Edwww ynte 375n Script/Historica Islandorum - Forgotten Books

351

Transcript of Edwww ynte 375n Script/Historica Islandorum - Forgotten Books

EDW W W \ 1 YN T\ E 375nSCRIPT/\ HISTORICA

ISLANDORUMDE REBU S C E STI S \

VETERUM BOREAL IUM ,

L A T IN E R E DDI TA

APPABATU CRITICO IN STRUCTA,

CURANTE

SOC IETATE REGIA .ANTIQUAB IORUM

SEPTENTRIONALIUM.

VOLUMEN PRIMUM.

B ISTURI/E OLAVI TRYGGVII FILII

l’AB S PRIDE .

H A F N I ÀE , 1828 ,TYP I B H A R T V I G I F H E DE R I C I P O P P .

L ON D I N I ,

uvunJO H N .uvrnvnA R C H

élè*$.

TY

HI STOR IA

OLAVI TRYGGVI I FI L I I,

B X VETERE S ERM ONE

L ATIN E R EDDITA

APPABATU CRITICO IN STRUCTA,

C U RA'

NTE

SOCIETATE REGIA ANTIQ UARIORUM

SEPTENTRIONAL IUM.

PARS PB IOR .

OPERA ET STUDIO

svnmmmmîs,EGILSSON

‘ÎI,

C OLL E GE S CHOL E BE S SA S 'I‘ADEN S I S

I N I SLANDI A .

H A F N I E,

T\’ P lS ÌI A R TV I G I P B R DF R X C I

AUGUSTISSIMO REGI BANDE ,

CLEMENTISSIMODOMINO

FREDERICD SEX TO,

ANTIQU ITATUM PATRIA: FAUTORI

AITERNUM COLENDO

EGREGIA HE CCE

VE TUSTI SEPTENTRION I S MONUMENTA

LATINE REDDITA

HUM ]L L IMB CON SE CRAT

SOCIETAS REGIA ANTIQUARIORUM

SEPTENTRIONAL IUM

P RE FAT‘

URÌbi1ic operi, quod complectitur histo?ialnuob ilissim i herois, Olavi

'

l‘ryggvii fili i, N orvegia qnoudmn

regis,N ormannorumque,utnostri loquuntur, apostoli, primum ostendamtzs, quod sit argumentum operis, qui lontes,quis aucton, quam merentur {idem , a tque tandem , qunlis sitno stra inedenda hac historia opera, quique li abeantur, quique anobis adhibiti sint luijus historia cod icesmanuscripti.

5 1. De argom ento .

Consilium auctoris incomponendo hac historia fuit,ut res a rego Olavo gestas ct ejus fa ta exacte describe

re t. Praemissa na1rationc de primis Norvegia: regibusab B araldo Puicricomo (Cap . 1-42) vi tam Olavi expli

ca re aggred itur,’

inqua tres partes d ist inguetxdaa sunt,nempe primo , quae ab Olavo gesta sunt, antequdm regnmnN orvegia; administrandum suscepit , deinde qua:

gessit , deniqne ult ima ojus fata , rebus Norvegicis“

et et iam B oninis (C . 60—4, 66—70, 83 juxta temporum rerumu seriem

,m ura t10m suo loco inte1texti s.

C um autem scopus auctoris primarius fuerit Olavums i :. terc, ut C hristianisini inNorvegia primum intm ductol cm

,multas est inparte , quam d iximus secuuda ; haec

enim para histori a… cluistianismi contiuetN orvegia}, et hanc quidemA )prima gene: ah ter quatenus totae provincia} ad

christiauismum pcrductae sunt , nempe : inVicia,C 14 0: inAgd is et Sunnhò'l di :i, C . 141: incommuni Gulatl1iugcns i, C . conventusDra «s

cidcusis , ubi S ognenses , Fj6ulcnses , Suunuum cnses

, Raumsdahanses christ iauismo nomen(led eruut,

C . inTbraudheimo'

C 162, 165 -7 inRingoriku c t U pplandis , C . 194 , ini t . z inllalogia ct

N aumudalo, C . 209, 212—3.

B )secundo specialiter qué refe1*ri possunt sequentesparticula:

1) De Sunneva et Albano, C . 106-82) Roguva ld0 et lìiludo , C . 1443) Ògumudo Di tta c.1(: uuuàz e Bicolom ,

C .173.

Ve‘

l le b la E inarc… Land cmpo, C . 35 .

p d r é ]f s d r rip u Thordo S j:I I°

0ki 28.Haec vero peculiaria carmina exhi lmt historianostraB ti a d r (ip d , a utore

'

l'

horkule Gislii filio, C . 86.

Jém s v i b ing a

d r a p a . Bjarnio episcopo , C, 86.0 la] ad (i p a

tui s b as ld a cod. q . R e b e l s/j a , C. 25 0.

R e b s t 9/j a . Hallarsteme, C . 5 8 , 5 9Auctor encom ii de piratis Jomensibns ini t Bjarnins Orcadensium episcopus , qui obiit anno 1222. ThorkelGislides auctor Baadrepm, Bien°nio episcopo antiquiorfuisse videtur, eetera nobis ignotus . De Rekstel

ja ejnsque auctore Hallurstcine nostrum qualeeungne judiciuminexcarsu ad calcem hujusnperis expromemus ; de ejusfide infra dicetur.

2) Opera li istorica : 1) historia: regum Norvegi

corum : vi ta regum Norvegicornm C . 284 fin. : 'H arnidil’ulcricomi , C . 95 : B arald i Greenlandi , C . 93sub fin. :historia Olavi Sancti, C . 270 fin. : 272 fin. 276fin. : 27 9fin. : Snorrii op

e

ns historicam , C . 25 0, 25 6 ; 2) historiae reyensium , C . 207 fin. . S ismundi BI a teI Idis, C . 183,sub fin. 3) historia dynutarnm Orcadensium , C . 97 ,

4) historia L axdalcnsium , C . 233; 5 ) scripta. Ari i ct

Szemundi Polyli istoris ; 6) GunnlògOsmonachus, C .132 ;136, 225 ; 7 ) exotica : Imago mund i , C. 76 sub fin. :

Beda: Venerabili s historia, c. 110 ; bue quoque pert iaetcitatio suma r bcebr aegy

'

a"C . 76 fin. 8) opera in

cer :ta de Albano ,,baA/innst sbrif al"C . 108 ; de Sveiue

et Fiano.ba t finnst ri ta : a bo

bam”C . 201, init .

3)T1ad1twnes Thorkeli 5 Dydn1118, C . 239, fin. °

er sag l, her/nt” C . 240 : tr°adi tio K.Olbj6 inis a IIlw-lnagist lC. 25 6, 267 : B inaris Thambm skelve11s , ibid . , 283finSkulii Thorstcinis filii , C . 25 6 : AstridasBuriz lavi fi lia ,C. 267-8 : Tei ti et Thorarinis , C . 283fin. : Thord iSjareki et Hjaltii Skcggi i filii, C . 271: q nalium ,,pa tseg/

'

a peir menu, er i Sal/u Ica/a veri ! 01: bar er [ :mm

ig £"C. 108 : Glumi et Arnoris , C . 132 : de Manio

,

C.136. Hue et referri potestLegenda de OlavoTI y“vufilio, C . 269, 286.

5 3. De auctore.

Constat , Gunnlogum monachum Thiugeyrcnsem

,histm iam regis Olavi Tryggvii filii latino sermo

ne composuisse, ct’

ad fin'

em pcrduxisse c ir'

ca’ '

annumE x hoc opere latino peculiari ad dmbrd t ione

e t inIslandicum set*nionemt ranslat ione, , prodiernnt hime

traetationes sive recensiones, una, quam jam publici jurisfecimus , altera quam exhibet Codex Flateyensis quo

pertinct historia regis Olavii Tryggvii filii , ed i ta Ska l

holti anno 1689. U tra tractat io sit antiqùior ,Vel levi

ter intuent i facile apparebit . Recensio Codicia Finleyensis , ut multis inrebus cumnostra concordat , ita ina li is ab ea d iscrepat ; buio multa: inserta sunt particula:h istoric

'

ae,levem cum historia regisOlavi conuexionem ha

bentas,e . gr. F und ina o r eg r,N orna g e s t s s a g a .

IS‘

ò'

r l‘

a bdur,b ti t i r a] b o rs i c ini a b e l£ ,b o r i e ifiJ a r la s b é i d , Da r s t e i rz i ux a f as t i , H e lg a b d ri s syni , [ I ròmun(I i a i l a , , quaramnonullae serio

rem :ctatem produut . Codex Flameyensis literis mandat a :est *

'

ab anno1387 ad annum1395 , recensioni vero hujush istoria: quam exhibet ultimam manum add itam esso

ante 1380 , quo anno rex Olav… Bukonis filius reguumDania: et Nòrw:gi znconjunxit ex epilogo historia concludi posse vide tur :

I

, .fiyrir p a id ol: verbk iba bessa gufikrislvina r, Ola/I: l'.—oming s em scelir N or

eg smenn. ol: sig i a t eine hair lteldr j afiw ei beir ei hèrbyggj a I sland , og ò

'

li bau Iò'nd , er and ir Noreg liggj a .

E x quo appàret, hanc recenzfionem ad finemperductam esse,

dum jam Norvegiaregnum per sem et , cui Islandia ceteraqueprovincia: fuerint subjectaa. U bi vero hancrecensionem cuninostra pertendimus, hand dubi tamua,nostram ad

postrema reipublicaeh la°nd icae tempora (circa1260) evehero;nec obstant genealogi a: aut ei tationes : descendantnempe

genealogia: ad S turlaesonios, C . 214 fin.

,ad episcopq Magnum G iaurisfilium

, qui episcopus Skalholtensis fuit ab anno31216 ad 1236, ad Gud ’

mundum Bonum,episcopum Holanum

,

qui obi it 1237 ; citatur carmen auctore Bjernia ,e piscopo Orcadcnsi

,mortuo c . aun. 1222 ; citantur opera.

Vide llist. OI. Tr. Tom . 3, p . 163, 173; Rist . E CCÌ.

Isl. Tom . 4 , p . 31; P . E . DÎ IIIIGI °i Sug a biblioi lzel , Tom . 3. p .

19 7 -211; E jnsdmnUsher denUrsprung und P'

erj a ll der island i .schenI l isloriog rrzpîn

'

e, p . 68—9 . Cum C i zur B alli filius, cuius

censura: hoc Opus subjecit Gunnlogns , ob ieri t 1206 , absolnliooperis hand inferius deprhnî ihre potest quam ad annum 1204 .

2) P. E. Muileri S agabiblioi hd , Tom . 3, p.

historien'

SnorrnS turla i , qui“1241

'

0 but, cujus veri)

opera historica li teriis jam mandari cwpta sunt anno1230,

teste S turhmga .

Q uis vero hoc Cnanlogi —opus insermonem Island icutntranstnleri t et inpra scntem forma… redcgerit,dicere quidem nonpossumus ; persunaum vero habe

Inns, doctum aliquota Virum fui sse , cumque hac inre

libere versatam esse e t quaedam aliunde adjecisse.

Ambitum sané operis Gunnlò‘

giani ignoramus cx vers

bis varo Codicis Flateyensis concludere possumus ,neaminexponenda regis Olavi historia prolixiorem ,

sol

t emnonbreViorem,fuisse, quamOddumMona0hnm‘

. Doorationis colore , quonana est Gunnlò'gus jud icare possnmus ex particula ejusdem Codicia de episcopo S igurdo,

qua particula Verbo tenus ex Lat ino translata vid etur“.Similiter apud Nostrum C . 196—8, 225 -7 , ad °

Verbum e::

lat ino versa, facile t ibi persuadere poteris . S ingola peracqui,nostri nonest instituti , panca tantum afl

'

eremnsi,

qua Gunnltigo , qua trauslatori pntantur vel putamusdeheri . Pra ter ipsamOlavi vitam ,

narrationem deK jartane Olav1filio ad Gunnliigi opus pertinnisae , magnaeruditornm nomina cenauarnnt‘ ; idem de Vita Thorvaldi Peregrinatoris et Halllred i (de quo et singularisextat narratio) , et part ienla dc Snnueva et Albano staz

tuendum pa tamas , i tem de ali is qua ad historiamnununcia ta inIslandia Christiana religionis pert inenb Adejusdem °

opus etiam pertinere ercd imus particulam de

Islandia primi s occupatoribus C . 110—29, qua °variis inlocis a L andnama d ill'ert et simplicissimam de cxstrnctione templi Holmensis relationem C a (coll. L andn.1, coutiuet. Bodam pert inere pa tama s qua da

Sancto Martino, C . 141, de Ambrosio, Cornelio et Placido, C . 7 6, memorantur , qua quidem ab auctore vitaSancti Ambrosi i ex3pectari potuem1nt". Contra qua se

qannt ar Cap. 76 verba : ,,pessir"

bla tir sem nd uorusag6ir

”usque ad finem Cap itis ,

transla tori3 explieat io

nem cont inent , cita tur enim h . I m a g o m und i ,quemadmodum hic idem liber a Brando Jona filio

, cui

Text . isl. Tom . 3. p . 172 : Éro'

d'

ir Oddr . er fl a t

Ìcomp6nera t ci Î a i z'

zu: , annar,m a d

'

r ennGunnlaugr, q] Clu/i loming i

q gum3mi . P. E . Mulleri Sagabiblcb lhd , T . 3, p . 207 .

3)Laxdclasag a , ed . IIafu, 1826, Prm fat . p . VI. lliat . Escl.

Isl. Tom. 4 , p . 138 .

translatorem a qnalem pa tamus, allegatnr inS ty'

d rm

Ad hnno quoque referimus membrum de Sveiue et Pinno,C 201-3, quod ad Gnnnlò'gi opus nonpertinuisse ,

sed

aliunde desumtnm esse ,indicant verba : ,,pat finnst

ri ta : ci bébum” buie antiquiori , ut videtur arti

cula sua quoque admiscuit v. 0 . Cap. 203, ubi T orem

cum Saturno comparat , quod quoque cadit inBrandi I ona ia qualem,

cuiusa tate d ii ethnicoru,

m septemtrionalinmcum

d iisRomanis jam ceepti sunt contend i, ut inS t j d rnGef

joncumVenere, et ab eadem auctorcThorcum love. H ic

i dem part iculam de ragibus danicis ,C . 60 historiam I O

Inensium,C .84-90,genealogiasque nonnullas, intersernisse,

Snorri iHeimskringlam velaliud bistoricnm opus,inhistoriaregnm Norvegicorum,ut et indescriptione proalii Svòldrensis

, consulnisse , et hand panca ex antiquia carminibus intertexuisse videtur. OddiMonachi,Gunnlògi a qualis, innostra recensionenulla ment:o fit, quare opus hi

storicum Oddi de rega Olavononvidetur translatori admanus fuisse nam locus de profectioncOlavi inGardarikiam indequt: inGra ciam

, quantiw is ad chronologiamd ifficultatihus, potui t ad ,

opus Gunnlò'

gianum pert inuisseet pa tina miramar , hoc membrumnonfuisse ab Giz ure

Halli filio intercisnm . DeIq ne monendum ,hancno

s tram recensionem ,a seriore quodam fundmnent i loco

positum , cum Odd i Monachi opere collatam,multisque

membris hinc inde collat is nuotam esse, auctoritatihusN ostri partim excluais , part im aliis subjectis indeqneprod iisse tractat ionexa hujus historia , quam conservavi tCodex Flateyeusis.

5 4. De fide scriptoris.

Fides scriptoris historiei inde prohatnr , quod per8picunm sit

,eum vera d icere et potuisse et voluisse .

U bi de scriptore senno est . qui res dneenlis ante memo

riam suam aun.s gestas describit , hic scriptor, anverumd icere pntuerit, a tes tibus, quos sequi tur, pendaf.necesseest , anvo luerit, ex eo, qua fide tes t ihus uta tur.

,

Jam

vero ex suprad ictis apparet, quam sollicitas si t N ester inproducend i3 test ibns , et quidem talihus , quos idoneosnonpo tnit noncxistimare

, ut historia… ant iquaui reg im i

N orvegicorum, i tem Fa reyensium , Orcadeusinm, Laxd a lm sium

, et carmina inhis occurrentia , i te‘

m Rc‘kstc f

Jom . q ua . s i sk Staino H erdisa filio, ut putamus, com

udc I ’ . E . Illnlleri .S'

agubibliolhefi, T . 3, p . 115 .

pa'

9ita est , pra teste satis idonea haberi ab anotara debui t cum vari perquam simile sit hanc poiftam interalia s ab E inare '

I‘

hambarslcelvere relationes suas hansissa ;neque hocnomine aspernanda videntur B zî a tlr (i p a e t

Jò m s vi b ing tui r ri p a, qua , etsi ab serioribus compo

si ta ,t amenet veternm consensu confirmantur , et sono

digna j tw rnnt, qua ab anotara docto sic ab interituvindicareritur. Testantur ha c , auctorernsat is abnndautiidaneornm testium copia et ampla rerumna t i tia instructnm fuisse. Eundem autem naluisse certa et confessaincertis et

dnbi is miscere neque fucum lectaribus vend itore signo est insignia ea d iligentia et sinceritas , quatestes , qui t rad i tionenituutur , allegat quod inprimisanimadvertendum est innh ima . parte h istoria . H oc

loco tenendum est, prima consilium scriptoris , deinde

quo fonte tradi tianes ad pasteros manavcrint . Cansilium scriptoria inhac parte h istoria est , puldicam da

fuga regis Olavi opinionem sub examenvocarè,

te

stantur enim opt im i scriptores ant iqui , vulgo cred itunlesse

,Olavnm e pugna evasissa incolunwm . Cujus rei

sat is eri t testimonia… all'

erre Fagnrskinna , qui codex

tam ab antiqui tatmn, quam rerum pertractat iari em,

perqumnmemorabilis est :,,Sw î m iki t g er

fl5nmenu si r

um a i y ing c ai i a llri ume u m 6r Olaf Com ing ,a t

mesir Inti manna vilcli rig i°

Ìzeyra a l hannmum llf a lli ! Ìzaf a , nema le

'

tu a i ha rm va ri i Î’ indlam li ei5 ai Su5 rri£ i 01° era marg ar ]rrisognr um ba t gj ò

'

rt 'ar

ènhans dslvinir rwddust a t ba t mund i log i ! vera ,

aI z,'rszi H a ll/ròfir vandrce6a slxild , maòr er

mi t i ! Ìmj 6 i unni bonza inum ,a t mann. segj a , « i

ep t ir j a il £ anzéng s fèl°b hannvan/mi lana] ba r/nz,

bri er [ :mmm vannet t il dau6a d ag s"

. Hanc inrentN oster tastes antiquitatis producit fide d ignos , qui ipsia rebus gestis interfuerunt : E iuarem Thambarslwlverem , Ka lbeiuem aula —magistrum ,

N orvegos z, Sku

lium Th0r8teinis filium, Islandum : nec nonAstridamBuriz lavi filia… harum assert iones invicem eamparat,et alias trad it ioncs inauxilium vocat, e . gr. H jalti i Skeggi i filii, horum temporum a qualis, et Thord i S)arekifiln

,viri tanta lidei et prudentia ,

ut ajas relat ianem de

pugna S tardensi test imonii loco alferre Snorrinsnondob i taveri t . N orve

'

gicarum vero trad it ionum corypha us est

E inar '

I‘

hambarskelver , vir inhistoria notissimus , tam

ab ingenium maxime heraicnm quam snmmnm anateritatem , prudentiam,

religiancm,fidem . Ad testem tam

lacupletem referturnarrat io C anti C . 283, per Tharar

'

inem et Tei tum trad ita, qui postremns, temporum

ratione, a qualis fuerit necesse est A'

sgrima Vestlid i i filia ,

quo suas narrat iancs hausisse Gunnliigum Monachumt astatur Codex Flateyensis ' . Per cundem quoque ded it :nnesse

'

I‘

harkelis Dydrilia de Olav'

i mire gest is rela

t iancm , C . 238 -39, vix est quad dubitamas, inp rimis

cum ea dem res inRekstefja ab Hallnrstaine memor’

en«tur , qui pa iita has res ex ipsa E inare cognoscerepotuit .

5 .

U t operamnastram inedenda hac historia paucis att ingamus,manendum est

,textum Islandiw m,qualiscurante

SOC I ETATE RE G IA ANTI Q U A R IDRUM S EPTBNTR I ON AL I UM

cditus est, H afnia 1825 1827 , ex codice membranaceoexscriptum esse ab S . EGI L S SDN I O, collatum et vari is lecti

onibus adornatum a C C . RAFN, Prof .

, Dact. Philas. et

E quita aur. Ord . Danebrogici, ct'

I‘n. Gnnmvnnsam a

,

S acri Ministerii Cand .,a mendis typographiais trina lec

.t i0 lle purgatum ab Tn. Gannzus a som o et Profil C . C .

RAFN et En. RARE . Versi0ui8 lat ina laborcm suscepitDr.

.

C i anus BRYN JU LV SON I U B, ecclesia H olmenSis i II I Slaudia m inister , ita tamen, ut S . E cu.asoxnrs carminatantum inhac opere occurrentia '

transierret ct enodaret .Q uad pen3um cum hic anuis 1824 et 1825 absa lvi88et,Brynjulvsanius vera , publici mnnerisnegoti is occupatus,versionem primi volum inis ad s

'

e transmissi ad finemnondum perduxisset, cura 2d i et Sii voluminis inEgi1880p ium est devoluta, qui ha c duo volum ina anni:: 1826 et

1827 depraperavit. Interea nobis Brynjulvsonium,vi

rum ampla erudifionis,'

insignis doctrina et f elicissimiingenui , Summa patria ,

summa rei li teraria et ant iquita tum donmo, infelix hora subita casueripuit d ic 26 uni i1827 . Q ua vir dact issimus absolverat,nanaginta septemcapita primi voluminis,adEgilssonium transmissa vencrunt,cum jam hic septuaginta capita hujus valumiuisverterat ;nude factum est,nt a capite 70 ad 97 maximam partem se

cntus sit versianem Brynjulvsouianam i ta tamen,ut operisratio, quantum fieri passat, sibi constarct . Tab idas genealogicas collegit Egilssanius idem quoque chronolagiam

'

I'

ea t. i si . Tom . 3, p . 173.

eum demum post 925'

obnsse : annum vero eius amor

tualem definire , nonalleninpromptuest. S i contrastatuimus , H araldum obi i3se 935 nonbene '

colneretsynclxronismtxs inter Olavum Tryggvii filium et Ot to

nem Rufum. Apt issimum ergo eredimus, term inum ci

fatalem (pernumerum licet m tundum) ad annum 929referre . Inxta hnno calculum H akonAdalsteiui alumnns regnare incepit 930 decessit 95 5 ; post enn: H a

raldus Grafeldus regnari t per 9 annos obiit vero 964.

De tota hac chronologia confer inprimis JonL ap t

sons Encomi ast ved B ri elman Kb . 17 87 , Torf ini H i 5 t .N orv. P. p . 73, sqq . ; Sc/zoning N org . I l i st . 3Deel,

p . 97 , » seqv.

Adjecit Eonssonw a inbrevi excursa suam de poeta Hallarst eine et carm ine Roi ate/] a opiuionem. Post

quam autem hnno excursum seripsera t et HainiamVere anni1828 miserat , ejusdem anni sulmequenti a stuto,missa Th . Gudmundsoni i , qui anno proximo , curanteS ocietate H olmiamm issus,

praeteralia hoc carmenexscripserat ex cod ice BirgeriauoBibliotheca Holmianae, integrum bocce carmenei Vi dere

contig1t . Cum vero ,aliis interea occupatus impedi

tus sit, quominus hoc carmen, librariorumnegligentia lmud

levi ter depraVatmn, a viti ia et mendis purgaret et expli

earet , sat is habet h . illud quasi facie descri bere .

Inscrihitur carmeninhoc cod ice : H ekate/ìa , er l i a! !

a rsteinar orti um Olaf boma'

l !ryg g va sort ini psius carminis stroplxa prima appellatur ,

Reèstej j a ,”

inultima dràp a constat stroph is tri

g inta quinque. Integrum esse ,ostend it introductio et

conclusio . Continet decem integra stroplm : et duassem istrophas qua: inH istoria Olari noncitantur et

praeterea omnes inhac historia citatas, praeter stropham'

Vol. 2 , p . 314 : Farò um Vo'nd a myrfii unde

apparet , lectionem Codd . C F : praefe

rendam esso lectioui Cod. B nnorat omnino s trophes illes , quas ex exseripto Snorriano E gilssonius adduxit , quasque spurias esse interioribus argumentis conjectavi t ; ignorat ,

et eam semistro

pham , quas inE dda Snorriana, p . 123, 1, S teini H er

d isaa filio tribuitur , quamqùe ad hujus ,carminis intro

ductionem pert inere credid it Egilssonius. Przemissis ceto

strophis a nona incipi t ea pars carminia, inquaversusintercalares dominantur (stgfiamàl dicunt). Not io,

X VI II

quam dispositione rer'nm ,

omnium , quos baie bab emus hnjus historia cod icum manuscriptornm, prwstant is

.aimutnesse jndicamus. Commenda: eundem cod i

cem quod omnino integer est , praeterunum folium ,

quod inautographo dafuisse, ,

librarius inmargine adua

tavit, nempe inVm ionis lat . Vol. 2, pag. 299, liu. 11,verbis : ,,meminit Haiku-stain usque ad verba pag .

312 , liu. 10, “adeo spissa Velabat”; quo loco . textus

exaratns est secundum Cod . B ., E ; hac lacuna conclu

dere possumus , hanc cod icem vix…prius seriptuznesse ,

quam initio seculi151i velinfine sec. 14ti ; nam , cumtam inhoc, quam inco, secundum .quemnoster exscr1ptus est , codice hoc idem folium deiueri t, sequi1nr, hancrecensionem plus.una vice tr1msseriptam fuisse.

2) Codex membrauaus , infolio , num. 5 4, int ervariantes lectiqnesnotata: Lit.B . Hic codex

°

cumCod .

.A egregia congruit , quam cum eo summa. ,qna fieri p otuit, cura collatns est et qua verba uncini: inclusa intantum recepimus

ex hoc codice dammta sunt multainhoc codice folia desunt .

3) Codex mambraueus infolio, num. 53.nota tnsL it . 0 ad Codd. .d et B prope accedit,nonnulla tam enleotionum variante , multorum autem foliornm defectn.Quad attiuet ad dispositionem rerum , utrasqne membrana B et C

'cum codica A compirant endemque at

que hicnarrat in'nculas omi ttunt .

Ad postariorem classem pertinet Codex Flate°

yensis,notatus Lit . F , , qui aliam tractationem historia: reg isOlavi Tryggvh dmarbihat multis locis

'

longioréù‘

1 insert is hic ili ic 110111111111: partieulis hifl orieia, qnaa levieram cum historia Olari connefi onetnhabere videntnr,ut ex appendice quam involu111ine 3io

'

adjw imns, lactori apparebit. Hue pertinet adi tio Skalholténsis

'

(cd .

Skalholt i notata Litt . 6 5 , al: Cod .membr. in4 t o,num..309,notatul '

L it . b, qui ut multis locis mancus est,

i ta quoque ,multis locis omnemrefugit lectiou

em. Proxima ad F accadit codex membraneus, infolio, num. 62,qui tamen:multa pra termifl it multa bravins exponi t ;idem quoquemultis locis mancusi

Codicem membrane-um,inci to,num. 310, qui con

t inet historiam Oh vi Tryggviadm auctors Oddo 1110nacho , ob brevitatem et d iversitatem expoaitionis zuhac editione non'

adhibuimus. Secnndum apographnmhujus codici s param

accuratumReinbjélmius hinch isto

stanIngibjargze, et Thorolw;unnKvaldnlvi £ilium, qui o,cto

ante natutnE irikum Sangu‘1seèurim anni: interfectus °

sit,

posse expedi tiònîheicmaniai àtae intet l‘uisièe ; tacere Sfiorriùm da

'

coi1ti‘oì7eî siis inter E irikuiuBj6ìn'is lilium , re

gem Svecias, et H ualdnm Pulcricomnm ; improbabileesse et conimé1itùm sapere, tras celaberrimospoe

°

tas amore

captos t’

resqn'

e'

convent iis amatorio'

uno vesper'

e condictes esse . Ex quibus c1

‘it ici‘

s observationibus gravissimam censemns emu, quas circa chronolegiamvema tnr,neque tamei1. forte

'

inextrico

abi lem.

.

P d a"r e ga S i gur°

d o S la va(S a1iva) ei tat ia?

. I"la teyènsi, ‘

cujus columnam 6tam et

7màin i des imjusbrevisnarrationis confirmat11r turi1 interna simplici tate

'

, t imi“

consensucum. vi ta

Thor“

d1Hr°

a

°

dài et Heinislgringla°

V 14, i tem Fagur

akinnu norum om‘niiixiidièsènsusrnparticularibns osten

d i t absolntamauctori tatem. H i

o'

mnes dischrdanf innomine'

èjus , q‘ui Klîppum

'

occi de

ri t , qu'

em' nostra particule

°

appeilat Ogmiindum , £ilium

Karii Hiirdimèis efrgo patruum Klyppi .

vita Thord iÉ roaldum fiîìùd. ,

Ògn1nridi , nepotem Karii Hlirdeusiis,HeimskringiaErlinga r

'

andaivnm“?àgdrski iina Slgurdum Grm dsev1im,

anlicua ! reis. }I‘aòent, quantumseimila slim historia

o

de Bòdvurehorsteinis filio, fra

'

treHiilli Sidensis, da GudrunaKlyppifilia, ejusqiie

° °

cu' '

E iiiareTbveraè'nsi connubio,nec .non

da hoium filio, hoik’

aleKlypfp‘oz'

gui tame'nhdc1090 in

1iinltis Eistor1is commemorai i d1ò1tur.

Ber t ie la'

d e Tli òrl’

a i vòDy fi a s t au—u'

m

p o e tu in.Cod . lat’

eyansi ° exstai,Col.104-108, Varia

lect ic'n'1e

'

sl

'

desunitm,

sunt ex duobusCodd ‘

cbartacais,num .

notaioL it. G,'

ct 1111111i 5 63, not. L it. A . Vide d cHa

'

c. pàrticùla P.

,E . Miillerum in.S‘agabibliogbefi, I

’. 3

piag. g15 -217 . Commemoratur

'

f horlcivus inLandiiama,

el:1…varfdaala,(iiia1uhistoriamnipsa .partjcula allegat, Cap .

1mo famosi carm ini s parte .

laudatoria integra.

sti aplia a'

fifa'

rtur inSnorrii Heimskringh VI C. 5 6 ; co

quoquereferenda videtur semistr'

op'

ba, inÉdda Snorriann(ed. Raski i) citata, pà“. 315 ai 335 ;H ò

'

fliuvér i'

pér, e. Halmimus inte,Hakaner a t Ìzj ò

r—rdg iu’rògnm, quando inpugnam procass1mus,

(pà randi Sbò'g lar "a (tutela, Skiigulastagmixiibus infesta,

filiam B araldi Klakki da Jot ia, sororem Thyri a ,

Dania levamìnis (s . reparatricis) , quam Gor

m o s Granda vus , rex Danorum ,inm atrim o

nio h abuit . Thyrnia fuit m at er Ragnh ild a ,

m atris B araldi Pulcricòm i . H eraldos pe t ra

m ortuo, regiam d ignitatem accepi t , sonorumdecem ; is omnium hom inum fuit statura viri

busque m axim is,form a pulch errim a

,vir se

p iens, et ingeni i parquam h eroici .,Guthormus,

filius S igurdi Cervi , avunculus eius fuit prae

factus aulicorum,t ot iusqua regni adm inist ra

moni pra fui t ; i dem dux erat exerci tns. R ex

H eraldos Upplanda [prim o subeg i t , omnesqueprincipes s

'

ustulit , qui ea part e regnum infesDainda m isi t

, qui'

virginem a d

dncerent , nom ine Gydam ,filiam regis E iriki

d a H òrclia , quam ,utpot e forma spectab ilem ,

quamvis anim i insolent ioris, coh enb inam d ele

g it ; ca inValdreào apud rust icum pot ent em edu

caba tur. Quo cum m issi venissent ,'

virginim andata exponunt . Quibus ea h is verb is re

spond it , nolle se virg initatis facere iacturam ,

ut regi nubat , quinonnîsi paucis z provinci is pra si t : atque m i ram m ih i videtur, inqui t,nullum essa regem , qui Norvegiam sic t enere,singularique imperio regere velit , ut rex G or

mus Dani am aut E irikus Uppsaliamn Vi .

sam inrespondendo superb iore111 int errogantmissi , quo spectant h a c response t estant es, !H araldum regem t am potent em esse

,ut hanc

cond it ionemb

se d ignam a st im are debeat . Qrum màndat is et si alia dedit response , a t que

vellent , t amenintelligehant ,nullas sib i m pra

sant inadessa opes,ut invi tam abducerent ; quara reditum parabant . Ad abenndum parat i ex

Verba uncis inclusa , cum inA lagi nonposse-nt . ex C desum ta

sunt . 2) uni provincia ,F .

3) conferYnglingasag® cap . 40,init.

num regis. Olavam ,filiam eius, dynasteTho

rerTacitus inm atrimonio h abuit ; h arum filia

fuit Bergliota m at er Hakoni s Patent is. S ic

rexHeraldos filius suas dynast is indigenis elocavit . Rex Haraldus [ infesto exercitu‘ et prae

liis totam o mninor regionem , omnia hered ia,t am pra d ia m edi terranea

, quam mont ana insulas ext eriores et sylvas, ut et omnes t erra

tractusnonh abitatos,inpot estat em suam re

degi t ; omnes rust ici fnerunt ‘

eius superficiariiaut inqui lini . H eraldos Pulcrioomns , decem

annosnatus, ut supra commemoratnm est , regnum ad i it , regnoque praefui t annos septuagintatres. Cum sexaginta 2 annorum esset , mult i

filiorum eius ad maturam aetatem iam pervenerant

,nonnulli decesserant ; mult i eorum dom i

feroces fuerunt , et int er se d issederunt , regios

dynastes part im possessionibus exuerunt , part im interfecerunt quare rex inparte ragni orientali frequentem conventum ind ixi t

,eoque

Upplandos convocavit ; h ic leges const i tuit , omnibusque fili is suis regia nom ina dedit , idquelegibus inserìiussi t ,ut ipsius prosapia ort i principes , patribus mortuis

,regiam d ignit at em ac

ciperent , dynast a vero essent qui ex ipsius

stirpe fem inis ’ assent ort i . Rex provincias inter filios parti tus ,

Vingulm arkiam‘, Ranm a

rikiam, Vastiold iam ,Th elamarkiam ded it Diavo,

Bjòrni, S igtryggo,Fradio, Th orgilsi ; H e idm ar

kiam et Gndbrandsdalos donavi t Dago etH ringoet Bagnari ; Sna frida fi li is attribuit Hringarikiam , B adalandum , Thotnum ,

et h is adiunctus regiones ; Guthormo

,fi lio suo, inult im is

regni orientalis finibus sedem designavit ad liregnum pacanclo, F.

2) scptuaginta , F.3)

piave ut puto , L ; or luennlcgg , stirpe fem inino, F.4 ) Buu

lmarki am prave, C .

m it es regni tuendos e ique ibi imperium ded it

inRanrild am ‘ ab Albi ad Svinasundum . Rex

Heraldos sa pins inm ed itullio rogni versabatur.

Hra rekus et Gudrodns semper intra aulam reg is

se cont inebant, amplis salariis inSogno at H òr

d ia donat i . E irikus, ut plurimum ,apud pa

t rem versatus est ; hnno rex ex omnibus fi li iscarissimum h abuit , m axim ique feci t , utpote

pot ent issimo genere materno or1um ,natom ax

regina Ragnhilda ab Dania , ut supra dictum

est . S io d ictum est,regem Haraldnm , Ragn

h ilda Potente ducta uxore,novem conjugas d im isisse . Cuius rei m om ini t Thorbiòrxl Clype isector

Repudiavitì Rugienses insulanas

et Hòrdenses virg inasunam qnam que H eidm arkensemat que H alogica gent is“

Raumarikiam ,F . prave

'

.

F,Sk . hanc stropham i ta exhibent : H afnad

'

i hnu(hann, S k .)margum

-Ìzenna r(I la ra ldr, Sli .)mcyum— Ìwerri hina (hinni , Sk .) haz

vemlu (hez'

mverslu, Sk .) Ì:ilmir Norrceni lomingr him: l insldr1

'

16Ì1lana Dansla .

3) H einvenlr , ex Heidm arhia Norvegia oriunda s . I I e im r

(q . d iountur incola: Heidm arkia ,vide Hkr. VlL o. 5 0.

str. 3(cfr. c. 43ante) : H e inir megu v1'nna fl cira enndrekla ol

sic et Hkr. T . V . p . 7 8 . 7 9 . 107 . E t inE dda Snorr. ed .

Holm . p . 187 . str. 9 . var. lect . H eina verior esse videtur, quam

hvaina . Ob iter monendum , locum Heidm ark i33vel ipsum H e id

m erkiam voceri H eid'

infragmento memhr. apud Langebekk iumScript . . rar. dan. T . I I . p . 267 . H ino quoque gent is nomenI leinvcrj a r (q . 8 . H eid

very'

ar), unde form atum adj . he invem flr,

secundum formam pla'

d'

verslr ,eyverskr (text. i sl. p . 144 s tr.

Haraldum autem m atronas ex Ileidm arkia sibi iunxisse iam

supra comm em o1atom est, p . 4 .

4 ) H olg a mi t gens Hol

g11, politica d iountur incola Halogia . E dda Snarr. p . 15 4 .

Halogiam d ici t ah Holg m Halogiae rega, nom enfuisse sort ita… .

Quicquid sit , po'

etis usitalum est,incolas ex regum .

nom inibdenom inare

,ut E llo Àm d, Angli , ab E lla rega; llkr. VI I . e . 13. str. I

rex generenob iliscum Danam duceret m atronam .

Reg1na Ragnh ilda Pot ens postquam inNorve« iam veni t , tres h iem es vixi t . Rex HaraldusEiriko filio suo ded it Halogiam , Nordm aeriam

ethanm sdahîm ; Thrandheimo praefecitx Half

da@em Album et H alfdanem N igrum et S igrodum. Inh is singulis povincii s ded it rex fili is

suis.

red ituum dim idiam partem ,insuperque,

ut incelsa sede sederent,uno gradu inferius,

quam rex H araldus,uno vero superius quam

[c'

é teri fili i regisHarald i ? ; illam autem sedem,

post; ejus mort em,sib i quisque filiorum ejus

dest inabant, ipse rexE iriko dest inaba t Thrand iHalfdani N igro, Vikenses et Uppland i summ am

i ci—ilmad eos pot issimum deferre cupiebant, quisub

.

eorum tut ela erant ; h inc denovo int er fratfe

'

5 magna exorta d issensio est . Cum vero exi

gua illis viderentur, quae tenuerunt regna ,in

pirat mam excurrerunt , quem adm odum m m onumentis est , Guthormum ab SolvioKlofio (furca)occidisse inAlbis ost i is ; quo facto rex Olavus

regnum , quod tenuerat , ad iit . HalfdanAlbusinEst landia, H alfdanAlt icrus inOrkneyis (Drcadibus) cecidit . Thorgilsi et Frod io rexH aral

dusnaves bellicas dedi t , quibus inm are occi

dentale ad pirat icam vecti , Scot iae , Britanniaeet H ib ernia lit tora populat i sunt ; h i prim i

Nordm annorum Dublinum inH ibernia insuampotest at em redegerunt . Ferunt Frad io m ort i

feram . pot ionem dat am ; Thorgils vero longotempore Dublino rex preefui t ; tandem ,

dolo

Hibernorum circumventus , ibi cecid it .

F zrzkus Gunnh ild am uxorem duci t .

Cap . 3. E irikus sum mum inomnes fratres suosyfin67m. sic C; yfirao

'

h r , A , quod mendunr videtur esse

n'li,imperium , F. dynastae, C, I".

C . 3— 5

runtl. H ic i t er perseverans, cum inHalogiam

devenisset, [vocato ad se l Ozuri Tot io ind icavit , se filiam eiusGunnh ildam cupere uxorem

annui t Òzur. E irikusGunnhildam uxorem duxi t,

eam que secum inaustrales regni partes duxi t .

E irikus S ang vi securis R ognva ldum R eat i

p ed em ina d ibue concrem avi t .

Cap . Riignvaldus Rect ipesH adalandum t e

nuit '

; i s artes mag icas did icit , et incantator ext i t i t . Rex H araldus omnes incantatores abo

m inatus est . Fuit in.H òrdia incantator quidam ,

nom ine Vitgeir (Geir veneficus). Huno rex,

m isso nunt io , ab incantat ione desistere iussi tille sequent i carm ine respond it

Nonm iram est :, sinos ?

qui seuum samus

et ve tularum soboles ,incant am enta exercemus4

cum Haraldi inclyta prolesRògnvaldus Re0t ipesiu‘ B adalandoincantam enta exerceat .

Quae cum aud ivisse t rexH araldus,E irikns$angvisecuris e jus consilia inUpplanda profectus, cuminH adalandum pervenerat , Rògnvaldum e t oc

toginta incantatores inmd ibus concrem avi t ;

quod factum m agna laude celebra tum est . Gud

ròdus Splendor prae Jadare subm ersus perii t .

Ca sa s i'

rnis m erca torix.

Cap . 5 . Bjorn, filius Barald i regis, Vestfoldiaepraefuit , et Tunsbergi plurimum commoraba

tur, p irat icae parum frequens. M ercatores

convento, F . voli v. volz

'

t it , F; f e'

li ta, partm1lucrosum ,

Sk .3) [nit t ve'r , etsi nos, Sk ; Hkr. invita Har. l’ulcric . c .

36 .4 ) seiò

'

a ,vert1. m cantationes exercere, nam cantam m agicaque

carmina , inm agia genere s e zd'

ir"

, prim aria fuisse,multis lo

cis docet… vide pauca , qvaa afferam loca ,ad c . 95 su'

. l .

5 ) af . de . Sk .

C . 5 .

Tunsb ergum valde celebrabant,t am ex Vikia

e t part ibus regni borealibus , quam ex Dania'e t S axonia . Fuere quoque Bjòrni regi navesm erca toriae, quas ad varias regiones m ercatura

g rat ia d im isi t , et sic res pre t iosas aliosque com

m eatus , quinecessarii videbantur , sib i com

p aravi t ; hunc fratres suiM ercatorem aut Navi

gatorem cognom inarunt . Bjòrnfui t vir prudens,e t m oderat i ingenii , et ad principatum gerendum apprim e aptusvidebatur ; i dem bonam dignam que conjugem nactus, filium genui t , Gudrodum dictum . E irikus Sangvisecuris , ab ex

ped i t ione inorient em cum navibus bellicis e t

ingent i com itaturedux, fra trem Bjòrnem roga

vit, ut tributa et m ercedes , quae Haraldo regi

ex Vest foldia debebantur, sibi traderet ; Bjornvero ant ea solitus erat

,hos census ipse ad re

gem perferre vel per legatos m it t ere , sic quo

que nunc facere volui t ,neque quicquam E iriko

tradere ; E irikus vero comm eatu, potuet tentori is egere sib i videbatur. Orta est h ac de re

ingens interfratres cont ent io. Cum veroE irikus

postulata nonimpetraret , oppidum reliquit .

Bjornquoque eadem vespera ,relicto oppido,

Saeh eimum se contulit . Proxim a noct e E iricus ‘

, Bjòrnem insecutus , S aeh eimum perve

nit,e tiam tum Bjorne ac suis accubant ibus et

potant ibusE irikus domum m ilit e cingit ; Bjorncum suis egressus cum h ost e confligi1; h eic

Bjorn, plurim is snorum caecis , occubuit . E i

rika s,ingent i praeda pot i tus inboreales regni

part es cont endit . Hoc facinusVikensibus valdedisplicuit ; oreque vulgi t erebatur, regem Ola

vum,occasione i ta ferente , caedem Bjòrnis ul

turum . Rex BjorninFarmannshògo (tumuloNavigatoris) ad Saeh eimum sepultus ja0et . Post

S ic C , F ; Bjorn, A prave.

m ent issirnc concessa. Versabatur cum regeH a

raldo vir quidem,dictus H aukus Altebracca

tus , inlegationib‘

us,vel d if ficilioribus

,oh

eundis strenuissimus,regique am iciss imus . Pro

xim a post h aec, quae m odom em orat a sunt,aast at e

rex Haraldus H akonem filium suum , H aukio

inm anus trad idit , et hunc occident em versus

inAngliam m isit ad reg em Adalsteinem , quem

H aukus Londini convenit , ubi honorificum ap

paratum erat convivium . H aukus ad aulam

regiam , triginta viris com itatus, accessit ; tum

suis : i ta introitum insti tuamus : qui postre

mus intrat , primus exito : universi ant e m ensam regiam , e quali ab ea spat io, consistamusquisquenostrum a sinistro lat ere gladium '

ges

tato , sicque pallium fibulato ,ut gladii non

conspiciantur. Quibus dict is Haukus puerum

H akonem brachio suo imposui t ; deinde intrant .

Haukus regem salvere iussi t ; rex eum exop t a

tum adesse optavit ; quo facto Haukus puerum

grem io regis Adalsteinis imposui t . Rex pue

rum intuitus,int errogat , cur i ta faciat ? H au

kus respondet : H araldus, Norvegiae rex, iubett e hunc serva natum sibi educare . Rex Adal

stein, ira accensus , glad ium prope positum

arripui t , et strinxit,velut puerum occisurus.

Tum Haukus : huno iam genn. imposuist i , rex !nunc , si lubet , jugules licet ; omnes vero regis

B araldi filios hoc pactononexstingves. Quod icto H aukus suique omnes exi erunt ; deinde,qua ferebat via , adnevem reversi , ut parat i

erant,inaltum solverunt , et inNorvegiam ad

regem H araldum revenerunt ; cui, quae gesta

erant, perbene placuerunt ; is enim vulgo aes1;i

m atur inferioris di gnitat is , qui alt erius prolemeducat . Ex h is rebus , reges intercedent ibus,

Clypeum , Bo

C . 12.

cum vi et armis adversus fratres suos tentaturum ,

ut singulare tot ius regni imperium , a

patre datum , sibi vindicaret . Quancum rex

Olavus et S igròdus resciverant , m issis internnnt iis, conveniendi locum statnerunt ; et praxim a vere rex Sigròdus pedestri i t inere orientemversus inVikiam proficiscitur, ubi regem Olavum Tunsbergi convenit , ibique aliquamdincommorantur ambo. Eodem vere E irikus ingent em exercitum ll et classem imperat, et orient em versus inVikiam t endit , tam ferent ibususus vent is , ut noct es d iesque navigat ionemperseveraret,nulla eum pra cnrrente fama . Qui,cum Tunsbergum advenisset , Olavus et Sigròdus copias ex oppido educunt , et inclivo , quioppidum ab . oriente spectat , aciem instruunt .

E irikus, superiornumero copiarum , victoriamrep ortavi t . Cecidernnt ambo ,

Olavus et Sigr

'

òdus, quorum amborum tumuli ibi = sunt , ubiprostrat i jacebant . Tum E irikus t a tam Vikiam

ob iit , eam qne sub potestatem suam redegit ,multum aestat is ib i commoratus ì

. Tryggvins etGudrodns inUpplanda aufngernnt . Fuit E irikns statura procerus form osus m anu fort is,virtute praestans , insignis bellator, victoria

sus , vehem ent is ingenii , crudelis , asper et

verbotum parcns. Conjux eiusGunnh ilda fuitfem inarnm pulcherrim a , sap iens et mult arumrerum gna t a , insermone h ilaris , sed subdolianim inonm inus quam saevissim i . Hi fuernntliberi E iriki et Gunnh ilda Gamlius,natum axi

mus, Guthormus,H araldus, Ragnfròdusfi Bagnh ilda , Erlingns‘ S igurdus Slefa

6 Gudròdus.

3) copias navales, C. inolivo add . B ,

F .3) omitt . C .

4 ) Rògnvaldus, F, pet-p . Sic eum constanternomina! Hkr. ,et i mc b ist . h. 1. se

,d inseq uentibns semper Erlendnm cap .

32 , 34, 42, 48. P. Clausen, pag . 97 , ver1it : S taalorm .

B 2

C . 1314.

dos , talem per omnia qualis fnerat Haraldus

Pnlcricomus, hoc una excepto, quod cives universos vi et servitnte oppresseratHaraldus, cum

singulis omnibus bene cuperet hic Hakan co

louis h aerediorum , quibus eos privaverat rexHa

raldus restitutionem polli citns. Omnium anim os gaudio implevit huius reinunt ius , ab al

tero alteri traditns , qui ignis instar, sicca gra

mina depascent is , ori entem versus ad ult imos

regni lim it es volabat . Hakonem regem m ax

adiere Upplm dornm plurim i , legatos m isere

alii, aliinnnt ios et t esseras , t estantes omnes,

se ei fidem suam esse addi cturos ; quos ille gratoanim o accepit .

H a kanrex crea tus .

C ap . 14. Initio hiem is rex HakaninUpplanda profectus , com itia ibi indixit , ad quem om

nes convenere ' , quibus venire integrum erat ;

incnnctis bisce com it iis rex .creatns est . S ic inVikiam usque pertendit , ubi eum conveneraillins de fratribusnepotes , Tryggvius et Gudrodus , mult ique alii, qui injurias recem ebant,quibus eos alfecerat frat er eius E irikus. Odium

inEirikum eo m agi s crevit , quo magis omnesami citiam Hakonis captabant , et quo m ajorecum libertate , qua cuique libuissent , laquebantur. Hakanregianom ina deditTryggvi 0 et

Gudròdo , regnaqne , quibus patres eorum do

naverat rex H araldus : Tryggvio Ranrikiam et

Vingulm arkam , Gndròdo Vestfoldiam dedit i

quibus , quod puerilis crea t aetat is et consiliisimm aturi, viros adiunxit , auctoritate et prudent ia insignes, qui unacnm iis rem publicam adm i

nistrarent . H anc ditionem illis eadem , qua

olim fnerat , condit ione at tribuit , nt sensus ettributa cum ipso ex aequo communicarent .

transiere G.

C. 15 .

R ex E irikus Sang visecuris e regno p rafug i t .Cap . 15 . Primo vere rex Hakan, per superia

ras Upplandorum tractus,hareem versus in

Thrandh eimum profectus, ingentem exercitum

ex tota provincia evocavit , classem qne militeinstrnxit . Vikenses quoque m agnas exciverantcopias , quas adversus regem Hakonem m overe

statuerunt . Eirikus perm ediasregni provinciasm ili tes evocans inm agna init copiarum d iffi

cultate , quod opt im atum multi , eo relicto , ad

H akonem transierunt ‘ ; quare cum copiis, quae

eum sequi valebant , per mare occidentalenavigavi t ; primum inOrkneyas profectus est , indequem agnas abduxit copias ; inde austrum ver

inAngliam navigavit , ibique praedas agere

coepit . Quo rex Adalstein* cogni to , m issis

ad E irikum legat is ei dit ionem fiduciariam

obtulit , significans factnruin, quod insua

potestat e esset , nt i lle ac Hakanab impiis

contentionibus averterentnr. Quam condit ionem cum rex Eirikus accepisset , m issis int ernunciis , fide data et accepta inter reges convenit , ut Eirikus Northumbriam ab rega Adal

steine3fi duciari… acciperet, et regionem contra Danos aliosqne pre dones defenderet , ipse;que et conjux eius et liberi , nec nonomnes,qui eum illuc secnt i fnerant , baptism o lustra

rentur. Tum Eirikus bapti z atns, et veram re

ligionem amplexus est . Northumbria di citnrquinta pars Angliae. E irikus Jorvikae1Eboraci)sedem h abuit , ubi sedem olim habuisse feruntur Lodbroka filii . Post occupatam ab Lod

braksa filiis Northumbrim , h aec regio m axi

m am partem ab Nordmannis fuit inhabitat anam postquam illi imperium regionis am is

'

e rant,

qui cum opibus se desti tutnm animadverlerfl, quibus reg i

Hakoni resisteret, add ., C, F Adalradus, F. Adalrudo, F .

C . 16.

Virornm am icus pugna flammas d ispnlit ,quo gratnm faceret Ca silega m iluis ;

populi permulta gens H iberniciinfugam versa est ;

clypei dom inus acies gladiit inxit ornare virorume t leto stravi t m ilites ;

sic parta fuit victoria‘

.

anna t sim: harj a d'

i hannci S i mi lt 0 71Hja lt land ,ak haf d i

oigr hmiri tveggj a. s ian; firid'

j a sumar f dt hannmeò'

her s ianaus tr Got land 0 71g erd

i par mikinnzèfriò'

j ) 6f d’

a sumar for

hannmed' her sim: nordr t il .Bj ammlands ok dui [ mr m illa

arrostu ci Vz'nubaìcka , & C . De hac Haraldi Crafeld i inSka

niam (et God and iam) expeditione nescio unalibi ment io fiat .Incertum adeo est quorsum vocabulum .,batan

”referendum

sit . y) junxi f a w'

r r6g eisu, quod per ra sir intelligam eum,

qui incursum incitat a nia , cursus ; unde ra sa aqua…

ducot e , ra sir aque ductus, canalis ; r6g eù a ,faville pug

na , iaculatio telaram ; sic ra si f r6g eisu tela spargens bella

tor. Potest tamennonm inus apte ordo i ta consti tni : raeair vannròg cisuai Slotlancli

,rex feci t favillam pugna , i . e . tela spargebat .

J) Ìu'ndar , inaccusandi casu accepi quad grammatica repug

«

nare nonputo ; quod si iongoro mali: vana rég eisu (vide y.)l indar , gen. sing . referendus est ad har, ut inEd . Ham . fac

tum est. s) svegd'

baulinn. ea se percussus , id . q . vulgo suerd'

bit ina , vdpnbilinn; bau1inn, ca sus ,, partic. sine verbo ; conve

nit angl. bea t, isl. bim ce dere. Huic sequentia forte deb entoriginem : bout as teinar , q . 8 . lapidee cassarum , hylbauli, navis ,q . s . tundens gurgi tem (mare) bauiud

r, eqvus , ]arbaut i , 11. pt .

q . 8 . tundens viamOrdo : gumna viuf m k dé lg eisu or.) a t a) g amni d1

'

sar gj 66‘

fl) ; marg draf t 1'

rslm r [1166'

ar Ram. fi dt ta ; w erd- b )

fohla r y) f reyr m ud ma kia eggj ar c) i dnyra 071f d d .’

segg i ; s igr var of vord'

inn.S ic F, Il

\

luu, Sk ; ‘?f ; A. 6) sunnr, inaustrali regione, Hkr.

respectu ad Orcadas , vel ad ipsum poetam inNorvegia 11.

Island ia degentem . c) eggj a , Sk ; gggju, F ; qum lectio alium

ordinem permi ttit : f aldar-freyr (rex) raud'

sverd'

manna drevm

al f eld i segg i (meò'

ma kia cggju sive statuas ro eggju esse

dat. sing . nom . ego

/11, id . q . egg ,uti inphra 51 med Oddi al0

De H a bana.

Cap .17 . RexHakonAdalsteinis alumnus,postquam E irikus frater cius .e regno profugerat , tot am Norvegiam sibi subjecit , et prim a h iem e

s edem inTh randheim o habuit . Quoniam au

t em pax m inus tuta fore videbatur, si rex Eiri

kus per m are occidentale cum copiis adveniret ,idea rex H akoncum exerci tusuo m edias regniprovincias plurimum insedit , F10rdorum pro

vinciarn, Sognum , Hòrdiam aut Roga]andum ;

S igurdum vero dynastarriH ladensem tot iThrandorum communi praefecit , prout ant ea ipse et

Hakoi1, pat er eius, ab regeHaraldo Pulcricom o

praefect i fuerant . U t vero rex H akoncasum Ririki fratris sui fam a acceperat , filiosque eius inAnglianullius opibus sublevari , jam sibi ab h is

parum m etuendum ratus, testate quadam orient em versus inVikiam cum exercitu contendit .E o t em poreDani .Vild am infestis armìsvexabant ,acmulta damna ei regioni saepe inferebant ; sedfam a docti , adesse cum magno exercituregem

Hakonem ,fuga se subduxerunt ; alii m eridiem

versus inH allandum , qui vero regi Hakoni erantpropìores , altum pet iere , indegue inJot iame

°g sive dat . pl. elisa ut saepe inverbis usu veni t , et

nonnuuquam innom inibus , v. 0 . vaxa. z'

augu, pro augum

g lcedd i or f orsinu, pro f orsinum , inGullborissaga ; nisi fortetales anom alia debeautur vit io librariorum .

dòlg eisa ; id . q . r6g eisa ante ; nica délg eim ,vel tela ingerere

(hostibus), vel populando belligerando regiones host ium per

agrat e , q uemadmodum d icitur : reÌ<a hernaò‘ c . 5 9 , str. 1.

d z'

sar gj òd'

r corvus ; d is , accipio pro bellona pra sertim ea

fiden9 auctoritate, quod inN iala ThorsteinS idulnalli f . a Disi8interfectus d icatur hanner sag ! a t d isir va’

g i) ; quae res innarratiuncula de

'

eodem Thorsteine , si recte m em ini, tribuîtur

l ellonis ; alias raro d is , hoc signifi0atu, apud poetas occurrit,

quantum m em im'

. y) sva Ù'

fold , terra eusis , clypeus , sec.

E dd . p . 166. 5 . 5 0 ; eius freyr , puguator.

C . 17 .

pefl endere . Quod animadvertens rex Hakon,

fugientes toto cum exercitu insecutus , quam

primum Jotiam at t igerat , t erram depopula tus

est . Hoc sent ientes incola , copias cogunt , pat riam defensuri , et contra regem H akonem inaciem prodeunt fit ibi acre pre lium ; rex

H akonadeo fortiter rem gessit , ut ante signaprogressus pugnaret ,neque galea, neque loricat ectus. Rex H akonvictoria poti tus fugi en1e sininteriora regionis repulit ; sic d icit Guthor

mus Sindrius inencom io HakonisRex cmruleam ratis viam

trivi t rem is sale aspersis ;

inclytus princeps stravi t virosinfèrrea Bellona procella;deinpro lubitupepulit fugiente& îsangvinolenti cycui saturatorqua fissurarum asperginesursi tegunt habitacula‘.

Ordo : Ronùngr i ra3' bq'

ar blaîf 63t a) bifrolnum drum

ma:!r m i ldv'ngr a) 71166 y) i tum 6) drgfis mielard) ng

'

fi'e) ; s z

'

ò‘

anral: Ìzrqfnw

'na d) suang d :il'

ir flé tta a t munsz'num

t)g ilj a g ) — hrot h) hylj a w;) j cîlfa3'

ar i) siti! it).

a) mildi'ng ,

innom . Sk, que forma est sequioris aetafis. 6)1611011, Cimbris, F, Hkr. IV, 6. c) vgf s, F ; si mist pro pugnacapitur m istar m] , erit : bellone. d) hrafnvz

'n, Sk . e) svan

brazò'

ir, qui pra da… dat {corvo) , Sk ; bra33'

r,F. corr. af , Sk .

perp. g ) hanc vocem , qua inCodd . voculaa par arcte pra:

figitur (gyba/mr , A ; g ilj ad'

ar Sk ; g el; aò'

ar, separavi

sec. Havn. qua legi t : g ilia fiar. Vox gylj afiar, g ilj ad'

ar, g el

j ad'

ar m ihi ignota est ; formam vero habet genitivi substantiviverbalis gyliafir , g ilj a3

'

r , g clj ad'

r, que forsi tanvarias m odo

sm1t formae ejusdem vocis, et ad verbum g a la , quo ad origi

nem pertinent ; g ala. et conere et incantare significat undeÌzèg ilj a , senno vanus , nenia , unge ; afg elj a inEdda Snorr.

,

q . s. q cl ,immodicus senno

,loquacitas ; g a la , blandim enta ;

g ilj a (Icona) verb . sollicitare tentare (forte propr. fascinare) ;gyli

—gy

'

afir , dona lackantia, ingloss. Njale . Secundum baro

gylj ad'

r, & C .

, notare posset eum, qui mulcet, deleclat ; sed ha c

Cap . 18. Post ea‘

rex Hakbnclas'

serii ab aus trove rsus Sanlundum t enui t , pira t as invest igans.

au l ud o loco inservire possint excutere nonvacat . k) fara“.

g i lj a d'

ar una voce , Sk . i) rîlmveò‘

rs , procella arcus png.na F . Codd . legrmt : alii sdt t , alu sq ét t hinc proprio

arb i trio feci sf6t , quod nonmultum ab ipsorum Codd . scriptura

a b b orret . Quod me ad hanc mutationmnimpulit erat, q uod lo

c um conciliare oouahar cum verb is historia quibus haec stro

Ph a insubsid ium vocatur sc. 0 71m l: fléltannldng t ii [and upp .

S i scribere voles s; 61t pro siri

t,nonadversabor, nam sic Ìwa i la

p ro I wa ta, m etri causa est inEigla

a) S ensus huius stroph&a esl navigatione perfunctus,pugnam comm isi t multi 5 q ue hostium cmsis

,reliquoà terga ver

t ere et usque ad deserta refugere Coegii. B e7cÌrr pr. st:amnum,

tabulatum it . navis ; brannir strj ld wa hla ò‘

innbelt]: Ha'

ttal.

7 6 , unde verberant onustam navew ; vel beÌsÌcr rivus et

b l.îrost beq'

ar , caerulea rivi via aqua mare. fl) bif mkinn,aq ua conspersus ; bif n. quicquid mobi le, tremulum ,

ut aqua

et'

a'

ér ; vj ùka , fumare .i t aspergin.exnem ittere h . rol inn, asper

g ine madeas . y) Moda , cumulare, i . e . acervos ca sormncongerere multam , stragem ,

edera i t. s impL interficem ; inprosaoccurri t , C. 3. sab fin. .Mì

'

a bellona ; nj r, . idu q . Ìimj r,culter ; m istam j

r ensis , ejus drg'

fa nimbus ensiu1n jaculatio pugna.

'

s) hrj'nuz'u, ,

vinum, (potus) corvi , sangris ;

occurrit quoque Eyrb. C. str. 11, ubi var. l. est hrcem'n, id

porro hngfum'ns svanr olor saugviuis , corvus v. aquila huius

g a d’

ir, bellator ; g az iî ir subst . ,verb. qui alit

,saturat a g azd

'

a,

bonum facere ,i t . augere. hrot, n. aspergo ,

a hrj 6t q .

de

cidere cum strep itu; g ilj a Ìzrot aspergines fissurarum montanarum , amnes. j d{fadr, j o

'

lfìtà'

r,ursus , sec . E dd . proprie

est id . q . j ailmud’

r strepens , rugiens ; sp it , quod coujectum est,

sedem denotat ; sedes ursi , m ontana , deserta . Hoc hem islichium,

cuius posterior pars unum est ind ifi cillim is , i ta resolvit E d .

Ham . j dlfad'

ar svang azd'

ir ral sv'

ò‘

ansl.j òlk flé ti a a t munsi'num

pa r Ìwafnvr'ns g il; a hrot hylj a (v. bar hr. hylj a Ìzrot g ilyz) ;

sc. ubi hrqfnw'ns g i i

I

fissura sangvini3, est vulnus , ejus hrot ,

sangvis ; tum hyl; a , vortices agere, ab]:ylr, gurges ; vel o

hrafnvz'ns

Ì:ylr , gurges sang vinis , et g ili“, sonare. Inm ea versione of…

feud it : 1) mutatio 7 5 sòi t v. sÌq°

di t insj 6t v. aidi t ; 2) verbum

I: ) Il“? tegere , quod de am ibus accipis per deserta ,

exspatiaìl

C . 18 .

Duabusprist ibus inEyrarsundum provectus,nudecem ibi offendit.naves pirat icas , quas praelioaggressus est , eo eventu, ut superiordiscede re t ,omnibus pirat arum navibus m ilit enuda tis. S ic

dicit Guthormus S indrius :Colum enim bris m issilium igneiduobus solis ab austro lunularnmeqvis profectus est inviridemph ocarum noxae lìngulam ,

ubi universas devastavit unde'

cem

Danorum naves ira valde percitus

funest ae virgae jaculator,ob id postea lat e clarus‘

fi lm: . Inversione ed . Havn. ofl‘

end it tum insolentior vox l ylj a ,tum pre sene tempus

'

inspeciali notione adhihitum . Postqusm haec

scripsera‘

m alia m ihi inmentem venit explicat io sententiae Ivo:

g ilj ad’

ar (g elj ad'

ar) hylj a Ìtrafnvins , i ta tamen, ut pro krajnvins legendum putem : hmj h vinvel brafns -m

'n hoc ord ineÌtrot gflj a3

'

ar hylj a. hmfna vin i . e: aspngines glad ii (sc. sangvis) tegunt am ieutm corvi (i . a.

pugnatorem ,.nempe

regem Hakbnt3m) . Gilj aìi‘

r ' vel g elj ad'

r, quamvi s ill Edda nonpro glad io accipi potest , duplici ratione : qs. so

norus et de inde m eton exists qui eadem i de oaum , g allir et

gj tzllr appellatur ; 2) qs. perforator ,— incisor '

, quemadmodum

skerà‘

ir et skerd'

z'ngr ; quo sensu conveni t cmm g il g eil, fis

sura , inc isib ; unde et inKròkarefssaga t o g ib'

a, per homony

m iam quandam exprimitur in.

» fia llslcerò‘

a .

Ordo «ilmdr6sar eisu él runnr a) f dr sunnaneinumtveim fl) t z

'ng ls a) mom » : (i. g rana sel b) M eina y) trj 6nu;pé c) er a llnid' t‘d) vandar— mzl sehdir8) mud a llar el

‘lific Dana

sÌceid'

a'

r,vu

'

d'

f rwgr sz'

d'

ana t fia t s).a) t z

'ng sl, id . q . t eng a! retinacula, Sli ; alias quidem . ls 81

pem utant tur , ttt Gila Gisl. b) seg l Sk. e) par, F. 3)a lreid

'

ir, Sk, pr.

élmdrés , puella arcus , sagi tta ; huius cisa,favilla sagit

tarum, nimbus'

jsculorum ; ejus è], pugna ; huius mnnr. vir praeliator, i z

'ng l ornatus quilibet ad ostentationmncompositus,unde insermone vulgari t z

'ng ltt fe:nina vano cultui studiosa ;

h . est ornatusnsvium e . g . asule frontales inprora

C . 18…

cessit m agnàque tribute ab incolis' exegit ; sicdicit Guthormus

Velum praet endens OthiniGotlandos vectigales fecit ,auri dispersarmufi ficent issh usinhac expedi tione pugnas comm isit ' .

Proxim a autumno rex Hakancum classe inVikiam revectus es t , imm ensa pra da onustus ;h ic inVikia comm oratus est , incursionibusDanarum autGothom m occursurus. Eodem

'

autumna expiratica occidentali reversas estTryggvius Olavi filius qui antea Hiberni am et Sko

t iam depapulatus fuers t . Sequent i vere rex

Hakaninboreales regni partes profectus est,

Vikiae praefecto fratre (ex fratrenepot e)Tryggvio rege , qui vim host ium defenderet , e t. ex

regionibus quas e state proxim a rex H akanadt ribute solvenda coégerat, quantum posset , suadit ionis faceret ; sic dicit Guthormus Sindrius :

Et idea t ingens galearumcrystallos orientalipraefecit regioni [ imp igrum]animam m coh firm atorem ,

Ordo : Jtîlfad'

ar slavi -skyld iru) vm Gard a st gyldng bfiui r gullslfflira ) vannb) geirved

'

r i'

fieirri e) j b'

r.

a) gullsìeflif aurî accumulator, Sk ; g'ullsÌcylfir F. 6) farm,

nactus est copiam (bcllandi) , F ; rèd‘

decrevit , Sk . poiri,id . Sk.

si cut,pes veli v. panni, it. valum; j (dfaà'r, q . 8 . strepem ,

grassans inpugua, Othinus ; hinc j dj'

ad'

ar slaut , clypeus ; alfldir,vel qui

—se ipse clypeo tegi t , vel aciem clypcis munit , i . e .

pre liatar v. dux. fl) gullskyfflir, verba d ifla, quod fortenatum est fl p skifo , excutere , dissecare , dirumpere, vide

quoq . glass. Ninlus sub voce fi slfflt ; eiusdem nempe origini:sunt blisliflt et fl alyfflt , quod magnas impensas rei ceconomicae,pecuniarie adfert ; f erdas lyfflt , mannsÌcjfll , res qua crebra

i tinere multas viros exigi t.

hac hieme F

C . 20 21.

N a tus H a kandyna sta,

Cap . 20. Regnant e inNorvegia H akone, rust ici et m ercatores bona pace fruebantur , i tautnemo alteri , bonisve alterius,noceret ; bonaet iam ,

m ari t erraque , proventuum erat uber

tas . Rex H akonfui t omnium hom inum h i la

rissimus, d isert issimus et m odestissimus ; i d em

insigni prudent ia, e t legibus compunend ism agnam curam adh ibuit ; posuit leges Gulensesconsilio usus Thorle ifi Sapient is ; posui t et le

ges Frosten>es, consilioS igurd i dynastaee t aliorum

'

I hrandorum qui sapient issim i erant ;leges vero H eidsaevenses primus posuerat H alf

dai1N iger. Rex H akoninThrandheim o int erfu1t jolensi convivio , quod e i H indis apparave

rat Sigurdus dynaste . Prim anocte jolensiuxordynastae, Bergljot a,puerum peperi t ;

'

quem pue

rum rex H akansequent i die aqua lustravit,

eique suum nom enindidit . Hic puer, ut ado

levi t , vir p otens et m agna—9 auctori tat is ext i t i t ,e t , m orta c patre

x,imperium et dynastaa d igui

t at er‘naccepi t . S igurdus dynasta regi H akoni

am icorum carissìmus fuit .

De ins t i tut is reg is H akonis .

Cap . 21. Rex H akon, cum inNorvegiamperveuir, Christiana relig ione b ene imbutus fuerat . Cum vero t ot a regio ethnicze religioniesset addicta et sacrifici is admodum int enta

,

m agnaque ibi esset potent ium virorum mult i

tudo,intelligens, se quam m axim e civium auxi

lio pleb isque favore indiget e , c onsult issimumjudicavi t , ritus christ ianos clam exercere ; i ta

que d ies dom inicas festas habnit , ferienquinteejejunia servavit , et d ierum m axime festorumm em oriam coluit Legibus sanciri fecit

, ut

festum jolense ethmm auspicarentur eodem , quo

christjani , tempore ; tum singuli cerevisiae sex

C . 23-24.

sibi host ilem injuriam repensurum : S igurdus

dynasta regem oravit ,ne hocThrandis crim inidaret , eddens , nonbene cessuram rem ,

si

ipsos cives odiis insectaretur, aut arm a contra.m overet , prwsert im ubi m aximum esse t regnirobur, ut inThrandheim o erat . Rex vero ira

adeo incensus erat , ut mullis verbis persuad eriposset ; i taque sinu egressus , austrum versus

inMa riam pertendit , ubi h iem em et ver transegit ; ineunt e aut em a state copias contraxit

,

pervadente rumore, regem hunc exercitum ad

versusThrandos ducturum .

P raetium inter regem H a kanem et

Gunnh ild aefiliw .

Cap . 24. Jamnaves suas conscenderat rexHa

kon.,numeroso speciosoque st ipatus com itatu,

cum allatus est e i nunt ius ex regni part i busm erid ionalibus , E iriki regis filios e Dania inVikiam delatos , regemTryggvium Olavi fi liume navibus pulsum orient em versus usque ad

Sotanesum insectatos,multisVikiae part ibus depopulat is , magnoque incolarumnum ero inpot estatem suam redacto. Quibus rebus cogni t isrexHakon, se copiis e t auxilio indigere videns,nunt ium m isi t Sigurdo dynastae ali isque princip ibus viris , a quibus auxilium expectari pote

rat . S igurdus dynasta ad regem H akonem p er

veni tm agnis cum cop i is ; aderant cum eo omnesThrand i , qui proxim a b iem e vehem ent issim e

regi inst iterant , ut eum ad sacrificia offerendacogerent ‘; qui omnes , h ortante S igurdo dynasta

, ingrat iam recep t i sunt . Quo facto, rexH akonaustrum versus secundum litora cur

sum d irexit ; S tadum vero pra tervectus , cognoscit , E iri ki filios inAgdas boreales 2 pervenisse . Mutuum igitur inoccursum t endent es,

id . F. boreum versus inAgdas C .

R ex Hakannaves suaspet ivi t , et orient em ver

sus fugientes Gunnhildae filios insecutus est,

S k . X) undum lèt , F, 811; und irbùinn, B . l) va lbrarulr, B, C; val

braul,Sk, contra metr. m) nird

'

r1'

,Sk ; nid

'

ri , C, cona ) valfiogn, f . g .

,silentium exercitus, i t . pugno, ut harpe—gn, in

E dda Snort . p . 214 , nam dum sonant arma tacent m ili tes;

g ildir subst . verb ., qui magnum fiaci t , auget (id . q . s ta-rif ), a

g ilda augere ; g ild ir va lfio'

gnttr , qui auget exard escere faci t

pugnam ,praeliator ; sic : j dm — aveime-Ìq’r—g 1

°

Itlandù , bist . Hak .Grand .

Cap . 104 ; aud'

g ildanclì inhac bist ., Cap. 17 5 2 P“8 °

7 7 fl) vz'

gnesi r, f . pl. ut puto ,a nom . vrfgnest , g .

,Cly

peus formatura nest , id . q . nisi,f .,lunula, torqui3, vide R ist . OI.

Trygg. ed . Skalh .

, pars 2, C . 17 : slyrq ar, a i Ìuinkefir m eni:ci h1îls i sèr, 07: a t nish 'nhorfd

'

i nid'

r ; vigne t ta. bb], nonclypeo

rum ,ensis occurrit inEdda Saem . Helm Hat . 8 ; sec .

lect . H kr.

m'

gnest , neutrius g. esse videtur. quemadmodum inLaxdmla, C .

89 , de fibulis tunica : I I a ld6r hafd'

i 111/i r sèr samda. sly71lju, ok

si nisi tong ,sem bri va r i z

'

ìi'

t et w ox cod . Cap . spreltr

H a ld6r smi hart , a t n1'si inrgfnod‘

o af sly“; onni y) vqf, n.

tegmen,a vgfj a , obvolvere ; handar vaf tegim enmanus , po

test esse clypeus ; ejus hlymr strepitus clypei pugna ; huiusm : !d ingr , praefectus pugnml dux magis tam enm ihi arridet lectioI lkr. Ìmndam a

'

fà, quam vcriorem esse puto . praesertim cum duc

tus literarum u et nfere idem sit inm embram s atque adeo ia

c ile confund i a lectora queant ; a , f . g .,et nef , n. g . , m od iolus

rotae dan. et N a v ; hinc rota , et rota manus. clypeus, a form a .

(i) i . e. m oderator pugnm ,dux ; naddr , m ihi est clavus quo

clypeus firm i tat is et ornatus gm tia muniebatur ,cfr. bist . Magni

E rlini f . C . 40. N ilnlcîs ha d'

a rauà'

ansl°

old 0 71n'Ilt z'

rnanla rÌ o ) o

i”

; i la na dda bord'

tabula clavorum , scutum appellatur, Fostbr.

S ., C . 33

,str. 1; eadem rat ione na ddszmîni . luna clavi (clavi s

distincts ) est clypeus ; ejus h:irìidd . pugna ; huius n; orò‘

r ,bel

lator ; voculam lui, quam a m ina d isjunxi , deduxi ab adj . Ìuîr,

altus ; passes tam eneam cum voce nuina jungere ,et ab Ìuîr m .

scalmus,deducere ; i ta lui luna scalm i , i tem est clypeus,

quod naves secundum latera clypeis munirentur porronaddr hcinuina clavus clypei , ensis ; ejus rodd , pugna, & C . va lbrandr

,

fiamm a m ilitum (a ua lr m iles) vel cadavm is (a va lr , hom inescarsi) 11t hrd *leip lr , cnsis ; ejus nj o

'

rd'

r, p1mliator ; intelligitur

autem rex Guthounus . his vo1bis locum innui puto , ub i

comm issa sit pugna , se . ad f1etum Korm tem e ; landa — sne ,fretum

C. 24.

utri 5 que, qua m axim a poteran.

t,celeri tate con

tendent ibus , donec ad Agdas orientales ventumest . H ino E iriki filii , versm m altum velis

,aus

trum versus Jot iam pertenderunt . Sic d ici t

Guthormus S indriusArcipot ent is saepius fratresexperti sunt potent iamvulnificae fla1nmèe m odera tdris

animo recurri t id m eo .

M ox m ari t im i concitator pra—dii

cont end it. inaltum navibuse t egi t infugam universosfra tris E iri ki filios ' .

terrarum nempe inter insulam Kòrm t et continentem ; geni tivo:bos accipio quemadm odum viri docti sa pius annolar1m t pro

pra‘

posi tione cum casu ut m'

d'

s veg ar ,cfr. R igsm .il, str

17 ; Hamàrsh . str. 3, i l .

I) Ordo : B arma 6111fi) 1îlmclraug ara) reg is vard

'

optsinnm

'

iay) n'

h'

sfi rir bensz7.s d) Im ldn'

enIr) ek m innumst bess .

Fla’d'

u e) bry'

h zr bod'

s ttd i f Ìzèld t sÌt ez'

d'

um ci ha] ok ra]. umhznaller Ìt ind ir L’irz'ls brcrd

'

urd) s z'ns . Haze str0 pha abèst inS k .

a lz'ndraug ar

,B, C , corr. ; «ilmdrég a r, Hkr i d . b) en. 0111.

ilk1… quod et

'

1nibi su.1vi ttsvideìur. e)flwd'

ar,likr. . eadem sensu.

d) òì'6d

'

ur, B,

id .

'

O'

ld, periphrastice adhihetur ; burma old , id . q . bar

'

w ar,fra

tres.‘

fi) dlmdrb'

g , form a tantum d ivèrsum asse videtur ab «ilm

drug ; «ÎÎmdrog sagitta ab arcus, et tlr6g , dran drm/g

i . g., id quod trahitur, ontts. a drag a (unde drago , f . g . inpl.

drogm°

, onus tractorium) ; sic variant t og et tang ,funis

,unde

cîlnd '

o'

g ar mg1r , sagittarius, inThorsdrapa, str. 15 ; °

potest vero et

.îlmdraug , & c . verti : tensio arcus,°nam d icitur drog a bog a ,

tendere arcum ; wg z

'

r ribndraugar , deus sagitt .°

e (v. trnsi area s) ia

calator, przeliator. y) vi ta , ad j . indecl. cum gen. , qui novi t. ex

pet itur , pati tur quid ; sic verbum vi ta , interdum c . geni t. occurrit

e. 5 . C. 28, str. 4 ; it . E hr. VII, Cî‘192. 3; H alt . Grand . hist .

, C .

285 , str. d) bensz71r , ensis ejus ba ldr , deus ensis, pra liator ;bms1

'

lr, igni s vulneris . ut beneldr ; vox .91'

Zr significat piscis a

n'i, rivus . quod 111 r1v1s se cont inent ; notand …nest inE dda

Snorr. ed . Holm.

, p . 218 . intextum receptam esse lect . sz'insed

C. 24 25 .

Deinde rexH akonboream versus inNorvegiamred i it . E iriki autem filii longo postea temporeinDania comm orat i sunt .

P raetiwncum Gam lîo.

Cap . 25 . Cum rex H akonvigint i annos Nor

vegies rex fnerat , const itutus invilla sua,Bir

kistranda ,sita inSunm aeriae t insula , Frei d a ’»

d icta ,nonplus secum copiarum h abens , quamaulicos

,et quos rust icorum ad convivium invi

t averat , per speculàtores cert ior factus est,

Gunnh ildae filios, cum exerci tub enem agno, b oream versus cit ra S tadum advectos esse . R ex

H akon,sub i tario m ilit e contracto ,

stat im oh

viam e is t et end it ; ipse novem naves h abui t ,E iriki aut em filii plus vigint i . Conveneruntinfreto Fie-eyae3 juxta (rupem) Freidarb er

var. l. s:'

cr (v. s171r) sine dub io verior est, nam inlexidi g H alla

geri Norvegico effertur S zk”

cnI i elt (Fet slvamlsfiJ ) salm o la

varit . ; et inlexico Svecico SJ. lavaretus salmo Snuìs iît al

hula id . q . S illaj a unde apparet s171r sz'

Ìt esse derivandum ;2) ignis ; haec ignis appe1h t io nonoccurri t inEdda inde t am enexplicandaa appellat iones qua dam , e. g . bensz'kr , b . I . ; Ì1rtt sv71r,

Geisli , 66, ub i hrcrsz7 w prima , pugna (ex. var. eius g ard ir,

pugnat0r ; inprim isnîn81718 sferri a sÌ.r, inhoc b ist . Cap . 25 5 (Vol.

2 , p . 325 ) ubi nînsz'Àr, ignis m aris aurum . Idem de voce

j izs i i d icendum qua , quantmnvis nonagnoscent ibus interpretibus ignem denotet necesse est ut hand paucis loci s dem onstrari

potest ; sed im c ob iter. Flcrd‘

u, vel est genit . 7 5 j lcrò'

a , id . q.

fi ccd'

ur f . , accessus maris, i t . . mare ; vel geni t . anon1alus in11. pro

flmd'

a r, qua forma inprimis incompositi ons locum ohtinet, ut alul

dunautar, bùd'

unaui ar, pro sluldarn. bùd'

arn. ; br1'

l tabula ; hinc

fimdubn'

lr,navis ; boò‘

, pugna pr. ictus (w ide b'

cid‘

ull, qui ca d i t) ;

fi ard'

ubrz'

kar bad“

pugnanavalis eius pra:li ator m aritimus ;

intelligi tur rex Balcon. brccd’

un, genit . antiq . pro bro'

ò'

ur. etiam

inprosa obvius Knytl. , C . 28 et 94 .

I ) Nordmmri@ , F. Frode (s. Prada). F.3) Freya , F;

Frekeyze . B, C ; prius pra fert interpres .Heim skringlee , Tom . 1,p . 149

, posterius Dr. Bain invers. Dan. hujus historia ,Tom .

1, pag . 26.

C. 25 26.

gum' ub i utrique ,

exposit is copiis, inRestarkalfo confl ixerunt ; h ic cecid it rex Gam lius

Eiriki filius, H akonevictoriam report ant e . Inquo praelio t anto impeturex H akan, processit ,utnullo t actus clypeo obvios host es ad ut rum

que latus caederet,ut d icit Guthormus S ini

driu5 :

Perterri ta cessit m ilitaris

turm a m etallorum sparsori ;valens consilio ejaculator m issilium

progressus ante signa est .

Rex i lle , qui pèperi t sibi

uxoris Od i lacrum arumcopiam m inim e sibi parcit

intumultuGunnh ildae fi lii cum suis

, quotquot praelii’

su

perst i t es erant , inDaniam refugerunt .

Proj èc t io j ra tr‘um a d versus H a lon'

em reg em .

C ap . 26. Cum H akonAdalst e inis alumnusFeyarbor,>

nam (m alim Fje - eyar gum ) , F .

7) Ordo : I î)orva a ) ra ddar henfor Ìzrcrddr f ur

firm i a) r:îd‘

atèr7 0 r6g ecsuy) rws zr g eHc j i wma r meri /uni .Gramr

,Ìn°nner g a ! yfiv

°nnb) byr tmina d) 0Js Àmîh argerra (1) 111270 . sèr g einnf w e) smfl ‘

rùf ) .

bvcrd‘

i, C . 6)111/ir , S k. c) òsÌwsrnan, F ; ollva°nan, Sk,

corrupte . g et t a. , Sk . e) g eirima Sk . f ) snavru Sk .

a ) I fiìirva rodd , :soni tus glad iorutn. pugna ; Ìqurua ra dd ar

berr, populus pugu2 , m ilites. fl) mé lmr , tam de a1

;ro , quam

de telis. usurpatur ; [ werrir, qui decrescere facit (a [ n°erri , fiverd'

i ,

[ marra dendnuere quod noncpnfundendum cum [ merr , bvarr,

bverra ,decrescere) ; nuiIma -bverrir i taq

ue, vel, qui opes erogat.

vir liberalis , vel , qui tela'

ingeri t inhost'

es pr:rliator. y) rmsir

rdga'

su, vide supra p . 26, sub y ; Odd . Havn. jungit rég a'

m mù ln°,signa m ili taria . d) j

'

6f rz'

Olavio 1351 gr… a’

q s‘

,supemi

lium ; h inc : j b'

fra m dm'

, luna supercilii , oculus . ejus by” ,

imber oculi,làcrum & ; sed lacrumm Frey@ ,

uxons Od i, aurum

est . vide Snorr. Eddam, p. 47 . g erra , pro g erir

— a . a g era . pe

riphr. cum infini t. 3°

e1rugf , mulie1es ensium , hellon'

,tr sne‘fru,

motus vel1e1nens,11m a rr ; gurvf/a snerra , pugna.

C . 26 .

Norvegia viginti sex annos imperaverat , ex

quo frater eiusEi rikus e regno profugerat , convivio int erfui t F it is inS torda, Hòrd iae insulaconvivio adh ibui t tam aulicos suos , . quam mul

t os colonos ; ibidem quoque adfuit cognatusejus Eyvindus , filius S trabonis , appella tus

Arch ipoè'

t a. lentaculum sum ent e rege , vi d e

runt , qui foris stabant ; excubi tores,naves complures ab austro velis ferri, insulae jam vicina s .

H,ic alter alterum ,hortari, dicerent regi , putare

se,host ilem exercitum appropinquare . At ne

m ini periculo ,carare videbatur , host is adven

tum nunt iare regi quod graves poemas m inatusfnerat , si quis falsum belli nunt ium p erferre t .

Cum vero nefàs exi st imarent , regi h anc rem

nonindicare unus eorum coenaculum intrans,Eyvind0 Finni filio loquitur exi celeri t er !

m axim a postulat necessi tas. Eyvindus egre s

sus,ut primum vela conspexit , cognovit , na

ves esse bellicas ; quare m ox reversus incoenaculum ,

regem accessit , d icens : lab ens h orabrevis

,coenae longa . Rex, eum i1

1tui tus : quid

rei est ? Eyvindus . cecinitDicunt , ferocis ultores Blodoxaeacrem gladiorum conventumdeposcere ; nobis sedend id iut ius praecludi tur facultas.

Perd iflìcile est , imperatori nuncinmperferre belli ; verum honori

,rex ! tuo

consultum volui ; cònfest imadsue ta d iuparemus arma ' .

Ordo : a ) Tj é 'a) , hgfizendr au Massa 6) B lcid'

oocar

Leida f a il st z'ng aly) bryn-pz'ng s ; oss g; orist e) seinj m

°

krup i .

H eldr er rand i , (a t ) seg ja drot tni hers'

o'

gu; enel vild tt d) veg

[n'nn konz'mgr .

’ d)j iîm e) fi; òt t : ilf orum uapua . Haec stropba

abest inC, S .

a) tj ci ek , ajo, Hkr. ; ini el credo F, Sk . la) hit: Î wossu,

C . 25 .

Rex respond i t : h aec fort iterdicta sunt ,Eyvinde!e t ad m eam m entem proxim e ; tam enaliorum

plurium sent ent ias h ac de re aud ire cupio.

Cum vero hom ines int elligerent , quo regis inbolva g ) b i li h). N ti crfia t i) erÌt) gunnbnid

'

rH ara ldr d) roÌ1Ìtrm)

breid'

an‘n) flot ta sum mn ti a) rymleid 111701116 ) g rz'

pum vèrp)z'

g re ipum q ). Ahest hmo stropha inC, S .

a ) n; ordr, Ilkr.

,deus, Asa . 11) a t , id . Sk . c) bord m tera , Sk ;

bl.îmmm r,

ca>rulem terra (m aris) . d) [ i ti ernoe '

tm , Sk .

sÌeor, F , Sk ; sl zr,B . f ) g erum ,

F. g ) I mba, et A ininitiosequent is versus. h ) bzls

°

. F, Sk. bar, I° , Sk . 71) 0111. Sk.

tabulas bellon'

ae (clypeos), Hkr. ; g wnnbrtt°d'r I laralds,

comm ili tones“arald i , B . m) reykr, id .,B ; ryÌtr, F ; f il t

,Sk.

brcid'

u'

m,B. o) um ,

F, Sk .

—p) i ta ded i ; in-toxtu expres

sum est vèr. q ) greipar , inmanus, B,F, Sk . Ilkr.

a ) intextu impressum est norii'r (quod et cel. codd . habent),cui voc i duo puncta S llperscripsi , legique nordr , quod m ihi

contractum est ex n'

arud‘

r , qui alit altor , nora, id . q . mera ;

na ddregn, pugna ; na ddr, h . de telo ; nordr ‘naddregns, qc iet pugnam ,

uti d icitur inHeidarvigasaga a t nora rz'

tar neg ,p1

°

:1°li11111ciere . equum m aris, i . e . nuvem ; bordm tt r, terra

navalis, m are ; mct:r, ingen. ma.

°rar, terr

a ; dari hanc vocem v.

form am voeis,concludo ex versiculo , ci tato inEdda alphabe

thica“legni Oluvu, Past . Laufa3ensis, auctore Arnio fratre (mo

nacho) ;qui ci tatur ined . Holm . p . 205 ,invar. l. ; h ic ver

siculus i ta habet sù mdina mart mcrra r 071,guà

'

i . lun;ubi : mo

'

m s mcrrar fibtra , fem ina , sc . m inistra terra: serpentis(muri) ; cognatum videtur ma ri

,f .,reg io m ari adjacens (mar), it .

I‘loeria Norvegia: ; mccd a, mersl i, regio m ari irrigua ; mavrz

, n.finis

,term inus ; invoce compos . landamcrn, Hkr. VI I

, C . 5 7 ;

d cr, id ..

' q . sla°r, equus , a sÌcmj a , ruere

,fest i11are

, num eq uus

e t iam aka:fa dr inE dda d ici tur. y) bii inter vallum,i t . m ora,

unde obzlg7a rn, bilstyggr, m ora impatiens; bblva , pr. malum im

precari, b. abborrere. 3) roÌJ.r, id . q . Ì:rrilkr

,ag it, propellit,

provehit ; rcyÌtr, var. l. , idem notat , a reyllwa ,l id . q . bro/Ja m,

cfr. Hkr. ed,Holm . invi ta 0 . Trygg.

, C . 87,ub i reyl t iz , idem

est ac .roîtd'

iz ined . Havn. i . e . per m are ; ra Ì.ni, p irata ;eius rymleid , via sonora, m are . sc . cum nob is quasi inm anusincuriwerit ; sec . .var. l. g rz

'

pum vèr g reipa r gunnbord'

arripiamus clypeo: m anibus ; quae lectio facile se cuivi s commeadab

C. 25 28.

clinaret animus , responderunt mult i , se pot ius fort i ter cadere velle, quam , metuDanorum

,1nexpé rta fortuna fugere , d icent es , se

saepe superiores discessisse quando pugnavissent num ero copiarum inferiores

, quam tumerant . Haec locutos, rex

, grat iis act is, armari

iussit , quod e l: factum est . Rex arm aturamindui t ; loricam gestabat anula tam , cinctusglad io Molee

—sectore capi te galcam inauratanì,manu gwsum gere

'ns , latus clypeo munitus ;deind e aulicos et colornos ord inat

, vexillum quesuum erigit .

Cap . 27 . H araldus Eiriki fi lius , post ea dem

Gam li i , copiis fratrum dux prmfuit . Fratres

tune ingent em exercitum habuerunt , praeter

alias c om itat i aVunculis suis , Eyvindo Skreya(Vago) e t Alfo Askmannò , qui viribus erantinsi gnes ,e t facinoribus inf am es. E iriki filii,appulsis ad insulamnavibus , t erram conscenderunt , aciem que instruxerunt . Feruntur eu

tem h oc loco c opiae t am imparinumero Concurisse

,ut

singulis'

ex H akonianis adversus senosex host ibus pugnandum fueri t .

Pugno S tord ens is .

Cap . 28 . Jam suos inaciem disposuerat rei:

Hakon; h ic , antequam pra lium oriretur, lori

cam exuisse d icitur. Rex Haken, exemplo

B arald i patris sui, aulicos 1iribus et fort itudinepraestan1es stud iose delig ere solitus est . Tumcum rego fuitThoralfus lìobustus,Skolm i filius,qui ab alt ero latere r

'

eg is procedebat ; is galeam

et clyp eum , gaesum et gladium ,d ictum Fet

breidum (pedem lah im)‘

gerebat ; vulgo dicunt ,eum et Hakonem regem

'1° iribus fuisse a quales.

I d quod m emoratThordus Sjareki filius incarm ine

, q1iod deThoralfo com posuit :

DZ

Exerci tus procesài t afi dusad confl ictum glad iorum ,

cum navium propugnat ores st renuiFi tis inS torda mnfl igebant ;e t ignem projiciens procellalnnisnavalibusnociva ,

proxim e regem Norvagorum

pro ferre sust inui t pedem '

Ubi concurrebant acies , primo jacula em issa,deinde, po stquam gladios strinxerant , res ardent ius gari coep it , mult is cadentibus . Tum Rex

H akonetThoralfus ante signa progressi, obviosut rinque hostes cecidérunt . Fecere regem Ha

konem i ti acie facile conspicuum cum excel

sit as staturae , qua alios supereminebat , tum

et iam Splendor galea , quae sole illustrata ful

gorem reddebat ; unde factum est,unt ela cre

Ordo : I I err g ei l lyslr t il Igorva huit: a) , [M r er bad"

71ard'

ira ) landa—band efl) fé-drangnr b) b'

o'

rd‘

uat 1' Stòrd’

ci Fi ljum ;o]: nom i a -bb l y) Ìzlèm .ina drg

'

fu g in1sldngw'

r d) [Jord i

g dng a ntrate» Norìl'numna g ram. Haec stroplxa abest ili C, S .

a ) bod'

hrdd'

ir,B . b) dninga g, corr.

,B .

e) 1'

1mîlma , F . inm etallorum telor mn) procella , pugna ; tum mmstabla ll sg ùn,ignis , Splendor navi s , est : clypeus ; ejus « (fr securis

,tel…n

,

huius slo'nfl v1r

, pr:£ liat0 r. d) g1mslongvum,B , F ; g inwlavngum , Sk.

Ìm z t , collisio . inpr. m etallorum ; unde Marna — kni t, pugna,

11verbo Î mi i a , collidere ; I me1'

t pa r Gisl. S t t l°SS . S ; Ìmz'

fu reif

s

'

mnandre) ra , Rkr. V I, C . 124

,str. 2. (i

‘) lamla

‘band

, vm onlnm terrarum

,oceanus ; ejus ]dr, navis ; l1ujus drang ar, classiam

,

b . m ili tes ; draugr, propr. est arbor arida naus i a blaH r,

oq11115 nau8tibul0rum . 1111Vi3; Ìt lè, loens ,a vento . t11tu3

, it . latus

navis vento aversum sic nauatabla lk: bl1‘incîni , luna… laterisnavis a vento aversi (pro latere navis ingenere) clypeus ; ejus

gr'

f r, gigantis clypei, securis ; ejus (h f/21, ni1nlms seem—is, pugna ;

ejus g im,ignis pugnîE , glad ius °

ct d011i11110 huius slonovir, gh

d ium m ittens, pra lia tor ; intelligi tur Thoralfus Skol1ni f . Tales poei tam m veterum n1ctaphorae , quamvis justo longius repe

t i tae (Sn. Edd . p . 228 . habent tam en, quo delecteut, eo

quod res varias, ad rem m ili tarem pertinentes, uno m om ento sensilm s sulmciont .

C 28 .

brius°

m eum m gererentur galeam 1m tur regis,

pileo‘ im posi to ,

t exi t Eyvindus Finni filius.

Tum Eyvindus Skreya alta voce inclam an3°

jamse occ111tat , inqui t , Nordmannorum rex : anfuga se subduxit , nam galea aurea jam nonconspicitur? Quo ’ d icto Eyvindus e t Alfus , frat er ejus , m agno im pe tu proruebant , furiosorum e t lymphatorum more ,

et ad utrum que

latus gladii s feriebant . Tum rexHakon,Eyvin

dum alta voce comp e11ans : sic,inquit , pror

sus recta t ende, si regem Nordm annorum convenire vis. Nec mora, advolat m ox Eyvindus,gladioque liberato regem pet i it . Tl1oralfusvero

,obj ecto clypeo,Ey11ind-um tam veh em ent errepuli t , ut incasam declinare t . Tum rex

, gvla

dioM ola -sectore utraquem anuarrep to, Eyvindum feriit

,e t galcam caputque peni1us inhu

m eros dissecui t . Eodem m om entoThoralfusAlfum Askm annum occi d it . S ic dicit EyvindusArchipoèta

Acutamnov.1nrgam vulneris,

ut raque regis vibratarnm anu,

dissecuisse m edi ocri t er fidum

oneris sch idi i incolam …

Intrepidusnavalis pugnaeadm inistra tor , noxam Denis inferèns ,d issecui t tumulos °

com ae

ense ,aureis ornato bullis ’ .

cuoullo , B ; pileo suo,F .

Ordo : El vez ! a t ennbi i /1 benuondra) be1°

t,01 11.îd'

1mt

loming s 7115111111111, med'

111— d)gnvany) bi lla b)— s711'

d‘

s byggv/ng e .)

lj celinn1l) 11l11g a ltur el-1Ìraug re), g ran1lm d'

r Dann,skor - Imuguh) g y llb; a lla d

'

um brand i . .Abest inC, S .

a) vid i,F, Sk. 61217111, 11°.111i11111, F, Sk . C) bvygg z

'ng .id . , B, F, Sk . d) id .

,Sk . sic F, Sk ; eldraug ar,

A; quod , si ingen. , pro eldradg s,posi tmnsi t, ad Eyvindumferendnm est ; sed, qumninus id fia t . obstat vox sÌ<orhmm a inpl. , qua ad unum hom inem vix 1efciri potest . g randa d

'

r,B,

Sk. id . ; nisi quod hoc si t subst . verb . , idem quod g rondud'

: g )

G 28

Post caedem fratrum i storum,

eo impetu rex

H akon°

lnh ost em ferebatur , ut omnes 1ep11lsicederent . H ino m ilit es filiorum E iriki , t erro reperculsi , t erga verterunt ; sed rex H akon, inprim ore acie const itutus , fugient ibus acri t er

inst it it , crebros m agnosque it erans i ctus ; h ocm om ento volans t e lum m issile ,

eius gene ri s,quod Fle in(sparum ) d icunt , inbrach ium reg is

penetravit , inmusculo ,subt er axilla . Tra

dunt autem mult i , servum , qui Gunnhildae erat

a calceis, nom ine Ki 5 p ingum ‘,inturbam prae

Dent ium prosiluisse , et exclam asse : date 10cum regis occisori, et h oc dicto

,sparum inre

gem conjecisse . Contra refe runt alii,nem ini

cognitum fuisse , qui t elum em ise…rit ; id quod

vero est sim ile, cum sagit tae et jacnia et omnisgeneri s m issilia , densarum instarnivium ,

vo

litarent . Ex m iliti bus , qui E iriki filios secut i

fuerant , ingens turba cecid it,omnes vero reges

innaves evaserunt , e t m ox rem is aufugerunt ,insequent ibus Hakonis m ilit ibus. … 1S i0 dici t

Thordus S jareki filius11. af , inscrit F. Sk .

71) slarar I mago'

Hkr. èodem senta .

gufi/1101111311111, Hkr.,Sk

,id .

a ) i . e . ensis. or, 11, ex nota usum huius p

rzeposhio

nis, secundum quem adb ihetur loco i ta ut spectantem pp

t ius. quam agentem , rep1°

eesentet ; s ic .C . 30 , str, 3; 5Ha1mnarm.,

str. 5 ; i t . inprosa : bz'

d'

d or ai1td'

loco constitutum m anerey) i . e . m alum , infidum .

°

d) (112111, onus navis ;vis ; ejus byggw

'ng r , incola navi s, periphr. m ilit is prce liatoris

dlizg oltr, aper p irata ,navis ; ejus el, procella navis , pugna

navalis; huius draugr, p1°mliator ; s equens g randm d’

r, pr. est, qui

noxie consilia aliis struit ; possis quoque hoc adj . seorsim ca

pere et gcnit . Dana cum voce slorhaug a jungere ,sc. capita

Danorum . .sk'

òr— Ìza1mr, pro ska rar comm, cu

put . Prius hem istichium cmdem describi t Eyvindi Skreyj ze ,11

rege peractam , posterius , fuga… Danorum ingentemu a rage

edita… stragem , post fratres Eyviudum et Alfum ca sos .

Kispigum ,F.

3

5 6 c . 29.

M ors reg is H a kanis A da lsteinis a lumni .Cap . 29 . Rex Hakon,navem suam ingressus,

vulnus obligari iussi t ; sed tantus effluxit sanguis

, ut sist inonposset , quare , inclinante d ie,rex viribus languere coep it ; itaque signifi ca t ,velle se aquilonem ' versus ad prwdium suum

Alrekst ados proficisci . Cum vero boreum ver

sus ad Pe tram H akonis ventum est, nevem ibi

appulerunt , quod rex mort i vicinus erat . H ic

tum,am icis ad se vocat is , quo pacto regnum

adm inist rari vellet , aperuit . Nullos lib eros

h abui t , praet er‘

unicam filium , nom ine Thoram ,nullum vero filium . Filiis i taque B iriki

eumnunt ium m i t t i iussit , ut reges Norveg iaessent

,rogans , ut amicorum et cognatorum

suorum sedulam curam gererent : quod si m ih i,inquit , longior vita data fueri t , christianorumh om inum consort ium petam , exp iaturus , quae

indeum comm isi,delicta ; sinVero hic int er

paganosmorier, quo placueri t sepultura: genere

m e cond it e . Paulo post rex H akonibi inpe traexspiravi t , quo loco inlucem edi tus fuerat .

Fuit regis H akonis obi tus adeo luctuosa s , utm ortem eius amici simul fierent et inimici, as

sat inai e) vid"

a1'nnsl1

'nn0f ) ro'

d'

rg ) firom h) ma3'r ok a m ar

01111. fia t W i i 11) afi els , er a lln'Ìtr g audlar sd er

g er6’

i 7111g1'

1131'

) drel‘h1fì) , g e“nmrst j '

af ri 1'

811111111styr. A best

11330 strophe inC, S , F,Sk .

11) 1111110 : prot var sint , apparuit defectus (se. viriam), tum

junge :°

d'

c1'

11u 811111111 réd'

r[1rom ; brdt , A ; Invii : , Blu.,

6) [ mr er,ubi , Hkr. c) 1?f1i1

°

r, id .

, B . d) b1iemlr, id ., Hkr.

e ) sòltust , B . f st innan, B Hkr., quod°

eodem m odo po

t est ad [) r'

al11referri . g ) ròò'

rs, Hkr. Ì1) straum contra me

trum , B . Ìmg ar, B .

a ) de verbo vita cum genitivo , vide supra C. 24 str. 2.

g era Ì111g1'

m drellu pr. appurare compotationem corvi , i . e.

8 :11g11i118111 effundere, stragem edere ; .ut Edd . Salem . inOddrunargr, str. 11, p1i or «71 g ard

"

111116111111.

C . 30.

nam praeliarisnum inis accipi tresnigri b ibunt Makonis sanguinemt rans mare fando a1idivi vulnerumsanguineù tncalam os rubuisse '

H i versus aulicis Haraldi regis pergra li fuerunt .

Quos cum Eyvindus Finni filius accepisse t, eliosvxcissini composuit

Fugasnescius Rex prius lendiculamFenreris ric tus rubefeci t sanguineGamli i ; exaestuavi t animus iracolum inibus m etallorum procella ,

cum bellicosus expelleret

E iriki filios e t erra ; nunccustodes glad iorum omnesprincip is obi tu dolent ’ .

Ondo : I I ara ldr Ìufir vel Ì1g/ìz i Gamla , enÌvj ors draug a ra)ha/na j ,orvi ; f élÌaa llr f yll ir vanna ) f ramÎig ! ben, do

'

Ìg

bmuh b) dollva lir y) dre“a dreyra 116101111r ; el. f mi f audra

b’

enj a reyrd) r06'

1'nn f ur Ìmmlanver. Nescù mt hanc stroi1bam

B, C, F,

S , Sk .

a ) vanni . patrasti Hkr. délg brands , gladi i , Bkv.o) rod z

'nn, (inmaso. gen. ) Hllr. , quando reyr esset S ing . m . g.

a ) i . e . m ilites, pra liatores. délg lnmd , numenbelli , hcl

lona v. 0111511118 ; band , acc ipio pro num iue , ut Imp ! non111c11m cm ini m c alibi legisse TO band hoc significatu insing . numero

,cum inplur. num . passim occ… -

raul bond, num ina ; Com

1nod ior tam enm ihi visa est hmc appellalio

, quam ea, quam lee

t io ddlg bra yzds gladu , exhibet ; insolent ius enim est, corvun1

alì cm e, usi tatnm a bellona v. Oll1ino , denom inare . y) dullva lr.

pro «10e niger accipi ter, i . e . corvusl i . e . cuses ; veniautem calamos

,cum reyr , arundo , quod hod ie m . g . est , apud

pabltas inn. g . occurrat,Ilkr. V I . 0 . 124 . str. 2 . s) i

llardangri& sinum ,nempe ininsula S torda, ubi letbale vulnus ac

ceperat H akon, cui pra lio noninterfuisse poe tam h . 1. apparel.

Ordo : Flugva rr Rominanr rauìl‘

{wr Fenris narra spa rra a

1'

Gamla blod'

i 1aod‘

ra) w all muÌm/nultl f ma dnmfl) , fius iuf nny) of 6) ra l E MM» a lf a. s,ui ; (Î) freg ar c) c

o ra m s

f a ll a lla g a ll-g aui a g ezr .a Ahost haec stm pl1a in13, C, I"

,

S, Sk 111llkr. extat W ,

0 . 2

C . 30 31.

e dext ra , Haralde ! tua ,noncond it a vagina , olim

clangebant ad saturandum lupumP a cturrz inter Gunnhild ae filios et

S igurdmndj ina s ta ttt .

Cap . 31. Gunnh ildae filii inm edus regni part ibus plerum quese cont inebant , cum illis m inustutum videreturvelThrandorum velVikensiumfidei se comm it tere , qui intim i fuerant regis

H akonis am ici ; qua utraque inregni parte praeCipuae digni tatisviri , quam plurim i, sedes h abebant . H inc de reconciliat ione inter S igurdumdynast am et Gunnh ildae filios, per int ernuntios,agi coep tum est ; quod antequam fieret , nulloscensus exThrandheim o perceperunt E iriki fi li i .Eo t andem res deducta est , ut pacem paot i

Sint filii Gunnh ildae et Sigurdus dynasta , iure

iurando sanci tam ,eo pacto : ut quas olim no

m ine regis Hakonis provincias inThrandheim o

t enuerat Sigurdus dynasta, has iam regum nom ine t eneret ; sic verbo quidem reconciliat isunt . Omnes Gunnh ildae filii fuerunt pecunia

Ordo : Landùb'rà'r ]l‘drò'a a ) lv.îò'

up il Iz'l i («î/a g ed [ dlnm ,

er ben; a a ) hag l braci «î brynjum b); «Uma r y) bugust e) , lui er

j d!g z°

1z d ) j ùllegg f atla svelld) g alla endr or Ìzemli I la r

a ldr .

’ fi l ylgj arfi i la re) . Abest baro stm pha in, B , C , I"

,S,

Sk ; extat inHkr. V , 1, 2.

a ) brynju, lorica ,Hkr. b) 1

'

benjum vulneribus,likr . c)

buggus i , Hkr. d) sic ded i °

o'

fo'

Ìg imz . A . I ikr.

a) i . c . rex Nor vegicus. sc . sagillzr . y) bugusi , im pi'

. pass.

Verb i abs. big , bang , bog inn, bp :g a , unde adhuc inusa partie.

bog1'nn, cur vus ; ab imperf. fonuatum , baug r, a1111u1118 ; al) infin.

b)11g a , farcim en, (ut tang , (ag i . j ug a subst . averbo tig , t ang ,i og inn, Ung a ) ; usi tatum est be;gj a , curvare ,

fleetere . 3) j'

ella

w ell, glacies balteorum , ensis. ylg r, lupus , gen. y lgjur. est

111. g ., quod V idere est ex H .i“ltal… str. 5 6 . nam fuer0

, qui f . g.

P1'

1tarent (v. B igi . ed : Hmn. . 11. 623, 1101. f illr. f . sat ietas ;

ad satumndum lnyam, i . e. ad edemiam stragem .

Titan, inFullae capi tegio

ni tens , in,scuti m ontibus

,

H akonis omnem per ae ta tem ,

poé tarum resplen'

dui t .

Nunc fluvialis es t Ti tanabscond i1us incorporem atris g iganticidae ;gentis ferocis dura sunt consilia ' .

farina, quam ancillw F10 d11, dum laetae atque contenta sorte sua

erant , m oluerunt . or) mella . giganti s ; mella délg r, hostis gigan

t id is. Tl1orus ; eiusnuîd'

ir,Tellus; hinc Ì1old modur mella cla/g s,

caro tellurig, pulvis terra ; contra,ossa telluris sunt lapides .

1)Or :do Fa llsdla ) (m ia a l va llarFulla rb) sleinslrîldum ci UI]…

Ìqols j ) ollum q/ a llana ldr H :?Ìwnar ; n1'

1er (i!/I OJIJZI c_[fa ry)

q[ j d niny; ((Ai 8) fin…. dolg s modum ) ; rcid'

rammra r ,b; od'

ar eru

Abest haec stropha inB , G, F ,S,Sk .

,astat 111 fi lm

,

V , i , 4 , et E dd . Snorr., p . 133, str, l, ubi prius hemisti t:hi um

inveni_tur.

a )fl

sicIlkr Imi, A, quod perinde rectum est . b) Fullu, E dd.

a ) Fa llsél (mia va llar, id . q . so'

l (mia va llar f a lds (nam Il et

ld permutantur) ; j hldr, velam en; brcîavol/r , campus palpebra

rum ,caput, et j

°

a lJr brria vullar, velamencapitis ; huius 661 sol.

velam inis capit is est vilta aurea ; h . l. i11telligitur vitta Fuller:

(hqfuò‘

band Falla ) quod pro aura usurpatur, v. E dd . Snorr. p.

36 , 5 . 35 ; 089t8111m nihil obstat, quom inus brum llar legatur,

nam (mi , contr. est ex bra a , et quod ad m etrum attinet, seenu

dus pes est abruptus (813f 6'

r) ,.

hujus exempla afi‘

eum t ur m clave

m etr. (Snorr. E dd . p .,

nontamenibi afl‘

ertur casus buio

nostro.

consim ilis , cum auctor tantum inanimo hahui sse vid eatur

ali scissioxi einped is metrici ; atqui pluri! occurrnnt exempla, nostro loco congrua, e. g. Utlells bldr s i mi/ù, inKny‘tL ; guia hott

req Ìcmîna r,Thorsdr. str. 13. Ìujolr, canna, it . navis ; navi s U . est

clypeus, sec . E dd . p . 160, et s& pius incarm inibus poctarum ita

d enom inatur ; rationem afi‘

ert appendix E dda anser Ullr dui

sl ip [ mt, er S Ìrj'

oldr Ì1èt , fi01'

er sl; oldr la lla ò'

r sl ip Ullar, i . e.

Ullus habui t nayem qum Skioldr (ely-pens) appellata est

, ideo

clypeus voca tur navis Ulli ; m ontes cly pei , sunt brachia . quibus

sustinetur clypeus, sec. Edd . p . 206, 71.. y) Sol fluvi i , i . e.

(i) 1171, corpus. e)jolna délg r hosti s gigantum,Thorne ;

eius Terra .

C . 3t .

Quos versus , cum rex Haraldus cognovisset,m issonunt io, Eyvindum ad se arcessivi t ,venient i que dixi t : tu, Eyvinde ! inim icus m ihi esse

vi s ; d edecet vero t e infideli tatem exhiberem ih i , cui fidem tuam obstrinxeris. Tum Eyvindus cecini tUnum h abui do

|

mmum prius ,am a te princeps ! quam . t enactus sum ;urge t m e

,rex ! sene c tus ;

i d eononcup io t ertium .

Am a to fidus eram reg i ,duobus lnderenonsolco clypei s

°

sequor tuas part es princeps .

m e iam senec tus opprim i t ' .

Rex H araldus Eyvindum '

coégi t , ut ius , rem

proprio arbi tratu diiudicandi , sibi perm i t t eret .

Fui t Eyvindo'

arm illa aurea exim iaa m agni tud inis et pret i i , Fold1us dieta, ex terra multo antet empore eruta

‘, rexèdixi t , nullum dari recon

ciliat ioni locum, [

nisi hoc annulo pot i1etur.Tum Eyvindus cecini t1) Ord o, per se s ati s perspicuus. talis .est : H

'

gfiÌ: «Zum: —cinndroi i innf yrri ennp ik,

dfrr j <f urr ! elli bellr b) . bragM’ngr .

’ek

bid mèr ei 711118 brid) a . E le m : i rurr dy'

rum el'

Ie1'

l e )c ldr1

'

i ve im sÌrjoldum a ) ; 1471f ylli flo“: Linn, s i zllir ! ellif ellr

71e

a ) sic Ilkr. ; a-l1est enim haec stroplu1inB , C , F , S , SR. ;

fyrra , A . b ) sio belli , A . c) 111, lusi , .1) bonana‘-r

,Hkr.

,id .

a ) leila tveim si ; oldum ,fidem m igrare,nunc hnno, nunc illum ,

principem vel fact ionem sequi , Ad am . str. 73; m etaphora ducta a

re m i litari, vel quod clyp eis pro signo m ilitari utebantur veteres

(rub er clypeus erat signum belli,al bus, signum paci s), vel, quod.

fuerint clypei d iversis coloril)us extrinsecus et intrinsecns pict i ;sic Byt h . ed . Havn. .

p . 230 : .sÌn'p i i hannp<i um sìildi sz'nmn,

ol g eUt 1'

lui"

med Snorra ; vi tae Hakonis Herdabreid i . p . 381ct Magni E i li llgi f. , p . 422. ed . HaVn. beir Ìtìgfd

'

u]a fìtan°

fi16na tmulzr hannob old semper ab ns partibus steterant .

C. 31.

B eberem t andem ,o incitator

scopulosm t errae sch idiorum !tuam experiri conjugisauram gigant ezxabonam ,

ex quo coac‘m s

'

sum t ibi ,

elector annuli ! traderecubile serpentis , d iuquodm eus paterpossedere“.

Ordo-

E h slyc a um sz'

ò'

z'

r a ) firma fiìnngéò'

anfiussa 6)bara byra slerj af oldarfl) sÌ.fÙrennandi l fmi fivz

'

sa y ) , er verd

um sel/a In‘

f,vulj arò

'

ard) mens seb‘

rtndî.’ fia t lg’ngnue) Ici/f d ),

er j itò'

z'

r m inn(ii i i Ieng z'

. H& c stropha nbest inB, G ,

F,S ,

Sk ; inllkr. extat, V . 1. 6.

a ) sv'

ò'

an, E hr. b) purea . Hkr. f inir, Hkr sc. eo quod,

id ee quod . d ) &îHr,‘ E hr. , id . sc . ut m etro consuh tur.

a ) inhoc loco, secundum ordinem, quem const itui , m ax im a

d ifl icultas versatur circa vocem bars ; secundum ord inem ined .

H am . receptum sc. f yrir fiur.sa bars pro lapid is vinculo

(mundo ) , intervenit d ifficultets, tam invoce fivz'ria, quam inip sa

appellatione ; pufaV i vero bem,h . 1. esse uxorem vel

fîlìam (forte

luis, enhile. v'

el a bera , parere), et comparavi vocem Norveg .

bmw . uxorem ducere, i t . filium inmalwimonium collocare,

vis ha c vox forsitandeflexa sit » ex exotica voce espoucn,unde

isl. pùsa ct pùssa santin. m arem et fem in°am m alum onio jungere ;forte et vox bwsz

'ngr, inGragasa, buie loc o aliquid lucis afl‘

erat .

H is i ta suppositis fiursa. bars uxor giganti8 est fem ina gigas ;huius byr. animus , sec. E ddam ; sec . ed . Havn. [nena bwr,

a des giganti s. est lapis; huius [ miei .vinculum lapid is , annulus ;sed m ihi nec , constat huius denom inat ioni s rat io, neu m em inime uspiam legisse,

't o [ Wiki, vinculum esse . p) alcerjq ld , terra

scopulorum mare ; ejus sh'

ò' navi: ; rennand i

,verbo renna

,

act . , incur5 um inci tare appellatio regis inre m ari tim a versat i ;

h . 1. intelligitur rex Haraldus . y ) junxi : f ré ]wv'

sa,«r; ex eo (tem

pore) quo ; vel sec. var. l. f yrir Inu'

sa er , ob id quod ; [nu'

m

accepto pro dat .n. g ., suflixo sa

,id . q . sed vox pulsa . va

rio modo adhibetur : a ) ut dat . sing . m . g . : r'

hd m i,in

110 0 mundo ,Hh VI I , C . 140 , str. 2 . et Grcttla C . 9 , se. jun

gis : (î fiv:îm skorà'

u s i a' . inh oc nan. b) ut acc. sing . f . g

(i [nn'sa lum i , quod nommlli 5 seriorihus usurpatum vid i . quam

vis nonlocum m em inerim,ubi apud veleres occurrat . c) ut

C. 34

aedibus subjecerunt , et villam incendio delevarunt h ic Sigurdus dynasta cum t oto com i tatuinze dibus concrem atus est . Reges prim a m aneex sinunavigarunt , et austrum versus inM ee

riam t et enderunt,ubi aliquant isper comm orat i

sunt . H mc gesta sunt duabus h iem ibus postnecem regis Hakonis Adalste inis alumni

, secundum relat ionem sacerdofis Ari i Thorgilsis filiiPolyh istoris.

P a x inter I la banem dyna slam et filiosGm m/u

'

ldw f a cto .

Cap . 35 . H akan, filius S igurdi dynast ae , inint eriore Thrandh eim o se cont inebat

, quandofam a accepit , patrem incendio perem tum . Ha

kanam p io genere erat artus, multosque h abuit

cognat os ; idem am icit iis et universi populi grat ia valuit . Universi Thrandi , conversis ad Ha

konem studiis , copiis e t auxilia eum adjuvarunt ; t ant i que per t otum Thrandh eimum m o

tus et concursus ext it ere,ut qua:quenavis b ello

idonea inm are deduceretur. Ubi vero convenerat exercitus, H akonem Sigurdi fili am dynastam et principem exercitus creaverunt

,tum

ferm e vigint i l annos natum qui universascopias per exteriorem sinum classe ducebat .

Quo cognito Gunnh ildae filii austrum versus inRaum sdalum et M aeriam australem se cantu.

lerunt, missis invicem speculatoribus. S ic H a

kandynast a, opibus am icorum 2 suorum ,Th randheim um per tres h iemes i ta t enuit , ut Gunnb1ldm f1liinullos inde reditus perciperent ,nequeposse t eorum quisquam ost ium sinus Thrandheim ici intrare ;nonnulla praelia adversusGunnhilda filios comm isit ; sed utrique (alias)mult as

invicem alt erius fact ionis int erfecere . H aec m e

legendum videtur fin'

tugr, pra ivz'

lugr , cfr. Cap . 104 fin.cognatorum E

,F.

C . 35 .

m orat E inar Lancicrepus inVellekla (euri — penuria‘

, quam de dynasta Hakone composuit :

Mucronis intent a tor, diligensprom issi , la tam eduxi t regno classem ,

rex ,alacer ad sus tinendas Gòndule

procellas , impat iens erat mom .

E t explorator lunularum rubrarum

B edini brach iorum far[ i t er

extuli t velum pugna: ut regum

cont ent ionis sedarat cupid inem ‘.

Ordo : Ok eid'

vandr oddneyi ir a) Îzqf3'

i fili brez'

d‘

mz.flom

gramr g lad? z'

g ondlar veò'

rum fl), svaf d'

ìy) bil. Ok H èd'

ìnsd)brig a rauò

mdna nym'

r izppbéf r6g seg l (af) kappz'

,a t scfja

C) etin- Iund a ) j'

fjfi‘

a . Ahest be e stropba inG, F, S , Sk ; infi ltr. reperi tw , v, C . 6 , str. 3.

11) sia Hkr. ; [a d : A , quod commode explicari pot est hoc

ordine ok et;ulxmdr Hèd'

ins bdg a ‘rmzdnuina reynir uppfiéf r6g scgl,

at sefj a kapp i j b'

fra , i . e. et oontent iosus explorator, & C . extuli t

velum pugna ,ut reprimeret Spiri tus regum ; bac ratione efjulundr

est , idem quod eljuluncla d'

r ,incontentionem pronus , sefj a , c

dat . , transiger0 ,componere Vigagl. S , C . 7

, 9 ; 27 , 19 .

a ) oddneyt ir qui utitur telo, pra:liator, sc . Hakan. fl) G

'

o'nd

ul, bellari a,Haikonarm ail i ; eius nadr, pugna . svefi a,

impf. avaf d'

i sopire, Rigsm . 41 Volsungah . 29 ; suqfi°

a bil,

moram sapire ,i . e. marari nelle. 3) Hèò

'

inn pi rata Edd.

Snorr. p . 1613- 65 ; bdgr , mmc fiere de arm is brut‘armn, apud

veteres po'

etas et iam de bracliio : mf . und m m m basg i , sub

tepi do fem ine brachia Jnmsv. S . ed . Havn., p» 39 ; ranò'

pro ran3'r maîni luna rubra ; i taque Hèd'

1ns bo'g a rauò'

bra luna inpirata brachns fulgens poetica est clypeus ; ea

dem prorsus appellat io scuti est.

inByt h . C . 19,str. 5 , Fréda

brig a bj1ig roò'

ull convenus Ti tan,inbrachi is Frodîi splendens ;

huius reym'

r, pugnator. rdg seg l velum pugnie ,

clypeus ;

afi'

erre clypeum est signum pugnzr , sublato clypeo .

'

dare, pug

nam incipere. efj a . subst . certam en, contentio . a verba e1’j11,arti , inci tare ; bue pert inet etjuìzundr canis vena tîe us S tar].

îbr. 5 , C . 4 5 ; eljufmr hes tr , eq uus ad cortandìum idoneas.Vigmkttta S . C . 23; -e t invita Gisli i Suridm ed . Hal. p . 160,aml

'nuf élum l'

simul a eadem ratione ci;uluml, esse potest,

favent ibus dns, t erras orientalesm issar gladi i subegisset

‘.

Porro hoc m em orat E inar, quomod0 dynastaHakannecem patris sui ultus est

E ffero lat isonam laudem ,

quam m eruit custosnavium ,

patrisnecem ultus ; ea res efi‘

ecit ,ut stringeretur gladiusOrdo : mart «ila él (1) var8

'

af rz'

lifl) dd'

r randa r lacrwh

'

lundry) qf la:]a'

austr (and 6) a i munbanda e). A best inC, F, S , Sk .

a ) «ili , pirata ; eius él pugna. r1711'

vis ; af r1711'

vi

vehem enter. y) randar lauÌtr, t ig illum clypei , ensis ;Zundr , duci potest a rela propellere , v. a razlq

'

a

gerere ; i taque 11. l. vel qui m i ttit glad ium , vel qui gladu cu

ram habet,i . e. pugnator Iundr, pro arbore sum i tur. d) austr

Iìiml, b . I .'

l'

hrandbeimus intelligitur. a t manbanda, Voluntatt:

deorum ut dns placuit .7"Ordo : E ): ber a ) fnî a) Ì1lj dms q , fi1î erfl) vord

'

r Ì1rannaÌzrajna y) vunnho;fml sins j odur ; fia t 11121116) a t vinna tog inn(i)slj éma . A best inC, F. S , Sk .

a) j yrir, Him ; se. ci ber li l/61118 q f yrir pd hefnd sz'ns j odur,

er vorò'

r 71r. In". vann, profera sanaram laudem,

al) eam patris

Bui ulti anem , quam exsecutus est navium°

custas. 6) var6'

B,

se. necesse fuit eam rem eflicere , ut . & c.

11) E 71ber f rai , divulga , sermone celebra ; unde adject . fmi

barrr, exim ius prmstans ; 711,6ms [of , 18113sani , i . e. celebris

fam a . fl) fici er , pr. cum, quando ; inbac nexu orationis d id i

cultatem parat ; quadam tenus procederet , si legeres har er , eo,

quad vel pa t er eam (lendaw ) qua ; d ifiicilis quoque mihi

videtur junctura verborum sec . var. lect . a ; est vero etiam,

ut i ta ard inem passis inst i tuere nonnihil d iverso sententim co

lore : E Ì< ber fnî p.i lug/nd , er vord‘

r Ì1r. Ì.r. vannÌzlj òms l<y‘

sz'ns f od

'

ur,celebra eam vind ictam , qua custos navium celebrem

patris sui fan1am acquisivit ; ubi cr. idem valct, ac m ed Ìmam’

,

et vann, id . ac tinauns ir. y) 71ronn, unde ; krauna Ì1rafn, cor

vus undarum navis ; eius vord'

r, custos , possessor navinm,

rei naut1cm peri tus , h . 1. intellig itur H akancom es (satra

pa). d) ! og inn alib i quoque de eductis gladns occurrit ,

vero part. pass. verbi obs. ing , tang , i og inn, j ug a ,duoele

C. 35 36.

dynast es proponebant ; deductaque eo res est,

am plissim is hortant ibus viris , ut pax ita conveni re t

,ut H akantantundem ditionis inThrandh eim o t enere t, quantum tenuera t S igurdus dynast a pater eius , reges vero, quantum rex Ha

kanant e eos t enuerat . Hwa pax firm a utriu

que fide sancita est . Quo facto m agna extit it

am ici tia inter dynastam H akonem et Gunhildam

, interdum vero dales invicem int endebant .S i c aliae tres h iem es procedebant , dynaste quiet e m reguo sua se oont1nente .

N a tus E irikus H a banis filius.

C ap . 36. DynasteH akan, cu1nhiem e quadam

per Upplanda proficisceretur, quo loco daversatus est , accidit , ut cum muli ere

, parve loco

nata,concumberet . Procedente t empore, par

tum ferre ca pi t mulier, qui inlueam editus,

puer erat , et E irikus nom inatus est ; quem

m at er adHakanam feretxs, eum petrem professa

est . Dynasts puerum educari fecit apud virum ,

nom ine Thorleifum Sapientem ,inM edaldalo

hab i tant em ,virum pat entem , divitem ,

et dynast e intim a junctum am ici tia . Brevi inEiriko m agni viri indoles elucebat , m atureque pul

eri tud ine,statura et viribus excellebat ; dynas

ta vero parum eum curabat . Fui t H akandvnasta omnium h om inum facie pulcherrimus,statura m ediocri

,inexereiti is perquam peritus,

insigni prudentia, et inbella versat issimus. Au

tumna quodam dynast a ad Upplanda profectus,cum inHeidm arkiam pervenerat , ex candiataad eum venerunt rex Tryggvius Olavi filius etrex Gudròdus Biòrnis filius , i t em GudbrandusDalensis . H i , loco et t empore condicto congrassi , secreta diu colloquia habuere , quorumi d tantum invulgus exii t

,mutuam am icit iam

pactos ; quibus act is d igrassi , insuum quis

C . 38 .

De H a ra ld o Graenlanda .

Cap . 38. Rex Gudròdus Biòrnis filius coniug em duxerat bonam ,

sib ique d igni tate param ;

h i filium procrearunt , nom ine Haraldum , qui

nutriendus inGranlandum m issus est ad H ro

ium Album pra fect i d ignitat is virum . FiliusH roi i fui t H raniusPeregrinator, Haraldo a ta t e

par, eiusque coalumnus. Post ea dem Gudrììd i

Bi'

òrnis filii H araldus filius eius, qui Granlanduscognominatu

s est, prima inUpplanda profug i t ,

com i tatusHranio coalumno suo, paucisque ali is,i bique aliquamdiu apud consanguineos suos

commoratus est . E iriki fili i eos m agnopere p erquirebant , qui crim inum inipsos comm issorumrei erant , m aximeque h as, quos adversarios s ib i

futuros opinione pra cipiebant ; quare Haraldo

am i ci sui et consanguinei suadebant , ut patriamrelinqueret . H araldus i taqua orientem versus

inSvioniam concessit , societatem,cui se ad jun

geret , circum sp iciens , e t si qua passat inglobum recipi eorum , qui opum parandarùm causa

inpirat ica'

m excurrere solebant . H araldus a rt is natura que bonis apprim e instructus era t .

Tost ius di ctus est vir quidem inSvionia, unus,inpotent issim is et h onorat issim is eius regniviris

, quos quidem nullus d ignitat is t i tulus

honest abat ; id em b elli studiis quam m axim e

dedi tus, et d iu inpirat ica versatus , quaprop

t er dictus est Skogula (Bellona ) Tost ius . H ic

Haraldus Granlandus soc iet at i (pirat ica l se a diunxi t , et h ac a st ate pirat icam eum Sk

'

ògula

Tost io faciebat , omnium favorem sibi concilians sequentem h iem em apudTostium transagi t . H araldus duas h iem es inUppland is comm oratus fnerat

, quinque vero h iem es apudTost ium versatus est . Erat Tostio filia , nom ineS igrids , parvonatn, venusta , animi vas ti et

C. 38 39 .

elat i ‘ h a c post eanup ta est Eiriko Victorioso,Svionum reg i ; ex h isnatusOlavus Svecus

, qui

post ea Svionia rex fuit ; E irikus Upsalis m or

t aus e st,decem h iemes post ea dem S tyrbiòrnis.

De rebus a b H a bana dyna s ta p rcecla re g es t is .

C ap . 39 . Gunnh ilda filii m agnas exVikia co

pias evocabant , sicque aquilonem versus litoràlegebant , ut copias navesque ex quavis provincia sib i adjong t—‘rent , iam palaur facient es,se h as cop ias aquilonem versus inThrandh eimum contraH akonem dynastam ducturos. Quibus rebus m ax cognit is , Hakandynasta capias

cog it , naves m ilit e complet ; cum vera d id i

cisaat, quantam secum trah erent m ilitum mul

t itud inem Gunnh ilda filii,exercita austrum

versus inMa riam duct a, quacunque ihat , pradas egit , hom ines, quos assecutus est, tam po

t ent es, quam inferioris ordinis

,irit erfeci t .

Deinde,data capi is colonorum Thrandorum re

deundi venia , ipse per utram que M a riam et

Raum sdalum ‘ arm a lat e circum tulit , missis

aust rum versus ultra S tadum , qui exercitum

Gunnh ilda filiorum speeularentur. Quos eumcomperisse t inFi

'

òrdos adverìisse, ibique saoundum exspect are vantum , quo boream versus

S tadum pra t erveh i passent , austrum versus

S tadum pra t ernavigavit , per apertum mare

t am longe a litore cursum t endens , ut velanavium a t erra conspici nonpassant ; et hoc

pacto orientem versus t erram pra t ervectus, inDaniam

,perveni t ; inde inm are orient ale vectus

, p er a stat em ibi praedas eg1t . Gunnhildafilii b oream versus capias inThrandheimum

huius nupt ias ambnt Haraldus Granlandus , ea vero illum

atque plures reges , qui eam petiverant , incendio necavit , quamob rem m agnifica appellata est , add . F.

2) Forsdalum C.

inpluvia glad… id fama—m

egregio pet it pra liatofl‘

H i s gast is , Hakendynaste , cursu extra insulas d irecto longius a terra navigans , austrum

Ordo : Ilj1‘

1'111'1f 111d11111a) 11111111 l a i°6

'

b) barò‘

a a )

fi and r az'na g bvì' Rom vb°

x1r 1' ut’

11u Zopa viver v1'

11hvims , a t

fin'

r f ormya lìir j arl: sym°

r f éllu 1°

[mmh1r j unslùrum y) ; fia t

flrr d) ]1rdt i a r (I) enylri e) Abest in,F. S, Sk .

a ) ingrandine galeae, sc . pugna. llkr. ; I1; .îlzù g raper

, B ; Ì:j 1ilì11gre1°

p er, C, 01180 . I) ) Ìmrò'

r,strenuus, Hkr. c)

[1r1511111'

, p11g1133, v. 01l1i11i . Ilk1'. d) ar, pophli (dè01lS) , 1ex

B lu. ; forte : pugniP , C. 11) .snw li , idem .

(1) ha rd“

, junxi cum Im r1l'

u, quamvis cuni verl1î3compo

natur,ut ha rà

°

òencl11,d111°11manub0111p10l1G11d 81°13; mum

fec i t (1111°i1è1° percuaaos, i . e . dul°i ter percusùi t. fl) lime sch ientia b i fari1mt e11poni potest , oli t°ocos d imi

, qu& dmivari 110163tuina et et oinheùm , (111111pronunciat i potesi vel ven/mmevel 1115111911118 (1) v1

°n11et v1'na , propr. E vi i1a, Russia: fluvius,

inomnium 11o1130110111111111all‘

art E dda Snort . p . 218 ; m'nì1ein1r

dom i cilium vini ,. vas vn1arium ; L op i svinr, am icus, sodalis Lopt1

L okii, 0 Lhinus ; h inc m

'

r17ieimr L op l.svinar, vas m a lsi poetici,

Udrae rir v. Bodna ,i111j113 vina . .111111is, vel fium enBodum ; 11110

ratione sensus est : propterea increm enta cepit carme1i , i . e. quei

res m ateria… dedi t prolixo carm ine res gesta: prih cipis cele

Î m1nd i ; l1uic interpretationi P.w'

et Vox v'

5 x i r , qué proprie d é

.1l1111111111i 011é 11‘11111i111ndiei tut . b) dom i0ili tnh nitri clnh ;111

°

1171d 1‘11rLopù vir!a f , sddes Othîi1d‘

ainata Valhalla ; ejus vih ir, amici

Valhaltae, E inherji , .qlxb tìlh f nomen-as 11 l. anctuà dicitur, ocei

sis tribu3praefeciia ; favet'lm ic 1

°

111;erpretationi id em poeta , eu

pra, C . 35 , str.,5 ; obest vero vox vo

°

x tr, qua: inkm; orationisczmlextu m inus apl.1videtur. Nem inem autem objeclurum puto,

10 m°nl1ez°m s

, in;nelrum peccare, cum tales 8 6111i 0 01180118111i8‘

329

pissim e 0 0 011111111t,ui inl1u]us 8t10pl18311e1

°

su 610 j i11°3 [1réi Iar

.Ìuìrum,ub i sylialoze j i1r éf scin1plènam 1°èdd1111t liticràìi tni

metricarfl ìh con'

somîh tiàtxî . 7) [) ùt l‘ fin+, igni : Otl1ini , gladius;1112rir

, jacu_lano 1 e . Hakb h i Shi inpm ; 8ùyfl ‘ff , (fui Ò‘

rn’fl f ; 1Ì«noi r. elegans ; %îth do . il. [10311115 pndìmr snylrz

°

r, qui

pi ghatfi . «laws pugh é . 1xbellem imperator 1111qui fé mimdinem colit . exhiber; alibi s.rpe oceanit myr‘1ir , quod di d

:

\11111 per m ela thninVidel1u.

c. 415 .

versus Norvegiam praetefvectuè, inDaniamperveni t , ubi H araldum Gorm i filium Danorum regem ,

conveniens benigne excip i tur,h iem emque apud eum comm oratur. Tum quo

que cum Danorum regeversabaturvir quidam ,

nom ine Haraldus, filius Kunt i Gorm i fili i, H a

araldi regis ex fratre nepos ; is ex pirat ica re

d ierat , inqua d iu versatus , ingentem p ecu

niarum vim cumulaverat , quare H araldus Aurosus(m Au

'

xguroglcognom inatus est ; ad hunc imperium Denim jure pert inere vulgo cre

debatur.

De imp erio Gunnh ild a filiorum .

Cap . 42. Rex H araldus Grafeldus e t fratres t

eius copias inThrandheimum duxerunt , nem ine jam resist ent e, (abscesserat enim H akandynasta) ibique census e ; tri buta omnesqueregios red i

tus exegerunt , e t adheec colonis ingent em pecunia mulct am irrogaverunt , quodreges longo jam t empore param tributorum ex

Thrandh eimo perceperant , quam diu H akendynaste regionem m agno cum exerci tuinsid ens,bella cum regibus gesserat . S equent i autumnorex Haraldus inaustrales ? regni partes cum

plerisque m ilit ibus, qui ibi domi cilia habebant,profectus est ; Erlendus vero cum suis rem ansit , h ic colonos gravibus exact ionibus vexavitet acerb ius eos tractavit . Quare ,

coloni obmurmurare consiliaque conferre coeperunt , e t posteadem

'

h iem e und ique convolant es , m agnoefi ecto exercitu, adversus regem Erlendum inconvivio const itutum cont enderunt

,e t cum eo

confl ixerunt ; quo pra lio rexErlendus multiquecum eo h om ines cecidere .

N a tus Olavus Tryggvufilius.

Cap,. 48 . Astrida dieta est fem ina , quam rex

Try'

ggviusOlavi filius inm atrimonio h abuera thanc vocem , quae abesse nonpotest , add . B .

talea, C.

C . 45 .

exposuist i tuum ; cum vero se Gunnh ilda daliset fraudulent is astuti is plenam probaveni t . spe

ciosis ejus blandi ti ism a terpueri fidem nanh abe t ; quare nonopus est hanc rem impeditam

t ibi reddere, quod futurumnon‘

est , ut Olavus,invita Astrida, tecum praficisca

'

tnr, aut unquam

inpotes tat em Gunnhildae vanis t , : dum volenth eic commorari

,m eoque patrociniout i . S ic in

t er eos d iscep tata re , legati raversi sunt ad re

gem E irikum ,tumque necesse Hakoni . fui t;

regi rem amuem, p10ut inter ipsum et cogno

m inem gesta erat , exponere . Cui rex E irikushoc ab eo exspectandum erat , nonenim ,

neh eic quidem inSvionia , Hakanjus suum viris

te potent ioribus cessit . Posthaec red itui inNor

vegiam se accingunt legat iGunnhildae, denuo a

rege pat entes pm sidium ,ut puerum ,

nolenteValente B alcone Granda wa , abducere passim ;

quad et rex fecit , firm iore quam t ant ea , praesidio dato. Vanientes adHakonem Granda wumpostulant , ut puer unacum eis proficiscatur.

H akanse hand facilem praebuit exora tu, i ta t e

spondens : prima vice, quando hac venist i

,

edixi t ibi,cògnominis ! i ta ut i res eri t , penes

Astridam esse suse nat ique Olavi profectionisarbi trium , sicque inm eam venisse pot estatem,

utnulla inre t ib i invi t e sit servi tura . HakanNorvegus dictis ejus im pense exasperatus,aspere d icta ineum jactare coepi t, ultima

q uae

que m ina tus , nisi quod velle t,negodum p erfi

ceret . HakanGranda wus respond et :nonest,

quod tam superba verba jactes , m ih i enimnondesunt opes , ut m eam tuear libertat em et justam causam adversus potent iores, quam tues

,

quamvis nunc t e m agno °m ili tam num ero fir

m averis. Fuit HakonìGrandaevo servus,no

m ine Bust ina, m agna statura et viri bus , ing e

t ibusqi1e liberalibus adsuefaceret , et investit aomnibusque {rebus ut filiam suum tractare t .

Glavus, vi dens ignotos hom ines inanlam equis

inveh i , obviam turm ae processi t, et princip em ,

ce terosque omnes decent er salutavi t . SalutontemSigurdus com i terresa lutavi t, et deinde d ixi tex.vultutuo e t voce, bone puer intelligo, te hucperegre advenisse, neutrum enim indigenas huius loci refert ; quam age ! dicm ih inomentuume t genus, et ubi t errarumna tus sis. I lle respond i t : Olavus vocor, genusm eum inNorvegia est ,

ub inatus "

sum ; pat erm eus fui tTryggvius Olavi

filius; m at erveroAst rida, filia E iriki abOfrosta

dis, vi ri po tent is. Tum Sigurdus fam iliam ejus

agnovi t , et hnno puerum esse suum ex sorore

nepotem .; porro di xi t z'

quo pacto —huc venist i,aut :qui nunc ést

'

rerum tuaram st atus ? H e ic

ei Olavus omnia de i t ineribus suis, totum que

fortunre cursum ,mecensui t . Tum S igurdus : cu

pi sne jam po tes ta te .Reee liberat i , h incque d i scedere Puerrespondi t : conditione quidem utor,mult o quam ant ea ineliore nam Reas nutrìeius m eus, plurim e m ih i , qua opt are p0 9 5 um ,

t ribui t ; h inc t am end im it ti pervelim , si Thor

gils, coalumnus m eus, servi tnte liberatus, m e

cum profid scatur. S igurdus deinde eum jussi t ,se ad Beam patremfiunilias ducere, id quod fec i t.Reas S igurdum ,

suosque omnes, com it es salut avi t ; cum vero colloqui coepissent , Sigurdusinfit : duos peregrinos pueros , qui intua Santpo testat e , em ere volo… Rees respondi t : copiamt ibi faciam pa ctumnatnm ajorem tant i em end i ,quant i internos conveniet , m inoraut em alt ero

multo pulcrior e t prudent ior est, quem red i

m ere, m agno t ibi constare pret io visum i ri au

guror, hunc enim puerum tantopere amo , ut

certo,confirm arenondubi tem, eum inservi tu

C. 48—49.

biem e t antîs curis affectus est , ut lesto afi‘

iXusinsontnes duceret noctes , nonplus potus sumens

, quam quo vires corporis posset sti stentare . Proxim o autumno hom ines clam inThrandh eimum ad amicns suo: m iserat , h is

que i d dederat consili i , ut regem Erlendum ,

si ita ferret occatsio , e m ed io tollereh t , spondens

, se proxima e state ad regnum suum eSse

red iturum . E a h iem e Thrand i regem Brlenodum int erfecerunt , ut supra sèriptutnest .

Int er H akonettt et Gullh araldum int ima intercedeba t am icit ia ; quare H araldus Hakoni con»silia sua aperuit , d icens , statuisst: se , m issa

pirat ica, reipublicae administrat ionemsusèipere ;interrugat Hakonem , anputare t , H araldum

secum regnum communicaturum , si id postu

laret . Hakanresponde t : puto Haraldum , Danorum regem ,

t ibi nih il eorum , quàe jure postulare passis , tributurum ' ipse tamenhoccert iusnoveris, si ipsum regem h ac de ré com

pellas ; verum suspico'

r , t e , nisi postulaveris,nullum regnum adepturum.

Gullh a ra ldu.r panem Daniel? s ibi p ostula t .Cap . 49 . Post paulo Gullharaldus regem Ha

raldum , agnatum suum , pra sent ibus plurimis regni op tim a1ibus , utrorum qué am icis,allocut tu

, ab ac postulavit ,ut d im idium regnisibi coh eed eret , pronatalium suorum fam ilias

que inDania claritat e. Quibus dict is rex H a

raldus ira commotus, respondit : nemo hom o

ausus est ab rege Gormo , patre meo , postu

lare,ut sem irex fieret Danorum imperii , no

que patre ejus Knuto H òrdensi , neque ab

Sig11rdo Anguioculo , neque ab Bagnat e H iraut ibracca ; h ic tantam indui t iram et furorem

, ut aa llis verbis ad iri posset . Quo facto,denegatunrm B

, C quod ad orationem aptius est .

G 2

C .. 48 .

Gullharaldus re sua minus quam antea cont entus erat , quippe iram reg is , nullum aut em

regnum ,nonm agis quam ant ea , lucratus ;

i tàqueH akonem , am icum suum , edit ; ei aperit

rerum snarum iniquitatem peti t ab eo saluta

ris ,si inprom tusint

, consilia, ut regnum adi

p isci possit , d icens , se pot issimum apud animum statuisse, regnum arm ata m anurepetere.

Cui Haken: cave ,ne cui hoc d icas , i ta ut re

ciscat rex, hoc enim vi ta tua stabit ; tuipse cum

animo tuo considera , qui d efficere passis ; ad

talia ingent ia facinora necesse est audacem et

constant em esse, neque ulli rei parcere,nequeb ones neque malae ut inst i tutum confieri possit ; magna vero incepta m oliri , i isque de indecum dedecore absistere, tem erarium est . Gull

h araldus respondet : i ta demum h oc consiliumcapessivi , ut m anibus mais nonparsurus sim

ad ipsum ocd dendum …regem , si regnum , quod

jure ad .m e pert inet , dare m ih i recu3abi t ; his

dict i s , . finem colloquendi fecerunt Paulo post

rexH araldusHakonem convenit ; incipiunt colloqui . Rex Hakoni indicat , quae de regno -parti

cipando …postulata Gullharaldus coram se°

edi

derit , suaque quae dederi t responsa , eddens,nullo se modo velle regnurnsuum m inuere ;quodsi vero Gullharaldus inh oc postulato velitperseverare , exiguarnm ih i creat m olest iam

eum int erficiendum . curare , fidem enim ejussuspectam h abeo , si ab h ac re desist ere nonvult . Dynasta respondet : . opinor Gullharal

dum h anc rat ionem i ta suscepisse , ut nondepositurus sit ; qui si motum incivi tate ciere

inceperi t , spero , eum facile populum ad se

frequentaturum , m aximeque patris grat ia ci

vium favore us,urum ; inagnato autem tuo in

t erficiendo, ,

nefandissimum comm isisse soclus

B . 5 0 - 5 1.

posui . Dynasta reposuit : hoc dudum novi,vos sat is auxilii tulisse Gunnhilda filiis quod

illinulla renisi m alo remunerarunt ; jam nosmulto faciliori ra t ione adNorvegiam perveniemus, quam ut eam cum t0 t 0 .Danorum exerci tu

aggressi occupare co,nemur; legat is ad H aral

dum , alumnum tuum,missis,fiduciariam e i ofi'

er

provinciam , quam antea ipse cum fratribus suis

h ic inDania t enui t ; deinde, t empore locoquepra st ituto, eum ad te arcesse , quo facto Gull

haraldus possessum ab HeraldoGrafeldoregnumh orse m omento occupare poterit . Rex fatur:

h oc male fac tum vulgo exist imabunt , si alum

num m eum insid iose interficio.

'

Hakoncou

t ra : at Dani hanc m eliorem exist im abunt ra

t ionem, pre donem Norvegum exstinguere,quam m —

potem ex fratre Danum ‘. Porro hac

da re diurex et dynaste disputant , donec intereos convem rat .

L ega tio ab H a rald o Gw m i°

filio inN or

veg iam missa .

Cap . 5 1. Gnllharaldufl i akonem dynastam de

nuo conveniens colloquium cum eo inst i tuit.S igni fica t dynaste, se causam ejus i ta peregisse,ut inmajore spe sit , fare ut regnum Norve

g ia illi patent ; tum nos , inquit , amicit iamnostram servabimus, quo facto, ing ens auxiliumt ibi in. Norvegia pre stare potere ; hoc regnumprimum habe ; rex enim Heraldos , patronstuus

, senex est, unicum , quem param d ili

gi t , filium habens, cui jus ha redi taùsnatnnoncompeti t . H anc rem Gullharaldo Hakendemonstravi t usque adeo , donec ei probata est .

De inde omnesuna rex , dynasta et Gullharaldns, de eadem re disserunt . Paulo post rex

B anoram legatos boream versus inNorvegiamsic B,C ; Sveoum,

A,.

Co 5 1 5 2.

ad H araldum Grafeldum m isit apparatu m'

agniiì co ; qui , ab H araldo Grafeldo honorificeexc ep ti , afferunt , H akonem dynastam inDania comm orari, m ortique vicinum jacere et

m ent e fere cap tum ; h is addunt, Haraldum

Danorum regem ad se invi tare H araldum Gra

faldum,alumnum suum

, ut praefecturas ab se

accip iat , quales fratres sui inDania t enuerint ,pet ereque ,

ut se inJotia conveniat . Retulit

rem H araldus Gràfeldus ad Gunnhildam ,am i

cosque suos, qui d iversos sentent ias inm edium

proferebant ; existim ant'ibus alns, h anc profect ionem suspicione noncarere

,t alibus inDa

nia consti tut is , pluribus tam enprofec tionemsuadent ibus

, quod eo t empore inNorvegiat anta erat fam es , ut reges vix possent suos

sust entare ; unde sinus , ubi reges ut plunmum se cont inebant I lardangriee nom enao

cepi t . InDania annona fuit sa tis bona , quareinspe'm adducti sunt hom ines , foro ,

ut com

m ea tus inde subveh erentut , si Heraldos Gra

t'

oldos ibi provinciam aliquam fiduciariam e t

praefec turam acciperet . I taque decretum es t,

priusquam discesserunt legat i , ut H araldus

proxim a sostato inB aniam proficiscere luradDaniaa regem , oblatam que condi tiouem accipere t .

Dyna s ta f l a kona d p rwlimnse p a ra t .

Cap . 5 2. Proxime seguenti aestate Haraldus

Grafeldus inB aniam trajeoit , sex longasnaveshabens , quorum unam duxit Arinbjorn' dux

Fjòrd ensis. Rex H araldus e Vikia solvi t , clas

semque ,trajecto mari ad Lim afjòrdum appli

Cuit,ubinaves ad Halsum const i tuit ; h ic ac

cepit , regem Danorum eo bravi adfutururh .

Cuius adventucogni to , Gullharaldus cum novemnavibus , quas m ili te com plet as ad exp e

d it ionem pira ticom arm averat, eo profectus est .

Am bjmn. F. S ubi que .

pra lio aggressus, victoriaque pet itus est, et

Gullharaldnm ,vivnm captum , infelici arberi sus

pendi feci t . Quo facto, H akenHaraldum Danorum regem conveni t , et grat iam cum eo fa

cile reconciliavit de ca de Gullharaldi , agnat isui . Postea rex Heraldos m ili tes per totum

suum regnum conscripsit ; tum apud eum fui t

H akendynaste ; pervenerat quoque ad eum

H eraldos Granlandus , fi lius regis Gudr'

òdi

Bjornis filii , qui regem Danorum secutus est,

mult ique pra terea alii opt imates , qui avi t is

possessionibus a Gunnh ilda filiis polsi , Nor

veg ia cesserant ; hnno exercitum ,classem que

sep t ingentarum °navium ,rex Danorum ab m e

rid ia inVikiam duxi t ; cuius pe tesnati omnispopulus se subjeci t . Cum Tunsbergum appu

lerat , confluxit ad eum m agna hom inum mul

t i tude ; quam manum qua se part ibus ojus inNorvegia adjunxerat , H akoni dynast a tradid i t .

Rex Haraldus Hakonem pra feci t Rogalando,H 6rd ia ,

Sogno , Fj iirdensi provincia , Ma ria

aust rali , Raum sdelo , M a ria boreali ; quas

sept em provincias rex Heraldos Hakòni dynast a adm inistrandas dedit , eadem lege, qua filiis

suis dederat rex Heraldos Pulcricomus , h oc

except e , quod H akent em inh is provinciis,quam et iam inThrandheim o

,omnia regia pra

d ia, e t ex pra di is m ercedes, possideret ; et si

host is intra fines regni asset ,. pecunia ' prout

opus esset , ut eretur. Rex Haraldus, H eraldo

Granlando , tum ectedecim annosnato , ded it

Vingulmarkiam , Vest foldiam ,et Agdas usque

ad L idaudisnesum , regiumque t itulum ; quamdi tionem ei concessit cum omnibus i isdem com ?

mod is , qua mejores sui ante eum h abuerant ,qua qua filiis suis concesserat Heraldos Pulcri

regia add: B, G, F, S quod subaudiondum est.

C . 5 4 5 5 .

comus. Quibus rebus perac tis, Heraldos Ger

m i filius exercitum inB aniam reduxit .

Gunnh ilda etfi li1ojus e regno p rofug iunt .Cap . 5 5 . Hakendynaste cum copiis suis bo .

ream versus secundum lit t era terra cont end it ;quo cognito,Gunnhilda, et fi lii ojus, exercitumcollegerunt . Cum veropauci eis se adjungerent,idem

, quod antea, consilium ceperunt , ut cccidentem versus perm are tenderent cum copiis,

qua se soqui vellent ; i taque primo inOrkneyas trajecerunt, ibique ad tempus comm orat i

sunt ; h is insulis antea dynasta pra fuerunt filiiThorfinni Craniseca , H16dver, Arnfinnus, Ljotus et Skulius. TumHakendynaste totum regnum sibi subjecit , et per hiemem inThrandh eim o consedit ; quod m emorat E inar L ancicropus inVellekla :

Diligens custos serica

capit is vi t ta sep t em sibi

subjecit provincias ;affulsi t inde lux regno ’

.

Ordo : Grandvarr g eym zr bruna a ) — oruml ar s ill is e)sima d ) lam und s iÌt s]o fylÌqum ; fia t var land i sminad'r e) .

Ahost hoc hemistichium inF,addunt ei altera … semi stropham

Nu lzgoor a lt und ]arlz, S , S I: .brama , S ; burma

,Sk, corr. b) g randor, B ; g egna t

, C.

o) f y”t ir , C . al) seima, sirma , B ; sz

'nwn, C. w ar

mapr , Sk ; svarr maÒ'

r , S ,vir gravis.

brzina g runtl terra superc iliorum , caput vel frens ;Ìt is - sz

'

mi , vinculum seri0um ; i ta appellatur V itta serica qua

viri honerati eres. et cultus elegantia stud iosi , caput rcdim ire se

lebant , vide Njalam , C . 121 ub i hic cap1li s ornatus ve caturs iliu7dad Hk1'. T0111. I II

, 347 , siliciln?f k Ìlloò'

um iniin,vide

not . ad 11. I ; inhistoria V8mund i et Vigaskutm , 12 : Kua3S teingn

'

m f ylg ja hest i s inum 0 71 vera t'

Ìw z'

tri sÌtvrtu. ok baf a

Ìzlad'

brina hzj u (i hbfd'

i , ok Rvad'

hannvera slrauimcnni hit

meato ; neque ali ter intelligendum puto locum E dda Snorr. p . 96.

str. 5 , ubi se d icit poìe

'

ta, a rego vi lla frontali (ennid ùlci ,ornatum;

C. 5 5 .

Subjectanunc esl: satraomnis t erra borea Vikiae;dit io Hakonis , clypeorum procellas

exasperatoris , lata est ' .

Prima, qua Hakondynasta regnopraefuit , h iem e ,

haleces omnibus t erra: li t toribus successerunt , et praecedente autumno fruges provenerent , ub icunque sem enti s fuerat facta ; vereautem proxime sequent i sem ina collecta sunt ,nt plerique agros suos consererent, quare spes

.Ennsvinh i lzerjum kunnr, lè! sa m som: all of lerioÙ'

Ì1qfir l'

o'nd

E indriò'a 07: banda in: , i . e. max fortis ille populo natus, veraesse dixit omnia fami Thorici terri toria et deorum suora loca ;

lè: sonn, d ixit esse vera, i . rata feci t , stab ilivit ; ita ut hoc

quoque bem ist ichium commode de Hakone san-apu quent in

ielligi . I l !6riò‘

i,Thori nom en; g arò

r , agger, i t . nubescondensata ,

tempestatem parturientes. it . te1npestas ; g e1'

ra g a rÒ'

r,

tempestas glad inrum , pugna , huius pra liator. y) va l

f a ll, violenta inpra:lio m ors, f ìzlla 1

'

va l,inprrrlio cadere ;

j'

o'

tna va?/a ll, sh -ages gigantum ,appellari potest mare , sec . Edd .

Snort . 7 ,8 ; huius vitm

'

r,lupus m aris

,navi3, sec . E dd .

Snorr. 51. Sensus : Hakan, classe profectus veterem t e

ligionem restituit . Secundem lect. Hkr. a t neg f ard'

i pro

cîd'

r ve varò"

hic ordo et sensus oritur : H lòrid' i g eim g arda

f are?1m ini ; oina va‘lfa lls a t vcg ; beim styra g od

of allana}o'

,

. p1mliator (Hakan) gloriose pertulit testimonium (fumam ) de

ca de clade) gigantum (stirpis Gunnhildae, d iis antiqumque reli

gioni invisa ) ; hnno deducunt dnper totum mare ; vel : PN E

iiator m agna cum gloria’

classem,dns au8picibus per omnia

m arie (sinus Norvegia ) deduxit .Ordo : N12 ligg r a llt und a ) farli fi '

rir norÙ an rz'

Ài

I I :?Xona r a )lz'

munbord's b) veÙ'

r e) g aed'

is d) stendr m'

a . Hancsem istropbam S Sk subnectunt hemisti chi o paulo ante allam ;aj o f ylltjum Ìwm sill is .

a ) undir , id . Sk. innanbord's , grave , Sk. c) vord'

r,

custos , Sk . d) g a mie , Sk .

a ) 1'

munborà' tabula pugnas , clypeu'

s ; ejus ved'

r, tempestua

clypei , pugna ; ejus, gmd ir, qui angel ciet pugnam pun

liator.

laetioris annona afi‘

ulsit ; accessit, bona domiquies. Tum ex filiis Gunnhilda e t regi s E iriki

soli duo superst ites arant , Ragnfrììdus e t Gudrodus ; sicGlumus Geiri i fi lius inencom ioGra

f eldi

Dim idia m ih i spes opumcecidi t cum g ladii procella

vitam abstulit regis nonlucronobis obi tus B araldi cessit .

At ipsius fratrem scio

utrumque spes bones m ihifecisse ; mult i inde hom inesexspectant fortnnam sibi

Rex Ragnfròdus Gunnh ildae filius , cum unamh i em em inOrkneyis commora tus fnerat , proxim a vere expedi t ion9m inNorvegiam per

m are occidentale suscepit , pulcrum hàbènsexerci tum navesque ingent es. Qui , ,

cum inN orveg iam venisseù, audito,Hakonem dynastaminTh randheimo esse , boream versus S tadum

praet ervectus, M a riam anstrale tninfesto exer

citu invasi tg; populus vero ei se subjeci t , ple+rum que enim usuvenire …solet , host ili exerci ta

regionem peragrante ut proxim i quique eo

confugiant , unde m axim e auxi lum sperant .Hakondynaste , cognito Ma riam h ost ium ia

Ordo : Haif a ) aud'

vana )l tzml bai er h; ordh'

fa

Im i bffi Ìn‘ha fé ; H a rd d s dauÙ'

i rèii'

a t d) 068 (il andar. Enel veit a t 11) ham hvaà

'

a rtvcgg if ) baéd‘

1'

r kefir heit z'

t n':èfi g é‘

d'n;

seggfiiild g ) g elr g d par la) i ii smly,

a) Ìq°

é lm , S ; hjé lmar Sk . b) .fìllumz , id . Hkr. ; f élla,ceciderunt , F Sk . e.) bar Sk . d ) beiò

'

ut , S ; vcr6'

ug t , F.

e) 0111. Sk . ita B , C ,Rkr. ; hvarfi w gg i F

, S ; Ìwaò'

ar

ive fm y'

u, A ; hvorotvegg io ,5 71. g) segg fl} 66

'

8, S .

.Il) sèr

,

r. s ,Sk .

a) fi lluml id . q . fèll mèr . cecidi t m ihi forma ex E igla

satis nota . fl) réÙ — a i , vel est pc:-iphrasticum , subaud . verÙ

'

a,

vel pot ius pro rèd'

st a t nonvertebah nnobis inluk:rtnn.

ènrs'ìene vàstari, m issa sagit ta, belli‘naut ia

,naves instrui t , se quam celerrime apparat , et e

sinu cursum dirigi t ,a copiis bene paratus.

Ad boreale latusM zena: australia1nRagnfròdumincidens , preelium stat im comm isit

, num ero

quidem copia1um superior, navibus aut em m i

neribus usus. Acri i taque orto certam ine , cumjunct is, ut tum m e s ferebat , p t eris pngnarent,res H akeniana inferior fuit . Cum autem utra

que classis e stum arine , qui infrete erat , t er

ram versusunadeferri cmpisset, Hakendynaspreris ave rsis , ad terra1nse recepit , qua

opt imum esse egressum ind icavit ; et simulac

naves lit tus vadesum sentiebant , dynast a sui

que omnes int erram egressi , naves sub duxe

runt ,ne ab hostibus deduci possent ; instructadeinde incampo acie , lìagnfròdum ad egres

sum prevocavit . Ragnfròdus classem li t to'

ri ad

m evi t , sicque utrique invicem t ela m iserunt ;cum vere Ragnfrììdus int erram egredi nollet,re i ta const ituta, diversi discesserunt . Ragnfri5dus t m etuens , one universa s populus ad

Hakonem z conflueret , prae ter St adum classem

t enuit . Neque Hakendynasta hac aest at e sae

pius cum Ragnfròde preelium comm i tt'

endumputavi t , quod host es altieribusnavibus

“ut eban

tur ; quare, sequent i autumno boream versus

inThrandheimum reversus , ibi h iemem egi t .

Rex autem Ragnfròdus omnes provincias ultraS tadum t enui t

, Fjòrdensem , Sognum , Her'

diam , Regalandum , m agnaque hom inum num ero se hac b iem e st ipavi t ; cum vernabat ,cop ias ad exped it ienem imperavi t ,m agnumqueceè

'

git exerci tum , ipse'

omnes medo dictaspre

Haken, l"

.7 Ragnfredum F.

3) sic B ; lid'

s,numero

(prmvulclmnt), F, S ; burda, opibus (v alebant) A)sed de

prav. videtur ex borda .

E t idem perro

Te te resenuit Norvegia,cum clypeat i belligerentescongrederentur ; multanatavi tcadaverum vis ante prem entoriaet septem praefect i m ollibus vecti

p irata t abulis ruebantinprmlium cum bellici

passeris exh ilaratore ' .

a ) merd/i'

flinn,bellicesus , a merò

'

cmdes , il. pugna , et

_f1'

l int1, avidus. fl) deduco M a vir Mmrim incolaunde Flaim .165 verj and1

'

,defensor Ma rani: populi est 110110

rifica Hakenis Satrapm appellatio . y) fyrva , accipio pre f jorvu,acc . pl. nem . fi orr , quod inter arbores rccen: et Edd . Snerr. p.201

,forte abies , et inter virorum appellatienes p. 213, 11111111

lect . Codd . F, S ; forsitanrectius scribereturj jow a , quamfi o

°

rva,

nisi forte fferr et [ ,un idem est cum f yrr, id . q . f ara , abies.

(Î) byr ut smpius , procella ; lli-d

'

ira byr , pugna ; ejus f reyr,

prceliator sc. Haken. i rl>j éd'

, pro ver]; jdd'

gem virorum,

periphr. pro vem r, viri, nam ve et m'

, cum 11 ct y penuutautur;si quem vere efl

'

endet t o iui inhoc eratienîs contextu, quod

proprie da navi e statiene v. perta deu—udend'

a adbibeatur adeut

var. lect . 71 mex allatam . d lr -branda ,deus ensium , pm

h'

ater, nen)pe Haken. t)) « i stoò

'

af t u'

, ad verbum : ividelntlh1xilinm ab ee .

Ordo Allr a )Noregr glmudi , 5 110) erullar Hèd'

im vegg

j ar f 6ru samau guri“mis cl) fl aut j jm'

rnesjum ; 01l i0 landreka r bordo f ramj ) 11y) me1

'

la g ) m; :1ll1urdum h)t i l nuits M 3) randa i) s

°

òrva cuorgmlù Al)t in F,S Sk.

a )'

Una bujus strepbm bemîstiobia transpenuutur inB, C, Hkn,quod m ihi rectius vid etur ; posterior enim pura strophe arete

cehmret cum antecedenl ibus ub i ex septemprevinci is . viri di

cuntur evocati ; prior vero pars descrìl1it utriusque classi :,Ha

koniame et R6g1W ald ianee aeoerrimnm confli ctum , stragemque

inpugna ed itmn. b) N or-ego, B, C . e) bar, ubi , B . d ) un,

corr. B'

, C . . burda , id . Hkr. f ) i ta B, C, Blu. , quod, 111

commedius, adm i tte re nondubitavi ; f r:î , A forte neglecta lineola supra scripta . g ) a t mafi a , B, occ… —

rere . Ì1) mj iìk Inni

C . 5 8 .

provincia ess'

ent , qua antea Garderntnregi

subject a ,nunc ejus imperiononpareront . Rex

signifi cavi t , multa e t ample regna , longo t em

pere Holmgarde subjecta , nunc ab ali is principibus et bellatoribusvi et armis occupata esse ;

qua cum rex exacte decuisset , Olavus prima

vicenaves bellicas exGardis t duxi t , pnloras habens , quamvisnonmagnas, copias. Fuit hocinter piratas m ore receptum , si regibusnat i exerci tui pra essent , ut h i reges appellarentur, e tsinulloshaberent t erras d it ioni sua subjectas ; h incm ili tes Olave regium nomendederunt . Brevi

apparaît, q ù antam habui t ingenii dexteri tatemad regendnm exercitum , etsi parvenatnesse t,

nam ex principibus , qui injuste e t pra dennmmore provincias tributarias regisValdamaris ia

sederant , quesdam int erfecit , quesdam ejecit ;cum quibus mult a pra lia censernit , et ex em

nibus superior d iscessit ; et prima jam a stat e t e

cept is omnibus regnis et previnciis tribut ariis,quas am iserat rex Valdem ar, sequent i autumnoH elmgardnm reversus, multa et rara habuit ci

melia, qua regi e t regina afi’

erret , aurum , gem

mas, vestes pret iosas ; quem rex et regina, em

uisquepopulus, la t i et gratulantes excepernnt .S io aliquantum t emporis processit , ut Olavus

pera states inexpedit ienibus bellicisversaretur,Gardarikiam ab incursionibuspiratarum fort it eret strenue defendem ,

multaque castella et pre

vineias admare orientale si tas,inpotestat em regi sValdamaris red igens perh iem es autem sa pissi

meHelrng°‘

ardi degere t,honorificeab rogehabi tus,et ab regina dilectus. Tum ipse cohert em m i

litum suis impensis sust entavi t, quam pecuni

Gar5 ar , 111. pl. Gard i , qnihusdam id . q . Helmgardus,

forte petius territorium vel provincia inqua Hohngardus si tus

fuit que ad mare Balneum pertìuuisse videtur.

C . 5 8 .

Lata t erra custos gl=oriosus

Gard is es t. educa tus ;aurî pra bi tor, omnes antecellensh om ines,facinora patravit regia .

Othiniana t ingens t empest at isfulmen

,Olavus, perm agna

classi, quam possed it ipse,virtute m agna pra fui t ' .

Deinde Olavos, cum naves e t copias apparaverat , ex oriente ab Gerdis cursum insalum ori

entale (Balticum) t et end it ; naves ab ut roque lat ere erant clypeis , im bricalim d isposi t is , or

nata , celerique cursu ferebantur, vento se

cundo im i tata (v. ferent is vent i muvmura se

cundo rumore excipientes). Cum autem rex

Olavus ab orientenavigaret , ad Borgundarholmum appulit , ibique fama exscensione , pra dasegi t, incolis ad li t tus confluent ibus , pra liumque comm i tt ent ibus, inquo rexOlavus, victor,magna pra da poti tus est Testatur hoc H all

fredus Dif fic ilis-poé ta incarm ine enoom i

ast ico,

quod d'

e rege Olavo composui t

Ordo : egm1'

ldr vurd'

r v1'

d’

ra ra ) f oldar a )ve”i d

'

rb) sé 0 ) er Ìatl°rsl (l) g elk manna ,vum: vi sa e)

(MJÙ . br6fl ar— ela — bb'

l-rauà'

r fl }, 0]6fi , rèò'

built nllpnìò'

tfbrigd

'

amìllum y) sla'

pa— d éli beim: (Î)hann1î111

'

g). Hanc Stro

pham nesci l llkr.uyg d

ra r (r. wîeò'

rar), sacra . Sk. vellhjdd'

s , Sk .

cum . Sk . d) Ìoa ’rslr, B , C,

S . e) v1'

ri‘

a,late Ii

, vz'

sar, pru

(ipnh'a . Sk . a lln'l l, polenler. ) j ìogur 0 7161111, 1110 hann[w im s (iI/1

, Sk .

a ) i . o. regius princeps, rex . p) firci

lir,nom enOthini , a ro

boro et forti tud ine ; 11. Inéltar—d pugna ; eius blz'

l . Splendorglad ius ; rauà

'

r v. vòd'

r. subst . verb . agouti s. qui rubefa

c i‘l, a rj tîò'

a, raud

"

,roìi‘inn qui rubefaèi t glad ium . e5 t prc lifi î0 r i

'

intelligeOlavum regem . y) brz'

g d’

a, incomposi tione exocllent i :an

e ;q wim it , breg ò'

a . quod hac noli(m e occurri t inEdda Snow .

P.b ll“. 1et Saem . Allam . 5 1; hinc i

'

m-mauau oj br'

yg ò'

a, quic

quid insuo genere excellens . (Î) [ wi/ns . pro [w im es se. [w im er. cui .

C. 5 8 5 9.

Rex duras cadaverumnoxas t inxi t sanguineHolm i et Gard is inoriente ;quid viros id celaret ?l

Pos i: hoc pra lium rex Olavus classem ad Bor

gundarholmum inarlohoris t enui t ; h ic tantamnact i sunt t empestatem m arisque a stum

,ut con

sist erenonpossent ; quare austrum versus navigente 5 ,Vindland ia li t tora sub ierunt ,ubi comm odum nact i port om aliquamd incomm orati

sunt , pacate se gerentes. Buriz lavo, Vindlandia regi , tres erant fi ha

, Geira , Gunnh ilda,As trida . Ge ira, regis filia, vironupserat , se d

m ari tum am iserat ; ea fui t insigni form a pulcri

tud ine et exim ia virago. Geira , mortuo viro,regnum regina t i tulo adm ini st ravit , quo loco

Olavusport-um tenuerat ; consiliario eiusnomen

fuit Dixin, vir m agna auctori tat is et prudent ia

,am icitusque valens. Urbs pri

'ncipalis , inqua Geira se plurimum cont inere solebat

, baud

proenl a li t tore aberat , ubi classis Olavi appu

leret .

H iema f ia reg is Olavi apud Geiram .

Cap . 5 9. Die quodam Dixinconsiliator cubiculum regina ingressus est ; ea d

'

enovis quasivit . Cui ille : ni hilnovi referre habeo, praterquam quod ipsa accepist i ri empe ignotos viros huc ad terram mult is cumnavibus appuli

sse,

duce classis viro generenob ili , formaque conspiono, qui se vocat Olium Gardicum ,

m ercato

Ordo : H ilmz'

r le"! I1'

drò'

a ) Ì1rct*sîcòd'

a) rod'

in bléd‘

i a i 6)Hélmi 0 71ausir Gòrd

'

um Ìwa t of d) dyld i e) h'

cildaf [ usa

herslcîd'

, noxes m ilitum ,id . B, C, Sk . b) 45 , B . e)

Hkr.,Sk . 11) nm . id . Sk . e) duld i, id. Sk o

,u pro y j )

lanka, m ilites, B ; Ìaolrla r, Hkr.

i . e . ca ses, siccîò‘

, quicquid nocivum ,1187431374 no

cere. fl) IIolmus id . q . Borguudarholmusp

C . 5 9

missoque int'

roita,lo

'

cum vob is ded emusf Quoàrum orat ione gavisusOlavos rex, eism agna d1gnuque fact is pra m ia pollici tus est ; de inde ca

st ellum cum copiis ingred i paravi t . Cum vero;

paucis snorum com it atus, introierat, porta ingent ibus ferreis januis est acclusa , firm isque

(:la11stris obsera ta ; quo facto cast ellani undiqueex a dibua et cubiculis panoplia arm a ti confluebent, mutuo alii alios h ortantes, ne quis ragiorum salvus evaderet . Rex ac sui bostem forti

t er exoipiebant, seqne pulcre defendebant, omnes uno aliquo loco juxt a munim entum oons istentes. Rex, intelligens, rem si cnonproces3uram ,

suis loqui tur omnes iclem unomom entofaci te, quod m e facientem videbi t is ; quo d iam,

intnurum, qui ab interiore part e hum ilis erat,”subsiliit, et mux ex muro desdlii t ; qui quid em

saltus admodum pra ceps erat , innoxius t am en,quod m olle solum suberat ; deinde suos desiliant es excepi t omnes, ut salvi int erram devenirent . Quo facto, cum omnibus copi is cast ellumtanta vi oppugnavi t , ut sui brevi t empore , ingent ibus inmuro intercisis aperturis, irrumpe4rent , castellanis resis tent ibu3; heic orto acer

rim o cef tam ini is fui t exitus, ut qui incast ello’

erant , ad unum omnes ca derentur : res omnes,qua alicujus prat i i erant , direpta : urbs incend io delete. Rex porrononprius dest it it , quamomnes urbes et provincias , qua ditioni et imperio Geira regina se subduxerant, inpot estatem suam redagisset ; deinde ad urbem suamse recepi t , ib ique quod reliquum erat h iem is

p eregit . De h is exped it ionibus regis Olavi

mentio fi t inRekst efja h is verbisFavena Olavus lapis celeriterla t issimo regum omniuminoccidente bello grassatus est,

C. 5 9 60.

eta'

Yendorum oppido dim it .

Testis sonitus pra liaris ,bene peri tus rei Oth iniana

,

inpugna quavis vicereportavi t victoriam

hic significa tur, Olavum inVindlandia lat in:arma circum tuh sse , quam quisquam ante eumrex feceri t, et ex omnibus pra liis victorem dis

cessisse .

G enea log ia'

regum et imp era torum‘

.

Cap . 60. Dici tur Arnulfusnom enfuisse virosanoto, qui primo dynasta fuit inSaxonia sed

postea archiepiscopusMez burgi \Mestia)3 huiusfilius erat Angises , dux inFrancia , qui RegainPippinis filiam inma trim onio h abui t ; horumfilius dictus est P ippin, cuius filius fuit Karl,paterP ippinis, Francorum regis , patris Karla:

magni (Caroli Magni ), imperatoris. Karlam agnus fui t rex Francia annos triginta qua tuorpostea vero imperatorRomanorum annos duodecim ; eius a tateM ichael, N icephorus et Leo,Miklagardi imperatores fuernnt . Rex Karla:

magnus inm atrim onio habuit reginam H ildi.

garden; eorum filius fui t HlòdverrLudovicus),qui patri inregnosuccessit , et annisvigint i sep

Od lo : Vargbollr Oq r ral a l!fljdi t oestr mesi anhem ad'

allm j'

j'

ra , ok rà?a) brj 6ta P'

imlabòrg ir b). I Irct linnsvdltanrli samgfr66

'

r Su'

òlm'

c fl) dòms, twi tt i Ìwerju sinm'

raid'

ù

sign'

ro'nm.

e) là! , Sk. Vinda rlmt‘g ar, F, S , Sk . hrc lìndr, S , pr. ;br… ò

'

urs, id . Sk ; Ì:ruml1ut, B C, corrupte.

a) hrmlinnr serpens cadaveris , ensis ; idem valet var. lect .

Ì1ra'na d'

r; eius hlj 6mr, pugna ; huius mi l/anch'

, qui interest pugna ,

pugnator. fl) nomenOlbini ; eius d <imr , arbi trium,it.

res Othini,

vel res . qua arbitrio Olbini d irim itnr , i . e. pugna .

8 ) Cum hoc capi te confemtar : Scriptores rerum Danicarunimedna vi

,Tom . 2

, pag. 25 -30. flîa tz oborg , (pro Blexborg)li ; fila:.oncia borg , F, S .

t em i imperatorfuit ; illenunquam lusit,nequerisit . Quo tem p ore Karlamagnus regnavit, Jot ia pra fuit rex, Godefridus dictus ; h ic Hra re

ku1n, principem Frisonum , int erfeci t , et Frisonibua tributum imposuit . Postea rex Karla

m agnus ingent em exercitum contraGodefriduutduxi t ; tum Godefridus suis interfectus est,

H em ingus vero , fratruelis ° eius , rex creatus

est . Hem ingus exercitum adversus Karlamagnum prom ovit , donec ad flu

'

vium , cuinomenEgda

*,convenerunt ; ibi pacem fecerunt ; una

vero post h iem e H em ingus ob iit. Tune reges

Jot ia fact i sunt S igfrodus * , agnatus Godefridi,e t alius,nom ine H ringus Anulo ; qui da regnocontendentes, utrique exercitum contraxeruntt andem ingens pra lium commiserunt , cuius isfuit exitus, ut uterque caderet ; ineodem pra

lio ceciderunt deciesm illenongenti ‘ et quadra

g inta ‘s hom ines. Tum regnum eccepit virqui

dam , Haraldus dictus ; h ic quinque annos l‘egnavat at, antequam adversus Reinfridum 7 fili

um Godefridi, pugnaret . Ineo pra lio H aral

dus victoria causa votum facit, si salvus ex

h oc pra lio evasisset , se cum tota fam ilia suabapt ismum accepturum . Inhoc pra lio viotoria pa t itus, paulopost cum coniuge sua et E u

reko, fratrueli suo, m agnaqueDanorum multitud ine , ad Lòdvem , Karlamagni filium ,

tumim peraw rem , profectus est. Tum Haraldus acsui M eginz oburgi 8 (Mogunt1a ) diebus papaPascalis, bapt iz at i sunt ; quo facto, H araldus inB aniam rediit , e t cum eo Ansgarius ep iscopus,qui ibi multos hom ines bapt i z avi t . H araldus

t1ig inta duobus, S . frut01, C . Egde1a, S , C ; Egdrera, F.

4) S igfrod ius F; S ig i

'ii tltlS,B, C . oct ingenti, C ;

quingent i, sexaginta, B , C , F , S , Rem fridum, D,

8 ) Meguiz oburgi, B.

rolingorurnl appellatur; sed missoadversus eosexercitu, Hlòdvcs junior , Hlòdvis filius , ex

Nordmannis quatuordeciml m illia occid it ; sed

quinque post anni s Lòdves decessit ; eo annoDani et Nordm anni , vindi€tam qua rentes, cum

.m agnis copiis flum ine Rheno subvect i,omnes

i bi urbes et t empia incenderunt , et templum

primarium urbis , qua Aquisgranum dici tur,

pro s tabulo ,equorum usurparunt ; coloniam

et omnes urbes circa Rh enumMeginz am i (Mo

guntiam)usque concnemarunt . Tum Karl, frat er Lotharii, exerci tum contra eos m isit ; congressi sunt ad flum en, quod Mosa dicitur; fue

runt inDanorum exerci tu reges Sigfròdus et

Gudfròdus, et fili i Ragnaris H irsut ibraoca . H i,

pace cum imperatore facta, bapt ismum aooepe

runt ; sed paulopost pacem m perunt , et arma

tulerunt occident em versus , totem Franciamdevastantes Parisios“usque , quam urbem incendio deleverunt ; tum adversus eos magnocum exercitu venions Arnoldus , tune imperat or, ex iisnongentos h om ines interfecit ; quo

facto, exercitusDanorum substitìt . Tune nat ivitat e dom ininostri, JesuChristi, circiternongent i ‘ anni transieraut ; post vero annis sept emdecim Huno episcopus Brema inSaxoniaconsecratus est . Duodeoi tn0 5 post anno H enrions , qui primus eo nomine imperator fui t,inDaniam profectus , Demos blandit i is , m inise t pra liis, ad christianismum perduxit , nequedest it i t , priusquam varam religionem reciperé

prom isissent . Deinde Huno episcopus Frodium regem ad i1t , qui tum Jot ia pra fui t, eum

que ac populum bapt iz avit ; tum :t em pla, H ei

daba i e t Ripis destructa, refecta sunt,tem plum

tredecim , B , C ; quatuor, F, S . uno post anno , F.

3) lifegxi iiam . B . Puisburgum , B, C, S . octingenli, FS . dec imo septimo

,S .

C . 60 61.

quoque Arose (amnis ostio) ‘ exstructum . Postea Frodins , hominibus Rom am m issis

,tres

episoopos , Jot ia ecclesns pra ficiendos , auspicio Agapet i Papa inaugurari fecit : H eredumecclesia H eidaba ensi , Livedagum

2 Ri pensi,Rimb t ondum î Arosiensi ; hoc factum es t annoab incarnat ione dom ini nostri nongent esìm o

quadragesimo octavo, anno duodecim o imperi iOttonisM agni . Seriem regum reliquimus, ub iinDania regnarunt S igfròdus et H alfdan; posthosDenis imperavi t rex, H elgi113 d ictus , quiinpra lio , quod cum Olavo Svionum rcge fecit

, occubui t ; Olavus aut em diupostea Daniaet Svionia pra fui t , e t m orbo mortuus est ; posteum regnum Dania adept i sunt Gyrdus et

Knutus,et post hos S iggeir.

[De Knulo Inventa].

Cap . 6 l. Cum S igurdus Ringus (Anulus), paterRagnaris H irsut ibracca , imperio Svionumet Danorum * rex pra esset , et utrum qua regnum pacavisset , regesque vectigales (subregulos) et dynastes‘ pra posuisset , m em ot fuit regni, quod Haraldus Bellidens, cognatus eius , et

ante Haraldum Ivar Longimanus inAnglia t enuerant ; quod regnum tune t enebant reges

Angli , quorum qui tum huic regno pra fui t ,Ingialdus dictus e

'

st, qui frat er fuisse dici tur

Petri, Saxonum 6regis ; Ingialdus fui t rex po

tens. Rex Ringus copias et naves regno suo

imperavi t , et occidentem versus inAngliamprofectus, cum ad Northumbriam appulerat ,rogavi t , ut reciperetur, mult is ad eum transeuntibus. Quo cognito, rex Ingialdus ingentem

Ariis-

g ii. 2) Libedargus, B.; Libedager , F.3) Rimber

hnn. B, C, F, S . omitt. B . C. ha voces h . oyao

") llìiì’ sunt . 6) S axontunOCC idcntd li\lnl g li, 0

C. 62: 63.

oculo inprim isdilectù s ; filium S igurdi et Bla is'

e‘

,

regis E lla filia , edueavit , quem aqua lustravi t,nom enque indidit , etnomine Knut i patris suiapp

'

é llavit ; is deind e dictus est Kantus Hardensis, quia Hordalandum ‘ d icitur, ubinatus est .

[ Ini t iam regni Gorm i Danorum reg i s}Cap . 66 . Filii Bagnaria H irsut ibracca magni

fuernnt .hellat òres ; h i patrisnecem ult i sunt ,interf ect oElla, Anglia relge . Tum IvarExos rexfactus est eius pa

'

rt is Anglia , quam maiores et

cognat i sui t enuerant g. is multi s modis regnumsuum aux

it , regem Eatmundum (Jatm ùndum)zSanctum int e'

rfic ieudtdncuravi t .eiu’

sq‘

ue regnum sibi subjecit . Tradunt , filios H irsuti

bracca prist:is t emporibus plurim e bella inh ist erris gessisse s inAnglia , Valland ia, Francia ,Saxonia et » inLongobm'

cliam 3usque ; i ta longissi fne paoc

'

esserunt , ut urbem , L anam d im

tam , cep erint , e t aliquando Romam expugnaracogit arint t ; reversi , regnum inter se d ivi se

runt . BidrnFerrflatus regnum Uppsalia ,to

tam Svioniam , utram que Goth iam , et omnesregiones eo pertinentes nactus est ; S igurdus

Anguioculus Evgothiam 4,omnesque insulas,

Skaniam e t B alland i-em ; Hvi ts.erkus Reidgo

thiam et pra tetaaVindland iam . S igurdusAnguioculus inm atrimonio habui t Bla iam ,

fi liam

Ella regis ; quorum filius fuit Knutus Hòrclensis

, ut supra scrip tum est . Knutus H òrdensispost S igurdum petrem suum rex fac tus est Sa

lund i et Shania inDania. Cum Knutus H é rdensis a t ate m aturus fui t , e t uxorem duxerat ,filiutrr =ex coniuge sua procreavi t , quem Gor

mum denom inavi t a Gormo, nutricio suo

,f i lio

Hòrda i ti Jot i1t, B . 0 , F . E tntuhdum, C .

3) i mm

b::rd ia1ti,B ; Lunbi1rd iain,

‘C . S i c B, C S ; S clntuimu,

l"

; fli gyptum , À , vitiose .

C . 64 -65 .

h ereus red iit , hicq tte aves iam mensa tua sup'

peditab ih B eic rex : i tanuncDania luget' , ac

si Knutus, filiue meus, mortuus sit Ex"

cepié

regina : vetenarras, d omine ! ,0111nes, qb i i f1

tus erant , vet a'

esse affirm arunt . Eod em d ie

rexS ormasmorbùrnnactus, sequenti d ie circa

eaudeth horsinmortuus’

est, pd s

tqùafn‘

C‘

entutnannos rex fuerst ; cui m ortuo ingens tumulusconstructu'

s det . Turri r'

ei'

c‘i1i1periiDanici Crea-5

tus -est Haraldus , filius eius , qui diupoStedrex fui t .

[Series i‘

fizpera tor‘unt G efm qnorum3].

Cap .

'

65 . Imperator Lò dv‘

es, Lòdvis filius,

nepos Karlamagni, cum fràtribus suis, ut suprascriptum est, annos trlginta sex3regnavi t ; postea Karl, fi lius“eius , 1m decim ‘ annos —tum :

duobus fratribus suis regnavit , q uorum alte :

Karlomarfnns‘ , alterLòdves,nominabatnr. Eo

t empore inc-oli ca pit Island ia ; tu'ni Dania pra »

fuit Gormus Granda vus , Norvegia H araldus

Pulcri éomn3: Karli, Lod tris filio, successi t Ar

11aldus", filius qui duodeeim ananos regnavit ; post eum Lòdves , filius Arnoldi

'

;duodeeim annos ; tum Konr'adus, Konrad i filius,sept em annos, qui primus fuit imperatorex ea

gente, qua permaiorum stemmata Origines adKarlamagnum nonreferebat . Post KonradumHenrikus octodecim ”

annosìmperavit tum innperatorOt to M agnus annos t riginta omo ; tumOt to Rufus , filius eius , annosnovem : tum

Ott—o Juvenis , annos octodecim . Eo tem pore

Haraldus Gorm i filius rex erat Dania et Norve

gia ; Hakonvero dynasta H ladansis regnumseptuaginta, S . Confer Script . rer. Dan.

,Tota

'

. 2, p.

30. duo , B. frater, F, S . duodeeim I’ : Rar

l.nnagnus C .7 A1‘11101dus, F.

3) città (ed. Bulls), I", S

.

9) septemdeoim , F.

C . 65 -67 .

Norveg ia , eius nomine administravit,.ut supradic tum est , fida tum inter aos amicitia. Ha

kondynasta a state quedam saxaginta aooipitres

regi Heraldo dono m isit, nulla vero tributepependit, eo quod rexDanorum ai omnia tributeconcesserat, quamdiu1nNorvegia esset, inusumet samtam,

ut regnuma vi,extarna defendare t.

De imp era tore Ot tone reg a ,Hara ld a .

Cap . 66. Imperator Otto, qui Juvenis appel

latus est, votum ,vovit . , se Danos ad varam re

ligionem conversurum ,si qua ratione possat ,

et omnibus opibus et copus per tres ! continuasa stat es adhibi t is regnum devastaturum ,

si ra

ligio.

nemchristiaa priusintrodueerenonpossat . Hoc votonuncupato, legatos ad Haraldum

Gorini filium , B onorum regem , m isi t , postu

lans, ut ipse, omnisque cui imperare}; populus,bap t ismum veram que religionem '

,acciperet,

alioqui11se aum,

belloparsec… urum . Quibus rebus cognitis, rexDanorum cop ias regni pra sid iarias apparat i, munimentumDanorum refici,navesque bellicas armat i , iussit ; nuntio,

boraam

versus . inNorvegiam m isso , imperavi t , ut Ha

kon, dynasta .primo vere, cum omni, quam pa

rare passat, exercitu, ad se veniret . Quare Ha

kondynasta eadem vere copias ax toto suo regnoevocavit , et cum h is inDaniam ad H araldum,

regem Danorum profectus, ab eo grat issima

excipi tur; mult i ali i principes regi Danorumad fuerunt , qui ai op am tulerunt , Tum rex pa

lam faci t, se h as copi as adversus ,ot tonam im

peratoram ducturum .

P ra lium interOt tonem imp era tw em etDane s .

Cap . 67 . Imperator Ot to, ingent i pulcroqueexercituinSaxonia h oc vere contracto, a st a te

inDaniam profectus est . H ic et rex H aral

sex, C.

C. 68 69.

c opias ex Hoisafia habuit ; hunc totum exerci.

tum inB aniam duxit . Imperator, audito, Ha

konem dynastam inDania versari , adversus se

cum Heraldo r.ege pugna turum , duos dynastas

suos m isit , quorum alteri nom enerat U rgn1hrjotus , alteri Brim isskjar

'

, qui triginta oneraries , viris et arm is onustas , inNorvegiamtransm it t erent , ibique incolas, absenteHakone,ad christianismum perducerent .P rwliwninter i :r;pprq ll

orem et H a banamdyna s lam .

Cap . 69. Hakandynasta h iem em inDaniaapud regemHaraldum t ransegera t ; cum vero

a ccepissent , imperatorem Ot tonem inB aniamm agno cum exercituadvenisse , rex Hareldas

.H akonem dynastàm ,

cum t oto exerci tuNorve

g ieo qui eum fuerat comi tatus , austrum ver

sus ad munimentum Danorum m isi t , ut ibi

fines regni tuere tur; ipse vero rex Haraldus

p opias inJot ia contraxilz. Mcm orat (carm en)Vellekla , Hakònem dynastam cum copi is inDaniarr1transm isisse , Danorum re i apem la

.turum ,eundem que ab re

ge ad de%endendutî1

munimentum Danorum m1ssum , h is°

verb is

Accessit , quod arenivagae t abula:jumenta cucurrerunt , ferentiah eroa fortem, a septem trionibusaustrumversus ad B aniam .

H ector virorum , Dofriaedominus galea Terrorist ectus caput , Danorum prìncipumconventum petebat

Brimilolqa rr B,S ; a sljat

t‘

. C ; ba c nom ina con,tem1us causa vidcntur dynash s a Norvegis addi ta ; Urguprlé tr

enim est : pert inax reliaacnlorunx flebulo ; B rimsslj arr, vel id . q .

B : imssljarr li1uidu8 maris , vel pronuutinndum Bn'misaljarr,tim ens ense w.

3) Ordo : H it ! var 01 er b) erbord'

s e) cylu'

ra } mm m

C . 69.

Otto imperator exercitum a ustrali parti Danorum munim ent i admovi t . Munimentum Danicum sic comparatum est : due sinus h inc illine int erram insinuant , inter intim a vero si

nuum lbrach ia Dani aggerem altum e t firmum

ex saxis , cespi tibus e t trabibus exstruxerant ',

profundam que fossam extra duxerant ; centaniquique passus portam h abebant

,cui superstruc

tum e rat cas'

cellum 2 ad defensionem muniment i , nam pro singulis portis pans fossae erat

im positus. Ot to imperator partem australem

munim ent i Danici exerci tu suo oppugnavi t ;H akonvero dynasta aggeres castelli suis co

b) .serlj a r , B; C ,contra m etruxu. c) f oldynj ar ’ Hkr.

,cod.

sensu; hlcidyna r , B . (I ) f yrst , Hkr. . prof rost , quod omnesvar. lect . ib id . prmferunt . g ram , C . f ) Ìn

'

rd‘

ir , Hkr nude

legendum sandcut gramo

pra g ramr. g ) I f ard'

a H iirdorum,

Hkr.,ut adeo I Î ord

a -g ram,de Hakone satrapa sif intelligendum.

71) Myvu sonitus , Hkr. cod . sensu Ìi lìd'

C. i) ncorò'

um, C,

prave.

a ) hlrirlyn, tellus , qua et f aldynet fi org3w aud it ; marlar

hlòdyn, terra Sylvre i . e . sylvosa ; de Norvegia intelligo quae

supra d ici tur eyl i—

gra3nt Onarsfljo'

d'

terra arboribus virid is; 1111

jus d if f , prae fectus terme sylvosm , ipse IIukonsatrapa eadem

ratione, ac inE igla, C. 5 9, lund.il r dicituxu, q . 3. tutelari s teme

genius.‘

fl) coact us sum jungere mord'

—f rost , 011 lectionem

f rost q uamvis :nord'

aîlf r per se apta satis esset bellatoris appel

latio ; fros t , gelu, poet . pro procella, tempestate ; hinc : moròf rosf,tempestas cé dis , pugna ; odda f rost , pugnnappellatur apud

S igvatum ,Hkr. VI I , C . 4 str. 2 . y) ln

'

rd'

ir, pr. qui servat.

custos ; deinde pro pm fecto duce,accepi ; n

°

am va lserlj ar vedr,

de procella lorica jaculatione , pugua , e>.plicavi ; si vero

va lserl iar ved'

r pro ariete lorica , i . e. telo , accipere melis,

hirò'

z

'

r, proprie vent i potest : qui servat, possidet, utitur. (i) H agbard

r, sec . E dd . nomenpirata ; hag bard

'

a Ìmrd tabula pim

tarum , clypeus ; ejus Ìzlunnr , eusis,nam Ìrlunnr, accipi potes

t

Pro ligne ingenere ; huius nird'

ir . num ina cusium, pra lizuorcs.

latam , add . B, C.

2) m ili tibus con1pletum , add . B, C.

Postea rex Olavus , classe li t tora Daniae legens,austrum versus ad S ljeum cont end it ; aud ive ratenim ,

ibi adesse Ot tonem imperatorem , e t cum

eoBuri z lavumVendorum regem ,socerum suum,

quibus opus auxilio esse cognoverat . Olavus,imperatorem conveniens, pollicitus est ei cumt ota sua m anuauxilia venire . Im pera tor, eum

intuitus , que sivi t , quis esset . Cui ille nom enm eum hand insoli tum est, dom ine ! Oliusvocor. Imperator: tusane vir es magna: s ta

tura ,bonamque polliceris fortunam , ei tui

omnesstrenuim ihi videntur quareut ique tuum

auxilium accipere volo. Imperator , h ab ito

cum consiliariis suis, alii 5 que principibus concilio ,

infi t .: considerate, principes ! consiliumque date qua sit ineunda rat io , magna enimadnos pervenit d ifii cultas , quod totus h icce

saga , sub voce j 6ru tangit quoque nonnihil hanc rem Raskius

inGram . Isl. ed . Ram ., p . 123— 4 , quem de ratione harum

formarum adeas. Ego nonnulla istuc pert inentia exempla satis

habeho proferre, ut certo sciant lectore_

s, talia imperfecta infinit ivorum insermone prisco exti tisse ; pre ter form as mundu, et

skyldu quavis fere pagina obvias etiam vildu, a verbo w'

l; a

Velle, exhibet Knytling& C. 29 : ham; lèz t vildu refmsloli t bgfd z

'

; inpo'

e'

si vero ampissim e occurri t h :e c forma v.

e. Bh . VII , C. 192, str. 3: 6 7: kvcò

'

flestans igr fi omduf remd

Olaf : m d igra , ajo plurim a3 victorias auxisse gloriam Olari

Grassi ; ibid . C . 240, str. 3: fia t Ìwed‘

el mil fi ég o, id aio mc

andiVisse ; it . Hist . B araldi Severi , C. 76, str. 1: [ mr hy7tk j imins f rcekna fylìu

‘ng H a ra ld: g t'

pgu; R ist . Magni Boni , C . 29,

str. 2 : hyÌrk t'hundred": flokla

'

H ara lds br6dursonsto'

d'

u; Hkr. Vb

C . 123, str. 2 : bar hylÌc gram, hanna gunni f ramd i, m ist o g eng

i s pranslcm drengja ,ubi omnis constructio bene cohmret per

accus. e. infinit ., neque adeo opus est

, ut ad e:… llagencasuum

et figures gmmmaticas, nescio quas, confugiaucum Olavio (intractatu Nordm s g amle Dig telcunst) ; eadem modo Ìmmu, Gretla,

C . 65 , str. 4 ; mim , O. Trygg. ed . Skalh ., C . 367 ,

str. 5 ; informa passiva adbihetur Knytl. , C. 8

,str. 4 : Mi ke : (.il. p..

-i lm

Ìtyrrsctu, t ib i nonplacuisse vitam oti osam .

C . 70.

usuros et habituros, que consilia daturus sum .

Annuit imperator, annuerunt omnes , se consilio, quod daret Olius, usuros. Tum Olius

primum m eum consilium est , ut inde auxilium

pet at is, ubi auxilii copia est , omnisque exerci

tus tresnoctes et tres d ies jejunet , ut deus,qui res omnes creavit , victoriam ex Danisnob is concedat , vosque faciat mandat is suis per

fungi , qua: exsequenda h abet is ; deinde volo,ut omnesm ilites insylvam ,

munimentoB anicoproximam ,

eant , sarm entorum fascem sibi

quisque ca dent , et ad munim entum appar

t ent ; quo facto , quid op t imum factu si t , dis

piciamus. Orat io Olii omnium acclam a t ionecomprobate , cunctis '

m ili t ibus hoc consiliumlaudant ibus. Primo m ane sequent is diei insylvam i tum ; ligne sero vespere ad munim entum apportata . PostridieOlius hancrat ioneminst itui t : capiunt omnia, quae comparare poterant , vasa aquaria eaque assulis pice delibu

t ia complent , et in'

eam rem torm enta sive

ballistas t apparent . U t alia taceamus , quae

facere insti tuerunt , m ilitum nonnulli , jussuOli i , munim entum

, qua facillime potui1: adirit elis et lapidum conject1f oppugnaverunt ; interdiuvero munimentum oppugnarenonpotucrunt, quodHakondynaste d igrediens,m agnumm ilitumnumerum omnibus castelli s imposuerat, qui munim entum defenderent , si forte host es ,

reverterentur. Sero vespere m ili t es impe

ratoris , jussuOlii , iguam invasa aquaria conj ecerunt , eaque ,ad munim entum contorserunt.Assulaa, pice obli tm, brevi conflagrarunt ; mox

flammam ex vasis erumpent em sarm ent a , sub

mumm entum congesta , conceperunt . Fnerathoc die aer tranquillus et serenus, sub vespe

ualalongur, (pro slaungur) id . C, F, S .

ram vero ertus est auster»vehemens et siccus,‘

qui , ingruente nocte , acrius spirereI coepi t .

Cum .vero sarm ent a . coepisaent conflagrare, vent ique vi smunim entum versus ferretur, cast ella,e ligno facta ,

subi to ignem concipieb ant , et

sim i li ter aggeres munim enti, qui magna ex

parte ligno erant construct i ; jam que tant a ex

st i ti t flamm ae vis,ut unum ex altero conflagra

ret m aneque sequent i nulla vest igia Danicimunim ent i , pra ter s axe ,

apparerent oî. H is

gest is, imperator cum omnibus suis Sljeum ad

naves profectus , copias sinuminJot iam transvexit ,

m ilit ibus jam comm eatunonlaborant ibus , utpote quibus pecudum Danicarum copia

affat im ad . m actandum suppeteret . H araldus

aut em , Danorum rex ,cogni to, incensam esse

munim'

entnm '

Danorum , Ot tonemque imperatorem cum exercitubenem agno Jot iam ingressum , a dversus eum cum exercitusuo contendit . Factum est, quo loco convenerunt , m agnum '

e t longum proelium ,eo tandem exitu,

ut imperator victoriam reportaret , rex vero

Haraldus ad L imafjòrdum 1efugeret , ubi com

perat is navibus inMarseyam trajeci t ; tum

m isa s int er eum et imperatorem internunci is,eores d educta est ,p t , pacem pacu, condicto locot emporeque conveniendi , ipse Otto imperatoret H araldus Danorum rex inMarsaya congrederentur. Poppo nom enerat episcopo , qui

cuni imperatore fuit ; h ic regem Haraldum ad

religionem christ ianam amplectendam h ortatusest , mult aque eum docui t dei omnipot ent ism iracula . Cum vero episcopus prolixa disar

Ì )Ìw essa , (pro .sfyrma) id . S . Tangi t Fagurskinna expugnatioe o o o o Inera mumm ent1 Damm Ius verlus : [ui er hannIns ud

'

r

unni tDanavirlu', sem heym nui t'

fieirri j nisogn, Ìwesso med'

mi“ma krapt i .bat vard

'

unni ! af Gud? f ullt z'ng i .

C ‘ 71.

viros consecratos int erram exposa i t, ipse vero

altump et iit . Ventos primum a libanoto, deindeab occidente flavi l:. Tum dynasta per Eyrarsundum vectus est , t erram que ab . utroque la

t ere pra datus est ; hinc orient em versus O.ram

Skaneye pre tervectus est , praedas, ub icunqueoris allaberetur, agens. Cum vero soopulos Go

t h icos orientem versus praeternavigasset , ad t erram appulit, magnum que ins tauravit sacri ficium ; tum volantes supervenerunt duo corvi,acutum clangentes ; unde dynasta intelligeres ibi visus est,Odinem sacrificat ionem « accepisse,aeque auspica to pugnaturum ; quarenaves cmnes injecto igne concremavi t ; deinde int erramomnihus cum copiis progressus, infesto clypeo

omnia peragravit . Tum ei obviam veni t m agnocum exercitudynaste,Gautlandim(Goth im)prafectus,nom ineOt t ar ; h i m agnum prcelium com

m iserunt , vi etare H akone dynaste, Ottare verodynasta cum plurim a suorum parte o

'

ccumbent e . H akondynasta utramque.Gautland iam per

agrans , omnia infesto clypeo vastavi t , donecinNorvegiam

°

perveniret . Huins rei m em initE inar Lancicrepus

Occisor fugient ium incampo .

oraculum consuluit ;opportuni tatem pra liandinectus estH ediniani gesta tor ami culi .E t impera torm ilitum videbat

atroces vultures cadaverum ;

idnum ensacri aspergilli volebatvi tam Gothorum perdere

'

Ord o : n; ard'

t a ) fidfl a g e7tk t il fi ét tar velli

d rang t b) Ìlèò'

ins vdd'

a g a : dagrrîd'

y) ddlga sagu. O’:

3) haldboîl'

i c) Ìn'

ldar mi ramma brag amma s) ed al) i eine)laular tfr vildi tina fi

'

o'

r Gauta Ab est inF, S , Sk .

mor6'

r. B , C, vi tic librarn.\

b) dryugr , B . e) hallbod'

i,

i d .,B . (l) M , tum , likr. (eius , B ; tem , Co

C . 71.

Agitavit satrapes igneumscut i con'ventum , quanemo ant eprocesserat depugnaturussub pirat a lacunarinec quisquam a m ari longiusportavi t senta, circumfuse strato'

serpent is ; omnem Goth iam

p eragravit im perator

a ) f elli qui sternit ; f fidt t a , fuga , i . fugientium ,

pra liator , de:Hakone . fl) Hèd'

ins miò'

z‘

r, panni , Tegu

m ina, R edini pirata , lorica ; ejus dràugr, pugnator ; notaquatuor ejusd em subjecti periphrases intoti dem enunciationibus,ut adeo pronom inis vicem susfinerq videantui u y) dagrad

'

m pus opportunuxm: (lagrcîd‘

a t tale vid"

lonung ,Egla cldn

sag a , contentio cum hostibus pugna ; sag a narrat io i t .

contentio ut senna ; dagruò'

dolg a sag a id . q . in«Ing ri d t il a t berj as t . d)

°

ha ldbod'

i Ìn'lda r, qui pugnam com

m ittere iubet, dux exercitus. Ìzrmg ammr , corvus. seenudum has lectiones hina adm ittendae sunt anomalia : 1) ‘t o Maul,

esse fem ininum '

; 2) fi or, esse ddtivum aut verbum tina ,

h .

construi cum acdusativo ; siquidem tfr tez'nlctut ar, esset pro tfr

laut ar- teins laut vero id .

‘ q . Haut , sanguis . lusn'd iS , quod

alias neutrum est ; (autor t einn, tig°

llum , aqpergîllum sanguinisl

'

ustrici , v. Hist . a onis Boni , C . 16, st Eyrbyggjam ininitio ;hoc nom ine dignissimus qui dem fuit Hakan antique religioniscultor obsenanfissimus ; equidem lubentius adm iserim verbum

tina , cum accusat ivo , quam ro fi or, poni pro f10ri v. fi°

6rvi,

quod nescio su ‘inneutris procedat ; ea dem anomalie sunt

admi ttendae, si vel cum ed . Havn. junges ha ldbod'

z'

lautur taino,et tfr Ìu

'

ldar. Cum vero versus penultimus inconsonantia me

trica claud icet,fieri potest , ut vox tina , depravata sitl; forte

reponendum est ti ra ti r, V .non, si hoc loricam v. clypeum

significet (nam indubia versatur) ; tum tfra i einn ensis ; ejus

laut , terra ensis , clypeus ; hujus tfr , pugnator ; porro jungendum esset : vz

'

lclifi or Gard a ,cupidus erat vite Gothorum .

Ordo : Jar! heidi Ì:j ìirlautar a ) byrj arb z'ng , bars a) aungrb)

maò‘

ì e) und ski d) -ranm serva e) Rom a t herj a dd‘

an.Madrf ) bar- a g ) rand z'r ling s h) barì3'a [opt

—vard'

aò'

ar 7 )

a m i) lengm f rà oj «î ; gram vannum g ang it alli GaudlamL

Ahest inC, F, S , Sk .

(Dyna sta inN o'

rveg iam réd i t)LCap . 72. Cum Hakandynasta, ab oriente

praficiscem , Gautlandi am infes to clypeo pera

graret‘

,dynasta imperatoris,Urgnthrjotn8 et Brim isskjar‘ inVikia const i tut i , quam tatam ad

L idand ism sum usque christianam reddiderant,cum de i t ineribus ejus omnique rat ione cognovissent, m inus tutum rati, ibidem Hakonem dy

exspectare ,“

si incolarum mult i tudo ad=

versam se cum illo se conjungeret, cum omnibusnavibus suis, quas eo secum duxerant , i t emacta aliis aufugerunt . Hakandynasta inVik iam perveniens, max animadverti t

, quid ib i dynasta! m olit i fuissent : destructa fana , amuem

que populum ad christianismum perductum ,ubi

eius re i data esset facultas. 1" ‘

umHakondest ructafana reficienda curavi t, m issisque per t a t am Vikiam nunt iis, int erposito interd icto vetuit, nequis religionem abdynasfis promulgatam serva

ret ; deinde boream versus pedestri i t inere inTh andheimum profectus, ibi primum quietus

consed it jam salus t at i Norvegie pra fui t , neque ulla ab eo tempore tributa Danarum regi

salvi t , factus exinde m omnibus pejar, et paganisma addict ior, quam antequam baptiz atus est .

par er, id ., Hkr. b) eng i, id .

, Hkr. e) mannr, i d ., Hb .

em i tt . l . s iirla , pirate Hkr. man, B . g ) bera,B . Il ) la unga, B . i ) cm

,B . I l of Bkr. id .

Injbrlaut , solum gladii , clypeus ; ejus hyr, ensis ; bujus

pugna. corvi h . accipio pro eadem voce,

gni quam inter pirata: recenset Edda Snorr. ; unde sorvar, ingenere da hom inibus quemadm odum ca lar , hom ines , viri,

farli , p irata , ductum videtur; sli —ram lacus anbis ca:

In; hinc corna dci-rann, cmlum pirata: clypem . y) ba rd i ,

p iscia ; ling s bardi ,.piscis cri ceti

, serpens ; bujus [op t tabu

h tmn, cui ineabat serpens , aurum ; vardaò'

r, cimumdatas ,

M a, id . q . va j a .

Brim iskjarr, B, C.2) novem ,

F, S .

clericu'

s sis, idea doria t ibi inqua signat a est sanata illa crux cum effigie dom ini nostri, id signi ficat doctrinam tuam ; Thangbrandus donum grato animo accepi t .

°DeinAlbertuscum suis a convivio d iscessit ; qui cum domuminSaxoniam pervenerant , aderat ibi rexOlavusTryggvii fi lius ; hunc convenit Thangbrandus,qui tum clypaum gestavi t , ipsi ab episcopoHug

berto danatum. U t autem rexOlavus clypeurh

conspexi t , quid inco signatum esset , d iligem

t er at t endit ; et adm iratus Thangbrando ait

quem coli t is ch ri st iani incruce passum ?Thangbrandus respondit : dom inum nostrum , Jesum

Christum, calimus . Rex quaesivit : quid cam

m i si t , qui si c cruciaretur?TumThangbrandusei passionem dom ini , et m iracula crucis, exacte

narravit . Tum rexOlavus clypeum venum pet i it , Thangbrandus vero ci dono ded it . Rex ait :

hoc donum m agnopere m ih i place t , .et si quid

t ibi usuveniat , ut alicujus pre sid io aut auxilia

indigeas , m e adeas,et tum ego clypeum t ibi

rependam ,int erim tam envolo, ut argent inon

nih il a m e accipias. Annui tThangbrandus ; rexei pret ium clypei pend i jussit ; quo facto, am icadigrassi sunt . Deinde rex Olavus insequent îautumno domum inVindlandiamnavigavi t , ibique t ert iam h iem em se cont inuit .

R ex Ola vus cruce se s igna vit .Cap . 7 5 . Cum rex Olavus Tryggvu filius

tresh iem es inVindland ia fuerat , accid i t res,quaci et mult is aliis ib idem t errarum m agnum do

lorem peperit , ut uxor ejus, regina Ge ira, m or

bum nancisceretur, qui ei m ortem attulit . c

jactura Olavo regi adeo gravis fuit , ut ei postea

inVindlandia comm orari trist e visum si t ; idea

S ic, 3; U,R S ; Ìu

‘asald, A, Vox obcura ; forte lrasslj b

'

ld ,

clype1uncrucenotatum vel t o 0c , ut a id, mera termi tmtia est .

St ina religioni s consuetudo re'

tinet me, quam i

nus res eopertinentes animadvertarn; quo a cce

d i t quod m ens m éa '

d ict i t at , vix decere stult i

t i'

ar'nm eà

'

m,rennnt iàre religioni, quam Cognati

mei et mejores,unuspost alterum , perpetuo per

amne'

rrr a tatem Caluerint ,idea de difficili h ac

re aliorum '

sént eri tia‘

s‘

audiam , primum regim e,

qu'

a ni e un’alta; sapient iar est , et deinde am

ni'u‘rh aliorum p

rinòipum et consiliariarum nostr0rum.

°

'

Serma regis magno omnium ap

p ianguexcept iis e'

9t . Gum autem silent iumfactum esset , regina i taorsa est : hic virOla

vus ad te,

.reat ! perveni t , cum wtata puer erat ,

de exi1i‘

o,atque magna servitnte t acans lib era

tus, cumque igno‘

tum et peregrinam ad t e re

capist i , ita'

ti t , eum adeo amanter, ut i tuum ipsius filiumnutriveris ac educaveri8 °

, quo (b eneficio) sic 118118

…e3t , i1t, cum propter e ta tem ali

qui d adgredi paSset , tuumregnum omni benevalentia;firm‘

afi rît et atlxe‘

rit ; deb ino omniumbonòrum '

grat iam sibi coneiliavi t ; jam paulis

pe‘

r abfuit,et fides et ° salutaris consili is factus

est prinbipibus, quibusnondebui t tantum boni,

quantum t ibi ; videtur et iam sallicite et per

quam iserio p roferre'

speciosum illudnegot ium …

aujublpreeco est , quodque omnibus sapiènt ib ù ssalubre videbi t tir. H inc conscieh t ia mea m ih i

ind iCat ,’

matrem tuam,rex ! hum; quondam

pra vidisse virum , multosque sapi entes et sa

gaeas viros huj'

us regni preedixisse virum pe

regrinum heic é ducamni 1ri, quinonsolumnuturu'

s esset hac regnnm sple‘nd ides suse int e lnnt i°nae scienti st: lum ine , sed etiam cù jus

Mnevt1hè'nt i '

a passim alibi pulcre flarescere t

h0 q ex: îvulva i llius jam pridèm praesagivì, e t

tunc sta tim et semper daiucapr mih i m ajorisvisus est,qudm ali i Juvenes; hocverius est, quam

C . 76-’fl

clara testatur hasnationes, qum

'

appellanturRussi

°Polavi ‘, Ungari,i ad christianismumconversas esse diebusOt tonis imperatoris h ocnomine tertii . Quidam libri tradunt, Otton

'

em.

imperatorem cum copiîs suis terras'

orientales(ad m are Balficum jacentes) in'

gressam, ì_

bi_que

mult islocispopulos ad christianism11matque Olavum T1ygvii filium eumcomitatum

fuisse.

De p z'

ra t ica°

reg is°

Olavi Try°

ggvufiln.

Cap . 7 7 . Posthaec rex Olavus naves suas et

copias ex orient e ‘

ab Gardarikia'

proiîeoturas paravi t ;

_primutninB aniamnavigavi t , et h incoccidentem versus permare vela dedit ; i ta dici_t Hallarstein* .

Permultaenaves° d‘éinde regia ,

clypeis ornate , cucurreruntomnes simul a Gardis,regem ferentes liberalem .

Fidus Olavus , heures Tryggv'

u,

vastavit terras'

òccidéxitales

navali expedi t ione,et viraramprogeniem secù‘it

'metallis

Imago mundi ; fia t « g ir‘

ok 312 sama‘

_bb

'

l , at 71m d3gum

varà‘

adnulli bardag i viò“Gabaotz, er d lflr etrz

'tldu

Rutokolxini '

B C. Markus Pre tor i1'

x Relistefia , F, S ..

3) Ordò‘: Hei'm'

zìrg sh eìlju‘

bozj3, b“) _l1ildcizgq , îu)-hcîla

fl) i‘

a'

rgut rum nîd'an'

a‘

”w imna G& ò'umnad a) : i t i“aHa.na limù

'

t g ) d ébm k)la3ig , S ; _

Àa g in, F. 6) bhra'

, prom , HR: in 01°Trm C. 211 ‘ic Sk ; A, Bh o, O_

Q_

tr a)_ idv

vel pice ohlite , S ; norgut, 01189 . C; upgut, F; wgy_.r,vincu1a (in

e. mare, Hkr., Sk . um, circa, F. f ) lèt , Sk . g )

l indar, Sì . 5 ) ch ili, fér_

ro, Sk ; ctraumi, B.

hdlo, contr. u Ìuîlig à, magnifica, splendide.

torgut (utintuta immessum est ), acnepi pro a

targ a clypeus.

y) rèò'

ha j at , periphr. pm heg'nd’1° depopulatus est .

h abit3tos incendns vastavit °sic dicit Hallu

st einIntrepidus porro dom inusprocella scutorum com bussit,absque m etu

,vehe

'

meriter

agros H ibernor’dm paseim ‘.

Tum ad Bretland iam se ocontuli t , et ib i passim

regionem depraedatus e St h inc occident em ver

sus inValland iamnaviga‘

v‘it , ibique pra das egit .

De omni h ac pirat i ca'

ment ionem facit H allfre

dusDiffi cilis-poè’

ta

Rex juvenis , cederenesciusadversus Anglos contendebat ;ciens t el‘

orum pluviameam edidi t stra

g8rnNordimbrorum .

Inpugna laetu3sat i a tor luporummulti s inlocis Skotos profiigavi t ;euri largitor

.en‘

sis ludam

glad io perfeei t M oxia

Ordo : 0 7m1'

ò'

inna) Ullar lj ola clfreyr rèd'

vida m dt

brendar b) I ra byg d'

:r ugg laust f 1'

Ìmla e ) .

a) elfieyr, S elfireyr , f . id . quod elfiror, Othinus procella ,

Sk . b) sic B , Sk ; brendan, A . n7cula , potenter magnavi, F, Sk .

a ) ullar h alf nu is (Illi , clypeus ; ejus al pugna ; huiusf reyr, deus, dom inus pugne , prc liator.

Ordo : Ungr a.) éfuwg r a) Rowing? g) 0 f d‘h t bmgia . vid

Eng la ; nazrz°

r b.) naddd vìrar wid d ) fim'

o) mord if ) N ord

imbra . Ognblz'

d'

r ùlf a gredchrg ) cyddi Skotww vida ; skerd'

ir i )se1

°

ms g;°

òrd’i w a d'

k il ÌC) 1«°

M 1) m: d‘

806 7’d‘iu Exam inBlu.

0 . Trygg. , C . 31.a ) qfiurgr, —

pr. Sk . naar, S ; nerv i, Sk . naddelar,F,

S ; nadduìm r, pluvi& serpentis (gladi i), Sk . d) raid

, S ; Ì1166'

cumuh vit,‘

concidi t, F.

e) par, ibi, F ; sd, is, Hkr. t imbri

,

Ìignum , materianx, F. brc ddir brmd°ìr),‘

Sk . h) sh'

pum,

nave:, F ; lid i, m ili tes, 8 . i) skerò

'

i , C ; slerd’

iat, B ; grundar,

F. lc) su» dlailc, prave F, S . mum, 8 ; mm , F.

a ) of vwgr, varie explicari potest : nim ium facilis, indulgeus ; 2) nimis gravic, 11101011111, 11vwgr, gravi. (vega , p onde

C. 83.

Germi filius rex Danarum ,

cognito Hakonem dynastam a christianismo defecisse regnnmqne ejus passim rapi

nie infestasse, uti antea dictum est , exerci tum

perDaniam imperavit, . et .deinde inNorvegiam

profectus est . Gnmque inregnum , cui pre

fuit H akandynasta , pervenisset rexHarelda s,

papulari coepit ; omnes,’

qnos assecutus est, virosint erfecit ; pre dinincend it, atque t erram , qua

cunque penetraret , vastavit , adeo, ut quinquesolum praedia inSogno inLaeradalo ab igne iat egra rem anserm t ; omnis vero, qui occasionemnactus est, populus insaltus et sylvae_ assum

t is, qua auferri patuerunt, bonis mobilibus, au

fugit . Rex Haraldus cum exercitu appulit ad

insulas, qua Selundm 'nom inantur, atque ibi

cum omnibus copi is ineucaris st.et it ; narra

tum est , eumnonhabnisse m inus, quam milleducentasnaves. Const ituìt rex Danarum cum

universis h is copus inI slandiamnavigare , ulturns carm enillud probrosnm , quod ineius contumeliam pepegerant omnesIslandi ; erat quippeinIslandia lege receptum, ut deDanorum rega

H arelda concinnaretur strophe probrosa pra

quavisnaso (capi t e), qui int erra erat. Causahuius rei erat talis, quadnavis, quam possedereI slandi , inDania fractae, omnia bona a Denisassent occupata , asserent ibus , ea esse m aris .

ejectamenta . . Bujns occupat ionis anot 0r erat

dispensator regis,nom ine Birger* ; idea verode .

utroque, Haraldo rega et Birgere, carm encontumeliosnm confectum fnerat , quod rex hanc .

rem ad se delatam rest itueranoluerat . Consiliarii vet principes B arald i e i expedi t ionem .

I slandicam dissuaserunt , dicentes et quidem

Solumle , Hkr. Bkgeirr, B.

natokius atque illins m aiores Fianna per1011gum t empus pra fuerant . Cum vera Pa lm to

kius a Buriz lavoVindlandia rege defensor t erme,atque simul princeps p iratarum Jamensium ,

electus esset , dynastam ,nom ine Akium , Fio

niae pra fecit ; i lle Sveini B araldi regis filio,

a t a te par erat,° iique, dum inFionia apud Pal

natokium adoleverant , sodales fuerant . Mater

Akii erat Olava , fi lia S tefneris qui Bret land iaedynasta erat . Hoc tempore Skaney& inDaniapraefuit dynaste Haraldus , qui S trut ls: raldus Icognom inatus est ; huius filii erant -Sigvald ius,H em ingus e tThot kelP rocerus: Sigvaldiù

'

s erat

sta tura m agna , facie : oblanga , naso adunco,

vultu pallido atque°

oculis pulcri s. 5° Th orkel

era t sta tura procerrimus , facie p'

ulcra a tque

viribus exim iis.. Tova appellata est «fi iia° H a

raldi dynast a . Tum Borgundarholma p1mfuit

princeps , nom ine Vaset ius î ;H ildigunna ; h arum filii erant Buius -C rassus

et S igurdus , cognom ine Kapa (saga tus) ; filiaVesetii erat Thorguuna , qua nupserat °

.Akio

Fioni ensi ; eorum filius erat Vagn, qui prima

jam aetate statura erat magnu‘

s et rbb1istns, f aciepulcre , ingenio inpuerit ia ferociore , animo

vero, cum adolevi t , audacissimo. Avunculus

ejus Buius faci ananerat pulcher, -anim o vero

aspera statura procera et cresca , tantoque ro

b ore , utne'

m ini compertum sit, —vires eum unquam defecisse . Sigurdus Kapa , frat er ejus,erat specie pulch er , s ermonis parcus eb b enesedatus , anim o int repido ; ille inmatrimonioh abuit Tava

°

m , fi lium S trù th araldi“dy'nastm

de Skaneya . Hi omnes m òdo memora ti juverationem huius

'

eognam inis qu& re inlustorm Iom ensiumed . Havn. 1828 , C. 16 . uxor

, B.3) B bac nom en

t emper Vieseti scribit . 4) S tuttharaldi, ut semper , B ..

C . 84 - 85 :

que regno valde damnosum est,'

Jom éburgum

a vobis deseri ; filia autem m ea Astrida inam

nibus consili is sapient issima est ; quàre ejus i tih ac re sent entiam sequar, lice t consfi tuerimeam collocare viro m ajore

, quam tu, d ignitat is t itulo conépicuo. Tum rex colloquium cum

Astrida inst itui-t , eique° serm anernint er se et

S igvàlclium jac tatum exposuit . Diu d e h ac re

sig illat im collocut i sunt ; i lla d101t se nullam odo S igvald ia nup tum

°

dari velle at ob neeessi tatem

, qua urgere tur pater, m alle se m a

trimofl ium°

e inondenegari, interposit a, quamint er se confirm arent , cond i tione , quam ut Ca

st ellum ac defensionehr terrae deser'

ant . Tumarcessitus est S igvaldius, cui rex i ta : consiliumnostrum est , dare t ib i filiam m eam Ast iidam ,

si

h eic, ut i ant ea , Cum omnibus p irat is Jam ensibus

°

ad defendendam terra1ncomma tnri veli3°

praet erea , priusquam h oc m atr1m omum ad i

pisceris , nos inperpetuum liberab is a tributo,

quod Danarum regi pendere c'

egimur ;"

alias

Sveinem regem innost ram potestatem dedueas.

Hoc pollici tus est S igvald ius, atque ré i ta transacta damnm

,Jamsburgum, reversa s est .

[Res inter S igva ld imnet reg em bveifl ent Ha

ra kl1°

fi lium g est a ].

Cap. 85 . SveinH arald i filius past petrem rex

Denise creatus est,tum que sta t im regnum suum

convivans obii t .°

Jam S igvald ius Jarh sburgo inB aniam ire paravit , habuitque naves t res et

octodecim virorum decurias ; ille naves suasad t erram appu

°

li°

t pmpe eum locum , ubi aud ivit Sveinèm regem

cum Sex centuri is virorum(i . e . septingent is et vigint i viris) convivium cele

brare . S igvald iusnaves suas, prora uniuspuppialt erius alligata, ord ine junxit ; pant era 11navit errae proxima inli tus dem i t t i , ancoram vero

ad eum declinavit : dynaste vero eum utraque

manucorripui t, et quam arct issime t enuit, neque sane jam viribus erat ad eo infirm is . Dde Sigvaldius suos inolamat , et naves quam ve

h ement iesime a terra propellere iubet ; quodi ta factum est . Sic abduxerunt Sveinem regem

cum his triginta , qui cum eonaves conscenderant , omni reliquo exercitue jus inli tore rem a

nente , cum nulla assent naves propinqua .

Tum locutus est rex : quid nunc rei est , S igvaldi ! vita

d ecipara m e? S igvald ius respondet :nola t e decipe re ,

sed jam t ib i m ecum Jom :

burgum proficiscendum est , t e vero tuosque

omnibus, quibus potero, ofiìci is colun, tum queintelliges , quo hmc spectent . Rex d ixit : nacessi tas inhet, ut hac vice fiat , quod tuvis. Jam

perseverant , danec Jomsburgum pervenerunt .Heic Sigvald ius regi : exoptatus , inquit , ad sis,convw1umque , quod parandum curavi , acci

p ias , ego vero m eique omnes benignum t ibi

m inisterium pra stabimus. Rex respondi t : utjam res se habet , pranissimum fueri t , ea, quae

inhonoremnostrum facts. sint, a ccipere. Jam

quoque, inqui t Sigvald ius, t ibi exponam , quamob causam t e huc transvexerim , quod ne1npeprop tenam ici t iam inte susceperim , petere t ibi

uxorem Gunnh ildam , Buriz lavi regis filiera ,vug1nem , quam ego pre stant issimam ac c irca

omnia peri t issimam esse sciebam ,nalui enim

t e opt ima . conditione uxoria excidere, m ih i vero.desponsata est altera illins filia,nom ine Ast rida,quae, uti par est, deformior est

,atque per am

nia vilior. S igvaldius concilium i ta inst i tuerat , ut pirate Jamenses h a c cum eo confirma

rent . Pra terea regem allocutus es t , dynastsjam t ibi, domine! sia da rebus tuis cogitandumest

,fare t ibi huins m atrim onii copiam,

si tant i

Hakan‘

dy11asta et E irikus dynasta :per totum

Thrandorum commune secteur sagit tam ,belli

ind icem , Circumm i t t i curaverunt . M issis'

aust

rum versus inutramqne M a riam et Ranms

dalum ,nt et boream versus inNaumudalum

et Halogiam ,nunt i is, °

totam populi universitatem

°

,n

.aves e t cop ias imparando , evocaverunt .

S ic habe t .encomium E iriki :

Bella to.r multas naves bellicas

onerarias et cursoriasinaltum ruere fecit ; lar.gamland is paetae carmencresci t .

Multa ante litus t ilianatabat ,ubi ciens clypearnm procellam

magnam commis i t pugam exteriore.

. pa ternae regionis inora ! .

pirati8101nensibns .m telligendum . q°

«îd , dd °verb . : Videre sibi ,

i . e .° muore ; vide Helg«Lv.

‘Hat . , str. 12 Bry.nb . k . Il,33. d)

svu°

i pirata ; ; cin: . mîngr , campus pirata , mare ; huiusnigg ,navi: ; ejus meid

'

r prmh'

ator m ari timus ; intelligi puto E rikum

satrapam . dravgnum pro dregnum drag ina pro dre tu'nn

quod nontantum tract1im significat , sed et tractu attritum (et

hinc interdum d efatigatum i01°dò

°

z SXj a ld —Ìzly zr a) Ìèt m; oÌt m rgwr snq°

ur al I))lnorru ok si eîd

'

ar dynfa brim ; mand ar-w r a'

d'

r sk°

dldr vcx.

fi lurg nd var fyn'

r land i, b ai er randa» e) cl— Ìzerd

ir a ) ger8'

i J)

òlz'

linnslyr e) 1211°

f ) (vid'

land g ) s1'ns fb‘ò'ur. c stropha est

inI lkr. O. Tx. :S . C . .40 ; . abest inF , C, S , Sk .

a) lfur id . Bl u. 6) sem, ut, et

, Hb . c) rondu, clypeo.

B , Hkr. d ) g arda , armature , Hkr, . e) f dr, ivit, incepi t, Hb “.

f ) 1111171, Hkr. g ) loud , term s . B , ,Hkr.

nonest pra; tereuudg hoc loco lectio cod icis qui

N oreg s , iromìng a - j a l insc: ibitur (et im . ci tatur inglass. Riale

sub voce, quem eundem esse cum Fagnrsk inna opinar ;qua:

: lecti o forte certissim am huius bemist ichi i interpretations…parit ; b,

: î er gilt°

t ill ui anoddherò'

ir fa t garda ,marg var lz°ad

fyrir land i land sz'ns f

od‘

ur random . hoc ordine : . m iirg limi var

f yrir land i [113° er òlz'

lill oddherd'

r fa t g arda. utan(and sz°ns

j'

od'

ur t andem i . e .

.

multa fuit ante li tus tilia (naria) cum

0 . 87 -88.

H akondynast a‘

s’lràtìm met iàièm versus inM ae

riam , specula turus et‘copias eolleèturù s ,

’con

t endi t , E irikus vei°o dynaste exerc:itur'

fl * cont raxi t et ex se

'

pte'

m triori'

e perduxi t .De m ili t ia p ira ta rum Jo

'

m efizs ium'

Cap . 88. Piratae Jom ensè'

s 061111133111113'

ad Li

m afjòrdum duxerunt , e t intièm alt'

mrh veld d ede

runt ; vento usi sunt +e‘

h em emi , unde°

° h aves

curS1°

1violent io’

re'

! erebantur. Heic ita'na?

Val’

de vehemens prooefl'

a

st i'idebàt

°

m fun1‘11m t abuli 5 °

cucurj’eriìht eqù i prot arurn

in*

mon'tìbus '

càflèt bru‘

m .

Caera leù s fluctu'

s làvìt ''

}atera

urens frigore d ecidit findeex anim iilib113

°

eastus m arim ;'

p‘

èrcil’à prop…

—11° Un’ -da carinamx.m

Atque porromagnus ille ci

°n°g°

ere ocò1p

°

ret' '

p‘

àtris°

sui‘

pròviùdiàs'

cly

yeis (1. e. naviìids e‘un°‘deinfere seiiéum fimdit

°

lecti°

o

Bkt . q uamvis°

°àliìùninterprete! predhflerî‘

°

nt .Ordo : ÌM È IÙ haws

°

t‘

bregg. 7671123i ’

u.) 1i°

hgfila—sp; ollum a)man'

r barà‘

a 7 ) 51161111… a Ìm:nra fi b'

lluma) . . B la. hr'

cim five Myr

.um ; b in; w iò'

ka lda bYuà'

r ]1m y t af brimdfrum ; (ef ia lda slavi

Ìuli . Ab est inG , F, S” , fils , ,Hkr.

g

11) 1121111011, camgis, B . b) sjoka lda , frigore m arino urens , B .

a ) Ìmuà'

i, h . 1. idem est ac gnuò'

i ; interdum enim alternant get pra sertinr

°

1 seq1\ente e . g . g

°

le1°

f pro ”eff , g lj zgfr p1’o

71l 1' . ,B) difi culatem m ihi p°

a1it illud hej°

îls spfo'

llum; inre am

bigua eccepi id prp 0pj o°

ldu1n, tabuli s sc. lorum cinitmhendq velo

; ejus ispj b'

lJ, vela

°

puto quodamm odo appellat i

POSSE ; ì el ΰ

e

°

geiiiium es

°

se Ì1cfils grad ibus v. scamnis fu°

nium,i°

. e . antènnis , ex qi1ibus apti sunt id genus funesfbar6

'

, pars pro1z£ superior ab utro°

que latere ; h . barà'

a marr,

11.1V i 5 . (Î) i . e. inund is ; Ìiur°

narr, cànct i genus, dan. Huunde Ìzumf a j ]oll, unda .

190 c . so

lamenta.—gurgìtum ferebantconstantes animo viros

ed principis regionem ;ingrueb_

at stridor clypeoxum .

La te Norveg ia puppes

qxcepi tnumerosas ;

arm a se viuuî: inclypeos

obveni tnova pra da corrisf.

P irata Jomeq ses ex alto Agdas advéct,i , inde

boream versus inRogalandum contenderunt ;stat im , atque regnumHakonis, ingressi sunt , host ili ter grassar,i coeperunt ;… traditum est , eos

fest i Jolensis vigilia‘

inJadarem .qxscsndisseVir, quem ibi m anust ipatum ofîeuderunt, nom inatus est Geirmundus, juvenis, e t generenob ilis ; hic cum suis incoenaculo quodam dor

m ivit . Pirata} Jome_nses; demum,adort i , belli

curri conqlamarnnt . .Geirm,

undus ac soci i, ad

clam orem et crepi tum armorum excitat i , ,intel

1exerug t , hostes adesse. Geirmundus celeritervest es induit , de

.ca-maculo .desilivit , altiore

quidem saltu,tamenstaus hum i de'

venìt . Ibi

prope adstans VagnAkii filius eum . percussit,

qui ictus manum’

t et igit , et supra carpum ab

scidi t'

; sic ille elapsus est . Nox erat illunis.Geirmundus , ut brevi ab cadibus progressus

Ordo : R ainrad a Inîru g eò'

f aata rella landa ;brong a i randa ryrn. q egr nam vid

"

m iirgum clip

: tìg'

fnum b) ; vopnero g r1°

mm torg um° hr

°

fnum gufi ! c) nyt ! d)nest e). Abest inC ,

F, S , Sk , Hkr.

a) sic, B

°

; v18'

1, arbo°rem

, v. mari , A , que c

°

um ce teris

noncommode cobasrent . b) sle1'

ò‘

arstofnum,id .

,B. sic, B ;

g af , A quod etiam neutraliter eadem sensuaccipi potest . d) sic

B ; ni tr, A S i lect ionem g af 111 significatîone transitiva ,nj ir, reginere m alis , posteriorem vocem intellige de Buio incuius laudem carm encomposi tum est ; que apostropha usitata

sunt priscis poè'

tis ; tum ny'

ir utilia pro strenuo bellatore ponie)°

A scribit : mest .

C . 8 9 90.

ei proxima°

erat eolici-s Buii . llufi ic11s dixit :nonoperam

idat is rebusm ili te diga is , qui vaccas et vitulos ad litus ab igat is ; major esset captura , ursum capere , lustrur

'niam ingressum.

Quid ais , senex ! inq11iunt ; ecquidnobis dicerehabes , ubi sit H akondynaste? I lle contra : Hakon-

'

dyna8ta h eri'

H ifirungavagnm ‘ intravi t,unam . duasvénav‘

es habens , hand plures erantquam t res,neque1lle de °vestro

°

1t iner—e quicquamrresciverat . Buins cum suis stat im adnaves decucurri t , omni relicta prmda Buius faturnunc utamur fortuna , nos cwm nunt ium ao

cepimus, atque victoria proxim i sumus. S ta

tim,utnavesnanoiscunmr abrem igant . S ig

valdine dynaste eos inciamans, quesivit , quid

novinunt iat eht . Referunt ; Haltonem dynast am .

ininteriore sinus parte consistere. Sigvaldiusdynast e soluta ch ase, i

'nsulam Hadam a borea

circum flectens; sinum : intrai'vit . ’

Acies a b N ord :nannia et Jomèns ibus ihsfructa .

Cap . 90. Hakandynastaet Eirikus dynastenaves t enuerunt inHallkelsvika, quo omnes eo

rum copia convenerant ; habebantnaves centumet octoginta ° tumque audiverant , piratesJomenses per exterioraHadam appropinquasse gnaredynaste a sept emtrione ad ‘

quemndum eos re

migarunt . S ic d icit Biarnius episcopusTum satrapo Norvagici

ad gladiorum procellam

aperte provocabant h eroes,ab austro qui advenerant .Ibi m axim a: t errestres copia

convenisse repertaa sunt exig110temporis m omento ; mult ipugnatores intererant armorum ludo’ .S ic B ; Hòxundarfiòrdum , A

Ordo °

M r Noreg c j arlar 611311 [111°

beim greppum,a)VOI . l o N

Cer-90.

Deinutrique signa erexerunt ; acerrimum ori

tur proelìum , jact is prim o lap id ibus e t sagit tis.

S ic d icitur inencom io Bui i

Exercitus:alìe signa extulìt ;saava t elorum prooèlla

infusa est H am d eri tunicis ,copiis virorum congredient ibu3.S axa t elar]ue missilialaedebant vi tam classiariorum ;

pleraque d ifi°

ringebantuzr arma .d'

d ensorìa ;mucrones persouabant lucid i ‘.

Deinde r,es com inus geri coepit m agna ut riu

que strage, m ajore veroH akonianorum . Mul

t orum. cap i ta e t m embra amputat a e navibusinm are excussa sunt , ut i m emorat encom iumBui i

E t capi ta et m anus virorumenavibus excussa sunt

,

et g; oma aned > m eusm l\larlius,vide Lexid . Hallageri . Illa:

va r, videtur deduci w a v, id . q . nuîr,m er

gus , q uem admodum .m aar et sn,.îr , swr ct .sj dr alternant ; fieriLumenpotest ut m it:var scrihendum si t mcryar, ut 11110 0 0 ex y

depravatum si t ; virgines vero m ari s appellantur ,ut puto ,

ves , ob expansa 'vela

,ad instar capi tis \

° irg1ne1poplo oln°

cl.ui ;unde u.1ves, omnia vela osteninntes, d icunlur a t s Ì.qu/a e t f a lda ,

quod de om a}u capi tis muliebrm proprium est . fl) i1°

1terpr. llkr.

v(ntu1it : mari ; reclius videtur de M it ria , 111°01i110 id Nonoui.r°,

sum exé,

°

secul°

1dum Eny il. C . 5 , qua d iserte e unnm um s inum inl\I zm°ia ponit . y)

°

1îrr, m inister pl. drar , al) (Zr.

alia form a est (Err, pl. curzr. d) barmr, prus nm i s puto, lotus

adversum, i dem fem quod sélbord

'

hinc barmswgg jumènt1uulateus u.rv

°

is.

Ordo : I I err°

bar Ìuîlt merli ;

°

…rzmt a) ong/a‘°Ì lam (î

I I amdìs°

serl z°

a ) , It°

segg;j a. g ent d i Grj 6t 01°

slotbrodcla r

maz°danfi or f oina ; es t 71l varò”

braina ‘

gra ir odJar g lumdu.

Om i tlunt F, S , Sk ,

Ii kr.

a) g l'

/dt, B ; sc., g rj r

i

t — Èl eg°

gytt , telex-um lapideus

°

niml1us. 6)a i

°

g clÌrst exqulsilius : invicem congredie11libusa ) i . e . loricis.

Huld a aya—'è… ;

oòpîha in1neifi buèmînù îsent iens

,î vmwriae . d iffiderèt ’,

lat:u aci es j amundique inclinari coepisset , dici tur, ia ’ t erfùme g ressa s, Jfll1ìum

‘Silù lh ° deptenflèflr ho frfifle F1°

lingum , oplimm form ie'

ac spei 911611111? Viotori ae ergo diis» imxr11flafi s

'

se! l encom ìum p irat arum Jomensium bAugebut

’exiercìtùk strepit

'

um 'haste'

ruma

udivi 'fàtidò , ubicunque viros 1

à bellic'

òsis gl‘

adiomm °

pruvelì‘

aeo

culum ifi ibus pulsoe recessidsé‘

;

antequàn1. in°nimbo sagit tarum

crudelis i11vims«‘

Hakmi1l

£ilium immolureÎm sum issetdura proveni t immunit as î ' ‘Î Î

E irikus dynasta classem qua=

part e'Svteiù frater

suus Vagni retro cesserat,inclinat am rest i tue

ra t, ut naves inhoc comu eodem ord ine sta

rent, a tque primo, cun

'

rcongressi fu'

èrant ; quofact o, ad copias

5uas se récepitn; -h eio sui ceden

t es puppes avefl era

°nt Buiué*vero, d issec'

t isnavium snarum vinculis, fu.gientas persequi parabat . Tum E irikus dynastanevem suam adnavem Buii junct is la teribus applicui t . H e ic acer

rim a fi t glad ii3°

pugna , duabus a ilt tribus naviOrdo : H err arg st i a) darra guy e]: f ui Ìw lda Ìwa r111/m:

hrollva fi:r gunnar-relkumfl) Ìq orva hreggvzd'

um ; r1111710 71a ),

grnnmr ytun; or,va du

'

tarl i at blota. syni qu Ìund'

a beapt

10m f ranz . Abest in , F,S , Sk , Hk1

°

.

a) Ìxa llkvazm ,comm oda

,Bqu

od metro repugua t.

crg ai z'

, augebat ; eadem form a (audi) accuyrit inE dda S a m .

Adam . str. 1 vide Glossarium ; nondubi toderivandu… esse a vaxa

, crescer°

e vex a , t1.1115 11. cresce1e ì°accre,aug01e, E dda Snorr. p . 185 str. 1; vexa adr

,augere, inform Yul

nem,Gretl. 20

, str. a!xa (unde form atum and a) i taque

idem est ac vex a, per aP

l1mresin15 v ; 5 10 ox tr. pro vdxlr, incod . 41111110 lcg15 i s]. ]onsbok m e V idere m emini . num mr

rcklr , 1110 raHr, slrcnuus 1119113114 .

busEirikimisuna… .adorieptébelifiìvero acies pepeuavit . Hujus rei

°meniìo fit in.

.Audixi falda.: Blfiuli1. . .ci .to graduPQ Î : swnm @ W Î YRS Q W R!ÀPW 5

0101suspensorum /lwtams .est,…

exc itato glad…fl lh ì Clangocre l .,

Posth aec. .deuterm1.deareni-t H akendynast a e t

nevem suam conscend it , coyiasqug . ghorlamus,victoriam i is certam g sse asseruiit . &Tum vek e

m ens procella e t tupb ida tampq staus, îpirata rumJom ensium advers.auferiens .co f pora,.oborta est .

I tanarra tur inencom i o Jom ensiumAud ivi fando tune malam illam.

procellam Hò ,lgi i

a ho me s.aev1isge v,ald.e sa ve:

insonuit g mmkb galeis ; 1

quando ;nubium saxe , .ver1;ti

pmcellai i.nc itzata , . illisa suntoculis virOrum volub ilibus ;idee vulnus edebavt

s tnid01em z

E11fi '

; î °° B ùu. gf,eù t t g du,,a a gegntù h . fla‘

h ‘a« là";

m m Mng a a ) ° .n'ra g olbfl) vcr Ah est in.

a ) g la dd i ,; ,

A °

sed sens-11, e ,

es,

sano .post11h t ggb111d z'st , uti inne tis ad text . i si . coniecerunt E d i tores .

a ) i . e . cor vus . fl) i . è. pra lio ; g ol], clangor ,11g ; a lla ,g ella. clangere .

Ordo : E Ìc fui [ui hi t 1'

lla èl llì:lvq Ìnzìò'

a ra ) azà'

a s t or

norò'

ri ,‘ Ìm rd

'ng rant Ìm°t lî

nhfmd i (î Ìqulr/mm°

banÌzre og z l cyr6u

elyugr; oti baròi z

'

a w u )'

lum ; a ) naò'

i benblé m y).Ah cst inI‘ , , Sk , li k1

°

.

d ì [u? 111111 P .

a ) De'

l l1orgerda Holgnfilia, quam pra cetm is dns caram

habuit I l.1kn11, \ id0 Edd . a rr. p . 15 4,Ni.1lan(A1p . 114 et

“ist . Olm i ugg . ed . Skalh . Part I , Cap . 114 . Quod vero

ad fuudmnhuius exposi t iunîs ad tînet , baud 11vero

ahh0 rret , Hakonem , virum arlis bellica: Peri tissimum m achinas

Tum djrfiàsfa £ììavemìsuam [ad . ai tem m . l'

ama

navis Buii applicuit ; u'nd e :factum est,ut Bui

ani cre bris ict ibus peterentur. H i .viri erantinnuvi E irik i dynast a : Thorst e inM id iangus(I

runcfi ongu5 ), celeberpim ù:s bella tor ; 1:1c in

offensionem H ak'

onis dynadtaèincum erat , jamvero .

.

pacem .nedem era t cum eo ,ut dynast is

auxi lium . socia man.u -fexrret . I bi et iam …era t

vir I slandus,’ nom ine Thorleivus Skum a, filius

Th orkelis Divit is ex Alvidra ; is,

ante quamorire tur praalium , m agnam :sihi .e t runco af flaverat clavam , qua ha c d ie pugnaxgitz, Ib i quo

que e rat Vigia s , filiusnG lum i Hom icidae , vir

perquam robustus .. Vigfus dum Aslakum ut riu

que glad io ferientem , mu.ltosque -occ idenem,

eund em que , quippe ferro inViolab ilem , nequeclyp e o ,

neque lorica :t ectum , anim advert eret,

incudem rostrat am inconst-ra tonavis jacentem

,ad quam m ili tum ali quis clavum gla

dii sui accud exrat , correptam , ut raque m anu incaput Aslaki :inch ssit , —ut rostrum incud is inim a

cerebri p.enet ramet , eique necem afferre t . Eo

dem m om ento Thorle ivus Skum a H avardum

Caesorem clava percussi t , donec caderet . m em

bris valde collisis . H aec omnia m emorantur inencom io Jom ensium ‘

:

I bi Vigfu5 ,Aslakum m isit ad orcum ;nonopus

est,ut

'

eam referamusrerum geètarum part iculam .

Thoricivùs, validos ictus inferens,H avardi vi ribus ferocist ibias p edum crassas clai m

d iffreg it , strenue t e’

lo

Urdu: [ mr lèt veg rcrzh'nnVz

'

gf iis helfaf ar verà‘

a veift tn"Aslcih

'

er—a t a i sna hann]51îi t . H ògg rammr [Jorleifr

o_/— vmm brolz t [nllva leg

"gi firelsiwrà

'

zcm .Ha vd fl Ìt mei? Ìtyyil,Ìumnmi hart . A best haec stropha inF ,

S,Sk ,

Ilkr.

C . 90.

Inliac oppugnatione m ilites E iriki dynaste ,nave Buii conscensa ad celsam puppim adver

sus Buium vadebant . Heic Thors teinM id ian.gus t ransversam Buii frontem percussi t , at que

t egimennasi d irupi t , gravi infl icto vulnere ;Buius vero, latus Thorsteini s feriens , m ed ium

h om inem diverberavi t . Quo facto, Buius duasarcas , utramque aura plenum , sustulit , atque

alta voce clam avi t : enavi omnes Buiani ! TumBuius cum arcis inm are se pre cipi tavit . S ic

de hac re encom ium Bui i

Robore pre cellent isimu9.e xh ilarator corvorumenavi descend it inm are ;

lsetatus est vulnerum serpens.Defiuxit unde vulneris ;fort is Buins .singula m anusustulit utramvis arcam : eccepi

spem pacis am isisse m ilit es'.

Sunt , qui d icant , Sigmundum Brest eris filium

Fe reyensem hoc proelio cum 'Hakone dynastefuisse

,atque utram que m anum Buio p t a ci

Ordo : Bunbrelmed i g a:Jiru) g urìnl ra a ) steig b) j yn'

v'

brl;f s 7141i fl) , na 8f « ira y) g h1dd ist . Ben: 5 15111e) Ron:m

°

à'

r fra°lnBùi nam E d un' Ìw dra hì'vml .oèr ; lyll f a

'3misiud)

j rid'

ar. Ab est inF ,S Sk ,

li kr.

(1) gj ed irr B . fil e?, id: B, C.

bcnscire , nullo sensu et

cont… m etrum ,B, C; byrs Iuira , A,

unde feci bm bdra .

a ) gunnslcîri mergus bellone v. pugnas, cort ms ; ejus gwò'

ir,

alens , saturans corvum pre liator se . Buius. fl)hr6f navale;11. hrcffs Ì:estr, navi : . y) na di r mira. , serpens vulnerum , omne:codd . habei1t ; cum autem secundum regulas Edde et exèmpla,

quae vidi proprie sit appellalio gladu in°

m entem m ihi venit,legendumne sit pro naò

'

r « ira ung r mira,

avi s vulnerum ,

nagr enim propr. carrosor internomina avium occurri t inEdda, quam habeo, manuscripta, et inE dda Snort . inHaustlanga,str. 8 ,

ubi cucita nag t aquila. de forma misiu, vide que

attuli supra, Cap.

"0,str. l .

cadavere ele'

git sibi

decidi t inintabulas cruor.

Tune illius auri consum toris «

navem E irikus .m isere

nudavit defensofi bu'

s,

glad iis acutum strident ibus‘.

Jam Vagnet ceteri , interran'

1delat i omnescolliga t i sunt, .ea ra t ione, ut omnium pedes unofune cons trict i sim ,

. m anus vero solut a assent ;sic omnes una incollapsas arboris . trunco consederunt . Tum accessi t °ThorkelLeira , atque

it a fa tus .est : votum fe.cist i , Vagh i t e occi

sm um m e ; jam vero veri m ihi similius videò

tur , fare ut a m e occidaris. Thorkel magnam habuit securim : percussit eum , qui intrunco extremus sedebat , et deinceps ordinequem que . S inguli pira ta Jomenses, antequamoccisi sint , dictum aliquod -forte effat i di cun.tur ; sic fatus est unus eorum : : sicam m anut eneo ; hanc ego ,

siquid amputato capit e sensero ,

hum i defigam ; tum caput ei ab sci5

sum est ; sica vero ,utnaturale erat , de manu

ejus int erram decidi t . I bi « interfect i sunt expiratis Jom ensihus decem et octo. . S ic hoc

loco

Ib i E irikus ectedecimviris illico vitam adam i t ;tune audi vimus , .admodumcopias Vagnis esse dim inutas…Fortes h eroes anim ose dieta

]ocut i sunt inter viros,Ordo : Vagnfeld i vird

'

a ; ennbuassleili hrqfà va ldi ofd irà

'

a mi i ; w eili brandi (î borà' pd a ) rèd'

E in'lr b) deila

Ì1rj òò'

a skip [ ) ess unng ldd‘

a c) ey6'

is ; brymr si éla var Mn. Ab

elt inF , S ,Sk , Hkr.

a) pd, tamen, B ,C

,aptius. b) E1n'ks, pr. , B undg leià

'

a,

Onsium sc. pre liatoris B .

C . 90.

(id ingenue animi fuitind icium ), quae dicta gent esp erpete concelebrant m em oria

Cum vero octodecim int erfecti e ssent, sedebat

vir form a perpulcra et coma exim ie venusta ;h ic crines autrorsum jcoègi t et collum porrexit,d icens ne cruentat e crimes m eas. Unus e

sat elli t ibusHakonis dynastes crines utraquem a

unarréptos firmi ter t enuit . Thorkel secur1msublim em libravit et gravem ictum m olitus es t .

P irata caput adeo fort iter ret raxi t, ut nutare t

is, qui crines t enuit ; h inc securi s manus ejus

a t t igi t , et amb as pra cidit fatque humi defixaest . Tum accedèns E irikus dynasta interrogavi t : quis es ? vir formose ! Sigurdum m e appel

laut , inquit i lle ,°

ego vero sum Buii filius nothus

,a t quenondum omnes m ofl ui sunt pirat es

Jom enses. Cui dynaste certe videris filius

esse Bui i ; visne vit a danari? I lle contra : m agniinte rest , quis. offerat . Dynasta : is offert , qui

po testatem habet . Tum volo ,ait S igurdqs ;

deinde fune solutus est . Tum Thorkel L eiralice t tu dynasta ! inqui t , omnibus h is virisvitam condonare velis , tam enVagnAkii filiussalvus nonevadet . Cum d iete librata securi

procurri t . Bjornautem Bri tannus incasum se

declinavi t et ante pedesThorkelis cecidit pronus Thorkel vero supra eum collapsus est .

Vagnexcussam manu eius securim arripui t, at

que Thorkeli letalem ictum infl ixi t . Hujus reim em init Bjarnius episcopus

01110 : P‘" 191E in'lr d lj dnbegun‘

a) hogar tina onda ;f rcîgum fili liò

'

puerra. heldr fyrir P'

agni ; hmustar hcijur m lm

pra'

llar ord'

med"

f yrò'

um , (ba t varfi kjum hauìdig t) fiauhafa

biédrir upp i . 1. 0 ,F , s , Sk m..

6g1mr, contra metr…u, B .

Vol. 1.

C. 90.

E t cum gigant ide cassidis tprocessi t Thorkel Leira ,

cum largitor annuli * de feminapre ferret verba amatoria

I lle. ictum int entavitanim ose Aki i filio,sed prior

4 e i at tulitnecempronus inult ionem Vagn.

Tum E irikus Vagnem ad ieus interrogavit anvi ta donari vellet . Volo inqui t , si votumm eum solvere licebi t . I tanarratur inencom ioJom ensium

Cupisne Oth ini procellaexasperator ! vita danari ?prudentia insignia Vagniprojector annulorum d ixi t .N olo , nisi m eam , quod juvenisnuncupavi , votum exsecutus fuero,vi la denari

,dixi t sa t rapa

numenprocellas gladiorum ‘

Tum E irikus dynasta eos omnes fune solvi juss i t ; tum ex p irat is Jom ensibus duodecim ‘ su

p ererant , qui cum Vague vita donat i sunt,quem adm

'

odum narrat Biam ius episcopus7 :Perliberalis E irikus concessitvi tam et opes duodecim

i . e . seem—i . vir, sc. Vagn. vide H istoriam Io

m ensium piratarum ed . Havn.,ubi fusîu3 de hac re agitur.

4 )

[ Mirri profi om ) B . Ahest ha c stropha inC, F, S , Sk, Hkr.Ordo : Hygg ju—

g egu hn'nga Ì1rey1ir 5 ) lvaò

'

a t vagni : vilin,1îgg; ar-èlsuelland i l qf a) [u

°

ggia yd'

vart 11' E ig i manek

[nîggj a j ,0 r nemo b) efna hei ! [ mt er zingr nam slrcngq°

a ; smi

Ìwa d'

ullr egghrz'

da r a i farli . Ahost inC ,F S Sk Hkr.

a ) af ,B . 6) cl

,add , B .

a ) i . e . vir munificus ; intelligitur E irikus satrapa. pra

liator nempe Yagu.

6 ) decem ,B .

7 ) i11encom io illo, quod de prm1io pira

tarum Jom ensimu feci t add . B .

Deinde h as copias dim iserunt , quo facto H a

kandynaste boream versus in‘Thrandh eimump rofectus est , e gerrim e farcus

, E irikum dynast am Vagni vi tam donasse . E irikus inU pplanda, et inde orientem versus inVikam cont endit . VeguAkii fi lius orient em versus cum

B iriko dynasta profectus est,tum que ei Ingi

b jargam , Th orkelis L eirze filiam inm at rim o

nium dedi t . S ic dici t Bjarnius episcopus

Tum num enclypeorumIl Strepitus,

ingenio prom tum , uxorem duxi t

praeclaram Ing1bjòrgam ,

ut multi svaserunt h0m inu1n.

Vere sequenti E irikus dynasta Vagnì'

exim iam

navem longam ,toto instructam apparatu,

do

navi t , virosque insuper addidit . H inc cari s

egg j a spor a t sinm°

vcîg e) , (seilar—sélgng arry) bez°

i ) ddr

Ìqo'

rmeiò'

ar mari t i 7117 0 5 11 lui!/im pri d'

j a tog Lingnm sl z°

pa le id

arcl) ba t eur hunt ing . Ahest inC ,F

,S , Sk ; extat

inHk1°. O. Tr. c. 47 .

111) d d’

bj éò‘

r ,° repugnante metro

, B . 65 legg i , crura B,

E hr. e) ci Vincla s1°nni Vendorum e::erci tus E hr. V inda

m iinnum, v. viris, B, pro d vdg a t sinm°

,hoc ordine : Vcrd

bj o'

d ?

hug ins f i:rd‘

ar van» sysrd'

s aggio spor Vinda sim u°

seilar— sòl—g a'

g qrr beit leegg i ; i . e.

pugnator vulnera infl ixit exer

citui Vendorum gladius crura d issecuit ; quam lectionem et or

d inem pt…mfet re nondubi to

, imprimis collata Knytl, C.15 , str. 2 .

d) lid'

ar soon, Bkt ; le1°

ò'

1'ng B .

a ) qui victum prmhet corvorum agm ini (nempe, ed i ta strage),

przrliator, i . el Hakansatrapes. i . e. vulnera. sei !,

funis , h . id . q . f at ill, sîq°

a ld11rband , telam on; hinc : seilar

sé], sol te1amonis , clypeus ; ein: g ag an eusîs , nocens clypeîs,

ut hj .îlmg agarr inNiaia ,ubi videsis Glossarium ,

et rwg ag a rr inLodhrokarkvida . Haec aliter explicantur ined . Havn. (i) leid

ar id . q . Ieiò'

1ingrs lid"

,copia: navales ; leid

enim id , ac

Ie1°

dng r, inprosa huius bist . C. 5 2, nia la d ina , gj a ldo le1°

ò‘

a r

v1'

lit aîngr vero mera term inatio est .

landa, (pro randa) , B . Ahest hoc hemistichium inC, F, S,

Sk Ilkr.

C .

'

90 91:

sim i amici d igressi sunt . Tum Vagnunacum uxore sua Ingibjarga aust rum versus

inDaniam domum profectus inFionia consed i t

,et princeps clarus evasit

,mult ique ab eo

d escendunt viri illustres. BjornBri tannus oc

cident em versus inBretlandiam profectus , inp ossessionibus suis consedit , ibique, donecnaves int er t erras comm earent , m ansi t .

De reg e Ola vo et i°

rne.

Cap . 91. Rex Olavus Tryggvi i filius t ransm are occidentale comm orabatur ; cum vero incendi coepisset cupiditate orientem versus inN orvegiam redeund i, ut cognatos suos a tque

patrimonium viseret , tum sedula perquirere

coepi t de m oribus prìncipum Norvegia: , at que

de aliis regnis orient em versus transm are si t is.

U t aut em BjornBritannus occidentem versus t

perveni t , rex Olavus vera rescivi t de omnibusrebus przecedent i h ieme inNorvegia gest is,t am de proelio pirat arum Jom ensium , quam

quod Hakendynasta gnatum suum victoriae er

go immolasset ; comperit quoque , dynastas,H akonem e t E irikum ,

m agnam sibi conciliassepopuli grat iam ob reportat am de pira tisJom ensibus victoriam, quam adept i totum populum

ab h oc bello liberaverant . Rex Olavus, ut ali i;virtut em piratarum Jom ensium collaudavi t , at

valde dola it de m agna illa feritat e quae innatali sua t erra grassabatur. H is nunt iis valdeaucta t est cupido

‘ ejus orient em versus transm are cundi, animo enini consti tni t, si deus sibiregnum Norvegia nancisci daret , omnem ope

ram navare, nt hnno populum ad veram fidem

converteret , i dque eo m agis , quod°

m im icus

per hnno suum m inistrum ac apostatam , H a

konem dynastam , totum hnno populum pluri

1) i , e . ex Brellandia inH iberniam ,cfr. fin. cap . prae ced .

C. 93.

Ubinam gentes noverint, sub unoprincipe tantum terri torium

et sed ecim subesse satrapes

id hom ines anim o reputarent ' .

Quam diu H akonNorvegia praefuit bona era t

inregno armena , bonaque rint er incolas serva

batur pax int erna, dynaste quoque maxim a im

peru sui part e populi grat ia floruit . Cum ve t o

vergeret vita H akonis, illud inm oribus e jusmaximenotandum erat , quod circa mulieresvalde intemperans ext it i t , coque tandem res

processit insolentiw , ut dynas te potent ium vi

rorum uxoresfl| prebend i et ad se domum adduci

jusserit , quas, cum una aut duobus hebdom a

d ibus tori socias habuissat , domum rem isit .

H inc m agnam mulierum consanguineorum of

fensam incunit , colònique mussi tare ompe

runt, qui mos esl:Thrandorum circa omnia,quae

contra voluntat em aevum fiunt . Hakendynasta rumore3acceperat , t rans mare occidentale commorari virum ,nom ine Olium , quemibi vulgo regem habetnt ; dynasta vero alio

rum narrat ione ductus, suspicatur, esse aliquemregio genere Norvegioo oriundum ; nempe ac

ceperat dynaste, Olium dici genere Gardicum ,

fam a vero audivera_t, Tryggvium Olavi filiam

reliquisse gnetum , qui orientem versus inGar

Ordo qui sec undum lectîones Hkr. consti tutus est , i ta se

habet : Hvar vi t i°

òld, 71j arl ola ) cesch i» farla liggj a w d unde1

'num j a: d'

byggvi d) ; pai .) skyli f ) burg ) qf h) bagnu Ah

est inC , S ; G tat in.Hkr , O. T: . e . 5 0 , Sk. lp . 210.

a) sio Hkl' ; Ì:j arll, A. ,B , F ,

Sk. b) i ta Hkr , Sk ; j a rlar,A ; farli B , F. o) sic F, Hkr , Sk ; elio ,

.A , B. (1)sic Bkt ; ) ard

'

byggws A ;.

]arò'

ygc vw F, Sk e) fior, F , Sk .

f ) Jud i , id , Sk . g) f werr, quisque ,Sk . um ,

F, Sk .

e} Elias , add , B , , C .3) pro af sprala (forte reclias

af apra 7m) , F . afspurnTam a,F.

i ta allocutus est : hac a state occidentem versus

Dublinum , ut i iam salam. multi , m ercand icausa proficiscitor, re autem vera explora t o,

qui sit ille vir, qui ibi m terris occiduis voci

t e turOlius Gard icus. Quod si certo cognove»

ris , hunc esse Olavum Tryggvi i fi lium , sive

alium quemquam e prosapia regum Norvegica

rum oriundum , tueum , si poteris , Thorar '

fraude alique ciròumvenhun, aut i mc inm eam

pot estatem'

1deduci to, aut ipse int erfici to . H oc

pollicetur Thorar. Deinde Josteinet Karls

h6fud ad colloquium cum dynasta vocat i sunt .Tum dynasta : vos , inqui t , occi dentem ver

sus t ransmare hunc virum Thorerem Klakkam

sequim inor, firmissim 0 antea pre st ito jurejurando , vos omnia , . qum molitus fuerit Tharer,adjuturos, si Olavum Tryggvi i filium ofi

'

enderi tis ; omnia insuper, qua asseruerit Thorar,confirm aturos, nulloque pacto Olavum cert io

rem facturas , quamcunque fraudem ei struxe

rit Tharer, priusqnam huc inNorveg iam de

duota Olavo continentem ped ibus at t igeri tis

tum enim curaba , utnilnoceat , si ei nos traconsilia aperiatis. Eam vero ob causam m agis

vobis , quam aliis, hocnegot ium ininngn, quodOlavus majorem {idem habchi t di ct i s vestris,consanguineorum suorum , quam aliorum ,

si

bi nullanecessitudine junctorum ; deinde, quodviri t am expertas fide i e slis, ut jusjurandum ,

quad m ih i atque principibus , qui huc conve ò

nere , przesti teri t is , nonsit is violaturi . Am

bo fratres una ore responderunt :nunquam tam

nefarium facinas admi ttemus,ut adeo turpi ter

decipiamus consanguineum nostrum . Quibusdynasta : tum

,inqui t , alia ades t condi t io, si

hanc recusatis ut inipso hac conventucrude

libus torm entis ad necem usque cruciem ini,

C. 94 95 .

s'urrexerit , licet dynasts tèrram a perégrinish ost ibus fortit er defenderet auxilia populi ad

intus. B iac est , quod pridie dixi , totum po. .

pulum exop tare'

sibi regem , prosapia H araldi

P ulcricom i ortum . Ne autem m eam de hac

re relat ionem suspectam h ab eas , h eic quoqueex consilia aliorum tuorum consanguineorumm acuni adsunt due avanculi tui , Jost einet

K arlsh òfud . U t autem Olavus cognovit , ibia desse cot1sanguineos suos , eos arcassi jussite t perquam com iter excepi t ; deinde consiliume t sermonem cum ei s simul et Thorere m iscet ,at que de m andat is eorum quaeri t ; Thorer om

nia,ut i antea , ed it ; Jost einet frat er panca

Verba adji0iu11t , confirm antes ea, quae assere

b a t Thorar. Cum vero‘

verb is eorum . fidemh ab eret Olavus , atque j am ant ea cupidi tat e

Norvegi am adeundi t eneretur, i ter paravi t,

quinque instructu‘

s navibus ; et cum paratusesset

,ex Hi bernia vela dedit , ”

et ad Sudreyas

(H eb rdi es) indeque ad Orkneyas (Orcades) cont endi t .

. Eum com itabantur Thorar et avunCuli ejus.P rosap ia R ognm ld i M aeria fum d yna s ta .

Cap . 95 . Cum rex Hareldas PulcricomusN ordm & riam e t Raum sdalurnsibi subjecisset ,

p rostratis , qui ibi imparavere, regibus, ut i inh i storia ejus narrat t1r , autumno sequent i iu'

Th randheimum profectus est , praefecto utriquehuic provinciae dynasta ,

cui nom enerat Rognvaldus

'

,filius Eyst einis Glumrse , qui Rììgnval

dus Patens et Sapiensnuncupatus est, quod

utrumque cognom entum ei jure tribui visumest . Rògnvaldus erat regi Haraldo carissimus,mult isque prseliis

et expedit ionibus versatus,et a rega m agh i mst imatus. Riignvaldus dy

C. 95 .

Huic m ilit iè‘

interfii it Rògnvaldus dynasta Mae

riarum , et frater ejus,nom ine S igurdus. E t iam

regem Haraldum sequebatur Ivar, filius Rognvaldi dynasta qui ibi inproelio occubuit ; Ha

raldus autem rex ad‘

resarciendam filii cmdem

Rògnvaldo dynasta H jaltlandiam et Orkneyasded it , dynaste vero tradi dit utram que hanct erram i ratri suo Sigurdo

'. Cum orientem ver

sus cum suis navigaret rex Haraldus,vir qui

dem nom ine Raudus ’ , Olavi Albi et AndesPrmdivit is filius , se socium S igurda dynastaadjunxi t . H i Skot im arma intulerunt

, at que

Katanesum et Sudurlandum ad Ekkjalem usqueoccupaverunt . S igurdus dynaste dynastamquendam Skot icum ,nom ine Melbrigdam Dent em i occid it , atque caput ejus lori s eph ippii

past icis“alligavi t , suram vero denti , qui ex

capi te prom inebat , impegit , unde t antus pedem invasi t tumor, ut mortem inde pateretur;i lle ad ripam Albis‘ tumulatus est . Gut t ar

mus erat filius S igurdi dynaste , qui post pa

t rem una b iem e insulis imperavi t , et improlis

decessit . H inc p irate Dani et Nordmmni,insulas insederunt .

C . 41. S i vero prmfcres lect . a'

d'

s, ob antecedens fungerelicet Ìo

'

g ìl'

is lmbraut , dolosa ansia via, clypeus, eius [Svern°

r, pm

liator tum ezd'

s Md“

torre istlnni, eri t insula M '

o

'n. la bra :d ,

via dolosa pro mari accipi passat vel via liquida a le ,id .

q . ld , liquor ; h . lcebraui ar ltid'

regio maritim e , 11. I . da

insula .

Rex. autem Hareldas dynasta: ti tulum Si gurdo dedit qui

ibi inoccidente remansit , a dd .. B C.3) ThorsteinRufus,

B , C F. S ic cet . codd ; inA vero ha voces noncer

nuntur. 4 ) Slag dlar lora ad circumvinciendum apta, eq aîtibus

in115 11, 17. Fdstbrmò'ras. ed . Havn. p . 109 : pm . reid“1ir

Hraunhijfn, hannIta/d'

ùìjficd'

b org a°

ro t'

betg vid'

slag òla r sèr

: il dg aalia ; et 01°ki1 p . 345 : Slater r1'

d'

u ok hbj a'

u.vid

'

sìagdlar hosur j ùllar af s iln'

. Ekkjalis , B , C , F

Colloqni tnnRiignva /rli annfllns .

Cap. 96 . Rognvaldus dynast a , parla ta orien»tem versus fam a de caed e fratris S igurcli , simula

que .cogni to ,regiones suas , tam H jaltland iam

quam Orkneyas, a p irat is eccupatas : m isit ec

cident em versus Halladum filium , cui rex Ha r

raldus dynast es nom endedit . Hallada s m agnas copias h abuit , et inOrkneyas delatus, re

giones occupavi t ; vere autem et autumno p irataeins‘

ulas perlustrarunt, exscensionem ad pre

m antoria fecerunt , et pecora ad’

litus abacta

mactaverunt . H inc ininsulis merari pertaesus .

Halladus , ex dynasme d ignit ate se devolvebat , :

et magnatum t jure sibi adscivit , que facto inNorvegiam reversus est . Ròo‘

gnvaldus , pate r

aja s, pre fect ione ejus ind ignatus , f l1e s suos

m ajeribus d iss im iles fare d ixi t ; E inar serm o'ni

patrie respondet : parum te fui ornatus ,que h e ic bonera educatus , ut hoc privari pa

rum detrect em ,siquidem nonalib i m inore,

q'

uam h ic,successuusurum m e augurer ;nunc .

itaque occidentem versus ininsulas p re ficiscar,si qua m ih i dare velis subsidia ; id praeterea,

quod t ibi m agno erit gaudie ,

°

prem it t am ,m e

nunquam inNorvegiam reversurum . Dynastaresponde t : gratum m ih i est

,t enunquam re»

vert i,nam parva m ih i est spes, t e

—cegnatis tuis

heneri futurum ,totum enim genus tuum m a

ternum servile est . Dynaste E inari tradid it

navem langam °, sat is b ene instruct am . Inse

quanti autumno E inar’occidentem versus na

vigavi t , inOrkneyas aut em delatus, p irates,

In,text uH older , polentes et generosi coloni , quarte loco

post reges, jules (dynastes, subngulos) et herseras (duaee, pra!feeke s) ; vide Edd. Snarr. , ed . Haim . Er. Ch . B& Slt , 1818, pag.

171. 3} nuvera Vigint ilrunstram , F.

Vol. 1.

C . 96 97 .

qui insulas insederant, belle adortus prestravit ,e t deindynasta ,

insularum factus est . Idem

princepsm agnus et pa tens evasi t .

E ina r dyna s ta ccedem pa tria ulcisc i tur.

C ap . 97 . Filii regis H arald i , ut adeleverunt ,valde injurii ext iterunt , atque dynastes regios

aliosqne patent es viros e m ed ie sustulerunt .

V ere quodam HalfdanAlt icrus et Gudròdus

Splendor, m agna st ipat i eaterva , austrum ver

sus inM a riam prefect i sunt , R6gnvaldum dy

nast am ex inepinato aggressi demo inclusumcircumvenertm t , et admeto igne una cum

sexaginta hom inibus vivum inaedibus concrem averunt . Que fact oGudriidusd i tionem , quam

t enuerat dynaste , adiit , et paulo post cum pa

tre reconciliatus est , aeque inpotestatem a jasdedid it . Tum rex H araldus Thoreri , filio

B ògnvalcli dynastes , t otum suum patrimoniumredd id it , add ita dynasta t itulo

, eique filiam

suam Olavam Arba t (annonm levam en) inm a

t rimonium dedi t . HalfdanAlt icrus duas ‘ sumt as naves classiari is inst ruxit , et statim post

incendium Rògnvald i dynas ta occidentem ver

sus t rans'

mare vela ded i t . H alfdanex insperat e inOrkneyas .pervenit , unde E inar insulasst at im deserui t , at eadem autumno insperanteH alfdane reversus est . Res inter eos i t a gest

a:

sunt , ut dynaste H alfdanem eccideret , p rout

inl1i storia =dynastarum Orkadensium narra tur.

Paulepest rexH araldus occident em versus cum

copi is inOrkneyas profectus est . E inar dynasta, cognito, advenisse ex orient e regem Ha

raldum ,inNesa m (Katanesum ) trajecit ; tum

dynaste h as versus fud i tMult i virorum , pulcre barbut i ,rap tarum ex insulis ovium rei fin’nt ;tres

,13

, C.

rega E iriko Sangvisecuri , ut supra scriptum

e st,ceciderunt ; at Therfinnus , frat er eorum ,

d iu Orkneyis dynasta pra fuit : ille erat prìnceps m agnus e t bellicesus , m orbe que obiit .

Quinque erant ejus fili i : Arnfinnus, H avardus,L jotus Skulius e t Lòdver. Arnfinnus inma

t rim onio h abui t Ragnh ildam ,filiam E iriki et

Gunnluldae ut ante m em eratum est . Ragnh ilda necem svasi t Arnfinni dynast a ,

m ari t i sui,at que nupsi t fratri ejus H avarda . Havardus

erat bonus princeps et felix annamae. H avar

dus et Bagnhildanond iuuna fuerant , cum ea

b ert at e est dynastes nepotem e serere , nom ineE inarem , cagnam ine Kliningum , ut H avardum

dynastam interficeret , B inari pollicita , si h ac

facinus p etraret , eum insularum fere dynas tam , seque ei nup turam . Cum autem E inardynastam e cciderat , e inubereneluit Ragnh ilda , asserens m aximum m endacium esse ,

se

consilia innecem dynaste: struxisse. H inc ar

cessivi t Ragnh i lda alterum H avardi dynasta: esererenepotem , cui nom enE inarHardkjòp tus

atque ab ee petii t , ut caed em

H avard i dynast a ulcisceretur, oblata eadem

ac antea m ercede U t aute m E inar Trechystem e s cogna tum suum interfecerat ,Ragnh ildae inubere neluit . Tumnupsit Lieto, fratri H a

vardi et Arnfinni . L jotus factus est dynastainsularum , m agnusque princeps evasit ; is, censilie Ragnh ildae , E inarem Trachystemum int erficiendum curavi t . Skulius

,frater L ie t i dy

nastae, inSkot iam trajeci t ,ubi a Skoterum rega

dynast ae t itulo ornatus est . Tum inKatana:sum descendi t Skulius dynasta , ibique auxiliacomparavi t . Inde Skulius dynasta inOrkneyasredii t

,et cum frat re suo

, Lje to dynaste , de

regno decertavi t , re vere male gesta inN esum

C . 97 .

t rajecit . Alterum praelium inDelis Ket aneàicomm iserunt , inque cecidi t Skulius

,L jotus

vero t otum Katanesum sibi subjecit . L jotusdynast a erat m aximus bellator. Ult imum pra:

lium comm isi t cum dynaste quodam Ske tico,

cuinom enMargbjedus , duplo m inoribus co

p iis instructus . Tum adee acrit er instit i t L jotus , ut Skotorum acies inclinare t

,breveque

factum est prealium ,ant equam targa derent

Skot i, qui vitam servarunt , mult i vere occu

buere . Ljotus dynaste victor ei ti t it , a'

ccep t is

tam en, qua ei m ort ifera ext itere, vulneribus ' .

Tum frat er ejus Lòdver dynast e: dignitatem inOrkneyis adi i t ,“m agnusque evasi t princeps ; inmatrimonie thabu'it Ednam $

, Kjarvalis Irerumregi s filiam . Rerum filius erat Sigurdus Crassus . Lòdverdynastam orbo obiit , S igurdusvere,filius ejus, post eum d ignitat em dynastae capes

sivi t .. Si gur

dus w factus est dynaste potens et

ampli imperii ; ille Katanesum invit is Ske t isret inuit , quavis e stat e classem eduxit , et Sudr

eyes , Ske tiam et Irlandiam bella infestavit .

Accidit eastate quedàm , ut dynaste quidem ,

nom ine Finnleikns, cum imm ensis copiis de’

Skot i a deveniret. Finnleikus S igurda locum

pugnae determinavi t .in. Ski damyra Katanesi,diem que pugna d ixit . S igurdus dynaste co

pias cent raxit ; Orkadenses adversus t antammult itud inem ‘

. pugnare invi ti erant , dictum

cnim e st nonm inus fuisse copiarum . d iscri

m en, quam ut singulis S igurdi m ilit ibus con»

tra sep t em Ska tes pugnandum esset . H incnullas copias inOrkn

'

eyis nectus est dynasta,donec colonis omnia h ered ia ininsulis euxiliiergo rem i t teret . Quo facto Sigurdus dynaste

munire : ex| it it 1110 1|1o . li , C .1) Aud

111111. F .

. C . 99 .

'

t exerunt . H om ines colloquio nect i , cognoscunt , llakonem dynast am inint erioreThread

°

d1e imuagere, e t hac insuper, ert as inter eundeme t cives simulta tes. Q uo cognito, ThorarKlak.

kuanime veh em enter commotus est ; res enimsecus '

quam cogitavit , ceciderat»:nam pos t prae

liurncum pirat is Jem ensibus , omnes hom inesinNorvegia Hakeni dynas ta am icissim i fue

rent , propt er m eteriam qua pe t i tus totum

regnum ab h ost ibus liberaverat ; nunc vero res

inpejus exierat , ut ipsi quidem visum es t , ex

im ie princ ipe inregnum res ti tute , civibus cum

dynaste dissident ibus, tam inea reg ione, quamdem i inipsius evitis haerediis. Tum Thorer,advecet is Jest eine e t Karlshòfude d iucum eis

secre ta colloquitur. Tenebris vero ebort is, cumomnes hom ines innavibus ebderm ivissent , surgunt fratres, taci toves tes induunt, capiunt arrha,e t scapham conscendunt rem igent adnavemReg isOlavi, ee alam ascendunt , lectum regis acce

dunt ,d icent es,postulat onecessi tatem ,ut ‘int er

ram cum iis egred ia tur. S ic facit . U t vero consedarat rex, am bo ad pedes ejusprostrat i,m agnacum sollicitud ine et cura leq11untur: lacrim abile

facina s adm isimus, que m ortem m eruimus, ut

m ali prod itores ; quare nes intuam pot est at em

ded imus ut innes pro lub i tuages , sive nasconservare ,

sive interficere velis . Reg i , quid

re1esset 1nterrogant i omnia aperi ent , ut

ipsos Hakendyna st e coègisse t ad insi d ias e i cum

The rere Kiakha faciendes : et jam t ibi,inqui

unt,certa m ors decreta est ; quam eb causam

,

ex quoNorveg iam reliquitrtus, sempersollici ti ,nunquam h ilares fuimus. Rox lecutus est :

surgit e illico nonvos hac d e re incusabe , speroenim , h aec e t omnia alia pro d ivina p rovident ia de rebus mais es i tare ; pulcre quidem haec

C AGO—10

e t considere’

vèllent,

Thorer loco edi t iere se

dere voluit, quad cum rex nollet menicam

d extrà extuli t . Procurrunt ex sylvaJesteinac

frater, 1tem due alii, quos cursupraevertent es;fratres , am bo simul malum prodi torem Thorarem gled iis feriunt , ut eonfestim mort em

o.ppeteret . Quo conspecto, Thoreriani, ad cae

dem regis designat i, gradum st it erunt ; ad quosJost einac frat er conversi , ntrosque' interfacerunt . Ceteris Thoreris com it ibus , qui innavicrunt , petent ibus pacem rex concessit ; qui emnes, ju'

rejumndo interposi to, regi se subjeceruntP ruelium [ Ja konis dyna s ta? cu

'

m c olonis .

Cap . 10 l. Hekendynaste t antum est enderecoep i t inre uxoria proterviam ,

ut Omnes fem inus aequo jure sibi vi11diceret , sive metres ac

filiae sive soreres sive virgines amplis parent ibusnat an, sive aliorum conjugas assent ; i deminmult is ali is rebus crudelem sese sibi subj e ct is praebére , quam eb

'

cunsam HakanMalus ap

pellatus est , quodnom enexinde t enui t . Brynjolvusnom enerat viro pot enti et grat iese ,

inGeulardale hab itant i ; h ic uxorem habui t venustam ,

mnltarum rerum apprim e peritam . N aoto

quodam Hakendynas te ed Brynjolvum m isi t,

qui uxorem Brynjolvi abducerent s ibique t ra

derent . Pervenerat inlaetum cum uxoreBrynjolvus , quando m issi eb dynast e venerunt ad

villam ; h i , causa adventus eX posita , d ixa

runt , inhere dynastam , nt ed se uxorem

m i ttet . Respondi t Brynjelvus : pance sunt.m ala

, quae h ic dynaste laqui aut facere

am i t t at , adeoque jam m elit iae immod icus est,

ut exspectandum sit, dom inatum ejus brevi

casurum ipsum que turpi m orte‘

int eriturum ;

h ic enim populus , qui sub ejus imperio esse

cogi tur ,m agnis prem i tur angust iis et d iffi

cultatibns; jam ves stat im alterutrum faci te, aut

C . 101—102.

vos h inc enfarta r aut nunquam deleb ili cantum elia m aculavos m ex adapergi pat iamini . M iss i

, re sic gesta redire tutissimum arbi tra ti, ut

a d dynastam revenerunt, rei exitum eX posue

runt . Quibus dynasta : prorsus eadem loco res

Brynjelvi eri t , am i t te t mulierem , ent interfe ctus jaceb it . Deinde magnum m anum m isi t ;

q ui cum invillam Brynjolvi venissent , m andatad ynas ta expennnt . Brynjolvus respondetcredibile est , me hac vice vobis esse viribus

im perem ,fieri tam enpotest , nt dynaste tan

d em pre sua impotent ia et fact is nefariis d ignam referat ignem iniam et infam iam . His dic

t i s exsili t, arm a sua et t ela capi t , iraque ple

nus abit ; m issi aut em uxorem ad dynastam ab

duxerunt . Brynjelvus, pagum circum iens, colonos convecevit ,

i isque causam suam expo

sui t, queque se contum elia dynaste effecisset .

Nunc rogo oreque , inquit , ut copias cogamus,dynastam aggrediamur, cum ea confligamus auteum ina dibus concrem emus ; m axime enimd edecorinobis est , si tantum m ali t iam ab nob is depellerenonandemns. E tsi vero m a m ea

contumelia proxim a tangi t , t am enprope ade

ri t,nisi huic m ale eccursum fuerit , cum

. pla

res de eadem fortune querendum h abebunt ,tum que fort e invenientur aliqui tem strenui,ut quamvis dynasta contum eliam pat i nelint,etsi jam subvenire mea necessitat i detrecte tis.

Omnes coloni, qui ee convenerunt , erat ienernBrynjelvi secunda acclam at iene excepernnt , dicant es , forti vire ut ique dandem esse veniam,

si t alia inm agno poneret discrim ine . Tum

prope factum es t, ut tumultuarentur.

Cap . 102. Pest paulo Hakendynaste convivio interfui t 1nGaulardele , pra die M edalhu

sis d iete,naves aut em e]us ad Viggjam stabant .OrmusLyrgjanomenerat vire patent i , pra die

0 .103-104

sat is esset , i tem lum enaliasque resnecessarias,dedit ; que facto, specumlignis constravi t, t er

ramque et fimum superingessi t , deinde percessuper compuli t , qui fimum i ta cenculcarunt,ut nulla apparerent recent is operis vest igia.

Post ha cThora invillam regressa est, nem ine,praeter eam ,

scient e , dynastam i bi deli tescere.

Hoc suile saxe ingent i suberah }H a kandyna s ta a b K a rko interf ectus .

Cap . Rust ici , qui H akonem dynastaminsecuti fuerant , qaum primum aud iverunt ,Olavum Tryggvii filium inregnum rediisse,eum convenientes summ a com itate et b enevelent ia excepernnt , d icentes : exoptat anob is cent igit fortuna , quod t e convenire nob is licuit,quod idem t ibi futurum speramus. Put avimus,comm isse cum pirat is Jom ensibus proeli e , nullum dari principem , Hakeni dynaste param ,

t am eb exim iam inreportanda victoria fermo

nam , quam alias eb res virtutesque , principeviro dignas ; quare omnis populus id uniceagebat , ut imperium dynastes confirm aret .

Pestquam vere malit ia et flagit ia eius omnemexempli modum adee excesserunt ,ut ferrinullom odo possent , i ta proteni tat is eius omnes civesnunc distwsum est

, ut nonm edo eum t e,,

no exuere, sed et vi ta spoliare const i tuerimus,si eum consequemur ; quod tua opera et iortnna successurum speramus , qui tanta usus sisfortuna ininterficiende E rlendo , filio ejus.Quare oramus, ut huius fact ionis princeps essevelis

,et i ta t e m aiori digni tafi reserves ; novi

mus enim ,totum huius regni populum m axi

m e cupere , progeniei H arald i Pulcricom i parere, quam visnonsit , qui t e prmstant ia aequi

paret . Horum orat ione Olavus delecta '

cus est.

Deinde , juncta inter se societate, rust ici Ola

c . 105 .

Th randorum communi convenit . Constitut isautem com i t ii s , Olavus surrexi t , silent ioque.

postulato i ta verb a feci t : omni bus, qui huc convenerunt ,notum est

,cred e ,

Haraldum Pul

cricomum longo t em pore totem Norvegiam singulari poteste e tenuisse

, part im sine labore !sibi subjectam , part im arm is eccupat am ; lege

sanxi t , ut quisquisnepotum snorum , qui per

m ares genus ad se re f-arret , rex esset,et inreg

nnm patris m ertui succedere t . Cum vere regi

H araldo m ult i essent fili i , regnum inter eos,

pront i conveù ient issimum visum est , d ivisi t ,simulque const i tuit , ut unus tantum esset su

premus rex ,etsi ea d igni tas ad pi a resnom ine

generis pert inere t . Quouia1’nautem h ic pepu

la s principe care t , d iuque inju'

sta potestate et

dom ina… oppressus fui t , precibus dnductusm ultorum opt im atum , m e Vobis regem offero

,

si m ih i subjecti esse vult is . N eque d esunt res,quae socie tate rnnostram hand inconvenientemfaciant

,ut alteri alte'res ad rectat‘nineu1‘tdam

rat ionem fulcia‘mù s e't c

'

eni’irm emus : nem pe inmagnas di fficult'ates incid ist is , qui , ob necemH akenis dynasta ,

fil‘iorum eius , aliorumque

cognat erum et am idorum ,fureri ebnoxi i si

t is ; ab hi s enim vobi s iniquissim te cond itiones m etuendàe sunt

,si nullius pri’ncipis au

xillo r’

ut1mm1, ut mode coram —m e cdmme

morastis ; m ihi vero,

altera ex parte ,cum

m agnis conflict ah dum es t—d ifi

'

icultat ibus , qui

t amd iu iure°

m e e fuerin’x defraudà‘

tus ; longeenim t empere h oc

inregno de su*mm a im pe

rnvi cart at t'

rm est,d iut i

‘na i’t1iuritae et invidiee consuetud ine : pri mo cum E irikus Sangui

e . gr. provincia… Naum d .ilénsem , quam sine prmh o ac

cepit , et d itim ics a palre txad îla& ; Sed pre med w id‘

zlm

gi t a t cif ò‘

um, jure hlcrbd i t‘alis .

C . 105 .

m e S igurdus, evunculusm eus, inde redimeret , e t

secum orientem versus inGardari kiam duceret ,novem annosnatum . Aliosnovem annosGerdi sfui

,eti am inexilio, e tsi honorum princìp,um hu

m anit at e bene habi tus essem . B eiada tres annosinVindlandia versetussum ; quatuor vero annisint erris occidentalibus p ira ticam exercui . Hoc

omni t empere ,ut facile intelligi potest , m a

rines adspergines et labores pertuli ee sele

usus libertate, qua inter exteras ignotasquenat ienes uti licui t , nihil fere habens, que copias

sust entelrem , nisi quod m ea m eerum que vita

pe.riculocomparavi , de m aiori et iam re p erieli

t atus, de que comm emorare, huius locinonest ;multes enim innocent es hom ines bonis , quesdam vero vita, qui p iratarum mos est, spoliavi

mus. Possessiones aut emm eas, et regnum am a

ioribus relictum , occupata t enuerunt homineshand sane digui, qui vitaem ese cognetorum qnem eorum mult ipli0 ibus astutiis insid ieti 311nt ,;sicut Gunnh ildaRagum genetrix et fi li i eius, qui ,si nonplura concupivissent, quam quae iure ed

eos pert inebant, generis quidem habi ta rat ione,ius regie dignitat is habuer.unt . Generis re

t iene h abita aequum fuit , ut i h icprinceps , quìproxime huic regnopra fuit ,Hakendynaste,pet ernam haereditat em retinuisset , t itulum que e t

commode dynasta , just i Nervegici regis nomine t enuisset ; illud aut em centra aequum

insque fuit , quod t et i fere Norvegim unus imperavit ,regibus, quibus parere debuerat , part im

arm is, partim dolo interfect is ; quam ego fortu

nam expertus fuissem ,si m alevola «ejus censi

lie ad effectum pervenissent ; m isit enim ecci

dentem versusThererem Klakkam , qui m e,de

le ab occidente tra0tum ,inpot est at em dynast ae

traderet , alioquinvero ma interficeret , quod

C .110-112 .

nonoccidat , cum dies longiaairnus est ; . ib idem

multe sunt loca, ubi sel interd iunonapperee t ,cumnox longissima est . Sanctus vere Beda se

cerdes mortuus est anno eb incarnet iona dom ininostri, JesuChrist i, sept ingentesimo t rige 5 im o

quinto , centum amplius annis ante Island iama h Nordm ennis occupatam/ Antequem varo

Islandia ex Norvegia inhabi tari coepi t , ibi ho

m ines fuisse d icuntur, ah NordmennisPap i i d ict i, hom inas christiani ; nam relict i eb i is rep ert i

sunt libri Irici (H ib arnici), sistre et litu1,c om

pluresque res alia ; unde intelligi potuit , ch ristjenos fuisse ,

et ab occident e per m are advec

t os ; d ibri quoque Anglici inclicent , ao t empere

navigat iones inter h as torres increbui sseCap . 111. Que tem pore Island ia inveniebe tur

et inhabi tabe tur, Adrianus pont ifex inurbe Ro

m a fuit, et post eum Johannes

,e ius nom inis

quintus , sedem apestelicam t enui t ; sed Lod

ver Lòdveris filius imperator a boreali . part e

m entis (Alpium) ; L eo vero, et Alexand er, fi lius ‘

ejus,M iklagerd i (M egalopoli, i . a . Const ant inopoli) im perebent . Tum H araldusPulcrico

mus rex erat Norvegia E iricus vere Eymundifilius, et filius eius Bjorn, . inSvionia ; GormusGranda vus inDania ; E lfradus Pot ens et Ea t

vardus filius eius , inAnglia ; -Kiarval DubliniinIrland ia dynaste varo S igurdus Pe tens, frat erB.

'

ògnva Idi M a riarum dynasta ,inOrkneyis.

Cap . 112. Peri ti viri d icunt , ab S tade Norve

gia sept em dierum navigat ionem esse versus

occident em usque ad Hornum orientalis I slandia ; sed eb Sna fellsneso, qua brevissimus cur

sus est , quatuor d ierum nevigat ienem occident em versus inGranb mdiam . S i vero Bjergynaed Hvarfum Granhm d ia naviga tur , duodee im3) sym

'

r, quod intextu est, legendum videtur sonr.

C.114-115 .

cum oceano paratus esset , scapba , inqua vir,nom ina Nat t ferius , et cum eo servus et encilleerant , abrup to fune eneve eius depulse, ed ter

ram ab occidentali sinus parte delete est h i loco,

exinde Nat tferevika d iete, hab itarunt ‘. TumGerdar inNorvegiam reversus est et tarram ,

quam invenerat . m agnopere laudavi t, qua tum

Gardarshelmus (insula Garderie) appellata est .

Eo tempore , quod te rr…e intermontes e t lit t ora

interiecuit, sylva fuit . C arde r fui t paterUni i,patris Hroaris , antistit ieTungansis.Cap. Finkius, Vigerda fi lius,nomenfui t

pira ta celebri ; is ad qua rendum Gardersbel

mum proficiscens, e loco .ubi Flokovard ius (m e

t e Floki i) appelletur, inconfiniis Rogaland i atHòrdalm d i, solvi t ; primum Hialflandiam ad iit ,ib ique inFlekavage ad ancoras stati t ; h ic Gei r

h ilda , filia eius, inGe irh ildervatne (lacuGe irh ilda ) submersa pe ri i t . Eadem que Flokiusnave vehebetur colonneNorvegus,nomine H er

ielvus, i tem alter, nom ine Thorolvus ; i bi queque fuit vir ex Sudreyis oriundus,nomine Foxius , qui t res conte s inalium se cum ve xi t ; he

rum primus d im issus , ret ro ad puppim revoluvi t ; secundus, cum sursum evolasset ,navem re

pet iit ; tertius de prora prom lavi t ee ver5um ,ub iterram invonerunt . Ex brien1eHernis advant i,australe terra lotus pra ternavigarunt ; cumvere occident em versusReykiam sum pra t ervect ia, patefac te sinu, Sna fellsnesum inconspectumcadoret , Fexius : magna cart e t erre, inquit, est,quam invenimus , h ic (enim ) magna sunt flum ina . Tum Humanvideront magno capit a inoceanum influens, qui de inde Faxeosus (ost iumFaxi i ) appellatur. Flekius ac sui , occidentemversus, traj ecto Breidafj iirdo, ad terrena appula1) De Nattfario pance ad fert Reikda la Cap . 1.

C . 116 .

Fratres iuret i Ingolvus et Laivus , societatem

cum fili is Atlii iniernnt , et sic omnes coniunct im inpirat icam excucurrarunt , et proxim o

autumno pra da onust i demum redieruut ; pra

da fam iliariter d ivisa am icissime digredient es,seciatet am expedit ienis insequontem a st atam

cend ixarunt . Proxima vero h iem e fratres jurat i

filios dynasta convivio excepernnt , inquo_

convivio Holm steinVotum vovi t , se Helgam Ornisfiliam ,

neque aliam ullam , uxorem ducturum .

H oc votum elios quidem parum movit , Laivus

vero facie rubuit iam inter eum al. Holmstai«

nem frigescente am ici t ia . S equenti vare fratres jurat i pirat icae se accinxarunt , et filios Atliidynasta convenire statuarunt , ut proximo au

tumno past i fuerant ; ut varo I convenerunt,Holm st eincum suis Laivum ec socios pra lie

aggressus est . Cum varo aliquamdiu pugnaverant , pugnant ibus supervenit ÒlmodusGranda vus,Hòrdakari i filius, cognatusLeivi , et huic

auxilium tulit ; cecid it inhac pugne Holm

st ain, Hersteine fuga evadente . Laivus ac 5 0

cii hac a etate pirat icam exercuerunt , at autumno domum revenerunt . Iasequenti varo h iem e

H ersteinIngòlvum acLaivum subito opprim ere

cosque interficare volui t ; Ingolvus et Laive s,

profect iena eiusper exploratores cognito, m en11m adversus eum m iserunt ; pra lioque i t erumfacto, cacidi tHarstain. Post ha c, am icis ex pro‘vincia Fidrdansi ad fratres iuratos convenient ibus

, missi sunt ad dynastam Ad ium e t H a

st einem =qui pacem offerrant ; quae eis condi

t i0nibus facta inter ees.ast , ut Laivus et Ingol

iuxta caput B isw , add . B, C. i t . Landn. ; exscr. Flee

mannasagae, Cap . 3, 11. l habet sic . B 0 ,

i t.

Landn. ; etiam Floam annah . Hallsteinem h . 1habet ; ll.rodma

rem,A . , quod alienum est.

C . 116

vus Atlic et filio ejus praedia sua penderent .Frat res vero jurati , magna instructanave, t erram , quae afna-Flokius (Flokius Corvinus)invenerat , qua si tum profect i sunt ' ; t erram

invenerunt , et hiemem 1nAlptafjòrd0 australiinAustfjòrdis transegerunt ; ubi vero t erram

perlustraverant ; visa illis est m elior terme condi tio inparte australi

, quam boreali . Proxi

ma mstate inNorvegiam reveeti sunt ; tum Ingolva s bona sua dem igrat ionis Islandicae ergo

permutavi t , Leivus vero ad piraticam inm ari

occidentali exercendém profectus , inIrland iapra das agebat ; h ic m agnem domum sub terrancem reperit , quo descendens , omnia tenebris obduc ta deprehendit , donec splendoremredderet en5 is , quem vir quidem manu tenebat

, qui ab Leivo fugatus 11110 se receperat ;hoc viro interfecto, Leivus ensem , multasqueres alias abstuli t ; h ic ensis valde erat pretiosus ;h oc factum Laivo cognom enH jòrleivi peperi t .H jèirleivus hac aestate multis locis int erris c c,

cidentalibus pre das egi t, m agnaque pre da pot itus est ; ibi quoque .decem servos cepit , quo

rum maxime insigni nom enerat »Dufthakus.Deinde H jòrleivus inNorvegiam revectus Inagolvum fratrem suum juratum convenit ; i lleantea H elgam Òrnis fi liam ,

smorem Ingolvi ,uxorem duxe1at . H ac h ieme Ingolvus ingenssacrificium apparavit , et, consulto de fat is suis

oraculo, moni tus est, ut inI slandiam dem igra

ret . H jòrleivus d iis colendis abhorrui t . Vere

proxim e sequent i suam quisquenevem inI slandiam trajecturi paraverunt socer e t gener, B iorleivus capt ivam ,

Ingolvus vero sociam pecuniam innave habens,parat i vela inaltum dedere .

Sexto anno imperii regis Haraldi Pulcricom i

Confer F10amannas. Cap . 2 el 3.

C .116-118.

rupibus sepra cipitavit , qua loca ex illisnomina t raxerunt . Insula vero Vas tmannaeya(Vestmannorum insula ) d iet a sunt, quod servi

ex terris , inoceano occidentali si tis , oriundierant . Ingolvus ac soci i , abduct is secum int erfectorum uxoribus , ad H i6rleivshòfdium re

verterunt , ibique alteram h iem em t ransegerunt ; sequenti autem vere occident em saoundum lit tore profectus , t ert iam h iem em

'

iuxta

Ingolvsfelium ab occidentali parte Òlfusaa egit .

Eo anno Vivil et Karlins Ingolvi sed is prim a

ria columnas juxtaAm arhvolum infra m ont anarepererunt . Proxim a vere Ingolvus per m ontana i ter fecit, et

, quo loco sedis prim aria co

lumua interram eiect a erant , sedem delegi t,et Reykiarvika habitavi t .

Cap . 117 . Ingolvus omnium '

aboriginumceleberrimus fui t , quoniam Island iam primus

incoluit ; quod deinde omnes insula occupa

tores eius exemple fecerunt . Ing olvus inm a

t rimoni o habuit Hallveigam Frod ii filiam ,Lop

t i Granda-wi sororem ; horum filius fui t Th orS tein, .qui locum judici i inKialarneso const i tui t,antequam com i tia universalia c'

onsti tut e essent .FiliusThorste inis fuit ThorkelManius, pra tor,qui ex paganis kominibus pane probior fuit,quam exemplis innatueri t . Mort i vicinus , insolem se portari iussit , segue deo qui solem

creavisset,comm endavi t ; idem tam juste vive

bat , quam christ iani , qui opt im e m orat i fue

rup t . Filius Thorkelis Manii fui tThorm odus,

qui generalis antistes fuit , quo tempore religio

christiane inIslandiam introducta fuit ; huiusfilius fui t Hamel

, pat erMaris et Thorm odi et

Torvi i .Cap. 118. B10rnBana (Pedo)nomenerat ce‘

lebri inNorvegia duci, Vedur—Grimi filio ; ma

C .118-119.

t er Grim i fu1t B arvara,filia Thorgerda , Ey

1aùgi , Sognia ducis , filia . A Bibrne Bunaomnes ferme i llustres m I slandia vi ri originemducunt . Uxor i rnis erat Valanga , cum qua

t re s filios h abui t : unus nom inatus est Ket il

S i lo alt er Hrappus t ert ius H elgius celebres

viri , multa que de iis et progenie eorum narra t iones extent . Thordus Skeggius (Barbo)nom enerat filio H rappi , Biornis Enna filii ; illeinm atrimonio Îh abui t V—ilborgam Osvald i fi liam ;h orum filia erat H elga, quam Ke i ilbiornGranda vus inma trimonio h abui t . Thordus BarboinI slandiam dem igravi t , e t,perm issu Ingolvi,Skeggiastadis , int erritorio ab eo occupa to,

h a

b i tavi t . Ab Thordo Barbona mult i cla ri inI sland ia

'

viri ortum t rahuntC ap . 119 . ÒrlyÒaus , alter filius H rappi Biornis filii

,educatus est apud Patrechum , episco

s

pum inSudreyis (H ebud1bus) Òrlygum cupi

d it as subi it,in‘

I sland iàm transm igrand i ; i taquaPa t rechum ep i 5 00 pum ro

'

gavi t , ut rebus suis

prospiceret . Cui ep i scopus : ego vero rebus

tui s providebo ,si m ea consilia

tz

seqm m s : eo

loco t erram occupa , ubi ex alto duos m ont e s conspicis, utrum que valle int ersectum ; sub

m ont e ad m erid iem spe ctante sedem fige ; h ic

a d am exstruit o deo et sancto Colum bo sacram ;

Trad idi t ei episcopus t em pli fabricandi m at e «L

riem campanam ferream , plenarium et t er

ram consecratam , quam c olumnis t empli angularibus supponere t, eumqne hortatus est

,ut

,

quam eum docuisset religionem , bene observa

ret . Deinde Òrlygus ac com i tesvela 1naltum de idere ; cum que periculosa navigat ione utelentur , neque scirent

, quorsum tenerent , votumdeo …pro appulsufecit , i tem epi scopoPatrecho,

rexp iratafa‘

ctus est, et sometatem innt Cum '

dynest a Sigurdo Potente, Ey51einisGlumra (S tre

pent is) filio ; hi subegerunt Katanesum et Sudurlendum , Rossiam et Moraviam , et plus quamd im idiam Skot ia partem ; quibus regiouibusThorsteinregio nom ine pra fuit , denec doloab S kot is circumventus pra lio occubuit . TumAude inKataneso fui t , quando caedem Thorst e inis

,filii sui , cogno

'

vit ; eanavem marcatoriem insylva clam fabricandam curavi t ,

et cumse paravisset , inOrkneyas traiecit , ubi Groam ,

ThorsteinisBufi filiam,inm at rimonium colloca

vi t . B ainda Aude dem igret ioni inIslandiamanimum adieci t . Innave secum habuit vigint i ! viros liberos quorum summus erat Kollu3,qui ab Aude m axiini a stum atus et plerum queconsiliorum part iceps erat . Kollus fui t filius

Vedrargrimi , Asi i Ducis 5 111, et Thorgerdarn,ThorsteinisBufi fi liam , inm atrim onio habuit .Aude primum inFa reyas traieci t, i bique Olevam , Thorsteinis Bufi filiam , inmatrimoniumcollocavi t

, undeGòtuskeggi (incola pra dii S e‘

ta ) inFa reyis oriundi sunt . B ainda Aude I slaud ism pet i it , et ad insula partem eustralemappulit , naufragium inVikarsskeido (spat io Vikaris)

°

passa . Tum inKialarnesum ed fratrem

B elgium Biolam se contuli t ; ille sorori hospit i

um h iemele cum dim idia sociorum parte ohtulit ; quam condit ionem ea hum iliorem exist i

mans , nescire se dixit , unde ei tante venissetilli beralitas ; atque inde occidentem versus inBreidefiòrdum ad Biòrnem fratrem se contulit ;bic inotam sibi esse sororis magnificent iam et

honoris studium testatus, ei cum domest ieis oh

viam ivit, et hospitium cum omnibus suis ob

septuginta F, 8 .

'

Vol. 1.

C.123-124 .

H allus et Vigabard ius (Bardius Homioida) . F1

lia H òskuld i , Kelli fili i , fuit Hellgerda Suninbrok, quam Gunnar daH lidarendo

qm m atrim o

nio habnit . [Thorgerdem , filiam Thorste in…is

Bufi, secundis nupt iis duxit H eriolvus, Ey

vind i Ignis filius ; eius filius fui t Rutus in.Kambsneso‘

.

Adventus H elg ii M a cri inI sland iam .

Cap .124. Biìirn2 nomenfuit viro celebri inGotlandia , ille filius erat Rolli ab Ais ; uxor

Biiirnisnom inabatur H lifa , filia Rolvi , fili i Ingiald i , filii regis Frodii ; horum filio nom enerat Eyvindus. Bjornlites cum Sigfasto ,

affi

ne Sòlvaris, Gotorum > regis habuit , quare

BiììrnSìgfestum cum trig inta hominibus ina d ibus concremavit ; quo facto, inNorvegiam cum

undecim com i t ibus profugiens , ab Grimo d a

ce fi lio Kolbiòrnis Sneyperis (Pudefactoris),receptus est , apud quem unam h iem em com

morabetur. Cum vero Grimus Bi6rnem pe

cuniarum ergo conaretur interficere ,Bjorned

Òndot tum Krekium (Graculum l , qui Agdis inHvivisfiòt do‘ hab i tavi t , confugi t , et ab eo re

captus est . Bi6rnper a states piraticam inmari occidentali faciebat , per h iem es autem apud

Òndot tum versaba tur ; m ortua vero inGotlandiaH11fa,uxore eius,Eyvindus filius eius, ab oriente adveniens, naves bellicas patris gubernandas suscepit , pirat icam inm ari occidentali.e

'

xercera ca pit , et li t tore ld andia cla sse tui

tus est ; uxorem duxit Rafòrtam ,filiam regis

Kiarvalis , ibi que sedem fixit ; ille EyvindusOrientalis eppella tus e st . Eyvindus et Ra

q ua ab signo [ sunt, add . B, C .

3) initiun1huius Cap.

cfr. cum Grotlla Cap . 3. Skotorum , F. 4 ) Hri1nsfiòrdo,F, S . rectius Hvinisfjòrdc vide Undalinì Geograph . Now ag.

,

Hum . 1632 , pag. 5 7 .

0 .1293130.

'

Bjarnins cumRolvo Juniore, [Illugii Bufi petre l , de Tanga pafva contendens, vovi t, si, quod postularet , impe:t rasset , se religionem christianam amplexurum . Postea Hvitaa nlveum , qua nunc pro.“fluit, vi aguaram aperuit ; quo facto,Tunga parva deorsum usque ad Grindas et Sòlmundarhòfd iam inpossessionem Bjarni i venit, qui votumfideli terredd id ìt, veram relig ionem amplexus,eique ad mortem usque constanter …adhe rens.

De . T[nervo/do Kod ranic filio .

Cap. 130. Vir fuitnom ino Eilivus Òrn, =a quomoi1s, inReykjastranda inSkagefjòrdo unus inalt issim is, denominatus est . E ilivus Ò rnfiliusera t Atlii, fili i

—Skidii Frisei , filii Bardi dynast1112 idem inmatrimonio h abui t Thorlògam,fi liem Swmund i Sudm yensis, qui Se mundarhlidem . occupavi t ; his tres erant £ lii z unus 861°mundus , paterGudmund i , patrie Viga—Bard iiet fratrum eius ; alterAt lius Robustus, qui Her

d isam , Thord i de Roi die filiam , inmat rimoniohabuit, ex qua filiem suscepi tThorlògarn, Gud.mundi Potent is de .M6druvallis coniugem . Tert ius E ilivi Òrnis filiusnom ine fuit Kodran, quiGi lìaw inVat z dalo habitavit , vir . opum d ives ; .

huius uxori nomenerat Jarngerda , filiorum

uni Ormus, alteri Thorvaldus. KodranOrmum ,

gnetum suum, m agnopere diligebat , Thorvaldum vero parum autnih il; h ic enim ,

cum pri

mum vires sinebant , opere faciundo exercebatur,m ale vestiebatur, et omnibusinrebus fratri postponebatur; interim ille jussaoperamqui 5 simo anim o faciebat . Eo tempore Thordisa Fat id ica inSkagastranda habitavit ,praedio, quod exinde Spakonufellum (m ens Fat idica ) appellatur ; h a c

msta te quadam ab Kodrane , quippe am ico suo,filio

, c. De hac genealogia vide Nj.1. Cap.

114 , Vers. Lat. p . 384, not . v.

Gilìaam ad .:con'

viv1um invi tata , cum conviviointeresset , atque animadverteret , quam d iss i

m ilis esset harum fratrum condit io, Kodrani loquitur id t ibi consulo ,

ab hoc tempore Thorvaldum gnetum t uum .ut liberal1us

°

h abe as,

quam hucusque fecist i , hoc enim certissim e

pra video, eum multas ob res omnibus aliis cognet is tuis -illust riorem . fere quod s i eum inpraesenti p arum d iligis e t : illi m erces pmmercales

t rade, .e t eum d imi t is , s i quis res ejus curare irelit , dum parve .natu ‘

est . Kod ra'n eam ha c

bona: °m ente loqui intelligent», se ali quid argent ici daturumnstendi t , miu1

'nena1nprot ii lit, et va t im onstraìri t . ‘Thord is11, argentum . inspiciensne hancleì peouuia

'

m tradas ,'

utpote mulc ta1

nomine . aliis vi .et . injuria ext ert ari1. = Tum ille

alidm :crumemxm inm ed ium protulit , rogans,ut insp iecrct

'

; quo f acto , . ea futur :neque hanopecu.ri iam.nomine ..puari accipi0 . Cui Kodranquid; quaeso,inba r. argento reprehend is ?Thordisa. respondet : h as pecunia

'

s pe ra varit iatnjuslia majori bu

'

s fundòrum et °

pecudutfl merced i

bus contraxi st i, quare t alis pecunia “ei hom ini ad

usum .nonconmeni t , .

qrui et justus et liberalis exie

stet . Deinde .Kodranei turgent em ' c'

rutnenam,

argentoreferbam,m tèndit , undeThord isa t res sel1brasThùrsealde pensavi t ; quod autem supererat ,Kodmni '

îi edclid it . î Tum Kod ran curi de h is

pecuniis gnat i mei nom ine sum ere maluist i,

quam de illi s, q uas ant e at ta li ?Ea cont ra : quiaad has.pecunia , quas paterna a

d :epist i h eere

d i tate , jure pe rveni st i . Post haec ThoNi is‘a e

convvio .d iscessi t cum honori ficis muneribus etami ci t ia li odranù , Thor valdum secum domum

S pakonufellum ducens , . qui ali qzxiamd iu apud

1) hr'nn'

d ign quod intextu est,

sine dubio mendum est,

pro [unni d igran.

concedere . socus suis m inime molos1um esse t,

eligeret, et dom inis rem it tent . Propterea eum

amamnt et iam illi , qui Sve,inianorum popula

t ionibus,infestabanW r

, ejus bonita tem laudibus

celebrantes ; eademque de causa suos, quam vis

ab,host ibus captos , facile liberavi t ,nec .m inus

(iempore quodam)‘ ipsum Sveinem regem . Ao

cidit aliquando,cumSvein-infesto exerci tuB re tland iam aggressus, primo victor, ingent i pra dapot itus esset , ,

umlongius anavibus int erramprogressus, tanto.

equitum numero opprim entur, ut nulla daretur resistend i .facultas ; i t a

que Sve inrex captus, vinctus et incarceremmujectus. ;est e; naes om eo Thorvaldus Kodranis filius, mult ique alii ampli et magna auc

tori tat is, viri . Postrid ie dux quidem potensm agno cum com i tal.uad carcerem .veuit, Th orvaldum vinculis .

exem turus quod paulo anteejusdem ducis filios vivos ceperat , eos vero re

demerat et liberos domum ad pa1rem m iscrat .

Dux cum Thorvaldum egredi liberumque abire

jussisset , h ic , jurejurando interposiso,negarit,seullopacto inde vivum exiturum,nisi rexSveincum omnibus .

suis: solutus liberatusque esset ;

quod dux ejus causa stat im fecit,quemadmodumnexSveinpostea testatus est, quando cum duobusaliis regibus insplend ido, convivio considebat .Hic enim, intro lat is ferculis, cum aulicorum praefec1us aliquisdicere t , eandem °m ensam .nunquampostea tam magnifico consessu ornatam fore,

quam . tum , t ribus adeo potent ibus regibus ex

una pat ina comedent ibus , rexSveinsubridens :invaniam , inquit , extranei rust ici £ilium , qui,si recte res aest im@hitur, nonm inorem habeat .

ennum, quod texte s h . exhibet, hoc contenu oratîonîsvix locum tuetnr ; ductus li terarum credib ile faciant, has vocesex,

ei; t cina depravat;messe.

C . 130—131.

amplitudinem et dignitatem , quamnos tres l'eg es . H inc m agna —la t it ia inaula exorta est,

cunctis per risum interrogant ibus, quis aut qualis h ic vir esset , de quo tantas res pra d icaret ?Q vibus ille : h ic vir, de quo h aec pre dico , i taprud ens est , ut sapient em regem esse de

ceret ,

robustu‘

s et animosus , ut fort issimus at h‘

leta,ea

°morum vitaeqne praast ant ia, qua sapiens opt im e moratus. Deinde fac:tum Thorvaldi , m o

'

do comm emoratum ,

exposuit , quomodo regem

grat ia qua valebat , et mult is i llustribus fact iset pra

-:clare gest is liberavisset .

Cap 131. Post h a c , cum Thorvaldus multaloca ob i isset , veram religionem amplexus , et

ab episcopo Saxone,nom ine Fridreko, bapt iz atus est ; quo facto, episcopum Fridrekum sum

m o studio rogavit ,‘ut secum inIslandiam ad

d ivinam religionem annunt iandam proficisceretur, et {patrem matrem que, aliosqne propinquoscognatus, ad deum c onverter‘

e conaretur. Annuit dubent er episcopus , et inI slandiam trajecit , facili nafi gat ione usus. Kodrangnatum *

suum prolixe excepit .‘

Thorvaldus et episCo

pus primam h iem em apud Kodranem G iljaae,t redecim omnino

, peregerunt . Incepit st at imThorvaldus cognat is suis,

omnibusque se couve

nient ibus, d ivinam religionem annunt iat e, (serm o enim incolarum episcopo ignotus erat ),nonnullis hac h ieme ad vet am religionem adhort a

t ione Thorvaldi perduct is. Jam vero primum

dicetur, qua rat ione patretnsuum et domest i

cos eius ad varam relig ionem perduxerit . Festo

quodam die, cum episc0pus Fredrika s cum cle

ricis suis sacra et rem d ivinam administraret ,aderat Kodran, m agis curiosi tate ductus, quarr

'

y

quod inpraesent i rit ibus eorum consent ire decrevisset ; cum vero audiret sonitum campana

C . 131.

rum et:dulcem clerieorum caù tum , sua‘

vam thu

ris odorems ent iret , ep iscopum videret augusto

h abit a ornatum , omnesque e ius m inistros al

b is indutns,vultuque lucido conspicuos,necnonm agnam tot a sede lucem ,claro splendent e cercorum lum ine, item res alias, qua ad huius fasti ce

lebritatem pert inebant , hse res omnes |hom inim ajorem inmodum placuerunt . Quare eodem

d ie , gnetum suum Thorvaldum conveniens, sic

locutus est : jam vidi, etnonnih il anim o perpend i, quam sedulum cui tum deo vestro pre ste t is ;sed, quantum int elligere licet , mea tuaque reli

gio multum inter se d iscrepant, deus enim ve

ster lum ine, quodnostri d ii form idant , delcotari videtur. Quodsi res i ta est, uto pinor, h icvir,quem episcopum vestrum vocas, .vat es tuus est ;intefl igo enim , t e ab eo omnia d iscerc, quaenob isde i tui nom ine annunt ias A t ego alium ha

beo vetem , m ihi quidem multo utilissimum ;

h ic*

multa m ihi … futura pre d ici t , pecus m eum

conservat , et me mone t, quid faciendum , quid

ve fug iendum si t ; quare omnernineo fiduci

em collocatam habeo , e t. eum longo temporecolui ; ° tuvero ei magnop ere d isPlices , e t va

t es tuus, vestriquemores ; idem m e deh ortatur,ne quid vob is praestem officii et m axim e

, nevestraa religioni assent iar. Thorv—

aldus : ubivat es tuus habi tat ? Kodran: h ic prope habi tata villa mea inmagno saxo et venerabili . Quaerent i Thorvaldo, quamd iuh ic habi tasset , eumlongo ibi tempore sedem habuisse , Kodranre

spondit , I taque pactum hac de re, inquitThorva ldus , m i pater! internos com t ituam : tu—t’a

t em tuum valde potent em . pra dicas, t eque m agnem ineo fiduciam reponere diois : episcopusautem, quam ve tem m eum appellas, Vesco cor

pore et exiguis viribus est ; si vero dei coeles

t is , inquem cred im us , ope adjutus , ve tem

c. 131,

audire puerulorum msti1clamnt ium. Sequent i mane Kodranfilio interroganti has res ape

m it , qua re lantusThorvaldu3, episcopum h or

ta1us est , ut inre incepta perseveraret . Episcopus cum suis ad saxum accedens omni a,que priori die, peregi1, deum que omnipotentem impense oravi t, ut, demone pulse, hom inem ad sala tam perduceret . Proxima postnoct eva tes ille , fallaciarum plenus , Kodrani perquam diversus apparui t ab eo, qui esse cousueverat ,

cum enim ei solitus esset apparere vultusereno et placido, exim ieque vestitus, nunccontranigra et fmda pelle indutus , facienigraet truculenta patremfam ilias voce m e sta et

tremula allocutus est : hi hom ines vehem ent erstudentnos bonisnostris et commodis spoliare,

qui m e ex propria hasred i tate expellere, t e vero

am icanostra cura et provid is vat icini is privare,velint . Jam …virum te praesta , et hos expelle,ne propter eorum fraudes omnibus bonis rebuscareamus ; nunquam enim fugiam, quanquamm olesturnest , eorum injurias et incommodad int ias ferro. Ha c omnia multaque alia, quahic daemonKodrani d ixerat , pat er filio manesequent i exposuit . Tert io d ie episcopus saxum,

quemadmodum prius, visi tavit . Proxima varo

postnocte malignus spiritus pa tri i‘

am ilias tert i

um apparuit vultu m a sto , talemque . querelam voce singult iente ex1uli t , dicens : h ic m a

lus impostor, christianorum hom inum episco

pus , m e omnibus possessionibus m ais exui t,

sedem m eam corrupit , fervent i aqua m e superfud it

,vestes meas madefeci t , dirupit , prorsa s

inut iles reddid it ; m i hi vero et fam ilia mem

insanab ilem at tulit ustioncm , et adha c invi tumme iproenl indeserta et exilium ejecit . Nunci taque convictum et amici t iam dissolvere cogi

C .131-132.

m ur, quae omma . ab sola tua infidelitate proli

ciscuntur. Jam reputa , quis res t11as ab hoct empore eademfide, atque ego, conservaturuss i t ; m ihi bonum malo rependisti . Tum Kodran: t e ut utilém et potentem deum colui

,dum veri ignarus e‘

°

ram nunc vero, cum te falla ciis plenum et valde imbecillum expertussim , justum et citra omne crim enest , te deserere et ad pra sidiumnuminis , quod t e multom elius .et potent ius est , confugere. H is dis t ia,mutua ‘

ofié‘nsioné , nulla autem gratia, separa

bantur. Dé inde Kdd1'anpaterfam ilias et uxorejus, Jarngerda , cutu cetera familia, bapt iz atisunt

, praeter Ormurh‘

filium eius, qui ea vicob apt1zmo lustrarinoluit .Cap . 132. Sèquenti vere episcopus et Thor

valdus occident em veràis ih Vididalum cumsuis profect i, villìcat i0nefnLa kjam oti inst ituerunt

, ibique qua tuor h iemès h abitarunt, a tqueh is annis m'

ulta I slandia loi:a ad pm dicùh‘

dumverbum dei ob ìeruh t . Prinio anno, q

'

uo La l:

j amòt i habitarunt , Thofl àldusuxorem pet ivi t

s ib i,nom ine Vigd isam ,

filiamOlavi ; qui Hankagili inVàt z dalo habitavit . Cum vero epi

scopus et Thorvaldus ad Convw1um nupt ialevenirent

,m agna ibi aderat ethnimorum con

vivarum muli i tudo ; erat ibi , uti tum tempo

ris mult is.ih locis mos fuit, m agna die ta, quam

transvers '

am rivulus interfluebat, arte constructus. Cum veto christiani et ethnicì a mutua

consuetudine abhorrerent , ea ratio inita est, ut

aulaeis per transversam diretam, qua rivus erat,int erutrosqué

stmpensis, episcopus inexteriored ieata cum christianis ethhici vero intra aula

um versaren'tur‘

. I isdemnupt iis cum aliis eth

mieis duo fratres intererant, ferocissim i athlet 5Vol. 1. T

C .133.

Nb1'

1immane proditum est , ullb s'

quadta°ni is

occident alis incolas adh orta tiorìibus èorùm ad ‘

chust1anam religioneinperductosfuisse verum

cum pagés boreale'

s ùb iréxi t,àliquot

111161i 01°i $not ata v‘iri vet am religionem amplèxi suntÒnun‘dàs ir1‘ ” ‘

Reykjàdàlo; filius Th or’

gilsis Grenajadi ‘ filii , Et Hlemi ius de Saufb ae _

o inEyàfjòrdo ,

é t Thoriràrdu3'

în‘ Ase’

ìuxt a Hjaltàdal‘

um ; h i cfilius ’

erat <'

Spàk Bòdv‘

ariS (BòdvarisÒndofi i '

ut1ih s °

e prir'nis in$ulae òeéupat'ori-4

bus qui Vìdvikw'

li a‘bitài dt ; fratrem ha

bui}: nnmin6 Arngeiram ,

’ ‘

alter1im gaie nomineThordum. Hi et àdhu

'

c pluri-:S ex intm°

lis qua

drant is borealis ex t oto chri31jani fa‘

ct i‘

sunt ;mult i quoque fueruùt , (1111, quaums1111pré sen

s

bapt ismo init iarinolieh t , Clu-im t &mènndinèndederu

'

ùt "

cultui doìòrum et bmni g‘

ent ih situ

derèlictd ; ineque fai1ib‘txi bd fa pend‘

e1je ivoiuerunt . Propterea ‘

ethnicìi idi ekoepîsmpaod io pet seuuti

sunt omfies, qùìei c

"

0n$enserunt .Thorvardus Spak-Bòdvàris filius te

'nàp‘

ilum prae

d io suo Ase exstruendu‘

m miràvit , cui! traditumab episcopo sacerdotem prgéfecit , qu1

’sacra sibi

caneret et fem diviném i admiùi sltrarat f Qua re

ira incensus Klòjvìuà filius Thorvaldi Reti filiide Bardo m Fljot is , vix?magnae d ignitatis , frat res Thorvardi , Arngeireinet Thordum , conveni t

, eo consilia , ut condit ionem ut ramlibefillis proponew t ,

aù t interficiend i sacerdot is, autt empli cremand i . ReSponde t Arngeir : dehortoi

fl

te , et qu'

em cunque m ih i am ièum ,ne sa

cerdotem interimas , nam Thorvaldus , fratermeus, levicrès lujurias, quam hanc exist im ath

num opinor, atrociterultus est ; illud verò'

sua

ree! iua grezpi , duriter m eta:, grnpr h tppi, torqueat, F,

-Greîa ad: B 3. 1

I"

Rodinin—1m trimmiin»habuit'

Eyolvi Vd gerda fi li i pu:ivignarn«a tex fratreneptim . Hed in°multa inrl?horvaldum

convicia, et impia decanctazrelìgioue vrerba jae»'t o-fit ,md litiaque sua—apudp0pul

—ump ersuadendoefi

ecit ,°utnemo d ict isThorvald i ffidem adh ibev

ret ; quinab co ° tem pore°malit iosa

' insectat io et

od ium ethnicorum inep iscopum 411'Thorvnldum . t antum invàluit , ut «pofit es pecunia conda .

m em , qd i eos probroso carmine d ifiamarentinquo h i versus sunt

l(211111111111111111it 11011em poem s episcopus,'Thorvald—

a s omnium est pater.

Db eam causamThorvdldus bos—'

duo; imerfeclt,

qui carmencomposuerant ; °

episoopus «varo om

nes ° iniuriae :mmma maneuetudine tulit . Gum

vero‘Thorvaldus cuni « i is °

p0‘

ètà 8'

interfeeara t,od episcopum se còntulit , quid fecisset , einarraW rus . S edebat indomo episcopus , ot îlibrum

quondam legebat ; ante —v.eroquam ingredere tutThm alduc, dua °

gut tes sanguinis infi lm… ,

quem rlegé bat episcopus, decidemnt ; ,

quasfuturi p ranu11tias esse intelligens èpisoopus,ingred ienti Thorvald0 d ixit : 'aut ea dem { lomm isist i , aut ìhomicidium animo agitas . ThorValdo

, q llidifecisset, coufitente, £episoopus qua

civi t : cuni-ta rem institùist i Thorvaldus f ferrononpotu‘

i, cmn=nos —mo'

lles sompellfmuxt .“

Epi-à

scopus : parvum fuit pat ient ie documentam,a q1m animo ‘ferre,

'

esti m ent—irtnìur, tèpuerosprocraa=sses t1-1voro dieta e orum '

in:pfej0rèm

partem accepisti, facile enimliberos tuus iferèepotuiss91n’

, s i quos haliuisses ;'non.deoet Jho

m inem christ ianum netsi ;per» odium contume

lia aflîciatur, se ipsum «uloi sci c tudere ,Ηsed -pot ius exprobrationes e t injurias "dei cam °

pat i

enterperferre.

(1136-1217 .

san0tam fidem multis virtutibus et pia vita co

leret , Manius Christianus appellatus est ; h ic

Holti inKolgumyris habitavit ; h ic a d em sacram

exst ruxit,ìnqua a de deum diesnoctesque colebatsacris precibus et eleemosynis, quasmult ifari aspauperibus hominibus prmbuit . llli locus piscatura fuit inam e , b aud proenl —inde fluent e,quo loco hodieque M anafqrs (cataracta Mani i )ex eiusnom ine appellatur; nam tempore quo

dam, annona caritate et fam e ingravescent e ,

cumnih ilhaberet , quo esurientesnutrire1, amnem pet iit et satis salmonum ingurgit e sub

cataracta cepit ; hanc salmonum capturam

templo Holtensi attribuit , et testatur Gunnlangus monachus

,hoc captùr.ae jus semper ex

inde ad idem templum pert inuisse. Juxta idem

t emplum et iamnum'

vestigia apparent, eum ibi

ut solitarium (anachoretam) h abitasse ; nempequemadmodum a plerisque sui temporis hom inibas animo remotus erat , i ta quoque corpo

rali consuetudine se a vulgi strepita semovere

voluit ; conspicitur enim juxta coemeteriumlocus, prat i aggere septus ubi msfìvo t emporeopus fmnarium exercuisse dicitur,vaccarn, cuius lacte vivebat , hieme pasceret ;m alui t enim m annum snarum labore victum

quaerere, quam convictuuti gent iliurn, qui eumoderunt . H ic locus exinde Mm agerdum (septum M ann) appellatus est .Aggress io hast ilis a dversus Fridrel:um ep i

scopum .

Cap .

°

137 . Ut vero paucis expop amùs da 11111]t is illis injuriis et insectàt ionibus, quasob verserelig ionis pra dicat ionem Fridreko episcopo et

idemnomenpagî , intractu Hm vat1iensi si ti , occurri t inHeidarvigas. m it. , sed inLandn. p . 199 Kollumj rar ; inVata sde h

mm 70 , Hollq ar et Ilollumfrì'

.

0 .1374 38.

pus ac suinonmodonihil. incommodi , ex ma

lit ia e t insidiis e thnicorum paterenìur, sedneomnino quidem h anc aggressionem et consilium comperirent . H ic quartus erat

.

annus,quo Thorvaldus et episcopusL ae

'

kjamot i habi

tarunt , a st at e veropromme sequent i peregreprofect i, primum N orvegiamp et ierunt

,i bique

aliquam dininportu(quodam a°

d anc'

òras stete

rum. Tum idem vip, cuius ante ment io factaest. , Hedinde ‘

Sval'

bardo , ex'

I sland ia adve

tus,navem ineundem portum const ituit . H/c

din, enavi egressa s,insylvam m ateriei ca dendaecausa exiit . Quo cognito, I honvàldu

s,advocato

servo ,insylvam , ub iH ed inerat , ,se contulit,

e; interficere H ed inem ; Cum vero

adnavem‘

reg ressus rem ep lscopo exposuisset,respondit episcopus : ;prop ter hanc caedem d i

versi d isced emus , sero enim ab homicid iis patrandis abst ineri potes. Post h aec episcopus

Fridrekus inSaxoniam rediit , i bique inexi

m ia s.ancti tat e vi ta functp s est

,, ep ternum pres

m ium ab deo omnit enente pro sua benevolent ia et t emporali labore consecutus.

De Thorva ld a p ereg ri (za i ore.

Cap. 138. Thorvaldus multos postea annosvixit ; cum vero veh em ent ioris esset ingenii,robustus et perquam animosus , deique ppm

cep ta d iligent issimo s tud io servaret,desperavi t,

5 1m patr1am reversus esset,

. posse se omn1exparte, ut dei amore duotum oporteret , vexat io

nes ep injurias conterraneorum p erferrp ; quare

id consilii cepit , ut sap ius Islandiam nonj i _seîret ; itaque peregrina t ionem ad t erras exteras

suscepit, idque Jorsalos (H ierosolymarn) usquead sancta loca cognosgenda . Peragrato toto

Graecorum regno, M iklagardum pervenit , Ubiab imperatore magno honore

°

exceptus , mul

C . 141.

eonvenerat,et omnes inarmis. Posit is mmi ti is,rex,

inrupe quadam stetìt, suique c1rcum circa,

1p5 1,quoque armat i , turbe colonorum ult erius

eonsidente… Sic dicunt viri rerum peri t i , et i

amuam inrupe quasi exiguas Iacunas consp1m,

quo loco . regii stantes et hast is 1nnixi, stilos

hast ilium(a augm vfiga g) solo inlixerant , et simi

liter regis Olavi vestigia, ru'

pi ita impressa , utsi inmollinive consfiterit . Rexcolonos comiter alloputus, sic infit .z jamhuc conveneruntmult i et m agninom1m s v1r1pr1ncipes, m agnaque populi mult i tudo ; “

omnibus hoininibusqui nostro iussu haec comi t ia frequentarunt ,

ago habeoque gratias, sperans , hunc vestrumadventum honorinobis òmnibus fòre , t am inprmsent i, quam infu;uro . Notum vo

'

bis est ,

universum buiust errq populum m ih i imperiumconcessisse tot ius Norveg1ae pollici1um que, se

obed ient iam et voiunt_erium qfii cium ex m ea

volunta.t e pra st iturum. Cumvero Sperem , Om

nes fide—m probe pra stifiùrps , nonoport et m e,

vqbis servitutem imponere , ut co

em1is mancipii$, sed honest is m inisi eriis adh ibère qualia

genero si equites ab rege suo accipere deb ent ;quare vos expertes essenolo salutarium monit ionum , quid vos facere aporteat , cuique appa

rere convpni at . Quod si m ih i obedire velit i s,

equites .vos faciem regis suprem i, qui omnes sefideli tercolentes amet, e t nonsolumtemporaliregno heat, sed servossuos fratres reddit dulci ssui filii et e ten:a beat itudinis coheredes ; regnum enim t errestre ad nullam rem utile es t

,

nisi quo regnum mternum , cujusnullus eri t

finis , red im atur. P150p1erea credat is inomnipot entem deum pe trem ,

creatorem omniume t. ineius benedicitum fil1um , qui inhnnomundumnescci .dignatusl est “ex benedicta sua metre

C . 142 .

volueri‘

5, sed

'

ve‘

reor,me . ed irritam cadat pro

£ectio mea, etenim'

Island i ,’ chgna i i mei, tract a

tu sunt d ifiìciles,neque facile ab ca pt is desi

s tunt ; îDeinde’

S tefner ,cum se ad profect io

imm. inIslandiam paràverat , vela inaltum de

dit , aliquot secum habens doctos homines (C IG?ficos) e t

'

alios com ites, ab rego Olavo tradi tos ;

prospero cursu ferebantur, brevi et commoda

r'

mvigatioh e usi . S teiner aliquanto ante cc1111

t ia inbat ium Guvaa: novem appuli t, e t statim

d ivinam doctrinam publice ca pi t annunt iare ;incolte , .cogni ta a dventus eius causa , e t eum

esse‘

christjanùm,—ma1e et iridigne eum eccepe

runt, cognat i vero pessime omnium . I lle de

cimus ipse tam—occidend alem , quam dustralem,

ins‘

ula partem'

intrepidus obii t ; cum vero int elligent, ném inem inh is pagis

adhortat ionibus suis1noveri, quod inaustrali et occidentaliquadrante omnes pagani erant , ira incensus,fama et ares demoliri , ets imulaora deorum auxi

1io comitum co‘

m'

burere , occepi t . Quo facto,ethniCi coaotis copi is :na fana destruerenturdiive la derentur, proh ibuerunt . Eadema state

incomitiis univ—èr$alibus lege .sancitum: est ,

quemidshom inem. exilii '

pmnamultan'

du'

m esse,

qui deos‘

vi tuperere t, aut illisnoxam e liquam,aut contum eliam, afl

erret ; ha c Crim ina persequerentu’

r cogna ti , 1118 , qui criminibus t eixebantur, t ertio et quarto linea collateralis aeque

lisgraduet intermediis gradibus junc1i ; e thnicienim christianismun‘1pro dedecore . gem ili tio .

habuerunt . Quam ob causam S teiner injusvocatus est ab cognatis suis, filiis Osvifuris, fi

lii B elgii, filii Onaris, fili i Biòrni s, fili i Ket ilis

S ilon18 ° h isnom ina fuera : Thorolvus et Askel,Torradus e t .Vandradù î ; sed Ospakus, fmtereorum

,nolui t eum reum facere. Qui cum S tef

ic; Me'

.

fk‘

ia incolas chriistiatiosîreddîderal,‘ '

edd'

emw9t a

te, qua Stefixer Island iam peflì‘ìt, 11ti miedo:

O

d ie

tum est, bet eem versus littotgmm :. pre t ertfectu quacunque t etrem adiret , a es h ominesad ehrist janam religioneinconve'

fl zit,

e03que

Tectos mores docùit . Tum temperie iùH‘

iìrdìa

mult i pot entes et ce i ’

ebres viri genere H òrdakarîì (Kerii Hòrdensis) ° briùh til . H

'

òr

dakarius quatuor haîni it filios qadruiii‘unus

'

era t Thorleivus Sapiens, filterÒgmundù '

s, pa

ter'Thorolvi S trabonis, patris Ed îngi de Sola ;

t ertius'

l’

hordus, pat erKlyppi ducis, gui regemSigurdum Slevam ,

Gunnli ilde li lium,cecid it ;

quartus Òlmodus priscii s‘

, pater'

As'

kelîs, pat ris

Aslaki Fitìaskalii i ;”

q'

uaasth—Ps,

ab’genereH6rdakarii oriunda'

,’maxim‘

a é t’èe‘lé iiert i'

ma inH é rdia fuit . B i e

'

ogna tèi '

, d'

e imm‘iùìa‘nt’i periculocert iore

s fact i ,’

adveh'

tflre ab

orient e lit tera legéxi tfem, m &‘

gh b sfipatum

comitatu, et ci??hùs'

c‘

on'tra l’eges' '

aù ! iquas vimet injurk s inferre, ’

oti1nestjùc! pos’nis'

èi. ib iquiscondi tionìbus multare,‘

qui \io'

iuhft'afiìf

'

e obsi

st erent t empuslocum'

qù e Cònvelfienfli 'eoh d ìijferum , ut .

derebus'

suiì noy eruntenim ,

regeflfl irèfi fidfù t‘ìi rùm . Cum%ro om

nes cognat i —iu'

unum ’oonwnissm t

, is, : qui init er eos auctoritate plurìmum valii‘it z

“‘

ti0 tuh t,inquit , o

'

mnes, q ù i h i mconveùere,°regèmOlavum

'

ì’

ryggvi i‘

fiìiùtnbrevinos vi surùrii, '

vi‘

r'

uniart ibus, robore, rebus gesti s, q,uibu.s mùlt is inlOCÌ$

i

regiog e îsl

sibî suhj°

e_cit èelehrèrr) giòria

ejus etn,pmini,s fama.per omnes homàùis. or

Pa?tesPed ata; Quapro;plcr -

pmstet xquidem et

convenit tali tanto que regi , snobie£ tmm asse,

eius’

que jussis obtemperarc ,«m edo —ut vjusta et

e qua pos tulati ; religio‘

vero i gnòta,‘ ‘

quem®peinulgat,

'

magn0perenobis displi ’

cetì‘eMeum'

i ta

lueretur. Postea rex insulam Seliam'—accessi t,

et ib i funus '

reperit sanctae Sunnevae, sacrasquereliquias beata: cohort is , quae comi tate eam

fuerat u'

ante scriptum est . Deinde rex inNordm aerianì1cum suis profectus, hanc provinciam christianam reddidit .

Rex Olavus Raudum convenit .Cap . 15 0. His peract is , rex Olavus per in

t eriora H ladasnavigavi i, fanum destrui , e tnem , quae ibi erat, p

ecuniam ornatumque deorum auferri ju

'

ssit; ingent em annulum aureum ,

quem Hakori dynasta faciendutncuravera t , ex

janua fani d em sit , eoque facto tam fanum ,

quam ipsos deos, cOmburi jussit . Quo cogni to,Coloni , m issa per orrinés proi imds provinciasbèlli sagitta , copias evocànt , regem infesto aginine aggressuri . Rex Olavus copias suas ex

sinu eduxit , cursum septem trionem versus se

cun°dum lit tore direxi t , Haiogiam peti turus,ibique rel igionem chris tianam introducturus ;Nìiumuda

'

lùnt b oream versus p t eeterveétus , inRaudsèyas traj icere cogitavit . Hoc m aneRau

ut Éd iièù'

èver'

àt fanum suum adii t ; Thor

rimest iòré'

vulti1, ,neque Rando consulent ihu, dèdit responsa ; Rendus, rem m iratus, vai°iis

'

m‘

odis responsa ex eo eli cere studuit , e t

quid iri"

causa eSsef , quaesivit . Tandem Thori espòndebà

'

t , et quidemmaiori cum sollici tu

me'

, sin'e causa nori fieri : premit enim m e

adventus h'

òrurri , q ,ui huc m insulam trajicere

d‘

iiant, hominum , mihi quam maxime. odio

sò ii audu°

$ interrogavi t , . quinamessent .Thordicif,

irégeii1esse OlavumTrygg ,vi i filium

dii‘

1h cophs, RRaudus a'

it : tuadversum illosbarbatua persona‘, quo

'

acrius clsres1stere queamus.

Th'th‘hoò’

parum profuturum dixit ; exibant 1a1 -L

'

—J-lfac barba aculeos horrescere F.

c…15 0,

men, atque cum Th or huecas fp.rtitcxg.iuflamtet barba insonaret , t am vehem ens temp estaaadversum regem orta est

, ut nulla data renit endi faculta te,naves ad eunem portam ubiante fuerant , rex reducere cogere tur, atque sic

aliquot iesres exi i t . Rexvero hocma10r1stud10 111insulam trajìciendi incitatus est , ,

e t tandem, deo

adiuvant e , eius bm evoientia plus valui t, quam,

daemonille , qui ad,

versum stabat . Gum Rau

dus,i terum fanum adire t, Thorvultump erquam

torvum animumque indiguabundum prae tulit ;Rando. causam percentant i ’

Ihor regem insulamatt igisse dixit:. Raudus : i taque tot is viribus illis resistamus,neque statimnos dedamus;'

.

I‘

horvero hoc parum profutm um asseruit . Rex

11unt iumRandom i si t, ut seconveniret . Ramiust arde respondi t : ; hand ego adregem fest inabot ,;namadventus eius cum.m ihi 1psim inime gratus

est, tum potentiThori , deomeo,multo ingrat i ssim us. Rex ad villam Randi veniens,omnibus111sulaq is eo convocatis,Rando, qui que eo conv…rant omn1bus, verbum dei placide et clement er,nullis adbihitisminis , annunt iavù ,. et Raudumreliquosque omnes inre —

ctam viam,perducere .

studui t . Rex . infi t : hanc insulam eadem consilio , a tque alia loca , adii , ut te , Rande ' eb

t otum hunc populu.

m ab aviis locis, quibus uim ium d iu, illecebri s diaboli seducti , errav1st1s,traducàm , et expeditamillam viam vobismonstrem , quae omnes ad aeternam felici tatem ducit , qui eam insist ant recto tram i te d ivinorumpre ceptorum : hoc est, inverum deum patre

.

m

et filium et sanctum sp iri tum erodere ineiusnomine bapt iz ari, voluutatem cius lubent er facere sancta eius pra cep ta servare et

recto factis praemìi loco aeterr1am felicita teq1aveniam ,

d'

eo d fflnîpòtex'

fte ' dccîpére ; i’s verò Veruè°

et

ò ;'nh î‘teh eh3’

dèîx‘

s est ; li t quisque'

prudens hom dintèlli’gerèp d te

'

st ; qui coelum ,ît érram

et maf e ;Salem et

‘ luna'

tìi'

et f es m tì'nesl' i ii principio d ‘

e

ùihî‘lo dreavi t , et fl‘

éind '

e p'

r'

tmehx suam cré a

iurà’ù'r’efxéiià'

vbluh tàte'

et pulo'

ro hi'

S'

t itùio regi ;è; h eq

ue m ihu'

s iìi t'

elligiPòtest,mme"

ssé deos'

; q'

uàmvis i ta appellentur ; qui inforinnui malanni! hòìninuineflibii ,

° h 0c minimdlìis opiml

'

afi pns‘

9unt , quod ipàî si…: ce ci et

su'

rtli,iii ‘uti ' é t neque Sb locb' movere

pfdgslh t ,nièrî'

èos but: hdit iiii'

e‘

s aut diabbh i s do

'

lìs Et pi best’

i'

gîià‘

suis tim: fa:cìlitiè’hbniîùìésd étzîfaéf e pdssi t ; s'i ' quid auxiliîìdbh Hispraé

'

stàréfl fl'

eafit d i ad s'

célei a pàtran'

da,

qifi ih '

ea bfèdafìf ; h i’Vg r

'

o fàl$ìndìi'

a'o m ih‘uhhàbentJet é pc

flb‘

stàtìà,‘

cq‘

d ip‘si dàét

'

xi on'

e‘

s a'

dpoit

éàtatèr'

uòriìtiitène‘ri tiè' dei.

irà1'

flg'

id fithni et '

ixh

bè‘

éìlli"

sum ; —nàiiuus ud dìcìà '

règii'

re'

èimrî

dit z‘

cai1'

sa'

ih'

tiuìde'

rh t hatn; 0‘ féx

'

! prqBabilè

rh ili86hdb'

facéf8 f>'

otèèyni ihi ììéi‘0 ahirh ii$hònmagndp

'

è‘

i'é îh òÌihàfî, d t: fèîigiohèxh , gudui , .

CO

lnì; quemque mènu'

ìfìt iufs flit‘dà docuîit ; &e'

néque dibei‘è fàs ésì; flemri

nbut—ain; '

tiuìTiéîc”infan8 hàbithg ; pam in"

+a

lète ; Hamres fuìih:aèfif'

a dîcît'

,

'

e'

t i ii feb'

us ar

dlfls indubia4 e"st iìdèlitàgîà; "kjiiàk arìi icìtiam:

a ftàìfl disénì‘

fltîrlò , duifl fideffl èr'

ge‘

rz.

var, , s

d Rfid?fid:flihesflwi pftili ibr

'

éligi6ìié‘

, qiîàe Pîaèjièìiìî. Rex f e

sÌx'

ri1dit : cré,diBiìè‘

<jùdìjùe é'

st 5 5'

sòh i t'

h frùst i'a‘èî%éîéfi îirflixei f ecìd r

àfifliièih Sè

dx'

i i vòlè‘

flìfj mdflélìvlss'

é t é1511É6, Înèsa!fîe hòml;ries

'

éfiBìtb'

=W lìîèi*èìlltfltfbuèd6ef£ìsèe'

, qéi'

,

'

firHti tipàorflm

lèèiîué'

éì'

j idétfllav'

it"

, irfip'

e

rìi téf iùea' fdcéfle

"fiòlueìrintv ‘ Rèt'

hflùéìè‘

15bèù ìénunc ad minas res spectat , ego v

'

*ègo talibtgs.

1enuî'1,ita tamen, .

ut neque Rendus , nequeB ògnva1dim , quid ageret alter,.

scirent, ceterît t t t t

vero oniì1es insulaàih aptiz at1veramfidem.noce

pe1° iint . Rex Olavus

.

cog'novit , Halogos copias.

evocasse, et regem, si inte1.

°

ros boreales veni s.

se.

t,

°

P.ronìbere terra const ituisse °

, q11erum qopiaru

'

m pr1nc1pes. erant , H .

arekus ex Thiot th,ThorerCermis exVagis et Eyvindus

.

dictus

1°iva (g'

enis laceris). Turri rex..

aùstruxnu ; 1

ve1.

°

s.

us adThrandheirnum et sinum lnt revit , au

divi t enim , Thran. os .copì.as dim ia sse quas.

.

eontraì.xerant, cur

.n..

e 3111111‘

ieretu1l° et eum cream Ha.

l

.ogl

ut ra1ecturum cognov1ssent-… A…

Erra ta… Pag . 7 , 11'

h1 8 : .po.vincias I….pxovîpcms. 84, 6

7 . Haaraldi Ì. Harnldi . 113, 6 : Na111111u1010Sluem Sluc…

.

138 , 33: decimi IJ deserta.

Denon Dono. .

161, 3: dani l.. .

Da.

m, 17 5 , vicor vi ctor. 17 7 , p i ri tarum , I. ni ratz1r1m u

inìùmsibòi id ‘

d L‘—àfli inÎuiseìm. 14 : eh i i . 188135 131

gum .

} ygìgln pevenit L ppfh mgit… 200, 91Clan

haute a11geÉant t .

. 207 , 12 : concendendi l: conscenden' i ‘…2193 o

'

btn‘nrerunt obstrinxp'

fl m f. Hebrdies ‘la .

c aideso 30 : l\ Li… ?

l

s

H 1i o 0 i";