1.1 Bahan Bantu Mengajar (BBM)

1.1.1 Definisi Bahan Bantu Mengajar

Segala kelengkapan yang digunakan oleh guru untuk membantunya dalam

menyampaikan pengajaran . Bahan Bantu Mengajar merangkumi semua benda

yang boleh dilihat, didengar, dipegang, dibaca, dikisahkan, dirasai, dihidu, digunakan

dan sebagainya .

 

1.1.2 Kategori dan Penjenisan Bahan Bantu Mengajar

Terdapat tiga kategori bahan bantu mengajar iaitu ;

i) Bahan bantu mengajar bukan elektronik

ii) Bahan bantu mengajar berbentuk elektronik

iii) Bahan bantu mengajar bercorak pengalaman

 

Bahan Bantu Mengajar Bukan Elektronik

1.Papan tulis atau papan hitam

Papan hitam merupakan bahan asas dalam pengajaran. Digunakan untuk

mencatat isi-isi pelajaran ketika mengajar.

2.Buku teks

Buku teks merupakan alat bantu mengajar yang dikarang khusus oleh

beberapa orang penulis dan pengarang. Digunakan secara meluas dan merupakan

sumber utama pengajaran dan latihan

3.Papan Pamer

Dikenali sebagai papan buletin. Papan pamer ini ialah sumber pangajaran

yang produktif. Selain itu, ia juga dapat memperkenalakan idea baru, memberi

maklumat, memberi kefahaman, memperkayakan perbendaharaan kata,

merangsang perbincangan, menimbulkan daya kreativiti, membentuk sikap dan nilai

serta menambah pengekalan pembelajaran seseorang pelajar.

4.Fail tegak dan bahan bacaan

Fail tegak ini terdiri daripada bahan-bahan cetak iaitu bahan-bahan bacaan

bukan buku. Contoh seperti majalah, kalendar, poskad, surat khabar, risalah atau

buletin, poster, carta, peta, gambar skrip dan sebagainya. Fail ini disimpan sebagai

koleksi fail dalam kabinet fail. Selain itu, fail tegak dapat menambah dan

mempelbagaikan bahan-bahan bacaan dan punca rujukan dalam pusat sumber

sekolah atau bilik darjah

5.Gambar

Gambar digunakan untuk memulakan pengajaran untuk menarik minat pelajar

ataupun jika bahan sebenar sukar dibawa ke dalam bilik darjah.

6.Kad imbasan atau kad cantuman

Kad imbasan atau kad cantuman ini terdiri daripada kata-kata atau rangkai

kata. Alat bantu mengajar ini akan dapat memperkenalkan perkataan-perkataan

baru. Oleh itu, ianya sesuai untuk pelajar-pelajar peringkat sekolah rendah.

7.Carta

Carta merupakan satu susunan maklumat yang sistematik. Mengandungi

huruf, angka, gambar, jadual, gambarajah, lakaran, nota ringkas, rangkai kata,

simbol dan lukisan.

Jenis carta yang digunakan dalam bilik darjah :

    a.Carta flip/selak

    b.Carta pusing

    c.Carta aliran

    d.Carta graf

    e.Carta pai

    f.Carta tunggal

8.Grafik

Bahan yang dilukis sebagai karangan visual yang dapat memberi satu atau

lebih keterangan visual. Grafik akan dapat meningkatkan prestasi pengajaran dan

pemahaman pelajarannya.

9.Papan pengajaran

Sesuai digunakan untuk mengajar secara berkumpulan lebih kurang 25 orang

pelajar. Berguna untuk menunjukkan gambaran sesuatu pelajaran yang mempunyai

daya komunikatif dan dapat memotivasikan pelajar.

Jenis papan pengajaran

    a.Papan buletin

    b.Papan kenyataan

    c.Papan flanel-papan plywood yang dialaskan dengan kain flanel

    d.Papan putih

    e.Papan magnet

    f.Papan selit

    g.Papan gulung-dapat menggantikan papan tulis biasa

    h.Papan poket

    i.Papan sorong tarik

10.Model

Model merupakan satu bahan gantian yang menyerupai bahan sebenar.

Bahan tiga dimensi yang mewakili struktur, rupa bentuk atau begaimana sesuatu itu

berfungsi. Boleh diperbuat daripada kertas, tanah liat, simen, habuk kayu, styrafoam

atau plaster of Paris.

Jenis model terbahag kepada tiga iaitu :

    a.Model berskala-kadar pembesaran/pengecilan yang berbeza daripada bahan

sebenar

    b.Model potongan-keratan

    c.Model olok-olok-gambaran tiga dimensi perjalanan sesuatu

11.Boneka

Boneka merupakan satu objek yang berbentuk orang, binatang ataupun

tumbuh-tumbuhan. Digunakan dalam pengajaran bercerita ataupun berdialog.

Boneka biasanya diperbuat daripada kain, kapas, tanah liat dan kertas rendaman

12.Diorama

Diorama merupakan sebuah rekabentuk gabungan bahan-bahan sebenar,

patung dan model diletakkan dalam satu susunan. kedudukan seperti keadaan

sebenar tetapi dalam skala yang dikecilkan dalam persembahan tiga dimensi

 

Bahan Bantu Mengajar Berbentuk Elektronik

1.Overhead projektor (OHP )

Digunakan untuk penyampaian taklimat dan pengajaran kaedah

kuliah.Keberkesanan trasparensi sangat dipengaruhi oleh jumlah dan mutu

maklumat yang dimuatkan ke dalamnya.(ringkas, menarik dan bermakna)

2.Trasparensi

Terdapat banyak kebaikan menggunakan trasparensi. Antara kebaikan

menggunakan trasparensi ialah ianya boleh disediakan dalam bentuk warna supaya

memberi penegasan dan menarik perhatian, memberi keselesaan semasa

penyampaian terutama jika trasparensi itu disediakan awal, boleh digunakan

berulang kali dan penyampaian lebih bersistematik dan trasparensi juga bersih

berbanding papan kapur

Cara penyediaan trasparensi :

    i-Kaedah tetingkap

    ii-Kaedah singkapan

    iii-Kaedah tindihan

    iv-kaedah pusing

    v-kaedah urutan

    vi-kaedah tampalan

3.Pita slaid ( Filem slaid )

Filem Slaid-Sejenis media tanpa gerak yang merupakan sejenis trasparensi

positif berukuran kecil Sangat kerap digunakan dalam pengajaran sains terutamanya

dalam pengajaran Biologi. Pita Slaid-rakaman yang disinkeroniskan dengan satu siri

slaid. Pita slaid dapat menarik perhatian pelajar dan dapat menggambarkan

keadaan sebenar dan membawa situasi luar ke dalam kelas. Isi kandungan

persembahannya kemas dan teratur dan boleh digunakan berulang kali, diubah dan

ditambah.

4.Radio

Radio sangat sesuai untuk pengajaran bahasa. Siaran-siaran radio

pendidikan yang mengikut sukatan pelajaran boleh digunakan.

5.Televisyen dan VCR

Alat bantu mengajar ini dapat menggalakkan pelajar-pelajar menggunakan

deria pandang dan dengar. Selain itu, dapat memodenkan pendekatan guru-guru

dalam proses pengajaran dan pembelajaran yang lebih berkesan

6.Filem tayangan /Filem jalur

Dapat memberi pandangan yang jelas mengenai sesuatu perkara melalui

deria penglihatan dan pendengaran. Bahan yang ditayangkan boleh berbentuk

cerita, lakonan, ataupun berbentuk dokumentari .

7.Komputer

Komputer merupakan alat bantu mengajar yang boleh diprogramkan untuk

mengajar. Komputer dapat menggabungkan teks, suara, muzik, grafik, dan animasi

sebagai bahan pengajaran. Pengajaran dalam bentuk persembahan bahana kuliah,

soal jawab, dialog, kuiz, ujian dan sebagainya.

Bahan-bahan bercorak pengalaman dan bahan sebenar dari alam sekitar

Bahan-bahan bercorak pengalaman seperti lakonan, pantomin, lawatan dan

projek pameran. Ianya dapat mengekalkan keberkesanan pengetahuan dan

pemahaman kerana melibatkan pelajar-pelajar secara langsung.Bahan daripada

alam sekitar atau 'realia' yang dikelaskan sebagai bahan tiga dimensi

Realia terbahagi kepada beberapa kumpulan seperti:

    i-bahan bukan hidup:batu, tanah, pasir, air, logam dan sebagainya

    ii-bahan buatan:kerusi, jam, permainan, dan sebagainya

    iii-tumbuhan:rumput, paku pakis, bunga dan sebagainya

    iv-benda hidup:ikan, katak, nyamuk, rama-rama dan sebagainya.

Keberkesanan penggunaan realia ialah pelajar-pelajar dapat melihat secara

nyata dan semulajadi