RPPVII.2 baru

35
RENCANA PEMBELAJARAN 1 Satuan Pendidikan : SMP PLUS AL-MA’ARIF Mata pelajaran : Bahasa Sunda Kelas / Semester : VII / 2 Alokasi Waktu : 180 menit ( 2 x pertemuan) STANDAR KOMPETENSI Mampu menyimak, memahami dan menanggapi berbsagai wacana percakapan, dongeng pupujian I. KOMPETENSI DASAR Menyimak pembacaan Pupujian INDIKATOR Dapat menyimak dengan sikap yang baik Dapat menyanyikan puisi pupujian dengan lagu yang sudah lazim, sendiri ata bersama- sama Dapat memahami isi pupujian Dapat menceritakan isi pupujian dalam parafrase Dapat menanggapi berbagai aspek puisi pupujian dalam diskusi II. MATERI POKOK Pupujian III.KEGIATAN PEMBELAJARAN A. PERSIAPAN Memeriksa kesiapan siswa Apersepsi motivasi A. KEGIATAN INTI Salah seorang siswa membacakan Pupujian / memutar kaset rekaman Bersama-sama menyimak pupujian yang dibacakan/diperdengarkan Bertanya jawab tentang topik pupujian yang disimak Bertanya jawab tentang isi pupujian B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan isi Pupujian Siswa ditugaskan untuk membaca pupujian serta menelaah isinya IV. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Naskah Pupujian Buku pegangan Tape/VCD/CD/Kaset V. PENILAIAN 1. Prak ku hidep rtegepkeun pupujian kalawan daria ! 2. Jawab pananya nu patali jeung eta pupujian! a. Pangaruh tina agama naon ari Pupujian teh ? b. Naon wae tema/topik nu sok ditepikeun dina pupujian ? c. Cing naon eusi pupujian nu bieu ku hidep dinadomkeun ? d. Prafrasekeun pupujian nu ku hidep dinadomkeun! e. Kumaha pamadegan hidep kana eusi pupujian ditilik tina aspek sosial? Cingambul, Januari 2011 Mengetahui Guru Bahasa Sunda Kepala Sekolah Drs. Abdus Shomad, MM Drs. M. Yusuf Syaefudin, M.Pd. NIP.19530527 197803 1 002 19530527 197803 1 002

Transcript of RPPVII.2 baru

RENCANA PEMBELAJARAN 1Satuan Pendidikan Mata pelajaran Kelas / Semester Alokasi Waktu : SMP PLUS AL-MAARIF : Bahasa Sunda : VII / 2 : 180 menit ( 2 x pertemuan)

STANDAR KOMPETENSI Mampu menyimak, memahami dan menanggapi berbsagai wacana percakapan, dongeng dan pupujian I. KOMPETENSI DASAR Menyimak pembacaan Pupujian INDIKATOR Dapat menyimak dengan sikap yang baik Dapat menyanyikan puisi pupujian dengan lagu yang sudah lazim, sendiri atau sama Dapat memahami isi pupujian Dapat menceritakan isi pupujian dalam parafrase Dapat menanggapi berbagai aspek puisi pupujian dalam diskusi II. MATERI POKOK Pupujian III. KEGIATAN PEMBELAJARAN A. PERSIAPAN Memeriksa kesiapan siswa Apersepsi motivasi A. KEGIATAN INTI Salah seorang siswa membacakan Pupujian / memutar kaset rekaman Bersama-sama menyimak pupujian yang dibacakan/diperdengarkan Bertanya jawab tentang topik pupujian yang disimak Bertanya jawab tentang isi pupujian B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan isi Pupujian Siswa ditugaskan untuk membaca pupujian serta menelaah isinya IV. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Naskah Pupujian Buku pegangan Tape/VCD/CD/Kaset V. PENILAIAN 1. Prak ku hidep rtegepkeun pupujian kalawan daria ! 2. Jawab pananya nu patali jeung eta pupujian! a. Pangaruh tina agama naon ari Pupujian teh ? b. Naon wae tema/topik nu sok ditepikeun dina pupujian ? c. Cing naon eusi pupujian nu bieu ku hidep dinadomkeun ? d. Prafrasekeun pupujian nu ku hidep dinadomkeun! e. Kumaha pamadegan hidep kana eusi pupujian ditilik tina aspek sosial? Cingambul, Januari 2011 Guru Bahasa Sunda

bersama-

Mengetahui Kepala Sekolah

Drs. Abdus Shomad, MM NIP. 19530527 197803 1 002

Drs. M. Yusuf Syaefudin, M.Pd.

NIP. 19690512 199702 1 001 URAIAN MATERI PEMBELAJARAN

PUPUJIANPupujian asalna tina kecap puji, muji hartina ngagungkeun atawa ngucapkeun kecap-kecap nu had. Pupujian mangrupa salasahiji karya sastra Sunda nu eusina puja-puji, doa, piwuruk, jeung pangajaran nu dijiwaan ku agama Islam. Pupujian sumebar sacara lisan di lingkungan pasantrn. Nembangkeun pupujian sok disebut og nadoman. Nadom th pupujian anu eusina atikan boh atikan agama boh atikan moral jeung sopan santun. Biasana sok dihaleuangkeun sammh adan atawa sanggeusna bari nungguan jamaah. Pupujian bisa disawang tina wangun lahiriahna, tina eusina jeung tina basa nu digunakeunana. 1. Ditilik tina wangunna Diwangun ku dua padalisan Contona: 1. Eling-ling ka jalma nu sok sarolat Geuwat-geuwat masing gancang ka musholla 2. Supaya meunang darajatna berjamaah berjamaah anu tujuh likur ta b. Diwangun ku opat padalisan Contona : Allah anu Maha Akbar Nu rohmatna Maha Jembar Nu Maha Welas ngaganjar Ka jalma nu toat sabar c. Diwangun ku lima padalisan Contona : Lamun aya waktu lowong nggal eusi ulah lowong pilari lmu nu luhung ulah embung-ulah embung meungpeung umur acan nungtung d. Diwangun ku dalapan padalisan Contona: Lumpat sakabh jalma Muruna ka kanjeng Nabi Nyungkeun tulung jeung sapaat Kanjeng Nabi teras nangis Sujud ka Nu Maha Agung Nyuhunkeun sapaat Gusti Gusti Allah th nimbalan Pk ku anjeun sapaatan 2. Ditilik tina eusina a. Muji kaagungan Alloh b. Sholawat ka Rosululloh c. Doa jeung tobat ka Alloh d. Mnta sapaat ka Rosululloh e. Nashat f. Pangajaran agama Islam g. Etika 3. Ditilik tina basa (purwakanti) Purwakanti th nyata sora basa nu mh sarua tina kecap-kecap dina unggal padalisan atawa unggal pada. Pikeun mikanyahona, tengetan sora engang panungtung unggal kecapna. Contona: Eling-ling dulur kabh; ibadah ulah campolh; beurang peuting ulah welh; bisina kaburu pah. Sora h dina tungtung kecap kabh, campolh, welh, jeung pah disebutna murwakanti.

a.

LEMBAR PERBAIKAN /PENGAYAAN Regepkeun ku hidep ieu pupujian nu dinadomkeun ! 1) Hayu urang babahanan Pikeun bekel pangbalikan Sing loba amal-amalan Ibadah sing husu pisan 2) Mun waktuna ajal datang Urang moal bisa mungpang Mo bisa dihalang-halang Geus waktuna jadi bugang 3) Harta banda nu ngaleuya Urang moal bisa mawa Ngan amal anu dibawa Batur urang anu bla 1. 2. 3. 4. 4) Mana sobat mana dulur henteu maturan di kubur sumawon nambihan umur nu puguh loba kapaur 5) Hanjakal aduh hanjakal teu getol sadia amal padahal geuning padahal ngan amal nu jadi bekel 6) Teu guna hahanjakalan pan teu kurang nu ngelingan pk geura tunggu hisaban geura jawab ku sorangan

7.

9. 10.

Sabada hidep ngaregepkeun sarta nembangkeun pupujian bieu, jawab soal di handap ! Pupujian di luhur diwangun ku . a. tilu pada b. opat pada c. lima pada d. genep pada Tina sapada diwangun ku a. sapadalisan b. dua padalisan c. tilu padalisan d. opat padalisan Pupujian di luhur judulna Tauhid, maksudna a. Muji Alloh b. Ngagungkeun Alloh c. Ibadah ngan ka Alloh d. Syukuran ka Alloh Maksud babahanan dina pupujian Tauhid pada kahiji nyata a. bebekelan ku harta b. bebekelan ku lmu c. bebekelan ku amal ibadah d. bebekelan ku pakean 5. Ditilik tina eusina, ta pupujian teh kaasup kana pupujian nu maksudna a. nitah b. ngajak c. nyaram d. Ngagungkeun 6. Upama ditilik tina itikad pangarangna, eusi ta pupujian mangrupa a. dorongan kana kahadan b. kahanjakal c. kaayaan jero kubur d. papatah Hirup jeung Sumebarna pupujian th di a. sakola umum b. lingkungan pasantren c. madrasah d. kantor-kantor 8. Tujuan awal pangna para ulama/kiyai ngagunakeun pupujian nyata a. pikeun ngirut jalma sangkan asup Islam b. sangkan resep di masjid c. pikeun hiburan d. sangkan teu bosen ibadah Biasana pupujian sok dinadomkeun ku parasantri dina mangsa a. sammh adzan b. waktu adzan c. sanggeus adzan d. sabada sholat Pupujian nu kaasup sholawat eusina netelakeun ngeunaan a. Kaagungan Alloh b. Sajarah paranabi c. Riwayat Nabi Muhamad SAW d. Sajarah sahabat KABEUNGHARAN KECAP 1. ibadah 2. husu 3. amal 4. sobat = pagawan anu didadasaran karana miharep rido Alloh tur nyonto kana sunah rosul. = manteng, museur, teu malaweung = kalakuan, pagawan boh had boh gorng, amal-amalan = wiridan, babacaan sabada sholat; amal sholeh = amal had. = deungeun-deungeun, batur sagulung sagalang, babaturan deukeut; nyobat atawa sosobatan, hirup saperti jeung dulur atawa jeung baraya.

5. bugang

= bangk; cikal bugang = nu pangheulana maot dipangperangan; nanggung bugang = ditinggalkeun maot ku lanceuk; leutik ringkang ged bugang = sipat jelema, lamun maot loba urusanana, komo lamun maot di panyabaan.

6. mungpang 7. hisab 8. bekel 9. ajal

= nolak, teu nurut hisab = ahli ngitung.

= balitungan, ngitung amal; dihisab, dibalitungkeun amalna (jaga di yaomil ahir); ahli = kadaharan atawa jeung duit nu dibawa nyaba keur kaberluan di jalan jeung di panyabaan = waktu maot, Nu gering th cageur deui dan can tepi kana ajalna.

UJI KOMPETENSI Jawab/lengkepan pananya ieu di handap ! 1. Dumasar kana asal kecapna, nu disebut pupujian nyata _____________________________________________________________________________ 2. Kumaha pross sumebarna pupujian di masyarakat ? _____________________________________________________________________________ 3. Ntlakeun ngeunaan hal naon ba pupujian th ? _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ 4. Tulis conto pupujian nu ku hidep dipikanyaho anu eusina mangrupa atikan agama ! _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ 5. Paraprasekeun (tuliskeun dina wangun lancaran) maksud / eusi ieu pupujian ! Mun urang boga rumasa Ngarasa jadi jelema Jalma nu aya sakadar elmu sing sami ngababar

Sing emut ka nu KawasaNu masihan pangabisa

ulah sok padu kaluarkedahna disasar-sasar

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

ISTILAH KAAGAMAAN Dina Basa Sunda loba kecap-kecap nu patali jeung istilah kaagamaan utamana istilah dina agama Islam. Eta hal teh lantaran ayana akulturasi antara budaya urang Sunda jeung budaya Islam. Malah dina kahirupan sapopoe eta istilah kaagamaan teh geus teu asa tina basa agama, tapi asa asli tina Basa Sunda asli. Contona bae dina pupujian, loba kapanggih istilah-istilah kaagamaan. Titenan tabel asal usul kecap nu patali jeung istilah kaagamaan!

Istilah Kaagamaan Asalna Sabar Shobri Soleh Sholihah Kubur Yakin Subuh Kupur Pajar Qubuuri Yaqiin Shubha Kafaruu Fajri

Harti atawa maksudna Bisa nahan diri Hade lampah luyu jeung parentah Alloh tur conto rosululloh Alam sabada maot/di jero taneuh Bener-bener percaya Waktu sholat mimiti bijil panonpoe Nolah kana parentah Alloh Waktu medal balebat

Sumber Q.S. 103: 3 Q.S. 103: 3 Q.S. 100: 9 Q.S. 102: 5 Q.S. 100: 11 Q.S. 98: 6 Q.S. 97: 5

MATERI PANAMBAH :1. Kecap Rajekan 2. Kalimah ngantet jeung kalimah bilangan 3. Ngarang ngeunaan obyek wisata

RENCANA PEMBELAJARAN 2

Satuan Pendidikan Mata pelajaran Kelas / Semester Alokasi Waktu

: SMP PLUS AL-MAARIF : Bahasa Sunda : VII / 2 : 180 menit ( 2 x pertemuan)

I. STANDAR KOMPETENSI Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara tertulis dalam bentuk menulis pengalaman, biografi, sajak, bahasan dan menulis berita. KOMPETENSI DASAR Menulis Sajak INDIKATOR Dapat menulis sajak sederhana Dapat memilih kata-kata (diksi) dengan tepat Dapat menulis larik-larik (padalisan) yang bermakna Dapat menulis sajak yang mengandung gaya bahasa, irama (wirahma) dan purwakanti dalam pembacaannya Dapat memperbaiki atau menyempurnakan naskah sajakDapat merencanakan tulisan dalam kerangka karangan VI. MATERI POKOK Sajak VII. KEGIATAN PEMBELAJARAN B. PERSIAPAN Memeriksa kesiapan siswa Apersepsi motivasi A. KEGIATAN INTI Dengan cermat siswa menyimak penjelasan guru tentang teknik menulis puisi Dengan bimbingan guru siswa menuliskan pengalamannya yang paling menarik ke dalam bentuk puisi Dengan bimbingan guru, siswa memperbaiki / menyempurnakan penulisan puisi B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan materi yang telah dipelajari VIII. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Buku pegangan Majalah Surat kabar Buku kumpulan sajak IX. PENILAIAN Prak ku hidep tulis pangalaman nu pangpentingna dina wangun puisi ! Cingambul, Januari 2011 Guru Bahasa Sunda

Mengetahui Kepala Sekolah

Drs. Abdus Shomad, MM NIP. 19530527 197803 1 002

Drs. M. Yusuf Syaefudin, M.Pd. NIP. 19690512 199702 1 001

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN Karya sastra sjnna salian ti dongeng jeung pupujian th nyata sajak. Dina wangunna, sajak jeung pupujian aya sasaruanana nyata dina cara nuliskeunana. Sajak th kaasup kana karya sastra wangun puisi. Sajak bisa dibdakeun jadi dua nyata sajak kauger jeung sajak bebas. Disebut sajak kauger sabab dina nuliskeunana kauger ku patokan-patokan saperti lobana jajaran, lobana engang, jeung purwakanti. Pangna disebut sajak bbas sabab teu kauger ku patokan-patokan. Hal nu ngabdakeun antara sajak jeung karangan sjnna nyata : 1. Kecap-kecap nu dipak dina sajak mah pinilih sarta loba nu teu saujratna; 2. Cara nepikeun maksud atawa tujuan th ku kalimah nu parondok; 3. Kecap-kecap dina sajak ngawirahma; Aya sababaraha hal nu perlu diperhatikeun lamun hidep rk nulis sajak. 1. Tangtukeun heula tma naon nu rk ditepikeun; 2. Pilih kecap-kecap nu merenah luyu jeung tma; 3. Pikirkeun naha ta sajak th ngbrhkeun kabungah, kasedih, atawa hal sjnna; 4. Pikirkeun dina nyusun kalimah sangkan miboga makna; 5. Tangtukeun gaya basa, irama jeung purwakantina sangkan sajak th resep lamun dibaca. Sangkan hidep boga gambaran, tengetan sajak ieu di handap ! PIWURUK GURU Heug regepkeun barudak Pepeling ti paraguru Nu baris ngeusian pikir Nu bakal nyaangan rasa Mun ku hidep digarugu Pk turut Indung jeung Bapa Laksanakeun parentahna Ulah sok diajar melid Anggur g masing rapekan Ngarah kolot henteu ngungun Mun kolot ngungun ku urang Matak sisah matak bingung Sagala kahayang sulit Anu dipnta ku urang Ku kolot moal diwaro Kaduana di sakola Turutkeun piwuruk guru Ngarah hidep bisa ngarti Pinter dina pangajaran Sopan santun dina laku Katiluna kudu iman Ka Gusti nu Maha Hman Anu ngaping tur ngajaring Boh beurang pon kitu peuting UJI KOMPETENSI Sabada hidep merhatikeun pedaran ngeunaan cara nulis sajak, sarta nitenan contona, prak tulis ilustrasi ieu di handap kana wangun sajak, atawa hidep nyieun sajak bebas luyu jeung kahayang hidep! 1. Pasosor, sisi laut Pangandaran, ombakna ndah pisan tingborlak katojo cahya panonpo nu rk surup. Tangkal kalapa ngajajar sisi basisir, daunna aroyag katebak angin. Loba jalma keur arulin silih udag jeung babaturanana bangun nu barungah pisan. ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________ 2. Hidep kacida resepna ningal gunung Ciremai anu jangkung. Warna hjo, puncakna katutup ku mga bodas nu maraju katebak angin. ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ __________________________________________________ 3. Pasawahan mani ngaplak lega pisan. Parna geus karonng tereh dipann. Di tengah sawah aya bebegig pikeun nyingsieunana manuk piit, dijieun tina kararas diknca ku tali ka saung. Manuk leutik ting geleber luhureun par bangun suka bungah. ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________ Cing ayeuna hidep nyieun hiji sajak bbas. Eusina bisa ngagambarkeun ngeunaan kasedih, kabungah, kabingung, kanyaah, kandahan alam, kaagungan Alloh, jeung sajabana nu kungsi karasa, katempo jeung kaalaman ku hidep. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

MATERI PANAMBAH : 1. Harti konotatif 2. Harti denotatif

RENCANA PEMBELAJARAN 3Satuan Pendidikan Mata pelajaran Kelas / Semester Alokasi Waktu I. : SMP PLUS AL-MAARIF : Bahasa Sunda : VII / 2 : 180 menit ( 2 x pertemuan)

STANDAR KOMPETENSI Mampu membaca, memahami dan menanggapi bentuk dan jenis wacana sejarah lokal/babad, wacana percakapan, wacana dongeng dan carita pondok

X.

KOMPETENSI DASAR Membaca sejarah lokal/babad

I.

INDIKATOR Dapat memahami isi wacana atau cerita Dapat memahami kedudukan dan peranan tokoh-tokoh Dapat memahami hubungan kausalitas antarperistiwa kesejarahan Dapat memahami pertautan antara tokoh, peristiwa dengan wilayah setempat

XI. MATERI POKOK Sejarah Lokal/Babad XII. KEGIATAN PEMBELAJARAN C. PERSIAPAN Memeriksa kesiapan siswa Apersepsi motivasi A. KEGIATAN INTI Secara bergantian siswa membacakan wacana sejarah/babad Bersama-sama menyimak wacana sejarah yang dibacakan Bertanya jawab tentang topik yang dibaca Bertanya jawab tentang isi bacaan B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan isi wacana Siswa ditugaskan untuk mencari wacana sejarah lokal serta menelaah isinya XIII. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Wacana tentang sejarah lokah/babad Buku pegangan Majalah Surat kabar Kaset XIV. PENILAIAN 1. Sebutkeun pikiran utama dina paragraf kahiji tina eta wacana ! 2. Saha palaku utama dina eta wacana sajarah teh ? 3. Kumaha watek eta palaku nu kapanggih dina eta wacana ? 4. Naon jasa eta palaku pangna dianggap salaku palaku utama ? 5. Kumaha patalina eta tokoh jeung kajadian nu lumangsung ? Mengetahui Kepala Sekolah Cingambul, Januari 2011 Guru Bahasa Sunda

Drs. Abdus Shomad, MM

Drs. M. Yusuf Syaefudin, M.Pd.

NIP. 19530527 197803 1 002

NIP. 19690512 199702 1 001

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN BABAD MAJALENGKA Taun 2007 th umur kota Majalengka nincak ka 517. Ditilik tina umurna bisa dicindekkeun yn Majalengka th lahir taun 1490 Mashi. Katangtuan milangkala Majalengka th dumasar kana Perda No. 05/OP.013.1/PD/1982 tanggal 9 Juni 2005, pasal 1 ayat 1 anu unina : Hari jadi Majalengka jatuh pada tanggal 7 Juni 1490 Masehi bertepatan dengan tanggal 10 Muharam. Tatapakan ditetepkeunana ta perda nyata dumasar kana babad ayana Karajaan Sindangkasih anu diratuan ku Ratu Rambut Kasih. Kecap Majalengka th asalna tina dua kecap nyata maja jeung langka. Eta kecap asalna tina basa Cirebon, maja, ngaran sarupaning buah nu bisa dipak pikeun ngubaran kasakit muriang (malaria), sedengkeun langka hartina euweuh. Lengkepna Babad Majalengka th saperti pedaran ieu di handap. Mangsa harita di wewengkon Majalengka ayeuna ngadeg tilu karajaan Hindu. Cakraningrat ngaheuyeuk Karajaan Rajagaluh, Pucuk Umun di Talaga, jeung Nyi Rambut Kasih ratu di Sindangkasih. Nyi Rambut Kasih kawentar ratu nu geulis kawanti-wanti, sakti, ged wibawa jeung ged komara, sarta jadi panutan rahayatna. Sabagian tina wewengkon Sindangkasih masih mangrupa leuweung geledegan. Di antara tutuwuhanana aya nu disebut tangkal maja, anu hasiatna pikeun nyageurkeun kasakit malaria atawa muriang. Teu jauh ti Sindangkasih, di Cirebon aya pamarntahan anu dipingpin ku ulama kamashur, Syh Sarif Hidayatulloh. Jaman harita, di Cirebon sumebar kasakit muriang. Loba pisan anu kaserang, malah anu tepi ka hanteuna og ra deuih. Syh Sarif Hidayatulloh ngutus Pangran Muhamad jeung Siti Armilah pikeun neangan buah maja. Nya terus ta dua utusan th arindit. Ngan ba lian ti rk nangan buah maja th, Pangran Muhamad jeung Siti Armilah boga tujuan sjn, nyata rk nyebarkeun agama Islam. Lantaran utusan ti Cirebon datangna ka Sindangkasih henteu permisi heula, Nyi Rambut Kasih henteu sukaeun wewengkonna ditincak ku jalma lian. Nyi Rambut Kasih ngawatek kasaktnna. Leuweung nu asalna rembet ku tangkal maja dadaksakala leungit ilang tanpa karana. Atuh dua utusan th teu manggihan buah anu keur ditanganana. Majan langka, majan langka! ceuk eta utusan dina basa Cirebon, anu maksudna tangkal maja th euweuh. Nya nelah ba jadi majalengka. Sanajan anu ditanganana teu kapanggih, Pangeran Muhamad jeung Siti Armilah henteu terus mulang ka Cirebon. Ceuk angkeuhanana, sugan ba dina hiji waktu mah bakal manggihan tangkal maja. Jadi dua utusan th terus nangan, bari sakalian nyebarkeun agama Islam ka masarakat. Sabada ngawurukkeun bagbagan agama Islam, Pangran Muhamad terus matuh di Gunung Margatapa. Ari Siti Armilah ihtiar pikeun ngislamkeun Nyi Rambut Kasih. Ngan Nyi Rambut Kasih tetep tagen kana agemanana, tepi ka ahirna mah ngahiyang.

Sabada ditinggalkeun ku ratuna, Karajaan Sindangkasih aya dina kakawasaan Cirebon, sarta saterusna mah dingaranan Majalengka.

LEMBAR PERBAIKAN /PENGAYAAN KABEUNGHARAN KECAP XV. Langka = euweuh Komara = wibawa Panutan Geledegan Ngawatek Matuh Tagen Ngahiyang = nu dipikadeudeuh, nu dipikacinta = gerotan, (belantara: Ind.) = mapatkeun = tetep renggenek, cicing di hiji tempat = teu pindah ti tempatna = ngaleungit

UJI KOMPETENSI 1 Sabada maca Babad Majalengka, jawab pananya ieu di handap ! 1. 2. 3. 4. 5. 6. Dumasar kana eusi perda, ayeuna milangkala Majalengka th nincak taun kasabaraha ? _____________________________________________________________________ Saha ngaran Ratu Sindangkasih th ? _____________________________________________________________________ Wewengkon karajaan mana anu katerap ku kasakit muriang ? _____________________________________________________________________ Saha nu mingpin pamarntahan di ta wewengkon ? _____________________________________________________________________ Saha nu diutus ka Sindangkasih ku syh ti Cirebon th ? _____________________________________________________________________ Naon ba tujuan dua utusan pangna ngajugjug ka Sindangkasih ? _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 7. 8. Kumaha sikep Ratu Sindangkasih kana datangna ta utusan ? _____________________________________________________________________ Naon nu kaalaman ku dua utusan nu dibalukarkeun ku tindakan Ratu Sindangkasih ? _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 9. 10. Naon nu diucapkeun ku dua utusan barang nu dimaksudna teu tinekanan, naon maksudna ? _____________________________________________________________________ Kumaha sikep Ratu Sindangkasih basa diajak ku Siti Armilah sangkan ngagem agama Islam ? _____________________________________________________________________

UJI KOMPETENSI 2 Tulis ringkesan Babad Majalengka ku basa hidep sorangan ! ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ UJI KOMPETENSI 3 Tulis hiji Babad (sajarah hiji lembur) nu ku hidep dipikanyaho, tulis ku basa nu had ! ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________

Materi panambah : 1. Rarangken hareup barang2. Rarangken hareup pada3. Rarangken hareup sil- /silih-

RENCANA PEMBELAJARAN 4Satuan Pendidikan Mata pelajaran Kelas / Semester Alokasi Waktu I. : SMP PLUS AL-MAARIF : Bahasa Sunda : VII / 2 : 180 menit ( 2 x pertemuan)

STANDAR KOMPETENSI Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara tertulis dalam bentuk menulis pengalaman, biografi, sajak, bahasan dan menulis berita.

XVI.

KOMPETENSI DASAR Menulis biografi

I.

INDIKATOR Dapat memilih tokoh dengan kriteria yang tepat Dapat merencanakan tulisan dalam kerangka karangan Dapat menunjukkan pentingnya tokoh yang ditulis Dapat memilih peristiwa penting dari kehidupan tokoh Dapat menceritakan (naratif) riwayat hidup tokoh secara kronologis Dapat memperbaiki atau menyempurnakan naskah biografi MATERI POKOK Biografi

XVII.

XVIII. KEGIATAN PEMBELAJARAN D. PERSIAPAN Memeriksa kesiapan siswa Apersepsi motivasi A. KEGIATAN INTI Dengan cermat siswa menyimak penjelasan guru tentang teknik menulis biografi Dengan bimbingan guru siswa menulis biografi seorang tokoh yang dikenalnya Dengan bimbingan guru, siswa memperbaiki / menyempurnakan tulisannya B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan materi yang telah dipelajari Siswa ditugaskan untuk melengkapi biografi yang telah ditulis XIX. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Buku pegangan Majalah Surat kabar Contoh / buku biografi Photo tokoh/gambar XX. PENILAIAN Prak ku hidep tulis biografi hiji inohong/tokoh nu ku hidep dipikawanoh! Basana kumaha hidep sarta ulah poho gunakeun basa Sunda nu merenah tur henteu matak pikaboseneun nu maca !

Mengetahui Kepala Sekolah

Cingambul, Januari 2011 Guru Bahasa Sunda

Drs. Abdus Shomad, MM NIP. 19530527 197803 1 002

Drs. M. Yusuf Syaefudin,M.Pd. NIP. 19690512 199702 1 001

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN Karangan biografi nyata karangan anu eusina nyaritakeun kahirupan hiji jalma ti mimiti lahir nepi ka maot. Eusi karangan tangtu bakal bda jeung karangan sjnna. Dina karangan biografi mah kudu mak data anu bener sarta lengkep. Dipahing pisan aya eusi anu mangrupa rkaan. Malah basa atawa kecap-kecap nu dipak pikeun ngagambarkeunana og mangrupa kecap atawa basa anu baku tur teu meunang dieuyeuban ku kecap atawa basa nu hs kahartina ku nu maca. Cindekna kudu gampang kaharti ku nu maca. Sangkan meunang gambaran anu jelas ngeunaan karangan biografi, pk baca tur lenyepan conto karangan biografi di handap ! BIOGRAFI Drs. H. KARNA SOBAHI, M.M.Pd. Saha nu teu uninga ka Bapa Drs. H. Karna Sobahi, M.M.Pd. margi ti kawit diistrenan ping 13 Desember 2008, Anjeunna resmi lungguh salaku Wakil Bupati Majalengka periode 2008-2013. Bapa Drs. H. Karna Sobahi, M.M.Pd. th pituin urang Malausma Kacamatan Bantarujeg Kabupatn Majalengka. Anjeunna putra kalima tina sabelas sadrk. Ramana Bapa Rujai sareng Ibuna nu nelah mah Ibu Siti Marminah. Kalintang bagja nu janten sepuhna parantos hasil ngatik ngadidik putrana dugi ka janten jalmi anu masagi. Luhur ku lmu jembar ku panalar kawuwuh leket ibadah tur nyaah ka sasama asih ka nu leutik. Estu teu kabilang barudak nu geus dibayuan tur disakolakeun ku anjeunna. Kituna th lain pdah jeneng Kepala Dinas Pendidikan, da ti kapungkurna og kitu, di bumina teu welh ram ku anak asuh. Luyu pisan jeung pamadeganana yn Hirup th ibadah jeung jadi jalma anu resep mr mawh. Ayeuna Bapa Drs. H. Karna Sobahi, M.M.Pd.dijungjung lungguh ku masyarakat salaku Wakil Bupati Kabupaten Majalengka. Mun nitnan kahirupan sapopona Bapa Drs. H. Karna Sobahi, M.M.Pd. asa teu aya reureuhna tina rupaning kasibukan. Hanca gaw anu numpuk, acara anu padet, kagiatan anu teu suwung-suwung pikeun anjeunna teu matak jadi ngarasula. Sok komo ayeuna mah, Anjeunna sering nohonan pangulem kanggo ceramah Islamiah, boh di nu syukuran walimatunnikah, sepitan, ngistrnan masjid, walimatul Hajj, miling hari besar Islam jeung sajabana. Saurna Urang mah kudu syukuran, cap g teu kudu tunggang-tanggung punggal-panggul atawa bebelokan cara di kampung. Sarngkak saparipolahna stu picontoeun wungkul. Sukss nu ayeuna kacangking th lain hasil nyulap, tapi mangrupa buah tina katekunan tur kadariaan enggoning nyuprih pangarti. Kalawan pinuh kasumanget anjeunna nungtut lmu pangaweruh ti mimiti MIN (Madrasah Ibtidaiyah Negeri), PGAN Talaga, FKIP Bandung jeung program Magister anu lulus taun 1999. Lian ti ta kasuksesan Anjeunna teu leupas tina pangrojong garwana nyata Ibu Dra. Hj. Dedeh Nurhayati, M.Pd. katut palaputrana anu lima.

Ti mangsa rumaja knh anjeunna resep icikibung dina organisasi, diantarana ba PII, HMI, PUI, GOLKAR jeung PGRI. Aktifna dina widang organisasi th lain pdah aya nu dierong tapi mangrupa pengabdian, pangalaman jeung pikeun ngadwasakeun diri. Taun 1976 Anjeunna jeneng guru SD, taun 1981 jeneng guru SPG, taun 1995 jeneng Kepala SMA, taun 2001 jeneng Kabid Dikmen, ti taun 2003 jeneng Kadisdik Kabupaten Majalengka. Buah tina kaparigelanana dina mancn gaw, anjeuna knging sababaraha pangleler ti Presiden diantarana ba: salami taun 2004 nampi Anugrah Widya Krama Pendidikan, Anugrah Pemuda, sareng Anugrah Keaksaraan Fungsional dina raraga HAI ( Hari Keaksaraan Internasional). Masih dina taun 2004 pancegna dinten Minggu 28 Maret di Grand Ballroom Hotel Aryaduta Anjeunna nampi pangllr ti IHRDP (International Human Resourses Development Pragram) Kharisma Indonesia The Internasional Foundation anu dipingpin ku Prof. Ir. Octavioanus Rondonuwu, M.Ec., margi Anjeunna diajen kalebet inohong anu kalintang merhatoskeun widang atikan jeung kamekaran sumberdaya manusia. LEMBAR PERBAIKAN /PENGAYAAN Jawab pananya ieu di handap ! 1. th? _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 2. Terangkeun deui asal muasal anjeunna ! _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 3. Tuliskeun, di mana wa anjeunna sakola ? Saha anu jeneng Wakil Bupatai Kabupaten Majalengka periode 2008-2013

_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 4. Naon buktina ? _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 5. Tuliskeun jujutan riwayat padamelanana ! _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 6. Tuliskeun, organisasi naon wa nu ku anjeunna diiluan ! Kumaha sikep H. Karna Sobahi, M.Pd. ka barudak nu teu mampuh sakola?

_________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 7. Kumaha sikep hirup Pa H. Karna th ? Naon buktina ? _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 8. Tuliskeun, kumaha motto hirup Pa H. Karna ? _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 9. Jntrkeun, anugrah naon wa nu dillrkeun ka Pa Haji Karna boh ti presidn boh ti organisasi sjnna ? _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 10. Ajn atikan naon nu kapanggih sabada hidep maca ta biografi ? _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________

Sabada hidep nengetan conto karangan biografi Drs. H. Karna Sobahi, M.M.Pd., katitn yn hal-hal nu ditulis dina karangan biografi th di antarana nyata : 1. tempat, po, jeung tanggal dibabarkeunana; 2. indung, bapa jeung kulawargana; 3. kahirupan mangsa leutik knh nepi ka dwasa; 4. cita-citana; 5. pendidikan anu kungsi kaalamanna; 6. jabatan atawa kalungguhan anu kungsi kacangkingna; 7. 8. pangajn/penghargaan anu kungsi katarima; jeung sajabana. UJI KOMPETENSI Sangkan hidep bisa nulis karangan biografi, conto data ieu di handap ku hidep mekarkeun jadi karangan biografi. Jenengan Lahir Ngaran keur leutik Sakola Digawe : : : : : DR. H. Syarifudin Hrdiana Dsa Mekarmulya Kacamatan Kertajati Kabupaten Majalengka, Minggu 12 Mi 1964 Dian SD Mekarmulya, taun 1971; SMP, taun 1977; SMA Negeri Majalengka, 1980; ITB Jurusan Teknik Bangunan, 1983 lulus taun 1989 nilai rata-rata A. - Direktur PT Jasa Utami, ti taun 1990 1995

Pupus

:

- Kepala Badan Pengawas Pembangunan, taun 1995-2001 - Pingpinan Pondok Pesantrn Modren Miftahul Khor Jumaah, 11 Agustus 2003

BIOGRAFI DR. H. SYARIFUDIN HERDIANA ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ______________________________________________________ PANCEN ( PR ) Di bumi, prak hidep diajar nulis karangan biografi hiji tokoh masyarakat anu aya di lembur hidep! Pilih tokoh masyarakat anu pangdipikareueus ku balara. Sangkan datana lengkep, sammh nulis tanyakeun heula ka indung atawa bapa hidep ngeunaan ta tokoh. Hal-hal anu geus ditataan sammhna bisa dipak calecer (patokan).

RENCANA PEMBELAJARAN 5Satuan Pendidikan Mata pelajaran Kelas / Semester Alokasi Waktu I. : SMP PLUS AL-MAARIF : Bahasa Sunda : VII / 2 : 180 menit ( 2 x pertemuan)

STANDAR KOMPETENSI Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara lisan dalam bercerita tentang penglaman, menyampaikan pengumuman, bertelepon, menyampaikan bahasan, menceritakan tokoh, dan bercakap-cakap dengan teman.

XXI. KOMPETENSI DASAR Menceritakan tokoh idola I. INDIKATOR Dapat memilih tokoh idola dengan pertimbangan yang baik Dapat menjelaskan kelebihan tokoh idola Dapat menjelaskan makna kelebihan atau keunggulan itu Dapat menanggapi berbagai aspek terpuji dan keteladanan tokoh idola Dapat menjawab pertanyaan tentang tokoh idola Dapat memperbaiki atau menyempurnakan penceritaan MATERI POKOK Tokoh XXIII. KEGIATAN PEMBELAJARAN E. PERSIAPAN Memeriksa kesiapan siswa Apersepsi Motivasi A. KEGIATAN INTI Siswa secara bergantian menceritakan tokoh yang disenanginya Bersama-sama menyimak pemaparan temannya dengan penuh perhatian Bertanya jawab tentang tokoh yang diceritakannya Bertanya jawab tentang alasan memilih tokoh tersebut sebagai idola B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan materi yang telah dipelajari XXIV. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Buku pegangan Majalah Surat kabar XXV. PENILAIAN Cing caritakeun ku hidep hiji tokoh nu ku hidep dipikameumeut, sing jentre ! Cingambul, Januari 2011 Guru Bahasa Sunda

XXII.

Mengetahui Kepala Sekolah

Drs. Abdus Shomad, MM NIP. 19530527 197803 1 002

Drs. M. Yusuf Syaefudin,M.Pd. NIP. 19690512 199702 1 001

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN Dumasar kana karesep, minat jeung bakatna, hidep tangtu boga hiji tokoh nu jadi idola. Biasana nu resep kana dawah bakal ngaidolakeun Bapa Zainudin MZ, Bapa Jujun atawa AA Gym. Pikeun nu resep spak bola tokoh idolana pasti tukang spak bola saperti Maradona, Robby Darwis, Dd Iskandar jeung sajabana. Nu resep kana sintron atawa film tangtu idolana og artis. Tokoh sjnna nu sok jadi idola upamana ba politikus, negarawan, guru, sastrawan, agamawan, jeung ra-ra deui. Pangna dijieun idola pasti ta tokoh th aya kaunggulanana ti nu sjn. Bisa lantaran kaspna, geulisna, pinterna, atawa had laku lampahna. Eta kaunggulan tina tokoh nu jadi idola th ged pisan pangaruhna ka ta jalma. Sagala rngkak paripolah ta tokoh sok diturutan. Boh gaya leumpangna, modl buukna, pakanana jeung kabiasaanana.

LEMBAR PERBAIKAN /PENGAYAAN Prak ku hidep tuliskeun heula tokoh nu jadi idola (kareueus). Jntrkeun kaunggulan ta tokoh, naon alesanna pangna dijieun idola, hal positif naon nu bisa dipiconto ti ta tokoh idola. Kad poho tuliskeun ngaran, tempat, kabiasaan atawa kaahlian ta tokoh. Sing lengkep ! ________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ Materi Panambah : * Kecap serepan tina Basa Indonesia

RENCANA PEMBELAJARAN 6Satuan Pendidikan Mata pelajaran Kelas / Semester Alokasi Waktu : SMP PLUS AL-MAARIF : Bahasa Sunda : VII / 2 : 180 menit ( 2 x pertemuan)

STANDAR KOMPETENSI Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara tertulis dalam bentuk menulis pengalaman, biografi, sajak, bahasan dan menulis berita. XXVI. KOMPETENSI DASAR Menulis karangan eksposisi (bahasan) I. INDIKATOR Dapat memilih topik (jejer) yang cocok untuk karangan eksposisi Dapat merencanakan tulisan dalam kerangka karangan Dapat menulis bagian pembukaan dengan jelas Dapat menerangkan prosedur, langkah-langkah atau proses secara sistematis Dapat menerangkan tiap prosedur, langkah atau proses dengan jelas dan singkat Dapat menggunakan bahasa yang lugas, kata yang tepat, dan kalimat-kalimat yang efektif Dapat menulis bagian penutup dan kesimpulan dengan baik Dapat memperbaiki atau menyempurnakan naskah bahasan MATERI POKOK Bahasan XXVIII. KEGIATAN PEMBELAJARAN F. PERSIAPAN Apersepsi motivasi A. KEGIATAN INTI Dengan cermat siswa menyimak penjelasan guru tentang teknik menulis bahasan (karangan eksposisi) Dengan bimbingan guru siswa menulis bahasan yang disenang oleh siswa Dengan bimbingan guru, siswa memperbaiki / menyempurnakan tulisannya B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan materi yang telah dipelajari Siswa ditugaskan untuk membaca karangan bahasan pada majalah atau koran XXIX. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Buku pegangan Majalah Surat kabar XXX. PENILAIAN Prak ku hidep tulis hiji karangan eksposisi (bahasan)! Basana kumaha hidep sarta ulah poho gunakeun basa Sunda nu merenah tur henteu matak pikaboseneun nu maca !

XXVII.

Mengetahui Kepala Sekolah

Cingambul, Januari 2011 Guru Bahasa Sunda

Drs. Abdus Shomad, MM NIP. 19530527 197803 1 002

Drs. M. Yusuf Syaefudin,M.Pd. NIP. 19690512 199702 1 001

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN Karangan ksposisi teh miboga maksud pikeun ntlakeun ngeunaan hiji perkara sangkan nu maca mikanyaho kana ta hal. Upamana ba ntlakeun harti atawa kajadian nepi ka jntr pisan, ngajntrkeun naon rupa nu geus ditulis atawa dicaritakeun ku hiji tokoh. Bisa og ngajntrkeun lumangsungna hiji kajadian boh nu ciknh lumangsung boh anu geus heubeul. Hasan Shadily ntlakeun dina Kamus Inggris-Indonesia yn karangan ksposisi nyata karangan anu ntlakeun hiji pross atawa ngajntrkeun gagasan hiji jalma. Pangajaran, eusi ceramah, laporan jeung tajukrencana og biasana ditulis mangrupa karangan bahasan (ksposisi). Dina karangan ksposisi, hal anu ditulis kudu jntr ulah aya hal nu matak ragu-ragu. Malah sangkan leuwih ngayakinkeun ka nu maca dina karangan bisa dilengkepan ku data anu jelas. Hidep kudu bisa nulis karangan ksposisi. Lngkah-lngkah nu kudu dipigaw diantarana: Pilih jejer (topik) nu luyu; Jieun heula rangkay karangan; Robah rangkay karangan jadi karangan anu lengkep; Gunakeun kecap-kecap anu jelas tur kalimah-kalimah anu fktif; Hal nu kudu ditulis nyata : 1. Bubuka; tulis bagian bubuka kalawan jelas; 2. Eusi; jntrkeun kalawan jelas eusi karangan, prosdurna, jeung lngkah-lngkah (prossna). 3. Panutup, tulis bagian panutup kalawan jelas. Karangan eksposisi eusina bisa ngagambarkeun ngeunaan lengkah-lengkah atawa proses produksi. Jejer nu rek ditulis upamana cara-cara nyieun kadaharan, proses nyieun hiji karya seni, lngkah-lengkah ngoperasikeun hiji alat, jeung sajabana. Sangkan leuwih jntr, baca tur tengetan conto karangan ksposisi di handap ! Conto 1 Rangkay Karangan: Bubuka Eusi Panutup : : : ngajntrkeun ngeunaan nasi gorng sacara umum ngajntrkeun bahan, bungbu, panglengkep jeung cara ngolahna mere motivasi sangkan nu maca hayang nyoba nyieun nasi gorng istimewa. NASI GORENG ISTIMEWA

Urang geus teu anh deui kana nasi gorng. Malah sigana mangrupa sarapan istimwa sammh indit ka pagawean atawa ka sakola. Tapi lolobana lamun nyieun nasi gorng th asal sangu digorng sarta cukup ukur dipurulukan ku uyah wungkul. Atuh rasana og kurang lezat. Kudu kumaha atuh sangkan nasi gorng teh nikmat karasana ? Tangtu aya lmuna. Panasaran ? Hal nu kudu diperhatikeun lamun urang rk nyieun nasi gorng istimewa nyaeta bahanbahanna, bungbuna, panglengkep, jeung cara nyieunna. Bahan nu diperlukeun diantarana ba sangu tiis 450 gram, minyak sayur 3 sndok makan, cai panas 200 mili, jeung daun konng nu diiris sing lembut. Sangkan lezat rasana tangtu kudu mak bungbu. Bungbu nu diperlukeun diantarana bawang beureum 8 sihung, bawang bodas 2 sihung, konng 5 cm jeung uyah sasndok enth. Bungbu nu ditataan tadi dirndos nepi ka lemes pisan. Pikeun ngalengkepan nasi gorng istimewa nyata gorng emping, bontng meunang motongan aripis, jeung gorng jambal nu geus dipotong pasagi sntian. Ayeuna kumaha cara ngolahna sangkan hasilna nyugemakaeun ? Mimiti, bungbu nu geus meunang ngarndos th ditumis nepi ka seungit. Tuluy asupkeun sangu nu tiis kana bungbu tadi, adukaduk sing walatra sangkan bungbuna ngahiji tur nyerep. Tambahkeun daun konng nu geus lembut bari diaduk-aduk deui nepi ka asak. Kumaha gampang pisan pan ? Tah sangkan leuwih nikmat, nasi gorng istimwa th diawur ku gorng jambal. Sarta dilengkepan ku gorng emping jeung bontng meunang motongan. Geura cobaan resp nasi gorng istimwa khas Jawa Barat ieu. Pasti bakal deudeuieun. Conto 2 Rangkay Karangan: Bubuka Eusi Panutup : : : ngajntrkeun ngeunaan kelenci ngajntrkeun kandungan giji dina kelenci jeung kaistimwaanana mr motivasi sangkan nu maca resp miara sato saperti kelenci. KAISTIMEWAAN KELENCI Sakur urang Sunda mah pasti moal bireuk kana sato nu disebut kelenci. Tapi sigana mah aya og nu apal kana ngaran teu apal kana rupa. Kelenci th sato nu kacida lucuna. Gedna teu bda ti ucing. Malah gibas mah leuwih ged batan ucing. Kelenci kaasup sato nu halal, dagingna loba pisan kandungan gizina. Atuh kokotorna, bisa dijieun gemuk pikeun tutuwuhan. Hasilna alus pisan. Ngukut kelenci teu susah, sabab sajaba ti parabna ukur ku jukut th, kelenci mah jarang katerap kasakit deuih. Lamun teu aya jukut bisa diparab ku kangkung atawa wortel, pokokna sabangsa sayuran atawa dangdaunan anu seger. Ngan aya kaistimwaanana, lamun keur nganak sok ngali liang nepi ka aya samterna. Atuh mun urang hayang nwak th hs kudu nungguan bongohna. Lamun ngajuru, kelenci sok leuwih ti dua. Malah sok aya nu nepi ka lima. Lamun kelenci geus gede, sok dipeuncit tuluy dagingna diolah. Dibungbuan saperti masak daging domba atawa daging hayam. Aya nu disat, diopor, disop, digorng jeung sajabana. Di Rstoran mah daging kelenci th leuwih loba nu disat. Sabab, sajaba ti rasana gurih th, seungit deuih.

Ku sabab ieu sato th loba kaunggulanana, urang bisa miara pikeun ngeusi waktu luang.

LEMBAR PERBAIKAN /PENGAYAAN Prak hidep nulis hiji karangan ksposisi saperti conto di luhur. Eusina bisa milih kumaha hidep ba. Sammhna tulis heula rangkayna, tuluy mekarkeun jadi karangan anu lengkep. Rangka karangan : ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ________________________________________________________ JUDUL : ______________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________ _________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________

Materi Panambah : 1. Kecap Kantetan Rakitan dalit

2. Kecap kantetan rakitan anggang

RENCANA PEMBELAJARAN 7Satuan Pendidikan Mata pelajaran Kelas / Semester Alokasi Waktu I. : SMP PLUS AL-MAARIF : Bahasa Sunda : VII / 2 : 180 menit ( 2 x pertemuan)

STANDAR KOMPETENSI Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara lisan dalam bercerita tentang pengalaman, menyampaikan pengumuman, bertelepon, menyampaikan bahasan, menceritakan tokoh dan bercakap-cakap dengan teman

XXXI.

KOMPETENSI DASAR

Menyampaikan bahasan I. INDIKATOR Dapat memilih topik bahasan yang penting atau berguna Dapat memulai bahasan dengan pembukaan yang baik Dapat menyajikan bagian-bagian bahasan dengan susunan yang sistematis Dapat menyajikan bahasan dengan bahasa, pilihan kata atau kalimat-kalimat efektif Dapat berbicara dengan penampilan yang baik Dapat mengakhiri bahasan dengan penutup yang baik Dapat menjawab pertanyaan-pertanyaan tentang isi bahasan MATERI POKOK Bahasan XXXIII. KEGIATAN PEMBELAJARAN G. PERSIAPAN Memeriksa kesiapan siswa Apersepsi motivasi A. KEGIATAN INTI Dengan cermat siswa menyimak penjelasan guru tentang teknik menyampaikan bahasan serta hal-hal yang harus disampaikannya Secara bergantian siswa menyampaikan bahasan yang telah ditulisnya dengan teknik dan bahasa yang baik Bersama-sama memperhatikan temannya yang sedang menyampaikan bahasan Dengan bimbingan guru, siswa memperbaiki / menyempurnakan kesalahan dalam menyampaikan bahasan B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan materi yang telah dipelajari Siswa dimotivasi untuk berani mengemukakan gagasan atau hal lainnya XXXIV. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Buku pegangan Tabloid II. PENILAIAN Prak tepikeun ku hidep bahasan nu geus ditulis kalawan bener boh cara nyaritana boh basa nu

XXXII.

digunakeunnana ! Mengetahui Kepala Sekolah Cingambul, Januari 2011 Guru Bahasa Sunda

Drs. Abdus Shomad, MM NIP. 19530527 197803 1 002 NIP. 19690512 199702 1 001 URAIAN MATERI PEMBELAJARAN

Drs. M. Yusuf Syaefudin,M.Pd.

Dina kompetnsi nu ti heula hidep geus diajar nulis karangan ksposisi (bahasan). Ayeuna hidep kudu bisa nepikeun ta bahasan di hareupeun babaturan. Tujuanana sangkan babaturan nyaho kana eusi karangan sarta hayang nyoba ngolah atawa ngalaksanakeun nu geus dipraktkkeun ku hidep. Nepikeun bahasan kudu lengkep tur sistematis. Maksudna ulah diliwatan sawarh atawa diclkclok, tapi kudu ngaguluyur ti mimiti bubuka, eusi, nepi ka panutup. Kad gunakeun kalimah-kalimah anu fktif sarta ucapkeun sing jntr sangkan kaharti maksudna.

LEMBAR PERBAIKAN /PENGAYAAN Sammh macakeun karangan bahasan (ksposisi), tuliskeun heula bagian-bagian nu penting tina ta karangan! Judul : ___________________________ Bubuka ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ _____________________________ Eusi ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ _______

Panutup ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ______________________

Materi panambah : Kecap Pagawean Rundayan

RENCANA PEMBELAJARAN 8Satuan Pendidikan Mata pelajaran Kelas / Semester Alokasi Waktu : SMP PLUS AL-MAARIF : Bahasa Sunda : VII / 2 : 180 menit ( 2 x pertemuan)

STANDAR KOMPETENSI Mampu membaca, memahami dan menanggapi bentuk dan jenis wacana sejarah lokal/babad, wacana percakapan, wacana dongeng dan carita pondok XXXV. KOMPETENSI DASAR

Membaca cerita pendek I. INDIKATOR Dapat membaca carita pondok dengan lafal dan intonasi yang baik Dapat menceritakan ringkasan carita pondok dalam parafrase Dapat memahami isi carita pondok Dapat menanggapi carita pondok atas berbagai aspeknya MATERI POKOK Cerita pendek XXXVII. KEGIATAN PEMBELAJARAN A. PERSIAPAN Memeriksa kesiapan siswa Apersepsi motivasi A. KEGIATAN INTI Secara bergantian siswa membacakan wacana cerita pendek Bersama-sama menyimak dengan seksama cerita pendek yang dibacakan Bertanya jawab tentang tema yang dibaca Bertanya jawab tentang unsur-unsur cerita pendek Bertanya jawab tentang isi bacaan B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan materi yang telah dipelajari Siswa ditugaskan untuk mencari dan membaca cerita pendek lainnya pada koran, majalah serta menelaah isinya XXXVIII. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Wacana cerita pendek Buku pegangan Majalah Surat kabar XXXIX. PENILAIAN 1. Sebutkeun topik/pikiran utama eta carpon ! 2. Saha palaku dina eta wacana teh ? 3. Kumaha watek/ pasipatan eta palaku nu kapanggih dina eta wacana ? 4. Di mana jeung iraha lumangsungna eta kajadian ? 5. Amanat naon nu kapanggih tina eta paguneman ? Mengetahui Kepala Sekolah Cingambul, Januari 2011 Guru Bahasa Sunda

XXXVI.

Drs. Abdus Shomad, MM NIP. 19530527 197803 1 002

Drs. M. Yusuf Syaefudin,M.Pd. NIP. 19690512 199702 1 001

URAIAN MATERI PEMBELAJARAN

Carita pondok kaasup salasahiji karya sastra wangun lancaran. Pangna disebut carita pondok lantaran panjang karanganana relatif pondok. Ku kituna galur caritana teu ngarancabang sarta palakuna og henteu loba cara novel. Eusi carita lolobana ngalalakonkeun kajadian dina kahirupan sapopo. Sok sanajan pondok, eusi carpon karasa hirup lantaran aya konflik. Unsur-unsur dina carita pondok diantarana tma, galur, palaku, waktu jeung tempat kajadian sarta amanat atawa ajn atikan nu kapanggih tina ta carita. UJI KOMPETENSI 1 Baca carita pondok (carpon) di handap, nu sjn ngabandungan kalawan saregep !

BABALIK PIKIRGeus opat po Esti teu sakola. Panas tiris babakuna mah. Tadi g geuning aya budak sakola mani ngaliud, ngalayad. Malum Esti mah ketua kelas tur nyaahan pisan ka babaturan th. Katurug-turug jelema aya. Sakalieun aya budak nu teu bogaeun buku th, Esti mah tetelepk, jorojoy hayang ulin cenah ka imah babaturan th. Mun geus puguh katempona babaturanna th teu mampuh, Esti sok buruburu mangmeulikeun buku. Pikareueuseun puguh g. Keur mah pinter, anak nu beunghar, katurugturug bageur deuih. Kasolhan Esti th hanjakalna teu meunang pangrojong ti kolotna. Ayeuna g bapana keur tutunjuk bari hahaok. Bapana kacida ambekeunana basa tadi Bu Rida wali kelasna nganuhunkeun kana kasaan putrana nu tos masihan kasur sapuratina ka Ikeu babaturan sakelasna. Sihorng budak th nyokot tabunganana. Paingan atuh duit th bak ba. Yeuh Bapa jeung Ema bisa kieu teh usaha popohoan. Dug hulu pet nyawa. Ulah kna-kna tabungan th leuleuwihan duit bekel, tuluy sangeunahna dibagi-bagikeun. Esti cicing ba. Hatna manghanjakalkeun ku naon Si Ikeu mak ngobrol sagala ka Ibu Rida? Kumaha atuh? Kasalahan manhna geus nembrak. Teu bbja ka indung bapana. Ceuk pamikirna bbja og ka baseuh-baseuh biwir da pasti moal diidinan, sedengkeun Ikeu kacida butuh pisan ku bantuanana. Ikeu sarna ukur dina raranjangan ditilaman ku samak salambar. Bantalna og buntelan bubututan. Teu bisa majar kumaha, da geus tigejebur, geus baraseuh. Esti ngeluk ba tungkul hareupeun bapana. Manhna teu wanieun ngarrt-rrt acan. Lalaunan cai sakeclak maseuhan pipina nu pias. Da puguh hudang gering ta. Satuluyna mah ngagukguk ceurik menta dihampura ka bapana. Sanggeus kajadian harita Esti tara deui kumawani barangbr ka babaturanana, sanajan dina hat leutikna mah mungguh aya perang rongkah nu teu bisa kaungkulan ku sorangan. Bekelna og diseret ayeuna mah ku bapana th. Keun Bapa ba nu nabungna, sakalian di bank. Engk og keur saha deui, kabh og dalah jang anak. Kitu ceuk Pa Uja juragan angkot nu kacida keur meumeujeuhna beunghar. Orokaya da jalma th teu nanjeur ba, sataun ti harita barang Esti nak ka kelas 3 SMP angkotna tabrakan, nu maotna og aya opatan, atuh lumayan og bayana th. Lian ti baya, gegedna mah jadi beuki melang loba angkot th. Kurang katenangan. Kendat saminggu ti harita motor anyar di buruan aya nu maling. Acan og opat puluh po ti barang angkot tabrakan, Pa Uja ujug-ujug gareuneuk sababadan. Barang dipariksa th cenah infeksi darah. Geus mh sabulan awakna leuleus wa, kituna mah kandungan hmoglobinna ngan lima. Jauh pisan tina wates normal.

Sor-sor Pa Uja ngadaweung pipir jandla. Nyawang mangsa-mangsa katukang basa manhna jagjag. Kacida pohona kana gering. Mangsa teu boga kasusah, tara hayang nyaho kana kasusah batur. Ari ayeuna? Geuning kacida bungahna mun aya nu ngalongok, komo mak mbl-mbl ngadunga sagala nggal damang, cenah. Atuh da teu kitu kumaha Pa Uja mah mun lolongak ka tatangga atawa kawawuhan th cukup diwakilan ku pamajikan ba. Basa leungit motor og Ikeu babaturan Esti mak ngomong kieu, Moal sesaheun Alloh mah ngagentosan deui rejeki Bapa, komo deui da Bapa mah seueur kasaanana. Puguh matak ddngeun na ceuli Pa Uja mah. Liang irung asa rebh-rebh ba. Pa, nuju naon sonten-sonten jiga nu ngemu kabingung. Tong dimutan ba panyawat mah. Apan ayeuna og maju ka damang. Tos dileueut landongna? Bi Erus pamajikanana nanya. Pa Uja ngarenjag, Kadieu geura Ma, saha budak anu dipangmeulikeun kasur ku Esti teh? Oh, Ikeu. Karunya budak th geus pahatu lalis. Untung wa aya knh indung kolotna. Ceuk Esti mah bumina og bilik jeung taneuh keneh handapna oge. Watir puguh g. Teu kajudi ku ema mah kumaha ninina kudu dagang sorabi bari jeung nyakolakeun incu. Kutan, Ema g wawuh? Henteu ari wawuh mah. Eta w dongng Esti. Tuh di ditu lemburna mah, di Banjaran Hilir. Pa Uja unggut-unggutan.Punten Ma, pangnyaurankeun Esti, pokna th. Pamajikanana ngalos, teu lila norojol deui. Ayeuna mah bareng jeung Esti, budakna. Aya pikersaeun naon naon, Pa? Esti kacida sopanna. Kituna mah budak th sapopona balik ti sakola idek liher ba di Pasantrn Darul Falah. Sahenteuna budak th ngarti kana bagbagan agama. Ka dieu geulis, geuning hidep th kacida solhna. Bapa kakara sadar yn hidep th lir endog hayam keur Bapa mah. Ku naon Bapa th? Enya ulah waka adigung, komo Bapa mah ukur tamat SD. Najan bijilna tina bujur hayam ari endog mah teu burung didahar. Kumaha maksad Bapa th? Insya Alloh ti semet ayeuna Bapa taat ngaluarkeun jakat mal jeung rk ngarojong satemenna nu kadada kaduga ku Bapa, kana kahayang Esti ngabantu barudak sakola nu kolotna kurang mampuh. Bapa...! Esti ngarangkul Bapana. Hujan cimata kabungah, muji sukur ka Pangran dipaparin pituduh babalik pikir. Sor harita keur Esti mah wuwuh pinuh ku kabagjaan. Tina : Rinengga Basa (Drs. M Yusuf Sy., Spk.)

LEMBAR PERBAIKAN /PENGAYAAN Sanggeus hidep maca carita pondok di luhur, jawab pananya di handap !

1. Palaku utama dina ta carita pondok nyata ___________________________________________________________________________ 2. Sipat palaku nu pikayungyuneun teh nyaeta ________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 3. Saha bae palaku nu dicaritakeun dina eta carpon ? ___________________________________________________________________________ 4. Kumaha pasipatan eta palaku ? ___________________________________________________________________________ 5. Naon nu jadi sabab pangna Esti dicarekan ku Bapana ? ___________________________________________________________________________ 6. Kumaha sikep Bapa Esti lamun aya tatangga atawa kawawuhanana gering ? ___________________________________________________________________________ 7. Saha nu babalik pikir th ? ___________________________________________________________________________ 8. Naon nu ngalantarankeun pangna ta palaku babalik pikir ? ___________________________________________________________________________ 9. Kudu kumaha sikep hidep lamun diparengkeun jadi nu beunghar ? ___________________________________________________________________________ 10. Cing paraprasekeun ringkesan eusi ta carpon ! ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________

Materi Panambah : Kalimah kaayaan

RENCANA PEMBELAJARAN 9Satuan Pendidikan Mata pelajaran : SMP PLUS AL-MAARIF : Bahasa Sunda

Kelas / Semester Alokasi Waktu I.

: VII / 2 : 180 menit ( 2 x pertemuan)

STANDAR KOMPETENSI Mampu mengungkapkan pikiran, perasaan dan keinginan secara lisan dalam bercerita tentang pengalaman, menyampaikan pengumuman, bertelepon, menyampaikan bahasan, menceritakan tokoh dan bercakap-cakap dengan teman

XL. KOMPETENSI DASAR Berbicara melalui telepon I. INDIKATOR Dapat memilih dan mengucapkan salam pembuka atau membalas salam pembuka dengan baik Dapat berbicara dengan volume suara dan intonasi yang baik Dapat mengungkapkan maksud dengan singkat dan jelas Dapat menjawab pertanyaan mitra bicara dengan singkat dan jelas Dapat menggunakan bahasa secara efektif dan santun Dapat menyempurnakan pembicaraan dengan telepon

XLI. MATERI POKOK Bertelepon XLII. KEGIATAN PEMBELAJARAN B. PERSIAPAN Memeriksa kesiapan siswa Apersepsi motivasi A. KEGIATAN INTI Dengan cermat siswa menyimak penjelasan guru tentang teknik dan tatakrama bertelepon Secara bergantian siswa berbicara melalui telepon dengan teknik dan bahasa yang baik Bersama-sama memperhatikan temannya yang sedang bertelepon Dengan bimbingan guru, siswa memperbaiki / menyempurnakan kesalahan dalam bertelepon B. PENUTUP Bersama guru, siswa menyimpulkan materi yang telah dipelajari Siswa ditugaskan untuk berani mengemukakan berbagai hal melalui telepon XLIII. MEDIA DAN SUMBER BELAJAR Buku pegangan Telepon/HP III. PENILAIAN Prak hidep nyarita dina telepon kalawan bener boh cara nyaritana boh basa nu digunakeunnana ! Mengetahui Kepala Sekolah Cingambul, Januari 2011 Guru Bahasa Sunda

Drs. Abdus Shomad, MM NIP. 19530527 197803 1 002 URAIAN MATERI PEMBELAJARAN

Drs. M. Yusuf Syaefudin,M.Pd. NIP. 19690512 199702 1 001

Telepon nu asalna tina kecap tl (jarak jauh) jeung phone (sora) kaasup salah sahiji alat komunikasi anu efektif tur fisin. Pangna disebut fktif, sabab ku ayana telepon urang bisa nyarita

kalawan jntr sanajan teu jonghok jeung nu diajak nyaritana. Efisien lantaran urang teu kudu ngajugjug tempat nu rek diajak nyarita anu tempatna jauh sarta ngaluarkeun ongkos nu leuwih mahal batan nelepon. Komo lamun nu dijugjugna suwung, pamaksudan urang th tangtu moal tinekanan. Cindekna maksud jeung tujuan ayana telepon nyata pikeun ngagampangkeun dina komunikasi anu sipatna dadakan, rusuh jeung jauh. Nyarita dina telepon kudu mak tata krama atawa aturannana. Saperti : 1. Basa nu digunakeun kudu merenah luyu jeung tatakrama; 2. Sora waktu nyarita henteu halon teuing atawa tarik teuing; 3. Bener cara nyekel jeung nyimpen gagang teleponna; 4. Nyarita saperluna ba, bisi nu sjn rk nelepon; 5. Ucapkeun salam sammh atawa sanggeus brs paguneman. 6. Gunakeun kalimah anu efektif sangkan gampang kaharti. Upamana: Halo, ieu nyarios sareng saha? Halo, Assalamualaikum, bad nyarios sareng saha? Halo, dupi ieu sareng saha? Halo, wilujeng njing! Sangkan leuwih jntr, baca paguneman di handap! ( Kriing...kring ....kriing...) Shonya lumpat muru ka tempat telepon. Gagang telepon tuluy diangkat, kadng sora nu nelepon. Nu nelepon Shonya Yudi Nu nelepon Yudi Nu nelepon Yudi Nu nelepon Yudi Nu nelepon Yudi : Assalamualaikum, tiasa nyarios sareng Yudi ! : Waalaikumussalam, mangga, k antos sakedap! : Halo, dupi ieu nyarios sareng saha ? : Hey, Yud. Ieu Tatang. Piraku poho! : Tatang? Ka mana wa ieu teh mani teu bja teu carita? : Nyaeta sibuk ba puguh og. Ah Yud, po Minggu moal ka mana-mana? Moal, kumaha kitu? : Alhamdulillah, lamun teu ka mana-mana, kuring rk nganjang, sono puguh og! : Sukur atuh ari kitu mah, kad ulah bohong nya. Didagoan yeuh! : Insya Alloh. Tos nya sakieu heula. Salam ka nu tadi narima telepon, hatur nuhun kituh! Assalamualaikum! : Waalaikum salam.

LEMBAR PERBAIKAN /PENGAYAAN Robah paguneman di luhur kana basa lemes ! Nu nelepon : _____________________________________________________________

Shonya Yudi Nu nelepon Yudi Nu nelepon Yudi Nu nelepon Yudi Nu nelepon

: _____________________________________________________________ : _____________________________________________________________ : _____________________________________________________________ : _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ : _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ : _____________________________________________________________ : _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ : _____________________________________________________________ : _____________________________________________________________ _____________________________________________________________ _____________________________________________________________

Yudi A.

: _____________________________________________________________ UJI KOMPETENSI 2

Tulis ku hidep guneman ngagunakeun telepon. Eusina mangrupa obrolan antara hidep jeung indung, bapa atawa dulur hidep anu ntlakeun mnta pidua sabab hidep kapilih pikeun milu pasanggiri biantara jeung maca sajak Sunda di tingkat Kabupatn. ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ________________________________________