere .

Sgummari, quod gummi glutine

jun&um erat fejungere

.

Sgurbia , Icalpellum incurvum,Sgurgari , e gurgite erumpere .

Si,/r, gr.fi eiJi .

Siari,mirum eft hoc verbum a

Crufca abefle, cum FrancioG-

nus,& ipfc Florentinus in vo-

ce hifpanica ciar eo utatur :

ciarfare remare alfindietro

termina de' marinari : vide

vucari •

Siatica , morbus ifebiadicut a

gr. ifyCov ifibion coxendix

.

SicariutJ/carius a fica .

Sicca,fyrtis, quiaJicca eft.

Sicche Jtc efi .

Sicchia , aficlit , qui hebr;

fekel .

Sicchiu, fitula , arab. AbelaJ

fol. 25. fiekia el baidba con-dottobianco

.

Siccia , gr. crr\7ritt fepia,Siccu , ficcari , afliccari &c. fic-

cus ficcare , ab heb. nnjtcac ficcum aridum . Hclych.

Colukov 4 n?oV ervgxHetrtet

faucbn aridum Sytacufii

.

Sicilia ,Sicilia , vel quia Jicili-

ta ,ideft Jecata fuit ab Italia,

vel a Siculis,qui eam inha-

bitarunt .

Sicuru , ficurizza , ficurft ,fccK-

rus fecuritas .

Siddu,fiddiari, a grtcco <rxt/M6>fkyllo vexo . Mare. 5. ^5. rtert (XkC\Aa$ tov fifd,-CH&Xov ;

quid ultra vexatAJagiJtrumi Luc. 8. 49. ynn

tfKuMe tovnoli vexare Magtftrum , nosdixiflemus ,

pircbi fiddii lu

Mafiru ? & non JiUdiari l»

Alafiru .

Siggetta , a fidendo

.

Sigillu ijigtllumufiguo fitfigil-

tumt

Digitized by Google

Ium , ut a tigno tigillum l

Signa tfimia .

Signa Ii , fignaliari &c» a figrto »

Signu /fignum .

Signuri , afinior .

Silenziu , filentsum a filendo .

Silipu , herba ,gr. or(X<()iou pl-

pbion •

Sillaba, gr. tri/TAx/Sn fyllabt^fyllaba comprt h nfio .

Sillogiimu, gr. cruM.oyKrfji.os

' fyllogijmdt ratiocinatio.

Silva ,filrua afilendo .

Simana » profettimana » quia_»

feptem diebus conflat

.

Simbolu, gr. v\tf*.RoXou fym

-

60/00.Simenza» v. femi.

Simetria,gr. cru/AfA.t"r$Cct.fy»r-

metria concinna partium-»men fura .

Simili» fimi/it , hebr.*)30 yjr.

melfimulaerum a fimili .

Siminarr » v. femi

.

Simpatfa gr. <ru/JjrA$>a(t fym-patbia contentus .

Simpicu» gr. cruyKonn fyneope.Simplici

» fimplcx , ideft /»<^plicis .

Simula, fimila , & fimilago » a

• gr. ctefj.CJ^xXiS, ftmidatis >

' quod a puntco fetuid .

Simulacru , hebr. femelfimulatrum .

Simulari, a fimulando .

Sinapa» gr. c(rr\7it finepi

.

Sinceru, fincerita ,finccrus,fi»-ceritas .

Sindacu , verifts findicu, gratcS

cruydtHos fyndicos defenfor.

a?»Syndici civitatis jura tu«ntur,alibi Senatores, alib* Jurati»

& alibi Syndici dicuntur.

Singti,fingari

, fignttmfignave i

Singnl.ri,fingularis , ab hebr.

figula peculium pecu .

/lurr, & H eundum R. O exi.

mium quid » ut aurum &c.Simfcalcu , vox barb. incertae

originis .

Siniflra, fiwijtra ,gr. Aptcle^A

arifierd .

Sinn6,y? non,fin .

Sinodu,gr. cuvo^oifynodosl

Sinfigghiu, afingulus.

Sintaffi, gr. cruvrx^ts fyntaxitlSintina .fonti»a .

Sintinedda, hifp. centinela a

fentiendo , cujus munus eft

fentire .

Sintomu, gr. crufJL7f\(AfJi<L fym>ptoma .

Sinu yfinus

.

Sipala, feps a fepiendo

,

hebr.Ofab circuivit 330 Jobabidem

.

Sira,feri » ah opot oros termi-

nus t nam d>ei terminus eft .

Siragufa, Syracufct Ci v. Sic.

Sirbi, Ctlva a fitentio .

Sirgenti, hitp. Sargento a fer

-

•ciendo Sirgintina jerlientitbacillus .

Siringa , firingari, gr. ffupty^

fyrinx, fyrtnge injicere .

Sirinu, aferenitate

,vel aferi.

Sirrari, afera olferare yfercu*

verhcftagr <rafa fird cate-na

, nam portas munimus fe-ris , quas dicimus catinazzi

Sir-

Digitized by Google

2£SSirretta, qua equi mentum pun-

gimus,quia denticulata efl:

utferra .

Si flem a,gr. GUff^n/JULfyficma,

Sita yfertcum

.

Siti, fitis .

Situa<Jirus . Cic. 6. Verr. nanL*

ip/a Mefana ,quafitu mani-

bus , portuque ornata fit .

Sivu,feburn , hinc fivata cate-

na nahtsfebo illita .

Smaccari,diximus maccueffe^»

cx heb. muc depaupera-

re,hinc ammaccari /maccari.

Smafara , vox contorta a me-taphora

.

Smagghiari , ffnagghiaturi , (li-

ius ad lorica maculat lejuu-

gendas

.

Smaltiri , Imaltimcntu

.

Smaitu, fmaltari.a maltha tranf.

fertur ad auri , argcntique-i

cx laturam.Smammari,e mamma fubducere.

Smania,gr. /a.xyla, mania furort

fmaniari jurere .

Smandari , amandare ,fimanda-

tu amandatus , & quia nebu-

lones amandantur , hac voce

venit

Smantellari ,mantellum tollere,

translati dicimus de domo,

cum ejus teftum diruimus

.

Smargiazzu , anne erit a loric*

maculis maggbi ? ita ut fit

verbofmaggbiari ,quatenus

fmargiazzu is fit, qui le adeo

viribus pollentem jaftet , ut

lorica maculas queat dif-

rumpere

.

Smarra l enfit lanificusj mar-

ra fofTorum inftrumentunx,,

hincjmarrari ruditer aliquidconficere ; ruflici poli jafiluni

in agro femen , bidente , velfarcalo terram commovent

,

& ita femen contegunt, id di-cuntfmarriari, fmarriatura-

Smarriri , amittere .

Smcraldu, fmaragdus , arab*

TV01 zrncrad .

Smcrciu , fmerciari , a mercibusdifirahendis

.

Smerdari , a merda .

Smicciari , e myxo fungum tol-

lere ,hinc fmiccialoru

, quomyxum purgamus

.

Smindari ,a mendis .

Sminuiri , minuere .

Sminuzzari, in minutias redi-gere

._

Smirigghiu, quo chalybs poli-

tur , gr. /myris .

Smorfia , gr. /jt,o^r\ morpbeJforma

.

Smuzzari, ita!, mozzare , ideffc

fummitatem decutere

.

Snellu , a germ. ifnel cervus .

Snervari , enervem reddere .

So »/*«*>*, um . .

Sobriu ,fobrius: vas vinarium^dicitur bria , hinc fobriusidem cft , ac fine bria .

Societi ,/c cietus afodando .

Sociru, locira,focer focrus , gri

ccyrbt .

Sodiskan,fatisfacere,

Sodu,folidut .

Sogghiu , folium.

Sola,folea

, quia folida , vel

quia

Digitized by Google

quia folum tangit 's

Soldari tJolidare .

Soldu ,folidum ftipendium , fol-

datu , folido ftipendio con*

dutlus

.

Solfa , a notis muficiafol fa .

Solitariu,quia folui .

Solitu ,/olitus afolendo.

Sollenni , follcnnita ,/olemnis f

folcmnitat afolendo .

Solftiziu >foJ/titium,folisJtatio.

Solu ifolum .

Sooettu, cantio italica afono.

Sonnu, fotnnus , hebr. nJtP

fenacb •

Sontuuiu , v. funtuuCu .

Sonu , fonata Conari afonus .

Sopuri ,fopor , gr. U7ta.$ byparvrftofomuum .

Sotb2yforbusfurbum t quia fru*

6tus/or£/7/x,e(l afurbendo.

Sorbetta , aforbendo : in Regia^»

Soldani ASgyp. pincerna, qui

poculis prcerat vocabaturSerbedar Jo:Leon.in defcrip.

Afr. p. 8. vi erano altri ujf-cii

tcome Serbedar,cbe have-

va la cura dei bere dei Sol-

dano , tenendo certe aeque.

gentili di zueebero ,& altre

; compofte .

Sordidu ,fordidus , fordldizza ,

fordei .

Sorti ,/orx a fortiendo .

Sortilcgiu,fortilegium .

Soru, foror

,

Sofizza, grsecd 7o*XH05 ifcot , &

'i<T(kiov ificion .

Sozzu,idefl fulidus , ut ab hor-

deum orzot a /'olidum fozzo;

efl etiam a Sordidat,

Spacca ,fpaccari

, a yjwc/c Ma-ciari .

Spacciu , fpacciari , fpaciuwtJ

fpaciari. Guid. dc Coi. lib. io»

tutte lefue mura , • fortezzc

con rovinefpacciarono .

Spadda tfcopu/a .

SpzggUizri tpoleat ventilare J

Spagnarifi , ab expavendo .

Spagu ,a gr. ctnxOD fpao trabo ,

alio nomine dicitur tirettu atrahendo ,

Spajari.ficut impajari efl e duo*bus par unum facere ,

hinc

fpajari fejungere .

Spalancari tpalancas tollere.

Spalari.^aVex tollere

.

Spandiri , ab expandende i

Spangu,fpitbamo, te.

Spanu.gr. crrroLvosfpanbs raras;

Sparaci,gr. d<T7ToL$a.yos aspa-

ragos i

Sparaggiu , a par paraggiu , JL,1

di/par fparaggiu

.

Sparagnu , fparagnari , a fepa

rando .

Sparari,contrarium vociparari

Spargiri, a fpargendo.

Sparicchiari ,proprii efl deJ

duobus , cum e jugo lubduci-

mus , transfertur ad alia

.

Spariri , difparere

.

Sparmari,proprii efl veterei

palme ramos ex(cindere,tr2f.

fertur ad alia ; & ad nav em,cum ex ejus fundo algam-.,

aliafque marinas herbas era-

dimus , & febo linimus .

Sparnuzzari , ital. fparnazzarcG g dif.

Digitized by Googl

difpergefre .

$parpagghiari,ital.fparpagitor6

proprii efl de paleit

,

cuin-

ventus ca$ diflipat

.

Sparrari ,obloqui.

Sparti ,/eparatim partiat

.

Spartirh partiri , v. parti

.

Spai u , dtfpar .

Spraveri , a germ.^arWer , hocefl expandens alat

.

VofT.

Spafa, txpatiftOa b expando .

Spafimu,gr. tracter/xos/pa/mdt

convuliio .

Spaflari , fpaflu ab expatiando .

Spaflurar i,pedicas fol vere .

Spata,fpatba ,

grxci

Jpatbe .

Spatula,fpatba lignea

,qua li-

nun excutitur.

Spaventu , a pavendo , heb.^rtdpahad expavit .

Spaziu ,/patiam,/pacium .

Specchiu,/peculum ,ab antiquo

fpccie

,

idefl video

.

Speciali ,fpeoialit aJpeeie

.

Specti,/pedet forma,* facio/a.

cies , a fpeciojpeeiet

.

Speculari,/peculor a /peculari

que efl locus, e qup profpici-1 mus ,

ideft eminus videmus •

Speddari , de pueris cum fylla-

batim legunt,

gall. epeller ,

belg./pollen .ang\./pell

.

Spcd diri, fpeddutu , expedirt.

*

expeditui.

Spedicari , e pedicis fo\vere

,

Speiimca ,gr. erntotyl; fpe.

/iux ,hincfpe!unca.

Spendiri . expendere. Sil-

Sperari ,fperanza ,/pexore/pet ,

hebr. fibler fperavrt :

fpes olim diftafperes

.

Sperciari , ab hebr. p->a paratrupit abrupit

.

.

Sperdiri, a perdendo ..

Spcrpjuru.perjurat s pejerando

Speriment.ri , «b experiendo .’

Sperma, gr. ffrrke/ux fpermaa

femen .

'

Spernari , a voccpemu .

Spcrtu, expertus ab experiendo,

Spettari ,Jpeciare a fpello, as .

Spcttorari, e pe&ote ej‘Cere.

^craacoddu,it»\.fcanezzacollo,Spezzari

, infruffr

a

comminue-rc,heb. yjQ betfatsfrujlrum.

Spczzi ,Jpecies, hac voce Merta-nas venit piper

, hinc fpezsia-li

,quifpeciet vendit .

Spii * fpjari, fpiuni ab in/pt

’-

ciendo.

.

Spiaggia,plaga a latitudine ,

Spianarit explanare

,

Spiantari, explantare

.

Spica , fpicu,/pica fpicut fpi-

cum , agr. tfrrrf co fpizo ex*

• tendo , nam in ‘acutum exten-*• ditHr : dicimus de aridis , ce-• pis

,alliis

, cumfpicum emit-tunt..

'

• • • •

Spiccari , idem efl , ac /picari. ; afpiea

.

Spicchiu, fpiculum , &/picat',

hinc fpicchiari in /picor di-

videre .

Spiccicari, v. mpiccica .

Spicu, v. fpi ca .

Spiducchiari, a pediculit

.

Spiegari, explicare a plicit'.

Spietatu, finepietate

,

-

Digitized by Google

Spignari, a pignore i.

Spilari,pilos vellere ;

Spilorciu ,api/is legendis

,hinc

: fordidus parciiTimus .

Spina , a gr. fpi*o exten.

Jo.quia in acutum extenditur.

Spinapulici , herba ,quas minu-

tos habet aculeos, quibus pu-

lex poflit configi

.

Spingarda,german. fprintt •

Spingiri , a pungendo ,

S pinguia ,[pinula .

Spinnarifpinnas vellere .

Spinnoccia,a fpina ferrea , fcu

terebra, qua dolium perfo-

ratur .

Spinnu, fpinnari, de pinnis cum

ab avibus decidunt.

Spinta , a pungende %

Spira , linea fpirafi , gr. C7TH f*. Jpira.Spirari

,a fpirando.

Spiriri, evanefeere, ut fpiritast

qui nefeitur unde veniat, aut

iqui» vadat*

Spiritu, fpiritus a fpirando .

Spiriungari yprolungare .

Spiruni, proprie eft navis pro-

- ra , translati dicimus de galli

gallinacei, & de equitis cal-

care. >

Spifa , expenft .

Spiflu , tpiflVari , alat fpiffus

Spitali, bofpitale ,*b hofpisando.

Spittaculu,fpettaculam a fpe-

Bando .

Spitu , a fpatba .

Spizzica , fpizzicari,

ital. fpiz-

. .zeca , v. pizza .

^plendtfri,fplendar *

Spoggh ia , [polium , a gr. ck u -

X o v fcylon fpolium ,

Spola ,radiut , feu navicula te-

xentium, a gr. (T77aftt fp,fo

.Jemino , nam (laminis, ut ita».

dicam , campum trama ferit

.

Sponfa ,fpongia, gr. ff7rtryy0S

fpongot

:

fi fermo fit de it fto ,

eft a {pondo : fponfa nobisetiam e(l umbella quarum-

s dam plantarem, ut feniculi -,

paflinaca &c. quin & afpfcr-

gillum,quo aquam lufiralem

fpargimus .

Sponfa liziu ,a fpon/is.

Spontancu, Jpontaneus .

Sporcu ,a porcus .

Sporgiri , a porrigendo .

Sporta,quia fpartea , v cl a gr.

c‘7r\j^i^(L Jpyrida .

Spremiri , exprimere .

Sprefciari , a premendo .

Spropofitu , extra propofttum .

Spulagrari . dicimus dc vineaJcum menfe Majo palmitesinutiles exftirpamus

, a grfco. Cnvftnfporo agrios,

ideft lurculus inutilis .

Spuntari , a punclo .

Spurchiari, porcellos c. feroph*; uberibus amovere, hinc [pur*

cbiatu is eft, qui jam adultus

j. matre non eget

.

Spurgari , expurgare .

Spwriu, /purius , agr. vmipmfpir.o Iero

,

Spurpari,pulpas erodere .

Spu(a, fpulu, fponfafponfus ,quia

„:jn vicem fpoudent . .

Sputu, fputazza fputari

,[putus

G g 3 fpu •

Digitized by Google

fputttm/putare , agr. 77"!u aptyofpuo

.

Sputrari, hinnum frasno , & cal-

caribus aflucfcere, nec am-plius Gnere, ut liberifts vage-tur ut pullus pudditru .

Squaggh»ari , contrarium verboquagghiari

.

Squarciafogghiu, ab itil./quar-tiore.

Squartari, in quatuor pariet

diflecare.

Squatra, iu\./quadra fabroruminflrumentum, ideftfcmiqaa-

dra , nam quadrum per dia-

gonalem lineam feftum facit

duo/emiquadra,hinc J'qua -

dra ; pro militum turma- eft a*' figura quadrata

,qu® prima-

ria e(l agminum figura.

Squatruni , agmen- in quadrumdifpofitum

.

Squinternari > 2«»»/ei'«/offrr dif-

• fuere.

Sfu ,ipjt, <t, um. >

Stabili ,/labiIit a lianda

.

Staccia, hifp. ajlacbat hinc ftac-

ciutu.jtadda,]tal>ulum aflando .

Stadduni , equu» admiflariu*,'.

quia in ftabulo manet, nec eil

; laboribus domitus*.

Stadiu yjladium gr. <r7«tV109

Jladion •

.

Statia ,Jlapiatubiflat per

.

Staf-

fcri ,quiJtapiam tenet

.

Staffiermu , quia firmiterflat

l

Staffetta ,ita & italicS .

Stagghiu. ftagghiari, ftagghia-

ta lunt a voce taglio -

Stz%nvL,flagrium vox ficula Sal-’

mafius relatus a Vofiio in li-

ter. permut. . Siculi <r7 «,y-

vov flagndu , hinc (lagnari

flagnare .

Stagnu , metallum , flamnunt ,

ftagnari jlamno ilUnire .

Stallu , aflando

.

Stamigna , aflamine ,

Staropa, Stampaturi &c.a gr$co

riiTToipiov typarivnJigi Ilum ,

Dipl. Will. Regia Sic. anno1177. bulla aurea noflroty-pario munita

Star.cari , hifp. eflancar Fran-ciof.fermare ,

e pofarfi utuu*eo/a , e non p affar piii innam.zi ;quad cum ia laflitudintai

fiat, transfertur vox ad ipfaii»

lailitudincm denotandam

.

Standardu, hafta vexillaria-aJ

flanda.Stanga

, ita\. flango.Stanti, flant iu, (lanza, (lari, funt

aJlando- y quod grtecti <rjd&j

fluo flo..

Stati, aflas, hebr. t/o igniti

Statua tflatua a flando ,

Stazzuni , ftazzunaru , ubi fifti-

lia fiunt; anne eritabitaL.y2r—

tacciOy quod eft cribrum, quocreta cernitur >

St endiri , extendere a tendo i

quod a gr. rap® iluo tendo

.

Stentu , diflentu t a diflendendo

cum quis, ut fruftus colligati

fefe ad fiimmum diilendit ,

quod non fine labore fit.

Stenuatu , extenuatus a tenuis

Stercu tflercui, gr, rlefyitvoshq-

Digitized by Google

xcirpo! .fletganosflercut.

Sterii » ,/teriiis, gr. <r7Sp<t fi»*

ra a <r7£fW> llfrco privo

.

Sterrari,extra patriam terravs

mittere

.

Sticca , fticchiari, fticcatu» ab

ital.flecco.

Sticcata , itn\.J/oceata aflocco*

Sticchiu , forfan erit rima ma-

gna mulierum , a gr. crltyotflicbos linea .

Stidda ,flella, gr. aV7nf jftir.

Stigghi ,.artis inftrumcnu, galL

e/'tcaviers .

Stigghioli » MefTan® dicunturvervecis inteflina Cupra orne-

tum involuta .

Stili , ftilettu, (lillettu funta^

flilus .

St i mari , eeflimart „ a gr. iyrt*

/a oi(ix entimao aflimo .

Stimmati,gr o-TCyputret fl

gmata a ar^C^ajuzo pungo.

Stimulu ,flimuius ab eodem.Stincu K itaL///»ro tibia .

Stindicchiu-, ftiml icc hiari, pars-

diculatiomb extendendo

.

Stipa, dolium ingens a flipanda,

quia ex pluribus a floribus in»

. vicem flipatit afTurgit

.

Stipaci ^Jtipaxe, a gr. cr7a/3aflibo calco .

Stipendia y-flipis penflo flipert»

dium

.

Stipiti ',fliper.

Stipu-, ubi q^iidqtwm fltpamab.Stipulari , aflipula, feu palea-,

qua data r in venditione do.mi nium.transferebatur

.

Stirari, ftiracchiari a diflra-

bendo.

Stirpi ,fl»rpt , Stflirpit ,

Stifa , extenfla .

StUTu, ipfe, a, um .

Stiticu, a gr. (rlurrltHos fly-plicis adflringent .

Stival» , aflivalia .

Stizza, ftizzari ,'tnfligatiOy io*

fligare

.

Stizzuniari , de titionibus cuttuinvicem fricantur

.

Stoffa, pannuspretiojus, v.flufa.

Stola,gr. «‘7oAn;/o/<? a <r7eA-*

Ao> fleIlo induo.Stoiiddy/talidui .

Stomacu,gr. <? 7<3A<t^ 0% floi

maebas.

.

Storciri , diftorqitere .

Storia , nrlofla. bifloria

Storta , vas dijtortum

Stracangiari , extra cangiari

Straccari, flraccamentu ,. ital»

flraccare .

Stracquari > extra- aquam pet-

iere .

Stracquatnra . Admirator de-bet habere omnes flraequatu-ras inventas in mari. Cap».

Rcg.Joann.Stradari

,Jtratam docertr .

Strafalciuni, *fallendo error*

Strafattu, plus jultofaUus % fett

maturus vietus „

Straggi,flraget oflernendo-

Straula ,traba a trahendo .

Stralunari , do oculo cum puwpilla diftorquetur

, &eiuslo»co album videtur.

Stramazzari ,.v. arrimazzarl.Strambu,//ra^0*»/i, transfertur

ad eum,qui res diftortas facit.

Straro*

Digitized by Google

«$8Strampalatu : imiilari dicitur

de vitibus, re£o ordine, &per antas ad palos ligatis, pa-

Jus ver6 fi extra feriem loca-

tur, diciturJtrampalata.

Stpangugghiu >afrangulando ,

grsecd tr7fxyya.\tX<» fran-gatizo .

Stranu,ftraneri , ab extraneat,

Stranutu , a demutando

.

Straordmariu, extra ordinem.Strapagari

,plus jufto folvere

v. pagari

.

Strapazzu, ft rapa zz ari 6cc. con-

temnere etymon non liquet.

Straprigari,plus jufto precari .

Strarriccu, plUlquam dives : vi-

de riccu

.

Strapuntinu , ital. trapontino,

quia punftrs confutui eft

.

Straiatta, (\4eflTan« dicimus

ia ntrafatta, vel a la ntraf.it.

tuta , de eo, quod evenit no-bis nil tale cogitantibus, idefl

‘ extra a&uoi,

v. g. extra_#otium(ludendi caput dolttit

.

Strafeinari . a trahendo.Strata, quia lapidibus /Irata eft,

Stratagerama, gr. c^forrn-yn-

At-x firategema non Jtrata.

gemma duplici mendo.Stravaganti ,

vagans extra .

Stravafari , extra vas .

Straventu , extra ventam

.

Straviari , extra viam ire .

Strazzari , Itrazzu, flracciu, ital.

flraccio jtrazio , a lat .ftrages.

Strepitu , ftrepitari, frepitus

frepere : vox eft a fonitu,feu

rumure.

Streva yflrebalStria ,//r/x ,gi*$ hinc ftriguni

ftrigunaria .

Stricari , ab extricando .

Strifizzaru , extifex ,ut a carat

carnifex , ita ab extis e*,

tifex

.

Strigghia , frigit Jlrigiiit , tu

flringendo -

Strillari, a (tridendo .

Strimiarifi, ad extremum locari.

Strina./JreiM

.

Stringa , aftringendo .

Stringiri,aftringendo .

Strippi , e lattari : oves ab opi-

lionibus dividuntur inftrippi ,

e lattari

,

has lunt,qu* lac

b abent,y?rippi lunt, qua; nonpepererunt , & proinde lafte

carent, a voce ficula <r7t?£

(Qn fteripbifterilis fit ftrippi

Stritciu ,ftrifeiari ,

ital. JtriJcio

ftrifeiare vox eft a lonitu,

quem edit res (i per lubricat

petras decidat , tunc enim au-

ditur fonitus Jtris .

Stroffa, fcropba ,gr. clpotyn

ftropbe

.

-

Strongul i ,ftrongy!e una ex Eo-liis, gr. o-JgeryyVAn ftron-

gyte a rotunditate,nam iniit,

la eft rotunda .

Stroppu ,funiculos , quo remtls

fcalmo alligatur,gr. clfotposftrophot

.

Strudiri,dejiruere .

Strumbula ,quia rotanda

, ro-

tunda enim gr. pJ§iryyuAa.ftrongula dicuntur.

Struraentat inf(ramentum .

-

• Strtt*

Digilized by Google

Strunari , » tenaud*. -;

Struncari , a truncando .

Stranzu quia rotundus, quod

gr. <r7f07>wA.tf«' ftvongylon .

Strnppian , a gt. <r7fe<£4> /tre-

-/>£o torqueo., & quia uufu t^r-

queinur dolomus , transfertur

.. vox ad lignandum dolorem.

Struppicari , belgis /trtipkeien

eft ad fruticem offendere-» .

Vo(T. de vit.ferm i. l.c.23,

Strufciari , v. trufeia

.

Strutturat/truFturo

.

Struzzari , • v»)cc tor/o,gr«c£

tbyr/os , ftruzzari

propr^ e ft cauliculo» rumpe-

,re , transfertur ad juguli fra-

ftionem . v -

StniziUyftrutbio. >

Stu , fta ,i/te i/ta .

Stuccari i iul./toctare».

Stucciu , theca qua: continet

calamos feriptorios, vel cul-

trum cum cochleari . & fur.

cinula , gr*c$ vox stor7H%afte/tuebot pharetra commensfagtttss > que gr#c£ dicuntur

attrlaS^ •;

Stuccu.lkucchiari.ab ital ,/tucco*

Studiu ,fludiari ,/cttdium ,/tu-

dere, a gr. errari Jpudi .

Stufa,

fluffari, a gall. e/rtffer

inflruere ,hinc carm J'tujft

.

ta^, quia variis aromatis im-

buta ; hinc/toffa pannus bcn&- inflrutlus

.

Stujari ,ftujabucca a voce /tu/,

fa ,qua venit hypocauftum-.,

quod humidum abfumit , &quia mantilia* quibus tergi-

4J9mur, humidum tollunt

,illis

inde fa£ium nomen .

Stupefattu r ftupefaZlut a /tu-

pore

.

Stupidu, a/luporc , & quia olicn

pro Jtupido feriptum Jiipi

.

dus t iUi nomen a/tipite,leu

trunco .

Stuppa ,/tupa,gr. c"]\j7Ti\

/

tu‘

pe , hinc/ruppaggbiu ,quia-,

e /tupa , hinc /tuppari ftup»

munire .

Sturaci,gr. <r7upA^fturax

.

Sturdiri ,obtunde/* .

Sturnari , a tornando.

Sturneddu, aJturni colore.Sturtigghiari , di/corquere .

Stuzzicari y in/tigate -

Su, pro Signuri

.

Suavi t/uaiit *

Subia ,/ul>uLa marmorariorum.Subitu , iubicaneu &c. fubitux

/tibitaneur a/ubeundo .

Subiu,quia lc.\^ra/ubil .

Sub l im i ,/ublimit -***•• ,v

‘j

:•

<

Subornari,fui ornare -

Sucari, & azaucari a figendo .

Succiru, tormentum , quo re»

manibus retro ligatis parum-per a terra kvancur , ut eamv;x» ac ne vix peilious tan-

gant, ab hebr. “UIO fuga*

catena compes .

Succediri, lucccHu &c.a Jutce-

detido

.

•>

Succhiaru ,Jubelaius .

Succmtu y/ubcinZlut .

Succubu, a [accumbendo .

Succumbiri ,Jfuccumbere

.

Succurriri, fuccurfu a fuccurrS.do . Sucu

«•

/

Digitized by Google

246Sucu,& zucu, faccas a fugendo.Sucuzzuni

,ital ,/orgozzone

.

Sucida, herba, quafi grafiudda,

tum quia Foliis cfl craUiufcu-

lis, tum quia animalia fiunt

pinguia hujus herba: H'u.

Suddiaconu , \j7T od' ioLkovos by.

podiaconos

.

Suduri , fudari 8cc. fudor/uda-re

,a gr. budor .

Sufficienti, liifficienza, a Suffi-ciendo ,

Suffitta , quia ejus tabula: ex in.

Perna parte funt trabibus J'uf.

fixu

.

Suffragiu , fnfiragium a fu/,/rogando

.

Suffriri ,fuffrittu , &c. leniter

frigere

.

Suffriiri, fufferre

.

Suffrizzu ,gall. e/crevifie .

Suffocare t fauces fufiocare

Suffumiggtu ,a /uffiendo .

Sufifficu, gr. <T0<p/<r7/Ko$*

Suggeriri , a /aggerendo , hinc

fuggcffioni /uggejlio .

Suggettu , Fuggettari , a fubji.

ciendo .

Sugghiata, dicimus na fuggbia-ta di bajtunati , eft a voce_j

figghia ,quam dicunt nautae,

dum onera levant , hinc /ug -

gbiata eFt quantum quis le-

vare poteft

.

Suggiaciri , a/ubjacendo .

Suggiugari , fub jugum agere.

Sugghiuzzu ,fingultus

,quia-.

/mgillatim fit

.

Svirga, olim maffa in magide.»

pugnis depfcbatur,fed quia

id laboriofum nimis i ejus lo-

co Fucceffit ligneus palus de-

cem palmos longus, di6tus

/'virga,quia magna virga eft

inFerna parte cuneatus,hic

ex uno capite eft magidi affi-

xus ait mobilis , fub eo mafTa

mollefcit, & explanatur; hinc

fvirgari , maflam fub lignea.»

virga depfere.

Sularifiila , fugere , & /oleat

offendere .

Sularu ,a /olo .

Sulcu /futcus , fhlcari, fuIcare.

Suldatu , mites sere /olido con-ductus .

SulFaru , furFaIora,furfaredduf

a/ulpbure.

Suli.iSo/.

Suliri, /olere

.

Suile vari , a/ablevando •

Sollicitu, folticitus .

Sulu ,/olut

.

Sumeri , a gr*co cr«.7/itotfagm(tonus, hinc fagmar*usl inde-»

/umeri .

Summa , afummus , a % um\ fum-

marifummam conficere

.

Summaccu , Rabbinisfumakt valet rubrum , hujus

Fruticis rami rubefeunt;con-

lonat , & vox rbus , ideft

rufius

.

Sunari ,v.fonu

.

Suntuuiu y/umtuo/us afumtu i

Sunza , axungia;qua axes ro-

tarum unguntur

.

Superari ,/upcrare a fuper .

Superbia , fupcrbu &c. a/uper .

Superficii ,fuperficict afacie

.

Su-

Digitized by Google

Superfluo, quia/aperfluit.Superiuri ,/uperior .

Superftizioni ,/uperfiitio .

Suppa , ab hebr. ao /aba inc-

briatus .

Suppappu, hifp,/opapo .

Suppeditari ,J'ub pedet .

Suppiddizza ,/uperpelliceum .

Supplica , a/applicando ,

Suppi iri, a/upptendo .

Suppooiri, a/apponendo

.

Supprimiri , aJupprimendo .

Suppriflata , ideft fali pri/a .

Supportari,/apportare .

Supra ,/upra .

Surdu,/ardus

.

Surgiri, a/urgendo

Surra . Jo:Juven. dcant. Tarenti

fortuna ; zyrra appellatur

imus tbinni •venter,

Surridiri ,/ubridere .

Surrogari ,/ubrogare

,

Surrufcu , coru/cus .

Surfu , a /orbendo .

Surtiri , a/orte .

Sufcitari ,/u/citare

Sufpendcri, /u/penderelSulpettu ,/u/peftut.

Sulpiru , fufpirari ,/u/piriumJ"t

/u/pirare.

241Sufleguenti, quod/ub/equiturl

Sufliftiri ,/ubfifierc .

Sufta ,fuftari , hifp.y«/7a

.

Suftanza ,/ubfiantia .

Suftcntari ,Jufientare .

SvS\.\n\t\,Ju/tinere

,

Suftituiri , /ub/tituerel

Sufu ,/u/um , &/ur/um ;

Sufurru ,/ufurrut a/onitu .'

Sutta ,/ubtus .

Sutterfugiu,quia/ubtus/agit •

Suttili ,/ubtilis .

Suttrair i,/ubtrabere

,

Suaru ,/uber .

Suaru; hanc vocem pueri MefTa»

nenfes ufurpant,quando ca-

nis C Iit honor auribus ) ven-trem exonerat, tunc pueri di-

cunt /uaru /uaru ; vox eft;

hebr. /ual , ideft vul.

pes ; hac ergo voce canciru.

excitant , uteitb fe expediat

ad vulpem infequendam;huic

etymo fidem faciat Siculum-,

proverbium : Aianti ,chi lu

cani cacafia vulpi fi ndi va ;

in ecs di&um ,qui morofl, ac

lenti funt in rebus agendis .

Suvattu.quafi coriumJubattum,

Suverchiu ,quia [upere/t ,

T Abaccu , hebr. p^j* abac Tabbl, vox turcica .‘

pulvis , additoque n hee- Tabiolu, hifp. tabique, ideft mu-mantico p^n tabac . rus lateritius .

Taball , idem ac tympanum . Tabutu ; hebr. nnn tabat arca.

Tabanu , mulca tabanus . Tacca , ital. tacaa, hifp. tacbat

Tabernaculu, tabernaculum tu hinc tacchiari &c.taberna .

’ H h Tac-

Digitized by Google

24 *

Taccia , tac clari

.

Tacculu, v. taccuni

.

Taccuni , heb. ppn tacun cor.

reftio , eft enim corre&io fo.

leae detritae, hinc tacculu .

Taciri , tacere .

Taddarita, vefpertilio , hebr.

bbatailapb,hinc tad.

aarita .

Taddema; gr. dia-

dema

.

Taddu, %r. $-cLm.os tbaflot ra-

mus virens, hinc taddarutu,

dicimus veccbiu taddarutu ,

eo modo,quo Virgilius dixit

An. 6.

Jamfenior,fcd cruda Deo,

viridijquefcneUus .

Tafanariu,proprii eft equorum,ac mulorum podex , eo quodibi confluant mufeae tabani ,

translati de hominis fede .

Taffiari, nobis e(l hclluari

.

Taffiti,hifp. tafetdn .

Tagali,balteus

,v. dagall

.

Tagghia, talea, te, hinc tagghiu

tagghiari &c.Tagghiuni , talio ,

onis aequalis

vindifta .

Taju, tutum , ab hebr. t3't3 tait

lutum .

Talari , veflis talaris ,vcftis ad

talosprotenfa.

Talcu , a voce talea,quia Iapis

eft fciflilis in plurimas taleas.

Talentu , talentum ,grxc£ r«,*-

\cLvtov talanton •

Tali, talis «olic£ rxA/Hos tali,

cos t 'ule&tahs .

Taliari , vox Meflauae inaudita.

Hifpaois atalayo efl fpccufa

,

ubi funt excubiae, hinc talia-

ri eflJpeculari

:

translati proflmplici videre : flari a li ta-

lai efl alicubi confidere adfpeculandum •

Talluni, folea

,qux fub talo

,

idefl calcaneo ponitur

.

Talmcnti , taliter

.

Talpa, talpa, quafi ru^A* #•

pbld

,

idefl exea .

Tamarifcu,*a»™Wx, cis, arbor.

Tamburu , ab hebr. tappaptympanum

.

Tana, cavea ignotum etymon .

Tanda , idefl danda , quod Regidetur

.

Tan6, color leonatus obfcurus,Reg. Clericorum Miniftr. inf.

ajfuetur pallio crux oblongaad palmi mcnfurom ex pannocajlanei coloris

,qui vulgi

tancus , & fan& dum puereram,caflanci coloris erat eo*

rum crux, modo ver6 efl pur-purea .

Tanfu ,arab. tanfas infpiratio

ex rad. nefefc anima .

Tangi lufu, id vll tangi gelofus ,

qui tangi renuit

.

Tantu, tantus,a

,um : hinc tau.

tiari mcnluram explorare .

Tantuni , verihs tentuni a len-tando, andari a tantuni teu.Sare iter.

Tapinu, dicimus de homine ine-pto , efl a gr. ro,7r tu*os rapi

-

tibt inutilis ahjtflus

.

Tappa, tappu , toppa , omnia_«

hxc ligoificant operculum-*

,

hinc

Digitized by Google

hinc verbum attappari operi.

re , & oppofitum/cappari ob-

turamentum demere .

Tappini , lunt crepid® , qu: hus

domi utimur a gr. Tot^fiK7jtapinos humilis vilis

.

Tappitu , tapetum ,a grseco ra-

7ins tapes .

Tara ,portio eft quaedam de-

trahenda in rerum venditio-

ne ,puta, pro chordis

, tabu-

lis &c. quarum pondus dici-

tur ,tara , ideft rata partici-

pium foem. verbi reor ; nani-,

cum mcrccs una cum ipfis

ponderetur , carum pondusrationabiliter eft demendum-,ad prudentis rationem

, hinc

rata , inde tara .

Taratldi, unde’

nlaraddari; nta-

raddari nobis eft frigore mo-ri, ab hcb. njn raad tremuit,

add ito n formati vo futuri, in

pfal. 104. $2. ubi in vulgata.,

eft , qui refpicit terram , cfr

facit eam tremere in hcb. r6tremere eft nyin'1 lotarad,

C7* Cremet .

Tarantula, araneus proprii e_»

Tarento in Apulia , ubi maxi-mi eft veneficus .

Taralculi, v. trifeari

.

Tarca , targa , arab . tarca , &darca ctypeus Bochart.

Tarchialora , villici dum ad Co-

lem hyberno tempore apri-

cantur , dicunt c(Tc a la tar-

chiatora , eft a gr. TxptfcOStarichos JiccusJiccare ; icmet

enim pluvia madidos ad fo-

*4Slem ftccant

.

Tardu ,tardari

, tardizza &c.tardus tardare tarditas , a_»

gr. /3fot bradis tardus .

Targia ,turris prope Syracu-

fas . Abela f. 70. Targia fca-

glione dove dali'alto Ji fcen-de at baffo ,

idem f. 71. Tar.gia dei Nafciaro

, & inferihs

Aayn targia fonte dcllo fca -

glione

.

Tarafculi , v. trifeari

.

Tari , moneta Sicula,quorum-,

triginta fub Normannis un-ciam pondere xquabant, abhcb. toar , vel ,-pln to-

ra , quod idem e ft , acforma,fcufgura t quam habent im-preflam , eadem ratione

, ut a

nWfl patuac fcuiptura fuit

moneta difla patacca.

Tariffa , taxa (labilis rerum.,

venalium, ab hebr. toar,

vel tora forma .

Tarlu , tarmes vermis lignum^.

erodens, a gr. raffii tiro tero

unde teredo inis

.

Tarocchi , figurs in chartis Ju-

foriis , ab hebr. mipl tori

figura .

Tarleni, forum vi&ualium Me£fanx a voce lArfenali , ibi

enim erat primum navaic .

Tartana, navigium inter magna;& minora medium

, olim di-

flum terida .

Tartaru, tartarum, & tartorus

,

Zr‘,Tttpra.pos tartaros a ra-pcLrro) taratto turbo,as, quiaturiiaum eft

.

H h 2 Tar.

Digitized by Google

244.

Tartarum, rete pifcatoriunL- J

quia fundum maris, gr. ra-

pa.rra taratti turbat

.

Tartuca , tefludo a tejla, qua te*

gitur , & munitur .

Tartuffu, idert terra tuber.

Tafca . VofT. de v it. ferm. lib. 2.

cap. t 8 . Tafca italis ejl mar

fupiumfive crumena,a geren.

taffche .

Tafcia,tafeiari a taxando, quod

a tango . Fertus taxat , & ta

-

jr ar/o a £0 /aago dicuntur.

Taffuddu , taxillus a talus .

Taflii , /'JXfff herba venenata-

,

quicquc in flumen injcffU pi-

lees enecat , taxus ,a gr. r6-

£ov toxon fagitta ,qus taxi

lafte venenabatur.

Tartu, tartari, taftiari, funt a ta-

f?«, feu tangcndo:pro gufian-do crt translatio feafus adfenfum, a ta£lu manus, ad ta.

£tum lingua:.

Tata, vox infantium patrem vo-

cantium. Martialis:

Mammat , atque tatas ba

-

bet Afra

.

• gr. «rra atta , hinc tata .

Tataranchiu ,tataranchiuni, ita

vocamus hominem inertem,

defidem ; Jacob fuos filios, ut

defeenderent in ^gyptum-ad viftaalia emunda incre-

pans ait, /«»•

rea tatareu ,quod nofter in-

terpres vertit quare negligi -

tit ? Gen. 42. 2. nos dicere-

mus :pircbi Jlati cornu tanti

tataranchiuni ?

Tattu\taZlut a tangendo

, hoc

vero ab hebr. yjj naga teti-

git, & in fut. lotin-

ga non tanget Levit. t2. 4.

Ta verna , taberna ,quia olim e

conflabat

.

Taurmina, Tauromenium Civ.’

Meffan. dicecefis,gr. rcu/go-

fjuiviov tauromenion .

Tauru ,taurus

,

chald. *i'n tor

• taurus. Dan.j. ia. p*pjq 03beni torin filii bovutn .

Tavufa , tabula nomen dimtn.ab obfbleto taba , quod a_»

Chald. dapa affer taba.Ia

,quod folura verum efl

,

ait Voflius .

Tazza ,hifp-tapa .

Te, idefl tene t ita pueris damusdicendo te

.

Teatru , gr. $-ea,r?oi> theatrontheatrum

,a verbo

tbeaoma fpeflo

.

Tcdiu,tadium a txdet .

Tegula , tegula a tegendo .

Tema ,gr. &kixn. thema pofitio t

a v. r/ 6nAw tithemipono .

Temerariu , temerarius , a gr.

voXfjenfdf tolmerds audax .

Tempera , temperari , tempera-mentu

, tempirinu &c. funt atemperando

, quod a tempore.Tempefta

, tempeflas a tempore .

Tempii ,tempora capitis pars, cfl

a gr. r ii/X7r&v0v tympanon.nempe a pulfando

, quia ibi

arteria: pulfus fentitur, & me-dici in infantibus tempora .

tangunt, ad fentiendam fe.

brim,pari de caufa, tempora.,grae-

Digitized by Google

gr#c3 dicuntur npbra.<$otCtotaphi a xgorg&j croteopul.

fo *, & a(pri apb) tatfus, quia

vfna: puiJdtio t ibi ta&ufcn,-

tftur

.

Tempiu , templum .

Tempu, tempus .

Jenaci, tenaciti, tenax tenaci-

tas a fcwro , quod a gr, Ta^«tino tendo

.

Tenchia, pileis tinca.

Tenda , quia extenditur .

Tcnebri , tenebra a tenendoVoflius , ut a •verto vertebra

,

a Julio Jalebra , a lateo late-

bra ,ita a teneo tenebra,quod

homines in tenebris tenean •

tur , nec fe moveant, «e de-

cidant -

Tencfmu ,gr. ravict/vods tinej.

tnds a rava tino tendo tenej-

mus morbus

.

Tenfioni , tenfio a tendendo.

Tenniru ,tennirizza ,tennirumi,

&c. funt a tener, quod grsecS

T&pnv teren, hinc intenerirfl

tenerafcere , vel tenerefcere

.

Jentari ,tentare a fupino te»,

tum v. teneo fit tento at, hinc

tcntarc efl diu , raultumque-»

tenere , ac cootre&are .

Tenui ,tenuis a gr. reirto tino

extendo ,nam res dura ex-

tenditur renuatur.

Tenuri , tenor a tenendo .

Teologia,gr. SeoXoyfot. theo-

logia fermo dc Deo .

Teorema,gr. Sttopnpoct theo.

rema contemplatio.

Teoria,gr.^>ga/>/’«, theoria idem.

... 245Tcpidu , tepidizza , tepuri, tepi.

dus tepidi tat tepor, a graco

$oC\7toi tbatpo foveo .

Tcrebintu ,gr. repell/r&os te-

rebinthos, abgfg*

cro.

bintbos cicer,nam ejus bac-

car ciccri finules lunt

.

Tergiverfari,vox ipfa eloquitur.

Teriaca ,gr. tberiace

a tberferpens ,quia eo-

rum morfui medetur

.

Termini, Civ. Sic. a thermis,

nempe balneis calidis, qua:

ibi lunt, gr. d-tfju.05 tbertnot

calidus .

Terminu , terminari, terminusterminare

,a gr. ripfxa. ter-

ma terminus

.

Termometru,gr. ^ip/xo/JOi-

rpov thermometrun caloris

meniura

.

Ternu,ternio, onis.

Terra ,quia pedibus teritur .

Terrapienu , quia terra ple-

nus eft

.

Terraqueu , ex terra, Sc aqua .

Terremotu , terramotus .

Terribili , terruri,

terribilis ,

terror a terrendo

.

Terfu , terJus a um a tergendo .

Teraeri , Canonici terzeri. Abe-la loquens dc Canonicis Me-iit- f.334 . nel tempo di eftadcintervengono a terzeria, cioe

a dire , cbe Jono efenti perduefettimanc, e pojcia una^t

d'obligo al Coro .

Tefciri ,texere

,a texo it

.

Tefi,gr. ^eV/s tbejispofttio.

Teforu,gr«c£ 1 be*

fau-

Digitized by Google

246Jauros tbcfaurut .

Telia, caput , efl a voce tefta.

Te flaceu, qui tejtd efl munitus .

Teflamentu, teftamentum .

Teftari , teftari a tcftor .

Tefljmoniu, teftis .

Teflu,textus

,gr, £<po$ bypbos

idem.Tefluni, moneta Pontificia a ca-

pite grandiori

.

Tetricu , tetricus a um, a teter

,

Tettu, tetfum a tegendo

.

Tianu , ital. tegame ; gr. vr\yx-vor teganonfartago .

Tigghiu,arbor tilia .

Tigna , tinea vermiculus vc-

ftes erodens ,translati de ul-

ceribus in capite

.

Tila , tela ,quafi tegula

, nam.,

ea tegimur.

Timinia, frumentum, quod Mar-tio menfe feritur , & trimeftri

(patio maturefeit, griec£ rff-

/U,lwOy trimenon ,idefi: tri

-

mejtrt,inde triminia timinia

Timogna,gr. ^n/UGoWa tbemo .

nia cumulus,accrvus frugum,

& aliorum

.

Timpa , mons efl a tympanum.propter rotunditatem, hac de

caufa etiam nates dicuntur

timpi.

Timpagnu, ita vocamus dolii

partem anticam , & pofticam,

quia rotundx funt , ut tym-panum .

Timpagnolu ,paries intergeri-

nus a tympano,qu6d duas

habet facies .

Timpanu, tympanum,gr. r\j/uo'

7tolvov tympanon a verbo ru‘-

Trja typto verbero as, qu6dpercufium refonet

.

Timpuluni , i£lus temporibus ,

non gente infliflus

.

Timu , thymum , & tbymus, gr.

$u‘/ulos tbymos abodore_»,nam thyo efl odoremexbato .

Timuni , temo nis ;a tenendo

,

qubd teneat navem, currum,

aratrum, vel a gr. rtiro tino

extendo , nam efl lignum ex -

tenfum

.

Timuri ,timiri &c. timor,time-

re, a grxeo cf et/Ua dima_#

timor .

Tina, tineddu, tinozzu, ab hebr.

iSJft te»e Jerem. 6. 9. licet

tradu£lor grtecus verterit

xafTctMoj' cartallon , idefi

cophinum .

Tinaci ,tinagghia

, tenax tena-

culum a tenendo .

Tingiri, tingere, grscg Tg*77«

idem .

Tiniri , tenere a .

Tinnitu ,tinnitus a fonitu //» tin

Tinuta , fundus 2 tenendo .

Tipu,gr. ti1770S typos typus.

Tirannu, gr. TU'$a.vvOi tyran*nos tyrannus .

Tirari , trahere , idefi tranfve.bere

.

Tirdinari,tres denarii .

Tiriaca , v. tcriaca .

Tirruni,Mcflanx turruni

, bel-

larium ex mcllc , & amygda-lis torrcfutlis

, qus quia tor-

rentur,inde vocatur turruni

.

Tiru •

Digitized by Google

T»ru, a trahendo *

Tiru, animal venenofum, gracS

Sngiov tberlon non tbyrion

,

creditur ede ferpens di&usfaittuni

,

qui femet in horni,

nes , utfagitta jaculatur ; vi-

de faittuoi

.

Tirzalora , efl a tertius

:

de velo

navis dicitur,quia tertia par-

te minor ed integro velo , de

fclopcto breviore , eadem decausa

.

Tirzana , febris tertiana .

Tirzaneddu, pannus fericus ter.

tia filorum parte minor jufto.

Tirzaria , a tertio, ut liquet

.

Tirzettu ,tribus verfibus condat.

Tirzignu, trimus a tribus annis.

Tirzuariu , tertiarius .

Tificu ,gr. (p$-i<nK6s phtbifi-

cos tabidus

.

Tidal i , a capite nobis tefta.

Tidardu, capito,nis, cervicofus.

Tidiari, caput minaciter quaf-

far e.

Tidotta, v. cuddanti

.

Tifu , tenfus

,

Titiddu,papilla, nempe mamil-

Ix apex, e quo lac exit, gr.

TiT&cs tittbos,hinc titiddu.

Titillari , titillare, a gr. rfM»

tillo vellico, reduplicata pri-

mi fyllaba .

Titimaiu, titbymalus,

gr. f/-

d-W^aAos titbymalos a t/t-

Jfyos tittbds papilla,nam her-

ba ed iafte abundans .

Titubari, titubare,ided lite-

ram t linguae vitio mali pro.

ferre, & replicare, translati

247ed de pedibns cum vacillant

.

TituIu.r/Va/ftjjgr. t/tA"* tities.

Tizzuni , titio, onis - a gr.

thyo fumigo, & reduplicata

prima fyllaba T/^t/w titbyo

fumigo .

To, tuus a um .

Toccu,toccari a tangendo , vel

erit a fono,qui ex tafhi fen-

titur, ut illud Plaut. Perf.aft.

a.fc.3 -tax tax tergo meo erit,

non curo

;

& nos idipfum di-

cimus tac tac,toc toc,tuc tuc,

tic tic; hinc tucculiari

.

Toffu di carni, Medansc dicimus

un toccu .

Toga , toga a tegendo ,

Tolerari , toleranza ,tolero to-

lerantia , a gr. TaAatt talao

fuffero .

Tomu,gr. ro'/JLOS tomos ternas

feclio , a verbo rg'/jLya> temno

feco .

Tonica ,tunica

,

ab heb.

ketonet tunica .

Tonfura, tonfura a tondende.

Tontaru ,ntontaru , vox Hefy»

chio nota in voce yoyfttOr,quam exponit ror-d-UfHn?to ras ifs cpan-iti/ , ided^o-gryzin Juum vocem edere.

>

grunnire .

Tontu , tontigghiu ,tontinu, cy-

clas muliebris variis circulis

indru&a matronali pallf fup-

pofita,quam amplam retinet,

& ( fi dici liceret)ampullo-

fam : ed a tttreo tino extendo,

nam pallam extendit

.

Tonu,gr, rovoi tonos tonus .

To-

Digitized by Google

Topaziu >gr.T057a.’£/0j' topazion,

Toppa , idem ac tappu

.

Torchiu , torcular a torquendo.

Torcia,quia ex funalibus in-

tortis .

Torciri , torquere 1

Tormentu,

tormentum a tor-

quendo;a tortum fit tormen ,

inde tormentum

.

Tornu, gr. ro’pi>os tornos tor-

nus , hinc tornari pro redire

a fimtlitudine torni,qui fem-

per eumdem gyrum efficit

.

Torpidu , torpidizza ,torpidus .

torpor, a gr. xipncnserpo de-

letio, deliciis enim animus

torpet .

Torrenti, torrens a torrendo ,

quia poft pluviam torret , feu

ficcatur

.

Torta, turta, turtigghiuni, fant

a torquendo ; nam torta eft

jus e gallina per torcular ex-$rcff\im,turtiggbiuni eft caro

minutim concifa, & in orbemintorta .

Tortu , tortus a torquendo : proinjuria alicui illata

,quia jus

diftorquetur : de vervecibus,

8c tauris, quorum teftes non

abfc induntur , fed contorftone

a ligamentis diflociantur

.

Tortura ,a torquendo .

Tofficu ,gr. ro^ihov toxicbn.

toxicum venenum, quo fagit-

tac grsecis 7 o'^a. toxa inficie-

bantur , hinc translatum ad

omnia venena

.

Toftu , to/tus a um , a torreo, 8c

quia res dum torretur dure-

fcit ,transfertur ad duritiem

ipiam fignificandam

.

Toftu , ital. tofto, gall. tcfl t sili-

co dtd

.

Totali , a totus

,

Tozzu , v. trozzu .

Tozzulu, tozzuliari : dicimus de

vellicatione, qua fentitura_.

ifcatore ,dum pifeis efcanuamo infixam vorat

;quin &

de pueris in fchola , qui fe in-

vicem cubito tangant , a tan-

gendo , unde fit toccu tocculu

toccultari , & tozzulu toz-

zuliari .

Tra , intra

.

Trabacca, Mertans tavarca, le-

ttus quatuor trabibus firmus,

hinc a trabibus trabacca .

Traballari , v. ballu .

Trabia, terra Sic. Trabia •

Trabuccu , trabuccari , trabuc-

chettu &c. funt a v. trabucco

machina,qua olim lapides

jaculabantur

.

Tracandali,qui gutturis cannas

adeo amplas habet ,ut & ele-

phantum glutiat,translati di-

citur de ftupido , & inepto .

Tracannari,gutturis cannas vo-rando ampliare , hinct/ornx,bibax .

Tracchiggiu, tracchiggiari funt

a tricis ,infidiosd agere eft

a tricando .

Traccia , eft lulculus ille,quem

res tratta in terra relinquit.

Trachea,

gr. xp&%ttcL tracbla

afpera arteria.

Tracina,pifeis dracana .

Tra-

Digitized by Google

Tracfna gr. a^put; anthraxcarbunculus adurens .

Tracoddu , tracoddari , dicitur

de Sole cum ultra colles abit

;

translati de eo,qui moritur

.

Tradirf, tradimentu &c. funt a_.

tradendo .

Trudizioni^traditio a tradendo.

Traduciri , traduzzioni, tranj1

ducere traducito Cic.

Traficu, traficari eft a faciendo.Trafiggiri

, tranffigere .

Trafila, lamina per quam tranf1

euntfila

.

Trafugari, transfugere

.

Cic.Tragedia, gr. rfxya^tx traga,

dia poema, cujus’ prccmium-.

erat hircus grscis r§£ycstragos .

Traina , Civ. dioecefis Meflan. a

gr. rpx^tvd tracbnid afpera

confragofa ,quia in prarupto

loco^dificata.Aret.in topogr.

Sic. in excelfo yEtna tumulo ,

ac undique prarupto monteYrabina urbs conjlituta ,

quare refta feriptio eft Tra-cbitsa i

Trainu, traineddu , traba a tra

-

bendo .

.

Trairi , fta traendu , anhelitumtrahere .

Tralignari, e linea aberrare.Traluciri, translucere . Lucr.Trama , trama a trameando ,

hinc tranari intramari &c.Tramazari

, idem eft , ac de unoin aliud ‘vas mutare ,

Trampa , anne erit a trama ijtu

feniu infidiaadi ?

Tramunfana ; rentus fepten-

trionalis ,qui eft tran s mon«

tes .

Tramuntari,#ra»x montes ire^i

de Sole dum occidit.

Tramurtiri ,quafi intra mor-

tuos e fle

.

Tramuta , tramutari dicimus deliquore, cum ex uno vafe itia

aliud mutatur .

Tranquilla ^tranquillus dicitur

de mari,quando poteft tra-

nari quieti .

Trantulu , trantuliari eft treme-

re ,ut accidit demorfis ab

araneo nobis tarantula , vel

a gr. iHTXv-d-a.fOto ectantha-

ryo,quod Helychio eft 7fe-

ytteo tremo .

Tranlazzioni, tranfigiip, tranfa-

liio a tranfigo .

Tranfltu,tranfitus a tranfeundo,

Tranfuntu , a tranfumendo .

Trapani, Civ. Sic Drcpanutru*l

gr. cT QtTroLvQv drepation falxeft enim falcato ficu; obferva.

tione dignam eft, ainiciffimas

Urbes Meflanam, & Drepa-

num falcatas cfle , & a falce_»

nomen habuifle , illa olim_«

&a.yKAn dancle ,feu (eiynAnZondefalx, hasc Drepanuma falce .

Trapanu ,gr. rpxj7TXvoy trypa-

non terebra , hinc trapanari

.

Trapaflii , trapaflari , ultra pro-ferre pajjus .

Trappi ,andari a li trappi

, cumquid perindicia inveftigamus,

Ucfychius oirpxnoi o^os re-* i r

Digitized by Google

tfi/mjuert) pun ix*.

rforas, aM’ gt/^ast. '‘Irru-

2>cx t*/a frira »e« habetis di*

verticula ,fed retta ;

Trappifu,pars uncis trigcfima

dicitur trappifu , ac fi dicas.

tari apptju tarenus appenfus ,

olim triginta tareni Siculi fitb

Normannis cufi ad lancem.,

appenfi unciam squabant ,

hinc trappifu ,idcfl tarenus

appenfus *

Tra npitu,trapetum » a gr. rf*.-

7r\<a.trapeo calco , nam pre-mendo , feu calcando liquor

exprimitur ^

Trappula, ital . trappola , gall..

• trampc,idem ac trampa , feu

trama infidis

Trapungiri,trapuntinu-, & flra-

puntinu ,a transpungendo .

Tralcriviri, transfcribere

*

Trafcurari , a trans

,

& curo .

Trafcurriri trafcurfu, tranf-

currere, tranfcurfus .

Trafccularr , (Irafeculari , extra

Jectilum ire, mctaph. ftupere.

Trasferiri, transferre .

Tr-sfigurari , transfigurore .

Ti asfundiri, trantfunderc.

Trasformari , transformare.

^

«

Vjrg-

Tralgredirr , tranfgredl

Tra It r i, tranfae *

Traslatari ,a transferendo

Tralparcnti , flraparcnti , extrapareo y quia, quod intus efl

extra pareat.

Trafpiantari, idcfl transplan-

tare .

Trafpirart ,idefl extra fpirart

transfertur ad fecreti divul-

gationem .

Trafportari, tranjportare

.

Traflnddu ,idcfl tejias ,

qus

grajii nobis dicuntur, tundo ,

hinc trajluddiari ;tellas tun-

dere Iulus puerilis ,

Tratantu ,interea %

Tratta, jus extrahendi *

Trattari , traHare > hinc trac-

tatu & e-

Trattiniri * ntratiniri y intra te-

nere*Trattu

,traSfus a trahendo *

Tra.vagghiu, hac voce Mulome-dici vocant machinam quam-

dam , e trabibus y ia quanu»

equos effrenes, conjiciunt ,ut

foteas ferreas aptent vel ul-

cera fr icent* quod cum equo-

rum molellia fit; inde transla-

ta vox ad notandum laborem.

Travata , a trabibus .

Traverfu , tranfverfus *

Traviart, extra viam ire .

Travidiri, aliud pro alio videret

Travirferi, tibia, qus tranpver-

se injiatur

.

Tra virs/a , tranfverfim agi

.

Traviflutu, aliena vetle indutus»

Travu,trabs, bis.

Trazsera * fulcus efl, quem res

trafls in terra relinquit

.

Tregua,ex germ.rreW fides pax.‘

Tremula ,quia fuper eam cunu»

tremore inceditur

.

Tremulu ,tremulus a tremendo.

Trcnta ,triginta ,gr, rfianov’

7a triacouta .

Tre-

Digitized by Google

Trenu ; comitatus cum tra&urhedarum .

Trcu ,trabs tranfvcrfa

,qua-

utuntur navigia minora tar-

tani, galeri &c. dum ventus

furit, nam antennas demit*

tunt,quarum loco trabem-

tranfverfum cum parvo velolocant , & (ic venti furiam vi-

tant; de infirmo , cujus vita-

anceps eft, dicimus curri culu treu .

Treu , herba fotu: urbana , me

-

lilotus .

Tri , tres, tria , gr. rptls *r:t.

Tribu ,tribus ,

quia oiim popu-

lus Rom. intres partes divi-

fus fuit . Varr. lib. 4. de 1 . 1 .

Tribulari, tribulationi &c. a-tribulis ,

qui funt fpinofi , &pedes lancinant.

Tribuna,quafi tribunal

, quia-

ibi Pontificis fedes locatur.

Tribunali , tribunal locus cx-

celfus ,ubi tribunus jus di-

cebat .

Tribunu ,tribunus a tribu

,cui

prateft .

Tributu ,tributum a tribuendo .

Tricazzi, Mertante tri/caci a tri-

cis , chi trifcaci ai i quid tri-

caris ?

Tricchi , ebarracchi

.

Tricchi tracchi , nitrati pulveris

cxplofio, qua tric trac fonat.

Trifogghiu ,trifolium .

Trigghia ,gr. trigfe .

Trillu ,trillari , agr.^^uMOS

ibryllosJufurrus

.

Trimari ,tremere , a graeco

251

rfj/xto tremo .

Trimmintina ,terebinthina .

Trimmifteri ,cafale Me(Tan«

tria monajleria

.

Trimuliziu ,a tremendo.

Trina,quafi retina tenia reti-'

culata

.

Trinca ,gall. trench lambut .

Trincari , largiter bibere ut!

Thcutoncs faciunt, a germ.

trinken bibere

.

Trincera ,vallum , quo exerci-

tus ab hoftibus fe tuetur,

gall.trnvf^er Jecare , eft enimfoffa diviforia.

Trinchettu . Navi infunt tres

mali, nempe maiflru, qui eft

major , miuzana, qui eft pro-

pe dimidius, & trinchettu ,

ideft troebettu,eo quod com-

paratus arbori majori, fit ali-

quantifpcr truncus.tixc feri-

pferam,poftea incidi in cap.

27. A 61 . Apofl. arabicum lit-

teris tamen latinis relatum abAbcla in fua Melita illuftr.fol.

228. in quo verficulus 4o;quiin latinoeft , & levato arte-

mone fecundum aura flatumtendebant ad littus

,ibi legi-

tur , iio alqufciraan jfagbir *

aani taranitit lel ribbtallati

tahab, ijo kanu iftru nabbst

olbar\\crfio vcr6 ibi ab Abe-la relata, ita habet, <$• appen-derunt velumparvum , ideft

trinebettum, vento

,qui cre-

Jcebat,& tendebant ad lit.

tus;quia ego arabiese lingue

Ium nefeius , ftatuere non-1 1 2 au-

Digitized by Google

2J2aufim , an vox tarankit

,

qute

rcfpondet noltro trinchetto

fit cx rad. arabica , an fit iru.

cam linguam invcfta ex itali-

ca,peritiorum efto judicium.

Trinchilans, duae voces german.trink lans, idcft bibefodalis ;

hinc trincari trinkcn .

Trinciari,

gall. trencber fcin.

dere .

Tringuli minguli, v. minguli

.

Trinitd , Trinitas SS.Tripi

,Tripis terra in dicccefi

McfTan. a Sterope uno e Vul-cani minfrtns Virg. JEn, SL

Broviefque , Steropefque ,

& durus membra Pyrac-mon

,

vel fi tantam antiquitatenu. •

non redoleat ; erit a tnna_»

partitione , nam Tripis no.

mine tres quarterii veniunt

ipfis difti Tripi di sii t Tripi

di ju , e Tripi di me .

Triplicari, triplicare .

Tripodu,gr. rplrous tripus .

Trippa, venter quadrupedum ,

arab. itrib omentunt^*,chaid. a-m trib . vel nnnterib adeps .

Trippalori di la mandra funt

capreoli, qui ibroper tri-

pudiant

.

Trippedi, tripes

.

Trippu ,trippiari, tripadiu/tt-j,

tripudiare

.

Cic.

Trirignu, quia tribus coronis

ornatur Pontificis Max.mitra.

Trifca, trifeari, a gr. nTxeuatbriskevOf ideft cultu Juper-

flitiofo Deum colo

,

modo fii-'

mitur in malam partem, hinc

tarafculi tarafculiari .

Trifpitu, a tribus pedibus .

Triftu , triftizza , tril/is, trifti-

va luinitur etiam pro nequamnequitia .

Tritari , tritare a terendo..

Triviali , trivialis c trivio .

Triumviratu , triumviratus .

Triunfu , triuofali , triunfari,

triumphus, triumphalis,triu-phare , a graco &§fxju,$ostbriatnbos , triumphus .

Triulu,a gr. TfifioAos tribolos

tribulus,quu tres habet cu-

fpides

.

Trizza , a capillis, qui gr*c3

r/>0t 65triches

.

Troccuia ,gr. xgdroLXov crota-

lon ,lat. crepitaculum a ru.

more .

Trofeu ,gr. rgo7rsuov tropaea ,

vel Tfo7rcuov trbpxon .

Troffa,gr. grl go(pn/trophe .

Troja , troja ferota,a Troja ur-

be » cujus nummi ferofa erantfign ati

.

Tronu.gr. $-pos>os thronos fodes.Tronn

t tomerus a tonando,

nempe a rumore

.

Troppu , ital. troppo,gall. tropi

eft a turba .

Taotta, truEla

, gr. rffe’x7n$trott.es a rpoSyot trogo voro,

propter infigncin voracita*tem

.

Trottu, quando equus fuccuf-

fat, fentitur hic rumor trot t

trot,

Troz-

Digitized by Googl

Trozzu, panis praeduri frudum;

quod rodi , non mandi queat,

dicimus ruditijiu trozzu hocfruftum rode , a gr. rfco^avtroxin rodere , hinc eft troz-

ziari panis frufta oftiatim-.

patere.

Truccu , trochus, gr. rpd%ostrochos .

Truccu mbuccu*per trochi buc-

cam intrare*

Truffa , truffari, a gr. cr7/>o<pn

Qropbc verfutia, commentum.Trugghiu ,

orbis, ligneus papi-

lionibus inditus ad amplitudi-nem comparandam., agrcca

tfh>kov trullon., ital. cupola,

hinc de homine torofo,& fuc.

ci pleno dicimus ejjiri trug-

gbiu .

Trmnba j.trumbitteri>, tuba tu-

bicen .

Truncu ,truncus. ,

hinc trun-

cari &c.Trunera, feneftra ad. tormenti

bellici tonitrua explodenda

.

Trunfu , trunfari , triumphus,

triumphare,

2

gr.

tbriambos .

Truniari ,tonare a tonando -

Trunzu , v. truflu .

Turba, turba , gr. rvffln turbe.

Truppicari ,ftruppicari ,

ab ital.

•ntoppo- , y el a bclg. Jlrupke.

len,quod eft adfjuticem of-

fendere ,fc, ut grejfus vadi-

tet, ait Vollius lib.de vit.ferm.

cap.zg.Trufcia , utuntur hac voce he-

briei dicentes

fclafc ,quam legere eft in Pa-

gnino in rad. galamiu-voluit , ibi enim author ait r&funt ,

qui exponunt involu-

cra pannorum,aut ueftium ,

-

qufvulgd dicuntur ^720*113trufclafc ,

haud dubium, quin

hinc fit vox trufeia .

TrufTu«, gra:c£ ^u§<rof tbyrfot

tbyrfus alibi dicitur trunzu.

Truttiari , v. trottu -

Truvari ,nobis efV idem , ac in-

«»e»/rr;Ncapoli verb idem va-

let , ac cercari , feu quareret

Truvari erga eft a gr. tr^Jge-

fyuftrepbo verfo verto

,

nam*qui quxrit fe in omnem par-

tem vertit, & quia poft circui-

tum res qucefita invenitur ^hinc eft, quod verbum trova.

ri , feu verti nobis fit inve-

tsire.

Truzzari ,.ftruzzari, nobis eft ia

aliquod offendiculum impin-

gere , dufta fimilitudinc ab

arietibus ,qui fe mutub cor-

nibus petunt , de quibus propri£ diciturftruzzari .

Tu ,tu , doricd rdtu , & tu-

yl tUtti .

T-uberculuj tuberculum a tuber^

hoc ver6 a tumeo .

Tubcrofu, hyacinthus tubercfutTubu , tubus .

Tuccari , v. toccu-.

Tucculiari , v. toccu .

l\\ftu,tofusttu]fu nobis eft etiam-

putor rei corrupt®

.

Tuffuni , & tunfuni maifa ,. feu

gleba terrte , eft a tofus ..

Tu.

Digitized by Google

Tuguriu ,tugurium a tegendo.

Tulipanu ,flos tulipa

,gr. tc-

inr\ tolype globus fili , Ii.

ni &e. ita dicitur, quia flos eft

rotundus , & inflatus e(l ut

glomus .

Tuma , lac coagulatum, quafi

laclumen

.

Tumazzu ,quafi lattumazzu.

Tumbarcddu , delphin,qui e_»

mari faltu emergit, & immer-gitur,ab ital. tombolare,quode(l capite deorfum ferri

.

Tumbari, capite deorfum ruere,

nobis eft etiam percutere .

Tumenti ,lanagroflior, ac flap4

vilior, hanc puellx primumnent , inde ftupam , tandem-linum depexum ; eft a tumet.r-

do: tumentibus funiculis na-

vium compages muniuntur

.

Tuminia /frumentum,quodei-

tihs aliis mature fcit , grxcS

*rf(uAu/Ov trimeno»,ide(t tri-

meftre , nam Martio feritur,

Junio verb metitur-

Tuminu, haud dubium, quin-menfura hac noftralis fit a—tumulo , ac fi efict frumenti ,

vel hordei tumului ; & quia

tumulus in area fieri potuif-

fet vel major , vel minor, fta-

tuta fuit menfura,cui tumulusrefponderc debuiflet

.

Tumuit» ,tumultus a multitudi-

ne populi tumentis;hinc tu-

multuari a tumendo .

Tumulu , tumulus ,quiaterr^

tumet ob cadaver ca conte.

£tum-

Tumurf ,tumor a tumendo -*

Tunica , v. tomea .

Tunicedda, tunicula. Plaut. Ec-

clefix verb authoritate tu -

nicella .

Tttndiri ,tondere

.

Tundu ,rotundus a rota.

Tunnu,thunnus

,hebr.

fia»

non, & num. multit.

f•jn ta’

ni» cetus draco,hinc tunna-

ra ,tunnina &c.

Tup tup, vox a fonitu dum Fores

pullamus,eft a gr. tuwTw tu*

pro , feu Tt/rru tupo pulfo ,

hinc tuppuliari

.

Tuppata d’ova,Meftanie dicimusftujfata , velj'tuppata d'ova ,

quiaJlupa albumine ovi im-buitur , & loco aftc&o im-ponitur .

Tuppu, gall. toupeauy\ob\s funt

capilli,qui iunt fupra fron-

tem; hinc tuppe vox recens in

noftram linguam inve&a .

Turba,gr. TU'g(ln turbe turba

,

hinc turbari &c.Turbanti

,

tegmen capitis tureis

ufitacum, a gr. rcAuVn to/y -

pe glomus involucrum , namconflat longrflima falcia in—orbem Involuta

,olim tuti-

ponti, dein turbanti .

Turbidu, turbidas a turba .

Turbini, turbo a turbando .

Turcaflu,pharetra.

Turchinu, color tureis familia-

ris , hinc turchinu

.

•Turcituri,paftomis

,qua muli

labra torquentur .

Turcu , turea a teueris ,vel a-

tbracibus. Turv

Digitized by Google

Turculeri, qui prelum torquet

a torquendo , vel a torculo

quod idem eft ..

Turdu.avis turdus.

,quafi /ar-

dus,de quo eft adagium

(Qdrepos «/'^Anr furdiorturdo ; hac de caufa

,qui ob-

tufo eft ingenio dicitur tur-

dutti ^

Turdunr,.v. turdu .

Turgidi*, turgidus . Cic. ab »r--

gendo. , nam qux turgent vi-

cina urgent . VoflV

Turmentu , turmmtari &c. vide'

tormenti* ..

Turnari , a torno: turnari nobis,

eft redire, replicare

,

quia tor-

nus eafdem fempcr lineas de--

fignat ; hinc turnu ..

Turpi,turpis;,.

Turri , turris,gr. ruidis tur

Jis

.

Hefychio exponitur

'yas pyrgotiturris ..

Turrenti,v. torrenti ».

Turruni , bellariumex amygda-lis. cum meile ,

ita diflum,.quod amygdala torreantur ..

TurCa, turtera &c. v. torta ..

Turtagna , vinculum Iigneum_,quo intorto fafceslrgaorunUiligantur a torquendo .

Turtura ,avis turtur, heb. *yin

tur , & geminata prima fylla-

ba turtur ~

Turturici , turturioium terra in

dicecefi Meflan. turturiciumfor fan erit a turturibus ibi

nidificantibus, ut funt alia lo-

ca in. Sicilia. Falcunara a-»;

falconibus * Palumbara a_«.

palumbibus \.

Tufari». a fupino tonfum verbi

tondeo ..

Tufli , tulfiari , tuffis, tujfire .

Tufuni , ical. tofine ,gall. toifoss-

ab extenjione efl enim monileextenfum ..

Tutela , tuturi &c. tutela tutor;

a tuendo

Tuttu, totus : tuttu lu mundu.1

]oan.. L2 . gy ecce mundus to-

tus poft eum abiit .

Tuvagghia , toallia tobalea toa

lia toacula- tuella tobaculcu».

voces barbi

Tuzzuliari ,,v. tozzulu *.

uU Beri

, uberti-, uber uber-tas a mamillc,.qua grac£

K$A?t*tbar uber ..

Ubitu,ubitaria,ac//'</»r aviditas.

Ucchiali , ucchialuni &c.vide_*.

occhiu-Udrenza ,

ab audiendo .

Uflfiziali>uffiziu , ab officium

.

UfTu, mangiari ad uffu^ital. ufo»

Ugna,gr. onyx unguis.

Uguali , Aqualis ab aqud , qu«-ver6 eft aqua

Ulcera .ulcerari , ulcus ulcero,

» gr.e XHos belcot ulcus.

UImu,ulmus arbor .

Ulteriuri ,.ultimu, ultimari , ul-

terior ultimus ias\t ab ultra ,

quod olim uls>, dein ultra, ut

a cis. citra

\J\ttU y ultra- UI-

Digitized by Google

«5tS

Ultraggiari , v. oltraggm ;

Ulcramontami, quia ultra mon-

res e(l

.

Umanu, umaniti , humantes hu-

manitas , ab bomine

,

Umbra ,umbra

.

Umbrella, umbella.

Umettari ,umidu , bumefdohu-

midusib humore

.

Unanimi ,unanimis.

Unciari , v.unfciari.

Uncinu , uncinus ,gr. oyKtvet

oncinos

.

Unda ,nndiari , unda undares,

a gr. u^cof udor indito d un-

dor ,hinc unda , undiatu un-

dulatus .

Undi , unde

,

gr. gy othen .

Undici ,gr. tyfBKA endeca un-

decim.Ungiri , unguentu funt ab un-

gendo .

Unfciari ,ab inflande ,

Untari.unturi funt ab Ungende,

Unu ,unus a um.

Unza , uncia , gr. fryxfx «uciot

qug vox clt Sicula Poilux <r/-

xtXtov cvdfj,Arx oiov ovyKtxv . Siculorum nomina-* ,

quale eft uncia .

Ura,hora ,

gr. wgx bora .

Urbanu turbanita, urbanus ur-

banitas ,ab urbe

.

Urdignu, v. ordignu .

Urgenti ,urgenza

,ab urgendo,

quod gr. eft Sfyxv orgdn tur-

gere ,nam qus turgent vici-

nas partes urgent .

Urgiata ,quia ex hordeo fit,

Uricchini,ab auribus

,

Urina ; urina ,gr. o\jt>ov uron 1

Urlu ,udari , ululatus ululare,

gr-oAcAuCtt olotyzo a fonitu»

Urna , urna , ab urinando ,

Urfa ,urfu , urfa , urfus .

Urtaggru , ab horto .

Urtimu, ultimus

.

Urtu ,urtari , ab urgendo

',

Urvicari % fepelire , ab heb.

bor fovea

.

Ufanza.ufu, ufura, ufari&c. funt

ab utendo

.

Ufcita ,ab ital. ufeire

,

UCci ,fcia, fcu , vocnlae ,

quibus

aves &c. foras abigimus ah

bebr. yin bufe foras

,

Ufciu ,fores ,ab hebr. yiQ bufe

forat , nam fores latinfc di&£»

quiaforit funt

.

Usfaru

.

Uftica , infula Vfsica .

Ufu, ulura, ufus ufara, ab utor',

Ufurpari , ulurpare ,ideft ufu

parertfjufurpazioni ufurpatio,

Utenfili , ab utendo -

Utera,uterhni, uterus uterinus;

uterus ita dicitur ab utre

.

Utili, utilitA, utilis ,utilitas ,

ab

utendo , utilmcnti utiliter -

Utri,urar rit

.

Uva , uva , quia humidaUvcu, uveus, quia bumidus .

Va , vaju,vaja

,vannu, vajanfli

voces verbi vado .

Vacanti , vacantaria ,vacanza:

a vacando, ab hebr. pp3 va-

cac vacuavit

.

Vacca, vacca t hebr. ipa ba-

car bos .

V acchetta . corium vaccinum,Va-

Digitized by Google

Vacillari ,vacillare , a bacillis,

quibus debiles innituntur

.

Vaddi ,vadduni , vallis , hebr.

babal vallis fecundfjmu.

R. Uavid , & Thargum. Jehof.

IL ij. ufquead-yy ^13 ba.

bal gad , ideft vallem Gad .

Vadduni gr$c£ cCvXSues QoL-

fa,77£5 tortos 7rXa.rSs m-fi Ta ofu AulonesJuntfcif-fura , & loca plana in mon

.

tibus. Hefych.

Vadili , locus ,in quo oves mul-

genturjtWfffw a vadendo,eft

enim ita ar£lus,ut c6 una ovis

vader

»

poflic *

Vagabundu , vagus

.

Vagghia, a valore

.

Vagiri , vagitu,vagire vagitus

ploratus infantium In fafeiis, a

fy \\.go,g <*,vel nga

, nga ,

Vagheggiari , eft oculis hinc in-

de vagari , transfertur adeum , qui petulcis oculis mu-lieres aucupatur

.

Vagnu ,vagnari , v. bagnu .

Vagu ,vaghizza , a vagando

oculis

.

Vaja ,vadat edo, fit*

Vainetta,vaginula

,

Valanca,gr. $«/>«, pbaranx

barathrum pr&cipisium .

Valata , v. balata

.

Valdrappa, ideft g/zarifa drappi.

Valeua , v. balena .

Valenti ;valens, Cic. Att. lib.7.

ep. y. tantas ei vires non de.

dijjet, quam nunc tam valen-

»/» reffleret. Verr.cap.54. fexlictores citcumffunV valen.

tiffmi

,

Valenziariu \ citreum valen.t ianum

,

VaJia ,a valore : non aju valiaJ

di lcrivivi,nonvote 0feribere.

Validu , validita , validus vali-

ditas, a valendo .

Valigia , v. bal ici , bulga .

Valiri,valere .

Vallata, vallis, heb. ^3 babal,

Valora ,annulus arreus, qui ba-

culo inditur, nc ex terrae at-

tritu minuatur, eft a valore ;

nam eo validus fit

.

Valori,variola. Celf llb.y.c.28.

genus morbi,quod vario/as ,

<$• rubeolas vocant; ital. va-

jeJo: «ft a varius, nam cutemihficit

, & varias, feu variamreddit . Conflant. Afric.lib.a,

pantech.cap. 14. Variolafunipuflula in toto corpore

, an-

tiqui vocant bas ignit carbo

-

nes , Siculifilias ignis .

Valvirdi, Vallis viridis

.

Mef-fan® eft Monafteriuin S. Ca«therinx Vallis viridis , cujusantiftita eft ProvinciaIifla_,

Monafteriorum fui ordinis in

Sicilia, & Magna Grxc*a , ad

quam caulx devolvuntur , &ante qu&m monialium claufu-

ra Concilii Trid. Decretis ar-flata fuiffet, Monafteria vifi-

tabatjde qua Alphonlus Cha-rybdius in prologo ad con«fuetud. Mcflan® hxc habet.Omitto aliud MonaJterium^j^quod dicitur S.Catberina deValle viridi

,in quo extat

Provincialijfa utriufqae Si-

K k cilia

Digitized by Google

cilia citra , & ultra pharunt

Ordinis S. Maria de MonteCarmelo , bac , cum accedit

ad vifitandum alia Monafte-

riaftii Ordinis , accedit cumCMazzeriis , & Cruce ante

fe ,cumfuo Ajjejfore, (£• Cu-

ria formata ,quod eft miran-

dum extat m. s. penes amicif-

fjmura U. 1 D. D. Jofcph FUlocamo.

yalurf, a valendo , hinc valu-

rufu &c.Valuta , a valendo

,quant’ 6 Ia

fua valutliquanti valetl hinc

valutari.

Valvula t vox medicis ufitata a

valva .

Vampa , v. bampa..Vampafciufcia, bampafciufcisL.

i

ex bampa, &fciu/ciari .

Vana gloria , ita & latinS

«

Vancu, v.bancu.Vanedda , v. vinedda .

Vanguardia, ideft avanti guar-

Vania,hebr. pj* menda-

cium ;hinc vaniari , vanilo-

quia vaniloquentia .

V -inita , vanitas inanitas, hcb.

' V» avan mendacium .

Vantaggiari, eft ante agerem,

hinc vantaggiu exceflus

.

Vantali,pannus

,qui mulierum

ventrem tegit ;ventrale. .

Plaut.

Vantu , vantari ,vantaloru &c.

ab ital.vanto vantare &c-om-

nia (unt ab ante y Jatind ja

-

flantia jaflarc tjactabundus

enim , fe ante alios ja&af •

Vanu ,vanus inanis , hebr. p,#.

avan mendacium .

Vappu , nobis eft oftentate r,qui

res luas nimis oftentat, & nos

ad naufram provocat, elt a_.

Vappa , ideft vinum infipidum.

Cathol. l/appa , a vapor, vi-

le vinum,quod ex ftxce ex-

primitur, eft fere nullius

fiperis : & vappa a > delio :

prodigusJupetfiut,qui infi-

pidl, & indijereti dtfpergit

res fuas , Cfr* nullius probi-tatis eft .

Vapuri , vapor, a gr.xcCroi ca-posfatus ,

Vara , ital. bara aferendo yVarari, navem in mare dedu-

cere , a ferendo .

Varatu,lignum feboinunttunu,'fuper quo carina navis elabi-

tur , & ita in mare fertur *

Varca, v. barca.Varcocu , v. pricopa .

Varda, v. barda.Variu

, variari, varieti, varius;

variare varietas, a gr. /3ct-

A tof Qaliit varius,

Varrili , v. barriii

.

Varva, v. barba .

V arvacani , v. barbacani .'

V ar vajanni, v. barbajanni

.

Varvalacchiu, v.barbalacchru.'

Varvarottu, v. barbarottu

.

Varveri , v. barberi

.

Vafa ,v. bafa.

Vafari , v. baciari

.

Vafaru,qui vafafacit figulus i

Valcedda t JiJcclia , in quarru

• ?5:

Digitized by Google

reco&a inditur

:

yafceddu ,navis erit a vas, qua

voce ad fignificandas naves

uft Scriptores infimas latini-

tatis

.

Vafccddu ,alveare a vas

,

quafi

vafcellum .

Vafciu ,Meffana bafciu bafciz-

za &c. a bafis ,quas infima-,

redificii pars eft

.

LValTallu, vaffaltus, & Vaffut vo-

ces barb. a germ. vajfen obli-

gare ,quia Principi ad fideli-

tatem fervandam tenetur

.

Vadari > v. baftanti

.

tVaftari ,

vajlare etymon incer-

tum.Vadafi, v. badafi .

Vaftiuni, v. baftiuni

.

Vadu ,vajlus J Vadu , v. badu

.

Vadunaca ,pajtiaaca herba

.

Vadunt, v. baduni.

Valii , vas,Jis .

Vattali , Meffanas battali fulcus,

feu porca

.

Vava,hebr. >ava pupillo\

ita vocamus tum oculi pupil-

lam , in qua imaguncula vi-

detur , tum pueros fafeiis in-

volutos ,qui latinS dicuntur

pupi, pupuli, pupilli » Dama-fcius apud Photium in biblio-

theca . Syri , & maximi, qui

ia Damajco habitant pueros

recens notos ]3afi/oi vavia-t

vocant .

Vavaluci , v. bavaluci

.

Vazzu , idem cd ac vacuus, car-

ti vazzichart£ nullius fru&us

hilp. vazio vacuus

,

. *S9Vecchiu,veechia. vecc hizz-j,vc-

tus ,vetujtas

, a vietus

,

idedmollis languidus, vel a graeco

buetes ,ided annofus .

Vecchuzi, dicimus a li vcccbiz

-

zi mei pani bugghiutu, quare

non a la viccbizza mia ? exhebraicac lingua genio, in_.

qua hominis aetas, & datus

numero plurali efferuntur;

t))^m betuiim virginita.

tes pro virginitas QHiyJnegurim pueritia pro pueri -

tia , ita 0'2pl zecunim/eae*Hutcs proJeneftus.

Vcgetu , vegetari , vegetus, ve-getare, a vigeo

, ided vi ago,

leu vi agito .

Veglia ,vigilia a vigilando , aJ

vi ago fit vig/7,ided vi agilis

,

Veiculu , vehiculum a vebendo .

\TzUr\,velare, ided velo tegere.

Vclenu , venenum , vel quia ve-

rnos petat, vel a gr. ($e\e/u,vot>

velcmnou telum .

Veloci , velocita, velox, veloci-

tas a volando

,

vel a velis .

Velu , velum , ab hebr. paila texit , abfeondit , nam velo

tegimus k

Venali, venalis ab adverb. ve-num, unde venumdo

,pro quo

vendo

,

ab eo etiam ed veneo,

ided venum eo .

Venerari * venerazioni, venera-ri veneratio a Vereor, ideft

revereor

,

Venerdi ,1/enOris dies ,

Veneri , Venut

.

Veniali ,veni olit venia dignus.

K k 2 Ve-

Digitized by Google

i66Veniri

,venire, a gr (iourto

no incedo .

Ventagghiu , a vento, quem-,creat

.

Ventilari, ventilare a ventulus,

hinc ventilo .

^Ventri,venter , quia ventofus

,

vel a gr. h>T6 §ot> enteron in-

teflinum , qu aintejtinorunu*

locus, fed prius magis placet.

Ventriculu, ventriculus , ut ab

> uter utriculus, a venter ven-

triculus .

xVentu , ventus a veniendo , vel

agr. oiivTOS aentosfpirantis,

quod ah eta> ao fpiro . Hom.

,Odyf. g. v. 478; & Odyf. r

.

v. 440. dvifxotv &ta.ft fjoiroi

, yyjoV oiirrur .

[lentorum perflat visbtt

-

tnida Jpirantum.tVentUFa , nobis eft fortuna bo-

na , vel mala ; vox ipfa eft a-.

•, .venturus, a , um: & vox ven-

tura num, plurali ufurpatur

pro bonis futuris, nam nos

cum prafentibus numquam—contenti fimus

,ventura ex-

r fpeflamus, qua credimus- fe-

liciora , & aufpicatiora .

Veraci ,verax a verus

, verita

verifar .

Veratru ,veratrum herba

.

Verbafcu, v. barbafcu

.

Verbigrazia , verbi gratia.

yerbu, verbum, hebro;n de-

bar verbum,

hinc verbufu

verbofus .

Verecundia, verecundia a ve-

rear

,

Vcrgogna ; a verecundia, ut a

Burgundia borgogna, a ve-

recundia vergogna .

Verificari ,verum facere

.

Verifimili,veripmilis

, flmilisvero. -

Vermi, vermis,gr. tApun bel-

tains b fsp£ vertitur in v , utab i<T7T6 f>tL befpera vcfpera.

Vermiceddi , vermiculi eft Sc

edulium e frmila inftar ver-miculorum .

Vernia , dicitur de aviculis dumvere novo vernant

, ideft ca-nere incipiunt . Ovid. trift-,

eleg. ta.

Indocilique loquax guttu-re vernat avis .

hinc vernia transfertur adloquacem

, quique argute eft

vocis , qua nobis aures ob-tundit . .

Vernici, gummi ,

quo extima_.'

, rerum facies illinitur, 8s, illu-

minatur ; vox exotica

.

Verrina,bifp. barrena terebra.*

Verru, fus non cxfe&us verres.

Vcrrucaria, herba ,

que verru

-

cis medetur

.

Verrutu , puer immorigerus , 8ceffrenis, nomen a verre , ucpatet

.

Verlatu , verftoni , ver&i ver/a.tus verfut &c. fune a ver-tendo .

Vertebra, vertebra a vertendo

Verticali , a vertice : vertex ve-ri»

,qui & vortex a vertendos

in homine vertex,ubi capilli

in gyrum vertuntur

;

ab ho-mine

Digitized by Google

nunc translata vox ad deno-

tandum montis apicem, qui

in anticam , & pofticam par-

tem vertitur .

Vertigini,vertigo a vertendo.

Vertula.bertala,quafiperula-»

a pera .

Veru

,

verttr ,a,um adverbia-

«, vere, verd .

Vefpa , vejpa , gr. fpbex

vefpa

.

Vefpiri , vefper vefpera ,grscfc

efrregx hefpera .

VefTari ,veffazioni y vexare ve-

xatio a vebtr .

Veflica , vefica ,<*,* gr. <pt/'<r*

pbyfo folli* a fimili,elt euirn

inflata ut follis

.

Vefficantf, medicamen ve/icat ia

cute attollens

.

Vefli, veftiri, vejtit veftire,a gr.

icr$fis bejtbis vejtit .

•Vedia, v. beftia .

Veteran» ,veteranus a vetus

.

Vezztt , ital. vezzo , hinc avvez-

zari , ed a vitium .

y\ vi, & ivi1 ivi , & bi bi , >2 bi

inCerje&io blandientis . Geit.

4J. 20. 0-\& >2 nOx^T lo-

cuti funt oramus Uomuie-.»,quod Hebraici eft bi adorno*

,

St Exod. 4. 10. >^1^* >2 bi

adona i objecro fjomme .

(Via ,via . Varr. de 1 - 1 . L4. qui5

agebant oBus,qua vehebant

viet diBa, quofruBus conve-

hebant vilia,qud ibant , ab

« itu iter appellarunt, qud an-

gujil Jcmita, ut /emi iter di.

Bum ,

2 <5 r

Via,idem ac vaja vadat It.

Viapgiu, viaggiari , viali, viati-

cu &c. funt a via .

V i«tu , a gall. vit cito f'olliciti ,

Vibrari, vibraaioni, vibrare vi*

bratio a vibrando .

Vicaria,Vicariu &c. a vicibus,

Vicchizza , v. vecchiu .

\Kcia,vicia, gr. vieion.

Gal. lib.i.dealim.cap.penult,

Vicenda , a viribus .

Vicerre,qui Regis vices gerit.

Vicinu , vic/nanza,vicinus vi-

cinia a vicus, hoc a gr. otHoseteos domus. *~

V iddanu, viHient a villa

,

qu*. Varroni difta fuit a vehendo ,qu6d e6 veherentur fruftusfundorum

, & a vehendo fuit

olim vella,dein villa,

c

adem—ratione, qua avehendo fuit

veho, iirde via : lib. l. de r. r.

cap. > 1, rujiiei etiam nuncquoque viam veham appel-

lant propter veBuras, d* vel-lam non villam

,qud vehunt.

\

<5* unde vehunt

.

Viddatwria, mos rudicus .

Viddicu , v. biddreu,- •

Vidiola, pifeis mirfc coloribusvariegatus jutis idit

.

Vidiri , videre, hoc » gr.

id» . Macrob. lib. L. Sat.c,1 5;

quod graci idht di-

eunt, nos v lucta additi vi-dere dicimus .

Vidua, viduitj, vidua viduitatiunde vidua fit docet Macrob.lib. l. Sat. cap-. 15. iduare.

^

etrufei lingua dividere ejtt

inde

Digitized by Google

i 6t

inde vidua, quafivalde idua;

boc cjt valde dfaifa ,aut vi-

dua , boc ejt a viro divi/a.

.V ‘git hia » vjgghiari &c. vigilia

vigilare ; vigilare eft quafi

vigere , vel vi agere

.

Vigghiaccu, Crulcanis eft igna-

vat vilis , vigliaccaria igna-

via dedecui probrum ; nobis

ver6 eftfurfantifurfantariahoc fenfu legitur in charta-.

Davidis Principis Norvalliteapud Matth. Par. anno 1244;in qua inter alia fpondetur

,

?uod de extero non recepta

-

itVHagot % vel Forisbanni

-

tot ‘Domini Regis Anglix ,

Vigilanza , vigilantia, vigilari,

vigilare .

Vigna, vinea a vinum hebr.

jain vinum .

Viguri , vigor a vigendo

,

vige-re autem eft vi agere

.

Vila, vilu, velum a velando ,

hebr. ***>£) P“ld texit y nam_velo, (eu pallio tegimus

.

Vili, vilti

,vilis^vilitas .

Vil/pendiri, vilipcndcrc

,

Villa , v. viddanu .

Villaggiu , a villa .

Villcggiari,in villa agere

, vil-

licari ,

Villutu,textile vitlofum a villis,

Vilu , v. vila .

Viluppu , a villis

,

Vina , vena .

Vinazzi , vinacea, 8tvinac el ,

quia lunt e vino, ve 1 quia funt

vini acini

,

Vinea pcrvinca , herba ,qua

obvia vincit

Vinciri , vincere , gr. yjXcLct ni-

cao vinco

.

Vincula, vinculum » vinciendo.

Vindicari , vinditta , vindicare

vindicia , Cic. 2. de invent.

Vindicatio ejl per quas vis ,

& injuria ,<$• omnino ,

quodvbfuturum ejl , defendendo ,

aut ulcifcendopropulfatur •

Vinedda , vanedda , yenuleuPalcand. per venulas , ut vul-

gd dicitur > in vias alias la-

teraliter ejfluebat:Winc liqueC

vias praetorias in Urbe fe ha-• bere, ut venas, minores verbdici venulas, pro quo nos di-

cimus vineddi

,

Vindigna, vindignari, vinde-mia vindemiare, hac, hiique

fimilia a vino efle quis nefciat?

Vindiri , vindita &c. vendere*venditio funt a vendo , hoc avenundo , ideft venum do .

V‘nti , viginti , a dorico £hol*iicatt, vel aeolico /3axar/ vi-

tati , ideft viginti

.

Vintiari , vintuliari &c. funt tuvento

,

Vintura, v. ventura .

Vintufa, a vento

, feu acre,qui

accensa ftupa rarefeit , & au-

Fugit.

Ventufita, ventus non Crepituf,’

qui exit cum ftrepitu; pro eo

flatum dicerem cum Sveton,inClaud. cap. 52. edi&unu»meditatui dicitur

,quo ve-

niam daret, flatus, crepituf-

que ventris etiam inter epu-

las

\

Digitized by GoogI

/at emittendi^ Fatidus hic fla-

tus latin£ dicitur vifio, & fla-

tum ventris flne flrepitu emit-

tere vifire . Martinius in v.vi.

fio inter alia hac habet: cate,

rum bine intelligitur,quare

Cicero epijlola ad Poecum di.

eat non honeflum verbum—diviflo? at ineft obfcanum- ,.

cui refpondct intercapedo »

nam in eo vifio ejt /3cT|a> boc

ejiflatum venerit emitto, fi.

cut in verbo intercapedo rapedo , non fine flagitia efl , efl

enim yri^o : nam perdo gr®_cuni idem eft ac latinum pedo .

,VTnu ,vinum

, hebr jain vi-

num-Vinucottu , vox ipfa loquitur.

Vinuta, a veniendo.

Viola , viola flos , violettu co-* lor violaceus.

Viola linftrumenturo mulleum—olimdiflum vitula vidula +viella flola , demum viola .

Dufrefn.in vitula voces barb.hinc violinu .violuni &c.

yiolenza » violentia a vi

,

hincviolenti violentari violari &c.omnia ab eodem •

Violu, viali &c. a via.

V ipara , vipera, vel qubd vi pariat, ut antiqui credebant,vel

quhd Jateat in vipre , feu<pe-

pre

,

vel qubd fit vivipara .

Virdi, virdura ,viridis viridi-

tas virory ab hebr paracfloruit

.

Virga , a virendo, quali virigat

inde virga virghctta virgula ,

2<Sj

Virgini , virgo, quafi virago.

Virili, virilit^ , virilis virilitas

a vir,hoc verba v* , feu ro-

bore, quo vir fcemtng prfftat.

Virina, ab ubere, quafi uberina.Veriti t veritas.

Virmiceddi, v. vcrmiceddi ;

Virnici , v. vernici

.

Virrina,/cre£r<r, hifp. barrefia

Verticchiu, verticillus, cujus

pondere fulus vertitur .

Vltlhyvirtus a viroi virtus gr®.

chaLufqCa, andria fortitudo

virilis,transfertur ad animi

probitatem , hic virtuufu &c.Vifazza , v. bilazza -

Vifccri , vi/cat,erit a vejeendo.Vifcottu , bifcoUttt.

Vifcu , vifeidu, vifcufu , vifcutvifeidus vifcoju

s

,agr. j£dsixds vi/cum.

Vitcuvu, gr. iv(ctxo7to^ Epifco-

pos bi/petlor tpijcopus

.

Viiera,quia vtfium , leu faciemtegit.

Viftoni , a videndo •

Vifita , vifitari , vifitatio a vifl-

tando

.

Vifitu, vifitufu: ita dicitur, quia

in lu€tu ab amicis vifitamur ;

inde vifitu locus ell vifita-

tionis , & nos dicimus uuditeni vifitu ? qua amicos vifi.

tautes excipit i translati vi-

fitu dicitur de velle lugubrij

Veflica , vefica .

V ifita, v'fJus a videndo .

Viftiri , v. velli.

Vifu , v’fus a videndo .

Vita, Vita a vivendo , gracS

/3 /0 -

Digitized by Google

2(54

(liOTt) biotl vita ;

Vftcddu,vitulus

%gr. irx\os

italos .

Viti , vitis a viat itudo, quia fie-

.xilis ed, & ligaminibus apta.

Viti t cochlea efl a fimilitudine,

qqam habet cum viticulis ,

idefl vitium capreolis, nam-,

.fpirali linea efl fulcata ,

Vjtriofu ,vitriolum

, quia vitri

inftar lucet

.

Vitru , vitrum a videndo , quia

J

»er vitrum ridere poflurnus

.

fid. lib. l6j cap. k.'Vitta, ital. vena efl fummitas

rerum puta montium arbo-rum turrium, atque efl a vi-

dctido, quali vedetta transla-

.tb fumitur de fcalarum (la-

tione.

Vitta, de muliercula dicimus l

una vitta , una catug^biau»vox agnita Hefychio (luror&x iurg\ns yurn vutada-*vilis fesmtna .

Vittima , vittima ,quia vittis

hoflibus caedebatur.

Vittoria , vittoria a vincendo .

Vittu, vittus quo vivimus .

V ‘ ttuvagghia, victualia i vittu.

Vitturinu ,videtor efle a veben-

do,quia nos vehit

; attamen

potifis erit a Syracufia voce

oIkthvos attinot,qua ipfis

t vcmebat via dottor. Hcfych.

cL-irttros o^rrydf <rv§xH%-

<r/ot. Attinot vus duttor Sy-racosi .

yituperiu, vituperari &c. vitu

fertum vituperare.

Vira,vivati

Vivaci , vivax a vivendo l

Viveri , bivcri ,vivarium, qui4aoimamia viva fervat.

VivirijO/certf.hinc vivu vivut.

Viviri , bibere a bibo, v.biviri.

Vitiu , vieiufu , vitium vitiofus

a vitando , eo qubd vitari

debeat

.

Vocabulu, vocali &c. vocabu-lum vocalis a voce ,boc verba gr- (laxa boa$ voco . ,

Vocari , nobis efl remis navemimpellere ;

omnino erit a vo-

ce , feu vacando , quod idem.efl, nam dum nautae remigant

unus s/ocepr®it, & omnes adhujus vocem remos pariter

impellunt ; notum efl nauti-

cum celeufma ,a gr. xsA.it/tt

kelevo jubeo ,quia voce fit

julTio, hinc a vocando , idefl

clamando , translata fuit voxad (ignificandum remorunu.impulfum. Hujus contrarium

eflfiari , feu remos cohibere,

quod efl a gr. mycLvJi&dn ta-

cere, nam cum vocando , feu

clamando fiat remigatio , ita

a contrario figando , feu ta-

cendo ,remigatio cohibetur. *

Vocalia ,dua voces contraria -

fitnttl junft» a gr. (lo^v voitt

vocare , & cttyx» fgdn tace,

re; hac voce utimur,cum.,

quis fedens una cum fede fe-

met librans, antrorfum , ac

rctrorfum fe ja6lat,& tunc di-

citur/ar/ vccafia du£U fimili-

tudine a nautis, qui vocando,

idefl

Digitized by Googli

ideft clamando remrgant, ta-

cendo ver6,quod efl (fiyclv

ftgan ,remos cohibent

.

Vogghia ,voluntas a •volo vis .

Voi , bos , gr. fcbs bos .

Volari , volu volata &c.funt a_.

•volando .

Voliri , volunti, vella voluntas

a volendo

,

a gr. fcbA.oiu.tu *>**•

lomx volo vis

.

Volumi , volumen a volvendo,

quia fupra cylindrum volve-

batur .

Voluttuufu , voluptuofus a vo-

luptate .

Volvulu ,volvulus a volvendo ,

qu6d inverfo inteltinorum-

inotu fiat

,

Vombara, vomer eris t quia ter-

ram vomit

.

Vomitu , vomitari , a vomendo,

a gr. sju.2 emo vomo %

Vopa, pileis, gr.

/

3 <wo\|/ boopt

opis, quia magnos haoet ocu-

los vcluti bovis .

Voraci ,vorax a vorando , gr.

t/erd bejtiarum .

Voragini , vorago a vorando ,

•Vortici, aor/rx,quia in gyrum

vortit .

Volsia , duae voces frojtra Si-gnuria .

Vofiru , vefler a um a vos

Vota ,votari funt a volvendo .

Votu , vutu ,votum a vovendo .

Vovi ». ,v. bozza .

Varca, v. barca .

Vranca ,v. branca

Vrazzu ,v. brazzu .

Vricu, in Di&. Sic. redditur ca-

2<5j

naletlo adunce de1 voji, vox

mihi inaudita

»

Vrigogna , v. vergogna •

Vrifca, v. brifea

.

Vrocculi , v. brocculi.

Vrodu , v. brodu .

Vrunnu, v. brundu»

Vrufcari, v. brufcarf

Vrufcia,brufcia pcnicillut e fea

tis,qua; pungunt.

Vucca . v. bucca .

Vuccagghiu ,buccagghiu

, quobefiiarum buccam ligamus.

Vuccata , quantum bucca ca*pitur

.

Vucciddata , v. bucciddata.Vucciria, v. bucceri.

Vuccuni , buccuni ,a bucca l

Vuci,vox a vocando , lieu a grj

fcooCca voao clamo

.

Vuda , buda herba , cujus foliil

fiunt (lorea: ulva ,a i

Vudeddu , v, budeddu.Vugghiri, bugghiri bullire zJ

bullis,quee bulliendo exci-

tantur .

Vulcanu , Vulcanus a TubaLcain

, quifuit malleator , ©*faber in cunfta opera aris,&>

ferri . Gcn. 4. 22.

Vulgu, vulgari , vulgatu , vulmgus vulgare . Virg. vulgusver?) eft volvendo

, quia ver-fatilis cft.

Vuliri, volo vis

,a volendo

, gr,

fcbXojuou vuloma.Vulvaria, herba, qu® mulierum

locis medetur

.

Vummicari , vommicu, vomere -

vomitus a vomendo,Ll Vur-

Digitized by Google

266Vurdeddu , r. burdedduVurdellinu, quafi cordcllinu

Vurnia,burnia quafi alburnia .

Vurraijia , v. burraina

.

Vurru , burru, a gr. fiirugo?butyro» butyrum .

Vurza, v. burza «.

Vufca iv.bufca;

Vufcari, v. bufcari

.

Vufciu , v. bufciu,

Vuflica yVe/ica .

Vutari , a vertendo ±V utti. ,

v. butti

.

Vuturu ,vultur ..

zZ Abara , Me (Tanae zamhara_«.

.herba aloe

, hifp. acebar»Zaccanu , carcer animalium mi-

norum, puta, ovium.caprarumab heb.pjjt tfanac vinculum.

Zacchia , Dift. Sic. exponit/o/-

/a,qua aqua e campis educi,

tur. vox mihi inaudita

Zaccurafa , v. faccurafa ..

Zaddacca L nobis eflea culminis,

domorumpars L qua imbricescalce, ac tcftuJis oblinimus,

&

quoad fieri maximfc- poterit,,

complanamus,ut aqua effluat,

& fupra parietes non rema-neat, cxbcbr.p-wtfadec ju.Jlitia propter fummam squa-litatem . Abcla fbl; 8?.. Valle-

Jotto la Cbieja di S. Alariae

detta la Zellieka ,percbe il

Jno pavimento efferido multo

laflricatopulito , e lifcio , ed

alquante petidii o,/adimen-

te vififdrucciola

ZaFJI ,villicus , hifp. zogalpa-

Jloje . Francios •

Zafara ,morbus

,quo caro prae,

fertim oculi croceo colore in-

ficiuntur , ab arab. psy ff<*-

frau crocus l.

Zafara, in ditione- Archimandri-

tatus Mcfian.. quidam. Prae fu-

lis fundi, vocantur zafari: , &Archimandnta, dicitur habe-

re 24 nemora , & 24 zafurast

a grfco v|/a<Pxf05 pfapbaros

,

ideft terta Jubulufi atqueu

adculturam minimi idonea

.

Zafarana , crocus. , arab. ptjj

tfafran.

Zafattiari, de eo, qui res alienas

curando dives evafit,dicimus

N. N. zafatti.au ben.i 1 . tftab

hebr. nS|.zepbet pix , nam-,qui-, tangit picem inquiuabi.

tur ab ea .

ZafTaria,cafalc prope MeiTanam,hifp. 2Ltffaria cajtelluccio

concado Francios .

Zaffiru , hebr. T£D fapbirfap.phirus

.

Zagagghia, \tz\^zagogHa .

Zagara , aurantiorum flns , CX

heb mit tfagar albus, pnnStfigard candida efi enim flos

nimio candore fpeftabilis

.

Zagaredda , v. zaredda .

Zagatu,jus, quo quis folus ven-

dere

Digitized by Google

t

derepoteft, ex hebraico]ureipfis aifko gazaga , quo He-braeus nequit ab apotheca,feu

domo expelli ipfo invito.

Zambatb, quidam Poeta Siculus

cecinit

:

’ aviffi ligna, pignated

da , tfocufarria lu zambatd

, favif-

fipani &c.ab hebr. H31 zabacfacrifica-

tetoccidere ad convivium

.

Zampa,quadrupedum ungula..,

qua terramfcalpunt,feu/cui-

punT .

Zancla,primum Mc/Tans Urbrs

nomen (a.yx\r\ zancle , do.

ricSverb, utZancltei loque-

bantur, <Ta7*An dancle , ut

vide re eft in noftr® Urbis

num mis, qui adhuc fuperfunt;

ibi enim , { ait Montfauconus

in Tua Palteogr. lih.2. cap.

AATKAH DANKLE legi,

tur pro ZAHCAH ,qui num-

mus diu ante rem Romanamex typi genere cufus aftima.

tur ; erat autem Zancle pri

fcum nomen Aleffana , caquc

voce[ignificabatur

,

filxiquia

Vrbs illa infalcis formam_«pofita erat ; Za7«An autemdorice <ra>KAn dicitur

; Do.res quippe Z iti A commuta-

bant

.

Zanni , zanniari zannata &c. no-

bis dicuntur de rebus ludicns,

& fcenicis erunt a gr. itdvT\

izane . Pollux !ib. 4. cap. iJL

de calceis , & veflibus corace-

267dortfm n cTg c'atri/p/xn' sV-

-$n’s 5 vifyii cu7u s Uo $iCdvLuJ i’td\o\JV .

Satyriaveri vejits peltis capriua^* t

quam &• izanen vocabant »

Zappa , zappuni ,zappari funta

fcalpcndo his enim fodiendo

terrafcalpitur .

Zara , ludus taxillorum periculi

plenus, & prohibitus ,

gall.

azard ,

Zarcu , color pallidus, bifp. zar

co Francios . Zarco glauce

color bianco , -cbe pende at

verdiccio ,ed al bigio% efuot

affar colar elegii occbi .

Zargaru , hifp. zarazas Fran-

cios . Zarazas compofizione

di pajta velenofa , netla qua

.

te fi mettono vetri, punie <P

ago , efimiti cofe ,e fi danno

‘communemente a’ cani per

fargli morire , hinc nza? ga.riari &c.

Zaredda, zagaredda > taniolal

Hefych. £a?n Mfvgx touvIadii<Pf)/u.x . Ztre v/tia tuntaligamen .

Zazzara , efl a cecfaries, Cetfar

Mofchis dicitur Zar, hinc a -

cujarie zazzara .

Zefiru, gr. <iq>vpof zepbyrot

sephyrus .

Zelu , zelanti, a gr. £nAoj zelot

zelus .

Zeru, cyphra numerica ex fej

nil fignans, numeris veib ad-

dita eorum progrcfliim mir£adauget

, hebr. zer coronaeft enim circulus

.

L 1 2 Zi-

Digitized by Googlef

2(58

Zibalduni , in quo res notamus ;

anne a zimbitsl eft enim qua fi

corbis , feu (porta juncea , in

quam res fine deleftu jaci-

mus .

Zibellinu, mus ponticus difhts

Jabelum ejus pellis fabclina ,

hinc zibellinu .

Zibettu,zibetum

; Martinio eft

ab hcbr. ^'1 zub fluxit eft

enim ludor fluens in inguine

catizibctiaci.

Zibibu , ur<a paffa , arab. n3'3lzibiba . Mart n :us »

Z'cca , animal ricinus , cx hcbr.

p'J zicJcintilla ,qu6 1 inftar

Icmtillac adurat , vel ex plj}

tzuc tenuciter adbarere ,name canibus cun cute evellitur

,

& nos dicimus ci voli un ca.

Wju d' oggbiu pri fcippati

una zicca .

Zicchmu ,a ficla , qus zicca di-

citur,quali felinus .

Ziddari, aodd.iri globulofuir-.

oviuiu , & caprarum ftercus;

ignotum etymon .

Z fittula, & zivittula dicitur mu-Liercula.ab ital. cfaetta, quali

*"*

'li&wrrrt** —Zimarra, toga manicis pendulis

ignotum.Z:fr.b ru, caprarum maritus».gr.

cbimarot , hinc

2 • O ce t II •

Z i bi dilu, avium, li cium igno-

tum .

Z nba,porcorum hara ignotum.

Zitnbsti, hiln. azernUa in Hclyc.

eft a£e,U£Ac« axe.

mela portare : in eo fiquidemolera portantur .

Zincfra , hifp. zctiefa frtgio , o

riccamo . Prancios

.

Zincddi, MefTana dicuntur ver-

vecis inteftina fuper omen-tum alligata

;v. zinenu

.

Zinenu , inteftinum duodenum-,forfan ettam & jejunum, namde co, qui rem aliquam puta_.

muficen nelcit, dicimus 4 zi.

ntnu di mufea , hujus fcien-

tioe jejunus eft .

Zingaru, nobis .‘ft Ferrarius in-

fi nse nota: ,qui claves ruptasreficit ; ignotum .

Z nzma y giugi<va .

Zmnu, zmr ar .de cultri acie, ubi

rupta eft , ab h.br. fcendens

, ruptura enim eft quafj

denticulus in acie

.

Zinziparu , zinziber offi j,

Z'pareddu , cypirus planta.

Zmzuli , arbor , & frufttis zizy-phus , er {(i otyct, zizypba-j,

& ei*<.ypba .

Zippa, ajjuta, qua fabri lapides,

vel tabulas sequant, thufeis

zipolo legnetto ; apud quoSeft adagium far d'una lanciaunzipolo: de re grandi mi-nimum quid facere .

Z'ppu, zippiatu, affui is ligneis

luffultus ; a v. zippa .

Zippulettu, ornamentum capitis,

qu >d raonialcs lupra frontemgerunt a voce zippula . Du-frcln . zippuia placenta , Ita-

Hs fugaccia.Vclagius libe 11. 4.

a. Jt. fectt de farinula len.

ticu .

Digitized by Google

pcvlaM , & zipptilas.\ ita dt-

Crtur hic monialium ornatus,

qu&d inftar placentul® fit .

Zirbinottu, juvenculus mundi-

ti® ftudiofus a Zerbino juve-

ne, quem Arioflus in fuo poe-

mate introduxit ..

Zirma exfcrefcentia carnis , alio

* nomine nata, forfan erit g.r®~

c£ c,\*?wfyrma *•

Zita ,litu., zitedda Scc. zeta- lo-

cus- unius lefti capax cum-*

fellis duabus hanc zetam Pli-

nius 1.2.cp.t7-amor{,s iuos-vo-

cat .Horti zeta amores mei,r*.

vera amores ipfn pofltti* &. in-

fra ,in hanc ergo zetam cum

mc recipio abejfle mihi etiam

a villa mea videor, magnam-

que ejus voluptatem capio ;

quidnrergo zita a zeta non-.

deduxeris^ & fi hoc non arri-

deat, e (Te poterit a citus a um

folbcitus fedulus , quod pro-

prium e(l amantium , ut alter

alterius obfcquio fit addi£tus.

Zittu ,zittiri eft a lyllaba ,

fcu

ftbil ojl ,quo filentium inda-

cimus .

Ziu, a gr. S-iios tbies patns>,

vel matris trater .

Z\ v ittuT* , . «'fittala .

Zizania, gr. i^iCcLvtoz zizaniorr;

Zizzu ,azzizzutu ,

abhebr. yjjztz flos , & plur. D'i'St zizm

flores, dicitur de Juvene com-

to ,-ac venulto ,quali flos .

Zocculu-, ijoccusfn flocculus y

2^9hinc zoctulu l

Zoddari.ftcrcus ovium ignotum»’

Zodiacu, circulus zodiacus ,gr;

(to&ixKOf zodiaeds .

Zona.gr. ^oivr\ zot/i cingulum,

Zorba ,ideft fldrba , v. forba.

Zoppu y. qui incedendo terram.,

alterutro pede fleabit y fea

flcalpit. ^

Z oticu,inurbanus malS moratus,’

annua voce ital.zo/la terra-T

zoticus ille ell, qui ruri, eft

educatus.

zotta ,zottiari ,,

hifp. a^ota*

a$otear.

Zuccaru , ital . zueebero , Hifp;

a$ucar ,gr®cd ccCH^xpflde-

char , & ctxHp^oC^ioo jaecba-

rion, unde JlaccDarum.

Zuccu ,. arboris truncus qpafi

arboris foccus .

Ziicu , zuculu ,fluctus, fluccoflus*

Zucuti zucuti , vox fifta ad ex-

primendum Aridulum lyr«

ibnitum -

Zuffa azzuffari ignotum etya

mon

.

Zuffiuni (clopus ignivomus

grandior a flujflaado ;

Zurru,.hac.voce utimur cum lo-

quimur de lerico purpureo

coccineo ,.quod.fl manu con-

tremetur ,non-cedit r fed re«

fidit,8tflrider, .ille ergo ftri-

dor nobis c(tzurru,vox fa£ta.

per onomatopccam ad dfcno*

tundam flridorem .

finis l av s ‘iy no\

Digitized by Google

270

ANTIQUATAE SICULORUM VOCES.

A Bncoankinoe . Hefychius :

JdfcxkoxyKivot tr/xeAcdyP-di^x ri§ hxAV/Ueyr) . Aba-coankinoe Su-uiorum qua.dam Parca ita difla

, voxpcdtfx pofTet etiam exponilegio manipulus &c.

A bolis . Hefych. 'A(lo\is rrs-

piJioAod \j7to <riH eAtay. Abo-lit vejdtut Siculorum

, hincforfan erit Latinorum Abolla.

Accrsila. Hefych. A’«ef<r/A*MUfcrlVa VtHzAot . isiccrjiia

myrtus Siculi .

A cedi . Hefych. A’xg<r7cu ot

c%oi 3 crtKtAtxx v^n/jcxrx.idcejta currus , Stculorumturrus ; & inferitis dicit no.men fumfifle ab Aceda Sicilia;

civitate.

Aftinos , vi* duflor , ita Syra-cufiis di&us , hinc crederem«natam vocem l/itturinu .

Hclych. A'Hrtlvos od^nyosCvpttHoucrtot. <siUinos viadutior Syracajii .

A€ti* , Syraculanis vocabaturtum via dufior , cum etranu#

navis . Hefychius A’xrr$ctkercu oyojucx 3 77«,f» tfg

cupxKoucrCon 3 o<dr\yos nvol\js. Acitt fervi nomeru*

,

apud Syracufauos autem viadulior

,

<$• .

Adrya. Hefyc. rtxeAoi xfpuxA670UO7 Tet/anA*. Siculipoma9 vs 1 ectr vocant Adrya

,

Aeria, difta fuit Sicilia . Hefyc.'

A't%(x ofiU%An 77xpoL <iira»

Aois 3 f/xtrov rg rlu/ imtrovi

5 CU'>U7770Vj 5 AifiulujiS

xfnTlcuj ^ «r/xgVav 3 ^ <u-

Stovlxv3 £ HVTTfOy OUTXOf

tkcCAouy . -Aeria nebula-*apud /Etolos

, Tbafum veriinfulam, JEgyptum , Libyam

,

Cretam , Siciliam, AEtbio

-

piam , & Cyprum ita voca-bant ; anne cx eo quia e lon-ginquo nigra

, fcu nebulof»videantur ?

Aglichcs, oiyAi&zs ita Dore*

Siculi vocabant alliorum ca-pita.

Aliafter . Hefych. aA/«xrn>yorros 3 ot a^pot^ovxajLot irtxeAoi Haiiafter e/i /e.cus , in quem conveniunt Si-culi .

A mios . Hefych. eijxtos KclhostfiKtAoi.Amios malus Siculi.

A morgites, ot/u,opyCrr\s placen-ta genus apud Siculos autho-—*• A*#ieu«®Hb.14.Ucct apudipfum legatur djxop(ifrlaamorbittn,qua vox ab Henr.Steph. emendatur x/u,opyC-Tns amorgites .

Amphafma. Hefych. A*/u.Qx-CM-ct v|/fluc'7a divcp 3 £ «Acuta

/lelZpeytceya, ey^vaixis <ru^pCLKOUCioi . Ar/jpbaJma pla-centa viuo , (tf oleo maaefa-iia itifacrificiis Syracu/ii .

a*«r-

Digitized by Google

Ampoechoetit . Hefych. A/u,-

7rii?!.oiTis gV crufxHoutfxis. eAmpoecboetitSyra.

cujis principa f« / -quamqu am<vox fufpe&a fit; in meo- fi«-

quidem. Hbfychio< vox.- h®cafterifco cfl contignata *.

Anagoge-, legimus; in. Athenso*apud. Erycinos, tempus quod,dam vocatum, fui/fe divx70)-yxs >. idcflfolut-onem^qubdi

e6. tunc credidiflent Deam,..Venerem. iaLiby.amabirej ..

Henr.. Steph.

Angelos. HiTych xyyeXov <ru-pfltxiucr/o/ rlo? flfpTg/tcrv At—you.tftv.' Syracujit Dianamang elum.iiocanv..

Antiphara, zelus amuIat'o,.vox:Syracufanorum

; apud Henr.Steph. xorl<px f*. in voce_*.

cLvTttpxpis,.

Antomos.. Hefych. xyrb/xoiis:

&ibXo7rx$. orixeXd .. Amo.mus palos yjeu cruces . Sicu.li ; cujus, etymon Stephanoe(V, eo quia HxtclTxxvUjrk/MOucrt;

»

quia, iurium. (e.

eant..

Arotrac . Syracufanfs erant fer-

vi. conduftjtii, qui aratro de-ftinabantur.

; aforpau.follux.Attalizomse . H lych. a,rrx\if-

^o/xou.7t\xv&/xxi <rtH.eXoi ..

tsiUulizoma m errorem tn •

eido Siculi .

Azctnn. Helych. ovcLxi*-

c7 criHiXoi./izeton.incte-dibile Siculi .

Bampa. Hefych. /3<£u/3«. toV

%P<oM.Xj XilM/fOU vi /xtfocrto/ tiA.\lxfXfxx. <ru

070* Bampj ejt color, <£• #«-

guenti quadamportio, ($• <»-

tinUuSy fex condimentum_#Syracujii

Batania . Hefych. fcxrxvix vxXottx&ix 5 n cfg c7«g-

XtXri; i Hatania. patellina ,

«iox e/i. Sicula ..

Batnos. Hefych. fixroos xuXos./uceorlwoti ‘Batnos tibia Mef-fanenjet1,.

Caballin-, KxfixWav onus inji-

cere , voxSicula dorica *.

Ca&os carduum, ita, vocaruntSiculi . VofT. Etymol. in voce:carduus . Siculi noboTov lo-cant ~

Calchc , 1'avend'ula Siculi: dixe—runt^fltA^m.Vbfir.

Calhkyriii h»c vox in thefauro.

Hfenr. Steph, refertur in voce

XXocpxrajt* qui; dic ifefu i fle-*

Syraculiorum. propriam » 8cfignifieafle

,feriosfmauoipia,.

Camma», vox;,.qua fignifica-

bant damam, leurupicapram..

Vo(T.. in iit. perm..£?0 Wtf eu».

xe/u.fAxi 3.Sicali Htx.jXfJ.Xs di.

cenant unde Latinorum Dam.

.

tua,& Dama.Salmas , cx hac:

voce elt itallcum camozza ,,

& camufciu ..

Campos,qui nunc dlciturca/z/-

pus oliindi&us fuit campos ,,

& denotabat locum-, ubi fie-

bant curlus equorum . Hefyc.-

X(CjX7T0S l777T0<Lpd/XOS <?tKi—A oi ; Campos, bsppodromut.

Siculi,. Can-

Digitized by Google

27 *

Cancalos ; cardo ;qui valvas

regit,antiquis diQus fuit cati,

•colos . Hefych. xeCyxxXos j

xtfxos o eni reus Stffous

CiHtXoi > ideft Cancalos un-

cus inforibus S iculi .

Caflbs , hac voce Kourlos ma-jores noftri dixerunt lorum ,

quo fontes puniebantur.VolT.

in cajligo .

Catanon , xu.ra.vov vas erat Si-

culorum , ubi afla ponebantCalep. Pacciolati in voce-»

catinus .

Catafta, hanc vocem Latium_»

Sicilis debet VofT. in Ftymol.

Idec objtat,quod ea vox ca -

Sajta non inveniatur apudScriptores Gracos ,

nam ac-

cepta a Siculis,qui multant

aliter efferebant ,quant-*

Grtcci .

Claragi,pro eo quod dicimus ,

leniter, ac fuaviter dormit

olim noftri dixere HXa.pa.ya.claragi

^

Hefych. *Aa?a7aiX&typ&s xa.r€vda viKtXoiidelt Claragi leniter dormitSiculi -

CTafTet»^—ro* Cyr«i.i»f«no<rum propria , & idem valet

,

ac dominatur . Hefyc. «Aa o*-

cirau.cCpXzrou <rupa.n\i<riot,

ideil Ciajjctataomtnutur Sy-

racufii .

Cores , ita diftum fuit Cereris

felium . Pol uc. lib. i. cap. i.

de fefliseoruinque nominibus

ifn/unTfos dnju.r\rpta. s £$wy.oq>o'ptA,£ iXutVivta.)

7TA$a. fftHtXttarcUS J

ideil Cereris fejia vocanturDemetria , Qx Tbefmupboua,dx tleujinia

, apud Siculos

Coret .

Cornos , Hvfvvs majoribus di.

£tus fuit aculeus . Hefychius

xo§vos xivlfov crtXiXoi »

Cornot centrum, feu acuieut

Siculi

.

Cothona, Ho'ffavo. apud Atheo.'

iib. 7. Sicuh ita vocab-nt pi-

fccm gobium,qui Mtflanas

dicitur mazzuui.Cottabos, ludus fuit a Siculis ad

Athcmenlcs tranlmiiiua . He-fych. xorrxfios r-audiA rra.-

foi.ct.TTnots and euxtXlat77afa.d'afca<roc,, ideil ; C01 1a.

* bos sudus apud Atticos a Si-cilia truastus ;

hinc Jan. Par-

rhaf. epill. 36. Cottaborum.

lujus invenito Sicula,quip-

pe quem Stculs excogitave-

runt, ipfa quoque Latagc>

Siculum nomen m luju cotta-

bi infummum caput elata, ac

inverfa manu ejiciebant

.

Cubiton, xifisrov 3 latini cu-

hanc fuifie Siculorum Dorica-fium , nempe MdTanenfium-

,

& aliorum, qui eadem diale-

€lo utebantur, habemus exPolluce lib. 2. ubi de brachio:

cvo/u.oCfyeri JVtSt0 , ^ xu‘-

(itoXov j X) Htifisrov tirro/s

<xv j (os i7inox.f>eirr\S 3 do iit

d ’ hvcu dtapihov rduvo/xa.

rSv tr ViHt\(cL dtapiitov 3

fetr

Digitized by Google

2$(y eTrtycit/AOf £ r

o

raJ xy Koivt hullirt^Hv

Atyst ;id< d . vocant hoc cu

-

botou , & cubito» dicere pof-

Jes , ut Hippocrates, videtur

autem nomen boc Doricum-*,

Donenfium in Sicilia , undeEpicharmus etiam cubitopel-

lere , cubitizm dixit .

Dande, proprium Mertante no.

men , idem ,quod Zancic ; ut

legere efl in veteri nojlro

nummo AleJJanenfi, ait Mont-fauconu» tn Paloeogr gr.lib.2.

cap. I- ibi enim AATKAHlegitur pro ZATKAH

,qui

nummus diu ante rem Roma-

nam ex typi genere cufus

ajtimatur . Erat autem Zan-cic prifeum nomen Alejfana

,

taqne voce fignificabatur

falx ,quia urbs illa infalcis

formam pofita erat •

£a*

autem dorice iPxy<\r\ dici-

tur t Dores quippe Z in A com-mutabant ;

qu.tre antiqui no-

flri utpote Dores danclett-a

vocab-nt eorum patriam , 8c

1'cmet dixere danclfos .

Daphnitcs ,fu t didus Apollo a

Syracufiia , n .iiirum a lauro ,

qus Gracds t^ctepj/n daphne,

jdt-fych. cTa^urns

7T0t.( 0L trupeowvlots , ideft

JJupbnites Apoilo fuit dtttus

apud Syracu/ios .

Detnaretion ,fuitnummus a Ge.

Ione cufus cx nomine Dema*retie ejus uxoris

,qu» f* .m

mundum muliebrem ir i de-

3 it; ut pecunia ejus nomin e_>

cuderetur. Hefych. ^r/xxp e-riov vo'/jo>cr/xx iv tflHtXlCL

V7rd yeAuvos Koniv 5 im*fitrns aurti cf n/xotfems*rns yuoou*o$ as oluto roaHotT/ucov . Demureiton num-mus tn Siciliafub Gelone cu-

Jus dato ipft a Demareta uxo-re mundo muliebri ad huncfnem .

Diedorca , Syracufiis di6la fuit

placenta .Hefych. tf /gcf cf-ta.

7Tc>7rxvoy 7txpx cvpx^crfotsm^tfx/uUoov ; Diedorca di-

btnm lurt a z»yracaliis placen-ta: genus contufum;

Dionyfiphori > magiftratus qui-

dam apud Syracufas. Hefych.cVtovuerityopot oipxri r/s g’p

VUpxhwxiS . Dionyfiphori

magillratus quidam apud Sy -

racufas .

Dotine,quee Iatinis efl dos Sicfl-

culis difta fuit (Potlyn dotine,

Varr. de 1. 1. lib. 4 . Dos erit

pecunia, fi nuptiarum caufct

data ybac gra.ee tfor/Vn >itu

enim SicuJi .

DraRia,noftrf m. jores vocaruntfolia. Hefych. cf gcLHjeo <pi/A«

Aa troaXol . Drak/dfolia-»Siculi luo. udi vocant

Draxc n . H fych. (T(d^oor tuxriHe\lct lepor ac o ot -ygeo?-

yoi i^XaLs errefxrov')

x, ^td^xvres tH-Xn&naxv.uraxon in Sicilia tlifctum tu iC

.facrum, in quo agricola: vota

reddebant, quare & Draxan-Mm tes

Digitized by Googl

tcs d\Sii fuere ; ego putarim-,

hoc fa£tum Fu i fle a mefiori.

, bus ,qui manipulos fpicarum

colligebant,drax enim graec6

eft manipulus.

ibafon, vox Syrae, idem vaJe-

bat ,ac relinque deftne . He-

fych. efiarov 3 ia.<Toy Cuga-

HXClOi .

Elcuthb ,vox Syrae, una erat

e Lucinis, qu* parturientibus

opem ferebat, difta fuit eleu-

t-bbyut vocata veniret auxi-

liatura . Hefych. ix

£

rZv uAtiSySy 3

pv/u,ey fn&nrpos 7rxpcC vol-

fcLvrCvots tfufoLHoutftots:

ideft Ueuttjojuit una ex Lu-

cinit , fuit etiam & Cererit

cognomen apud Tarentinos ,

0* Syracufanos .

^Ha,hac voce Mcflanenfes vo.

cabant Dianam, Hefyc. gAaat

L^pn/xis iv Mgorltyp tlia

Diana apud Mejfanenjes .

Eleufinia ,hoc nomine apud Si-

culos vocata Diana , Hefych.

iXevcrfvtx iv

—^LuItcu A*(Te/ULts .. blvu]inta-j

JJudce . Voflio antiquum prae-

verbium eft ab Syraculaoo

tvPoi) hve iyfal, qud idem

ac g>xas.Epasluon ; hanc vocem ufurpt-

runt majores ad fignifican-

dura infundibulum,quo liquor

in utrem inditur • Hefych.

graxx/ov n tfiXtXol,

Epaikto» itifuttdiouium Si-

culis *

Epiora, ita di&a fuit rioftris cer-

ta quasdam praedii portio, mi-

hi verofimile cft, cam fui£Te_»

prope fundi finem . HefycVi.

tTriopa. 3 %(optv M*t(;OS iv C‘t*

Xt\fcL. Epiorafunai pars it$

Sicilia.

Erraione t fic difta fuit Syracu-

fanis tum Ceres, cum fk puel-

la. Hefych. E'pjluom gn fr\*

/uonrn§ K.nHdgn iv tru/><x.Kfr-

crouS .Hermione Ceres , O*

puella Syracujis.

Efcletos, Syracufis dibtus fuit

nobilium virorum conventus.

Hefych. g$ n\r\ros > n r<$>*

oLvaLlfpotifiS iv cru-

faJt^crtuj

.

Eudosd, trium fyllab. ita apudSyracufanos di&a fuit Venus,

Hefych. ivftafoS nacpfo^u-

xn iv (ru?ctH5rcu$* tvdosd

Venus Syracujis .

Exis, quid hac voce fignifica-

rintSyracufii mihi non liquet,

nam Hefychius ,a quo hanc

vocem accepi , & qui penes

me eft ita habet i^ets a^09...

7T0Lpoi crup&Kwlati . Lxas

Galcoti , vates fuerunt in Sic i Waa Qaleote Apollinis filio, hosDionyfius tyrannus confulerefolebat , Cic. lib. 1 . de di vLn.

Huic interpretes portento-rum

,qui Galcots tum iu Si-

cilia nominabantur rcfpon-derunt . Hefych. yxXfet »

fuxvTus 3 ourot xoltcl rhjJ

ff i atXia.v . Gaiei divinato-

res 1

Digitized by Google

Gaph-ita.Ht-fyc. yxQaLrx vh ai- ftultus. Feftus . Momar Sicu -

t X*Z %v n^as 7 nj tvrt^ov li f/u/tum vocant

.

X&yoixtv, vufxHouVot.^ia- Myllos , fxnfXos dicebantur

fbata vermistquem nos ter. i<pn(lcu& yuvouHH

a

ex fefa.

r* intejlinum dicimus , Sy. 'no , & meile fatta , qu* Sy.

racufii * racufis Cereri,& Proferpime

Imeftos . Hefych. c/xtvlos /t* circumferebatur extremo fe-

xn triKtXoi . lmejtos jujtitia flo Thefmophoriorum . Mar^Siculi, •’* * r ' - tinius

.

lonicino* . Hefych, lvp(Ktvos Mytos , vox Sicula . Calep. inJ

otpos ol7to ivvtHoGrns CUHt* * vi meta, quam reddit termi.

X(cls ivit, cfg .»** extremitas in generc a-*

Jnnicmum linum ab Lnnico}

Siculo fxCrot •

quod e{l Sicilite urbecula . Nide* , v(<Pts a Siculis diceban-

JpnP. Hefych. TxvrT i<QlWfrTr~ udaiUimp. pMenda * feu

VlHtXot . Ipni ephippium_# tefticnli, authore SVitla apm»

Siculi .Henr, Steph. in hac voce

.

Jfami . Hefych. tvx/xtinfvlcL- Nummus .vx/xfxos • Pollux lib.'

/jcou VUfxKbvtOi. ljami Jcio 9,* ° vt/u^os #okh fuiv

Syracujii. tivou f (aju.cuov rouvo/jua. **Lafichnevufa , Hefych. Xa.vt» vOft.ivf^xroi ^tvlrfi eX*

X_v&vouVol 3 VtH.tX.oi . Lafi- XlwtHovTuvtv ItclXix-

chnevuja errabunda Siculi. fit oiv ~ Nummus vox hac vt*

Patax , Dicearchus Mileftus ait detur efle Homatta , & Jig**-

TlcJ AxTcrylcv efle vtneXt- fi,are »xmmum ejt autem-,

xdv ovojJott. 3ita etiam J-nus *°x graca Dorienftuta + qus

Parrhaiius epift. }6 . dicit efle haHam , <$• Siciliam ineo -

vocem Siculam ,porrh latax 1»»* l excaftigatione Henr ici

n\l a)iud ,t^U^m a umor | «anvin Dollunc plO <P Qtf

«Wi^Alpp iM.g , qui edebatur fitav mendosi legitur o£ftu\

ejiciendo in humum vini reG- Platagonia;,. germina arboi lim .

duum, quod e poculo pofl bi- Hefych. fiXxVlx, ftXxvlii*

bendum ex arte effundeba- Mata, , 7rXxrxyuv/x vixt*

tur.. Xoi ;g,ermttw propaginat St*

!Lop4s , fartago , feu patella-, ita culi vocant piatagonia .

~ Syracufii vocabant' vas 1 culi- Pcllceum , vinum Syracufanum.'

oarium ,,qubd grfiec$ rn7x-i Poli. lib. 6. cap. 2 . de vino;

voy tiganotf ,• nos tiduu . xotXcuov fioiv ts.lt in so-

Svidk gotHWM? xoXxs oLutov-

J7£0a -

Digitized by Google

1 x'

«

276 ,

TrpZrov ires*euiiS&» 5 a<$>f

v k rbrjfOMA i n avo supx-

fctfsfav lixuAicof 7ro\t^os}

cJj a?/s7 TiAns As7«. t'&/ -

/<£«m v/uum ejt t x Syracuftt

Polas primum confecit., a quo

<$* nomen , ve/ a Syracufo- Repe Polide

,ut dicit Ari-

- Jlateles .

Promcthytne . Pollux lib ;.c.

7r(>0M.Vt$lpllU fxiv ou juvct-

70L/iflu roV 'yxuov 3 s/*s-

A/curca tf g aura 5 «aA?s<• ^fO/an^urf^as . Promne-Jtrsa , qua nuptias conein-

' dtint ,Sic~u/t t'er^ ipfat di»

eunt prometbytrias

.

Rhog6s,horreum frumenti.Pol!.1

lih. 9 . ubi d<- theitro; j/t&-

(lo\/x raura^e’ poyovs$nii\iZTeu oiv6fxx^oyMur-

rea hsec biculi dixerunt rho»

&hS ',

-

Torg-is . H- fych . rof705 H&OS •

7U7T£K 0U'-taTOP p'o<f>X jls7 l-

<Tg' x, b 7Uv|y 7rx(oi $iHz\t+

• <*Txii .1 uigus lpuci«.s vultu-

ris ,qui ianguinem lorbct,

cfl; etiam vultur apud Siculos.

SUMMA PRIVILEGII.

1LL. Marchtonis Don Caroli Honuphrii

Buglio de Confilio S. R. M. Conjultoris

Suprema Juntta negotiorum hujus Sici-

lia Regni > Locumtenentis Mag : Juftitia-

riij

ac Vrajidis Trib : M. C. decreto

expedito Vanormi die 22. Martii 1

7

x7!UTMTn~rft—y- 77T

cpriy-per rfremnivem hoc

Etymologicum invito Authore in hoc Re^

gno imprimat , <*/#/ Regnumetiam mutato titulo imprejjum divendat

ifco 'Regio , aliifq;

benevijis .

mulfta unc. 100. I

poenis . diMpMlh Trajidi

r—]

1

L...'

Digitized by Google

Digitized by Google