ANALISIS KOLEKSI SAINS DAN TEKNOLOGI PUSATSUMBER SEKOLAH : SATU KAJIAN DI EMPAT BUAH

SEKOLAH MENENGAH DI NEGERI SELANGOR

OlehTiew Wai Sin* dan Nik Asma binti Nik Ahmad**

Abstrak

Melaporkan dapatan kajian mengenai analisis koleksi sains dan teknologi Pusat Sumber Sekolah (PSS). Kajian mendapatikoleksi sains dan teknologi yang terdapat di PSS menengah yang dikaji kebanyakannya diterbitkan dalam tahun 1989dan sebelumnya iaitu sebanyak 54.2%. Buku yang diterbitkan dalam tahun 1997 hanyalah sebanyak 1.1% sahaja daripadakeseluruhan koleksi buku sains dan teknologi. Sementara itu bagi bahan bukan buku pula, tidak ada bahan yang diterbitkanSelepas tahun 1993. Dari segi usia koleksi, didapati lapan daripada tiga belas bidang subjek yang dikaji mempunyaiperatus yang tinggi bagi buku yang diterbitkan sebelum tahun 1989. ini menunjukkan majoriti buku yang terdapat diPSS menengah merupakan buku-buku yang telah berusia lebih daripada Sembilan tahun. Kebanyakan koleksi sains danteknologi yang dikaji dikategorikan sebagai koleksi yang boleh dipinjam. Koleksi tersebut juga kebanyakannya diterbitkandalam Bahasa Melayu. Kajian mendapati guru lebih banyak meminjam buku berbanding dengan bahan bukan buku.Pelajar di semua PSS menengah yang dikaji hanya dibenarkan meminjam buku sahaja. Buku yang paling banyakdibaca dan digunakan oleh guru dan pelajar dalam tempoh seminggu ialah buku Matematik. Kebanyakan gum danpelajar juga berpendapat bahawa koleksi buku sains dan teknologi yang terdapat di PSS menengah mereka adalah tidakmencukupi.

Negara Malaysia sedang menuju ke era sains dan teknologibagi menyahut cabaran Wawasan 2020. Pemimpin danorang ramai sibuk memperkatakan tentang perkembanganteknologi dan teknologi maklumat seperti Koridor RayaMultimedia, dunia Internet dan lain-lain lagi. Sejauhmanakah penduduk Malaysia telah bersedia untukmenghadapi cabaran ini dan bagaimanakah caranya untukmembekalkan mereka dengan pengetahuan yang sepatutnya?Persediaan dan cabaran dijangka dapat dicapai melaluipengetahuan yang cukup tentang sains dan teknologi dankepentingannya pada kehidupan mereka dan negara ini.

Pusat Sumber Sekolah (PSS) haruslah menyahut cabaranini dengan memperlengkapkan koleksi mereka supayamengarah kepada pembinaan dan perkembangan budayasaintifik. Bahan-bahan yang ada boleh digunakan olehsemua guru dan para pelajar untuk mendapatkan maklumatterbaru tentang sebarang perkembangan dalam bidangsains dan teknologi. Guru-guru dan para pelajar tidakboleh hanya bergantung kepada buku teks mereka semata-mata kerana kadang-kadang kandungan dalam buku tekssudah ketinggalan zaman. Dengan menggunakan koleksibuku dan bukan buku, guru boleh membantu pelajarmembuka minda mereka dan menjelajah ke dunia sains.Pelajar juga boleh menggunakan koleksi sains danteknologi yang ada di PSS menengah untuk menyiapkan

Penyelaras Pusat Sumber Sekolah, Sekolah Menengah Kebangsaan Hulu Kelang.

Pegawai Perpustakaan, Politeknik Shah Alam.

tugasan, membuat projek sains dan membuat rujukan.Koleksi ini harus mempunyai maklumat yang lebihdaripada apa yang terkandung dalam buku teks.

Masalahnya sekarang ialah adakah PSS menengahmempunyai kuantiti koleksi yang boleh menampungkeperluan guru dan pelajarnya dan berapa usia koleksitersebut? Aspek penggunaan koleksi tersebut oleh pelajardan guru juga penting kerana koleksi yang banyak danbaru tidak akan memberi apa-apa erti jika tidak digunakansecara maksima oleh warga sekolah. Untuk menjadikansesuatu koleksi itu bermakna, bukan saja bilangan usiakoleksi yang penting, tetapi penggunaan yang maksimadan menyeluruh oleh warga sekolah juga adalah penting.

Jadi untuk merealisasikan matlamat pendidikan negara,koleksi sains dan teknologi di PSS mestilah mencukupiuntuk menampung keperluan sekolah. Selain daripada ituusia koleksi tersebut mestilah kemaskini supaya isikandungannya tidak ketinggalan zaman. Koleksi sainsdan teknologi di PSS mestilah digunakan secara maksimaoleh pelajar dan guru. Penggunaan koleksi ini oleh guruakan dapat mempertingkatkan mutu pengajaran danpembelajaran. Manakala penggunaannya oleh pelajar pulaakan dapat mempertingkatkan pencapaian akademikmereka dalam bidang tertentu.

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Objektif Penyelidikan

Penyelidikan ini bertujuan untuk menjawab dua persoalanutama yang berkaitan dengan koleksi sains dan teknologidi PSS menengah. Persoalan tersebut ialah :

1. Bagaimanakah aspek kuantiti dan usia koleksisains dan teknologi diPSS menengah yangterpilih di negeri Selangor?

2. Sejauh manakah penggunaan koleksi sains danteknologi di PSS menengah oleh guru dan pelajardi sekolah-sekolah tersebut?

Skop Penyelidikan

Penyelidikan ini hanya mengkaji koleksi sains danteknologi di PSS menengah di negeri Selangor. NegeriSelangor dipilih sebagai tempat kajian kerana negeri inimerupakan sebuah negeri yang paling maju di Malaysiadan merupakan pusat perkembangan teknologi. Banyakrancangan pembangunan negara yang telah dan akandijalankan di negeri ini. Antara rancangan pembangunanyang telah dijalankan sekarang ini ialah pembinaanLapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur (KL1A)di Sepang dan Koridor Raya Multimedia (MSC) di PutraJaya. Oleh itu penyelidik telah membuat kajian untukmengetahui sama ada koleksi sains dan teknologi di PSSmenengah di negeri ini menepati kehendak penggunaiaitu pelajar dan guru dari segi kuantiti dan usia koleksitersebut. Penyelidik juga telah mengkaji penggunaankoleksi ini oleh guru dan pelajar.

Penyelidik memilih mengkaji PSS menengah kerana matapelajaran di sekolah menengah lebih banyak berkaitandengan bidang sains dan teknologi. Sekolah menengahjuga menyediakan pelajar untuk peringkat pengajian yanglebih tinggi iaitu institusi pengajian tinggi.

Di peringkat menengah atas pula, mata pelajaran terasyang di bawah bidang sains dan teknologi ialah Matematikdan Sains. Mala pelajaran elektif pula akan dibahagikankepada empat kumpulan iaitu kumpulan kemanusiaan,teknologi dan vokasional, sains dan pengajian Islam.Mata pelajaran yang termasuk dalam bidang sains danteknologi ialah Sains Tambahan, Fizik. Kimia. Biologi,Matematik Tambahan. Sains Pertanian, PengajianKejuruteraan Jentera, Pengajian Kejuruteraan Awam,Pengajian Kejuruteraan Elektronik dan Elektrik, LukisanKejuruteraan, Teknologi Kejuruteraan dan SainsKomputer.

Koleksi sains dan teknologi yang dikaji merujuk kepadaSistem Pengelasan Dewey. Koleksi sains dikelaskanmenggunakan nombor 500, iaitu Sains Tulen. Koleksiteknologi dikelaskan menggunakan nombor pengelasanDewey 600. Penyelidik hanya mengkaji koleksi sains

dan teknologi dari nombor pengelasan Dewey 500 hingga629 sahaja. Ini kerana penyelidik berpendapat bahawabidang ini benar-benar berkaitan dengan pengajaran danpembelajaran bidang sains dan teknologi di sekolahmenengah. Jadual 1 menunjukkan Sistem PengelasanPerpuluhan Dewey bagi Sains Tulen dan Jadual 2menunjukkan Sistem Pengelasan Perpuluhan Dewey bagiTeknologi.

Jadual 1: Sistem Pengelasan Perpuluhan Dewey BagiSains Tulen.

Jadual 2 : Sistem Pengelasan Perpuluhan Dewey bagiTeknologi

METODOLOGI

Penyelidik telah menjalankan kajian yang berbentukdeskriptif ke alas empat buah PSS menengah di negeriSelangor. Sampel kajian ini terdiri daripada empat buahsekolah menengah yang telah dipilih secara rawak berlapisdi negeri Selangor. Sekolah yang telah dipilih terdiridaripada dua kategori iaitu sekolah bandar dan sekolahluar bandar. Bagi setiap kategori pula, dua buah sekolahdipilih secara rawak iaitu sebuah sekolah menengah gredA dan sebuah sekolah menengah gred B. Sekolahmenengah gred A ialah sekolah menengah yang

Nombor pengelasan Perkara

600

610

620

Sains Perubatan

Kejuruteraan

Teknologi

500

510

520

530

540

550

560

570

580

590

Sains Tulen

Ilmu Hisab

Astronomi

Fizik

Kimia

Sains Bumi

Kaji Fosil

Sains Hayat

Sains Tumbuhan

Sains Haiwan

Nombor pengelasan Perkara

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

mempunyai jumlah pelajar lebih daripada 1.500 orang.Sekolah menengah gred B pula ialah sekolah menengahyang mempunyai jumlah pelajar kurang daripada 1,500orang. Bagi setiap sekolah, penyelidik telah mengambilsepuluh peratus daripada jumlah koleksi buku sains danteknologi untuk dijadikan sampel. Sepuluh peratus diambilsebagai sampel kerana penyelidik berpendapat jumlah inisesuai berpandukan kepada jumlah koleksi sains danteknologi yang terdapat di PSS menengah yang dijadikansampel Buku yang dijadikan sampel dipilih menggunakanJadual Nombor Rawak.

Bagi koleksi bukan buku pula, penyelidik telah mengambilkesemuanya sebagai sampel kerana kuantitinya yangsedikit. Sekolah yang telah dipilih sebagai sampel kajianakan dirahsiakan identiti Sebenarnya. Nama sekolah tidakakan digunakan di sepanjang perbincangan nanti.

Penyelidik telah mengedarkan borang soal selidik kepadasepuluh orang gum dan sepuluh orang murid di setiapsekolah untuk mengetahui tentang penggunaan PSS dikalangan mereka. Guru-guru dipilih secara rawak berlapisoleh guru penyelaras PSS di mana mereka terdiri daripadaguru yang mengajar mata pelajaran di bawah bidangsains dan teknologi iaitu Sains Paduan, Matematik,Kemahiran Hidup Bersepadu. Biologi, Kimia, FizikLukisan Kejuruteraan dan Sains Teras. Sampel di kalanganpelajar juga telah dipilih secara rawak oleh gurupenyelaras PSS sekolah berkenaan.

Instrumen yang telah digunakan oleh penyelidik untukmendapatkan data ialah: 1) Borang Pengumpulan DataKoleksi. 2) Borang soal selidik untuk guru, 3) Borangsoal selidik untuk pelajar dan 4) Borang Catatan Pinjamankoleksi. Penyelidik telah pergi ke setiap sekolah yangtelah dipilih untuk mendapatkan data primer dalam bulanSeptember 1997. Penyelidik telah membuat dua lawatanbagi setiap sekolah.

Sepanjang masa memungut data penyelidik telahmenghadapi masalah untuk mendapatkan maklumattentang bahan bukan buku. Kebanyakan sekolah tidakmempunyai maklumat yang lengkap tentang bahan bukanbuku. Penyelidik telah merujuk kepada Buku PerolehanBahan Bukan Buku di mana maklumat yang terdapatdalam buku ini tidak diisi dengan lengkap. Penyelidiksukar mendapatkan maklumat tentang tahun penerbitanbagi Sesetengah bahan bukan buku seperti poster, pitaaudio, pita video, model dan transparensi. Ini keranamaklumat ini tidak dicatatkan dalam buku perolehantersebut. Jadi penyelidik hanya mencatatkan tahunpenerbitan bagi bahan bukan buku yang mempunyaiCatatan tersebut sahaja.

Data yang diperolehi dianalisis menggunakan SPSS 7.5for Windows bagi mendapatkan keputusan yang tepat.

Keputusan yang didapati daripada analisis ialah :

1. Peratusan koleksi sains dan teknologi mengikutjenis perkhidmatan, bahasa dan usia koleksi.

2. Kadar pinjaman koleksi buku dan bukan bukuoleh pelajar dan guru.

3. Kadar penggunaan koleksi buku dan bukan bukudi kalangan pelajar dan guru.

ANALISIS DATA

Latar Belakang PSS Menengah

PSS menengah yang dikaji meliputi dua buah PSSmenengah luar bandar dan dua buah PSS menengahbandar. Bagi setiap lokasi. PSS yang dikaji meliputi PSSmenengah gred A dan PSS menengah gred B. Sebelumperbincangan lebih lanjut tentang koleksi PSS menengahdan penggunaan koleksi tersebut, penyelidik akanmembincangkan secara ringkas tentang latar belakangPSS tersebut Perbincangan meliputi maklumat am bagisetiap PSS tersebut iaitu bilangan pelajar, bilangan koleksi,bilangan koleksi buku dan bukan buku serta bilangankoleksi sains dan teknologi. Jadual 3 menunjukkanbilangan pelajar dan koleksi buku dan bukan buku diPSS menengah yang dikaji. Bilangan koleksi bahan bukuyang terdapat di keempat empat sampel ialah antara6.261 hingga 13.165. Purata bilangan koleksi bahan bukuialah 9,674.5 buah. Nisbah buku per pelajar yang dimilikioleh PSS menengah ialah 7.7:1. Bilangan koleksi bukanbuku yang terdapat di keempat-empat sampel ialah antara330 hingga 1,732. Purata bilangan koleksi bahan bukanbuku ialah 914.

Jadual 3 : Maklumat Bilangan Pelajar dan Koleksi Bukudan Bukan Buku

Bilangan koleksi bahan buku 500 hingga 629 yangterdapat di kesemua sampel ialah antara 406 hingga 963dengan puratanya sebanyak 692.5. Nisbah buku per pelajarbagi koleksi bahan buku 500 hingga 629 bagi PSSmenengah ialah 0.8:1. Bilangan koleksi bahan bukan

Bandar A

Bandar B

Luar Bandar A

Luar Bandar B 897 7,317 897 406 117

1,200 11,955 697 771 75

1246303306,2611.105

1,800 13,165 1.732 963 106

Lokasi Bilangan

Pelajar

Koleksi

Buku

Koleksi

Bukan

Buku

Koleksi

Buku

500-529

Koleksi

Bukan Buku

500-62')

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

buku 500 hingga 629 yang terdapat di PSS menengahyang dikaji ialah antara 75 hingga 124 dengan puratanyasebanyak 105.5.

Analisis data dibuat berpandukan kepada soalanpenyelidikan. Oleh itu analisis data telah dibahagikankepada dua bahagian yang besar iaitu :

1. Aspek koleksi sains dan teknologi meliputikuantiti, usia, bahasa dan jenis bahan.

2. Penggunaan koleksi buku dan bukan buku dalambidang sains dan teknologi bagi pelajar danguru. Penggunaan bahan adalah meliputipinjaman dan rujukan.

Analisis Jenis Koleksi Mengikut Tahun dan Usia

Jadual 4 menunjukkan peratus koleksi yang terdapat diPSS menengah mengikut tahun di mana analisa dibuatberasingan antara bahan buku dan bukan bukti.

Dapatan kajian menunjukkan peratus buku yang terdapatdi PSS menengah paling banyak diterbitkan dalam tahun1989 dan sebelumnya iaitu 54.2%. Ini diikuti oleh bukuyang diterbitkan dalam tahun 1993 iaitu sebanyak 18.0%.Buku yang diterbitkan dalam tahun 1997 merupakanbuku yang paling kurang sekali iaitu 1.1%. Dapatan inimenunjukkan sebahagian besar daripada bahan bukuyang terdapat di PSS menengah yang dikaji merupakanbuku-buku lama yang telah berusia lebih daripadaSembilan tahun.

Jadual 4: Jenis Koleksi Mengikut Tahun dan Usia

JenisKoleksi

Tahun Penerbitan Usia(Tahun)

Jumlah Peratus

(ft)

Buku

BukanBuku

1989 dan sebelum1990199!199219931994199519961997

1989 dan sebelum19901991199219931994199519961997

Lebih dari 9 tahun8 tahun7 tahun6 tahun5 tahun4 tahun3 tahun2 tahun1 tahun

Lebih dan 9 tahun8 tahun7 tahun6 tahun5 tahun4 tahun3 tahun2 tahun2 tahun

622783918250000

14.765.99.24.35.90.00.00.00.0

54.22.94.07.218.07.63.21.8I.I

150811205021953

Bagi bahan bukan buku pula didapati peratus palingtinggi ialah bahan yang diterbitkan dalam tahun 1990

iaitu sebanyak 65.9%. Ini diikuti oleh bahan bukan bukuyang diterbitkan dalam tahun 1989 dan sebelumnya iaitu14.7%. Dapatan kajian menunjukkan PSS menengah tidakmempunyai bahan bukan buku yang diterbitkan Selepastahun 1993. Jadi bahan bukan buku yang terdapat di PSSmenengah yang dikaji semuanya diterbitkan dalam tahun1993 dan sebelumnya.

Analisis Usia Koleksi Sains Dan Teknologi MengikutSubjek

Jadual 5 di bawah menunjukkan usia koleksi secarakeseluruhan yang disusuli mengikut setiap subjek yangterdapat dalam koleksi sains dan teknologi.

Kebanyakan bahan koleksi sains dan teknologi yangterdapat di PSS menengah di negeri Selangor telahditerbitkan sebelum tahun 1989 lagi. Koleksi tersebutialah bahan yang terletak di bawah bidang subjek SainsTulen, Fizik, Sains Bumi, Sains Hayat, Sains Botani,Zoology, Teknologi dan Sains Perubatan. Subjek yangmempunyai peratus bahan yang berusia lebih dariSembilan tahun yang paling tinggi ialah Zoology iaitusebanyak 83.0%. Koleksi yang disebutkan tadi semuanyaberusia lebih daripada Sembilan tahun. Dapatan kajianmenunjukkan koleksi tersebut telah diterbitkan antaratahun 1953 hingga 1989. Terdapat koleksi yang diterbitkandalam tahun 1953 ialah yang terletak dalambidang subjek Kimia. Ini bermakna bahan tersebut telahberusia 44 tahun. Koleksi lain yang terdapat di PSSmenengah yang diterbitkan dalam tahun 1950an ialahSains Tulen dan Matematik. Koleksi yang diterbitkandalam tahun 1960an ialah Sains Hayat. Sains Botani,Zoologi dan Sains Perubatan. Koleksi yang diterbitkandalam tahun 1970an ialah Astronomi. Paleontologi,Teknologi dan Kejuruteraan. Manakala koleksi yangditerbitkan dalam tahun 1980an ialah Fizik dan SainsBotani.

Jadual 5 juga menunjukkan beberapa bidang subjek yanghanya mempunyai buku yang diterbitkan sehingga tahun1993 iaitu Fizik, Kimia, Sains Hayat dan Teknologi. JadiPSS menengah yang dikaji hanya mempunyai maklumatdalam bidang subjek tersebut sehingga tahun 1993 sahaja.Bidang subjek Paleontologi merupakan koleksi yangpaling banyak terdiri daripada koleksi lama kerana tidakterdapat koleksi yang diterbitkan Selepas tahun 1990.Koleksi Paleontologi yang terdapat di PSS menengahyang dikaji terdiri daripada koleksi yang diterbitkanantara tahun 1978 hingga 1990 sahaja.

Hanya bidang subjek Matematik sahaja yang mempunyaikoleksi yang diterbitkan dalam tahun 1997. Namun begituperatus yang ditunjukkan adalah sangat rendah iaitu

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

1.0% sahaja. Tidak ada bidang subjek lain yangmempunyai koleksi yang diterbitkan dalam tahun 1997.

Jika dikaji Jadual 5 secara terperinci, didapati bahawabuku lama mempunyai peratus yang tinggi berbandingdengan buku baru yang peratusnya lebih rendah. Inimenunjukkan bahawa kebanyakan koleksi sains danteknologi yang terdapat di PSS menengah tersebut terdiridaripada koleksi yang lama. Bidang subjek yangmempunyai koleksi yang baru ialah bidang subjek SainsTulen, Matematik, Astronomi, Fizik, Kimia, Sains Bumi,Sains Botani, Sains Hayat, Zoologi. Teknologi, SainsPerubatan dan Kejuruteraan.

Jadual 5 Usia Koleksi Sains dan Teknologi MengikutPecahan Subjek

Subjek TahunPenerbitan

Usia(Tahun)

Jumlah Min(%)

Sains Tulen(500)

1989 dan sebelum19901991199219931994199519961997

Lebih dari 9 tahun8 tahun7 tahun6 tahun5 tahun4 tahun3 tahun2 tahun1 tahun

30353

178330

41.74.26.84.2

23.611.142

4.2

0,0

Matematik(510)

Astronomi(520).

1989 dan sebelum

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

Lebih dari 9 tahun

8 tahun7 tahun

6 tahun

5 tahun

4 tahun

3 tahun

2 tahun

1 tahun

27

250

0

15

5

42

13

8.8

81.4

0.0

4.9

1.6

1.3

0.7

0.3

1.0

1989 dan sebelum

1990

199119921993

1994

1995

19%

1997

Lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

6 tahun

5 tahun

4 tahun

3 tahun

2 tahun

1 tahun

4

12

11

2501

00

9.8

27.2

2.3

2.3

56.8

0.0

2.3

0.0

0.0

Fizik

(530)

1989 dan sebelum

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

Lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

6 tahun

5 tahun

4 tahun

3 tahun

2 tahun

1 tahun

9

I

02

8

0

0

0

0

45.0

5.0

0,0

10.0

40,0

0.0

0.0

0.0

0.0

Kimia

(540)1989 dan sebelum

1990

1991

1992

Lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

6 tahun

161

260

34.02.1

55.3

0.0

Sains Perubatan

(610)

Subjek Tahun

Penerbitan

Usia

(Tahun)

Jumlah Min

1993

1994

1995

1996

1997

5 tahun4 tahun3 tahun2 tahun1 tahun

40000

8.60.00.00.00.0

Sains Bumi(550)

1989 dan sebelum19901991199219931994

1995

1996

1997

Lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

6 tahun

5 tahun

4 tahun

3 tahun

2 tahun

1 tahun

6

11101000

60.010.010.0

10,00,0

10.00.00.0

Paleontology

(560)1989 dan sebelum

1990

1991

1992

19931994

1995

1996

1997

lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

6 tahun

5 tahun

4 tahun

3 tahun

2 tahun

1 tahun

1I

0

0

0

0

0

0

0

50.0

50.0

0,0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

0.0

Sains Hayat

(570)

1989 -dan sebelum

1990

1991

1992

199319941995

1996

1997

Lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

6 tahun

5 tahun

4 tahun

3 tahun

2 tahun

1 tahun

19

0

0

3

10

0

0

0

•0

59.4

0.0

0.0

9.3

31.3

0.0

0.0

0.0

0.0

Sains Botani

(580)

Zoologi(590)

Teknologi(600)

1989 dan sebelum

1990

1991

1592

1993

1994

1995

1996

1997

1989 dan sebelum

199019911992

1993

1994

1995

1996

1997

Lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

6 tahun

5 tahun

4 tahun

3 tahun

2 tahun

1 tahun.

Lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

6 tahun

5 tahun

4 tahun

3 tahun

2 tahun

1 tahun

90000

1100

81.8

0.0

0.0

0.0

0.0

9.1

9.1

0.0

0.0

4400711000

83.00.00.0831.91.90.00.00.0

1989 dan sebelum19901991199219931994199519961997

Lebih dari 9 tahun8 tahun7 tahun6 tahun5 tahun4 tahun3 tahun2 tahun1 tahun

801120000

66.70.08.34.216.7

0.0

0.0

0.0

0.0

1989 dan sebelum

1990

1991

Lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

339

13

50.713.018.8

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

koleksi dalam Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris adalahsangat ketara. Bagi bahan buku, sebanyak 73.6% adalahbahan dalam Bahasa Melayu dan hanya 26.4% adalahbahan dalam Bahasa Inggeris. Sementara itu, sebanyak92.0% bahan bukan buku pula terdapat dalam BahasaMelayu dan hanya 8.0% dalam Bahasa Inggeris.

Jadual 7: Koleksi Mengikut Bahasa

Analisis Koleksi Mengikut Jenis Bahan

Peratus koleksi sains dan teknologi mengikut jenis bahanadalah sama ada bahan tersebut boleh dipinjam ataurujukan sahaja. Sirkulasi ialah bahan yang boleh dipinjamkeluar dan rujukan ialah bahan-bahan yang hanya bolehdigunakan dalam PSS menengah sahaja.

Jadual 6 : Jenis Bahan

Dapatan kajian ini mendapati kebanyakan buku yangterdapat di PSS menengah boleh dipinjam iaitu sebanyak73.6%. Sementara peratus bagi buku yang dikategorikansebagai buku rujukan ialah 26.4%. Perbezaan sebanyak47.2% ini merupakan satu jurang yang besar antara bukuyang disirkulasi dengan buku rujukan. Ini menunjukkanpeluang bagi pelajar dan guru untuk meminjam bukuadalah besar. Bagi bahan bukan buku pula, semua PSSmenengah yang dikaji membolehkan pinjaman bahantersebut di mana tidak ada bahan bukan buku yangdiletakkan untuk rujukan sahaja.

Analisis Koleksi Mengikut Bahasa

Kajian mendapati koleksi sains dan teknologi yangterdapat di PSS menengah terdiri daripada bahan BahasaInggeris dan Bahasa Melayu. Jadual 7 menunjukkankoleksi sains dan teknologi yang terdapat di PSSmenengah adalah dalam Bahasa Melayu. Perbezaan antara

Kajian mendapati guru lebih banyak meminjam bahanbuku berbanding dengan bahan bukan buku bagi bahansains dan teknologi. Minggu pertama, kedua dan ketigamenunjukkan peratus pinjaman buku oleh guru adalahlebih tinggi daripada bukan buku. Hanya pada minggukeempat saja, peratus pinjaman bahan bukan buku lebihtinggi daripada buku. Ini menunjukkan guru di sekolahyang dikaji lebih banyak meminjam buku daripada bahanbukan buku.

Semua PSS menengah yang dikaji hanya memberikanpinjaman buku kepada pelajar. Oleh itu kadar pinjamankoleksi sains dan teknologi bagi pelajar hanya bolehdibuat ke atas buku sahaja dan tidak dapal dibuat

Minggu I

Minggu 2

Minggu 3

Minggu 4

75.0

66.7

60.0

20.0

25.0

33.3

40.0

80.0

Bukan BukuBuku(%)

KoleksiMinggu

Jenis Koleksi

Buku

Bukan Buku

Jenis Perkhidmatan.

Rujukan (%) Sirkulasi (%)

26.4

0.0

73.6

100.0

Kejuruteraan(620)

1989 dan sebelum

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

Lebih dari 9 tahun

8 tahun

7 tahun

6 tahun

5 tahun

4 tahun

3 tahun

2 tahun

1 tahun

483012110

20.0

40.015.00.05.0

10.05.05.0

0.0

1992

1993

1994

1995

1996

1997

6 tahun5 tahun4 tahun3 tahun2 tahun1 tahun

52

4

10

7,2

3.0

5.8

1.5

0.0

0,0

MinJumlahUsia(Tahun)

TahunPenerbitan

Subjek

Jenis koleksi

Buku

Bukan Buku 92.0%

73.6%

Bahasa Melayu (%)

Bahasa

Bahasa Inggeris (%)

26.4%

8.0%

Pinjaman Koleksi Sains dan Teknologi Oleh Gurudan Pelajar

Jadual 8 menunjukkan pinjaman koleksi sains danteknologi oleh guru dalam tempoh seminggu. Kadarpinjaman koleksi ini dikategorikan kepada buku danbukan buku untuk melihat kecenderungan meminjamkoleksi di kalangan guru.

Jadual 8 : Pinjaman Koleksi Sains dan Teknologi olehguru

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

perbandingan antara buku dun bahan bukan buku. Jadual9 menunjukkan pelajar banyak meminjam pada minggukedua iaitu sebanyak 34.0%. Ini diikuti oleh minggupertama dan keempat. Peratus pinjaman paling kurangpada minggu ketiga iaitu 17.0%.

Jadual 9 : Pinjaman koleksi sains dan teknologi olehpelajar

Penggunaan PSS Menengah dan Koleksi Sains danTeknologi Oleh Guru

Dari segi kekerapan oleh guru, didapati kebanyakan guruiaitu sebanyak 70.0% menggunakan PSS menengah hanyasekali sahaja seminggu. Ini diikuti pula oleh penggunaansebanyak dua hingga empat kali seminggu iaitu sebanyak27.5% dan akhir sekali menggunakan PSS menengahlebih dari lima kali seminggu iaitu 2.5%. Tujuan gurumengunjungi atau menggunakan PSS menengah adalahberbeza. Terdapat guru yang menggunakan PSS menengahuntuk kegunaan mereka sendiri. Mereka banyakmenggunakan PSS menengah untuk membuat rujukansendiri iaitu sebanyak 37.5%. Selain daripada itu. merekajuga banyak membawa pelajar membuat rujukan iaitusebanyak 27.5%. Terdapat juga guru yang menggunakanPSS menengah untuk lebih dari satu tujuan iaitu membuatrujukan sendiri, membawa pelajar membuat rujukan danmengajar. Peratus yang ditunjukkan oleh golongan iniadalah rendah iaitu antara 5.0% hingga 7.5%. Terdapatjuga guru yang menggunakan PSS menengah untuk tujuanmengajar sahaja iaitu sebanyak 15.0%.

Sebanyak 95.0%; daripada guru yang menjadi respondenmengatakan bahawa jumlah koleksi yang terdapat di PSSmenengah mereka adalah tidak mencukupi.

Jadual 10: Penggunaan PSS Menengah oleh Guru

Jadual 1 1 pula menunjukkan peratus buku di PSSmenengah yang dibaca atau digunakan oleh guru dalamtempoh seminggu. Kajian mendapati buku matematikmerupakan buku yang paling banyak dibaca ataudigunakan oleh guru dalam tempoh seminggu. Peratusbagi buku matematik ialah 29.8%. Ini diikuti pula olehbuku Sains Hayat sebanyak 19.1%' dan buku Sains Tulensebanyak 16.0%. Buku-buku dalam bidang subjek yanglain menunjukkan peratus yang rendah iaitu kurangdaripada 10.0%. Ini menunjukkan buku-buku ini kurangdibaca oleh guru. Terdapat dua bidang subjek yang tidakdibaca oleh guru iaitu Paleontologi dan Sains Perubatan.

Penggunaan PSS Menengah dan Koleksi Sains danTeknologi oleh Pelajar

Dapatan kajian menunjukkan kekerapan pelajar yangmenggunakan PSS menengah antara dua hingga empatkali seminggu merupakan peratus yang paling tinggiiaitu 47.5%. Peratus pelajar yang menggunakan PSSmenengah lebih dari lima kali seminggu merupakanperatus yang paling rendah sekali iaitu 20.0%.Kebanyakan pelajar menggunakan PSS menengah untuklebih daripada satu tujuan. Sebanyak 25.0% pelajar yangmenjadi responden menggunakan PSS menengah untukmembuat rujukan sendiri, membaca, dibawa oleh guru.Ini diikuti dengan 20.0% daripada pelajar menggunakanPSS menengah untuk membuat rujukan sendiri, membaca,dibawa oleh guru dan menyiapkan tugasan. Kajian juga

Saint! TulenMatematik

AstronomiFizik

Kimia

Sains Bumi

PaleontologiSains Hayat

Sains Botani

Zoologi

Teknologi

Sains Perubatan

Kejuruteraan

15

28

8

3

8

3

0.

215

0

3

16.0

29.9

8.53.28.5

0.019.12.11.15.30.03.2

Subjek Jumlah

Buku

Peratus buku

yang dibaca (%)

Jadual 11 : Peratus Buku Yang Digunakan Oleh Guru Dalam Tempoh Seminggu

Mencukupi

Tidak mencukupi

238

5.095.0

Peratus (%)Adakah Koleksi sains dan teknologi

mencukupi ?

pelajar membuat rujukan, mengajar

• Membuat rujukan sendiri, mengajar

• Membawa pelajar membuat rujukan

• Mengajar

2

3

11

6

5.0

7,5

27.5

15,0

Jenis Koleksi

Buku

Minggu

Minggu 1Minggu 2Minggu 3Minggu 4

PeratusPinjaman (%)

28.334.017.020.7

Kekerapan Jumlah Peratus (%)

• Lebih dari 5 kali seminggu• 2 hingga 4 kali seminggu• Sekali sahaja seminggu

11128

2.527.570.0

Tujuan Peratus (%)

37,5

7.5

15

3

• Membuat rujukan sendiri• Membuat rujukan sendiri, membawa

pelajar membuat rujukan• Membuat rujukan sendiri, membawa

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

menunjukkan tidak ada pelajar yang menggunakan PSSmenengah semata-mata untuk menyiapkan tugasan ataukerja kursus mereka. Sebahagian besar daripada respondeniaitu sebanyak 87.5% menyatakan bahawa koleksi sainsdan teknologi di PSS menengah mereka tidak mencukupi.

Jadual 12 : Penggunaan Koleksi Sains dan TeknologiOleh Pelajar

Kekerapan Jumlah Peratus

• Lebih dari 5 kali seminggu

• 2 hingga 4 kali seminggu

• Sekali sahaja seminggu

8

19

13

20.047.532.5

Tujuan Peratus

• Membuat rujukan sendiri

• Membaca buku/majalah/surat khabar

• Di bawa guru

• Menyiapkan tugasan / kerja kursus

• Membuat rujukan sendiri, dibawa oleh guru

• Membuat rujukan sendiri, membaca• Membuat rujukan sendiri, membaca,

dibawa oleh guru• Membuat rujukan sendiri, membaca,

dibawa oleh guru, menyiapkan tugasan• Membuat rujukan sendiri, membaca,

menyiapkan tugasan• Membuat rujukan sendiri, dibawa

oleh guru, menyiapkan tugasan• Membaca, dibawa oleh guru• Membaca, dibawa oleh guru,

menyiapkan tugasan• Membaca, menyiapkan tugasan

Adakah koleksi sains dan teknologi mencukupi ?

• Mencukupi

• Tidak mencukupi 35

587.5

12.5

Peratus

1

1

4

02

4

10

8

2

14

12

2.5

2.5

10.0

0.0

5.0

10.0

25.0

20.0

5.0

2.510.0

2.55.0

Jadual 13 menunjukkan peratus buku yang dibaca olehpelajar dalam tempoh seminggu. Dapatan kajianmenunjukkan peratus pelajar yang membaca ataumenggunakan buku matematik adalah paling tinggi iaitusebanyak 21.8%. Ini diikuti oleh buku Astronomi iaitusebanyak 17.2% dan Sains Bumi sebanyak 13.1%. BukuFizik dan Kejuruteraan merupakan bidang subjek yangpaling kurang penggunanya iaitu 0.5% sahaja.

Jadual 13 : Peratus buku yang digunakan oleh pelajardalam tempoh seminggu

Subjek

Sains TulenMatematik

AstronomiFizik

Kimia

Jumlah

Buku

21463616

Peratus buku

yang dibaca (%)

10.021.817.10.52.8

Sains Bumi

Paleontologi

Sains Hayat

Sains Botani

Zoologi

Teknologi

Sains Perubatan

Kejuruteraan

29

4

19

18

4

21

5

1

13.7

1.9

9.0

8.5

1.9

10.0

2.3

0.5

Kaitan antara buku yang dibaca dengan usia koleksi

Jadual 5 menunjukkan hanya bidang subjek Matematiksahaja yang mempunyai koleksi yang diterbitkan dalamtahun 1997, walaupun peratusnya sangat rendah. Apabilamerujuk kepada buku yang dibaca oleh guru dan pelajarpula (Jadual 12 dan 14), didapati buku Matematikmerupakan yang paling banyak digunakan oleh mereka.Ini menunjukkan pengguna PSS menengah yang dikajimemilih bidang subjek Matematik kerana hanya bidangsubjek ini yang mempunyai koleksi yang paling terkini.Dapatan ini juga boleh merumuskan bahawa penggunalebih suka menggunakan buku baru.

Paleontologi merupakan satu-satunya bahan yang dimilikioleh PSS menengah yang diterbitkan sehingga tahun1990 sahaja. Bidang subjek ini nampaknya tidak menarikminat guru kerana tidak ada guru yang membacanyadalam tempoh seminggu. Ini mungkin disebabkan olehmaklumat yang terdapat dalam koleksi tersebut adalahmaklumat sehingga tahun 1990 sahaja. Bagi pelajar pula,jumlah yang membaca buku ini adalah kurang dari 2%.Ini adalah satu jumlah yang kecil jika dibandingkandengan jumlah pelajar yang membaca bidang subjek lain.

Kesimpulannya, didapati bahawa nisbah buku per pelajarbagi PSS menengah yang dikaji keseluruhannya ialah7.7:1. Nisbah buku per pelajar bagi buku sains danteknologi ialah 0.8: 1. Dapatan kajian juga menunjukkanbuku yang terdapat di PSS menengah tersebut merupakanbuku-buku yang telah diterbitkan lebih dari Sembilantahun lalu iaitu dalam tahun 1989 dan sebelumnya.Sementara itu, bahan bukan buku yang terdapat di PSStersebut hanyalah yang diterbitkan sehingga 1993 sahaja.Dapatan kajian juga mendapati bahan dalam lapan bidangdaripada tiga belas bidang subjek yang dikaji telahditerbitkan dalam tahun 1989 dan sebelumnya iaitu SainsTulen, Fizik. Sains Bumi, Teknologi, Sains Perubatan,Sains Hayat. Sains Botani dan Zoologi. Dari segi pinjamanpula didapati guru lebih banyak meminjam bahan bukuberbanding dengan bahan bukan buku. Kajian jugamendapati kedua-dua guru dan pelajar di PSS menengahyang dikaji banyak membaca atau menggunakan bukuMatematik.

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Kesimpulan dan Implikasi Kajian

Kajian ini mendapati bilangan bahan buku yang dimilikioleh PSS menengah yang dikaji ialah antara 6,261 hingga13,165. Nisbah buku per pelajar bagi PSS menengahialah 7.7 : 1. Nisbah ini tidak bertepatan dengan cadanganyang dikemukakan oleh Rancangan PembangunanPerpustakaan Sekolah di Malaysia (1979) iaitu 10:1 bagisekolah menengah yang mempunyai bilangan pelajarlebih daripada 1,000 orang. Kajian ini mendapati nisbahbuku per pelajar bagi PSS menengah yang terpilih tidakmenepati cadangan Rancangan PembangunanPerpustakaan Sekolah di. Malaysia (1979). Walaupunbegitu pihak Kementerian Pendidikan Malaysia harusmengkaji sama ada 10:1 ini mencukupi untuk menampungkeperluan pelajar di sesebuah sekolah menengah keranarancangan pembangunan ini telah lama dikemukakaniaitu pada tahun 1979. Jika dibandingkan dengan kajianyang dijalankan oleh Zohra (1995). terdapat sedikitpeningkatan dari segi nisbah koleksi buku. Zohra (1995)dalam kajiannya di PSS menengah di negeri Selangormendapati nisbah koleksi yang sedia ada dengan pelajarialah seorang pelajar kepada enam bahan. Dapatan kajianini pula mendapati nisbah koleksi buku dengan pelajarialah 7.7:1. Walaupun begitu, nisbah ini jauh berbezadengan apa yang didapati oleh American Association ofSchool Librarian (1988). American Association Of SchoolLibrarians (1988) mendapati bagi sekolah yangmempunyai enrolmen antara 500 dan 1,000 pelajar,nisbahnya ialah 29:1. Bagi sekolah tinggi yangmempunyai enrolmen lebih daripada 1,000 pelajar pula,nisbahnya ialah 21:1. Setakat ini tidak ada kajian yangdijalankan untuk mendapatkan nisbah yang sesuai untukpelajar bagi setiap bidang subjek yang berbeza.

Kajian juga mendapati bahawa lapan daripada tiga belasbidang subjek yang dikaji (61.590 merupakan bahanyang diterbitkan dalam tahun 1989 dan sebelumnya iaitu10 tahun yang lalu. Bidang subjek tersebut ialah SainsTulen, Fizik, Sains Bumi, Teknologi. Sains Perubatan.Sains Hayat, Sains Botani dan Zoologi. Rumusannyaialah majoriti buku yang dimiliki oleh PSS menengahialah buku-buku yang diterbitkan dalam tahun 1989 dansebelumnya. Hasil daripada kajian mendapati usia bukudi PSS menengah yang dikaji ada yang menjangkau 45tahun iaitu buku Kimia yang diterbitkan pada tahun1953. Pihak Kementerian Pendidikan Malaysia haruslahpeka dengan fenomena ini, KBSM telah dilaksanakandalam tahun 1989 di semua sekolah menengah.Perlaksanaan KBSM bertujuan untuk menjadikan negaraMalaysia sebuah negara yang berteraskan kemajuanteknologi. PSS menengah yang berfungsi membekalkanbahan tambahan untuk membantu pengajaran danpembelajaran masih membekalkan kebanyakan koleksiyang diterbitkan sebelum tahun 1989. Oleh ini kandungan

dan maklumat yang dibekalkan oleh koleksi tersebutsudah tentu tidak dapal memenuhi keperluan sukatanpelajaran dalam KBSM. Jika keadaan ini berterusan dantidak ada usaha yang dilakukan untuk memperbaikinya.tentulah agak sukar untuk kita menyahut seruan kerajaandalam menghadapi cabaran Wawasan 2020.

Kajian Marlatt (1996) juga telah menunjukkan koleksisains dan teknologi yang dikaji pada tahap dewasa banyakyang berusia lebih daripada 20 tahun. Kajian yangdijalankan oleh Bertland (1991) juga menunjukkan buku-buku sains dalam kelas 500 merupakan koleksi yangtertua sekali di mana hanya 7% sahaja yang diterbitkandalam masa kurang daripada 5 tahun. Kajian Morrison etal. (1994) juga mendapati banyak buku-buku yang terletakdalam bidang subjek Astronomi. Biologi dan AnatomiManusia terdiri daripada buku-buku yang diterbitkansebelum tahun 1970 iaitu lebih kurang 28 tahun yanglalu. Koleksi buku yang lama ini akan membekalkanpelajar-pelajar dengan maklumat yang telah ketinggalanzaman dan sudah tentu maklumat tersebut tidak dapatmemenuhi keperluan kurikulum sains di sekolahmenengah. Oleh itu Marlatt (1996), Bertland (1991),Morrison et al. (1994) dan Doll (1997) mencadangkanbuku-buku yang lama ini dipilih buang dan digantikandengan buku-buku yang baru. Tujuannya adalah untukmembekalkan pelajar dengan sumber-sumber maklumatyang terkini yang selari dengan perkembangan dalambidang sains dan teknologi.

Buku yang terdapat di PSS menengah majoritidikategorikan sebagai buku yang boleh dipinjam keluaroleh pelajar dan juga guru. Dari segi bahasa pula didapatikoleksi sains dan teknologi di sini banyak diterbitkandalam Bahasa Melayu berbanding dengan BahasaInggeris. Ini bersesuaian dengan saranan RancanganPembangunan Perpustakaan Sekolah di Malaysia (1979)yang menyatakan bahawa keutamaan dalam memilihbuku mestilah diberikan kepada buku yang ditulis dalamBahasa Melayu.

Kadar peminjaman bahan di PSS menengah menunjukkanguru dan pelajar sekolah di bandar lebih banyakmeminjam berbanding dengan guru dan pelajar luarbandar. Dapatan ini berbeza dengan kajian yang telahdijalankan oleh Yeow (1993) di Johor Bharu yangmendapati tiada perbezaan yang signifikan antararesponden di sekolah bandar dengan luar bandar dalammeminjam media bercetak.

Kesemua responden yang terdiri daripada pelajar danguru menyatakan bahawa koleksi yang terdapat di PSSmenengah mereka tidak mencukupi. Ini tidakmenghairankan kerana nisbah buku per pelajar adalahkurang daripada yang disarankan oleh Rancangan

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Pembangunan Perpustakaan Sekolah di Malaysia (1979).Tambahan pula kebanyakan koleksi yang terdapat di PSSmenengah ini merupakan koleksi yang lama yangditerbitkan sebelum KBSM dilancarkan lagi. Jadi sudahtentulah koleksi tersebut mengandungi maklumat yanglama dan tidak dapat memenuhi keperluan guru danpelajar. Kajian yang dijalankan oleh Yeow (1993) jugamendapati bahawa responden menyatakan PSS merekadi Johor Bharu juga masih kekurangan bahan-bahanseperti bahan rujukan pelajaran KBSM dan bahan fiksyenyang terbaru. Bahan-bahan yang terdapat di PSS tersebutsudah lama dan tidak sesuai lagi untuk digunakan terutamasebagai bahan rujukan.

Penyelaras PSS haruslah mengambil tindakan segerauntuk memperbaiki keadaan koleksi sains dan teknologidi PSS menengah mereka. Bahagian Teknologi Pendidikan

(1990) telah mengeluarkan garis panduan ke arahpenyediaan koleksi bahan bacaan tambahan yangmemenuhi keperluan perkembangan rohani. emosi, intelekdan jasmani pelajar selaras dengan hasrat kecemerlangandalam pendidikan. Antaranya ialah bahan bacaan yangdipilih hendaklah menyokong proses pendidikan denganmengambil kira perbezaan minat dan kebolehan pelajar.

Rumusan daripada kajian ini mendapati bahawa koleksisains dan teknologi di PSS menengah terdiri daripadakoleksi lama dan perlu diganti dengan koleksi yang barudan kemas kini. Jumlah koleksi juga perlu ditambahsupaya dapat menampung keperluan pelajar dan guruserta memenuhi keperluan sekolah menengah. PenyelarasPSS menengah perlulah membuat pilih buang bagimengurangkan koleksi yang telah terlalu lama usianya.

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

RUJUKAN

1. American Library Association (1988) Information Power : Guidelines for School Library Media Programs.Chicago: American Library Association.

2. Bahagian Teknologi Pendidikan (1990) Dasar Pemilihan dari Panduan Koleksi Bahan Bacaan PSS.Kuala Lumpur: Bahagian Teknologi Pendidikan

3. Bertland, Linda H. (Winter 1991) Circulation Analysis as a Tool for Collection Development. School LibraryMedia Quarterly, Vol. 1 9. No.2. pp 90-96.

4 Curley, Arthur dan Broderick. Dorothy (1985) Building Library Collections. London : Scarecrow Press. Inc.

5. Doll, Carol A. (1997) Quality and Elementary School Library Media Collection. School Library MediaQuarterly. Vol.25, No.2.pp 95-10 1.

6. Kementerian Pendidikan Malaysia. Pengenalan Sistem Pendidikan di Malaysia, http://eprd.kpm.my/bstruk.html.

7. Marlatt, Thomas R. (1996) An Analysis of Science and Technology Collections at the Carnagie Public Library,East Liverpool, Ohio. Master's Research Paper. Kent State University. ED 401918

8. Morrison, Carol et al (1994) School Library Snapshots : A Brief Survey of Illinois School Library Collections InThree Areas of Science. Castle Rock, Colorado : Hi Willow Research and Publishing.

9. Rancangan Pembangunan Perpustakaan Sekolah di Malaysia - Blueprint for School Library Development inMalaysia. Kuala Lumpur : Persatuan Perpustakaan Malaysia. 1979.

10. Yeow Leong Swee (1993) Penggunaan Media Bercetak di PSS di kalangan Pelajar Tingkatan 4 SM Daerah JohorBharu, Johor. Ijazah Sarjana sains (Teknologi Pendidikan).UTM.

11. Zohra Ibrahim (1995) Satu Kajian Bagi Mewujudkan Piawaian Pusat Sumber Sekolah Menengah di NegeriSelangor Darul Ehsan. Tesis Ijazah Doktor Falsafah, USM.

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia

Hakcipta Terpelihara © 2000 - Perpustakaan Negara Malaysia