ABONNËMENTSPIUJS:Voor Nederlandsch-Indië . . per jaar franco f 20.—Voor alle andere landei>. der

algemeene post -ing u u u » 25.—met balfjj» <■ Jaliaf.

Afzonderlijke nummers per stuk ....// 0.10

PRIJS DEB ADVERTENTIËN : 1Per advertentie t/m. 5 regels per keer. ’1.50 — 2

Voor eiken regel meer „ 0.20 »Groote lettert* naar plaatsruimte.

Bij 4 t/m. 7 keer plaatsing 25 % korting. G &> 8 t/m. 25 » » 33Vi 9/o » "7 "»26 en meer » » 50 °/8 » 8Advertentiëu moeten vooruit betaald 9

worden. 10

Dit nier bestaat Dit drie Men.

Voor fl. 1,67ontvangen nieuwe Abonné's„De Sumatra Post" van afheden tot 1 Jnli a s., tevenseen oorlogskaart.

Abonné's, die zich voortwaalf maanden op „De Su-matra Post" abonneeren en hetabonnementsbedrag (fl. 20.—voor Ned.-Indië en fl, 25 —voor de overige landen) voor1 Juli 1904 gestort hebben,ontvangen in Augustus 1904het nieuwe Adresboek vanSumatra'sOostkust, bijgewerkttot 15 Juni 1904, gratisen franco als premie.

Het Adresboek 1903 is uit-verkochtDE'ADMINISTRATIE.

De Sumatra Post

66 Jaargang.No. 120 WOENSDAG 25 MEI 1904.

Dagblad voor Sumatra's OostkustDrukker vn Uitgever; 1. HALLERMAIiR, Telefoon lU.Hedakieur: ft- !. S. i. TERV99REN, „ 218.

Talisgramadrea roor Badaetlo aa Adtalaïatratiai

H_AX/I_,K_R_MLilL^n3:, IWtttDJLH.?&m*owxt *n _&. B O Coda ia gebruik.

Over Sabang.{Geschreven voor „De Sumatra Post".)

{Slot). '

't Zal U misschien verwonderd hebbendat ik tot nu toe nog niet over de wegenzelf gesproken heb. Welnu, het komt door-dat ik deze afzonderlijk wensch te behan-delen, aangezien ik deze wel een afzon-derlijke beschouwing waardig acht.

Wanneer men door Sabacgs straten loopt,valt al direct het ondoelmatige en mindermooie dezer wegen op. Eerst dan voeltmen het gemis van de zoo dikwijls ge-scholdene B. O. W.

De straten en wegen zijn hier niet alleenslecht, ze zijn ook gevaarlijk.

In de benedenstad langs de kedehs iseen gecementeerde parit aangebracht.

Om deze echter afwatering te geven,zijn gewoon dwars door de straat openparits gemaakt van behoorlijke breedte,«set gemetselde kanten. Deze parits moetengedekt zijn door daarop passende planken.Ik zeg hier moeten, aangezien zij hetniet zijn de planken zijn of afwezig öfgebroken, öf zoo diep ingezakt, dat zijaan hun doel geheel niet meer voldoen.Het is dus raadzaam 's-avonds met donkeremaan zeer voorzichtig te loopen. om hetgevaar te voorkomen in een dezer af-wateringen terecht te komen en zijn beenenol armen te breken ; verder is de bestra-ting van dien aard, dat ik iemand meteksteroogen, zou afraden daar een wan-deling te doen.

Ik zal nu niet spieken «aa alles wat doorde bewoners van den passar op de straaten in de parifs gegooid wordt ; alleen dit:dat het er 's-morgens soms uit kan zienalsof men door een pas gerooid aard-appelveld loopt, wanneer namelijk dezeof geene kedehhouder schoonmaak in ditaitikel houdt.

Zoodra men den passer voorbij is, wordthet nog slimmer, hier zijn geen parit?meer, en groeit het gras en onkruid alseen slang langs en over den weg; ookaan den kant van den weg aan den baai-kant ziet het er alles behalve netjes uit.Je waie rimboe. Dit zal nu echterspoedig veranderen, aangezien op dit ter-rein spoedig gebouwd moet worden.

De weg naar de bovenstad is goed enbehoorlijk onderhouden; halverwege stuitmen hier op een ijzerdraadversperring,door onze troepen aangebracht tot tegenhou-ding der B. V.

Nu, als de te komen B. V. zou bestaanuit kleine jongens, zou ik mij kunnenvoorstellen dat deze versperring eenig nuthad ; nu is zij echter om over te lachen,zoo bespottelijk, nietig als ze is. Deweg langs de bovenstad is ook niet veelmooier of beter dan die der benedenstaden ook hier is op het punt van schoonheidordelijkheid, bij den aanleg, veel over hethoofd gezien.

Ook bij den steden trappenafgang vindtmen dezelfde kinderachtige ijzerdraad-verspening terug.

Mij blijft nu nog over de beschrijvingvan den weg naar het zoetwatermeer en hetmeer zelf.

De weg naar het zoetwatermeer is, vanden haodelssteiger komende, in de tegen-overgestelde lichting gelegen van diewelke wij tot nu toe gevolgd hebben.

Dit is een breede, goed aangelegde weg.Met de helling van het plateau aan den

eenen en de baai aan den anderen kant,een eiud voortgaande, buigt hij ianjiaaualandwaarts en verliest zich eindelijk inhet bosch.

Ook op dezen weg ontmoet men wedereen versperring voor den B. V., maar nu vaneen dubbele rij zandzakken, van eenhoogte dat ieder mensch zonder aan-loopje er gemakkelijk overheen springenkan; welk nut tot verdediging deze zak-ken hebben, ben ik niet te weten kunnenkomen. Eoün, ze zijn door de hooge mili-taire autoriteiten gemaakt, dus ze zullenwel goed zijn.

lets verder, daar waar de weg de baaiverlaat en het bosch inbuigt, staat de„prise d'eau", de water vergaarbak vanwaaruit Sabang door een leiding, van wa-ter wordt voorzien.

Deza weg ie. door onze troepen aan-gelegd, echter nog niet geheel geraed,wij slaan dus af en volgen een voetpad,hetwelk na een klein eind sterk begint testijgen. Hier gaat het pad door eenjongen peperaanplant.

Na een 10 minuten stijgen komt menop de kom van den heuvel en ligt hetmeer voor ons met achter ons een zeermooi uitzicht op Sabang en Sabang baai.Het voldoet geenszins aan de groote ver-wachting welke wij er van hadden, wel isde eerste indruk mooi maar toch nietvan dien aard om er langen tijd te vertoe-ven. Gelukkig dat een kalm ingezetenevan Sabang zich aldaar metterwoon heeftneder gezet er aan den vermoeiden engedeeltelijk teleurgestelden wandelaar ge-legenheid biedt tot een koelen dronk.

Het meer is op een hoogte van ± 30Meter gelegen en omsloten door hooge metzwaar bosch begroeide heuvels. Zooalstot nog toe bekend, heeft het geen afwa-tering. Aangezien het geheel ingeslotenligt, is ook het water moeielijk als be-watering der stad te gebruik sn daar de

leiding te diep zou moeten ingegraven ofhet water te hoog zou moeten opgeperstworden.

Na een en ander bezichtigd te hebben gaanwij denzelfden en eenigeii weg weder terug.

Wij willen nu een wandeling makenover het emplacement van N. V. Z. enK. Sabang."

Van Alberti links alstaande, zien wijeerst een klein huisje, gebouwd op eensteiger eenige meters ver de baai in.

Dit is het slachthuis waar dagelijksmagere of vette beesten geslacht worden.Deze slachterij is eigendom en wordt ge-ëxploiteerd door de N. V. Z. en K. Sa-bang baai" ; vervolgens ziet men het ijs-depot, hetwelk van ijs voorzien wordtdoor een zeer goed ingerichte ijsfabriek,achter op het emplacement gelegen. Een enander ook geëxploiteerd door de N. V. Z.en K. Sangang baai." liet kantoor langsgaande komt men op de steigers en langsde kolenloodsen en verder aan het droogdok,een en ander reeds vroeger beschreven.

Van het -droogdok rechts afslaande pas-seert men de werkwinkel, de electrischeinstallatie en de ijsfabriek, alle flinke ge-bouwen welke zoowel van binnen alsvan buiten gezien mogen worden. Achterde kolenloodsen terug gaande komt menlangs de koelie kampongs. De pondoksen koelieloodsen zijn alle soliede gebouwden op palen, drie voet boven den grond,geplaatst.

Jammer echter dat er hier niet meerwerk van zindelijkheid wordt gemaaktwant op een plaats als Sabang, waar hettoch reeds ongezond is, is zindelijkheideen der eerste vereischten. Op het badender koelies wordt hoegenaamd niet gelet,zoo dat het dikwijls voorkomt dat eenkoelie, welke den geheelen dag in de kolengewerkt heeft, en er als een negerzoo zwart uitziet van kolenstof, dagen langzoo blijft loopen. Ook de eetzaal —dekoelies eten hier in congsie in eengrooten zaal, waar hen het eten door deMij. verstrekt wordt —is ver van zinde-lijk. Toen ik er op een keer langsging,dacht ik dat het een broedloods voor een-den was in het groot, aangezien er onderde banken, groote modderplassen waren,en rottende rijst en andere zaken overalverspreid lagen.

FEUILLETON.HET OFFER.

Een gemompel liep door de dicht bezette ge-rechtzaal. Het grauwe licht van de ondergaandeherfstzon viel binnen, liet zija schel licht vallenop een vrouwengelaat, daDste op het haar van eender toeschouwers en weerspiegelde zich in de edel-gesteenten, die de dames droegen.

Van de presidentatafel weerklonk een zacht kras-sen ; de griffier, die het protocol opnam, veegdeieder oogenblik zqn voorhoofd af en de rechterzat onbewegelijk op zijn plaats eu zyn grootegrijze oogen zwierven onophoudelijk naar den ver-dediger, die zenuwachtig in zjjn papieren zocht.

Het jonge meisje daar op de bank der beklaag-den was inderdaad oen eigenaardige verschijningop deze plaats. Uit baar bleek gezichtje zagen debrandende, zwarte oogen met een bijna angstwek-kende uitdrukking. Bruine krullen omlijstten hetgezicht. De armen hingen slap langs haar tengere,buigzame gestalte en de witte handen mof de dunnevingers streken onrustig over de eenvoudige japon.

Duidelijk en kort bad zij de vragen betreffen-de haar persoonlijkheid beantwoord, reet de zeke-re houding en de vaste stem vau iemand, die zichgijn toestand duidelijk bewast iv eu niets verzwij-gen of vergoelijken wil.

De aanklacht luidde :

«Dr. mcd. Hilda Lemke, praktiseerend arts, as-sistente aan de kliniek van professcr Koos, wordtbeschuldigd, met voorbedschten rade den dood vaneenen zieke veroorzaakt te hebben.

„Bakent u schuldig te zijn ? zei de president."i/Ja," luidde duidelijk en helder het antwoord.Een beweging van schrik, verbazing, medelij-

den ging door de zaal, door de rijen van toe-schouwers. Toen trad een doodsche stilte in.

„Was u zich van de daad bewust, welke u heeftvolvoerd P" begon de president.

„Ja!"z/Was u den gestorven Lodewijk Egert vijandig

gestemd ?'»Neen."„Waarom deedt u dan die daad, waaraan u ver-

klaart schuldig te zijn ?"„Uit meuschlievenheid en "„(ia verder."De beklaagde iweeg en haalde diep adem.„Dus .. .?" vroeg de president vriendelijk.//Omdat ook een dokter niet gepantserd is voor

menschelijke. gevoelens."»Verklaar als het u blieft, wat n daarmede be-

doelt."B lk heb als een mensch die voelt, gehandeld."«Hoe lang is u arts ?"i/Sedert een jaar ben ik praktiseerend arts en

sedert acht maanden assistente aan de kliniek vanprofessor Roos."

„Professor Roos geeft dan ook de beate ge-

tuiïjenis van uw kennis en plichtsvarvulling. Jam-mer ganoe;, tot op hat punt dut wij hier behan-delen moeten. Wnnneor werd de patiënt in dekliniek opgenomen ?"

„Den sen Juni."„Zijn lijden was een hersenontsteking, een zeer

pijnlijk., zi.kte."Ja.''

i,« heeft de verpleging van den zieke alleenop u genomen, u heeft tegen het gebruik in derziekenhuiz9n. de verpleegster van den zieka verwij-derd gebonden en zelfs den laatsten nacht haarniet in de kamer toegelaten."

Dr. Hilda Lemke wendde het hoofd een weinigop zijde, een gloeiende blos bedekte plotseling baargelaat en langzaam kwam een traan in de koorts-achtig gloeiende groote oogen. Zg kromp verschriktineen, toen zij voelde, boe de traoen vielen enhaar hand nat maakten,

„Ja," kwam het nauwelyks hoorbaar over harelippen.

/,En wat gaf u hiertoe aanleiding ?*Een oogenblik zweeg zg, alsof zij het niet over

zich verkrijjen kon, het geheim van hare ziel prijste geven. Toen begon zij hortend en stootend,daarna steeds hartstochtelijker te spreken. De manwieus verpleging ik tegen ieder voorschrift en ge-heel alloen op mg nam, was voor mg geen vreemde.Neen, ik kende hem —jaren lang reeds kendenwij elkaar. Ea als ik met mijn daad een onrechtbegaan heb .... ik wilde een onrecht jaren gele-den door mij bedreven weer goed maken !"

Zy zweet,; en 9taarda voor zich heen, alsof haargeest ia lang vervlogen tij Jen verwijlde.

Ea als een echo uit het verleden, klonk haarstem, toen zij na een possje begon :

ff lk had hem lief .. . ji, ik maat het bekennen.Dat was toen ik mijn studia voor dokter beginnenzou , . . Zijn eerste schilderijen, die ik zag, be-vielen mij en bij . . . zoo mooi . . . zoo vol le-venslust . . . vil hoop op de toekomst ... en zoolichtzinnig, een echte Zigeuner in zijn kunst. Enwij beiden wareu zoo arm . . . welk een ontberin-gen en zorgen heeft hat mijn gekost, mijn studiën teknnnen voltooien — een vreeselijken tijd, ellendigejaren. En ik had hem lief, ik werd door zijn hoopvoortgedreven, slechts zijn lichuinntgheid . . . Maarwij hoopten!

Hg wilde werken, baroemd worden ... wij wildengauw trouwen ... ik wachtte ... Ik zou eerst nietstudeeren, miar het geluk wilde niet komen. Eerstwerkte hij vlijtig ; de schiderijen vonden geen koo-pers. Mijn Hemel, hij was nog onbekend ... en hijverloor den moed, de stemming, het willen. En ik. . . ook ik verloor dea moed. Ik was zoo zelf-zuchtig, ik had al zoo ondnr mijn armoede geleden. . .ik werd koel tegen hem. Ea hij smeekte mij te wach-ten, geduld met hem te hebben — het moest, moestbeter worden.

Toen begon hij weer te «erken. Ik echter, ikdacht slechts, aan verdienen, a an geld ; want ik badzooveel geleden. Er was destijds iets van eenduivel in mij, die miju hart verhardde, en m\j alhet vertrouwen, al mijn geloof aan hem ontstal,

Verder liggen deze gebouwen aanden voet van den heuvel in de scha-duw van klapperboomen.

De koelies, meest alle Chineezen, heb-ben hier een allesbehalve ge oakkelijkewerkkring.

Van 's-morgens tot 's-avonds en dik-wijls nog den gansenen nacht door, kolensjouwen. Dit geschiedt in mandjes, welkegevuld worden met 50 — 60 K.G. kolen,eu welke door een koelie op zijn rugvhii het schip naar de loodsen of omge-keerd gedragen worden.

Voor dit werk verdienen zij alsdan,zooals veeds gezegd, vrij eten en 7 ets.per dag. Zij zijn dus vrij wat slechteraf dan onze Dcli koelies welke aan heteind van het jaar bij redelijk werk, nogeen aardige uitbetaling ontvangen.

Het werk der koelies wordt gecontro-leerd door Europeesche opzichters, welkeook een allesbehalve benijdenswaardigebetrekking bekleeden tegen een zeer ge-ringe belooning. Het komt toch zeer dik-wijs voor dat deze opzichters '24 —36uren eu soms nog langer, dienst hebbenen dit tegen een bezoldiging van f 125tot f 150 's-maands. Zij worden voorde Mij. in Europa geëngageerd en komenals 3 le klas passagiers uit ; bet voorschot,hen door de Mij. verstrekt, wordt echternog van dit kleii.e tractement ingehouden.

Wanneer wij nu nog het hospitaal be-zichtigd hebben, een flink ruim, luchtiggebouw, maar naar mijn inzien niet opde gezondste plaatS gelegen, dan kunnenwij zeggen onze wandeling over het em-placement volbracht te hebbeu.

De geest onder de geëmployeerden dermaatschappij onderling is niet wat uien

noemt //amicaal"; nergens r.og heb ikzoon afscheiding gezien onder de gt-ëm-ployeerden van één lichaam, als hier.Een kantoor-bediende der Mij. gevoelt zichveel te hoog, om met een opzichter van de-zelfde Mij. om le gaan ; de afstand vanadministrateur, onder-administrateur engeëmployeeiden is enorm, de eene is ko-ning, de andere slaaf. Geheel andersdus dan op Dcli, waar geë aployeerdenmet chefs op amicaleren voet staan.

Een en ander naakt natuurlijk het ge-zellige verkeer onmogelijk en drukt opde gezelligheid van geheel Sabang.

De Maatschappij strekt hare werkzaam-heden echter nog verder uit dan tot Zee-haven, Kolenstation, hotelhouder, ys-fabrikant en slachter. Zij is ook specu-lant** in bouwterrein. Bij de opening vanSabang, of liever bij de oprichting derMij. heeft zij beslag gelegd op zoo goed alsallen verkrijgbaren grond aldaar —- slecbtsenkele stukjes worden, daar bebouwd doorChineezen en particulieren —en er is vanniemand anders, dan van de maatschappijbouwgrond le bekomen, of men zou zijn hui-zen ver buiten de stad in het bosch uitetenplaatsen, hetgeen natuurlijk een zaken-mensch voorioopig niet doen zal.

De passar met zijn ± 40 pintoee is o ver-vuld ; iedereen vecht om er een plaatsjemachtig te worden, waardoor natuurlijkde huurprijzen verschrikkelijk opgedrevenworden.

Het krijgen of huren van een kedehtje,hoe klein ook, is dau ook ten eenen maleeen onmogelijkheid.

Een en ander drukt natuurlijk zwaarop den handel ; de pintoeszijn en blijven,tegen welken prijs ook, verhuurd, aange-zien de bewoners er goede zaken maken.Zij kunnen prijzen stellen zoo boog zijzelf wenschen, daar zij voor zware concur-rentie niet te vteezen hebben, aangeziener voorioopig nog geen nieuwe J)ij kankomen, daar er geen giond beschikbaar isom nieuwe kedehs te bouwen.

Wel is de Mij. nu bezig, op last van Z. E.den gouverneur van Atjeh, een zestal ke-dehs te bouwen, maar wanneer deze klaarzullen zijn, is nog aan niemand btken ', enwat beteekenen dan voor een opkomendeplaats als Sabang ïes kedehs meer ? Waar-om grijpt hier het gouvernement zelf nietmede aan, en bouwt er flinke kedehs entokos, zoodat er zich ook Europeeschetokos kunnen vestigen en zoodoende tehelpen de stad Sabang naar boven tebrengen.

Voor schepen is het nu nog steeds eengroot ongerief dat zij zich niet kunnen voor-zien van alles wat een schip na een langereis noodig heeft, zoo dat het nu dikwijls ge-beurt, zoo als ik te Penang van verschillendekapteins gehoord heb, dat zij Sabang nietaan doen omdat er niets anders dan kolente krijgen is. Op Sabang is behalve kolenniets te krijgen dan blikjes, dranken en siga-ren. Scheepsbenoodigdbeden, iv den meestuitgebreiden zin, zijn t)taal niet verkrijg-baar, toch voorwaar een gioo e fout vooreen havenplaats. Ook op het punt vanamusementent voorden zeeman is hier hoe-genaamd niets. Sabang is een ideale plaatsvoor ons christelijk ministerie, maar juisthet tegenovergestelde voor de lustige tfJan-tjes" na een lange reis.

Ook in de bovenstad is geen grond meerbeschikbaar, ofschoon er voor een zeergroote stad ruimte ie. Waarom wordtook hier niet door het Gouvernement ge-holpen, waarom niet begonnen met aanleg van straten, maar dan een beetje beterdan de tot nog toe bestaande s. v. p ;en het oprichten van eenvoudige nettehuisjes? De Mij. kan het niet, heeft er dekracht niet toe, is nog te jong; maar waaromhaar dan de geheele macht in handen gege-ven en nu hetgouverneueiitde behoeften ziet,waarom dan nu niet bijgesprongen ?

Ook hotelruimte is er te weinig. Dage-lijks gebeurt bet, dat passagiers, welke eenof twee nachten te Sabang moeten ver-toeven om op de aansluitende gelegenheidte wachten geen nachtverblijf kunnen vin-den en genoodzaakt worden, om aanboord te overnachten.

Dit gebeurde voor een paar weken nogmet een zeer bekend hoofdadministrateuren familie uit Deli. De bestaande hotelszijn grootendeels in beslag genomen doorgeëroployeerden der Mij., — want zelf heeftzij geen gebouwen genoeg om baar ge-employeerden onder te brengen—en tevens,door daar vertoevende officieren. iMa>.rwaarom door officieren ? Waarom zorgthet gouvernement niet voor behoorlijke huis-vestiging van zijn ambtenaren in gouvet-nenuentsgebouwen ?

Enfin, wil men Sabang tot iets maken,tot een concurrent van Penang zooalsvelen zeggen, dan moet er veel, zeer veelveranderd worden, en moet men beginnenmet de macht niet langer in één handte laten. Het gouvernement moet hel-pen en plaats maken voor eerlijke con-currentie op elk gebied, want zoo langde bandel op Sabang geweerd wordt, endat woidt zij tot nog toe, door geen ge-legenheid te geven, zich te vestigenzal Sabang steeds blijven wat het totnog toe is: een havenplaats met etn dermooiste havens mer goede koler, maareen kolenstation van den derden rang.

Wordt er echter op Sabang gewerkt enwordt van Gouverneuoen'swege, of anderezijde, gelegenheid gege-en, dat de handeler zich zonder groote bezwaren vestigenkan, zoodat er voor een ieder op welkgebied ook, plaats is er zich te vestigen,?oodat dan van zelf de prijzen van alleartikelen daar naar beneden gaan, —Sabang is op het oogenblik zeker zooduur als Medan, en gelijkt niets op vrij-haven, — dan voorzeker voorspel ik voorSabang een groote toekomst. Want dehaven van Sabang en de baai zijn voorde scheepvaart eenig mooi en veel beterdan te Penang.

En nu voorioopig genoeg over Sabang;misschien kom ik er later nog wel eensop terug.

R r.

{Slol van het redaktioneele gedeelte)

En eens op een dag —ik heb later geboord, dathet een onrecht was — wijl ik «elootde, dal hij meteen model betrekkingen had aangeknoopt — toenwas het uit. Ik weidde mij met al mijn krachten aande studie, ik wilde hem tooneu, wat het beet, tewerken, ik wilde hem bewijzen, dat ik iets kon,en dat ik mijn doel bereiken zou, al kostte het mijhet leven. Toen-ter-tijd smeekte hij mij, bij leedvreeselijk, ziju geestkracht, zijn vertwijfeling werkteverlammend op bern, maar ik bleef hard en koud.Acb, in latere jaren heb ik het genoeg geboet, datik hem links liet liggen en miju eiuen weg ben gegaanWant, toen ik mijn doel bereikt had, hoorde ikweer iets van hem : — dat hij m|j nog lief had, dathij ca ernstig innerlijk lijden zich een weg ge-baand bad, dat bij komen zou, waar hij wezen wilde.Hg werkte dag eu nacht.. . voor mij ... voor mijalleen ... en ik ... ik ijlde niet naar hem toe . .ik liet hem gaan iv mijn hoogmoed, in mijn koel-beid... En toen... bet kwam als een Lroet uitbaar borst — en toen heb ik hem weergezien, toenzij hem in de kliniek binnengebracht hadden.

Wat was er van bern overgebleven. Doodziek,het lieve, mooie gezicht door pijn vertrokken .. .en in zijn pijn herkende hij mij, en lachte hij mijzoo blij, zoo weemoedig toe. Ik was bet liefst voorhem op de kuiten gevallen om hem om vergiffeniste smeeken voor al het leed dat hij door mrj ge-had had."

(Slot volgt.)

Malaria.Dr. GBEKOW, lenv (Trans-Kaspisch

gebied) scbrijft aan het slot van een lang attest :Daarom begroet ik in Haematogen

Hommel met vreugdeeenpraeparaatdat voor onze streken, waar doormalaria veel bloedarmoede en ge-mis aan eetlust voorkomt, onschat-bare waarde heeft."

Wegen? de vele yercalscbiogen veilauge menuitdrukkelijk Dr. Hommel h Haematogen,Verkrijgbaar bij alle Apothekers en Drogisten.

ADVERTENTIËN.

JPas ontvangen ".

lil 81CÉS1IJe leste Koiophoniumin blikken bussen.

P. ECKSTEIN,io Pianostemmer en Reparateur.

JPraotisclie boekeuvoor het indragen van

Hegenwaarnemingenbevattende overzichtelijke tabellen voor 50 jaren,stevig papier en linnenband prijs jl. 5J.—per boek.

Eigen model.In voorraad bij

J. HALLERMANN.Nadruk verboden!

MAATSCHAPPIJ VANlevensverzekering en

JLijfrentede Gootste Neflerlaüdscüe Maatschappij

m Ummmlmw en Lijfrente.Verzekerd Kapitaal ruim

fl. 140.000000.-Reserve „ ruim „ 32.000.000 —ffooidagentschap voor Nederlandsch-

Indië te Soerabaia.J. Th. ANDRIESSE, Hoofdagent.P. Th. von HEMERT, Procuratiehouder.

Wd. financieel vertegenwoordigerte Medau:

G. A. T. SCHOEVERS,Kantoor Kesawan No. 96, tegenover de

firma W. CORNFIELD.Telefoon No. 6.

tecb-Ajjenten ;te Medan : G. J. ü. MEESTERS,

G. A. T. SCHOEVERS,te Bindjbi : R. ?. SENN VAN BASEL,te T. Tinggi: W. H. P. GULDENAAR,te Perbaoengan: D. M. KEULEMANS,Agent: T. Poera: P. A. SCHRAM,„ P. Berandan : D. VR ES. 28

BËLAWAM HMDEL MAAÏSCHAPPÏFTelefoon No. 511.

Ada djoeal:TIAXG No. 3 dan 4, KASO DJANTAN,

KILAS, GOELONG, ANAK KAJOE BARATdau DELI NIBONG BELAH dan ROTTANBÉNG BOELAT daa BELAH No. 1 pandjaug10 sampei 12 Kaki üan No. 1 ROTTAN BE-LAH UB_-i Siak model baroe kasar dau pan-djaug 67, Kaki, ATTAP Koewaloh danPerak, ïam-iaiu kayoe boleh tauja hargapatot.ROTTAN BELAH sedia di Belawan dan Medan.

109 üe Directeur.

Verzekering- en Herverzekering Bankxro v* ju(voorheen DE OINDÜKLIIXGiVJfc:),

te 's-GRAVENHAGESluit verzekeringen tegen de geldelijke gevolgen vau ongelukken inden meest uitgebreiden zin als

INDIVIDUEEL.Met teruggave van alle betaalde premiën.

Tegen invaliditeit door alle oorzaken.Tegen ongevallen op land- cli zeereizen.Tegen ongevallen en ziekten

Collectief.Agenten:

Medan: „ jBindjey: G. D. LANGEREIS & Co. (telef. No. 229)

50 Tandjong-Poera: )

Utrechtsere Levensverzekering-MaatschappijHET MALIE-HUIB Ti] UXJRtóCJEIT.

Opgericht 31 Maart I&YG.

Deze Maatschappij sluit alle denkbare verzekeringen op het leven voorkapitalen, lijfrenten en studie beurzen op zeer gunstige voorwaarden.

Zoolang de verzekerde in Europa verDÜjt' houdt, wordt, na eenvoudigekennisgeving aan de Direct* (üus zouder een nieuw geneeskundigonderzoek) een premie berekend volgens Europeesch tarief; retourneerthij naar Indië, dan betaalt hij weder Indisch tarief.

Als agent der Maatschappij voor Sumatra's Oostkust treedt op, ge-durende de afwezigheid van

den Heer G. M. SCHUURMAN,de Heer Ch. A. HEILIGERS, t. v. Notaris.

Inlichtingen worden gaarne verstrekt door .-den Heer M. VAN IJZEREN, Inspecteur endoor den Hoofd-Inspecteur den Heer J. A. Baron VAN HEERDT,

536 Adres: Medau Hotel te Medan., i

~~ kaulsbad;Zijne wereldberoemde ltronneu en JUronprodukten zijn liet beste en beÜzaamste_T\atii.iirl_y_k CJeiieesmicldel

tegeu Ziekten vau Maag, Lever, juilt, Kieren, Blaasorganen, pPostftt„ *»-«„Diabete» niellitus iSmkemekte), -Wal-, Blaas- en Niersteen. J|éht ehrnWiSïhKbuinatiiünie, enz. «misni

DJS

Natuurlijke KarlsbaderMineraJ- Wateren, S^radelzomen, gekriatm. en in poeder

VOOR

Drinkkureu in huis,alsmede de Karlsbader Sprudelpastilles, Sprudel_e,_.011 «,„.„h«ii««o- *«Spruuelloogzout eop' Sprndelloog en

ziju verkrijgbaar bij alle Mineraalwaterhandelaars, lJrogistcu enKarlsbader M_neraalwater-VerzendingLöüel Schottlander, Karlshad (Bjtiemeii). 391

Telefoon Wo, SO. Telefoon Ho. 20.

HÜTTENBACH & Co.,' MEDAN.

Zoo juist ontpakt een zeer groote collectie:

GRAMOPHOQNPLATEN.KALODONT j RUU- en MDEZELWIJNEN, WATERPROOF.

"Het beste voor de tanden. BeltTkTanti.it. Regeßjasseen en Rijtuigkleeflen.OBIÏÏBS 2WSÏÏË A!H3 I Ken prachtige collectieuwmwmm, «vh gS&s" JUWEELEN.en ver ere zijn de meest gewilde merken Armbanden, Ringen, Coliiers, Horlo-

Toïiet-Artikelen. WHISKIES. ge-kettingen., £ _

Ontvangen een groote factuur:PORTIÈRES, TAPIJTEN, TAFELKLEEDEN, WASCHTAFELS, nieuw, practisch en sierlijk.BIDETS, WASCHSTELLEN en verdere wsschtafelbenoodigdheden.

iIGABEM, verschillende goed bekende merken.Three Castles, Nelista, Derby, Lou, Engelsche, Turksche en Egyptische Sigaretten.

TABAK, Capstan Kavy Cut. I

Verwachten binnenkort wederom CERVELAATWORSTEN. u~ ilïSijl-liTOtli, OIËJLMenigmaal weet men niet, hoe men aan hoofd-

pijn, maagverstoring en onwelzijn komt. In velegevallen zijn dit de gevolgen van het gebruiken vanMINDERE KWALITEITEN van dranken, vooral PORT,SHERRY en ROODE WIJNEN. Hier komen goedkoopesoorten van dranken in den handel, die indien men slechtsden prijs in aanmerking neemt, niet zuiver kunnenzijn en die op het sterkste gestel bij herhaaldelijk ge-bruik schadelijk moeten werken.

De Conti-nerttal Bodega Ctnnpa^y brengt deze inferieure,goedkoope dranken, niettegenstaande de groote navraag,niet in den handel en verkoopt slechts zuivere Spaansche,Portugeesche en Fransche wijnen, die zij direct impor-teert en die voortdurend onder controle staan van hetBureau voor scheikundig en mikroscopisch onderzoekvan Dr, VAN HAMEL ROOS en HARMENS. Af-nemers hebben het recht een monster ter gratis onder-zoek aan voornoemd Bureau te zenden.

Tfye Continental Bodega Gompany.Agenten voor Sumatra's Oostkust,

VAN MARLE & Co.,11 _m:et>^iv.

NOLTE & HAAS,Hebben steeds in vooraad:

DRAADNAGELS 1 6"RABONG 18':

YZERDRAAD" 1" VL" en 2 in/m.GEREEDSCHAPPEN.

STEKELDRAAD.LIJNOLIE GEK. & Ongek.

ZINKWIT in OLIE.PURIFIER 2 & :. Gailons.

KARREVET.SAIGON MATTEN.

PLUKTOUW.ROTAN BELAH.

ROTAN KILAS.TALI RAMEH.

ATAP.NIBOENG BELAH.

TIANG TENGAR.TIANG BAKAL.

K ASSAU DJANTANKILASSEN.

GOELONO>

ANAK KAYOES.

KoelierijstGebroken rijst.

Dedak. 375

Goldenberg & Zeitlin,Telefoon 34. MEDAN. Telefoon 34.

■—. ___piiiiiipi>iiiiwiiii>iiMiiiii«iiM'B ; ■ —WEENER MEUBELEN. I llobirtbakin S m.M.

ENGELSCHE LEDIKANTEN.. &"*" @a *rt*«* » .u u i i ir 4" ii ii ii GaL ** n 16,Muur- en Hanglampen, „Langkat. mm m laf|eMia pfopptll| BUfhonJn.

Lampin toot fieetriselw wllolitlng. toto mi.Tg TWgDUiBÜPortières, Gordijnen, Madras Stores. IlllSËtltlS, IiIISMLLIII

Compleete Tennisspellen, Cricketspellen, Voet-Gnineescne Vloermatten. taiien, sportkousen.

linoleum, wasdoek, cocoslooper. liteiys Bealili Exercisers, Saodows Griate.Karpetten en Alkatieven. Biljartqueues, Pommeranzen en Ouweltjes.

TafoMiidoa, Tafaldunait ia Swwttn. WaadoletoWsoaSEMI, DOWLAS (léjiiwd). —„ "

vu "—Vr[ \io/ Hoeden, retten, Schoenen, Sok-Eetserviezen, Koffie- en Theeserviezen, ken, Hemden, Boorden, Zakdoeken,

Waschstellen, Emmers, Muurfonteintjes, Bad- Handdoeken.kuipen, Bidets. ■ '

Keukengerei, Glaswerk. „ ,iaM"« mi' « Sm dlGologao, Qdoor, Oiol, ideatiae, Jawl, laa

Meseexi,, lepels, Vox-^ojx. di Qaüriae, liskopfwasisr» loop.GLAZENBAKJES en DEKSELS.

"BERKEFELD FILTERS. MÉill,MllUllïfMfliillMll.

BRANDKASTEN BEHANGSELPAPIER.

BIIITEIÏ Ml Briljanten, ROBIJNEN, SiMI, DFALEN, PAES, m.Sigaren van Trio. CIIJW ÜBt iIIJÉ.

B. V- d. Tak & CO. Wijnen van v. Straalen, Monsieur & Erkelens.Il 'I «8 8 e

Enchauteresse Sigaretten. oswald berliners vatbier.

De Japanneezen.Uit Die Zukitnft.

Gelijk iv Europa gewaarschuwd wordt vooreen geel gevaar, kunueu de Japanneezen dit doenten opzichte van ecu blank gevaar. Meu ge-loove toch niet dat die gele menschen in hetverre Oosten iv 1868 revolutie gemaakt hebben,om de sympathie of de bewonderiug der blankevolken te verwerven, De zaak ziet er heel andersuit. Sinds twintig eeuwen leeft het rijk vanden Mikado zijn eigen leven. Het bezat zijneigen beschaving, was niemand iets schuldig enverlangde van niemand iets. Eu toen gebeurdehet dat iv 1543 Portugeezen schipbreuk ledenop de kust van Kioesjoe. Zij hadden gewerene n buskruit bij zicb ca gingen ruilhandel drij-ven met de eilandbewoners. Ook de Jezuïetenbrachten zij voor hen mee. Aan dezen geluktebet een paar DaiiLios, die leenmannen van dekroon zijn, te bekeereu.en de vazallen van dieDaitnos werden, gelijk het gebruik meebrengt ophet ibsrische schiereiland, gedwongeu om evenzooden nieuwen godsdienst te omhelzen. SjogoenNabosnaga mishandelde de Boeddhisten, maarzijn opvolger Hidejosji was niet van die ir.ee-

niug en vroeg uen uiouuiket-, waarom zij geweldgebruikten, om hun geloof ingang te doen vin-den eu W:_aroj) zij de priesters dcs lauds vervolg-den en de kindaren dcs lands als slaven everzee wegvoerden ? En toen heao op die vragengeen afdoend antwoord kon worden gegeven,liet hij alle monniken het lani uitzetten. Datwas in 1587. De eerste aanraking van Japanmet de Europeanen had dps 24 jaar geduurden geen aaugename herinneringen nagelaten bijde gele mannen. De jezuïetische zendelingenhadden zeshonderdduizend Japanners tot hetkatholicisme bekeerd; deze menschen werden,te recht of ten onrechte, beschuldigd van metde Franciskauen, die reeds toenmaals in dennaam van Spanje de Filippijnen regeerden, tegende landsregeering te hebbeu samengespannen enwerden deswege vervolgd. In 1606 werd dekatholieke godsdienstoefening verboden ; er wer-den martelaars gemaakt eu het christelijk geloofuitgeroeid.

In de drie volgende eeuwen sloot Japau zichhermetisch af van de buitenwereld. Alleen aauHollandsche kooplieden werd onder bepaaldevoorwaarden toegestaiu handel te drijven ophet eiland Deshina, bij Nagasacki eu het is doorhunne bemiddeling geweest dat Europa voorzienis gewordtn vaa Japanneesch porselein, gelakteartikelen en waaiers. Geeu enkelen anderen vreem-deling was het geoorloofd het laud vaa denMikado te betreden en geen eukeleu J.ipanueeswerd toegestaan zijn land te verlaten.

De kleiue gele mannen hielden zich zelvenvoor het eerste volk ter wereld. Van sommigereizigers, met wie zij van tijd tot tijd en toevalligin aanraking kwamen, vernamen zij, dat nergenseen land te vinden was zoo mooi e . zoo vrucht-baar als het hunne. Zij bezaten een eigene lite-ratuur ca ecu zeer ontwikkelde, maar eigenaar-dige kanst. Huu regeering geleek op geen en-kele andere regeeriug. De Mikado, die iv zijn,te midden van heerlijke parken gelegen paleis,opgesloten was, was ouziehtbaar en heilig; totzijn goddelijk oor drong geeu profaan geluiddoor en zijn eenige plicht bestond hierin tezorgen voor de voortplanting der dynastie cazich, zonder zich ooit aan ziju volk te vertoonen,te laten aanbidden. De Sjogoen, wiens waardig-heid evenzoo erfelijk was, was met zijn voornaam-ste leenmannen, zijn leger en zijn schatten dewerkelijke en absolute vorst. De Mikaio heerschte;de Sjogoen regeerde. Zoo stonden de zaken toen in1853 president Fillimore, van de Vereenigde Sta-ten van Noord-Amerika, iv Japai een revolutiewist te doen outstaan. Met zijn vloot tot steun,eischte de Amerikaan dat Japan aau zij 1 Yan-kees toegang zou verleenen tot de Japanueeschehavens en toestemming zou g.ven om handel tedrijven in het land van deu Mikado. De Japan-neezen moesten dien eisch inwilligen. Vreemde-lingen kwamen en vestig ien zich in de haven-steden en, wat meer is, waren spoedig algemeengehaat. Een paar jaren later was die onvriendelijke gezindheid reeds zoo hoog gestegen, dathet volk eukele vreemde kooplieden naar deandere wereld hielp. Tot straf voor dit misdrijfkwamen de schepen der buitenlanders naar Japaneu begonueu de weerlooze havensteden te bom-bar leeren. Paleizen, pagoden, tempels, zuilenhal-len, de trots de Japanueejen, werden als rijpe arenneergemaaid. En bovendien moest Japan aaa debombardeereu ieu nog 75 miljoen franken schade-vergoeding betalen.

Dit bracht de logisch aangelegde Japanneezentot nadenken : „Ziet, zeiden zij tot elkander, #dievreemdelingen beschikken over een wonderbaremacht. Z'j komen met weinigen, blijven vanverre en dooden, zonder zei ven gevaar te loopen,bonderden der onzen terwijl zij bovendien onzeoude bouwwerken v&rnieleu. De Barbaren zijnmachtiger dan wij en dienteugevolge kunnenzij den Zoon der Zon de wet voorschrijven. Datmag iv hel vervolg niet meer gebeuren !" Zgwilden zelven leeren bombardeeren en aldus was

het dat de beschaving Japan binnentrok. Men zegtdat die Japanneesche beschaving incoherent isen lacht over de wonderlijke tegenstrijdigheden,die zij iv het leven heeft geroepen. Een geestigdiplomaat noemde haar eeas een slechte vertaling;maar ik geloof, dat, wanner men haar nauwlet-tend gadeslaat er meer systeem in zal wordenaangetroffen dan dieknappe menschen, die lach-en en spotten, wel zouden willen gelooven.

Het bombardeeren is de ultimo ratio onzergeheele beschaving. Maar wie het wil benutten,moet aan bepaalde eiseheu beantwoorden en we-tenschap eu techniek bestudeerd hebben. Aidatgene, wat zij noodig bevouden te zijn, hebbeude Japanneezeu aangeleerd en zich eigen gemaaktin de Amerikaansche en Europeesche scholen. Zijhebben geleerd, op welke manier men bombar-deeren kan en lieteu zich door geen hindernis-sen deu weg versperren. En nu bombardeerenzij al werkelijk zoo kwaad niet.

0;n tot hun doel te komen, eigenden zij zichvau de westelijke volken alles toe, wat hun voor-kwam een deel uit te maken vau hun macht enkracht: het politieke apparaat, leger en vloot,het maatschappelijk eu staatkundige stelsel, hetonderwijs, de nijverheids en landbouwkundigemethoden, de handelspraktijk. Dit alles ge-schiedde echter niet, om zich één te raak*de blanken. Volstrekt niet. Zij wilden Japan-neezen blijven, maar bovendien even krachiig zijnaU de blanken. Zij hielden vast aan datgenewat hun de moeite van het behouden waardscheeu : nationale z^den en gebruiken, hunkunst, huu zedelijke denkbeelden en hun gods-dienst. Zij kozen zich een staatsinrichting naarPruisisch model, omdat zij dit liet krachtigste ach-ten te zijn en richtten hun administratie in naarFrausch model, omdat zij vernomen hadden, datdie iv Eiropa als de beste gekeurd werd. Ookhun leger was aanvankelijk op Fransche leestgeschoeid, totdat maarschalk Yamagata, die alsmilitair attaché den oorlog 1870 meemaakte,kwam verklaren, dat het Duitsche systeem be-ter was en de invoering daarvan doorzette. Voorhun oorlogsmarine diende de Engelsche als voor-beeld. Zoo keken zij overal rond en kozen hetbeste uit, om na te volgen. Zij boawden fabrie-ken met hooge schoorsteenen, vormden naam-looze vennootschappen voor het bankwezen,voor handel en nijverheid, zonden handels-reizigers ait, riepen commissie-, export-, engros-en detailzaken in het leven en plaatsten ach-ter de namen, die zij van hunne vaderengeërfd hadden „& Co". Zij boawden spoorwegenen tramlijnen, deden stoomboot-ondernemingenverrijzen, maakten gebruik van de watervallenvan hun land, om turbines te drijven, die be-weegkracht zouden leveren. Op die manier, ditbegrepen zij, waren de Earopeescbe volken rijkgeworden en alleen een rijk volk kan oorlogvoeren. Wat in Europa geleerd werd, leerdeude Jipanneezen aan: talen, wiskunde, heel veelscheikunde, physica, mechanica en ballistiek,maar slechts beel weinig philosophie. Zijvoerden ook het verplichte onderwijs in. Huuhoogescholen heblieu, evenals die in Amerika,groote parken en zeer groote proefvelden voorhen die de landbouwtechniek bestudeeren. Maarhun kleine huizen, hun kleine kamers met wittematten, hun kleine, gelakte tafeltjes, waaropkleine dienstmeisjes het natiouale gerechtffrijst", voordienen en thee in kleine kopjes euandere kleinigheden, dat alles hebben zij behou-den. Hun voorname ambtenaren hebben kamersnaar Europeesch model gemeubeld, om vreemde-lingen te kunnen ontvangen, maar niet zoodra zijnde beleefde en zeer geciviliseerde Japanneezen

alleen", of zij keeren terug naar hunkleine kamers, trekken hun Europeesche kleedinguit en de kimono aan. Ook hun maatschappelijkceremonieel, hun eigenaardige begrippen omtrenthuisgezin eu huwelijs zijn gebleven. Vroolijk-heid houdeu zij voor een sociale plicht en zelfsbij het bitterste leed zetten zij een blij gezicht.Hun vrouwen blijven huu leven lang kinderen,gehoorzaam aan hun maunen, aan hun schoon-vader, zelfs aan hun volwassen zonen. Het nieuweburgerlijke wetboek heeft de algemeen verbreideveelwijverij niet afgschaft en evenmin het af-schuwelijk gebruik, dat den vader de machtgeeft, ais zijn dochter te verkoopen.

Te vergeefs hebben de zandelingen, d,ie Zlc^door geheel Japan vrij mogen bewegen, zichmoeite gegeven, om het volk te verlossen uithet labyrint vau Sjiuföisme eu Boeddhisme,waarin het reeds sedert eeuwen leeft. Onder de45 millioen inwoners vau Japan ziju ongeveer900U0 Christenen van verschillende religie, maarde zeudelingen erkennen zelven, dat die zooge-naamde Christenen eigenlijk dien naam niet verdienen. De meeste Japanneezen blijven getrouwaan hun afgodendienst, zij klappen in de han-den om de opmerkzaamheid te trekken van hunkleine huisgoden en werpen die, in het voorbij-gaan, papiertjes toe, waarop gebeden staan ge-schreven. Aan de oevers hunner meren en inde schaduw hunner bosschen hoort men denheiligen gong weerklinken, die door de bonzenwordt geslagen. En de ontwikkelde Japanneezenverklaren, dat het Boeddhisme veel beter over-een te brengen is met de ontdekkingen der we-tenschap, dan de christelijke leerstellingen;maar dau het vrijzinnige Boeddhisme, dat, wel-beschouwd, eigenlijk slechts een^godsdienst derbarmhartigheid is. Wanneer ipsn zich op hunstandpunt plaatst, dan zal men in alles wat zijzeggen en doen geen tegenstrijdigheid kunnenontdekken. Men zegt wel is waar, dat dechristelijke moraal langzamerhand alle instel-lingen dezer wereld zal doordringen. Dat moge

zoo zijn, maar dan toch zeer laugzaam. Om deslavernij uit te roeien zijn negentien eeuwen noo-dig geweest en de oorlog is tot dusver nog nietvan den aardbol verdwenen. In de mte-i'.e grooterijken hangen nog altijd alle anderen van denwil van een enkel mensch af. Alle menschenzullen moeten worden als broeders en zusters,maar deze broederlijke geest is tot dusver in demaatschappelijke verhoudingen der christelijkemaatschappij nog niet bijster diep doorgedron-gen. Zij is nog altijd de vuurtoren, waarheende blikken der van gerechtigheid droomendengewend zijn.

En wat moest de Japauners van dit alles den-keu ? Het waarachtige Christeudom vond hij al-leen in enkele weinige Europeesche boeken ; ennog kleiner is het aantal menschen tot wierhart het is doorgedrongen. Datgene wat in hethandelsverkeer, in leger en vloot te aanschou-wen gegeven wordt, lijkt waarlijk niet op Chris-tendom. Waaruit zou de Japanners derhalvekunnen leeren, dat de christelijke moraal hetbijzondere kenmerk van den Europeaan is? Ivde dingen, die hij van ons overgenomen heeft,moet zij met de loupe gezocht worden. En waar-om zou het Sjinteïsme, het Boeddhisme, waar-om zouden de veelwijverij en de overige Japan-nee?ahe zeden niet te rijmen ziju met de leger-korpsen, naar Pruisisch model gedrild en vanachlerlaadgeweren eu Krupp kanonnen voorzien ?Waarom niet met pantserfregatten, torpedosen submarines; met ijzergieterijen, banken,exporthuizen, spoorwegeu en elektrische—licht-centralen ? Wat hebben al deze dingen met hetChristendom uitstaande ? Of verleenen zij wel-licht nieuwen glans aan onze klassieke literatuur,aan ouze moderne kunst of filosofie ? Klaar-,blijkelijk behoort al het opgenoemde tot dematerieele dingen en slechts van materieeledingen verwachten de Japanoeezen uitbreidingvan macht.

Eea beetje oprechtheid, lieve rasgenooten !Wij hebben de Roodhuideu verdreven, uitge-plunderd, verdrongen, vernietigd, hebben deZwarten tot sla'en gemaakt, vernederd en nade vrijmaking gelyncht : moeten zulke dadenvertrouwen inboezemen aan het gele ras ? Zaldit niet met recht kunnen zeggen : „De blankenzijn sterk maar niet goed van hart." En als degelen achter het geheim van onze kracht willenkomen, hebben zij zich om de meer of mindereheldere belichting onzer zielen waarlijk niet tebekommeren.

De Japanneezen mogen niet ait het oog ver-liezen, dat hun tweeslachtige beschaving ophet oogenblik de laatste troef uitspeelt. Over-winnen zij, dan dringen zij den auderen gelenvolken hun beschavingsmethode op ; verliezenzij echter, gelijk de onverbiddelijke dynamischewetten schijnen te gebieden : wat zal dan wor-den van hetgeen sedert 1868 tot stand is ge-bracht ? Dit volk heeft, om sterk te worden,met taaie geestkracht dure en lastige inrich-tingen en stelsels uit de verte gehaald. Blijkendie Europeesche verdedigings-middelen niet aanhun bestemming te beantwoorden en bescher-men zij het volk, tegen hoop en verwachtingin, niet tegen nederlagen, dan zullen voor diewreede ontgoochelingen misschien diegenen moe-ten boeten, die de. nieuwigheden hebben aan-geraden en ingevoerd. En zal het volk danterugkeereu tot het isolement van voorheen ?De grootmachten hebben Japan den handel op-gedrongen en zullen het nooit meer van dezendwang bevrijden. H X oude Japan is dood.Maar deu overwonnen Japannees, wien het hedenverwoest en den terugkeer naar gisteren ver-sperd is, wat. moet uit hem worden ? Een slaaf ?

Alleen dan wanneer alle.middelen van tegen-weer zullen zijn uitgeput en ijdel gebleken, zalde Japannees zich laten knechten. Hij is geenindividualist en houdt zichzelf niet voor heteinddoel van zijn aardsch bestaan ; zijn doel ishet ras, het volk, waarvan hij zich een samen-stellend deel gevoelt en voor welks welzijn hijzich, zonder klacht of traau opoffert. De sagevertelt vau een Sjogoen, die Ivotsoeke heette endie door ecu zijver Daimios, Takoemi, belee-digd werd. De vermetele werd veroordeeld totde straf van harikiri en moest zich dus denbuik openrijten ; ziju goederen werden verbeurdverklaard en zijn kasteelen verwoest. Takoemisvazallen trokken de' bergen in en zwoeren huuaanvoerder te zullen wreken. Jarenlang bereid-den zij zich vo.ir op dezen taak. Toen drongenzij, zevr.neuveertig man sterk, bij nacht hetkasteel van den Sjogoen binnen. J^otsneke, die-oud geworden was, bezat geen moreele en fy-sieke kracht meer eu toen de saamgezworeuenvao h,_m eischten, dat hij zich den buik zouopenrijten, weiger.le hij dit. Toen doodde menhem en bracht ziju afgesneden hoofd als zoen-offer naar Takoemis giaf. Maar wie uu gelooft,dat de wrekers hun overwinning dagenlang ge-vierd zouJen hebben, vergist zich. Zij haddenhun doel bereikt en hun leven had voortaangeen zin of waarde meer. Daarom sneden zijzich allen dei buik open en drenkten mi! huabloed bet graf van hun Daimio en het hoofdvan den Sjogoen.

Iq de Japanneesche literatuur vindt men meervan dergelijke sagen, die het volk beschouwtals uitingen van de hoogste vroomheid . . . Dekleine, grtle, mannen, die van deu vijand de wa-penen geleena hebben, zullen niet aarzelen hetvaderland met hun lichamen te beschermentegen de blankhuiden.

Albkrt Bonnaru.Lattsanne,

Financieele Berichtenen

Beursnieuws.Wekelijksch Overzicht van den

Koffiehandel.Amsterdam, 25 April 1904.

Java-koffie. De markt verkeerde ineen kalme stemming, waariu echter geleidelijkverbetering valt op te merken. De partijen, welkein den loop der week uit eerste hand werdenaangeboden, ontmoetten flinke belangstelling, ende verkoopprijs bleef dooreen genomen ingunstige verhouding tot de taxatie. Toch isde toestand nog niet zooals gewenscht mag wor-den. De consumptiehandel blijft nog traag, eude omzet in tweede hand onvoldoende.

Deze stand vau zaken deed wel geen afbreukaan de eerstehands afdoeningen in deze week,doch zal recht drukkend zijn. voor de veilingder Ned. flaudel Maatschappij, welke op 8 Meite Rotterdam wordt gehouden, vooral wanneeruit de ultimo April statistiek zal blijken, datde afname van den cedul-voorraad uit de vorigeN. fl. M. veilingen slechts een gering cijfervoorstelt.

In de dagen, welke ons van de veiling schei-den kan echter zeer licht verbetering in denmarkttoestand komen. Doch van den vermoede-lijken loop der veiling kan men zich thans uogmoeilijk een denkbeeld vormen. De aanslag derveiling zullen wij aan het slot vao dit overzichtnog op kannen nemen.

Afdoeningen. Tot afdoening kwamenin deze week uit eerste hand : 2658 bn. Java, 23bn. Timor, 75 kn. en 100 bn. Fadang. 743 bn.Macassar. 100 bu. Menado.

De eerste waren tegenover de taxaties zeergunstig, zoodat slechts weinig werd opgehouden.

De noteering voor goed ordinair is op 28 1 sc. gebleven

Oogstverwachtingen in Indië.Niet alleen op Java zijn de verwachtingen voorden oogst 1904 zeer slecht; ook Zuid-Celebesbericht, dat de oogst zeer klein zal blijven. VanPatjoh worden slechts eenige duizend picols ver-wacht ; vau Boengie en Loewoe te zamen nietmeer dan 3000 picols.

Santo s- koff i e. De termijnprijzen voorSantos bleven de geheele week met kleiue fluc-tuaties op ééu peil. De da^aanvoereu in deafscheephavens vaq Brazilië bleven deze weekgrooter, dan men op de verlaagde ramingen deraanvoeren in de?e maand verwacht had. Ditsteede teleur, en hoewel de dagcijfers volstrektniet buitensporig groot waren, werd toch eenemarktverbetering tegengehouden, die anders op deongunstige oogstberichten uit Brazilië allichtgevolgd was.

De termijnnoteeringen staan nu tegeiover devorige week op :

18 April. 25 April.April 21 20 :

Mei 21 20'Juni 21 20Juli . 2i: 20 3/*Augustus 21 207/,,September 21 21October 21 '/9 21November 21 3/< 21December 21 7/s 21Januari 22 21Februari 22 1 _ 81%Maart 22 218 .

De weekomzet beliep 34,500 bu.Voor loco-Sintos is de markt een weinig

verbeterd. De consumptiehandel blijft echtervoortgaan met den inslag van slechts geringehoeveelheden. Good average Santos staat onver-anderd op 23 c.

De buitenlandsche markten ge-veu geene aanleiding tot b'zondere opmerkingen.De termijnomzet bleef te Havre en Hamburgbinneu zeer matige grenzen. In het algemeenviel deze week te bemerken, dat de termiju-noteering op Mei flauwer was, terwijl latere ter-mijnen zich iets beter haudhaafdeo.

Te Havre sluit men tegenover de vorige week :voor Mei van frs 43% op 4-2 T. +

Juli „ „ 43% „ 43„ September. . . „ „ 44V S „ 43%"„ December.. . . „ „ 45>/4 „ 44%

Te Hamburg :voor Mai van M. 35% op 35„ September „ 36% „ 31

December.. . . „ 37% „ 37Maart „ 88»^ „ 37%

Te New-York :voor Mei van 5.95 c. op -").9Ö u 5.95„ September... „ 6.50 „ „ 6.40 „ t>.45„ December.. . „ 6.80 „,. 6.70 „ 6.75„ Maart , 7.— „,. 6.95 „ 7. —

De zichtbare voorraad in de Vereenigde Statenbeliep op 16 lezer 2,664,000 bn. tegen 2,740,000bn. in de voorafgaande week. Üe voorraad teHavre was op 23 dezer aangegroeid tot 3 556,000bn. tegen 3,554,000 bn. in de vorige week.

AMSTERDAM. [Bericht ran de CommanditaireVennootschap Heubroek. & Co., van 25 April1904).

De markt voor Java bleef ook deze week on-veranderd, in goed ordinair ging niets om engroen Preanger geniet iv het geheel geen attentie.

Eene partij mooie groene Bali kon niet eensde taxatie van 25 cents bedingen.

Voor West Indische bereiding was iets meer at-

ÏWHEDB! BL4DVAN .DE

SÏÏMATEA POST.WOENSDAG 25 MEI 1904, No. 120.

tentie eo bleef Liberia gevraagd, zoodat, hetgeenaan de markt kwam, vlot kon worden afgedaan.

Morgen verwacht men de aanslag der Mei-veiling van de Nederl. Handel Maatschappij.

ROTTERDAM. {Bricht van de Makelaars G.Duüring & Zoon, Dalen & Plemp, & Kolpk en& Witkamp en Leonard Jacobson & Zonïn, van18 tot 23 April.

De markt bleef, bij onveranderde noteeringvan 28% c. voor goed-ordinair Java, voor Java,W.-1.-8., vast gestemd en badden de enkelepartijen die aan de markt gebracht werden, eengoed verloop. Er was kooplust en de prijzenwaren, markt en omstandigheden in aanmerkinggenomen, bevredigend. De omzet in N. EL-M.-Java en particalliere Malang, was beperkt. Tas-seben de N.H.M.-veilingen in, voorziet menzich thans in deze soort geheel naar behoefte,en die is vooralsnog niet groot. AanstaandenDinsdag wordt de Bde N.H.M.-veiling uitgeschre-ven. Zj wordt 3 Mei alhier gehouden en hetis op deze, dat in hoofdzaak gewacht wordt.In Santos vond eenige verbetering plaats enkwam de nottering van 22% op 23 c. De stem-ming blijft goed, doch de afwisseling die telkensaan de termijnmarkteü valt waar te nemen, houdtieder doortasten tegen. In tegensteling roet vroe-ger, wordt met haudelen gewacht tot dat de inuitzicht gestelde verbeteriug van de statistiek,zal gebleken zijn.

Het behoeft geen betoog dat dit in hetbelangvau den verderen loop van bet artikel het meestgewenscht is.

1. M.

Plaatselijk Nieuws

MEDAN, 25 MEI 1904.Spreekdagen van den Resident.

Maandag, Woensdag en Vrijdag, de* *<>« -jriddkg* «u V tot li aar.

Ontvang-avonden.De familie Schaap, op den 16den van iedere

maand, in dea vooravond.De familie Bleckmann, op den tweeden Don-

derdag van iedere maand, in den vooravond.De familie Kühb, op den eersten Dinsdag van

iedere maand, in den vooravond.De heer J. Van Vollbnhovbn op den lOden

van iedere maand, in den vooravond.De familie Romer, op den tweeden Dinsdag van

iedbre maand, in den vooravond.De familie Schut, op den eersten Vrijdag van

ieder» mattod, in den vooravond.De familie Vriens, op den 15den van iedere

maand, in den vooravond.

Leesbibliotheek „Medan”.De leesbibliotheek „Medau", gevestigd in het

Loge-gebouw, is alle Vrijdagavonden van 6 1/I tot7 1/, uur geopend.

Vergaderingen, Vermakelijkheden, enz.Woensdag 25 Mei, The London Comedy & Vaudeville

Cy., QymD. Ver. Medan, 9 u. 's-av.Dinsdag 31 Mei, The London Comedy & Vaudeville

Cy., Intern. Soe. Bindjfy, 9 u. 's-av.Woensdag 1 Juni, The London Comedy and Vau-

deville Cy., Gyoan. Ver., 9 u. 's-av.

Vendutiën.Donderdag 26 Mei, J. Binder Soekaranda.Zaterdag, 28 Mei W. K. L. H. C. Campen, Medan.Maandag 30 Mei, C. F. H. Gravelotte, Medan.Woensdag 31 Mei, K. Waldeck, Patoembah.Woensdag 1 Juni,A. J. C. M. TervooreD, Medan.Woensdag, 1 Juni J. Cappon Silau Maradja,

Asahan.

Vermoedelijke Postsluitingen.Pet Pulo Rimau naar Penang 26 Mei,„ „i/alaya" „ „ 30 „h „VüUr" „ „ 28 „„ „Sambas" „ Singapore 31 „„ „tieóe" „ „ 27 „„ v'-mlypuf „ „ 31„ „ Batavia 1 Juni

Engelsche Mail.Postsluiting 26 Mei 1904.

WISSELKOERSEN.Medan, den 25 Mei 1904.

AMSTERDAM 6/m. d°. Bank. 115J/46/m. d°. Partic. 118»/,Zicht Bank. 114»/.,„ Partic. 117»/4

LONDEN 4/m. z. Bank. l/H/u„ 6/m. z. Part. 1/11%4/m. z. Part. ITl1/,

JAVA Zicht Bank. 114„ Part. 117

MARKT-BERICHTEN.Peiat^, H Hsi _üi«apore 1 1 Mei

Peper, Zwarte.... $ 22.- $ 28—„ Witte . . . . n 40.— „ 42.—Koffie, Liberia. , . . „ 19.45Bijst, Rangoon . . . 145.— „ 157.—„ Siam No. 1 . . 264.— „ 185.7„ Siam No. 2 . . „ 250.— „ 172.5Paddie » 82.—Kopra h 7."/* « B.—Kokosnoot, p. 1000. . „ 31.— „ 38.16Langkat Kroon p. kist . » 3.32 u

w p. 2 tins . . . „ 8.15Draak p. kilt » 3.35DctOÈ p. kin. . . . „ 3.65

Opgaaf der vervaldagen van vendutiënin de maand Mei 1904.

26 Mei vervaldag veadutie Raden Renong.27 ff n » J. van Buren Lensinck.29 ii ii ii failliete boedels v/d br.

G. IL Lorang.29 ff ;, ff M. Chits.

Levering ran leversmiddelen enz.De levering van levensmiddelen, brand- en

Jichtstoffen, enz. ten behoeve van het D. v. O.te Medan, Kwala-Simpang, Tandjong-Pinangen Siak gedurende de jaren 1905, 1906 en1907 is toegekend aan de firma de Lange & Co.

De nieuwe benteng-kommandant.De nieuw op te treden bentengkommandant,

tevens officier van wapening alhier, de leluitenant J. H. van Boldrik, is gisteren in ditgarnizoen aangekomen ; eveneens de kapitein—kwartiermeester. T. H. Kuijl.

Hospitaal-kleeding.Het reinigen en verstellen van hospitaal-

kleeding, fournituren euz. gedurende de jaren1905, 1906 en 1907 voor het D. v. O. teKwala Simpang is toegekend aan den ChineesKo A Hie, te Medan.

Gecostumeerde voetbalwedstrijd.Tot de sportfestiviteiten, welke ter gelegenheid

vau het vijfjarig bestaan der Sportclub „Sumatra'sOostkust" zullen gegeven worden, zal ook eengecoBtumeerde voetbalwedstrijd behooren. Menstelt zich voor, dezeu op 5 Juni te doen plaats-hebben.

Postwezen.Naar ons uit Weltevreden wordt geseind,

zullen met ingang van 1 Juni de hulppostkan-toren te Kwala Simpang en Laboean Roekoe,en met ingang van 15 Juni het hulppostkan-toor te Bagan Si Api-Api voor het publiekverkeer zijn opengesteld.

Een koelie-perkara.Toen de heer K., assistent op de onderneming

Padang Boelan, vanochtend een viertal Chineezen,wegens het niet opvolgen van bevelen en ver-regaande brutaliteit naar den controleur wildezenden, bleken deze heeren daarmee niet zeeringenomen te zijn en verzetten zich er tegen.

Een der koelies nam zelfs een tjaukol op endiende den assistent daarmee een slag toe, waar-door deze aan zijn hand en vingers gewond werd.

De vier belhamels zijn thans in den toetoepante Medan en zullen wel 'n tijdje moeten brom-men.

Diefstal op Germania.Eenige dagen geleden, sloop een dief 's nachts

in de slaapkamer van den heer K- op Germania.Estate, waar deze lag te slapen, eigende zichverschillende artikelen toe, w.o. een zilverenhorloge met ketting, een klokje, twee scheer-messen, een toiletspiegel en een binocle, enmaakte zich daarop uit de voeten. De contro-leur werd onmiddellijk biervan in kennis gesteld,en het gelukte dezen de vermiste binocle, die doorden dief te Bindjey verkocht was, te achterha-len. Vermoedelijk zullen de andere artikelenook wel gevonden worden, daar men vermoedtdat een der bedienden van den heer K. ook inhet zaakje betrokken is.

Vrijwilligerskorps S. O. K.De le en 2e brigade van het Serdang Co. zul-

len op 1 Juni te 3 ure oefening houden op debaan te Loeboeq Pakam.

Het door de regeering verstrekte ledergoedis aangekomen. Besloten is dit ledergoed in's-Landß magazijn te bewaren totdat de stof voorde uniformen is aangekomen. Deze kan omstreeks1 Juli hier worden verwacht, waarna brigade-gewijze toezending van het ledergoed zal plaatshebben.

Half Juli kunnen alsdan de terreinoefeningenzooveel mogelijk met medewerking van het gar-nizoen aanvangen.

De Korpscommandant.

Personen aangehouden in 's-Lands gevan-genis te Medan, niet voorzien

van legitimatiepapieren.Lim A Tjoeng, stam Haelohong, oud 34 jaren,

lengte 171 c.M., kenbare teekenen : twee lit-teekens ep den rag en een op de rechter knie.

Maoesin, stam Padang, oud 80 jaren, leDgte165 c.M., kenbare teekenen : twee litteekens opden rug en een groot litteeken op het rechterscheenbeen.

Si Tingga), stam Siboga, oud 27 jaren,lengte157 c.M., kenbare teekeneu : een litteeken bo-ven het rechter oor en eea op de rechter knie.

Chiang A Eoeng, stam Makau, oud 30 jaren,lengte 159 c.M., kenbare teekeneu : een littee-ken boven het linker oog en een aan het linkerscheenbeen.

Chiong A üjie, stam Khe, oud 35 jaren, lengte158 c.M., kenbare teekenen : een litteeken opde linker knie en een aan den rechter enkel.

Li A Hok, stam Makau, oud 28 jaren, lengte152 c.M., kenbare teekenen : twee litteekens ophet voorhoofd en drie op de linker knie.

Tah A Soen, stam Haelohong, oud 33 jaren,

lengte 175 c.M., keubare teekenen : een kleinlitteeken aan de hals en een aan de linkerkuit.

Amat, stam Bagelen, oud 45 jaren, lengte166 c.M., kenbare teekenen : een groot litteekenonder den linker oksel en een aan den linkerenkel.

Ko A Meng, stam Teotjoe, oud 29 jaren, leng-te 161 c.M., kenbare teekenen : een litteekennabij het rechter oor en rechter voet misvormd.

Wang A Pin, stam Makau, oud 33 jaren,leDgte 167 c.M., kenbare teekenen : een littee-ken aan de linker knie en twee kleine littee-kens aan den linker wijsvinger.

Tjin A Heng, stam Khe, oud 25 jaren, lengte167 c.M., kenbare teekenen: een litteeken aanhet linker echeenbeen en een boven de linkerkuit.

Ho A Fa, stam Makau, oud 46 jaren, lengte162s c.M., kenbare teekenen : een lang litteekenaan de linker knie en een boven den rechter voet.

Lim A Jong, stam Teotjoe, oud 31 jaren,lengte 157 c.M., kenbare teekenen : drie littee-kens op rien buik en een onder deu rechter oksel.

Te Loeboe Pakam.Oen A Sm, oud 26 jaren, stam Hailohong,

lengte 166 c.M., kenbare teekenen: litt. opbet hoofd (links) eo achter het linker oor.

Ngai A Dj;n, oud 27 jaren, stam Hailohong,lengte 163 c.M., kenbare teekenen : litt. dichtbij het geweicht van het linker been en op hetvoorhoofd (links).

Heng Lim Teng, oud 38 jaren, stam Ttotjoe,lengte 165 c.M., keubare teekenen : moedervlekop deu neus, 2 moedervlekken in den nek enlitt. op den rug.

Gemengd Nieuws,Tot verheffing van de zedelijkheid

in Frankrijkheeft de Fransche senaat een //commissie voorde goede zeden" benoemd met den senatorBérenger (die dus zedelijker is dan zijn grootenaamgenoot, de dichter) als voorzitter. Hetbuitenland ieat hem voornamelijk als de vadervan de voorwaardelijke veroordeeling, want hijvoerde voor het eerst deze hervorming in hetmoderne strafrecht in. Onbarmhartig treedt hijechter op tegen wat hem onzedelijk dunkt inhet groote Babel aan de Seine. Intusschen spothet lichtzinnige kunstenaarsvolkje op den heili-gen Butte de Montmartre met den senator, wien

men den bijnaam vau 7/Père la Padeur" heeftgegeven. De maatschappij van de derde repu-bliek geeft niets om een modernen Cato, en in-derdaad is de zedepreekerij van den ouden heerdikwijls zóó streng, dat zelfs de grijze heerenvau den Senaat huu college verloochenen. Zooging het hem nog onlangs. Elk jaar stelt hijvoor, op den laatsten dag van hei carnaval, alsdit met den ommegang der waschvrouwen envan de vroolijke bewoners vau het IJuartierLatin wordt gesloten, te vergaderen, — zoozeeruit wantrouwende voorzichtigheid tegenover zijncollega's als wel bij wijze van protest. En elkjaar wordt dit voorstel door de hooge verga-dering verworpen. Zoo ook dit jaar. Maar hetgeschiedde ditmaal niet zonder protest van denzedelijkheidsbewaker. Hij bedacht nog juist bij-tijds, dat hij als voorzitter van de commissievoor de goede zeden het recht had, deze telaten vergaderen. Maar o wee ! Zelfs de ledenvan de zedelijdheids commissie bewezen denrondtrekkeudeu reines de la halle eu den be-woners van Quartier Latin meer eer dan huupresident ; siecuts 2 vaa het dozijn verscheen tervergadering. Maar de president waa onverbia-uelijk en de beide oude heeren moesten haalaatsten caruavalsmiddag opofferen.

Geestige afrekening.De gevreesde pamiletteuschrijver Eogèue de

Mirecourt had eens tegeu den beroenden schrijverder ffTrois Mousquetaires" een viugschnfijeuitgegeven, dat met veel vau de glorie van denouden Dumas overliet, toeu men hem op ecugoeden morgen het visite-kaartje van deu jongenDumas overhandigde. Hij zag een grooten stevi-gen jongen man binnenkomen, die zonder omslagtot hem zei :— U hebt mijn vader beleedigd eu ik kom uvoldoening vragen.— üeze stap komt uit een te eerbiedwaardiggevoel voor, dan dat ik er niet oumiddelhjkgevolg aan zou geven, antwoorddeDe Mirecourt.Maar mag ik u een enkele vraag doen : Is uwvader in staat, zelf te duelleeren ?

Op het bevestigend antwoord van zijn bezoekerging hij voort:— Dan is alles gemakkelijk in orde tebrengen.

Hij schelde. Een knecht verscheen, tot wieuhij zeide:— Breng jongeheer Ëdgar hier.

Twee minuten later verscheen de jongeheerEdgar, een aardige knaap van tien jaar, en DeMirecourt zeide, terwijl hij hem voorstelde :— Dit is mijn zoon .... mijnheer Duu as'fils... breng met hem de zaak maar in orde,waarvoor u gefromen is.

Alexa n dre Dumas begreep hem ; hij lachtetegen den kna&P en ging heen.

De zaak h^ geeu verdere gevolgen.

Telegrammen.

De Oorlog.SINGAPORE, 25 Mei (Part.). Een

door den Japanneeschen konsul ont-vangen telegram meldt, dat admiraalTogo rapporteert, dat een eskadervan kanonneerbooten en torpedo-jagers Wo-joen naderde, met hetdoel de stelling te verkennen. Dezetaak werd met succes ten uitvoer ge-bracht, niettegenstaande het hevigekruisvuur van de forten.

Het eskader leed maar weinigschade, terwijl geen verliezen wer-den geleden.

SINGAPORE, 25 Mei (R. O.). Erzijn steeds meer bewijzen, dat deRussen opzettelijk mijnen strooien involle zee, wat krachtige protestenin de Britsche pers heeft uitgelokt.

Een telegram meldt, dat Japan-neesche agenten pas verscheidenestoomschcpen van 2000 en 3000 tonste Antwerpen gekocht hebben.

De Tsaar is 10 Mei in St. Petersburgteruggekeerd.

Koeroki meldt, dat Japanneescheinfanterie twee honderd Kozakkenuit Tontokoe, voorbij Kwantien, heb-ben verdreven, wat er op wijst, datKoeroki met zijn rechter vleugel be-langrijk in Noord-Oostelijke richtingis voortgerukt.

Japauese cousular admiral togo reports gun-boats es-quad.'oa accompanied torpedo beats anddestroyer* approached wojun view reconnoitringposition missiou successful despite hot crosslirefrom forts little damage no casualties.

lucreasingevidencerussians deliberately strew-ing mines high seas evoking strong protestsbritish press telegraph japanese asjeots iustpurchased several steamers antwerp 2000 3000tons tsar 16/5 returned petersburg kuroki re-ports japanese infantry routed twobundred os-sacks tontokou beyond kuaugti^n shows kurokiconsiderably advauciag rigbt wing uortheast-ward.

Officieele berichten.WELTEVREDEN, 25 Mei {Pari.).

Het Bataviaasch Nieuwsblad meldt datouet ingang vau 1 Juui de hulppostkantorente Kwala Si.i>pang eu Laboean Rjekoe, enuuet ingang van 15 Juni het hulppostkantoorte Bagan Api Api voor het publiek verkeerzullen zijn opengesteld.

Telegrammen uit de Straits-Bladen.Engeland's zeemacht.

LONDEN, 12 Al.i. Austcn Cnamberlain zegtdat het gouvernement vau plan is gedurendedit jaar twee nieuve slagschepen te boawen,waardoor Engeland een meerderheid zou ver-krijgen vau twee slagschepe . op de vereenigdetwee grootste, vlooteu.

Handel in China.LONDEN, 18 Mei. Cniua neefi Tsjinanfon,

Weihsoen en Tsjoetsan in Shantoeng voor denEuropeeschen handel opengesteld.

Victor Emanuel naar Duitschland.IiONDEN, 20 Mei. De Berliner Post be-

richt dat koning Victor Eraamel ecu uitnodi-ging heeft aangenomen van den Keizer om de-zen in Augustus te bezoeken.

Regen-waarneming.Kesawan.

Onze regenmeter wees voor 24 Mn '1 m.Maan.

Dag-kalender.24 Mei

1543. Koperuikus overleden.1902. Lord faunceforte iv Washington overle I

25 Mei.1085. Paus Gregorius VU in Salomo overleden.1681. Calde.rou de la Bar'ca in Madrid overledeu.186i! Johann JNepomok JSéstroy |i___ (.raz overleden.

mvmimiiMj

Iyep werdeu wij getruff.n door het Itreurig bericht van het over- I

lijden van den Heer

I WILHELM SPECKte Bazel op den 20 April j.l.558 aiJNK VRIENDEN.

I\ \ 7"ir erfiillen hiermit die traurige IPflicht, den Tod unseres frii- I

heren Sekreliirs, HerrnWILHELM SPECK

zur Keuntniss zu bringen. Er starb 1nach schwerer Kran'kheU. in Basel am I20. April 1904. Wir bedauern, Idurch sein Hiuscheiden einen pflichtbe- iwussten und ileissigen Mitarbeiter ver- Iloren zu ha!

S. Rampah, 23. Mai 1904.Gecombineerd'- Uoofdadminiitratie I

559 G. MEISSNER. gj

lqndon'comedyAND

VAUDEVILLE CO.■> -

The Favourites ofInd'a and the Far East.

VOORSTELLINGWoensdag 25 IVtoi

in het gebouw

GYMNASTIEK-VEREENIGINGJ?IfclJ S S 3.

ONHERROEPELIJK

Laatste voorstellingmet gewijzigd programma

opWoensdag 1 Jnui.

Toeiana yoor het pleH-30. Aanvang 9.30.54.1

BekanntmachungJUflf Wahrend der Anwesenheitdes Truppentransportdampfers„MAIN im 1laten von SINGAPOREam 5. Juni (1. J. bieteJ sich gestel-lungspflichtigen Angehörigen desDeutschen Keiehes an Bord diesesSchiffes Gelegenheit zur ürztlicheriUntersuchung.

Der Kaiserlich Deutsche Konsul,l_. V.

538 AUG. JAENICHEN.

3 Te koop voor fl. 175.ZdQ (wegens gebrek aan bergruimte) fr*-

-5 EEN MOOIE TWEEWIELIGE WAGEN g■md& met kapImt (yoor groot paard) |£;£f dagelijks in gebruik te zien.£§ 544 bij H. HüTTEWBACH. jk

TM Hüfß:van af 1 Mei a. s.

flsssl TTFT HTTTSaan den Polonia-Weg behoorendeaan

528 V. KEHDING.

VERTREKvan den WelEd. Gestr. Heer

W. K. L. H. C. CAMPEN,le Luitenant Benteng-Kommandani,

■

zal op Zaterdag 28 _Mei a. s.VËBKOOPIIG

worden gehouden van ZEd. Geslr.'s nettenI'W B OE X> E Ja

beslaande uil:licht gecireerd djatti-houten en

nieuw rottanameublement.Verder : SERVIES .... AJOLICA-HANG-

LAMPEN, PALMEN iv potten, enz. enz.Kykavond: 37 dezer van s/s—B var.Met commissies belast ziek gaarne

O. J3loo_ker Th".,552 Commissionair- Venduhouder,

Nieuw Kampement No- 9WEGENS VERTREK

van den WelEd. Gestr. Heer

C. F. H. GRAVELOTTE,Kapitein- Intendant,

zal op Maandag 80 M_ei a. s.VERKOOPIX^

worden gehouden van ZWEd.Gestr. keurig netteuINB O E I ) EE,

best. uit;

licÈt gecir. Bat. jüattü. ameublement,w. o. : TAFELS met rcarmerblad.Verder: SERVIES en GLASWEJIk ; CHE-

VELURES, DAIIHAS en PALMEN in porcel.potten, en DJATTI BAK.KEN.

Kokavond ■. Zondag 39 a s. van s—B uur.Met commissies belast ziek gaarne

O. Blooker Th».,530 Commissionair- Venduhouder.

VendutieWEGENS VJERTBEJK

op Woensdag 31 Mei a, s.,van den Heer

K. WALDECK,Pn.toei_a.b_a.___i.,

van zijn net en goed onderhoudenmi idM mm!? mmÈ mJ Lmk m-t ml

Met commissiën belast zich gaarnede Heeren

P. DE VRIES, Tandjong Morawa,550 A. TAMELING, Patoembah.

op Woensdag- 1 Jwuiten huize van den Heer

A. J. C. ML TERVOOREN,KANONNEN WEU (Polonia),

van een mi onderiondenI_>j attih.ou.te_a

I IV J3O JE O E L,w. o.: TAFELS, BUFFET, 2 pers. WASCH-

TAFEL en KNAAPJE met marmeren bladeu,mooie ZILVERKAST, groote EETTAFEL met12 bijbehoorende STOELEN, 2 pers. SCHRIJF-TAFEL met bijbeh. DRAAISTOELEN, HANG-,LEG- en DISPENKASTEN, BLOEMENTA-FELS, enz.

Verder: mooie ORNAMENTEN voor Elec-trische verlichting, Axminster KARPETTEN,PORTIÈRES en GORDIJNEN, vele GRA-VURES in lijsten, SPIEGELS, BANKEN inmodernen stijl, ROTTAN-AMEUBLEMENT,2 pers. Soerab. LEDIKANTEN en KINDER.LEDIKANT; wit gelakt KINDER-AMEUBLE-MENT, KINDERSTOEL, KINDERWAGENen SPORTKAR.

FOTOGRAFIE-TOESTELLEN, 9 X 12 en18 X 24- met alle benoodigneden voor foto-grafie (inmiddels uit de hand le koop), NAAI-MACHINE (Seidel eu Naumann).

Mooi KRISTAL en GLASWERK, NIKKE-LEN- en VERZILVERDE-ARTIKELEN,EET-SERVIES, SOXHLET..VPPARAAT, IJSMA-CHINE, enz.

TUIN-AMEUBJ.EMENT; kompleet TEN-NISSPEL.

Een groote parlij bloemen en planten,w, o. mooie Chevelures eu Palmen (grootendeels in Jap. potten); Orchideeën; MaréchalNiel, Malmaison en audere fijne rozen; Chry-santemams, Anjelieren, Bosch viooltjes, Leliën,Begonias, Heliotrope, Vergeet-mij-niet, enz.

Kijkavond: 31 Mei van s—B uur.Met opdrachten belast zich gaarne

De VenduhouderHERMAN, A. LEFÈBRE.

„SIGNAL"vertrekt van BELAWAN naar HONG-

KONG en SWATOWop den 29 Mei,

des voormiddags ten 11 ure.Passage-biljetten en Cheques zijn

verkrijgbaar tot witesx'lyk 27 Meides namiddags ten -4 ure.

Laatste aansluitende trein van ME-DAN ten 9 u. 24 in. des voormid-dags op 29 dezer.

HET IMMIGMTEHÜREAU.MEDAN, 20 Mei 1904. 558

VERZEKERINGSBANK„OU MEI'WK

ËËRifË JWEDiSU-JLAJSTJfSCIIir.

Naamlooze Vennootschap tot rerzekering tege-n degeldelijke gevolgen van ongevallen.

De heer 11. HECK te Tandjong Poera (O.K. van Sutcatra) deed bij onze Maatschappijeene aanvraag voor eene verzekering tegen degeldelijke gevolgen vau Ongevallen. Vier dagenlater, vóór dat de verzekering tot stand wasgekomen, verloor hij door ecu ongeval één oog.Hoewel onverplicht besloot bovengenoemde Ver-zekering Maatschappij te haudelen als was deverzekeriug reeds tot staud gekomen en keerdede volle verzekerde som uu. Ue verzekerdeschrijft dienaangaande :

Aan de Directie der Eerste NederlandscheVerzekering Maatschappij

's-Gravenhage.WelEdele Heeren,Door uwe Agenten, deflrmaNolte & Haas

te Medan werd mij de hoogst aangenamemededeeling gedaan, dat uwe Maatschap-pij zich bereid verklaard heeft, mij eeneschadevergoeding van f 2500.— te gevenvoor het verlies van mijn linker oog.

Daar mijne aanvrage tot verzekering te-gen ongelukken eerst sedert 4 dagen wasingediend, voor dat mijn oog door een stukkoper eener dynamietpatroon getroifen endientengevolge er uit genomen werd, ener dus van eene afgesloten verzekeringgeen sprake kon zijn- eene polis waa nietin mijn bezit en eene eerste premie nietbetaald- bestond voor uwe Uaatschappijgeenerlei verplichting tot uitkeering.

Ik voel mij dan ook gedrongen mijnewelgemeende erkentelijkheiduit te spre-ken voor de royaliteit, waarmede u mijbehandeld hebt, terwijl ik u machtig vandeze regelen gebruik te maken, waar udit noodig mocht achten, hopende daar-door ook anderen aanleiding te geven, zichbij zulk een faire Maatschappij als deuwe te verzekeren.

Hoogachtend,(w. g.j M. BEC K,

Administrateur der Tabak Maatschapp'jSAwaia Feßßilam.

Tandjong Poera, 23—7—1908.Prospectussen en Tarieven zyn

op aanvrage gratis te verkrygenby de Agenten

57 iNOLTE & HAAS,Pas ontvangen :

SEIDEL'S(lei CiiÉsé Spraélèe

mit S^olilCkigsel.Prijs /' 2.80

Verkrijgbaar bijJ. HALLERMANN, Medan.

MA-InÊÉ)ESCOffIPTO-MAATSCBAPPIJ.jgfo£ ~ Het correspondentschap teMedan neemt gelden in de-posito en koopt en verkoopt

WêëMiïêop Nedeeland, Engeland, Feankeijk,Duitschland en Italië tot con-curreerende tarieven enkoersen.

Oo Correspondentente Medan,

4 VAN NIE & Co.Voor ieder huis, roor ieder kantoor

De Dieuwe leveuspote Gravure„E M. KONIMIN WILHELMINA"

is uitstekend geslaagd.Proeveu zijn geëxposeerd en bestellingen

worden aangenomente Medan, iv mijn ATEIAER.„ Bindjey, bij de Fa. F. KEHDING.„Tdjs. Poera, „ „ DELI COURANT.„ Pangk. Brandan „ „ Ka. A. ROOS.Prijs mcl. embell. met massiefeikenhouten lijst

en gouden kroon jl. 30.— , zonder lijst/. 18.—,slechts ü contant.60 J. C. KLEIXeKOTUK.

TALKN!MALEISCH ** fiJAVAANSCH **tA °4>CHiNEESCH U***FRANSCH jÜ'e*ENGELSCH +/****SPAANSCH *o /»* '

DEENSCH e4c e+NOORSCHPORTUGEESCH | *A MAHONGAARBCH ;/- °'40ZWEEDSCH ' franco fl. 0,50RUSSISCH a Contant.Hollandais dan» vn mois iDutch iv a month ' A' ®»45Hollaudisch in einem Monat \ f»*c./.0,55FRANSCHEDUli SCHE ( Handelscorres- / prijs/ .0.40ENGELSCHE j po^ntie i frc. ’.0,50

In voorraad bijJ. HALLERMANN.

NIEUWE

Preanger Aardappelen.Per picol . . . .f 5.50

_. {U » " " " " » L5Obij A, HERMANN DE BOER.

E. C. van LANGEN.MEDAN, Telefoon No. 215.

Afd. Slaeliterij : Prima Vleesch van uitgezochte JONGE VETTEMADOERA-OSSEN. Hel fijnste vleesch dat Indië voort-brengt.

Afd. Voertuig-en : Alle modellen OSSENKARREN. De bekendestevige TWEEWIELIGE KARREN en KAR-WJELEN ivüTOOte voorraad en direct leverbaar.

Lichte BUGGIES en BENDIES op AMERIKAANSCHEWIELEN.Repareert KARREN en RIJTUIGEN.

Goedkoope PONY TUIGEN. 473Billijke prijzen.

Levensverzekering Maatschappij „DORDRECHT".Gevestigd te DORDRECHT, anno 1873.

maatschappelijk Kapitaal 2.000.000 Gulden*Volledige inlichtingen omtrent alle soorten van Verzekeringen te bekomen bij de Agenten voor Sumatra's Oostkust:

GÜNTZEL & SCHUMACHER,te MEDAtf, BELAWAN en LOEBOEQ PAKAM,

tn bij den Heer P. F. A* OTTO, Sub-Agent te Medan.Directie voor \ed.-Indië en de Straits: E. DUNLOP & Co., Batavia.

KV ASAHI,Japansche Fotograaf.

Huttenbachweg 15 en 17.

Beveelt zich aan voor:ATELIEROPNAMEN,

INTERIEURS,GROEPEN,

LANDSCHAPPEN enVERGROOTIISLGÈN.

Is overal heen te ontbieden. Vlugge bediening, solied,goed werk.

Goedkoope tarieven. 542

IONINILUIK PMIIMIIÏ. IiTOMPPiTDienstregeling Oell-Batavia.

S*s H.____>"" ,_i_rlVSrF"1 Juüi 1904, naar BATAVIA, via RIOUW en MUNTOK.

15 „ „ „ BA IAVIA, direct.29 „ „ „ BATAVIA, via RIOUW en MUiNTOK.

Dienstregeling Deli-Kust.s.s. „BROtrWER".

80 Mei 1904 naar BAJAN en EDL2 Juni „ „ ASAHAN, PANEH, BENGKALIS, SIAK en SINGAPORE.

16 ,i „ „ ASAHAN, PANEH en SINGAPORE.27 „ „ „ BAJAN eu Eül.80 „ „ „ ASAHAN, PANEH, BENGKALIS, SIAK en SNGA PORE.

Dienstregeling Helt-Sabang;.s.s. „JAN'SSENS".

28 Mei 1904 vaar SABANG, iv aauslm.ir.t_; 'net s.s. „Koningin Bsgentes", d.d. 30 Mei.11 Juui h H SABANG, in aansluiting met s.s. „Koning Willem 111', d.d. l8Juni.25 h ii u SABANG, iv aansluiting met s.s. „Irins Hendrik", d.d. 27 Juni.

Op alle lijnen zijn retourbiljetten le en 2e klasse verkrijgbaar met 30 pCt.reductie op de passage kosteu der terugreis, wvike m >..te__ worden aan-vaard binnen driemaanden na den inschepingsdag.

Adres voor Vracht eu Passage bij de Agenten:VAJS _XIJE JSc 00.,

5 MEDAN en. BELAWAN.

TOKO wmiifiiiiii

SOEÏ TEK BIE,MEDAN, Telefoon No. 230.

Zoo juist ontvangen:

Een klein doch smaakvol

FiOfïïïïlfJl

Ut Zwitserscli BorduurselDames haast u.

Dt «ai is slrts 11.59

tik»a\. CHONG LEE & Co. bmdjeï.

JNo. 232. TELEEOOJN IVo. 393.PAS ONTVANGEN:

Een groote Factuur PROVISIKN van Tieleman Ac Dros.Fijnste kwaliteit HOLLANDSCHE HAMMEN van bekende fabrieken Rollmops in Senf Sauce en gewiirzessis: Sauce overheerlijk.TOMATO, CHUTNEY en KETCHUP in flacons. Alle soorten POTTED van O. Ac KL Morton, HANDDOEKEN, ODEUR, ODANTA-POEDER,

ODANTA-WATER, KENANGA-WATER, EIS-KOPPWASSER, EAU DE QUININE, KALI-GLYCERINE ZEEP van de bekende labriek Lol.se.ü.obinson's pare Seotoli Oatmeal, het beste ontbijt voor kinderen.GOUDEN HORLOGES en lange DAMES-KETTINGEN, GROENE ZEEP per blik van 27, Kilo, MELK zonder suiker.

BLANKE HEER IVIN BAAI TABAK.HEEREI\ en DAIW KIS PORTK MO3T AIE« en TANCHET*.

Groote en kleine TOILET SPIEGELS, NAAIDOOZEN, PRESENTEERBLADEN, GEBLOEMDE en WITTE PORCELEINE WASCHSTELLEN.BRANDKASTEN van Weener fabrikaat, 39

STOOM MimiTEllllinïlË.Telefoon IVo. 246. Telegram-adres „Eir*l> IVledan".

T. "E V* j_s7 JR T*SODAWATER, LITHIAWATER eo APOLLINARIS, 20 verschillende santen LIMONADES.

Pas ontvangen:Amerioan Cream Soda en Oriental Squash heerlijke LIMONADES!!:Alle orders worden prompt uitgevoerd ook leveranties van 30 tot 100 kis'en.IPrüwrednctie bij levering van grootere hoeveelheden — Vraag ___Pr_tfseourant I ! Plesschenopeners gratis--kisten en ilesschen

blijven het eigendom der labriek en zijn niet verhandelbaar.Ook verkrijgbaar. Gemengde kisten gedeeltelijk gevuld met SODAWATER en gedeeltelijk verschillende soorten LEMONADES.29 «f» Ék.m Ii I,ü BW*

DERDE BLADV.A.N

mm IÜM4TI4 POSTWoensdag, 25 Mei 1904, lio. 120.

Regenwaarnemingen over de maandAPRIL 190 4.

Aantal ' Aallta] j | Aantal Aautn ,ONDERNEMING. regen- , ONDERNEMING. i regen-

dagen. | >n-M- | j dagen. »'-M-

TamianS- Rimboen ! 19 | 414%ekrah \ n 316 Serdang* Perbaoengan.Simpang ;

Soengei Sekoendor ketjil . : Soengei Toean .... 8 102_. . Batang Kw !s 11 i 104Langkat. Ramoenia 14 ! 163

Glen Bervie 12 184 'I'oempatanTandjong Bringin . . . Kwala Namoe .... 15 144Tjinta Radja 11 210 Frankfurt 14 220V.,Tandjong Slamat ... 15 3^7 Bengabing 14 122Batang Serangan. ... 22 816 PortunaKwala Bingei 15 319 Dcli Moeda 18 ; 166Kwala Begoemit. . . . jg 201 Titian Oerat 23 I 201Loeboe Dalam . . . . |<j jgg Melatti 10 118%Tandjong Djatti. . . . i 14 207 Simpang Ampat. . . . j 9 142%Poengei 15 234 Adolina ] 11 167%Selaijang lg 447 Sennah ;Wampoe Tanah Abang . . . . !Paya Djamboe .... Soengei Poetih .. . . .Padang Brahrang . . . Loeboeq Pakam. . . . '

Bindjey Paloh Kemiri .... 1

Petjoekeian 1$ 289 Soengei Merah ... . !Kwala Mintjirim ... 15 374 Tandjong Morawa. . j 10 63Namoe Trassi . . . . Tandjong Morawa Kiri .1 14 134.Lingga \ 552 Soengei Bahasa .... I 13 I 216Namoe Oekoer . . . . I 21 440 Goenoeng Rinteli . . . 17 '" 257Doerian Moelau. . . . Kotta Djoeroug. ... 19 i 857Padang Tjermin. ... I iq 540 Namou Rambei ..-.., ISoengei Gerpa .... I BegerpangSakoeda 17 40 Batoe Ratar 13 j 101Goenoeng Merlawan . . 28 520 1/ Kotari, 13 168Tandjong Kleliug . . | 20 383 ' Rambey !Bekioen ! jg 379'/ Tandjong Poerba . . . jSoekaranda 20 401 Tandjong Djahé . . .Tamboenan Bandar Maria . . . . ! 17 300Namoe Djawi .... 33 520% GreahanNamoe Tongan. . . . Datnar Djamboe. . .Lau-Boentoe 13 35$ Soengei Karei . . . .Soengei Roean . . . . j Soengei Karaug. , 14 201%Blankahan I Soengei Galang. ...

Deli. BedageJ.

Tandem Hilir ... .1 i6 ISS j 0̂?' v \ /"" ■ - 18 234n i m- " " " 10 ioo Liberia Estate. . in ih«i/Boeloe Tjina .... 14 248 « dl ' U 18S '*g*- \„ m £5 B

B"t': :" " '? lH'uKloempang _ 153 o " d / ' °Maryland Soengei Rampah ... 16 182%Helvetia is l« o°eT KraPob- ■.-. 1 11 185"eV ella lo 165 Ramboeng. ,Mabar 15 175 p„<i„„„ i> " " "

Saent.s 1 106 WuSlPyo«".

Bandar Klippa .... 15 150 Pl,ntrand.Jong.

i- 1 nok ... 1(» on7l/ÏT V n '/nu»,* 15 158 Ramboetan ..[ [ '\ 3 :60Medan, hoofdp (Ü.-M.j.). ; 12 178 s {Bl , ' b 0xf"A ü.**

M K(BaWBD) l 17 15Ü-6 Pabatoe ...Medan-Lstate , ... 16 159 ui u j ,Polo-a ï! 180 ISLeS Jamboe' " ' 9 ?6Padang Boelan .... 16 168 t r °v '■'"'' \Soengei Sikambing/ . . U I 276 l^Tl T" '' ' 15 U* '

Germania. .....: 5 202 Merah .. . . 15 I 249rr, , . - " : l° : " Laut-lador . . 1 ._" ooi-Klambir J^itna .... 15 158 u j " ! '- ya /»Pava Bakong 'Jj 225 p^'^ 5 43Tandem . J | 287 ?f7p lp^ lü 91Timbang Langkat .. . I 15 815 a" \'" " " H 807Soengei Disk L... . i U ! 226 i^011? koebii

■" "Soengei Krio ;_ | 281 BatSoemboe 11 158Soengei Bras ! lg ! 470 Batoe Bahru.Soengei Mentjirim. . . — 451 Dolok 15 218Gloegoer 17 371 Soengei Bedjankar .' \Belawan 12 210 Soengei Sikassim .Toentoengan 16 315 AmhmKalahoen Penang ... 17 271 ,r

fY"- "■'■■■" >" '« £S"_wk ■' 'Amhemia „ JQ+ LICSSft " " ,

üeli'/oewa '.._.. 15 172 faQ .' .' .'.Two Rivers 20 260% ****. ...Gedong Djohore ... 16 183 2 ü,d, T"h RadJ a- ■ " 16Mariendal. 16 136 £el°,k D

oa,lam Est' ■" "Amplas 15 116% 'p" ?lamat ■" " "Patoembah 15 187 P- MandiNamoe Soeroe .... 17 492Gambir 18 447 Kwaloe.Dolok Baros 19 803Bandar Baroe .... 19 | 803 | Soedari

OogBt- en weerbericht over deMaand April.

Het weer was in Dcli en Langkat bizondervochtig. Li Langkat gingen de zware regen-buien gepaaid met hooge rivierstanden, zoodathet overvloedige water niet geloosd kon wordenen hier en riaar op lage plekken de aanplantdan ook verdronk. De lacht was veelal bedekteu de temperatuur niet hoog. Daarbij komtvoor Langkat nog een hevige wormenplaag.

Ook kwamen op meerdere dagen stormen de

j aanplant teis'eren, waardoor op eenige onder-nemingen veel is stuk gewaaid.

Uit Serdang wordt ons daarentegen bericht,I dat het weer zeer gunstig was, afwisselend

zonneschiju en bedekte lucht; meerdere onder-nemingen berichten dan ook dat de aanplantzeer gunstig staat.

De verscheping van den vorigen oogst isI zoo goed als overal afgeloopen.

Op eenige ondernemingen is het planten reedsI geheel afgeloopen, op andere echter gaat het

nog «negeld voort, terwijl op weer andere reedseen aanvang is gemaakt met plukken.

Door elkaar geuomen kan wel gezegd worden,dat ongeveer de helft van den geheelen uis afgcplant.

De gezondheidstot»tand van het personeelwas over het geheel goed; hier eu daar inJjacgkat, kwamen onder het lulandsche per-soneel gevallen van dysenterie, typhus enlongontsteking voor.

De gezondheidstoestand van het vee wasoveral goed, terwijl eindelijk in het gewasbijna overal ziekten optraden, als bibit ziekte,peh sim, dikbuiken, enz., doch niet iv veront-rustende mate. Ook gila kwam hier en daarvoor.

De grootste schade werd echter, vooral inJjangkat, aangericht door de reeds vernieldewormeDplaag.

ÊmtmMmë,Hole! Aer Hoieriaèii,

mmil, BATAVIA. ÏBSIHGSPIÉMGezondste en koelste ligging.

Meest gerenommeerde tafel, vlugge bedieningPAVILJOENS VOOR FAMILIËN.

Electrische verlichting. Billijke pryzen.J 4

tUk Geen ASTHMA mc-rfASk ',oi-)iBOhSTB£KI.EMMING

smBS door aanwending van h;_tIM «NTI-ASTHfMATIEK POEDERm/f^of an Clg»_-__Uen Tan D' CLEHTjrfflr KKNIO lILOOND MODUCT■rpF Ovaral in Tfad. Ind**w^ r*rkrljgbm*r.

KHOE TJIN TEÜ!MEDAN en BELAWAN.

Telefoon No. 276.

HARDEL IN:DAMARLAUT en MARBAU HOU-TEN en PLANKEN, MERANTIEPLANKEN en BALKEN.

CEMENT, merk „kroon", KALK,IJZER, SPIJKERS, ZINK, DAK-IJZER, RABOENGS, POENKIES,ROTTAN-BLAH, WIT-KALK,TJANGKOL-STOKKEN.

ATAPS, KASSAU-DJANTAN, KI-LAS, NIBOENGS-BLAH, GOE-LONG-GOELONG, ANAK-KAJOE.

Op bestelling- worden PENANGGRANIET-STEENEN in alle afme-tingen geleverd. 62

Waderom ontvangen :

Geperforeerd ILEÏ-PAPIper rol //. 0,50 ets.

J. HALLERMANN.

I Hoofdprijs Man öïefle het »?" p^*»» «s»cv. door deu btaat

I tiüü,(.oo Mk. PM fle MM- gegarandeerd.lt> .Juni.

Uitnoodiging tot deelneming inde Kansen,

van de door den Staat Hamburg gewaarborgdegroote Geldloterij, waarin zeker

10 Hillioen H56.562 Harkgewonnen moeten worden.

De hoofdprijzen van deze voordeelige loterij zijnde volgende, namenlijk :

De allerhoogste prijs is in iiet gelukkigste ireval600,000 Mk.

1 Premie vau i.00.000 Mk. 1 prijs van 4-0,000 Mk.1 '.'OO.OOti Mk. 4 prijzen, 30,000 Mk.1 . , 50,000 Mk. 5 20,000Mk.1 000 Mk. 3 , . 15,000 Mk.BPremien» 40,000 Mk. Jfi , , 10,000 Mk.1 Premie , 35.000 Mk. 40 5,000 Mk.1 , , 30,000 Mk. 100 3,000 Mk.1 prijs van 100,000 Mk. 160 2,000 Mk.I , 80,000 Mk. 01!» 1,000 Mk.I 60,000 Mk. 812 400 Mk.1 , 50,000 Mk. 75 30t

In hei geheel bevat deze 'loterij, die uit 7 Klas-sen bestaat, 111,000 loten met 53795 prjjzen en8 premièn. zoodat bijna op dr helft van alle loteneen prijs valt. Bijzondere attentie verdient de aan-merkelijke verbetering van het plau der loterij,waardoor de speler iv staal is gesteld eeue premie,niet als tot nog toe alleen in de laatste klasse,maar reeds in elke klasse te winnen.

De allerhoogste prijs der lste klasse bedraagt iühet gelukkigste geval 50,000 .Mark stijgt in de2e kl. tot 55,000 M., in de 3e lot «0.000 M., inde 4e tot 70.000 M.. iv de 5e tot 75.000 M., inde Oe tot 80.000 M., in de 7de en laatste klassetot 600,000 Mark.

De ambtelijke prijs voor de twee eerste trek-kingen bedraagt .

u een geheel origineel lot slechts fl 10,80ete.een half origineel lot slechts II 5.40 ..een kwart origineel lot slechts 11 2.70 ..

De inleggeldeu voor de volgende klassen zoowelals de juiste lijst der prijzen worden aangegevenin het officieele trekkingsplan voorzien van hetWapen van den Staat, welk plan ik op aanvra-ge ËTtttis verzend.

ledere deelnemer in de loterij ontvangt onge-vraagd onmiddellijk na de plaats gehad hebbendetrekking de ofliciccle trekkingslijst.

De uitbetaling en verzending van prijzengeschiedt door mij direct en prompt aau de win-ners en onder de strengste geheimhouding.jgdfr ledere bestelling kan men eenvouding

per powtwissel opgeven.i^Üf Men wende zich dus mcl aanvraag om

toezending van loten voor de spoedigplaats hebbende trekking zoo spoedigmogelijkmet vertrouwen tot

Samuel Heekscher senr.Bankier en Wisselt, in HAMBURG, Duitschland.

489

De Dcli Slaeliterij,! MEÖAiS.

Telefoon No. 264.

Slachterij en Bandel in Vee.Speciaal adres voor le-

vering van opgemaakte stuk-ken, zoowel Ossen- als Kalfs-vleesch, op Europeesche wijze.

Beleefd aanbevelend,68 j. C. HmmM.

Ravensway & Co., singapore.

fmW Bevelen zich beleefd aan voor da levering vanMonumenten en Grafzerken,

van MARMER, GRANIET en HARDSTEEN, beueyens GE-POLIJST MARMEREN VLOERPLATEN, GRENSSTKENENvan GRANIET, enz., enz.

liiliolitiiig-en verstrekt gaarneDe Agent voor Sumatra's Oostkust,

M. VAUT YZEREI,34 MEDAN — Telefoon No. 278.

Door voortdurend haar fabrikaat te verbeteren heeft de lirui*Gebrs. VAN BEST de

STRIJDmet hare concurrenten niet alleen kuunen volhouden, maar wistdaardoor hare omzet steeds te doen toenemen. 13

I

F. KEHDING. F. KEHDING. F. KEHDING. F. KEHDING.

F. Kehding,2_ Heeft steeds ixi voorraad: r

i^^8" I Aangemaakte fcfe^ I manila-toüw, I Fl | (ers |i Ka.au fljanla!,, fowg vSlS^' COCOS-TOUW, en §

Kasau Ketiisa, T 71,1 ¥3 r^ EMAILLE-VERF, I oITOtDüTIÜTI *

Ui.t us6i,*. i « lkfti«ttll ,rJIX r oker, TALI-RAMEH LuKMuollullh««lo<*nS.GoH«^(r, f|l a jfe Jkieupisll- GEMAL. KRIJT, ial.l MJUi.a,

Anak ka joe, ■ KOOLTEER, rn A T T o a kawtB«ten , Verfkwasten, SKT rALI-bABOET, j .Bezaaid Witkwasten, carbolineum, AANRIJG-TOUW, wW»W'»ty

$ TinnnerfliouJt Teerkwasfen castor-olie, n. u 3gin alle afmetingen. PaardebOFStèlS. KABB^^ AFPAK-TOUW. OMfffflS. g0 "—— . ; hri

£ SraadaMgola, 411^ _/ ■ Weegschalen, X3Wi«uwl 2K Qssrn. 4-wsa "m X Chahlonen, Opvouwbare ?fc spigksrsp, / .Bascules, TAnnl?« Q "*BoutM, / / l>ojinmekrachten AUlll^-van af G" tot 18", j/\& / Vijzels, X2f£©UW IBoutjes voor /Gf 4?/ Aanbeelden,wapas, /^ jfi/ Veldsmidse, Aiie

Bobxooyoa,, / p *&/ Voorhamers, gorten -dSSC^ /J®Ayf/ Stallampen, TIMMffIANg. '» *r»»y*«H«B«ia, / *£*■ M %>/ IJzer, katrol leu, „„„„„.„,. $* SUq__w,Bate_H^ <^ ,*.@/ Bammelschijven GERKHBCHAP. ga BEaa<4&ast@a y j,,^/ Alsen-Cement. «zeken

. @©ld©as©©tt@ü &/ Witkalk. bedden 1" uit de fabriek van y^ S^. voor

80Hux.KR,g yr Metselkalk. Hospitalen.

F. KEHDING. F. KEIII >IÏNGT*"~ ~ " RIiEHniNG F. KEHDIING.

GUANOS en MESTSTOFFENwelke zich. door hunne

algemeen als

BESTbekende eigenschappen zelf aanbevelen

zijn :

[f <L^ 1)

AT

MANVRE-\ /°manure r\Alle" \( rdere inlichtingen omtrent prijzen enz. geven

de Agenten:SCHMIDT, KüSTERMANN & Co, Penang,RAÜTENBERG, SCHMIDT & Co., Singapore,

en de Sub-Agenten :F. KEHDING, Medan.

P. SANDEL LangkatA. HAGGENMACHER, Asahan, 48

F. A. SchunuïcKf,Telefoon 251. Medan» Telefoon 251,

I-deüiig1 Importeur van liot :

Pilsener Goldboekbierledere maand nieuwe aanvoer direct van Europa,

Mineraalwater „Draehenquelle",Tafeldrank van H. M. de Koningin van Zweden.

Door eerste Autoriteiten ten zeerste aanbevolen, niet alleen als uit-stekend koolzuur Mineraalwater en Tafeldrank, maar ook als geneesmiddelbij Katarrh, Maag-, Milt-, Lever- en Nierlijden, Galsteenen, Diabetes, enz.

Nieuwe Patentsluiting, geen lekke flesschen meer!Agent van de Barmer Export-Maatschappij.

Steeds voorraad v/d bekende Ia- I^»ndbon>v**-e**öed_sc.*_li.»ppendezer firmas: CHANGKOLS, BIJLEN, PARANGS, SISSIRS, enz.

Hoofdagent van de

Aaohener en Ëiinelew Brandassurantielaatsehappij,

opgericht in 182 5.Col cnneerende premiën. Onmiddellijke schaderegeling.r> IT 4. " 1 . CEMENT, DAKIJZER, RABONGS.Houw-Matenalen draad, carboli neum,UU" llLUlViiuit/Ui DRAADNAGELS, KALK.

D 1BIER, CHAMPAGNE, BORDEAUX-, RIJN- enrflJlKfill. MOEZELWIJNEN, SHERRY, PORTWIJN, ALEl Uliliuii " STOUT) WHISKY en OUDE GENEVER.

Ptywiüioti " *** Hollandsche en1 1U V ibWÏI " Duitsche merken.Medic, Verbandstoffen: Sf^Ste.

23