เทคนิคการวาดแผนผัง ด้วยโปรแกรม Visio

พิชิต ลีรุงนาวารัตน

งานสารสนเทศ และหองสมุดสตางค มงคลสุข

คณะวิทยาศาสตร มหาวิทยาลัยมหิดล

: โปรแกรมสรางแผนผังสารพัดชนิด

เอกสารประกอบการอบรมเชิงปฏิบัติการ

A Hands-on Workshop Visio (เคร่ืองมือสรางแผนผังสารพัดชนิด)

คร้ังที่ 1 28/02/2550

คร้ังที่ 2 14/03/2550

คร้ังที่ 3 27/04/2550

คร้ังที่ 4 22/06/2550

สารบัญ

รูจักกับ MS visio 2003 1 ความตองการของระบบ 1 แมแบบ 1 องคประกอบการใชงาน 2 แนะนํา Shapes 3 การสรางไดอะแกรมเบ้ืองตน 9 การสรางผังองคกร 14 การเพิ่มขอความ 20 การสรางแปลนบานหรือหองตาง ๆ 20 การกําหนดขนาดกระดาษ 21 เริ่มตนสรางชิ้นงาน 22 การสรง Shape สําหรับใชงานดวยตนเอง 26 การจัดการ Layer 30 เอกสารอางอิง 33

ห น า | 1

Microsoft Visio Professional 2003

รูจักกับ Ms Visio 2003 Ms Visio ถูกสรางขึ้นมาเพื่อชวยในการสรางโฟลชารต หรือไดอะแกรมของงานในสาขาตางๆ ใหทําไดงาย และสามารถทํางานรวมกับ Ms Office ของไมโครซอฟทไดเปนอยางดี โดยลักษณะของโปรแกรมจะมีรูปภาพตางๆ ท่ีสื่อความหมายถึงของการนําเอาไปใช เพียงลากไปวางบน Drawing Area และปรับคาตางๆ ใหตรงตามความตองการเทานั้น ความตองการของระบบ (System requirements for Visio Professional 2003)

แมแบบ (Template)

เนื่องจากโปรแกรม MS Visio เตรียมแมแบบตางๆ ไวรองรับรูปแบบการสรางโฟลชารต หรือ ไดอะแกรมไวใหแลว จึงสามารถเลือกแมแบบไดตั้งแตตอนเปดโปรแกรมครั้งแรก (ดังรูปท่ี1) ใหตรงกับความตองการการใชงาน

Minimum Recommend CPU Speed 233 MHz Pentium III or faster processor. Memory 128 MB. More Available hard disk space 210 MB More

ห น า | 2


องคประกอบของการใชงานใน Ms Visio 2003

รูปท่ี 2

องคประกอบของการใชงานโปรแกรมโดยท่ัวไป จะมีอยู 3 อยาง คือ Stencils เปนกลุมของ Shape ซึ่งจะถูกกําหนดมาใหหลังจากการเลือกเทมเพลท แตเราสามารถเพ่ิม

Stencils เขาไปไดอีกตามความตองการใชงาน Shape คือรูปภาพท่ีใชในการวาดชิ้นงาน โดยการลากไปวางบน Drawing Area Drawing Area คือพ้ืนท่ีใชงานของเราท่ีใชการออกแบบ สรางชิ้นงาน

ห น า | 3


แนะนํา Shapes : Basic Diagrams (Metric)

ห น า | 4


แนะนํา Shapes : Basic Flowchart (Metric) แนะนํา Shapes : Basic Flowchart (Metric)

ห น า | 5


แนะนํา Shapes : Home plan (Metric)

ห น า | 6


ห น า | 7


ห น า | 8


แนะนํา Shapes : Map (Metric)

ห น า | 9


เริ่มตนการสรางไดอะแกรมเบื้องตน

การสรางชิ้นงานโดยใชเทมเพลท จะมีขั้นตอนดังตอไปนี ้1. คลิกเมนู File -> New -> Choose Drawing Type จะปรากฏกลุมเทมเพลทใหเลือก เลือกท่ี

Flowchart -> Basic Flowchart (Metric)


2. ใหคลิกเลือก Shape ท่ีเมนูดานซาย แลวลากมาวางท่ี Drawing Area


3. จากนั้นใหลองเชื่อมตอดวยคอนเนกเตอร โดยใชเมาสลาก Shape : Dynamics Connector จากเมนู

ดานซายมาวาง Drawing Area (ดังรูปท่ี 5)

ห น า | 10



แลวใหคลิกท่ีปลายอีกดานของ Shape : Dynamics ไปวางเชื่อมตอกับ Shape : Decision (ดังรูปท่ี 6)


4. ภาพตัวอยางท่ีการเชื่อมตอเสร็จสมบูรณแลว (ดังรูปท่ี 7)


ห น า | 11


การเชื่อมตอ Shape สามารถสรางไดอีกวิธีหนึ่ง คือ 1. ลาก Shape ท่ีตองการใชงานมาวางบน Drawing Area จํานวน 2 ชิ้น 2. ใหคลิกเลือกทูล 3. ใหนําเมาสมาวางบน Shape ชิ้นท่ี 1 จะพบวามีกรอบสีแดงลอมรอบ Shape ชิ้นที่ 1 จากนั้นใหคลิกท่ี

ตรงกลาง Shape ลากไปหาตรงกลางของ Shape ชิ้นท่ี 2 ดังรูปท่ี 8

จากการสรางการเชื่อมตอเบ้ืองตน จะสามารถแบงการเชื่อมตอออกเปน 3 รูปแบบคือ 1. Dynamic Glue to Dynamic Glue

เลือกทูล คลิกทีบ่ริเวณตรงกลางของ Shape ชิ้นท่ี 1 ใหสังเกตวาจะปรากฏกรอบลอมรอบ Shape

เมื่อนําเมาสไปวางเหนือ Shape จากนั้นลากไปวางบริเวณตรงกลางของ Shape ชิ้นท่ี 2 (ดังรูปท่ี 8)

รูปที่ 8

2. Dynamic Glue to Static Glue

เลือกทูล คลิกที่บริเวณตรงกลางของ Shape ชิ้นท่ี 1 ใหสังเกตวาจะปรากฏกรอบลอมรอบ Shape

เมื่อนําเมาสไปวางเหนือ Shape จากนั้นลากไปวางบริเวณขอบของ Shape ชิ้นท่ี 2 (ดังรูปท่ี 9)


ห น า | 12


3. Static Glue to Static Glue เลือกทูล คลิกที่บริเวณขอบของ Shape ชิ้นท่ี 1 ใหสังเกตวาจะปรากฏจุดสีแดงเมื่อนําเมาสไปวาง

เหนือขอบของ Shape จากนั้นลากไปวางบริเวณขอบของ Shape ชิ้นท่ี 2 (ดังรูปท่ี 10)


ห น า | 13


ตัวอยางไดอะแกรมการคํานวณภาษ ี

START

NIC >= 4,000,001

NIC >= 1,000,001

NIC >= 500,001

NIC >= 100,001

NIC >= 1

NIC.

STOP

1,040,000.37

YES

NO

YES

YES

YES

YES

NO

NO

NO

NO

NIC = NET INCOM T = TAX PAYMENT

T = 1,040,000+ (4,000,001-4,000,000)*.37

T = 140,000+ (4,000,000-1,000,000)*.3

1,040,0000

T = 40,000+ (1,000,00-500,000)*.2

140,000

T = (500,000-100,000)*.1 40,000

T = 1*.05 0.05

ไดรับยกเวน

ห น า | 14


การสรางผังองคกร เนื่องจากปจจุบันองคกร หรือหนวยงานตางๆ มักมีการจัดทําผังองคกร Ms visio เปนโปรแกรมหนึ่งท่ีมีการจัดเตรียมเคร่ืองมือตางๆ รองรับการทํางานไวใหพรอม และงายตอการใชงาน

ทูลบารสําหรับการสรางผังองคกร

ขั้นตอนในการสรางผังองคกร 1. เล ือกเทมเพลท ไปท่ี File -> New -> Choose Drawing Type (ดังรูปท่ี11)

รูปท่ี11

2. เม่ือมีการวาง Shape ชิ้นแรก จะพบวามีไดอะล็อกบ็อกซ Connecting Shape ปรากฏขึ้นมา เพ่ือบอกถึงวิธีการเชื่อมตอ Shape (ดังรูปที1่2 )


ห น า | 15


3. ใหนํา Shape : Multiple Shapes มาวางบน Drawing เพ่ือทําการเชื่อมตอจาก Shape ชิ้นแรก ใหคลิกท่ี Multiple Shapes จาก Stencils แลวลากมาวางบน Shape ชิ้นแรก จากใหกําหนดจํานวนของ Shape วาตองการจํานวนกี่ชิ้น แลวกด ok (ดังรูปท่ี13 )


4. ลองจัดรูปแบบตางๆ

ใชเมาสคลิกเลือก Shape ท้ังหมด (ดังรูปท่ี14 ) จากนั้นใหคลิกท่ีทูลบารของ Organization Chart

ห น า | 16


Horizontal Layout


ห น า | 17


Vertical Layout


ห น า | 18


Side by Side


ห น า | 19


ตัวอยางผังองคกร

ห น า | 20


การเพิ่มขอความ คลิกที่ Shape จากนั้นพิมพขอความท่ีตองการ เม่ือพิมพเสร็จแลวให คลิกท่ี Drawing Area ตรง

พ้ืนท่ีวางๆ (ดังรูปท่ี17)


การสรางแปลนบานหรือหองตางๆ ในการสรางชิ้นงาน การสรางแปลนตางๆ สิ่งสําคัญอยางแรกในการสรางคือ การกําหนดขนาดของกระดาษ เนื่องจาก Ms visio มีการกําหนดมาตราสวนของภาพวาดใหแทนขนาดท่ีแทจริงดังนั้นในการวาดภาพจึงตองใสขนาดสัดสวนใหตรงกับความเปนจริง เชน การสรางบานขนาด 50ตารางวา อาจใชมาตราสวน เปน 1 ซม. ตอ 2 ตารางวา เปนตน

รูปท่ี 18 เทมเพลทสําหรับการสรางบาน

ห น า | 21


การกําหนดขนาดของกระดาษ คลิกท่ี File -> Page Setup… (ดังรูปท่ี19)


ในหนาตาง Page Setup จะประกอบไปดวย Tab มี 6 Tab ไดแก Print Setup ใชในการตั้งคาขนาดของกระดาษท่ีใชในการพิมพ และปุม Setup จะใชใน

การต้ังคา Printer สําหรับการพิมพผล Page Size ใชในการกําหนดขนาดของพ้ืนท่ีทํางาน Drawing Scale ใชในการกําหนดมาตราสวนของการวาดรูป Page Properties ใชในการกําหนดชนิดของหนวยวัด ฟอรจกราวด หรือ แบ็กกราวด Layout and Routing ใชในการกําหนด Style Shadows ใชในการกําหนดเงา ตัวอยางในกําหนดคาตางๆ ของ Page Setup เชน Print Setup กําหนด Printer Paper = A4 Page Size กําหนด Same as Printer Paper Size Drawing Scale กําหนด Pre-defined Scale = Metric และ 1 : 100 Page Properties กําหนด Measurement Units = Millimeters

ห น า | 22


เริ่มตนกับการสรางช้ินงาน 1. การเชื่อมตอShape 2 ช้ินเขาดวยกัน :ใหทําการคลิกลากชิ้นใดชิ้นหนึ่งมาวางตอกัน (ดังรูปท่ี20)


2. Flip Shape : คลิกขวาท่ี Shape -> Flip Wall on Reference Line (ดังรูปที่ 21)


3. Resize Shape : คลิกเมาสเลือก Shape ท่ีตองการ แลวลากไปในทิศทางท่ีตองการขยาย (ดังรูปท่ี

22)


ห น า | 23


4. Control Point เปนการเพ่ิมจุดเพ่ือสําหรับเปลี่ยนรูปรางของ Shape ใหตรงตามความตองการ โดยการใชเคร่ืองมือ คลิกไปท่ี Shape 1 คร้ังจากนั้นใหกดปุม Ctrl + คลิกอีกครั้งไปยังตําแหนงท่ีตองการเพ่ิมจุดสําหรับการเปลี่ยนรูปรางของ Shape (ดังรูปท่ี 23)


5. Rotation Handle ( ) : จะปรากฏอยูสวนบนของ Shape เปนจุดท่ีใชในการหมุนองศาของ

Shape ลักษณะการทํางานคือใหคลิกที ่Shape 1 ครั้งแลวเลื่อนไปท่ี คลิกคางไว แลวหมุนไปในทิศท่ีตองการ (ดังรูปท่ี 24)


6. Grouping : หากตองการใหShape หลายๆ Shape อยูเปนกลุมเดียวกันเราสามารถทําไดดวยการ

คลิกเลือก Shape ชิ้นท่ี1 ตอดวยชิ้นท่ี 2 และ 3 ไปเร่ือยๆ จนครบท่ีตองการ (ในการคลิกเลือก Shape ตั้งแตชิ้นท่ี 2 จนถึงชิ้นสุดทาย ใหกดปุม Ctrl คางไวแลวคลิกเมาสเลือก Shape จนครบตามจํานวนท่ีตองการ) จากนั้นใหคลิกเมาสท่ีเมนู Shape ->Grouping ->Group (ดังรูปท่ี 25)


ห น า | 24


7. การทํางานกับจุดเช่ือมตอบน Shape 1. การเพ่ิมจุดเชื่อมตอบน Shape : เปลี่ยนเคร่ืองมือจาก เปน จากนั้นคลิกเลือก

Shape ท่ีตองการเพ่ิมจุดเชื่อมตอ แลวกดปุม Ctrl คางไวพรอมกับ คลิกอีกครั้งท่ีบริเวณขอบท่ีตองการเพ่ิมจุดเชื่อมตอ (ดังรูปท่ี 26)


2. การลบจุดเชื่อมตอบน Shape : เลือกเครื่องมือเปน จากนั้นคลิกเลือก Shape ท่ีตองการ

ลบจุดเชื่อมตอ แลวคลิกท่ีจุดเชื่อมตอท่ีตองการ เมื่อคลิกจะพบจุดมีการเปลี่ยนสีเปนสีชมพู จากนั้นกดปุม Delete เพ่ือลบจุดเชื่อมตอท้ิงไป (ดังรูปท่ี 27)


3. การยายจุดเชื่อมตอบน Shape : เลือกเคร่ืองมือเปน จากนั้นคลิกเลือก Shape ท่ีตองการ

ยายจุดเชื่อมตอ จากนั้นคลิกท่ีจุดเชื่อมตอท่ีตองการเม่ือคลิกจะพบจุดมีการเปลี่ยนสีเปนสีชมพู แลวใหคลิกอีกคร้ังคางไว พรอมกับลากจุดไปวาง ณ ตําแหนงท่ีตองการบนขอบของ Shape (ดังรูปท่ี 28)


ห น า | 25


4. การซอนจุดเชื่อมตอบน Shape : ใหคลิกท่ีเมนู View -> Connection Points เพ่ือนําเอาเครื่องหมายถูกออก (ดังรูปท่ี 29)


5. การเปลี่ยนชนิดของจุดเชื่อมตอ : เลือกเครื่องมือเปน แลวคลิกเลือก Shape ท่ีตองการ

ยายจุดเชื่อมตอ จากนั้นคลิกท่ีจุดเชื่อมตอท่ีตองการเม่ือคลิกจะพบจุดมีการเปลี่ยนสีเปนสีชมพู แลวคลิกขวาที่จุดพรอมกับเลือกชนิดของจุดท่ีตองการ (ดังรูปท่ี 30)


ห น า | 26


การสราง Shape สําหรับใชงานดวยตนเอง เริ่มสรางโดยนํา Shape มาวางซอนกัน (ดังรูปท่ี 31)


1. InterSection คลิกเมาสลอมรอบ Shape ท้ัง 3 ท่ีวางซอนกัน จากนั้นคลิกท่ีเมนู Shape -> Operations -> Intersect (ดังรูปท่ี 32)


2. Subtract

คลิกเมาสลอมรอบ Shape ท้ัง 3 ท่ีวางซอนกัน จากนั้นคลิกท่ีเมนู Shape -> Operations -> Subtract (ดังรูปท่ี 33)

รูปที่ 33

ห น า | 27


3. Combine คลิกเมาสลอมรอบ Shape ท้ัง 3 ท่ีวางซอนกัน จากนั้นคลิกท่ีเมนู Shape -> Operations -> Combine (ดังรูปท่ี 34)


4. Join คลิกเมาสลอมรอบ Shape ท้ัง 3 ท่ีวางซอนกัน จากนั้นคลิกท่ีเมนู Shape -> Operations -> Join (ดังรูปท่ี 36)


ห น า | 28


5. Trim คลิกเมาสลอมรอบ Shape ท้ัง 3 ท่ีวางซอนกัน จากนั้นคลิกท่ีเมนู Shape -> Operations -> Trim (ดังรูปท่ี 37)


6. Fragment

คลิกเมาสลอมรอบ Shape ท้ัง 3 ท่ีวางซอนกัน จากนั้นคลิกท่ีเมนู Shape -> Operations -> Fragment (ดังรูปท่ี 38)


ห น า | 29


ตัวอยางแปลน

ห น า | 30


การจัดการ Layer Layer คือการแบงพ้ืนท่ี Drawing ออกเปนชั้นๆ ในลักษณะของการวางทับกัน การวางลักษณะนี้

เพื่อใหสะดวกตอการซอน การแสดงผล และสะดวกตอการแกไข Shape เฉพาะกลุมที่ตองการ 1. การซอน Layer

คลิกที่ View -> Layer Properties… จะปรากฏ Layer ตางๆ หากตองการซอน Layer ชั้นใด ใหนําเครื่องหมายถูกในชอง Visible

ของชั้นนั้นออก (ดังรูปท่ี 39) จากนั้นกด OK Shape ที่อยูใน Layer ชั้นนั้นๆ ก็จะไมแสดงบนหนาจอ



ห น า | 31


2. การแสดง Layer คลิกที่ View -> Layer Properties… จะปรากฏ Layer ตางๆ หากตองการแสดง Layerชั้นใด ใหเพ่ิมเคร่ืองหมายถูกในชอง Visible

ของชั้นนั้น (ดังรูปท่ี 41) จากนั้นกด OK Shape ที่อยูใน Layer ชั้นนั้นๆ ก็จะแสดงบนหนาจอ (ดังรูปท่ี 42)



ห น า | 32


3. Lock Layer ในการสรางชิ้นงานหากไมตองการใหมีการเปลี่ยนแปลงใดๆ ท่ีเกิดผลกระทบกับ Shape ใน Layer นั้น การแกปญหาดังกลาว คือการใชคําสั่ง Lock ท่ีอยูใน Layer Properties… ลาก Shape มาวางบน Drawing คลิกท่ีเมนู View -> Layer Properties… เลือก Layer ท่ีตองการ Layer จากนั้นใหเพิ่มเคร่ืองหมายถูก ท่ีชอง Lock แลวกด ok (ดังรูปท่ี43) ทดสอบยาย Shape ท่ีถูก Lock (ดังรูปท่ี 44)



ห น า | 33


เอกสารอางอิง ชัชวาล ศุภเกษม. Microsoft Visio 2002 เขียนผังงานและแปลนโดยฉับพลัน. - - กรุงเทพฯ : สมาคม

สงเสริมเทคโนโลย ี(ไทย-ญี่ปุน),2545 272หนา. สันติ ศรีลาศักด์ิ.ทําไมมันใชงายอยางนี ้MS Visio 2003. - - กรุงเทพฯ : ออฟเซ็ทเพรส, 2547 276หนา

เทคนิคการวาดแผนผัง ด้วยโปรแกรม Visio

Documents

Transcript of เทคนิคการวาดแผนผัง ด้วยโปรแกรม Visio